PAOJ Przewodnik Architektoniczny Osiedla Jazdów
Osiedle Jazdów to zielona enklawa drewnianych domków fińskich w samym centrum miasta – pierwsze w powojennej Warszawie osiedle mieszkaniowe. Zbudowane jako tymczasowe dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy, przetrwało dzięki mieszkańcom i społecznikom, którzy zorganizowali się, by bronić unikatu przed wyburzeniem. Dziś jest największym oddolnym centrum edukacji i kultury w Polsce (Otwarty Jazdów - www.jazdow.pl). W Przewodniku przyglądamy się historii domków, opisujemy ich wyjątkową architekturę i metody mądrej konserwacji. Zespół autorski: Magda Koźluk, Mateusz Potempski, Dariusz Śmiechowski
Osiedle Jazdów to zielona enklawa drewnianych domków fińskich w samym centrum miasta – pierwsze w powojennej Warszawie osiedle mieszkaniowe. Zbudowane jako tymczasowe dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy, przetrwało dzięki mieszkańcom i społecznikom, którzy zorganizowali się, by bronić unikatu przed wyburzeniem. Dziś jest największym oddolnym centrum edukacji i kultury w Polsce (Otwarty Jazdów - www.jazdow.pl). W Przewodniku przyglądamy się historii domków, opisujemy ich wyjątkową architekturę i metody mądrej konserwacji.
Zespół autorski: Magda Koźluk, Mateusz Potempski, Dariusz Śmiechowski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
↑
Po lewej: rodzina na tle
domu typu „Metsäkoto”,
ok. roku 1976. Po prawej:
wnętrze domku typu
„Päiväkoto”, Jazdów 3/5
(numerację jazdowskich
domków podajemy dalej
w wersji skróconej –
np. domek 3/5).
O obu typach
domów piszemy
więcej w rozdziałach
warszawskie modele
(s. 81) i portrety
jazdowskich domków
(s. 86).
* T. Bernatowicz,
U. Wicińska, Rejon
ulic Aleje Ujazdowskie
– Piękna – Myśliwiecka –
Agrykola w Warszawie.
Studium historyczno-
-urbanistyczne
z wytycznymi
konserwatorskimi,
Warszawa 1990,
w archiwum mwkz.
Lata sześćdziesiąte i siedemdziesiąte obfitowały w koncepcje zagospodarowania
terenu Górnego Ujazdowa, ale tylko kilka z nich
doczekało się realizacji. W 1967 roku na wydzielonej działce, zajmowanej
dotąd przez ponad dwadzieścia domków, rozpoczęła
się budowa ambasady Francji. Jednak najważniejszą inwestycją,
bezpowrotnie zmieniającą otoczenie, była powstała w latach
1971–1974 droga szybkiego ruchu – Trasa Łazienkowska. Prócz
domków pod jej budowę wyburzono kilka xix-wiecznych pawilonów
Szpitala Ujazdowskiego – z jego dawnych zabudowań
zostało wówczas sześć pawilonów. Trasa jak wąwóz podzieliła
nie tylko teren Ujazdowa, ale też skarpę warszawską. Jej powstaniu
towarzyszyła jeszcze jedna zmiana: bezimienna ulica między
domami zyskała nazwę Jazdów, a wzdłuż niej wyznaczono działki
o nowej numeracji, powierzchnią pokrywające się z dotychczasowymi
koloniami. Pozostawiono jedynie numery domków.
Dotąd używano adresu Górnośląska 45 z oznaczeniem kolonii
i konkretnego budynku – w wyniku zmiany w miejscu numeru
kolonii pojawił się numer działki. Jest on obecnie pierwszą
liczbą adresu, a numer domu drugą, np. dawna Górnośląska 45
kolonia v dom 6 ma teraz adres Jazdów 3/6.
W 1990 roku osiedle liczyło czterdzieści dwa domy. Na zlecenie
ówczesnego wojewódzkiego konserwatora zabytków powstały
dla obszaru Jazdowa wytyczne konserwatorskie. Ich autorzy
dostrzegli potrzebę zachowania i ochrony domków fińskich *.
Postulowali też integrację terenów rozdzielonych przez Trasę
28
z a n i k a n i e i n a r a s t a n i e
Change language