30.01.2013 Views

Gazeta EL-Plus nr 2/2009

Gazeta EL-Plus nr 2/2009

Gazeta EL-Plus nr 2/2009

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

JAN STROJNY<br />

Tabela. 1. Skala prędkości wiatru<br />

Prędkość wiatru<br />

na wys. 10 m<br />

nad terenem<br />

m/s węzły<br />

Skala<br />

Beauforta<br />

Wiatr<br />

< 0.4 < 0.9 0 spokój<br />

0.4 - 1.8 0.9 - 3.5 1<br />

1.8 - 3.6 3.5 - 7.0 2<br />

3.6 - 5.8 7 - 11 3<br />

lekki<br />

5.8 - 8.5 11 - 17 4 średni<br />

8.5 - 11 17 - 22 5 umiarkowany<br />

11 - 14 22 - 28 6<br />

14 - 17 28 - 34 7<br />

17 - 21 34 - 41 8<br />

21 - 25 41 - 48 9<br />

25 - 29 48 - 56 10<br />

29 - 34 56 - 65 11<br />

silny<br />

sztorm<br />

silny sztorm<br />

> 34<br />

Jednostki:<br />

> 65 12 huragan<br />

1 m/s = 3.6 km/h = 2.187 mph = 1.944 węzła,<br />

1 węzeł = 1 mila morska/godzinę = 0.5144 m/s =<br />

1.852 km/h = 1.125 mph<br />

Tabela. 2. Moc wiatru w zależności od<br />

prędkości (przy +15°C i gęstości 1.225 kg/m 3 )<br />

Moc (siła) wiatru w W/m 2<br />

m/s W/m 2 m/s W/m 2 m/s W/m 2<br />

0 0 8 314 16 2509<br />

1 1 9 447 17 3009<br />

2 5 10 613 18 3572<br />

3 17 11 815 19 4201<br />

4 39 12 1058 20 4900<br />

5 77 13 1346 21 5672<br />

6 132 14 1681 22 6522<br />

7 210 15 2067 23 7452<br />

Czynnikiem decydującym o mocy<br />

elektrowni jest prędkość wiatru.<br />

Zwiększanie wysokości wieży i średnicy<br />

łopatek jest ograniczone ze względów<br />

konstrukcyjnych do nieco ponad<br />

100 m. Niemniej ważna jest stałość<br />

występowania wiatru w danym miejscu,<br />

gdyż od tego zależy ilość wyprodukowanej<br />

przez elektrownię wiatrową<br />

energii elektrycznej w ciągu<br />

roku, a więc opłacalność danej instalacji.<br />

Roczny czas wykorzystania<br />

mocy zainstalowanej w elektrowniach<br />

wiatrowych wynosi 1 000 – 2 000 godzin,<br />

a czasami przekracza nawet<br />

2 500 godzin. Turbina powinna być<br />

usytuowana daleko od wirów powietrznych,<br />

które powstają w pobliżu<br />

wysokich drzew lub zabudowań, dlatego<br />

ważna jest konfiguracja terenu<br />

w otoczeniu planowanego miejsca pracy<br />

elektrowni oraz ewentualne przeszkody<br />

terenowe. Najkorzystniejsze<br />

miejsce to tereny przybrzeżne, wzgórza,<br />

pagórki dominujące nad wolnymi,<br />

nie zabudowanymi i nieporośniętymi<br />

drzewami terenami.<br />

W tabeli 1 podano podstawowe dane<br />

dotyczące prędkości wiatru.<br />

W tabeli 2 podano jak gęstość mocy<br />

wiatru w W/m 2 , nazywana czasem siłą<br />

wiatru, zależy od jego prędkości.<br />

POTENCJALNE ZASOBY ENERGII<br />

WIATRU W POLSCE<br />

Dla oceny zasobów energii wiatru posługuje<br />

się tzw. użyteczną energią wiatru<br />

E, określaną w kWh/m 2 rocznie,<br />

przyjmując dolne ograniczenie prędkości<br />

wiatru v > 4,0 m/s.<br />

Dla oszacowania praktycznych zasobów<br />

energii wiatru przeprowadzana jest<br />

Tabela 3. Ocena możliwości lokalizacji elektrowni wiatrowych w Polsce (rys. 6)<br />

Oznaczenie<br />

strefy<br />

Ocena lokalizacji<br />

elektrowni wiatrowej<br />

Średnia kwartalna prędkość wiatru<br />

w okresie jesiennym na wysokości 10 m<br />

i klasie 0 szorstkości terenu*<br />

I wybitnie korzystna > 6<br />

II bardzo korzystna > 5<br />

III korzystna > 4<br />

IV mało korzystna > 3<br />

V niekorzystna < 3<br />

* klasa „0” oznacza teren płaski otwarty, na którym wysokość nierówności jest mniejsza od 0,5 m<br />

28 30<br />

<strong>EL</strong>ektro<strong>Plus</strong> Nr 2/<strong>2009</strong> (15)<br />

ocena w skali regionalnej (tzw. mezoskali),<br />

a następnie dokonuje się szczegółowej<br />

oceny dla wybranej lokalizacji siłowni.<br />

Energię wiatru na danej wysokości<br />

nad terenem oblicza się z następującej<br />

zależności;<br />

E 1 /E 2 = (h 1 /h 2 ) 3a<br />

gdzie:<br />

– E 1 wartość energii na wysokości h 1<br />

– E 2 wartość energii na wysokości h 2<br />

– a – wykładnik potęgowy zależny od<br />

szorstkości podłoża, prędkości wiatru,<br />

stanu atmosfery i czasu uśredniania<br />

prędkości wiatru.<br />

Wydajność energetyczną siłowni wiatrowej<br />

E S w kWh/rok, można obliczyć<br />

znając wymiary skrzydeł wirnika:<br />

E S = E.A<br />

gdzie:<br />

– E – energia użyteczna wiatru kWh/<br />

m 2 /rok<br />

– A – powierzchnia zakreślana skrzydłami<br />

wirnika m 2 .<br />

W Polsce, tylko w niektórych regionach<br />

kraju, średnia prędkość wiatru<br />

przekracza 4 m/s, tj. minimalną prędkość<br />

startową elektrowni wiatrowej.<br />

Dlatego siłownie wiatrowe w Polsce<br />

nie mogą być jedynym źródłem energii<br />

i konieczna jest ich współpraca z krajową<br />

siecią elektroenergetyczną lub też<br />

z innym źródłem energii elektrycznej.<br />

Na rys. 6 przedstawiono mapę Polski<br />

przedstawiającą zasoby energii wiatru.<br />

Wydzielono (tab. 1) 5 rejonów o różnych<br />

zasobach energii określonych dla wysokości<br />

30 m nad powierzchnią gruntu.<br />

Z mapy tej wynika, że około 60% kraju<br />

posiada dobre warunki do wykorzystania<br />

wiatru jako źródła energii.<br />

Należy zwrócić uwagę na to, że dane<br />

dotyczące prędkości wiatru, pochodzące<br />

z różnych źródeł, mogą się znacznie<br />

różnić w zależności od rozpatrywanego<br />

okresu i roku pomiaru, a nawet<br />

zastosowanej metody pomiarowej. Za<br />

najbardziej miarodajne uważane są<br />

dane publikowane przez IMiGW ale<br />

i one mogą być różne w zależności od<br />

roku pomiarowego.<br />

Jako najkorzystniejsze uważa się następujące<br />

regiony:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!