24 тамыз, 2019 жыл №96 (15416)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Жас times<br />
САРЫАРҚА САМАЛЫ <strong>24</strong> <strong>тамыз</strong>, сенбі, <strong>2019</strong> <strong>жыл</strong> 7<br />
Басы 5-бетте<br />
Жаз бойы қалалар мен аудандарды<br />
көгалдандыруға, өңірде бой<br />
көтеріп жатқан ғимараттардың құрылыс<br />
жұмысына, әлеуметтік салада, оқу<br />
мен білімде, археологиялық қазба<br />
істеріне белсене атсалысқан «Жасыл<br />
елдіктердің» еңбегі ерен. Осы маусымда<br />
бұған дейін сарбаздар аяқ баспаған<br />
өңірлерде де штаб ашылып, ондағы<br />
жастар жұмысқа асқан белсенділікпен<br />
қатысқан. Облыстық «Жасыл ел» штабы<br />
аппаратының басшысы Абай Уахиттің<br />
мәліметінше, небары 2 айдың ішінде<br />
700 сарбаз еңбекке қатысып үлгерген.<br />
- Өкінішке қарай, «Жасыл ел» десе<br />
көбіміздің түсінігімізде жасыл форманы<br />
киіп алып, арам шөп жұлып жүрген,<br />
қоқыс жинаған жастар ғана елестейді.<br />
Осы бір қате түсініктің жойылатын кезі<br />
келді. Себебі, бізде жұмыс істейтін<br />
жастар өз елінің нағыз патриоттары.<br />
Биылғы жазғы маусымда біздің<br />
саламыз кеңейіп, жаңа бөлімдер пайда<br />
болды. Атап айтар болсақ, осы маусымнан<br />
бастап Медиа жасағы іске кіріскен<br />
болатын. Мұндағы сарбаздар «Жасыл<br />
елдің» атқарған жұмысын күнделікті<br />
БАҚ өкілдеріне хабарлап, әлеуметтік<br />
желілерде кең көлемде насихаттап<br />
келді. Сонымен қатар, Майқайың<br />
кентінде алғаш рет штаб құрылды.<br />
Оның құрамында 16 жасқа толған<br />
10 сарбаз жұмыс істеді, - дейді Абай.<br />
А.Уахиттің сөзіне сүйенсек, жуырда<br />
еліміз бойынша бірінші болып «Жасыл<br />
елдің» «Ханшасы» мен «Ханзадасын»<br />
анықтапты. Яғни, жұмыс істеп<br />
жүрген жастардың көңілін бір мезгіл<br />
көтеріп қою да артық етпейді дейді<br />
ұйымдастырушылар.<br />
- Биыл біз спортқа көп көңіл бөлдік.<br />
Жылдың басында волейболдан «Жасыл<br />
ел» кубогын сарапқа салсақ, жуырда<br />
жасақтар арасынан құрылған 12 команда<br />
Күзгі маусымға<br />
дайынбыз!<br />
арасында футболдан турнир өткіздік.<br />
Сонымен қатар, ерекше атап өтетін<br />
жобамыздың бірі - ашық аспан астында<br />
өтетін «Грим-фитнес». Біз бастаған<br />
іске олимпиада чемпионы Елена<br />
Хрусталева арнайы келіп қатысты.<br />
Тағы бір атап өтерлігі, осы <strong>жыл</strong>ы<br />
Екібастұз қаласының әкімдігі «Жасыл<br />
елдің» жұмысына ерекше мән берді.<br />
Онда жұмыс істеген 220 сарбаздың<br />
7 командирі бар. Осы командирлерге<br />
велосипед, сарбаздардың барлығына<br />
жаз бойы қоғамдық көліктерде тегін<br />
жүруге мүмкіндік берілді. Осы бастама<br />
өңірімізде кеңінен қолдау тапса игі, -<br />
дейді А.Уахит.<br />
Осындайда халық даналығы<br />
«Еңбегіне қарай өнбегі» дейді. Жазғы<br />
уақытын бос қыдырыспен өткізбей,<br />
ата-анасына көмектесуге талпынған<br />
жастар да жақсы жалақы алған.<br />
Штабтан тұрақты түрде 31 700 теңге<br />
жалақы алып отырса, оған қоса<br />
мердігер компанияның да төлейтін<br />
