02.07.2013 Views

or*¾ pmpOf - burmastar records and references

or*¾ pmpOf - burmastar records and references

or*¾ pmpOf - burmastar records and references

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

{NyDv - 2007<br />

<strong>or*¾</strong> <strong>pmpOf</strong>


© 88 ESpf - jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef; a&;om;í? <strong>or*¾</strong><strong>pmpOf</strong>rS<br />

2007 ckESpf {NyDvwGif xkwfa0onf/<br />

{NyDv - 2007 yxrtBudrf tkyfa& - 500<br />

wefzdk; - $ 30 US<br />

pmpDpm½dkuf - &efEdkif? jrifhaZmf? Zifarmif? rsKd;rif; 'DZdkif;^tjyiftqif - ausmf0if;<br />

tzHk;tjyiftqif - ausmf0if;<br />

yHkESdyfwdkuf - Edkbl&DyHkESdyfwdkuf? csif;rdkif<br />

e-mail: abfsu@abfsu.net, bakatha@loxinfo.co.th URL: http://www.abfsu.net<br />

The Union Publishing<br />

P.O Box (102), Mae Ping Post Office, Chiang Mai (50301) Thail<strong>and</strong><br />

© rlydkif - <strong>or*¾</strong><strong>pmpOf</strong><br />

,ckpmtkyfyg taMumif;t&mrsm;udk xyfqifUul;,la&mif;csjcif;? tjyKoabmraqmifaom toHk;jyKjcif;rsm;rSvJTí ul;,ljzefhcsdEdkifonf/<br />

&nfñTef;udk;um;csuf azmfjyNyD; cGifhjyKcsufawmif;cH&ef rvdkbJ toHk;jyKEdkifonf/<br />

© "gwfyHkrsm;<br />

tdk;a0r*¾Zif;rsm;? udkatmifxGef;pmtkyfyg yHkrsm;? udkatmifapmOD;? a'gufwmausmfomxGef;? udk0if;atmif (*syef)? atatyDyDbD?<br />

Auo? uvvw? zsufceJawGY&aom½kyfyHkvTmrsm;? igajymcsiforQightMumif;? rdk;BudK;owif;pm? jynfolYbufawmfom;rsm;?<br />

{&m0wDnDaemifpmay? &JabmfoHk;usdyf? a'gufwmodef;vGif? &efukefwuúodkvfordkif;? wdkhArmtpnf;t½Hk;ordkif; (y^'k)?<br />

,lteft,fvf'D? wyfrawmfordkif; (y)? 1300jynfUta&;awmfyHkrSwfwrf;? trsKd;om;aehESifU trsKd;om;ynma&;vIyf&Sm;rIordkif;?<br />

ArmjynfuGefjrLepfygwD\ EdkifiHawmftmPmodrf;a&;vIyf½Sm;rIrsm;? taygif;toif;a&mif;&if;wdkh\ ausmf&if? ausmf0if;? tifwmeuf?<br />

rl&if;&SmazGr&aom "gwfyHkrsm;/<br />

© pmvHk;- 0if;tif;0? yifeD? wdkif;e,l;½dkref? aumf&D&me,l;<br />

(Auo)rsm;tzGJYcsKyf EdkifiHjcm;a&;&maumfrwDrS<br />

Embassy of the Kingdom of the Netherl<strong>and</strong>s & Open Society Institute wdkh\<br />

axmufyHUulnDrIjzifU xkwfa0onf/<br />

ISBN 9 7 8 - 9 7 4 - 7 1 7 8 - 0 1 - 2


usaemfta&;csifqHk;pmtkyf<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzJGYcsKyf (EdkifiHjcm;a&;&maumfrwD) rS xkwfa0onf


THE UNION PUBLISHING<br />

P.O Box (102), Mae Ping P.O, Chiang Mai (50301) Thail<strong>and</strong>


,ckpmtkyfudk jzpfajrmufatmif 0dkif;0ef;vkyfaqmifcJUMuaom udkatmifxGef; tygt0if zrf;qD;tusOf;cs<br />

cHcJU&ol (23) OD;? pmtkyfrdwÅLrsm;udk e,fpyftxda&mufatmif xkwfay;EdkifcJUaom trnfrazmfjyEdkifaom<br />

&Jabmfrsm;? vdktyfaom tMuHÓmPfrsm;ay;cJhaom trSmpma&;om;ay;cJUaom udkatmifapmOD;? udkcGefqdkif;?<br />

udkom;ñGefhOD;wdkh tm;vnf;aumif;? wdkhArmtpnf;t½Hk;udk ]wdkh} eJh ]'dkh} rluJGtoHk;udpöudk rqdkif;rwGajz&Sif;ay;cJhaom?<br />

tjcm; tcsuftvufrsm; &SmazG&ef qufoG,foifUolrsm;udk ñTefjyay;cJUaom uG,fvGefol q&mOD;wifrdk;?<br />

udk,fawGY jzwfoef;rIrsm;ESifU ywfoufNyD; ar;orQudk pdwf&Snfvuf&Snf jyefvnfajzMum;ay;aom q&mOD;vSaz?<br />

a'gufwmausmfomxGef;ESifhywfoufaom taMumif;t&mrsm; ajymjyay;aom q&mOD;odef;vGif? a'gufwm<br />

ausmfomxGef;\ ZeD; rpöpft,fUxa&mUrGefuDbmU? a'gufwmausmufcsrf;a,mifa0ESifh ywfoufaom tcsuftvuf<br />

rsm;udk ppfaq;ay;aom &Srf;oHawmfqifU owif;XmerS OD;cGefpdkif;? apmatrdk;vdkESifU apma';Apfoufuay:wdkh<br />

taMumif;udk jznfUpGufajymjycJUaom q&mapm*sufaumU (ArmjynfUuGefjrLepfygwD)? udkAaqGav;usqHk;rIESifU<br />

ywfoufNyD; pmrlMurf;a&;ay;aom q&mOD;odef;0if;? pmtkyfjzpfajrmufa&;twGuf wGef;tma;y;ajymMum;cJUNyD;<br />

vdktyforQ tcsuftvufrsm;? pm½Gufpmwrf;rsm;udk rNiD;rjiL &SmazGay;cJhaom atatyDyDrS udkwdwfEdkifESifh<br />

atatyDyDtzJGY? vdktyfonfU "gwfykHrsm;ESifU pmtkyfpmwrf;rsm;udk &SmazGulnDay;cJUaom rdkBudK;owif;pmrS<br />

OD;oef;xG#fwdkhtm; vnf;aumif;? tdk;a0r*¾Zif;rS "gwfyHkrsm;ESifU tjcm;pkaqmif;xm;aom "gwfyHkrsm;udk ydkhay;cJUaom<br />

udk0if;atmif (*syef) tm;vnf;aumif;? t*FvdyfvdkrSwfwrf;rsm;udk trSm;? trSefaxmufjyay;aom rpöwm<br />

uDAfpvif;? pmtkyftwGufvdktyfaom aiGaMu;&&Sd&ef ulnDaqmif½Gufay;aom udkbdkMunf (atatyDyD)?<br />

yHkrsm;&SmazGay;jcif;ESifU puifemqJGay;aom udk*Ref*vif;? pmtkyftwGuf udkatmifxGef;"gwfyHkudk &SmazGay;om<br />

udkwifvIdif (udktDAm;)? pmtkyfxkwfa0&ef aiGaMu;axmufyHUay;cJUaom? pmtkyfxkwfa0csdefxuf rsm;pGmaemufusNyD;<br />

xkwfa0EdkifrIudk em;vnfay;aom e,fomvefoH½Hk;ESifh tdktufpftdkiftzJGYtm;vnf;aumif;? ausmif;om;oHrPdwyf<br />

ppfa&;jyavUusifUcef;rsm;twGuf &Sif;jycJhaom udkpdk;aX;? trSm;rsm;jyifqifEdkif&ef pmrlMurf;udk zwf½Iay;cJUaom<br />

rrD;rD;? udkxGef;xGef;atmif? trSm;jyifqifjcif;rsm; pmjyifjcif;rsm;udk ulnDvkyfaqmifay;cJUMuaom rrdk;OD;?<br />

udkrif;rif;? udkatmifatmif ({&m0wD)? pmrrlMurf;tcsKdYtydkif;rsm; ul½dkufay;cJUMuaom udkaersKd;? udk&JvIdif0if;<br />

wdkhtm;vnf;aumif;? tdkiftufpfbDtrf eHygwf&a&;ESifU yHkESdyfwkdufudpö&yfrsm;twGuf ulnDvkyfaqmifay;cJUaom<br />

rpöpftdGKifwdkhtm; vnf;aumif;? aemufqHk;ydwf pufwifumeD; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>oDcsif;udk tcsdefrD&SmazGay;cJU<br />

Muaom? oDcsif;pmom;rsm;udk BudK;pm;jznfay;cJUaom atbDtufpf'DtufzfrS &Jabmfrsm;jzpfaom udkvGrf;PD?<br />

udkrdk;ausmfOD;? udkatmifxGef; wdkhtm;vnf;aumif;? BudKwifcGifUjyKcsuf awmif;cHrIr&SdbJ ,ckpmtkyfyg udk;um;<br />

rDSjirf;cJU&aom tcsuftvufrsm;? "gwfyHkrsm;ESifUywfoufaom jynfwGif;jynfyxkwf pmtkyfpmwrf;rsm;?<br />

tifwmewfpmrsufESmrsm;? owif;Xmersm;? ,ckpmtkyfESifU ywfoufNyD; vkyfaqmifay;cJUMuaom tjcm;<br />

trnfrazmfjyEdkifaom olrsm;tm;vHk;udkvnf;aumif; tav;teuf rSwfwrf;wif*kPfjyKtyfygonf??<br />

We also extend thanks to the Embassy of the Kingdom of the Netherl<strong>and</strong>s <strong>and</strong> the<br />

Open Society Institute for the financial support which made the printing of this document<br />

possible.<br />

- 1 -<br />

aus;Zl;wifvTm<br />

EdkifiHjcm;a&;&maumfrwD<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzJGYcsKyf<br />

rwfv (13) &uf? 2007


FOR MY FATHER


jzwfoef;rIrsm;ay:wGif pdwf&SnfpGmjzifU<br />

tbufbufu<br />

tm;ay;ulnDcJUaom<br />

rrtm;<br />

txl;aus;Zl;wifrIjzifU


'DEdkifiHu EdkifiHom;wpfa,muf?<br />

olY&JY tpGrf;ukefBudK;pm;xm;wJU<br />

½dk;om;rIwckyg/<br />

tem*wfrsKd;quftwGuf oJwpfyGifUtjzpf<br />

taxmuftuljyK&if auseyfygw,f/<br />

atmifxGef;


udkatmifapmOD;\ trSm<br />

(1) vGwfvyfa&;acwfausmif;om;<strong>or*¾</strong>eJh ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;&JYordkif;[m udkvdkeDacwfausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>eJh ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;&JY tqufjzpfw,f? tusKd;qufjzpfw,f/ udkvdkeDacwf ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>eJh ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;&JY EdkifiHa&;tpOftvmudk qufcHudk,fpm;jyKwJU ordkif;jzpfw,f/<br />

(2) e,fcsJYqefhusifa&;? udkvdkeDpepfa[mif;? pepfopfqefhusifa&;? trsKd;om;a&;eJh jrefrmUvGwfvyfa&;udk<br />

xdef;odrf;Edkifa&;twGuf jynfolvlxkeJhtwl yg0ifcJUwJUordkif;jzpfw,f/<br />

(3) urÇmppfqefhusifa&;? urÇmhNidrf;csrf;a&;? jynfwGif;ppf&yfpJa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; wdkhtwGuf<br />

jynfolrsm;eJhtwl wdkufyGJ0ifcJUwJUordkif;jzpfw,f/<br />

(4) ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&;? vlYtcGifUta&;eJh taxGaxG'Drdkua&pDa&; wdkufyGJudk ykHpHrsKd;pkHeJhwdkufyGJ<br />

0ifcJUwJUordkif;jzpfw,f/ txl;ojzifU ppftmPm&Sifpepf qefhusifa&;wdkufyGJtwGif;rSm ydkrdkta&;ygwJU<br />

vlxktiftm;BuD;w&yftjzpf yg0ifcJUwJUordkif;jzpfw,f/<br />

(5) uarmufurynma&;pepf zsufodrf;a&;? trsKd;om;vu©PmaqmifwJU 0dZÆmodyÜHenf;uswJU? acwfrDwJU?<br />

trsm;twGufjzpfwJU trsKd;om;ynma&;pepf wnfaqmufa&;eJh ausmif;om;xkBuD;w&yfvkH;&JY ynm<br />

oifMum;rIeJh aexdkifrItajctae aumif;rGefa&;wdkhtwGuf wdkufyGJ0ifcJUwJUordkif;jzpfw,f/ ausmif;om;<br />

xk&JY trsKd;om;,Ofaus;rIeJh pm&dwÅzGHhNzdK;a&;wdkhtwGuf BudK;yrf;vkyfaqmifcJUwJUordkif;jzpfw,f/<br />

(6) jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rI[m vufeufudkifwdkufyGJ qifETJwJUordkif;jzpfw,f/<br />

'Daygif;csKyfokH;oyfcsufawGudk 1988 ck? Mo*kwfv (28) &uf wuotaqmuftODa[mif;ae&m<br />

rSm Auoudk jyefvnfzGJYpnf;cJUwJUtcrf;tem;rSm ppfNyD;acwfeJhvGwfvyfa&;acwfOD; <strong>or*¾</strong>0ifausmif;om;<br />

a[mif;BuD;rsm;udk,fpm; pum;ajymcJUpOfu <strong>or*¾</strong>acgif;aqmifa[mif; udkvSa&Tu xnfUoGif;ajymMum;oGm;cJU<br />

ygw,f/ 'gayr,fU tJ'Dtcsdefumvu wnf&SdaewJU EdkifiHa&;avxkt&Sdeft& eHygwf (6) tcsufudkawmU<br />

xnfUoGif;rajymbJ csefxm;cJUygw,f/<br />

tckxkwfa0vdkufwJUpmtkyf[m 'Daeh'DtcsdefumvrSm 1962 ck? Zlvdkif (7) &ufta&;awmfykH<br />

txdomyg&SdwJUtwGuf aemufaemif qufvufxkwfa0r,fU umvtydkif;rsm;&JY vIyf&Sm;rIrsm;rSmawmU<br />

azmfjyyg aygif;csKyfokH;oyfcsufrsm;udk &Sif;&Sif;vif;vif;awGY jrifzwf½I Mu&rSmyg/<br />

1948-49? 1963-69? 1988-90 umvrsm;twGif; ausmif;om;acgif;aqmifwcsKdYeJh wuf


6/ udkrsKd;xGef; (ac:) udkcGefqdkif; (aq;-1? 1971-76 rdIif;&mjynfU)<br />

7/ udkatmifxGef; (pufrIwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>? 1988)<br />

8/ udkrif;ol ("gwfykHrSwfwrf;)<br />

9/ udkat;Edkif (rdwÅLul;puf)<br />

10/ rcifrdk;at;<br />

11/ rpkpk0if;<br />

12/ r&D&DxGef;<br />

13/ OD;pkd;odef; (wuoOuúX 1957-58)<br />

14/ OD;baumif; (wuo 'k-OuúX 1958-59)<br />

15/ OD;aomfaumif; (&efukefwuúodkvf? pmMunfUwdkufrSL;)<br />

- wdkhtm; av;pm;OD;ñTwf*kPfjyKvsuf<br />

- 6 -<br />

atmifapmOD; (rdIif;&mjynfU)<br />

oGm;zufqdkif&maq;wuúodkvf (1972-76)<br />

Mo*kwfv (28) &uf? 2004ckESpf


nDawmfaemifawmf <strong>or*¾</strong>ausmif;om;<br />

&Jabmftaygif;odkh OD;ñGwfjcif;<br />

þpmtkyfudkjyKpka&;om;ol udkatmifxGef; axmifrSvGwfrvmao;yg/ olY&JY&eHhrJhc&D;&Snfu (9) ESpf<br />

wdkifygNyD/ þpmtkyfudk ulnDjyKpkol vlyk*¾dKvf (23) OD; axmifuscJUygw,f/ trsm;pk[m acwftqufquf<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong> wdkufyGJawGMum; ta&;awmfykHawGMum;u ausmif;om;&JabmfawGcsnf;ygyJ/ tm;vkH;tenf;qkH;<br />

(7) ESpfpDawmU ay;qyf&ygw,f/ wcsKdY toufygay;cJU&ygw,f/ usaemfwdkh[m 'Dpmtkyfudk vGwfajrmuf&me,fajr<br />

a&mufatmif ydkhEdkifcJUMuygw,f/ EdkifiHwuma&muf ausmif;om; 'Drdkua&pDtiftm;pkrsm;uvnf; us,fus,f<br />

jyefhjyefh xkwfa0Edkifatmif BudK;yrf;&if; tckpmtkyfjzpfcJUygNyD/<br />

ocifatmifqef; <strong>or*¾</strong>ausmif;om;b0u ykodrfpnf;½kH;a&;c&D;pOfrSm twlvdkufygvIyf&Sm;cJUwJU<br />

ocifOD;tkef;jrifUvnf; axmifusygw,f/ olYtouf (80) jynfUarG;aehudk usaemfeJhtwl oD;oefhaxmif<br />

oD;oefhwdkuf0if;rSm 1998 ckESpf OD;ydkif;rSm jzwfausmfcJUMuygw,f/ tbOD;tkef;jrifUudk pwifqkH&pOfuvnf;<br />

1989 ckESpf tif;pdefaxmif wdkuf (4) rSmyg/ olh&JY EdkifiHa&;tawGYtMuHKawGudk em,lcJUMu&zl;ygw,ff/<br />

ocifatmifqef;&JY i,foli,fcsif; <strong>or*¾</strong>tkef;jrifU[m (88) rsKd;qufawGxd ta&;awmfykHtvHudk vufqifUurf;<br />

cJhygw,f/<br />

‘'DESpfxJ (2006ckESpf) rSmyif uav;NrdKY? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfrS jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,f<br />

OD;odef;0if;&JYpsmyerSm <strong>or*¾</strong>acgif;aqmif rif;udkEdkifudk vlwOD;u tom;vGwf0ifa&muf xdk;BudwfzdkhBudK;pm;wm<br />

MuHK&ygw,f/ tJ'DtcsdefrSm tjrefqkH;wkefhjyefckcHol[m <strong>or*¾</strong>OD;tkef;jrifUyg/ olYtouf (89) ESpf&SdygNyD/ q&m<br />

wa,mufvdk? zcifwa,mufvdk rsKd;qufopfawGudk apmifUa&SmufaeqJyg/<br />

axmifxJrSm udkrif;ol toufay;cJU&ygw,f/ OD;wifat; (NrKdYr) udkvnf; uG,fvGefumeD;rS<br />

vTwfay;cJUvdkh tdrfta&muf rMumcifrSmuG,fvGefcJUygw,f/ a&SYaeBuD;OD;wifat;vnf; axmifxJu pdwfcE¨m<br />

'Pf&mawGeJh vGwfNyD; wpfESpfrjynfUcifrSm ½kwfw&ufuG,fvGefcJUygNyD/<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;[m wdkif;jynfeJhvlrsKd;twGuf tpOfxGef;ajymifaeygvdrfUr,f/ e,fcsJY<br />

qefhusifa&;? trsKd;om;vGwfajrmufa&;? 'Drdkua&pDeJhvlYtcGifUta&;wdkh twGuf ausmif;awmfom;awGu<br />

acwfwdkif;rSm BudK;yrf;wdkufyGJ0ifcJUMuwmyg/ tckvnf; (88) rsKd;quf? (96) rsKd;qufawGu c&D;&SnfwdkufyGJ<br />

qufaeMuqJyg/ axmiftoD;oD; awmtaxGaxGeJh a0;ajr&yfjcm;u nDawmfaemifawmf <strong>or*¾</strong>ausmif;om;<br />

&Jabmftaygif;udk (udkatmifxGef;? udkÓmPf0if;? udkxGef;vSwdkh udk,fpm;) þpmtkyfjzifh av;pm;pGmOD;ñTwf<br />

*kPfjyKtyfygw,f/<br />

þpmtkyfjzpfajrmufa&;twGuf &eHhrJUc&D;&Snf csDwufcJUMuolwcsKdY<br />

1/ udkatmifxGef; (pmtkyfjyKpkol) axmifusqJ<br />

2/ udkÓmPf0if; axmifusqJ<br />

- 7 -<br />

cGefqdkif;<br />

atmufwdkbmv (29) &uf? 2006


3/ udkxGef;vS axmifusqJ<br />

4/ OD;rif;ol axmifwGif;üuG,fvGef<br />

5/ OD;wifat; (NrKdYr) axmifrSvGwfajrmufí rMumcifuG,fvGef<br />

6/ OD;wifat; (a&SYae) axmifrSvGwfajrmufí wpfESpfcefhwGifuG,fvGef<br />

7/ ociftkef;jrifU rdk;BudK;owif;pm<br />

8/ a'gufwmarmifarmifausmf a&SYaeBuD;<br />

9/ OD;vSa&T <strong>or*¾</strong>acgif;aqmifa[mif;<br />

10/ OD;ombef; (a&SYae) <strong>or*¾</strong>acgif;aqmifa[mif;<br />

11/ OD;tkef;armif (anmifav;yifNrdKYe,f jynfolYvTwfawmfudk,fpm;vS,f? trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf)<br />

12/ OD;tkef;jrifU (a&SYae)<br />

13/ OD;atmifZif (a&SYae)<br />

14/ OD;cifarmifcsKd (a&SYae)<br />

15/ OD;cifarmifNidrf; (a&SYae)<br />

16/ udk,OfxGef;<br />

17/ udkausmf0PÖ<br />

18/ udk[m&Gef (c) udkvS0if;<br />

19/ udkpdk;vGif<br />

20/ OD;jrifUatmif (a&SYae)<br />

21/ rpkpk0if;<br />

22/ rcifrdk;at;<br />

23/ udkcGefqdkif;<br />

- 8 -


ordkif;a&;oGm;wJU ordkif;<br />

ppftpdk;&vufatmufrSm ausmif;om;tzJGYtpnf;awG w&m;0if&yfwnfcGifU&zdkh Nidrf;csrf;wJUausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIawG vkyfcGifU&zdkha0;a&m? ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; jyKpkwmeJhwif BuD;av;wJU&mZ0wfrIxdkufygw,f/<br />

ppftkyfpk[m ausmif;om;awG&JYtcef;u@eJh ordkif;tpOftvmudk tJonfUavmuf taMumufBuD;aMumufygw,f/<br />

onftjzpftysufudk udkatmifxGef;&JY tjzpftysufu oufaocHygw,f/<br />

udkatmifxGef;? olYuG,f&mrSm ukvm;BuD;vdkh usaemfwdkhac:ygw,f/ pdwfomcsdef nydkif;pum;0dkif;<br />

awGrSmawmU &Jabmf*dk&S,fvdkh olYudkac:&if jyHK;NyD; wkefhjyefwwfygw,f/ i,fi,fausmif;om;b0rSm tawmfUudk<br />

awawayay aecJUw,fvdkh olYtajymt&od&ygw,f/ olYtcef;udk rMumcPa&muf&if;? pmzwfoefwJUvlvdkh<br />

usaemfrSwf,lxm;ygw,f/ olYrSm trESpfOD;? tudkwOD;eJh nDwOD;&dSygw,f/ olYarG;csif;tm;vHk;u olYudkwefzdk;xm;<br />

cspfcifoavmuf? olYzufuawmU rdom;pkeJhqdk&if cyfwef;wef;aeavU&dSwm owdxm;rdygw,f/ olYrdom;pk0if<br />

tm;vHk;u rGwfqvifbmom0if ynmwwfawGyg/<br />

oleJhusaemf taotcsm&if;ESD;wmuawmU 1990 rwfv twGif;u pw,fvdkh ajym&ygvdrfhr,f/<br />

,cifuawmU wNrdKYe,fwnf;twlae vrf;csif;eD;ayr,fU vlcsif;rwJGjzpfao;ygbl;/ 90 rwfv? zkef;armfESpfywf<br />

vnf jzpfajrmufa&;aumfrwDudk ppfwyfuzrf;awmU wdrf;a&SmifMu&if; oleJhusaemf twJGrsm;vmygw,f/<br />

{NyDvxJrSm Auorsm;tzJGYcsKyf atmufArmjynfudk wuúodkvftvdkuf tajccH<strong>or*¾</strong>awGeJh zGJYpnf;awmU olu<br />

pufrIwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk udk,fpm;jyKygw,f/ usaemfUrdcif<strong>or*¾</strong> (aq;wuúodkvfausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>) ehJ pufrIwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>eJh ,cifuwJGvkyfzl;wm tBudrfBudrf&dSayr,fU oleJhusaemfu<br />

Auo atmufArmjynfvIyf&Sm;rIrSm pwJGvkyfjzpfwmyg/ ,m,DzJGYpnf;a&;vkyfawmU olu twGif;a&;rSL;tzJGY0if<br />

(3) OD;xJu wOD;jzpfvmygw,f/<br />

tJonfUwkef;u olYyHko@mefu t&yf&Snf&Snf ydefydefyg;yg;/ yg;odkif;rkwfqdwfvnf; cyfyg;yg;xm;wwf<br />

ygw,f/ vrf;avQmuf&if udk,feJeJapmif;aeavU&dSwmrdkh usaemfwdkhu aemufavU&dSygw,f/ tjyifyef;t&<br />

MunfU&if pum;enf;ygw,f/ pum;ajym&mrSm cyfat;at; ajymwwfygw,f/ tpnf;ta0;awGrSm olYoabmxm;<br />

udk wHk;wdajymavU&dSygw,f/ Mum;&olem;xJ t0ifcufygw,f/ oabmw&m;eJh tawG;tac: ydkif;qdkif&mawGudk<br />

tawmfavUvmxm;ovdk? 'geJhywfoufvm&if aqG;aEG;jiif;cHkrIvnf; oefygw,f/<br />

vIyf&Sm;rIawGvkyf&mrSmvnf; at;aq;wnfNidrfNyD; aoG;at;ygw,f/ rSwfrSwf&&qdk&&if r[mAE¨Kv<br />

vrf;eJh vGpövrf;axmifUrSm usaemfUwdkhqE´jyawmU ppfwyfuydwfzrf;ygw,f/ qE´jyyJGrSm udkatmifxGef;tygt0if<br />

usaemfwdkh AuotrIaqmifawG tukef&dSaeNyD; OD;aqmifvIyf&Sm;aewmyg/ zrf;qD;cH&olawGvnf; &dSygw,f/<br />

ppfwyfuvdkufawmU usaemfeJhwcsKdY teD;uwdkufwckay: wufajy;ygw,f/ tay:a&mufNyD; vrf;ay:jyefMunfUawmh<br />

vrf;ray:rSm ppfom;awG? &JawG jynfUaeygw,f/ udkatmifxGef;udk olwdkhMum;xJrSmyJ at;at;wnfwnfeJh<br />

jzwfavQmufoGm;wm jrifvdkuf&ygw,f/ ppfaxmufvSrf;a&;awGvnf; olYudk owdxm;rdyHkr&ygbl;/<br />

1990 ausmif;om;nDvmcHudk ZGefvukef rEåav;rSmvkyfawmU olYudk Auo (atmufArmjynf) &JY<br />

twGif;a&;rSL;tzJGY0iftjzpf nDvmcHu a&G;cs,ftwnfjyKygw,f/ nDvmcHNyD;awmU nDvmcHqHk;jzwfcsufawGudk<br />

taumiftxnfazmf&mrSm tzJGYwm0ef&dSolwOD;taeeJh ZJG&dS&dStEHGwmcHvkyfaqmifrIudk awGY&ygw,f/ nDvmcH<br />

qHk;jzwfcsufawGeJh tzJGYtpnf;&JYoabmxm;udk aoGzDjcif;r&dSyJ &yfwnfvIyf&Sm;cJUwJU acgif;aqmifwOD;yg/<br />

tjcm;tvkyform;<strong>or*¾</strong>? &[ef;ysKd<strong>or*¾</strong>? vli,f<strong>or*¾</strong>awGeJh usaemfwdkh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awG pkzJGYxm;wJh<br />

trsKd;om;'Drdkua&pDawmfvSefa&;wyfaygif;pk wm0efudkvnf; wzufrSm olxrf;&ygw,f/ wm0efydkif;qdkif&meJh<br />

olzmomvkyfaqmifr,fvdkh qHk;jzwfvdkufwJU vkyfief;wdkif;udk rjzpfrae&atmif taumiftxnfazmfwwfwJU<br />

- 9 -


ZJGeJh pdwf"gwf[m olYqDrSm pJGpJGNrJNrJudk udef;atmif;aeygw,f/ tzJGYtpnf;wGif;jyóem? jyifyeJh &ifqkdif&wJUjyóem?<br />

<strong>or*¾</strong>vIyf&Sm;a&;rSL;awG&JY jyóemawGudkvnf; wm0ef&dSoltaeeJh &yfwnfcsuf&dS&dS rSefrSefuefuef ajz&Sif;avU<br />

&dSwmaMumifhvnf; ausmif;om;tawmfrsm;rsm;u olYudk av;pm;cspfcifygw,f/<br />

pufwifbmv (1) &ufaehrSm oleJhusaemf wcsdefwnf; zrf;cH&ygw,f/ ppfum;awGudk taemf&xmeJ h<br />

yef;qdk;wef; vrf;qHkrSmcsxm;NyD; usaemfUudk yef;qdk;wef;tdrfu ac:xkwfvmygw,f/ olhudk bm;vrf;xdyftdrfu<br />

ac:xkwfygw,f/ ppfaMuma&;pcef;a&mufawmU a&mufa&mufcsif; oleJhusaemfu tcef;uyfvsufyg/ olYudk<br />

½dkufESufwm Mum;ae&w,f/ ppfaxmufvSrf;a&;t&m&dSawGu olYudk bmoma&;eJhcsdwfNyD; qJqdkaeMuw,f/<br />

]a[U ukvm; - ArmjynfEdkifiHa&;eJh rif; bmywfoufovJ}”qdkNyD;awmhvnf; rMumcPqJwm Mum;&w,f/<br />

olYqDuavoHat;at;eJh wkefhjyefwmudkvnf; Mum;&w,f/ udk,fUtzJGYtpnf;u wm0ef&dSolwa,muf- aemufNyD;<br />

wu,fUudk jynfcspfausmif;om;wpfa,mufudk tckvdk bmoma&;eJh vlrsdK;a&;eJh aoG;cJGykwfcwfqufqHwmtay:<br />

tckxuftxdawG;wdkif; pdwfempdwfraumif; jzpfrdygw,f/ tzJGYtpnf;rSm wm0efBuD;BuD;,lxm;ol jzpfwm<br />

aMumifUvnf; ppfaMuma&;rSm ol[m txktaxmif; tawmfcHvdkuf&ygw,f/<br />

ppfaMuma&;NyD;awmU usaemfwdkhudk tif;pdefoD;oefhaxmif wdkuf (2) udk ydkhygw,f/ oleJhusaemf<br />

wcef;xJae&ygw,f/ tcef;twGif;rSm reufwdkif; cGyfa'gif;tvHtav;jyKzdkh olutqdkjyKwmaMumifU reufqdk<br />

tvHtav;jyKwmudk ukd,fUtpDtpOfeJhudk,f vkyfMuygw,f/ olu tEkynmvnf; 0goemygolyg/ wdkufxJrSmawmU<br />

usaemfudk cdkifxl;oDcsif;awG qdkcdkif;avU&dSw,f/ usaemf pdwfrygwJhaeh rqdkbl;qdk&if olzmomol qdkavU&dSw,f/<br />

'gayr,fU oDcsif;pmom;awG xdkif&GwfaeovkdygyJ? oHpOfxGufrvmygbl;/ axmifu jyefvGwfawmUvnf;<br />

uAsmawGa&;NyD; pmtkyfxkwfwm ESpftkyfoHk;tkyf&dSr,fvdkh xifygw,f/ oD;oefhwdkufrSm&dSwkef;yJ aemufydkif;<br />

xyfrdvmwJU olawGaMumifU ol&,f? usaemf&,f? &Jarmfxl;&,f axmifwGif;ppfaMuma&; xkwfcH&ygao;w,f/<br />

tJonfUrSm olYudk jyefvTwfay;r,fqdkNyD; ppfaxmufvSrf;a&;u tay;t,lvkyfcJUwmudk oljiif;qdkcJUygw,f/<br />

pufwifbm (29) &ufaehrSm usaemfwdkhudk axmifa&SYuppfcHk½Hk;rSmxkwfNyD; em&Dydkif;twGif; trdefhcs<br />

ygw,f/ trdefhrcscifem;csdef usaemfwdkhtm;vHk;qHkcsdefrSm oluOD;aqmifNyD; usaemfwdkhudkaqGaEG;ygw,f/ cHk½Hk;udk<br />

b,fvdkwkefhjyefrvJ qdkwmudkyg/ usaemfwdkhtaeeJh tjypfr&dSbl;qdkwmyJ ajzNyD; bmrSwkefhjyefp&m rvdkbl;vdkh<br />

olu oabmxm;ay;ygw,f/ tm;vHk;u olYpum;udk vdkufemcJUygw,f/ trdefhcsawmU ol&,f? aevif;&,f<br />

usaemf&,fudk ig;ESpfpD/ udk,u©D; (udknDaxG;cdkif)eJh &Jarmfxl;ukd av;ESpfeJh &JausmfpGmudk oHk;ESpfqdkNyD;zwfjyygw,f/<br />

tif;pdefaxmif oHk;aqmifrSm&dSaewkef; oleJhusaemfu xrif;pm;0dkif;twlwlyg/ xrif;pm;0dkif;rSm<br />

bkwfudkifvdkhqdkr,fU pDrHcefhcJGolwOD;taeeJh olwm0ef,lay;ygw,f/ rGwfqvifbmom0ifjzpfayr,fU usaemfwdkh<br />

pm;r,fUtpmawGudk csufjyKwfzdkh jyifqifvDS;jzwfwm [if;cJGay;wmawGukd olyJwm0efcH vkyfay;ygw,f/<br />

xrif;pm;0dkif;u Ak'¨bmom udk&ifESpfyg;&JY a0,sm0pöeJh qGrf;uGrf;uyfwmawGvnf; oleJh udkwdk;u wm0ef,l<br />

vkyfavU&dSygw,f/ axmifwGif; rdciftzJGYtpnf;tvdkuf yHkrSefaqG;aEG;0dkif;awG vkyfawmUvnf; usaemfwdkh<br />

Auo atmufArmjynftpkawGtwGuf olu uruxvkyfavU&dSygw,f/ tjcm;taqmifawGu tzJGY0ifawG<br />

udkvnf; aqG;aEG;yJGawGvkyfzdkh wdkufwGef;apUaqmfwm vkyfavU&dSygw,f/ usaemfwdkh tpktzJGYwGif;rSmom<br />

ruygbl; taqmifrSmjzpfvmwJU EkdifiHa&;tusOf;om;awGeJh tmPmydkifawGeJh xdyfwdkuf&ifqdkifrIwdkif;rSm<br />

olua&SYqHk;u OD;aqmifrIxJrSm wOD;tygt0ifjzpfygw,f/ 'gaMumifUvnf; 91 ukefcgeD;rSm olYudk oD;oefhaxmif<br />

wdkufzufudk axmiftmPmydkifawGu oD;jcm;ydkhypfvdkufygw,f/<br />

olu usaemfUxuf &ufydkif;apmNyD; om,m0wDaxmifu vGwfygw,f/ 1994 tukefydkif;jzpfr,f/<br />

usaemf rHk&Gmaxmifu jyefvGwfNyD; tdrfa&mufvdkh em&Dydkif;yJ&dSwkef; ola&mufvmw,f/ axmifuvGwfvdkh ol<br />

ausmif;jyefwufNyD; &efukefpufrIwuúodkvfu bJGY&ygw,f/ axmifuxGufvmwJU usaemfwdkh Auo trIaqmif<br />

wOD;csif;pDuae NyD;cJUwJU vIyf&Sm;rIeJh axmifwGif;jzwfoef;rI oHk;oyfcsuftpD&ifcHpm wapmifpD awmif;ygw,f/<br />

usaemf a&;ay;vdkufygw,f/ 'gawGjyefaygif;NyD; olYtaeeJh jyefoHk;oyfcsufwck xkwfcsifw,fvdkh qdkygw,f/<br />

- 10 -


wcsdefwnf;rSmyJ olusdwfvkyfaewmwckudk usaemf odvdkufygw,f/ t&ifausmif;om;vIyf&Sm;rIrSwfwrf;awG<br />

&oavmuf olYudk&Smay;zdkh ajymygw,f/ bmvkyfrvdkhvJar;awmU olu ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;wck jyKpk<br />

aew,fvdkhqdkygw,f/ olYtdrfu olYtcef;oGm;&ifvnf; onfordkif;pm&GufawGcsnf; awGYae&ygw,f/ tJonfU<br />

umvrSm ordkif;a&;zdkhudpöudkyJ txl;tm½Hkxm;vkyfcJUygw,f/ 96 atmufwdkbmta&;tcif; rjzpfcifavmufrSm<br />

olNyD;pD;cJUyHk &ygw,f/ usaemfUtdrfvmNyD; zwfMunfUzdkh ay;ygw,f/ tJonfUumvwkef;uawmU tao;pdwf<br />

rzwfjzpfcJUygbl;/<br />

usaemf xkdif;e,fpyfzufa&mufNyD; rMumcifrSm olYpmtkyfawG onfzufrSm ysHYaeygNyD/ oleJh zkef;&wJUtcg<br />

usawmfU onfpmtkyfawGudk onfzufuwqifU tjyiftqifaumif;aumif;eJh jyefxkwfapcsifw,fvdkh ajymygw,f/<br />

a&;ol olYemrnfudkawmU ]a'gif;xGef;} vdkh oHk;zdkhajymygw,f/ 'gayr,fU tJonfUtcsdeftxd onfpmtkyfa&;rIaMumifh<br />

axmifcscH&avmufwJUtxd &mZ0wfrIajrmufr,fvdkh usaemfrxifwm trSefyg/ pmtkyfa&;NyD; jzefhawmUvnf;<br />

1962 ckESpf rwdkifcifu tydkif;txdyJjzpfovdk jyefxkwf&ifvnf; onftydkif;yJ jzpfrSmrdkh vuf&dSppftkyfpktaeeJh<br />

trsufoifUavmufr,f awG;rxm;cJUbl;/ (88) ESpfwm ausmif;om;vIyf&Sm;rIqdkNyD; 62 aemufydkif; ausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIawGudkyg a&;xm;ayr,fU olt"du jzefhcJUwmuawmU 62 ckESpf tydkif;txdyJ jzpfygw,f/ 'ghaMumifUvnf;<br />

pmtkyfawG&JY trSmpmrSmvnf; ulnDwJUvlBuD;awGudk aus;Zl;wifaMumif; azmfjyxm;w,fvdkh xifygw,f/<br />

oleJhusaemf aemufqHk; zkef;tquftoG,f&csdefu usaemf Oa&myc&D;pOf a&mufaeygw,f/<br />

e,fomvefEdkifiH todrdwfaqGtdrfuae oleJh zkef;&ygw,f/ tJonfUtcsdeftxd olYtajctaeu pdk;&drf&wJU<br />

taetxm;r&dSwJU oabmrSm&dSygw,f/ 96 NyD;vdkh usaemfwdkh onfzufa&mufawmU olYudk tenf;i,f<br />

apmifUMunfUwJUoabmrSmyJ &dSygw,f/ c&D;pOfuae usaemfxdkif;jyefa&mufawmU rMumcifrSmyJ oltzrf;cH&<br />

w,fvdkh Mum;&ygw,f/ oleJhtwl onfordkif;pmtkyfjzpfajrmufa&;twGuf ulnDolawGudkyg zrf;qD;cJUygw,f/<br />

ulnDolawGtxJrSm vlBuD;ydkif;awGyg ygwmrdkh vlBuD;awGyg tzrf;cH&ygw,f/ onfUtwGuf olYudka0zefrI<br />

wcsKdY&dSayr,fU? olYpdwf"gwf olY&yfwnfcsufeJh olYapwemudk usaemfuawmU tjynfUt0em;vnfygw,f/<br />

jynfya&mufrS ola&;xm;wmawGudk taotcsm jyefzwfMunfUygw,f/ jyefzwfMunfUrS wefzdk;BuD;BuD;<br />

olay;qyfcJUw,fqdkwmudk oabmayguf&ygw,f/ jrefrmEdkifiHa&;rSm ausmif;om;vIyf&Sm;rItcef;u@eJh ywfoufNyD;<br />

ta&;BuD;w,fqdkwmudk ordkif;q&mawG EdkifiHa&;orm;awG tygt0if jynfolw&yfvHk;u vufcHxm;ygw,f/<br />

jrefrmUwyfrawmf&JYordkif; tcef;u@udk ajymr,fqdk&ifawmif ausmif;om;vIyf&Sm;rI&JYtqufvdkh wifpm;Muygw,f/<br />

'gayr,fU onfausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; taxmuftxm;awGudk cdkifcdkifvHkvHkjzpfatmif pepfwus tm;vHk;pkpnf;<br />

wifjyEkdifwm r&dScJUygbl;/ onfuGufvyfudk oljznfUoGm;ygw,f/ ausmif;om;ordkif;udk uGif;quf&dS&dS tcdkiftrm<br />

jzpfatmif jyKpkoGm;ygw,f/ olY&JY tmabmfrygatmif BudK;pm;a&;xm;NyD;? ,cifrSwfwrf;awG aqmif;yg;awGudkyJ<br />

udk;um;xm;wm awGY&ygw,f/<br />

onfESpfydkif;twGif; EdkifiHa&;tusOf;om;tawmfrsm;rsm; vGwfvmygw,f/ olYtrIwJGawGvnf; jyefvGwf<br />

vmygw,f/ 'gayr,fU onftxJrSm udkatmifxGef; rygygbl;/ axmifuxGufvmolawG tqdkt& ol[m<br />

axmifxJrSm MuHUMuHUcdkif&yfwnfaeqJ jzpfygw,f/ ol[m jrifUjrwfwJU wdkufyJG0if cGyfa'gif;tvHawmfatmufrSm<br />

jrJjrHpGm&yfwnf&if; ausmif;om;ordkif;udk pdkufxlaeqJ jzpfygw,f/<br />

- 11 -<br />

om;ñGehfOD;<br />

(12) Mo*kwf? 2005


udkatmifxGef;<br />

1967 ckESpfwGif arG;zGm;cJUonf/ 1988 ckESpfwGif &efukefpufrIwuúodkvf<br />

yÍörESpf (vQyfppf-tif*sifeD,m) ausmif;om;tjzpf oifMum;aeqJ jzpfonf/<br />

1987 rqvtpdk;&rS aiGpuúLrsm;w&m;r0ifaMumif; aMunmrIaMumifU ay:ayguf<br />

cJUaom ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;rS pwifum awmufavQmuf yg0ifcJUonf/<br />

&efukefpufrIwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS acgif;aqmifwpfOD;jzpfonf/ 1988-<br />

89 ckESpf wavQmufvHk;wGif ay:aygufcJUaom ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;wGif<br />

yg0ifcJhonf/<br />

1990 {NyDvtwGif; Auorsm; tzGJYcsKyf (atmufArmjynf)udk zGJYpnf;cJU&m<br />

wGif A[dktvkyftrIaqmiftzGJY twGif;a&;rSL;tzGJY0iftjzpf yg0ifaqmif&GufcJUonf/<br />

1990 ckESpf rEåav;wGif usif;ycJUaom ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

tzGJYcsKyf nDvmcHü A[dktvkyftrIaqmiftzGJY twGif;a&;rSL;tzGJY0iftjzpf a&G;cs,f<br />

wifajr§mufjcif; cHcJU&onf/ nDvmcHrScsrSwfcJUaom &uf (30) twGif; vTwfawmf<br />

ac:,lEdkifa&;twGuf trsKd;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyftm; 0dkif;&HulnD&ef[laom tcsuf<br />

tm; t"dutaumiftxnf azmfcJhMuolrsm;wGif yg0ifonf/ 1990 *ED´nDvmcH<br />

tBudKvlxkvIyf&Sm;rIrsm;udk AuorS OD;aqmifvIyf½Sm;cJU&mwGif acgif;aqmifvIyf½Sm;cJU<br />

onf/ *ED´nDvmcHtNyD; pufwifbm (1) &ufaehü AuorS tjcm;acgif;aqmif<br />

rsm;ESifUtwl zrf;qD;cHcJU&onf/ 28? 10? 1990 wGif axmif'Pf (5) ESpfcsrSwfjcif;<br />

cHcJU&onf/ axmifrSvGwfNyD; ausmif;jyefwufcGifU&onfUtwGuf 1997 ckESpfwGif<br />

pufrIwuúodkvfrS ausmif;NyD;cJUonf/<br />

1996 ckESpf ESpfqef;rSpí“]usaemfta&;csifqHk;pmtkyf} [k trnf&<br />

aom ]jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf½Sm;rIordkif;} (,ck) pmtkyfudk pwifjyKpkcJUonf/<br />

1998 ckESpf? Zefe0g&DvtwGif; ¤if;pmtkyf vQKdY0SufjzefhcsdrIaMumifU axmif'Pf<br />

(17) ESpf cscH&onf/ ,cktcg tif;pdefaxmiftwGif; ½Sdaeonf/<br />

udkatmifxGef;udk urÇmhw0Srf; EdkifiHa&;t& zdESdyfjcif;cHae&aom pma&;q&mrsm;<br />

tm; ay;tyfaom [,fref? [ef;rwf*&efhqk (Hellman/Hammett Grant) udk<br />

1999 ckESpfwGif csD;jr§ifUcJUonf/ urÇmhpma&;q&mrsm;toif; tifwmae&Sife,fyef<br />

tzJGY0ifrsm;jzpfaom aemfa0? uifbm&m? uae'g&Sd yefpifwmrsm;u udkatmifxGef;tm;<br />

¤if;wdkhtzJGYrsm;\ *kPfxl;aqmiftzJGY0ifwOD;tjzpf aMunm*kPfjyKcJUonf/<br />

- 12 -


1991 ck? azazmf0g&Dvqef;ydkif;avmufu jzpfr,fxifygonff/ tif;pdefaxmif (3) aqmifwGif?<br />

bk&m;av;bufjcrf;wGif aumf&pf'gwck&Sdygonf/ xdkaumf&pf'gwGif reufydkif;qdkvQif vrf;avQmufavU<br />

&Sdygonf/ xkdaumf&pf'gonf ay (440) &Sdí pum;ajym&if; vrf;avQmuf&onfrSm uRefawmfwdkhtzdkh<br />

vkyfaeMu tvkyfwckvdk jzpfaeayonf/ uRefawmfUudk oD;oefhaxmifrS (3) aqmifodkh ydkhvdkufNyD;aemuf<br />

rMumrDtaqmifudk tbOD;tkef;jrifU a&mufvmygonf/ oleJhuRefawmf aumf&pf'gwGif vrf;avQmuf&if;<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;pmtkyfa&;&ef tMuHÓmPf &&SdcJUygonf/<br />

1994 ck? pufwifbmv (23) &uf om,m0wDaxmifrS vGwfvmNyD;aemuf xdkpmtkyfa&;&ef<br />

rSwfwrf;rSwf&mESifU ordkif;taxmuftxm;rsm;udk pwifpkaqmif;cJUygonf/ xdkhodkhpkaqmif;&mwGif<br />

vwfwavmtajctaet& tcuftcJrsm;awGY&Sd&ouJUodkh wcsKdYyk*¾dKvfrsm;xHrS &&SdcJUaomfvnf; wcsKdY<br />

yk*¾dKvfrsm;rSmrl tb,fodkhaom taMumif;t&mrsm;aMumifUrod? uRefawmfr&&SdcJUyg/ þodkhjzifU uRefawmf<br />

&&SdcJUaom rSwfwrf;rSwf&m ordkif;taxmuftxm;rsm;udkom pkpnf;ía&;om;cJU&m jynfUpHkvHkavmufrI<br />

&Sdrnfr[kwfay/ pmtkyfrSmrl arQmfrSef;xm;onfxuf ydkrdkxloGm;í yxrwGJ (1903-1942) xd xkwfa0<br />

vdkufygonf/ usefESpfrsm;udkvnf; twGJrsm;cGJí xkwfa0oGm;ygrnf/ (88) ESpf (1903-1991) ausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIordkif;pmtkyftjzpf a&;om;&ef &nf&G,fxm;ygonf/ NAdwdoQe,fcsJYqefhusifa&;? vGwfvyfa&;<br />

BudK;yrf;rI? Nidrf;csrf;a&;? vlYtcGifUta&;BudK;yrf;rIrsm;wGif ausmif;om;wdkh\ BuD;us,fjrifUjrwfvSaom<br />

trsKd;om;a&;BudK;yrf;rIrsm;udk a&;om;xm;ygonf/<br />

xdkpmtkyfjzifU 'Drdkua&pDESifU vlYtcGifUta&;wdkufyGJ tqifUqifUwGif usqHk;oGm;olrsm;tm;vnf;<br />

aumif;? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkBuD;twGif;ü (3) ESpft&G,f cav;i,fav;rStp touf (100)<br />

ausmf tzdk;tzGm;rsm;tqHk; ¤if;wkdhyg0ifvIyf&Sm;rIudkvnf;aumif;? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkBuD;tm;<br />

vnf;aumif;? uRefawmfeJhtwlaxmiftwGif;ü opöm&SdpGmaexdkifcJUNyD; axmifwGif;wkdufyGJrsm;tm; opöm&Sd<br />

pGmyg0ifcJholrsm;tm;vnf;aumif;? 1988 rS 1990 txd uRefawmfyg0ifvIyf&Sm;cJhaom &efukefpufrI<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? ausmufwHwm;NrdKYe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>? 'Drdku&ufwpfausmif;om;<br />

vli,frsm;tiftm;pk (&efukefwdkif;)? ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf (atmufArmjynf)?<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf (ArmEdkifiH)? trsKd;om;'Drdkua&pDawmfvSefa&;wyfaygif;pk<br />

(NDRF) wdkhtm; *kPfjyKOD;ñTwfvdkufygonf/<br />

uRefawmftm; i,fpOfuyif avUvm&ef EdkifiHa&;pmayESifU rSwfwrf;rSwf&mrsm; ay;tyfcJUaom<br />

bBuD;t&if; ocifa


NAdwdoQe,fcsJYqefusifUa&;<br />

'Drdkua&pDa&;<br />

zufqpf*syefawmfvSefa&;<br />

vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI<br />

Nidrf;csrf;a&;<br />

vlYtcGifUta&;BudK;yrf;rIESifU<br />

(88) ESpf<br />

(1903 - 1991)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;


pmtkyfxkwfa0&jcif; trSm<br />

EdkifiHwpfck\ordkif;onf ,if;EdkifiHwGif;&Sd ordkif;acwfumvudk rodrrSDvdkufonfh vli,frsKd;qufrsm;<br />

twGuf ta&;BuD;ygonf/ vli,frsKd;qufrsm;taejzifU rdrdEdkifiH\ordkif;udk tjzpftrSeftwdkif; od&SdEdkif&ef<br />

vdktyfygonf/ od&Sd½kHwifru rdrdEdkifiH\ ordkif;jzpf&yfrsm;twGif;rS tm;aumif;csufrsm;udk vufqifhurf;<br />

qufcHEdkif&efESifh tm;enf;csufrsm;udk oifcef;pmxkwf,lwwf&ef ydkíta&;BuD;ygonf/ odkhrSom rdrdEdkifiHtwGuf<br />

rdrdykckH;ay:&Sd vuf&SdypöKyÜefumv wm0efrsm;twGufa&m tem*wfwm0efrsm;twGufyg wm0efausyGefEdkifrnf<br />

jzpfygonf/<br />

jrefrmEdkifiHtaejzifU acwfumvtqufquf ordkif;jzpf&yfrSefrsm; pkpnf;azmfxkwfEdkifrI tm;enf;<br />

cJUygonf/ txl;ojzifU Adkvfae0if;ppftmPm&SiftkyfpkrS 1962ckESpf ppftmPmodrf;NyD;aemufydkif; ordkif;tarSmif<br />

acwfudk usa&mufcJU&ygonf/ jrefrmEdkifiHordkif;wGif ta&;ygonfU tcef;u@wGifyg0ifcJUonfU ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>pdwf"mwfESifU ausmif;om;pdwf"mwfudktajccHonfU ausmif;om;<strong>or*¾</strong>vIyf&Sm;rI? ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;<br />

udk taMumufBuD;aMumuf&GHY cJUaom ppftmPm&SiftkyfpkrS ppftmPmodrf;NyD;NyD;csif; ausmif;y&0PftwGif;<br />

aoG;pGef;apcJUonfU (7) &uf Zlvdkifausmif;om;vIyf&Sm;rIESifh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>taqmuftODtm; &ufpuf½kdif;jypGm<br />

rdkif;jzifUNzdKcGJcJUjcif;jzifU jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rI ordkif;udk tpazsmufvufpwkH;ypf&ef BudK;pm;cJUMuygonf/<br />

rnfonfU tkyfcsKyfolrqdk ordkif;trSefudk azsmufzsufvdrfnmí r&Edkifyg/ jrefrmEdkifiHausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIordkif;udkvnf; ppftmPm&SiftqufqufrS rnfodkhyifvdrfnmazsmufzsufapcsifumrl azsmufzsufypfí<br />

&rnfr[kwfyg/ rsKd;qufqdkonfum azsmufzsufypfvdkhr&ovdk jrefrmEdkifiH ausmif;om;rsKd;qufa[mif;rsm;rS<br />

ausmif;om;rsKd;qufopftoD;oD;odkh ausmif;om;<strong>or*¾</strong> pdwf"mwfESifh ausmif;om;vIyf&Sm;rI ordkif;tqufqufudk<br />

tpOftquf vufqifhurf;tarGay;cJhonfom jzpfygonf/ xdkhtwGufvnf; &ufpufMurf;MuKyfvSonfU<br />

ppftmPm&SifpepfatmufwGif ppftmPm&Sifqefhusifa&; ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm; qufwdkufqdkovdk ay:aygufcJU<br />

&onfom jzpfygonf/<br />

,ck jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;ordkif;udk a&;om;jyKpkcJhonfU udkatmifxGef;onf 1988<br />

ckESpf ausmif;om;vIyf&Sm;rIumvESifh &Spfav;vkH;ta&;awmfykHBuD;twGif; &efukefpufrIwuúodkvfausmif;om;<br />

acgif;aqmifwOD;jzpfygonf/ 1990 ckESpf ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;twGif; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>acgif;aqmifwOD;<br />

tjzpf ppftusOf;axmiftwGif; tusOf;uscHcJh&ygonf/ ppftusOf;axmiftwGif; olMuHKqkHcJh&onfh e,fcsJY<br />

qefhusifa&;umvrS ausmif;om;acgif;aqmifrsKd;qufrsm; rSonf acwftqufquf ausmif;om;acgif;aqmif<br />

rsKd;qufrsm;xHrS od&SdcJh&onfU ausmif;om;vIyf&Sm;rItawGYtMuHK? ausmif;om;vIyf&Sm;rIorkdif;rsm;rS jrefrmEdkifiH<br />

orkdif;twGuf vdktyfaeonfU uGufvyfjzpfaeonfh jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;tm; jyKpk&ef<br />

pdwful;ay:aygufcJUygonf/ ppftusOf;axmiftwGif;rS jyefvnfvGwfajrmufvmonfU tcsdefrSpwifí ,ck<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;pmtkyftm; tywfwukwfBudK;pm;tm;xkwf a&;om;jyKpkcJUygonf/ pmtkyfa&;<br />

om;jyKpkNyD;cJUaomfvnf; ppftmPm&Sifpepfatmufü us,fjyefhpGm xkwfa0&efrjzpfEdkifcJhyg/ rdwÅLyGm;onfU<br />

tqifUrQom wwfEdkifcJUygonf/ ,if;pmtkyf jyKpka&;om;cJUonfUudpöjzpfyif udkatmifxGef;tygt0if pmtkyfjzpf<br />

ajrmufa&;twGuf ulnDyHUydk;ay;cJUonfh rsKd;quftoD;oD;rS ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; ppftmPm&Sif<br />

rsm;rS tnd§K;taw;BuD;pGmjzifU zrf;qD;tusOf;cscJUygonf/ wcsKdYausmif;om;acgif;aqmif rsKd;qufrsm;um ppf<br />

tusOf;axmiftwGif; usqkH;uG,fvGefoGm;cJUygNyD/ wcsKdYum tusOf;axmifrS vGwfajrmufNyD;rMumrD usqkH;uG,f<br />

vGef oGm;&&Smonf/ wcsKdYum jyefvnfvGwfajrmufvmcJUNyD jzpfonf/ udkatmifxGef;rSmum ,aehwdkif<br />

ppftusOf;axmiftwGif; tusOf;uscHae&qJjzpfonf/<br />

- 15 -


udkatmifxGef;a&;om;jyKpkcJhonfU jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&SmrIordkif;pmtkyfonf 1903 ckESpfrSpwif<br />

í 1991 ckESpftxd jrefrmEdkifiHausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\vIyf&Sm;rI? ausmif;om;vIyf&Sm;rIrSwfwrf;rsm;?<br />

,if;vIyf&Sm;rIrsm;wGif udk,fwdkifudk,fus yg0ifcJUolrsm;\ rSwfwrf;rsm;udktajccHí jyKpka&;om;cJUjcif; jzpfyg<br />

onf/ ,ckrdrdwdkh ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf-EdkifiHjcm;a&;&maumfrwDrS xkwfa0onfU<br />

udkatmifxGef;\ jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;pmtkyfwGifrl rdrdwdkhvufcH&&Sdxm;onfU 1903 ckESpfrS<br />

1962 ckESpfxd pmrlrdwÅLudkom azmfjyxkwfa0Edkifygonf/ rdrdwdkhvufcH&&SdonfU pmrlrdwÅLrsm;rSmvnf; tqifUqifU<br />

rdwÅLyGm;,lxm;&jcif;jzpfonfUtavsmuf pmvkH;? pmaMumif;? pmydk'frsm; rxif&Sm;jcif;? jywfawmufjcif;rsm;<br />

&SdaeygojzifU tm;enf;csufrsm; &SdaeEdkifygonf/ rdrdwdkhtaejzifUvnf; udkatmifxGef;\ ausmif;om;vIyf&Sm;rI<br />

ordkif;pmtkyftm; taumif;rGef tjynfUpkHqkH;jzpfatmif BudK;pm;jyifqifcJU&onfUtwGuf xGuf&SdoifUonfUumvxuf<br />

aemufusrS xkwfa0EdkifcJU&jcif;udkvnf; cGifUvTwfem;vnfay;yg&ef awmif;yeftyfygonf/<br />

rdrdwdkh ArmEdkifiHvkH;qkdif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf-EdkifiHjcm;a&;&maumfrwDtaejzifU udkatmifxGef;<br />

\,ckpmtkyftm; xkwfa0EdkifcJUjcif;twGuf vuf&SdrsKd;qufausmif;om;vli,frsm;twGif; jrefrmEdkifiHausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIordkif; uGif;quftm; vufqifUurf;ay;Edkif&ef? jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIorkdif;tm; avUvmaeol<br />

rsm;twGuf qufpyfay;Edkif&efESifU aemiftem*wf jrefrmEkdifiHordkif;jzpf&yfrSefrsm; jyefvnfa&;om;jyKpkonfU<br />

tcg taxmuftuljyKEdkif&eftwGuf tusKd;jzpfxGef;vdrfUrnf[k ,kHMunfygonf/<br />

,ckpmtkyftm; a&;om;jyKpkcJUol? ,ckpmtkyfa&;om;jyKpkcJUonfU udpö&yfaMumifU ,aehxufwdkif<br />

ppftusOf;axmiftwGif; tusOf;uscHae&qJjzpfonfh (88) rsKd;qufausmif;om;acgif;aqmif udkatmifxGef;tm;<br />

vnf;aumif;? e,fcsJYqefhusifa&;umvrSonf ,aehppftmPmqefhusifa&;? 'Drdkua&pDa&;wdkufyGJumvtxdwdkif<br />

wkdufyGJtqufqufü usqkH;cJU&aom? udk,fusKd;pGefhtepfemcHcJUMuaom ausmif;om;rsKd;quftoD;oD;tm;<br />

rdrdwdkh ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf - EdkifiHjcm;a&;&maumfrwDrS av;pm;pGm OD;ñTwf*kPfjyK<br />

tyfygonf/<br />

- 16 -<br />

EdkifiHjcm;a&;&maumfrwD<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf<br />

rwfv (9) &uf? 2007 ckESpf


mwdum<br />

yxrwGJ (1903 - 1942)<br />

- aus;Zl;wifvTm (1)<br />

- udkatmifapmOD;\ trSm (5)<br />

- nDawmfaemifawmf <strong>or*¾</strong>ausmif;om;&Jabmftaygif;odkh OD;ñTwfjcif; (7)<br />

- ordkif;a&;oGm;wJU ordkif; (9)<br />

- udkatmifxGef; (pma&;oludk,fa&;tusOf;) (12)<br />

- pma&;ol\ trSm - yxrwJG (13)<br />

- pmtkyfxkwfa0&jcif; trSm (15)<br />

- rmwdum - yxrwGJ (1903-1942) (17-21)<br />

- pma&;ol\ trSm - 'kwd,wJG (23)<br />

- rmwdum - 'kwd,wGJ (1945-1962) (25-32)<br />

tcef; (1) udkvdkeDacwfOD;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;a&;toGif (1903 rS 1906) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1903-ckESpf &Sdcdk;jyóemESifh ausmif;om;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 0dkiftrfbDat (Y.M.B.A) tpausmif;om;u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

tcef; (2) udkvdkeDacwfOD;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;a&;toGif (1918 rS 1921) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

1920 yxrausmif;om;oydwf<br />

(u) aumvdyfoydwfrwdkifrD ausmif;om;rsm;tajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1920 yxrausmif;om;oydwf jzpfay:vm&jcif;taMumif;t&if; . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) oydwftwGufjyifqifMujcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) oydwfarSmufpOfjrifuGif;ESifh ausmif;om;wdkY\ckdifrmaompdwf"gwf . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) pdefayg[kdufpul;ausmif;om;rsm; yg0ifvmjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) rEÅav;NrKdUoydwf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) oydwft&Sdefwufvmjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) awmif;qkdcsufay;ydkYjcif;ESifh ausmif;rwuf&efqHk;jzwfjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) trsKd;om;ausmif;? trsKd;om;aumvdyfwnfaxmifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) 1920 yxrausmif;om;oydwf trsKd;om;a&;atmifjrifrIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- trsKd;om;aumvdyfausmif;rsm;odkY q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;rdefYMum;csuf . . . . . . . . . .<br />

- trsKd;om;ynma&; aumifpDOuú| OD;armifBuD; (trfat) rdefYMum;csuf . . . . . . . . . . . .<br />

(#) trsKd;om;aeYowfrSwfjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (9? 16? 22-34)<br />

tcef; (3) udkvdkeDacwfv,fydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;a&;toGif (1922 rS 1930) ausmif;om;vli,frsm; vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1922-23 wuúodkvfausmif;om;rsm;tajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) vli,frsm;BuD;yGm;a&;toif;ESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) ArmEdkifiHvHk;qdkif&mvli,ftzGJUcsKyfESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) EdkifiHjcm;jzpfpD;u&ufraomufa&;vIHYaqmfrIESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) EdkifiHjcm;jzpft0wftxnfqefYusifa&;ESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 17 -<br />

1<br />

2<br />

4<br />

4<br />

5<br />

8<br />

11<br />

13<br />

14<br />

14<br />

15<br />

16<br />

17<br />

19<br />

20<br />

20<br />

35<br />

35<br />

36<br />

36<br />

36


(p) e,fcsJUtpdk;&qefYusifa&;ESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) wdkYArmtpnf;t½Hk;tp ausmif;om;u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) cGyfa'gif;tp &Jwyfu? wyfrawmftp ausmif;om;u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1925 ckESpf rEÅav;aumvdyfausmif;om;rsm;\ trsKd;om;a&;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (38)<br />

tcef; (4) udkvdkeDacwfv,fydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&; BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1930 rS 1931) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1930 ckESpfESifh ¤if;ESpfrwdkifrD ausmif;om;rsm;tajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />

(c) wuo zGJUpnf;jzpf&eftajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41<br />

(*) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> taqmuftODjzpfay:vmyHk . . . . . . . . . . . . . 42<br />

(C) wuo pwifjzpfay:vmyHk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42<br />

(i) pnf;rsOf;a&;qGJa&;tzGJU\ oabmxm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />

(p) 1931 ck wu<strong>or*¾</strong>Zif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />

(q) 1931 ck aemufydkif; o[m,ESifh pmzwftoif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />

(Z) udkApdefESifh wuúodkvfajrvIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />

(ps) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>vIyf&Sm;rIESifh wdkYArmoDcsif; . . . . . . . . . . . . . 45<br />

(n) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>yxrqHk;Ouú| udkxGef;pdef . . . . . . . . . . . . . . 46<br />

(#) udkxGef;pdefESifh trsKd;om;pdwf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46<br />

(X) udkxGef;pdefESifh wuoa½G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48<br />

(!) 1931-32 wuoyxrOD;qHk;trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50<br />

À wuojzpfajrmufa&; Ouú| OD;ausmfcif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51<br />

À yxrqHk; wuoOuú| OD;xGef;pdef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52<br />

À "gwfyHku@ (42)<br />

tcef; (5) udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1932 rS 1935) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1932-33 wuúodkvfajrvIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53<br />

(c) udkApdefESifh wuúodkvfajrvIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54<br />

- 1932-33 wuotrIaqmiftzJGU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54<br />

(*) 1933-34 wuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54<br />

(C) 1934-35 wuotrIaqmiftzGJUESifh udkausmfNidrf;? udkEk? udkodef;az . . . . . . . . . . 55<br />

(i) 1934-35 wuotrIaqmiftzJGU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55<br />

(p) 1935 ausmif;om; (11)a,muf ausmif;xkwfcH&onfhudpö . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />

À 1931-32 Ouú| OD;bdk;ul; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57<br />

À 1932-33 Ouú| OD;pHazmfatmif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58<br />

À 1933-34 Ouú| OD;odrf;armif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58<br />

À 1934-35 Ouú| OD;zdk;at; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59<br />

tcef; (6) udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1935 rS 1936) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) udkodef;az? q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;ESifh wdkYArmtpnf;t½Hk; . . . . . . . . . . . . . . 60<br />

(c) 1935-36 wuúodkvfausmif;om;rsm;tajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60<br />

- 18 -<br />

37<br />

37<br />

39<br />

39


(*) udkEk? udkatmifqef;? udkausmfNidrf;? ukdodef;az? udktkef;ESifh wuo (1935) . . . . . . . . . .<br />

(C) 1935-36 wuotrIaqmiftzGJUESifh xdkig;OD; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) udkatmifqef;\ ausmif;om;b0 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) <strong>or*¾</strong> (wuo) r*¾Zif; ESpfapmif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) udkatmifqef;? udkndKjrESifh tdk;a0r*¾Zif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) tdk;a0r*¾Zif;yg udkatmifqef;\ t,f'Dwmhtmabmf . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1936 tdk;a0r*¾Zif;yg udkatmifqef;\ ausmif;om;avmu oHk;oyfcsufaqmif;yg; . . . . . .<br />

(n) q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;\ wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ESifh a'gif;tkd;a0r*¾Zif;bGJU tvuFmr*Fvm av;csKd;BuD;<br />

(#) 1936 ‘'kwd,wuúodkvfausmif;om;oydwfjzpfyGm;apaom taMumif;&if;rsm; . . . . . . . . . . . .<br />

(1) udkEka[majymrI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(2) tdk;a0r*¾Zif;ESifh i&JacG;BuD;aqmif;yg; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(3) xdkav;a,mufaMumifh oydwfay:aygufyHk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(4) tdk;a0r*¾Zif;yg i&JacG;BuD;vGwfaeNyDaqmif;yg; *,ufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) oydwfpwifjzpfay:vmjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- udkodef;az\ ewftdk;uGJpmwrf; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) oydwfjrifuGif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) oydwft&Sdefwufvmjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(P) awmif;qdkcsuf (10) csuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(w) 1936 ref;Oypmaumvdyf? udkA[def;ESifh ppfudkif;0kdif;pOfu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(x) oydwfwm;xGufMujcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(') oydwfarSmufaphpyfjcif;ESifh oydwfvSefjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(") 1936 oydwf\tusKd;aus;Zl;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(e) trsKd;om;wuúodkvfjzpfay:vmyHk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(y) trsKd;om;wuúodkvfzGifhyGJ qmOD;oGifrdefYcGef;tESpfcsKyf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(z) 1936 yxrtBudrf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (Auo) nDvmcH . . . . . . . . . . .<br />

(A) e*g;eD pmtkyftoif;tp ausmif;om;u . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(b) AuotzGJU\ r[mAsL[mESifh enf;AsK[m . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1935-36 Ouú| OD;Ek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (82? 87? 91-97)<br />

tcef; (7) udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1937 rS 1938) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) &Srf;-ArmaoG;pnf;a&;tp wuo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1936-37 AuoESifh wuo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) twGif;pnf; (Inner Circle) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) <strong>or*¾</strong>rsm; (Auo? wuo) ESifh ‘wdkYArmtpnf;t½Hk;qufoG,frI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) ‘'kwd,tBudrf Auo nDvmcH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-1) udkA[def;rS udkpdefcdkodkYay;ydkYaompm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-2) ukdatmifqef;rS ukdpdefckdodkYay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-3) ukdatmifqef;rS ukdpdefckdxHay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-4) ukdjrpdefokdY ukdatmifqef;rS ay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-5) ukdjrpdefokdY ukdatmifqef;ay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i-6) ukdjrpdefokdY ukdatmifqef;rS ay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 19 -<br />

61<br />

62<br />

63<br />

63<br />

64<br />

64<br />

65<br />

67<br />

69<br />

69<br />

69<br />

71<br />

71<br />

72<br />

74<br />

77<br />

79<br />

80<br />

81<br />

82<br />

83<br />

83<br />

84<br />

85<br />

86<br />

87<br />

87<br />

89<br />

98<br />

99<br />

100<br />

100<br />

101<br />

101<br />

102<br />

103<br />

104<br />

104<br />

105


(i-7) Auo nDvmcH usif;yjcif; jrifuGif; (arv (9)? (10) &uf 1937) . . . . . . . . . .<br />

- udkA[def;rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) ‘'kwd,tBudrf Auo nDvmcH qHk;jzwfcsufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) 1937-38 wuoESifh AuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) 'kwd,tBudrf ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> uGefz&ifhrS wwd,uGefz&ifhrwdkifrD tpD&ifcHpm<br />

(Z-1) jrbl;aumfrwD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-2) rSwfwrf; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-3) 1937-38 Auo\ vkyfaqmifrIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) wwd,tBudrf AuouGefz&ifhusif;y&ef jyifqifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) Auo wwd,uGefz&ifhodkY zdwfMum;olrsm;pm&if; . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) wwd,tBudrf AuonDvmcHusif;yjcif; jrifuGif; ({NyD 24-25 1938) . . . . . . . .<br />

(X) 1938-39 AuoESifh wuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) ykodrfuGefz&ifhrS aEG&moDpcef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!-1) ZD;csKdifhc&D; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) wwd,tBudrf ykodrfuGefz&ifhwGif Ouú| udkatmifqef; ajymMum;aom tzGifhrdefYcGef; . . . . . .<br />

(P) rsKd;ñGefYr*¾Zif;aqmif;yg;tcsKdU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(P-1) "r®ESifht"r® (a&;ol-okyPÖu) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(P-2) aoG;pnf;Muavmh (a&;ol- &J&Jawmufoef;wif- NrKdUrausmif; &efukef) . . . . . . .<br />

(P-3) qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;ESifh ausmif;om;rsm; (a&;ol- armifA[def;) . . . . . . . .<br />

(w) Auo? wuo OuúX udkatmifqef;\ ausmif;ydwf&ufvkyfief;wm0ef vufrSwfygrl . . .<br />

(x) cGyfa'gif;tvHteDatmufcH? a½T0ga&mifcGyfa'gif;oHk;pGJyHk (1938? twGJtrSwf 1) tkd;a0 . . . .<br />

(') 1938 &efukefwuúodkvftufOya' jyifqifcsuf (rlMurf;) udpö . . . . . . . . . . . . .<br />

(") wuúodkvfOya'Murf;udk tb,faMumifh pGefYy,fvdkuf&oenf; . . . . . . . . . . . . . .<br />

("-1) pufwifbm (5) &ufaeY owif;pmrsm;wGif Ouú| ukdatmifqef;\ rsKd;cspftrwfwkdYtm;<br />

wkdufwGef;EId;aqmfcsuf<br />

("-2) AuoESifh wuo trIaqmifwkdY\ jyefwrf;rS aumufEkwfcsuf . . . . . . . . . . . . .<br />

("-3) 1938 ck? pufwifbmv? (6) &ufaeY wuúodkvf<strong>or*¾</strong>"r®m½kHwGif usif;yaom ausmif;om;rsm;<br />

tpnf;ta0;wGif Ouú| udkatmifqef;ajymaom rdefYcGef;<br />

("-4) Auo taxGaxGtwGif;a&;rSL; ukdA[def;\ xkwfjyefaMunmcsuf . . . . . . . . . . . .<br />

À 1936-37 Ouú| OD;&m&Spf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1937-38 Ouú| OD;b*srf; (yk*H) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1938-39 Ouú| AdkvfcsKyfatmifqef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (100? 129)<br />

tcef; (8) udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1938 rS 1939) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) &efukefwuúokdvf ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo) zGJUpnf;yHkpnf;rsOf; . . . . . . . . . . . 154<br />

(c) 1939-40 AuoESifh wuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 170<br />

(*) yxrtBudrfausmif;om;vTwfawmftwGuf jyifqifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . 170<br />

(C) yxrtBudrfausmif;om;vTwfawmf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171<br />

- udkA[def;rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172<br />

(i) 1300 jynfhta&;awmfyHkESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176<br />

(p) wwd,ausmif;om;oydwftwGuf jyifqifMujcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179<br />

- 20 -<br />

106<br />

106<br />

109<br />

109<br />

110<br />

110<br />

111<br />

119<br />

121<br />

122<br />

124<br />

126<br />

127<br />

128<br />

128<br />

139<br />

139<br />

141<br />

142<br />

144<br />

144<br />

144<br />

147<br />

147<br />

147<br />

148<br />

149<br />

151<br />

152<br />

153


(q) yxre,fcsJUtmPmzDqefrI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) wwd,ausmif;om;oydwfBuD; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) wwd,ausmif;om;oydwf*,uf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) udkatmifausmfpmay . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) udkatmifausmfpsmye . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- AdkvfatmifausmfewfoH (rif;ok0Pf) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) 'kdYausmif;om;oDcsif; ESpfyk'f . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) ref;tmZmenf (17) OD; ta&;awmfyHk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) ref;tmZmenf (17) OD; psmyetcrf;tem; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- armfuGef;0ifoDcsif;. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- rEÅav;acgif;aqmif udkarmifudkrdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- AuoOuú|rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(P) tmZmenfrsm;aeY t"d|mefjyKpmwrf; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1938-39 Ouú| OD;A[def; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1939-40 Ouú| a'gufwmvSa½T (tmPm&Sif) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (178? 184? 186? 193? 199? 200? 212-221)<br />

À twGif;0ef½Hk;ü jzpfyGg;cJhaom t"du½kPf;ESihf ywfoufí pHkprf;a&;aumfrwD tpD&ifcHpm (0-41)<br />

tcef; (9) udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif (1939 rS 1940) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1300 jynfh taxGaxGoydwfaemufydkif;umv . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 264<br />

(c) udkatmifausmfusqHk;NyD;aemuf ausmif;om;oydwf t&Sdefjrifhwufjcif;ESifh taxGaxGoydwf . . . 265<br />

(*) 'kwd,tBudrf ausmif;om;vTwfawmf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266<br />

(C) ausmif;om;rsm;tpmiwfcHqE´jyjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 266<br />

(i) qifhqdkjcif;ESpf&yf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 267<br />

(p) a'gufwmbarmfjyKwfusjcif;ESifh ausmif;om;rsm;aphpyfjcif; . . . . . . . . . . . . . . . 268<br />

(q) ausmif;om;rsm; ESpftkyfpkuGJjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270<br />

(Z) wwd,tBudrf ausmif;om;vTwfawmf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271<br />

(ps) 'kwd,urÇmppfrwdkifrD ausmif;om;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 272<br />

(n) oHrPdwyfrsm;zGJUpnf;jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273<br />

(#) oHrPdtzGJUBuD; trdefYtrSwf (1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273<br />

(X) oHrPdtzGJUBuD; trdefYtrSwf (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 278<br />

(!) oHrPdtzGJUBuD; trdefYtrSwf (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283<br />

(¡) oHrPdtzGJUBuD; trdefYtrSwf (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 290<br />

(P) ajratmufvIyf&Sm;rIESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291<br />

(w) 'kwd,tBudrfausmif;om;rsm;uGefz&ifhaMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292<br />

(x) udkA[def;ESifh ta&;awmfyHkpmapmif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292<br />

(') AuoESpf0uftpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293<br />

(") wuúodkvftufOya' tqifhqifhjyifqifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296<br />

À 1940-41 Ouú| OD;AaqG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299<br />

À 1941-42 Ouú| OD;vSarmif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 300<br />

À "gwfyHku@ (268? 293)<br />

- 21 -<br />

181<br />

183<br />

187<br />

191<br />

192<br />

194<br />

195<br />

196<br />

203<br />

203<br />

205<br />

206<br />

207<br />

210<br />

211


33 YEARS<br />

MY BIRTHDAY<br />

REMEMBERING<br />

ordkif;onf<br />

vufawGY tawGYtMuHK<br />

jzpfonf/


uRefawmf 'kwd,wGJ (1945-62) ckESpftxd a&;om;&mwGif vrf;aMumif;wckay:wGifom<br />

a&G;cs,fa&;om;cJUygonf/ xdkacwfu&SdcJUaom tpdk;&rsm; (zqyv) (tdrfapmifUtpdk;&) (yxptpdk;&) wdkhESifU<br />

twdkuftcHtzJGYtpnf;rsm; (ArmjynfuGefjrLepfygwD) (tvHeDuGefjrLepfygwD) (yrnw) ponfwdkhESifh ausmif;om;<br />

rsm; qufpyfrSlrsm;udk ra&;om;rdap&ef txl;owdxm;cJUonf/ zqyvtpdk;& rSm;onf? rSefonf/ tdrfapmifhtpdk;&<br />

rSm;onf? rSefonf/ yxptpdk;& rSm;onf? rSefonf/ ArmjynfuGefjrLepfygwD rSm;onf? rSefonf/ qdk&S,fvpfygwD<br />

rSm;onf? rSefonf ponfwdkhudka&;om;xm;onf r[kwfyg/ qdk&S,fvpf0g'? uGefjrLepf0g'? t&if;&Sif0g'<br />

aumif;onf? qdk;onfwdkhudkvnf; a0zefa&;om;xm;onf r[kwfyg/<br />

xdktcsdefumvu jzpfay:aeaom ausmif;om;trsm;pk\ qE´ESifUwxyfwnf;? teD;pyfqHk;jzpfonfU<br />

ausmif;om;vSKyf&Sm;rIudkom &SmazGBudK;yrf;a&;om; xm;jcif;jzpfygonf/ ausmif;om;qdkonfrSm rnfonfUacwf<br />

tcsdefwGif&Sd&Sd? rnfonfUacwf tcsdefwGifMunfUMunfU ½dk;om;pGm trSeftwdkif; jrifrIrsm;udkom azmfxkwfzGifU[<br />

vIyf&Sm;rI jyKvkyfMuygonf/ xdktcsdefu tpdk;&ESifU oabmxm;wdkufqdkifonfvnf; &Sdrnf? rwdkufqdkifonfvnf;<br />

&Sdrnf/ ausmif;om;wdkh\tcGifUta&;udk umuG,f&mü ¤if;tpdk;&ESifU oabmxm;rwdkufqdkif&mwGif ¤if;ausmif;om;<br />

vIyf&Sm;rIrsm; jzpfay:vmonf/ jynfolvlxk\toHrsm; om;orD;rsm;jzpfaom ausmif;om;rsm;tay: yJUwif½dkufcwf<br />

vmaomtcg ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm; ydkrdkjyif;xefvmrnfom jzpfonf/ xdkhaMumifU uRefawmfonf xdkvrf;aMumif;<br />

rsKd;udkom a&G;cs,fa&;om;xm;ygonf/<br />

xkdpmtkyfjzifU 'Drdkua&pDESifUvltcGifha&; wdkufyGJtqifUqifUwGif usqHk;oGm;olrsm;tm;vnf;aumif;?<br />

yg0ifvIyf&Sm;cJUolrsm;tm;vnf;aumif;? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkBuD;twGif;ü (3) ESpft&G,f cav;i,frStp<br />

touf (100) ausmf tzdk;tzGm;rsm;tqHk; ¤if;wdkhyg0ifvIyf&Sm;rIudkvnf;aumif;? &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkBuD;<br />

tm;vnf;aumif;? uRefawmfeJhtwl axmiftwGif;ü opöm&SdpGmaexdkifcJUNyD; axmifwGif;wdkufyGJrsm;tm; opöm&SdpGm<br />

yg0ifcJUolrsm;tm;vnf;aumif;? 1988 rS 1990 txd uRefawmfyg0ifvIyf&Sm;cJUaom &efukefpufrIwuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? ausmufwHwm;NrdKYe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>? 'Drdku&ufwpfausmif;om;vli,frsm;tiftm;pk<br />

(&efukefwdkif;)? ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf (atmufArmjynf)? ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf (ArmEdkifiH)? trsKd;om;'Drkdua&pDawmfvSefa&;wyfaygif;pk (NDRF) wdkhtm; *kPfjyKOD;ñTwf<br />

vdkufygonf/<br />

uRefawmftm; i,fpOfuyifavUvm&ef EdkifiHa&;pmayESifU rSwfwrf;rSwf&mrsm; ay;cJUaom bBuD;t&if;<br />

ocifa


DEDICATION TO<br />

MY FATHER<br />

AND MOTHER WHO HAVE<br />

HELPED ME BECAUSE<br />

EVERYTHING I CAN BE,<br />

I CAN DO. THANKS.


mwdum<br />

'kwd,wGJ (1945 - 1962)<br />

tcef; (10) vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1945 rS 1947) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1945 Mo*kwfvrS atmufwkdbmv ta&;ay:wuúokdvf oifwef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- ,m,D wuotrIaqmifaumfrwD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(u-1) 1945-46 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1946-47 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-1) wuo 1946-47 \ vkyfaqmifrIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-2) wuo pnf;rsOf;jyifqifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-3) 1946-47ckESpf ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) AuoESifh wuo yl;aygif;xm;aom ArmEkdifiHvkH;qkdif&moydwfaumifpD (1947) . . . . . . . . . . .<br />

(C) ta&G;cH&aom Auo trIaqmiftzGJU ( 1946-47) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C-1) Auo nDvmcH (1946-47) rS awmif;qdkcsufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) oxkHrD;yGm; eH&Huyfpmapmif (1946-47) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) oxkHrD;yGm; qkwfjzJcH&jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) oHrPdwyfESifh ausmif;om;wyfOD; (1947) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) twGif;0ef½kH;0kdif;pOfu (1947) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) AuoESifh ausmif;om;wyfOD; nDvmcH (1947) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) trsKd;orD;XmetwGuf ñTefMum;vTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1945-46 Ouú| OD;oef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1946-47 Ouú| OD;oef;armif (ol&d,) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (313)<br />

tcef; (11) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif (1948 rS 1949)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1947-48 AuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1947-48 ynmoifESpf a[majymyGJrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) 1948-49 Auo tvkyftrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) 1947-48 wuotrIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C-1) 1947-48 wuotrIaqmiftzGJU vkyfaqmifcsufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C-2) 1947-48 tdk;a0r*¾Zif;yg uAsm? aqmif;yg;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- acwfqef; (ndK0if;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- &JabmfcsD;usL;ygonf (0if;OD;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- urÇmhausmif;om;tzJGUtpnf;rsm; (armifarmifausmf) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- cGyfa'gif; (rif;ndKOD;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) 1948-49 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) 1948-49 &uo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) &efukeftpkd;&acwf wuúokdvftajcaeESifh vlrsKd;a&;jyóem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) 1948 taqmiftajctae . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1948 ausmif;om;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1947-48 Ouú| OD;pdefvS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 25 -<br />

302<br />

302<br />

302<br />

303<br />

303<br />

304<br />

304<br />

305<br />

306<br />

306<br />

307<br />

308<br />

309<br />

309<br />

309<br />

310<br />

311<br />

312<br />

314<br />

314<br />

315<br />

315<br />

315<br />

316<br />

316<br />

316<br />

317<br />

319<br />

320<br />

320<br />

320<br />

321<br />

322<br />

324


À 1948-49 Ouú| OD;&efa0; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

tcef; (12) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1949 rS 1950)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) &efukefc½kdifausmif;om;rsm; pnf;½kH;a&; jyóem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) &uo pnf;½kH;a&;aumfrwD (1949) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) axmiftwGif;rS 0ufom;ykyfta&;tcif;ESifh tjyifrSausmif;om;rsm;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . .<br />

(C) 1949 ckESpf &uoukd w&m;0ifzGJUpnf;jcif;ESihf trsKd;om;aeYusif;yjcif; . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) 1949-50 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) ausmif;om;aeYusif;yjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) Aef;armfausmif;om; ajcmufOD;udpö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) urÇmhjidrf;csrf;a&; qE´jyvufrSwfaumufcHjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) wuúokdvfnaeoifwef; zGifhvSpfcJhjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) 1949 ausmif;om;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) 1949 tkd;a0r*¾Zif;yg uAsm? aqmif;yg; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- cGyfa'gif; (a0vif;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- <strong>or*¾</strong> (udkudkav;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) 1945 rS 1949 xd Auo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1949-50 Ouú| a'gufwmarmifarmifausmf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

tcef; (13) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;ESifh trsKdom;a&;toGif (1950 rS 1951) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) pifjydKif &uorsm; zGJUpnf;&ef MudK;yrf;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) &uo jyefvnfzGJUpnf;jcif; (1950-51) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-1) 1950 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-2) 1950-51 wuo trIaqmiftzJGU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) vufoD;xkd;? oHwkwf½kdufESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) wuotrIaqmifwpfzGJUvkH; jyKwfusjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) wuo a½G;aumufyGJ topfjyKvkyfjcif; (1950) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) Auo jyefvnfzGJUpnf;a&; pnf;½kH;a&;aumfrwD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) ukdk&D;,m;ppfyGJESifh wuúokdvfausmif;om;tiftm;pktay: *,uf½kdufrI wkd;wuftiftm;pkay:vmjcif;<br />

- Stop! Ye Koreans, Yet There Is Hope . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) wuo tvkyftpnf;ta0;? oefY&Sif;trIaqmifrsm;ESifh wkd;wuftiftm;pk . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1950-51 wuo tpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1950-51 Ouú| OD;udkudkav; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

tcef; (14) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&; Nidrf;csrf;a&;ESifh trsdK;om;a&;toGif (1951 rS 1952) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) Auorsm;tzGJUcsKyf ay:aygufvmjcif; (1951-52) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 347<br />

(c) Auorsm;tzGJUcsKyfESifh AuotzJGUtrIaqmifrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348<br />

(c-1) wdk;wufwdkY\ Auorsm;tzGJUcsKyf (A.B.F.S.U) trIaqmifrsm;rSm . . . . . . . . . . . . . . 348<br />

- 26 -<br />

325<br />

326<br />

326<br />

327<br />

327<br />

328<br />

328<br />

329<br />

329<br />

329<br />

329<br />

330<br />

330<br />

330<br />

331<br />

332<br />

333<br />

334<br />

334<br />

334<br />

335<br />

337<br />

337<br />

338<br />

338<br />

339<br />

340<br />

341<br />

346


(c-2) 1951-52 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-3) oefY½Sif; AuotrIaqmiftzGJUrsm; (A.B.S.U) 1951-52 . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) Auorsm;tzGJUcsKyf vkyfaqmifcsufrSm;,Gif;rIrsm; ( 1951-52 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) Auorsm;tzGJUcsKyfESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) 1952 tkd;a0r*¾Zif;yg q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;\ uAsm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) 1951-52 wuo tpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcH ( 1952-53 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) Auorsm;tzGJUcsKyf tvkyftrIaqmiftzGJU (aysmuf)<br />

(ps) wuowGif wkd;wufwkdY ta½G;cH&jcif; ( 1952-53 ) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) 1952-53 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) 1952 tkd;a0r*¾Zif;yg uAsm? aqmif;yg; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- ausmif;om;ta&;awmfyHk (ukdb[def;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- urÇmYausmif;om;tzJGUcsKyf (udkvS0if;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- ppfudkrkef;onf (rif;vSñGefYMuL;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1951-52 Ouú| OD;pdefbef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (349? 351? 357)<br />

tcef; (15) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1952 rS 1953)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 'Dtufpftkd arG;zGm;jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1952-53 ynmoifESpf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) 1952 ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;wkdufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) 1952 Zlvkdifv ausmif;aqmifvufcHa&;wkdufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) 1953-54 wuoa&G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) a½G;aumufyGJaeYjrifuGif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) ref;wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>tajctaeESihf zqyv qkd&S,fvpfwkdY\ tMuH,kwf . . . . . . . .<br />

(Z) yJhwif½kdufcwfoHrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(1) o[m,ESifU pmzwftoif;aygif;pHk\ arwåm&yfcHcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(2) ausmif;om;xktpnf;ta0;yGJjzpfajrmufa&;aumfrwD xkwfjyefaMunmcsuftrSwf (1) . . . . . .<br />

(3) w&m;rQwaom a½G;aumufyGJ jzpfajrmufa&;twGuf n§dEIdif;MupdkY . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(4) &efukefwuúodkvf wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1953 atmufwkdbmta&;tcif; jzpfay:ykH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) 1953 atmufwkdbmta&;awmfyHk jzpfyGm;jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) ausmif;xJodkY0ifpD;jcif;ESihf t&Sdefjr§ifhwufjcif; vlzrf;yGJrsm;usif;yjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#-1) atmufwkdbmv (2) &ufaeY &efukefwuúokdvfe,fajrü xkwfjyefcJhaomyk'fr ( 144 ) . . .<br />

(#-2) tif;0wHcg;rS aoG;pufrsm;odkY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) Ekd0ifbmausmif;zGifhcsdef ausmif;xkwfyGJESifh wkdufyGJt&SdefjrifhykH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) rEÅav;wuúodkvf ausmif;om;rsm;wdkufyJG . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) atmufwkdbmom;orD;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(P) trskKd;om;aeY usif;yjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(w) w&m;½kH;wGif &ifqkdifa&;udpö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(x) 1952-53 wuo ESpfywfvnftpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 27 -<br />

348<br />

348<br />

349<br />

350<br />

350<br />

352<br />

357<br />

358<br />

358<br />

358<br />

359<br />

359<br />

363<br />

366<br />

370<br />

371<br />

371<br />

372<br />

373<br />

373<br />

374<br />

376<br />

377<br />

378<br />

379<br />

380<br />

381<br />

382<br />

387<br />

396<br />

397<br />

398<br />

403<br />

407<br />

409<br />

410<br />

410<br />

410


À 1952-53 Ouú| OD;udkudkBuD; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ -<br />

(392? 393? 394? 396? 399? 400? 401? 402? 403? 405-406? 408? 416? 419-425)<br />

tcef; (16) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1954 rS 1955) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 426<br />

(c) 1954-55 Auorsm;tzGJUcsKyf trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 427<br />

(*) Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHwGif wifoGif;aom tpD&ifcHpmrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 428<br />

(C) ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;rsm; ausmif;jyef0ifa&;aumfrwDrS &efukefwuúokdvfaumifpDokdY 433<br />

ay;ykdYaompm<br />

(i) &efukefwuúokdvf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435<br />

À "gwfyHku@ - wwd,tBudrf Auorsm;tzJGUcsKyf nDvmcHBuD; - (439-442)<br />

À "gwfyHku@ - ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;wGif yg0ifvIyf&Sm;cJholrsm; - (443-446)<br />

tcef; (17) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1954 rS 1955)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1954-55 wuoa½G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1954-55 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) wuo aiG&wkobif . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) pwkw¬tMudrf ausmif;q&mrsm;toif; (&efukef) ESpfywfvnfnDvmcH . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong>aeY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) oHk;cgus ausmif;xkwfpepfjyóem . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) &efukefwuúodkvf ausmif;om;ppftiftm;pk (S.O.F) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) [,f&Dwefta&;awmfykHESihf uefYuGufyGJrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-1) <strong>or*¾</strong> (3) ck yl;wGJaMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-2) Auorsm;tzGJYcsKyf ñTefMum;vTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-3) EdkifiHawmf0efBuD;csKyfxHay;pm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-4) ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwD aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-5) ta&;awmfyHkaumfrwD aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z-6) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmftpdk;&? jynfxJa&;0efBuD;Xme trIwGJtrSwf (156-[p) (56)<br />

aumufEkwfcsuf<br />

(Z-7) t"d|mefpmwrf; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) wuo\ ausmif;om;tcGifhta&; awmif;qkdcsufrsm;. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) 34 Mudrfajrmuf trsKd;om;aeYtwGuf Auorsm;tzGJUcsKyf\tqkdrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) 35 Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeYtqkdrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) Auorsm;tzGJUcsKyf pwkw¬tMudrfnDvmcH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) taxGaxGtwGif;a&;rSL; ukdaZmf0if; (Auorsm;tzGGJUcsKyf) wifoGif;aom tpD&ifcHpm . . . . . . . .<br />

(¡) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU\ tpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1954-55 Ouú| OD;wifxGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 28 -<br />

419<br />

447<br />

447<br />

448<br />

448<br />

448<br />

448<br />

453<br />

454<br />

455<br />

455<br />

456<br />

457<br />

457<br />

459<br />

460<br />

461<br />

467<br />

468<br />

471<br />

471<br />

474<br />

481


tcef; (18) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&;ESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif (1955 rS 1956)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) ausmif;jyefvnf0ifcGifh&a&;vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) wuoa&G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) 1955-56 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) wuo OuúXopf udkwifxGef; usrf;opömusdefqkdyGJ (1955-56) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) urÇmYausmif;om;aeY . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) 1955-56 ausmif;om;vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) ukdvS0if;ESifh ukdbaumif;aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) yxrtMudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkH awGUqHkaqG;aEG;yGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 'kwd,tMudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkH awGUqHkaqG;aEG;yGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- jynfwGif;ppf&yfpJa&; yefMum;vTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- wuúodkvfESifUaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJtqdkrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) ukdwifat;udpö uefYuGufvTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) 1955-56 wuo tpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1954-55 Ouú| OD;wifxGef; (ewfarmuf) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (505)<br />

tcef; (19) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&;? ausmif;om;xktcGifhta&; Nidrf;csrf;a&;ESifh trsdK;om;a&;toGif (1956 rS 1957)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) wwd,tMudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkHaqG;aEG;yGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) 1956-57 wuo trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) rjyD;jywfao;aom oHk;cgusausmif;xkwfpepfwkdufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; zsufodrf;a&;ESifh ywfoufaom ynma&;0efMuD;Xme\ trdefYjyefwrf; . . .<br />

(i) 1956 ck? atmufwkdbm 16 &uf? n 8 em&D ocifwif\ rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) ausmif;omrsm;0efcH*wdvTmyHkpH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) AkdvfcsKyfatmifqef; ausmif;om;b0a&;cJhaomaqmif;yg; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) 1956-57 tkd;a0r*¾Zif;yg uAsmrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) wuo tvkyftpnf;ta0;ü awGU&Sd&aom jyóemrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(n) &JacgifudkarG;zGm;jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) 1956-57 wuo 0g'ESifhvkyfief;pOf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(X) wuu Ouú|opf podef;[ef usrf;opömusdefqdkyJGtcrf;tem;rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) wuo aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) 1956-57 wuotpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1956-57 Ouú| OD;podef;[ef . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (507? 530-531)<br />

tcef; (20) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1957 rS 1958) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1957-58 wuoa&G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 532<br />

(c) wuo trIaqmiftzGJU (1957-58) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533<br />

- 29 -<br />

482<br />

482<br />

482<br />

483<br />

484<br />

485<br />

486<br />

489<br />

490<br />

490<br />

491<br />

496<br />

497<br />

504<br />

506<br />

506<br />

507<br />

507<br />

508<br />

510<br />

510<br />

512<br />

514<br />

516<br />

516<br />

519<br />

521<br />

524<br />

531


(*) wuo ukdpkd;odef; usrf;opömudsefqkdyGJtcrf;tem; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) 1957-58 wuo vIyf½Sm;rIESifh pwkw¬tBudrf wuúokdvfESifhaumvdyfaygif;pkHaqG;aEG;yGJMuD; . . .<br />

(i) rEÅav;wuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> vIyf½Sm;rIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf yÍörtBudrfajrmuf jynfvHk;uRwfnDvmcHBuD;rS<br />

qHk;jzwftwnfjyK awmif;qdkcsufrsm;<br />

(q) 1958 OD;EkESifh ausmif;om;qufqHa&; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) Ek-wif^aqGNidrf;tuJGtjyJESifh <strong>or*¾</strong>rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(ps) 1958 ck? 'DZifbmv (2) &ufaeY bGJUESif;obifcef;rü rdefYMum;aom wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf<br />

0efMuD;csKyf AdkvfcsKyfae0if;\ rdefYcGef;tESpfcsKyf<br />

(n) 1957-58 tkd;a0r*¾Zif;yg aqmif;yg; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- wuúodkvfe,fajrrS ajcukwfpcef; (armifoD[) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(#) ausmif;om;rsm;OD;pD;usif;yonfh 38 Mudrfajrmuf trsKd;om;atmifyJGaeY csDwuf&efEId;aqmfpm . . .<br />

(X) oD;jcm;rEÅav;wuúokdvf txdrf;trSwfyGJawmf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(!) 1957-58 wuotpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(¡) pmMunfhwdkufvkyfief;XmetpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À 1957-58 Ouú| OD;pdk;odef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (532? 547? 564-568)<br />

tcef; (21) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&;ESifh trsKd;om;a&;toGif (1958 rS 1959) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ . . . . . . . . . . . . 569<br />

- 'k-0efBuD;csKyfocifwifo0PfvTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 570<br />

- ynma&;0efBuD; OD;ausmfZH\rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 571<br />

- ynmrif;BuD; pnfola'gufwmOD;b\rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 573<br />

- A[dkjyifqifa&;aumfrwD obmywd wuoOuú| udkpdk;odef;\rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . 574<br />

- ESD;aESmzvS,fyGJwGif wifjycJhaompmwrf;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576<br />

- ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJjzpfajrmufa&;twGuf wuo\wifjycsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . 577<br />

- ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ ay:aygufvmyHkESifhtajccHoabmxm; taxGaxGtpD&ifcHpm 581<br />

- A[dkjyifqifa&;aumfrwD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 582<br />

- ynma&;vGwfvyfcGifhpmwrf; (aumfr½Sif) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 585<br />

- jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJrS xkwfjyefaMunmcsuf 588<br />

(c) EdkifiHjcm;c&D;pOfrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 591<br />

(*) 1958-59 ck wuoa&G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 592<br />

(C) yÍörtBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 592<br />

(i) cGJxGufcGifhESifh ½Srf;ausmif;om;rsm;aMunmcsuf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 594<br />

(p) wuúodkvftufOya'udkjyifqifa&;ESifh ausmif;om;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 597<br />

À OD;cifarmiftkef; (1958-59) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 598<br />

À "gwfyHku@ (569? 582? 591? 599-601)<br />

tcef; (22) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(1959 rS 1960) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1959-60 wuoa½G;aumufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- 30 -<br />

533<br />

534<br />

542<br />

543<br />

546<br />

546<br />

548<br />

548<br />

548<br />

550<br />

551<br />

552<br />

562<br />

564<br />

602


(c) tdk;a0r*¾Zif;rS ay;tyfaom0efcHcsufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) rGefjynfe,fazmfxkwfa&;twGuf &efukefwuúodkvfrGefausmif;om;rsm; oabmxm; . . . . . . . . .<br />

(C) jrefrm&mZ0ifta&; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) wuo? Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYOD;pD;usif;yaom ausmif;om;xktpnf;ta0;tqdkrsm; . .<br />

(p) q|rtBudrfajrmuf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf nDvmcH . . . . . . . . . . . .<br />

- q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;\ o0PfvTm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- obmywd udkaZmf0if;rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1959-60 trIaqmiftzGJUtpD&ifcHpm . . . . . . . . . . .<br />

À OD;vSwif (1959-60) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (630)<br />

À "gwfyHku@ - AdkvfcsKyfBuD;tpdk;&acwf wuo (17) vc&D; (631-641)<br />

tcef; (23) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&;ESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif (1960 rS 1961)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1960-61 &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (1960-61) Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJ . . . . . . . . .<br />

(*) 1960-61 ck ausmif;om;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-1) aemufqufwGJpmar;yGJudpö . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-2) tar&duefoH½Hk;qE´jyyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-3) ygarmu©csKyftm; qefYusifrI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-4) ref;aq;ausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-5) [oFmwausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-6) ref;ausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-7) wef;cGJwef;cs&yfqdkif;ypfa&; ausmif;om;xkqE´jyyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*-8) udkvdkeDpHepfqefYusifa&;aeYvIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) &efukefwuúodkvf vlrsKd;pkausmif;om;rsm;tzGJUcsKyf (1960-61) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- jyifqifa&;aumfrwD Ouú| apmatrdk;vdk rdefYcGef; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- ausmif;om;vIyf&Sm;rIwGifyg0ifcJhaom vlrsKd;pkausmif;om;acgif;aqmifrsm; . . . . . . . . . . . .<br />

(i) 1960-61 &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À OD;wifat; (1960-61) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (666)<br />

tcef; (24) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&;ESifh ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif (1961 rS 1962)<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1961-62). . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) uarmufurynma&;wdkufyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-1) jzpfay:vmyHk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-2) vIyf½Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-3) yxptpdk;&wkefYjyefrI? ausmif;om;wefjyefvIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-4) yHkpHajymif;vJjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c-5) uarmufurynma&; wdkufyGJumvwGifusif;yaom Auorsm;tzJGUcsKyfuGefz&ifh . . . . . .<br />

- 31 -<br />

603<br />

604<br />

605<br />

605<br />

606<br />

606<br />

606<br />

611<br />

629<br />

642<br />

642<br />

645<br />

645<br />

645<br />

645<br />

647<br />

647<br />

648<br />

648<br />

648<br />

648<br />

649<br />

651<br />

652<br />

666<br />

667<br />

667<br />

667<br />

668<br />

668<br />

670<br />

671


(c-6) ig;c½dkifqE´jyyGJ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) wuúodkvftwGif;rS *,ufrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) rEÅav;vIyf&Sm;rI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) wyfOD;wdkY rlrrSefrIrsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À OD;AaqGav; (1961-62) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (671? 673)<br />

tcef; (25) Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&;ESifh ppftmPm&Sifqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif (1962) ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHkBuD; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(c) jzpfay:vmyHk tajccHtaMumif;t&if;rsm; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(*) rjzpfyGm;rD ausmif;om;rsm;rauseyfrIrsm; (arv 9 &uf xkwfjyefcsuf) . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(C) wuúodkvfaumifpDukd zsufodrf;jcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- zsufodrf;cH wuúodkvfaumifpDtzJGU 1961-62 ynmoifESpf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- wuúodkvfaumifpDudk jyefvnfzJGUpnf;jcif; trdefYtrSwf (30) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(i) Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHkpwifjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(p) tMurf;zdESdyfrIpwifNyD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(q) aoqHk;ol? 'Pf&m&ol? aysmufqHk;ol? zrf;qD;cH&olrsm;pm&if; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

(Z) wuotaqmiftODBuD; NzdKcGJjcif; . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

- a'gif;&moDjynfawmfvSefa&; (atmifxGef;) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|rsm; (1930-1962) . . . . . . . . . . . . . . .<br />

À "gwfyHku@ (683? 685? 686? 689-690? 690? 696)<br />

aemufqufwJG - All Burma Student's Conference (1936) (1)<br />

aemufqufwJG (24) ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ tkyfcsKyfa&; - pnf;rsOf;Oya' (2-13)<br />

aemufqufwJG (26) INTERNATIONAL UNION OF STUDENTS (14)<br />

aemufqufwJG (28) tqifhtrsKd;rsKd;½Sdaom AuotzGJUrsm;\ Ouú|pm&if; (1945-1958) (15)<br />

aemufqufwJG (30) Auorsm;tzGJYcsKyf zGJUpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya' (1960? atmufwdkbm) (16-27)<br />

aemufqufwJG (30) t"dywdrsm;? tkyfcsKyfa&;t&m&Sdrsm;? armfuGef;xdef;rsm; (1920-62) (27-28)<br />

aemufqufwGJ (31) ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> ('Dtufpftdk) (29-43)<br />

zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkpnf;rsOf;Oya'<br />

À ordkif;0ifpm½Gufpmwrf;rsm; - ( 1 - 107 )<br />

À rSDjirf;pmtkyfrsm; - ( u - i )<br />

- 32 -<br />

672<br />

674<br />

674<br />

675<br />

676<br />

677<br />

677<br />

679<br />

680<br />

680<br />

681<br />

682<br />

684<br />

686<br />

688<br />

691<br />

697


yxrwGJ<br />

(1903 - 1942)


jzwfoef;rIrsm;ay:wGif<br />

pdwf&SnfpGmjzifU<br />

tbufbufu<br />

tm;ay;ulnDcJUaom<br />

]rr (EG,f)} tm;<br />

txl;aus;Zl;wifrIjzifU


udkvdkeDacwfOD; - 1903 rS 1906 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

tcef; (1)<br />

udkvdkeDacwfOD;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;a&;toGif ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1903 rS 1906)<br />

usaemfwdkY ausmif;om;vIyf½Sm;rIordkif;udk e,fcsJUqefYusifa&;? trsdK;om;a&;wdkufyGJwcktjzpf avhvmMunfhrnfqdkvQif-<br />

NAdwdoQe,fcsJUonf 1885? Ekd0ifbmv (29) &ufaeY Armbk&ifoDaygrif;udk zrf;qD;í rEÅav;aejynfawmfudk<br />

odrf;ydkufcJhNyD;aemuf? 1886 ck? Zefe0g&Dv (1) &ufaeYwGif ArmEkdifiHudk NAdwdoQtifyg,mtwGif; vufatmufoGwfoGif;í<br />

udkvdkeDtjzpf owfrSwftkyfcsKyfonfh tcsdefrSpí wdkif;&if;om;vufeufudkif tiftm;pkrsm;onf rdrdwdkY xrf;aqmifEdkifonfh<br />

twdkif;twmjzifh qefYusifwdkufyGJ0ifcJhMuonf/ xdkodkY qefYusifrIaMumifh NAdwdoQwdkYonf (15) ESpfausmf ArmEkdifiH<br />

tkyfcsKyfa&;udk aumif;rGefEkdifeif;pGm rtkyfcsKyfEkdifcJhay/ xdkodkYqefYusifrIrsm;? ckcHrIrsm;? rauseyfrIrsm;? olYuRefrcHvdkaom<br />

ZmwdaoG;? Zmwdrmef wuf


2<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

awG rsufESmjzKtpdk;&eJY t&m½SdawGudk ½Sdcdk;&r,fwJhvm;? olwdkYu bmawGrdkYvJ? 'dkYvlrsKd;udk wrifzdESdyfcsKyfcs,fxm;wJh<br />

e,fcsJUawGbJ? 'gudk 'dkYu bmjzpfvdkY ½Sdcdk;&rSmvJ/}}<br />

(pum;csyf/ / xdkacwfu q&mrsm;? ynma&;XmerS t&m½Sdrsm; tm;vHk;onf t*FvdyfvlrsKd;rsm;ESifh tdE´d,vlrsKd;<br />

rsm;rSm tm;vHk;eD;yg; jzpfMuonf/)<br />

]][dk;wkef;u q&mawGudk wynfhausmif;om;awGu ½Sdcdk;Muw,f/ bmjzpfvdkY ½Sdcdk;&ovJqkdawmh q&mawGu<br />

tJ'Dtcsdefwkef;u wynfhawGudk ynmvnf;oifay;&w,f? aemufqHk; orD;yg ay;Muw,fuG? 'Dawmh [kdwkef;u q&m<br />

awGu wu,fh aus;Zl;½SifawG? tckacwfu wynfhausmif;om;awGqDu aiGn§pf,lMuw,f/ aiG&rS ynmoifay;Mu<br />

w,f? tck q&mu ausmif;om;awG&JU taptyg;yJ? 'gaMumifh r½Sdcdk;xdkufbl;uG}}<br />

a½SUaeav; OD;yk\ ajymcsufudk aumvdyfausmif;om;BuD;rsm;u [kdufpul;ausmif;om;rsm;tm; jyefajymjyí<br />

½Sdcdk;trdefUudk uefYuGufMu&ef vIHUaqmfay;onf/ xdktcge*dku rausreyfjzpfaeaom ausmif;om;rsm;onf wd&pämefO,smOf<br />

(,cifu wd&pämefO,smOfrSm AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;? ,ck &efukefaq;½HkBuD;ae&mwGif jzpfonf) wGif pka0;í aqG;aEG;<br />

Muonf/ xdktpnf;ta0;rS-<br />

]]&efukef[dkufpul;ausmif;om;rsm;onf ynm0ef rpöwmaumh\ trdefYtwdkif; q&mrsm;ESihf ynma&;t&m½Sd<br />

rsm;tm; ½Sdrcdk;bJae&ef? oufqdkif&m ynma&;t&m½Sd wOD;OD; vma&mufcJhvQif ½Sdckd;enf; (3) enf;½Sdonfh teuf<br />

rnfonfhenf;jzifh ½Sdckd;&rnfudk ar;&ef}} qHk;jzwfvdkufMuonf/<br />

aemuf&ufwGif ynm0efaxmufrif; OD;a0vif;onf &efukef[kdufpul;ausmif;odkY a&mufvmcJhaomtcg<br />

ausmif;om;rsm;u atmufygtwdkif; ar;cJhonf/<br />

]]usaemfwdkY ausmif;om;rsm;u q&mrsm;udk ½Sdckd;&r,fvdkY trdefYxkwfcJhw,f? 'Dvdk½Sdckd;jcif; ae&mrSm ½Sdckd;jcif;<br />

trsKd;rsKd;½Sdw,f? vufESpfzufudk,Suf ezl;eJYxdNyD; ½Sdckd;jcif;? vufESpfzuf,Suf &ifbwfa½SUrSmxm; ½Sdcdk;jcif;? vufESpf<br />

zuf,Suf &ifbwfab;apmif; em;rSmxm; ½Sdcdk;jcif;&,fvkdY (3) rsKd;½Sdw,f? b,fenf;eJY ½Sdcdk;&rSmygvJ}}<br />

xdktcg ynm0efaxmufrif; OD;a0vif;u atmufygtwdkif;jyefajymcJhonf/<br />

]]rif;wdkY ajymwJh ½Sdcdk;jcif; (3) rsKd; teuf vufESpfzufudk,Suf ezl;eJYxdNyD; OD;cs ½Sdcdk;enf;eJY ½Sdcdk;&r,f}}<br />

,if;udpöESifh ywfoufí ausmif;om;rsm;? rdbrsm;ESifh ausmif;tkyfq&mBuD;jzpfol ArmvlrsKd;rsm; tay: cifrif<br />

&if;ESD; oHa,mZOfwG,faeaom t*FvdyftrsKd;om; rpöwma0;vf&pfyif rausreyfjzpfí ynm0ef rpöwmaumhxH uefYuGwf<br />

cJhavonf/ xdkYaemuf ausmif;om;rsm;ESifh rdbrsm;wdkYonf 0dwdk&d,a[mvf (ac:) avQmfwef;½Hk (,ck*vkyf½Hk) ae&mwGif<br />

tpnf;ta0;usif;yNyD; ynm0ef rpöwmaumh tqdkudk uefYuGufaMumif; wcJeuf qHk;jzwfcsufcsMuonf/<br />

qHk;jzwfcsufrSm -<br />

]ynm0ef rpöwmaumUonf Ó PfopfxGifum taumufÓ PfaESmí ausmif;om;rsm;ESifU rdbrsm; oabmrusatmif<br />

ausmif;om;u q&mESifU t&m½Sdrsm;udk ½Sdckd;&ef trdefhxkwfjcif;onf roifUavsmf? xdkhaMumifU þtpnf;ta0;BuD;rS<br />

tjypfqdk uefhuGwfaMumif;}<br />

þodkY ausmif;om;rsm;? ausmif;om;rdbrsm; pkaygif;uefYuGwfjcif;aMumifh ¤if; ynm0ef rpöwmaumhonf<br />

xdktrdefYudk twnfrjyKbJ zsufodrf;cJh&onf/<br />

(c) 0dkiftrfbDat (Y.M.B.A) tp ausmif;om;u<br />

jrefrmhordkif;ESifh NAdwdoQe,fcsJUqefYusifa&;? vGwfvyfa&;BudK;yrf;rlordkif;wdkYwGif yxrOD;qHk;ay:aygufcJhonfh<br />

toif;BuD;jzpfaom 0kdiftrfbDat (Y.M.B.A= Young Men’s Buddhist Association) toif;BuD;udk pwif xlaxmif<br />

cJholrsm;rSmvJ &efukefaumvdyf ausmif;om;rsm; jzpfonf/<br />

&efukefaumvdyf ausmif;om;BuD;rsm;jzpfaom armifbab? armifarmifBuD;? armifvSaz? armifpdefvSatmif?<br />

armifb,Of? armifb'Gef;paom ausmif;om;vli,frsm;onf jrefrmouú&mZf 1265 ck? yxr0gqdkvqef; (15) &uf?<br />

t*Fvdyfouú&mZf 1904 ckESpf? ZGefv (26) &uf we*FaEGaeYü &efukefwuúodkvf Ak'¨bmomtoif; (Rangoon<br />

College Buddhist Association) udk pwifwnfaxmifcJhonf/<br />

xdkYaemuf &efukefNrdKU 'gv[kdZDvrf; (,ck r[mAE¨Kvvrf;) ü vrf;avQmuf&if;ESifh ¤if;\ ausmif;om;<br />

oli,fcsif;rsm;jzpfaom armifarmifBuD;? armifvSazwdkYtm; armifbabu EkdifiHa&;tjrifjzifh xlaxmifaom Y.M.C.A<br />

uJhodkY toif;BuD;rsKd; wnfaqmuf&ef Y.M.C.A taqmuftODBuD;tm; ñTefjyíaqG;aEG;cJhMuonf/


udkvdkeDacwfOD; - 1903 rS 1906 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

xdkYaemuf armifbab? armifarmifBuD;? armifb,Of? armifb'Gef;wkdYuyif jrefrmouú&mZff 1267 ckESpf?<br />

wydkYwGJvqkwf (4) &uf? t*Fvdyfouú&mZf 1906 ckESpf? azazmf0g&Dv (11) &uf? we*FaEGaeYü &efukefNrdKU Ak'¨bmom<br />

uvsmP,k0toif;udk pwif wnfaxmifcJhMu avonf/<br />

þonfum; jrefrmEkdifiHwGif e,fcsJUqefYusifa&;toGifudk azmfaqmifrnfh ausmif;om;rsm; pwifwnfaxmif<br />

cJhaom Y.M.B.A toif;BuD;\ tpyifjzpfavonf/<br />

3


4<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (2)<br />

udkvdkeDacwfOD;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;a&;toGif aumvdyfausmif;om;rsm;<br />

vIyf&Sm;rIordkif;<br />

1920 yxrausmif;om;oydwf<br />

(1918 rS 1921)<br />

(u) aumvdyfoydwfrwdkifrD ausmif;om;rsm;tajctae<br />

NAdwdoQe,fcsJUwdkYonf e,fcsJ<br />

Upepfudk &if0,fydkufí jrefrmjynfudk 0ifa&muf odrf;ykdufaomtcg ,if;wdkY\ pD;yGm;<br />

a&; vuf0g;BuD;tkyfrIESifh tkyfcsKyfa&;,EÅ&m;vG,fulpGm vnfywfacsmarGUap&ef tkyfcsKyfa&; t&m½Sduav;rsm;? pma&;<br />

pmcsDrsm;? ukefonf yGJpm;i,frsm;yg0ifaom wdkif;&if;om; vlvwfwef;pm;w&yf arG;xkwf&ef vdktyfvmayonf/<br />

,if;vlvwfwef;pm;udk e,fcsJUwdkYonf a½S;ya'o&mZfydkif½Sifrsm;? ukefonfaygufprsm;ESifh vlvwfwef;pm;wdkYrS qGJ,l<br />

pnf;½Hk; odrf;oGif;cJhavonf/ xkdvlvwfwef;pm;wdkYudk t*FvdyfpmayESifh acwfynm tenf;i,f oifMum;ay;jcif;tm;<br />

jzifh olwdkYtvdk½Sdaom EkdifiHa&;t,ltq tawG;tac:? vlwef;pm; tjrifESifh ynma&;pepfudk tvdktavsmuf yHk½dkuf<br />

oGif;NyD;om; jzpfatmif &nf½G,fMuHaqmifayonf/<br />

ArmjynfwGif aumvdyfynma&;udk 1878 uyif tpjyKcJhonf/ xdkpOfu aumvdyfynmudk oifMum;EdkifolrSm<br />

1891 wGif ausmif;om;OD;a& (44) OD;om½Sdonf/ aumvdyfynm oifMum;Edkifol OD;a&enf;&jcif;rSm ynma&;p&dwf<br />

jrifhrm;NyD; NAdwdoQwdkYu wrifjr§ifhxm;jcif; jzpfonf/ awmifolv,form; qif;&Jom; trsm;pkrSm txufwef;ynmudk<br />

oifMum;zdkY tem;roDEkdifaom tajctaersdK;aMumifh aumvdyfynmudk oifMum;&ef wwfEdkifolrSm vGefpGm enf;yg;&jcif;<br />

aMumifh jzpfonf/<br />

1912 wGif aumvdyfynmoifMum;ol (300) rQ ½Sdvmonf/ tpdk;&rif;wkdY\ vufa0cH t&mxrf;? trIxrf;<br />

rsm;u ydkí tm½HkpkdufvmMuonfrSm txufwef; ynmwwfvQif ydkíBuD;rm;aom &mxl;rsm;udk &½Sd&ef arQmfrSef;Mujcif;<br />

aMumifh jzpfonf/ odkYaomf NAdwdoQe,fcsJUtpdk;&rSm odyÜHynm? aq;ynm? tif*sifeD,mynm tm;ay;rI tvGefenf;yg;<br />

onf/ 1914 ck txd odyÜHbGJU&ol wOD;rQr½Sday/ odyÜHynmvdkufpm;rI r½Sdap&ef t*Fvdyfpmudk ydkítav;ay;NyD;<br />

pmar;yGJrsm;wGif ESdyfuGyfí ppfaq;cJhonf/


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(c) 1920 yxrausmif;om;oydwf jzpfay:vm&jcif; taMumif;t&if;<br />

&efukefaumvdyfordkif;<br />

uvuwåm;wuúodkvf rufx&pfulav;½Sif; pmar;yGJudk 1877 wGif ArmjynfrS atmifjrifol (2) OD;um;<br />

&efukef tpdk;&txufwef; ausmif;om;rsm; jzpf\/ ,if;ausmif;udk 1879? Zefe0g&D (1) &ufaeYwGif &efukefaumvdyfrS<br />

uvuwåm;wuúokdvfu todtrSwfjyKcJhonf/ ausmif;om; (4) a,mufjzifh pwif zGifhvSpfcJhonf/ 1883 wGif bDat<br />

wef; zGihfEkdifaom tajctaea&muf\/ 1885 wGif Armwdkif;&if;om;xJrS armifwl armifwl* armifwl yxrOD;pGm 0dZÆmbGJU<br />

qGwfcl;avonf/ ,k'oefaumvdyf 1894 wGif wnfaxmifonf/ 1894 wGif &efukefaumvdyfü ausmif;om; (69)<br />

a,muf? ,k'oefaum vdyfü (5) a,muf ½Sdonf/ 1900 jynfh &efukefaumvdyfwGif AdkvfcsKyfatmifqef;vrf;ESifh<br />

a½Twd*Hkbk&m;vrf;axmifhwGif ae&mopf wnfaqmufcJhonf/ 1909 wGif jrefrmjynf wuúodkvftufOya'Murf;<br />

a&;qGJ&ef ynma&;pif'Dudwfu cefYxm;aom aumfrwD (txl;) udk zGJUonf/<br />

odkY&mwGif &efukefaumvdyfü ausmif;om; (208) a,muf? ,k'oefaumvdyfü (36) a,mufrQom ½Sdí wuúodkvf<br />

xlaxmifay;Ekdif&ef ausmif;om;tiftm; rBuD;rm;[k ,if;aumfrwDu qHk;jzwf\/ 1916 wGif &efukefaumvdyfü (567)<br />

a,muf? ,k'oefaumvdyfü (7) OD;½Sdí jrefrmbk&ifcH jrefrmjynfwGif wuúodkvfwck zGJUay;&ef? Oya'Murf;wck jyKvkyfí<br />

tdE´d,tpdk;&xH wifjycJhonf/ ,if;txl;aumfrwDonf 1919 rwf (27) &ufwGifyif wuúodkvfzGJUpnf;yHk pepftwGuf<br />

tpD&ifcHpmudk ynmrif;BuD;xH ydkYay;cdkif;cJhonf/ 1920 jynfh Zlvdkifv (31) Y.M.B.A uefYuGufí 1922 txd qdkif;<br />

xm;&ef qHk;jzwfcJhonf/<br />

Mo*kwfv (28) &uf ruf[ef;wm; Oya'jyKtzGJUonf 1920 &efukefwuúodkvfOya'udk trsm;oabmwl<br />

jy|mef; twnfjyKcJhonf/ bk&ifcHu pufwifbmv (26) &ufwGif oabmwlaMumif; vufrSwfa&;xdk;NyD; atmufwdkbmv<br />

(24) &ufwGif tdE´d,bk&ifcHcsKyfu ,if;Oya'udk vufcH twnfjyKcJhonf/<br />

1920 Zlvdkifv (12) &ufaeY bk&ifcH qm&,f*sDe,fu&ufa'guf (Sir Reginal Craddock) aetdrfü<br />

rif;wdkifyiftpnf;ta0; jyKvkyfonf/ ¤if;tpnf;ta0;rSm ArmjynfwGif wuúodkvfwnfaxmif&ef tpnf;ta0;jzpf<br />

onf/ wuúodkvftufOya'Murf; a&;qJGaumfrwD tpD&ifcHpmudk rpöwmruf[ef;wm;u wifjyonf/<br />

¤if;tzGJUwGif-<br />

(1) rpöwm ruf[efwm; (Mr. Mark Hunter**, Director of Public Instruction-Vice-Chairman)<br />

(2) OD;aratmif<br />

(3) rpöwm *Gwfvpf<br />

(4) rpöwm bdkY*a& ADvD<br />

(5) rpöwm *smrm;<br />

(6) OD;bdk;om<br />

(7) rpöwm a[mbmwef<br />

(8) rpöwm &ufvpf<br />

(9) rpöwm ruúepfwdkYjzpfonf/<br />

rpöwmruf[ef;wm;u wifoGif;onfhtqdkudk OD;aratmifu axmufcHaomfvnf; OD;bdk;omu vufrcH<br />

OD;bdk;omESifh OD;ñGefYrSm OD;aratmifudk a'goxGufMuonf/ ArmjynfESifh rnfodkYrQ rtyfpyfaom Oya'udk Armwa,muf<br />

u csD;usL;axmyemjyKí Munfhr& jzpfaeonf/ OD;bkd;omESifh OD;ñGefYrSm uefYuGufcJhMuonf/<br />

1920 ckESpf txd jrefrmjynfwGif wuúodkvfwckrQ r½Sdao;acs/ &efukefwuúodkvfESifh ,k'oefaumvdyfausmif;<br />

rsm;rSm tdEd´,EkdifiH uvuwåm;wuúodkvf\ vufatmufcH aumvdyfausmif;rsm; jzpfonf/<br />

xdkwuúodkvfrS jyXmef;aom ynm&yfrsm;udk oifMum;&NyD; xdkwuúodkvfrS ppfaom pmar;yGJrsm;udk ajzqdkMu<br />

&\/ xdkYaemuf Y.M.B.A toif;BuD;u jrefrmEkdifiHwGif oD;jcm;wuúodkvfwck ½Sd&rnf[k vIHYaqmfa


6<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(1) OD;bab (bDat)<br />

(2) OD;armifBuD; (trfat)<br />

(3) 0wfvHkawmf& OD;aratmif<br />

(4) OD;bvIdif (bDat)<br />

(5) OD;uGrf; (bDat)<br />

(6) OD;trftHk;cdkif wkdY (6) OD;om jrefrmtrsKd;om;rsm; yg0ifcJhonf/ OD;bab? OD;xGef;½Sdef? 0wfvHkOD;odef;armif<br />

wkdYu owif;pmxJrS uefYuGufcJhonf/ xdkYaMumifh 1920? Zlvdkifv (4) &ufaeYwGif &efukefNrdKU? ql;avbk&m;vrf;<br />

0dkiftrfbDattoif;csKyf½Hk; tpnf;ta0;cef;rü A[dktoif;csKyf (*sife&,faumifq,f) tpnf;ta0;usif;y&m OD;cspf<br />

vIdifu obmywdaqmif½GufNyD; atmufygqHk;jzwfcsufrsm; yg0ifchJonf/<br />

qHk;jzwfcsuftrSwf (3) wGif-<br />

3/ ,cktcg &efukefNrdKUü,leDAmpDwD (wuúodkvf) ausmif;BuD; zGifhvSpfpDrHa&;udpöESifh yufoufí ynmrif;BuD;<br />

ruf[ef;wm;u Oya'Murf;a&;qGJNyD;? 'kwd,bk&ifcH twkdifyifcHtzGJUodkY wifoGif;jy|mef;&ef pDpOfaeMuonf[k Mum;od&<br />

aMumif;? &efukef,leDAmpDwD ausmif;awmfBuD;onf jrefrmwkdif;&if;om;w&yfvHk;ESifh oufqkdifaom ausmif;awmfBuD;<br />

jzpfojzifh xdkausmif;awmfBuD;twGuf Oya'Murf;a&;qGJ twnfjyKjy|mef;jcif;udpöudk jrefrmEkdifiHtkyfcsKyfa&; jyKjyifajymif;<br />

vJNyD;onftxd qkdif;ihHxm;&efESifh xdkausmif;awmfBuD;qkdif&m pDrHrI t&yf&yfwkdYudkvnf; wdkif;oljynfom;wkdYu a½G;aumuf<br />

wifajr§mufvdkufaom trwfrsm;tm; vTJtyf&eftqdkukdk OD;vSazu wifoGif;í tm;vHk;oabmwl qHk;jzwfMuonf/<br />

0dkiftrfbDat NrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;rsm;uvnf; Oya'Murf; qkdif;iHhxm;&ef tpkd;&odkY tMuHay;awmif;qkdcJhonf/<br />

xdktMuHay;awmif;qkdonfh twGif;rSmyif 1920 ck? Zlvdkifv (12) &ufwGif 'kwd,bk&ifcHu ol\ twkdifyifcHtpnf;t<br />

a0;udk ac:,lNyD; ynmrif;BuD;ruf[ef;wm; wifoGif;aom ],leDAmpDwDtufOya'} udkvufcHNyD;vQif pdppfí aemufwBudrf<br />

tpnf;ta0;ü twnfjyKa&;twGuf wifoGif;&ef aumfrwDw&yf zGJUpnf;vTJtyfvdkufonf/ ¤if;Oya'Murf;udk OD;ar<br />

atmif tygt0if tpkd;&bufawmfom;rsm;u axmufcHonf/ xdkYaemuf t*FvdyfAsL½dku&uf tpdk;&onf wdkif;jynfrS<br />

a0zefEdkif&ef aMunm\/ ¤if;Oya'Murf;rSm jrefrmvlrsdK;rsm;ESifh oifhawmfonf[k bk&ifcHu ajymqkdcJhonf/<br />

¤if;Oya'wGif AsL½dku&uf e,fcsJUtpdk;&u jrefrmvlrsKd;rsm; txufwef;ynm roifMum;Ekdifap&ef csKyfcs,f<br />

onfh atmufygtcsufrsm;yg0ifcJhonf/<br />

(1) jrefrmjynfwGif wuúodkvf wckwnf;om ½Sd&rnf/<br />

(2) xkdwuúodkvfvufatmufwGif aumvdyfausmif; wausmif;wnf;om ½Sd&rnf/<br />

(3) xdkwausmif;wnf;aom aumvdyfonf &efukefNrdKUü ½Sd&rnf/<br />

(4) xdkaumvdyfausmif;wGif pmoifvkdaom ausmif;om;rsm;onf ausmif;tdyf ausmif;pm; jzpf&rnf/<br />

(5) rufx&Dulav;½Sif; (ac:) wuúodkvf0ifpmar;yGJrxm;bJ tpdk;&ujyKvkyfaom [dkufpul;zdkife,f q,fwef;<br />

pmar;yGJudk atmif&rnf/<br />

(6) odkY&mwGif atmifolrsm;onf t*FvdyfbmomESifh tjcmbmomwck xl;cRefpGmwwfajrmufí atmifjrif<br />

&rnf/<br />

(7) q,fwef;atmifí wuúokdvf0ifcGifh&aomfvnf; wuúodkvfynm&yfrsm;udk wcgwnf;pí roif&bJ<br />

xdkwuúodkvfynm&yfrsm;udk aumif;pGm vdkufEkdif&eftwGuf (Preliminary Class) ac: jyifqifrItwef;<br />

wGif wESpf ae&OD;rnf/<br />

(8) xdkjyifqifrItwef;wGif wESpfaeaomfvnf; ESpfukefonfhtcg wuúodkvfynm&yfrsm;udk vkdufEkdif&ef<br />

t&nftcsif; r½Sdao;[k ,lqvQif wuúodkvfynmudk qufvufoifcGifh&OD;rnf r[kwf/<br />

(9) a&;ajz pmar;yGJtjyif EIwfwdkuf ajzqkd&rnfh pmar;yGJrsm;vnf; ½Sdao;\/<br />

(10) odyÜHwef;atmifNyD; 0dZÆmwef;udk *kPfxl;ESifh atmifaomolrSomvQif r[m0dZÆmbGJUpmar;yGJudk 0ifa&muf<br />

ajzqkdEdkifcGifh ½Sdrnf/ 0dZÆmbGJU½dk;½dk;atmifjrif½HkrQESifh r[m0dZÆmbJGUpmar;yGJ r0ifEkdif/<br />

(11) *kPfxl;wef;ESifh 0dZÆmbGJUwef; pmar;yGJudk odyÜHwef;atmifNyD; (3) ESpfMumrS 0if&rnf/<br />

(12) *kPfxl;wef;ESifh 0dZÆmbGJUwef;udk wcgwnf; 0ifa&mufajzqkdí ratmifvQif aemufxyfr0ifEkdifawmhacs/<br />

¤if;tcsufrsm;udk avhvmMunfhvQif aumvdyfausmif; wausmif;wnf;ESifh jrefrmvlrsKd; tajrmuftjrm;udk<br />

txufwef;ynm oifray;Ekdifay/ xdkwausmif;wnf;rS tmPmydkifrsm;u pDrHcsifovkd pDrHí ausmif;om;OD;a&udk<br />

uefYowfEkdif\/ rnfonfhynm&yfonf jrefrmrsm;ESifh oifhawmfonf ¤if;wkdYu owfrSwfEdkifonf/ jrefrmrsm;ESifh


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

oifhawmfaom ynm&yfjzpfaeaomfvnf; xdkynm&yfudk roifMum;&[k ydwfyifEkdifonf/ pmar;yGJrsm;udkvnf; Muyfwnf;<br />

atmif vkyfEkdif\/ csKyfcs,frI trsKd;rsKd;udkvJ vkyfEkdifonf/<br />

xdkacwftcgu jrefrmEkdifiH vlOD;a& (85) &mcdkifEIef;ausmfrSm awm½Gmrsm;wGifaeaom awmifolv,form;<br />

qif;&Jom;rsm; jzpf\/ NrdKUae jrefrmukefonf pma&;pmcsDrsm;rSmvnf; rsm;aomtm;jzifh 0ifaiG tenf;i,fom½Sd\/<br />

rdrdwkdY NrdKUwGifaomfvnf;aumif;? rdrdwdkYaus;½Gmrsm;ESifh eD;uyfaom NrdKUrsm;wGifaomfvnf;aumif;? (7) wef;? (10)<br />

wef;ausmif;rsm;wGif awmausmif;om;rsm;tjzpff ausmif;rxm;Ekdifay/ &efukefNrdKUodkY ynmoifMum;&efvJ rapvTwfEdkifay/<br />

xdktcgu aumvdyfausmif;wGif ynmoifp&dwfrSm tenf;qHk; wvvQif (60) usyfjzpfNyD; wv (60) usyfrQom<br />

0ifaiG½Sdaom (85) &mckdifEIef;jzpfonfh awmifolv,form; qif;&Jom;wkdYrSm rdrdwdkY om;orD;rsm;udk txufwef;ynm<br />

oifMum;ap&ef pdwfrul; EkdifMuay/ xdkaMumifh wuúodkvfOya'Murf;t& jrefrmwkdYrSm txufwef;ynm roifEkdifay/<br />

t*Fvdyf0g'twdkif; jrefrmrsm;udk olwdkYckdif;í aumif;atmif xif;ckwf? a&cyfwwf½Hkavmufom &nf½G,faom ynma&;<br />

pepfjzpfonf/ xdktcsdefu &efukefwuúodkvf ausmif;om;wOD;\ wESpfukefusaiGrSm (378) usyf½Sdonf/ þtcsdefwGif<br />

atmufpzdkYESifh uif;b&pfwuúodkvf ausmif;om;wa,muf\ wESpfukefusaiGrSm (3500) usyfrQom jzpf\/ q,fyHk<br />

wyHkomvQif ½Sdonf/ odkY&mwGif xdkrQaom aiGudk jrefrmrsm; rwwfEkdifay/ (10) wef;atmif&ef (10) ESpfvHk;vHk; aiG<br />

tajrmuftjrm; tukeftuscHNyD; aumvdyfynm&yfrsm;udk wqufwnf; roifEkdifbJ &efukefNrdKUü jyifqifrItwef;wGif<br />

wESpfxyfrH ae&OD;rnfqkdvQif aiGtukeftus ydkrsm;rnfjzpffonf/ (10) wef;udk (10) ESpfESifh atmif&ef tbufbufrS<br />

taMumif;nDñGwfrnfjzpfNyD; wESpfwwef; rSefrSefatmif&rnf jzpfonf/ xdktcsdefydk? xdkp&dwfudk trsm;tm;jzifh qif;&J<br />

aom Armrsm; rwwfEkdifay/<br />

¤if;tjyif jyifqifrItwef;ü wESpfaeNyD; aumvdyfausmif; tmPmydkifrsm;u aumvdyfynm&yfrsm;udk qufí<br />

oifMum;Ekdif&ef t&nftcsif;rjynfhpHk[k owfrSwfvQif qufvufí oifcGifhr&awmhay/ [kdufpul;zkdife,fac: (10) wef;<br />

atmif&mwGif t*Fvdyfbmomü xl;cRefpGmwwfaMumif; xif½Sm;ap&rnf[k qkd&mü rnfrQtqifhtwef;[k uefYowfrI<br />

rxm;½Sdonfhtjyif rsm;aomtm;jzifh jrefrmausmif;om;rsm; twGuf tcsKyftcs,fwck jzpfonf[k qdkEkdif\/ rnfrQcsKyf<br />

cs,foenf;qdkaomf wuúodkvf0ifpmar;yGJudk oD;jcm;rxm;jcif;udk odEkdif\/<br />

¤if;tcsufrsm; tm;vHk;rSm jrefrmrsm;udk? txufwef;ynm wwfajrmufa&;twGuf trsKd;rsKd;csKyfcs,frIrsm;<br />

om jzpfonf/ tdE´d,EkdifiH uvuwåm;wuúodkvfESifh tjcm;wuúodkvfrsm;wGif þuJhodkYaom Oya'rsm; csKyfcs,fjy|mef;<br />

jcif; r½Sday/ jrefrmrsm;udk txufwef;ynm rwwf&ef t*FvdyfAsL½dku&uf tpkd;&u pDrHjyKvkyfxm;jcif; jzpfonf/<br />

ArmjynfESifh tdE´d,jynfonf NAdwdoQwdkY\ aer0iftifyg,mtwGif;ü rukef;crf;Edkifaom o,HZmw ayg


8<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(2) OD;om owfrSwfxm;onf/ þodkYArmwdkif;&if;om;rsm; vHkavmufpGm yg0ifapjcif;r½Sdjcif;rSm roifhavsmf<br />

ay/ xdkYaMumifh ,leDAmpDwDtkyfcsKyfa&;tzGJUESifh qD;edwftzGJUwdkYwGif Armwkdif;&if;om;rsm; vHkavmufpGm yg0ifap<br />

oifhaMumif; tqkdukd OD;wkwfBuD;u wifoGif;í OD;bvIdifu axmufcHNyD; trsm;oabmwl qHk;jzwfonf/<br />

4/ wuúodkvfOya'Murf;t& q,fwef;atmifNyD;aemuf ,leDAmpDwD0ifcGifh&&ef aemufxyf wESpfxyfrH oifMum;&<br />

OD;rnf[k qdkonfudk vHk;0vufoifh rcHoifhay/ [kdufpul;zdkife,f (10) wef; atmifjrifNyD;olwdkif; ,leDAmpDwD<br />

odkY 0ifcGifhjyKoifhaMumif; tqkdudk om,m0wDOD;yku wifoGif;í OD;oif;armifu axmufcHNyD; trsm;oabmwl<br />

qHk;jzwfonf/<br />

5/ ynmrif;BuD;\ Oya'wGif bDat? bDtufpDudk *kPfxl;ESifh atmifjrifrSom trfat? trftufpfpD oifvdku<br />

oifMum;EkdifcGifh ½Sdaprnfqkdaom tcsufudk y,fzsufí bDat? bDtufpD atmifjrifolwdkif; trfat? trftufpD<br />

oifMum;EdkifcGifh ½Sdap&rnf[laom tqkdudk OD;pdefvSatmifu wifoGif;í OD;odef;armifu axmufcHNyD; trsm;<br />

oabmwl qHk;jzwfonf/<br />

6/ rpöwmruf[ef;wm;udk ynmrif;BuD;tjzpf cefYtyfaqmif½Gufaponfh tcsdefrSpí ArmEkdifiH ynmoifMum;a&;<br />

wGif wdk;wufaumif;rGef aqmif½Gufonfudk rawGU&/ qkwf,kwfysufjym;atmif jyKvkyfaejcif;omjzpfonf/<br />

xdkYaMumifh rpöwmruf[ef;wm;udk ynmrif;BuD;tjzpfrS z,f½Sm;ajymif;a½TU ypfoifhaMumif; tqkdudk vufyHwef;<br />

NrdKU OD;vlBuD;u wifoGif;í anmifav;yifNrdKU OD;bdk;awu axmufcHNyD; trsm;oabmwl qHk;jzwfonf/<br />

txufygqHk;jzwfcsufrsm;udk 'kwd,bk&ifcH? ArmEdkifiHtpdk;& ynma&;0efBuD;csKyfESifh tdEd´,EkdifiH A[dktpdk;&<br />

tzJGJUodkY qHk;jzwfcsuf tjynfhtpHkudk wifydkYawmif;qkdMuonf/<br />

odkY&mwGif xdktcg oHvufoD;[kac:aom vufaxmufbk&ifcH qm&,f*sDe,fu&ufa'guf acgif;aqmifonfh<br />

NAdwdoQe,fcsJU AsL½dku&uftpdk;&u ]rif;wkdhArmawG ynma&;udk bmem;vnfvdkhvJ} [kqdkum wkdif;jynfrS uefYuGufcsuf<br />

rsm;udk *½krpdkufbJ vspfvsL½Ium 1920 'DZifbmv (1) &ufaeYwGif xdkwuúodkvfOya'Murf;udk twnfjyKNyD;[k<br />

aMunmvkdufonf/ 'DZifbm (7) &ufaeYrS pwifusifhoHk;rnf[k owif;xGufvmonf/<br />

(*) oydwftwGufjyifqifMujcif;<br />

&efukefwuúodkvf Oya'onf 'DZifbmv (1) &ufaeYü twnfjzpfvmcJhayonf/ odkY&mwGif<br />

wuúodkvfzGifhvSpfyGJ tcrf;tem;udk w&m;0if rusif;y&ao;acs/<br />

jrefrmEkdifiH\ 'kwd,bk&ifcH qm&,f*sDe,fu&ufa'gufonf Oya't& wuúodkvft"dywdBuD; tjzpf 'DZifbm<br />

v (7) &ufaeYwGif ]&efukefwuúodkvfausmif;awmfBuD;} udk zGifhvSpf&ef aMunmxm;avonf/<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;awmfom;rsm; jzpfvmMurnfh &efukefaumvdyfrS ausmif;om;wdkYtaejzifhum;<br />

wuúodkvf Oya'onf wuúodkvfynma&;udk ysufpD;aponfomru trsKd;om;a&;*kPfodu©mESifh jrefrmvlrsKd;wdkY\<br />

a,bk,stqifhtwef;udkyif ,kwfavsmhvmvdrfhrnf[k oabm&½Sdxm;NyD; jzpfonf/<br />

xdkYtjyif wuúodkvfOya'onf trsKd;om;wdkYtm; aESmifBuKd;jzifhtpOfcsKyfaESmifxm;&ef<br />

NAdwdoQtpdk;&u zefwD;<br />

xm;onfh vufeufaumif;wck jzpfonf[lívnf; rrSdwfrokef ,HkMunfMuonf/<br />

xdkYaMumifh &efukefaumvdyfrS ausmif;om;BuD;wkdYonf wuúodkvfOya' ysufpD;oGm;&ef vnf;aumif;? ,if;<br />

Oya't& wuúodkvfrzGifhjzpf&ef vnf;aumif;? jrefrmtrsKd;om;wdkY\ tpDtrHjzifh trsKd;om;wuúodkvf wnfaxmif&ef<br />

vnf;aumif; pdwftm;xufoefpGmawG;awm MuHqcJhMuavonf/<br />

&efukefwuúodkvf Oya'ysufjym;&efESifh wuúodkvfausmif; rzGifhvSpfEkdif&ef ta&;rsm;udk BudKwifawG;awm<br />

MuHqvsuf ½SdaeMuaom &efukefaumvdyfausmif;om;BuD;wdkYu Oya'yif½Sdaevifhupm; ausmif;om;r½Sdaom ausmif;<br />

onf tcsnf;ESD;yifjzpfí ausmif;udk oydwfarSmufMu&ef aemufqkHk; tMuH&Muavonf/<br />

,if;uJhodkY tMuH&onfhtwdkif; 1282 ckESpf? wefaqmifrkef; vqkwf (8) &uf ('DZifbmv 3 &ufaeU)<br />

aeYv,fwGif &efukefaumvdyfrS ausmif;om;BuD; (11) OD;wdkYonf a½Twd*kH ukef;awmfay: paeaxmifhwGif wuúodkvfausmif;<br />

udk oydwfarSmufa&;wGuf vQKdU0Sufpnf;a0; wdkifyifMuonf/<br />

tqkdyg ausmif;om; (11) OD;rSm-–<br />

1/ udkbOD; (bDat txufwef;) (aemif ta&;ydkif OD;bOD;? oHwGJ)<br />

2/ udkzdk;uGef; (bDtufpD txufwef;) (aemif ocifAdkvfzdk;uGef;)


Source: RU History (Diamond Jubilee)<br />

udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

oydwfarSmufausmif;om;BuD;rsm; opömt"d|mefjyK&m a½Twd*HkapwD taemufawmifaxmifUwGif pdkufxlxm;aom txdrf;trSwfausmufwdkif<br />

3/ udkb½Sif (bDtufpD txufwef;) (aemif tif*sifeD,m) (&efukef)<br />

4/ udkb½Sif (tkdifat txufwef;)<br />

5/ udkxGef;0if; (tkdifat txufwef;)<br />

6/ udkazodef; (tdkifat txufwef;)<br />

7/ udknDydwf (bDtufpD txufwef;) (aemif puf½Sifw&m;olBuD;) (&efukef)<br />

8/ udkat; (bDat txufwef;) (aemif ,pfrsdK;rif;BuD;)<br />

9/ udkvSwif (bDat txufwef;) (aemif vTwfawmfa½SUae)<br />

10/ udkatmif'if (tdkifat txufwef;) (aemif yifpif½Hk;tkyf)<br />

11/ udkbcif (tkdifat txufwef;) (rEÅav;) wkdU jzpfonf/<br />

þaumvdyfausmif;om;BuD; (11) OD;wdkYonf (2) em&DeD;yg;Mumatmif tzufzufrS av;eufpGm qifjcifpOf;pm;<br />

NyD;aemuf trdEkdifiH\ *kPfodu©mudk u,fwifa&;twGuf aumvdyfausmif;rsm;udk oydwfarSmuf&ef qHk;jzwfvdkufMuonf/<br />

,if;udpöudk rnfuJhodkY xajrmufatmifjrif&ef jyKvkyfMurnfudk wdkifyifESD;aESmMuNyD;vQif –<br />

(1) tjcm; ausmif;om;rsm; rvdkufaomfvnf; xdk (11) OD;wdkYonf ausmif;udk rysufruGuf oydwfarSmuf<br />

NyD;vQif wdkif;jynf qlylx


10<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;BuD;rsm;\ vQKdU0SufpGm vIyf½Sm;aeyHkudk tjcm;ausmif;om;rsm;uvnf; &dyfrdwefoavmuf &dyfrdMu<br />

avonf/ ],leDAmpDwDtufOya'udk wwdkif;jynfvHk;u uefhuGufaeygvsuf tpdk;&u yrmrcefhjyKonfUtwGuf oydwf<br />

arSmuf&ef MuHpnfMuonf} [lí tcsif;csif; odem;vnfaecJhMuonf/<br />

'DZifbmv (4) &ufaeY? eHeufydkif;wGif &efukefaumvdyfESifh ,k'oefaumvdyf ausmif;om;rsm;\ pum;tajc<br />

twifajymyGJ tNyD; nae (3) em&D rdepf (30) wGif A[ef;&yf OD;t&d,ausmif;wdkufodkY ausmif;om;rsm; tpnf;ta0;<br />

qufvuf wufa&muf&ef zdwfMum;Muavonf/<br />

xdkaeYnae (3) em&DcGJwGif aumvdyfESpf&yfvHk;rS ausmif;om;aygif; (600) cefY pka0;a&muf½SdvmMuonf/<br />

&efukefaumvdyfrS acgif;aqmif (11) OD;ESifh ausmif;om;rsm;tjyif ,k'oefaumvdyfrS udkzdk;usm;? udkkjrifh? udkzdk;vwf<br />

tp½Sdaom acgif;aqmifrsm;ESifh ausmif;om;rsm; wufa&mufvmMuonf/<br />

tpnf;ta0;wGif &efukefaumvdyf tdkiftufpfpD atmufwef;rS udkvSpdefudk Ouú|wifajr§mufí udkbOD;u<br />

tpnf;ta0; ac:,l&jcif; taMumif;rsm;udk tus,fw0ifh ½Sif;vif;ajymjyonf/<br />

xdkYaemuf aumvdyfESpf&yfpvkH;rS ausmif;om;rsm;onf oydwfarSmufa&; udpöudk jyif;jyif;xefxef aqG;aEG;Mu<br />

onf/ t,ltqtrsKd;rsKd;udkvnf; aumvdyfESpf&yfpvHk;rS ausmif;om;rsm;u wifjyMuonf/<br />

aqG;aEG;nd§EIdif;Mu&mwGif wuúodkvfOya'udk wdkufzsufa&;twGuf oydwfarSmuf&efudkum; a,bk,stm;jzifh<br />

oabmwlMu\/<br />

odkY&mwGif (1) wuúodkvfOya'udk jyifqifay;&ef bk&ifcHxH avQmufxm;í vdkufavsmjcif; rjyKorQ oydwf<br />

arSmuf&efESifh? (2) rauseyfrIrsm;udk xdxda&mufa&muf jyonfhtaeESifh oydwfarSmufNyD;rS vdkvm;csuf awmif;qdkvTmudk<br />

wif&ef[laom enf;vrf;ESpf&yf uGJvGJMuavonf/<br />

xdkYaMumifh ,if;udpöudk rJqE´,l&ef pDrHMuonf/ qE´r,lrD ½IH;aomzufrS EkdifaomzufodkY razmufjyef<br />

vdkufyg&ef ESpfOD;ESpfzuf uwday;Muonf/ xdkYaemuf qE´rJ tqHk;tjzwf,l&mwGif OD;pGm oydwfarSmufNyD; aemufrS<br />

vdkvm;csufrsm;udk ta&;qdkaom awmif;qdkvTmwif&efzufrS tEkdif&½Sdavonf/ xdkpOftcgu udkzdk;usm;ESifh tjcm;acgif;<br />

aqmifrsm;rSm rJqE´½IH;Muaomfvnf; oydwfarSmuf vIyf½Sm;rIwavQmufvHk;ESifh trsKd;om;ynma&; c&D;pOfwavQmufvHk;<br />

wGif razmufrjyef vdkufygcJhMuonf/<br />

,if;tpnf;ta0;rS-<br />

(1) 1920 jynfhESpf? 'DZifbmv (7) &uf? t*FgaeYwGif jrefrmEkdifiH 'kwd,bk&ifcH &efukefaumvdyfausmif;odkY<br />

vma&mufNyD; ]jrefrmEkdifiHwGif &efukefwuúodkvf zGifUvSpfaMumif;} aMunmaomtcg aumvdyfausmif;<br />

ESpfausmif;½Sd ausmif;om;BuD;rsm;onf rdrdwdkYpmtkyfrsm;udk ydkufí ]&efukefwuúodkvfudk oydwfarSmufNyD}[k<br />

atmf[pfum ausmif;rsm;rS xGufvm&ef?<br />

(2) oydwfarSmufNyD;rS xdk&efukefwuúodkvfOya'onf jrefrmrsm; txufwef;ynm oifMum;a&;twGuf<br />

epfematmif csKyfcs,fonfhOya'rsm;jzpfí ,if;wkdYudk jyKjyifay;&ef t*FvdyfAsL½kdu&uftpdk;&odkY ta&;<br />

qdk&ef?<br />

(3) jyKjyifay;&ef awmif;qdkaom tcsufrsm;udk jyKjyifíray;orQ umvywfvHk; ausmif;jyefí rwuf&ef<br />

qHk;jzwfcsufrsm;udk csrSwfMuonf/<br />

xdkYtjyif oydwfarSmuf udpöESifhywfoufí udpöt00udk aqmif½GufoGm;&ef ausmif;ESpfausmif;rS udk,fpm;<br />

vS,frsm; yg0ifonfh 26 OD;aumfrDwD (Council of Twenty-six) udk a½G;cs,fcefYtyfum wm0eft&yf&yf vTJtyfavonf/<br />

,if; 26 OD;aumfrDwDwdkYum;-<br />

(pwifOD;aqmifcJUaom ausmif;om;BuD; (11) OD; tygt0if)<br />

&efukefaumvdyfrS<br />

12/ udkvSpdef (Oya'ynm) (aemif NrdKUrq&ma[mif;)<br />

13/ udkbwif (Oya'ynm) (aemif Oya'jyK vTwfawmftrwf? uefeD0efBuD;\ ajr;)<br />

14/ udkpkd;0if; (bDat txufwef;) (aemif ynma&;txl;t&m½Sd)<br />

15/ udkxGef;az (tdkifat txufwef;) (aemif xGef;aeUpOf t,f'DwmcsKyf)<br />

16/ udkb[ef (bDatwef;) (aemif [dkufukwfpmawmfjyef)<br />

17/ udkvlaz0if; (bDDat txufwef;) (aemif a½S;a[mif;okawoe? ausmufpm0ef)<br />

18/ udkbausmf (tdkifat txufwef;) (aemif tpdk;&yHkESdyfwdkufnTefMum;a&;0ef)


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

19/ rpöwm tifpDqif; (bDat txufwef;) (aemif w&m;½Hk;csKyfa½SUae)<br />

20/ rpöwm tD;armifpdef (bDat txufwef;)<br />

*syfqifaumvdyfrS (,k'oefaumvdyf)<br />

21/ udkjrifh (aemif ae½Sife,f OD;jrifh)<br />

22/ udkjr (bDtufpfpD txufwef;) (aemif 'k-0efBuD;csKyf ocifjr)<br />

23/ udkzdk;usm; (bDat atmufwef;) (aemif trsKd;om;ynm0ef)<br />

24/ udkzdk;vwf (bDat txufwef;) (aemif ,Ofaus;rI twGif;0efa[mif;)<br />

25/ udkarmifudk (bDat txufwef;) (aemif xDrif;BuD;)<br />

26/ rpöwm bkdYpf wdkYjzpfonf/<br />

pwifoydwfarSmufjcif;<br />

ausmif;om;rsm;onf ,leDAmpDwDOya'ESifh xkdOya't& wnfaxmifrnfh wuúodkvfausmif;BuD;udkyg oydwf<br />

arSmufMu&ef qHk;jzwfonfqdkaom wpHkwpfa,muf\ owif;ay;csuft& &efukefaumvdyf ausmif;tkyfBuD; rpöwm<br />

rwfo,l;[efwm; (Mr. Matthew Hunter***) od½SdoGm;avonf/ ausmif;tkyfBuD;onf owif;&vQif&jcif; ausmif;<br />

q&mrsm;? t&m½Sdrsm;? rdbrsm;rSwqifh ausmif;om;rsm; oydwfrarSmufjzpfatmif zsufavonf/ tpdk;&trIxrf;jzpfonfh<br />

ausmif;om; rdbwdkYtm; om;orD;rsm; oydwfarSmufvQif oifwdkYtvkyfrS xkwfypfcH&rnf[k Ncdrf;ajcmufonf/<br />

ausmif;tkyfBuD;ESifh q&mrdbrsm;u oydwfrarSmufjzpfatmif zsufaeonfhowif;rsm;udk csufjcif;Mum;od&í<br />

1282 ck? wefaqmifrkef; vjynfhausmf (10) &uf? 1920 'DZifbmv (5) &ufaeY? aeYvnf (2) em&DwGif udkbOD;tdrfü<br />

tpnf;ta0; jyKvkyfcg ausmif;om;BuD; (11) OD;onf rlvowfrSwfxm;aom 'DZifbmv (7) &ufudk rapmifhawmhbJ<br />

,aeY 'DZifbm (5) &uf (wefaqmifrkef; vjynfhausmf 10 &uf) üyif oydwfarSmuf&ef qHk;jzwfMuonf/ xdkYaemuf<br />

naewGif A[ef;a½Tusif&yf ausmif;wkduf wkdifw&mausmif;ü ausmif;tdyfausmif;pm; &efukefaumvdyfESifh ,k'oef<br />

aumvdyfrS ausmif;om; (50) ausmfonf pkpnf;NyD;vQif ynmrif;BuD;ruf[ef;wm;\ Oya'ESifh xdkOya't& zGifhvSpfrnfh<br />

wuúokdvfausmif;awmfBuD;udk pwif oydwfarSmufcJhMuonf/<br />

(C) oydwfarSmufpOf jrifuGif;ESifh ausmif;om;wkdY cdkifrmaompdwf"gwf<br />

ausmif;om;rsm; xdkodkY oydwfarSmufjcif;rSm ynmqufvufoif&ef ysif;&d<br />

í r[kwf? ArmjynfESifh ArmwrsdK;om;vHk; tem*wf aumif;pm;a&;twGuf ¤if;wkdY<br />

ynmoifMum;a&;ESifh aemifa&;udk tqHk;½IH;cHum? tepfemcHum xGufvmcJhjcif;jzpf<br />

onf/ t*FvdyfAsL½dku&uf e,fcsJUtpdk;&u pDrHvkyfukdifoa½GU vnf;aumif;? rw&m;<br />

zdESdyfrIrsm;udk vnf;aumif;? iHkYrcHbJ xdxda&mufa&muf wHkYjyefwdkufcdkufjcif;jzpfonf/<br />

t*Fvdyftpdk;&udk BuD;us,faom yxrOD;qHk; qefYusifrIBuD; jzpfonf/<br />

ArmawG txufwef;ynmrwwfvQif wdk;wufrI r½Sd? wkd;wufrI r½SdvQif<br />

olYuRef? olYvufatmufwGif olwdkYvkyfoí iHkYcHum ArmawGu t½dk;pm;? olwdkYu<br />

tqDtESpfudk xm0pOf oHk;pGJoGm;&ef jzpfonf/ ynmrwwfvQif atmufwef;pm;<br />

tvkyftudkifESifhom a&mifh&Jwif;wdrfNyD; olwdkY tkyfcsKyfa&; 0ifa&muf rpGufzufEkdifay/<br />

ynmrwwfí wdk;wufrIr½SdvQif olwdkYvufatmuf uRefoabmufrS b,fawmhrQ<br />

Ouú| udkbOD;<br />

BudK;pm;awmhrnf r[kwfay/<br />

ausmif;om;xk w&yfvHk; tdrfrjyefawmhbJ A[ef;a½Tusifausmif;wkdufESifh<br />

OD;t&d,ausmif;wkduf twGif;½Sd Z&yfrsm;wGif oydwfarSmufpcef;rsm; jyKvkyfaexdkifMuonf/ ausmif;om;rsm; oydwf<br />

arSmufonfudk Mum;odvQif odcsif; q&mBuD;OD;bESifh OD;bvdIifwdkYu yxrtBudrfoydwf rarSmuf&ef ajymqdkonf/<br />

ausmif;om;rsm; vufoifhrcHí jyefoGm;Muonf/<br />

aemufwBudrfwGif q&mBuD;rwf[ef;wm;ESifh OD;jrifh (rif;wkdifyiftrwf) wdkYvma&mufNyD; trsKd;rsKd;tzHkzHk<br />

aoG;aqmif ac:iifMuonf/ trsm;pku acgif;aqmifwifajr§mufxm;aom Ouú| udkbOD;ESifh udkjrifhwdkYu rauseyfonfh<br />

tcsufrsm;udk ajymjyaomfvnf; q&mrwf[ef;wm;u vufrcHbJ aoG;aqmif ac:iifvsufyif½Sdonf/<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

11


12<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xkdtcg udkazodef;u<br />

]],Ofaus;onfqdkaom q&mBuD;wkdY\ t*FvdyfjynfESifh taemufwdkif;jynfrsm;wGif jynfolrsm; oabmrwl<br />

onfh Oya'rsm;udk Oya'jyKtzGJUu twnfjyKygoavm}} ar;&m<br />

q&mBuD;rwf[ef;wm;u<br />

]]rjyKaMumif;}} jyefajz\/<br />

]]odkYjzpfvQif usaemfwkdYrESpfNrdKUaom ,leDAmpDwDtufOya'udk q&mBuD;wkdY t*Fvdyftpdk;&onf twnfjyKí<br />

oHk;pGJapjcif;rSm ,Ofaus;ygoavm? w&m;ygoavm? usaemfwdkYu vufatmufcH EkdifiHom;awGrdkY oif;wkdYqDrSm xifovkd<br />

vkyfrnfqdkaom oabmESifh vkyfygovm;}} ar;&m q&m[ef;wm; rnfodkYrQ rajzEkdifbJ tm;avsmhum xGufcGmoGm;\/<br />

udkvdkeDacwfOD;wGif yxrqHk;ay:aygufcJhaom oydwfjzpfí pdwf"mwfa&;&mt& MuHUcdkifrIr½Sd? pnf;urf;bufvJ<br />

avsmhwdavsmh&J pnf;½Hk;rIüvJ ysufjy,fvdrfhrnf[k wGufqp&m ½Sdonf/ odkYaomf ausmif;om;oydwfu xkdodkYr[kwf/<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;\ aMunmcsufudk MunfhvQif-<br />

]usaemfwkdhonf wwdkif;jynfvHk; uReftwGif;u rnfonfUtcgrQ rvGwfuif;aponfU AsL½dku&uf\ odyÜHausmif;<br />

Oya'udk xkacszsufqD;&efESifU ckcHjcif;rSwyg; tjcm;aomenf;jzifU wdkif;jynfudk u,fq,fzdkh&m enf;vrf;r½Sd[k ,HkMunfygonf/<br />

usaemfwdkhonf *kPfoa&apmifUa½SmufonfU ausmif;om;rsm;jzpfonfU tm;avsmfpGm wu,fta&;MuHKvmvQif wdkif;jynftwGuf<br />

toufpGefh&ef toifU½SdMuygonf/ usaemfwdkh ckcHwdkuf&if;om aoygap/ aemufqHk;txd ckcHygrnf[k pdwfydkif;jzwfxm;olrsm;<br />

jzpfygonf/}<br />

oydwfarSmufausmif;om; Ouú|udkbOD;u<br />

]AsL½dkua&pDtpdk;&onf ArmvlrsdK;rsm;udk b,faomtcg tavsmUay;bl;ygovJ/ b,fawmUrS ray;yg/ b,feHa&m<br />

tcgrSvJ ay;vdrfUrnfr[kwf/ usaemfwdkhudk qlylaom vl½l;wpk[k t,l½SdMuonf/ e,fcsJYwdkhonf usaemfwdkhudk touf<br />

r½Sdaom opfwHk;rsm;[k atmufarUMu\/ usaemfwdkh ajymwmawG bmrS tav;rjyK? *½krjyKonfU tjyif 'DZifbm (23)<br />

&ufwGif ausmif;jyef rwufaomtcg ausmif;om;tm;vHk;udk xkwfypfrnf[k Ncdrf;ajcmufygao;onf/ ausmif;om;rsm;<br />

ausmif;jyef0ifí Oya'udkzsuf&ef BudK;pm;tyfonfqkdaom t,ltqvufcHolwkdhrSm &dyfrdMu[ef rwlao;ay/ tusdK;<br />

taMumif; jyoí ajymqdkawmif;yefvQifvnf; ta&;r,l? tvGefaESmifUaES;pGm tcsdefqGJ xm;wwfonf/ rnfonfUtcgrQ<br />

NyD;qHk;atmif rvkyf? [kd[kd'D'D ajymqkdí MuufOwvHk;uGm vkyfxm;jcif;rQom jzpfacsonf/ pOfpm;vsuf½Sdao;onfqkdaom<br />

pum;udk tjrJoHk;vsuf½Sdonf/ tkdif,mveftkyfcsKyfa&;ESifU ywfoufí vGefcJhaom ESpf (300) rS ,cktxd pOf;pm;vsuf<br />

½Sdonf/ tdEd´,ta&;ESihf ywfoufí tESpf (30) ausmf ,cktxd pOf;pm;vsuf ½Sdonf/ a½Twd*Hkbk&m;ajrudk cHwyfukyf<br />

xm;&m ajymif;a½TY&ef ,ckwdkif pOf;pm;vsuf½Sdonf/ þonfwdkhudk axmufaomf wuúokdvfOya'Murf; jyifqifa&;udpö<br />

rSmvJ {uefrkcs tqHk;r½Sdoavmuf pOf;pm;tHk;rnfrSm ajrBuD;vufcwfrvGJ jzpfawmUonf/ 0dkiftrfbDatESifU ArmwjynfvHk;u<br />

tvDvDtvmvmrsm;pGm Oya'udk zsuf&efBudK;pm;cJUMuonf r[kwfygavm? em;axmifyg\avm? ta&;,lyg\avm}<br />

þuJhodkU xufjrufjywfom;aom tjrifrsm;aMumifh ausmif;om;oydwfonf vlxk\ tm;ay;rIudk&cJhonf/<br />

ausmif;om;xkw&yfvHk; tdrfrjyefawmhbJ oydwfarSmufMu&m &efukefNrdKUrdNrdKUztaygif;ESifh tdrfjyeftdrfpm;<br />

ausmif;om;rsm;odap&ef armfawmfum;ESifh wNrKdUvHk;vSnfhvnfaMunm\/ odrfBuD;aps; aps;ol? aps;om;rsm;ESifh NrdKUa&m<br />

e,fyg jynfolwdkYu qef? qD? ig;yd? ig;ajcmufrSpí aiGaMu;ygrusef tultnDay;Mu\/ ausmif;om;rsm;twGuf<br />

bkef;BuD;rsm;u nwGif;csif; tdyf&m? acgif;tHk; xkwfay;\/ NrKdUrdNrKdUzESifhvlBuD;rsm;u apmif? arGU&mydkYay;\/ txl;ojzifh<br />

odrfBuD;aps; jrefrmh[dwukr®m&Dtoif;rS uGrf;½GJBuD; a':a':odef;onf tvGefpdwftm;xufoefpGm oludk,fwkdif aqmfMoí<br />

qeftdwf? qDyHk;wdkYudk vufwGef;vSnf;ay:txd wifay;onf/<br />

]'dkY Armausmif;om;awG xGufvmMuukefNyD? wkdif;jynftusdK;udkomonf onfydk;aqmif½Gufrnf/}<br />

]AmpDwD? AmpDwD}<br />

]oydwfarSmuf oydwfarSmuf}<br />

]jrefcGifrSm wdkif;a,mufsm; [JUvkdh? rcHcsif½Sm bGdKif;aumufom;awGrjzifU pGefhpm;cg? ½kef;nmwef;cJUordkh}<br />

þuJhodkY &efukefNrdKU e,l;bm;rm;yHkESdyfwdkufrS ½dkufESdyfay;onfh ydkpwmrsm;udk vefcsm;rsm;wGif uyfí vnf;<br />

aumif;? tcsKdUausmif;om;rsm;u ausmif;om;awG ]]oydwfarSmufMuyg}} ]] trsdK;om;ynma&;udk tm;ay;Muyg}} [laom<br />

ydkpwmrsm; vdyf,lum "mwf&xm;pD;Muonf/ "mwf&xm;ay:a&mufrS ydkpwmrsm;udk jzefYa0Muonf/ odrfBuD;aps;rS<br />

OD;armifuav;? a':odef;wdkYu OD;aqmifí aps;olaps;om;rsm;u ig;ydaMumf? a*G;oD;rsm;udk A[ef;oydwfpcef;odkY<br />

ydkYMuavonf/ A[ef;&yfuGufrSm MuufysHruspnfum;aom a½TNrdKUav; jzpfvmcJhayonf/ ausmif;om;acgif;aqmif


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

udkbOD;\ BudK;yrf;rIaMumifh oydwfrSm wqifhwufvmEkdifayonf/ e,l;bm;rm;owif;pm t,f'DwmOD;bvdIif? vufyH<br />

wef; OD;vlBuD;? OD;xGef;oef;paom jrefrmowif;pmq&mrsm;ESifh yl;aygif;í oydwfarSmufausmif;om;aumifpDtzGJU½Hk;<br />

wnf½Sd&m A[ef;Z&yfrsufESmpmwGif ],leDAmpDwDoydwfarSmufausmif;om;rsm;tzGJY jyefMum;a&;Xme}[laom puúLqkdif;bkwf<br />

wcsyf csdwfqGJxm;onf/ oydwfarSmufaumifpD jyefMum;a&;XmezGifhí e,l;bm;rm;owif;pm? &efukefwdkif;owif;pm?<br />

&efukefa*Zufowif;pmrsm;wGif oydwfarSmufowif;ESifh tcef;rsm;yg½Sdvm&m t*Fvdyfpmwwf Armausmif;om;rsm;\<br />

ta&;tom;udk tHhMocsD;usL; rqHk;jzpfonf/<br />

(i) pdefayg [kdufpul;ausmif;om;rsm; yg0ifvmjcif;<br />

&efukefaumvdyf aemifawmfBuD;rsm;onf ,leDAmpDwDtufOya'udk oydwfarSmufvdkufaom owif;onf<br />

wr[kwfcsif; pdefaygausmif;odkY owif;a&muf½Sdvmonf/ xdktcg udkwifhonf udkarmifarmif? udkav;armifwkdYESifh<br />

oGm;a&muf wkdifyifum ausmif;tdyfausmif;pm;tm;vHk; tusÐ (2) xnf? vHkcsnf (2) xnfpD ,lí ausmif;*dwfaygufrS<br />

wqifh a½Twd*Hkbk&m;odkY csDwuf&ef jyifqifMuonf/ 6? 12? 1920 ckESpfwGif armif*dkrm&D ql;avbk&m;vrf;rS o&ufckESpf<br />

yifvrf; twdkif; A[ef;vrf;rBuD;rS a½Twd*HkapwDawmfodkY (2) a,mufwGJ csDwufMuonf/ xdkYaemuf pdefaygausmif;om;<br />

(150) ausmfonf "r®okcausmif;wkdufa½SU OD;em*dEáusmif;odkY 0ifMuavonf/ ausmif;om;BuD;rsm; aemifawmfBuD;rsm;ESifh<br />

ajymqdkaqG;aEG; Mo0g'cH,lMuonf/<br />

pdefaygausmif;om;rsm; udkwifh (acgif;aqmif)<br />

udkwif (tusdK;aqmif)<br />

tzGJU0ifrsm; udkarmifarmifBuD;<br />

udkeD<br />

udkav;armif<br />

tm;ay;ulnDolrsm; apmcGefwdkif (usKdif;wHkapmfbGm;om;)<br />

apmbkef;vl (usKdif;wHkapmfbGm;om;)<br />

(7) wef;? (10) wef;ausmif;om;rsm; vdkufyg oydwfarSmufjcif;<br />

aumvdyfausmif; (2) ausmif;rS ausmif;om;BuD;rsm;\ oydwfudk ArmwjynfvHk;½Sd [kdufpul; (7) wef;? (10)<br />

wef; ausmif;om;rsm;u olwdkYausmif;rsm;udk oydwfarSmufí xGufvmMu\/ olwdkY t,ltqrSm ,leDAmpDwDtuf<br />

Oya'onf aumvdyfausmif;rsm;odkY a&mufvmNyD; ausmif;om;BuD;rsm;udk rnfodkYrQ xdcdkufp&mr½Sday/ xdkausmif;om;BuD;<br />

wkdY\ oydwfarSmufjcif;onf olwdkY ausmif;om;i,frsm;ESifhwuG aemifvmaemufom; Armrsm;tzdkYomjzpf\/ olwdkYvnf;<br />

0ifa&muf ulnD&ef0wå&m;½Sd\/ olwdkY,lqrIrSm rSefonf/ &efukefaumvdyfESifh ,k'oefaumvdyf ausmif;om;BuD;rsm;<br />

tzdkYqdkvQif ,leDAmpDwDOya'onf rsm;pGmxdcdkufp&m r½Sd? bDat? bDtufpD (ac:) 0dZÆmtxufwef; ausmif;om;BuD;rsm;<br />

twGuf pmar;yGJusif;y&ef (3) vom vkdawmhonf/ pmar;yGJatmifvQif olwdkY ynmoifMum;a&; NyD;awmhrnf/ tjcm;<br />

ausmif;om;BuD;rsm;twGufvJ &efukefwuúodkvfOya' twnfjzpfaomfvJ ¤if;wuúokdvfOya'wGif yg0ifaom jy|mef;<br />

csufrsm;udk ½kwfw&uf wu,fwef; raqmif½GufEkdifao;ay/ aumvdyfausmif; wausmif;wnf; ½Sd&rnf[k qkd&mwGif<br />

,k'oefaumvdyfausmif;udk zsufypf&efESifh tm;vHk;aom aumvdyfausmif;om;rsm; ausmif;tdyfausmif;pm;tjzpf aeEkdif&ef<br />

taqmuftOD aqmufvkyf&ef tvG,fwul rNyD;Ekdifao;ay/ tenf;qHk; (5) ESpfavmuf MumOD;rnfjzpfonf/ xdktcg<br />

aumvdyfausmif;rsm;wGif atmufqHk;wef;jzpfonfh odyÜHatmufwef; ausmif;om;rsm;rSm aemif (3) ESpfwGif 0dZÆmwef;udk<br />

atmifMuawmhrnf/ [dkufpul;zdkife,fac: (10) wef;atmifí t*FvdyfbmomESifh tjcm;bmomw&yfwGif xl;cRefpGm<br />

atmifjrif&rnfqdkaom jy|mef;csuf? (10) wef;txd atmifNyD; aumvdyfjyifqifrIwef;wGif wESpfae&rnfqdkaom jy|mef;<br />

csufwdkYrSm oydwfarSmufausmif;om;BuD;rsm;udk vHk;0rxdcdkufay/ oydwfarSmufausmif;om;BuD;rsm;rSm wu,fh trsKd;cspf<br />

pdwfESifh wkdif;jynfvlrsKd;twGuf olwdkYynmoifMum;a&;ESifh aemifa&;udkyg tepfemcHMuonfrSm ,HkrSm;p&mr½Sday/<br />

olwdkY oydwfarSmufvkdufí Armrsm;\ pdwfxJwGifudef;atmif;aeaom rsKd;cspfpdwf"gwfrsm; tHk


14<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wGif a,mufsm; ntdyf (2000) ausmf½SdvmMuonf/ ausmif;olrsm;rSm oydwfarSmuf&mwGif yg0ifaomfvJ oydwfpcef;wGif<br />

vmraeay/ xdkYtwl rEÅav;? armfvNrdKif? ykodrf? jynfponfh tNrdKUNrdKUrS t*Fvdyfausmif;om;rsm;vnf; vkdufí<br />

oydwfarSmuf Muavonf/<br />

(p) rEåav;NrdKUoydwf<br />

rEÅav;NrdKUoydwfudk 'DZifbmv (10) &ufaeYrS pí armifbaomif; (aemif ocifbaomif;) acgif;aqmifí<br />

ausmif;om;rsm; oydwfarSmufap&ef vdkkufvHpnf;½Hk;vIHYaqmfwuf


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z) awmif;qkdcsufay;ydkYjcif;ESifh ausmif;rwuf&efqHk;jzwfjcif;<br />

'DZifbmv (17-19) &ufaeYwGif oydwfausmif;om;rsm;tzGJUu 'DZifbmv (4) &ufaeY tpnf;ta0;<br />

qHk;jzwfcsuf (2) t& tcsuf (16) csufyg awmif;qkdcsuf pmwapmifudk 'kwd,bk&ifcHxHokdY ydkYvdkuf&m atmufyg<br />

twkdif;jzpfonf/<br />

1/ wuúodkvfausmif;om;? ausmif;olrsm;tm;vHk; ausmif;tdyf? ausmif;pm;jzpf&rnf[k owfrSwfxm;onfh<br />

twGuf qif;&Jaomausmif;om;rsm;twGuf tcuftcJjzpfojzifh xdktcsufudk y,fzsuf&ef/<br />

2/ wuúodkvfausmif;aecGifh&½SdEdkif&ef t*FvdyfbmomESifh tjcm;bmomw&yf xl;cRefpGm wwfajrmuf&rnf<br />

[laomtcsufrSm t*Fvdyfbmomonf rdrdtrsKd;om;bmom r[kwfonfh Armwkdif;&if;om;rsm;ESifh tdE´d,<br />

trsKd;om;rsm;twGuf cufcJrI½Sdojzifh xdktcsufudk y,fzsuf&ef/<br />

3/ wuúodkvfwGif tBudKoifwef; wESpfxm;½Sdjcif;rSm pmoifESpfydkrdkNyD; p&dwfydkrdkrsm;jym; vmrnfjzpfí xdk<br />

tcsufudk y,fzsuf&ef/<br />

4/ EIwfwdkufpmar;yGJxm;&ef rvdkívnf; xdktcsufudk y,fzsuf&ef/<br />

5/ bDat? bDtufpD*kPfxl;ESifhatmifrS trfat? trftufpDoifcGifh&rnf qkdaomtcsufudk y,fzsuf&ef/<br />

6/ *kPfxl;wef;oif,lvdkolrsm;onf pmar;yGJwBudrfwnf;om ajzqkdcGifhjyKxm;onfrSm Muyfwnf;vGef;<br />

ojzifh jyifqif owfrSwf&ef/<br />

7/ tdkifatatmifNyD; (3) ESpftwGif; *kPfxl;wef; ajzqdk&rnfqkdaom tcsufrSm Muyfwnf;vGef;vSí jyif<br />

qif&ef/<br />

8/ xdkenf;wl trfat? trftufpD*kPfxl;wef;rsm;twGuf tcsdefuefYowfay;xm;jcif;rSmvnf; roifh<br />

avsmfí y,fzsuf&ef/<br />

9/ trfat? trftufpD*kPfxl;wef;rsm;ü ESpfBudrf (odkY) aemufrSatmifjrifvQif xkdausmif;om;udk twef;vdkuf<br />

cGJjcm;í tatmifay;&ef/<br />

10/ bDtufpD½dk;½dk;bGJUESifh*kPfxl;wef;rsm;twGuf t*Fvdyfpm pmpDpmuHk;ajz&ef rvdktyf[k,lqonf/<br />

11/ wuúodkvfaumifpDESifh ygarmu©rsm;tzGJU? wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;ü vlrsKd; vlwef;pm;aygif;pHkESihf<br />

ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifEkdifa&;twGuf pnf;rsOf;Oya'jyifqif&ef/<br />

12/ trsm;pkqE´t& qHk;jzwfaqmif½Gufonfh pepfusifhoHk;aom þtcsdeftcgrsKd;wGif wuúodkvf ausmif;q&m<br />

rsm; cefYtyf&mü wOD;wnf;oabmrjzpfapbJ q&mrsm;tzGJUu a½G;cs,fcefYxm;&ef/ ('k-t"dywdudk,fpm;?<br />

t"dywdESifh wuúodkvfygarmu©rsm;udk t"dywdu rcefYbJ ygarmu©tzGJUuom a½G;aumufwifajr§muf&ef)<br />

13/ tjcm;wuúodkvfrsm;rSmuJhodkY pmar;yGJukd tpdwftydkif;xm;í ajzqdkcGifh&½Sd&ef/<br />

14/ Oya'twef;rsm;udk eHeufydkif;wGif oifMum;a&;twGuf pDpOfay;&ef/<br />

15/ wuúokdvfpmar;yGJrsm;wGif jyifyESifh tvGwfynmoif ausmif;om;rsm;tm; ajzqkdcGifhay;&ef/<br />

16/ txufyg awmif;qkdcsufrsm;udk ajyvnfatmif ajz½Sif;ray;orQ umvywfvHk; ausmif;om;rsm; ausmif;jyef<br />

wufrnf r[kwfygaMumif;/<br />

bOD;<br />

(Boycotters)<br />

(trIaqmiftzGJY)<br />

(oydwfarSmufausmif;om;? olrsm;udk,fpm;)<br />

xdkawmif;qkdcsufudk bOD;u vufrSwfa&;xdk;íbk&ifcHxHydkYvkdufonf/ xdkodkYydkY&jcif;rSm ynmrif;BuD; rpöwm<br />

ruf[ef;wm;u 'DZifbm? (23) &uf ausmif;jyefwuf&ef &mZoHay;jcif;aMumifh jzpfonf/ txuf-atmuf Armjynf<br />

vHk;qkdif&m oydwfarSmufausmif;om; udk,fpm;vS,frsm; tpnf;ta0;u ausmif;om;trnfrsm;udk ausmif;pm&if;rS<br />

y,fxkwf&ef pdefac:vdkufNyD; xkdawmif;qdkcsufudk ay;ydkYjcif;jzpfonf/ xdktcg 1921? Zefe0g&DvwGif aemufqHk;xm;<br />

