10.07.2020 Views

Mabuting Pamumuhay sa Aking Komunidad - Bahagi 4 - Pagplano ng Aking Mabuting Pamumuhay

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 4:<br />

<stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Manera de u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>r Cómo vivir bien en mi<br />

comunidad<br />

Siéntase con la confianza de descargar esta guía para u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rla y<br />

compartirla con otras personas. Cómo vivir bien en mi comunidad<br />

fue creada para ayudar a las personas con discapacidades y a los<br />

proveedores de servicios a entender mejor los derechos y papeles<br />

para vivir bien en la comunidad. En la Parte 1 se explica qué es la<br />

Regla de Servicios a Domicilio y Comunitarios y de qué manera<br />

puede ayudar a las personas con discapacidades a vivir en la<br />

comunidad igual que otras personas sin discapacidades.<br />

En la Parte 2 se pueden u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>r recursos de Charti<strong>ng</strong> the LifeCourse<br />

con el fin de de<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollar una visión para tener una buena vida en la<br />

comunidad. En la Parte 3 se describe cada una de las características<br />

de los servicios a domicilio y comunitarios, con algunas preguntas<br />

de reflexión para evaluar el avance y las áreas potenciales para<br />

el de<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollo continuado. Se presentan ejemplos de algunos<br />

enfoques centrados en la persona para ayudar a las personas con<br />

discapacidades y a los proveedores a moverse en la dirección de<br />

la visión de una persona para tener una buena vida. Los enfoques<br />

centrados en la persona que se describen en Cómo vivir bien en<br />

mi comunidad también serán útiles para que los proveedores<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>tisfagan los requisitos de los entornos ba<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>dos en el hogar y la<br />

comunidad. La Parte 4 contiene útiles consejos para colaborar con<br />

un equipo de planificación para apoyar una visión para tener una<br />

buena vida por medio de la planificación centrada en la persona,<br />

además de una variedad de recursos para obtener más información.<br />

Subsidio del Proyecto HCBS Peer Partners<br />

El Departamento de Servicios del De<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollo de California subsidia<br />

el cuaderno de trabajo. UCP WORK, Inc., es la agencia líder<br />

que representa un proyecto regional que refleja el esfuerzo de<br />

múltiples proveedores para apoyar a personas y familias en el área<br />

de captación del Tri-Counties Regional Center, entre los que se<br />

incluye a UCP-LA y Villa.<br />

Esperanza en el Condado de Ventura, UCP WORK, Inc., CPES/<br />

Novelles y Devereux en los Condados de Santa Barbara y San Luis<br />

Obispo. Un subcomité especial del Comité Asesor de Proveedores del<br />

TCRC, integrado por proveedores de servicios, personal del centro<br />

regional y representantes del Consejo Estatal en Discapacidades del<br />

De<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollo (SCDD), implementó una encuesta de los proveedores de<br />

servicios regionales. Al revi<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rse los resultados, la encuesta reveló una<br />

disparidad en la entrega de información HCBS y recursos de ideas<br />

centradas en la persona a los proveedores en áreas periféricas que<br />

operan una empre<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pequeña que sirve a personas y familias.<br />

El impulso de los esfuerzos del proyecto subsidiado se encuentra<br />

en ayudar a los proveedores a entender cómo cumplir con las<br />

nuevas normas comunitarias de la Exención HCBS. El principal<br />

objetivo de las normas y de este proyecto subsidiado es apoyar a<br />

las personas con discapacidades del de<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollo a tener una vida<br />

mejor, no solo mejor papel. Nos esforzamos en darle a la gente<br />

que apoyamos más control de sus servicios, para que reciba lo qué<br />

es importante para ella: servicios que apoyen su propia visión del<br />

futuro y lo que es importante para ser miembros <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nos, seguros y<br />

valiosos de su comunidad.<br />

Reconocimientos<br />

Gracias al gran número de colaboradores que ayudaron a<br />

de<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollar esta guía<br />

Comité Asesor de Proyecto HCBS Peer Partners<br />

Dave Mulvey, Comité Asesor de Proyecto HCBS Peer Partners<br />

Diva Johnson, Tri-Counties Regional Center<br />

Harry Bruell, PathPoint<br />

Judy Linares, UCP Work Inc.<br />

Kathy Webb, UCP Work Inc.<br />

Mark O’Keefe, Tri-Counties Regional Center<br />

Mary Beth Lepkowsky, Helen Sanderson Associates USA<br />

Michele Ferrall, CPES/Novelles<br />

Niki<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Simmons UCP-LA<br />

Tina Calderaro-Mendoza, Tri-Counties Regional Center<br />

Cómo vivir bien en mi comunidad fue financiado por un subsidio<br />

del Departamento de Servicios del De<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollo de California e<br />

incluye principios y conceptos de<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rrollados por The Learni<strong>ng</strong><br />

Community for Person-Centered Practices y que se utilizan aquí<br />

con su autorización. http://tlcpcp.com/<br />

Las historias y ejemplos son colaboraciones de Sue Goss, Diva<br />

Johnson, Rebecca Martinez, David Mulvey, Valerie Nix, Michael<br />

Kaszycki, Derek Smith y Mary Beth Lepkowsky. Otras personas<br />

concedieron su generoso permiso para compartir diversos recursos<br />

centrados en la persona.<br />

Helen Sanderson Associates USA<br />

https://helen<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ndersonassociates.com<br />

John O’Brien y Beth Mount<br />

https://inclusion.com/product/make-a-difference-a-guidebookfor-person-centered-direct-support<br />

Line Plourde-Kelly’ Kapuskasi<strong>ng</strong> & District Association for<br />

Community Livi<strong>ng</strong> (KDACL)<br />

http://www.kdacl.com<br />

Charti<strong>ng</strong> the LifeCourse<br />

https://www.lifecoursetools.com<br />

Editores: Mary Beth Lepkowsky, Dave Mulvey, Eugene Baldwin<br />

Traducciones: Inline Translation Services<br />

Diseño: Julie Barclay<br />

Mayo 2020<br />

Mga Nilalaman<br />

<stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 4: <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team... 4.15<br />

• Skill: Relationship Map................................. 4.15<br />

Person-centered Planni<strong>ng</strong>................................ 4.11<br />

• Skill: Gumagana / Hindi Gumagana............ 4.11<br />

Checklist para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Pagtatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>>...... 4.15<br />

Resources...........................................................4.19<br />

4.2 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


<stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

Person-Centered Planni<strong>ng</strong><br />

“A<strong>ng</strong> person-centered planni<strong>ng</strong><br />

ay nagmula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> masidhi<strong>ng</strong><br />

pagmamala<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit na suportahan a<strong>ng</strong><br />

mga tao<strong>ng</strong> may mga kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan upa<strong>ng</strong><br />

matukla<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n nila a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga talent<br />

at magamit nila ito bila<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

kontribusyon.”<br />

Connie Lyle O’Brien at John O’Brien<br />

Kabila<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> requirements <strong>ng</strong> home and<br />

community-based services a<strong>ng</strong> pagkakaroon<br />

<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> person-centered service plan para<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bawat indibidwal, na naglalarawan <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>matagala<strong>ng</strong> serbisyo<br />

at mga kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> suporta upa<strong>ng</strong><br />

mamuhay siya na<strong>ng</strong> mainam <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad.<br />

Babayaran <strong>ng</strong> Medicaid a<strong>ng</strong> home and<br />

community-based services kapag lama<strong>ng</strong><br />

nilikha a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> person-centered service<br />

plan (service plan) na tumutugon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

mga pa<strong>ng</strong>matagala<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>alaga <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao, bila<strong>ng</strong><br />

alternatibo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> manirahan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> institusyon.<br />

Ipinapakita <strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong><br />

skills na inilarawan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buo<strong>ng</strong> A<strong>ng</strong> Mamuhay<br />

Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> a<strong>ng</strong><br />

mga halimbawa <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> may mga<br />

kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan na mayroo<strong>ng</strong> mas marami<strong>ng</strong><br />

mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y na choices at kontrol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong><br />

mga buhay. A<strong>ng</strong> skills ay nagbibigay <strong>ng</strong><br />

marami<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pag-uu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p upa<strong>ng</strong><br />

matutunan ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<br />

upa<strong>ng</strong> siya’y magi<strong>ng</strong> ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ya, at kontento,<br />

at na<strong>ng</strong> maramdaman niya na siya’y may<br />

nagampanan, at upa<strong>ng</strong> matutunan ku<strong>ng</strong><br />

ano a<strong>ng</strong> mahalaga para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao upa<strong>ng</strong> siya’y<br />

manatili<strong>ng</strong> malusog, ligtas, at minamahalaga<br />

<strong>ng</strong> iba. A<strong>ng</strong> impormasyon na makukuha mula<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga ganito<strong>ng</strong> pag-uu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p ay makatutulo<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> proseso <strong>ng</strong> person-centered planni<strong>ng</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> person-centered planni<strong>ng</strong> ay paraan <strong>ng</strong><br />

pakikinig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> choices na ginagawa <strong>ng</strong> mga tao<br />

tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paraan <strong>ng</strong> pamumuhay na ninanais<br />

nila… at paraan ku<strong>ng</strong> paano nila ito natutupad.<br />

A<strong>ng</strong> pamamaraa<strong>ng</strong> ito para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpaplano ay<br />

nagmula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> masidhi<strong>ng</strong> pagmamala<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit<br />

na suportahan a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> may mga<br />

kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan upa<strong>ng</strong> matukla<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n nila a<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> mga talent at magamit nila ito bila<strong>ng</strong><br />

kanila<strong>ng</strong> kontribusyon.<br />

May iba’t-iba<strong>ng</strong> mga paraan <strong>ng</strong> personcentered<br />

planni<strong>ng</strong>, halimbawa, PATH, Maps,<br />

Circles of Support, Personal Kinabuka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ns<br />

Planni<strong>ng</strong>, Essential Lifestyle Planni<strong>ng</strong>, Person-<br />

