akcioni plan energetski održivog razvoja općine tuzla sažetak

Vegetacija
Bitno je naglasiti da zelene površine u okviru naselja mogu imati 6-8°C nižu temperaturu
u odnosu na izgrađene i popločane dijelove naselja, zahvaljujući kombinaciji isparavanja,
refleksije, zasjenčavanja i čuvanja hladne mase. Kada su parkovi zastupljeni u gusto izgrađenim
zonama, lokalizovani oblici strujanja vazduha, iskazani u vidu toplog vazduha koji se uzdiže
iznad gusto naseljenih zona, bivaju zamijenjeni hladnijim vazduhom iz ozelenjenih zona.
Utvrđeno je da će više manjih zelenih površina, ravnomjerno raspoređenih kroz gradsko
tkivo, imati veći rashladni efekat nego nekoliko većih parkova. Ulice treba da budu orijentisane
tako da omoguće prenošenje hladnijeg vazduha na što veće razdaljine. Hipotetičke studije
su pokazale da u gradovima umjerenog klimata dijagram stope hlađenja usljed vegetacijskog
pokrivača pokazuje pad temperature kao funkciju veličine površine. Krive kojima se izražava
snižavanje temperature vazduha pokazuju nelinearno ponašanje, gdje 30% zelenih površina
sa vegetacijom proizvodi 66% potencijalnog hlađenja ostvarenog isparavanjem. Ukupni
rashladni efekti vegetacije rezultat su kombinovanih efekata zasjenčivanja i isparavanja. Drveće
snižava temperaturu vazduha, povećavajući istovremeno vlažnost. Dakle, može se zaključiti da
kombinovani efekat zasjenčenja i isparavanja koji potiče od drveća stvara uštede u rashladnoj
energiji beličine 17 – 57% na 25% povećanja površine pod drvećem.
16,5
15,7
16,5
16,2
15,5
15,0
14,5 14,0
16,5
16,0
Smanjenje temperature vazduha °C
8
6
4
2
0
0 20 40 60 80 100
Procenat površine pokriven vegetacijom
Slika 12. a) Primjer efekta rashlađivanja od La Fontaine parka u Montrealu, Kanada b) Stepen
rashlađivanja u odnosu na pokrivenost vegetacijom
Prikazani primjeri imaju paradigmatski karakter, obzirom na obim i intenzitet primjene
koncepata energetski efikasne arhitekture, zbog čega i ne treba posmatrati kao jedino
prihvatljive domete u kontekstu teme, jer pažnju i afirmaciju zaslužuju i ona arhitektonska
rješenja koja energetsku efikasnost ostvaruju u okviru ”standardnih” rješenja u oblikovanju i
materijalizaciji zgrade.
41