Deutscher Fußball Fitness Test (DFFT)
Deutscher Fußball Fitness Test (DFFT)
Deutscher Fußball Fitness Test (DFFT)
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
„Der <strong>Fußball</strong> nach der EM 2004:<br />
Medizin, Psychologie, Technik und Taktik“<br />
INTERNATIONALER TRAINER-KONGRESS<br />
18. – 20. Juli 2005, Düsseldorf<br />
Der Deutsche-<strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong>-<strong>Test</strong><br />
(<strong>DFFT</strong>):<br />
Ohne breite Basis in der <strong>Fitness</strong> keine<br />
technischen Spitzenleistungen<br />
Roland Naul<br />
© WGI 2005
Gliederung des Vortrags: Vortrags<br />
1. Was ist <strong>Fußball</strong> Fu ball-<strong>Fitness</strong> <strong>Fitness</strong> und<br />
wie sieht der <strong>DFFT</strong> aus? aus<br />
2. Untersuchungsergebnisse zur <strong>Fußball</strong> Fu ball-<br />
<strong>Fitness</strong> und Entwicklungsprobleme<br />
3. Übungsbeispiele<br />
bungsbeispiele zur Förderung rderung<br />
der motorischen Handlungsschnelligkeit<br />
© WGI 2005
Motorisch-soziale Grundlagen: <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
Gutes <strong>Fußball</strong>-Training – erfolgreich <strong>Fußball</strong> spielen<br />
Psycho-mentale Grundlagen: <strong>Fußball</strong>-Persönlichkeit<br />
© WGI 2005
Motorisch-soziale Grundlagen: <strong>Fußball</strong> <strong>Fitness</strong><br />
ist unverzichtbar für<br />
Gutes <strong>Fußball</strong>-Training – erfolgreich <strong>Fußball</strong> spielen<br />
verlangt in besonderer Weise<br />
Psycho-mentale Grundlagen: <strong>Fußball</strong> Persönlichkeit<br />
© WGI 2005
<strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong>:<br />
Die fußballspezifische <strong>Fitness</strong> umfasst bestimmte<br />
Qualitätsmerkmale, die in den <strong>Fußball</strong>techniken als<br />
motorische Voraussetzungen enthalten sind.<br />
Sie stellen keine allgemeinen, sondern sportartspezifische<br />
Grundlagen (motor fitness) für das Techniktraining dar.<br />
Einige Elemente dieser fußballspezifischen Grundlagen<br />
bestimmen in ihrer jeweiligen Ausprägung auch das<br />
individuell-taktische und gruppen-taktische Verhalten.<br />
© WGI 2005
ifferenzierung motorischer Fähigkeiten (nach Beck/Bös, 1995)<br />
Fünf motorische Grundlagen für das <strong>Fußball</strong>spiel<br />
energetisch-determinierte<br />
(konditionelle) Fähigkeiten<br />
informationsorientierte<br />
(koordinative) Fähigkeiten<br />
Passive Systeme<br />
der Energieübertragung<br />
Ausdauer Kraft Schnelligkeit Koordination Beweglichkeit<br />
AA AnA KA MK SK AS RS KZ KP B<br />
AA = aerobe Ausdauer AS = Aktionsschnelligkeit<br />
AnA = anaerobe Ausdauer RS = Reaktionsschnelligkeit<br />
KA = Kraftausdauer KZ = Koordination (Zeitdruck)<br />
MK = Maximalkraft KP = Koordination (Präzision)<br />
SK = Schnellkraft B = Beweglichkeit © WGI 2005
ifferenzierung motorischer Fähigkeiten (nach Beck/Bös, 1995)<br />
energetisch-determinierte<br />
(konditionelle) Fähigkeiten<br />
Elemente der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
informationsorientierte<br />
(koordinative) Fähigkeiten<br />
Passive Systeme<br />
der Energieübertragung<br />
Ausdauer Kraft Schnelligkeit Koordination Beweglichkeit<br />