í ausmif;jyefwuf&ef &mZoH xyfay;avonf/ xdkaeYrSmyif ausmif;om;rsm;tpnf;ta0; usif;yí &moufyef<br />

oydwfarSmufvdkufonf/ 1921? Zefe0g&Dv? (14) &ufaeYwGif tpdk;&u vdkufavsmay;onfjzpfap? ray;onfjzpfap<br />

15


16<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefwuúodkvf vufatmufcH aumvdyfausmif;rsm;odkY b,fawmhrS jyefrwuf[k qHk;jzwfaMunmvkdufonf/ 'DZifbm<br />

v? (19) &ufaeY awmif;qkdcsuf (16) csufudk rvdkufavsmí 'DZifbmv (20) &ufaeYwGif tpnf;ta0; usif;yum<br />

qHk;jzwfí 'DZifbmv (21) &ufaeYwGif wuúodkvfausmif;om;rsm; vufrSwfa&;xdk;í rdrdwkdY trnfrsm;udk ausmif;<br />

pm&if;rS y,fzsuf&ef wefjyefta&;qdkvdkufonf/ þqHk;jzwfcsuft& bDatwef;rS udkbOD;? ukdvlaz0if;? udk&mZwf<br />

tygt0if ausmif;om; (8) OD;? bDtufpDtxufwef;rS udkbdk;uGef; tygt0if ausmif;om; (30) OD;? bDatatmufwef;rS<br />

(28) OD;? bDtufpDatmufwef;rS (13) OD;? bDtufpDtxufwef;rS (86) OD;? tdkifatatmufwef;rS (37) OD;? tdkiftufpD<br />

atmufwef;rS (100) ausmfwdkYESifh wjynfvHk;½Sd (7) wef;? (10) wef;ausmif;rsm;rSvnf; tpdk;&ESifh tpdk;&taxmuftyhH<br />

cHausmif;rsm;udk &moufyef oydwfarSmufvdkufonf/<br />

xkdqHk;jzwfcsuftwdkif; t*Fvdyfvufxuf &efukefwuúodkvf vufatmufcHausmif;rsm;odkY ausmif;jyefrwuf<br />

aom ausmif;om;BuD;rsm;rSm (300) avmuf½Sd\/ (7) wef;? (10) wef; oydwfarSmufausmif;om;rsm;rSmvnf;<br />

tajrmuftjrm;½Sdí oydwfarSmuf ausmif;om;acgif;aqmif udkbOD;\ bDatbGJUrSm 1921 ck? Mo*kwfvwGif Armjynf<br />

trsKd;om;ynma&;aumifpDrS usif;yaom bDatpmar;yGJudk 0ifa&mufajzqkd atmifjrifcJhjcif; jzpfonf/ xdktrsKd;om;<br />

ynma&;aumifpDrS&aom bDatbGJUudk vGwfvyfa&;&½SdNyD; 1952 wGif &efukefwuúodkvfu vufcH todtrSwfjyKcJhonf/<br />

ausmif;om;rsm; awmif;qdkcsufudk Armrsm;udk tvGeftxifao;aom bk&ifcHu wm0efrJh ausmif;om;wOD;<br />

wa,muf vufrSwfxkd;í wifoGif;aompmvTmudk vufcHpOf;pm;&ef jiif;qkdvkdufonf/ aemufrMumrD vufaxmufbk&if<br />

cH\ wdwfwqdwfpDpOfrIaMumifh oydwfarSmufausmif;om;rsm;\ awmif;qkdcsuftwdkif; armfvNrKdifNrKdUrS 0wfvHkawmf&<br />

OD;cspfvS tp½Sdaom yk*¾dKvfBuD;rsm;u vufrSwfxdk;NyD; epfemcsufrsm;udkjyKjyif&ef toem;cHpmwapmif wifoGif;\/<br />

xdktoem;cHpmudk vufaxmufbk&ifcHu vufcHpOf;pm;\/ odkh&mwGif taMumif;trsKd;rsKd;jyum bmwckrQ rjyifay;acs/<br />

(ps) trsKd;om;ausmif;rsm; trsKd;om;aumvdyfwnfaxmifMujcif;<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;aumifpDu 1921 ckESpf? 'DZifbmv (11) &ufaeYü ]uREkfyfwkdhonf rsKd;apUcsxm;<br />

aomolrsm;} jzpfonf/ "We are the Sowers" [k acgif;pOfwyfum xkwfjyefaMujimcsufxJwGif trsKd;om;ynma&;<br />

aemufqHk; &nf½G,fcsufonf trsKd;om;vGwfvyfa&;ESifh ArmvlrsKd;wkdY\ t*FvdyfvufatmufrS vGwfajrmufa&;yifwnf;<br />

[k xkwfazmfxm;avonf/<br />

xYdktwl oydwfarSmufausmif;om;rsm;aumifpD (University Boycotters Council) rS 1920 ck? 'DZifbm<br />

(24) &ufaeYü (National Education in Bahan) [k trsKd;om;ynma&; acgif;pOfwyfNyD; xkwfjyefvdkufonfh<br />

aMunmcsufwGif-<br />

1920 oydwf\ toD;tyGifUrsm;tjzpf jrefrmjynft&yf&yfwGif trsKd;om;ausmif;rsm;ay:aygufcJU&m tBuD;qHk;jzpfaom &efukefNrdKY½Sd NrdKYrausmif;<br />

BuD;yHk<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

]trdArmjynfudkcspf&ef vlrsKd;\ ydkrdkt&ma&mufaom ta&;udpörsm;wGif udk,fusKd;ukdkjzKwfypfEkdif&efESifU aoaomf<br />

vnf; rdrdtrsKd;udk cspfaompdwfESifU aoEkdif&efwkdhonf A[ef;½Sd trsKd;om;ausmif;rsm;\ [kef;[kef;awmuf &nf½G,f<br />

csufrsm;jzpfonf} [k xkwfazmfxm;cJhavonf/<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;aumifpDonf ,leDAmpDwDtufOya'udk jyifqifay;&ef qdkif&mtmPmydkifrsm;xH<br />

xdkodkU wifjyawmif;qdkcJhaomfvnf; r&½Sdojzifh oydwfarSmufausmif;om;rsm;tzdkY trsKd;om;aumvdyfESifh trsKd;om;<br />

ausmif;rsm; xlaxmif&efom ½Sdawmhonf/<br />

1920? 'DZifbmv (29) &ufaeYwGifjyKvkyfaom *sDpDbDattoif;csKyfBuD;u tpnf;ta0;w&yf jyKvkyfum<br />

wuúodkvfoydwfudpöudk wifjyaqG;aEG;í atmufygqHk;jzwfcsufrsm;udk qHk;jzwfcJhonf/<br />

1/ ArmEkdifiHt&yf&yfü trsKd;om;ausmif;rsm; wnfaxmifzGifhvSpf&ef/<br />

2/ &efukefNrdKUü trsKd;om;wuúodkvfausmif;BuD; wausmif; wnfaxmifzGifhvSpf&ef/<br />

3/ toif;csKyfBuD;ESifh qufoG,fxm;aom toif;cGJrsm;u wnfaxmifxm;aom pmoifausmif;rsm;udkvnf;<br />

trsKd;om;ausmif;rsm;tjzpf ajymif;vJ&ef/<br />

4/ trsKd;om;ausmif;rsm; pkaygif;tkyfcsKyf&ef vdktyfaom pDpOfñTefMum;csuf ponfwdkYudk jyKvkyfEkdif&ef<br />

trsKd;om;ynma&;tzGJU zGJUpnf;&efwdkY ygavonf/<br />

¤if;qHk;jzwfcsuft& wcsdefwnf;rSmyif trsKd;om;ausmif;tjrKawrsm;udk tNrdKUNrdKUüyif oydwfarSmuf ausmif;<br />

om;BuD;rsm;\ apwemh0efxrf; tm;ay;jcif;jzifhvnf;aumif;? tNrKdUNrKdU½Sd 0HomEkBuD;rsm;\ apwemo'¨gw&m;rsm;udk<br />

cH,l&&SdrI taMumif;jyKí vnf;aumif; wr[kwfcsif; ysHUESHYay:xGufvmonf/ aEG&moDpmar;yGJrsm;trD ausmif;om;<br />

vli,frsm; qufvufynmoifMum;cGifh &½Sdvmonf/<br />

xdktrsKd;om;ausmif;rsm;wGif aumvdyfoydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh (7) wef;? (10) wef;rS oydwfarSmuf<br />

ausmif;om;rsm;u 0ifa&mufí q&mvkyfMu\/ xkdoydwfarSmufausmif;om;rsm;onf rsKd;cspfpdwf tvGefjyif;xefí<br />

rnfonfht&yfrqdk jiif;y,fjcif;r½SdbJ xkdt&yf½SdtrsKd;om;ausmif;rsm;wGif tenf;i,frQaom vcESifh q&m0ifvkyfMu\/<br />

NrdKUrdNrdKUzrsm;uvnf; ausmif;om;rsm;udk wwfEkdifonfh enf;jzifh ulnDonf/<br />

(n) 1920 yxrausmif;om;oydwf trsKd;om;a&;atmifjrifrIrsm;¨<br />

1/ G.C.B.A (*sDpDbDat) rS vlBuD;rsm;ESihf oydwfarSmufausmif;om;rsm; yl;aygif;í trsKd;om;ynma&;<br />

aumifpDudk atmufygyk*¾dKvfrsm;jzifh zGJUpnf;cJhonf/<br />

trsKd;om;ausmif; tkyfcsKyfa&;tzGJY<br />

(1) OD;armifBuD; Ouú|<br />

(2) OD;armifarmiftkef;cdkif wGJzuftwGif;a&;rSL;<br />

(3) udkzdk;uGef; wGJzuftwGif;a&;rSL;<br />

(4) udkbOD;<br />

(5) udkpdk;0if;<br />

(6) udkzdk;vwf<br />

(7) udkjrifh<br />

(8) udkzdk;usm;<br />

(9) udkjr (om,m0wD)<br />

(10) udkbcif<br />

(11) udkbdk;wuf<br />

(12) udkbvdIif (e,l;bm;rm;)<br />

(13) udkbav;<br />

(14) udkpdefb<br />

(15) udkoma½T (ykodrf)<br />

(16) udkyk (om,m0wD)<br />

(17) OD;bab<br />

17


18<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(18) OD;yk (a½Tusif)<br />

(19) OD;xGef;atmif<br />

(20) udkzdk;cdkif<br />

2/ 1921 ck? rwfvwGif ¤if;trsKd;om;ynma&;aumifpDu Muyfrwfí (7) wef;? (10) wef; pmar;yGJrsm;<br />

jyKvkyfay;onf/<br />

3/ Armjynfw0Srf;vHk;wGif trsKd;om;ausmif;aygif; (150) zGifhvSpfEkdifcJhonf/ &efukefNrdKUwGif NrdKUrtrsKd;om;<br />

ausmif; xlaxmifa&;uddk OD;bdk;vwfu pwifwm0ef,lvkyfudkifcJhonf/<br />

4/ A[ef;? vdyfuefajrmufbuf Z&yfMum;wGif trsKd;om;ausmif;udk pwifzGifhvSpfay;cJhonf/ ¤if;aemuf<br />

ydktqifajyap&ef vrf;rawmf o&ufawmausmif;odkY ajymif;a½TUzGifhvSpfcJhonf/ ykZGefawmifESifh Munfhjrifwkdif trsKd;om;<br />

ausmif;rsm; qufvufzGifhvSpfí MunfhjrifwkdifwGif ausmif;olrsm;twGuf ausmif;zGifhcJhjyefonf/<br />

5/ trsKd;om;ausmif;rsm; zGifhvSpf&mwGif ausmif;om;? ausmif;olrsm;\omrefynma&;udk t"duxm;cJhonf<br />

r[kwf/ t*FvdyfvufatmufuRefoabmuftjzpfrS vGwfajrmuf&ef &nf½G,fcJhonf/ oydwfarSmufausmif;om;rsm;<br />

aumifpD (University Boycotters Council) rS (We are the Sowers) aMunmcsufudk MunfhvQifodEkdifonf/<br />

6/ ArmhrsKd;cspfpdwfay:vGifapaom ausmif;oHk;pmtkyfrsm;udk q&mvGef;? OD;zdk;usm;? OD;boef; (armfvNrdKif)<br />

wdkYu jyKpkjzefYcsdEdkifcJhonf/<br />

7/ t*FvdyfpmrSty tjcm;bmom&yfrsm;udk jrefrmbmomodkY jyefqdkí jzefYcsdEdkifcJhonf/<br />

8/ a½Twd*Hkbk&m;odkY wufa&mufolwdkif; zdeyfcRwf&rnfqdkaom pnf;urf;udk Armjynf½Sdt*Fvdyfrsm;u<br />

rvkdufemcJhacs/ odkYaomf yxraumvdyf ausmif;om;oydwf jzpfvmcsdefrSpí &efukefNrdKUodkYvmaom t*FvdyfygvDreftrwf<br />

rpöwm0uf*s0k'fwdkY ZeD;armifESHu ArmhxHk;pHudk av;pm;pGm zdeyfcRwfcJhonf/ a½Twd*Hkbk&m; zdeyfcRwfa&;jyóemrSm<br />

xdkZeD;armifESH\ erlemaMumifh ajyvnfNyD;pD;oGm;onf/<br />

9/ 1920 aumvdyfausmif;om;BuD;rsm; oydwfrwdkifrD ArmwdkYrSm t*FvdyfAsL½dku&uftpdk;&u pDrHjyKvkyfonfudk<br />

acgif;iHkYcHcJhMu&onf/ EkdifiHa&;Ekd;Mum;rIr½SdonfhtwGuf t*Fvdyftpdk;&ESifh,SOfNydKifum xdxda&mufa&muf ajymqdkcGifh<br />

½SdrSef; rodMuay/ ausmif;om;rsm; oydwfarSmufí xGufvmum t*Fvdyftpdk;&\ tjypftemtqmrsm;udk yGifhyGifh<br />

vif;vif; azmfxkwfí &J&Jawmuf qefYusif a[majymMuaomtcgrS aMomf- t*Fvdyftpdk;&udk þodkY ajymcGifh½Sdygvm;[k<br />

odvmMu\/ xkdodkY odvmMuonfESifh wNydKifeuf rsKd;cspfpdwfrsm; jyif;xefpGm aygufuGJvm\/<br />

10/ 1917 tdE´d,jynf½Sd b*Fvm;? bHkbdkif? r'&yf? yef*syfe,frsm;udk 'dkiftmcDtkyfcsKyfa&; ay;aomtcg<br />

ArmjynfrSm tdEd´,ydkifjynfe,frsm;twGif; 'dkiftmcDtkyfcsKyfa&;ESifh rwefao;yg[kqkdNyD; ajymonf/ tb,faMumifhqdkaomf<br />

bDatatmifol (400) rQ r½Sdao;íjzpfonf/ ,kwfnHhaom u&ufa'gufpDrHudef; (ac:) vufaxmufbk&ifcHa&;qGJonfh<br />

tkyfcsKyfa&;udk ay;&ef&nf½G,fonf/ ArmwdkY vef'efodkU udk,fpm;vS,fapvTwfí 'dkiftmcDtkyfcsKyfa&;ay;&ef awmif;qkd<br />

onfhtwGuf u&ufa'guf pDrHudef;tkyfcsKyfa&;udk qdkif;iHhxm;onf/ aumvdyfausmif;om;rsm; oydwfarSmufí EdkifiHa&;<br />

Ekd;Mum;rI jzpfvmaomtcg 'dkiftmcDtvdkr½Sd? [kr®½l; udk,fydkiftkyfcsKyfa&;udkom tvdk½Sdonf[k [pfa


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

jzifh oifcGifh&Mu\/ aemufydkif;wGif trsKd;om;ausmif; (145) ausmif; jzpfvm\/<br />

13/ trsKd;om;ausmif;rsm; ay:vmonfhtwGuf tcsdefwdkwdkESifh p&dwfusOf;usOf;? qif;&Jcsrf;omra½G; ynm<br />

oifMum;cGifh &\/<br />

14/ trsKd;om;ausmif;rsm;wGif Ak'¨bmomudk oifMum;cGifh&&m Ak'¨omoemrSmvnf; ydkrdkxGef;um;vm\/<br />

15/ trsKd;om;ausmif;rsm;ü ausmif;om;rsm;udk Zmwdrmef? ZmwdaoG; wuf


20<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

NyD; ususee pkduf&ifawmh o&ufyif[m oD;rSmyJ/ 'Dawmh 'dkYtarG&xm;wJh owådudk jyKpkysdK;axmifzdkY vdkw,f/ tJ'Dowåd<br />

rsKd;aphrS ocifvkyfief; opfyifBuD; aygufap&r,f/ 'Dvkyffief;BuD;u (0g) 'Dvkyfief;BuD;wnf;[laom o&ufyifBuD;rS<br />

vGwfvyfa&;? ocifvlrsKd;jzpfa&;wnf;[laom o&ufoD;rsm; oD;ap&r,f/ tck q&mwdkY vkyfief;[m o&ufyifpdkufMu<br />

wJhvkyfief;? o&ufyifpdkufzdkY jzpfajrmufzdkY&m wdkYwm0efbJ wynfhwdkY/ wynfhwdkY[m Armrsm;jzpfí a½S;bdk;ab;? rdbrsm;xHrS<br />

owådpGrf;tm;udk tarG&xm;w,f/ 'DowådpGrf;&nfudk tvGJoHk;pm;rjyKMueJY/ q&mwdkY ArmjynfwGif yxrOD;qHk;aom<br />

omuD0ifrif;rsKd;rsm;u wdkif;jynfvlrsKd;udk wnfaxmifcJhMuw,f/ Armtp waumif;u qdkwJhpum;udk MunfhvQif<br />

odEkdifw,f/ waumif;rSm rif;quf (50)? oa&acwå&mrSm rif;quf (27)? yk*HwGif rif;aygif; (55) quf? yif;,wGif<br />

(6) quf? tif;0wGif (29) quf? awmifilwGif (35) quf? jynfwGif (17) quf? ukef;abmifwGif (13) qufrQ<br />

tqufrjywf wdkYArmbk&ifawG tkyfpkd;cJhw,f? ocFg&"r® urÇmYoabm avmu"Hw&m;t&? udef;cef;tvdkuf tcdkuftcg<br />

uHMur®mtavsmuf t*FvdyfwdkY&JU tvHatmufa&mufMu&aom acwfwGif 'dkYbdk;bGm;rdb vufxufu &cJhaom Armhowåd?<br />

ArmpGrf;&nfudk xufonfxuf xufatmif BuD;onfxuf BuD;atmif aqmif½GufMuyg}} [kajym&if; q&mBuD; rsufESm<br />

onf eDjref;vm\/ q&monf q&mudk,fq&m arhavNyD/ q&mYpdwfrS tqD;twm;r½Sdaom owåd? awmfvSefvdkpdwfrsm;<br />

xGufvm\/<br />

]]wynfhwdkY Zmwdrmefonf? tawmfyifn§Kd;EGrf;cJh\ igwdkYudk pdk;rdk;onfh rif;u igwdkY\ rsKd;cspf tñGefYuav;rsm;<br />

udk a&aEG;ylylESifh avmif;onf? uyfaus;ESifh n§yfonf? igwkdYtrsKd;onf uRefb0ü Mum½Snf ae&avatmif ¤if;wdkY<br />

MuHpnfBudK;ukwfaeonf/ onfvdktvkyfudk wm;qD;&ef igwdkYtm;vHk; wm0efjzpfw,f}}<br />

paom rdefY>rufaom pum;rsm;udk trsKd;om;aumvdyfausmif;om;rsm; Mum;emcJh&onf/<br />

trsKd;om;ynma&;aumifpDtzGJY Ouú| OD;armifBuD; (trfat) rdefhMum;csufudk MunfUrnfqdkvQifvJ<br />

]]Armjynftpdk;&eJY bdvyftpkdk;&u Armjynfudk olwdkYay;xm;wJh ynm[m uRefynmr[kwfbl;vkdY ajymw,f/<br />

ajAmifvdrf&m rusbl;vm; (y&dowf ausmif;om;rsm;u ½SufzG,f? ½SufzG,f ysuf&,fjyKMuonf/) olwdkY qifajcay;yHkudk<br />

em;axmifMuygtkH;/ olwdkYay;wJh ynm[m uRefynmqdk&if cifAsm;wdkYvdk wdkif;jynfacgif;aqmifr,fholawG ArmawG<br />

ocifawG ay:vmyghrvm;wJh/ ArmjynfrSm½SdwJh tckacgif;aqmifawG[m uREkfyfwdkYay;xm;wJh t*Fvdyfynm? txufwef;<br />

ynmwwfawG csnf;yJ r[kwfovm;? enf;vrf;usovm; (y&dowfESifh ausmif;om;rsm;u Ekd;Edk;[k atmfMujyefonf)/<br />

vHk;vHk;rusbl;? 'Dawmh usaemfwdkY jyefajymw,f? ig;uav;awG a&xJuq,fNyD; ukef;ay:wif&if trsm;aom ig;awG<br />

aor,f/ wcsKdU toufjyif;wJh ig;awGuawmh ½Sifaewmaygh/ 'DwcsKdU ig;awG ½Sifaeao;wmaMumifh a&xJu ig;rsm;udk<br />

ukef;ay:wif&if ig;awG touf½Sifw,fvdkY qdkwJh enf;vrf;rSefw,fvdkY qdk&rSmvm;/ toufjyif;wJhig;udkom csD;rGrf;zdkY<br />

aumif;ygw,f/ ig;awGudk a&xJuwifwm enf;rSefw,fvdkY rqdk&ygbl;/ 'DvdkyJ rsm;pGmaom ArmawG uRefjzpfatmif<br />

vkyfay;wJh ynma&;pepfudk enf;rSefw,fvdkY rqdk&ygbl;? uRefynm&aomfvnf; ArmawG ocifjzpfatmif aqmif½Gufae<br />

wJh acgif;aqmifawGudkom toufjyif;wJh ig;vkdyJ ¤if;wkdYtm; csD;rGrf;&r,fvdkY}} ajymcJhonf/<br />

(#) trsKd;om;aeYowfrSwfjcif;<br />

1922 ck? ZGefv (17) &uf (1282 ck? e,kefvjynfhausmf 8 &uf) wGif &efukefNrdKU a½Twd*Hkbk&m;vrf;<br />

*sLAvDa[m½HkBuD;ü G.C.B.A (*sDpDbDat) A[kdtoif;csKyf tpnf;ta0; xyfrHjyKvkyfonf/ xdkaeYü 1924 ck?<br />

atmufwkdbm (24) &uf rEÅav;ü jyKvkyfaom G.C.B.A e0rajrmuf uGefz&ifhBuD;u trsKd;om;aeY (National<br />

Day) &uf w&uf owfrSwf&efudk aqG;aEG;&mwGif qHk;jzwfxm;onfudk qufvufaqG;aEG;Muonf/<br />

(1) oDaygrif;udk t*FvdyfwkdY ac:aqmifoGm;aom&uf?<br />

(2) t½SifOD;Owårudk,fawmfBuD; axmifusaom&uf?<br />

(3) aumvdyfausmif;om;rsm; oydwfarSmufaom&uf?<br />

þ (3) &ufudk tjrJwrf;aumfrwDwGif yg0ifaomolwdkYu rdrdqE´½Sd&m toD;oD; n§dEdIif;Mu&m rNyD;rjywf<br />

jzpfaeonf/ uefBuD;a'gifhNrdKUrS OD;baomif; wifoGif;í OD;bpdefu axmufcHNyD; acgif;aqmifrsm;uvnf; vdkvm;onfh<br />

rnfonhfaeYudk owfrSwfMurnfudk wkdifyifaqG;aEG;&m oydwfarSmuf ausmif;om;acgif;aqmif OD;jrifhu ygawmfrlaomaeY<br />

ESifh axmifusaomaeYrSm tusudpö? tpkefudpöjzpfonf/ ,leDAmpDwDtufOya'udk oydwfarSmufaomaeYrSm twufudpö


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

tqefudpöjzpfí 'DaeYudk trsKd;om;aeY owfrSwfoifhaMumif; tqdkwifoGif;vdkufonf/ þtcsdef rwdkifrDuyif oydwf<br />

arSmuf aumvdyfausmif;om;BuD;rsm;onf pwifoydwfarSmufaom 1282? wefaqmifrkef;vjynfhausmf (10) &ufudk<br />

ausmif;om;rsm;aeY[k owfrSwfNyD; jzpfonf/<br />

xdkodkY rNyD;rjywfí tjrJwrf;aumfrwDonf trsm;pkoabmxm;udk &,lpkpnf;NyD; A[dktoif;csKyf tpnf;ta0;<br />

odkY atmufygtwdkif; wifjyonf/<br />

(u) trsKd;om;aeYudk w&ufwnf; owfrSwfvkdygu aumvdyfausmif;om;rsm; oydwfarSmufaomaeY<br />

wefaqmifrkef;vjynhfausmf (10) &ufudk owfrSwf&ef/<br />

(c) trsKd;om;aeYudk w&ufxufydkí owfrSwfvkdygu oDaygrif;udk t*FvdyfwkdY ac:aqmifoGm;onfh<br />

wefaqmifrkef;vjynfhausmf (8) &ufrS vjynfhausmf (10) &uftxd (3) &uf owfrSwf&ef/<br />

xdktpnf;ta0;wGif OD;jrifh (ae½Sife,f OD;jrifh) u trsKd;om;aeYudk aumvdyfausmif;om;rsm; oydwfarSmufaeY<br />

udk owfrSwf&ef tqdkwifoGif;í uGrf;jcHukef;ESifh ewfwvif;udk,fpm;vS,frsm;u axmufcH aqG;aEG;Muonf/ xdkYaMumifh<br />

wefaqmifrkef;vjynfhausmf (10) &ufudk trsKd;om;aeYtjzpf *sDpDbDat 0HomEkA[dktoif;csKyfBuD;u jyXmef;owfrSwfvdkuf<br />

onf/ þaeYonfyifvQif ausmif;om;rsm; NAdwdoQe,fcsJUtkyfcsKyfa&;udk NAdwdoQwdkYvufatmuf a&mufcJhNyD;aemuf<br />

ArmEkdifiHwGif yxrqHk;BuD;rm;pGm wGef;vSefqefYusifcJhaomaMumifh ausmif;om;wdkY\ owdå? pGrf;&nf? trsKd;om;Zmwd<br />

rmefudk &J0Hhxkwfazmfí NAdwdoQwdkY wkefvIyfajcmufjcm;cJh&aom aeYBuD;waeU jzpfonf/ ArmwrsKd;om;vHk; ausmif;om;wdkY<br />

OD;aqmif qefYusifrIaMumifh EkdifiHa&;Ekd;Mum;rI? olYuRefrcHpdwf"mwfrsm; jyefvnfay:xGef;vmaom aeYwaeYjzpfonf/<br />

þaeYudk NAdwdoQwdkY\ pdwfykwf? pdwf,kwf? pdwfrdkuf? pdwfysif;wdkYudk csKd;zJhESdrfeif; atmifjrifaomaeY tjzpf ]trsKd;om;<br />

atmifyGJaeh}[k ac:Muavonf/<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

OD;bOD;\ 1920 oydwfESifh trsKd;om;aehjzpfay:vmyHktusOf; vufa&;rlMurf;<br />

21


(tay:) 1920<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;<br />

wnf;cdkaeMuaom<br />

A[ef;Mum;awm&vrf;<br />

OD;t&d,ausmif;wdkuf twGif;½Sd<br />

Z&yfwck<br />

(tv,f) 1282 ckESpf (1920)<br />

ausmif;om;oydwfwGif toHk;jyKcJUaom<br />

a'gif;tvH (ua'gif;)<br />

(atmuf)<br />

1920 jynfUESpf aumvdyf<br />

oydwfarSmuf ausmif;om;rsm;<br />

aumifpDXmecsKyf jyKvkyfcJU&m<br />

a':MuKwfZ&yf<br />

22<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)


Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

'D;'kwfOD;bcsKd<br />

trsKd;om;aumvdyfausmif;<br />

jrefrmpmuxdu<br />

1920 udkvdkeDacwfOD; oydwfarSmufaumifpD0if - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; ausmif;om;acgif;aqmifrsm; trsKd;om;a&;toGif<br />

(yxrwef;- 0JrS,m)<br />

OD;bOD;<br />

OD;aunDydwf<br />

OD;zdk;uGef;<br />

OD;atmif'if<br />

('kwd,wef;- 0JrS,m)<br />

ocifjr<br />

trsKd;om;ynm0ef OD;zdk;usm;<br />

OD;bausmf<br />

(wwd,wef;- 0JrS,m)<br />

OD;at;<br />

rpöwmqif;<br />

OD;vlaz0if; (jrefrmpmygarmu©)<br />

(pwkw¦wef;- 0JrS,m)<br />

ae½Sife,fOD;jrifh<br />

OD;zdk;vwf<br />

ol&d,OD;xGef;az<br />

1920 jynfUESpf ausmif;om;oydwfBuD;udk<br />

acgif;aqmifcJUMuaom ausmif;om;acgif;aqmif<br />

(26) OD; teufrS pkaqmif;&½SdorQaom<br />

"gwfyHk½Sif (13) OD;\ yHkrsm;udk txufwGif<br />

azmfjyxm;ygonf/<br />

OD;bOD;- jynfNrdKY trsKd;om;ausmif;? ausmif;tkyfBuD;/<br />

ae½Sife,fOD;jrifU- trsKd;om;aehjzpfajrmufa&; tqdkwifoGif;ol/<br />

OD;zdk;vwf- &efukeftrsKd;om;ausmif;udk xlaxmif&ef wm0ef,lcJhol/<br />

OD;zdk;uGef;- AdkvfrSL;zdk;uGef;/<br />

ocifjr- trsKd;om;ausmif;q&mtjzpf wm0efxrf;aqmifcJUNyD;? wdkhArmtpnf;t½Hk;<br />

wnfaxmifaomtcg ocifjrjzpfvmonf/ AdkvfcsKyfatmifqef;? 'D;'kwfOD;bcsKd<br />

wdkhESifhtwl 19? 7? 1947 wGif vkyfBuHcH&onf/<br />

23


24<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;rsm; oydwfarSmufNyD;aemuf oHk;&uftMum 1920 'DZifbm (8) &ufaehwGif wdkif;jynfodkh<br />

xkwfjyefcJUonfU oydwfarSmufaumifpD\ aMunmcsuf (jrefrmjyefqdkcsuf wzufpmrsufESmwGif MunfUyg/)<br />

Source: RU History (Diamond Jubilee)


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wdkif;oljynfom;rsm;odkh<br />

1920 ckESpf? 'DZifbmv (8) &uf<br />

]]&efukefaumvdyfESifh ,k'oefaumvdyf½Sd uRefawmfwdkY ausmif;om;<br />

tm;vHk;wdkYonf tqkH;ü b,fvdkjzpfrnfudk aocsmrod&aom udpöwck<br />

udk pwifjyKvkyfMuygonf/ odkY&mwGif uRefawmfwdkYonf w&m;enf;<br />

vrf; rSefuefaMumif;udk aumif;rGefcdkifjrJpGm od½Sd&ygonf/ uRefawmf<br />

wdkYonf wwdkif;jynfvHk; uRefwGif;u rnfonfhtcgrS rvGwfruif;rnfh<br />

AsL½kdu&ufwdkY\ odyÜHausmif;Oya'udk xkacszsufqD;&ef tMuH½Sdyg<br />

onf/ uRefawmfwdkYonf wdkif;oljynfom;wkdY\ pdwftm;xufoefaom<br />

tultnDtm;jzifh vli,frsm;wdkYu ckcHNzdKzsufjcif;rsm;rSwyg; tjcm;<br />

aomenf;jzifh wdkif;jynfudk u,fq,fzdkY&m enf;vrf; r½SdNyD[k ,HkMunf<br />

yg\/ uRefawmfwdkYonf jrefrmEkdifiH½Sd vltrsm;wdkY\ ynmtqD<br />

tESpfESifh jynfhpHkaom ausmif;om;rsm; jzpfrnfudk &nfoefí ulnD<br />

apmifrzdkY&ef awmif;yefajymMum;ygonf/ uRefawmfwdkY pdwfxJJü pGJjrJpGm<br />

,HkMunfaom þvkyf&yfBuD;onf wdkif;jynfü vdktyfaom tcsufBuD;<br />

wckudk xkwfazmf ajymqdkjcif;yif rnfygonf/ (þum;tjcm;r[kwf<br />

trsKd;om;odyÜHBuD; aywnf;/) xdkausmif;BuD;rSm jrefrmEkdifiH\<br />

om;orD;rsm;ESifh oifhavsmfaom ynm&yfrsm;udk &Ekdifay&monf/<br />

tdEd´,EkdifiHü trsKd;om;ausmif;awG tvdktavsmuf ay:aygufvm<br />

Muay&m jrefrmEkdifiHuvnf; aemufrus&atmif jrefrmwdkYonf<br />

EkdifiHom;ppfí cspfcJhygvQif b,feHa&mtcgrQ rwnfaxmifEkdifyJ ½Sdvdrfh<br />

rnf r[kwfyg/ pdwfygvufygvkyfvQif rkcsjzpfygvdrfhrnf/}}<br />

25


26<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;oydwfukd axmufcHa&;om;cJUaom 1920 jynfUESpf? 'DZifbmv (11) &ufaehxkwf ynUmtvif;owif;pm acgif;BuD;ydkif;<br />

(wzufpmrsufESmwGif jyefvnf azmfjyay;xm;onf/)<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;rsm;ESifh &efukef,leDAmpDwD odyÜHausmif;awmfBuD;udk MuOfa½Smifjcif;taMumif;<br />

BOYCOTT OF UNIVERSITY<br />

vGefcJhaom rsm;rMumrDtcgu? uRefyfwdkY jrefrmjynfbGm; wdkif;&if;om;taygif;wdkYu tpnf;ta0;BuD;rsm;<br />

jyKvkyfusif;yí &efukef,leDAmpDwD odyÜHausmif;awmfBuD;\ Oya'rsm;udk oabmrus rESpfoufEkdifaMumif;udk<br />

uefYuGufajymqdkMuonfhtjyif OD;vSazpaom rif;wdkifyif trwfrsm;uvnf; twnfhtvif; xkwfazmfajymqdk<br />

uefYuGufcJhMuonf jzpfaMumif;/<br />

xdkuJhodkU uRefyfwdkY jrefrmjynfbGm; wdkif;&if;om;wdkYu uefYuGufMuaomfvnf; tpdk;&rif;wdkYonf ta&;,lí<br />

jyKjyifajymif;vJay;jcif;udk rjyKvkyfbJ ,ck 'DZifbmv (1) &ufaeYu ¤if;,leDAmpDDwD odyÜHausmif;awmfBuD;\<br />

trsKd;om;wdkY rESpfoufaom Oya'udk twnfjyKvdkufaMumif;udk xkwfjyefaMujimcJh&m wdkif;oljynfom;taygif;wdkY<br />

onf rsm;pGmyif 0rf;enf;aMuuGJvsuf aeMuonfh twGif;rSm &efukefaumvdyf ausmif;om;rsm;ESifh *syfqifaumvdyf<br />

ausmif;om;taygif;onfvnf; ¤if;Oya' twnfjyKvkyfvmonfhtwGuf wnDwñGwfwnf; pnf;a0;wdkifyif<br />

MuNyD;vQif ,ck Oya'twdkif; twnfjzpfoGm;cJhygvQif odyÜHausmif;awmfMuD;ü ynmoifMum;a&;ESifhwuG trsKd;om;<br />

wdkY\ tusKd;aus;Zl;rsm;onf vGefpGmepfemjcif;rsm;udk rjzpfMuap&ef vGefcJhaom wevFmaeYu pí ausmif;om;<br />

aygif;rsm;pGmwdkYonf ausmif;rwufbJ aecJhMuavonf/<br />

xdkuJhodkY &efukef,leDAmpDwD odyÜHausmif;awmfBuD;\ Oya'twdkif; ausmif;om;rsm;aomfrS vdkufemoifMum;<br />

vdkaompdwf tvsOf;uif;rJhaMumif;udk tpdk;&rif;wdkYonf ,cktcg aumif;pGmxif½Sm; odomvmNyD jzpfaMumif;<br />

odkYjzpfí jrefrmtrsKd;om;taygif;wdkY rESpfoufaom Oya'rsm;udk twnfjyK&mü tcsnf;ESD; tv[ó jzpfaom<br />

aMumifh ESpfoufí vdkufemaqmif½GufMurnfjzpfaom Oya'udk topfwzef jyKjyifpDrHay;vdrfhrnf[k ,HkMunf<br />

ayaMumif;/<br />

,cktcg &efukef,leDAmpDwD Oya'udkyif rBudKufrESpfoufMuonfhtwGuf ,ckuJhodkU tjzpftysufrsm;udk<br />

vufiif;'d|awGUMuHKae&NyDudk axmufqaomtm;jzifh xdkYxufrsm;pGm ta&;BuD;aom jrefrmjynf jyKjyifajymif;vJ<br />

a&;udk ay;&mü tu,fí jrefrmtrsKd;om;taygif;wdkY rESpfoufaom qm&,f*sDe,fu&ufa'guf puif;udk<br />

twnfrsm;jyKcJhygvQif 0rf;enf;aMuuGJp&mBuD;rsm;ESifh awGUMuHKMu&vdrfhtkef;rnfvm; [lí awG;awm pdk;&drfvsufyif<br />

½Sd&ayonf/ odkYjzpfí uRefyfwdkY udk,fpm;vS,fBuD;rsm; awmif;qdkonfhtwdkif; txuftpdk;&BuD;rsm;u tu,fí<br />

ay;vmcJhygrl? atmuftpdk;&wdkYu uefYuGufaESmuf,Sufjcif; jyKvkyf&ef tvsOf;yif roifhravQmf jzpfayaMumif;/<br />

¤if;&efukefaumvdyfESifh *syfqifaumvdyf ausmif;om;taygif;wdkY ausmif;rwufbJ raeMujyD;tcg tvHkul½Sif<br />

[dkufpul;ausmif; Ak'¨bmom jrefrmtrsKd;om; ausmif;om;uav;wdkY\ pdwfysuf&yHk taMumif;t&mrsm;udk<br />

aocsmpGm awG;awmMunfhvdkuf jyefyguvnf; wrsKd; 0rf;enf;bG,fBuD;yif jzpf&jyefaMumif;/<br />

¤if;ul½Sif [kdufpul;ausmif;om;rsm; ynmoifMum;&onfrSmvnf; t*Fvdyfpmudkom oifMum;&onf r[kwfbJ<br />

Ak'¨bmomw&m;awmfBuD;ESifh qefYusifonfh c&pf,mefusrf;pmudk oifapjcif; c&pf,mefw&m;udk em&jcif;rsm;udk<br />

jyKvkyfMu&onfhtwGuf ynmEke,fi,f½G,faom uav;vli,frsm;udk rdrdwdkYbmom ouf0if,HkMunf&ef?<br />

zsm;a,mif; aoG;aqmifjcif; jzpfonf[k qdk&ayvdrfhrnf/ xdkuJhodkY aoG;aqmif jyKvkyfojzifhvnf; ynmEke,faom<br />

uav;tcsKdUonf c&pf,mef t,l0g'bufodkY vdkufygoGm;MuonfrSmvnf; rsm;pGmyif 0rf;enf;bG,fBuD; wck<br />

jzpfayawmhonf/<br />

xdkuJhodkY jzpf&jcif;taMumif;rsm;udk aocsmpGmpOf;pm;ygu Ak'¨bmom jrefrmtrsKd;om;uav;wdkY\ bmoma&;ü<br />

qHk;½IH;&onfh tcsufrsm;udk uGufuGufuGif;uGif; xif½Sm;pGm od½SdMuayjyD/ xdkuJhodkY trsKd;om;rsm; epfem&jcif;<br />

taMumif;&if;udk pdppfvdkufvQifvnf; jrefrmtrsKd;om; wnfaxmifzGifhvSpfxm;aom Ak'¨bmom [dkufpul;<br />

ausmif;rsm; r½Sdjcif;aMumifhyif jzpf&onf[kqdkvQif vGJEkdifrnf r[kwfacs/<br />

odkYjzpfí ,ckta&;onf &efukefjrdKU&Sd vlBuD;vlaumif;taygif;wdkYESifhwuG toif;BuD; toif;i,fwdkY\<br />

tay:odkY txl;ojzifh wm0efusa&mufvmNyD jzpfaomaMumifh &efukefNrdKUwGif Ak'¨bmom [dkufpul;ausmif;BuD;<br />

waqmif tjrefjzpfajrmufatmif tm;xkwfoifhMuygaMumif;/<br />

27


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(0J) 1282 ckESpf xkwfa0aom trsKd;om;ynma&;r*¾Zif;ü wuúodkvfOya'udk ½kyfajymifjzifU<br />

þodkh ceJhcJUonf<br />

(,m) 1922 ck? ZGefvwGif &efukefNrdKY ü usif;yaom *sDpDbDat tpnf;ta0;BuD;u 1920<br />

ausmif;om;oydwf jzpfyGm;cJhonfUaeh wefaqmifrkef;vjynfUausmf (10) &ufaehudk<br />

trsKd;om;atmifyJGaehtjzpf owfrSwfvdkufonfU owif;udkazmfjyay;aom jrefrmUtvif;<br />

owif;pm tcsyfydk<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

28


Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(tay:) 1921 ckESpfu ygarmu© q&mrIdif;? uxdu 'D;'kwfOD;bcsKdwdkh yg0ifxlaxmifaom A[ef;aumvdyf tzJGY0ifrsm;? q&mrsm;<br />

(atmuf) OD;t&d,ausmif;wdkufrS trsKd;om;aumvdyfausmif; 1924 ckESpf aemufqHk;usef½Sdaom ausmif;om;rsm;ESifU q&mrsm;<br />

'kwd,wef; xdkifvsuf? 0JrS,m- 'D;'kwfOD;bcsdK (5 a,mufajrmuf)? rpöwmarmifrIdif; (ac:) q&mvGef; (6 a,mufajrmuf)<br />

29


(tay: 0J) trsKd;om;aumvdyfrS<br />

apwemU0efxrf; ausmif;tkyfBuD;<br />

ygarmu©q&mBuD;OD;vGef;<br />

(ocifudk,fawmfrIdif;)<br />

(tay: ,m) 19? 12? 1923 u<br />

zGifhvSpfcJhaom<br />

A[ef;Mum;awm&vrf;<br />

OD;t&d,ausmif;wdkufrS<br />

trsKd;om;aumvdyfausmif;ae&m<br />

(atmuf) NrdKYr trsKd;orD;<br />

txufwef;ausmif; q&mrrsm;<br />

(1921 ckESpf)<br />

30<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: File photo; National Day (Golden Jubilee)


Source: National Day (Golden Jubilee)<br />

udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1282 ckESpf (1920) oydwfarSmuf ausmif;om;acgif;aqmif OD;bOD;\ vufa&;rl rSwfwrf;<br />

31


32<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(21) Budrfajrmuf trsKd;om;aehtwGuf trsKd;om;aehaumfrwDu a


udkvdkeDacwfOD; - 1918 rS 1921 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1971 ckESp?f (50) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeh a½T&wkobif txdrf;trSwf awGYqHkyJGodkhwufa&mufcJUMuaom 1920 ausmif;om;oydwf ausmif;om;a[mif;rsm;<br />

a½SYwef;^xdkifvsuf (0JrS,m)- Ouú| OD;vlaz0if;? OD;odrf;armif? em,u OD;bab? qmarmifBuD;? OD;atmifZHa0<br />

33<br />

Source: National Day (Golden Jubilee)


34<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(50) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeh a½T&wkobif txdrf;trSwf jyu©'def<br />

Source: Unknown


udkvdkeDacwfv,f - 1922 rS 1930 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) 1922-23 wuúodkvfausmif;om;rsm;tajctae<br />

wuúodkvfausmif;BuD;\ taxGaxGtajctaerSm wdk;wufrIbmrQr½Sd? xkdif;xkdif;rIdif;rIdif;ESifh usqif;&efbufodkY<br />

,drf;,dkifpjyKaeonf/ ausmif;om;? ausmif;olwdkif; tvGefpdwfyg0ifpm;pGm tm;ay;onfh abmvHk;toif;rSmyif tvGef<br />

qkkwf,kwfpjyKaeonf/ ausmif;om;ausmif;olwkdY\ pdwf"mwfrSmvnf; wufwuf


36<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

¤if;toif; rSm 1931 ckESpf txd BuD;yGm;a&;r*¾Zif;udk xkwfa0cJhonf/ tjcm; pmtkyftoif;rsm;ESihfvnf; qufoG,frIjyK<br />

um pmzwfcef;rsm; wnfaxmifcJhonf/<br />

(*) ArmEkdifiHvHk;qkdif&mvli,ftzGJUcsKyfESifh ausmif;om;rsm;<br />

1930 ckESpf tapmydkif;umvrsm;ü trsKd;om;a&;wGif [dkufpul;ESifh wuúodkvf? aumvdyfausmif;om;rsm;<br />

pdwftm;xufoefpGm yg0ifvmMuonf/ ]ArmEkdifiHvHk;qkdif&mvli,frsm;tzGJYcsKyf} (ArmEkdifiHvkH;qkdif&mvli,frsm;toif;[k<br />

tp yxrydkif;wGif ac:onf) wnfaxmif&mwGif ausmif;om;trsm;pk yg0ifvmMuonf/<br />

¤if;tzGJUudk 1930 tapmydkif;ü wnfaxmifcJh&m-<br />

(1) q&mwif - Ouú| (NrdKUrtrsdK;om;ausmif;tkyfBuD;)<br />

(2) udkxGef;xGef; - 'k-Ouú| (aumvdyfausmif;om;)<br />

(3) udkbaomif; - 'k-Ouú| (aumvdyfausmif;om;) (wkdYArmtpnf;t½Hk; pwifwnfaxmifol)<br />

(4) udkEk - tusKd;aqmifwGJbuf (aumvdyfausmif;om;)<br />

(5) udkApdef - tusKd;aqmif wGJbuftwGif;a&;rSL; (,k'oefaumvdyfausmif;om;) (ocifApdef)<br />

(6) udkcefY - pm&if;ppf(aumvdyfausmif;om; OD;oefYtudk)<br />

(7) udkpdef - aiGxdef; (aumvdyfausmif;om;)<br />

(8) udktkef; (aumvdyfausmif;om;)<br />

(9) udkav;armif (aumvdyfausmif;om;)<br />

(10) udkbwif (aumvdyfausmif;om;)<br />

(11) udkkoD[ef (aumvdyfausmif;om;)<br />

(12) udkpHodrf; (aumvdyfausmif;om;)<br />

(13) q&m[def (NrdKUrtrsdK;om;ausmif;q&m)<br />

-wkdY yg0ifzGJYpnf;cJhonf/<br />

¤if;toif;BuD;onf 1931 ckESpf? Zlvdkifv (29) &uf? 1293 ckESpf? 0gqkdvqef; (15) &ufaeYwGif a½Twd*Hk<br />

bk&m; pwk'domZ&yfü pkpnf;í EkdifiHjcm;jzpf pD;u&ufraomufa&;udk vdkufvHpnf;½Hk;cJhonf/<br />

¤if;wkdYrSm 1931 ZGefvwGif a½Twd*Hkbk&m;½Sd pwk'domZ&yfüjyKvkyfaom tpnf;ta0;qHk;jzwfcsuft& EkdifiH\<br />

pD;yGm;a&;? EkdifiHa&;udpö&yfrsm;wGif trsKd;om;a&;vIyf½Sm;rIrsm; jzpfay:&ef vkyfaqmifcJhjcif;jzpfonf/<br />

(C) EkdifiHjcm;jzpfpD;u&ufraomufa&;vIHUaqmfrIESifh ausmif;om;rsm;<br />

¤if;toif;onf Zlvdkifv (29) &ufü a½Twd*Hkbk&m;apwDawmfodkY wufí &ifjyifatmufü aq;vdyfaomuf<br />

olrsm;tm; tvSLcHí EdkifiHjcm;jzpf aq;vdyfraomuf&efudk vnf;aumif;? vufbuf&nfqdkifrsm;ü ArmtrsKd;om;rsm;<br />

aq;vdyfaomufaeonfudk 0ifa&muf awmif;yefívnf;aumif;? ArmvlrsKd;rsm; EkdifiHjcm;pD;u&uf raomufa&;twGuf<br />

awmif;yefí tvSLcHMuonf/ xdktcg ArmtrsKd;om;^orD;rsm;uvnf; 0rf;omtm;&vdkvm;pGm EdkifiHjcm;jzpf pD;u&uf<br />

raomuf&ef tvSLcHrIudk vufcHMuonf/ xdkodkY vdkufvHawmif;yefMuolrsm;wGif Ouú| OD;wif? udkApdef? udkwifvwf?<br />

udkvSaz? (tm;vHk;wuúodkvfausmif;om;rsm;) ESifh udkxGef;pdef? udkwifOD;? udkwifñGefY? udkcspfwD; (xGef;vDa&mif)?<br />

udkarmifodef;ESihf tjcm; (2) OD; yg0ifcJhavonf/ þuJhodkY ZlvdkifvrS pufwifbmvtxd EkdifiHjcm;jzpf pD;u&uf<br />

raomufa&; twGuf ausmif;om;rsm;u vli,frsm;ESifh vufwGJí vIyf½Sm;cJhMuonf/ þonfum; ArmEkdifiHordkif;\<br />

ausmif;om;? vli,f yl;aygif;vIyf½Sm;rI yxrOD;qHk; jzpfonf/<br />

(i) EkdifiHjcm;jzpft0wftxnfqefYusifa&;ESifh ausmif;om;rsm;<br />

1930-31 pmoifESpfwGif aumvdyfausmif;om;rsm;\ e,fcsJUtarGcH 0wfpm;qif,ifrIjzpfonfh ydk;tusÐ?<br />

rmzvm? t*Fvdyfbdeyf? a½Tem&D? wkwfaumufESifh aq;wHwdkYudk trsKd;om;a&;toGifjzifh ajymif;vJ0wfqif&ef<br />

aumvdyfausmif;om; udkEk? udkxGef;pdef? udk[defwdkYtkyfpkonf vdkufvHEdI;aqmfvmMuonf/ EkdifiHjcm;jzpf pD;u&ufvHk;0


udkvdkeDacwfv,f - 1922 rS 1930 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

raomufa&;? EkdifiHjcm;jzpfydk;zJ? uwåDygt0wfrsm;tm;vHk; oydwfarSmufNyD; yifeDESifh a,mvHkcsnfudk OD;pm;ay;0wfqif&ef<br />

acgif;u bkdauudk uwHk;wHk;NyD; ¤if;wdkY udk,fwkdifu yifeDwkdufyHktusÐESifh a,mykqdk;om 0wfqifMuonf/<br />

trsKd;orD;rsm; tusÐyg; r0wfa&;? aygif'grsufESmacs roHk;&efESifh yifeDtusÐ0wfí n§yfbdeyfpD;Mu&ef?<br />

ykodrfxD; aqmif;Mu&efwdkYudk udkEk? udkxGef;pdef? udkApdef? udk[defwdkY tkyfpku vdkufvHEdI;aqmfavonf/ þodkYjzifh Arm<br />

jzpf toHkk;taqmifudkom tm;ay;&ef tm;oGefcGefpkduf vkyfaqmifrIaMumifh vnf;aumif;? EkdifiHjcm;jzpf oydwfarSmufa&;rSm<br />

ausmif;om; vli,fxk\ wuf


38<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

t"du½kPf; (ukvm;-Arm t"du½kPf;) udk taMumif;jyKí wdkYArmtpnf;t½Hk; aMujimcsufudk xkwfa0vdkufonf/<br />

¤if;aMujimcsufwGif aoqHk;aomolrsm;pm&if;ESifh trsKd;om;a&;ESifh e,fcsJUqefYusifa&;pdwf"mwfrsm; jyefvnf½Sifoefvm<br />

ap&eftwGuf &nf½G,fí xdkaeY 1930 arv (30) &ufaeYrSmyif ]wdkhArmtpnf;t½Hk;} udk wnfaxmifcJhonf/ xdkaMunm<br />

pmwrf;wGif ocifbaomif;? wdkYArmtpnf;t½kH;? jcHtrSwf (33)? a&wm½Snfvrf;? A[ef;NrdKUe,f[k azmfjyxm;onf/<br />

¤if;aMujimcsufüwkdYArmpmwrf;<br />

Armjynfonf - 'kdYjynf<br />

Armpmonf - 'dkYpm<br />

Armpmonf - 'dkYpum;<br />

Armjynfudk - cspfyg<br />

Armpmudk - csD;jr§ifhyg<br />

Armpum;udk - av;pm;yg<br />

-[kazmfjyxm;onf/<br />

wdkYArmtpnf;t½Hk;[k qkd&mü wdkYArmjynfxJü½Sdaom vlrsKd;tm;vHk;udk udk,fpm;jyKonfh t"dyÜg,f azmfaqmif<br />

jcif; txdrf;trSwf jzpfonf/ jrefrm[laom pum;rSm ]jrefonf? rmonf}[laom t"dyÜg,faqmifaomfvnf; ESmoHygí<br />

abmifusOf;onf/ tm;enf;onf/ ½Srf;? u&if? ucsif? rGef? &cdkif? yavmif? awmifol? qvHk? em*? jrefrmpaom Arm<br />

wkdif;&if;om; tm;vHk;udk jcHKiHkrdap&ef Arm[laom pum;vHk;udk a½G;onf/ bukef;ESifh ]brm} [kra&;bJ ]A} vcsKduf<br />

ESifh a&;jcif;rSmvnf; ]b}onf &Hzef&Hcg ]A}oHxGufojzifh pdwfrcs&í ]A}vcsKdufESifh ]Arm}[k a&;jcif;jzpfonf/<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&m wdkhArmtpnf;½Hk; trIaqmifrsm;tpnf;ta0;yJG rSwfwrf;"gwfyHk (ckESpf rod&)<br />

Source: Tamadaw History (Vol-1)


udkvdkeDacwfv,f - 1922 rS 1930 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z) cGyfa'gif;tp &Jwyfu? wyfrawmftp ausmif;om;u<br />

1930 jynfh? ZGefv (15) &ufwGif wdkYArmtpnf;t½Hk;rS udkvSabmf (ocifvSabmf) OD;aqmifNyD; ausmif;om;<br />

vli,f (25) OD;onf-<br />

&efrvdkvsif &efydkonf<br />

&efvdkrS &efNydKonf<br />

-[laom pmwrf;aMunmcsuf trSwf (1) xGufNyD;aemuf wdkYArmocifrsm;\ 'dkYArm&Jwyf zGJUpnf;&efvdkvm;<br />

aom qE´jyyGJudk a½Twd*HkapwDawmf awmifbufrk'frS qif; a'gif;tvHBuD;a½SUqHk;rS vTifhxlum AdkvfwaxmifuGif;odkY<br />

ppfa&;jy csDwufouJhodkY csDwufNyD; ]'dkhArm&Jwyf} (Yetat) udk pwifzGJUpnf;cJhonf/ csDwuf&m vrf;aMumif;wavQmufwGif<br />

wOD;u ]'dkhArm} [k toHwkdifay;vkdufvQif usefvlrsm;u ]'dkhArma[h 'dkhArm} [k oHNydKifa


40<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefwuúokdvfrS AsL½dku&uf rsufESmjzLq&mBuD;rsm;uvnf; rpöwmpavmh ausmif;ydwfrnfh tqkdudk oabmwlMu<br />

onf/<br />

ref;Oypmaumvdyfudk tNyD;tydkifydwfypfrnf[k qHk;jzwfcsufaMumifh 1928 wGif ref;Oypmaumvdyfü 1920<br />

yxrausmif;om;oydwfuJhodkY oydwfarSmufvkrcef; jzpfoGm;onf/<br />

rEÅav;NrdKU rif;wkdifyiftrwf A[kdpnf OD;bOD;onf &efukefü½SdaepOf ref;Oypmaumvdyfydwf&ef qHk;jzwfcsuf<br />

csvdkufaom qD;edwftpnf;ta0;NyD;qHk;onfESifh wNydKifeuf OD;bOD;onf &efukef ol&d,owif;pmrSaeí ref;Oypm<br />

aumvdyfausmif;om;rsm; NidrfraebJ oydwfarSmufMu&ef EdI;aqmfvdkufonf/ xdktcsdef ref;Oypmaumvdyfü ausmif;om;<br />

rsm;<strong>or*¾</strong>vnf; r½Sdao;ay/ EkdifiHa&; pdwf0ifpm;jcif;vnf; r½Sdao;ay/ trnfrazmfbJ OD;bOD;\ vIHYaqmfrIaMumifh<br />

&efukef qD;edwftpnf;ta0;NyD;qHk;onfh aemufwaeYrSmyif OypmaumvdyfrSausmif;om;rsm; rdrdwdkY zmodzmomaeí<br />

rjzpfrSef; odvmMuNyD; pk½Hk;pk½Hk;jzpfvmMuonf/ rD;cJjymzHk;yrm olwkdY&ifwGif; udef;atmif;aeaom ZmwdrmefwkdY yGifhxGuf<br />

vmMuonf/ xdktcgausmif;tkyfBuD; rpöwmat'Drm½S,fu ausmif;om;acgif;aqmifwOD;jzpfol udkcifarmifuav;<br />

(aemif zqyv0efBuD; Adkvfcifarmifuav;) tm; ]q&mu wuúodkvftrIxrf;jzpfvdkh 'DudpörSmygvdkh rjzpfbl;/ rif;wkdhudpö<br />

jzpfw,f/ tvsOf;oifUovdk MunfUaqmif½GufMu/ ref;Oypmaumvdyfydwf&if q&m &efukefrjyefawmUbl;/ q&mU NrdKYudkbJ<br />

q&mjyefawmUr,f} [k ajymonf/<br />

ref;Oypmaumvdyfü q&mBuD;rpöwmrm½S,f cGifhoGm;wkdif; udk,fpm;vS,f ausmif;tkyfBuD; vkyfaom ocFsm<br />

uxdu q&mBuD; OD;vSazmfOD;uvnf; aemufuG,fuae tultnDay;rnf[k ajymMum;cJhonf/ ygVdq&m OD;vSatmif<br />

uvnf; xdkodkY ajymonf/ ausmif;q&mtm;vHk; ausmif;om;rsm;vkyfrnfh tpDtpOfudk taESmuft,Sufray;acs/<br />

xkdYaemuf q&mBuD; OD;vSazmfOD;onf pufbD;wpD;ESifh NrdKUrd? NrdKUz? ausmif;om;rdbrsm;xHoGm;í tultnD<br />

ay;&ef wdkufwGef;onf/ trsKd;om;ausmif;tkyfq&mBuD; OD;&mZwftdrfodkY oGm;a&mufívnf; q&mBuD; (2) OD; ausmif;<br />

om;rsm; ta&; aqG;aEG;Muonf/ ausmif;om;rsm;tpnf;ta0; usif;yaomtcg tqdkwifoGif;&ef t*Fvdyfpmjzifh<br />

q&m (2) OD; a&;om;oDuHk; ay;onf/<br />

ausmif;om;rsm;uvnf; q&mrdbrsm;ESifhwuG rEÅav;NrdKUrS &[ef;awmft½Sifjrwfrsm;xH csOf;uyfMuonf/<br />

xdktcg rEÅav;NrdKU? tdrfawmf&m (14) cef; Z&yfBuD;ü NrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0; usif;yonf/ ref;Oypmaumvdyf<br />

rydwfa&; tqkdudk ausmif;om;rsm;u &J&JawmufwifoGif;NyD; ¤if;tqdkudk &efukefwuúodkvf rvdkufavsmvsif a½SUodkY<br />

wvSrf;wufrnf[k &mZoHay;vdkufonf/<br />

e,fcsJUNAdwdoQ AsL½dku&uftpkd;&onf 1920 ausmif;om;rsm;oydwfuJhodkY jzpfoGm;rnfpkd;í ausmif;om;rsm;<br />

vdkvm;csufudk tjrefqHk; vdkufavsmcJhonf/ þodkY ref;Oypmaumvdyf ausmif;om;rsm; qE´jy&m (14) cef;? tdrfawmf&m<br />

Z&yfBuD;rSm aemifwGif OD;ausmfNidrf;? Adkvfcifarmifuav;? OD;vSarmif? OD;odef;azjrifh? OD;odef;atmifwkdY\ EkdifiHa&;<br />

oaE¨wnf&m XmeBuD; wckjzpfcJhonf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

tcef; (4)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsdK;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1930 rS 1931)<br />

(u) 1930 ckESpfESifh ¤if;ESpfrwkdifrD ausmif;om;rsm;tajctae<br />

1930 rwkdifrD tajctaewGif ausmif;om;trsm;pkonf aumvdyfausmif;om;vIyf½Sm;rIwGif yg0ifcJhMuaomf<br />

vnf; wuúokdvftmPmydkifrsm;\ tajctaeudk aumif;pGm owdxm;ae&onf/ ausmif;om;topf (z&uf½Sm) rsm;udk<br />

ygarmu©ESifh q&mrsm;\ enf;y&d,m,fudk aumif;pGmem;rvnf? wuúodkvftajctaeudkvnf; oabmraygufaom<br />

aMumifh q&mrsm;ESifh XmerSL;rsm; csay;aomyHkpHxJokdY a&muf½SdMuonfu rsm;\/ ygarmu¨tcsdKUESifh q&mrsm;onf<br />

ausmif;om;rsm;udk pmoifcef;ESifh rnfodkY qGJaqmif&rnfudk aumif;pGmem;vnfMuonf/ ausmif;om;trsm;pkrSmvnf;<br />

q&mrsm;udk twkcdk;í q&mrsm;tay: pdwf0ifpm;MuNyD; ausmif;om;b0udk ydkrdkwyfrufvmMuonf/ q&mwdkY\ xl;<br />

jcm;aom pdwfaepdwfxm;? t,ltq? pOf;pm;yHkpOf;pm;enf;rsm;udk tzGJUrsm; tpkrsm;zGJUí avhvmMuonf/ odkYaomf<br />

ausmif;om;trsm;pkrSm trsKd;om;ausmif;rsm;ü Ak'¨bmomESifh Armh,Ofaus;rI xHk;wrf;pOfvmrsm; xdawGUvmaomaMumifh<br />

wuúodkvfa&mufaomtcg trsKd;om;ausmif;rsm;rS atmifvmonfjzpfap? rpf½Sif[kdufpul;ausmif;rsm;rS atmifvmonf<br />

jzpfap? Ak'¨bmomtoif;rsm; zGJUpnf;í Ak'¨bmomESifh vlrIa&;vkyfief;rsm; vkyfaqmifcJhonf/ ¤if;wdkYonf yHkrSeftm;jzifh<br />

a½Twd*Hkbk&m;odkY oGm;a&mufí wHjrufvSnf;jcif;? 0wfjyKjcif;rsm; jyKvkyfayonf/ ausmif;om;tm;vHk;u xkdvkyfief;udk<br />

wuf


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om; b0jynfhpHkaeonf[k ,lqaeMuonf/ bGJU'D*&D&NyD;vQif tpdk;&tvkyf 0ifvkyf&efom pdwf0ifpm;Muonf/<br />

odkYaomf trsKd;om;a&;pdwf"mwfrsm;onf wuúodkvfausmif;om;rsm; twGif;odkY wkdif;jynfrS enf;rsKd;pHkjzifh 0ifa&mufvm<br />

Muonf/ ¤if;wdkYxJrS trsKd;om;a&; pdwf"mwfxufoefaom udkEk? udkApdef? udkav;armifwkdYonf wkdYArmtpnf;t½Hk;<br />

pwif wnfaxmifcJh&mü ocifbaomif; (udkbaomif;) ESifhtwl vnf;aumif;? ArmEkdifiHvHk;qkdif&mvli,frsm;tzGJUcsKyf<br />

zGJUpnf;&müvnf;aumif; qufoG,fyg0ifcJhMuNyD; ¤if;wkdYrSm trsKd;om;vGwfajrmufa&;twGuf wuúodkvfrS EkdifiHa&;<br />

jyifqifrItaejzifh tzGJUtpnf;wck zGJUpnf;vdkMuonf/<br />

(*) &efukefwuúokdvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> taqmuftODjzpfay:vmyHk<br />

1926 ckESpftxd &efukefwuúodkvfwGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJU r½Sdao;acs/ xdktcsdefu wuúodkvft"dywd<br />

qm[mukwfbwfwvm (Sir Harcourt Butler G.C.I.E., I.C.S) \ arwåm&yfcHcsuft& qefukefonfESifh qefpufydkif<br />

½Sif OD;ndKonf wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> jzpfajrmufa&;twGuf aiGusyf wodef;ckESpfaomif; (170000) udk 1926<br />

wGif vSL'gef;cJhonf/ 1929 ckESpfwGif <strong>or*¾</strong>taqmuftODudk pwifaqmifvkyfcJh&m 1930 ckESpf aEG&moDausmif;ydwf&uf<br />

rprD (3) vcefYtvdkwGif aqmufvkyfNyD;pD;oGm;onf/ ¤if;taqmuftODBuD;onf aemifwcsdefwGif e,fcsJUtpdk;& qefYusif<br />

a&;XmecsKyfjzpfcJhvQif e,fcsJUu aqmufcGifhay;rnfr[kwf/ OD;ndKvnf; a'gufwmbGJU r&awmhay/ <strong>or*¾</strong>taqmuftOD<br />

aqmufvkyfNyD;pD;aomtcg ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmh (D.J Sloss) onf ,leDAmpDwDuRrf;bm; tm;upm;½Hkab;em;<br />

½Sd jrufcif;jyifü vufbuf&nfyGJjzifh{nfhcHNyD; OD;ndKtm; *kPfxl;aqmifa'gufwmbGJUtyfESif;onfh tcrf;tem;[kajymvdkuf<br />

onf/ OD;ndKrSm aiGt½Sdeft0gjzifh a'gufwmbGJU &oGm;onf/ a'gufwmOD;ndK (K.S.M, L.L.D) jzpfoGm;avonf/<br />

1930 ckESpfwGif NyD;pD;onfU olaX;OD;ndK vSL'gef;cJhaom &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> taqmuftOD<br />

(C) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> (wuo) pwifjzpfay:vmjcif;<br />

wuúodkvft"dywd a'gufwma*spavmhrSm NAdwdoQMoZm vTrf;rdk;cH&qHk; olwOD;jzpfonf/ ¤if;\oabmxm;rSm<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm; pmoifí bGJU ('D*&D) &NyD;aomtcg NAdwdoQtpdk;&\ Xmetvkyfrsm;wGif vnf;aumif;?<br />

tdEd´,tpkd;&\ Xmetvkyfrsm;wGif vnf;aumif;? NAdwdoQtifyg,m\ &JwyfzGJUwGif vnf;aumif;? tdEd´,tpdk;&\<br />

opfawmESifh ynma&;XmewGif vnf;aumif; paom tvkyfrsm;üom 0ifvkyf&ef vdkvm;onf/ odkYaomf xdkae&mrsm;ü<br />

ArmtrsKd;om;rsm; twGuf ae&mtenf;i,fom &½SdNyD; tvkyfvkyf&ef pdwfxufoefaom vli,frsm; NydKifqdkifaeMu<br />

rSwfcsuf- <strong>or*¾</strong>taqmuftODudk a'gufwmOD;ndK (K.S.M., L.L.D.) u vSL'gef;NyD; 1927 ck? 'DZifbm (5) &ufaeYwGif wuúodkvft"dywd<br />

42 Armjynfbk&ifcH qm[mukwfbwfwvm (G.C.I.E., K.C.S., I.C.S.) u tkwfjrpfcsonf/<br />

Photo: Kyaw Zaw (OwaY)


udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

&onf/ xdktajctaeaMumifh ArmtrsKd;om;rsm;rSm aus;½Gmrsm;ü q&mtvkyfom&½Sdonf/<br />

xdkodkYtajctaersm;ü trsKd;om;a&;pdwf"mwfjyif;xefaom udkEk? udkApdef? udkav;armifwkdY\ vIyf½Sm;rIaMumifh<br />

vnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>tzGJUjzpfay:ap&ef <strong>or*¾</strong>taqmuftODNyD;onfhaemuf 1930 pufwifbmvqef;wGif wuúodkvf<br />

ausmif;om;BuD;rsm; tcsif;csif; aqG;aEG;NyD; ausmif;aqmifrsm;ü ausmif;aqmifae ausmif;om;rsm; tpnf;ta0;?<br />

aeYausmif;om;rsm; NrdKUxJwGif tpnf;ta0;usif;yum ¤if;tpnf;ta0;rsm;\ wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfcsuft&<br />

1930 pufwifbmv? (12) &uf? aomMumaeYü udkausmfcif (0dZÆmodyÜH)? udkwifhaqG (0dZÆm)? udkb*srf; (*syfqif) wkdY<br />

onf wuúodkvft"dywdudk,fpm; w&m;olBuD; OD;btm; oGm;a&mufawGUqHkí <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;&ef? zGJUpnf;yHkpnf;rsOf;a&;<br />

qGJa&; twGuf aumfrwDzGJUcGifh&&ef awmif;qdkcJhonf/<br />

xdkYaemuf AmpDwDESifh ,k'oefausmif;om;rsm;pkaygif;NyD; 1930 pufwifbmv (20) &uf? paeaeYwGif<br />

ausmif;om;xk tpnf;ta0;BuD;udk wuúodkvf tm;upm;½HkopfBuD;wGif usif;ycJhonf/ ¤if;tpnf;ta0;rS &efukef<br />

wuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> pnf;rsOf;a&;qGJa&;aumfrwD zGJUpnf;cJhonf/ udkausmfcif (0dZÆmodyÜH) u obmywdtjzpf<br />

aqmif½Gufonf/<br />

xdkYaemuf 1930 pufwifbmv (20) &uf? paeaeYwGif ausmif;om;xktpnf;ta0; qHkk;jzwfcsuft&-<br />

(1) ausmif;om;xkqE´jzifh trIaqmifaumfrwD a½G;aumufwifajr§muf&ef<br />

(2) wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ zGJUpnf;yHkpnf;rsOf;Oya'a&;qGJ&ef<br />

(3) trIaqmifaumfrwD a½G;aumufwifajr§muf&efwdkY jzpfonf/<br />

pnf;rsOf;a&;qGJa&; aumfrwDtzGJYrSm<br />

(1) udkausmfcif Ouú|<br />

(2) udkb*srf; twGif;a&;rSL;<br />

(3) udkausmfodef;<br />

(4) udkwifhaqG<br />

(5) udkxGef;wif<br />

(6) udkbodef;<br />

(7) udk&m½Spf<br />

(8) udkarmiftkef;<br />

(9) rpöwm yumqif<br />

(10) udkpHazmfatmif<br />

(11) udkbaz<br />

(12) udkarmifñGefY wdkYyg0ifavonf/<br />

¤if;tzGJUonf Ekd0ifbmv (24) &ufaeYwGif pnf;rsOf;a&;qGJNyD;í tpD&ifcHpmudk ausmif;om;xk tpnf;ta0;odkY<br />

rwifjyrD wuúodkvfaumvdyfausmif;om;rsm;xHrS rSwfcsufESifh a0zefcsufrsm; awmif;cHcJhonf/<br />

1930 'DZifbm (17) &ufwGif qmb*srif tdyfcsf [Dvf (Sir Benjamin H. Heald Kt, M.A., I.C.S) u<br />

aumfrwDudk,fpm;vS,fESifh ausmif;tkyfBuD;rsm;tm; tpnf;ta0;w&yfjyKvkyfí ajymif;vJ&ef wifjyavonf/ wuúodkvf<br />

tmPmydkifrsm;onf <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;udk atmufpzdkYpf <strong>or*¾</strong>twkdif; jzpfvdkonf/ 1931 ckESpf? Zefe0g&D (9) &ufwGif<br />

ausmif;om;xktpnf;ta0;ü udkodef;armif (*syfqif) u obmywdtjzpf aqmif½Gufí rlMurf;udk oabmwlnDcJhonf/<br />

¤if;tzGJUtpnf;u (9) OD;ygaom tvkyftrIaqmiftzGJUudk a½G;cs,fwifajrmufcJhonf/ ¤if;wkdYrSm-<br />

(1) udkausmfcif<br />

(2) udk&m½Spf<br />

(3) udkxGef;wif<br />

(4) udkbaz<br />

(5) rpöwm yumqif<br />

(6) udkausmf'if<br />

(7) udkodef;armif<br />

(8) udkpHazmfatmif<br />

(9) udkApdef wkdYjzpfonf/<br />

43


44<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

¤if;trIaqmifaumfrwDonf <strong>or*¾</strong>taqmuftODESifh yufoufaomudpö&yfrsm;? <strong>or*¾</strong>udk,fpm;aqmif½GufcGifh?<br />

pnf;rsOf;Oya' rlacsma&;qGJa&;ESifh wuúodkvftmPmydkifrsm;ESifh aphpyfaqG;aEG;&ef tcGifhtmPm½Sdvmonf/<br />

<strong>or*¾</strong>ESifhwuúodkvftmPmydkifMum; oabmxm;uGJvGJaom t"dutcsufrSm wuúodkvfausmif;om;a[mif;<br />

rsm;ESifh bJGU&ausmif;om;rsm;tm; <strong>or*¾</strong>tzGJU0iftjzpf vufcH&ef udpöjzpfonf/ wuúodkvftmPmydkif wuúokdkvfaumifpDrS<br />

wifjyaom ¤if;tcsufrSm <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;Oya'ESifh qefYusifaMumif; <strong>or*¾</strong>u wifjyaomfvnf; wuúodkvftmPmydkifrsm;<br />

u oabmrwlay/ okdYaomf tBudrfaygif;rsm;pGm aqG;aEG;í 0wfvHkawmf& OD;pkd;ñGefY (M.A, M.L.C) ESifh wuúodkvf<br />

aumifpD trIaqmifvlBuD;tcsKdU tultnDay;í 'k-t"dywdu vufcHNyD; zGJUpnf;yHkpnf;rsOf; tacsmudpörSm ajyvnfoGm;<br />

avonf/<br />

1931 ckESpf? azazmf0g&D (27) &ufwGif usif;yaom <strong>or*¾</strong>tvkyftrIaqmifESifh wuúodkvftmPmydkifwdkY<br />

oabmwlnDcsuf jyifqifcsufrsm;udk vufcHtwnfjyKvkdufonf/ azazmf0g&Dv (28) &uf? eHeuf (11) em&DwGif pnf;rsOf;<br />

tm; twnfjyKvdkufaomtcg zGJUpnf;yHkpnf;rsOf;Oya'onf twnfjzpfvmonf/ wuo taqmuftODudk q&mBuD;<br />

ygarmu© OD;azarmifwifu &efukefwuúokdvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkausmfcifxH vTJtyfay;vkdufonf/<br />

(i) pnf;rsOf;a&;qGJa&;tzGJU\ oabmxm;<br />

pnf;rsOf;a&;qGJa&;tzGJU\ ajymMum;csufrSm-<br />

]ausmif;om;rsm;tay: vHk;0BudK;udkifydkifcGifUonf pnf;rsOf;Oya'\ aomUcsufyifjzpfaMumif;? tem*wf Arm<br />

EkdifiHom;wkdh\ udk,fpm;vS,fjzpfonfESifUtnD wuúokdvfausmif;om;rsm;tm; EkdifiHawmftusKd; xrf;½Gufap&ef? vGwfvyfa&;<br />

pdwf"mwf oGif;ay;&efESifh wm0efodpdwf"mwfrsm; zefwD;ay;&ef BudK;yrf;oGm;rnf jzpfaMumif;/<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;tm; vlrIa&;vkyfief;rsm; pDpOfay;jcif;? rdwfqufawGYqHkyGJrsm; pDpOfay;jcif;?<br />

pm;aomufqkdifrsm; xm;½Sdjcif;? upm;ckefpm; pnf;½Hk;jcif;rsm; vkyfaqmifí pnf;½Hk;jcif;? ydkíta&;BuD;aom trsKd;om;a&;<br />

pdwf"mwfoGif;ay;jcif;ESifU vlYavmu0ifa&mufaomtcg udk,fa&;udk,fwmqkdif&m b0wavQmufvHk;twGuf jynfUpHkap&ef<br />

jzpfonf/<br />

<strong>or*¾</strong>wckonf vGwfvyfpGm awG;awmMuHqjcif;ESifU vGwfvyfpGm xkwfazmfajymqdka&;om;a&;twGuf &yfwnf<br />

aeNyD; ausmif;om;vli,fwkdhonf EkdifiH\tem*wfudk ydkifqkdifaeonfomru ¤if;wdkh\ pdwf"mwfonf trsKd;om;a&;ESifU<br />

rsKd;cspfpdwf"mwf tajccHyifjzpfonf} [k yg&Sdonf/<br />

(p) 1931 wu<strong>or*¾</strong>Zif;<br />

1931 ckESpf? Zefe0g&DvwGif EkdifiHa&;vIyf½Sm;rI OD;aqmifyg0ifaom ausmif;om;rsm;OD;aqmifí ]wuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;r*¾Zif;} wapmifxkwfa0cJhonf/ xkdr*¾Zif;onf EkdifiHa&;vIyf½Sm;aom ausmif;om;rsm;twGuf wkdufyGJ0if<br />

vufeufaumif; wck jzpfvmonf/<br />

]"m;oGm;xuf? uavmifoGm;xufonf} [laom aqmifyk'fudk trdt&,lí uavmifwkdufyGJ 0ifcJhMuonf/<br />

(q) 1931 ck aemufydkif; o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

1931 ck aemufydkif;wGif &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS OD;aqmifí ausmif;aqmifrsm;ü o[m,ESifh<br />

pmzwftoif; a[majymyGJrsm; jyKvkyfvmMuonf/ ¤if;a[majymyGJrsm;ü wdkYArmoDcsif; oDqkd&ef vIHYaqmfvmjcif;ESifh<br />

NAdwdoQe,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;vGwfajrmufa&;twGuf pnf;½Hk;vIHYaqmfrIrsm; jzpfvmMuaomtcg wuúodkvf<br />

ausmif;tkyfBuD;onf xkda[majymyGJrsm;udk ydwfyifvkdonf/<br />

yxrOD;pGm q&mrsm;tm; ausmif;om;rsm;\ tpnf;ta0;ESifh a[majymyGJrsm; rwufa&muf&efESifh 0ifa&muf<br />

a[majymjcif; rjyKvkyf&ef wm;jrpfcJhonf/ xkdtcg bmomjyefq&m udkbaomif; (ocifbaomif;) rSm qufvufyg0ifaeí<br />

udkbaomif;udk tcsdefydkif; enf;jyq&mtjzpf uefx½dkuf wESpfjynfhaomtcg q&mtjzpfrS &yfpJvkdufavonf/


Photo: Year 1300<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z) udkApdefESifh wuúokdvfajrvIyf&Sm;rI<br />

ocifApdef<br />

wuúodkvfausmif;om; udkApdefonf ausmif;pmoifcef;rsm;ü q&mrsm; trnf<br />

ac:vQif ]y&JqifUqm} "Present Sir" [k ausmif;om;tm;vHk;u xl;íaeMuonfudk<br />

udkApdefu xkdodkYrxl;bJ ]a&mufygNyDcifAsm;}[k udkApdefu yxrOD;qHk; xl;cJhonf/<br />

taqmifo[m,ESifh pmzwftoif;rsm;wGifvnf; udkApdefonf tjcm;aom udkb<br />

aomif; (enf;jy) wdkYESifh wGJí trsKd;om;vGwfajrmufa&;ESifh e,fcsJUqefYusifa&; w&m;<br />

rsm;a[mí &efukefwuúokdvfrS ,k'oefaumvdyfodkY ajymif;a½TUcH&onf/ q&m OD;az<br />

armifwifonf udkApdefESifh udkbaomif;wkdY\ EkdifiHa&;vIyf½Sm;rIudk tm;ay;cJhonf/<br />

odkYaomf udkApdefonf ,k'oefaumvdyfodkY a&mufaomfvnf; q&mpH<br />

awmfvSefa&;ESifh yufoufaom axmufcHcsufrsm;? rSefuefaMumif; aMunmcsufrsm;?<br />

t*Fvdyfe,fcsJUtm; qufvufawmfvSef&ef vkyfaqmif&rnf[k aMunmcsufrsm;udk<br />

jzefYcsdcJhjcif;aMumifh vnf;aumif;? &efukefwuúokdvfrS ajymif;a½TUvdkufaom udkApdef<br />

udk ,k'oefaumvdyfrS ausmif;xkwfypf vdkufonf/<br />

(ps) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>vIyf&Sm;rIESifh wdkYArmoDcsif;<br />

wuúokdvfausmif;(enf;jy) ocifbaomif;onf wdkYArmoDcsif;udk wuúodkvfajrwGif ysHUESHY&eftwGufvnf;<br />

aumif;? wuúokdvfajr wdkYArmtpnf;t½Hk;ESifh ocifvli,frsm; MoZmysHUESHY&eftwGufvnf;aumif;? ocFsmenf;jy (aemif<br />

Oya'? yxrESpf) ausmif;om; udkxGef;pdef? oxHkaqmifrSausmif;q&m jrefrmpm r[m0dZÆmbGJU& OD;ñGefY? Oya'ausmif;om;<br />

udkEkwkdYESifh wkdifyifí 1930 ckESpf? Zlvdkifv (19) &uf? paeaeYnü oxHkaqmifo[m,ESifh pmzwfcef;ü yxrqHk;<br />

oDqdkMuonf/ yJcl;aqmifrS udkav;armif? yk*HaqmifrS ausmif;om; udkApdefESifh ausmif;om;BuD;rsm;? oxHkaqmifrS<br />

ausmif;om;rsm; cef;vHk;jynfh wufa&mufMuonf/ taqmifrSL; ygarmu© OD;azarmifwifuvnf; oDqkdcGifhjyKvdkufonf/<br />

xkdoDcsif; udpöjzpfNyD; rMumrD udkav;armifESifh udkApdefwdkYrSm ausmif;om;b0xJrS yxrOD;qHk;aom ocifbJGUudk cH,loGm;<br />

aom vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI ocifacgif;aqmifrsm; jzpfvmonf/ ¤if;wdkYArmoDcsif; wuúodkvfausmif;rS xkwfa0aom<br />

wuúokdvfr*¾Zif;wGif t*FvdyfArm (2) bmomjzifh azmfjycJhonf/ wkdYArmoDcsif;udk 0dkiftrfbDat ocifwifu a&;pyfí<br />

ocifvSabmfESifh ocifbaomif;wkdYu ulnDcJhonf/<br />

wkdhArmoDcsif; (0g) wdkhArmur®0g<br />

waumif;tbd&mZm? 'dkYArm omuDrsKd;[mrdkY rnd§K;*kPfawZm? ,dk;',m;eJY ukvm;udkyg? wkdufcdkufum<br />

atmifcJhwm 'dkYArm? pdefrSefuif;tppf tjzpfBuD;jzpfvsuf xif;wvSnfhMuHK&? xHk;ESifhraoG?<br />

avmu"r®wmay- igwdkYuHac? jzpf&jyefoav? odkYaomf t&if;udkppfvQif Armajy? ig'dkY ig'dkYajy/<br />

aemifO'gef; b,fraMup&m &mZ0ifwifxm;? rsKd;½dk;EG,fvm? urÇmwcGifrSmjzifh Armtxift½Sm;?<br />

'dkYacwfwGifrS nHhMuawmhrSmvm;? 'dkYArm/<br />

'dkYArm r[kwfavovm;/ ('dkhArm? ig'kdUArm) ('dkhArm? ig'kdYArm) ('g-ig'kdYArm) ('g-ig'kdYArm)<br />

(tm; . . . . . vHk; . . . . nDnD? a,musfm;bom; 'kdhArm aemufvmaemufom; &J&JArmyDyD Armajy?<br />

'dkhArmbdkhyg? ocifusifUudkusifUMuyg? ocifrsKd;a[U 'dkhArm? rdk;atmufajrjyifrSm txufwef;pdwfeJh?<br />

Zmr&DaoG; . . . . . 'kdhArm/)<br />

(oHNydKif) urÇmraMu . . . . . ArmwawG ('g 'dkhajy? 'g 'dkhajr? 'g ig'dkhajy) 3 ('dkhArm) 2 ajy . . . . . udk<br />

wdkif;&if;om; tukeftpif 'dkYajy? 'dkYrSwfxif? 'dkY0wå&m;yif 'dkYArmocif/<br />

trsKd;om;a&; BudK;yrf;Muyg? 'dkYArm a[h 'dkYArm/ aMomftrsKd;om;a&; BudK;yrf;Muyg? 'dkYArma[h 'dkYArm/<br />

ta½SYuae0ef;xGufonfhyrmy- 'kdYacwfudk a&muf&rnfrSm rvGJyg- 'dkYArm-a[h 'kdYArm/ Armjynfw0Srf;<br />

tukef? 'dkYtdrfrSwfyg? wdkY,mrSwfyg? tJ'g 'kdYArm/<br />

(oHNydKif jyefaumuf)<br />

45


46<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(n) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> yxrOD;qHk;OuúX udkxGef;pdef<br />

1931 Zefe0g&D (9) &ufaeY ausmif;om;xktpnf;ta0;\ qHk;jzwfcsuft& ,m,D<strong>or*¾</strong> Ouú|tjzpf<br />

udkausmfcifudk a½G;aumufwifajr§mufí trIaqmifa½G;aumufyGJBuD;Muyf&efESifh ,m,DtrIaqmif tzGJUi,fav;rsm;<br />

zGJYpnf;ay;vkdufonf/ xkdtzGJUi,fav;rsm;onf <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;Oya'a&;qGJNyD; xkwfa0&efESifh ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

a½G;aumufyGJBuD;Muyf&efyg wm0ef vTJay;vkdufonf/ xdktzGJUav;\ oufwrf;rSm av;vausmfomMumcJhonf/<br />

1931-32 pmoifESpf <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;rS wuúokdvfocFsmXmerS EkwfxGufí yxrESpf Oya'oifwef;<br />

wufa&muf oifMum;aeaom ausmif;om; udkxGef;pdef\ ajymyHkqdkyHk? owdå½SdyHkrsm;udk ausmif;om;rsm; txifBuD;Mu\/<br />

udkxGef;pdeftm; ausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| tqifhtwef;ESifh oifhawmfoljzpfí udkApdefu udkxGef;pdeftm; Ouú| tqdk<br />

wifoGif;vkdufonf/ tpnf;ta0;wGif a½G;aumufyGJBuD;Muyfa&;aumfrwD Ouú| udkausmfcifu a½G;aumufyGJ usif;yrnfh<br />

aeY&ufudk wvcefYcGmí owfrSwfvdkufonf/ a&;qGJNyD;jzpfaom pnf;rsOf;Oya'rsm;ukd wifBudKa0iSNyD;aemuf<br />

,m,DtrIaqmifaumfrwDonf <strong>or*¾</strong>taqmuftODü tpnf;ta0; ac:,lcJhjcif;jzpfonf/<br />

(#) udkxGef;pdefESifh trsKd;om;pdwf<br />

udkxGef;pdefrSm 1924 wGif (10) wef; pmar;yGJatmifNyD; &cdkifjynfe,f oHwGJNrdKUrS<br />

&efukefwuúodkvfodkY ynmoifMum;&ef oabFmjzifhxGufvmonf/ atmufzuf<br />

ukef;ywfwGif wkdif;&if;om;c&D;onfrsm; jynfhESufaeí ]Oa&mywdkufom;rsm;<br />

twGufom} [k a&;xm;aom txufwef;ukef;ywfwGif avaumif;avoefY&&ef<br />

udkxGef;pdef wufoGm;onf/ pdwfxJüvnf; ]vlacsmifwJh txufwef;ukef;ywfrSm<br />

'if;wdkYawGu ZdrfcHNyD; pD;eif;vdkufyg Muw,f/ wkdif;&if;om;awGuawmh atmufrSm<br />

ig;yd? ig;csOfodyfxm;ovkdeJY vkdufyg&w,f}} awmufwcsufacgufNyD;rS ]]'if;wkdh<br />

Armjynfudk tjrwfxkwf½Hkru wdkif;&if;om;awG tñGefhyg csdK;Muao;w,f?<br />

olwdkheJh rwlrwefovdk xm;Muw,f? bm&rvJ 'DoabFmtay:u rsufESmjzLawGudk<br />

ightaMumif; jy&ao;wmaygh} ukdxGef;pdefonf Oa&mywkdufom;rsm;om[kqkdaom<br />

ukef;ywfwGif tdyf,mvdyfudk cyfwnfwnfESifh jzefYcif;NyD; vJavsmif;vdkufygvm<br />

onf/ xdktcg rsufESmjzL yxrt&m½Sd (Chief Officer) a&mufvmNyD; ]]rif;wkdY<br />

udkxGef;pdef<br />

Armwdkif;&if;om;awG jzpfw,f? rif;rodbl;vm; 'Dae&mu csufjcif; qif;prf;}}[k<br />

udkxGef;pdefudk ESifcsonf/ udkxGef;pdefu ]]Armwkdif;&if;om;awGeJY Oa&mywkdufom;awGu vlawGcsnf; r[kwfvm;?<br />

olwdkY ydkufqHay;pD;ovkd usaemfwkdYvnf; ydkufqH ay;pD;wmyJ}} xdktcgrsufESmjzKu ]]rif;½Snf½Snfa0;a0; ajymraeeJY<br />

rqif;&if 'Duaeiguefcsvdkufr,f}} [k a'golykefxNyD; tdyf,may:vSJaeaom udkxGef;pdefudk nmajcjzifhuef&ef [efjyif<br />

vkdufaomtcg udkxGef;pdefu ½kwfw&ufrwfwyf&yfNyD; &ifbwfxJrS (6) vufr armif;cs"m;udk xkwfum ]]udkif; rif;uef<br />

wmeJY rif;udkig"m;eJY xkd;r,f? uef&J&if uefMunfhav}} rsufESmjzLt&m½Sd aMumufvefYpGm xGufoGm;NyD; cPMumaomtcg<br />

oabFmuyÜwdef aoewfjzifh vkduffvmonf/<br />

]]rif;rqif;&if aoewfeJYypfr,f/ bmrSwfvdkYvJ ig'DoabFmrSm ypfowfEkdifwJh tmPm½Sdw,f}} xdktcg<br />

udkxGef;pdef u ]]ypfowfEkdifwJh tmPm½Sd&ifvJ ypfav? cifAsm;ypfwmeJY usKyf"m;eJYxkd;r,f? olaoudk,faoaygh? usKyfwkdY<br />

wkdif;&if;om;awGrSm Zmwdrmef½Sdw,f? cifAsm;wdkYqDrSmyJ ½Sdwmr[kwfbl;}} oabFmtxufwef; ukef;ywfwGif qlqlnHnH<br />

jzpfaeí atmufwef;rS wuúodkvfausmif;om;rsm; "m;rsm;udkifum wufvmMuí rsufESmjzLt&m½Sd (2) OD;rSm vufavQmh<br />

oGm;onf/<br />

ukdxGef;pdefonf 1926 tdkiftufpDpmar;yGJatmifNyD;aomtcg 1926-27 wGif jynfaqmifESifh yk*HaqmifodkY<br />

ajymif;a½TUoGm;onf/ udkxGef;pdefu ocifpkd;tm; t*Fvdyfpmjzifh a&;om;xm;aom EdkifiHa&;pmayrsm;udk oHvsiftdrfrS<br />

,lvmí jcifaxmifxJwGif twl EkdifiHa&;pmayrsm; avhvmMuonf/ 1928-29 wGif wuúodkvf ocFsmXmerS vufaxmuf<br />

uxdu OD;um\ apwemt& ocsFmXmeenf;jyESifh taqmifenf;jy 0ifvkyfonf/ 1931 ckESpfwGif jynfaqmifESifh<br />

waumif;aqmif a½SUbuf½Sd bDtkdpD tif*sifeD,maumvdyfq&mrsm; tyef;ajzpcef;wGif wuúokdvfocFsmXme ,m,D<br />

ygarmu© rpöwmvl;0pf trdefYt& ocFsmenf;jyudkxGef;pdefESifh rpöwmrwfwdkYonf tif*sifeD,maumvdyfwGif enf;jywm0ef<br />

Source: Oway Magazines


udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

xrf;aqmif&ef a&muf½Sdvmonf/ ¤if;tcef;rSm q&mrsm;tyef;ajz tcef;jzpfí vGwfvGwfvyfvyf aexdkifEkdifNyD;<br />

wOD;udkwOD; av;av;pm;pm; ae&may;&ef rvdkay/ uxdu? ygarmu©ESifh ausmif;tkyfBuD;wkdYonf BudKufonfh<br />

tcef;wGGif BudKufovkd aexdkifí &if;ESD;pGm pum;ajymEkdifonf/ ¤if;tcef;xJodkY tif*sifeD,mausmif;tkyfBuD; rpöwmcs,f&D<br />

0ifa&mufvmonfudk udkxGef;pdefESifh rpöwmrwfwdkYrSm *½krpdkufbJ pum;qufajymaeMuonf/<br />

xkdtcg rpöwmcs,f&Du ]]rif;wdkY b,fuaumifawGvJ}} [k par;aomtcg udkxGef;pdefu]]usaemfwdkY ,leDAmpDwD<br />

ocFsmXmeuyg? 'DaumvdyfrSm ocFsm tcsdefydkif;enf;jywm0ef xrf;aqmifzdkY ygarmu¨vl;0pf vTwfwmyg}} [k<br />

&nfrGefpGm jyefajymvdkufonf/ xdktcg rsufESmjzL ausmif;tkyfBuD;u ]]rif;wkdY w,f½kdif;wJhaumifawGyJ? ig tif*sifeD,m<br />

aumvdyf ausmif;tkyfBuD;yJ? rpöwmcs,f&Dqdkwm igyJ? 'Davmufawmif½kdif;NyD; t½kdtaoay;&rSef; rodwJhaumifawG<br />

'Dtcef;xJu tckcsufjcif; xGufoGm;Mu}} udkxGef;pdefwkdY ESpfa,muf wkefvIyfroGm;ay/ udkxGef;pdefwdkY ESpfa,muf<br />

rwkefrvIyf xkdifaeonf/ ausmif;tkyfBuD;udkvnf; t½dktao ray;acs/ xkdtcgausmif;tkyfBuD;onf pdwfqkd;vmNyD;<br />

olYvufESpfzufjzifh q&mESpfa,muf\ tusÐudk *kwfrSqGJudkifNyD; tjyifodkY qGJxkwfaomtcg udkxGef;pdefonf nmvuf<br />

oD;udk uspfuspfygatmif qkwfí ]]'g cifAsm; tarhvifaumvdyf r[kwfbl;? ArmEkdifiHaumvdyf? vmNyD;rapmfum;eJY}} [k<br />

qkdum rpöwmcs,f&D\ em;xifudk xkd;csvdkufonf/ xkdtcg rpöwmcs,f&D csmvywfvnfí tcef;xJrS xGufajy;oGm;onf/<br />

&efukefwuúodkvf bGJUESif;obif taqmuftOD wnfaqmufaeaomtcg udkxGef;pdefu ]]taqmuftODBuD;u<br />

awmfawmfBuD;rm; cdkifcefYwmbJ? xkxnfBuD;u aumif;vkdufwm? aumif;rSmaygh? oHxnfawGBuD; oHk;xm;wmav?<br />

yHkyef;uvnf; Armrqefbl;? taqmuftODudkvnf; olwdkYqDu xGufwJh oHxnfawG yJ oHk;w,f? ArmEkdifiHrSm aqmufvkyfNyD;<br />

ArmrqefwJ U taemufEdkifiH ,Ofaus;rItEkynm ]*gaoU} Zmwf½HkBuD;eJYwlaeygvm; [k awG;rdaom udkxGef;pdefonf<br />

t*FvdyfArm owif;pm (2) apmifü t,f'DwmxHay;pmjzifh tjyif;txef a0zefvkdufonf/ xdktcg taqmuftOD<br />

aqmufvkyfa&; aumfrwDrSm rauseyfcsufudk ar;jref;&ef udkxGef;pdefudk zdwfac:&avonf/ xkdYaemuf cs,f,mrif<br />

rpöwm'D*vif;AD;vf onf udkxGef;pdef\ tMuHay;csuft& ¤if;bGJYESif;obiftaqmuftODBuD;udk ArmjcaoFh½kyf (4)<br />

½kyf xnfhoGif;wnfaqmuf vkdufonf/ xkdjcaoFh½kyfom r½Sdygu bGJUESif;obif taqmuftODonf Armrqefaom<br />

taqmuftODBuD; jzpfaeayvdrfhrnf/<br />

ausmif;om;rsm; MunfndKav;pm;aom udkxGef;pdefonf naebufü tv,fausmif;aqmifrsm;\ tpnf;<br />

ta0;udk xrif;pm;aqmifü jyKvkyf&ef½Sd&m tpnf;ta0; rprD NAdwdoQtrsKd;om;oDcsif; oDqkdMu&onf/ oDcsif;\<br />

t"dyÜg,frSm ]bk&m;ocif? usaemfwdkh bk&ifrif;jrwfudk apmifUa½Smufu,fwifyg} xdkoDcsif;oDqkdrIESifh yufoufí<br />

udkxGef;pdefu ]]usaemfwdkY Armwdkif;&if;om;awG jzpfw,f/ t*FvefuvmNyD; ynmoifaeolwOD; wa,mufrQr½Sdyg?<br />

rsufESmjzLbk&ifudk bk&m;ocif u,frygapvdkY qkawmif;ay;&wm usaemfwdkYtwGuf t"dyÜg,fr½Sdyg/ usaemfwdkY<br />

Armjynfudk vufeufeJY tEkdifusifh,lxm;wJh t*Fvdyf½Sifbk&ifudk bk&m;ocifu,frygapvdkY qkawmif;ae&wm ½SufzdkY<br />

aumif;ygw,f/ 1920 ckESpfu t*Fvdyftpdk;&&JU zdESdyfcsKyfcs,fcJhwJh ynma&;pepfudk aemifawmfausmif;om;BuD;rsm;u<br />

qefYusifawmfvSef cJhMuw,f/ usaemfwkdY aemifawmfausmif;om;rsm;&JU ajc&mudkeif;EkdifzkdYa0;pG? zdESdyfcsKyfcs,fwJh t*Fvdyf<br />

½Sifbk&iftwGuf qkawmif;ay;ae&wmudku roifhawmfygbl;/ 'gaMumifU t*Fvdyfbk&ifrif;jrwfudk qkawmif;ay;aewJU<br />

oDcsif;udk 'DtcsdefupNyD; ausmif;om;<strong>or*¾</strong> tpnf;ta0;ü jzpfap? tjcm;yGJvrf;obifrsm;ü jzpfap? þoDcsif;udk<br />

vHk;0 rqkdbJaeMu&ef tqdkwifoGif;ygw,f/ usaemfwifoGif;wJh tqkdudk av;eufpGm pOf;pm;Muyg&ef yefMum;ygw,f?}}<br />

udkxGef;pdef tqdkwifoGif;rIudk ausmif;om;rsm;tm;vHk; awGa0oGm;Muonf/ cPMumaomf a½SUwef;ü xdkifae<br />

aom ausmif;om;BuD;tm;vHk;u pNyD; vufckyfwtm; ½kdufNyD;wD;&m vufckyfoHrsm; wcef;vHk; yJhwifxyfoGm;onf/<br />

t*Fvdyf-Arm bmomjyefq&m udkbaomif;u udkxGef;pdefvufudk wtm;qkwfí EIwfqufvdkufonf/ udk&m½Spfuvnf;<br />

xdkodkY EIwfqufNyD; udkApdefurl udkxGef;pdef udk,fvHk;BuD;udk wtm;odrf;usHK; zufawmhonf/ xdknusif;yaom tpnf;<br />

ta0;rS e,fcsJYtrsKdom;oDcsif;udk ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ü oDqdkjcif; vHk;0rjyKvkyf&ef qHk;jzwfcsufcsvdkufonf/<br />

aemufwaeYwGif ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhu udkxGef;pdeftm; ac:awGUNyD; ]]udkxGef;pdefu wuúodkvf<br />

e,fajrrSm t*FvdyftrsKd;om;oDcsif; ausmif;om;awG roDqkdzdkY bmvdkYwifoGif;wmvJ? roDqdkbl;vdkY ydwfyifwm;qD;wm<br />

[m EdkifiHudk tkyfcsKyfwJh tpdk;&udk oufoufqefYusifwmyJ}} udkxGef;pdefu ]]usaemfapmfum;wm r[kwfygbl;? rSefwJhtqdk<br />

wifoGif;wmyg? trsKd;om;oDcsif; qkd&atmifvJ? bk&m;ocifonf uREkfyfwkdY\ bk&ifrif;jrwfudk u,fwifygapownf;?<br />

bk&ifrif;jrwf qkdwm usaemfwdkY ArmEkdifiHrSm r½Sdbl;? *&dwfNAdwdefrSm aewmyg? usaemfwkdY bk&ifrif;jrwfudk t*FvdyfawGu<br />

ukvm;ppfom;tultnDeJY tdEd´,udk ac:aqmifoGm;ygw,f? tJ'DtcsdefupNyD; atmufusaemufus aevmcJh&wJh<br />

usaemfwkdY rsufvHk;awG wppyGifhNyD; tawG;tac:us,fjyefYvm&m aemif<strong>or*¾</strong>rSm t*FvdyftrsKd;om;oDcsif; oDqkdMuawmhrSm<br />

47


48<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

r[kwf}} [k &J&J0H0H jyefajymvdkufaomtcg ausmif;tkyfBuD;u ]'Dvdkqdk udkxGef;pdef rdrdtjypfudkrdrdodwJUtaeeJh tvkyfu<br />

xGufayawmh} xdktcg udkxGef;pdefu ]usaemf udk,fUwm0ef udk,fausyGefpGm xrf;aqmifaeoljzpfw,f/ usaemfwdkh<br />

wkdif;&if;om;awG twGuf rauseyfvdkh&ifzGifUwm jzpfw,f? EkwfxGufpm rwifEkdifbl;? q&mBuD; usaemfUudk rauseyfvkdh<br />

tjypf½Sdw,fvkdh ,lq&ifawmU tcsdefra½G; tvkyfxkwfyg} rpöwmpavmh tcufMuHKoGm;onf/ udkxGef;pdefudk tvkyfrS<br />

xkwfvdkufvQif ysm;tHkudk wkwfeJYqGovkd jzpfrnfpdk;í bmrS rajymawmhacs/<br />

(X) udkxGef;pdefESifh wuo (&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>) a&G;aumufyGJ<br />

udkxGef;pdeftm; <strong>or*¾</strong>Ouú|tjzpf udkApdeftqdkwifoGif;NyD; aemufydkif; udkxGef;pdefESifh ,SOfNydKifta½G;cHol ray:<br />

vmay/ &uftwefMumaomtcgrS ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmh\ tvdkawmf&drsm;u udktdef (OD;apmacwf 0efBuD;<br />

OD;tdef) udk Ouú|ae&mwGif tqdkwifoGif;vdkuf&m wuúodkvf&mZ0ifwGif ausmif;om;rsm; yxrOD;qHk;tBudrf rJqE´jzifh<br />

a½G;aumufyGJ usif;y&rnfh a½G;aumufyGJ jzpfay:vmonf/<br />

þodkYjzifh <strong>or*¾</strong>Ouú|tjzpf a½G;aumufyGJay:vmaomfvnf; &efukef,leDAmpDwDESifh ,k'oefaumvdyf ausmif;<br />

om;trsm;pkrSm trsKd;om;EkdifiHa&;ESifh ausmif;om;EkdifiHa&;udk pdwfr0ifpm;ay/ udkxGef;pdef? udkApdef? udk&m½Spf? udkEkwdkY<br />

uJhodkYaom ausmif;om;rsm;rSm tenf;pkjzpfonf/ xdkpOf <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJwGif yg0ifaom ausmif;om;rsm;rSm ausmif;aqmif<br />

rsm;odkY oGm;a&mufNyD; w&m;a[m&onf/ udkxGef;pdefu ]ausmif;om;tm;vHk;yg0ifNyD; e,fcsJYvufatmufrS vGwfajrmuf<br />

&vdrf Ur,fvkd h usaemfwdk h rrSdwfrokef ,HkMunfygw,f/ 'DtwGuf pnf;vHk;nDñGwfpGm BudK;yrf;oGm;Mu&ef <strong>or*¾</strong>xJudk 0ifMu<br />

yg/ ausmif;om;awG tm;vHk;&JY a½SYwef;uaeNyD; e,fcsJYeJh AsL½dku&ufawG&JY zdESdyfrIudk wdkufzsufygr,f/ xdkhtwGuf<br />

usaemfUudk rJqE´ay;Muyg} [k ajymcJhonf/<br />

w&m;a[m&tcufqHk;rSm tif;vsm;aqmifESifh bifwefausmif;aqmif (2) aqmifjzpfonf/ udkxGef;pdefwdkY<br />

vlodkuf ,Ofaus;odrfarGUpGm ausmif;oltrsKd;orD;rsm;udk w&m;a[monf/<br />

]*kPfoa&½Sd trsKd;orD;rsm; cifAsm; usaemfwdkh wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> wnfaxmif&wm[m wuúodkvf<br />

ausmif;om;tm;vHk; tusKd;eJh Armjynfoljynfom;tm;vHk; tusKd;twGuf jzpfygw,f/ usaemfwkdhtm;vHk;[m e,fcsJY<br />

tpdk;& vufatmufeJh e,fcsJYAsL½dku&uf ,Eå&m;vufatmufrSm tvl;tvJcHae&wm ,aehwkdifjzpfygw,f/ usaemfwdkh<br />

ausmif;om;awGtm;vHk; tepfemcHcJh&wmtwGuf <strong>or*¾</strong>zGJY NyD; epfemrItwGuf &J0HUpGm olwdkhudkta&;qdkygr,f/ <strong>or*¾</strong>BuD;<br />

udk ausmif;om;awG pnf;pnf;vHk;vHk;eJh axmufcHtm;ay;cJUvQif usaemfwdkha½SYwef;uae tmPmydkifawGudk &J&J0HU0HUta&;qdkNyD;<br />

wkdufygr,f/ usaemf[m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|taeeJh ½Gyf½GyfcRHcRH aqmif½Gufygr,fvdkh oEdéXmefcsxm;NyD; jzpfygw,f/<br />

aqmif½GufwJUtcg usaemfwkdh trs Kd;om;awGcsnf;vJ r[kwfygbl;/ trsKd;orD;awGvnf; wzufwvrf;u tm;ay;ulnDrSom<br />

atmifjrifvdrfUr,fvkdh ,HkMunf&ygw,f/ usaemfwdkhEdkifiHu trsKd;orD;awG[m wcsKdY EkdifiHu trsKd;orD;awGeJh rwlygbl;/<br />

vGwfvyfcGifU trsm;BuD;&Muygw,f/ <strong>or*¾</strong>xJudk 0ifMuyg/ usaemfUudk rJay;Muyg/ ausmif;om;ta&;eJh trs Kd;om;a&;udk<br />

BudK;yrf;ygr,fvdkh usaemfyefMum;vdkygw,f/ usaemfom Ouú| ta½G;cH&vQif usaemfcsrSwfxm;wJU 0g'twdkif; usifUoHk;ygr,f/<br />

usaemfeJh usaemfU&Jabmfrsm; usifUoHk;r,fU t"du0g'uawmh wuúokdvfe,fajrrSm½SdwJU ausmif;ol? ausmif;om;rsm;tm;<br />

trsKd;om;pdwf Ekd;Mum;xufoefvmap&ef jzpfygw,f/ wuúokkdvfe,fajr <strong>or*¾</strong>taqmuftODuvnf; ,cktcgrSm ay:vmygNyD/<br />

<strong>or*¾</strong>taqmuftOD[m ausmif;om;? ausmif;olrsm;udk pk½Hk;NyD; EkdifiHESifh trs Kd;om;a&; BudK;yrf;&ef A[dktcsuftcsmae&m<br />

BuD; jzpfap&ygr,f}<br />

a½G;aumufyGJusif;ycJh&mwGif n (11) em&DrS NyD;qHk;oGm;onf/ a½G;aumufyGJusif;ya&;aumfrwD Ouú|u<br />

aMujim&mwGif ]]wuúokdvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> tzGJU0iftaygif;wkdY? rJrsm;udk a&wGufMunfh&m ,SOfNydKifol (2) OD;pvHk;<br />

rJ ta&twGufrSm wlnDaew,f/ a½G;aumufyGJBuD;Muyfa&;aumfrwDay:odkY rnfoltEkdif&onfudk qHk;jzwf&ef wm0efus<br />

a&mufvmw,f/ <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;t& ,SOfNydKifaomol (2) OD;wdkYxHrS rJta&twGuf wlnDcJhvQif cs,f,mrifu tEkdifrJ<br />

udk ay;csifonfhbufudk ay;Ekdifw,f/ 'gaMumifh usaemf (udkausmfcif) Ouú|taeeJY þudpöudk tvsifpvdk tqHk;tjzwf<br />

ray;yg/ a½G;aumufyGJBuD;Muyfa&;aumfrwD tm;vHk;ESifh av;eufpGm wkdifyif&tkef;r,f/ w&m;rQwap&ef twGuf<br />

jzpfygw,f/ 'gaMumifh reuf (8) em&DwGif tqHk;tjzwf ay;ygr,f}} [k aMunmcJhonf/<br />

aemufaeY reuf (8) em&DwGif <strong>or*¾</strong>taqmuftODü ausmif;om;? ausmif;olrsm; jynfhESufvsuf½Sdonf/<br />

udkxGef;pdefwdkYbufrS rJqG,f&mwGif udktdef xufomonf/ odkYaomf udktdefbufrS vlrsm;u EdkifiHa&;ESifh bmoma&;<br />

a&maESmNyD; rJqG,fMuonf/ udkxGef;pdefrSm rlpvifbmom0if wOD; jzpfonf/ a½G;aumufyGJrusif;yrD udkxGef;pdefEdkifrnf[k


udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

owif;ajy;aeaomfvnf; udktdefbufrSolrsm; bmoma&;taMumif;jy rJqG,fí udktdefudk oabmrusaomolrsm;yifvQif<br />

bmoma&; cvkwf'Pf rcHEdkifí udktdefbuf a&mufukefMu\/ xdkYaMumifh udkxGef;pdefESifh udktdefwdkY rJqE´wlnDoGm;<br />

avonf/ udkxGef;pdefwdkYacwfu <strong>or*¾</strong>Ouú| a½G;aumufyGJrSm tar&duefor®w a½G;aumufyGJESifh cyfqifqifwlonf/<br />

<strong>or*¾</strong>tzGJU0if ausmif;om;rsm;u vQKdU0SufrJpepfjzifh Ouú|udk wdkuf½dkufa½G;cs,fwifajr§mufonf/ <strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;udk<br />

vnf; þpepfjzihf a½G;aumufwifajr§mufMuonf/<br />

reuf (8) em&Dü a½G;aumufyGJaumfr½SifOuú| udkausmfcifonf a½G;aumufyGJrSm w&m;rQwrI ½Sd r½Sd? ]]a½G;<br />

aumufyGJ pnf;rsOf; Oya'twkdif; aumfrwDu aqmif½Gufay;onf [kwf r[kwf? a½G;aumufyGJaumfrwD aqmif½Gufcsufrsm;<br />

auseyfrI ½Sd r½Sd}} ar;jref;onf/ a½G;aumufyGJaumfrwDonf w&m;rQwpGm aqmif½Gufygonf/ tm;vHk;uyif auseyf<br />

ygonf/ aumfrwDu wdusrSefuefpGm tqHk;tjzwfay;rnf[k ajymMum;onf/ a½G;aumufyGJaumfrwD\ qHk;jzwfcsufudk<br />

udkausmfcifu wifjyavonf/<br />

]](2) OD;pvHk;\ t&nftcsif;udk ,Hk;rSm; oHo,r½Sdyg/ (2) OD;pvHk;yif &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>\<br />

Ouú| wm0efrsm;udk ausyGefpGmaqmif½GufNyD; ausmif;om;rsm;udk OD;aqmifEdkifvdrfhr,fvdkY ,HkMunfygw,f/ Ouú|ae&m<br />

topf a½G;aumufyGJtopf xyfrHusif;yay;&rnfvm;? usaemfuyJ tEkdifrJudk rnfolYudk ay;&rvJ? xkdudpö (2) &yfudk tcsdef<br />

MumjrifhpGm tcsdef,lNyD; pOf;pm;Munfhaomtcg ,ckNyD;pD;aom a½G;aumufyGJrSm w&m;rQwaom a½G;aumufyGJ jzpfonf[k<br />

(2) OD; (2) bufrS twdtvif; zGifh[ajymqkdonf/ odkYjzpfí usaemf ay;ydkifcGifh½Sdaom tEdkifrJudk toHk;jyKí tqHk;tjzwf<br />

ay;ygrnf/ udkxGef;pdefESifh udktdefwdkYrSm t&nftcsif; wlnDMuaomfvnf; udkxGef;pdefonf olYaumvdyfoufwrf;<br />

wavQmufü rsKd;cspfpdwf"mwf tvGefxufoefvSNyD; AsL½dku&ufrsm;ESifh ,SOfNydKifcJh&mwGif owdåajymifajrmufvSonf/<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;twGuf omru wwdkif;jynfvHk;rS wdkif;&if;om;rsm; tusKd;twGufyg arQmfudk;NyD; trsKd;<br />

om;a&; udpörsm;wGifvnf; 0ifa&muf aqmif½Gufvdkaom pdwfqE´jyif;jypGm½Sdonfudk awGU&w,f/ odkYjzpfí aumfrwD<br />

cs,f,mrif usaemfonf &efukef Oya'yxrESpfwGif wufa&mufoifMum;aeol udkxGef;pdefbufokdY tEkdifrJ ay;vkdufNyD<br />

jzpfaMumif; þae&mrS ausmif;om;xktm; aMujimvdkufygw,f}}<br />

<strong>or*¾</strong>taqmuftODwckvHk; vufckyfoHrsm; qlnHoGm;aponf/<br />

]usaemf þae&m z,fay;ygawmUr,f/ rJqE´eJhta½G;cH&aom udkxGef;pdefcifAsm;? Ouú|ukvm;xkdifay:okdh<br />

vma&muf xkdifyg&ef zdwfac:ygw,f} [k udkausmfcifu ajymMum;NyD; pifjrifhay:rS qif;oGm;avonf/ udkxGef;pdefonf<br />

pifjrifhay:wufvmNyD; &efukefwuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo) Ouú| ukvm;xkdif 0ifa&muf xkdifvdkufNyD;aemuf<br />

]&Jabmfwkdh usaemfUudk rJqEáy;MuwJUtwGuf tvGefaus;Zl;wifygw,f/ þ<strong>or*¾</strong> trIaqmifaumfrwD Ouú|a½G;aumufyGJ<br />

[m wuúokdvfordkif;rSm yxrOD;qHk;tBudrf ay:aygufvmwJU a½G;aumufyGJjzpfygw,f/ a½S;uwBudrfrQ 'DvkdtaqmuftOD<br />

rsKd;? 'Dvdk <strong>or*¾</strong>rsKd; ray:ao;ygbl;/ ,ckausmif;om;xkeJh ArmEkdifiHol? EdkifiHom; tm;vHk;twGuf trsKd;om;a&; BudK;yrf;<br />

vIyf½Sm;&ef ajcukwf&r,fU A[kdtcsuftjcmae&mBuD; ay:vmwm 0rf;omp&myJ/ usaemfuawmh þausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

BuD;uae waehusvQif ArmEkdifiHBuD;udk vGwfvyfa&;&atmif OD;aqmifEkdifr,fU om;aumif;&wemrsm; ay:xGuf vmvdrfUr,fvdkh<br />

cdkifrmpGm,HkMunfygw,f/ 'Dvkday:xGufvmEkdifa&;twGuf ,ckupNyD; usaemfwkdhtm;vHk; pkaygif;NyD; BudK;yrf;oGm;&ygr,f/<br />

vGwfvyfa&;yef;wkdif a&mufatmifoGm;&r,fUc&D;u ½Snfa0;vSygw,f/ c&D;wavsmufrSm tEå&m,ftaESmifUt,SufawG?<br />

ql;anSmifUcvkwfawG? &efolawG trsm;&ifqkdif&r,fqkdwm odxm;zdkhvdkygw,f/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJY[m<br />

wuúokdvftkyfcsKyfa&;tzGJYeJh ausmif;tkyfBuD;vufatmufrSm r½Sdao;ygbl;/<br />

,cktcsdefupNyD;awmh <strong>or*¾</strong>tcrf;tem;awGeJh taqmuftODawGrSm vTifUavU½SdwJU t*Fvdyfe,fcsJYawG&JY<br />

,leD,H*suftvHudk wuúokdvf<strong>or*¾</strong>taqmuftODrSm rvTifUbJ usaemfwdkh&JY ArmtvHjzpfwJU a'gif;tvH (cGyfa'gif;tvH<br />

r[kwf) udkom vTifUxlygr,f/ usaemfwkdh todtrSwfjyKwJU tvH[m a'gif;tvHjzpfw,f/ a½S;ArmtvHvnf; jzpfw,f/<br />

usaemfwkdhwawG a'gif;tvHudkom tav;jyK&r,f/ ,leD,H*suftvHudk tav;rjyKMu&awmUbl;/ ,cifu usaemfwdkh<br />

tqkdwifoGif;cJUwJUtwdkif; wuúodkvfausmif;zGifUyGJ tcsdefupNyD; a[majymyGJawG tpnf;ta0;awG usif;ywJhtcg Arm<br />

trsKd;om;oDcsif;udkom oDqkdNyD; ArmtrsKd;om; a'gif;tvHudkom tav;jyKí NAdwdoQe,fcsJY trsKd;om;oDcsif;eJh NAdwdoQ<br />

e,fcsJY&JY ,leD,H*suftvHudk z,fxkwfvdkufygw,f/}<br />

udkxGef;pdefrdefYcGef;qHk;aomtcg <strong>or*¾</strong>taqmuftODwckvHk; vufckyfoHrsm; [def;nHoGm;onf/<br />

][kdt&ifwkef;u NAdwdoQ[m usaemfwdkh Armwkdif;&if;om;awG pnf;vHk;nDñGwfoGm;rSm odyfpkd;&drfw,f/ wkdif;<br />

&if;om;awGudkvnf; vlrsKd;a&;&m? 0g'a&;&m? bmoma&;&mawGeJh tjrJaoG;cGJ? jyóemtjrJ zefwD;aew,f/ tJ'grsKd;aoG;cGJrS<br />

olwdkhtkyfcsKyfa&; vG,fr,f/ usaemfwdkh udkApdefwdkh[m rsKd;cspfpdwf"mwfxufoefwJU ausmif;om;awG pnf;vHk;nDñGwfatmif<br />

49


50<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jyKvkyfcJUw,f/ EkdifiHa&;pdwf"mwf e,fcsJYqefhusifa&;pdwf"mwf Ekd;Mum;vmatmif pnf;½Hk;cJUw,f/ rpöwmpavmUuodawmU<br />

usaemfwkdh pnf;½Hk;rIysufatmif olhtvdkawmf&dawGudk ajr§mufay;NyD; a½G;aumufyGJ 0ifckdif;wmyJ/} vGwfvyfa&;&NyD;aemuf<br />

udkxGef;pdefu þokkdYajymMum;cJhjcif; jzpfonf/<br />

udkxGef;pdefESifh ra½S;raESmif;yif olYudkaxmufcHaom trIaqmifaumfrwD0if trsm;tjym; ta½G;cH&onf/<br />

wa,mufESpfa,mufu vGJí tm;vHk;eD;yg;rSm ausmif;tkyfBuD; tvkdawmf&drsm; r[kwfay/<br />

1931 &efukefNrdKUü (10) ESpfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeY usif;y&m ausmif;om;vli,frsm;? q&mrsm;?<br />

0HomEkrsm;? ,leDAmpDwDausmif;om;rsm;? wdkYArmtpnf;t½Hk;rS ocifrsm;? udkApdef (ocifApdef)? ocifav;armif? udkxGef;<br />

pdefwkdY pkpnf;í yg0ifcJhonf/<br />

(!) 1931 ckESpf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> yxrOD;qHk; trIaqmiftzGJU<br />

udkxGef;pdef Ouú|<br />

udkb*srf; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

ukdxGef;wif<br />

udkcspfwif<br />

udkApdef<br />

udkOD;wkwf<br />

udkwifarmif<br />

udkxGef;wif<br />

q&mOD;vlaz0if; aiGxdef;<br />

rSwfcsuf- wdkYArmtpnf;t½Hk;udk a&;om;&mwGif ]]wdkY}} ESifh ]]'dkY}} ESpfrsKd;vHk; oHk;onfudk awGU&onf/ odkYaomf rl&if;wHqdyfESifh<br />

acgif;pD;pmwrf;wGif wdkYArm[k oHk;xm;onf/<br />

ocifAwif\ 1300 jynfh ta&;awmfyHkrSwfwrf; (jr0wDyHkESdyfwdkuf)? pmrsufESm (15) atmufajcrSwfpkwGif<br />

]]wdkYArmtpnf;t½Hk; ay:pwGif 'dkYArm[k ra&;om;bJ? wdkYArm[koma&;onf/}} [k azmfjyxm;onf/<br />

,ckpmtkyfwGif wdkYArmtpnf;t½Hk;udk a&;om;vsif ]]wdkY}} [k oHk;oGm;rnf/ a


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1930 rS 1931 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

wuo jzpfajrmufa&; ,m,DOuú|<br />

OD;ausmfcif B.Sc., B.L. (1930-31)<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (,m,D) yxrqHk; Ouú|jzpfonf/ &ckdiftrsKd;om; wOD;jzpfí oHwGJNrdKUwGif<br />

zGm;jrifcJh\/ oHwGJNrdKU tpdk;&txufwef;ausmif;wGif owårwef;txd ynmavhvm qnf;yl;cJhonf/ &efukefNrdKU<br />

A[kdtpdk;&txufwef;ausmif;odk ajymif;a½TUynmqnf;yl;NyD;? 1925 ckESpfwGif (10) wef; pmar;yGJudk atmifjrifcJh<br />

onf/ &efukefwuúodkvfwGif qufvuf ynmoifMum;cJhonf/ 1929 ckESpfwGif olaX;OD;ndKu <strong>or*¾</strong>taqmuftOD<br />

aqmufvkyfvSL'gef;&m? 1930 ckESpfwGif NyD;pD;cJh\/ <strong>or*¾</strong>taqmuftOD ½Sdaomfvnf; <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf; r½Sdjzpfae<br />

ojzifh OD;ausmfcifonf <strong>or*¾</strong> jzpfajrmufa&;twGuf BudK;yrf;rIwGif acgif;aqmifcJhol wOD;jzpfonf/<br />

<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf; ray:aygufap&ef acsmh? ajr§muf? Ncdrf;ajcmufjcif;udk cHcJh&\/ wuúodkvfausmif;om; ynmwwf<br />

rsm;\ ]]rufvHk;}} jzpfaom tdEd´, y#dnmOfcH0efxrf; tkdifpDtufpf &mxl;jzifh acsmhjrLjzm;a,mif;jcif; cHcJh&\/<br />

OD;ausmfcifum; r,drf;,dkif? <strong>or*¾</strong>jzpfajrmufa&;twGuf acgif;rmpGm BuKd;yrf;cJholom jzpfonf/ <strong>or*¾</strong>jzpfajrmufap&ef<br />

&efukefwuúodkvf½Sd ausmif;om;BuD;rsm;onf yxrqHk; aqG;aEG;wkdifyifcJh\/ xdkaqG;aEG;yGJwGif OD;ausmfcifonf<br />

obmywdjzpf\/ <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;a&;qGJa&;aumfrwDzGJUpnf;&ef wuúodkvfudk,fpm; t"dywdESifh aqG;aEG;yGJwGif<br />

udk,fpm;vS,foHk;OD;teuf yg0ifolwOD;vnf; jzpfayonf/<br />

<strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;a&;qGJa&; aumfrwDzGJUpnf;aomtcg OD;ausmfcifonf obmywdtjzpf wm0ef,l vkyfaqmif<br />

cJh\/ <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf; a&;qGJNyD;aemuf wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJESifh awGUqHkaqG;aEG;yGJwGif udk,fpm;vS,f tjzpfjzifh<br />

yg0ifcJhonf/ <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;udk twnfjyKaom 1931 ck? Zefe0g&Dv (9) &ufaeUwGif usif;yonfh<br />

ausmif;om;xktpnf;ta0;rS? wuotrIaqmif (9) OD; a½G;cs,faomtcg OD;ausmfcifonf wuo Ouú|<br />

jzpfvmcJhayonf/<br />

1931 ckESpfwGif Oya'oifwef;rsm;udk atmifjrifcJhonf/ rdrdZmwdNrdKUjzpfaom oHwGJNrdKUwGif a½SUaetjzpf vkyfaqmif&if;?<br />

jrLeDpDy,ftzGJU0if? jrLeDpDy,fOuú|tjzpf NrdKUjya&;&mrsm;udk aqmif½GufcJhonf/ ppfNyD;acwf 1951 ckwGif<br />

jynfolUvTwfawmftrwftjzpf &efatmifrJqEé,frS a½G;aumuf wifajr§mufjcif; cH&NyD;? qGpfZmvefjynf bef;NrdKUü<br />

usif;yaom urÇmhvTwfawmfrsm; nDvmcHokdY jrefrmukd,fpm;vS,ftzGJUudk acgif;aqmifum wufa&mufcJhzl;<br />

avonf/ OD;ausmfcifonf ,ck &efukefNrKdUwGif vTwfawmfa½SUaetjzpf vkyfaqmifvsuf½Sdayonf/<br />

51


52<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

yxrqHk; wuoOuú|<br />

OD;xGef;pdef B.Sc., B.L. (1931-32)<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ yxrOD;qHk; a½G;aumufwifajr§mufcH&aom Ouú|jzpfonf/ &ckdifjynf<br />

oHwGJNrdKU Zmwd jzpfonf/ 1924 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfwGif pwifynmqnf;yl;í 1928 ckwGif 0dZÆmodyÜH<br />

bGJUxl;udk qGwfcl;cJhavonf/ 1931-32 ckESpfwGif Oya'ynmrsm;udk avhvmqnf;yl;aepOf wuoOuú|tjzpf<br />

a½G;aumufwifajr§mufjcif; cHcJh&oljzpfonf/<br />

t*Fvdyfe,fcsJUorm; bkef;rD;aevawmufyonfh umvjzpfí tpnf;ta0;yGJrsm;wGif? a*smhbk&ifrif;jrwf\<br />

bkef;awmfbGJUrsm;udk oDqdkum tpnf;ta0; zGihfvSpfcJhMu&\/ OD;xGef;pdef wuoOuú| jzpfvmaomtcg? a*smhbk&if<br />

bkef;awmfbGJUtpm; wdkYArmtrsdK;om;oDcsif;jzifh zGifhvSpfcJhavonf/<br />

wuúodkvf bGJUESif;obifcef;ronf jrefrmrqef? w½kwfbk&m;ausmif;ESifh wlaeí jrefrmtrsKd;om; o½kyfay:ap&ef<br />

jcaoFh½kyfrsm; xm;&ef awmif;qkdcJh\/ wuúodkvftaqmuftODrsm;wGif t*Fvefjynfvkyf oHwHcg;rsm;udk oHk;rnfh<br />

tpm;? jrefrmjynfjzpf opfom;wHcg;rsm;ukd toHk;jyK&efvnf; awmif;qdkcJhonf/<br />

1931 ckESpfwGif trsKd;om;atmifyGJaeU pwifusif;y&m trsKd;om;atmifyGJaeUwGif a'gif;tvH (cGyfa'gif;tvHr[kwf)<br />

udk <strong>or*¾</strong>rS pwiftoHk;jyKcJh\/ pD;u&ufoydwfarSmufa&;wGif <strong>or*¾</strong>onf ArmEdkifiHvli,frsm;tpnf;t½Hk; (,ck<br />

Avp r[kwf)? wkdYArmtpnf;t½Hk;wdkYESifh yl;wGJ vkyfaqmifcJhonf/<br />

OD;xGef;pdefonf <strong>or*¾</strong>Ouú|tjzpf oufwrf;rukefrD EkwfxGufoGm;cJhonf/<br />

wuorS xGufNyD;aemuf ausmif;q&mtjzpf vnf;aumif;? Oya'pmar;yGJ atmifjrifNyD;aemuf a½SUaetjzpf<br />

vnf;aumif; vkyfaqmifcJhonf/ *syefacwfwGif c½dkif0eftjzpf EkdifiHhwm0efukd xrf;aqmifcJh\/ 'kwd,urÇmppftNyD;<br />

t*Fvdyfrsm; jyef0ifvmaomtcg OD;xGefpdeftm; axmif'Pf (25) ESpf tjypfay;cJh\/ (9) v ESifh (4) &uf<br />

tMumwGif vGwfajrmufcJhonf/ ,ck &efukefNrdKUwGif vTwfawmfa½SUaeBuD; wOD;tjzpf aqmif½Gufvsuf ½Sdonf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1932 rS 1935 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsdK;om;a&;toGif<br />

tcef; (5)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) 1932-33 wuúokdvfajrvIyf&Sm;rI<br />

(1932 rS 1935)<br />

1931-32 <strong>or*¾</strong>rS udkxGef;pdef EkwfxGufoGm;í udkbdk;ul;rSm Ouú|tjzpf ,SOfNydKifolr½SdbJ ta½G;cH&onf/<br />

xdktcsdefu udkvdkeD0g'usifhoHk;aom wuúodkvftmPmydkif rsufESmjzLrsm;onf wuúodkvfynma&;udk wwfEkdiforQ<br />

oabmw&m;e,fy,frSm ydwfavSmifxm;NyD; vufawGU tvSrf;a0;aponf/ wuúodkvfynm? wuúodkvfq&m? wuúokdvf<br />

ausmif;om;rsm;udk wuúokdvfy&0PfxJwGif jzpfEkdiforQuefYowfxm;NyD; jyifyvlxkESifh uif;EkdiforQ tqufjzwfxm;&ef<br />

BudK;pm;ygonf/<br />

wuúokdvfynmwwfrsm;udk vufa½G;pifwpk? rdk;usa½Tudk,ftjzpf zefwD;NyD; jynfoltxuf tjrifhBuD;rSm<br />

xm;&ef &nf½G,fonf/ 1932 rS 1934 txd <strong>or*¾</strong> (wuo) Ouú|rsm;onfvnf; wuorS wqifh trsKd;om;a&;<br />

vIyf½Sm;rIrsm; aqmif½GufEkdifonf[k r,HkMunfMubJ ½SdaeMuonf/ udkatmifjrifh (oHwGJ)onf ]qm} rxl;í ausmif;xkwf<br />

cH&aom 'kwd,ajrmufausmif;om; jzpfvmonf/ ¤if;onf ¤if;epfemcsufrsm;twGuf a½SUaersm;xH tMuHÓPf oGm;<br />

awmif;í w&m;½Hk;rS ausmif;xkwfcH&jcif; epfemrItwGuf &½Sd&ef awmif;qkdrI tay:wGifvnf; NAdwdoQe,fcsJU tpdk;&onf<br />

¤if;tm; Oya't& xyfrH0efcHuwd jyKckdif;vdkufavonf/<br />

odkYaomf ausmif;om;trsm;pkESifh jynfolwdkYrSm udkvdkeD0g'\ tqdkyg wuúodkvfynma&;ay:vpDudk qefYusifí<br />

wuúodkvfynma&;wGif oabmw&m;ESifh vufawGUaygif;pyfrdatmif vufawGUtoHk;cs&atmif vIHYaqmfawmif;qkdae<br />

Muonf/<br />

q&mpHudk (ao'Pf) BudK;rdefYay;vdkufaomtcg q&mpHawmfvSefa&;udk axmufcHaom &efukefwuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf ausmif;om;xk tpnf;ta0;ac:,lNyD; uefYuGufcJhonf/ ¤if;tpnf;ta0;wGif NAdwdoQ<br />

e,fcsJUtpdkd;&tm; jypfwif½IwfcsNyD; acgif;aqmifBuD;q&mpHtm; (2) rdepf rwfwyf&yfítav;jyKcJhonf/<br />

odkYaomf 1932 ESpfukefydkif;wGif wuúokdvfü trsKd;om;awmfvSefa&; 'Da&usqif;aeonf/ trsKd;om;EdkifiHa&;<br />

wGif tdEd´,ESifh wGJa&;cGJa&;jyóemrsm; vTrf;rdk;aeonf/ bdvyfudk rsufESmpHknDtpnf;ta0;wufjcif;jzifh awmfvSef<br />

53


54<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aom vlxkEkdifiHa&;vIyf½Sm;rIudk tpm;xkd;aeonf/ wuúodkvfy&0PfxJwGifvnf; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>udk tvdkawmf&d<br />

ausmif;om;rsm;u acgif;aqmifaeonf/ rsufESmjzLtmPmydkifrsm;ESifh twkduftcHjyKaom ausmif;om;rsm;rSm ab;a&muf<br />

aeonf/<br />

(c) udkApdefESifh wuúokdvfajrvIyf&Sm;rI<br />

udkApdef EkdifiHa&;t,ltq ydkrdkjyif;xefvmaomtcg wuowGif 1932-33 ü taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

wm0efxrf;aqmif&onf/<br />

1932-33 wuotrIaqmiftzGJY<br />

1/ udkpHazmfatmif Ouú‘|<br />

2/ udkApdef taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

3/ udkatmifoef;<br />

4/ udkxGef;atmif<br />

5/ udk&m½Spf<br />

6/ udkcspf<br />

7/ udkoufwif (udkodef;armif)<br />

8/ udk[efaomf<br />

9/ udkbwif wkdYjzpfonf/<br />

udkpHazmfatmifESifh udkApdefwkdYonf wuorSaeí e,fcsJUqefYusifa&; pum;&nfvkyGJrsm; jyKvkyfay;onf/<br />

tvdkawmf&d ausmif;om;rsm;xuf udkApdefonf ykdrdkí <strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;ukd tav;xm;vkyfaqmifcJhonf/ &J&ifhaom<br />

udkApdefonf e,fcsJUqefYusifa&; udpörsm;wGif a½SUokdYwvSrf;NyD; wvSrf;wufvmonf/ wuúokdvf ausmif;tkyfq&mBuD;\<br />

MoZmrSm BuD;vSonf/ ausmif;om;wa,mufudk woufvHk; aumif;pm;oGm;&ef vkyfay;Ekdifonf/ þodkY e,fcsJUvufudkif<br />

wkwfrsm; udk;uG,faecsdefwGif xkdtxJü udkApdef rygay/<br />

udkApdefu<br />

]tpOftvmtwkdif; oGm;ae&ifawmU Armjynf[m b,fawmUrQ uRefb0u vGwfrSmr[kwfbl;As}<br />

EkdifiHa&;pdwf"mwf jyif;xefaom udkApdefudk *ED´pdef[k olY&Jabmfrsm;u ac:onf/ udkApdefonf *ED´BuD;udk<br />

av;pm;jrwfEkd;í acgif;ay:rS qHyifudk ajymifatmif ½Sif;vkdufonf/ wdkYArmtpnf;t½Hk;odkY yxrqHk;0ifa&mufcJhaom<br />

wuúokdvfausmif;om; jzpfNyD; aemif wuúodkvfausmif;om; rSwfyHkwifpm&if;üvnf; ocifApdef[k ajymif;vJvdkufonf/<br />

ausmif;ac:csdef udkApdef tvSnfha&mufaomtcg q&mu ocifApdef[k ac:aomtcg ausmif;om;? ausmif;olrsm;u<br />

0kdif;&,fMuonf/ xkdtcg ocifApdefu ]y&JZifUqm} [k rxl;? ArmoH Arm[efjzifh ]a&mufygNyD cifAsm;} [kcyfus,fus,f<br />

atmfxl;vkdufonf/ ocifApdefudkk EkdifiHa&;vIyf½Sm;rIjzifh e,fcsJUpHkaxmufrsm;u vlqdk;pm&if;0ifatmif vkyfxm;NyD;<br />

ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhonf udkApdefudk &efukefwuúokdvfrS ausmif;xkwfvkdufonf/ wuúokkdvfwGif EkdifiHa&;<br />

vIyf½Sm;rIjzifh yxrqHk; ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;wOD; jzpfonf/ taygif;toif;rsm;\ Munfh½IapmifrrIjzifh<br />

,k'oefaumvdyfwGif ausmif;jyefwufcGifh&onf/ 1934 ,k'oefaumvdyfwGif pmoifMum;pOf ynmoifMum;zdkYxuf<br />

vGwfvyfa&;wkdufyGJ0if&ef pdwfvTrf;rdk;aeí ausmif;rS xkwfcH&jyefonf/ q&mpHawmfvSefa&;ESifh ywfoufNyD; udkApdef<br />

ESifhtwl udk&m½SpfvJ wuúokdvfü vlodrsm;cJhonf/<br />

(*) 1933-34 wuo trIaqmiftzGJY<br />

1/ udkodef;armif Ouú|<br />

2/ ukdausmfxGef; twGif;a&;rSL;<br />

3/ udkOD;wkwf 'k-Ouú|<br />

4/ udkvSarmif <strong>or*¾</strong>r*¾Zif; t,f'Dwm<br />

5/ udkatmifwif pmMunfhwdkufrSL;<br />

6/ Mr. Zorn Swingh aygif;oif;qufqHa&;rSL;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1932 rS 1935 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsdK;om;a&;toGif<br />

7/ udkvSarmif tm;upm;rSL;<br />

8/ udkarmiftkef;<br />

9/ udkcsrf;jr<br />

10/ udkapmpdefuDG wdkYjzpfonf/<br />

xdkckESpfrsm;ü wuúodkvf tvdkawmf&d ausmif;om;acgif;aqmifrsm;rS wqifh wuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk<br />

trsKd;om;awmfvSefa&;ESifh uif;uGmatmif vkyfxm;Ekdifayonf/ urm½Gwfe,fajrudk 'kp½dkufe,fajr[k owfrSwfNyD;<br />

ausmif;om;rsm;twGuf (Out of Bound) wm;jrpfe,fajr vkyfxm;onf/ odkYaomftajctaeu wm½SnfwnfwHhí<br />

r&ay/ wkdYArmtpnf;t½Hk;\ rD;yGm;onf awmrD;BuD;tjzpf ul;ajymif;vmaomtcg rD;'kwfudkif ociftzGJUtpnf;rSwqifh<br />

vlxktzGJUtpnf;odkY ajymif;vJvmonf/ tdEd´,ESifh cGJa&;wJGa&;? bdvyfrsufESmpHknD EkdifiHa&;vkyfief;rsm; arS;rSdefvmNyD;<br />

e,fcsJUqefYusifa&;? vlxkvIHYaqmfa&;? vlxkpnf;a0;yGJ? vlxkqE´jyyGJrsm; a½SUa&mufvmonf/ wuúodkvfy&0Pfüvnf;<br />

ocifaygufp? axmifajcmufv ausmif;om;<br />

rD;'kwf ausmif;om;<br />

zsif? yifeD ausmif;om;<br />

-rsm; ay:xGef;vmonf/ udkatmifqef;? udkausmfNidrf;? udkoD[ef? udkxGef;tkef;? udkvSaz? udkodef;az (odef;az<br />

jrifh) wkdY tvdkawmf&drsm; vTrf;rdk;aeaom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS acgif;aqmifrsm;udk qefYusifwdkufcdkufMuonf/ udkausmf<br />

Nidrf;ESifh udkodef;azwdkYrSm ref;OypmaumvdyfrS a&mufvmonf/ udkausmfNidrf;? udkodef;azwdkYonf ref;Oypmaumvdyf<br />

üaepOf ref;Oypmaumvdyf ydwfypf&ef qHk;jzwfcsufudk twlvufwGJqefYusifcJholrsm; jzpfonf/ ¤if;wkdYESifhtwl udkcifarmif<br />

uav; (aemif 0efBuD;)? udkxGef;tHk? udkvSarmif (aemif oHtrwfBuD;) wkdYvnf; yg0ifonf/<br />

(C) 1934-35 wuotrIaqmiftzGJUESifh udkausmfNidrf;? udkEk? ukdodef;az<br />

trsKd;om;a&;Ekd;Mum;rIESifh EkdifiHa&;pdwf"mwf½Sdaom ausmif;om;rsm;jzpfonfh udkausmfNidrf;? ukdoD[ef? udkEk?<br />

udktkef;? ukdodef;azwdkYonf 1934-35 wuo trIaqmifa½G;yGJ0ifa&mufí tvdkawmf&dausmif;om;rsm;ESifh ,SOfNydKif<br />

ta½G;cHonf/ udkausmfNidrf;ESifh udkodef;azEdkifí udkatmifqef;ESifh udkoD[ef½HI;oGm;onf/ udkausmfNidrf;rSm 0g'jzefYcsda&;udkif<br />

í <strong>or*¾</strong>jyefwrf;udk xkwfa0onf/ usefvlrsm;rSm tvkdawmf&drsm;jzpfonf/ ¤if;<strong>or*¾</strong>jyefwrf;wGif q&mBuD;trnfjzifh<br />

q&mjzpfoifaumvdyf wDwDpD oifwef;om; udkoef;xGef; (aemif ocifoef;xGef;) onf uavmif0ifa&;onf/ udk<br />

ausmfNidrf;ESifh udkoef;xGef;rSm ausmif;om;b0xJu oduRrf;cifrifNyD; aemufydkif;wGif udkoef;xGef;ESifh udkEk? udkatmifqef;<br />

wkdY tuRrf;0ifoGm;onf/<br />

wuoxJwGif ukdausmfNidrf;ESifh udkatmifqef;wkdY twdkuftcHvkyfrIaMumifh vnf;aumif;? trIaqmiftzGJUxJ<br />

tjyif ausmif;om;xkMum;üyg vGefpGmpnf;½Hk;a&; ajcoGufí vnf;aumif;? tvdkawmf&drsm;ESifh udkausmfNidrf;wkdY rsm;pGm<br />

wif;rmvmonf/ 'k-Ouú| udkausmfxGef; tvkyf&í ausmif;xGufoGm;aomtcg udkEkrSm 'k-Ouú|tjzpf ta½G;cH&onf/<br />

udkatmifjrifhESifhudkpdk;jrifhwdkYudk (Sir) rxl;í ausmif;xkwfjcif;udpötwGuf uefYuGuf&ef udkEku udkausmfNidrf;udk ausmif;<br />

tkyfBuD;ESifh awGU&efvTwfvkdufonf/<br />

(i) 1934-35 wuo trIaqmiftzGJU<br />

1/ udkzdk;at; Ouú|<br />

2/ udkausmfxGef; (aemif ukdEk) 'k-Ouú|<br />

3/ udkomxif taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

4/ udkodef;az (pmMunfhwkdufrSL;? odef;azjrifh)<br />

5/ udkausmfNidrf; (vlxkqufqHa&;ESifh 0g'jzefYcsda&;)<br />

6/ udkeef;EG,f (t,f'Dwm? <strong>or*¾</strong>r*¾Zif;)<br />

7/ udkboef; (aiGxdef;)<br />

55


56<br />

8/ udk0if; (tm;upm;rSL;)<br />

9/ udkodrf;armif (pnf;½Hk;a&;)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(p) 1935 ausmif;om; (11) a,muf ausmif;xkwfcH&onfhudpö<br />

1935 'DZifbm ausmif;ydwf&ufrwdkifrD ausmif;om; (11) a,muf pmar;yGJusí rpöwmpavmh (ausmif;tkyfBuD;)<br />

u ausmif;xkwfvkdufonf/ r[kwfrcH ausmif;om;rsm;jzpfaom udkEk? udkausmfNidrf;? udkodef;az? udkb½Srf;wkdYu<br />

ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhESifh oGm;a&mufawGUqHkNyD;? ausmif;om;rsm; pmar;yGJus½HkESifh ausmif;xkwfonfrSm rw&m;<br />

aMumif;? ¤if;wkdYrSm tusifhpm&dwå aumif;rGefí ausmif;pnf;urf; ½kdaoaMumif;? ausmif;tkyfBuD;tm; ausmif;om;rsm;<br />

jyefvnf vufcH&ef ½Sif;jyaomfvnf; ausmif;tkyfBuD;u vufrcHay/ wuotaeESifh ta&;,l&ef BudK;pm;aomfvnf;<br />

udkausmfNidrf;? udkEk? udkodef;az (3) a,mufom½SdNyD; useftrsm;pkrSm tvkdawmf&drsm;jzpfaeí ratmifjrifay/ udkausmfNidrf;rSm<br />

acgif;iHkYrcHbJ &efukefNrdKU½Sd qmOD;oGifESifh EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;udk a½Twd*HkapwD &ifjyifodkY zdwfac:í ausmif;om;<br />

ta&;ESifh wuúokdvfq&mrsm;\ AsL½dku&uf tusifhqkd;rsm;udk bk&m;ukdwkdifwnf opömqkd ½Sif;jyonf/ wuúokdvftmPm<br />

ydkifrsm; ausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI tpjyKvmonfudk owdjyKrdí raxhrJhjrifrjyK&JMuawmhbJ &moufyef ausmif;xkwfxm;<br />

aom (11) a,mufukd (1) ESpfom y,fí aemifESpfrsm;wGif ausmif;qufwufcGifhay;onf/ þonfum; 1936 'kwd,ausmif;<br />

om;oydwf oaE¨wnfjcif; jzpfonf/<br />

wuonf aemufydkif;ü e,fcsJUqefYusifa&; ausmif;om;rsm; vTrf;rdk;oGm;onf/ tjyifu awmfvSefa&;<br />

acgif;aqmifrsm;udk wuúodkvfacgif;aqmifrsm;ESifh awGUxd&ef wuúokdvf<strong>or*¾</strong> pifjrifhay:odkY zdwfac:onf/ ocifudk,f<br />

awmfrIdif;udk wuúodkvf<strong>or*¾</strong>wGif a[majym&ef zdwfMum;rnf[k udkausmfNidrf;? udkodef;azwkdY tqkdjyKaomtcg tvdkawmf&d<br />

ausmif;om;rsm;u uefYuGufMuonf/ OD;Owårudk w&m;a[m&ef zdwfMum;&mwGifvJ tvdkawmf&drsm;u twkduftcH<br />

jyKMuonf/<br />

OD;Owåru<br />

]rif;wkdh wuúokdvfynma&;u bmtoHk;usvkdhvJ? rD;jcpfqHwacsmif;? qyfjymwcJ vkyfEkdifzdkh twwfynmay;wJh?<br />

ArmawG udk,fUtm;udk,fudk;jzpfatmif vkyfay;wJU pepfr[kwfbl;} [k a[majymcJhonf/<br />

þokkdYjzifh EkdifiHa&;Edk;Mum;rI r½Sdaom wuúokdvfausmif;ESifh q&mrsm;? ausmif;om;rsm;ukd oD;oefYy&0PfxJ<br />

aexkdifvdkrIrS trsKd;om;awmfvSefa&; tiftm;pkrsm;jzpfvm&ef udkEk? udkausmfNidrf;? ukdodef;azwkdYu BudK;pm;Mu\/<br />

Armpmayudk tokH;jyKí e,fcsJUqefYusifa&; trsKd;om;vGwfvyfa&;twGuf 0g'jzefYonf/ ArmpmaywGif e,fcsJUqefUusif<br />

a&;ESifh vGwfvyfa&;wkdufyGJrsm; xif[yf&ef BudK;yrf;onf/ wuúokkdvfy&d0kPftwGif; wuúodkvfr*¾Zif;? *E¦avmu<br />

pmapmifrsm;jzifh usufpm;½HkrubJ jyifypme,fZif;rsm;wGifyg uavmifjzefYcJhMuonf/ '*kefr*¾Zif;u wuúokdvfu@<br />

w&yfzGifhvSpfay;NyD; jyifyavmuESifh tquftoG,f ausmif;om;rsm;\ wHcg;aygufjzpfvmonf/ us,fjyefYaom<br />

vlxky&dowfESifh &ifqkdifawGUMuHKvm&onf/<br />

þkodkYjzifh wuúokdvfynma&;pepfESifh wuúokdvfausmif;om;rsm;onf y&d0Pfudkausmfí jynfolvlxkxH<br />

ta&muf csDwufrnf[k tcsufay;c&m rIwfvkdufjcif;jzpfonf/


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1932 rS 1935 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsdK;om;a&;toGif<br />

OD;bdk;ul;<br />

(1931-32)<br />

<strong>or*¾</strong>Ouú| OD;xGef;pdef oufwrf;rukefrD EkwfxGufoGm;ojzifh? Ouú|ae&mtwGuf Mum;jzwf a½G;aumufyGJ usif;y<br />

ay;&onf/ Mum;jzwfa½G;aumufyGJwGif OD;bdk;ul;onf ta½G;cHcJh&jcif; jzpf\/<br />

vufyHwef;NrKdU? ewfpifukef;½GmwGif zGm;jrifí ewfpifukef;½Gm bkef;awmfBuD;ausmif;? vufyHwef;NrKdU tpdk;&<br />

txufwef;ausmif;? vufyHwef;NrKdU trsKd;om;ausmif;? oHk;cGNrKdU rufo'pfausmif;rsm;wGif ynmoifMum;cJhonf/<br />

(10) wef; pmar;yGJudk 1927 ckESpfwGif &efukefNrKdU ul½Sifausmif;rS ocFsm*kPfxl;ESifh atmifjrifcJhonf/ wuúodkvfwGif<br />

qufvufynmoifMum;&m? Oypmtxufwef;udk wkduf½dkufwufa&muf oifMum;cGifh &½Sdoljzpf\/<br />

1931 ckESpfwGif v,form;olykefacgif;aqmifBuD; q&mpHtm; NAdwdoQtpdk;&u ao'PftrdefYay;cJh&m? wuorS<br />

ausmif;om;xktpnf;ta0;ac:NyD; uefYuGufcJhonf/ tpnf;ta0;wGif NAdwdoQtpdk;&tm; jypfwif½IwfcsNyD;? acgif;<br />

aqmifBuD;q&mpHtm; (2) rdepf rwfwwf&yf tav;jyKcJhMuavonf/<br />

tdEd´,ESifh jrefrm cGJa&;-wGJa&;ESifh yufoufí wuorS EkdifiHa&;acgif;aqmifBuD;rsm;udk zdwfac:um pum;&nfvkyGJ<br />

usif;yay;cJh\/ cGJa&;bufrS OD;bab? OD;bpD? OD;xGef;0if;wdkYu ajymí? wGJa&;bufrS a'gufwmbarmf? a'gufwm<br />

b[ef? OD;ay:xGef;wdkYu ajymqdk acsyMuavonf/<br />

<strong>or*¾</strong>Ouú|tjzpf aqmif½GufaepOf OD;bdk;ul;tm; ausmif;xm;vQif aiGaMu;ukefus½Hkomjzpfí ausmif;rS<br />

EkwfoifhaMumif;jzifh wuúodkvfausmif;tkyfBuD;u OD;bdk;ul;zcifxH pma&;Ncdrf;ajcmufjcif; cHcJh&\/<br />

OD;bdk;ul;onf wuúodkvfrSxGufNyD; wdkYArmtpnf;t½Hk;wGif yg0ifaqmif½GufcJhonf/ ,ck ppfbufukefpnf jzefYcsd<br />

a&;Xme trSwf (3) wGif refae*smtjzpf aqmif½Gufvsuf½Sdonf/<br />

rSwfcsuf - 1952 ckESpfxkwf? tkd;a0r*¾Zif; 'órwGJ? trSwf (5) wGif? OD;bkd;ul; Ouú|tjzpf aqmif½GufpOf<br />

t,HktMunfr½Sd tqkdwifoGif;í? OD;xGef;pdef Ouú|tjzpf qufvufaqmif½Gufonf[k azmfjy<br />

xm;jcif;rSm? rSm;,Gif;vsuf½Sdonf/ 1931-32 ck Ouú|tjzpf aqmif½GufcJhol um,uH½Sifrsm;ESifhwuG<br />

twGif;a&;rSL; jzpfcJhol ocifApdefwdkYtm; awGUqHkar;jref;&m? OD;xGef;pdef EkwfxGufNyD;? OD;bdk;ul;tm;<br />

Ouú|tjzpf ,SOfNydKifolr½Sd a½G;aumufwifajr§mufjcif;om jzpfaMumif;? t,HktMunfr½Sd tqdk<br />

wifoGif;jcif; r½SdaMumif; ajymjyMuygonf/<br />

57


58<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;pHazmfatmif M. A., B. L.<br />

(1932-33)<br />

&ckdifjynf? ppfawGNrKdUZmwdjzpfí rdbESpfyg;rSm OD;csefxGef;atmifESifh a':vSjrOD;jzpfonf/ 1924 ckESpfwGif<br />

q,fwef;pmar;yGJatmifjrifí? wuúodkvfwGif ynmqufvufqnf;yl;cJhonf/ wuo pnf;rsOf;a&;qGJa&;<br />

aumfrwD tzGJU0ifwOD;jzpfí 1932-33 ckwGif wuoOuú|tjzpf a½G;aumufwifajr§mufcH&jcif; jzpf\/<br />

EkdifiHa&;todynm&ap&efESifh ausmif;om;rsm; pdwf"gwfwuf


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1932 rS 1935 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsdK;om;a&;toGif<br />

OD;zdk;at;<br />

B. Sc., (Hons/ Rgn.), B. L., (Rgn.), Ph D., (Lond.)<br />

D. I. C., F. R. Met. Soe. (Lond.)<br />

(1934-35)<br />

om,m0wDc½dkif oHk;q,fNrKdUwGif arG;zGm;onf/ yef;waemfNrKdU Ak'¨bmomausmif;rS owÅrwef;pmar;yGJ atmifjrifí<br />

om,m0wDNrKdU atbDtrfausmif;rS (10) wef; atmifjrifcJhonf/ wuúodkvfynm qufvufqnf;yl;í 1931<br />

ckESpfwGif 0dZÆmodyHÜpmar;yGJ ½lyaA'*kPfxl;jzifh atmifjrifavonf/<br />

1933-34 ckwGif Oya'wef; ynmoifMum;vsuf½SdpOf wuotrIaqmiftjzpf a½G;aumuf wifajr§mufjcif;cH&í<br />

1934-35 ckwGif wuoOuú| jzpfvmonf/<br />

1937 ckESpfwGif rkd;av0o ynmawmfoiftjzpf a½G;cs,fjcif;cH&NyD;? vef'ef,leDAmpDwDü ynmoifMum; &onf/<br />

rkd;av0oynm&yfwGif yg&*lbGJU &½SdcJhonf/ oD&dysHcsD a'gufwmzdk;at;onf ,ckrdk;av0oXme ñTefMum;a&;0ef<br />

tjzpf EkdifiHawmfwm0efudk xrf;aqmifvsuf½Sdonf/<br />

(OD;odef;armifrS)<br />

rSwfcsuf- xdkaiGrsm;udk 1934-35 ck wuotrIaqmifwOD;jzpfol OD;odef;azjrifhu wuúodkvf"r®m½Hk<br />

aqmuf&mwGif oHk;pGJ&ef tqdkwifoGif;zl;onf[k 1955 ckESpfxkwf aiG&wkobifpmapmif<br />

wGif OD;odef;azjrifh azmfjyzl;onf/ ausmif;om;oufomacsmifcsda&;twGuf [Hom0wDukrÜPD<br />

ESifh awGUqHkaqG;aEG;ajz½Sif;cJh\/ OD;odef;armifonf pwD;b&m;om;ukrÜPDvDrdwufwGif xif½Sm;<br />

aom tkyfcsKyfa&;rSL;wa,muftjzpf vkyfaqmifvsuf½Sdonf/<br />

59


60<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (6)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1935 rS 1936)<br />

(u) udkodef;az?q&mBuD;ocifudk,fawmfrdIif;ESifh wdkYArmtpnf;t½Hk;<br />

1296 ckESpf? waygif;vqkwf (12) &uf? 1935 ck? rwfv (30) &uf<br />

aeYvnf (2) em&Dü a&eHacsmif;NrdKUv,f wefaqmif;BuD;ü usif;yaom wdkYArmtpnf;<br />

t½Hk;uGefz&ifhodkY wuúodkvfausmif;om; udkodef;azonf &efukefNrdKUrS rpöwmarmifrdIif;<br />

trnfcH rsKd;cspfpma&;q&mBuD; ygarmu©OD;vGef;tm; yifhaqmifvmNyD; ¤if;uGefz&ifhü<br />

ociftrnfcHum wdkYArmtpnf;t½Hk;0if wOD;tjzpf aMunmvdkufonf/<br />

xdktcsdefrSpí q&mBuD;ocifudk,fawmfrdIif;\ tm;ay;rI? vli,frsm;ESifh<br />

udk,fwdkif tyifyef; tqif;&JcHum yg0ifvkyfaqmifrIaMumifh wdkYArmtpnf;t½Hk;rSm<br />

w[kefxdk; wdk;wufvmNyD; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI t½Sdeft[kef jrifhwufvmonf/<br />

(c) 1935-36 wuúodkvfausmif;om;rsm;tajctae<br />

q&mBuD;ocifudk,fawmfrdIif;<br />

wuúodkvftmPmydkifrsm;\ zdESdyfrIudk ckcH&ef pl;prf;½SmazG&if; EdkifiHa&;abm*aA'tygt0if rmhufpfpmayrsm;udk<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm; awGU½Sdzwf½Ivmjcif;ESifh wuúodkvfe,fajrtwGif; Armjynfpmtkyftoif;? e*g;eDpmtkyf<br />

toif;wdkYrSwqifh awmfvSefa&;pmayrsm; ydkrdk0ifa&mufvmonf/ wdk;wufaom ausmif;om;BuD;tcsKdUonf wdkYArm<br />

tpnf;t½Hk;ESifh ydkrdk&if;ESD;vmonf/<br />

1935-36 ckESpfwGif udkatmifqef;? udkodef;az? udkwifarmifwdkY ocifjzpfvmNyD; 1935-36 wuo<br />

a½G;aumufyGJü udkEk Ouú|tjzpf ta½G;cH&aomtcg ausmif;om;rsm; wdkYArmtpnf;t½Hk;ESifh ydkrdkqufoG,frIrsm; ½Sdvmum<br />

ocifrsm;ESifh ydk&if;ESD;vmonf/ NAdwdoQe,fcsJUqefYusifa&;? vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI pdwf"mwfrsm;? awmfvSefa&; pdwf"mwf<br />

rsm; ydkrdkjrifhrm;vmonf/<br />

Source: File Photo


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(*) udkEk? udkatmifqef;? udkausmfNidrf;? udktkef;ESifh wuo (1935)<br />

Oya'ausmif;om;a[mif; udkEkonf oHk;cG? yef;waemfwGif trsKd;om;ausmif;q&m oGm;vkyf&mrS Oya'wef;<br />

jyefwufcsdefwGif oxHkaqmif usLwm ukdtkef;onf udkausmfNidrf;? udkodef;az? udkatmifqef;wdkY oHk;a,mufudk udkEkESifh<br />

rdwfqufay;NyD; ¤if;tcef;xJwGif EdkifiHa&;aqG;aEG;yGJrsm; jyKvkyfMuonf/ udkausmfNidrf;rSm pum;awmfawmf ajymí<br />

t½Tef;tazmufvnf; ygonf/ udkodef;azuvnf; pum;awmfawmf ajymonf/ udkatmifqef;u pum;enf;NyD; olwdkY<br />

oHk;a,mufvHk; ÓPfxufjrufMuonf[k udkEku oHk;oyfrdonf/ ausmif;tkyfBuD;½Hk;cef;ESifh wudkufavmuftuGm<br />

nbufrsm;wGif ¤if;wdkY ig;OD; rMumcPawGUqHkNyD; EdkifiHa&;tpnf;ta0;rsm; jyKvkyfMuonf/<br />

atmufwdkbm ausmif;ydwfcgeD;wGif <strong>or*¾</strong> 'k-Ouú| udkausmfxGef; ausmif;xGufoGm;í Mum;jzwfa½G;aumufyGJ<br />

jyKvkyfonf/ ig;OD;tzGJU\ wdkufwGef;csuft& udkEk 'k-Ouú|ae&m 0ifa&muf,SOfNydKif&m ,SOfNydKifolr½SdbJ<br />

ta½G;cH&avonf/ 'DZifbm ausmif;ydwfcgeD;wGif ausmif;tkyfBuD;vufrSwfESifh ta&;BuD;EdkYwpfwapmif xGufvmonf/<br />

¤if;wGif ,leDAmpDwD aumvdyfwGif tprf;pmar;yGJrsm; usif;yrnf/ xkdpmar;yGJatmifrSom pmar;yGJBuD; ajzqdkcGifhay;rnf[k<br />

yg½Sdonf/ xdkEdkYwpfpm xGufvmaomtcg ausmif;om;rsm; tHk


62<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(2) OD;tm; ausmif;xkwfvQif ausmif;ü qlylrIrsm; xyfrHjzpfay:vmrnf[k qdkNyD; ausmif;tkyfBuD; tqdkudk uefYuGufonf/<br />

Mum;jzefajzonfhtaeESifh t"dywd a'gufwmqufonf udkEkESifh udkausmfNidrf;udk qlylvHIYaqmfrI rvkyfygbl;[k 0efcHcsuf<br />

vufrSwfa&;xdk;ckdif;&m udkEkESifh udkausmfNidrf;wdkYu rxdk;ay;ay/<br />

(C) 1935-36 wuo trIaqmiftzGJUESifh xdkig;OD;<br />

1935-36 wuotrIaqmifa½G;yGJ udkEkESifh xdk (5) OD;wdkY\ pnf;½Hk;rI? EdkifiHa&;vIyf½Sm;rI toGifoP²mefrsm;<br />

jzpfay:vmí wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJUrS vdkvm;aom tvdkawmf&drsm; ½HI;edrfhoGm;NyD; ocifaygufp axmif (6) v<br />

olykefav;rsm; tEdkif&½Sd oGm;onf/<br />

1935-36 wuo trIaqmiftzGJYY<br />

1/ udkEk Ouú| (OD;pD;acgif;aqmif[kac:onf) (aemif 0efBuD;csKyf)<br />

2/ udk&m½Spf 'k-Ouú| (aemif 0efBuD;)<br />

3/ udkoD[ef twGif;a&;rSL; (aemif 0efBuD;)<br />

4/ udkatmifqef; tdk;a0pmwnf; t,f'Dwm (aemif AdkvfcsKyfatmifqef;)<br />

5/ udktkef; aiGxdef; (aemif oHtrwf)<br />

6/ ukdxGef;tkH pmMunfhwdkufrSL; (aemif &effukefjrLeDpDy,frif;BuD;)<br />

7/ udkomvS EdkifiHjcm;qufoG,fa&;rSL; (aemif &efukefwuúodkvftkyfcsKyfa&;rSL;)<br />

8/ udkbquf tm;upm;rSL; (aemif EdkifiHjcm;a&;Xme)<br />

9/ udkxGef;wif aygif;oif;qufqHa&;rSL; (aemif vQyfppftkyftzGJUOuú|)<br />

udkEkrSm ,SOfNydKifolr½SdbJ ta½G;cH&avonf/<br />

<strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;udk aocsmpGm rzwfaom udkEkonf trIaqmifrsm;ESifh jyóem<br />

wufavonf/ wuo oif;vHk;uRwftpnf;ta0; usif;ycsdefü Ouú|rSm usrf;<br />

opöm usdefqdk&onf/ Ouú| 0ifvmaomtcg tm;vHk;u rwfwyf&yfNyD; t½dktao<br />

jyKavonf/ xdktcg udkEkonf acgif;aygif;udk qGJcRwfí pm;yGJay:ypfwifvdkufNyD;<br />

]aemifusaemf tcef;xJ0ifvm&if b,folrSrx&bl;} vdkY ajymvdkufonf/ ¤if;<br />

oif;vHk;uRwf tpnf;ta0;NyD;aemuf trIaqmiftpnf;ta0;csufjcif; ac:,lNyD;<br />

trIaqmifrsm;u ]Ouú|vdkh aMunmvdkuf&if ausmif;om;tm;vHk; rwfwyf&yf&<br />

w,f/ Ouú|xdkifNyD;rS xdkif&w,f/ tJ'g <strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;rSm ygw,f/ udkEkudk<br />

Ouú| udkEk<br />

Source: Internet<br />

t½dktaoay;wm r[kwfbl;/ Ouú|udk tm;vHk;u t½dktaoay;wm} vdkY ajym<br />

awmhrS udkEk oabmaygufoGm;onf/<br />

1935-36 wGif udkEkwdkYtkyfpk wuowGif a½G;aumufwifajr§mufcH&aom<br />

tcsdefwGif EdkifiHa&;vIyf½Sm;rIudk taqmifrsm;wGif ysHUESHYatmif vkyfaqmifcJhMuonf/<br />

xdkESpf <strong>or*¾</strong>ESpfywfvnf tpnf;ta0;wGif tpOftvmt& udkEk\ nmzufwGif a'gufwmbarmf? a'gufwmb[ef?<br />

b,fbufwGif OD;babESifh *VKefOD;apm xdkifonf/ xdkaeYu <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;wGif Ouú| udkEku trsKd;om;a&;<br />

awmif;qdkcsufrsm; aqmif½GufoGm;rnf[k ajymMum;oGm;onf/ atmufpzdkY,leD,H Ouú|rsm;onf aemifwcsdefwGif<br />

0efBuD;csKyfrsm; jzpfvmMuonf/ xdkESpfxJü udkEkwdkY (5) OD;tkyfpkrSm EdkifiHa&;vIyf½Sm; &efom pdwfyg0ifpm;cJhMuonf/<br />

<strong>or*¾</strong>toif;om;rsm;ESifh <strong>or*¾</strong>tcGifhta&; ydk&&ef BudK;pm;cJhMuonf/ pmMunfhwdkufvnf; wnfaqmufcJhonf/<br />

yef;waemfausmif;om;wOD; e,fjyef&ef ausmif;tkyfBuD;qD cGifhpmoGm;wifaomtcg ausmif;tkyfBuD;u<br />

pmxJwGif ausmif;om; tpfr vufrSwfxdk;xm;NyD; taz? tar vufrSwfrxdk;xm;í cGifhrjyKEdkif[k ajymonf/ xdktcg<br />

udkEkonf ausmif;tkyfBuD;xH oGm;awGU&ef qHk;jzwfvdkufonf/<br />

]atmufpzdkheJh udef;b&pfwuúodkvfrSm ausmif;om;awG&JY pmudk q&mu awmif;MunfU0HUwm r[kwfbl;/ 'g<br />

igwdkh Armjynf vmapmfum;wmyJ} [k awG;NyD;<br />

]usaemf tdrfjyefcsifw,f? cGifUay;yg/}<br />

xdktcg ausmif;tkyfBuD;u ]bmudpöjyefcsifwmvJ}<br />

udkEku ]tdrfu pm&w,f}


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;tkyfBuD;u ]at; aumif;NyD? jyefEdkifw,f} vdkYajymvdkuf&m udkEkonf ausmif;tkyfBuD;tm; ai;aMumif<br />

Munfhaerdonf/<br />

aemuf jyóemwck xyfjzpfvmonf/ ppfudkif;aqmif taqmifrSL;onf nbufwGif {nfhonfrsm;jzifh<br />

w&ufjcm;? ESpf&ufjcm; atmf[pfaomif;usef;aeonf/ xdktcg ppfudkif;aqmifrS ausmif;om; udkausmfjrifhonf nbuf<br />

ausmif;om;rsm; pmMunfhaeí qlqlnHnHrvkyf&ef oGm;awmif;yefaomtcg taqmifrSL;u udkausmfjrifhudk atmfvTwf<br />

vdkufonf/ xdkaemuf waeYn taqmifrSL;udk tHwkonfhtaeESifh oHyHk;rsm; wtm;wD;Muavonf/ xdktcg taqmifrSL;<br />

vmMunfhNyD; ausmif;tkyfBuD;udk wdkifvdkufonf/ ausmif;tkyfBuD;u udkausmfjrifhudk wESpf ausmif;xkwfvdkufonf/<br />

Ouú| udkEk odoGm;aomtcg NrdKUxJrS 0wfvHkwOD;udk ac:NyD; udkausmfjrihfudk ½Hk;awmfrSwqifh ausmif;tkyfBuD;xHodkY<br />

wESpfausmif;xkwfcH&í avsmfaMu;ay;&ef epfemaMu;awmif; EdkYwpfpm wifNyD; ½Hk;awmfodkY avQmufxm;avonf/<br />

ausmif;tkyfBuD; EdkYwpfpm&NyD; aemufwaeYwGif csufjcif; udkausmfjrihfudk ausmif;jyefwufcGiffh ay;vdkufonf/<br />

(i) udkatmifqef;\ ausmif;om;b0<br />

udkatmifqef;onf t½dkif;cGpm ausmif;om;wOD;jzpfonf/ odkYaomf "There<br />

is method in his madness." qdkovdk olYt½dkif;b0onf &nf½G,fcsufESifhjzpf<br />

onf/ a&eHacsmif;trsKd;om;ausmif;wGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>trIaqmif jzpfcJhonf/<br />

ausmif;om;rsm;tcsif;csif; nDñGwfrI½Sdap&ef trsKd;om;ausmif;0wfpHkudk ol\trI<br />

aqmifrsm;ESifh wdkifyifum wDxGifcJhonf/ olwDxGifcJhaom trsKd;om;ausmif;0wfpHkrSm<br />

a½Tawmifydk;vHkjcnfESifh yifeDtusÐteDjzpfonf/ olonf pum;tajymtqdk EIwfenf;<br />

rI? t0wftpm;taetxdkif cGusrIaMumifh ausmif;om;rsm; aemufajymifjcif; cH&aomf<br />

vnf; *½krpdkufay/ t0wftpm;udk jzpfuwwfqef; 0wfavh½Sdonf/ tajymtqdk<br />

rSm wdusjywfom;onf/ ar;cGef;ajz&mwGif tydktvdkr½Sd/ taMumif;&if; wdkwdkESifh<br />

xdxdrdrdajzwwfonf/ avmuGwfvkyfjcif;udkvnf; rkef;oljzpfonf/ 1931 ckESpf?<br />

t|rwef;wGif ynmoifMum;pOf arv (18) &uf aEG&moDausmif;ydwf&ufü zcif<br />

OD;zm rusef;rmíuG,fvGefcJhonf/ udkatmifqef;ESihf olYtpfudkudkb0if;wdkY ewf<br />

udkatmifqef;<br />

armufwGif zcifoN*ØK[fNyD;rS a&eHacsmif;odkY jyefckdif;í ausmif;wuf aemufusonf/<br />

ausmif;odkY a&mufaomtcg q&mwa,mufu ]rif;wdkh bmvdkhaemufuswmvJ}<br />

udkatmifqef;u ]tazrrmvdkh}<br />

q&mu ]tck rmoGm;NyDvm;}<br />

udkatmifqef;u ]qHk;NyD} [k wHk;wdwdjyefajzcJhonf/<br />

a&eHacsmif;wGif usif;yaom pum;&nfvkyGJwGifvnf; 0ifa&mufajymavh½Sdonf/<br />

]awmrSmaexdkifjcif;onf NrdKYrSmaexdkifjcif;xuf omvGefaumif;rGefonf} [laomtqdkudk tajctwif<br />

jyKvkyf&m udkatmifqef;onf tqdkbufrS 0ifa&muf ajymqdkcJhonf/ rD;&xm;pwif wDxGifol? oabFmpwif wDxGifol<br />

*sdrf;pf0yf? EdkifiHacgif;aqmif a'gufwmrm'if? tDA&m[ifvifuGef;wdkYonf awmom;rsm;jzpfaMumif; ajymqdkcJhonf/<br />

trsKd;om;ausmif;wGif pmapmifxkwfa0&müvnf; t,f'Dwmtjzpf aqmif½GufcJhonf/<br />

Source: Bogoke's Works (Mya Han)<br />

(p) <strong>or*¾</strong> (wuo) r*¾Zif; ESpfapmif<br />

xdktcsdefwGif &efukefwuúodkvfü r*¾Zif;ESpfapmif½SdcJhonf/ aumvdyfr*¾Zif;ESifh wuúodkvfausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>r*¾Zif;wdkY jzpfonf/ aumvdyfr*¾Zif;rsm; aiGtm;ydkaumif;NyD; wausmif;vHk;ESifh qdkifovdk jzpfaeum apmifa&<br />

(3000) xkwfa0onf/ t,f'Dwmudk ausmif;tkyfBuD;rpöwmpavmhu a½G;cefYNyD; tvdkawmf&dr*¾Zif;jzpfonf/<br />

wu<strong>or*¾</strong>Zif;rSm toif;0if½Sdoavmufom xkwfa0NyD; <strong>or*¾</strong>tzGJUxJodkY wausmif;vHk; 0ifavhr½Sday/ t,f'D<br />

wmudk <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUu cefYtyfonf/ <strong>or*¾</strong>qdkonfrSm vlqdk;awG? cGpmawG pk½Hk;&mt&yfjzpfonf/ tvdkawmf&d<br />

rsm;u owfrSwfonf/ xdkYaMumifh twdkuftcHtmabmf[k qdkEdkifonf/ ,cifESpfrsm;udk tw¬KyÜwdårsm;udkom wuo<br />

r*¾Zif;wGif OD;pm;ay;xnfhaomfvnf; udkatmifqef; (t,f'Dwm) ESifh udkndKjr (twGif;a&;rSL;) jzpfvmaomtcg<br />

63


64<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuúokdvfe,fajrrS av;pm;xdkufaom yk*¾dKvfrsm;qdkonfh acgif;pOfjzifh-<br />

(1) jruf&dwfonfh rmvDukvm;BuD;yHk?<br />

(2) <strong>or*¾</strong>'&0rf OD;odef;yHkawG <strong>or*¾</strong>pmapmifrSm OD;xdyfxm;xnfhcJhonf/ xdkYaMumifh <strong>or*¾</strong>r*¾Zif;onf<br />

tpdk;&tmrcHaiG awmif;onfh twdkuftcHpme,fZif;pm&if;wGif tjrJyg0ifonf/<br />

(q) udkatmifqef;? udkndKjrESifh tdk;a0r*¾Zif;<br />

udkatmifqef; (t,f'Dwm) u ]&efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>r*¾Zif;} qdkwm tvGef½SnfwJh emrnfyJ/<br />

emrnftopfay;&ef ausmif;om;rsm;udk zdwfac:vkdufonf/ ausmif;om;rsm;u emrnftrsKd;rsKd; 0dkif;NyD;ay;Muaomfvnf;<br />

udkatmifqef; rBudKufay/ aemufqHk;udkndKjru ]tdk;a0} [k emrnfay;vdkufaomtcg udkatmifqef; vufcHvdkufonf/<br />

tdk;a0[laomtrnfESihf ywfoufí udkndKjr½Sif;jyonfrSm-<br />

]]'DrSm udkatmifqef;? rEÅav;rSm usaemfausmif;aewkef;u a'gif;,mOfysHqdkwJh Zmwfrif;orD;wa,mufudk<br />

oabmuszl;w,f? olu usaemfwdkYeJY ½G,fwlavmufyJ? avbmwDrjr&ifvdk trBuD;t½G,fr[kwfbl;? tJ'D a'gif;,mOfysH<br />

u oDcsif;qdkwJhtcgrSm<br />

]tdk;a0} ]tdk;a0}<br />

tJ'D tdk;a0udkyJ ckESpfoHajymif;vJNyD; em;axmifvdkY rNiD;bl;? aemiftcgrSm usaemf pme,fZif;avmua&muf&if<br />

tdk;a0qkdwJhemrnfeJY r*¾Zif;xkwfzdkY pdwful;xm;w,f}}<br />

]Armjynfonf Oa'gif;EdkifiH<br />

tdk;a0onf Oa'gif;toH}<br />

tJ'DtcsdefupNyD; <strong>or*¾</strong>r*¾Zif;udk ]tdk;a0r*¾Zif;} [k trnfajymif;vdkufavonf/<br />

