Goue Munt Uitgawe 2
Goue Munt is `n gratis geselstydskrif in Kimberley. Daar word 2000 tydskrifte gedruk en beskikbaar gestel by uitgesoekte winkels, koffiewinkels, haar- en skoonheidsalonne, spreekkamers en gastehuise in Kimberley. Die tydskrif is ook digitaal beskikbaar. Die eerste uitgawe het op 1 Desember 2022 verskyn. Hierdie is die tweede uitgawe - die Goue Munt Februarie / Maart 2023 uitgawe. Die volgende uitgawe sal in die eerste week van April verskyn. Stuur jou advertensie, nuus, storie, idees, voorstelle, kommentaar en/of foto’s aan ons. Ons hoor graag van jou.
Goue Munt is `n gratis geselstydskrif in Kimberley. Daar word 2000 tydskrifte gedruk en beskikbaar gestel by uitgesoekte winkels, koffiewinkels, haar- en skoonheidsalonne, spreekkamers en gastehuise in Kimberley. Die tydskrif is ook digitaal beskikbaar. Die eerste uitgawe het op 1 Desember 2022 verskyn. Hierdie is die tweede uitgawe - die Goue Munt Februarie / Maart 2023 uitgawe. Die volgende uitgawe sal in die eerste week van April verskyn. Stuur jou advertensie, nuus, storie, idees, voorstelle, kommentaar en/of foto’s aan ons. Ons hoor graag van jou.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Gratis Kimberley Geselstydskrif<br />
Februarie / Maart 2023<br />
Gloria: `n Ma vir baie<br />
Bl.20<br />
Welkom Griquas rugbyspeler<br />
Tertius Kruger & gesin<br />
Carmen le Grange<br />
mode-ontwerper met passie<br />
Gesin leef voluit na ongeluk<br />
Bl.28<br />
Theané Willemse<br />
verteenwoordig SA in Miami
Medewerkers: Skapie, Annemarie de Greeff, Lenie Heuer, Gerrit<br />
de Boer, Fransa en Cilius van der Merwe, Magda en Fires van<br />
Niekerk, Nelmarie van der Merwe, Nerine Steenkamp, Nicqie<br />
Robinson, Neree Botha, Margie, elkeen wat sy/haar storie<br />
gedeel het, Brauteseth Blasng en elke adverteerder.<br />
Baie dankie!<br />
Inhoud<br />
Bl.<br />
4. Redakteursbrief<br />
5. Gi Ideas<br />
6. Ferdie en Heleen:<br />
van skerwe na `n pragge mosaïek<br />
13. Family Foundaons<br />
17. Verandering<br />
19. Die filosoof en die ou visserman<br />
20. Gloria - `n ma vir baie<br />
28. Gesin leef voluit na ongeluk<br />
33. Carmen: mode-ontwerper met passie<br />
36. Theané verteenwoordig SA by<br />
Miss Teen Universe<br />
40. Leer jou kind Christelike waardes<br />
43. Ligte, kamera, aksie!<br />
45. Tuinmaak in 40 ᵒC<br />
46. Welkom Terus en gesin<br />
Redakteur<br />
Elzabé van Niekerk<br />
elzabe@gouemunt.co.za<br />
076 239 6811<br />
Mede-redakteur<br />
Charné Cronje<br />
charne@gouemunt.co.za<br />
Stuur jou advertensie, nuus,<br />
storie, idees, voorstelle,<br />
kommentaar en/of foto’s aan<br />
ons. Die volgende uitgawe<br />
verskyn in April 2023.<br />
www.gouemunt.co.za<br />
Digitale tydskrif<br />
Voorbladspan<br />
Stylering: Nicqie Robinson 072 359 2422<br />
Hare: Margie - Hair Worx 079 096 5332<br />
Foto’s: Neree Botha, Zoomink Creave Studio 083 923 2091
Maakditsaak?<br />
Een van my gunsteling drome is nie my eie nie. My mentor het een aand gedroom van<br />
sy tannie wat al oorlede is. In die droom was sy besig om tuin te maak. (Sy het ook van<br />
tuinmaak gehou, terwyl sy op aarde geleef het.) Sy het na hom gekyk en gesê: “Do<br />
what maers.” Hy het wakker geword en die woorde onthou.<br />
“Doen dit wat saakmaak”, dié woorde is dringend en daag my uit. Dit klink asof ons tyd - en<br />
dít wat ons daarmee doen - belangrik is. Ons tyd op aarde is kort.<br />
“I am a flower quickly fading, here today and gone tomorrow…” Ek het hierdie ou Casng<br />
Crowns liedjie vandag, die hele dag, gesing (in my hart, nie hardop nie). Die blom in die<br />
liedjie is broos - en vir daardie rede dink `n mens dat dit nie baie werd kan wees nie. Die<br />
woorde van die liedjie sê verder: “Sll, You hear me when I’m calling, Lord, You catch me<br />
when I’m falling. And You’ve told me who I am: I am Yours.”<br />
Dit is die wonderlikste gevoel om iemand s’n te kan wees - iemand wat jou waarlik ken en<br />
lief is vir jou. Dit voel veilig. Hoe ongelooflik is dit om te weet dat die Een wat mý kies, Jesus<br />
is. Ek is vir Hom waardevol en Hy vra my om Hóm te kies. Hy kan storms slmaak en my<br />
broosheid toevou, indien ek Hom toelaat. Hy het die dood reeds oorwin!<br />
Mag jy tussendeur die blaaie van hierdie uitgawe die broosheid van ander se stories raaklees<br />
en jou eie broosheid ook toegevou word in liefde.<br />
Vandag wil ek uit Sy liefde leef en dít doen wat saakmaak. Aan Jesus al die eer!<br />
Elzabe<br />
Brauteseth Blasng is <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> se hoof adverteerder vir 2023. Ons is baie<br />
dankbaar! Hou die middelblad van elke uitgawe dop vir hulle advertensies.
Giftideas<br />
1 10<br />
2<br />
14<br />
9<br />
8<br />
11<br />
3<br />
16<br />
12<br />
4<br />
15<br />
13<br />
6<br />
7<br />
5<br />
ProPlants: 1. Slab of seeds, 2. Bird feeder, 3. Braai utensils, 4. Decorave planter,<br />
5. Hot plate, 6. Portable gas stove, 7. Potjie server and potjie.<br />
Gily Surprize: 8. & 9. Carrol Boyes canisters, 10. & 11. Decorave ornaments,<br />
12. Decorave planter, 13. Plant holder.<br />
Vermeulens: 14. Bird feeder, 15. Door stop. PNA: 16. Leather braai miens.
FerdieenHeleen<br />
vanskerwena‘npragtige mosaïek<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s deur ZOOMINK CREATIVE STUDIO<br />
Ferdie (52) en Heleen (51) se storie saam het al op skool begin. Hulle was toe nog<br />
net kennisse. Eers na matriek, toe hy ‘n boskursus op Maleoskop moes bywoon, het<br />
hy haar gereeld begin bel. Hulle het in 1990 die knoop deurgehaak en hulle paadjie<br />
saam het begin. Ferdie en Heleen het die trotse ouers geword van drie kinders en gaan<br />
in Februarie ook grootouers word.<br />
So, julle is al lank getroud? Ferdie antwoord, “Nee ons is nie, dít is die lekker van ons<br />
getuienis...”<br />
Eerste 14 jaar<br />
Ferdie verduidelik, “Ons huwelik was op<br />
die verkeerde fondasie gebou.” Hulle het<br />
albei geweet van die Here, maar nooit `n<br />
verhouding met Hom gehad nie. “Ons<br />
het nou en dan kerk toe gegaan. Heleen<br />
het selfs op `n stadium Sondagskool klas<br />
gegee, maar ons het nooit werklik die<br />
Here geken nie.” Hulle huwelik het begin<br />
met voorhuwelikse seks en Ferdie vertel<br />
hoe dit reeds krake in hulle fondasie<br />
gelaat het. “Ons het `n vrot huwelik<br />
6 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
gehad, ek het baie gekuier en gedrink.”<br />
Ferdie het op daardie stadium konstruksiewerk<br />
gedoen. “Dit was `n rowwe leefstyl.<br />
Ek het baie weg van die huis gewerk<br />
en die drinkery het al hoe erger geraak, al<br />
hoe rowwer. Jy raak brawer… Jy doen<br />
goed wat jy nooit sou gedoen het nie.”<br />
Vir hom was die rede vir die baie drink ‘n<br />
soeke na iets, maar ook om sosiaal te<br />
wees. “Jy wil nie uit wees nie”, verduidelik<br />
hy.
Naweke tuis het hy die drink en kuier voortgesit. “Ek het my vrou en kinders verbaal<br />
mishandel en ek het fisies geraak. Ek het nooit my vrou geslaan nie, maar baie naby<br />
gekom, ek het haar rondgestamp. My persoonlikheid het heeltemal verander wanneer<br />
ek gedrink het, ek het soos `n monster opgetree. Jy raak spyt oor wat jy gedoen het,<br />
maar volgende keer doen jy dit maar net weer.”<br />
Dit het té erg geraak. Ferdie en Heleen het gesukkel met vertroue in hulle huwelik en op<br />
24 September 2004, het Heleen gesê sy wil skei. Hulle is amptelik deur die hof op 3 Desember<br />
2004, geskei.<br />
Heleen voeg by: “Ek het `n vriend gehad toe ons<br />
huwelik so vrot was. Ek het my hart met hom gedeel;<br />
hy het my bygestaan en my vertel hoe oulik ek is. Vir<br />
baie lank wou ek verskriklik<br />
graag `n verhouding met<br />
hom gehad het.” Ferdie<br />
het haar telkens gevra<br />
om die vriendskap te<br />
beëindig, maar sy kon<br />
nie.<br />
“Die oomblik wanneer<br />
jy jou hart met iemand<br />
anders deel en nie met<br />
jou man nie, is daar rooi<br />
ligte in ‘n huwelik. Naas<br />
die Here moet jou man jou<br />
nommer een wees.”, vertel<br />
Heleen.<br />
Vier jaar geskei<br />
Ferdie en Heleen het gedurende<br />
2004 tot 2008 ses keer weer<br />
probeer. Hy het ses keer teruggetrek<br />
na hulle huis, maar dit het elke keer<br />
net erger gegaan. In Mei 2008, verloor<br />
Ferdie sy werk en sy hele wêreld<br />
tuimel ineen. Hy het vir Heleen vertel<br />
dat hy bedank het en sy het hom finaal<br />
gevra om uit te trek.
