Trepp/Hauri/Längin, Betriebliches ... - Rw-lehrmittel.ch
Trepp/Hauri/Längin, Betriebliches ... - Rw-lehrmittel.ch
Trepp/Hauri/Längin, Betriebliches ... - Rw-lehrmittel.ch
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
<strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin,<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling,<br />
ungekürzte Ausgabe<br />
A r b e i t s b l ä t t e r zur Lösung von Aufgaben<br />
Übersi<strong>ch</strong>t auf Seite 2<br />
U n t e r l a g e n für Dozentinnen und Dozenten;<br />
z. B. Kurztests und Vorlagen für den Unterri<strong>ch</strong>tseinstieg<br />
Übersi<strong>ch</strong>t auf Seite 76
- 2 -<br />
<strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin,<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling,<br />
ungekürzte Ausgabe<br />
A r b e i t s b l ä t t e r zur Lösung von Aufgaben<br />
Aufgabe<br />
Seite(n)<br />
Seiten Lehrbu<strong>ch</strong><br />
4. Kapitel 72 3 - 4 172 - 174<br />
76 5 - 6 180 - 182<br />
85 7 - 8 194 - 196<br />
113 9 - 12 237 - 241<br />
116 13 - 16 246 - 250<br />
117 17 - 18 251 - 253<br />
121 19 - 20 260 - 262<br />
130 21 273 - 275<br />
7. Kapitel 234 22 - 25 498 - 501<br />
235 26 - 30 502 - 506<br />
249 31 - 33 518 - 520<br />
250 34 - 36 521 - 523<br />
252 37 - 43 526 - 533<br />
253 44 - 50 534 - 541<br />
254 51 - 55 542 - 547<br />
255 56 - 61 548 - 554<br />
256 62 - 63 555 - 557<br />
257 64 - 65 558 - 560<br />
8. Kapitel 259 66 594 - 597<br />
260 67 - 69 598 - 602<br />
261 70 - 71 603 - 604<br />
263 72 - 75 605 - 612
- 3 -<br />
Aufgabe 72 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 172 - 174)<br />
a.<br />
Rohmaterialaufwand / -kosten<br />
Gemeinaufwand / -kosten<br />
Total<br />
FIBU Sa<strong>ch</strong>l. BEBU Kostenstellen Kostenträger<br />
Abgr. Einkauf / Ferti- Verwal- Fabri- Fabri-<br />
Lager gung tung / kate kate<br />
Material Vertrieb A B<br />
Erfolg<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg<br />
b. Vervollständigen Sie die Tabelle.<br />
Fabrikat A<br />
Herstellkosten je Stück CHF ……. CHF …….<br />
Hergestellte Anzahl Fertigfabrikate ……. Stück 550 Stück<br />
Verkaufte Anzahl Fertigfabrikate 640 Stück ……. Stück<br />
Best.änderung Fertigfabrikate ……………………….. ……. Stück<br />
Fabrikat B<br />
……………………….. ……. Stück<br />
Angabe, ob Zu- oder Abnahme<br />
c. Absatz-ER Fabr. A Fabr. B Total<br />
Ist-Bruttogewinn<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebs.......... FIBU
- 4 -<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenarten Fabr. A Fabr. B Total<br />
Nettoerlös<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Betriebs………. BEBU<br />
Betriebs.......... FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen Fabr. A Fabr. B Total<br />
Nettoerlös<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Bruttogewinn BEBU<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebs.......... FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern Fabr. A Fabr. B Total<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Bruttogewinn<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebs.......... FIBU
- 5 -<br />
Aufgabe 76 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 180 - 182)<br />
a.<br />
Rohmaterialkosten<br />
Einzellöhne<br />
Kosten<br />
Hilfsko.stelle<br />
Einkauf<br />
Hauptkostenstellen<br />
Fertigung<br />
Kostenträger<br />
Verwal- Massen- Sonder-<br />
Ge- und AVOR Mas<strong>ch</strong>i- Mon- tung u. fertigung fertigung<br />
bäude Lager nen tage Vertrieb<br />
Gemeinkosten 4'200 150 130 321 2'040 354 1'205<br />
Total na<strong>ch</strong> Primärkosten<br />
Umlage Gebäude<br />
Total (volle) Stellenkosten<br />
HK der Produktion<br />
HK des Verkaufs<br />
Selbstkosten<br />
b. Absatz-ER Massen- Sonder- Total<br />
fertigung fertigung<br />
Ist-Bruttogewinn<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebs………….. FIBU<br />
Unternehmens……………
- 6 -<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenarten Massen- Sonder- Total<br />
fertigung fertigung<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Betriebs………. BEBU<br />
Betriebs……….. FIBU<br />
Unternehmens………….<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen Massen- Sonder- Total<br />
(Auss<strong>ch</strong>nitt) fertigung fertigung<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
SA Abgrenzungen total<br />
Betriebs.......... FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern Massen- Sonder- Total<br />
(Auss<strong>ch</strong>nitt) fertigung fertigung<br />
Produktionsertrag<br />
Ist-Bruttogewinn<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU
- 7 -<br />
Aufgabe 85 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 194 - 196)<br />
a.<br />
Rohmaterialaufwand / -kosten<br />
Gemeinaufwand / -kosten<br />
Total<br />
FIBU Sa<strong>ch</strong>l. BEBU Kostenstellen Kostenträger<br />
Abgr. Einkauf / Ferti- Verwal- Fabri- Fabri-<br />
Lager gung tung / kate kate<br />
Material Vertrieb A B<br />
Erfolg und Deckungsdifferenz<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
b.<br />
Absatz-ER<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen<br />
Fabr. A Fabr. B Total Fabr. A Fabr. B Total<br />
Produktionsertrag<br />
......................... total<br />
......................... total
- 8 -<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenarten<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern<br />
Fabr. A Fabr. B Total Fabr. A Fabr. B Total<br />
<br />
<br />
Produktionsertrag<br />
Produktionsertrag<br />
........................ total<br />
........................ total<br />
Variante: Bestandesänderung zusammengefasst<br />
Bestandesänderung HF/FF<br />
........................ total
- 9 -<br />
Aufgabe 113 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 237 - 241)<br />
BAB mit vertikal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
(in TCHF) FIBU SA BEBU<br />
Rohmaterialaufw./-kosten<br />
Personalaufwand/-kosten<br />
Übriger Aufwand/Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Produktion<br />
Bestandeszunahme HF<br />
HK Fertigfabrikate<br />
Bestandesabnahme FF<br />
HK Verkauf<br />
Verwaltungs-/Vertriebs-GK<br />
Selbstkosten<br />
Fakturierter Erlös<br />
Erlösminderung<br />
Erfolg, Deckungsdifferenz<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg<br />
und Deckungsdifferenz<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Mat.- Fert. Verw.-/ Typ Typ<br />
stelle stelle Vertr.- A B<br />
stelle
- 10 -<br />
BAB mit horizontal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
(in TCHF) FIBU SA BEBU<br />
Rohm.aufw./-ko.<br />
Pers.aufw./-ko.<br />
Übr. Aufw./Ko.<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Produktion<br />
HK Fertigfabr.<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Fakturierter Erlös<br />
Erlösmind.<br />
Best.änd. Fabr.<br />
Erfolg, Deck.diff.<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Erfolg und<br />
Deckungsdifferenz<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fabr. in Arbeit Fertigfabrikate Verkaufte Fabr.<br />
(HKP)<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
Typ A Typ B Typ A Typ B Typ A Typ B<br />
Fragen:<br />
Wie lässt si<strong>ch</strong> erklären, dass die Abs<strong>ch</strong>reibungen FIBU tiefer sind als die Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
BEBU? (Nennen Sie mindestens 2 Gründe)<br />
...............................................................................................................................................<br />
...............................................................................................................................................<br />
...............................................................................................................................................<br />
...............................................................................................................................................<br />
...............................................................................................................................................<br />
...............................................................................................................................................<br />
Wie viel betragen für den vorliegenden Zeitraum die Herstellkosten je Typ in CHF?<br />
Typ A: ..................................................................................................................................<br />
Typ B: ..................................................................................................................................
- 11 -<br />
Interne Erfolgsre<strong>ch</strong>nungen<br />
Absatz-ER Typ A Typ B Total<br />
Nettoerlös<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
Kalk. Betriebserfolg BEBU<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebserfolg FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen Typ A Typ B Total<br />
Nettoerlös<br />
Produktionsertrag<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
Kalk. Betriebserfolg BEBU<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
.................. total<br />
Betriebsgewinn FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern Typ A Typ B Total<br />
(Auss<strong>ch</strong>nitt)<br />
Produktionsertrag<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
Kalk. Betriebserfolg BEBU
- 12 -<br />
Kontenform<br />
FIBU<br />
BEBU<br />
ER-Konten Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA) Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Rohmaterialaufw. Fabr. in Arbeit Typ A Fabr. in Arbeit Typ B<br />
Personalaufwand<br />
Materialstelle<br />
Fertigfabr. Typ A<br />
Fertigfabr. Typ B<br />
Übriger Aufwand<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>r.<br />
Fertigungsstelle<br />
Verk. Fabr. Typ A<br />
Verk. Fabr. Typ B<br />
Erlös<br />
SA Erlösminder.<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Bestandesänd. Fabr.<br />
SA Best.änd. Fabr.<br />
Formularform<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Abs<strong>ch</strong>r. FIBU<br />
Abs<strong>ch</strong>r. BEBU<br />
SA<br />
SA Erlösminderungen<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Materialstelle Fabrikate in Arbeit Typ A Fabrikate in Arbeit<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>r.<br />
Total HK Produktion HK Produktion<br />
Verre<strong>ch</strong>net<br />
Deckungsdifferenz HK Fertigfabrikate HK Fertigfabrikate<br />
Typ B<br />
Fertigungsstelle<br />
Personalkosten Fertigfabrikate Typ A Fertigfabrikate<br />
Übrige Kosten<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>r.<br />
SA Bestandesänderung HF Total HK Verkauf HK Verkauf<br />
Verre<strong>ch</strong>net<br />
Deckungsdifferenz<br />
Verkaufte Fabrikate Typ A Verkaufte Fabrikate<br />
Verw.- und Vertriebsstelle<br />
Personalkosten<br />
SA Bestandesänderung FF Übrige Kosten SK Verkauf SK Verkauf<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>r. Fakturierter Erlös Fakturierter Erlös<br />
Total Erlösminderungen Erlösminderungen<br />
Verre<strong>ch</strong>net Erfolg Erfolg<br />
Deckungsdifferenz<br />
Typ B<br />
Typ B
- 13 -<br />
Aufgabe 116 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 246 - 250)<br />
Daten zum Budget (Plan)<br />
Herstellung = Verkauf in Stück<br />
Bike S<br />
Bike L<br />
1'600 2'500<br />
Kostenelemente Plan-Satz Bezugsgrösse Kalkulation<br />
Bike S<br />
Bike L<br />
Je Stück Total Je Stück Total<br />
in CHF in TCHF in CHF in TCHF<br />
Einzelmaterial 600 960 1'000 2'500<br />
Material-GK ………… % Einzelmaterial 120 192 200 500<br />
Fertigungs-GK CHF ..…….... je h Herstellung in h 480 768 800 2'000<br />
Herstellkosten 1'200 1'920 2'000 5'000<br />
Verw.-/Vertr.-GK ………… % Herstellkosten 300 480 500 1'250<br />
Selbstkosten 1'500 2'400 2'500 6'250<br />
Stunden total 17'300<br />
BAB mit vertikal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
(in TCHF) FIBU SA BEBU<br />
Rohmaterialaufwand/-kosten<br />
Personalaufwand/-kosten<br />
Übriger Aufwand/Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total Primärarten<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Produktion<br />
Bestandes.............. .......<br />
HK Fertigfabrikate<br />
Bestandes.............. .......<br />
HK Verkauf<br />
Verwaltungs-/Vertriebs-GK<br />
Selbstkosten<br />
Erlös fakturiert<br />
Erlösminderung<br />
Erfolg, Deckungsdifferenz<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg<br />
und Deckungsdifferenz<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Mat.- Fert. Verw.-/ Bike Bike<br />
stelle stelle Vertr.- S L<br />
stelle
- 14 -<br />
BAB mit horizontal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
(in TCHF) FIBU Sa<strong>ch</strong>l. BEBU Kostenstellen<br />
