Thermodynamik-Schnittstelle für Cape-Anwendungen - Dechema
Thermodynamik-Schnittstelle für Cape-Anwendungen - Dechema
Thermodynamik-Schnittstelle für Cape-Anwendungen - Dechema
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
<strong>Thermodynamik</strong>-<strong>Schnittstelle</strong><br />
<strong>für</strong><br />
CAPE-<strong>Anwendungen</strong><br />
Projekt der IK-CAPE<br />
Formelsammlung<br />
Version vom 28.09.98
Gliederung<br />
1 EINLEITUNG 1-1<br />
Seite<br />
2 BESCHREIBUNG DER TEMPERATURABHÄNGIGKEIT VON<br />
REINSTOFFDATEN 2-1<br />
2.1 Gleichungen 2-1<br />
2.2 Extrapolationsgleichungen 2-3<br />
3 BERECHNUNG VON MITTELWERTEN 3-1<br />
4 AKTIVITÄTSKOEFFIZIENTEN 4-1<br />
4.1 NRTL-Ansatz 4-1<br />
4.2 UNIQUAC-Ansatz 4-1<br />
4.3 Wilson-Ansatz 4-2<br />
4.4 Flory-Huggins-Ansatz 4-2<br />
4.5 UNIFAC-Ansatz 4-2<br />
5 POYNTING-KORREKTUR 5-1<br />
6 HENRY-KORREKTUR 6-1<br />
7 ZUSTANDSGLEICHUNGEN 7-1<br />
7.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung 7-1<br />
7.2 Peng-Robinson-Gleichung 7-2<br />
8 FUGAZITÄTSKOEFFIZIENTEN 8-1<br />
8.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung 8-1<br />
8.2 Peng-Robinson-Gleichung 8-1<br />
8.3 Virialgleichung 8-1<br />
8.4 Assoziation in der Gasphase 8-2<br />
9 ENTHALPIE 9-1<br />
9.1 Die Enthalpie der Flüssigkeit mit Startphase in der Flüssigkeit 9-1<br />
9.2 Die Enthalpie der Flüssigkeit mit Startphase im Gas 9-1
9.3 Die Enthalpie des Gases mit Startphase in der Flüssigkeit 9-2<br />
9.4 Die Enthalpie der Gases mit Startphase im Gas 9-2<br />
9.5 Die Enthalpie des Feststoffes 9-2<br />
9.6 Die Exzeßenthalpie 9-3<br />
9.6.1 NRTL-Ansatz 9-3<br />
9.6.2 UNIQUAC-Ansatz 9-4<br />
9.6.3 Wilson-Ansatz 9-4<br />
9.6.4 Flory-Huggins-Ansatz 9-5<br />
9.6.5 Redlich-Kister-Ansatz 9-5<br />
9.7 Die isotherme Druckabhängigkeit der Enthalpie im Gas 9-5<br />
9.7.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung 9-5<br />
9.7.2 Peng-Robinson-Gleichung 9-6<br />
9.8 Die Enthalpie im Gas unter Berücksichtigung der Assoziation 9-6<br />
10 CHEMISCHE REAKTIONEN 10-1<br />
10.1 Gleichgewichtsreaktionen 10-1<br />
10.2 Kinetisch kontrollierte Reaktionen 10-2<br />
10.3 Reaktionen allgemeiner Art 10-3
1 Einleitung<br />
In diesem Handbuch sollen alle in der <strong>Thermodynamik</strong>-<strong>Schnittstelle</strong> zur Verfügung stehenden Gleichungen<br />
dokumentiert werden.<br />
Allgemeine Zeichenvereinbarungen:<br />
R Gaskonstante in J/kmol/K<br />
T Temperatur in Kelvin<br />
P Druck in Pascal<br />
kritische Temperatur in Kelvin<br />
Tc Pc kritischer Druck in Pascal<br />
v Volumen in m³/kmol<br />
Molanteile in der Flüssigkeit<br />
xi yi γ i<br />
ϕ i<br />
Molanteile im Dampf<br />
Aktivitätskoeffizienten<br />
Fugazitätskoeffizienten<br />
1-1
2 Beschreibung der Temperaturabhängigkeit von<br />
Reinstoffdaten<br />
2.1 Gleichungen<br />
Zur Beschreibung der Temperaturabhängigkeit von Reinstoffdaten stehen z.Zt. folgende Funktionen zur Verfügung:<br />
• POLY : Polynom<br />
2<br />
f ( T ) = a + a T + a T + ............. + a T<br />
0 1 2<br />
• EPOL : Polynom als Exponent<br />
f ( T ) = 10<br />
a + a T + a T + .... + a T<br />
0 1 2 2<br />
• WATS : erweiterte Watson-Gleichung<br />
9 9<br />
a1<br />
f ( T ) = a ( a − T ) + a<br />
0 2 3<br />
• ANTO : Antoine-Gleichung<br />
a1<br />
ln( f ( T )) = a0<br />
−<br />
T + a<br />
• ANT1 : erweiterte Antoine-Gleichung<br />
a<br />
ln f ( T ) a<br />
a T a ln T a T<br />
T a<br />
a<br />
1<br />
= 0 + + 3 + 4 + 5<br />
+<br />
• KIRC : Kirchhoff-Gleichung<br />
a1<br />
ln( f ( T )) = a0<br />
− + a2 ∗ln<br />
T<br />
T<br />
2<br />
2<br />
9<br />
9<br />
6<br />
2-1
• SUTH : Sutherland-Gleichung<br />
2-2<br />
a0 T<br />
f ( T ) =<br />
a1<br />
1 +<br />
T<br />
• WAGN : Wagner-Gleichung<br />
1<br />
1. 5 3 6<br />
ln f ( T ) = ln a1<br />
+ ∗ ( a2τ + a3τ + a4τ + a5τ<br />
)<br />
Tr<br />
T<br />
Tr<br />
=<br />
a<br />
0<br />
τ = 1 − T<br />
a = T<br />
0<br />
c<br />
a = P<br />
1<br />
c<br />
r<br />
