Rocznik 2007

Polonicum Machindex ® Institut 

case postale 1182 

CH-1701 Fribourg, Szwajcaria 

Rocznik 2007 

polonijnego pisma patriotycznego 

„PRO POLONICUM” 

Prezentacja autorów 

Numery pisma 5-6-7-8/2007 

Edyta & Stan MACH 

Tél. : ++ 41 (26) 684 13 71 

Fax : ++ 41 (26) 684 27 25 

e-mail: polonicum@tele2.ch 

polonicum@swisspass.ch 

www.swisspass.ch/polonicum.htm 

Pro Polonicum / ROCZNIK 2007 - Polonijne pismo patriotyczne o polskich znakach pamięci na Obczyźnie 1

Lista autorów 

polonijnego pisma patriotycznego 

„Pro Polonicum” w roku 2007 

Andrzejewski Tadeusz, Litwa 

Antoszewski Roman, Australia 

Bajaczyk Jarosław, Szwajcaria 

Bogdańska-Szadai Bożena, Węgry 

Foltynowicz Włodzimierz, Polska 

Garnyté Beata 

Ilic Anna, Serbia 

Iwanicki Sławek, Polska 

Kałuski Marian, Australia 

Karnacewicz Stanisław 

Kępa Zbigniew, ks. ppłk 

Knapik Tomasz, Polska 

Kondratowicz Bronisława 

Kopacz Katarzyna 

Kubicka Agnieszka, Polska 

Liliental Witold, Kanada 

Maciejewska-Pavković Joanna, Serbia 

Mazowski Krzysztof, Szwecja 

Morawiecki Jędrzej, Polska 

Musiałowicz Bartosz, Polska 

Narkowicz Liliana, Litwa 

Osses-Frei Janina, Austria 

Partyka Renata, Niemcy 

Płachta Jan S., dr inż., USA 

Przybylski Przemysław 

Raczyński Krzysztof Marek, Kanada 

Skrzypczak Alina, Polska 

Sokołowska-Gwizdka Joanna, USA 

Stawicki Robert, Polska 

Stopa Adrian, Holandia 

Targowski Andrzej, USA 

Tolak Szymon, USA 

Turek Doncer Lodzia, RPA 

Vega Aleksandra 

Zmyślony Wojciech 

Autorzy Obcokrajowcy: 

Bratbak Bjørn, Norwegia 

Timmermans D., Belgia 

van Alphen Jos, Holandia 

Autorzy zbiorowi: 

Wikipedia 

Serwis: chopin.info.pl 

Wspólnota Polska 

Fotografowie lub autorzy opracowań graficznych: 

Borkowicz, Polska 

Hebda Mateusz, ks. 

Karpowicz Jerzy 

Kosiorek Małgorzata 

Kurdykowska Jolanta 

Pavkovic Radoslav, Serbia 

Skrzypczak Ireneusz, Polska 


Redakcja koordynująca: 

Stan Mach 

mgr inż. technologii żywności 

• założyciel organizacji niepodległościowej w czasie 

studiów w Poznaniu 

• zatrzymany i pobity do nieprzytomności przez 

poznańskie SB 

• od piątej klasy szkoły podstawowej chciał być 

dziennikarzem, ale jest szczęśliwy, że SB w ogóle 

zezwoliło mu zostać technologiem mięsa, nawet bez 

powołania! 

• opuszcza Polskę przed Solidarnością, otrzymuje 

azyl polityczny w Szwajcarii 

• autor kilku publikacji: o emocjach, o higienie 

spożywczej, o niezdrowej żywności, ... 

• odwiedził Polskę w 2001 r. po 22 latach 

• założyciel, pod naciskiem żony Edyty, polonijnego 

Polonicum Machindex® Institut dążącego do 

opracowania całokształtu przesłania ideowego 

Polaków poza Krajem w dziedzinie poloników 

trwałych, polskich znaków pamięci na Obczyźnie 

• ma w sobie kilka narodowości, które każdą sobie 

bardzo ceni jako primus inter pares 

• Członek APAJTE 

Association Polonaise des Auteurs, Journalistes et 

Traducteurs en Europe / Polskiego Stowarzyszenia 

Autorów, Dziennikarzy i Tłumaczy w Europie 

Edyta Mach 

Urodzona na Śląsku. W roku 2000 ukończyła wyższe 

studia ekonomiczne w Katowicach. Od kilku lat 

mieszka z rodziną we Fryburgu, Szwajcaria. Ma 

dwoje dzieci: Pascal (2003r) i Nathalie (2005r). 


Autorzy: 

Andrzejewski Tadeusz, Litwa 

Antoszewski 

Roman, 

Australia 

Prof. Dr. hab., 

fizjolog roślin, były 

wykładowca na 

Uniwersytecie Indii 

Zachodnich, 

Singapurze, i in. 

Autor wielu 

publikacji naukowych, a także (jednej i pół) powieści 

i kilku książek popularno-naukowych z zakresu 

biologii i kultury ogólnej. Ostatni temat opracowań: 

'Ekologia domu'. Tłumacz literacki, autor wielu 

wypowiedzi prasowych i radiowych, w Polsce i 

zagranicą. Swego czasu sponsor dwutygodnika 'Kraj' 

(NZ). Twórca popularnej, niekomercyjnej witryny 

pop.-naukowej poświęconej tematyce biologicznej i 

ogólno naukowej (bywa i 2.500 odwiedzin dziennie). 

