Gazeta EL-Plus nr 2/2009

www.el-plus.com.pl 

Odnawialne 

źródła energii 

- energia wiatrowa 

s. 28–31 

Jak rodzi się miłość 

do motocykli?! 

Nr 2/2009(15) 

ISSN 1895-5452

Szanowni Państwo 

W aktualnym numerze pragniemy poinformować o terminie 

rozpoczęcia kolejnej, szóstej już, edycji Programu Sprzedaży Premiowej 

„PlusCard” oraz chcemy zaprosić wszystkich Państwa do 

udziału w Programie. W tym miejscu przypominamy, iż za dokonywane 

zakupy w Naszych Hurtowniach w nagrodę otrzymują 

Państwo kartę płatniczą (szczegóły w obecnym numerze gazety, 

u handlowców w Hurtowniach z Grupy EL-Plus oraz na stronie 

www.el-plus.com.pl). 

Oprócz tego w numerze… 

Opisujemy kilka najnowszych produktów, które ukazały się ostatnio 

na rynku. Przedstawiamy najnowszą oprawę w rodzinie OPK – nowe 

oprawy OPK-TCW060 oraz nową oprawę LINEA a także prezentujemy 

moduły LED z rodziny LINEARlight. Możemy poznać nowe 

wyłączniki Fixwell, wyłączniki UNIBIS EPC również rozłączniki 

izolacyjne z bezpiecznikami serii SPX-D 160 A – 630 A, elektryczne 

mierniki analogowe oraz ręczny ostrzegacz pożarowy OP1. Dodatkowo 

pragniemy zaprezentować Naszym Czytelnikom osprzęt elektroinstalacyjny 

- serię Unica firmy Schneider Electric. 

Przybliżymy praktyczne sposoby ochrony przeciwprzepięciowej 

urządzeń w obiektach budowlanych stosując trójstopniowy system 

ochrony – ograniczniki przepięć klasy B, C, D lub ich zestawy. 

Krok po kroku omawiamy zagadnienia na temat Odnawialnych 

Źródeł Energii. W bieżącym numerze analizujemy kwestie związane 

z możliwościami wykorzystania energii wiatrowej. 

Pragniemy także pokazać możliwości i sposoby wykorzystania różnych 

rodzajów źródeł światła oraz opraw przy aranżacji pomieszczeń 

biurowych oraz iluminacji terenów zewnętrznych i terenów 

przemysłowych. 

Ponadto prezentujemy wywiad, który udzielił naszej redakcji 

Dyrektor Sprzedaży firmy GE Power Controls – Pan Janusz Stępień. 

Na koniec chwila relaksu w świecie motocykli i przy rozwiązywaniu 

krzyżówki. 

Życzymy miłej lektury! 

Redakcja ELektroPLUS’a 

W numerze: 

Aktualności...........................................................3 

ELHURT.–.ELMET.Sp..z.o..o..–. 

lider.w.dostawach.nowoczesnych. 

rozwiązań.oświetlenia.na.inwestycje. 

w.regionie.podlaskim............................................6 

Wywiad.z.Dyrektorem.Sprzedaży. 

firmy.GE.Power.Controls. 

Panem.Januszem.Stępień......................................8 

Nowa.kompaktowa,.energooszczędna. 

oprawa.szczelna.OPK-TCW060................................10 

Moduły.LED.z.rodziny.LINEARlight. 

firmy.OSRAM.........................................................13 

Praktyczne.sposoby. 

ochrony.przeciwprzepięciowej.urządzeń. 

w.obiektach.budowlanych.....................................15 

Osprzęt.elektroinstalacyjny.serii.UNICA..................16 

Wyłączniki.UNIBIS.EPC. 

firmy.GE.Power.Protection.....................................18 

Nowe.wyłączniki.Fixwell. 

firmy.GE.Power.Protection.....................................20 

Nowe.rozłączniki.izolacyjne. 

z.bezpiecznikami.serii.SPX-D.160.A.–.630.A 

firmy.LEGRAND......................................................22 

Elektryczne.mierniki.analogowe. 

firmy.ETI.Polam.....................................................23 

Nowoczesna.oprawa.LINEA....................................25 

Ręczny.ostrzegacz.pożarowy.OP1...........................27 

Odnawialne.źródła.energii. 

–.część.IIa.–.Energetyka.wiatrowa.........................28 

Jak.rodzi.się.miłość.do.motocykli?!.........................32 

Krzyżówka............................................................34 

Zapraszamy wszystkich Czytelników do współpracy 

z redakcją EL–PLUS, prosimy o przesyłanie swoich 

opinii, spostrzeżeń oraz uwag. Dziękujemy. 

Wydawca: Unia Hurtowni Elektrycznych „EL–Plus” 

Sp. z o. o. Chorzów, ul. Inwalidzka 11, 

tel. 032/246 12 02, fax 032/247 30 20 

www.el–plus.com.pl, e–mail: redakcja@el–plus.com.pl

Nagrody 

dla 

Grupy EL-PLUS 

Unia Hurtowni Elektrycznych EL-PLUS znalazła się 

w ścisłym gronie najważniejszych odbiorców i Klientów 

spółki Cynk Mal. Na ręce Przewodniczącego Rady Nadzorczej 

Spółki, p. Krzysztofa Lisickiego wręczono piękny szklany 

certyfikat „Golden Partner”. 

atomiast firma Philips Lighting Poland przyznała wy- 

N różnienie UHE EL-PLUS „za duży wkład w kreowaniu 

sprzedaży energooszczędnych świetlówek Philips MASTER 

TL-D Eco na rynku polskim”. 

WYDARZENIA 

Zmiana 

adresu 

siedziby firmy 

ELEKTRO – HURT 

Pragniemy poinformować, że firma ELEKTRO-HURT 

A. WINTER od 1 lipca 2009 roku zmienia adres siedziby 

centrali hurtowni. 

Nowy adres centrali: Gniezno 62-200 ul. Słoneczna. 

Nowa siedziba posiada 900 m 2 powierzchni wystawienniczobiurowej 

oraz 2 000 m 2 powierzchni magazynowej. W kolejnym 

numerze przedstawimy fotorelacje z otwarcia centrali 

firmy. 

ELektroPlus Nr 2/2008 (15) 3

WYDARZENIA 

4 

ELTRANS 

na XXVI Lubelskich Targach 

Budowlanych 

LUBDOM wiosna 2009 

Wzorem ubiegłego roku Firma ELTRANS 

w dniach 27 – 29 marca 2009 roku zaprezentowała 

swoją ofertę podczas XXVI 

Lubelskich Targów Budowlanych LUB- 

DOM wiosna 2009. 

ELTRANS na Lubelskich Targach Budowlanych 

wystawiał się po raz drugi. Stoisku 

firmy odwiedziło i gościło liczne grono 

zwiedzających jak i szereg stałych kontrahentów 

oraz producentów. 

Impreza miała miejsce w Centrum Targowym 

MTL S. A., mieszczącym się na terenie 

Parku Ludowego. 

Podczas trzech dni targowych swoje 

ELektroPlus Nr 2/2009 (15) 

wyroby zaprezentowało ponad 250 wystawców 

(w głównej mierze z województwa 

lubelskiego, ale też z całej Polski 

i zagranicy). Ogromne zainteresowanie 

tematyką budowlaną oraz szeroka promocja 

imprezy spowodowały, że imprezę 

odwiedziło ponad 14.000 osób. 

Honorowy patronat nad targami objęli: 

Prezydent Miasta oraz Marszałek Lublina, 

a także: Polska Izba Przemysłowo - 

Handlowa Budownictwa, Lubelska Okręgowa 

Izba Inżynierów Budownictwa, 

Stowarzyszenie Architektów Polskich 

o/Lublin. 

MAJÓWKA z ELTRANS’em 

15 maja br. w siedzibie firmy ELTRANS 

w Chorzowie przy ul. Inwalidzkiej 11 odbyła 

się Majówka dla Klientów. 

Spotkanie miało charakter drzwi otwartych 

i zostało zorganizowane przy 

współudziale firm producenckich: HE- 

LIOS, LEGRAND, MOELLER ELEC- 

TRIC, PCE, SCHNEIDER ELECTRIC, 

ZAMEL CET. 

Dzień ten był doskonałą okazją do szczegółowego 

zapoznania się przez Klientów 

z ofertą produktową zaproszonych dostawców. 

Odwiedzający mogli liczyć na 

fachowe doradztwo oraz uzyskać odpowiedzi 

na nurtujące ich pytania. 

Obok zainteresowania produktami wystawców 

dużym powodzeniem cieszyła 

się także loteria fantowa oraz Koncert Zespołu 

WSPOMNIENIE. Naszym gościom 

serwowaliśmy grillowane smakołyki, 

o które zadbał Ośrodek Wczasowo Konferencyjny 

ELTRANS z Ustronia. 

Spotkanie w miłej atmosferze zakończyło 

się późnym popołudniem. 

Dziękujemy wszystkim za przybycie 

i serdecznie zapraszamy 

na kolejne spotkania!!!

Szkolenia 

w firmie ELGRA 

5 marca 2009 r. w Bytomiu odbyło się szkolenie produktowe 

dla pracowników działu handlowego centrali firmy ELGRA 

prowadzone przez przedstawiciela firmy PLEXIFORM. W 

trakcie szkolenia przedstawione zostały nowości produktowe 

firmy, m.in. w ofercie opraw rastrowych i przemysłowych. 

Osobny segment szkolenia obejmował tematykę zastosowań 

architektonicznych opraw firmy PLEXIFORM . 

15 kwietnia 2009 r. w oddziale ELGRA w Katowicach odbyło 

się szkolenie produktowe prowadzone przez przedstawicieli 

firmy LEGRAND. Tematyka szkolenia skupiała się wokół 

wykorzystania narzędzi informatycznych (programy kom- 

Dni otwarte 

z firmą 

MOELLER ELECTRIC 

21 maja br. w centrali firmy ELGRA w Bytomiu odbyły się 

Dni Otwarte z firmą MOELLER ELECTRIC. Licznie przybyli 

Klienci, w tym członkowie Klubu Instalatora, mieli okazję 

zapoznać się z nowościami w ofercie oraz uzyskać dodatkowe 

informacje techniczno-handlowe dotyczące oferty firmy 

MOELLER ELECTRIC. Dodatkowo w tym dniu na naszych 

klientów czekały smakowite potrawy z grila. 

Szkolenia w ELTRANSIE 

Raz w tygodniu w siedzibie firmy ELTRANS odbywają 

się szkolenia produktowe, na których przedstawiciele 

producentów prezentują swoje nowości oraz odpowiadają 

na pytania handlowców. Ostatnio szkolenia prowadzili 

przedstawiciele firm: MOELLER ELECTRIC, EMITER, 

LEGRAND, ZAMEL CET oraz ERGOM. 


puterowe do projektowania instalacji elektrycznych) w trakcie 

doboru, projektowania oraz wyceny specjalistycznych 

instalacji elektrycznych. 

Szkolenie z firmą ERGOM odbyło się po poza terenem 

ELTRANSU, w Kręgielni Twister w Katowicach, gdzie po 

przedstawieniu tegorocznych nowości i przypomnieniu o 

oferowanych produktach uczestnicy spotkania rozegrali 

turniej gry w kręgle. 

5

ELHURT–ELMET 

6 

ELHURT – ELMET Sp. z o. o. – 

lider w dostawach nowoczesnych 

rozwiązań oświetlenia 

na inwestycje w regionie podlaskim 

Niestandardowa iluminacja 

Kiedy w ubiegłym roku wraz z kolegami 

pracującymi w Philips Lighting Poland, 

po ustaleniu wstępnej koncepcji, 

przeprowadzaliśmy próbę podświetlenia 

kolumn rektyfikacyjnych Spółki 

„Polmos” z Białegostoku przyznam, że 

nie przypuszczaliśmy nawet, iż okaże 

się ona aż tak ciekawą i widowiskową 

iluminacją. 

Zastosowaliśmy moduły diodowe LED 

Line 2 firmy Philips o dł. 60 cm w kilku 

kolorach, których wysoka klasa i jakość 

sprawdziły się na wielu inwestycjach 

w świecie. Wybrane do tego projektu 

oprawy diodowe okazały się jedynymi 

w swojej klasie ze względu na parametry 

świetlne, długą żywotność, kierunkowość 

oraz nasycenie wiązki światła, 

odporność na warunki zewnętrzne, 

dynamiczne efekty świetlne. Dzięki 

modułom uzyskaliśmy snop światła 

wysokości około 20 m! W projekcie zastosowano 

również specjalny projektor 

z płynną regulacją kolorów MUTANT 

400W firmy Disano dla uzyskania dodatkowej, 

lekkiej animacji kolorów na 

jednej z kolumn. 

Obecny na pokazie oświetlenia kolumn 

Zarząd i Kierownictwo zakładu 

„Polmos” nie kryli zaskoczenia i byli 

pod ogromnym wrażeniem uzyskanego 

efektu. Byli pełni uznania a zarazem 

dumy, że już wkrótce kolumny w ich 

firmie nabiorą tak wyrazistego i widowiskowego 

wyglądu oraz staną się wizytówką 

miasta. Realizacja powyższej 

iluminacji byłaby znaczącym akcentem 

w promocji miasta Białystok; zwłaszcza, 

że kolumny spółki widoczne są z głównej 

drogi prowadzącej z Warszawy. 

W tym miejscu chciałbym przytoczyć 

opinię architekta Jerzego 

Pachwicewicza: 

„Iluminacja wieży rektyfikacyjnej fabryki 

„Polmos”, będzie jedynym tego 

typu spektakularnym oświetleniem 

obiektu przemysłowego w naszym mieście 

tym samym podnosząc jego rangę 

i znaczenie; a charakterystyczne industrialne 

wieże podkreślone kolorem 

żywych barw staną się widocznym 

i rozpoznawalnym znakiem w nocnym 

pejzażu miasta, wpisując się na stałe 

w jego panoramę. Z radością powitam 

zaproponowaną przez Pana iluminację, 

a wydobycie z mroków ciemności 

przemysłowych wież nada im nowe życie 

i pozwoli odkryć na nowo. Stanie się 

symbolem, ale także godnym do naśladowania 

przykładem dla innych.” 


Niestety oświetlenie wież rektyfikacyjnych 

nie jest wykorzystane, ponieważ 

do dnia dzisiejszego nie wyrażono 

zgody na instalację iluminacji 

w pobliżu kolumn z powodu braku 

jednego parametru: oprawy muszą 

być przeciwwybuchowe. Trwają nadal 

starania o akceptację. Na chwilę obecną 

wykorzystywane jest podświetlenie 

głównej elewacji budynków zakładu 

(w projekcie wykorzystano oświetlenie 

akcentujące na oprawach m-ki 

lug), które podkreślają piękno ścian, 

tworzą ciekawy nastrój i podnoszą 

prestiż firmy. 

Opisuję ten przypadek, ponieważ co 

prawda „Jedna jaskółka wiosny nie czyni”, 

ale jest to jedna z pierwszych poważnych 

prób w naszym mieście z wykorzystaniem 

opraw diodowych LED 

Line 2, którą pragniemy zainspirować

innych właścicieli charakterystycznych 

budynków i hoteli do zastosowania tej 

innowacyjnej techniki iluminacji. Odpowiednio 

dobrane światło, eksponując 

wybrane obiekty, kształtuje nastrój, 

tworząc zapamiętywany, nocny wizerunek 

miasta. 