(Z) tkd;a0r*¾Zif;yg udkatmifqef;\ t,f'Dwmhtmabmf<br />

]udkatmifqef;\ tEdkifrcHpdwf"mwf}<br />

ightm; zHk;vTrf;xm;aom vuG,foef;acgif,H ,if;arSmifrdkuf twGif;rSaeí tEdkifrcH?<br />

t½HI;ray;vdkaom ig\pdwfudk zefqif;ay;ol ewf? odMum; wdkhtm; igonf aus;Zl;pum;<br />

qdkyg\/<br />

avmu"Hw&m;\ vufckyfwGif;odkh b,fvdkyif usa&mufapumrl igum; rwkefvIyf?<br />

ridka


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(ps) 1936 tdk;a0r*¾Zif;yg udkatmifqef;\ ausmif;om;avmu oHk;oyfcsufaqmif;yg;<br />

vlBuD;ESifU vli,f<br />

wdkif;jynfxlaxmifa&;vkyfief;wGif vlBuD;? vli,f[lí<br />

tvkyform; ESpfrsKd;ESpfpm;½Sdonf/ vlBuD;wdkYtzdkYrSm aumif;<br />

rGefaomenf;vrf;rsm;udk ñTefjyEdkifonfh pGrf;&nfowåd½Sdap<br />

&rnf/ vli,fwdkYrSmum; xdkokdYñTefjyonfhvrf;udk wef;wef;<br />

ajzmifhajzmifh aMumuf½GHUjcif;uif;odvsuf vdkuf&J&ayrnf/<br />

,ckArmjynfwGifum; vlBuD;rsm;rSmvnf; pGrf;&nfowdå<br />

r½Sd? Avmcsnf;jzpfaeonfudk awGU&onf/ vli,fwdkYtm;<br />

aumif;rGefaom erlemjy&rnfjzpfaom vlBuD;rsm;pGmwdkYonf<br />

uvyfwufjcif;? zJ½dkufjcif;? trsKd;rsKd; uvdrfaphjirf;qif<br />

onfh trIrsKd;om awGU&onf/ odkYjzpf&um; tu,fí aqmif<br />

½Gufcsifaom vli,frsm;rSm ñTefjyrnfh tvif;a&mifuif;rJh<br />

vsuf trdkufarSmifxJwGif ajcprf;vufprf;jzifhom tcsdefukef<br />

&avonf/<br />

tcsKdUolwdkYu vlBuD;rsm;udk qJ<br />

onf[k vli,fwdkYtm; tjypfwif<br />

Muonf/ odkYaomfvnf; þta&;<br />

þudpörSm vli,fESifhvlBuD; (2) OD;<br />

(2) bufpvHk; tjypfruif;ay/<br />

vlBuD;wdkYrSm azmfjycJhonfhtwdkif;<br />

aumif;rGefaom enf;vrf;ñTefjy<br />

jcif;r½Sd? vli,fwdkYrSm vlBuD;wdkY\<br />

udk,fhtjypfudk jy½HkrSwyg; tjcm;vkyf<br />

jyjcif;r½Sd/<br />

uREfkyfwdkYtzdkYrlum; tdEd´,jynf<br />

rS r[wår*E´D? pDtm'uf? rdkwDvm<br />

ae½l;? wdvuf tp½SdolwdkY uJhodkY<br />

vnf;aumif;? tdkif,mvefrS 'DAuf?<br />

tDwvDjynfrS *&daAmv'D? rpfZeDwdkY<br />

uJhodkYvnf;aumif;? ususee acgif;<br />

aqmifEdkifí acgif;aqmifrnfh rnf<br />

onhfvlBuD;rqdk aemufvdkuftjzpf<br />

vdkufygaqmif½Guf&ef toifh½Sday<br />

onf/ xdkodkY acgif;aqmif&Jrnfh<br />

yk*¾dKvfwOD; xGufygav/ apmifhvsuf<br />

uREfkyfwdkYarQmfrnf/<br />

emrnfBuD;onfh þwuúodkvfü vrf;ñTefrnfhvlBuD;<br />

½SdvQif vli,fwdkYonf a½SUodkYwdk;wufí vkyfief;udk xGifEdkif<br />

rnf jzpfonfhjyif rdrdwdkYtvSnfhusa&mufaomtcg acgif;<br />

aqmifonfhvkyfief;udk ryifyef;bJ xrf;aqmifEdkifayvdrhf<br />

rnf/ uREfkyfwdkY vli,fwdkYuvnf; xdktcsdef xdktcgtwGuf<br />

,ckuyif toihfjyifxm;&ayrnf/ BudK;pm;tm;xkwf&<br />

ayrnf/ txl;ojzifh uREfkyfwdkY wuúodkvfausmif;om;rsm;<br />

onf þta&;wGif tcsuftjcm jzpfavonf/ odkYjzpfvifh<br />

vrf;ñTefrnfU<br />

vlBuD;½SdvQif<br />

vli,fwdkhonf<br />

a½SYodkhwdk;wufí<br />

vkyfief;udk<br />

xGifEdkifrnf<br />

jzpfonfUtjyif<br />

rdrdwdkhtvSnfU<br />

usa&mufaomtcg<br />

acgif;aqmifonfU<br />

vkyfief;udk ryifyef;bJ<br />

xrf;aqmifEdkifay<br />

vdrfUrnf<br />

uRefynmESifh ocifynm<br />

upm; ,ckvuf½Sd wuúodkvfausmif;om;rsm;rSm emrnf[D;<br />

oavmuf toHr½Sdjzpfaeonfudk awGU&onf/ uREfkyfwdkY<br />

wuúodkvfausmif;om;wdkYonf ,ck&½Sdaeaom uRefynmudk<br />

t[kwfBuD; rSwfxifaeMuí exifaoG;a&mufNyD;vQif<br />

ArmwdkYjyKorQ ½HIUcsuJh&JYvdkaompdwf? vGwfvyfaom ocif<br />

tvkyfudk *kPfedrfhonfxifaom pdwfwdkYudkarG;jrLxm;ojzifh<br />

txufra&muf? atmufrusorm;rsm; jzpfaeMuavonf/<br />

uREkfyfwdkY wuúodkvfausmif;om;wdkYonf [D&dMowåyÜ<br />

w&m;uif;rJhvsuf ¤if;w&m;udkyif em;rvnfEdkif ½Sdaeay<br />

ao;onf/ raMumuf&rnfhae&mwGif aMumufí? r½Suf&rnfh<br />

ae&mwGif ½Sufaeonfudk awGU&ayonf/ EdkifiHjcm;om;wdkY<br />

jrifvQif 'l;wkefcsifonfhpdwf raysmufao;? abmvHk;yGJwGif<br />

qJcsif? qdkcsif? aomif;usef;csifonfh pdwf"mwfrSmvnf;<br />

txl; ½Sufp&m aumif;avonf/ vGwfvyfaomtvkyfudk<br />

rcifrif? vGwfvyfaomb0udk wefzdk;rod? xdkYaMumifh vGwf<br />

vyfaomb0udk rawmifhw? rMuHq? &atmifrBudK;pm;bJ<br />

a½T&nfrGrf;rHxm;aom avSmifcsKdifhxJwGif taysmfBuD; aysmf<br />

aeMuayonf/<br />

uREkfyfwdkY wuúodkvfausmif;om;wdkYwGif tvGrf;emorm;<br />

wdkYum;rsm;vSpGm\/ odkYaomf wvGJvGrf;vGrf;aeonfudk awGU<br />

&yg\/ oem;wwfaomolrsm;udkvnf; awGU&yg\/ odkY<br />

aomf wvGJoem;aeMuayonf/ cspfa,mifaqmifí ao<br />

atmif vGrf;wwfaom &efolwdkYu t½SLt½IdufESifh idkcsif;cs<br />

onfudk jrif&aomtcg &ifxJwGif zdkvdIufzdkvdIufESifh 0rf;enf;<br />

onfh pum;oHrsm;udk Mum;&ayonf/ bufwH½dkufawmfol<br />

wa,muf armyef;aMuaeí aumif;rGefpGm rupm;Edkifonfh<br />

tcg tawmfrodaom vlxkBuD;onf r[mu½kPmawmf<br />

teEŽSdvSí pkwfwowfowf ajymqdkMuonfudkum; Mum;<br />

od&ayonf/<br />

odkY&mwGif uRefwGif;epfí &wem? a½T? aiG oHk;yg; ysufpD;<br />

aeaom uREfkyfwdkY\wdkif;jynftwGuf eHeufpmeHeuf? npm<br />

n ½Smpm;&aom rsm;ajrmifvSpGmaom qif;&Jom;wdkYtwGuf<br />

rlum; oem;jcif; u½kPmw&m;onfum; acgif;yg;vSay<br />

\/ þodkYvQif uREkfyfwdkY wuúodkvfausmif;om;rsm;rSm ynm<br />

\ t&dyfta,mifrsm;omjzpfí ynmppf\ tcsuftcsmjzpf<br />

aom tqdk;taumif;wefzdk;udk ra0zefEdkifbJ½Sdavonf/<br />

uRefynmESifU ocifynm<br />

þynmESpfrsKd;udk tcsKdUolwdkYrSm em;rvnfbJ ajymaeMu<br />

onf/ þynmESpfrsKd;udk ½Sif;vif;&efrSm rvG,fulvSay/<br />

usrf;pmapmiftzGJUESifha&;om;rS ½Sif;vif;rnfht&mjzpfonf/<br />

t*Fvef? *syef? tar&duef? jyifopf? tDwvD? *smrPD?<br />

½k½Swdkif;jynfrsm;wGif oifMum;aeaom ynma&;pepfESifh<br />

tdEd´,jynf? ArmjynfwdkYwGif ay;tyfaom ynma&;pepfrSm<br />

65


66<br />

rdk;ESifh ajrBuD;rQ uGmjcm;aeonfudk awGU&ayonf/ ynmoif<br />

Mum;a&;&mwGif toufarG;0rf;ausmif; ynm&yfrsm; tjyif<br />

½dk;½dk;oifMum;&mwGifvnf; pGrf;pGrf;wrH? udk,fh'l;udk,fcRefvdk<br />

onfhpdwfESifh xdkokdYjyKjyifEdkifonfh t&nftcsif;wdkYudk ausmif;<br />

om;vli,frsm; arG;jrLvmEdkifatmif jyKjyifay;onf/<br />

tdE´d,jynfESifh Armjynf½Sd vuf½Sdynma&;pepfrSm rlv<br />

wef;? tv,fwef;? txufwef;? wuúodkvf þtqifh av;<br />

ydkif;rQ½Sdonf/ ½Sdaomtqihf av;ydkif;wdkYwGifvnf; aumif;rGef<br />

usepGmr½Sd? þrQaomynmudk uREfkyfwdkYtm;ay;&mwGif om<br />

&mpm; rsm;vmapí uRefoabmufpdwfaygufolrsm; ½Sdvm<br />

atmif jzpfapayonf/ þ&nf½G,fcsufrSm t*Fvdyfynmudk<br />

tdEd´,wGif yxrpxGifol avmh'frufaumav;u vrf;<br />

aMumif;jycJhjcif; jzpfavonf/ tdE´d,jynf½Sdynma&;pepfudk<br />

csKyfEdkiforQcsKyf&rnf[k ajymMum;cJhonf/ taMumif;um;<br />

tifyg,mcsJUxGifa&;pepfudk wnfwHhcdkifjrJap&ef jzpfav<br />

onf/<br />

tifyg,mcsJUxGifa&;pepfonf ta&;BuD;t&mygaom<br />

ud&d,mvufeufBuD;wck jzpfonfudk ¤if;tifyg,m csJUxGif<br />

a&;udk rBudKufrESpfoufaom t*FvdyfvlrsKd;tcsKdUu twd<br />

tvif; a&;om;xm;onf/ ta0;BuD;r½SmbJ teD;uav;jzpf<br />

aom jrefrmpmñGefYaygif;usrf; tcsD;wGifvnf; tifyg,m<br />

csJUxGifa&;pepfESifh ynma&;pepf rnfodkYoufqdkifaMumif;udk<br />

t&dyft>ruf jyxm;avonf/<br />

odkYynma&;pepfudk tifyg,mcsJUxGifa&;pepfESifh wHokwf<br />

vdkufnDavatmif jrefrmjynfü ynmroifrae&Oya' rxm;<br />

½Sdjcif;? oifMum;&efbmom&yfrsm;rSm tenf;i,fom½Sdí<br />

tukeftcrf;roifay;jcif;? ausmif;ueftoD;oD;wdkYwGifvnf;<br />

uav;oli,fwdkYtm; tifyg,mcsJUxGifa&;pepf\ axmufyHh<br />

olrsm;jzpfatmif trsKd;rsKd;jyKvkyfjcif;? wuúodkvfynmudk<br />

vlwdkif;r,lEdkifatmif ynmwwfenf;atmif trsKd;rsKd; twm;<br />

tqD;tydwftyifrsm; xm;jcif;wkdY jzpfavonf/<br />

Oyrmwckjy&aomf ,ck uREfkyfwdkY wuúodkvfynma&;<br />

pepfrSm (a*sa[mv'def) (um'De,fe,l;rif;) (tb&m[if<br />

zvufem) (ya&mzufqmZif;ref;) paom yk*¾dKvfBuD;wdkY a&;<br />

om;csufrsm;ESifh txl;uGmjcm;NyD;vQif twGif;a&;odolwdkY<br />

onf rnfrQqdk;0g;onfudk odMu&ayonf/ wdkif;jynfaiGESifh<br />

aqmufí wdkif;jynf½Sd vlrsm;twGuf ausmif;jzpfaomfvnf;<br />

uREfkyfwdkYwuúodkvf (,k'oefaumvdyf? q&mjzpfoif tm;vHk;<br />

aygif;qdkvdkonf) rSm wdkif;oljynfom;wdkYtm; (uav;udk<br />

t&dyfta,mifjywJh bdk;vewfom;) rQomjzpfonf/<br />

wdkif;oljynfom;rsm;rSm þynma&;wGif bmrQajymqdk<br />

ydkifcGifhr½Sday/ wdkif;oljynfom;rsm;u wifajr§mufaom udk,f<br />

pm;vS,f tenf;i,frQ tkyfcsKyfa&;wGifygaomfvnf; wefckd;<br />

tmPmtvsOf;r½Sd? wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;rSm<br />

wESpfwGifwcgrQ jyKvkyfí em&D0ufESihf tpnf;ta0; pmwrf;<br />

rsm;udk ¤if;wdkYpDpOfovdk zwfjyNyD;vQif NyD;qHk;oGm;onfu<br />

rsm;avonf[k uREfkyfwdkY Mum;&avonf/<br />

tcsKdUuArmjynfynma&;pepfwGif ynmawmfoifap<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vTwfjcif;udk ñTefjyMu\/ ynmawmfoifapvTwfjcif;onf<br />

pifppfaumif;rGefaomfvnf; uREfkyfwdkYjynfwGif toHk;jyK&<br />

onfhpepfrSm tvGefnHhzsif;aeonf/ wESpfvQif ynmawmf<br />

oif (12) a,mufru (1000) vTwfapumrl ,ckpepft&<br />

vTwfaomynmoifolwdkYrSm w&mvQifwa,mufrQ jrefrm<br />

jynf tusKd;½Sdatmif jyKvkyfEdkifonfh t&nftcsif;½Sdrnf<br />

r[kwfay/<br />

ynmawmfoif apvTwfonfqdkonfrSm bdvyfudk ydkYjcif;<br />

udkom qdkvdkonfr[kwf/ wpHkaomtwwfynm xGef;um;<br />

vm&modkY xdktwwfudk tNyD;wdkifwwfajrmufoifvkdoltm;<br />

apvTwfjcif;jzpfonf/ oMum;vkyfief;oifvkdoltm; oMum;<br />

vkyfief; tBuD;tus,fjyKvkyf&mXmeodkYvnf;aumif;? v,f<br />

,mpdkufysKd;a&; twwfoifvdkoltm; xdktwwf jyefYyGm;&m<br />

XmeodkYvnf;aumif; tcsKyftjc,fr½Sd apvTwfjcif; jzpfav<br />

onf/ þum; ½k½S? *syefpaom wdkif;jynfwdkYBuD;yGm;yHkwnf;/<br />

þum; uRefynmESifh ocifynm cGJMuyHkwnf;/<br />

rdbrsm;odkh<br />

ynma&;ESifhywfoufNyD; jrefrmjynf½Sd rdbrsm;xHodkY<br />

uREfkyf tpD&ifcHvdkonf/ ,ckacwfBuD;u tNydKiftqdkif acwf<br />

BuD;jzpfonfudk ¤if;wdkYod½Sdaumif; od½SdMuygvdrfhrnf/ tNydKif<br />

tqdkifacwfBuD;wGif a[mif;EGrf;aomenf;pepfrsKd;jzifh uREfkyf<br />

wdkY t½Snfojzifh rwnfwHhEdkifyg/ tpdk;&&mxl;XmewdkYtwGuf<br />

om rdrdwdkYom;orD;ynma&;udk a½S;½IjyKí ñTefMum;jcif;<br />

rjyKygvifh? trsKd;ESifhwdkif;jynf tusKd;½Sdaprnfh vkyfief;rsm;<br />

udk rdrdwdkYom;orD;rsm; jyKvkyfjcif;udk wm;qD;ydwfyifjcif;<br />

rjyKbJ tm;ay;Muapvdkygonf/<br />

aiGtiftm;jynfhpHkvQif rdrdwdkYom;orD;rsm;ESihf oifhawmf<br />

rnfh wdkif;jynfodkYapvTwfjcif;u þwuúodkvfodkYcsnf; ap<br />

vTwfjcif;xuf ydkrkdaumif;rGefonf[k uREfkyfwdkY ,lqrdav<br />

onf/ Oyrmqdkaomf *syefjynfonf ,cktcgwGif pufrI<br />

ynm tvGefxGef;um;í tjcm;wdkif;jynfrsm;xuf 50%<br />

ydkrdkí *syefjzpfukefypönf;wdkYudk EdkifiHjcm;odkY wifydkYEdkifav<br />

onf/ tjcm;twwfynmrsm;vnf; *syefjynfwGif xGef;um;<br />

avonf/ odkYjzpf&um; *syefjynfodkY rdrdwdkYom;orD;rsm;udk<br />

ynmoifapvTwfvQif þwuúodkvfwGif ynmoifonfxuf<br />

tusKd;½Sdrnf[k uREkfkyfwdkY xifavonf/<br />

uREfkyfwdkYod&oavmufrSm *syefjynfwGif ynmoifMum;<br />

&onfh p&dwfonfvnf; tvGefqHk; wvvQif 100-150<br />

usyfrQ usrnfjzpf&m uREfkyfwdkYwuúodkvfwGif ynmoifMum;&<br />

onfhp&dwfESifh rsm;pGmruGmay/ xdkYaMumifh rdrdwdkYwoufrQ<br />

aumif;pm;onfukd rMunfh½IbJ aemifvmaemufom;rsm;t<br />

usKd;udk arQmfudk;í jrefrmjynf½Sd rdbrsm;onf rdrdwdkYom;orD;<br />

wdkYtm; urÇmBuD;wzufpGef;wGifjzpfapumrl aomuESifh oH<br />

a,mZOfudk ab;csdwfí pGefYpm;apoihfonf/ ynm½Sdapoihf<br />

onf/ pD;yGm;½Smapoihfonf/ þonfomvQif ,ckacwfESifh<br />

nDaomenf;vrf; jzpfonf/<br />

atmifqef;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(n) q&mBuD;ocifudk,fawmfrdIif;\ wuúodkvf<strong>or*¾</strong>r*¾Zif;ESifh a'gif;tdk;a0r*¾Zif;bJGU tvuFmr*Fvm av;csKd;BuD;<br />

(aMomf) . . txufe*dku ysufNydKvdkYuscJhwJh<br />

ueufy[kd&fyv’if vufpt


68<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

q&mhtjzpfrSm? b0epfembdkY?<br />

jrefrmhacwf romr,mESifh?<br />

tnmruGm ausmif;rSmxm;jyefordkY?<br />

ausmif;om; oli,f vlrr,f"avhayy?<br />

tarharmif ax&f&[ef;wdkYESifh?<br />

jynfref; pmayoifawmh?<br />

omoemajryv’if toa&vSaywJh?<br />

a½Tjrawmif omwJhwdkufqDu?<br />

(ae) (v) ESpfaqmif ygawmfrlwJh tcdkufudkjzifh?<br />

u'dkuf u½dkuf tjrefjrifvdkufawmh?<br />

rcHcsif rmef0ifwJh tpGrf;&,fESifh?<br />

(aMomf) . . ref;tysufwGifjzifh?<br />

MuiSef; rufvdkufyHku? ykcef;xGufwJhNyD;?<br />

tMurf; zufa&mh r[JhvdkY?<br />

irf;irf;wuf oa&,kdatmif<br />

eef;quftarGudkvJ rSef;rdwJhjyif?<br />

ur®|mef;owdESifh rqifjcif? rjrifcifrSm<br />

ba&mufb&ufESifh?<br />

aemufysufysuf t½l;vdky?<br />

taemufbuful;um awmifpOfpudkif;wGifjzifh?<br />

acsmifjrifwdkif;rSm armif&ifrdIif;BuD;<br />

Adkvf0ifcHvdkYrdkY?<br />

[kdt&if ,ref rufrdonfh orxwrsKd;ayy?<br />

zdkyv’ifysHrSm t*d¾& &uf½SdorQxdk;&mu?<br />

trsKd;bmom omoemiJhayonfh?<br />

wyJhocif ]av;armif} ]Apdef} uav;wdkYESifh?<br />

jrefrmhtcsdefa½G;um atmifajreif;ra[hvdkY?<br />

awmifajctqif;rSm (ae) rapmif;rDy?<br />

a½Ta'gif;]tdk;a0} r*¾Zif;qDu?<br />

tqufruif;wJh oHo&mrSm?<br />

wyJht&if;&JU pHyrm ½G,f&nf½SmwJh?<br />

t,f'Dwm ]armifndKjr} &JUjyif?<br />

(aMomf) . . ArmhtwGuf<br />

r&orQ yGufruGqdkwJh?<br />

<strong>or*¾</strong> Ouú| ]armifb*srf;} wdkYudk?<br />

"Z*¾okwft& atmifwzGzGref;&mu?<br />

atmifZ,yef; anmifoajy Ekcsdefrawmh/<br />

aemifjrefrmhpwrf; ]armifa½TEk} &,fvdkY?<br />

atmifaZ,wk >rufrqHk;EdkifrJh jyif<br />

wufzkef;BuD;q&m ]odef;az} uav;wdkYudkjzifh?<br />

,drf;raoG udef;aoa½G;vdkufuJh?<br />

ta&;½SdvQif t&may:Mua&mh?<br />

q&mtausmftarmf a,m*Du0d&,fu?<br />

urÇmrSmaomf ta[m nD\rnD\ awmqDu<br />

Munfhvdkufawmh/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

jrefrmraemf aumvDrdcsdefrdkY?<br />

aZmf0Dxd wuGufrrSdef arSmifrn§dKUrlí?<br />

aumvD\ jyu©'defrSm ajymif;ordkYomy?<br />

]tdk azarmifwif&JU} atmifrQKdYtvJSY txuf[dk,cifuJhodkY<br />

ueufy[dk&f ajymif;&rSmu?<br />

aemifodkYwuJh? atmifbdkY wyJhawGeJY?<br />

(aMomf) . . armifwdkY&JY wuúodkvf ocifausmif;/<br />

ocifudk,fawmfrIdif; (vufa½G;pifav;csKd;w&m? pm-308? 73? Zlvdkif)<br />

(#) 1936 'kwd,wuúodkvfausmif;om;oydwfjzpfyGm;apaom taMumif;&if;rsm;<br />

(1) ukdEka[majymrIrsm;<br />

(91) XmetkyfcsKyfa&;\ enf;y&d,m,fudk wuúodkvfausmif;om;rsm; &dyfpm;em;vnfvmMuonf/ txl;<br />

ojzifh wuorS wdk;wufaom vli,facgif;aqmifrsm;jzpfonfh udkEk? udktkef;? udkausmfNidrf;? udkodef;az? udkatmifqef;<br />

wdkYonf wdkYArmtpnf;t½Hk;rS wdk;wufaom vli,facgif;aqmifrsm;ESifh tquftoG,fjyKí vufa0cH ñGefYaygif;tpdk;&<br />

tm; vnf;aumif;? NAdwdoQe,fcsJUtpdk;&tm; vnf;aumif; qefYusifí twdkuftcHjyKaeMuonf/<br />

1936 Zefe0g&D (30) &uf? nae (7) em&DwGif &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;\ aemufqHk;pum;&nfvkyGJ<br />

usif;yavonf/ xdkpum;&nfvkyGJwGif wuoOuú| udkEkonf obmywdvkyfonf/ pum;&nfvkyGJ ed*Hk;csKyfwGif<br />

udkEku wuúodkvf ausmif;q&mtcsKdUonf 0ifa&mufpGufzuf? taESmifht,Sufay;aeMuonf/ ausmif;om;rsm;onf<br />

uRefpdwfarG;vmMuvsuf tvdkawmf&d vrf;pOfudk vdkufaeMuonf[k a0zefvdkufonf/<br />

xdkYjyif udkEkonf vuf½Sdtpdk;&\ oabmxm;udk tpnf;ta0;wckwGif ½Sif;vif;wifjyavonf/ tpdk;&onf<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>tm; vnf;aumif;? rsKd;cspfpdwf½Sdaom wuúodkvfausmif;om;rsm;tm; vnf;aumif;<br />

tjypfr½Sd tjypf½Sm NzdKcGJvdrhfrnf? wuoESifh ausmif;om;rsm;\ aoG;pnf;nDñGwfa&;udk rvdkvm;? enf;y&d,m,f<br />

trsKd;rsKd;oHk;í NzdKcJGrnfhtEÅ&m,fudk txl;owdjyK&rnf[k a[majymcJhayonf/<br />

xdkYjyif ausmif;tkyfBuD; 'Da*spavmh (D.J Sloss) ESifh tmPmydkifrsm;udkvnf; a0zefcJhavonf/ ¤if;a0zefaom<br />

udpörsm;rSm pmar;yGJwcgusaom ausmif;om;rsm; pmar;yGJwESpfajzcGifh r&onfhudpö? twef;xJwGif a&mufra&muf<br />

trnfac:onfhtcg "Present" ]a&mufygonf} [k ausmif;om;u ajz&onf/ xdktajzwGif "Sir" ]vlBuD;rif;}<br />

[k xnfhrajzrdojzifh ausmif;om;rSm (udkpdk;jrifh) twef;wufcGifhr& jzpfonfhudpö? ausmif;aqmifwGif uyfxm;aom<br />

ausmif;aMumfjimpm? trdefYpmukd &ufvGefNyDxifí ausmif;om;u qkwfrdojzifh (udkatmifjrihf) ausmif;xkwfcH&onfhudpö<br />

ponfwdkYudk xpfceJqdkvQif tjypf'PfESifh avsmfnDatmif tjypfay;jcif; r[kwfbJ ocifESifh uRefyrm ausmif;tmPmydkif<br />

rsm;u wzufpD;eif; jyKvkyfcJhonf[k udkEku a0zefcJhavonf/ xdkudpörsm;ESifh ywfoufí ausmif;om;avmurSm<br />

rcHcsdrcHom jzpfaeonf/ tvdkawmf&d ausmif;om;rsm;udk tcGifhta&;ay;NyD; ½dk;½dk;rSefrSefaeolrsm; tESdrfcH&? 'Pf½dkufcH&<br />

qdkwJh udpörsKd;awG rcHcsifp&m rMumcP ay:aygufaeavonf/ tjyifavmuwGif ocifaygufp axmif (6) vqdkwJh<br />

zdESdyfrIrsKd;awG awGUaecsdefrSm wuúodkvfe,fajr tmPmydkifrsm;onf wuoudk rsufrkef;usKd; aecsdefjzpfonf/<br />

1936 Zefe0g&Dv? (1) &ufaeY wuo taqmuftODü a[majymyGJusif;y&m udkEku ,ckvuf½Sd ausmif;om;<br />

rsm;onf ausmif;om;? ausmif;olrsm; &½Sdonfh tcGihfta&;ukdomru EdkifiHhvGwfvyfa&;vkyfief;rsm;wGifyg? e,fcsJU<br />

qefYusifa&;wdkufyGJwGifyg yg0ifoihfaMumifh ajymMum;oGm;avonf/ 1935 ckESpf ukefcgeD;wGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ESpfywf<br />

vnf tpnf;ta0; usif;y&m ¤if;tcrf;tem;wGif eef;&if;0efBuD;? tcsKdU0wfvHkawmf&ESifh trwfwcsKdUyg wufa&muf<br />

onf/ udkEku xdktcrf;tem;wGif ]rdrdcGifUwifonfUtcsdefwkef;u pmudk ausmif;tkyfBuD;uawmif;vQif ½Hk;cef;rSuefxkwf<br />

ypfrnf} [k rdefYcGef;xJwGif ygoGm;onf/<br />

(2) tdk;a0r*¾Zif;udpöESifU i&JacG;BuD;aqmif;yg;<br />

xdkESpfwGif ausmif;om;r@dKifjzpfaom tdk;a0r*¾Zif; 1936 Zefe0g&Dvxkwf? twGJ-5? trSwf-1 t*Fvdyf<br />

u@wGif azazmf0g&D yxrywfwGif xGufvmonfü "Hell Hound at large" ]i&JacG;BuD;vGwfaeNyD} [laom<br />

aqmif;yg; ygvmonf/<br />

69


70<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

The Hell-Hound at Large<br />

Escaped from Awizi, a devil in the form of a balck dog. Had been during his<br />

brief span on earth a base object of Universal odium <strong>and</strong> execration, - sentenced to<br />

Eternal Damnation for Treachery, Theft, Presumption, Intrague, Pettifogging, Sadism,<br />

Churlishness, Vulgarity, etc. A pimping knave with avuncular pretensions to some<br />

cheap wiggling wenches from a well-known Hostel, he was also a hectic popularityhunter,<br />

shamming interest in Games, Concerts, Association etc., menacing the public<br />

placed with his unwanted presence though generally welcomed to everywhere as<br />

small-pox. His only distinguishing marks have been the abominable V.D. ulcers on<br />

his neck <strong>and</strong> buboes due to copulation with his own wife.<br />

Will finder please, kick him back to Hell?<br />

Yamamin<br />

From: "Oway" or The Voice of the Peacock, Voice of the RUSU, Jan. 1936; Vol. 5, No. 1, p. 56.<br />

¤if;aqmif;yg;wGif wuúodkvftmPmydkifwOD;\ csKdU,Gif;csufrsm;? tjypftemtqmrsm;? rw&m;rIrsm;udk<br />

yGifhyGifhvif;vif; a0zefa&;om;xm;avonf/ i&JacG;BuD;ESifh EdIif;,SOfcH&aom tmPmydkifemrnfudk azmfxkwfrxm;apumrl<br />

xdkolrSm rnfoljzpfonfudk ausmif;om;? ausmif;ol? q&m? q&mr odNyD;jzpfonf/ taMumif;rodolrsm;u ar;Muonf/<br />

ausmif;om;rsm;u wuúodkvftmPmydkifwOD;udk oa&mfvdkufonfhtwGuf auseyfaeMuonf/<br />

xdkaqmif;yg;½Sif\ &nfñTef;csufu 91-Xme tkyfcsKyfa&;t&wufaeonfh vuf½SdñGefYaygif;tpdk;&udk 0g;vHk;<br />

½Snfjzifh odrf;&rf;&if; jynfolw&yfvHk;udk owday;xm;onf/ ,if;aqmif;yg;udk vuf½Sdtpdk;&u qwfqwfcg<br />

emusnf;um ,if;jyóemudk jywfjywfom;om; ta&;,l&ef ñGefYaygif;tpdk;&u &efukefwuúodkvfausmif;tkyfBuD;xH<br />

trdefYay;vdkuf onf/ xdktcg &efukefwuúodkvfausmif;tkyfBuD;u &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmifESifh<br />

tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwm udkatmifqef;tm; aqmif;yg;½Sifudk azmfxkwf&rnf[k ta&;qdkavonf/ udkatmifqef;u<br />

t,f'Dwm usifh0wf odu©mESifhtnD xdef;odrf;&rnfh 0wå&m;½Sdonfhtwdkif; aqmif;yg;½Siftm; xkwfazmfrajymEdkif?<br />

xdkaqmif;yg;ESifh pyfvsOf;í ta&;,lvQif rdrdtm; ta&;,lEdkifaMumif; ajymonf/ xdkaqmif;yg;½Sifudk udkatmifqef;<br />

yg;pyfrS xkwfazmfrajymrcsif; aqmif;yg;½Siftm; zrf;qD;ta&;,lEdkifjcif; rjyKEdkifay/ xdktcg ausmif;tkyfBuD;pavmhu<br />

udkatmifqef;tm;-<br />

]rif;[m awmfvSefa&;orm;av;bJ} "You are a revolutionary." [k ceJYvdkuf&m?<br />

udkatmifqef;u ]usaemf[m awmfvSefa&;orm;vdkhqdk&if usaemfu Nidrf;csrf;a&;vdkvm;aom awmfvSefa&;orm;<br />

jzpfvdrfhr,f} "I am a peaceful revolutionary." [k pmwapmifa&;í wkefYjyefcJhonf/<br />

udkatmifqef; zGifhrajymbJ a&iHkydwfcJhaom udpöudk 1322 vjynfhaeYxkwf tkd;a0*sme,fwGif o0PfvTmwck<br />

ygvmavonf/<br />

¤if;o0PfvTmrSm-<br />

nDav;ndKjr (udkodef;wif)<br />

ausmif;om;b0 "Hell Hound at large" qdkwJh aqmif;yg;wdkav;wckxJeJh wuúodkvfavmurSm<br />

tnMwb0uae ausmfapmcJhwJhb0 rif;a&mufcJhw,f/<br />

yHk<br />

armifEk<br />

1? 10? 60<br />

udkatmifqef; zGifhrajymcJhonfh udpöudk udkEku 0efBuD;csKyfjzpfcsdefrSm tdk;a0r*¾Zif;udk csD;jr§ifhaqmif;yg;jzifh<br />

azmfxkwfcJhavonf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(3) xdkav;a,mufaMumifh oydwfay:aygufyHk<br />

taMumif;&if; (1)- udkEku ausmif;om;rsm;onf ausmif;udpöwGifru ausmif;wGif;rSm EdkifiHa&; rdefYcGef;awGajym?<br />

jyifyqE´jyyGJawG yg0if&r,f? udkEku 'gvGwfvyfa&; vdkcsifvdkY[k a[majymcJhonfh udpö/<br />

taMumif;&if; (2)- tdk;a0r*¾Zif;rSm ]i&JacG;BuD;vGwfaeNyD} aqmif;yg;ygvmonf/ tJ'Daqmif;yg; bmjzpfvdkYyg&vJqdkNyD;<br />

udkEkudk ausmif;xkwf ypfonfhudpö/<br />

taMumif;&if; (3)- aqmif;yg;½Sifudk rpöwmpavmhu tdk;a0wm0efcHt,f'Dwm udkatmifqef;tm; azmfxkwf&rnf[k<br />

ajymaom tcg udkatmifqef;u rajzí udkatmifqef;tm; ausmif;xkwf&ef jyifqifjcif;udpö/<br />

taMumif;&if; (4)- udkEk? udkatmifqef;? ausmif;xkwfcH&NyD; udk&m½Spfu Ouú|wm0efcH,lNyD; ausmif;om;xktpnf;<br />

ta0;usif;y? oydwfarSmuf&ef vHIYaqmfNyD; ½Gwf½GwfcRHcRH acgif;aqmifrI ay;cJhonf/<br />

tJ'D (4)a,muf 'kwd,wuúodkvfausmif;om; oydwfBuD;\ vQrf;vQrf;awmuf acgif;aqmifrsm;jzpfonf/<br />

Source: Internet<br />

Source: Portraits (DTY)<br />

Source: Bogoke's Works (Mya Han)<br />

(0JrS,m)<br />

udkEk<br />

udkndKjr<br />

udkatmifqef;<br />

udk&m½Spf<br />

(4) tdk;a0r*¾Zif;yg ]i&JacG;BuD;vGwfaeNyD} aqmif;yg; *,ufrsm;<br />

wuúodkvfausmif;ü cyfat;at; pmusuf? pmoif? pdwf&if;aumif;eJY vmolrsm;onf q&mh0wf? wynfh0wf<br />

ausyGefonfh &if;&if;ESD;ESD; arwåmapwemavmursKd; rawGU&bJ ocifESifh uRefyrmqufqHa&;rsm; rarQmfvifhbJ<br />

uoduatmufrsm; awGUMuHKvm&onf/ wuúodkvftmPmydkiftzGJU tkyfcsKyfa&;aumifpDwGifyg0ifaom Armrsm;onfvnf;<br />

ajyvnfa&;udk tm;ray;? udk,fhtrsKd;om; wynfhvli,frsm;udk &efvkyf&ef? ta&;,l&ef? acsmufwGef;&ef pdwfxm;rsKd;om<br />

tHhMop&m awGUMuHK&onf/ wuúodkvfe,fajronf wuúoDvm at;&dyfomrsKd;r[kwfbJ zkwfNydwåmrsm;BuD;pdk;&m wapä½Gm?<br />

Muyf½Gmvdk jzpfvmonf/ a½S;a[mif; *&djynfu jyZmwfa&;q&mBuD; ,l&DyD'D;&JUtqdkrSm ewfa'0grsm;[m olwdkY tvdk<br />

r½Sdolrsm;udk zsufqD;csifaomtcg yxrtqifh taeESifh xdkolrsm;ukd ½l;atmifvkyf\/<br />

wuúodkvf tmPmydkifrsm;udk wefjyefwkdufyGJ0if&ef udkndKjronf txufyg xdk;ESufenf;udk owd&í xdkaqmif;<br />

yg;udk a&;vdkufjcif;jzpfonf/ tmPmydkifrsm; a'goxGufNyD; tvGJvGJtacsmfacsmf vkyfrdatmif? tdk;eif;cGufeif; jzpfatmif<br />

cyf½dkif;½dkif; pmayrsKd; tdk;a0r*¾Zif;wGif a&;NyD;xnfh&ef oabmaygufí i&JacG;aqmif;yg; xnfhvdkufjcif; jzpfonf/<br />

i&JacG;aqmif;yg;udk t*Fvdyfvdk a&;xnfhjcif;rSmvnf; taMumif;½Sdonf/<br />

<strong>or*¾</strong>wGif yg0ifaom ausmif;om;rsm;onf tjyifavmuwGif ocifawGu e,fcsJUu owfrSwfonfh *sydk;qef<br />

qef owÅ0gawGvdk txifao;? udkbDat NrdKUtkyfavmif;rsm;om txifBuD;onfhacwfwGif pmar;yGJwzkef;zkef;usol<br />

rsm;om <strong>or*¾</strong>wGif pka0;NyD; qlvm;ylvm; vkyfwwfw,f xifMuonfholrsm;tm; <strong>or*¾</strong>tzGJU0ifrsm; t*Fvdyfvdk a&;wwf<br />

ygw,f? r,HkvQif ausmif;tkyfBuD;pavmhudk,fwdkif zwfMunfhygqdkonfh &nf½G,fcsufESifh udkndKjr a&;vdkufjcif; jzpfonf/<br />

Zefe0g&DwGif tdk;a0r*¾Zif; yHkESdyfNyD;pD;í <strong>or*¾</strong>rS trawmfaiG 50d^- ay;&onf/ xdkaiGudk wESpfvHk; zlvHkatmif<br />

oHk;pGJEdkifygonf/ udkatmifqef;ESifh udkndKjrwdkYonf i&JacG;aqmif;yg;yg pmapmifrsm;udk wuúodkvfxJodkY rMumrD<br />

aygufuGJaprnfh rdkif;AHk;rsm;vdk o,faqmifvmNyD; jzefYa0vdkonf/ 1936 aumvdyfoydwfBuD;onf BudKwifMuHpnfjcif;<br />

r½SdbJ taMumif;tm;avsmfpGm jzpfay:vmNyD; pnf;vHk;nDnm? atmifaMumif;jzm qdkouJhodkY nDñGwfpGm &yfwnfrIaMumifh<br />

&mcdkifEIef;jynfh atmifjrifoGm;onfh udpöjzpfonf/<br />

udkndKjronf i&JacG;aqmif;yg;ESifh tmPmydkifrsm; aysmhuGufudk xdk;ESufvdkufaomtcg b,folYudkrS aoazmf<br />

rn§dcJhay/ 'Dudpö[m tEÅ&m,f½SdNyD; ausmif;xkwfcH&&efrsm;í t,f'Dwmudkatmifqef;uvJGNyD; rnfolrQ todray;<br />

cJhacs/<br />

Source: Oway Magazines<br />

71


72<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkatmifqef;uvJ ]udk,fUvl at;at;aeyg} vdkY udkndKjrudk wcGef;xJ ajymzl;onf/ &ifqdkifp&mudpö<br />

ausmif;tkyfBuD;eJY qdk&if olwa,mufxJ vkyfoGm;r,f? udkEkuvJ ausmif;xkwfwm b,folYrS tultnD rawmif;cJhbl;?<br />

u,fyg u,fygvdkY rajymcJhbl;? <strong>or*¾</strong>jyefMum;a&;Xmeukdvnf; bmrS ta&;,lrcdkif;cJhacs? qE´jy&ef ausmif;om;rsm;udk<br />

rvHIYaqmfcJhacs? NidrfNidrfuav; cH,lcJhayonf/<br />

i&JacG;BuD;vGwfaeNyD aqmif;yg;onf-<br />

(1) npfnrf;csufyg½Sdapumrl vuf½SdtajctaeESifU udkufnDí a&;wmenf;ao;onf[k oydwfarSmuf tif;vsm;olrsm;u<br />

rSwfcsufcsonf/<br />

(2) ¤if;aqmif;yg;udk &efukefESifU rEåav;ausmif;om;rsm;u tJ'Dtcsdefwkef;u tEå&m,fuif;*gxm wckvdk usuf<br />

rSwf½GwfqdkcJUolrsm; ½Sdonf/<br />

(3) tJ'Daqmif;yg;yg½Sdaom tdk;a0r*¾Zif;onf apmifa& (500) om xkwfa0cJUonfrSm ravmufriS jzpfcJUonf/<br />

wuúodkvftmPmydkifrsm;u xdkaqmif;yg;½Sif\ usL;vGefyHkudk tpdk;&XmetoD;oD;odomMu&ef 0g'jzefh&ef vufESdyf<br />

pufESifU apmifa&rsm;pGm jzefhjzL;cJUonf/ 'kwd,tBudrf yHkESdyfjcif;jzpfí wjynfvHk;odkh jyefhoGm;onf/<br />

(X) oydwfpwifjzpfay:vmjcif;<br />

þodkYjzifh wuúodkvftmPmydkifrsm;onf udkEka0zefcsufudk rausreyfjzpfaepOf tdk;a0r*¾Zif;yg i&JacG;BuD;<br />

aqmif;yg;ESifh ywfoufí udkatmifqef;u trnfrazmfxkwfojzifh pnf;urf;xdef;odrf;a&;ESifh ywfoufí ajz½Sif;&ef<br />

ajymaomtcg pnf;urf;xdef;odrf;a&;aumfrwDonf olYtm; trSm;udkjyKvkyfcJhonf[k xifjrif,lqcJhaomf olonf<br />

trSm;ukd 0efcH&ef toifh½SdaMumif;? odkYaomf i&JacG;aqmif;yg;½Siftrnfudk razmfxkwfEdkif[k pmjyefvdkufonf/ pnf;urf;<br />

xdef;odrf;a&;aumfrwDESifh udkatmifqef;oGm;awGUpOf olYtm; >cif;csufr½Sd awmif;yef0efcs&rnf[k wnhfwdk; ajAmifus<br />

ar;cGef; rawmif;qdkcJhay/<br />

1936 azazmf0g&D (21) &ufwGif ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhonf udkEktm; ausmif;rS xkwfy,fonfhpm<br />

ydkYvdkufonf/ udkEkonf xdktaMumif;ukd rnfolYudkrQ todray;/ ausmif;tkyfBuD;pavmhodkY pmwapmifa&;om;í<br />

jyefvdkufonf/ ¤if;pmwGif udkEku ausmif;Oya'ynm&yfrsm;ukd qnf;yl;&ef jyefvnfwufa&muf ynmoifMum;aejcif;rSm<br />

EdkifiHa&; vkyf&mwGif vG,fulap&eftwGuf jzpfaMumif;? ausmif;rS ,ckuJhodkY xkwfvdkufí aus;Zl;wif 0rf;ajrmuf0rf;om<br />

aMumif;? taMumif;um; EdkifiHa&;wGif tcsdefjynfh 0ifa&muf vkyfudkifEdkifaomaMumifh jzpfaMumif;? ArmjynfwGif þvdk<br />

r[kwfrcH raMumufr½GHUyk*¾dKvfrsm;vnf; ½Sdaeao;aMumif;ukd rdwfaqGrsm;ESifh qHkpnf;rdygu rpöwmpavmh ajymjyap<br />

vdkaMumif;jzifh ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhxH pmwkHYjyefcJhonf/ xdkYjyif ukdEkonf ¤if;\ B.A. bJGUudk ausmif;tkyfBuD;<br />

xH jyeftyfvdkufavonf/<br />

udkausmfNidrf;onf udkEk ausmif;xkwfcH&NyD;aemuf ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmhESifh oGm;a&muf aphpyfaomf<br />

vnf; ausmif;tkyfBuD;u ]rif;wdkhvkyfcsif&mvkyf? igavQmhray;Ekdifbl;} [k ajymí wif;rmrI avsmhroGm;ay/ xdkESpf<br />

<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUonf wuúodkvfü jzpfyGm;onfh ta&;tcif;rsm;udk wuúodkvftmPmydkifrsm;ESifh at;at;csrf;csrf;?<br />

aphpyfajz½Sif;&ef rlcsxm;onf/ xdkYaMumifh udkEk ausmif;xkwfcH&onfh udpöudk ol\udk,fa&;udk,fwm[k oabmxm;vsuf<br />

ausmif;om;rsm;ukd todray;bJxm;avonf/<br />

azazmf0g&Dv (23) &ufaeY? nae (4) em&DwGif <strong>or*¾</strong>Ouú| udkEktm; ausmif;xkwfcH&onfh udpöESifhywfoufí<br />

<strong>or*¾</strong>trIaqmiftpnf;ta0; usif;yavonf/ udkEku olYtwGuf usefolrsm; tepfemcH&rnfudk rvdkvm;? olausmif;<br />

xkwfcHrnf[k ajymonf/ udkxGef;tkHu udkEkudk ausmif;xkwfvdkufjcif;onf udkEk wOD;wnf;twGuf r[kwf? <strong>or*¾</strong><br />

trIaqmifwzGJUvHk;ESifh ausmif;om;tm;vHk;udpö jzpfonf/ <strong>or*¾</strong>Ouú|udk ausmif;xkwfjcif;onf <strong>or*¾</strong>udk apmfum;&m<br />

usonf/ usaemfwdkY oydwfarSmuf (udk,fcsif;pmoydwf) rnf/<br />

udkoD[efu 0ifaxmufcHonf/<br />

xdkYaemuf udkEku wOD;pD oabmxm;rsm; par;onf/<br />

udkatmifqef;u apmifhMunfhcsifao;onf [kajymonf/<br />

udkxGef;tkHu udkatmifqef;udk ]cifAsm;udkvnf; (29) &ufaehpmar;yGJajzwJUaeh waehrSm cifAsm;udk ausmif;xkwfwJU<br />

taMumif;Mum;pmay;r,fvdkh twdtus odxm;ygw,f/ 'gayr,fU cifAsm;udpöudk xm;yg/ udkEkudk ausmif;xkwfvdkufwmeJh<br />

ywfoufNyD; usaemfwdkh udk,fcsif;pm oydwfvkyf&r,f} [kajymonf/ xdktcg udkatmifqef; oabmwlonf/ udk&m½SpfESifh


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

udktkef;wdkYuvnf; oabmwlonf/ udkomvS? udkxGef;wif? udkbqufwdkYuvnf; ]trsm;vkyf&if usaemfwdkh vkyfrSm<br />

ayghAsm} [kajymonf/ xdkYaMumifh usef½Sdaom trIaqmif (8) OD;onf ukd,fcsif;pmoydwf vkyf&ef qHk;jzwfvdkufonf/<br />

azazmf0g&Dv (25) &uf ausmif;om;xktpnf;ta0;ü trIaqmiftzGJUonf pmar;yGJrajzbJ oydwfarSmufrnfjzpfaMumif;<br />

ausmif;om;rsm;tm; today;&efESifh 'k-Ouú| udk&m½Spf obmywdvkyf&ef trIaqmiftzGJUu qHk;jzwfcJhonf/ &efukef<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (8) OD;onf pmar;yGJrajzbJ oydwfarSmuf&ef qHk;jzwfxGufcGmvm&m<br />

1920 'DZifbm? (5) &uf yxraumvdyfoydwf tNyD;ü ordkif;wGif&pfcJhonfh 'kwd,wuúodkvf ausmif;om;oydwfBuD;<br />

pwif jzpfay:vmcJhayonf/<br />

azazmf0g&Dv (24) &ufaeYxkwf jrefrmhtvif;owif;pmwGif pmvHk;rJBuD;jzifh <strong>or*¾</strong>Ouú| udkEk ausmif;xkwf<br />

cH&onfhowif; ygvmavonf/ udkatmifqef;udkvnf; i&JacG;BuD; aqmif;yg;aMumifh ausmif;xkwfcH&rnf[k owif;<br />

xGufaeonf/ wuúodkvfaumifpDtkyfcsKyfa&;tzGJUu qHk;jzwfcsufcsNyD;NyD[k owif;xGufvmayonf/ (udkatmifqef;udk<br />

oydwfarSmufNyD; wvMumrSom aMumfjimoifykef;wGif ausmif;xkwfrdefY xkwfjyefcJhavonf/) wausmif;vHk; ajcmufjcm;<br />

oGm;onf/ vIyfvIyf½G½G jzpfvmonf/ ausmif;om;rsm; pk½Hk;pk½Hk;ESifh aqG;aEG;vmMuonf/ ]udkEkudk ausmif;xkwfwm<br />

igwdkh ausmif;om;awGudk apmfum;wmyJ? tEdkifusifUwmyJ? wzufowfusvGef;onf} [k ajymvmMuonf/ ausmif;udk<br />

oydwfarSmufMurnf[k wD;wdk;pum;oHrsm; xGufvmonf/ oydwfarSmuf&ef tcsif;csif; qG,fMuonf/<br />

azazmf0g&Dv (14) &uf aeYcif;ü oxHkausmif;aqmifwGif udkMunf (aemif opfawmrif;BuD;) \ tcef;ü<br />

udkarmifarmif (udkMunf\ tudk)? udkodef;atmif (1300 jynfh ausmif;om;oydwfacgif;aqmif)? udkbaomf (aemif<br />

&efukefjrLeDpDy,f twGif;a&;rSL;a[mif;)? udk0if; (armfvNrdKif)? ukd[kwfuef (ocsFm*kPfxl;)? udkcifarmifuav; (aemif<br />

0efBuD;) wdkYonf udkEkudpöudk aqG;aEG;í oydwfarSmuf&ef pnf;0g;½dkufMuonf/ xdktcsdef ukdxGef;tkHa&mufvmNyD;<br />

azazmf0g&Dv 25 &ufaeYü wifoGif;rnfh tqdk 2 ckudk zwfjyonf/ xdktcg udkcifarmifav;u ]cifAsm;wdkh ajymwJYtwdkif;<br />

wuúodkvfOya'udk wdkufzsufzdkh &nf½G,f&if oydwfarSmufrSjzpfrSmaygh/ onfawmU <strong>or*¾</strong>taeeJh wuúodkkvfOya'udk<br />

a[monfvdk? a[monfvdk jyifay;yg? jyifray;&if oydwfarSmufr,fvdkh &mZoHay;&r,f/} udkMunfu ]cifAsm;wdkh<br />

tqkdawGu w,faysmhwmudk? vkyfr,fUvkyf oydwfarSmufzdkh tqdkwifoGif;NyD; wcgwnf; oydwfarSmufvdkuf Muygvm;?<br />

usaemfuawmh oydwfarSmufwJUbufuyJ}<br />

udkxGef;tkH tm;vHk;udkMunfhí 0rf;omoGm;onf/ ukdxGef;tkHu udkcifarmifuav;tm;<br />

]reufjzef (25) &uf tpnf;ta0;rSm cifAsm;pum;ajym&J&JYvm;} [k ar;onf/<br />

]usaemf bmvdkhrajym&J&rSmvJ? bmajym&rSmvJ}} [k jyefar;aomtcg<br />

]tqdkwif&r,f} [k udkxGef;tkHu udkcifarmifuav;tm; pm½Gufay;onf/ xdkYaemuf udkxGef;tkHu ]udkcif<br />

armifuav;? cifAsm;&xm;wJU qif;&Jom;axmufyHUaMu;awmU jyKwfrSmaocsmNyDAsKdY} [kajym&if; tcef;xJrS xGufoGm;<br />

onf/ udkxGef;tkH wm0ef,laom tqdkESpfckudkaxmufcH&ef udkvSaz (aemif Adkvfvusfm)? udkOD;ausmfZH (aemif bDyDtdkif<br />

tkyfcsKyfa&;rSL;a[mif;)? udkb[ef (aemif AdkvfrSL;BuD;) wdkYudk a½G;cs,fcJhonf/ udkOD;ausmfZH a½SUwef;rxGufvdkí<br />

udkpdefwdk; (aemif vl0ifvlxGufXme vufaxmifñTefMum;a&;0ef) udk wm0efay;onf/ udkxGef;tkHESifh udkvSazonf<br />

ausmif;aqmifrsm;odkY oGm;í ausmif;om;rsm;tm; <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;wuf&ef vdkufvHEdI;aqmfavonf/ yJcl;aqmifodkY<br />

a&mufaomtcg rsufESmjzLujym;onf pum;wvHk;rS rajymbJ udkxGef;tkHudk pdkufMunfhNyD;vQif ]xGD} ueJ wHaxG;axG;NyD;<br />

pmqufzwfaeonf/<br />

rsufESmjzLujym;wdkif; r[kwfay/ yk*HaqmifrS [ife&Dprkduf (ac:) udkvSatmif (aemif AdkvfrSL;BuD;vSatmif?<br />

jrefrmEdkifiH ajrwdkif;Xme? ñTefMum;a&;0efESifh &efukef wd&pämefO,smOfBuD;Muyfa&;tzGJU Ouú|)? tif;0ausmif;aqmifrS<br />

udk[m'D (aemif 'k-AdkvfrSL;BuD;a[mif;)? oxHkausmif;aqmifrS udkwDuvpf (aemif AdkvfrSL;csKyfa[mif;? wyfrawmfav)<br />

wdkYonf rsufESmjzLujym;rsm; jzpfaomfvnf; oydwfarSmufudpöwGif wufwuf


74<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

nü 1934-35 <strong>or*¾</strong>trIaqmif udkodef;aza&;om;aom ]ewftdk;uGJ} pmwrf;rSm ausmif;aqmifrsm;ü rdk;usa½Tudk,fuJhodkY<br />

yvlysH vmayonf/<br />

Source: Portraits (DTY)<br />

ewftdk;uGJ<br />

Armqdkwm ocifrsKd;? uRefrsKd;r[kwf<br />

odkYtwGuf ocifusifh usihf? ocifMuH MuH?<br />

'l;rwkefbl;? &ifrckefbl;/<br />

rnfolYtapmfum;rS rcH/<br />

apmfum;wJholudk 'l;eJYwdkufr,f/<br />

udkodef;az (odef;azjrifh)<br />

jrif;pD;í txD;rSef; trrSef;rodvQif vltvle[k ac:Muonf/ odkYjzpfvQif igwdkYwawGonf igwdkY oifMum;<br />

aeaom ynmonf ynmwkavm? ynmppfavm[k a0zefrodvQif igwdkYtm; urÇmu vltvleawG[k ac:qdkavrnf/<br />

o[mu Oóz,m;avm? pdefppfavm? vlt? vle? vlnHh? vlYrEl;reyf? vlpdrf;pyf tjzpfrsKd; ra&muf&ef igwdkY<br />

ckoifaeaom ynmvnf; tb,ftajctaeqdkonfudk igwdkY odzdkYvdkavonf/ a½S;u wuúodkvfynmukd uRefynm[k<br />

vnf;aumif;? NrdKUtkyfynm[k vnf;aumif; trsKd;rsKd; ac:Muayonf/ xdkpum;onf igwdkY ckacwfü rrSefawmh/<br />

tck igwdkY ynmonf ewftdk;uGJynmomwnf;? ewftdk;uGJwdkY rnfonf tb,fae&mrQ oHk;í raumif;ay/<br />

ewftdk;uGJynm [kwfyg\avm? rSefyg\avm? uJ jy½kyfxkwfMupdkY/<br />

bDtufpfpD atmifvQif bmvkyfwwfygoenf;/ tjcm;wdkif;jynfrsm;ü pufbufuqdkygvQif em&D? armfawmfum;?<br />

av,mOfysH ponfwdkYudk vkyfwwfonf/ qyfjym? acgif;vdrf;qDrSpí txnftvdyf? ouúvyf? ydk;? zJ ponfwdkYudk<br />

vkyfEdkifonf/ a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

a&;wwfjcif;? tysif;ajy pmzwfwwfjcif;? pdwfEl;nHhí uRefoabm jzpfcsifjcif;rS wyg; tjcm;taMumif;udk rwwfacs/<br />

onfpum;ESifh ywfoufí jrefrmpmñGefYaygif; ed'gef;usrf;wGif<br />

I hope this work will furnish ample materials to write text books in Burmese for use in all<br />

schools <strong>and</strong> colleges in Burma with a view to inculcating imperial idea as it is intended.<br />

ponfjzifh pmwnf;ua&;cJhonf/ xdkYtwl txufygq&mBuD;rsm; pmudkoifay;aeonfrSm tifyD&D,,f<br />

&xm;BuD; rSefrSefNidrfNidrf armif;Edkif&efjzpfonf/<br />

Political Science udk oif&müvnf; Political Science vdkY bmhaMumifhac:&yHk/ State qdkonfum;<br />

b,fvdkb,f0g? Constitution qdkonfum; onfuJhodkY ponfjzifhom oif&if; tcsdefukefcJhonf/ ,HkrSm OD;csKdr½Sd?<br />

a>rrSm ajcrayguf qdkoavmufom ½SdcJhonf/<br />

odkYjzpfí 0dZÆm? odyÜHynmonf þenf;twdkif;qdkvQif ysm;&nfr½Sdaom ysm;tHk? tqHr½Sdaom opfMum;oD;?<br />

teHYr½Sdaom aygufaygufyef;ESifhom wlbdonf/ K.S.M, A.T.M ponfhbGJUrsm;udk igwdkYausmif;om;rsm;onf uJh&JUcJh<br />

Mu\/ igwdkY B.A, B.Sc. wdkYESifh xdkbGJUrsm;rSm rsm;pGmruGmvSonfudk owdjyKrdyg\avm/ a½S;url xdkpmar;yGJrsm;<br />

atmifvQif tpdk;&xHü tvkyf&ao;\/ olaX;wdkYxHü tvkyf&Muao;\/<br />

,ckrl tpdk;&u tvkyfaemufxyf rcefYonfhtjyif vuf½Sdrsm;udkvnf; jzKwfypfaeacsNyD/ olaX;wdkufrsm;wGif<br />

vnf; B.A, B.Sc., awG B.L., awG nyfaeNyD/ igwdkY ae&mr&Muawmh? acG;ae&mr&awmhonfESifh rjcm;awmhNyD/<br />

Armav;awG arQmfvifhjcif;uif;í xif&mr&rf;Mu&ef I.C.S., B.Sc., tpdk;&ynmoifponfrsm;u ½Sdygao;\/<br />

odkYaomf w&mwa,mufrQ r½Sd&um; aygufyifudk armhMunfhum aygufyGifhudk trJom;rSwfí ajrmfrdrSm;aom acG;yrm<br />

igwdkY 'ku©ESifhawGUzdkYom ½Sdawmhonf/<br />

aemif- onfxuf Armrsm; cufawmhrnf/ wGJzuftpD&ifcHpmwGif igwdkYawGU&onfrSm rD;&xm;? taumuf½Hk;<br />

paom ae&mrsm;udk t*Fvdyfujym;rsm;twGuf tvkyfoD;oefYxm;&ef jzpfojzifh aejrifhav t½l;&ifhav qdkouJhodkY<br />

MumavnHhav jzpfcJhNyD/ abmvHk;uefwwfonfh wdkifatmif taumuf½Hk;ü tvkyf&csifrS &awmhrnf/ igwdkYESifhwuG<br />

igwdkYwrsKd;vHk; epfemacsNyD/ aumif;EdkifMuygao;\avm/<br />

þodkY tESpfr½Sd tumtwdjzpfaom ynm&yfrsm;udkyifvQif igwdkYArmuav;rsm;rSm aiGukef? tcsdefukefcHí<br />

oifMum; aeonfomru ausmif;wGif aeonfhtcgvnf; ausmif;tkyfBuD; paom q&mrsm;\ trsKd;rsKd; csKyfcs,fjcif;udk<br />

uRJ? EGm;rsm;yrm cHMuapvdkao;\/<br />

tdk- ausmif;awmfom;wdkY? igwdkY vlBuD; rdbwdkYonf om;orD;rsm;udk vljzpf&ef þausmif;odkY xm;jcif;<br />

jzpfonf r[kwfygavm/ odkYjzpfvQif b,ftwGuf vlYtcGifhta&;udk em;rvnfoa,mif? aMumifawmifawmif vkyfí<br />

aeMubdoenf;/ rdrdwdkY tcGifhta&;½SdorQ ajyma&;qdkcGifh[lorQwdkYudk ]qdka&;½Sdu qdkwwfpG} qdkouJhodkY ajymMu?<br />

jyMu? vkyfMurS oifhayrnf/ odkYr[kwfygu igwdkYomru wrsKd;vHk;ESihfwuG aemiftqufquf þausmif;odkY a&muf½Sd<br />

rnfh igwdkY\ trsKd;tEG,frsm;\ *kPfusufoa&udkyg xdckdufysufjym;rnfudk ,cku igwdkYu q,fwif&ef 0wå&m;½Sd<br />

ayonf r[kwfwHkavm/ oifwdkY vkyf&nfudkif&nftwGuf aemifvmaemufom;wdkY tusKd;cHpm;&vQif toifwdkY emrnfonf<br />

aemif &mZ0ifwGif O'gef;wGif&pf Muayvdrfhrnf/ toifwdkY\ 0wå&m;ukd toifwdkYraqmif½Gufu aemifvmaemufom;<br />

wdkY\ wHawG;cGufwGif tarmifwdkY emrnfawG yufvufajrmMuvdrfhrnf/<br />

xdkYaMumifh igwdkYab;udk igwdkYumuG,f&efrSm ]rnfolrjyK rdrdrI} qdkouJhodkY igwdkYBudK;pm;um aqmif½GufMu&<br />

vdrfhrnf/ igwdkY 'ku©rsm;rSm þnHhzsif;pkwfcsmaom ynma&;pepfaMumifhjzpfonf/ tdrfa[mif;udk zsufí tdrfopf<br />

aqmufouJhodkY igwdkY ynma&;pepf pkwfBuD;udk zsufí igwdkY tdrfopfaqmufMu ukefthH/ igwdkY ArmvlrsKd;ESihf<br />

wefaom igwdkY&xdkufaom ynmudk&atmif BudK;pm;MuukeftHh/ igwdkYonf 0dZÆm? odyÜHatmifvQif tvkyfvufrJhjzpfapaom<br />

pepfudkrvdk? igwdkYtm; xdkab;rS u,fq,frnfh ynmudk&apygonf/ pdeftppfudkay;rS auseyfMurnf/ Oóz,m;<br />

udkay;rl vm;vm;rQ r,lvdk/<br />

tdk- a½SUa&; aemufa&;udk arQmfawG;wwfMuaom wuúodkvfausmif;om;wdkY? ]vdkvQifMuHq enf;vrf;&}? ]BudK;pm;u<br />

bk&m;jzpf} ponfwdkYudk a½SUaqmifxm;í nDnDnmnm BudK;pm;Muygukef/<br />

tdrfaqmuf&mü opf½Sm? 0g;ckwf? vTwdkuf? aqmufxGif;? yJcGyfudkif ponfjzifh toD;oD; 0wå&m;½SdorQudk<br />

aqmif½GufMurS igwdkYESifhwuG aemifvmaemufom;rsm; vltjzpf wnfEdkifMurnf jzpfownf;/<br />

odef;az<br />

¤if;pmudk ausmif;om;rsm; atmfBuD;[pfus,f zwfMuonf? oabmawGUMuonf/<br />

1936 azazmf0g&Dv (25) &ufaeY? aeYvnf (2) em&DausmfrSpí wuúodkvfe,fajr vIyfvIyf½G½G jzpfvmonf/<br />

<strong>or*¾</strong>taqmuftODü ausmif;om;rsm; [dkwpk? 'Dwpk pkpk½Hk;½Hk;jzpfaeonf/ xdkaeYeHeufxkwf jrefrmowif;pmrsm;<br />

75


76<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wGifvnf; ausmif;om;xktpnf;ta0; nae (4) em&DwGif jyKvkyfrnfhtaMumif; ygvmonf/ udkatmifqef;udkvJ<br />

ausmif;xkwfvdrhfrnf[k owif;xGufaeonf/ xdkowif;aMumifh ausmif;om;rsm; ydkírauseyfMuay/ ]igwdkh tepfemcH<br />

MurS aemifvmrnfU ausmif;om;rsm; aumif;pm;rnf} [k ausmif;om;rsm; oabmaygufvmMuonf/ ,HkMunfvmMuonf/<br />

rcHcsifpdwfrsm; wzGm;zGm; jzpfay:vmonf/ pdwftm;xufoefonfxuf xufoefvmonf/ qE´jya&;xuf oydwf<br />

arSmufa&;yg pdwf0ifpm;vmMuonf/ nae (4) em&D tpnf;ta0; rwdkifrDtcsdef oydwfonf rdk;csKef;ouJhodkY jrnf[D;í<br />

ay:vmayonf/<br />

nae (4) em&D? <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;cef;rBuD;wGif ausmif;om; 700 ausmf½Sdonf/ trmcH ausmif;om;tcsKdU<br />

<strong>or*¾</strong>a½SU jrufcif;jyifü pk½Hk;aeMuonf/ tpnf;ta0;cef;r Ouú|\ ukvm;xdkif aemufausmbufwGif o&JatmifvHukd<br />

tvsm;vdkuf csxm;onf/<br />

Ouú|udkEk 0ifvmaomtcg ausmif;om;tm;vHk; vufckyf em;uGJvkrwwf wD;Muonf/ udk&m½Spf 0ifvmaom<br />

tcg yxrenf;wl tm;ay;Muonf/ udkEkonf ausmif;xkwfcH&NyD; ausmif;om;r[kwfawmhí tpnf;ta0; obmywd<br />

rvkyfbJ owif;axmufrsm;\ a½SUqHk;tv,fwef;ü xdkifonf/ udkEk\ nmbufü udkatmifqef;xdkifonf/ udk&m½Spfu<br />

obmywd? udkoD[efu twGif;a&;rSL;vkyfonf/ ukd&m½Spfonf tpnf;ta0;ac:&onfh taMumif;&if;udk t*Fvdyfvdk<br />

tus,fw0ifh ½Sif;jyonf/<br />

udk&m½Spfu ]udkEk ausmif;xkwfcH&onfU udpöESifUywfoufí tm;vHk;odNyD;jzpfaMumif;? udkatmifqef;udkvnf;<br />

pmar;yGJrvkyfrD rwfvavmufü ausmif;xkwfrnf[k tcdkiftvHk od½Sdxm;aMumif;? aemif <strong>or*¾</strong>trIaqmif 3? 4 OD;<br />

udkvnf; ausmif;xkwfvdrfUrnf[k tcdkiftvHk od½Sdxm;aMumif;? xdkhaMumifU ¤if;wdkh xkwfcH&onfudk uefhuGufonfUtaeESifU<br />

rdrdtrIaqmiftzGJYonf pmar;yGJrajzMu&ef qHk;jzwfaMumif;? ausmif;om;rsm;udkvnf; wdkufwGef;vdkaMumif;? odkhaomf<br />

þtpnf;ta0;rS qHk;jzwfcsufudk vufcHrnfjzpfaMumif;} ajymMum;oGm;onf/<br />

udkcifarmifuav;u ]ausmif;tkyfBuD;rpöwmpavmh jyKrlcsufrsm;onf tvGefyif emusnf;p&maumif;onf/<br />

usaemfwdkhonf vlnHUawGr[kwf? oHrPdrsm;jzpfonf/ oHrPdpdwf"mwf½SdaMumif; ,ckjy&rnf} [kajym&m MobmoHBuD;rsm;<br />

qlnHoGm;onf/<br />

udkpdefwdk;u ]udkEkESifU udkatmifqef;tm; ausmif;xkwfvdkufonfUtwGuf rpöwmpavmUtm; aus;Zl;wifaMumif;}<br />

tqdkwifoGif;onf/ udkoD[efu axmufcHonf/<br />

udkvSazu ]ausmif;tkyfBuD;\ jyKrlcsufrsm;onf ausmif;om;rsm;udkomru Armjynfudkyg apmfum;&m<br />

a&mufonf/ ausmif;qufaeí tusKd;r½Sd? oydwfarSmufMuyg} [k tqdkwifoGif;onf/ udkatmifjrifhu axmufcHvdkuf<br />

onf/<br />

]pw½dkuf? pw½dkuf}<br />

]oydwfarSmuf? oydwfarSmuf}<br />

toHrsm; tpnf;ta0;wcef;vHk; qlnHaeonf/<br />

udkausmfNidrf;u ]olonf arQmfvifUcsufrsm;pGm pGefhvTwfí ausmif;rSxGuf&ef qHk;jzwfNyD;jzpfonf/ olhuJUodkh<br />

ausmif;om;rsm; ausmif;rSxGuf&ef} tqdkjyKvkdufonf/ udkvSazu axmufcHonf/ tpnf;ta0;wckvHk; oydwfarSmuf?<br />

oydwfarSmuftoHrsm; qlnHvmonf/<br />

udkvSazu ]azazmf0g&Dv (23) &ufaehuyif <strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;? tzGJY0ifrsm;ESifUtwl pmar;yGJrajzbJ<br />

ukd,fcsif;pmoydwfarSmufrnf[k uwday;xm;NyD;jzpfonf} [kajymonf/<br />

udkomvSu ]olonf tvGefqif;&J\/ olhOD;av;u ausmif;xm;í ausmif;ae&onf/ ausmif;rS axmufyHUMu;<br />

awmif;cHae&onf/ ol\b0&nfrSef;csufudk pGefhvTwfí pmar;yGJudk oloydwfarSmufvdkufNyD} [kajymonf/ udkpdk;jrifh<br />

(rdk;ndK) u ],aeh 'kwd,trsKd;om;aeh} [kajymonf/<br />

xdktcg udkEku ]nDtudk armifESrwdkh? usaemfausmif;xkwfcH&í ,ckuJhodkh qlylaeMuonfrSm xef;oD;a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUu vspfvsL½IcJhonf/ 1934-35 wGif ausmif;p&dwfavsmhaygha&;udk xyfrHawmif;qdkcJhaomfvnf;<br />

wuúodkvf tkyfcsKyfa&;aumifpDu ausmif;om;tcsKdUudk ac:,lESpfodrfhjzm;a,mif;um uwdrwnfrIrsm; jyKcJhavonfrSm<br />

½SdaecJhí tpnf;ta0;cef;onf tkwftkwfusufusufESifh<br />

]oydwfarSmuf? oydwfarSmuf} atmfoHrsm; yJhwifxyfoGm;onf/ tcsKdUausmif;om;rsm; aemufaz;avSum;rS<br />

jyefMu&ef ajy;Muonf/ aemufaz;avSum;ü udkxGef;tkH? udkbqufESifh trmcHausmif;om;wcsKdU½Sdonf/ ¤if;wdkYu<br />

]usaemfwdkhudk eif;NyD;qif;oGm;yg}[k avSum;xdyfü xdkifcsvdkufonf/ udkodef;azu xdktcsdefwGif vufwdkYí bwfpfum;<br />

rsm;udk urm½Gwf*wfwJteD;rS <strong>or*¾</strong>taqmuftODa½SUodkY armif;0ifvmaponf/<br />

obmywd udk&m½Spfu oydwfarSmufwifoGif;xm;onfhtqdkudk jyefpOf;pm;&ef (3) Budrfajymonf/<br />

udkcifarmifuav;onf a'gowBuD; xdkif&mrSxNyD; ]a[U &m½Spf? rif;pum; ½kyfodrf;? rMum;csifbl;uG} [kajym&if;<br />

ausmif;om;rsm;bufodkY vSnfh&if; ]oydwfarSmuftqdkudk b,fvdkoabmxm;ovJ} [kar;vdkuf&m ausmif;om;rsm;onf<br />

]pw½dkuf? pw½dkuf? oydwfarSmuf? oydwfarSmuf} [k jyefatmfMuonf/ udk&m½Spfu oydwfarSmuftqdkudk jyefpOf;pm;&ef<br />

ajymjcif;onf ausmif;om;rsm; pdwfudk qGay;jcif;jzpfonf/ ausmif;om;rsm; pdwf"mwfjyif;xefvmatmif vHIUaqmf<br />

ay;jcif;jzpfonf/<br />

tpnf;ta0;onf w½kef;½kef;ESifh wa0ga0gjzpfaepOf ausmif;om;wa,mufonf <strong>or*¾</strong>cef;ra½SUbuf jyLwif;<br />

aygufudk vufn§dK;xdk;í tif;vsm;aqmifrS ausmif;ol<strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm; (15) OD;cefY - rcifjr (aemif uxdu?<br />

ynma&;wuúodkvf)? jcif;Mum;rrBuD; (udkxGef;tkHZeD;)? rtrm (aemif vlxka':trm)? rodef;Munf (ykodrf) wdkYESifh<br />

ausmif;ol (15) a,mufcefY - tm;jyNyD; ]rdef;cav;awGyg&if a,mufsm;av;awG bmowÅdaMumifwmvJ? xrdef0wfMua[h?<br />

pw½dkuf pw½dkuf} [k atmfMujyefonf/ ausmif;om;tcsKdUonf udkEktm; ykckH;xrf;í atmufodkY ac:oGm;onf/<br />

udk&m½Spfu ]uJ oydwfarSmufzdkh qHk;jzwfNyD;NyD? <strong>or*¾</strong>&Jabmfwdkh? vdkufygzdkhawmU rwdkufwGef;vdkygbl;? 'gayr,fU 'DudpörSm<br />

igwdkh wm0ef½Sdw,fvdkh ,lqNyD; trsKd;om; pdwfjyif;xefwJUolawG vdkufygEdkifygw,f? tpnf;ta0; NyD;qHk;aMumif;}<br />

tEdkifEdkifajym&if; ausmif;om;tcsKdUu csKdif;ESpfbufrSr,lí atmufokdY ac:aqmifoGm;Muonf/ tif;vsm;aqmif½Sd<br />

ausmif;olrsm;onfvnf;-<br />

Rightly or Wrongly<br />

My Country is My Country<br />

-[laom aqmifyk'ft& oydwfarSmuf&efxGufvmNyD; oydwfarSmufausmif;om;rsm;udk vufckyfwD;í<br />

BudKqdkMuonf/<br />

oydwf oydwf? arSmuf arSmuf<br />

pavmU pavmU? xGuf xGuf<br />

udkatmifqef;udk ausmif;rxkwfeJh<br />

udkEkudk ausmif;rxkwfeJh<br />

uRefynma&;pepf? zsufypf zsufypf<br />

ocifrsKd;a[U 'dkhArm<br />

a


78<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

BuD;udk rpifykyfuJhodkY ½GH½Smvmí vnf;aumif;? Oya'rsm;udk rkef;wD;½HG½Smvmaompdwfjzifh udk,hfudk,fudk tepfemcHNyD;<br />

vGefcJhaom (15) ESpfu aemifawmfBuD;rsm;\ ajc&mudkeif;í wnDwnmwnf; a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ a':ESif;jr wdkY acgif;aqmifyg0ifonf/<br />

wdkYArmtpnf;t½Hk;rS ocifrsm;onf vma&muftm;jznfh ulnDMuonf/ a'gufwmOD;ausmfNidrf;onf em;usyf<br />

udkifí ausmif;om;rsm;tajctae vSnfhvnfMunfh½Ionf/ 'D;'kwfOD;bcsKdonf oydwfpcef;rsm;udk rdrdwdkYausmif;aqmif<br />

trnfrsm; ay;xm;avonf/<br />

armfvNrdKifZ&yfwGif trsKd;orD;rsm;udk ae&mcsay;onf/ rrBuD; (jcif;Mum;)? rcifjr? r&D&D? rtkef;? rm*&uf<br />

zdk;au (zsmyHk)? rcifBuD;wdkYu OD;aqmifí tif;vsm;aqmifopf[k emrnfay;xm;onf/<br />

jyefMum;a&;tzGJUü udkodef;wifESifh udkxGef;azu acgif;aqmifí ausmif;om;rsm; vdkvm;awmif;qdkcsufrsm;udk<br />

udk&m½Spfu OD;aqmifa&;qGJavonf/<br />

NrdKUrdNrdKUzrsm; tultnDjzifh ausmif;om;rsm; pepfwus wdkufyGJ0ifcJhonf/ A[kdoydwfapmifha½Smufa&;tzGJUwGif<br />

wdkYArmtpnf;t½Hk;rS ocifav;armif yg0ifaqmif½Gufí ulnDcJhonf/ owif;pmrsm;onf ausmif;om;rsm;ukd vdIufvSJ<br />

ysLiSmpGm todtrSwfjyKNyD;? trsKd;om;ol&Jaumif;rsm;tjzpf owfrSwfMuonf/<br />

(¡) oydwft&Sdefwufvmjcif;<br />

ausmif;om;? ausmif;olrsm;xJwGif tdEd´,wdkif;&if;om;rsm;? t*Fvdyfujym;rsm; yg0ifcJhonf/ ajcwzufjywf<br />

[dE´LvlrsKd; ausmif;om;wa,mufvJ ]trsKd;om;jcif; csD;jr§ifUyg} [laom jrefrmpmwrf;udk udkifaqmifvmí oydwfrSm<br />

t½Sdefjrifhvmonf/ ausmif;om;? ausmif;olrsm; pdwfxJwGif rdrdwdkYoifMum;&ef,lxm;aom bmom&yfrsm;ukd jyefvnfpOf;<br />

pm;&m aemif toufarG;0rf;ausmif;udk rwwfEdkifaom bmom&yfrsm;? rdrdwkdYpdwf ,Ofaus;odrfarGUatmif rjyKvkyfEdkifaom<br />

bmom&yfrsm;? ZmwdaoG;? Zmwdrmef wazG;azG; wufaprnfhtpm; arG;oaE¨yg pdwful;pdwfjrwfrsm;udkyif aysmufuG,f<br />

apEdkifaom bmom&yfrsm;udk ,lxm;rdaMumif; odvmMuonf/ trdArmjynfu ppfrSefaom acgif;aqmifEdkifrnfhol<br />

wOD;udk trSefwu,f vdktyfaeonf? tvsiftjreftvdk½Sdae\/ Armwdkif;twGuf ar;cGef;jzpfae\/ wOD;wa,muf<br />

pdwfaysmhnHhrIaMumifh ArmawGudk aumuf½dk;rD;[k rpGyfpGJrdygapESifh/ oifwa,muf aoG;aMumifrIaMumifh Armh*kPf rysufyg<br />

apESifh/ oifwa,muf wudk,faumif;qefrIaMumifh Armqdkwm tpmjyac:&wmyJ[k olrsm;tqdk rcH&ygapESifh/ oif<br />

wa,muf opömysufrI? uwdysufrIaMumifh wrsKd;om;vHk; repfemygapESifh/ oif\ aemufwGefYrI? owdåenf;rI? ZGJaysmh<br />

rIaMumifh aqmif½Gufcsufrsm; raESmifhaES;ygapESifh/ tm;vHk; wnDwnmwnf; aqmif½GufMu&ef ta&;BuD;ayonf/<br />

ausmif;tkyfcsKyfa&;wm0efcHrsm;u ausmif;om;rdbrsm;xH rdrdom;orD;rsm;udk oydwfpcef;rS ausmif;odkYjyefydkY&ef<br />

aMu;eef;½dkuf awmif;yefpnf;½Hk;cJhaomfvnf; rdbrsm;onf wkefYjyefrI rvkyfcJhonfhtjyif ausmif;om;rsm;vkyf&yfudk<br />

axmufcH tm;ay;cJhonf/<br />

]ighom;? rif;rrdkufeJh? q&mBuD;u rif;udkausmif;xkwfNyD; emrnfqdk;ay;vdkuf&if rif;woufvHk; vlñGefhwHk;<br />

oGm;vdrfUr,f/ rif;pOf;pm;aemf? ukefxm;&wJU aiGawGuvnf; renf;bl;? wESpfvHk; aiGukefcH vlyef;NyD; oifxm;&wJU<br />

ynmawG? pmar;yGJeD;rS0ifrajzbl;qdk&if t½HI;BuD;½HI;rSmyJ? rrdkufeJhighom;&,f} [k awmif;yefMuaom rdbrsm;udk ausmif;om;<br />

rsm;u-<br />

]tarwdkh&,f? a*:&if*sDawGudkMunfU? olwdkhrSma½S;wkef;u ohlrif;olhcsif;eJh? &mZ0ifrSm pHwifavmufwJU trsKd;aygh/<br />

aemifvlrsKd;jcm; vufatmufa&mufawmU waehwjcm;ysufjym;&muae ckawmUZmwdrmefrJUNyD; olwum&JYeif;jym; jzpfaewm<br />

tarwdkh odwJhtwdkif;yJ/ [dkvlhjrif aMumuf&? 'Dvlhjrif ½Sdcdk;&awmUrvdk? uav;eJhacG;awmif olwdkhudk yrmrcefhbl;/<br />

ArmawG xD;usKd;pnfaygufjzpfNyD; vlrsKd;jcm; vufatmufa&mufwm ESpf (50) ausmfNyD/ waehxufwaeh qkwf,kwfvmwm<br />

uae ayghayghqqaer,fqdk&if a*:&if*sDvdk tajcrvSwJUb0 a&mufoGm;r,f/ 'Db0ra&mufcsif&if tckuae owd0D&d,<br />

a½SYxm;NyD; trsKd;om;a&;udk BudK;pm;&r,f/ 'grS aemifrsKd;qufawG aumif;pm;rSm}[k ausmif;om;rsm;u jyefajymcJhavonf/<br />

ausmif;om;rsm;onf e,fcsJUqefYusifa&;vIyf½Sm;rIudk jynfolrsm;ESifhvufwGJNyD; tm;oGefBudK;yrf;Muonf/<br />

jynfolw&yfvHk; cHpm;ae&aom NAdwdoQe,fcsJU\ zdESdyfcsKyfcs,frIt00udk azmfxkwfwifjy vHIUaqmfMuonf/ e,fcsJUtpdk;&<br />

ay;rSurf;rS roxma&pmudk t½dk;t&if; udkuf&onfh? pm;cGufvk 91-Xme tkyfcsKyfa&;udk rufrufarmarm<br />

vQmapmif;xdk;í oGm;a& wjrm;jrm;usum atmufajcvGwfaeMuaom vufa[mif;EdkifiHa&;orm;BuD;rsm; wefcdk;xGm;NyD;<br />

qif;&Jom;0HomEktzGJUacgif;aqmif a'gufwmbarmf eef;&if;0eftjzpfaqmif½Gufí ñGefYaygif;tpdk;& tkyfcsKyfae<br />

csdefjzpfonf/ a'gufwmbarmfESifh rEÅav;OD;bOD;wdkYonf trsKd;om;wuf


80<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

atmif tiftm;jyoMuonf/<br />

ArmwEdkifiHvHk;wGif ausmif;om;ta&;? tvkyform;ta&;? v,form;ta&;? ukvm;-Arm t"du½kPf;<br />

ta&;rsm; AGufaygufatmif vIyf½Sm;aecsdefjzpfonf/<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;onf udk,fhtkyfpkESifhudk,f wm0ef,lí oydwfrarSmufao;aom rpf½Sifausmif;<br />

rsm;ESifh tpdk;&ausmif;rsm;odkYoGm;um oydwfwm;Muonf/ oydwfwm;aom ausmif;om;pku oydwfwm;í oydwfw&m;<br />

a[maom ausmif;om;pku oydwftiftm;jznhfwif;&ef BudK;yrf;Muonf/ a½Twd*HkapwDawmf oydwfpcef;ü usef&pfaom<br />

ausmif;om;xkrSmvnf; oydwfarSmufausmif;om; &Jabmfopfrsm;tvmudk 0rf;omtm;& qD;BudKMuonf/ oydwfarSmuf<br />

umvtwGif; waeYwmukefqHk;onfh tcsdefwdkif;wGif oydwfarSmufausmif;om;rsm;tm; acgif;aqmifrsm;u aoG;pnf;nD<br />

ñGwfa&;? enf;ñTefvrf;jy ynmay;w&m;rsm; a[majymavh½Sdonfudk oydwfarSmufausmif;om;tm;vHk; pdwftm;xuf<br />

oefpGm pka0;em;axmifMuonf/ 1920 wuúodkvf yxrausmif;om;oydwf tawGUtMuHK&cJhovdk oydwfarSmufausmif;<br />

om;acgif;aqmifrsm;tzdkYvnf; tawGUtMuHK &ifhusufcJhNyDjzpfonf/ NAdwdoQe,fcsJUenf;y&d,m,fudk 1936 oydwf<br />

ausmif;om;acgif;aqmifrsm; em;vnfxm;Muonf/<br />

oydwft½Sdefjrifhwufvm&m tifvsm;aqmifrS ausmif;ol (150)? udkodrf;armifacgif;aqmifaom ,leDAmpDwD<br />

*syfqifausmif;om;rsm;yg0ifvmonf/ udkbZHacgif;aqmifaom &cdkiftrsKd;om;rsm;vnf; ygvmonf/ aq;aumvdyf<br />

oydwfudk udkvSa½T (udkvSaznD tmPm½SifudkvSa½T) acgif;aqmifcJhonf/<br />

NrdKUvkH;uRwfausmif;om;rsm;? txufwef;ausmif;om;rsm;yg 0ifa&mufvmí oydwft½Sdefjrifhvmonf/<br />

te,fe,ft&yf&yf½Sd ausmif;om;rsm;uvnf; pGrf;tm;½SdorQ yg0ifulnDí wdkYArmtpnf;t½kH;uvnf; te,fe,f<br />

t&yf&yf½Sd tpnf;t½kH;cGJrsm;odkY ñTefMum;csufrsm;ay;ydkYí yg0ifulnDaponf/ jynfvkH;uRwfausmif;om;oydwfodkY<br />

a&mufcJh&ef axmuful oydwfarSmufay;cJhaom ausmif;rsm;rSm jynf? BudKUyifaumuf? vufyHwef;? okH;q,f? rif;vS?<br />

aysmfbG,f? rEÅav;? rkH½Gm? armfvNrdKif? ajrmif;jr? yJcl;? jrif;jcH? ykodrf? rdw¬Dvm? zsmykH? a½Tbdk? anmifav;yif? yckuúL?<br />

rif;bl;? tif;pdef? awmifBuD;? aygif;wnf? usKdufvwf? [oFmw? awmifil? rk'kHNrdKUrsm;½Sd ausmif;aygif; (45) ausmif;<br />

yg0ifcJhavonf/ oydwform;rsm;pcef;udk *sDpDbDat orwBuD; OD;pdk;odrf;a&mufvmonf/ olonf *sDpDbDatwGif<br />

e,fcsJUqefYusifa&; tjyif;xefqkH; acgif;aqmifwOD;jzpfum &mxl;r,lbJ tm;vkH;udktwdkuftcHvkyfcJhonf/ ]rif;wdkh<br />

atmifqef;wdkhvdk vkyf&r,f? 'grsKd;rS igwdkhydkaumif;r,f? ydkwdk;wufr,f}[k ajymMum;cJhonf/ udkEk? udk&m½Spf? udktkef;ESifh<br />

tjcm;acgif;aqmifrsm;onf NrdKUrsm;odkYoGm;a&mufí awmif;qdkcsufrsm;wifjyum vlxktpnf;ta0;BuD;rsm;<br />

jyKvkyfavonf/<br />

(P) awmif;qdkcsuf (10) csuf<br />

rdef;uav; (36) a,mufyg vl (700) ausmfESifh (25) &uf? nbufü *syfqifaumvdyfrS vl (20) xyfrH<br />

a&muf½SdvmNyD; oydwfpcef;rSm tiftm;rsm;jym;vmonf/ xdknwGif tcsuf (10) csufyg awmif;qdkcsuf a&;qGJcJhonf/<br />

¤if; (10) csufrSm-<br />

1/ ,leDAmpDwDtufOya'udk jyifay;&ef?<br />

2/ aumvdyfausmif;raeaomfvnf; ,leDAmpDwDu ppfaq;aom pmar;yGJrsm; 0ifa&mufajzqdkcGifhay;&ef?<br />

3/ ausmif;vc? xrif;zdk;ESifhwuG pmar;yGJ0ifcGifhrsm; avsmhcs&ef?<br />

4/ <strong>or*¾</strong>rS ausmif;om;rsm;udk,fpm; epfemcsufrsm;udk ajymqdkcGifhESifh ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;udk<br />

ausmif;tkyfcsKyfa&;u vufcHajymqdkrnfr[kwfqdkaom qkH;jzwfcsufudk zsufodrf;ay;&ef?<br />

5/ udkatmifqef;tm; ausmif;xkwfypfrnfqdkaom trdefYtwnfjzpfvQif xdktrdefYudk y,fzsufí olYtm;<br />

pmar;yGJ0ifcGifhay;&efESifh ausmif;xkwfcHausmif;om;rsm; ausmif;jyefwufcGifhay;&ef?<br />

6/ ausmif;tkyfq&mBuD;\ vufwGif;ü ausmif;om;rsm;udk xkwfy,fEdkifaom tcGifhtmPmudk ½kyfodrf;í<br />

tkyfcsKyfa&;tzGJUüom xdktmPmxm;½Sd&ef?<br />

7/ tpdk;&ESifh wuúodkvfausmif;u rEÅav;aumvdyfudk rzsufyg[k wm0efcHcsufay;&ef?<br />

8/ ausmif;om;rsm; rdrdwdkYpmar;yGJtajzpmtkyfudk MunfhcGifhay;&ef?<br />

9/ oydwfarSmuf&yfpJaomtcg ausmif;om;rsm; pmusufcsdef&&eftwGuf pmar;yGJudktenf;qkH; wva½TU<br />

qdkif;&ef?


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

10/ oydwfarSmufausmif;om;rsm;tm; wdkuf½kdufjzpfap? oG,f0dkufíjzpfap ppfaMumar;jref;jcif;? tjypfay;<br />

jcif;rsm; jyKvkyfrnfr[kwf[k 0efcHcsufay;&ef?<br />

-ponfwdkYjzpf\/<br />

txufygawmif;qdkcsufrsm;udk 'dkiftmcDtpdk;&? ,leDAmpDwDausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJU ponfwdkYudk ay;ydkYawmif;qdk<br />

aomfvnf; ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUu usif;yaeMupmar;yGJudkom tcsdefrSefusif;y&ef pDpOfcJhonf/ wuúodkvftkyffcsKyfa&;<br />

aumifpDonf azazmf0g&Dv (28) &ufwGif ausmif;om;rsm;udk ta&;,lcH&rnf jzpfaMumif; ajymMum;cJhonf/ xdkpOfu<br />

0efBuD;csKyf (2) OD;jzpfaom OD;babESifh a'gufwmbarmfu wwfEdkiforQ vkyfaqmifay;rnf[kajymaomfvnf; Oya'<br />

aumifpDwGif *VKefOD;apm\ uefYuGufrIjzifh oydwfarSmufausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm; r&½Sday/<br />

(w) 1936 ref;Oypmaumvdyf? udkA[def;ESifh ppfudkif;0dkif;pOfu<br />

1936 &efukefwuúodkvfrS udkEk? udk&m½Spf? udkatmifqef;wdkY OD;pD;NyD; oydwfarSmufaomtcg ref;Oypmaumvdyf<br />

ausmif;om;rsm;onf azazmf0g&Dv (27) &ufwGif aemifawmfwuúodkvf ausmif;om;BuD;rsm;udk ulnDonfhtaeESifh<br />

0dkif;0ef; oydwfarSmufMuonf/ 1934 ckwGif ref;Oypmaumvdyfü ausmif;om;<strong>or*¾</strong> zGJUpnf;NyD;jzpfonf/ Ouú|rSm<br />

udkA[def;jzpfí? twGif;a&;rSL;rSm udkcifarmifwif jzpfonf/ udkA[def;ESifh udkcifarmifwifwdkYonf ta&;awmfykHtwGif;<br />

rEÅav;NrdKUay:rS ausmif;rsm;odkY vSnfhvnfNyD; oydwfarSmuf&ef vIHYaqmfonf/ oydwfarSmufausmif;om;rsm;udk Oypm<br />

aumvdyfausmif;om;BuD;rsm;u OD;aqmifí xdef;ay;Muonf/ txufwef;ausmif;rS ausmif;om;aygif; (2000)<br />

ausmf yg0ifcJhonf/ oydwfpcef;rSm ousoD[bk&m;twGif;? taemufawmifaxmifh tkwfZ&yfBuD;jzpfonf/ xdktcsdef<br />

rEÅav;NrdKU ESifh teD;qHk;jzpfaom ppfudkif;txufwef;ausmif;rSm oydwfrarSmufao;ay/ ref;OypmaumvdyfwGif<br />

ppfudkif;rS ausmif; om; (10) OD;cefY½Sdaomfvnf; ppfudkif;ausmif; oydwfarSmuf&ef rBudK;pm;Edkifay/<br />

ppfudkif;ausmif;wGif aeYausmif;om;rsm;rSm (350) cefY? (120) cefYrSm taqmifausmif;om;rsm;jzpfonf/<br />

aeYausmif; om;rsm;om pnf;½Hk;í&ojzifh aeYausmif;om;rsm;u ref;Oypmaumvdyf½Sd ausmif;om;rsm;tultnDESifh<br />

oydwfarSmufMu onf/ pmar;yGJrsm;jyKvkyfí rEÅav;wGifoydwfwm;&m ppfudkif;wGifvnf; oydwfwm;&ef vdkvmayonf/<br />

xdktcg ref;oydwfodkY tultnDawmif;&m udkA[def;ESifh udkcifarmifwif acgif;aqmifí oydwfausmif;om;<br />

(100) cefYonf ppfudkif;odkY oGm;a&muf oydwfwm;Muonf/ ppfudkif;ausmif;0if;twGif; ydwfqdkY½HkrQrvHkavmufbJ<br />

pmoifcef;rsm; ukdyg ydwfqdkY&ef vdkvmonf/ tb,faMumifhqdkaomf ppfudkif;ausmif;0if;rSm oGwfeef;BudK;<br />

av;wef;umxm;íjzpfonf/ ausmif;xJudk udkodef;armif (aemif AdkvfrSL;odef;armif) ESifh udkjrifhu<br />

tvHudkifí0ifoGm;onf/ xdkYaemuf q&mrsm;ESifh pum;ajym&ef udkjrihfESifh udkA[def; ae&mvJvdkufonf/ ausmif;tkyfBuD;<br />

rpöwma'gif;u udkA[def;wdkYudk oydwfrwm;&efESifh ausmif; ayguf0udk ½Sif;vif;ay;&ef<br />

]rif;wdkh xGufoGm;} [kajymqdkaomtcg udkA[def;u<br />

]usaemfrxGufEdkifaMumif;? oydwfarSmufaumifpD\ trdefht& vma&mufjcif;jzpfygaMumif;? xGufroGm;Edkifyg<br />

cifAsm;? tu,fí usaemfwdkh usL;vGefonfxifygu ykvdyfudk taMumif;Mum;ay;yg} [kajymonf/<br />

xdktcg ausmif;tkyfBuD;u<br />

]ig ykvdyfudk *½krpdkuf} [kajymNyD; olYnmvufz0g;jzifh udkA[def;yg;udk ½dkufcsvdkuf&m udkA[def;rSm þae&mü<br />

acGusoGm;onf/ oydwfwm;ausmif;om;rsm; ½kwf½kwfoJoJjzpfaepOf rpöwma'gif;onf tcsdefqGJraebJ ausmif;aqmif<br />

twGif;ü toifhapmifhaeaom ol\tvdkawmf&d abmf'gausmif;om;rsm; bufodkYvSnfhNyD;<br />

]wynfUwdkh? csMua[h? csMua[U} [k xyfrHatmf[pfum trdefYay;vdkufonf/<br />

abmf'gaqmiftwGif;rS uif;axmuf ausmif;om; (50) cefYonf cavmufwkwfBuD;rsm; qGJudkifum ajy;xGuf<br />

vmNyD; oydwfwm;ausmif;om;rsm; tm;vHk;udk odrf;usHK;NyD; ½dkufESufMuonf/ oydwfwm;ausmif;om;rsm;onf oydwf<br />

aumifpD tpnf;ta0; qHk;jzwfcsuft& bmrS jyefrvkyfMuay/ ausmif;om; (12) OD;cefY 'Pf&mtjyif;txef&½SdNyD;?<br />

udkA[def;tygt0if ausmif;om;trsm;pk 'Pf&m&½SdMuonf/ tjyif;xefqHk; 'Pf&m&olrsm;rSm udkwif (aemif AdkvfrSL;BuD;<br />

wifpdk;) ESifh udkyk (xdkpOfu 0ufpvD,ef ausmif;om;) wdkU jzpfonf/ ppfudkif;aq;½HkwGif aq;0g;uko&m roufomí<br />

rEÅav;aq;½HkodkY ydkYíuko&avonf/ oydwfwm; ref;Oypmaumvdyfausmif;om; udkcifndK (aemif 'k-AdkvfrSL;BuD;)<br />

rSmvnf; t½dkufcH&ol ausmif;om;rsm;tm; umuG,f&ef vltkyfxJodkY ajy;0ifoGm;í ppfudkif;tpdk;& ausmif;om;<br />

uif;axmufrsm;\ wkwfpmjzpfoGm;onf/<br />

81


82<br />

(x) oydwfwm;xGufMujcif;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ukd&m½Spfacgif;aqmifaom oydwfarSmufausmif;om;? ausmif;olwdkYpdwf"mwfrSm tjrifhqHk; a&mufaecsdef<br />

jzpfonf/ oydwfarSmuf ausmif;om;? ausmif;olrsm;\ pm;0wfaea&;udk acgif;aqmiftoD;oD;u wm0ef,l aqmif½Guf<br />

aeMuonf/ oydwfvkyfief;ay:vpD wuúodkvftmPmydkifrsm;ESifh &ifqdkifa&;udpöwGif oydwfarSmufaumifpD0if (Inner<br />

Circle) ü tjrJaqG;aEG; wdkifyifaeMuonf/ oydwfarSmufolrsm;xJwGif tvdkawmf&d owif;ay;avmufaumifrsm;<br />

½Sdwef&monf/ rnfolrnf0g[k cGJjcm;odEdkif&ef udkausmfNidrf; acgif;xJwGif axmufvSrf;a&;tzGJUzGJU&ef pdwful;ay:vmNyD;<br />

oydwfarSmufausmif;om;rsm;ESifh aumifpD0ifrsm;tm; udkausmfNidrf;\ axmufvSrf;a&;tzGJUrsm;u ½SJ'dk;vkyfonf/<br />

rwfvpmar;yGJudk wuúodkvftmPmydkifrsm;u rjzpfjzpfatmif usif;y&ef qHk;jzwfNyD;jzpfonf/ xdkpmar;yGJ<br />

0ifa&mufajzqdk&ef A[kdausmif;aqmifrsm;wGif ausmif;om;rsm; pkaqmif;aexdkifaponf[k udkausmfNidrf;\ axmufvSrf;<br />

a&;tzGJUrS oydwfowif; &½Sdonf/ xdktcsdefu ,leDAmpDwDausmif;om; OD;a&rSm (800) ausmf½Sdí aeYausmif;om;OD;a&<br />

(300) ausmf ½Sdonf/ ausmif;tdyfausmif;pm;OD;a& (700) ausmf bk&m;ay:odkY a&muf½Sdaeonf/ ,if;tcsdefwGif<br />

rnfonhfudpöESifhjzpfap oGm;a&mufaom ausmif;om;rsm;udk tmPmydkifwdkYu A[dkausmif;aqmifrsm;twGif; aeYa&mnyg<br />

ac:xm;onf/udkausmfNidrf; owif;rSm A[dkausmif;aqmifrsm;twGif; a&muf½Sdaeaom pmar;yGJ0ifajzvdkolrsm;qDu<br />

r[kwfay/ bk&m;&ifjyif oydwfpcef;odkY a&mufvmaom olrsm;qDu jzpfonf/<br />

xdkausmif;xJodkY a&mufvmolrsm;udk tmPmydkifrsm;u ppfaq;NyD; ausmif;aqmifwdkYwGif cGJí oD;jcm;xm;&m<br />

pm;a&;? aomufa&; usyfwnf; usOf;ajrmif;aeonf/ ,if;udpöESifhywfoufí oydwfarSmufaumifpD\ qHk;jzwfcsuft&<br />

pm;a&;? aomufa&; usyfwnf; usOf;ajrmif;olwdkYtwGuf tpm;taomuf aeYpOfoGm;ydkY&ef bk&m;&ifjyifoydwfpcef;odkY<br />

vmvdkolrsm;tm; nt½kPfwufcsdef ra&mufcif A[kdausmif;aqmifrsm; 0if;eHab;rS avSum;axmif xGufvmEdkifap&efwdkY<br />

jyKvkyfay;onf/ udkomvSESifh udkndKxGef;wdkYu tpm;taomuf ydkYMuavonf/ xdktcg ygarmu©rufudkif;u<br />

0if;wHcg;wGif ydwfapmifhaeonf/ oydwfarSmuf ausmif;om;rsm;jzpfí 0ifcGifhrûy[kajymonf/ udkomvSESifh udkndKxGef;u<br />

tpm;taomuf rsm;udk oHwdkifMum;rS ausmif;om;rsm; tm;ay;rnf[k ajymaomtcg rpöwmrufudkif;u ]rif;wdkhodxm;zdkhu<br />

rif;wdkh oydwfarSmufwm ightaeeJh vkH;0oabmrwlbl;? 'gayr,fU rif;wdkh&JY vkyf&nfudkif&nf? pnf;urf;½SdrIeJh wnfMunfrIudk<br />

csD;usL;w,f} [k ajym&if; udkomvSESifh udkndKxGef; oHwdkifMum;rS tpm;taomufydkYonfudk bmrSrajymay/<br />

wzef 1936 ck? azazmf0g&Dv? 26 &uf? eHeuf (5) em&DwGif wuúodkvfausmif;odkY ausmif;om;tiftm;<br />

(300) cefYonf armfawmfum;jzifh oydwfwm;&ef xGufcJhMuonf/ oydwfaumifpD0if o&Jbat;u acgif;aqmifonf/<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong>½kH;ü tpkcGJí ae&mcsavonf/<br />

wuúodkvfausmif;ü oydwfwm;Mu&mwGif tif;0ausmif;aqmif oHwHcg;0ü vJStdyfaeMuaom oydwfarSmufausmif;om;rsm;<br />

Source: Unknown


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(1) tif;0ausmif;aqmif a½SUwHcg;ayguf<br />

(2) tif;vsm;aqmif aemufzufwHcg;ayguf<br />

(3) *syfqifaumvdyfoGm;aom awmifzufvrf;rsm;ay:wGif jzpfonf/ wzufrSvnf; ¤if;aeY oydwfwm;<br />

onfudk wdkif;jynfrS odap&ef at0rf;ac: jrefrmtaqGukrÜPDrS udkwifarmifudk bdkifpukyf½kdufapjcif;? owif;axmuf<br />

rsm;udk "gwfykH½kdufapjcif; jyKvkyfonf/ tif;0ausmif;aqmifzuf ausmif;om;tenf;i,fESifh q&mrsm; acgif;aqmifí<br />

ausmif;wuf&ef xGufvmMu&m ausmif;om;rsm; txyfxyf ajrBuD;ay: tdyfjcif;? ausmif;rwuf&ef arwåm&yfcHjcif;rsm;<br />

jyKvkyf&m aemufqkH;rnfolrQ ausmif;rwuf0HhawmhbJ jyefoGm;Muonf/ aeYvnf (2) em&DtcsdefwGif ausmif;wufrnfhol<br />

r½Sdaomtcg tm;vkH;<strong>or*¾</strong>½kH;wGif pk½kH;um a½Twd*kHbk&m;odkY jyefvmMuonf/<br />

ausmif;om;rsm; uwå&map;vrf;ay:wGif vSJtdyfNyD; aeylusJusJü oydwfwm;Mu&m olawmif;pm;ESifh rjcm;<br />

qE´jycJhjcif; jzpfonf/ ausmif;olrsm;xJu rtkH;? rtrm? rcifjr? rrBuD;wdkY yg0ifcJhavonf/ ausmif;olrsm;\<br />

]uRefpdwfarG;wJU wuúodkvfyg? raevdkh xGufcJUwm? wdkhwawG nDnmpk½kH;um? a½Twd*kHay:rSm}<br />

q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;uvnf; qdwfESifhacG; taqGcifyGef;zGJUNyD; tpm½SmxGufouJhodkY &efukefwuúodkvf<br />

rSm t½kdif;atmifqef;eJY ausmuf½kyfndKjrwdkYawGUNyD; tdk;a0r*¾Zif;vkyf&mu ig;yg;arSmuf (0g) oydwfarSmufukefwmyJ[k<br />

ajymayonf/ þodkY (5) &ufquf oydwfwm;cJh&m rwfv (1) &ufaeYwGif wuúodkvftkyfcsKyfa&;aumifpDu pmar;<br />

yGJrsm; udk ZGefv (10) &ufaeYodkY a½TUvdkufonf/<br />

oydwfarSmufpOfumvtwGif;ü oydwfr*¾Zif; (The Striken Number) udk xkwfa0onf/ i&JacG;BuD;vGwf<br />

aeNyD aqmif;yg; ygvmavonf/ udkodef;azonf t*Fvdyftydkif;udk t,f'Dwmvkyfonf/ udkndKxGef;onf jzefYa0a&;<br />

vkyfief;udk vkyfonf/ pmar;yGJa½TUqdkif;vdkufí ausmif;aqmifrsm;rS ausmif;om;tcsKdU tdrfjyefoGm;NyD; oydwfpcef;rS<br />

ausmif;om;rsm;vnf; oydwfpcef;wGif pmusufMuonf/ oydwfacgif;aqmifrsm;u oydwfudpöqufvkyfonf/<br />

(') oydwfarSmufaphpyfjcif;ESifh oydwfvSefjcif;<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&;aumifpDonf tpnf;ta0;ü OD;apmESifh EdkifiHa&;tkyfpkrsm;onf pkHprf;a&;aumfr½Sif<br />

zGJUpnf;&ef BudK;yrf;cJhMuonf/ {NyDvtxd oydwfrvSefMuojzifh e,fcsJUtpdk;&onf [dkufukwfrS w&m;olBuD; OD;jrbl;udk<br />

Ouú|tjzpf xm;í pkHprf;a&;tzGJU zGJUonf/ wuúodkvfaumifpDü ¤if;tzGJU½kH;xdkifí oydwfarSmufausmif;om;<br />

r[kwfaomolrsm;udk pkHprf;ar;jref;cJhavonf/ eef;&if;0ef a'gufwmbarmfonf ausmif;om;rsm;ESifh aphpyfaqG;aEG;í<br />

xdkaumfrwDxJwGif ausmif;om;rsm; yg0ifapvdkonf/ xdktcsdefwGif oydwfacgif;aqmifrsm;onf<br />

[dkufpul;ausmif;om;rsm; tm;vkH; pnf;½kH;apNyD; oydwfarSmufaumifpDwGif ¤if;txufwef;ausmif;om;<br />

udk,fpm;vS,frsm; yg0ifapavonf/<br />

arvwGif tpdk;&ESifh oydwfarSmufausmif;om;rsm; aphpyf&m toifhtwifhom ajyvnfonf/ wuúodkvfaumif<br />

pDwGif ausmif;om;rsm; ausmif;jyefwufa&;udpöwdkY ajyvnfonf/ oydwfarSmufausmif;om;rsm;udk tjypfray;&/<br />

pmar;yGJ0if&ef pmusufcsdefvkHavmufpGm &½Sda&;? ref;Oypmaumvdyf ausmif;qufwnfjrJa&;udpöwdkY ajyvnf\/ odkYaomf<br />

jyifyrS wuúodkvfpmar;yGJ ajzcGifhudk a'gufwmbarmf\ ynma&;Xmeu oabmrwl? ausmif;vc taqmifvcvnf;<br />

ravsmhay;? wuúodkvftufOya'udk jyifqifay;&efudpöudk ½kwfw&uf raqmif½GufEdkifao;í w&m;olBuD; (OD;jrbl;)<br />

BuD;rSL;aom aumfrwDodkY vTJtyfvdkufonf/ xdktcg ajyvnfaom tcsufrsm;tay:rlwnfí oydwfpcef;ü tkyfpk<br />

(2) pk uGJoGm;onf/ udktkef;? udk&m½SpfwdkYu oydwfvSef&ef oabmwlnDNyD; udkvSaz? udkndKxGef;wdkYu oydwfqufvdkonf/<br />

aemufqkH;oydwf&yf&ef oydwfaumifpDu oabmwlNyD; 1936 ck arv (10) &ufwGif oydwfvSef vdkufonf/<br />

(") oydwf\ tusKd;aus;Zl;rsm;<br />

1/ rwfv tv,fwGif ausmif;tkyfBuD; rpöwmpavmh ae&mwGif ygarmu©OD;azarmifwifudk ausmif;tkyfBuD;<br />

tjzpf cefYvdkufonf/<br />

2/ 1920 jynfh ausmif;om;oydwfBuD;xuf 1936 ck ausmif;om;oydwfBuD;onf ausmif;om;xkw&yfvkH;\<br />

Edk;Mum;rI pdwf"gwf ododomom xifxif½Sm;½Sm; wdk;wufjynfh0rI ½Sdvmonf/<br />

3/ 1936 ck ausmif;om;oydwfBuD;onf tcsdef,lBudKwifjyifqifí oydwfarSmufvdkufaom oydwfBuD;<br />

83


84<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

r[kwf/ e,fcsJUtpdk;&\ ESdyfuGyfvGef;rIaMumifhom jzpfcJh&aom oydwfBuD;jzpfí oydwfarSmufausmif;om;xk<br />

BuD;onf wdkYArmtpnf;t½kH;ESifhwuG e,fcsJUqefYusifa&; EdkifiHa&; tiftm;pkrsm;twGuf BuD;rm;aom<br />

EdkifiHa&; tiftm;opfBuD;w&yf jzpfay:cJhonf/<br />

4/ aemiftem*wfwGif e,fcsJUudkwGef;vSefí vGwfvyfa&;BudK;yrf;rnf[k ocifatmifqef;? ocifEk?<br />

ocifodef;az (odef;azjrifh)? ocifvSaz? ocifA[def;? ocifAaqG? ocifoef;xGef;wdkY ay:vm&onf/<br />

5/ ausmif;om;oydwfBuD;rSm aemufqHk; oydwfvSefcJhaomfvnf; vli,fobm0udk azmfjyo½kyfaqmifaom<br />

jiif;cHkrIrsm; ay:aygufjcif;ESifh t,ltqjyif;xefolwdkYu wuúodkvfudk &moufyefpGefYvTwfoGm;Muonf/<br />

udkEk? udkvSaz? udkodef;az? ukdxGef;tkHESifh ausmif;om;tcsKdU ausmif;jyefrwufMuawmhay/ udkodef;azESifh<br />

udkxGef;tkHonf owif;axmufESifh aus;½Gmjyefvnfxlaxmifa&; ynmawmfoifqk&aomfvnf; pGefYvTwfNyD;<br />

EdkifiHjcm;odkY roGm;cJhacs/<br />

6/ oydwfacgif;aqmifudkEk\ ]NAdwdoQtpdk;&uzGifUay;wJU wuúodkvfrsm;[m vcpm;uRefuav;awG arG;xkwf<br />

ay;&ef uRefxkwfukefvkyfief;puf½HkawGjzpfw,f} [laom pum;onf ausmif;om;rsm;pdwfxJwGif pGJusef<br />

&pfcJhonf/<br />

7/ wjynfvHk;½Sd ausmif;om;xkpnf;½Hk;vIyf½Sm;rI ydkrdkodyfonf;ckdifrmvmNyD; ]ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong> (Auo)} "All Burma Students' Union- ABSU" trnfjzifh azmfxkwfEdkifcJhonf/ Auoonf<br />

e,fcsJUqefYusifa&;ordkif;pOfwGif yxrOD;qHk;tBudrf zGJUpnf;vdkufaom wjynfvHk;ausmif;om;tzGJUcsKyfBuD;<br />

jzpfonf/<br />

8/ wdkYArmtpnf;t½Hk;\MoZm ausmif;om;xktwGif; us,fjyefYpGm xdk;ESuf0ifa&mufoGm;NyD; wdkYArmtpnf;<br />

t½Hk;ESifh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; ydkrdkcdkifrmpGm yl;aygif;rdvmonf/<br />

9/ 'kwd,tBudrf jynfvHk;uRwf ausmif;om;oydwfwdkufyGJBuD;onf awmif;qdkcsufrsm; vufiif;tm;jzifh<br />

tjynfht0 r&aomfvnf; EdkifiHa&;atmifjrifcsufrsm;rSmum; ½HI;edrhf&jcif;rsm;xuf omvGefum ordkif;wGif<br />

&pfrnfh atmifjrifcsufrsm; &½SdcJhonf/<br />

10/ 1920 jynfhwGif tufOya'udk jyifqifcsuf oydwfwdkufyGJrS r&½Sdaom ,leDAmpDwDtufOya'udk 'kwd,<br />

ausmif;om;oydwfu atmifjrifpGmjyifqifEdkifcJhonf/<br />

11/ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf a'gufwmbarmf? wuúodkvfaumifpD0ifrsm;? EdkifiHa&;acgif;aqmifrsm;<br />

ESifh awGUqHkaqG;aEG;rIaMumifh todÓPfrsm; zGHUNzdK;vmNyD;? rdrdudk,frdrd ,HkMunfvmum tpkd;&ESifh ygvDref<br />

vkyfaqmifcsufrsm; em;vnfvmonf/ EdkifiHa&;vIyf½Sm;rI? wGef;vSefrIESifU awGYqHkaqG;aEG;a&;udk em;vnfvm<br />

onf/ awmif;qdkcsufrsm;udk rnfodkhuefhowf&rnf? wdk;csJY&rnfudk em;vnfvmonf/ tcsdefuefhowfrI?<br />

vlxkaxmufcHrI\ tquftoG,f? udk,fUudk,fudkxdef;csKyfjcif;ESifh NidrfoufpGmvdkvm;csufrsm; qGJqefhwifjyEdkifyHk<br />

udk oabmaygufvmayonf/<br />

12/ trsKd;om;wuúodkvf ay:aygufvmayonf/<br />

(e) trsKd;om;wuúodkvfjzpfay:vmyHk<br />

oydwfudktaMumif;jyKí trsKd;om;wuúodkvfwnfaqmuf&ef udkEktMuHxGufvmonf/ xdkYaemuf udkatmif<br />

qef;? 0wfvHkOD;odrf;armif? olaX;OD;oGif? ausmif;tkyfBuD;OD;bvGif? 'D;'kwfOD;bcsKd? 0wfvHkOD;ausmfjrifhwdkY vufcHMuonf/<br />

trsKd;om;wuúodkvf wnfaxmifoifhNyD[k ,HkMunfMuonf/ 1937 wGif ArmEdkifiHudk tdEd´,EdkifiHrS cGJxkwfvdkufonf/<br />

'dkiftmcDtkyfcsKyfa&;ae&mwGif 91-XmetkyfcsKyfa&; a&mufawmhrnf/ xdktajctaeudk &ifqdkifEdkif&ef Arm ausmif;om;<br />

rsm;onf 0dZÆm? odyÜHynmrsm;udk us,fus,fjyefYjyefY wwfodzdkYvdkvmonf/ ¤if;ynmrsm;udk ArmpmjzifhydkYcsvQif vsifjrefpGm<br />

wwfp&m½Sdonf/ þodkYajrmfjrifí acgif;aqmifrsm;u trsKd;om;wuúodkvf wnfaxmif&ef MuH½G,fonf/ trsKd;om;<br />

wuúodkvf &HyHkaiG½Sm&mwGif NrdKUrausmif;ü tpnf;ta0;jyKvkyf&m rsKd;cspfyk*¾dKvfrsm; wufa&mufMuonf/<br />

olaX;OD;oGif em,uvkyfNyD; &efyHkaiGOD;OD;zsm;zsm; 1000d^- usyf xnfhonf/ OD;oGiftvSLaiGudk udkatmif<br />

qef;u rauseyfacs/ &efyHkaiG odef;aygif;rsm;pGmvdkonf/ olaX;BuD;wa,muf\ aiGwaxmifrSm qifyg;pyfESrf;yufo<br />

vdkom jzpfonf/ xdkoabmtwdkif; udkatmifqef;u wHk;wdwdajymonf/ tpnf;ta0;rSm a½SUrwdk;? aemufrqkwf<br />

jzpfaeonf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

trsKd;om;ynm0efOD;zdk;usm;u xí<br />

]trsKd;om;wuúodkvfjzpfajrmufa&;twGuf aiGodef;csD vdkw,fqdkwm rSefygw,f/ odkhayr,fU OD;oGifvdk<br />

yk*¾dKvfBuD;u aiG 1000d^- xnfUwm enf;w,fvdkh rqdkEdkifygbl;/ bmaMumifUvJqdkawmU avmavmq,frSm olhapwem<br />

o'¨gw&m;tavsmuf xnfUjcif;om jzpfw,f/ aemuf wuúodkvf jzpfajrmufwJUtcg apwemawG ydkvmNyD; xnfUvdrfUr,fvdkh<br />

arQmfvifUygw,f/ aemufNyD; 'Davmuftzdk;wefwJU yk*¾dKvfBuD;u wuúodkvfjzpfajrmufa&; tpnf;ta0;ukd tcsdefukef<br />

vlyef;cHNyD; em,uvmaqmif½GufwJUtwGuf wefzdk;[m rqHk;jzwfEdkifatmif BuD;rm;vSygw,f}<br />

xdktcgrS OD;oGif? udkatmifqef;ESifh y&dowfrsm; jyHK;Edkifonf/<br />

Mo*kwfvwGif trsKd;om;wuúodkvf naeydkif;oifwef;rsm;udk NrdKUrausmif;ü zGifhvSpfcJhonf/<br />

xdkoifwef;rsm;ü-<br />

(1) jrefrmhtvif;OD;pdef - owif;pmynm<br />

(2) ol&d,OD;vSaz - abm*aA'<br />

(3) a'gufwmxifatmif - t*FvdyfpmESifh EdkifiHa&;&mZ0if<br />

(4) ygarmu©OD;atmifvS - ocsFm<br />

(5) OD;xGef;ndK - yx0D0if<br />

(6) 'D;'kwfOD;bcsKd - udk;cef;ysKdU<br />

(7) ynm0efaxmufa[mif; OD;zdk;pdef - jrefrmo'´g<br />

(8) OD;zdk;usm;ESifh OD;oufwif - &mZ0if<br />

ausmif;pmtkyfrsm;udk OD;zdk;usm; yHkESdyfwdkufrS udk,fydkif½kdufESdyf jzefYa0cJhonf/ OD;zdk;usm;onf aemufydkif;wGif<br />

wdk;wufa&;r*¾Zif;odkY vpOfaqmif;yg;rsm;a&;NyD; ¤if;aqmif;yg;rsm;udk ¤if;yHkESdyfwdkufrS vHk;csif;tjzpf xkwfa0cJh&m<br />

wdkif;jynftESHY tusKd;rsm;cJhonf/<br />

(y) trsKd;om;wuúodkvfzGifhyGJ qmOD;oGifrdefYcGef;tESpfcsKyf<br />

1/ trsKd;om;wuúodkvfonf rnfonfhwuúodkvfESifhrQ *kPfwk*kPfNydKif ESdrfcsvdkí wnfaxmifjcif;r[kwf?<br />

2/ ,leDAmpDwDü roifMum;Edkifaom toufarG;0rf;ausmif;ynm&yfrsm; oifMum;ay;&efESifh txufwef;ynmrsm;udk<br />

jrefrmbmomjzifh oifMum;ay;&ef?<br />

(jrefrmjynfwGifxGuf½Sdaom ukefMurf;rsm;udk ukefacsmzefwD;ay;onfh (College Industries) rsm; jzpfay:vmap&ef?)<br />

3/ ArmvlrsKd;rsm; MuHqwDxGif vmwwfap&ef?<br />

4/ pufrIvufrIaomfvnf;aumif;? ul;oef;a&mif;0,fa&;aomfvnf;aumif; usepGmvkyfudkifí wdkif;jynftusKd;<br />

aqmif½Gufwwfap&ef?<br />

5/ twwfynm tajccHA[kokw½Sdí ½dk;om;ajzmifhrwfNyD;? 0D&d,vHkYvjzifh ÓPfynm tm;xkwfNyD; vkyfudkifjcif;jzifh<br />

BuD;yGm;wdk;wufap&ef?<br />

6/ Armjynfonf tdEd´,jynfESifh cGJcGmNyD;aemuf pufrIvufrIwdk;wufa&;twGuf a&aomufjrpfozG,fjzpfaom trsKd;om;<br />

wuúodkvfBuD; tqifhoifhwnf½Sdap&efESifh wdkif;jynfBuD;yGm;wdk;wuf&eftwGuf trsKd;om;wuúodkvf vdktyfaMumif;?<br />

7/ tm;BudK;rmefwufjzifh trsKd;om;wuúodkvfwnfaxmifí wuf


86<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(z) 1936 yxrtBudrf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (Auo) nDvmcH<br />

(arv 8 &uf? 1936)<br />

oydwfarSmufumv (3) vMumaomtcg &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong> (wuo) onf<br />

trsKd;om;a&; us,fjyefYaomvIyf½Sm;rIodkY ajymif;vJa&muf½SdvmNyD; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>onf trsKd;om;vli,frsm;udk<br />

acgif;aqmifvmum tusKd;aus;Zl;taeESifh Auoay:vmayonf/<br />

yxrqHk;tBudrf AuonDvmcHukd 1936 arv (8) &ufaeYwGif oydwf<br />

arSmuf ausmif;om;rsm;yg0ifNyD; *sLAvDa[mü usif;y&m yxrqHk; Ouú|taeESifU<br />

udk&m½Spfudk cefhtyfNyD;? udkatmifqef;udk 'k-Ouú|tjzpf cefYtyfvdkufonf/ udkA[def;<br />

(txufArmjynf udk,fpm;vS,f)? udkjyefY (aemif ocifjyefY? ucsifjynfe,f)? udkxGef;<br />

½Sdef (aemif Adkvf&efEdkif)? udkAaqG (aemif 0efBuD;csKyf)? udkvSa½T (aemif tmPm½SifvSa½T)?<br />

udkodef;atmif (aemif ausmif;om;acgif;aqmif)? udkvSarmif? udkxGef;tHkwdkY wuf<br />

a&mufcJhMuonf/ ¤if;tpnf;ta0;rS trsKd;om;a&;tzGJUcsKyf tpnf;ta0; us,fjyefY<br />

ap&efESifh trsKd;om;wuúodkvf wnfaxmif&ef? wkdif;&if;om;ausmif;om;rsm;ESifh<br />

yxrqHkk; Auo<br />

Ouú| udk&m½Spf<br />

Source: Oway Magazines<br />

jynfwGif;ae vlrsKd;jcm;ausmif;om;rsm; aoG;pnf;&ef qHk;jzwfcsufcscJhonf/<br />

1936 oydwfumvwGif ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf xifjrifcsuf<br />

rsm; uGJjym;onf½SdaomfvJ trsm;qEúdk vkdufemcJhMuonf/ aoG;pnf;nDñGwfpGmjzifh<br />

atmifjrifrIudk a½S;½IcJhonf/ udkEkonf pHjyacgif;aqmif wa,mufjzpfcJhonf/ ¤if;\<br />

Oya'oifwef;rS &½Sdaom tawGUtMuHKrsm;jzifh udk,fusihfw&m;? tao;pdwfaqG;aEG;<br />

rI? pkpnf;rIrsm; jyKvkyfEdkifcJhonf/ nbufrsm;wGif rdefYcGef;ajymMum;&mü oydwfarSmuf<br />

ausmif;om;rsm; rdrdudk,frdrd ,HkMunfrI½Sdap&efESifh wm0efrsm; ausyGefpGmxrf;aqmif&ef a[majymonf/ ukd&m½Spf?<br />

udkatmif qef;? udkausmfNidrf;? udkxGef;tkHwdkY tjcm;udpörsm; tvkyfrsm;aepOf udkEkonf oydwfpcef;udk aumif;rGefpGm<br />

tkyfcsKyfEdkifonf/ oydwfNyD;aemuf ¤if;wdkYtm;vHk;onf trdajr vGwfvyfa&;twGuf qufvufwdkufyGJ0ifcJhMuonf/<br />

rMumrDumvwGif wuúodkvfajrrS aeí vGwfvyfa&;twGuf tpDtpOfBudK;yrf;rIudk yHkMurf;azmfEdkifchJayonf/<br />

þodkYjzifh Auoonf awmfvSefa&;vrf;aMumif; (NAdwdoQe,fcsJUvufatmufrS vGwfajrmufa&;) vrf;aMumif;<br />

odkY csOf;uyfcJhonf/ wuouJhodkY udk,fydkif zGJUpnf;yHkpnf;rsOf;udk a&;qGJEdkifcJhonf/ e,fcsJUvufa0cH ynma&;ukd<br />

pGefYvTwfí ausmif;om;rsm;onf vGwfvyfa&;wdkufyGJxJodkY a&muf½SdcJhMuonf/ 1937 ckESpfwGif ausmif;om; oydwf<br />

acgif;aqmif udkEk? ausmif;q&m udkoef;xGef;wdkYonf jrefrmvGwfvyfa&;twGuf taxmuftul&ap&ef e*g;eD<br />

pmtkyftoif;udk xlaxmifcJhonf/ ¤if;toif;rS udkodef;az\ q&mvGef;tw¦KyÜwÅd? udkEk\ qdk½S,fvpf0g'? NrdKUr<br />

q&m[def\ bdk&pfta&;awmfyHk ponfh pmtkyfrsm; qufwdkuf xkwfa0cJhonf/ ausmif;om;rsm;tzdkY xdkpmayrsm;uvnf;<br />

aemufrS aphaqmfcJhonf/ zdESdyfrIawG? vlrIa&; tqifrajyrIawGvnf; wckNyD;wck MuHKawGUae&onf/ e,fcsJUtpdk;&qefY<br />

usifa&; pdwf"mwft[kefonf ydkí


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vTwfawmf zGJUpnf;EdkifcJhonf/ (7) wef;rS (10) wef;xd tajccHausmif;rsm;wGifvnf; <strong>or*¾</strong>toif;rsm;<br />

ay:xGef;vmcJhayonf/ ¤if;wdkYpdwfwGifvnf; awmfvSefa&;pdwf"mwfrsm; pdrfh0ifysHUESHYvmonf/ e,fcsJUAsL½dkua&pD ynma&;<br />

pepfudk Ncdrf; ajcmufvmcJhonf/ AuotzGJUacgif;aqmifrsm;onf tvkyform;rsm;? awmifolv,form;rsm;? e,fcsJU<br />

pepfqdk;atmuf 'ku©a&mufaeolrsm;udk aumif;pGmpkpnf;EdkifcJhonf/ Auoacgif;aqmifrsm;onf 'Drdkua&pDtcGifhta&;<br />

rsm; &½Sda&;ESifh vGwfvyfa&;twGuf trsKd;om;a&;vIyf½Sm;rI acgif;aqmifrsm;ESifh wGJzufEdkifcJhonf/ ordkif;pmrsufESmopf<br />

zGifhEdkifcJhonf/<br />

(A) e*g;eDpmtkyftoif;tp ausmif;om;u<br />

udkEkonf wuúodkvfrSxGufNyD;aemuf 'D;'kwf*sme,fwGif 0ifvkyfavonf/ jrefrmhtvif;<br />

owif;pmudk xkwfa0cJhonf/ udkvSazu wnfaxmifcJhonf/ The New Burma t*Fvdyfowif;pmudk<br />

aeYpOfxkwfrS wywf (3) Budrfxkwftjzpf ajymif;vJxkwfa0cJhonf/ ¤if;owif;pmudk a'gufwmodef;<br />

armifu ydkifonf/<br />

1937 wGif ¤if;owif;pmrsm;onf trsKd;om;a&;BudK;yrf;rI rvHkavmufí udkEk? udkvSaz?<br />

udkodef;azwdkYonf e*g;eDpmtkyftoif;udk wnfaxmifcJhavonf/ udkxGef;at;u aiGaMu;<br />

ulnDaxmufyHh ay;cJhavonf/<br />

1936 oydwftusKd;taeESifh ausmif;om;trsm;pkrSm EdkifiHa&;pmayrsm; avhvm&ef pdwftm;<br />

xufoefvmMuonf/ rmhufpf0g'ESifh vuf0Jpmayrsm; (wuúodkvfwGif r½Sdaom) udk e*g;eDpmtkyftoif;rS<br />

avhvmcGifh &vmMuonf/ udkbaomif;ESifh udkEkwdkY a&;om;aom 0w¬KESifh jyZmwfrsm;udk ausmif;om;trsm;pk tav;xm;<br />

avhvmzwf½IvmMuonf/ ¤if;pmtkyftoif;rS ausmif;om;rsm;\ wdk;wufrIpGrf;&nfudk ay;vmEdkifavonf/<br />

(b) Auorsm;tzGJU\ r[mAsL[mESifh enf;AsL[m<br />

Auorsm;tzGJUonf vlwef;pm;cGJjcm;jcif; r½Sdaom e,fcsJUqefYusifa&; ausmif;om;trsm;pk\ tzGJUjzpfonf/<br />

Auorsm;tzGJUonf trsKd;om;a&;vIyf½Sm;rIudk qefYusifonfhtzGJUrsm;udk ,SOfjydKifwdkufcdkufrnf jzpfonf/<br />

xdkYtwl vlrsKd;ESifh bmoma&; cGJjcm;rIudkvnf; &ifqdkifwdkufckdufoGm;rnf/ ¤if;qefYusifrIrsm;udk vIyf½Sm;rIrsm;? rdefYcGef;rsm;?<br />

pm½Gufpmwrf;rsm;jzifh qefYusifoGm;rnf/<br />

aemufvufwbufjzifh vlrsKd;EG,frsm;? vlrsKd;pkrsm; AuotzGJUodkY pdwfyg0ifpm;pGm yg0ifvmEdkifa&;twGuf<br />

aumfrwDrsm;wGif yg0ifvmEdkifa&;twGuf tjrJowdBuD;pGm aqmif½GufoGm;rnfjzpfonf/ ¤if;uJhodkY tiftm;awmifhwif;<br />

aom? xufjrufaom t½Sdeft[kefjzifh ausmif;om;rsm;tm;vHk;odkY ysHUESHUpGm pdrfh0ifapNyD; ausmif;om;tm;vHk;udk owif;<br />

odap&ef BudK;yrf;aprnf/<br />

ausmif;om;rsm;tm;vHk; yg0ifvm&ap&ef BudK;yrf;NyD; ryg0ifao;aom ausmif;om;rsm;udkvnf; tpnf;ta0;<br />

rsm;udk zdwfMum;NyD; wufa&muf&ef BudK;yrf;rnfjzpfonf/<br />

Auorsm;tzGJUESifh tjcm;<strong>or*¾</strong>tzGJUrsm; tpnf;ta0;rsm;wGifvnf; Auorsm;tzGJU\ atmifjrifrIrsm;udk<br />

wifjyrnf/ tm;upm;ESifh ,Ofaus;rIqdkif&m pnf;a0;yGJrsm;wGifvnf; Auo\ tajctaersm;udk wifjyrnfjzpfonf/<br />

AuotzGJUonf ausmif;om;trsm;pkqEúdk av;pm;vdkufemNyD; ausmif;om;tenf;pkqEúdk tav;xm;um<br />

<strong>or*¾</strong>cGJrsm;\ qE´ESifh ar;cGef;rsm;udk vsifjrefpGm ajzMum;aqmif½Gufrnf jzpfonf/<br />

AuotzGJUonf 'Drkdua&pDvrf;aMumif;ay:ü tajccHwnfaqmufNyD; ausmif;om;trsm;pkqEúdk vsifjrefpGm<br />

taumiftxnfazmf aqmif½Gufrnfjzpfonf/<br />

tajccHynmESifh wuúodkvfausmif;rsm; tm;vHk;ü ausmif;om;rsm; aeYpOfvIyf½Sm;rIrsm;udk acgif;aqmifae&mü<br />

&½Sdap&ef BudK;yrf;oGm;rnf jzpfonf/<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>cGJ toif;tm;vHk;onf toif;tpnf;ta0;udk yHkrSef usif;yaqG;aEG;NyD; aus;vufrsm;txd<br />

pnf;½Hk;a&;qif; aqG;aEG;yGJrsm; yHkrSefjyKvkyf&rnf jzpfonf/ ¤if;a'orS ausmif;om;rsm; pdwfyg0ifpm;&efESifh vIyf½Sm;rIrsm;<br />

yg0ifvmap&ef BudK;yrf;&rnfjzpfonf/<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJUcGJ acgif;aqmifrsm;? NrdKUe,f? aus;½Gm acgif;aqmifrsm;taeESifh tvkyftrIaqmiftzGJU\<br />

Source: Unknown<br />

87


88<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

qHk;jzwfcsufrsm;udk yHkrSefowif;vTmrsm; jzefYcsdí ausmif;rsm;wGif vdkufemap&ef aqmif½Guf&rnf/<br />

<strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJrsm;udk usif;yNyD; AuonDvmcH qHk;jzwfcsufrsm;udk rvdkufemaom? yg0ifvkyfaqmifrI<br />

r½Sdaom <strong>or*¾</strong> tzGJUcGJrsm;udk ta&;,lpdppf&rnf/<br />

Auorsm;tzGJUonf tzGJU0ifwOD;OD;u trsKd;om;a&;vIyf½Sm;rIudk qefYusifvQifaomfvnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>udk<br />

qefYusifvQifaomf vnf;aumif; ¤if;udk vsifjrefpGm pHkprf;ar;jref;í <strong>or*¾</strong>rS trsm;pkjzifh qHk;jzwfcsufcsum ¤if;udk<br />

<strong>or*¾</strong>rS xkwfy,fEdkifonf/<br />

-ponfwdkY jzpfonf/


Source: Internet<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;Ek<br />

(1935-36)<br />

jynfaxmifpktzJGUcsKyf Ouú|? EkdifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ekyif jzpfonf/ ajrmif;jrc½kdif? 0g;c,frNrKdUwGif arG;zGm;NyD;<br />

zGm;ouú&mZfrSm 1907 ck? arv (25) &uf jzpfonf/ 0g;c,frNrKd h t*Fvdyf-jrefrm ESpfbmomoifausmif;?<br />

trsKd;om;ausmif;rsm;wGif ynmoifMum;cJhNyD; &efukefNrKdU NrKdUrwkdif;&if;om; txufwef;ausmif;okdY ajymif;a½TU<br />

ynmoifMum;cJh\/ (10) wef;pmar;yJGukd NrKdUrwkdif;&if;om; txufwef;ausmif;rS atmifjrifcJhNyD;? wuúokdvfwGif<br />

ynmqufvufoifMum;cJh\/ 0dZÆmbGJUukd 1939 ckESpfwGif qGwfcl;cJhonf/<br />

yef;waemfESifh okH;cGNrKdU trsKd;om;txufwef;ausmif;rsm;wGif ausmif;tkyfBuD;tjzpf aqmif½GufNyD;aemuf 1934-<br />

35 wGif Oya'ynmqnf;yl;&ef wuúokdvfokdY jyefvnfa&muf½SdcJh\/ vpfvyfaeaom <strong>or*¾</strong>Ouú| ae&mwGif<br />

0ifa&muf,SOfNyKdif&m tEkdif&½SdcJhonf/ 1935-36 ckwGif wuo Ouú|tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&onf/<br />

1936 ck ausmif;om;ta&;awmfykH ay:aygufcJhonf/ OD;Ekonf 1936 ck ta&;awmfykHtrSwftom; jzpf\/<br />

1936 ckESpfum; e,fcsJUorm;wefckd;xGm;aomESpf jzpfayonf/ e,fcsJUorm;rsm;onf wkdif;jynf t½Sifociftjzpfjzifh<br />

b0ifjrifhMuayonf/ t½kdtaoay;rIonf ¤if;wdkYtwGuf om,mrufarmzG,f jzpfvm\/ pum;ajymvQif “SIR”<br />

[laom pum;vHk;ukd xnfhajymrS raemckduf? oabmBuKdufcJhonf/ wuúokdvfausmif;om; wOD;u pmoifcef;wGif<br />

q&mbOD;tm; “SIR” pum;vkH;rokH;? ikH;wdwd ajymojzifh ta&;,ljcif; cH&avonf/<br />

<strong>or*¾</strong>onf ta&;,lcH&aom ausmif;om;bufrS &yfwnfcJh\/ <strong>or*¾</strong>Ouú| udkEkESifh wuúokdvfausmif;tkyfBuD;<br />

rpöwmpavmhwkdY tjyeftvSef pma&;cJhMuonf/ ausmif;om;bufrS &yfwnfum pma&;cJhaom <strong>or*¾</strong>Ouú|ukd<br />

ausmif;rS xkwfypfvkdufonf/<br />

wzef tkd;a0r*¾Zif;wGif ygaom “Hell hound at large” [laom aqmif;yg;ESifh ywfoufí wm0efcHt,f'Dwm<br />

ukdatmifqef; (AkdvfcsKyf) tm; ausmif;xkwfjyefonf/ “Hell hound at large” ]i&JacG;BuD;vGwfaeNyD} [l<br />

aom aqmif;yg;onf wuúokdvftmPmykdifwkdY\*kPfodu©mudk xdckdufonf? aqmif;yg;a&;olukd xkwfazmf&ef<br />

awmif;qkdonf/ wm0efcHt,f'Dwm udkatmifqef;u xkwfazmfrajymojzifh ausmif;xkwfjcif;jzpf\/ aqmif;yg;<br />

a&;olrSm ukdodef;wif ,ck tkd;a0 OD;nKdjr jzpfonf/<br />

<strong>or*¾</strong>Ouú|ESifh trIaqmifwOD;tm; ausmif;xkwfojzifh? ausmif;om;ta&;awmfykHBuD; ay:aygufvmavonf/<br />

ausmif;om;ta&;awmfykHonf wjynfvkH;okd ysHUESHYcJh\/ wuúodkvfrSpí txufwef;ausmif;rsm;txd oydwf<br />

arSmufcJhMuonf/ <strong>or*¾</strong>Ouú| ukdEku bDat0dZÆmbGJUukd jyeftyf qE´jycJhonf/ ykvdyf½kH;BuD;a½SUwGif t*Fvdyf<br />

,leD,H*suftvHukd rD;½IdUum qE´jycJhonf/<br />

89


90<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

oydwfpHkprf;a&;aumfrwDzJGUjcif;? qmjrbl; acgif;aqmifaom pkHprf;a&;aumfrwDzGJUjcif;jzifh oydwfta&;awmfykHudk<br />

NyD;jywfapcJhonf/ ta&;awmfykHonf (3) vrQMumcJh\/ <strong>or*¾</strong>Ouú| ukdEkonf ausmif;om;rsm;\ cspfMunfav;pm;<br />

rIukd cH&onf/ ukdBuD;Ek[lí xif½Sm;cJhí ,ckwdkifyif ac:vsuf ½SdMuao;onf/ <strong>or*¾</strong>Ouú| oufwrf;ukefqkH;í<br />

wuúokdvfrS xGufoGm;aomfvnf; <strong>or*¾</strong>wGif jyóemay:vmonfhtcg a½SUaqmifajz½Sif;jcif; jyKcJh&avonf/<br />

ukdEkonf wuúokdvfrS xGufNyD; wkdYArmtpnf;t½kH;okdY 0ifa&mufaqmif½Gufonf/ ppfrjzpfrDu wkdif;jynftm;<br />

ynmay;&mwGif ausmfMum;cJhaom e*g;eDpmtkyftoif;ukd xlaxmifcJh\/ t*Fvdyfe,fcsJUorm;rsm; zrf;qD;jcif;cH&NyD;?<br />

*syef0ifvmaomtcgrS vGwfajrmufcJhavonf/<br />

*syefacwfwGif tpkd;&tzGJYü EkdifiHjcm;a&;0efBuD;tjzpf wm0efcH,lcJhonf/ ppftNyD;wGif zqyvtzGJYü 'k-Ouú|tjzpf<br />

aqmif½GufcJhNyD;? AdkvfcsKyfatmifqef;wkdYusqkH;aomtcg zqyv Ouú|ESifh 0efBuD;csKyf jzpfvmcJhavonf/ 1956<br />

ckepf ZGefvwGif 0efBuD;csKyf&mxl;rS EkwfxGufcJhjyD; 1957 ckESpfrwfvwGif 0efBuD;csKyf jyefjzpfcJhonf/<br />

zqyv uGJaomtcg oefY½Sif;zqyv Ouú|tjzpf aqmif½Gufí Ekdifawmf0efBuD;csKyfyif jzpfjyefonf/ 1958 ck?<br />

atmufwkdbmvwGif AkdvfcsKyfae0if;tm; tpkd;&tmPm vTJajymif;ay;cJhjyD;? 1960 ckESpfwGif usif;yaom taxGaxG<br />

a½G;aumufyGJBuD; jyD;aomtcg EkdifiHawmf0efBuD;csKyf tjzpfyif jyeffvnfwifajrmufjcif; cH&jyefavonf/ (tdk;a0)<br />

1962 ck? rwfv (2) &ufaeY AdkvfcsKyfBuD;ae0if; OD;aqmiftmPmodrf;csdef txd EdkifiHawmf0efBuD;csKyftjzpf<br />

aqmif½GufcJhonf/ AdkvfcsKyfBuD;ae0if; OD;aqmiftmPmodrf;cJhaom awmfvSefa&;aumifpDtpdk;&rS OD;Ektm; 1966<br />

ckESpf txd xdrf;odrf;xm;cJonf/ 1968 ckESpf 'DZifbm (2) &ufaeUwGif awmfvSefa&;aumifpDuzJGUaom (33)OD;<br />

jynfwGif;nDñGwfa&;tMuHay;tzJGUwGif yg0ifonf/<br />

1969 ckESpf xdkif;EdkifiHodkU xGufvmNyD; ygvDref'Drdkua&pDygwD xlaxmifNyD; rqvtpdk;&tm; vufeufudkif<br />

awmfvSefcJhonf/ 1980 ckESpf? Zlvdkifv (29) &ufwGif vGwfNidrf;csrf;omcGifhjzifh jrefrmEdkifiHodkY jyefoGm;cJhonf/<br />

1988 ckESpf? pufwifbm (9) &ufaeY 8888 vIyf½Sm;rIumtwGif; Mum;jzwftpdk;&zGJYpnf;NyD; EdkifiHawmf0efBuD;csKyf<br />

tjzpf aMunmonf/ OD;atmifBuD;ESifh a':atmifqef;pkMunfwdkYtm; ¤if;Mum;jzwftpdk;&wGif yg0if&ef<br />

zdwfac:cJhaomfvnf; uefYuGufcJhí Mum;jzwftpdk;&zJGYpnf;rI ratmifjrifcJhay/<br />

1988 pufwifbm (18) &uf ppfwyf (e0w) rS tmPmodrf;tNyD; EdkifiHa&;ygwDrsm; zJGYcGifhay;aomtcg tapmqHk;<br />

wnfaxmifonfh 'Drdkua&pDESifhNidrf;csrf;a&;tzJGYcsKyfudk OD;pD;wnfaxmifonf/ Mum;jzwftpdk;&zJGYpnf;rIudk jzwfodrf;&ef<br />

jiif;qefojzifh OD;Ektm; e0wtpdk;&rS 1989 ckESpf? 'DZifbmv (29) &ufaeYwGif tus,fcsKyfcs zrf;qD;cJhonf/<br />

1992 ckESpf? {NyDv (23) &ufaeYwGif aetdrftus,fcsKyfrS jyefvTwfay;cJhonf/<br />

1995 ck? azazmf0g&Dv (14) &ufaeUwGif &efukefNrdKUü uG,fvGefonf/<br />

rSwfcsuf- pmvHk;tapmif;ESifh azmfjycsufrsm;onf aemufqHk;vuf½Sd tajctaetxd qufvufpkaqmif; a&;om;azmfjyxm;jcif;jzpfonf/<br />

tifwmeuf- 0DuDyD'D,m^ {&m0wDtifwmeufpmrsufESm^ 'DADbDowif;Xme/ OD;Ek\ ig;ESpf&moDArmjynf? 1941-45?<br />

{&m0wDpmaywdkuf/ wyfrawmfordkif;-yÍörwJG? 1962-1974? pm-108/


Source: Unknown; Portraits (DTY); Unknown;<br />

ASO's 50 Years; Portraits (DTY); Portraits (DTY);<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

1936 'kwd,ausmif;om;oydwfumv ausmif;om;acgif;aqmifrsm;<br />

0JrS,m- udkndKjr? udkEk (vufnd§K;axmifí pum;ajymaeol)? udkxGef;wif? trnfrod? udkxGef;tHk? udkbat;? udktkef;? trnfrod? udkndKxGef;<br />

pm;yJGwzufjcrf;wGif xdkifaeolrsm; (0JrS,m)- udkcifarmifuav;? trnfrod? udkvSaz (AdkvfvuFsm)<br />

oydwfarSmufaumifpD twGif;a&;rSL;<br />

udkausmfNidrf; (aemif 0efBuD;)<br />

oydwfarSmufaumifpD0if rtrm<br />

(vlxka':trm)<br />

oydwfarSmufaumifpD0if udkvSaz<br />

(AdkvfvusFm)<br />

oydwfarSmufaumifpD0if udktkef;<br />

(aemif oHtrwfBuD;)<br />

udkcifarmifuav;<br />

(aemif 0efBuD; Adkvfcifarmifuav;)<br />

91


92<br />

1935-36 ckESpf tdk;a0r*¾Zif; wm0efcHt,f'Dwm udkatmifqef;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1935-36 tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD tzJGY0ifrsm;? a½SYwef; (0J) rS 'kwd,- wm0efcHt,f'Dwm udkatmifqef;? wwd,- udkodef;wif (tdk;a0OD;ndKjr)<br />

Source: Unknown


Source: Unknown<br />

1936 ck wuúodkvfoydwfarSmufaumifpD0ifrsm;<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

wDaubGef; udkxGef;wif OD;xGef;ndK<br />

udkbat; udkatmifodef; udkpdk;armif<br />

rpöwmAm;rm; udkbquf udktkef;<br />

udkvSarmif udkoD[ef udkñGefh<br />

93


94<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

a½Twd*Hkoydwfpcef;rS tvSLcHxGufvmaom ausmif;om;rsm;<br />

a½Twd*Hk awmifbufapmif;wef;½Sd wuúodkvfoydwfpcef;jzpfaom<br />

armfvNrdKifZ&yfaY½SwGif awGY&aom ausmif;om;rsm;<br />

aY½Swef;- udkausmfNidrf;? udkndKjr? udkñGefh?<br />

aemufwef;- udkomvS? udkcifarmifuav;? udkxGef;tHk? trnfrod<br />

bk&;ay:ü awGY&aom oydwfausmif;olrsm;<br />

a½Twd*Hkoydwfpcef;½Icif;rsm;<br />

xrif;csufwm0ef,l&aom tdk;olBuD;tzJGY<br />

armfvNrdKifZ&yfü aumfzDaomufcsdef<br />

Source: Unknown


udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

1936 ck wuúodkvf oydwfarSmuf&mwGif ausmif;ol? ausmif;om;rsm; &efukefNrdKYwGif;ü pDwef;vSnfUvnfMuonf<br />

a½SYqHk;wef; vuf0JbufrS yxr trsKd;orD;- rcifjr (aemif ynma&;uxdu)? 'kwd,- rtHk; (aemif ygVd ygarmu©? rEåav;)<br />

Source: Unknown; YU History (Diamond Jubilee)<br />

1936 ckESpf? arv (10) &ufaehnwGif a½Twd*Hk&ifjyifay:ü ausmif;ol? ausmif;om;rsm; oydwfvSeftpnf;ta0;usif;yaeyHk<br />

95


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: RU History (Diamond Jubilee)<br />

1936 ck &efukefwuúodkvf<br />

'kwd,ausmif;oydwf<br />

o½kyfazmfumwGef;<br />

96


Source: RU History (Diamond Jubilee)<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1935 rS 1936 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

1936 ck 'kwd,ausmif;oydwf NyD;aemuf wuúodkvfr*¾Zif;ü azmfjycJhaom umwGef;rsm;<br />

97


98<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (7)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(u) &Srf;-Arm aoG;pnf;a&;tp wuo<br />

(1937 rS 1938)<br />

aoG;cGJtkyfcsKyfjcif;onf e,fcsJUwkdY\ enf;y&d,m,fjzpfonf/ ½Srf;? ucsif?<br />

u&if? csif; paom awmifay:om;rsm;ESifh Armrsm;ukd tquftqHrsm;pGm r½Sd&efESifh<br />

wOD;ESifhwOD; r,kHMunf&ef NAdwdoQu aoG;cGJxm;onf/ ½Srf;jynfokdY ArmjynfrS wkd;<br />

wufaom EkdifiHa&;orm;rsm; 0ifcGifhrjyK/ ref;Oypmaumvdyf<strong>or*¾</strong> ausmif;om;<br />

acgif;aqmif ukdA[def;ESifh ukdaX;NrdKif ('*kefwm&m) wkdY ½Srf;jynfe,f odEéDNrdKUokdYtvnf<br />

vm&m yk'fr (10) jzifh csufcsif;e,fESif vTwfcJhonf/ wuúodkvf a&muf½Sdaeaom<br />

½Srf;ausmif;om;rsm;ukd ygarmu© a'gufwmyD;aumuf tkyfcsKyfaom? tif;0ausmif;<br />

aqmifwGifom aexkdifapí wuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>okdY 0ifcGifhrjyKay? ½Srf;<br />

ausmif;om;rsm; aexkdifqufqHrIwkdYukd ausmif;tkyfBuD;u ½Srf;jynftpkd;&okdY vQKdU0Suf<br />

tpD&ifcHpmrsm; tcsdefrSefrSef ay;ykdY&avonf/<br />

]&efukefwuúokdvf ½Srf;jynfausmif;om;toif;} ukd 1936 ckESpfwGif wnfaxmif<br />

cJhayonf/ 1936 ausmif;om;oydwfBuD;wGif ukdwif{ tygt0if ½Srf;ausmif;om;t<br />

ukdwif{ (OD;wifat;- ½Srf;jynf)<br />

oif; taeESifh wuoESifh qufoG,fjcif; r½Sdao;ay/ ½Srf;jynfausmif;om;toif;<br />

Ouú|u wuoukd qlyla&;orm;tjzpf pGyfpGJykwfcwfvsuf owif;pmwGif aqmif;yg;a&;avonf/ olukd,fwkdifyif<br />

pdwfygí a&;oavm? tyrSDí a&;oavm rod&ay/ xkdtcsdef wuoOuú| ukd&m½Spfu ½Srf;jynf ausmif;om;Ouú|onf<br />

]rdrd\ aESmifBudK;ukd wyfrufqJ} ½Sdao;aMumif; jyefvnfacsya&;om;avonf/<br />

ukdwif{onf ukdA[def; ? ukdAaqG? ukdaX;NrdKifwkdYESifh &if;ESD;vmNyD; aEG&moDausmif;ydwf&ufrsm;wGif ½Srf;jynfokdY<br />

jyefa&mufaomtcg pmMunfhwkduf? pmzwftoif;rsm; wnfaxmifzGifhvSpfayonf/ a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

pmtkyfaqG;aEG;yGJrsm;? pum;&nfvkyGJrsm;? usbrf;pum;ajymyGJrsm; ? pmayNydKifyGJrsm;? a[majymyGJrsm; jyKvkyfonf/ xkdtcsdefu<br />

e*g;eDpmtkyfrsm;udk pmMunfhwkdufwGif ykvdyfrsm;u vma&muf½SmazG&m pmMunfhwkdufrSL;rsm;onf e*g;eDpmtkyfrsm;ukd<br />

vG,ftdwfxJxnfhí pufbD;jzifh vpfcJh&onf/ xkdtcsdefu ½Srf;jynfwGif e*g;eDpmtkyfukd vGwfvyfpGm zwfcGifhr&aom<br />

tcsdefjzpfonf/ 1939 'kwd,urÇmppfjzpfaomtcg ½Srf;jynfwGif EkdifiHa&;toif;tzGJ U r½Sdao;ay/ wuúokdvfausmif;om;<br />

wpkom wuo acgif;aqmifrsm;ESifh vnf;aumif;? wuorS wqifh wkdYArmtpnf;t½kH; acgif;aqmifrsm;ESifh vnf;<br />

aumif; &if;ESD;rI½SdNyD; ckdifjrJpGm qufoG,frI½Sdaeavonf/ ppfNyD;*syefrsm; usqkH;í r[mrdwfrsm; jyef0ifvmaomtcg<br />

*syefacwf wGif vGwfvyfpGm pnf;½kH;cGifh&aom tm½Svli,frS acgif;aqmifrsm;onf ocifpkd;? ocifoef;xGef;? OD;odef;azjrifh?<br />

ukdA[def;wdkY oifMum;ay;aom EdkifiHa&;oifwef;okdY vQKdU0SufpGm wufa&mufoifMum;cGifh &avonf/ ¤if;wkdYonf<br />

zqyvESifh tquftoG,f,l ½Srf;? Arm aoG;pnf;a&;ESifh e,fcsJUvufatmufrS vGwfvyfa&; &,la&;ukd pDpOfnd§EIdif;NyD;<br />

]½Srf;jynf jynfolYvGwfvyfa&;tzGJY} ukd w&m;0if yGifhvif;pGm xlaxmifNyD; EkdifiHa&;ukd pwif vkyfaqmifcJhMuonf/<br />

þokdY 1936 wuúokdvf ½Srf;ausmif;om;tcsKdU tpjyKí pcJhaom aoG;pnf;rIvkyfief;rsm; tusKd;aMumifh<br />

1947 azazmf0g&Dv? (12) &uf ½Srf;jynfe,f yifvkHNrdKUü ]yifvkHpmcsKyfBuD;} ukd csKyfqkdEkdifcJhayonf/<br />

(c) 1936-37 AuoESifh wuo trIaqmiftzJGU<br />

The working committee of the All Burma Students' Union (Auo)<br />

The first working committee 1937-38 ( 1936 May to 1937 April)<br />

1/ ukd&m½Spf &efukefwuúokdvf (&efukef) Ouú|<br />

2/ ukdñGefY &efukefwuúokdvf (ppfukdif;) twGif;a&;rSL;<br />

3/ Mr. T. K. Boon &efukefwuúokdvf (rEÅav;) aiGxdef;<br />

4/ ukdxGef;tkH &efukefwuúokdvf (rEÅav;) trIaqmif<br />

5/ ukdausmfNidrf; &efukefwuúokdvf (uom) arrS pufwifbmtxd<br />

6/ ukdatmifausmf &efukefwuúokdvf (ykodrf)<br />

7/ ukdbpH &efukefwuúokdvf (ppfawG)<br />

8/ ukdtkef; &efukefwuúokdvf (awmifil) arrSpufwifbmtxd<br />

9/ ukdatmifqef; &efukefwuúokdvf (ewfarmuf)<br />

10/ ukdvSarmif *syfqifaumvdyf<br />

11/ ukdA[def; ref;Oypmaumvdyf (rEÅav;)<br />

12/ ukdausmfjrifh &efukefwuúokdvf ( &efukef) (pufwifbmrS {NyD)<br />

13/ ukdvSa½T &efukefwuúokdvf (zsmykH) (pufwifbmrS {NyD)<br />

14/ ukdoD[ef &efukefwuúokdvf (aygif;wnf) (pufwifbmrS rwf)<br />

15/ ukdcifarmifwif ref;Oypmaumvdyf (rEÅav;) (rwfrS {NyD)<br />

1936-37 wuo trIaqmiftzGJY<br />

1/ ukd&m½Spf Ouú|<br />

2/ ukdatmifqef; 'k-Ouú|<br />

3/ ukdvSa½T twGif;a&;rSL;<br />

4/ ukdndKxGef; tkd;a0r*¾Zif; wm0efcH<br />

5/ ukdodef;wif pmMunfhwkdufrSL;<br />

6/ rpöwmwDaubGef; aiGxdef;<br />

7/ ukdndKjr t,f'Dwm vlxkqufqHa&; owif;Xme<br />

8/ ukd0if;armif Indoor Games Officer<br />

9/ ukdcifarmifa*;vf twGif;a&;rSL;<br />

10/ Mr. Varma Editor, Union News<br />

11/ ukdwifarmifMuD; Ouú|? vlrIqufqHa&; aumfrwDcGJ<br />

99


100<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

12/ ukdwif pma&; wkdYjzpfonf/<br />

ukd&m½Spfonf <strong>or*¾</strong> (2) ckpvkH;\ Ouú|jzpfvmNyD;? ukdatmifqef; wuo twGif;a&;rSL; jzpfvmayonf/<br />

¤if;wkdYonf ,leDAmpwDtufOya' jyifqifa&;vkyfief;ukd tvsiftjref jyifqifMu&ef vIHYaqmfcJhMuonf/ aESmifhaES;ae<br />

aom jrbl;aumfrwD aqmif½Gufcsufrsm; vsifjrefvmap&ef wGef;tm;ay;cJhonf/ 1936 oydwfESpfywfvnfaeYwGif<br />

ausmif;om;rsm; xkdtpD&ifcHpm jyifqifrI vsifjref&ef qE´jycJhonf/ ukdatmifqef;ESifh ukd&m½Spfonf a'gufwmbarmfESifh<br />

awGUqkHí jrbl;aumfrwD tpD&ifcHpm vsifjrefap&ef wGef;tm;ay;cJhonf/<br />

1937-38 wuo trIaqmiftzGJY ? (0JrS pía&aomf) 'kwd,- udkvSa½T? wwd,- udkatmifqef; (abmifcyfxm;)? pwkw¦- Ouú| udk&m½Spf<br />

(*) twGif;pnf; ( Inner Circle)<br />

1935 ckESpf aemufykdif;wGif ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf wuúokdvftmPmykdifrsm;ukd atmifjrifpGm<br />

wGef;vSefNyD;aemuf e,fcsJUqefYusifa&; vrf;aMumif;ay:okdY a&muf½Sdvmonf/ ukdEk? ukdxGef;tkH? ukdvSazwkdYonf<br />

wuúokdvfokdY jyefrwufMuawmhacs/ ¤if;wkdYonf oydwf\ twGif;pnf;xJü yg0ifcJholrsm;jzpfonf/ AuotzGJU<br />

jzpfay:a&;twGuf wuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

udkodef;azonfvnf; umvuwåm;rS jyefa&mufvmNyD; ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh wkdYArmtpnf;t½kH;udk qufoG,f<br />

ay;cJhonf/ xkdESpfwGif ukdvSa½T (ukdvSaznD) onf wuo twGif;a&;rSL; jzpfvmNyD;? ukdA[def;onf ref;OypmaumvdyfrS<br />

&efukefwuúodkvfokdY a&muf½Sdvmonf/<br />

ukdA[def;onf ocifoef;xGef;\ enf;ñTefrIukd cH,lcJhonf/ ocifpkd;ESifh ocifoef;xGef;\ rmhufpf bmomjyef<br />

rsm;ukd ausmif;om;rsm; zwf½IvmMuonf/ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf wkdYArmtpnf;t½kH;vIyf½Sm;rIukd tm;us<br />

vmMuonf/ yk*¾dKvfa&;t& ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh wkdYArmtpnf;t½kH;wkdY qufqHrI½SdcJhonf/ 1935-36<br />

wGif ocifxdef0if;ESifh ukdxGef;tkHwkdY pwif qufoG,frdcsdefrS pí wkdYArmtpnf;t½kH;ESifh wuo qufoG,frdavonf/<br />

ukdxGef;tkHonf <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJü yg0if,SOfjydKifcJhonf/ ocifESifh ausmif;om;rsm; twGif;pnf; tpnf;ta0;ü<br />

ukdEk? ukdatmifqef;? ukdodef;az? ukdvSazrS vGJí rnfolrQ rwufa&mufcJhay/ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf<br />

wkdYArmtpnf;t½kH;rSwqifh qkd½S,fvpfpmayrsm; avhvmcJhNyD; trsKd;om;a&;tay: tajccHonfh tkdif,mvefawmfvSefa&;<br />

(qifzdef;) tzGJUtaMumif; avhvmcJhMuonf/<br />

(i) 'kwd,tBudrf AuonDvmcH<br />

1936 ck ausmif;om;oydwfwGif udkA[def;onf ¤if;\ BudK;yrf;rIESifh vkyf&nfudkif&nfrsm;aMumifh xif½Sm;vm<br />

ayonf/ 1936 ckwGif Arm[kokH;í 1937 ck tpydkif;ü jrefrm? aemufydkif; 1938 ck aemufydkif;rSpí 1962 cktxd Arm<br />

[kac:onfh ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;uGefz&ifhudk rEÅav;wGif usif;yonfhtcg udkA[def;onf {nfhcHa&; aumfrwD<br />

Ouú| jzpfvmonf/<br />

(i-1) ukdA[def;rS ukdpdefckdokdh ay;ykdhaompm<br />

pmeHygwf-<br />

A[kdtrsKd;om;ausmif;? rEÅav;NrdKU<br />

'kwd,tBudrf<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;uGefz&ifU{nUfcHaumfrwD<br />

aeYpGJ- 31-3-37<br />

rdwfaqGMuD; ukdpdefckdcifAsm;<br />

ay;pmukd &½Sdygonf/ rdwfaqGMuD;wkdY NrdKUrSukd,fpm;vS,fwOD; apvTwfrnf[kod&ojzifh 0rf;ajrmufyg\/<br />

uGefz&ifhtusdK;taMumif;ESifh ywfoufí {nhfcHaumfrwD\ aMunmpmwrf;ukd yl;wGJxnfhvkdufyg\/ uGefz&ifh<br />

tpDtpOfrsm;ukdvnf; owif;pmwkdufrsm;okdY ykdYxm;ojzifh rdwfaqGBuD;wkdY rMumrD awGUjrifMuygvdrfhrnf/<br />

þpmESifhtwl uGefz&ifh{nfhcHaumfrwD\ aMunmpmwrf;rsm;ukdvnf; wifydkYvkdufygonf/ pdwfxufoefaom<br />

rsKd;cspfausmif;om; vli,ftaygif;wkdYxH a&mufatmif a0iSay;apvkdygonf/ þokdYar;jref;ojzifh aus;Zl;wif<br />

ygaMumif;/<br />

A[def;<br />

{nfUcHaumfrwD cs,f,mrif<br />

101


102<br />

(i-2) ukdatmifqef;rS ukdpdefckdodkhay;pm<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

ALL BURMA STUDENTS UNION<br />

wuúokdvf0if; UNIVERSITY ESTATE<br />

eHygwf --------------- No. ----------------<br />

&efukefNrdKU------------- Rangoon-------1937<br />

tpD&ifcHygonf ukdpdefckdcifAsm;<br />

ay;ykdYaompmukd &yg\/ rEÅav;uGefz&ifhodkY ukd,fpm;vS,fvTwfonf Mum;&í 0rf;omyg\/<br />

rD;&xm;bufrS rEÅav;vmvQif toGm;tjyef rkdif (100) txuf a0;aomc&D;twGuf 1ƒ tcrQom<br />

ay;&ygrnf/ Oyrm 0g;c,frrS rEÅav;okdY rkdif (150) a0;onf qkdygpkdY? xkdc&D;toGm;tjyef ½kd;½kd;twGuf 4d^usvQif<br />

oufomcGifh&&ef ½kHykdifxHajymvQif 3d^- rQom ay;&ygrnf/ xkdoufomcGifhukd rwfv (23) &ufaeYrSpí<br />

arv (22) &uf txd &Ekdifygonf/ rkdif (100) ESifh (100) xufatmufusaom c&D;twGufum; rkdif (101) c&D;<br />

twGuf usoifhonf pm;p&dwf 1ƒ vkd&ygrnf/ Oyrm 0g;c,frrS rEÅav;okdY rkdif (100) odkYr[kwf rkdif (90) om<br />

a0;onfqkdMuygpkdY? ½kd;½kd;twkdif; toGm;tjyef pm;p&dwf 3d^- usvQif? rkdif (101) c&D;twGuf toGm;tjyef<br />

p&dwfum; 3d^- 4d^- us\/ þokdYjzpfvQif xkdrkdif (100) okdYr[kwf (90) oma0;onfh c&D;toGm;tjyeftwGuf<br />

oufomcGifh&vQif 3d 4J \ 1ƒ om ay;&ygrnf/ okdYjzpfí tp 2d 7J om usygrnf/ wenf;tm;jzifhqdkvQif rkdif<br />

(100) xufykdonfh toGm;tjyef c&D;twGuf ½kd;½kd;ay;&rnfh tp\ 3^4 omay;&í rdkifw&mESifh w&mxufenf;aom<br />

c&D;toGm;tjyeftwGuf rdkif 101 toGm;tjyefEIef;\ 3^4 om ay;&ygrnf/ odkYjzpfí rdkifw&mxufydkaom c&D;<br />

twGuf oufomcGifh&ygonf/ xkdxufenf;aom c&D;twGuf oufomcGifhrsm;pGm r&/ Tikcet rsm;udk tp<br />

c&D;puyJ Return Ticket yg ygonfh vufrSwfrsm;ukd 0,f&ygvdrfhrnf/<br />

rD;oabFmESifh rEÅav;rS vmvQif toGm;tjyef c&D;p&dwf\ 3^4 avsmhygvdrfhrnf/ Oyrm- 0g;c,frrS<br />

rEÅav;okYd toGm;tjyef rkdif (300) ½Sdí p&dwfNyD; ½kd;½kd;twkdif;usvQif 6^-omay;&ygrnf/ okdYaomf yxrqkH;<br />

aiG 9d^- ½kdk;½kd;twdkif; oabFmvufrSwfcHonfhtcg ay;&ygvdrfhrnf/ onfvkdaiGay;onfhtaMumif; ajypmjzwfykdif;ukd<br />

awmif;yg/ ¤if;jzwfykdif;ESifhwuG rdwfaqG\ vdyfpmtjynfhtpkHyg uRefawmfxkdYxH ykdYvkdufyg/ xkdtcg uRefawmfwkdYu<br />

{&m0wDrD;oabFmukrÜPD refae*smxH axmufcHpma&;vkdufvQif cifAsm;ay;NyD;rS 3d^- ukd jyefí &ygvdrfhrnf/<br />

uGefz&ifhtaMumif;odvkdvQif rEÅav;odkY pkHprf;yg/ ,cktcg ukd,fpm;vS,frsm;vTwfrnfh <strong>or*¾</strong>toif;<br />

rsm;rSm (30) cefY½Sdí rnfa½GUrnfrQ vTwfrnfrodao;/ xkdYjyif <strong>or*¾</strong>toif;r[kwfaom tjcm;e,frsm;rS ukd,fpm;<br />

vS,f vTwfrnf Mum;od&ygonf/ xkdaMumifh ausmif;om;aygif;rnfrQudk ukd,fpm;vS,fykdYrnf wyftyfaocsm<br />

rajymEkdifao;yg/<br />

yl;wGJyg uGefz&ihfEId;aqmfpm ykdYvkdufygonf<br />

atmifqef;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(i-3) ukdatmifqef;rS ukdpdefckdxHay;pm<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

ALL BURMA STUDENTS UNION<br />

wuúokdvf0if; UNIVERSITY ESTATE<br />

eHygwf --------------- No. ----------------<br />

&efukefNrdKU------------- Rangoon-------1937<br />

tpD&ifcHygonf ukdpdefckdcifAsm;ay;ykdYvkdufaompmukd<br />

&½Sdyg\/ rdwfaqGonf rGwfpvifvlrsKd;jzpfaomfvnf; rsKd;cspfpdwf½dSonfukd od&í<br />

txl;0rf;omyg\/ pifppfaomfum; bmomw&m;ESifh rsKd;cspfpdwfonf tvsOf;roufqkdifaom aiGtodef;toef;<br />


104<br />

(i-4) ukdjrpdefokdh ukdatmifqef;rSay;pm<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

ALL BURMA STUDENTS UNION<br />

wuúokdvf0if; UNIVERSITY ESTATE<br />

eHygwf --------------- No. ----------------<br />

&efukefNrdKU------------- Rangoon, 27 th March, 1937<br />

My Dear Ko Mya Sein,<br />

I do not know whether you passed your examination or not. I saw one name which<br />

resembles yours <strong>and</strong> I hope it is your <strong>and</strong> no other. In that case, please accept my hearty<br />

congratulation.<br />

I received your letter. Mr. Raschiad also told me that the date you proposed would suit<br />

him. So he <strong>and</strong> perhaps Ko Kyaw Myint will visit Bassein <strong>and</strong> they will inform you later of his<br />

coming. As for me I must go back home <strong>and</strong> do propag<strong>and</strong>a in the Magwe District. But I do hope<br />

that you <strong>and</strong> the Bassein Studnet's Union will do all that lies in your power to accord a cordial<br />

welcome to Mr. Raschiad.<br />

With best wishes from,<br />

Yours Sincerely,<br />

(i-5) ukdjrpdefokdh ukdatmifqef;ay;pm<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

ALL BURMA STUDENT'S UNION<br />

Aung San<br />

wuúokdvf0if; UNIVERSITY ESTATE<br />

eHygwf --------------- No. ----------------<br />

&efukefNrdKU ------------ Rangoon, 20 th March, 1937<br />

Dear Ko Mya Sein,<br />

Mr. Raschiad <strong>and</strong> I propose to visit Bassein about next Sunday. We intend to leave here in<br />

the evening of coming Friday (i.e. 26 th March) <strong>and</strong> halt at Myaung Mya for one day (i.e. Saturday)<br />

<strong>and</strong> start for your town on the next day. Will this arrangement suit the conveience of the students<br />

of your town? Please reply to us after having consulted with the president or any other member of<br />

the Bassein School's Union. Please reply to me according to this address 20, Parek Lane, Rangoon.<br />

Ko Mya Sein With Kind Regards<br />

C/O U Gone Man Your Sincerely,<br />

Bassein Aung San


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(i-6) ukdjrpdefokdh ukdatmifqef;rSay;pm<br />

76, Yegyaw Road<br />

Rangoon<br />

My Dear Ko Mya Sein,<br />

It is not my intention to write to you only whose I have business. I had for long contemplated<br />

communication with you, but some how or other I could not do, not overall be honest due to<br />

pressure of work (the work is there <strong>and</strong> quite a lot, only I don’t take it) but due to my clever<br />

sluggard. Having seen, heard so many things improper in my eyes <strong>and</strong>, above all, cheap demagogy<br />

most, I feel rather side of life <strong>and</strong> politics I have been in for a period of mental <strong>and</strong> physical reaction,<br />

so to speak. I hardly desire to do anything. Why idealism. Whatever amount there is in me, is <strong>and</strong><br />

the just want to eat, sleep <strong>and</strong> do nothing worth while. I have gone so for in this respect that even<br />

a region is were around me, as is the ease with easy great Man, the region of my being a slugged<br />

<strong>and</strong> glutton. Of course the great man is misunderst<strong>and</strong>, he simply proves to be a complete to<br />

ordinary man. Anyway, I have now got over my intention a bit <strong>and</strong> have just started doing things<br />

construction <strong>and</strong> all that is necessary for post-war period, preparing for a bigger war of offensive<br />

in future.<br />

You know I like not “the but the depth of soul”; I hate cheap demagogy, that playing to the<br />

gallery business with <strong>and</strong> murder the night <strong>and</strong> over stones**. I have that so mad of it recently that.<br />

I become completely side of it <strong>and</strong> even of life <strong>and</strong> politics, I say as the start. But as is natural with<br />

life, I must have had <strong>and</strong> must continue to have in future too such sickness a number of times. Well<br />

I won’t grumble over thing I fail an till I reach my destination.<br />

Now to business, because now you must be in a mood to accept me, after all the above little<br />

sweet in the bear Ko Tun Shwe or call him Thakhin Tun Shwe is sent a definite political mission by<br />

the Great Do Bama Asiayone of which I am the general secretary. He is to prepare arrangements<br />

with you for the reception for our Sayagyi Thakin Kodaw Mhaing, our Great pride Thakin Hla Baw<br />

<strong>and</strong> our Great friend Thakin Hla Pe (Ko Hla Shwe’s brother). When they arrive at bassein. We know<br />

there is that Mya Be Group which is very willing. But we want to go through people procedure. We<br />

have to examine them an charges of high treasure to the Dobama Asiayone before we accept them,<br />

<strong>and</strong> therefore in there they have been suppressed. Officially there is no Do Bama Asiayone at<br />

Bassein same month ago you talked to me of Ko Hla Mg <strong>and</strong> all there people trying to form are<br />

Asiayone to the Mya [xxx xxx*] I have not well old fallen, do every thing necessary for whatever<br />

they will tell you, for the Dobama Asiayone for the Nation, for the cause (all in capitals, I am getting<br />

excited you know). As for well this will be enough (it is sufficiently begin to hide my ignorance).<br />

I have learnt from papers of the fate of you going business. Now what so you proper to do?<br />

Came back to college, man <strong>and</strong> try to complete your course. Get at least actual. Whatever its actual<br />

value, but is means a lot to life <strong>and</strong> people. Don’t be cap <strong>and</strong> fanciful. Be a stern realist, like me, the<br />

great man.<br />

With best wishes to all Mya Sein,<br />

rSwfcsuf- over stones** - pum;toHk;tEIef; rwdrusyg/ [xxx xxx*] - rl&if;pmom;rsm; ysufaeonf/<br />

Aung San<br />

105


106<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(i-7) Auo nDvmcH usif;yjcif; jrifuGif; (arv 9-10 &uf 1937)<br />

rEÅav;uGefz&ifh jzpfajrmuf&ef udkatmifqef;? ukdA[def;? ukdodef;atmifwkdY wESpfausmf MudK;yrf;cJh&avonf/<br />

ukdatmifqef;qkdvQif twGif;usus acgif;aqmifykdif;taeESifh uGefz&ifhtpDtpOf? rdefYcGef;twkdrsm; n§dEIdif;aqG;aEG;vsmxm;<br />

csufrsm;? rEÅav;rS ausmif;om;acgif;aqmifrsm;eJYnd§í? &efukefa&mufvmwJh e,fausmif;om;acgif;aqmifawGudk<br />

½Sif;jyNyD; pnf;½kH;cJh&onf/ &efukefrvmEkdifaom e,fausmif;om;awGqD pma&;½Sif;csufxkwfjcif;? ar;jref;csufawG<br />

jyefMum;jcif;? pDpOfvsmxm;ykH tMurf;zsif; ay;ykdYjcif;rsm; pmtBudrftBudrf tjyeftvSef qufwkdufvkyfcJh&onf/<br />

rEÅav;uGefz&ifh atmifatmifjrifjrif NyD;ajrmufoGm;jcif;onf {nfhcHaumfrwDxJwGif yg0ifaom rEÅav;<br />

ausmif;om;rsm;\ BudK;yrf;rIESifh ukdatmifqef;? ukdvSaz? ukdodef;atmifwkdY\ tultnD? pnf;½kH;rI? {nfhcHaumfrwD<br />

cs,f,mrif ukdA[def;\ raerem; vkH;yrf;tm;xkwfrI? qufqHa&; acsmarmajyjypfrI? tajymtqkd odrfarGYEl;nHHhrIwkdY<br />

aMumifh te,fe,ft&yf&yfrS vmMuaom ukd,fpm;vS,f tm;vkH;vkdvkdu todtrSwfjyKMuavonf/ ukdA[def;onf<br />

{nfhcHaumfrwD zGJJUNyD;NyD;csif; Armjynf tNrdKUNrdKUu ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGu wuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ADDRESS OF THE CHAIRMAN<br />

RECEPTION COMMIITTEE<br />

THE 2 ND , ALL BURMA STUDENTS CONFERENCE<br />

(M<strong>and</strong>alay 1937)<br />

Mr. President, P<strong>and</strong>it Jawarharla Nehru <strong>and</strong> Comrades,<br />

On behalf of the members of the Reception Committee, I hereby extend a hearty welcome.<br />

Words fail to express our sense of pleasure <strong>and</strong> gratitude that has won the admiration <strong>and</strong><br />

respect of the world like P<strong>and</strong>it Jawarharla Nehru should have so thoughtfully attend the conclave<br />

of the all Burma students.<br />

That a leader of millions of poverty-stricken should be st<strong>and</strong>ing amidst us <strong>and</strong> instructing<br />

us, makes us feel depressed for Burma, that is denuded of leader. However, we still remain optimistic<br />

that the noble example of a real patriot like P<strong>and</strong>itji will stimulate the spirit of sacrifice in the Burma<br />

Students.<br />

Comrades, this is the second occasion that students from various towns of Burma assemble<br />

<strong>and</strong> deliberate. Excluding minor townships, delegates from all the principal towns have assembled.<br />

Even students of village monastic schools that had suffered suppression <strong>and</strong> oppression in days<br />

by, are present in this assembly.<br />

From comrades who, due to unfavourable circumstances, are unable to attend this Conference<br />

we have received messages wishing us every success. So at this moment, the attention of our<br />

absent comrades of the districts must be focused on this assemble again spirit. For the successful<br />

discharge by this conference on the onerous duties. Although they could not be present in person,<br />

their high minded wishes will be invaluable aid in our road to success.<br />

Comrades, I do not think that I shall be very much off the mark, if I say, that today is such an<br />

important day as to constitute an epoch in the future chronicle of Burma <strong>and</strong> in that of the world;<br />

the reason being, the students who constitute the life-blood of the nation <strong>and</strong> who would eventually<br />

guide the destiny of the nation <strong>and</strong> the world have met in conclave to deliberate over affairs of the<br />

nation <strong>and</strong> those of the world. Moreover, we have gathered in this place that we have lost the<br />

supreme lost that people can sustain our freedom for self determination.<br />

It was in this place that the hideous monster of imperialism gripped Burman in its clutches<br />

of slavedom; <strong>and</strong> it is an irony of fate that this self same place that we students who are the sprouts<br />

<strong>and</strong> shoots of the nations should have assembled with pick-axe <strong>and</strong> a hovel to bury this hideous<br />

monster.<br />

Comrades, there is a groups of person who in their anxiety for some reasons or other tend<br />

to thwart <strong>and</strong> suppress the youth movement that rushes onward with the force of tide. These<br />

people utilize the force <strong>and</strong> unity <strong>and</strong> courage of the students in immaterial x matters <strong>and</strong> endeavor<br />

to dissipate the student’s energy. For instance, they preached that student should not participate<br />

in politics <strong>and</strong> that students should devote all their attention to school worlds. Now, put their<br />

words to an analytical test; the words themselves are not only wrong but motive behind them<br />

reveals the baseness of their author. When the entire machinery into working order, the repairing of<br />

one single part will achieve nothing. So also, when the entire nation is in a state of collapse, the<br />

students who are the future hope of the nation, cannot rest content with attending to one single<br />

part of the national machinery i.e. Education department. Although, education may be an<br />

indispensable department in a downtrodden country like Burma, it is not a factor which by itself will<br />

107


108<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

help bring freedom, prosperity <strong>and</strong> contentment to nation. Who will give credence to the doctrine<br />

that out of slavish education comes a lordly mentality <strong>and</strong> freedom. Admitting, for purposes of<br />

argument that exertion in education create a large numbers of educated persons in the country <strong>and</strong><br />

that we do not gain say that the country that has a big number of educated persons is more<br />

advanced, yet there comes the problem which is hard of solution - the unemployment problem that<br />

shadows the quantitative regress of education.<br />

To solve this problem, the question of economics must be touched. When we face the<br />

problem of Buma’s economic recovery <strong>and</strong> a square meal for every body, the alien capitalists who<br />

hold the key positions looms large <strong>and</strong> grim in the picture, with Burma’s slavedom as a background.<br />

When we realize this, the longing for the attainment of worldly bliss <strong>and</strong> contentment<br />

freedom is the deciding factor. Therefore, is it not proper that we comrades should participate in<br />

politics? “Politics”, “Economics” <strong>and</strong> “Education” are three very deluding expressions. Should a<br />

foreigner suggest to a Burman, “Don’t you dabble in politics?”, the Burman would no feel it at all;<br />

but should he be advised; “Don’t you strive to regain your freedom?” It would hard him to the<br />

quick. Therefore, to be brief, let us not pay attention or be misled by words <strong>and</strong> expressions or<br />

shibboleths. As we are Burmans, let us try for Burma’s advancement. Whoever hinders us in this<br />

endeavour not him as an energy of the nation.<br />

Comrades, the problems that we are said to tackle such as costly but valueless system of<br />

education, illiteracy, the daily growing menace of unemployment. Imperialism, defense against<br />

Fascism, prevention of breach of war, etc. are such problems by the judicious h<strong>and</strong>ling of which, I<br />

am confident the status of Burma would be raised by one step.<br />

Comrades, in the earlier part of my address, I have said that our deliberations will have a<br />

salutary effect on the world. I will briefly explain how the world will benefit. That the world is<br />

menaced by war, all of us know. Consuming with the fire of greed, fire of hatred <strong>and</strong> fire of pride one<br />

nation is growling x with menace at the other. Knowing how terrible <strong>and</strong> how frightful the last war<br />

was, the people are clamoring for peace. The means of achieving peace is in the h<strong>and</strong>s of the<br />

youths.<br />

There are students association in many parts of the world <strong>and</strong> they are striving for peace.<br />

We also joining <strong>and</strong> cooperating with youth movement of the other countries should crush<br />

imperialism <strong>and</strong> Fascism <strong>and</strong> bring peace, plenty <strong>and</strong> prosperity to the world.<br />

xkdaemuf tNrdKUNrdKU½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;rsm;onf wuúokdvf<strong>or*¾</strong>toif;<br />

BuD;ESifh qufoG,fxm;NyD; jzpfonfh<br />

twkdif; trIaqmifvlBuD;rsm;tjzpf todtrSwfjyKxm;aMumif;tqkdukd jynfNrdKUrS ukdoef;wifu wifoGif;í a&eHacsmif;<br />

ukdxGef;wifu axmufcHonf/ þtpnf;ta0;MuD; &nf½G,fcsuft& EkdifiHcsJUxGifa&;0g'ukd 0ifa&mufpGufzufjcif;?<br />

ppfyGJrsm; 0ifa&mufwkdufay;jcif; ponfwkdY rjyKvkyf&eftqkdukd a&eHacsmif; ukdxGef;wifu wifoGif;í? ppfawG ukdom<br />

xGef;atmifu axmufcHonf/<br />

ar (10) &ufaeY? eHeuf (8) em&DwGif tpnf;ta0; qufvufusif;y&m ref;Oypmaumvdyfausmif;BuD;ukd<br />

'D*&Daumvdyfausmif;tjzpf tqifhtwef;jr§ifhay;&ef tpkd;&tm; þtpnf;ta0;u wkdufwGef;aMumif;tqkdukd Oya'<br />

ausmif;om; ukdbodef;u wifoGif;&m ref;Oypm<strong>or*¾</strong>toif; Ouú| {nfhcHaumfrwD cs,f,mrif ukdA[def;u axmufcHonf/<br />

EkdifiHa&;ESifhywfoufí axmifusaeaom ocif (5) OD;ESifh tvm;wlEkdifiHa&;orm;wkdYukd axmiftwGif;ü<br />

(at) twef;tpm; xm;ap&ef oifhavsmfonf[k þtpnf;a0;BuD;u xifjrifaMumif;tqkdudk jynfNrdKUu ukdoef;wifu<br />

wifoGif;í a½Tbdk ukdoef;armifu axmufcHaMumif;? xkdtqkdESifh ywfoufí ukdxGef;½Sdefu ]]ausmif;om;rsm;onf<br />

ynma&;ESifh oufqkdifojzifh ocifawGuJhokdY EkdifiHa&;orm;awGvkd rpOf;pm;xkdufao;aMumif; xifjrifonf/ usaemfrSm<br />

,aeY ausmif;om;yg? ausmif;rS xGufvsif ocifvkyfrnf pdwful;xm;aomfvnf; ausmif;aepOf EkdifiHa&;ESifhywfoufí<br />

ocifawGtaMumif;? yk*¾v"d|mef b,fvdkrQ ratmufarhbJ uefYuGuf&aMumif;}} jzifh ajymqkdonf/ okdYaomf axmufcHolu


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

jyefvnf ½kwfodrf;í rJrcGJ&awmhay/<br />

Armjynf½Sd ausmif;wkdif; ausmif;wkdif;wkdYwGif ppftwwfynmukd em;vnfMuap&ef? aAmfvH'D,mwyfrsm;<br />

zGJUpnf;ay;&ef tqkdukd ykodrf ukdMunfarmifu wifoGif;í a½Tawmif ukdat;u axmufcHonf/<br />

xkdtqkdü trsKd;orD;rS rwifwif (ae½Sife,f)? Oypmaumvdyf roef;vS? rtwifwkdYu olemjyKwyfrsm;udk<br />

trsKd;orD;rsm;u a,mufsm;rsm;uJhokdY &JtzGJUaqmif½Gufovkd 0ifa&mufvkyfukdifoifhaMumif;? trsKd;orD;olemjyKwyfrsm;<br />

ukd zGifhvSpfoifhaMumif;jzifh jznfhpGufaxmufcHcJhonf/<br />

aeYvnfbufwGif qyfbwf*sufaumfrwDonf Oya'Murf;wckudk aqG;aEG;NyD;aemuf? nae (4) em&DcGJ<br />

tcsdefwdwdü txufArmjynf ausmif;om;rsm;abmvkH;yGJ usif;yonf/<br />

arv (10) &ufaeYwGif Ouú| ukdatmifqef;u <strong>or*¾</strong>toif;BuD;\ pnf;rsOf;Oya'Murf;udk wifoGif;&m<br />

¤if;Oya'Murf;ü <strong>or*¾</strong>toif;BuD;okdY qufoG,faMu; (12) usyf &moufyef toif;om;0ifaMu; (25) usyf pDpOfxm;<br />

aMumif;ESifh Ouú| ukdatmifqef;ESifh trIaqmif (9) OD;ukd a½G;cs,fí wifoGif;&m uefYuGufolr½Sd twnfjyKcJhonf/<br />

(p) 'kwd,tBudrf Auo nDvmcH qkH;jzwfcsufrsm;<br />

(1) jrefrmEkdifiHwGif tcrJhrlvwef; ynmroifrae&aom Oya'jyKvkyf xkwfjyefoifhaMumif; xifjrifoabm&<br />

onfhtwkdif; wkdufwGef;aMumif; tqkdukd ukdñGefYwifu wifoGif;í awmifil ukdxGef;armifu axmufcHonf/<br />

(2) a½Tbkd½Sd txufwef;ae½Sife,fausmif;ESifh tjcm;NrdKUrsm;½Sd ae½Sife,fausmif;rsm;ukd tpkd;& todrSwfjyK&ef<br />

tqkdukd a½Tbkd ukdodef;armifu tqkdwifoGif;í rEÅav; ukdA[def;u axmufcHonf/<br />

(3) jrefrmjynftpkd;& ul;oef;a&mif;0,fa&;ESifh pufrIvufrIoifausmif;rsm; trsKd;rsKd;zGifhay;&ef tpnf;ta0;BuD;<br />

u wkdufwGef;aMumif; tqkdudk ukdomxGef;u wifoGif;í ukdausmfpdef (a&eHacsmif;) u axmufcHonf/<br />

(4) jrefrmjynf ausmif;wkdif;ausmif;wkdif;wGif tcgtcGifhMuHKonfh yGJrsm;üjzpfap? trsKd;om;aeYrsm;ü jzpfap?<br />

wkdYArmoDcsif;rsm;ukd pdwfwuf


110<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuo trIaqmiftzGJY<br />

(1) ukdb*srf; Ouú|<br />

(2) ukdvSa½T 'k-Ouú|<br />

(3) ukdvSarmif<br />

(4) ukdat;ausmf pmMunfhwkdufrSL;<br />

(5) ukdndKjr Editors <strong>and</strong> publicity officer<br />

(6) ukdb½Srf; aiGxdef;<br />

(7) ukdatmifqef; (Ex: Office)<br />

(8) ukdAaqG (Manager away)<br />

(9) ukdwifarmif (t,f'Dwm Union News)<br />

(10) ukdjr½Sdef (Inter University Affairs)<br />

(11) ukdxGef;az (Chairman-social Sub Committee)<br />

(12) ukdA[def;<br />

(13) ukdpkd;armif<br />

(Z) 'kwd,tBudrf ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> uGefz&ifhrS wwd,uGefz&ifh rwkdifrD tpD&ifcHpm<br />

(Z-1) jrbl;aumfrwD<br />

'kwd,uGefz&ifhu qkH;jzwfvkdufonfhtwkdif; <strong>or*¾</strong>toif;BuD;\ tvkyftrIaqmifu atmufygyk*¾dKvfrsm;<br />

yg0ifaom wuúokdvftufOya'jyifqifa&;aumfrwD ukd zGJUpnf;cJhonf/<br />

(1) OD;ausmfjrifh 0wfvkHawmf&<br />

(2) a'gufwmxifatmif 0wfvkHawmf&<br />

(3) OD;wifarmif t,f'Dwm? e,l;bm;rm;<br />

(4) OD;xGef;oef; t,f'Dwm? bm;rm;*sme,f<br />

(5) ocifodef;armif wkdYArmtpnf;t½kH;<br />

(6) udk&m½Spf (Auotoif;BuD;\ Ouú|a[mif;)<br />

(7) ukdatmifqef; (Auotoif;BuD;\ vuf½Sd Ouú|) (aqmfMool)<br />

txufyg aumfrwDonf jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpmukd tao;pdwf pOfpm;aqG;aEG;NyD; wuúokdvftufOya'<br />

jyifqifa&;tpD&ifcHpmukd a&;om;cJhonf/ ¤if;rS-<br />

jrbl;aumfrwD\ tpD&ifcHpmESifU ywfoufí ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;rS<br />

cefhxm;tyfaom wuúokdvfjyifqifa&;aumfrwDrSwfwrf;<br />

jyqkdtyfaomrSwfwrf;rSm ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;toif; tvkyftrIaqmifu rEÅav;NrdKUwGif<br />

arv (10) &ufaeYü usif;yonfh 'kwd,tBudrf ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;uGefz&ifh qkH;jzwfcsuf trSwf (4)<br />

t& cefYxm;tyfaom wuúokdvftufOya'jyifqifa&;aumfrwDu ynma&;zuf jrefrmjynftpkd;&okdY wifoGif;aom<br />

rSwfwrf;jzpfonf/ tvkyftrIaqmifrSm ZGefv (17) aeYwGifrS awGUqkHEkdifí tqkdygaumfrwDzGJ Upnf;&ef txl;usyfwnf;<br />

aeonfukd awGU&ygaMumif;? tcsK dUu aumfrwDwGif cefYxm;vkdaom yk*¾dKvfBuD;rsm;rSm e,fwGif½Sdaeí waMumif;? wcsKdUrSm<br />

txl;udpörsm;aeí waMumif;? tvkyftrIaqmifrSm yk*¾dKvfBuD; ( 6) a,mufrQom qkHcJhNyD; aumfrwDwGif cefYxm;EkdifaMumif;?<br />

¤if; (6) a,muf teufrSvnf; (2) OD;aom yk*¾dKvfBuD;wkdYrSm rvTJruif;omojzifh uREkfyfwkdYtm; rulnDEdkifygaMumif;?<br />

okdYjzpf&m usefyk*¾dKvfBuD;rsm;jzpfaom 0wfvHkawmf& OD;ausmfjrifh? ukd&m½Spf? ocifodef;armif? OD;wifarmifESifh usaemfwkdYonf<br />

(8) &ufwkdifwkdif aeYpOfpOf;pm;í tjrefrSwfwrf;wif&ygaMumif;/<br />

þrSwfwrf;ukd tvkyftrIaqmifu aemufZlvkdif (28) &ufaeY pnf;a0;aomtcg Oya'jyKtzGJU0if trwfrif;<br />

wkdYESifh tjcm;jynfolwkdYtm; xkwfa0&ef cGifhjyKvkdufygaMumif;? okdY&mwGif tjcm;tvkyfudpö txl;rsm;í vkyfom;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

tpkHtvif r½Sdojzifh þrSwfwrf;ukd þrQMumum xkwfa0&jcif; jzpfygaMumif;/<br />

þrSwfwrf;um; jrbl;aumfrwD tpD&ifcHpmxuf pdwf0ifpm;zG,f&m jzpfaMumif;? þrSwfwrf;um; tmPm?<br />

ÓPf½Sif? tjriftMum; tawmfyifrsm;olrsm;\ vufpGrf;OmPfpGrf;[k r&rf;qEkdifvifhupm; jrefrmjynf½Sd acwfrD<br />

ÓPfrD yk*¾dKvfwdkY\ oabmxm;ukd jy&ma&mufonf[k ,kHMunf,lqygaMumif;/<br />

atmifqef;<br />

(aqmfMool)<br />

(Z-2) rSwfwrf;<br />

1/ qmjrbl;BuD;rSL;onfh wuúokdvftufOay'jyifqifa&;aumfrwD\ tpD&ifcHpmrSm arv? yxr&uf<br />

owåywfwGif xGufay:vm\/ rEÅav;NrdKUü arv (9) &ufESifh (10) &ufaeYwkdYwGif usif;yaom 'kwd,tMudrf<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm; uGefz&ifh0,f þwuúokdvf jyifqifa&;ESifhywfoufí aqmif½Guf&ef<br />

twGuf wuúokdvftufOya' jyifqifa&;aumfrwDwck zGJUpnf;&ef þausmif;om;tzGJUcsKyf tvkyftrIaqmif<br />

wkdYrS ausmif;ydwfaeojzifh ZGefv tv,favmufrSomvQif þtqkdyg wuúokdvfjyifqifa&;aumfrwDukd<br />

cefYxm;&ef pnf;a0;awGUqkHEkdif\/ okdYcefYtyfaom uREkfyfwkdY wuúokdvftufOya'jyifqifa&;aumfrwDtzGJUonf<br />

cefYNyD; rMumrD awGUqkHESD;aESm wkdifyifMu\/ jrbl;aumfrwDESifh ywfoufí wuúokdvfaumifpDukdvnf; ZlvkdifvwGif<br />

usif;yrnfjzpfí xkdaumifpDtwGuf qkH;jzwfcsuftqkdrsm; ay;ydk YMu&ef ZGefv (30) &ufaeYtxd awmif;xm;\/<br />

tpdk;&uvnf; jrbl;aumfrwDESifh ywfoufí tMuHÓPfrsm;udk ZGefv (30) &ufaeYtxd vufcHrnf[k<br />

aMunmxm;\/ okdYjzpf&um; uREkfyfwkdYaumfrwDonf aeYwdkif; xkdifí pOf;pm;aqG;aEG;Mu&\/ jrbl;aumfrwD<br />

tpD&ifcHpm tcsufwkdYukd uREkfyfwkdY tm;&yg;& rppfaq;Ekdifaomfvnf; t"dupnf;rsOf;rsm;wGifum; uREkfyfwkdY<br />

tm;vkH; woabmwnf;jzpf\/ uREkfyfwkdY pOf;pm;&orQ tm;vkH;oabmwlnDcsuf &orQcsnf;jzpf\/<br />

2/ uREkfyfwkdY jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpmESifh ywfoufí ta&;BuD;aom? t&mygaom tcsufrsm;pGmwkdYwGif<br />

¤if;aumfrwDESifh rukdufnDonfukd awGU½Sd&onf/ okdY&mwGif jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpm yg½d SorQ tao;tzGJyg<br />

tjypfwifa&;om;&ef rvkd&um; ta&;BuD;aom? t&mygaom axmufcHcsufrsm;ESifh pyfvsOf;í pOf;pm;ygaMumif;/<br />

3/ þjrbl;aumfrwD tpD&ifcHpmESifh ywfoufí wuúokdvfausmif;om;rsm; txl;rausreyf jzpfaeMu\/ tu,f<br />

í uREkfyfwkdY xifjrifcsufrsm;ukd txl;ojzifh wuúokdvfaumifpDwGif tjyiftyrS wuúokdvft&m½SdESifh tpkd;&t&m½Sd<br />

r[kwfaomol trsm;tjym; yg0if&efta&;ESifh wuúokdvfESifh aumvdyfausmif;om;rsm; qufoG,fa&; (2)<br />

&yfESifh pyfvsOf;í uREkfyfwkdY\ xifjrifcsufrsm;ukd wuúodkvftufOya' topfwGif xnhfoGif;ygu wkdif;jynfESifh<br />

wuG ausmif;om;rsm;tm; vufcHzG,f&m jzpfvdrfhrnf[k uREkfyfwkdY ,lqygaMumif;/<br />

4/ jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpmwGif pmykd'frsm;ESifh axmufcHcsufrsm;udk eHygwf wyfrxm;ojzifh pmñTef;&ef<br />

cufcJonfhtwGuf 0rf;enf;zG,fw&yf jzpfygaMumif;/<br />

5/ &efukefwuúokdvfonf pmppfwuúokdvftjzpfom½Sdoifhonf (okdYr[kwf) ausmif;tdyfausmif;pm; pmoif<br />

wuúokdvftjzpfom ½Sdoifhonf[laom jyóemukd uREkfyfwkdY Mum½Snfav;jrifhpGm pOf;pm;MuygaMumif;?<br />

uREkffyfwkdYrlum; emrnfynwfavmufudk *½krxm;vkdyg/ rnfonhf wuúokdvfrqkd ¤if;wnf½Sd&m wkdif;jynf\<br />

tajctaeukd vkdufí jzpfpjrJyifjzpf\/ odkY&mwGif wuúodkvfudk topfpDrHtkyfcsKyfenf; pOf;pm;&mü ¤if;vuf½Sd<br />

tajctaeukdvnf; ay,smvuefí rjzpfay/ aocsmpGmppfaq; Munfhygrlum; ,ck&efukefwuúokdvfonf<br />

pmoifausmif;vnf; rrnf? ausmif;tdyfausmif;pm; ausmif;[kvnf; rqkdom? ausmif;om;rsm;udk pmoif&m<br />

wGif aumvdyfausmif;rsm;wGifom vkH;0oifMuonfukd awGU&\/ &Hzef&Hcg aumvdyfausmif;tcsKdUwkdYrS<br />

ausmif;om;rsm;ukd acRwma&;? oufaomifhoufoma&;twGufom yl;aygif;oifMum;jyo\/ ¤if;tjyif<br />

rsm;pGmaom ausmif;om;rsm;rSmvnf; tdrfjyeftdrfpm; jzpfMu\/ okdY&mwGif qkdcJhNyD;cJhonfhtwkdif; uREkfyfwkdYonf<br />

trnfynwfudk rvkdufvdk? ,ckvuf½Sd tajcaet& wuúokdvfukd a½SUokdY rnfodkYjyKjyifoifhonfukdom<br />

pOf;pm;oGm;rnf jzpfygaMumif;/<br />

6/ a,bk,svkdufvQifrlum; ,ckvuf½Sdtwkdif; &efukefwuúokdvf½Sdapvkd\/<br />

wwftm;Ekdifaom ausmif;om;rsm;<br />

onf ausmif;tdyfausmif;pm;aevkdonf[k jrbl;aumfrwD\ a&;om;csufukd uREkfyfwkdY oabmwlyg\/ xkdokdY<br />

raeEkdifaom ausmif;om;rsm;tm; paumvm;½Spfrsm;ykdrkday;&efESifh xkdufoifhaom ausmif;q&mrsm;ukd ynma&;<br />

111


112<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Xmeu pwkdifyif axmufyHh&efqkdaom tcsufudkvnf; oabmwlyg\/ ¤if;tjyif tjyifty woD;wjcm;<br />

qif;&JEGrf;yg; xkdufoifhaom qif;&Jaom? ausmif;om;rsm;tm;vkH;twGuf wuúokdvfynm&&eftwGuf<br />

wckwnf;aom enf;vrf;[k uREkfyfwkdY txl;,kHMunfaom t&mum; aemufqkH; wuúokdvfpmar;yGJatmifNyD;í<br />

aumvdyfrsm;wGifaeaom pmoifausmif;om;rsm; oifMum;tyfaom tcsdefaphNyD;aom tcgrsKd;ü tjcm;tvGwf<br />

ausmif;om;rsm;ukd ½kd;½kd;wuúokdvf pmar;yGJtm;vkH;ukd 0ifa&mufajzqkdEkdif&ef cGifhjyKjcif;yifjzpfygaMumif;? xkdaMumifh<br />

þqkdcJhNyD;aom enf;t&vnf;aumif;? qkdvwåHUaom pnf;urf;rsm;t& vnf;aumif;-<br />

(1) wuúokdvfokdY0ifcGifh&aom ausmif;om;wkdif; Oypmwef;pmar;yGJukd tvGwf0ifcGifh&í wzef 'D*&D pmar;<br />

yGJukd uefYowfaom tcsdefNyD;aemuf 0ifcGifh&&ef?<br />

(2) tpkd;&aq;ausmif;rS vnf;aumif;? tpkd;&pufrIvufrI ynmoifausmif;rS vnf;aumif;? bDtkdpDaumvdyf<br />

rS vnf;aumif;? vkdifpifvufrSwf&aom Oypmwef;rS vnf;aumif; atmifaomolwkdif; (3) ESpfrQ<br />

q&m0ef (okdYr[kwf) pufq&m? tif*sifeD,mtjzpf jyKvkyfNyD;aemuf trfbDbDtufpf pmar;yGJukd<br />

vnf;aumif;? tif*sifeD,m bDtufpDpmar;yGJukd vnf;aumif;? 0ifcGifhay;&ef (tu,fí þuJhokdY<br />

trfbDbDtufpf atmifaom ausmif;om;rsm; NAdwdoQ aq;bufqkdif&maumifpDu todrSwfrjyKvQif<br />

b,fuJhokdY jyKvkyf vQif todrSwfjyKrnfjzpfaMumif; pkHprf;ajymay;apvkdygaMumif;)/<br />

7/ tqkdyg pnf;urf;csufrsm;tjyif tm;vkH;tvGwf0ifausmif;om;rsm;twGuf jzpfap? tcsKdUtwGufjzpfap<br />

vkdonfhtavsmuf atmufyg pnf;urf;csufrsm;udk xm;EkdifygaMumif;-<br />

(1) avmu"gwf 'D*&DbGJUxl; (okdYr[kwf) 'pfyvkdrmvufrSwftwGuf twef;tpm;t& vkdtyfaom vufawGU<br />

tvkyfukd todrSwfjyKtyfaom "gwfcGJ½kHwGif vkyfzl;aMumif; oufaocHpm wifjy&ef (okdYr[kwf) xkdvufawGU<br />

oifMum;&eftwGuf wuúokdvfausmif;wGif tjcm;ausmif;om;rsm;ae&aom umvtykdif;tjcm; w0ufrQ<br />

ae&rnf[k pnf;urf;xm;&ef/<br />

(2) aumvdyfausmif;om; r[kwfaom tvGwfajzolrsm;twGuf &D*spfpwm rSwfykHwifpm&if; wckxm;í<br />

pmar;yGJrajzrD okH;vBudKwifí ¤if;wkdY\ emrnfrsm;ukd rSwfykHwif pm&if;oGif;xm;ap&ef/ þuJhokdY pnf;urf;<br />

xm;vQif uREkffyfwkdY\ txufyg tvGwfynmoifwkdYtwGuf xifjrifcsufwkdYrSm rvkyfEkdifbG,f r½Sd[k<br />

,lqygaMumif;/<br />

8/ ¤if;tjyif wuúokdvftufOya'wGif &uf*lav;½Sif; eHygwf (9) (tcef;- 6) ESifh tvm;wl owfrSwfcsufrsm;ukd<br />

xkwfy,f&ef uREkffyfwkdYwkdufwGef;ygaMumif;? rnfonfhaumvdyfausmif;om;rqkd ¤if;oiftyfaompmukd tcsdef<br />

aphatmif oif,lNyD;onfhaemuf (2) ESpfuszl;onfjzpfap? wESpfuszl;onf jzpfap (okdYr[kwf) vkH;0pmar;yGJ<br />

rajzbl;onfjzpfap tvGwfpmar;yGJ 0ifoifhygaMumif;? þta&;ESifh ywfoufí jrbl;aumfrwDu wESpf<br />

uszl;aom ausmif;om;rsm;udk tvGwfpmar;yGJ 0ifcGifhay;oifhonf[k axmufcHcsufrSm vkHavmufonf[k<br />

uREkfyfwkdY r,lqaMumif;? ausmif;om;wOD;onf rdrdajzqkdtHhaom pmar;yGJtwGuf tcsdefaphatmif oifNyD;orQ<br />

umvywfvkH; tvGwfpmar;yGJ ajzEkdifatmif wESpfus&OD;rnf qkdonfrSm ,kwådrwefvSay/<br />

9/ tvGwfajzqkdaom ausmif;om;rsm;udk cGifhjyKvkdonfhtaMumif;rsm;rSm (2) &yf[k awG;p&m½SdygaMumif;? yxr<br />

taMumif;um; þuJhokdY tcGifhta&;onf wuúokdvfynm\ twef;tpm; avsmhbG,f&m jzpfonf[laom<br />

t&myif jzpfavonf/ þwGif uREkffyfwkdYonf þuJhodkY xifjrifcsufrsm; txl;rSm;onf[k ,lqygaMumif;?<br />

wuúokdvfonf rdrdtwef;tpm;udk rdrdtvkd½Sdovdk owfrSwfEkdifaMumif;? xkdYaMumifh þuJhokdY twef;tpm;ukd<br />

&oifh&xkdufonfrSm txl;xif½Sm; vSygaMumif;? xkduJhokdY wuúokdvfpmar;yJGrsm;\ twef;tpm;rsm;rSm jrifae&<br />

orQ umvywfvkH; tvGwfajzqkdolrsm;tm; cGifhjyKojzifh wuúokdvfbGJUrsm;rSm b,fenf;ESifhrQ twef;tpm;<br />

avsmhí aps;aygoGm;rnf r[kwfay/ tu,fí wuúokdvfq&mrsm;onf tvGwfajzolrsm;tm; pmjzihf jzpf<br />

ap? ¤if;wkdY tm;vyfcsdefwGif jzpfap? pmoifMum;ygu ¤if;wkdY oifMum;tyfaom wuúokdvf tvkyf0wå&m;rsm;<br />

ayghysufp&m taMumif;½SdygaMumif;? xkdokdYoifMum;jcif;udk txl;wm;jrpfygu tvGwfajzqkdolrsm;ukd cGifhjyK<br />

ojzifh b,fykHb,fenf; wuúokdvfynm\ twef;tpm; avsmhoGm;p&m½SdaMumif; awG;awm&ef cJ,Of;vSay<br />

aMumif;? þokdY xifjrif,lqaom olrsm;tm; pum;tykdryg ½Sif;½Sif;wkdwkdESifh taMumif;jyyg&ef uREkfyfwkdYu<br />

ar;jref;vkdygaMumif;/<br />

10/ uREfkyfwkdY ,cktMuHay;&mwGif ausmif;om;trsm; aumvdyfausmif;okdY rvmrSmvnf; pkd;&drfbG,f&mr½Sday/<br />

tb,faMumifh tcrf;tem;qef;jym;BuD;us,faom ausmif;awmftaqmuftODrsm;? aysmfp&m? yg;p&m? upm;p&m?