Właściciel internetowej strony z unikatowymi 

książkami w wersji elektronicznej. Założyciel jednej 

z pierwszych polskiej biblioteki internetowej. 

Nieuleczalny kolekcjoner książek (10.000 tomów) i 

dziwności naukowych. Fotograf - hobbysta. Od 

ćwierć wieku maniak komputerowy. 

PS. 

Redakcja Pro Polonicum przekaże na zwykłe zapytanie wszystkie trzy 

adresy stron internetowych (przeogromne zasoby internetowe!) 

prowadzonych przez pana Antoszewskiego. 

Bajaczyk Jarosław, Szwajcaria 

od roku 2005 attaché ds. kultury w Ambasadzie RP w 

Bernie, Szwajcaria 

Bogdańska-Szadai 

Bożena, Węgry 

Polka od 1987 roku 

mieszkająca w Budapeszcie. 

Dziennikarka radiowa od 

1974 roku. Od 1998 roku 

kierownik Redakcji Polskiej 

publicznego Radia 

Węgierskiego w Budapeszcie. Artykuły swoje 

publikuje w prasie węgierskiej i polskiej, radiu, a 

także na stronach internetowych przede wszystkim: 

polonia.hu oraz radio.hu. 

Név: Bogdanska-Szadai Bozsena 

Lengyel szármozásu. 1987 év óta Budapesten lakik. 

1974-óta rádióréporter és szerkesztő. 1998-óta a 

budapesti "Magyar Rádió" RT Lengyel 

Szerkesztőszég vezetője. Magyar és lengyel sajtóban 

és rádióban jelenteti a cikeit. Együttműködik a 

polonia.hu és radio.hu címú internetes portálokkal. 

Foltynowicz 

Włodzimierz, 

Polska 

Ur. w Pogorzeli 

(Wielkopolska) w 

1937r., absolwent 

Politechniki Poznańskiej 

– emerytowany inżynier 

elektryk. Droga 

zawodowa w przemyśle: 

Zakłady Włókien Sztucznych Chemitex-Wiskord - 

Szczecin, Fabryka Kabli „Załom”- Szczecin , od 

pracownika szeregowego do Głównego Specjalisty. 

W roku 1982 ze względów rodzinnych wraca do 

Wielkopolski (Leszno) i podejmuje pracę w 

administracji państwowej w pionach gospodarczych. 

Od roku 1990 do 1997 dyrektor wydziału rozwoju 

gospodarczego Urzędu Wojewódzkiego w Lesznie, 

zajmujący się transformacją gospodarki z 

socjalistycznej (planowej) na wolnorynkową. 

Wnikliwy obserwator i komentator życia 

politycznego i społeczno-gospodarczego. Autor wielu 

publikacji z tych dziedzin w prasie krajowej i 

regionalnej. 

Garnyté Beata 

Wychowując syna jednocześnie przygotowuje 

rozprawę doktorancką na wileński temat - "Język 

felietonów społeczno-obyczajowych "Słowa" 

wileńskiego", urywki z której niebawem 

opublikujemy na naszych łamach. Jest to już czwarta 

osoba, która w wyniku współpracy z naszym 

pismem, zdecydowała się na zdobycie tytułu 

naukowego. 

Nasz Czas 16/2004 (641 


Ilic Anna, Serbia 

Iwanicki Sławek, Polska 

Kałuski Marian, 

Australia 

Urodził się w Chełmnie 

nad Wisłą w 1946 roku. 

Od 1964 roku mieszka i 

pracuje w Australii. Jest 

dziennikarzem i pisarzem 

oraz historykiem polskim i 

australijskim. 

Współpracował z 63 

pismami: polskimi (37) i anglojęzycznymi (26) w 

Australii, Polsce, Anglii, Francji, USA i Kanadzie. 

Ma w dorobku wiele książek i ponad 1000 artykułów. 

Był m.in. redaktorem "Tygodnika Polskiego" w 

Melbourne (1974-77). Publikował m.in. w 

sydneyskich "Wiadomościach Polskich" i 

"Przeglądzie Katolickim", w paryskiej "Kulturze", 

londyńskich "Wiadomościach", "Dzienniku Polskim i 

Dzienniku Żołnierza", "Tygodniu Polskim", "Orle 

Białym" oraz "Gazecie Niedzielnej", a obecnie w 12 

pismach (m.in. kanadyjski "Goniec" i australijski 

"Przegląd Katolicki") i witrynach internetowych. W 

latach 1979-89 współpracował z polskim programem 

radia 2EA (obecnie SBS) w Sydney. Jest autorem 

szeregu książek i prac naukowych opublikowanych w 

językach polskim i angielskim w Australii, Anglii, 

Ameryce i Polsce, m.in. biografii papieża Jana Pawła 

II (Australia 1979 i USA 1980) i Pawła Edmunda 

Strzeleckiego (1981 i 1985), prac "Polacy w 

Australii" (1985) i "Polacy w Maitland" (po polsku i 

po angielsku 1983), historii 600-lecia chrześcijaństwa 

na Litwie (Londyn 1987), głośnej polemiki polskoukraińskiej, 

związanej z bitwą o Monte Cassino 

(USA 1987 i Londyn 1989) oraz dwóch książek na 

tematy polsko-żydowskie: "Cienie, które dzielą..." 