• CPL : Gleichung <strong>für</strong> die spezifische Wärmekapazität flüssig<br />
2 a<br />
f ( T ) = a0 + a1T + a2T + a3T +<br />
T<br />
3 4<br />
2<br />
• ICPL : Gleichung <strong>für</strong> die spezifische Wärmekapazität flüssig<br />
2 3 4 a5<br />
f ( T) = a0 + a1T + a2T + a3T + a4T +<br />
T<br />
• VISC : Gleichung <strong>für</strong> die dynamische Viskosität<br />
a1<br />
T f ( T ) = a e + a<br />
0 2<br />
• RACK : Rackett - Gleichung<br />
f ( T ) =<br />
a<br />
a<br />
0<br />
T<br />
1+ ( 1−<br />
)<br />
1 a2<br />
a3
• KIR1 : erweiterte Kirchhoff - Gleichung<br />
a<br />
ln( f ( T )) a a ln T a T<br />
T<br />
a<br />
1<br />
= 0 + + 2 + 3<br />
• ALYL : Aly-Lee - Gleichung<br />
⎛ a ⎞ a<br />
⎜ ⎟<br />
f ( T ) = a + a ⎜<br />
T<br />
⎟ a<br />
T<br />
⎜ a<br />
a<br />
⎝<br />
sinh ⎟ cosh<br />
T ⎠<br />
T<br />
+<br />
2 ⎛ 4 ⎞<br />
⎜ ⎟<br />
0 1<br />
3⎜<br />
⎟<br />
2 ⎜ 4 ⎟<br />
⎝ ⎠<br />
• DIP4 : DIPPR-Funktion <strong>für</strong> HVAP und ST<br />
f ( T ) = a ( 1 − T )<br />
mit<br />
2<br />
h = a + a T + a T + a T<br />
T<br />
r<br />
T<br />
=<br />
a<br />
a = T<br />
0<br />
r<br />
2 3 r 4 r 5<br />
3<br />
r<br />
0<br />
c<br />
1<br />
h<br />
• DIP5 : DIPPR-Funktion <strong>für</strong> KVAP und VISV<br />
a1<br />
a0T f ( T ) =<br />
a a<br />
1 + +<br />
T T<br />
2 3<br />
2<br />
2.2 Extrapolationsgleichungen<br />
2<br />
4<br />
Um unsinnige Ergebnisse oder Programmabstürze zu vermeiden, besteht die Möglichkeit, die Berechnung der oben<br />
angegebenen Reinstoff-Funktionen außerhalb des Temperaturbereichs über Extrapolationsvorschriften zu<br />
durchzuführen.<br />
• Lineare Extrapolation<br />
Für die lineare Extrapolation im f(T)-Diagramm gilt <strong>für</strong> den Fall T > Toben und f’( Toben ) > 0<br />
f( T) = f’( T ) ∗( T − T ) + f( T )<br />
f’( T) =<br />
f’( T )<br />
oben oben oben<br />
oben<br />
2<br />
2-3
2-4<br />
und <strong>für</strong> den Fall T < Tunten und f’( Tunten ) < 0<br />
f( T) = f’( T ) ∗( T − T ) + f( T )<br />
f’( T) = f’( T )<br />
unten unten unten<br />
unten<br />
• Extrapolation auf einen Wert B<br />
Für T > Toben und f’( Toben ) < 0 gilt mit 0 ≤ B < f( Toben )<br />
⎡ f’( Toben<br />
) ⎤<br />
f( T) = [ f( Toben ) − B]<br />
exp⎢<br />
( T − Toben ) B<br />
⎣f<br />
( Toben ) − B<br />
⎥ +<br />
⎦<br />
⎡ f’( Toben<br />
) ⎤<br />
f’( T) = f’( Toben<br />
) exp⎢<br />
( T − Toben<br />
)<br />
⎣f<br />
( Toben ) − B<br />
⎥<br />
⎦<br />
Für T < Tunten und f’( Tunten ) > 0 gilt mit 0 ≤ B < f( Tunten )<br />
⎡ f’( Tunten<br />
)<br />
⎤<br />
f( T) = [ f( Tunten ) − B]<br />
exp⎢<br />
( T − Tunten ) B<br />
⎣f<br />
( Tunten ) − B<br />
⎥ +<br />
⎦<br />
⎡ f’( Tunten<br />
)<br />
⎤<br />
f’( T) = f’( Tunten<br />
) exp⎢<br />
( T − Tunten<br />
)<br />
⎣f<br />
( Tunten ) − B<br />
⎥<br />
⎦<br />
• lineare Extrapolation im logarithmischen Diagramm<br />
d ln f ( T)<br />
ln f ( T)<br />
= ( T Toben ) ln f ( Toben<br />
)<br />
dT<br />
⎡ ⎤<br />
⎣<br />
⎢<br />
⎦<br />
⎥ − +<br />
T = Toben<br />
Für T > Toben und f’( Toben ) < 0 gilt ausgedrückt in f(T)<br />
⎡f<br />
’( Toben<br />
)<br />
⎤<br />
f( T)<br />
= exp ⎢ ( T − Toben ) + ln f( Toben<br />
)<br />
⎣ f( Toben<br />
)<br />
⎥<br />
⎦<br />
f’( Toben<br />
)<br />
f’( T) =<br />
f( T) f( T )<br />
oben
• Extrapolation der Wagner-Gleichung <strong>für</strong> den Dampfdruck<br />
a = T<br />
0<br />
a = P<br />
1<br />
c<br />
c<br />
Oberhalb des kritischen Punktes wird die Wagner-Gleichung linear im ln p-1/T-Diagramm<br />
extrapoliert<br />
f( T) = a e<br />
⎛ 1 1 ⎞<br />
a2a 0 ⎜ − ⎟<br />
⎝ T a0<br />
⎠<br />
1<br />
a2a 0<br />
f’( T)<br />
= − 2 f( T)<br />
T<br />
bei T > Tc stellt der Dampfdruck eine fiktive Größe dar.<br />
2-5
3 Berechnung von Mittelwerten<br />
• MOLA:molanteilige Mittelung<br />
∑<br />
Mittel = x ⋅ Stoffwert<br />
i<br />
i i<br />
• MASS:gewichtsanteilige Mittelung<br />
Mittel =<br />
∑<br />
i<br />
x ∗Stoffwert<br />
gew, i i<br />
∑<br />
i<br />
x<br />
gew, i<br />