Ferdie se keerpunt<br />
“Ek het alles verloor. Dít was my<br />
laagtepunt.” Ferdie het op `n Maandagoggend<br />
teruggekeer na sy ouerhuis in<br />
Pietermaritzburg. “Ek het niks gehad nie.<br />
Ek dink ek het `n TV saamgevat.”<br />
Sy ouers dien die Here al vandat hy 5 jaar<br />
oud was. Daardie Sondag het hulle hom<br />
saamgenooi kerk toe en hy het ingestem.<br />
Hy het niemand daar geken nie. “Ek het<br />
by die deur ingestap en my nekhare het<br />
regop gestaan. Ek het gedink: ‘Sjoe, wat<br />
gaan in hierdie kerk aan?’”<br />
Ferdie vertel dat dit daardie oggend<br />
gevoel het asof hy alleen in die kerk was<br />
en die pastoor nét met hom gepraat het.<br />
Hy het my lewe beskryf – tot in die fynste<br />
besonderhede. “Ek het gedink my ouers<br />
het voor die tyd met hom gepraat, maar<br />
hulle het my verseker dat hulle hom nie<br />
gekontak het nie.” Die pastoor het nie<br />
Ferdie se storie geken nie, maar die Here<br />
het. Die boodskap het Ferdie geruk.<br />
Daarna het hy weer dít ervaar wat hy as<br />
kind beleef het. Almal het saam gebid en<br />
hy het die Heilige Gees se liefde gevoel.<br />
“Dit was amazing…” Ferdie het in die<br />
tweede bank van voor gesit, in die<br />
regterblok. In die linkerblok heel agter,<br />
het `n jongman gesit. Die jongman het op<br />
en af in die paadjie geloop en bid. Hy het<br />
reg voor Ferdie gaan staan en met outoriteit<br />
in tale gepraat. Dit was doodsl in<br />
die kerk. “Ek het daar besef, die Here<br />
praat met my!” Die pastoor het daarna<br />
die uitleg van die tale gegee. “Die Here<br />
het vir my gesê dat Hy my drie keer in my<br />
8 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
lewe geroep het en dat ek elke keer my rug<br />
op Hom gedraai het. Hy het my op kruispaaie<br />
gebring en in plaas daarvan dat ek<br />
die regte afdraai gevat het, het ek weer<br />
teruggegaan op die pad vanwaar ek gekom<br />
het. Maar nou gaan Hy my sit op die pad<br />
wat Hy vir my gekies het. Hy het vir my `n<br />
baie groot toekoms beplan.”<br />
“Ek het besef dat ek platgeslaan was en ek<br />
kon nie laer nie. Die enigste Een wat my<br />
kon ophelp, was God. Ek het ‘n besluit<br />
gemaak en gesê: ‘Dit is reg, Here, ek vat U<br />
hand. Ek kies U.’ My lewe het daar handomkeer<br />
verander.”<br />
“Ek het by die kerk uitgestap en soos `n<br />
nuwe mens gevoel. Ek was soos `n gestroopte<br />
voertuig wat by `n spreiverokkie<br />
ingegaan het. Vooraf het ek niks<br />
gehad nie, ek was sonder kleur. Aan die anderkant<br />
was ek splinternuut en bloedrooi.<br />
Ek het drank en sigaree heeltemal gelos.”<br />
Ferdie se pad van heelword het begin en<br />
hy het gereeld afsprake met die pastoor<br />
gehad. Tydens een so ‘n afspraak vra die<br />
pastoor hom: “Wat as die Here jou wil<br />
terugstuur Kimberley toe? Wat as die Here<br />
weer vir jou en jou vrou bymekaar wil<br />
bring?” Ferdie het geantwoord: “Ek dink<br />
nie dit is die Here se wil nie. Daar het al<br />
soveel goed gebeur, ek dink nie ons huwelik<br />
is herstelbaar nie.” Die pastoor het weer<br />
gesê: “Maar wat as dit die Here se plan is?”<br />
Hy het Ferdie gevra om dit in sy agterkop te<br />
hou.<br />
Een van die aksiestappe wat Ferdie moes<br />
neem in sy proses van heelword, was om<br />
‘n brief te skryf vir Heleen en sy kinders. In<br />
die brief het hy vir hulle verduidelik wat<br />
met hom gebeur het. Hy het jammer gesê<br />
vir alles wat hy gedoen het en vir dit wat<br />
hulle deurgemaak het. Hy het hulle gevra<br />
om hom te vergewe.<br />
Heleen se keerpunt<br />
Heleen sê sy het die brief ontvang en<br />
gedink: “Wat ookal, hy sal nooit verander<br />
nie. Hy sal net nooit verander nie.” Sy het<br />
nog nie `n verhouding met die Here gehad<br />
nie en het nie gedink dit was moontlik vir<br />
Ferdie om te verander nie.<br />
Sy het Ferdie se laaste goed wat nog by die<br />
huis was, gepak en vir hom geneem. Sy het<br />
die kinders ook vir `n gedeelte van die<br />
naweek by hom afgelaai, sodat hulle weer<br />
kon kuier. Self het sy by haar suster in Pinetown<br />
gaan kuier.<br />
Maandagaand, het sy hom gebel en vertel<br />
dat sy die hele pad terug, van Pietermaritzburg<br />
tot Kimberley, gehuil het en nie<br />
geweet het hoekom nie. Ferdie vertel<br />
verder: “Sy het gesê sy kon sien dat ek<br />
heeltemal anders was - fisies ‘n ander<br />
mens. Sy wou weet wat dit was wat ek<br />
gehad het, want sy wou dit ook só graag<br />
hê.” Ferdie het geantwoord: “Dit is Jesus.<br />
Gaan net na `n kerk toe in Kimberley en<br />
gaan ontmoet Jesus.”<br />
Heleen vertel: “Ferdie se hele gelaat het<br />
verander, alles omtrent hom het verander.<br />
Die verandering was soos van nag na dag.”<br />
Sy het die Sondag na AGS Huis van Restourasie<br />
gegaan, vir Jesus ontmoet en ook<br />
haar lewe vir Hom gegee.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
9
Ferdie en Heleen het begin gesels oor die Here en Heleen het besluit om vir hom `n<br />
buskaartjie na Kimberley toe te koop. Hulle het dit só beplan dat hy in Kimberley sou wees<br />
vir hulle dogter se verjaardag. Hulle het saam kerk toe gegaan en daardie naweek het die<br />
Here hulle gesin weer herstel. Ferdie vertel: “Ons hele gesin het voor in die kerk gaan staan<br />
en hulle het vir ons gebid…” Iemand in die kerk het ook vir hom werk aangebied en hulle<br />
lewens het in plek geval.<br />
Heleen sê: “Dit was net amazing hoe hy verander het. Ek kan dit nie eers beskryf nie. Die<br />
man vir wie ek so bang was dat ek party aande met `n mes onder my kussing geslaap het,<br />
was nou die een wat my beskerm het – vir die eerste keer in my lewe.”<br />
Tweede 14 jaar<br />
Ses maande later, op 13 Desember 2008, het Ferdie en Heleen weer getrou. God het hulle<br />
huwelik herstel en hierdie keer het hulle dit op die regte fondasie gebou. “My lewenskreet<br />
is: Wanneer die fondasie in jou lewe Jesus is, sal Hy ook die fondasie in jou huwelik wees.”<br />
- Ferdie<br />
God se guns tydens hulle tweede bruilof het hulle verbaas. Hy het van al hulle hartsbegeertes<br />
geweet:<br />
Heleen wou graag `n trourok met `n spesifieke<br />
soort kant en moue gehad het. ’n<br />
Vriendin se suster het `n rok vir haar<br />
gehad en die rok het haar perfek gepas.<br />
Dit was asof dit vir haar gemaak was. “En<br />
die suster was eintlik korter as ek!”, skerts<br />
Heleen. Iemand het haar hare en grimmering<br />
gras gedoen en hulle fotograaf<br />
was ook gras. Dit was baie spesiaal, want<br />
hulle het op daardie stadium finansieel<br />
gesukkel. Heleen kry lekker soos sy vertel:<br />
“God het vir ons ‘n fantasese troue<br />
gegee!”<br />
Hulle bediening begin<br />
“Die Here skil jou af soos `n ui – genesing<br />
gebeur stukkie vir stukkie, soos wat jy dit<br />
kan hanteer.” - Heleen<br />
`n Jaar later, terwyl hulle gesin by ‘n<br />
pastoor in Kuruman gekuier het, was Fer-<br />
Ferdie en Heleen se tweede bruilof<br />
10 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Die Kimberley Family Foundaons Internaonal beradingspan. Van links na<br />
regs: Bennie en Madele Ackerman, Barend en Lee-Anne Vermeulen, Magda<br />
Erasmus, Ferdie en Heleen Hamann.<br />
die en Heleen gekonfronteer met die seer<br />
wat hulle kinders steeds gedra het. “Ons<br />
het besef hoe stukkend ons kinders was en<br />
dat ons nog werk gehad het om te doen.”<br />
Hulle het daarna begin om Family Founda-<br />
ons Internaonal seminare by te woon:<br />
Ancient paths, Covenant Marriage, Communicaon<br />
in Marriage en Overcoming<br />
anger. “Nadat ons dit gedoen het, het ons<br />
besluit dat ons die beste vir ons kinders<br />
wou hê - ook vir ons kleinkinders en ons<br />
agterkleinkinders. Ons het gekies om ons<br />
nageslag te verander.”<br />
Ferdie en Heleen het in Junie 2010 die<br />
seminare ook in Kimberley begin aanbied<br />
en só het hulle seisoen van bediening<br />
afgeskop. “Ons het opgehou tel, maar<br />
meer as 5000 mense het al hierdie seminare<br />
in Kimberley bygewoon.” Daar is<br />
soveel getuienisse wat vertel kan word -<br />
mense se lewens wat verander het - maar<br />
dit is stories vir `n volgende keer. Daar is<br />
ook `n span beraders wat hulle help met<br />
elke seminaar. “Die Here het ons geseën<br />
met ‘n span wat saam met ons ‘n passie vir<br />
mense en huwelike het.” - Heleen<br />
`n Bom bars<br />
Heleen vertel verder: “Ons het gesukkel<br />
met openlikheid en eerlikheid in ons<br />
huwelik.”<br />
Een van die seminare wat Ferdie en Heleen<br />
bygewoon het, het gegaan oor inmiteit<br />
deur deursiggheid. Hulle het besef dat<br />
hulle nie ten volle inem kon wees, indien<br />
daar goed was wat hulle vir mekaar<br />
weggesteek het nie. Heleen het ‘n boodskap<br />
aan haar vriendin gestuur en haar<br />
gevra om vir Ferdie se hart te bid, want<br />
daar was iets wat sy met hom moes deel.<br />
Ferdie voeg by: “Vandag weet ons hoe belangrik<br />
gebed is. Heleen het vir haar<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
11
vriendin gevra om vir my hart te bid, sodat ek met `n oop hart dít kon ontvang wat sy met<br />
my wou deel. Niemand het vir haar hart gebid nie…en sy was nie gereed om die skok te<br />
hanteer van dit wat ek met haar wou deel nie.”<br />
Heleen het met Ferdie iets gedeel wat jare terug gebeur het, net nadat hulle die eerste<br />
keer getrou het. Net daarna het Ferdie sy nuus met Heleen gedeel. Ferdie het gedeel dat<br />
hy ses keer seksueel ontrou was aan haar, terwyl hulle die eerste keer getroud was.<br />
Heleen onthou: “Dit was vir my erg… ‘n Mens weet seker, maar ek het hom altyd beskerm<br />
en gedink hy sou dit nooit doen nie.”<br />
Die Here het ook hierdie seer in hulle genees. Heleen moes gekies het om te glo dat Ferdie<br />
iemand anders was – hy was nie meer dieselfde mens nie. Ferdie kon dit ook met sy kinders<br />
deel en hy het hulle gevra om hom te vergewe. Openlikheid en eerlikheid - ook met hulle<br />
kinders – is nou een van hulle kernwaardes.<br />
Laaste gedagtes<br />
Ferdie: “Die Here kan enige huwelik herstel, maar beide partye moet wil. Elkeen moet<br />
100% gee. Dit help nie een gee 50% nie. Altwee moet ten volle inkoop in die Here se restourasie<br />
proses.”<br />
“Ons was geskei. Ek het `n drankprobleem gehad en dit was ernsg. Ek was `n alkoholis. Ek<br />
het my vrou en kinders fisies en verbaal so mishandel. Ek was ontrou aan my vrou en het<br />
gevoel soos `n gemors. Tog het die Here my gevat en my verander. Die Here kan enige iemand<br />
verander. As jy Hom toelaat, kan Hy jou verander.”<br />
Heleen sê gereeld hoe verstom sy is dat God hulle kon lieê. Haar boodskap aan ander is:<br />