Oswietlenie biura 

Iluminacja wnętrza i otoczenia firmy 

budowlano – produkcyjnej „Rodex”, 

mającej swoją siedzibę w nowoczesnym 

budynku Instalu przy ul. Konopnickiej 

w Białymstoku, potwierdziła moją 

bardzo dobrą współpracę z architektem 

panią Agnieszką Duda. Zainstalowane 

oświetlenie dopełnia i współgra 

zarówno z zamysłem architekta a także 

ze strukturami materiałów posadzek, 

ścian również drzewostanu zewnętrznych 

terenów zielonych. Można powiedzieć: 

buduje image firmy. 

Moim zadaniem było dobranie typów 

i rodzajów opraw, które zadbają 

o oświetlenie ogólne – rozproszone, 

jak również o akcenty; dopasowanie 

barwy światła, tak, aby wydobyły 

i podkreśliły piękno faktury materiałów 

(w tym przypadku piaskowca, 

grafitowych, klinkierowych cegieł, 

przyciemnionego szkła). 

Na wejściowych schodach do firmy 

zastosowano oprawy, które oprócz 

zachowania dobrej widoczności poszczególnych 

stopni podkreślają jaśniejsze 

podświetlenie schodów, aby 

uniknąć pojawienia się cienia osoby 

wchodzącej. Foyer z licznymi przeszkleniami, 

potęgującymi reprezentacyjny 

klimat zakładu zobowiązywało 

nas do umieszczenia w nim m.in.: wyszukanych 

cylindrycznych opraw Sail 

70W firmy Quattrobi połączonych 

z kwadratem zbudowanym na oprawach 

liniowych 35W marki Elgo. 

To charakterystyczne zmiksowanie 

światła metalohalogenkowego, 

oświetlenia halogenowego ze świetlówkowym 

pozwoliło graficznym, 

klinkierowym ścianom kontrastować 

z kremowym, ciepłym piaskowcem, 

a zza przeszkleń znajdujących się 

w okolicy wejścia przyciągać uwagę 

z zewnątrz a także emanować elegancją 

i szykiem. 


Wspólnym założeniem z architektem 

było skorelowanie aspektu estetycznego 

z oczekiwaniami inwestora 

w zakresie kosztów inwestycyjnych. 

Dlatego też, zastosowano eksperymentalnie 

bogatą mieszankę opraw, 

komponujących się z otoczeniem 

i funkcją światła. Ale przyznam, że nie 

lada sztuką było pogodzenie jakości 

i ceny. Wykorzystano aż dziesięć typów 

opraw: na zewnątrz firmy – piękne, 

futurystyczne słupy marki Ligman 

oraz Leds natomiast wewnątrz – oprawy 

firm: Quattrobi, Philips Lighting 

Poland, Klewe, Elgo, Luxime, Lena 

Lighting, Kanlux. Zastosowanie tych 

dziesięciu rodzajów opraw, jak i niejednakowych 

typów źródeł światła pozwoliło 

na przepiękne ukazanie i podkreślenie 

walorów estetycznych ścian, 

roślinności, stolarki aluminiowej; 

a dzięki odpowiednio rozmieszczonemu 

oświetleniu stopni (wykorzystano 

trwałe źródła diodowe o mocy 1W) 

uzyskano zaskakujący, ciekawy efekt 

podświetlenia schodów, który idealnie 

komponuje się z wnętrzem. Bryła 

budynku nie została oświetlona, ale 

teren zielony z ciekawie podświetlonym 

wieczorami drzewostanem i tak 

przyciąga uwagę. 

Dzięki zainstalowanemu światłu całość 

nabrała harmonii, przejrzystości 

i urzeka Klientów firmy Rodex swoim 

pięknem. 

Projektant i doradca oświetlenia 

inż. Krzysztof Nowakowski 

7

GE Power 

Janusz Stępień 

Dyrektor Sprzedaży firmy GE Power Controls 

– W historii każdej firmy najbardziej 

intrygujące są jej początki. Jak 

wyglądały pierwsze kontakty 

biznesowe z Grupą EL-Plus? 

Pierwsze kontakty handlowe pomiędzy 

naszymi firmami miały miejsce na początku 

2002 roku. Przyznam, że start 

był niełatwy; obie strony poszukiwały 

najkorzystniejszych, gwarantujących 

rozwój rozwiązań. Rozmowy, w trakcie 

których omawialiśmy warunki brzego- 

we trwały ponad 2 miesiące. Umowę 

podpisaliśmy w połowie 2003 roku. 

Pierwszymi udziałowcami, którzy rozszerzyli 

sprzedaż o nasze produkty 

były firmy: ELHURT – ELMET z Białegostoku, 

SEA z Piaseczna i ELGRA 

z Bytomia. Sprzedaż dotyczyła głównie 

styczników z naszej fabryki Elester. Kolejnymi 

produktami, które dołączyły 

do listy to: aparatura modułowa i wyłączniki 

silnikowe MBS. Przystąpienie 

do współpracy kolejnych udziałowców 

przyczyniło się do dynamicznego 

wzrostu sprzedaży, który trwa do dnia 

dzisiejszego, pozwalając równocześnie 

na długofalową poprawę wzajemnych 

relacji biznesowych. 

– Do grona, jakich Klientów zalicza 

Pan Naszą Grupę? 

Dystrybucja jest najważniejszym kanałem 

sprzedaży dla Power Controls. Siła 

współpracy EL-Plus i GE polega przede 

wszystkim na połączeniu elastyczności 

i rozumienia specyfiki dystrybucji przez 

producenta, jakim jest GE oraz dobrej 

organizacji ogólnokrajowej grupy firm 

działających zgodnie z potrzebami 

rynków lokalnych. Firma EL-Plus 

umożliwia nam dotarcie do wielu 

zróżnicowanych grup klientów 

finalnych przy jednoczesnej 

wizji działania pod logo EL-Plus. Lojalność 

GE w stosunku do kanału dystrybucji 

zapewnia EL-Plus-owi wsparcie 

producenta wszędzie tam gdzie jest to 

potrzebne, ale też umożliwia długofalowe 

planowanie partnerstwa. Grupa 

EL-Plus znajduje się w ścisłej czołówce 

odbiorców GE Power Controls w Polsce 

nie tylko ze względu na generowane 

obroty, lecz także umiejętność szybkiego 

reagowania na zmiany warunków 

rynkowych. 

– Ge Consumer & Industrial jest 

globalną firmą korporacyjną 

o różnorodnym zakresie 

działalności. Proszę przybliżyć 

naszym Czytelnikom historię tego 

koncernu? 

GE Consumer & Industrial jest częścią 

General Electric, firmy nawiązującej 

do działalności swojego założyciela, 

Thomasa Edisona. Firma zmieniała się 

przez dekady, aktywnie uczestnicząc 

w skrajnie różnych warunkach biznesowych 

i międzykulturowych. Obecnie 

GE to ponad 300 tys. pracowników oraz 

przychody roczne na poziomie powyżej 

180 mld dolarów. Do głównych obszarów 

aktywności GE zaliczyć możemy: 

silniki lotnicze, lokomotywy, elektrownie 

wiatrowe, aparatura medyczna, 

W 2009 roku GE Power Controls 

wprowadzi przełomowe 

rozwiązania w zakresie aparatury 

modułowej przy wykorzystaniu 

dwóch wyłączników nadmiarowoprądowych 

w jednym module.

usługi finansowe, sieć kanałów telewizyjnych 

wraz z największym studio 

nagraniowym NBC Universal, Security 

i wiele innych. Warto również wspomnieć, 

iż wiele obszarów dzisiejszej 

cywilizacji opiera się na rozwiązaniach 

i wynalazkach GE między innymi: żarówka 

w 1879 roku, pierwszy silnik 

odrzutowy w 1941 roku, komputerowy 

tomograf w 1976 roku, czy turbina wiatrowa 

o mocy 3,6 MW w 2003 roku. Dynamicznie 

postępujący proces doskonalenia 

technologii w uzupełniających się 

sektorach gospodarki zapewnia GE charakter 

globalny z dużymi zdolnościami 

adaptacyjnymi. W Polsce dla GE pracuje 

10 tysięcy osób: w dwóch Bankach – GE 

Money Bank i BPH, trzech fabrykach 

– GE Power Controls w Łodzi, Bielsku 

Białej i Kłodzku oraz centrach sprzedaży 

i dwóch centrach technicznych. Generowane 

przychody w naszym kraju 

przekroczyły 1mld dolarów. Jedną z inicjatyw 

jest Engeneering Design Center 

w Warszawie gdzie ponad 800 inżynierów 

projektuje elementy najnowocześniejszych 

silników odrzutowych. 

– Który z rynków zbytu jest najbardziej 

obiecujący? 

GE ma bogatą historię wprowadzania 

innowacji oraz doświadczenie w długofalowym 

rozwoju firmy. Z pewnością 

stara gospodarka jest ważną częścią firmy, 

jednak GE inwestuje również w rozwiązania 

przyjazne środowisku przy inicjatywie 

ecomagination a ostatnio rozwija 

również przedsięwzięcie healthymagination, 

polegające na inwestowaniu 

w technologie zapewniające poprawę 

warunków zdrowotnych jednostek ludzkich. 

GE od początku swojego istnienia 

inwestowało w rozwój zaawansowanych 

technologii zwracając uwagę na ogólnoświatowe 

trendy wyznaczające postęp, 

dlatego też sądzę, że obszary przemysłu, 

energetyki oraz ekologii będą dla naszej 

firmy szczególnie ważne. 

– Jakie były początki firmy GE Power 

Controls w Polsce? 

Inwestycje GE Power Controls w Polsce 

sięgają lat 90-tych minionego wieku, 

kiedy to dokonała się akwizycja zakładów 

produkcyjnych Elester w Łodzi 

oraz Apeny w Bielsku Białej. Następnie 

powstała fabryka aparatury niskiego 

napięcia w Kłodzku, co spowodowało 

zwiększenie aktywności naszej firmy 

w Polsce. Transfer technologii z zachodniej 

Europy do Polski sprzyja konsolidacji 

kosztów oraz dalszemu wzrostowi 

GE w tym rejonie Europy. 

– Proszę nam zdradzić, jaka jest 

strategia firmy i jej główne cele? 

Skonstruowana przez nas strategia opiera 

się na zapewnieniu pełnej dostępności 

naszych produktów dla docelowych 

grup klientów, poprzez współpracę 

z ogólnokrajową siecią dystrybucji. 

Dbamy o zapewnienie usług logistycznych 

na najwyższym poziomie oferując 

aparaturę niskiego napięcia w konkurencyjnych 

cenach. 

Naszym głównym celem jest osiągnięcie 

jednego z czołowych miejsc na 

dystrybucyjnej mapie Polski. Prowadzona 

przez nas polityka promująca 

ten kanał sprzedaży pozycjonuje GE 

jako lojalnego i wiarygodnego partnera 

handlowego zarówno w krótkim jak 

i długim okresie. 

– Jakie nowości produktowe planują 

Państwo wprowadzić na rynek 

w najbliższym czasie? 

W 2009 roku GE Power Controls wprowadzi 

przełomowe rozwiązania w zakresie 

aparatury modułowej przy wykorzystaniu 

dwóch wyłączników nadmiarowo-prądowych 

w jednym module. 

Kolejnymi produktami będą: nowa 

generacja wyłączników powietrznych 

Entelliguard, które docelowo zastąpią 

uznane na polskim rynku wyłączniki 

typu M-pact, wyłączniki SN, nowa konstrukcja 

rozdzielnic do 630A, oraz produkty 

w zakresie osprzętu IP 65. Rozwiązania 

te stworzą nowe, korzystne 

możliwości dla naszych dystrybutorów 

i ich potencjalnych klientów. Na uwagę 

zasługuje również fakt, iż jako pierwsi 

na polskim rynku wspólnie z kanałem 

dystrybucji, wprowadziliśmy program 

partnerski „GE Partner”. Jest on dedykowany 

dla odbiorców końcowych 

i pozwoli na jeszcze większą identyfikację 

GE z dystrybucyjnym kanałem 

sprzedaży oraz wspomoże promowanie 

naszych wyrobów. 

– Jak można by w kilku słowach 

określić Państwa Klientów? 

Naszym głównym kanałem sprzedaży 

jest dystrybucja, dlatego koncentruje- 

my się na długofalowej, partnerskiej 

współpracy z firmami poszukującymi 

stabilnego dostawcy. W ten sposób docieramy 

zarówno do przemysłu, OEM, 

producentów rozdzielnic jak i rozproszonego 

rynku instalatorów. 

– Jak Pan ocenia obecną sytuację na 

rynku branżowym? 

Ostatnie lata utwierdziły nas w przekonaniu 

o dużych potrzebach na polskim 

rynku a z drugiej strony pokazały też 

wyraźne różnice w standardach naszego 

kraju w porównaniu z rynkami Europy 

Zachodniej. Z pewnością możemy 

oczekiwać dalszego wzrostu popytu, 

który będzie następstwem wyrównywania 

różnic jakościowych instalacji 

w Polsce i Europie Zachodniej. Jednak 

wydarzenia ostatnich miesięcy wprowadzają 

wiele chaosu w procesy inwestycyjne 

na rynkach. Dotyczy to w podobnym 

zakresie rynku komercyjnego jak 

i budownictwa. Wstrzymywane decyzje 

o postępie prac inwestycyjnych, spadek 

wiarygodności finansowej inwestorów 

oraz obniżane prognozy wzrostu PKB 

w naszym kraju wpłyną spowalniająco 

na dynamikę rynku, co jest widoczne 

już teraz. Jestem jednak przekonany, że 

duży dopływ funduszy Unijnych oraz 

planowane mistrzostwa Europy w piłce 

nożnej EURO 2012 przyczynią się do 

zdynamizowania inwestycji w zakresie 

infrastruktury, obiektów komercyjnych, 

hotelarskich, itp., powodując tym 

samym złagodzenie zarysowujących się 

negatywnych zjawisk. 

– Jak Pan postrzega kierunek dalszej 

współpracy pomiędzy naszymi 

firmami? 

Obecna sytuacja zmusi nasze firmy do 

intensywnej, kreatywnej i partnerskiej 

współpracy, co pomoże w zdobywaniu 

kolejnych rynków i nowych klientów. 

Zarówno UHE EL-Plus jak i GE Power 

Controls nie osiągnęły jeszcze większościowego 

udziału w rynku a to oznacza, 

że wciąż istnieją możliwości wzrostów. 

Wspólnie mamy wiele atutów, które 

trzeba jak najefektywniej wykorzystać. 

W tym zakresie jestem optymistą i liczę 

na odkrycie nowych możliwości naszej 

dalszej współpracy. 

Dziękujemy za udzielenie wywiadu 

Redakcja ELektroPLUS’a 

ELektroPlus Nr 2/2009 (15) 9

PHILIPS 

10 

ELektroPlus Nr 2/2009 (15)


Jeszcze.więcej. 

dla bezpieczeństwa 

Rozłączniki izolacyjne 

z bezpiecznikami 

od 160 A do 630 A 

Seria łączników i gniazd 

www.schneider-electric.pl

Moduły LED 

z rodziny LINEARlight 

firmy OSRAM 

Diody elektroluminescencyjne (LED) 

należą do najnowocześniejszych i bardzo 

dynamicznie rozwijających się źródeł 

światła. W obecnej chwili LED są 

powszechnie stosowane w oświetleniu 

sygnalizacyjnym, motoryzacji, reklamie 

świetlnej i iluminacji obiektów. Nowe 

konstrukcje LED pozwalają na coraz 

szersze ich zastosowanie w oświetleniu, 

dają projektantom wnętrz nieograniczone 

możliwości tworzenia 

nowoczesnego oświetlenia ogólnego 

i akcentującego. Firma OSRAM 

oferuje wiele modułów diodowych. 