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

aep&m? qifp&m tcrf;tem;rsm;um; ausmif;om;wkdif;ESifh ausmif;om;wkdif;\ rdbwkdYukd txl; pdwfqGJaqmif<br />

ojzifh wwfEkdifaomolwkdif; aumvdyfausmif;okdYvmrnfrSm ajrBuD;vufcwf rvGJEkdif[k qkdEkdifaMumif;? þokdY<br />

jzpf&um; wuúokdvfrSm tvGwfajzolrsm;tm; cGifhjyKojzifh b,fenf;ESifhrQ qkH;½IH;p&mrjrifay/<br />

11/ þtaMumif;rSty þuJhokdY tvGwfajzqkdolrsm;tm; cGifhjyKjcif;onf tvkyftukdif½Sdí axmufyHhp&m vlrsm;<br />

tpkd;&zufwGif jzpfap? tjcm;zufwGif jzpfap? a½SUokdY wkd;wufcsifaom olrsm;pGmwkd Ytm; txufwef;ynmukd<br />

oifvkdaompdwf jzpfzG,f&m ½SdygaMumif;? þokdYaiGtm; rwwfEkdifí txufwef;ynm&vkdaom olrsm;omvQif<br />

tvGwfajzqkdolrsm; jzpfrnfjzpfaMumif;? wuúokdvfpmar;yGJ twef;tpm;onf jrifhjrifh½SdaevQif xkdpmar;yGJ<br />

atmifEkdifonfh tvGwfajzqkdolrSm omrnvlrsm;xuf t&nftcsif;½Sdolyif jzpfavonf/ þokdY tMuHOmPf<br />

rsm;udk pOf;pm;&mwGif &efukefwuúokdvf wckwnf;om jrefrmjynfwGif½Sdonf [lonfh tcsufukd txl;owd<br />

jyKoifhygaMumif;/<br />

12/ txufujyqkdcJhonfhtwkdif; wcrf;wem; wuúokdvfwGif ae&xkdif&onfukdaxmufí wwfEkdifaom ausmif;<br />

om;rsm;onf ausmif;tdyfausmif;pm; jzpfMurnf jzpfaMumif;? pifppftm;jzifh &efukefNrdKUwGif rdb½Sdaom<br />

rsm;pGmaom ausmif;om;rsm;yif ausmif;tdyfausmif;pm;tjzpf aevkdMuaMumif;? okdYaomf xkduJhokdY raevkdaom<br />

ausmif;om;rsm;twGuf tb,fuJhokdY xm;rnfenf;/ &efukefNrdKUwGif rdbrsm;ESifh aexkdifaom ausmif;om;<br />

rsm;tm; tdrfjyeftdrfpm;tjzpf vufcHonf rSefaomfvnf; aqGrsKd;om;csif;rsm;ESifh aexkdifaom ausmif;om;<br />

rsm;tm; &Hzef&Hcg ausmif;tdyfausmif;pm; ae&rnf[k twif;tMuyf wkdufwGef;onfudk uREkfyfwkdY awGU½Sd&yg<br />

aMumif;? NrdKUxJwGifaejcif;onf p&dwfoufom acsmifcsdí pm;a&;aomufa&;rSmvnf; aumvdyfausmif;rsm;<br />

xuf rcsKdU,Gif;[k uREkfyfwkdY,kHMunfaMumif;? okdYjzpf&um; &efukefNrdKUwGif rdbrsm;ESifhaexkdifMuaom ausmif;<br />

om;rsm;tjyif bDat? bDtufpD twef;rsm;udk oifMum;Muaom ausmif;om;rsm;tm;vkH;? ¤if;wkdY\ rdb<br />

(okdYr[kwf) tkyfxdef;olrsm;u pmjzifh taMumif;Mum;u NrdKUxJwGif ae&ef cGifhjyKxkdufaMumif;/<br />

13/ wuúodkvfonf ¤if;aumifpDu? ¤if;aumifpDvlBuD;rsm;xJu jzpfap? okdYr[kwf jyifywkdif;jynfzufwGif<br />

vnf;aumif;? ynma&;zufwGif vnf;aumif; aqmif½Gufaeaom yk*¾dKvfrsm;xJu jzpfap? ¤if;t"dywd csefq,f<br />

vm vlMuD;udk a½G;aumufwifajr§muf&ef tcGifhta&; &½SdxkdufNyD[k uREkfyfwkdY av;av;eufeuf ,lqaMumif;?<br />

wuúodkvfonf ukd,fykdiftkyfcsKyfvkyfukdif&aom taqmuftODjzpfonfhtwkdif; ¤if;tBuD;trSL; em,utjzpf<br />

wifajr§mufvkdoltm; wifajr§mufEkdif&efrSm txl;avsmfuef oifhjrwfvSayaMumif;? xkdokdYa½G;aumuf wifajr§muf<br />

cH&aom csefq,fvm t"dywdonf bk&ifcHxuf wuúodkvfta&;rsm;ukd ykdrkdeD;pyfpGmodí pdwf0ifwpm; vkdufpm;<br />

zG,f&m ½SdaMumif;? ¤if;tjyif rnfonfhtcsdefrqkd wuúodkvfESifh vuf½Sdtpkd;&wdkY tjiif;yGm;Muygu xkduJhokdY<br />

a½G;aumufaom t"dywdonf wuúodkvfbufrS txl;ajymay;rnfjzpfaMumif;? bk&ifcHom t"dywdjzpfae<br />

ygu Mum;rSvnf;aumif;? vuf½SdtrwfcsKyf tpkd;&zufrSvnf;aumif; ae&eftaMumif; ½SdayaMumif;/<br />

14/ jrbl;aumfrwDonf wuúodkvfESifh aumvdyfausmif;rsm; qufqHa&;ESifh ywfoufí wuúodkvfaumifpDwGif<br />

tmPm½Sd? r½Sd[laom tcsufudk tpD&ifcHpm eHygwf (13) ESifh (14)? ¤if;aemuf (26) rS (28) wdkYwGif pOf;<br />

pm; aqG;aEG;MuaMumif;? xdkodkYaqG;aEG;&mwGif jrbl;aumfrwDu wuúodkvfaumifpDwGif tmPmr½Sdqdkaom<br />

pum;rSm tajctjrpfususee r½Sd[kqdkaMumif;? þpum;udk axmufjcif;tm;jzifh jrbl;aumfrwD0if<br />

vlBuD;wdkYonf wuúodkvftwGif;a&;udk aumif;pGmrodaMumif; xif½Sm;vSayonf/ wuúodkvfaumifpDonf<br />

tmPmr½Sd[lonfh tcsufrSm txifrQom r[kwf? wu,f tppftrSefyif jzpfaMumif;? ,ckvuf½Sd t"dywd\<br />

aumufcsufwckt&qdkaomf wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;rsm;wGif ¤if;tm; vlBuD;rsm;onf ar;cGef;rsm;<br />

rar;EdkifqdkaMumif;? wzeftjcm;¤if; aumufcsuft&um; wuúodkvfaumifpD\ qHk;jzwfcsufrsm;onf qD;edwf<br />

tzGJUESifh wuúodkvfausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;odkY axmufcHcsuftaersKd;jzifhom qD;edwfESifh aumvdyftkyfcsKyf<br />

a&;tzGJUwdkY tay: rnfodkYrQ wm0efrwnfaMumif;? pwufusL (33) ESifh (34) taMumif;wdkYudk txl;ta&;,l<br />

aomf jyxm;í jrbl;aumfrwDyifvQif txifrSm;? tjrifrSm; jzpfaeayaMumif;? þpwufusL (33-34)<br />

t& csxm;tyfaom pnf;rsOf;tpDtpOfrSm wu,fwef; jzpfajrmufEdkif&ef cJ,Of;vSayaMumif;? tpD&ifcHpmwck<br />

wuúodkvfausmif; wausmif;rS awmif;qdkEdkif&ef wuúodkvfaumifpD yxrawGUí aqG;aEG; &OD;rnfjzpfaMumif;?<br />

xdkuJhodkY aqG;aEG;&mwGif tpD&ifcHpmudk awmif;&eftqdkrSm ½IH;aumif; ½IH;EdkifayaMumif;? r½IH;bJ twnfjzpfap<br />

umrl aumvdyfrsm;u vdktyfaom tpD&ifcHpmrsm;udk wifoGif;&ef tcsdef,l qGJOD;rnfjzpfaMumif;? xdkYaemuf<br />

wuúodkvfaumifpDu wzefawGUqkHí aqG;aEG;&OD;rnfjzpfaMumif;? xdktpD&ifcHpmt& ta&;,l&eftqdkonf<br />

113


114<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

yxr ½IH;aumif; ½IH;ayrnf/ r½IH;í twnfjzpfonfhwdkifatmif wuúodkvft"dywd\ oabmwlnDcsuf &½Sd<br />

&OD;rnf jzpfaMumif;/ odkYjzpf&um; {&mrwuúodkvfaumifpDBuD;\ tmPmpufjyif;aom trdefYawmfvTmrSm<br />

qdkif&m aumvdyfwdkYodkY ra&mufcif tcsif;jzpfyGm;aeaom t&mrsm;rSm vufvGefESifhí NyD;NyDjzpfí teEÅol&d,<br />

trwf owfapaom e&odcFrif;uJhodkY jzpfrnfrSm txl;xif½Sm;vSayaMumif;/<br />

15/ wzef wuúodkvfaumifpDvlBuD;rsm;onf pwufusL (33) t& tb,fodkYvQif rdrdwdkY\ tcGifhta&;udk<br />

tokH;csEdkifygrnfenf;/ aumvdyfausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;\ tpnf;ta0;rSwfwrf;rsm;udk tjyifrnfolrQ<br />

rod&? owif;pmrsm;wGifvnf; raMunm? aumvdyfausmif;rsm;taMumif; aumifpDvlBuD;rsm; b,fykH b,fenf;<br />

MuHzefí odEdkifygrnfenf;/ ¤if;wdkY odzG,f&mXmerSvGefrS xGufvmaom aumvm[vowif;rsm;om jzpfay<br />

vdrfhrnf/ odkYpOfvsuf jrbl;aumfrwD0iftm;vkH;u wuúodkvfaumifpDonf tmPmtb,f½Sdonf[k ajymqdk<br />

jcif;rSm tHhbG,fyifwum;/ uREkfyfwdkYonf aumvdyfausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;udk wuúodkvftmPmydkif<br />

tzGJUrsm; tjzpf[k aMunmonf raMunmonfudk tav;rrlay/ uREfkyfwdkY tvdk½SdonfrSm wuúodkvfaumif<br />

pDonf pm½Gufay:wGifomr[kwf wu,ftvkyfvkyf&mwGifvnf; tmPm½Sdonfudkom tvdk½SdaMumif;? xkdY<br />

aMumifh aumvdyftkyfcsKyfa&;tzGJUwdkif;\ tpnf;ta0;rSwfwrf;ESifhwuG tjcm;vdktyfaom pm½Gufpmwrf;<br />

rsm;udkyg tkyfcsKyfa&;tzGJUtpnf;ta0;NyD;í &ufowåywf ESpfywftwGif; aumifpDvlBuD;rsm;xHodkY ydkY&ef<br />

txl;wdkufwGef; &ayaMumif;? 4if;tjyif pwufusL (33) ESifh (34) wGif csxm;tyfaom pnf;rsOf; tpDt<br />

pOfudkvnf; rnfonfh aumifpDvlBuD;rqdk ta&;,lEdkifatmif jyifqifoifhygaMumif;? xdkodkYta&;,l&ef tqdk<br />

atmifjrifvQif xdkqkH;jzwfcsufrSm wnfí aumvdyfausmif;rsm;u vdkufem&rnf jzpfaMumif;? aumvdyfausmif;<br />

rsm;\ ausmif;tkyfrsm;onf aumifpDvlBuD;rsm; jzpfaMumif;? odkYjzpf&m wuúodkvfaumifpDwGif 4if;tkyfcsKyf<br />

a&;\ tzGJUrsm;\ ,lqykHoabmudk ajymjyEdkifaMumif;? þenf;jzifhomvQif wuúodkvfaumifpDonf tmPm<br />

½Sdí ¤if;aumvdyfrsm; tay:wGif tkyfcsKyfuGyfuJEdkifrnf jzpfaMumif;? þodkYr[kwfvQif þ&,fp&maumif;aom<br />

wuúodkvfaumifpDtmPmudk zsufodrf;í wkdif;jynftm;trSeftwdkif; odaptyfvSNyDjzpfaMumif;/<br />

16/ jrbl;tpD&ifcHpm pmrsufESmeHygwf (26-28) wdkYwGif axmufcHcsufwdkYrSm jyif;jyif;xefxef tjypfqdkxdkuf<br />

vSaMumif;/ pmrsufESmeHygwf (28) wGif jrbl;aumfrwDonf jrefrmeef;&if;0efBuD;onf t"dywdjzpfoifh?<br />

rjzpfoifhta&;ukd aqG;aEG;onfu tu,fí EkdifiHa&;tajymif;tvJjrefí 0g'trsKd;rsKd; t,ltqtrsKd;rsKd;<br />

½Sdaom csefq,fvm t"dywdatmufokdY wuúodkvfa&muf&vQif cPcP wuúodkvftkyfcsKyfa&;rSm wrsKd;NyD;<br />

wrsKd; uGJvGJp&m½Sdojzifh onf;rcHEkdifp&m tajcodkY a&muf½SdzG,f jrifayaMumif;[k qkdxm;yg\/ pmrsufESm<br />

eHygwf (20) wGifvnf; Oya'jyKtzGJUrS wuúokdvfaumifpDokdY ukd,fpm;vS,f vTwfoifh? rvTwfoifh ta&;wGif<br />

tvm;wl rSwfcsufukd awGU&avonf/ wuúokdvftkyfcsKyfa&;ukd EkdifiHa&;tajymif;tvJtvkduf r½Sdoifh[laom<br />

xifjrifcsufukd uREkfyfwkdYvnf; BudKufyg\/ okdYjzpf&um; pmrsufESmeHygwf (26-28) wkdYwGif ,leDAmpDwD?<br />

aumvdyf? aq;aumvdyf? q&mjzpfoifaumvdyfwkdYonf ¤if;wkdYukd tpkd;&u axmufyHHhxm;í tpkd;&tkyfcsKyf<br />

&rnf jzpfaMumif;[k axmufcHxm;onfukd awGU&aomtcg txl;tHhMozG,f&m jzpfygaMumif;? þokYdqkdvQif<br />

tjrJwrf; y#dnmOf (tkdifpDtuf) trIxrf;wkdY\ tMuHay;csufvkdufemum trwfcsKyftzGJU atmufokdY aum<br />

vdyfausmif;rsm; usa&mufojzifh EkdifiHa&;t&dyftwGif; usrnfr[kwfygavm? aumvdyfrsm; þodkYjzpfvQif<br />

wuúokdvfvnf; EkdifiHa&;t&dyfruif;Ekdifacs? xkdYaMumifh ,k'oefaumvdyfuJhokdY tjcm;aumvdyfrsm;udk rxm;bJ<br />

,k'oefaumvdyfukd wuúokdvfvufatmuf oGif;oifhayaMumif;? wuúokdvfonf aumvdyfausmif;rsm;r½Sd<br />

bJ pmoifMum;jcif;ESifh aea&;xkdifa&;ukd ¤if;ukd,fwkdif aqmif½Gufjcif;tm;jzifh jzpfEkdifaMumif;? okdY&mwGif<br />

wuúokdvfr½SdbJ rnfonfhaumvdyfrS rjzpfEkdif? tu,fí aumvdyfausmif; wausmif;onf þtcsuftvuf<br />

rsm;udk oabmrwlygu wuúokdvftzGJU0if aumvdyftjzpf todrSwfrjyKbJ ¤if;ausmif;rsm;tm; wuúokdvf<br />

pmar;yGJ0ifcGifhukd ray;bJxm;í Oya'jyKtzGJUvnf; aiGraxmufyHhbJ xm;&rnfjzpfaMumif;? xkdaMumifh ,k'oef<br />

aumvdyf tkyfcsKyfa&;tzGJUukd jyKjyif&ef rjzpfEkdifqkdonfwGif jrbl;aumfrwDESifh uREkfyfwkYd oabmcsif;rwlay/<br />

,k'oefaumvdyfonf þtcsufrsm; rvkdufemvQif wuúokdvfrS xGufoGm;EkdifonhftaMumif;ukd ½Sif;vif;<br />

jywfom;pGm odap&rnf jzpfaMumif;/<br />

17/ ¤if;jyif wuúokdvfaumifpDonf wu,ftmPm½Sdaom aumvdyfausmif;rsm;tay: MoZmtmPmanmif;&ef<br />

twGuf Oya'jyKtzGJUu ESpfpOfESpfwkdif; wuúokdvftwGuf owfrSwfaom bwf*sufaiGpm&if;ukd wuúokdvfokdY<br />

om wkduf½kduf ay;apvkdaMumif;? xkdrSwzef aumvdyfrsm;okdY wuúokdvfu a0pkcsay;oifhaMumif;/ þtcsuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

rsm;wGif uREkfyfwkdYonf a'gufwm tufpfata&mhzfwf wifjycsufESifh oabmwlnDygaMumif;/<br />

18/ ,ck qkdtyfcJh&NyD;onfh aumvdyftkyfcsKyfa&;tzGJUwkdYukd wuúokdvfuzGJUpnf;í atmufyg a,bk,sZ,m;<br />

twkdif; zGJUpnf;oifhaMumif;/<br />

- tpkd;&t&m½Sd r[kwfaom aumvdyfausmif;q&mvnf;r[kwfaom wuúokdvfaumifpDu wifajr§mufonfh<br />

vlBuD; (7) a,muf?<br />

- qD;edwfynma&;tzGJUrS (1) a,muf<br />

- ausmif;om;rsm;u wifajr§mufaom vlBuD; (1) a,muf<br />

- ausmif;q&mrsm;rS (1) a,muf<br />

- ausmif;tkyfESifh (q&mjzpfoifaumvdyftwGufom) 'kwd,t"dywdESifh ynmrif;BuD;<br />

- (,leDAmpDwDaumvdyftwGufom) tif*sifeD,mygarmu©<br />

- (aq;aumvdyftwGufom ) jrefrmjynfaq;rif;BuD;<br />

- (,k'oefaumvdyftwGufom) tar&duefomoemjyKtoif;rS (3) a,muf<br />

- ausmif;om;rsm;u wifajr§muftyfaom vlBuD;rSm ausmif;om;rSvGJí &D*spfpwm rSwfykHwifpm&if;oGif;NyD;<br />

wuúokdvfbGJUxl;&olrsm;omru tjcm;vlBuD;rsm;xJrSvnf; jzpfoifhaMumif;/<br />

19/ pmrsufESmeHygwf (14) jrbl;tpD&ifcHpmwGif tufOya'yk'fr (C) qkdvdktyfaom o½kyft"dyÜg,f½SdvsufESifh<br />

trIaqmifaumfrwDonf wuúokdvfaumifpD\ tzGJUr[kwf[k qkdxm;onf/ uREkfyfwkdYonf þonfukd oabm<br />

rwl/ yk'fr 2 (C) wGif ay;xm;aom o½kyfazmfjycsufrSm aocsmpGm rSefuefaMumif;? þxifjrifcsufwGif trIaqmif<br />

tzGJUrSm wifajr§muftyfaom vlBuD;rsm;ESifh wuúokdvft&m½Sdrsm;om ½Sdaejcif;u txl;axmufcHvsufyif<br />

½SdayaMumif;? xkdYaMumifh yk'fr 2 (C) ukd rajymif;oifh? ½SdjrJ½Sdapí trIaqmifaumfrwDudkvnf; trIaqmif<br />

aumifpD[k rajymif;vJoifh? trIaqmifaumfrwD tcGifha&;ESifhywfoufí jrbl;aumfrwD okdYavm? okdYavm<br />

awG;awmaep&m rvkd? ½SdorQtm;vkH; tmPmwkdYukd wuúokdvfaumifpDtm;vTJí xkdYaemufrS pwufusLrsm;t&<br />

trIaqmiftzGJUokdY vTJtyfoifhayaMumif;/<br />

20/ qD;edwfukd ynmoifaumifpD[kac:&ef axmufcHcsufudk uREkfyfwkdY uefYuGuf&efrjrif/ þynmoifaumifpD<br />

[lonfh pum;onf qD;edwftzGJU\ &nf½G,fcsufvkyfief;udk ykdrkdxif½Sm;apygvQif bkwf (½kH;) [k wuúokdvf<br />

aumifpD tpm;ay;xm;aom ¤if;\ &nf½G,fcsufvkyfief;udk omíyif rodomaponf[k xifygaMumif;/<br />

xkdYaMumifh wuúokdvfaumifpD[kyif ½Sd&if;pGJemrnfukd xm;oifhaMumif;? okdYr[kwf ynmoifaumifpDrS cGJjcm;<br />

jyovkdrluvnf; tkyfcsKyfa&;aumifpD[k ajymif;vJapvkdygaMumif;/<br />

21/ pmrsufESm (15) (jrbl;tpD&ifcHpm) wGif 'kwd,t"dywdukd a½G;aumuf&rnf[laom axmufcHcsufudk<br />

MudKufESpfoufay\/ okdY&mwGif þuJhokdY wuúokdvfaumifpDu a½G;aumufwifajr§mufaom 'kwd,t"dywdukd<br />

csefq,fvm t"dywd\ oabmwlnDcsuf ½SdrnfqkdonfrSm taMumif;rwefvSay/ wuúokdvfonf tmPm½Sd<br />

aom tzGJUjzpfoifhonfh twkdif;? ¤if;a½G;aumufwifajr§mufvkdaom 'kwd,t"dywdudk a½G;aumuf xkdufay<br />

onf/ xkdokdY a½G;aumufaom 'kwd,t"dywdudk oabmrusEkdifaom t"dywdukd uREkfyfwkdY awG;í r&acs/<br />

22/ wuúokdvfaumifpD0ifvlBuD;rsm;wGif Oya't& jyifyrS tpkd;&t&m½Sdvnf; r[kwf? wuúokdvft&m½Sdvnf; r[kwf?<br />

aumvdyfausmif;q&mvnf; r[kwfaom vlBuD;trsm;tjym;yg0if&ef ½Sdoifhaom awmif;qkdcsufudk uREkfyfwkdY t<br />

xl; axmufcHaMumif;? jrbl;aumfrwDu þawmif;qkdcsufonf tpkd;&drfvGefí awmif;qkdjcif; jzpfonf[k<br />

qkd\/ okdY&mwGif þokdYpkd;&drfjcif;onf tpdk;&wuúokdvf okdYr[kwf aumvdyft&m½Sdrsm;jzpfaom tpkd;&t&m½Sdrsm;<br />

tay: MoZmtmPm ysHUESHYaprnfxifí jzpfonfqkd&mü rSm;\/ uREkfyfwkdY pkd;&drfonfhtaMumif;rSm tpkd;&<br />

uRefrsm;omru? jynfa&;jynf&mukd vkdufpm;aom vlBuD;rsm;ESifh ausmif;om;rsm;ukdyif zkH;vTrf;aeaom<br />

uRefpdwftwGuf pkd;&drfjcif;jzpfayonf/ xkduRefpdwfaMumifh tpkd;&tvkyf r&&m r&aMumif;? tpkd;& todtrSwf<br />

r&&m? r&aMumif; [k xifaom t&mwkdYwGif þuJhokdY vlrsKd;rsm;rSm rm;rm;rwfrwf wkdif;jynfzufrS rae0Hhay/<br />

23/ ynmoifa&;oufouf tzGJUrsm;wGif q&mrsm;ukd avsmhvkdjcif;ukd jrbl;aumfrwDu txl;aMumufvefYaomf<br />

vnf; uREkfyfwkdYum; þrQpkd;&drfzG,f&mr½Sd[k xifygaMumif;? ynmoifMum;a&; oufouftzGJUrsm; tay:wGif<br />

tjyifyvltrsm; ½SdoihfaMumif; awmif;qkdcsufrSm r½Sday/<br />

24/ wuúokdvfaumifpD0ifvlBuD;rsm;\ta&twGufukd twnfwusrxm;&efukd jrbl;aumfrwDESifh oabmwl<br />

ygaMumif;? t"dywdcsefq,fvmESifh wGJbufcsefq,fvmwkdY aumifpD0ifvlBuD;rsm; r[kwfoifhqkdaom axmufcH<br />

115


116<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

csufukdvnf; uefYuGufp&mr½Sdyg/ okdY&mwGif wGJbufcsefq,fvmonf aumifpDukd rdefYcGef;ajymMum;&ef<br />

t"dywd\ wlnDcsuf&&rnfqkdonfwGif 'kwd,csefq,fvmonf aumifpD\ cs,f,mrifjzpfí ynmrif;<br />

BuD;ESifh aumvdyfausmif;tkyfrsm;onf aumifpD0ifvlBuD;jzpfjcif;udk ruefYuGufyg/<br />

25/ &efukefNrdKU½Sd t*Fvdyfc&pf,mef*kdPf;ESifh ½kdrefuufovpf*kdPf;tkyfwkdYtm; aumifpD0ifvlBuD;jzpfjcif;udk oabm<br />

rwlyg/ xkdenf;twkdif; omoemykdiftm; aumifpDvlBuD; (2) OD; wifajr§muf&ef tcGifhta&;udkvnf; oabm<br />

rwlyg/ xkdaMumifh yk'fr 11 (1)(C)(i) ESifh (n) wdkYudk wuúokdvftufrS xkwfy,f&ef tMuHay;ygaMumif;/<br />

26/ þenf;twkdif; yk'fr 11 (1)(c) ESifh yk'fr (1)(¡) wkdYwGif ay;xm;aom omoema&;ESifhqkdifaom toif;rsm;<br />

tm; tcGifha&;ay;jcif;ukd oabmrwlyg/ þyk'frtao;wkdYukd y,fzsufí trsKd;om;ynma&;tzGJU(pDtiftD;)<br />

rS (2) a,muf ukd,fpm;vS,fwifcGifh? tjcm; (10) a,mufudk ynma&;ESifhqkdifaom tzGJUrsm;tm; wzGJUpDjzpfap?<br />

wGJíjzpfap wifajr§mufcGifhay;&ef wkdufwGef;ygaMumif;/<br />

27/ ynmoifMum;a&;aumifpDrS wuúokdvfaumifpDokdY wifajr§mufxdkufaom OD;a&onf wuúokdvfaumifpDrS<br />

ynmoifMum;aomaumifpDokdY wifaom OD;a&ESifh wlnDrQxm;oifhaMumif;? xkdYaMumifh yk'fr 11 (1)(Z) udk<br />

þenf;twkdif; jyifapvkdygaMumif;? okdYr[kwf ,ckvuf½Sdtwkdif; OD;a&xm;vkdygu atmufygtwkdif; þyk'frukd<br />

jyifapvkdygaMumif;/<br />

]]ygarmu© 5 OD;xufrykdaom ynma&;aumifpD0ifvlBuD; 10 OD; aumifpD0if vlBuD; jzpf&rnf/}}<br />

þtwkdif; jzpfygu yk'fr 14 (1)(i) ukdvnf; ynmoifMum;a&;aumifpDokdY tjyifyrSvlBuD;<br />

(10) a,muf wuúokdvfaumifpDu wifajr§mufEkdifatmif jyifqifay;vkdygaMumif;? yxrtMuHay;csufudk<br />

vufcHygrlum;? pmrsufESmeHygwf (25) jrbl;tpD&ifcHpmwGif axmufcHcsufudk oabmwlygaMumif;/<br />

28/ wuúokdvfaumifpDwGif rSwfykHwifwuúokdvfbGJUxl;rsm;tm; ukd,fpm;vS,fwifajr§mufa&;ESifh ywfoufí<br />

yk'fr 11 (u)(ps) udk jyifqif&ef jrbl;aumfrwDu tMuHay;&mwGif rSwfykHwifwuúokdvfbGJUxl;&ol (50)<br />

vQif wa,mufus aumifpDvlBuD; ½Sd&rnf[kqkdaomtcsufudk oabmwlygaMumif;? okdY&mwGiftenf;qHk;<br />

wuúokdvfbGJUxl;&olrsm; (10) a,muf aumifpDwGif ½Sd&rnfjzpfonfukd oabmwlaomfvnf; (15) a,muf<br />

xufrykd&[kqkdonfukd oabmrwlyg/ txufokdY OD;a&rnfrQ uefYowf&ef rxm;oifhyg/ xkduJhokdY wuúokdvf<br />

bGJUxl;&olrsm; aumifpDwGif rsm;avaumif;av jzpfygaMumif;? þuJhokdUjyKojzifh ¤if;wkdY OD;a&rSmvnf; tqrwef<br />

rsm;vm&ef r½Sdyg/ xkdokdY bGJUxl;&olrsm;jzpfaom aumifpD0ifvlBuD;rsm;rSm tenf;qkH; (75) &mckdifEIef;rSm<br />

tjyiftyvlBuD;rsm; jzpfoifhygaMumif;? ausmif;om;rsm; 'D*&DbGJUxl;rsm;udk &MuonfESifh wNydKifeuf rSwfykHwif<br />

bGJUxl;&olrsm;tjzpfodkY a&mufoifhygonf/ wuúokdvfbGJUxl;rsm;ukd &½SdNyD;olrsm;onf xkdtcsdef xdktcgwGif<br />

wuúokdvftwGuf Oya'tzGJU0ifvlBuD;? wuúokdvfaumifpD0ifvlBuD;rsm;udk a½G;cs,f&ef pOf;pm; csifhcsdefwwf<br />

aom t½G,fa&mufNyD;[k ,lqoifhygonf/ ausmif;om;rsm;onf ta½G;aumufrcH&[k pnf;urf;xm;vQif<br />

uREkfyfwkdY\ tMuHOmPfudk vufcHEkdifzG,f r½Sdyg/ jrbl;tpD&ifcHpm pmrsufESmeHygwf (19) wGif rSwfykHwif<br />

tcaiG 10d^- jzpfoifhonf[laom axmufcHcsufukd oabmwlygaMumif;/<br />

29/ &efukef? rEÅav;? ppfawG? armfvNrdKifjrLeDpy,frsm;rS aumifpDokdY ukd,fpm;vS,f vTwfjcif;ukd ½SdjrJ½Sdapoifh<br />

ygonf/ xkdxuftvGef jynf? yJcl;? awmifilNrdKUrsm;rS jrLeDpDyg,frsm;udkvnf; ukd,fpm;vS,fwOD;pD wifEkdifcGifh<br />

ay;oifhygonf/ þNrdKUrsm;rSmvnf; NrdKUBuD;rsm;jzpfygonf/ þokdYay;ojzifh ¤if;ukd,fpm;vS,frsm;ESifh tjcm;<br />

jrLeDpDyg,ftzGJUwkdYtm; ¤if;wkdYt&yfrS wuúokdvf ausmif;om;rsm;tm; aiGaxmufcHpm? tpD&ifcHpm pmrsufESm<br />

(9) wGif tMuHay;onfhtwkdif; jzpfEkdifzG,f&m½SdaMumif;/<br />

30/ wuúokdvfaumifpDwGif Oya'jyKtzGJUrS ukd,fpm;vS,frsm; ½Sdoifhayonf/ NAdwdoQygvDrefESifh atmufpzkdY<br />

wuúokdvfwkdY qufoG,fa&;ESifh &efukefwuúokdvfESifh jrefrmjynfvTwfawmf qufoG,fa&;rSm rwlay/<br />

tpD&ifcHpm pmrsufESm (20-21) wkdYwGif jrbl;aumfrwDu aumifpDokdY ukd,fpm;vS,f vTwfcGifh vTwfawmftm;<br />

tifwifwif ay;xm;aomfvnf; pmrsufESm (26-28) wGifum; aumvdyfausmif;rsm;udk tkyfcsKyf&ef tpkd;&vuf<br />

okdY 0uGufí tyfvkdufayonf/ pifppftm;jzifh vTwfawmfokdY wifajr§mufvkdufaom ukd,fpm;vS,frsm;onf<br />

EkdifiHa&; t,ltrsKd;rsKd;rS jzpfEkdifayonf/ okYd&mwGif tpkd;&tzGJUzGJUNyD;í aqmif½GufvQifum; EkdifiHa&; t,ltjrif<br />

wrsKd;wnf; ½Sdrnfjzpfonf/ xkdYaMumifh vTwfawmftm; aumifpDukd,fpm;vTwf&ef tcGifhta&;ay;jcif;onf<br />

aumvdyfrsm;udk tpkd;&vuftyfonfxuf pkd;&drfaMumifhMup&m enf;ayonf/ pmrsufESmeHygwf (21) wGif<br />

txufESifh atmufvTwfawmfwkdYtm; a0ykHcsxm;aom OD;a&udk oabmrwlyg/ txufvTwfawmfrS aumifpDokdY


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(2) a,muf? atmufvTwfawmfrS aumifpDokdY (8) a,muf vTwfoifhaMumif;? þonfomvQif vTwfawmf<br />

(2) ck OD;a&ESifh tcsKd;usayonf/<br />

31/ aumifpDokdY ausmif;om;rsm;u ukd,fpm;vS,fwa,muf wifajr§mufoifhonf[k axmufcHcsuf (pmrsufESm-21) udk<br />

zwf&í 0rf;ajrmufygaMumif;? okdY&mwGif a½G;aumufwifajr§mufcH&aom vlBuD;onf rSwfykHwifbGJUxl;&olrsm;<br />

rSom r[kwf? ausmif;om;r[kwfaom tjcm;vlrsm;rSvnf; jzpfoifhygonf/ wuúokdvfonf ¤if;\ ausmif;<br />

om;rsm;tm; trSm;ESifhtrSef a0cGJEdkif&ef oifMum;&eftwGuf jzpf\/ xkduJhodkY ynmoifay;onf qkdygu<br />

&efukefwuúokdvfonf ¤if;ausmif;om;rsm;\ a0zefaompdwfukd ,kHMunfxkduf\/ oifhawmfolukdom aumif<br />

pDokdY wifajr§mufrnf[k oHo,½Sdp&m r½Sd/ jrbl;aumfrwDu þuJhokdY ausmif;om;ukd,fpm;vS,f xm;jcif;<br />

onf oifhawmfvSonfhtcsuf wuúokdvfvkyfief;w&yf[k rxif[k qkd&mü uREkfyfwkdYum; xkdodkYrMunfh?<br />

ausmif;om;rsm;\ ukd,fpm;vS,fonf ausmif;om;wkdYtzkdY aumifpDwGif aps;qpf&efr[kwf? ausmif;om;wkdY\<br />

tmoDotrSef oabmxm; ajymMum;&eftwGuf jzpf\/<br />

32/ tpD&ifcHpmeHygwf (21) wGif 'kwd,csefq,fvma[mif;wkdYudk aumifpD0if &moufyefvlBuD;rsm; jzpfoifhonf[k<br />

axmufcHcsufukd oabmrwl? ¤if;trIxrf;ukd tjcm;enf;jzifh todrSwfjyKvkdu jyKEkdif\/<br />

33/ wuúokdvfaumifpD\ oufwrf;onf (3) ESpfyif jzpfoifhonf[k pmrsufESmeHygwf (22) wGif axmufcHcsufukd<br />

oabmwlygaMumif;? okdY&mwGif a½G;aumufyGJrSm wBudrfwnf; jzpfapvkdaMumif;? Mum;a½G;aumufyGJwGif<br />

ta½G;cH&olonf umvtykdif;tjcm;twGufom aumifpDvlBuD;jzpfoifhí okH;ESpfwBudrf a½G;aumufyGJBuD;<br />

½SdapvkdaMumif;? þuJhokdYjzpfvQif wuúokdvfta&;ukd ykdrkd vltrsm; pdwf0ifpm;zG,f&m jzpfygonf/<br />

34/ omreftm;jzifh wuúokdvfaumifpDonf wESpfvQif (2) Budrf pnf;a0;oifhygí tpnf;ta0;rSwfwrf;<br />

ykdY&müum; (tpD&ifcHpm pmrsufESm 23) wuúokdvftrIaqmiftzGJU? qD;edwftrIaqmiftzGJUESifh aumvdyftkyfcsKyf<br />

a&;tzGJUwkdY\ rSwfwrf;wkdYukd tpnf;ta0;NyD;onfhaemuf (14) &uf twGif; (þrSwfwrf; tykd'f-16<br />

t&) aumifpDvlBuD;rsm;xHokdY ykdYoifhaMumif;? MumrSykdYvQif ta&;,l&ef cJ,Of;rnf jzpfojzifh aumifpDrSm<br />

,ckuJhodkY 'kHY&if;jyefaeOD;rnf jzpfaMumif;/<br />

35/ pmrsufESm (24) wGif aumifpDrSwifajr§mufaom wuúokdvftrIaqmiftzGJU0ifvlBuD; (7) OD; pvkH; tjyifrS<br />

vlBuD;rsm; jzpfoifhaMumif;/<br />

36/ ref;Oypmaumvdyfukd wuúokdvftrIaqmiftzGJUokdY vTJtyf&ef pmrsufESm (25) wGif jrbl;aumfrwD\ axmufcH<br />

csufukd pOf;pm;&mwGif uREkfyfwkdYonf Oypmtwef;rsm;ukd ynmrif;BuD;u tkyfcsKyfoifh? rtkyfcsKyfoifhudk<br />

vnf; pOf;pm;aqG;aEG;rdaomfvnf; tcsuftvufpkHvifpGm rod½Sd&í ,wdjywf qkH;jzwfcsuf rusygaMumif;?<br />

okdY&mwGif pmrsufESm (34) wGif jrbl;aumfrwDu Oypmausmif; (3-4) ausmif;cefY tjcm;NrdK Ursm;wGif (1-2) ESpf<br />

twGif;xm;&ef axmufcHcsufukd uREkfyfwkdY txl;tm;ay;ygaMumif;? tu,fí Oypmwef;rsm;onf wuúokdvf<br />

ynma&; tqifhtwef;yif jzpfoifhonfqkdygvQif uREkfyfwkdY þrSwfwrf;tykd'f (17) wGif qkdcJhonfh tm;avsmfpGm<br />

wuúokdvfu Oypmaumvdyfrsm;ukd tkyfcsKyfjcif;udk oabmwlygonf/ þOypmaumvdyfrsm; ta&;wGif<br />

txl;ojzifh rEÅav;aumvdyfta&;wGif þodkYtkyfcsKyfenf;udk jrbl;aumfrwDonf tb,faMumihf BudKufESpf<br />

ouf&oenf;udk pOf;pm;ír& jzpfygaMumif;? tb,faMumifhqkdaomf pmrsufESm (26? 28) wGifum; tjcm;<br />

wGJbufaumvdyfrsm;ESifh ywfoufí þaxmufcHcsufESifh txl;qefYusifí axmufcHjcif;yifwnf;/ uREkfyfwkdY<br />

tm;vkH; aumvdyfrsm;udk wuúokdvfucsnf; tkyfcsKyf&rnfukd av;eufpGm xyfawmif;qkd vkduf&ayaMumif;/<br />

37/ ref;Oypmaumvdyfta&;ukd pOf;pm;&mwGif jrefrmtpkd;&ESifh Oya'jyKtzGJUodkY rEÅav;aumvdyftm; tcsdef<br />

rqGJbJ 'D*&DaumvdyftjzpfokdY jr§ifhwifyg&ef owday;&ygaMumif;/<br />

38/ ynmoifMum;a&;aumifpD (qD;edwf) wGif wuúokdvfaumifpD ukd,fpm;vS,fOD;a& ig;OD;odkY wifajr§muf&ef<br />

axmufcHcsufukd uREkfyfwkdY rSwfwrf;tykd'f (21) wGif qkdcJhonfhtwkdif; axmufcHygaMumif;/<br />

39/ pmrsufESm (26) jrbl;tpD&ifcHpmwGif wuúokdvftufOya' yk'fr (21)? yk'fri,f (2) ukd jyif&ef axmufcH<br />

csufwGif taMumif;rjrif? tb,faMumifh wuúokdvf0ifcGifhOya' xm;&mwGif bk&ifcHESifhaumifpD oabm<br />

wlnDcsuf ½dS&rnfukd awG;qír&yg/ xkdYaMumifh yk'fr 21 (2) wGif bk&ifcHcsKyfESifh aumifpDtkyfcsKyfjcif;udk<br />

twnfxm;í jyKqkdaom pum;rsm;ukd y,fxkwfapvkdaMumif;/<br />

40/ pmrsufESm (29) wGif ygarmu©rsm;ukdk wuúokdvftrIaqmifu cefYoifhonf[k axmufcHcsufukd oabmwl<br />

ygaMumif;? wuúokdvftrIaqmifonf pwufusLt& wuúokdvftmPmykdiftzGJU wckjzpfoifhonf[k jrbl;<br />

117


118<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aumfrwD\ axmufcHcsuftwkdif; topfwuúokdvf tufOya'wGif xkdokdYjzpfvdrfhrnf[k ,lqaMumif;? xkd<br />

okdYjzpfvQif wuúokdvfaumifpDu trIaqmifu ygarmu©cefYxm;a&;ukd jyefvnfppfaq;cGifh½Sdonf[k ,lq<br />

aMumif; xdkokdYr[kwfygu xdktcsuftvufudk xnfhoGif;apvkdaMumif; qD;edwftrIaqmifESifh wuúokdvftrI<br />

aqmifwYkd tcsif;rsm;MuvQif t"dywdr[kwfbJ wuúokdvfaumifpDxHom tqkH;tjzwfcHoifhygaMumif;/<br />

41/ pmrsufESm (29) wGif yk'fr (23) t& wuúokdvfaumifpDu pwufusLrsm; jyKvkyfEkdifcGifh? y,fzsufcGifh? jyifqif<br />

cGifhESifh ywfoufí jyKjyif&ef axmufcHcsufukd txl;oabmrusaMumif;? þaxmufcHcsufum; aemufjyefqkwf<br />

jcif; jzpfaMumif;? þyk'frrSm wuúokdvftufOya'wGif ESpfaygif; (13) ESpfrQ½SdNyD jzpfí ,cktxd þyk'frudk<br />

wuúokdvfaumifpDu tvGJokH;pm;rjyKcJhonfukd axmufí tdE´d,wuúokdvfrsm;wGif þyk'frudk ei,ftNrD;<br />

wyfonfukd þwuúokdvfuvnf; vkdufwyfp&m rvkday/ xkdYaMumifh yk'fr (23) ukd jyifqifjcif;ukd uREkfyfwkdY<br />

oabmrusay/<br />

42/ pmrsufESm (31) wGif pwufusL (33-34) wkdYukd tmPmcsKyfuGyf&ef jyifqifcsufukd oabmrusonfhtjyif<br />

uREkfyfwkdY þrSwfwrf; (16) tykd'fwGif azmfjyxm;onfhtwkdif; jyifqifapvkdygaMumif;/<br />

43/ pmrsufESm (41) wGif aumvdyftkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;\ Ouú|ESifh 'kOuú| wkdYukd a½G;aumuf wifajr§mufoifhonf<br />

[k axmufcHcsufukd oabmwlygonf/<br />

44/ pmrsufESm (31) wGif ,leDAmpwDaumvdyfausmif; tkyfcsKyfa&;tzGJUwGif ausmif;om;ukd,fpm;vS,fwOD;<br />

ygxkdufonf[k axmufcHcsufukd oabmwlygonf/ okdY&mwGif þrSwfwrf; (19) wGif azmfjyxm;onfhtwkdif;<br />

ajr§mufwifí vlBuD;rSm ausmif;om;r[kwfonfh wuúokdvfbGJUxl;&olrsm;om r[kwfbJ tjcm;vlMuD;rsm;rS<br />

vnf; ajr§mufEkdifcGifh &apvkdygaMumif;( tykd'f-32 ukdvnf; Munfhyg)/<br />

45/ pmrsufESm (31) wGif ,leDAmpwDaumvdyfausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUokdY ausmif;tkyfMuD;u ajr§mufolonf<br />

ygarmu©csnf; r[kwfbJ jzpfEkdifonf[k jrbl;aumfrwD\ axmufcHcsufudk oabmwlvifhupm; ausmif;tkyf<br />

tm; þokdY wifajr§mufcGifhay;jcif;udk oabmrwlyg/ pmrsufESm (31) xkdtykd'fxJwGif axmufcHxm;onfh<br />

twkdif; tkyfcsKyfa&;tzGJUwGif ausmif;q&m (2) a,muf½Sd&eftpm; þrSwfwrf;tykd'f (19) wGif wifjychJonfh<br />

twkdif; q&mwOD;wnf; ½SdoifhygaMumif;/<br />

46/ wuúokdvf0ifcGifh ta&;ESifhywfoufí [kdufpul;zkdife,fpmar;yGJukd (9) ESpf tcsdeftwGuf owfrSwfygvQif<br />

pmrsufESm (34) yxr axmufcHcsufudk oabmwlygonf/ okdYr[kwf [kdufpul;pmar;yGJESifh wuúokdvf<br />

0ifcGifhpmar;yGJ cGJíppf&ef tMuHay;ygonf/ ausmif;om;rsm;onf (2) ck pvkH;ukdjzpfap? wckwefonfjzpf<br />

ap 0ifEkdifcGifh&½Sdí wuúokdvf0ifcGifh pmar;yGJatmifolwkdYom wuúokdvfpmar;yGJrsm;ukd ajzqdkcGifh&xkdufaMumif;?<br />

yx0DESifh &mZ0ifbmom paomar;cGef;rsm;wGif twlwlar;Ekdif&ef taMumif;½SdaMumif;/<br />

47/ jrbl;aumfrwDonf pmrsufESmeHygwf (35) wGif wuúokdvfwck jyKvkyfpDrHykHtwkdif; qkdvQif ausmif;om;rsm;ESifh<br />

ausmif;q&mrsm; &if;&if;ESD;ESD; r½SdMu[k0efcH\/ okdY&mwGif q&mrsm;ukd az;wD;az;r þuJhodkY r&if;ESD;jcif;onf<br />

ausmif;om;rsm;tm;awGU&ef tcsdefr½Sdí qkdjcif;udk uREkfyfwkdY oabmrwlay/ uREkfyfwdkY oabmt&um;<br />

q&mrsm; txl;ojzifh txufwef;q&mBuD;rsm;rSm tcsdefykd vkHavmufpGm &Muonf[k xif\/ ,k'oef<br />

aumvdyfwGif q&mrsm;ESifh ausmif;om;rsm; txl;&if;ESD;Mu\/ ,leDAmpwDaumvdyfwGifum; xl;xl;jcm;jcm;<br />

txufwef;q&mrsm;ESifh ausmif;om;rsm;rSm tjrJwOD;ukdwOD; apmifvsuf½SdMu\/ þtcsufukd wuúokdvf<br />

onf owdcsyfrdapvkd\/ þwGif &efukefwuúokdvf<strong>or*¾</strong>toif;tm; tm;vkH;ausmif;om;rsm;ESifh ausmif;q&m<br />

rsm;onf toif;om;rsm;jzpf&rnf[k Oya'xm;í ausmif;om;rsm; tpki,fzGJUí ¤if;wkdYukd zdwfMum;awGUqkH<br />

ygvQif trSefokdY a&mufvdrfhrnf[k xifygaMumif;/ &efukefwuúokdvf<strong>or*¾</strong>toif;ukdvnf; vwfwavm<br />

aumvdyfESifh wuúokdvfausmif;om;rsm;udpöwkdYwGif wuúokdvfaumvdyfwkdYukd wifoGif;ajymzkdY cGifhjyKoifhay<br />

aMumif;? ¤if;tjyif <strong>or*¾</strong>toif;udk Oya'topfwGif pwufusLt&xm;vQif ab;jzpfp&m rjrifygaMumif;/<br />

48/ wuúokdvf wGJbufaumvdyfrsm;twGif; tvkkyfvkyfykHrsm;ESifh ywfoufí pkHprf;a&;aumfr½Sifwck zGJUpnf;&ef<br />

pmrsufESm (36) wGif azmfjyxm;aom qD;edwftzGJU\ awmif;yefcsufudk uREkfyfwdkYruefYuGuf? okdY&mwGif<br />

xkdaumfr½Sifukdapmihfpm;í tufOya'jyifqifa&;ukdum; raESmifhaES;apvdk/<br />

49/ þrSwfwrf; ed*kH;rcsKyfrD uREkfyfwkdY txl;wkdufwGef;vkdaomtcsufum; wuúokdvfonf jrefrmpmjzifh bmom&yf<br />

rsm;ukd oifMum;&eftwGuf pnf;rsOf;ususee csxm;oifhonf[k xifygaMumif;/ þae&mwGif wuúokdvf<br />

onf tpdk;&ESifh yl;aygif;í vkyfukdif&rnf jzpfaMumif;/ ,ckupí xkdta&;twGuf pcef;poifhNyD jzpfaMumif;/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

pwdwfpaumvm ynmawmfoifrsm;udk ¤if;wkdYjyefvmvQif cefYxm;&rnf[k &nf½G,fí vTwfoifhNyDjzpfaMumif;?<br />

rMumrDcsufcsif; bmomjyefMum;a&;tzGJUwckudk aiGtvkHtavmufjzifh cefYxm;í &mZ0if? abm*aA'? avmu<br />

"gwfusrf; trsKd;rsKd;wkdYudk jrefrmbmomwkdY jyefMum;tyfvSNyD jzpfaMumif;/<br />

(wkdif;jynf\ tñGefYtan§muf tem*wfjrefrmjynf? jrefrmwEkdifiHvkH; tBuD;qkH; uREkfyfwkdY\ ausmif;om;toif;ukd<br />

aiGtm;jzifh csD;jr§ifhawmfrlMuyg/)<br />

¤if;tpD&ifcHpmukd jrefrmjynftpkd;& ynma&;XmeokdY ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

toif;\ tvkyftrIaqmifu wifoGif;cJhavonf/ jrefrmjynftESHYtjym;½Sd ausmif;om;rsm;xHokdYykdY&m<br />

tNrdKUNrdKU½Sd ausmif;om;rsm;u jrbl;tpD&ifcHpm? <strong>or*¾</strong>tpD&ifcHpmwkdYudk aqG;aEG;NyD;aemuf tpnf;ta0;BuD;rsm;<br />

usif;yum atmufygqkH;jzwfcsufrsm; csrSwfcJhonf/<br />

(1) jrbl; tpD&ifcHpmwGif azmfjyxm;onfh axmufcHcsufwkdYrSm rsm;pGmrausreyfzG,f jzpf½kHomru tvGefw&m<br />

nhHzsif;vSojzifh þausmif;om;rsm;\ tpnf;ta0;MuD;u tjyif;txef uefYuGufaMumif;?<br />

(2) jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;u cefYtyfaom aumfrwDtm; jrbl;tpD&ifcHpmESifh<br />

ywfoufí pmwrf;½Snf a&;onfhtwGuf txl;yif aus;Zl;yum&wifygaMumif;? ¤if;tjyif tpD&ifcH<br />

pmwGifygonfh tcsufwkdYudk vkH;0OókH axmufcH½kHru ¤if;tpD&ifcHpmESifh ywfoufí vkyf&efudpöt00<br />

wkdYukd aqmif½Gufygrnf[k uwdjyKygaMumif;/<br />

(3) wuúokdvfOya'Murf; topf tvsiftjrefwifoGif;jzpfatmif tvsiftjrefta&;,lí atmufvTwf<br />

awmfESifh txufvTwfawmfwGif jyXmef;Muyg&ef Oya'jyKvTwfawmftrwfrsm;tm; awmif;yefygaMumif;/<br />

txufygqkH;jzwfcsufrsm;udk qkH;jzwf½kHru wuúokdvfOya'Murf;topf wifoGif;jzpfatmif Auotoif;rS<br />

trIaqmifu txl;BudK;yrf;aeMuonf/<br />

(Z-3) 1937-38 Auo\ vkyfaqmifrIrsm;<br />

1/ rEÅav;uGefz&ifh\ qkH;jzwfcsuftwkdif; uGefz&ihfusif;yNyD; aemufaeYwGif rEÅav;NrdKU ae&mtESHYtjym;ü<br />

trsKd;om;wuúokdvf &efykHaiGtwGuf aumufcHcJhMuonf/ e,ftoD;oD;rS <strong>or*¾</strong>toif;rsm;uvnf; trsKd;om;<br />

wuúokdvftwGuf aiGaumufcHí &efukefNrdKUtrsKd;om;wuúodkvf tusKd;aqmifaiGxdef;xHokdY ay;ykdYcJhonf/<br />

tvkyftrIaqmiftzGJU0if ukdA[def;onf trsKd;om;wuúokdvf oydwfarSmufacgif;aqmifudkEkESifhtwl txuf<br />

Armjynf tESHYtjym;wGif trsKd;om;wuúokdvftwGuf w&m;a[majymcJhonf/<br />

2/ awmifil? ppfawG? armfvNrdKif? ajrmif;jr tp½SdaomNrdKUwkdYrS tcsKdUausmif;om;rsm;\ epfemcsufrsm;ukd wkdifwef;<br />

csuft& aqmif½Gufay;chJonf/ a&eHacsmif;trsKd;om;ausmif;wGif oydwfarSmufrIjzpf&m udpöNyD;Nidrf;atmif<br />

aqmif½GufcJh\/ tcsKdUausmif;rsm;wGif oydwfarSmufrIrsm;jzpf&m w&uftwGif; NyD;pD;oGm;í tcsKdUrSm<br />

ausmif;tkyfcsKyfolcsif; roifhrwifhjzpfí vnf;aumif;? wkdYrD; ½IdUrD;wkdY\ ya,m*aMumifhaomfvnf;aumif;<br />

jzpfjcif;aMumifh <strong>or*¾</strong>toif;MuD;u 0ifí rpGufzufcJJhay/<br />

3/ uGefz&ifhqkH;jzwfcsuft& ausmif;ydwf&uf½Snfrsm;wGif aus;vufjyKjyifa&; aqmif½GufEkdif&ef pnf;rsOf;ukd<br />

tvkyftrIaqmiftzGJU0if ukdausmfjrifhtm; vTJxm;NyD; ukdausmfjrifhMuD;rSL;onfhtzGJUokdY vTJtyfxm;onf/<br />

e,f<strong>or*¾</strong>toif;rsm;wGif ppfawGNrdKUuvGJí taysmfwrf;wyf[lí rzGJUpnf;&ao;aMumif; awGU&onf/<br />

4/ uGefz&ifh\ qkH;jzwfcsuft& ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpnf;ta0;wkdif; tpnf;ta0;tpESifh tNyD;wGif trs Kd;om;<br />

oDcsif;ukd oDqkdMuonf/ ,cktcg wkdYArmoDcsif;\ aemufqkH;tykd'fukd trsKd;om;oDcsif;[k todrSwfjyKxm;<br />

onf/ trsKd;om;oDcsif;ukd pkHprf;&eftwGuf tzGJUi,fwckukd zGJUpnf;xm;NyD;NyD jzpfonf/<br />

5/ atmufygNrKdUrsm;wGif <strong>or*¾</strong>toif;rsm;ukd zGJYpnf;xm;onf/ &efukef? rEÅav;? jynf? awmifil? ykodrf? jrif;<br />

jcH? ppfawG? MuHcif;? rkH½Gm? aygif;wnf? a&eHacsmif;? aysmfbG,f? rif;vS? a½Tbkd? rvIdif? [omFw? usKdufvwf?<br />

oHvsif? zsmykHwkdY jzpfonf/ tcsKdU<strong>or*¾</strong>toif;rsm;rSm zGJUpnf;NyD;aomfvnf; &efukefA[kdtzGJUcsKyfMuD;ESifh<br />

rqufoG,f&ao;acs/<br />

6/ uGefz&ifhqkH;jzwfcsuft& rsKd;ñGefYr*¾Zif;udk pufwifbmvrS pwifí xkwfa0aMumif;? wm0efcHt,f'DwmrSm<br />

trIaqmiftzGJU0if ukdA[def;jzpfonf/ rsKd;ñGefYukd okH;vwMudrf xkwfa0&m ESpfMudrf½SdoGm;NyD jzpfonf/<br />

7/ ,cktcg A[kdtoif;csKyfonf acwå,m,Doabmjzifh &efukefwuúokdvf<strong>or*¾</strong>wGif wnf½Sdae&m tvkyftrI<br />

aqmiftzGJUonf ukd,fykdiftaqmuftOD wckudk &½Sd&ef MudK;pm;vsuf ½Sdonf/ e,f<strong>or*¾</strong>toif;rsm;vnf;<br />

119


120<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

qkdif&m toif;½kH;rsm; &½Sd&ef MudK;yrf;aeMuonf/<br />

8/ ArmjynftESHYtjym;wGif a&ab;? avab; qkdufa&mufojzifh vl (1) odef;ausmf tkd;rJhtdrfrJhtxd 'ku©jzpfcJh&m<br />

¤if;wkdY u,fq,fa&;twGuf tNrdKUNrdKUt½Gm½GmrS ausmif;om;rsm;u aiG? ypönf;rsm; aumufcHchJonf/ Armjynf<br />

a&ab;? avab;u,fq,fa&;tzGJUu aumufcHaom u,fq,fa&;&HykHaiGwGif w0ufausmfausmfrSm ausmif;<br />

om;rsm; aumufcHay;aomaiG jzpfonf/<br />

9/ rEÅav;ausmif;om;uGefz&ifh qkH;jzwfcsuf trSwf (1) t& urÇmvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;toif;BuD;ESifh<br />

qufoG,fxm;onf/ þtoif;MuD;u MuD;rSL;í 1937 ck? Mo*kwfv (25) &ufaeYrS (28) &ufaeY txd<br />

jyifopfjynf? yg&DNrdKUawmfü usif;yaom urÇmvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;uGefz&ifhokdY Armjynfausmif;om;rsm;<br />

ukd,fpm;vS,ftjzpf "EkjzLOD;at;armiftm; wufa&mufapcJhonf/ Armjynf\ ukd,fpm;vS,f "EkjzLOD;at;<br />

armifrSm jAL½kdac: A[kdtvkyftrIaqmiftzGJUodkYvnf; a½G;aumufwifajr§mufcH&onf/ (tifwmae½Sife,f<br />

,kofuifhrf (ac:) urÇmvk H;qkdif&m vli,frsm;pka0;&m pcef;odkYvnf; "EkjzLOD;at;armif wufa&mufcJhonf/)<br />

10/ 1291 ck? awmfovif;vqkwf? (2) &ufaeYwGif &efukefaxmifMuD; twGif;ü jyif;xefcsKyfwnf;aom<br />

axmifOya'ukd uefYuGufí (166) &ufvkH; t[m&rrSD0JbJ rdrd\ twåabm tykyfaumifudk pGefYcGmcJhaom<br />

tmZmenf OD;0dpm&\ (8) Mudrfajrmuf txdrf;trSwfukd Auo toif;u BuD;rSL;í ArmjynftESHUtjym;wGif<br />

tpnf;ta0;rsm; usif;ycJh\/ OD;0dpm&aeYESifh ywfoufaom pmwrf;ukdvnf; tajrmuftjrm;½kdufum<br />

¤if;aeYwGif a0iSurf;vSrf;cJhonf/<br />

11/ Ekd0ifbmv (1) &ufaeYwGif jrefrmwEkdifiHvkH;wGif tpnf;a0;BuD;rsm; usif;yí atmufyg qkH;jzwfcsufrsm;<br />

csrSwfcJhonf/<br />

11(1)/ rEÅav;uGefz&ifh\ qkH;jzwfcsuf trSwf (5) jzpfaom e,fcsJUppfyGJrsm;wGif ryg0if? e,fcsJUpepfMuD;<br />

wnfwHh&m wnfwHhaMumif; jzpfaom yGJvrf;obifrsm;wGifvnf; yg0ifjcif; rjyK&ef[laom qkH;jzwfcsufudk<br />

xyfrH twnfjyKaMumif;?<br />

11(2)/ ,cktcg e,fcsJUpepfESifh e,fcsJUpepftvm;wl zufqpfpepfwkdYaMumifh ab;'ku©MuD; qkdufa&muf<br />

aeMuaom w½kwfjynfoljynfom;? pydefjynfoljynfom;wkdYtwGuf Armjynfausmif;om;rsm;u txl;<br />

0rf;enf;aMuuGJvsuf ¤if;wkdYESifhwuG ausmif;om;wkdYonf tjrefqkH; ppfEkdifMuygap[k qkawmif;arwÅm<br />

ykdYaMumif;?<br />

11(3)/ qif;&Jjcif;? tvkyfvufrJhrsm;jcif;? ppfjzpfjcif; ponfwkdYudk jzpfyGm;aponfh e,fcsJ UpepftwGif;okdY vGefcJhaom<br />

(52) ESpfu Armjynf usa&mufjcif;aMumifh? wefaqmifrkef;vqkwf? (8) &ufaeYukd e,fcsJUpepf uefYuGuf&maeY<br />

[ktodrSwfjyKum xkdaeUwGif e,fcsJUpepfukd uefYuGufonfhtaejzifh OykofoDwif;apmifh okH;&ef qkH;jzwfaMumif;?<br />

¤if;aeYwGif ppfukd igwkdY tvkdr½Sd[laom pmwrf;ukd a0iScJhonf/ wefaqmifrkef; vqkwf (8) &ufaeYwGif<br />

e,fcsJUpepf uefYuGufaomaeUudk Armjynft&yf&yf½Sd ausmif;om;rsm; txdrf;trSwftm;jzifh tpmiwfcHMu&ef<br />

qifhxkwfcJhonfhtwkdif; tNrdKUNrdKU½Sd ausmif;om;rsm;u vkdufemcJhonf/ &efukefNrdK UwGif wuúokdvf<strong>or*¾</strong>toif;<br />

trIaqmifrsm;? Auotoif;trIaqmifESifh tjcm;ausmif;om;wkdUonf ygawmfrlusif;y&modkY oGm;a&mufMuNyD;<br />

Ouú| ukdatmifqef;u e,fcsJUpepfuef UuGufaomaeY (ygawmfrlaeYr[kwf)<br />

ukd tb,faMumifh usif;y&onfukd<br />

½Sif;vif; ajymqkdcJhonf/ xkdaeYwGif ]bmvJe,fcsJY0g'} ac: pmwrf;udk a0iSMuonf/<br />

12/ trsKd;om;aeYü tpOftvmt& usif;ycJhonf/ tjcm;tpnf;t½kH;rsm;ESifh yl;aygif;aqmif½Guf&ef qifhpmxkwf<br />

cJhonfhtwkdif; tNrdKUNrdKU½Sd ausmif;om;rsm;u vkdufemcJhonf/ xkdaeYwGif ]igwkdhtrsKd;om;0g'} ac: pmwrf;udk<br />

½kdufESdyf xkwfa0cJhonf/<br />

13/ Auotoif;rS ½kdufESdyfxkwfa0cJhaom pmwrf;rsm;rSm-<br />

(u) Auotoif;\ pnf;rsOf;Oya'<br />

(c) rEÅav;uGefz&ifh\ qkH;jzwfcsufrsm;<br />

(*) taqGjyefwrf;trSwf<br />

(C) ausmif;om;rsm; Ekd;Mum;avmh (t*Fvdyfausmif;rsm;twGuf t*Fvdyfbmomjzifh ½kdufESdyfonf)<br />

(i) wuúokdvftufOya'jyifqifa&; tpD&ifcHpm<br />

(p) 0wå&m;trGef (OD;0dpm&aeYtwGuf)<br />

(q) e,fcsJUpepfukd igwkdYtvkdr½Sd (Ekd0ifbm? 11 &uftwGuf)


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z) e,fcsJJUpepfudk wkdufckdufMuukefthH ( wefaqmifrkef;vqkwf? 8 &uftwGuf)<br />

(ps) igwdkY trsKd;om;0g' (trsKd;om;aeYtwGuf)<br />

14/ 1297 ckESpf? waygif;vqef;? (5) &ufaeYwGif 'kwd,oydwfMuD;NyD;aemuf AuotzGJUESifh trsKd;om;wuúokdvf<br />

ay:vmcJhonfhtwGuf xkdaeYukd txdrf;trSwfaeYtjzpf usif;ycJhonf/<br />

(ps) wwd,tBudrf AuouGefz&ifh usif;y&efjyifqifMujcif;<br />

jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;\ wwd,uGefz&ifh (Auo) ykodrfNrdKUü usif;y&ef pDpOfxm;onf/<br />

Ouú| ukdatmifqef;onf ykodrfNrdKUokdY oGm;a&muf pDpOfcJhonf/ atmufyg {nfhcHaumfrwDrsm;ukd zGJUpnf;xm;avonf/<br />

tpnf;ta0;twGuf wm0efcHtrIaqmifrsm;<br />

ukdatmifausmf em,u<br />

ukdatmifBudKif aiGxdef;<br />

ukdvSarmif tusKd;aqmifpmcsD<br />

ukdcifndK taxGaxGtusKd;aqmifpmcsD<br />

taxGaxGXme<br />

ukdatmifausmf ukdatmifMudKif ukd[efa½T<br />

ukdarmifwif ukdjrpdef rcifñGefY<br />

ukdvSarmif ukdcifndK<br />

aMujimXme<br />

ukdMuD;armif ukdbodef; ukdcsKdvSatmif<br />

{nfUcHa&;Xme tauR;tarG;Xme<br />

ukdausmfodef; ukdoef;armif<br />

ukdarmifoGif ukdarmifarmif<br />

ukdat;armif ukdxifausmf<br />

ukdxGef;xGef; ukdausmf0if;<br />

ukdjrifhpkd;<br />

rdef;uav;rsm; {nfcHXme<br />

rcifñGefY rvSjrifh rjrMunf<br />

rcifoef; rwifwif roef;pdef<br />

rcifapmEk rñGefYñGefYoef; roef;oef;<br />

rwif{ rMunfMunf rcif&D<br />

usef;rma&;Xme<br />

q&m0efOD;bcsdK q&m0ef OD;0ef q&m0ef em,m;<br />

uGefz&ifhusif;yjcif;onf Armjynf te,fe,ft&yf&yfrS ausmif;om;rsm; wOD;ESihf wOD; &if;ESD;apjcif;? awG<br />

UqkH<br />

&müvnf; ausmif;om;rsm;ta&;? qif;&Jom;rsm;ta&;? wkdif;jynfta&;? urÇmMuD;\ta&; ponfhjyóemrsm;ukd<br />

bGif;bGif;BuD; aqG;aEG;&jcif;? NyD;cJhonf vkyfief;rsm;udk okH;oyfqifjcifNyD; oumv a½SUtzkdY rnfonfhtvkkyfrsm;<br />

vkyfaqmifrnf[k t"d|mefcsjcif;? vkyfief;tpDtpOf useaocsmjcif; ponfwkdYonf Auotoif;BuD;\ vkyfief;rsm;<br />

jzpfonf/ uGefz&ifhatmifjrifrIrSm e,ftoD;oD;? NrdKUtoD;oD;rS ausmif;om;rsm;\ ukd,fpm;vS,f rsufESmpkHnDwufa&muf<br />

121


122<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jcif; tay:üwnf&m ,ckusif;yrnfh ykodrfuGefz&ifhokdY NrdKUwkdif;? e,fwkdif;rS ausmif;om;ukd,fpm;vS,frsm; wufa&muf<br />

apoifh\/ jrefrmjynf NrdKUe,ftoD;oD;wGif ausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>rsm; wnfaxmifa&;? jrefrmEkdifiHt0Srf;½Sd ausmif;om;<br />

rsm;tm;vkH; waygif;wpnf;wnf; jzpfEkdif&ef usif;yrnfh ykodrfuGefz&ifhwGif ausmif;om;pkHnDpGm wufa&mufap&ef<br />

vIYHaqmfay;jcif; ponfwkdYtwGuf AuotvkyftrIaqmifrsm;ukd vlpkcGJí jrefrmjynftESYH apvTwfxm;onf/ NrdKUe,f<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong> rwnfaxmif&ao;aom NrdKUe,frsm;wGif tjrefraES; <strong>or*¾</strong>toif;rsm; wnfaxmifcg ykodrfuGefz&ifh<br />

wufa&muf&ef udpöudk zdwfMum;cJhonf/ ausmif;om;rsm;uvnf; uGefz&ifhwGif bmawGajymrnf? bmawGvkyfrnf?<br />

bmukdawmif;rnf ponfwkdYudk wifMudKpDrH xm;&rnfjzpfonf/ ykodrfuGefz&ifhESifh yl;wGJí aEG&moDpcef;rsm;ESifh jrefrmEkdifiH<br />

vkH;qkdif&m tar;yGJrsm;ukd usif;yvdrfhrnf/<br />

aEG&moDpcef;rsm; usif;y&jcif;rSm<br />

1/ Armjynf½Sd t&yf&yfausmif;om;rsm;onf wa,mufESifhwa,muf ykdrkd&if;ESD;í wkd;wufaumif;rGefpGm<br />

qufqH&ef?<br />

2/ jrefrmjynf½Sd te,fe,fwkdY\ xl;axGaom taMumif;rsm;ukd ykdrkdod½Sdem;vnfEkdif&ef?<br />

3/ ausmif;om;rsm;\EkdifiHa&; rsufpdtjrifus,fap&ef?<br />

4/ ausmif;om;rsm;ESifh awm½Gmae aoG;&if;om;&if;rsm;jzpfaom trsKd;om;wkdY ykdrkd&if;ESD;ap&ef?<br />

5/ ausmif;om;rsm;onf qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;ESifh waoG;wpdwfwnf;½SdaMumif;? ¤if;wkdYESifh yl;aygif;í<br />

vGwfvyfa&;twGuf wkdufckdufrnfjzpfaMumif;udk jyo&ef?<br />

-ponfh&nf½G,fcsufrsm; yg½Sdonf/ aEG&moDpcef; atmifjrifap&eftwGuf tvkyftrIaqmiftzGJU0if ukdA[def;<br />

tm; wm0efvTJtyfxm;avonf/<br />

(n) Auo wwd,uGefz&ifhokdY zdwfMum;olrsm;pm&if;<br />

1/ ukdazoef; pvif;NrdKU<br />

2/ ukdaiGvkH a&eHacsmif;NrdKU<br />

3/ ukdbapm [oFmwNrdKU<br />

4/ ukdñGefYodef; rif;bl;NrdKU<br />

5/ udkarmifarmif taemufMudKUukef;? tif;pdef<br />

6/ ukduvufoef; rif;bl;<br />

7/ ukdvIdifOD; [oFmwNrdKU<br />

8/ ukdvSarmif [oFmwNrdKU<br />

9/ ukdom0if &efukefNrdKU? tif;vsm;vrf;<br />

10/ ukdcifndK rEÅav;NrdKU<br />

11/ ukdxGef;vIdif rif;vSNrdKU<br />

12/ ukdausmf0if; rEÅav;NrdKU<br />

13/ ukdwifatmif Akdvfuav;NrdKU<br />

14/ ukdvSaz Akdvfuav;NrdKU<br />

15/ ukdaomif;pdef &efukefNrdKU<br />

16/ ukdvSat; Akdvfuav;NrdKU<br />

17/ ukdat;az ompnfNrdKU<br />

18/ ukdjrEkdif vufyHwef;NrdKU<br />

19/ ukdcifjrifh yef;waemfNrdKU<br />

20/ ukdjrarmif rEÅav;NrdKU<br />

21/ ukdbkef;a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

24/ ukdusifarmif oxkHNrdKU<br />

25/ ukdwif½Sdef ysOf;rem;NrdKU<br />

26/ ukdtkef;armif aygif;wnfNrdKU<br />

27/ ukdvSjrifh armfvNrdKifNrdKU<br />

28/ ukdwifhaqG rkH½GmNrdKU<br />

29/ ukdusifarmif rdwDÅvmNrdKU<br />

30/ ukdarmifarmifav; (1) jynfNrdKU<br />

31/ ukdomxGef;pdef ppfawGNrdKU<br />

32/ ukdazoef; pvnf;? rif;bl;NrdKU<br />

33/ ukdarmifyg oxkHNrdKU<br />

34/ ukdodef;xGef; oxkHNrdKU<br />

35/ ukdbokduf ppfukdif;NrdKU<br />

36/ ukdarmifaxG; yckuúLNrdKU<br />

37/ ukdarmifukd yckuúLNrdKU<br />

38/ ukd{ukd om,m0wDNrdKU<br />

39/ ukdarmifarmif (1) jrif;jcHNrdKU<br />

40/ ukdatmifMudKif ykodrfNrdKU<br />

41/ ukdpHa½T ppfawGNrdKU<br />

42/ ukdcspfukdvS a&ausmf? &efukefNrdKU<br />

43/ ukdwifOD; rauG;NrdKU<br />

44/ ukdxkdufpH vufyHwef;NrdKU<br />

45/ ukdarmifarmif yckuúLNrdKU<br />

46/ ukdarmifapmjrtkH; oxkH'DpBwdwf<br />

47/ ukdvSaomif; 0g;c,frNrdKU<br />

48/ Swans Business College &efukefNrdKU<br />

49/ A.T Mc Oreath yef;qkd;wef;<br />

50/ E.G Ruller BSQ &efukefNrdKU<br />

51/ jrefrmhtvif; &efukefNrdKU<br />

52/ The Efficiency Press &efukefNrdKU<br />

53/ ol&d, (Sun Press Ltd.,) &efukefNrdKU<br />

54/ e*g;eD Ltd.,<br />

55/ jrefrmjynf pmtkyfjzefYcsda&;Xme &efukefNrdKU<br />

56/ ukdvSarmif ykodrfNrdKU<br />

57/ ukdjrpdef ykodrfNrdKU<br />

58/ ukdpdefaomif; ykodrfNrdKU<br />

59/ ukdwifat; ykodrfNrdKU<br />

60/ ukdodef;armif MudKUyifaumuf<br />

61/ udktpk ppfawGNrdKU<br />

62/ ukdzkd;tkef; aygif;wnfNrdKU<br />

63/ ukdoef;armif ykodrfNrdKU<br />

64/ ukd[efwif pvif;NrdKU<br />

65/ ukdatmifMuD; &efukefNrdKU<br />

66/ ukdat;Munf BuKdUyifaumufNrdKU<br />

67/ ukdbcspf Munfhjrifwkdif<br />

68/ ukdausmf0if;<br />

123


124<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

69/ Mr. tDA&m[if xm;0,fNrdKU<br />

70/ ukdtifvkdif; aygif;wnfNrdKU<br />

71/ ukdatmifBuD; aygif;wnfNrdKU<br />

72/ ukdxGef;wif &efukefNrdKU (wkd;wufa&;owif;pm t,f'Dwm)<br />

73/ q&mqkd; iokdif;acsmif;NrdKU<br />

74/ ukdoef;½Sdef ZD;ukef;NrdKU<br />

75/ ukdaua,mfpdef a&eHacsmif;NrdKU<br />

76/ ukdxGef;armif tif;pdef<br />

77/ ukdpHwif zsmykHNrdKU<br />

78/ ukdazwif bkduav;NrdKU<br />

79/ ukdatmifwif rvIdifNrdKU<br />

80/ ukdb MudKUyifaumufNrdKU<br />

81/ ukdwifa½T rkH½GmNrdKU<br />

82/ ukdarmif0g a&eHacsmif;NrdKU<br />

83/ ukdukdMuD; rEÅav;NrdKU (pDeD,m ISC ref;Oypmaumvdyf)<br />

84/ ukdwkd;,SOf rEÅav;NrdKU<br />

85/ ukdaomif;pdef MudKUyifaumufNrdKU<br />

86/ ukdbaumif; ausmufjzLNrdKU<br />

87/ ukdEkdifarmif yif;,aqmif? &efukefNrdKU<br />

88/ ukdjroef; zsmykHNrdKU<br />

89/ ukdbarmif a&eHacsmif;NrdKU<br />

90/ ukdapm tvkH<br />

91/ ukdukdMuD; rEÅav;NrdKU<br />

92/ ukdarmifnGefY a&eHacsmif;NrdKU<br />

93/ ukdarmifarmif &efukefNrdKU<br />

94/ ocifwifjrifh a&eHacsmif;NrdKU<br />

95/ ukdcspfjzL a½TbkdNrdKU<br />

96/ ukdba*;vf ausmif;ukef;NrdKU<br />

97/ ukdtkef;jrifh &efukefNrdKU<br />

98/ ukdarmifarmifpdef rkH½GmNrdKU<br />

99/ ukdarmifpdef jynfNrdKU<br />

100/ ukdvSMudKif Aef;armfNrdKU<br />

101/ ukdatmifaz [omFwNrdKU<br />

102/ ukdarmifarmifvGif armfvNrdKifNrdKU<br />

103/ ukdbabmf aysmfbG,fNrdKU<br />

104/ ukdEkdifarmif usKHrai;NrdKU<br />

(#) wwd,tBudrf AuonDvmcHusif;yjcif; jrifuGif; ({NyD 24-25? 1938)<br />

tpnf;ta0;pwifjyKvkyfonfh {NyDv (24) &uf? reuf (8) em&DwGif ausmif;0if;twGif;ü jrefrmpmoif<br />

ausmif;q&mrsm;\ tpnf;ta0;BuD;uJhokdY yifeDtusÐ0wfqifxm;aom ausmif;om;? ausmif;olrsm;ukd awGU&onf/<br />

(9) em&DwGif tpnf;ta0; paomtcg trsKd;om;ausmif;tkyfcsKyfa&;aumfrwDrS vlBuD;rsm;ESifh NrdKUay:rS {nfhonfrsm;rS<br />

wyg; a,mufsm;? rdef;r? vlMuD;vli,ftm;vkH; yifeDtusÐ0wfqifxm;Muonf/ vma&mufowif;,laom pkHaxmufzufrS<br />

(2-3) OD;vnf; yifeDtusÐ0wfqifxm;Muonf/<br />

ausmif;BuD;qif0ifatmufrS pnfawmfBuD;wD;aom (9) em&D? (15) rdepfwGif {nfhcHaumfrwDOuú| ukdvSarmif


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

onf a½SUaqmif q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;? Ouú| ukdatmifqef;? toif;tvkyftrIaqmifrsm;? pma&;rsm; pifjrifh<br />

ay:okdY wufa&mufvmMuonf/ aygif;wnfNrdKUrS ukdzkd;tkef;u xkdifNyD; tm;vkH;rwfwyf&yfí wkdYArmoDcsif;udk pdwftm;<br />

xufoefpGm oDqkdMuonf/ ausmif;BuD;wckvHk; [def;oGm;onfhtjyif MuufoD;arG;nif;xrcef; jzpfoGm;Muonf/<br />

oDcsif;qkdNyD;aemuf ukdvSarmifu ukd,fpm;vS,frsm;tm; EIwfqufí yg0ifulnDoltm;vkH;tm; aus;Zl;wif<br />

pum; ajymMum;NyD;vQif tvkyftrIaqmifaumfrwDu toif; (Auo) \ Ouú|tjzpf xyfrHa½G;aumufNyD;jzpfaom ukdatmif<br />

qef;tm; em,utjzpf aqmif½Guf&ef ajymMum;&m ukdatmifqef;onf em,uae&m ,lNyD;vQif q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;<br />

tm; tpnf;ta0; zGifhvSpfay;&ef awmif;yefavonf/ q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif; tzGifhtrSmpum; ajymMum;avonf/<br />

xkdYaemuf em,u ukdatmifqef;u (25) rsufESm½Sd rdefYcGef;ukd zwfMum;NyD; ta&;BuD;aom tcsuftvuf<br />

rsm;ukd xkwfEkwf½Sif;jy&m ausmif;BuD; [def;oGm;atmifyif Mobmay;Muonf/ xkdYaemuf em,utoif;BuD;\ tvkyf<br />

trIaqmifvlBuD; wOD;jzpfol &efukefNrdKUr ausmif;om;a[mif; ukdoef;wif uG,fvGefojzifh 0rf;enf;tqkd wifoGif;&m<br />

y&dowftm;vkH; (2) rdepf rwfwyf&yfí 0rf;enf;aMumif; jyoMuonf/ xkdaemuf tpnf;ta0;ukd acwå &yfem;onf/<br />

aeYvnfykdif; tpnf;ta0; jyefvnfpwifaomtcg toif;csKyf 'k-Ouú | ukdvSa½Tu toif;ESpfywfvnf tpD&ifcHpm<br />

udk zwfMum;onf/ xkdtpD&ifcHpm zwfMum;NyD;aemuf ukdjrpdefu tdE´d, acgif;aqmifMuD; *s0g[mvmae½l;? tdE´d,EkdifiH<br />

vkH;qkdif&m uGefu&uftoif;BuD;wGif bkHt,l0g' BudKufaomtzGJUESifh jyifopfjynf? yg&DNrdKU½Sd urÇmvkH;qkdif&mausmif;om;<br />

rsm;toif;csKyf tpnf;ta0;MuD; atmifjrifygap[laom qkawmif;aom pm (3) apmif zwfjyNyD;vQif em,u ukdatmifqef;<br />

u jrefrmjynf ausmif;om;rsm;xHrS ay;ykdYaompmrsm; rsm;jym;vGef;vSí rzwfEkdifaMumif; ajymqkdNyD;vQif? &efukefwuúokdvf<br />

tufOya'Murf;ukd ,cktxd tpkd;&wkdYu bmrQrvkyfao;ojzifh ausmif;om;rsm; vkdvm;aom awmif;qkdcsuft&<br />

pDrHaqmif½Guf ray;vQif xkdtcsufrsm; r&rae tjyif;txef aqmif½Guf&ef tqkdukd ukdausmfjrifh (bDat) u wifoGif;NyD;?<br />

ukdxGef;wifu axmufcHonf/<br />

xkdYaemuf ajrmif;jrNrdKUrS wuúokdvfausmif;om; ukdjr½Sdefu tpkd;&u vkyfray;vQif b,fvdkaqmif½Gufrnfukd<br />

twdtvif; xkwfazmfajym&rnf/ a½S;u oydwfarSmufcJh&m bmrS tusKd;r½Sdjzpfonf[k ajymqkd&m ref;Oypmaumvdyf<br />

ausmif;om; ukdwkd;&ifu rdrdtMuHtpnfrsm; xkwfazmf rajymqkdoifh[k ajymqkdonf/ aemufqkH; em,u ukdatmifqef;<br />

u rdrdwdkY oydwfarSmufwkdif; vkH;0 ratmifjrifaomfvnf; rdrdwdkY vkdvm;csuf trsm;tm;jzifh&aMumif;? 1936 oydwfwGif<br />

yxr atmifjrifvmaomfvnf;? rdrdwkdYtm;rSm wjznf;jznf; qkwf,kwfvmojzifh tm;jznfhwif;&ef tdajE´&& ppfukd<br />

qkwfcJhaMumif;? ,ckrdrdwdkY cGeftm;½SdvmNyD jzpfaMumif;? ,cka½SUESpfwGif rdrdOuú|tjzpf aqmif½Guf&rnf/ þokdY aqmif½Guf<br />

&mwGif ]atmifqef;aomfvnf;aumif; jyKwf&rnf? tvkyfukdaomfvnf;aumif; atmif&rnf} [k pm;yGJukd vufoD;ESifh<br />

xkNyD; atmf[pfajymqkdvkduf&m ausmif;BuD;wckvkH;? MobmoH? vufckyfoHrsm; qlnHoGm;onf/ eHygwf (3) tqkdukd ukdatmif<br />

qef;u wifoGif;&rnf jzpfojzifh 'k -Ouú| ukdvSa½Tu em,utjzpf aqmif½Gufonf/ ukdatmifqef;u Oya' jyifqifcsufrsm;<br />

wckNyD; wck tus,fw0ifh ½Sif;vif;NyD; tqkdwifoGif;&m? ukdxGef;wifu axmufcHNyD; em,uu þtqkdukd oabmwlMu<br />

ygovm;[k ar;jref;&m ausmif;om;rsm;u oabmwlygonf[k atmf[pfajymqkdojzifh em,uu xkdtqkdukd twnf jyKygNyD[k<br />

ajymaepOf ajrmif;jrNrdKUrS wuúokdvfausmif;om; ukd jr½Sdefu xvmNyD; uef YuGufvkdonf [k ajymonf/ xkdtcg em,uu<br />

twnfjyKNyD;aMumif;? ruef YuGufEkdifawmh[k ajym&m ukdjr½Sdefonf a'goESifh pifjrifhay:rS qif;í tcef;jyifokdY xGufoGm;aMumif;?<br />

odkYaomf ocifjrbl;u ac:,lxm;avonf/ xkdtcg ukdatmifqef;u tqkdukd uef YuGuf&ef ½Sd? r½Sd ar;jref;&ef vkdoGm;aMumif;<br />

aMunmNyD;ojzifh pnf;urf;t& aemufxyf ajymqkdEkdifcGifh rjyKaMumif; ajymqkdí tqkdukd twnfjyKavonf/<br />

eHygwf (4) tqkdudk wuúokdvfausmif;om; ukdA[def;u a&eHajrtvkyform;rsm; cHpm;aeMu&aom 'ku©rsm;<br />

Mum;&olrsm; rsuf&nfusavmufatmifyif tus,fw0ifhajymqkdNyD; tqkdwifoGif;&m aygif;wnf ukdzkd;tkef;u axmufcH<br />

onf/ xkdtqkdukd uefYuGuf&ef jyifqif&ef ½Sd? r½Sd ar;jref;&m jyifqifvkdol½Sdojzifh tcsdefrSm nae (4) em&D xkd;aeNyD<br />

jzpfí (25) &ufaeYrSom qufvuf pOf;pm;&ef ajymqkdNyD; tpnf;ta0; tpDtpOf yxraeY &yfqkdif;vkdufonf/<br />

'kwd,aeY 25? 4? 1938 eHeuf (9) em&DwGif tpnf;ta0; qufvufjyKvkyfMu&m eHygwf (4) tqkdudk<br />

wcgwnf; twnfjyKvkyfMuonff/<br />

eHygwf (5) tqkdukd BudKUyifaumuf ukdoef;pdefu wifoGif;í? ZD;ukef; ukdxGef;½Sdefu axmufcHonf/ ¤if;tqkd<br />

rSm ausmif;om;pmtkyf a½G;cs,fa&;tzGJUwGif ausmif;om;ukd,fpm;vS,f yg½Sdap&efjzpfonf/ tcs KdUu jyifqifcsuf wifoGif;<br />

aomfvnf; jyifqifcsufrSm (24) rJ? (38) rJjzifh ½IH;oGm;onf/ xkdaemuf NrdKUrausmif; ukdarmifarmifu ausmif;okH;pmtkyf<br />

a½G;cs,fa&;tzGJUwGif toif;csKyf\ trIaqmiftzGJUrS ukd,fpm;vS,f yg0ifap&ef[laom pum;udk tqkdwGif jznfhpGufvsuf<br />

xkdtqkdukd twnfjyKMuavonf/<br />

125


126<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

eHygwf (6) tqkdukd a'gifhMuD; ukdazoifu wifoGif;í ? rvIdifudkatmifwifu<br />

axmufcHonf/ wuúokdvfausmif;om;<br />

ukdbav;u jrefrmEkdifiHwGif (tcvGwf) rlvwef; ynmroifrae&[k jznfhpGufjyifqifvsuf twnfjyKonf/<br />

eHygwf (7) tqkdukd rkH½Gm ukdwifaqGu wifoGif;&m Oyrm Oyar,sjzifh wefqmqifvsuf rSwfom;zG,f&m<br />

pum;rsm;jzifh ajymqkdaomfvnf; rdrdrauseyfaom tcsuftwGuf a'gopum;av;rsm;ygojzifh em,u ukdatmifqef;<br />

u cPcP owday;&onf/ xdktqkdukd a&eHacsmif; ukdausmfpdefuvnf; pum;ajymaumif;aumif;ESifh axmufcHcJhonf/<br />

tqkd½Sifu ¤if;tqkdudk raxmufcHvQif trsKd;ESifhpmukd rcspf&musrnf[k ajymoGm;ojzifh rvIdif ukdatmifwifu uefY<br />

uGufaMumif; trsm;yif 0ifa&mufajymqkdNyD;aemuf rJ,laomtcg (4) rJ? (7) rJESifh y,fvkdufonf/<br />

eHygwf (8) tqkdukd &ckdifjynfu ukdbMudKifu wifoGif;í udkpH&ifu axmufcH&m jyifqifjznfhpGuf&ef t<br />

rsm;yif 0ifa&mufajymqkdMuaomfvnf; tqkH;ü rlvtqkdtwkdif; twnfjyKonf/<br />

eHygwf (9) tqkdukd a&eHacsmif; ukdñGefYu tqkdwifoGif;í? a&eHacsmif; ukdausmfpdefu axmufcHavonf/<br />

ukdñGefYrSm vlyifi,faomfvnf; tajymtqkd vGwfvyfyDojcif;? pum;tokH;tEIef; ,Ofaus;jcif;? a&eHacsmif;tpkd;&<br />

ausmif;q&mMuD; OD;[kwfvIdif ajymqkdvkyfukdifcsufwkdYrSm anmifOD;u urf;NydKum prÜmem*kdu EGm;aysmufwmeJY bmqkdifvkdYvJ<br />

qkdaom pum;ykHrsm; xnfhoGif;NyD; ajymqkdoGm;onfrSm csD;rGrf;zG,faumif;onf/ xkdYaemuf ausmif;om;ukd,fpm;vS,f<br />

wOD;u a&eHacsmif;tpkd;& ausmif;q&mMuD; OD;[kwfvdIifonf xkdausmif;? ausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;ESifh ywfoufí<br />

ajymqkdvkyfukdifjyKrlcsufrSm tvGefpufqkwfzG,f jzpfojzifh tm;vkH;y&dwfowfrsm; rwfwwf&yfí ½SufzG,f (3) Budrf<br />

atmfNyD; xkdtqkdukd twnfjyK&ef awmif;yefonfhtwkdif; jyKvkyfNyD; reufykdif; tpDtpOf &yfem;avonf/<br />

aeYvnf (1) em&D qufvufusif;y&m eHygwf (10) tqkdonf 'kwd, ta&;BuD;qkH; tqkd ]ausmif;om;rsm;<br />

EkdifiHa&; 0ifvkyfcGifU} jzpfonfhtwkdif; &efukefwuúokdvf ukdA[def;ESifh rEÅav;Oypmaumvdyf ukdwkd;&ifwkdYu tus,fw0Hh<br />

ajymqkdNyD; wifoGif;axmufcHaMumif; ajymNyD;aomtcg? ajrmif;jr ukdjr½Sdefu ausmif;om;rsm; EkdifiHa&;wGif 0ifa&muf vkyfukdif<br />

cGifh rjyKxkdufqkdNyD; xkdtqkdukd uefYuGufaMumif;ajym&m em,u ukdatmifqef;u xkdtqkdukd oabmwlolrsm;u ]tkdif;}<br />

[k ajymMu&ef ajymqkdojzifh y&dowftm;vkH;avmufyif tkdif;[k atmfí ukdatmifqef;u oabmrwlolrsm; ]Ekd;} [k ajym<br />

Mu&ef ajymaomtcg (2) a,mufom atmfonf/ xkdtcg em,uu tqkdukd twnfjyKaMumif; aMujimvkdufonfESifh<br />

wNydKifeuf tm;vkH;atmf[pfNyD; Mobmay;vsuf uef UuGufoltm; rsKd;zsuf[k atmfMuaMumif;/ ukdatmifqef;u þuJhokdY<br />

epfematmif rajymqkdxkdufaMumif; ajymqkdNyD;vsif toif;Ouú|a[mif; ukd&m½Spfu t*Fvdyfbmomjzifh tvGefrSwfom;<br />

em,lzG,faumif;aom qkH;rpum;rsm;ESifh jrpfBuD;em;wGif rdrdukd,fawGU tpkd;&u tvGefMuyfwnf;aom Oya'rsm;jzifh<br />

tmPm½SifozG,f tkyfcsKyfykHukd (1) em&DcefY ajymqkdoGm;onf/<br />

NyD;aomtcg em,u ukdatmifqef;\ awmif;yefcsuft& q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;u tav;ryGJwGif<br />

tEkdif&olrsm;ukd qkcsD;jr§ifhonf/ 1939 ck pwkw¬tBudrf Auo tpnf;ta0;udk armfvNrdKifNrdKU ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

Ouú| ukdarmifarmifvGifu armfvNrdKifNrdKUwGif jyKvkyf&ef zdwfac:onfhtwkdif; Ouú| ukdatmifqef;u 0rf;ajrmuf<br />

aus;Zl;wifpGm vufcHNyD;vsif em,u\ tqkH;owf rdefYcGef;ukd jrGufMum;vsuf? tpnf;a0;BuD;ukd wkdYArmoDcsif;qkdNyD;<br />

½kwfodrf;vkdufonf/<br />

25? 4? 1938 ae nwGif ausmif;om; (70) cefYonf [kdif;MuD;oabFmwGif qif;ítdyfNyD; 26? 4? 1938<br />

eHeuf (6) em&DcGJwGif aEG&moDpcef; armfwifpGef;okdY xGufoGm;Muonf/<br />

(X) 1938-39 AuoESifh wuo trIaqmiftzGJU<br />

All Burma Student's Union (Auo)<br />

1/ ukdatmifqef; Ouú|<br />

2/ ukdA[def; twGif;a&;rSL;<br />

3/ ukdpkd;armif aiGxdef;<br />

4/ ukdvSa½T trIaqmif<br />

5/ ukdMunfarmif trIaqmif<br />

6/ ukdbpH trIaqmif<br />

7/ ukdausmfjrifh trIaqmif<br />

8/ ukdjrpdef trIaqmif


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

9/ ukdcspfat; trIaqmif<br />

10/ ukdarmifarmif trIaqmif<br />

( All Nationalist Members of the House of Representative <strong>and</strong> of the Senate 12, September 1938)<br />

wuo (Rangoon University Students' Union)<br />

1/ ukdatmifqef; Ouú|<br />

2/ ukdvSa½T 'k-Ouú|<br />

3/ ukdA[def; twGif;a&;rSL;<br />

4/ ukdodef;atmif aiGxdef;<br />

5/ ukdapmpHau; t,f'Dwm (tkd;a0)<br />

6/ ukdatmifwkd; (Business Manager)<br />

7/ ukdboef; pmMunfhwkdufrSL;<br />

8/ ukdxGef;½Sdef (Executive Committee member)<br />

9/ ukdat;ausmf (Executive Committee member)<br />

10/ ukdMunfarmif (Executive Committee member)<br />

11/ ukdaomif;cif (Executive Committee member)<br />

(All National members of the House of Representative <strong>and</strong> of the sentate)<br />

(!) ykodrfuGefz&ifhrS aEG&moDpcef;<br />

1938 ck? ykodrfNrdKUwGif usif;yaom wwd,tBudrfajrmuf ausmif;om;rsm;uGefz&ifhonf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ESifh<br />

wkdYArmtpnf;t½kH;wkdY ajymifajymifwif;wif; wGJrdMuNyDjzpfonf/ wESpfxuf wESpf tm;aumif;vmNyD; ykodrfuGefz&ifhwGif<br />

NrdKUe,frsm; ykdpkHvmonf/ ukd,fpm;vS,f OD;a&vnf; ykdrsm;vmonf/ uGefz&ifhtNyD; ykodrfNrdKUrS armfawmf,mOfjzifh<br />

armfwifpGef;ü aEG&moDpcef; zGifhvSpfcJhonf/ aEG&moDpcef;onf uGefz&ifhtNyD;ü yifyef;orQ tem;,ltyef;ajz&ef<br />

twGuf[k wcsKdUuxifMuonf/ trSefrSm uGefz&ifhqkH;jzwfcsufrsm;ESifh a½SUvkyfief;wm0efrsm;ukd tao;pdwf aqG;aEG;NyD;<br />

e,fausmif;om;ukd,fpm;vS,frsm; wm0efcGJ&ef jzpfonf/ aEG&moDpcef;zGifhvSpfjcif;twGuf {nfhcHaumfrwDOuú| ukdjrpdef<br />

(Auo twGif;a&;rSL;) ESifh ukdodef;aqG (aemifAdkvfodef;aqG) tygt0if 0kdif;awmfom;rsm; BudKwifjyifqifNyD; wufnD<br />

vufnD tuGufaph? axmifhaph vufawGUvkyfukdifMuí uGefz&ifhaEG&moDpcef;rSm atmifjrifcJh&avonf/<br />

xkduGefz&ifh\ xl;jcm;csufrSm q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;ukd ukdatmifqef;? ukdA[def;ESifh ocifoef;xGef;wkdY<br />

zdwfMum;awmif;yefí q&muvnf; wufcsif? [kdEkdifiHa&;acgif;aqmifqkdwJh acG;rom;awG[m wkdif;jynftwGuf rvkyfbJ<br />

ukd,fom;r,m; twGufyJ vkyfaeMuwm ausmif;om;awGeJYrS jzpfrSmyJvkdY q&mMuD;u rzdwfbJESifhukd xkduGefz&ifhukd<br />

wufa&mufcsif aeonf/ ocifoef;xGef; ygvmcJhonf/<br />

armfwifpGef;? {NyD (27) &uf? reufykdif;wGif rlvtpDtpOftwkdif; yifv,furf;pyfwGif ausmif;om;tm;vkH;<br />

pk½kH;NyD; ukdaZmf0dwf? ukdarmifarmifvGif vkyfjyonfhtwkdif; avusifhcef; vkyfMuonf/ 'Dvkdavhusifhcef;vkyfjyjcif;onf<br />

¤if;wkdUNrdKUe,ftoD;oD; jyefa&mufaomtcg wqifhjyefvnf oifMum;ykdYcs acgif;aqmifEkdiff&efjzpfonf/ vGwfvyfa&;<br />

wkdufyGJ0ifaomtcg ukd,fum,tm;jzifha&m pdwf"gwftm;jzifhyg pnf;vkH;nDñGwfrI toifhjzpfae&ef BudKwifjyifqif<br />

&nfrSef;csufESifh vkyfjcif;jzpfonf/ tanmif;ajy? tnmajy? ½kd;½kd;usef;rm&eftwGuf r[kwfay/<br />

wcsKdUtpkuav;rsm; teD;tem; ywf0ef;usif vrf;avQmufMuaomtcgwGif ukdatmifqef;? ukdA[def;?<br />

udkjrpdef? ukdvSa½T? ukdoef;xGef;? udkat;ausmf? ukdboef;? ukdMunfarmifESifh ukdausmf&ifwkdY (1937-38? 1938-39<br />

AuoESifh wuo) xJu trIaqmifawG[m tvkyf pMu&onf/ rlvuwnf;u pnf;0g;½kdufxm;onfh twkdif;<br />

ukd,fhwm0ef? ukd,ftpkuav;rsm; cGJNyD;? e,fausmif;om;acgif;aqmifrsm;xJrS vufa½G;pifwkdYudk uGefz&ifhqkH;jzwfcsufrsm;<br />

taumiftxnfazmf&ef tao;pdwf n§dEIdif;wifjy tMuHOmPf,lMuonf/ NrdKUe,ftvkduf oD;jcm;jyóemrsm;ukd wifjy<br />

aqG;aEG;NyD; tajz½SmMuonf/ wcsKdUonf ocifukd,fawmfrIdif; tem;wGif Mo0g'ESifh ykHjyifrsm; em;axmifMuonf/<br />

q&mBuD;u t&ifEkdifiHa&; tzGJUtpnf;awG? acgif;aqmifawGudk r,kHzkdY ? b,fenf;b,fykH ukd,fusKd;½Smum wpfwpfcGcG<br />

ajymNyD;? &efolukdvnf; txifrao;zdkY owd0D&d,½SdzkYd owday;onf/<br />

ukdatmifqef;? ukdA[def;ESifh ukdoef;xGef;wkdYonf olwkdY rsufpdusaom e,facgif;aqmif vufa½G;pifrsm;ukd<br />

127


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wa,mufcsif;? ESpfa,mufcsif; usdwfvkyfMuonf/ ukd,fNrdKUe,frSm b,fykHb,fenf; vkyfukdif&rnf/ b,focif acgif;aqmif<br />

ESifh twGif;usus wkdifyifn§dEIdif;&rnf/ b,ftvkyform;? v,form;acgif;aqmifESifh qufoG,f&ef? &efukefESifh tquf<br />

toG,f rjywf&ef tao;pdwf aqG;aEG;tMuHay;Muonf/<br />

nae xrif;pm;NyD;csdef ukdaZmf0dwfonf udkatmifqef;? ukdA[def;? ukdoef;xGef;ESifh ukdtkef;jrifhwkdY tpkav;<br />

xJvmNyD; reufu ausmif;ol? ausmif;om;wokdufESifh aiGawmifoGm;&if;? xD;csKdifh½Gmuav; a&mufcJhykkH? &ckdif½Gmjzpfayr,fh<br />

ausmif;xkdif q&mawmfrSm Armbkef;BuD;? ½Gmol½Gmom;awG[m A[kokwenf;yg;vSwJh twGuf ausmif;om;acgif;aqmif<br />

rsm;vmNyD; A[kokw jzefYay;&ef? wkdif;jynfrSm jzpfysufwmawG ajymjy&ef zdwfMum;wJhtaMumif;? tjcm;teD;tem;<br />

½GmawGu vlawGukdyg zdwfxm;rnfhtaMumif; ajymonf/ csufcsif; ukkdatmifqef;u ]]ukdaZmf0dwfa& wjcm;b,folrS<br />

todray;eJY? reufav;em&D xGufMu&atmif? wvrf;vkH; uyfygvmwJh CID awG rsufcsnfjzwf xm;&r,f? pdwf½Sdvuf½Sd<br />

a[mcsifwmawG a[m&atmifav/}}<br />

(!-1) ZD;csKdifhc&D;<br />

ZD;csKdifhukd 1938 ck? {NyDv 28 &uf? reuf (4) em&DwGif xGufcJhMuonf/ ZD;csKdifha&mufaomtcg q&mawmf<br />

bkef;MuD;auR;aom tpmrsm;pm;NyD; w&m;yGJ pMuonf/ w&m;yGJukd ukdaZmf0dwf um,AvESifh pzGifhonf/ xkdaemuf<br />

ukdA[def;u ausmif;om;rdbrsm;jzpfaom a&eHajrtvkyform;rsm;taMumif;? ausmif;om;? tvkyform;wGJNyD; vGwfvyf<br />

a&; wkduf,l&r,f/ xkdaemuf ocifoef;xGef;u q&mpHolykeftaMumif;? v,form;awGb0ESifh ausmif;om; tvkyfo<br />

rm;vufwGJNyD; vGwfvyfa&; wkduf,l&r,f[k wkdwkd½Sif;½Sif;ajymonf/<br />

ukdatmifqef;u ausmif;om;? tvkkyform;? v,form;ESifh &ckdif? u&if? ½Srf;? csif;? ucsifESifh u&ifeDpwJh<br />

vlrsKd;pk trsKd;om;tm;vkH; vufwGJNyD; vGwfvyfa&;ukd wkduf,l&r,f? awmif;,lvkdY r&bl;? vufeufukdifNyD; olykefxrS<br />

vGwfvyfa&; &r,f? olykefx&r,fvdkY vufoD; vufarmif;wef;NyD; olykefolykef xxvkdY yxr wdkifay;vkdufw,f/<br />

q&mawmf OD;omoeu atmfMu? atmfMuvkdY ajymawmh ½Gmol½Gmom;awG 0kdif;atmfMuonf/ ausmif;om;t½G,f OD;<br />

a& okH;ykH? wykHavmuf ½Sdrnfjzpfonf/ ¤if;ukd Munfhjcif;jzifh ukdatmifqef;onf vufeufukdifwkdufyGJESifh vGwfvyfa&;<br />

&,l&ef yxrqkH; ajAmifa[majymcJhjcif;jzpfonf/ vGwfvyfa&;wkduf,l&ef MuHpnfxm;onfrSm xif½Sm;vSonf/<br />

xkdYaemuf q&mawmfodcsifaom jynfru EkdifiHa&;tajctae? wkdYArmtpnf;t½kH;ESifh ausmif;om; vIyf½Sm;rI<br />

rsm;tm; ½Sif;jycJhonf/ armfwifpGef; jyefa&mufawmh pDtkdif'DawG ukdatmifqef;wkdY aysmufoGm;í ausmif;om;rsm;udk<br />

a&½GwfMudrf;armif; vkyfonfukd od&aomtcg udkatmifqef; tm;yg;w& &,fcJhonf/<br />

udkatmifqef;wdkhESifUtwl ykodrfc&D;vdkufygcJUaom<br />

(0JrS,m) wdk;wufa&; ociftkef;jrifU<br />

,ckpmtkyfa&;om;&mwGif ulnDcJhjcif;twGuf xyfrHzrf;<br />

qD;cH&onf/ ,ckaxmifrSvGwfNyD; &efukefNrdKUwGif aexdkif<br />

vsuf½Sdonf/<br />

ygarmu©OD;ausmf&if (avxD;)<br />

oHwJGZmwd? &cdkiftrsKd;om;jzpfonf/ 1936 wGif &efukef<br />

wuúodkvfodkY a&muf½Sdonf/ wuo? Auo trIaqmif<br />

wOD;jzpfcJhonf/ *syefawmfvSefa&;wGif yg0ifcJhNyD; avxD;<br />

wyfzJGU0ifwOD;jzpfonf/ ArmjynfuGefjrLepfygwD0if<br />

wOD; jzpfcJhonf/ rEÅav;wuúodkvf ygarmu©csKyftjzpf<br />

1966 ckESpf uG,fvGefcsdeftxd xrf;aqmifcJhonf/<br />

(¡) wwd,tMudrf ykodrfuGefz&ifhwGif Ouú| ukdatmifqef; ajymMum;aom tzGifhrdefYcGef;<br />

tcsif;&Jabmfwkdh-<br />

ESSpfESpfwdwd igwkdY cJ,Of;NidKjiifpGm vkyfukdifNyD;onfhaemuf wwd,tBudrfajrmuf igwkdY ,ck awGUMu&jyefNyD/<br />

þtcsif;t&monfum; Armjynfvli,frsm;\ &mZ0ifwGif tNydKifr½Sd jzpfawmhonf/ ,cknDvmcHobifü te,fe,frS<br />

igwkdY\ &Jabmfa[mif; &Jabmfopf taygif;wkdYonf vmwufMuukef\/ okdY igwkdYnDvmcH obiftcgwGif a½S;a[mif;<br />

aESmif;jzpfukd igwdkYawG;vkdMupjrJjzpfay\/ okdY&mwGif igwkdY\ a½S;a[mif;rSwfwrf;wkdYum; igwkdYtwGuf taumif;csnf;<br />

rSwfcsuf- ociftkef;jrifh (aevif;- vl½SifocsØKif;rsm;taMumif;)? OD;ausmf&if (taygif;toif;a&mif;&if;wdkY\ausmf&if)<br />

128<br />

Source: File Photo<br />

Source: Memories of Kyaw Yin


Source: File Photo<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

wuoOuúX ukdatmifqef; (1938-39)<br />

129


130<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vnf; r[kwf igwkdYtMudKufcsnf;vnf; r[kwfukef/ þum; avmu"r®wmaywnf;/ vGefcJhaom tjzpftysufrsm;udk<br />

jyefvSefawG;qonfhtcg igwkdYonf uG,fvGefol igwkdY\&Jabmfa[mif; &efukefNrdKUrS ausmif;om;a[mif; ukdoef;wiftm;<br />

0rf;enf;wo trSwfw&½SdMuayonf/ ukdoef;wifum; igwkdY\ tvkyftrIaqmifü ,refESpfupí trIxrf;chJ\/<br />

ukdoef;wifum; igwkdYtm; ypfpGefYí igwkdYxHyg;rS wcgwnf; xGufcGmoGm;avNyD/ igwkdh\ trd jrefrmjynfü vGwfvyfa&;<br />

wnf;[laom rD;½SL;onf awmufyxGef;0if; vif;rnfUtcgodkh ra&mufrD rsm;pGmaom igwkdh taygif;wkdhonf igwkdh\<br />

&Jabmfa[mif; ukdoef;wif oGm;&mvrf;odkh jref;aumif;jref;½Sm &ayvdrfUrnf/ okdYjzpfap igwkdYtm; tb,frIthHenf;/<br />

igwkdY wkdif;jynf\ vGwfvyfa&;twGuf aqmif½Guf&ef usef&pftyfaom igwkdYonf þokdYwdrfawmif jrLckd;wkdYjzifh<br />

jynfhtyfaom tem*wf xifjrifrIaMumifh pdwfysufvufavsmh wtm;ajymMuawmhrnfvm;/ vGwfvyfa&;wnf;[laom<br />

aw;oHonf tcgrvyf aumif;uif,HwGif 0Jvsuf? wkd;wufvkdaom jA[®pkd&fw&m;jzifh udef;atmif;vsuf ½Sdaom<br />

ololukdukdrsm; vlAkdvffwkdYtm; tpOfrjywf w&m;jyvsuf ½Sdayonf/ tawmrowfEkdiffaom oHo&m wcGif0,f usifvnf<br />

vsuf ½SdMuukefaom vlowå0g taygif;wkdYonf w&m;"r®wnf;[laom tpDtrHukd emcHvsuf urÇmh&mZ0if? urÇmh<br />

,Ofaus;rIwkdYukd ajymifonfxuf ajymifatmif aqmif½GufcJhMuavonf/ tcsKdUum; rdrdwkdYjyKtyfaom tpGrf;tm;xkwfrI<br />

twGuf urÇm\todtrSwfjyK vufcHjcif;ukd &½SdMuayonf/ odkY&mwGif tjcm;olrsm;u xkdolrsm;ESifY tNydKif ½Sdvifhupm;?<br />

tvGJjyKMu\/ tvkdukdvkdufí xkdokdYZmwfcif;&m Muuf½IH;Zmwf qkHMu&avawmhonf/ okdYaomf ¤if;wkdYonf tcsnf;ESD;<br />

ZmwfqkHMuonf r[kwfay/ okdYwNyD;vnf; owå0gteEÅ\ tusKd;½Sd&m vrf;aMumif;um; rqkH;ao;a,mifwum;/<br />

tvGeftpOf½Snftyfaom igwkdY urÇmY&mZ0ifü acwfwacwfrSonf tjcm;acwf wacwfokdY ajymif;cJh\/ okdYacwfajymif;<br />

onfESifhtnD yka&m[dwf rSL;rwf? aoemywd? avmu"gwfq&m tp½Sdaom urÇmYq&mMuD; taygif;wkdYonf ajymif;vJ<br />

cufcJ eufeJJvmukefaom jyóem&yfrsm;udk MuHKawGU ajzMum;&jyefavonf/<br />

tcsif;wkdh- igwkdYtrsKd;um; a½S;vGefavNyD;aomtcgu ukd,fhxD;ukd,feef; ukd,hfMuiSmef;ESifh ukd,fhusrf;<br />

ukd,fhay vQrf;vdrf;a0í taxGaxGaom wkdif;tcrf;crf;ESifh a½Tvrf;aiGvrf; azmufxGif;EkdifchJaomfvnf; ,cktcgum;<br />

Mur®m0ifaESmuf uRefoabmufb0okdY a&mufae&ayonf/ ,if;okdYwrlvnf; igwkdYum; vufravsmht½IH;ray;? igwkdY\<br />

arQmfrSef;wrf;w&m vGwfvyfa&;pcef;odkY wef;wef;ajzmifhajzmifh raumufrauGU wa½GUa½GU oGm;rnfomwnf;/ &mZ0if<br />

tapmifapmif0,f xkdxkdaom twkdif;wkdif;wkdYonf rdrdwkdY toD;oD;\ vGwfvyfrItwGuf tm;MudK;rmefwuf aqmif½Guf<br />

atmifjrifcJhonfh oufaoom"uwkdYum; txift½Sm;yif jzpfawmhonf/ igwkdYtaygif;onfvnf; þtaMumif;<br />

xm;tyfaom vrf;twkdif; tb,faMumifhvsif rvkyfoifhrvkyfEkdiftHhoenf;/<br />

þrSwyg; ,ckigwkdY vma&mufqHkpnf;í zGJYpnf;aqmif½Gufjcif;um;? ,ckcsufcsif; jzpftyfaomtaMumif;<br />

a½S;jzpftyfaomtaMumif; wkdYaMumifh jzpfay\/ ,aeY½Sd igwkdYurÇmMuD;onfum; tkd;xdef;pufuJhokdY csmcsmvnfvnf<br />

twnfrusjzpfawmh\/ ajrmufjrm;vSpGmaom jyóemwkdYonf tvGef½IyfaxG;vSpGmaom urÇmYtajcaeukd rSDí ay:ayguf<br />

vmukef\/ xkday:aygufvmaom jyóemwkdYtm; urÇm½Sd igwkdYurÇmol urÇmom;wkdYonf rnfokdY oabmxm;onfukd<br />

rSDí urÇmMuD;\ a½SUtzkdYonf wnfvQuf½Sd\/ urÇmt0Srf;wGif Nidrf;csrf;a&;wnf;[laom jyóemum; ,cktcg<br />

txl;ajymMum;vsuf½Sdaom jyóem jzpfay\/ crfodrf;ukefaom tcsif;t&mwkdYonf tuGJuGJtjym;jym; prf;w0g;0g;<br />

½Sdukef\/ a½SUokYdvnf;rwufom aemufokdYvnf;rqkwfom jzpfaeoa,mif½Sd\/ ,ckwvSrf;rSm;í um,uH trIwck<br />

jyKrdthH? xkdwvSrf;rQaomtrSm;onf wurÇmvkH;tm; ,lMuHK;r&aom 'ku©wGif;okdY usa&mufapawmhrnf/ þrQBuD;rm;<br />

aom urÇmYjyóemwkdYonf urÇmMuD;tm; ESpfjcrf;cGJra,mif ½Sdae\/ xkduhJokdY uGJjym;aptyfaom tjcif;t&m wkdYaMumifh<br />

urÇmolurÇmom;wkdY\ avmuedAÁmefpcef;odkY a&muf&ma&mufaMumif;[lí þrnfxkdrnfaom0g' ponfwkdYjzifh trsKd;rsKd;<br />

0g'wkdY ay:aygufvmay\/ wzef xdkokdY zefwD;xm;tyfaom þurÇmZmwfyGJMuD;wGif jzpfjrJ"r®wm ay:aygufvmaom<br />

jyóemrsm;rSmvnf; vGwfvyfa&;? ynma&;? pmwwfajrmufolrsm;jym;a&;? tvkyfvufrJhyaysmufa&;? qif;&Jjcif;<br />

yaysmufa&; ponfjzifh ½Sdukef\? xkdjyóemrsm;um; ykcufwGif; rusef? tbkd;MuD;tdk rvGwf? qif;&Jcsrf;om ra½G;<br />

vlwkdif;ESifh oufqkdif\/ ,cktcgum; a½S;tcguuJhokdY oli,ftvm; ukwfukwfuav; tdrfwGif;ykef; aeívnf;<br />

r&? rnfolrQ ukd,fta&;r[kwf[lí aumif;aumif;rae&m raeEkdifawmhay/<br />

þum; ajymif;vJaeaom ,ckurÇmMuD;\ tajcaeaywnf;/ okdYajymif;vJaeaomurÇmudk tvGJxifí rdrd<br />

wkdYMuD;rSL; yaysmufvwHåaom t&dyferdwfukd jrifonfESihftnD urÇmMuD;\ wkd;wufrIukd rvkdvm;tyfaom t"r®0g'D<br />

yk*¾dKvftaygif;wkdYonf urÇmysufcgeD;wGif a,mifwD;a,mifw vlb0&vmMuouJhokdY bk&m;w? bk&m;w a½S;xkH;rypf&<br />

[k [pfvkd[pf? a½S;acwfudkjyefí vGrf;aeMujyefavonf/ ¤if;wkdYonf qkwf,kwfaeaom þ0dyÜwådacwf umvwGif<br />

jA[®pkd&fw&m; Oya'pnf;urf;taygif;wkdYonf ysufa,mifwum;[k atmf[pf a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

um; ykdrkdrSefuefaom pOf;pm;OmPf avmu"gwf OmPfwnf;[laom rSwfausmufjzifh ¤if;wkdY rod½SmMuay/ olrsm;ESifh<br />

rqkdifaom ukd,fa&;ukd,fwmwGif u,fyg? ,lygwpmpm jyKvkyfae½kHjzifh ,ckacwfMuD;wGif awGUMuKH&aom jyóemwkYd<br />

onf rajz½Sif;Ekdifay/ igwkdYum; xkdjyóemrsm;udk ajz½Sif;&eftwGuf taMumif;ESifhtusKd;ukd ykdrkdrSefuefaom pOf;pm;<br />

a0zefenf; (0g) avmu"gwf ynmenf;ukd vkdayonf/<br />

taMumif;um; þokdYwnf;/ acwfuvnf; ajymif;vm\? jyóemuvnf;ajymif;vm\? igwkdYum; rajymif;<br />

ao;ay/ tjriftm;jzifh vQyfppf"gwf? rD;&xm;? av,mOfysH? armfawmfum;wkdYjzifh wkd;wufaom acwfopf jzpfay\/<br />

okYd&mwGif igwkdYum; avS? vSnf;? AkHarmif;wkdYNzifh aqG;aeaom a½S;a[mif;ukd rypfvkdMuao;ay/ þtcsif;t&mum;<br />

urÇmESifht0Srf;wGifvnf; ½Sdao;\/ ArmjynfwGifum; t0Srf;rsm;pGm½Sd\/ a½S;a[mif;toH? a½S;a[mif;0g'wkdhum; ,ckwkdif<br />

½Sdao;\/ tifrwefwdrfaom trsKd;bmomomoem [laom pum;wkdhukd ,ckwdkifigwkdh okH;vsuf½Sdao;\/ ausmif;om;qkdvQif<br />

pmzwfNyD;vQif pmar;yGJatmif½kHom xifvsuf½Sdao;\/ þxufrSm;tyfaom 0g'um; r½Sdawmhrnf/<br />

igwkYd Armjynfum; tESpfig;q,fausmfrQ EkdifiHcsJUxGifa&;0g' vufcsuf'Pfukd cHae&\/ EkdifiHcsJUxGifa&;0g'<br />

[laom trnfudk azmfxkwf&mü igwkdYtm; tkyfcsKyfpkd;rkd;aeolwkdYtm; &nf½G,fí tjyif;pGJpGJwcJcJjzifh usOf;ajrmif;aom<br />

oabmt& ajymjcif;r[kwf/ urÇmESifht0Srf;wGif ac:a0:tyfaom trSwfonmtm;jzifh ajymqkdjcif;yif/ taMumif;rlum;<br />

Armjynfonfvnf; urÇm\ tpdwfwpdwfjzpfaeí xkdodkY jzpfonfhtwkdif; pOf;pm;oGm;&rnhftwGufjzpfonf/ EkdifiHcsJUxGif<br />

a&;0g'onf rnfonfhwkdif; EkdifiHwckwnf;\ 0g'[k rpGJrSwfEkdif/ xkdenf;twl trsKd;om;pdwfukdvnf; a½S;tcgu<br />

olYenf;olvrf;twkdif; EkdifiHcsJUxGifa&;0g'udk okH;cJh\/ xkdodkY okH;cJhom;bJ[k igwkdUonf jzpfvmaomtcgü xyfrHrokH;Mu<br />

&ef owdjyK&monf/<br />

xkdYaMumifh Armjynf\ jyóemrsm;onf rsm;jym;vSpGm\/ okdYaomfvnf; ¤if;wkdYum; wckudkwck trSDo[J<br />

jyKaeay\/ taMumif;um; trdEkdifiHcsJUxGifa&;0g'rS aygufzGm;tyfaom jyóemrsm;jzpfíaywnf;/ igwkdY vlOD;a&<br />

ukd;q,f&mckdifEIef;rQ aeYaeY? nn wvTm;vTm; ½Smpm;ae&aom igwkYd\ qif;&Jjcif;? pmzwfenf;yg;jcif;? a&m*gxlxyf<br />

jcif;wkdYyif jzpfonf/ wufvltaygif;wkdY twGufum; tMuD;qkH;aom jyóemonf tvkyfvufrJha&;jzpfí wufvlqkd<br />

onfhtwkdif; a½SUwufEkdif&ef tcGifhta&; r&½Sdjcif;wkdYyif jzpfavonf/ igwkdYynma&;um; uRefapmfeH\/ vlpOfrrSD/<br />

,refESpfu Ouú|rdefYcGef;wGif uREkfyfonf ,ckwkd;wufaeaom acwfopfwkdif;jynfrsm;wGif b,fuJhokdY ynma&;½Sdonfukd<br />

tusOf;rQjyKí Armjynf ynma&;pepf\ csKdU,Gif;csufrsm;udk jycJh\/ xkdtcgu xkdtaMumif;rsm;udk em;axmifcJhol<br />

(0g) rzwfcJh&olrsm;tzdkY ,ckxyfrHí ,cifuxuf ykdrdk½Sif;vif;pkHvifpGm jyygOD;thH/<br />

Armjynf\ ynma&;pepftaMumif;ukd tkyfcsKyfa&;bufrSaomf vnf;aumif;? ynmoifMum;a&;bufuaomf<br />

vnf;aumif;? tus,ftm;jzifh vnf;aumif;? tao;pdwfí vnf;aumif; a&;om;azmfjyygtHh/ tkyfcsKyfaombufwGif<br />

igwkdY rtkyfpkd;olwkdY\ ynma&;0g'um; ¤if;wkdYajymovkd ynma&;0g' tppfr[kwf/ igwkdYArmjynf\ xdyfzsm;wGif<br />

bk&ifcH½Sd\/ bk&ifcHum; igwkdYtmPm½Sif ozG,fjzpfay\/ xkdrQyif tkyfcsKyfa&;Oya'u ¤if;tm; tmPmtyfESif;xm;ay<br />

\/ ¤if;\aemufüum; {&mrNAdwdoQwkdif;MuD;ESifh txl;ta&;ygaom "e½SifMuD;wkdY ½Sday\/ þjytyfaom tcsufum;<br />

bmrQrqDrqkdif[k rxifoifh/ olwkdYum; t&if;ppfvsifum; aemufrSwu,fh MudK;ukdif MuD;MuD;rsm;jzpfí tcsuf½SdvQif<br />

tjyifxGufvm&ef toifh½Sdavonf/ olwkdYum; igwkdY\twGif;a&;rsm;wGif igwkdYtm; MudK;½Snf½Snfjzifh vSefxm;\/<br />

okdY&mwGif igwkdYoGm;vkd&m roGm;Edkifatmif pDrHxm;\/ xkdaMumihf rlvwef;? tv,fwef;ESifh txufwef; ynmtwGuf<br />

ynmrif;MuD;u MudK;ukdifí tkyfcsKyfaeay\/ olYum; twkr½Sd olYtm; rbufNydKiftyf olomvQif ausmif;ynmtm;<br />

tkyfcsKyfpDrHae\/ ynma&;0efBuD;u bmrQrwwfEkdif/ ynmrif;BuD;omvQif ynmpnf;rsOf;udk ukdif\/ olomvsif<br />

ynma&;vkyfief;ukd tkyfcsKyf\/ olYtmPmum; okdYpOf;rQ BuD;bd\/ olYOya't& olYae&mum; xkdrQckdifrm\/ ynma&;<br />

0efBuD;aomf vnf;aumif;? {&mr eef;&if;0efBuD;aomf vnf;aumif; (okdYr[kwf) 0efBuD;tzGJUwckvkH;aomf vnf;aumif;?<br />

olYtm; rxdEkdifrwkdYEkdifygwum;/ trsm;jynfolu wifajr§mufvkdufonfqkdaom igwkdY0efBuD;rsm;um; 0efBuD;ukd rxrf;&<br />

rukdif&/ atmufrS 0efuav;t&m½SdwkdY\ pDrH&mvkduf&\/ wuúokdvfynma&;rSmvnf; Oa&mywkdufom; q&mwkdYonf<br />

tcsKyfxdyfacgifyif jzpfawmh\/ ¤if;wkdY\ vpmtp½SdonfwdkYukd igwdkYxdrQrxdEkdif? ¤if;wkdYum; ab;rJhjzpfae\/ ¤if;<br />

wkdYum; {&mryka&m[dwf yg&*lBuD;wkdY jzpf\/ ¤if;wkdYum; ArmjynfwGif r½Sdí rjzpf? txl;vkdtyfae\/ okdYaomf<br />

tb,faMumifh ¤if;wkdYomvsif yka&m[dwf jzpfxkdufygoenf;/ tESpf (50) ausmfrQ olwkdYtrsKd;um; igwkdYtm; r[m<br />

u½kPmteEÅjzifh pkd;rkd;apmifrcJhygvQif ,ckvuf½Sd wuúokdvfonfvnf; tESpf (18) ESpfrQ wnf½SdcJhNyD;vsuf tb,faMumifh<br />

olwdkYae&mrsKd;okdY 'kdYArmawG ra&mufbJ aeMuygoenf;/ t½kd;t&if;rQ ay;tyfaom ,ckynmpepfESifh yifvsif tifrwef<br />

&cJvSpGm? ygarmu©t&mwrQ wwfajrmufMuaom tenf;i,frQ Armrsm;tm;yifvsif tb,faMumifh tm;ray; vufrcH<br />

131


132<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

bJxm;ygoenf;/ aowrf;pm tvSLaiG paomt&m wkdYudk vSLolYoabmt& jzefYjzL;&aomtcgrSwyg; omreftm;jzifh<br />

trsKd;ra½G;? bmomra½G;? q&mtjzpfvufcHrnfh pojzifh wuúokdvf tufOya'yk'fr (5) u qkdxm;\/ Armrsm;onf<br />

igwkdYEkdifiHBuD;½SifwkdYu trsKd;rsKd;vkYHvOó[jzifh MudK;pm;vsufESifhyif tvGefnHhzsif; odrfEkwf atmufwef;usvGef;í<br />

þrQBuD;rm;aom yg&*lygarmu©b0rsm;ukd r½SdEkdif[k igwkdY ,kHMunf&rnfa,mifwum;/ aemufusí jynfopf wnf<br />

axmif&aom tcsKdUwkdif;jynfrsm;wGif þokdYyg&*l yka&m[dwfwkdYudk nwGif;csif; qGJxkwfvmEkdifaom om"u r½Sdygavm/<br />

okdYaomf þbmompum; taMumif;qkdif[efrwl/ tokdYenf;[lrlum; ,leDAmpDwDaumvdyfokYd xm0& bk&m;ocifu<br />

aomifurf;rjrif arsmyg;epfrGef;thHqJqJ igwkdYArmjynftwGuf rMumrDu apvTwfvkdufaom t*Fvdyfpm uxdu<br />

rpöwm a*syDu&uf0,fu igwkdYtm; OmPfr½Sd acgif;csnfhomwnf;/ olwkdYomvsif OmPf½Sd\/ þokdY oabm ½Sdaom<br />

pum;ukdqkdxm;ay\/ ykdrkdíodvkdolwkdYonf &efukefNrdKU rlpvifausmif;om;rsm;toif;rS xkwfa0tyfaom Cry (ac:)<br />

ESpfvnfr*¾Zif;pmapmifwGif Books, Brain <strong>and</strong> Burmans [lí a&;om;tyfaom aqmif;yg;ukdMunfhygav? pmacgif;<br />

pOfum; txl;,Ofyg;ay\/ xkdrQESifhyif pma&;ol\ tvGefodrfarGUvSpGmaom pdwful;OmPfukd tEkrme rsuf&rf;rSef;q<br />

Ekdifayvdrfhrnf/ þodkYvsif igwdkYwuúokdvfwGif Oa&mywkdufom;rsm;onf yka&m[dwftvkyfrQom r[kwf wuúokdvfyg<br />

tkyfcsKyfaeay\/ trsm;jynfolY ukd,fpm;vS,fbGJU[k ac:tyfaom wuúokdvfaumifpDum; tvkdawmf&d ikdYbwkdY vTrf;rkd;<br />

vsuf½Sd\/ emrnfom½Sdí tqHr½Sd tmPmr½Sday/ þaumifpDum; vufatmufcHaumvdyfwkdYukd tkyfcsKyfjcif;iSm rpGrf;Ekdif?<br />

wuúokdvftaMumif;xm;í wkdif;&if;bmom ynma&;qkdonfhbufukd MunhfMuygOD;pkdY/ tdrf; onfzufrSjzifh awmfao;<br />

\/ trsm;ajr§muftyfaom a'oEÅ&tzGJUrsm; vufxJrSm½Sdí olwkdYpDrHaeygwum;/ okdYaomf olwkdYtxufrS 0JumysHum<br />

c½kdif0ef½Sifawmfrif;MuD;rsm; ½Sdao;yguvm;? xkdrQyifvQif vGefvSNyD[k rpöwm atudefYbJu ¤if;\ {&mr udefYbJtpD&if<br />

cHpmü qkdxm;ay\/ xkdtpD&ifcHum; Armjynfynma&; yk&mPfusrf;MuD;[k qkdyguvm;/ ,if;okdY a½S;vGefavNyD;aom<br />

tcgwGif avmhumZkHqkdol {&mrvlMuD;u rsOf;jyxm;cJhaomynma&;ukd t&m½dSrsm;jzifh csKyfcs,fa&;pepf vufawGUprf;xm;<br />

jcif;aywnf;/<br />

onfrQomr[kkwf EkdifiHcsJUxGifa&;0g't& ab'y&d,m,f (EGm;uGJvsif usm;udkufEkdifatmif vkyfaom0g')<br />

udk ynma&;pepfwGif okH;xm;\/ xkdtwGuf r[kwfvQif igwkdYynma&;wGif tb,faMumifh t*Fvdyfujym;rsm;ausmif;?<br />

tjcm; t*Fvdyf-wkdif;&if; (2) bmomoifausmif; wjcm;cGJxm;ygovJ/ tb,faMumifh ½Srf;apmfbGm;om;rsm;ausmif;<br />

ponfjzihf woD;wjcm;xm;&ygoenf;/ wkdif;&if;bmomynm? t*Fvdyf-wkdif;&if; (2) bmomynmponfjzifh cGJxm;<br />

csufum; taMumif;rxif cGJjcm;csufyif/ b,fynma&;rqkd xkdynma&;onf xkdwkdif;jynfrSmjzpfí xkdwkdif;jynftwGuf<br />

r[kwf? xkdokdYjzpfvQif xkdynma&;onf ynmppfr[kwfay/ Armjynf½Sd þqdktyfaom wkdif;&if;bmomynm tp½Sdonf<br />

wdkYum; Armhynma&; tppfr[kwfay/<br />

þum; Armjynf\ ynma&;pnf;rsOf; tMurf;rQwnf;/ Armjynf ynma&;pufMuD;\ oP²mefrQaywnf;/<br />

xkdynma&;pufMuD; ckwfaeykH (0g) ynmoifMum;ykHukd MunfhMuOD;pkdY/<br />

AsL½dkua&pD pufuGif;rdaeaom igwkdYynma&;\ tpyxr tppGmjrifawGU&aom tusKd;um;? uRefpdwfayguf<br />

aom q&mrsm;ESifh ausmif;om;rsm;yif jzpf\/ q&mu uRefpdwfaygufaevQif ausmif;om;rSm qkdzG,fr½Sd/ ocifjzpf<br />

Ekdifp&mr½Sd/ xkdokdY ocifapmfreHaom þynma&;pepfum; ynma&;\ &nf½G,fcsufukd vkH;vkH;qkH;½IH; avawmhonf/<br />

xkdaMumifhyifvQif uRefpdwfaygufí uReftvkyfom cifMuaom ausmif;om;rsm;udk igwkdYawGU&\/ xkdokdY uReftvkyfudk<br />

cifvGef;í igwkdYynma&; t&m½SdMuD;rsm;yifvsif olwkdY ESpfvnftpD&ifcHpmrsm;? tcgMuD; tcrf;tem;BuD;rsm;wGif<br />

ajymaom pum;rsm;wGif 0rf;enf;wo ajymae&ay\/ xkdYaMumifh igwkdYynma&;um; {&mrvlpGrf;aumif;awG? yka&m<br />

[dwfawG? avmu"gwfq&mMuD;awG? rSL;rwfBuD;awG xGufay:Ekdifap&ef taMumif;r½Sd/ igwkdYq&mrsm;ESifh bmrQrjcm;/<br />

tjrifrus,f? pdwfaomuvnf; rsm;pGmEk\/ wkd;wufvkdaom tñGefYwvlvl½Sdonfh ausmif;om;wkdYtm; igwkdY EkdifiHMuD;<br />

½Sifrsm;xuf nHhatmif igwkdYq&mrsm; rMumcP csKd;ESdrfcsifMuay\/ þNrdKU½Sd uREkfyf\rdwfaqG {nfhcHtzGJY awGYqkH&ykHudk<br />

azmfjyvkd\/ uREkfyf\ rdwfaqGrsm;onf þNrdKU½Sd q&mMuD;wOD;xHokdY ,ckuGefz&ifhtwGuf ukvm;xkdifrsm; iSm;&ef<br />

awmif;yefMuaomtcg ynmrif;MuD;xH pma&;&ef ajymMum;\/ tawmf owådaumif;vSaom q&mMuD;ygwum;?<br />

tjcm;taMumif;&if; wckvnf; ½Sdao;\/ tjcm;q&mMuD; wOD;rSmvnf; olNrdKU½Sd tpkd;&trIxrf;\ om;wa,muftm;<br />

ol\ausmif;wGif <strong>or*¾</strong>tvkyfrvkyf&ef ajymay;ap&ef? xkdtrIxrf;\ txufvlMuD;tm; wkdifwrf;\/ þuJhokdY<br />

q&mMuD;rsKd;onf aemifArmjynfjzpfaom ausmif;om;rsm;tm; ynmoif&efrxkduf/ olwkdYum; q&mryD/ olwdkY\<br />

0wå&m; rausyGef/ þuJhokdY &ifhonf;pGm q&mrsm;tm; rajymvdk/ odkYaomfvnf; trSefukdum; rajymbJrxm;Ekdif/<br />

xkduJhokdY q&mrsKd;um; q&mr[kwf? q&mwkomjzpf\[k uREfkyfqkd\/ jiif;0Hhol½SdvQif xGufygav/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

txufygpum;wkdYonf ausmif;om;rsm;wGif vnf;aumif;? q&mrsm;wGif vnf;aumif;? trsm;wumuJhokdY<br />

r[kwfbJ? cRif;csufaeolrsm;ESifh bmrQrqkdif? þuJhokdY yk*¾dKvfrsKd;um; ½SdpjrJyif? olwkdYum; ig0rf;xGufrSefap? olawmf<br />

aumif; jzpfaomoluJhokdY txl;½Sm;aom xl;cRefolrsm;yifwnf;/<br />

b,fynma&;rqkd ynmay;&ma'otvkduf trsKd;tpm;wckckukd &Ekdif&eftwGuf jzpf\/ igwkdYynma&;um;<br />

þodkYr[kwf/ Armwkdif;jynfESifh wpcef;pD oGm;ae\/ igwkdYynma&;um; twkrQomwnf;/ igwkdYtrsKd;pdwftm;<br />

zDvmvsuf ½Sd\/ igwkdYtwGuf txl;rvkHavmuf/<br />

twkjzpf&onfhtaMumif;um; Armjynfu r&bJ tjyifbufrS oGif;vmaom t*Fvdyfynma&;pepfonf<br />

vkH;0raumif;[k rqkdvkd/ okdYaomf twk[k uREkfyfwkdY\ taMumif;um; þokdYwnf;/ wkdif;jynfwckckwGif olYp½kduf?<br />

olYbmom? olY"avh? olYtokH;awG ½Sd\/ xdktcsufrsm;tm; MunfhNyD;rSomvsif xkdwkdif;jynf\ trsKd;om;vkyfief;t&yf<br />

&yfukd pDrHoifh\/ urÇmrSm t*Fvdyfynma&;pepf wckwnf;om½Sdonf r[kwf? tjcm;pepfawGvnf; ½Sd\/ jyifopfjynfrSm<br />

vnf;aumif;? tar&duefjynfaxmifpkrSm vnf;aumif;? *syefjynfrSm vnf;aumif;? ½k½SjynfrSm vnf;aumif;? *smrPDjynf<br />

rSmvnf;aumif;? tDwvDjynfrSm vnf;aumif;? olpepfESifh ol½Sd\/ aemufqkH; wkdif;jynfokH;jynfukd azmfjyojzifh<br />

uREkfyfwkdY\ yg&*lyka&m[dwfMuD;awGu yg;pyfrJhaumif; rJhvkdMuayvdrfhrnf/ okdYaomf olwkdY rJhcsifwkdif;rJh? onfwkdif;jynf<br />

wkdY\ pepfrsm;vnf; t*Fvdyfpepftvm; urÇmtm; vrf;jyp&m½Sd\/ þwkdif;jynfawGrSm½Sdonfh pepfrsm;onf b,fvkd?<br />

b,fokdYjcm;onf wlonf? taumif;tqkd; a0zef&ef tcsdefvnf;r½Sd/ rpGrf;vnf; rpGrf;Edkif/ þwGifjyvkdaom tcsufum;<br />

b,fwkdif;jynfrqkd olYtvkduf? olYpepf? olYtaqmuftODESifh jzpfonfqdkaom tcsufyif/<br />

tenf;i,f csJUygOD;tHh/ ,ckausmif;rsm;ESifh aumvdyfrsm;rSm bmom&yfrsm;udk t*Fvdyfbmomjzifh oif\/<br />

ynma&;oabmt&qkdvsif onfuJhokdY vkyfjcif;onf rSm;\/ bmompum;qdkonfrSm trsm;em;vnf&ef twGufjzpf\/<br />

pmzwfvQif pmausmfí jrifEkdif&efjzpf\/ rdrdtvkdus pdwfay:&m azmfjyEkdif&eftwGuf jzpf\/ okdY&mwGif ArmjynfrSm½Sdaom<br />

ausmif;om;rsm;twGufum; (100) vQif (90) rQ þenf;rjzpf/ taMumif;um; okH;&onfhbmom\ cufcJrIyifjzpf\/<br />

t*Fvdyfpmudk roif&rqkdkvkd/ oif&rnf jzpf\/ tjcm;bmomjcm; pmrsm;udkvnf; oif&rnf/ odkYaomf t*Fvdyfpmum;<br />

t*Fvefjynf½Sd t*Fvdyfausmif;om;rsm;ESifhom ½kH;okH;? ausmif;okH;bmomtjzpf oifhawmf\/ Armjynf½Sd Armausmif;om;<br />

awGeJY rawmf/<br />

Armjynf\ ynma&;onf twk[k uREkfyfqkd\/ taMumif;um; þokdU½Sdjyef\/ oif&aom bmom&yfrsm;rSm<br />

NAdwdoQuRefu pvkH;a&;pí NAdwdoQtifyg,m EkdifiHawmfMuD;wGif qkH;awmh\/ þum; ausmif;a&m? aumvdyfa&mrSm<br />

jzpf\/ okdYaomfvnf; NAdwdoQtifyg,m wckwnf;om urÇmjzpfaeonf r[kwf? NAdwdoQtifyg,m jyifyrSmvnf;<br />

tjcm;ae&m rsm; ½Sdao;\/ xkdtaMumif;rsm;ukd oif&rnf/ oif&efponfhtcgrSmvnf; NAdwdoQuRef;u p&efr[kwf?<br />

ArmjynfrS p&rnf/ Armh,Ofaus;rI? Armh&mZ0if? Armhtajctae? Armhtac:ta0:taMumif; pmawGukdum; igwkdYESifh<br />

rqkdifouJhodkY ,ckacsmifxkd;xm;cH&\/ onftaMumif;awGukd jzef;umoef;umom oifjy\/ uREfkyfum; a½S;acwfukd<br />

jyefvGrf;aejcif; r[kwf? udk,fhjynfav;udk,fqufí apmufreufaom tvkyfvkyfcsifívnf; r[kwf? a½S;acwftaMumif;<br />

em;vnfvkdí jzpf\/ xkdodkY a½S;ub,fokdY b,fvdk pDrHvQif b,fuJhokdY jzpfaumif;yguvm;[k awG;awmEdkifrnf/<br />

xkdYaMumifh a½S;acwftaMumif;udkom oif&rnfyif/ þenf;yrm Armjynfuav;csnf; zufxm;csifí r[kwfbJ Arm<br />

jynftaMumif;udk oif&rnfjzpf\/ oifaomfvnf; urÇmESifht0Srf; Munfhí oif&ayvdrfhrnf/ Armjynfonfomvsif<br />

Armrsm;tzdkY tBuD;qkH;aom jyóemMuD; jzpf\/ Armjynfukd em;vnf&efvkd\ (0g) ArmjynfqkdonfrSm b,fArmjynf<br />

enf;[k em;axG;rae&ef vkd\/ xkdYtwl t*Fvdyfjynfonfvnf; t*FvdyfawGtzkdY tBuD;qkH;jyóemBuD;yif/ okdYaomf<br />

vnf; igwkdYynma&;um; þjyóemBuD;udk csefvSyfxm;\/ igwkdYtm; oifray;/ xkdaMumifh uREkfyfwkdY qkdjyefonf?<br />

igwkdY ynma&;um; twkrQomwum;/ xkdaMumifh r[kwfavm tdE´d,jynf ynma&;qkdonfh usrf;pmtkyfwGif rpöwm<br />

ar[l; (tdE´d,jynfe,f we,f ynmrif;MuD; jzpfcJhbl;ol) yk*¾dKvfMuD;u tdE´d,wkdif;om; ausmif;om;taMumif;udk<br />

(Armausmif;om;twGufvnf; twlwlyif) þokdYa&;om;owwf/<br />

]ol\ (tdE´d,ausmif;om;qkdvkdonf) tdE´d,jynf&mZ0if todOmPfum;? olhpmar;yGJtwGuf yx0D0ifESifh<br />

t*Fvdyf&mZ0ifwkdhjzifU wGJí oifMum;apaom jyXmef;csufpmtkyf wtkyfrS ausmfvGefjcif;r½Sd/} okdY&mwGif t*Fvdyfpma&;q&m<br />

MuD;awG taMumif;ESifh ywfoufvQif aeYa&m? emrnfa&m rusef vkH;0OókH od½Sdwwf\/ xkdrQomru þq&mBuD;rsm;\<br />

usrf;vufpGrf;rsm; taMumif;udk oifxm;tyfaom enf;twkdif; tudk;tum;awGESifh qDqDavsmfavsmf a&;wwf azmfwwf<br />

\/ t*Fvdyfpma&;q&mBuD; acsmfpmtaMumif;ukd t*FvdyfbmomjzifU pmpDukH;a&;&mü rdrdbmomjzifU rdrdwkdh wkdif;&if;om;<br />

q&mrsm;jzpfaom wku&efESifU bkrd'ufwkdhtaMumif; a&;wwfonfxuf ykdrkdí ola&;wwfavonf/<br />

133


134<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

,ck ajymqkdaejcif;um; usOf;ajrmif;aomoabm ArmqkdrS ArmqkdonfU tjyif;pGJpGJ oabmt& ajymqkdjcif;<br />

r[kwf/ Oyrm txufwae&mwGif wuúodkvfü Armq&mrsm;om ½Sdoifhonfoabm uREkfyfajymcJh\/ þoabmudk<br />

atmufausmif;om;rsm; twGufvnf; uREfkyfqkd\/ qkdonfhtaMumif;um; txufu ajymcJhonfhtwkdif; tjyif;pGJpGJ<br />

oabmt& r[kwf? ynma&;oabmt& jzpf\/ Armausmif;om;rsm;\ oabmraem p½kduf tusifUtMuHudk Armq&mrsm;<br />

omvsif odEkdif\/ ynma&;qkdonfrSm OD;acgif;ESifU ESvkH; (2) rsKd;pvkH; BuD;yGm;vmap&ef oifay;jcif; jzpf\/ b,fvlrsKd;rqkd<br />

olhtavU? olhtac:? olhxl;jcm;csuf ½Sd\/ xdkxl;jcm;csufukd olhvlrsdK;uvGJí tjcm;vl wOD;wa,mufu em;vnf&ef<br />

rpGrf;Ekdif/ Oyrm om"uwckjyygthH/ þom"uum; ESpftawmfMumu zwfzl;aom acwfopf*syefqkdonfh pmtkyfrS<br />

jzpfonf/ *syefwuúodkvfwckokdY t*Fvdyfygarmu©wOD; a&mufvm\/ xkdtcg t*Fvdyfygarmu©BuD;rSm rdrd twef;om;<br />

rsm; cPcP aemufusonfudk awGU&\/ odkYawGU&zefrsm;í waeYaomf qkdjrnf;Budrf;armif;\/ xkdokdY Budrf;armif;onf<br />

rSm olYrSmrxl;jcm;vSaomfvnf;? tBudrf;tarmif;cH&aom *syefausmif;om;rsm;urlum; txl;cHjyif;vsuf½Sd\/ t*Fvdyf<br />

ygarmu©BuD;rS xkdtcsif;t&mukd jrif&í em;rvnfEkdif? rawG;awmwwf? tHhMopOf;pm;aeawmh\/ taMumif;um;<br />

þokdY ajymqkdenf;rSm *syefvlrsKd;rsm;\ ykHpHr[kwfaomaMumif hjzpf\/ odkYaomfvnf; igwkdYjynfrSmum; onfvkdodvsufESifh<br />

yif twkjzpfaom ynma&;pepf ArmtrsKd;om;pdwf"gwf? trsKd;om;qE´? trsKd;om;"avhESifh rukdufnDaom ynma&;pepf<br />

ukd ay;xm;\/ aumvdyfrSmyJjzpfjzpf? ausmif;awGrSmyJjzpfjzpf þpum;rSef\/ xkdYaMumifhyifvsif igwkdYausmif;om;awG<br />

onf ydk;om;½G½Guav; 0wfqifum txl;r[mqefaeMu\/ igwkdYum; a½S;a½S;igwkdY bkd;ab;wkdY\ xufoefpl;½Saom?<br />

pdwfwuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

rjiif;Ekdif ½k½SjynfwGif ,ckvkd a½S;uZmbk&ifrsm; vufxufxuf tvGeftusL; txl;ykdrkd wkd;wuf pnfyifom,mae<br />

onf/ rjiif;Ekdif/ ArmjynfrSmum; ½k½kjynfrSm vlawGowfaeonf qdkaom raumif;owif;rsm;om Mum;&\/aumif;<br />

aomowif;awG rMum;&/ owif;pmrSma&m a&'D,kdrSma&m b,frSmjzpfjzpf ]qifpm½Spf} u wm;jrpfuG,f0Suf xm;<br />

avonf/ uREkfyf bDattwef;pOfu EkdifiHa&;bmomukd oifcJh\/ ½k½StaMumif;qdkí wvHk;wyg'rQ roif&/ um;vf<br />

rmhufpf q&mBuD;taMumif;udk tenf;i,frQ oif&\/ uGefjrLepf0g'udk bmroifbJ xm;p&m½Sdoenf;/ ynma&;<br />

qkdonfrSm tzufzufpkHatmif oifMum;ay;&rnf/ uREkfyftwGufom ajym&rnfqkdvsif Armjynfom vGwfvyfa&;&onfh<br />

tcg urÇmESifhNydKifvkdufEkdif&ef rdrdwdkYjyóemrsm;ukd usepGm ajzMum;Ekdif&ef qkd½S,fvpfjynfopf axmifenf;ukd vkdufem<br />

oifhonf[k xifonf/ tcsKdUu ajymMuonf/ qkd½S,fvpfZifonf bmomw&m;ESifh qefYusifaom [l\/ þum;<br />

a½SUrwkd;vkdol\ avoHyifjzpf\/ uRefawmfem;vnfoavmuf bmomw&m;[lí r[kwfbJ þuJhokdY a½SUrwkd;vkdonfh<br />

ae&mra½GUonfh 0g'rsKd;omvQif qkd½S,fvpfZifu qefYusifonf[k xifonf/ urÇmrSm½Sdonfh 0g'[lorQ qkH;cef;wkdif<br />

rSefNyD[k rnfolrQ wyftyfrajymEkdif/ xkdaMumihf 0g'qkdorQ igwkdY oiftyf\? Mum;tyf\/ ,cktcg urÇmBuD;wGif<br />

wzufowf tjrifoefí xif&mjrif&m rdrdtrsKd;wrsKd; aumif;pm;vQifNyD;a&m[k 'va[m &rf;Murf;aeonfh zufqDZif<br />

qkdonfh 0g'yifvQif tqkd;csnf; r[kwfay/ uREkfyfqkdvQif MopBwD;,m;jynfESifh *smrPDjynfaygif;&ef vkyfjcif;twGuf<br />

[pfwvmtm; txl;csD;usL;csifawmh\/ onfvdk csD;usL;jcif;onf ukdvkdeDEkdifiHawG jyefay;qdkonfh olYEkdifiHcsJUxGifa&;0g'<br />

ukd tm;ay;vkdí r[kwf/ Oa&mywkduf &mZ0ifoifolwkdif; MopBwD;,m;jynfonf *smrPDjynf\ wpdwfwa'o jzpf<br />

onf qdkonfukd odMu\/ ESpfaygif;w&mausmfrQ aqmif½Gufae&aom þ*smrefvlrsKd; aygif;pyfa&;vkyfief;onf<br />

,ck [pfwvmvufxufrS NyD;awmhonf/ NyD;onfrSmvnf; txl;nifomvSay\/ aoG;pufrQ rus/ MopBwD;,m;jynf<br />

rSm vlrsm;pGmtm; ,cktcg zrf;qD;EdSyfpufjcif; twGuf [pfwvmtm; txl;tjypfqkdvdkuf\/ okdYaomfvnf; þ*smref-<br />

MopBwD;,m; aygif;pyfa&;um; [pfwvmtwGuf txl;csD;rGrf;zG,f om"ujzpf\/ þudpöudk aoG;waygufrS rusbJ<br />

aqmif½GufEkdifonfrSm MopMwD;,m;jynf wjynfvkH; oabmusí jzpfonfhtwGuf xif½Sm;ayonf/ okYda½S;a&; aemuf<br />

a&; qkdouJodkY igwkdYawG wGuf&rnf/ t&rf;aMumuf t&rf;tvkyfum; tcsnf;ESD;yif/ igwkdYt&m½Sdrsm;um; þokdYr[kwf/<br />

EkdifiHa&;vkdufonfh ausmif;om;awGonf i&Jusrwwf Ncdrf;ajcmufowday;\/ þwGifaum r[kwfyg/ ausmif;om;awG<br />

xJrSm olvQKdawG? pkHaxmufawG? ausmif;om;tcsif;csif; pkHaxmuf&efxm;um igwkdYpmawGudk azmufzwfMunfhMu\/<br />

ausmif;om;? tvkyform;awGudk vkdufvm; axmufvm;jyK\/ igwkdYpmukdvnf; wcgw&H Mum;jzwf,l\/ tawmfMumu<br />

usif;yNyD;aom EkdifiH0efxrf;pmar;yGJwckwGif pmar;yGJajzolrsm;tm; EIwfar;cGef; tcef;wGif 1936 u oydwfarSmufwGif<br />

ygryg ar;aom[lowwf/ tjcm; tvkyfavQmufMuonfh udpörsm;rSmvnf; þokdYtar;cH&onf[k Mum;zl;\/ oydwf<br />

arSmufqkdonfh pum;onf x&dwf,leD,H tvkyform;toif;wkdYESifhom ywfoufonf/ ausmif;awGxJu onfpmonf<br />

tvkyfukd,lrvmygESifh[k rpöwmatudefYbJu ,refESpf ynmrif;BuD; ESpfywfvnf tpD&ifcHpmwGif qkd\/ oluajymonfh<br />

q&mESihf wynfhonf tvkyf½Siftvkyform;uJhokdY r[kwf[kqkd\/ uREfkyfurlum; þtwkdif;[kwf\[k qdk\/ [kwf<br />

r[kwf oufaotaxmuftxm; ay;aep&mrvkd? tm;vkH;odNyD;yif/ oydwfarSmufonfqkdonfrSm uav;upm;p&m<br />

r[kwf? uREfkyfoabmwl\/ okdhaomf rdrdukd,fukd umuG,f&ef vlowfrIyif vGwfEkdifonf[k Oya'u qkdxm;ygvsuf<br />

igwkdh\ vkdvm;csuf epfemcsufrsm;tm; w&m;enf;vrf;½SdorQ vkdufí r&vQif oydwftb,faMumifU rarSmufxkduftHUenf;/<br />

arSmufxkdufonfom/<br />

okdYaomf igwkdY tifyg,mBuD;rsm; t½SifwkdYum; ]Ekd;} oydwfarSmufvQif rif;wkdYrSm;onf[k a[mawmfrlMu\/<br />

olwkdYajymonfh q&mrdbukd ½kdaoMu? q&mpum;em;axmifjim; oHjym; ausmufaqmif usKdaomfajymif;vdrfhrnf jzpfaom<br />

[l\/ tb,faMumifh q&mrdbawG ½kdaozkdY qGJxnfhvmygvdrfh pOf;pmMurdyg\avm/ igwkdYrdbrsm;vnf; pOf;pm;Murd<br />

yg\avm/ igwkdYum; igwkdYrdbwkdYtm; arG;uwnf;u ½kdaoukdif;½Idif;vm\/ igwkdYtdEd´,ESifh Armjynftm; txl;a½S;qef<br />

onf[k ñTefxm;ayonf/ okdYjzpf&m tb,faMumifh rdbawG½kdaoMu[k ausmif;awGu xyfoifMuygoenf;/ taMumif;<br />

um; igwkdYrdbrsm;tm; MunfndKí r[kwf? tusKd;½Sdapvkdí r[kwf? igwkdYrdbwkdYu igwkdYtay: MoZmtmPm anmif;<br />

onfukd olwkdYtzkdY tvGJokH;pmvkyfvkdí jzpfonf/<br />

þrQomr[kwf igwkdYbmomw&m;ukdvnf; tvGJokH;pm;vkyf\/ Ak'¨bmomw&m;onf tifrwef rGefjrwf<br />

vSayonf/ xkdaMumifh ausmif;awGrSm omoma&;oifcef;pmawGESifh xm;\/ <strong>or*¾</strong>toif;½SdzkdY rvkd bmoma&;toif;awG<br />