төлемі бар. Мәселен, құрылыста<br />
жұмыс істеген сарбаздар айына<br />
100 мың теңгеге дейін еңбекақы алып<br />
келген.<br />
Бірнеше <strong>жыл</strong> бұрын <strong>жыл</strong> бойы<br />
жұмыс істеуді қолға алған өңірлік<br />
«Жасылелдіктер» алдағы уақытта күзгі<br />
жұмысқа шығады. Оған тартылатын<br />
сарбаздар қазірден бастап іріктелу<br />
үстінде екен. Мамандардың айтуынша,<br />
күзде тек бір ғана жасақ, яғни<br />
«Еріктілер» жұмыс істейтін болады. Олар<br />
аймақтағы егістіктер мен шөп-шалаңды<br />
жинап алуға шаруа қожалықтарына<br />
көмекке барады. Бұдан бөлек, ауылдар<br />
мен қалаларда тұратын жалғызбасты<br />
қариялардың үйлеріне барып қысқы<br />
дайындықтарына көмектеседі. Қысқасы,<br />
«Жасылелдіктер» күзгі жұмысқа шығуға<br />
сақадай саймыз дейді.<br />
Ұлы далаға саяхат<br />
БІЛІП ЖҮР<br />
Деген екен...<br />
Басты қасқаламай тартуға қатысты<br />
қазақтың қаһарманы Бауыржан<br />
Момышұлының келіні Зейнеп<br />
Ахметованың «Бабалар аманаты»<br />
кітабынан үзінді.<br />
«Әдеттегідей, қонақтар кеткен соң жаңалап шай<br />
жасап, енді өзіміз дастарқан басына отырдық. Байқаймын,<br />
атаның (Бауыржан Момышұлы) қабағы салыңқы, үнсіз<br />
темекі шегіп отыр. Бір кезде:<br />
- Дастарқаның толымды, астарың дәмді болды.<br />
Әсіресе, «ұмытылған тамақ қой мыналар» деп, әсіп<br />
пен сүт құйған өкпе оларға өте ұнады. Бірақ соның<br />
бәрін сен жіберген төрт қателік жуып кетті. Қонақтар<br />
оны байқады-байқамады дей алмаймын. Ал мен анық<br />
көрдім, — дегенде дымым ішіме түсіп, көзім қарауытып<br />
кетті. Бүріскенім соншалық, құрттай тесікке сыйып-ақ<br />
кетер едім.<br />
- Ол не, папа? — деп Бәкең әкесіне қарады. Бірақ<br />
ата маған қарап, маған арнап сөйледі:<br />
- Біріншіден, есі дұрыс қазақтың әйелі қонаққа бас<br />
көтеріп кірмейді. Жаман-жақсы болсын басың аман.<br />
Екінші қателігің - басты шүйде жағымен әкелгенің. Қой<br />
шүйдесі емес, тұмсығын алға беріп жүреді. Үшінші<br />
қателігің - қойдың тісін қақпай әкелгенің. Бұл - ең<br />
алдымен, тазалық. Қой тісінің түбінде не жатқанын<br />
қайдан білесің?! Шөп жейтін, жем жейтін мал ғой. Содан<br />
кейін мұның екінші мағынасы бар. Қазір ұмытылған,<br />
көнекөздер болмаса, көпшілік біле бермейтін жағын<br />
да айтайын. Қазақтар - талай нәрсені ым, тұспал,<br />
ишара арқылы білдірген текті халық. Соның бірі осы<br />
қағылмаған тіске байланысты. Сыйласып жүрген екі<br />
адамның біреуі әлденеге ренжіп, бірақ соны «сөз<br />
көбейер» деп айта алмай жүрсе, өзі ренжіп жүрген<br />
адамы үйіне келгенде етпен бірге алдына тісі қағылмаған<br />
басты қояды. Сонда бас ұстаған адам: «Ә-ә, мынаның<br />
ішінде маған деген бір қы<strong>жыл</strong>ы бар екен, тісін басып<br />
жүріпті-ау», - деп ұға қояды. Ары қарай реніштің түйінін<br />
шешіп, түсінісуге бет түзейді. Ал төртінші қателігің -<br />
басты қасқаламай әкелгенің. Талайлар мұның мәнін<br />
ұқпайды. Ол - «төрт құбылаң тең болсын, маңдайың<br />
ашық болсын» деген ізгі тілек...» деді.<br />
