24 тамыз, 2019 жыл №96 (15416)
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
2 <strong>24</strong> <strong>тамыз</strong>, сенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong><br />
АҚПАРАТ<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ<br />
Бөле-жараБ<br />
Күндер сырғып, мезгіл <strong>жыл</strong>жып, тағы бір аптаның<br />
аяғын көрдік. Жөн-жосығын білетіндер балапанды<br />
апта сайын санайды. Осы жеті күнде жер бетіндегі<br />
тіршіліктен көңілге оғаш, көзге ерекше көрінгені<br />
жетерлік. Есірікке де, естіге де сөз ерттік. Ел ішінде,<br />
дөңгеленген он сегіз мың ғаламда біз куә болған,<br />
бөле-жара айтар оқиғалар қайсы?<br />
Сібір жарасы<br />
қайдан келді?<br />
Ақмола облысына қарасты Ольгинка ауылында<br />
сібір жарасына байланысты жарияланған карантин<br />
әлі де күшінде. Денсаулық сақтау министрлігі<br />
Нұр-Сұлтаннан 80 шақырымда орналасқан ауылға<br />
ешбір жан кіргізілмейтінін және шығарылмайтынын<br />
хабарлады.<br />
Ведомство ауылда сібір жарасын кем дегенде<br />
бес адам жұқтырғанын мәлімдеп отыр. Құзырлы<br />
органдардың хабарлауынша, қауіпті індет тұрғындардың<br />
жеке меншігіндегі сиырды ветеринарлардың куәлігінсіз<br />
сойғаннан тараған. «Ольгинка ауылына қораларды<br />
тексеру үшін үш медициналық қызметкер жіберілді.<br />
Медициналық мекеме толықтай дәрі-дәрмектермен<br />
қамтамасыз етілді», делінген министрліктің ресми<br />
мәлімдемесінде. Ал мал иесінің сөзінше, ірі қараны<br />
бес адам сойған. Кейін оның барлығы ауруханаға<br />
түскен.<br />
Ауыл шаруашылығы министрлігі сібір жарасы<br />
Ольгинка ауылында жаппай тарамағанын, бірақ<br />
талдау қорытындылары сібір жарасының вирусы<br />
топырақта барын анықтағанын мәлімдеді. Министр<br />
Сапархан Омаров биылғы сәуір айында әлгі ауылдағы<br />
түліктерге вакцинация толығымен жүргізілгенін, мал<br />
иелерінің оған қатысты құжаттары барын мәлімдеп<br />
отыр. Яғни, сібір жарасы малдан емес, топырақтан<br />
жұққан. 1948 <strong>жыл</strong>ы бұл дерт бойынша осы жерде<br />
эпидемия орын алған. Вирус содан қалған қалдық<br />
болуы мүмкін.<br />
Шың басында<br />
қалған үшеу<br />
Тянь-Шаньда жоғалған қазақстандық альпинистер<br />
табылмай жатыр. Елімізге белгілі тау спортының<br />
майталмандары Мұрат Өтепбаев, Александр Чечулин<br />
және Андрей Корнеев жуықта қырғыз жақтағы биіктігі<br />
7 мың метрден асатын Жеңіс шыңын бағындыруға<br />
аттанған. Алайда, кері жолда боран соғып, қар<br />
көшкіні жүріпті. Оқыс оқиғада альпинистердің бірі<br />
қаза тапқан. Десе де, екеуі тірі деген болжам бар.<br />
Жоғалғандарды іздеумен Эвересті бағындырған<br />
тұңғыш қазақ Мақсұт Жұмаев бастаған альпинистер<br />
тобы мен Қорғаныс министрлігінің арнайы жасағы<br />
айналысып жатыр. Қырғызстанның бас айналдырар<br />
биіктігін бағындыруға кеткен жерлестеріміз соңғы<br />
мәрте 14 <strong>тамыз</strong> күні байланысқа шығыпты. Қар<br />
көшкіні астында қалып қойған альпинистер сүйектен<br />
өткен суықта жолдастары Александр Чечулиннің<br />
қайтыс болғанын хабарлаған. Одан соң өздері де<br />
із-түссіз жоғалды. Ізім-қайым кеткен жерлестерімізді<br />
бірінші боп қырғыз жақ іздеп таппақ болған. Алайда<br />
қар құрсауындағы жоталардан бірде-бір тіршілік<br />
белгісі білінбепті.<br />
Жеңіс шыңы әлемдегі ең қауіпті шыңдардың<br />
бірі саналады. Биіктігі 7439 метр тау алыбын<br />
бағындырғысы келетіндер көбіне ондағы құбылмалы<br />
ауа райынан батпайды. Бірақ біздің альпинистер де<br />