½Sdom;yJqkdí bmoma&;toif;awGudk vufnd§K;xkd;jyxm;\/ uREkfyfum; bmoma&;ukdvnf; rykwfcwfvdk? okdYaomf<br />

bmoma&;ukd[efjyNyD;vQif igwkdYtm; ig;Muif; jyefaMumfaom tvkyfukdrBudKuf/ tESpfudkroifbJ tumukdom oifonfh<br />

avmu"gwfenf;r[kwfonfh bmoma&;oifenf;udk vkH;0rBudKuf? jrwfpGmbk&m; ukd,fwkdifuyifvsif? umvmrokwåefü<br />

135


136<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

t&rf;em;axmifonfh tvkyfukd tm;ray;ESifh? opömynmudk ½Smvdk? qnf;yl;vkdaom qE´tmoDoESifh qefYusifonfh[l<br />

aom oabmukdjyxm;\/ tumrQ oifonfhenf;um; igwkdYtm; pdwfEHkpdwfnHhudkom oifay;\/ igwkdY jynfwGif<br />

rsm;pGmaom vltaygif;wkdYonf tumukd tESpfxifum bk&m;ocifa[mMum;aom vGwfvyfa&;w&m;? jA[®pkd&fw&m;<br />

wdkYukdum; rusifhMuHrlí yumoevkyfief;awG tay:,Hbrf;jy tvkyfawGudkom jyKvkyfaeonfukd awGY&ayonf/<br />

txl; 0rf;enf;p&myif/ igwkdYum; igwkdYbmomw&m;u jA[®pkd&fw&m;udk oifMum;vihfupm; bmoma&;ESifh ywfoufí<br />

&Hzef&Hcgomyif tjrifukdwwfavonf/ igwkdYum; rod½SmMuay/ okdYaomf EkdifiHBuD;½SifwkdYum; jrifod\/ igwkdY\<br />

bk&m;MunfndKaom tm½kHtvkduf igwkdYtm; vrf;vGJaqmifjyKykHukd azmfjytHh/ uREkfyfum; Ak'¨bmomusrf;*efukd oGefoGef<br />

arSmufarSmuf aygufajrmufatmif wwfuRrf;olr[kwf 0efcH\/ okdY&mwGif ,ckvuf½Sd bmomw&m;ESifh ywfoufí<br />

yumoe jyKvkyfjcif;um; tenf;i,frQ ypöKyÜefoHo&m tusKd;r½Sd[k uREfkyfqkd\/ jiif;&JvQif xGufygav/ igwkdYtrd<br />

0rf;wGif;rS tl0J[k arG;vmuwnf;u igwkdYtm; igwkdYrdbESifh bkef;awmfBuD; tp½SdonfwkdYukdum; oifay;\/ okdYaomf<br />

Ak'¨bmomw&m;\ t&if;w&m;ukdum; rnfonfhtcgrQ ray;/ od&oavmufrSm jrefrmjynf½Sd Ak'¨bmomvlOD;a&<br />

90 &mckdifEIef;onf xkdAk'¨bmom t&if;w&m;ukd,fudk rdrd&&odolrsm; r[kwfMuay/ ESpftwefMumu Ak'¨bmom<br />

oifcef;pm oifMum;a&; aumfrwDwck ½Sdvkdufzl;\/ rnfuJhokdY pDrHaxmufcHonfukdum; tukefrrSwfrdawmh/ okdYaomf<br />

wckum; zwfrdvkdufonf/ Ak'¨bmomoifonfhtcg tukokdvfa½SmifMuOf&ef? ukokdvfjyKvkyf&ef? pdwfxm;pifMu,f&ef<br />

þum; bk&m;tqlql a[mMum;cJhaom w&m;tcsKyfyifwnf;[lonfh Ak'¨bmomw&m; &nf½G,fcsuf tcsKyfukd oif&ef<br />

wkdufwGef;\/ þrQESifh rvkHavmuf? t"dyÜg,f ray:vS? þ&nf½G,fcsufum; bmomwkdif;\ &nf½G,fcsuf jzpf\/<br />

ukokdvfqdkonfum; b,fokdY? tukokdvfqkdonfum; b,fokdY? pdwfxm;rnfokdY pifMu,fatmif jyKvkyf&rnf tp½Sdonf<br />

wkdYukd *eCP oifMum;í Ak'¨bmomwkdY arQmfrSef;&m t"dutcsuf edAÁmefokdY a&muf&ma&mufaMumif; rnfodkY oufqkdif<br />

onfukdvnf; oifMum;oifh avonf/ tcsKdUaom Ak'¨bmomxkH;pHrsm;onf Ak'¨bmomw&m;ukd,fESifh ukduf\ rukduf\<br />

,cktcg tjiif;xGufoifhNyD/ t&rf;vkdufí tusKd;r½Sd/ okdYaomf ArmjynfwGif bmoma&;ESifhywfoufí rMuHtyfrpnftyf<br />

[k ajymMu\/ jrwfpGmbk&m;ocifu olYw&m;tm; rMuHtyfrpnftyf[k ra[mcJhay/ þokdY tusKd;r½Sd taMumif;r½Sd<br />

bmomw&m; pdwfukd od½SdonfESifhtnD igwkdYtkyfpkd;olrsm;u igwkdY\ xkH;pHrsm;tm;jzifh igwkdYtm; jyefvnfí tkyfpkd;\/<br />

þokdYvsif igwkdYtm; q&morm;qkdvQif ½kdaoMu[k a[m\? ajym\/ taMumif;rlum; tmp&d,*kaPm teaEÅmygw<br />

um;/ tmp&d,qkdonfh pum;onf ,ck t*Fvdyfbmomtm;jzifh wDcsm;qkdaom pum;ESifh t"dyÜg,f woabmwnf;avm<br />

[lonfukdyif uREkfyftenf;i,f oHo,½Sd\/ wzefq&mqkdonfrSm od*Fgavm 0g'okwåefwGif a[mtyfaom q&m0wf<br />

ig;yg; jynfpkH&efvkd\/ þokdYum;r[kwf/ q&mwkdif; q&mjzpf\/ ½kdao&rnf/ bmrnfnmrnfESifh igwkdYtm; ig;Muif;<br />

qDESifh ig;Muif;jyefaMumf\/ Oyrmwck jytHh/ rMumrDu ,cktcg q&mawG oifaeonfh ausmif;MuD;u ausmif;tkyfBuD;<br />

wOD;\ pmwapmifukd zwf&\/ pmxdyfwGifum; jrefrmbmom ykHESdyfpmvkH;jzifh tmp&d,*kaPm teaEÅm[k a&;xm;\/<br />

olum; c&pf,mefbmom0if jzpf\/ þokdYvsif igwkdYbmomw&m;um; aumovrif; tdrfruftwkdif; rSefvkdíavm<br />

rod/ ukd,fusKd;½Sm&ef twGuf tokH;jyKcH&\/ igwkdYrsufpdtm; oJESifh tyufcH&\/ xkdYaMumifh Ak'¨bmom0if uREkfyfwkdY\<br />

wkdif;oljynfom;rsm;tm; uREkfyfwck awmif;yefvkdyg\/ bmomw&m;[efjzifh tvdrfrcHygESifh bmomw&m;ESifh ywfouf<br />

vQifvnf; tjrifus,fMuyg/ Ak'¨bmom0if r[kwfaomfvnf; tjcm;igwkdY wkdif;oljynfom;rsm;tm; ausmom;&ifom;<br />

rjcm; cifrifwG,fwmMuyg/ jrwfpGmbk&m;onf Ak'¨bmomawGukdom arwåmxm;&rnf[k ra[mMum;/ tm;vkH;tm;<br />

arwåmxm;&ef a[mMum;\/ igwkdYtm;vkH;um; uRefcsnf; jzpf\/ uReftcsif;csif; cGyfí tusKd;r½Sd? igwkdYtm;vkH;<br />

vkdvm;&m vGwfvyfa&; &nfrSef;csufudk rarhMuukefvifh/<br />

ynma&;taMumif;ukd quf&OD;rnf/ igwkdYynma&;um; txufav;aeí atmufao;jzpfae\/ igwkdY<br />

ynmonf vlcsrf;omawG\ rlykdifyrm jzpfaeay\/ igwkdYwkdif;jynf½Sd uav;oli,frsm;wGif awmfapumrl ynm&cGifh<br />

r½Sd/ xkdYaMumifhyif igwkdYjynfü acgif;aqmifaumif; ½Sm;\/ ajrmufrsm;pGmaom awmaeawmifolwkdYrSm urÇmBuD;b,fvkd<br />

jzpfaeonfukd rodpGrf;Ekdif? acsmifydwfcHae&\/ ajymoHMum;zl;onfum; ArmjynfwGif wuúokdvfokYd ESpfpOf ESpfwkdif;<br />

(40) &mckdifEIef;rQ oGm;í t*FvefjynfwGif (10) &mckdifEIef;rQ oGm;onfukd axmufí Armjynf\ txufwef;ynm<br />

zGHUNzdK;aMumif;[lonfyif þum; rsufpdoJyufjcif; jzpf\/ þokdY *Pef;rsm;onf arSmufrSm;p&m jzpf\/ igwkdYum;<br />

*Pef;rsm; aemufokdY ausmfí Munfh&rnf/ t*Fvefjynfü vlOD;a&rSm ArmvlOD;a&xuf av;qrQ½Sd\/ wuúokdvfausmif;<br />

awGvnf; rsm;\/ atmufwef;ynmuvnf; txl;aumif;rGef\/ vlrsm;rsm;vnf; ykdrkdoif&\/ xGufoGm;vQif<br />

ArmjynfuJhokdY rvkyfwwf? rukdifwwfolawG enf;\/ tjcm; toufarG;0rf;aMumif; pufrIvufrIvkyfief; ynmawGvnf;<br />

½Sd\/ ArmjynfrSm (10) wef;atmifvQif wuftm;u aumvdyfoGm;½kHom ½Sd\/ wESpfvQif (2000) cefYrQ aumvdyfodkY


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

0ifcGifh&olrsm;teuf (800) cefYrQ aumvdyfoGm;EkdifMuonfukd &mckdifEIef; zGJYvkdufaomf (40) &mckdifEIef;yif jzpf\/<br />

t*FvdyfjynfrSmum; (6) ESpfu (15) ESpft½G,fwkdif ynmroifí rae&ay/ xkdrSxGufí ynmoifMuolrsm; csefvSyfí<br />

usefvlrsm;rSm txufwef;ynma&; tcGifh&olrsm; jzpfí þuJhokdY ynma&; tcGihf&olrsm;rSm Armjynfxuf rsm;jym;\/<br />

aumvdyfokdY oGm;Muolrsm;rSm þtcsKd;twkdif; wGufojzifh (10) &mckdifEIef;om ½Sdonf[k xif&jcif;jzpfonf/<br />

þwGif Armjynf½Sd ukHvkHaom rdbrsm;tm; tpD&ifcHvkd\/ taMumif;um; (10) wef;atmifvQif aumvdyfodkY<br />

csnf; rdrdwkdYom;orD;ukd rykdYrlí teD;tem;½Sd *syef? zdvpfykdif paomEkdifiHrsm;okdY ykdYí v,f,mpkdufysKd;a&;? ArmjynfwGif<br />

jzpfEkdifrnfh pufrIvkyfief;rsm;ukd oifaptyfavonf/ þum; þodkYykdYtyfaom rdbrsm;? om;orD;rsm;om tusKd;cHpm;&<br />

onfr[kwf? Armjynf\ vGwfvyfa&;wkdufyGJwGifvnf; tokH;csEkdifayonf/ vGwfvyfa&;wkdufyGJrSeforQwGif a½S;tcgu<br />

enf;rsKd;jzifh r&awmhay/ igwkdYum; acwfrDEkdiforQ acwfrDatmif MudK;pm;EkdifrS tawmfusawmhrnf/ vGwfvyfa&;wkduf<br />

yGJonf tzsuftvkyfvnf; [kwf\? tjyKtvkyfvnf; [kwf\/ zsuf&onfrSmvnf; jyKvkyfcsifí zsuf&\/ jyKvkyf<br />

onfrSmvnf; zsufcsifí jzpf\/ þuJhokdY MudK;pm;rSomvsif igwkdYvGwfvyfa&;atmifudk raES;rMum qGwfcl;Ekdifrnf<br />

omwnf;/<br />

ynma&;taMumif; qufOD;pkdY/ tjcm;wkdif;jynfrsm;wGif Mumav pmwwfolrsm;avjzpf\/ ArmjynfwGifum;<br />

Mumav enf;avjzpf\/ ArmjynfwGif tESpfw&mcefYu yxrt*Fvdyfaumfr½Sifem t&m½Sdu vlwkdif;pmzwfwwf pm<br />

a&;wwf[k qkd\/ ,cktcg a,muFsm;qkdvQif (56) &mEIef;rQ pmwwf\/ rdef;rqkdvQif (16.5) &mEIef;rQom wwfMu<br />

awmhonf/ þwGifvnf; *Pef;ukdjrifí t&rf;rrSwf&m/ taMumif;rlum; þOD;a&teufrS pmwwf&ef? a&;&ef<br />

tcGifhr& tcgr&jzpfojzifh pmrwwfoavmuf jzpfolrsm;rSmvnf; txl;rsm;avonf/ NyD;cJhaom vTwfawmf tpnf;t<br />

a0;wGif ynma&;0efMuD;u rlvwef;ynm roifrae& Oya'Murf;udk wifoGif;\/ xkdOya'Murf;tm; uefYuGufp&m<br />

r½Sd? atmifygap[kom qkawmif;vkd\/ odkY&mwGif jzpfjzpfajrmufajrmuf ½Sdrnf? r½SdrnfrSm oHo,½Sd\/ awmaeawmifol<br />

rsm;tm; pmwwfatmif tajccHay;jcif;um; txl;vkd\/ aumif;yg\/ okdYaomf rjzpfrajrmufum tusKd;r½Sd/ xkdokdY<br />

jzpf&ef wu,fhtmPm r&orQ rjzpfEkdif/<br />

igwkdYynma&;um; vkHvnf;rvkHavmuf? pmoifwef;rsm;rSm ausmif;om;awGrsm;vGef;í ususee ausmif;om;<br />

awGukd ukd,fpDukd,fiS oifray;Ekdif? wef;i,fcGJí oifonfhenf;r½Sd/ oifonfhq&mrsm; oifykHrSmvnf; ausmif;a&m<br />

aumvdyfa&mrSm txl;nHHhzsif;\/ rjiif;Ekdif/ usol ykdufqHukefolawGrSmvnf; teEÅ? b,fynm b,ftwef; rqkdjzpf<br />

onf/ ausmif;awG? aumvdyfawG (ausmif;awGrSm ykdqkd;onf) rSm pmoifzkdY ud&d,mwefqmyvm txl;enf;\/<br />

acwfvnf; rrDvS/ ausmif;ESifhaumvdyf pmtkyfrsm; txl;enf;yg;\/ tcsKdUausmif;rsm;rSm yd#duwfwkdufrsm; r½Sdyif<br />

r½Sdoavmufyif/ oifonfh bmom&yfrsm;rSmvnf; usOf;ajrmif;vGef;\/ rpkHpd/ oif&onfrSmvnf; acwfrrD? tESpf<br />

(20) cefYaemufus\/ avmupdwfynm qkdívnf; wkYdumoDum ausmif;tenf;i,fwGifom oifEkdif\/ ukd,fvuf<br />

usef;rma&; ynmrSmvnf; vkdao;\/ ausmif;a&m wuúokdvfa&mrSm ynmpkHprf;jcif;? vkdufpm;jcif; vkyfonfh tavh<br />

r½SdvS? ½SdorQrSmvnf; rajymyavmufay/ wavmu wuúokdvf &Dppö&D0efaxmufu onfvkdpmay vkdufpm;onfh<br />

tvkyf½Sdygonf[kk ajz\/ ½Sdyg\/ ½SdonfhtvkyfrSm [efrusao; auseyfp&mr½Sd/<br />

twkdcsKH;&vQif igwkdhynma&;um; tjrpfupí vSeffavSmNyD; jyKjyif,l&rnf jzpf\/ okdh&mwGif þokdhjyKvkyf<br />

EkdifrnfrSm igwkdhtm;vkH; vGwfvyfí ocifb0a&mufrS jzpfawmUrnf/ xkdaMumifh ,aeYvma&muf awGUqkHESD;aESmMuaom<br />

rdwfaqGtaygif;wkdY oifwkdYigwkYdonf xkdokdYaom ocifynm&Ekdifonfh ocifb0ukda&mufatmif MudK;pm;&rnf/ aemif<br />

ArmjynfBuD;\ vlBuD;rsm;jzpftHUaom igwkdhrSm ,ckvwfwavmjcif; tvkyf (2) rsKd;½Sd\/ xkdtvkyf (2) rsdK;wGif wrsKd;<br />

um; vGwfvyfa&;wkdufyGJ (wkdufyGJqkdívnf; a½S;uuJUokdh tMurf;t"r®wkdufyGJrsKd; r[kwf? t&rf;rxifMuESifU) twGuf<br />

igwkdh pdwf"mwfudkaomf vnf;aumif;? ukd,ftm;ukdaomf vnf;aumif; jyKjyifpDrHxm;&rnf/ tjcm;wrsKd;um; igwkdhvGwfvyfa&;<br />

yef;wkdifokdh oGm;aepOf xrf;&aom uRefynm\0efxkyfukd ayghonfxuf ayghatmif jyKjyif&ef jzpfayonf/ xkd0efxkyf<br />

aygh&eftwGuf &Hzef&Hcg igwkYd wuúokdvftufOya' jyifqif&ef tp½Sdojzifh atmf&\/ &Hzef&Hcg oydwfarSmufMu&\/<br />

&Hzef&Hcg ,ckuJhokdY ESD;aESmMu&\/ wuúokdvftuf jyifqifa&;ESifh ajymvkdaomtcsufum; þokdYwnf;/ ,ckvmrnfh<br />

Mo*kwfv vTwfawmf tpnf;ta0;wGif Oya'Murf;ukd roGif;vQif igwkdYtvkd½Sdaom ta&;tBuD;qkH; (wuúokdvfaumifpD<br />

wGif wkdif;jynfbufu vlawGrsm;í wu,fhtmPm tyfESif;&efqkdonfh) tcsufukd r&vQif igwkdYum; qufvufrapmifh<br />

EkdifawmhNyD/ igwkdY ausmif;om;rsm;\ tBuD;qkH;aom vufeufukd tokH;jyK&ayvdrfhrnf/ xkdaMumifh ,cktcguyif<br />

wkdif;jynfESihfwuG oufqkdif&mwkdYtm; ½Sif;vif;pGm pum;qkdayonf/ aemifaomf rqkdaumif;vm;[k tjypfrwifMuapvkd/<br />

txufyg taMumif;t&mwkdYum; igwkYd,ckawGUqkHjcif; igwkdYtoif;taMumif;udk ½Sif;jyjcif;yifjzpf\/ þwGif<br />

137


138<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

igwkdYta&;wGif igwkdYESrawmf ausmif;olrsm;tm; ykdrkdvkdufpm; tm;ay;&ef ajymvkd\/ urÇmt0Srf;ESifhpmvQif Zifuv,frQ<br />

½Sdaom ArmjynfwGif (14) oef;rQ tenf;i,faom vlOD;a&½Sdonfhteuf w0ufcefYrQ½Sdaom igwkdY ArmtrsKd;orD;taygif;<br />

wkdYonf tdrfwGif;rI tvkyfuav;rsm;ESifh ukwfaeí rjzpfEkdifawmh/ ,ciftcgrsm;xuf igwkdh trsKd;orD;rsm;onf ykdrkd<br />

í zswfzswfvwfvwf tjrifus,fus,f trsKd;om;vkyfief;ukd vkyfoifUvSNyD/ uREfkyfum; a½S;t,loefol r[kwf?<br />

rdef;rqkdvQif vifa,mufsm;\ uRefyrmxifaom pdwf,kwfpdwfnUHudk rwkdufwGef; rBudKufESpfouf/ igwdkY jynfokdY<br />

rMumcP vma&mufaom EkdifiHjcm;{nfhonfrsm;uaomf vnf;aumif;? ArmtrsKd;orD;rsm; txl;vGwfvyfaMumif;?<br />

csD;usL; ajymqkdMu\/ pifppfum; tifrwefwdrfaom t,l[k uREkfyfxif\/ uREkfyfwkdY trsKd;orD;rsm;um; tdrfwGif;ykef;<br />

tvkyfukd vufrvGwfMuao;/ xkH;pHawGatmufrSm ydjym;wkef;½Sdao;\/ uREkfyfum; xkH;pHwkdif; raumif;rqkdvkd? taemuf<br />

EkdifiHolawG wkNyD;vQif taemufEkdifiHrSmuJhokdY twGJtu tp½SdonfwkYdukd tm;ray;? rwkdufwGef;vdk? okYd&mwGif usef;rma&;?<br />

wkdifa&;jynfa&;wkdYwGif enf;r[kwfaom £ajE´tvkyfudk tyxm;í ,ckxuf ykdrkdí vGwfvGwfvyfvyf aqmif½GufoifhMu<br />

NyD/ pydefjynfESifh w½kwfjynfwGif acwftajymif;tvJ txl;jrefaeojzifh rdef;rrsm;rSm ppfyif wkdufae&\/ igwdkYArmjynf<br />

wGif igwkdY vGwfvyfa&;twGuf ukd,frif;ukd,fcsif; wyfwwyftjzpfjzifh trsKd;orD;wyf txl;vkdtyfayonf/ xkdYaMumifh<br />

ArmtrsKd;orD;taygif;wkdYtm; ½kdaoorItav;jyKí þtcsufudk av;eufpGmpOf;pm;Mu&ef wkdufwGef;vkduf&ygownf;/<br />

,ckjyifqiftyfaom Auotoif;\ Oya'Murf;ü igwkdY vkdufemrnfh tvkyfpcef;pOfukd azmfjyxm;\/<br />

xkdtvkyfpcef;ukd aumif;pGmavhvmMuygukefavmh/ þtvkyfpcef;rSm txl;cufvS\[k qkdEkdifayonf/ ArmjynfrSmuJhodkY<br />

vufatmufcHESifh eif;jym;wkdif;jynfwGif rGJvnf;rGJMuolrsm;í jzpfEkdif&ef cJ,Of;onf[k qkdaumif;qkdayvdrfhrnf/ avmu<br />

wGif b,ft&mrS vlvkyfí&vQif rjzpfEkdifonfr½Sd/ taES;tjref jzpfEkdifonfcsnf;yif/ þtvkyfpcef;um; igwkdY<br />

tpOfwpkduf rem;raevkyfrnfh t&myifwnf;/ igwkdYum; t½IH;ay;onfhpepfukd tenf;i,frQ rMudKufoifh? igwkdYonf<br />

b,ftcgrS yef;ray;? vufravsmh? ,ckzwfjyvwåHUaom toif;BuD;\ ESpfywfvnf tpD&ifcHpmwGif a½SUESpfwGif<br />

rnfokdY pcef;oGm;rnfukd azmfjyxm;\/ wkdif;jynf\ taxmuftyhHESifhwuG igwkdYvnf; rqkwfrESpfaom ZGJowådjzifh<br />

vkyfvQif igwkdYta&;onf waeYwjcm; 'Da&tvm; wkd;wufí igwkdY trsKd;om;udpötwGuf ta&;ygt&m a&mufonfh<br />

tcsif;t&mwck rjzpfEkdifp&m taMumif;r½Sday/ þigwkdY tvkyfwGif igwkdY owdjyK&eftcsuf½Sd\/ wcsufum; igwkdY\<br />

r&ifhvSaomOmPf\ rEkdifhwEkdif usufpm;jcif;\ ab;jzpf\/ tjcm;wcsufum; a½SUodkYrwdk;Edkifaom EGm;tkdyrm OmPf<br />

ruGefYjrL;Ekdif? acG,kdifEGrf;acGvsuf½Sdaom pdwf"mwf\ab;jzpfonf/ yxr pdwfrsKd;um; vli,fobm0 a[mha[mh'dkif;<br />

'kdif; pdwfoGm;wkdif; ukd,foGm;vkdjcif;yif jzpf\/ igwkdYum; rsm;pGmtjrifroefvSao;/ a½SUw0ifbmjzpfrnfukd rarQmf<br />

ac:wwf? xkdaMumifh t&ifvkdí taES;jzpfwwfavonf/ okdY&mwGif þodkY pdwftm;wuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(P) rsKKd;ñGefYr*¾Zif; aqmif;yg;tcsKdU<br />

(P-1) "r®ESifU t"r® (a&;ol-okyPÖu)<br />

Armjynfü aeMuol (90) &mckdifEIef;cefYonf aeYwaeY?<br />

nwn? tajy;tvTm; ½SmazGpm;aomufMu&aom qif;&Jom;<br />

ypönf;rJh tvkyform;? v,form;rsm;omjzpf\/<br />

Asufxkd;acgif;½Guf aps;o,f? ulvD? tvkyform; paom<br />

NrdKUay:qif;&Jom;rsm;rSm aexGufuae0if yifyef;wBuD; vkyf<br />

Mu&aomfvnf; ajymifajymifvufvuf 0wf&? pm;&? ae&?<br />

xkdif&onf[lí r½Sd/ tusÐpkwfjyJtayguf? vkHcsnftzmwkdYjzifh<br />

zGm;zufawmfrsm; ray:½kH tEkdifzkH;Mu&avonf/ avSmf&if;epf<br />

qkdovkd vkyf&if;ukdif&if; iwfoxufiwf? MuyfoxufMuyf<br />

wnf; vmMuayonf/<br />

v,fxJwGif uRJ? EGm;ESifh twl½kef;um rkd;ra&Smif? aEG<br />

ra½Smif vkyfMu&aom v,form;rsm;rSmvnf; wrkd;wGif;vkH;<br />

½THUxJ ukef;cg½kef;cgESifh [if;uav; jrufjrufrS r&? [if;ryg<br />

bJ tvGwfpm;&onfursm;? iwfwvSnfh jywfwvSnfhESifh<br />

MuyfMuyfwnf;wnf;ESifh yifyef;MuD;pGm vkyfcJh&NyD;rS tcsdef<br />

ukefí pyg;odrf;onfhtcg pyg;ykHBuD;ukd Munfh&if; pkí iwf<br />

Mu& jyefavonf/<br />

qif;&Jom;ypönf;rJh tvkyform;? v,form;wkYdrSm vl<br />

wef;aphatmif ynmrsm;roifEkdif? wxGmrQaom 0rf;Akdufu<br />

av; jynfhzkdY&m aeYrtm; nrtm; yifyef;wBuD; tvkyfvkyf&<br />

ojzifh ynmroifMum;Ekdif? tcsdeftm;jyefuvnf; ynmoif<br />

Mum;a&; p&dwfu BuD;rm;vSojzifh rwwfEkdif/<br />

reufajcmufcsuf? najcmufcsufESifh aeYvkyfaeYpm;? n<br />

vkyfnpm; jzpfaeMuojzifhvnf; rdrdusef;rma&; *½krpkdufEkdif?<br />

rrmrusef;jzpfuvnf; aumif;pGm rjyKpkEkdifojzifh raooifh<br />

bJ aoMu&avonf/ qif;&Jom;wkdY\ pm;a&;0wfa&;? ae<br />

a&;xkdifa&;? usef;rma&;tajcaewkdYum; qkd;0g;vSacs\/<br />

uHraumif;ír[kwf/<br />

þrQavmuf 'ku©BuD;pGm cHpm;ae&jcif;rSm uHraumif;<br />

taMumif;roifhí r[kwf? pyg;ay;ESifhwrsKd;? atmf'DrHESifhwzkH<br />

trsKd;rsKd;jzifh rwefwq twkd;BuD;,laom aiGwkd;BuD;pm; aoG;<br />

pkyfaumifrsm;aMumifh vnf;aumif;? rdrdwkdYv,fukd ra&muf<br />

bl;? v,form;wkdY\ 'ku©ukdy"merxm;? igwkdYv,frS v,f<br />

oD;aumuf&rnf[k tMuyfukdifMuaom v,fykdif½SifBuD;rsm;<br />

aMumifh vnf;aumif;? b,fuvmvm nmuvmvm ESHvkduf<br />

rnfqkdaom &mjzwfyGJpm;wkdYaMumifh vnf;aumif;? 'if;wkdYw<br />

awG bmjzpfaeae igwkdYtjrwfrsm;rsm;&vQif NyD;a&mqkdaom<br />

"e½SifukefonfMuD;rsm;aMumihf vnf;aumif;? tvkyf\wefzkd;<br />

udk rMunfh? tcudk wef&mwefcvnf;ray;? vlvdr®m n§Of;<br />

n§Of;qJcg rdrdwdkYtzkdY tjrwftrsm;qkH;&atmif aoG;pkyfMu<br />

aom "e½SifBuD;rsm; puf½kH½SifBuD;rsm;aMumifh vnf;aumif;?<br />

qif;&Jom; v,form;? ypönf;rJh tvkyform;wkdYrSm vlcsif;<br />

rwl? olcsif;rrQ jzpfMu&avonf/<br />

"r®ESifh t"r®<br />

pepfqkd;BuD;<br />

Armjynfu qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;om þuJhodkY 0#f'ku©<br />

BuD;ukd cHpm;ae&onfr[kwf? vlw&mvQif (90) ausmfcefY<br />

aom wurÇmvkH;½Sd qif;&Jom;ypönf;rJhwkdYrSm þuJhokdY 0#fMuD;<br />

rsm;cHae&onf/ qif;&Jjcif;? tvkyfvufrhJaygrsm;jcif;paom<br />

uyfqkd;MuD;rsm; vljynfvlavmuwGif qkdufuyfaejcif;onf<br />

tjcm;aMumifhr[kwf/ aZmufxkd;rkd;arQmf jzpfaeaom vlwkdY\<br />

aerIxkdifrI pepfMuD;aMumifh jzpf\/<br />

wnf&if;pGJ aexkdifrI pepfMuD;um; wwkdif;jynfu wwkdkif;<br />

jynfukd? vlrsKd;wrsKd;u vlrsKd;wrsKd;ukd? "e½Sifu qif;&Jom;<br />

ukd? tvkyf½Sifu tvkyform;ukd? v,fykdif½Sifu v,form;<br />

ukd EkdifhxufpD;eif; aoG;pkyfaeaom pepfBuD; jzpf\/ "e½Sifu<br />

qif;&Jom;wkdYtm; aoG;pkyfvkdjcif;? "e½Sifrsm; avmbaZmrTef<br />

wufvmjcif; ponfwkdYaMumifh wEkdifiHu wEkdifiHukd twif;<br />

t"r® odrf;,laom pepfonf ay:vm\/<br />

Oyrmqkdaomf t*FvefEkdifiHrS "e½SifMuD;rsm;onf wHcg;<br />

r½Sd "g;r½Sd? vufvGwfwap? ukefa&mif;o,fvdkonfh twGuf<br />

tdE´d,jynf? Armjynf paom jynfrsm;ukd odrf;apcJhonf/<br />

xYkdaMumifhvnf; igwkdYawG uRefjzpfaeMu&\/ pifppftm;jzifh<br />

um; NAdwdoQvlrsKd;wkdYonf pdwfaumif;oabmaumif;ESifh<br />

jynfpkHaomolrsm;jzpf\/ t*Fvefjynf½Sd qif;&Jom;rsm;rSm<br />

vnf; Armjynfonf t*FvdyfvufatmufrSef; odyif rod½Sm<br />

Mu/ ArmjynftaMumif;vnf; rMum;bl;Mu/<br />

pifppfqdk;0g;aeonfum; wHcg;r½Sd "g;r½Sd vGwfvyfpGm<br />

ukefa&mif;0,frI? vGwfvyfpGm aoG;pkyfEdkifcGifh paom NAdwdoQ<br />

"e½SifBuD;rsm; tusKd;iSm e,fy,frsm;odrf;onfh EdkifiHcsJUpepf<br />

BuD;ESifh qif;&Jom; ypönf;rJhwdkY taoG;tom;udk pkyfrsKdaeaom<br />

"e½SifpepfBuD;yifjzpf\/ xdkpepfqdk;aMumifhvnf; igwdkYESifh<br />

uHwltusKd;ay;rsm;jzpfaom t*Fvdyfqif;&Jom;rsm;? ypönf;rJh<br />

rsm;rSm tpmiwfjcif;? tvkyfvufrJhrsm;jcif; paom'ku©awG<br />

wykHwacgif;MuD;ESifh awGUaeMu&\/<br />

"e½SifpepfqkdonfrSm tcsif;csif;aoG;pkwf&rS wnfwHh&m<br />

"e½Sifpepf wnfwHhaeorQ ra&rwGufEkdifavmufatmif<br />

tvkyfvufrhJaygrsm; aernfum;rvGJ/ Mumavqkd;av jzpf<br />

csdrfhrnf/ vuf½SdpepfBuD;wGif aeaeMu&orQ umvywfvkH;<br />

igwkdYynma&;pepf aumif;pm;vmzkdY arQmfvifhzG,fr½Sd/ tvkyf<br />

orm; avsmhyg;vmzkdY vrf;r½Sd? qif;&Jom;ypönf;rJhwkdYrSm<br />

qif;&Joxuf qif;&J? rGJoxuf rGJcsdrfhrnf/<br />

vGwfajrmuf&mvrf;<br />

igwkdYonf Ekdif&mpm; pepfMuD;? "e½Sifu qif;&Jom;ukd<br />

aoG;pkyfaompepf? Ekdifvkdrif;xuf e,fcsJUaompepfwkdYukd NzdK&<br />

vdrfhrnf/ okdYrSom ¤if;wkdY\ tpG,ftyGm;jzpfaom ynma&;<br />

139


140<br />

pepfpkwfyJhjcif;? tvkyfvufrJhrsm;jcif;? oef;aygif;rsm;pGm<br />

aomolwkdYiwfrGwfjcif;ponfwkdYukd NzKdzsufEkdifayrnf/ t&if;<br />

vJu? tzsm;xif;jzpfqkdaom pum;uJhokdYyif/<br />

rnfonfh tpkd;&rqkd "e½Sifrsm;? rsufESmMuD;rsm;? ykdufqH½Sd<br />

rsm; MuD;pkd;&mXme ¤if;wkdYtusKd;iSm tokH;jyKaom vufeuf<br />

uav;rQom jzpfojzifh tpkd;&xHrS qif;&Jom;ypönf;rJhwkdY<br />

onf arQmfvifhtm;xm;zG,f r½Sd/ ewfu&m usD;armhouJhokdY<br />

yif rkd;vif;í ysKd;&ifh½kHom ½Sdrnf/<br />

qif;&Jom;wkdYonf qif;&Jom;csif; pnf;vkH;NyD;oumv<br />

wnf&if;pGJ pepfMuD;ukd wGef;vSefNzdKzsuf okwfoifcg qif;&J<br />

om;wkdY tusKd;twGuf tokH;jyK&rnfhud&d,mjzpfaom ]]qif;&J<br />

om;rif;? qif;&Jom;csif;}} tpdk;& wnfaxmif&ayvdrfhrnf/<br />

aoG;pkwfolESifU aoG;pkwfcH&ol<br />

avmuü t*Fvdyf? ukvm;? Arm[lí cGJjcm;jcif; r½Sd/<br />

ynwfrQomwnf;/ trSefpifppftm;jzifh "e½SifESihf tvkyfo<br />

rm;? v,form;ESifh v,fykdif½Sif? ocifESifh uRef? rif;ESifh<br />

qif;&Jom;ponfjzifh vltwef;tpm;trsKd;rsKd; uGJjym;aeaomf<br />

vnf; tcsKyftm;jzifhqkd&aomf aoG;pkyfolESifh aoG;pkyfcH&ol<br />

[lí ESpfrsdK;ESpfpm;wnf;om ½Sday\/<br />

aoG;pkyfolrsm;onf "e½SifMuD;rsm;jzifhojzifh tpkd;&vuf<br />

ukdif½SdMu\/ tmPm½SifBuD;rsm;jzpfMu\/ aoG;pkyfcH&olrsm;<br />

rSm qif;&Jom;rsm; jzpfMuí tmPmrJhMu\/ tmPm½SifwkdY<br />

onf rdrdtmPmukd tokH;jyKum tmPmrJholwkdY\ tqDt<br />

aoG;ukd pkyfumtouf½Sif aeMu\/<br />

aoG;pkyfcH&ol tmPmrJhwkdYuvnf; aoG;pkyfol tmPm<br />

½SifwkdYtm; wGef;vSefNzdKzsuf&ef? w&m;enf;vrf;twkdif; tif<br />

tm;pkMu&m aoG;pkyfol tmPm½SifwkdYonf tvG,fESifh z,f<br />

ray;vkdMubJ t"r®rIrsm; jyKvkyfvmMuukef\/<br />

t"r® pepfBuD;<br />

tmPm½Sife,fcsJUorm; "e½Sift"r®orm;wkdY vTrf;rkd;ykHukd<br />

Munfh? a½S;tcgurl ¤if;wkdY ajcz0g;atmufwGif½SdolwkdYukd<br />

tcsif;csif; roifhrwifhjzpfatmif aoG;cGJay;\/ nHhzsif;vS<br />

aom ynma&;pepfjzifh pdwf,kwfpdwfnHhrsm; oGif;ay;\/<br />

bGJUxl; emrxl; wHqdyfvufrSwfrsm;? &mxl;XmeEÅ& paom<br />

wHpkd;vufaqmifwdkUjzifh vltMunfndKcH&atmif vkyf\/<br />

þuJhokdY y&d,m,fwaxmif? rm,mwodef;? tyvdef;<br />

teEÅwkdYNzifh rdrdwkdY\ tmPmpuf wnfwHhatmif vkyfaomf<br />

vnf; vuf½SdpepfMuD;\ 'Pfrsm;udk ryaysmufEkdif? qkd;o<br />

xuf qkd;vmukef\/<br />

uRefBuD;uRefi,f taygif;wkdYvnf; rdrdwkYd\ csrf;om;rI<br />

twGuf vIyfvIyf½Sm;½Sm; jzpfvmukef\/ tmPm½Sife,fcsJU<br />

orm;wkdYvnf; tenf;i,frQ avsmhray;vkd? qif;&Jom;<br />

ypönf;rJhwkdY\ aoG;ukd pkyfjrJpkyfvkdojzifh Murf;Murf;wrf;wrf;<br />

&uf&ufpufpuf ESdrfeif;vmMuukef\/<br />

a½S;uuJhokdYyif qifajcqifvuf w&m;Oya'wkdYukd rokH;<br />

awmh/ ykvdyf? eHygwfwkwf? vSHpGyf? aoewf? axmif? tusOf;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ponfwkdYukd tokH;jyKvmMu\/<br />

qif;&Jusyfwnf;vGef;ojzifh vIyf½Sm;Muonfukd pufao<br />

ewf? puftajrmufwkdYjzifh ESdrfESif;\/<br />

]]rif;wkdYrsufapmif; taMumif;ra½G;}} xpfueJqkd zrf;<br />

axmifcs vkduf\/ b*Fvm;jynfrS igwkdY\ aoG;csif;om;csif;<br />

rsm;jzpfaom b*FgvDvli,faxmifaomif;ausmfrSm taMumif;<br />

rJhoufouf tusOf;cHae&\/<br />

&mZ0wfjyifqifcsuf Oya'rsm;rSmvnf; wkwfwkwfrQr<br />

vIyf0Hhatmif jzpf\/ pmykHESdyfpufOya'rsm;? owif;pmrsm;ukd<br />

tmrcHawmif;jcif;rsm;rSmvnf; igwkdY\vnfrsKdukdñSpfjcif;yif<br />

jzpf\/ þum; w&m;enf;vrf;twkdif; tmPmrJhwkdYu tif<br />

tm;pkMuonfukd tmPm½Sifrsm;u t"r®ESdrfESif;jcif; jzpf\/<br />

"r®ESifU t"r®<br />

aoG;pkyfcH&olwdkYvnf; ykefuefonfxuf ykefuef? awmf<br />

vSefonfxuf awmfvSef vmMuukef\/ þokdYtm;jzifh aoG;<br />

pkyfolrsm;ESifh aoG;pkyfcH&olwkdYonf wefckd;tmPmvkMu&m<br />

0,f ]]rJqE´}} ]]trsm;oabmwl}} [laom okH;½kd;okH;pOf vuf<br />

eufrsm;ukd tokH;rjyKawmhbJ? AkH;? tajrmuf? "gwfcdk;? "gwfaiGY<br />

ponfh Murf;MuKwfonfh vufeufwkdYukd tokH;jyKvmMu\/<br />

qif;&Jom;ypönf;rJhwkdYrSm vltiftm;aumif;oavmuf<br />

vufeufrJh? tmPmrJh? ypönf;rJhjzpfMuí rdrdwkdYvGwfvyfrI<br />

wefckd;tmPm&rItwGuf tqif;&JcH? tyifyef;cH? tepfemcH?<br />

aoG;xGufoH,kdcHum touftaocHum wkdufckdufaeMu&ay<br />

\/ pydefjynfwGif tkd;rJhtdrfrJh ypönf;rJhwkdYtusKd;ukd aqmif½Guf<br />

tHhaomiSm tpkd;&ESifh "e½SifMuD;rsm;? v,fykdif½SifMuD;rsm;udk<br />

olykefwkdYonf tjyif;txef wkdufckdufaecsif;um; om"u<br />

aywnf;/<br />

þuJhokdYtm;jzifh ypöu©urÇmavmuwGif "r®ESifh t"r®<br />

wkYdonf vGefqGJvsuf½Sdaeay\/ ]]a>rrao wkwfrusKd;}} [l<br />

aom pum;rSm t"dyÜg,f r½Sdawmh/ a>raomfvnf; ao&rnf<br />

wkwf aomfvnf; usKd;&rnf? avSeHESpfzuf eif;í rjzpf/<br />

&Jabmfausmif;om;wkdh<br />

igwkdYonf vlwkdY\ csrf;omrIukd tvkd½Sd\/ vuf½Sdpepf<br />

MuD; wnfwHhaeorQ umvywfvkH; vlwkdY\ csrf;omrIukd<br />

ray;Ekdif/ vuf½SdpepfMuD;ukd NzdKzsuf&vdrfhrnf/ wurÇmvkH;<br />

ausmif;om;wkdYonf qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;ESifh aygif;onfh<br />

enf;wl? qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;ESifh igwdkYaygif;MuukeftHh/<br />

wnf&if;pGJpepfMuD;rSm Armjynfwckwnf;om vTrf;rkd;ae<br />

jcif; r[kwf&um; wnf&if;pGJpepfMuD;ukd NzdKzsufvdkol rSef<br />

orQESifh igwkdYyl;aygif; MuukefthhH/<br />

igwkdYonf "e½SifEdkifiHwkdYwGif vlwef;aphrI? vljzpfusKd;<br />

eyfrIwkdYtwGuf tiftm;pkaeMuaom ypönf;rJhwkdYESifh vnf;<br />

aumif;? uRefoabmufb0rS vGwfajrmufrItwGuf vkH;yef;<br />

aeMuaom uRefEkdifiH? oabmufEkdifiHwkdYESifh waoG;wpdwf<br />

wnf; csDwufMuukefthH/<br />

okyPÖu


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(P-2) aoG;pnf;MuavmU (a&;ol- &J&Jawmufoef;wif- NrdKYrausmif; &efukef)<br />

aoG;pnf;MuavmU<br />

Armjynfonf wkdYjynf? ArmhajrwGif wkdYArmawGaeonf[k a


142<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rS &ayrnf/<br />

yxrqkH; ausmif;om;b0tajcupí aoG;pnf;enf; ½Sd\/ wuúokdvfwGif vnf;aumif;? ausmif;rsm;wGif vnf;aumif;?<br />

bmtoif;? tb,ftzGJU? Ak'¨bmomtoif;? rlpviftoif;ponfjzifh ausmif;omtoif;rsm; zGJUpnf;vsuf½SdMuonf<br />

r[kwfygavm/ þtrsKd;rsKd;aom toif;tyif;wkdY zGJUpnf;EkdifcJhonf½Sdaomf wuúokdvfwGif vnf;aumif;? ausmif;wkdif;wGif<br />

vnf;aumif;? wkdif;&if;om;ausmif;om;aygif;pkH aoG;pnf;aomtzGJUrsm; rzGJUpnf;Ekdifp&m taMumif;r½Sdacs/ &ckdifausmif;om;yJ?<br />

u&ifausmif;om;yJ[lí rcGJjcm;bJ wkdYArmwkdif;&if;om; ausmif;om;aygif;pkH ]rsKd;ñGefh}tzGJhBuD;rsm; zGJYpnf;EkdifMu\/ ]]rsKd;ñGefY}}<br />

aoG;pnf;tzGJUwkdYwGif w½kwfujym;? ukvm;ujym; (ac:) rlpvifwdkYukdvnf; yg0ifap&rnf/ tb,faMumihf[lrl ¤if;wkdUonf<br />

vnf; tarArmrS aygufzGm;vmMuolrsm; jzpf\/ tar\wkdif;jynfwGif ae\/ tarhwkdif;jynfu aiGawGudk okH;ae\/<br />

tazhwkdif;jynfwGif oGm;aeonfr[kwf/ ¤if;wkdYonf ,ckrlum; trd\ wkdif;jynfrSmaevsuf tzbufygaeMu\/ okdYaomf<br />

¤if;wkdY trdbufygatmif qGJaqmiff&efrSm wkdYArmawG\ wm0efjzpf\/ ¤if;wkdYtm; owday;&rnf/ trdwkdif;jynfwGif<br />

aevQif trdwkdif;jynfukd rawmfvSefESifh? tzbufygvQif tzwkdif;jynf oGm;aeyg/ pifppf tzwkdif;jynfwGif trdwkdif;jynfrSm<br />

uJhokdY apmfum;cHrnfavm a0;pG? a0;pG/ okdYaMumifh ArmjynfrSmaevQif Armpdwf ½Sd&rnf/<br />

vlli,fausmif;om;rsm;onf vnf;aumif;? wkdYArmocif? ocifrtaygif;wkdYonf vnf;aumif;? toG,foG,faomenf;<br />

wkdUjzifh wkdUArm wkdif;&if;om;tcsif;csif; trsKd;rsKd;aoG;pnf;í aoG;nD&ef? tjrefñSdMu&ayrnf/ ]]wkdYArm? wkdYArm 'gigwkdYArm}}<br />

[ka


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

awmif;qkdMuavonf/ 1919 ckESpfwGif 0kdiftrfbDat<br />

toif;u MuD;rSL; NyD; (az-yk-½Sdef) wkdYukd t*Fvef? tdE´d,<br />

twGif;0efBuD; rGefaw*lxH ukd,fpm;vS,fapvTwfjcif;rSmvnf;<br />

qif;&Jom;tusKd;twGuf r[kwf? Arm"e½Sifynmwwfrsm;<br />

tpkd;&tkyfcsKyfa&;wGif 0ifa&muf cs,fvS,fEkdifcGifh&onfh<br />

'kdiftmcDtkyfcsKyfa&;ukd awmif;qkd&eftwGuf jzpfavonf/<br />

þuJhokdYqlylcJhonfhtwdkif; ,cktcgArmt&m½SdawG tajrmuf<br />

trsm;ay:vmNyD; ]]q,ftdrfacgif;utp bk&ifcHtxd}} qkd<br />

onfh 0g'twkdif; ArmvlrsKd;txJuvnf; bk&ifcHyifjzpfzl;NyD/<br />

ykdufqH½SdNyD; *kPfvkdaeMuonfh Arm"e½Sif v,fykdif½Sifrsm;rSm<br />

vnf; tusÐ&ifbwfrSm pdefw0if;0if;ESifh vTwfawmfrSm<br />

tmus,fEkdifNyD/ xkdaMumifh ArmjynfwGif EkdifiHa&;pvkyfu<br />

wnf;u ,aeYtxd EkdifiHa&;0g'? trsKd;om;a&;onf tjcm;<br />

r[kwf/ (Petty Bourgeois Reaction) ac:onfh "e½SifBuD;<br />

rsm;ukd rauseyfonfh "e½Sifaygufpynmwwfrsm;\ ta&;<br />

om jzpfavonf/ ¤if;wkdYvkyforQ qif;&Jom;rsm;tusKd;<br />

twGuf r[kwfbJ? ¤if;wkdY at;at;csrf;csrf;ae&zdkY tpkd;&<br />

ykdif;wGif 0ifa&muf cs,fvS,fEkdifzkdYom jzpfavonf/ qif;&J<br />

om;rsm;tusKd;ukd vkH;0rvkyf[k rqkdvkd/ odkYaomfvkyforQ<br />

tvkyfuav;rsm;rSm qif;&Jom;rsm;tay: apwemxufoef<br />

pGmESifh vkyfay;jcif;jzifh r[kwfay/ 0ufxrif;ajcmufac&Hoif;yif;ESifhwuG armfawmfum;<br />

pD;NyD; avñSif;cHaeEkdifolrsm;rSm xkdtpkd;& ysufpD;&mysufpD;<br />

aMumif; b,ftcgrSm MuHpnfrnfr[kwf/ xkdaMumihf vuf½Sd<br />

"e½Sif e,fcsJUtpkd;&udk awmfvSef&eftwGuf "e½Sif v,fykdif<br />

½SifBuD;rsm;ukd rnfonfhtcgrQ tm;rukd;Ekdifacs/ NAdwdoQ<br />

e,fcsJUorm;rsm;uvnf; ]]'if;wkdYudk ajr§mufay;rS? 'kdY'DjynfrSm<br />

zifjrJrSm}} qdkonfukd odojzifh ¤if;wkdYtusKd;twGuf pnf;urf;<br />

rsm; Oya'rsm;udk vkyfay;xm;avonf/ xkdaMumifh Arm"e<br />

½Sifaygufprsm;uvnf; vuf½Sdtpkd;& a&csrf;tkd;BuD;rsm;<br />

ayGU&ovkd? ykdufayGUxm;Muavonf/<br />

ArmU*kPfvm;<br />

OD;azarmifwif ygarmu©b0u ausmif;tkyfBuD;jzpfjcif;?<br />

OD;quf 'kwd,t"dywdjzpfjcif;? qmjrbl; w&m;0efBuD;jzpf<br />

jcif;? a*s-atarmifBuD; ig;axmifpm;um bk&ifcHwufjzpf<br />

jcif;wkdYukd tcsKdUu Armh*kPf[lí atmufarhayvdrfhrnf/<br />

þ*kPfawG? rmeawGu ArmvlrsKd;ukd owfaeonfukd owd<br />

&zkdY oifhayNyD/ a½S;u ArmvlrsKd;rsm; ajrBuD;ay: ajcaxmuf<br />

NyD; rkd;ay:armfhMunfhaeonfhtwGuf ajray:rSm b,fvkdjyKjyif<br />

ajymif;vJonfukd rodvkdufbJESifh EkdifiHjcm;om;awGu vnf<br />

yif;0ifñSpfonfukd cHae&onf r[kwfygavm/<br />

qif;&Jom;rsm; tajctae<br />

Armt&m½Sdrsm;? Arm"e½Sifrsm;ponhf vufwqkyfrQ<br />

aom vlenf;pkwkdY pnf;pdrfESifh aeEkdifaomfvnf; vlOD;a&wGif<br />

(90) ausmf&mEIef;rQ½Sdonfh qif;&Jom;tvkyform;? v,fo<br />

rm;awGrSm iwfjrJ? jywfjrJyif jzpfaeMuavonf/ qefwef<br />

csdef oef;csDxGufonfh ArmjynfwGif qif;&Jom;rsm;rSm eHeuf<br />

pm? npmrSefatmif rpm;Mu&/ t0wftwGufrSmvnf; t½Suf<br />

vkH½kHyif tEkdifEkdif0wf½SmMu&onf/ aexkdif&onfhtdrfrSmvnf;<br />

wd&pämefESifhrjcm; aexkdifMu&ojzifh usef;rma&;rSmvnf;<br />

pdwfysufzG,fyif jzpfawmhonf/<br />

EkdifiHa&; vkkyfief;tppf<br />

EkdifiHa&;tppf vlOD;a&trsm;qkH;jzpfonfh awmol? awmif<br />

om;rsm; vlwef;aphaeEkdif&ef (1) tpm;tpm? (2) t0wf?<br />

(3) aetdrf? (4) ynma&;? (5) usef;rma&; ponfh<br />

tcsufBuD; (5) csufjzpf\/ þtcsufBuD; (5) csuf jynfhpkH<br />

atmif BudK;pm;&ayvdrfhrnf/<br />

vGwfvyfa&;twGuf<br />

ArmjynfwGif tvsifu EkdifiHa&;ukd aqmif½GufchJolawG<br />

,ck ¤if;wdkY pcef;odrf;NyD/ rdrdwkdY vdkbjynfhpkHonfhtwGuf<br />

rdrdwkdYtm; at;at;csrf;csrf; aeEkdifcGifhay;onfh "e½Sife,fcsJU<br />

pepfukd wnfwHhatmif vkyfaeMuNyD/ xkdYaMumifh vuf½Sdpepf<br />

ukd awmfvSefokwfoifypf&eftwGuf vlvkdrae& xrif;00<br />

rpm;&onfh qif;&Jom;rsm;u aqmif½GufMuvdrfhrnf/<br />

ausmif;om;vkyfief;<br />

þuJhokdY awmifolv,form;? qif;&Jom;awGu "e½Sif<br />

pepfukd wGef;vSefNzdKzsufonfhtcg ausmif;om;rsm;u ulnD<br />

a½SUaqmifMuvdrfhrnf/ ausmif;om;rsm;rSm qif;&Jom;rsm;uJh<br />

okdY xrif;iwfpm&if;0ifrnfholrsm; jzpfMuavonf/ ausmif;<br />

aepOf rdbykdufqHjzKef;NyD; xrif;00 pm;aeEkdifaomfvnf;<br />

ausmif;uxGufvQif tvkufvufrJhausmif;om;rsm;ESifh xrif;<br />

r0onfh qif;&Jom;awG pk½kH;aygif;pnf;&ayvdrfhrnf/ þuJh<br />

okdY e,fcsJUpepfukd wkdufckdufonfhtcg Armjynfuav; uGuf<br />

uGufomrMunfhbJ wurÇmvkH;ukdjcHKMunfhum tvkyfvkyfMu&<br />

ayvdrfhrnf/ ausmif;om;rsm;ESifh qif;&Jom;taygif;wkdY NzdK<br />

zsufokwfoif&rnfh e,fcsJUpepfBuD;rsm;rSm wurÇmvkH;udk 0g;<br />

rsKdae&m ArmjynfuJhodkY þpepfqkd;BuD;\ zdpD;ESdyfpufcsufudk<br />

cHaeMu&aom tjcm;wkdif;jynfrsm;½Sd tvkyform;? qif;&Jom;<br />

rsm;? ausmif;om;rsm;wkdUESifhvnf; yl;aygif;Mu&ayvdrfhrnf/<br />

vGwfvyfa&; (2) rsKd;<br />

vGwfvyfa&;qkd&mü EkdifiHa&;vGwfvyfrIukdom rMunfh<br />

bJ? vlwkdif;vlwdkif; nDwlnDrQ vlwef;aphaeEkdifonfh avmu<br />

opfBuD; wnfaxmif&efukdvnf; tqkH;pGef &nf½G,fcsufxm;&<br />

ayvdrfhrnf jzpfaMumif;/<br />

A[def;<br />

143


144<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(w) Auo? wuo Ouú| ukdatmifqef;\ ausmif;ydwf&ufvkyfief;wm0ef vufrSwfygrl<br />

10th September 1938<br />

Dear ----------------------,<br />

As the college is to be closed, would you please held in to get a list of students who would<br />

volunteer to do some work in the districts when they get back there? Further I should be very much<br />

obliged if any student is forth coming to stay out in Rangoon <strong>and</strong> the help us expedite our work.<br />

The work for volunteers in the districts is not at all heavy. All they have to do is to get<br />

necessary information from us, to explain about our decision to the students <strong>and</strong> people in their<br />

respective places to help form students union <strong>and</strong> volunteer corps <strong>and</strong> guide then with your advice<br />

in consultation with us here while you remain there.<br />

For these who can afford to remain in Rangoon, they will be mostly correspondence,<br />

propang<strong>and</strong>a <strong>and</strong> other odd jobs.<br />

Pleas let me know the list of such students by tomorrow so that we may make necessary<br />

arrangements for the Thadingyut Vacation.<br />

Yours Sincerely,<br />

Aung San<br />

President, Rangoon University Student Union<br />

(x) cGyfacgif;tvH teDatmufcH? a&T0ga&mif cGyfa'gif;okH;pGJyHk (1938 twGJ- 7? trSwf- 1 tkd;a0)<br />

Union Flag - Last year flying of the peacock flag was not allowed <strong>and</strong> the our writes passed a resolution<br />

to the effect that flag, whose design was not approved of by then must be flown. Yet, when<br />

we adopted our present design i.e. a fighting peacock <strong>and</strong> a red background we were at<br />

a loss of attitude <strong>and</strong> the part of the authorities who approve that design.<br />

(') 1938 &efukefwuúokdvftufOya' jyifqifcsuf (rlMurf;) udpö<br />

1936 ck ausmif;om;oydwfNyD;aemuf ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf wuúokdvf tufOya'jyifqif&ef<br />

tjyif;txef aqmif½GufcJhMuonf/ jrbl;aumfwDudk 1936? arv (1) &ufaeYwGif zGJUpnf;NyD;aemuf ¤if;aumfrwDonf<br />

wuúokdvfbGJU&ausmif;om;rsm;? EkdifiHa&;ygwDrsm;ESifh vlxkqE´rsm;udk avhvmpkHprf;chJonf/ ¤if;aumfrwDonf 1937?<br />

azazmf0g&Dv? (24) &ufaeYwGif NyD;pD;cJhonf/ {NyDvwGif tpD&ifcHpm rlMurf;xkwfjyefcJh&m ausmif;om;rsm; rausreyf<br />

jzpfcJh&NyD; qE´jycJh&onf/ ukdatmifqef;ESifh ukd&m½SpfwkdY yg0ifaom 'kwd,tMudrf rEÅav;uGefz&ifhrS zGJUpnf;cJhaom<br />

wuúokdvftufOya'jyifqifa&; aumfrwDuvnf; uefYuGufcJhonf/<br />

jrbl;aumfrwD\ xkwfjyefaMunmcsufxJwGif ausmif;om;rsm;awmfvSefa&;rvkyfbJ? NidrfoufpGmawmif;<br />

qkdrIrsm;jyKvkyf&ef yg0ifavonf/ <strong>or*¾</strong> (okdUr[kwf) ausmif;om;rsm;onf wuúokdvftkyfcsKyfa&;wGif yg0ifcGifh&vm<br />

Muonf/ vkyfykdifcGifh tmPmukdvnf; ausmif;tkyfBuD;rSwqifh wuúokdvf\aiGaMu;ESifh vkyfykdifcGifhtm;vkH;udk tpkd;&qDrS<br />

wuúokdvf tkyfcsKyfa&;tzGJYonf a½G;cs,fwifajr§muf&ef yg½Sdvmonf/ ¤if;tzGJYonf 'Drkdua&pDenf;vrf;wus tkyfcsKyf&ef<br />

yg½Sd avonf/<br />

jrbl;tpD&ifcHpm xGufay:vmNyD;aemuf a'gufwmbarmfonf ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh awGUqkHcJhNyD;<br />

1920 yxrausmif;om;oydwfu wuúokdvftufOya'jyifqif&ef awmif;qkdcsuftwkdif; jyifqifay;cJhNyD;jzpfonf[k<br />

ajymqkdcJhonf/ okdYaomf ukdatmifqef;wkdY\ wuúokdvftufOya' jyifqifa&;tzGJU\ awmif;qkdcsufrsm; rygcJhay/<br />

ausmif;om;trsm;pk\ awmif;qkdcsuft& 1938 ckESpf ausmif;om;vTwfawmfwGif ausmif;om;trsm;pk\<br />

qE´t& jyifqifrI jyKvkyfay;&ef oabmwlcJhonf/<br />

1938 ckESpfonf ausmif;om;trsm;pk\ ta&;BuD;aomESpf jzpfvmonf/ jrbl;tpD&ifcHpmonf NAdwdoQ


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

tifyg,mukd xdef;odrf; apmihfa½Smufovkdjzpfonf/ xkd YaMumifh AuoESifh wuoonf pdwf"mwfjyif;xefNyD; trsKd;om;a&;<br />

pdwfwuf


146<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

pmapmifü a'gufwmbarmftqkdukd uefYuGuf&ef ygvmonf/ a'gufwmbarmfu ¤if;uwdukd xdef;NyD; tqkdwifoGif;<br />

rnf[k ausmif;om;trsm;pku arQmfvifhaeMuonf/ ¤if;wkdY 'kdYArmpmapmifxJwGif a'gufwmbarmf vufa0cHwkdYu<br />

ukdatmifqef;udk xkwfypf&ef ausmif;om;trsm;pku arQmfvifhaeMuonf/<br />

pufwifbm (5) &ufaeY owif;pmtm;vkH;wGif AuoESifh wuo yl;wGJtpnf;ta0;jyKvkyfNyD; ¤if;jrbl;<br />

jyifqifcsufukd uefYuGufaMumif;ygvmonf/ (The Sun) owif;pmwGif ukdatmifqef;\ jrbl;tufOya'jyifqifa&;udk<br />

tb,faMumifh pGefYy,f&ovJqkdonfh aqmif;yg;ygavonf/<br />

xkdaeY aeYvnf A[kdxrif;pm;cef;ü ausmif;om;xktpnf;ta0;BuD; usif;yvkdufonf/ ¤if;ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0;rS-<br />

(1) wuúokdvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> oif;vkH;uRwftpnf;ta0;BuD; csufcsif;ac:ay;zkdY awmif;qkd&ef/<br />

(2) oif;vkH;uRwftpnf;ta0;rSm trIaqmiftzGJYudk t,kHtMunfr½Sd tqkdwifoGif;NyD; jzKwfcsypf&ef/<br />

tqkd (2) &yfukd uefYuGufolr½SdbJ qkH;jzwfvkdufonf/ ¤if;tqkdukd udkat;csKdESifhtzGJUu wifoGif;cJhjcif;<br />

jzpfonf/ aemufwaeYwGif udkatmifqef;ESihf tvkyftrIaqmif tzGJU0ifwkdYonf e*g;eDpmtkyfwkdufokdY a&muf½SdvmNyD;<br />

ukdEkESifh wkdifyifonf/<br />

ukdatmifqef;u ]]ausmif;om;awG odyfNyD; tkH


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(") wuúokdvf Oya'Murf;udk tb,faMumifh pGefYy,fvkduf&oenf;<br />

("-1) pufwifbm (5) &ufaehowif;pmrsm;wGif Ouú|ukdatmifqef;\ rsKd;cspftrwfwkdhtm; wkdufwGef;EId;aqmfcsuf<br />

AuoESifh wuo (2) oif; trIaqmifrsm;jzpfaom uRefawmfwkdYonf eufjzef pOf;pm;qkH;jzwfrnf jzpfaom<br />

wuúokdvfOya'Murf;udk y,fcs&ef wkdif;cspftrwftaygif;wkdYtm; wkdufwGef;EId;aqmfvkduf&ygaMumif;/<br />

þwkdufwGef;EId;aqmf&mwGif usaemfwkdYonf (2) ESpfcGJausmf MudK;pm;aqmif½Gufí &½SdvmcJhaom wuúokdvf<br />

Oya'Murf;ukd rBuKdufrESpfoufí r[kwfbJ xkdOya'Murf;ukd twnfjzpfvQif EkdifiHjcm;om;rsm;\oabmudk vkdufavsm<br />

aeaom ,ckvuf½Sd ñGefYaygif;tpkd;&ukd MunfndKonf[k jy&ma&mufrnfpdk;ojzifh txl;0rfenf;pGmESifhyif rvkdtyfaom<br />

qkH;jzwfcsufudk xkwfjyefvdkuf&aMumif;/<br />

wuúokdvfOya'Murf;udk pwifwifoGif;aom Mo*kwfv (25) &ufaeYrS pí ,aeYtxd ñGefYaygif;tpkd;&\<br />

ajcvSrf;onf wkdif;jynftm; omíomí epfvmp&m jzpfvmayaMumif;/<br />

uRefawmfwkdY ausmif;om;rsm;onf ñGefUaygif;tpdk;&\ wnfwHh&m wnfwHhaMumif;jzpfapaom EkdifiHjcm;om;<br />

wkdY\rJukd csdef½G,fí tcsdefqGJxm;onfudk awGU&aMumif;/<br />

,ckwzef rvkdvm;tyfaom ukvm;-Arm½dkufyGJudpöonf xyfrHjzpfay:vm&m xkdodkYjzpf&jcif;twGuf ñGefYaygif;<br />

tpkd;&\ wm0efruif;[kxifjrifp&m taMumif;rsm;pGm ay:aygufaeonfukd awGU½Sd&ayonf/ wkdif;jynf\ tusKd;ESifh<br />

pmvQif tao;tzGJrQomjzpfaom ausmif;om;rsm;\ tusKd;udkom jzpfxGef;aprnfh wuúokdvfOya'Murf;ukd a½SU½Iaeí<br />

aeygwrlum; uRefawmfwkdY wkdif;jynftm; tusKd;,kwfapaom ñGefYaygif;tpkd;&tm; MunfndKonf[k jy&ma&mufonfh<br />

tjyif wkdif;jynftm; uRefawmfwkdYyg tm;ay;ESdyfpufaeonfESifhtvm; usa&mufrnf jzpfygaMumif;/<br />

okdYjzpfygaomaMumifh uRefawmfwkdYonf tvGefaMuuGJvSpGmaom pdwfESvkH;om;jzifh wkdif;jynf\ tusKd;udkom<br />

a½SU½Ií usaemfwkdYtusKd;udk rMunfh½IbJ txufyg rvdkvm;tyfaom qkkH;jzwfcsufudk wkdif;jynftm;od½Sd&ef aMunm<br />

ygaMumif;/<br />

þokdYqkH;jzwf&mwGif ñGefYaygif;0efBuD;csKyftzGJUwGif yg0ifaom rnfoludkrQ yk*¾v"dXmefrxm;bJ "r®"d|mef<br />

tm;jzifhomvQif jyKvkyf&jcif; jzpfayaMumif;/<br />

("-2) AuoESifU wuo trIaqmifwkdh\ jyefwrf;rS aumufEkwfcsuf<br />

1938 ck? pufwifbmv (4) &ufaeY? n (8) em&D tcsdefcefYwGif ta&;wMuD;ac:tyfaom txufyg<br />

toif;trIaqmif (2) zGJU tpnf;ta0;u wuúokdvfjyifqifa&; Oya'Murf;ESifhywfoufí pufwifbm (5) &ufaeY<br />

ol&d,ESifh jrefrmhtvif;owif;pmrsm;wGif xnfhoGif;aMunmonfhtwkdif; qkH;jzwf twnfjyKvkdufaMumif;/ xkdqkH;jzwf<br />

csufjyK&m vGefcJhaom ESpfESpfausmfumvu aqmfMovmcJhorQ taMumif;pkH ,ckvTwfawmftpnf;ta0; rjyKvkyfrDu<br />

pí txufyg qkH;jzwfcsufjyKaom tcsdeftxd Oya'Murf; twnfjzpf&mjzpfaMumif; MudK;pm;vmcJhorQ tjzpfawGukd<br />

uRefawmfwkdYonf aphapha&í pOf;pm;rdygaMumif;/ xkdokdY pOf;pm;rdykHukd o½kyfay:ap&ef tvkdYiSm rusOf;rus,f &mZ0if<br />

cif;í jyygthhhH/<br />

&efukefwuúokdvf Oya'ukd 1920 twnfjyKpOfuyif rausreyfjzpfí ausmif;om;trsm; oydwfarSmuf<br />

udpöjzpfcJhonfukd trsm;todyifjzpf\/ xkdodkY trsm;jynfol rMunfjzL rvkdvm;tyfaom Oya'ukd 1924 ckESpfwGif<br />

xyfrH jyifqifcJhaomfvnf; tvGeftajymif;tvJjrefaom þurÇmESifh EIdif;,SOfaomtcg auseyfzG,f r[kwfonfrSm<br />

odom xif½Sm;vmaMumif;/ xkdYaMumifhyif 1936 ckESpf? azazmf0g&Dv? (25) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvfu tpjyKí<br />

wzefausmif;om;rsm; oydwfudpö ay:aygufvmayaMumif;/ xkdoydwfudpö wr[kwfjzpfjcif; taMumif;uav;onf<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong> toif;Ouú|tm; ausmif;xkwfcH&onfrS pí jzpfonf[k tay:,HrQ vlwkdif;od½SdaMumif;? okdY&mwGif<br />

trSefpifppfum; xkdoydwfudpö\ taMumif;&if;onf ,ck\ jyqkdtyfaom taMumif;uav;xuf ydkrkdeufeJay\/<br />

(1) &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif;onf wuúodkvfpepf em;vnfolrsm;ESifhwuG trsm;jynfolwkdYyg od½Sdonfh<br />

twkdif; &efukefwuúodkvf wausmif;wkdufvkH;wGif ta&;ygt&ma&mufqkH;aom ausmif;om;rsm;toif;<br />

jzpfonfhtaMumif;ukd txl;½Sif;vif;p&m rvkday/ xkdrQ BuD;us,fí ta&;yg t&ma&mufaomtoif;\<br />

Ouú|um; xkdpOftcgu ukdEk jzpf\/ ukdEk bDatNyD;í ausmif;xGufoGm;NyD;aemuf trsKd;om;ausmif;q&m<br />

BuD; tjzpfjzifh okH;cG? yef;waemf tp½Sdaom NrdKUrsm;wGif (5) ESpfrQ tvkyfvkyfukdifcJhol jzpf\/ xkdrSwzef<br />

ausmif;okdY jyefvmí Oya'ynmukd xyfrHoif,l&m touftm;jzifh vnf;aumif;? 0gtm;jzifh vnf;<br />

147


148<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aumif; &ifhoefolwOD; jzpf\/ ta&;ygqkH;aom ausmif;om;rsm;toif;Ouú| jzpfvmonfhtcg Armjynf<br />

&mZ0ifwGif rMuHKzl;atmif ¤if;tm; aemufqkH;ESpfukef toif;tpnf;ta0;wGif ajymtyfaom pum;tcsuf<br />

wkdYaMumifh xkdpOfu ausmif;tkyfMuD; rpöwmpavmhu ausmif;rS ESifxkwfypfvkdufonf/ taMumif;pkHukd<br />

½Sif;aomf ½Snfvsm;rnfjzpf\/ twkdcsKyfaomf ukdEkum; rsKd;cspfpdwf"mwf xufoefol wOD;jzpfí wuúodkvf<br />

ausmif;wkduf wwkdufvkH;wGif xkdtcsdef? xdktcgxd MuD;pkd;vsuf½Sdaom rpöwmpavmhESifh tazmfyg taemuf<br />

wdkif;om;wkdY cs,fvS,faejcif;? ¤if;wkdY trsKd;yifvQif wwkdif;jynfvkH;tm; vTrf;aejcif;wkdYudk txl;rcH&yf<br />

Ekdifjzpfojzifh tmabmiftm&if; oefoefjzifh qlolylol jzpfaomaMumifh ¤if;tm; tcsuf&NyD[k xif&aom<br />

tcsdefü ausmif;rS xkwfypfvdkufjcif; jzpf\/ xkdodkY jzpf&jcif;onf ausmif;om;rsm;\ pdwfwGif wuúodkvf<br />

Oya'\ csKdU,Gif;csufaMumifh[k ,lqMu\/ ,lqonfhtwkdif;vnf; 1936 oydwfarSmuf udpöwGif<br />

awmif;qkdcsuf eHygwf (1) um; wuúodkvf Oya'udk jyifqif&ef qdkaom tcsufyifjzpf\/ okdYawmif;qkd<br />

vifhupm; rnDñGwfaom taMumif;rsm;pGmwkdYaMumifh wuúodkvfpkHprf;a&; Oya'aumfrwDudk zGJYpnf;jcif;<br />

rSwyg;? wuúodkvfjyifqifa&;udpöonf a½SUokdY xkdYxufrwkd;bJ ½SdcJhayaMumif;/<br />

(2) xkdokdY rwkd;EkdifbJ½Sdaomfvnf; uRefawmfwkdYonf rqkwfrepfaom vkHYvjzifh ArmEkdifiHvkH;½Sd ausmif;om;<br />

rsm;ukd wvkH;wpnf;wnf; jzpf&ef (2) ESpfausmf BudK;pm;aqmif½GufcJhí uRefawmfwkdY\qEúdk tcGifhMuHKwkdif;<br />

jycJhayaMumif;/ Oyrm txufwGif azmfjycJhaom wuúodkvfOya'pkHprf;a&;tzGJUokdY uRefawmfwkdY\ xifjrif<br />

csufrsm;ukd a&;om;ay;ykdYcJhayaMumif;/ xkdYaemuf xkdtzGJU (jrbl;aumfrwD) tpD&ifcHpm rxGufrD (2)<br />

Mudrfajrmuf rEÅav;uGefz&ifhüvnf; wuúodkvfOya'jyifqif&ef udpöESifhywfoufí qkH;jzwfcsuf wck<br />

cscJhaMumif;/ xkdokdYqkH;jzwfcsuf wck cscJhaMumif;/ xdkokdYqkH;jzwfcJhonfhtcg wkdif;jynfbufrS em;&nf<br />

yg;&nf0aom wuúodkvfjyifqifa&;tzGJUi,f wckzGJUí tpD&ifcHpmESifh ywfoufí xifjrifcsuftpkHukd<br />

wkdif;jynfESifh wuG tpkd;&tm; wESpfvkH; wjynfvkH;wGif odomxif½Sm;apcJhaMumif;/<br />

(3) xkdrS wwd,tBudrfajrmuf ykodrfuGefz&ifhwGif ,ckESpf Mo*kwfv vTwfawmftpnf;ta0;wGif wuúodkvf<br />

Oya'udk tNyD;tjywf jyifqif&ef qkH;jzwfcsufcsrSwfcJhaMumif;/ csrSwfonfhtwkdif; aqmif½Gufrnfht"dXmef<br />

ESifh uRefawmfwdkY onf tNrdKUNrdKU oGm;a&muf vSnhfvnfum w&m;a[mcJhavonf/ xkdYaemuf tpkd;&u<br />

zdwfMum;csuftwkdif; wuúodkvf Oya'jyifqifa&;ESifh ywfoufí usif;ytyfaom tpnf;ta0;rsm;wGif<br />

vnf; uRefawmfwkdY\qEúkd jyEkdiforQjyí awmif;EkdiforQ awmif;cJhaMumif;? xkdrS uRefawmfwkdY aemufqkH;<br />

aMunmcsufjyKaom tcsdefxd uRefawmfwkdY aqmif½Gufcsufrsm;onf wkdif;jynfodyif jzpfaMumif;/<br />

("-3) 1938 ck? pufwifbmv? (6) &ufaeh wuúodkvf<strong>or*¾</strong>"r®m½kHwGif usif;yaom ausmif;om;rsm;tpnf;ta0;wGif<br />

Ouú| udkatmifqef;ajymaom rdefhcGef;<br />

aumif;NyD/ 'gjzifh bmaMumifh onfavmuf vkyfxm;wJh Oya'Murf;ukd rsufpdwrSdwf? vQyfwjyuftwGif;<br />

bmaMumifh y,f&ovJ? usKyfwkdY ñGefYaygif;tpkd;&ukd rauseyfEkdifvGef;vkdY taMumif;jzpfay:vmwmuawmh wjrefaeY<br />

nae (7) em&Davmufu jzpfay:vmwJhtaMumif;u? cifAsm;wkdYvnf; odwJhtwkdif; ukvm;-Arm½dkufyGJ jyefpwm[m<br />

ukvm;&yfuGufu pw,f/ 'gayr,fh Arm&yfuGufrSmom ykvdyfu wm;w,f/ 'Dawmh[m pOf;pm;Munfhyg/ ñGefYaygif;<br />

tpkd;& rvGefvm;vkdY/ vGefwmrvGefwm ta&;rBuD;bl;? onfudpöu onfwifrat;awmhbl; ñGefYaygif;½IdUwJh rD;[m<br />

ñGefYaygif; rEkdifawmh usKyfwkdY 'Dvkd½kdufyGJawGqdkwm tusKd;r½SdbJ? usKyfwkdY&JU wu,ftusKd;½Sd&m tvkyfawG ysuf&w,f/<br />

tu,fíom Armjynf&JU vGwfvyfa&;&r,fqkd&if usKyf[m 0g;udkifNyD; a½SUqkH;u wufNyD; vlowfzdkY rcJ,Of;bl;/<br />

okdY&mwGif 'DvkdtusKd; r½SdwJhtvkyfukd usKyfrvkyfvkdbl;/ onfta&; NyD;apcsifw,f/ 'gayr,fh ñGefYaygif;tpkd;&&JU<br />

rvdr®mrIaMumifh tckjzpfukefMuNyD/ xyfvJ jzpfNyD/ onfrD;at;zkdY&m[m ñGefYaygif;tpdk;& r½SdrS jzpfr,f/<br />

tJonfhawmh onfrSm ar;p&m½Sdw,f/ ñGefYaygif;tpkd;& qkd;wm tckrS odovm;vkdY/ pifppft&yfuvnf;<br />

odw,f/ tvkyform;oydwfudpöawG tp½SdwJhudpöawGrSm odcJhw,f/ 'gayr,fh 'Davmufrqdk;wefbl;vdkY atmufarh<br />

cJJhw,f/ tckawmh usKyfwkdYawGU&w,f/ wckck aumif;wmvkkyfcsif&if qefYiif? qefYiifeJY ukvm;rJ? t*FvdyfrJ Munfhae&<br />

w,f/ 'gwifvm; tckjzpfwJh t"du½kPf;udpörSm ykvdyfawGu e,fawGrSm apmfum;vkdY txl;tjypfwifcH&w,fqkdwm<br />

cifAsm;wkdY todbJ/ usKyfwkdY Oya'Murf; udpörSmawmif w&uf? ESpf&ufwnf;eJY NyD;zkdY tvkyfudk tcsdefykdqGJcJh&wm[m<br />

onft*FvdyftrwfawG vIHYaqmfcsufaMumifh? t*Fvdyfq&mawG&J U MoZmaMumifh jzpfw,f/ onfvkdjzpfwJh ckeajymwJhtwkdif;<br />

ukvm;-Arm ½dkufyGJawG xyfpwm ukvm;&yfuGufrS pNyD;jzpfw,f/ Arm&yfuGufrSmoGm;NyD; ykvdyfwm;&w,f qkdwm[m


udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ñGefYaygiftpkd;&onf wkdif;jynftm; ajceJYuefw,fqdkwm txl;xif½Sm;aeNyD/<br />

onfvkdtpkd;&udk usKyfwkdY umuG,fNyD; usKyfwkdY&JU Oya'Murf;av;&atmif ,lr,fqkdygpkdY/ usKyfwkdYukd wkdif;jynf<br />

b,fvkdxifrvJ? tu,fí r&bl;wJh/ b,fvkd vkyfrvJ/ usKyfwkdY oydwfarSmufMuwJhtcg usKyfwkdYajym&vdrfhr,f?<br />

tpkd;&uawmh vkyfay;wmyJvkdY? onfawmh wkdif;jynfu usKyfwkdYudk ajymvdrfhr,f? rif;wdkYu 'Dtpkd;& aumif;w,f<br />

ajymw,f/ igwkdYawmh acgif;jym;atmif teif;cHae&ygvm;qkdNyD; usKyfwkdYudk tMunfndKysufr,f/ aumif;NyD tMunftndK<br />

ysufNyDqkdygawmh usKyfwkdY bmvkyfrvJ/ usKyfwkdY wkdif;jynfrSm MuD;NyD; wkdif;jynfukd rSD&w,f/ usKyfwkdY oydwfarSmufcsif&if<br />

wkdif;jynfukd tultnDawmif;&w,f/ usKyfwkdY tcktxd Oya'Murf;ukdjzpfatmif vkyf&w,f qkdwmuvnf; wkdif;jynfu<br />

tm;ay;w,f qkdwmodzdkY r[kwfvm;/ ukdif; usKyfwkdYu wkdif;jynfrSm tn§Of;cHae&wJhtcgrSm rMunfh&if usKyfwkdY<br />

tvSnfhMuawmh wkdif;jynfu MunfhygtkH;rvm;/ cifAsm;wkdY 'Dausmif;rSm ½SdwJhq&mawG ESdyfpufcsifwkdif; ESdyfpuf?<br />

&ufpufcsifwkdif; &ufpufvkdY wkdifp&m tm;udk;p&m ½SmcsifwJhvkdY ½Sd&if tJonfawmh cifAsm;wkdY b,foloGm; tm;ukd;MuvJ/<br />

tJ'gawGudk usKyfwkdY jrifvkdYrkdY? usKyfwkdYonfvdk qkd;wJh ñGefUaygif;tpkd;&ay;wJh Oya'Murf;ukd tpkHrvkdcsifbl;/<br />

wkdif;jynf emaew,fqkdNyD; y,fvkdufw,f/ y,fvkdufawmh b,fES,fhjzpfEkdifovJ/ tkyfcsKyfa&;Oya'xkH;wrf;t& tpkd;&<br />

xGufay;&r,f/ uaeY vTwfawmftpnf;ta0; tjypftwkdif;awmh Oya'Murf;udk tpkd;&u rwifoGif;&Jbl;/ Mum;bl;&JU<br />

vm; tcktpkd;&u &mxl;u qif;ray;ao;ayr,fh usKyfwkdYu wkdif;jynfbufu vlr[kwfawmhbl;/ usKyfwkdY Oya'Murf;<br />

½IH;rSmpkd;vkdY roGif;&Jawmhygbl;vdkY qkdvkdufNyD/ rSefwmvkyf&if usKyfwkdY tckcifAsm;wkdYudk ½Sif;jy&Jovkd? awGU&Jovkd olwdkY rawG U&Jbl;?<br />

'gu ta½SUukd ñGefYaygif;tpkd;&[m ajymif;vJypf&r,f/ jzKwf&ifvnf; jzKwf&r,f/ onfESpfvrf; wvrf;yJ ½Sdawmhw,f/<br />

Oya'Murf; taMumif;ukd usKyfqufajymtkH;r,f/ usKyfwkdYvufiif;Oya' r&ayr,fh b,fenf;eJY rqkd<br />

aemuf jyef&Ekdifw,f/ usKyfwkdY&r,fqkdvkdY ck&cgeD;aeNyD/ tJovkd usKyfwdkY qEóm½Sdygap/ Oya'ukd &rSmyJ/ ½Sif;jytkH;r,f/<br />

tck ñGefYaygif;tpkd;& jyKwfvkdY aemufwufwJh tpkd;&[m ñGefYaygif;xuf raumif;awmif rqdk;bl;qkdwm usKyfajym<br />

&Jw,f/ onftpkd;&rSmaum bmhaMumifh 'Dxufraumif;awmif onfxuf rqdk;wJh Oya'r&bJ ½Sd&rSmvnf;/ aumif;NyD<br />

ñGefYaygif; rjyKwfbl;qkdygawmh/ ('gujzpfrSm cJ,Of;ygw,f/) bmjzpfovJ/ (Private Member's Bill) woD;yk*¾v<br />

trwfwkdY Oya'Murf;tjzpf wifEdkifwmyJ/ pifppfvlwkdYvkyfwJh tvkyf[m wkdif;jynfwjynfvkH; aumif;zkdYvkyfwJh tvkyf<br />

jzpfaum/ tu,fí usKyfwkdYvkyfwJhtwkdif; wrsKd;wrnf ajymif;vJNyD; aumif;vm&if wkdif;jynfu usKyfwkdYukdwkd;NyD;<br />

MunfndKNyD;? usKyfwdkY tusKd;½SdzdkYyJ r[kwfvm;/ tJwmawG pOf;pm;apcsifw,f/<br />

("-4) Auo taxGaxGtwGif;a&;rSL; ukdA[def;\ xkwfjyefaMunmcsuf<br />

pufwifbmv (4) &ufaeY? naetxd igwkdYonf Oya'Murf; twnfjzpfajrmufa&;twGuf BudK;yrf;vsuf½Sd<br />

Muayao;onf/ okdY&mwGif xkdaeYnaeü ½kwfw&uf a½Smifwcif jzpfay:vmaom ukvm;-Arm t"du½kPf;onf<br />

igwkdY\ pdwfudk wrsKd;wrnf ajymif;vJapcJh\/ igwkdY ESpfESpfausmf vkH;yrf;vmcJh&aom xkdOya'Murf;vkyfief;udk<br />

&yfqkdif;apcJh\/ ñGefYaygif;tpkd;&onf rsufESmjzLESifh ukvm;rJukd jr§Lvkdojzifh Armqif;&Jom;rsm;tm; vnfrsKdn§pfcJh<br />

&onfukd igwkdY tcgcgodchJ awGUcJhMu&\/ okdYaomf igwkdY onf;cHcJhMu\/ EkdifiHa&;tajymif;tvJ rnfolrnf0g<br />

tpkd;& jzpfrI? rjzpfrIwkdYrSm igwkdYeJYrqkdif oabmxm;cJh\/ okdYaomf t"du½kPf;udpöwGif ñGefYaygif;tpdk;&onf ppfykvdyf<br />

rsm;udk ukvm;rsm;twGufom apmifha½SmufapcJhjcif; jzpfojzifh wkdif;jynfu pGyfpGJaeaom ñGefYaygif;tpkd;& tay:wGif<br />

xm;cJhaom igwkdY\ onf;cHpdwfwkdYrSm wcgwnf; NydKvJawmh\/ ñGefYaygif;tpkd;& rvdr®mrIaMumifh wkdif;jynfwGif ½Sif<br />

vltrsm; toufqkH;½IH;&\/ rsufESmjzLrJukd tm;udk; touf½Sifae&aom ñGefYaygif;tpkd;&onf a&eHajr tvkyform;rsm;<br />

oydwfudpöwGif rsufESmjzL bDtkdpDbufudk rsufESmajymifajymifxm;um vkdufcJh\/ aemufqkH; ,ckvTwfawmfwGif qif;&Jom;<br />

rsm;\ touf½SLcGifh&rnfh (L<strong>and</strong> Alienation Bill, L<strong>and</strong> Tenancy Bill) v,form;r[kwfol v,frykdifcGifh Oya'<br />

Murf;ESifh v,foD;pm;Oya'Murf;wkdYudk ukvm;rsufESmjzL v,fykdif½SifBuD;rsm;ukd iJh&aomaMumifh &uftuefYtowfr½Sd<br />

a½TUqdkif;vkduf&\/ þArmqif;&Jom;rsm; tay:wGif &ufpufaom ñGefYaygif;tpdk;&onf tb,faMumifh igwkdY<br />

ausmif;om;rsm; tBudKufudk vkdufavsmchJavoenf;/ þar;cGef;ukd igwkdYonf eufeJpGm pOf;pm;aomtcg atmufyg<br />

tajzudk &ayonf/<br />

(1) ausmif;om;tpnf;t½kH;onf vTwfawmftjyifbufwGif tckdifrmqkH;? tqlylqkH;? ta&;ygqkH; jzpfonfudk<br />

ñGefYaygif;tpdk;& od\/ ausmif;om;rsm; wkdif;jynf\tcspfawmfrsm;jzpfonfudk ñGefYaygif;tpkd;& od\/<br />

pifppftm;jzifh ausmif;om;rsm;tpnf;t½kH;\ oabmxm;onf ñGefYaygif;tpkd;&tay:wGif wrsKd;wzkH<br />

ajymif;vJp&m ½Sday\/<br />

149


150<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(2) ausmif;om;tpnf;t½kH;udk ñGefYaygif;tpkd;&onf aMumufvefY\/ ausmif;om;rsm;onf r[kwfrcH?<br />

ZGwfw½Gwf vkyfrnfudk taotcsmod\/ ausmif;om;rsm;oydwfarSmufvQif tpkd;&\ wm0efvkH;vkH;<br />

jzpf\/ txl;ojzifh wkdif;jynfwGif rausreyf vIyfvIyf½Sm;½Sm; jzpfaeaomtcgwGif ausmif;om;rsm;<br />

qlylvdkufu ñGefYaygif;tpkd;&wnfwHha&;udk txl;xdckdufrnf jzpf\/ xdkodkY tajzxGufvmaomtcg<br />

igwkdY a½SUarSmufwGif vrf;ESpfoG,fonf wr[kwfcsif; ay:aygufvm\/<br />

(3) igwkdY Oya'Murf;jzifh tom;,lcg Armqif;&Jom;rsm;udk xyfrHvnfrsKdñSpf&ef MuHaeaom ñGefYaygif;tpkd;&<br />

bufudk vkdufrnfvm; (0g) ñGefYaygif;tpkd;&u igwkdYtm; vufukdifwkwfjyKvkyfcg Armqif;&Jom;rsm;tm;<br />

xyfrHn§Of;;qJrnfudk igwkdYonf rsufaphpHkrSdwfum auseyfaernfavm/<br />

(4) okdYr[kwf igwkdYonf Armqif;&Jom;rsm;\ rdwfaqG? Armqif;&Jom;rsm;\ tm;ukd;&mtjzpfudk jyrnfavm<br />

(0g) Armqif;&Jom;rsm;\ &efolñGefYaygif;tpdk;&u vdrfÓPfESifh ay;tyfaom Oya'Murf;udk jiif;qef<br />

y,fcsrnfavm/<br />

igwkdYonf wkdif;jynf\ vljzpf\/ igwkdYonf igwkdY\ wukd,faumif;tusKd;ukd arQmfukd;um Armqif;&Jom;rsm;<br />

epfemaeonfudk r½IpdrfhEkdif? pifppfaomfum; igwkdY toif;tyif;tpnf;t½kH;rsm; wnfaxmifxm;&onfrSm Armqif;&J<br />

om;rsm;tzdkY jzpf\/ xkdYaMumifh igwkdYonf 'kwd,vrf;ukd vkdufcJh\/ xkdodkYvkdufcJhonfrSm tHhMop&m r½Sd? txl;tqef;<br />

r[kwf/<br />

Oya'Murf;udk igwkdYa½SUukd b,fvkd qufí tvkyfvkyfrnfenf;/ ñGefYaygif;tpkd;& odrf;½kyfoGm;aom<br />

Oya'Murf;rSm rjyefvrf;odkY oGm;NyD[k rrSwfMuavESifh Oya'Murf;onf igwkdY\vufxJwGif ½Sd\/ igwdYk qlylwkdufckduf<br />

rIaMumifh Oya'Murf;onf þtajcokdY a&mufcJh&\/ igwkdY qufvufwkdufckdufvsif Oya'Murf;b0rS Oya'tjzpf<br />

rajymif;vJEkdif[k rnfol jiif;qkd0HhtHh oenf;/ wkdif;jynf qif;&Jom;rsm;ukd iJhojzifhom Oya'Murf;udk tcsdeftenf;i,f<br />

a½TUqkdif;vkduf&\/ Oya'Murf;udpöonf NyD;qkH;cef; rwkdifao;aMumif;udk tpkd;&oabmudk azmfjyaeMujzpfonfh &efukef<br />

a*;Zwf owif;pm uyif 0efcHxm;&\/<br />

igwkdYonf ñGefYaygif;tpdk;&ukd jzKwfcs&rnfqkd&mü rnfhonfhyk*¾dKvf wOD;wa,mufudkrQ yk*¾v"dXmefpGJ r½Sd?<br />

ukvm;rJ? rsufESmjzLrJwdkYjzifh touf½SLae&aomaMumifhom ArmtusKd;udk tcGifh&oavmuf rpGrf;aqmifEkdifaom ñGefY<br />

aygif;tpkd;&tzGJU wckvkH;tjzpfudk igwkdY ½GHU½Smjcif;jzpfav\/ ArmtrsKd;om;csnf;yg0ifaom tpkd;&tzGJU ay:aygufvm<br />

aom tcgwGifvnf; Armqif;&Jom;tusKd;udk vkH;aphywfaph pGrf;aqmifEkdifrnf[k igwkdYrarQmfudk;/ vuf½Sd uRefArmjynf<br />

tkyfcsKyfa&;t& zGJUpnf;tyfaom rnfonfh tpkd;&tzGJYrQ wkdif;jynfudk pdwfwkdif;usatmif rpGrf;aqmifEkdif? odkYaomf<br />

trsKd;om; tpkd;&onf ukvm; rsufESmjzL? rJrsm;ukd iJh&aom tqkd;½Gm;qkH; ñGefYaygif;tpkd;& xufum; wkdif;jynftusKd;ukd<br />

ykdrkdaqmif½GufEkdif vdrfhrnf[kí igwdkY wxpfcs ,kHMunfaMumif;/ pufwifbmv (4) &ufaeY naetxd igwkdYonf<br />

Oya'Murf; twnfjzpfajrmufa&; twGuf BudK;yrf;vsuf ½SdMuayao;onf/ okdY&mwGif wkdif;jynftusKd;ukd ykdrkdaqmif½Guf<br />

Ekdifvdrfhrnf[lí igwdkYwxpfcs ,kHMunfaMumif;/


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;&m½Spf B. Sc., B. L.,<br />

(1936-37)<br />

OD;&m½Spfonf tdEd´,trsKd;om;wOD; jzpfonf/ jrefrmwkdif;&if;om;tjzpf cH,lxm;ol jzpf\/ tdEd´,trsKd;om;<br />

wOD;tm; wuoOuú|tjzpf wifajr§mufjcif;onf <strong>or*¾</strong>wGif vlrsKd;a&;cGJjcm;rI r½Sdjcif;? acgif;aqmifEkdifoludk<br />

acgif;aqmifae&m ay;tyfjcif;udk jyojcif; jzpfonf/<br />

OD;&m½Spf\ arG;ouú&mZfrSm 1912 ck Ekd0ifbmv (5) &ufaeY jzpfonf/ &efukefwuúodkvfrS 0dZÆm-odyÜHbGJUESifh<br />

Oya'bGJUrsm;udk &½Sdonf/ &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ yxrqHk;twGif;a&;rSL;jzpf\/ 1935-36<br />

ckESpfwGif 'k-Ouú|jzpf\/ 1936-37 ckwGif wuoOuú| tjzpf a½G;umufwifajr§mufjcif; cH&avonf/<br />

1936 ck ausmif;om;oydwfwGif a½SUwef;acgif;aqmif wOD; jzpfonf/ 1936 ckESpfwGif zGJUpnf;aom ArmEkdifiHvHk;<br />

qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ yxrqHk;Ouú|vnf; jzpf\/ yxrqHk; wuoudk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD;tjzpf<br />

wm0ef,l vkyfaqmifcJhonf/ Adkvfatmifausmf usqHk;onfhtrIwGif ausmif;om;rsm; bufrS a½SUaevkdufcJholvnf;<br />

jzpfonf/<br />

ppfBudKacwfwGif 0wfvHkawmf& a½SUaewOD; jzpfonf/ tvkyform;tzGJUtpnf;rsm;wGif acgif;aqmif wm0ef,lcJh\/<br />

ppfNyD;acwfwGif zqyvwGif yg0ifNyD; jynfolYvTwfawmfwGif? vlrsKd;pkvTwfawmfwGif? trwftjzpf ,aeYtxd<br />

tqufrjywf a½G;wifajr§mufjcif; cH&onf/ EkdifiHawmftpdk;&tzGJUrsm;wGif jynfolYtdk;tdrfaqmufvkyfa&;? tvkyf<br />

orm;Xme0efBuD;? ul;oef;a&mif;0,fa&;0efBuD;? ow¬KwGif;Xme0efBuD; ponfjzifh wm0ef,laqmif½GufcJYbl;onf/<br />

tvkyform;ESifh qufpyfaom bkwftzGJUtoD;oD;? pHkprf;a&;aumfrwD trsKd;rsKd;wGif obmywdtjzpf? jynfyodkY<br />

oGm;a&mufaom udk,fpm;vS,ftzGJU trsKd;rsKd;wGif acgif;aqmiftjzpf? tzGJU0iftjzpf vkdufygcJYbl;onf/<br />

,ck jynfaxmifpktvkyform;tzGJU Ouú|ESifh EkdifiHawmftpdk;&tzGJUwGif pufrIvufrI? ow¬KwGif;ESifh tvkyform;<br />

0efBuD;tjzpf wm0efudk xrf;aqmifvsuf½Sd\/<br />

151


152<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(yk*H) OD;b*srf; B.A., B.L.<br />

(1937-38)<br />

yk*HNrKdUe,f ustdk½Gm Zmwd jzpfonf/ anmif;OD;NrKdU atbDtrfausmif;? yckuúLNrKdU 0ufpvDausmif;wdkYwGif ynm<br />

oifMum;cJhbl;\/ &efukefwuúodkvfESifh *syfqifaumvdyfwdkYwGif qufvufynm oifMum;cJhí 0dZÆmbJGUrsm;udk<br />

&½SdcJhonf/<br />

1930 ckESpf wuo pnf;rsOf;a&;qJGa&; aumfrwDwGif twGif;a&;rSL;tjzpf aqmif½GufcJhNyD;? 1937-38 ckESpfwGif<br />

wuo Ouú| jzpfavonf/<br />

1939 ckESpfrS pí &efukefNrKdUwGif a½SUaevdkufonf/ *syefacwfwGif ta½SUtm½Svli,ftpnf;t½Hk;udk wnfaxmif<br />

onf/ tpnf;t½Hk; Ouú|jzpf\/ ta½SUtm½Svli,ftpnf;t½Hk;udk ppfNyD;acwfü ArmEdkifiHvli,frsm;tpnf;t½Hk;<br />

(Avp) [k trnfajymif;vJcJhonf/ 1952 cktxd Ouú|tjzpf aqmif½Gufonf/<br />

1947 ck AdkvfcsKyfatmifqef; acgif;aqmifaom tpdk;&tzJGUwGif 0efBuD;wpfOD;jzpfí AkdvfcsKyfESifhwuG 0efBuD;wzGJUvHk;<br />

udk vkyfMuHowfjzwf&mwGif rao usef½Sd&pfol (4) OD;teuf wOD;jzpf\/ ,ck &efukefNrKdUwGif vTwfawmfa½SUaeBuD;<br />

wOD;tjzpf vkyfudkifvsuf½Sdonf/ a½Twd*HkapwDawmf b@mawmfxdef;vlBuD;? urÇmat;apwD b@mawmf<br />

xdef;vlBuD;? Ak'¨omoemEk*¾[tzJGU0ifvlBuD;? ESif;qDukef; bdk;bGm;apmifha½Smufa&; tzJGU0ifvlBuD; ponfjzifh<br />

wm0ef,l aqmif½Gufvsuf½Sdonf/ r[moa&pnfolbJGUudkvnf; &½SdcJholjzpfavonf/


Source: File Photo<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1937 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

AdkvfcsKyfatmifqef; B. A<br />

(1938-39)<br />

ewfarmufNrKdU Zmwdjzpfonf/ tz OD;zm? trda':pkwdkY\ om;axG;jzpfí zGm;ouú&mZfrSm 1915 ck? azazmf0g&Dv<br />

(13) &ufaeY jzpf\/ ewfarmufNrKdU OD;aombdw txufwef;ausmif;? a&eHacsmif;NrKdU trsKd;om;txufwef;<br />

ausmif;rsm;wGif ynmoifMum;cJhonf/ 1932 ck ZGefvwGif &efukefwuúodkvfodkY a&muf½Sdí 1937 ckESpfwGif<br />

0dZÆmbJGUxl;udk qGwfcl;cJh\/ Oya'oifwef;wGif wESpfausmfrQ ynmavhvm qnf;yl;cJYao;onf/<br />

1935-36 rS wuo trIaqmiftzJGUwGif? tdk;a0r*¾Zif; wm0efcHt,f'Dwmtjzpf aqmif½GufcJhonf/<br />

tdk;a0r*¾Zif;wGif ygaom (Hell Hound at Large) ]i&JacG;BuD; vGwfaeNyD} [laom aqmif;yg;ESifh ywfoufí<br />

ausmif;xkwfcH&\/ 1936 ck oydwfta&;awmfyHkwGif jyefMum;a&;Xme wm0efcHjzpf\/ 1936-37 ckESpfwGif<br />

wuo Ouú| jzpfí ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>wGif yxrqHk; twGif;a&;rSL; jzpfavonf/ 1938-<br />

39 ckwGif wuo Ouú| jzpfonf/<br />

ukvm;-Arm t"du½kPf; ay:cJYonf/ <strong>or*¾</strong>onf t"du½kPf;aMumifh 'ku©a&mufolrsm;tm; u,fq,fa&;<br />

vkyfief;rsm;udk aqmif½GufcJhonf/ 1936 ck oydwfta&;awmfyHkwGif zJGUpnf;ay;cJY&aom qmjrbl;aumfrwD<br />

tpD&ifcHpm xGufvmonf/ tpD&ifcHpmukd wuorS uefYuGufcJhonf/ a'gufwmbarmftpdk;& wuúodkvf<br />

tufOya'Murf; jyKvkyf&ef pDpOfonfudkvnf; vufrcHcJhay/<br />

AdkvfcsKyfatmifqef;onf wuo Ouú|tjzpf oufwrf;ukefonf txd raecJYay/ atmufwdkbmvwGif ausmif;rS<br />

xGufí wdkYArmtpnf;t½Hk;odkY 0ifa&mufum? EdkifiHa&;udk tcsdefjynfh wm0ef,l vkyfaqmifcJhonf/ 1939 ckESpfwGif<br />

wuo udk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD;tjzpf wm0ef,lcJh\/<br />

1941 ckESpfwGif t*Fvdyftpdk;&u qkaiG (5) usyfjzifh 0g;&rf;xkwfjcif; cH&NyD;? *syefjynfodkY a&muf½SdoGm;\/<br />

*syef tultnDudk ,lum &JabmfoHk;usdyfudk a½SUaqmifvsuf? ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmfudk xlaxmifcJhonf/<br />

1941 ckESpfwGif t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; ArmjynfrS armif;ESifxkwfcJhavonf/<br />

*syefacwfwGif ArmhvGwfvyfa&;wyfrawmf? ArmhumuG,fa&;wyfrawmfwdkY\ aoemywdtjzpfjzifh vnf;aumif;?<br />

tpdk;&tzJGU0if ppf0efBuD;tjzpfjzihf vnf;aumif; aqmif½GufcJh\/ 1945 ck? rwfv (27) &ufaeUwGif *syefzufqpf<br />

rsm;tm; ArmjynfuGefjrLepfygwD? jynfholYta&;awmfyHkygwDrsm;ESihf vufwJGum awmfvSefcJYonf/ zufqpfqefYusif<br />

a&;? jynfolUvGwfvyfa&;tzJGUcsKyfBuD; (zqyv) udk wnfaxmifol jzpf\/ ppfNyD;acwfwGif zqyv Ouú|tjzpf<br />

wm0ef,lí? t*Fvdyfe,fcsJUorm;vufatmufrS vGwfajrmufa&;twGuf qufvufwdkufyJG0ifonf/ 1947 ckESpf<br />

wGif tpdk;&tzJGUü 0efBuD;csKyftjzpf vufcHaqmif½Guf\/ ArmhvGwfvyfa&;twGuf t*FvefEdkifiHodkY oGm;a&muf<br />

aqG;aEG; awmif;qdkcJYonf/ 1947 Zlvdkifv? (19) &ufaehwGif rormolwdkh\vufcsufjzifU toufcE¨maMujyKef;<br />

ysufpD;cJU&avonf/<br />

153


154<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

tcef; (8)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1938 rS 1939)<br />

(u) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo) zGJUpnf;ykHpnf;rsOf;<br />

THE CONSTITUTION OF THE RANGOON UNIVERSITY STUDENT'S UNION, 1931<br />

(As Amended by the Rangoon University Student's Union at in Business Meeting<br />

Held on 5 th July 1937)<br />

Rangoon University Student's Union<br />

CHAPTER (I)<br />

Nature of the Organization<br />

1. This organization shall be called “Rangoon University Student’s Union”.<br />

2. The objects of the Union shall be to promote a healthy corporate social life, inculcating a<br />

spirit of independence, <strong>and</strong> to create a sense of duty <strong>and</strong> responsibility among the students<br />

of the University.<br />

3. In pursuance of the objects mentioned in Section 2 the Union shall specially.<br />

(1) hold debates,<br />

(2) arrange for <strong>and</strong> conduct lectures,<br />

(3) maintain a library, reading <strong>and</strong> writing <strong>and</strong> indoor games,<br />

(4) discuss <strong>and</strong> promote the general interests of the students, <strong>and</strong><br />

(5) arrange for <strong>and</strong> hold entertainments.<br />

4. The Union shall not make any dividend, gift division or bonus in money into or between any<br />

of its members.


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

CHAPTER (II)<br />

Membership <strong>and</strong> Subscriptions<br />

1. Only the students, Graduates, Registered Graduates, members of teaching staff of the<br />

University of Rangoon, <strong>and</strong> past students who have belonged to the University before the<br />

formation of the Union, shall be admitted to membership of the Union except as provided in<br />

section is of this chapter.<br />

Explanation: - Students are those pursuing a course of study in the University with a view to<br />

qualifying themselves for a degree, certificate or diploma in the University of Rangoon.<br />

2. Those members of Union who are not or cease to be student members shall not enjoy the<br />

right (except as provided in chapter VIII)<br />

(1) to hold any office, <strong>and</strong><br />

(2) to vote at Business Meetings <strong>and</strong> elections.<br />

3. Persons who are eligible for membership in the Union may apply to become members by<br />

filling <strong>and</strong> submitting the membership form (which can be had from the General Secretary or<br />

Hall Secretaries an application) duty proposed <strong>and</strong> seconded by two members of Union: such<br />

applications shall be accompanied by the entrance fee <strong>and</strong> subscription mentioned in Section 4.<br />

4. (1) A member who is admitted to the Union shall pay an entrance fee of rupee one.<br />

(2) Student-members shall pay a yearly subscription of rupees two. The subscription shall be<br />

payable in a lump sum at the time of admission.<br />

(3) If a student is admitted to the membership of Union during the period extending from<br />

November to May ( both months inclusive ) we shall pay the full yearly subscription.<br />

(4) Non-Student members shall pay a life membership fee of rupees twenty-four, but it may be<br />

paid in two equal installments, the first at admission <strong>and</strong> the second within six months<br />

thereafter.<br />

5. Members are liable to be fined, suspended or expelled.<br />

6. Any member may resign from the Union by notifying his intention to the General Secretary<br />

provided that he pays all sums due from him to the Union <strong>and</strong> provided also that the Executive<br />

Committee accepts the resignation of the member after satisfying itself that all conditions<br />

governing the resignation of membership have been fulfilled.<br />

7. A member who shall resign under Section 6 shall cease to be a member of the Union except as<br />

provided in Section 14.<br />

8. A member who has resigned may be re-admitted to the Union on payment of an entrance fee<br />

<strong>and</strong> the full subscription of the current year.<br />

9. A member shall be expelled from the membership of the Union if a motion for his expulsion be<br />

carried at a Business Meeting.<br />

10. No motion for the expulsion of a member shall be proposed except by a member of the<br />

Executive Committee <strong>and</strong> no motion shall be proposed for the expulsion of more than one<br />

member.<br />

11. No motion for the expulsion of a member shall be carried unless at least one-third of the<br />

student members so voting shall have voted upon it <strong>and</strong> at least two-thirds of the members so<br />

voting shall have voted in favour of it.<br />

12. A member who has been expelled can be re-admitted only after a motion for his re-admission<br />

has been carried at a Business Meeting.<br />

13. The conditions for <strong>and</strong> restrictions upon the proposal <strong>and</strong> carrying of motions for re-admission<br />

of a person who has been expelled from membership shall be the same as those imposed in the<br />

155


156<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

case for the expulsion of a member by Section 9, 10, <strong>and</strong> 11 of this Chapter.<br />

14. Any member who has resigned or has been suspended shall be liable to expulsion as if he was<br />

still a member of the Union in respect of acts done while he was a member.<br />

15. Upon re-admission, a member who has been expelled must pay an Entrance fee <strong>and</strong> the full<br />

subscription for the current year <strong>and</strong> all sums due from him to the Union at the time of his<br />

expulsion, which remain unpaid.<br />

16. Any member who has resigned or has been suspended or expelled shall be excluded on all<br />

occasions from the premises of the Union until <strong>and</strong> unless his suspension is removed or he<br />

has been re-admitted.<br />

17. The Executive Committee shall have power, by a majority of two-thirds of those present, to<br />

cancel the membership of any member whom they shall consider not to be eligible for<br />

membership of the Union, <strong>and</strong> no such member shall be re-admitted without the consent of<br />

the Union at a Business Meeting by a simple majority of those voting. Any member who is the<br />

subject of the such a decision by the Executive Committee shall have returned to him only the<br />

subscription for the current year.<br />

18. Harm any membership of the Union may, by a resolution carried at a Business meeting by a<br />

majority of three-fourths of those voting, be conferred on persons of distinction provided<br />

that at no time shall the member of such member exceed twelve <strong>and</strong> that in any academic year,<br />

not more than three such members shall be elected.<br />

CHAPTER (III)<br />

The Property <strong>and</strong> Premises<br />

1. No property of any description, designed for use in the premises of the Union shall be<br />

removed from the premises without the permission of the Executive Committee, <strong>and</strong> the<br />

penalty for such removal shall be a fine of five rupees <strong>and</strong> if the property so removed is lost<br />

or damaged a further, liability for the current price of such property shall arise.<br />

2. Any member who shall damage the property of the Union shall pay the expense incurred<br />

on his account by the Union for repair or replacement.<br />

3. The premises of the Union shall not be used for any other than the ordinary purpose of the<br />

Union expect as provided in Chapter XX.<br />

4. No one shall be allowed to play any game on stakes on the premises of the Union.<br />

5. No alcoholic drink shall be stored or drunk on the premise.<br />

6. The Executive Committee shall have power to regulate the admission of members <strong>and</strong> nonmembers<br />

to the premise <strong>and</strong> functions of the Union <strong>and</strong> it may from time to time frame rules<br />

<strong>and</strong> issue direction for purpose.<br />

CHAPTER (IV)<br />

Officers of the Union<br />

1. The following shall be the officers of the Union -<br />

(1) The President<br />

(2) The Vice-President<br />

(3) The Treasurer<br />

(4) The General Secretary<br />

(5) The Librarian<br />

(6) The Editor.


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

2. (1) Only those members of the Union who have completed one year of membership of the<br />

Union <strong>and</strong> who are whole time students shall be eligible for election to the offices of the<br />

President, Vice-President, <strong>and</strong> General Secretary.<br />

(2)(a) A member shall not be eligible for election to the office of the president, unless in<br />

addition to the qualification laid down in Section 1 above, he has been a member of the<br />

Executive Committee, either as an officer or as an ordinary member for at least one<br />

academic year.<br />

(2)(b) Members who have held office for at least one academic year in the M<strong>and</strong>alay<br />

Intermediate College Union shall be exempted from the qualification regarding one year's<br />

membership of the Union laid down in sub-Section 1.<br />

3. If any officer is absent from Rangoon for period exceeding one month continuously during<br />

any term excluding the vacations or is unable to carry on his duties for one month continuously,<br />

his office shall become vacant.<br />

4. Any officer may resign his office by notifying his intention to the Executive Committee, but<br />

he shall remain in office until a new officer has been elected in his place.<br />

5. In case of any officer being absent from Rangoon for a period exceeding three days but not<br />

exceeding thirty days (excluding the vacations) a new officer who shall affiliate in his place<br />

during his absence shall be elected by the Executive Committee from among its members.<br />

6. If any officer is censured by a Business Meeting, his office shall become vacant, <strong>and</strong> shall be<br />

debarred from st<strong>and</strong>ing as a c<strong>and</strong>idate for any election within one year thereafter.<br />

7. If any officer shall become prematurely vacant by resignation or otherwise, the vacancy shall<br />

be filled by-election within ten days of its becoming vacant, <strong>and</strong> the President shall conduct<br />

such by election. Any member of the Union desirous of proposing a c<strong>and</strong>idate for the vacant<br />

office shall not less than two days before the day of election, submit to the president a<br />

nomination paper showing the name of his c<strong>and</strong>idate duty proposed <strong>and</strong> seconded <strong>and</strong><br />

signed by the c<strong>and</strong>idate.<br />

8. (1) Any officer if being elected to any office at any by-election, has to resign his former office.<br />

(2) Any elected member of the Executive Committee if being elected to the office of President,<br />

Vice-President or Treasurer at any by-election shall ipso facto resign his seat as an elected<br />

member of the Executive Committee.<br />

9. The term of office for any officer shall expire after General Election.<br />

CHAPTER (V)<br />

The President<br />

1. The President shall be elected annually.<br />

2. The President shall be Chief Executive Officer of the Union <strong>and</strong> shall have the general control<br />

of its premise.<br />

3. The President shall be the chairman of all meetings of the Union except sub-committees <strong>and</strong><br />

select committees.<br />

4. The President shall be an ex-officio member of all committees <strong>and</strong> sub- committees.<br />

5. The President after the expiry of his term of office, shall become an ex-officio member of the<br />

Executive Committee for the ensuing year, but as an ex-officio member he shall not have the<br />

power to vote.<br />

6. The President shall after the expiry of his term of office never be eligible for re-election to that<br />

office.<br />

157


158<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

7. The President shall in case of emergency advise any office, member or servant of the Union<br />

as to Union’s rules <strong>and</strong> practices <strong>and</strong> any advice so give shall be reported by him to the<br />

Executive Committee so that they may determine whether it is desirable to make any new rule<br />

or practice upon the matter in question.<br />

8. The President shall in urgent case have power, by giving not less than twenty-four hours<br />

notice call a Special Meeting of the Union or to change the time or the day appointed for any<br />

meeting.<br />

9. The President shall not address the House from the Chair, except in his official capacity.<br />

CHAPTER (VI)<br />

The Vice-President<br />

1. The Vice-President shall be elected annually at the same time as the President.<br />

2. In the absence of the President his duties shall devolve upon the Vice-President, except as<br />

provided in Section 3, 4 <strong>and</strong> Chapter IV.<br />

3. The Vice-President shall be in the charge of the Executive department.<br />

4. The Vice-President shall examine <strong>and</strong> sign all bills before they are h<strong>and</strong>ed over to the treasurer.<br />

5. The Vice-President shall seven days before the last Business Meeting of each year, place<br />

upon the boards a report for the outgoing term, which shall be read to the Union at the said<br />

meeting <strong>and</strong> the members present shall have the right to discuss upon the report.<br />

6. The Vice-President, if he is again not elected to any office after his term of office has expired<br />

shall become an ex-officio member of the Executive Committee for the ensuing year, but as an<br />

ex-officio member, he shall not have the power to vote.<br />

CHAPTER (VII)<br />

The Treasurer<br />

1. The Treasurer shall be elected annually at the same time as the President <strong>and</strong> Vice-president.<br />

2. Only those members of the Union who are graduates of this University <strong>and</strong> two years st<strong>and</strong>ing<br />

as members shall be eligible for election to this office.<br />

3. The treasurer shall supervise the collection of subscriptions fees <strong>and</strong> fines <strong>and</strong> be responsible<br />

for the due application of the Union’s revenues in accordance with the Budget provisions.<br />

4. The Treasurer shall at the beginning of each year prepare <strong>and</strong> submit to the Executive<br />

Committee for consideration <strong>and</strong> sanction a budget containing a detailed estimate of the<br />

income <strong>and</strong> expenditure for the year together with a statement of all capital <strong>and</strong> invented<br />

funds under each head of account. The Treasurer may with the consent of the Executive<br />

Committee make transfers of funds from head of account to another provided that the total<br />

amount of expenditure allotted in the Budget shall not be exceeded. The Treasurer shall after<br />

Budget has been passed by the Executive Committee, place it upon the boards.<br />

5. The Treasurer, may in the case of the late sum for any head of expenditure in the Budget being<br />

insufficient dem<strong>and</strong> additional provision for the head of expenditure <strong>and</strong> such dem<strong>and</strong>, if<br />

sanctioned by the Executive Committee shall be placed upon the boards by the Treasurer.<br />

6. The Treasurer shall place upon the boards of the Union not less than fourteen days before<br />

the last Business Meeting of each year a statement of all sums received <strong>and</strong> paid of liabilities<br />

incurred of the balance in credit existing up to the time of the report <strong>and</strong> his statement shall be<br />

read <strong>and</strong> considered at the meeting.<br />

7. The Treasurer must not keep more than fifty rupees in his h<strong>and</strong> at a time as soon as he has


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

more than rupees fifty in possession he must at once deposit all sums over <strong>and</strong> above fifty<br />

rupees in the bank (mentioned in Chapter XI, section I) except as provided in section 9.<br />

8. The Treasurer shall draw any sum in the name of the Union with the sanction of the Executive<br />

Committee for the purpose of the expenditure provided of with Budget, but all withdrawal<br />

forms or cheques must be counter-signed by the Vice- President.<br />

9. The Treasurer shall issue reminders to the members of the Union who have not paid up their<br />

subscriptions fees, fines <strong>and</strong> other liabilities to the Union within the prescribed period <strong>and</strong><br />

inform the General Secretary the names of members, who are liable to be suspended according<br />

to rules.<br />

10. The Treasurer shall account to his successor for all money received <strong>and</strong> paid by him up to the<br />

time of his leaving office <strong>and</strong> shall supply his successor with an account of all Union Funds.<br />

CHAPTER (IX)<br />

Hall Secretaries<br />

1. The Executive Committee shall annually appoint one or more secretaries from among the<br />

members of the Union for each Hall <strong>and</strong> for the day students.<br />

2.(1) A Hall Secretary must be a resident of the Hall for which he is appointed <strong>and</strong> he shall ipso<br />

facto vacate his office if he goes out of residence in that hall.<br />

(2) A day student secretary must be a day student of the college for which he is appointed <strong>and</strong><br />

he shall ipso facto vacate his office, if he closes be a day student or leaves the college.<br />

3. The President may convene meetings of the Hall secretaries <strong>and</strong> the General Secretary <strong>and</strong> he<br />

shall be the chairman of such meetings.<br />

4. The Hall Secretaries shall make known to the residents of their Halls the nature <strong>and</strong> object of<br />

the Union <strong>and</strong> collect Union subscriptions from them.<br />

5. The Hall Secretaries shall do such other work as may be assigned to them by the President in<br />

connection with the Union in their respective Halls.<br />

CHAPTER (X)<br />

The Executive Committee<br />

1. The Executive Committee shall consist of<br />

(1) The President,<br />

(2) The Vice- President,<br />

(3) The Treasurer,<br />

(4) The Librarian,<br />

(5) The Editor,<br />

(6) Six members elected by the members of the Union including the General Secretary<br />

(7) Ex- Officio members<br />

(8) The Editor <strong>and</strong> librarian shall be appointed by the Executive Committee either from among<br />

the six elected members of the committee or from among the student members of the Union.<br />

2. The election of the members mentioned in Section I, Clause 6, shall ordinarily take place<br />

annually after the election of officers.<br />

3. Only members of the Union who have been members for at least one year <strong>and</strong> are still students<br />

of the University, shall be eligible for election to the Executive Committee.<br />

4. (1) The President <strong>and</strong> the Vice-President of the previous year the Committee for the current year<br />

as provided in Chapter 5 <strong>and</strong> 6.<br />

159


160<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(2) Members who have been members of the Executive Committee of the M<strong>and</strong>alay Intermediate<br />

College Union shall be exempted from the qualification regarding one year’s membership of<br />

the Union Laid down in sub-Section 1.<br />

5. The General Secretary shall summon all meetings of the Executive Committee at the direction<br />

of the President who shall be the Chairman of the Committee.<br />

6. The General Secretary shall record the minutes of all meetings of the Committee.<br />

7. The Executive Committee shall appoint all sub-committees as provided <strong>and</strong> may also appoint<br />

any sub-committee not specifically provided for.<br />

8. The Executive Committee shall consider <strong>and</strong> pass orders on the budget presented by the<br />

Treasurer as provided in Chapter 7, Section 5<strong>and</strong> 6.<br />

9. The Executive Committee shall receive all donations endowments <strong>and</strong> other such moneys as<br />

may be given to the Union.<br />

10. The Executive Committee shall appoint tradesmen to be employed by the union.<br />

11. The Executive Committee shall budget to the control of the whole House at their Business<br />

Meetings, regulate the appointment <strong>and</strong> dismissal of the Union’s servants <strong>and</strong> determined<br />

from time to time the salaries <strong>and</strong> wages of such servants.<br />

12. The Executive Committee shall make such reports to the whole House at their Business<br />

Meetings with regard to the appointment <strong>and</strong> remuneration of the Union’s servants <strong>and</strong> with<br />

regard to the tradesmen employed by Union, as the Committee may from time to time determine.<br />

13. The Executive Committee shall, subject to the control of the whole House at their Business<br />

Meetings make rules for the position of fines on members of the Union.<br />

14. The Executive Committee shall subject to the control of the whole House at their Business<br />

Meetings, fix the time <strong>and</strong> period within which the premises will be open.<br />

15. The Executive Committee shall have power to invite any person or persons not being members<br />

of the Union to speak at any debate or to deliver lectures at Special Meetings.<br />

16. Five members shall from a quorum for any meeting of the committee.<br />

17. No member of the Executive Committee shall vote by pray.<br />

18. Any member of the Executive Committee any ask the president to call a meeting of the<br />

Committee <strong>and</strong> the president shall convene such meetings as he may deem necessary.<br />

19. The Committee shall meet to consider motions for business to be put before Business meetings.<br />

20. The officer concerned shall present their reports at business Meetings as required by the<br />

provisions of the Constitution.<br />

21. Any elected member of the Executive Committee (other an officer) who goes out of residence<br />

from Rangoon for a period exceeding thirty days during full term of the University or absents<br />

himself from three consecutive meetings of the Committee shall cease to be a member of the<br />

Committee <strong>and</strong> a new member shall be elected in his place. Members absent from consecutive<br />

meetings of the Committee shall be reminded of their absence by the General Secretary.<br />

22. The Executive Committee may spend a sum not exceeding thirty rupees in any one term for<br />

exceptional purpose, in pursuance of the objects of the Union in addition to the provisions,<br />

made in the budget <strong>and</strong> the additional grants mentioned in Chapter 7, Section 6.<br />

CHAPTER (XI)<br />

Finance<br />

1. All funds accruing to the Union shall be deposited to the credit of the Union in a bank<br />

appointed by the Executive Committee.


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

2. An ordinary fund shall be created in to which shall be paid all sum derived from fees,<br />

subscriptions, fines <strong>and</strong> other sources allotted to meet the annual expense of the Union.<br />

3. A reserve shall be created, into which shall be paid sum derived from endowments, donations<br />

interest on investments, or other than those mentioned in Section 2 of this chapter. At least<br />

two-thirds of the balance left from the ordinary fund annually shall be transferred to this fund.<br />

4. No part of the reserve fund shall be used for any purpose except for replacements of damaged<br />

or worm out furniture <strong>and</strong> equipment or except by virtue of a resolution passed at a Business<br />

Meetings.<br />

5. The Executive Committee shall prescribe form or cheque for voluntary subscriptions <strong>and</strong><br />

donations towards the Reserve Fund.<br />

6. The Executive Committee shall appoint a qualified auditor annually.<br />

7. The accounts of the income <strong>and</strong> expenditure of the Union shall every year in July be audited<br />

by the auditor (Section 7) <strong>and</strong> the audited accounts together with the auditor’s report under<br />

his signature shall be placed upon the boards not less than fourteen days before the first<br />

Business Meeting of the Academic year of the University. The Treasurer shall present his<br />

report at that meeting.<br />

8. The presidency shall check the account <strong>and</strong> bank books.<br />

(23) The Chairman shall be the sole judge on any point of order <strong>and</strong> may call any member to order<br />

at any meeting <strong>and</strong> shall have power to take such action as he may think necessary to enforce<br />

his decisions.<br />

(24) There shall be no voting proxy at any meeting.<br />

(25) A meeting adjourned for lack of quorum shall not require a quorum <strong>and</strong> the date to which it<br />

has adjourned.<br />

CHAPTER (XII)<br />

Business Meetings<br />

1. At Business Meetings the financial <strong>and</strong> administrative business of the Union shall be<br />

transacted.<br />

2. At such meetings motions for rejection of any act or resolution of the Executive Committee<br />

which is alleged to be in excess of the powers conferred upon the said Committee by the<br />

constitution may be moved.<br />

3. At such meetings the following motions may be moved;<br />

(1) Motion to amend, add to, or repeal the constitution<br />

(2) Motion for expulsion of any member of the Union.<br />

(3) Motion for re-admission of expelled members.<br />

(4) Motion to censure any office of the Union.<br />

(5) Motion to reverse any decision of the President, under Chapter 5, Section 7.<br />

(6) Motions for appointment of a select Committee for any purpose relating to the Union.<br />

4. Question relating to the working of the Union or affecting the interest of the Union may be<br />

asked.<br />

5. The decision arrived at such meetings shall be final.<br />

6. The procedure at Business Meeting shall be governed by the following rule:-<br />

(1) A Business Meeting shall be held at least once at the end of each University term, the last<br />

meeting taking place in February; but the president shall have the power to convene emergency<br />

161


162<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

meeting by giving three day’s notice.<br />

(2) The President shall convene Extra-ordinary Business Meetings on presentation of a requisition<br />

signed by not less than an-forth of the student members (or) fifty student-members, whichever<br />

is less, Such requisition shall state in writing the object for which the meeting is to be held.<br />

(3) Except in case of emergency, fourteen days notice of a Business Meeting <strong>and</strong> the general<br />

nature of the business which the Executive Committee will bring forward to be transacted<br />

there at shall be given under the signature of the President.<br />

(4) One-quarter of the number of student-members of the Union shall Constitute a quorum at a<br />

Business Meeting.<br />

(5) Any student-member who wishes to propose a motion at an ordinary Business Meeting shall<br />

forward a copy of the motion to the president so as to reach him not later than ten days before<br />

the date of the meeting; <strong>and</strong> the President shall, if such motion be in order, course such<br />

motion to be placed on the agenda paper of the meeting at which it is to be moved.<br />

(6) No motion which has been negative or other wise disposed of at a Business Meeting shall be<br />

moved again within six months from the date of the meeting at which it was disposed of.<br />

(7) The President shall issue not less than seven days before the date of the meeting a list of the<br />

motions he has received to be moved at the meeting.<br />

(8) Notice of amendments to motions of the agenda paper shall be in the h<strong>and</strong>s of the President<br />

not less than four days before the meeting.<br />

(9) The President shall issue three days before the date of the meeting a revised agenda paper<br />

showing all motions in the original agenda paper <strong>and</strong> motion <strong>and</strong> amendments of which due<br />

notice has been given.<br />

(10) In the absence of the President or Vice-President, the members present shall elect a Chairman<br />

from among themselves.<br />

(11) A motion for adjournment of the House to discuss an urgent <strong>and</strong> important matter concerning<br />

the Union may be moved at a Business Meeting but notice for such motion shall reach the<br />

President not less than one hour before the meeting starts <strong>and</strong> the President shall admit such<br />

motion only if he considers the matter to be important <strong>and</strong> urgent.<br />

(12) The Chairman, on his own motion or if so directed by a meeting from time to time <strong>and</strong> from day<br />

to day, but no business shall be transacted at an adjourned meeting other than the business<br />

unfinished at the meeting from which the adjournment took place.<br />

(13) Not more than the first thirty minutes of a meeting shall be devoted to answering questions.<br />

Notice of questions to be asked at a meeting must reach the President not less than three<br />

days before the meeting. The officer concerned shall answer such questions.<br />

(14) The order of business - At a Business Meeting the following shall be the order of Business:-<br />

(a) The election of the Chairman, if necessary.<br />

(b) Questions<br />

(c) Business brought forward by the Executive Committee<br />

(d) Business brought forward by the members of the Union.<br />

(15) The following motions may be move without previous notice:-<br />

(a) Motion to appoint a Chairman,<br />

(b) Motions for adjournment of the House to another date or time if the business is not<br />

expected to be fully disposed of within the time available.<br />

(c) Motions that any question before the meeting be put to the vote forth with.<br />

(d) Motions that the meeting be dissolved for lack of quorum.


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(e) Motions to ask permission to with draw a motion or amendment.<br />

(f) Motions that the House resolve itself into a Committee,<br />

(g) Motions expensing thanks, congratulations or sympathy.<br />

(16) The following amendments may be moved without previous notice:-<br />

(a) Amendments to any motion admitted without previous notice,<br />

(b) Amendments which are in the opinion of the Chairman of urgent <strong>and</strong> important nature <strong>and</strong><br />

or which he considers that the opinion of the House should be taken forth with.<br />

(17) Motions requiring votes of at least one-quarter of members <strong>and</strong> two-thirds majority of the<br />

votes so registered shall be:-<br />

(a) Motions to amend, add to, or repeal any provision or whole of the constitution,<br />

(b) Motions to expel any member of the Union,<br />

(c) Motions to re-admit expelled members<br />

(d) Motions affecting the Reverse Fund.<br />

(18) Motions to confer Honorary Membership <strong>and</strong> any person of distinction shall require threeforth<br />

majority of those voting.<br />

(19) The following shall be the procedure on motions:-<br />

(a) Every motion admitted without previous notice shall be moved at a time to be appointed<br />

by the Chairman.<br />

(b) Such motions once disposed of shall not be moved again at that meeting.<br />

(c) Every motion effecting the finances of the Union shall specify the amount affected.<br />

(d) A motion that the House resolve itself into a Committee shall specify item or items of<br />

business to be considered in committee.<br />

(20) The following shall be the procedure amendments:-<br />

(a) Every amendment must be relevant to the motion to which it refers, <strong>and</strong> must be framed so<br />

as to form there with an intelligible <strong>and</strong> consistent sentence.<br />

(b) No amendment shall be moved to a motion for adjournment of a meeting except one<br />

appointing a different day or time.<br />

CHAPTER (XIII)<br />

Special Meetings<br />

1. At special Meetings,<br />

(1) Motions affecting the interests of the students of the University shall be moved, or<br />

(2) Lectures or address may be delivered an any subject or topic other than religious, by any<br />

person <strong>and</strong> the invitation of the Executive Committee.<br />

2. The procedure at special meeting shall be governed by the following rules:-<br />

(1) The president shall fix the day time at which the meeting is to be held <strong>and</strong> shall gave power to<br />

hold such meeting in place of any data debate.<br />

(2) The Executive Committee shall, <strong>and</strong> presentation of a requisition of not less than thirty<br />

members of the Union, convene a special meeting. Such requisition shall state in writing the<br />

object for which the meeting is to be called.<br />

(3) The procedure for the satisfaction <strong>and</strong> submission of motions <strong>and</strong> amendments shall be the<br />

same as for Business Meeting, but the President shall put before the Executive Committee all<br />

such motions <strong>and</strong> amendments.<br />

(4) The procedure on motions <strong>and</strong> amendments shall be governed by the rules prescribed<br />

for Business Meetings except in case of lectures <strong>and</strong> address.<br />

163


164<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(5) No motion shall be moved if a meeting is specially called for the lectures or address.<br />

CHAPTER (XIV)<br />

Debates<br />

1. Meeting for debates shall be held as far as possible every Friday during full term of the<br />

University except as otherwise decided by the president.<br />

2. The Debates may be either in Burmese or in English as decided by the president.<br />

3. The Debates may be any subject other than a religious subject.<br />

4. The selection of motions for debates shall rest solely with the president.<br />

5. Any member may suggest a motion for debate <strong>and</strong> signify his willingness to move it by a<br />

written intimation to the President in selecting motions for debates the President shall take<br />

into consideration suggestions so made.<br />

6. The President shall be responsible for providing a motion for every debate <strong>and</strong> he shall<br />

choose at least four principle speakers, i.e. a move <strong>and</strong> his supporter, <strong>and</strong> an opposer <strong>and</strong> his<br />

supporter for each motion.<br />

7. The Chairman, shall if so directed by a meeting, adjourn the meeting from time to time <strong>and</strong> day<br />

to day, no Business shall be transacted at an adjourned meeting other than the business left<br />

unfinished at the meeting at which the adjournment took place.<br />

8. No motion for adjournment shall be moved for any purpose other than that of continuing the<br />

debate an subsequent day.<br />

9. In the absence of the President, a Chairman of the meeting shall be elected by the members<br />

present from among themselves.<br />

CHAPTER (XV)<br />

Meeting in General<br />

1. Procedure on motions, resolutions, <strong>and</strong> amendments at meeting of the Union in general shall<br />

be governed by the following rules:<br />

(1) The speaker shall address the chair <strong>and</strong> may not read their speeches.<br />

(2) Every motion at a meeting shall be seconded, otherwise it shall drop.<br />

(3) Any motion or amendment st<strong>and</strong>ing in the name of a member who is absent from the meeting<br />

or who declines to move it may be moved by other another member with the permission of the<br />

chair.<br />

(4) No motion or amendment once moved shall be with drawn without the leave of the House.<br />

(5) No speech on any motion of amendment shall exceed fifteen minutes but the chairman shall<br />

have power to extend this time.<br />

(6) A member who rises with the permission of the chairman to speak an the conclusion of a<br />

speech has the right to be heard. In case of competition, the chairman shall decide who is in<br />

possession of he meeting.<br />

(7) Except as here in after provided, a member having spoken to a motion is not at liberty to speak<br />

again to such motion.<br />

(8) Any member may (even whilst another is spoken) rise to explain any misconception of<br />

expressions used by him but he shall not make a speech.<br />

(9) There shall be no personal reference to any member except in censure motions <strong>and</strong> than only<br />

provided that such reference is relevant to the subject.<br />

(10) Any member may call the Chairman’s attention to a point of order even whilst another is


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

speaking but no speech shall be made on such point of order.<br />

(11) When an amendment to any motion has been proposed, no other amendment shall be proposed,<br />

until the former amendment has been disposed of.<br />

(12) Any member may speak once on a motion <strong>and</strong> once an each amendment proposed to it, but<br />

no member may speak more than once on any motion or amendment except as provided in<br />

rules (13) <strong>and</strong> (14).<br />

(13) The propose of any motion may speak an every amendment, <strong>and</strong> shall have the right of reply<br />

immediately before the final division an his motion. The mover of an amendment has the right<br />

immediately before the division an that amendment.<br />

(14) No member who has spoken on the motion may subsequently move an amendment, but any<br />

member who has only spoken on an amendment may subsequently move <strong>and</strong> amend.<br />

(15) In the case of amendments which require previous notice, the Chairman shall call on movers<br />

of such amendments one by one to dispose of such amendments, after the mover has moved<br />

the motion.<br />

(16) In the case of censure motions the officer or the member whose conduct is in question shall<br />

have right of speaking again after the mover has replied.<br />

(17) When the Chairman has as certain that no other member who is entitled to address the<br />

meeting desires to speak, he shall ask the propose of the motion to reply upon the whole<br />

debate <strong>and</strong> after that he shall put the motion to the House.<br />

(18) A motion for the adjournment of the House shall be moved only once at a meeting.<br />

(19) The Chairman has the same right of moving or searching or speaking to a motion or an<br />

amendment as any member but he shall vacate the chair for the whole meeting, <strong>and</strong> he shall<br />

nominate to the chair a member who has not taken part in the discussion. Without leaving the<br />

chair, the chairman may however at his direction or at the request of any member, explain to<br />

the meeting the scope of any motion or amendment. He may also at the conclusion of a<br />

discussion sum up the discussion if he so desires.<br />

(20) On a division, the Chairman shall appoint tellers to count the House. The manner in which a<br />

division is to be effected shall be determined by the chairman.<br />

(21) The Chairman shall have a casting vote at all divisions where the voting is equal.<br />

(22) All question considered at meetings of the Union shall be decided by a simple majority of<br />

votes of member voting, unless a particular majority is required by the constitution.<br />

(23) The Chairman shall be the sole judge on any point of order <strong>and</strong> may call any member to order<br />

at any meeting <strong>and</strong> shall have power to take such action as he may think necessary to enforce<br />

his decisions.<br />

(24) There shall be no voting proxy at any meeting.<br />

(25) A meeting adjourned for lack of quorum shall not require a quorum <strong>and</strong> the date to which it<br />

has adjourned.<br />

CHAPTER (XVI)<br />

Vacation Officers<br />

1. If not less than three members of the Executive Committee remain in Rangoon during the<br />

vacations, they shall be the vacation officers.<br />

2. If less than three such members remain in Rangoon during the vacations, then the Executive<br />

Committee shall before the beginning of the vacations appoint there vacation officers from<br />

among the members of the Union, who will remain in Rangoon to take charge of the Union<br />

165


166<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

during the vacation.<br />

3. The Executive Committee shall place upon the boards the names of these vacation officers<br />

immediately after their appointments.<br />

4. The vacation officers shall take over charge the offices assigned to them by the Executive<br />

Committee except the Treasurer’s office.<br />

5. The office of these officers who are leaving Rangoon during the vacations shall be distributed<br />

among the vacation officers.<br />

6. The Treasurer with the approval of the Executive Committee shall appoint a member of the<br />

Union of not less than two year’s st<strong>and</strong>ing to take charge of his office if he is absent from<br />

Rangoon during the vacations.<br />

7. After the General Election, the vacation officers shall h<strong>and</strong> over charge of the offices they<br />

held to the elected officers concerned.<br />

CHAPTER (XVII)<br />

Elections<br />

1. There shall ordinarily be two General Elections annually, one for the officers <strong>and</strong> the other for<br />

the Executive Committee.<br />

2. The election of the President, Vice-President <strong>and</strong> Treasurer shall ordinarily be held before the<br />

election of the Executive Committee <strong>and</strong> not later than the second week of July.<br />

3. The retiring President if present after the summer vacations shall conduct the election of<br />

officers.<br />

4. If the retiring President be not present on Rangoon in time to conduct the election, the<br />

vacation officers shall summon <strong>and</strong> a Business Meeting not later than first week of July <strong>and</strong><br />

this meeting shall elect a Returning officer <strong>and</strong> four tellers from among the student members<br />

of the Union, who are not st<strong>and</strong>ing as contact the election.<br />

5. Every c<strong>and</strong>idate for election shall be nominated on nomination paper (which can be had from<br />

the Returning officer or the President) signed by a propose <strong>and</strong> a seconder, entitled<br />

to vote, which or the Returning Officer on or before the day fixed for receiving such papers.<br />

6. Every such nomination paper shall be signed by the c<strong>and</strong>idate nominated for election.<br />

7. No member from whom any arrears are due to the Union shall be proposed as a c<strong>and</strong>idate, or<br />

propose or a second c<strong>and</strong>idate or vote at any election.<br />

8. The president or returning officer shall, within two days after the day fixed for receiving<br />

nomination papers, put upon the boards the list of c<strong>and</strong>idates nominated.<br />

9. If nomination paper fails to comply with any one of the requirements of the provisions of the<br />

constitution, the c<strong>and</strong>idate then in nominated, shall be disqualified for that election.<br />

10. A member who is eligible for more than one officer may st<strong>and</strong> for election for all such offices<br />

but if he is elected two select which office he will accept, <strong>and</strong> shall resign all other<br />

offices to which he may have been elected <strong>and</strong> the next c<strong>and</strong>idate on the poll for such office<br />

or offices shall take his place.<br />

11. No member shall be allowed to address the House with reference to the merits or demerits of<br />

any c<strong>and</strong>idate.<br />

12. The newly elected officers shall formally enter upon office at the first debate after the election.<br />

13. The President or the Returning Officers shall give 7day’s notice of the first election to the<br />

members of the Union.<br />

14. The election shall be decided by means of a straight vote.


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

15. The President elect shall conduct the election for the Executive Committee not later than two<br />

weeks after his election.<br />

16. If there be more than six c<strong>and</strong>idates for the Executive Committee, the election shall be conducted<br />

by a straight vote. Every member entitled to vote shall have one vote for each seat, but he<br />

shall vote give more than one vote to the same c<strong>and</strong>idate. The six c<strong>and</strong>idates on the top of the<br />

poll shall be declared elected.<br />

17. The counting of votes shall take place on the someday or on the day following the poll in the<br />

presence of the officers, tellers <strong>and</strong> c<strong>and</strong>idates or their authorized representative <strong>and</strong> the<br />

results shall be published on the boards <strong>and</strong> the officer who conducted the election shall call<br />

out the names of the c<strong>and</strong>idate elected at the first meeting of the House following the election.<br />

In the election shall decide the issue by his casting vote.<br />

18. No distinguishing mark shall be placed upon the notice issue against the names of c<strong>and</strong>idate<br />

who have served on the Executive Committee or as officers of the Union before.<br />

19. Every election shall take place by ballot; <strong>and</strong> the voting papers shall be in such form as the<br />

president or the Returning officer shall direct.<br />

20. No member shall vote by proxy.<br />

21. The nomination or voting papers shall not be published in any case or shall they be<br />

subsequently examined unless a scrutinizing be dem<strong>and</strong>ed by a c<strong>and</strong>idate or his propose or<br />

by at least ten members of the Union within three days of the announcement of the results of<br />

the election, when the President, thinks fit shall empower two ex-members or ex-officio members<br />

of the Executive Committee to examine the voting paper; <strong>and</strong> they shall make a report to the<br />

President, whose decision on the question shall be final.<br />

22. If a requesting signed by fifty or one- fourth of the student members, which ever is less, be<br />

presented to the president within a week after the election, he shall summon a Business<br />

Meeting which shall elect a select- committee of fix members, to investigate any election<br />

called into question by such requesting.<br />

23. If by a majority of two-thirds of the select-committee so appointed it is held proved that any<br />

c<strong>and</strong>idate has spent more than ten rupees to secure his election by canvassing, such election<br />

shall be declared void <strong>and</strong> he shall not be eligible for election to any officer or the Executive<br />

Committee for one year.<br />

CHAPTER (XVIII)<br />

Library<br />

1. There shall be a Library Sub-Committee consisting of a librarian <strong>and</strong> six members. The librarian<br />

<strong>and</strong> the members of the Sub-Committee shall be nominated by the Executive Committee from<br />

among its members or the members of the Union, <strong>and</strong> the Treasurer shall be an ex-officio<br />

member of the Sub-Committee.<br />

2. The Librarian shall be the chairman of the Sub-Committee.<br />

3. The Librarian shall be in charge of the library <strong>and</strong> Reading Room; <strong>and</strong> the key of the<br />

library shall be kept with the librarian who may entrust them to the chief clerk.<br />

4. The library Sub-Committee shall buy such books of general interest to the members as they<br />

may decide from time to time <strong>and</strong> shall keep such periodicals as they may think fit out of the<br />

sum allotted for the purpose.<br />

5. The library Sub-Committee shall, subject to the control of the whole House at Business<br />

Meetings, make rules relating to the library <strong>and</strong> Reading Room.<br />

167


168<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

6. Any member may borrow any not meant for reference, from the library in accordance with the<br />

library rules.<br />

7. The Executive Committee shall receive all books presented to the Union Library, <strong>and</strong> h<strong>and</strong><br />

them over to the Librarian.<br />

8. The Librarian shall issue motives relating to the library <strong>and</strong> shall present a report with regard<br />

to the library at the last Business Meeting of the year.<br />

9. The Librarian shall keep a book in the library for suggestions with regard to the library <strong>and</strong><br />

Reading Room <strong>and</strong> a list of books borrowed <strong>and</strong> a list of all books <strong>and</strong> equipment belonging<br />

to the library.<br />

10. At any Business Meeting any member may propose the discontinuance of any newspaper or<br />

periodical taken by the Union.<br />

CHAPTER (XIX)<br />

Union Magazine<br />

1. There shall be a Magazine Sub-Committee consist of a Editor, a Manager <strong>and</strong> five members.<br />

The Editor <strong>and</strong> members shall be nominated by the Executive Committee from among the<br />

members of the Union <strong>and</strong> the Treasurer shall be an ex-officio member of the Sub-Committee.<br />

2. The Editor shall be the chairman of the subcommittee <strong>and</strong> he shall be responsible for the<br />

publication of the Union Magazine.<br />

3. The Editor shall be responsible for the choice of articles for publication in the Magazine.<br />

4. The Manager shall collect <strong>and</strong> supervise the collection of advertisement <strong>and</strong> other relative<br />

matters, he shall as sit the Treasurer in the collection of advertisement bills etc <strong>and</strong> he be<br />

generally responsible for the business side of the Magazine.<br />

5. The Editor shall be the publicity officer of the Union <strong>and</strong> shall publish all matters h<strong>and</strong>ed to<br />

him by the Executive Committee <strong>and</strong> he shall bring to the notice of the Executive Committee<br />

any criticism or publication effecting the Union or the students of the University.<br />

6. The Magazine Sub-Committee shall with the approval of the Executive Committee fix the time<br />

for the publication of the Magazine.<br />

7. The Sub-Committee shall, subject to the control of the whole House at the Business Meeting<br />

make rules relating to matters concerning the Union Magazine not otherwise provide for in<br />

the constitution.<br />

CHAPTER (XX)<br />

Affiliation of Other Societies<br />

1. Any society of the University or of its constituent colleges may be affiliated to the Union on<br />

application to the Executive Committee who shall have the power of rejecting any application<br />

without assigning any reason.<br />

2. Every society shall, if affiliated, pay an annual affiliation fee of rupees five <strong>and</strong> the annual<br />

affiliation fee shall become due on the first day of the first term of each Academic year.<br />

3. Every affiliated society shall have the use of the Hall on the sitting or Reading Room once in<br />

every month on a day approved by the Vice-President upon payment of rent at reduced rates<br />

to be fixed by the Executive Committee.<br />

Note- Chapter VIII is missing in the orginal copy of Aung Tun. (Anna*: 4 Pice = 1 Anna, 16 Annas = 1 Rupee)


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

CHAPTER (XXI)<br />

Indoor Games<br />

1. The Executive Committee may subject to the control of the whole House at Business Meetings<br />

arrange for indoor games.<br />

2. Only members of the Union shall be allowed to take part in door games, but members may be<br />

permitted to bring guests in accordance with rules laid down by the Executive Committee for<br />

the purpose.<br />

3. Rules relating to indoor games shall be made by the Executive Committee subject to the whole<br />

House at Business Meeting.<br />

CHAPTER (XXII)<br />

Restaurant<br />

1. The Union Restaurant may be let out to a messing contractor by calling for tenders annually<br />

until such time as the Executive Committee may decide, with the approval of the whole House<br />

at Restaurant otherwise.<br />

2. Tenders for letting the Restaurant shall be called for annually unless the Executive Committee<br />

extends the period of lease of the lessee then in occupation.<br />

3. The Executive Committee shall, subject to the approval of the whole House, formulate the<br />

terms under which the Restaurant is to be let out.<br />

TRANSITORY PROVISIONS<br />

1. Not with st<strong>and</strong>ing anything contained in the constitution, the first elections of officers <strong>and</strong> of<br />

the Executive Committee shall take place on such days as may be fixed <strong>and</strong> is such manner as<br />

may be prescribed by the students of the University at a mass meeting.<br />

2. Not with st<strong>and</strong>ing anything contained in the constitution, c<strong>and</strong>idates for such elections must<br />

have completed at least two years of study in the University.<br />

3. Not with st<strong>and</strong>ing anything contained in Section 3, Chapter 11, the first members of the Union<br />

shall be those who being eligible for Membership apply to the president to become members<br />

within one month of the first election of officers, such applications shall be accompanied by<br />

the Entrance Fee <strong>and</strong> subscription mentioned in Section 4, Chapter 11, but if the activities of<br />

the Union begin in December 1930, the subscription for the remaining period of the Academic<br />

Year shall be rupees three.<br />

SCHEDULE 1<br />

RULES<br />

1. Premises - The Union premises shall be open from 6:00 a.m to 7:30 p.m on week days during<br />

full term <strong>and</strong> from 6:00 a.m to 9:00 a.m Saturdays <strong>and</strong> holidays; but on Debate or other meeting<br />

days the premises shall be kept open till the closing of the meetings.<br />

2. Fines – Fines for non-payment of any fee or subscription or of any sum amounting to not less<br />

than three rupees after it is due, shall be imposed, at the rate of annas* two for every fifteen<br />

days, provided such five shall not exceed eight annas*.<br />

3. Suspension of members – If a member does not discharge a liability mentioned in rule 2 within<br />

sixty days after it is due together with the fines, he shall be suspended from the membership<br />

of the Union, such member shall not be released from suspension until his liabilities are<br />

discharge.<br />

169


170<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(c) 1939-40 AuoESifh wuo trIaqmiftzGJU<br />

wuo<br />

1/ udkvSa½T Ouú|<br />

2/ udkausmfjrifh 'k-Ouú|<br />

3/ udkaX;NrdKif twGif;a&;rSL; (pma&;q&m '*kefwm&m)<br />

4/ udkjrwfapm t,f'Dwm<br />

5/ udkbpH<br />

6/ udkodef;armif<br />

7/ udkoufaz<br />

8/ rpöwmatvwpf (Mr. A. Latif)<br />

9/ rpöwmwDyD0rf (Mr. T. P. Wan)<br />

Auo<br />

1/ udkvSa½T Ouú|<br />

2/ udkausmfjrifh 'k-Ouú|<br />

3/ udkxGef;½Sdef<br />

4/ udkarmifarmif<br />

5/ udkbuav;<br />

6/ udkjrwfapm<br />

7/ udkoufaz<br />

8/ udkbpH<br />

1940-41 wuo<br />

1/ udkvSarmif Ouú|<br />

2/ udkoef;armif 'k-Ouú|<br />

3/ udkxGef;½Sdef twGif;a&;rSL;<br />

4/ udkjrpdef t,f'Dwm<br />

5/ udkjr (Social)<br />

6/ ukdjrwfapm (Debates)<br />

7/ udkaX;NrdKif<br />

8/ udkarmifarmif (Librarian)<br />

9/ udkvS (Games Officer)<br />

(*) yxrtBudrf ausmif;om;vTwfawmftwGuf jyifqifMujcif;<br />

1939 ck atmufwdkbmvwGif yxrtBudrf ausmif;om;vTwfawmfudk usif;yrnfjzpfonf/ ykodrfuGefz&ifhü<br />

twnfjyKvkdufaom Auo pnf;rsOf;Oya' tcef; (2)? tydk'f (3) wGif<br />

]toif;BuD;onf wkdif;jynf tkyfcsKyfaom EkdifiHa&;vkyfief;wGif udk,fxdvufa&muf aqmif½Gufjcif; r½Sdap&/<br />

¤if;tjyif rnfonfUEkdifiHa&; *dkPf;*PESifUrQvnf; aygif;pyfjcif; r½Sdap&/}<br />

ykodrfuGefz&ifhtNyD; xGufaom aMunmpmwrf;wGifvnf;<br />

]igwkdh toif;um; wkdif;jynftkyfcsKyfaom EkdifiHa&;vkyfief;wGif udk,fxdvufa&muf aqmif½Gufrnfr[kwf?<br />

rnfonfUEkdifiHa&; *kdPf;*PESifUrQ rqkdif/}<br />

1938 ck? pufwifbmv (6) &ufaeY? n wuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif;½Hk;wGif pnf;a0;aom ausmif;om;rsm;<br />

tpnf;ta0;wGif Ouú| udkatmifqef;u


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

]aumif;NyD wcsKdYuajymw,f? 'guEkdifiHa&;yJ? ausmif;om;tvkyf r[kwfbl; ajymMuw,f? jyprf;yg b,fEkdifiHrSm<br />

b,fausmif;om;awG[m usKyfwkdhvkd rvkyfMubl;vkdh *smrPD? jyifopf? t*Fvef? pydefudkMunfU? w½kwfjynfMunfU<br />

cifAsm;wdkhvkd at;at;aq;aq;awmif raeEkdifbl;/ ppfwkdufae&w,f/ ukvm;jynfudkMunfU? tmPmzDqefa&; vkyfMuwkef;u<br />

ausmif;om;awG trsm;BuD; axmifxJrSm a&mufaew,f/ tD*spfjynf vGwfvyfa&;wdkufyGJrSm ausmif;om;awG ygcJUw,f/<br />

olwdkh trsKd;om;tzGJY (0gzf) ygwDzufu aecJUw,f/ tJ'gawGMunfUawmU ausmif;om;awG tvkyfrvkyfbl;vdkh qdkOD;rSmvm;?<br />

usKyfwkdh ckvkyf&wmu pifppf eJeJav;yg/}<br />

udkatmifqef; rdefYcGef;NyD;aemuf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;toif; tvkyftrIaqmiftzGJU0ifwkdYonf ñGefYaygif;<br />

tpkd;&jzKwfcsa&;twGuf vHk;yrf;í vmcJhMuonf/<br />

tu,fí ausmif;om;rsm;tm;vHk; EkdifiHa&;vkyf&ef qE´½Sdygu<br />

]pnf;rsOf;Oya' tcef; (2)? tydk'f (3) udk jzKwfypf&ef tcgodkha&mufvmacsNyD}<br />

ykodrfuGefz&ifhu wuúokdvfjyifqifa&; Oya'Murf;udk Mo*kwfv vTwfawmftpnf;ta0;wGif twnfjyK<br />

jzpfajrmuf&ef? rjzpfajrmufygu oifhawmfovkdvkyf&ef tvkyftrIaqmiftzGJUtm; tmPmvTJcJh\/ wuúokdvfOya'Murf;<br />

onf vTwfawmfokdY a&mufvm\/ ñGefYaygif;tpkd;& ay;onfudk tvdkr½Sdí y,fcJh\/<br />

uGefz&ifh tmPmzDqef&m a&muf ra&muf tcgajymif;cJhí tmPmzDqefcJhjcif;onf vrf;rSef a&mufNyDxm;OD;?<br />

wuúodkvf tufOya'jyifqifa&;twGuf rnfuJhodkY qufvkyfrnf/ azazmf0g&D vTwfawmftpnf;ta0;wGif wuúodkvf<br />

Oya'jyifqifa&;rnfodkY ½Sdrnf/ ñGefYaygif;tpkd;&vufrSawmh wuúokdkvf Oya'jyifqifa&;udkawmh r,l qHk;jzwfcJhNyD;<br />

ñGefYaygif;tpkd;& rjyKwfjyKwfatmif jzKwf&awmhrnf/ ,ck (2) ESpftwGif; rjyKwfvQif 1941 ckESpf a½G;aumufyGJwGif<br />

ausmif;om;rsm;u rdrdwdkY trwfrsm; wif&awmhrnf/<br />

1/ ausmif;om;rsm; udk,fBudKufaomtrwfrsm;wifEkdif? rwifEkdif/<br />

2/ ñGefYaygif;tpdk;& jzKwfcsa&; vHk;yrf;ae&ojzifh-<br />

(u) Armjynfynma&;pepf jyKjyifa&;?<br />

(c) roifrae& ynma&;pepfwDxGifa&;ponfh ausmif;om;rsm;ESifh avmavmq,f oufqdkifaom<br />

jyóemrsm;udk acgufxm;oifh? racgufxm;oifh/<br />

3/ ausmif;om;wdkYonf EkdifiHa&;*dkPf;*PtjzpfESihf wnfEkdif? rwnfEkdif/<br />

4/ igwdkYonf ½SifBuD;0rf;vnf; 0ifcJhNyD? ½Sifi,f0rf;vnf; 0ifcJhhNyD? igwkdYtm;ay;cJhaom *dkPf;wkdYonf rnfuJhodkY<br />

*dkPf;rsm;enf;/<br />

(C) yxrtBudrf ausmif;om;vTwfawmf<br />

1936 ck oydwfaemufydkif; tpdk;&u ,leDAmpDwDtufOya'jyifqifa&;? w&m;0efBuD; qmjrbl; acgif;aqmif<br />

aom aumfrwDudk cefYxm;í 1937 ck? 'DZifbmvtwGif;ü tpD&ifcHpmxGuf&m &efukefNrdKUawmfcef;rrS aeí &efukef<br />

ausmif;om;xk uefYuGuf½Hkru wjynfvHk; te,fe,fuefYuGufNyD;aemuf jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpm tay: xyfrHjyifqif<br />

a&; tpD&ifcHpm aumfrwD w&yfudk udkatmifqef; tygt0if zGJUpnf;um jrbl;tpD&ifcHpm tay: jyifqif jznfhpGufcsuf<br />

tpD&ifcHpm w&yfudk 17? 12? 37 aeYuyif ynma&;0efBuD;odkY ydkYcJh\/<br />

jrbl;aumfrwDtpD&ifcHpmESifh ausmif;om;tzGJUaumfrwDwdkY\ jyifqifjznfhpGufcsufwdkYtay: tajcwnfí<br />

wuúodkvfOya'Murf; jyifqifcsufukd 1938 ck? Mo*kwfv (25) &ufaeY ygvDref vTwfawmfwGif wifoGif;jyXmef;&ef<br />

ñGefYaygif;tpdk;&onf jyifqifBudK;yrf;cJh\/ odkYaomfta&;ay: tajctaeajymif;vJí ¤if;&ufESifh uyfí (wuo)<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wuúodkvfOya'Murf;udk pGefYy,faMumif; aMunmvdkufonf/<br />

,if;aMunmcsufü wuúodkvfOya'Murf;udpöwGif ñGefYaygif;tpdk;&tm; tjypfrwifomaomfvnf; qif;&J<br />

om;wdkY\ tusKd;jzpfxGef;aprnfh Oya'Murf;rsm;udkum; usepGmppfaq;NyD;vsufESihfyif ñGefYaygif;tpdk;&\ wnfwHh&m<br />

wnfwHhaMumif; jzpfapaom EdkifiHjcm;om;wdkY\ rJudkcsdefí tcsdefqGJxm;onfudk awGU&aMumif;? wdkif;jynf\ tusKd;ESifhpm<br />

vQif tao;tzGJrQjzpfaom ausmif;om;rsm;\ tusKd;udkom jzpfxGef;aprnfh wuúodkvfOya'Murf;udk a½SU½Iíaeygrlum;<br />

usaemfwdkYonf wdkif;jynftm; tusKd;,kwfapaom ñGefYaygif;tpdk;&tm; MunfndKonf[k jy&m a&mufonfhtjyif<br />

wdkif;jynftm; usaemfwdkYyg tm;ay;ESdyfpufonfhtvm; usa&mufrnfjzpfygaMumif; ajymqdkcJhonf/ ,if;oabmrSm<br />

bmudkjyoenf;qdkaomf ausmif;om;wdkYonf 1938 ck? Mo*kwfvtwGif;uyif b,fvrf;udkcsDwufawmhrnf[k rD;pdrf;udk<br />

171


172<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

jyxm;onfhozG,f jzpfaMumif;/<br />

1938 ck? Ekd0ifbmv yxrywfwGif ausmif;om;vTwfawmfudk wjynfvHk;rS ausmif;om; udk,fpm;vS,f<br />

(95) OD; wufa&mufNyD; qHk;jzwfcsufrsm;rSm-<br />

(1) y,fcscJhaom Oya'Murf;udk tjrefwifvdkaMumif;[laom tqdk?<br />

(2) v,foD;pm;Oya'Murf;ESihf v,f,majrajymif;vTJa&; Oya'Murf;udk tjrefwifvdkaMumif;tqdkukd qHk;jzwf<br />

cJhonf/<br />

xdkvTwfawmfrS a½SUaqmif½Guf&ef tvkyftrIaqmifrS tmPmawmif;NyD;aemuf atmufygtwdkif; aMunmcsuf<br />

w&yfudk twdtvif;aMunmonf/<br />

]]ñGefYaygif;jyKwfusa&;ESifh tjcm;ygwDwck\ [',0w¬KauseyfrIwkdYudk uREkfyfwdkY txl;rjyKayaMumif;?<br />

ñGefYaygif;tpdk;&onf tvkyform;buf? v,form;buf? ynma&;buf ponfh tzufzufwdkYwGif wdkif;jynftm; epfrGef;<br />

apcJhavNyD/ ñGefYaygif;i,f touf (2) ESpfcGJtwGif; v,form;rsm;ESifh ywfoufí ayef;aeaom<br />

ArmhEkdifiHa&; ppfajrwvif;odkY xGufcGmoGm;NyDjzpf&um; ppfol&Jaumif; ½Sm;yg;aeaom ArmjynftwGuf txl; tm;wuf<br />

zG,f jzpfaomfvnf; tcsdefMumjrifhpGmuyif vufyGef;wwD;aecJhMuum ausmif;om;ta&;wdkYwGifvnf; vkyfazmfudkifzuf<br />

a½SUaqmifa½SU½Gufjzpfol wOD;onf aemiftcgwGif igwdkY txJü½Sdawmhrnf r[kwf[laom todOmPfonfum; igwkdY<br />

pdwfudk rxdcdkufbJ raeEkdifcJhacswum;/ udkatmifqef;\ EkwfxGufpmudk 0rf;enf;pGm vufcHvkduf&aom trIaqmiftzGJU0if<br />

wkdYonf ightay:wGif r,drf;r,kdif ,HkMunfpdwfcsonfh tavQmuf þBuD;av;vSaom Ouú|wm0efudk udkatmifqef;\<br />

ycHk;xufrS ightay:odkY vJTajymif;vkdufMu\/ igESifh vkyfazmfudkifzuf &JabmfcspfaqGwdkYonf ighudkworwfwnf; ,Hk<br />

MunfMuonf[k od&ojzifh 0rf;rajrmufbJ raeEkdifaomfvnf;? ArmwjynfvHk;½Sd ausmif;om;taygif;wdkY\ uHMur®mudk<br />

apmifha½Smuf xdrf;odrf;ay;&onf/ þrQ BuD;av;aomwm0efudk vJTtyfonfhtwGufudkum; olwdkYtm; aus;Zl;wif<br />

aMumif; ajymzkdY EIwfav;aerd\/<br />

igwkdY Armausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>toif;BuD; ay:aygufvmonfrSpí (2) ESpfcGJrQMumanmif;vmaom tcsdef<br />

umvtwGif; igwdkY &nfrSef;NyD;oGm;&m vrf;aMumif;wGif½Sdaom ql;ajimifhcvkwfwdkYudk okwfoifz,f½Sm;&mü igwkdY\<br />

&efolrsm;udk wdkufcdkuf&mü atmifjrifonfh tBudrfESifhtrQ aemufqkwf t½IH;ay;cJh&aomtBudrfwdkYudkvnf; igwkdY<br />

&ifqdkifcJhMu&\/ þodkY½IH;ojzifh tn§Of;tyef; tESdyfpufcH&jcif; wkdYonfum; igwdkY\pdwfudk oHrPduJhokdY wif;rm<br />

apNyD;vQif qHk;cef;rwdkifoí ravsmYaomZGJudk cdkifjrJapcJhavonf/ (2) ESpfcGJ vGefajrmufNyD;aom ,cktcsdefwGif igwdkY<br />

toif;BuD;rSm c&D;vrf;qHkwGif a&mufvsuf½Sdacsonf/ &nf½G,fcsuf wckwnf;udk wpdwfwnf;jzifh wdkufcdkufaeMuaom<br />

Armjynf te,fe,frS ausmif;om;taygif;wkdYonf ,ck yxrtBudrf usif;ytyfaom ausmif;om;vTwfawmf twGif;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

vma&muf awGUqHkMu&ayNyD/ ,ckavmavmq,f igwkdY a½SUarSmufü ajz½Sif;&ef apmifhqdkif;aeMuaom jyóemrsm;onf<br />

um; raumufrauGU ajzmifhwef;pGmoGm;&rnfh igwkdY\c&D;vrf;aMumif; ½SmazGa&;ESifh igwkdYoGm;&m vrf;aMumif;udk<br />

wnfhrwfay;rnfh rD;½I;wkdifESifhwlaom 0g'ukd pdppfa&;ponfwkdYyif jzpfayonf/ þjyóemrsm;udk rajzrD ausmif;om;<br />

ta&;\ ausmaxmufaemufcHjzpfaom uRefArmjynf ynma&;pepfudk twdkcsHK;í qef;ppfMunfh&efvdkayonf/ vlESifh<br />

urÇmum; wckESifh wck tjyeftvSef aumif;usKd;jyKvsuf ½SdMuayonf/ vlonf urÇmudk jyKjyifouJhodkY a½SUodkY<br />

wjznf;jznf; jyif;xefaom t½Sdefjzifh wdk;wufvsuf½Sdaom urÇmonfvnf; vludka½SYwef;odkY qGJwifcJhavonf/<br />

þodkY wOD;ESifh wOD; tnrnjyKjcif;jzifh ,cktcsdefwGif urÇmBuD; wdk;wufvmonfESifhtrQ vlvnf; wdk;wufvm\/<br />

wdk;wufaom urÇmwGif wnfaeEkdifatmifvnf; rdrdudk,fudk jyKjyifay;&\/ þodkYjyKjyifay;rIwGif ynma&;onfum;<br />

tcsuftcsmyif jzpfay\/ urÇmBuD;onfvnf; rwkd;wufao;? vlvnf; atmufusaemufusESifh ,Ofaus;jcif;<br />

acwfrwdkifrD tcgu txl;taxG ynmqnf;yl;&jcif; r½SdcJh/ om;ig;ESifh toufarG;&aom rkqdk;wHigonfwdkY twGuf<br />

ynmoif&ef rvdk? v,form;tzkdYvnf; ausmif;wuf&ef rvdk? rdbbdk;bGm; tarGcHcJhaom v,fvkyfenf; orm;½dk;us<br />

tajccHjzifh avmutv,fwGif vlwvHk;? olwvHk; vkyfEkdifcJh\/ odkY&mwGif tjrifa&m oabmyg ajymif;vJvmaom<br />

,cktcgwGif þodkY rjzpfEkdkifNyD/ odkYaMumifh vlawGudk avhusifhay;&ef? vlxJwGif 0ifqefYEkdif&ef vlYtusdK;aqmifEkdif&ef<br />

pmoifausmif;rsm;udk wnfaxmifay;&\/ wdkif;jynf? a&ajr? "avhudk vdkufí ynma&;pepf trsKd;rsKd;udk wDxGifay;&\/<br />

ynma&;pepf\ tajccHrlv &nf½G,fcsufrSm vlYtusKd;aqmifa&;? vlxJ 0ifqefYEkdifa&;[k igqdkcJh\/ Armjynf<br />

ynma&;pepfonf þ&nf½G,fcsufrsm;twkdif; tajccHoavm? vHk;0r[kwfay? qefYusifbufom jzpfayonf/ ½Sif;tHh/<br />

Armjynf ynma&;pepfonfausmif;om;wkdif; ausmif;om;wkdif;tm; rdrdwdkY qE´tavsmuf oef&moef&m<br />

OmPfynm oefpGrf;oefrmvmatmif jyKjyifí ray;? opfom;yHk;xJxnfhí n§yftyfaom ½THUykyfuJhodkY ausmif;om;rsm;tm;<br />

wyHkwnf; vkyfay;\/ wvrf;wnf; zGihfay;\/ yef;csD0goemxHkol? pufrIynm pdwfcGJolwdkYtm; wckwnf;aom<br />

n§yfyHkjzifh ESdyfcg? pma&;pmcsD? NrdKUtkyf 0efaxmuf vkyfay;\/ urÇmOD; vl½dkif;acwf? vlay:pacwf\ toHk;tEIef;jzpfaom<br />

'Pfay;jcif;pepfrSm tpdk;&u trdefYESifh zsufxm;vsufyif rsm;pGmaom ausmif;om;wkdYü toGiftrsdK;rsdK; aqmifvsuf<br />

pGJjrJaeao;\/ t*Fvdyfausmif;? jrefrmausmif;? t*Fvdyf-jrefrm ESpfbmomausmif;ponfwdkYjzifh tqifhtwef; r½Sdaom<br />

ausmif;om;wdkYtm; tqifhtwef; jcm;em;atmif vkyfum aoG;cGJay;\/ ynmoifpepf? jyXmef;aom pmtkyf? tifyg,m<br />

aeY? bk&ifarG;aeY? txdrf;trSwfyGJ ponfwkdYjzifh ausmif;om;wkdYtm; uRefpdwf? aus;pdwfwkdYudk oGif;ay;\/ e,fcsJUpepfudk<br />

'l;axmufvkdaom pdwfukd arG;ap\/ ajcpHk&yfí acgif;armh? &ifaumhum urÇmudk rsufESmjy&Jaom pdwfukdoGif;ray;?<br />

þum; vGwfvyfcGifh a&aomufjrpfjzifh tñGefYwvlvlwufaeaom vlYpdwfudk Armhynma&;pepfu tñGefYwHk;atmif<br />

vkyfaeyHkjzpf\/<br />

ynmoifMum;&mü p&dwfpu tqrwefBuD;av;yHkrSmvnf; Armjynfynma&;pepf\ emrnfqdk; wckyif<br />

jzpf\/ Armwdkif; Armwkdif; yQrf;rQ waeY0ifaiGrSm ydkufqH (11) jym;? wv (5) usyfcefYomjzpf&m ausmif;om;wOD;twGuf<br />

wv (1) usyfrS (80) usyftxd ay;,l&aom ynmrSm Armwdkif;tzdkY r&nf½G,faMumif; xif½Sm;vSay\/ tpdk;&u<br />

ynma&;udk axmufyHhyHkrSmvnf; tjcm;wkdif;jynfrsm;ESifh pmMunfhvQif &,fp&m jzpfaeí tpdk;& toHk;rusyHkudk xyfrH<br />

oufao ay;aeovkd jzpfae\/ 1937-38 twGuf Armjynftpdk;&aiG (100) oHk;vQif ynma&;twGuf (6) usyfom<br />

oHk;\/ oD[dkVfuRef;wGif (18) usyf (2) yJ? ,dk;',m;wGif (11) usyf (8) yJ? rav;uRef;wGif (7) usyf (5) yJokH;\/<br />

Armuav;awG aumif;pm;a&;twGuf (6) usyfom oHk;aomfvnf; ArmawG cg;rwGefY0Hhavmufatmif &if0udk wnfhwnfh<br />

csdefxm;onfh pufaoewf? tajr§mufqH? AHk;qHwdkYtwGufom (37) usyfcefY oHk;xm;\/ ynma&;XmewGif {&mrt"dywd<br />

yk*d¾Kvfjzpfaom ynmrif;BuD;\ roxmp&m aumif;avmufatmif vcaiGudk tqrwef ,lxm;onfrSmvnf; ArmawG<br />

qif;&Jiwfjywf rGJawjcif;udk avSmifovkd? oa&mfovdkjzpfaeay\/ olvdkvlawG rav;uRef;wGif (1633) usyf? oD[kdVfwGif<br />

(1777) usyf? tD*spfwGif (2050) usyfom ,lxm;aomfvnf;? olonf vpOfrSefrSef (3013) usyf ,lae\/ ynma&;<br />

toHk;p&dwf wdk;a&;ESifh ynma&;t&m½Sdrsm; vcavsmhaygha&;udkvnf; igwkdYausmif;om;rsm; wdkufcdkuf&rnf jzpf\/<br />

ausmif;q&mrsm;ESifh ywfoufí igwkdYwawGtm; a½SUaqmifvrf;jyjzpfMuonfh q&mrsm;rSm acwfrDaom<br />

ynmt&nftcsif; r½Sd? acwftvdkuf ynma&;0g'udk em;rvnfbJ oem;p&m aumif;avmufatmif nHHhzsif;um<br />

q&ma½SmfawG jzpfae\/ tcsKdU q&mrsm;rSm vcBuD;BuD; tvkyfr&rD c&D;oGm;&mü em;p&m opfyifozG,f q&mvkyfief;udk<br />

oabmxm;Mu\/ þuJhodkY q&mrsm;udk txl;ojzifh trsKd;om;ausmif;rsm;wGif awGY½Sd&onfrSm 0rf;enf;p&mjzpf\/<br />

trSefrSm ynma&;udk pdwfyg0ifpm;um vlYtusKd;aqmifvkd pdwf½Sdolrsm;om þjrifhjrwfaom q&mvkyfief;udk vkyfap&rnf<br />

jzpf\/<br />

173


174<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

xkdYaemuf igwkdYwawG zwfae&aom ausmif;pmtkyfrsm;rSmvnf; ausmif;eH&Hav;bufudk ausmfjzwfum<br />

topftqef;awG waeYxuf waeY xGef;um;aeonfh tajymus,faom urÇmajrjyifukd vSrf;arQmfí MunfhEkdifavmuf<br />

atmif todOmPfrsKd;udk ray;? urÇmajrjyifwGif vlawGaecsifp&m aumif;vmatmif tusKd;aqmifzdkY xkd;xGifOmPfray;?<br />

xdkYaMumifh Arm-tuf'Dqif? Arm-rmaumfeD? Arm-vDeifwkdY ray:onfrSm rxl;qef;? NAdwdoQtifyg,m aer0ifatmif<br />

us,fjyefYyHk? iSufuav;rsm;\ aw;csif;om,myHk? usK'gbk&if[ife&D r,m;rsm;yHkawGudk EIwfwdkuf tNrD;jyef acgif;jyef<br />

½GwfEkdif½HkESifh igwkdYwawG avmuBuD;tv,fwGif vlwvHk;olwvHk; rvkyfEkdifonfrSm xif½Sm;vSay\/ þrQ toHk;<br />

rusaom pmtkyfrsm;ukdyif ydkí toHk;rusaom pmtkyfrsm;ESihf cPcP vJvS,faeonfrSmvnf; ausmif;om; tusKd;xuf<br />

pmtkyfa&;ol? pmtkyfxkwfolwdkY tusKd;udk Munfh&m a&mufojzifh txl; pufqkwf½GH&SmzG,f aumif;ay\/<br />

acwftjriftm;jzifh ausmif;om;wa,muf\ ynma&;rSm ol\ ÓPAv zGHUNzdK;a&;? um,Av zGHUNzdK;a&;<br />

wdkYjzpf&m Armjynf ynma&;pepfrSm ÓPAv zGHUNzdK;rIenf;oavmuf? um,Av wdk;wufrIudk ta&;ray;cJh/ ausmif;<br />

aygif; ajrmufrsm;pGmwdkYrSm upm;uGif; aumif;aumif;yif r½SdMu? vl*kPfwef ydkufqH½Sd rsufESmBuD;rsm;\ om;orD;twGuf<br />

oufoufbHkaygufay;&aom wuúodkvfwGif upm;uGif;trsKd;rsKd;½Sdavonf/ odkYaMumifh olrsm; EkdifiHom;awGvkd ajrmuf<br />

0if½kd;pGef;? awmif0if½kdk;pGef;? {0&ufawmifodkY wufzdkY rqkdxm;ESifh opfyifjrifhjrifhudkyif rwuf&JMuay/<br />

Armausmif;om;awG taMumufqHk;owå0grSm pmar;yGJyif jzpf\/ Armjynf pmar;yGJpepfrSm xkd;xGif;ÓPfxuf<br />

omvdum rSwfÓPfrsdK;udk ta&;ay;xm;\/ xdkYaMumifh awmfaomausmif;om;rsm;yif pmar;yGJ rMumcPusonfudk<br />

awGUMu&\/ xkdkYjyif pmar;yGJatmifolrsm;tm; uReftvkyfudkyif vufvnfatmif ray;Ekdifaom Armjynftpdk;&rSm<br />

ocGwfyif? rD;wusDusDjzpfaeaom ynmwwf tvkyfvufrJhjyóemudk tvG,fqHk;enf;ESifh ajz½Sif;ay;&eftwGuf pmar;yGJ<br />

atmifpm&if;udk wESpfxufwESpf ESdrfhcsypfavonf/ Armynma&;Xme tmPmydkifwdkYum; tvkyfvufrJhjyóemrSm<br />

e,fcsJUpepf? vlwef;aphtcGihfta&; ray;onfh pepfwkdYwGif t&if;cHaMumif; odaomfvnf; þodkY rajym&JMuojzifh<br />

tajcrcdkifaom ao;zGJonfh taMumif;t&mav;rsm;om jyMuNyD;? 0wå&m;ausjyGef½HkrQom tvkyfvufrJh yaysmufa&;<br />

aq;enf;wdkYudk azmfpyfMuavonf/ igwdkYESifh wcsdefwnf; wacwfwnf; arG;vmMuaom ½k½Svli,frsm;rSmrlum;<br />

tvkyfvufrJhqkdonfh pum;udk rMum;&? rMuHK&qdkovkd jzpfaeMuayonf/ tvkyfvufrJh jyóemrSmvnf; igwkdY<br />

avmavmq,f wkdufckduf&rnfh ppfwvif;wck jzpfonfudk oifwkdY owdjyKMu&ayrnf/<br />

Armjynf ynma&;pepfESifh ywfoufí aemufqHk;ta&;BuD;qHk; ajymvkdjcif;um; ausmif;om;rsm; vGwfvyf<br />

cGifUudk csKyfcs,fcsufyif jzpf\/ Armjynf ynma&;pepfxHrS tmPmydkifpdwfudk tarGcHxm;Muaom ausmif;q&mBuD;rsm;rSm<br />

pnf;urf;ao0yfa&;[laom ausmif;om;rsm;\ vGwfvyfpGmaygif;oif;rI? vGwfvyfpGm usifhMuHrI? vGwfvyfpGm pnf;½Hk;<br />

rIwkdYudk Ncdrf;ajcmuf csKyfcs,fjcif;wdkYudk rMumcP od&\/ e,fausmif;rsm;½Sd <strong>or*¾</strong>toif;tyif;rsm;tm; q&mBuD;rsm;u<br />

zsufvkdzsufqD; vkyfMuaMumif;? wkdifpmrsm; igwkdYxHodkY tBudrfBudrftzefzef a&mufvm\/ igwdkYum; xkdq&mBuD;rsm;<br />

uJhodkY pnf;urf;ao0yfa&;udk pGJjrJ,HkMunfMuolrsm; jzpf\/ vltrsm; pkaygif;í vkyf&aom rnfonfh tvkyfrsdK;rqdk<br />

pnf;urf;ao0yfa&;onf vkyfief; atmifjrifa&;\ toufjzpf\/ odkYaomf pnf;urf;ao0yfa&; oabmudk jrifMu&mü<br />

olwdkYESifh igwkdY jrifyHkjcif;rwlMu? ausmif;wGif rw&m; zdESdyfcsKyfcs,fonfh pnf;rsOf;Mo0g' ponfwkdYudk ausmif;om;rsm;u<br />

csKd;zsufvQif q&mBuD;rsm; tvdkt& pnf;urf;rao0yf[k pGyfpGJrnf jzpfaomfvnf;? igwkdht,lum; rw&m;jcif;udk<br />

&J&ifUpGm awmfvSefrI[k ,lqum xkdausmif;om;rsm;udk aumif;csD;ay;rnfjzpf\/ Oyrm rMumao;rDu jzpfyGm;aom<br />

aygif;wnf oydwform;rsm;udk igwdkY twdtvif; csD;usL;cJhMu\/<br />

t*Fvefwdkif;jynf½Sd a½S;½kd;tpOftvmpGJoefaom udef;b&pf? atmufpzdkY'fwuúodkvfrsm;rSmyif ausmif;om;<br />

rsm;rSm tvGef vGwfvyfMu\/ EdkifiHa&; t,l0g'BudKuf&mudk twdtvif; ,lEkdif\/ uGefqmaA;wpf? vpfb&,f?<br />

avbm? qdk½S,fvpf? uGefjrLepf trnfudk cH,laom ausmif;om; tajrmuftjrm;½Sd\/ uRefjzpfae&aom Armjynfüom<br />

yk'frOya' tBuD;tus,fawGESifh csKyfcs,fjcif;udk cHae&\/ &efukef rufo'pfausmif;wGif ausmif;om;tcsdKU ocif<br />

trnfcHojzifh ausmif;rS xkwfypfonf[k Mum;&onfrSm pufqkwfzG,f jzpfay\/<br />

ausmif;q&mBuD;rsm;ESifh ausmif;om;rsm; wOD;ESifhwOD; em;vnfvkdu ausmif;tkyfcsKyfa&; udpörsm;wGif<br />

ausmif;om; toH½Sd&rnf jzpf\/ oifwkdY odNyD;jzpfaom taMumif;rsm;aMumifh igwdkY acwåpGefYy,f xm;&aom wuúodkvf<br />

