You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Gratis Kimberley Geselstydskrif<br />
Oktober / November 2023<br />
Bl.24<br />
Oktoberis<br />
swangerskap-en<br />
babaverlies<br />
bewusmakingsmaand<br />
Dr. Philip Anderson<br />
breaking ground in<br />
pain relief during labour<br />
Franna Benadé<br />
afhanklik van God in elke seisoen<br />
TEAM UP to CLEAN UP<br />
wil stad laat skitter<br />
Carla<br />
waarheid<br />
bring<br />
varsvisie<br />
Linda Steyn<br />
Triumphamidst<br />
tragedyandaddiction
Inhoud<br />
Bl.<br />
4. Redakteursbrief<br />
6. Carla - Waarheid bring vars visie<br />
12. Twee Twee<br />
14. Linda Steyn - Triumph amidst tragedy<br />
and addicon<br />
18. Dr. Philip Anderson - Breaking ground in<br />
pain relief during labour<br />
24. Breek die slte<br />
Swangerskap- en babaverlies<br />
27. Felidae Centre -`n Veilige hawe vir diere<br />
28. Franna Benadé<br />
Aanklik van God in elke seisoen<br />
31. Leer jou kind Christelike waardes - Omgee<br />
34. TEAM UP to CLEAN UP wil stad laat skier<br />
37. Malu resep: Slow cooker Pork Belly, with<br />
a scky glaze<br />
39. Resep: Namaqua Kombuis se Melktert<br />
40. Kimberley Gymnascs celebrate their<br />
superheroes<br />
Voorbladfoto deur:<br />
ZOOMINK<br />
CREATIVE STUDIO<br />
neree@zoomink.co.za<br />
083 923 2091<br />
Redakteur<br />
Elzabé van Niekerk<br />
elzabe@gouemunt.co.za<br />
076 239 6811<br />
Mede-redakteur<br />
Charné Cronje<br />
charne@gouemunt.co.za<br />
Stuur jou advertensie, nuus,<br />
storie, idees, voorstelle,<br />
kommentaar en/of foto’s aan<br />
ons. Die volgende uitgawe<br />
verskyn in Desember 2023.<br />
www.gouemunt.co.za<br />
Medewerkers: Skapie, Nelmarie van der Merwe, Fransa en Cilius van der Merwe,<br />
Magda en Fires van Niekerk, Neree Botha, Lenie Heuer, Linda Steyn, Amanda Loots,<br />
Chriszanne Burger, Jan van Reenen, Melissa Buchweitz, Annelien Wessels, elkeen wat<br />
sy/haar storie gedeel het, Brauteseth Blasng en elke adverteerder. Baie dankie!<br />
Digitale tydskrif
Diewysemanbousyhuisopdierots<br />
Die jaar het gevlieg. So baie het gebeur - en is besig om te gebeur. Ek besef opnuut hoe<br />
aanklik ons van God is om ons te lei. Onlangs, tydens die Ignite Conference in<br />
Kimberley, het ek `n prentjie gesien van hoe ek langs Jesus loop. Hy het vir my goed<br />
gewys en beduie, maar my fokus was om notas te neem van dít wat Hy gesê het. Ek wou<br />
nie iets mis nie. Ek wou nie Sy woorde vergeet nie, want dit was Sy strategie vir my.<br />
“But everyone who hears these words of mine and does not put them into pracce is like<br />
a foolish man who built his house on sand. The rain came down, the streams rose, and the<br />
winds blew and beat against that house, and it fell with a great crash.” Mahew 7:26-27<br />
Dit is nie `n ligte storm waarvan hier gepraat word nie. Die vers leer my dat dit goed is om<br />
notas te neem wanneer Hy praat, maar dat dit lewensbelangrik is om dan Sy strategie uit<br />
te voer. Dit is hoe ons op die rots bou - en net op die Rots kan ons vasstaan in woeste<br />
storms.<br />
Geniet hierdie uitgawe van <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>. Aan Jesus al die eer!<br />
Elzabe<br />
Brauteseth Blasng is <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> se hoof adverteerder<br />
vir 2023. Hou die middelblad van elke uitgawe dop vir<br />
hulle advertensies.
Carla<br />
waarheid<br />
bring<br />
varsvisie<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK,<br />
Foto’s deur ZOOMINK CREATIVE STUDIO<br />
en VERSKAF<br />
Carla van der Merwe wou nie ‘n bril dra nie.<br />
In standerd een het die skoolsuster haar<br />
en haar klasmaats se oë getoets en sy was<br />
die enigste een wat `n briefie gekry het. Sy<br />
het die briefie in die asblik gegooi en voor in<br />
die klas begin sit. Dít het sy gedoen om mooi<br />
te kon hoor, want sy kon nie op die bord sien<br />
nie. Carla het goed gevaar op skool en haar<br />
ouers het eers in haar standerd sewe jaar uitgevind<br />
dat sy bysiende was.<br />
Hulle was laat vir kerk en kon nie op hulle gewone plek, agter die ouderlinge, plek kry om<br />
te sit nie. Bo-op die gallery was dit aansienlik moeiliker om te sien. Carla het, sonder om te<br />
dink, gevra: “Waer gesang sing ons?” Sy het vergeet haar ouers mag nie weet dat sy nie<br />
goed kan sien nie. Haar ma het kliphard gevra: “Kan jy dit nie sien nie?” Die koeël was deur<br />
die kerk en Carla het vir die eerste keer in standerd 7 `n oogkundige besoek. Brille was nie<br />
toe die neiging nie. Vandag het sy `n laai vol brille. Ongeveer 80!<br />
In standerd 9, tydens haar twee-jaar opvolgbesoek by `n privaat oogkundige praktyk in<br />
Rustenburg, het sy vir haar pa gesê: “Dít is wat ek wil doen.” Carla vertel dat dit net genade<br />
6<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
was dat sy optometrie aan RAU kon studeer. Haar ouers het nie geld gehad vir haar studies<br />
nie. Haar matriekpunte was goed en sy het `n koshuisbeurs ontvang. Haar punte het haar<br />
ook gehelp om drie lenings te kry by die kerk, ATKV en die bank. Só is sy Universiteit toe,<br />
met haar beurs en drie lenings.<br />
Carla het ‘n besigheidslening gekry en haar praktyk, Sport in Sight, vyien jaar gelede by<br />
die rugby stadion in Kimberley begin, maar het gou besef daar was nie genoeg voete nie.<br />
Sy het dit geskuif na die Rhodesdene Pick ‘n Pay winkelsentrum toe en ook gras oog sif-<br />
ngstoetse by skole gedoen. Dit is hoe sy haar praktyk aan die gang gekry het. Sy het ekstra<br />
kursusse bygewoon en begin om pediatries te spesialiseer. Na drie jaar het hulle die eiendom<br />
aan die oorkant van die sentrum gekoop en dit omskep in ‘n mediese sentrum. “Ek is<br />
mal oor my werk, ek werk eintlik nooit nie. Ek gaan net in en geniet myself elke dag,” vertel<br />
Carla.<br />
Carla het besluit om gereeld kursusse te doen en spesialiteitsvelde by die praktyk te voeg.<br />
Vandag is dit `n spesialiteitspraktyk en het onder andere `n pediatriese gedeelte met verskeie<br />
afdelings.<br />
Een van die afdelings is miopie, of bysiendheid, beheer. Carla verduidelik: “Bysiendheid is<br />
al meer as 20 jaar gelede wêreldwyd as `n epedemie verklaar, omdat die omgewing verander<br />
het. Selfone en elektroniese toestelle speel ook `n groot rol. Daar word baie navorsing<br />
gedoen oor hoe om bysiendheid te vertraag. Oogverswakking kan vertraag word met die<br />
regte terapie en `n behandelingsbril. Carla sê dit gebeur soms dat die verswakking effens<br />
omgekeer word. “Ek waarborg dit nie, maar dit kan gebeur wanneer ons die behandeling<br />
doen,” sê sy.<br />
Carla is ook `n disleksie spesialis en kan disleksie diagnoseer, maar verkies om dit eerder<br />
te behandel deur middel van visuele terapie. Die brein is plases (veranderbaar) en met<br />
die regte terapie kan enige deel van die brein oor en reg gekonekteer word. Dit beteken<br />
dat ingryping moontlik is en dat disleksie, ADHD, ADD, skeel oë, breinbeserings ens.<br />
reggestel kan word. “Die brein is wonderlik – die Here het ons so fantases gemaak!” sê<br />
Carla.<br />