Centered Reviews, at Liberty Plans. A<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

karaniwa<strong>ng</strong> elemento <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> lahat <strong>ng</strong> mga uri <strong>ng</strong><br />

person-centered planni<strong>ng</strong> ay a<strong>ng</strong> makilala<br />

a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> sinusuportahan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pamamagitan<br />

<strong>ng</strong> pakikinig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lita at kilos, at<br />

pakikinig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga may kilala at nagmamahal<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya. A<strong>ng</strong> person-centered na pag-iisip<br />

at planni<strong>ng</strong> skills na inilarawan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> A<strong>ng</strong><br />

Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

ay nakakatulo<strong>ng</strong> na <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>gutin a<strong>ng</strong> mga<br />

katanu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> ito:<br />

• Sino a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

• Ano<strong>ng</strong> mga mga talent at kakayahan a<strong>ng</strong><br />

dinadala niya?<br />

• Ano<strong>ng</strong> mga oportunidad <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad<br />

a<strong>ng</strong> magpapahintulot <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito na<br />

gawi<strong>ng</strong> katotohanan a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga<br />

inaa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>han at mga pa<strong>ng</strong>arap, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

positibo at matagumpay na paraan?<br />

Sa pamamagitan <strong>ng</strong> proseso <strong>ng</strong> personcentered<br />

planni<strong>ng</strong>, magagawa <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

binibigyan <strong>ng</strong> suporta a<strong>ng</strong> mga sumusunod:<br />

• Alamin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga<br />

inaa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>han <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>na<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yari at ku<strong>ng</strong> ano<br />

a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>arap niya (a<strong>ng</strong> Vision Tool <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 2 ay makakatulo<strong>ng</strong> dito).<br />

• Alamin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> gusto niya at ku<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an siya mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y.<br />

• Alamin a<strong>ng</strong> / magtakda <strong>ng</strong> mga<br />

makabuluha<strong>ng</strong> layunin para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mabuti<strong>ng</strong><br />

pamumuhay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> komunidad.<br />

• Piliin ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> magbibigay <strong>ng</strong> mga<br />

serbisyo at mga suporta upa<strong>ng</strong> tulu<strong>ng</strong>an<br />

siya<strong>ng</strong> makamit a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga layunin.<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.3


<stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

A<strong>ng</strong> pagpaplano ay makakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao na<br />

pag-isipan a<strong>ng</strong> mga bagay tulad <strong>ng</strong>:<br />

• Saan titira<br />

• Sino a<strong>ng</strong> makaka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tirahan<br />

• Saan magtratrabaho o magpupunta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

eskwelahan<br />

• Kanino makikipagkaibigan<br />

• Ano a<strong>ng</strong> gagawin bila<strong>ng</strong> liba<strong>ng</strong>an.<br />

• Ano a<strong>ng</strong> gagawin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> darati<strong>ng</strong> na panahon<br />

• Ano<strong>ng</strong> mga serbisyo at mga suporta a<strong>ng</strong><br />

ninanais at kinakaila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> tao<br />

A<strong>ng</strong> person-centered planni<strong>ng</strong> ay i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

patuloy na proseso.<br />

• Hindi ito i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> beses lama<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>yayari<br />

• Maari<strong>ng</strong> ibahagi <strong>ng</strong> tao a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

mga ideya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> anuma<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong><br />

komunikasyon na ginagamit niya<br />

• Maari<strong>ng</strong> pumili a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan<br />

<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga tao na nais niya<strong>ng</strong> naroroon<br />

• Maari<strong>ng</strong> naiiba a<strong>ng</strong> itsura <strong>ng</strong> personcentered<br />

planni<strong>ng</strong> para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bawat tao, at OK<br />

la<strong>ng</strong> iyon<br />

A<strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> home and<br />

community-based services ay maari<strong>ng</strong><br />

magbuo <strong>ng</strong> team <strong>ng</strong> supporters na<br />

nakakakilala at may pagmamala<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya upa<strong>ng</strong> tulu<strong>ng</strong>an siya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> proseso<br />

<strong>ng</strong> pagpaplano at upa<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga ito’y<br />

makalahok bila<strong>ng</strong> mga miyembro <strong>ng</strong><br />

“Planni<strong>ng</strong> Team.” A<strong>ng</strong> layunin <strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong><br />

Team ay a<strong>ng</strong> alamin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga<br />

oportunidad para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> may<br />

kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan na<strong>ng</strong> makapagdibelop siya<br />

<strong>ng</strong> mga personal na relasyon, makalahok<br />

siya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad, magkaroon siya <strong>ng</strong><br />

karagdaga<strong>ng</strong> kontrol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili<strong>ng</strong><br />

buhay, at magdibelop siya <strong>ng</strong> skills at mga<br />

kakayahan upa<strong>ng</strong> makamit niya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

mga layunin. A<strong>ng</strong> mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y na personcentered<br />

planni<strong>ng</strong> ay magdidepende <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

pagigi<strong>ng</strong> dedikado <strong>ng</strong> team <strong>ng</strong> supporters<br />

na nagmamahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> iyon. A<strong>ng</strong> mga<br />

tao<strong>ng</strong> ito ay kumikilos upa<strong>ng</strong> masigurado<br />

nila na a<strong>ng</strong> mga kilos na tinalakay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> planni<strong>ng</strong><br />

meeti<strong>ng</strong>s ay isina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>gawa.<br />

Sinu-sino a<strong>ng</strong> maari<strong>ng</strong> imbitahi<strong>ng</strong> magi<strong>ng</strong><br />

bahagi <strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team?<br />

• A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> home<br />

and community-based services ay a<strong>ng</strong><br />

pinakamahalaga<strong>ng</strong> miyembro.<br />

• Mga magula<strong>ng</strong> at Legal Guardians.<br />

• Direct support staff at iba pa<strong>ng</strong> mga tao na<br />

nakakakilala at nagmamahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong><br />

tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> home and communitybased<br />

services .<br />

• I<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> service coordinator mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Regional<br />

Center na makakapag-asikaso <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga<br />

serbisyo na ninanais at kinakaila<strong>ng</strong>an.<br />

• A<strong>ng</strong> sino ma<strong>ng</strong> iba na nais i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>li <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.<br />

Lalo na<strong>ng</strong> makakatulo<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

kapag:<br />

• Nais malaman <strong>ng</strong> tao ku<strong>ng</strong> ano na a<strong>ng</strong><br />

nagawa, at nais niya<strong>ng</strong> malaman ku<strong>ng</strong> ano<br />

a<strong>ng</strong> gumagana at ‘di- gumagana<br />

• Nais gumawa <strong>ng</strong> tao <strong>ng</strong> pagbabago <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya<strong>ng</strong> person-centered plan o IPP<br />

(Individual Program Plan)<br />

• Nais <strong>ng</strong> tao <strong>ng</strong> tulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pag-iisip tu<strong>ng</strong>kol<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga bago<strong>ng</strong> posibilidad<br />

• Nararamdaman <strong>ng</strong> tao na hindi siya<br />

nauunawaan o pinakiki<strong>ng</strong>gan <strong>ng</strong><br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong> providers o <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga<br />

nagbibigay-suporta.<br />

Paano Simulan a<strong>ng</strong> Person-<br />

Centered Planni<strong>ng</strong><br />

A<strong>ng</strong> una<strong>ng</strong> hakba<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> proseso <strong>ng</strong> personcentered<br />

planni<strong>ng</strong> ay a<strong>ng</strong> pag-isipan ku<strong>ng</strong> sino<br />

a<strong>ng</strong> mga mahalaga<strong>ng</strong> tao <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buhay <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

tao. Sino a<strong>ng</strong> mga kaibigan at mga nagbibigaysuporta<strong>ng</strong><br />

tao na makakatulo<strong>ng</strong>? A<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> mga<br />

tao ay pipili <strong>ng</strong> marami<strong>ng</strong> tao na makakatulo<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya. A<strong>ng</strong> iba naman ay pipili <strong>ng</strong> iilan<br />

lama<strong>ng</strong> na mga tao, o maaari ri<strong>ng</strong> wala sila<strong>ng</strong><br />

pipilii<strong>ng</strong> tutulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpaplano. OK<br />

la<strong>ng</strong> iyon. A<strong>ng</strong> Relationship Map ay skill na<br />

makakatulo<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> pag-isipan ito.<br />

4.4 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


paano ito<br />

gagawin<br />

Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

SKILL: Relationship map<br />

Ano a<strong>ng</strong> nagagawa<br />

nito<br />

Ipinapakita nito ku<strong>ng</strong> sino<br />

a<strong>ng</strong> kilala <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao, ku<strong>ng</strong><br />

paano niya nakilala ito, at ku<strong>ng</strong><br />

paano makakatulo<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> mga<br />

network at mga relasyon na ito<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao upa<strong>ng</strong> mamuhay siya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

paraa<strong>ng</strong> gusto niya.<br />

Paano ito<br />

nakakatulo<strong>ng</strong><br />

Ito’y i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> paraan upa<strong>ng</strong><br />

malaman ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong><br />

mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao, at<br />

pag-isipan a<strong>ng</strong> anuma<strong>ng</strong><br />

mga mahalaga<strong>ng</strong> isyu <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

mga relasyon na iyon. Ito’y<br />

nakakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpaplano <strong>ng</strong><br />

person-centered support dahil<br />

binibigya<strong>ng</strong>-diin nito ku<strong>ng</strong> sino<br />

a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> dapat ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>li <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

pagpaplano, at nakakatulo<strong>ng</strong><br />

ito<strong>ng</strong> matukla<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n ku<strong>ng</strong> ali<strong>ng</strong><br />

mga relasyon a<strong>ng</strong> maari<strong>ng</strong><br />

pahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>yin o suportahan.<br />

Paano ito gagamitin<br />

1. Isulat a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> mahalaga<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buhay <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao.<br />