Oya'Murf;wGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif; udk,fpm;vS,fwOD; wuúodkvfaumifpDwGif wufEdkifcGifhjyKjcif;rSm Armausmif;om;<br />

rsm; ta&;wGif pHerlem[k qdkxdkufay\/<br />

xdkYaemuf ausmif;om;rsm;\ arG;&myg tcGifhta&;uJhodkY rSwf,l&rnfh tcGifhta&;rSm rauseyfaom tcsufrsm;<br />

vHkavmufpGm½Sdu oydwfarSmufEkdifcGihfyif jzpf\/ þtcGifhta&;udk xdyg; csKyfcs,fvmvQifum; igwdkYonf ,rf;ukef


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

rD;ukef wdkufcdkufMu&rnfjzpf\/ ]]rauseyfaom tcsufvHkavmufpGm½Sd&JUvm;}} [k vHkavmufpGm[laom pum;udk<br />

av;av;eufeuf xnfhoGif;xm;\/ taMumif;rwef? tajcrcdkifaom oydwfrsm;udkum; igwdkY todtrSwfrjyK?<br />

tultnD ray;½HkrQru xdkoydwfrsKd;udk acgif;aqmifaom <strong>or*¾</strong>toif;udkyif BuD;av;aom tjypf'Pfay;&ef igwkYd<br />

0efav;vdrfhrnf r[kwf? oHrPduJhodkY MuHUcdkifaom pnf;urf; ao0yfa&; vufeufudk oHk;&ayvdrfhrnf/<br />

þrQjzihf Armjynfynma&;pepfukd a0zefqef;ppfcJhNyD; azmfjyaomf csKdU,Gif;csuf[lorQwdkYudk wdkufcdkuf&rnfh<br />

wm0efum; oifwkdY igwdkYausmif;om;wdkif;\ t"duwm0efjzpfayonf/ Armjynf ynma&;pepfudk pdwfBudKufjzpfvm<br />

atmif aqmif½Guf&mü vrf;ESpfoG,f½Sd\/ wvrf;um; Armjynf ynma&;or®musrf;pm[k tcsKdUac:qkdMuonfh<br />

uif;bJvfaumfrwD\ pGJjrJaom t,ltwdkif; wjznf;jznf; ESpf½Snfvrsm; jyKjyif,ljcif;? tjcm;wvrf;um; ½kwfjcnf;<br />

tjrpfudk wl;azmfum tjyif;txef awmfvSefajymif;vJa&;yif jzpfayonf/ yxrvrf;rSm tajymif;tvJ jrefaeaom<br />

urÇmBuD;wGif ol&Jabmenf;olwdkY\ oGm;&mvrf;aMumif;jzpfí igwkdY½GH½SmpufqkwfpGm pGefYy,fMuNyD;vQif 'kwd,vrf;<br />

jzpfaom tjyif;txef awmfvSefajymif;vJenf;udk vufudkifjyKMu&rnf/<br />

igwdkY vdkcsifaom ynma&;pepfudk usOf;ajrmif;aom e,fcsJUpepf e,fedrdwftwGif;om aqmif½Guf½HkjzifhrNyD;?<br />

Armynma&;pepfrSm e,fcsJUpepfwckvHk;\ tudkif;tcufwckom jzpfojzihf igwdkYonf e,fcsJUpepf wckvHk;udk okwfoif<br />

ypf&rnf/ t&if;vJu tzsm;xif;jzpf qdkaompum;vdk rarhMuukefvihf? txufwGif ynma&;pepfudk a0zef&mü<br />

þodkY jzpf&rnf? þodkY jzpfoifhonf ponfjzihf igwdkYqE´ xkwfazmfcJh\/ þokdkY xkwfazmfjcif;jzifh e,fcsJUpepftwGif;<br />

igwdkY vdkcsifawmifhw&m [lorQ jynfhpHkEkdifvdrfhrnf[k arQmfvifhí r[kwfay/ igwkdYvdkcsifaom ynma&;rsKd;udk e,fcsJUpepf<br />

wa,mufu wa,mufudk aoG;pkyfrIpepfrsm; yaysmufí? vlwdkif; omwlnDrQ? vlwef;aph tcGifh&aom pepfa&mufrSom<br />

&½SdEdkifrnf[k igwdkYwxpfcs ,HkMunfayonf/<br />

igwkdYvdkcsifaom ynma&;pepfudk &Ekdif&eftwGuf e,fcsJUpepfukd okwfoifypf&rnf[k igqdkcJh\/ þodkY<br />

okwfoif&mwGif igwdkYausmif;om; tiftm;rsm;jzifh rNyD;? tjcm;tiftm;rsm;jzihf yl;aygif;&csdrfhrnf/ odkYjzpfvQif rnfol<br />

awGESifh ylaygif;&rnfenf;/ þar;cGef;udk rajzrD igwdkYonf e,fcsJUpepfoabmESifh c&D;pOfwdkYudk odxm;&ayrnf/<br />

tcsdefumv Mumanmif;vmonfESifhtrQ urÇmBuD;rSm ajrqDMoZmzGHUNzdK; wdk;wufvmoavmuf vlawGvdkufí<br />

rwdk;wufEkdifatmif aESmifzGJUcsKyfcs,fxm;aom pepfwckonf vGefcJhaomESpfaygif; (5000) cefYu pí vlawG tv,fwGif<br />

ay:aygufcJhonf/ xdkpepfonfum; vlawG wavSBuD;tm; tcdkif;uRefvkyfcg olwdkY\ acR;enf;pmudk acgif;yHkjzwfjcif;jzifh<br />

touf½Sifaeaom "e½Sifpepfyifjzpfayonf/ þpepft& urÇm\ ajrqDMoZm[lorQ vufwqkyfrQaom vlenf;pkrsm;<br />

\ vufwGif a&muf½Sdaeum tjrwf&rI y"mewckwnf;jzifh olwdkYxifovdk cs,fvS,fcsufudk cHae&avonf/ odkYaMumifh<br />

yif urÇmol? urÇmom;wdkYrSm azmifpD;&if; a&iwfqdkouJhodkY csrf;om


176<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

ae0iftxd EGm;ESifhtwl NydKifí ½kef;um toufarG;Muvsufyif avSmf&if;epf qdkouJhodkY a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

jynfh oydwfpcef;wGif ocifxGef;cifESifh ocifcifarmifndKwdkYu oydwfpcef; oydwfom;rsm;tm; oydwfudpö t&yf&yfudk<br />

½Sif;vif; a[mMum;NyD;aemuf n (10) em&DwGif ,if;wkdYESpfOD;tm; ta&;ydkiftrdefYjzifh yk'fr (107) ESifh zrf;qD;í<br />

axmifcs vdkufavonf/ xdknwGif;csif;yif oydwfpcef;rS ocifausmf'if? OD;"r®? ocifodef;armif? ocifrmwdkY tcsKyf<br />

axmif twGif;odkY a&mufvmNyD; rauG;NrdKUwGif vlrsm;pka0;jcif; rjyK&? yk'fr (144) udkvnf; aMunmonf/ aemufwaeY<br />

reufwGif ocifvGifonf a&eHajrrS a&mufvmNyD; csufcsif; tzrf;cH&onf/<br />

þuJhodkY &efukefNrdKUodkY OD;wnfcsDwufvmaom a&eHajr oydwfwyfBuD;onf 4? 12? 38 &uf? eHeuf (11)<br />

em&DwGif rauG;NrdKUodkY a&muf½Sdvmavonf/ a&mufvQifa&mufcsif; &yfem;cGifhr&rD acgif;aqmifrsm;jzpfaom OD;0g,r?<br />

OD;aZmwdu? OD;£E´? ODeE´? ocifzdk;vSBuD;? ocifbwif? ocifbarmif? ocifodef;azBuD;wdkYudk e,fcsJUvufyg;aprsm;u<br />

zrf;qD; vdkufavonf/ xdktcg A[dk wdkYArmtpnf;t½Hk;½Sd ocifoef;xGef;onf a&eHajroydwfwyf\ rauG;NrdKUjzpfysufyHk<br />

tajctaepHkudk owif;,l&ef ocifxGef;cifudk vQKdU0SufpGm ydkYvdkufavonf/<br />

ocifxGef;cif\ owif;ay;csuft& ocifazoef;? ocifpkd;? ocifxdef0if;ESifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm;<br />

jzpfaom udkA[def;ESiffh udkAaqGwkdYudk rauG;NrdKUodkY oGm;a&muf&ef a½G;cs,fapvTwffvdkufonf/ ausmif;om;wdkYonf<br />

yPmrtvHcsdK;jyonfhtwdkif; 1938 ck 'DZifbmv (7) &ufaeY a&eHajrtvkyform; (2000) cefYESifh v,form; (2)<br />

aomif;ausmfudk &efukefodkY csDwufvmrnfhta&; BudKqdk{nfhcHjyifqifa&;twGuf EkdifiHa&;*dkPf;aygif;pHk tpnf;ta0;BuD;<br />

w&yfudk a½Twd*Hkajc&if; OD;b&DZ&yfwGif ac:qdkusif;ycJh&modkY &J&Jawmuf udkoef;wif? udkAaqGwdkY wufa&mufí wm0ef<br />

,lcJhMuonf/ ,if;tpnf;ta0;wGif em,u ODZ#dv? Ouú| ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;? twGif;a&;rSL; ocifpHxGef;<br />

vSESifh ocifoef;xGef;wdkY aqmif½GufMu&m a&eHajrtvkyform;ESifh v,form;rsm;tm; BudKqdka&;? jyifqifrIpDpOf<br />

wm0efcGJa0&mü BudKqdka&;aumfrwDwGif udkAaqG (<strong>or*¾</strong>) onfvnf;aumif;? auR;arG;a&;ESifh b@ma&;wdkYwGif NrdKUr<br />

&J&Jawmuf udkoef;wifonfvnf;aumif;? yg0ifxrf;½Guf&ef wm0ef,lMuawmhonf/<br />

8? 12? 38 &ufwGif Auo tvkyftrIaqmiftzGJYrS aMunmcsuf xkwfjyefawmhonf/<br />

&JabmfwdkhigwdkY\<br />

aoG;csif;om;csif;rsm;jzpfaom a&eHajroydwfarSmuf tvkyform;rsm;tm; vnf;aumif;? yJcl;?<br />

a0gtp½Sdaom e,frSv,form;rsm;tm;vnf;aumif;? rdrdwdkYepfemcsufrsm;? vdkvm;csufrsm;udk awmif;qdk&ef?<br />

rdrdwdkY qE´tiftm;jy&ef ,cktcg rdrdwdkYqdkif&m e,ftoD;oD;rS csDwuf vmMuukefavNyD/<br />

odkYvQif tqif;&J tepfemcHum ½GH½Smrkef;wD;zG,faumif;vSaom EkdifiHcsJUpepf? aoG;pkyf"e½Sifrsm;udk &J&J&ifh&ifh<br />

wGef;vSefNzdKzsuf&ef csDwufvmMuukefaom igwdkY\ol&Jaumif; &JabmfwdkYtm; igwdkY Auotoif;rsm;u csDwuf&m<br />

vrf;c&D;wGif½Sdaom -<br />

(u) c&D;OD;BudKjyKjcif;?<br />

(c) tpm;taomuftwGuf aqmif½Gufjcif;?<br />

(*) ae&mxdkifcif;rsm;twGuf wwfpGrf;oavmuf tultnDay;Mu&ef igwkdY wdkufwGef;\/<br />

xdkudpöt&yf&yfwdkYudk atmifjrifxajrmuf&ef igwkdY tpnf;t½Hk;\ e,f<strong>or*¾</strong>toif;rsm;u rdrdwdkU qkdif&mwGif<br />

OD;pD;ívnf;aumif;? rdrdwdkYqkdif&m NrdKUrsm;wGif zGJUpnf;xm;aom apmifha½Smufa&;tzGJUrsm;ESifh yl;aygif;í vnf;aumif;?<br />

ulnDaqmif½GufMu&ef igwdkY A[dk<strong>or*¾</strong>toif;BuD;u xkwfqifh taMumif;Mum; vkduf&ygaMumif;/<br />

AaqG<br />

tusdK;aqmif<br />

ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

udkA[def;ESifh udkAaqGwdkY yg0if&jcif;rSmvnf; ocifvSazESifh ocifxdef0if;wkdYonf udkA[def;wkdYudk wdkYArm<br />

tpnf;t½Hk;odkY zdwfMum;í ausmif;om;rsm;tm; tvkyform;qE´jyyGJrsm;wGif yg0ifulnD&ef zdwfMum;cJhonf/<br />

ausmif;om;ESifh tvkyform; aoG;pnf;nDñGwfa&;rS wqifh vlxkvIyf½Sm;rIqDodkY OD;wnfap&ef wdkYArmtpnf;t½Hk;<br />

acgif;aqmifrsm;u ajymMum;cJhonf/ 'DZifbmv (8) &ufaeUwGif wdkYArmtpnf;t½Hk;rS apvTwfvdkufaom ocifazoef;?<br />

ocifpdk;? ocifxdef 0if;wdkY rauG;odkYa&muf½dSvmonf/ ausmif;om;acgif;aqmif udkA[def;ESifh udkAaqGygvmavonf/<br />

udkA[def;ESifh udkAaqGwdkUonf a&eHacsmif;NrdKU ausmif;om;rsm;qE´jyyGJESifh auskmif;om;rsm;y#dyu©udk ajz½Sif;&ef taMumif;jyK<br />

177


178<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

í xGufcGmvmNyD; a&eHacsmif;wGifacwå0ifum rauG;odkYa&mufvmMuonf/ udkA[def;rSm wuoOuú|jzpfí udkAaqGrSm<br />

twGif;a&;rSL; jzpfonf/<br />

rauG;wGif aomifwifvsuf½Sdaom a&eHwyfBuD;tm; a½SUaqmifcsDwuf&eftwGuf yxrqHk; XmecsKyfrS apvTwf<br />

vdkufol wm0efcHyk*¾dKvfrsm;\uwdcH0efcsufrSm-<br />

1/ igwdkhonf a&eHoydwfwyf wckwnf;udkjzpfap? v,form;wyfBuD; wckwnf;udkjzpfap (odkhr[kwf) ESpfwyf<br />

pvHk;udkjzpfap &efukefodkh ta&mufwm0efcHBuD;rSL;í ac:aqmifcJUygtHU/<br />

2/ igwdkh\wm0efonf &efukefNrdKY ü tvkyform;tpnf;ta0;BuD;rsm;? v,form;tpnf;ta0;BuD;rsm; NyD;pD;í<br />

vlpkuGJonfUtcgrS NyD;qHk;onf[k ,HkMunfygaMumif;/<br />

3/ wm0efNyD;qHk;onhf pcef;odkh ra&mufrcsif; rnfuJUodkh taESmifUt,Sufrsm;ESifU MuHKawGYapumrl rwGefhrqkwfbJ<br />

a½SYodkhom wkd;í wufcJUygtHU/<br />

4/ vlpkuGJapwwfaom vkyfief;rsm;udk b,ftcgrQ rvkyfyg? tusKd;vdka&mif ½lyaqmifí aoG;cGJjcif;? vlpkcGJjcif;<br />

ponfU y&d,m,fwdkhudk tpGrf;ukef a½Smifwdrf;ygownf;/<br />

wm0efcHAdkvfrsm;rSm<br />

1/ ocifxGef;cif<br />

2/ ocifazoef;<br />

3/ ocifpdk;<br />

4/ ocifxdef0if;<br />

5/ udkA[def; (ausmif;om;<strong>or*¾</strong>)<br />

6/ udkAaqG (ausmif;om;<strong>or*¾</strong>) wdkYjzpfonf/<br />

'DZifbmv (8) &ufaeYwGif &efukef A[dkXmecsKyfrS a&muf½SdvmMuaom ocifazoef;? ocifpdk;? ocifxdef0if;<br />

ESifh ausmif;om;acgif;aqmif udkA[def;? udkAaqGwdkYonf rJxD;ausmif;wkduf oydwfpcef;twGif; ajcvsif oHrPdoydwf<br />

wyfrsm;ESifh twl pwnf;csvsuf oydwfwyfrsm; pdwf"gwfMuHUckdifa&;udk tpGrf;ukefBudK;yrf;Muonf/ pnf;urf;ao0yf<br />

a&;ESifh usef;rma&;ukdk ydkrdkaumif;rGefvm&ef pDpOfMuonf/ rauG;½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong> acgif;aqmifrsm;ESifh qufí<br />

NrdKUvlxk? e,fvlxkwdkYudk oydwfrsm;tm; ulnDaxmufyHh&ef vIHYaqmfpnf;½Hk;Muonf/<br />

udkA[def;wdkY rauG;odkYa&mufNyD; csufcsif;vdkyif rauG;NrdKU tpdk;&txufwef;ausmif;wGif usif;yaom ausmif;<br />

om;rsm; tpnf;ta0;odkY wufa&mufcJhMuonf/ rauG;ausmif;om; <strong>or*¾</strong>Ouú|rSm udkwifOD;jzpfí udkwifOD;ESifh tjcm;<br />

<strong>or*¾</strong> acgif;aqmifrsm;pGmwdkYonf ocifpdwf? rsKd;cspfpdwf vGefpGmjyif;xefMuonfhtwdkif; wkdYArmtpnf;t½Hk;odkY r0ifMuap<br />

umrl rdrdwdkYudk,fudk rdrdwdkYbmom ocif trnfwyfí ac:vsuf½Sdonf/ ocifazoef;? udkA[def;? udkAaqGwdkYu<br />

a&eHajr oydwfwyfBuD;onf rlv&nf½G,fcsuftwdkif; &efukefodkYta&muf csDwufrnf/ rnfolu rnfodkY wm;qD;apumrl<br />

csDwufvmMuaom tvkyform;oydwfwyfBuD;tm; anmifvSpma&;wef;ESifU pwdka'gifU½Gmt0ifrS &Jrsm;uzrf;qD;&ef vrf;ydwfapmifUMuon f<br />

Source: Year 1300 (Vol-2)


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&eHwyfom;rsm;u *½kpdkufrnfr[kwf/ yk'fr (144) xkwfjyefjcif;onf rw&m;wm;qD; xkwfjyefjcif; jzpfonf/ oydwf<br />

orm;rsm;onf xdkrw&m;rIudk iHkUírcH? tjyif;txef wGef;vSefí w&uf? ESpf&uftwGif; rauG;rS xGufMurnf/ &efukef<br />

A[dkXmersm;rS apvTwfvdkufaom rdrdwdkYonf a&eHwyfBuD;udk a½SUaqmifrnfjzpfonf/ rdrdwdkYudk jynfhtapcHrsm;u a&eH<br />

wyfBuD;udk acgif;raqmifEkdif&ef zrf;qD;csif zrf;qD;vdrfhrnf/ zrf;qD;vQifvnf; wAdkvfwuf wAdkvfqif;pepfjzifh a&eH<br />

wyfBuD; qufvufcsDwufrnf {uefjzpfonf/ a&eHwyfom;rsm;\ ta&;udk rdrdwdkYuJhodkYyif rauG;½Sd ausmif;ol<br />

ausmif;om;? NrdKUolNrdKUom;rsm;tm; 0dkif;0ef;ulnDMu&ef arwåm&yfcHcJhygonf/ ausmif;om;rsm;ESifh wuG NrdKUvlxkuyg<br />

ulnDvQif rauG;NrdKUrS a&eHwyf xGufcGma&;rSm atmifjrifrnf rkcsjzpfaMumif; a[majymonf/ wufa&mufvmMuaom<br />

ausmif;om;ausmif;ol (200) ausmfwkdYuvnf; a&eHwyfom;rsm;ta&;udk tpGrf;ukef ulnDrnfjzpfaMumif; uwday;<br />

qHk;jzwfonf/ 'DZifbm (12) &ufaeY naewGif rJxD;ausmif;wkduf oydwfpcef;wGif tpnf;ta0;BuD; w&yfusif;yonf/<br />

xdktpnf;ta0;ü ausmif;om;? ausmif;ol ? vlxkrsm;pGm wufa&mufMuonf/ xdktpnf;ta0;wGif ocifxdef0if;? udkA[def;<br />

wdkY a[majymonf/ ocifpdk;ESifh ocifazoef;rS 11? 12? 38 &uf nae (6) em&D (5) rdepf tpnf;ta0;ü a[majym<br />

rIjzihf &Jrsm;u zrf;qD;oGm;avonf/<br />

udkA[def;u<br />

]]oydwfwyfBuD; reufzef 'DZifbmv (13) &ufaeYwGif yk'fr (144) udk wdkufzsufí qufvuf csDwufrnfjzpf<br />

aMumif;? jrif;cGmwpfcsufaygufvQif rD;[kef;[kef;awmufap&rnf/ &JabmfwdkhowdÅ urÇmodatmifjyMuyg/ e,fcsJYt*Fvdyfudk<br />

&Jabmfwkdh aoG;pnf;nDñGwfa&; tiftm;jzifU Armjynfjyifyodkh armif;xkwfMuyg/}} xkdodkY a[majymrIaMumifh udkA[def;?<br />

udkAaqGwkdYudk qlylvIHUaqmfonf/ tpdk;&tMunfndKysufatmif a[majymonf[kqdkum &mZ0wfusifhxHk; yk'fr (107) t&<br />

zrf;qD;vdkuf&m wjynfvHk;ausmif;om;rsm; yk½GufqdwftHkudk wkwfeJYxkd;rdouJhokdY a'gotkd;aygufuGJMuavonf/ udk<br />

A[def;? udkAaqG? ocifpdk;? ocifxdef0if;? ocifazoef;ESihf (5) OD;udk zrf;qD;vdkufavonf/<br />

Auoonf ausmif;om;rsm;ta&;udk t"duxm;í vIyf½Sm;aepOf ,if;\ wkd;wufjzpfay:rI tvm;tvmudk<br />

BudKwifodjrifol AsL½dku&ufrsm;? ykvdyfpHkaxmufrsm;taejzifh ausmif;om;xkavmutwGif; xkd;azmufNzdKcGif; zdESdyf<br />

zsufqD;&ef wm0efopfw&yf xrf;aqmifvm&awmhonf/ xdkzdESdyfjcif;onf wGef;uefjcif;ESifh &ifqdkif&jrJ"r®wm twdkif;<br />

ausmif;om;xk\ ydkrdkEdk;Mum;rIudk jzpfay:aponf/<br />

1938 ck a&eHajrtvkyform;rsm; oydwfta&;awmfyHk ay:aygufvmaomtcg ta&;awmfyHk vIdif;*,ufonf<br />

jynfolw&yfvHk;ESifhtwl ausmif;om;xktwGif;odkY jyif;xefpGm ½dkufcwfcJhonf/ yJcl;pD&ifpk? a0gNrdKUe,f awmifolv,f<br />

orm;rsm; aqmfMoí &efukefodkY v,form;wyfBuD; csDwuf&ef ArmEkdifiHvkH;qkdif&m v,form;uGefz&ifhBuD; w&yf<br />

usif;yí tpkd;&ESifh ta&;qdk&ef pDpOfMujcif;wdkYudk wkd;wufaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;u owdxm;vsuf½Sdonf/<br />

xdkYtwla&eHajrrS oHrPdoydwfwyfBuD; &efukefNrdKUodkY ajcvsifcsDwufvmyHk? vrf;c&D;tMum; rauG;NrdKUwGif e,fcsJUvufyg;<br />

ap jAL½dku&uftmPmydkifrsm;u wm;qD;xm;yHk? oydwfacgif;aqmifrsm;udk zrf;qD;xm;yHkwdkYukd ausmif;om;<br />

acgif;aqmifwdkY awGUjrifMuonf/ rdrdwdkU epfemcsufrsm;udk w&m;ojzifh ta&;qdkvmMuonfh awmifolv,form;rsm;udk<br />

rvmEkdif&ef Oya'yk'frtrsKd;rsKd; xkwfí BudKwif[efYwm;jcif;? csDwufvmMuonfh tvkyform;rsm;udk rw&m;wm;qD;<br />

½Hkru acgif;aqmifrsm;udkyg wa,mufNyD; wa,muf NzdKcGJaejcif;wkdYudk rsuf0g;xifxif awGUjrifae&aom ausmif;om;rsm;<br />

onf rw&m; tzdESdyfcH&vsuf&Sdaom awmifollv,form;wdkYESihf tvkyform;wkdYbufrS udk,fcsif;pmvsuf rsm;pGmMuifem<br />

axmufxm;jcif;jzihf zdESdyfolwkdYtay:wGifvnf; ½GH½Smrkef;wD;pdwfrsm; wzGm;zGm; ay:aygufvmayonf/<br />

(p) wwd,ausmif;om;oydwftwGuf jyifqifMujcif;<br />

udkA[def;\ ]jrif;cGmwcsufaygufvQif rD;[kef;[kef;awmufap&rnf}[laom &J&Jawmuf rdefYcGef;aMumifh a&eHajr<br />

wyfom;rsm; pdwftm;wufvmMuonf/ udkA[def;? udkAaqGwdkY tzrf;cH&NyD;aemuf wuúodkvf<strong>or*¾</strong>onf pwif vIyf½Sm;<br />

vmjyefonf/<br />

'DZifbm (13) &uf? n (7) em&D tcsdefwGif &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS BuD;r SL;í txl; tpnf;ta0;udk<br />

wuotaqmuftODü usif;yavonf/ <strong>or*¾</strong> 'k-Ouú| udkvSa½Tu obmywd? udkat;ausmfu tusKd;aqmiftjzpf<br />

aqmif½Gufonf/<br />

xdktpnf;ta0;odkY wuúodkvfausmif;om;? ausmif;olrsm;ESihf 0wfvHkawmf& OD;ausmfjrifh? ocifEk? ocifvSaz?<br />

abbD,efOD;wifhatmif? wufbkef;BuD;odef;az? 0wfvHkawmf& OD;jrifhxl;? rpöwmpDpDul;wdkYtjyif A[kdoHCmhtzGJUrS<br />

179


180<br />

Ouú| udkvSa½T<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

oHCmawmfrsm;yg wufa&mufí toif;wdkuf twGif;? tjyif aep&mr½Sdatmif jynfhvQHí oGm;ayonf/ ausmif;om;<br />

Ouú|ESifh twGif;a&;rSL;udk rw&m;zrf;qD;xm;onfhtwGuf uefYuGufonfh txdrf;trSwftjzpf wufa&mufonhf <strong>or*¾</strong><br />

trIaqmifrsm; vufarmif;wGif teufywf ukd,fpD &pfywfxm;Muonf/<br />

toif;wkdufa½SUwGifvnf;-<br />

]vmrnfUab; ajy;awGY}<br />

]owÅd½SdMuprf;yg}<br />

]nDnmrS jynfomrnf}<br />

]vlrdkuftvdk&Sdonf}<br />

]EdkifiHcsJYtpdk;& ysufpD;ygap}<br />

tp½Sdonfh pmwef;rsm; pkdufxlxm;onf/ tpnf;ta0; tpü ausmif;om;rsm;tm; 0wfvHkawmf& OD;ausmfjrifh<br />

ESihf wufbkef;BuD; odef;azwdkYu jynfolUvGwfvyfa&; csKyfcs,frItaMumif;ESihf wkdif;jynfwGif jzpfay:aeaom v,form;?<br />

tvkyform;rsm;\ ta&;udk ½Sif;vif;a[majymonf/<br />

tpnf;ta0;obmywd ukdvSa½Tu ]]rnfhonfhtcgurQ ausmif;om;rsm;onf<br />

rNidrfroufjzpfatmif olykefxatmif rvkyfcJhbl;aMumif;? odkY&mwGif rddrdwdkYonf<br />

tdrfudk rD;avmifvQif acgif;iHkYrqif;bJ atmf&rnfhtjyif rD;Nidrf; oGm;atmifvnf;<br />

owf&rnfjzpfaMumif;? tvkyform;rsm;u csKyfcs,fjcif;rcH&yfEkdifojzifh "e½Sifrsm;xH<br />

oGm;íawmif;Mu&m r&cJhaMumif;? wzef Armjynftpdk;&odkY oGm;awmif;jyef&m "e½Sif<br />

\ BudK;qGJ&muae&ojzifh bmrQrvkyfay;EkdifaMumif;? rdrdwdkYu xrif;udkawmif;&m<br />

olwdkYu ayg&dom'aq;udk xdk;ay;ojzifh tom;ompm;&awmhrnfjzpfaMumif;? ,ck<br />

uJhodkYcsKyfcs,fxm;onfh Oya'rsm;xkwfonfudk NidrfcHaeMuvQif aemiftcgwGiftdrf<br />

Source: Oway Magazines<br />

xJü tdyfaejcif;? xdkifaejcif;? pum;ajymaejcif;? tpm;pm;aejcif;? t0wfwefqm<br />

qifjref;aejcif;udkyif wm;jrpfMuvdrfhrnfudk pdk;&drf&vdrfhjzpfaMumif;? ,cktcg Ouú|<br />

udkA[def;ESifh udkAaqGwkdYrSm ausmif;om;rsm;ta&;ESifh oGm;MupOf tvkyform;wkdY\<br />

epfemcsufrsm;udk awGU½Sdojzifh w&m;a[majym tMuHOmPfay;&mrS tzrf;cHcJh&aMumif;?<br />

rw&m;zrf;qD;jcif;jzpfí vGwfajrmuf&ef ta&;qdkwdkufyGJ0if&vdrfhrnf jzpfaMumif;?<br />

Ouú|ESifh tusKd;aqmifwkdYudk rvTwfvQif ArmjynfrSm pdk;&drf&aMumif;ESihf wufwuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

acgif;aqmifrsm;onf wdkUArmtpnf;t½Hk; XmecsKyfudk odrf;,lNyD; ¤if;ae&mü ½Hk;cef;zGifhí tpnf;ta0;rsm; jyKvkyf&ef?<br />

qE´jyyGJrsm; &efukefNrdKUwGif;ü jyKvkyf&ef jyifqifcJhMuayonf/ trsKd;om;a&; pdwf"gwf½Sdaom tjcm;ausmif;om;rsm;u<br />

udkvSa½Tudk tcsdefjynfhyg0if ulnDcJhMuonf/ ¤if;wkdYonf yJcl;? a0g? oxHkrS csDwufvmaom v,form;wyfBuD;udk<br />

BudKqkd&ef jyifqifcJhMuonf/<br />

'DZifbmv (14) &uf? nae (4) em&DwGif wuoESifh AuowdkY yl;aygif;í ausmif;aygif;pHk txl;tpnf;<br />

ta0;BuD;udk a½Twd*Hkü usif;y\/ barmf-bOD; tpdk;&tzGJU0if b@ma&;0efBuD; OD;xGef;atmifausmfuvnf; xdktpnf;<br />

ta0;odkY wufa&mufNyD; ausmif;om;rsm;tm; qHk;rpum; tenf;i,fajymMum;vkdaMumif;? tpnf;ta0; obmywdxH<br />

awmif;qdkaomfvnf; obmywdu jiif;y,fonhftjyif ausmif;om;uav;rsm;onf ñGefYaygif;tpdk;&tzGJU0if 0efBuD;<br />

rsm;avmuf rrdkufí qHk;rpum;ajym&ef rvdkaMumif;? ñGefYaygif;tpdk;&tzGJU0ifwkdY\ rsufESmudk rMunfhvdkaMumif;?<br />

½GHrkef;aMumif; jyefajymqdkvkdufojzifh b@ma&;0efBuD;vnf; jyefoGm;&avonf/ tpnf;ta0;ü xkwfjyefaom yk'frrsm;<br />

½kyfodrf;&efESifh zrf;xm;olrsm;tm; vTwf&efqdkaom awmif;qkdcsufrsm;udk qHk;jzwfonfhtjyif tmPmzDqef qE´jy<br />

vSnfhvnf&efudkvnf; qHk;jzwfvkduf\/<br />

(q) yxre,fcsJU tmPmzDqefrI<br />

'DZifbmv (15) &ufaeY? nae (4) em&DcGJwGif a½Twd*HkapwDawmfBuD;\ &m[kaxmifh &ifjyifawmfü &efukefNrdKU<br />

vHk;qkdif&m ausmif;aygif;pHk wdk;csJUtxl;tpnf;ta0;BuD; w&yf qufvuf usif;yMuonf/ ausmif;om;rsm; omru<br />

vlxkrsm;yg wufa&mufcJhNyD; &[ef;ysKdtzGJUrS udk,fpm;vS,frsm;? trsKd;orD;tzGJUrS udk,fpm;vS,frsm;yg wufa&muf<br />

Muonf/<br />

NrdKUrausmif;? ykZGefawmif q&mjzpfoif? jrLeDpDy,fausmif;? vrf;rawmf jrLeDpDy,f tv,fwef;ausmif;?<br />

acwfopf aemfrHausmif;? uefawmfav; jrLeDpDy,ftxufwef;ausmif;? rufo'pfausmif;? yJcl;u&if tv,fwef;ausmif;?<br />

ul½Sifausmif;? pdef*Ref;ausmif;? &efukefwuúodkvf? ,k'oefaumvdyf? tpdk;&[kdufpul;ausmif;? aq;ausmif;rS ausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;omru trsKd;om;? trsKd;orD;rsm;? ocif? ocifrrsm;? A[kdtcGefxrf;tzGJUrS trIaqmifrsm;?<br />

bkef;awmfBuD;rsm;yg tpnf;ta0; rprDuyif BudKwif a&muf½SdMu&m y&dwfowf waomif;ausmf &m[kaxmifh &ifjyif<br />

wGifru teD;em;½Sd Z&yfrsm;yg jynfhESufí oGm;avonf/<br />

xdkaeY wufa&mufMuaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;rSm pdwftm; wuf


182<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

udkAaqGrSm ausmif;om;rsm; udpöESifh rauG;NrdKUoGm;pOf a&eHoydwform;rsm;rSm "e½Sifomru "e½Sifudk tm;ay;aeonfh<br />

tpkd;&\ tESdyfpufcHaeMu&onfudk awGU&ojzifh trsKd;twGuf w&m;a[majymrd&m rauG;ykvdyfwdkYu tjcm;yk'fr?<br />

yk'fxD; ½SmrawGUojzifh vlqdkk;vlawrsm; zrf;onfh &mZ0wfusifhxHk; udk"Oya' (107) t& zrf;qD; csKyfaESmifxm;vkduf<br />

aMumif;? ausmif;om;rsm;\ rSDcdktm;xm;&m ausmif;om;acgif;aqmif ESpfOD;udk rw&m;zrf;qD;jcif;rSm ausmif;om;rsm;udk<br />

yxrtBudrf &efpjcif;omjzpfaMumif;? ,cktcg wkdif;jynfwckvHk;rSm epfemí vGwfvyfrI r½Sdonhftjyif pm;rI? aerI?<br />

xkdifrI? oGm;rI? vmrIwdkYüvnf; usD;vefYpmpm;&ouJhodkY jzpfaevQif rnfonfh EkdifiHrqdk ausmif;om;rsm; EkdifiHa&;xJokdY<br />

0ifa&muf&jcif; jzpfaMumif;? xdkYtwl rdrdwdkYvnf; rvGJra½Smifom 0ifa&mufMu&jcif;jzpfaMumif;}} wdkYudk tus,fw0ifh<br />

½Sif;vif; wifjyonf/<br />

wufbkef;BuD;odef;azuvnf; ]]qif;&Jom; awmifolv,form;rsm;? tvkyform;rsm;ESifh ausmif;om;rsm;<br />

onf tcsif;csif; aoG;pnf;nDñGwfMuNyD; "e½Sif0g'ysufpD;rIESifh "e½Sifudktm;ay;aeonfh tpdk;& ysufpD;atmif MuHaqmif<br />

BudK;pm;Mu&rnf jzpfaMumif;? awmifolawmifom; v,form;rsm; rcsrf;omvQif ausmif;om;rsm; rcsrf;omEkdifaMumif;?<br />

"e½Sifpepfudk ulnDtm;ay;NyD; jynfolwkdYudk n§yfyl;n§yfydwf vkyfaeonfh tpdk;&tzGJUudk tjrefjzKwfcs&rnf jzpfaMumif;}}<br />

ponfjzifh a[majymonf/<br />

xdkYaemuf atmufygtqdkrsm;udk uefYuGufrIr½Sd oHNydKif[pfa


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

tpnf;ta0;udk nae (6) em&DwGifatmifjrifpGm½kyfodrf;vkdufonf? þ<br />

uJhodkY vufawGUtm;jzifh ñGefYaygif;tpkd;&\ yk'fr (144) udk tmPmzDqefwdkufzsuf<br />

Mujcif;jzpfonf/ pdwf"gwfwuf


184<br />

20? 12? 38 &ufaehu<br />

twGif;0ef½Hk;a½SY *dwfayguf<br />

t0if0wckwGif ydwfqdkhí<br />

oydwfarSmufaeMuaom<br />

ausmif;ol? ausmif;om;rsm;<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

cJhavonf/ udkvSa½Tonf aemuf&ufrsm;wGif tpdk;& tmPmzDqefa&; udpöjr§ifhwifa&;ü wduspGm acgif;aqmif EkdifcJhav<br />

onf/ aemufqHk; tqifhtxd <strong>or*¾</strong> tajctaersm;udk aqG;aEG;cJhMuonf/ NrdKUjyOya' tmPmzDqefa&; vIyf½Sm;rIrsm;<br />

jyKvkyfcJhMuonf/ nbufwGif ocifEkESifh ocifodef;azwkdY rdefYcGef;ajymMum;cJhonf/ ocifEku ausmif;om;? tvkyf<br />

orm;? v,form;rsm; aoG;pnf;í EkdifiHa&;vIyf½Sm;rI wcktjzpf a&muf½SdoGm;&ef BudK;yrf;MuzkdY vkdtyfaMumif; ajymMum;<br />

oGm;onf/ ausmif;om;rsm;tm; BuD;rm;aom pGefYvTwfrIrsm; jyKvkyf&ef ajymMum;oGm;avonf/ tD*spfjynfwGif ausmif;<br />

om; (4) a,muf aoqHk;ygu? ausmif;om; (40) a½SUodkY wdk;wufvmaMumif; ajymMum;avonf/<br />

rnfonfh EkdifiHyifrqdk wkdif;jynfwjynf\ txG#fa&muf½Sda&;? vGwfvyfpGm wnfwHhckdifjrJa&;? zGHUNzdK;wdk;wuf<br />

a&; ponfrsm;ESifh wkdif;jynfta&; MuHKvmvQif ausmif;om;rsm;\ wuf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

um;rsm;onf wpkwa0;wnf; roGm;MubJ tcsKdUu wuúodkvf&dyfomvrf; twkdif;oGm;Mu\/ udkvSa½TESifh acgif;aqmif<br />

tcsKdUu um;i,fav;wpif;jzifh xGufoGm;\/ <strong>or*¾</strong>taqmuftODa½SUrS pHkaxmufrsm; b,fbufodkY vdkuf&rSef;rod<br />

usef&pfcJh\/<br />

]a'gufwmbarmf tvkdr½Sd}<br />

]ñGefhaygif;tpdk;& tvdkr½Sd}<br />

]qif;&Jom;qkdif;bkwf jzKwfcs}<br />

pojzifh ajrjyiftufrQ wcJeuf [pfatmfa


186<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

ykvdyfESifh ausmif;om;wkdY\ yGJBuD;yGJaumif; pavNyD/ ausmif;om; acgif;aqmifxJrS tqGJcH&olvnf; cH&NyD;<br />

tkyfcsKyfa&;ydkif; vlrsm;vnf; ysm;yef;cwfrQ a,muf,ufcwf vrf;ovm; aeMuonf/ rsufESmjzL? rsufESmjzLrrsm;<br />

uvnf; um;BuD;? um;i,frsm;jzifh ausmif;om;rsm;udk vmMunfhMuonf/ ausmif;om; acgif;aqmifwkdYonf þae&m<br />

wGif r[wår*E´DBuD;\ t[doopör*¾enf;udk toHk;jyK[ef½Sdonf/<br />

]cifAsm; vufawG[m odyfNyD;jrifUjrwfvSw,f? cifAsm;vufeJh e,fcsJYvufyg;apawGudk rxdxdkkufygbl;}<br />

þenf;ESifh acgif;aqmifrsm;um; y&d,m,foHk;vsuf ausmif;om;rsm;bufrS tMurf;zufrI rygatmif owd<br />

ay;av\/ eHeuf (9) em&DwGif tpdk;&trIxrf;rsm; ½Hk;wuf&ef a&muf½SdvmMuonf/ ausmif;om;rsm;u *dwfwHcg;<br />

ayguf0wGif r0ifEkdif&ef oydwfwm;Muavonf/ rMumrD t&m½Sdrsm; a&muf½SdvmNyD; *dwfaygufrS z,fay;&ef ajymqkd<br />

cJhavonf/ ausmif;om;rsm; oydwfarSmufjrJ arSmufvsuf ½Sdavonf/ (10) em&DcefYwGif jrif;pD;ykvdyfrsm; a&muf½SdvmNyD;<br />

aemuf ausmif;om;rsm;udk xyfrH 0kdif;xm;vkdufonf/<br />

eHeuf (11) em&DwGif ta&;ydkif OD;bdk;p a&mufvmNyD; ykvdyfrsm;? ppfykvdyfrsm;? jrif;pD;ykvdyfrsm;tm; ½kyfodrf;<br />

oGm;ojzifh em&D0uftwGif; r½Sdawmhacs/ ausmif;om;rsm;onf a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;rsm;ukd ykvdyfrsm; qJG,rf;½dkufESufaejcif;? jrif;rsm;jzifh twif;0ifa&mufeif;onfudk ab;rS &yfMunfh<br />

aeaom vlxkBuD;onf rcHr&yfEkdifjzpfum ykvdyfrsm;udk atmf[pf qJqdk Budrf;armif;Muonf/ jynfolwdkY\ a'grmeftoHrsm;<br />

um; twGif0ef½Hk;BuD; ywf0ef;usif w0kdufwGif yJhwifxyfrQ jzpfcJhMu&\/ ausmif;om;rsm;udk xkaxmif;NzdKcGif; zdESdyfí<br />

tm;r&ao;bJ jrif;pD;ykvdyfrsm;onf vlxkBuD;udkygjrif;rsm;jzifh 0kdif;í vdkufvHwkdufcdkuf wufeif;cJhMuao;\/ ausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;onf vlrqefatmif t½dkufcHvmMu&m eHygwfwkwf 'PfaMumifh rcsdrqefY jzpfum t½kyfBudK;jywf<br />

vJusonf/ r½I&uf rjrif&ufEkdifaom ausmif;om;rsm;u ausmif;olrsm; a½SUrS umuG,f&if; udk,fpm; t½dkkufcHMu&onf/<br />

odkYaomf ausmif;olrsm;rSmvnf; jrif;pD;a*:&m qm*sifrsm;xHrS a0;&modkY rajy;Ekdifay/ jrif;ESifhvdkufí wkdufvnf;wkduf? ½dkuf<br />

vnf;½dkkufonf omru aoG;½l;aoG;wrf; xajy;aeaom ausmif;om;? ausmif;olrsm;udkyif tn§mray;/ qifhuJqifhuJ<br />

½dkufMuojzifh vrf;wavQmufvHk; aoG;csif;csif; &Jvsuf waxG;BuD;vJaeaom ausmif;om;? ausmif;olrsm;\ &ifemp&m<br />

aMuuGJzG,fjzpftifrSm r½I&uf? rjrif&ufp&m aumif;vSayonf/ aoG;tkdifxJü vJusaeaom Adkvfatmifausmfudk ocifvS<br />

az ayGUíxm;\/ udkatmifausmfrSm owdarh aeNyD/ wudk,fvHk; 'Pf&mrsm; jynfhESufum aoG;rsm; pD;usvsuf½Sd\/<br />

,if;odkYaoG;xGufoH,dk? temw& 'Pf&mrGjzifh vJuGJaeMuaom ausmif;om;ausmif;olrsm;udk ab;rS &yfrMunfh<br />

&ufaom t&yfom;rsm;ESifh ol&d,owif;pmwkduf tay:½Sd NrdKUawmf0ef OD;buav;? atmufvTwfawmftrwf OD;xGef;<br />

atmif? OD;tdrf? rEÅav; ol&d,OD;xGef;&if? rEÅav; OD;pHvSabmf? ykodrftrwf OD;btkef;wkdYu wGJ,lxrf;ydk;í ol&d,wkdufay:<br />

odkY wa,mufNyD; wa,mufwif&m ol&d,wkduftkyf OD;buav;tcef;ESihf t,f'Dwmcs Kyf *VKefOD;apm tcef;rsm;rSm vlem<br />

ausmif;om;? ausmif;olrsm;jzifh jynfhESufvsuf ½Sdaeonf/ trsKd;om;olemjyKwyfrsm;ESifh ol&d,wyfrsm;u aq;0g;<br />

xnfhay;Muonf/ 'Pf&m jyif;xefaom udkatmifausmfESifh wuG ykZGefawmif jrLeDpDy,fausmif;rS udktkef;az? NrdKUrrS<br />

udkoef;atmif? *syfqifaumvdyfrS udkbvIdifwkdY tygt0if vlemwifum;jzifh aq;½HkokdY wokwfNyD; wokwf wifydkYay;<br />

vdkufMuonf/<br />

(ps) wwd,ausmif;om;oydwf*,uf<br />

trsKd;om;olemjyKwyf? NrdKUrolemjyKwyf? rD;owfvlemwifum;rsm;u 'Pf&m&aom ausmif;om;? ausmif;<br />

olrsm;ukd BudK;pm;*½kpdkuf o,f,llydkYaqmifjcif;aMumifh vlem[lorQ aq;½HkodkY csufcsif;a&mufMu&onf/ aq;½Hk<br />

q&m0efrsm;onfvnf; Muifem,k,pGm jyKpkMuavonf/ 'Pf&m&olrsm;\ rcsdrqefYa0'emcHpm; nOf;nL atmf[pfoH<br />

rsm;rSm t0dpDi&Jcef; MunfhjrifMum;od ae&ouJhodkY jzpfaeonf/ ausmif;om;rdb nDtudkarmifESrrsm; vma&mufMuí<br />

atmf[pfidka


188<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(7) udkboef; tkdifat txufwef;<br />

(8) rcifoef; tkdifat txufwef;<br />

(9) rwifñGefY tdkifat txufwef;<br />

wkdYrSm 'Pf&mjyif;xefí twGif;vlemtjzpf Muyfrwfukoae&onf/<br />

NrdKYrausmif;rS<br />

(10) armifboef; (22ESpf)<br />

(11) armifbdk;OD; (18ESpf)<br />

(12) armifvSarmif (21ESpf)<br />

(13) armifxGef;pdef (18ESpf)<br />

(14) armifpdk;vGif (10ESpf)<br />

(15) armifoef;jrifh (17ESpf)<br />

(16) armifarmif (16ESpf)<br />

(17) atmifoef;jrifh (23 ESpf)<br />

(18) armifausmfcif (20 ESpf) twGif;vlem<br />

(19) armifodef;a½T (16 ESpf) twGif;vlem<br />

(20) armifvSaz (17 ESpf)<br />

ausmif;aygif;pHkrS<br />

(21) armifboef; (22 ESpf) &Gmopf urm½Gwf<br />

(22) armif[ef (22 ESpf) ppfudkif;ausmif;aqmif<br />

(23) armifoef; (16 ESpf) [kdufpul;ausmif;<br />

(24) armifausmfpdef (20 ESpf) 12? 24 vrf;<br />

(25) armifb (28 ESpf) 119? 94 vrf;<br />

(26) armifwifoef; (17 ESpf) pdef*Ref;<br />

(27) armifvSarmif (18 ESpf) a&ausmf<br />

(28) armifarmifBuD; (18 ESpf) 111? 42 vrf;<br />

(29) armifodef;vIdif (19 ESpf) trSwf 93? a&Tawmifwef;<br />

(30) armifausmfarmif (20 ESpf) a&ausmf<br />

(31) armifatmifpdef (25 ESpf) 17? vefupfpwmvrf;<br />

(32) armif


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(47) armifausmfñGefY (19 ESpf) 27? yk*Haqmif<br />

(48) armifudkav; (21 ESpf) 9? yk*Haqmif<br />

(49) armifwifarmif (21 ESpf) 10? yk*Haqmif<br />

(50) udkbvIdif (20 ESpf) *syfqifaumvdyf<br />

(51) armifausmftHk; (17 ESpf) ykZGefawmifjrLeDpDy,fausmif;<br />

(52) armifpHodkuf (20 ESpf) vrf;rawmfjrLeDpDy,fausmif;<br />

(53) armifausmf (20 ESpf) ykZGefawmif<br />

(54) armiftkef;az (20 ESpf) ykZGefawmif<br />

(55) armifbñGefY (19 ESpf) tpkd;&[dkufpul;<br />

(56) armifcspf (25 ESpf) ausmif;q&m? ykZGefawmifuGufopf<br />

(57) cspfudkvS (18 ESpf) rufo'pf<br />

(58) armifuef (22 ESpf) ,leDAmpDwD (twGif;vlem)<br />

(59) armifbaX; (16 ESpf) ykZGefawmifjrLeDpDy,f (twGif;vlem)<br />

(60) armifwifarmif (20 ESpf) pdef*Ref; (twGif;vlem)<br />

(61) armifausmf (30 ESpf) 286? pufqef; (twGif;vlem)<br />

(62) armifxGef;wif (26 ESpf) pyg,f½S,faemfrefausmif; (twGif;vlem)<br />

(63) armifbvIdif (20 ESpf) *syfqifaumvdyf (twGif;vlem)<br />

(64) armifausmf (20 ESpf) armfwifvrf; (twGif;vlem)<br />

(65) ocifatmifwif (23 ESpf) 63? 7vrf;<br />

(66) armifodef;atmif (24 ESpf) oxHkaqmif<br />

(67) udkxGef;½Sdef (20 ESpf) oxHkaqmif<br />

(68) armifwifarmif (19 ESpf) rufo'pfausmif;<br />

(69) rjrjr (17 ESpf) 156? 48vrf;? ykZGefawmifjrLeDpyg,f<br />

(70) rapm&D (18 ESpf) bHkabbm;rm;opfpuf<br />

(71) rpdefpdef (16 ESpf) bHkabbm;rm;opfpuf<br />

(72) armifpdef (25 ESpf) trsKd;om;olemjyKwyfzGJU<br />

(73) udkausmfpdef (26 ESpf) owif;vTmt,f'Dwm (twGif;vlem)<br />

(74) OD;xGef;az (38 ESpf) Oya'jyKvTwfawmf<br />

vufa&;wkd pma&; (3) OD;rSm OD;acgif;a&m vufyg 'Pf&mtBuD;tus,f &½SdNyD; twGif;vlemtjzpf ukoxm;<br />

&onf/ ausmif;om;? ausmif;olwkdYrSm 'Pf&m&½Hkomru tzrf;tqD;udk 'Pf&mudk,fpDESifh cHcJhMu&ao;onf/ <strong>or*¾</strong><br />

trIaqmifrsm;jzpfaom udkxGef;½Sdef? udkwifarmif? udkodrf;atmif? udkcifarmifwif? udkoef;ESihf udkvSazwkdYrSm 'Pf&mrsm;jzifh<br />

tzrf;cH&NyD; ol&d, t,f'Dwmrsm;\ tmrcHcsufjzifh aq;½HkodkY wifydkYvdkufMu&\/ aemufwaeYxkwf owif;pmrsm;wGif<br />

pmvHk;rJBuD;rsm;jzifh-<br />

]odrfarGYaom ausmif;oluav;rsm;ukd Murf;wrf;pGm ESdyfuGyfjcif;}<br />

]&efukefNrdKY BuD;ü ykvdyfwkwfpGrf; jyjyefNyD}<br />

]a'gufwmbarmf Zmwd½kyfay:NyD}<br />

e,fcsJUvufudkifwkwf ñGefYaygif;tpkd;&onf ajz½Sif;csufw&yfudk xkwfum ausmif;om;rsm;u tMurf;zufvm<br />

í xdef;odrf;&jcif;jzpfaMumif;? &½Sdaom'Pf&mrsm;rSm rajymyavmufaMumif; vdrfnmvsuf½Sd\/ rdrdwdkY\ BuD;rm;aom<br />

trJuGufjypfrIBuD;udk ausmif;om;rsm;tay: yHkcsae\/ udkatmifausmfrSm wuúokdvfaq;½HkwGif Muyfrwfukoaeaomf<br />

vnf; owdr&wcsuf &wcsufjzpfae\/ 'Pf&mjyif;xefvSojzifh owd&vmonfhtcg jyif;xefpGmcHpm;ae&\/ ol\<br />

EIwfrSvnf; ]uRefawmfwdkh wkdif;jynftwGuf toufpGefhw,f? aocsifaoyap? uRefawmf aoaysmfNyD} wZGwfxdk; ajymvsuf½Sd\/<br />

teD;rS ausmif;om;&JabmfwOD;rS pum;rajym&ef wm;aomfvnf; r&ay/ ]udkvSa½T b,fES,fhvJ? ausmif;om;awG vGwfvyfa&;<br />

eD;NyD? ta&;awmfyHk atmif&r,f? atmif&r,f} udkatmifausmfrSm owdvpfoGm;jyefonf/ owd&vmaomtcg pum;rajymEkdif<br />

bJ taMumifom;Munfhaeonf/ q&m0eftMuHay;csuft& wuúodkvfaq;½HkrS aq;½HkBuD;odkY ajymif;a½TUuko&\/ odkYaomf<br />

roufom? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf udkatmifausmfhtjzpfudkMunfhum e,fcsJUvufudkifwkwf barmf? bOD;<br />

189


190<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

ñGefYaygif;tpdk;&\ ,kwfrmrIudk&ifemvsuf½SdMu\/ þodk Yjzifh wwd,ajrmufaeU<br />

wGif 'DZifbm (22) &uf Mumoyaw;aeY? aeYvnf (1) em&D (25) rdepfwGif OD;<br />

acgif;wGif eHygwfwkwf'Pf&m (3) csufawGUí OD;acgif;cGHuGJoGm;av\/ <strong>or*¾</strong><br />

taqmuftODtvHwdkifrS tvHonf wkdifw0ufodkY wjznf;jznf; avsmhusavNyD?<br />

tmZmenf Adkvfatmifausmf uG,fvGefavNyD/<br />

vufeufryg? tMurf;rzuf tEkoufoufjzifh tvGefw&mEke,fonfh<br />

ausmif;om;? ausmif;oluav;rsm;\qE´jyrIudk a'gufwmbarmf ñGefUaygif;tpdk;&<br />

AsL½dku&ufjynfhtapcHykvdyfwdkYu rn§mrwm &ufpuf½kdif;jyrIaMumifh &efukefwNrdKUvHk;<br />

NrdKUolNrdKUom;rsm;onf jyif;xefpG m,lMuHK;r& 0rf;enf;Muvsuf tcsif;csif; owif;<br />

ar;oluar;? aq;½HkokdYajy;oluajy;jzpfMuavonf/ rsufjrif awGU½SdMuonfh vef<br />

csm;ukvm;rsm;? bwfpfum;orm;rsm;ESifh jrif;vSnf;orm;rsm;vnf; tvkyf&yf<br />

tmZmenf Adkvfatmifausmf qkdif;vdkufMuonf/ uDvDvrf;ESifh xD;wef;vrf;½Sd Armopfqkdifrsm;onf 0rf;enf;<br />

onfh txdrf;trSwfjzihf qkdifydwfvdkufMuonf/ n (9) em&DwGif ausmif;om;owif; wjynfvHk;odkYjzefUrnfpdk;í &efukefykvdyf<br />

tzGJUonf ol&d,owif;pmwkduftm;0kdif;í owif;"gwfyHkrsm;? bavmufrsm;? ½kdufNyD;pmazmifrsm;udk odrf;vdkufMuonf/<br />

6? 2? 39 aeYxkwf? q,foef;owif;pmwGif ausmif;om; Ouú| udkA[def;onf udkatmifausmf aoqHk;&aom<br />

udpöESifh yufoufí owif;"gwfyHk wckESifhtwl aMunmcsuf wck xkwfcJhavonf/ owif;"gwfyHkrSm ausmif;om;rsm;udk<br />

ykvdyfrsm; ½dkufaepOf ½dkufull;xm;aom yHkjzpfonf/ xdkyHkwGif toufraobJ usef&pfcJhygu tjrefqHk; oufaocHpm&if;<br />

oGif;&ef EdI;aqmfwyfvSefY xm;avonf/ xdktcsdefrSm AdkvfatmifausmfaoqHk;rIESifh ywfoufí &efukefNrdKU txl;&mZ0wf<br />

w&m;olBuD; OD;pdefcdkif ½Hk;wGif trIzGifhppfaq;vsuf½Sdayonf/ atmuf½Hk;w&m;olBuD;url Adkvfatmifausmf aoqHk;&jcif;rSm<br />

ykvdyfESifh ausmif;om;rsm; ½kef;&if;qefcwfjzpf&mrS rawmfwqjzpfonf[k qHk;jzwfxm;onf/<br />

7? 2? 39 aeYxkwf owif;pm pmrsufESm (14) wGif-<br />

]atmifausmfudk ½kdufaom wkwfavm}<br />

]ausmif;om;ukd ykvdyf½kdufpOfu usKd;NyD; usef&pfaom eHygwfwkwf awGY NyD}<br />

]¤if;wkwfudk aocsmpGm ppfaq;&rnf}<br />

ponfh acgif;pOfrsm;jzifh udkA[def;aMunmcsufudk awGU&avonf/<br />

Source: Bo Aung Kyaw Report<br />

]vGefcJhonfU 'DZifbm (20) &ufaeYwGif 0efBuD;rsm;½Hk;teD; ausmif;om;? ausmif;olrsm;ukd jynfUtapcHykvdyfrsm;u<br />

eHygwfwkwfjzifU ½kdufESufMuNyD;aemuf naeydkif;wGif vlwOD;onf ol&d,t,f'Dwm OD;odrf;armifxHokdh vma&mufum<br />

eHygwfwkwf tusKd;wacsmif; ay;oGm;avonf/ xdkeHygwfwkwf tusKd;rSm udkatmifausmfudk ½kdufojzifU usKd;oGm;aom<br />

eHygwfwkwfjzpfaMumif;} ajymoGm;avonf/<br />

tpkd;&cefYxm;aom pHkprf;a&;aumfrwDa½SUwGif udkatmifausmf toufqHk;½HI;&um ausmif;om;aygif; (200)<br />

ausmfwdkY\aoG; ajrodkYusapcJhonfh w&m;cHtppfrsm;udk azmfxkwfjy&ef igwdkYwm0efjzpfonf/<br />

xdkYaMumifh eHygwfwkwftusKd;udk ol&d, owif;pmwkdufodkY ay;tyfcJhaomolonf tjrefqHk; <strong>or*¾</strong>toif;csKyf<br />

BuD;odkY vma&muf taMumif;Mum;apvkdaMumif;/<br />

A[def;<br />

(Ouú|)<br />

Auo<br />

þodkY udkatmifausmfudk owfaom w&m;cHudk azmfxkwfEkdif&ef BudK;pm;Muonf/ rEÅav;NrdKU tmZmenf (17)<br />

OD; onfvnf; ykvdyfvufcsufjzifh aoqHk;cJh&jyefavonf/ udkatmifausmf aoqHk;rIESifh yufoufí wdkYArmtpnf;t½Hk;?<br />

udk,fhrif;udk,fhcsif;tzGJU0if atmufvTwfawmftrwf ocifjrESihf ociftHhBuD;wkdYonf Armjynfbk&ifcHxHokdY uefYuGufpmESifh<br />

twl ygvDreftrwftjzpfrS EkwfxGufpmyg wifvkdufonf/ xkdYtwl tpdk;&u wifajr§mufxm;aom txufvTwfawmf<br />

trwf NrdKUrausmif;tkyfBuD; OD;bvGifonfvnf; ausmif;om;ykvdyfta&;wGif tpdk;&jyKrlyHkudk vHk;0uefYuGuf½HkrQru trwf<br />

tjzpfyg EkwfxGufaMumif;? rdrdtm; ay;tyfxm;aom (autdkiftdwfcsf) KIH bGJUxl;udkvnf; jyefítyfaMumif;? bk&ifcHESihf<br />

jynfxJa&;XmeodkY pmydkYvdkufavonf/ tif;pdefaxmif bDatwef;wGif a&muf½Sdaeaom ocifav;armif? OD;tmp&d,ESifh


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ukvm;? jrefrm (17) a,mufonf vnf;aumif;? aemufxyf a&mufvmaom udkA[def;wdkY (5) OD;onfvnf;aumif;?<br />

ausmif;om;xk aoG;ajruscJh&jcif;ESifh ywfoufí tpmiwfcH qE´jyMuonf/ rauG;axmif½Sd EkdifiHa&;acgif;aqmifrsm;ESifh<br />

oydwf acgif;aqmifrsm;vnf; tvm;wl tpmiwfcHqE´jyMuonf/<br />

(n) udkatmifausmfpmay<br />

vli,f<br />

þaeYum; jrefrmjynf uRefouf (53) ESpf wif;wif;jynfhaom aeYaywnf;/ tcsdefum; (9) em&DcefY ½Sdayrnf/ rdk;um;<br />

wzGJzGJESifh ½Gmvsuf½Sd\/ touf (16) ESpfcefY½Sdaom vli,fwa,mufonf taqmif;vnf;ryg? rdk;½Gmonfudkvnf; *½kpkduf[ef<br />

rwl? wa,mufwnf; cyfjznf;jznf;yif <strong>or*¾</strong>½Hk;odkY a&mufvmayNyD/ wHcg;0odkYa&mufaomtcgaemufodkYwcsufiJhí Munfh<br />

vdkuf\/ xdkYaemuf cHkbdeyfudk cRwfvkduf\/ ukwftusÐudk puúefYtenf;i,frQ pkdufMunfhae\/ Munfh&if;rsufESmü oabm<br />

rusaom tjcif;t&mwdkY ay:vm\/ csufjcif;tusÐudk cRwfvsuf ab;odkYcsvdkuf\/ xkdYaemuf toif;½Hk;a½SUjrufcif;ay:odkY<br />

qif;oGm;av\/ a'gif;tvHBuD;u rdk;a&xJwGif wkdifw0ufü wnfvsuf½Sd\/ ajcudkpHk&yfí acgif;iHkUvsuf (2) rdepfcefY<br />

tvHudk t½kdtaoay;ae\/ rdk;aygufwkdYu ol\acgif;ay:odkY usvsuf½Sd\/ a'gif;tvHudk wcsufrQarmfMunfhNyD;aemuf<br />

toif;½Hk; xJokdY0ifum cRwfxm;aom tusÐESifh bdeyfudk 0wfvsuf tay:xyfodkY wufoGm;av\/<br />

wzufcef;üum; b,folrQr½Sday? vli,fonf tcef;xJodkY0ifum [kd[kdonfonf avQmufíMunfhav\/ vli,f\<br />

rsufvHk;wkdYonf tvif;owif;pmqDokdY a&mufoGm;\/ rsufvHk;ESifh twlwlygoGm;NyD;vQif owif;pmudk,lvsuf ukvm;xkdif<br />

wvHk;wGif0ifí xkdifvdkuf\/ pm½Gufw½GufNyD; w½GufavQmufí vSefvm&m tv,fem;odkY a&mufívmawmh\/ pm&Gufu<br />

tjcm;pm&Gufrsm;ESifhrwl? pmvkH;wkdYu tpdrf;a&mifwkdYjzifh ESdyfxm;ukefav\/ vli,f\vufonf &yfí oGm;av\/<br />

rsufvHk;wdkUonf pmudkpl;pkdufí aeMuawmh\/ wcef;vHk;um; wdwfvsuf½Sd\/ olum; pmrsufESmav;rsufESmcefY<br />

zwfNyD;onfhaemufwGif ukvm;xkdifay:wGif acgif;udkiJhí rvIyfr,Sufaeawmhav\/<br />

tcef;ab;½Sd trIaqmifa[mif;rsm;\ yHkwdkYonf olYtm;pkdufMunfhvsuf½Sd\/ rsufawmifum; tenf;i,frQ rcwf?<br />

a½SUwGif½Sdaom owif;pmukd 0g;pm;rwwfpkdufí Munfhaeav\/ Munfh&if;Munfh&if; rsufESmrSm ajymif;í vmawmh\/<br />

wjznf;jznf; a'goa&mifvTrf;í vmawmh\/ rsufvHk;onf us,fíus,fí vmawmh\/ vlvnf;a½SUodkY udkif;ívmay\/<br />

xdkYaemuf ]]awmuf}}[k cyfjyif;jyif;acgufcg ae&mrSxvdkuf\/ xNyD;aemuf ab;ywfvnfudk Munfhvdkuf\/ trsKd;om;aeY<br />

wGif udkif&ef? avQmuf&ef pmwrf;rsm;rSm tkwfrsm;ESifhuyfvsuf eH&HwGifaxmifíxm;ayonf/ pmwrf;wckonf olYtm;a½S;OD;pGm<br />

qD;íEIwfqufavonf/ vlum;awGvnf; ½Sday\/ e*kdu a'goa&mifvTrf;aom rsufESmonf ydkíwif;rmvmay\/<br />

rsufvHk;rsm;rSm xdkpmwrf;udk pkdufMunfhae&mrS owif;pmbufodkY wzefjyefí a&mufvmjyefonf/ owif;pmxJ½Sd<br />

"gwfyHkwdkYonf ol\a½SUwGif rvIyfr,Suf wnfvsuf½Sdae\/ rsufvHk;xJrS rsuf&nfwkdYonf rsufawmifESpfcsuf tcwfü<br />

owif;pmay:odkY usum "gwfyHkrsm;ukd oGm;íuefawmhMuav\/ acgif;onf wzefjyefí axmifvmjyef\/ rsufvHk;wdkYum;<br />

ae&majymif;í usufpm;aeMujyefav\/ vlwudk,fvHk; acgif;ESifh rsufvHk;rsm;om vIyfvsuf ½Sday\/<br />

]onf;nnf;cHvQif olhuRefjzpf}<br />

[laompmwrf;onf ol\rsufvHk;udkqD;í {nfhcHjyef\/ vli,f\pdwfESifhpmwrf;onf oabmcsif; wkduf[efwl\/<br />

rsufvHk;wdkYonf ydkrdkípl;pkdufvm\/ rsufESmrSmydkrdkí cufxefvmay\/ tHoGm;wkdYudk uGJoGm;rwwfBudwfvdkuf\/ uspfuspf<br />

ygatmif qkwfxm;aomvufrSm txufodkY tenf;i,fajrmufvm\/ rsufaphum; ... owif;pmodkY vnfjyefav\/<br />

ra½S;raESmif;yif ]][if;}} [k oufrudkcsvdkuf\/ owif;pmxJ½Sd"gwfyHkwdkYrSm ,ciftwdkif;yif½Sdao;\/ pmrsm;um;<br />

vli,f \ pdwfESifh trlt&mudkodMu[efrwl? þtBudrfacgif;vSnfhvkdufaomtcg ]aMumufarG;yg Zm*emeJhElwf} [laom<br />

pmwrf;qDodkY rsufrSef;wrf;í oGm;av\/ oli,frsufESmonf tenf;i,f NyHK;a,mifa,mif&SdvmNyD;aemuf rsufaphudk<br />

ae&ma&TU oGm;jyefav\/ ]aoG;pkyfaumifawG owfypf} tp½Sdojzifh a&;xm;onfhpmwrf;BuD;tm; aygufíoGm;rwwf<br />

pkdufí Munfhaejyefav\/ olYrsufESmonf arSmifrJívmum vlvnf;tenf;i,f wkefvmay\/ rsufESmum; bDvl;0ifouJhodkU<br />

xif&\/ wzefowif;pmudk pl;pkdufMunfh aejyefav\/ MunfhavMunfhav ydkí aMumufp&m aumif;vmayawmh\/<br />

ra½S;raESmif;yif ]]'Hk;}} [k pm;yGJudk vufoD;ESifhxkvsuf ]½kdif;vkdufavuGm} [kqkdum tcef;wGif;rS ½kwfw&uf xGufoGm;awmh\/<br />

tcef;wGif;um; ydkrdkwdwfqdwfvsuf usef&pfav\/ pmtkyfrsm;rSm zwfoludk arQmfvsuf ½SdMuukef\/ trIaqmifrsm;\<br />

"gwfyHkrsm;um; eH&Hay:wGif rvIyfr,Suf wnfjrJwnfvsuf aeay\/<br />

]trsKd;twGuf toufpGefhavmU} [laompmwrf;av;rSm avwkdufojzifh tenf;i,fvIyfíoGm;ayawmh\/ tjyifwGif<br />

rdk;um;½Gmvsufyif/<br />

udkatmifausmf<br />

191


jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

udkodef;atmif / / a[h bkd;atmifqef;? cifAsm;tm;usNyD; uwHk;Adkvfau xm;wJhvl (2) a,mufawmh ½SdNyD? udkvSa½T<br />

&,f? udkatmifausmf&,fav/<br />

udkatmifqef; / / vGwfvyfwJhArmjynfBuD;rSm uRefawmftmPm½Sifjzpf&iftukefvHk;uwHk;Adkvfauxm;zkdY trdefUay;r,f/<br />

udkatmifausmf/ / uwHk;Adkvfauu xm;wmcsif;wlayr,fh ½l;wmcsif;awmh udkatmifqef;u omw,f/<br />

udkatmifqef; / / rdkufrJwJhae&musawmh cifAsm;u omygw,f/ cifAsm; ½kyfudku rIefukwfukwf? ykuGuGeJY/<br />

(#) udkatmifausmfpsmye<br />

udkatmifausmfpsmyeukd wkdYArmtpnf;t½Hk;rS a½SUaqmifí &efukefpD&ifpk wkdYArmtpnf;t½Hk;? ArmEkdifiHvkH;qkdif&m<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? wuotrIaqmifrsm;tjyif &efukefausmif;om;rsm; tzGJUtpnf; udk,fpm;vS,frsm;? oHCm<br />

awmfrsm;ESifh NrdKUrdNrdKzrsm; yl;aygif;í psmyeaumfrwDzGJUpnf;MuNyD; BuD;us,fcrf;em;pGm usif;yonf/ xdktwGif; &efukefNrdKU<br />

twGif;½Sd wuúodkvfESifh txufwef;ausmif;rsm;onf oydwf qufvufarSmufvsuf ½SdMuNyD; NrdKUrausmif;wGif oydwf<br />

pcef;tjzpf xm;½Sdavonf/<br />

'DZifbmv (24) &ufwGif psmyeaumfrwDonf udkatmifausmf\tavmif;udk aq;½HkBuD; a&cJwdkufrS wuo<br />

toif;wkdufodkY ydkY&ef xkwf,lMuonf/ xkdodkY xkwf,laepOf ocifpHxGef;vStm; bk&ifcH\ ta&;wBuD;Oya't&<br />

zrf;qD;xm;Muonf/ 'DZifbm (27) &ufaeYwGif udkatmifausmfpsmyeudk MuHawmokóefodkY ydkYaqmifMu&ef psmye<br />

aumfrwDu pDpOfNyD; udkatmifausmftm; ol&Jaumif; tmZmenftjzpf ]aersKd;oD[ol& Adkvfatmifausmf} bGJUudk ay;<br />

tyf Muonf/ Adkvfatmifausmf\ psmyetcrf;tem;wGif zwfMum;&eftwGuf udkA[def;? udkAaqG? ocifxdef0if;? ocifpdk;?<br />

ocifvSarmifponfh &Jabmfrsm;u t"d|mef pmwrf;wapmif ay;ydkY\/<br />

aeYvnf (2) em&DwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif;a½SUwGif ,leDazmif;0wf wyfom;rsm;u aMuuGJzG,f&m aumif;<br />

avmufatmif c&moHrsm;ESihf udkatmifausmftm; t½kdtaojyKNyD;aemuf ½kyfuvmyfudk o,faqmifum ,mOfonf pwif<br />

xGufcGmvmonf/ a½SUqHk;rS oHCmawmfrsm;tzGJU? oDv½Sifrsm;? avmu"HtzGJUrsm;? Armhvuf½Hk;wyf? &Jwyf? pnf;umuG,f<br />

a&;wyfom;rsm;? trsKd;orD;tzGJUrsm;? 0wftoif;rsm;? owif;pmwkdufom;rsm;? ausmif;ol ausmif;om;rsm;? EkdifiHa&;<br />

tzGJUrsm; yg0ifMuonf/ tzGJUtpnf;toD;oD;wkdYu 0rf;enf;aom txdrf;trSwftjzpf 'dkYArmtrsKd;om;tvHESihf a'gif;<br />

tvHrsm;? tvHeufBuD;rsm;udk w0ufvTifhxlum vkdufygvmMu\/<br />

tvHrsm;ay:wGif ]tmZmenfAdkvfatmifausmf igwkdhrarUEkdif}<br />

ponfjzifh pmwrf;rsm; a&;om;xm;Muonf/ jrif;NydKifuGif;rS a*smfuDrsm;yifvQif jrif;pD;t0wftpm;rsm;ESifh<br />

vkdufygydkYaqmifMuonf/ MuHawmokóefwGif oHCmawmfrsm;a&mufESifh aeMuaomfvnf; vkdufygydkYaqmifaom toif;<br />

tzGJUrsm;ESifh ausmif;om;? ausmif;oly&dowfrsm;rSm wuúodkvf<strong>or*¾</strong>rS xGufí rqHk;ao;ay/ 0J,mwGifvnf; Munfh½Ionfh<br />

y&dwfowfBuD;rSm wkd;raygufavmufatmif ½Sdayonf/ okóefodkY tavmif;a&mufvQif c&mrsm;udk rIwfí wyfom;rsm;<br />

onf aemufqHk; t½dktaojyKMuonf/ ]tmZmenf Adkvfatmifausmf} [k oHkk;Budrfwkdif a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1938 ck? 'DZifbmv (27) &ufaehwGif MuHawmokóefü jyKvkyfcJUaom Adkvfatmifausmf psmyetcrf;tem;<br />

NrdKUrq&modef;u psmyeaumfrwDudk,fpm; t"d|mefjyK csD;usL;pmwrf;udk zwfMum;onf/<br />

]]tdk- tmZmenf &Jabmfudkatmifausmf? toifum; vGwfvyfa&;wdkufyGJwGif wyfOD;AdkvfrSL;tjzpfjzifh igwkdYonf<br />

,aeYupí urÇmwGif ArmwnfaeorQ umvywfvHk; pdwfESvHk;wGif aemufqHk; rSwfpGJwnfjrJapawmh\/ tdk tmZmenf<br />

&Jabmfudkatmifausmf toiftm; rn§mrwm ½dkufESuftyfaom jynfhtapcHykvdyfwdkY\oHwkwfonf igwkdYem;xJü<br />

vGwfvyfa&;wkdufyGJwGif yg0ifqifEJTMu&ef w&Hrjcm; vIHUaqmfouJhodkY tjrJMum;a,mifapvdrfhtHh/<br />

tdk- tmZmenf&Jabmfudkatmifausmf toif\xkxnfBuD;rm;aom cEÅDw&m;onf toifhtm; r&PEkdifiHokdkY<br />

ydkYaqmifouJhodkY igwkdYArmvlrsdK;wkdY\ tem*wfvkyfief;onf ArmjynfBuD;tm; udk,fhrif;ukd,fhcsif; tjzpfodkY<br />

a&mufatmifydkYaqmif ay;vdrfhtHh/<br />

tdk- tmZmenf &Jabmfudkatmifausmf zdESdyfcsKyfcs,fjcif; yk'frtrsKd;rsKd;wdkYudk onf;cHjcif;vufeufjzifh rqkwfrepf<br />

wkdufzsuf&mü toif\rGefjrwfvSaom aojcif;onf jrefrmjynf\ESvHk; vGwfvyfa&;yef;wkdifokdY ydkYaqmifrnfh<br />

a½SUajy;erdwfjzpfapvdrfhtHh/<br />

tdk- tmZmenf&Jabmfudkatmifausmf toif\ jrifhjrwfaompdwf"gwf? cdkifjrJaomZGJ? onf;cHEkdifaom owåd?<br />

udk,fusKd;rzufaom oabm? toufpGefUpm;aom t&nftcsif;wdkYrS ul;pufavmifNrdKuftyfaom rD;awmufrD;vQH<br />

BuD;onf igwkdYArmwrsdK;om;vHk;\ pdwfESvHk; twGif;0,f tpOfrjywf w[l;[l;w[kef;[kef; awmufavmifapvdrfh<br />

tHhownf;/}}<br />

]]ta&;awmfyHk atmifygap}}<br />

[k ed*Hk;owfMum;um c&moHrsm;jzifh psmyetcrf;tem;udk tqHk;owfvdkufonf/ Adkvfatmifausmf<br />

usqHk;aMumif; owif;onf wr[kwfcsif; jynfvHk;uRwfysHUESYHum a&eHoydwfBuD; jynfNrdKUodkY qkdufa&mufcsdefESifh<br />

wdkufqkdifonfh tavsmuf xdkjynfNrdKU½Sd oydwfwyfzGJYwckvHk; 0rf;enf;aMuuGJ txdrf;trSwfjzifh (1)&ufrQ csDwufyGJudk<br />

&yfem;um tpmiwfcHqE´jyMuonf/<br />

193


194<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

Adkvfatmifausmf ewfoH<br />

pmtkyfu,frS uavmifav - -<br />

odyÜHtaygif;? 0duúmatmif;onfh<br />

ausmif;rsm;acgifu<br />

Adkvfatmifi,frS rnfwifh<br />

ausmfwqifhESifh? rif;rifhaemifnD/<br />

ig - - Zmenfudk? vmNyDBudKMu/<br />

oajyyef;ESifh a&csrf;aqmifum<br />

atmifpnfpavmh/<br />

ESri,f jzLjzL?<br />

ynmpD;yGm;? pGrf;tiftm;ESifh<br />

tifvsm;olwkdY<br />

igrltp? a½S;b0u<br />

ESrwdkYES,f<br />

aysmfaysmfyg;yg;? [kdonfoGm;vdkY<br />

Mum;cJhw,f/ /<br />

aemif0,faomcg<br />

ighrd? ighb uRefb0udk<br />

jrif&ravsmf? pdwfraysmffí<br />

&Jabmftrsm;? opömtm;ESifh<br />

MudK;pm&mwGif? Mur®mighuH/<br />

wvlYb0?½IrvSatmif<br />

ighudk,fcHí? &efolvufeuf<br />

qHwdkqHawmif;? bmraqmif;onhf<br />

ighacgif;xufrSm? qufumqufum<br />

0if;0if;vQHawmuf? rl;armfaemufatmif<br />

usa&mufvmaomf ighrSmrcsd<br />

bk&m;u,fyg? atmfjrnfygvnf;<br />

uGmowdESifh? igrd&ifcGif<br />

þajrjyifwGif? igvQifvJJí<br />

atmifyGJcHonf? EkdifiHomaMumif;<br />

igqkawmif;rnf aomif;odef;oef;ausmf<br />

wdkY&JabmfwdkY / /<br />

rif;ok0Pf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(X) 'dkhausmif;om;oDcsif;<br />

pma&;ol- a½TwdkifñGefh<br />

1/ ( w&m;vrf;aMumif; aumif;wmudk&nf rSef&moabmeJh ajymyg&ap? ausmif;om;csif; toif;awmf<br />

udkwnf MuHaqmiforQawG atmif&rnf ) 2<br />

uRefynmy,fzsufrnf? wu,frrufonf? y,fzsufrnf? onfynm 'dkYrvdkNyD tydkbJ xifawmhonf?<br />

ocifynm½SmpdkYtwnf igwdkYjynf? ½SmpdkYtwnf vkyfudkifumpm;Ekdifonf? xift½Sm;wufvrf;rSD?<br />

odkYrSomyiftwnf? om;auR;rI? r,m;auR;rI wckynm udk,fpDygEkdifrnf/<br />

(oHNydKif) ( urÇmrSm omwnf? wufvlrsm;pGefhpm;NyD; ArmtmZmenf? ausmif;om;awG aqmif½Gufrnf ) 2<br />

( ckaetcgrSm 'dkhArmjynf? ta&;BuD;vmaygh twnf ) 2 atmf - - aoG;pnf;ygawmhrnf - <strong>or*¾</strong><br />

a½SUaqmifcsufudk rysufatmifMuHpnf ( nDap-nDr,f ) 2 wu,fhwu,fwef;nD ( wdkhausmif;om; ) 2<br />

wdkYausmif;olrsm; pGefYpm;zdkYawmfNyD/<br />

2/ wdkif;jynfta&; aqG;aEG;rnf? at;at;awmhjzifh raeEkdifonf? wdkYArmtaygif; aumif;pm;rnf?<br />

ausmif;om;rsm;u aqmif½GufNyD ( owÅdcJrdkh ETJrnf? wdkh&JabmfyDyD ) 2<br />

[ a[h ] toufudkvJ pGefY0Hhonf trsKd;bmom? omoemtwGuf udk&nf - - /<br />

(oHNydKif) urÇmrSmomtwnf - - ( wdkYausmif;om; ) 3 rsm; pGefYpm;bdkYawmfNyD/<br />

3/ ( vGwfvyfap&ef {uefrvGJNyD? ZGJoef&rnf? ausmif;om;MuH&if cHEkdif½kd;vm;? BudK;pm;tm;xkwfrnf )<br />

tjrJaemfaumif;bkdYom ,HkMunf? &Jabmftaygif;wkdYyg pHknD? *kPfwufatmif MuHaqmifrnf?<br />

ausmif;om;rsm; pdwfxm;nD? tm;xkwfMuawmhonf? rkcsyif atmifEkdifrnf/<br />

À<br />

'dkhausmif;om;oDjcif;<br />

pma&;ol- a½Tnmarmif<br />

(1) 'kdYArmjynf0,f . . qefa&pyg;&,fausmufoHywåjrm;&,f . . aygrsm;ygvsuf? vGwfvyfa&;eJYa0;cJhavw,f .<br />

. rGefjrefrmrsm;r,f? vGefpGm½Sm;w,f . . rcsrf;omEkdifawmhw,f/ rdbrsm; . . qif;&J,ifuG,f? 'kdYausmif;om;awG<br />

vlwef;aphatmif raeEkdifMuzG,f/ uRefynmoif&,ifjzifh? ausmif;xGuf,if tvkyfrJhr,f? 'dkYArmawG xrif;0atmif<br />

rpGrf;aqmifEkdifbl;wu,f? ocifynm&atmif 'dkYArmrsm; BudK;pm;MuapzG,f/<br />

(0dkif;qdk) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;BuD;&,f? 'dkYausmif;om;rsm;&JU? pnf;½Hk;&m pka0;&m tm;pk&m atmifajr rSefayw,f<br />

(ausmif;om;rsm;wdkh&,f) 2 ocifynm&atmif <strong>or*¾</strong>a½SUaqmifcsufudkry,f . . nDñGwfpGm trSefwu,f ra½Smifwrf;<br />

atmifyef;qGwfzdkY½G,f/<br />

(2) 'kdYausmif;om;&Jabmf . . AdkvfatmifausmfeJY &wemyHka½Tref;NrdKU&,fu tmZmenfrsm;<br />

(ta&;awmfyHkBuD;0,f - wyfOD;u usqHk;cJUw,f) 2 'dkYausmif;om;rsm;&,f? trsKd;twGuf wu,f - 'dkYtoufudk<br />

zuf½Gufavmufyif rrIcJhygawmhw,f . . /<br />

(3) &JabmfwkdY . . ta&;BuD;avNyD - aoG;pnf;MuygpdkY . . tcsufus ÓPfajrmfaxmufzG,f - <strong>or*¾</strong><br />

tvHawmfatmuf0,f - ArmhvGwfvyfa&;udk 'kdYaoG;cJeJY wnfaqmufr,f/ MuHhMuHhckdifckdif? r,dkifr,drf;bJ 'dkYpdwfZGJ&,f<br />

- ocifynmudk-ocifynmudk - r&vQif - r&vQif - &atmif,lpkdYuG,f/<br />

À<br />

ausmif;om;acgif;aqmifrsm;u wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ü *Dwya'omuyGJwckusif;yí 'dkYausmif;om;oDcsif; (2)<br />

yk'fudk tqdkygyGJwGif oDqdkjyMuyg&ef pDpOfMuonf/ xdkoDcsif;teuf a½TwdkifñGefYonf wD;0kdif;tpHkESifhvmaomfvnf;<br />

a½TnmarmifoDcsif;udkrl udkaX;NrdKif ('*kefwm&m) u pE´,m;wD;í? udkokc ('g½dkufwm OD;okc) u pnf;vkdufwD;ay;onf<br />

rSwfcsuf- a½Tnmarmif\ ]'dkhausmif;oDjcif;}udk (wuúodkvfausmif;om;a[mif; a½Tnmarmifa&;onfh ]]wuúodkvfrS aw;wyk'f}}?<br />

&efukefwuúodkvfESpf 50 jynfh? 1970? pm-118? 199) rS jyefvnfwdkufqdkifppfaq;NyD; rl&if;twdkif;azmfjyonf/<br />

195


196<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

oDcsif;qdkyGJNyD;aomtcg ausmif;om;acgif;aqmifrsm; csufjcif; tpnf;ta0; xkdifMuonf/ oDcsif; (2) yk'fpvHk;udk<br />

'dkYausmif;om; oDcsif;tjzpf vufcHvkdufonf/<br />

(!) ref;tmZmenf (17) OD; ta&;awmfyHk<br />

1938 wGif ref;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;onf &efukefwuúodkvfrS ausmif;om;tmPm½Sif udkvSa½T?<br />

ref;OypmaumvdyfrS pmar;yGJatmifoGm;í &efukefwuúodkvfwGif qufvuf ynmoifMum;aeaom udkodef;atmifwkdY<br />

acgif;aqmifí ausmif;om;oydwfBuD;udk ulnDonfhtaeESifh oydwfarSmufjyefonf/ rEÅav;NrdKUwGif xkwfxm;aomyk'fr<br />

(144) wdkufzsuf&ef pdkif;jyif;aeMuonf/ e,fcsJUqefYusif awmfvSefa&;yk'fr (144) wkdufzsufa&;t& rEÅav;pD&ifpk<br />

wdkYArmtpnf;t½Hk;onf vQdKU0SufpGm pDpOfaeavonf/ yk'fr (144) wkdufzsufa&;wGif rEÅav;NrdKU vlxkBuD;w&yfvHk;<br />

yl;aygif;yg0ifvm&ef &[ef;ysKdtzGJYBuD;uvnf; tm;oGefBudK;yrf;vsuf ½Sdonf/ yk'fr (144) t"dyÜg,frSm qlylvIyf½Sm;rI?<br />

t"du½kPf;jzpfrI ponfwkdYudk ray:ayguf rjzpfyGm;ap&ef BudKwifwm;qD;xm; aom Oya'jzpfonf/<br />

ref;Oypmaumvdyf<strong>or*¾</strong> udkatmif? udkcifndKESifh udkMunfarmif (aemif 'kwd,AdkvfrSL;BuD; jrifhatmif) wkdYyg0if<br />

aom oydwfarSmuf ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf &[ef;ysKdtzGJUtm; acgif;aqmifay;&ef ½dkaopGmavQmufxm; yefMum;NyD;<br />

aemuf wdkYArmtpnf;t½Hk; ocif? ocifrrsm;ESifhvnf; NrdKUvlxktm; odrf;oGif;pnf;½Hk;vsuf ½Sdonf/ NrdKUvkH;uRwf<br />

vlxkqE´jyyGJBuD; usif;y&efESifh ausmif;om;rsm; tpnf;ta0;ESifh qE´jyyGJudk tultnDay;&eftwGuf &efukefwuúodkvfrS<br />

udkausmfNidrf;udk apvTwfvdkufaomfvnf; udkausmfNidrf;rSm rEÅav;NrdKUa&mufNyD;umrS &efukefwGif udpöay:í tvQiftjref<br />

jyefoGm;&ojzifh &efukefwuúodkvf ausmif;om;tzGJUrS udkvSarmif (AkdvfaZ,s? &JabmfoHk;udsyf) udk xyfrHapvTwfcJhonf/<br />

udkvSarmifrSm ref;Oypmaumvdyf ausmif;om;rsm; OD;pD;aom rEÅav;ausmif;om;a[mif;rsm;ESifh vufwGJwkdufyGJ0ifcJhonf/<br />

rEÅav;NrdKUBuD;onf NidrfoufaeNyD[k trsm;atmufarhaeMuonfh tawmtwGif; tmPm½SifudkvSa½T\<br />

atmufyg trdefYxGufvmaomtcg vIyfvIyf½G½Gjzpfvmonf/<br />

ArmEkdifiHvHk;qkdif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

xkwfjyefaMunmcsuf<br />

(trSwf 36)<br />

ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

txufyg trdefYaMunmpmudk MunfhvQif ae&mvyfudkom vlwdkif;rsufpdwGif jrifMu&\/ odkY&mwGif tdajE´<br />

raqmifEkdifatmif MuufoD;arG;nif;xaeonfh ykvdyfawmfrif;wkdY\ tEÅ&m,fjyKap&ef xkwfaomtrdefY[k jrifvm<br />

[efwlojzifh-<br />

(1) "gwfpuf½HkESifh "gwf&xm;rsm;ydwfapjcif;?<br />

(2) t*FvdyftvkyfwkdufawG ydwfapjcif;?<br />

(3) blwm½Hkudk ppfwyftapmifh xm;jcif;?<br />

(4) bPfwkdufrsm;udk ydwfapjcif;?<br />

(5) *gwfawGudk tapmifhppfwyf xm;jcif;?<br />

(6) eef;awmfBuD;twGif; jrefrm r0if&jcif;?<br />

(7) vufeufa&mif;aom wdkufudk a½TUapjcif;?<br />

ponfh pDrHcsuf ykvdyfawmfrif;rsm;\tjrifus,faom rSefbDvl;rsufvHk;rsm;aMumifh azaz:0g&Dv (8) &uf<br />

aeYu NrdKU&Gm xdwfvefY ajcmufjcm;&onfomru ausmif;om;ESifh &[ef;awmfrsm;udk zrf;qD;&eftwGuf t*Fvdyf ppf<br />

AdkvfcsKyfBuD;? ppfAdkvfuav;? ukvm;ppfAdkvf? ucsifppfAdkvf? ujym;ppfAdkvf vlrsKd;pHkyg0ifaom ppfonfawmfrsm;pGmudk<br />

rEÅav;NrdKUü csxm;avonf/ ¤if;tjyif-<br />

(1) tdrfomêud tdrfomMum;u acsmif;ajrmif; Munfhí jriforQudk tpD&ifcHjcif;?<br />

(2) refusnf;yifay:rS nOfheufoef;acgif acsmif;ajrmif;í idkufjrnf;NyD;vQif tpD&ifcHjcif;?


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(3) vufbuf&nfqkdif? umzDqkdifrsm;wGif *sydk;xdk;[ef xkdifNyD; ykvdyfrSef;odoludk ajcmufvHk;? vSefYvHk;rsm;ay;í<br />

owif;rSef[k pHkaxmufwkdYu xifí tpD&ifcHjcif;?<br />

(4) uav;oli,f vlrr,fwkdYudk ar;jref;í uav;rsm; ajymorQudk tpD&ifcHjcif;?<br />

(5) waeYwrl;ay;í wpfrl;wef pHkaxmufwkdY ajymorQudk tpD&ifcHjcif;?<br />

(6) rdef;rxdef;u tEÅ&m,fuif;&ef tvdkYiSm avmuGwfacsmfí ay;aom owif;udk tpD&ifcHjcif;?<br />

ponfjzifh rzG,fr&m tkef;oD;a


198<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(c) ArmjynfvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;vTwfawmfu awmif;qdkonfudk þrEÅav;NrdKUvHk;uRwf tpnf;<br />

ta0;BuD;u awmif;qdkaMumif;?<br />

(8) txufyg awmif;qdkcsufrsm;udk tus,fw0ifh a&;om;½Sif;vif;í e,f<strong>or*¾</strong>toD;oD;u yHkESdyfí awma&m<br />

NrdKUygrusef urf;vSrf;a0iS&ef oabmwlnDaMumif;/<br />

tqdk (3)<br />

þNrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;BuD;tNyD;wGif pnf;urf;ao0yfpGm vrf;avQmufMu&ef tqdkwifoGif;aMumif;/<br />

tqdk (4)<br />

,ckt*Fvdyftpkd;&wdkYu Armjynftm; ay;tyfxm;onfh tkyfcsKyfa&;topfrSm tESpfryg tumtwdjzpfNyD;<br />

Armjynf½Sd tvkyform;? v,form;? qif;&Jom;wdkY\ aumif;usKd;udk zefwD; ray;Ekdif½HkrQru ArmvlrsKd; tcsif;csif;<br />

aoG;uGJonfxuf uGJaprnfh pepfqkd;rsm; ½Sdaeonfudk þNrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;BuD;u vHk;0 axmufcHygaMumif;?<br />

vuf½SdñGefYaygif;tpdk;& rwnfwHh&eftwGufaomfvnf;aumif;? EkwfxGufoGm;&eftwGufaomfvnf;aumif;?<br />

twkduftcHrS t,HktMunfr½Sd tqdkwifoGif;í ñGefYaygif;tpdk;& jyKwfusa&;udkaomfvnf;aumif; tjrefqHk;<br />

BudK;pm;Mu&ef/<br />

tqdk (5)<br />

t*FvdyfwdkY Armjynfudk vma&muf odrf;ydkufpOfuwnf;u Armjynf½SdtdrfwGif; pufrIvufrI trsKd;rsKd;wdkY<br />

wdrfaum yaysmufoGm;onfrSm ,aeYwkdifatmifyif jzpfí ,cktcg Armjynf½Sd awmifolv,form; qif;&Jom;rS<br />

pí? ypönf;OpömckdifvHkaom yk*¾dKvfrsm;txd EkdifiHjcm;rS wifoGif;aom ukefacsmrsm; oHk;pGJaeMujcif;aMumifh Armjynf<br />

aiGrsm; waeYxufwaeY EkdifiHjcm;odkY avsmhqif;onfudk awGU&aMumif;/ þt"du csdKU,Gif;csufudk umuG,f&ef<br />

ArmvlrsKd; rSeforQ-<br />

1/ ArmtrsKd;om;qkdifrsm;udk tm;ay;&ef?<br />

2/ wdkif;&if;jzpfukefypönf;rsm;udkom tm;ay;&ef?<br />

3/ EkdifiHjcm;jzpf roHk;vQifaeEkdifonfh ypönf;rsm;udk wjynfvHk;u oydwfarSmufatmif ausmif;om;rsm;<br />

aqmif½Guf&ef þNrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;BuD;u oabmwlnDaMumif;?<br />

4/ trSwf (3) tqdkESif hyufoufí oydwfarSmuf&rnfh ukefypönf;pm&if; a&;qGJ&ef Auo trIaqmiftzGJUodkY<br />

vHk;0tmPm vTJtyf&ef þNrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;BuD;u oabmwlnDaMumif;?<br />

5/ txufyg qHk;jzwfcsufrsm; xdxda&mufa&muf aqmif½GufEkdif&ef rEÅav;NrdKUvHk;uRwf tpnf;ta0;BuD;u<br />

wuoESifh AuotrIaqmif (2) zGJUtm; tmPmukef vTJtyfaMumif;?<br />

pDwef;vrf;avQmuf&ef tcsdefr½Sdawmh ojzifh reufjzef eHeuf (11) em&Dxdk; a½TUqdkif;vkdufonf/<br />

rEÅav;vlxkonf yxraomf yk'fr (144) tmPmzDqefa&; tpDtpOfrSm vQKdU0SufpGm usdwfí MuHcJhaomfvnf;<br />

pdwfcs&aom tcsdefa&mufonfESifh wNydKifeuf ajymifajymifwif;wif; vIyf½Sm;vmMuonf/ tkyfcsKyfa&; tmPmydkifrsm;<br />

uvnf; pepfwus wm0efcGJa0í BudKwifjyKjyifoifhonfrsm;udk pDrHxm;Muonf/ rEÅav;aq;½HkBuD;wGif vlemwif<br />

ukwifrsm; toifhjyifxm;onf/ ppfykvdyftzGJUxHrS ,HkMunfpdwfcs&qHk;aom wyfom;rsm;udk a½G;cs,fvsuf tqifoifh<br />

,leDazmif;0wfum trdefYvdkufem&ef (24) em&D wm0efcsxm;onf/<br />

1300 jynfh? wydkYwGJvqef; (7) &ufaeYwGif y&0PftwGif;ü vl (2) odef;ausmf pkrdaeMuNyD/ tdrfawmf&m<br />

apwDwHwkdif;twGif; aemufxyfr0ifEkdifatmif jynfhMuyfvsuf½Sdonf/<br />

&[ef;ysKdtzGJU Ouú| q&mawmf OD;uvsmPonf &[ef;yk*¾dKvf? vlyk*¾dKvfwdkYtm; rJcsí tpDtpOfwus<br />

xm;avonf/ taMumif;rSm e,fcsJUtpdk;& ppfwyfESifh &ifqkdif&ef olYxufiga½SUqHk;u csDwufaecsifMuí jzpfonf/<br />

tzGJUtpnf;wkdif;u a½SUqkH;rS csDwufvdkonf? raMumufr½GHU aemufrwGefYaom ZGJowådESifh Armhpdwf"mwf &ifhusufcdkifrmrIukd<br />

e,fcsJUNAdwdoQtm; tNydKiftqkdif jyovdkonf/ yk'fr (144) tmPmzDqefa&; vrf;avQmuf csDwuf&mü &[ef;tzGJU0if<br />

(6) yg; a½SUqHk;rS csDwuf&ef rJusonf/ 'kwd, &[ef;tzGJY0if (10) yg;? wwd, ausmif;om;<strong>or*¾</strong>? pwkw¬ wdkYArm


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

199


200<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

Source: Aung Tun's Original Copy


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

tpnf;t½Hk; tzGJU0if ocif? ocifrrsm;? yÍör &yfuGufvlxktzGJ<br />

Utpnf;? qXr tvkyform;tzGJU? owår v,form;tzGJU?<br />

t|r aps;olaps;om;tzGJU ponfjzifhrJusonf/ a½SUqkH; &[ef;awmfrsm;onf okH;a&mifjc,ftvHudk udkifum (26)<br />

bDvrf;ay:odkY a&mufvQif ta½SUpl;pl; vrf;rBuD;twkdif; a


202<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(2) OD;Mobmo - rdk;aumif;wkduf<br />

(3) OD;aumae,s - cifruefwkduf<br />

(4) OD;awb0EÅ - qDrD;xGef;ausmif;wkduf<br />

(5) OD;nmedaE´mbmo (oHvufoD;udk,fawmf) - Aef;armfwkduf<br />

(6) OD;ukrm& - ta½SUjyif<br />

(7) OD;OyÜEé - r[mtmZmenftzGJU<br />

rSm 'Pf&mr&½SdbJ tzrf;qD;cH&avonf/<br />

aoqHk;olrsm;rSm (Adkvf 17OD;)<br />

(1) OD;y@dw - ukodEém½Hkwdkuf<br />

(2) OD;ynmaZmw - a*G;csKdwdkuf<br />

(3) OD;a0ykv’ - wlarmif;wdkuf? tr&yl&<br />

(4) OD;Zedw - pukwkduf<br />

(5) OD;tmavmu - aiGawmifwkduf<br />

(6) OD;auvm - cifruefwdkuf<br />

(7) OD;auwk - qifwJwkduf<br />

(8) AdkvfbaX; - 0ufpvD[kdufpul;ausmif;om;<br />

(9) AdkvfvSarmif - edAÁmeausmif; ausmif;om;<br />

(10) Adkvfwifatmif - trsKd;om;txufwef;ausmif; ausmif;om;<br />

(11) Adkvfrl - cHkawmfrif;0if;? aMu;eef;½Hk;ajrmufbuf<br />

(12) AdkvfxGef;atmif - qkdif;wef;<br />

(13) Adkvfatmifxl; - 'ud©P0ef rvGefausmif; ausmif;om;<br />

(14) Adkvfcifarmif - omoedu,k0toif;om;<br />

(15) AdkvfxGef;td - r&rf;jcH? ukefonf<br />

(16) AdkvfbvGef; - o&ufwyif½Gm<br />

(17) Adkvfcifarmif (ac:) a½T½dk; - w½kyfwef;&yf? ausmif;om;<br />

(aq;½HkwGif 8 &uftMumrS aoqHk;oGm;onf/)<br />

'Pf&m&olrsm;rSm<br />

aoewfypfcH&ojzifh 'Pf&mtBuD;tus,f&½Sdolrsm;? aq;½Hkwufa&mufae&m 'Pf&maysmufuif;ol atmufyg<br />

(4) OD;tm; rEÅav;axmifBuD;odkY ,laqmifoGm;avonf/<br />

1/ OD;EJGUBuD; - xD;0if;<br />

2/ umumqif (ac:) armifboef; - uJvD<br />

3/ armifatmifodef; - aygufNrdKif<br />

4/ armifvSjrifh - trsKd;om;ausmif;<br />

aq;½HkwGif usef&Sdolrsm;rSm<br />

1/ udkvSarmif - &efukef<strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,f<br />

2/ ocifa½T (ac:) *VKefa½T - qkdif;wef;<br />

3/ OD;bapm - aq;q&m? pdefyef;<br />

4/ armifaX; (ac:) armifaz - r*Fvmaps;<br />

5/ OD;Owår - eef;OD;wkduf<br />

6/ OD;aumov’ - awmiforefwkduf<br />

7/ OD;wdavmu - qDrD;xGef;wkduf<br />

8/ armifcifarmif - xD;0if;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

9/ armifoef; - aumvdyfwdkYjzpfonf/<br />

aemufaeY azazmf0g&Dv (11) &uf (12) &ufaeYwGif &[ef;ysKdtzGJU Ouú| q&mawmf OD;uvsmP? rEÅav;NrdKU<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkatmif? A[kdtrsKd;om;ausmif;rS ausmif;om;acgif;aqmif udkausmf0if;ESifh tcsKdUtm; zrf;<br />

qD; vkdufonf/<br />

(1) udkcsefxGef; (ocifcsefxGef;) - A[kdtrsKd;om;ausmif;<br />

(2) udkatmifausmf0if; (ocifausmf0if;) - A[kdtrsKd;om;ausmif;<br />

(3) udkMunf - aygufNrdKifausmif;<br />

(4) udkudkav; - 0ufpvDausmif;<br />

(5) a½TrsufrSef OD;Mobmo - &[ef;ysKdtzGJY<br />

(6) tmZmenfOD;okre - &[ef;ysKdtzGJY<br />

wdkUtm; axmif (1) ESpfpDvnf;aumif;? q&mawmfOD;uvsmPESifh ukdatmifwkdYtm; axmif (2) ESpfpD tjypf<br />

ay;vkdufonf/<br />

(¡) ref;tmZmenf (17) OD; psmyetcrf;tem;<br />

armfuGef;0ifoDcsif;<br />

oem;p&m? trsm;wumaumif;bkdY&nf? ZmwdrmefpGrf;wJh ref;NrdKU&wemyHkjynf? vGwfvyfapaMumif;<br />

udk&nf - toufudkpGefYMuavonf - - - ArmjynfwGif owif;ESYHavNyD? tmZmenfpdwfrmefxm;um yGm;í<br />

vmonf - - - rsm;ívmonf - - - oGm;avolMunfjzL aZmeJY? w&m;raoG&ygap - - - trQ - - trQ<br />

- - trQ a0ygonf/<br />

aMomf - - - vufeufryg - - - Avmoufouf? onf;cH&ufueJY - - EkdifhxufpD;eif;? igomrif;[k<br />

- xefjyif;pdwfrSm tbdu©emw&m;? vGefjyefYyGm;vdkY trSm;ra½Smif - - - om;aumifozG,f - - acs - -<br />

'&,fodkY rn§moufouf - - cE¨mysufatmif - - - &ufpufavwm? tmZmenfrsKd;cspfrsm;udkwJhrS - -<br />

oem;rn§m - - (od*FgoH)/<br />

a'goa½SUxm; - - oem;rn§mwwfwJh tmPmwnf - - - ew&m;obm0eJY - - - t&m&mrnD<br />

tvum;tmPmjywJh Armjynf? c&D;t½Snf &efrrsm;&atmif tjrJpdwfxm; - - - jynfhtapcHrsm;u<br />

wu,fhudk rw&m;trsm;nDNydKifpHa½G;um - - - woufvHk;jrifbdkY EkdifiHa&;rSm rsufvHk;yGifhMuNyD/<br />

aMomf - - - ref;NrdKUXmeD? tmZmenfaygif; axmifaomif;ru wuf


204<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

8/ &efukefoydwfarSmufausmif;om;rsm;XmecsKyf<br />

9/ &efukefNrdKUowif;pmq&mrsm;tzGJY<br />

10/ ArmEkdifiHvHk;qkdif&m vGwfvyfa&;trsKd;orD;rsm;tzGJY<br />

11/ a&TbdkNrdKUrS &[ef;ysKdtzGJUwdkY tjyif<br />

rEÅav;&[ef;ysKdtzGJUrS tkyfcsKyfonfhtzGJU (3) zGJUtjyif jrLeDpDy,f½Hk;ol½Hk;om;rsm;? rEÅav;a*smfuDrsm;? rEÅav;<br />

pD&ifpk wdkYArmtpnf;t½Hk;? rEÅav;NrdKU Ak'¨bmomw½kwfvlrsKd;rsm;toif;? qHyifn§yfqdkifrsm;toif;? [dE´LvlrsKd;rsm;<br />

toif;ESifh at0rf;½kyf½SiftzGJYwkdY vdkufygydkYaqmifonf/ psmyetcrf;tem;odkY &efukefrS ArmjynfvGwfvyfa&; trsKd;orD;<br />

rsm;tzGJU? &efukefowif;pm udk,fpm;vS,frsm;tzGJU? &efukefpma&;q&mrsm; udk,fpm;vS,f? &efukefwuúodkvfausmif;<br />

om;<strong>or*¾</strong> udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufMuonf/<br />

tmZmenf (17) OD;udk ]aersKd;r[moD[ol&bGJY} csD;jr§ifUavonf/<br />

trsKd;orD;rsm;u uBudK;wyfqGJ tacgif;rsm;udk qGJavonf? tzGJUaygif; (42) zJGU yg0ifavonf/ olemjyKwyf<br />

rsm;u vkdufvHí psmyetcrf;tem;odkY a&mufvmolrsm;udk vdkufvHapmifha½Smuf tultnDay;Muonf/ &wemyHk<br />

av;jyif? av;&yfvHk;qkdif&m &[ef;ysKdtzGJU Ouú| q&mawmfOD;uvsmPu trdefYjyefwrf;ESihf trQa0pmwrf;udk xkwfjyef<br />

&mwGif<br />

]]tdk nDawmfwkdY oifwkdYonf pnf;urf;ao0yfpGm vufeufwpHkw&m ryg Avmudk,fcsnf;om? rdrdwkdY\<br />

vdkvm;csufrsm;udk tpdk;&wkdYtm; azmfjywkkdifwef;vdkMuojzifh pDwef;vSnfhvnfyGJodkY 0ifETJvkdufygMuukef\/<br />

tpdk;&onf igwkdYtay: ,kwåd,kwåm uif;rJhpGm olwdkYtapcHrsm; ay;qufMuaom wzufouf tpD&ifcHpmrsm;<br />

udk tm;udk;wck tajcjyKí twGif;ya,m*rsm; yl;0ifaESmifh,SufMuNyD;vQif igwdkYudk olykef[k pGyfpGJxifrSwfMuvsuf<br />

&uf&ufpufpuf iJhuGufn§mwmjcif; vHk;0r½SdbJ ta&;ydkif rpöwmvufu BuD;rª;uGyfuJí ol\trdefYjzifh ppfyGJrsm;rSmom<br />

toHk;jyKaom aoewfrsm;jzifh vufyg;ap ppfom;wdkYu 'vMurf; tBudrfBudrf ypfcwfap\/<br />

þuJhokdY NAdwdoQtpkd;&\ ,Ofaus;rIudk urÇmuodatmif azmfjyvkdufojzifh olwdkY\ ,Ofaus;rIudk igwkdY<br />

oifcef;pm w&yftaejzifh pdwf0,fjcm;em; rSwfom;&ayNyD/ igwdkY\ tMurf;rzuf? tEkoufoufqkdaom 0g'pnf;rsOf;<br />

udkvnf; tajymr[kwf? igwkdY tvkyfjzifh wydkYwGJvqkwf (7) &ufaeYu olwkdY xif½Sm;ydkifydkif odjrifMuayNyD/<br />

xkduJhodkY tMurf;ppfyGJ? tEkppfyGJ ,SOfwGJNydKifqkdifí olEkdif igEkdif tcsufydkifydkif (2) OD; &ifqkdif wkdufcdkufMu&mwGif<br />

olwdkYonf tMurf;enf;jzifh atmifjrifMuukefí igwdkYvnf; tEkenf;jzifh olwdkYudk tjywftowf evefrxl? tvHrjzLEkdif<br />

atmif Ekdifvdkuf Muukef\/ vufeufryg ,Ofaus;odrfarGUpGmjzifh ppfatmifMuonfhtwGuf igwkdYu oifwkdYudk ppfatmif<br />

aom AdkvfcsLyfBuD;wdkY[lí csD;usL;0rf;ajrmufMu&ayukef\/<br />

odkY&mwGif tpdk;&\ aoewf'Pfcsufjzifh toufqHk;½HI;jcif;cH&aom oifwkdYudk 'DaeY? 'D&uf? 'Dtcdsef? 'Dae&mrSm<br />

yif tNyD;wkdif oN*KØ[f&awmhrnfjzpf&mum; igwkdY\ tl? tonf;udk xkwf,lqGJiifonhfyrm vGefpGmylyif ikdyGJqifí<br />

usqif;aom rsuf&nfwdkYrSm oifwkYd\ cE¨mudk,ftwGif;rS aoewf'PfcsufaMumifh ,dkxGufusqif;aom aoG;rsm;ESihf<br />

EdIif;pmaomf tb,frSm usifhxHk;rDp&menf;vnf; jyp&m½SdawmhtHhoenf;/<br />

igwdkY &[ef;awmfrsm;onf Arm&mZ0if tpOftquf jrefrmrif;wkdY\ vufxufrSm rif;q&m &mZ*k½krsm;<br />

jzpfí Armbk&ifrsm;u igwdkYudk (oH) ESifh pyfí tyfESifhrQyif r&G,fcJhbl;onf rSefaomfjim;vnf;? NAddwdoQvlrsKdS;wkdY tkyfpdk;<br />

í uReftjzpf a&mufaeMu&onfh ,cktcg &[ef;awmfrsm;udk aoewfjzifh ypfowfjcif;cHMu&onfh twGuf NAdwdoQ<br />

vlrsKd;wkdY pdwf0,f aoacG pGJjrJaeaom tBudwftcJrsm;onf urÇmaMuaomfvnf; aMuaysmufukefqHk;jcif;odkY a&mufEkdifMu<br />

rnf r[kwfay/<br />

igwdkY rsufpdtm½Hk jzpfMuukefaom vlwkdif; vlwdkif;wdkYrSm NrdKUwGif;ü pDwef;vSnfhvnfonfhtcg vufeuf<br />

rygonfh tjzpfudk igwdkY odMuaomfjim;vnf; olwdkY rsufpdrSm igwdkY tay:ü vSH"g; wajymifajymif udkifaqmifvmonf[k<br />

jrifMujcif;rSm rdrdwdkY xifovkd vGefusL;ypfrSm;aom tjypfrsm;udk ydwfqdkYumuG,ftHhaomiSm? udk,fydkifOmPfudk toHk;jyKjcif;<br />

avm? odkYr[kwf aoG;½ll; aoG;ief; tjyif;zrf;qD;NyD; aMumufpdwfrTefí t&rf;jyKvkyfMujcif;avm[k w&mhajcmufq,f<br />

(au) usrf;jyKbG,f&mom jzpfayawmh\/<br />

nDawmfwkdYonf þb0rSm pkawrae? aovGefMu&ukefaomfvnf; trsKd;? bmom? omoemudk tjyif;txef<br />

cspfcifvSpGmaom pdwf"gwfwdkYudk ,kdifvJNydKuJGJjcif; r½SdMuaprlí Ekdifatmif xdef;csKyfMuukefvsuf a&muf&mb0rS igwdkYtm;<br />

tultnD ay;Muukefavmh/<br />

igwkYdonf oifwkdYtm; &nfpl;í oHCmawmf (150) wdkYtm; yifhí a',s"r®? 'guAÁ0wåK tpkpkwkdYjzifh vSL'gef;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ylaZmfMuygukef\/ igwkdY\ aumif;rItzdkYudk oifwkdYtm; trQay;a0ygukef\/ trQ&Muí oifwdkYtpk csrf;omMuygap<br />

ukefownf;/}}<br />

rEåav;<strong>or*¾</strong>acgif;aqmif udkarmifudkrdefhcGef;<br />

&Jabmfwdkh-<br />

,aeY,cktcsdefwGif igonf þae&modkY 0rf;om0rf;enf; a0cGJí r&Ekdifaom pdwfrsKd;jzifh wufvmyg\/<br />

igwdkY wkdif;jynfESifh igwdkYtrsKd; aumif;pm;a&;twGuf toufudk y"merxm; &uf&ufa&ma&m wyfOD;rS pGefYpm;&if;<br />

usqHk;oGm;Muayaom &JabmfwdkY\ ol&owåd*kPfudk csD;usL;pum; aus;Zl;qdk&awmhrnf jzpfí ig0rf;ajrmufrd\? ig<br />

0rf;omrd\? igvufyrf;ayguf cwfrd\/ taqG&Jabmf yk*¾dKvfxl;rsm;onf igtm; aemufqHk;tBudrf avmutv,f<br />

wGif zG,fcGma½SmifuGif;í rjyefvrf;udk jref;MuavNyD/<br />

igrlum; ESajrmwo ,lMuHK;r& oifwkdYtwGuf ig\ tonf;ESvHk;wdkYrSm rD;[kef;[kef;awmufí aeavNyD/<br />

tkd &Jabmfudkwifatmifoifonf<br />

ig\ rsufpdatmuf igh\ vufay:wGifyif BuD;jyif;vmcJh\/ toifum; i,f½G,fvS\/ Eki,fvsuf<br />

toufqkdí (12) ESpfrQom ½Sdao;ygvsuf toufESifhrrQ? t½G,fESifh rvkdufatmif a½SUrS vrf;jyoGm;cJhavNyD/ tm;ESifh<br />

rwefaom av;vHaom 0efBuD;udk ½Gufaqmifaom toif&J&Jawmuf tmZmenfuav;tm; þae&mrS igtav;jyKyg\/<br />

igOD;ñTwfyg\/ toifuJhodkYaom a,muFsm;aumif; a,muFsm;jrwfudk arG;zGm;ay;aom &Jabmf\ aus;Zl;½Sif rdbESpfyg;udk<br />

igwdkY txl;½kdaoyg\? udkif;½dIif;OD;ñTwfyg\/ wkdif;jynfESifh trsKd;twGuf toufpGefYvdkufjcif;jzifh &Jabmfonf &Jabmf\<br />

rdbESpfyg; arG;aus;Zl;udk qyfvdkuf&ayNyD/ &Jabmfonf igwkdYtm; aemufqHk;tBudrf pGefYcGmcgeD;ü ]]rdkufawmhr,f<br />

ta&;awmfyHk atmifygap}} ]]pnf;urf;ao0yfMuyg? nDñGwfMuyg}} [k a&;om; rSmMum;cJhonfudk igESifhwuG &Jabmf<br />

taygif;wdkY tb,frSm arhaysmufEkdifawmhtHhoenf;/ &Jabmf\ rSmwrf;udkvnf; igwdkYwawG waoGrwdrf; vdkufemygtHh/<br />

usef&pfcJhaom igwkdYwawGonf tb,f tb,faMumifh &Jabmf\ ajc&mudk reif;EkdifbJ ½Sd&tHhoenf;/ vlUjynf<br />

wGif ESpfaygif;rsm;pGm aeEkdifygao;aomfvnf; wdkif;jynfESifhtrsKd; vGwfvyfa&;twGuf a½SUrS vrf;ñTefjyygvsuf igwdkY<br />

wawG aemufrS tb,faMumifh xyfMuyfrvkdufEkdifbJ ½Sd&tHhoenf;/ igwkdYonfvnf; igwkdY\ rdbarG;aus;Zl; qyfawmh<br />

tHh/ wkdif;jynf\ vGwfvyfa&;udk toifuJhokdYyif ,ljyygtHh/ vljzpfusKd;eyfatmif jyMuukefygtHh[k t"dXmefjyKNyD;aMumif;udk<br />

&Jabmftm; ig þae&mrS uwdqdkyg\/<br />

tkd &JabmfudkvSarmif-<br />

&Jabmfu ysKdrspfEke,f i,f½G,fvifhupm; &cJvSpGmaom rEkowå vlYb0udkyif &uf&ufa&ma&m pGefYcGmoGm;<br />

ayNyD/ Murf;wrf; &ufpufaom vlowftmPmom; tpkd;&wdkYonf riJhrn§m &Jabmf\udk,fcE¨mrS &Jabmf\toufudk<br />

xkwfaqmifoGm;acsNyD/ &Jabmfonf ypfcwfvkdufaom aoewf'Pf&m &½SdvsufESihfyif 'Pf&mudk vufESifhzdum (wkdif;jynf<br />

ESifh vlrsKd;twGuf a½SUodkYwdk;Muyg? aemufrqkwfMuygESifh) [lí ArmhaoG;yDyD &J&ifhpGm a


206<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

aus;Zl;*kPfrsm;[k igwkdY ,llqMuygukef\/<br />

usef&pfaom igwdkYwawGonfvnf; tmZmenf wpkuJhokdYyif vGwfvyfa&; yef;wkdifodkY a&mufatmif igwdkYonf<br />

&Jabmf tmZmenfwdkY enf;wl toufESifhvJum ,aeYrSpí igonf þatmifajrrS aeí t"dXmefjyKyg\/ opömqkdMuyg\/<br />

AuoOuú|rdefhcGef;<br />

(udkodef;atmif zwfMum;jcif;)<br />

&Jabmfwdkhrw&m;vGef;aom<br />

t*Fvdyftpdk;&\ vufatmufodkY Armjynfusa&mufaom tcsdeftcgrS pí ,ck tcdsef<br />

avmuf ArmvlrsKd; wrsKd;vHk;\ pdwfonf rylyifcJh&acs/ ,ck tcsdefavmuf tzdtpD; tESdyftpuf rcHcJh&bl;acs/<br />

,ck tcsdefavmuf remMunf;cJh&bl;ay/<br />

vlrsKd;jcm; tpdk;&\ zdpD;ESdyfpufjcif;cH&aom rnfonfh uRefwdkif;jynf? rnfonhf uRefvlrsKd; rqkd uReftjzpfrS<br />

vGwfajrmuf&ef BudK;pm;Mu&mwGif omrefrw&m;aom zdESdyfjcif;wkdYxuf xl;uJaom zdESdyfjcif;wdkYonfum; awGU&jrJ<br />

tpOftvm yifjzpf\/ rvGwfvyfaom olYuRefb0rS vGwfajrmufvkdí rsm;rsm; BudK;pm;avav? zdESdyfn§if;qJjcif;<br />

rsm;rsm; cH&avavyif jzpf\/<br />

'Pfwyf½kdufjcif;? w&m;pGJjcif;? axmifoGif;cH&jcif;? e,fjcm;ydkYcH&jcif;? wkwf½kdufcH&jcif;? vSHpGyfxdk; cH&jcif;<br />

rsm;ESihf towfcH&jcif; wkdUum; vGwfvyfa&; wkdufyGJ0ifolwdkif;okdY csD;jr§ifhaom qkvmbfrsm;jzpfonfudk &Jabmftm;vHk;wdkY<br />

rsuf0g;xifxif jrifNyD;om; jzpf\/ vlwkdif;vlwdkif;onf omrefqif;&Jjcif;rsKd;udk cHEkdif\/ omref n§Of;qJjcif;rsKd;udk<br />

cHEkdif\/ omref pGefYpm;jcif;rsKd;udk jyKEkdif\/ rxl;qef;vSay/<br />

odkY&mwGif ,cktcsdefüum; igwdkY &Jabmfausmif;om; wpkonf omref qif;&Jjcif;? omref pGefYpm;jcif;rsKd;udk<br />

ao;i,fonf[k ,lqMuNyD;jzpfaMumif;udk wkdif;oljynfom; &[ef;½SifvlwdkY od½SdMuNyD;jzpfonhf tjyif &JabmfwdkY\<br />

½kyftavmif;rsm;onf oufaotjzpf wnfvsuf½SdacsNyD/ ArmvlrsKd;onf rnfonfhtcgurQ uReftjzpfudk rkef;wD;<br />

½GH½Smaom pdwfxm;? ocifjzpfvkdaom pdwfxm;onf ,cktcsdefavmuf ryGm;rsm;cJhbl;ay/ ,ckuJhokdYaom tajcodkYa&muf<br />

atmif zefwD;vkyfaqmifvmcJhonfh ta&;wGif oifwdkYwawG toufpGefYí wkdif;jynfwm0efudk aqmif½GufoGm;jcif;onf<br />

wkdif;jynftm; rnfrQ cspfaMumif;? qif;&Jom;wdkY tusKd;twGuf rnfrQ tepfemcHí umuG,fapmifha½SmufvdkaMumif;udk<br />

&mZ0ifwGif pmwif&rnfjzpfaom oufaotaxmuftxm; jzpfcJhavNyDwum;/<br />

&Jabmf udkwifatmif? udkvSarmif? udkbaX;wdkhuRefausmif;om;?<br />

ausmif;olwdkY\ r[kwfrcHvdkaompdwf? wkdif;jynfudk cspfcifaom pdwfwdkYudk toufESifhvJí<br />

oifwkdYonf toa& qnfcJhNyD? armfuGef;wif&pfatmif igwdkY udk,fpm; oifwkdY a½SUrSaeí wkdufcJhNyD/ ausmif;om;?<br />

ausmif;olwdkY\ tqifhtwef;udk jr§ifhcJhNyD/<br />

tdk &JabmfwkdY oifwkdYwawGonf Armjynf½Sd ausmif;om;? ausmif;olwdkY\ udk,fpm; wkdif;jynftwGuf touf<br />

pGefYum trIawmfxrf;cJhonfrsm;udk igwkdY rarhawmhNyD/ igwkYd 0rf;rajrmufbJ raeEkdifawmhNyD/ igwdkY rcsD;usL;bJ rae<br />

EkdifawmhNyD/ aus;Zl;rqyfbJ raeEkdifawmhNyD/<br />

]]olykefacwf}} [k ac:qkd&rnfjzpfaom ,cktcsdefwGif tjcm;wkdif;jynf½Sdvlrsm;ESifh tqifhtwef;wlatmif Arm<br />

jynftm; zefwD;ay;aom olykefausmif;om;wdkYum; oifwdkYwawGyif jzpf\/ tdyfarmusvsuf½Sdaom Armjynfom;wdkYtm;<br />

Ekd;atmif EId;ay;aom olrsm;um; oifwkdYyif jzpf\/ vGwfvyfa&; yef;wkdifodkY aES;auG;pGm oGm;vsuf½Sdaom ArmjynfBuD;<br />

udk t½Sdefjyif;pGm oGm;atmif jyKjyifay;olrsm;rSmvnf; oifwkdYyif jzpfawmh\/<br />

tkd &JabmfwdkY aoewfypfí towfcH&rnfhaeYu vSnfhvnfMu&mwGif ausmif;ol? ausmif;om;rsm; a½SUrSaeí<br />

oifwkdYwawG rm;rm;rwfrwf&yfvsuf ½SdMuonfudk igawG;í jrifrdygNyD? vSHpGyfwyfxm;aom aoewfBuD;rsm;jzifh<br />

&ifqkdifawGUMuvsufyif tmZmenfyDyD 'l;wkefjcif;? &ifckefjcif; vHk;0uif;rJhvsuf Armausmif;om;wdkY\ owådudk jyvsuf<br />

½Sdaom oifwdkY &Jabmf (3) OD;tm; rSef;qí jrifrdyg\/ jyif;xefvSaom aoewf'Pf&mjzifh aoG;tjzmjzm pD;qif;NyD;vQif<br />

rcsdrqefYjzpfcg rvGwfvyfaom Armjynfudk tjrefvGwfvyfatmif jyKvkyf&ef BudK;pm;&pfMuyg[k rSmMum;onfh tvm;<br />

&Jabmfausmif;om;? ausmif;olwdkYtm; rvGJrz,fomí emMunf;pGm cGJcGmoGm;onfh &Jabmf (3) OD;wkdY\ jzpftifudk<br />

awGUvkdufwdkif; igwkdY 0rf;enf;Mu&\/ igwkYd rsuf&nfrqnfEkdifatmif jzpf&\/<br />

tdk &Jabmf (3) OD;wkYd rvGwfvyfaom Armjynfudk vGwfvyfatmif jyKvkyf&efwm0efudk igwdkY xrf;aqmif&pf


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ygrnf/ oifwkdY toufpGefYoGm;ovdk igwkdYvnf; aemufuvkdufí taES;ESifh tjref toufpGefYí oifwkdY tavmif;½Sd&m<br />

t&yfrSaeí t"d|mefjyKyg\/<br />

vufeufwpHkw&m rygonf omru &efrlpdwfxm; vHk;0r½Sdaom oifwkdYwawGtm; Muuf? iSuf? wd&pämefrsm;<br />

ypfowfovdk? &ufpufMurf;MuKwfpGm ypfowfMuojzifh oifwdkYum; igwkdYESifh uif;a0;Mu&NyDjzpfaomfvnf; oifwkdY\<br />

tmZmenfpdwf"gwfonf igwdkYtm; tpOfwpkduf a½SUaqmifvsuf½SdavNyD/ oifwkdY\ pdwf"gwfudk igwkdY\ udk,fwGif;odkY<br />

oGwfoGif;í oifwkdY\ vufikwfjzpfaom wdkufyGJudk NyD;Nidrf;atmif tpOfrjywf toifwdkYudk aus;Zl;qyfaomoabmjzifh<br />

uwday;yg\/<br />

tkd &JabmfwdkY oifwkdY\ pdwf"gwfudk aemufqHk;tBudrf t½dktaojyK&ef ArmjynfvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

trIaqmifrsm;ESifh tjcm;NrdKUrsm;½Sd ausmif;ol? ausmif;om;rsm; rvma&mufEkdifonfudk cGifhjyK&ef awmif;yefyg\/ Armjynf<br />

aESmifBudK;udk ajyatmif BudK;pm;vkyfaqmifygrnf[k ¤if;wdYk\udk,fpm; igwkYd udk,fpm;vS,f (3) OD;onf oifwkdY\<br />

½kyftavmif;rsm;udk OD;ckdufí opömjyKyg\/<br />

þuJhokdY tmZmenfrsm;\ &J&ifhajymifajrmufpGm toufpGefYoGm;rIudk *kPfjyKcsD;usL; ajymMum;NyD;aemuf<br />

tmZmenf (17) OD; ½kyftavmif;udk tkwf*loGif;NyD; trQtwef;a0um oN*ØKvfyGJtcrf;tem;udk atmifjrifpGm ½kyfodrf;<br />

vkduf\/<br />

(P) tmZmenfrsm;aeY t"d|mefjyKpmwrf;<br />

tmZmenfol&Jaumif;taygif;wkdY taqGwdkYum; vGwfvyfa&;wefzdk;udk aumif;pGm odem;vnfMuNyD; jzpfMuay<br />

\/ ArmhvGwfvyfa&;twGuf pnf;pdrftoufwdkYukd &uf&ufa&ma&mpGefYum Armhowådukd &mZ0ifwGif xif½Sm;atmif<br />

jyoEkdifMuay\/ waeYonfum; taqGwdkY\ jrifhrdk&fr@dKifozG,f cdkifjrJvSaom wdkif;cspfpdwf? r[myx0DajrBuD;uJhodkY<br />

xkxnfBuD;rm;vSaom rsKd;cspfpdwf? 0&ZdefuJhodkY xufjrufvSaom owåd? udk,fusKd;pGefY &ufa&maomoabm ponfh<br />

jrifhjrwfwnfMunf tmZmenfyDoaom t&nftcsif;wdkYudk csD;usL;Mobm axmufcHaom igwkdYonf þae&m? þXmeodkY<br />

,aeY eHeuf pka0;a&mufMuukef\/<br />

igwdkY Armjynfum; rlvueOD;uyif vGwfvyfaom ocifEkdifiH jzpfcJh\/ a½S;ESpfaygif; 3000 cefYuwnf;u<br />

ousomuD r[mqD? r[maoG;wkdYrS ½dk;&mrysuf qif;oufEG,fvm rif;&mZmwdkYonf xdefxdefajymifajymif a½Teef;aqmif<br />

wkdYjzifh ueufxD;jzLpdkufxl jzefYrdk;vsuf tkyfcsKyfpdk;rdk;cJhaom udk,f hrif;udk,fhcsif;EdkifiH jzpfcJh\/ þuJhodkY urÇmay:wGif<br />

woD;wjcm; crf;em;pGm ocifwdkif;jynftjzpf wnf½SdcJh&mwGif igwdkY\ bdk;bGm;tp&Sdaom tmZmenf ol&Jaumif;BuD;rsm;<br />

onf toufaoG;cJudk ESajrmwGefYwdkjcif; tvsif;r½SdbJ ArmhvGwfvyfa&;twGuf EkdifiHcsJUorm;wdkY\ ab;&efudk wGef;vSef<br />

NzdKzsufcJhonfh taxmuftxm;rsm;onfvnf; &mZ0ifü txift½Sm; ½SdcJhayonf/<br />

igwkYdacwf? igwdkYrSmvnf; uHraumif; taMumif;rvSojzifh wyg;olvufatmufwGif uRefoabmufjzpfcJh<br />

onfh vGefcJhaom ESpfaygif; 100 ausmfupí ,aeYwdkif trdrJhom; a&enf;ig;odkY wjznf;jznf;jcif; tajctae qkwf,kwf<br />

ysufjym;jcif;? ynma&;tajctae avsmhyg;wdrfaumjcif;? usef;rma&;tajctae ,dk,Gif;vmjcif;? wOD;ESifhwOD; pnf;vHk;<br />

rIr½Sd tuGJuGJtjym;jym; jzpfaejcif;paom ab;tEÅ&m,f trsKd;rsKd;ESifh &ifqkdifMuvsuf tppt&m&mwGif nd§K;i,fpGm<br />

½SdaeMu&avNyD/ xdkrSwyg; b0qdk;aom uRefvlrsKd;jzpfonfESifhtnD pum;udkyif vGwfvyfpGm rajymqdk&? a&;om;rIudk<br />

vnf; vGwfvyfpGm rjyK&? oGm;vmaexkdifrIwGifvnf; vGwfvyfjcif;r½SdbJ "e½Sife,fcsJUorm;wdkY\ trs Kd;rsKd;aom tkyfcsKyf<br />

aESmifBudK;jzifh ArmvlrsKd;taygif;wdkYrSm wif;MuyfpGm csKyfaESmifxm;jcif;cHae&um; tqdkyg tcsKyftcs,f twm;tqD;wkdYudk<br />

uREkfyfwdkYonf w&m;ojzifh vGwfajrmufatmif uefYuGuf½kef;uef&m EkdifiHcsJUpepft& tckzGJUxm;aom tpdk;&tzGJUonf<br />

ArmtrsKd;om;? trsKd;orD;rsm;tm; axmifwef;? aESmiftdrfodkY ydkYaqmifum csKyfaESmifxm;jcif;udk cHaeMu&ayNyD/<br />

pD;yGm;a&; tusyftwnf;wdkYaMumifh uRefvlrsKd;tcsif;csif; arwåmuif;Muvsuf t"du½kPf;BuD;rsm; jzpfyGm;<br />

aomaMumifh rsm;pGmaom ArmvlrsKd;rsm;\ toufrsm;vnf; aoaMuysufpD;cJhavNyD/ iwfrGwfrGJaw tajcrvSojzifh<br />

ao&onfu uHaumif;ao;onf[k oabmydkufum x


208<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

rEÅav;ûrdYü jynfhtapcHwdkY\ aoewf'Pfcsufjzifh OD;pE´drm t½Sifoljrwfonfvnf; r&PEkdifiHodkY vdkufyg&½SmavNyD/<br />

þokdY uRefvlrsKd;tjzpfjzifh awGUMuHKae&aom aMuuGJzG,f&m tjzpftysufrsm;udk igwkdYonf tb,frSmvQif arhaysmufEkdif<br />

ygawmhtHhenf;/<br />

,refESpfuvnf; Armjynfol? jynfom;taygif;wdkY\ vGwfvyfpGm ajymqkda&;om; oGm;vmaexkdifrIwdkYudk<br />

"e½SifEkdifiHcsJUtpkd;&onf Oya'yk'fr trsKd;rsKd;wdkYjzifh csKyfcs,fwm;qD;jcif;udkjyK&m ausmif;om;t½G,f vlrr,fuav;rsm;<br />

yif tdrfa½SUyl? tdrfaemuf rcsrf;om[laom pum;uJhokdY rdrdMum;raeEkdif MuawmhbJ ausmif;aygif;pHkrS ajrmufjrm;pGmaom<br />

ausmif;om;? ausmif;oluav;rsm;onf tqdkyg csKyfcs,faom Oya'yk'frwkdYudk uefYuGuf&mwGif tMurf;rzuf tEk<br />

oufoufenf;jzifh &efukefNrdKUtwGif; jycJhMuonfrSm vGefcJhonfh 1300 jynfhESpf þaeY? þ&uf? þtcsdeftcgyifjzpf<br />

ayonf/<br />

xdkodkY twGif;0efBuD;rsm;½Hk;udk 0kdif;í rdrdwdkY\ qEúdkjyMuNyD;aemuf ausmif;om;? ausmif;ol uav;rsm;onf<br />

rdrdwdkY\ acgif;aqmifpum;udk ajr0,frus em;axmifum aeYvnf (12) em&D tcsdefavmufwGif jyefvnf ½kyfodrf;cJh&m<br />

"e½SifEkdifiHcsJUtpkd;&\ vufyg;aprsm;jzpfaom &efukefykvdyftzGJUrS a*:&mpmoifrsm;ESifh ukvm;ykvdyfrsm;onf vufeuf<br />

[lí tyfwacsmif;rQrygaom uav;oli,fvlrr,fwdkYtm; AsufwvufrcGJ½Sdaom opfom;wkwfBuD;rsm;jzifh wajAmif;<br />

ajAmif; usKd;atmif qifhumqifhum? rn§mrwm &ufpufpGm vdkufvH½dkufESufjcif;? jrif;wdkYjzifh vkdufvHwkdufckdufjcif;paom<br />

Murf;MuKwfrIwdkYaMumifh ausmif;ol? ausmif;om;wdkY\ aoG;pdrf;½Sif½SifwdkYrSm pywfvrf; ajrjyifwGif woGifoGifpD;usum<br />

tkdifxGef;cJhonfukd vnf;aumif;? touf (22) ESpf t&G,frQ½Sdao;aom tvkyftrIaqmifwOD;jzpfaom &Jabmf aumvdyf<br />

ausmif;om; Auotoif;om; udkatmifausmfrSm xdkaeYu &½SdcJhaom ykvdyfrsm;\ ½kdufESufrIaMumifh ,refESpf jymodkvqef;<br />

(2) &ufaeYu þavmuBuD;rS pGefYcGmoGm;&½SmonfwdkYudk vnf;aumif;? igwdkYonf rnfonfh enf;ESifh arhEkdifawmhtHhenf;/<br />

xkdaeUu vlpdwfuif;Muukefaom jynfhtapcH vufyg;apwdkY\ &ufpufrIudk rsuf0g;xifxif ½IjrifMu&ukef<br />

aom vlpdwf½Sdoltaygif;wdkYonf vnf;aumif;? owif;pum; Mum;odMuukefaom ArmjynfbGm; trsKd;om;? trsKd;orD;<br />

rsm;onfvnf;aumif; ]]þavmuBuD;\w&m;ajzmifhrSefjcif; uif;cJhacsNyDwum;? uRefb0jzifhae&aom vlrsKd;rSm þodkY<br />

&uf&ufpufpuf n§if;yef;ESdyfpufjcif;udk cH&ygwum;}} [k ,lMuHK;r& ESvHk;tdrfrS pdrfh,dkíxGufaom aoG;uJhodkY eDjref;onfh<br />

rsuf&nfayguf BuD;i,fwdkYonf ArmajrjyifwGif woGifoGif pD;uscJhonfudk igwdkYonf rarhEkdifawmhacs/<br />

þta&;upí wwdkif;wjynfvHk; rD;[kef;[kef;awmufum qlylvIyf½Sm;rIwkdY jzpfay:vmNyD;vQif atmifvHNrdKUrS<br />

Adkvfbzdk;rSmvnf; jynfhtapcHwkdY\ &ufpufvSaom aoewf'Pf&mjzifh toufpGefYoGm;&½Smonfhtjyif ,refESpfwydkYwGJ<br />

vjynfhausmf (7) &ufaeYuvnf; rdrdwdkY vGwfvyfvkdaom qEúdk pDwef;vrf;avQmufjcif;jzifh jyoMuaom rEÅav;NrdKU<br />

awmf½Sd &[ef;oHCmawmfrS pí ausmif;ol? ausmif;om;? NrdKUolNrdKUom; axmifaygif;rsm;pGmwdkYtm; jynfhtapcHrsm;onf<br />

qifjcifwHkw&m; tenf;i,frQ rxm;bJ Muuf? iSuf? wd&pämefwdkYudk &ufpufpGm ypfowfbdouJhodkY ½kdifz,faoewfrsm;jzifh<br />

rn§mraxmuf ypfazmuf ESdyfuGyfjcif;udk jyKojzifh NrdKUolNrdKUom; (40) ausmfcefY 'Pf&m&½Sdonfh teuf &[ef;awmf<br />

(7) yg;ESifh ausmif;om;t&yfom; (10) OD;wkdY &½Sdtyfaom aoewf'Pf&maMumifh r&PEkdifiHodkY vdkufyg&½Smonfudkvnf;<br />

igwkdYonf ,aeYwdkif rarhEkdifawmhacs/<br />

igwdkYonf vlYb0udk &onfupí obm0"r®tm;jzifh vGwfvyfaom rEkóvlom;rsm; jzpfMuukef\/<br />

vGwfvyfaom b0udk igwdkY rEkóvlom;rsm;om r[kwfao;? awmaewd&pämef t½kdif;tpkdif;wdkYyifvQif av;jrwf<br />

ESpfouf MunfjzLMuukef\/ vGwfvyfa&;onf avmu"r®wmt& rnfolrqdk tarGcHxdkufaom jrifhjrwfonfh b0<br />

jzpfaMumif;udk igwkdY od½Sdem;vnfvmMuayNyD/<br />

vGwfvyfa&;atmifyef;\ wnf&mc&D;vrf;onfum; tvGefw&m ajymifacsm ajzmifhwef;aom uwå&map;<br />

vrf;rBuD; r[kwfay/ vGwfvyfa&; c&D;vrf;BuD;onfum; tqif;&JcH&jcif;? tESdyfpufcH&jcif;? ypönf;Opöm tqHk;t½IH;<br />

cH&jcif;? axmifwef; tuscH&jcif;? touftaocH&jcif;wnf;[laom ql;ajimifhuefoif;? csKdifhwGif;url taumuftauGY<br />

wdkYjzifh wefqmqiftyfaom c&D;vrf;Murf;BuD;yifwnf;/<br />

xdkYaMumifh w½kwfvlrsKd;wdkYonf vnf;aumif;? ykdvefvlrsKd;wdkYonf vnf;aumif;? zifvefvlrsKd;wkdYonf<br />

vnf;aumif; rdrdwdkY\ vGwfvyfa&;udk ra&rwGufEdkifaom pnf;pdrftoufwkdYjzifh zvS,fum &efoltaygif;wdkYtm;<br />

wGef;vSefNzdKzsufaeonfukd ,cktcg igwkYd rsufarSmufwGif awGYMuHKaeMu&NyD r[kwfavm/ igwdkYtm; vTrf;rdk;tkyfpkd;ae<br />

onfh t*FvdyfvlrsKdS;onfyif rdrdwdkY vGwfvyfa&;udk waeYaeYwGif xdcdkufvmrnfudk od½Sd&dyfrdojzifh wkdif;i,f jynfi,f<br />

uav;rsm;\ vGwfvyfa&;udk ckcHumuG,f ae&ygonf[k taMumif;vSvS urÇmudkjyNyD; *smrPDemZD&efukd pnf;pdrf<br />

touf ajrmufrsm;pGm tqHk;t½HI;cHí ppfaMunmum NzdKzsufokwfoifaeonfukd igwkdY rsuf0g;xifxif ½IjrifaeMu&NyD


udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

r[kwfavm/<br />

odkYjzpf&m vGwfvyfa&;\ wefzkd;onf tqHk;tp r½Sdonfhtwkdif; vGwfvyfa&;udk t&,l&ef BudK;yrf;tm;<br />

xkwf&mü pnf;pdrf toufwdkYudk pGefYMu&jrJjzpfonfrSm urÇmY"r®wmjzpfonfukd taxmifaom urÇmY&mZ0ifrsm;uvnf;<br />

axmufcHvsuf ½Sdaeayonf/ igwdkYonfvnf; þ"r®wmobm0udk vGefqefum tb,frSmvQif vGwfvyfa&;udk t&,l&ef<br />

jzpfEkdiftHhenf;/ toufpGefYoGm;Muukefaom tmZmenfol&Jaumif;wkdYonf igwdkYtm; vGwfvyfa&; vrf;rSefudk xifxif<br />

½Sm;½Sm; jycJhMuayNyD/ xdktmZmenfol&Jaumif;wkdY\ ajc&mudk waeYaeYwGif igwkdY eif;&awmhrnfrSm rvGJra½Smifomaom<br />

wm0ef0wå&m;yif jzpf\/ vGwfvyfa&;atmifyef;udk qGwfcl;vkdolrsm;um; tiftm;csdeJY ,drf;EGJUaeaom rdef;rvsm? vlrrm<br />

wdkY\ t&mr[kwf/ owåd? AswådESifh jynfhpHkaom &J&Jawmuf tmZmenfol&Jaumif;wdkY\ t&momvQifjzpfay\/ usm;udk<br />

cvkwf? opfikwfudk oifjzL;? ql;udk arGY&mozG,f oabmxm;um tcsKyftcs,f? taESmifht,Suf? tqD;twm;[lorQ<br />

wdkYudk ydkif;jzwf y,f½Sif; csOf;eif; okwfoifvsuf &J0HhpGm? iga,musFm;[k BudK;pm;tHcJ ZGJebJBuD;olwkdYomvQif vGwfvyfa&;<br />

atmifyef;udk qifjref;&rnf jzpfownf;/<br />

tdk tmZmenftaygif; ol&Jaumif;wkdY? taqGwdkY\ jyif;xefvSaom xGufoufwkdYonf? pdwf"mwfrsm;onf<br />

igwdkY\ udk,fcE¨mü wnfaeudef;atmif; ygapownf;/<br />

taqGwdkYonfum; vlwdkY\ oufwrf;wGif xrf;aqmif&rnfh rdrdwdkY wm0ef0wå&m;udk toufpGefYí xrf;aqmif<br />

oGm;Muojzifh &mZ0ifajymifum *kPfarmufMuay\/ taqGwdkYonf trsKd;\ *kPfukd aqmifoGm;EkdifMuouJhokdY igwkdY<br />

vnf; aqmifEkdifatmif tcsdeftcg aumif;onf rMumrwif qkdufa&muf ygapownf;/<br />

tdk tmZmenftaygif; ol&Jaumif;wkdY taqGwdkY\ xufoefvSaom ZGJ? jrJpGJckdifrmvSaom rsKd;cspfpdwf? xdyfxdyf<br />

MuJ wcJeufaom owådponfh rGefjrwfonfh t&nftcsif;wkdYudk igwdkYonf pdwftm;xufoefpGm csD;usL;Mobm<br />

axmyem jyKMuygukef\/ taqGwdkY\ 0dnmOfpdwf"gwfrsm;onf vGwfvyfa&; yef;wdkifokdY a½S;½IoGm;aeMuaom igwdkYtm;<br />

rD;½I;wefaqmifBuD;ozG,f OmPftvif;a&mifudk ay;vsuf½SdacsNyD/<br />

tdk tmZmenftaygif; ol&Jaumif;wkdY igwdkYonf taqGwdkYtm; igwkdY jyKorQ 'geukokdvf tzdkYzdkYudk trQ?<br />

trQ? trQ ay;a0Muygukef\/ taqGwdkYonf Mum;onfhae&mu om"k tEkarm'em jyKEkdifMuonfjzpfí vGwffvyfaom<br />

ok*wdb0wGif vGwfvyfaom yk*¾dKvfrsm;tjzpfjzifh vGwfvyfa&;\ t&omudk aumif;pGm cHEkdifMuygapownf;/<br />

ArmjynfzGm; wkdif;&if;om;taygif;wdkY igwdkYonf ,aeYupí igwkdY wrsKd;om;vHk; OruGJodkufrysuf pnf;vHk;<br />

nDñGwfa&;udk &atmif aeYnrtm; aqmif&GufBudK;yrf;MuygukeftHh/<br />

oef;aygif; rsm;pGmaom ArmvlrsKd;wkdYonf rdrdwdkY wdkif;jynfBuD;udk vHk;0vGwfvyfa&; ay;rSomvQif auseyfEdkif<br />

rnf[laom jyif;xefonfh pdwfqE´udk jyMuukeftHh/<br />

igwkdY ArmvlrsdK;wkdY\ pD;yGm;a&;? ynma&;? usef;rma&;? omoem bmoma&;? vlrsdK; wkd;wufzGHYNzdK;a&;paom<br />

BuD;yGm;rI trsKd;rsKd;wdkYudkvnf; igwdkYonf toufaoG;cJ wnfaeorQ umvywfvHk; pGrf;aqmif tm;xkwfMuukeftHHHHh/<br />

igwkdY Armwdkif;? Armwkdif; vGwfvyfa&;udk wu,fvkdvm;aom pdwf"gwfrsm; udef;atmifaeorQ umvywf<br />

vHk; ArmjynfBuD;onf wu,fyif vGwfvyfa&; &rnfrSm rvGJaom taMumif;yif jzpf\/<br />

tkd tcsif;wkdY &J&ifhwnfMunf ArmyDoolwdkYomvQif Armjynfü vGwfvyfa&; a&mifjcnfoef;vmNyD[k xif½Sm;<br />

pGm awGUjrifEkdifrnfjzpfownf;/<br />

ta&;awmfykHatmifygap<br />

1301 ckESpf?<br />

&efukefNrdKY? tmZmenfaehaumfrwDtzGJY<br />

209


210<br />

Source: Oway Magazines<br />

OD;A[def;<br />

(1938-39)<br />

jrefrmEdkifiH ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

wuo Ouú| udkatmifqef; (AdkvfcsKyf) EkwfxGufoGm;ojzifh? Ouú|tjzpf qufvufwm0ef,l&jcif; jzpfonf/<br />

1279 ck? 0gqdkvqef; (10) &uf? Ak'¨[l;aeY? eHeuf (7) em&D tcsdefwGif tif;0NrKdU udkif;wef;&yfü zGm;jrifonf/<br />

tz OD;rSif? trd a':OD;wdkY\ yÍörajrmufom;jzpfonf/<br />

rEÅav;NrKdU atbDtrf rdef;uav;ausmif;? ousoD[bk&m; teD; q&midkausmif;? rEÅav;NrKdU A[dktrsdK;om;<br />

txufwef;ausmif;rsm;wGif ynmqnf;yl;cJh\/ 1934 ckESpfwGif rEÅav;Oypmaumvdyfü pwif ynmoifMum;<br />

cJhonf/ 1935-36 ckESpfwGif rEÅav;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmifjzpf\/ 1936 ck ausmif;om;<br />

oydwfwGif ppfudkif; tpdk;&txufwef;ausmif;odkY oydwfoGm;wm;&m ausmif;tkyfBuD; rpöwma'gif;ESifh paumuf<br />

rsm;u 0dkif;½dkufojzifh 'Pf&m&½SdcJhonf/ 1936-37 ckESpfwGif rEÅav;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|<br />

tjzpf aqmif½GufcJhí Oypm txufwef;udk ygVdbmom *kPfxl;jzifh atmifjrifcJhavonf/<br />

&efukefwuúodkvfwGif qufvufynmqnf;yl;í 1938-39 ckwGif wuo trIaqmiftjzpf a½G;cs,fwifajr§muf<br />

cH&onf/ wuo Ouú| udkatmifqef; EkwfxGufoGm;aomtcg Ouú|tjzpf wm0ef,l&jcif; jzpfonf/ 1938-<br />

39 ckESpf Auo Ouú|vnf; jzpfonf/ udkA[def;udk wuo Ouú|tjzpfxuf Auo Ouú|tjzpf vlodrsm;cJhonf/<br />

1938 ckESpfü a&eHajroydwf ay:aygufcJhonf/ a&eHajroydwform;rsm;onf &efukefNrKdUodkY csDwufqE´jy&ef?<br />

a&eH acsmif;NrKdUrS xGufcJhMuonf/ Ouú| udkA[def;ESifh udkAaqGwdkYonf a&eHacsmif;NrKdUwGif ay:aygufvsuf½Sdaom<br />

ausmif;om;oydwfta&;ESifh a&eHajrrS csDwufvmaom oydwform;rsm;ta&;udk pHkprf;&ef c&D;xGufcJhMuonf/<br />

rauG;NrKdUü a&eHajrrS csDwufvmaom oydwform;rsm;tm; w&m;a[maepOf tzrf;cHcJh&avonf/ <strong>or*¾</strong> Ouú|ESifh<br />

twGif;a&;rSL;tm; zrf;qD;ojzifh ausmif;om;oydwf ay:aygufcJhavonf/<br />

ausmif;om;rsm;onf twGif;0efrsm;½Hk;odkY csDwufqE´jyMu&m? a*:&mpmoifrsm;u jrif;ESifh wdkuf? eHygwfwkwfESifh<br />

½dkufojzifh *syfqifaumvdyfrS udkatmifausmf usqHk;cJhonf/ ausmif;om;trsm;tjym; 'Pf&m &cJhMu\/ ausmif;<br />

om;? tvkyform;? v,form;oydwf aygif;pHkpkpnf;rdum? 1300 jynfh ta&;awmfyHk[k ordkif;0if rSwfwrf;wif<br />

cJhMuonf/ ausmif;olausmif;om;rsm; NrKdUroydwfpcef;wGif tpmtiwfcH qE´jycJhMuonf/ a'gufwmbarmf<br />

tpdk;&jyKwfusí OD;yktpdk;&wufNyD;? ausmif;om;oydwf NyD;qHk;cJhonf/<br />

udkA[def;onf 1939 ckESpfwGif wuúodkvfrS xGufí wdkYArmtpnf;t½Hk;odkY 0ifa&muf vkyfaqmifcJhonf/ 1940<br />

ckESpfwGif zrf;qD;cH&NyD;? *syefacwf a'gufwmbarmf tpdk;&vufxufwGif EdkifiHjcm;a&;Xme twGif;0eftjzpf<br />

aqmif½GufcJh\/ 1945 ck *syefawmfvSefa&;wGif awmifilc½dkifwGif wm0ef,lcJhonf/<br />

(wpfzufpmrsufESmodkY-)


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1938 rS 1938 - e,fcsJYqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a'gufwmvSa½T M.B.B.S<br />

(1939-40)<br />

1300jynfh ta&;awmfwGif tmPm½SifvSa½T[k ausmfMum;cJholjzpfonf/ udkvSa½Tonf 1300jynfh ta&;awmf\<br />

trSwftom;jzpfonf/<br />

ysOf;rem;NrKdUü 1276 ck? e,kefvjynfhausmf (12) &ufaeYwGif zGm;jrifí zsmyHkNrKdUü BuD;jyif;cJh&\/ 1931 ckESpfwGif<br />

&efukefwuúodkvfü pwifynmoifMum;í aq;twwfynmudk qufvufoif,lcJhonf/ 1936-37 ckESpfwGif<br />

wuo twGif;a&;rSL;? 1938-39 ckwGif wuo 'k-Ouú|tjzpf wm0efxrf;aqmifcJhí 1939-40 ckwGif wuo<br />

Ouú|tjzpf a½G;aumuf wifajr§mufjcif;cH&onf/<br />

1938-1939 ckESpf 1300 jynfh ta&;awmfyHkBuD;wGif <strong>or*¾</strong> Ouú| udkA[def; zrf;cH&NyD;aemuf udkvSa½Tonf<br />

ta&;awmfyHkBuD;udk qufvufacgif;aqmifum wdkufyJG0ifcJhonf/ tmPm½SifudkvSa½T[lí wdkif;jynfu od½Sd<br />

cJhMuonf/ 1300 jynfh ta&;awmfyHkudk qufvufacgif;aqmif&if; tzrf;cHcJh&onf/<br />

1939 ckESpfwGif wuorS BuD;rSL;um AdkvfatmifausmfusqHk;aomaeYudk tmZmenfaeY[k owfrSwfum yxrqHk;<br />

usif;ycJhMuonf/<br />

udkvSa½Tonf q&m0efbJGUudk 1940-41 ckESpfwGif qGwfcl;NyD;aemuf? aq;ynmjzifh toufarG;um {csrf;pGm<br />

aecJhonf/ 'kwd, urÇmppfBuD;tNyD; aq;ynm qufvufqnf;yl;&ef t*FvefEdkifiHodkYtoGm; 1947 ckESpf Mo*kwfv<br />

(23) &ufaeYwGif yg½Sef;yifv,fauGY? ab;&def;uRef; teD;wGif av,mOfysufusí tedpöa&mufcJhavonf/<br />

udkA[def;rS tqufudkA[def;onf<br />

ArmjynfuGefjrLepfygwDudk pwifxlaxmifol wOD;jzpfNyD;? 1946 ck uGefjrLepfygwD ajAmifxl<br />

axmifaomtcgwGif A[dkaumfrwD0ifjzpfcJhonf/ aemifwGif ay:vpfAsL½dktzJGU0ifjzpfí Armjynftvkyform;<strong>or*¾</strong><br />

(A.B.T.U.C) \ Ouú|jzpfonf/ 1946 ck? Edk0ifbmv (20) &ufaeYwGif rEÅav;aq;½HkBuD;wGif uG,fvGef<br />

tedpöa&mufcJhonf/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf\ vGwfvyfa&;armfuGef;0if pm&if;wGif yxrqifhrS aMunmay;<br />

jcif; cHcJh&oljzpfavonf/<br />

211


jrefrmhtvif;owif;pm t,f'Dwm OD;cspfarmif (*sme,fausmf) u ay;tyfcJhaom vGwfvyfa&;wdkufyJG0if *kPfxl;aqmifvufrSwf erlemyHkpH (1)<br />

Source: Aung Tun's Original Copy<br />

Source: File Photo<br />

Source: Portraits (DTY)<br />

udkatmifausmfESifUtwl t½dkufcH&aom<br />

udkMunfarmif (aemif AdkvfrSL;BuD;<br />

Munfarmif)<br />

rauG;NrdKYwGif udkA[def;ESifUtwl<br />

tzrf;cH&aom<br />

wuotwGif;a&;rSL; udkAaqG<br />

212


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

jrefrmhtvif;owif;pm t,f'Dwm OD;cspfarmif (*sme,fausmf) u ay;tyfcJhaom vGwfvyfa&;wdkufyJG0if *kPfxl;aqmifvufrSwf erlemyHkpH (2)<br />

213


214<br />

wdkhArm - owif;pOfrSwfwrf; acgif;pD;trSwftom;<br />

wdkhArmtpnf;t½Hk; wHqdyf<br />

Adkvfatmifausmf tygt0if wuúodkvfausmif;om;rsm; &efukef twGif;0ef½Hk;udk 0dkif;aepOf<br />

Source: Doh Bamar


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

1300 jynfh ta&;awmfyHk zrf;qD;axmifcscH&onfh rEåav;oydwfacgif;aqmifrsm;<br />

Ouú|q&mawmf OD;uvsmP<br />

av;jyifav;&yfvHk;qdkif&m&[ef;ysKdtzJGYcsKyf?<br />

a0,efbHkomwdkuf<br />

udkatmif - tdkiftufpD txufwef;<br />

(rEåav;ausmif;om;rsm;tzJGYacgif;aqmif)<br />

axmif'Pf (1) ESpfpD csrSwfcH&aom ausmif;om;acgif;aqmif (4) OD;<br />

udkatmifausmf0if; (10 wef;? A[dktrsKd;om;ausmif;)<br />

wydkhwJGvqkwf (12) &ufwGif trdefhcsonf/<br />

udkcsefxGef; (10 wef;? A[dktrsKd;om;ausmif;)<br />

wydkhwJGvqkwf (12) &ufwGif trdefhcsonf/<br />

udkarmifMunf (aygufNrdKifwdkuf)<br />

wydkhwJGvqkwf (10) &ufwGif trdefhcsonf/<br />

udkudkav; (10 wef;? 0ufpvD,Hausmif;)<br />

wydkhwJGvqkwf (12) &ufwGif trdefhcsonf/<br />

rEåav;oydwfacgif;aqmif<br />

Ouú|q&mawmf OD;uvsmPESifh<br />

ausmif;om;acgif;aqmif<br />

udkatmifwdkhtm; axmif'Pf (2)<br />

ESpfpD toD;oD;csrSwfcHcJh&onf/<br />

acgif;aqmif udkodef;atmif<br />

rEåav;<strong>or*¾</strong>acgif;aqmif udkarmifudk<br />

215


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

216


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

217


218<br />

rEåav;oydwfwGif usqHk;cJhaom tmZmenf (16) OD;\ psmyeyJG<br />

Adkvf (16) OD;\ psmyetcrf;tem; aps;csKdawmf ta½SYbufwGif jrif&yHk<br />

Source: Aung Tun's Original Copy


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

rEåav;oydwfwGif usqHk;cJhaom tmZmenf (16) OD;\ psmyeyJG<br />

em&DpifauGYwGif ausmif;olrsm;\ ppf&xm;,mOf vGefajrmufNyD;aemuf e*g;eDtrsKd;orD; aq;vdyfcHktzJGYudk jrifEdkif\<br />

219


220<br />

(1)<br />

OD;y@dw<br />

ukodEém½Hkwdkuf<br />

toufawmf - 28<br />

0gawmf -<br />

crnf;awmf - OD;pH<br />

r,fawmf - a':zD<br />

aumhp&Gm? oxHk'DpBwdwf<br />

(3)<br />

OD;a0ykvÈ<br />

wl;armif;wdkuf? tr&yl&<br />

toufawmf - 27<br />

0gawmf -<br />

crnf;awmf - OD;xGef;vS<br />

r,fawmf - a':vS'Gef;<br />

jrpfusKd;pmwdkuf? yJcl;'DpBwdwf<br />

(5)<br />

OD;tmavmu<br />

aiGawmifwdkuf<br />

toufawmf - 30<br />

0gawmf - 10<br />

crnf;awmf - OD;Edkif<br />

r,fawmf - a':quf<br />

OoQpfukef;½Gm? a&eHacsmif;tydkif<br />

rauG;'DpBwdwf<br />

(9)<br />

AdkvfvSarmif<br />

OD;edAÁmeausmif;<br />

touf - 15<br />

owÅrwef;<br />

tb - OD;ul;<br />

trd - a':&if<br />

a[rmZv? rEåav;NrdKY<br />

(11)<br />

Adkvfrl<br />

touf - 29? vlysKd<br />

(rif;rsKd;rif;EG,f)<br />

tb - OD;qdk;<br />

trd - a':jrif<br />

ola|;wef;? rEåav;NrdKY<br />

ref;tmZmenf (17) OD;<br />

(2)<br />

OD;ynmaZmw<br />

a*G;csKdwdkuf<br />

toufawmf - 25<br />

0gawmf -<br />

crnf;awmf - OD;atmifb<br />

r,fawmf - a':zGm;cspf<br />

qumBuD;NrdKY? rtlyif'DpBwdwf<br />

(4)<br />

OD;Zedw<br />

pukwdkuf<br />

toufawmf - 35<br />

crnf;awmf? r,fawmfwdkhrSm<br />

uG,fvGefNyD;? arG;pm;<br />

r,fawmfrSm yckuúLwGif&Sd<br />

yckuúL'DpBwdwf<br />

(6) OD;auvm (cifruefwdkuf)<br />

toufawmf - 25? 0gawmf - 5<br />

OD;eE´0Ho av;xyfausmif;ae? ESyfcsKd½Gm? jrpfBuD;em;'DpBwdwf/<br />

(7) OD;auwk (qifwJwdkuf)<br />

toufawmf - 41? 0gawmf - 16<br />

r,fawmf - a':bGm;? carmufxk-cGqHk½Gm? &aoUawmif tydkif?<br />

ppfawG'DpBwdwf/<br />

(8) AdkvfbaX; (0ufpvD [dkufpul;ausmif;om;)<br />

(10)<br />

Adkvfwifatmif<br />

A[dkae&Sife,fausmif;<br />

touf - 15<br />

owÅrwef;<br />

tb - OD;xGef;vS<br />

trd - a':odef;ñGefh<br />

w½kwfwef;? rEåav;NrdKY<br />

(12)<br />

AdkvfxGef;atmif<br />

(owif;pma&mif;í<br />

trdtm;vkyfauR;aeol)<br />

touf - 18<br />

tb - OD;vS (uG,fvGef)<br />

trd - a':pdrfh<br />

qdkif;wef;? rEåav;NrdKY<br />

Source: Aung Tun's Original Copy


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

(13)<br />

Adkvfatmifxl;<br />

'ud©P0ef rvGefausmif;<br />

touf - 21<br />

tb - OD;pHaumif;<br />

trd - a':apmcif<br />

'ud©P0ef? rEåav;NrdKY<br />

(15)<br />

AdkvfxGef;td<br />

ukefonf<br />

touf - 53<br />

tb - OD;a½TyGifU<br />

trd - a':rif;csKH<br />

r&rf;jcH? rEåav;NrdKY<br />

(14)<br />

Adkvfcifarmif<br />

touf - 19<br />

tb - q&matmif<br />

trd - a':oufcdkif<br />

O,smOf0if;? rEåav;NrdKY<br />

(16) AdkvfbvGef;<br />

touf - 33? tb - OD;pHcsdef? trd - a':ndrf;?<br />

o&ufwyif&Gm? rEåav;'DpBwdwf<br />

(17)<br />

Adkvfa&T½dk; (ac:) Adkvfcifarmif<br />

Adkvfa&T½dk;onf touf 16 ESpfrQom&Sdao;í rEåav;NrdKY? w½kwfwef;&yf? tb- t0def½Iyf? trd- rBuD;wdkhu arG;zGm;aom<br />

w½kwfujym; Ak'¨bmomjzpfí? 0HomEkpdwfxufoefoljzpf&m rMumrDu a&eHoydwfwyf &efyHkaiG aumufcHa&;wGif<br />

tm;BudK;rmefwuf aqmif½GufcJUoljzpfaMumif;/<br />

¤if;rSm w½kwfwef;? omoedu,k0toif;ESifU vdkufygNyD;vQif ausmif;om;rsm;a&SYrS wufí aoewf'Pf&m &&SdNyD;vQif aq;½HkwGif<br />

(*) &ufMumrS aoqHk;oGm;&SmaMumif;? aq;½Hkü ukopOf rdbrsm; tm;wuf&ef pum;rsm;om ajymMum;oGm;aMumif;/<br />

1300 jynfU? waygif;vqef; (10) &ufaehwGif oN*ØK[f\/<br />

Adkvfcifarmif\ tavmif;udk ol


222<br />

twGif;0ef½Hk;ajryHk<br />

twGif;0ef½Hk;ü jzpfyGg;cJhaom t"du½kPf;ESihf ywfoufí pHkprf;a&;aumfrwD tpD&ifcHpm<br />

Resolution on the Report of the Secretariat Incident Enquiry Committee<br />

(,ck odrfjzLvrf;)<br />

(,ck r[mAE¨Kvvrf;)<br />

- 0 -<br />

(,ck Adkvfatmifausmfvrf;)<br />

(,ck taemf&xmvrf;)<br />

Source: Ko Aung Kyaw Report


twGif;0ef½Hk;ü jzpfyGg;cJhaom t"du½kPf;ESihf ywfoufí pHkprf;a&;aumfrwD tpD&ifcHpm<br />

- 1 -


some on foot. On arrival there each gate was blocked by a group consisting of both boy <strong>and</strong> girl<br />

students. The ages of the girl students ranged between 13 <strong>and</strong> a little over 20. These activities of<br />

- 2 -


ing them round to the Sun Press. The students were to be formed into letter "L" <strong>and</strong><br />

- 3 -


st<strong>and</strong>ing about there waiting for the barriers to arrive before they were put up on the spet.<br />

There was a very large <strong>and</strong> unruly crowd <strong>and</strong> we decided to driven them a bit further away<br />

from the corner. As the police party advanced the crowd fell back<br />

- 4 -


than turned around the Sacretariet <strong>and</strong> when they were about to reach the corner of<br />

Sparks Street <strong>and</strong> Big<strong>and</strong>et Street I saw police force headed two or three mounted<br />

- 5 -


The other members of the House of Representatives, U Ain, U Ba On <strong>and</strong> U Tun Aung<br />

speak more or less in a similar strain.<br />

- 6 -


of Police. As the police rushed forward to rescue this sergeant we were very heavily<br />

- 7 -


(4) If they had, whether the police asked the students to disperse before force was used<br />

again against them;<br />

- 8 -


the procession was likely to cause a breach of the peace. That brings us to section 128 of the<br />

- 9 -


Sparks Steet was about 30 or 40. Most of them will girls, some of whom were even not older than<br />

13 or 14. We want this aspect of the case to be kept steadily in view because of what we propose<br />

to say in the letter part of our report.<br />

- 10 -


- 11 -


- 12 -


- 13 -


- 14 -


- 15 -


- 16 -


- 17 -


- 18 -


- 19 -


- 20 -


- 21 -


- 22 -


- 23 -


- 24 -


- 25 -


- 26 -


- 27 -


- 28 -


- 29 -


- 30 -


- 31 -


- 32 -


- 33 -


- 34 -


- 35 -


- 36 -


- 37 -


Exhibit A<br />

yHk (u)<br />

Exhibit B<br />

yHk (c)<br />

Exhibit C<br />

yHk (*)<br />

vJusaeolrSm<br />

udkMunfarmif<br />

- 38 -<br />

Source: ASO/ Bo Aung Kyaw Report


Source: ASO/ Bo Aung Kyaw Report<br />

- 39 -<br />

Exhibit D<br />

yHk (C)<br />

Exhibit E<br />

yHk (i)<br />

Exhibit G<br />

yHk (q)


Exhibit H<br />

yHk (Z)<br />

Exhibit I<br />

yHk (ps)<br />

Exhibit O<br />

yHk (")<br />

- 40 -<br />

Source: ASO/ Bo Aung Kyaw Report


Source: ASO Bo Aung Kyaw Report<br />

- 41 -<br />

Exhibit M<br />

yHk (¡)<br />

Exhibit Q<br />

yHk (r)


264<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (9)<br />

udkvdkeDacwfaESmif;ydkif;<br />

e,fcsJUqefYusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1939 rS 1940)<br />

(u) 1300 jynfh taxGaxGoydwf aemufydkif;umv<br />

a&eHajroydwfwyfBuD;tm; vrf;rawmf? a*:'Gifvrf;? NrdKUrausmif;a½SUwGif oydwfarSmufausmif;om;<br />

ajrmufjrm; pGmwdkYu a


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(c) udkatmifausmfusqkH;NyD;aemuf ausmif;om;oydwft&Sdefjr§ifhwufvmjcif;ESifh taxGaxGoydwf<br />

1939 azazmf0g&D (7) &uf? eHeufrSpí NrdKUrausmif;wGif pcef;csvsuf½Sdaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;onf<br />

rdrdwdkY awmif;qdkcsufrsm;udk qdkif&mrSray;bJ vspfvsL½Ií wdkif;jynftusdK;udk toufESifhvJí aqmif½GufMurnf[k<br />

oEdé|mefcsum tpmiwfcH qE´jyMuonf/ tpmiwfcHvsuf½Sdaom ausmif;ol? ausmif;om;wdkYrSm (1000) ausmf½Sdonf/<br />

xdkowif;Mum;&aomtcg wEdkifiHvkH;wkefvIyfíoGm;avonf/ i,f½G,fEke,fol wufopfp ausmif;ol?<br />

ausmif;om; uav;i,frsm; tEÅ&m,fjzpfrnfudk rsm;pGmpdk;&drfMuonf/ ñGefYaygif;tpdk;&udk ydkrdkrkef;wD;vmMuonf/<br />

&efukefNrdKU½Sd ausmif;om;rdbrsm;u xdkaeYwGifyif ta&;ay: txl;tpnf;ta0;w&yf usif;yum ausmif;om;<br />

rsm; awmif;qdkcsufudk tpdk;&tjrefqkH;vdkufavsm&efESifh ausmif;om;rsm;uvnf; tpmiwfcHqE´jyjcif; &yfpJMu&ef<br />

ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufwdkYudk ausmif;om;rdbrsm; udk,fwdkif a½SUwef;u wdkufyGJ0if awmif;qdkMu&ef qkH;jzwf<br />

vdkufonf/<br />

xdkUtwl ocifrsm;ESifh OD;bpdefacgif;aqmifaom NrdKUrdNrdKUz txl;tpnf;ta0;u? ¤if;ausmif;om;rsm; tpm<br />

iwfcHqE´jyjcif;ESifh ywfoufí tpdk;&tm; jyif;xefpGm uefYuGuf½Iwfcsí tpmiwfcHjcif;udk &yfpJ&ef ausmif;om;rsm;<br />

xHodkY udk,fpm;vS,f apvTwfí arwåm&yfcHMuonf/<br />

aemufqkH; azazmf0g&Dv (8) &ufaeY? naewGif ausmif;om;acgif;aqmif udkvSa½T? udkoef;wifwdkYonf<br />

NrdKUrdNrdKUzrsm;jzpfaom OD;oGif? ODbdk;aysmh? ol&d,OD;buav;? OD;oif;armif? NAdwdoQbm;rm;OD;ñGefY? *VKefOD;apm polwdkYESifh<br />

awGUqkHaqG;aEG;Muum ausmif;om;rsm;\ udpöudk vlBuD;rsm; Mum;0ifapYpyf wm0ef,lrnfjzpfonf/<br />

Adkvfatmifausmf usqkH;NyD;aemuf <strong>or*¾</strong>ü tpnf;ta0; xyfrHjyKvkyfNyD; udkvSa½Tacgif;aqmifaom ausmif;om;<br />

acgif;aqmifrsm;onf xdcdkuf'Pf&m&aom ausmif;om;rsm;twGuf pDrHjyKvkyfNyD;aemuf ausmif;om;rsm;onf aemuf<br />

wBudrf tmPmzDqefrI jyKvkyf&ef qkH;jzwfvdkufonf/<br />

NAdwdoQtpdk;&uvnf; 21? 12? 1938 aeYxkwf owif;pmrsm;wGif twGif;0ef½kH;a½SUü t½kdufcH&aom<br />

owif;"gwfykHrsm; rxnfhEdkif&ef &efukefykvdyfrif;BuD;\ trdefYt& owif;pmwdkufrsm;udk nwGif;csif; 0ifa&mufzsufpD;<br />

vdkufMuonf/<br />

,if;tjzpfudk ausmif;om;<strong>or*¾</strong> tvkyftrIaqmifwdkYu rcHbJ xdkacwf xkwfa0aeaom owif;pmtrsm;pkü<br />

t½Guf (8) rsufESmyg ,if;tjzpftysuf "gwfykHrsm;ukdazmfjyvsuf ]ausmif;om;rsm; aoG;ajrus} pmwrf;BuD;udk 21? 12?<br />

38 aeY? nwGif;csif; tNyD;½dkufESdyfí wuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif;wdkufESifh &efukefausmif;aygif;pkHwyfpcef; NrdKUrausmif;wGif<br />

vnf;aumif;? nwGif;csif; e,fxGuftaocH pnf;½kH;a&;qif; ausmif;om;Adkvfrsm; tylwjyif;a½G;cs,f oifwef;ay;um<br />

22? 12? 38 wGif wjynfvkH;odkY vQdKU0SufpGm jyefvTwfvdkufonf/ ausmif;om;wdkY\ taxGaxGoydwf BuD;arSmufNyD[k aMunm<br />

vdkufonfhtwdkif; NrdKUrwyfpcef;wGif ausmif;aygif;pkHrS nOfhtdyf? nOfhae pcef;csaevkdaom ausmif;aygif;pkHrS ausmif;om;?<br />

ausmif;olrsm;twGuf 14? 12? 38 aeYxkwf owif;pmwGif zdwfac:um xkwfjyefvdkufonf/ ,if;rSm-<br />

]]tdk taqG&JabmfwdkY igwdkYoydwfarSmufausmif;om;rsm;onf NrdKUrausmif;awmfBuD;ü wyfpcef;csaeayNyD?<br />

igwdkY pm;a&; aomufa&;rS pí tppt&m&m vdkavao;r½Sd? wdkif;jynfu igwdkYtm; ypfrxm;yg? r[mu½kPm<br />

½SdMuojzifh apmifrMunfh½IMuavNyD/ igwdkY pdwftm;i,fp&m r[kwfacs/<br />

tdk &Jabmfol? &Jabmfom;wdkY igwdkY wyfpcef;cs&modkY vmvSnfhukefavm? oifwdkYtwGuf toufudk pGefY&ef<br />

tqifoifhyif? igwdkU nDñGwfrIudk jyMuukefavm/<br />

ta&;awmfykHatmifygap<br />

oef;wif<br />

NrdKYrwyfpcef;wm0efcH<br />

&efukefoydwfausmif;ol^ausmif;om;rsm;pcef;<br />

Auorsm;tvkyftrIaqmifzGJU Ouú| udkvSa½T 23? 12? 1938 wGif owif;pmrsm;wGif atmufygtwdkif;<br />

xkwfjyefvdkufonf/<br />

265


266<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

awmif;qdkcsufrsm;rSm-<br />

(1) a&eHajr tvkyform;csDwufvma&;ESifh ArmwjynfvkH;½Sd ausmif;om;rsm; tmPmzDqef qlyljcif;rsm;ESifh<br />

ywfoufJí w&m;pGJcH&ol? tzrf;cH&ol? axmifcscH&ol tm;vkH;udk csufcsif;vTwfypf&ef tpdk;&tm;<br />

awmif;qdkaMumif;?<br />

(2) jynfolYvGwfvyfrIrsm; csKyfcs,fxm;aom Oya'rsm;ESifh a½Smifwcifxkwfjyefaom bk&ifcH\ wcsufvTwf<br />

Oya'rsm;udk ½kwfodrf;&ef tpdk;&tm; awmif;qdkaMumif;?<br />

(3) ausmif;om;rsm; oydwfarSmufudpöESifhywfoufí rnfonfhausmif;om;? ausmif;oludkrqdk qdkif&m<br />

t&m½SdwdkYu ta&;r,l&ef?<br />

(*) 'kwd,tBudrf ausmif;om;vTwfawmf<br />

oydwftwGif; ac:,lonfh ausmif;om;vTwfawmfudk &efukefNrdKUrausmif;aygif;pkH oydwfpcef;? NrdKUrcef;r<br />

BuD;wGif 30? 1? 1939 eHeuf (10) em&DrS pwifí usif;yonf/ xdkvTwfawmfü qkH;jzwfMuaom tqdkrsm;rSm-<br />

(1) a&eHajrwyfcsDwuf&mwGif yg0ifvIyf½Sm; zrf;qD;ta&;,lxm;rI rSeforQudk vTwfypf&ef? zdESdyfcsKyfcs,faom<br />

Oya'rsm;udk ½kwfodrf;&ef?<br />

(2) ausmif;om;oydwfESifh ywfouforQaom ausmif;om;rsm;? q&mq&mrrsm;udk ta&;r,l&ef?<br />

(3) 20? 12? 1938 twGif;0ef½kH; ykvdyf½dkufyGJ jynfolwdkYyg0ifaom pkHprf;ppfaq;rI ckHtzGJU zGJUay;&ef?<br />

(4) þawmif;qdkcsufrsm;udk wjynfvkH;? awma&mNrdKUyg awmBudKtkHMum;rusef jyefESHYjyKvkyfay;&ef? tNrdKUNrdKU<br />

te,fe,fü uefYuGufyGJrsm; jyKvkyf&ef?<br />

91-XmetkyfcsKyfa&; wdkufzsuf&mwGif atmufygenf;rsm;udk ausmif;om;rsm;u axmufcHaMumif;tqdk ¤if;rSm-<br />

(u) ñGefYaygif;tpdk;&rjyKwfjyKwfatmifjzKwfcs&ef<br />

(c) ¤if;ñGefYaygif; jyKwfNyD;aemuf tm;vkH;&mxl; vufrcH0hHbJ tkyfcsKyfa&;udk zsuf&eftqdkESifh aemufqkH;<br />

wdkif;&if;jzpfrsm;om 0wfqifMu&efESifh<br />

(8) ñGefYaygif;tpdk;&\ &ufpufMurf;MuKwfpGmaom zdEdSyfrIwdkYudk uefYuGuf½Iwfcsaomtm;jzifh ArmEdkifiHtwGif;<br />

½Sd a'oEÅ&tzGJUrsm;? jrLeDpDy,f 'DpBwdwfaumifpDrS jynfcspfacgif;aqmifrsm;qdkif&m tzGJUrsm;rS csufjcif;<br />

EkwfxGufqE´jy&ef yefMum;avonf/<br />

(C) ausmif;om;rsm; tpmiwfcHqE´jyjcif;<br />

,if;oydwftwGif; ausmif;om;vTwfawmfusif;yqJrSmyif udkvSa½T axmifrS tmrcHESifh xGufvmNyD;aemuf<br />

¤if;axmiftwGif;½SdpOfu ñTefMum;cJhaom ajcvSrf;ESpfvSrf; wckck? cifAsm;wdkYBudKuf&m wckckawmh vSrf;rSjzpfrnf?<br />

odkYr[kwfu usKyfaxmifxJ jyef0if½kHom½Sdonf[k tMuyfudkifwifjy&m tvkyftrIaqmifwGif ¤if;ajcvSrf; ESpfvSrf;teuf<br />

rlvuyif udkoef;wifonf azaz:0g&Dvqef; (1) &ufaeYü (Currency Office) aiGwdkuf oydwfum&ef qdkonfudk<br />

oabmwlaMumif;? tvkyftrIaqmifrsm;u wifjycJh&m udkodef;atmifwdkYu (Wholesale Massacre) tpkvdkuf tjyHKvkduf<br />

aoukefMurnf[kqdkum oabmrwlcJhaMumif;? ,ckrSm wjynfvkH; vcxkwf&ufrSmvnf; vGefcJhNyDjzpfí (2) &uf<br />

tpmiwfcH&ef ajcvSrf;udk vufcH&ef½SdawmhaMumif;? 'DajcvSrf;udkvnf; oabmwlaMumif;? udkvSa½T\ cyfjyif;jyif;<br />

vIyf½Sm;rIudkom tMuyfudkifawmif;qdkcsufudk axmufcHajymqdkMu&m 7? 2? 1939 wGif NrdKUrwyfpcef;ü raeomawmhbJ<br />

wNrdKUvkH; oydwfarSmufausmif;om;rsm; qifhqdkum xdkajcvSrf;udk vSrf;Mu&ef qkH;jzwfvdkufMuaMumif;/<br />

azazmf0g&Dv (8) &ufaeYrS pí tpmiwfcHwdkufyJG0ifcJh&m rlvu (3) &uf (6) eyftxd tenf;qkH; tpm<br />

iwfcH oydwfarSmufxm;rnf[k owfrSwfcJhaomfvnf; tpmiwfcH wwd,aeYü (38) OD; aumfrwD &efukefausmif;om;xk<br />

rdbrsm;u NrdKUrwyfpcef;odkY vma&mufí om;orD; ausmif;om;wdkYtm; arwåm&yfcHonf/<br />

xdkpOfu rdbrsm;\pum;udkem,lí tpmiwfcH oydwfvSefrI vQKdU0SufpGm tpDtpOfjyKvkyfxm;aomfvnf;<br />