• MOLG:molanteilige-logarithmische Mittelung<br />
∑<br />
ln( Mittel) = x ∗ln(<br />
Stoffwert )<br />
i<br />
i<br />
• MALG:gewichtsanteilig-logarithmische Mittelung<br />
ln( Mittel)<br />
=<br />
∑<br />
i<br />
x ⋅ ln( Stoffwert )<br />
gew, i i<br />
∑<br />
i<br />
x<br />
gew, i<br />
• LAMB:Mittelung <strong>für</strong> die Wärmeleitfähigkeit von Gasgemischen<br />
⎛<br />
⎜<br />
λ m = 0. 5∗<br />
⎜∑<br />
xi∗<br />
λi<br />
+<br />
⎜<br />
⎝<br />
∑<br />
⎞<br />
⎟<br />
1<br />
⎟<br />
xi<br />
⎟<br />
λ ⎠<br />
• VISC:Mittelung <strong>für</strong> die Viskosität von Gasgemischen<br />
η<br />
m<br />
=<br />
∑<br />
i<br />
x ∗ M ∗η<br />
∑<br />
i<br />
i i<br />
x ∗ M<br />
i i<br />
i<br />
i<br />
i<br />
3-1
• VOLU:Mittelung <strong>für</strong> die Dichte über das Volumen<br />
3-2<br />
ρ<br />
m<br />
=<br />
∑<br />
i<br />
1<br />
xi<br />
ρi<br />
• WILK:Mittelung nach Wilke <strong>für</strong> die Viskosität des Gases<br />
Mittel =<br />
F<br />
i, j<br />
⎡<br />
⎢1<br />
+<br />
⎣⎢<br />
=<br />
∑<br />
i<br />
y Stoffwert<br />
i i<br />
∑<br />
j<br />
y F<br />
j i, j<br />
Stoffwert<br />
Stoffwert<br />
⎛ Mol ⎞<br />
i<br />
8 ⎜<br />
⎜1+<br />
⎟<br />
⎝ Mol<br />
⎟<br />
j ⎠<br />
i<br />
j<br />
4<br />
Mol<br />
Mol<br />
j<br />
i<br />
⎤<br />
⎥<br />
⎦⎥<br />
2<br />
• WAMA:Mittelung nach Wassiljewa,Mason,Saxena <strong>für</strong> die Wärmeleitfähigkeit des<br />
Gases<br />
Mittel =<br />
F<br />
i, j<br />
∑<br />
η = Gasviskosität<br />
i<br />
y Stoffwert<br />
i i<br />
∑<br />
j<br />
y F<br />
j i, j<br />
⎡ η Mol ⎤<br />
i<br />
j<br />
⎢1<br />
+ 4 ⎥<br />
j Moli<br />
=<br />
⎣⎢<br />
η<br />
⎦⎥<br />
⎛ Mol ⎞<br />
i<br />
8 ⎜<br />
⎜1+<br />
⎟<br />
⎝ Mol ⎟<br />
j ⎠<br />
2<br />
• DIST:Mittelung <strong>für</strong> die Oberflächenspannung nach DIPPR<br />
⎡<br />
⎢<br />
Mittel =<br />
⎢<br />
⎣⎢<br />
∑<br />
i<br />
x Vol 4 Stoffwert ⎤<br />
i i i<br />
⎥<br />
∑ xiVol ⎥<br />
i<br />
i<br />
⎦⎥<br />
4
• DIKL:Mittelung <strong>für</strong> die Wärmeleitfähigkeit Flüssig nach DIPPR<br />
Mittel =<br />
xv<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
∑∑<br />
i<br />
x Vol<br />
j<br />
i i<br />
x Vol<br />
j j<br />
2 xvi xv j<br />
1 1<br />
+<br />
Stoffwert Stoffwert<br />
i j<br />
3-3
4 Aktivitätskoeffizienten<br />
4.1 NRTL-Ansatz<br />
∑<br />
τ j, iG j, ix j<br />
⎛<br />
j<br />
x jGi, j ⎜<br />
ln γ i = + ∑ τ i, j −<br />
Gk , ix k j Gk , j x<br />
⎜<br />
∑ ∑ k ⎜<br />
⎝<br />
G = e<br />
− τ<br />
j, i<br />
τ j, i a j, i<br />
k<br />
S j , i j , i<br />
b j, i<br />
= + + e j, i lnT<br />
+ f j, iT<br />
T<br />
S = c + d ( T − 27315 . )<br />
j, i j, i j, i<br />
4.2 UNIQUAC-Ansatz<br />
Der Volumenanteil ergibt sich als:<br />
V<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
r x<br />
i i<br />
r x<br />
j j<br />
Der Oberflächenanteil ist definiert als:<br />
F<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
q x<br />
i i<br />
q x<br />
j j<br />
und F<br />
Für den Aktivitätskoeffizienten gilt:<br />
mit<br />
und<br />
C<br />
ln γ = ln γ + ln γ<br />
i i<br />
R<br />
i<br />
k<br />
q’ i xi<br />
’ i =<br />
∑ q’ x<br />
j<br />
j j<br />
C Vi<br />
KZ Fi<br />
Vi<br />
ln γ i = ln + qi<br />
ln + li<br />
− ∑ x jl<br />
x 2 V x<br />
i<br />
⎛<br />
R ⎜<br />
ln γ i = q’ i ⎜1<br />
− ln ∑ F’<br />
j τ j, i −<br />
⎜ j<br />
⎝<br />
( ) ( )<br />
l = 5 r − q − r − 1<br />
i i i i<br />
i<br />
i<br />
∑<br />
j ∑<br />
k<br />
j<br />
F’<br />
τ<br />
∑<br />
l<br />
∑<br />
j<br />
j i, j<br />
F’<br />
τ<br />
k<br />
k k , j<br />
τ<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎟<br />
⎠<br />
G x<br />
l, j l, j l<br />
G x<br />
k, j k<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎟<br />
⎠<br />
4-1
4-2<br />
τ j, i<br />
= e<br />
a<br />
j , i<br />
bj<br />
, i<br />
+ + c j , i ln T + d j , iT<br />
T<br />
4.3 Wilson-Ansatz<br />
lnγ i = − ln x j i, j<br />
j<br />
⎛ ⎞<br />
1 ⎜∑<br />
Λ ⎟ −<br />
⎝ ⎠<br />
Λ i, j<br />
= e<br />
a<br />
i , j<br />
bi<br />