Abgr. Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Rohm.aufw./-ko.<br />
Pers.aufw./-ko.<br />
Übr. Aufw./Ko.<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Produktion<br />
HK Fertigfabr.<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Erlös<br />
Erlösmind.<br />
Best.änd. Fabr.<br />
Erfolg, DD<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Erfolg und<br />
Deckungsdiff.<br />
Kostenträger<br />
Fabr. in Arbeit Fertigfabrikate Verkaufte Fabr.<br />
(HKP)<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
Bike S Bike L Bike S Bike L Bike S Bike L
- 15 -<br />
Interne Erfolgsre<strong>ch</strong>nungen<br />
Absatz-ER Bike S Bike L Total<br />
Nettoerlös<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
Betriebserfolg FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen Bike S Bike L Total<br />
Produktionsertrag<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
................... total<br />
Betriebserfolg FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern Bike S Bike L Total<br />
(Auss<strong>ch</strong>nitt)<br />
Produktionsertrag<br />
Kalk. Bruttogewinn
- 16 -<br />
FIBU<br />
Kontenform<br />
ER-Konten Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA) Kostenstellen<br />
BEBU<br />
Kostenträger<br />
Rohmaterialaufw. SA Rohmat.kosten<br />
Fabr. in A. Bike S Fabr. in A. Bike L<br />
Personalaufwand<br />
Materialstelle<br />
Fertigfabr. Bike S<br />
Fertigfabr. Bike L<br />
Übriger Aufwand<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>r.<br />
Fertigungsstelle<br />
Verk. Fabr. Bike S<br />
Verk. Fabr. Bike L<br />
Erlös<br />
SA Erlösminder.<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Best.änd. Fabr.<br />
SA Best.änd. Fabr.<br />
Formularform<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
SA Rohmaterial<br />
BEBU<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Materialstelle Fabrikate in Arbeit Bike S Fabrikate in Arbeit<br />
Bike L<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
SA Erlösminderungen<br />
Fertigungsstelle<br />
Fertigfabrikate<br />
Bike S<br />
Fertigfabrikate<br />
Bike L<br />
SA Beständesänderung HF<br />
Verw.- und Vertriebsstelle<br />
Verkaufte Fabrikate<br />
Bike S<br />
Verkaufte Fabrikate<br />
Bike L<br />
SA Beständesänderung FF
- 17 -<br />
Aufgabe 117 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 251 - 253)<br />
Kontenform<br />
FIBU<br />
BEBU<br />
ER-Konten<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Rohmaterialaufw. Vorko.st. Gebäude Fabr. i. A. Whirlp. T Fabr. i. A. Whirlp. Q<br />
Personalaufwand<br />
Materialstelle<br />
Fertigfabr. Whirlp. T<br />
Fertigfabr. Whirlp. Q<br />
Übriger Aufwand<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Verk. Fabr. Whirlp. T<br />
Verk. Fabr. Whirlp. Q<br />
Fertigungsstelle<br />
Erlös<br />
SA Erlösminder.<br />
Best.änd. Fabr.<br />
SA Best.änd. Fabr.<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Absatz-ER Whirlp.T Whirlp. Q Total<br />
Fakturierter Erlös<br />
Erlösminderungen<br />
Kalk. Bruttogewinn<br />
Kalk. Betriebserfolg BEBU<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebserfolg FIBU
- 18 -<br />
Formularform<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Vorkostenstelle Gebäude Fabrikate in Arbeit Fabrikate in Arbeit<br />
SA Erlösminderungen<br />
Materialstelle<br />
Fertigfabrikate<br />
Fertigfabrikate<br />
SA Bestandesänderung HF<br />
Verkaufte Fabrikate<br />
Verkaufte Fabrikate<br />
SA Bestandesänderung FF<br />
Fertigungsstelle<br />
Verw.-/Vertriebsstelle
- 19 -<br />
Aufgabe 121 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 260 - 262)<br />
(Beträge auf ganze TCHF runden)<br />
BAB-Form<br />
Kosten<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
/ Mate- Fertigungsstellen<br />
Ver- Zwis<strong>ch</strong>enfabrikate Fertigfabrikate Verk. Fabr.<br />
Ertrag rial- Holz- Metall- Vor- Vor- End- walt./ Holz- Kubus Kubus Kubus SIDEB. SIDEB. SIDEB. SIDEB.<br />
(Beträge in TCHF) stelle verarb. verarb. mont. mont. mon- Vertr. rahmen Offen Glas Metall Stan- Indivi- Stan- Indivi-<br />
Glasel. Met.el. tage dard duell dard duell<br />
Einzelmaterial 410 120 180 50 60<br />
Gemeinkosten 775 86 93 151 39 46 170 190<br />
Total 1'185 86 93 151 39 46 170 190 120 180 50 60<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK:<br />
- Holzverarbeitung<br />
- Metallverarbeitung<br />
- Vormont. Glaselem.<br />
- Vormont. Metallelem.<br />
HKP Fertigungsstufe 1<br />
Verbrau<strong>ch</strong> Holzrahmen<br />
Verbrau<strong>ch</strong> Kubus Offen<br />
Verbrau<strong>ch</strong> Kubus Glas<br />
Verbrau<strong>ch</strong> Kubus Metall<br />
Endmontage<br />
HKP Fertigungsstufe 2<br />
HK verkaufte Fabrikate<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
SK des Verkaufs<br />
Best.änd. Fabrikate<br />
Nettoerlös<br />
Erfolg und Deck.diff.<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg,<br />
Deckungsdifferenz<br />
und Bestandesänd.<br />
Fragen:<br />
Holz- Kubus Kubus Kubus<br />
SIDEBOARD<br />
rahmen Offen Glas Metall Standard Individuell<br />
Typ OM Typ OGO<br />
• Wie viel betragen die HK<br />
je Fertigfabrikat in CHF? ………. ………. ………. ………. ………. ………. ……….<br />
• Um wieviel Stück verändert<br />
si<strong>ch</strong> das Lager? ………. ………. ……….<br />
• Hat das Lager zu- oder<br />
abgenommen? ………. ………. ……….<br />
• Selbstkosten je Stück in CHF?<br />
……….<br />
über die Menge bere<strong>ch</strong>nen
- 20 -<br />
Kontenform<br />
Zwis<strong>ch</strong>enfabrikate<br />
Holzrahmen<br />
Zwis<strong>ch</strong>enfabrikate<br />
Kubus Offen<br />
Zwis<strong>ch</strong>enfabrikate<br />
Kubus Glas<br />
Zwis<strong>ch</strong>enfabrikate<br />
Kubus Metall<br />
Materialstelle<br />
Fert.st. Holzverarb.<br />
Fert.st. Metallverarb.<br />
Fertigfabr. (HKFF)<br />
SIDEBOARD Stand.<br />
Fertigfabr. (HKFF)<br />
SIDEBOARD Indiv.<br />
Fert.st. VM Glaselem.<br />
VM = Vormontage<br />
Fert.st. VM Metallelem.<br />
Verk. Fabr. (SKV)<br />
SIDEBOARD Stand.<br />
Verk. Fabr. (SKV)<br />
SIDEBOARD Indiv.<br />
Endmontage<br />
Verw.- u. Vertr.stelle<br />
Formularform<br />
Kostenträger<br />
Zwis<strong>ch</strong>enfabr. Holzrahmen Zwis<strong>ch</strong>enfabr. Kubus Offen Zwis<strong>ch</strong>enfabr. Kubus Glas Zwis<strong>ch</strong>enfabr. Kubus Metall<br />
Einzelmaterial Einzelmaterial Einzelmaterial Einzelmaterial<br />
Material-GK Material-GK Material-GK Material-GK<br />
Fertigungs-GK Fertigungs-GK Fert.-GK total Fert.-GK total<br />
HK Produktion HK Produktion HK Produktion HK Produktion<br />
Best.änderung Best.änderung Best.änderung Best.änderung<br />
HK Fertigfabr. HK Fertigfabr. HK Fertigfabr. HK Fertigfabr.<br />
FF = Fertigfabrikate<br />
FF SIDEBOARD Standard<br />
Verbr. Holzrahmen<br />
Verbr. Kubus Offen<br />
Verbr. Kubus Glas<br />
Verbr. Kubus Met.<br />
Endmontage<br />
HK Verkauf<br />
Best.änderung<br />
Verk. Fabr. SIDEB. Standard<br />
FF SIDEBOARD Individuell<br />
Verbr. Holzrahmen<br />
Verbr. Kubus Offen<br />
Verbr. Kubus Glas<br />
Verbr. Kubus Met.<br />
Endmontage<br />
HK Verkauf<br />
Best.änderung<br />
Verk. Fabr. SIDEB. Individ.<br />
SK Verkauf<br />
Erlös<br />
Kalk. Betr.erfolg<br />
SK Verkauf<br />
Erlös<br />
Kalk. Betr.erfolg
- 21 -<br />
Aufgabe 130 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 273 - 275)<br />
a. Plansätze Jahr 20-4: b. Vorkalkulation<br />
Direktion ................................... ...................................................................<br />
Arbeiten intern ................................... ...................................................................<br />
Arbeiten extern .................................. ...................................................................<br />
...................................................................<br />
...................................................................<br />
c. Betriebsabre<strong>ch</strong>nung 1. Semester Jahr 20-4 (in 1'000 CHF bzw. auf 1'000 CHF runden)<br />
Aufw./ Sa<strong>ch</strong>l. Kosten/ Vorkostenstellen Hauptkostenstellen Kostenträger<br />
Ertrag Abgr. Ertrag Fahr- Sekre- Direk- Arbeiten Arbeiten Bu<strong>ch</strong>h.- Externe Berazeuge<br />
tariat tion intern extern abs<strong>ch</strong>l. Revision tung<br />
Guta<strong>ch</strong>ten 99 99<br />
Personal 3'641 3'641 100 206 257 1'278 1'800<br />
Miete 60 60 6 6 12 36 0<br />
Übr. Betr.aufw./Ko. 38 74 145 195<br />
Abs<strong>ch</strong>r. 7 11 24 3<br />
Zinsen 14 3 5 17 2<br />
Total Primärko. 4'368 -10 4'358 140 260 359 1'500 2'000<br />
Uml. Fahrzeuge<br />
Uml. Sekretariat<br />
Stellenkosten <br />
Direktion<br />
Volle Stellenkosten<br />
Verr. Direktion<br />
Verr. Arb. intern<br />
Verr. Arb. extern<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös -1'092 -1'804 -1'558<br />
Erfolg<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Erfolg<br />
Deck.diff.<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Deck.diff.<br />
na<strong>ch</strong> Umlage der Vorkostenstellen (Sekundärkosten)<br />
d. Na<strong>ch</strong>kalkulation ...................................................................................................<br />
...................................................................................................<br />
...................................................................................................<br />
...................................................................................................<br />
...................................................................................................<br />
...................................................................................................
- 22 -<br />
Aufgabe 234 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 498 - 501)<br />
Lösung<br />
a. Bere<strong>ch</strong>nungsgrundlagen Fertigungsstelle: GP-Stunden total ..................<br />
Soll-Stunden der Ist-Herstellung total ..................
Aufgabe 234 b.<br />
- 23 -
- 24 -<br />
Aufgabe 234 c. Kontenform<br />
SA Rohmaterial Preisabwei<strong>ch</strong>ung Mengenabw. EM in Arbeit S EM in Arbeit L<br />
S <br />
L <br />
SA Einzellöhne Lohnsatzabw. Arbeitszeitabw.<br />
EL in Arbeit S<br />
EL in Arbeit L<br />
S <br />
L <br />
SA GK-Arten<br />
Materialstelle (Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung)<br />
MGK in Arbeit S<br />
MGK in Arbeit L<br />
Fert.st. Verbr.abw.<br />
Fert.st. Vol.abw.<br />
FGK in Arbeit S<br />
FGK in Arbeit L<br />
HKFF S<br />
HKFF L<br />
Verw.-/Vertr.st. (Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung)<br />
SKV S<br />
SKV L<br />
Fertigungsstelle:<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung ......................................................................... ..................<br />
Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung ......................................................................... ..................<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung ..................
- 25 -<br />
Aufgabe 234 d. Formularform (BEBU)<br />
Kostenarten<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
EM Preisabwei<strong>ch</strong>ung EM Mengenabwei<strong>ch</strong>ung Materialstelle Fabr. in Arbeit (HKP) S Fabr. in Arbeit (HKP) L<br />
mipiV total<br />
mipsV total<br />
mipsV total<br />
mspsV total<br />
EL Lohnsatzabwei<strong>ch</strong>ung<br />
tipi total<br />
tips total<br />
EL Arbeitszeitabwei<strong>ch</strong>.<br />
tips total<br />
tsps total<br />
Ist-Kosten<br />
Fertigungsstelle<br />
Legende:<br />
Fertigfabr. (HKFF) S Fertigfabr. (HKFF) L<br />
mi Ist-Menge<br />
pi Ist-Preis bzw. -Lohnsatz Ist-Kosten<br />
ms Standard-Menge Soll-Ko. total<br />
ps Standard-Preis bzw. -Lohnsatz Verbr.abw.<br />
ti Ist-(Arbeits-)Zeiten<br />
ts Standard-(Arbeits-)Zeiten Verkaufte Fabrikate S Verkaufte Fabrikate L<br />
V Verbrau<strong>ch</strong>te Menge Volumenabw.<br />
Verw.- u. Vertr.stelle<br />
Ist-Kosten<br />
Absatz-ER<br />
Nettoerlös (Ist)<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen<br />
S L Total S L Total<br />
Nettoerlös (Ist)<br />
Produktionsertrag<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Ist-Betriebserf. BEBU<br />
Ist-Betriebserf. BEBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenarten<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern<br />
S L Total S L Total<br />
Produktionsertrag<br />
Produktionsertrag<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Ist-Betriebserf. BEBU<br />
Ist-Betriebserf. BEBU
- 26 -<br />
Aufgabe 235 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 502 - 506)<br />
a. Vorre<strong>ch</strong>nungen zu den Fertigungs-GK: Plan-h ................. Soll-h der Ist-Herstellung .................