“God gaan altyd lief wees vir jou, Hy gaan altyd vir jou wag. Sy uitnodiging is altyd: ‘Ek is<br />
hier, kies My.’”<br />
“Elke mens se pad is anders, solank jy net in jou storie die Here se lig laat skyn. Of jy geskei<br />
is of nie, of jy `n mamma is wat vroeg swanger geraak het en of jy `n alleenouer is. Hy moet<br />
altyd jou nommer een wees - dit is die belangrikste.”<br />
God het Ferdie en Heleen opgetel, uitgeskud en weer neergesit. Hy het hulle gelei op `n<br />
pad van genesing en die herstel van hulle huwelik. Vandag strek hulle getuienis baie wyer<br />
as dié van hul eie huwelik. God gebruik hulle storie van genesing om ook hoop te bring vir<br />
baie ander.<br />
Ferdie en Heleen bied ook vanaf verlede jaar die kursus: Divorce care, aan. Die kursus is vir<br />
mense wat stukkend is en seer het as gevolg van huwelike wat misluk het. “Soms gebeur<br />
goed in die lewe waarvoor ons nie antwoorde het nie. In sulke tye is dit belangrik om te<br />
weet dat Hy vir jou lief is en dat jy Hom kan vertrou - jy kan Hom 100% vertrou.” – Heleen<br />
12 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Ferdie en Heleen fasiliteer<br />
die volgende Family<br />
Foundaons Internaonal<br />
seminare saam met `n<br />
span beraders:<br />
FamilyFoundationsSeminare<br />
Covenant Marriage Retreat: Die wegbreek is vir alle getroude, asook verloofde<br />
paartjies - of jy probleme in die huwelik ervaar, of net die tyd wil uitkoop om mekaar<br />
te geniet. Ons span wil jou bederf met fantasese verblyf en baie lekker kos.<br />
Die naweek bestaan uit sessies deur Craig Hill, die sgter van Family Foundaons Internaonal,<br />
Bob en Audrey Meisner asook Dave en Maxine Broom. Die Sondag tydens<br />
die wegbreek, is daar ‘n opsie om huweliksbeloes te hernu - met ‘n hele bruilof!<br />
Datums vir 2023 se Covenant Marriage wegbreek geleenthede:<br />
14-16 April en 15-17 September<br />
Communicaon in Marriage: Ons almal sukkel met kommunikasie en maak mekaar<br />
onbewustelik seer met woorde. Tydens die seminaar leer ons paartjies om veilig hulle<br />
harte met mekaar te deel en gee ons vir hulle ‘gereedskap’ wat hulle kan gebruik om<br />
mekaar beter te hoor en uitdrukking te gee aan behoees.<br />
Ancient Paths 1 en Ancient Paths 2: Beide Ancient Paths seminare gaan oor dít wat<br />
God van die begin af vir ons beplan het: om `n seën vir mekaar te wees. Tydens die<br />
seminare wys God vir jou waar jy gewond is en bring genesing.<br />
Queson for men & Queson for women: Wie is ek? Wat is my doel? Hoekom is ek<br />
hier? Seminaar vir kinders vanaf 13. God bevesg vir jongmense hulle doel en Sy wonderlike<br />
plan vir elkeen se lewe.<br />
Divorce Care: Gaan jy deur 'n egskeiding of het jy al deur een gegaan maande of selfs<br />
jare gelede? Hoe tel ‘n mens die stukke op na die tyd? Kom leer van genesing en vergifnis.<br />
Laat die Here toe om herstel te bring in elke area van jou lewe - of dit finansieel<br />
of emosioneel is. Die ondersteuningsgroep is daar om jou te help, sodat jy weer kans<br />
sien om die wêreld in die oë te kyk.<br />
Vir meer inligng en om plek te bespreek by die seminare kontak:<br />
Ferdie Hamann: 082 652 2161 of Heleen Hamann: 083 233 3350
Verandering<br />
Deur ANNEMARIE DE GREEFF<br />
Verandering gebeur nie net op Oujaarsaand nie. 'n Groot deel van verandering gebeur<br />
onbewustelik, soos jou hart wat geruisloos voortklop: Een oomblik 'n vol hartkamer,<br />
die volgende oomblik feitlik leeg. Leerlik en soms ook figuurlik. Selfs die woorde wat<br />
jy nou lees is 'n hele paar keer verander voor dit uiteindelik hier, swart op wit, gedruk is.<br />
Soms is verandering so voorspelbaar soos knope wat moeiliker vasmaak na die vakansie,<br />
maar meermale staan verandering ewe skielik en ongenooid voor jou deur. Soos toe my<br />
ma op 63 onverwags oorlede is, vyf maande voor ons Simeon seun se geboorte. Of toe ek<br />
op 'n mooi somersaand my elmboog gebreek het en 8 steke in my voorkop moes kry, dít<br />
nadat ek doodonskuldig oor my skouer vir ons kinders geroep het “Laaste een by die kar is<br />
'n vrot eier!”. Die plan was om loshande te wen en met 'n skaterlag in die kar te klim, maar<br />
toe haak my plakkie aan die wye soom van my blommetjies broek en daar verander<br />
skaterlag in 'n oogwink in bloed en hospitale.<br />
Verandering is eintlik nog altyd deel van die groter prentjie. Heel aan die begin is die<br />
vormlose, chaoese waters skouspelagg verander deur Sy woorde. Jesus se dood aan die<br />
kruis en Sy opstanding het vir altyd die toekoms verander vir die wat in Hom glo. Die<br />
karakter van Maria sê dit so mooi in die Chosen reeks: “I was one way and now I'm<br />
completely different. And the thing that happened in between was Him.” Is dit dalk die<br />
geheim van verandering? Hoe dit óns verander. Wat sal die punt daarvan wees om te<br />
verander, as dit ons nie nader bring aan God – die Een wat deur die eeue onveranderd bly<br />
- nie?<br />
Hy is die anker wat keer dat ons net doelloos meegesleur word tot by die volgende<br />
maalkolk van die lewe (Johannes 16:33). Ons dink ons het allerhande dinge nodig om<br />
verandering te vermy of te oorleef, maar verandering kan tot ons beswil meewerk<br />
(Romeine 8:28) en net Een is nodig. In 'The Weight of Glory' sê C.S. Lewis “He who has God<br />
and everything else has no more than he who has God only”. Mag ek en jy soos klei wees<br />
in Sy hande, wat Hy kan vorm en brei in elke verandering om meer soos Jesus te wees.<br />
Join as a family or individually, from ages 8 - 99yrs<br />
Weekly lessons & Practice range available<br />
Qualify for National Colours<br />
For more info contact<br />
Dawid 073 030 2909 / dawid@adventurearchery.co.za<br />
Schalk 082 762 9838 / schalk@adventurearchery.co.za<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
17
Diefilosoofendieouvisserman<br />
‘n Stukkie van Skapie se lappieskombers<br />
Die ruggraat van die vissersnet lyk<br />
of dit gevleg is uit seebamboes.<br />
Dis grof en knou my hande en die<br />
seewater laat dit brand. Ek reken dié net<br />
is honderde meters diep en honderde<br />
meters lank, met ‘n boog in die see gespan.<br />
Sewe mans en ‘n klein bootjie het<br />
dit deur die loop van die oggend geset<br />
en nou help ons hulle om dit na die<br />
strand te trek. Ons is ‘n paar studente<br />
wat ‘n blaaskans vat na ‘n kort sending<br />
uitreik in Tanzanië. Die vissermanne het<br />
ons vriendelik verwelkom met ons versoek<br />
om hulle te help. Dis harde werk,<br />
baie harder as wat ek verwag het en dit<br />
vat lank – baie lank.<br />
Die vissies word teen die strand uitgetrek<br />
waar die goeies van die slegtes<br />
geskei word. Die vissermanne verdeel<br />
die vissies onder mekaar en bied vir ons<br />
ook ‘n porsie aan, maar is tevrede as ons<br />
dit van die hand wys.<br />
“Dis ‘n mors van tyd!” skreeu my<br />
gedagtes.<br />
Dit was sulke harde werk en elkeen kry<br />
maar net ‘n kwart goiingsak vol vissies.<br />
Toeskouers laat die strand met opgewondenheid<br />
druis, maar dis seker vir die<br />
ou visserman te besig. Hy vat sy sak<br />
vissies en vlug eenkant, weg van die rumoer.<br />
Ek hou hom dop waar hy gaan sit<br />
onder ‘n palmboom. Hy staar oor die<br />
branders die verte in en stop sy pyp.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Stadig vat hy ‘n diep teug en sit terug.<br />
Rusg, tevrede.<br />
Ek besef die man het seker genoeg vir ‘n<br />
dag of twee, met so ietsie ekstra om nog<br />
te ruil vir ander benodighede. Sy rusge<br />
tevredenheid is vir my opvallend en die<br />
oomblik word in my hart geskryf. Rusg,<br />
tevrede.<br />
Nietzsche het gesê: “He who possesses<br />
lile, is so much less possessed.” Ek het<br />
op daardie dag die filosoof se woorde in<br />
my dagboek gegriffel. Soos ek deur die<br />
lewe stap, besef ek, dat dit nie goeters<br />
en dinge is wat jou vashou nie, maar jou<br />
eie hart in die saak. Jesus leer ons bid vir<br />
ons benodighede vir vandag. God voorsien,<br />
maar soms is dit nie presies wat<br />
ons wil hê nie, ons soek gewoonlik<br />
bietjie meer – maar God weet, Hy weet<br />
presies wat ons nodig het. Die toepassing<br />
is snoeiend en rof, maar vir Hom is<br />
jou karakter belangriker as jou gemak.<br />
God herinner my soms aan daardie ou<br />
visserman as ek my lewe wil stuur en<br />
soos die wind wil aanjaag. Ek onthou my<br />
gedagtes met die son se ondergang<br />
daardie dag; Vanaand gaan die ou visserman<br />
lekkerder as ek slaap; lekkerder<br />
dalk as wat ek ooit kan slaap.<br />
Rusg, tevrede.<br />
In Jesus ons Verlosser se naam bid ek:<br />
“Mag julle tevrede gaan slaap, en opgewonde<br />
wakker word; elke dag.”<br />
19
GLORIA<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s deur SKAPIE<br />
Ek stop voor die baksteenhuis en `n sonnige Gloria wag my by die hekkie in. Sy lyk net<br />
so vrolik soos haar huis en met die groet kry ek `n drukkie. Dadelik voel ek Jesus se<br />
liefde en ek besef later dit is omdat sy oorloop daarvan. Sy loop oor van Sy liefde, omdat<br />
sy dit gedurig uitdeel en Hy haar gedurig weer volmaak. Haar storie daag my uit op `n<br />
baie goeie manier:<br />
Gloria (66) is `n geliefde ouma en die<br />
trotse ma van drie kinders (twee<br />
dogters en ‘n seun). Sy het grootgeword<br />
in Kimberley en gematrikuleer aan St<br />
Boniface High School, `n Rooms Katolieke<br />
skool in Galeshewe. Sy was een<br />
van ses kinders en dit was die naaste<br />
skool aan hulle huis. Sy kon skool toe<br />
stap. Gloria onthou hoe sy karton onder<br />
haar enigste paar skoolskoene geplak<br />
het, toe dit deurgeloop het. Daar was<br />
nie geld vir nuwe skoene nie. Sy het ook<br />
honger-wees geken. “Óns het darem<br />
nog pap gehad en het dit gewoonlik<br />
saam met melk, morogo of derms<br />
geëet.” Na skool het sy indiensopleiding<br />
vir hulpverpleging gedoen by St Conrad’s<br />
hospitaal in Taung. Sy kon ongelukkig<br />
nie haar opleiding voltooi nie.<br />
‘NMavirbaie<br />
20 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Gloria se ouma het baie siek geword en sy moes sak<br />
en pak terugkeer om haar ouma te versorg. Haar ma<br />
het op daardie stadium `n inslaap huishulp werk<br />
gehad. Daar het ‘n abses in haar ouma se mond ontwikkel<br />
waar sy `n tand getrek het en dit het ontaard in<br />
kanker. Haar ouma is opgeneem in Chris Hani Baragwanath<br />
Hospitaal in Johannesburg en het weer<br />
teruggekeer na Kimberley Hospitaal waar sy uiteindelik<br />
gesterf het.<br />
Gloria het daarna begin werk om haar familie finansieel<br />
te help. Sy het huishulp werk gekry by `n gesin<br />
wat op die militêre basis gewoon het en het vir baie<br />