, j<br />
+ + ci , j ln T + di , jT<br />
T<br />
4.4 Flory-Huggins-Ansatz<br />
mit<br />
j<br />
x<br />
∑<br />
k ∑<br />
Λ<br />
k k, i<br />
x Λ<br />
j k, j<br />
1 1<br />
ln γ = 1+<br />
ln − + ( − ϕ ) ∑ϕ<br />
χ ,<br />
r r<br />
i 1 1 2i 1 2i<br />
2i<br />
r2<br />
k r2<br />
k ⎛<br />
ln γ 2k<br />
= 1+<br />
ln − + ϕ r ⎜ χ , − ∑ϕ<br />
χ ,<br />
r r ⎝<br />
x1<br />
ϕ1<br />
=<br />
r<br />
r x<br />
ϕ 2i<br />
=<br />
r<br />
2i 2i<br />
∑<br />
r = x + x r<br />
1 2i 2i<br />
2i<br />
χ = χ + χ<br />
0 1<br />
1, 2i 1, 2i<br />
1, 2i<br />
ri ϕ i<br />
χ1, 2i<br />
1<br />
T<br />
Segmentzahl der Komponente i<br />
Volumenbruch der Komponente i<br />
1 2k 1 2k 2i 1 2i<br />
2i<br />
Wechselwirkungsparameter<br />
Lösungsmittel(1)-gelöste Spezies(2i)<br />
4.5 UNIFAC-Ansatz<br />
Der Volumenanteil ergibt sich als:<br />
V<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
r<br />
i<br />
r x<br />
j j<br />
( i)<br />
r = ∑ υ R<br />
i k<br />
k<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠
Der Oberflächenanteil ist definiert als:<br />
F<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
q<br />
i<br />
q x<br />
j j<br />
( i)<br />
q = ∑ υ Q<br />
i k<br />
Für den Aktivitätskoeffizienten gilt:<br />
C<br />
ln γ = ln γ + ln γ<br />
i i<br />
k<br />
R<br />
i<br />
mit dem kombinatorischen Anteil<br />
⎛<br />
c<br />
Vi<br />
V ⎞ i<br />
ln γ i = 1− Vi + lnVi − 5qi ⎜1−<br />
+ ln ⎟<br />
⎝ F F ⎠<br />
i<br />
und dem Restanteil, der die Wechselwirkungen zwischen den Strukturgruppen berücksichtigt.<br />
i<br />
( )<br />
R<br />
i<br />
ln γ i = ∑υ k ln Γ − ln Γ<br />
( ) ( )<br />
k k<br />
ln Γ = Q − ln Θ Ψ<br />
m<br />
⎛<br />
⎡<br />
⎢<br />
⎢<br />
1 ⎜∑<br />
⎝<br />
⎣⎢<br />
k k m km<br />
⎞<br />
⎟ −<br />
⎠<br />
∑<br />
∑<br />
n<br />
i<br />
Θ Ψ<br />
m km<br />
Θ Ψ<br />
n nm<br />
Hierin ist Θ m der Oberflächenanteil der Strukturgruppen m<br />
Θ m<br />
=<br />
Q X<br />
∑<br />
n<br />
m m<br />
Q X<br />
n n<br />
mit dem Molanteil X m der Strukturgruppe m.<br />
X<br />
m<br />
=<br />
j<br />
∑<br />
j<br />
∑∑<br />
n<br />
υ<br />
( j)<br />
m<br />
υ<br />
x<br />
( j)<br />
n<br />
j<br />
x<br />
j<br />
Der Parameter Ψ ji enthält den Gruppenwechselwirkungskoeffizientenzwischen den Gruppen j und i :<br />
a j , i<br />
T Ψ j, i = e<br />
−<br />
⎤<br />
⎥<br />
⎥<br />
⎦⎥<br />
4-3
5 Poynting-Korrektur<br />
ln Fp,<br />
i<br />
s ( −<br />
)<br />
L<br />
vi P Pi<br />
=<br />
RT<br />
5-1
6 Henry-Korrektur<br />
ln H<br />
i<br />
=<br />
∑<br />
j<br />
x H<br />
j ln i, j<br />
∑<br />
j<br />
x<br />
j<br />
wobei bedeutet:<br />
i Index der Henry-Komponenten<br />
j Index der nicht Henry-Komponenten<br />
b<br />
ln Hi, j = a + + cln T +<br />
d T<br />
T<br />
6-1
7 Zustandsgleichungen<br />
7.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung<br />
Die Fugazitätskoeffizienten werden aus folgender Beziehung erhalten:<br />
Bi<br />
vm<br />
a ⎛ m asi<br />
B ⎞ i v + b<br />
lnϕ i = ( zm −1) − ln zm<br />
+ ln − ⎜2<br />
− ⎟ ln<br />
b<br />
v − b b RT ⎝ a b ⎠ v<br />
m<br />
mit folgenden Mischungsregeln:<br />
und<br />
a x x a<br />
m = ∑ i ∑ j i, j<br />
i j<br />
as x a<br />
i = ∑<br />
j<br />
j i, j<br />
B = 2bs<br />
− b<br />
i i m<br />
b x x b<br />
= ∑ ∑ ,<br />
m i<br />
i<br />
bs x b<br />
i = ∑<br />
j<br />
j i, j<br />
Hierbei gilt:<br />
j<br />
j i j<br />
( 1 )<br />
a = A A − k<br />
b<br />
i, j i j i, j<br />
b + b<br />
=<br />
2<br />
( 1−<br />
kbi<br />
j)<br />
i j<br />
i, j<br />
,<br />
Die Reinstoffparameter a, b erhält man aus:<br />
Ai ( T ) = aiα<br />
i<br />
[ 1 m ( 1 T ) ]<br />
αi = + i − r<br />
mi = 0 48 + 1574 i − 0176 i<br />
2<br />
. . ω . ω<br />
a<br />
i<br />
R T<br />
= 0. 42748<br />
P<br />
2 2<br />
c<br />
c<br />
2<br />
m m<br />
m<br />
m<br />
m<br />
m m<br />
m<br />
7-1
7-2<br />
b<br />
i<br />
= 0. 0867<br />
RT<br />
P<br />
c<br />
c<br />
7.2 Peng-Robinson-Gleichung<br />
Druckexplizite Darstellung:<br />
RT a( T)<br />
P = −<br />