Sport in Sight het nog altyd visuele terapie aangebied, maar in 2021 het Carla gevorderde<br />
kursusse gedoen om die neurologiese aspek by te voeg. Sy het `n ander perspekef en<br />
kennis gekry by spesialiste vanuit die VSA en die VK en die resultate begin sien in haar eie<br />
praktyk. “Die neurologiese veld, brein plassiteit, is `n wetenskap veld,” vertel Carla. (Vir<br />
meer inligng oor Visuele Terapie, lees die arkel op bladsye 32-33 in <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong> se Augustus/September<br />
uitgawe.)<br />
Sport in Sight maak ook kontaklense wat spesiaal gevorm en ontwerp word vir mense wat<br />
byvoorbeeld kornea oorplanngs of keratoconus gehad het. “Hulle het gewoonlik, op die<br />
meeste, 30% visie met `n bril. Ek het al gesien trane loop wanneer ons daardie lense insit<br />
en hulle vir die eerste keer 100% kan sien,” vertel Carla. “Ons neem `n 3-D skandering van<br />
die oog, doen `n hele paar wiskundige berekeninge, ontwerp die lens en stuur die ontwerp<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
7
vir `n organisasie in Nieu-Seeland wat dit vir ons maak,” sê Carla. Sy vertel dat hulle die<br />
spesiale kontaklense al aan meer as 200 mense voorsien het.<br />
Carla het in Julie nog `n praktyk in Beaconsfield oopgemaak. Sy het gevoel God wys vir haar<br />
die woorde ‘beacon’, ‘baken’ en ‘ligtoring’ en het besluit om lig te skyn in Beaconsfield. Die<br />
praktyk bied bekosgbare pakee aan.<br />
Carla se pad na `n verhouding met Jesus<br />
“My man, Juan, wou van skooldae af al `n dominee geword het, maar het nie die geleentheid<br />
gekry om te studeer nie. Hy was nog altyd baie na aan die Here. Ek was baie godsdiensg<br />
toe ons getrou het. Ek het gedink net óns kerk se dominees is reg opgelei en wou<br />
nie sy stories hoor van `n ander kerk nie. Juan het my nooit teengegaan nie, hy het net vir<br />
my gebid.<br />
Binne ‘n jaar na ons getroud is, het `n vriendin my genooi na `n vrouekamp op Jan Kempdorp.<br />
Ek wou nie gaan nie, want ons het nie ander kerke se goed bygewoon nie. Sy het my<br />
op die Woensdag weer herinner aan die kamp wat daardie Vrydag sou begin. Ek het ingestem,<br />
om haar tevrede te stel – dit was te laat om `n verskoning uit te dink.<br />
Daardie naweek het ek die waarheid gehoor. Ek het gehoor ek is nie `n sondaar nie - ek is<br />
geregg voor God deur Jesus. Hy is regg lief vir my en ek is goed genoeg. En ek het net<br />
een Bybelvers onthou - Johannes 10:10: “Die dief kom net om te steel en te slag en te verwoes;<br />
Ek het gekom, dat hulle die lewe en oorvloed kan hê.”<br />
Ek het op daardie stadium met angs gesukkel; Dit was in die tyd wat ek die praktyk begin<br />
het. Wanneer daar `n pasiënt sou kanselleer, het ek gedink: ‘Wat as almal kanselleer? Sê<br />
nou maar niemand hou van my nie?’ Die angs het gekom saam met die ‘sê nou maar’s’. Ek<br />
het ook besef ons het baie beskermend, eintlik met vrees, grootgeword en het toe angs<br />
begin aanspreek met die enigste vers wat ek kon onthou van die kamp, Johannes 10:10:<br />
‘Angs, vat jou goed en gaan. My deel is lewe in oorvloed.’<br />
Ek het na daardie naweek net so uit my kerk gestap - ék wat so vas aan my kerk was. Vir<br />
die eerste keer kon ek Bybel lees en verstaan wat ek lees. Dit was skielik so maklik! Ons het<br />
`n ander kerk begin bywoon en ek het begin om God te leer ken. Ek het godsdiensgheid<br />
verruil vir `n verhouding met God.<br />
Ek het godsdiensgheid herken in die Bybel: Nadat Adam en Eva gesondig het, het hulle<br />
hulle eie plan gemaak om hulself te bedek met vyeboomblare. Godsdiensgheid is ons eie<br />
plan. Die vyeboom verteenwoordig godsdiensgheid. Jesus het die vyeboom vervloek,<br />
omdat dit nie vrugte gedra het nie. God se mense was honger en die Fariseërs het vir hulle<br />
niks gegee om te eet nie. Godsdiensgheid gee mense niks. God haat godsdiensgheid, Hy<br />
soek `n verhouding met ons.”<br />
8<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Die sluier<br />
“Ek het nie geweet hoe dit voel om die<br />
Heilige Gees in my te hê nie. Mense het gesê<br />
hulle voel die Heilige Gees, maar ek het nie.<br />
God het op `n dag vir my ‘n deurbraak gegee<br />
nadat ek 2 Korinërs 3:14 gelees het. “Hulle<br />
verstand was ook toe, en vandag nog bly<br />
hulle verstand met dieselfde sluier toegemaak<br />
as hulle die Ou Testament lees, maar<br />
die sluier word deur Christus weggeneem vir<br />
iemand wat in Hom glo.”<br />
Ek het aan God verduidelik dat ek nie onder<br />
die sluier is nie, want ek was nie meer onder<br />
die wet nie. Ek het daarna ervaar God sê vir<br />
my dat enige iets wat `n ‘Moses’ bring tussen<br />
my en Hom, bring `n sluier. Moses het met<br />
die volk gepraat namens God. Nadat Jesus<br />
die prys betaal het, hoef daar nie meer `n<br />
Moses te wees tussen ons en God nie, want<br />
die Heilige Gees het in ons harte kom bly.<br />
My vriendin was soos `n Moses vir my, want<br />
as sy gesê het ons glo, dan het ek geglo -<br />
maar wanneer ek alleen was, kon ek dit nie<br />
doen nie. My brein was die ander Moses. Ek<br />
is `n wetenskaplike en die Woord moes eers<br />
deur my brein gegaan het, dit moes sin<br />
gemaak het, voordat ek kon glo. Die oomblik<br />
toe Hy dit vir my gewys het, het die sluier onmiddellik<br />
gelig. Onmiddellik het ek die<br />
Heilige Gees in my gevoel en ek het Hom<br />
beter begin hoor.”<br />
“Alles wat ek het vandag, is net deur die<br />
genade van God,” sê Carla. Sy is ook `n verteenwoordiger<br />
van Time2RiseSA in Kimberley.<br />
Time2Rise is `n beweging in Suid-Afrika<br />
onder kinders van God. Die doel is om die liggaam<br />
van Christus te mobiliseer, om op te<br />
staan in eenheid en verandering te bring in<br />
Suid-Afrika. Vir meer inligng oor Time2-<br />
RiseSA besoek www.me2rise.co.za
Accommodation<br />
Weddings<br />
Birthdays<br />
Kitchen Teas<br />
Stork Teas<br />
Anniversaries<br />
Year end Functions
Twee-Twee<br />
‘n Stukkie van Skapie se lappieskombers<br />
Mens hoef nie alles te weet of te verstaan nie. Soms is dit juis net die geleentheid<br />
om terug te kan kyk en verwonderd oor dinge te kan wonder…<br />
‘n Nuwe kerkie in ‘n plaelandse village wou die gemeenskap uitnooi, betrek en<br />
dien. Opelugbesprekings, fellowships en lofsangsessies oor ‘n paar dae het die<br />
mense in die omgewing bewus gemaak van die nuwe gebeurtenisse. Na die verrignge,<br />
het ons uitgegaan, twee-twee van huis na huis, om die mense uit te nooi vir<br />
verdere interaksies: Een ‘n local student van Tanzanië, die ander ‘n uitreik student<br />
van Suid-Afrika. So is ons twee-twee uitgestuur.<br />
Ek bevind myself op ‘n stoepie waar twee ou vriende rusg sit en gesels en in die<br />
verte oor die sisal lande uitkyk. In hierdie area word geboer met sisal, waarvan die<br />
vesels verwerk word om toue en lap te maak. Hulle ontvang ons vriendelik en verwelkom<br />
ons in.<br />
Ons gesels oor die wind en die weer, die nuwe kerkie en Jesus. Die gesprek maak sy<br />
draaie, en een ou man begin baie vrae te vra. Soos hy vra, so lei die antwoorde tot<br />
verdere vrae en die gesprek hou aan ontwikkel en uitbrei.<br />