AA AnA KA MK SK AS RS KZ KP B<br />
AA = aerobe Ausdauer AS = Aktionsschnelligkeit<br />
AnA = anaerobe Ausdauer RS = Reaktionsschnelligkeit<br />
KA = Kraftausdauer KZ = Koordination (Zeitdruck)<br />
MK = Maximalkraft KP = Koordination (Präzision)<br />
SK = Schnellkraft B = Beweglichkeit © WGI 2005
<strong>Deutscher</strong> <strong>Fußball</strong> Fu ball-<strong>Fitness</strong> <strong>Fitness</strong> <strong>Test</strong><br />
(<strong>DFFT</strong>)<br />
© WGI 2005
<strong>Deutscher</strong> <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong> <strong>Test</strong> (<strong>DFFT</strong>)<br />
© WGI 2005
<strong>Deutscher</strong> <strong>Fußball</strong> <strong>Fitness</strong> <strong>Test</strong> (<strong>DFFT</strong>)<br />
1. Body Mass Index<br />
(BMI)<br />
4. Schnellkraft<br />
Sprungkraft<br />
(Jump &<br />
Reach)<br />
2. Schnelligkeit<br />
(Richtungwechsel)<br />
5./6.<br />
Kraftausdauer<br />
(Curl Ups/Trunk Lift)<br />
3. Aerobe Ausdauer<br />
(Shuttle Run)<br />
7. Beweglichkeit<br />
(Trunk Lift / Sit & Reach)<br />
© WGI 2005
Leistungskarte (<strong>DFFT</strong>)<br />
= VO 2max<br />
© WGI 2005
D-Junioren-Verbandskader im FLVW:<br />
Leistungsdiagnostik 2004 und 2005<br />
<strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
Ergebnisse<br />
und<br />
Vergleich<br />
© WGI 2005
Statistik D-Kader ´91 FLVW 2004<br />
Alter Feldspieler<br />
Tor-<br />
wart<br />
Ge-<br />
wicht<br />
Größe BMI Norm<br />
12-12,5 16 43,6 155,1 18<br />
GER<br />
12,5-13 49 6 46,6 159,8 18,1 18,3<br />
13-13,5 6 1 48,3 163,9 17,9 18,6<br />
Gesamt/<br />
Durchschnitt<br />
71 7 46,1 159,2<br />
18,1<br />
18<br />
© WGI 2005
Statistik D-Kader ´91 FLVW 2005<br />
Alter Feldspieler<br />
Tor-<br />
wart<br />
Ge-<br />
wicht<br />
Größe BMI Anteil an<br />
Gesamt<br />
13-13,5 4 47,4 161,8 18,0<br />
14,29%<br />
13,5-14 19 58,6 170,3 20,1 67,86%<br />
14-14,5 1 4 61,9 175,4 20,1 17,86%<br />
Gesamt/<br />
Durchschnitt<br />
24 4 57,6 170,0 19,8 100%<br />
© WGI 2005
Schnelligkeit (Richtungswechsel):<br />
8,65<br />
8,6<br />
8,55<br />
8,5<br />
8,45<br />
8,4<br />
8,35<br />
8,3<br />
8,25<br />
Soccer run (sec)<br />
8,41<br />
8,38<br />
8,61<br />
DK-FLVW<br />
Feldspieler<br />
Torwart<br />
© WGI 2005
50<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Aerobe Ausdauer:<br />
Shuttle run (VO2max. Faktor)<br />
48,5 48,9<br />
43,9<br />
34,6<br />
40,2<br />
36,5<br />
DK-FLVW<br />
Feldspieler<br />
Torwart<br />
Gesamt D<br />
VFS<br />
FFS<br />
© WGI 2005
© WGI 2005
© WGI 2005
© WGI 2005
© WGI 2005
© WGI 2005
© WGI 2005
Zwei einseitige <strong>Fitness</strong>-Profile<br />
2004 !<br />
• 1. Merkmale der Feldspieler:<br />
altersgemäß überdurchschnittliche <strong>Fitness</strong><br />
in der aeroben Ausdauer (shuttle run, AA)<br />
und in der Antrittsschnelligkeit mit<br />
Koordination (AS, KS) bei gleichzeitig<br />
unterdurchschnittlicher <strong>Fitness</strong> in der<br />
Beweglichkeit (sit & reach, trunk lift, B) !<br />
© WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
Soccer<br />
Run<br />
BMI: 16,1<br />
Shuttle<br />
Run<br />
Jump & Reach Curl Ups<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Zwei einseitige <strong>Fitness</strong>-Profile<br />