jare by hulle gewerk. Sy was later die enigste broodwinner,<br />
want haar Ma was gediagnoseer met kanker<br />
en haar sussies het nie werk gekry nie. Sy het in die<br />
aande, na werk, haar ma versorg en kos gekook vir<br />
haar sussies. Dit was `n uitdagende tyd in haar lewe,<br />
maar dit is ook waar haar passie gegroei het om<br />
mense in nood te help.<br />
In 1990 het die huisgesin by wie Gloria as huishulp<br />
gewerk het, verhuis. Gloria, toe 33, het aansoek gedoen<br />
vir werk by `n Shoprite wat hulle besig was om<br />
te bou in Bulonteinweg. Dit was die eerste Shoprite<br />
in Kimberley en sy was per telegram genooi vir `n onderhoud.<br />
By die onderhoud het sy hulle beïndruk met<br />
haar energie en wil om te werk. Sy het die werk gekry<br />
en haar blink loopbaan, van 29 jaar, het afgeskop as<br />
pakkie toonbankdame.<br />
Gloria het fluks gewerk en haar goeie reputasie het<br />
haar vooruit geloop. Sy is bevorder tot verskillende<br />
posisies in Shoprite. Sy het beskeie begin en daarna<br />
deur die range beweeg: sakkie pakker, kassiere, rakpakker<br />
(by verkillende afdelings) en later het hulle<br />
haar gevra om te help in die kontantkantoor.<br />
Gloria vertel `n staaltjie uit haar rakpak-dae:<br />
Sy het `n natuurlike aanvoeling gehad vir rakke pak en<br />
het haar eie inisiaef gebruik terwyl sy die produkte<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
21
op die rakke gepak het. Op `n dag het die<br />
streeksbestuurder hulle winkel besoek en<br />
haar ingeroep. Sy het gedink: “Vandag is<br />
hier moeilikheid, vandag word ek hier<br />
weggejaag.”<br />
Maar sy woorde was die teenoorgestelde:<br />
“Baie dankie, Gloria, hierdie is die beste<br />
winkel wat ons vandag besoek het. Hoe<br />
gebeur dit dat die soliede tuna blikkies so<br />
goed verkoop by julle? Wat doen jy?”<br />
Sy het verduidelik dat sy agtergekom het<br />
dat die blikkies nie verkoop het wanneer<br />
sy dit, volgens hulle uitleg, op die onderste<br />
rak gepak het nie. Sy het toe besluit om dit<br />
te skuif na `n ander rak - een op ooghoogte.<br />
Kort voor lank het hulle blikkies<br />
vanaf ander takke gekry om te verkoop –<br />
blikkies wat naby hulle vervaldatums was.<br />
Gloria het die blikkies verkoop gekry en<br />
uiteindelik moes die ander takke ook hulle<br />
rakke gepak het volgens Gloria se uitleg.<br />
Sukses het Gloria ook tydens haar tyd in<br />
die kontantkantoor gevolg en sy is later<br />
bevorder tot toesighouer by die Shoprite<br />
Checkers in Diamond Pavilion Mall. Sy het<br />
opleiding aan ander werkers gegee en<br />
uiteindelik gegroei tot die bestuurder van<br />
die Shoprite drankwinkel in New Park. Onder<br />
haar bestuur is die winkel aangewys as<br />
die top winkel uit 15 winkels in die streek.<br />
In September, 2019, het Gloria afgetree. Sy<br />
was 63.<br />
Terwyl sy nog by Shoprite gewerk het, het<br />
Gloria se jonger sussie ook kanker gekry –<br />
borskanker. Die dokters het nie hoop vir<br />
haar sussie gehad nie. Hulle het vir haar<br />
gesê dat haar tyd naby was en dat sy sou<br />
sterf van die kanker.<br />
Gloria het vuriglik vir haar sussie begin bid:<br />
“Cancer, this is your last performance in<br />
this family. We shall live, we shall not die.”<br />
Gloria het na werk haar sussie gaan versorg<br />
en vir haar gekook. Daarna is sy weer<br />
huis toe en het vir haar eie kinders gesorg.<br />
Sy het ook haar sussie bemoedig in tye wat<br />
sy moed wou opgee: “Daar is jou Bybel,<br />
bid vir jouself, ons sal ook bid vir jou. Jy sal<br />
lewe, sus.”<br />
Later het haar sussie weer die kliniek besoek<br />
en haar wond het verrassend beter<br />
gelyk. Hulle het haar Bloemfontein toe<br />
gestuur waar sy `n operasie en verdere<br />
kankerbehandeling ontvang het. Sy het<br />
maer geword en haar hare het begin uitval.<br />
Haar sussie het op ‘n dag gesê: “Ek<br />
gaan dood.” Gloria het die gedagte in die<br />
kiem gesmoor en gesê: “Haal net die<br />
woord ‘dood’ uit jou mond. Jy gaan lewe,<br />
al het jy een bors, maar lewe gaan jy lewe.”<br />
Gloria het aanhou bid vir haar.<br />
22 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Een aand in 2016 het God vir Gloria `n<br />
droom gegee. In die droom was daar ‘n<br />
tafel met `n wit tafeldoek voor haar. Daar<br />
was `n klomp borde op die tafel. In die<br />
borde was verskillende produkte, waaronder<br />
knoffel, komkommer, gemmer,<br />
blaarslaai ens. Gloria vra toe: “Here, wat is<br />
dit wat U my wil wys?”<br />
Sy het die bestanddele wat sy in die droom<br />
gesien het gaan koop, `n gesondheidstoebroodjie<br />
gemaak en dit vir haar sussie geneem.<br />
Haar sussie het later vir haar kom<br />
sê: “Weet jy, ek het so lekker geëet. Wil jy<br />
nie môre saam met my KH (Kimberley Hospitaal)<br />
toe gaan nie? Daar is pasiënte by<br />
die onkologie afdeling wat van ver af kom<br />
vir behandeling - Springbok, Calvinia,<br />
Kathu… Hulle het nie kos nie, hulle het<br />
niks. Hulle het met die ambulans gekom en<br />
hulle is so honger. Die chemo maak hulle<br />
ook swak en dit is seer, veral op `n nugter<br />
maag.”<br />
Gloria het toe vir God gevra: “Here, is dít<br />
wat U my gewys het in die droom met die<br />
borde en die kos? Moet ek vir hierdie<br />
mense gaan sorg?” Sy het alles gaan koop<br />
wat nodig was vir 50-60 gesondheidsbroodjies.<br />
Sy het die volgende dag die<br />
broodjies, jogurt en appelsap vir die<br />
pasiënte gaan uitdeel. Gloria het daarna<br />
elke Maandagoggend om 7:30 vir die<br />
onkologie pasiënte kos geneem. Haar<br />
ouma, ma en oom het gesterf aan kanker,<br />
maar haar sussie het die stryd gewen. God<br />
het haar begin gebruik om ander te help<br />
wat siek was.<br />
Later het sy ook vir die onkologie pasiënte<br />
maaltye voorsien: bruin rys, skaapvleis, vis<br />
of hoender, slaai en appels. Sy het self die<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
kos gekoop en dit in haar klein kombuis<br />
gaan kook. Genoeg vir 50 – 80 mense. Elkeen<br />
het elke keer iets gekry en wat oorgebly<br />
het, het hulle gebêre vir dié wat later<br />
sou kom. Sy het ook aansoek gedoen om<br />
as NGO te registreer en in Februarie 2020,<br />
net voor die Covid-19-inperkings, is haar<br />
NGO geregistreer. Die naam van die NGO is<br />
Shining Light Health Nutrion and Hygiene<br />
(Registrasie nommer: 240-973 NPO).<br />
Gloria het baie aanmoediging gekry by die<br />
pasiënte, die verpleegpersoneel en ook<br />
die dokters. Niemand het meer flou geval<br />
nie en ‘n onkologie dokter het op `n keer ‘n<br />
aanmerking gemaak: “You think you are<br />
just giving the people food, but you are not<br />
just giving them food. You are preparing<br />
them for their medicaon. Thank you very<br />
much.”<br />
Gloria het later ook `n span gehad wat<br />
haar gehelp het om die kos uit te deel. Dit<br />
het haar die geleentheid gegee om vir die<br />
pasiënte te bid, te moveer en vir hulle uit<br />
die Bybel te lees. Gloria het steeds al die<br />
kruideniers self gekoop en sy vertel met<br />
groot waardering van die kere wat ander<br />
aangebied het om haar trollie-inhoud te<br />
betaal. Een van dié kere het vir haar gevoel<br />
soos `n wonderwerk: sy was besig om haar<br />
kaart te soek by die betaaltoonbank, toe<br />
die kassiere haar stop en sê dat die persoon<br />
agter haar reeds vir alles betaal het!<br />
Die Covid-19 pandemie het in 2020 Gloria<br />
se werk by die hospitaal gekniehalter. Die<br />
inperking het veroorsaak dat sy nie meer<br />
vir die pasiënte kos kon neem nie. Sy het<br />
ook in 2019 afgetree en het tuis gewonder<br />
oor die pasiënte en wat haar te doen<br />
staan. In daardie tyd het honger mense<br />
23
v a n<br />
S a m a r i a<br />
by haar<br />
begin aanklop<br />
vir kos. Hulle het<br />
naderhand te veel<br />
geraak en sy het besluit<br />
om die omstandighede in<br />
Samaria te gaan ondersoek.<br />
Baie van die mense<br />
wat daar gewoon het,<br />
het hulle werk verloor tydens<br />
die pandemie, van<br />
hulle het ook van ander<br />
dorpe gekom en kon nie<br />
werk kry nie.<br />
Tuis het sy vir God gesê:<br />
“Die bietjie wat ek het sal ek<br />
deel, maar ek het self nie.” Sy het Hom<br />
gevra om haar te help om vir die mense te<br />
sorg. ‘n Vrou het nog dieselfde dag vir haar<br />
stampmielies, bone, `n pampoen en kool<br />
gebring en Gloria het begin kook. Dit was<br />
tydens die inperking en Gloria skerts: “Nou<br />
moet jy weet, ons dra die kos hier af met<br />
`n Checkers trollie!” Hulle was gewapen<br />
met maskers en ontsmengsmiddels en<br />
vir Gloria het dit gevoel asof hulle met kos<br />
smokkel.<br />
Die mense by Samaria het haar begin<br />
vertrou en met haar begin praat oor hulle<br />
probleme. “Vandag is dit soos `n kerk.”<br />
Pastoor Corné van TD kerk het ook een<br />
Woensdag saamgegaan om te kyk wat sy<br />
doen en daarna het die kerk begin help.<br />
“Die mense kan nou ook met die pastoor<br />
praat oor hulle probleme. Hulle het baie<br />
seer.” Daar is soveel getuienisse van<br />
mense wat Jesus ontmoet het, heel<br />
geword het, gesond geword het en<br />
dwelms gelos het.<br />
Gloria en haar span besoek Samaria elke<br />
Woensdag om 12:00 met kos en gebed.<br />
Woensdae kondig hulle ook af of hulle die<br />
Donderdag of Vrydag sal kan kom – dit<br />
hang altyd af van die kosskenkings wat<br />
hulle ontvang het.<br />
Gloria lewer ook kos af vir siek- en<br />
oumense by Caravan Park en De Beers. Sy<br />
sal graag ook weer kos vir die pasiënte by<br />
onkologie wil neem, indien sy die nodige<br />
kosskenkings kan kry.<br />
Gloria vertel van die dag wat sy haar hart<br />
vir die Here gegee het:<br />
Terwyl sy by Shoprite gewerk het, was daar<br />
`n bestuurder wat gereeld vir hulle gebid<br />
het. Die bestuurder was in TD kerk en het<br />
hulle saamgenooi kerk toe. Een middag<br />
het Gloria en nog twee van haar kollegas<br />
besluit om die kerk te besoek en het sommer<br />
direk na werk gegaan. Gloria sê sy het<br />
grootgeword in ‘n kerk, maar het nooit vir<br />
Jesus geken nie.<br />
Daar was `n uitnodiging gewees vir die<br />
mense wat hulle harte vir Jesus wou gee.<br />
Gloria het nie dadelik op die uitnodiging<br />
gereageer nie, sy wou nie voor in die kerk<br />
gaan staan het nie. Die uitnodiging is die<br />
derde keer gemaak en sy vertel hoe iets<br />
haar toe uit haar sitplek gelig het. Sy het<br />
daardie middag haar hart vir Jesus gegee<br />
en haar pad saam met Hom begin loop.<br />
Om betrokke te raak by die bediening of<br />
om kosskenkings te maak, skakel TD Kerk<br />
tydens kantoorure (8:00 – 16:00):<br />
053 831 2345