Spesifieke vrae word op so ‘n wyse gevra dat my binneste naderhand begin voel dis<br />
beplan, dit word beheer. Die vriend begin ook vrae vra en spoedig ontrafel dit in ‘n<br />
intense bespreking.<br />
Dis asof die een stel vrae en antwoorde die gesprek verder aanvuur. Albei gee hul<br />
harte vir Jesus en besluit opgewonde dat hulle by die kerkie gaan aansluit. Met die<br />
totsiens en wegstap voel ek effe opwindend onkant gevang. Dit was asof ek deel was<br />
van ‘n beplande skouspel. Die dag het heeltemal anders uitgedraai as wat ons verwag<br />
het. Ek kon maar net verwonderd terugkyk. Die Heilige Gees was besig om te<br />
vleg en te weef met die harte van hierdie sisal boere, en ek kon direk sien hoe die<br />
stukkies bymekaar gevleg word.<br />
Nog twee…<br />
Ons uitreik spannetjie is by ‘n baie afgeleë village in Tanzanië. Die sendeling werk<br />
saam met die locals om ‘n nuwe kliniek te bou, en ons het kom handgee. Dis leerlik<br />
in die middel van nêrens, met baie ure se sukkel en travel weg uit samelewing.<br />
Na weke is die fondasies gegrawe en die “fundi” lei die gemeenskap met die<br />
oprigng van die struktuur. Hy is die bou kenner, die meesterbouer met ervaring.<br />
Baie van die boumateriale moet die omgewing bied. Dit, saam met groot planne en<br />
drome, maak die bouwerk moeilik en daar moet gereeld koppe bymekaar gesit<br />
word om die boublokkie legkaart te laat realiseer.<br />
Uit die bloute, of liewer, uit die bos, kom twee ou mans eendag aangestap. Hulle<br />
groet en gesels in Swahili en daar heers nuuskierigheid oor die “wie” en “waarvandaan”.<br />
Ons studente word ook gegroet in ‘n vreemde, dog geleerde, Engelse aksent.<br />
Hulle het gehoor in die kontrei dat daar ‘n kliniek gebou word, en hulle het<br />
net kom raadgee. Vir meer as twing jaar was hulle siviele ingenieurs in Rusland<br />
gewees! Ek wonder in my binneste wat is die kans vir so iets, maar hier staan die<br />
mans voor my met hul vreemde Engels. Hiér praat die ou mense nie Engels nie, die<br />
meeste het weens omstandighede nie eers skoolgegaan nie.<br />
Hulle spandeer baie tyd saam met die sendeling en die fundi. Deur die loop van die<br />
dag kon ek aflei dat die raad goed moes gewees het. Dit lyk of die legkaart stukkies<br />
vir die sendeling en die fundi in plek geval het. Laatmiddag kom die twee groet en<br />
stap weer terug die bosse in, iewers heen.<br />
Mens hoef nie alles te weet of te verstaan nie…<br />
12<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
13
Linda Steyn<br />
Triumph<br />
amidst tragedy and addiction<br />
A story of overcoming and resilience<br />
Linda Steyn founded CHOOSE LIFE in 2019. CHOOSE LIFE is an addicon recovery programme<br />
that provides material to assist upcoming facilitators in helping addicts and<br />
alcoholics in their recovery journey. The easy-to-use material is rooted in Scripture<br />
and a Biblical worldview, but is a unique blend of combining AA/NA materials, the physiology<br />
of addicon, psychological and praccal tools and exercises. CHOOSE LIFE has been<br />
birthed from Linda’s personal experience with addicon. In over twenty-nine years of addicon,<br />
she aended instutes and rehabilitaon centres forty-three mes. During this<br />
me, she also came to faith and accepted Jesus as her Lord and Saviour. This is her story:<br />
“Addiction is not something that anyone sets out to embrace willingly.” – Linda Steyn<br />
Linda’s early journey has been marked by battles with addiction following devastating<br />
blows of tragedy. She grew up with an alcoholic father, was raped multiple times by a family<br />
member and experienced the tragic loss of her brother and mother when they were<br />
murdered.<br />
“In the face of such chaos, as a twelve-year-old, I had to find ways to cope. Sometimes it<br />
was burying myself in books, escaping into the world of imagination. Other times, I'd retreat<br />
to my own thoughts, finding peace in my own little sanctuary. I later started experimenting<br />
with drugs. It seemed a harmless escape that would soon become a prison, holding<br />
me captive in a cycle of despair and hopelessness. The truth is, using drugs as a coping<br />
mechanism could not shield me. It was like putting a band-aid on a gunshot wound<br />
- it might have helped in the moment, but it was far from a long-term solution.”<br />
“Before I knew it, drugs became my constant<br />
companion, the only thing that seemed to fill<br />
the void within. The impact of addiction and<br />
tragedy can't be underestimated. It seeped<br />
into every corner of my existence, leaving no<br />
stone unturned. It brought financial ruin, legal<br />
troubles, broken relationships, lost opportunities<br />
and so much more. However, all these<br />
things shaped me into who I am today: An<br />
overcomer.”<br />
Linda’s life spiralled out of control. Each day<br />
became a desperate struggle to obtain her<br />
next fix and she lost sight of everything that<br />
truly mattered. She hit rock bottom, with<br />
seemingly no way out. Linda lost her job, her<br />
house and cars. Addiction also robbed her<br />
from her family and the people who cared<br />
about her. “It didn't just ruin my own life, but<br />
it shattered the lives of the people I loved. I<br />
had absolutely nothing left except a low selfesteem,<br />
self-hatred and a lack of trust. I was so<br />
unbelievably hooked on drugs that it felt like<br />
there was no way out. Things got so bad that I<br />
tried to take my own life multiple times. It's<br />
hard to explain the level of hopelessness I<br />
felt.”<br />
She found herself at a crossroad. “I could let<br />
the pain consume me, or I could choose a different<br />
path. I left South Africa and thought I<br />
could have a fresh start moving to my sister in<br />
Hungary, Europe. On a particular day, I felt terribly<br />
sick from heroin withdrawal. I could no<br />
longer bear with the muscle cramps, stomach<br />
aches and exhaustion. I was desperate for help<br />
to make the withdrawal easier. So, I went on<br />
the internet and found a forum where I could<br />
ask for advice. Little did I know, it was actually<br />
a Bible Forum. I was asked by the person who<br />
chatted to me if I ever gave Jesus a try. Well, it<br />
was hard to acknowledge, but through the<br />
years of pain, I came to wonder if Jesus ever<br />
14<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
15
existed. I decided I had nothing to lose. Exhausted and drained I knew something had to<br />
give. Half-drunk I prayed the sinner’s prayer and surrendered to someone greater than<br />
myself. GOD!<br />
I wish I could say that I was sober from that day, but it was still a difficult road, filled with<br />
countless setbacks and moments of doubt. What I didn’t know then, was that God would<br />
eventually fill and be everything in my life.”<br />
Linda moved back to South Africa. During a difficult setback and in the depths of despair,<br />
she received tremendous support and assistance from the church she joined. They eventually<br />