Aufgabe 235 b.<br />
- 27 -
- 28 -<br />
Aufgabe 235 c. Kontenform<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgr. (SA) Preisabwei<strong>ch</strong>ung Mengenabw. EM in Arbeit F EM in Arbeit G<br />
F <br />
G <br />
SA Abs<strong>ch</strong>r.<br />
Materialstelle (Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung)<br />
MGK in Arbeit F<br />
MGK in Arbeit G<br />
Fert.st. Verbr.abw.<br />
Fert.st. Vol.abw.<br />
FGK in Arbeit F<br />
FGK in Arbeit G<br />
HKFF F<br />
HKFF G<br />
SA Erlösmind.<br />
Verw.-/Vertr.st. (Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung)<br />
SKV F<br />
SKV G<br />
Fertigungsstelle<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung
- 29 -<br />
Aufgabe 235 d. Formularform (BEBU)<br />
B E B U<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen EM Kostenstellen Kostenträger<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen EM Preisabwei<strong>ch</strong>ung Materialstelle Fabr. in Arbeit (HKP) F Fabr. in Arbeit (HKP) G<br />
mipiV total<br />
mipsV total<br />
Ist-Kosten<br />
SA Erlösminderungen<br />
EM Mengenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
mipsV total<br />
mspsV total<br />
Fertigungsstelle<br />
Fertigfabr. (HKFF) F<br />
Fertigfabr. (HKFF) G<br />
Ist-Kosten<br />
Verbr.abw.<br />
Verkaufte Fabrikate F<br />
Verkaufte Fabrikate G<br />
Volumenabw.<br />
Verw.- u. Vertr.stelle Fakt. Erlös Fakt. Erlös<br />
Erlösmind.<br />
Erlösmind.<br />
Ist-Kosten<br />
Kennzahlen für die Fertigungsstelle:<br />
Produktionsgrad =<br />
oder <br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Leistungsgrad =<br />
Produktionsgrad =
- 30 -<br />
(Lösung 235 d. Fortsetzung)<br />
Absatz-ER<br />
Fakturierter Erlös<br />
Kalk. Erlösminderungen<br />
Nettoerlös<br />
F G Total<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Betriebserfolg FIBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen<br />
Nettoerlös (siehe Absatz-ER)<br />
F G Total<br />
Produktionsertrag<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenarten<br />
Produktionsertrag<br />
F G Total<br />
Ist-Betriebserfolg BEBU<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenträgern<br />
Produktionsertrag<br />
F G Total<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebserfolg
- 31 -<br />
Aufgabe 249 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 518 - 520)<br />
P l a n - Daten<br />
Plan-Mengen Q R<br />
Herstellmenge = Verkaufsmenge 7'000 Stück 3'000 Stück<br />
Standardkalkulation je Stück<br />
Q<br />
R<br />
Volle Ko. Prop. Fix Volle Ko. Prop. Fix<br />
Einzelmaterial (EM) CHF 10 je kg 20.00 20.00 0 30.00 30.00 0<br />
Material-GK 20% des EM 4.00 0 4.00<br />
Fertigungs-GK CHF 400 je Stunde 60.00 36.00 24.00<br />
Herstellkosten (HK) 84.00 56.00 28.00<br />
Verw.- und Vertr.-GK 25% der HK 21.00 0 21.00<br />
Selbstkosten (SK) 105.00 56.00 49.00<br />
Grundplan-Stunden Fertigung total je Kostenträger<br />
Kostenträger Q<br />
Kostenträger R<br />
Total<br />
G r u n d p l a n<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Kostenelement Material- Fertigungsstelle<br />
Verw.-/Vertr.-<br />
stelle (Fix) Total Proportional Fix stelle (Fix)<br />
Personalgemeinkosten 25'000 576'000 378'000 198'000 149'000<br />
Sonstige Gemeinkosten 16'000 108'000 54'000 54'000 88'000<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten 36'000 36'000<br />
Gemeinkosten total 720'000 432'000 288'000<br />
Kostensatz je Stunde<br />
S o l l – Daten<br />
Soll-Stunden Fertigung total je Kostenträger<br />
Kostenträger Q<br />
Kostenträger R<br />
Total
- 32 -<br />
Formularform<br />
K o s t e n a r t e n<br />
EM Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
mipiV total<br />
mipsV total<br />
EM Mengenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
mipsV total<br />
mspsV total<br />
K o s t e n s t e l l e n<br />
K o s t e n t r ä g e r<br />
Materialstelle (Starre Budgetierung)<br />
Fertigfabrikate Q<br />
Fertigfabrikate R<br />
Ist GP Verbr.abw. EM (mspsV) EM (mspsV)<br />
Prop. Fert.-GK<br />
Prop. Fert.-GK<br />
Prop. HKFF<br />
Prop. HKFF<br />
Ist-Kosten Prop. HKV Prop. HKV<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten fix 0 0<br />
Verkaufte Fabrikate Q<br />
Verkaufte Fabrikate R<br />
Fertigungsstelle (Flexible Budgetierung mit Soll-h) Prop. HKV Prop. HKV<br />
Ist Flex. B. Verbr.abw.<br />
Standard-DB<br />
Standard-DB<br />
Ist-Kosten<br />
V a r i a n t e mit Ausweis des Standard-Betriebsgewinns:<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Ko. prop.<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten fix Verkaufte Fabrikate Q Verkaufte Fabrikate R<br />
Kosten fix gem. GP Prop. HKV Prop. HKV<br />
Verwaltungs- u. Vertriebsstelle (starre Budgetierung)<br />
Ist GP Verbr.abw.<br />
Standard-DB<br />
Standard-Betr.gew.<br />
Standard-DB<br />
Standard-Betr.gew.<br />
0<br />
Überleitung vom Standard-Betriebserfolg<br />
zum Ist-Betriebserfolg:<br />
Überleitung vom Standard-Deckungsbeitrag zum<br />
Ist-Betriebserfolg:<br />
Standard-Deckungsbeitrag total<br />
Standard-Betriebserfolg total Abwei<strong>ch</strong>ungen EM<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen<br />
EM<br />
Materialstelle:<br />
Fertigungsstelle:<br />
Ist-Betriebserfolg<br />
Verw.- u. Vertr.st.:<br />
Ist-Betriebserfolg
- 33 -<br />
Fertigungsstelle: Ermittlung von Bes<strong>ch</strong>äftigungs- und Leistungsabw. sowie Überleitung zur Gesamtabw.<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung = = =<br />
Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung = = =<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Kontenform<br />
Q <br />
R <br />
Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Mengenabw.<br />
Prop. Ko. Fabr. in A. Q<br />
(Var. HKP)<br />
Prop. Ko. Fabr. in A. R<br />
(Var. HKP)<br />
Mat.st. Verbr.abw.<br />
<br />
Prop. Ko. Fertigfabr. Q<br />
(Var. HKFF)<br />
Prop. Ko. Fertigfabr. R<br />
(Var. HKFF)<br />
Fert.st. Verbr.abw.<br />
Prop. SKV/Erlös Q<br />
Prop. SKV/Erlös R<br />
Verw.- und Vertr.st.<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabw.<br />
Ist-Kosten-Total<br />
GP-Fixkosten<br />
Absatz-ER<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen<br />
Q R Total Q R Total<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Produktionsertrag<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Ist-Betriebserfolg<br />
Ist-Betriebserfolg
- 34 -<br />
Aufgabe 250 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 521 - 523)<br />
G r u n d p l a n (GP)<br />
Kostenelement Material-<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Fertigungsstelle (GP-h total ..........) Verw.-/<br />
stelle (Fix) Total Proportional Fix Vertr.st. (Fix)<br />
Personalgemeinkosten 8'000 180'000 120'000 60'000 50'000<br />
Sonstige Gemeinkosten 4'000 40'000 24'000 16'000 18'800<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten 0<br />
Gemeinkosten total<br />
Kostensatz Fert.st. je Stunde
- 35 -<br />
Formularform<br />
K o s t e n a r t e n<br />
EM Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
mipiV total<br />
mipsV total<br />
EM Mengenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
mipsV total<br />
mspsV total<br />
K o s t e n s t e l l e n<br />
K o s t e n t r ä g e r<br />
Materialstelle (Starre Budgetierung)<br />
Fertigfabrikate H<br />
Fertigfabrikate D<br />
Ist GP Verbr.abw. EM (mspsV) EM (mspsV)<br />
Prop. HKFF<br />
Prop. HKFF<br />
Ist-Kosten Prop. HKV Prop. HKV<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten fix 0 0<br />
Mehrkosten 0<br />
Verkaufte Fabrikate H<br />
Verkaufte Fabrikate D<br />
Fertigungsstelle (Flexible Budgetierung mit Soll-h) Prop. HKV Prop. HKV<br />
Ist Flex. B. Verbr.abw.<br />
Standard-DB<br />
Standard-DB<br />
Ist-Kosten<br />
V a r i a n t e mit Ausweis des Standard-Betriebsgewinns:<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Ko. prop.<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten fix Verkaufte Fabrikate H Verkaufte Fabrikate D<br />
Kosten fix gem. GP Prop. HKV Prop. HKV<br />
0<br />
Standard-DB<br />
Standard-DB<br />
Verwaltungs- u. Vertriebsstelle (starre Budgetierung)<br />
Ist GP Verbr.abw.<br />
Standard-Betr.erfolg<br />
Standard-Betr.erfolg<br />
Ist-Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten fix<br />
Mehrkosten<br />
Überleitung vom Standard-Betriebserfolg<br />
zum Ist-Betriebserfolg:<br />
Standard-Betriebserfolg total<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Überleitung vom Standard-Deckungsbeitrag zum<br />
Ist-Betriebserfolg:<br />
Standard-Deckungsbeitrag total<br />
Abwei<strong>ch</strong>. EM<br />
Materialstelle:<br />
Fertigungsstelle:<br />
Ist-Betriebs………….<br />
Verw.- u. Vertr.st.:<br />
Ist-Betriebs………….
