Goue Munt Issue 6

Carla
waarheid
bring
varsvisie
Deur ELZABé VAN NIEKERK,
Foto’s deur ZOOMINK CREATIVE STUDIO
en VERSKAF
Carla van der Merwe wou nie ‘n bril dra nie.
In standerd een het die skoolsuster haar
en haar klasmaats se oë getoets en sy was
die enigste een wat `n briefie gekry het. Sy
het die briefie in die asblik gegooi en voor in
die klas begin sit. Dít het sy gedoen om mooi
te kon hoor, want sy kon nie op die bord sien
nie. Carla het goed gevaar op skool en haar
ouers het eers in haar standerd sewe jaar uitgevind
dat sy bysiende was.
Hulle was laat vir kerk en kon nie op hulle gewone plek, agter die ouderlinge, plek kry om
te sit nie. Bo-op die gallery was dit aansienlik moeiliker om te sien. Carla het, sonder om te
dink, gevra: “Waer gesang sing ons?” Sy het vergeet haar ouers mag nie weet dat sy nie
goed kan sien nie. Haar ma het kliphard gevra: “Kan jy dit nie sien nie?” Die koeël was deur
die kerk en Carla het vir die eerste keer in standerd 7 `n oogkundige besoek. Brille was nie
toe die neiging nie. Vandag het sy `n laai vol brille. Ongeveer 80!
In standerd 9, tydens haar twee-jaar opvolgbesoek by `n privaat oogkundige praktyk in
Rustenburg, het sy vir haar pa gesê: “Dít is wat ek wil doen.” Carla vertel dat dit net genade
6
Goue Munt
was dat sy optometrie aan RAU kon studeer. Haar ouers het nie geld gehad vir haar studies
nie. Haar matriekpunte was goed en sy het `n koshuisbeurs ontvang. Haar punte het haar
ook gehelp om drie lenings te kry by die kerk, ATKV en die bank. Só is sy Universiteit toe,
met haar beurs en drie lenings.
Carla het ‘n besigheidslening gekry en haar praktyk, Sport in Sight, vyien jaar gelede by
die rugby stadion in Kimberley begin, maar het gou besef daar was nie genoeg voete nie.
Sy het dit geskuif na die Rhodesdene Pick ‘n Pay winkelsentrum toe en ook gras oog sif-
ngstoetse by skole gedoen. Dit is hoe sy haar praktyk aan die gang gekry het. Sy het ekstra
kursusse bygewoon en begin om pediatries te spesialiseer. Na drie jaar het hulle die eiendom
aan die oorkant van die sentrum gekoop en dit omskep in ‘n mediese sentrum. “Ek is
mal oor my werk, ek werk eintlik nooit nie. Ek gaan net in en geniet myself elke dag,” vertel
Carla.
Carla het besluit om gereeld kursusse te doen en spesialiteitsvelde by die praktyk te voeg.
Vandag is dit `n spesialiteitspraktyk en het onder andere `n pediatriese gedeelte met verskeie
afdelings.
Een van die afdelings is miopie, of bysiendheid, beheer. Carla verduidelik: “Bysiendheid is
al meer as 20 jaar gelede wêreldwyd as `n epedemie verklaar, omdat die omgewing verander
het. Selfone en elektroniese toestelle speel ook `n groot rol. Daar word baie navorsing
gedoen oor hoe om bysiendheid te vertraag. Oogverswakking kan vertraag word met die
regte terapie en `n behandelingsbril. Carla sê dit gebeur soms dat die verswakking effens
omgekeer word. “Ek waarborg dit nie, maar dit kan gebeur wanneer ons die behandeling
doen,” sê sy.
Carla is ook `n disleksie spesialis en kan disleksie diagnoseer, maar verkies om dit eerder
te behandel deur middel van visuele terapie. Die brein is plases (veranderbaar) en met
die regte terapie kan enige deel van die brein oor en reg gekonekteer word. Dit beteken
dat ingryping moontlik is en dat disleksie, ADHD, ADD, skeel oë, breinbeserings ens.
reggestel kan word. “Die brein is wonderlik – die Here het ons so fantases gemaak!” sê
Carla.
Sport in Sight het nog altyd visuele terapie aangebied, maar in 2021 het Carla gevorderde
kursusse gedoen om die neurologiese aspek by te voeg. Sy het `n ander perspekef en
kennis gekry by spesialiste vanuit die VSA en die VK en die resultate begin sien in haar eie
praktyk. “Die neurologiese veld, brein plassiteit, is `n wetenskap veld,” vertel Carla. (Vir
meer inligng oor Visuele Terapie, lees die arkel op bladsye 32-33 in Goue Munt se Augustus/September
uitgawe.)
Sport in Sight maak ook kontaklense wat spesiaal gevorm en ontwerp word vir mense wat
byvoorbeeld kornea oorplanngs of keratoconus gehad het. “Hulle het gewoonlik, op die
meeste, 30% visie met `n bril. Ek het al gesien trane loop wanneer ons daardie lense insit
en hulle vir die eerste keer 100% kan sien,” vertel Carla. “Ons neem `n 3-D skandering van
die oog, doen `n hele paar wiskundige berekeninge, ontwerp die lens en stuur die ontwerp
Goue Munt
7