v − b v( v + b) + b( v − b)<br />
Normalform der kubischen Gleichung <strong>für</strong> die volumenexplizite Darstellung:<br />
v b RT<br />
P v<br />
2 3 2<br />
3 ⎛ ⎞ 2 3Pb + 2RTb<br />
− a ⎛ Pb + RTb − ab⎞<br />
+ ⎜ − ⎟ −<br />
v + ⎜<br />
⎟ = 0<br />
⎝ ⎠<br />
P ⎝ P ⎠<br />
Die Berechnung der Kompressibilität:<br />
z<br />
m<br />
z m<br />
Pvm<br />
=<br />
RT<br />
vm<br />
=<br />
v − b<br />
m m<br />
amvm −<br />
RT v ( v + b ) + b ( v − b )<br />
mit folgenden Mischungsregeln:<br />
m ∑ i j i, j<br />
i j<br />
a = ∑ x x a<br />
b = ∑ x b<br />
m i i<br />
i<br />
Hierbei gilt:<br />
a = A ( T) A ( T) ( 1−<br />
k )<br />
i, j i j i, j<br />
m m m m m m<br />
Die Reinstoffparameter erhält man aus:<br />
Ai ( T) = aiαi<br />
⎡ ⎛<br />
= 1+ ⎜1<br />
−<br />
⎣⎢<br />
⎝<br />
αi ⎢ mi<br />
T ⎞⎤<br />
⎟⎥<br />
Tci<br />
⎠⎦⎥<br />
2<br />
mi = 0. 37464 + 154226 . ω i − 0. 26992ω<br />
i<br />
2
a<br />
b<br />
i<br />
i<br />
R Tci<br />
= 0. 45724<br />
Pci<br />
RTci<br />
= 0. 07780<br />
Pc<br />
2 2<br />
i<br />
7-3
8 Fugazitätskoeffizienten<br />
8.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung<br />
und<br />
0<br />
ϕ i<br />
ϕ i = v<br />
ϕ<br />
i<br />
s<br />
0<br />
Pi<br />
Ai ( T ) ⎛ vi + b ⎞ i<br />
lnϕi = zi<br />
−1 − ln ( vi − bi)<br />
− ln⎜<br />
⎟<br />
RT b RT ⎝ v ⎠<br />
i<br />
v Bi<br />
vm<br />
a ⎛ m asi<br />
B ⎞ i v + b<br />
lnϕ i = ( zm −1) − ln zm<br />
+ ln − ⎜2<br />
− ⎟ ln<br />
b<br />
v − b b RT ⎝ a b ⎠ v<br />
m<br />
m m<br />
Die Mischungsregeln sind im Kapitel Zustandsgleichungen angegeben.<br />
8.2 Peng-Robinson-Gleichung<br />
mit<br />
ϕi<br />
ϕi<br />
= v<br />
ϕ<br />
i<br />
0<br />
m<br />
i<br />
m<br />
m<br />
( 1 2)<br />
( 1 2)<br />
S ⎡ P ⎤<br />
i<br />
Ai ( T ) ⎡v<br />
0<br />
i + + b ⎤<br />
i<br />
lnϕ i = zi<br />
−1 − ln ⎢ ( vi − bi<br />
) ⎥ − ln⎢ ⎥<br />
⎣ RT ⎦ 2 2bi<br />
RT<br />
⎣⎢<br />
vi + − bi<br />
⎦⎥<br />
<strong>für</strong> einen Reinstoff bei Sättigungsdampfdruck<br />
und<br />
m m<br />
m<br />
( )<br />
( 1 2)<br />
v bi<br />
⎡ P ⎤ am<br />
ln ϕi = ( zm<br />
− ) − ln ( vm − bm<br />
)<br />
bm<br />
⎣<br />
⎢ RT ⎦<br />
⎥<br />
bm RT<br />
−<br />
1<br />
⎛ 2 b ⎞ ⎡v<br />
+ 1 + 2 b<br />
i<br />
⎜ ∑ x jai , j − ⎟ ln⎢<br />
2 2 ⎝ am<br />
j bm<br />
⎠<br />
⎣⎢<br />
v + − b<br />
<strong>für</strong> eine Komponente im Gemisch<br />
8.3 Virialgleichung<br />
0<br />
ϕ i<br />
ϕ i = v<br />
ϕ<br />
i<br />
m m<br />
m m<br />
⎤<br />
⎥<br />
⎦⎥<br />
8-1
8-2<br />
0<br />
ϕ i<br />
v B<br />
2<br />
i, i<br />
e<br />
=<br />
B<br />
1 +<br />
v<br />
i, i<br />
RT ⎛ P B<br />
v = ⎜ + +<br />
P ⎜<br />
1 1<br />
2 i ⎝ RT<br />
4<br />
0<br />
0<br />
v<br />
ϕ i<br />
2<br />
v<br />
∑<br />
y B<br />
j<br />
e<br />
=<br />
B<br />
1 +<br />
v<br />
j i, j<br />
RT ⎛ PB<br />
v = ⎜1+<br />
1+ 2P<br />
⎝ RT<br />
4<br />
m<br />
B = y y B<br />
z<br />
m ∑ ∑ i j i, j<br />
i j<br />
m<br />
mit<br />
B<br />
= 1 +<br />
v<br />
m<br />
i i, i<br />
m<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
Bi, i = Reinstoffvirialkoeffizient<br />
Bi, j = Kreuzvirialkoeffizient<br />
8.4 Assoziation in der Gasphase<br />
Voraussetzungen:<br />
• Gasphase verhält sich ideal, Temperatur, Druck und Konzentrationen werden vorgegeben<br />
• bis zu 5 Stoffe können di-, tetra- und hexamerisieren sowie untereinander Mischdimerisate bilden<br />
• beliebig viele Inerte sind zugelassen<br />
Bezeichnungen:<br />
"wahre" Konzentrationen z in<br />
i,j ... Komponenten<br />
n Assoziationsgrad n=1,2,4,6 <strong>für</strong> i ≤ 5<br />
z i2 = z i4 = z i6 = 0 <strong>für</strong> i > 5<br />
Mischdimerisate z Mij i,j ≤ 5<br />
Gleichgewichtskonstanten:<br />
Zu jeder Assoziationsreaktion n ⋅ (i) ↔ (i) n<br />
(i) + (j) ↔ (ij)
werden Gleichgewichtskonstanten K<br />
K<br />
Mij<br />
=<br />
z<br />
Mij<br />
z z p<br />
i1 j1<br />
in<br />
z<br />
in<br />
= n n−1<br />
zi1 p<br />
B<br />
gebildet. Für sie wird angesetzt: ln Kin = Ain<br />
+<br />
T<br />
K Mij = 2 Ki2 K j2<br />