- 36 -<br />
Kontenform<br />
Q <br />
R <br />
Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Mengenabw.<br />
Prop. Ko. Fabr. in A. H<br />
(Var. HKP)<br />
Prop. Ko. Fabr. in A. D<br />
(Var. HKP)<br />
Mat.st. Verbr.abw.<br />
<br />
Prop. Ko. Fertigfabr. H<br />
(Var. HKFF)<br />
Prop. Ko. Fertigfabr. D<br />
(Var. HKFF)<br />
Fert.st. Verbr.abw.<br />
Prop. SKV/Erlös H<br />
Prop. SKV/Erlös D<br />
Verw.- und Vertr.st.<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabw.<br />
Ist-Kosten-Total<br />
GP-Fixkosten<br />
Absatz-ER<br />
Nettoerlös (Ist)<br />
Produktions-ER na<strong>ch</strong> Kostenstellen<br />
H D Total H D Total<br />
Nettoerlös (Ist)<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Produktionsertrag<br />
Standard-Betriebserfolg<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Ist-Betriebserfolg<br />
Ist-Betriebserfolg
- 37 -<br />
Aufgabe 252 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 526 - 533)<br />
P l a n - Daten<br />
Plan-Mengen BLUE RED<br />
Herstellmenge = Verkaufsmenge 5' 000 Stück 10'000 Stück<br />
Einzel- und Gesamt-Standardkalkulation<br />
(in CHF)<br />
Kostenelement Satz<br />
Kalkulation je Stück Gesamtkalkulation<br />
BLUE RED BLUE RED<br />
Einzelmaterial (EM) CHF 10 je kg 10.00 15.00<br />
Material-GK 20% des EM 2.00 3.00<br />
Fertigungs-GK CHF 200 je Stunde 20.00 30.00<br />
Herstellkosten (HK) 32.00 48.00<br />
Verw.- und Vertr.-GK 25% der HK 8.00 12.00<br />
Selbstkosten (SK) 40.00 60.00<br />
Grundplan-Stunden Fertigung je Stück<br />
Kostenträger BLUE<br />
Kostenträger RED<br />
Grundplan-Stunden Fertigung total je Kostenträger<br />
Kostenträger BLUE<br />
Kostenträger RED<br />
Total<br />
G r u n d p l a n<br />
Kostenelement Material-<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Fertigungsstelle<br />
Verw.-/<br />
stelle Total Fix Proportional Vertr.st.<br />
Personalgemeinkosten 23'000 280'000 160'000 120'000 95'000<br />
Übrige Gemeinkosten 12'000 80'000 60'000 20'000 50'000<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten 0<br />
Gemeinkosten total 140'000<br />
Kostensatz je Stunde<br />
Wert gemäss Gesamtkalkulation; Abs<strong>ch</strong>reibungskosten als Differenz ermitteln.<br />
S o l l – Daten Fertigungsstelle<br />
Soll-Kosten (flexibel budgetierte Kosten) bei Abre<strong>ch</strong>nung mit Ist-Stunden<br />
Kostenelement Proportional<br />
Fix Total<br />
Bere<strong>ch</strong>nung<br />
Betrag<br />
Personal-GK<br />
Übrige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total<br />
Zum Verglei<strong>ch</strong> (Variante 2):<br />
Soll-Stunden (Standard-Stunden)<br />
Kostenträger BLUE<br />
Kostenträger RED<br />
Total<br />
Soll-Kosten (flexibel budg. Kosten) bei Abre<strong>ch</strong>nung mit Soll-Stunden (Standard-Stunden)<br />
Kostenelement Proportional<br />
Fix Total<br />
Bere<strong>ch</strong>nung<br />
Betrag<br />
Personal-GK<br />
Übrige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total
- 38 -<br />
BAB mit horizontal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
Variante 1: Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
Einzelmaterial<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös<br />
Best.zun. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
BLUE RED BLUE RED<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
BLUE<br />
RED<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 39 -<br />
Zum Verglei<strong>ch</strong> (Variante 2): Die Fertigungsstelle wird mit Soll-Stunden (Standard-Stunden) der Ist-Herstellung<br />
abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
Einzelmaterial<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös<br />
Best.zun. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
BLUE RED BLUE RED<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
BLUE<br />
RED<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Differenz Abwei<strong>ch</strong>ung Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 40 -<br />
Kontenform (Variante 1)<br />
FIBU<br />
BEBU<br />
ER-Konten Sa<strong>ch</strong>l. Abgr. (SA) Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
EM-Aufwand SA Einzelmaterial<br />
Fertigfabrikate BLUE Fertigfabrikate RED<br />
Personalaufwand<br />
Materialstelle<br />
Übriger Aufwand<br />
Verk. Fabr. BLUE<br />
Verk. Fabr. RED<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Fertigungsstelle<br />
Erlös<br />
Best.änd. Fabr.<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Die Konten Rohmaterialverbrau<strong>ch</strong> und Preisabwei<strong>ch</strong>ung sind als Einzelmaterialaufwand (EM-Aufwand )<br />
zusammengefasst.<br />
Formularform (Variante 1)<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgrenzungen (SA)<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
SA Einzelmaterial<br />
Materialstelle Fertigfabrikate BLUE Fertigfabrikate<br />
RED<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Fertigungsstelle<br />
Verkaufte Fabr.<br />
BLUE<br />
Verkaufte Fabr.<br />
RED<br />
Verw.- und Vertriebsstelle
- 41 -<br />
Analysen<br />
Analyse zur Variante 1<br />
Materialstelle<br />
starr budgetiert<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Zus<strong>ch</strong>lagssatz % des EM<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kommentar:<br />
Fertigungsstelle<br />
starr budgetiert<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (Bes<strong>ch</strong>äft.abw.)<br />
<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (= Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung) starr budgetiert:<br />
Kennzahl: Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Kommentar:<br />
Verwaltungs- und Vertriebsstelle<br />
starr budgetiert<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Zus<strong>ch</strong>lagssatz % der HK<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kommentar:
- 42 -<br />
Fertigungsstelle<br />
flexibel budgetiert mit Ist-Stunden<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (Bes<strong>ch</strong>äft.abw.)<br />
Ist-Kosten<br />
Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (= Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung) flexibel budgetiert:<br />
Kommentar:<br />
Analyse zur Variante 2 (zum Verglei<strong>ch</strong>)<br />
Fertigungsstelle<br />
flexibel budgetiert mit Soll-Stunden<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Soll-Stunden<br />
Ist-Kosten<br />
Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Die Volumenabwei<strong>ch</strong>ung wird in eine Bes<strong>ch</strong>äftigungs- und eine Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung zerlegt.<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabw. =<br />
Leistungsabw. =<br />
Kennzahlen:<br />
Produktionsgrad =<br />
oder <br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Leistungsgrad =<br />
Produktionsgrad =
- 43 -<br />
Interne Erfolgsre<strong>ch</strong>nung<br />
Absatz-ER (na<strong>ch</strong> Variante 1) BLUE RED Total<br />
Erlös<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebs…………..<br />
Betriebs………... FIBU
- 44 -<br />
Aufgabe 253 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 534 - 541)<br />
P l a n - Daten<br />
Plan-Mengen BLACK WHITE<br />
Herstellmenge = Verkaufsmenge 45'000 Stück 20'000 Stück<br />
Einzel- und Gesamt-Standardkalkulation<br />
(in CHF)<br />
Kostenelement Satz<br />
Kalkulation je Stück Gesamtkalkulation<br />
BLACK WHITE BLACK WHITE<br />
Einzelmaterial (EM) CHF 5 je kg 2.00 3.00<br />
Einzellöhne (EL) CHF 60 je Stunde 1.50 2.25<br />
Material-GK 10% des EM 0.20 0.30<br />
Fertigungs-GK CHF 300 je Stunde 5.00 7.50<br />
Herstellkosten (HK) 8.70 13.05<br />
Verw.- und Vertr.-GK 20% der HK 1.74 2.61<br />
Selbstkosten (SK) 10.44 15.66<br />
Nettoerlös 11.00 16.25<br />
Plangewinn 0.56 0.59<br />
Grundplan-Stunden Fertigungsstelle je Stück in Minuten<br />
Kostenträger BLACK<br />
Kostenträger WHITE<br />
Grundplan-Stunden Fertigungsstelle total je Kostenträger<br />
Kostenträger BLACK<br />
Kostenträger WHITE<br />
Total<br />
G r u n d p l a n (GP)<br />
Kostenelement Material-<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Fertigungsstelle<br />
Verw.-/<br />
stelle Total Fix Proportional Vertr.st.<br />
Personalgemeinkosten 10'000 240'000 144'000 96'000 75'500<br />
Übrige Gemeinkosten 3'000 80'000 64'000 16'000 43'000<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten 0<br />
Gemeinkosten total 112'000<br />
Kostensatz je Stunde<br />
S o l l – Daten der Ist-Herstellung für die Fertigungsstelle<br />
Soll-Kosten (flexibel budgetierte Kosten) bei Abre<strong>ch</strong>nung mit Ist-Stunden<br />
Kostenelement Proportional<br />
Fix Total<br />
Bere<strong>ch</strong>nung<br />
Betrag<br />
Personal-GK<br />
Übrige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total<br />
Zum Verglei<strong>ch</strong> (Variante 2):<br />
Soll-Stunden (Standard-Stunden)<br />
Kostenträger BLACK<br />
Kostenträger WHITE<br />
Total<br />
Soll-Kosten (flexibel budg. Kosten) bei Abre<strong>ch</strong>nung mit Soll-Stunden (Standard-Stunden)<br />
Kostenelement Proportional<br />
Fix Total<br />
Bere<strong>ch</strong>nung<br />
Betrag<br />
Personal-GK<br />
Übrige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total
- 45 -<br />
BAB mit horizontal gegliederter Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
Variante 1: Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
Einzelmaterial<br />
Einzellöhne<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös<br />
Best.änd. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
BLACK WHITE BLACK WHITE<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
BLACK<br />
WHITE<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
EL<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 46 -<br />
Zum Verglei<strong>ch</strong> (Variante 2): Die Fertigungsstelle wird mit Soll-Stunden (Standard-Stunden) der Ist-Herstellung<br />
abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
Einzelmaterial<br />
Einzellöhne<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös<br />
Best.änd. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
BLACK WHITE BLACK WHITE<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
BLACK<br />
WHITE<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
EL<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 47 -<br />
Kontenform (Variante 1)<br />
FIBU<br />
BEBU<br />
ER-Konten<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgr. (SA)<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
EM-Aufwand<br />
SA Einzelmaterial<br />
Fertigfabr. BLACK<br />
Fertigfabr. WHITE<br />
Materialstelle<br />
Einzellohnaufwand<br />
<br />
SA Einzellöhne<br />
<br />
Personalaufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Fertigungsstelle<br />
Verk. Fabr. BLACK<br />
Verk. Fabr. WHITE<br />
Übriger Aufwand<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
Erlös<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
<br />
<br />
Syn<strong>ch</strong>ronverbu<strong>ch</strong>ung aus der<br />
Lohnabre<strong>ch</strong>nung (FIBU)<br />
Laufende Verre<strong>ch</strong>nung der Einzellöhne<br />
(zum Standardlohnsatz)<br />
auf die Kostenträger (Doppikprinzip)<br />
Best.änd. Fabr.<br />
Formularform (Variante 1)<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgrenzungen (SA)<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
SA Einzelmaterial<br />
Materialstelle Fertigfabrikate BLACK Fertigfabrikate<br />
WHITE<br />
SA Einzellöhne<br />
Fertigungsstelle<br />
Verkaufte Fabr.<br />
BLACK<br />
Verkaufte Fabr.<br />
WHITE<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Verw.- und Vertriebsstelle
- 48 -<br />
Analysen<br />
Analyse zur Variante 1<br />
Kommentar:<br />
Fertigungsstelle<br />
starr budgetiert<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kostensatz<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Ist-Kosten<br />
CHF ……... je h<br />
………<br />
………<br />
GP-Kosten<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (= Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung) starr budgetiert:<br />
<br />
Materialstelle Zus<strong>ch</strong>lagssatz ...... % des EM<br />
starr budgetiert<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kennzahl: Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Kommentar:<br />
Verwaltungs- und Vertriebsstelle Zus<strong>ch</strong>lagssatz ....... % der HK<br />
starr budgetiert<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kommentar:<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung
- 49 -<br />
Fertigungsstelle<br />
flexibel budgetiert mit Ist-Stunden<br />
Kostensatz CHF ........ je h<br />
GP-Stunden ..........<br />
Ist-Stunden ..........<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (Bes<strong>ch</strong>äft.abw.)<br />
Ist-Kosten<br />
Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante Volumenabwei<strong>ch</strong>ung (= Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung) flexibel budgetiert:<br />
Kommentar:<br />
Analyse zur Variante 2 (zum Verglei<strong>ch</strong>)<br />
Fertigungsstelle<br />
Kostensatz CHF ........ je h<br />
flexibel budgetiert mit Soll-Stunden GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Soll-Stunden<br />
..........<br />
..........<br />
..........<br />
Ist-Kosten Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
Personalgemeinkosten<br />
Übrige Gemeinkosten<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungskosten<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
<br />
Die Volumenabwei<strong>ch</strong>ung wird in eine Bes<strong>ch</strong>äftigungs- und eine Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung zerlegt.<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabw. =<br />
Leistungsabw. =<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kennzahlen:<br />
Produktionsgrad =<br />
oder <br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Leistungsgrad =<br />
Produktionsgrad =
- 50 -<br />
Interne Erfolgsre<strong>ch</strong>nung<br />
Absatz-ER (na<strong>ch</strong> Variante 1) BLACK WHITE Total<br />
Nettoerlös<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Betriebs………... FIBU
- 51 -<br />
Aufgabe 254 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 542 - 547)<br />
P l a n - Daten<br />
Standardkalkulation Einzelmaterial<br />
Einzelmaterialkosten Planpreis Je Stück (CHF) Total (CHF)<br />
Stoff (eins<strong>ch</strong>l. Saum) CHF 20 je m 2<br />
Grundplan (GP) Fertigungsstelle<br />
GP-Stunden ……………<br />
Total Variator Fix Proportional<br />
Personalkosten 7<br />
Übrige Kosten 2<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen 0<br />
Total<br />
Fertigungs-GK-Satz je Stunde ………… …………. ………….<br />
Einzel- und Gesamt-Standardkalkulation<br />
(CHF)<br />
Kostenelement Plan-Satz Bezugsgrösse Je Stück Total<br />
Einzelmaterial<br />
Material-GK<br />
% Einzelmaterial<br />
Fertigungs-GK CHF je h Fertigungs-Stunden<br />
Herstellkosten<br />
Verw.-/ Vertr.-GK<br />
% Herstellkosten<br />
Selbstkosten<br />
Total GP-h =<br />
Veränderung Halbfabrikate<br />
Veränderung Halbfabrikate (zu Standardkosten)<br />
(CHF)<br />
Zunahme Materialbezug für 30 Fahnen; MGK-Verre<strong>ch</strong>nung erfolgt ……………<br />
S o l l - Daten<br />
Soll-Mengen und Soll-Stunden total<br />
Fahnen<br />
Soll-Verbrau<strong>ch</strong> Einzelmaterial für die (Ist-)Herstellung total …………… m 2<br />
Soll-Verbrau<strong>ch</strong> Einzelmaterial für die (Ist-)Herstellung Fertigfabrikate …………… m 2<br />
Soll-Stunden der (Ist-)Herstellung Fertigfabrikate (Fertigungsstelle) …...………. h
- 52 -<br />
Horizontal gegliederte Kostenträgerzeitre<strong>ch</strong>nung<br />
Variante 1: Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
EM<br />
<br />
GK total<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fabr. in A.<br />
HK Fertigfabr.<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Fakturierter Erlös<br />
Erlösminder.<br />
Best.änd. HF<br />
Best.änd. FF<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/ Fabr. i. A. Fertigfabr. Verk. Fabr.<br />
stelle stelle Vertr.st. (HKP) (HKFF) (SKV)<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
eins<strong>ch</strong>liessli<strong>ch</strong> Preisabwei<strong>ch</strong>ung (Rohmaterialaufwand und Preisabwei<strong>ch</strong>ung werden zusammengefasst)<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Art der Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten<br />
GK-Analyse Fertigungsstelle (flexible Budgetierung mit Ist-Stunden)<br />
Ist-Kosten Soll-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>s-<br />
(flex. budg. Ko.) abwei<strong>ch</strong>ung<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Standardkosten<br />
Deckungsdifferenz<br />
Volumen- oder ……………………….abwei<strong>ch</strong>ung
- 53 -<br />
Variante 2: Die Fertigungsstelle wird mit Soll-Stunden der Ist-Herstellung (Standard-Stunden) abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
EM<br />
<br />
GK total<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fabr. in A.<br />
HK Fertigfabr.<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Fakturierter Erlös<br />
Erlösminder.<br />
Best.änd. HF<br />
Best.änd. FF<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/ Fabr. i. A. Fertigfabr. Verk. Fabr.<br />
stelle stelle Vertr.st. (HKP) (HKFF) (SKV)<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
eins<strong>ch</strong>liessli<strong>ch</strong> Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Differenz Art der Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten<br />
GK-Analyse Fertigungsstelle (flexible Budgetierung mit Soll-Stunden)<br />
Ist-Kosten Soll-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>s-<br />
(flex. budg. Ko.) abwei<strong>ch</strong>ung<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Standardkosten<br />
Deckungsdifferenz<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung, davon<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabwei<strong>ch</strong>ung =<br />
Leistungsabwei<strong>ch</strong>ung =
- 54 -<br />
Kontenform (Variante 1)<br />
FIBU<br />
BEBU<br />
ER-Konten Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA) Kostenstellen<br />
EM-Aufwand<br />
SA Einzelmaterial<br />
Materialstelle<br />
Kostenträger<br />
Fabrikate in Arbeit (HKP)<br />
Personalaufwand<br />
Übriger Aufwand<br />
Fertigungsstelle<br />
Fertigfabrikate (HKFF)<br />
Abs<strong>ch</strong>r.aufwand<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Verkaufte Fabr. (SKV)<br />
Erlös<br />
SA Erlösminder.<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Best.änd. Fabr.