A<strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> málapit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong><br />

iyon a<strong>ng</strong> nagtatakda <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an ilalagay a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>alan<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> relationship map, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> halip na<br />

ku<strong>ng</strong> gaano sila magkalapit na<br />

kamag-anak. A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong><br />

talaga<strong>ng</strong> nakakakilala <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao at<br />

nagmamahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya ay<br />

idaragdag <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga sirkulo na<br />

mas malapit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> gitna. Ito’y batay<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> koneksyon na nadarama, at<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> lakas <strong>ng</strong> damdamin para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao, at hindi <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> gaano<br />

siya katagal gumugugol <strong>ng</strong><br />

panahon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao.<br />

2. Alamin ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> pakiki<strong>ng</strong>gan.<br />

A<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Relationship Map ay nagbibigay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> atin <strong>ng</strong> mga<br />

kuru-kuro tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> dapat natin kau<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pin<br />

upa<strong>ng</strong> lubos na malaman ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong><br />

iyon. Hindi nito sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> atin ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> pakiki<strong>ng</strong>gan.<br />

Kapag nagtatano<strong>ng</strong>-tano<strong>ng</strong> tayo, malalaman natin ku<strong>ng</strong><br />

sino talaga a<strong>ng</strong> may tunay na relationship o kaugnayan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

indibidwal, at ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> may kaugnayan lama<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya dahil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> trabaho. Kapag nais malaman <strong>ng</strong> miyembro<br />

<strong>ng</strong> staff ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> pakiki<strong>ng</strong>gan, dapat niya<strong>ng</strong> tanu<strong>ng</strong>in:<br />

• Ano a<strong>ng</strong> nagugustuhan mo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

• Ano a<strong>ng</strong> hinaha<strong>ng</strong>aan mo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

• Kailan kayo huli<strong>ng</strong> nagkatuwaan na<strong>ng</strong> magka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma, at<br />

ano a<strong>ng</strong> ginawa ninyo?<br />

A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> may kaugnayan lama<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> indibidwal dahil<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> trabaho ay mahihirapa<strong>ng</strong> sumagot <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga katanu<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

iyon, o kaya’y <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>got sila mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> “pananaw <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

nagbibigay-serbisyo.” Halimbawa: Ano a<strong>ng</strong> nagugustuhan<br />

mo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito? “Mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> hygiene.”<br />

Mas malama<strong>ng</strong> na pag-uu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pan <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> may tunay<br />

na kaugnayan o relasyon ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga magaganda<strong>ng</strong><br />

talent at kalidad <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.<br />

3. Humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> pahintulot upa<strong>ng</strong> kau<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pin a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong><br />

nakalista <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> relationship map.<br />

Posible<strong>ng</strong> may mga panahon ku<strong>ng</strong> kailan hindi ka dapat<br />

gumawa <strong>ng</strong> Relationship Map. Halimbawa, ku<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

tao ay namatayan lama<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> kapamilya o kaibigan,<br />

maari<strong>ng</strong> nahihirapan siya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> nararamdama<strong>ng</strong><br />

lubos na kalu<strong>ng</strong>kutan. Pero makakatulo<strong>ng</strong> din ito<strong>ng</strong><br />

malaman ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> mga naroroon, sino a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

maaa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>han, at sino a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mapapagkatiwalaan.<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.5


Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

SKILL: Relationship map<br />

pagbabahagi <strong>ng</strong><br />

mga kuwento<br />

Mike<br />

Kakalipat lama<strong>ng</strong> ni Mike <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili<strong>ng</strong> residence na<br />

may supported livi<strong>ng</strong> services ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma niya a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> mga kaibigan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> lu<strong>ng</strong>sod na bago para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya. Bila<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong> para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Person-<br />

Centered, kinompleto niya, <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ina, at <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

support team a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Relationship Map. Nalaman <strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong> day program at supported livi<strong>ng</strong><br />

staff ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> counterparts <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> lu<strong>ng</strong>sod ku<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an siya dati nakatira.<br />

Na<strong>ng</strong> ginawa <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong> support staff a<strong>ng</strong><br />

mga koneksyon na iyon, napahintulutan nito sila<strong>ng</strong> ibahagi<br />

a<strong>ng</strong> natutunan <strong>ng</strong> dati<strong>ng</strong> staff tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> at mahalaga para kay Mike, at ku<strong>ng</strong> paano siya<br />

pinakamabuti<strong>ng</strong> masusuportahan.<br />

Natutunan <strong>ng</strong> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong><br />

staff ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> mga kamaganak<br />

na nakatira malapit <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

bago<strong>ng</strong> tahanan ni Mike, na<br />

maari<strong>ng</strong> mabisita ni Mike <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

tulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> suporta.<br />

Natutunan din nila ku<strong>ng</strong> sino<br />

si Dewy at Louie, a<strong>ng</strong> dalawa<strong>ng</strong><br />

aso <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> ina, na lubos<br />

na mahalaga kay Mike at na<br />

hinahanap-hanap ni Mike.<br />

Inasikaso <strong>ng</strong> staff a<strong>ng</strong> regular<br />

na pagbisita ni Mike <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

local pet shelter ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an siya<br />

makakapaglaro <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga aso<strong>ng</strong><br />

naroroon.<br />

Pamilya<br />

Aunt Hildie at<br />

Uncle Stan<br />

Mga tao (na nagsusuporta<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> trabaho o <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

eskewelahan)<br />

Ross,<br />

Jason (day<br />

program<br />

staff)<br />

Dewy at Louie<br />

(a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga<br />

aso)<br />

Mike<br />

TJ, Carlos (mga<br />

kaibigan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

program)<br />

Joanne<br />

(ina)<br />

Vickie, Kelly,<br />

Naseem<br />

(SLS staff)<br />

Liliana,<br />

Cory (dati<br />

sila<strong>ng</strong> SLS<br />

staff)<br />

Mga tao (a<strong>ng</strong> trabaho nila<br />

ay a<strong>ng</strong> suportahan ako<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tahanan at iba<strong>ng</strong> mga<br />

lugar)<br />

Ned, Caroline (mga kaibigan<br />

mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> dati niya<strong>ng</strong><br />

kapitbahayan)<br />

Mga kaibigan<br />

4.6 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

SKILL: Relationship map<br />

Pamilya<br />

Mga tao (na nagsusuporta<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> trabaho o <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

eskewelahan)<br />

Mga tao (a<strong>ng</strong> trabaho nila ay a<strong>ng</strong><br />

suportahan ako <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tahanan at<br />

iba<strong>ng</strong> mga lugar)<br />

Mga kaibigan<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.7


Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong><br />

Team<br />

Pagkatapos kumpletohin a<strong>ng</strong><br />

i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Relationship Map, at dahil<br />

mas nauunawaan na <strong>ng</strong>ayon<br />

ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> gusto<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> iyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> planni<strong>ng</strong><br />

team, i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>li a<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> ito<br />

upa<strong>ng</strong>:<br />

• Kumuha <strong>ng</strong> impormasyon<br />

upa<strong>ng</strong> isulat a<strong>ng</strong> kuwento <strong>ng</strong><br />

buhay <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.<br />

• Ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon,<br />

ti<strong>ng</strong>nan ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

kanya<strong>ng</strong> mga oportunidad<br />

para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paglahok <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

komunidad, choices at<br />

pagpahayag <strong>ng</strong> mga<br />

karapatan, paggala<strong>ng</strong>, at<br />

kakayahan.<br />

• Maghanda <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> personcentered<br />

na paglalarawan;<br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma rito a<strong>ng</strong> mga bagay na<br />

gusto<strong>ng</strong> ginagawa <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

iyon, at a<strong>ng</strong> mga bagay na<br />

hindi gaano<strong>ng</strong> gusto<strong>ng</strong> gawin<br />

<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.<br />

• Gumawa <strong>ng</strong> One-Page<br />

Profile/ Paglalarawan na<br />

may top tips tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

“Ano a<strong>ng</strong> minamahalaga <strong>ng</strong><br />

iba<strong>ng</strong> mga tao <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin.” , “Ano<br />

a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin” at<br />

“Paano ako pinakamainam<br />

na masusuportahan.” A<strong>ng</strong><br />

One-Page Profile ay maari<strong>ng</strong><br />

magi<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y na<br />

introduksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao, at<br />

ito’y mainam na magagamit<br />

<strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team upa<strong>ng</strong><br />

magsimula.<br />

Mga Planni<strong>ng</strong> Team meeti<strong>ng</strong><br />

Maari<strong>ng</strong> mag-request <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team meeti<strong>ng</strong><br />

tuwi<strong>ng</strong> nais gawin o i-update <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

person-centered plan, o nais niya<strong>ng</strong> pag-isipan a<strong>ng</strong> mga<br />

solusyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga issue o mga hadla<strong>ng</strong>. Ito a<strong>ng</strong> mga<br />

maari<strong>ng</strong> ma<strong>ng</strong>yari kapag may person-centered planni<strong>ng</strong><br />

team meeti<strong>ng</strong>.<br />

1. Pagpapasiyahan <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> suporta<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> layunin, agenda, oras at lugar para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

meeti<strong>ng</strong>. Pamin<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n-min<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n ay maari<strong>ng</strong> mag-imbita<br />

a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga tao upa<strong>ng</strong> tumulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

logistics na ito.<br />

2. Maghanda <strong>ng</strong> komportable<strong>ng</strong> kapaligiran. Ku<strong>ng</strong><br />

magkikita na<strong>ng</strong> personal, mainam na gawi<strong>ng</strong><br />

komportable at ‘di-gaano<strong>ng</strong> pormal a<strong>ng</strong> kuwarto. Ku<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong> ay remote, gamit a<strong>ng</strong> videoconferenci<strong>ng</strong>,<br />

maglaan <strong>ng</strong> panahon upa<strong>ng</strong> masigurado na makikita<br />

at maririnig <strong>ng</strong> mga tao a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>’t-i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>, at ibigay a<strong>ng</strong><br />

mga materyales <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> lahat bago magsimula. May iba’tiba<strong>ng</strong><br />

virtual tools na makakakuha <strong>ng</strong> atensyon at<br />

na makakatulo<strong>ng</strong> na magkaroon <strong>ng</strong> makabuluha<strong>ng</strong><br />

pakikipag-u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p.<br />

3. Kapag sinimulan a<strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong>, hili<strong>ng</strong>in a<strong>ng</strong> mga<br />

kalahok na ipakilala a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> mga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili at na<br />

ibahagi a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bagay na gusto nila, hinaha<strong>ng</strong>aan<br />

nila, o minamahalaga nila tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao para ku<strong>ng</strong><br />

kanino nagdidebelop a<strong>ng</strong> team <strong>ng</strong> plano.<br />

4. Rebyuhin a<strong>ng</strong> one-page profile <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon upa<strong>ng</strong><br />

malaman ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> nagugustuhan at hinaha<strong>ng</strong>aan<br />