осал емес. Мәселен, жоғалғандардың бірі Мұрат<br />
Өтепбаев осыдан үш <strong>жыл</strong> бұрын Эверестегі қар<br />
көшкінінен аман-есен шыққан.<br />
Дональд неге өкпеледі?<br />
АҚШ президенті Гренландияны сатпай қойғаны<br />
үшін Данияға жоспарланған сапарынан бас тартты.<br />
Американың көшбасшысы өз твиттерінде Данияның<br />
ерекше ел екенін айта келіп, аталған мемлекеттің<br />
премьер-министрінің шешімі бұл сапардан аяқ<br />
тартқызғанын жеткізді. Айта кетейік, осыған дейін<br />
Данияның үкімет басшысы Метте Фредериксен<br />
Гренландияның сатылмайтынын мәлімдеген. Әрі<br />
Дональд Трамптың аралға ауыз салмақ мәлімдемесін<br />
сандыраққа балаған еді.<br />
Гренландияны сатып алу идеясы ең алғаш рет<br />
1860-шы <strong>жыл</strong>дары АҚШ-та президент Эндрю Джонсонның<br />
кезінде талқыланды. 1867 <strong>жыл</strong>ы АҚШ Мемлекеттік<br />
департаментінің баяндамасында Гренландияның<br />
стратегиялық аумақта орналасуы және ресурстарға<br />
бай болуы оны сатып алу шарасын мінсіз етеді деп<br />
көрсетілді. 1946 <strong>жыл</strong>ы АҚШ-тың 33-ші президенті<br />
Гарри Трумэн Данияға осы аумақ үшін 100 миллион<br />
доллар ұсынған екен.<br />
Апта оқиғаларын бөле-жара сөз сөз еткен - -<br />
Мұрат АЯҒАНОВ.<br />
НАРЫҚ<br />
Баға қалай бақыланады?<br />
Әлеумет үшін маңызды мәселенің бірі – азық-түліктің бағасы. Күнделікті тұтыну<br />
тауарларының құны шарықтап барады. Нақты айтсақ, <strong>жыл</strong> басынан бері әлеуметтік<br />
маңызы бар тауарлар 9 пайызға қымбаттаған. Осы орайда, ел Үкіметі он негізгі азықтүліктің<br />
бағасын қатаң бақылауға алып отыр. Сондай-ақ, баға саясатын оңтайландыруға<br />
бағытталған онлайн-платформа құрылмақ. Осылайша, сауда саласындағы салғырттықты<br />
тұрғындардың көмегімен реттеу көзделуде.<br />
ҚР Премьер-Министрі Асқар<br />
Мамин аймақ әкімдерін азық-түлік<br />
бағасының тым жоғарылап кеткені үшін<br />
сынға алды. Үкімет отырысында осы<br />
мәселеге қатысты түсініктеме берген<br />
Ұлттық экономика министрі Руслан<br />
Дәленов еліміздің барлық облыстарында<br />
баға бақылаудан шығып бара<br />
жатқанын жеткізді. Әлеуметтік маңызы<br />
бар азық-түлік тауарларының бағасы<br />
9 процентке өскен.<br />
Ведомство басшысы тауарлардың<br />
бағасы барлық облыстарда қымбаттағанын<br />
айтты.<br />
- Тауар бағасын белгілеу бойынша<br />
сараптама жүргізілді. Түпкілікті тұтыну<br />
бағасы өндіруші немесе импорт бағасынан<br />
айтарлықтай қымбат. Мысалы, өндірушінің<br />
бағасы сәбізге 67 теңге болса, базардағы<br />
бағасы 151 теңгені құрайды. Үстеме баға –<br />
84 теңге. Біз биыл инфляцияны<br />
белгіленген межеде ұстап қалу үшін<br />
10 түрлі тауарды анықтадық. Олар –<br />
пияз, сәбіз, картоп, қызылша, күріш,<br />
ұн, <strong>жыл</strong>қы еті, қой еті, сиыр еті және<br />
нан. Тауарлардың осы түріне күшейтілген<br />
бақылау енгізу, сондай-ақ олардың<br />
бағасын төмендету бойынша<br />
шаралар қабылдауды ұсынамыз, –<br />
деді Р.Дәленов.<br />
Ал ҚР Сауда және интеграция министрі<br />
Бақыт Сұлтанов қазақстандықтарды азықтүлік<br />
бағасын бақылауға тартуды ұсынды.<br />
Ол тауар бағасының өсуіне уақытылы<br />
шектеу қою үшін өзекті ақпараттар<br />
жедел алынуы қажет екенін айтты.<br />
- Дамыған елдерде бағаны мониторингілеуге<br />
халық жұмылдырылады. Яғни,<br />
кез-келген азамат тауардың бағасын<br />
суретке түсіріп, әлеуметтік маңызы<br />
бар азық-түлік бағасының статистикасы<br />