Gesinleefvoluit<br />
naOngeluk<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s verskaf<br />
Die du Plessis gesin is `n rusge gesin. Mariska en Marco het `n dogter, Nadia (`n<br />
eerstejaar student), en `n seun Aidan (graad 11). Hulle woon vanaf 2020 in Kimberley<br />
en is lief vir tent-opslaan en kamp. Marco en Aidan vang graag vis en Nadia hou van<br />
lees. ‘n Jaar gelede, op `n dag wat rusg en normaal begin het, was Mariska en Nadia in `n<br />
ernsge motorongeluk. Die wonderwerke en liefde wat hulle op dié dag en die daaropvolgende<br />
maande beleef het, het vir altyd ‘n merk op hulle gelaat.<br />
Nadia vertel: “’n Mens kan iemand<br />
só vining verloor en jy besef dit nie<br />
altyd nie - totdat so iets gebeur. Na<br />
die tyd besef jy ook eers hoe lief jy<br />
vir die mens (of mense) is.”<br />
Foto: Emer-G-Med<br />
Die ongeluk het gebeur op Maandag,<br />
17 Januarie 2022 - die dag<br />
voor die skool begin het. Mariska<br />
het van haar huis af gewerk en het<br />
`n paar take gehad om af te handel<br />
gedurende haar etensuur. Sy het<br />
28 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
`n kwitansie gaan haal vir Nadia se Rekeningkunde<br />
boeke en het daarna vir Nadia<br />
by die skoonheidsalon gaan oplaai. Hulle<br />
wou dadelik teruggery het huistoe, maar<br />
die verkeer huiswaarts was baie besig en<br />
hulle besluit toe om eers wegneemetes te<br />
gaan koop.<br />
Mariska kan onthou dat sy verby Lenmed<br />
hospitaal gery het. Sy het by die stopstraat<br />
gestop, sodat sy by `n besige straat kon indraai.<br />
Die volgende wat sy kan onthou, is<br />
toe sy weer bewus geraak het van haar<br />
omgewing en die dak van hulle motor voor<br />
haar gesien het. Sy kan glad nie die ongeluk<br />
onthou nie. Haar eerste gedagtes<br />
was: “Hierdie is nie werklik nie. Dit is nie ek<br />
en Nadia nie, dit is nie besig om met ons te<br />
gebeur nie.” Nadia onthou niks van wat die<br />
dag gebeur het nie.<br />
Die ongeluk was niemand se skuld nie. ‘n<br />
Bakkie het bo-op hulle voertuig te lande<br />
gekom, nadat die bestuurder, ‘n geliefde<br />
Kimberliet, `n hartaanval gekry het.<br />
Mariska onthou: “Ek het sirenes gehoor,<br />
maar nie regg besef wat rondom my besig<br />
was om te gebeur nie. Dit was `n baie<br />
snaakse gevoel.” Mariska en Nadia kan die<br />
gebeure nie onthou nie en ervaar daarom<br />
self geen trauma nie. Dit is wel vir hulle<br />
enorm om daaraan te dink, want hulle besef<br />
hoe ernsg die ongeluk was.<br />
Mariska vertel: “Ons altwee se sitplekke<br />
het plat gelê, ons was in `n lê-posisie gewees.<br />
Hoe dit so uitgewerk het dat ons in<br />
`n lê-posisie gekom het, weet ek nie. Dit is<br />
vir my onverklaarbaar.” Mariska en Nadia<br />
glo dit was `n wonderwerk dat die sitplekke<br />
meegegee het en een van die redes<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
hoekom hulle nie ernsg seergekry het<br />
nie.<br />
Mariska het vir die mediese personeel op<br />
toneel gevra om vir Marco te bel. Marco<br />
was by sy werk toe hy die oproep ontvang<br />
het. Hy werk by padinstandhouding en<br />
noodoproepe is nie vir hom vreemd nie.<br />
Nadat die dokter homself voorgestel het,<br />
het Marco gewag om te hoor waar die ongeluk<br />
was, sodat hy mense kon uitstuur<br />
om die toneel op te ruim. Die dokter het<br />
daarna aan hom die nuus gebreek dat dit<br />
sy eie vrou en dogter is, wat in die ongeluk<br />
was.<br />
Marco: “’n Mens verwag nie so iets nie.<br />
Die dokter het gesê dat dit `n ernsge ongeluk<br />
was, maar definieer ernsg? Oppad<br />
na die toneel het ek die hele tyd gewonder,<br />
hoe gaan dit lyk? Hoe gaan dit wees?<br />
Ek het `n halfuur nadat die ongeluk gebeur<br />
het daar aangekom, maar toe ek dit sien…”<br />
`n Gelaaide slte volg en Mariska voltooi<br />
sy sin: “Sy eerste gedagte was dat dit verby<br />
was. Hy het nie gedink dat daar `n kans<br />
was dat ons sou lewe nie.” Marco vertel<br />
verder: “Ek hoor toe gelukkig vir Nadia<br />
skree.”<br />
Aanvanklik was Nadia nie sigbaar gewees<br />
nie en die mediese personeel het Mariska<br />
gevra of daar nog iemand saam met haar<br />
in die motor was. Later het Nadia uitgewikkel<br />
en was haar kop en arm sigbaar.<br />
Nadia kan dié nie onthou nie, maar Marco<br />
vertel dat Nadia geskree het: “Kry my uit,<br />
kry my uit!”.<br />
Marco het nie dadelik geweet of Aidan ook<br />
in die motor was nie. Hy kon vir Mariska en<br />
Nadia sien, maar nie vir Aidan nie. Mariska<br />
29
het hom gerusgestel dat Aidan by `n maat was en Marco het hom daarna gebel en gereël<br />
dat hy versorg word.<br />
Mariska het nie enige pyn ervaar terwyl hulle vir die reddingspan gewag het om hulle uit<br />
die motor te kry nie. Sy onthou die groot wiel van die bakkie wat bo-op hulle motor was.<br />
“Die wiel was sigbaar en ek kon daaraan vat”, vertel sy. Mariska het baie vrede en kalmte<br />
ervaar terwyl hulle gewag het. Sy het ook ander mense hoor bid en dit het gehelp om<br />
rusgheid te bring. Sy het self ook gebid, want sy het nie geweet wat om te verwag nie en<br />
het ook nie die woorde gehad om Nadia te bemoedig nie.<br />
30 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Marco vertel dat daar `n dominee van<br />
`n ander dorp was, wat alles gesien<br />
gebeur het. Hy het ‘n groep van ongeveer<br />
30 mense, uit dié wat daar saamgedrom<br />
het, bymekaar gehark. Hulle<br />
het ‘n kring gemaak en begin bid.<br />
Die ongeluk het ongeveer half twee die<br />
middag gebeur en hulle was net na vier<br />
uit die motor gesny. Dit het nie vir<br />
Mariska so lank gevoel nie. Dit het vir<br />
haar gevoel asof alles vining gebeur<br />
het. “Ek kan nie beskryf hoe groot die<br />
verligng was nie. Eerstens toe hulle<br />
die bakkie van ons motor afgelig het en<br />
tweedens toe hulle die wrak aan Nadia se kant begin sny het - en haar daarna uitgelig het.<br />
Ek weet nie of ek my verbeel het nie, maar dit het vir my geklink asof mense hande geklap<br />
het.<br />
Marco onthou sy eie verligng toe hulle Nadia uitgelig het. Hulle het nie geweet hoe haar<br />
bene sou lyk nie, maar daar was nie `n skrapie aan haar bene nie. Nadia het haar pelvis op<br />
nie-gewigdraende plekke gebreek. Sy het ook `n rib gebreek en brandwonde op haar arm,<br />
nek en rug opgedoen. Mariska het ‘n paar ribbes gebreek, ‘n kopwond gehad en `n besering<br />
op haar been opgedoen waar die weefsel losgeskeur het van die spier.<br />
Nadia is opgeneem in Lenmed hospitaal en Mariska in Kimberley hospitaal. Dit was vir<br />
Mariska sleg dat sy nie saam met Nadia kon gaan nie. Marco was tussen hospitale en dit<br />
was vir Mariska gerusstellend dat Marco by Nadia kon wees.<br />
Nadia se geheue van die drie dae in die hospitaal is vaag. Marco vertel dat die verpleegster<br />
hom gevra het waer taal hulle tuis gepraat het, want Nadia het `n vreemde taal gepraat.<br />
Marco sê Nadia het hom in die oë gekyk, asof sy hom nie herken het nie en in `n ander taal<br />
gepraat.
Mariska sê dit was vir haar skokkend om te sien hoe haar goed net so gestaan het toe sy<br />
na drie weke teruggegaan het kantoor toe. Sy het die middag van die ongeluk gedink sy<br />
gaan net gou vir Nadia haal en dan sou sy weer aangaan waar sy gelos het. Mariska sê: “Dit<br />
is nie te sê nie. Een van die grootste leuens wat ons glo is dat ons altyd tyd sal hê – daar sal<br />
nog tyd wees om reg te maak en tyd wees om te vergewe.” Dit het haar laat dink: “Is ek reg<br />
vir die tyd hierna?” Sy sê sy leef nou elke dag voluit asof dit haar laaste dag is.<br />
Die gesin se kerk, familie, vriende en werkskollegas het hulle prakes ondersteun en selfs<br />
kos voorsien vir `n geruime tyd na die ongeluk. Elke aflewering, salfie, roompie en olie het<br />
vir hulle so baie beteken. Hulle het ook geen groot onkostes gehad na die ongeluk nie.<br />
Dit was Nadia se matriekjaar. Sy vertel hoe vriendinne, vriende en onderwysers haar ondersteun<br />
het, terwyl sy tuis aangesterk het en ook nadat sy teruggekeer het skool toe. Haar<br />
Wiskunde onderwyseres het, terwyl sy nog by die huis was, deur middel van Google Meet<br />
haar op datum gehou met Wiskunde. Haar Fisiese Wetenskap, Biologie en Rekeningkunde<br />
onderwysers het ook ekstra tyd ingesit om haar te help om die werk in te haal. Mariska sê<br />
dit het ook gehelp dat Nadia pligsgetrou was en hard gewerk het om die eerste kwartaal<br />
se werk in te haal.<br />
Terwyl Nadia nog by die huis was, het haar maats dit op hulle geneem om alles wat hulle<br />
in die klas gedoen het, tot in die fynste detail, neer te skryf en in lêers te organiseer. Terug<br />
by die skool, het haar maats haar tas op en af met die trappe gedra. Iemand het ook vir<br />
Nadia `n tas met wieletjies geskenk.<br />
As gevolg van transmissie vloeistof wat op haar gedrup het, het Nadia derdegraadse<br />
brandwonde aan haar arm, nek en rug opgedoen. Sy het vir `n paar maande die wondsuster<br />
besoek om haar wonde te behandel. Nadia vertel: “Daar was `n groot stuk dooie vel.<br />
Dit het swart geword en die suster moes dit arap. Dit was vir my spesiaal en simbolies.<br />
Die suster moes die dooie vel arap, sodat die lewe kon deurkom. Vir my het dit beteken<br />
dat `n mens ontslae moet raak van die dooie goed, sodat die lewe weer kan kom. Jesus het<br />
vir dié rede ook vir ons gesterf.”<br />
Nadia: matriekafskeid<br />
<strong>Goue</strong> Nadia: <strong>Munt</strong>danskonsert<br />
31
Nadia het weer in Mei 2022 begin dans. Haar pelvis het gebreek, maar omdat dit op niegewigdraende<br />
plekke was, het dit die herstelproses makliker gemaak. Haar dansskool se<br />
konsert het plaasgevind op 2 en 3 Desember 2022. Nadia het hard geoefen - sy het elke<br />
oggend gedurende haar eindeksamen 5:00 opgestaan om te strek, sodat sy weer plat kon<br />
split vir die konsert. Haar deursengsvermoë is beloon en sy kon die split uitvoer in haar<br />
dans tydens die konsert.<br />
Nadia het heerlik gerus tydens haar matriekvakansie saam met `n vriendin by Cannon<br />
Rocks, in die Oos-Kaap. Nadia se naam beteken ‘hoop’ en haar matriekuitslae onderstreep<br />
die gesin se getuienis van hoop. Sy het ses onderskeidings behaal en gaan vanaf Maart<br />
studeer om `n geoktrooieerde rekenmeester te word. Dit gaan sy doen terwyl sy haar<br />
klerkskap doen by `n firma in Cradock.<br />
Die du Plessis gesin weet nie wat 2023 alles inhou nie. Een ding weet hulle vir seker: Hulle<br />
kan God onvoorwaardelik vertrou. “Hy voorsien altyd. Hy is so verskriklik getrou.” - Mariska<br />
Ons dink ook aan die ander betrokke gesin - in hulle verlange na ‘n geliefde en pa.<br />
Mag julle elke dag `n diepe troos ontvang.