guided her towards a remarkable rehabilitation facility who offered a Christianbased<br />
approach to rehabilitating individuals. During this time in rehabilitation, she felt a<br />
pull towards the mission field. The following scriptures resonated with her:<br />
Isaiah 6:8 Then I heard the voice of the Lord saying, “Whom shall I send? And who will go<br />
for us?” And I said, “Here am I. Send me!”<br />
Proverbs 3:5-6 - Trust in the LORD with all your heart and lean not on your own understanding,<br />
in all your ways submit to him, and he will make your paths straight.<br />
Just before compleng six months of rehabilitaon, she went on an outreach and realised<br />
that she wanted to do missions. During the outreach she stayed at Africa 4 Jesus, school of<br />
discipleship, and inquired about the programme, despite her financial limitaons. The<br />
owner offered to sponsor her training at the school. Grateful for the opportunity, she<br />
thanked God and felt His comfort.<br />
“All my life I knew about God, but I didn’t know God. I was hungry to surrender, but I was<br />
afraid to trust Him. God's gentleness was evident in His paence with me. He understood<br />
me, and allowed me for healing. God never rushed nor pushed me beyond what I was<br />
ready for. Instead, He created a safe space for me to process my pain. I now know that God<br />
was holding my hand, navigang me through each hurt on my path to sobriety. God is sll<br />
revealing deeper layers of my wounds and the root causes of pain. I never feel judged nor<br />
condemned by God. His love for me remains unwavering.”<br />
Six years have passed since Linda joined Africa 4 Jesus as a full-time voluntary staff member<br />
in the mission field. “Rebuilding my life has been difficult, but I refuse to let my past<br />
define me. Through Jesus Christ, I discovered hope and unconditional love. I have gained<br />
incredible strength, a sense of belonging and purpose. I am no longer a helpless victim,<br />
but a triumphant overcomer, freed from addiction.”<br />
For more informaon about the addicon recovery programme, CHOOSE LIFE, visit<br />
www.chooselife.org.za.<br />
16<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
Dr. Philip Anderson<br />
breakinggroundinpainreliefduringlabour<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s VERSKAF<br />
Philip Anderson, an anesthest from Kimberley, had dreams of becoming a missionary<br />
doctor in the Drakensberg. Aer qualifying as a doctor, Philip and his wife, Tina, sold<br />
everything to pursue and fulfill this dream in 2005. The door then suddenly closed as<br />
rural hospital posions in Natal were put on hold by the local government at the me.<br />
They then decided to visit Philip’s parents in Northern Ireland, while Philip did locum work<br />
there for six months. In this me God opened an extraordinary door that would set the<br />
course for his career.<br />
“God has a perfect plan and we don’t always understand it right away. We just have to<br />
know that His plan is perfect.” – Philip Anderson<br />
Philip was born in Durban. His dad was a missionary doctor from Northern Ireland and his<br />
mom a midwife from England. His parents met at a maternity hospital in Rhodesia and<br />
then moved to Canada where Philip’s<br />
brother was born.<br />
Philip’s dad was a missionary doctor<br />
and his mom a midwife.<br />
His dad loved playing golf and when he had<br />
to choose between the handful of missionary<br />
hospitals in South Africa, he chose one in<br />
Durban – as Durban had the best golf course<br />
in Africa! “We grew up at McCord Hospital in<br />
Durban, literally on the hospital property.<br />
We used to walk around the wards and see<br />
the paents. We had Christmas dinner with<br />
the nurses at the nurses’ home. I saw my first<br />
cesarean secon when I was six years old.” -<br />
Philip<br />
A defining experience in grade 7 shaped his<br />
future. “I always wanted to be an engineer.<br />
One day, while on holiday, someone ran towards<br />
our chalet and asked my dad if he was<br />
a medical doctor. A girl had been severely injured<br />
in a motorboang accident and he was<br />
urgently needed. My dad asked if I wanted to<br />
go with him and I did. It was quite severe, the<br />
girl’s hair got caught in the propeller of the<br />
motorboat. My dad wasn’t fazed, he knew<br />
Philip grew up at McCord Hospital in<br />
Durban.<br />
18 <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
what to do. He stabilised her, phoned the ambulance and went with her to the hospital.<br />
Later that week we phoned to see how she was doing and she answered the phone. I realised<br />
that if my dad hadn’t been there, she wouldn’t have been alive. He just knew exactly<br />
what to do. I wanted to be the person that, no maer how bad things get, will remain calm<br />
and know what to do. From there on I didn’t want to be an engineer anymore. I only<br />
wanted to be a doctor.”<br />
Philip finished school in 1995 and then studied Medicine in Bloemfontein where he met<br />
his wife, Tina. He did his internship and community service at McCord Hospital. The plan<br />
was to be a missionary doctor. Aer the rural hospital posions were frozen, Philip and<br />
Tina went to Northern Ireland where he did locum work. Even though he was a foreign<br />
doctor, he applied for a registrar posion. 136 people applied for the programme and he<br />
was one of six who were chosen.<br />
“As a first-year registrar specializing in anesthecs, I worked with 2 specialists at the Ulster<br />
Hospital. They’ve invented a type of pain relief for women in labour where the woman is<br />
in control of her pain and doesn’t need an epidural. A pump aaches to the drip; The<br />
woman in labour may then push a buon to release a dose of a drug called remifennal.<br />
The drug is a thousand mes stronger than morphine and only lasts a couple of minutes.<br />
It takes the pain away for the duraon of the contracon and when the contracon is finished<br />
it wears of. The drug breaks off spontaneously. As soon as it enters the blood it does<br />
two things: It starts blocking all the pain receptors and it starts breaking down spontaneously.<br />
By the me the next contracon has started, it’s already gone. So, she has to press<br />
it again to get another dose. A ny percentage would go into the baby and break down<br />
spontaneously as well.”<br />
Philip administered this method of pain relief for the first me, in his first-year specialising<br />
in anesthecs in the UK, on a lady who wasn’t suitable for an epidural. It was a big success;<br />
she was pain free and in control of her own pain during labour. The next year, in 2008, the<br />
internaonal congress of obstetric anaesthesia was held in Cape Town. “I didn’t want anything<br />
to stop me from going to this congress. I wanted to present this type of pain relief at<br />
the congress. I contacted the congress commiee and received a sponsorship to register<br />
and present it to the world congress.”<br />
By the me Philip le Northern Ireland in 2013, they’ve used this form of pain relief on<br />