Do ich głównych zalet w porównaniu 

z tradycyjnymi źródłami światła, można 

zaliczyć: 

– bardzo długą trwałość, średnio od 

30 000 do 70 000 godzin, 

– wysoką skuteczność świetlną, która 

jest już porównywalna ze skutecznością 

świetlówek – w najnowocześniejszych 

rozwiązaniach osiąga wartość 

90lm/W, 

– wysoką odporność na wstrząsy i wibracje, 

– brak promieniowania podczerwonego 

(IR) i nadfioletowego (UV) w świetle, 

co oznacza, że kolory oświetlanych 

przedmiotów nie blakną. 

Optymalną pracę LED i modułów diodowych 

uzyskuje się dzięki zastosowaniu 

zasilaczy elektronicznych OPTOTRONIC®. 

LINEARlight Flex® 

Firma OSRAM oferuje trzyletnią gwarancję 

na systemy oświetleniowe składające 

się z modułów LED oraz elektronicznych 

zasilaczy OPTOTRONIC®. 

Szczegóły na stronie 

www.osram.pl/gwarancjesystemowe 

LINEARlight 

Moduł LINEARlight składa się z 32 

LED umieszczonych na sztywnej płytce 

drukowanej o wymiarach: dł. 448 mm 

x szer. 10 mm x wys. 4 mm. Istnieje 

możliwość podziału na mniejsze jednostki 

bez utraty funkcjonalności; najmniejsza 

jednostka zawiera 4 diody. 

Moduł może być wyposażony w zestaw 

soczewek skupiających światło w wiązkę 

o kącie rozsyłu wynoszącym 20°. 

LINEARlight ma uniwersalne zastosowanie 

w oświetleniu akcentującym, 

wspaniale nadaje się do oznakowania 

dróg i konturów (np. do oznakowania 

dróg ewakuacyjnych, krawędzi i stopni 

schodów). Oferowane są w barwach 

światła: białej, czerwonej, pomarańczowej, 

żółtej, zielonej i niebieskiej. 

LINEARlight Flex® 

i LINEARlight Power Flex® 

Moduły LINEARlight Flex® 

i LINEARlight Power Flex® są 

modułami, w których diody 

umieszczone są na elastycznej taśmie 

LINEARlight 

samoprzylepnej. W zależności od 

typu modułu LINEARlight Flex® 

diody świecą do góry lub w bok. 

Liczba zastosowanych w modułach 

diod wynosi: 120 diod w przypadku 

LINEARlight Power Flex®, 300 diod 

w przypadku LINEARlight Flex® 

SIDELED (diody świecą w bok) i 600 

diod w przypadku LINEARlight Flex® 

TOPLED (diody świecą do góry). 

Wymiary modułu zależne są od typu 

i wynoszą: 

– moduł LINEARlight Power Flex®: dł. 

2800 mm x szer. 10 mm x wys. 3 mm, 

– moduł LINEARlight Flex® TOPLED: 

dł. 8400 mm x szer. 10 mm x 

wys. 3 mm, 

– moduł LINEARlight Flex® SIDELED: 

dł. 4200 mm x szer. 10 mm x 

wys. 4,2 mm. 

Moduły LINEARlight i LINEARlight 

Power Flex® idealnie nadają się do 

tworzenia długich linii świetlnych, 

podświetlania struktur przestrzennych, 

podświetlania konturów lad 

lub poręczy, podświetlania materiałów 

rozpraszających światło. Moduły 

LINEARlight Flex dostępne są w barwach 

światła: białej, czerwonej, żółtej, 

zielonej i niebieskiej natomiast moduły 

LINEARlight Power Flex® dostępne 

są w białej barwie światła. 

OSRAM 


O P R A W Y U L I C Z N E 

A S T R A r o a d 

jasna strona nocy 

b r i g h t s i d e o f t h e n i g h t 

Lena Lighting S.A., ul. Kórnicka 52, 63-000 Środa Wlkp., tel. +48 (061) 286 03 00, fax +48 (061) 285 40 59

Praktyczne sposoby 

ochrony przeciwprzepięciowej 

urządzeń w obiektach budowlanych 

Firma MOELLER ma w swojej ofercie aparaty, które skutecznie chronią 

urządzenia znajdujące się w obiektach budowlanych przed skutkami 

przepięć. Aby zapobiec uszkodzeniu tych urządzeń, stosuje się wewnątrz 

budynku trójstopniowy system ochrony przeciwprzepięciowej: klasy I, 

II, III (wg IEC 61643-1) /B, C, D (wg DIN VDE 0675). 

W poniższym 

artykule chcemy 

przedstawić Czytelnikom 

kilka praktycznych przykładów 

rozwiązań z zakresu ochrony 

przeciwprzepięciowej polecanych 

przez firmę MOELLER. 

Ograniczniki przepięć klasy B+C 

cieszą się coraz większą popularnością 

wśród projektantów oraz elektryków 

ze względu na brak ograniczeń dotyczących 

odległości między poszczególnymi 

stopniami ochrony, a także 

prostotę montażu całego zestawu. 

Przewody łączące ograniczniki 

przepięć klasy B i zestawy B+C w sieci 

elektrycznej z szyną wyrównawczą 

powinny być jak najkrótsze. Zaleca 

się, aby długość przewodów połączeniowych 

nie przekraczała 0, 5 m 

(rys. 1). Ze względu na ogromne siły 

dynamiczne powstające podczas wyładowań, 

należy pamiętać o solidnym 

mocowaniu przewodów w zaciskach 

ograniczników przepięć. 

Dla budynków wielopiętrowych mających 

instalację odgromową firma 

MOELLER zaleca montaż ograniczni- 

Rys. 1. Przykład montażu 

ograniczników przepięć 

klasy C typu SPC 

w rozdzielnicy licznikowej 

ka przepięć klasy B+C w rozdzielnicy 

głównej oraz dodatkowych ograniczników 

przepięć klasy C na każdym 

piętrze (rys. 4). Ograniczniki klasy C 

chronią instalacje i odbiorniki przed 

przepięciami zredukowanymi przez 

ograniczniki przepięć klasy B oraz 

przed przepięciami wywołanymi podczas 

załączania różnego rodzaju urządzeń, 

np. silników, spawarek, transformatorów. 

Rysunek 2 przedstawia 

widok typowej rozdzielnicy mieszkaniowej 

z zainstalowanym ogranicznikiem 

klasy C. 

Pamiętajmy, że przy pomiarze rezystancji 

izolacji niezbędne jest odłączanie 

ograniczników przepięć klasy C! 

Dla czułej i kosztownej aparatury medycznej, 

informatycznej oraz przemysłowej 

wymagającej niezawodnej pracy 

zaleca się stosowanie dodatkowo stopnia 

klasy D. Najczęściej ograniczniki 

klasy D są instalowane przed serwerami, 

sprzętem Hi-Fi i TV. W ofercie 

firmy MOELLER znajdują się trzy 

typy ograniczników przepięć klasy D 

Rys. 2. Ogranicznik przepięć 

klasy C zainstalowany 

w rozdzielnicy mieszkaniowej. 

część II 

Rys. 4. Budynek wielopiętrowy z instalacją 

odgromową, zasilany linią kablową. Montaż 

ograniczników przepięć: w rozdzielnicy głównej 

- klasa B+C, typ SP-B+C/3.., w rozdzielnicy 

piętrowej - klasa C, typ SPC-S-20/280/.. 

(rys. 3) różniące się sposobem montażu: 

na szynę TS 35 mm SPD-S-1+1, bezpośrednio 

w gniazdku SPD-STC i w kanałach 

kablowych VDK 280ES. 

Dla wszystkich wyżej wymienionych 

ograniczników przepięć klasy D obowiązują 

wspólne zasady: 

– należy je instalować jak najbliżej 

chronionego urządzenia, 

– należy je montować za wyłącznikami 

różnicowoprądowymi, 

– stosowanie w obiekcie tylko ograniczników 

przepięć klasy D nie zapewnia 

dostatecznej ochrony urządzeń. 

a) b) c) 

Andrzej Majewski 

Rys.3. Ograniczniki przepięć klasy D: 

a) SPD-STC do montażu w gniazdku, 

b) SPD-S-1+1 na szynę TS 35mm, 

c) VDK 280ES demontażu w kanałach kablowych. 

MOELLER 


SCHNEIDER 

ELECTRIC 

Osprzęt elektroinstalacyjny serii 

Unica część II 

16 

Nowoczesne rozwiązania konstrukcyjne i technologiczne oparte o mikroelektronikę, takie jak: ściemniacze, 

łączniki czasowe czy czujniki ruchu pozwalają instalować produkty elektroniczne tak samo łatwo jak inne 

produkty serii Unica. 

Unica to nie tylko wzornictwo i bogactwo 

asortymentu, ale i wiele rozwiązań 

ułatwiających i przyśpieszających pracę 

instalatora. Największe zalety to: 

• Małe rozmiary – korpusy produktów 

elektronicznych zajmują w puszce 

równie mało miejsca, co łączniki konwencjonalne, 

znacznie ułatwiając ich 

zainstalowanie i okablowanie. 

Unica - małe gabaryty 

• Bezbłędne i proste podłączenie elektroniki 

– wszystkie zaciski są oznaczone 

w czytelny sposób, co umożliwia 

szybkie i poprawne podłączenie 

przewodów giętkich lub sztywnych 

o przekroju 2,5 mm 2 . Zaciski zasilania 

i sterowania są umieszczone oddzielnie 

dla łatwiejszego rozróżnienia, 

a śruby zacisków poluzowane w celu 

skrócenia czasu montażu. 

• Więcej funkcji – bez konieczności 

prowadzenia dodatkowego przewodu: 

ściemniacz, czujnik ruchu lub łącznik 

czasowy może zastąpić szybko i łatwo 

zamontowany w puszce zwykły łącznik 

1-biegunowy. 

• Wyraźne oznaczenia – szczegóły 

instalacji, schematy montażowe, optymalne 

długości zarobienia żył są 

wyraźnie oznaczone na ściankach 

łączników. 

Unica - wyraźne oznaczenia 

• Szybkie i bezpieczne podłączenie 

– lejkowate wejście, ułatwiające 

wprowadzenie przewodu do automatycznego 

zacisku łącznika. Zaciski 

pozwalają na wygodne wprowadzenie 

żył o przekroju do 2,5 mm 2 i mają wysokie 

ścianki oddzielające, co pozwala 

uniknąć niebezpieczeństwa zwarć 

przy korzystaniu z przewodów giętkich. 

Unica – lejkowate wejścia 

zacisku łącznika 


• Prosta instalacja – oznaczone kolorami 

zaciski przewodów pozwalają 

uniknąć pospolitych błędów, pojawiających 

się w wyniku zmęczenia 

lub monotonii powtarzalnych zadań. 

Unica – oznakowane kolorami 

automatyczne zaciski łącznika 

• Krótki czas podłączenia – liniowe 

ułożenie zacisków gniazda umożliwia 

jednoczesne przycięcie żył, gniazda 

są wyposażone w śruby zaciskowe 

wstępnie poluzowane, co eliminuje 

jeden etap instalacji. 

Unica – liniowo ułożone 

zaciski gniazda 

• Bezpieczeństwo użytkowników 

i instalatora – przesłony torów prądowych, 

zapobiegające włożeniu do 

gniazd jakichkolwiek przedmiotów 

przez dzieci. Dobrze zwymiarowane

zaciski są oddzielone wysokimi ściankami, 

aby uniknąć niebezpieczeństwa 

zwarcia przy zastosowaniu giętkich 

przewodów. 

Unica – przesłony torów prądowych 

Unica – zaciski gniazd 

oddzielone wysokimi ściankami 

• Lepsze zamocowanie i styk – przewody 

są mocowane za pomocą zacisku 

z wahliwą podkładką, który zapewnia 

lepsze trzymanie i styk, nawet 

przy żyłach o różnych średnicach. 

Unica – zacisk z wahliwą 

podkładką 

• Oszczędność miejsca – umieszczenie 

wejścia dla przewodów od góry 

oznacza, że gniazdo zajmuje mniej 

miejsca. 

• Łatwy i jednoznaczny montaż płytki 

gniazda pojedynczego – plakietka 

czołowa gniazd pojedynczych jest 

montowana do mechanizmu gniazda 

na zasadzie zatrzasku. Demontaż 

Unica – wejście 

dla przewodów od góry 

płytki odbywa się za pomocą wkrętaka. 

Zmiana w konstrukcji plakietki 

czołowej została wprowadzona 

w listopadzie ubiegłego roku. Dzięki 

wprowadzonym zmianom plakietka 

jest trwale i estetycznie połączona 

z mechanizmem gniazda. 

Unica– nowa konstrukcja 

plakietki gniazda pojedynczego 

Wieloletnie badania i doświadczenie 

pozwoliły firmie Schneider Electric na 

wyprodukowanie jednej z najlepszych 

ramek montażowych na rynku, łącząc 

wytrzymałość i odporność na korozję 

z łatwością użytkowania i montażu. 

Ramka ta charakteryzuje się następującymi 

cechami: 

Unica – ramka montażowa 

z Zamaku 

• Brak ostrych krawędzi – produkowana 

w Zamaku ramka montażowa 

nie jest wykrawana z blachy, co powoduje, 

że jest wytrzymała i odporna 

na korozję. 

• Łatwość montażu – ramka montażowa 

mocowana jest do puszki za 

pomocą pazurków lub opcjonalnie 

za pomocą wkrętów, posiada również 

otwory do bezpośredniego mocowania 

do ścian za pomocą kołków rozporowych. 

• Perfekcyjne łączenie w zestawy 

– wczepy umożliwiające idealne połączenie 

ramek montażowych w zestawy. 

• Zawsze prosta – łatwiejsza do wyosiowania, 

z prostą powierzchnią 

podpierającą, co ułatwia zastosowanie 

poziomicy. 

Ostateczny wygląd instalacji nie zależy 

jedynie od koloru i wzornictwa 

widocznych elementów. Równie istotne 

jest, aby wszystkie elementy osprzętu 

pasowały do siebie, pasowały do otoczenia, 

w którym są zamontowane i aby 

były wytrzymałe. Materiały zastosowane 

do produkcji osprzętu Unica zapewniają 

trwałość koloru i odporność na 

zarysowania, a gładka błyszcząca powierzchnia 

klawisza/pokrywy i ramki 

powoduje, że jest ona łatwa do utrzymania 

w czystości. 

Ramki zewnętrzne zatrzaskują się 

na ramce montażowej w czterech miejscach 

przy pomocy zakotwiczonych 

kołków, pozwalając na precyzyjne zamontowanie 

na nierównych ścianach. 

Unica – montaż ramki zewnętrznej za 

pomocą zakotwiczonych kołkówu 

Reasumując, seria Unica zaprojektowana 

z dbałością o każdy szczegół, wyróżnia 

się atrakcyjnym, nowoczesnym 

wzornictwem, które pasuje do każdego 

wnętrza. Jest to oferta pozwalająca zaspokoić 

upodobania najbardziej wymagających 

użytkowników i podkreślić 

charakter każdego wnętrza. 