<strong>ng</strong> mga tao tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> iyon, ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya, at ku<strong>ng</strong> paano siya pinakamainam<br />

na masusuportahan. (Alamin ku<strong>ng</strong> paano gumawa <strong>ng</strong><br />

one-page profile <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 2).<br />

5. Linawin a<strong>ng</strong> mga ideya <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kinabuka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n haba<strong>ng</strong> isina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>isip a<strong>ng</strong> focus topic para<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> meeti<strong>ng</strong> (halimbawa, paghanap <strong>ng</strong> bago<strong>ng</strong> lugar<br />

na titirahan, pagkuha <strong>ng</strong> trabaho, pakikipanayam <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

mas marami<strong>ng</strong> mga tao, a<strong>ng</strong> malaman ku<strong>ng</strong> paano<br />

magprepara <strong>ng</strong> mga pagkain at mamili <strong>ng</strong> grocery,<br />

atbp.) (gamitin a<strong>ng</strong> LifeCourse Trajectory <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 2).<br />

4.8 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

6. Pagkatapos ay rerebyuhin<br />

<strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> team ku<strong>ng</strong> ano<br />

a<strong>ng</strong> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>yayari<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buhay <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.<br />

Halimbawa, titi<strong>ng</strong>nan nila<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga rutina at<br />

mga ritwal <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon, o<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> nagdudulot<br />

<strong>ng</strong> maganda<strong>ng</strong> araw o<br />

ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma<strong>ng</strong> araw para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya. (ti<strong>ng</strong>nan a<strong>ng</strong> 3).<br />

7. I<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>isip ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

gumagana <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buhay <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

iyon na na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an<br />

<strong>ng</strong> suporta upa<strong>ng</strong> ito’y<br />

magpatuloy. Ti<strong>ng</strong>nan ku<strong>ng</strong><br />

ano a<strong>ng</strong> hindi gumagana<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> buhay <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon na<br />

maari<strong>ng</strong> dapag magbago.<br />

Irekord a<strong>ng</strong> mga oportunidad<br />

at mga hadla<strong>ng</strong> haba<strong>ng</strong><br />

a<strong>ng</strong> mga ito’y na<strong>ng</strong>yayari.<br />

A<strong>ng</strong> skills na Mahalaga<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> / Mahalaga para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> at<br />

Gumagana / Hindi Gumagana<br />

ay mahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y na magagamit<br />

upa<strong>ng</strong> malaman ku<strong>ng</strong> ano<br />

a<strong>ng</strong> dapat hindi baguhin at<br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> dapat baguhin<br />

o idagdag <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> darati<strong>ng</strong> na<br />

panahon. Ipinapakita <strong>ng</strong><br />

image <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> susunod na pahina<br />

ku<strong>ng</strong> paano makakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

planni<strong>ng</strong> team a<strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong><br />

person-centered thinki<strong>ng</strong><br />

skills upa<strong>ng</strong> malaman ku<strong>ng</strong><br />

ano a<strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> mga<br />

hadla<strong>ng</strong> at mga oportunidad.<br />

(<stro<strong>ng</strong>>Bahagi</stro<strong>ng</strong>> 4).<br />

8. Mag-brainstorm tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga susunod na posible<strong>ng</strong><br />

hakba<strong>ng</strong>, ma<strong>ng</strong>ako<strong>ng</strong> kumilos, at alamin ku<strong>ng</strong> ano<br />

a<strong>ng</strong> mga serbisyo at mga suporta<strong>ng</strong> kinakaila<strong>ng</strong>an<br />

upa<strong>ng</strong> mas matugunan a<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong><br />

indibidwal.<br />

9. Itakda a<strong>ng</strong> oras at lugar para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> susunod na meeti<strong>ng</strong><br />

upa<strong>ng</strong> malaman a<strong>ng</strong> nagi<strong>ng</strong> pagsulo<strong>ng</strong> at na<strong>ng</strong> maadjust<br />

a<strong>ng</strong> plan, ku<strong>ng</strong> kinakaila<strong>ng</strong>an.<br />

10. Tapusin a<strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pamamagitan <strong>ng</strong> pag-imbita<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bawat tao na magbahagi <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bahay na<br />

minahalaga niya hi<strong>ng</strong>gil <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> panaho<strong>ng</strong> nag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma a<strong>ng</strong><br />

lahat.<br />

Mahalaga<strong>ng</strong> tandaan na naiiba a<strong>ng</strong> bawat tao, at<br />

maiiba rin naiiba a<strong>ng</strong> bawat Planni<strong>ng</strong> Team. A<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

tumata<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> home and community-based services a<strong>ng</strong><br />

siya<strong>ng</strong> magkokontrola <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> proseso <strong>ng</strong> pagpaplano, at maari<br />

niya<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> mga hakba<strong>ng</strong> na inilista <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> itaas, o<br />

maari siya<strong>ng</strong> gumamit <strong>ng</strong> naiiba<strong>ng</strong> paraan na mas mainam<br />

para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an. A<strong>ng</strong> proseso <strong>ng</strong><br />

pagpaplano ay magpapatuloy gamit a<strong>ng</strong> pag-check-in <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

pana-panahon upa<strong>ng</strong> patuloy na malaman at ma-update<br />

a<strong>ng</strong> pananaw, mga layunin, mga kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> serbisyo<br />

at suporta, at mga kilos <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon. Kapag patuloy<br />

na ginagamit a<strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong><br />

skills, magigi<strong>ng</strong> mas madali na makakuha <strong>ng</strong> mga bago<strong>ng</strong><br />

insight na makakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> iyon na tumu<strong>ng</strong>o<br />

patu<strong>ng</strong>o <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> pananaw na magkaroon <strong>ng</strong> mainam<br />

na buhay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> komunidad.<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.9


•<br />

Pakikipagtulu<strong>ng</strong>an <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> Planni<strong>ng</strong> Team<br />

One-page profile na magigi<strong>ng</strong> person-centered plan<br />

One-page profile<br />

Person-centered review<br />

Nagugustuhan at<br />

hinaha<strong>ng</strong>aan<br />

Mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

Gumagana<br />

Hindi<br />

gumagana<br />

Aksyon<br />

Ano Sino Kailan<br />

Paano<br />

pinakamainam na<br />

susuportahan<br />

Aktibidad<br />

Pagpunta Doon<br />

Kapag naroroon<br />

Pamilya<br />

Aktibo<strong>ng</strong> paglahok<br />

Health<br />

Professionals<br />

Sa<br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong><br />

panahon<br />

Nais<br />

nami<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bihin<br />

Kapag<br />

na<strong>ng</strong>yari<br />

ito<br />

Upa<strong>ng</strong><br />

gawin<br />

ito, dapat<br />

natin<br />

Mga<br />

Kaibigan<br />

Palagay<br />

namin ay<br />

ibig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bihin<br />

nito’y<br />

Skills na<br />

kinakaila<strong>ng</strong>an<br />

Mga kata<strong>ng</strong>ian<br />

<strong>ng</strong> pagkatao na<br />

kinakaila<strong>ng</strong>an<br />

Tinulu<strong>ng</strong>an/<br />

sinuportahan<br />

ni<br />

Kaila<strong>ng</strong>an<br />

natin ito<br />

gawin<br />

Mga tao<strong>ng</strong><br />

binabayaran<br />

upa<strong>ng</strong><br />

suportahan ako<br />

Citizenship<br />

Relationship map<br />

Suporta<strong>ng</strong><br />

kinakaila<strong>ng</strong>an<br />

at na ninanais<br />

Mga<br />

kapareho<strong>ng</strong><br />

hilig<br />

Communication<br />

charts<br />

Hindi ito<br />

ami<strong>ng</strong><br />

responsibilidad<br />

para ku<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an kami ay<br />

binabayaran<br />

Matchi<strong>ng</strong>/<br />

Pagtugma<br />

Donut<br />

“Nais ko<strong>ng</strong> pag-isipan a<strong>ng</strong><br />

direksyon <strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> buhay.”<br />

“Nais ko<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong><br />

mas marami<strong>ng</strong> kaibigan.”<br />

“Hindi namin talaga<strong>ng</strong><br />

naiintindihan ku<strong>ng</strong> paano<br />

nakikipagkomunika <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> amin<br />

a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> iyon.”<br />

“Kaila<strong>ng</strong>an tayo humanap <strong>ng</strong><br />

tama<strong>ng</strong> klase <strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong><br />

magsusuporta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> iyon.”<br />

“A<strong>ng</strong> staff ay ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>li o<br />

lumalahok <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga bagay na<br />

hindi nila dapat <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lihan.”<br />

“Nais ko<strong>ng</strong> lumahok <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mas<br />

marami<strong>ng</strong> mga aktibidad <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

aki<strong>ng</strong> komunidad.”<br />

“Kaila<strong>ng</strong>an pa natin <strong>ng</strong><br />

karagdaga<strong>ng</strong> impormasyon<br />

tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> iyon.”<br />

“Nais ko<strong>ng</strong> pagisipan<br />

a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

kinabuka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n.”<br />

“Gusto ko<strong>ng</strong> gumawa <strong>ng</strong><br />

mas marami<strong>ng</strong> desisyon<br />

para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> aki<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili.”<br />