Gleichungsystem zur Ermittlung der wahren Monomerkonzentration:<br />
∑ ∑<br />
n n−1<br />
in i1<br />
Mengenbilanz: K z p<br />
Mengenverhältnisse <strong>für</strong> jede Komponente i:<br />
i<br />
∑<br />
n<br />
n<br />
∑<br />
n<br />
in<br />
= 1<br />
n n−1<br />
nKinz i1<br />
p + K Mij zi1z j1<br />
p<br />
j≠i, j≤5<br />
y<br />
=<br />
n n−1<br />
nK z p + K z z p y<br />
1n 11<br />
∑<br />
∑<br />
M1j 11 j1<br />
j≠i, j≤5<br />
→ iterativ zu lösendes Gleichungssystem <strong>für</strong> die Variablen z in . Danach können alle z in und z Mij bestimmt werden.<br />
Die Fugazitätskoeffizienten berechnen sich dann als:<br />
z<br />
i<br />
ϕ i =<br />
yi<br />
1<br />
i<br />
1<br />
8-3
9 Enthalpie<br />
Folgende Abkürzungen werden verwendet:<br />
h i o<br />
h i l<br />
h i v<br />
r i<br />
cp i<br />
Δh<br />
Referenzenthalpie Reinstoff<br />
Enthalpie der Flüssigkeit Komponente i<br />
Enthalpie des Dampfes Komponente i<br />
Verdampfungsenthalpie Komponente i<br />
spez. Wärmekapazität ideales Gas Komponente i<br />
s<br />
p ( T )<br />
∫<br />
0<br />
h<br />
p dp<br />
v<br />
⎛ ∂ ⎞<br />
⎜ ⎟<br />
⎝ ∂ ⎠<br />
9.1 Die Enthalpie der Flüssigkeit mit Startphase in der Flüssigkeit<br />
Die Enthalpie der Flüssigkeit ergibt sich als :<br />
mit<br />
E<br />
l<br />
hl = h + ∑ xihi l 0<br />
hi = hi + ∫ clidT T<br />
i<br />
T0,<br />
i<br />
9.2 Die Enthalpie der Flüssigkeit mit Startphase im Gas<br />
Die Enthalpie der Flüssigkeit ergibt sich als :<br />
E<br />
l<br />
hl = h + ∑ xihi i<br />
Wird die Phasenumwandlungstemperatur gleich der Systemtemperatur gesetzt, ergibt sich <strong>für</strong> die Reinstoffenthalpie<br />
folgender Ausdruck:<br />
l 0<br />
h = h + cp dT −<br />
i<br />
T<br />
∫ ∫<br />
i i<br />
T i pi T<br />
s<br />
0, ( )<br />
0<br />
v<br />
⎛ ∂h<br />
⎞ i<br />
⎜ ⎟dp − ri ( T)<br />
⎝ ∂p<br />
⎠<br />
Bei vorgegebener Phasenumwandlungstemperatur, wird die Reinstoffenthalpie wie folgt berechnet:<br />
l 0<br />
h = h + cp dT −<br />
i<br />
T<br />
ui<br />
i i<br />
T0,<br />
p ( T )<br />
i<br />
i s<br />
0<br />
ui<br />
v<br />
T<br />
⎛ ∂hi<br />
⎞<br />
⎜ ⎟dp − ri ( Tui ) + clidT ⎝ ∂p<br />
⎠<br />
∫ ∫ ∫<br />
T<br />
ui<br />
9-1
9.3 Die Enthalpie des Gases mit Startphase in der Flüssigkeit<br />
Die Enthalpie des Gases ergibt sich als :<br />
9-2<br />
h<br />
v<br />
P<br />
hv<br />
= dp yihi p ⎛ ∂ ⎞<br />
∫ ⎜ ⎟ + ∑<br />
⎝ ∂ ⎠<br />
0<br />
i<br />
v<br />
Wird die Phasenumwandlungstemperatur gleich der Systemtemperatur gesetzt, ergibt sich <strong>für</strong> die Reinstoffenthalpie<br />
folgender Ausdruck:<br />
v 0<br />
h = h + cl dT + r ( T)<br />
+<br />
i<br />
T<br />
∫ ∫<br />
i i i<br />
T i pi ( T)<br />
s<br />
0,<br />
0<br />
h<br />
p dp<br />
v<br />
⎛ ∂ ⎞ i<br />
⎜ ⎟<br />
⎝ ∂ ⎠<br />
Bei vorgegebener Phasenumwandlungstemperatur, wird die Reinstoffenthalpie wie folgt berechnet:<br />
v 0<br />
h = h + cl dT + r ( T ) +<br />
i<br />
i<br />
Tui<br />
∫ i i ui<br />
0<br />
∫ ∫<br />
T<br />
p ( T )<br />
T<br />
0, i<br />
i s<br />
ui<br />
v T<br />
⎛ ∂hi<br />
⎞<br />
⎜ ⎟ dp + cpidT ⎝ ∂p<br />
⎠<br />
9.4 Die Enthalpie der Gases mit Startphase im Gas<br />
Die Enthalpie des Gases ergibt sich als :<br />
mit<br />
h<br />
v<br />
P<br />
hv<br />
= dp yihi p ⎛ ∂ ⎞<br />
∫ ⎜ ⎟ + ∑<br />
⎝ ∂ ⎠<br />
0<br />
v 0<br />
hi = hi + ∫ cpidT T<br />
T0,<br />
i<br />
9.5 Die Enthalpie des Feststoffes<br />
Die Enthalpie der Feststoffes ergibt sich als :<br />
mit<br />
hs = ∑ sihi i<br />
s 0<br />
hi = hi + ∫ csidT T<br />
s<br />
T0,<br />
i<br />
i<br />
v<br />
ui
9.6 Die Exzeßenthalpie<br />
E<br />
g<br />
∂<br />
E T<br />
⎛ ∂ ln γ i ⎞<br />
h = − T = −RT<br />
∑ xi<br />
⎜ ⎟ = −RT xi<br />
T<br />
⎝ T ⎠ ∑<br />
∂<br />
∂ γ<br />
2 2 2 1<br />
i<br />
Die Exzeßenthalpie kann nach verschiedenen Methoden berechnet werden.<br />
9.6.1 NRTL-Ansatz<br />
mit<br />
E<br />
g<br />
=<br />
RT<br />
∑<br />
i<br />
x<br />
i<br />
∑<br />
j<br />
∑<br />
∑<br />
E 2<br />
h = −T<br />
R x<br />