- 55 -<br />
Formularform (Variante 1)<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgrenzung (SA)<br />
SA Einzelmaterial<br />
SA Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
SA Erlösminderungen<br />
Kostenstellen<br />
Materialstelle<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz<br />
Fertigungsstelle<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Personalkosten<br />
Übrige Kosten<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz<br />
Kostenträger<br />
Fabrikate in Arbeit (HKP)<br />
Rohmaterial<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Produktion<br />
Bestandesänd. HF<br />
HK Fertigfabrikate<br />
Produktionsko.abw.<br />
Fertigfabrikate (HKFF)<br />
HK Fertigfabrikate<br />
Bestandesänd. FF<br />
HK Verkauf<br />
Verkaufte Fabrikate (SKV)<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertriebs-GK<br />
Selbstkosten<br />
Erlös<br />
Erlösminderungen<br />
Standard-Betr.erfolg
- 56 -<br />
Aufgabe 255 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 548 - 554)<br />
Stück- und Gesamt(standard)kalkulation<br />
Kosten / Nettoerlös /<br />
Planerfolg<br />
Kalkulationssatz<br />
S t ü c k k a l k u l a t i o n<br />
G e s a m t k a l k u l a t i o n<br />
Fabrikat A Fabrikat B Fabrikate A Fabrikate B Total<br />
Einzelmaterial (EM)<br />
Material-GK % des EM<br />
Fertigungs-GK CHF je h<br />
Herstellkosten (HK)<br />
Verw.-/Vertr.-GK % der HK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös<br />
Plangewinn<br />
BAB Variante 1:<br />
Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF)<br />
BEBU<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
Fabr. A Fabr. B Fabr. A Fabr. B<br />
EM<br />
GK total<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös Ist<br />
Best.zun. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
Fabrikate A<br />
Fabrikate B<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 57 -<br />
BAB Variante 2:<br />
Die Fertigungsstelle wird mit Soll-Stunden (Standard-Stunden) der<br />
Ist-Herstellung abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF)<br />
BEBU<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
Fabr. A Fabr. B Fabr. A Fabr. B<br />
EM<br />
GK total<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
HK Fertigfabrikate<br />
HK Verkauf<br />
Verw.-/Vertr.-GK<br />
Selbstkosten<br />
Nettoerlös Ist<br />
Best.zun. FF<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Kostenelement<br />
Fabrikate A<br />
Fabrikate B<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 58 -<br />
Kontenform (Variante 1)<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Abgr. (SA)<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
SA total<br />
Materialstelle<br />
Fertigfabrikate (HKP) A<br />
Fertigfabrikate (HKP) B<br />
Fertigungsstelle<br />
Verk. Fabr. (SKV) A<br />
Verk. Fabr. (SKV) B<br />
Verw.-/Vertriebsstelle<br />
Formularform (Variante 1)<br />
BEBU<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgr. (SA) Kostenstellen Kostenträger<br />
SA Materialstelle Fertigfabrikate A Fertigfabrikate<br />
Aufwand<br />
Ist-GK total<br />
Kosten<br />
SA<br />
B<br />
Fertigungsstelle<br />
Verkaufte Fabr.<br />
A<br />
Verkaufte Fabr.<br />
B<br />
Verw.-/Vertriebsstelle
- 59 -<br />
Analysen zur Variante 1<br />
Materialstelle Zus<strong>ch</strong>lagssatz % des EM<br />
starr budgetiert<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Fertigungsstelle<br />
starr budgetiert<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante:<br />
Verwaltungs- und Vertriebsstelle<br />
starr budgetiert<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Fertigungsstelle<br />
flexibel budgetiert mit Ist-Stunden<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Ist-Kosten<br />
Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
<br />
<br />
Zus<strong>ch</strong>lagssatz % der HK<br />
Ist-Kosten GP-Kosten Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Fixe Kosten<br />
Proportionale Kosten<br />
Total<br />
Bere<strong>ch</strong>nungsvariante:
- 60 -<br />
Analyse zur Variante 2<br />
Fertigungsstelle<br />
flexibel budgetiert mit Soll-Stunden<br />
Total Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz (siehe au<strong>ch</strong> BAB)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kostensatz CHF je h<br />
GP-Stunden<br />
Ist-Stunden<br />
Soll-Stunden<br />
Ist-Kosten Soll-Kosten<br />
(flex. budg. Ko.)<br />
<br />
<br />
Verbrau<strong>ch</strong>sabwei<strong>ch</strong>ung<br />
Fixe Kosten<br />
Proportionale Kosten<br />
Total<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsabw. =<br />
Leistungsabw. =<br />
Kennzahlen:<br />
Produktionsgrad =<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad =<br />
Leistungsgrad =<br />
oder Produktionsgrad =
- 61 -<br />
Interne Erfolgsre<strong>ch</strong>nungen (Variante 1)<br />
Absatz-ER Fabrikate A Fabrikate B Total<br />
Ist-Erlös<br />
Standard-Betriebs………..<br />
Ist-Betriebs………... BEBU<br />
Betriebs……….. FIBU<br />
Absatz-ER Fabrikate A Fabrikate B Total<br />
Erlös zu Plan-Preisen <br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Ist-Betriebs………. BEBU<br />
Betriebs……….. FIBU<br />
in der Praxis weniger verbreitet
- 62 -<br />
Aufgabe 256 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 555 - 557)<br />
G r u n d p l a n (GP)<br />
Kostenelement Material-<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Fertigungsstelle (GP-h total ..........) Verw.-/<br />
stelle (fix) Total Proportional Fix Vertr.st. (Fix)<br />
Personalgemeinkosten 8'000 180'000 120'000 60'000 50'000<br />
Sonstige Gemeinkosten 4'000 40'000 24'000 16'000 18'800<br />
Abs<strong>ch</strong>r.ko. (leistungsunabhängig)<br />
Gemeinkosten total<br />
Kostensatz Fert.st. je Stunde CHF ........ CHF ........ CHF ........<br />
BAB<br />
Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF)<br />
BEBU<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
H D H D<br />
Einzelmaterial<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Prop. Fert.-GK<br />
Prop. HK Verkauf<br />
Prop. Kosten Best.änd.<br />
Erlös<br />
Standard-DB<br />
Fixe Material-GK<br />
Fixe Fertigungs-GK<br />
Fixe HK Verkauf<br />
Fixe Verw.-/Vertr.-GK<br />
Fixe HK Best.änd.<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen im Detail<br />
Kostenelement<br />
Fabrikate H<br />
Fabrikate D<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Prop. Fertigungs-GK<br />
Fixe Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 63 -<br />
Absatz-ER H D Total<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Fixe Standard-HKV<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebs….……<br />
Ist-Betriebs……... BEBU<br />
Formularform<br />
K o s t e n s t e l l e n<br />
K o s t e n t r ä g e r<br />
Materialstelle (Starre Budgetierung)<br />
Fabrikate in Arbeit (HKP = HKFF) H Fabrikate in Arbeit (HKP = HKFF) D<br />
Ist GP Abw.<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK Proportionale Standard-HKP Proportionale Standard-HKP<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Total Ist-Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten Volle Standard-HKP Volle Standard-HKP<br />
Deckungsdifferenz Proportionale Standard-HKV Proportionale Standard-HKV<br />
Fixe Standard-HKV<br />
Fixe Standard-HKV<br />
Fertigungsstelle (Flexible Budgetierung mit Ist-h) Best. ......... FF prop. Anteil Best. ........ FF prop. Anteil<br />
Ist Flex. B. Abw. Best. ......... FF fixer Anteil Best. ........ FF fixer Anteil<br />
Personal-GK Produktionskostenabw. Produktionskostenabw.<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Total Ist-Kosten<br />
Verkaufte Fabrikate (SKV) H<br />
Proportionale Standard-HKV<br />
Verkaufte Fabrikate (SKV) D<br />
Proportionale Standard-HKV<br />
Verr. variable Kosten Nettoerlös Nettoerlös<br />
Verr. fixe Kosten Standard-Deckungsbeitr. Standard-Deckungsbeitr.<br />
Deckungsdifferenz<br />
Verwaltungs- und Vertriebsstelle (Starre Budget.) Standard-Betriebs…….. Standard-Betriebs……..<br />
Ist GP Abw.<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Total Ist-Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz
- 64 -<br />
Aufgabe 257 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 558 - 560)<br />
G r u n d p l a n (GP)<br />
Kostenelement Material-<br />
Kostenstellen (siehe au<strong>ch</strong> Gesamtkalkulation)<br />
Fertigungsstelle (GP-h total .........) Verw.-/<br />
stelle (fix) Total Proportional Fix Vertr.st. (Fix)<br />
Personalgemeinkosten 25'000 320'000 154'000 166'000 120'000<br />
Sonstige Gemeinkosten 14'000 80'000 56'000 24'000 41'000<br />
Abs<strong>ch</strong>r.ko. (leistungsunabhängig)<br />
Gemeinkosten total<br />
Kostensatz Fert.st. je Stunde<br />
BAB<br />
Die Fertigungsstelle wird mit Ist-Stunden abgere<strong>ch</strong>net.<br />
(in CHF) FIBU SA BEBU<br />
Einzelmaterial<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Prop. Fert.-GK<br />
Prop. HK Verkauf<br />
Prop. Ko. Best.änd.<br />
Erlös<br />
Standard-DB<br />
Fixe Material-GK<br />
Fixe Fertigungs-GK<br />
Fixe HK Verkauf<br />
Fixe Verw.-/Vertr.-GK<br />
Fixe HK Best.änd.<br />
Erfolg, Deck.diff., PKA<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenstellen<br />
Material- Fertig.- Verw.-/<br />
stelle stelle Vertr.st.<br />
Kostenträger<br />
Fertigfabrikate Verkaufte Fabrikate<br />
(HKFF)<br />
(SKV)<br />
J P J P<br />
Produktionskostenabwei<strong>ch</strong>ungen im Detail<br />
Kostenelement<br />
Fabrikate J<br />
Fabrikate P<br />
Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung Verre<strong>ch</strong>net Standard Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Material-GK<br />
Prop. Fertigungs-GK<br />
Fixe Fertigungs-GK<br />
Herstellkosten
- 65 -<br />
Absatz-ER J P Total<br />
Standard-Deckungsbeitrag<br />
Standard-Bruttogewinn<br />
Standard-Betriebs……..<br />
Ist-Betriebs…….. BEBU<br />
Betriebs…….. FIBU<br />
Formularform<br />
S a c h l i c h e A b g r e n z u n g e n<br />
Einzelmaterial<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
K o s t e n s t e l l e n<br />
K o s t e n t r ä g e r<br />
Materialstelle (Starre Budgetierung)<br />
Fabrikate in Arbeit (HKP = HKFF) J Fabrikate in Arbeit (HKP = HKFF) P<br />
Ist GP Abw.<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK Proportionale Standard-HKP Proportionale Standard-HKP<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Fixe Standard-MGK<br />
Total Ist-Kosten<br />
Fixe Standard-FGK<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten Volle Standard-HKP Volle Standard-HKP<br />
Deckungsdifferenz Proportionale Standard-HKV Proportionale Standard-HKV<br />
Fixe Standard-HKV<br />
Fixe Standard-HKV<br />
Fertigungsstelle (Flexible Budgetierung mit Ist-h) Best.änd. FF prop. Anteil Best.änd. FF prop. Anteil<br />
Ist Flex. B. Abw. Best.änd. FF fixer Anteil Best.änd. FF fixer Anteil<br />
Personal-GK Produktionskostenabw. Produktionskostenabw.<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Total Ist-Kosten<br />