Presence to<br />

contribution<br />

Learni<strong>ng</strong> log<br />

Dreams<br />

Life trajectory<br />

Ano<br />

a<strong>ng</strong><br />

GUSTO<br />

ko<br />

Ano a<strong>ng</strong><br />

AYAW<br />

ko<br />

Kasunduan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Paggawa <strong>ng</strong> Desisyon<br />

Mga mahalaga<strong>ng</strong><br />

desisyon ukol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

aki<strong>ng</strong> buhay<br />

Paggawa <strong>ng</strong> koneksyon<br />

Nag-aambag<br />

Pet<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

Paano ba ako dapat<br />

tumulo<strong>ng</strong>?<br />

Ano a<strong>ng</strong><br />

ginawa<br />

<strong>ng</strong> tao?<br />

Ano a<strong>ng</strong> magagawa ko upa<strong>ng</strong> magkaroon <strong>ng</strong><br />

karagdaga<strong>ng</strong> kontrol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> aki<strong>ng</strong> buhay?<br />

Sino a<strong>ng</strong><br />

naroroon?<br />

Sino a<strong>ng</strong> gagawa <strong>ng</strong><br />

huli<strong>ng</strong> desisyon?<br />

Ano a<strong>ng</strong><br />

natutunan<br />

mo<strong>ng</strong> bagay na<br />

gumana?<br />

Ano a<strong>ng</strong><br />

natutunan mo<strong>ng</strong><br />

bagay na hindi<br />

gumana?<br />

Gamitin a<strong>ng</strong><br />

pagpasiya at a<strong>ng</strong><br />

creativity<br />

Pinakamahalaga<strong>ng</strong><br />

responsibilidad<br />

mga karagdaga<strong>ng</strong> aksyon<br />

Person-<br />

Centered na<br />

Paglalarawan<br />

“Alam ko ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong><br />

self-determination individual<br />

budget at ku<strong>ng</strong> paano ko<br />

gusto<strong>ng</strong> gastusin ito.”<br />

Personcentered<br />

plan<br />

sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi<br />

Support Plan,<br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <strong>ng</strong> mga<br />

kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong><br />

serbisyo<br />

4.10 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


paano ito<br />

gagawin<br />

Person-Centered Planni<strong>ng</strong><br />

SKILL: Gumagana / Hindi Gumagana<br />

Mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pananaw <strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> iyon<br />

Mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ami<strong>ng</strong><br />

pananaw<br />

A<strong>ng</strong> skill na Gumagana / Hindi Gumagana ay mainam na<br />

paraan upa<strong>ng</strong> simulan a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pag-uu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> personcentered<br />

planni<strong>ng</strong>, o upa<strong>ng</strong> pag-u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pan a<strong>ng</strong> mga issue<br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> planni<strong>ng</strong> team. Makakatulo<strong>ng</strong> ito<strong>ng</strong><br />

malaman ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga bagay na gumagana at hindi<br />

dapat baguhin, at ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga bagay na hindi<br />

gumagana at dapat baguhin.<br />

Ano a<strong>ng</strong> nagagawa nito<br />

Ito’y i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> analytical tool na makakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iyo na ti<strong>ng</strong>nan<br />

a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sitwasyon mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba’t-iba<strong>ng</strong> perspektibo.<br />

Ito’y i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> paraan upa<strong>ng</strong> anali<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>hin a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> sitwasyon<br />

upa<strong>ng</strong> malaman mo ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> gumagana o mainam<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ganoo<strong>ng</strong> sitwasyon, at ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> hindi gumagana.<br />

Madali lama<strong>ng</strong> gawin ito. Kapag nakompleto ito, maari<strong>ng</strong><br />

mayroon lama<strong>ng</strong> apat na quadrant <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pahina.<br />

Paano ito nakakatulo<strong>ng</strong><br />

• Nakakatulo<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga tao na magkaroon <strong>ng</strong> pananaw,<br />

tumigil, huminto muna, na<strong>ng</strong> mati<strong>ng</strong>nan nila a<strong>ng</strong><br />

buo<strong>ng</strong> sitwasyon at hindi lama<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuya<strong>ng</strong><br />

na<strong>ng</strong>yayari.<br />

• Ito’y nagsisilbi bila<strong>ng</strong> tulay para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> natutunan tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>/para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>, at <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpaplano <strong>ng</strong><br />

aksyon.<br />

• Nakakatulo<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga tao na makasulo<strong>ng</strong>, dahil<br />

mayroon ito<strong>ng</strong> dalawa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> prinsipyo<br />

<strong>ng</strong> nego<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>syon. Kapag nakasulat a<strong>ng</strong> pananaw <strong>ng</strong><br />

bawat tao, at nakikita mo ito, nadarama nila na sila’y<br />

pinakiki<strong>ng</strong>gan. Kapag pinaghiwa-hiwalay mo a<strong>ng</strong> mga<br />

Ano a<strong>ng</strong> mainam?<br />

A<strong>ng</strong> UP Side:<br />

Ano a<strong>ng</strong> gumagana <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuyan?<br />

Gamitin a<strong>ng</strong><br />

impormasyon<br />

na ito upa<strong>ng</strong><br />

gumawa <strong>ng</strong><br />

agenda <strong>ng</strong><br />

mga bagay<br />

na dapat ‘di<br />

baguhin<br />

Ano a<strong>ng</strong> ‘di-mainam?<br />

A<strong>ng</strong> DOWN Side:<br />

Ano a<strong>ng</strong> ‘di-gumagana <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuyan?<br />

Mga pagtutu<strong>ng</strong>gali<br />

Gamitin a<strong>ng</strong><br />

impormasyon<br />

na ito upa<strong>ng</strong><br />

gumawa <strong>ng</strong><br />

agenda <strong>ng</strong><br />

mga bagay<br />

na dapat<br />

baguhin<br />

bagay na bumubuo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga<br />

sitwasyon, at <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pat mo<strong>ng</strong><br />

nakikita a<strong>ng</strong> mga detalye<br />

nito, makakahanap ka <strong>ng</strong><br />

mga bahagi ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an<br />

kayo magkakasunduan;<br />

makapagsisimula kayo<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> “common ground” o <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

“pareho<strong>ng</strong> sitwasyon”.<br />

Paano ito gagamitin<br />

May iba’t-iba<strong>ng</strong> mga hakba<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

skill na ito:<br />

1. Maghanda <strong>ng</strong> kapaligiran<br />

ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an nadarama <strong>ng</strong> mga<br />

kalahok na sila’y malaya<strong>ng</strong><br />

makapag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lita na<strong>ng</strong> tapat.<br />

2. Imbitahin a<strong>ng</strong> mga kalahok<br />

na ibahagi a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

mga ideya tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong><br />

ano a<strong>ng</strong> gumagana at ‘digumagana,<br />

mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong><br />

pananaw. A<strong>ng</strong> mga tao ay<br />

maari<strong>ng</strong> gumamit <strong>ng</strong> mga<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lita, drawi<strong>ng</strong>, o mga retrato<br />

upa<strong>ng</strong> ibahagi a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong><br />

mga ideya.<br />

3. Hikayatin a<strong>ng</strong> mga kalahok<br />

na rebyuhin ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

sinulat <strong>ng</strong> iba. Maari<strong>ng</strong><br />

makatulo<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila na<br />

ituon a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> pansin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanila<strong>ng</strong> pag-iisip.<br />

4. Kapag tapos na<strong>ng</strong> magsulat<br />

a<strong>ng</strong> mga tao, humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong><br />

pagpapaliwanag, ku<strong>ng</strong><br />

kinakaila<strong>ng</strong>an.<br />

5. Humanap <strong>ng</strong> mga lugar ku<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an nagkakasundo tu<strong>ng</strong>kol<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> gumagana at<br />

‘di-gumagana.<br />

6. Kapag may pagtutu<strong>ng</strong>gali,<br />

ti<strong>ng</strong>nan ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong><br />

sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi nito tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong><br />

ano a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> bawat<br />

i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga kalahok.<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.11


Person-Centered Planni<strong>ng</strong><br />

SKILL: Gumagana / Hindi Gumagana<br />

shari<strong>ng</strong><br />

stories<br />

Katarina<br />

Bila<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> service coordinator,<br />

ginamit ko a<strong>ng</strong> skill na<br />

Gumagana / Hindi Gumagana<br />

upa<strong>ng</strong> magdibelop <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong><br />

aksyon upa<strong>ng</strong> matugunan a<strong>ng</strong><br />

problema na bina<strong>ng</strong>git <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin<br />

ni Juana, i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> administrator<br />

<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> community care home<br />

para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> anim na tao. Ayon kay<br />

Juana, si Katarina, i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

naninirahan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tahanan, ay<br />

madalas na umuuwi mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya<strong>ng</strong> day program na<strong>ng</strong><br />

umiiyak, at sina<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bi niya<strong>ng</strong> ayaw<br />

niya<strong>ng</strong> bumalik <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> program. Si<br />

Katarina ay masigla, at mahilig<br />

siya<strong>ng</strong> makihalubilo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

mga kaibigan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> day program,<br />

kaya ‘di nila maunawaan ku<strong>ng</strong><br />

bakit ayaw niya<strong>ng</strong> bumalik.<br />

Sinabi ni Katarina kay Juana<br />

na nagpupumilit a<strong>ng</strong> staff na<br />

ti<strong>ng</strong>nan ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> nilalaman<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> backpack <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> harap<br />

<strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga kalahok<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> day program. Pamin<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nmin<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n<br />

ay inaaku<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> siya na<br />

nagnakaw daw siya <strong>ng</strong> mga<br />

bagay na hindi kanya. Nahiya<br />

at nagalit si Katarina. Na<strong>ng</strong><br />

tinano<strong>ng</strong> ko a<strong>ng</strong> day program<br />

staff, ipinaliwanag nila na subalit<br />

hinikayat si Katarina na hindi<br />

gawin ito, ugali ni Katarina a<strong>ng</strong><br />

umalis <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> day program na<strong>ng</strong><br />

punu<strong>ng</strong>-puno a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

backpack <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga<br />

paborito<strong>ng</strong> pag-aari. Nag-aalala sila na madalas na hindi<br />

iniisip ni Katarina a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> dapat gawin, at nilalaro<br />

lama<strong>ng</strong> niya a<strong>ng</strong> mga bagay na dinala niya. At nawawala<br />

rin a<strong>ng</strong> mga ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>kapan <strong>ng</strong> program, <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga<br />

kalahok, at <strong>ng</strong> staff <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> program. A<strong>ng</strong> mga bagay na ito ay<br />

mahahanap lama<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> backpack ni Katarina makalipas a<strong>ng</strong><br />

ila<strong>ng</strong> araw.<br />

Sinimulan <strong>ng</strong> staff a<strong>ng</strong> pag-inspeksyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> backpack ni<br />