Foto: ZOOMINK<br />
Carmen<br />
mode-ontwerper met passie<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s verskaf<br />
Carmen le Grange is `n passievolle mode-ontwerper en die eienaar van Carmen Couture.<br />
Couture beteken: “Die maak en pas van deige damesklere, volgens u smaak en<br />
figuur.” – Carmen glimlag breed terwyl sy die definisie opsê. Sy ken dit uit haar kop<br />
uit.<br />
Sy het al van skool af ‘n passie vir mode gehad. “Op skool was ek altyd skaam gewees -<br />
maar wanneer dit by mode gekom het, was dit net asof ek nie skaam was nie.” Sy het vir<br />
van die meisies in haar klas rokke geteken en dan het hulle haar sketse na ontwerpers geneem<br />
om die rokke vir hulle te maak. Sy het ook graag op skool naaldwerk gedoen. Wanneer<br />
iemand by haar kom kuier het, het sy die masjiene weggesteek, want sy was `n bietjie<br />
skaam daaroor. Sy onthou dat sy gedink het: “’n Skoolkind behoort nie naaldwerk te doen<br />
nie, want dit is vir ou tannies.” Carmen het haar eerste omkapmasjien op haar sesende<br />
verjaardag gekry en gebruik dit vandag nog. Twee van haar tannies en haar ouma het loopbane<br />
gehad in ontwerp. Carmen het in graad 10 besluit sy wou graag anders wees as die<br />
ontwerpers in haar familie – en het besluit sy wou graag `n veearts word. Dié idee het by<br />
die deur uitgewaai, nadat sy op `n keer by `n veearts gaan uithelp het. Carmen het gevlug<br />
en opgeëindig in die veearts se kombuis, waar sy gehelp het om aartappels te skil. Sy het<br />
daar besef dat sy dít moet doen wat sy eintlik weet sy moet doen – sy moet `n mode-ontwerper<br />
word.<br />
Sukses het Carmen gevolg tydens haar studies. Sy was die top student by Victoria Toma<br />
Instute of Fashion Design in Bloemfontein. Carmen het besluit om juis daar modeontwerp<br />
te gaan studeer, want die instuut het jaarliks deelgeneem aan internasionale<br />
kompesies.<br />
In Carmen se eerstejaar het hulle `n huiswerkopdrag gekry om vyf uitrusngs te ontwerp.<br />
Die aand voordat sy die opdrag moes inhandig, het sy voor die televisie gesit en haar<br />
huiswerk op die laaste minuut gedoen. Op die televisie was ‘n program met Chinese karak-<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
33
ters en dit het haar geïnspireer om vyf Chinese<br />
uitrusngs te skets. Die volgende dag<br />
in die klas, het die dosent aangekondig dat<br />
die sketse ingestuur sou word as inskrywings<br />
vir die internasionale kompesie.<br />
Carmen moes haar ontwerpe voltooi en<br />
story boards uiteensit vir die ontwerpe. Sy<br />
was 18 jaar oud en was gekies as een van<br />
sewe Suid-Afrikaanse studente om deel te<br />
neem aan die internasionale kompesie in<br />
België.<br />
Carmen sou `n tegniese kunsrigng soos<br />
argitektuur gekies het as sy nie `n modeontwerper<br />
was nie. Sy het `n sterk tegniese<br />
aanleg (van haar pa geërf) en het<br />
98% behaal vir patroonontwerp by die<br />
mode instuut waar sy studeer het.<br />
Die eerste trourok wat Carmen gemaak<br />
het, was haar eie trourok in 2003. Dit was<br />
`n wonderlike patroon en het vir verskillende<br />
figure gepas – van nr. 28 tot nr. 38.<br />
Sy het die rok, na afloop van haar troue,<br />
uitverhuur en besit dit nog steeds. Dit is<br />
nou al gelerig en sy dink daaraan om dit te<br />
kleur en weer nuut te maak.<br />
Carmen is ook lief vir teken. Haar kliënte<br />
hou baie van haar sketse, want dit is baie<br />
realises. Carmen sê dit gebeur outomaes<br />
dat sy kliënte se figure akkuraat<br />
teken, sonder dat sy noodwendig kyk hoe<br />
hulle gebou is. Dit gee dan vir die kliënt `n<br />
goeie idee of die rok wat die persoon in<br />
gedagte gehad het vleiend vir haar figuur<br />
sal wees. Carmen onthou hoe `n kliënt een<br />
keer hardop uitgebars het van die lag. Die<br />
lang lyne van haar droomrok het heelwat<br />
korter vertoon op haar korter lyf in die<br />
skets. Sy kon dadelik sien dat die rok nie<br />
mooi sou lyk aan haar figuur nie.<br />
‘n Pastoor het op `n keer vir Carmen gesê<br />
sy moet dagboek hou van alles wat God in<br />
haar lewe gaan doen. “Daar het al so baie<br />
wonderwerke in my winkel gebeur!” Twee<br />
van die wonderwerke het as volg gebeur:<br />
1<br />
Carmen het op `n keer materiaal gaan<br />
koop saam met `n kliënt vir `n spesifieke<br />
rok wat die kliënt wou gehad het. Nadat sy<br />
die rok gemaak het, het die kliënt besluit<br />
sy wou nie meer die rok hê nie. Daar was<br />
‘n prentjie van `n rok, met ander materiaal,<br />
wat sy verkies het. Die Here het vir Carmen<br />
gehelp: nog voordat die betrokke kliënt die<br />
rok kom pas het, het daar `n ander kliënt<br />
die winkel binnegestap. Carmen het die<br />
einste rok, waarmee sy op daardie stadium<br />
nog besig was, vir dié persoon gewys. Die<br />
vrou was mal daaroor en het gesê: “Kon dit<br />
nie maar mý kind se rok gewees het nie!”<br />
Nadat die kliënt - wie se rok dit oorspronklik<br />
was - dit van die hand gewys het, het sy<br />
die vrou gebel wat so van die rok gehou<br />
het. Sy was verskriklik opgewonde en Carmen<br />
ook.<br />
Die tweede kliënt wou haar dogter al die<br />
volgende dag bring om die rok te pas. Carmen<br />
het nodig gehad om `n paar verstellings<br />
aan die rok te maak en het besluit<br />
om na-ure te werk daaraan. Sy was haasg<br />
en die werkers in die winkel was al huis<br />
toe. Sy was besig op `n masjien wat zigzags<br />
sk - en daar breek die naald van die<br />
masjien toe! Sy het nie geweet waar die<br />
34 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
kort naalde van die spesifieke masjien was nie en<br />
het solank opgespring om `n ander deel van die rok<br />
by ‘n ander masjien te gaan sk.<br />
Carmen was so verdiep in die werk – sk-sk-sk,<br />
werk-werk-werk. Op `n stadium was daar weer `n<br />
deel wat sy met zigzags moes sk. Sy het opgespring<br />
om te gaan sk - by die masjien wat se naald<br />
`n rukkie gelede gebreek het. Dit het haar skielik<br />
bygeval dat die naald nie meer gebreek was nie en<br />
sy het uitgeroep: “Wag `n bietjie! Here, u het<br />
hierdie naald vir my vervang!’ Carmen sê die Here<br />
is só betrokke by haar werk, Hy het tot haar<br />
masjien se gebreekte naald vervang. Jesus het ook<br />
die koper vir haar voorberei. Hy weet hoeveel<br />
moeite sy met elke werkstuk doen en het ook geweet<br />
dat die ander persoon nie die rok sou geneem<br />
het nie.<br />
2<br />
Carmen het `n pragge winkel gehad. In Februarie<br />
2020, het God dit een oggend op haar hart gedruk<br />
om haar besigheid na haar huis te skuif. Sy het nie<br />
geweet hoekom nie, want sy was mal oor haar<br />
winkel. Sy het weer die dringendheid van God se<br />
stem in haar hart gehoor: “Nou Carmen, nou.” Sonder<br />
om verder te skroom het sy ‘n eiendomsagent<br />
gebel en voor die einde van die dag was daar `n<br />
huurder vir haar winkel. Die Here het haar gehelp<br />
om haar besigheid na haar huis te skuif, net voordat<br />
die inperkings in Maart 2020 begin het.<br />
Carmen vertel hoe sy op `n keer vir God gevra het:<br />
“Wat is my gawes?”. ‘n Pastoor het haar kort daarna,<br />
op `n Sondag, direk in die oë gekyk en gesê:<br />
“Carmen, jy wat rokke en uitrusngs maak, dit is `n<br />
gawe van God. Dit is jou gawe!” God het haar vraag<br />
so direk beantwoord. Dit is vir Carmen belangrik<br />
om haar passie vir mode-ontwerp te stook. Elke<br />
uitrusng is vir haar `n projek en `n kunswerk.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
35
Theane é<br />
verteenwoordigSAbyMissTeenUniverse<br />
Grimmering: Micayla Smith, Foto: Zoomink<br />
Uitrusng: Carmen Couture<br />
36 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Theané Willemse (17) is in Maart 2022,<br />
by die Coastlands Musgrave Hotel in<br />
Durban, gekroon as Miss Teen Universe<br />
South Africa. Sy het in November 2022, na `n<br />
bedrywige jaar, ook Suid-Afrika verteenwoordig<br />
by Miss Teen Universe in Miami, Florida.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> het met haar gaan gesels.<br />
Wanneer het jy begin met gimnasek- dans<br />
en modelklasse?<br />
Ek het in al my laerskooljare gimnasek<br />
gedoen en ook vyf jaar gelede met modelwerk<br />
begin. Intussen het ek ook leer dans en<br />
myself afgerig. Ek is mal daaroor om met<br />
kleiner kinders te werk en het daarom begin<br />
om dans- en modelklasse aan te bied. Dit is<br />
ook ‘n droom van my om eendag my eie<br />
model-, dans-, fiksheid- en afrondingskool te<br />
begin.<br />
Ek het die afgelope vyf jaar aan baie skoonheidskompesies<br />
deelgeneem, waaronder<br />
van die groter kompesies die volgende was:<br />
Top model 2018, Miss TV Star 2019 (algehele<br />
wenner) wat in Egipte was, Toddler and Tween of the World 2019 (algehele wenner) en<br />
Miss Teen Universe SA 2022.<br />
Jy het so hard gewerk voor en na jou kroning as Miss Teen Universe South Africa 2022.<br />
Wat was jou gunsteling deel van die reis?<br />
Dit was ‘n baie lang journey en ek het baie hard gewerk vir die tel, maar my gunsteling<br />
deel van die kompesie was om die deelnemers van 26 verskillende lande te ontmoet. Ek<br />
kan nou sê dat ek vriendinne van regoor die wêreld het. Iets wat vir my baie oulik was, was
die feit dat ons nie almal dieselfde taal gepraat het<br />
nie. Ons het deur middel van Google Translate met<br />
mekaar gekommunikeer.<br />
Wat was van die uitdagings wat jy moes oorkom?<br />
Ons moes deur die loop van 2022 hard gewerk het<br />
en verskillende take uitgevoer het vir die kompesie.<br />
Ons het onder andere liefdadigheidswerk<br />
gedoen, geleenthede bygewoon en het self ook<br />
geleenthede gereël. Ons moes ‘n gemeenskapsprojek<br />
geloods het en ons bedrywighede op sosiale<br />
media geplaas het as bewyse van die projek. Daar<br />
was ook baie onderhoude, fotosessies, promosiewerk<br />
ens.<br />
Jy het in November Suid-Afrika verteenwoordig<br />
by Miss Teen Universe in Miami, Florida. Wat het<br />
die kompesie behels?<br />
Die kompesie self was ‘n week lank. Ons het elke<br />
dag verskillende akwiteite gehad - daar was baie<br />
onderhoude, fotosessies en oefengeleenthede vir<br />
die finale aand. Ons het elke oggend om vyfuur opgestaan<br />
en elke aand na een gaan slaap. Daar was<br />
ten minste drie uitrusng veranderinge gedurende<br />
die dag, so dit was regg ‘n rowwe week. Micayla<br />
Smith het my grimmering gedoen en foto’s geneem<br />
gedurende die week.<br />
Grimmering: Micayla Smith,<br />
Foto: Zoomink, Uitrusng: Carmen Couture<br />