(Warszawa 2000) i "Wypełniali przykazanie 

miłosierdzia. Polski Kościół i polscy katolicy wobec 

holocaustu" (Warszawa 2000). W 2001 r. ukazała się 

w Warszawie (nakładem Instytutu Wydawniczego 

PAX) pierwsza w literaturze polskiej, obszerna praca 

"Polacy w Chinach" (308 stron, archiwalne zdjęcia) i 

książka "Ku pamięci i w podzięce Jankielom. 

Słownik Żydów - patriotów polskich", a w Lublinie 

(w wydawnictwie uniwersyteckim) praca "Polacy w 

rosyjskiej Mandżurii". W roku 2004 ukazały się dwie 

kolejne pozycje książkowe Mariana Kałuskiego: 

"Polskie dzieje Gdańska do 1945 roku" 

(Bernardinum, Pelplin 2004) oraz: "Polska-Chiny 

1246-1996. Szkice z dziejów wzajemnych 

kontaktów" (Verbinum, Warszawa 2004). W druku 

znajduje się pierwsza w literaturze polskiej książka 

pt. "Polacy w Nowej Zelandii". Marian Kałuski jest 

także autorem wielu innych prac, jak np. "Poles in 

Victoria´s History" ("Journal" Royal Historical 

Society of Victoria 1986), "Polish Religious Life in 

Australia" (1988 i 1989), "Polish press in Australia" 

(1989 i 1990), "Polacy w Australii po wyborze 

papieża Jana Pawła II" (KUL, Lublin 1991), 

"Związek Ziem Wschodnich RP w Melbourne 1980- 

92" w "Kronice Federacji Polskich Organizacji w 

Wiktorii 1962-1992" (Melbourne 1993). 

Współzałożyciel i kierownik (od 1977) "Studium 

Historii Polonii Australijskiej". Jego zasługą jest 

wydanie przez Pocztę Australijską (Australia Post) w 

1983 roku znaczka pocztowego, upamiętniającego 

zasługi Pawła Edmunda Strzeleckiego dla Australii. 

Zajmuje się naukowo dziejami Polaków na świecie i 

historią stosunków polsko-żydowskich. Jest 

członkiem Australijskiego Towarzystwa 

Historycznego, Związku Pisarzy Australijskich i 

Stowarzyszenia Dziennikarzy Australijskich, 

Australijsko-Chińskiego Towarzystwa Przyjaźni, a 

przede wszystkim członkiem Światowej Rady Badań 

nad Polonią. Odznaczony w 1991 roku przez 

prezydenta Lecha Wałęsę Krzyżem Zasługi. 

Karnacewicz Stanisław 

Kępa Zbigniew, ks. ppłk 

Kondratowicz Bronisława 

Knapik Tomasz, 

Polska 

- data i miejsce ur.: 

08.09.1984, Warszawa 

- student UAM w 

Poznaniu, kierunek 

historia, prawo 

- zainteresowania: historia, 

polityka, muzyka 


Kopacz Katarzyna 

29 lat, absolwentka dziennikarstwa na UJ oraz 

filologii polskiej w Wyższej Szkole Pedagogicznej w 

Częstochowie. 

Jako dziennikarz pracuje od 8 lat, od 3 mieszka w 

Wielkiej Brytanii. Jest redaktorem naczelnym Gońca 

Polskiego. W Polsce pracowała w sieci radiostacji 

Agora SA, radio RMF FM, katowickim oddziale 

TVN a potem w Gazecie Wyborczej. 

Kubicka Agnieszka, Polska 

Liliental Witold, 

Kanada 

urodził się w Warszawie na 

kilka miesięcy przed 

wybuchem II Wojny 

Światowej. Ojciec, oficer 

rezerwy, zamordowany w 

Katyniu. Matka przez czas 

okupacji czynna w tajnym 

nauczaniu. W latach 1949 – 1959 przebywa w 

Południowej Afryce, gdzie kończy szkołę średnią. Po 

powrocie do Polski w 1959 r. W.L. kończy studia na 

wydziale Mechanicznym-Technologicznym 

Politechniki Warszawskiej. W 1978 r. uzyskuje 

stopień doktora nauk technicznych. Z pierwszego 

małżeństwa ma dwie córki. W sierpniu 1981 r. 

wyjeżdża z córkami do ówczesnej żony 

przebywającej w Arizonie i tam na skutek rozpadu 

małżeństwa i wieści o stanie wojennym w Polsce, 

pozostaje w przez 10 lat, pracując w swoim 

zawodzie. Ponownie żonaty z Teresą, Polką z 

Warszawy, z którą ma córkę Claudię. Czynny 

społecznie w Polonii. Od 1992 r. w Kanadzie, gdzie 

został sprowadzony do pracy. W Montrealu czynny 

społecznie w środowisku polonijnym. Od 2001 roku 

w Ontario, czynny zawodowo i społecznie w 

środowisku polonijnym, jako dziennikarz i w 

zarządach stowarzyszeń. Za całokształt działalności 

odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi 

Rzeczypospolitej oraz medalem „Pro Memoria”. 