GE Power 

18 

Wyłączniki UNIBIS EPC 

firmy GE Power Protection 

Nowa seria wyłączników UNIBIS pozwala zredukować ilość miejsca zajmowanego przez wyłączniki 

nawet o 50%. Dzięki temu możliwe jest zastosowanie mniejszej skrzynki lub rozdzielnicy, ograniczenie 

miejsca potrzebnego na zabudowę oraz obniżenie kosztów instalacji. Oprócz wykorzystania w nowych 

instalacjach, aparaty są szczególnie pomocne w przypadku modernizacji i rozbudowy już działających 

systemów elektrycznych. 

Rys. 1 1 Seria wyłączników Unibis od prawej:1P+1P/ 1mod; 1P+N/ 1mod; 2P/ 1mod; 3P/ 2mod; 4P/ 2mod 

Rys. 2 EPC 611 dwa wyłączniki B16 w jednym module 


Obecnie na rynku funkcjonuje cała gama wyłączników 

nadprądowych, dla których stosunek liczby biegunów 

do liczby modułów jest równy jeden. Innymi słowy 

wyłączniki 1 biegunowe mają szer. jednego modułu, 2 biegunowe 

dwóch modułów i tak dalej. 

GE Power Protection od kilku lat prowadziła badania nad 

nową koncepcją wyłączników, o zredukowanych wymiarach, 

które pozwoliłyby zaoszczędzić miejsce w rozdzielnicy. 

Efektem tych prac jest nowatorska seria wyłączników UNIBIS 

oferowanych w różnych konfiguracjach biegunowych (Rys. 1). 

Właściwości 

Wyłączniki nadprądowe w wersji 1P+N i 2P mają szer. jednego 

modułu, a wykonanie 3P i 4P zajmuje miejsce tylko dwóch 

modułów. Jednak najważniejszym wyłącznikiem, dotąd niespotykanym 

na rynku będzie wariant 1P+1P w 1 module (Rys. 2); 

dwa wyłączniki, każdy z niezależną dźwignią załączającą, zamknięte 

w jednomodułowej obudowie. Jest to możliwe dzięki

specjalnej konstrukcji wyłączników. 

Każdy biegun posiada zabezpieczenie 

zwarciowe i przeciążeniowe, a modyfikacja 

polega m. in. na umiejscowieniu 

wyzwalaczy przeciążeniowych po przeciwległych 

stronach wyłącznika. 

Aby zastąpić 24 szt. tradycyjnych wyłączników 

1P (zajmujących w skrzynce 

dwa rzędy po 12 modułów) wyłącznikami 

1P+1P, potrzebnych jest tylko 12 szt. 

aparatów nowego typu, które mieszczą 

się w skrzynce jednorzędowej. 

Dane techniczne 

Wyłączniki nadprądowe UNIBIS 

EPC oferowane są na prądy znamionowe 

od 2 do 40A dla charakterystyk wyzwalania 

B oraz C. Dostępna jest szeroka 

gama konfiguracji biegunowych: 

1P+1P, 1P+N, 2P, 3P, 4P. Obciążalność 

zwarciowa wyłączników z torem neutralnym 

6 i 10 kA dla pozostałych wykonań 

6 kA (według EN 60 898-1). Na 

szczególną uwagę zasługuje bardzo wysoka 

trwałość mechaniczna i łączeniowa: 

20 000/ 10 000 operacji. 

Dodatkowe zalety 

Zaciski podłączeniowe wszystkich 

wyłączników UNIBIS są w wykonaniu 

tzw. „bezpiecznym” (Rys. 3). Posiadają 

blokadę uniemożliwiającą wprowadzenie 

przewodu za zacisk, co może się 

zdarzyć przy podłączaniu w trudno do- 

Rys. 3 Zaciski bezpieczne 

stępnych miejscach. Są przystosowane 

na przewody o przekroju do 16 mm 2 . 

Maksymalny moment dociskowy śruby 

to 3 Nm. Opracowany został także specjalny 

system szyn zbiorczych w celu 

prostego i szybkiego łączenia zacisków 

Rys. 4 Podłączenia szynowe wyłączników 

Unibis 

do kilkunastu wyłączników (Rys. 4). 

Kolejnym udogodnieniem jest specjalny 

system mocowania wyłączników na 

szynie TH (Rys. 5). Podwójny system 

zatrzasków (góra, dół) ułatwia ich montaż 

i demontaż nawet, gdy ich zaciski 

podłączone są szyną zbiorczą. 

Rys. 5 Podwójne zatrzaski mocujące 

wyłącznik na szynie TH 

Wyłączniki UNIBIS mogą współpracować 

ze stykami pomocniczymi typu 

‘CA Unibis’. Oprócz monitorowania 

stanu pracy i sygnalizacji wyzwolenia 

pełnią one także funkcję interfejs pomiędzy 

wyłącznikiem i pozostałymi 

elementami wyposażenie dodatkowego 

tj. wyzwalacze, zdalne napędy (Rys. 6). 

Wszystkie wyłączniki posiadają okienka 

opisowe pod dźwigniami. 

Zastosowanie 

Głównym obszarem zastosowania 

wyłączników UNIBIS jest oczywiście 

budownictwo mieszkaniowe i komercyjne. 

Wprowadzenie wyłączników 

o szer. mniejszej o połowę w porównaniu 

do tradycyjnego wykonania pozwoli 

zredukować gabaryty skrzynki 

instalacyjnej czy rozdzielnicy nawet 

o 50%. Wpływa to bezpośrednio na 

obniżenie kosztów całej instalacji oraz 

zredukowanie miejsca potrzebnego na 

zabudowę. 

Rys. 6 Wyłącznik EPC 62 ze stykiem 

pomocniczym CA i wyzwalaczem 

wzrostowym po lewej 

stronie 

Własności wyłączników UNIBIS zostaną 

szczególnie docenione w przypadku 

modernizacji lub rozbudowy istniejącej 

instalacji. 

Co zrobić, jeśli należy zabezpieczyć 

nowo dodany odbiornik, a w skrzynce 

brak rezerwy? Wystarczy w miejsce jednego 

z zainstalowanych wyłączników 

1P wstawić wyłącznik UNIBIS 1P+1P 

w jednym module. Dzięki temu otrzymamy 

dodatkowy, niezależny biegun 

do zabezpieczenia nowego odbioru. 

Oprócz sektora budowlanego, wyłączniki 

UNIBIS są także idealnym rozwiązaniem 

dla firm typu OEM, producentów 

maszyn i urządzeń, a także producentów 

rozdzielnic. 

Pawel Bigda 

GE Consumer & Industrial 

Power Protection 

Ul. Syrokomli 6, 

03-335 Warszawa 

tel. (22) 519 76 00, 

fax (22) 519 76 02 

www.gepc.pl 


GE Power 

20 

Nowe wyłączniki Fixwell 

firmy GE Power Protection 

Rys. 1 Dolne zaciski wyłączników nadprądowych 

i różnicowoprądowych w wersji wtykowej 

Rys. 2 Praktyczny sposób podłączania wyłączników 

14 mm 

14 mm 

14 mm 


Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom dużej grupy 

klientów firma GE Power Protection wprowadza na 

rynek najnowsze rozwiązanie w zakresie aparatury 

modułowej – serię wyłączników nadprądowych 

i różnicowoprądowych o nazwie Fixwell. 

Najważniejszą zaletą nowych wyłączników Fixwell jest 

specjalnie zaprojektowany system zacisków zapewniających 

perfekcyjne podłączanie przewodów i szyn bez 

używania narzędzi w kilka sekund. Testy porównawcze wykazały 

znaczne ograniczenie czasu montażu w porównaniu do wyłączników 

standardowych: 

– do 50% w przypadku stosowania śrubokręta, 

– do 30% w przypadku stosowania wkrętarki. 

Wyłączniki Fixwell zbudowane są na bazie wyłączników Redline, 

ale posiadają specjalnie zmodyfikowane zaciski podłączeniowe 

opisane poniżej. 

Dolne zaciski podłączeniowe 

Wszystkie wyłączniki nadprądowe i różnicowoprądowe Fixwell 

są wyposażone od dołu w dwa typu zacisków (Rys. 1): 

– główne zaciski windowe na przewody o przekrojach do 

50 mm2 14 mm 

, 

– dodatkowe zaciski wtykowe na kołkowe szyny zbiorcze. 

Głównym celem wprowadzenia specjalnych zacisków wtykowych 

jest ograniczenie czasu instalacji do minimum. Dodatkowo 

czynności podłączeniowe zostały maksymalnie ułatwione. 

Podłączanie grupy wyłączników jest bardzo proste, wystarczy 

wcisnąć (do oporu) kołki szyny do zacisków wtykowych i gotowe; 

aby rozłączyć należy odciągnąć szynę w dół. Nie wymaga 

dokręcania śrub oraz używania narzędzi. 

Nowe rozwiązanie gwarantuje pewność i stabilność podłączenia 

na długi okres eksploatacji. 

Górne zaciski podłączeniowe 

Od góry wyłączniki nadprądowe Fixwell są wyposażone 

w specjalne zaciski bezśrubowe – dwa – niezależne na każdy 

biegun (Rys. 3). Są one przystosowane do podłączania przewodów 

sztywnych oraz giętkich o maksymalnym przekroju do 

4 mm 2 (x 2). Przed wprowadzeniem przewodu do zacisku należy 

odizolować jego koniec na odcinku 14 mm. Wskaźnik na obudowie 

wyłącznika (od góry lub z boku) pozwala na odmierzenie

dokładnej długości bez konieczności 

stosowania miarki (Rys. 3 i 4). 

Rys. 3 Górne zaciski wyłączników 

nadprądowych w wersji bezśrubowej 

Rys. 4 Prowadnice kierujące przewód 

prosto do zacisku 

Kolejnym ułatwieniem przy podłączaniu 

są specjalne wyprofilowane 

w górnej obudowie prowadnice kierujące 

przewód prosto do otworu zacisku 

(Rys. 4). Jest to szczególnie przydatne 

w sytuacji ograniczonej widoczności 

przy montażu. Po wciśnięciu (do oporu) 

odizolowanego końca przewodu pionowo 

do otworu zaciskowego czynność 

podłączeniowa jest zakończona i nie 

wymaga dodatkowego dociskania. Aby 

„zwolnić” przewód wystarczy wcisnąć 

przycisk z przodu wyłącznika w miejscu 

gdzie w standardowym wykonaniu 

znajduje się śruba zacisku (Rys. 5). 

Rys. 5 ‘Zwalnianie’ przewodu z zacisku 

Unikalna budowa bezśrubowych 

zacisków wyłączników Fixwell gwarantuje 

stałą siłę docisku znacznie przekraczającą 

wymogi norm. Pewność 

podłączenia jest niezależna od długości 

czasu eksploatacji. 

Dodatkowe zalety 

Główne zaciski podłączeniowe 

wszystkich wyłączników Fixwell (podobnie 

jak Redline) są w wykonaniu 

tzw. „bezpiecznym”. Posiadają blokadę 

uniemożliwiającą wprowadzenie przewodu 

za zacisk, co może się zdarzyć 

przy podłączaniu w trudno dostępnych 

miejscach. Maksymalny moment dociskowy 

głównych zacisków to 4,5 Nm. 

Kolejnym udogodnieniem jest specjalny 

system mocowania na szynie TH. 

Po odhaczeniu zatrzasku w dolne położenie 

można bez problemu zdjąć wyłączniki 

w kierunku „do góry” (Rys. 6). 

Jest to szczególnie przydatne przy wymianie 

jednego z grupy wyłączników 

połączonych szyną zbiorczą od dołu; nie 

ma konieczności demontowania szyny. 

Rys. 6 Łatwy demontaż wyłączników 

do góry 

Wyłączniki Fixwell mogą współpracować 

ze stykami pomocniczymi typu 

CA, które posiadają specjalne wycięcia 

na szyny podłączeniowe (Rys. 7). 

Podstawę styku można obracać o 180º 

w zależności czy szyny są prowadzone 

górą czy dołem. Wszystkie wyłączniki 

posiadają okienka opisowe pod dźwigniami. 


Wyłączniki nadprądowe w wersji 

Fixwell oferowane są na prądy znamionowe 

od 6 do 63A dla charakterystyk 

wyzwalania B oraz C. Dostępna jest szeroka 

gama konfiguracji biegunowych: 

1, 2, 3, 4P, 1P+N, 3P+N. Obciążalność 

zwarciowa wyłączników typu EPP60 to 

Rys. 7 Wyłącznik nadprądowypołączony 

ze stykiem pomocniczym 

typu 

CA 

6 kA, dla EPP100 to 10kA według EN 

60 898-1. Na szczególną uwagę zasługuje 

bardzo wysoka trwałość mechaniczna 

i łączeniowa: 20 000/10 000 operacji. 

Wyłączniki różnicowoprądowe dostępne 

są na prądy znamionowe: 25, 40 

i 63A oraz prądy różnicowe: 30, 100, 

300 mA. Wersja FPPA to wyłącznik 

o działaniu bezzwłocznym, FPPS to 

wykonanie selektywne – obydwa typu 

A (czułe na prądy różnicowe sinusoidalne, 

pulsujące ze składową stałą). 

Wszystkie wyłączniki różnicowoprądowe 

posiadają mechaniczną sygnalizację 

wyzwolenia na skutek prądu upływu. 

Rys. 8 Wyłączniki: nadprądowy i różnicowoprądowy 

Fixwell – zaciski 

wtykowe połączone szyną 

kołkową 

Wyłączniki Fixwell są całkowicie 

kompatybilne z obecnie sprzedawaną 

serią Redline, w szczególności w zakresie 

wyposażenia dodatkowego oraz aparatów 

pomocniczych. Produkt został 

stworzony dla wymagającej grupy odbiorców. 

W szczególności dedykowany 

jest firmom instalatorskim, producentom 

szaf i rozdzielnic oraz klientom 

OEM stosującym duże ilości aparatury 

modułowej, co w efekcie pozwala uzyskać 

znaczne oszczędności. 

Paweł Bigda 

GE Consumer & Industrial 

Power Protection 

Ul. Syrokomli 6, 03-335 Warszawa 

tel. (22) 519 76 00, fax (22) 519 76 02 

www.gepc.pl 


LEGRAND 

22 

Nowe rozłączniki izolacyjne z bezpiecznikami serii 

SPX-D 160 A – 630 A 

firmy Legrand część II 

ofercie aparatury łączenio- 

W wej i zabezpieczającej, firma 

Legrand posiada szeroką gamę rozłączników 

na prądy znamionowe w zakresie 

od 16 A (FR300) do 4000 A (DMX-I). 

Kontynuując rozpoczętą w ostatnim 

numerze gazety prezentację nowej 

oferty rozłączników izolacyjnych 

serii SPX-D pragniemy w poniższym 

artykule przybliżyć Państwu jeszcze 

kilka charakterystycznych cech tych 

rozłączników. 

Istotną cechą rozłączników izolacyjnych 

SPX-D jest zdolność do rozłączania 

pod obciążeniem w najbardziej 

niekorzystnych warunkach użytkowania 

(kategoria AC 23A przy napięciu 

690 V), zarówno w przypadku zastosowania 

w rozdziale energii, jak i przy zabezpieczaniu 

silników elektrycznych. 