Hoe berei jy voor om druk te hanteer en moeilike<br />
vrae te beantwoord?<br />
Ek het klasse gehad waarin ek die kursus ‘Making a<br />
Champion’ gedoen het. Dit het my baie gehelp met<br />
die onderhoude en ek het verder net seker gemaak<br />
dat ek altyd myself bly en ook posief bly.<br />
Wat was jou gunsteling rok in die kompesie?<br />
Definief my finale aandrok wat deur Carmen Couture<br />
gemaak is. Ek was ook mal oor my pienk rokkie<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Grimmering en foto: Micayla Smith,<br />
Uitrusng: Marelize Mathewson<br />
37
wat ek na die Sugar Factory in Miami aangetrek het vir een van ons aandfunksies. Dit is<br />
deur Marelize Mathewson gemaak.<br />
Was jou besoek aan Amerika alles wat jy gedroom het dit sou wees?<br />
Die kompesie was in Miami en daarna het ons bietjie rondgetoer in Amerika. Dit was ongelooflik<br />
mooi en definief ‘n droom wat waar geword het om in New York en Disney<br />
World te kon wees.<br />
Grimmering en foto’s: Micayla Smith<br />
Beskryf jou rol as Miss Teen Universe South Africa. Wat is die boodskap wat jy graag wil<br />
oordra?<br />
Ek dink die rol van ‘n Miss Teen Universe is baie belangrik. Die persoon in die posisie moet<br />
iemand wees wat `n voorbeeld vir ander kan stel. Dit is vir my baie belangrik om altyd<br />
vriendelik met ander te wees en altyd posief te bly. Sosiale media speel veral in vandag<br />
se lewe so ‘n groot rol en daarom maak ek seker dat ek ander altyd opbou en moveer op<br />
Instagram, Facebook en TikTok.<br />
Dit is ook ‘n baie groot verantwoordelikheid om in die rol te staan, want jy word van so baie<br />
kante af dopgehou. Een verkeerde opmerking, plasing of storie op sosiale media, kan jou<br />
reputasie verwoes. Ek wil vir mense wys dat as jy goed is vir ander, dit terug sal kom na jou<br />
toe en ook dat ‘n aanhouer wen. Ek sê altyd: “you can never beat the person who never<br />
gives up”.<br />
Wat beplan jy vir 2023 en die toekoms?<br />
Uitrusng: Marelize Mathewson<br />
Ek wil in 2023 baie meer tyd en aandag gee aan my akademie, omdat dit my matriekjaar<br />
is. Ek wil ook my Teacher’s kwalifikasie in dans en modelwerk doen, sodat ek dit eendag<br />
kan afrig.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> wens jou net die beste toe, Theané.<br />
38 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Deur LENIE HEUER<br />
Leerjoukind<br />
Christelike waardes<br />
Waardes begin en eindig by God.<br />
Sonder God sal goeie morele<br />
waardes nie bestaan nie.<br />
Christelike waardes staan vas, maak nie<br />
saak wat die situasie is, of in waer era jy<br />
leef, of waer generasie dit uitleef nie. As<br />
ouer moet jy weet hoe om Christelike<br />
waardes aan jou kinders te leer.<br />
Jou waardes het ‘n groot invloed op jou<br />
emosionele stabiliteit. Wanneer kinders<br />
die regte waardesisteme aanleer, kan dit<br />
ook ‘n posiewe invloed hê op hulle<br />
emosionele ontwikkeling. Waardes word<br />
aangeleer of jy daarop fokus of nie,<br />
daarom kan kinders baie maklik die<br />
verkeerde waardes aanleer.<br />
Andrew Murray het gesê: “When we live<br />
what we teach, we are able to teach other<br />
to live.” Omdat waardes so ‘n belangrike<br />
rol speel in die emosionele ontwikkeling<br />
van die kind, het ek ‘n reeks boeke geskryf<br />
wat juis hieroor handel. Die boeke is uniek<br />
daarin dat dit ouerleiding bevat wat die<br />
ouer help om waardes beter te verstaan<br />
en dit aan hulle kinders te leer. Die reeks<br />
bevat ook akwiteite, teksverwysings en<br />
stories wat die kind help om die waardes<br />
vas te lê.<br />
In die volgende paar uitgawes van <strong>Goue</strong><br />
<strong>Munt</strong> gaan ek kortliks idees aan jou gee<br />
om sekere waardes te begin ontwikkel by<br />
jou kind.<br />
Hierdie keer bespreek ons eerlikheid.<br />
Eerlikheid behels dat ek nie iets sal vat<br />
wat nie aan my behoort nie; dat ek sal<br />
kan erken as ek skuldig is en ‘n fout<br />
gemaak het; dat ek die waarheid sal<br />
praat; dat ek nie feite sal verdraai en<br />
skinderstories sal aandra nie.<br />
Waarheid is baie belangrik om ons veilig te<br />
hou. Ons kan nie iemand vertrou wat vir<br />
ons leuens vertel nie. Waarheid en ‘n<br />
goeie vertrouensverhouding in die gesin is<br />
baie belangrik. Maak seker dat jou kind<br />
kan ervaar dat jy die waarheid praat en<br />
leef. Waarheid is ook belangrik in ons<br />
verhouding met God en daarom moet ons<br />
van jongs af leer om in waarheid te<br />
wandel.<br />
Beloon jou kind as hy/sy die waarheid<br />
praat. Kinders neem dikwels iets wat nie<br />
aan hulle behoort nie, hulle het nog nie<br />
grense om te onderskei wat ‘joune’ is en<br />
wat ‘myne’ is nie. Die ‘myne’ fase is dus ‘n<br />
goeie fase waar die kind sy eie grense<br />
aanleer en ook besef wat wel syne is. Leer<br />
jou kind dit. Ouers moet die fase van<br />
ontwikkeling nie minag nie, maar juis reg<br />
gebruik. Leer die kind dat die speelding<br />
syne is, maar dat hy hom kan deel met ‘n<br />
maat of boee/sussie. Dit is belangrik dat<br />
die kind toestemming moet gee voordat<br />
dit geneem en daarmee gespeel kan word,<br />
maar hy moet ook vir toestemming vra om<br />
40 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
met ander se speelding te speel. Indien die<br />
kind nie sy speelding wil deel nie, kan<br />
daarop gewys word dat dit sal maak dat<br />
maatjies nie meer met hom/haar sal wil<br />
speel nie.<br />
Hanteer oneerlike optrede deur dit rusg<br />
en met begrip aan die kind te verduidelik.<br />
Verduidelik hoekom dit verkeerd is en wat<br />
die gevolge van die oneerlike gedrag sal<br />
wees. Die ouderdom van die kind sal ook<br />
bepaal wat die presiese gevolge sal wees.<br />
As die kind uitgevang word dat hy ‘n leuen<br />
vertel het, moet die gevolge van ‘n leuen<br />
aan die kind verduidelik word en indien<br />
moontlik moet die kind die gevolge van die<br />
leuen dra. Die storie van renostertjies wat<br />
gejok het om uit die moeilikheid te kom, in<br />
die boek Leer jou kind Christelike waardes,<br />
Deel 1, is spesiaal geskryf om die gevolge<br />
van leuens aan kinders voor te hou.<br />
Wanneer jou kind oneerlik optree,<br />
probeer vasstel hoekom die gedrag<br />
voorkom. Het die kind nie van beter<br />
geweet nie, soek hy/sy aandag, is die kind<br />
jaloers op ‘n maatjie se mooi speelding,<br />
vertel die kind dalk ‘n leuen om uit die<br />
moeilikheid uit te kom? Wanneer jy<br />
presies weet hoekom ‘n kind verkeerd<br />
opgetree het, is dit makliker om die gedrag<br />
korrek aan te spreek. Wees geduldig met<br />
jou kind, dit neem lank om waardes aan te<br />
leer.<br />
Meer inligling hieroor is beskikbaar in die<br />
boekie Leer jou kind Christelike waardes,<br />
Deel 1. Daar is ook 2 pragge eg Suid-<br />
Afrikaanse stories geskryf, om elke<br />
waarde te onderstreep. Kinders 5 tot 10<br />
jaar sal die stories geniet.
Ligte, kamera, aksie!<br />
Deur NERETTE BOTHA,<br />
ZOOMINK CREATIVE STUDIO<br />
liefie, ek is nie lus vir die<br />
“geposery” en “fake smiles”<br />
“Maar<br />
nie. Kan jy en die kinders nie<br />
maar gaan nie? Ek moet werk, dit gaan<br />
nou weer te lank vat.” – Klink die woorde<br />
dalk bekend?<br />
Is daardie familie fotosessie nie maar altyd<br />
iets wat soos ‘n berg voor ons lê nie? Ons<br />
los dit dan eerder, net om die familietwis<br />
te vermy. Om almal betyds, gemoveerd<br />
en lus vir die fotosessie te kry is harde<br />
werk - ek weet - maar uit en uit DIE<br />
MOEITE WERD! Wanneer jy daardie foto’s<br />
teen jou huis se muur kan hang, bars jou<br />
hart van trots. Wanneer jy ‘n moeilike dag<br />
gehad het en jy kyk teen daardie foto vas,<br />
kry jy ‘n kalmte oor jou wat sê, “Jy is skatryk”.<br />
ideale gewig nie. Nee nie nou nie, ek het ‘n<br />
puisie. Nee nie nou nie, my werk is tans te<br />
besig”. Dit is alles verskonings wat die<br />
vyand wil gebruik, sodat ons nie ‘n oomblik<br />
vat om onsself raak te sien en daarna<br />
te kan waardeer wat ons het nie.<br />
Ons vat nie meer die tyd om, in die gejaag<br />
van ons alledaagse lewens, net sl te staan<br />
en rond te kyk na dít wat ons al bereik het<br />
nie. Ons vat ook nie tyd om al die seëninge<br />
raak te sien wat deur die jare oor ons pad<br />
gekom het nie. Daar is so baie om voor<br />
dankbaar te wees en ook so baie wat ons<br />
al oorkom het.<br />
Vandag wil ek vir julle sê: Julle is mooi,<br />
uniek en spontaan. Julle is liefde! Jesus het<br />
jou lief, maak nie saak hoe jy lyk nie.<br />
Die herinnering van wat ons is wanneer<br />
ons saam is, wat ons kan wees en wat ons<br />
na streef om te wees, is ‘n God-gegewe<br />
geskenk. Vir my is die foto wat hang nie<br />
net ‘n versiering vir die muur nie, nie net ‘n<br />
herinnering nie, maar dit vertel `n storie<br />
van ONS. Dit prikkel ons om te vra: Wie is<br />
ons? Waarheen is ons op pad? Wat maak<br />
ons, óns?<br />
Somtyds luister ons na leuens wat uitstel<br />
bring: “Nee nie nou nie, ek’s nog nie by my<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Sien vandag julleself as ‘n gesin of familie<br />
raak en wees trots. Al is jou hare nie perfek<br />
nie, jou naels nie gedoen nie en jou gesin<br />
nie altyd lus vir die moeite nie, wees sterk<br />
en druk deur! Maak hierdie jaar ‘n jaar vol<br />
wonderlike herinneringe.<br />
Of jy nou gaan vir ‘n professionele fotosessie,<br />
of ‘n tuis selfoonsessie - neem<br />
daardie foto’s en hang dit op teen jou<br />
muur! God wil hê julle moet raaksien hoe<br />
mooi julle is.<br />
43
Tuinmaak in40 ᵒC<br />
Die Noord-Kaap het ‘n besonderse klimaat. Dit raak bierwarm in die somer tot yskoud<br />
in die winter. Voeg daarby beperkte reënval en skielik raak dit nie so maklik<br />
om daardie mooi tydskrif-tuin te skep of te onderhou nie. Alles is darem nie verlore<br />
nie. Deur ‘n paar maklike riglyne te volg, kan sukses wel behaal word.<br />
1. Grond voorbereiding<br />
Kimberley se natuurlike grond is ‘n rooi en sanderige leemgrond - dit is van nature nie<br />
geskik vir ornamentele tuinbou nie. Die rooigrond is geneig om vas te slaan en daarom<br />
moet ons baie organiese materiaal inwerk om die grond los te hou. Ek stel voor neutdoppe,<br />
organiese kompos of ‘n goeie kraalmis.<br />
2. Skep ‘n mikro-klimaat<br />
Dit is tot 10ᵒC koeler onder ‘n skaduboom. Daarom is dit belangrik dat ons bome of<br />
groot struike aan die westekant van ons tuin aanplant - om die warm middagson af te<br />