жинақталатын арнайы порталға<br />
жібере алады. Бұл жүйе арқылы<br />
дүкендердегі тауарлардың құнын<br />
онлайн режимде бақылауға болады, -<br />
деді Б.Сұлтанов. Егер Үкімет бұл ұсынысты<br />
қолдаса, министрлік өзге де құзырлы<br />
органдармен бірлесіп, жүйені қысқа<br />
Ұстаз көштен қалмаса,<br />
ұрпақ озады<br />
Басы 1-бетте<br />
Нұржайна ШОДЫР<br />
Алқалы жиынның шымылдығы<br />
аймақтың білім беру саласындағы<br />
жетістіктерінен сыр шертетін арнайы<br />
бейнекөрсетіліммен ашылды. Бұдан<br />
соң облыс әкімі ұстаздар қауымын<br />
жаңа оқу <strong>жыл</strong>ымен құттықтап, білім<br />
беру саласын дамыту үшін жұмыла<br />
жұмыс істеуге шақырды.<br />
- Қазіргі таңда білім мен ғылымның<br />
маңыздылығы арта түсуде. Сондықтан<br />
да жас буынға жаңаша білім беру<br />
жолында көптеген өзгерістер еніп жатыр.<br />
Павлодар облысының білім беру саласы<br />
сапалы білім мен саналы тәрбие беруге<br />
бағытталып, еліміздің дамуына ықпал<br />
етуде. Аймақтың білім беру жүйесін<br />
дамытудың стратегиялық бағыттарын іске<br />
асырудағы мақсаттар мен міндеттер әр<br />
педагогикалық ұжымда лайықты түрде<br />
орындалатынына сенемін, - деді Болат<br />
Жұмабекұлы. Аймақ басшысы, сондай-ақ,<br />
кеңеске жиналғандарға облыстың білім<br />
беру саласының алға басуына бағытталған<br />
негізгі үш міндетті ұсынды.<br />
- Біріншіден, жастардың дұрыс<br />
мамандық таңдай білуіне бағыт-бағдар<br />
беру керек. Бұл жолда қателескен адам<br />
өз өміріне көңілі толмайды, тіпті, өзін<br />
бақытсыз сезінуі мүмкін. Біздегі білім беру<br />
мекемелерінде осы бағытта жұмыстар<br />
жүргізілгенімен, өз деңгейінде емес.<br />
Сондықтан түлектеріміздің мамандық<br />
таңдауда шалыс баспауы үшін түсіндіру<br />
жұмыстары қолға алынуы тиіс. Екіншіден,<br />
сынып жетекшілерінің рөлін күшейту<br />
керек. Өйткені, олардың өз оқушыларына<br />
әсер ететіні сөзсіз. Сол үшін мектеп<br />
оқушыларын оқытудың сәтті тәжірибесімен<br />
бөлісетін үлгілі сынып жетекшілерінің<br />
пулын қалыптастыру қажет. Сондай-ақ,<br />
ай сайын оқушылар сынып жетекшілеріне<br />
не істегенін, не істей алмағанын және<br />
қолынан келмеген істі қалай түзетуге<br />
болатыны туралы үш түрлі тақырыпта эссе<br />
жазып отыруы жайлы ұсыныс айтамын.<br />
Үшіншіден, әр мектеп өзінің үлгілі<br />
түлектеріне арнап бұрыш ұйымдастырып,<br />
кездесулер өткізуі керек. Бұл - өзге<br />
Суретті түсірген - Валерий Бугаев.<br />
оқушыларға үлгі болары анық, - деді<br />
облыс әкімі.<br />
Ал елордалық мейман Анар Әбілқасова<br />
отандық білім беру жүйесінде орын<br />
алып жатқан өзгерістермен және<br />
жаңалықтармен бөлісті. Оның айтуынша,<br />
болашақта мектепке дейінгі білім беру<br />
мәселесіне ерекше маңыз берілмек.<br />
2020 <strong>жыл</strong>дан бастап балабақшаларда<br />
қызмет істейтін педагогтардың жалақысы<br />
<strong>жыл</strong> сайын 10 пайызға өсетін болады.<br />
Р е с п у б л и к а б о й ы н ш а ә р ж ы л с а й ы н<br />
12 мың тәрбиешінің біліктілігін арттырып<br />
отыру жоспарлануда. Сондай-ақ, алдағы<br />
о қ у ж ы л ы н д а о р т а м е к т е п т е р д е г і<br />
4, 9, 10-сынып оқушылары жаңартылған<br />
бағдарлама бойынша білім алады. Ал<br />
2021 <strong>жыл</strong>дан бастап 12 <strong>жыл</strong>дық білім<br />
беруге жүйелеп көшу науқаны басталмақ.<br />
Тамыз кеңесінде облыстық білім<br />
беру басқармасының басшысы Дінислам<br />
Болатханұлы да баяндама жасап, аймақ<br />