Ważną cechą tej grupy aparatów jest 

zapewnienie jak najwyższego poziomu 

bezpieczeństwa użytkowania, zarówno 

z punktu widzenia użytkownika jak 

Rys.1 Montaż osłon zacisków w SPX-D 400 

Rys.2 Symbol rozłącznika izolacyjnego SPX-D 

w wykonaniu 3P+N 

i zabezpieczanej instalacji, co w nowej 

serii rozłączników SPX-D zrealizowano 

poprzez: 

• uniemożliwienie dostępu do jakichkolwiek 

części będących pod napięciem, 

m. in. dzięki zastosowaniu 

osłon zacisków i pokryw bezpieczników 

(rys. 1), 

• umożliwienie blokowania pokrywy 

bezpieczników w pozycji „ON” (załączony), 

• konstrukcję dźwigni napędu, pozwalającą 

na jej blokowanie w pozycji 

„OFF” (wyłączony) aż trzema kłódkami, 

• możliwość blokady drzwi/osłony czołowej 

w pozycji „ON” (załączony), 

• stworzenie przerwy izolacyjnej po 

obu stronach wkładki bezpiecznikowej 

(podwójna przerwa stykowa) 

pozwalającej na jej bezpieczną (beznapięciową) 

wymianę, 

• zapewnienie izolowania na tym samym 

poziomie przez cały okres eksploatacji, 

nawet po przepływie prądu 

zwarcia. 

Ponadto dzięki specjalnej konstrukcji 

układów stykowych bieguna N, 

załączanych z wyprzedzeniem i rozłączanych 

z opóźnieniem w stosunku do 

styków biegunów fazowych (wykonanie 

3P+N), została zrealizowana podstawowa 

zasada ochrony przed przypadkiem 

porażenia prądem elektrycznym. Biegun 

neutralny jest zawsze umiejscowiony 

po lewej stronie aparatu, patrząc od 

strony czołowej, a jego zaciski są oznaczone 

czytelnym symbolem graficznym 

oraz literami N. 

Nowa oferta rozłączników izolacyjnych 

z bezpiecznikami obejmuje 

również szeroką gamę wyposażenia 

dodatkowego: napędy obrotowe bezpośrednie 

i pośrednie, wałki napędowe 

przedłużone, styki pomocnicze 


2NO+2NZ, osłony zacisków. Będąc 

zaś integralną częścią systemu rozdziału 

energii firmy Legrand, rozłączniki 

SPX-D są przystosowane do montażu 

w rozdzielnicach XL 3 800 (SPX-D 

160) lub XL 3 4 000 (SPX-D160-630) 

na dedykowanych podstawach montażowych 

wraz z osłonami czołowymi. 

Z punktu widzenia montażu rozłączników 

SPX-D w rozdzielnicach 

istotny jest fakt, iż prądy cieplne tych 

aparatów w stanie niezabudowanym 

(I th ) jak również w obudowie (I the ) są 

takie same, dzięki czemu nie zachodzi 

konieczność zwiększania wymiarów 

rozdzielnic w celu poprawy (warunków) 

wentylacji. 

Konstrukcja zacisków umożliwia wygodne 

przyłączanie żył kabla o przekrojach 

od 95 mm 2 do 2x185 mm 2 lub szyn 

o przekroju prostokątnym o wymiarach 

od 3x25 mm do 2x7/50 mm. 

Nowe rozłączniki serii SPX-D zostały 

zaprojektowane, zbudowane i przetestowane 

w pełnej zgodności z wymaganiami 

zharmonizowanej normy PN-EN 

60947-3 dzięki czemu, aparaty te dostosowane 

są do pracy nawet w najbardziej 

niekorzystnych warunkach. Posiadają 

też certyfikat niezależnej jednostki 

badawczej KEMA, potwierdzający 

utrzymywanie najwyższej jakości oraz 

bezpieczeństwa wyrobu w trakcie całego 

procesu produkcyjnego. Dla użytkowników 

oznacza to, że otrzymują 

oni w pełni funkcjonalne i niezawodne 

zabezpieczenie łączące w sobie funkcje 

rozłącznika izolacyjnego oraz zabezpieczenia 

chroniącego przed skutkami 

przeciążeń i zwarć. 

Więcej informacji o produkcie dostępne 

na stronie www.legrand.pl w dziale 

„Produkty/Wyłączniki i rozłączniki 

mocy”.

Elektryczne 

mierniki analogowe 

firmy.ETI.Polam 

Elektryczne mierniki analogowe to 

elektryczne przyrządy pomiarowe 

wyskalowane w jednostkach wielkości 

mierzonej. Mimo, że są wypierane 

przez przyrządy pomiarowe z odczytem 

cyfrowym, to nadal często stanowią 

bardzo ważny element instalacji 

elektrycznej kontrolno-pomiarowej. 

Umożliwiają pomiar podstawowych 

parametrów sieci elektrycznej takich 

jak: prąd, napięcie, częstotliwość, moc 

czynna i bierna, energia, współczynnik 

mocy, itp. 

Artykuł prezentuje produkty znajdujące 

się w ofercie firmy ETI Polam. 

Przedstawione w niniejszym artykule 

mierniki oferowane przez firmę ETI Polam, 

ze względu na ich budowę i sposób 

montażu można podzielić na przyrządy 

przeznaczone do montażu natablicowego 

i do zabudowy modułowej na szynie 

TH35. W wersji natablicowej występują 

cztery wielkości okna pomiarowego: 

48x48, 72x72, 96x96 i 144x144, ze skalą 

90° i 240°, natomiast mierniki do zabudowy 

modułowej mają szerokość trzech 

modułów (53 mm), rozmiar okna pomiarowego 

45x45 i skalę 90°. Wszystkie 

mierniki posiadają stopień ochrony 

IP52 (obudowa główna) oraz IP00 

(zaciski przewodów) i mogą pracować 

tylko w pozycji pionowej. Napięcie probiercze 

izolacji mierników wynosi 2 kV, 

a ich obudowy są wykonane z tworzywa 

sztucznego samogasnącego. 

Mierniki magnetoelektryczne BQ 

Miernikami o ustroju magnetoelektrycznym 

są amperomierze natablicowe 

BQ 0407, 0307, 0207, 0107 i amperomierz 

modułowy BQ 0507, które umożliwiają 

pomiar bezpośredni w zakresie 

od 6A do 25A oraz pomiar pośredni 

(po zastosowaniu rezystora bocznikującego) 

od 60A do 200A. Natomiast 

woltomierze magnetoelektryczne BQ 

0407, 0307, 0207, 0107 i woltomierz modułowy 

BQ 0507 umożliwiają pomiar napięcia 

stałego w zakresie od 25V do 250V. 

Mierniki przeznaczone do pomiaru pośredniego 

wykonane są bez skali. W zależności 

od wymaganego zakresu należy 

dopasować skalę, która jest oddzielnym 

elementem handlowym. Innymi miernikami 

o ustroju magnetoelektrycznym 

są: miernik współczynnika mocy – cosϕ 

YQ, miernik częstotliwości ZQ o zakresie 

pomiarowym 45-55 Hz (kl. 0,5) 

oraz mierniki mocy czynnej i biernej dla 

układów symetrycznie i niesymetrycznie 

obciążonych o zakresach pomiarowych 

50 kW (kVar) do 400 kW (kVar). 

Mierniki elektromagnetyczne FQ 

Mierniki elektromagnetyczne posiadają 

prostą i niezawodną konstrukcję. 

Występują jako amperomierze i woltomierze; 

umożliwiają pomiar prądu 

w zakresie od 15A do 60A (amperomierze 

natablicowe FQ 0407, 0307, 0207, 

0107 i amperomierz modułowy FQ 

0507 w sposób bezpośredni) i od 60A 

do 500A w sposób pośredni za pomocą 

przekładnika pomiarowego. W zależności 

od wymaganego zakresu należy 

dopasować skalę, która jest oddzielnym 

elementem handlowym. 

Mierniki bimetalowe MQ 

Mierniki te są wykorzystywane do 

pomiaru obciążenia szczytowego oraz 

do obserwacji obciążenia transformatorów. 

Posiadają drugą wskazówkę 

(czerwoną), która w określonym czasie 

(8 min) wskazuje wartość maksymalną 

mierzonego prądu przemiennego. Mierniki 

o ustroju bimetalowym to modułowy 

MQ 0507 (45x45) oraz natablicowe 

MQ 0407 (48x48), 0307 (72x72), 0207 

(96x6), 0107 (144x144). 

Zakresy pomiarowe mierników bimetalowych 

wynoszą: bezpośrednio do 

6A, pośrednio od 25A do 600A. 

Firma ETI Polam oferuje również 

przekładniki prądowe typu CGECT 

na znamionowe prądy pierwotne 100A- 

1600A i klasie dokładności 0,5 i 1,0. 

Przekładniki są przystosowane do nakładania 

na szynę prądową o maksymalnym 

rozmiarze 25x81 mm, jak i na 

kabel okrągły o średnicy maksymalnej 

ø32 mm. Stosowanie mierników analogowych 

łącznie z przekładnikami prądowymi 

umożliwia pomiary parametrów 

instalacji elektrycznej w szerokim 

zakresie ich wartości oraz umożliwia 

galwaniczne oddzielenie obwodów. 

ETI Polam 

Energia pod kontrolą 


Nowoczesna 

oprawa LINEA 

Nowoczesnej oprawie służącej tworzeniu magistrali świetlnych 

stawiane są wysokie i zróżnicowane wymagania dotyczące 

wszystkich stron procesu inwestycyjnego: projektanta oświetlenia, 

inwestora, dostawcy sprzętu oświetleniowego oraz wykonawcy. 

Przykładem systemu oświetleniowego zapewniającego wymierne korzyści 

na każdym etapie jest oprawa LINEA z oferty firmy LENA 

LIGHTING S. A. – czołowego producenta sprzętu oświetleniowego. 

Zaprojektowany z dbałością o jakość dostarczanego światła system 

LINEA zapewnia wysokie walory świetlne oraz odpowiedni poziom natężenia 

oświetlenia. 

Szeroka gama dostępnych wersji wynikająca z różnorodności zastosowanych 

źródeł światła, wersje z modułami awaryjnymi, odbłyśnikiem, kloszem 

z PMMA, jak i możliwość zakupu modułów systemu o długości 1,5m lub 3m 

pozwala na swobodne i prawidłowe zaprojektowanie oświetlenia. 

Przemyślana konstrukcja oprawy pozwala na szybki beznarzędziowy montaż 

jej na obiekcie. 

System LINEA to optymalne rozwiązanie do oświetlenia obiektów. Dzięki 

swoim cechom użytkowym pozwala do minimum skrócić proces inwestycyjny, 

a także uzyskać niskie koszty eksploatacji i serwisowania. Zastosowanie 

wyłącznie stateczników elektronicznych pozwala na redukcję kosztów energii, 

wysoki komfort użytkowania oraz maksymalne wydłużenie czasu eksploatacji 

świetlówki. 

Podsumowując: LINEA to dobry wybór do oświetlenia powierzchni handlowych 

i magazynowy gdzie liczy się duży poziom natężenia oświetlenia, 

długoletnia bezawaryjna praca, niskie koszty eksploatacji oraz montażu. 

GŁÓWNE ZALETY: 

- Statecznik elektroniczny 

- Wysoka sprawność świetlna 

- Szeroka paleta źródeł światła: świetlówki T8-58W; T5 – 49/80W 

- Oprawy 1,5m i 3m 

- Duża sztywność umożliwiająca montaż zawiesi co 3m 

- Wersje awaryjne dostępne z modułami 3-godzinnymi 

- Moduły łączeniowe – bez źródeł światła 

- Standardowe okablowanie przelotowe 5x2,5mm 2 . Na zamówienie 

dostępne wersje z okablowaniem 7-polowym 

- Możliwość zwieszania oraz montażu bezpośrednio na suficie 

- Intuicyjny montaż bez użycia narzędzi 

- Łatwy sposób kompletacji i zamawiania 

- Opcjonalny odbłyśnik z możliwością montażu płyty PMMA 

LENA 


Ręczny Ostrzegacz 

Rêczny ostrzegacz po¿arowy 

¿arowy 

Rêczny ostrzegacz po¿arowy 

Ręczny ostrzegacz pożarowy przezna- Zastosowanie 

Rêczny ostrzegacz po¿arowy OP1 

czony jest do stosowania w pomiesz- 

Zastosowanie Rêczny ostrzegaczprzeznaczony po¿arowyjest 

do stosowania 

Rêczny czeniach ostrzegacz przemysłowych po¿arowy OP1 użytku pub- w pomieszczeniach przemys³owych 

licznego. przeznaczony Wykonywany jest do stosowania jest w dwóch wersjach: u¿ytku publicznego. Wykonywany jest 

w pomieszczeniach przemys³owych 

podtynkowej i nadtynkowej. Każda z wersji 

u¿ytku publicznego. Wykonywany jest 

oferowana w dwóchjest wersjach: w dwóch podtynkowej typach: A i B. OP1 

typ iA nadtynkowej. w sytuacji alarmowej Ka¿da z wersji wymaga tylko zbi- 

oferowana jest w dwóch typach: A i B. 

cia szybki OP1 typco A wpowoduje sytuacji alarmowej zwolnienie przycisku. 

W OP1 wymaga typ tylko B po zbicia zbiciu szybki co należy wcisnąć 

powoduje zwolnienie przycisku. 

przycisk W OP1z 

samoczynnym typ B po zbiciu szybki powrotem. nale¿y W każdej 

obudowie wcisn¹æmogą przycisk być z samoczynnym 

zainstalowane trzy łącz- 

powrotem. W ka¿dej obudowie mog¹ 

niki SP22-10-1 (zwierny) lub SP22-01-1 (roz- 

byæ zainstalowane trzy ³¹czniki SP22wierny). 

10-1 (zwierny) Dodatkowo lub SP22-01-1 w każdym wykonaniu 

może (rozwierny). być zamontowana Dodatkowo dioda, w ka¿dym którą można 

wykonaniu mo¿e byæ zamontowana 

podłączyć dioda , któr¹ do łącznika mo¿na pod³¹czyæ lub bezpooerednio do do 

instalacji ³¹cznika alarmowej lub bezpoœrednio danego do obiektu. instalacji 

alarmowej danego obiektu. 

w dwóch wersjach: Zastosowanie 

podtynkowej 

i nadtynkowej. Ka¿da Rêczny z wersji ostrzegacz po¿arowy OP1 

oferowana jest w dwóch 

przeznaczony 

typach: 

jest 

A 

do 

i 

stosowania 

B. 


OP1 typ A w sytuacji u¿ytku alarmowej publicznego. Wykonywany jest 

wymaga tylko zbicia w dwóch szybkiwersjach: co podtynkowej 

powoduje zwolnienie i nadtynkowej. przycisku. Ka¿da z wersji 

W OP1 typ B po zbiciu oferowana szybki jest nale¿y w dwóch typach: A i B. 

OP1 typ A w sytuacji alarmowej 

wcisn¹æ przycisk z samoczynnym 

wymaga tylko zbicia szybki co 

powrotem. W ka¿dej powoduje obudowie zwolnienie mog¹ przycisku. 

byæ zainstalowane Wtrzy OP1³¹czniki 

typ B poSP22- zbiciu szybki nale¿y 

10-1 (zwierny) lub wcisn¹æ SP22-01-1 przycisk z samoczynnym 

(rozwierny). Dodatkowo powrotem. w ka¿dym W ka¿dej obudowie mog¹ 

byæ zainstalowane trzy ³¹czniki SP22wykonaniu 

mo¿e byæ zamontowana 

10-1 (zwierny) lub SP22-01-1 

dioda , któr¹ mo¿na (rozwierny). pod³¹czyæ Dodatkowo do w ka¿dym 

³¹cznika lub bezpoœrednio wykonaniudo mo¿e instalacji byæ zamontowana 

alarmowej danegodioda obiektu. , któr¹ mo¿na pod³¹czyæ do 

Wymiary 

113 

SPAMEL 

Zastosowanie 

Rêczny ostrzegacz po¿arowy OP1 

przeznaczony jest do stosowania 


u¿ytku publicznego. Wykonywany j 

w dwóch wersjach: podtynkowej 

i nadtynkowej. Ka¿da z wersji 

oferowana jest w dwóch typach: A 

OP1 typ A w sytuacji alarmowej 

wymaga tylko zbicia szybki co 

powoduje zwolnienie przycisku. 