Maciejewska-Pavković Joanna, Serbia 

Morawiecki Jędrzej, Polska 

Mazowski 

Krzysztof, Szwecja 

do 13 grudnia 1981 roku 

dziennikarz Słowa 

Powszechnego, 

od 1982 na emigracji w 

Szwecji, 

od 1987 roku wydawca 

miesięcznika Relacje w 

Sztokholmie. 

Musiałowicz 

Bartosz, Polska 

O sobie mówi: 

- Taki sobie absolwencina 

Uniwerku Warszawskiego 

... 

- Brzydal i paskuda 

- I zakuta pała ... 


Cholera go ciska, gdy data 4 lipca kojarzy się 

wszystkim ze Świętem Niepodległości USA, a nie z 

bitwą pod Kłuszynem 1610 r.! Dostaje szału, gdy 11 

września to dla każdego rocznica ataku na WTC, a 

nie śmierci Żwirki i Wigury w 1932 r.! 

Przypis Redakcji: 

co do wyrażenia Zakuta Pała, Bartosz uwielbia się 

zakuwać w średniowieczne zbroje rycerskie, stąd ta 

fachowość wyrażenia... 

Z innych źródeł: 

Absolwent: 

- Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu 

Warszawskiego 

- Instytutu Stosunków Międzynarodowych na 

Wydziale Dziennikarstwa 

i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego 

- Studium Bezpieczeństwa Narodowego 

Uniwersytetu Warszawskiego 

Pracownik ważnej instytucji państwowej. Doktorant 

w Instytucie Stosunków Międzynarodowych WDiNP 

UW. Korespondent tygodnika Polska Zbrojna. 

Członek bractwa rycerskiego Milites Alraunae z 

Warszawy. Podróżnik (kraje wschodu). Fotograf. 

Od Redakcji: 

Pracownik jednej z instytucji przyrządowej w 

Warszawie, Bartosz to jest wielkiego formatu 

pasjonat polskiej historii. Nasze pismo - pro 

Polonicum - będzie zawsze się odwoływało do tego, iż 

miało szczęście, że przyszły Profesor Musiałowicz 

zechciał z nami współpracować od pierwszego 

numeru! 

Jest on twórcą polskiego kalendarza historycznego na 

Internecie. Nie uchodzi jego uwadze żadna bitwa z 

polskiej historii, nawet ta przegrana. Ma taki dar do 

wyjaśniania tego co najistotniejsze, że po 

przeczytaniu jego tekstów wydaje się nam, że my też 

moglibyśmy być wielkimi wodzami. 

Wyczuwa się, że wyznaje zasadzie, że bitwy się 

powtarzają, ale zwycięstwa nie są gwarantowane! 

I na pewno jest ciężej być patriotą w centrum 

Warszawy niż na emigracji! 

Narkowicz Liliana, 

Litwa 

(1961), dr nauk 

humanistycznych w zakresie 

historii, redaktor, publicystka, 

pisarka. Urodziła się i 

studiowała w Wilnie (Litwa). 

Pracowała w charakterze 

tłumaczki i dziennikarki pism 

polskojęzycznych, polonistki 

w szkołach średnich oraz przewodniczki wycieczek 

biur turystycznych. W 2003 obroniła na 

Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu pracę 

doktorską pt. „Jan Konrad Obst – publicysta, 

wydawca, historyk (1876-1954). 

Autorka ponad 500 artykułów, w tym publikacji 

naukowych i 10 edycji książkowych („Znani i 

nieznani profesorowie Uniwersytetu Wileńskiego I 

poł. XIX w.”, „KosciOl św. Piotra i Pawła w 

Wilnie”, “Wspomnienia księdza Antoniego Dilysa”, 

“Z Wilna szwajcarskimi śladami Polaków”). Lata 

1998-2001 spędziła z rodziną w Szwajcarii w 

związku ze stażem naukowym męża. Była członkiem 

Towarzystwa im. T. Kościuszki w Solurze. Obecnie 

jest członkiem związku Pisarzy Polskich za Granicą 

(Londyn). Współpracuje z krakowską redakcją 

Polskiego Słownika Biograficznego. Tymczasowo 

mieszka w Niemczech. Pracuje nad tematyką „Los 

polskich dworów na Kresach”. 


Osses-Frei Janina, 

Austria 

Nazwisko panieńskie 

Osses, historyk z 

wykształcenia, urodziła się 

w Poznaniu w rodzinie o 

tradycjach muzycznych. 

Studia historyczne 

kończyła na Uniwersytecie 

im. A. Mickiewicza w 

Poznaniu. 

Pracowała w Muzeum poznańskim jako archiwista i 

współorganizatorka wystaw. Była stypendystką 

Instytutu Historii PAN w Warszawie w ramach 

studiów doktoranckich, zajmowała się problematyką 

związków kulturalnych polsko-węgierskich. Doktorat 

na temat „Polonia na Węgrzech w latach 1945-1956” 

obroniła w 1979 r. na Uniwersytecie UAM w 

Poznaniu. Do Wiednia przyjechała po raz pierwszy w 

1981 r. na zaproszenie rodziny, od 1982 r. pozostała 

na stałe po wyjściu zamaż za Waltera Frei (Szwajcar, 

ekonomista i amator pianista, wielbiciel twórczości 

muzycznej Fryderyka Chopina ). 

W 1987 r. w Wiedniu urodziła córkę Michaele. 