about 10 000 women with not a single case of bad fetal or maternal outcome.<br />
Philip explained the concern he, however, sll had: “The big concern with remifennal is<br />
that it severely suppresses breathing. If a woman were to overdose, she would stop<br />
breathing. The machine used in this pain relief method locks for two minutes aer the<br />
buon has been pressed. Oxygen saturaon is also monitored closely. With all the safety<br />
features in place, in the back of my mind there was always this fear: Even though 10 000<br />
women successfully received this type of pain relief and no one had come to harm, there<br />
was sll a theorecal risk. If a woman were to use this pain relief method and not get<br />
enough oxygen during labour, it would be catastrophic.”<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
19
Philip’s breakthrough came in 2017 when he<br />
aended the Internaonal Congress of Obstetrics<br />
in Cape Town. He listened to a talk where<br />
they compared Entonox (an inhaled gas used<br />
as pain medicaon) versus Epidural.<br />
Philip explains: “Epidural is the gold standard<br />
of pain relief. It is the pain relief against which<br />
everything else is measured. They found that<br />
Epidural is 97% effecve to eliminate pain and<br />
Entonox 60% effecve in eliminang all pain.<br />
But the sasfacon from the epidural is 95%<br />
and the sasfacon from the Entonox is 92%.”<br />
“I surmised that women didn’t want an absolute<br />
removal of all pain. They wanted the pain<br />
to be under control and themselves in control<br />
- that they can decide the level of pain they’re<br />
going to have, and be able to switch it on or off<br />
whenever they wanted to.”<br />
Aer the congress, he halved the dose that he<br />
was giving. Philip uses computer soware that<br />
models the drug concentraon in the bloodstream.<br />
“The model shows that at the halve<br />
dose, it doesn’t maer how many mes a<br />
woman presses the buon, she will never be able to get to a toxic level. She is also put on<br />
supplemental oxygen from the start regardless. This removed all fear. The risk has been<br />
migated to the point that it is almost negligible.”<br />
Ships, takes this training to other African countries to improve the safety of women who<br />
are pregnant. The majority of obstetrics are done by rural doctors, who may not have had<br />
enough specialist training.<br />
Philip’s dream is that the day will come when labour is not a painful experience, because<br />
all women have access to pain relief.<br />
History of pain relief in labour<br />
1591 – In Scotland, Eufame Maclayne was burned at the stake for asking for pain relief<br />
during delivery of twins.<br />
1853 – Chloroform gained popularity aer Queen Victoria used the aneasthec during<br />
her eighth delivery.<br />
1910’s – Twilight sleep (scopolamine and morphine) made women forget the labour experience<br />
altogether.<br />
1915 – The growing feminist movement championed pain management during childbirth.<br />
1960’s – Twilight sleep lost popularity as news of its side effects spread: hallucinaon and<br />
a temporary impairment of the baby’s ability to breathe.<br />
1970’s – Epidurals gained popularity along with breathwork and water birth.<br />
2005 - Remifentanil PCA (Paent Controlled Analgesia) first described.<br />
“The queson then with halve a dose was: There is no more risk, but will women be sasfied<br />
with such a low dose? I’ve been doing it now for 5 years and they were all sasfied.<br />
They have a nominal amount of pain, but they don’t mind, because before starng the<br />
pump they were in severe pain. You can see some women almost cry, because they’re not<br />
in pain anymore.” - Philip<br />
Philip is currently doing formal research and will objecvely state the scienfic percentage<br />
of women sasfied with this type of pain relief. The research will take a year, and when<br />
published, he’ll be able to present it at different congresses.<br />
Philip is also an acve member of OASIS (the Obstetric Anaesthesia Special Interest Society),<br />
a branch of SASA (South African Society of Anesthests), that furthers training and<br />
educaon of junior doctors in South Africa. This training is especially important in rural<br />
areas where access to specialist training may be limited. OASIS help to ensure that all pa-<br />
ents receive safe and effecve care during labour. A Chrisan mission organisaon, Mercy<br />
20<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>
BREEKDIESTILTE<br />
Swangerskap- en babaverlies<br />
Deur AMANDA LOOTS, swangerskap-verlies fasiliteerder en trauma ontlonter<br />
Oktober is swangerskap- en babaverlies bewusmakingsmaand. Baie mense besef nie<br />
werklik hoe algemeen swangerskap- en babaverlies is nie. Het jy al gehoor van 1 in 4?<br />
Dit beteken dat een uit elke vier vroue geaffekteer word deur een of ander vorm van<br />
swangerskap- of babaverlies.<br />
Daar is drie trimesters in ‘n swangerskap:<br />
1-12 weke – 1ste Trimester<br />
13-26 weke – 2de Trimester<br />
27-40 weke – 3de Trimester<br />
No maer what stage your baby existed,<br />
your baby maered.<br />
Miskraam<br />
‘n Miskraam is een van die mees onerkende<br />
soorte van swangerskap-verlies, omdat<br />
baie mense glo dat “dit” nog net ‘n fetus<br />
was en nie ‘n baba nie. Mammas wat<br />
deur ‘n miskraam geraak is, ontvang die<br />
minste ondersteuning. Navorsing toon dat<br />
12-15% van alle swangerskappe opeindig in<br />
‘n miskraam. Die risiko is hoër in eerste<br />
swangerskappe.<br />
24<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Slgeboorte<br />
Vanaf die 20ste week van swangerskap<br />
word daar verwys na slgeboorte wanneer<br />
die babatjie binne-in die baarmoeder sterf.<br />
Daar word ook daarna verwys as ‘n intrauterine<br />
fetale afsterwe. In baie gevalle kan<br />
die oorsaak van die baba se slgeboorte nie<br />
gevind of beantwoord word nie.<br />
Sommige oorsake kan wees:<br />
Chromosoom abnormaliteite;<br />
Naelstring ongelukke;<br />
Plasentale abrupsie – wanneer die<br />
plasenta van die baarmoederwand skei<br />
en baie bloeding binne-in die baarmoeder<br />
veroorsaak;<br />
Infeksies waarby die moeder, baba en<br />
plasenta betrokke is soos STD’s, Listeria<br />
of Listeriose ens.;<br />
Swak fetale groei – alhoewel medici<br />
die baba na ‘n sekere tydperk kan verwyder<br />
as intra-uterine groei vertraging<br />
vermoed word en die baba dan in die<br />
NICU opgeneem kan word in ‘n<br />
broeikas waar die baba beter groei<br />
mag toon;<br />
Mediese kondisies en chroniese siektes<br />
aomsg van die moeder – swangerskap<br />
geïnduseerde diabetes, swangerskap<br />
geïnduseerde hipertensie wat dan<br />
later kan omsit in pre-eklampsie.<br />
Alkohol, rook en dwelmmiddels.<br />
Nuwe wetgewing<br />
Op 15 Junie 2022, om 10h00, het Regter A. Tlatetsi in die Konstuonele hof ‘n uitspraak<br />
gelewer na vele jare se aansoeke en hofverrignge wat deur Voice of the Unborn Baby en<br />
die Catholic Archdiocese van Durban aangevoer was.<br />