Katarina araw-araw bago siya umalis upa<strong>ng</strong> ti<strong>ng</strong>nan ku<strong>ng</strong><br />

may mga ninakaw na bagay. A<strong>ng</strong> inspeksyon ay isinagawa<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> main room <strong>ng</strong> program haba<strong>ng</strong> hinihintay ni Katarina at<br />

<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga kalahok a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> transportasyon.<br />

Inimbita ko si Katarina, Juana, at a<strong>ng</strong> staff <strong>ng</strong> day program<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong> upa<strong>ng</strong> talakayin a<strong>ng</strong> sitwasyon at<br />

subuka<strong>ng</strong> gamitin a<strong>ng</strong> Worki<strong>ng</strong>/Not Worki<strong>ng</strong> (Gumagana<br />

/ ‘di-Gumagana) na analysis. Sinabi <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin <strong>ng</strong> staff na<br />

natutunan nila a<strong>ng</strong> Worki<strong>ng</strong>/Not Worki<strong>ng</strong> mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

tao<strong>ng</strong> nagpunta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> traini<strong>ng</strong>; ginamit na nila a<strong>ng</strong> analysis<br />

at napagpasiyahan nila na a<strong>ng</strong> pagnanakaw ni Katarina <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

mga bagay ay a<strong>ng</strong> pa<strong>ng</strong>unahi<strong>ng</strong> bagay na hindi gumagana<br />

at na kinakaila<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong> tugunan. Sinabi ko na hindi sila<br />

humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> impormasyon mula kay Katarina o Juana<br />

tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili<strong>ng</strong> mga pananaw. Sa ami<strong>ng</strong><br />

meeti<strong>ng</strong>, mas marami kami<strong>ng</strong> natutunan gamit a<strong>ng</strong> ami<strong>ng</strong><br />

Worki<strong>ng</strong> / Not Worki<strong>ng</strong> analysis.<br />

4.12 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


shari<strong>ng</strong><br />

stories<br />

Person-Centered Planni<strong>ng</strong><br />

SKILL: Gumagana / Hindi Gumagana<br />

Batay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ami<strong>ng</strong> natutunan, sina<strong>ng</strong>-ayunan <strong>ng</strong> lahat <strong>ng</strong> mga<br />

partido a<strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong> mga istratehiya upa<strong>ng</strong> matugunan a<strong>ng</strong><br />

mga problema.<br />

Bumalik si Katarina at ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ya na naman siya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya<strong>ng</strong> day program. Bagama’t a<strong>ng</strong> solusyon ay may<br />

problema pa rin pamin<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n-min<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n (pamin<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n-min<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n ay<br />

nakakalimutan ni Katarina na humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> permiso upa<strong>ng</strong><br />

hiramin a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bagay), hindi na napapahiya si Katarina<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> harap <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga kaibigan dahil pribado na siya<strong>ng</strong><br />

nakikipag-meeti<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> staff; mas handa na rin siya<strong>ng</strong><br />

tuma<strong>ng</strong>gap <strong>ng</strong> counseli<strong>ng</strong> mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> staff.<br />

Katarina<br />

Juana<br />

Day<br />

Program<br />

Staff<br />

Ano a<strong>ng</strong> gumagana?<br />

A<strong>ng</strong> dalhin <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> programa a<strong>ng</strong><br />

aki<strong>ng</strong> mga paborito<strong>ng</strong> bagay<br />

ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kali<strong>ng</strong> ayaw ko a<strong>ng</strong><br />

aktibidad na inaalok.<br />

A<strong>ng</strong> pakikihalubilo <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> aki<strong>ng</strong><br />

mga kaibigan.<br />

A<strong>ng</strong> pagpunta ni Katarina <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

day program araw-araw.<br />

A<strong>ng</strong> sigla at determinasyon ni<br />

Katarina.<br />

A<strong>ng</strong> paggawa <strong>ng</strong> arts and crafts<br />

projects.<br />

Ano a<strong>ng</strong> hindi gumagana?<br />

A<strong>ng</strong> paghatol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> akin na ako’y<br />

nagnakaw <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> bagay na<br />

“hinihiram” ko lama<strong>ng</strong>.<br />

A<strong>ng</strong> pag-uwi ni Katarina na<strong>ng</strong><br />

umiiyak.<br />

Naaburido a<strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga tao <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

tahanan dahil kay Katarina.<br />

Ayaw magpunta ni Katarina <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

program.<br />

Nawawala a<strong>ng</strong> konsentrasyon ni<br />

Katarina <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga gawain.<br />

Kinukuha ni Katarina a<strong>ng</strong> mga<br />

bagay na hindi naman kanya.<br />

Mga kasunduan at mga susunod na hakba<strong>ng</strong><br />

• Ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> palagay <strong>ng</strong> staff <strong>ng</strong> • Susubuka<strong>ng</strong> magkasunduan si Katarina<br />

day program na kaila<strong>ng</strong>an at Juana na gumamit si Katarina <strong>ng</strong><br />

nila inspeksyunin a<strong>ng</strong><br />

lubos na mas maliit na bag (seethrough,<br />

ku<strong>ng</strong> maaari) upa<strong>ng</strong> madala<br />

backpack ni Katarina,<br />

gagawin lama<strong>ng</strong> nila ito niya a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong>kapan <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

na<strong>ng</strong> personal, ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma ni program, at lilimitahan nila a<strong>ng</strong> bila<strong>ng</strong><br />

Katarina, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> pribado<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> mga bagay na madadala niya mula<br />

opisina.<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tahanan.<br />

• Suma<strong>ng</strong>-ayon<br />

si Katarina na<br />

magtatano<strong>ng</strong> muna<br />

siya bago niya<br />

hiramin a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

bagay upa<strong>ng</strong> dalhin<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> tahanan.<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.13


Person-Centered Planni<strong>ng</strong><br />

SKILL: Gumagana / Hindi Gumagana<br />

Hi<strong>ng</strong>gil kay<br />

Mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

pananaw ni<br />

Ano a<strong>ng</strong> mainam?<br />

A<strong>ng</strong> UP Side:<br />

Ano a<strong>ng</strong> gumagana <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuyan?<br />

Ano a<strong>ng</strong> ‘di-mainam?<br />

A<strong>ng</strong> DOWN Side:<br />

Ano a<strong>ng</strong> ‘di-gumagana <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lukuyan?<br />

Mga kasunduan at mga susunod na hakba<strong>ng</strong><br />

4.14 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Mga Checklist para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Pagtatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

Mga bagay na pag-iisipan at susubukan haba<strong>ng</strong> sinusuportahan mo a<strong>ng</strong> mga tao na mamuhay<br />

na<strong>ng</strong> mainam <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong> komunidad.<br />

I-rate a<strong>ng</strong> mga sumusunod na mga pahayag, alinsunod <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

1 Hindi ko pa ito nagagawa 2 Kaila<strong>ng</strong>an ko <strong>ng</strong> tulo<strong>ng</strong> dito 3 Ginagawa ko na ito<br />

Mga relasyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pamilya, mga kapitbahay, komunidad<br />

1. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> biglaa<strong>ng</strong> pagbisita <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga kapitbahay?<br />

2. Hinihikayat ko ba na bumisita a<strong>ng</strong> mga kapitbahay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

3. May listahan ba ako <strong>ng</strong> mga local club na maaari<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>lihan?<br />

4. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> file <strong>ng</strong> tao ay may pa<strong>ng</strong>alan, address, telepono, mga<br />

pet<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> kaarawan, pet<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> aniber<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ryo <strong>ng</strong> mismo<strong>ng</strong> pamilya, extended family,<br />

mga kaibigan at kakilala?<br />

5. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magpadala <strong>ng</strong> mga card, sulat, at tumawag<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> telepono?<br />

6. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> events para pumunta a<strong>ng</strong> mga kapitbahay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tahanan<br />

<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

7. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> pagtulo<strong>ng</strong> <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kapitbahay at <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> pamilya<br />

(pag-rake <strong>ng</strong> dahon, pagdala <strong>ng</strong> laundry <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> itaas mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> laundry room, pagbantay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

mga maliliit na bata haba<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> kanila<strong>ng</strong> ina ay may binili na<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ndali)?<br />

8. Naghahanap ba ako <strong>ng</strong> mga lugar ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an may mga oportunidad at ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an<br />

maaari<strong>ng</strong> may magawa a<strong>ng</strong> tao para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba?<br />

9. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na lumahok <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga bake <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>le at iba pa<strong>ng</strong><br />

fundraisi<strong>ng</strong> events?<br />

10. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> mga aktibidad na nakakatulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito na<br />

maimbita <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga tahanan <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> mga tao?<br />

11. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na makipag-u<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mas marami<strong>ng</strong> pak<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>?<br />

12. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay may photo album <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mismo<strong>ng</strong><br />

pamilya, extended family, mga kaibigan, at mga kilala, at na a<strong>ng</strong> mga ito ay may<br />

mga pa<strong>ng</strong>alan?<br />

13. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magkaroon <strong>ng</strong> maganda at positibo<strong>ng</strong><br />

bisita <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> pamilya?<br />

14. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na kunan <strong>ng</strong> retrato a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili?<br />

15. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga maili<strong>ng</strong> list?<br />

16. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay nagdo-donate?<br />

17. Tinuturuan ko ba siya tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba’t-iba<strong>ng</strong> uri <strong>ng</strong> mga relasyon?<br />

18. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito upa<strong>ng</strong> siya’y magtatag muli <strong>ng</strong> mga relasyon?<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.15


Mga Checklist para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Pagtatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

Mga miyembro <strong>ng</strong> komunidad<br />

1. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magkaroon <strong>ng</strong> birth certificate, SIN card,<br />

health card, library card, credit card?<br />

2. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> maili<strong>ng</strong> list para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga tindahan,<br />

politikal na partido, mga kalendaryo <strong>ng</strong> eskwelahan, magazine, mga dyaryo?<br />

3. Ipinapaliwanag ko ba ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> ibig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bihin <strong>ng</strong> home maintenance?<br />

4. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na mag-donate <strong>ng</strong> panahon/pera para magcanvas<br />

na<strong>ng</strong> door-to-door, magpa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> bulletins, tumulo<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Sunday school/<br />

brownies/cubs?<br />

5. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magi<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> miyembro <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong><br />

pipilii<strong>ng</strong> service clubs, church, hospital auxiliaries, world wildlife fund, atbp.?<br />

6. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> mga kakayahan <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

7. Hinihikayat ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magtrabaho <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> trabaho, o<br />

mag-volunteer?<br />

8. Tinutulu<strong>ng</strong>an ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magdesisyon ku<strong>ng</strong> siya’y mag-aaral para magupgrade<br />

o para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> special interest?<br />

9. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> magkaroon a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> mga responsibilidad tulad<br />

<strong>ng</strong> babysitti<strong>ng</strong>, garage <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>les, street dances, at paglilinis <strong>ng</strong> mga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>kyan?<br />

10. Gumawa ba ako <strong>ng</strong> listahan <strong>ng</strong> mga uri <strong>ng</strong> transportasyon, kabila<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> carpool?<br />

11. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na makapunta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga lugar <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad?<br />

12. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na mag-shoppi<strong>ng</strong> para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili, o<br />

gumawa <strong>ng</strong> errands para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba?<br />

13. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magi<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> valued customer <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga<br />

restaurant at convenience stores?<br />

14. Nagbibigay ba ako <strong>ng</strong> mga oportunidad para makapamahala a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

kanya<strong>ng</strong> buhay (magbayad <strong>ng</strong> bills, taxes, renta, at iba pa<strong>ng</strong> bills)?<br />

15. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> liba<strong>ng</strong>an at paggawa <strong>ng</strong> mga koneksyon,<br />

tulad <strong>ng</strong> pagigi<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> team member?<br />

16. Nagbibigay ba ako <strong>ng</strong> suporta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> paraa<strong>ng</strong> hindi nakakakuha <strong>ng</strong> atensyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong><br />

ito?<br />

17. Alam ko ba ku<strong>ng</strong> paano tumahimik o hindi magbigay <strong>ng</strong> suporta?<br />

18. Gumagamit ba ako <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> devices upa<strong>ng</strong> turuan a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magi<strong>ng</strong><br />

miyembro <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> grupo (role modeli<strong>ng</strong>)?<br />

19. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay may i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> communication system, at<br />

nirerespeto ko ba a<strong>ng</strong> paraan <strong>ng</strong> pagkomunika <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

4.16 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Mga Checklist para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Pagtatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

20. Gumagamit ba ako <strong>ng</strong> assistive devices upa<strong>ng</strong> suportahan a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

21. May listahan ba ako <strong>ng</strong> assets <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

22. Naitutugma ko ba a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> assets <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> membership <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> group?<br />

23. Hinihikayat ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na malaman ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> na<strong>ng</strong>yayari <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

kapaligiran – mga dyaryo, patalastas <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> radyo/TV?<br />

24. Nalalaman ko ba na a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito ay na<strong>ng</strong>a<strong>ng</strong>aila<strong>ng</strong>an <strong>ng</strong> suporta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagpili <strong>ng</strong><br />

mga serbisyo (doktor, dentista)?<br />

25. Itinataguyod ko ba<strong>ng</strong> sumali a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> team na mag-i-interview upa<strong>ng</strong> maghire<br />

<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> support worker?<br />

Pagtaguyod para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>, ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma <strong>ng</strong>, <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong>alan <strong>ng</strong><br />

1. May listahan ba ako <strong>ng</strong> Support Services tulad <strong>ng</strong> para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> diyabetis, sekswalidad,<br />

timba<strong>ng</strong>?<br />

2. Sinuportahan ko na ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magkaroon <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> will, trust fund, bumili<br />

<strong>ng</strong> bahay?<br />

3. Ano a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> mga magagawa upa<strong>ng</strong> ibalik a<strong>ng</strong> kontrol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

4. Binibigyan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> mga opsyon kapag siya ay na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong><br />

lumalala<strong>ng</strong> sitwasyon?<br />

5. Sinisigurado ko ba na a<strong>ng</strong> tahanan ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an naninirahan a<strong>ng</strong> tao ay hindi na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

residence <strong>ng</strong> staff ?<br />

6. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na humi<strong>ng</strong>i <strong>ng</strong> tulo<strong>ng</strong> kapag kinakaila<strong>ng</strong>an?<br />

7. A<strong>ng</strong> tao ba<strong>ng</strong> ito ay bahagi <strong>ng</strong> pagpaplano <strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> mga iskedyul/rutina?<br />

8. Minamahalaga ko ba a<strong>ng</strong> indibidwal na ito bila<strong>ng</strong> bahagi <strong>ng</strong> team na gumagawa<br />

<strong>ng</strong> desisyon?<br />

9. Itinataguyod ko ba <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> local representatives a<strong>ng</strong> mga bagay tulad <strong>ng</strong> accessibility?<br />

10. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na sumali <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> People First, youth groups <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

simbahan, choirs, barber shop quartets, dance groups?<br />

11. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na gumawa <strong>ng</strong> mga may-kaalama<strong>ng</strong> desisyon<br />

tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an magtratrabaho, maninirahan, at ku<strong>ng</strong> sino a<strong>ng</strong> makaka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma?<br />

12. Nirerespeto ko ba a<strong>ng</strong> kapan<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>nan <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

13. Sinisigurado ko ba na nalalaman at nauunawaan <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito a<strong>ng</strong> mga maykinalama<strong>ng</strong><br />

risk?<br />

14. May tiwala ba ako <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> pagdedesisyon <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

15. Nirerespeto ko ba a<strong>ng</strong> kanya<strong>ng</strong> pagka-pribado?<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.17


Mga Checklist para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Pagtatag <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>><br />

Pagtupad <strong>ng</strong> mga Inaa<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ha<strong>ng</strong> Ma<strong>ng</strong>yari, mga Pa<strong>ng</strong>arap, at<br />

mga Ha<strong>ng</strong>ad<br />

1. Nailalagay ko ba a<strong>ng</strong> aki<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> sitwasyon <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

2. Nakikita/nararana<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>n ko ba a<strong>ng</strong> buhay mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> pananaw?<br />

3. Alam ko ba ku<strong>ng</strong> paano dagdagan a<strong>ng</strong> mga oportunidad upa<strong>ng</strong> masuportahan<br />

a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na gumawa <strong>ng</strong> choices?<br />

4. Minamahalaga ko ba a<strong>ng</strong> opinyon <strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

5. Pinakiki<strong>ng</strong>gan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

6. Hinahadla<strong>ng</strong>an ko ba a<strong>ng</strong> mga sitwasyon ku<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>an mapapahiya a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

7. Kinakau<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p ko ba a<strong>ng</strong> tao bila<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> adult?<br />

8. Gumagamit ba ako <strong>ng</strong> iba<strong>ng</strong> tono <strong>ng</strong> boses kapag kinakau<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>p ko a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

9. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na makipagkomunika <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> pamilya hi<strong>ng</strong>gil<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga nagugustuhan, hindi nagugustuhan, mga pa<strong>ng</strong>arap, mga ninanais?<br />

10. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> komunikasyon <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iba’t-iba<strong>ng</strong> mga paraan?<br />

11. Pinag-uu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>pan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> positibo<strong>ng</strong> paraan?<br />

12. Alam ko ba ku<strong>ng</strong> paano maglaan <strong>ng</strong> mga pagkakataon para may matutunan?<br />

13. Alam ko ba ku<strong>ng</strong> paano gumamit <strong>ng</strong> iba’t-iba<strong>ng</strong> learni<strong>ng</strong> aids?<br />

14. Alam ko ba a<strong>ng</strong> pagkakaiba <strong>ng</strong> responsibilidad at kontrol?<br />

15. Nagtatatag ba ako <strong>ng</strong> tiwala <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito?<br />

16. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito na magplano para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga biyahe, bakasyon,<br />

mga bagay na bibilhin?<br />

17. Alam ko ba ku<strong>ng</strong> paano magtatag <strong>ng</strong> mga koneksyon para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> tao<strong>ng</strong> ito <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> komunidad?<br />

18. Pinupuri ko ba a<strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong> ito, at nagtatanim ba ako <strong>ng</strong> kahalagahan niya <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong><br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>rili?<br />

19. Nagbibigay ba ako <strong>ng</strong> mga mu<strong>ng</strong>kahi?<br />

20. Nagbibigay ba ako <strong>ng</strong> mga ideya?<br />

21. Tumutulo<strong>ng</strong> ba ako<strong>ng</strong> malaman niya ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> mga hadla<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanya<strong>ng</strong> mga<br />

pa<strong>ng</strong>arap?<br />

22. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> indibidwal na makipag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>palaran at gumawa <strong>ng</strong> ila<strong>ng</strong><br />

mga pagkakamali?<br />

23. Sinusuportahan ko ba a<strong>ng</strong> indibidwal <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> functional activities?<br />

Ngayon<br />

• Pumili <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga item na binigyan mo <strong>ng</strong> rati<strong>ng</strong> na 1.<br />