Od wielu lat publikuje artykuły w prasie polonijnej w 

Austrii na tematy głównie historyczne i dotyczące 

Polonii: "Głos Polonii"- „Strzecha”, "My", 

"Polonika", „Dialogi” (członek redakcji), „Żongler 

Polonia Nova” (członek redakcji). Pisze wiersze, 

które były nagradzane na konkursach i są 

publikowane z antologiach w Polsce i na stronach 

internetowych w USA- Wolni Najmici, Polonia 

Holenderska, Szwajcaria-Nasza Gazetka. Tłumaczy 

poezję z języka niemieckiego na język polski poetki 

austriackiej Ilse Brem. 

Jest aktywnie związana z ruchem polonijnym, 

posiada własne archiwum, w którym gromadzi 

pamiątki związane z życiem Polonii w Austrii. 

Kolekcjonuje od 1982 r. prasę austriacką piszącą na 

tematy polskie, prasę polonijną, zbiera zdjęcia i 

fotografuje wydarzenia polonijne, kolekcjonuje 

autogramy osobistości polskich i austriackich. Ma 

nadzieję, że jest to przyczynek do archiwum 

polonijnego i Muzeum, które kiedyś zostanie 

założone w Wiedniu. Jej polonijna gazeta archiwalna 

„Solidarność” z portretem Lecha Wałęsy wydana w 

Wiedniu w 1982 r. jako jedyny polski eksponat 

znalazła się na wielkiej wystawie austriackiej 

jubileuszowej 50-lecia Austrii w Galerii Pałacu 

Belvedere „Das Neue Osterreich” 16.5.-30.11.2005 i 

oglądana była przez 320 tys. zwiedzających tę 

wystawę oraz prezydentów Heinza Fischera (Austria) 

i Aleksandra Kwaśniewskiego (Polska). 

Dr Janina Osses-Frei od lat propaguje hasło "Ocalić 

od zapomnienia" pomniki i pamiątki polskie w 

Austrii. Wiele artykułów napisała pod takim tytułem 

publikowanych w piśmie wiedeńskim "Polonika" nr 

4, 12, 1996, nr 6,1997, nr 38, 39,1998, „Dialogi” i 

„Żongler Polonia Nova”. Publikowała także w 

pismach: Polonia Węgierska, Super Express USA 

Nowy Jork ( 24.XII.2005) oraz wiedeńska „Nasza 

Wspólnota”. Otrzymała 1 nagrodę Związku Polaków 

Strzecha w 1985 r. za pracą konkursową pt. 

”Obchody 250-lecia Odsieczy Wiedeńskiej w 1933 r. 

w Austrii” oraz nagrodę za poezję w 1986 r. Na I 

Zjeździe Polonii w Karyntii (28-30.V.1999) na 

zaproszenie Klubu Sobieski wygłosiła referat 

„Król Bolesław Śmiały i jego domniemany grób w 

Ossiach”. Na IV Sympozjum Biografistyki Polonijnej 

w Wiedniu (1.IX.1999) wygłosiła referat „Rola i 

dokonania Polek w dziedzinie muzyki na terenie 

Wiednia” opublikowany w książce „Losy Polek” 

Sympozjum Biografistyki Polonijnej, pod red. Agata 

i Zbigniew Judyccy ( Instytut Biografistyki Francja), 

Wyd. Czelej , Lublin 1999 

Jest autorem 55 artykułów na stronie internetowej 

PAP Polonia dla Polonii http://polonia.pap.com.pl 

oraz na stronie pisma Żongler Polonia Nova. Pisuje 

hasła tematyczne opublikowane w książce 

„Encyklopedia Polskiej Emigracji i Polonii” 5-cio 

tomowej, redakcja prof. Kazimierza Dopierała. 

(Wyd. Oficyna Kucharski, Toruń, lata 2003-2005) 

Aktywnie uczestniczy od 2003r. w zjazdach 

dziennikarzy, imprezie „ Światowe Forum Mediów 

Polonijnych” w Polsce organizowanej przez 

Małopolskie Forum Współpracy z Polonią w 

Tarnowie. 

Jej hobby jest poezja i muzyka. Już w dzieciństwie 

uczyła się grać na fortepianie i gitarze. Jest 

samoukiem gry na zabytkowej Cytrze akordowej 

Akkordzither, z którą występowała wiele razy w 

klubach polonijnych, węgierskich, szwajcarskich, 

austriackich. Wystąpiła w Polsce dwukrotnie we 

Wrocławiu w ramach imprez Dni Austrii w 1997 i 

1998 r. w Klubie Muzyki i Literatury z programem 

historyczno-muzycznym o Cesarzowej Sissi z 

Dynastii Habsburgów. 

Wiadomości biograficzne: 

W. S. Kucharski; Polacy i Polonia w rdzennej Austrii w XIX i XX wieku, 

Lublin-Wiedeń, 1994; „Polonika”, 6 (1997);”Profile” Wiadomości 

Konsulatu RP w Wiedniu, 6 (1968); 

Z.A.Judycki, „ Polacy w świecie”. Kwart.Biograficzny Polonii (Paryż- 

Kielce) 14, 2000 r. 

A.i Z. Judyccy, Polonia, Słownik biograficzny, Warszawa 2000 

Kazimierz Dopierała , Encyklopedia Polskiej Emigracji i Polonii, 2003, 

tom II 


Partyka Renata, Niemcy 

Płachta Jan 

Dr. Jan S. Plachta urodził 

się w Krakowie. 