W OP1 typ B po zbiciu szybki nale¿ 

wcisn¹æ przycisk z samoczynnym 

powrotem. W ka¿dej obudowie mo 

byæ zainstalowane trzy ³¹czniki SP2 

10-1 (zwierny) lub SP22-01-1 

(rozwierny). Dodatkowo w ka¿dym 

wykonaniu mo¿e byæ zamontowan 

dioda , któr¹ mo¿na pod³¹czyæ do 

³¹cznika lub bezpoœrednio do insta 



Napięcie znapionowe izolacji Ui V 500 

Prąd znamionowy ciągły Iu=Ith A 10 

Prądy znamionowe łączeniowe: 

- Ie/AC-15 230/400/500V 

- Ie/DC-13 24/110/220V 

2, 5/1, 

A 

6/1, 6 

A 4/1/0, 25 

Stopień ochrony IP65 

Przekrój przewodów 

przyłączeniowych 

- jednodrutowych mm2 strzegacza po¿arowego 

Budowa symbolu rêcznego ostrzegacza po¿arowego 

Budowa symbolu rêcznego ostrzegacza po¿arowego 

- - 

– 1 zwierny 

– 2 zwierne 

Budowa symbolu rêcznego ostrzegacza po¿arowego OP1- 

- - - - 

OP1- 

- - - - 

OP1- 

- M³oteczek - - z uchwytem - 

PPO¯-1200-P01 

– bez m³oteczka 

M³oteczek z uchwytem – bez m³oteczka 

PPO¯-1200-P01M³oteczek 

z uchwytem 

– wer. beznadtynkowa m³oteczka W01 

10 – 1 zwierny 

PPO¯-1200-P01 

– bez m³oteczka 

M – z m³oteczkiem 

M – z m³oteczkiem 

wer. nadtynkowa W01 

wer. 10 nadtynkowa – 1 zwierny W01 

10 – 1 zwierny 

– bez sygnalizacji 

M – wer. z m³oteczkiem 

podtynkowa MW02– 

z m³oteczkiem20 

– 2 zwierne 

– bez sygnalizacji 

– 3 zwierne 

– 1 rozwierny 

– 2 rozwierne 

– 3 rozwierne 

wer. podtynkowa W02 

wer. 20 podtynkowa – 2 zwierne W02 

20 – 2 zwierne przycisk zwalniany 

24VDC – z sygnalizacj¹ LED 24V DC 

– bez sygnalizacji – bez sygnalizacji 

samoczynnie po zbiciu szybki 

A 30 – 3 zwierne 24VDC 

przycisk zwalniany 

przycisk zwalniany 

A 30 – 3 zwierne 

po zbiciu 24VDC szybki – zprzycisk sygnalizacj¹ LED 24V DC 

230VAC – z sygnalizacj¹ LED 230V A samoczynnie AC 30 – po3 zbiciu zwierne szybki 24VDC – z sygnalizacj¹ LED 24V DC B 01 – 1 rozwierny 230VAC 

samoczynnie po zbiciu szybki po zbiciu szybki przycisk 

nale¿y wcisn¹æ rêcznie 

B 01 – 1 rozwierny 230VAC – z sygnalizacj¹ LED 230V AC 

po zbiciu szybki przycisk 


Przyk³ady oznaczeñB 

01 – 1 rozwierny 230VAC – z sygnalizacj¹ LED 230V AC 

02 – 2 rozwierne 



Przyk³ady oznaczeñ 

OP1-W01-A-11 



wersja nadtynkowa z 1³¹cznikiem zwiernym i 1 rozwiernym. 03 – 3 rozwierne Przyk³ady oznaczeñ OP1-W01-A-11 

– z sygnalizacj¹ LED 24V DC 

– z sygnalizacj¹ LED 230V AC 

Przyk³ady oznaczeñ 

OP1-W01-A-11 

wersja nadtynkowa z 1³¹cznikiem 

– 1 zwierny, 1 rozwierny 

– 1 zwierny, 2 rozwierne 

– 2 zwierne, 1 rozwierny 

Po zbiciu szybki przycisk zostaje zwolniony samoczynnie (typ A wg PN-EN 54-11) 

wersja nadtynkowa z11 1³¹cznikiem – 1 zwierny, zwiernym 1 rozwierny i 1 rozwiernym. Po zbiciu szybki przycisk zostaje z 


11 – 1 zwierny, OP1-W01-A-11 

1 rozwierny Po zbiciu szybki przycisk zostaje zwolniony samoczynnie (typ A wg PN-EN 54-11) 

OP1-W01-A-03-24VDC 

wersja nadtynkowa z 1³¹cznikiem zwiernym OP1-W01-A-03-24VDC 

12 i– 11rozwiernym. wersja nadtynkowa z 3 ³¹cznikami rozwiernymi 

OP1-W01-A-03-24VDC zwierny, 2 rozwierne 

wersja nadtynkowa z 3 ³¹cznikam 

11 – 1 zwierny, 1 rozwierny 12 – 1 zwierny, Po zbiciu 2 rozwierne szybki przycisk zostaje zwolniony samoczynnie (typ A wg PN-EN 54-11) 

Po zbiciu szybki przycisk zostaje zwolniony samoczynnie 

wersja nadtynkowa z 3 ³¹cznikami rozwiernymi 

Po zbiciu szybki przycisk zostaje z 

(typ A wg PN-EN 54-11) Lampka sygnalizacyjna LED na pr¹d sta³y 24V 

Po zbiciu szybki przycisk 21 zostaje – 2 zwierne, zwolniony 1 rozwierny samoczynnie 

21 – 2 zwierne, (typ A wg PN-EN 54-11) Lampka s 

OP1-W01-A-03-24VDC 

1 rozwierny (typ A wg PN-EN 54-11) Lampka sygnalizacyjna LED na pr¹d sta³y 24V 

12 – 1 zwierny, 2 rozwierne 

OP1-W02-B-10-230VAC-M 

wersja nadtynkowa z 3 ³¹cznikami rozwiernymi 

OP1-W02-B-10-230VAC-M 

OP1-W02-B-10-230VAC-M 

2x1...2, 5 

wersja podtynkowa z 1 ³¹cznikiem zwiernym. 

Po zbiciu szybki przycisk zostaje zwolniony samoczynnie 

wersja podtynkowa z 1 ³¹cznikiem 

Po zbiciu szybki nale¿y wcisn¹æ 21 przycisk – 2 zwierne, 1 rozwierny 


(typ A wg PN-EN 54-11) PoLampka zbiciu szybki sygnalizacyjna nale¿y wcisn¹æ LED przycisk na pr¹d sta³y 24V Po zbiciu szybki nale¿y wcisn¹æ pr 

(typ B wg PN-EN 54-11) Lampka sygnalizacyjna LED 

(typ B wg PN-EN 54-11) Lampka sygnalizacyjna LED (typ B wg PN-EN 54-11) Lampka s 

na pr¹d zmienny 230V. Zestaw z m³oteczkiem. 

OP1-W02-B-10-230VAC-M na pr¹d zmienny 230V. Zestaw z m³oteczkiem. 

na pr¹d zmienny 230V. Zestaw z m 

Wymiary 


PoWymiary zbiciu szybki nale¿y wcisn¹æ przycisk 

113 

113 

43,6 (typ B wg PN-EN 54-11) 113 Lampka 113 sygnalizacyjna LED 

na pr¹d zmienny 230V. Zestaw z m³oteczkiem. 

43,6 113 

30 

52 

Pożarowy OP1 

35 

52 

30 

59 

59 

Wersja podtynkowa Wersja podtynkowa 

Wersja nadtynkowa 

52 

Młoteczek 

M³oteczek 

Wersja nadtynkowa M³oteczek Wersja podtynkowa Wersja nadtynkowa 

Wersja nadtynkowa 

30 

52 

30 

ELektroPlus Nr 2/2009 (15 ) 59 

27 

Wersja podtynkowa Wersja nadtynkowa M³oteczek 

120 

113 

³¹cznika lub bezpoœrednio do instalacji 


35 

35 

43,6 

120 

120

JAN STROJNY 

28 

Jan Strojny 

Odnawialne źródła energii 

Część II a - ENERGETYKA WIATROWA 

WIATR JAKO ŹRÓDŁO ENERGII 

Energia wiatru jest przekształconą formą 

energii słonecznej. Występowanie wiatru 

jest wywołane przez różnicę w nagrzewaniu 

się lądów i mórz w różnych częściach 

świata, powodującą różnicę ciśnienia powietrza 

między różnymi strefami cieplnymi. 

Przemianie na energię kinetyczną 

wiatru ulega ok. 1,5% energii słonecznej 

dochodzącej do Ziemi, przy czym 1/4 tej 

energii przypada na stumetrową warstwę 

powietrza atmosferycznego otaczającego 


bezpośrednią powierzchnię Ziemi. Ocenia 

się, uwzględniając praktyczne możliwości 

rozmieszczenia energetycznych instalacji 

wiatrowych na ziemi, że przedstawiają one 

sobą potencjał energetyczny wynoszący 

ok. 53 tys. TWh/rok. 

Wiatr jako nośnik energii wykorzystywany 

był już w starożytności. Pierwsze 

silniki wiatrowe pojawiły się w Chinach, 

w Babilonii wykorzystywano je do osuszania 

mokradeł, a w innych krajach do 

nawadniania pól. W VIII wieku w Europie 

pojawiły się duże wiatraki 4 – skrzydłowe,

w których budowie wyspecjalizowali 

się Holendrzy. Na rys. 1 pokazano wiatrak 

typu holenderskiego znajdujący się 

w Kaszubskim Parku Etnograficznym 

Wdzydze. Pierwszy generator wiatrowy 

energii elektrycznej powstał w Danii ok. 

1890 roku, ale prawdziwy wzrost zainteresowania 

wykorzystaniem wiatru do 

generacji energii elektrycznej nastąpił po 

kryzysie energetycznym w 1973 roku. 

Rys. 1. Zabytkowy wiatrak w parku 

krajobrazowym we Wdzydzach 

ELEKTROWNIE WIATROWE 

Elektrownia wiatrowa EW jest to zespół 

urządzeń produkujących energię 

elektryczną, wykorzystując do tego celu 

Rys. 2. Zasada działania turbiny wiatrowej 

turbiny wiatrowe. Energia elektryczna 

uzyskana z wiatru jest ekologicznie 

czysta, gdyż nie pociąga za sobą spalania 

żadnego paliwa. Zasadę działania 

turbiny wiatrowej przedstawia rys. 2. 

Aby uzyskać 1 MW (megawat) mocy, 

wirnik turbiny wiatrowej powinien 

mieć średnicę około 50 metrów. Ponie- 

30 

0 

P[kW] 

Moc nominalna 

waż duża konwencjonalna elektrownia 

ma moc rzędu 1 GW (tj. 1 000 MW), 

to jej zastąpienie wymagałoby zastosowania 

ok. 1 000 takich generatorów 

wiatrowych. Światowym potentatem 

w produkcji energii wiatrowej są Niemcy 

i USA (ok. 50% produkcji w odniesieniu 

do całego globu). 

W Niemczech jest obecnie ponad 

16 000 turbin wiatrowych, mogących 

zaspokajać 15% zapotrzebowania na 

energię elektryczną. Niestety zjawisko 

występowania tzw. ciszy wiatrowej powoduje, 

że produkują tej energii zaledwie 

3 – 6%. W 2003 roku upalne lato 

nad większością obszaru Europy spowodowało 

ciszę wiatrową o rozmiarach 

klęski; stanęły wiatraki i gdyby nie konwencjonalne 

źródła energii, na wielu terenach 

zabrakłoby energii elektrycznej. 

Elektrownie wiatrowe pracują zwykle 

w przedziale prędkości wiatru 4 

– 25 m/s. Przy prędkości mniejszej 

od 4 m/s są osiągane zbyt małe moce, 

natomiast przy prędkości większej 

niż 30 m/s zespoły są wyłączane ze 

względu na możliwość uszkodzeń mechanicznych. 

Moc znamionowa wiatrowego 

zespołu prądotwórczego jest 

podawana przy określonej prędkości 

wiatru, zwykle przy 10 – 14 m/s. Na 

rys. 3. pokazano przykładowy wykres 

mocy elektrowni wiatrowej w funkcji 

prędkości wiatru. 

Prędkość wiatru wzrasta wraz z wysokością 

nad poziomem terenu, dlatego 

śmigło turbiny wiatrowej umieszcza 

się, szczególnie w przypadku dużych 

urządzeń, na wysokości kilkudziesięciu 

metrów nad ziemią. W zasadzie buduje 

się turbiny o osi poziomej (rys. 4), 

chociaż występują też turbiny wiatrowe 

o osi pionowej (rys. 5). 

3 

Moc zawarta 

w wietrze 

Moc oddawana 

przez elektrownię 

V[m/s] 

Rys. 3. Wykres mocy EW 30 kW w zależności od prędkości wiatru. Prędkość startowa 3 m/s, 

przekroczenie 25 m/s powoduje wyłączenie ze względu na bezpieczeństwo mechaniczne 

ELektroPlus Nr 2/2009 (15) 29 

25 

Rys. 4. Farma wiatrowa 

Rys. 5. Turbina Darrieusa (lata 20-ste)

JAN STROJNY 

Tabela. 1. Skala prędkości wiatru 

Prędkość wiatru 

na wys. 10 m 

nad terenem 

m/s węzły 

Skala 

Beauforta 

Wiatr 

< 0.4 < 0.9 0 spokój 

0.4 - 1.8 0.9 - 3.5 1 

1.8 - 3.6 3.5 - 7.0 2 

3.6 - 5.8 7 - 11 3 

lekki 

5.8 - 8.5 11 - 17 4 średni 

8.5 - 11 17 - 22 5 umiarkowany 

11 - 14 22 - 28 6 

14 - 17 28 - 34 7 

17 - 21 34 - 41 8 

21 - 25 41 - 48 9 

25 - 29 48 - 56 10 

29 - 34 56 - 65 11 

silny 

sztorm 

silny sztorm 

> 34 

Jednostki: 

> 65 12 huragan 

1 m/s = 3.6 km/h = 2.187 mph = 1.944 węzła, 

1 węzeł = 1 mila morska/godzinę = 0.5144 m/s = 

1.852 km/h = 1.125 mph 

Tabela. 2. Moc wiatru w zależności od 

prędkości (przy +15°C i gęstości 1.225 kg/m 3 ) 

Moc (siła) wiatru w W/m 2 

m/s W/m 2 m/s W/m 2 m/s W/m 2 

0 0 8 314 16 2509 

1 1 9 447 17 3009 

2 5 10 613 18 3572 

3 17 11 815 19 4201 

4 39 12 1058 20 4900 

5 77 13 1346 21 5672 

6 132 14 1681 22 6522 

7 210 15 2067 23 7452 

Czynnikiem decydującym o mocy 

elektrowni jest prędkość wiatru. 