8? 1? 1939 wGif ausmif;om; tvkyftrIaqmifjzpfaom ukdvSa½TrStp udkoef;wifyg yef;qdk;wef; jrefrmukefwdkufBuD;<br />

wGif Mum;0ifaphpyfwm0ef,laom vlBuD;rsm;ESifh em;vnfrI,lNyD; udkoef;wifrSm xdktaMumif;udk zGifhrajymomí zGifhrajym


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

bJ eufjzefrS pvSef&efudkum; oabmrwlEdkifao;aMumif; wOD;wnf; trItjzpf tvdkrwlqE´udk ay;cJh\/ xdkpOfu<br />

ausmif;om;r[kwf jyifytultnD twdkiftyifcHtjzpf &yfwnfaeaom udkEkvnf; ajymydkifcGifhr½Sd/ odkYaomf ,ckvdk ½kwf<br />

csnf; tpmiwfcH oydwfvSefypfvdkufrnfudk oabmrusaMumif; ajymao;\/ aemufqkH; trsm;ESifhwa,muf tqkH;<br />

tjzwf vufcHvdkuf&m OD;apmu ]'gjzifU OD;owif;pmrSmawmh reufjzefxkwfrSm 'Dnudk xnfUr½dkufygeJhOD;} [k uwd<br />

wvkH;awmif;&m ay;ygonf/<br />

odkYaomf 9? 2? 1939 aeY? eHeuf tpmiwfcHwyfom;tm;vkH; tdyf&mrSrx&ao;rD xdkaeYeHeufxkwf ol&d,<br />

owif;pmü ]ausmif;om;rsm; ,aeheHeuf tpmpm;NyD}[k owif;yg wygwnf; xifxif½Sm;½Sm; ygvmav\/ NAdwdoQ<br />

bm;rm;refae*sm 'g½dkufwmOD;ñGefY 'g,umjyKaom qefjyKwf vSnf;tdk;BuD;rSmvnf; NrdKUrwyfpcef; wHcg;0odkY eHeufapm<br />

apmpD;pD; a&mufvmavonf/<br />

þwGif oydwfarSmufausmif;om;wdkYrSm rauseyfMu qlyGufí ]tpmiwfcH oydwfrvSefbl;} tpmrpm;bl;<br />

ZGwfjiif;Muaomfvnf; ausmif;om;xktm; tawmfpdwfusatmifudkvSa½TwvSnfh? udkoef;wifwvSnfh a[majymem;csrS<br />

rtDrom em,lcg tpmiwfcHoydwfvSefvdkufonf/<br />

(i) qifhqdkjcif; (2) &yf<br />

tpmiwfcH oydwfvSefNyD;aemuf wyfpcef;rS oydwfvSefí tdrfjyef tem;,lvdkaom ausmif;om;rsm;tm;<br />

jyefcGifhjyKvdkufonf/ t*Fvdyfausmif;rsm; zGifhrnf pmar;yGJppfrnfh tpDtpOf vQdKU0Sufod&ojzifh 15? 2? 1939 xGuf<br />

owif;pmrsm;wGif atmufygtwdkif; ausmif;om;? ausmif;olrsm;tm; ac:qdk&ygonf/<br />

&JabmfwdkhigwdkYonf<br />

tpmt[m&ysufcHaom ajcvSrf;udk oydwfpcef;BuD;wGif pk½kH;vSrf;NyD;aemuf &JabmfwdkYtm;<br />

rdbrsm;ESifhawGU&ef tdrfrsm;odkY jyefcGifhjyKvdkufayonf/ &JabmfwdkYonf tdrfrsm;wGif tm;vyfcGifh,lvsuf (3) &ufcefY<br />

tem;&ayNyD/ txl;ojzifh 15? 2? 39 rS pí oifwdkYESifh wdkuf½dkufoufqdkifaom vkyfief;rsm; vkyf&ef½SdavNyD/<br />

&JabmfwdkYonf tjrJtvkyfvkyfae&ef pdwf½Sdonfhtwdkif; nDñGwfpGmvltiftm;jzifh igwdkYtvkyfpcef;rsm;udk xajrmufpGm<br />

vSrf;Mu? vkyfaqmifMu&ef oydwfpcef;rsm;odkY rysufruGuf eHeuf (7) em&DcGJ ta&mufvmMuygukef/<br />

ta&;awmfykHatmifygap<br />

oef;wif<br />

Ouú|<br />

&efukefausmif;om;rsm;oydwfpcef;<br />

þtwGif; ausmif;om;oydwftiftm;rSm wufíom aeav\? &efukef tdEd´,om; ukvm;ausmif;jzpfaom<br />

bifa*gtu,f'rD? 'DatbD yefcsmyDausmif;ESifh a&'D,m;aumvdyfac: ukvm;ausmif;rsm; yg0ifvmMuonf? acgif;aqmif<br />

wdkYrSm rpöwmwdk½SDbDa*gqifESifh rpöwmtm&D&mwdkY jzpfonf/<br />

&efukefNrdKUü wdkif;&if;om;bmomoifausmif; (31) ausmif;ESifh t*Fvdyf-jrefrm (2) bmomoifausmif;<br />

(22) ausmif;? 53 ausmif;½Sdonfh teuf wdkif;&if;om;bmomoifausmif;rsm; vkH;0zGifhvSpfí rjzpfawmhbJ (2) bm<br />

omoifausmif; (6) ausmif;rSmvnf; zGifhvSpfonf qdk½kHrQ zGifhvSpfxm;onf/ ausmif;wufaom ausmif;om;OD;a&rSm<br />

w0ufyif r½Sdacs/ tcsKdU av;ig;ausmif;avmufrQom qdkif&mu aoG;aqmifívnf;aumif;? ausmif;om;rdbrsm;xH<br />

vdkufvHí ausmif;um;rsm;jzifh ac:jcif;aMumifh ausmif;om;? ausmif;ol 1^3 ausmf 2^3 eD;yg; wufa&mufaeonf/<br />

xdkodkYaom ausmif;rsm;udk cGJí tvSnfhus oydwfwm;avonf/<br />

14? 2? 1939 wGif oydwfwm;&aom ausmif;rsm;rSm-<br />

(1) rufo'pfa,musFm;av;ausmif; (5) vrf;rawmf bufywpfausmif;<br />

(2) rufo'pfrdef;uav;ausmif; (6) pdefAifhqifausmif;<br />

(3) q&mjzpfoifausmif; (7) 0dwdk&d,ausmif;<br />

(4) pdefar&D (vrf;rawmfausmif;)<br />

þausmif;rsm;udk oydwfwm;&m atmifjrifavonf/<br />

267


268<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(p) a'gufwmbarmfjyKwfusjcif;ESifh ausmif;om;rsm;aphpyfjcif;<br />

a'gufwmbarmfonf oHCmawmfrsm;rS wqifh aqG;aEG;yGJrsm; jyKvkyfcJhaomfvnf; ausmif;om;rsm;u rEkwf<br />

rxGufcsif; aphpyfrI rjyKvkyf[k ajymqdkavonf/ udkvSa½Tu a'gufwmbarmf EkwfxGuf&efom awmif;qdkavonf/<br />

ausmif;om;rsm;u 1935 tufOa'udk zsuf&efom ajymqdkavonf/<br />

1939 azazmf0g&D (16) &uf vTwfawmftpnf;ta0;wGif ñGefYaygif;tpdk;&jzKwfcsa&; t,kHtMunfr½Sdtqdkudk<br />

axmufcHol (70)? uefYuGufol (37) a,muf? Mum;ae (11) a,mufjzifh tqdktEdkif&½Sdí ñGefYaygif;tpdk;& jyKwfus<br />

oGm;onf/ xdkYaeY rwdkifrD 15? 2? 39 wGif 91-XmetkyfcsKyfa&; romcsyGJrsm; &efukefwNrdKUvkH;wGif usif;yonf/<br />

wdkYArmtpnf;t½kH;onf aemufxyftpdk;& rzGJUbJ (&mxl; vufrcHMubJ) tkyfcsKyfa&;opfudk vTwfawmfwGif;?<br />

vTwfawmfy wdkufzsufMu&ef vIHYaqmfavonf/ xdkvIHYaqmfrIwGif 20? 2? 39 wGif NrdKUawmfcef;rü vlxktpnf;ta0;<br />

usif;yavonf? &mxl;vufrcH&ef qkH;jzwfavonf/<br />

&efukef,leDAmpDwD oydwfarSmuf<br />

ausmif;om;rsm;tm; vnf;aumif;?<br />

a&eHajroydwfarSmuf<br />

rsKd;cspfrsm;tm; vnf;aumif;?<br />

rEåav; tmZmenf (17) OD;wdkhtm;<br />

vnf;aumif; tMuifemw&m;uif;rJUpGm?<br />

vlom;rqefpGm &uf&ufpufpuf<br />

aoewfjzifh ypfouf&ef trdefhay;cJUaom<br />

e,fcsJY NAdwdoQ\ vufudkifwkwf<br />

a'gufwmbarmf OD;pD;onfU<br />

ñGefhaygif;tpdk;&tm; jynfolwdkhu<br />

romcstcrf;tem;w&yf pDpOfum<br />

þodkh'PfcwfcJhonf<br />

a'gufwmbarmfñGefYaygif;tpdk;& jyKwfusoGm;onfhtcg Auoacgif;aqmif udkvSa½Tu aMunmcsufw&yf<br />

xkwfjyefavonf/<br />

&JabmfwdkhñGefYaygif;tpdk;&<br />

jyKwfusoGm;aomfvnf; igwdkYawmif;qdkcsuf r&½Sdao;? &½Sdatmif vkyfMu&OD;rnf/<br />

igwdkY aoG;pnf;wdkufyGJ0ifvdkY jyKwfusoGm;onf/ odkYaomf xyfNyD; aoG;pnf;Mu&OD;rnf/<br />

vSa½T<br />

Ouú|<br />

Auo<br />

xdkYaemuf ausmif;om;rsm;onf ñGefYaygif;tpdk;& EkwfxGuf jyKwfusoGm;NyD;aemuf vuf½Sd jrefrmEdkifiHbk&ifcHu<br />

tpdk;& zGJUpnf;ay;&ef ay;tyfonfhtcg tkyfcsKyfa&;pnf;rsOf;rsm;jyK vTwfawmftrwf OD;oGifxHodkY pma&;om;tyfESHMu&m<br />

ausmif;om;rsm;u OD;oGifxHodkYay;pmrSm-<br />

Source: Aung Tun 's Original Copy


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;oGif<br />

txufvTwfawmftrwf<br />

OD;rif;cifAsm;<br />

1/ uRefawmfausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;ESifhwuG wdkif;jynftwGif;ü rausreyf jzpfaeMuaom tcsuf<br />

tvufrsm;udk auseyfpGm½Sdatmif OD;rif;udk,fwdkif eef;&if;0ef&mxl;udk vufcHrSjzpfrnf[k ,kHMunfvQif eef;&if;<br />

0ef&mxl;udk vufcHí? txufyg awmif;qdkcsufrsm;udk aqmif½Gufay;yg cifAsm;/<br />

2/ tu,fí txufyg awmif;qdkcsufrsm;udk oifhavsmfaom tcsdeftwGif;ü usaemfwdkY auseyfatmif r½SdcJhaomf<br />

eef;&if;0ef &mxl;rS EIwfxGufcJhyg&ef cifAsm;/<br />

3/ tu,fí txufygtcsuftvufrsm;udk &½SdNyD;aomfvnf; Auorsm;toif; A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu<br />

OD;rif;onf &mxl;qufcHaejcif; tm;jzifh tusKd;rrsm;awmh[k oabm&½Sdí xGufay;&ef arwÅm&yfcHaomtcg<br />

&mxl;rS EkwfxGufcJhyg&ef cifAsm;/<br />

,kHMunfav;pm;pGmjzifU<br />

ykH-vSa½T<br />

A[dktvkyftrIaqmiftzGJY (Auo)<br />

OD;oGifESifh NrdKYrdNrdKYzrsm; jyefvnfaMujimcsuf<br />

1/ ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufonf oifhavsmfonf[k uREkfyfwdkY oabm&½Sdonfhtwdkif; rnfonfh<br />

tzGJUacgif;aqmifudk rqdk tpdk;&topf rzGJUpnf;MurD ausmif;om;rsm;\awmif;qdkcsufudk aqmif½Gufay;ygrnf[k<br />

bk&ifcHxHrS a½S;OD;pGm *wd0efcHcsuf &½Sdap&ef aqmif½GufoifhaMumif;/<br />

2/ bk&ifcHxHrS xdk*wdcH0efcsuf r½Sdvsif tpdk;&opfzGJU&ef vkyfief;wm0efudk rnfonfh ygwDurQ vufrcH&ef<br />

wdkufwGef;aMumif;/<br />

ykH<br />

(1) OD;oGif (2) OD;vSbl; (3) OD;ñGefh (4) OD;bdkaysmU<br />

(5) OD;jrifU (6) OD;bdk;atmif (7) OD;xGef;OD;<br />

þuJhodkU OD;ykacgif;aqmifaom tpdk;&opfzGJUpnf;NyD;aemuf wufvmaom eef;&if;0efOD;yk? OD;apmwdkYonf<br />

NrdKUrdNrdKUzac: olaX;OD;oGif? OD;bdkaysmhtp½Sdaom vlBuD;rsm;ESifh udkvSa½TwdkYonf 20? 2? 39 rS pí aphpyfaqG;aEG;Muonf/<br />

27? 2? 39 aeYpGJjzifh udkvSa½T vufrSwfjzifh atmufygtwdkif; aMujimcsufxkwfjyefcJhonf/<br />

(u) ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;u ¤if;wdkhvufatmuf½Sdausmif;om;tm;vkH;udk atmufygtcsufrsm;<br />

vdkufemap&rnf/<br />

(1) w&m;Oya'ESifh qefYusifaomtrIrsm; jyKvkyfjcif;rSjzpfap? tm;ay;jcif;rSjzpfap a½SmifMuOf&rnf?<br />

(2) ,ckvuf½Sdwuúodkvfausmif;rsm;ESifh pmoifausmif;rsm;oydwfarSmufjcif;&yfpJ&rnf/<br />

(c) tpdk;&u-<br />

(1) tpdk;&udk tMunfñdkysufatmif a[majymjcif;? tMurf;jyKvkyfjcif;? tMurf;jyKvkyf&ef EdI;aqmfjcif;rsm;<br />

yg0ifaom trIrsm;rSwyg; ,ckqlyloydwfarSmufrIESifhywfoufí rzrf;qD;? odkYr[kwf ppfaMumpD&ifí<br />

tjypf'Pfay;jcif; cH&aom wynfh ausmif;om;rsm;udkvTwfrnf?tpdk;&MunfndKysufatmifa[majymjcif;?<br />

tMurf;jyKvkyfjcif;? tMurf;jyKvkyf&ef vIHYaqmfay;jcif; ryg0ifonfh trIrsm;ESifh pyfvsOf;í w&m;½kH;awmf<br />

wGif tppftaq;cHae&olwdkYtwGufrSm tpdk;&rif;wdkYu pD&ife,fpk &mZ0wfw&m;olBuD;tm; qdkif&m<br />

trItvdkufa½SUaewdkYESifh wdkifyifí trIrS ½kwfodrf;cGifhjyK&ef oifh? roifhudk pOf;pm;&eftwGuf ajymMum;<br />

vdrfhrnf/ þtcsdefü w&m;Oya't& w&m;½kH;awmfu qkH;jzwfonfhtwdkif; wnfrnf/<br />

269


270<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(2) txufyg eHygwf (1) t& wynfhausmif;om;rsm;tm; csrf;omcGifhay;onfh enf;wlyif a&eHajrrS<br />

&efukefNrdKYodkY ajcvQifygvmMuaom a&eHoydwfudpörsm;wGif yg0ifojzifh tjypf'PfcH&olwdkYudkvnf;<br />

csrf;omcGifh ay;vdrfhrnf/<br />

(3) ,aeYrwdkifrD vuf½Sdpmoifausmif;rsm;ESifh wuúodkvfausmif;rsm; oydwfarSmufjcif;rsm;ESifh ywfoufí<br />

usK;vGefcJhaom trIrsm;twGuf usL;vGefonhftrIonf tMurf;rIjzpfap? &mZ0wfrIjzpfap? rusK;vGefvQif<br />

wynfh ausmif;om;rsm;tm; ausmif;pnf;urf;t& ta&;,lvdrfhrnfr[kwf/<br />

(4) ausmif;pmar;yGJrsm;ESifh ywfoufí ,ckvuf½Sd oydwfvSefNyD;aemuf tenf;qkH; (3) vcGmí aemufxyf<br />

pmar;yGJ usif;yvdrfhrnf/ ¤if;pmar;yGJcrsm;rSm pmar;yGJ0ifonfhausmif;om; ajzqdk&onfh bmom&yf<br />

twGuf tcsKd;us ay;&vdrfhrnf/ wuúodkvfausmif; pmar;yGJrsm;twGuf xdkenf;wlpGm ta&;,l&ef<br />

tpdk;&u qdkif&modkYaxmufcHcsuf ay;rnf/<br />

(5) 1938? 'DZifbmv (20) &ufaeY twGif;0efrsm;½kH;ü ykvdyfESifh ausmif;om;wdkYjzpfyGm;onfh udpötwGuf<br />

pkHprf;a&;aumfrwDBuD;wck cefYxm;vdrfhrnf/ ¤if;tzGJUü tpdk;&t&m½Sd r[kwfaom yk*¾dKvfrsm; yg0if<br />

vdrfhrnf/<br />

(ykH) armifyk (ykH) OD;oGif (ykH) vSa½T<br />

eef;&if;0efBuD; Ouú| NrdKYrdNrdKYz ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

¤if;tjyif Auoxkwfjyefcsuf trSwf (49) [lí atmufygtwdkif; xGufvm\/<br />

azazmf0g&Dv (26) &ufaeY? nae (5) em&D? rdepf (30) tcsdefwGif OD;oGiftdrfü tpdk;&ESifh NrdKUrdNrdKUzvlBuD;<br />

rsm;onf ausmif;om;rsm; ta&twGuf oabmwlnDcsuf wck&½Sdavonf/ xdkoabmwlnDcsufudk Auotvkyf<br />

trIaqmiftzGJUonf vufcHvdkufNyD jzpfaMumif;? xdkYaMumifh Armjynft&yf&yf½Sd ausmif;rsm;ESifh <strong>or*¾</strong>toif;rsm;onf<br />

ausmif;rsm; oydwfvSef&ef tvkyftrIaqmifu qifhqdkvdkufaMumif;/<br />

(ykH)<br />

vSa½T<br />

(q) ausmif;om;rsm; ESpftkyfpkuGJjcif;<br />

udkvSa½Tonf tkyfcsKyfa&;wdkufzsuf&ef trwf0efcHuwdawmif;&mü (67) a,muf tenf;qkH;vdk&m? rs<br />

Kd;cspftrwf<br />

(11) OD;ESifh tjcm;trwf (15) a,mufom &½SdcJhojzifh tkyfcsKyfa&;wdkufzsuf&ef tpDtpOfxajrmufpGm vkyfudkifEdkifzG,f<br />

r½Sdojzifh ,cifu awmif;qdkxm;aom uwday;csufrsm; tokH;jyK&ef taMumif;r½SdNyDjzpfí trwfrsm;tm;vkH;u<br />

0efcHpmrsm; jyeftyfvdkufavonf/<br />

,if;owif;udk 17? 2? 39 xkwf owif;pmrsm;wGif zwfvdkuf&aomtcg vlxk? &[ef;½Sifvl? a½Twd*kH tvkyf<br />

orm;oydwfaygif;pkHpcef;ESifh NrdKUrausmif;om; wyfpcef;wdkYrSm tHhMowkefvIyf *PmrNidrf jzpfukef\/<br />

28? 2? 39 eHeuf (11) em&DcGJ tcsdefwGif wyfpcef;? oydwfpcef; ausmif;om;rsm; xrif;pm;NyD;csdef? wNrdKU<br />

vkH; ausmif;om;wyf acgif;aqmifrsm;udk &yfuGufwdkif; vTwfí NrdKUrpcef;ü ½Sif;vif;yGJBuD;½SdaMumif;? NrdKUrdNrdKUzrsm;tm;<br />

zdwfMum;aMumif; aMunmcdkif;&onf/<br />

aeYvnf (12) em&DwGif tpnf;ta0;pí &J&Jawmufudkoef;wifu pdwfvdkufrmefyg ]]OD;yk? OD;oGif? OD;apmwdkY<br />

ESifh udkvSa½TtrSL;jyKaom trIaqmifwdkY uRefawmftyg aphpyfa&;oGm;onfum; trSefyif? uRefawmfudk,fwdkif (2) n<br />

tpnf;ta0; a&mufaomfvnf; pdwfvnf;r0ifpm;? xdkntpnf;ta0;rsm;wGif idkufjrnf;rdaMumif;? trSefrSmvnf;<br />

aphpyfpJ? udk,fawmif;olawmif; ajymqdkaeMuvdrfhrnf/ ,ck owif;rsm;ygovdk jAKef;pm;BuD;jzpfoGm;vdrfhrnf[k uRefawmf<br />

udk,fwdkif rxifrSwf r,kHMunfrdaMumif;? bmyJjzpfjzpf usaemfwdkY wdkif;jynfqEúdk ,lOD;rnfjzpfaMumif;}} ½Sif;vif;ajymí<br />

tpnf;ta0;udk ½kwfodrf;&m pdwfrysufqufvuf&ef vufoD;vufarmif;wef; tm;ay;ol? pdwfysufrMunf½Tif rsufESm<br />

nd§K;i,folwdkYjzifh NrdKUrdNrdKUzvlxkBuD;rSm xGufcGm oGm;Muayonf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

þodkYjzifh ausmif;om;EdkifiHa&;udk ajcpkHypf0ifNyD[k a


272<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aqmif½Gufjcif;udkyif igwdkY owd&oifhayonf/ aphpyfa&;udk rauseyfaom ausmif;om;rsm;rSmvnf; rdrdwdkY ½dk;om;pGm<br />

pdwfxufoefrIaMumifh rauseyfMu[k igwdkY,lqí ¤if;wdkYudkvnf; aphpyfa&; vufrSwfa&;xdk;olrsm; uJhokdYyif ¤if;wdkY<br />

EdkifiHa&;aqmif½GuforQ twGuf todtrSwfjyKMu&rnf jzpf\/}}<br />

(ps) 'kwd,urÇmppfrwdkifrD ausmif;om;vIyf&Sm;rI<br />

'kwd,urÇmppf pwifaomtcg NAdwdoQtpdk;&\ oabmxm;tay: ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

(Auo) ESifh wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> (wuo) trIaqmif (2) zGJUpvkH;u 1930 jynfh? Zlvdkifv (2) &ufaeUpGJ<br />

jzifh atmufygaMujimcsuf w&yfudk xkwfjyefcJhonf/<br />

aMunmcsuf<br />

*smrPDemZDonf vlYavmuBuD;\ vGwfvyfrIudk zsufpD;ypfrnfholrsm; jzpfaomaMumifh wdkif;jynfi,fav;<br />

rsm;\ vGwfvyfa&;udk umuG,fvdkaom &nf½G,fcsufjzifh ,ckppfyGJxJodkY 0ifwdkuf&ygonf[k NAdwdoQtpdk;&u<br />

aMunmcJh\/<br />

xdkodkY wdkif;jynfi,fav;rsm;\ vGwfvyfrIudk csKyfcs,fvsuf½Sdaom emZDwdkY\ &efukd csKd;ESdrf&mü vGwfvyfrIudk<br />

tvdk½SdMuaom Armjynfol? jynfom;rsm;onf NAdwdoQwdkYudk vltm;? aiGtm;jzifh ulnDMuyg[lívnf; Armjynf<br />

NAdwdoQtpdk;&wdkYu aMunmcJh\/<br />

odkYygvsuf þodkYaMunmcJhaom NAdwdoQtpdk;&onf ,cktcg ArmjynfvGwfvyfa&; wyfOD;rSaeí EdkifiHh<br />

0efxrf; ocifrsm;udk vnf;aumif;? EdkifiHi,fuav;rsm;\ owif;pm? pmtkyfpmwrf; tp½SdonfwdkYudk vnf;<br />

aumif;? zdESdyfcsKyfcs,fvsuf½SdonfrSm wdkif;jynfwGif waeYwjcm; xif½Sm;vmNyDjzpfaMumif;? þodkY jyKvkyfrItwGuf<br />

wwdkif;jynfvkH; rcHr&yfEdkifatmifjzpfNyD; qlylvIyf½Sm;vmcJhvsuf þqlylvIyf½Sm;rIonf Armjynf NAdwdoQtpdk;&<br />

\ wm0efom jzpfonf[k þtrIaqmif ESpfzGJUaygif; tpnf;ta0;u twdtvif; ,lqonf/<br />

ausmif;om;rsm;onf omreftcsdeftcgrsKd;wGif EdkifiHa&;e,ferdwfwGif;odkY csOf;eif;0ifa&muf&ef pdwfydkif;jzwf<br />

jcif;r½Sdaomfvnf; tdrfa½SUyl? tdrfaemufrcsrf;om jzpfonfhtcgrsKd;wGif rdrdwdkY ausmif;t&Htwm;twGif;rS vufydkuf<br />

um MunfhaeEdkifawmhrnf r[kwfí ,cktpnf;ta0;BuD;rS aumif;pGm,lqojzifh wEdkifiHvkH;½Sd ausmif;ol? ausmif;<br />

om;taygif;wdkYtm; ,cktcsdefrS pNyD; ½kwfw&uf ay:aygufvmtHhaom udpötrsKd;rsKd;wdkYtwGuf toifh½Sdap&ef<br />

qifhqdkonf[lí þtrIaqmif ESpfzGJUaygif;tpnf;ta0;u aocsmpGm ,kHMunfaMumif;-<br />

Ouú|<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

Ouú|<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

xdkYtjyif ArmhxGuf&yf*dkPf; vGwfvyfa&;t"d|meftm; axmufcHcsufudkvnf;-<br />

&Jabmfausmif;om;taygif;wdkh-<br />

ArmhxGuf&yf*dkPf;BuD;\ vkyfief;w&yfjzpfaom vGwfvyfa&;t"d|mefaeYonf ½kwfw&uf ay:aygufvmcJh\/<br />

igwdkYonf vGwfvyfa&;vdkvm;aom trsKd;om;tcsif;csif;jzpfí NrdKUe,ftoD;oD;wGif vGwfvyfa&; t"d|mefjyKMu<br />

ayrnf/ taqG&Jabmf ausmif;om;wdkYonfvnf; xdkvlrsm;ESifh yl;aygif;í ArmjynfvGwfvyfa&;twGuf ½dk;ajrMu<br />

BudK;pm; aqmif½GufMurnfqdkí t"d|mefjyKMu&ef A[dk<strong>or*¾</strong>tzGJUBuD;u av;eufpGm wdkufwGef; EdI;aqmfvdkufaMumif;/<br />

ArmEdkifiH awmifolv,form;? tvkyform;tpnf;t½kH;rsm;uvnf; ,ckvmrnfh 0gqdkvjynfh (1) em&DwGif<br />

ArmjynftESHYtjym;ü usif;yjyKvkyfrnfjzpfaom t"d|mefaeYwGif awmifolv,form;tpnf;t½kH;0ifrsm;? tvkyf<br />

orm; tpnf;t½kH;0ifrsm;ESifh ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf wdkYArmtpnf;t½kH;wdkYESifh qdkif&m NrdKU½Gmrsm;wGif yl;wGJyg0if<br />

usif;y&ef wdkufwGef;vdkufaMumif;-<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ocifrsm;tm; zrf;qD;csKyfcs,frIrsm;udk uefYuGuf½Iwfcsaom &efukefNrdKUvkH;uRwf tpnf;ta0;BuD;udk 1940<br />

jynfhESpf? Zlvdkifv (7) &uf? aeYvnf (1) em&DwGif *sLAvDa[m½kH;BuD;ü usif;y&m vlxkESifhausmif;om;rsm; wufa&mufcJhMu<br />

onf/ ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú| aersKd;oD[ol&bGJUcH udkvSarmifu-<br />

]]ausmif;om;rsm;onf wdkif;a&;jynfa&;wGif raeombJ xyfwvJvJ yg0if&rnf jzpfaMumif; ausmif;om;rsm;<br />

\ tiftm;udk trsm;uyif od½SdNyD;jzpfonf[k ,kHMunfaMumif;? EdkifiHa&;aqmif½Guf&mwGif t"du okH;csufwdkYrSm<br />

1/ rdk;xdatmif ajymNyD; tvkyfudk tenf;i,f pwifvkyfMu&rnf/<br />

2/ rdk;vm;? uJvm;ajymvnf; ajym? tvkyfudkvnf; usyfjynfh wif;jynfh vkyfMu&rnf/<br />

3/ ta&;BuD;vmonfhtcgwGif tajymudk avQmhajymí tvkyfudk oufpGefUBudK;yrf;vkyfjy&rnf jzpfaMumif;?<br />

,cktcg ta&;BuD;vmNyDjzpfí tajymudkavQmhí tvkyfudk oufpGefYBudK;yrf; vkyfaqmifMu&ef tcsdefMua&mufNyD<br />

jzpfaMumif; owday; ajymMum;cJhonf/<br />

(n) oHrPdwyfrsm;zGJUpnf;jcif;<br />

ausmif;om;acgif;aqmifrsm;onf Auotpnf;ta0;udk ykHrSef usif;yaeonfh tcsdefrS atmufwdkbmv<br />

(1) &ufwGif ta&;ay:tpnf;ta0;udk usif;ycJhonf/ udkvSa½Tudk Ouú| tjzpf a½G;cs,fcJhNyD; udkA[def;udk twGif;a&;rSL;<br />

tjzpf a½G;cs,fcJhonf/ ausmif;om;rsm; pnf;vkH;nDñGwfrI tjrifhqkH;trSwfodkY a&mufvmonf/ zufqpf0g'ESifh ppf<br />

0g'\ qdk;0g;ykHudk 'D;'kwfOD;bcsKdrSwqifh ausmif;om;rsm;onf w½kwfudk,fpm;vS,ftzGJUESifh {nfhcHyGJrS od½Sd&ayonf/<br />

udkvSa½Tonf wuoOuú|ae&mudk udkvSarmiftm; vJTajymif;ay;NyD;aemuf vGwfvyfa&;BudK;yrf;rItwGif;odkY<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;yg 0ifa&mufvmMuonf/ Ouú| udkvSarmifu ]qefhusifbufrsm;ESifh yl;aygif;&ef Armjynf<br />

vGwfvyfa&; jyef&&ef BudK;yrf;Muyg} [k ajymqdkoGm;avonf/ ausmif;om;oHrPdwyfudk uspfvpfcdkifrmpGm zGJUpnf;Mu<br />

onf/ ausmif;om;oHrPdwyfrS udkarmifarmif (jrif;jcH) jzpfonf/ aemuf udkodrf;aqG? udkcspfNrdKif (AdkvfrSL;BuD;a[mif;)?<br />

udkaX; (ArmjynfuGefjrLepfygwD twGif;a&;rSL;)? udkarmifudk (ppfudkif;)? udkazñGefY(EdkifiHa&;twGif;0efa[mif;? vQyfppf)?<br />

udkBuD;jrifhwdkYrSm oHrPdwyf nDvmcHac:í ppfynmususee oifMum;&ef a&;qGJpDrHxm;cJhMu\/<br />

(#) ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;csKyf<br />

umuG,fa&;oHrPdtzGJY BuD;<br />

trdefhtrSwf (1)<br />

atmufwdkbm (20)? 1939 ckESpf<br />

1/ e,f<strong>or*¾</strong>toif; oHrPdwm0efcHrsm;onf odap&rnfrSm ,cktcsdefwGif oHrPdpnf;rsOf;rsm; Oya'rsm;udk<br />

a&;qGJaeqJ jzpfonf/ xdka&;qGJaecdkufwGif oHrPdwyfrsm;zGJUpnf;a&;udk qdkif;iHhrxm;Muapvdk? tvkyfwGifatmifvkyfESifh<br />

Muapvdkonf/ oHrPdpnf;rsOf; NyD;ajrmuf&eftwGuf wvrQavmuf tcsdefMumjrifhvdrfhrnf/ xdktcsdeftwGif; atmufyg<br />

vkyfief;rsm;ukd vkyfESifhMuapvdkonf/ odkYrSomvQif igwdkY\vkyfief;BuD; rMumcif NyD;ajrmufatmifjrifvdrfhrnf/<br />

2/ wyfom;pkaqmif;jcif;<br />

oHrPdwyftwGuf ausmif;om; BuD;i,fra½G; touf (8) ESpfrStxuf tm;vkH;udk vufcH&rnf/ a&;qGJaeqJ<br />

oHrPdpnf;rsOf;rsm;ukd <strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyf tvkyftrIaqmiftzGJUu twnfjyKNyD;rS xdkwyfom;wdkYudk tkyfcsKyfí ppfa&;jyap<br />

&rnf/<br />

3/ t0wftpm;<br />

oHrPdpnf;rsOf;udk twnfrjyKrD wyfom;wdkYonf oifhavsmfaom t0wftpm;wdkYESifhyif ppfa&;jyoEdkifMu<br />

onf/ a&;qGJaeqJ oHrPdpnf;rsOf;wGif wyfom;t0wftpm;rsm;ESifh ywfoufí atmufygtwdkif; a&;xm;onf/<br />

½dk;½dk;wyfom;rsm; 0wfqif&eft0wftpm;rSm-<br />

(u) ½Syfvufwdktpdrf;ykwfa&mif aumfvmESifh<br />

(c) abmif;bDwdk tpdrf;ykwfa&mif<br />

273


274<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(*) cg;ywft0ga&mif<br />

(C) OD;xkwf ( 0g;zwfOD;xkwf) tpdrf;ykwfa&mif (t0g&pfESifh)<br />

(i) ajctdwftpdrf;ykwfa&mif (t0g&pfESifh)<br />

(p) bdeyf (tjzLa&mifr[kwfap&)<br />

4/ ppfa&;jyoMu&mwGif trdefYay;rnfh Adkvfonf yxrqkH;wyfom;rsm;tm; rdrday;&rnfhtrdefYpum;vkH;rsm;udk<br />

udk,fwdkif oduRrf;wwfajrmuf em;vnfxm;ap&rnf/ toHaetoHxm;? twdkt½Snf? twdrfteufudk aumif;pGmowd<br />

jyK&rnf/ wyfom;rsm; av;av;uefuef vkyfvQifvnf; Munfhrae&/ wyfom;rsm; pnf;urf;rao0yfvQifvnf;<br />

ppfa&;jyojcif;onf tydktvkyfom jzpf\/<br />

oHrPdwm0efcHt&m½Sdrsm;ESifh wyfom;rsm; avhusifh&ef<br />

(1) trdefhay;rnfU AdkvftwGuf<br />

trdefYay;rnfh Adkvfwyfom;wdkYtm; trdefYtmPmray;rD rdrdu (owd) ü ae&rnf/ xdkYaemuf trdefYray;rD<br />

wyfom;rsm;tm; (oHrPd) [ka½SUajy;pum; (owday;pum;) udk atmfNyD;rS vdk&mtrdefYudk ay;&rnf/ trdefYay;&mwGif<br />

yg;pyfzsm;rS ayghqqxGufaom toHrsKd;ESifh trdefYray;&/ vnfacsmif;rS tpfíxGufaom toHrsKd;ESifh av;av;eufeuf<br />

trdefUay;&rnf/<br />

(2) owd[k trdefhay;jcif;<br />

þtrdefYonf t*Fvdyfvdk (Attention) [laom pum;ESifhvnf;aumif;? paumufrsm;\ (Alert) [laom<br />

pum;ESifhvnf;aumif;? xyfwlxyfrQ jzpfavonf/ trdefYay;oltwGuf (owd) [k qdk&mwGif (o-oH) udk cyf ½Snf½SnfqGJí<br />

(wd) ü rsm;pGm jywfom; yDoap&rnf/ (wd) oHudk toHjzwfESifh wdkawmif;pGm trdefYay;&rnf/ (oESifh wd) Mum;wGif<br />

wpfpuúefY? ESpfpuúefYrQ tcsdefMumap&rnf/ (owd) [k qdkapaomfvnf; o-"d[k vnfacsmif;oH xGufap&rnf/ owd[k<br />

trdefUray;rD (oHrPd) udk yxrqifh qdk&rnf/ (oHrPd) [k qifhqdkvdkufí (2-3) puúefYavmufMumrS owdudk<br />

trdefYay;&rnf/<br />

Oyrm- oHrPd -- om -- "d<br />

t&m½SdtrdefYay;vQif wyfom;rsm;u OD;acgif;? udk,f? ajc? vufwdkYudk wnfhrwf wnfNidrfpGm xm;&rnf/<br />

rsufpdwdkYrS wyg; wudk,fvkH; rvIyf½Sm;&/ vufacsmif;rsm;udk tenf;i,fauG;í vufrrsm;\ txufqkH; tqpfrSm<br />

auG;aeaom vufñdSK;tqpfay:wGif wnf½Sdap&rnf/ vufqpfwdkYudk ab;wGifxm;í vufz0g;udk aygifzsm;bufodkY<br />

vSnfhxm;&rnf/ vufrudk a½SUvnfü abmif;bDcsKyf½dk; aemufem;wGif uyfcg oufompGmxm;&<br />

rnf/ vufESpfzufpvkH; udk,fESifh ajzmifhwef;pGmxm;&rnf/ vufrsm;udk aemufodkYrauG;ap&/<br />

ajczaemifhjcif; xdxm;í ajcrwckESifhwck (8) vufruGm xm;&rnf/ wenf;tm;jzifh þodkU<br />

jyKvkyf&mwGif axmifh (45) 'D*&D ½Sd&rnf/ owdtrdefUudk vdkufemjyKvkyf&mwGif toufudk atmifhí<br />

vludkjyif;xefpGm awmifhxm;&ef rvdkacs/<br />

(3) oufom<br />

(St<strong>and</strong> at Ease) ESifh xyfwlxyfrQjzpfonf/ owdrS oufomodkY trdefYay;vQif b,fajcudk b,fbufodkY<br />

waycefY a½TUí vufESpfbufudkvnf; wNydKifwnf; aemufodkY,lcg nmvufzrdk;udk b,fvufz0g;ESifh qkyfudkif&rnf/<br />

vufrsm;udk aeom,kHqefYí vIyfvIyf½Sm;½Sm; raeap&/ udk,fudk ajcESpfacsmif;ay:wGif tm;jyKí oufompGm ae&rnf/<br />

wudk,fvkH; NidrfNidrfoufouf ae&rnf/ b,fajcudk a½TU&mü nmajcudk vkH;0vIyf½Sm;jcif; rjyK<br />

vkyf&/<br />

oufomrS owdodkY trdefYay;&mwGif wyfom;rsm;onf b,fajcudk nmajcodkY uyfí<br />

vufrsm;udkvnf; (owd) trdefYrSmuJhodkY ae&rnf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(4) {ap<br />

(St<strong>and</strong> Easy) ESifh xyfwlxyfrQjzpfonf/ (oufom) xuf ydkí vGwfvyfpGm aeEdkifonf/ ajcESpfacsmif;rQ<br />

ty wudk,fvkH; vIyf½Sm;Edkif? wyfom;rsm; ({ap) taetxm;wGif &yfaeí trdefUay;olu (oHrPd)[k qifhqdkvdkufvQif<br />

tm;vkH; (oufom) taetxm;odkUjyifí aeMuap&rnf/ NyD;rS trdefUay;oHudk apmifhqdkif;Mu&rnf/<br />

(5) aejrJ<br />

(As Usual) ESifh xyfwlxyfrQ jzpfayonf/ taetxm;wckckudk jyKvkyf&ef wyfom;rsm;u trdefYay;NyD;rS<br />

vnf;aumif;? tjcm;wjcm; wpkHw&maMumifh vnf;aumif;? oabmrusí yxraejrJtwdkif; aeap&ef trdefUjzpfonf/<br />

Oyrm-oufomrS om--wd [k trdefYay;onfhtcgwGif wyfom;rsm; aES;vGef;íaomf vnf;aumif;jzpfap?<br />

rnDvGef;í vnf;aumif;? wOD;wa,mufu rSm;,Gif;íaomf vnf;aumif; jzpfí oufomodkYay;aom trdefY jzpfonf/<br />

(6) oHrPdrSwf - rSm<br />

trdefYay;jcif; r[kwf/ uRrf;usifaom wyfom;½dk;½dk; wOD;tm;aomfvnf;aumif;? oHrPdwyfMuyfwOD;OD;tm;<br />

aomfvnf;aumif;? trdefYay;olAdkvfu wef;pDjcif;wGif acgif;aqmifjyKí a½SUqkH;rS &yfwefY&ef cefYxm;oljzpfonf/ trdefY<br />

ay;olESifh rsufESmcsif;qdkif ESpfvSrf;tuGmwGif &yfí (owd)taetxm;ESifh ae&rnf/ aemuftrdefYay;olu (oHrPd-<br />

-oufom) [k trdefYay;rS (oufom) taetxm;wGif ae&rnf/ wyfpkrsm;vQif rsm;ovdk oHrPdrSwf OD;a&vnf;<br />

rsm;&rnf/<br />

(7) twef;pD<br />

(On Parade or Full in) ESifh xyfwlxyfrQ jzpfap&rnf/ wyfom;rsm; &ifabmifwef;pDí trdefYay;jcif;jzpf<br />

onf/ oHrPdtwef; -- pD[k trdefYay;vQif wyfom;wdkYonf ½Sd&mae&mrS tvdktavsmuf (owd) vkyfNyD;vQif<br />

(oHrPdrSwf) qDodkY avQmufvmMu&rnf/ oHrPdrSwfab;wGif wa,mufpD 0if&yfcg(oufom)ü aeMu&rnf/ twef;pD<br />

qdkonfhtcgü wwef;wnf;om r[kwf? ESpfwef;pD&rnf/ aemufwef; yxrqkH;vlonf a½SUwef; 'kwd,vl\ aemuf<br />

wnfhwnfh? ajcESpfvSrf;uGmwGif &yf&rnf/ twef;pDwGif wyfom;rsm; wa,mufESifhwa,muf wayrQ uGmjcm;ap&rnf/<br />

vltwef; ñdSNyD;onfhwdkifatmif wyfom;rsm; nmbufodkY Munfhaevdrfhrnf/ xdktcg trdefYay;olu (a½SUodkUMunfh)[k<br />

trdefYay;&rnf/ xdkYaemufrS (oHrPd -- oufom) [k ay;&rnf/ oHrPdrSwfonf wyfom;rsm; vIyf½Sm;cdkufwGif<br />

Nidrfae&rnf/ ¤if;teD;rS wyfom; oufomvkyfNyD;rS olvnf; oufomvkyf&rnf/ a½SUwef;ü wyfom;tjynfh ½Sd&rnf/<br />

Mum;vyfí raeap&/ aemufwef;a&m a½SUwef;a&m vljynfh&efrSm pkHjzpfrS jynfhonf/ tu,fí vlrjynfhvQif aemufwef;<br />

b,fbufqkH;vlrS pí a&;aomf trSwf (3) ae&momvQif uGufvyfwae&m jzpfap&rnf/<br />

trdefh (7) twef;pDjcif;<br />

ae&mvGwf<br />

oHrPdrSwf<br />

ESpfa,mufwwGJ ab;pDjcif;udk (twGJpDjcif;)[k ac:&rnf/ twGJpDcdkufaomf vnf;umif;? twef;pDcdkufaomf<br />

vnf;aumif; ? wyfom;wdkYonf &,farmvIyf½Sm;jcif;wdkYudk a½SmifMuOf&rnf/ tu,fí wpkHwa,mufaom wyfom;<br />

Oyrm- ajctdyf? abmif;bD? tusÐwckck jyifvdkvQif aemufwef;vljzpfvQif aemufodkY wvSrf;qkwfí a½SUwef;vljzpfvQif<br />

a½SUodkY wvSrf;wufum jyifqif&rnf/ trdefYay;olonf Adkvftp½Sdonfh t&m½SdwdkYudk wpkHw&mwdkifwef;vdkygu<br />

txufwGif a&;cJhonfhtwdkif; a½SUaemuf wvSrf;qkwfí owdxGuf&yfaeNyD;rS wdkifwef;&rnf/ oHrPdrSwf rygvnf;<br />

oHrPdrSwfae&mwGif acwå0ifa&muf aqmif½Guf&rnf/<br />

275


276<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(8) nmu - nd§<br />

wyfom;rsm; vlpDjcif; taetxm; aumif;pGm rnDao;vQif þtrdefUudk ay;&rnf/ xdktcgoHrPdtrSwfESifh<br />

aemufwef; nmbufqkH;vlrS vGJí usefwyfom;tm;vkH; a½SUodkY ajcvSrf;w0ufrQ wuf&rnf/ NyD;rS ajcaxmufrsm;udk<br />

wjznf;jznf; a½TUum rdrdnmbuf wa,mufausmf wyfom;\ ar;zsm;uav;udk jrif&,kH½SdonfhtcgwGif &yf&rnf/<br />

trdefYay;oludk,fwdkif odkYr[kwf vufatmufcH t&m½SdwOD;OD;u wyfom;rsm; nD? rnDudk ab;uaeí Munfh&rnf/<br />

a½SUxGufaeolwdkYudk aemufa½TU&ef ajym&rnf aemufxGufaeolwdkYudk a½SUwdk;&ef ñTefjy&rnf/ þtrdefYudk tcgcyfodrf;ay;<br />

&efrvdk/ wyfom;rsm;onf udk,fhbmomudk *½kpdkufí jyifqif&rnf/ ta&;BuD;aom tcgBuD;&ufrsm;wGif þtrdefYudk<br />

okH;jrJjzpfonf/ xdktwef; n§d&mwGif acgif;ESifh rsufpdudkom vSnfh&rnf/ wudk,fvkH;vdkufí ukef;&efuG&ef rvdkay/<br />

nmujyif? b,fujyif [laom trdefYwdkYonf trdefYay;olu wyfom;rsm; wpkHwckjyKvkyf&ef trdefYay;NyD;í? &yfwefY<br />

ae&m taetxm; rnDñGwfí ay;&aom trdefYjzpfonf/ odkYaomf wyfom;rsm;onf wpkHwckjyKvkyf NyD;onfhtcgwdkif;<br />

xdktrdefYudk apmifhqdkif;&ef rvdk/ tvdktavsmuf udk,fwdkifn§d&rnf/<br />

(9) nmodkhMunfU? b,fodkhMunfU<br />

udk,fudk wnfhrwfpGmxm;í b,fbufodkYvnf;aumif;? nmbufodkYvnf;aumif;? acgif;apmif;íMunfh&rnf/<br />

(10) a½SYodkhMunfU<br />

txufutrdefYtwdkif; b,fbufnmbufodkY Munfhae&mrS a½SUodkYMunfhap&ef trdefYwnf;/ wyfom;wdkif;<br />

rsufpdwdkYonf a½SUwnfhwnfhta0;odkY Munfh&rnf/<br />

(11) oHrPd - - - trSwf<br />

wyfom;rsm; trSwfa&&efay;aom trdefUjzpfonf/ xdktcg a½SUwef;nmbuf tpGefqkH;vl (oHrPdtrSwfryg)<br />

upí (1-2-3-4-5) ponfjzifh b,fbuftqkH; vlwdkif; wa,mufpD trSwfudk atmfí ½Gwf&rnf/ xdkodkY ½Gwfqdk&mwGif<br />

acgif;rvSnfh&/ aemufwef;u wyfom;rsm; trSwfatmf&ef rvdk/ ukd,fha½SU vltrSwfudkyif ,l&rnf/<br />

(12) nmvSnfU<br />

udk,fudk wnfhrwfpGmxm;? vufrvIyf&/ (1) nmajczsm;ESifh b,fajczaemifhudk


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

rnf/ udk,fvufwdkYudk rvIyfr&rf;ap&/ ajrmufaeaom ajcESifhajrBuD; tenf;qkH; (8) vufrcefY uGm&rnf/ wwfEdkif<br />

vQif aygifESifh ajrBuD; ,SOfNydKifaeonfh txd ajr§mufEdkifonf/<br />

(18) &yf<br />

tcsdefrSwfaepOf (&yf) trdefYay;&efrSm b,fajc ajrtuswGif (oHrPd) [k owday;pum; qifhqdkvdkufí?<br />

aemufwBudrf b,fajc ajrtuswGif (&yf) [k oHjywfESifh trdefYay;&rnf/ (&yf) [k trdefYay;NyD;onfESifh wNydKifeuf<br />

b,fajcrSm ajrwGifusNyD;jzpfí nmajcudk b,fajcteD;odkY odrf;vdkufcg &yfwefY&rnf/ ajcaxmufESifh wudk,fvkH;rSm<br />

vnf; (owd) taetxm;ü½Sdap&rnf/<br />

(19) tjrefavQmuf<br />

þtrdefYudk wyfom;rsm; &yfwefYaecdkufrSm jzpfap? tcsdefrSwfaecdkufrSm jzpfap? ay;Edkifonf/ trdefY&onfhtcg<br />

udk,fESifhacgif; wnfhrwfpGmxm;í b,fajcaxmufu pí vSrf;&rnf/ vufrsm;rSmvnf; b,fajcESifh nmvuf? nm<br />

ajcESifh b,fvufwdkY wNydKifeuf vTJ&rnf/ vufrsm; vTJ&rf;onfhtcg wawmifudk rauG;&/ vrf;avQmufonfh tcg<br />

udk,fhnmbufu vlrsm;ESifh nDaeap&rnfhtjyif? a½SUuvlESifhvnf; ajcvSrf;jcif; nDaeap&rnf/ wyfom;wdkif; a½SUuvl?<br />

ab;uvlrsm;ESifh ajcvSrf;nDatmif odkYr[kwf trdefYay;ol\ b,f-nm-b,f-nm[laom trdefYESifhnDatmif avQmuf<br />

Mu&rnf/<br />

(20) &yf<br />

tjrefavQmufaepOf wyfom;rsm;tm; &yfwefY&ef trdefYay;jcif;jzpfonf/ nmajcajrtusü (oHrPd) [k<br />

owday;pum; qifhqdkvdkuf&rnf/ aemufwBudrfnmajcajrtuswGif (&yf) [k oHjzwfESifh trdefYay;&rnf/ xdktcg<br />

wyfom;rsm;u b,fajc wvSrf;wufí nmajcESifhywf&rnf? &yfNyD;onfESifhwNydKifeuf wyfom;rsm;onf (owd) ü<br />

aeMu&rnf/ tjrefavQmufaepOf wrdepfwGif ajcvSrf; (120) ½Sdí wvSrf;ESifhwvSrf; vufr (30) uGm&onf/<br />

(21) twef;vdkufavQmuf<br />

wyfom;rsm; &ifabmifwef; avQmufjcif;wnf;/ rsm;aomtm;jzifh wyfom;ESpfwef; avQmufavh½Sdonf/<br />

twef;vdkufavQmufjcif;rSm nDnm&ef rvG,fulvSacs/ odkYaMumifh yxrtrdefYay;olu wyfom;rsm;tavQmuf& vG,ful<br />

ap&ef b,f-nm-b,f-nm[k ½Gwfqdkay;&rnf/ trSwfESifhavhusifhEdkifu taumif;qkH;jzpfonf/ (1) qdkvQif b,f<br />

ajc a½SSSUwvSrf;wufí nmvufvnf; a½SUodkY ypf&rnf/ (2) qdkvQif nmajcESifh b,fvufa½SUodkY vTJ&rnf/ (3) qdk<br />

vQif b,fajc nmvuf tpOfvdkuf (1-2-3-4-5) ponfjzifh vSrf;oGm;&rnf/ xdkodkY avQmufonfhtcg wyfom;wdkif;<br />

rdrdnmbufuvludk t&dyftuJMunfhí nDnmatmif avQmuf&rnf/ nmbufqkH;wyfom;rsm;rSm ajcvSrf;rSef;í rusOf;<br />

rus,fap&ef txl;*½kpdkufap&rnf/<br />

(22) b,fauGY - nmauGY<br />

auGUaomtcgü b,fjzpfap? nmjzpfap? a'gifhrSef (Right Angle) jzpfatmif auGUay;&rnf/ ESpfa,mufjzpfap?<br />

okH;a,mufjzpfap? av;a,mufjzpfap? twef;vdkufjzpfap auGUaomtcgü twGif;qkH; vlonf (b,fbufodkY auGUvQif<br />

b,fbufqkH;vl? nmbufodkYauGUvQif nmbufqkH;vl) ajcvSrf;udk qufí rvSrf;bJ tcsdefrSwf aeap&rnf/ tjyif<br />

bufqkH;vlu rdrdESifh &ifabmifwef; vdkonfhbufodkY rsufESmwl½IrS a½SUodkYqufí wnDwnf;vSrf;&rnf/ aemufrSyg<br />

onfh twGJrsm; odkYr[kwf twef;rsm;vnf; þtwdkif; jyKvkyf&rnf/<br />

(23) nm-vSnfU<br />

þtrdefUudk nmajc ajrtuswGif (oHrPd) [k owday;pum; qifhqdkvdkuf&rnf/ aemufwBudrf nmajc<br />

ajrtuswGif (nm) [k trdefYay;&rnf/ xdktcg b,fajconf nmajcteD;odkY uyfvdkufonfESifh wcsdefwnf; (wjydKif<br />

euf)? nmajconf nmbufodkY vSrf;&rnf/<br />

(24) xdkYtwl b,fbufwGif pí trdefYay;&rnf/ Oyrm- oHrPd (b,f)-- (nm--vSnfh)<br />

277


278<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(25) aemufvSnfhwdkif; nmbufrS vSnfh&rnf/ oHrPdaemuf--vSnfh [k trdefYay; (3) cGef;vkH;udk b,fajc ajr<br />

tuswGifom ay;&rnf/ nmajca½SUwvSrf;wdk;í b,fajcudk nmajc a½SUü uefYvefYcGcs/ nmajc


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ oHrPdtrdefhay;jcif;rsm;<br />

oHrPdwyfudk trdefYay;jcif;udpöü Oyrm- nmvSnfh[k trdefYay;vQif trdefYay;oltzdkY vG,fulaomfvnf;<br />

trdefYemcH&olrsm;twGuf vdkufem&ef tenf;i,ftcuftcJ awGU&vdrfhrnf/ ajcvSrf; rSm;,Gif;Muonfudkvnf; rMum<br />

cP awGUayrnf/ odkYaomf pdwfrysufbJ BudK;pm;&ef vdkayonf/ trdefYrsm;udk pmjzifha&;om;xm;&m t"dyÜg,f t,ltq<br />

vGJaumif;vGJaeayrnf/ r½Sif;vif;aom udpörsm;twGufrl oHrPdtzGJUBuD;odkU pma&; ar;jref;Ekdifonf/ tMuHOmPfvnf;<br />

ay;Ekdifonf/<br />

5/ oHrPdzGJYpnf;yHk<br />

oHrPdzGJUpnf;yHk? &mxl;cefUxm;yHkwdkUESifh ywfoufí A[kdwGif½Sdaom wm0efcHtrIaqmifrsm;rSm pdwful;avmufrQ<br />

ESifhom pDpOf&onf/ tu,fí vkyfudkifonfhtcgrsm;wGif rjzpfEkdifonfh udpörsm;udkvnf; awGUMuHK&aumif; awGUMuHK&<br />

ayvdrfhrnf/ xdktcgrsKd;wGif e,foHrPdwyfrsm;onf A[dkodkY tMuHay;ñTefMum;jcif;rsm;udk jyKvkyfapvdkonf/ odkYrSom<br />

rSm;aeaom t&mrsm;udk trSefjzpfatmif jyifqifEkdifí trSefrsm;udkvnf; ydkrdk aumif;rGefatmif pDrHEkdifayrnf/<br />

6/ aemufqHk; owday;vdkonfrSm oHrPdzGJUpnf;a&;ESifhyufoufí rnfodkUcufcJyHk? taESmifht,Suf awGU&yHkrsm;udk<br />

aocsm*PpGm tjrefqHk; tpD&ifcHMuapvkdonf/ odkYrSomvQif xdktcuftcJ taESmifht,Sufrsm;udk rnfodkYrnfyHkwGef;vSef<br />

NzdKzsufEkdifrnfudk oHrPdtzGJUBuD;u BudKwifpOf;pm;í wjynfvHk;½Sd oHrPdwyfrsm;tm; tMuHay;Ekdifayrnf/<br />

7/ oHrPdtkyfcsKyfol t&m½Sdrsm;ESifh tkyfcsKyfolrsm;<br />

(u) oHrPdwyfMuyf? (c) oHrPdwyfMuyfBuD;? (*) oHrPd wyfMuyfrSL;? (C) vufaxmufAdkvf/<br />

oHrPd t&m½Sdrsm;<br />

(u) Adkvfuav;? (c) wyftkyfAdkvf (*) AdkvfrSL; (C) twkdifyifcHAdkvf (i) AdkvfcsKyf<br />

þ&mxl;rsm;udk tu,fí wdk;csJU&ef vkdvm;tyfaom tcsdefwGif wkd;csJU&ef &nf½G,fxm;aMumif;/<br />

8/ wm0efrsm;<br />

(u) oHrPdtMuyf? oHrPdwyfMuyf<br />

olonf wyfpkwckwGif (4) a,mufxuf ydkí r½SdEkdifacs/ ¤if;onf wyfom;½kd;½kkd;xuf &mxl;tqifhtwef;<br />

wxpfomjrifhonf/ wyfom;½dk;½dk; wa,mufudk tkyfcsKyf&onfh acgifolBuD; oabmrsKd;om jzpfonf/ ol\tvkyf<br />

wm0efrsm;rSm ppfa&;jy&mü olYxuf&mxl;jrifhaom wyfMuyfBuD;? wyfMuyfrSL;ESifh vufaxmufAdkvfuav;wdkYudk ulnD&<br />

rnf/ vufarmif;&pfrSm t½Snf (3) vufr? tus,f vufrw0uf ½Sdap&rnf/ xdkvuf&pfudk ycHk;tqufatmufESifh<br />

tusÐvufzsm;wdkY tv,fwnfhwnfhwGif b,f? nm wyfqif&rnf/<br />

(c) oHrPdwyfMuyfBuD;<br />

olonf wyfpkwckwGif trsm;qHk; (3) a,mufom ½Sdap&rnf/ oHrPdwyfMuyf&mxl; wqifhjr§ifhonf/<br />

olonf ppfa&;jy&mü wyfom; (20) xd udkifEkdifonf/ vuf&pfESpf&pf wyfqif&rnf/ 'kwd,t&pfudk yxrt&pfatmuf<br />

wnfhwnfhwGif vufr0ufjcm;íwyfqif&rnf/<br />

(*) oHrPdwyfMuyfrSL;<br />

olonfwyfpkwckwGif ESpfa,mufxufydkí r½Sdap&? ppfa&;jy&mwGif vl (30) txd oifMum;jyoEkdifonf/<br />

olonfwyfom;rsm;udk oifMum;jyo&rnfjzpfojzifh ppfrIa&;&mwGif tawmfwwfuRrf;NyD;ol jzpf&rnf/ wyfrsm;udk<br />

trdefYay;wwfap&rnf/ vuf&pf (3) &pf wyfqif&rnf/ wwd, t&pfudk yxrt&pfxuf vufr0ufwGif wyfqif<br />

&rnf/ olonf tMuyfBuD;xuf &mxl;wqifhjrifhonf/<br />

(C) vufaxmufAdkvf<br />

vufaxmufAdkvfrSm Adkvfuav;atmufwGif½Sdí tMuyfrSL;xuf tqifhtwef;jrifhonf/ olonfAdkvfuav;<br />

r½SdckdufwGif wyfpkwpkvHk;udk MoZmay; pDrHcefUcGJ&rnf/ vufaxmufAdkvf[k qdkaomfvnf; olonf oHrPdtzGJUwGif<br />

t&m½SdwOD; r[kwfacs/ wyfpkwckwGif vufaxmufAdkvf wa,mufom ½SdEkdifonf/ vufaxmufAdkvf cefYxm;&mü<br />

(<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh Adkvfuav;) u rcefY&/ wyfom; (40) odkYr[kwf (40) atmuf½Sd wyfom;rsm;u rJa½G;í wifajr§muf<br />

ap&rnf/<br />

279


280<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

oHrPdt&m&Sdrsm;<br />

(u) Adkvfuav;<br />

Adkvfuav;rSm oHrPdwyfpkudk tkyfcsKyfonfh t&m½SdwOD;jzpfonf/ ,cktcsdefü oHrPdoifwef;rsm; pmar;yGJ<br />

rsm;udk rusif;yEkdifao;ojzifh Adkvfuav;&mxl;udk <strong>or*¾</strong>toif;toD;oD;rS oifhavsmfrnfh oludk cefYxm;Mu&aprnf/<br />

Adkvfuav;wGif wyfpkudk oabm½Sdovdk oHrPdpnf;rsOf;twkdif; pDrHjc,fvS,fEkdifonf/ wyfom;wOD;OD;udk xkwfy,f<br />

ypfEkdifonfh tmPm½Sdonf/ wyfpkwckvHk;udk tkyfcsKyf&mü olonf ta&;BuD;qHk;yk*¾dKvf jzpfonf/ wyfom; (40) rjynfhbJ<br />

wyfom; (25? 30? 35) qdkvQifvnf; <strong>or*¾</strong>toif; toD;oD;wdkYonf xkdwyfom;rsm;udk tkyfcsKyf&ef Adkvfuav;<br />

wa,muf cefYap&rnf/ Oyrm- jrif;jcHwGif oHrPdwyfom; (69) a,muf½Sdonf/ xdk (69) a,mufpvHk;udk wyfAdkvf<br />

uav; wOD;wnf;ESifh rudkifEkdif/ odkYjzpfí wyfAdkvfuav; ESpfOD;½Sdap&ef <strong>or*¾</strong>rsm;u Adkvfuav;wOD;udk aemufxyf<br />

cefUxm;Mu&rnf/ oHrPdtrdefYay;jcif;ESifh qkdiforQ vkyfief;rsm;udk oHrPdwm0efcH Adkvfuav;onf aumif;rGefusepGm<br />

uRrf;usif ap&rnf/ ¤if;tjyif pnf;rsOf;ESifh tjcm;vkyfief; wm0efrsm;udkvnf; uRrf;usif&efvkdayonf/ udk,fwkdif<br />

ppfa&;jyjcif;udk trdefUay;wwfap&rnf/ wyfpkESifhywfoufí wpHkwck jyKvkyfpDrHzG,f½SdvQif Adkvfuav;onf wyfMuyfrSL;?<br />

wyfMuyfBuD;? vufaxmufAdkvfwdkYESifh wkdifyifí pDrH&rnf/ rnfodkYyifjzpfap olonf wyfpkwckudk tkyfcsKyfEkdifrnfh<br />

t&nftcsif;ESifh jynfhpHkap&rnf/<br />

(c) wyftkyfAdkvf<br />

olonf wyfom; (160) odkYr[kwf Adkvfuav; (4) OD;ukd tkyfcsKyfoljzpfonf/ olonf Adkvfuav;xuf<br />

&mxl;wqifh jrifhonf/ wyfom; (160) rjynfhaomfvnf; wyfom; (80) u ausmfvQif wyftkyfAdkvfwa,muf ½Sdap<br />

&rnf/ xdkwyftkyfAdkvfudk oHrPdpnf;rsOf; rajymif;ao;rD oHrPdrsm;uyif cefYxm;Mu&rnf/ Oyrm- ajrmif;jrNrdKUwGif<br />

ausmif; (3) ausmif; ½Sdonf/ wausmif;wGif wyfom; (30)? wausmif;wGif wyfom; (50)? wausmif;wGif wyfom;<br />

(45) a,muf½Sdonf[k qdkMupdkY/ wyfom; (30) ½Sdaom ausmif;wGif wyfMuyf (3) a,muf? wyfMuyfBuD; (2)a,muf?<br />

wyfMuyfrSL; (1) a,muf (þae&mwGif wyfMuyfrSL;onf vufaxmufAdkvf&mxl;udk ,lEkdifonf/) Adkvfuav;wa,muf<br />

½Sdayrnf/ wyfom; (50) ½Sdaom ausmif;wGif wyfMuyf (5) a,muf? wyfMuyfBuD; (3) a,muf? wyfMuyfrSL; (2)<br />

a,muf vufaxmufAdkvfwa,muf? Adkvfuav; wa,muf½Sdrnf/ wyfom; (45) ½Sdaom ausmif;wGif tMuyf (4)<br />

a,muf? odkYr[kwf (5)a,muf? wyfMuyfBuD; (3) a,muf? wyfMuyfrSL; (2) a,muf½Sdrnf/ vufaxmufAdkvfwa,muf?<br />

Adkvfuav; wa,muf½Sdrnf/ wNrdKUvHk;½Sd wyfom;rsm;udk tkyfcsKyf&ef wyftkyfAkdvfwOD; ½Sd&rnf/ Adkvfuav; (3) OD;udk<br />

ausmif;toD;oD;½Sd <strong>or*¾</strong>toif;wdkYu wifajr§mufí wyftkyfAdkvfudk NrdKUvHk;qkdif&m <strong>or*¾</strong>u wifajr§muf&rnf/ Adkvf<br />

uav;rsm;onf wyftkyfAdkvf\ MoZmtmPmudk emcH&rnf/<br />

(*) AdkvfrSL;<br />

AdkvfrSL;rSm wyftkyfAdkvfrsm;tay:wGif tkyfcsKyfolt&m½Sdjzpfonf/ ol\wm0efrSm ol\ vufatmuf wGif ½Sdaom<br />

wyftm;vHk;wdkY\ wdk;wuf&m wkd;wufaMumif;udk pDrHcefYcGJenf; vrf;ñTefjy&rnf/ e,fvHk;qkdif&m oHrPdt&m½Sdyif<br />

jzpfonf/ AdkvfrSL;udk rnfonhf<strong>or*¾</strong>rsm;rS rwifajr§muf&/ oHrPdtzGJUcsKyfuom wkduf½dkuf cefYxm;rnf/<br />

9/ oHrPdwyfcGJyHk<br />

40960 - wyfrawmf<br />

10240 - wyfaygif;csKyf<br />

2560 - wyfaygif;pk<br />

640 - wyfaygif;<br />

160 - wyfzGJU<br />

40 - wyf<br />

10 - 10 - 10 - 10 - wyfpdwf<br />

10/ wyfpdwfudk oHrPdwyfMuyf tkyfcsKyfrnf/ wyfudk Adkvfuav; tkyfcsKyfrnf/ wyfzGJU wyftkyfAdkvf? wyfaygif;<br />

AdkvfrSL;? wyfaygif;pk twdkifyifcHAdkvf? wyfaygif;csKyf wyfrawmfAdkvfcsKyfwdkY toD;oD; tkyfcsKyfMurnf/<br />

11/ oHrPdtrdefUay;jcif;rsm;/ / trdefYtrSwf (1) rS qufí trdefhtrSwf (23-24) wdkY\ xyfrH½Sif;vif;csuf/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(23) oGm;vsuf nm - - vSnfU<br />

þtrdefYudk b,fajc ajrtuswGif oHrPd[k owday;pum;udk qifhvkduf&rnf/ aemufwBudrf b,fajc<br />

ajrtuswGif (nm) [k trdefYay;&rnf/ aemufwzef b,fajcajrtuswGif (vSnfh) [k jywfom;yDopGm ay;&rnf/<br />

xdkYaemuf nmajca½SUodkY wvSrf;vSrf;? aemufb,fajc a½SUwvSrf;wuf/ þtcg b,fajca½SU-nmajcaemuf jzpfae<br />

vdrfhrnf/ xdkrS vlwudk,fvHk; nmbufodkU vSnfhí nmajcESifh pvSrf;cg qufvuf avQmufoGm;&rnf/ trdef Yay;NyD;aemuf<br />

qufvufí vSrf;jcif;rSm t½Sdefowfjcif; jzpfonf/<br />

(24) oGm;vsuf b,f - - vSnfU<br />

þtrdefYudk nmvSnfh trdefYay;ouJhodkY oHrPd (b,fajc) b,f -(b,fajc) vSnfh/ (b,fajc)? trdefUay;<br />

&rnf/ vSnfh[k trdefYay;NyD;aemuf nmajcESifh t½Sdefowf? xdktcg nmajca½SU-b,fajcaemuf taetxm; ½Sdvdrfhrnf/<br />

xdkYaemuf vlwudk,fvHk;udk b,fbufodkY vSnfhvdkufNyD;vQif b,fajcESifhpí vSrf;&rnf/<br />

(25) oGm;vsuf aemuf - - vSnfU<br />

aemufvSnfhwkdif; nmbufrS vSnfh&rnf/ oHrPd (b,fajc)? aemuf (b,fajc)? vSnfh (b,fajc)/ xkdUaemuf<br />

nmajcudk a½SUwvSrf;wkd;í t½Sdefowf/ b,fajcudk nmajc\ a½SUüuyfí uefYvefYcs? ¤if;aemuf nmajcESifh aygufí<br />

aemufvSnfh/ b,fajcwcsufaygufí vHk;0aemufvSnfh nmajcESifh vSrf;íxGuf&rnf/<br />

(26) tav;jyK<br />

tav;jyKtrdefYudk rjyKvkyfrD wyfwzGJUvHk;onf (owd) taetxm;ü ½Sdap&rnf/ oHrPdtav;jyK trdefYay;<br />

aomtcg vufoD;qkyfvsuf nmbufvufudk wHawmifqpfrS txufodkYcsKd;? vufarmif;udk udk,f\ab;ü uyfxm;?<br />

vufoD;qkyfudk a½SUodkYvSnfh? aemufvufarmif; wckvHk;udk rsufvHk;\ab;wGif wef;wef; txufodkYajr§muf&rnf/<br />

vufoD;qkyfudk a½SUbufudkom vSnfhxm;&rnf/ vufudk xkwfaomtcgüvnf; vufarmif;udk a½S;enf;wl wHawmifcsKd;<br />

NyD;rS atmufodkYcs&rnf/ vufudktay:odkY ajr§mufxm;onfhtcgwGif ESpfpuúefYrQ Mumap&rnf/<br />

(27) NyD; - - ap<br />

trdefYay;rnf½Sdaomtcg wyfwckvHk;onf a½SUwef;? aemufwef; ESpfwef;om ½Sdap&rnf/ Adkvfvkyfolu oHrPd<br />

NyD;ap[k trdefYay;vQif wyfom;tm;vHk;onf nmbufodkY vSnfh&rnf/ xdkYaemuf Adkvfvkyfoludk xHk;pHtwkdif; tav;jyKí<br />

NidrfoufpGm xGufcGmoGm;&rnf/ wyfom;rsm; t½dktaoay;aomtcg Adkvfvkyfoluvnf; jyefí t½dktaoay;&rnf/<br />

(28) nmujyif<br />

þtrdefYonf oifcgp wyfrsm;ESifh 0ifcgp wyfom;rsm;tzdkY jzpfonf/ vkyfaqmif&mü nmun§drSmuJhodkY<br />

jyKvkyf&rnf/ odkYaomf þtrdefUrSm avhusifhcef; wckckudk jyKvkyfaqmif½GufNyD;onfh tcgü? twef;ESifh rnDnm jzpfae<br />

aomaMumifh? twef;n§d&efcdkif;aom trdefYwnf;/ wwfuRrf;NyD;aom wyfESifh wyfom;wdkYrSm þtrdefYudk Adkvfu ray;<br />

&bJvsuf wyfom;rsm;udk,fwkdif avhusifhcef;wckckudk vkyfNyD;u jyifMun§dMu&rnf/<br />

(29) ajcvSrf;jyif<br />

vrf;oGm;&if; ajcvSrf;rSm;aecJhygu a½SUajczaemifhudk aemufajczsm;ESifh xdí a½SUajcudkyif qufvSrf;&rnf/<br />

odkYr[kwf vSrf;vsuf½Sdaom taetxm;twdkif; (pHk) ckefí a½SUodkY wdk;Ekdifonf/ Oyrm ajcvSrf;rSm;aeolonf oGm;aepOf<br />

a½SUajc? nmaemufajc buf½Sdaeonf xm;MupdkY/ ¤if;ol ajcvSrf;jyifcsifygu aemufajcjzpfaom b,fudk qufí<br />

rvSrf;bJESifh ½Sd&if;taetxm;twkdif; (pHk) ckefvdkufcg ckefwdk;wdk; vdkuf&rnf/ tcsdefrSwfaomtcgü rSm;aeaom ajc<br />

wbufudk ajrmufcsnf-cscsnf ESpfBudrfwkdifwkdif jyKvkyf&rnf/<br />

(30) nm - apmif; (odkhr[kwf) b,f - apmif;<br />

(twef;vkdufoGm;vsuf) ¤if;trdefYudk ay;vkdufaomtcg wyfom;rsm;onf b,f (odkYr[kwf) nmodkYapmif;í<br />

(w0ufvSnfhí) avQmufoGm;&rnf/ a'gifhwef;avQmufjcif;yifwnf;/ wyfom;rsm;onf twef;rysufatmif owdjyKí<br />

281


282<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

avQmufMu&rnf/ avQmufaomtcgü rdrd\ a½SUem;usaomvl\ ausmv,fESifh rdrdykcHk; (b,fapmif;u b,fykcHk;?<br />

nmapmif;u nmykcHk;)ESifh wef;atmifxm;í rsufESmrl&modkY wef;wef;rwfrwf avQmuf&rnf/<br />

(31) twGJvkduf b,f (odkhr[kwf) nmapmif;<br />

þtrdefYrSm txufavhusifhcef;uJhodkYyif av;a,mufwGJ (odkYr[kwf) oHk;a,mufwGJ (odkYr[kwf) ESpfa,muf<br />

wGJí twGJvdkuf? apmif;cg a'gihfwef; avQmufapjcif;aywnf;/<br />

12/ ,ckvtwGuf ppfa&;jytpDtpOf<br />

,ck wvvHk;twGuf wyfom;rsm;tm; ppfa&;jyo&ef avhusifhcef;rsm;rSm (trdefYtrSwf - 1 ESifh ,ckv<br />

oHrPd xkwfjyefcsuf - 2) ESpfckaygif;wGif (27) rsKd;½Sdonf/ teuf (27) rsKd;vHk;udkyif avhusifhMuap&rnf/ xdkodkYavhusifh<br />

Muap&mwGif tcsdefudk uefYowfí tvkyfvkyfMuapvkdonfhtwkdif; atmufwGif tcsdefpm&if;ESifh tvkyfudkwGJí jyxm;ay<br />

onf/ ,ckvwvvHk;udk &ufowåav;ywfcGJí jyxm;onf/ ppfa&;jyvQif tenf;qHk; wem&DMumap&rnf/ xdkwem&D<br />

udkvnf; (3) ydkif; ydkif;í yxr (10) rdepf/ 'kwd, (40) rdepf/ wwd, (10) rdepf cGJjcm;xm;onf/<br />

yxrtywfwGif oifMum;&efrSm trdefYtrSwf (1) owdrS pí trdefY trSwf (16) nmapmif; txdwkdYudk<br />

aocsmpGm wwfajrmufatmif jyKvkyfoifMum; Murnf/ ppfa&;jyowkdif; yxr (10) rdepfwGif wwyfvHk;udk Adkvfudk,fwkdif<br />

,cifu oifMum;jyo NyD;pD;cJhonfwkdYudk jyefvnfjyoap&rnf/ 'kwd, (40) rdepfwGif wyfudk wyfpdwfrsm; cGJvkduf<br />

yg/ qkdif&m wyfMuyfrSL;? vufaxmufAdkvfwdkYtm; ppfa&;jyoap&ef wm0efvTJtyfay;&rnf/ wwd, (10) rdepfwGif<br />

wwyfvHk;udk Adkvfudk,fwkdifBuD;Muyfí xdkaeY jyoNyD;orQ avhusifhcef;rsm;udk jyefvSef jyoap&rnf/ (yxrqHk;upí<br />

ppfa&;jy&aom ppfwyfrsm; tzkdYrSm? yxr (10) rdepf Adkvfu ppfa&;jyrnfhtpm;? wyftaMumif;udk ½Sif;vif;ajym&rnf/<br />

'kwd,tywfwGif trdefYeHygwfpOf (17) tcsdefrSpí trdefYeHygwfpOf (22) avQmufvsuf b,fauGU- nmauGU<br />

txdwdkYudk aocsmpGm wwfajrmufatmif avhusifhay;&rnf/ ppfa&;jyonfhtcsdefESifh wyfrsm;udk avhusifhay;ap&ef<br />

txufenf;twkdif; pDpOf&rnf/<br />

wwd,tywfwGif trdefUtrSwf (23) oGm;vsuf b,fvSnfh-nmvSnfhrSpí trdefYeHygwfpOf (25) oGm;vsuf<br />

aemufvSnfhtxdwdkYudk txufenf;twkdif; cGJjcm;a0zefí oifMum;&rnf/<br />

pwkw¬tywfwGif useftrdefYrsm;udk ukefpifatmif txufenf;twkdif; cGJjcm;a0zefí oifMum;&rnf/<br />

13/ ppfa&;jywm0efrsm;<br />

Adkvfuav;- wyfMuyfrSL;rsm;ESifh vufaxmufAdkvfwkdY wyfpkrsm;udk ppfa&;jyaepOf oGm;a&mufMunfh½I&rnf/<br />

(u) wyfom;rsm;\ 0wfpm;qif,ifyHkudk owdjyK&rnf/<br />

(c) wyfMuyfrSL;rsm;ESifh vufaxmufAdkvfwkdY ppfa&;tjyrSm;aevQif? 0ifa&mufjyifqifjyo trdefYay;&rnf/<br />

(*) wyfom;rsm;\ trnfpm&if;udk ppfa&;jyolwkdif; *½kjyKí pm&if;,l rSwfom;ap&rnf/<br />

wyfMuyfrSL;ESif U vufaxmufAdkvf- olwdkYonf Adkvfuav; wwyfvHk;udk ppfa&;jycdkufwGif? wyfMuyfrsm;? wyfMuyf BuD;rsm;<br />

wkdY\ wm0efudk vHk;0aqmif½Guf&rnf/ wyfMuyf? wyfMuyfBuD;wdkYrSm Adkvfuav;ppfa&;jyckduf wyfom;rsm;ESifh a&maESmum<br />

ppfa&;jyo Mu&rnf/<br />

wyfMuyfESifU wyfMuyfBuD;- ¤if;wdkYrSm trdefYay;ol wyfMuyfrSL; (odkYr[kwf) vufaxmufAdkvfwdkY ppfa&;jypOfwGif?<br />

wyfom; ydkrdkem;½Sif;apjcif;iSm trdefYrsm;udk yxrvkyfudkif aqmif½Gufí jyMu&rnf/ wzef wyfom;rsm; ppfa&;jyaom<br />

tcgü trSm;awGUvQif wa,mufpDudk vkdufvHjyifqifay;&rnf/<br />

ta&;awmfyHkatmifygap/<br />

(4? 12? 39)


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(!) jrefrmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;\ umuG,fa&;oHrPdtzGJU<br />

xkwfjyefcsuftrSwf (3)<br />

(1) oHrPdausmif;om;rsm;\ ppfwyfjzpfonfhtm;avQmfpGm ppfa&;ppfrIESifh ywfouforQ toHk;taqmif t&m0w¦K<br />

wkdYudk wwfEkdiforQ tpGrf;ukefjynfhpHkatmif pkaqmif;xm;½SdEkdif&ef vdktyfonfhtwkdif; Adkvfvkyfolrsm;u BudK;pm;Mu&rnf/<br />

oHrPdwyfrsm;wGif ppfrIppfa&;ESifh ywfoufí em;&nf0aeolESifh wwfuRrf;ol (Specilalist) rsm; ½SdMuap&rnf/<br />

oHrPdwyfwdkif;wGif taxmuf (uif;axmufWar<br />

Scouts) twwfudk aumif;pGmwwfuRrf;atmif avhvmolrsm;vnf;<br />

vdkayonf/ ajryHkqGJtwwf? awmckwfcsKHwkd;? wHwm;aqmuf? ajruwkwfwl;qGjcif; twwfwdkYudkvnf; wwfEkdifvQif<br />

avhvmMu&ef vdkayonf/ ppfwyfwwyfvQif txufygwyfom;rsKd;rsm;u wwyfwzGJU? "g;ckwf? vSHxkd;? tajr§muf?<br />

aoewfudkifwG,fí wu,fowfjzwf&ol ppfom;rsKd;uwrsKd; ½SdMupjrJjzpfonf/ wyfrsm;udk tkyfcsKyfol Adkvfrsm;rSmrl<br />

xdktwwftm;vHk;udk tenf;ESifhtrsm; wwfEkdifvQif tpGrf;ukefwwfajrmuf&ef vdkay&m XmecsKyfrS Armjynft&yf&yf½Sd<br />

Adkvfrsm;twGuf oHrPdoifwef;rsm;udk ausmif;ydwf&ufrsm;twGif;ü zGifhvSpfEkdif&ef BudK;pm;aeaMumif;? oHrPdvufpGJ<br />

pmtkyfudkvnf; rMumrDxGufEdkifatmif BudK;pm;rnfjzpfaMumif;/<br />

(2) e,f½Sd oHrPdwyfcGJrsm; rnfodkYrnfyHk c&D;a&mufaeonfudk XmecsKyfrS taotcsm rod&/ owif;pmrsm;wGif<br />

awGU&oavmufESifh <strong>or*¾</strong>toif;rsm;xHrS <strong>or*¾</strong>toif;csKyfxHodkY ydkYpmrsm;wGif Mum;n§yfí pmESpfaMumif;? oHk;aMumif;<br />

avmuf a&;vkdufMuorQudkom od&onf/ wyfcGJrsm;rS ay;ydkYpmrsm; xifoavmuf ra&muf½Sdacs/ þtwkdif; c&D;oGm;í<br />

rjzpfacs? tpOftjrJvdkvdk tquftoG,f½SdaerSom vkyfaqmifí jzpfajrmufEkdifrnf/ oHrPdwm0efcHrsm;onf rdrdwdkYa'o½Sd<br />

oHrPdwyf toD;oD;wdkY\-<br />

(u) wnfaxmif&mwGif tcuftcJ<br />

(c) wyfom;OD;a&<br />

(*) ppfa&;jyonf? rjyonf ponfwdkYudk tjrefqHk; tpD&ifcHMuapvdkonf/ oHrPdwyf rwnfaxmif&ao;<br />

aom <strong>or*¾</strong>toif;rsm;rSmvnf; wnfaxmifEkdif&ef tjref BudK;pm;oifhMuayonf/<br />

(3) oHrPdppfa&;jy trdefYrsm;wGif vkdufemvkyfaqmif&ef tcuftcJawGUu XmecsKyfodkY csufjcif; taMumif;Mum;<br />

&ef rarhESifh/ tMuHÓPfay;oifhvQifvnf; vufraES;bJay;ydkYu wwkdif;jynfvHk;twGuf tusdK;jzpfonf/ oHrPdwyfrsm;<br />

wnfaxmif&jcif;\ taMumif;udkvnf; oifwkdY odNyD;jzpfonf/<br />

(4) ppfa&;jytrdefhrsm;<br />

(trSwf - 31 rS tquf)<br />

(32) nm - - ESpfcg - - auGY<br />

þtrdefYudk oHrPdwyf ppfcsDwufaepOf ay;&efjzpfonf/ þtrdefYudk (b,fauGU) (nmauGU) rSm uJhodkYyif<br />

ay;&rnf/ Adkvfvkyfol trdefYay;vQif wyfom;rsm;onf yxrnmbufodkY wBudrfauGUvkdufí aemufwBudrf xyfrHum<br />

nmbufodkY auGUum qufvufí ppfcsDMu&rnf/ ppfa&;jytrdefY (25) rSmuJhodkY avQmufvmcJhaomvrf;rSmyif xyfrHí<br />

aemufjyefvSnfhum avQmufjcif;r[kwfbJ wyfwwyfvHk;auGUí aemufodkYjyefavQmufjcif;jzpfonf/ Oyrm wyfom;<br />

(10) a,muf? trSwf (1) rS (10) txd/ a½SUaemuftpOfvdkuf avQmufvmonf qkdMuygpdkY? ppfa&;jytrdefY (25)<br />

twkdif;qdkvQif? trSwf (1) onf yxrwGif a½SUacgif;aqmifí avQmufvmaomfvnf; jyefvSnfhonfhtcg trSwf<br />

(10) wyfom;onf acgif;aqmifí avQmuf&onf/ þtrdefYtrSwf (23) rSm a½SUqHk;rS acgif;aqmif csDwufvmolonf<br />

aemufqHk;odkY a&mufroGm;bJ a½SUqHk;uyif qufvufcsDwuf&ef jzpfonf/<br />

yHkudkMunfUav-<br />

15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1<br />

1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 15<br />

nmESpfcgauGU jyefavQmuf&mü yxrvmcJhaom vrf;\ nmbufem;rSyif uyfíjyefavQmufMu&rnf/<br />

283


284<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(33) b,f - - ESpfcg - - auGY<br />

nmESpfcgauGUrSm uJhodkYyif acgif;aqmifí avQmufoludk<br />

a½SUqHk;rSxm;í aemufrS wyfom;rsm;onfvnf; acgif;aqmif<br />

wyfom;auGUonfh ae&modkYa&mufrS auGUMuum csDwufcJhonfh<br />

vrf;\ b,fbufem;rS uyfí vmcJhaom c&D;udk jyefvSnfhjcif;<br />

jzpfonf/<br />

ppfa&;jytrdefh - 32? 33 o½kyfjyyHk<br />

(34) nmodkh (odkhr[kwf) b,fodkh av;a,mufpkvsufav;a,muf<br />

- wGJ? ESpfa,muf - wGJ (&yfvsuf)<br />

þtrdefYudk wyfom;rsm; &yfwefYaepOf ay;&rnf/ ppfa&;jy&ef pvkdufonfESifh wyfom;rsm;onf (2) wef;<br />

pDcJhNyD; jzpfvdrfhrnf/ xdkYaemuf a½SUwef; (1-2-3-4-5) tp½Sdojzifh a&&rnf/ aemufwef; wyfom;rsm; trSwfa&&ef<br />

rvkd/ aemufwef;wyfom;rsm;rSm rdrdwdkY a½SUwnfhwnfh wyfom;rsm;\ trSwfudkom rSwfxm;&rnf/ av;a,muf<br />

wGJ[k trdefYay;vdkufvQif a½SUwef;? aemufwef; pHktrSwf (2-4-6-8) ponfjzifh wyfom;rsm;onf aemufodk Y ajcwvSrf;<br />

(vufr-30) b,fajcESifh vSrf;vkdufNyD;vQif nmbufodkY nmajcESifh ajcwvSrf; (vufr-24) vSrf;vkduf&rnf/ xdk<br />

tcg wyfom; twef;ESpfwef;onf av;a,mufwGJpD av;wef;jzpfoGm;í pHk-trSwf wyfom;rsm;onf r-trSwf<br />

wyfom;rsm;\ aemufwnfhwnfhwGif ½SdMuvdrfhrnf/ b,fbuftpGefqHk; wyfom;wdkUonf (r) trSwfjzpfap? (pHk) trSwf<br />

jzpfap? av;a,mufwGJMu&rnf/ b,fbuftpGefqHk;ESifh 'kwd,wyfom;rsm;rSm rnfonfhtcgrQ rwGJ&/<br />

(u) tu,fí wyfom; (16) a,muf twGJ (7) wGJ½Sdonf qdkMuygpdkh<br />

xdktcgwGif av;a,mufwGJ wGJ&ef vG,fvG,fESifh jzpfvdrfhrnf/ tu,fí wyfom; (18) a,muf twGJ (9)<br />

wGJ ½SdaevQif? aemufqHk; (b,fbufqHk;) wyfom;rsm;rSm (r) trSwf jzpfaeaomfvnf; rdrdwdkYnmbuf (pHk) trSwf<br />

wyfom;rsm;ESifh wGJMu&rnf/ aemufqHk; wyfom;rsm;\ nmbuf pHktrSwftom;rsm;rSm rvIyf½Sm;&/ xkdtcgwGif<br />

aemufqHk;wyfom;rsm;ESifh wwGJausmf (r) trSwf wyfom;rsm;rSm ESpfa,mufwnf; ½Sdaevdrfhrnf/ xkdwyfom; ESpfa,muf<br />

teuf aemufwef; wyfom;rSm aemufokdYwvSrf; qkwfvkduf&rnf/<br />

(c) twGJpHk- aemufvyfESifU<br />

rSwfcsuf- aemufvyfqkdonfrSm twef;pD&mwGif a½SUwef;ESifh aemufwef; vlrnDrQí Oyrm - a½SUwef; (8) a,muf?<br />

aemufwef; (7) a,mufjzpfaevQif? a½SUwef;ESifh aemufwef; tuGufaphatmif aemufwef; b,ftpGefqHk;rS aeía&<br />

aomf - wwd,ajrmufae&mudk ae&mvyfxm;&rnf/ xdkae&mvyfudk aemufvyf[k ac:onf/<br />

(ppfa&;jy trdefh (7) udk jyefMunfUav)<br />

av;a,mufwGJ[k trdefYay;aomtcg aemufvyf\ nmbufuyfvsuf½Sdaom wyfom;onf aemufodkY<br />

wvSrf; vSrf;ay;&rnf/<br />

(*) twGJr - aemufvyfESifU<br />

av;a,mufwGJ[k trdefYay;aomtcg? aemufvyfae&mudk csefvSyfí tjcm;twGJrsm;rSm - wGJjrJ wGJoGm;<br />

Mu&rnf/ xdktcg aemufvyftwGJrSm - wa,mufwnf;om ½Sdaevdrfhrnf/<br />

(C) a½SYwef;aemufü ½SdaevQif (Oyrm-Adkvfvkyfol wyfom;rsm;tm; aemufvSnfU[k trdefhay;aomtcg)<br />

aemufvyfae&monf a½SUwef;odkY a&mufaevdrfhrnf/ odkYaomf a½SUwef;wGif rnfonfhtcgrQ ae&mvyf<br />

r½Sdap&/ odkYaMumifh aemufwef;rS a½SUae&mvyfESifh wnfhwnfhwyfom;onf a½SUwef;odkY wuf&vdrfhrnf/ xdkYaemuf<br />

av;a,muf wGJ&mwGif (pHk) trSwftom;rsm;onf nmajcESifh a½SUodkU wvSrf;wufí? b,fajcESifh b,fbufodkU wvSrf;vSrf;<br />

vdkuf&rnf/ tu,fí a½SUwef;? aemufwef; vltjynfh-twGJ rjzpfvQif? ,cifu aemufodkYqkwf&aom wyfom;onf<br />

,cktcg a½SUodkYwuf&rnf/ (ppfa&;jytrdefh (34-u) udk MunfUav) wzufpmrsufESmrS yHkrsm;ESifUwJGzufMunfUyg-


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

trdefh (34) wJGNyD;yHk<br />

trdefh (34-u) twJGpHk - vlpdpDxm;yHk wJGNyD;yHk<br />

trdefh (34-c) twJGr - vlpdpDxm;yHk wJGNyD;yHk<br />

trdefh (34-*) twJGpHk - aemufvyfESifU pDxm;yHk wJGNyD;yHk<br />

trdefh (34-C) a½SYwef;aemufü ½Sdvl<br />

285


286<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(35) ESpfa,muf - - wGJ<br />

(u) av;a,mufwGJpOf cGJíwufMu&aom wyfom;rsm;onf udk,fhae&modkY udk,fjyefa&mufatmif b,fajcESifh<br />

b,fodkYvSrf; nmajcESifh a½SUodkYwufMu&rnf/ (ppfa&;jytrdefh (34-u) udk MunfUav)<br />

(c) aemufwef;onf a½SUü½Sdrl - av;a,mufwGJpOfu cGJxGuf&aom wyfom;rsm;onf? nmajcESifh nmodkY<br />

vSrf;í b,fajcESifh udk,fhae&modkY udk,fjyef0ifMu&rnf/<br />

(*) aemufodkY wvSrf;qkwf&mom wyfom;rsm;rSm a½SUodkYwvSrf;wufí a½SUodkY wvSrf;wuf&aom wyfom;<br />

rsm;rSm aemufodkY wvSrf;qkwf&rnf/<br />

(36) b,f (odkhr[kwf) nm<br />

ppfa&;jytrdefY (34) udk jyKvkyfNyD;aomtcg? Adkvfvkyfolu b,f (odkYr[kwf) nm [k qdkvdkufvQif Adkvft<br />

rdefYay;&mbufodkY wyfom;tm;vHk; vSnfhvkduf&rnf/ xdkYaemuf (csD - - wuf) [k trdefYxyfrHay;vdkufvQif a½SUodkYcsDwuf<br />

Mu&rnf/<br />

(37) b,f (odkhr[kwf) nm -- vSnfU<br />

,cktrdefYrSm b,fodkYvnf;aumif;? nmodkYvnf;aumif; vSnfh&efay;aom ½kd;½dk;trdefYrsKd; r[kwf/ ppfa&;jy<br />

trdefY (36) udk ay;NyD;aomtcg? Oyrm (b,f) [k Adkvfvkyfolu nmvSnfh[kqdkvQif nmbufodkY vSnhf½Hkomru?<br />

trSwf (35) twdkif; udk,hfae&modkYudk,f jyef0ifMuum? (2)a,muf wGJMu&rnf/ Oyrm- AdkvfrS (nm)[k trdefYay;í<br />

b,fodkY trdefYay;í - b,fokdY jyefvSnfhapvdkvQif Adkvfvkyfolu (av;a,mufpkvsuf - nm -- vSnfh) [k trdefY<br />

ay;&rnf/<br />

(38) (2 - a,mufwGJpD ae&mrS) 4 - a,mufwGJ<br />

(u) xdktcg (pHk) trSwf wyfom;rsmonf nmbufodkY wvSrf;vSrf;vkdufí b,fESifh a½SUodkY wvSrf;wuf<br />

Mu&rnf/ Oyrm- twGJ (1? 2? 3? 4? 5? 6) ½Sdí? twGJ (1) onf a½SUqHk;rS a½SUodkU rsufESmrlaevQif? xdktwGJ\aemufwGif<br />

½Sdaom (2? 4? 6) ponfh pHktrSwfwGJrsm;onf txufyg enf;twkdif; av;a,mufwGJMu&rnf/<br />

(c) tu,fí (6) trSwfwGJonf a½SUqHk;rS a½SUodkYrsufESmrlí (5? 3? 1) trSwfwGJrsm;onf b,fajcESifh bufbuf<br />

odkY vSrf;í nmajcESifh aemufodkY av;a,mufwGJrdatmif qkwfMu&rnf/<br />

trdefh (38-u)<br />

6 5 4 3 2 1<br />

trdefh (38-c)<br />

6 5 4 3 2 1<br />

1<br />

3<br />

2<br />

2<br />

1<br />

3


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(*) ,cifu ppfa&;jytrdefYrsm;t& - a½SUwkd;? aemufqkwf vkyfMu&aom wyfom;rsm;onf ,cktcg ab;odkY<br />

wvSrf;xGufjcif;? 0ifjcif;udkom jyKvkyfMu&rnf/<br />

(39) (tcsdefrSwfpOf) av;a,mufwGJ<br />

þtrdefYudk trdefYtrSwf (35) twkdif; trdefYay;&rnf/ (nmodkY av;a,mufpkvsuf - av;a,mufwGJ)<br />

wyfom;rsm;onf tcsdefrSwfaeMuvdrfhrnf/ b,fajcajrtuswGif yxrtrdefYudk ay;í? 'kwd,trdefY (av;a,muf)udk<br />

b,fajcajrtuswGif xyfrHay;um? aemufwBudrf b,fajcajrtuswGif (wGJ) udk ay;&rnf/ xkdtcg (pHk) trSwf<br />

wyfom;rsm;onf wGJ[k Adkvfu trdefYay;NyD;onfESifh wNydKifeuf nmajcudk ajrodkYjyefcsí b,fajcESifh aemufodkY<br />

qkwfvkdufum nmajcESifh nmbufodkY vSrf;vdkuf&rnf/ nmajcvSrf;NyD;vQif &yfwefYí rae&/ qufvufí tcsdefrSwf<br />

aeMu&rnf/ (b,fodkY av;a,muf pkvsuf av;a,mufwGJ) [k qdkvQif? nmwGifpí trdefYay;NyD;vQif wyfom;rsm;onf<br />

vnf; nmbuf ajcrSpí vSrf;Mu&rnf/<br />

(40) (tcsdefrSwfvsuf) 2 a,mufwGJ<br />

tcsdefrSwfae&mrS - b,fajcajrtuswGif (2a,muf) [k trdefYay;í aemufwBudrf b,fajcajrtuswGif<br />

(wGJ) [k ay;&rnf/ wyfom;rsm;onf yxrb,fajcESifh b,fbufodkY vSrf;vdkufí aemufwBudrf b,fajcajrtuswGif<br />

(wGJ) [k ay;&rnf/ wyfom;rsm;onf yxrb,fajcESifh b,fbufodkY vSrf;vdkufí nmajcESifh a½SUodkYwufMu&onf/<br />

(41) (oGm;vsuf) 4- a,mufwGJ<br />

trdefYudk b,fajcajrtuswGifom ay;&rnf/ (wGJ) [k trdefYay;NyD;onfESifh wNydKifeuf (r)wyfom;wkdYonf<br />

nmajcESifh udk,ft½Sdef owfvkdufí ESpfBudrftcsdefrSwfNyD;vQif qufícsDwufMu&rnf/ (r) wyfom;wkdY tcsdefrSwfaeckduf<br />

(pHk) wyfom;rsm;onf txufygenf;rsm;twkdif; av;a,mufwGJMuí qufvuf csDwufMu&rnf/ xdktcg (r)wyfom;<br />

rsm;ESifh (pHk) wyfom;rsm;onf ajcvSrf;wnDwñGwf jzpfoGm;vdrfhrnf/<br />

(42) (oGm;vsuf) 2 a,mufwGJ<br />

trdefYudk b,fajcajrtuswGifay;í vkdufemonfh wyfom;rsm;onfvnf; txufygenf;rsm;twdkif; udk,fh<br />

ae&modkY udk,fjyef0ifMu&rnf/ b,fbufwyfom;rsm;onftcsdefESpfcg rSwfMu&rnf/<br />

(43) (&yfvsuf) nmodkh twef;jyK<br />

twef;jyK[k AdkvfutrdefYay;vQif a½SUwef;? nmbufqHk; wyfom;rsm;onf nmbufodkY vSnfhaeí? a½SUwef;<br />

usefwyfom;rsm;onf trdef YtrSwf (15) rSmuJhodk Y nmodkY apmif;vkdufMu&rnf/ xdkUaemuf Adkvfvkyfolu tjref avQmuf[k<br />

trdefYay;&onf/ xdktcg a½SUwef;? nmbufqHk; nmodk YvSnfhxm;onfh wyfom;rsm;onf a½SUodkY ESpfvSrf; csDwufNyD;vQif<br />

&yfwefYae&rnf/ twef;wckvHk;onf twef;pDrysufapbJ? nmbufqHk; wyfom;&yfae&mESifh &ifaygifwef;pDrDatmif<br />

csDwufNyD;vQif &yfwef YMu&rnf/ aemufwef; nmbufqHk;wyfom;onf a½SUodk Y ESpfvSrf;wufí a½SUwef;nmbuf wyfom;<br />

\ rlvae&mudk ,lNyD;vQif nmbufodk Y vSnfhum &yfwef Yae&rnf/ usefwyfom;rsm;rSm a½SUwef;ESifh wygwnf; tpDtwef;<br />

rysufapbJ? nmbufqHk;wyfom;ESihf &ifaygifwef;rdatmif csDwuf&yfwefYMu&rnf/ b,fodkY twef;jyKvnf; txuf<br />

enf;twkdif; jyKvkyfMu&rnf/<br />

(yHkudk MunfUav)<br />

(44) (oGm;vsuf) twef;jyK<br />

txufenf;twkdif;yif tvHk;pHk jyKvkyfMu&rnf/ odkYaomf nmbufqHk; wyfom;rsm;rSm ae&mopfodkY a&mufvQif<br />

&yfraebJ tcsdefrSwfaeí b,fbufrS wyfom;rsm;udk apmifhqkdif;Mu&rnf/ b,fbuf wyfom;rsm;vnf; nmbufqHk;<br />

wyfom;rsm;ESifh &ifaygifwef;rdvQif tcsdefrSwfaeMu&rnf/ Adkvfvkyfolu csDwuf&ef trdefYay;rS qufvuf csDwuf<br />

Mu&rnf/ nmodk Y twef;jyKvdkvQif nmajcajrtuswGif trdef Yay;í b,fodk Ytwef;jyKvdkvQif b,fajcajrtuswGif trddefY<br />

ay;Mu&rnf/<br />

287


288<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(45) (twGJrS) nmodkh - twef;jyK<br />

nmbuftwef;onf a½SUqHk;wyfom;rSty usefwyfom;rsm; nmodkYapmif;? b,fbuftwef; nmvSnhf?<br />

tjrefavQmuf[k trdefYay;u? nmbufwef; a½SUqHk;wyfom;rsm;onf a½SUokdY ESpfvSrf;wuf? usefwyfom;rsm;onf<br />

a½SUqHk;wyfom;ESifh &ifaygifwef;rdatmif csDwufMu&rnf/<br />

b,fodkY twef;jyKvkduvnf; b,fbuftwef;onf b,fodkYapmif;í nmbuftwef;onf b,fvSnfh<br />

NyD;vQif a½S;enf;twdkif; qufvufvkyfudkifMu&rnf/ (yHkudk MunfUav)<br />

trdefh (45) twJGrS nmodkh twef;jyKyHk<br />

a½SY (2) vSrf;<br />

a½SYwef;nmapmif;xm;yHk<br />

nmbufodkh twef;jyKNyD;yHk<br />

trdefh (43) &yfvsuf nmodkh twef;jyKyHk<br />

rlvtwef;rsm;<br />

rlv (2) a,mufwJG ½SdyHk<br />

a½SYwef;nmapmif;xm;yHk (rlvtwef;)<br />

nmbufodkh twef;jyKNyD;yHk<br />

a½SY (2) vSrf;


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

(46) tcrf;tem;pDjcif;<br />

tcrf;tem;pDjcif; qkdonfrSm t*Fvdyfvdk (Ceremonial Prade) [k ac:onf/ wyfom;tm;vHk;udk twef;<br />

wwef;wnf; jzpfatmif yxrpDvkduf&rnf/ xdktcg tedrfhqHk;wyfom;rsm;rSm b,fbufqHk;wGif ½Sdapí t&yftjrifhqHk;<br />

wyfom;rsm;rSm nmbufqHk;wGif ½SdMuap&rnf/ nmrSpí tpOfvdkuf trSwfa&&rnf/ (r) trSwfwyfom;rsm;tm;<br />

a½SUodkYwvSrf;? (pHk) trSwf wyfom;rsm;tm; aemufodkYwvSrf; vSrf;&ef? (r- trSwfwyfom;rsm; a½SUwvSrf;wuf?<br />

pHk- trSwfwyfom;rsm; aemufwvSrf;qkwf - - vSrf;) (vSrf;) [k trdefYay;&rnf/ xdkYaemuf Adkvfvkyfolu (b,fnm-<br />

vSnfh) [k trdefYay;&rnf/ a½SUwef;wyfrsm;onf nmbufodkY vSnfhí aemufwef;wyfom;rsm;onf bufbufodkY<br />

vSnfhvdkufMu&rnf/ xdkYaemuf Adkvfvkyfolu (b,f-n m-vSnfh) [k trdefYay;&rnf/ (tjrefavQmuf) [k trdefYay;<br />

aomtcg? a½SUwef; nmbufqHk; wyfom;rsm;onf &yfwefYae&rnf/ usefwyfom;rsm;onf rsufESmrl&m bufodkY<br />

avQmuf/ aemufwef; wyfom;rsm;onf nmbufodkY auGUcg a½SUwef; aemufqHk;vlESifh qufrdatmif avQmufMu&rnf/<br />

xdkodkY wwef;vnf; avQmufoGm;aepOf a½SUqHk;rS wyfom;rsm;onf aejrJaeí? 'kwd,wyfom;rsm;onf yxrwyfom;<br />

\ nmbufodkU xGufí ESpfvSrf;uGmwGif &ifaygifwef; &yfwefUae&rnf/ wwd,wyfom;rsm;onf yxrwyfom;\<br />

aemufwGif &yfí? pwkw¬wyfom;rsm;onf 'kwd,wyfom;uJhokdY nmbufodkY xGufcg? 'kwd,wyfom;\ aemufwGif<br />

&yf&rnf/ xdkodkY tm;vHk;wyfom;rsm; vkyfudkifNyD;vQif wyfwckvHk;udk jcHKíMunfhygu ywåvm;yHk wnf½Sdvdrfhrnf/<br />

trdefh (45) tcrf;tem;pDjcif;<br />

(u) *Pef;wckudk vlwa,mufvdkhrSwfyg<br />

(c) r-trSwfrsm; a½SYwvSrf;wuf nmvSnfU? pHk-trSwfrsm; aemufwvSrf;qkwf b,fvSnfU<br />

(*) vlpkcJG avQmufyHk<br />

(C) avQmufNyD;pDxm;yHk<br />

289


290<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(¡) ausmif;om;rsm;umuG,fa&; - oHrPdxkwfjyefcsuf trSwf (4)<br />

ausmif;om;rsm; umuG,fa&;oHrPdwyf[laom pum;ESifhavsmfnDpGm e,frS wyfom;ESifhAdkvfwkdYonf ppfcsD<br />

ppfwwfESifh oufqkdifaomt&mwkdYudk rsm;pGmoduRrf;em;vnf&ef vkdayonf/ Adkvfvkyfolrsm;onf rdrdwdkYwwfEkdiforQ<br />

tpGrf;ukef ppftwwfudk r&ru vkdufvH½SmazG pkaqmif;Mu&rnf/ ppfwkduf&mwGif ta&;BuD;aomtcsufum; vufeuf<br />

tiftm;? vltiftm;? aiGtiftm;ESifh Adkvfrsm;\ t&nftcsif;wnf;/<br />

a&jyif? ajrjyifESifh aumif;uifrSwkdufaom wyf[k tMurf;tm;jzifh (3) pm; cGJvdkufvQif ArmjynftzkdYum;<br />

a&jyifESifh avjyifudk csefvSyfí ajrjyifwkdufaom wyfrsm;twGufom pdkif;jyif;Mu&rnf/<br />

tuG,ftumrsm;<br />

ajrjyifwkdufaom wyfwdkYtwGufum; tuG,ftumonf 'kwd,ta&;BuD;qHk;jzpf\/ wkdif;jynf wjynfwGif;ü<br />

csDwufwkdufcdkufpOf awmwGif;? awmifMum;ESifh ajrjyifrsm;wGif csDwufMu&wwfonf/ xdktcdkuftwefY &efolwkdYtem;odkY<br />

wwfEkdiforQ csOf;uyfEkdif&efum;? udk,hfwyfudk &efolrsm;tvG,fESifh rjrifEkdifatmif MuHaqmifMu&rnf/ csDwufoGm;vmqJ<br />

ESifh ausmfvGefcJhNyD;aom ae&majruGufrsm;udk aemufcH (Background) ac:&rnf/ ¤if;aemufcHESifhatmufcH\ ta&mift<br />

qif; tajctaewdkYudk aocsmpGm od½Sdxm;&rnf/ odkYod½SdrSom ¤if;aemufcHta&mifudk rdrdwkd Y wyfom;rsm;u vkdufí<br />

0wfqifEkdifonf/ aemufcHta&mifudk vkdufí 0wfqifjcif; tus Kd;um; ta&mifjcif; a&maxG;aeojzifh tvG,fwulESifh<br />

&efolrsm; rjrifEkdif? tjypfum; 0wfNyD; t0wftpm;wdkYudk rMumcP ajymif;vJ&ef cJ,Of;vS\/ odkYaomf wwfEkdiforQ<br />

wlatmif BudK;pm;&rnf/<br />

Oyrm- &efukefNrdKUESifh ywfvnf\ aemufcHESifh atmufcHwdkU ta&mifrSm atmufu jrufaygrsm;onfh tjyif<br />

opfawm xlxyfvSojzifh tpdrf;a&mifjzifh vTrf;awmh\/ xkdodkY aemufcH½Sdaom t&yftwGuf t0wfum; tpdrf;a&mif<br />

taumif;qHk;? tndKa&mif? teufa&mifESifh umuDwkdYudk 0wfqifuvnf; tvG,fESifh jrifEkdifrnfr[kwf/ ¤if;wkdYtpm;<br />

tjzL? teD? t0gwkdYudk oHk;rdrSmrl vG,fulpGm jrifEkdif,HkrQru tpdrf;wGif;üuGufí xif½Sm;pGmjrifjcif;ESifh pufuGif;<br />

jzpfjcif;wkdYrS umuG,f&ef? atmufcH aemufcHwdkYESifha&maom ta&mifudk 0wfqif&rnf/ rdrd0wfaom t0wfa&mifonf<br />

aemufcHESifh a&maecJhvQif ajrjyifudkuf (200) avmuf twGif; NidrfoufpGm arSmufae½HkrQyif &efolrsm;u jrifEkdifrnfr[kwf/<br />

(A[dkrS oifUawmfaom t0wfudk jy|mef;ay;vdrfUrnf/)<br />

tuG,ftumtjzpf toHk;jyKEkdifonfwdkYum; opfyif? jrufyifpkuav; wawmifxGmomom½Sd opfyifi,fpk?<br />

csKHykwf? pnf;½kd;wef;? opfyif&dyf (aeajymufMum;aom ae&m) opfikwfwkd? ajredrfh? ukef;jrifhrS pí? rdrdwdkY t&yfa&maeonfh<br />

ae&mudk vkdufí ÓPf½Sdovkd rsufuG,f? usnfuG,f Munfhí ,lMu&rnf/<br />

rdrduG,fumxm;aom t&m\ tultnDtm;jzifh rjrifEkdif½Hkom½Sdaom t&mudk rsufuG,f? rdrdudk &efol<br />

rjrifEkdif½kHomru &efolusnfqHrsm; rrSefatmif uG,fxm;onfh t&mudk usnfuG,f/ odkYaMumifh tumtuG,f,l&mü<br />

usnfuG,f&atmif ,lEdkifu aumif;vS\/ ,ck toHk;csaeaom ppf½kdifz,faoewfrSm 'k (5 - 6) aycefY½SdrS usnfuG,f<br />

Ekdifonf/ usnfuG,fum; udk,fwkdifwl;xm;aom ajrmif;urlwdkYrSm taumif;qHk;jzpf\/ pnf;½kd;wnf;paom csKHykwfwdkYrSm<br />

&efolrsm;u tvG,fwul rjrifEkdifaomfvnf; pdwfxifESifhyif pufaoewfESifhvSrf;í ypfvdkufu tm;vHk;pkjyHK aowwf<br />

onf/ tuG,ftum,lonfh ae&mü rnfodkY ,lrnf? rnfonfh ae&muaumif;onf[k taotcsm a&;ay;&efum;<br />

cJ,Of;vS\/ Adkvfrsm;u yifudk,fÓPfudk oHk;í ae&mtaetxm;udk MunfhNyD;vQif oifhovkd ,lMu&rnf/ OyrmurlrS<br />

aumif;onf[k a&;xm;aomfvnf; wkdufckdufaeaomtcg urlr½Sdu todkYvQif urludk tuG,ftumtjzpf<br />

toHk;jyKEkdifawmhtHhenf;/<br />

e,frS AdkvfwkdYonf rdrdwdkY\ t&yfa'oudk udk,fwkdif pdppfMunfh½Ií rnfodkYtumtuG,f,lrnf/ b,fae&mu<br />

awmh aumif;onf/ awmifwef;u b,fvkdpDwef;aeonf paom ajrjyiftajctae (Cover) wdkYudk aumif;pGm od<br />

em;vnf&rnf/ tuG,ftumtwGufrSm e,fu Adkvfrsm;ESifhwuG wyfMuyfrsm;\ ÓPfudkrsm;pGm rSDaeonf/<br />

ykef;uG,fenf;<br />

awmwGif; opfyifrsm;tMum;ü oGm;vm&pOf opfcufopf½GufwdkYudkvnf; vSnfhpm;aeaom tykef;tajc<br />

taejzifh toHk;cs&rnf/ Oyrm- awmwGif;oGm;vmaeygu opfcufrsm;udk wdk;oGm;vQif &efoltvG,fwul jrifEkdifrnf<br />

r[kwf/ xdkYjyif wawmifavmufom jrifhaom opfyifuav;rsm;udk usKd;wdk;usJwJ aygufapaom t&yfjzpfumrl?<br />

¤if;tyifrsKd;udk OD;xkyfüxkd;í arSmufaeygu tjcm;opfyifrsm;ESifh a&maxG;NyD;vQif vludkjrifEkdifrnf r[kwfay/


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

tumtuG,f ,lNyD;onfhaemufü ta&;BuD;onfhtcsufum; NidrfoufpGmaeEkdifzdkY jzpf\/ NidrfoufpGmraebJ<br />

vIyf½Sm;aeygrl? &efolu ta0;rS tvG,fESifh jrifEkdifvdrfhrnf/ vIyfonfhtcgüvnf; ajz;ajz; vIyfrSef;rod vIyf&rnf/<br />

Oyrm- acgif;udk awmifbuf Munfhae&mrS ajrmufbufudk MunfhvdkvQif awmifrSajrmufudk csufjcif;rvSnfh&/ ajz;ajz;<br />

tcsdefudk tukefcHí vSnfh&rnf/ odkYr[kwfu touf½Sd owå0grSef;odrl? wwyfESifhwwyf ,SOfNydKif ypfcwfaeMuaom<br />

tcg? vludkjrifrS ypfrnfr[kwf/ ,cif qdkcJhNyD;onfhtwkdif; txifESifhyif vSrf;íypfcwfwwfojzifh NidrfoufpGm ae<br />

Ekdif&efudk txl;BudK;pm;zkdYvdkayonf/<br />

tuG,ftum,lyHk<br />

tuG,ftum,lpOfrSm trsm;tm;jzifh tvsm;arSmufvsuf½Sdwwfonf/ tvsm;arSmufíjzpfjcif;? uG,f,ljcif;rSm<br />

udk,fu a½SUudkrsm;pGm vSrf;í rjrifEkdifaomfvnf; &efol\ usnfxdrSefzkdYrSm rsm;pGmcJ,Of;vSonf/ aoewfrSm trsm;tm;<br />

jzifh cg;&if;avmufom vSrf;í ypfwwfonf/ tu,fí ajray:½Syfypfu vlqDra&mufrD vrf;tMum;wGif wkdufí<br />

tjcm;t&m0wåKrsm;udk rSefaeEkdifonf/ trsm;tm;jzifh ,lxm;aom tuG,ftum\aemuf nmbuftpGef; trdwfem;rS<br />

vlae&m,lí arSmufae&onf/ urlrSmvnf; xkdenf;twlyif odkYaomf urlxdyfü opfyifpkuav;rsm;½Sdu xdyfüvnf;<br />

ae&m,lEkdifonf/ urlxdyftpGef;ü ae&m,lpOf rsufvHk;wbufudkom azmfxm;&rnf/ nmbufu tuG,f,lrS aoewfESifh<br />

rsufvHk;wbufudk nmbufü xm;í vludk opfyiftuG,ftum ponfwkdYu zHk;tkyfxm;vdrfhrnf/ b,fbufu,lygu<br />

vlwudk,fvHk;azmfNyD;rS aoewfudk xkwfazmfEkdifvdrfhrnf/ b,fbufu rnfonfhtcgrQ ae&mr,l&/<br />

tuG,ftumae&m ra&mufrD uGif;jyifrsm;udk jzwfausmfí oGm;p&m½SdvQif vludkjzefYcGJí tjref tajy;oGm;&<br />

rnf/ uGif;jyifr[kwfu rvkd/ tuG,f,lvQif jrefpGm,lí? ¤if;tuG,fudkcGmu vsifjrefpGmcGm&rnf/ awmwGif;ü opf<br />

yif wyifESifhwpfyif ul;&mwGif vsifjrefpGmul;í vludk tenf;i,fjzefYNyD; wNydKifwnf; ajy;&rnf/ odkYrS ypfcwfrnfhol<br />

u ypf&ef a½G;cs,fí r&cif? tuG,fudk vla&mufEkdifonf/ vlrcGJbJ ul;u þvlpkBuD;udk wae&mwnf; jrifae&ojzifh<br />

pufuGif;aumif; jzpfaevdrfhrnf/ vlcGJvkdufí tkyfcsKyf&usyfwnf; oGm;wwfonf/ (txl;*½kjyK&rnf) csKHwef;udk ausmf&mü<br />

jzpfEkdifonf/ tu,fí wae&mwnf;rS ausmfí aES;aevQif pufuGif;aumif; jzpfwufonf/ ppfwkduf&mü pufuGif;<br />

aumif; rjzpf&ef rsm;pGma½SmifMu&rnf/ aemufqHk; ypfuGif;usu tumtuG,f r½Sdaomfvnf; uGif;jyifwGifyif arSmufí<br />

ypfMu&onf/ xkduJhodkY ae&m,l&mü tjrefqHk;ajy;í tjrefqHk;arSmufNyD;vQif vludk tus,fqHk;csJ&rnf/ tkyfr&atmif<br />

vnf; rcsJ&/<br />

(P) ajratmufvIyf&Sm;rIESifh ausmif;om;rsm;<br />

twGif;pnf;onf 1300 jynfhta&;awmfyHkBuD; ay:ayguf&ef vIHYaqmf&yfwnfay;NyD;aemuf twGif;pnf;rS<br />

udkEk? udkatmifqef;? udkvSazwdkYonf udkA[def;ESifh udkvSa½TwdkYudk vufeufudkifawmfvSefa&;twGuf pnf;½Hk;cJhonf/<br />

twGif;pnf;tzGJUonf vQKdU0SufpGm vufeufudkifawmfvSefa&;twGuf xyfrHzGJUpnf;cJhMuonf/ ausmif;om;jzpfcJhaom<br />

trsm;pkrSm ,aeYxufwdkif vlxkMum;wGif MoZmoufvsuf ½Sdonf/ udkEkonf bmoma&;t& vufeufudkif awmfvSef<br />

a&;udk odyftm;ray;csifaomfvnf; udkatmifqef;url vufeufudkifawmfvSefa&;twGuf qHk;jzwfcJhonf/<br />

'kwd,urÇmppfaMumifh ausmif;rsm;rydwfcif udkvSarmif (rdw¬Dvm)? udkAaqG? udkjr? udkarmifarmif (aq;aum<br />

vdyf)? oHrPdudkarmifarmif (jrif;jcH)? udkodef;aqGwdkYonfvnf; vQKdU0SufpGm ajratmufawmfvSefa&; zGJUpnf;aqmif½Guf&ef<br />

pm½Gufpmwrf;rsm;ESifh wuG ñTefMum;csufrsm; ay;cJhavonf/<br />

Armjynfw0Srf;vHk; vQKdU0SuftzGJUcGJrsm; zGJUpnf;&mwGif ocifESifh ausmif;om;rsm;udk trmcHr@dKifjyKí tvkyf<br />

orm;? awmifolv,form;ESifh jynfcspfyk*¾dKvfrsm; tygt0if zGJUpnf;&ef owfrSwfcJhMuonf/<br />

AuoESifh wkdYArmtpnf;t½Hk;onf yl;wGJtpnf;ta0; usif;yNyD;aemuf vGwfvyfa&;wdkufyGJtwGuf aqG;aEG;<br />

cJhMuonf/ 1940 ZGefv (9) &ufaeYwGif ocifygwDESifh "g;rygwD tpnf;ta0;odkY ausmif;om;rsm; wufa&mufcJhonf/<br />

Zlvdkif (7) &ufwGif *sKAvDa[mü vlxktpnf;ta0;yGJBuD; usif;yNyD;aemuf ocifrsm; tzrf;cH&onfhudpö<br />

udk uefYuGufMuonf/ 0gqkdvjynfhwGif a½Twd*Hkbk&m;ü oHCm? ausmif;om;? jynfoltpnf;ta0;BuD; usif;yonf/<br />

Auo txl;tpnf;ta0;udk 'DZifbm (25? 26) &ufaeYrsm;wGif usif;ycJhonf/ tzGifhtcrf;tem;wGif<br />

AdkvfatmifausmfESifh tmZmenfrsm;udk tav;jyKcJhonf/ rdw¬DvmrS ynma&;0efBuD; OD;b&if? udkA[def;? NrdKUrq&m[def?<br />

'D;'kwfOD;bcsdKwdkY wufa&mufcJhonf/ vGwfvyfa&;wkdufyGJ e,fcsJUqefYusifa&;twGuf vufeufudkifawmfvSef&ef tcsdefus<br />

NyD[k udkvSa½Tu ajymMum;cJhonf/<br />

291


292<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ajratmuftzGJUudk ocifjrtdrfü zGifhvSpfcJhNyD;aemuf udkvSarmifESifh udkAaqGwdkYonf udkausmf<br />

Nidrf;? q&mcspf? udkxGef;tkH? e*g;eDudkxGef;a½T? udkvSarmif (AdkvfaZ,s)? ocifxGef;cif? ocifApdef (tkyfpk) wkdYonf<br />

ajratmufavhusifhvkyfief;twGuf 1940 'DZifbmv (3) &uf ,dk;',m;-jrefrm e,fpyfoGm;&ef jyifqifrIrsm; jyKvkyfcJh<br />

ayonf/ ArmhxGuf&yf*dkPf;udk a'gufwmbarmfESifh ygwDtcsKdU qufoG,fvmNyD;aemuf ausmif;om;? ocif? qif;&Jom;<br />

tzGJUudk zGJUpnf;cJhavonf/ *syefjynfodkY &JabmfoHk;usdyf apvTwfNyD; ppfynmoifMum;&mwGifvnf;-<br />

1/ udkxGef;½Sdef (Adkvf&efEkdif) ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

2/ udkvSarmif (AdkvfaZ,s) ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

3/ udkvS (Adkvfrif;a&mif) ausmif;om;<strong>or*¾</strong> wkdUyg0ifcJhavonf/<br />

ArmjynfrS t*Fvdyfe,fcsJUorm;udk wkdufxkwf&mwGif A[dkawmfvSefa&;tzGJUBuD;w&yfzGJUpnf;um ajray:?<br />

ajratmuf awmfvSefa&;tzGJUrsm; zGJUpnf;NyD; vIyf½Sm;Mu&mwGif vnf;aumif;? ausmif;om;vli,fwdkU\ tcef;u@rSm<br />

BuD;rm;aom tcef;u@wck tjzpf yg0ifcJhayonf/ xdkodkY ausmif;om;? vli,ftiftm;pkrsm; yg0ifvIyf½Sm;EkdifrIyif<br />

jzpfayonf/<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS<br />

&JabmfoHk;usdyf0if<br />

jzpfvmol (3) OD;<br />

udkvSarmif (AdkvfaZ,s) udkxGef;½Sdef (Adkvf&efEdkif)<br />

(w) 'kwd,tBudrf ausmif;om;rsm;uGefz&ifhwGif aMujimcsuf<br />

(1) <strong>or*¾</strong>tzGJU0if ausmif;om;rsm;wdkif;&if;jzpf 0HomEkyifeD txnfrsm;0wfqif&ef/<br />

<strong>or*¾</strong>BuD;wnfwHhcdkifjrJa&; OD;wnfcsufrsm;rSm-<br />

(u) ausmif;om;rsm;\ cHpm;oifh cHpm;xkdufaom tusKd;aus;Zl;? tcGifhta&;wkdYudk umuG,fapmifha½Smuf&ef/<br />

(c) ,ckyifvQif ½Sdaeaom tvkyfvufrJhjyóemrsm;udk yaysmufaprnfh enf;vrf;rsm; ½SmEkdifjcif;?<br />

(8) ArmjynfwGif aemifvlBuD;rsm;jzpfrnfh ausmif;om;wdkYtm; aumif;rGefaocsmaom EkdifiHa&;ynmudk ay;&ef?<br />

(C) Armjynf½Sd ynma&;udk wkd;wufjyefYyGm;atmif xlaxmifEkdifjcif;?<br />

(i) Armjynf½Sd vGwfvyfa&;twGuf vkyfief;udk vsifjrefpGm ay;Ekdifjcif;/<br />

(x) udkA[def;ESifh ta&;awmfyHkpmapmif<br />

udkvS (Adkvfrif;a&mif)<br />

yÍörtBudrf AuonDvmcHtNyD;wGif udkA[def;? udkxGef;½Sdef (Adkvf&efEkdif) ESifh udkudkwkdY OD;pD;NyD; ta&;awmfyHk<br />

pmapmifudk xkwfa0cJhonf/ ocifjr vufESdyfpufudk toHk;jyKcJhonf/ pmrltrsm;tjym;udk udkA[def;u a&;om;cJhavonf/<br />

ausmif;om;rsm;udk EkdifiHa&;oifwef;tjzpf a'gufwmewf? *dk½S,f? udkA[def;wdk Yu oifwef;ay;cJhonf/ trSwf (1) rsufESm<br />

zHk;wGif oHaESmifBudK;udk tvkyform;u jzwfawmufypf&efESifh aemufausmzHk;wGif NAdwdoQe,fcsJUorm; ykykuav;tm;<br />

BuD;rm;aom vufoD;jzifh xdk;aeyHkudk azmfjyxm;onfh pmapmif\rl0g'rSm e,fcsJUqefUusifa&;? vufeufudkif awmfvSefa&;?<br />

jrefrmykvdyf? NAdwdoQppfwyfü ppfom;rsm;tygt0if? tvkyform;? vSnf;aeavSatmif; jrif;apmif;rusef pnf;½Hk;a&;<br />

yifjzpf\/ ]ppf&HyHkaiG rvSLMueJh} [k pmydk'fygvmonf/<br />

(wzufpmrsufESmwGif ta&;awmfyHkpmapmif aemufausmzHk;udk azmfjyxm;onf/)<br />

Source: ASO; 30 Comrades ; 30 Comrades


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ta&;awmfyHk trSwf (2) udk ocifoufwifu vufESdyfpuf½kdufí udkA[def;ESifh udkudk? aemufydkif;wGif udkxGef;½Sdef?<br />

ocifb*srf; (Adkvfva&mif)? ocifwifatmifwdkYu wm0ef,lcJhavonf/<br />

1940 'DZifbmv Adkvfatmifausmf aMu;½kyfzGifhyGJü AuonDvmcHESifh wkdufqkdifcJhavonf/ wuo taqmuf<br />

tODü nDvmcH usif;yaepOf ESD;aESmzvS,fyGJyHkpH ajymif;vJum ]e,fcsJYtpdk;&pepfBuD; ysufqD;vkeD;NyDvm;}[laom acgif;pOf<br />

jzifh a[majymMuonf/ ta&;awmfyHk atmifjrif&ef tiftm;BuD;rm;aom tyifBuD;udk tjrpfrS ckwfvSJrS jzpfrnf[k ygvm<br />

onf/ tiftm;tultnDjzifh NzdKvSJ&rnf/ aemufxyf tudkif;tcufi,frsm; tjrpfrwG,frD NzdKvSJypf&rnf[laom<br />

oabmyg ygvmonf/<br />

(') ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;<br />

(ESpf0uf tpD&ifcHpm)<br />

1940 ckESpf? 'DZifbm (25? 26) &ufaehrsm;wGif usif;yaom yÍörtBudrfajrmuf ausmif;om;rsm;wdkh\<br />

vTwfawmfwGif wifjytpD&ifcHonf<br />

vGefcJhonfh arv (12? 13) &ufaeUrsm;wGif usif;yaom yOörtBudrfajrmuf ArmEkdifiHvHk;qkdif&mausmif;om;<br />

rsm;nDvmcH obifNyD;qHk;onfrS pí? ,ck yOörtBudrfajrmuf ArmEkdifiHvHk;qkdif&mausmif;om;rsm;vTwfawmf usif;yonfh<br />

tcsdeftwGif; <strong>or*¾</strong>toif;csKyf\ c&D;pOfudk þESpf0uftpD&ifcHpmtjzpf wifoGif;ygaMumif;/<br />

<strong>or*¾</strong>toif;csKyf pnf;rsOf;Oya' tcef; (5)? tydk'fi,f (u) t& <strong>or*¾</strong>toif;csKyf Ouú|onf 1940- 41<br />

ckESpftwGuf tvkyftrIaqmiftzGJUopfudk (1941 ckESpf? arv 13 &ufaeYwGif) xkwfjyefaMunmcJhygaMumif;/<br />

tvkyftrIaqmif tzGJYopfwGif-<br />

(1) udkvSarmif (rdw¬Dvm)<br />

(2) udkxGef;½Sdef (tmvHNrdKU)<br />

(3) udkarmifarmif (jrif;jcH)<br />

(4) udkxGef;½Sdef (jrefatmif)<br />

Source: Aung Tun's Original Copy<br />

ta&;awmfyHkpmapmif aemufausmzHk;<br />

293


294<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(5) udkxGef;0if; ([oFmw)<br />

(6) udkudk (ajrmif;jr)<br />

(7) udkcspfvIdif (a&OD;)<br />

(8) udkodrf;armif (rdwåDvm)<br />

(9) atau'wåm; (&efukef) wkdYyg0if&m<br />

udkudk (ajrmif;jr) taMumif;rnDnGwfojzifh ausmif;qufvuf raeawmUaomaMumifU wuúodkvfausmif;?<br />

yk*Hausmif;aqmifrS o[m,toif; Ouú| apmatmify ([oFmw) tm; udkudk\ae&mwGif Mo*kwfv (28) &ufaehu<br />

usif;yaom tvkyftrIaqmiftzGJY tpnf;ta0;u cefhxm;cJUygaMumif;? tvkyftrIaqmiftzGJUopftm; wm0eftoD;oD;<br />

cGJa0ay;&mwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>toif;rS Ouú| udkvSarmif (rdw¬Dvm) tm;? 'k-Ouú| udkxGef;½Sdef (jrefatmif) tm;?<br />

aiGxdef; udkxGef;½Sdef (tmvHNrdKU) tm;? taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkarmifarmif (jrif;jcH) tm;? oHrPdAdkvfcsKyfudkxGef;0if;<br />

([oFmw)? udkatmify ([oFmw)? udkcspfvIdif (a&OD;)? udkodrf;armif (rdw¬Dvm)? atau'wåm; (&efukef)wdkYtm;<br />

taxGaxGXmersm;wdkYwGif cefYtyfxm;½SdygaMumif;/<br />

1/ ,cktcsdefxd <strong>or*¾</strong>toif;csKyfESihf pnf;rsOf;wus qufoG,fxm;aom <strong>or*¾</strong>toif;rsm;rSm aygif; (65)<br />

oif; jzpfí wGJbuftpnf;t½Hk;rSm wckom ½SdaMumif;/ wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;rsm;rSm rsm;aomtm;jzifh NrdKUvHk;? ½GmvHk;qdkif&m<br />

<strong>or*¾</strong>toif;rsm;om jzpfMuí? pD&ifvHk;qdkif&m <strong>or*¾</strong>toif;rsm;rS jrif;jcHpD&ifpkESifU zsmyHkpD&ifpkvHk;qdkif&m ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>toif;rsm;onf ausmif;ydwf&ufrsm;twGif;u pD&ifpkvHk;qkdif&m ausmif;om;rsm;\ nDvmcHudk usif;yMuaMumif;?<br />

vGefcJhonfh Mo*kwfvtwGif;u <strong>or*¾</strong>tvkyftrIaqmiftzGJUonf ArmwjynfvHk;odkU pnf;½Hk;a&;twGuf udk,fpm;vS,frsm;<br />

apvTwfcJh&ygaMumif;/ ,ckuJhodkY ta&;BuD;aeaom tcsdeftcgrsKd;wGif e,f<strong>or*¾</strong>toif;wkdY\ ydkrdkpnf;½Hk;rIonf txl;<br />

vkdvm;tyfonfudk þvTwfawmfodkY wufa&mufMuaom udk,fpm;vS,frsm; owdjyKapvkdygaMumif;/ pD&ifpkvHk;qdkif&m<br />

<strong>or*¾</strong>toif;rsm; zGJYpnf;jcif;jzifh e,f<strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;onf toif;csKyf tvkyftrIaqmiftzGJY\ wm0eftcsKdYudk<br />

cGJ,lum ulnDEkdifMuygaMumif;/<br />

2/ toif;csKyf\ b@ma&;ESifhywfoufí tpD&ifcH&aomf ,ckESpftzdkYtoif;csKyfrSm aiGa&;aMu;a&; tcuf<br />

tcJESifh rMumcP &ifqkdifawGU&ygaMumif;? toif;csKyf\ ESpfpOfysrf;rQukefusaom p&dwfrSm omreftcsdeftcgrsKd;ü<br />

aiG (3000) ESifh (40000) Mum;wGif wnf½Sd&m? ,ckESpf toif;csKyf\ &efyHkaiGrSm (1500) rQyif r½Sdao;aMumif;? wGJbuf<br />

<strong>or*¾</strong>toif;rsm;rS qufaMu;&onfh 0ifaiGrSmvnf; rajymyavmufatmif enf;yg;vSaMumif;? qufoG,faMu;&onfh<br />

0ifaiGrSm wESpfvQif (2000 - 3000) xuf rydkbJ? ,ckESpftzdk Y pkpkaygif; (150) rQom vufcH&½Sdao;aMumif;? useftoHk;<br />

p&dwfrsm;udkrl tvkyftrIaqmifuom 'kdifcHí ½SmazGae&m e,f<strong>or*¾</strong>rsm;onf tvkyfrsm;vSaom tvkyftrIaqmiftzGJU<br />

tm; ulnDonfhoabmESifh qufoG,faMu;rsm;udk BudK;pm;í ajyvnfatmif wifydk YMu&ef txl;vkdaeygaMumif;/ qufoG,f<br />

aMu; aiGrsm;rSty NrdKUrdNrdKUz? rsKd;cspftaygif;wdkYxHrSvnf; o'¨gaMu;aumufcHí toif;csKyfvkyfief;rsm; xajrmuf<br />

atmifjrifa&;twGuf tvSLaiGwifydkYMu&ef txl;wkdufwGef; EId;aqmfygaMumif;/<br />

3/ ausmif;om;rsm;? umuG,fa&;oHrPdtzGJU\ vkyfief;pOfudk pdppfMunfh½IrnfqdkvQif ,ckESpftzdkY aiGa&;<br />

aMu;a&; tcuftcJwdkYaMumifh pDpOfxm;½Sdoavmuf vkyfief;rsm;wGifus,fcJhaomfvnf; ArmwjynfvHk;½Sd oHrPd<br />

tiftm;rSm wkd;wufvsuf½SdygaMumif;? ,cifESpfu wjynfvHk;wGif oHrPdwyf (11) wyfom½Sdí? wyfom;OD;a& (600)<br />

rQom ½SdcJUaomfvnf;? ,ckESpftzdkh rSwfyHkwifNyD;jzpfaom oHrPdwyfaygif; (20) wyfrS wyfom;OD;a&;aygif; (1100)<br />

omomrQ ½SdygaMumif;? oHrPdpnf;rsOf; Oya't& AdkvfcsKyfonf (10) OD;xufrrsm;? (4) OD;xufrenf;aom twkdifyifcH<br />

tzGJU0if Adkvfrsm;udk tvkyftrIaqmiftzGJU\ oabmwlnDcsuft& cefYxm;EkdifcGifh&Sd&m? AdkvfcsKyfonf twkdifyifcHAdkvf<br />

(8) OD;udk a½G;cs,fcefhxm;cJUojzifh ,cktcsdefü twdkifyifcH (4) OD;rSm rdrdwdkh wm0eftoD;oD;udk ausyGefpGm xrf;aqmif<br />

vsuf½SdaeygaMumif;? oHrPdtoif; oifwef;rsm;udk ,cifESpfuyif usif;y&ef pDpOfcJhaomfvnf; ,ckESpf þvTwfawmf<br />

rwkdifrD &uftenf;i,f twGif;usrSyif atmifjrifxajrmufcJhygaMumif;/ tvkyftrIaqmiftzGJUodkU wifjyaom oHrPdwyf<br />

rsm;\ tiftm;udk ydkrdkawmifhwif;atmif BudK;pm;&ef rsm;pGmyif vdkaeao;ayaMumif;/<br />

4/ toif;csKyf\ b@ma&;rSm rsm;pGmrcdkifvkHaomfvnf; vkyfief;wGifrl r,kwfavsmhapbJ cgwkdif;ESpfrsm;xuf<br />

ydkrdkBudK;pm; aqmif½GufcJhygaMumif;/ yÍörtBudrfajrmuf ausmif;om;rsm;nDvmcHwGif wifoGif;qHk;jzwfcJhaom qHk;jzwf<br />

csufrsm;udk NyD;pD;EkdiforQ NyD;pD;atmif aqmif½GufMu&mwGif tcsKdU qHk;jzwfcsufrsm;udkrl tcsdefrusao;ojzifh csefvSyfxm;&<br />

ao;ayaMumif;/ þjyKvkyfaqmif½GufzG,f&m usef½Sdaeao;aom qHk;jzwfcsufrsm;udkrl þ'kwd,ESpftydkif;wGif<br />

qufvufaqmif½Guf vkyfukdifoGm;Ekdif&ef pDpOfNyD;jzpfaMumif;? e,fcsJ YpepfESifh e,fcsJ Yppfwdk hudk <strong>or*¾</strong>\0g'twkdif; qefhusif


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

uefhuGuf&mü &efukefNrdKYvHk;qkdif&m uefhuGufyGJBuD;udk a½Twd*HkapwDawmf awmifbuf pwk'DomZ&yfBuD;wGif atmifjrifpGm<br />

usif;ycJhonfU tjyif jynfolhvGwfvyfrIudk csKyfcs,fjcif;rsm;ESifU yufoufí oabmrusaMumif;? qE´jytqdkrsm;udk<br />

csrSwfcJUygaMumif;/ ppfudkuefhuGufonfU pm½Gufpmwrf;rsm;udkvnf; rMumcP xkwfjyefcJUonfrSm udk,fpm;vS,frsm;ESifh<br />

wuG wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;rsm; todyifjzpfygaMumif;/ pmrwwfolyaysmufa&;vkyfief;udk vGefcJUonfU atmufwdkbmv<br />

ausmif;ydwf&ufrsm; twGif;u ajrmif;jre,fbufodkh c&D;jyif;xGufí prf;oyfaqmif½GufcJU&m aumif;pGm txajrmufcJUonf<br />

udk awGY&ygaMumif;? þpmrwwfolyaysmufa&;vkyfief;udk aqmif½Gufjcif;tm;jzifU ajrmif;jre,f½Sd awmifolv,form;<br />

rsm;ESifU ausmif;om;rsm;wdkhonf ydkrdkaoG;pnf;ygaMumif;/ <strong>or*¾</strong>toif;csKyfonf 0g'twkdif; qif;&Jom;? awmifolv,f<br />

orm;? tvkyform;rsm;ESifh yl;aygif;aoG;pnf;rdMuap&ef tjcm;vkyfief;wkdif;wGifvnf; ulnDaqmif½Guf vkyfudkifcJhygaMumif;/<br />

(Oyrm- tmtD;wD tvkyform;rsm;wdkU\ oydwfudpöwGif aiGtm;? vltm;? tMuHÓmPftm;wdkhjzifU ulnDcJhygaMumif;)<br />

<strong>or*¾</strong>toif;csKyf\ vpOfxkwf rsKd;ñGefYpmapmifudk xkwfa0&ef BudK;pm;cJhaomfvnf; wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;rsm;<br />

\ tultnDudk &oifhoavmuf r&cJhojzifh txrajrmufcJhygaMumif;/ 0g'jzefYjzL;a&;twGuf <strong>or*¾</strong>toif;csKyfu<br />

BuD;rSL;í xkwfa0aom pmapmifwckckudk ta&;wBuD; vdktyfvsuf½SdygaMumif;/<br />

5/ wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;wkdif; toif;wkdif;wdk Ytm; pnf;urf;ao0yfrIESifh ywfoufí usif;yNyD;pD;cJhaom nDvmcH<br />

obiftwkdif; vTwfawmfwkdif;wdkYu ppfom;rsm;? ppfwyfrsm;uJhodkY pnf;urf;ao0yfMu&ef wdkufwGef;cJhaMumif;/ ,ckESpf<br />

tzdkY wGJbuf<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh ywfoufí pnf;urf;ao0yfrI ESpfck ay:aygufcJh&m Armjynfausmif;om;rsm;\ &mZ0ifwGif<br />

(1940) ckESpfü teufuGufrsm; pGef;xifouJhodkU wnf½Sdaeojzifh 0rf;enf;zG,f&m aumif;ygaMumif;? oydwfvufeuf<br />

udk <strong>or*¾</strong>toif;csKyf tvkyftrIaqmiftzGJU\ wifBudKtrdefYwpHkw&mr&bJ toHk;jyKMuaom oHk;cG ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

toif;ESifh rEÅav;aemfrefausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;wdkYrSm toif;BuD;\ pnf;rsOf;udk rvdkufem&musygaMumif;/ odkYaomf<br />

xdkae&m ESpfckpvHk;odkUyif tvkyftrIaqmiftzGJUu udk,fpm;vS,frsm;apvTwfum udpörsm;udk NyD;jywfatmif aqmif½Gufap<br />

cJYygaMumif;/ þuJhodkY rauseyfrIrsm;aMumifh rvTJuif;aom ay:ayguf&aom oydwfudpörsm;wGif awmifwGif;BuD;oydwf<br />

udpö ay:ayguf&yHkudk tjcm;wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;rsm; twk,lzG,f aumif;vSaMumif;/ þoydwfudpöwGif ausmif;om;rsm;<br />

onf yxrOD;qHk; q&mBuD;udk rdrdwdkY vdkvm;csufudk wifMum;jyoí udpörNyD;jywf ½SdonfhtcgwGif NrdKUrdNrdKUzrsm;tm;<br />

wdkifwef;cJhaMumif;/ NyD;rSom toif;csKyf\ trdefYtwdkif; oydwfvufeufudk toHk;jyKcJhaMumif;? rMumao;rDtwGif;uyif<br />

rEåav;NrdKYvHk;qkdif&m <strong>or*¾</strong>toif;om;wOD;jzpfol armifxGef;atmiftm; tpdk;&umuG,fa&; Oya't& zrf;qD;onfU<br />

trIESifUywfoufí <strong>or*¾</strong>toif;csKyf\ *kPfodu©mudk xdckdufaponfU udpöw&yf ay:aygufcJhaMumif;/ armifxGef;atmiftm;<br />

zrf;qD;NyD;onfhaemuf tvkyftrIaqmiftzGJYrS rEåav;axmifodkh udk,fpm;vS,fapvTwfcJUum tvkyftrIaqmiftzGJY<br />

udk,fpm;vS,fonf armifxGef;atmifESifU axmiftwGif; awGYqHkcJUygaMumif;/ tpdk;&tm; rnfonfUenf;ESifUrQ 0efcs<br />

awmif;yefjcif;ponfU trIrjyK&ef trdefhay;cJUaomfvnf; armifxGef;atmifonf rem,lbJ ½SdcJUaMumif;/ þudpörsKd;wGif<br />

NrdKUvHk;qdkif&m<strong>or*¾</strong>onf pnf;rsOf;udk r½dkaool rSeforQwdkYtay:ü ta&;,l&ef oifhavsmfayaMumif;/ <strong>or*¾</strong>toif;csKyf<br />

tvkyftrIaqmiftzGJU\ oabmwGif (vkyf&Jolonf cH&J&rnf) jzpfí <strong>or*¾</strong>toif;om;rSeforQwdkYonf vmrnfhab;udk<br />

ajy;í awGU&Jolrsm;om jzpfMu&rnfjzpfaMumif;/<br />

6/ ,ckESpftzdkY ausmif;om;oydwfarSmufrIrsm;rSm (oHwGJ? awmifwGif;BuD;? &efukef? okH;cG? rEÅav;?<br />

ausmufqnf? wyfukef;) ponfh (7) ae&mwdkYwGif jzpfay:&m? ,cktcgwGif tmvHk;vdkvdkyif oydwfvSefNyD;jzpfaMumif;/<br />

ausmufqnfESifh wyfukef;ausmif;om;oydwfwdkUrSm wGJbuf<strong>or*¾</strong>toif;rsm;u OD;pD;íjyKvkyfonfh oydwfrsm; r[kwf<br />

onfhtjyif toif;csKyfodkY wiful;taMumif;Mum;jcif; r½SdcJhojzifh oydwfjzpfyGm;&mae&mrsm;odkY udk,fpm;vS,frsm;<br />

rapvTwfcJhaMumif;/ awmifwGif;BuD; oydwfrSwyg; usefoydwfrsm;rSm ausmif;om;rsm;\vkdvm;csufrsm; jynfUjynfUpHkpHk&½Sdí<br />

ausauseyfeyf oydwfvSefcJUMuaMumif;/ þvTwfawmfusif;yonfh tcsdefrSpí ESpfrukefrcsif; e,f<strong>or*¾</strong>wdkYonf oydwfudpö<br />

udk wwfEkdiforQ qifjcifapvkdaMumif;/ tvkyftrIaqmiftzGJU\ vkyfief;tpDtpOfwGif þuJhodkYudpöi,frsm;udk aqmif½Guf<br />

ae&ojzifh aESmifhaES;ysufuGufjcif; jzpf&ayaMumif;/ ta&;BuD;aomudpörsm;udk jyKvkyfaqmif½GufMu&awmhrnfh<br />

tcsdeftcgwGif tcsdefonf tvGefta&;BuD;ojzifh tvkyftrIaqmiftzGJUtm; tvkyfrsm;rsm;vkyfEdkif&ef tcsdefrsm;rsm;<br />

ay;MuapvdkaMumif;/<br />

7/ rif;bl;? jrif;jcH? anmifOD;? 0g;c,fr? ajrmif;jr? &efukef? ausmufjzL? rEÅav; paomae&mrsm;½Sd <strong>or*¾</strong><br />

toif; (odkYr[kwf) toif;ESifh oufqkdifolwdkYrSm tpdk;&\ taESmifht,Sufrsm;ESifh awGUqHkMu&aMumif;? rif;bl;NrdKYvHk;<br />

qkdif&m<strong>or*¾</strong> Ouú|? aiGxdef;rSL;ESifh twGif;a&;rSL;wdk h\ tdrfrsm;wGif ykvdyfrsm; wufa&muf½SmazGum toif;ESifh oufqkdif<br />

aom pm½Gufpmwrf;wkd hudk odrf;qnf;jcif;? jrif;jcH? anmifOD;wdk hwGif w&m;a[maom ausmif;om;tcsKdYwdk hudk aemufw&m;<br />

295


296<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ra[myg[k vufrSwf a&;xkd;cdkif;jcif;? 0g;c,fr½Sd ocifrsm;udk ausmif;om;rsm;udk {nf UcH&aumif;vm;[k zrf;qD;axmifcsjcif;?<br />

pmrwwfolyaysmufa&;vkyfief;wGif ausmif;om;rsm; udk,fwdkifujyonfU v,form;jyZmwfudk umuG,fa&;Oya't&<br />

ydwfyifjcif;? ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;csKyfu BuD;rSL;í &efukefNrdKYwGif usif;yonfU jynfolhvGwf<br />

vyfrIudk csKyfcs,fuefhuGufonfU tpnf;ta0;ü w&m;a[majymrIESifh ausmif;om; (3) OD;tm; twif;vufrSwfa&;xdk;<br />

ckdif;jcif;? toif;csKyfrSxkwfjyefaom tcsKdYpmwrf;wdkhudk ydwfyifjcif;? ausmufjzLwGif ppf&efyHkaiG rwnf&eftwGuf<br />

<strong>or*¾</strong>toif;rsm; 0ifa&mufujy&ef ausmif;tkyfq&mBuD;u wkdufwGef;jcif;? rEåav;wGif ygawmfrlaeh w&m;a[majymrlESifh<br />

ausmif;om;wOD;tm; zrf;qD;jcif;ponfU rvdkvm;tyfaom taESmifht,Sufrsm;udk MuHKawGU&ygaMumif;/ (okdYaomf<br />

rsm;aomtm;jzifh oufqkdifolwdkYu ausauseyfeyfjzpfatmif trSm;udk jyifqifMuygaMumif;/) <strong>or*¾</strong>toif; ajcvSrf;<br />

rSefrSefBuD; csDwufvsufae&m? vrf;aMumif;c&D;wGif taESmifht,Sufjzpfaprnfh ql;an§mifhcvkwf ponfwdkYudk wwfEkdif<br />

onfhenf;ESifh z,f½Sm;okwfoif&rnfudk tm;vHk; owdjyKapvdkaMumif;/ aemufaemiftcgrsKd;wGif þuJhodkY pdwfrcsrf;ajrU<br />

zG,f&m udpörsm;udk awGUMuHK&OD;rnf[k rarQmfvifhaMumif;/<br />

8/ <strong>or*¾</strong>\&mZ0iftaMumif;udkjyí Munfh½Ippfaq;vQif (1920) ckESpf twGif;ü wBudrf? (1936) ckESpf wBudrf?<br />

(1938) ckESpfwGif wBudrf? (3) Budrfwdkifwkdif rauseyfrIrsm;aMumifUaomf vnf;aumif;? ArmwrsKd;om;vHk;ESifU oufqkdif<br />

aom taMumif;udpörsm;aMumifUaomf vnf;aumif;? oydwfBuD;rsm;udk wjynfvHk; toHk;jyKcJUMu&m wBudrfxufwBudrf<br />

vnf; ydkrdkí tiftm;aumif;vmNyD;vQif ydkrdk txajrmufonfudk awGY&ygaMumif;/<br />

,ckuJUodkh urÇmw0Srf;vHk; ppfrD;awmufavmifvQuf½SdonfU tcsdefrsKd;wGif ArmjynftwGif;odkYvnf; ppfrD;yGm;<br />

uav;rsm; rul;puf rjyefYyGm;bJ? cgwkdif;wapuJhodkYyif at;at;vlvl acsmacsmarmarm pcef;oGm;&vdrf Urnf[k rnfol<br />

rQ rajymEkdifaMumif;/ tu,fí taemufEkdifiH? ta½SUEkdifiHrsm;rS ppfrD;awmufonf ArmjynfbufodkY ul;pufcJhonf½Sdaomf<br />

wjynfvHk;½Sd ausmif;om;rsm;onf pmoifcef;rsm;twGif;ü at;at;vlvl pmayoifMum;ae½HkrQESifh ae&musrnfr[kwf<br />

aMumif;/ odkYrSr[kwfbJ wjynfvHk;½Sd ausmif;om;rsm;onf pmayoifMum;ae&m pmoifcef;rsm;rS xGufí ausmif;rsm;udk<br />

oydwfarSmuf ae½HkrQESifhvnf; udpörNyD;/ <strong>or*¾</strong>toif;rsm;onf rnfuJhodkh aqmif½GufMu&rnfenf;[laom jyóemonf<br />

ta&;wBuD; aqG;aEG;zG,f&m ay:ayguf&aMumif;/ 1938 ckESpf ta&;awmfyHkonf jynfolYvGwfvyfrIwdkhudk csKyfcs,fjcif;<br />

aMumifU jzpf&aMumif;/ tu,fí ArmUvGwfvyfa&;twGuf vmvwÅHYaom tcsdefrsm;wGif ta&;udpöay:aygufcJUaomf<br />

ausmif;om;rsm;onf rnfonfUtcef;rS yg0ifujyMurnfudk BudKwif pOf;pm;xm;Mu&ef txl;vdktyfayaMumif;/<br />

ta&;awmfyHkatmifygap<br />

(") wuúodkvftufOya' tqifhqifhjyifqifjcif;<br />

xGef;½Sdef<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

ArmEkdifiHvkHk;qkdif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>toif;csKyf<br />

(25? 12? 1940)<br />

&efukefwuúodkvfudkwnfaxmifNyD;aemuf 1959 ckESpftxd &efukefwuúodkvftufOya'udk ½SpfBudrf jyifqif<br />

cJhonf/ yxrOD;qHk; 1924 ckESpfwGif wBudrf? 1939 ckESpfwGif ESpfBudrf? 1949 ckESpfwGif ESpfBudrf? 1951 ckESpfwGif<br />

wBudrf? 1953 ckESpfwGif wBudrfESifh 1959 ckESpfwGif wBudrfjzpfonf/<br />

1924 ckESpf jyifqifjcif;<br />

1923 ckESpf? Ekd0ifbmvwGif 0efBuD;OD;babu wuúodkvftufOya'jyifqifcsuf Oya'Murf;udk jrefrmjynf<br />

Oya'jyKaumifpDodkY wifoGif;cJh&m 1924 ckESpf {NyDvwGif twnfjzpfvmcJhonf/ xkdjyifqifcsuf Oya't& aumvdyfopf<br />

rsm; zGJUpnf;Ekdif&ef tcGifhtvrf; ay:aygufvmojzifh rEÅav;Oypmaumvdyfudk 1925 ckESpf? ZGefvwGif zGifhvSpfEkdifcJhonf/<br />

xdkYtjyif owfrSwfxm;aom tcsuftvuf pnf;urf;rsm;ESifh nDñGwfygu jyifyaumvdyfrsm;udkvnf; taygif;tyg<br />

aumvdyftjzpf todtrSwfjyKEkdifonf/ wuúodkvfaumifpDESifh qD;edwftzGJU\ tmPmudkvnf; wkd;ay;onf/ ,cifu<br />

wuúodkvfaumifpDonf pwufusLOya'udkvnf;aumif;? qD;edwftzGJUonf pnf;rsOf;Oya'udkvnf;aumif;? jznfhpGuf<br />

jyifqifEkdifaomfvnf; t"dywd\oabmwlnDrIudk &,l&onf/ ,ckrl xkdoabmwlnDrI rvkdawmhacs/ yk'fr (4) t&


udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

ay;xm;aom wuúodkvf tcGifhtmPmrsm;udkvnf; aumifpDESifh qD;edwftzGJUodkY cGJa0ay;vkdufonf/ aumifpDwGifvnf;<br />

ynma&;0efxrf; r[kwfolrsm; ydkrdkyg0ifvmaponf/ wuúokdvfaumifpDwGif tzGJU0ifOD;a&udk wdk;csJUcGifhjyKonf/ qD;edwf<br />

tmPmudk t"dywdu qufvuf xdrf;odrf;xm;cJhaomfvnf; aemifoifhavsmfaom tcsdefwGif wuúokdvftm; jyefvnf<br />

vTJtyfay;&ef jyifqifxm;onf/ wuúodkvftmPmydkiftzGJUrsm;\ tmPmrsm;udkvnf; ydkrdkwduspGm jy|mef;xm;cJhonf/<br />

1939 ckESpf jyifqifjcif;<br />

1936 ckESpf? rwfvwGif usif;yaom jrefrmjynf Oya'jyKaumifpDu &efukefwuúodkvftufOya' pHkprf;a&;<br />

aumfr½SifzGJU&ef qHk;jzwfcJhonf/ xdkqHk;jzwfcsuft& tpdk;&onf 1936 ckESpf ? arv (1) &ufaeYwGif wuúodkvftufOya'<br />

pHkprf;a&;aumfrwDudk zGJUcJhonf/ xkdaumfrwDwGif qmjrbl;u Ouú|tjzpf aqmif½Gufí tzGJU0ifrsm;tjzpf vyfcaemif;<br />

wuúodkvf? 'kwd,t"dywd a'gufwm tm&f-yD-yg&ef*sfydkif? yJcl;wkdif;rif;BuD; bD-'AvsKqGD'ifAifh? *syfqifaumvdyf<br />

ausmif;tkyfBuD; a'gufwm *sD-tufpf-*sK&D? ,leDAmpDwD aumvdyfausmif;tkyfBuD; OD;azarmifwif? a'gufwmb[ef?<br />

OD;odef;armif? OD;ay:xGef;? a'gufwma':&ifar? a'gufwm trf-ata&mhzfESifh twGif;a&;rSL;tjzpf wuúodkvfarmfuGef;<br />

xdef; t,fvfxifpDwdkY yg0ifMuonf/<br />

qmjrbl;acgif;aqmifaom pHkprf;a&;aumfrwDonf tpnf;ta0; (44) Budrfusif;yí tpD&ifcHpmudk 1937<br />

ckESpf rwfvwGif wifoGif;cJhonf/ tpD&ifcHpmyg t"dutcsufrsm;rSm wuúodkvf\obm0? t"dywdESifh 'kwd,t"dywd<br />

cefYxm;a&;? wuúodkvfaumifpDESihf qD;edwftzGJU0if wdk;csJUcefYxm;a&;? taygif;ygaumvdyfrsm;\ jyóemESifh ½Sdoifhaom<br />

tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;? ygarmu©cefUxm;a&;? pwufusKOya' jy|mef;a&; jyóemrsm;ESifh wuúodkvfpmar;yGJ udpörsm;udk tus,f<br />

w0ifh tpD&ifcHxm;onf/ tpdk;&u xdktpD&ifcHpmudk wuúodkvfaumifpD? qD;edwftzGJUESifh tjcm;pdwf0ifpm;aom yk*¾dKvf?<br />

tzGJUtpnf;rsm;\ a0zefrIESifh tMuHay;csufrsm;udkyg vufcHpOf;pm;Ekdif&ef xyfrHa0iScJhonf/ xdktMuHay;csufrsm;ESifh<br />

tpD&ifcHpmyg axmufcHcsufrsm;tay: rSDjirf;jyKum tpdk;&onf jyifqifcsufOya'Murf;udk wifoGif;cJh&m 1939 ckESpf?<br />

ZGefv (15) &ufaeYwGif twnfjzpfvmcJhonf/<br />

þjyifqifcsufaMumifh wuúodkvft"dywdESifh 'kwd,t"dywdwdkYonf a½G;aumufwifajr§muf&aom yk*¾dKvfrsm;<br />

jzpfvmum wuúodkvfaumifpD0ifrsm;udkvnf; wdk;csJUcJhonf/ ygarmu©cefYxm;a&; tmPmudk aumifpD\ trIaqmif<br />

aumfrwDodkY vTJajymif;ay;vkdufonf/ wuúodkvfaumifpDwGif c&pf,mef*dkPf;csKyfrsm;ESifh tjcm;c&pf,mef bmoma&;<br />

toif;tzGJUrsm;\ udk,fpm;vS,frsm; yg0ifjcif; r½SdawmhbJ [kdufukwfw&m;vTwfawmf? a½SUaeaumifpD? tdE´d,ukefonf<br />

BuD;rsm;toif;? &mxl;0eftzGJU? ynma&;toif;tzGJUrsm;ESifh wuúodkvf<strong>or*¾</strong>wdk YrS udk,fpm;vS,frsm; yg0ifMuonf/ rSwfyHk<br />

wifbGJU&udk,fpm;vS,f OD;a&vnf; wkd;vmcJhonf/ qD;edwftzGJUwGifvnf; aumifpDrS udk,fpm;vS,fOD;a& wdk;vmNyD;<br />

&mxl;0eftzGJUESifh yxrjyefpmar;yGJaumfrwDwdkYrS udk,fpm;vS,frsm; apvTwfcGifh &½Sdvmonf/<br />

aq;aumvdyfESifh pdkufysKd;a&;aumvdyfwdkYonfvnf; taygif;tyg aumvdyfrsm;jzpfvmum tjcm;tvm;wl<br />

aumvdyfwnfaxmifEkdif&efvnf; vrf;zGifhay;xm;onf/ þjyifqifcsuf Oya't& topfzGJUpnf;xm;aom wuúodkvf<br />

aumifpDonf 1939 ckESpf? Mo*kwfv (24) &ufaeYwGif yxrqHk;tBudrf awGUqHkpnf;a0;í b@ma&;Xme twGif;0ef<br />

OD;wifxGwftm; t"dywdtjzpf vnf;aumif;? jrLeDpDy,frif;BuD;a[mif; a'gufwmOD;quftm; 'kwd,t"dywd tjzpf<br />

vnf;aumif;? a½G;aumufwifajr§mufMuonf/<br />

1939 ckESpf &efukefwuúodkvftufOya' yxrjyifqifcsufwGif trSm;t,Gif;rsm; yg½SdoGm;í xdkESpfrSmyif<br />

'kwd,tBudrf xrfrHjyifqifcJh&onf/ yxrjyifqifcsufrSm 1939 ckESpf? tufOya' trSwf (13) jzpfí 'kwd, jyifqif<br />

csufrSm tufOya' trSwf (20) jzpfonf/<br />

1949 ckESpf jyifqifjcif;<br />

1949 ckESpf jyifqifcsufonf wuúodkvfzGJUpnf;yHkudk txl;ajymif;vJapcJhonf/ ppfBudKacwf aumvdyfrsm;onf<br />

r[mXmersm;jzpfvmum ausmif;tkyfBuD;rsm; ae&mwGif r[mXmerSL;rsm; cefYxm;onf/ taygif;yg aumvdyfrsm;ESifh<br />

aumvdyftkyfcsKyfa&;tzGJUrsm;udk zsufodrf;vkdufNyD; aumifpDonf ,cifu trIaqmifaumfrwDodk Y vTJtyfxm;aom tkyfcsKyf<br />

a&;tmPmrsm;udk jyefvnf&,lvdkonf/ 1939 ckESpfu wuúodkvftmPmydkifrsm;[k aMunmcJhaom aumifpD\ trIaqmif<br />

aumfrwDESifh qD;edwftzGJU\ tjrJwrf;aumfrwDwdkYonf 1949 ckESpf jyifqifcsuft& yaysmufoGm;onf/ wuúodkvf<br />

aumifpDonf t"dutkyfcsKyfa&;tzGJU jzpfvmum ppfBudKacwfuJhodkY tzGJU0ifOD;a& (70) ausmf ryg0ifawmhbJ (31) OD;<br />

om yg0ifawmhonf/ ppfBudKacwfuJhokd Y wESpfvQif (2) Budrf r[kwfawmhbJ wvwBudrf pnf;a0;&rnf[k jyifqifowfrSwf<br />

297


298<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

cJhonf/ t"dywdudk a½G;aumufwifajr§mufEkdifcGifh r½SdawmhbJ EkdifiHawmf0efBuD;csKyfonf &mxl;t& wuúokdvft"dywd<br />

jzpfvmonf/ þjyifqifcsuf tufOya't& topfzGJUpnf;cJhaom aumifpDonf w&m;vTwfawmfcsKyf w&m;0efBuD;jzpfol<br />

OD;{armiftm; 'kwd,t"dywdtjzpf a½G;aumufwifajr§mufcJhonf/ 1949 ckESpfwGif ,m,Djyifqifcsufw&yf xrfrHjyK<br />

vkyfcJhao;onf/ xkdjyifqifcsufrSm aumifpDodkY a½G;cs,fapvTwfonfh jynfolYvTwfawmfESifh vlrsKd;pkvTwfawmf udk,fpm;<br />

vS,frsm;udk a½G;aumufyGJ rusif;yao;rD ,m,DygvDrefESifh qufvufapvTwf cGifhjyKjcif;jzpfonf/<br />

1951 ckESpf jyifqifjcif;<br />

wuúodkvfvdkawmif;aumfrwD\ tpD&ifcHcsuft& EkdifiHawmftpdk;&onf 1951 ckESpfwGif wuúodkvftuf<br />

Oya'udk xyfrHjyifqif&jyefonf/ xdkaumfrwDu csrSwfaom wuúodkvf\ &nf½G,fcsufESifh vkyfief;rsm;ukd þjyifqif<br />

csuft& tufOya'wGif xnfhoGif;vkdufonf/ tjcm;jyifqifcsufrsm;rSm tkyfcsKyfa&;t&m½SdrS tkyfcsKyfa&;rSL;jzpfvmaom<br />

&mxl;udk ygarmu©csKyf (Rector) [k jyifqifNyD; aumifpDtzGJU0ifrsm;udk tenf;i,fwdk;csJU ajymif;vJonf/ aumifpD<br />

tzGJU0if t"dywdu cefYtyfaom tzGJU0ifwOD; wdk;vmaom b@ma&;0efBuD;Xme twGif;0efESifh ynma&;0efBuD;Xme<br />

twGif;0efwdkYrSm aumifpDtzGJU0ifrsm; jzpfvmonf/ ausmif;om;udk,fpm;vS,frSm 1949 ckESpf jyifqifcsuft&<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong> toif;0ifrsm;u a½G;aumufwifajr§muf&aomfvnf; 1951 ckESpf jyifqifcsuft& wuúodkvfausmif;<br />

om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUu a½G;cs,fapvTwfcGifhay;onf/ rEÅav;jrLeDpDy,fu udk,fpm;vS,f apvTwfcGifhudkvnf;<br />

½kwfodrf;cJhonf/ xkdYtjyif qD;edwftzGJUwGif yg0ifaom ygarmu©rsm;? {nfhygarmu©rsm;ESifh uGJjym;ap&ef vuf½Sdwm0ef<br />

xrf;aqmifaeaom XmerSL; ygarmu©rsm;[k jyifqifcJhonf/ þjyifqifcsuftufOya't& a'gufwmxifatmifonf<br />

&efukefwuúodkvf\ ygarmu©csKyfjzpfvmcJhonf/<br />

1953 ckESpf jyifqifjcif;<br />

1953 ckESpfwGif wuúodkvftufOya'udk wBudrf xrfrHjyifqifcJhonf/ odkYaomf þwBudrf jyifqifjcif;onf<br />

Axl;NrdKU½Sd ppfwuúokdvfudk &efukefwuúodkvf\ tquftoG,fjyK aumvdyftjzpf zGifhvSpfEkdif&ef jyifqifjcif;jzpfonf/<br />

1959 ckESpf jyifqifjcif;<br />

tdrfapmifhtpdk;&vufxuf 1959 ckESpf rwf (12) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvf tufOya'udk jyifqifcJhjyef<br />

onf/ þjyifqifcsuft& &efukefNrdKUteD;wGif tquftoG,fjyK aumvdyfrsm; wnfaxmifEkdif&ef wuúodkvfe,fedrdwfudk<br />

y,fzsufvdkufavonf/ tjcm;jyifqifcsufrsm;rSm r[mXmerSL;&mxl; y,fzsufjcif;? ausmif;om;a&;rSL;ESifh ausmif;aqmif<br />

a&;rSL;&mxl;rsm; wDxGifjcif;? 'kwd,t"dywdudk aumifpDESifh qD;edwftzGJU\ obmywdtjzpf qufvufxm;½Sdaomf<br />

vnf; trIaqmift&m½SdcsKyftjzpfrS y,fzsufjcif;? aumifpDodk Y qD;edwftzGJUrS udk,fpm;vS,fvTwfyHk jyifqifjcif;? ausmif;om;<br />

udk,fpm;vS,fudk wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS vTwfEkdifcGifhr½SdawmhbJ ausmif;om;xkw&yfvHk;u a½G;aumufwif<br />

ajr§muf&rnf[k jyifqifcJhjcif;? qD;edwftzGJU wdk;csJUjcif;wdkYjzpfonf/ þjyifqifcsuft& wuúodkvfwGif yxrqHk;tjzpf<br />

ausmif;om;a&;rSL;rsm; cefYxm;cJhonf/ ygarmu©csKyftm; wuúodkvfausmif;om;rsm;\ aexdkifa&;? pnf;urf;ao0yf<br />

a&;? usef;rma&;ESifh wkd;wufzGHUNzdK;a&;wdkUtwGuf BuD;Muyfa&;ESifh tkyfcsKyf&ef wm0efay;tyfcJhonf/ qD;edwftzGJUwGif<br />

vnf; tzGJU0ifrsm;tjzpf ausmif;om;a&;rSL;rsm;? pmMunfhwkdufrSL;? bmomjyefESifh pmtkyfxkwfvkyfa&;rSL;wkdY yg0if<br />

vmonf/


Source: Oway Magazines<br />

udkvdkeDacwfaESmif; - 1939 rS 1940 - e,fcsJYqefhusifa&; vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;AaqG<br />

(1940-41)<br />

qkd½S,fvpfygwD taxGaxGtwGif;a&;rSL;csKyf zqyv Ouú| OD;AaqGyifjzpfonf/ 1915 ck xm;0,fc½kkdif?<br />

tkH;yif½GmwGif arG;zGm;onf/ 1936 ckESpfwGif &efukefwuúokdvfü ynmoifMum;avhvmonf/<br />

1937-38 ck wuo trIaqmiftzGJUwGif tkd;a0r*¾Zif; t,f'Dwmtjzpf wm0efay;tyfjcif; cH&onf/<br />

1938-39 ckESpfwGif wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL;tjzpf aqmif½Gufonf/ Auo taxGaxGtwGif;a&;rSL;vnf;<br />

jzpfcJhNyD;? rauG;wGif a&eHajroydwform;rsm;tm; w&m;a[mpOf Ouú| ukdA[def;ESifYtwl zrf;qD;jcif; cHcJh&av<br />

onf/ 1300 jynfhta&;awmfykH acgif;aqmifwOD;jzpf\/<br />

1939-40 ckwGif wuúokdvfrS xGufí ae&yfokdY jyefaeonf/ 1940-41 ckwGif wuúokdvfokdY jyefvnfa&muf½Sdum<br />

Ouú|tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&avonf/<br />

qmjrbl; tpD&ifcHpmwkdufzsufa&;twGuf qufvufvkyfaqmifcJYonf/ wuúokdvf tufOya' jyifqifa&;twGuf<br />

ta&;qkdcJhonf/ ausmif;aqmifcrsm; avsmhaygha&;twGuf awmif;qkdcJhonf/<br />

1941 ckESpf t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; armif;ESifxkwfa&;wGif yg0ifaqmif½GufcJh\/ *syefacwfwGif jynfolYta&;<br />

awmfykHygwD (,ck qkd½S,fvpfygwD) ukd vQKdU0SufpGmxlaxmifí uGefjrLepfygwD? ArmhwyfrawmfwkdYESifh yl;wGJum<br />

*syefqefYusifa&; vkyfief;rsm;ukd vkyfaqmifcJYonf/ zqyvtzGJUcsKyfukd zGJUpnf;cJYMuonf/<br />

'kwd,urÇmppfjyD; 1947 ckESpfwGif zqyv twGif;a&;rSL;csKyftjzpf wm0ef,lcJYonf/ 1952 ckESpf rSpí EkdifiHawmf<br />

tpkd;&tzGJUwGif umuG,fa&;0efBuD;tjzpf aqmif½GufcJYNyD; 1956-57 ckESpfwGif EdkifiHawmf0efBuD;csKyftjzpf wm0efxrf;<br />

aqmifcJhonf/ 1957-58 ckESpfwGif 'k-0efBuD;csKyf? umuG,fa&;ESifh Nidrf0yfydjym;a&;wm0efudk ,lcJh&m? zqyv<br />

tuJGxdyif jzpfonf/<br />

,ckzqyvtzGJUcsKyf Ouú|? qdk½S,fvpfygwD taxGaxGtwGif;a&;rSL;csKyf? tm½Sqdk½S,fvpfuGefz&ifh Ouú|?<br />

wD,lpDbD tvkyform;tpnf;t½Hk;rsm;tzJGUcsKyf Ouú| tjzpf wm0efxrf;aqmifvsuf ½Sdayonf/ (tdk;a0)<br />

1963 Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yJG ysufjym;NyD; aemufydkif;wGif tjcm;EdkifiHa&; acgif;aqmifrsm;ESifhtwl zrf;qD;xdrf;odrf;<br />

cH&onf/ 1966 atmufwdkbm (27) &ufwGif OD;EkESifh w&ufwnf; axmifrS vGwfajrmufvmonf/ 1968 ckESpf<br />

'DZifbm (2) &ufaeUwGif awmfvSefa&;aumifpDuzJGUaom (33) OD; jynfwGif;nDñGwfa&;tMuHay;tzJGUwGifyg0ifonf/<br />

OD;AaqGonf &efukefNrKdUwGif 1987 ckESpf? 'DZifbmvwGif uG,fvGefonf/<br />

rSwfcsuf- pmvHk;tapmif;ESifh azmfjycsufrsm;onf aemufqHk;vuf½Sd tajctaetxd qufvufpkaqmif; a&;om;azmfjyxm;jcif;jzpfonf/<br />

tifwmeuf- 0DuDyD'D,m / wyfrawmfordkif;-yÍörwJG? 1962-1974? pm-108/<br />

299


300<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;vSarmif<br />

(1941-42)<br />

rdwD¬vmZmwdNzpfonf/ 1273 ck? awmfovif;vqkwf (13) &ufaeYwGif zGm;jrifonf/ OD;oefY? a':rrwdkY\<br />

wwd,ajrmuf om;&wemjzpfonf/<br />

rEÅav;0ufpvD txufwef;ausmif; rdw¬DvmNrKdUtrsKd;om;txufwef;ausmif;rsm;wGif ynmoifMum;cJhí rEÅav;<br />

Oypmaumvdyfü qufvufynmoifMum;cJh\/ 1932 ckESpfwGif rEÅav;aumvdyfrS Oypmtxufwef; atmifjrifNyD;<br />

1933 ckESpfwGif *syfqifaumvdyfü ynmqufvuf qnf;yl;cJhavonf/<br />

1936-37 ckESpfwGif wuo trIaqmiftjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&í EkdifiHwumwuúokdvfrsm;ESifh<br />

qufqHa&;tzGJU twGif;a&;rSL;tjzpf wm0efxrf;aqmif&onf/ 1941-42 ckwGif wuo OuúVjzpfonf/<br />

'kwd,urÇmppfonf ta½SUzsm;okdY ul;pufvmcJhonf/ 1941 ck? 'DZbFmv (8) &ufaeYwGif *syefu t*Fvdyftpkd;&<br />

tm; ppfaMunmojzifh &efukefwuúokdvfukd ydwfvkduf&onf/ wuo vkyfief;rsm;vnf; &yfqkdif;oGm;cJhav<br />

awmhonf/<br />

1951 ckESpfwGif w½kwfjynfolUor®wEkdifiHqkdif&m jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHawmf oHtrwfBuD;tjzpfjzifh cefYtyfjcif;<br />

cH&í? 1958 ckESpfxd tpöa&;jynfqkdif&m jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHawmf oHtrwfBuD;tjzpfjzifh EkdifiHawmfwm0efukd<br />

xrf;aqmifvsuf½Sdonf/ owkd;oD&dok"r®bGJU csD;jr§ifhjcif;cHcJh&ol jzpfonf/


vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

'kwd,wGJ<br />

(1945 - 1962)<br />

301


302<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (10)<br />

vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlUtcGifYta&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1945 rS 1947)<br />

(u) 1945 Mo*kwfvrS atmufwdkbmv ta&;ay:wuúodkvfoifwef;<br />

,m,D wuotrIaqmifaumfrwD<br />

udkpHuif; (aemif0efBuD;) Ouú|<br />

udkoef; 'k-Ouú|<br />

udkpdefjrarmif taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkoef;aqG tdk;a0 (t,f'Dwm) (jrefrm)<br />

udkxGef;atmif tdk;a0 (t,f'Dwm) (t*Fvdyf)<br />

udkazpdef pmMunfhwdkufrSL;<br />

udkvSaomf aygif;oif;qufqHa&;XmerSL;<br />

rcifMunf trsKd;orD;XmerSL;<br />

ppfBudKacwfu wuo\tpOftvmESifhtquftEG,fudk wuoOuú| OD;AaqGu ppfNyD;acwf yxrajrmuf<br />

wuo\ Ouú| udkoef;vufodkY vufqifhurf; ay;tyfcJhonf/ ppfNyD;acwf wuo ay:aygufcsdefrSm ta&;BuD;í<br />

eufeJodrfarGUaom trsKd;om;vGwfajrmufa&;wdkufyGJ tajctaersm; ay:aygufaecsdef jzpfygonf/ ausmif;om;xk<br />

tygt0if wrsKd;om;vHk; pnf;vHk;nDñGwfa&;udk tvdkvm;qHk; tcsdefvnf;jzpfonf/ 1946 wGif ta&;ay: wuúodkvf<br />

oifwef;rsm; zsufodrf;í &efukefwuúodkvf jyefvnf zGifhvSpfcJhonf/<br />

(u-1) 1945-46 ckESpf wuotrIaqmiftzGJY<br />

1945 ZGefvqef; 'kwd,urÇmppfBuD;tNyD;wGif q&mBuD;OD;bu r*dkvrf;? &ef;a';&D;,m;ausmif; (,ck<br />

txu- 2? yef;bJwef;) wGif ta&;ay: ,m,Dwuúodkvfudk zGifhvSpfcJhonf/<br />

wuo a½G;aumufyGJ jyKvkyf&m ,refESpf wuo Ouú|a[mif; udkAaqG (1940-41) ESifh (1941-42)


vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wuo Ouú|a[mif; udkvSarmif (OD;EkESifh 'kwd,urÇmppftNyD;rS jyefa&mufvmol) wdkYu BuD;rSL;í usif;yonf/<br />

udkoef; Ouú|<br />

udk[efwif 'k-Ouú|<br />

rjrjr aiGxdef;<br />

udkpdefjrarmif taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkoef;aqG tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwm<br />

rcifMunf trIaqmif<br />

udkvSaomf trIaqmif<br />

udkxGef;ñGefY trIaqmif<br />

udkarmif[def; (rif;ndKOD;) trIaqmif wdkY jzpfvmonf/<br />

(c) 1946-47 wuo trIaqmiftzGJU<br />

udkoef;armif (ol&d,) Ouú|<br />

udkoef;


304<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdk;í zqyv tzGJUcsKyfodkY jyefvnf ay;ydkYcJhonf/ Armjynf vGwfvyfa&;wdkufyGJtwGif; zqyvtzGJUBuD;\ vrf;pOfudk<br />

rrSdwfrokef axmufcHí tNyD;owf vGwfvyfa&;wdkufyGJudkyg yg0ifqifETJrnf[k y#dnmOfay;jcif;udk zqyvrS aus;Zl;<br />

wifí wuotm; vlxku *kPfjyKtyfaom tzGJUjzpfaMumif; zqyvtzGJUcsKyfBuD;u rSwfwrf;wifaMumif;udk av;pm;pGm<br />

taMumif;jyefcJhonf/<br />

vGwfvyfa&;&NyD;aemuf<br />

(1) vGwfvyfa&;wnfjrJa&;<br />

(2) wdkif;jynfwdk;wufa&;<br />

(3) vlxkcsrf;oma&; wdkYudk qufvufaqmif½Guf&mwGif a½S;,cifuuJhodkYyif y#dnmOfudk zqyvtzGJUcsKyfxH<br />

ay;ydkYcJhonf/ y#dnmOfcHtzGJUtjzpf qufvufy#dnmOfjyK&ef zqyvtzGJUcsKyf taxGaxGtwGif;a&;rSL; OD;AaqG vufrSwf<br />

a&;xdk; arwåm&yfcHonf/<br />

(c-2) wuo pnf;rsOf;jyifqifjcif;<br />

1946-47 ckESpf? ppfNyD;acwf wuo\ 'kwd,ajrmuftrIaqmif aumfrwDOuú| udkoef;armif vufxufwGif<br />

ppfBudKacwf wuopnf;rsOf;Oya' tcef; (10)? tydk'f (3) udk acwåxkwfy,fxm;&onf/ 1946 ckESpf? 'DZifbmv<br />