Wyjechał z Polski w 

1961 roku. 

W 1966 roku otrzymał 

tytuł “Diplom Ingeniur” 

Politechniki Wiedenskiej. 

W 1967 roku 

wyemigrował na kontynent amerykański, w 1972 

roku otrzymał tytuł “Master of Science” in Civil 

Engineering w Chicago. W 1982 roku otrzymał tytuł 

“Doktora Nauk Technicznych” Politechniki 

Krakowskiej. 

Jest aktywnym członkiem Polsko- Amerykańskiego 

Związku Inżynierów (PAEA) w Chicago. Od 1990 

roku pełni funkcje wiceprezesa tej organizacji. Jest 

zainteresowany aktywna propagacja osiągnięć 

technicznych Polaków na kontynencie 

amerykańskim. Interesuje sie szczególnie mostami 

budowanymi przez Rudolfa Modrzejewskiego. Z 

jego inicjatywy odsłonięta została tablica 

pamiątkowa Modrzejewskiego w tutejszym centrum 

polonijnym im. Mikołaja Kopernika oraz założony 

został fundusz stypendialny imienia Rudolfa 

Modrzejewskiego przy PAEA, w Chicago. 

Jest aktywny również w amerykańskich 

organizacjach technicznych, American Society of 

Civil Engineers, Western Society of Engineers i 

American Society of Military Engineers. W latach 

1995-1998 był członkiem Komisji Nagród Jerzego 

Waszyngtona przy Western Society of Engineers w 

Chicago. W marcu 1999 roku American Society of 

Military Engineers przyznało mu honorowy tytuł 

“Fellow”. W październiku 1999 roku został 

uhonorowany wpisem do Złotej Księgi 

Wychowanków Politechniki Krakowskiej. 

Współpracował przy angielskim wydaniu 

biograficznej książki profesora Jozefa Głomba 

“Człowiek z pogranicza epok” o Rudolfie 

Modrzejewskim. Jest doradca merytorycznym 

przygotowywanego filmu o Rudolfie Modrzejewskim 

“Sukces Ambasadora”. W lipcu 2006, American 

Society of Civil Engineers nadała jemu honorowy 

tytuł “Fellow” w uznaniu jego działalności 

popularyzacji osiągnięć inżynieryjnych. 

Przybylski Przemysław 

Raczyński Krzysztof Marek, Kanada 

Skrzypczak Alina, 

Polska 

Alina Skrzypczak ur. w 

1965r. jest z wykształcenia 

magistrem historii. Pracuje 

jako nauczycielka w Zespole 

Szkół Nr 2 im. Jana 

Kochanowskiego w 

Łańcucie. Jej pasją jest 

historia dawnych Kresów 

południowo – wschodnich Rzeczypospolitej. Od 

2004r. prowadzi program ratowania polskiego 

cmentarza w Zbarażu na Ukrainie. 

Sokołowska- 

Gwizdka 

Joanna, USA 

absolwentka 

filologii polskiej na 

Uniwersytecie 

Łódzkim. Po 

ukończeniu studiów 

przez 10 lat 

pracowała jako 

pracownik naukowo-dydaktyczny w Katedrze 

Literatury Staropolskiej UŁ. Równolegle zajmowała 

się pracą dziennikarską – przez kilka lat recenzowała 

książki z gatunku literatura współczesna w programie 

„Rozmaitości Literackie” w Łódzkiej Telewizji, 

przez cztery lata była korespondentem kulturalnym w 

radio „Głos Polonii” w Perth w Australii. W 

pierwszej poł. lat 90. była przedstawicielem na 

Polskę Międzynarodowego Festiwalu 

Chopinowskiego w Nohant we Francji, zajmowała 


się zarówno pisaniem korespondencji podczas 

festiwalu, jak i stroną organizacyjną spotkań polskofrancuskich 

oraz promocją Festiwalu w Polsce. Pisała 

(i pisze) do pism w Polsce - „Rzeczpospolita”, 

„Pani”, „Dziennik Łódzki”, „Odgłosy”, „Jazz 

Forum” i za granicą - "Polonia Kalifornijska” (San 

Diego, California), "Teraz" (Philadelphia, 

Pennsylvania), "Polonez" (Cairo, Egipt), "Kurier 

Zachodni" (Perth, West Australia), "Tygodnik 

Polski" (Syndey, Australia). 

W 2001 roku wyjechała na stałe do Kanady i zaczęła 

pracować w „Gazecie” - największym dzienniku 

Polonii w Kanadzie, który dociera od Montrealu na 

wschodzie, przez Detroit na południu, do 

Vancouveru na zachodzie. Jest redaktorem 

prowadzącym „Listu oceanicznego” dodatku 

kulturalnego „Gazety” (www.gazetagazeta.com). W 

2005 roku wraz z mężem Jackiem, który otrzymał 

pozycję profesora na Uniwersytecie Rutgers w stanie 

New Jersey, przeniosła się do USA i mieszka w 

pobliżu Nowego Jorku, między malowniczymi 

plażami nad Atlantykiem a spektakularnym 

łańcuchem górskim - Appallachami. 