∑<br />
A = x G<br />
i<br />
j<br />
τ<br />
x G<br />
i j j, i j, i<br />
j<br />
i<br />
j j, i j, i<br />
x G<br />
τ<br />
j j, i<br />
’ ’<br />
A B − B A<br />
i i i i<br />
2<br />
Bi<br />
( ’ , τ , , τ’<br />
, )<br />
∂Ai<br />
’<br />
= A = ∑ x G + G<br />
∂T<br />
∑<br />
B = G x<br />
i j, i<br />
j<br />
i j j i j i j i j i<br />
j<br />
∂Bi<br />
’<br />
= Bi = ∑ x jG’<br />
∂T<br />
G = e<br />
j, i<br />
−S τ<br />
j<br />
j<br />
j, i<br />
S = c + d ( T − 27315 . )<br />
τ<br />
j, i j, i j, i<br />
b j, i<br />
= a + + e j, i lnT<br />
+ f j, iT<br />
T<br />
j, i j, i<br />
∂G<br />
∂T<br />
∂τ<br />
∂T<br />
∂S<br />
∂T<br />
j, i<br />
j, i<br />
j, i<br />
j , i j , i<br />
∂S<br />
∂τ<br />
G G τ<br />
∂T<br />
∂T<br />
S<br />
⎛ j, i<br />
j, i<br />
= ’ j, i = − j, i ⎜ j, i +<br />
⎝<br />
b j, i e j, i<br />
= τ’<br />
j, i = − 2<br />
+ + f<br />
T T<br />
= d<br />
j, i<br />
j, i<br />
j, i<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
i<br />
i<br />
∂γ i<br />
∂T<br />
9-3
9.6.2 UNIQUAC-Ansatz<br />
9-4<br />
E<br />
g<br />
Fi<br />
= ∑ xi lnVi + 5∑ qi xi<br />
ln − ∑q’<br />
i xi ln ∑ x j F’<br />
j τ j, i<br />
RT<br />
V<br />
i<br />
h RT q x A<br />
E 2<br />
=<br />
i<br />
⎡<br />
⎢ ’ i<br />
’ ⎢ i i +<br />
⎢ Ai<br />
⎣⎢<br />
mit<br />
∑<br />
A = F’<br />
τ<br />
i j j, i<br />
j<br />
∑<br />
A’ = F’<br />
i j<br />
j<br />
∑ ∑<br />
∂τ<br />
q’ i xi<br />
F’<br />
i =<br />
∑ q’ x<br />
und<br />
τ j, i<br />
= e<br />
a<br />
j<br />
j , i<br />
j, i<br />
∂T<br />
j j<br />
bj<br />
, i<br />
+ + c j , i ln T + d j , iT<br />
T<br />
9.6.3 Wilson-Ansatz<br />
E<br />
g<br />
T<br />
∑ i ln j i, j<br />
i<br />
j<br />
Λ<br />
= − R x ∑ x<br />
i<br />
j<br />
i<br />
F’<br />
j<br />
∂τ<br />
i<br />
i, j<br />
∂T<br />
⎤<br />
A j − τi<br />
, j A’<br />
j ⎥<br />
⎥<br />
2<br />
A j ⎥<br />
⎦⎥<br />
⎛ η’<br />
Λ’ E<br />
i<br />
j i j − ⎞<br />
2<br />
, η Λ j, i η’<br />
j<br />
h = RT ∑ x ⎜ i ⎜ + ∑ x<br />
⎟<br />
j<br />
2 ⎟<br />
i ⎝ ηi<br />
j η j ⎠<br />
∂ηi<br />
= η’<br />
= ∑ x Λ’<br />
,<br />
∂T<br />
ηi = ∑ x j Λ i, j<br />
j<br />
∂Λ<br />
i, j<br />
∂T<br />
Λ i, j<br />
i j i j<br />
j<br />
⎛ bi<br />
, j ci,<br />
j<br />
= Λ’ i, j = Λ i, j ⎜−<br />
2 + + d<br />
⎝ T T<br />
= e<br />
a<br />
i , j<br />
bi<br />
, j<br />
+ + ci , j ln T +<br />
di , jT<br />
T<br />
i, j<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
j
9.6.4 Flory-Huggins-Ansatz<br />
E<br />
g ϕ1 ϕ 2i<br />
= x1<br />
ln + ∑ x2i<br />
ln + x ∑ϕ<br />
χ ,<br />
RT x<br />
x<br />
1<br />
2i<br />
E<br />
h = RTx ∑ϕ<br />
χ ,<br />
1 2i 1 2i<br />
2i<br />
9.6.5 Redlich-Kister-Ansatz<br />
E<br />
h = 0 5∑∑<br />
h<br />
E<br />
, i, j<br />
i j<br />
2i<br />
1 2i 1 2i<br />
2i<br />
x x<br />
E i j<br />
hi<br />
, j = ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )<br />
x + x<br />
i j<br />
x = x − x<br />
d i j<br />
2 3 4 5<br />
( A T + B T x + C T x + D T x + E T x + F T x )<br />
d d d d d<br />
Die Temperaturabhängigkeit der Koeffizienten läßt sich zumeist mit einem Polynom gut beschreiben:<br />
2<br />
A( T ) = a + a T + a T ...<br />
0 1 2<br />
9.7 Die isotherme Druckabhängigkeit der Enthalpie im Gas<br />
9.7.1 Redlich-Kwong-Soave-Gleichung<br />
Die Druckabhängigkeit der reinen Komponente wird beschrieben durch:<br />
T<br />
Δh RT( z )<br />
dai<br />
− ai<br />
s<br />
dT ⎛ bi pi<br />
⎞<br />
i = − 1 + ln⎜1<br />
+ ⎟<br />
b ⎝ zRT ⎠<br />
Die Druckabhängigkeit des Gemisches:<br />
T<br />
Δh RT( z )<br />
dam<br />
− am<br />
dT ⎛ bm p ⎞<br />
m = − 1 + ln⎜1<br />
+ ⎟<br />
b ⎝ zRT ⎠<br />
i<br />
m<br />
9-5
9.7.2 Peng-Robinson-Gleichung<br />
Die Enthalpieabweichung der reinen Komponente wird beschrieben durch:<br />
mit<br />
9-6<br />
1<br />
Δhi = RT ( zi<br />
−1) −<br />
2 2b<br />
⎡ ⎛<br />
Ai ( T ) = ai ⎢1<br />
+ m ⎜ i 1−<br />
⎣⎢<br />
⎝<br />
∂Ai<br />
( T)<br />
⎡ ⎛<br />
= ⎢1<br />
+ m ⎜ i 1−<br />
∂T<br />
⎣⎢<br />
⎝<br />
i<br />
⎛ ∂Ai<br />
( T)<br />
⎞ ⎛ vi + ( 1+ 2)<br />