2004 !<br />
• 2. Merkmale der Torwarte:<br />
unterdurchschnittliche <strong>Fitness</strong> in der<br />
aeroben Ausdauer (shuttle run, AA) und in<br />
der Antrittsschnelligkeit mit Koordination<br />
(AS, KS) bei gleichzeitig<br />
überdurchschnittlicher <strong>Fitness</strong> in der<br />
Beweglichkeit (sit & reach, trunk lift, B) !<br />
© WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
BMI: 19,8<br />
Soccer<br />
Run<br />
Shuttle<br />
Run<br />
Jum p & Reach Curl Ups<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Drei typische Entwicklungs-<br />
Profile in der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
2005<br />
• 1. Das Talent bleibt<br />
überwiegend in seiner<br />
Entwicklung “stehen“.<br />
© WGI 2005
Entwicklungsprofil - Abwehrspieler<br />
170<br />
160<br />
150<br />
140<br />
130<br />
120<br />
110<br />
100<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
cm kg BMI Soccer S&R J&R Trunk Curls Shuttle<br />
<strong>DFFT</strong> 2004 157,1 49,9 20,2 8,6 2,1 41 21 18 56<br />
<strong>DFFT</strong> 2005 161 55,7 21,5 8,49 1,9 42 22,2 22 56,25 © WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
8,49s<br />
8,6s<br />
Soccer<br />
Run<br />
56,25<br />
Abwehrspieler<br />
56<br />
Shuttle<br />
Run<br />
BMI: 20,2 (2004); 21,5 (2005)<br />
42 cm<br />
41 cm<br />
2004 ; 2005<br />
18<br />
22<br />
Jump & Reach Curl Ups<br />
22,2 cm<br />
21 cm<br />
2,1 cm<br />
1,9 cm<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Drei typische Entwicklungs-<br />
Profile in der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
2005<br />
• 2. Das Talent entwickelt<br />
seine <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong> in<br />
einer ausgewogenen<br />
Breite weiter.<br />
© WGI 2005
Entwicklung - Stürmer<br />
180<br />
160<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
cm kg BMI Soccer S&R J&R Trunk Curls Shuttle<br />
<strong>DFFT</strong> 2004 154 39,6 16,7 7,9 6,4 43 34,5 30 48<br />
<strong>DFFT</strong> 2005 164 46,6 17,3 7,83 12,8 48,5 38,2 47 55,7 © WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
7,9s<br />
7,83s<br />
Soccer<br />
Run<br />
55,7<br />
48<br />
Shuttle<br />
Run<br />
BMI: 16,7 (2004); 17,3 (2005)<br />
Stürmer<br />
48,5 cm<br />
43 cm<br />
2004 ; 2005<br />
47<br />
30<br />
Jump & Reach Curl Ups<br />
38,2 cm<br />
34,5 cm<br />
12,8 cm<br />
6,4 cm<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Eigene Entwicklung - Torwart<br />
180<br />
160<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
cm kg BMI Soccer S&R J&R Trunk Curls Shuttle<br />
<strong>DFFT</strong> 2004 166,1 60,2 21,8 8,17 12,7 36 32,5 26 44,85<br />
<strong>DFFT</strong> 2005 173 63 21 8,02 15 48,5 37,8 54 56,5 © WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
8,02s<br />
8,17s<br />
Soccer<br />
Run<br />
56,5<br />
Shuttle<br />
Run<br />
BMI: 21,8 (2004); 21 (2005)<br />
Torwart<br />
48,5 cm<br />
44,85 36 cm<br />
2004 ; 2005<br />
54<br />
26<br />
Jump & Reach Curl Ups<br />
37,8 cm<br />
32,5 cm<br />
15 cm<br />
12,7 cm<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Drei typische Entwicklungs-<br />
Profile in der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