„Od dzieciństwa fascynowała mnie historia Polski i 

ślady, jakie po niej zostają. Uczyłam się jej na 

przykładzie losów mojej rodziny. Urodziłam się w 

Piotrkowie Tryb., gdzie rodzina Boczuł- 

Sokołowskich osiedliła się po konfiskacie majątków 

pod Kaliszem za udział w Powstaniu Styczniowym. 

Na starym piotrkowskim cmentarzu, jest grobowiec 

rodzinny, z pomnikiem pokrytym mchem i dzikimi 

paprociami, w którym najstarszy członek rodziny 

został pochowany w 1863 roku. Pamiętam atmosferę 

Wszystkich Świętych, kiedy ożywała historia, a 

każdy pomnik, był zapisem ludzkiego życia. Gdy 

byłam starsza zaczęłam studiować dokumenty 

rodzinne. Tu sięgnęłam głębiej historii, XVIII wiek, 

majątki na Podolu, potem kampania napoleońska, list 

od ministra wojny podczas Powstania Listopadowego 

do Faustyny Boczuł-Sokołowskiej z podziękowaniem 

za przekazanie dwóch nieletnich synów dla 

Powstania. Uświadomiłam sobie, że każdy, nawet 

najmniejszy skrawek papieru, czy kamień z napisem, 

może kryć w sobie masę wiadomości o nas, o 

Polakach. Jeśli przejdziemy obojętnie koło śladów 

pozostawionych po naszych przodkach, mogą one 

przepaść i nie zostaną dla następnych pokoleń. My 

również jesteśmy ogniwem łańcucha ciągłości 

wydarzeń, tworzących naszą tożsamość. 

W tej chwili w swojej pracy dziennikarskiej staram 

się utrwalić nietuzinkowych ludzi, którzy znaleźli się 

poza swoją ojczyzną, zarówno tych, po których 

zostały jedynie ślady, jak i tych współczesnych. Moja 

seria wywiadów-portretów, coraz bardziej się 

powiększa, a ja czuję się jak odkrywca skarbów, 

które tkwią w moich rozmówcach. Poszukiwanie 

ciekawych ludzi, czytanie starych dokumentów i 

odkrywanie coraz to nowych obszarów, łączy moją 

pracę akademicką z pracą dziennikarską i jest wielką 

życiową przygodą”. 

Stawicki Robert, Polska 

Stopa Adrian, Holandia 

Adrian Stopa jest synem żołnierza 1-szej Polskiej 

Dywizji Pancernej i Holenderki. Urodził się i 

mieszka w Bredzie. Od 1984 roku był 

współorganizatorem wieczorów kulturalnych z okazji 

wyzwolenia Bredy dla społeczności polskiej i 

niderlandzkiej w Bredzie. Od tego czasu jest 

zaangażowany w sprawy polskich kombatantów oraz 

Polonii. 

Od 1984 roku jest członkiem zarządu Polskiego 

Komitetu Olimpijskiego w Niderlandach. W latach 

1988- 2004 był jego wiceprezesem organizatorem a 

od 2004 jest jego prezesem. 

W marcu 1990 roku był inicjatorem i 

współzałożycielem Stowarzyszenia Kulturalnego 

“Polonia” w Bredzie zrzeszającym głównie młode 

pokolenie. Był jego pierwszym prezesem do 

listopada 2002 r. Potem był współzałożycielem i jest 

pierwszym prezesem Stowarzyszenia 1-szej Polskiej 

Dywizji Pancernej Niderlandy. 

Wyróżnienia: 

30.12.1989 

Brązowy Medal i dyplom za wybitne osiągnięcia w 

dziele umacniania patriotycznej więzi Polonii z 


Macierzą przyznany przez Towarzystwo Łączności z 

Polonią Zagraniczną “Polonia” z Warszawy. 

09.04.1994 

Złoty Medal za zasługi dla Polskiego Komitetu 

Olimpijskiego w Niderlandach przyznany przez 

Polski Komitet Olimpijski w Warszawie. 

17.04.1996 

Złoty Krzyż Zasługi przyznany przez prezydenta 

Rzeczypospolitej Polskiej. 

29.04.2000 

Przyznanie orderu Lid in de Orde van Oranje – 

Nassau zgodnie z wolą Królowej Niderlandów. 

03.02.2002 

1 Złota Odznaka 1-szej Dywizji Pancernej przyznana 

przez Związek Kół 1-szej Polskiej Dywizji Pancernej 

z siedzibą w Londynie, Wielka Brytania, za wybitne 

zasługi w działalności na rzecz pogłębiania więzi 

koleżeńskiej i szerzenia chwały 1-szej Polskiej 

Dywizji Pancernej generała Maczka. 

Marzec 2003 

Prezes honorowy Stowarzyszenia Kulturalnego 

“Polonia” w Bredzie. 

26.10.03 

Medal pamiątkowy za zasługi w upamiętnianiu 

tradycji polskich walk niepodległościowych z rąk 

Kierownika Urzędu do spraw kombatantów i osób 

represjonowanych, pana ministra Jana Turskiego. 

26.10.2003 

Krzyż Kawalerski Orderu Zasług Rzeczypospolitej 

Polskiej przyznany przez Prezydenta RP. 