шәкірттерінің жетістіктерін тізбектеп,<br />
мерзімде енгізуге дайын екенін де<br />
атап өтті.<br />
Үкімет басшысы А.Мамин министрдің<br />
бастамасын қолдады.<br />
- Бағалар бойынша жедел ақпарат<br />
алмасу ерекше маңызды екенін ескеріп,<br />
Сауда және интеграция министрлігінің<br />
бірыңғай онлайн-платформасын құру<br />
туралы ұсынысын қолдаймын. Деректерге<br />
сүйенсек, кейбір азық-түліктердің<br />
бағасы өсуде. Бұл жергілікті әкімдіктер<br />
тарапынан іске асырылатын тиісті<br />
шаралардың тапшылығын айқындайды, -<br />
деді Премьер-Министр.<br />
Осылайша алдағы уақытта кез келген<br />
тұрғын азық-түлік бағасын реттеуге өз<br />
үлесін қоса алады. Жоғарыда аталған<br />
онлайн-платформа тауар бағасының<br />
шұғыл статистикасын жүргізіп, болашақта<br />
оны төмендетуге бағытталған жұмыс<br />
жүргізуге таптырмас мүмкіндік болмақ.<br />
Әзірлеген – Д.АЙТПАЙ.<br />
салада алдағы уақытта атқарылуы тиіс<br />
жоспарларын сөз етті.<br />
- 2018 <strong>жыл</strong>дың қорытындысы бойынша<br />
республикада біздің облыс бірінші орынды<br />
иеленді. Мектепке дейінгі тәрбиемен<br />
және оқытумен қамту көрсеткіші жағынан<br />
да республикада көш басында келеміз.<br />
Бүгінде облыста 403 мектепке дейінгі<br />
ұ й ы м ж ұ м ы с і с т е й д і , о н ы ң і ш і н д е<br />
159 балабақша бар. Қазіргі таңда<br />
мектепке дейінгі білім беруде әлемдік<br />
тренд ретінде 4К моделін дамытуға баса<br />
назар аударылуда. Осы модельді іске<br />
асырудың нәтижесі мектепке дейінгі білім<br />
берудің жоғары сапасына қол жеткізу,<br />
бала үшін қолайлы және қауіпсіз дамыту<br />
ортасын құру болуы тиіс. Балаларды<br />
оқытудағы тәсілдерді өзгерту, зияткерлік<br />
және шығармашылық қабілеттерін дамытуға<br />
баса назар аудару, STEM-оқыту, робототехника,<br />
заманауи технологияларын<br />
жаппай енгізу – уақыт талабы. Бұл бағытта<br />
аймағымызда нәтижелі жұмыстар жүріп<br />
жатқанын атап өткен жөн.<br />
Өткен оқу <strong>жыл</strong>ында облыс<br />
мектептерінде 101 мыңнан астам<br />
шәкірт білім алды. Оқушыларымыздың<br />
сапалы білім алуы үшін жаңартылған<br />
мазмұнды енгізу ісі жалғасуда. Білім<br />
беруді цифрландыру бойынша бірқатар<br />
жоба жүзеге асуда. Бастысы, ол үшін<br />
өңірде қажетті инфрақұрылым бар.<br />
Барлық білім беру ұйымы компьютерлік<br />
техникамен, ақпараттық жүйелермен,<br />
кең жолақты интернетпен, WI-Fi<br />
нүктелерімен жабдықталған. Барлық<br />
мектепте электрондық журналдар мен<br />
күнделіктер енгізілген, - деді аймақтың<br />
бас ұстазы.<br />
Салтанатты шара барысында жоғары<br />
жетістікке жеткен ұстаздар мен ұжымдар<br />
бірқатар марапатқа ие болды. Атап айтар<br />
болсақ, Ақсу қаласындағы №7 мектеп,<br />
Екібастұз қаласындағы №26 мектеп,<br />
Павлодар қаласындағы №6 сәбилер<br />
бақшасы және дарынды балаларға<br />
арналған Ы.Алтынсарин атындағы<br />
облыстық гимназия интернаты ұжымына<br />
50 млн. теңге көлемінде гранттар табысталды.<br />
Облыс әкімі бұл қомақты сыйлық<br />
білім беру ұйымдарының материалдықтехникалық<br />
базасын жаңартуға мүмкіндік<br />
беретінін атап өтті. Сондай-ақ, «Ең үздік<br />
орта білім беру мекемесі» байқауында<br />
жеңімпаз атанған Павлодар қаласындағы<br />
№16 мектеп ұжымына 34 млн. теңге<br />
тарту етілді. Сонымен қатар, облыстың<br />
білім беру саласына зор үлес қосқан<br />
30-дан астам педагог түрлі деңгейдегі<br />
наградалармен марапатталды.
Change language