• Pag-isipan a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> ispesipiko<strong>ng</strong> tao ku<strong>ng</strong> kanino ka nakikipagtulu<strong>ng</strong>an at ku<strong>ng</strong> kanino<br />

umaaplay a<strong>ng</strong> item na ito.<br />

• Magdibelop <strong>ng</strong> plano <strong>ng</strong> aksyon para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ku<strong>ng</strong> paano mo ito babaguhin.<br />

4.18 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>><br />

Inakma mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> 2006 Line Plourde-Kelly Kapuskasi<strong>ng</strong> & District Association for Community Livi<strong>ng</strong> (KDACL)


Resources<br />

Pa<strong>ng</strong>arap <strong>ng</strong> HCBS Peer Partner Program na makatulo<strong>ng</strong> a<strong>ng</strong> impormasyon na ipinamahagi<br />

<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>>. Patuloy na gamitin a<strong>ng</strong> lahat o bahagi <strong>ng</strong><br />

impormasyon upa<strong>ng</strong> pag-isipan, planuhin, at kumilos upa<strong>ng</strong> suportahan a<strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> tao<strong>ng</strong><br />

gumagamit <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>matagala<strong>ng</strong> serbisyo at suporta. A<strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

<stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> ay <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>dya<strong>ng</strong> ginawa upa<strong>ng</strong> makapagsimula. May iba’t-iba<strong>ng</strong> resources na<br />

makapagdaragdag <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> iyo<strong>ng</strong> pag-unawa <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> home and community-based services at <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> personcentered<br />

practices.<br />

A<strong>ng</strong> service providers na nagbibigay <strong>ng</strong> mga pa<strong>ng</strong>matagala<strong>ng</strong> serbisyo at suporta ay hinihikayat<br />

na lumahok <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Person-Centered Thinki<strong>ng</strong> Traini<strong>ng</strong> na dinibelop <strong>ng</strong> Learni<strong>ng</strong> Community for<br />

Person-Centered Practices.<br />

A<strong>ng</strong> mga tao<strong>ng</strong> lumahok na <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> traini<strong>ng</strong> ay inaanyayaha<strong>ng</strong> sumali <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> local communities <strong>ng</strong><br />

practice meeti<strong>ng</strong>s. Para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> impormasyon tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> mga ito, magpunta <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Tri-Counties Regional<br />

Center website: https://www.tri-counties.org/ person-centered-practices/person-centeredthinki<strong>ng</strong>-traini<strong>ng</strong>/<br />

A<strong>ng</strong> mga na<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> labas <strong>ng</strong> Tri-Counties area ay makakahanap <strong>ng</strong> impormasyon tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> traini<strong>ng</strong><br />

mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> kanila<strong>ng</strong> local Regional Center at mula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Learni<strong>ng</strong> Community for Person-Centered<br />

Practices: https://tlcpcp.com/<br />

Mga website na makakatulo<strong>ng</strong><br />

Mga website na may impormasyon tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> Person-Centered Thinki<strong>ng</strong>,<br />

Planni<strong>ng</strong> at Practices, at resources para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> online at in-person traini<strong>ng</strong>.<br />

Learni<strong>ng</strong> Community for Person-Centered Practices<br />

https://tlcpcp.com/<br />

Helen Sanderson Associates<br />

http://helen<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ndersonassociates.co.uk/us/<br />

https://helen<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ndersonassociates.com<br />

Support Development Associates<br />

https://www.sdaus.com/<br />

Inclusion Press<br />

https://inclusion.com/<br />

Life Works Liberty Plan<br />

https://www.lifeworks-sls.com/liberty-plan<br />

Open Future Learni<strong>ng</strong><br />

https://www.openfuturelearni<strong>ng</strong>.org/index.cfm?fuseaction=login.home<br />

Charti<strong>ng</strong> the Life Course<br />

https://www.lifecoursetools.com/<br />

NCAPPS National Center on Advanci<strong>ng</strong> Person-Centered Practices and Systems<br />

https://ncapps.acl.gov/<br />

Pacer’s National Parent Center on Transition and Employment<br />

https://www.pacer.org/transition/learni<strong>ng</strong>-center/independent-community-livi<strong>ng</strong>/personcentered.asp<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.19


Resources<br />

HCBS Resources<br />

Accessi<strong>ng</strong> Home and Community-Based Services: A Guide for Self-Advocates. Autistic Self-<br />

Advocacy Network<br />

https://autisticadvocacy.org/wp-content/uploads/2014/11/Accessi<strong>ng</strong>-HCBS-Guide-v1.pdf<br />

System-Centered vs. Person-Centered. A video with Dr. Beth Mount<br />

https://www.youtube.com/watch?v=y77y7XW8GtE<br />

Home and Community-Based Setti<strong>ng</strong>s Requirements Compliance Toolkit<br />

https://www.medicaid.gov/medicaid/home-community-based-services/guidance/homecommunity-based-setti<strong>ng</strong>s-requirements<br />

The Council on Quality and Leadership HCBS – ACT Project (Advocates Creati<strong>ng</strong><br />

Transformation)<br />

https://www.c-q-l.org/resources/projects/the-hcbs-act-project/<br />

California Department of Developmental Services HCBS Resources<br />

https://dds.ca.gov/initiatives/cms-hcbs-regulations/<br />

Person-Centered Planni<strong>ng</strong> instructional video clips<br />

Pasimula <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>y<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>yan <strong>ng</strong> Person-Centered Planni<strong>ng</strong>, at iba’t-iba<strong>ng</strong> mga istilo nito<br />

Interview kay Michael Smull tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ebolusyon <strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong>. Ginawa <strong>ng</strong><br />

Research & Traini<strong>ng</strong> Center on Community Livi<strong>ng</strong>, University of Minnesota. Setyembre 30, 2015<br />

https://www.youtube.com/watch?v=pYtDrbkZCps<br />

Michael Smull - mga Paglalarawan. Ano a<strong>ng</strong> ibig <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>bihin <strong>ng</strong> person-centered approaches,<br />

thinki<strong>ng</strong> at planni<strong>ng</strong>, ka<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma a<strong>ng</strong> PATH, MAPS Essential Lifestyle Planni<strong>ng</strong>?<br />

https://www.youtube.com/watch?v=tvANuym5VXY&t=70s<br />

Si Michael Smull, haba<strong>ng</strong> nag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>gawa <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> person-centered planni<strong>ng</strong> meeti<strong>ng</strong><br />

https://www.youtube.com/watch?v=OQbs5JhKNXM<br />

Inilalarawan dito ni Helen Sanderson a<strong>ng</strong> proseso <strong>ng</strong> person-centered reviews process<br />

http://helen<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ndersonassociates.co.uk/person-centred-practice/person-centred-reviews/<br />

Nag<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>gawa si Julie Malette <strong>ng</strong> i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> person-centered review<br />

https://www.youtube.com/watch?v=wxe-tB6wOz8<br />

4.20 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Resources<br />

Impormasyon tu<strong>ng</strong>kol <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> ispesipiko<strong>ng</strong> Person-Centered<br />

Thinki<strong>ng</strong> Skills<br />

Learni<strong>ng</strong> Log - Ipinapakita ni Michael Smull a<strong>ng</strong> Learni<strong>ng</strong> Log, i<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><strong>ng</strong> person-centered<br />

thinki<strong>ng</strong> tool<br />

https://www.youtube.com/watch?v=JGsiWprN9bE<br />

One Page Profiles - Michael Smull - Paano simulan a<strong>ng</strong> paggamit <strong>ng</strong> One Page Profile/<br />

Description<br />

https://www.youtube.com/watch?v=meLjQX2wuhM&t=54s<br />

Mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> / Mahalaga para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> - Ipinapakita ni Michael Smull ku<strong>ng</strong> ano a<strong>ng</strong> personcentered<br />

thinki<strong>ng</strong> tool<br />

https://www.youtube.com/watch?v=VDqERIxM4HM&t=80s<br />

Communication Charts - A<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong> tools upa<strong>ng</strong> pahu<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>yin a<strong>ng</strong> boses,<br />

choice, at kontrol https://www.youtube.com/watch?v=Yy7TnOqSLSo<br />

Mga Rutina at mga Ritwal, <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> Araw/Ma<stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>ma<strong>ng</strong> Araw, Two Minute Drill - Ipinapakita<br />

ni Michael Smull a<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong> tools para maunawaan a<strong>ng</strong> mahalaga <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>>/<br />

mahalaga para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

https://www.youtube.com/watch?v=vDRRD3hYaSg<br />

Matchi<strong>ng</strong> - Ipinapakita ni Michael Smull a<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong> tools upa<strong>ng</strong> linawin<br />

a<strong>ng</strong> mga tu<strong>ng</strong>kulin at mga responsibilidad<br />

https://www.youtube.com/watch?v=QbTXp0wKFMQ<br />

A<strong>ng</strong> Donut - Ipinapakita ni Michael Smull a<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong> tool upa<strong>ng</strong> linawin<br />

a<strong>ng</strong> mga tu<strong>ng</strong>kulin at mga responsibilidad<br />

https://www.youtube.com/watch?v=gCtxICX9118<br />

4 + 1 Questions - Ipinapakita ni Michael Smull a<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong> tool para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>><br />

analisis at aksyon<br />

https://www.youtube.com/watch?v=KYzxYcMN7sE&t=70s<br />

Gumagana / Hindi Gumagana - Ipinapakita ni Michael Smull a<strong>ng</strong> person-centered thinki<strong>ng</strong><br />

tool para <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> analisis at aksyon<br />

https://www.youtube.com/watch?v=M190htHcvok<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.21


Mga bagay<br />

na nais ko<strong>ng</strong><br />

matandaan<br />

4.22 <stro<strong>ng</strong>>Pagplano</stro<strong>ng</strong>> <strong>ng</strong> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Mabuti<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Pamumuhay</stro<strong>ng</strong>>


Mga bagay<br />

na nais ko<strong>ng</strong><br />

matandaan<br />

A<strong>ng</strong> Mamuhay Na<strong>ng</strong> Mabuti <stro<strong>ng</strong>>sa</stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Aki<strong>ng</strong></stro<strong>ng</strong>> <stro<strong>ng</strong>>Komunidad</stro<strong>ng</strong>> 4.23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!