2005<br />
• 3. Das Talent „verkümmert“,<br />
indem die Breite in der<br />
<strong>Fitness</strong> reduziert wird zu<br />
Gunsten einer noch höheren<br />
einseitigen Ausprägung z.B.<br />
der aeroben Ausdauer.<br />
© WGI 2005
Eigene Entwicklung - Abwehr<br />
170<br />
160<br />
150<br />
140<br />
130<br />
120<br />
110<br />
100<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
cm kg BMI Soccer S&R J&R Trunk Curls Shuttle<br />
<strong>DFFT</strong> 2004 168,2 52,5 18,6 8,05 5,2 55 26,5 12 51,9<br />
<strong>DFFT</strong> 2005 170 55,5 19,2 8,51 2,4 50 25 10 58,55 © WGI 2005
100<br />
75<br />
50<br />
25<br />
0<br />
8,05s<br />
8,51s<br />
Soccer<br />
Run<br />
58,55<br />
51,9<br />
Shuttle<br />
Run<br />
BMI: 18,6 (2004); 19,2 (2005)<br />
Abwehrspieler<br />
50 cm<br />
55 cm<br />
2004 ; 2005<br />
10<br />
12<br />
Jump & Reach Curl Ups<br />
26,5 cm<br />
25 cm<br />
5,2 cm<br />
2,4 cm<br />
Trunk Lift Sit & Reach<br />
© WGI 2005
Prozentuale Verteilung der Spieler auf BMI-Klassen<br />
48<br />
46<br />
44<br />
42<br />
40<br />
38<br />
36<br />
34<br />
32<br />
30<br />
28<br />
26<br />
24<br />
22<br />
20<br />
18<br />
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
3,8<br />
17,9<br />
41<br />
25,6<br />
10,3<br />
7,1 7,1<br />
21,4<br />
46,4<br />
<strong>DFFT</strong> 2004 <strong>DFFT</strong> 2005<br />
17,9<br />
starkes UG<br />
Untergewicht<br />
unteres NG<br />
oberes NG<br />
Übergewicht<br />
© WGI 2005
Vergleich Daten<br />
<strong>DFFT</strong><br />
Durchschnitt<br />
50%<br />
Quartil 1<br />
1-25%<br />
Quartil 4<br />
76-100%<br />
<strong>Test</strong>jahr 2004 2005 2004 2005 2004 2005<br />
BMI<br />
kg/(cm/100) 2<br />
VO 2max<br />
ml/kg/min<br />
Soccer Run<br />
s<br />
Abdominal Curl Ups<br />
Anzahl<br />
Jump and Reach<br />
cm<br />
Trunk Lift<br />
cm<br />
Sit and Reach<br />
cm<br />
18,1 19,8 20,32 22,07 16,40 17,29<br />
48,37 53,04 43,01 48,50 53,21 57,44<br />
8,40 8,5 8,80 8,90 7,99 8,10<br />
34,16 38,2 16,37 20,57 61,80 62,86<br />
40,29 45,29 33,56 38,25 45,75 50,85<br />
31,16 33,40 24,24 24,74 37,98 41,23<br />
4,53 6,90 -3,62 -4,12 11,99 15,09<br />
© WGI 2005
10<br />
9<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Vergleich des Soccer Run <strong>DFFT</strong> 2004/2005<br />
8,4 8,5<br />
(Mittelwert, Quartil 1, Quartil 4 in sec.)<br />
8,8 8,9<br />
7,99 8,1<br />
Mittelwert Quartil 1 Quartil 4<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
© WGI 2005
16<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
-2<br />
-4<br />
-6<br />
Vergleich des Sit and Reach <strong>DFFT</strong> 2004/2005<br />
4,53<br />
6,9<br />
(Mittelwert, Quartil 1, Quartil 4 in cm)<br />
-3,62 -4,12<br />
11,99<br />
15,09<br />
Mittelwert Quartil 1 Quartil 4<br />
<strong>DFFT</strong> 2004<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
© WGI 2005
55<br />
50<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Soccer Run<br />
Curl Ups<br />
Vergleich der Spielpositionen beim<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
ump & Reach<br />
Trunk Lift<br />
Sit & Reach<br />
Shuttle Run<br />
Torwart<br />
Abwehr<br />
Mittelfeld<br />
Stürmer<br />
© WGI 2005