Zwiększanie wysokości wieży i średnicy 

łopatek jest ograniczone ze względów 

konstrukcyjnych do nieco ponad 

100 m. Niemniej ważna jest stałość 

występowania wiatru w danym miejscu, 

gdyż od tego zależy ilość wyprodukowanej 

przez elektrownię wiatrową 

energii elektrycznej w ciągu 

roku, a więc opłacalność danej instalacji. 

Roczny czas wykorzystania 

mocy zainstalowanej w elektrowniach 

wiatrowych wynosi 1 000 – 2 000 godzin, 

a czasami przekracza nawet 

2 500 godzin. Turbina powinna być 

usytuowana daleko od wirów powietrznych, 

które powstają w pobliżu 

wysokich drzew lub zabudowań, dlatego 

ważna jest konfiguracja terenu 

w otoczeniu planowanego miejsca pracy 

elektrowni oraz ewentualne przeszkody 

terenowe. Najkorzystniejsze 

miejsce to tereny przybrzeżne, wzgórza, 

pagórki dominujące nad wolnymi, 

nie zabudowanymi i nieporośniętymi 

drzewami terenami. 

W tabeli 1 podano podstawowe dane 

dotyczące prędkości wiatru. 

W tabeli 2 podano jak gęstość mocy 

wiatru w W/m 2 , nazywana czasem siłą 

wiatru, zależy od jego prędkości. 

POTENCJALNE ZASOBY ENERGII 

WIATRU W POLSCE 

Dla oceny zasobów energii wiatru posługuje 

się tzw. użyteczną energią wiatru 

E, określaną w kWh/m 2 rocznie, 

przyjmując dolne ograniczenie prędkości 

wiatru v > 4,0 m/s. 

Dla oszacowania praktycznych zasobów 

energii wiatru przeprowadzana jest 

Tabela 3. Ocena możliwości lokalizacji elektrowni wiatrowych w Polsce (rys. 6) 

Oznaczenie 

strefy 

Ocena lokalizacji 

elektrowni wiatrowej 

Średnia kwartalna prędkość wiatru 

w okresie jesiennym na wysokości 10 m 

i klasie 0 szorstkości terenu* 

I wybitnie korzystna > 6 

II bardzo korzystna > 5 

III korzystna > 4 

IV mało korzystna > 3 

V niekorzystna < 3 

* klasa „0” oznacza teren płaski otwarty, na którym wysokość nierówności jest mniejsza od 0,5 m 

28 30 


ocena w skali regionalnej (tzw. mezoskali), 

a następnie dokonuje się szczegółowej 

oceny dla wybranej lokalizacji siłowni. 

Energię wiatru na danej wysokości 

nad terenem oblicza się z następującej 

zależności; 

E 1 /E 2 = (h 1 /h 2 ) 3a 

gdzie: 

– E 1 wartość energii na wysokości h 1 

– E 2 wartość energii na wysokości h 2 

– a – wykładnik potęgowy zależny od 

szorstkości podłoża, prędkości wiatru, 

stanu atmosfery i czasu uśredniania 

prędkości wiatru. 

Wydajność energetyczną siłowni wiatrowej 

E S w kWh/rok, można obliczyć 

znając wymiary skrzydeł wirnika: 

E S = E.A 

gdzie: 

– E – energia użyteczna wiatru kWh/ 

m 2 /rok 

– A – powierzchnia zakreślana skrzydłami 

wirnika m 2 . 

W Polsce, tylko w niektórych regionach 

kraju, średnia prędkość wiatru 

przekracza 4 m/s, tj. minimalną prędkość 

startową elektrowni wiatrowej. 

Dlatego siłownie wiatrowe w Polsce 

nie mogą być jedynym źródłem energii 

i konieczna jest ich współpraca z krajową 

siecią elektroenergetyczną lub też 

z innym źródłem energii elektrycznej. 

Na rys. 6 przedstawiono mapę Polski 

przedstawiającą zasoby energii wiatru. 

Wydzielono (tab. 1) 5 rejonów o różnych 

zasobach energii określonych dla wysokości 

30 m nad powierzchnią gruntu. 

Z mapy tej wynika, że około 60% kraju 

posiada dobre warunki do wykorzystania 

wiatru jako źródła energii. 

Należy zwrócić uwagę na to, że dane 

dotyczące prędkości wiatru, pochodzące 

z różnych źródeł, mogą się znacznie 

różnić w zależności od rozpatrywanego 

okresu i roku pomiaru, a nawet 

zastosowanej metody pomiarowej. Za 

najbardziej miarodajne uważane są 

dane publikowane przez IMiGW ale 

i one mogą być różne w zależności od 

roku pomiarowego. 

Jako najkorzystniejsze uważa się następujące 

regiony:

• środkowe, najbardziej wysunięte na 

północ części wybrzeża od Koszalina 

po Hel, 

• wyspa Uznam, 

• Suwalskie, 

• środkowa Wielkopolska i Mazowsze, 

• Beskid Śląski i Żywiecki, 

• Bieszczady i Pogórze Dynowskie. 

Ilościowa ocena wiatru dla wybranego 

miejsca lokalizacji elektrowni 

musi uwzględniać warunki terenowe 

a mianowicie: 

• osłonięcie terenu, 

• szorstkość podłoża, 

• orografię (rzeźbą powierzchni ziemi), 

• energię wiatru, w zakresie od 10 m 

do 100 m nad powierzchnią. 

Inwestor elektrowni wiatrowej przeprowadza 

analizę ekonomiczną opłacalności 

projektowanej siłowni wiatrowej 

w danym miejscu ocenianym 

przez eksperta IMGW w oparciu o: 

model osłonięcia terenu – uwzględniający 

różnego rodzaju przeszkody (łącznie 

uwzględnia się ok. 50 przeszkód), 

model szorstkości podłoża w każdym 

z rozpatrywanych kierunków wiatru, 

model orograficzny, którego podsta- 

NAZWY STREF: 

I wybitnie korzystna, II bardzo korzystna, III korzystna, 

IV mało korzystna, V niekorzystna 

wę stanowią izohipsy 1 w promieniu do 

50 km od miejsca obserwacji i co 10 m 

wysokości. 

OCENA ZASOBÓW ENERGII 

WIATRU W POLSCE 

Powierzchnia Polski: 312 683 km 2 

Produkcja energii elektrycznej zawodowych 

elektrowni (w 2005 r.): 

156 000 GWh 

Obszar kraju spełniający minimalne 

warunki do wykorzystania wiatru dla 

celów energetycznych (średnio rocznej 

prędkości wiatru > 4 m/s na wysokości 

30 m nad terenem): ok. 60% tj. 

188000 km 2 

Liczba elektrowni wiatrowych przy 

założeniu, że jedna siłownia wiatrowa 

przypada na powierzchnię 1 km 2 : 

188 000 

Średnia powierzchnia skrzydeł jednej 

siłowni: 370 m 2 

Teoretyczna produkcja energii przez wykorzystanie 

wiatru: 86 950 GWh/rok 

Zakładając, że 1/4 potencjalnych zasobów 

energii wiatru stanowi rzeczywistą 

energię użyteczną, która możne być 

teoretycznie uwzględniona w bilansie 

energetycznym kraju uzyskuje się wartość: 

21 738 GWh/rok 

Zatem produkcja energii elektrycznej 

przez elektrownie wiatrowe w rzeczywistych 

warunkach może osiągnąć 14% 

pokrycia bilansu energetycznego kraju. 

Jak widać energetyka wiatrowa nie 

osiągnie decydującego udziału w Polskiej 

energetyce, ale pozwoli zmniejszyć 

zanieczyszczenie kraju i całej Ziemi. 

W tabeli 4 przedstawiono dane dotyczące 

niektórych EW w Polsce. 

Przykładowe dane farmy wiatrowej 

w miejscowości – Zagórze (gmina Wolin): 

Moc farmy wiatrowej: 30 MW 

Turbiny: Vestas V80 2 MW – 15 

Średnica wirnika: 80 m 

Wysokość wieży: 80 m 

Powierzchnia wirnika: 5024 m 2 

Produkcja roczna: 67 000 MWh 

Miejscowość 

Liczba 

turbin 

cdn 

Jan Strojny 

Przypisy: 

1 linie łączące punkty na tej samej 

wysokości 

Rys. 6. Mapa zasobów energetycznych wiatru w Polsce Tabela 4. Elektrownie wiatrowe w Polsce 

Moc 

zainstalowana 

w kW 

Barzowice 6 5100 

Cisowo 5 660 

Cisowo 9 18000 

Kwilcz 1 160 

Lisewo 1 150 

Nowogard 1 255 

Rembertów 1 250 

Rymanów 2 320 

Rytro 1 160 

Swarzewo 2 1200 

Swarzewo 1 95 

Tymień 25 50000 

Wrocki 1 160 

Zagórze 15 30000 

Zawoja 1 95 


32 

MOTOCYKL BMW 

Jak rodzi się miłość 

do motocykli?! 

Część 4 

Motocykl BMW R–12 

Zbliżał się termin wiosennego 

MOTO WETERAN BAZA- 

RU w Łodzi. To pierwsza duża 

impreza weterańska po zimowym 

letargu zawsze oczekiwana z wielką 

niecierpliwością przez fascynatów 

starej motoryzacji. 

Dla mnie osobiście również, ponieważ 

jechałem na nią w poszukiwaniu 

kolejnej przygody. Na miejscu 

niestety małe rozczarowanie; dużo 

ludzi, mnóstwo części, ale motocykli 

jak na lekarstwo! Szkoda! Nie było 

jednak aż tak źle; dostałem namiary 

na przedwojenne BMW. Okazało 

się, że motocykl znajduje się w miejscowości, 

którą mijałem w drodze 

powrotnej z giełdy. Postanowiłem to 

sprawdzić. Na miejscu szczegółowe 

oględziny. Okazało się, że motocykl 

był w miarę kompletny. Jak dla mnie 

idealny. Szybka decyzja, negocjacja 

ceny, załadunek i w drogę… Wyjazd 

na giełdę jednak opłacił się. Po 

powrocie jak zwykle najpierw czyszczenie, 

usunięcie nieoryginalnych 

elementów, poszukiwania części 

i skompletowanie oryginalnych brakujących 

detali. Z tym ostatnim zeszło 

się jak zwykle najdłużej. 

Tak przygotowana maszyna została odstawiona 

do garażu i spokojnie czekała 

na dalszy etap remontu. Zakupiony 

motocykl był już kolejną maszyną spod 

znaku BMW w moich rękach. Tym razem 

był to model R-12. Na pierwszy 

rzut oka był bliźniaczo podobny do 

modelu R-35, jednak różnił się pod 

każdym względem. Gabarytowo był 

większy i masywniejszy. Zastosowano 

w nim potężny dolnozaworowy, 

dwucylindrowy silnik typu BOXER 

o pojemności 750 ccm, czterobiegowa 

skrzynia przekładniowa, hamulce 

bębnowe działające na dwa zamienne 

ze sobą koła motocykla. Najważniejszą 

zmianą i to w światowej historii motocyklizmu, 

(pierwszy raz w seryjnej 

produkcji), pojawił się widelec teleskopowy 

z tłumieniem hydraulicznym. 

Motocykl BMW R-12 można zaliczyć 

do grona najmocniejszych i najbardziej 

wytrzymałych jednośladów tamtych 

lat. Lata wojny jak i lata powojenne nie 

oszczędziły jednak motocykla. Pomimo 

mocnej konstrukcji doprowadzony 

był do agonii. Pełen optymizmu byłem 

pewien, że uda mi się tchnąć w niego 

życie na nowo, tym razem miało być 

inaczej. 


MOTOCYKL SOKÓŁ 

Nadszedł dzień, kiedy mogłem rozpocząć 

remont mojego zakupu; oczywiście 

w sprawdzonym warsztacie 

Arka. Maszyna została rozebrana na 

części i powolutku element po elemencie 

rekonstruowana; karoseria 

została zreperowana i przygotowana 

do malowania, silnik oraz mechanika 

motocykla złożona w całość 

czekała do zamontowania. Jak się 

okazało nie było nam dane ukończyć 

motocykla. Jeden z klientów Arka 

po wizycie w warsztacie zobaczył 

remontowane BMW i wyraził chęć 

jego odkupienia. Nie przeszkadzał 

mu fakt, w jakim stanie znajdował 

się obecnie motocykl. Był tak zdecydowany 

i gotowy na zakup, że przyjął 

warunki sprzedaży bez targowania. 

Trochę żałowałem, ale i tak w planach 

miałem sprzedaż motocykla, tyle że 

po jego remoncie. Nadal najbardziej 

pożądanym i poszukiwanym przeze 

mnie motocyklem był Sokół 1000 

i dla niego byłem gotów wybaczyć 

wszelkie podjęte decyzje. I te właściwe 

i te, być może, niewłaściwe. 

Ale to już historia na inną okazję. 

Stanisław Ślaski

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

- 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

� �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

170-290 170-290 irbj_ETI.indd 1 �� 

�� 

�� 

�� 

2009-03-24 11:03:33 2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

170-290 irbj_ETI.indd 1 �� 

�� 

�� 

�� 

�� 

2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

Plugs and socket-outlets 

A 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

Plugs and socket-outlets 

Approvals 

Plugs and socket-outlets 16 & 32A are 

bearing the CEBEC approval mark. 

Safety 

�� 

�� 

Energia pod kontrolą 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

�� 

170-290 

170-290 

irbj_ETI.indd 

irbj_ETI.indd 

1 

1 2009-03-24 11:03:33 

2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

�� 

170-290 irbj_ETI.indd �� 

1 2009-03-24 11:03:33 

�� 

�� 

�� 

170-290 irbj_ETI.indd 1 2009-03-24 11:03:33 

2009-03-24 11:03:33 

170-290 irbj_ETI.indd 1 2009-03-24 11:03:33 

Plugs Osprzęt and hermetyczny socket-outlets SINTRA65 16 & 32A 

GE Power Protection oferuje na rynek nową serię natynkowego 

osprzętu elektroinstalacyjnego. 

Podstawową zaletą SINTRY65 jest wysoki stopień ochrony – IP65 

Because of the steadily increasing power range of domestic appliances such 

as (6 boilers, to całkowita electric stoves, ochrona washing przed machines, wnikaniem dish-washers, pyłu, thermal 5 to ochrona storage przed 

heaters strumieniem etc... there wody is a need z dowolnego for multipole plugs kierunku). and socket-outlets 220/380V 

with high current ratings. Such plugs and socket-outlets are already in use 

for W industrial skład oferty purposes wchodzi and are subjected cała gama to severe łączników, rules and przycisków regulations i gniazd. 

accepted by most countries (e.g. CEE Publ. 17 and IEC 309). 

For domestic purposes, the International Commission on Rules for the 

Gniazda i wtyczki Sintra Plugs 

Approval of Electric Equipment has issued an identical specifi cations proposal 

inspired Kolejną on the nowością CEE Publication w ofercie 17 above. GE PC są specjalne wykonania gniazd 

The i wtyczek purpose of na this napięcie proposal is 230/400V to put an end przy to the zakresach use at random pradowych: of all kinds 16 i 32A. 

of plugs and socket-outlets for 16, 25 and 32A, which only to a certain degree 

comply W zalażności with local standards. rodzaju zasilania wtyczki i gniazda występują w 3 wer- 

The sjach: design 2P+E; and construction 3P+E; 3P+N+E. of our range of plugs and socket-outlets 

16 and 32A, 220/380V is entirely in compliance with the specifi cations of 

Najbardziej popularnym zastosowaniem Sintra Plugs są trójfazowe 

this proposal. 

obwody zasilania nowoczesnych kuchenek elektrycznych. 