‘n Baba voor 26 weke van gestasie, mag nou wel deur die ouers laat begrawe of veras<br />
word, alhoewel daar nie vir die baba ‘n doodserfikaat uitgereik mag word nie. In die<br />
verlede mag ‘n baba voor 26 weke gestasie nie begrawe of veras geword het deur die ouers<br />
nie. Dit het geweldige trauma by baie ouers veroorsaak. ‘n Begrafnis of verassing is ‘n integrale<br />
deel van die rouproses vir ouers.<br />
Ondeurdenkte woorde na swangerskapverlies kan die hartseer en trauma wat die ouerpaar<br />
beleef net vererger:<br />
“Miskien was die baba nie bedoel om te lewe nie.”<br />
“Moontlik was jou baba siek en het een of ander defek gehad, waarmee jy nie opgeskeep<br />
wil sit nie.”<br />
“Dit was dalk nie nou die regte tyd om ‘n baba te hê nie, want julle sukkel alreeds finansieel.”<br />
“Ten minste weet jy nou jy kan swanger raak.”<br />
“Alles gebeur vir ‘n rede.”<br />
“Miskien was jy nie nou al bedoel om ‘n ma te wees nie.”<br />
“God gee net vir ons wat ons kan hanteer.”<br />
“Jy is so ‘n sterk mens, ek sou dit nooit kon hanteer nie.”<br />
“Gelukkig was dit nog nie regg ‘n baba nie.”<br />
Die bogenoemde woorde word meestal uit onkunde aan ‘n ma of pa gesê, nie altyd om<br />
seer te maak nie.<br />
Emosionele welstand van die ma en pa<br />
Elkeen se seer is sy eie en niemand kan vir jou voorskryf hoe jy die rouproses moet hanteer<br />
nie. Huil soveel as wat jy wil. Jy mag rou, maar rou ook as man en vrou saam oor jul groot<br />
verlies. Jul albei se harte is gebroke. Mans en vroue rou glad nie op dieselfde manier nie.<br />
Die man/pa voel dat hy as beskermer en versorger in die situasie moet optree. ‘n Pa rou<br />
wel en sy hart is ook baie gebroke, maar hy mag dit dalk nie wys soos wat verwag word nie.<br />
Daar kan ook ‘n geestelike wroeging wees by albei ouers. ‘n Warboel van emosies kan op<br />
‘n uiterste vlak ervaar word. ‘n Verlies van drome en ideale wat jul gehad het. ‘n<br />
Babakamer wat reeds ingerig is, maar niemand om in die wiegie te plaas nie. My liggaam<br />
was vol toe ek die hospitaal binnegegaan het en nou stap ek leë arms uit.<br />
Die gesigte van miskraam, slgeboortes en babaverlies is orals om jou en my, en ek kan jou<br />
waarborg dat jy iemand ken wat hierdeur geraak is. Laat ons saam daaroor praat en dit nie<br />
meer ‘n taboe onderwerp maak nie.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
25
Is daar hulp in Kimberley beskikbaar<br />
vir ‘n ma of ouerpaar wat<br />
hierdeur geraak word?<br />
Liewe ouer, ek is Amanda Loots, ‘n<br />
gekwalifiseerde swangerskap-verlies<br />
fasiliteerder/doula en ‘n<br />
geregistreerde spesialis trauma<br />
ontlonter. Ek bied fisiese hulp aan<br />
ouers binne-in die hospitaal en<br />
bied trauma ontlonng na die tyd.<br />
Jy hoef nie alleen deur hierdie<br />
proses te gaan nie. My passie lê<br />
by die harte van ouers. Ek werk<br />
fisies met jou baba wat die volgende<br />
insluit:<br />
Hand- en voetafdrukkies.<br />
Bad, versorging en aantrek van<br />
jou baba.<br />
Ek berei ouers voor om hul<br />
baba te ontmoet, want baie<br />
ouers is bang om te sien hoe<br />
hul babatjie lyk.<br />
Ek help die ouerpaar om mooi<br />
herinneringe saam te maak en<br />
om die spyt na die tyd te verminder.<br />
Indien jy my hulp benodig kan<br />
jy die kraamsaal vra om my te<br />
kontak, of my self kontak by<br />
082 229 3666.<br />
Jeremia 1:5 “Voordat Ek<br />
jou in die moederskoot<br />
gevorm het, het Ek jou<br />
geken; voordat jy gebore<br />
is, het Ek jou aan<br />
My gewy.”<br />
Felidae Centre is 30 km vanaf Kimberley Lughawe op die N8 en ‘n veilige hawe vir verskeie<br />
diere. Die familiebesigheid het in 2010 ontstaan, nadat die sentrum vyf leeus<br />
oorgeneem het wat vir die jagbedryf gebruik sou word. Gedurende die afgelope 13 jaar<br />
het Felidae die geleentheid gekry om ‘n hawe vir verskeie diere te wees: waaronder leeus,<br />
jagluiperds, luiperds, erboskae, miershoopere, rooikae en vele ander kleiner spesies,<br />
insluitend aapspesies.<br />
Die sentrum is in 2013 as ‘n NPO geregistreer en maak gebruik van borge en donasies om<br />
die projek aan die gang te hou. Felidae Centre word sodoende in staat gestel om die diere<br />
met ‘n goeie gebalanseerde dieet en mediese hulp te voorsien. Die kampe is natuurlike<br />
kampe wat gebou word vir die spesifieke spesie en behoee van die individuele dier.<br />
Felidae Centre bied opvoedkundige<br />
toere en leeu voedingstoere aan:<br />
Saterdae: Leeu voedingstoer teen R150<br />
per persoon. Kry die geleentheid om<br />
leeus te sien eet, gevolg deur ‘n toer<br />
deur die sentrum met inligng en foto<br />
geleenthede.<br />
Sonsondergang toere teen R500 per<br />
persoon: Besigg al die diere in die projek<br />
en sluit die dag af deur een van ons<br />
leeu-troppe te besoek in ‘n oop voertuig,<br />
terwyl die son sak.<br />
Felidae bied ook die unieke geleentheid<br />
om in ‘n selfsorg-eenheid langs die<br />
leeukamp te slaap. Geniet ‘n borrelbad<br />
terwyl die son sak en aanskou hoe die<br />
leeus dalk ‘n draai maak by die watergat.<br />
Vir meer navrae skakel ons gerus<br />
by 082 801 3819 / 082 900 0567<br />
of info@felidaecentre.co.za<br />
FelidaeCentre<br />
‘n Veilige hawe vir diere<br />
Deur CHRISZANNE BURGER, Foto VERSKAF<br />
26<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
27
Franna Benadé<br />
Afhanklikvangodinelkeseisoen<br />
Deur ELZABé VAN NIEKERK, Foto’s VERSKAF<br />
Franna Benadé het grootgeword in<br />
Nylstroom. Sy ma was ‘n onderwyseres<br />
en het die skoolkore<br />
afgerig. Vandat Franna kan onthou,<br />
het hy saam met sy broer, Innes,<br />
liedjies geharmoniseer, terwyl sy ma<br />
op die klavier gespeel het. Innes is<br />
vier jaar ouer en het eerste gaan<br />
studeer. Franna is ook later universiteit<br />
toe en dit is waar hulle saam<br />
begin optree het as sangduo by<br />
koffie-aande en sêrre. In 1985 wen<br />
hulle Crescendo en slaan daarmee<br />
saam ook `n platekontrak los. In 1987<br />
wen hulle Debuut, nog `n sangkompesie.<br />
Debuut is op televisie uitgesaai<br />
en hulle sangloopbaan was<br />
gemaak. “In daardie tyd was dit iets<br />
groots om op televisie te wees,” vertel<br />
Franna.<br />
Hulle het vir amper `n dekade saam opgetree en in 1992 hulle roepings apart begin uitleef.<br />
Franna het `n groot verdieping in sy geestelike lewe beleef tydens `n mannekamp. Hy het<br />
daarna `n aanbiddingsleier geword en was vir bykans 15 jaar betrokke by gemeentes en<br />
ook by Woord In Aksie Mannekampe.<br />
Franna is in 1989 getroud met Helena Hugo, `n nooi van die Karoo. Hy het haar ontmoet<br />
tydens een van hulle optredes in Strand. Franna en Helena het vier kinders – Riaan (31),<br />
Franco (29), Hugard (27) en Yelana (19). Hulle bly op `n plaas in Nylstroom en geniet die<br />
lewensstyl. “Ek sing nou nog – en sal wil sing vir so lank as wat ek kan,” sê Franna.<br />
Wat is jou mooiste herinneringe van jou sangloopbaan saam met Innes?<br />
Ons het nie bekendheid gejaag nie. Na Crescendo het iemand ons gevra om deel te neem<br />
aan Debuut. Ons het dit nie eintlik self gekies nie. Ek dink dit is belangrik om vanuit `n<br />