keer. Sodra ons skadu areas in ons tuin skep, raak ons tuin koeler en gebruik ons tuin<br />
ook baie minder water. Dit vergroot natuurlik ook dan die keuses rondom geskikte<br />
plante.<br />
3. Plant keuses<br />
Inheemse plante doen besonders goed in ons area. Dié plante is van nature gehard en<br />
pas makliker aan by plaaslike omstandighede. Die hoeveelheid tyd en moeite wat jy<br />
aan jou tuin wil spandeer bepaal natuurlik ook waer pe plante goed sal werk vir jou.<br />
Rose is byvoorbeeld baie lief vir ons klimaat en doen goed, maar rose verg baie werk<br />
en moet gereeld gesnoei en bespuit word. Indien u nie hiervoor kans sien nie, is daar<br />
meer as genoeg ander plante om van te kies wat minder moeite verg.<br />
4. Deklaag<br />
Die gebruik van ‘n deklaag in jou tuin se beddings is ‘n absolute moet en bied verskeie<br />
voordele. Dit beskerm eerstens die grond teen die skerp son en hou die boonste 10cm<br />
grond koeler. Dit help ook dat die vog vir langer in die grond bly. Verder het ‘n deklaag<br />
die voordeel dat onkruid versmoor en minder ontkiem. Daar is verskeie produkte op<br />
die mark wat goed werk as ‘n deklaag, byvoorbeeld neutdoppe, mulch, bas, kompos<br />
of selfs jou grassnysels.<br />
Indien jy jou grond genoegsaam voorberei en jou tuin se mikro-klimaat bou deur die aanplant<br />
van groot struike en bome, sal jy werklik ‘n groot verskeidenheid van plante hê om<br />
vanuit te kies. Sodoende sal jy slaag om daardie prag tydskrif-tuin te skep en suksesvol te<br />
onderhou. Moenie die deklaag vergeet nie - dit is jou tuin se sonskerm.<br />
Klop gerus by Proplants aan vir enige advies en raad. Ons vriendelike span help graag.<br />
Tuinmaak-groete, GERRIT DE BOER<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
45
Welkom<br />
Tertiusengesin<br />
Deur CHARNé CRONJE en ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s verskaf<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> het by Griquas rugbyspeler, Terus Kruger (29), sy vrou Müncke en hulle<br />
dogtertjie, Ivanka, gaan inloer. Hulle is nuwe inwoners van die Diamantstad en het in<br />
Augustus 2022 hier kom nesskrop.<br />
Terus en Müncke is skoolliefdes en<br />
het al in Graad 7, tydens `n Desembervakansie,<br />
by Diaz se waterpark<br />
in Mosselbaai, ontmoet. Hulle het<br />
daarna op Mxit gesels en het aan<br />
die einde van graad 8 begin uitgaan.<br />
Hulle was in Januarie vyf jaar<br />
getroud.<br />
Terus was in Hoërskool Oudtshoorn<br />
en Müncke was in Hoërskool<br />
Punt in Mosselbaai. Sy het die<br />
Oudtshoornpad goed geken.<br />
Müncke het spesiaal aan tweekamp<br />
in Oudtshoorn deelgeneem, sodat<br />
sy Terus op Woensdae vir `n kort<br />
rukkie kon sien.<br />
Terus het in graad 11 van skool verander.<br />
Hy het geskuif na `n groter<br />
skool, Hoërskool Outeniqua in<br />
George, omdat die skool beter<br />
rugby geleenthede gebied het. Hy<br />
het daardie jaar vir die skool se<br />
eerste rugbyspan gespeel en is<br />
daarna gekies vir die onder 18<br />
Cravenweek-span.<br />
46 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Na matriek het Terus en Müncke albei Menslike Bewegingskunde gaan studeer by<br />
Kovsies. Müncke het ook haar Honneurs in Biokineka voltooi. Terus het gekies om by<br />
Kovsies te studeer, sodat hy professioneel rugby kon speel vir die Vrystaat Cheetahs.<br />
Müncke onthou hoe hy aan die slaap geraak het, terwyl sy vir hom die hartvloeiproses verduidelik<br />
het - hy het van vroegoggend tot laatmiddag geoefen.<br />
Terus speel graag binnesenter (12) of buitesenter (13) en het in 2012 vir die Vrystaat onder<br />
19 span gespeel. In 2013 het hy vir die Vrystaat onder 21 span gespeel en daarna, in<br />
2014 en 2015, verteenwoordig hy die universiteit en speel hy vir die UFS Shimlas. Hy het<br />
daarna `n twee jaar kontrak geteken en weer by die Cheetahs aangesluit. In 2015 het hy<br />
saam met sy broer, De Wet, vir die Cheetahs in die Currie Cup gespeel.<br />
Griquas het hom by die Cheetahs geleen in 2017 - en dit was `n baie goeie jaar vir Terus.<br />
Hy het daarna `n groot kontrak gekry by die Southern Kings in Port Elizabeth, waarna die<br />
Covid-19-pandemie uitgebreek het.<br />
Terus se kontrak by die Southern Kings sou in Junie 2020 geëindig het. Borge het onrek<br />
na die Covid inperkings en die klubs het nie meer geld gehad nie. ‘n Suid-Afrikaner in Hong<br />
Kong het hom gekontak en `n geleentheid gebied om rugby te speel in Hong Kong. Die<br />
Kruger-gesin was in Hong Kong vanaf Oktober 2020 tot einde Junie 2022, waarna hulle<br />
teruggekeer het na Suid-Afrika. Op 1 Augustus 2022 het hy weer by die Griquas aangesluit.<br />
Vertel ons meer oor jou grootwordjare saam met jou twee broers.<br />
Ek is die jongste van 3 broers en het in `n rugby-omgewing grootgeword. Hulle sê mos die<br />
jongste kind is altyd die hardste. Ons het tuis rugby op die gras gespeel en my broers het<br />
my plat geduik. Ek het gehuil, maar steeds aangehou speel.<br />
Ons broers was baie kompeterend teenoor mekaar. My oudste broer – hy is agt jaar ouer<br />
as ek – het baie kwaad geraak as ek hom gewen het in ‘n Fifa Playstaon speletjie. Dan het<br />
ons sommer regte rugby buite gaan speel om dit uit te sorteer.<br />
Hoe voel jy wanneer jy op die veld uithardloop en jy al die ondersteuners sien en hoor<br />
skree?<br />
Ek hoor hulle nie regg nie, want ek is op daardie stadium nog te gespanne. Die spanning<br />
verdwyn eers nadat ek die eerste opponent platgeduik het, of wanneer ‘n opponent met<br />
my in kontak kom. Ek raak dan van `n bietjie adrenalien ontslae en kan die spel en die skare<br />
se reaksie begin geniet.<br />
Hoe het jy Hong Kong ervaar?<br />
Ek, Müncke en Ivanka was in Hong Kong tydens die Covid-19-pandemie - die parke en<br />
strande was meestal toe in daardie tyd. Ons dogtertjie was klein en daar was nie eintlik<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
47
plek waar sy kon speel nie. Ek en Müncke het albei Engels gegee by ‘n internasionale skool<br />
en ek het ook rugby gespeel. Finansieel het dit goed gegaan. Ek het klubrugby gespeel vir<br />
HKU Sandy Bay. Ek sou ook graag wou deelneem aan Rapid Rugby, maar dit het nie gerealiseer<br />
tydens Covid nie.<br />
Het jy al enige ernsge beserings opgedoen en indien wel, hoe het jy dit hanteer?<br />
Ek het tydens `n wedstryd in Hong Kong `n anterior skouer ontwrigng opgedoen. Dit was<br />
baie seer. My skouer was vir drie en `n half ure uitgehaak. Die skouerkop het uit die holte<br />
geskuif en my labrum het ‘n bietjie geskeur. Dit kon vinniger herstel het met `n operasie,<br />
maar ons het besluit om die konserwaewe rehabilitasie proses te volg.<br />
Hoe voel jy oor Kimberley en sy mense? Pas julle aan?<br />
My ouers en my broer, De Wet, bly in Kimberley - so dit was vir ons maklik om terug te keer<br />
na Kimberley. Ek is eintlik ‘n introvert en hou van familietyd. Ons braai graag saam met my<br />
ouers en kuier tuis. Ek sien uit na die Currie Cup wat op 11 Maart begin!<br />
Sou jy die see verkies of die bosveld?<br />
Die see - 100%. My skoonouers bly ook by die see en dit is lekker om daar te gaan kuier. Dit<br />
is ook altyd koeler by die kus. Ek hou van die strand en swem, maar solank ek net die see<br />
kan sien terwyl ek ‘n koffie drink, is ek gelukkig.<br />
Waer stokperdjies het jy?<br />
Vandat ek `n pa is, speel ek graag met my dogtertjie. Ek moet sê ons speel baie! Müncke<br />
sê altyd ek speel bietjie te rof wanneer ons duik op die matras en met watergewere skiet.<br />
Ek hou ook van golf, maar kry nie altyd tyd daarvoor nie.<br />
Wie is vir jou ‘n inspirasie en hoekom?<br />
My oudste broer, Ernie Kruger. Sy getuienis en sy lewe is vir my `n inspirasie. Hy was `n baie<br />
goeie rugbyspeler - maar kon nie meer rugby speel nie, as gevolg van beserings wat hy<br />
opgedoen het. Nadat hy radikaal tot bekering gekom het, het hy sy vrou - Katy - ontmoet.<br />
Iemand in sy kerk het hulle aan mekaar voorgestel. Sy is `n Amerikaner en het sendingwerk<br />
in Suid-Afrika gedoen. Ernie en Katy woon nou in Amerika en Ernie is `n jeugpastoor by `n<br />
universiteit in Amerika. Ons het `n goeie verhouding, al sien ons mekaar min. Hy het vir my<br />
en Müncke gedoop toe ons in Bloemfontein gebly het.<br />
My broer is geestelik sterk en ek kyk op na hom. Ons wil ook, soos hy, warm wees en nie<br />
lou wees nie. Ek was altyd lou, want ek was bang dat ek rugby sou moes los vir sendingwerk<br />
as ek my hart heeltemal vir Hom gegee het. Ek was bang om voluit vir God te gaan…<br />
48 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Wat is een van jou hoogtepunte in jou loopbaan sover?<br />
Ons het eenkeer in 2017 teen WP rugby gespeel. Ek het baie gebid voor die wedstryd, want<br />
ons het teen goeie spelers gespeel. Ek het nooit moeg geraak in daardie wedstryd nie. Ek<br />
onthou dat ek baie kragg en sterk gevoel het. Dit was definief die Heilige Gees wat my<br />
krag gegee het. Ons het die wedstryd gewen daardie dag.<br />
Wat is 2 lewenslesse wat jy al geleer het wat jy met ander sal wil deel?<br />
• Moenie geld najaag nie.<br />
• Voordat jy `n belangrike besluit neem, word eers rusg en bid - raadpleeg God en jou<br />
gesin.<br />
Wat is 2 dinge wat mense nie van jou weet nie?<br />
• Ek is doof in my linker-oor.<br />
Müncke: Dit het hom gehelp om lekker te slaap na ons dogtertjie se geboorte – hy het<br />
eenvoudig net op sy regteroor geslaap en die klank uitgedoof.<br />
• Ek het baie plat voete. (Hy wys vir ons `n voet en daar is regg geen brug nie)<br />
Wat sal die een ding wees wat heelbo aan jou "bucket list" is?<br />
Ek en Müncke het nooit op `n wiebrood gegaan nie - ek sal graag op `n bootreis wil gaan.<br />
Ek sal ook graag by my broer in Amerika wil gaan kuier.<br />
Wat is jou grootste vrees?<br />
Fear of failure. Vrees dat ek nie my volle potensiaal in rugby sal bereik nie en vrees dat ek<br />
nie vir my gesin sal kan gee wat ek graag wil nie.<br />
Wat beplan jy om te doen na rugby?<br />
Ek het kontakte in Hong Kong en Amerika. Ek sal rugby afrigng daar kan doen, maar sal<br />
nie ‘n besluit maak voordat ons nie eers by God gehoor het nie. Ek het al voorheen besluite<br />
geneem wat nie die beste vir ons, of my verhouding met God, was nie.<br />
Müncke vertel dat Terus altyd eers die wapenrusng (van Efesiërs 6) opsit, voordat hy op<br />
die veld draf.<br />
Ons wens jou `n uitstekende rugby seisoen toe, Terus. Mag dit jou beste jaar nóg wees.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
49