Verkaufte Fabrikate (SKV) J<br />
Proportionale Standard-HKV<br />
Verkaufte Fabrikate (SKV) P<br />
Proportionale Standard-HKV<br />
Verr. variable Kosten<br />
Verr. fixe Kosten Standard-Deckungsbeitr. Standard-Deckungsbeitr.<br />
Deckungsdifferenz<br />
Verwaltungs- und Vertriebsstelle (Starre Budget.) Standard-Betriebserfolg Standard-Betriebserfolg<br />
Ist GP Abw.<br />
Personal-GK<br />
Sonstige GK<br />
Abs<strong>ch</strong>reibungsko.<br />
Total Ist-Kosten<br />
Verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
Deckungsdifferenz
Aufgabe 259 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 594 - 597)<br />
- 66 -
- 67 -<br />
Aufgabe 260 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 598 - 602)<br />
a. Normalkostenre<strong>ch</strong>nung mit klassis<strong>ch</strong>en Zus<strong>ch</strong>lagssätzen (auf ganze TCHF runden):<br />
Aufwand- / Kostenarten<br />
Kos-<br />
Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Ertragsarten ten / Material- Ferti- Ferti- Verkauf/ GL/ Stand- Sonder-<br />
Ertrag wirt- gungs- gung/ Vertrieb Verwal- dard- geräte<br />
s<strong>ch</strong>aft logistik Montage tung geräte<br />
Materialkosten (EM)<br />
Einzelöhne (EL)<br />
Personal-GK<br />
Betriebs-GK<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>reibungen<br />
Total<br />
Material-GK<br />
Fertigungs-GK 1<br />
Fertigungs-GK 2<br />
HK der Produktion (HKP)<br />
Bestandesänderungen 0 0<br />
HK des Verkaufs (HKV)<br />
Verkaufs-/Vertriebs-GK<br />
GL/Verwaltungs-GK<br />
SK des Verkaufs (SKV)<br />
Nettoerlös<br />
Erfolg<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg<br />
Deckungsdifferenz<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Deckungsdifferenz
- 68 -
- 69 -
- 70 -<br />
Aufgabe 261 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 603 - 604)<br />
Zur Lösung der Aufgabe sind Angaben aus den Aufgaben und Lösungen 259 und 260 notwendig.<br />
Für sämtli<strong>ch</strong>e Abwei<strong>ch</strong>ungen sind au<strong>ch</strong> die Prozentsätze zu ermitteln. Zudem ist anzugeben, ob die<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung günstig (= g) oder ungünstig (= u) ist.<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen N e t t o e r l ö s e (günstige Abwei<strong>ch</strong>ung = g; ungünstige Abwei<strong>ch</strong>ung = u)<br />
Standardgeräte<br />
Spezialgeräte<br />
Verkaufsmenge<br />
Nettoerlös Nettoerlös Verkaufs-<br />
Nettoerlös Nettoerlös<br />
je Stück total menge je Stück total<br />
(CHF) (CHF) (CHF) (CHF)<br />
PLAN<br />
IST<br />
Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung <br />
Abwei<strong>ch</strong>ung in %<br />
(vom Planwert)<br />
Auf ganze CHF runden<br />
Die Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung setzt si<strong>ch</strong> zusammen aus Preisabwei<strong>ch</strong>ung und Mengenabwei<strong>ch</strong>ung.<br />
Preisabwei<strong>ch</strong>ung:<br />
Mengenabwei<strong>ch</strong>ung:<br />
Die Gesamtabwei<strong>ch</strong>ung setzt si<strong>ch</strong> zusammen aus Preisabwei<strong>ch</strong>ung und Mengenabwei<strong>ch</strong>ung.<br />
Preisabwei<strong>ch</strong>ung:<br />
Mengenabwei<strong>ch</strong>ung:<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen B e t r i e b s g e w i n n e gemäss Prozesskostenre<strong>ch</strong>nung<br />
(günstige Abwei<strong>ch</strong>ung = g; ungünstige Abwei<strong>ch</strong>ung = u)<br />
PLAN-Betriebsgewinn<br />
IST-Betriebsgewinn<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung in %<br />
(vom Planwert)<br />
Standardgeräte Spezialgeräte Total<br />
(CHF) (CHF) (CHF)
- 71 -<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen K o s t e n gemäss Prozesskostenre<strong>ch</strong>nung<br />
(günstige Abwei<strong>ch</strong>ung = g; ungünstige Abwei<strong>ch</strong>ung = u)<br />
Selbstkosten<br />
Plankosten (Budget)<br />
Normalkosten<br />
Istkosten<br />
Sollkosten (der Istmenge)<br />
Standardgerätgeräte<br />
Spezial-<br />
Total<br />
(CHF) (CHF) (CHF)<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung Sollkosten gegenüber Istkosten<br />
(Planstückkosten auf ganze CHF runden)<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung Plankosten gegenüber Istkosten<br />
Aktivitätskostensätze<br />
Fertigungsplanung (Kostentreiber: Arbeits-/Prüfpläne) als Beispiel<br />
Plan<br />
Ist<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
Fertigungssteuerung (Kostentreiber: Fertigungsaufträge) als Beispiel<br />
Plan<br />
Ist<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung
- 72 -<br />
Aufgabe 263 (Lehrbu<strong>ch</strong> S. 605 - 612)<br />
a.<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgr.<br />
Kostenstellen<br />
Aktivitäten<br />
Kostenträger<br />
SA Einzelkosten <br />
Materialwirts<strong>ch</strong>aft<br />
Fertigungsplanung<br />
Standardgeräte<br />
in Arbeit (HKP)<br />
Spezialgeräte<br />
in Arbeit (HKP)<br />
Materialbes<strong>ch</strong>affung<br />
Fertigungslogistik<br />
Lagerbewirts<strong>ch</strong>aftung<br />
Fertigung/Montage<br />
Arbeitsvorbereitung<br />
SA Gemeinkosten <br />
Fertige Standardgeräte<br />
(HKFF)<br />
Fertige Spezial-<br />
geräte (HKFF)<br />
Verkauf/Vertrieb<br />
Fertigungssteuerung<br />
Materialfluss<br />
GL/Verwaltung<br />
Verkaufte Standardgeräte<br />
(SKV)<br />
Verkaufte Spezialgeräte<br />
(SKV)<br />
Angebotsbearb.<br />
SA sind aufgrund der unvollständigen<br />
Ausgangslage (FIBU-Zahlen) ni<strong>ch</strong>t<br />
Gegenstand dieser Aufgabe; die<br />
beiden Konten bleiben deshalb ohne<br />
Zahleneintrag.<br />
Kundenauftr.abw.<br />
Versandabwicklung<br />
Fakturierung
- 73 -<br />
b.<br />
Absatz-ER<br />
Produktions-ER
- 74 -<br />
c.<br />
Sa<strong>ch</strong>l. Abgr.;<br />
Abw. Einzelko.<br />
SA Einzelkosten (EK)<br />
Kostenstellen<br />
Abw. Ist total /<br />
leist.mengen abh. Ist<br />
leist.mengen unabh. Soll<br />
Materialwirts<strong>ch</strong>aft<br />
Aktivitäten<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Ist / Verre<strong>ch</strong>net<br />
Fertigungsplanung<br />
Aktivitäten<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen<br />
Verr. / Soll<br />
Fertigungsplanung<br />
Kostenträger<br />
Soll-Werte für Ist-Herstellung<br />
bzw. Ist-Verkauf<br />
Standardgeräte<br />
in Arbeit (HKP)<br />
Spezialgeräte<br />
in Arbeit (HKP)<br />
Preisabwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Fertigungslogistik<br />
Mat.bes<strong>ch</strong>affung<br />
Mat.bes<strong>ch</strong>affung<br />
Mengenabwei<strong>ch</strong>ung<br />
EM<br />
Fertigung/Montage<br />
Lagerbewirts<strong>ch</strong>aft.<br />
Lagerbewirts<strong>ch</strong>aft.<br />
Arbeitsvorbereitung<br />
Arbeitsvorbereitung<br />
Lohnsatzabwei<strong>ch</strong>ung<br />
EL<br />
Verkauf/Vertrieb<br />
Fertige Standardgeräte<br />
(HKFF)<br />
Fertige Spezial-<br />
geräte (HKFF)<br />
Fertigungssteuer.<br />
Fertigungssteuer.<br />
Arbeitszeit-<br />
abwei<strong>ch</strong>ung EL<br />
GL/Verwaltung<br />
Materialfluss<br />
Materialfluss<br />
SA Gemeinkosten<br />
Angebotsbearb.<br />
Angebotsbearb.<br />
Verkaufte Standardgeräte<br />
(SKV)<br />
Verkaufte Spezialgeräte<br />
(SKV)<br />
Kundenauftr.abw.<br />
Kundenauftr.abw.<br />
Versandabwicklung<br />
Versandabwicklung<br />
Fakturierung<br />
Fakturierung
- 75 -<br />
d.<br />
Absatz-ER
- 76 -<br />
<strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin,<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling,<br />
ungekürzte Ausgabe<br />
U n t e r l a g e n für Dozentinnen und Dozenten;<br />
z. B. Kurztests und Vorlagen für den Unterri<strong>ch</strong>tseinstieg<br />
Dozentinnen und Dozenten an S<strong>ch</strong>ulen, wel<strong>ch</strong>e das Lehrbu<strong>ch</strong> als Unterri<strong>ch</strong>ts<strong>lehrmittel</strong><br />
verwenden, können si<strong>ch</strong> unter www.rw-<strong>lehrmittel</strong>.<strong>ch</strong> ( Kontakt) melden<br />
und dana<strong>ch</strong> unentgeltli<strong>ch</strong> beziehen:<br />
120 Kurztests (mit Seitenbezug auf das Lehrbu<strong>ch</strong>) mit Lösungen i. d. R. in<br />
S<strong>ch</strong>riftgrösse 18 Beispiele auf den Seiten 77 bis 88<br />
Die Kurztests sind besonders dazu geeignet, zu Beginn einer Lektion den Stoff<br />
vorangehender Lektionen mit Selbstkorrektur dur<strong>ch</strong> die Kursteilnehmenden aufgrund<br />
der von der Lehrperson eingeblendeten Lösung zu repetieren.<br />
Vorlagen für den Unterri<strong>ch</strong>tseinstieg in die einzelnen Lehrbu<strong>ch</strong>-Teile mit<br />
Lösungen<br />
Es liegen für die einzelnen Lehrmittel-Teile vor:<br />
- Vorlage mit den Inhalten / Themen<br />
- Vorlage(n) mit einer (typis<strong>ch</strong>en) Problemstellung mit zu ergänzenden Lücken<br />
- Vorlage(n) mit einer (typis<strong>ch</strong>en) Problemstellung eins<strong>ch</strong>liessli<strong>ch</strong> Lösung, bei<br />
denen die Lücken also bereits ausgefüllt sind<br />
Beispiele auf den Seiten 89 bis 94<br />
Zusätzli<strong>ch</strong>e Aufgaben mit Lösungen<br />
Fragenkatalog zum Lehrbu<strong>ch</strong><br />
Lehrmittel in PDF-Form (unter bestimmten Voraussetzungen)
- 77 -<br />
Beispiele für Kurztests Seiten 77 - 88<br />
Kurztest 4<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Inventurmethode (Erfassung ohne laufende Inventur)<br />
Aufgrund der Ausgangslage sind zu ermitteln bzw. zu erstellen:<br />
- Rohmaterialkosten<br />
- Rohmaterialaufwand<br />
- Bewegung stille Reserven<br />
- Betriebsabre<strong>ch</strong>nung (Auss<strong>ch</strong>nitt)<br />
Variante 1: Re<strong>ch</strong>nungslegung na<strong>ch</strong> OR und steuerre<strong>ch</strong>tli<strong>ch</strong> zulässiger Unterbewertung<br />
Variante 2: Re<strong>ch</strong>nungslegung na<strong>ch</strong> True and fair view (BEBU- = FIBU-Wert)<br />
Ausgangslage (Kurzzahlen)<br />
Inventurmethode (Erfassung ohne laufende Inventur) 1<br />
Rohmaterialanfangsbestand am 01.01. gemäss FIBU 4‘460<br />
Rohmaterialendbestand am 31.01. gemäss Inventar (= Einstandswert) 3‘990<br />
Rohmaterialeinkäufe vom 01.01. bis 31.01. zu Einstandswerten 24‘000<br />
Von den Rohmaterialkosten werden 60% zur Herstellung der Fabrikate A verwendet.<br />
In der FIBU werden die Bestände gegenüber der BEBU um 33 1/3% unterbewertet (Variante 1).<br />
Lösung<br />
Ermittlung von Rohmaterialkosten, Rohmaterialaufwand und Bewegung stille Reserven:<br />
FIBU (Variante 1)<br />
Betriebsabre<strong>ch</strong>nung (Auss<strong>ch</strong>nitt):<br />
Aufwand / Kosten Aufw. Sa<strong>ch</strong>l. Kosten Kostenstellen Kostenträger<br />
betriebl. Abgren- Einkauf / Ferti- Verw.- / Fabr. Fabr.<br />
(FIBU) zung Lager gung Vertrieb A B<br />
Material<br />
Rohm.aufw. / -kosten Variante 1<br />
Variante 2<br />
1 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 45
- 78 -<br />
Kurztest 4 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling L Ö S U N G<br />
FIBU (Var. 1) BEBU St. Res.<br />
Anfangsbestand 4'460 6'690 2'230<br />