liefde vir musiek te sing en nie om mense tevrede te stel nie.<br />
28<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Die tye wat ons saam gery en gesels het was vir my baie kosbaar. So ook die tye wat ons<br />
mense gebring het op `n plek waar hulle saam kon lag en saam kon huil. Ek eer daardie tye.<br />
Watter deel van boerdery geniet jy die meeste?<br />
Die vryheid van buite wees in die veld, om te sien hoe `n koei kalf, om saad te plant en te<br />
sien hoe dit groei. Ek geniet die eenvoud van Helena se groentetuin - die absolute<br />
heilsaamheid van iets wat uit die grond kom en groei soos dit moet. Groei lê in God se<br />
hand, ek geniet my aanklikheid van God en die wete dat ek dit nie self kan doen nie.<br />
Wat het boerdery jou van God geleer?<br />
Ek het vir so vyf jaar met druiwe geboer. Op `n dag was ek besig om die druiwe te snoei en<br />
wanneer jy `n druiweloot afsny loop daar water uit. Om `n druiweboord suksesvol te onderhou,<br />
moet jy jou lote so na aan die moederstok terugsny as wat jy kan, anders dra dit<br />
nie vrug nie. Terwyl die water so uit die loot gekom het, leer God vir my: As jy naby die<br />
moederstok – Jesus - bly, dan sal jy vrug dra. Om ten volle vrug te kan dra, moet jy gesnoei<br />
word.<br />
So droog as wat die plant gelyk het in die winter, so nat was dit steeds aan die binnekant.<br />
Daar was water in die loot, sodat dit weer kon groei wanneer die seisoen reg was. God het<br />
my geleer om nie `n seisoen te mis nie, maar om oor te gaan in `n volgende seisoen wanneer<br />
daardie seisoen begin.<br />
Met wie in die Bybel assosieër jy en sal jy graag wil ontmoet?<br />
Ek sal vir Dawid eerste wil ontmoet - ek vereenselwig met hom wat musiek betref en hou<br />
ook van landbou en perdry. Daar is baie vrae wat ek hom sal wil vra!<br />
Wat beteken `n ramshoring (shofar) vir jou?<br />
Ek het trompet gespeel as jong seun en het baie van die klank gehou. Dit is vir my `n baie<br />
mooi instrument. Dit is seker hoekom ek die ramshoring nou kan blaas. Terwyl ek `n shofar<br />
vir die eerste keer geblaas het, het ek besef dit is nie sommer net `n instrument nie. Die<br />
klank is soos God se stem en word nie sommer net so gespeel nie. Mense in die gehoor<br />
het al begin huil, nadat hulle die geluid gehoor het. Ek staan in dankbaarheid om dit te kan<br />
blaas.<br />
Waaroor droom jy?<br />
Ek droom min, maar ek bedink baie dinge. Ek het baie gedagtes wat omgesit kan word in<br />
drome. Ek wil nog baie graag by my huis `n swembad binne-in `n dam hê, waar visse rondom<br />
ons swem. My familie lag vir my daaroor, maar ek wil dit graag hê – dit is op my<br />
bucket list.<br />
Ek droom oor ons seisoen waarin ek en Helena nou is. Ons is oupa en ouma en ek droom<br />
daaroor om tye saam met ons kinders en kleinkinders te kan geniet. Om saam met hulle<br />
nog die lewe te kan leef, dinge saam aan te kan pak en om om te gee vir mekaar.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
29
Vertel meer van jou verhouding met God. Is daar spesifieke hoogtepunte wat<br />
jy wil deel?<br />
Vanaf my bekering het ek besef ek moet `n verhouding met my Vader hê. Ek moet Hom<br />
ken. Die vryheid wat ek in God ervaar, het my die vryheid gegee om op enige plek en enige<br />
tyd met Hom te kan praat. Ek weet Hy sal my antwoord, of Hy sal my rus gee in die vrae<br />
wat ek het. Hy het my geleer dat ek nooit moet dink dat ek Hom kan verras nie en nooit<br />
moet probeer om Hom te beïndruk nie.<br />
Was daar groot uitdagings op jou lewenspad sover? Hoe het jy dit oorkom?<br />
Daar was verseker uitdagings. Ek het geleer dat as ek lewe daaroor gespreek het en dit by<br />
God se voete neergelê het, is dit al wat ek daaraan kan doen. Dan moet ek rusg raak en<br />
weet: God sal dit vir my deurtrek.<br />
30<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
Almal welkom<br />
Franna besoek Kimberley<br />
op Vrydag, 20 Oktober. Die<br />
geleentheid: ‘n Oomblik in<br />
U teenwoordigheid, word<br />
aangebied by Huis van<br />
Restorasie om 6:30 (die<br />
OGGEND) in samewerking<br />
met Vrystaat Kampe.<br />
Dit is Franna se begeerte<br />
dat mans sal ontdek wie<br />
hulle gemaak is om te<br />
wees, sodat elkeen vanuit<br />
daardie plek die lewe kan<br />
aanpak. Die volgende<br />
kragge lirieke kom uit een<br />
van die liedere wat Franna<br />
op 20 Oktober in Kimberley<br />
gaan sing: “As priester sal<br />
ek strewe om U te openbaar,<br />
as profeet sal ek luister<br />
wat U sê, as koning<br />
met wysheid my huis versorg.<br />
Met `n dapper hart,<br />
sal ek my huis in orde kry.”<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
OMGEE<br />
Leerjoukind<br />
Christelike<br />
waardes<br />
Deur LENIE HEUER,<br />
Illustrasie deur HELICIA DELPORT<br />
Gee ons genoeg om? Leer ons aan ons kinders hoe om om te gee? Wys ons vir mense<br />
en ook ons kinders dat ons omgee? Die samelewing dwing ons eintlik in die<br />
teenoorgestelde rigng – om al hoe meer te staan vir ons eie regte en dit het<br />
ongelukkig ‘n nadelige invloed op ons vermoë om om te gee en empae te hê vir ander.<br />
Dit is hoekom dit belangrik is dat ons sal kyk na hoe om aan ons kinders empae te leer.<br />
Hierdie arkel bevat die basis van hoe ‘omgee’ as waarde vasgemaak kan word in jou kind<br />
se lewe.<br />
Wat moet ek vir my kind leer? Waarvoor moet hy/sy omgee?<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Ek moet omgee vir ander mense, deur dit wat ek sê, doen en gee.<br />
Ek moet omgee vir diere, deur troeteldiere goed te versorg.<br />
Ek moet omgee vir my omgewing, deur dit nie te besoedel nie.<br />
Ek moet omgee vir mense in nood, deur mense te help met die nodige kos en klere.<br />
Hoe leer ek my kind om om te gee?<br />
Kinders wat emosionele warmte en omgee tuis ervaar, is meer geneig om ook vir ander om<br />
te gee. Maak seker dat jy as ouer daar is vir jou kind en dat hy/sy ervaar dat jy werklik<br />
omgee vir dit wat hulle jou vertel en hoe hulle voel. Jy hoef nie altyd jou kind se emosie vir<br />
hom/haar op te los nie, maar hulle moet ervaar dat jy omgee.<br />
Dit sal ook baie goed wees indien jou kind ervaar en sien hoe jy as ouer omgee. Bv. hulle<br />
kan saam met jou die kaste leegmaak van ou klere en speelgoed en dit vir ‘n projek gee wat<br />
dit versprei vir ander kinders. Dit is ook goed as kinders ‘n troeteldier moet versorg.<br />
Die boekie “Leer jou kind Christelike Waardes, Deel1” beskryf nog meer idees hieroor en<br />
bevat ook twee kinderstories wat hierdie waarde sal onderstreep. Die stories gaan oor<br />
Tombi die dolfyn en Klein Manie kameelperd wat ‘n prys wen.<br />
Bestel gerus jou boekie by Lenie – Sel 079 498 5166.<br />
31
Ons volgende TEAM UP to CLEAN UP Kimberley word beplan vir Saterdag, 2 Desember,<br />
sodat ons stad kan skier tydens die Kersseisoen. Hoewel ons huidiglik fokus om die<br />
hoofingange na Kimberley skoon te maak, vertrou ons dat mense en besighede ook in verskeie<br />
gemeenskappe sal opstaan om hul areas skoon te hou.<br />
TEAMUPto<br />
CLEANUP<br />
wilstadlaatskitter<br />
Deur JAN VAN REENEN, Foto’s VERSKAF<br />
