PAOJ Przewodnik Architektoniczny Osiedla Jazdów
Osiedle Jazdów to zielona enklawa drewnianych domków fińskich w samym centrum miasta – pierwsze w powojennej Warszawie osiedle mieszkaniowe. Zbudowane jako tymczasowe dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy, przetrwało dzięki mieszkańcom i społecznikom, którzy zorganizowali się, by bronić unikatu przed wyburzeniem. Dziś jest największym oddolnym centrum edukacji i kultury w Polsce (Otwarty Jazdów - www.jazdow.pl). W Przewodniku przyglądamy się historii domków, opisujemy ich wyjątkową architekturę i metody mądrej konserwacji. Zespół autorski: Magda Koźluk, Mateusz Potempski, Dariusz Śmiechowski
Osiedle Jazdów to zielona enklawa drewnianych domków fińskich w samym centrum miasta – pierwsze w powojennej Warszawie osiedle mieszkaniowe. Zbudowane jako tymczasowe dla pracowników Biura Odbudowy Stolicy, przetrwało dzięki mieszkańcom i społecznikom, którzy zorganizowali się, by bronić unikatu przed wyburzeniem. Dziś jest największym oddolnym centrum edukacji i kultury w Polsce (Otwarty Jazdów - www.jazdow.pl). W Przewodniku przyglądamy się historii domków, opisujemy ich wyjątkową architekturę i metody mądrej konserwacji.
Zespół autorski: Magda Koźluk, Mateusz Potempski, Dariusz Śmiechowski
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
→ →
Rozbiórka odsłaniająca
modułową konstrukcję
domu, 1974 rok.
domków, brakiem centralnego ogrzewania i niewielkim metrażem.
Jedni z osiedla się wyprowadzali, na innych wiejska enklawa
działała jak magnes. Nie odstraszał ich brak pewności co do
losów osiedla ani wysiłek, z jakim wiązała się opieka nad budynkami
i otaczającą je zielenią. Możliwość życia w centrum wielkiego
miasta i jednocześnie wrażenie przebywania poza nim były
nieosiągalne nigdzie indziej w Śródmieściu. Podobnie jak w realiach
wiejskich, zima bywała na osiedlu trudna, przede wszystkim
ze względu na konieczność samodzielnego ogrzewania, ale
latem – gdy rozkwitały ogrody, drzewa pokrywały się liśćmi,
a rośliny owocowały – życie tutaj było niemal jak z bajki.
Status enklawy w środku miasta i sprzyjający zawiązywaniu
się relacji sąsiedzkich układ urbanistyczny wpłynęły na specyfikę
osiedla. Wielu mieszkańców do dziś wspomina wzajemną
pomoc sąsiedzką: doglądanie domów podczas urlopów, rozpalanie
w piecu czy kominku przed powrotem z ferii zimowych,
wspólną opiekę nad dziećmi czy pomoc „jazdowskich” architektów
i inżynierów przy remontach i rozbudowach budynków. To
między innymi ta wyjątkowość Jazdowa przyciągnęła nowych
mieszkańców, wśród nich często aktorów, muzyków i naukowców.
Na liście dawnych lokatorów znajdziemy aktorkę Barbarę
Wrzesińską, poetę Jonasza Koftę, aktora Jana Pietrzaka, pisarkę
Marię Czubaszek i muzyka Wojciecha Karolaka, a także scenografa
Krzysztofa Baumillera czy chirurga Janusza Wałaszewskiego.
Od grudnia 2013 roku stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna
zbiera historie mieszkańców osiedla w ramach inicjatywy „Domki
fińskie – pamięć osobista, historia, współczesność” na stronie
domkifinskie.etnograficzna.pl.
30
z a n i k a n i e i n a r a s t a n i e