Павлодардың белсенді жастары өзгеге үлгі боларлық ерекше<br />
жобаны жүзеге асырды. Бір топ ұл-қыздар «Ұлы далаға саяхат»<br />
атты экспедиция аясында Қазақстанның киелі жерлерін аралап<br />
қайтты. Олар жалпы ұзындығы 4 мың шақырым жолды жүрген.<br />
Ұлы даламыздың қойны-қонышында тарихынан<br />
талай сырды шертетін киелі жерлер,<br />
құпиясы көп қасиетті мекендер көп-ақ.<br />
Алайда, сол ерекше орындардың нендей<br />
қасиеті мен маңызы бар екенін сырттан<br />
келген туристер түгілі, өзіміздің замандастарымыз<br />
да толыққанды біле бермейді, дейді<br />
«Рухани Тour» жобасының бастамашылары.<br />
Сондықтан туған жеріміздің тариxын танып,<br />
табиғатын және ел аумағындағы тариxимәдени<br />
ескерткіштер мен нысандардың<br />
ерекшелігін насихаттау мақсатында Павлодар<br />
қаласындағы Жастар шығармашылығын<br />
дамыту орталығының өкілдері «Ұлы далаға<br />
саяхат» жобасын қолға алған.<br />
- Бұған дейін павлодарлық жастар<br />
облысымыздың киелі орындарын аралап,<br />
тарихымызды тереңірек танып, ұлыларымыздың<br />
рухына тағзым етіп қайтқан болатын. Енді<br />
сол жастардың ұсынысы бойынша рухани<br />
сапарымыздың географиясын кеңейтуді<br />
шештік, - дейді жастар бастамаларын<br />
дамыту орталығының ресми өкілдері.<br />
Экспедицияға спорт, мәдениет, білім<br />
беру, журналистика сияқты өзге де салаларда<br />
жетістіктері бар, қатарларынан оза<br />
шауып келе жатқан жастар қатысты. Ұзақ<br />
сапарға жеңіл көліктермен шыққан. Табиғатқа<br />
етене жақындай түсу және туған жердің<br />
сұлулығын, қасиетін ерекше түсіну үшін<br />
жол-жөнекей ашық аспан астында, таудың<br />
бөктерінде қонған.<br />
- Бұл – біз үшін ұмытылмас шара болды.<br />
Қазақ даласының кеңдігіне, сұлулығына куә<br />
болып қайттық. Осынау байлықты мұраға<br />
қалдырып кеткен ата-бабамыздың қайтпас<br />
қайсарлығына, даналығына, батырлығына<br />
басымызды иеміз. Тек ұлан-ғайыр жерге<br />
ғана емес, тарихи, рухани мол мұраға<br />
да ие екенімізді шынайы сезіндім. Өз<br />
халқымызды айтпағанда, әлем елдерінен<br />
туристер ағылып іздеп келетіндей киелі<br />
мекендер бар. Соны бағалай, дәріптей<br />
білсек екен, - дейді экспедиция қатысушысы<br />
Еркебұлан Күнтуған.<br />
Жастар «Рухани Тour» аясында маңызы<br />
жоғары, халық тарапынан ерекше құрметке<br />
ие табиғи немесе мәдени мұра және сәулеті<br />
айрықша діни мәнге ие ескерткіштер мен<br />
кесенелер, сондай-ақ, Қазақстан халқының<br />
жадында өшпес із қалдырған тарихи және<br />
саяси оқиғалармен байланысты орындарды<br />
аралады. Павлодар қаласынан аттанған<br />
олар жол-жөнекей Баянауыл ауданындағы<br />
Мәшһүр Жүсіп Көпеевтің кесенесіне ат басын<br />
бұрды. Кейін Қарағанды, Жезқазған, Сәтбаев<br />
сияқты қалаларды басып өтті. Жошы хан,<br />
Алаша хан, Домбауыл кесенелерінде, Хан<br />
Орда қалашығында болды. Ұлытау тауында<br />
болып, оның ең биік шыңы - Ақмешітті<br />
көзбен көріп қайтты. Сапар барысында<br />
жалпы ұзындығы 4 мың шақырымдық сапар<br />
шегіп қайтты.<br />
Д.АЙТПАЙ.
Change language