Besighede wat belangstel om bydraes te maak, en mense wie deel wil neem aan TEAM UP<br />
to CLEAN UP kan info@cohcc.net kontak.<br />
TEAM UP to CLEAN UP Kimberley, is ‘n inisiaef wat deur kerk- en gemeenskapleiers<br />
begin is om ons Diamantstad kwartaalliks skoon te maak.<br />
Die eerste skoonmaak was op Saterdag, 16 September, waar meer as 350 vrywilligers van<br />
16 gemeentes, polieke partye, besighede, sowel as die gemeenskap, saamgewerk het om<br />
by 10 punte langs die hoofingang roetes na Kimberley skoon te maak. Meer as 1000 groot<br />
vullis sakke is volgemaak en weggery. Hierdie dele sluit in, die N8 vanaf die Diamond Pavilion<br />
Mall tot by Memorial-weg, langs die N12 vanaf Kalahari Lodge tot verby die North<br />
Cape Mall, langs Transvaalweg vanaf KFC tot by die Casino, langs Carters-weg, Landbouweg,<br />
en gedeeltes van Langstraat.<br />
“Wat ons wel besef het, is dat hierdie areas lanklaas ordentlik skoongemaak is. Terugvoer<br />
van die spanne was dat dit baie vuiler as verwag was, en dat hul stadiger gevorder het. Ons<br />
kon slegs sekere areas deeglik skoonmaak, terwyl ons in die toekoms weer by ander areas<br />
sal uitkom,’ sê Jan van Reenen van City of Hope Church, wat die projek geörganiseer het.<br />
“Die hart van TEAM UP to CLEAN UP is om weer ‘n gevoel van eienaarskap van ons stad te<br />
skep. Dit was baie treffend hoe jonk en oud saamgewerk het, om die glinster weer in ons<br />
stad terug te plaas. Om te sien hoe klein kinders, sowel as mense diep in hul sewengs,<br />
vrywillig dien is besonders,” sê van Reenen.<br />
Ons moet dankie sê aan die Departement van Omgewingsake, sowel as verskeie besighede<br />
wat items vir die projek geborg het. Meer spesifiek Beefmaster, Food Lover's<br />
Market Kimberley, Vermeulens Build It, Infinity Graphics, Democrac Alliance Kimberley,<br />
Gordon Truck & Trailer Spares, VF+ Sol Plaatje, Kimberley Recycling, Jonsson Workwear<br />
Kimberley, Tiger Wheel & Tyre Kimberley, Solar Giant, MIDAS Kimberley, Mugg & Bean<br />
Diamond Pavilion.<br />
32<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
33
1. Score the pork belly skin diagonally in a diamond pattern.<br />
2. Dry the pork belly skin using kitchen towel.<br />
3. In a small bowl mix together the salt, black pepper and<br />
cayenne pepper.<br />
4. Season the pork belly with the salt mixture by rubbing it<br />
well into the skin.<br />
5. In a pan heat oil to medium heat.<br />
6. Add the pork belly skin, side down, into the pan. Cook for<br />
four minutes until slightly crisped and golden brown.<br />
7. Place the pork belly skin, side up, in the slow cooker.<br />
8. In a small bowl mix together all the ingredients for the<br />
glaze.<br />
9. Pour the mixture in the slow cooker, drizzling some over<br />
the pork belly.<br />
10. Close the lid and cook on high heat for 4 hours OR low<br />
heat for 7 hours.<br />
11. After the time elapsed, place the pork belly in an oven<br />
proof dish and grill on 200°C for 5 – 10 minutes to get the<br />
skin crisp again.<br />
12. Slice the pork belly as desired and serve with your<br />
favourite side dishes.<br />
Tip: Use the leftover glaze in the slow cooker as a sauce.
“Cookingisone<br />
ofthegreatest<br />
giftsyoucan<br />
givetothose<br />
youlove”<br />
-InaGarten-<br />
Deur ANNELIEN WESSELS,<br />
Namaqua Kombuis, 063 675 3897<br />
Namaqua kombuis se Melktert<br />
Tertkorsies van jou keuse<br />
Vulsel<br />
Kook 1 liter melk, saam met 60 gram boer en 1 teelepel kaneel tot kookpunt bereik<br />
word.<br />
Klits die volgende baie goed saam:<br />
80ml koekmeelblom<br />
80ml maizena<br />
1ml sout<br />
125ml melk<br />
200ml suiker<br />
3 eiers<br />
5ml vanielje<br />
Voeg hierdie mengsel dadelik by die kokende melk mengsel, bietjie vir bietjie, en klits<br />
deur. Draai die plaat af na lae hie en prut vir 10 minute. Roer aanhoudend – die meel<br />
moet deurkook. Laat effens aoel en giet in voorbereide tertkorsies.<br />
Versier met vars vrugte en versiersuiker. Kan ook gebruik word vir pannekoek of jaffel<br />
vulsels.<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
39
KimberleyGymnastics<br />
celebrate their superheroes<br />
By MELISSA BUCHWEITZ, Kimberley Gymnascs coach and owner<br />
Since taking over Kimberley Gymnascs in April this year, it certainly has been a wild<br />
ride! We’ve had many challenges to overcome, and we never would have done it without<br />
our wonderful parents and gymnasts. The hard work and dedicaon of our fearless<br />
superheroes certainly has paid off.<br />
Photo right: Our higher-level gymnasts, Tayla<br />
Shone (le) and Malayka Cleaver (right), won<br />
gold medals in all the apparatus (beam, bar,<br />
floor, vault) at the provincial compeon<br />
held on 19 August in Bloemfontein. Both also<br />
received gold medals for overall best<br />
achiever in their age categories. They were<br />
chosen to represent the Northern Cape at<br />
the Naonal Gym Games, held in Centurion<br />
on the 4 th and 5 th of October.<br />
Our younger gymnasts, level 1 – 3, followed<br />
suit and were all chosen to represent Kimberley<br />
at the Inter-Provincial Zones compeon<br />
held in Gauteng on the 29 th and 30 th of September.<br />
Our gymnasts walked away from the Na-<br />
onal Gym Games and the Inter-Provincial<br />
Zones compeon with 3 gold medals, 9 silver and 3 bronze medals. Micke van den Berg<br />
placed first and with best overall apparatus score! Please join us in congratulang these<br />
40<br />
<strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong><br />
extremely talented gymnasts. The girls performed<br />
at their exceponal best. We are<br />
beaming with pride at them!<br />
Further excing news is that we’ll be moving<br />
into a new building that has been constructed<br />
for us to rent by Danie Vermeulen<br />
from Gearbox & Propsha Centre. Thank you<br />
for your support in keeping our doors open<br />
and believing in us.<br />
Join us on 25 November for a wonderful<br />
Evening at The Carnival, our year end producon<br />
and display. Tickets will be on sale<br />
from 1 November. WhatsApp 079 045 0345<br />
A lile bit about Arsc Gymnascs<br />
Arsc Gymnascs is a disciplined sport<br />
that takes incredible concentraon,<br />
strength, and dedicaon to master the<br />
beam, bar, vault and floor. Our gym prep<br />
classes start from age 4. Gymnasts can<br />
start compeng from the year they turn 7.<br />
Photo: Micke van den Berg placed first with<br />
best overall apparatus score at the Inter-<br />
Provincial Zones compeon, held in Gauteng<br />
on the 29 th and 30 th of September.<br />
Christmas<strong>Issue</strong><br />
To advertise in <strong>Goue</strong> <strong>Munt</strong>’s Christmas <strong>Issue</strong>,<br />
e-mail: info@gouemunt.co.za<br />
or contact: 076 239 6811 before 15 November.<br />
Advertisement rates and information available<br />
on www.gouemunt.co.za<br />
December<br />
&<br />
January
Manufacturer of high quality and safe<br />
Jungle Gyms &<br />
Playground<br />
Equipment<br />
081 579 9782 info@bundukids.co.za<br />
www.bundukids.co.za<br />
Funds are towards Africa 4 Jesus