Probleme <strong>Test</strong>ergebnisse<br />
<strong>DFFT</strong> 2005<br />
• Die überwiegende Mehrzahl der Kader-Spieler<br />
(unabhängig vom Quartil !) zeigt eine<br />
stagnierende bis rückläufige Entwicklung ihrer<br />
„Schnelligkeit“ gegenüber 2004 (Antritts- und<br />
Koordinationsschnelligkeit).<br />
• Die Kader-Spieler, die zum unteren<br />
Leistungsbereich (Quartil 1) in der<br />
„Beweglichkeit“ zählen, zeigen eine stagnierende<br />
bis rückläufige Entwicklung gegenüber 2004.<br />
© WGI 2005
Folgerungen für die<br />
Verbesserung der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
• Die Elemente der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong> können mit<br />
dem <strong>DFFT</strong> überprüft werden. Aber zur Schulung<br />
der fußballspezifischen <strong>Fitness</strong> sind diese<br />
<strong>Test</strong>aufgaben selbst nicht zu empfehlen<br />
(Diagnose: ja; Schulung: nein).<br />
• Die Schulung der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong> muss wie das<br />
Technik-Training spielnah erfolgen.<br />
© WGI 2005
Verbesserung der <strong>Fußball</strong>-<strong>Fitness</strong><br />
durch SAQ-Training<br />
• SAQ = Speed, Agility and Quickness (A. Pearson, 2002)<br />
• SAQ Training unterscheidet bei der Schnelligkeit<br />
drei Fertigkeiten: Antrittschnelligkeit mit gleich<br />
hoher Frequenz bis zu 40 und 50 Metern;<br />
Koordinationsschnelligkeit bei Richtungswechseln<br />
ohne Verlust von Kraft, Schnelligkeit<br />
und Körperkontrolle; Schnelligkeit als<br />
akzellerierte, neuro-muskuläre Kontraktionen zur<br />
Ausführung der <strong>Fußball</strong>techniken unter Zeitdruck<br />
© WGI 2005
Key teaching points<br />
DRILL T-RUNS<br />
• Maintain correct running form/mechanics<br />
• Work on shortening the steps used in the turn<br />
• Focus on increasing the speed of the arm drive when coming out of the turns<br />
• Players should work their weak sides – most will have a preferred turning side
DRILL SOCCER-SPECIFIC-RUNS<br />
Key teaching points<br />
• Maintain correct running form/mechanics
DRILL FAST FOOT LADDER -<br />
Key teaching points<br />
LONG PASS contd.<br />
• Maintain correct running form/mechanics<br />
• Players should use correcttechnical skills whenon the ball<br />
• The timing of the player who is to receive the ball is crucical<br />
– he should receive the ball just as he leaves the ladder to<br />
enter the centre space<br />
• The player receiving the ball should do so on the move not<br />
while standing still
Wofür ist eine gute <strong>Fußball</strong>-<br />
<strong>Fitness</strong> außerdem gut ?<br />
• Unsere Untersuchungen mit dem <strong>DFFT</strong> und dem<br />
„Essener <strong>Fußball</strong>-Persönlichkeits-Inventar“ (EFPI<br />
=psycho-mentale Eigenschaften) haben folgenden<br />
Zusammenhang ergeben:<br />
• Je höher die Leistungen der Spieler bei <strong>Test</strong>aufgaben im<br />
<strong>DFFT</strong> und je breiter das <strong>Fitness</strong>-Profil dieser<br />
Leistungen war, desto weniger Versagensangst und<br />
Stressbelastungen wurden gemessen und desto höher<br />
war das Selbstvertrauen der Spieler in die eigene<br />
Leistungsfähigkeit im <strong>Fußball</strong>.<br />
© WGI 2005