+ Einkäufe + 24'000 + 24'000<br />
- Endbestand - 2'660 - 3'990 1'330<br />
= Verbrau<strong>ch</strong> = 25'800 = 26'700 -900<br />
Rohmat.-<br />
aufwand<br />
Rohmat.-<br />
kosten<br />
Abnahme<br />
stille Res.<br />
Aufw./Kosten<br />
Aufw. Sa<strong>ch</strong>l. Kosten Kostenstellen Kostenträger<br />
betr. Abgr. Einkauf / Ferti- Verw.- / Fabr. Fabr.<br />
(FIBU) Lager gung Vertrieb A B<br />
Material<br />
Rohm. Var. 1 25'800 +900 26'700 16'020 10'680<br />
Var. 2 26'700 26'700 16'020 10'680
- 79 -<br />
Kurztest 34 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Begriffli<strong>ch</strong>es zur Normalkostenre<strong>ch</strong>nung (2)<br />
a. Die folgenden Begriffe sind den Lücken zuzuordnen 1 .<br />
Deckungsdifferenz, Istkosten, kalkulierte Kosten, Kostenüberdeckung, Kostenunterdeckung,<br />
Mis<strong>ch</strong>form, Na<strong>ch</strong>kalkulation<br />
Die Normalkostenre<strong>ch</strong>nung ist eine ................................................. .<br />
Stimmen verre<strong>ch</strong>nete Kosten (= ......................................................... ) und tatsä<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e<br />
Kosten (= ............................................................ ) einer Kostenstelle ni<strong>ch</strong>t überein,<br />
resultiert eine ........................................................ ; dabei wird es si<strong>ch</strong> um<br />
Minderkosten (= ........................................................... ) oder<br />
Mehrkosten (= ........................................................... ) handeln.<br />
Die Istkostenre<strong>ch</strong>nung ist immer eine .................................................. .<br />
b. Zutreffendes ankreuzen 2 .<br />
Minder- Mehr- Kosten- Kostenkosten<br />
kosten überdeckung unterdeckung<br />
1. Kalkulierte Kosten < tatsä<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Kosten<br />
2. Verre<strong>ch</strong>nete Kosten = Istkosten<br />
3. Verre<strong>ch</strong>nete Kosten > Istkosten<br />
4. Tatsä<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Kosten = kalkulierte Kosten<br />
5. Tatsä<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e Kosten < kalkulierte Kosten<br />
6. Istkosten > verre<strong>ch</strong>nete Kosten<br />
c. Normalkostenre<strong>ch</strong>nung Jahr 20-9.<br />
Bestimmen Sie die <strong>ch</strong>ronologis<strong>ch</strong>e Reihenfolge ( bis ) der folgenden Arbeitss<strong>ch</strong>ritte:<br />
........ Ermittlung der Kostenstellentotale mit den Ist-Kosten<br />
........ Ermittlung der Ist-Werte für die Gemeinkostenarten<br />
........ Verteilung der Ist-Gemeinkostenarten-Werte auf die Kostenstellen<br />
........ Festlegung der (Normal-)Gemeinkostensätze Ende Jahr 20-8 für das Jahr 20-9<br />
........ Abre<strong>ch</strong>nung der Kostenstellen und Kostenträger mit kalkulierten Kosten<br />
........ Ermittlung der Deckungsdifferenzen<br />
1 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 135 f.<br />
2 S. 136
- 80 -<br />
Kurztest 34 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
L Ö S U N G<br />
a.<br />
Die Normalkostenre<strong>ch</strong>nung ist eine Mis<strong>ch</strong>form .<br />
Stimmen verr. Kosten (= kalkulierte Kosten) und tatsä<strong>ch</strong>li<strong>ch</strong>e<br />
b.<br />
Kosten (= Istkosten) einer Kostenstelle ni<strong>ch</strong>t überein,<br />
resultiert eine Deckungsdifferenz; dabei wird es si<strong>ch</strong> um<br />
Minderkosten (= Kostenüberdeckung) oder<br />
Mehrkosten (= Kostenunterdeckung ) handeln.<br />
Die Istkostenre<strong>ch</strong>nung ist immer eine Na<strong>ch</strong>kalkulation .<br />
Minder- Mehr- Kosten- Kostenkosten<br />
kosten überd. unterd.<br />
1. Kalk. Kosten < tats. Kosten X X<br />
2. Verre<strong>ch</strong>nete Kosten = Istkosten<br />
3. Verre<strong>ch</strong>nete Kosten > Istkosten X X<br />
4. Tats. Kosten = kalkulierte Kosten<br />
5. Tats. Kosten < kalkulierte Kosten X X<br />
6. Istkosten > verre<strong>ch</strong>nete Kosten X X<br />
c.<br />
<br />
<br />
<br />
Ermittlung der Kostenstellentotale mit den Ist-Kosten<br />
Ermittlung der Ist-Werte für die Gemeinkostenarten<br />
Verteilung der Ist-GK-Arten-Werte auf die Kostenstellen<br />
Festlegung der (Normal-)GK-Sätze Ende Jahr 20-8 für ....<br />
<br />
<br />
Abre<strong>ch</strong>nung der Kostenstellen und Kostenträger mit<br />
kalkulierten Kosten<br />
Ermittlung der Deckungsdifferenzen
- 81 -<br />
Kurztest 35 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Normalkostenre<strong>ch</strong>nung mit Ausweis der Erfolge<br />
Unten stehende Betriebsabre<strong>ch</strong>nung ist unter Berücksi<strong>ch</strong>tigung folgender Angaben zu<br />
vervollständigen (Kurzzahlen): 3<br />
Rohmaterial- und Fabrikatebestände werden in der FIBU gegenüber der BEBU um<br />
33 1/3% unterbewertet.<br />
Bestandeszunahme Rohmaterial zu FIBU-Werten 120;<br />
von den Rohmaterialkosten entfallen 75% auf die Fabrikate A.<br />
Normalkostensätze zur Verre<strong>ch</strong>nung der Gemeinkosten:<br />
- Material-GK 20% der Rohmaterialkosten<br />
- Fertigungs-GK CHF 1 (Kurzzahl) je Stunde (h): total 2'200 h, davon Fabrikate A 1'800 h<br />
- Verwaltungs- und Vertriebs-GK 25% der Herstellkosten des Verkaufs<br />
Bestandesänderungen Fertigfabrikate (zu HK): Keine Veränderung A, Zunahme B 240<br />
Halbfabrikate (zu HK): Abnahme A 48, Zunahme B 96<br />
Nettoerlös A 5’620, B 1’310<br />
Aufwand- / Kostenarten Auf- Sa<strong>ch</strong>l. Kos- Kostenstellen Kostenträger<br />
Ertragsarten wand / Abgr. ten / Einkauf / Ferti- Verwal- Fabri- Fabri-<br />
Ertrag Ertrag Lager gung tung / kate kate<br />
betr. Material Vertrieb A B<br />
Rohmaterialaufwand / -kosten 2'780<br />
Gemeinaufwand / Gemeinkosten 3'677 320 3'997 520 2'222<br />
Total<br />
......................................<br />
......................................<br />
Herstellkosten der Produktion (HKP)<br />
......................................<br />
......................................<br />
......................................<br />
......................................<br />
......................................<br />
Selbstkosten des Verkaufs (SKV)<br />
Nettoerlös<br />
Erfolg<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung Erfolg<br />
Deckungsdifferenz (DD)<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung DD<br />
3 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 136
- 82 -<br />
Kurztest 35 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling L Ö S U N G<br />
Aufwand-/ Auf- Sa<strong>ch</strong>l. Kos-<br />
Kostenarten wand/ Abgr. ten / Eink. / Ferti- Verwal- Fabri- Fabri-<br />
Ertragsarten Ertrag Ertrag Lager gung tung / kate kate<br />
betr. Mat. Vertr. A B<br />
Rohm.aufw./-ko. 2'780 -60 2'720 2'040 680<br />
GA/GK 3'677 320 3'997 520 2'222 1'255<br />
Total 6'457 260 6'717 520 2'222 1'255 2'040 680<br />
MGK -544 408 136<br />
FGK -2'200 1'800 400<br />
HKP 4'248 1'216<br />
Best.änd. HF -32 -16 -48 48 -96<br />
HKFF 4'296 1'120<br />
Best.änd. FF -160 -80 -240 0 -240<br />
HKV 4'296 880<br />
VVGK -1'294 1'074 220<br />
SKV 5'370 1'100<br />
Nettoerlös -6'930 -6'930 -5'620 -1'310<br />
Erfolg -665 164 -501 -250 -210<br />
Bezei<strong>ch</strong>n.<br />
Erfolg<br />
Kostenstellen<br />
Betr.- Ist- Kalk. Kalk.<br />
gew. Betr.- Betr.- Betr.-<br />
FIBU gew. gew. gew.<br />
total<br />
Deckungsdiff. (DD) -24 22 -39<br />
Bezei<strong>ch</strong>nung DD Min- Mehr- Minderko.<br />
ko. derko.<br />
Kostenträger
- 83 -<br />
Kurztest 69 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Differenzierte Zus<strong>ch</strong>lagskalkulation 4<br />
G e s a m t k a l k u l a t i o n (Kostenträger z e i t re<strong>ch</strong>nung)<br />
Betriebsabre<strong>ch</strong>nung auf Normalkostenbasis für das Jahr 20-1 (in 1'000 CHF)<br />
Kostenarten<br />
Kosten Kostenstellen<br />
Kostenträger<br />
Einkauf / Fertigung Verwal- Fabri- Fabri-<br />
Lager tung / kate kate<br />
Material Vertrieb A B<br />
Einzelmaterial (Rohmaterialkosten) 10'000 6'000 4'000<br />
Gemeinkosten 11'655 950 6'800 3'905<br />
Total 21'655 950 6'800 3'905 6'000 4'000<br />
Materialgemeinkosten (MGK) -1'000 600 400<br />
Fertigungsgemeinkosten (FGK) -6'400 4'000 2'400<br />
Herstellkosten 10'600 6'800<br />
Verwaltungs- / Vertriebsgemeinkosten (VVGK) -3'480 2'120 1'360<br />
Selbstkosten 12'720 8'160<br />
Materialgemeinkosten (MGK) in % des Einzelmaterials<br />
VERRECHNETER Satz = ......................................... IST-Satz = .....................................<br />
Fertigungsgemeinkosten (FGK) je Stunde (h); Ist-h = verre<strong>ch</strong>nete h = 8'000; in 1'000 CHF<br />
VERRECHNETER Satz = ........................................ IST-Satz = .....................................<br />
Verwaltungs- und Vertriebsgemeinkosten (VVGK) in % der Herstellkosten<br />
VERRECHNETER Satz = ........................................ IST-Satz = .....................................<br />
E i n z e l k a l k u l a t i o n (Kostenträger e i n h e i t s re<strong>ch</strong>nung)<br />
für den Auftrag B87 im Juli 20-1 bzw. Januar 20-2<br />
Aufgewendete Stunden: Ist = verre<strong>ch</strong>net = 120<br />
V o r k a l k u l a t i o n im Juli 20-1 N a c h k a l k u l a t i o n im Januar 20-2<br />
(in CHF)<br />
(in CHF; Beträge auf ganze CHF runden)<br />
Einzelmaterial 18'000 Einzelmaterial 17'000<br />
........................................ ............... ........................................ ...............<br />
........................................ ............... ........................................ ...............<br />
....................................... ............... ........................................ ...............<br />
....................................... ............... ........................................ ...............<br />
....................................... ............... ........................................ ...............<br />
....................................... ............... ........................................ ...............<br />
Nettoerlös (vertragli<strong>ch</strong> vereinbart) 142'000 Nettoerlös ...............<br />
4 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 290
- 84 -<br />
Kurztest 69 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling L Ö S U N G<br />
G e s a m t k a l k u l a t i o n<br />
MGK in % des Einzelmaterials<br />
VERR. Satz =<br />
1'000 *100<br />
10'000<br />
950 *100<br />
= 10% IST-Satz = 10'000<br />
= 9.5%<br />
FGK je Stunde<br />
6'400 6'800<br />
VERR. Satz = = 0.8 IST-Satz = = 0.85<br />
8'000<br />
8'000<br />
VVGK in % der Herstellkosten<br />
3'480 * 100<br />
VERR. S. = 17'400<br />
= 20% IST-S. =<br />
3'905 *100<br />
17'750<br />
= 22%<br />
17'750 = 10‘000+950+6‘800<br />
E i n z e l k a l k u l a t i o n<br />
V o r k a l k u l a t i o n<br />
(in CHF)<br />
N a c h k a l k u l a t i o n<br />
(in CHF)<br />