Features 

2009-03-24 11:03:33 

- Aestetical appearance whilst being functional. 

- Made of aging resistant moulding materials. 

- Plenty of space for wiring. 

- Connection: 10 mm 2 . 

- High reliability because of the adequate contact pressure.

KRZYŻÓWKA 

1 

4 

10 

Imię 

1 

8 

2 

12 

6 7 

9 

2 3 

20 2 7 

3 4 

1 21 11 

8 

15 

19 

16 

10 

6 

5 

22 

12 

6 

3 

13 

18 

Nazwisko 

7 

11 

Zawód wykonywany Rozmiar 

Ulica Nr 

Telefon 

Kod 

Hasło krzyżówki 

Miejscowość 

e-mail: 

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez UHE EL-Plus Sp. z o.o. w celach marketingowych, 

zgodnie z wymogami ustawy o ochronie danych osobowych z dnia 29 sierpnia 1997 r. 

Data Podpis 

Kupon należy nakleić na kartę pocztową i przesłać na adres: 41-506 Chorzów, UHE EL-Plus Sp. z o.o. 41-506 Chorzów, 

ul. Inwalidzka 11 lub przesłać faksem na numer 032/ 247 30 20, z dopiskiem „Krzyżówka 2/2009(15)” 

8 

5 

14 

9 

5 

17 

10 

11 

Lokal 

23 

4 

9 

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 

12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 

(:. HUMOR.:) HUMOR.:) HUMOR.:) HUMOR.:) 

Test na to, kto jest lepszym przyjacielem: 

żona czy pies? 

Zamknij oboje w bagażniku, po 

godzinie otwórz i zobacz, kto się 

będzie cieszył że Cię znowu widzi. 

*** 

Zabawne jak mało ważna 

jest Twoja praca, gdy prosisz o 

podwyżkę, 

a jak niesamowicie niezbędna dla 

ludzkości gdy prosisz o urlop... 

*** 

KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON KUPON 

34 


PYTANIA DO KRZYŻÓWKI: 

POZIOMO: 

1..Wielkość.charakteryzująca.właściwości.magnetyczne.obwodów.z.prądem. 

elektrycznym,. 2.. Długi. szal. np.. ze. strusich. piór,. 3.. Aparat. telefoniczny. o. 

uproszczonej.budowie.i.małym.zasięgu,.4..Przyrząd.pomiarowy.wskazujący. 

wartości.mierzonej.wielkości.fizycznej.narastające.stopniowo.w.określonym. 

czasie,.5..Wyrób.o.niewielkiej.grubości.używany.głównie.jako.element.izolacji,. 

6.. Zwojnica. z. rdzeniem. magnetycznym. lub. bez. stanowiąca. element,. 

którego. podstawowym. parametrem. jest. indukcyjność,. 7.. Element. wykończenia.wnętrza.budynku.ograniczający.od.dołu.poszczególne.pomieszczenia,. 

8.. Element. konstrukcyjny. o. pierścieniowym. przekroju,. znacznej. długości. 

i. małej. grubości. ścianki. w. stosunku. do. średnicy. zewnętrznej,. 9.. Dziedzina. 

nauki.i.techniki.oraz.działalności.ludzkiej.dotycząca.przesyłania.wiadomości. 

na.odległość,.10..Służy.do.prowadzenia.prądu.elektrycznego.wzdłuż.wyznaczonej.nim.drogi,.11..Mebel.zamykany.drzwiami,.12..W.kolarstwie.nazwa. 

dwuosobowego.roweru.o.jednej.ramie. 

PIONOWO 

1.. Warstwa. materiału. zabezpieczająca. budowlę. lub. jej. część. przed. niepożądanymi. 

skutkami. działania:. m.. in.. temperatury,. wilgoci. i. wody,. itp.,. 

2.. Sygnał. dźwiękowy. wzywający. do. gotowości. na. wypadek. zagrożenia,. 

3.. Kanał. do. prowadzenia. fali. świetlnej,. 4.. Przewód. izolowany. jedno. lub. 

wielożyłowy,.otoczony.warstwą.ochronną,.stosowany.do.przesyłania.energii. 

elektrycznej,.5..Jednostka.amunicji.zawierająca.elementy.niezbędne.do.oddania.strzału.z.broni.palnej,.6..Nazwa.jednej.z.naszych.Hurtowni,.7..Pionowa.podpora.architektoniczną.o.przekroju.kolistym,.pełniąca.też.funkcję.dekoracyjną,. 

8.. Umocniony. brzeg. morza,. 9.. Urządzenie. będące. źródłem. światła,. 

10..Część.broni.palnej,.w.której.pocisk.nabywa.prędkości.w.określonym.kierunku,.11. 

Zespół.przewodów.i.osprzętu.służący.do.przesyłania. 

Litery z zaznaczonych na żółto pól utworzą hasło – przysłowie elektryka. 

Rozwiązanie prosimy nadsyłać do końca września 2009 roku na adres redakcji 

(kupon obok). Wśród osób, które nadeślą poprawne rozwiązanie 

wylosujemy 1 torbę turystyczną oraz 2 czerwone kurtki przeciwdeszczowe 

(w rozmiarze wpisanym w kupon). Dostępne rozmiary: S, M, L, XXL. 

Do gabinetu kierowniczki w salonie 

kosmetycznym wpada facet: 

- Co to ma znaczyć! Zapłaciłem za 

dwie godziny solarium, a wyproszono 

mnie po piętnastu minutach! 

- Proszę się uspokoić. W instrukcji 

jasno jest napisane, że w kabinie 

można przebywać maksimum 15 

minut. 

- Nie interesuje mnie, co jest napisane 

w instrukcji! Ja jutro znad 

morza wracam! 

*** 

Kapral wchodzi wieczorem do 

sypialni rekrutów i pyta: 

- Który z was był w cywilu elektrykiem? 

- Ja! - zgłasza się jeden z żołnierzy. 

- W porządku. Jesteś odpowiedzialny 

za to, żeby co wieczór o dziesiątej 

światło w sali było zgaszone.

ODDZIAŁY 

DORIAN 

ELEKTRO–HURT 

06–400 Ciechanów 

Niechodzka 3 

tel. 23 672 59 07 

ciechanow@dorian.com.pl 

07–410 Ostrołęka 

Targowa 2 

tel. 29 760 30 41 

ostroleka@dorian.com.pl 

04–950 Warszawa 

Patriotów 87 

tel. 22 872 30 45 

wawer@dorian.com.pl 

filie 

05–200 Wołomin 

Kobyłkowska 7B 

tel. 22 787 23 33 

06–100 Pułtusk 

Kościuszki 131 

tel. 23 692 03 73 

05–110 Jabłonna 

Modlińska49 

tel. 22 782 47 10 

03–179 Warszawa 

Rozewska 29A 

tel. 22 614 49 52 

05–091 Ząbki 

Wiosenna 1a 

tel. 22 762 87 35 

07–100 Węgrów 

Narutowicza 7 

tel. 25 792 23 85 

60–529 Poznań 

Dąbrowskiego 81–85 

tel. 61 847 08 91, fax 61 847 08 91 

dabrowskiego@elektro-hurt.gniezno.pl 

60–003 Poznań 

Wołczyńska 37 

tel. 61 899 51 11, fax 61 899 52 46 

kotowo@elektro-hurt.gniezno.pl 

45–323 Opole 

Zielonogórska 6 

tel. 77 455 50 40, fax 77 451 07 79 

opole@elektro-hurt.gniezno.pl 

63–200 Jarocin 

Poznańska 28 

tel. 62 747 22 85, fax 62 747 23 08 

jarocin@elektro-hurt.gniezno.pl 

62–230 Witkowo 

Powstańców Wlkp. 2 

tel. 61 477 82 91, fax 61 477 82 91 

witkowo@elektro-hurt.gniezno.pl 

62–510 Konin 

Spółdzielców 44 

tel. 63 244 11 55, fax 63 244 11 55 

konin@elektro-hurt.gniezno.pl 

54–215 Wrocław 

Bystrzycka 26 

tel. 71 352 19 21, fax 71 351 23 10 

m.jedynak@elektro-hurt.gniezno.pl 

KARO 

32–650 Kęty 

Krakowska 3 

tel. 33 845 26 95 

karokenty@op.pl 

32–600 Oświęcim 

pl. Słoneczny 5 

tel. 33 844 04 90 

karoelo@poczta.fm 

ELTRANS 

20–103 Lublin 

Rusałka 10 

tel. 81 532 02 01 

eltrans.lublin@op.pl 

93–118 Łódź 

Wacława 21 

tel. 42 676 14 58 

w.balcerzak@eltrans.pl 


Opolska 140 

tel. 71 321 01 03 

fax 71 330 59 70 

wroclaw@eltrans.pl 

Ośrodek Wczasowo – 

Konferencyjny 

43–450 Ustroń 

Lipowa 20 

tel. 33 854 23 79 

recepcja.ustron@eltrans.pl 

ELHURT – ELMET 

16–300 Augustów 

Nadrzeczna 3 

tel. 87 643 27 27 

17–100 Bielsk Podlaski 

Mickiewicza 5/1 

tel. 85 730 87 55 

19–200 Grajewo 

Wojska Polskiego 44 

tel. 86 273 81 56 

21–400 Łuków 

Dworcowa 1 

tel. 25 798 54 40 

16–100 Sokółka 

Ściegiennego 39a 

tel. 85 711 36 63 

15–103 Białystok 

I Armii Wojska Polskiego 8 

tel. 85 675 53 48 

08–110 Siedlce 

Floriańska 40 

tel. 25 644 55 44 

17–100 Bielsk Podlaski 

Al. Piłsudskiego 33 

tel. 85 833 20 42 

17–200 Hajnówka 

Ks. Wierobieja 2 

tel. 85 682 46 00 

32–400 Myślenice 

Osieczany 156 

tel. 12 274 15 38 

BYCHOWO–HEL 

87–100 Toruń 

B. Chrobrego 135/137 

tel. 56 623 88 74 

85–758 Bydgoszcz 

Przemysłowa 8 

tel. 52 345 30 50 

ELGRA 

42–200 Częstochowa 

1–go Maja 21 

tel. 34 368 21 57 

fax 34 368 24 62 

elgracz@elgra.com.pl 

41–303 Dąbrowa Górnicza 

Łączna 41 

tel. 32 268 08 35 

fax 32 268 08 53 

elgradg@elgra.com.pl 

ELEKTRYK 

10–410 Olsztyn 

Lubelska 43A 

tel. 89 538 91 10 

82–300 Elbląg 

Grazyny 2 

tel. 55 234 82 11 

11–500 Giżycko 


tel. 87 429 29 55 

19–400 Olecko 

Wojska Polskiego 5 

tel. 87 520 19 73 

19–203 Grajewo 

Szpitalna 5 

tel. 86 272 38 03 

80–704 Gdańsk 

Lenartowicza 24a 

tel. 58 304 18 09 

11–700 Mrągowo 

Wojska Polskiego 6i 

tel. 89 750 57 82 

mragowo@el-plus.pl 

80–557 Gdańsk 

Marynarki Polskiej 84 

tel. 58 343 11 77 

12–100 Szczytno 

Polna 3 

tel. 89 624 34 53 

19–300 Ełk 

Suwalska 91 

tel. 87 621 76 87 

14–100 Ostróda 

Grunwaldzka 55a 

tel. 89 647 78 39 

19–300 Ełk 

Matki Teresy z Kalkuty 3 

tel. 87 520 02 85 

AMPER 

87–800 Włocławek 

Witosa 7 

tel. 54 232 16 44 

amper04@interia.pl 

ELEKTROMIL 

18–400 Łomża 

Wojska Polskiego 163b 

tel. 86 216 22 05 

elektromil.lomza@hot.pl 

ELEKTRO–SPARK 

37–522 Wiązownica 

Szówsko 

Książąt Czartoryskich 30 

tel. 16 621 11 12 

25–415 Kielce 

Górna 20 

tel. 41 344 60 35 

37–700 Przemyśl 

Dworskiego 57 

tel. 16 678 42 65 

35–206 Rzeszów 

Okulickiego 18 

tel. 17 863 42 74 

26–600 Radom 

Dębowa 4 

tel. 48 362 23 46 

30–001 Kraków 

Kamienna 8 

tel. 12 393 36 94 

08–110 Siedlce 

Brzeska 120 

tel. 25 632 33 12 

21–500 Biała Podlaska 

Sidorska 59 

tel. 83 343 35 50 

58–160 Świebodzice 

Strzegomska 52 

tel. 74 854 03 16 

tel. 74 854 08 01 

fax 74 854 04 55 

62–510 Konin 


tel. 63 248 89 26 

85–451 Bydgoszcz 

Grunwaldzka 257 

tel. 52 373 76 72 


Fabryczna10 Budynek D2 

tel. 71 356 54 35 

37–450 Stalowa Wola 

1–go sierpnia 28 

tel. 15 844 03 06 

27–400 Ostrowiec Świętokrzyski 

Kilińskiego 59 

tel. 41 265 20 63 

fax 41 247 92 29

tel. 24 364 77 77, fax. 24 366 66 19 

www.amper.com.pl 

amper@amper.com.pl 

tel. 55 279 21 67 

www.bychowo–hel.pl 

biuro@bychowo–hel.pl 

UHE EL–PLUS 

www.el–plus.com.pl 

09–409 Płock 

Żyzna 1 

ELEKTROMIL 

HURTOWNIA ELEKTRYCZNA 

tel. 87 566 75 33 

www.elektromil.com 

elektromil.suwalki@hot.pl 

tel. 61 428 40 35, fax 61 428 40 33 

www.elektro–hurt.gniezno.pl 

centrala@elektro–hurt.gniezno.pl 

tel. 87 621 76 87 

www.elektryk.elk.com.pl 

elektryk@elk.com.pl 

tel. 32 349 50 50 

www.eltrans.pl 

info@eltrans.pl 

82–500 Kwidzyn 

Toruńska 34 

16–400 Suwałki 

Mickiewicza 10 

62–200 Gniezno 

Witkowska 9–11 

19–300 Ełk 

Suwalska 91 

41–506 Chorzów 

Inwalidzka 11 

tel. 32 282 60 21, fax. 32 389 70 76 

www.elgra.com.pl 

info@elgra.com.p 

tel. 33 812 62 25 

fax 33 816 82 48 

www.karoel.com.pl 

hurtownia@karoel.com.pl 

tel. 22 774 02 01 

www.dorian.com.pl 

handlowy@dorian.com.pl 

tel. 81 744 56 31 

www.elektrospark.pl 

info@elektrospark.pl 

tel. 85 732 91 36 

www.elhurt-elmet.pl 

biuro@elhurt-elmet.pl 

tel. 22 735 40 00, fax 22 735 40 30 

www.seapiaseczno.pl 

sea@seapiaseczno.pl 

tel. 22 667 74 01, 22 867 66 26 

www.stalex.com.pl 

stalex@stalex.com.pl 

41–902 Bytom 

Składowa 20 

43–300 Bielsko–Biała 

Legionów 93 

05-119 Legionowo 

Michałów Reginów 

Warszawska 10 B 

20–468 Lublin 

Energetyków 15 

15–501 Białystok 

Baranowicka 115 

05–500 Piaseczno 

Jana Pawła II 62 

05–816 Opacz–Kolonia 

Bodycha 8 

41–506 Chorzów, Inwalidzka 11 

tel. 032 246 12 02, info@el-plus.com.pl

Gazeta EL-Plus nr 2/2009

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?