08.06.2005 

Medal PRO MEMORIA od Kierownika Urzędu d/s 

Kombatantów i Osób Represjonowanych 

Targowski Andrzej, 

USA 

Andrzej Targowski jest 

profesorem zw. informatyki 

w Western Michigan 

Uniwersity (USA) oraz b. 

przewodniczącym Rady 

Doradczej Information 

Resorce Management 

Association (IRMA) 1995- 

2003. Jest Sekretarzem The International Society for 

the Comparative Study of Civilizations. Opublikował 

22 książki i ok. 250 artykułów. Pisze na tematy 

informatyki, polityki i historii oraz cywilizacji. W 

Polsce przeforsował stosowanie terminu informatyka 

i infostrada, był współzałożycielem ośrodków ZETO 

oraz inicjatorem pierwszego Programu Rozwoju 

Informatyki (1971-75) oraz budowy Krajowego 

Systemu Informatycznego, INFOSTRADY oraz 

PESEL. W 1974 r. został odsunięty od informatyki i 

publikowania, co spowodowało jego wyjazd i 

ucieczkę do USA, gdzie otrzymał prawo azylu. Jest 

prezesem Światowej Rady Badań nad Polonią (2001- 

), był członkiem Rady Dyrektorów Kongresu Polonii 

Amerykańskiej oaz przewodniczącym Komitetu 

Planowaniu Północno-Amerykańskiego Centrum ds. 

Polskich - STUDIUM. W zakresie politologii wydał 

m. in. „Chwilowy koniec historii,” „Dogonić czas,” 

„Obrona Polski,” „Wizja Polski,” w dziedzinie 

historii wydał „Los Polski i Świata,” „Obserwacje z 

USA.” W okresie Stanu Wojennego występował w 

Radio Wolna Europa i Głosie Ameryki. Publikuje 

felietony w USA, Kanadzie, Anglii, Litwie i Polsce. 

Po angielsku wydał książki: „Red Fascism,” „The 

Architecture of Enterprise-wide IMS,” „Global 

Information Infrastructure,” „Enterprise Information 

Infrastructure,” “Electronic Enterprise,” 

“Civilization and Information” oraz “Enterprise 

Systems Education in the 21 st Century.” 

Pro Polonicum / ROCZNIK 2007 - Polonijne pismo patriotyczne o polskich znakach pamięci na Obczyźnie 11 

(...) 

Ja będąc ciężko doświadczonym dzieckiem wojny 

myślę, że mam prawo a nawet obowiązek 

wypowiedzieć się w tej sprawie. Mimo, że Niemcy 

mnie rozstrzeliwali, (ale nie zabili, wydostałem się 

spod trupów) w Warszawie w 1944, 14-krotnie ranili 

moją matkę Halinę w Warszawie w 1944 i powiesili 

mego ojca Stanisława w Nord-Haussen Dora w 1945 

r. – uważam, że po 60 latach trzeba pogodzić się z 

Niemcami, tak jak to zrobili Francuzi (trzykrotnie 

zaatakowani w ciągu 69 lat). Pogodzenie to będzie 

wówczas trwałe, gdy będzie wynikiem dialogu i 

zrozumienia stanowisk i cierpień obu stron, a nie 

dysonansów i kategorycznych stwierdzeń oraz 

uwzględniania punktu widzenia tylko jednej strony. 

Ma to miejsce w czasie, kiedy Europa ma szansę na 

trwały pokój a my mamy świetną polityczną sytuację, 

na jaką czekaliśmy aż 400 lat (ostatni złoty okres 

Polski był w latach 1410-1606).

Tolak Szymon, 

USA 

Urodzony w Warszawie 

1953 roku. W 1984 

ukończył studia 

filozoficzne na 

Katolickim 

Uniwersytecie 

Lubelskim. Od 1988 roku 

przebywa na emigracji w 

USA. Aktywny w środowisku Polonii bostońskiej 

także jako fotograf-dokumentalista. Od 2004 

eksperymentuje z tworzeniem internetowych 

prezentacji środowiska polonijnego. Jest twórcą 

Polboston.com 

Turek Doncer Lodzia, RPA 

Vega Aleksandra 

Zmyślony Wojciech 

Autorzy Obcokrajowcy: 

Bratbak Bjørn, 

Norwegia 

Dear Stan, 

As an answer to your 

question, I will just let you 

know that my background 

was in young life an army 

officer. Later I became a 

bureaucrat and now I am 

retired. 69 years of age. I 

was always interested in history, especially in 

military history. When doing some research about 

WWII and Norway, I have discovered that the Polish 

participation in the Norwegian campaign 1940 was 

badly known among the Norwegians. That began my 

interest for Polish-Norwegian relations. It was in the 

mid 1980ies. From the early 1990ies I have written 

and published several articles about Norwegian- 

Polish relations, especially during WWII, but also 

through history and culture in general. Some of my 

articles have been translated to Polish and are 

published in Poland and Polish publications abroad. 

Last year I fulfilled a book about Polish-Norwegian 

contacts. I will send you a short article in Polish 

about it. Best regards from Bjorn Bratbak 

Timmermans D, Belgia 

Oraz: 

Serwis: chopin.info.pl 

Wikipedia 

Wspólnota Polska 

Van Alphen Jos, 

Holandia 

Fotografowie lub autorzy opracowań 

graficznych: 

Borkowicz, Polska 

Hebda Mateusz, ks. 

Karpowicz Jerzy 

Kosiorek Małgorzata 

Kurdykowska Jolanta 

Pavkovic Radoslav, Serbia 

Skrzypczak Ireneusz, Polska

Rocznik 2007

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?