EM 18'000 EM 17'000<br />
MGK 10% 1'800 MGK 9.5% 1'615<br />
FGK 120 h zu 800 96'000 FGK 120 h zu 850 102'000<br />
HK 115'800 HK 120'615<br />
VVGK 20% 23'160 VVGK 22% 26'535<br />
SK 138'960 SK 147'150<br />
Gewinn 3'040 Erfolg (Verlust) -5'150<br />
NE 142'000 Nettoerlös 142'000
- 85 -<br />
Kurztest 107<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Standardkostenre<strong>ch</strong>nung, Formularform, Abwei<strong>ch</strong>ungen Fertigungsgemeinkosten 5<br />
Aufgrund der folgenden Angaben ist die Gemeinkostenanalyse April 20-6 für die<br />
Kostenstelle P99 zu erstellen.<br />
(Grund-)Plan-Herstellung:<br />
Fabrikate A 2'000 Fertigfabrikate zu 0.2 (Soll-)Stunden<br />
Fabrikate B 1'000 Fertigfabrikate zu 0.3 (Soll-)Stunden<br />
Fabrikate C 400 Fertigfabrikate zu 0.25 (Soll-)Stunden<br />
Ist-Herstellung (830 Ist-Stunden):<br />
Fabrikate A<br />
Fabrikate B<br />
Fabrikate C<br />
1'800 Fertigfabrikate<br />
1'200 Fertigfabrikate<br />
400 Fertigfabrikate<br />
PLANKONTROLLE April 20-6<br />
KOSTENSTELLE P99<br />
Kapazität in Stunden 850<br />
Grundplanstunden ...............<br />
Soll-Stunden Ist-Leistung ...............<br />
Ist-Stunden ..............<br />
Produktionsgrad * ...............<br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad * ...............<br />
Abwei<strong>ch</strong>ungen: Mehrkosten +; Minderkosten - Leistungsgrad * ...............<br />
Kostenart GP-Kosten Variator<br />
Ist-Kosten Flexibel budg. .................abwei<strong>ch</strong>ung<br />
Kosten<br />
CHF<br />
% *<br />
Personalkosten 280'000 8 287'100<br />
Hilfsmaterial 8'000 10 8'250<br />
Unterhalt/Reparaturen 5'000 6 4'910<br />
Energie 12'000 9 11'960<br />
Übr. Betriebskosten 71'000 2 73'230<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>reibungen 44'000 0 44'000<br />
Kalk. Zinsen 20'000 0 20'000<br />
Total Fertigungs-GK 440'000 449'450<br />
................................................................................<br />
......................abwei<strong>ch</strong>ung<br />
* auf eine Dezimalstelle runden<br />
% *<br />
5 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 446 f. und 459
- 86 -<br />
Kurztest 107 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
L Ö S U N G<br />
PLANKONTROLLE KOSTENSTELLE P99<br />
April 20-6<br />
Kapazität 850<br />
GP-Stunden<br />
800 <br />
Soll-h Ist-Leistung 820 <br />
Ist-Stunden 830<br />
Produktionsgrad 102.5% <br />
Bes<strong>ch</strong>äftigungsgrad 103.8% <br />
Leistungsgrad 98.8% <br />
Kostenart Ist-Ko. Flex. budg. Verbr.abw.<br />
Kosten CHF %<br />
Personalkosten 287'100 285'600 1'500 0.5<br />
Hilfsmaterial 8'250 8'200 50 0.6<br />
Unterh./Rep. 4'910 5'075 -165 -3.3<br />
Energie 11'960 12'270 -310 -2.5<br />
Übr. Betriebsko. 73'230 71'355 1'875 2.6<br />
Kalk. Abs<strong>ch</strong>r. 44'000 44'000 0 0<br />
Kalk. Zinsen 20'000 20'000 0 0<br />
Total Fer.-GK 449'450 446'500 2'950 0.7<br />
Verr. St.ko. 820 h zu 550 451'000 (Mehrko.)<br />
Volumenabwei<strong>ch</strong>ung -4'500 <br />
(zu viel verr. fixe Kosten) -1.0%<br />
400 + 300 + 100 = 800 h<br />
360 + 360 + 100 = 820 h<br />
820 / 800 100 830 / 800 100<br />
820 / 830 100<br />
56’000 + (224’000 / 800 820) oder<br />
56’000 + (224’000 / 100 102.5)<br />
440’000 GP-Vollkosten / 800 GP-h<br />
oder (800 h – 820 h) 225 (= Fixkostensatz)
- 87 -<br />
Kurztest 113<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
Prozesskostenre<strong>ch</strong>nung (Normalkostenre<strong>ch</strong>nung in BAB-Form) 1<br />
1 <strong>Trepp</strong>/<strong>Hauri</strong>/Längin, <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> RW mit Controlling, ungekürzte Ausgabe, S. 579 ff.
- 88 -<br />
Kurztest 113 <strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong> Re<strong>ch</strong>nungswesen mit Controlling<br />
L Ö S U N G
- 89 -<br />
Beispiele für Vorlagen Unterri<strong>ch</strong>tseinstieg Seiten 89 - 94<br />
1. Teil: Inhalte / Themen<br />
__________________________________________________________________________<br />
1. Teil: Einführung<br />
Planungssystem<br />
Grundstrategie<br />
Strategis<strong>ch</strong>e<br />
Planung<br />
Operative<br />
Planung<br />
Plankontrolle<br />
Berei<strong>ch</strong>e des Re<strong>ch</strong>nungswesens<br />
Re<strong>ch</strong>nungswesen<br />
Finanzielles<br />
Re<strong>ch</strong>nungswesen<br />
<strong>Betriebli<strong>ch</strong>es</strong><br />
Re<strong>ch</strong>nungswesen<br />
Controlling (Begriff und Inhalt)<br />
Unters<strong>ch</strong>iede Finanzbu<strong>ch</strong>haltung, Betriebsbu<strong>ch</strong>haltung<br />
und Steuern<br />
Grundbegriffe des Re<strong>ch</strong>nungswesens (z. B. Kosten)<br />
Typis<strong>ch</strong>e Konten für Produktions-, Warenhandels- und<br />
übrige Dienstleistungsunternehmen<br />
Aufbau Betriebsabre<strong>ch</strong>nung<br />
Kostenre<strong>ch</strong>nungssysteme
- 90 -<br />
1. Teil: Problemstellung 1 (zu ergänzen)<br />
_______________________________________________________________________________<br />
Planung in der <strong>ch</strong>emis<strong>ch</strong>en Industrie<br />
1. Langfristige (..................................) Planung<br />
Umsatz<br />
Umsatz .......................................<br />
Umsatz ......................................<br />
20-1 -2 -3 -4 -5 Jahre<br />
2. Kurzfristige (..................................) Planung<br />
Umsatz (kumuliert)<br />
.....................<br />
.....................<br />
...... ...... ...... ...... ..............<br />
..............<br />
3. Plankontrolle Medikament ASPIDON<br />
U m s a t z ........................<br />
............ ............ ........... ...........<br />
Jahr 20-1 1. Quartal<br />
2. Quartal<br />
3. Quartal<br />
4. Quartal<br />
Total Jahr
- 91 -<br />
1. Teil: Problemstellung 1 (Lösung)<br />
______________________________________________________________________________<br />
Planung in der <strong>ch</strong>emis<strong>ch</strong>en Industrie<br />
1. Langfristige (strategis<strong>ch</strong>e) Planung<br />
Umsatz<br />
Umsatz mit strategis<strong>ch</strong>en Zielen/Massnahmen<br />
strategis<strong>ch</strong>e<br />
Lücke<br />
Umsatz ohne strategis<strong>ch</strong>e Ziele/Massnahmen<br />
20-1 -2 -3 -4 -5 Jahre<br />
Neue Märkte, Produkte; Akquisitionen, Beteiligungen<br />
Auslaufender Patents<strong>ch</strong>utz, Generika (als Bsp.)<br />
2. Kurzfristige (operative) Planung<br />
Umsatz (kumuliert)<br />
1. Q. 2. Q. 3. Q. 4. Q. Quartale Jahr 20-1<br />
3. Plankontrolle Medikament ASPIDON<br />
U m s a t z<br />
PLAN IST<br />
Jahr 20-1<br />
1. Quartal<br />
2. Quartal<br />
3. Quartal<br />
4. Quartal<br />
Total Jahr<br />
PLAN = 100%<br />
Abwei<strong>ch</strong>ung<br />
CHF %
- 92 -<br />
9. Teil: Inhalte / Themen<br />
__________________________________________________________________________<br />
9. Teil: Target Costing<br />
Ausgangslage:<br />
•• Viele Anbieter für dieselben Produkte (z. B. Auto)<br />
•• Verkaufspreise sollten mit der Konkurrenz mithalten<br />
können (Konkurrenzfähigkeit)<br />
Traditionell: Kosten Verkaufspreis<br />
Target Costing: Verkaufspreis Zielkosten<br />
Ziel des Target Costing: Wahrung der Konkurrenzfähigkeit<br />
dur<strong>ch</strong> Anpassung der Kosten (Zielkosten) an<br />
marktgegebene Verkaufspreise<br />
Target Costs und Drifting Costs (Kosten für ein neues<br />
Produkt bei bestehender „Infrastruktur“, d. h. ohne Änderungen)<br />
I.d.R: Drifting Costs > Target costs Senkungsbedarf<br />
Zielkostenspaltung: Aufgliederung der Zielkosten in<br />
ihre Produktkomponenten bzw. Kostenbestandteile<br />
Kundenbefragung zur Ermittlung der Kundenpräferenzen<br />
Target Costing als Voll- und Teilkostenre<strong>ch</strong>nung<br />
Würdigung des Target Costing
- 93 -<br />
9. Teil: Problemstellung 1 (zu ergänzen)<br />
__________________________________________________________________________<br />
Zielkosten bei Target Costing<br />
Ausgangslage<br />
• Die OTUA AG vertreibt ein Kleinauto für CHF 22’000.<br />
• Verglei<strong>ch</strong>bare Autos der Konkurrenz sind weit billiger.<br />
Sie kosten hö<strong>ch</strong>stens CHF 19'500.<br />
• Eine erste Kalkulation für das geplante neue Kleinauto<br />
SWEET ergibt einen Verkaufspreis von CHF 20'800<br />
(siehe unten Drifting Costing).<br />
• SWEET soll für CHF 19'000 verkauft werden.<br />
Zielkosten? (Umsatzrendite wie bei Drifting Costing)<br />
Kostensenkungsbedarf in CHF?<br />
Kostensenkungspotenziale (Beispiele)?<br />
Drifting Costing<br />
T a r g e t Costing<br />
Material/Zubehör 4'100 Verkaufspreis ...........<br />
+ Gemeinkosten (GK) 10'876 – Händlerrabatt ............<br />
= Selbstkosten (SK) 14'976 = Nettoerlös ............<br />
+ Betriebsgewinn 1'664 – Betriebsgewinn ............<br />
= Nettoerlös 16'640 = SK (Zielkosten) ............<br />
+ Händlerrabatt 20% 4'160<br />
= Verkaufspreis 20'800<br />
Selbstkosten<br />
MWST wird vereinfa<strong>ch</strong>end • Drifting Costing ............<br />
ni<strong>ch</strong>t berücksi<strong>ch</strong>tigt • Target Costing ............<br />
Senkungsbedarf ............
- 94 -<br />
9. Teil: Problemstellung 1 (Lösung)<br />
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________<br />
Zielkosten bei Target Costing<br />
Ausgangslage<br />
• Die OTUA AG vertreibt ein Kleinauto für CHF 22’000.<br />
• Verglei<strong>ch</strong>bare Autos der Konkurrenz sind weit billiger.<br />
Sie kosten hö<strong>ch</strong>stens CHF 19'500.<br />
• Eine erste Kalkulation für das geplante neue Kleinauto<br />
SWEET ergibt einen Verkaufspreis von CHF 20'800 (siehe<br />
unten Drifting Costing).<br />
• SWEET soll für CHF 19'000 verkauft werden.<br />
Zielkosten?<br />
siehe unten<br />
Kostensenkungsbedarf in CHF?<br />
siehe unten<br />
Kostensenkungspotenziale (Beispiele)? siehe unten<br />
Drifting Costing<br />
T a r g e t Costing<br />
Material/Zubehör 4'100 Verkaufspreis 19'000<br />
+ Gemeinkosten (GK) 10'876 – Händlerrabatt 20% -3'800<br />
= Selbstkosten (SK) 14'976 = Nettoerlös 15'200<br />
+ Betriebsgewinn 1'664 – Betriebsgewinn 10% -1'520<br />
= Nettoerlös 16'640 = SK (Zielkosten) 13'680<br />
+ Händlerrabatt 20% 4'160<br />
= Verkaufspreis 20'800 Selbstkosten<br />
• Drifting Costing 14'976<br />
MWST wird vereinfa<strong>ch</strong>end • Target Costing 13'680<br />
ni<strong>ch</strong>t berücksi<strong>ch</strong>tigt Senkungsbedarf 1'296<br />
Kostensenkungspotenziale (Beispiele):<br />
• Wi<strong>ch</strong>tig: Funktionen des Produktes müssen die Kundenerwartungen<br />
erfüllen!<br />
• EM: Änderung Qualität und Zus<strong>ch</strong>nitt, Preissenkungsdruck<br />
bei Lieferanten<br />
• EL: Wartezeiten dur<strong>ch</strong> besseren Materialzufluss verringern<br />
• Material-GK: Just in time-Lieferung<br />
• Fertigungs-GK: grössere Fertigungsserien, Einführung der<br />
Standardkostenre<strong>ch</strong>nung zur genauen Kontrolle und Verbesserung<br />
der Wirts<strong>ch</strong>aftli<strong>ch</strong>keit