b ⎞ i<br />
⎜ Ai ( T) − T ⎟ ln⎜<br />
⎟<br />
⎝<br />
∂T<br />
⎠ ⎝ v + ( 1− 2)<br />
b ⎠<br />
T ⎞ ⎤<br />
⎟ ⎥<br />
Tci<br />
⎠ ⎦⎥<br />
2<br />
T ⎞⎤<br />
− aimi ⎟⎥<br />
Tci<br />
⎠⎦⎥<br />
TciT Die Enthalpieabweichung des Gemisches:<br />
mit<br />
1<br />
Δhm = RT ( zm<br />
−1) −<br />
2 2b<br />
∂a<br />
∂T<br />
m<br />
m<br />
i i<br />
a T a ⎛ ∂ ⎞ ⎛ v + ( 1+ 2)<br />
b<br />
⎜ m − ⎟ ln⎜<br />
⎝ ∂T<br />
⎠ ⎝ v + ( 1− 2)<br />
b<br />
m m m<br />
m m<br />
1 ⎛ ∂A<br />
j ( T)<br />
∂Ai<br />
( T)<br />
⎞<br />
= ∑ ∑ xi x j ( 1 − ki<br />
, j )<br />
⎜ Ai ( T) + A j ( T) ⎟<br />
2 A ( T) A ( T) ⎝ ∂T<br />
∂T<br />
⎠<br />
i<br />
j<br />
i j<br />
9.8 Die Enthalpie im Gas unter Berücksichtigung der Assoziation<br />
hv = RE + ∑ yihi RE =<br />
∑∑<br />
i<br />
n<br />
Δh<br />
= −RB<br />
Δh<br />
i<br />
i<br />
v<br />
z Δh + z Δh<br />
∑∑<br />
in in<br />
in in Mij Mij<br />
i j≠i n<br />
∑∑<br />
∑∑<br />
nz + 2 z<br />
( 2 2)<br />
R<br />
= − B + B<br />
2<br />
Mij i j<br />
in Mij<br />
i j≠i ⎞<br />
⎟<br />
⎠
10 Chemische Reaktionen<br />
10.1 Gleichgewichtsreaktionen<br />
• EQLM<br />
a1<br />
2<br />
ln f ( T ) = a0<br />
+ + a2 ln T + a3T + a4T + a5T T<br />
υi<br />
∏ xi = f ( T )<br />
• EQVM<br />
i<br />
υi<br />
∏ yi = f ( T )<br />
• EQLC<br />
i<br />
∏<br />
V<br />
i<br />
i<br />
⎛ xi<br />
⎞<br />
⎜ ⎟ = f ( T )<br />
⎝ V ⎠<br />
=<br />
• EQVC<br />
V<br />
∑<br />
i<br />
υ<br />
xi<br />
ρ<br />
i<br />
i<br />
⎛ yi<br />
⎞<br />
⎜ ⎟ = f ( T )<br />
⎝ V ⎠<br />
∏<br />
i<br />
υ<br />
• EQLA<br />
z R T<br />
=<br />
P<br />
⋅ ⋅<br />
( γ )<br />
∏<br />
i<br />
ix i<br />
υi<br />
= f ( T )<br />
• EQVP<br />
( )<br />
υi<br />
∏ Pyi = f ( T )<br />
i<br />
3<br />
10-1
• EQLF<br />
10-2<br />
∏<br />
• EQVF<br />
i<br />
∏<br />
i<br />
0 s<br />
i<br />
⎛ ϕi Pi γ iFp ⎞ i<br />
⎜ 0 xi ⎟ = f ( T )<br />
⎝ f ⎠<br />
υ<br />
υ<br />
v<br />
i<br />
⎛ ϕi<br />
P ⎞<br />
⎜ 0 yi ⎟ = f ( T )<br />
⎝ f ⎠<br />
10.2 Kinetisch kontrollierte Reaktionen<br />
• KILM<br />
a1<br />
ln f ( T ) = a0<br />
+ + a2 ln T + a3T T<br />
a1<br />
ln ϕ(<br />
T ) = a0<br />
+ + a2 ln T + a3T T<br />
α<br />
ς = ϕ γ<br />
⎛<br />
⎞⎛<br />
⎛<br />
⎞⎞<br />
i, k<br />
V ⎜∑<br />
f k∏ xi ⎟ ⎜∏<br />
⎜1+<br />
l∑ i, l xi<br />
⎟⎟<br />
⎝<br />
⎠⎝<br />
⎝<br />
⎠⎠<br />
• KIVM<br />
k<br />
i<br />
α<br />
ς = ϕ γ<br />
⎛<br />
⎞⎛<br />
⎛<br />
⎞⎞<br />
i, k<br />
V ⎜∑<br />
f k∏ yi ⎟ ⎜∏<br />
⎜1+<br />
l∑ i, l yi<br />
⎟⎟<br />
⎝<br />
⎠⎝<br />
⎝<br />
⎠⎠<br />
• KILC<br />
⎛<br />
ς =<br />
⎜ f<br />
V<br />
⎜<br />
⎝ k<br />
Vs<br />
xi<br />
Vs = ∑ ρ<br />
• KIVC<br />
i<br />
⎛<br />
ς = V ⎜<br />
⎜<br />
⎝<br />
Vs =<br />
k<br />
i<br />
l<br />
l<br />
⎞<br />
⎛<br />
i<br />
i<br />
⎛ ϕl<br />
⎜1+<br />
⎝ Vs<br />
α ⎟<br />
⎜<br />
α ∑ ⎟⎝<br />
∏ ∑ ∑ ∏<br />
k<br />
i, k xi<br />
i, k i<br />
l<br />
i<br />
i<br />
f<br />
⎠<br />
⎞⎛<br />
⎛ ϕl<br />
⎜1+<br />
⎝ Vs<br />
α ⎟⎜<br />
α ∑ ⎟⎝<br />
∏ ∑ ∑ ∏<br />
k<br />
i, k yi<br />
k<br />
i, k i<br />
l<br />
i<br />
zRT<br />
P<br />
Vs<br />
⎠<br />
γ<br />
γ<br />
⎞⎞<br />
x ⎟⎟<br />
⎠⎠<br />
i, l i<br />
⎞⎞<br />
y ⎟⎟<br />
⎠⎠<br />
i, l i
• KILW<br />
⎛<br />
ς = Vρ ⎜<br />
mVs<br />
⎜<br />
⎝<br />
∑<br />
Vs = x Mw<br />
• KIVW<br />
⎛<br />
ς = Vρ ⎜<br />
mVs<br />
⎜<br />
⎝<br />
ρ<br />
i<br />
f<br />
⎞⎛<br />
⎛ ϕl<br />
⎜1+<br />
⎝ Vs<br />
α ⎟⎜<br />
α ∑ ⎟⎝<br />
∏ ∑ ∑ ∏<br />
k<br />
i , k xi<br />
k<br />
i, k i<br />
l<br />
i<br />
i i<br />
Vs = y Mw<br />
m<br />
=<br />
∑<br />
i<br />
zRT<br />
P<br />
Vs<br />
f<br />
⎠<br />
⎞⎛<br />
⎛ ϕl<br />
⎜1+<br />
⎝ Vs<br />
α ⎟<br />
⎜<br />
α ∑ ⎟⎝<br />
∏ ∑ ∑ ∏<br />
k<br />
i, k yi<br />
k<br />
i , k i<br />
l<br />
i<br />
i i<br />
Vs<br />
10.3 Reaktionen allgemeiner Art<br />
• COOR<br />
ς = Wert<br />
• CONV<br />
Anteil * Mref = −ς rυ ref<br />
• STAT<br />
⎠<br />
ς υ ( 1)<br />
Anteil * M = Anteil −<br />
ref r ref<br />
γ<br />
γ<br />
⎞⎞<br />
x ⎟⎟<br />
⎠⎠<br />
i, l i<br />
⎞⎞<br />
y ⎟⎟<br />
⎠⎠<br />
i, l i<br />
10-3