(7) &ufaeYwGif wuo pnf;rsOf;Oya'tcef; (12)? tydk'f (6)? tydk'fcGJ (2) t& txl;tvkyftpnf;a0;yGJ (Extra<br />

Ordinary Business Meeting) ac:,lí wuopnf;rsOf;udk jyifqifay;cJhonf/<br />

¤if;wuopnf;rsOf; Oya' tcef; (10)? tydk'f (3) wGif wuotoif;0iftjzpf tenf;qHk; (1) ESpf yg0if<br />

zl;NyD; wuúodkvfwGif ynmoifqJausmif;om;rsm;omvQif wuo trIaqmifaumfrwD0iftjzpf ta½G;cHcGifh½Sdonf/<br />

¤if;udk jyifqifvdkufaomtcg wuúodkvfü ynmoifMum;vsuf½Sdaom ausmif;om;wdkif; wuo trIaqmifaumfrwD0if<br />

tjzpf ta½G;cHcGifh½Sdonf/<br />

(c-3) 1946-47ckESpf ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;<br />

1946 ckESpf? atmufwdkbmv (10) &ufaeUzqyvtzGJUrS Auyudk rxkwfrDyif Auyonf ausmif;om;rsm;ukd<br />

EdkifiHa&;wGif wwyfwtm; yg0ifap&ef uvmyfpnf;rsm;udk tBudKwuúodkvfoifwef;ESifh ta&;ay:wuúodkvfoifwef;<br />

wdkYwGif zJGUpnf;ay;onf/ tBudKwuúodkvfwGif udknDnD? udkpHvGif? udkay:OD; wdkUyg0ifaom uvmyfpnf;ESifh ta&;ay:<br />

wuúodkvfoifwef;rsm;wGif udkoef;xGef;? udkxGef;a½T? udkcifarmifBuD;wdkU yg0ifaom uvmyfpnf;rsm;udk zGJUpnf;ay;cJh<br />

onf/ xdkUaemuf zqyvESifh AuywdkUonf ausmif;om;rsm;udk tNydKiftqdkif vIHUaqmfpnf;½Hk;cJhMuonf/ 1947 ck<br />

ESpfOD;ydkif;wGif wuotaqmuftODü zqyvrS OD;udkudkBuD;ESifh q&m&m*sefwdkUu ¤if;wuúodkvff ausmif;om;rsm;tm;<br />

EdkifiHa&; oifwef;ay;cJhonf/<br />

1946 ckESpf? ZGefvwGif &uoOuú| udkoef;xGef;u t,f'Dwm? &uorS udknDnD (vif;,kefeD) u wm0efcH<br />

xkwfa0aom ]ausmif;om;[pfwdkif} owif;pmapmif xGufvmonf/ txl;ojzifh xdkpmapmifwGif 'dkareD,H paw;wyfpf<br />

(ac:) udk,fydkiftkyfcsKyfa&;ESifh? ausmif;om;ESifh EdkifiHa&; oabmxm;rsm;udk tjyif;txef a0zefa&;om;xm;onf/<br />

AuotrIaqmifrsm;udkvnf; wEdkifiHvHk;½Sd ausmif;rsm;rS ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifaom nDvmcHu a½G;aumuf<br />

wifajr§mufjcif; r[kwfí ausmif;om;xk qE´rygí ausmif;om;nDvmcH ac:,lusif;yNyD; Auo trIaqmifopf<br />

a½G;cs,f wifajr§muf&ef tjyif;txef awmif;qdkavonf/ rEÅav;NrdKUwGif zGJUpnf;cJhaom txufAuouvnf; &uo<br />

\ ausmif;om;owif;yg awmif;qdkcsufrsm;udk axmufcHí ausmif;om;nDvmcH ac:ay;&ef awmif;qdkavonf/<br />

ausmif;om;nDvmcHwGif-<br />

(1) ynma&;<br />

(2) trsKd;om;a&;<br />

(3) jyefvnfxlaxmifa&;<br />

(4) Auo tkyfcsKyfa&;pnf;rsOf;opf a&;qGJa&;ESifh trIaqmifopfa½G;cs,fa&; [laom tydkif;BuD; (4) ydkif;<br />

xnfhoGif;aqG;aEG;&ef &uoESifh txuf Auoacgif;aqmifrsm;u awmif;qdkcJhonf/ trsKd;om;a&;wGif zqyvudk<br />

axmufcH&ef vli,fwyfOD;ESifh tvkyform;? v,form;udpörsm;wGif tultnDay;&efESifh yl;aygif;&efwdkUudk azmfjyxm;<br />

onf/ þodkY tjyif;txef awmif;qdkrIaMumifh AuoXmecsKyfu BuD;rSL;í ausmif;om;nDvmcHudk 1946 ckESpf? Zlvdkifv<br />

(28) &ufrS Mo*kwfv (1) &ufaeUxd usif;ycJhonf/ udkoef;xGef;tm; AuoOuú|tjzpf a½G;cs,f wifajr§mufcJhavonf/


vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

Auo\ trsKd;om;atmifyGJaeUudk zqyvESifh yl;aygif;rusif;ybJ pifNydKif aeol&defZmwf½HkBuD;ü usif;y&m<br />

wyfeD? trsKd;orD; uGef*&ufpaom tzGJUtpnf;rsm; wufa&mufMuonf/ xdktrsKd;om;atmifyGJaeYü awmif;qdkcsuf<br />

(7) csuf wifoGif;cJhonf/ awmif;qdkcsufrsm;rSm-<br />

1/ (u) rlvwef;ESifh rlvwef;vGefausmif;? taqmuftODrsm;udk vHkkavmufpGm aqmufvkyfay;&ef? ysufpD;,dk,Gif;aom<br />

taqmuftODrsm;udktjrefqHk; jyif&ef?<br />

(c) ausmif;oHk;ypönf;rsm;? "gwkkaA'? ud&d,m wefqmyvmrsm;udk vHkavmufpGm ausmif;wdkif;wGif xm;½Sday;&efESifh<br />

wu,fwef; qif;&Jaom ausmif;om;rsm;tm; oufqdkif&m tpdk;&rS t0wftpm; tcrJh xkwfay;&ef?<br />

(*) ynmydkif;qdkif&m taqmuftODrsm;rS ppfwyfrsm;ESifh tpdk;&Xmersm;udk 1946 ckESpf? Zefe0g&Dv (31) &ufaeUtwGif;<br />

>cif;csufr½Sd tjrefqHkk; ½kwfodrf;&ef?<br />

2/ ausmif;q&mrsm;ESifh 0efxrf;tzGJU-<br />

(u) tpdk;&ausmif;wdkif; ausmif;wdkif;wGif t&nftcsif;jynfhq&mrsm; OD;a&trsKd;tpm;tvdkuf wdk;csJUí<br />

wESpfywfvHk; cefYxm;&ef?<br />

(c) ausmif;wdkif;wGif t&nftcsif;jynfh avmu"gwfynmoif q&m (1) OD; tenf;qHk; cefYxm;&ef?<br />

(*) ausmif;rsm;wGif pma&;? '&0rfrS pí ausmif;0efxrf;tzGJUudk vHkavmufpGm cefYxm;&ef?<br />

(C) rlvwef;vGef ausmif;q&mrsm;\ vpmEIef;udk txufwef;ausmif;q&mrsm;\ vpmEIef;twdkif; tjref<br />

qHk; jyefvnf owfrSwfxkwfay;&ef?<br />

3/ ausmif;oHk;pmtkyf? cJwH? rifwH ponfwdkYudk tpdk;&ynma&;XmerS vHkavmufpGm rSm,lí tzdk;csKdomaom<br />

EIef;xm;jzifh jrefrmEdkifiH½Sd ausmif;wdkif;ausmif;wdkif;odkU vHkavmufpGm enf;pepfwus jzefYcsd&ef?<br />

4/ ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUwGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ udk,fpm;vS,frsm; yg0if wGJzuftkyfcsKyfcGifhay;&ef?<br />

5/ wuúodkvfpmar;yGJ jyifqifa&; (1) ESpfoifwef;udk rlvwef;vGef ausmif;wdkif;wGif wGJvsufzGifhay;&ef?<br />

6/ rlvwef; roifrae& tcvGwfynmoifMum;a&;udk a'oEÅ&qdkif&m toufarG;0rf;ausmif; tajccHvufrI<br />

ynm&yfrsm;ESifh wGJzufynm oifMum;ay;&efwdkY jzpfonf/<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJYodkY awmif;qdkcsufrsm;rSm-<br />

1/ wuúodkvfpmar;yGJ pmppfXmersm;udk 'DpBwdwfNrdKUwdkif;wGif wdk;csJUay;&ef?<br />

2/ wuúodkvfpmar;yGJ0ifcEIef;udk avQmhayghí aiG 10d^- owfrSwf&ef?<br />

3/ tpdk;&ppf jrefrmtxufwef;pmar;yGJatmifjrifolrsm;udk wuúodkvfpmar;yGJwGif t*Fvdyfpm wbmomwnf;<br />

0ifa&muf ajzqdkcGifhjyK&ef?<br />

4/ rEÅav;NrdKUwGif 'D*&Daumvdyf wckzGifhay;&ef?<br />

5/ &efukefwuúodkvf\ vufatmufcH aumvdyfausmif;rsm;? pdkufysKd;a&;aumvdyf? tif*sifeD,m aumvdyfwdkUudkk<br />

vsifjrefpGm jyefvnfzGifhvSpf&efwdkYjzpfonf/<br />

txufyg (11) csufudk 1947 ckeSpf? Zefe0g&Dv (15) &uf aemufqHk;xm;í jyefMum;jcif; r½SdcJhvQif<br />

Zefe0g&Dv (20) &ufaeYwGif ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm; wnDwñGwfwnf; oydwfarSmuf&ef qHk;jzwfNyD;aMumif;<br />

yg½Sdonf/ 1947 ckESpf? Zefe0g&Dv (20) &ufaeUwGif AuorS BuD;rSL;í wEdkifiHvkH;½Sd ausmif;rsm; oydwfarSmufonf/<br />

Auo? wuo? &uo wdkYrS wzGJUvQif udk,fpm;vS,f (5) OD;pDyg0ifaom oydwfarSmufaumifpDudk zGJUpnf;í<br />

ausmif;om;oydwfBuD;udk pepfwus OD;aqmifrI ay;cJhonf/<br />

(*) AuoESifh wuo yl;aygif;xm;aom ArmEdkifiHvHk;qdkif&moydwfaumifpD (1947)<br />

xdkaumifpDtpnf;ta0;udk wuo taqmuftODwGif usif;yavonf/ AuowGif uGefjrLepfygwDESifh<br />

eD;pyfolrsm; ae&m&xm;onf/<br />

AuowGifudkoef;xGef;<br />

Ouú| (aemif ordkif;ygarmu© a'gufwmoef;xGef;)<br />

udkxGef;ñGefY 'k-Ouú| (aemif taumufcGefñTefMum;a&;rSL;)<br />

udkoeff;xGef;udk e,fudk,fpm;vS,ftcsKdUar;jref;&m uGefjrLepfygwD0ifjzpfaMumif; ajymcJhonf/<br />

wuowGif qdk½S,fvpfygwDESifheD;pyfolrsm; acgif;aqmifrI&xm;NyD;? uGefjrLepfygwDESifh eD;pyfolrsm;vnf;<br />

305


306<br />

1947 AuoOuú| udkoef;xGef;<br />

(aemif a'gufwmoef;xGef;)<br />

Source: Self-portrait (Dr. Than Tun's)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

trIaqmiftzGJUwGif yg0ifonf/ jyifyrS OD;aqmifygwDBuD;rsm;\ t½Sdeft0gonf<br />

A[dkausmif;om;tzGJUwGif vma&muf xif[yfaejcif;jzpfonf/<br />

zufqpfawmfvSefa&; tNyD;? NAdwdoQe,fcsJU Armjynf 0ifvmaomtcgwGif<br />

e,fcsJUya,m*? oabmw&m; t,ltquGJ&mrS zqyvwGifyg vuf0JnDñGwfa&;<br />

NydKuGJvmonf/ xdktuGJtjyJonf vlwef;pm; toD;oD;odkU BuD;rm;pGm *,uf½kdufNyD;<br />

A[dkrS ausmif;om;acgif;aqmifrsm;vnf; eD;pyf&m ygwDtvdkuf uGJaeMuonf/<br />

AuonDvmcHwGif wnDwñGwfwnf;owfrSwfcJhonfh oydwfarSmuf&ef &uf<br />

uwrsKd;? wuou oD;jcm;&uf owfrSwfí oydwfarSmuf&ef &ufu wrsKd;jzpf<br />

aeonf/ þuJhodkU ausmif;om;nDñGwfa&; rNydKuGJ&ef ArmEdkifiHvHk;qdkif&m oydwf<br />

arSmufaumifpD (A.B.B.C) udk yl;aygif;zGJUpnf;cJhonf/<br />

e,fausmif;om;rsm;onf Auopnf;½kH;a&; cGiftwGif;rS jzpfí wuo<br />

pnf;½kH;a&;cGifonf &efukefwuúodkvf omjzpfonf[k ,lqxm;onf/<br />

nDvmcH pwifusif;yaomtcg AuoOuú| obmywd udkoef;xGef;u<br />

ausmif; om;oydwf tajctae? EdkifiHvHk;qdkif&m oydwfarSmufaumifpD zGJU&aom taMumif;&if;? ausmif;om;nDñGwfa&;<br />

twGuf vuf½Sd Auo trIaqmif tzGJUEkwfxGufay;rnf jzpfaMumif;? Auo trIaqmiftzGJU jyefvnfa½G;cs,f&efwdkkYudk<br />

½Sif;vif;ajymMum;onf/ aqG;aEG;yGJudk &efukefNrdKUjynfvrf;½Sd tvGwfynmoifausmif; zGifhvSpfxm;aom OD;vSjrwfpdk;\<br />

wdkufatmufxyfwGif jyKvkyfonf/<br />

AuonDvmcHudk tqdkyg wdkufatmufxyfwGif usif;yonf/ udkoef;xGef;onf pum;ajym&mwGif cyfjywfjywf<br />

eJY bkusyHkvnf;&onf/ ¤if;ajymqdkk aqG;aEG;rIrsm;t& owdå½Sd½SdESifh cyfjywfjywfvkyfrnfh yHkay:avonf/ tjyeftvSef<br />

vQKdU 0SufaqG;aEG;rIrsm; nd§EIdif;NyD;aemufwGif udkoef;xGef;udk AuoOuú| tjzpfwif&ef qHk;jzwfcJhavonf/ usefwzufrS<br />

vnf; udkoef;armifukdwifonf/ tiftm;pk (2) ck tm;NydKifyGJ jzpfonf/ rJcGJqHk;jzwf&ef jzpfvmonf/ þwGif rnfolawG<br />

rJay;EdkifcGifh½Sdonf[laom jyóem ay:vmonf/<br />

c½kdifudk,fpm;vS,frsm;udk rJay;cGifhjyK&ef? &efukefc½dkifudkvnf; tjcm;c½kdif udk,fpm;vS,frsm; enf;wl rJay;<br />

cGifhjyK&efwdkYudk wifjy aqG;aEG;Muonf/<br />

udkoef;armifwdkYzufrS &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo) Ouú|u &efukefNrdKUay:½Sd ausmif;toD;oD;rS<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>cGJ udk,fpm;vS,frsm;udkyg rJay;cGifhjyK&ef pDpOfavonf/ &efukefNrdKUay:½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>cGJ udk,fpm;<br />

vS,frsm;udkyg rJay;cGihfjyKygu c½kdifrsm;tzdkY wlnDaom rJr&ouJhodkU jzpfaeayonf/ aemufqHk;wGif nDvmcH wufcGifh&<br />

aom udk,fpm;vS,ftm;vHk; rJay;cGifhjyK&ef? ajAmifrJay;&ef qHk;jzwfavonf/ &efukefNrdKUay:rS wufvmaom ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>cGJ udk,fpm;vS,frsm; rJjzifh udkoef;armif Ouú|tjzpf ta½G;cH&onf/<br />

nDvmcHwGif tkyfpk (uGJ) jyóem xdyfwef; a&mufvmonf/ ausmif;om;tzGJUtpnf;ü uGefjrLepfygwDESifh<br />

qdk½S,fvpfygwD tm;NydKifrIrsm; jzpfcJhavonf/ aemufqHk;wGif e,fudk,fpm;vS,frsm;\ qE´t&vnf;aumif;? tkyfpk<br />

taetxm; t&vnf;aumif;? AuoOD;aqmifrI awmifhwif;vmap&ef twGufvnf;aumif;? vuf½Sdtajctae xdef;<br />

odrf;&ef twGufvnf;aumif; useftrIaqmifrsm;udk tkyfpk (2) pk cGJí wm0ef,lcJhavonf/<br />

(C) ta&G;cH&aom Auo trIaqmiftzGJU (1946-47)<br />

udkoef;armif Ouú|<br />

udkoef; 'k-Ouú|<br />

udkpdefvS taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

rcifEkEk trsKd;orD;XmerSL;<br />

udkoef;ñGefY trIaqmifrsm;<br />

(C-1) Auo nDvmcH (1946-47) rS awmif;qdkcsufrsm;<br />

ynma&;XmeodkY awmif;qdkcsufrsm;rSm<br />

1/ wuúodkvf0if pmar;yGJwGif ar;cGef;pm½Gufrsm;udk jrefrmbmomjzifh a&;om;xm;aom ar;cGef;pm½Gufrsm;yg


vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

xm;½dSay;&ef/<br />

2/ ,ckESpfrS tpjyKí pmar;yGJrsm; jyKvkyfaomtcg pmar;yGJar;cGef;rsm;udk rdrdwdkYa'otvdkuf oif&aom pm<br />

tqifhtwef; twdkif;om oufqdkif&mynma&;Xme tmPmydkifrsm;u tpdk;&ppfpmar;yGJrsm;wGif xkwfppfEdkifrI<br />

twGuf pDpOfay;yg&ef/<br />

3/ ,ckvuf½Sd tajctaet& tpdk;&todtrSwfrjyKaom rlvwef;ausmif; (ig;wef;ausmif;) rsm;rS ausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;tm; tpdk;&todtrSwfjyKaom rlvwef;pmar;yGJ (ig;wef;pmar;yGJ) wGif 0ifa&mufajzqdk<br />

cGifhjyK&ef/<br />

4/ ,ckoydwfvSefaomtcg tpdk;&ausmif;wdkif;ESifh wuo rnfonfhausmif;wdkif;urqdk oydwfarSmufausmif;<br />

om;rsm;tm; vHk;0ta&;r,l&ef/<br />

trsKd;om;a&;tqdk (5) &yfrSm<br />

1/ uREkfyfwdkY ausmif;om;rsm;onf t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; vufeufudkif ykefuefxcif;csufr½Sd vHk;0axmufcHí atmifjrifa&;twGuf xda&mufpGm<br />

ulnDtm;ay;rnfjzpfaMumif; yg½Sdonf/<br />

(i) oxHkrD;yGm; eH&Huyfpmapmif (1946-47)<br />

jyifywGifa&m wuúodkvf0if;twGif;yg ]wESpftwGif; vGwfvyfa&;&rnf} [laom a


308<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

onf waomif;xdkufuyif Mum;tHhxifonf/<br />

oxHkrD;yGm;onf ppfrjzpfcifuyif e,fcsJUudkqefUusifcJhaom oxHkausmif;om;rsm;\ vufeufud&d,mwck<br />

jzpf\/ xdktcsdefu oxHkrD;yGm;udk udkA[def;u OD;pD;xkwfa0 cJhavonf/ ,if;udk tpGJjyK*kPfjyKí &efukefwuúodkvf<br />

oxHkaqmif pmzwfESifh o[m,toif;u OD;pD;NyD; oxHkrD;yGm; eH&Huyfpmapmifudk ppfNyD;acwfwuúodkvfwGif yxrqHk;<br />

eH&Huyfpmapmiftjzpf xkwfa0cJhonf/ oxHkaqmif pmMunfhwdkufrSL;u wm0efcHt,f'Dwmtjzpf aqmif½Gufonf/<br />

oxHkrD;yGm;\ t"du&nf½G,fcsufrSm wESpftwGif;vGwfvyfa&;&½Sd&efESifh e,fcsJUorm;\ wvrf;oGm;ynma&;<br />

udk OD;wnf wdkufcdkuf&efjzpfonf/ oxHkrD;yGm;[laom pmvHk;udk teDa&mifaq;jzifh jc,fxm;\/ oxHkrD;yGm;\ t"du<br />

tcef;onf acgif;BuD;ydkif; jzpfonf/ uAsmaqmif;yg;ESifh oa&mfpmrsm;rSmvnf; tqifhtwef;redrfhvSojzifh wuúodkvf<br />

e,fajrü xdktcsdefu xkwfa0orQ eH&Huyfpmapmifrsm;wGif emrnftBuD;qHk;ESifh vlBudKuftrsm;qHk;jzpfonf/<br />

(p) oxHkrD;yGm; qkwfjzJcH&jcif;<br />

oxkHrD;yGm;onf 1946 ckESpf rS 1950 ckESpftwGif; (3) Budrf tqkwfjzJcH&onf/ tcGmcH&jcif;wdkY jzpfonf/<br />

oxHkrD;yGm;onf yk*¾dKvfa&;udk t"du rxm;bJ "r®"d|mefusus a0zefa&;om;cJhrI? rnfolUudkrS rykwfcwf pGyfpGJjcif;rsm;<br />

r½SdrIaMumihf trsm;tusKd;½Sdrnf ausmif;om;? ausmif;olrsm; tusKd;½Sdrnfqdkygu t,f'DwmtzGJU0ifrsm; taeESifh<br />

rnfolUudkrQ axmufxm;jcif;rjyKbJ wdkif;jynftwGuf &uf&ufpufpuf a0zefjypfwif ½Iwfcs&Jonf/<br />

oxHkrD;yGm; (y) tBudrf tcGmcH&jcif;rSm q&mwOD;ESifh q&mrwOD;\ tjyKtrludk ausmif;om;rsm;u twkcdk;<br />

oGm;rnfpdk;í a0zefa&;om;cJhojzifh pmapmifuyfNyD; em&D0uftwGif; aysmufjcif;rvS aysmufoGm;onf/ odkY&mwGif t<br />

od½Sdol ausmif;om;wOD;\ owif;ay;csuft& xdkpmapmifudk csufjcif; jyef&avonf/ qkwfcGmol q&mtaejzifhvnf;<br />

olUtrSm;udk 0efcHcJhavonf/ xdkq&mESifh q&mrwdkUonf toufxufqHk; aysmf½TifpGm aygif;oif; aexdkifMuonf/<br />

('k) tBudrf tcGmcH&jcif;rSm oxHHkaqmifom; ]Zifojym} qdkaom aqmif;yg;½Sifu tif;vsm;aqmifu<br />

wifquf ujyaom jyZmwfudk a0zefcJhrIaMumifhjzpfonf/ jyZmwfavmuudk pdwf0ifpm;aom ynm½Sifq&mwOD;u<br />

xdkjyZmwfudk a0zefaom aqmif;yg;onf tqifhtwef; tjrifhqHk;aom a0zefa&; aqmif;yg;wck jzpfojzifh eH&Huyf<br />

pmapmifrSmxuf yHkESdyfxkwfa0aom owif;pm? r*¾Zif;rsm;wGifom ygoifhonf[k a&;xm;aom aqmif;yg;jzpfonf/<br />

vef'efrS xkwfa0aom ]]wdkif;}} owif;pmwGif ygonfhjyZmwf a0zefa&;aqmif;yg;rsm;ESifh wef;wl&nfwl jzpfonf[k<br />

csD;rGrf;cJhonf/ tif;vsm;aqmifjyZmwfrSm trsm;arQmfvifhxm;aom jyZmwfjzpfaomfvnf; ]vlbdkifpukwf} tqifhwef;<br />

avmufom½Sdonf[k jyZmwfyDo&ef rnfodkY jyKjyifoifhaMumif; apwemoefYoefYjzifh a0zefjcif;jzpfonf/ odkYaomf<br />

tif;vsm;olrsm;u BudK;pm;rIudk zsufvdkzsufpD;vkyfonf[k txifa&mufNyD; ¤if;wdkU bufawmfom;rsm; vufcsufudk<br />

rqdkif;rwG cHvdkuf&onf/<br />

(w) tBudrf tcGmcH&rIrSm wuúodkvfordkif; tqufqufwGif ajymifajrmufcJhaom oxkHrD;yGm;udk jrefrmjynf<br />

ordkif;wGifyif rSwfwrf;wif&rnfh tajctae a&mufcJhavonf/ AdkvfcsKyfwdkY vkyfMuHcH&csdefwGif owif;pmrsm;u<br />

*VKefOD;apmESifh taygif;tygrsm;udk vufpm;acs&efom a&;om;xm;avonf/ odkY&mwGif rnfonfh owif;pmurQ<br />

*VKefOD;apmaemufu BudK;qGJaeaom? vufeufrsm; xkwfay;aeaom? vGwfvyfa&;udk qdkif;iHhoGm;apvdkaom e,fcsJU<br />

t*Fvdyfudk rjrifMubJ rsufajcjywfrI a'gotarSmifaMumifh &efoltppfudk rjrif&bJ ½Sdaeonf/ xdktcsdefwGif wuúodkvfü<br />

ausmif;om;opfrsm; ra&mufao;aom tcsdefvnf; jzpfonf/ oxHkrD;yGm;pmapmifonf w&m;cHtppfukd az:xkwf&ef<br />

*VKefOD;apmESifh taygif;tygudk rnfolu vufeuf ay;oenf;? tif;vsm;uefxJrS þrQrsm;jym;vSaom b&if;*ef;rsm;udk<br />

uyÜwdeftqifh½Sdolu olUoabm wckwnf;ESifh xkwfay;Edkifoavm ponfh uGif;qufrsm;udk qufpyf,lum EdkifiHawmf\<br />

0rf;enf;rItaejzifh oxHkrD;yGm; acgif;BuD;ydkif;udk teufa&mifcs,foNyD;<br />

]AdkvfcsKyfudk owfolw&m;cHtppf b,folvJ} [k acgif;pOfwyfí vufeuftrsm;tjym; xkwfay;cJhonfh<br />

e,fcsJUom w&m;cHjzpfonf/ OD;apmonf vufudkifwkwf vlowform;omjzpfojzifh ]t"du&efoludk rsufajcrjywfoifh}<br />

[k ajymifajrmufpGm &J&J0Hh0Hha&;om;NyD; tBudrfBudrf pdppfjyifqifí yxrqHkk; &efoltppfudk az:xkwfcJhavonf/<br />

puúL½Guf r½Sdaom oxHkrD;yGm;\ tmabmfonf wuúodkvfe,fajromru jyify owif;pmavmuodkUyif<br />

ysUHESYHcJh\/ wuúodkvfausmif;om;wdkif; av;pm;cJhojzifh ausmif;om;rsm;\ tqkwftcGmuif;aomfvnf; oxHkrD;yGm;onf<br />

tmPmydkifwdkU\ vufcsufrdum qkwfcGmcH&onf/<br />

]]xdktmPmydkifrsm;um; wuúodkvftmPmydkifrsm;}} r[kwfacs/


vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(q) oHrPdwyfESifh ausmif;om;wyfOD; (1947)<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong> OD;aqmifrIatmuf½Sd ausmif;om;wyfzGJUudk ppfBudKacwfutwdkif; oHrPdwyfzGJU&ef (odkU)<br />

ausmif;om;wyfOD;[k zGJU&ef wuoü tpnf;ta0; jyKvkyfcJhonf/<br />

]]ausmif;om;wyfOD;}} [k trnfcH&ef rJcGJqHk;jzwfonf/<br />

¤if;wyfzGJUtwGuf zGJUpnf;yHk? wHqdyfrsm;a&;qGJ&ef AuotrIaqmifodkUwifjycJhonf/<br />

¤if;ESpfrwdkifrDu Adkvfarmifuav;udk &efukefwuúodkvf oHrPdwyf jyefvnfzGJUpnf;a&;twGuf OD;aqmifrI<br />

jyKyg&ef wuf


310<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

taESmifht,Suf jzpfapovdk? AdkvfcsKyftpdk;&udk qefYusif&m a&mufapovdk ajymum vGwfvyfa&;? AdkvfcsKyfatmifqef;<br />

ponfwdkYESifh udkifaygufMuonf/ oydwfarSmuf&ef pOf;pm;cJhpOfu trsKd;om;a&;twGuf? ynma&; vdktyfcsufrsm;twGuf<br />

oydwfarSmufcJhonf/<br />

AuoOuú| udkoef;armifESifh &uoOuú| udkoef;


Source: Oway Magazines<br />

vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;oef;<br />

(1945-46)<br />

'kwd, urÇmppfBuD;tNyD;? 1945-ckESpfwGif? &efukefNrdKU r*dkvrf;ü zGifhvSpfcJhaom ta&;ay:wuúodkvf ausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>\ Ouú|jzpfonf/ 1946-ckESpf? &efukefwuúodkvf jyefvnf zGifhvSpfaomtcgü ta&;ay:<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>udk wuúodkvf<strong>or*¾</strong>tjzpf todtrSwfjyK&ef ausmif;om;xku qHk;jzwfcJhonf/<br />

odkY jzpfí ODoef;tm; ppfNyD;acwf wuo\ yxrqHk; Ouú|tjzpf todtrSwfjyK&onf/<br />

OD;oef;onf &efukefNrdKU odrfjzLawmifydkif;wGif arG;zGm;cJhonf/ 10-wef; pmar;yGJudk &efukefNrdKU pdef*Ref;a,mufsm;<br />

uav;ausmif;rS 1939-ckESpfwGif atmifjrifcJhonf/ wuúodkvfodkY qufvuf ynmoifMum;cJhonf/ 1945-ck<br />

ta&;ay:wuúodkvfrsm; (Emergency University Classes) odkY wufa&mufí 0dZÆm tydkif; (u) wGif<br />

qufvuf ynmoifMum;cJhonf/ 1945-46 ta&;ay: wuúodkvf ausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong> Ouú| tjzpf a½G;aumuf<br />

wifajr§mufjcif; cH&onf/<br />

1946-ckESpfwGif jrefrmEkdifiHü trsKd;om;vIyf½Sm;rIBuD;rsm; ay:aygufcJhonf/ 1946 taxGaxGoydwfBuD;wGif<br />

ausmif;om;rsm; oydwfarSmufcJhonf? uif;bJvfynma&; pDrHudef;zsufodrf;&ef awmif;qdkcJhonf/ *syefacwf<br />

'D*&DbGJUrsm;udk todtrSwfjyK&ef vkyfaqmifay;cJhonf/ tBudKwuúodkvfoifwef; (Pre University) rS oifwef;<br />

atmifolrsm; wuúodkvfqufvufoifMum;Edkif&ef aqmif½Gufay;cJhonf/ t*FvdyfESifh r[mrdwfppfwyfrsm;<br />

odrf;ydkufxm;aom wuúodkvfe,fajrudk jyef&atmif aqmif½Gufay;cJhonf/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mvli,frsm; tpnf;<br />

t½Hk; tultnDjzifh wjynfvHk; ausmif;om;rsm;udk pkpnf;um Auo? &uo wdkYudk jyefvnfzGJYpnf; ay;cJhonf/<br />

OD;oef;onf ,ck tvGwfynmoif ausmif;q&mwOD;tjzpfjzifh ynma&;twGuf wzufwvrf;rS aqmif½Guf<br />

vsuf½SdNyD;? EdkifiHa&;toif;tzGJUrsm;wGif yg0ifvkyfaqmifjcif; r½Sdacs/<br />

311


312<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;oef;armif (ol&d,)<br />

(1946-47)<br />

rEÅav;NrdKUZmwd? rEÅav;ol&d, OD;xGef;&if\ om;jzpfonf/ 10-wef;pmar;yGJudk rEÅav;NrdKU A[dktrsdK;om;<br />

txufwef;ausmif;rS 1939 ckESpfwGif atmifjrifcJhNyD;? &efukefwuúodkvfü qufvufynmoifMum;onf/ 1941<br />

ckESpfwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong> trIaqmiftjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&onf/<br />

1947 ckESpfwGif wjynfvHk; ausmif;om;oydwf ay:aygufcJh&m? &efukefwuúodkvfonf ausmif;om;rsm; oydwfwGif<br />

yg0ifcJhonf/ t*FvdyfESifh r[mrdwf ppfwyfrsm; odrf;ydkufxm;aom &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong> taqmuftODudk<br />

jyefvnf&½SdcJhonf/ wuúodkvftaqmuftOD tcsKdUwGif usefaeao;aom t*Fvdyfppfwyfrsm; tm;vHk;udk z,f½Sm;<br />

ay;onf/<br />

EdkifiHjcm; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh tquftoG,f &cJhonf/ 1947 ck arvwGif tdE´d,jynf r'&yfNrdKUü usif;yaom<br />

urÇmYausmif;om;0efxrf; (International Student Service) tm½SuGefz&ifh? 1947 ck ZGefvwGif<br />

'def;rwfjynfü usif;yaom urÇmh ausmif;om;0efxrf; urÇmvHk;qdkif&m uGefz&ifhrsm;odkY wufa&mufcJhonf/<br />

1947 Zlvdkifv csufudkpvdkAufuD;,m;jynfwGif usif;yaom yxrtBudrfajrmuf urÇmYausmif;om;vli,f<br />

yGJawmfodkU wufa&mufcJhNyD;? urÇmUausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (International Union of Students) ESifh qufoG,f<br />

cJhonf/ urÇmUausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>aumifpD tpnf;ta0;odkY wufa&mufcJhonf/<br />

ODoef;armifonf ,ck rEÅav; ol&d,aeYpOfowif;pm t,f'DwmcsKyftjzpf aqmif½Gufaeonf/


Source: YU History (Diamond Jubilee) Source: YU History (Diamond Jubilee)<br />

Source: File Photo<br />

vGwfvyfa&;BudK;yrf;rI - 1945 rS 1947 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; trsKd;om;a&;toGif<br />

*syefacwfwGif zGifhvSpfcJUonfU &efukefwuúodkvf (,ck txu- 2? vom)<br />

txuf- ppfNyD;p ta&;ay:wuúodkvf zGifhvSpfcJhonfU &ef;a';&D;,m; taqmufttHk (,ck txu- 2? yef;bJwef;)<br />

atmuf- ppfNyD;p &efukefwuúodkvf tay:pD;rS jrifuGif;<br />

313


314<br />

(u) 1947-48 Auo trIaqmiftzGJU<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkxGef;ñGefY Ouú| (,refESpf taxGaxGtwGif;a&;rSL;a[mif;)<br />

udkwifa½T taxGaxGtwGif;a&;rSL; (&Jabmfcsrf;at;)<br />

udkcspfoef; trIaqmif<br />

a':i,fi,fpdef trsKd;orD;XmerSL;<br />

(c) 1947-48 ynmoifESpf a[majymyGJrsm;<br />

tcef; (11)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlUtcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1948 rS 1949)<br />

&efukefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>taeESifh ]qdk½S,fvpf0g'qdkwm bmvJ} [k a[majym&ef qdk½S,fvpfygwDodkY<br />

vnf;aumif;? ]uGefjrLepf0g'qdkwm bmvJ} [ka[majym&ef uGefjrLepfygwDodkUvnf;aumif; zdwfMum; a[majymap<br />

cJhonf/<br />

uGefjrLepfygwDuom vufcHí ocifoef;NrdKif? ocifwifxGef;? &JabmfatmifBuD;wdkY wufa&mufí a[majym<br />

cJhonf/ qdk½S,fvpfygwDu xdktpDtpOfudk c½dkiftoif;wcku r[kwfbJ wuouJhodkYaom tzGJUtpnf;rsm;u vkyfoifh<br />

aMumif; tMuHay; ajymMum;í c½kdiftoif; zdwfMum;csufudk jiif;y,fvdkufonf/<br />

a[majymyGJudk bDtdkpDaumvdyf pmoifcef; naeydkif;wGif ûyvkyf&onf/ a[majymyGJ rdk;csKyfvkeD;rS NyD;onf/<br />

þa[majymyGJ jyKvkyfNyD;aemuf wuorS BuD;rSL;í atmifqef;-tufwvDpmcsKyfESifh ywfoufNyD; ½Sif;vif;a[majymyGJ<br />

wck pDpOfonf/ uGefjrLepfygwDESifh zqyvwdkY qHkí ½Sif;vif;a[majymcJhjcif; jzpfonf/ yxraeUwGif uGefjrLepfygwD<br />

udk,fpm;vS,frsm;u vnf;aumif;? 'kwd,aeYwGif zqyvrS vma&muf½Sif;vif; ajzMum;onf/ wuocef;r usOf;aeí<br />

*syfqifcef;rü jyKvkyfonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(*) 1948-49 Auo tvkyftrIaqmiftzGJU<br />

Auo nDvmcHusif;yaomtcg trIaqmifwzGJUvHk; uGefjrLepfygwDtEG,frsm; ta½G;cH&onf/<br />

1/ udkoef; Ouú| (wuo Ouú|a[mif;)<br />

2/ udkvS0if; taxGaxGtwGif;a&;rSL; (aemif ñTefrSL;tqifhjrifhynm)<br />

3/ udkat;armif trIaqmifrsm; (aemif ñTefrSL; orOD;pD;)<br />

4/ udkbaumif; (aemif ausmif;om;a&;&mtajccHynm)<br />

5/ udknDnD (aemif pma&;q&mvif;,kefeD)<br />

6/ udkcspfoef;xGef; (aemif A[dkw&m;½Hk;a&SUae)<br />

7/ udktkef;NrdKif (aemif OD;aqmifñTefrª; pm;^axG)<br />

8/ udkcspfarmif (aemif b@ma&;ESihf pDrHudef; 'k0efBuD;)<br />

9/ udkausmfatmif (aemif wuúodkvfbmomjyefESifh pmtkyfxkwfa0a&;<br />

pmwnf;rSL;? pma&;q&mausmfatmif)<br />

10/ udkwifa½T (&Jabmfcsrf;at;? pma&;q&marmifpl;prf;)<br />

11/ udkpHvGif<br />

12/ udkapmvGif<br />

13/ udkÓPfcspf (a'gufwmOmPfcspf)<br />

14/ udkatmifodef; (&Jabmfa0vif;? tvkyform;OD;pD;Xme)<br />

xdkAuo trIaqmiftzGJUonf EdkifiHtwGif; jzpfay:ajymif;vJvmaom EdkifiHa&;ESifhtwl txl;wuf


316<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;rsm; yl;aygif; zGJUpnf;xm;onf/ oufomacsmifcsda&;ESifh ,Ofaus;rItay: tajccHonf/ urÇmhausmif;om;<br />

tzGJU jrefrmEdkifiHaumfrwDudk wuorS OD;pD;í zGJUpnf;&onf/ aumfrwD0ifrsm;tjzpf obmywdwOD;? 'kwd, obmywd<br />

wOD;? b@ma&;rSL;wOD;? taxGaxGtwGif;a&;rSL;wOD; xm;½SdNyD; trIaqmifaumfrwD0if OD;a&udk oifhavsmfovdk<br />

cefYxm;Edkifonf/<br />

(C-2) 1947-48 tdk;a0r*¾Zif;yg uAsm? aqmif;yg;rsm;<br />

acwfqef;<br />

olYEIwfrSmwJh ..... vGwfvyfNyD?<br />

ighEIwfrSmwJh ..... vGwfvyfNyD/<br />

jynftvHk;rSmjzifh<br />

oDuHk;um xdkonfaw;udkrS?<br />

csKd{pGm om,musL;ygvdkY?<br />

jrL;wifh[efcsD/<br />

ta½SUcGif arQmfumrSef;avawmh?<br />

,aeUyif ay:vmxGef;ayxifh?<br />

½Tef;a0qifh vif;a&mifjcnf?<br />

Munfygayh ..... tdk ..... ½Iprf;/<br />

odkY csdefjrwfwGifrS?<br />

xlxyfum omapaMumif;ayy?<br />

aumif;NzdK;a0 atmifvHvTifhygvdkY?<br />

a'gif;tdk;a0 ac:oHqifhw,f?<br />

ckjzifh acwfqef;/<br />

ndK0if;<br />

&Jabmf . . . . csD;usL;ygonf (0if;OD;)<br />

oif\toufonf i,fvSygao;onf? t½G,fonf EkvSygao;onf/ odkYaomf .....<br />

tdk&Jabmf- oifonf rsufawmifarG;wqHk;udkom rMunfh? t½Snf½Iojzifh oifhudk csD;usL;yg\/<br />

tdk&Jabmf- oifhtusKd;aumif;rIudkom rvdkvm;bJ trsm;twGuf tepfemcH&ef toifh½Sdí oif\ jrifhjrwfaom<br />

pdwf"gwfudk av;pm;pGm csD;usL;yg\/<br />

tdk&Jabmf- oif\OD;aESmufESifh trSm;trSefudk wduspGm a0zefEdkifpGrf;½Sdí oifhtm; tonf;ESvHk;Mum;rS azmufxGuf<br />

vQHwufvmaom csD;usL;jcif;jzihf csD;usL;yg\/<br />

tdk&Jabmf- oifhpdwf"gwfonf r,dkifrñGwf? oHrPdjzihfNyD;aom pdwf"gwfjzpfí axmyemum oifhtm;<br />

csD;usL;jcif;trIudk ûyyg\/<br />

tdk&Jabmf- oifonf oifh&Jabmfrsm;tzdkY ]&Jabmf} ]&Ja½Smf} r[kwf? a&ra&maom ]&Jabmf} ppfppfjzpfí<br />

txl;csD;usL;yg\/<br />

tdk&Jabmf- oifonf tbaumif;om;yDopGm tbvGwfvyfrIwckwnf;udkom OD;wnfum ppfxGufcJh\/ odkUvnf;<br />

oifhBudK;yrf;rIonf c&D;qHk;wdkif ra&mufwwfao;/<br />

tdk&Jabmf- oifonf usyfjynfhvGwfvyfa&;udk rdudkifEdkifonftxd yef;wdkifodkY OD;vnfroHk? OD;qHaqG;ajrh<br />

ygvnf; rwGefYrqkwfbJ vufeufqGJudkifí csDwufygavmh/ tb ArmjynfwGif; z½dkz&Jjzpfaeonfudk Munfhrae<br />

tm;ygESifh/ aoaomfvnf; O'gef;wGif&pfygapawmh? xdktcgrS ig\ csD;usL;jcif;udk tqHk;owfygtHh/<br />

tdk&Jabmf- xdktcg tlwGif; toJESvHk;Mum;rS vQHwufaygufxGufvmaom csD;usL;jcif;jzifh txl;av;pm;pGm<br />

igcsD;usL; OD;ñTwfygtHh/<br />

tdk&Jabmf- xdktcgrS oifhtm; ]wdkif;jynfol&Jaumif;&Jabmf} bGJUxl;udk tyfESif;ygtHhownf;/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

urÇmhausmif;om;tzGJYtpnf;rsm; (1947 tdk;a0ygaqmif;yg;)<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh vnf;aumif;? ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh vnf;aumif;<br />

qufoG,fNyD;pD;aom urÇmYausmif;om;tzGJUtpnf; (2) &yfrSm International Student Service (urÇmhausmif;om;<br />

0efxrf;tzGJU) ESifh International Union of Students (urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>) wdkU jzpfonf/<br />

urÇmhausmif;om;0efxrf; A[dktzGJUcsKyfwnf&mXmerSm qGpfZmvefjynf *sDeDAmNrdKUjzpfí urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

A[dkXmecsKyfrSm csufudkpvdkAufuD;,m;jynf y&wfNrdKUawmfü jzpfonf/ urÇmhausmif;om;0efxrf; zGJUpnf;yHkrSm EdkifiHwdkif;<br />

½Sd ]yl;aygif;aqmif½GufaeaomtrsKd;om;aumfrwDtzGJY} rsm;ay:wGif zGJUpnf;xm;onf/ trsKd;om;aumfrwDwdkif;onf<br />

udk,fydkiftkyfcsKyfa&; pnf;rsOf;ESifhtcGifhta&;½Sdí oD;jcm;vGwfvyfcGifh ½Sdonf/ xdktzGJUtpnf;rSm ausmif;ol? ausmif;om;<br />

rsm;ESifh ygarmu©q&mBuD;rsm; yl;aygif;í OD;pD;vkyfudkifaom ]udk,fwdkifulnDa&;} tzGJUjzpfonf/ wESpfwBudrf a'owdkufvHk;<br />

qdkif&mnDvmcHESifh EdkifiHwumnDvmcH jyKvkyfonf/ xdkEdkifiHwumnDvmcHtNyD;ü OD;pD;tzGJUnDvmcH usif;yonf/<br />

urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> zGJUpnf;yHkrSm EdkifiHwdkif;½Sd EdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ay:wGif zGJUpnf;wnf<br />

axmifonf/ xdkEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rSmvnf; EdkifiHwGif;½Sd ausmif;BuD;rsm;? odyÜHwuúodkvfBuD;rsm;ü<br />

ynmoif,laeaom ausmif;ol? ausmif;om;wdkY\ <strong>or*¾</strong>rsm; pkpnf;zGJUxm;aom A[dk<strong>or*¾</strong>jzpfonf/ xdkEdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf trsm;qHk;aom ausmif;om;xk\ udk,fpm;vS,fjzpfí zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk pnf;rsOf;Oya'rSm<br />

'Drdkua&pDpHepfus&rnfh tjyif vufawGU vkyfaqmifrIrsm;½Sdonfh tzGJUtpnf;jzpf&onf/ xdkYtjyif a,mufsm;? rdef;r?<br />

pD;yGm;a&;tajctae? aygif;oif;qufqHrI? EdkifiHa&;,HkMunfrI? bmomt,l0g'? vlrsKd; (odkY) tom;ta&mif? rcGJrjcm;em;<br />

apbJ toif;ol? toif;om;tjzpf 0ifcGifh½Sd&rnf/ xdkurÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>[m ausmif;ol? ausmif;om;rsm;\<br />

tzGJUtpnf;jzpfí ausmif;ol? ausmif;om;rsm;twGuf ausmif;ol? ausmif;om;rsm;uom vkyfudkifaqmif½Gufaom<br />

<strong>or*¾</strong> jzpfonf/ wESpfwGif wBudrf? a'owdkufvHk;qdkif&m nDvmcHusif;yonf/ (3) ESpf wBudrf EdkifiHwumausmif;om;<br />

rsm;nDvmcH usif;yí rjyKvkyfjzpfaom ESpfrsm;ü EdkifiHwum OD;pD;nDvmcH jyKvkyfusif;yonf/<br />

þonfESifh ywfoufí Student ausmif;om;? ausmif;ol [laom a0g[m&ESifh (National Union of Students)<br />

EdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ t"dyÜg,fudk ½Sif;vif;&ef txl;vdktyfayonf/ urÇmhausmif;om;0efxrf; zGJU<br />

pnf;yHk? tkyfcsKyfyHk? pnf;rsOf; Oya'xJwGif Student ESifhywfoufí atmufygtwdkif; owfyHkñTef;onf/ Student<br />

onf txufwef;? pufrIvufrI ynmoifausmif;BuD;rsm;? twwfoif odyÜHausmif;BuD; wuúodkvfrsm;ü txufwef;<br />

ynm&yf ½SmazGoifMum;aeaom vli,frsm;udk qdkvdkonf/ ausmif;rsm;ü ynmoifMum;aeMuaom vli,fausmif;ol?<br />

ausmif;om; uav;rsm; ryg0ifay/ uREkfyfwdkY ArmjynfESifh tdE´d,rSvGJí Student [laoma0g[m&onf EdkifiHwumwGif<br />

ausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm;udkom ac:a0:oHk;pGJavonf/ xdkYaMumihf ,leufpudk (urÇmhynmavmu"mwf ,Ofaus;rI<br />

tzGJUcsKyf) rSwyg; urÇmhausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;rSm ausmif;ol? ausmif;om;i,frsm; <strong>or*¾</strong>ESifh vHk;0yif rqufoG,fEdkif<br />

ay/ rywfoufoavmuf jzpfaeavonf/ xdkYaMumifh uREkfyfwdkYonf urÇmhausmif;0efxrf;tzGJU ESpfywfvnfnDvmcHü<br />

vnf;aumif;? urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> OD;pD;nDvmcHüvnf;aumif;? ausmif;ol? ausmif;om;i,frsm;twGuf urÇmhtzGJU<br />

tpnf;wck½SdoifhaMumif; tMuHay;awmif;qdkcJhaMumif;/<br />

urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJU\ tajccHrl&if;rSm atmufygtwdkif;jzpfonf/<br />

urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJUonf wuúodkvfrsm; tcdkiftrmnDñGwfa&;ESifh tvkyfwlyl;aygif;aqmif½Gufa&;wdkYudk<br />

tiftm;BuD;rm;pGmjzihf wdk;yGm;BuD;jrifhap&ef urÇmtESHYtjym;ü ausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm;ESifh ygarmu©rsm; yl;wGJí<br />

tvkyfvkyf&ef jzpfonf/ ¤if;\ vkyfief;aqmifwm t&yf&yfwdkYwGif t,l0g'? bmomwdkif;ESifh EdkifiHa&;? 'Drdkua&pDus<br />

aom aygif;oif;qufqHa&; tm;vHk;wdkY\ udk,fpm;vS,frsm; yl;aygif;yg0if vkyfudkifMuonf/ tzGJU\ &mZ0ifrSm 1920<br />

ckESpfwGif urÇmhc&pf,mef ausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm; tpnf;t½kH;u zefwD;ay;vdkufaom yxr ]]Oa&my ausmif;ol?<br />

ausmif;om;BuD;rsm; ulnDaxmufyHha&; aumfrwDtzGJUrS wqifh arG;xkwfvdkufaom urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJUonf<br />

jzpfay:vmavonf/ ausmif;om;0efxrf;tzGJUonf 1926 ckESpfwGif udk,fydkifoD;jcm;tkyfcsKyfa&;\ tcGifhta&;rsm;ESifh<br />

jynfhpHkaom tzGJUw&yf jzpfvmonf/ 1940 ckESpfwGif urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJU? urÇmhc&pf,mef ausmif;ol?<br />

ausmif;om;BuD;rsm; tpnf;t½Hk;? urÇmha&0wD ausmif;ol? ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ESifh ½dkrefuufovpf c&pf,meftzGJUtpnf;<br />

wdkYonf ]]urÇmhausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm; ulnDaxmufyHa&;tzGJU}} udk wnfaxmifcJhMuonf/ xdktzGJUBuD;\ tkyfcsKyfa&;<br />

vkyfudkifrIt00udk urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJUodkY wm0efvTJtyfxm;onf/ 1946 ckESpfwGif urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

onf urÇmhausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm; ulnDaxmufyhHa&;tzGJUBuD;ESifh qufoG,fcJhavonf/<br />

urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJU\ vkyfief;rsm;rSm ausmif;ol? ausmif;om;BuD;rsm;tm; ulnDaxmufyHha&;? EdkifiHwum<br />

ynmoifMum;a&;? ausmif;om;twGuf wnf;cdktdrf? aq;½Hk? ,Ofaus;rI? A[dkXmersm; jyKvkyfjcif;? wuúodkvfrsm;ESifh<br />

ywfoufí owif;tvJtvS,f ydkYaqmifjyefMum;a&;? ynmpl;prf;½SmazGa&;? ynmc&D;vkyfief; ponfwdkY jzpfavonf/<br />

317


318<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

urÇmhausmif;om;0efxrf;tzGJUü OD;pD;tzGJUESifh ½Hk;vkyfom;rsm;rS ty toif;0ifrxm;½Sday/ ausmif;om;0efxrf;tzGJUonf<br />

yl;aygif;xm;aom tpktpnf; (3) ck ay:wGif wnfaqmufxm;ayonf/ ¤if;wdkYrSm-<br />

(1) oufqdkif&m toif;om;rsm;?<br />

(2) yl;aygif;aqmif½Gufaeaom trsKd;om;aumfrwDtzGJUrsm;?<br />

(3) ausmif;om;0efxrf;tzGJU\ rdwfaqGrsm;jzpfonf/<br />

ausmif;om;0efxrf;tzGJU\ rdwfaqGqdkonfrSm tzGJU\vkyfief;aqmifwmrsm;udk vltm;? aiGtm;jzifh axmufyHhulnD<br />

jr§ifhwifay;vdkaom yk*¾dKvfBuD;rsm;? wuúodkvfq&m? q&mrrsm;? ausmif;ol? ausmif;om;rsm; jzpfavonf/<br />

urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ &nf½G,fcsufrsm;rSm-<br />

1/ wdk;wufa&;twGuf tvkyfvkyfudkifaeMuaom urÇmay:½Sd 'Drdku&ufwpf ausmif;ol? ausmif;om;taygif;\<br />

udk,fpm;vS,f tzGJUtpnf;tjzpf? xdkoabmxm;t& ausmif;ol ausmif;om;tm;vHk;\ udpöt00 taMumif;t&mrsm;udk<br />

ulnDajz½Sif;&ef?<br />

2/ a,muFsm;? rdef;r? pD;yGm;a&;tajctae? EdkifiHa&;,HkMunfudk;pm;rI? bmomt,l0g'? tom;ta&mif (odkY) vlrsKd;<br />

rcGJrjcm;yJ xdkufwefaom tcGifhta&;? txufwef;ESifh rlvwef;jrifh ynm&yfrsm;udk vli,frsm;tzdkY &,l&ef? ausmif;ol?<br />

ausmif;om;rsm;twGuf EdkifiHawmftpdk;&\ wdk;csJUxm;aom ynma&;qkrsm;? tdrfrIaxmufyHha&; vdkaeaom ae&mrsm;wGif<br />

ausmif;oHk;pmtkyfrsm;? ausmif;oHk; ypönf;rsm; tcrJh&jcif;ESifh ypönf;0wåK vGwfvyfcGifh&&efwdkYudk BudK;yrf; &,l&ef?<br />

3/ usef;rmcdkifcHha&;twGuf taumif;qHk;jzpfEdkifaom aexdkifrI? pm;aomufrIESifh tcGifhta&;wdkYudk ausmif;ol? ausmif;<br />

om;rsm; tm;ay;&ef?<br />

4/ ausmif;om;avmuwGif vlrsKd;tm;vHk;\ ,Ofaus;rIrsm;? vGwfvyfa&;ESifh 'Drdkua&pD cspfcifrIwdkYudk oHk;oyfap&ef?<br />

5/ wdk;wufrItwGuf tvkyfwlvkyfaeMuí 'Drdkua&pDpepfusaom t&nftcsif;½Sdonfh pkpnf;nDnmí ausmif;om;xk<br />

udk,fpm;vS,f jynfhpHkaom tzGJYtpnf;rsm;udk wckwnf; yl;aygif; zGJUpnf;vmEdkif&ef BudK;pm;&ef?<br />

6/ urÇmay:½Sdausmif;ol? ausmif;om;tcsif;csif; rdwfaqGrsm;tjzpf wnfjrJap&ef?<br />

7/ vufawGUESifh 'Drdkua&pDpepfusí trsKd;om;ausmif;om;xk udk,fpm;vS,ftzGJUtpnf;rsm; tcsif;csif; wlnDaom<br />

vkyfief;rsm;wGif yl;aygif;tvkyfwl vkyfEdkif&eftwGuf jyKvkyfaqmifMuOf;ay;&ef?<br />

8/ ausmif;ol? ausmif;om;rsm;ESifh tjcm;vli,ftaygif;wdkY yl;aygif;Edkifap&efESifh aygif;oif;qufqHa&;? vlrIudpö<br />

t00wdkYwGif wm0ef0wå&m; wwfodem;vnfrI½Sdap&efESifh wdk;wufrI BuD;yGm;rI½Sdap&ef?<br />

9/ Nidrf;csrf;a&;ESifh vHkjcHKa&;twGuf BudK;yrf;wukwfjyKvkyfaeaom tpdk;&tzGJYtm;vHk;ESifh aygif;oif;qufqHa&;<br />

tzGJUtpnf;rsm;udk udk,fxdvufa&muf tifwdkuftm;wdkuf ulnD&ef? onfrS ynma&;qdkif&mXme taqmuftODrsm;rS<br />

zdESdyfcsKyfcs,frIESifh zufqpfpdwf"gwf0g'? pmaywnf½Sdaeonfh t&mrSeforQ wdkufzsuf&ef?<br />

10/ EkdifiHwuma&;&mrsm;wGif ausmif;ol? ausmif;om;rsm; pdwfyg0ifpm;rIjzpfap&ef jyKvkyfay;&ef? EdkifiHwum tzGJU<br />

tpnf;rsm;wGif ausmif;om;rsm;\ ta&;rsm;udk wifjy&efESifh ausmif;om;rsm;\ {&mr ta&;wBuD; vkdtyfaomudpö<br />

tultnDrsm;udk ae&mXme toD;oD;ü 0g'jzefUaMunm&ef? jyefMum;&ef?<br />

11/ uRefEdkifiHrsm;? uRefEdkifiHom; EdkifiHrsm;? jyifytultnD,lí rSDcdktm;xm;ae&aom EdkifiHrsm;½Sd ausmif;ol ausmif;<br />

om;rsm;tm; aygif;oif;qufqHrI? pD;yGm;a&;ESifh ynma&;zGHUNzdK;aprI? jynfhpHkpGm&½Sdap&ef ulnDaxmufyHh&ef? onfrS<br />

tqHk;pGeftxd xdkwdkif;EdkifiHrsm;rS ausmif;ol? ausmif;om;rsm;ESifh jynfolvlxktm; ¤if;wdkY\ vGwfvyfa&;ESifh wdkif;jynf<br />

vGwfvyfa&;BudK;yrf;rIwGif wwfEdkifaom tultnD taxmuftyHh tvHk;pHk ulnDrp&ef?<br />

12/ urÇmhNidrf;csrf;a&;ESifh vlrIa&;&m\ 0efxrf;vkyfief;wdkYwGif avmu"gwfynmESifh ,Ofaus;rIwdkY\ wdk;wufrIudk<br />

xkwfa0&efESifh vkyfaqmif&eftwGuf wdkufwGef;EId;aqmf&ef?<br />

urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf vkyfief;aqmifwmt&yf&yfwGif txufazmfjyyg pdwf"gwfjzifh ûyvkyf aqmif½GufoGm;<br />

onf/ xdkvkyfief;rsm;udk A[dktvkyftrIaqmiftzGJUcsKyf\ acgif;aqmifrIjzifhom vkyfudkifoGm;avonf/ vkyfief;rsm;rSm-<br />

(u) EdkifiHwumausmif;om;rsm;nDvmcH jyKvkyf&ef? tao;pdwfESifh tus,fvkyfief;? xdknDvmcHrsm;wGif vkyfaqmifcJh<br />

aom &nf½G,fcsufrsm;udk wwfod em;vnfrI½Sdap&eftwGuf jyKvkyfay;&ef?<br />

(c) EdkifiHwum vSnfhvnfa&;ESifh vJvS,fa&;vkyfief;?<br />

(*) ausmif;om;csif; tquftoG,fvkyfief;?<br />

(C) ausmif;om;rsm;ESifh ¤if;wdkY\ taMumif;t&m udpörsm;udk urÇmhowif;ydkYaqmifa&;jzihf ay;ydkY&ef? vufcH&ef?<br />

(i) urÇmhausmif;om;rsm;r*¾ESifh ywfoufaom ½Hk;pmtkyf? pmwrf;? aMunmpmwrf;rsm;udk bmomt&yf&yfjzifh<br />

xkwfa0a&;?<br />

(p) upm;ckefpm;? usef;rma&;? aygif;oif;qufqHa&;?<br />

(q) ygwDrxm;? wckwnf;aom bmomt,lroD;? ausmif;om;xk udk,fpm;vS,fjzpfaom ausmif;om;tzGJUtpnf;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

rsm;udk vkdtyfaomtultnDESifh aiGaMu;axmufyHh&ef?<br />

(Z) 0w¬Kypönf;? aiG? ulnDaxmufyHha&;?<br />

(ps) urÇmhukv<strong>or*¾</strong>? urÇmhyknukovwdkYESifh t&if;ESD;qHk;aygif;oif;qufqHrI wnfjrJa&;?<br />

(n) tjcm;EdkifiHwumtzGJUtpnf;rsm;ESifh &if;ESD;pGm aygif;oif;qufqHrI wnfjrJa&;?<br />

(#) ynm? avmu"gwf bmom?,Ofaus;rI wdk;wufap&eftwGuf ynm½Sdrsm; yl;aygif;aqmif½Gufa&;vkyfief;?<br />

(X) urÇmhausmif;om;<strong>or*¾</strong> &nf½G,fcsufrsm;udk wdk;wufap&efvkyfEdkifonfh vdktyfaom tjcm; vkyfief;aqmifwmrsm;?<br />

(!) twwfoifqdkif&mXme zGifhonfhvkyfief;? q&m0ef? q&m? v,f,m? opfawm ponfh vkyfief;rsm;jzpfonf/<br />

,cktajctaet& urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rSm twdkif;wdkif;½Sd wdk;wufaom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; pka0;&m<br />

Xmejzpf&m EdkifiHwum ausmif;ol? ausmif;om;rsm;\ axmufcHrIudk &½Sdí ausmif;ol? ausmif;om;rsm;\ taqmufttHk<br />

rdbozG,f jzpfaeayonf/ EdkifiHwdkif;½SdEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>wdkYonf urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh<br />

qufoG,fNyD;avNyD? urÇmh'Drdku&ufwpf vli,frsm;tpnf;t½Hk;ESifh yl;aygif;í urÇmh wdk;wufa&;? Nidrf;csrf;a&;? wu,fh<br />

vGwfvyfa&;odkY vufwGJí OD;vnfrokef csDwufaeayonf/ urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>um; urÇmhausmif;ol? ausmif;om;<br />

rsm;tm; atmifvHawmfabmifodkY 0ifa&mufckdvIH&ef zdwfac:vsuf-<br />

À urÇmay:½Sd 'Drdku&ufwpf ausmif;om;rsm; touf½Snfygap?<br />

À urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> wnfjrJygap?<br />

À urÇmhausmif;ol? ausmif;om;rsm;ESifh 'Drdku&ufwpfvli,frsm; touf½Snfygap?<br />

À igwdkY\ tem*wftwGuf csDwufMuavmh[laom<br />

À a


320<br />

(i) 1948-49 wuo trIaqmiftzGJU<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1/ udk&efa0; Ouú|<br />

2/ udkay:odef; 'k-Ouú|<br />

3/ udkarmifarmif (1) aiGxdeff;<br />

4/ udkudkav; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

5/ rMunfMunfvS aygif;oif;qufqHa&;rSL;<br />

6/ udkarmifarmifausmf EdkifiHaygif;pHkwuúodkvfausmif;rsm;ESifh EdkifiHjcm;qufoG,fa&;rSL;<br />

7/ udkwifjrifh vlxkqufoG,fa&;ESifh pnf;½Hk;a&;rSL;<br />

8/ udkjroef; jyefMum;a&;ESihf 0g'jyefYyGm;a&;rSL;<br />

9/ udkpdefjr ynma&;ESifh jyefvnfxlaxmifa&;rSL;<br />

10/ udkarmifarmif (2) pmMunfhwdkufrSL;<br />

11/ udkarmifarmifoef; tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwm<br />

udk&efa0;rSm qdk½S,fvpfygwDtEG,fjzpfonf/ xdktcsdef wuúodkvfjyify½Sd OD;aqmifygwDtEG,frsm;½Sdaomfvnf;<br />

xdktcsdefxd ausmif;om;tiftm;pkzGJUí ta½G;cH&jcif; r[kwfyg/ yk*¾dKvfa&;tajccHjzifh wuoa½G;aumufyGJwGif ,SOfNydKif<br />

ta½G;cHjcif; jzpfonf/ tkyfpkwpkwnf;rS ,SOfNydKifta½G;cHjcif;rsKd; r½Sdyg/ xdkumv trIaqmiftzGJUonf wyfaygif;pkuJhodkY<br />

jzpfaeonf/<br />

tEG,f[k oHk;jcif;rSm oufqdkif&mygwD0if jzpfcsifvnf;jzpfrnf/ tcsKdUygwD0ifrsm; jzpfcsifrS jzpfrnf/ vdkvm;<br />

axmufcHol OD;aqmifrIudk cH,lvdkolrsm; jzpfaumif;jzpfayrnf/ rnfodkYyif jzpfap tEG,f[kom oHk;vQif vHkavmufrnf[k<br />

,lqygonf/<br />

(p) 1948-49 &uo trIaqmiftzGJU<br />

1/ udknDnD (vif;,kefeD) Ouú|<br />

2/ udkcifarmif0if; (½Srf;BuD;) twGif;a&;rSL; (aemif bPfrefae*sm)<br />

&uou OD;aqmifí a½Twd*Hkbk&m; paeaxmifh½Sd wefaqmif;BuD;wGif<br />

ukefaps;EIef; usqif;a&;twGuf ausmif;om;rsm; qE´jy tpnf;ta0;vkyfonf/<br />

OD;xGef;atmifausmf OD;aqmifaom trIxrf;aygif;pHk<strong>or*¾</strong>? odrfBuD;aps;<br />

A[dk<strong>or*¾</strong>? vrf;ab;aps;onfrsm; tpnf;t½Hk;ESifh yl;wGJum 'Drdkua&pDtcGifhta&;?<br />

vlwef;pm; wdkufyGJ tcGifhta&;rsm;udk wdkufyGJ0ifvIyf½Sm;cJhonf/<br />

(q) &efukeftpdk;&acwf wuúodkvftajctaeESifh vlrsKd;a&;jyóem<br />

&uoOuú| udknDnD (vif;,kefeD)<br />

e,fcsJUqefYusifa&;? zufqpf*syefawmfvSefa&;udk trsKd;om;nDñGwfa&;jzifh atmifjrifpGm qifETJcJhonf/<br />

awmfvSefa&;BuD; NyD;aomtcg t,ltqa&;&m uGJjym;rI? *dkPf;*Ppdwf? yk*¾dKvfpdwfwdkYudk tajccHí vuf0JnDñGwfa&;<br />

NydKuGJvmonf/ vGwfvyfa&;ESifh twl jynfwGif; rNidrfoufrIrsm; jzpfay:vmonf/ EdkifiHjcm; owif;XmetcsdKUu<br />

vGwfvyfp jrefrmtpdk;&udk ]&efukeftpdk;&} [lí wifpm; oa&mfaeMuonf/<br />

xdktcsdef &efukefwuúodkvfü rarQmfvifhaom vIyf½Sm;rIjzpfvmonf/ ykodrfrS ausmif;om;tcsKdU vlrsKd;a&;pdwfjzifh<br />

u&ifolykefrsm;udk wdkuf&ef vIYHaqmfpnf;½Hk;Muonf/ ajrmif;jrc½dkifrS aqmfMoí &efukefwuúodkvf½Sd (___ aysmuf)<br />

c½dkiftoif; udk,fpm;vS,frsm;udk zdwfMum;cJhonf/<br />

tpnf;ta0;wGif ykodrfausmif;om;tcsKdU\vIHYaqmfcsufudk vufrcHcJhMuyg/ autef,l? autef'Dtdk jyóem<br />

rSm tpdk;&ESifhom oufqdkifonf/ txl;ojzifh wuúodkvf&Sd u&if-Arm wdkif;&if;om; nDtpfudkrsm;Mum;odkY xdkjyóem<br />

o,f,lvmjcif; rûyoifh[k tcdkiftrmqHk;jzwfMuonf/<br />

tqdkygudpöESifh ywfoufí &efukefwuúodkvf½Sd atmufArmEdkifiHc½dkiftoif; udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufaom<br />

txufyg tpnf;ta0;rSm wuúodkvf½Sd u&if-Arm ausmif;om;xkMum; vlrsKd;a&;jyóem rjzpfap&ef? tjcm;vdktyf<br />

Source: Portraits (DTY)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aom udpörsm; yl;aygif;aqmif½Guf&ef atmufArmEdkifiHc½dkifaygif;pHktzGJU(Lower Burma Inter Distric League) udk<br />

zGJUpnf;cJhonf/<br />

Ouú| udkomxGef; ([Hom0wDc½dkif) (aemif oHtrwf)<br />

'k-Ouú| udkwifvIdif (awmifilc½dkif) (aemif ñTefcsKyf? 0efxrf;a½G;cs,fa&;tzGJU)<br />

twGif;a&;rSL; udkwifOD; (ajrmif;jrc½dkif) (aemif ñTefcsKyf yifpifOD;pD;)<br />

trIaqmifrsm;rSm udkbdk;om ([oFmwc½dkif)<br />

udkpdefbef; (oxHkc½dkif) (aemif pdkufysdK;a&;bPf refae*sm)<br />

udkpdk;odef; (ajrmif;jrc½dkif) wdkYjzpfonf/<br />

tzGJUtpnf; pnf;rsOf;a&;qGJ&ef udkwifOD;? udkpdefbef;wdkY (3) OD; yg0ifaom tzGJUudk wm0ef ay;tyfcJhonf/<br />

rarQmfvifhyJ aygufzGm;vmaom xdktzGJUonf qdkif&mc½dkiftoD;oD;yg½Sdí wuoESifh pifNydKiftoGifaqmif<br />

aeouJhodkY jzpfrnfpdk;aomaMumifh aemufydkif;wGif zsufvdkufonfff/<br />

(Z) 1948 taqmiftajctae<br />

vufeufudkifwdkufyGJrsm; ae&mtESYHtjym;ü jzpfaecsdefwGif &efukefwuúodkvfudk qufvuf zGifhxm;onf/<br />

taqmif ausmif;om;tcsKdU wpwp rdrda'oESifh tquftoG,fjywfvmonf/ c&D;vrf;rsm; vHkjcHKrIr½Sd? xdkESpfMo*kwf<br />

vwGif wyfrawmfrS wyf&if;wcsKdU awmcdkoGm;aomtcg wuotm; ausmif;om;xk tpnf;ta0;ac:ay;&ef awmif;qdk<br />

cJhMuonf/<br />

&efukefwuúodkvf tmPmydkifrsm;u ausmif;om;rsm;xHrS taqmifaMu;r&í taqmif xrif;qufauR;&ef<br />

rvG,fbJ ydwf&rnf[k xkwfjyefaMunmcJhonf/ xdkacwf taqmifp&dwfrSm ausmif;om;rsm;xHrS &½SdaomaiGudk oHk;&<br />

jcif;jzpfonf/ taqmifae ausmif;om;tcsdKUrSm rdrdwdkUrdbrsm;u ydkYaomaiGrsm; ra&mufí ray;oGif;Edkifjcif; jzpfonf/<br />

odkY&mwGif wuúodkvf qufvufzGifhxm;onf/ taqmifae ausmif;om;rsm;udkvnf; taMumif;trsKd;rsKd;jzifh<br />

xrif; qufauR;ae&onf/ taqmifp&dwf r½SdawmhaMumif; ajym&if;ESifhyif qufauR;ae&onf/ taqmifausmif;om;<br />

tcsKdUonf taqmifa


322<br />

(ps ) 1948 ckESpf ausmif;om;vIyf&Sm;rI<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1948 ckESpf? Zlvdkif (6) &ufrS (10) &uf aeUtxd AuonDvmcHudk usif;yonf/ ynma&; awmif;qdkcsuf<br />

(10) csufESifh trsKd;om;a&;tqdk (10) csufudk AuotrIaqmiftzGJUu 1948 ckESpf? Zlvdkifv (15) &ufaeY aeUpGJjzifh<br />

tmPmydkifrsm;xH awmif;qdkcJhonf/<br />

twGif;0ef OD;pdefndKxGef;u 1948 ckESpf? Mo*kwfv (18) &ufaeYwGif AuoodkY jyefMum;csuf ay;ydkYonf/<br />

xdktxJwGif pOf;pm;OD;rnf/ rMumrD jyefMum;OD;rnf[k yg½Sdavonf/ 1948 ckESpf? pufwifbm yJ&pfü usif;yrnfh<br />

urÇmhausmifom;rsm;nDvmcHodkY wufa&muf&ef b@ma&;tultnDudk tpdk;&xH awmif;cH&m b@ma&; tusyftwnf;<br />

aMumifh ray;EdkifaMumif; jyefMum;cJhonf/<br />

1948 ckESpf? Mo*kwfv (14) &ufaeYwGif &uorS 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; ydwfyifwm;qD;csufudk ½kyfodrf;&ef?<br />

ukefaps;EIef;wufrIudk tpdk;&u ydwfyifwm;qD;&ef? avmavmq,f jynfwGif;a&; udpörsm;ü EdkifiHjcm;rS tultnD<br />

r,l&ef? q&mjzpfoifausmif;rS rw&m;zrf;qD;cHxm;&aom ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> &JacgifcspfvIdifudk tjrefqkH; vTwfay;<br />

&efESifh 0&rf;xkwfcHxm;&aom ausmif;om;rsm;\ 0&rf;rsm; jyefvnf ½kyfodrf;&ef awmif;qdkcJhonf/<br />

1948 ckESpf? Mo*kwfv (31) &ufaeUwGif &uorS BuD;rSL;í a½Twd*Hk&ifjyifwGif ausmif;om;xktpnf;ta0;<br />

usif;yum &uorS udknDnDu awmif;qdkcsufrsm;udk tus,fw0ifh ½Sif;vif;NyD; Auo Ouú| udkoef;ESifh wuo<br />

Ouú| udk&efa0;wdkY wufa&mufNyD; axmufcHpum;ajymonf/ 1948 ckESpf? pufwufbmv (6) &ufaeYwGif AuoESifh<br />

&uou tpdk;&u xkwfcGifhrûyaom ausmif;om;*sme,frsm;udk &efukefNrdKUxJwGif a0iScJhonf/ ajray: tmPmzDqefa&;<br />

vkyfief; jyKvkyfcJhjcif; jzpfonf/ tpdk;&onf Auoacgif;aqmifrsm;tm; owday;aMunmcsuf xkwfjyefvmcJhonf/<br />

1948 ckESpf? Edk0ifbmv (25) &ufaeY uefawmfrifyef;jcHü AuorS BuD;rSL;í trsKd;om;aeYudk usif;yonf/<br />

obmywdtjzpf udkoef;u rdefYcGef;ajymMum;&mwGif<br />

]]'Daeh[m vGwfvyfp Armjynf&JY yxrqHk; trsKd;om;aehjzpfw,f/ tpdk;&u csKyfcs,frI Oya'awG? opömazguf<br />

Oya'awGudk t&rf;rJhoHk;NyD; 'Drdkua&pDta&;udk qefUusifum zufqpf toGifaqmifaeygw,f/ 'gaMumifh zufqpf<br />

qefUusifa&;? 'Drdkua&pDa&; wdkufyGJ0if&efvdkw,f/ zqyvu usif;yum ausmif;om;tcGifhta&;udk apmfum;wm<br />

jzpfw,f? (28) Budrfajrmuf trsKd;om;aeUudk Auo usif;yw,f? 'Drdkua&pDtiftm;pkeJY aygif;Edkifw,f? 'gaMumifh<br />

zufqpfwdkufzsufa&;? 'Drdkua&pDopf awmfvSefa&;pcef;odkY ta&mufydkYEdkifw,f? vGwfvyfa&;&wm zqyv tpGrf;<br />

aMumifh&wm r[kwfbl;? qdk½S,fawG tm;aumif;vdkY &wm r[kwfbl;? t*Fvdyfuay;vdkY&wm jzpfw,f/ ArmhvGwfvyfa&;<br />

[m ppfNyD; urÇmhtajctaeay:rSSm trsm;BuD; rlwnfcJhw,f/<br />

t*Fvdyfu ArmudkcspfvdkY vGwfvyfa&;ay;wmr[kwfbl;/<br />

(1) Armvli,frsm; awmfvSefa&;pdwf jyif;xeftm;BuD;vdkY?<br />

(2) 'kwd,urÇmppftNyD; ay:aygufwJh ukv<strong>or*¾</strong>rSm rJrsm;rsm;vdkcsifvdkY jzpfw,f/<br />

Ek-tufwvDpmcsKyf aemufuG,frSm t*Fvdyfe,fcsJY&JY uvdefOmPf½Sdw,f? 'g[m bmvJqdk&if ArmUvuf0Jvrf;<br />

pOfudk vuFsmazgufjyefa&; vrf;pOfodkh ajymif;vJa&;twGuf Armtpdk;&[m t*Fvdyf? tar&duef 'Drdkua&pDudk vufcHvm<br />

atmif y&d,m,f qifxm;w,f? pD;yGm;a&;Muyfwnf;atmif zefwD;w,f? Armhqefpyg; pdkufysdK;a&;udk zsufqD;aom<br />

tm;jzifh ArmhpD;yGm;a&; Muyfwnf;atmif zefwD;ay;&efjzpfw,f/ t*FvdyfeJY tar&duefwdkY[m Armtay: b,fawmhrS<br />

raumif;bl;? ocifEktpdk;&[m t*Fvdyf? tar&duefwdkY&JU tvdkawmf&d tpdk;& ½kyfao;jzpfw,f/ 'gaMumihf 'Dae&muaeNyD;<br />

bk&m; a,mifa,mif? w&m;a,mifa,mif? awmifr[kwf ajrmufr[kwf ocifEk arSmf½l; acgif;aqmifwJh zqyvtpdk;&udk<br />

tjyKwfwdkufMuzdkY uRefawmf 'Dae&muaeNyD; av;av;eufeuf wdkufwGef;vdkufygw,f/}} [k ajymMum;oGm;avonf/<br />

,if;tpnf;ta0;wGif EdkifiHjcm;tultnD r,la&;tqdk? zdESdyfcsKyfcs,frIOya'? opömazguf Oya'rsm; zsufodrf;<br />

a&;? 'Drdkua&pD tcGifhta&;rsm; jyefay;&ef? vlrsdK;a&; t"du½kPf; wm;jrpfa&;? ynma&;&efyHkaiG wdk;jr§ifha&;? vlwef;pm;<br />

aygif;pHk epfemcsufrsm;onf w&m;rrQwí tjrefqHkk; ta&;,laqmif½Gufa&; paomqHk;jzwfcsufcsonf/ ,if; tpnf;<br />

ta0;yGJBuD;odkY trIxrf;aygif;pHk <strong>or*¾</strong>? odrfBuD;aps;A[dk<strong>or*¾</strong>? vrf;ab;aps;onfrsm;tzGJUcsKyf? ArmrGwfqvifuGefu&uf?<br />

wdkif;&if;jzpfukefxkwfvkyfa&; tzGJUcsKyfrS wufa&mufonf/<br />

1948 ckESpf? 'DZifbmv (20) &ufaehwGif wEdkifiHvHk;½Sd ausmif;om;rsm;tm; ausmif;om;aehusif;y&ef?<br />

e,fcsJUpHepfESifh zufqpfpHepfudk ½IUHcs&ef? Auo? wuo? &uowdkY yl;wGJí aMunmcsuf xkwfjyefcJhonf/ wuo<br />

oabmxm;rSm ausmif;om;xk w&yfvHk;ESifh wGJzufí trsKd;om;atmifyGJaeY? ausmif;om;aeYrsm;wGif trsKd;om;tiftm;pk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

taejzifh csDwuf&ef? ausmif;om;tcGifhta&; umuG,f&efESifh 'Drdkua&pDtcGifhta&;ESifh qefUusifaom tpdk;&\<br />

csKyfcs,frIrsm;udk uefYuGuf&ef jzpfonf/ vGwfvyfa&;&NyD;aemuf ausmif;om;rsm;onf EdkifiHa&;wGif pGufzuf&efrvdk?<br />

ynma&;udkom tm;xkwf&ef vdkaMumif;? trsKd;om;a&;vkyfief;rsm;wGif ausmif;om;trsm; yg0ifvkyfudkifoifhaMumif;?<br />

,aeU jrefrmEdkifiHwGif jzpfyGm;aeaom vIyf½Sm;rIrsm;onf ygwD ya,m*ruif;aom vIyf½Sm;rIrsm;jzpfaMumif;? vlrsKd;a&;<br />

vufeufudkif ykefuefrIrsm;udk urÇmhe,fcsJUvIyf½Sm;rI[k cH,lNyD; ½Iwfcsonf/ u&ifolykef ESdrfESif;a&;wGif ausmif;om;wyfOD;<br />

zGJYpnf;í pmAl;awmifwdkufyGJwGif yg0ifwdkufcdkufonf/<br />

323


324<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;pdefvS (1947-48)<br />

yckuúLNrdKUZmwdjzpfonf/ yckuúLNrdKU 0ufpvDtxufwef;ausmif;rS (10) wef; pmar;yGJudk atmifjrifí 1937 ck<br />

ESpfwGif &efukefwuúodkvfü qufvuf ynmoifMum;onf/ 1946 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfodkY jyefvnfa&muf½Sd<br />

í Oya'ynmudk qufvuf oifMum;onf/<br />

1946-47 ckESpfwGif &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>\ aiGxdef;tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&í? 1947-48 ckESpfwGif<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong> Ouú|tjzpf a&G;aumufwifajr§mufjcif; cH&onf/ wuúodkvf<strong>or*¾</strong> taqmuftODwGif vkdtyfaom<br />

pm;yGJ? ukvm;xdkif? pmMunfhwdkuf bD½dkrsm; jynfhpHkatmif vkyfaqmifcJhonf/<br />

OD;pdefvSonf vTwfawmfa½SUaeBuD;wOD;jzpfí? &efukefc½dkif zqyvvli,f Ouú|? &efukefc½dkif zqyv trIaqmif<br />

wOD; jzpfonf/ wuúodkvfbGJU&olrsm;u a½G;cs,fwifajr§mufaom wuúodkvfaumifpD vlBuD; wOD;vnf;jzpfonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1948 rS 1949 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

Source: Oway Magazines<br />

OD;&efa0; (1948-49)<br />

a&eHacsmif;NrKdU NrKdUrawmif&yfwGif arG;zGm;onf/ rdcif? zcifrsm;onf a&eHwGif;pm;rsKd;½kd;jzpfonf/ 10 wef; pmar;yGJudk<br />

rif;bl;NrKdU tpdk;&txufwef;ausmif;rS 1941 ckESpfwGif atmifjrifí &efukefwuúodkvfü ynmqufvuf oifMum;<br />

onf/ 1945 ck ta&;ay: wuúodkvfoifwef;rsm;rSpí qufvufynm oif Mum;onf/<br />

1946-47 wGif wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL; tjzpfjzifhvnf;aumif;? 1947-48 ckESpfwGif wuo'k-Ouú|<br />

tjzpf vnf;aumif;? a½G;aumufwifajr§mufjcif; cHcJY&onf/ 1948-49 ckESpfwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong> Ouú|tjzpf<br />

a½G;aumufwifajr§mufjcif; cHcJh&onf/<br />

1948 ckESpfwGif jynfwGif;ppf pwifjzpfyGm;onf/ 1949 ckESpfwGif autif'Dtdkolykefrsm; ay:aygufNyD; tif;pdef?<br />

awmifilNrKdUrsm;udk odrf;ojzifhausmif;om;rsm; awmif;qdkcsuft& wuúodkvfausmif; ydwfay;&onf/ e,frS ausmif;<br />

ol? ausmif;om;rsm;udk tcsdefrDjyefEdkif&ef pDpOfjcif;? e,fodkU rjyefEdkifatmif tquftoG,f jywfaeaom ausmif;om;<br />

rsm;udk auR;arG; apmihfa½Smufjcif;jyK&onf/ wuúodkvftaysmfwrf; ppfwyfudk jyefvnfxlaxmifNyD; tif;pdefwdkufyGJ<br />

rsm;wGif 0ifa&mufwdkufckduf&m ausmif;om; (3) OD; usqHk;cJhonf/<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS BuD;rSL;um wpfjynfvHk; ausmif;om;oydwf arSmufcJhonf/ wuúodkvf<br />

oydwfarSmufjcif; rjyKcJhay/ tif'dkeD;½Sm;wGif 'wfcsf ppfwyfrsm;u 0ifa&mufwdkufcdkufjcif;udk qefYusifaom tm;jzifh<br />

e,fomvefoH½Hk;udk 0dkif;0ef; qE´jycJhonf/ udkvdkeDpHepfudk qefYusifum trsKd;om; vGwfajrmufa&;wdkufyGJudk<br />

axmufcHcJhonf/<br />

OD;&efa0;onf ,cktcsdefwGif zqyv tzGJU0ifwpfOD;jzpfí a&eHacsmif;NrKdUe,f zqyv Ouú|? rauG;c½dkif zqyv<br />

trIaqmif? rauG;c½dkif tvkyform;aumifpD twGif;a&;rSL;tjzpf wm0ef,l vkyfaqmifaeonf/<br />

325


326<br />

(u) &efukefc½dkifausmif;om;rsm; pnf;½kH;a&;jyóem<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tif;pdefwdkufyGJaMumifh ydwfchJ&aom wuúodkvfjyefzGifhNyD; txuausmif;rsm;udkvnf; ZGefvwGif jyefzGifhcJhonf/<br />

odkYaomfvnf; Auo? wuo? &uo &Jabmfrsm;onf oydwfwkdufyGJwGif tcsKdU tzrf;cH&onf/ tcsKdU awmxJa&muf<br />

oGm;onf/ tcsKdU &efukefNrdKUy:ü vQKdU0SufvIyf½Sm;aeMuonf/ Auoonf &uo tygt0if? wEdkifiHvHk;½Sd txuf<br />

wef;ausmif;rsm;udk OD;aqmifvsuf½Sdonf/ awmxJa&mufukefMuí EdkifiHa&;wdkufyGJ tqifhjrifhoGm;onf[k xifrSwfp&m<br />

½Sdonf/ vufawGUqdkif&m <strong>or*¾</strong>rsm;onf ausmif;om;xkESifh tquftoG,f jywfoGm;onf/ Oya'twGif; ausmif;om;<br />

pnf;½Hk;a&;twGuf w&m;0ifOD;aqmif tzGJUrsm; rJhouJhodkU jzpfaeonf/ NrdKUay:ü ausmif;om;xkonf tpdkiftcJvdkuf<br />

½Sdaeonf/ ausmif;om;xkudk pnf;½Hk;vIyf½Sm;&ef tzGJUtpnf; r½Sdrjzpfyg/<br />

wjynfvHk;½Sd ausmif;om;vIyf½Sm;rIudk Auo? wuo? &uo paom &efukef½SdtzGJUtpnf;rsm;om OD;aqmifrI<br />

½Sdjcif;? &efukefausmif;om; tiftm;pkrSm trsm;pkjzpfjcif;aMumifh &efukefausmif;om; pnf;½Hk;a&;udk vspfvsL½Ixm;í<br />

r&ay/ Auo&Jabmfrsm; ausmif;om;xkpnf;½Hk;a&;udk jyefvnfwmplMuonf/ &uoOuú| udknDnD (vif;,kefeD)<br />

awmxJ a&mufaeonf/ 'k-Ouú| udktkef;NrdKifu Ouú|wm0ef,lxm;onf/ xdktcsdefumvu wuowGif udk&efa0;<br />

tkyfpku qdk½S,fvpfygwDtEG,fjzpfí ygwDEdkifiHa&;udk qefUusifonfqdkaom oefY½Sif;wdkY yl;wGJOD;aqmifrI&aeonf/<br />

odkUaomf ¤if;wdkYonf txursm;wGif OD;aqmifrIr&ay/ &uoESifh Auouom txursm;wGif OD;aqmifrI&xm;onf/<br />

(c) &uo pnf;½Hk;a&;aumfrwD (1949)<br />

tcef; (12)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlYtcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1949 rS 1950)<br />

&uo pnf;½Hk;a&;aumfrwDudk zGJYpnf;cJU&m-<br />

1/ udkpdk;odrf; Ouú|<br />

2/ udkwifxGwf (pdef*Ref;txu) twGif;a&;rSL; (aemif armfuGef;xdef;? aq;-1)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1949 rS 1950 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

3/ udkpdk;Edkif trIaqmiftzGJU<br />

4/ udkcifarmifñGefU (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

5/ udkÓPfxGef; (aemif Oya'0efxrf; 1)<br />

6/ udktkef;armif (aemif bPfrefae*sm)<br />

7/ udkwifarmif (aemif yJcl;wdkif; ynma&;rSL;)<br />

8/ roef;oef;jr<br />

9/ rarar&D wdkY jzpfonf/<br />

AuoESifh &uo oydwfarSmuf&Jabmfrsm; awmxJa&mufoGm;aomfvnf; ausmif;rsm;wGif <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;jcif;udk<br />

w&m;0ifydwfyifjcif; r½Sd/ xdktcsdefu yk'fr (5) onf ajcoGufvSaomaMumifh tpnf;ta0;tcsKdUudkyif vQKdU0Sufvkyf&<br />

onf/ aysmfyGJpm;xGufonfh toGifjzifh &efukef wd&pämefO,smOf? tif;vsm;uef tv,fuRef;rsm;ü jyKvkyfcJh&onf/<br />

(*) axmiftwGif;rS 0ufom;ykyfta&;tcif;ESifh tjyifrSausmif;om;rsm;vIyf&Sm;rI<br />

&efukefaxmiftwGif; yk'fr (5) ESifh a&mufaeaom ausmif;om;rsm;? EdkifiHa&;orm;rsm;onf 0ufom;auR;<br />

aomaeYü 0ufom;ykyfaeojzifh qE´jyMuonf/ tdyfaqmifrsm;odkY r0if&ef qE´jyMuonf/ aemufqHk; nbufwGif axmif<br />

tmPmydkifrsm;u rD;armif;BuD;rsm; xGef;um ½dkufMuonf/ xdk½dkufyGJwGif &JabmfudkatmifxGef; (aemif a'gufwmatmifxGef;<br />

arhaq;) aoqHk;oGm;onf[k owif;xGufvmonf/ xdktcg ausmif;om;wOD; aoqHk;jcif;ESifh ywfoufí AuoESifh<br />

&uo &Jabmfrsm; qE´jy&ef pDpOfcJhonf/<br />

wuúodkvfausmif;om;wOD; udpöjzpfí wuoOuú| udk&efa0; rjiif;omawmhbJ qE´jyyGJvkyf&ef yl;wGJaumfrwD<br />

udk zGJUpnf;cJhavonf/<br />

udk&efa0; Ouú|<br />

udkpdk;odrf; 'k-Ouú|<br />

-tjzpfyg0if aqmif½GufcJhonf/<br />

bwfpfum;rsm;jzihf &efukefaxmifBuD;udk 0dkif;0ef;a


328<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1/ udkpdk;odrf; Ouú|<br />

2/ udkwifxGwf twGif;a&;rSL;<br />

3/ udktkef;armif pnf;½Hk;a&;rSL;<br />

4/ udkxGef;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1949 rS 1950 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(q) Aef;armfausmif;om; ajcmufOD;udpö<br />

w&m;0if AuorSm ysufaeí ausmif;om;trsm;pkrSm xdktcsdefu &uoudk rPÖdKifxm; vIyf½Sm;aeMuonf/<br />

EdkifiHawmfopömazmufrIjzifh w&m;pGJcH&aom Aef;armfrSawmcdkonfh ausmif;om; (6) OD; udpöay:vmonf/ xdkOya'rSm<br />

tjrifhqHk; ao'Pfay;Edkifonf/<br />

&uoonf 0efBuD;XmeodkY uefYuGufpm ydkYívnf;aumif;? txuESifh wuúodkvfausmif;om;rsm; A[dktrsKd;<br />

om;ausmif; (,ck txu- 1? vom) ü ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;ycJhonf/<br />

udkwifndK? udkxGef;


330<br />

(#) 1949 tdk;a0r*¾Zif;yg uAsm? aqmif;yg;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

cGyfa'gif;<br />

jrwfav;½Sif- a½Twd*HkuRef;rSmv? wifh&Tef;um jzma0vGifuJhodkY? pmaypOf&dyfomcef;qDu? ,Sufoef;wJhvnf;<br />

a&mifysKd/ arSmifwcdkYudkv? a&mifysKdUum ½Tef;vQHwifhapbdkY? wGef;vSef bGifhumy aZ,smqdk/ /<br />

NrdKifZr®L vGwf&m pcef;qDodkY? NydKiftwlñGwfum vSrf;atmifv? ,Sufoef;a0 pnfvGifwJhaejcnfudk<br />

rSDcdkatmif;ygvdkY? ausmif;,Hudk a'gif;ysHjref;cJhaygh? wifhqef;wJh ueufA[dk? wuúodkvfwJh-'dkYa½Tausmif;/ /<br />

rdk;a&ajr xl;umyGifhapzdkU? tdk;a0a0usL;oHvTifhumy? jrL;vQHwifhaejcnfjrifhu? jrndK½Sifrmeftif oHk;&yfv?<br />

uRefynm- uReftxHk;wdkY&,f? vGwf&mudk ZGwfcGm ½kef;ayawmh-]]tdkuG,f}} bkef;eJYcGyfa'gif;/ /<br />

a0vif;<br />

<strong>or*¾</strong><br />

ArmhuRefoabmuf &mZ0ifwavQmufwGif qlylawmfvSefrI? aoG;pnf;tHkyrf;aom udk,frSxGufonfh aoG;eDa&mifcHwGif; cGyfa'gif;½kyfta&;½Sdaom tvHawmfonf ol&JBuD;atmif<br />

vHrS qif;oufaom igwdkY<strong>or*¾</strong>\ txGwftjrwf atmifvHyifjzpfavonf/<br />

þ&JaoG;? &Jrmefwdk;apaom cGyfa'gif;tvHawmfatmufwGif <strong>or*¾</strong>pdwf udef;atmif;jcif;cH&aom Armhom;aumif;pk<br />

&wemrsm; pk½Hk;cJhMuonf/ tepfemcHum pGefYpm;jcif;wdkYjzifh ArmhvGwfvyfa&;udk tkwfjrpfcscJhMuonf/ ,ckvnf;pk½Hk;<br />

Mu&rnf/ vGwfvyfa&;wnfwHhrItwGuf BudK;yrf;Murnf/<br />

tEdkifrcH t½HI;ray;aom <strong>or*¾</strong>pdwf½SdolwdkY <strong>or*¾</strong>atmifvHawmfatmufwGif y#dyu©jzpfMuonfrSm "r®wm[k qdkjim;<br />

vnf; ,aeYjzpfyGm;rIum; ygwDya,m* ruif;onfrSm xif½Sm;vSayonf/ y#dyu© jzpfyGm;rI½SdrS wkd;wufonfudk ig<br />

axmufcH,HkMunfonf/ odkYaomf y#dyu© jzpfvGef;u uGJtufrnfudk pdk;&drf&onf/ uGJtufaMumif;ay:rnf xifwdkif;<br />

AdkvfcsKyfatmifqef;? AdkvfatmifausmfaoG;wdkYjzifh zgax;jrJjrHap&ef <strong>or*¾</strong>pdwf½SdolwdkY\ oefY½Sif;aom 0g'w&yf jzpf&ay<br />

rnf/<br />

]]owdrrl *lrjrif}} qdkonfhtwdkif; <strong>or*¾</strong>pdwf½Sd ol&Jaumif;wdkY tcsif;csif;udkom rMunfhrlbJ ywf0ef;usifudk *½k<br />

jyKoifh vSayonf/ igwdkY uGJtufrnDrñGwf jzpfMuaomf tmPmydkifwdkY <strong>or*¾</strong>tm; vspfvsL½IMuonf/ 0rf;omaompdwf<br />

vTrf;aom rsufvHk;wdkYjzifh MunfhMuonf/ tacsmiform;wdkY <strong>or*¾</strong>tm; ykwfcwf tjypfajymMuonf/ ysuf&,f ûyMuonf/<br />

jynfolY0efudk xrf;aqmif&if; uG,fvGefoGm;½Smonfh tvkyform;? v,form;wdkY\ rD;½I;wef;wefaqmif ypönf;rJhA[def;?<br />

tmPm½SifvSa½T ponfh Armhom;aumif;&wem tjrKawrsm; xGef;um;atmifajrt&yfwGif wnf½Sdaom <strong>or*¾</strong>taqmuf<br />

tODtm; rxDrJhjrifp jyKavNyD/<br />

tb,faMumifh þtjyKtrl jyKusifhcH&oenf;[k qef;ppfaomf <strong>or*¾</strong>pdwf½SdolwdkY pnf;vHk;rI Avm tjypf½Smaejcif;wGif<br />

taumiftxnf azmfaejcif;aMumifhyifjzpf\/ <strong>or*¾</strong>pdwf½SdolwdkY pnf;vHk;rIum; ygwDpdwftjrpfudk y,fzsufrSom jzpfEdkif<br />

ayrnf/ <strong>or*¾</strong>rSuif;vGwfvQif rnfonfhygwD? rnfonfh 0g'udkvdkufvdkuf udk,fhtBudKuf vkyf&efjzpfaomfvnf; <strong>or*¾</strong>wGif½Sd<br />

aepOfwGifum; ausmif;om;0g'ESifh ausmif;om;ygwD[k ac:&rnf/ <strong>or*¾</strong>0g'udk vdkuf&rnfh <strong>or*¾</strong>pdwfudkom oefY½Sif;pGm<br />

arG;jrL oifhayonf/<br />

ausmif;om;acgif;aqmif AdkvfatmifausmfESifh rEÅav;tmZmenfwdkY\ aoG;jzifh eDjref;0ifh0gcJhaom igwdkY <strong>or*¾</strong>tvH<br />

awmftm; OD;ñTwfí <strong>or*¾</strong>*kPf rñSdK;EGrf;ap&ef wm0ef½SdolwdkYrSm <strong>or*¾</strong>pdwf½Sdol igwdkYyif? igwdkY\ wm0efum; opöm½SdpGmESifh<br />

wu,fwef; ausmif;om;tusKd; b0opfodkYa&muf&ef aqmif½Guf&efom½Sdayonf/ ausmif;om;xk\ a½SUrS rm;rm;rwf<br />

rwf&yfí oHrPdpdwf"gwfjzifh wdkuf&Jol? wdkif;jynftm; <strong>or*¾</strong>onf rD;½I;wefaqmifozG,f jzpfapvdkolwdkYonf <strong>or*¾</strong>wGif<br />

<strong>or*¾</strong>pdwf&ifhoefpGm a0zefMu&rnf/ qef;ppf&rnf/ tcsif;csif; ½dkif;yif;&rnfrSm "r®wmyif? odkYrSom <strong>or*¾</strong>onf<br />

oefY½Sif;rnf? wdk;wufrnf/<br />

twdkcsKyfqdk&aomf <strong>or*¾</strong>pdwf½Sdol igwdkYonf tEdkifrcH t½IH;ray;aom 0g'jzifh ausmif;om;xktusdK; o,fydk;aepOf<br />

rnfonfh avmu"Hw&m;\ vufwGif;odkY usa&mufaeaomfvnf; rwkefrvIyf ridka


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1949 rS 1950 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

'PfcsufaMumifh igwdkY\ OD;acgif;onf aoG;oHwdkYjzifh &J&JeDapumrl igwdkYum; OD;rñTwf? aoG;tvdrf;vdrf; uyfaom<br />

vufwdkYjzifh <strong>or*¾</strong>tvHtm; udkifaqmifí EdkifiHawmfvlxktm; <strong>or*¾</strong>onf rD;½I;wefaqmiftjzpf vrf;ñTefjyovQuf<br />

csDwuf&efom oEdéXmefcscJhavNyD/<br />

udkudkav;<br />

(X) 1945 rS 49 xd Auo<br />

ppfNyD;acwf 1945 ckESpf rS 49 ckESpfxd (5) ESpfwm umvtwGif; AuoXmecsKyfwGif tvkyftrIaqmif (5)<br />

qufESifh Ouú| (6) OD; ½SdcJhonf/ 1945 ckESpf AvpXmecsKyfwGif wnfaxmifaom Auo|mecsKyf tvkyftrIaqmif<br />

aumfrwDrSwyg; usef½Sdaom Auo|mecsKyf tvkyftrIaqmifaumfrwD av;qufudk nDvmcHrsm;ü a½G;aumufwif<br />

ajr§mufcJhjcif; jzpfonf/<br />

,if;nDvmcHrsm;rS a½G;aumufwifajr§mufvdkufaom Auo|mecsKyf Ouú|rsm;rSmudkoef;xGef;<br />

1946 ckESpf Zlvdkifv<br />

udkoef;armif 1947 ckESpf Zefe0g&Dv<br />

udkxGef;ñGefY 1947 ckESpf 'DZifbmv<br />

udkoef; 1948 ckESpf Zlvdkifv<br />

udkxGef;ñGefYrSm 1948 ckESpf? rwfvwGif Ouú|&mxl;rS EkwfxGufoGm;í 'k-Ouú|jzpfol udkoef;


Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

a'gufwmarmifarmifausmf (1949-50)<br />

rtlyifc½dkif? "EkjzLNrdKU eef;awmfukef;&yfü arG;zGm;onf/ "EkjzLNrdKY bufywpf omoemûyausmif;? &efukefNrdKU?<br />

pdef*Ref; a,mufsm;av;rsm;ausmif;wGif ynmoifMum;cJhonf/ 1946 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfü qufvuf<br />

ynmoifMum;onf/<br />

1946-47 ckESpf rSpí 1948-49 ckESpftxd qufvufí wuotrIaqmiftjzpf a&G;aumuf wifajr§mufjcif;<br />

cHcJh&onf/ 1949-50 ckESpf wGif wuo Ouú| jzpfonf/<br />

NrdKU&Gmtrsm;tjym;udk olykefrsm; odrf;ydkufxm;vsuf &Sdonf/ c&D;tcuftcJaMumifh ausmif;om; trsm;tjym;<br />

pmar;yGJ rajzEdkifojzifh wESpftwGif; pmar;yGJ (4) Budrf usif;yay;&onf/ awmcdk&mrS vufeufcs 0ifvmaom<br />

Aef;armfausmif;om; (6) OD;tm; ao'Pfay;ojzifh vGwfajrmuf&ef aqmif½Guf&onf/<br />

ausmif;q&mwOD;tjzpf &efukefNrKdU omoemjyKausmif; wausmif;wGif vkyfaqmifvsuf ½Sdonf/ ausmif;om;rsm;<br />

a½G;aumufwifajr§mufaom ausmif;om;udk,fpm;vS,f wuúodkvfaumifpDvlBuD; ESpfOD;teuf wOD;jzpfonf/<br />

jrefrmEdkifiHwGif Oya' yg&*lbJGU&&Sdol (2) OD;om&SdNyD; wOD;rSm rqvacwf aemufqHk;or® a'gufwmarmifarmifESifh<br />

a'gufwmarmifarmifausmfwdkYyif jzpfonf/ Oya'yg&*lbJGUudk ½k½Sm;EdkifiHrS &½SdcJhonf/<br />

1989 ckESpfwGif a':atmifqef;pkMunf\ tmPmzDqefa&;vIyf½Sm;rIwGif yg0ifaqmif½GufrIjzifh tzrf;cHNyD;? 1992<br />

{NyDvwGif jyefvnfvGwfajrmuf vmonf/<br />

1998 ckESpf? azazmf0g&DvwGif ,ckpmtkyf a&;om;&mwGif yg0iftMuHay;ulnDrIaMumifh xyfrHí axmif'Pf<br />

(10) ESpf csrSwfcH&onf/ 2004 ckESpf? Edk0ifbmv (19) &ufwGif jyefvnfvGwfajrmufvmonf/<br />

rSwfcsuf- pmvHk;tapmif;ESifh azmfjycsufrsm;onf aemufqHk;vuf½Sd tajctaetxd qufvufpkaqmif; a&;om;azmfjyxm;jcif;jzpfonf/<br />

(atatyDyDbD? udkcGefqdkif; jyefvnfajymjycsuf/)<br />

332


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) pifNydKif &uorsm; zGJUpnf;&efBudK;yrf;rI<br />

tcef; (13)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlUtcGifhta&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1950 rS 1951)<br />

1950-51 ckESpfwGif ausmif;om;pnf;½Hk;a&; vkyfief;rsm; jyefp&m &uorS ]ausmif;om;} [laom pmapmif<br />

(4) apmifudk xkwfa0cJhonf/ xdkpmapmifudk pnf;½Hk;a&;? ynmay;a&;twGuf BudK;pm; tm;xkwfcJhjcif; jzpfonf/<br />

&uoonf ausmif;om;xkü ta&;ygaom tajctaeü½Sdonf/ wuowGif oefY½Sif; ausmif;om;tkyfpku OD;aqmif<br />

aeavonf/ qdk½S,fvpfygwDtEG,frsm; pnf;½Hk;a&;usqif;aeonf/ uGefjrLepfygwDtEG,frsm; acgif;aqmifrI &xm;aom<br />

AuorSm trsm;pk awmcdkoGm;onf/ oefY½Sif; ausmif;om;xkonf Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;udk a


334<br />

(c) &uo jyefvnfzGJUpnf;jcif; (1950-51)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Oya'wGif;rS &uo OD;aqmifaom vIyf½Sm;rI BuD;xGm;vmjcif;aMumifh vnf;aumif;? wuúodkvfy&0PftwGif;<br />

ausmif;om;xktajctae wESpfxuf wESpf wkd;vmjcif;aMumihf vnf;aumif;? txuESifh trsKd;orD; omoemjyKausmif;<br />

rsm; Mum;odkYyif 0ifa&muf pnf;½Hk;EdkifcJhayonf/<br />

pnf;½Hk;a&;vkyfief;rsm;udk udkwifa½T? udkatmifjrifh? rarar&D? rcifrr (rcifrav;)? udkausmfjrifh (aemif<br />

tqdkawmfrif;aemif)? rMunfpdef (a'gufwmMunfpdef)? rwifjrifh? rat;jrifh? rwifwifNrdKif? udkwifxGwf? udkjrifhodef;?<br />

udkwifjrifh (aeaoG;eD) wdkY yg0ifcJhonf/<br />

1950-51 ckESpf &uonDvmcHudk pnf;½Hk;a&; tajccHaumif;aom udkwifxGwf? udkjrifhodef;wdkY aexkdifonhf<br />

pdef*Ref;trsKd;om;ausmif;? vrf;rawmf txu (1) wGif usif;yonf/ nDvmcHowif;twGuf &efukefNrdKU owif;pmwkduf<br />

toD;oD;rS owif;axmufrsm; wufa&mufcJhavonf/ &uorSm ausmif;om;vIyf½Sm;rI rPÖdKifjzpfaeNyD; wckwnf;aom<br />

&uoudk cdkifrmpGm jyefvnf zGJUpnf;EdkifcJhonf/<br />

1950-51 ckESpf &uo trIaqmiftzGJY<br />

udktkef;armif Ouú|<br />

udkjrifhodef; twGif;a&;rSL;<br />

udkcifarmifjrifh trIaqmifrsm;<br />

udkcifarmifwifh (wuúodkvfbkef;Edkif)<br />

¤if;&uoudk udknDnD (vif;,kefeD) onf OD;aqmifí <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;vkyfief;rsm; vkyfaqmifcJhjcif;? wdk;<br />

wufaom EdkifiHa&;tawG;tac: t,ltqrsm;? rmhufpf0g' avhvma&;tzGJUwGif wufwuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(*) vufoD;xdk;? oHwkwf½dkufESifh ausmif;om;rsm;<br />

1951 ckESpf wuúodkvfwGif vufoD;xdk;? oHwkwf½kdufudpö jzpfay:vmonf/ wuúodkvfwGif vGefpGm *,uf½dkuf<br />

vmonf/ xdkpOf wuo Ouú|rSm udkpdefjrarmif (a'gufwmpdefjrarmif) jzpfonf/ taxGaxGtwGif;a&;rSL;rSm oefY½Sif;<br />

ausmif;om;tkyfpkrS udkat;udk jzpfonf/ xdkESpf wuoa½G;aumufyGJ yxrtokwf Ouú|? 'k-Ouú|? aiGxdef;rSm<br />

qdk½S,fvpfygwD tEG,frsm;jzpfNyD; ('k) tokwftrIaqmif (6) OD;rSm oef½Sif;ausmif;om;tkyfpkrS jzpfonf/ uGefjrLepfygwD<br />

tEG,frsm; 0ifa&mufta½G;cHaomfvnf; tqdkygESpftxd ta½G;rcH&ay/<br />

jyóemrSm wuotkyfpk (2) tkyfpkMum; tpnf;ta0;wGif udpöwckudk aqG;aEG;&m vufoD;xdk;rI jzpfoGm;<br />

onf/ ¤if;jzpf&yfonf xkdae&mwGif &yfraebJ pdwfrausyGJtjzpf qkd½S,fvpftEG,f tcsKdUonf oeYf½Sif;tkyfpkrS trI<br />

aqmifwcsKdUtm; Owå&aqmif (North Hall) wGif oHwkwfjzifh ½kdufoGm;onf[k Mum;od&onf/ oHwkwfjzifh ½dkufol<br />

armifarmifBuD;onf oHwkwfarmifarmifBuD;[k trnfwGifcJhavonf/<br />

xdktjzpftysufonf ausmif;om;xkMum; rsm;pGm *,uf½dkufcJhonf/ wuo\ *kPfodu©m ñdSK;EGrf;apaom<br />

taMumif;t&m jzpfcJhonf/ wuowGif rnfoljzpfap? rnfonfhtkyfpkrS a½G;cH&ol jzpfap? xkdtrIaqmifrsm;udk ausmif;<br />

om;xk udk,fpm;vS,ftjzpf todtrSwfjyKum wuúodkvftmPmydkifESifh tpdk;&uvnf; todtrSwfjyKonf/ wuoudk<br />

tm;vHk; av;pm;Muonf/ e,fcsJUqefYusifa&;? trsKd;om;vGwfajrmufa&; BudK;yrf;rIjzifh ausmif;om;vIyf½Sm;rI tpOf<br />

tvm BuD;rm;cJhaom tzGJUtpnf;jzpfonf/ jrefrmEdkifiH e,fcsJUqefYusifa&;ordkif;? ausmif;om;vIyf ½Sm;rIordkif;wGif azsmufr<br />

&aom tzGJUtpnf;jzpfonf/<br />

txufyg trIaqmifrsm;\ vufoD;xkd;? oHwkwf½dkuf jzpf&yfonf wuo\ *kPfodu©m ñdSK;EGrf;atmifvkyf<br />

jcif; jzpfonf/ 17? 11? 50 &ufaeYwGif ausmif;om;xk tpnf;ta0;jyKvkyfum ta&;ay:aumfrwD (Action<br />

Committee) udk zGJUpnf;cJhonf/<br />

ausmif;om;xk ta&;ay:tvkyfaumfrwD aMunmcsuf<br />

&ufpGJ- 17? 11? 50<br />

&JabmfwdkYwuoudk<br />

zufqpftarGcH ol,kwf? olrdkufrsm;vufrS u,fwif&ef/<br />

wuo\ taoa&udk jyefvnfq,fwif&efESifh ausmif;om;xk tmPmudk jyefvnf odrf;ydkuf&eftwGuf<br />

ausmif;om;xk tpnf;ta0;w&yfudk 17? 11? 50 aomMumaeY? rGef;wnfh (12;00) em&DwGif tcef; (4) ü<br />

udkñGefYa0 (aemif OD;aqmifñTefMum;a&;rSL;? touftmrcHaumfydka&;½Sif;) u obmywd? udknDnDu twGif;a&;rSL;<br />

tjzpf aqmif½Guf usif;ycJhaMumif;/<br />

tqdkyg ausmif;om;xktpnf;ta0;odkY udkMunfvif (pma&;q&mMunfvif)? udkwiftkef;? udkpdk;rif; (OD;oef;OD;?<br />

aemiftajccHynmOD;pD;Xme ñTefcsKyf) wdkYu tpnf;ta0; ac:,l&jcif;ESifh vuf½Sdjzpfaeaom tajctae t&yf&yfudk<br />

½Sif;vif;ajymMum;NyD; atmufygtqdkrsm;udk ausmif;om;xktpnf;ta0;rS uefYuGufolr½Sd trsm;oabmwl wnDw<br />

ñGwfwnf; qHk;jzwf twnfjyKaMumif;/<br />

tqdk (1) - vlrdkuf0g'udk ½Iwfcsa&;tqdk<br />

tqdk (2) - udkpdefjrarmif? udkat;udkESifh tmPmydkifwdkY vufodwfxdk; aqG;aEG;&mrS ay:aygufvmaom<br />

20? 11? 50 &ufaeYwGif usif;yrnfh (Recall voting) ac: rJay;yGJudk-<br />

(u) wuo tajccHpnf;rsOf;ESifh rudkufnDívnf;aumif;?<br />

(c) ausmif;om;xk tcGifhqE´r,lbJ tmPmydkifESifh 'l;axmufaphpyf&mrS ay:aygufvmjcif;aMumifh ausmif;<br />

om;xk w&yfvHk;tm; apmfum;&m a&mufojzifhvnf;aumif;?<br />

(*) ausmif;om;wkdY\ ajymifajrmufaom 'l;raxmufa&; tpOftvmudk csKd;azmuf apmfum;jcif;aMumifhvnf;<br />

aumif;? tqkdyg rJay;yGJudk vHk;0todtrSwfr jyK? w&m;r0if[k ,lqonfhtjyif vHk;0½Iwfcswdkufzsufa&;tqdk/<br />

tqdk (3) - ,ckvuf½Sd wuotrIaqmiftzGJUtm;vHk;onf-<br />

(u) ausmif;om;xk\ taxGaxGjyóem rajz½Sif;Edkifonfhtjyif? (c) vlrdkuf0g'udk ol&Jaumif;qefqef<br />

ausmif;om;avmuodkY ,laqmifvmum wuo\ toa&udk nd§K;EGrf;apí zsufqD;aeum? (*) ausmif;om;xk<br />

tmPmudk tmPmydkifwdkYxH 0uGufí xdk;tyfaeNyD;? (C) vlY,Ofaus;rI w&yfvkH;udkyif zsufqD;aejcif;aMumifh?<br />

335


336<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vuf½Sd wuo trIaqmiftzGJUonf rdrdudk,fudk ½dkaoaomtm;jzifh vnf;aumif;? wuo\ usqHk;aeaom<br />

toa&udk q,f,laomtm;jzifh vnf;aumif;? ,aeYrSpí (3) &uftwGif; trIaqmifwzGJUvHk; EkwfxGufay;&ef/<br />

tqdk (4) - tqdkyg ausmif;om;xktpnf;ta0;rS csrSwfcJhaom txufyg vkyfief;aqmifwmrsm;ESifh aemufqufwGJ<br />

a½G;aumufyGJwdkifonftxd? vkyfief;rsm;udk tNyD;wdkif atmifjrifonftxd aqmif½Guf&ef tmPmtjynfhtpHkESifh<br />

wdk;csJUEdkifcGif½Sdonfh ta&;ay:tvkyfaumfrwD (Action Committee) zGJUpnf;cefYtyfa&;tqdkwdkY jzpfonf/<br />

tqdktrSwf (4) t& ta&;ay: tvkyfaumfrwDtm; atmufygtzGJU0ifrsm;jzifh cefYtyfcJhonf/<br />

(1) udkpdk;odef;<br />

(2) udkaZmf0if; (aemif 0efxrf;a½G;cs,f ñTefcsKyf)<br />

(3) udkcifvS (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

(4) udkcifarmifjrifh<br />

(5) udkpdk;rif; wdkYjzpfonf/<br />

&JabmfwdkhigwdkYtm;vHk;<br />

wuoudk vlrdkufrsm;vufrS u,fwif&ef igwdkYtm;vHk; toa& jyefvnf q,fwif&ef?<br />

igwdkYtm;vHk;\ a½SUvHkjcHKrItwGuf igwdkY twwfEdkifqHk;aom tm;udkay;um ulnDyl;aygif; aqmif½GufMuukeftHh/<br />

vlrdkuf0g' wdkufzsufMu<br />

ausmif;om;ta&; atmif&rnf<br />

ta&;ay:tvkyfaumfrwD<br />

&efukefwuúodkvf<br />

vufoD;xkd; oHwkwf½kduf udpöudk (2) zuf pvHk;rS tjyeftvSef pGyfpGJrIrsm;jzifh ausmif;om;xkudk ½Sif;vif;<br />

Muonf/ trJuGufonf zsuf&rnf r[kwf/ uGefjrLepftEG,f ausmif;om;xkrsm; tjrwfxkwf oGm;rnfudk (2) zuf<br />

pvHk;rS pdk;&drfMuonf/ wuúodkvftmPmydkifrsm;uvnf; rnfol Uya,m*ygonf rod? vuf½Sd wuotrIaqmif rjyKwfus<br />

a&;udk usm;uefay;&ef pDpOfonf/<br />

&efukefwuúodkvf 'k-t"dywdjzpfaom a'gufwmat;armifonf wuotrIaqmifrsm;twGuf (Recall<br />

Voting) ac: qEćH,lyGJ jyKvkyfay;&ef BudK;pm;onf/ ausmif;om;rsm;u ausmif;om;xktwGif; tcGifhtmPm ydkifqdkifrI<br />

udk 0ifa&muf pGufzufjcif;[k oabmxm;onf/<br />

aMunmcsuf xkwfjyefNyD;aemuf Action Committee taeESifh ausmif;om;xkudk,fpm; tqdkygudpöESifh<br />

ywfoufí ½Sif;jy&ef &efukefwuúodkvf tkyfcsKyfa&;rSL; a'gufwmxifatmifudk awGUqHk&ef BudK;pm;cJhonf/ ¤if;r½Sdí<br />

rawGUcJh&ay/ odkYaomf naeydkif;wGif a'gufwmxifatmifu udkpdk;odef;tm; pmwapmifay;í um;jzifhvdkufcJh&ef ac:cJh<br />

onf/ pmrSm-<br />

FROM THE ADMINSTRATOR OF THE UNIVERSITY OF RANGOON<br />

RANGOON UNIVERSITY POST OFFICE<br />

RANGOON, BURMA<br />

17 th , Nov: 1950<br />

Maung Soe Thein<br />

Action Committee<br />

54, Thaton Hall.<br />

Dear Maung Soe Thein,<br />

I can see you this evening at 8 p.m (or) tomorrow (Saturday) morning at 8:00 a.m. I am sorry<br />

I had a metting in town the whole of this afternoon <strong>and</strong> another meeting again tomorrow at 9 a.m.<br />

I have inform the vice-chancellor what the request of your Committee, <strong>and</strong> he be pleased to<br />

see you tomorrow Saturday afternoon at 1:00 p.m in the Council Room, University College Building.<br />

Htin Aung


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

udkpdk;odef;onf udknDnD? udkpdk;rif;wdkYtm; ac:,lí a'gufwmxifatmif tdrfodkY oGm;a&mufcJhonf/ a'gufwm<br />

xifatmiftm; aumfrwDoabmxm;udk ½Sif;jyNyD; qE´cH,lyGJ Recall Voting udk oabmrwlaMumif; ajymonf/<br />

q&mxifatmifu wuúodkvf 'k-t"dywdtaejzifh wuo trIaqmifrsm; Recall Voting twGuf wm0efay;xm;<br />

olrsm;udk Action Committe taeESifh awGU&ef pDpOfxm;ygaMumif;? 'k-t"dywd pDpOfxm;onfhtwdkif; tqdkyg<br />

rsufESmpHknD tpnf;ta0;odkY qufquf wufa&mufyg&ef arwåm&yfcHonf/ a'gufwmxifatmifu ¤if;taejzifh<br />

bmqE´? bmoabmxm; xifjrifcsufrS ray;yg/<br />

18? 11? 50 &ufaeY bGJUESif;obifcef;r taqmuftOD½Sd wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;cef;rü rsufESmpHknD<br />

tpnf;ta0; usif;y&m wuo trIaqmif (2) zGJUu 'k-t"dywd pDpOfcsufudk vufcHonf/ udkpdk;odef; OD;aqmifaom<br />

Action Committe u tqdkyg tpDtpOfudk vufrcHaMumif;? ausmif;om;xkqE´ oabmxm;ESifh ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0; qHk;jzwfcsufudk ½Sif;jyavonf/<br />

'k-t"dywd a'gufwmat;armifu ausmif;om;xktpnf;ta0;udk ausmif;om; b,fESpfa,muf wufa&muf<br />

cJhovJ? wuúodkvf½Sd ausmif;om;w0uf rausmfvQif ausmif;om;xktpnf;ta0;[k ac:qdkEdkifrvm;[k tay:pD;rS<br />

apmfum;? armfum; ajymvmonf/ udkpdk;odef;wdkYu acgif;iHkrcHbJ jyefvnf ajymqkdcJhonf/ tpnf;ta0; wif;rmvmNyD;<br />

nd§EdIif;rIr&bJ NyD;qHk;oGm;onf/<br />

a'gufwm xifatmif? OD;ausmf&if (aemif ygarmu©csKyf ref;0dZÆmESifh odyÜHwuúodkvf) wdkYonf bmrS 0ifa&muf<br />

rajymqdkcJhay/ tajctae rjywfrom;jzpfaeí wuo txl;tpnf;ta0; (Special Business Metting) udk<br />

ac:ay;&ef wuo pnf;rsOf;ESifhtnD Action Committee rS awmif;qdkcJhonf/ omreftm;jzifh ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0;udk wESpfwBudrfom usif;ycJhonf/ wuo trIaqmiftzGJUonf rvGefqefEdkifawmhbJ ac:ay;cJh&onf/<br />

(C) wuo trIaqmifwzGJUvHk; jyKwfusjcif;<br />

wuo trIaqmiftzGJUrS qkd½S,fvpf ygwDtEG,frsm;u Action Committee rS awmif;qdkcsuft& tpnf;<br />

ta0; yxrydkif;wGif EkwfxGufjcif; rjyKcJhay/ aemufydkif;rSom aqG;aEG;&if; t,kHtMunfr½Sd tqdkjzifh jzKwfcs cH&rnfpdk;í<br />

qdk½S,fvpfygwD tEG,ftrIaqmifrsm; wzGJUvkH; EkwfxGufoGm;onf/<br />

oefY½Sif;tEG,frsm; EkwfxGufpm rwifMuay/ tkyfpk (2) pkpvkH;rS t,kHtMunfr½Sdwifaom tqdkudk Action<br />

Committee rS (2) zuf pvHk;udk axmufcHrJ ay;cJhonf/ tajzrSm wuo trIaqmifwzGJUvHk; jyKwfusoGm;avonf/<br />

wuoudk jyefvnf *kPfqnfEdkifcJhayonf/ wuúodkvf 'k-t"dywd tpDtpOf tvkdtavsmuf ysufoGm;onf/<br />

(i) wuo a½G;aumufyGJtopf jyKvkyfjcif; (1950)<br />

wuo trIaqmifwzGJUvHk; jyKwfusoGm;NyD;aemuf 'kwd,ESpf0ufwGif wuopnf;rsOf;ESifh tnD a½G;aumufyGJ<br />

topfxyfrH jyKvkyfcJhonf/<br />

oefh½Sif;tkyfpkrS-<br />

1/ udkudkav; Ouú| (aemif pnfyifom,m)<br />

2/ udkcifarmifjrifh 'k-Ouú|<br />

3/ udkjrifhxGef; aiGxdef;<br />

4/ udkpdefbef; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

5/ udkvSodef; wGJzuf taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

6/ udkwif0if; jyefMum;a&;|me twGif;a&;rSL;<br />

7/ udkodef;atmif vlxkqufqHa&;ESifh ynma&;|me twGif;a&;rSL;<br />

8/ udka&mbwfqGefcg; wuúodkvftcsif;csif;ESifh EdkifiHjcm; qufoG,fa&;rSL;<br />

9/ udktkef;cdkif aygif;oif;qufqHa&;ESifh jynfolYvkyfief; twGif;a&;rSL;<br />

10/ udkwifxGef; tdk;a0r*¾Zif; wm0efcH<br />

11/ udkwif0if; pmMunfhwkdufrSL;<br />

337


338<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdktcsdeftxd qdk½S,fvpfygwDtEG,frsm;ESifh uGefjrLepftEG,frsm;onf tiftm;pktrnfudk cH,ljcif;r½Sd?<br />

ygwDEdkifiHa&; qefYusifol ausmif;om;rsm;uom ]oefh½Sif;aomausmif;om;tiftm;pk} trnfudk pwifoHk;cJhjcif; jzpfonf/<br />

aemufydkif;wGifrSom uGefjrLepftEG,f? qdk½S,fvpfygwDtEG,frS cGJxGufolrsm;u tjcm;wkd;wufaom EdkifiHa&;<br />

tawG;tac:? t,ltqvufcHolrsm;ESifh aygif;í wuo a½G;aumufyGJrsm;wGif ]wdk;wufaomtiftm;pk} [k trnfcH<br />

,lavonf/ qdk½S,fvpfygwDtEG,frS cGJxGufvmolrsm;onf udk&D;,m;ppfudk taMumif;jyKí ygwDtwGif;uGJum tvkyf<br />

orm;? v,form;ygwD (qdk½S,feD) ay:vmNyD;aemuf xdkygwDtEG,frsm;udk qdkvdkygonf/ rlvu qdk½S,fvpfygwDtEG,f<br />

rsm;rSm wuo vufoD;xkd;? oHwkwf½dkuf jyóemay:NyD;aemuf xkdygwDtEG,frsm;udk qdkvdkygonf/ rlvu qdk½S,fvpf<br />

ygwD tEG,frsm;rSm wuo vufoD;xkd;? oHwkwf½dkuf jyóemay:cJhí vnf;aumif;? ¤if;wdkYxJu cGJxGufoGm;olrsm;<br />

½Sdí vnf;aumif;? ausmif;om;xkMum;wGif emrnfysufvmí vnf;aumif;? ¤if;wdkY OD;aqmifrI wdrfjrKyfoGm;onf/<br />

(p) Auo jyefvnfzGJUpnf;a&; pnf;½Hk;a&;aumfrwD<br />

Auoonf ausmif;om;xkESifh tquftoG,fjywfNyD; Ouú|? twGif;a&rSL;ESifh trIaqmifwcsKdUrSm txdef;<br />

odrf;cH&onf/ tcsKdUrSm rvGJra½Smifom awmxJa&mufoGm;onf/ tcsKdUrSm jyif;xefaom vIyf½Sm;rItwGif; awGa0um<br />

xkdifoGm;olrsm;vnf;½Sdonf/ AuotrIaqmifrsm;onf wdkufyGJ\ rkefwdkif;Mum;wGif z½dkz&Jjzpfaeonf/ tajccHynm<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk pHepfwus vIyf½Sm;&ef tajctae ray;awmhacs/ xdktcsdeftxd ausmif;om;<strong>or*¾</strong> zGJUpnf;jcif;udk<br />

wm;jrpfydwfyifjcif; r½Sdao;í EdkifiHw0Srf; ausmif;rsm;wGif tpOftvmt& rdrdwdkY todpdwfjzifh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk<br />

zGJU pnf; vIyf½Sm;vsuf½Sdonf/ &uoonf wjynfvHk; twdkif;twmjzihf OD;aqmif&ef rvG,fí AuojyefvnfzGJUpnf;&ef<br />

BudK;yrf;cJhMuonf/<br />

udkpdk;odef; OD;aqmifaom &uotrIaqmifrsm;onf e,frSqufoG,f pnf;½Hk;Edkifaom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

udk zdwfMum;NyD; a½Twd*Hk tv,fypö,H? ajrmufbufwefaqmif; teD;½Sd Z&yfwaqmifwGif Auo jyefvnf zGJUpnf;a&;<br />

Oya'twGif; ausmif;om;rsm; vIyf½Sm;pnf;½Hk;a&;twGuf aqG;aEG;yGJjyKvkyfcJhonf/ xm;0,fausmif;om;<strong>or*¾</strong> udkpdef0if;<br />

ESifh o&ufausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS udkaZmf0if; (aemif ynma&;okawoeAsL½dk) wkdY wufa&mufcJhMuonf/<br />

xkdtpnf;ta0;rS xdef;odrf;cH&NyD; jyefvnfvGwfajrmufvmaom ,cif Auo trIaqmifESifh &uo Ouú|<br />

a[mif; udknDnD (vif;,kefeD) udk Ouú|tjzpf wm0efay;í AuojyefvnfzGJUpnf;a&;? pnf;½Hk;a&;aumfrwDudk zGJUpnf;cJh<br />

onf/<br />

xkdpOfu ausmif;om;tkyfpkrsm;rS wdk;wufaom pmayrsm;udk avhvmcJholrsm;rSm tvHeDuGefjrLepfygwD tEG,f?<br />

ArmjynfuGefjrLepfygwD tEG,f? qdk½S,fvpfygwD tEG,f? rnfonfhygwDtEG,frS r[kwfaom wdk;wufaom EdkifiHa&;<br />

tawG;tac: t,ltqudk vufcHonfh rsKd;cspfausmif;om;rsm;vnf; yg0ifonf/ jynfolY&Jabmf tEG,f[lí wuúodkvf<br />

wGif xifxif½Sm;½Sm; tkyfpk r½SdcJhay/ aemufydkif;wGif vuf0Jtiftm;pkrsm; NydKuGJrIaMumifh ygwDEdkifiHa&;udk qefYusifol[lí<br />

]]oefY½Sif;aom tkyfpk}} ay:vmonf/<br />

txufygtkyfpkrsm;onf wuoa½G;aumufyGJ0if&mwGif yxrydkif;ü tkyfpktEG,ftrnfudk cH,ljcif;r½Sd/<br />

ppfNyD;pu tcsKdUtaqmif rdrdtcef;0wGif Oyrm- (tvHeDMunfvif) [laom qdkif;bkwf csdwfcJhjcif;rsm;½Sdonf/ aemufydkif;<br />

wGif r½Sdawmhay/ wuo a½G;aumufyGJ yk*¾dKvfcsif;,SOfNydKifonfh tajccHrsKd;jzifhom 0ifa&muf ta½G;cH&onf/ rdrdwdkY<br />

,HkMunfaomt,ltqrsm;udk tajccHí ausmif;om;xkodkY vkyfief;pOfcsjyNyD; ½Sif;vif;a[majym rJqG,fMuonf/<br />

a&mifpHktrIaqmif tzGJUrsKd;jzpfonf/<br />

(q) udk&D;,m;ppfyGJESifh wuúodkvfausmif;om;tiftm;pktay: *,uf½dkufrI? wdk;wuftiftm;pk ay:vmjcif;<br />

1950 udk&D;,m;uRef;qG,fü awmifESifh ajrmufudk&D;,m; ppfjzpfavonf/ xkdppfyGJESifh ywfoufí ajrmufudk&D;<br />

,m;tm; usL;ausmfol[k ukv<strong>or*¾</strong> qHk;jzwfcsufudk xkdtcsdef tpdk;&u axmufcHcJhonf/ xkdokdY axmufcHrIaMumifh<br />

qdk½S,fvpfygwDwGif tuGJtjyJ jzpfoGm;onf/ xdktcsdef wuoü oefY½Sif;ausmif;om;rsm; OD;aqmifrI&aeonf/<br />

qdk½S,fvpfygwD tEG,frsm; OD;aqmifrI usqHk;aeonf/ uGefjrLepftEG,frsm;? tvkyform; v,form;ygwD (qdk½S,feD)<br />

rS tEG,frsm;? tjcm;wOD;csif; wdk;wufaom EdkifiHa&;tawG;tac:udk ,lqvufcHonfh EdkifiHa&; pdwf0ifpm;aom<br />

ausmif;om;rsm;ESifh vufwGJum ]wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pk} trnfcHí zGJUpnf;cJhonf/ ¤if;ü-


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

udkwifndK (aemif jzL;qufoG,fa&;OD;pD;rSL;)<br />

udkMunfvif (aemif pma&;q&mMunfvif)<br />

udkjroef; (aemif pma&;q&mjroef;wifh)<br />

udkarmifarmifausmf (aemif a'gufwmarmifarmifausmf)<br />

udkxGef;vdIif (aemif ajrpm&if;)<br />

udkeef;a0 (aemif yef;csDOD;eef;a0)<br />

udkcifvS (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkñGefYa0 (aemif OD;aqmifñTefrSL;? touftmrcH)<br />

udknDnD (aemif a'gufwmnDnD? owåKwGif;0efBuD;) wdkYjzpfonf/<br />

aemufydkif;wGif qufvuf OD;aqmifcJholrsm;rSmudkbaumif;<br />

udkvS0if;<br />

udkatmifoef;<br />

udkodef;atmif<br />

udk,k<br />

udkausmfNidrf; wdkYjzpfonf/<br />

tmPm& tzGJUtpnf;u vnf;aumif;? oefY½Sif;aomausmif;om;rsm;u vnf;aumif;? yk*¾vduydkif owif;<br />

pmtcsKdUu vnf;aumif;? wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pkudk ArmjynfuGefjrLepfygwD? tvHeDuGefjrLepfygwD?<br />

qdk½S,feDrS tEG,frsm;aygif;í OD;aqmifaom tiftm;pk[k owfrSwfyHk&onf/<br />

xdktcsdef ausmif;om;xktzdkY rnfonfhygwD tEG,fqdkjcif;rSm t"dur[kwfay/ oefY½Sif;aom ausmif;om;rsm;<br />

ygwDEdkifiHa&; qefYusifa&;[laom a


340<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(Z) wuo tvkyftpnf;ta0; oefY½Sif;trIaqmifrsm;ESifh wdk;wuftiftm;pk<br />

wuopnf;rsOf;t& tvkyftpnf;ta0; (Business Meeting) udk omreftm;jzifh trIaqmifoufwrf;<br />

rukefrD jyKvkyf&onf/ vdktyfygu txl;tvkyftpnf;ta0;udkvnf; jyKvkyfay;&onf/<br />

vufoD;xkd;? oHwkwf½dkufudpö ay:cJhNyD;aemuf wESpfwBudrf yHkrSefvkyfaom tpnf;ta0;okdY wuo toif;0if<br />

rsm; wufa&muf&onf/ toHk;p&dwfudk trIaqmiftzGJU cefUxm;aom rSwfyHkwifpm&if;ppf\ ppfaq;NyD;aMumif; vufrSwf<br />

ESifh wuG wifjyí tpnf;ta0; twnfjyKcsufudk &,lMuonf/ tpnf;ta0; rvkyfrD toif;0ifrsm;u pnf;rsOf;ESifh<br />

tnD BudKwif ay;ydkYxm;aom ar;cGef;rsm;udk ½Sif;vif; ajzMum;&onf/<br />

xdkodkY wifjycsuf? ar;jref;csufrsm;udk toif;0ifrsm;u a0zefaqG;aEG;jcif;? vdktyfvQif tqdkrsm; wifoGif;<br />

qHk;jzwfjcif; ponfwdkY aqmif½Guf&í tvkyftpnf;ta0;onf trIaqmiftzGJUtwGuf vnf;aumif;? toif;0ifrsm;<br />

twGuf vnf;aumif;? ta&;ygaom tpnf;ta0;jzpfonf/ ¤if;tpnf;ta0;wGif trIaqmiftzGJU\ vkyfaqmifrIrsm;udk<br />

rSwfausmufwifjcif; jzpfonf/ tqifroifhvQif trIaqmifwzGJUvHk;uaomf vnf;aumif;? wOD;csif;taejzifh aomfvnf;<br />

aumif; jzKwfcscH&onf/<br />

oefY½Sif;aom ausmif;om;tiftm;pkrsm;onf a½G;aumufyGJrsm;wGif tEdkif&íaeaomfvnf; wuo pnf;rsOf;<br />

t& ac:,lusif;yaom tvkyftpnf;ta0;wGif tjrJtusyftwnf;ESifh &ifqdkif&onf/ ¤if;wdkYudk axmufcHrJay;aom<br />

trsm;pkrSm þuJhodkY ta&;BuD;onfh tvkyftpnf;ta0;udk pdwf0ifpm;rI enf;onf/ tifwdkuftm;wdkuf wufa&mufavh<br />

r½Sd/<br />

wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pkudk axmufcHrJay;olrsm;uom xdktpnf;ta0;rsKd;udk pdwfyg0ifpm;<br />

Muonf/ rdrdwdkYudk axmufcHolrsm; xdktpnf;ta0;odkY tifwdkuftm;wdkuf wufa&mufa&;twGuf wdk;wufaom<br />

ausmif;om;tiftm;pkuvnf; pnf;½Hk;vIHUaqmfonf/ xdkYaMumifh oefY½Sif;trIaqmifrsm;onf ¤if;tpnf;ta0;udk<br />

&ifqdkif&ef 0efav;Muonf/<br />

xdkodkYjzpf&ef taMumif;rsm;uvnf; ½SdcJhzl;onf/ wuo ordkif;wGif rnfolrQ toif;om;tjzpfrS &moufyef<br />

txkwfcH&jcif; r½Sdyg/ odkYaomf oefY½Sif;&JabmfwOD;jzpfaom emrnfausmf umwGef;q&mwOD; txkwfcH&onf/<br />

jzpf&aom taMumif;rSm AuoESifh wuoudk erlem,lí oefY½Sif;trIaqmiftzGJUu wuotaqmuftODwGif<br />

wuúodkvf0if oifwef;zGifhonf/ xkdoifwef;\ wm0efcH wuo trIaqmifwOD;onf oifwef;olwOD;udk &nf;pm;pm<br />

ay;onf/ ¤if;udk odu©mcs&ef r[kwfbJ ¤if;tiftm;pk\ tjypf temtqmudk w&m;0ifausmif;om;xk tpnf;ta0;wGif<br />

azmfxkwf ar;Muonf/ ¤if;ar;cGef;twGuf jiif;onfjzpfap? 0efcHvQifjzpfap? omref½Sif;vif; ajymMum;vdkufygu<br />

þudpö NyD;Edkifaomfvnf; txufyg umwGef;q&monf þudpöudk olodygonf[k raeEdkif? rxkdifEdkif azmfaumifvkyf<br />

onf/ tvGefpum;ajymaumif;aom armifudk,k (aemif w&m;½Hk;a½SUae) \ xyfqifhar;cGef; axmifacsmufwGif umwGef;<br />

q&m ydwfrdoGm;onf/ odvQifazmfxkwf&ef awmif;qdkonfhtcg umwGef;q&monf ajz&ef rvG,fawmhbJ tpnf;ta0;rS<br />

qkwfcGmoGm;onf/ ausmif;om;xk tpnf;ta0;½Sd trIaqmifpm;yGJrS trIaqmifrsm; idkifoGm;Muonf/<br />

umwGef;q&m &Jabmfonf tpazmfcJhNyDjzpfí wuo*kPfodu©mudk ñSdK;EGrf;apaom udpöjzpfí tqdkygudpö<br />

w&m;0if ½Sif;vif;jcif;rjyKygu wuo toif;0iftjzpfrS &moufyef xkwfy,f&ef[laom ar;cGef;udk tqdkodkY<br />

ajymif;vJ qHk;jzwfonf/<br />

txufyg qHk;jzwfcsufudk wuo oefY½Sif;trIaqmiftzGJUonf rckcHEdkifyJ ¤if;wdkY\ &JabmfrSm toif;om;<br />

tjzpfrS &moufyef xkwfy,fcH&aom b0odkY a&mufoGm;onf/ wuopnf;rsOf;udk rlva&;qGJcJhaom acgif;aqmifBuD;<br />

rsm;onf aphpyfaocsmpGm t*Fvdyfvdk a&;qGJcJhjcif; jzpfonf/<br />

tvm;wl oefY½Sif;tiftm;pkrS trIaqmifwOD;onf tpnf;ta0;odkY wufa&muf&ef (3) Budrf ysufuGuf<br />

aeonfudk tpnf;ta0;rSwfwrf;wGif ppfaq;awGU½Sdí wuopnf;rsOf;t& tvkyftpnf;ta0;wGif jzKwfcH&onf/<br />

tvm;wlyif oefY½Sif;trIaqmiftzGJUu wuúodkvfA[dkaumifpDodkY udk,fpm;vS,ftjzpf apvTwfcJhaom jyifyrS<br />

*kPfoa&½Sdyk*¾dKvfBuD; (2) OD;udkvnf; wuotpnf;ta0;wGif wdk;wuftiftm;pku jzKwfcscJhavonf/ wuorS<br />

wuúodkvfA[dkaumifpDodkY apvTwfcJhaom udk,fpm;vS,frsm;onf ausmif;om;zufrS &yfwnfapvdkonf/ tpnf;ta0;ü<br />

wuúodkvfA[dkaumifpDodkY apvTwfaom udk,fpm;vS,f (2) OD;udk aqmif½Gufcsufrsm;tm; ar;jref;cJhonf/ tpnf;ta0;<br />

wGif ½Sif;vif; ajzMum;csufrsm;udk tjyeftvSef a0zefaqG;aEG;NyD; wuo udk,fpm;vS,f (2) OD; aqmif½Gufcsufudk<br />

rauseyfaMumif;? rlvar;cGef;udk tqdktjzpf ajymif;wifMuonf/ rJcGJqHk;jzwf&mwGif wuo oefY½Sif;trIaqmiftzGJUonf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ckcHEdkifaom tiftm;r½Sd jzpf&um tqdkyg udk,fpm;vS,f (2) OD;rSm tjzKwfcH&onf/<br />

xkdYaMumifh wuúodkvfA[dkaumifpDodkY ajym&J? qdk&JESifh tpOftvm t½Sdeft0g½Sdol? wdk;wufaom tawG;tac:<br />

t,ltqrsm;taeESifh oabmxm;í OD;odef;az (odef;azjrifh) ESifh wuoOuú|a[mif; OD;pdefwdkYudk udk,fpm;vS,f<br />

(2) OD;tjzpf wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;odkY apvTwfvdkufonf/<br />

¤if;udk,fpm;vS,f (2) OD;rSm oefY½Sif;tiftm;pkuvnf; ¤if;udk,fpm;vS,f r[kwfí csKyfudkif&ef rvG,f?<br />

wdk;wuftiftm;pkuvnf; wuotrIaqmifrsm; r[kwfí csKyfudkif&ef rvG,f? xkdodkYaom tajctaewGif OD;odef;az<br />

jrifhonf rnfolY oabmxm;rQ r[kwf? rdrdqE´oabmt& wuúodkvfA[dkaumifpD tpnf;ta0;ü wuúodkvfwGif<br />

rmhufpf oabmw&m; oifMum;a&;tqdkudk wifonf/<br />

OD;odef;azjrifhtqdkudk wuotrIaqmiftzGJUu uefYuGufavonf/ wdk;wuftiftm;pkuvnf; raxmufcH<br />

ay/ þodkYjzifh oefY½Sif;tiftm;pkonf a½G;aumufyGJwGif tjrJtEdkif&cJhaomfvnf; tvkyftpnf;ta0;wGif tjrJvdk<br />

½IH;cJh&onf/ wdk;wuftiftm;pkuvnf; Edk0ifbmv (17) &ufwGif bmvkyfcJhoenf;[k ar;jref;&m ¤if;aeYrSm urÇmY<br />

ausmif;om;aeY jzpfNyD; ¤if;aeYtwGuf bmrQrvkyfcJhí a0zef&efjzpfonf/ odkY&mwGif tqdkygaeUESifh ywfoufí bmrQ<br />

avhvmxm;jcif; r½Sd? bmrQrodjzpfum tpnf;ta0;wGif ¤if;aeYjzpfcJhaom taMumif;t&mrsm;udk qufpyfajz&mrS<br />

ydkodu©musp&m jzpfvmonf/<br />

(ps) 1950-51 &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> ESpfywfvnftpD&ifcHpm<br />

1950-51 ckESpf twGif;wGif uREkfyfwdkY ]]&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>}} udk Mum;a½G;aumufyGJ (2) Budrf<br />

jzifh wnfaqmufcJh&mü yxrtBudrf Mum;a½G;aumufyGJudk 18? 12? 50 &ufaeYwGif usif;yûyvkyfcJhí? Ouú| udkudkav;?<br />

'k-Ouú| udkcifarmifjrifhESifh b@ma&;rSL; udkjrifhxGef;wdkYudk a½G;aumuf wifajr§mufcJhMuavonf/<br />

'kwd, Mum;jzwfa½G;aumufyGJudk 12? 1? 51 &ufaeYwGif usif;yûyvkyfí? udkpdefbef; (taxGaxGtwGif;a&;rSL;)<br />

udkvSodef; (wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;)? udkwif0if; (jyefMum;a&;XmetwGif;a&;rSL;)? udkodef;atmif (vlxkqufqH<br />

a&;ESifh ynma&;Xme twGif;a&;rSL;)? rpöwma&mbwfqGefcg; (wuúodkvfcsif;ESifh EdkifiHjcm;qufoG,fa&;Xme<br />

twGif;a&;rSL;)? udktkef;cdkif (aygif;oif;qufqHa&; ESifh jynfolYvkyfief;twGif;a&;rSL;) wdkYudk a½G;aumufwifajr§mufcJh<br />

onf/ a½G;aumuf wifajr§mufcH&aom trIaqmiftzGJUrS wuotpnf;ta0;Oya't& r*¾Zif;Xmeudk trIaqmiftjzpf<br />

wm0ef,l&ef udkwifxGef;ESifh pmMunhfwdkufrSL;tjzpf udkwif0if;wdkYtm; cefYtyfvdkufonf/<br />

txufyguJhodkYaom ausmif;om;<strong>or*¾</strong> tvkyftrIaqmiftzGJU ay:vmNyD;aemuf usrf;opöm usdefqdkyGJrjyKvkyfrD<br />

ta&;ay: ausmif;om;xktcuftcJudk tjref&ifqdkifvdkuf&onf/ xkdtcsdefu ausmif;om;xk\ ta&;ay: tcuftcJ<br />

rsm;rSm-<br />

(1) yxrESpf OypmESifh 0dZÆmausmif;om;rsm;udpö?<br />

(2) "mwfcGJcef;twGuf tydkaiGaMu;udpöwdkYjzpfí tmPmydkifwdkY\ pDrHcsufrsm;rSm cdkifvHkw&m;rQwaom<br />

taMumif;csif;&mwdkYESifh uif;vGwfpGm zdpD;vsuf½Sdonf/<br />

Oyrm- yxrESpf OypmESifh 0dZÆmausmif;om;rsm;udpöü wuúodkvftmPmydkifwdkYonf ESpfOD; ausmif;zGifhpü<br />

yxrESpf OypmESifh 0dZÆmwef;ausmif;om;wdkYtm; pmar;yGJusif;yjyKvkyfjcif;½Sdrnf r[kwf[k twdtvif;aMunmcJhaomf<br />

vnf; pmar;yGJrsm; vGefpGmeD;uyfonfh tcgusrSyif pmar;yGJppfrnf[k a½SUaemufrnD tqDtai:rwnfh ynmoifMum;<br />

a&; udpöü uav;upm;ouJhodkY ½IHUcsnf? ESyfcsnfvkyfcJhojzifh yxrESpf OypmESifh 0dZÆmwef; ausmif;om;tm;vHk;rSm<br />

ynma&; tcuftcJwckudk rarQmfvifhbJ &ifqdkifcJh&avonf/<br />

"gwfcGJcef;twGuf tvSLaiGaMu;udpöudkyif tvm;wl rw&m;rI wcktaeESifh &ifqdkif&onf/ wuúodkvf<br />

tpOftvm &mZ0iftqufquf bdk;awmfbk&m; vufxufurS rMum;bl;? rvkyfbl;? rjzpfay:cJhbl;aom "gwfcGJcef;<br />

aMu;[laom ynma&; qvmrD aiG 25d^-udk odyÜHausmif;awmfom;rsm; xHrS rw&m;ñSpfí awmif;cHcJh&m ausmif;om;rsm;<br />

tm;vHk; rsm;pGmrausreyf jzpf&onf/ txufyg jyóemESpf&yfudk uREkfyfwdkY trIaqmiftzGJU\ yxrtBudrf 16? 2? 51<br />

&ufaeY tpnf;ta0;ü wifoGif; aqG;aEG;cJhí yxrESpf ausmif;om;rsm; pmar;yGJudpöudk 17? 1? 51 &ufaeY ta&;ay:<br />

ausmif;om;xk qE´jytpnf;ta0; usif;yjyKvkyf wdkufyGJqifum xkdnaewGif vdkvm;csufrsm; &½SdcJhonf/ "gwfcGJcef;<br />

aMu; udpöudkvnf; ausmif;om;xk axmufcHcsufjzifh tmPmydkifrsm;xH ta&;qdkcJh&m Zefe0g&Dv (27) &ufaeUwGif<br />

atmifjrifrI& ½Sdí aiGrsm;jyefvnf xkwf,lcGifh&cJhonf/<br />

341


342<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdkYaemuf Ouú|ESifh trIaqmiftzGJU\ usrf;opömusdefqdkyGJudk 9? 2? 51 &uf aeYwGif usif;yí-<br />

1/ 'Drdkua&pDudk usepGm avhvmusifhoHk;a&;<br />

2/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;<br />

3/ ausmif;om;ta&;udk ausmif;om;xkqE´jzifhom oefY½Sif;pGm csDwuf,la&;<br />

4/ ygwDEdkifiHa&;aqmif½GufrI uif;vGwfa&;<br />

5/ wdk;wufaom urÇmhausmif;om;xkü yg0ifqifETJa&;wnf;[laom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ rGefjrwfvSaom<br />

0g'ESifh vrf;pOfudk uREkfyfwdkY owfrSwfaMunmcJhonf/<br />

xdkwdk;wufrI t&yf&yfudk XmetvdkufcGJí tpD&ifcHygOD;rnf/<br />

1/ wuúodkvfcsif;ESifU EdkifiHjcm;qufoG,fa&;Xme<br />

urÇmvHk;qdkif&mausmif;om;0efxrf;tzGJUudk 16? 1? 51 &ufaeYwGif atmifjrifpGm zGJUpnf;NyD;cJhí obmywdtjzpf<br />

a'gufwmxifatmif? 'k-obmywdtjzpf wuoOuú| udkudkav;? b@ma&;rSL;tjzpf a'gufwmomvS?<br />

twGif;a&;rSL;tjzpf udka&mbwfqGefcg;? trIaqmifvlBuD;rsm;tjzpf-<br />

1/ ygarmu© OD;b 2/ ygarmu© OD;at;armif 3/ udkpdefbef;<br />

4/ udkodef;atmif 5/ udkwif0if; 6/ udkjrol wdkYudk a½G;aumufzGJUpnf;cJhonf/<br />

xdkaumfrwDrSaeí ynm½SmrSD;&mü tcuftcJawGUaeaom ausmif;om;wdkYtm; aiGaMu;ulnD axmufyHh&m<br />

odyÜH (6) OD;? 0dZÆm (4) OD;? aygif; (10) OD;udk wpfvvQif 50d^- ESifh aygif; 5000d^- axmufyHhaMu; ay;EdkifcJhonf/<br />

wuúodkvfcsif;ESifh EdkifiHjcm;qufoG,fa&;Xme tpD&ifcHpm rSwfwrf;t& EdkifiHjcm;{nfhonfawmfrsm; tjzpf<br />

(1) e,lZDvefjynf urÇmvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL; rpöwm tm(&f)tuf(pf)bpfpvD (R.S<br />

Bisley)? (2) rpötrf&mZm (M.Raza) ygupöwefESifh? (3) rpöwm trfauaumewf (M.K Connent U.S.N.S.A) wdkY<br />

vma&mufí Armjynfausmif;om;a&;udpöudk &if;ESD;pGm aqG;aEG;avhvmMuonf/<br />

jrefrmjynfudk,fpm;vS,frsm;tjzpf EdkifiHjcm;odkY-<br />

(1) a'gufwma&mbwf (vufaxmufaq;rSL;) tm; puFmylNrdKUü usif;yaom ta½SUawmiftm½S awmifydkif;<br />

qdkif&m aq;yg&*lrsm;\ ausmif;om;rsm; usef;rma&;tajctaewGif aqG;aEG;yGJodkY apvTwfcJhonf/ a'gufwma&mbwf\<br />

aqG;aEG;csufrsm;rSm rsm;pGmatmifjrifaMumif; tpD&ifcHEdkifonfhtjyif &efukefwuúodkvf ausmif;om;rsm; usef;rma&;<br />

twGuf ta&;wBuD; vdktyfaeaom jrefrmaiG wodef;wef "gwfrSefwckudk vnf;aumif;? ta&;BuD;aom aq;ypönf;<br />

tcsKdUudk vnf;aumif;? wuúodkvfaq;½HktwGuf &½SdcJhygonf/<br />

(2) ¤if;tjyif tm½Swdkuf ausmif;om;a&;&mrsm;ü ESHYpyfpGm qnf;yl;í &if;ESD;rI&½Sd&ef udka&mbwfqGefcg;tm;<br />

ygupöwef? oD[dkVf? tdE´d,? tif'dkeD;½Sm;? rav;½Sm;? ,dk;',m;wdkYudk apvTwfcJhygonf/ urÇmvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;<br />

tzGJUcsKyf0if EdkifiHjzpfaom uae'grS jrefrmjynf tif*sifeD,m ausmif;om;rsm;twGuf ausmif;oHk;ypönf;rsm; (Drawing<br />

Instruments & Exercise Books) ESifh aq;0g;ypönf;rsm; ay;ydkY&½SdcJhygonf/ *syefjynfrS "gwfrSefajymif;wckudkvnf;<br />

aumif;? tar&duefausmif;om;rsm;tzGJUrS aiGoHk;aomif; tultnDESifh aq;bufqdkif&m pmtkyftrsKd;rsKd;? odyÜHbufqdkif&m<br />

pmtkyftrsKd;rsKd;wdkYudk vufcH&½SdcJhygonf/<br />

2/ vlxkqufqHa&;ESifU ynma&;Xme<br />

¤if;teuf rGefjrwfaom atmifjrifrI wcsufrSm 50-51 ckESpf rufx&pfausmif;om;rsm;twGuf ykZGefawmifESifh<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong>taqmuftOD ESpfae&m cGJí apwemh0efxrf;oifwef;rsm; zGifhvSpfjcif;jzpfonf/ apwem½Sif ausmif;om;<br />

BuD; tcsKdU\ tultnDudkvnf; aumif;pGmvufcH &½SdcJhygonf/ xkdoifwef;odkY ausmif;ol? ausmif;om; trsm;tjym;<br />

wufa&mufcJhygonf/ toif;\ &nf½G,fcsufESifh avsmfnDpGm vlxktzGJUtpnf;rsm;\ qufoG,frIudk 0rf;ajrmufpGm<br />

vufcHcJhNyD;<br />

1/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&m awmifolv,form;tpnf;t½Hk;XmecsKyf txl;nDvmcHodkY zdwfac:csuft& txl;<br />

{nfhonfawmf tjzpf 2? 1? 51&ufaeYwGif udk,fpm;vS,f (2) OD; apvTwfcJhygonf/<br />

2/ Armjynf tvkyform;tpnf;t½Hk;rsm;rS BuD;rSL;usif;yonfh EdkifiHvHk;qdkif&m 'kwd,tBudrfajrmuf tvkyf<br />

orm;<strong>or*¾</strong> nDvmcHodkY zdwfac:csuft& <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,f (2) OD;udk 9? 2? 51 &ufaeYwGif apvTwfcJhygonf/<br />

3/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mvli,frsm;tpnf;t½Hk;BuD;wGif &efukefc½dkifrS BuD;rSL;usif;yonfh udk;BudrfajrmufnDvmcH


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

odkYvnf; zdwfac:csuft& 28? 6? 51 &ufaeYwGif udk,fpm;vS,f (3) OD; apvTwf wufa&mufcJhygonf/<br />

4/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mvli,frsm;tpnf;t½Hk;\ omrefnDvmcHodkYvnf; zdwfac:csuft& wufa&mufcJhyg<br />

onf/ ausmif;om;rsm; oufomacsmifcsdrItwGuf urÇmvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;tzGJUcsKyfrS ay;ydkYaom ausmif;oHk;pm<br />

tkyfESihf ud&d,mrsm;udk txl;EIef;jzifh jzefYjzL;cJhEdkifygonf/<br />

3/ aygif;oif;qufqHa&;ESifU jynfolYvkyfief;Xme<br />

EdkifiHjcm;{nfhonfawmfrsm;udk aumif;pGmvufcHrnfh R.S Bislay tm; a[majymyGJ usif;y&ef wdkawmif;onfh<br />

umvtwGif; BudK;pm;cJhonf/ jynfolUvkyfief;Xmersm;rS ausmif;om;tusKd;twGuf <strong>or*¾</strong>rS qufoG,f&,lcJhaom<br />

tusKd;w&m;rsm;rSm-<br />

1/ avaMumif;Xme U.B.A rS ausmif;om;rsm;tm; (70) &ufxuf ausmfvGefaom tcEIef;rsm; twGuf<br />

10% avQmhygonf/<br />

2/ rD;&xm;XmerS ausmif;om;rsm;tm; w0ufEIef; avQmh,lygonf/<br />

3/ a&vrf;bufqdkif&m I.W.T rS ausmif;ydwf&uf (3) &ufxuf ausmfvGefaom tcsdefwGif a&vrf;ü oGm;<br />

vmaom ausmif;om;rsm;tm; txl;EIef;ESifh ay;ygonf/<br />

jynfwGif; t&yf&yfü oGm;vmrI cufcJaom ae&ma'orsm;odkY jyefonfh ausmif;om;rsm;tm; <strong>or*¾</strong>rS txl;pDpOf<br />

ay;cJhygonf/<br />

4/ jyefMum;a&;Xme<br />

t"du atmifjrifrItjzpf oefY½Sif;aom0g'ESifh vrf;pOfudk (9? 2? 51) &ufaeYwGif twdtvif; xkwfjyef<br />

aMunmcJhygonf/ rSefuefaom oabmw&m; &mEIef;jynfh0aeaom <strong>or*¾</strong>\ 0g'ESifh vrf;pOfudk jyefMum;a&;Xmeonf<br />

tcgtcGifhoifhwdkif; xkwfazmfaMunmjcif;? owif;pmyg ausmif;om;ta&;ESihf ywfoufaom uGJvGJonfh,lqcsufrsm;?<br />

ausmif;wGif; ausmif;jyif tajctae t&yf&yfudk tcgtcGifhtvdkuf xkwfjyefaMunmcJhonf/ xdkUjyif jynfolY todtrSwf<br />

jyKaeY yGJawmfrsm;? ausmif;om; todrSwfjyKaeU yGJawmfrsm;ü <strong>or*¾</strong>\ oabmxm;udk wnfhrwfpGm xkwfjyefcJhonf/<br />

5/ pmMunfUyd#duwfwdkufXme<br />

<strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkufXmetwGuf pmtkyfrsm;udk urÇmvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;tzGJUcsKyfESifh tjcm;EdkifiHjcm;oH½Hk;<br />

rsm;rS tultnDtjzpf vufcH&½Sdí <strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkufcef;ü aumif;pGmxm;½Sdygonf/<br />

6/ r*¾Zif;XmetpD&ifcHpm<br />

1950-51 ckESpf trIaqmiftajymif;tvJaMumifh yxrydkif;wGif r*¾Zif;Xme wm0efcHtzGJU aqmif½Gufaom<br />

vkyfief;rsm; teuf tdk;a0r*¾Zif; rxkwfa0EdkifcJhaom tdk;a0wm0efcH\ BudK;pm;rIaMumifh wESpfrQ tcsdef,l aqmif½Guf&<br />

aom udpöudk (2) v twGif; tdk;a0 tcsdefrD wGefusL;EdkifcJh\/<br />

7/ b@ma&;XmetpD&ifcHpm<br />

trIaqmifa[mif;rsm;xHrS 1950 ckESpf 'DZifbmvwGif aiG 465d-5yJ vTJay;&NyD; vpOf 0ifaiGtjzpf qdkifvcrsm;<br />

rS 2927d-8yJ? ,cktxd0if aiG½Sdaeygonf/ ¤if;wdkYteuf tmZmenfaeY? AdkvfcsKyfaeY? ausmif;om;rsm; psmyeudpörsm;<br />

wGifvnf;aumif;? ½Hk;oHk;ypönf;rsm;ESifh EkdifiHjcm;ausmif;om; udk,fpm;vS,frsm;\ {nfhcHyGJrsm;ü vnf;aumif;? acRwmoHk;<br />

pGJí ,ckvufusef 202d-12yJ ½Sdygonf/ ESpftqufqufu wif½Sdvmaom wuúodkvfaumifpDESifh wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ay:<br />

wGif wif½Sdaom vQyfppf"gwftm;cESifh a&caiGrsm;udk aumifpDrS avsmfay;NyD;aemuf vQyfppftm;ESifh a&cudk vpOfrSefrSef<br />

ay;&onf/<br />

taxGaxGqdkif&m tpD&ifcHpm<br />

<strong>or*¾</strong>\ txufygXme (7) ckrSwyg; tjcm;rJhaom vkyfief;aqmif½Gufcsufrsm;udk twGif;a&;rSL;ESifh wGJzuf<br />

twGif;a&;rSL;\ taxGaxGqdkif&mXme tpD&ifcHpmü xnfhoGif; tpD&ifcHygonf/<br />

ausmifom;<strong>or*¾</strong>? tvkyftrIaqmifopf a½G;aumufwifajr§mufNyD;aemuf Oya'tMuHay;t&m½Sdtjzpf 0wfvHk<br />

343


344<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

awmf& OD;jrifhtm; vnf;aumif;? pm&if;ppftjzpf OD;oef;wltm; vnf;aumif;? aumifpD0ifvlBuD;rsm;tjzpf OD;ydkif<br />

(tdkifpDtufpf tNidrf;pm;) ESifh OD;at;armif (bDtufpfpD? bDt,fvf) tm; a½G;aumufwifajr§mufcJhonf/ <strong>or*¾</strong>toif;<br />

wdkuftm; Munfh½Iapmifha½Smufoltjzpf OD;uHodef;tm; qufvuf cefYxm;ygonf/ <strong>or*¾</strong>toif; rif;aptjzpf udkvSausmf<br />

tm; cefYxm;ygonf/ wHjrufvSnf; ukvm;tm; qufvufxm;½Sdygonf/ <strong>or*¾</strong>qHyifñSyfqdkif? pmtkyfqdkifESihf pm;awmf<br />

qufrsm;udk ,cifESpfrsm; EIef;twdkif;yif qufvuf xm;½Sdygonf/<br />

<strong>or*¾</strong>tzGJU\ OD;a&rSm qufvufwdk;wufcJh&m-<br />

1948-49 wGif (1400) ½Sdí?<br />

1949-50 wGif (1000) txd usqif;oGm;aomfvnf;?<br />

,ckESpf 1950-51 wGif (1947) a,muftxd wdk;wufvmygonf/<br />

taysmfwrf;wyfzGJUudkvnf; jyefvnfzGJUpnf;&ef BudK;pm;cJh&m oufqdkif&mXmeodkY taMumif;Mum;cJhonf/<br />

bDtdkbmbm AdkvfrSL; (tjrJwrf;twGif;0ef udk,fpm; pm&if;ppf½Hk;) rS rwfv (29) &uf 1951 ckESpf jyefMum;pm&½SdNyD;<br />

]wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ vdkvm;csufudk EdkifiHawmftpdk;&u todtrSwfjyKygonf/ xdkufoifUovdk ta&;,l<br />

aqmif½GufoGm;ygrnf/} [k a&;om;yg½SdaMumif; tpD&ifcHygonf/<br />

ausmif;ESifh ywfoufí oufqdkif&mtzGJUwdkY\ vdkvm;csufrsm;üvnf; <strong>or*¾</strong>\ aqmif½Guf atmifjrifcsufrsm;<br />

udk 0rf;ajrmufpGm tpD&ifcHygrnf/<br />

(1) ygVdtoif;\ ]vlrsKd;jcm;ygarmu© cefhxm;a&;} wdkufyGJü <strong>or*¾</strong>rS tifwdkuftm;wdkuf ulnDcJhonf/<br />

ygVdtoif;\ vdkvm;csufrsm;rSmvnf; atmifjrifNyD;ajrmufcJhygonf/<br />

(2) 1950-51 ck? Oya'ausmif;om;toif;\ ]wESpf (2) Budrf pmar;yGJusif;ya&;} awmif;qdkcsufrsm;udkvnf;<br />

vufcHí <strong>or*¾</strong>rS axmufcHaqmif½Guf ay;aeygonf/<br />

(3) ]tif;0ausmif;aqmif o[m&ESifh pmzwftoif; awmif;qdkcsuf} ausmif;aqmif tpm;taomufrefae*sm<br />

ESifh 'k-refae*smwdkYtm; tif;0ausmif;aqmifrS tjrefqHk; ajymif;a½TUay;&efudkvnf; <strong>or*¾</strong>rS vufcHta&;,l aqmif½Guf<br />

&m tmPmydkifrsm;xHrS 21? 7? 51 &ufaeY jyefMum;pmt& xdkudpö atmifjrifNyD;ajrmufcJhygonf/<br />

(4) Nrdwfc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wuúodkvf0ifpmar;yGJü (74) a,muf0ifa&muf ajzqkd&m (1) a,muf<br />

wnf; atmifonfh udpöESifh ywfoufí <strong>or*¾</strong>rS ta&;,laqmif½Gufvsuf ½Sdygonf/<br />

(5) 1951 ckESpf? rwfvtwGuf taqmifc ray;aom wuúodkvfausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJajzqdkcGifh<br />

vufrSwf xkwfay;&ef? tmPmydkifrsm;xH ta&;qdkcJh&m atmifjrifNyD;jywfcJhygonf/<br />

(6) atmufwdkbm ausmif;ydwf&uf ukefqHk;NyD;aemuf 'k-ESpf0ufrS ausmif;0ifvmaom ausmif;om;rsm;tm;<br />

yxr ESpf0uftwGuf ausmif;vcaiG (60d^) udk rawmif;qdk&ef tmPmydkifrsm;xH ta&;qdk&m 24? 1? 51 &ufaeY<br />

jyefMum;pmt& atmifjrifNyD;jywfcJhygonf/<br />

(7) aq;aumvdyf ausmif;olrsm;tm; T.T.C ESifh bifwefausmif;aqmifrsm;wGif ae&mxkdifcif; vHkavmufpGm<br />

&½Sd&ef tmPmydkifrsm;xHü awmif;qdk&m vdkvm;csufrsm; vHk;0atmifjrifcJhygonf/<br />

(8) 1951 ckESpf? ZGefv pmar;yGJatmifpm&if;udk apmifhqdkif;vsuf½Sdaom abmf'g ausmif;om;rsm;twGuf<br />

1951 ckESpf? ZlvdkifvtwGuf ausmif;aqmifESifh xrif;cudk w0ufc avQmh,l&ef tmPmydkifrsm;xH <strong>or*¾</strong>rS awmif;qdk&m<br />

atmifjrifNyD;jywf cJhygonf/<br />

(9) wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ü ,ciftrIaqmifrsm; vufxufu usef½SdcJhaom<br />

rD;c - 1714d-14 yJ<br />

a&c - 260dy&dabm*<br />

- 310daygif;<br />

2284d-14 yJ udk ausmif;om;aumifpDvlBuD;rsm;\ awmif;qdkcsuft& tmPmydkifrsm;xHrS vdkufavsm<br />

ausat;csufudk vufcH&½Sdygonf/<br />

(10) tcvGwf ynmoifMum;a&;pDrHudef;udk tpdk;&rS wdvif;pGm xkwfjyefaMunmNyD;onfhaemuf tpkd;&cefY<br />

twGif;0ef (20) OD;? aumifpDvlBuD; (10) OD;wdkYESihf wGJzufí aqmif½Guf&ef <strong>or*¾</strong> Ouú|? twGif;a&;rSL;ESifh ausmif;aumifpD<br />

vlBuD;wOD; aygif; (3) OD;wdkYu aqmif½Gufaeygonf/<br />

xdkaumfrwDtzGJUwGif-


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1950 rS 1951 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(1) <strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkufpmtkyfESihf y&dabm*twGufaiG - 10000d^-<br />

(2) *wfpwifemESihf t*Fvdyfjrefrm vufESdyfpuftwGufaiG - 5000d^-<br />

(3) <strong>or*¾</strong>taqmuftODwdk;csJU&mü vdktyfonfh "gwftm;ud&d,mtwGufaiG - 7000d^-<br />

(4) <strong>or*¾</strong>taqmuftODtm; y&dowf (1000) 0ifEdkif&ef wdk;csJUaqmufvkyfvdkojzifh - 415000d^-<br />

437000d^-<br />

(5) pmtkyf - 15000d^-<br />

(6) <strong>or*¾</strong>aemuf (5) ESpftwGuf pmyHkESdyfpuf (5) vHk;ESifh pmvHk;rsm;twGufaiG - 45000d^-<br />

600000d^-<br />

-wdkY awmif;qdkcJh&m 1? 2? 3? 4 rSm vufiif; vdkvm;csuf 5? 6 rSm tem*wf vdkvm;csuftjzpf awmif;qdk&m<br />

vufiif; vdkvm;csufaiG 50000d^- rwnfaiGtjzpf &½SdcJhygonf/ <strong>or*¾</strong>wdk;csJUa&;ESifh <strong>or*¾</strong> pmyHkESdyfpuf wnfaxmif&ef<br />

twGufrl vufiif;vdkvm;csuftaeESifh xnfhoGif;pOf;pm;onfxuf tem*wfvdkvm;csufü xnfhoGif;pOf;pm;í vdkufavsm<br />

ygrnf[k uwd0efcHcsuf &½SdcJhygonf/<br />

(12) 1951 ckESpf? Zlvdkifv (4) &ufaeU wuúodkvfqD;edwftzGJU qHk;jzwfcsufESihf Zlvdkifv (14) &uf aumifpD<br />

tpnf;ta0; twnfjyKcsuft& tcsuf (9) csufygaom pDrHudef;topfw&yf xkwfjyef&mwGif<br />

(u) pmar;yGJ (3) cgus qufwdkuf ajzNyD;í ratmifjrifaom ausmif;om;xkrsm;udk ausmif;xkwfjcif;?<br />

(c) oifwef; (6) v aemufusaeonfh tajctae½Sdaejcif;wdkYrSm ausmif;om;tusKd;udk wdkuf½dkuf xdcdkufae<br />

ojzifh uREkfyfwdkY <strong>or*¾</strong>rS 15? 7? 51 &ufaeYwGifvnf;aumif;? 17? 7? 51 &ufaeYwGifvnf;aumif; aMunmcsuf (3) ck<br />

xkwfjyefí ausmif;om;xktm; wifjy EdI;aqmfcJhonf/ tmPmydkifrsm;xHüvnf; wif;rmpGm ta&;qdkcJhonf/ odkYESihfyif<br />

23? 7? 51 &ufaeYwGif tmPmydkifrsm;xHrS ausat;vdkufavsmcsuf t00udk <strong>or*¾</strong>rS aeYcsif;yif aMunmcsuf xkwfjyefí<br />

ausmif;om;xktm; wifjyNyD; jzpfygaMumif;/<br />

cifarmifjrifh<br />

('k-Ouú|)<br />

w-u-o<br />

345


346<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;udkudkav;<br />

(1950-51)<br />

jrpfBuD;em;NrdKUwGif arG;zGm;onf/ wuúodkvf0ifpmar;yGJudk 1946 ckESpfwGif rHk½GmNrdKUrS atmifjrifcJhí wuúodkvfodkY<br />

qufvufynmoifMum;onf/ 1948-49 ckESpfESifh 1949-50 ckESpfrsm;wGif wuo trIaqmiftjzpf a½G;aumuf<br />

wifajr§mufjcif;cH&í wuotwGif;a&;rª;tjzpf wm0ef,lcJhonf/ 1950-51 ckESpfwGif wuoOuú| jzpfonf/<br />

rlvwef;rS wuúodkvfxd tcrJhynma&;pHepfESifh ûyvkyfonf/ wuúodkvfyxrESpfoifwef;rsm; (Oypmtykdif;-u<br />

ESifh 0dZÆmtydkif;-u) tm; pmar;yGJvkyfa&;ESifh ywfoufí y,fzsuf&ef ûyvkyfcJhonf/ aemfa0jynf atmfpvdkNrdKUwGif<br />

usif;yaom urÇmhwuúodkvf0efxrf;tzGJY (World University Service) nDvmcHodkY wufa&mufcJhonf/<br />

OD;udkudkav;onf &efukefNrdKU jrLeDpDyg,fwGif jynfolYqufqHa&; t&m½Sdtjzpf EdkifiHawmfwm0efudk ,ck xrf;aqmif<br />

vsuf½Sdonf/<br />

OD;cifarmifjrifh<br />

Source: SLORC Press Conference<br />

OD;cifarmifjrifh- {&m0wDwdkif;? a';'&JNrKdU ZmwdjzpfNyD;? uG,fvGefol tqdkausmf udkoef;vIdif\ tudkjzpf<br />

onf/ zufqpf*syefqefYusifa&; umvtwGif;u vli,fjzpfaom OD;cifarmifjrifhonf Adkvfae<br />

0if;ESifh ocifpdk;tMum; qufom;tjzpf wm0ef,l aqmif½GufcJhonf/<br />

1949 ckESpfwGif &uo trIaqmifwOD;tjzpf wm0ef,laqmif½GufcJhonf/ OD;cif<br />

armifjrifhonf 1950-51 'k-Ouú|tjzpf a½G;aumufwifajr§muf cH&onf/ 1958 ckESpfwGif<br />

tdrfapmifhtpdk;&u zrf;qD;NyD; udk;udk;uRef;odkY tydkYcH&onf/ 1960 ckESpf ausmfrsm;wGif yrnw<br />

acgif;aqmifwOD;jzpfum 1963 ckESpf? Edk0ifbmvwGif ]]rdkifw&mNidrf;csrf;a&;c&D;½Snf}} csDwuf<br />

qE´jyyJGwGif jynfolUaumfrwD0ifESifh vlxkppfaMumif;rsm;\ wyfrSL;csKyftjzpf wm0ef,lcJhonf/<br />

xdkYaMumifh qE´jyyJGNyD;í &uftenf;i,ftMumwGif tzrf;cH&NyD; udk;udk;uRef;odkY 'kwd,tBudrf<br />

ydkYcH&onf/ 1973 ckESpfwGif jyefvGwfonf/ 1978 wGif wwd,tBudrf xyfrHtzrf;cH&NyD; 1980<br />

ckESpfwGif jyefvGwfonf/<br />

1988 ckESpf? Edk0ifbmvwGif jynfolYwdk;wufa&;ygwDudk zJGUpnf;NyD; Ouú|tjzpf<br />

wm0ef,lcJhonf/ 1988 ckESpfESifh 1989 ckESpfrsm;twGif; ppftmPm½Sifpepf qefYusifa&;w&m;rsm;<br />

a[mMum;cJhonf/ 1989 ZGefvwGif jynfolUwdk;wufa&;ygwD A[dktrIaqmiftzJGUwckvHk;udk<br />

zrf;qD;&m OD;cifarmifjrifhyg pwkw¬tBudrf tzrf;cH&onf/ 1989 ck? Edk0ifbm (6) &ufaeYwGif<br />

axmif'PftESpf (20) csrSwfjcif;cH&onf/ 1993 ckESpf? azazmf0g&Dvv,favmufwGif<br />

0rf;udkufa&m*g cHpm;&NyD; tif;pdefaxmiftwGif;üyif touf (63) ESpfwGif uG,fvGefonf/ olemr<br />

usef; jzpfaecsdefwGif tmPmydkifrsm;u aq;0g;ukoay;&ef jiif;y,fjcif;cHcJh&onf/<br />

rqvtpdk;&rS ay;aom EdkifiH*kPf&nfbJGUudk vufcH&efjiif;y,fcJhonf/<br />

(tusOf;axmifxJrS tmZmenfrsm;? {&m0wDpmtkyfwdkuf? 1999? pm-26/ ArmjynfuGefjrLepfygwD\<br />

EdkifiHawmftmPmodrf;a&;vIyf½Sm;rIrsm;? 1989? pm-77)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tcef; (14)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlUtcGifhta&; Nidrf;csrf;a&;ESifY trsdK;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1951 rS 1952)<br />

(u) Auorsm;tzGJUcsKyf ay:aygufvmjcif; (1951-52)<br />

1951-52 ckESpf tpydkif;wGif ausmif;om;avmuü t"dutiftm;pkrSm oefY½Sif;ESifh wdk;wufwdkY jzpfonf/<br />

ausmif;om;wdkY\ yifudk,fobm0t& zdESdyfoludk qefYusifvdkjcif;? trSefw&m;udk jrwfEdk;jcif;? tmPm&tzGJUtpnf;wdkY\<br />

jyKrlaqmif½Gufcsufrsm;udk rauseyfjcif;? rnfolonf rdrdausmif;om;ta&;udk opöm½Sd½Sd jywfom;&J0ifhpGm aqmif½GufEdkif<br />

rnfhtay: tuJjzwfjcif; ponfwdkYaMumifh wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pkudk wpwp ydkrdkaxmufcHvmMuonf/<br />

wdk;wufwdkY\ acgif;aqmifrI wufvmonf/ xdktcsdeftxd &efukefwuúodkvfonf tpOftvmESifh taetxm;t&<br />

wjynfvHk;½Sdausmif;om;rsm;udk OD;aqmifrI ay;&m ae&mjzpfonf/ &efukefwuúodkvfwGif wdk;wuftiftm;pk OD;aqmifrI<br />

jrifhrm;vmonfESifh trQrEÅav;wuúodkvf tygt0if e,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;wGif trsm;pkonf wdk;wuftiftm;pk\<br />

acgif;aqmifrIudk vufcHvmMuonf/ wdk;wufausmif;om;tiftm;pkonf e,f<strong>or*¾</strong>rsm;udk tawmfav; us,fus,f<br />

jyefYjyefY pnf;½Hk;EdkifcJhaom tajctae½Sdonf/<br />

xkdtcsdef a½Twd*Hkbk&m;? tv,fypö,H½Sd OD;at;armifZ&yfwGif ausmif;om;nDvmcH usif;yonf/ xdknDvmcH<br />

usif;yaomtcsdefESihf oefY½Sif;tiftm;pkuvnf; wuotaqmuftODwGif pifNydKifnDvmcH usif;yonf/ rlv Auo<br />

rSmvnf; awmxJa&mufoGm;NyDjzpfí vpfvyfoGm;aom ae&mwGif tiftm;pk (2) ck NydKifMujcif; jzpfonf/ Auo (2) ck<br />

ay:aygufrnfh tajctaeonf ausmif;om;xktwGuf aumif;aom vu©Pm r[kwfay/ OD;at;armifZ&yfodkY wuf a&muf<br />

aom e,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,ftcsKdUonf wckwnf;aom nDvmcHjzpfajrmufa&;? wckwnf;aom<br />

Auo jzpfajrmufa&; twGuf BudK;yrf;Muonf/ wdk;wufausmif;om;tiftm;pkuvnf; wckwnf;aom nDvmcHESifh<br />

wckwnf;aom AuozGJUa&;udk vdkvm;onf/ nDvmcHudk acwå&yfí usif;ycJhonf/ e,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; BudK;yrf;rI<br />

udk axmufcHBudKqdkcJhonf/ oefY½Sif;ESifh wdk;wuf aqG;aEG;&m atmifjrifrI r&cJhay/ þodkY wdk;wufausmif;om;tiftm;pk<br />

OD;pD;usif;yaom nDvmcHwGif Auorsm;tzGJUcsKyf (A.B.F.S.U) udk zGJUpnf;cJhonf/ oefY½Sif;tiftm;pku BuD;rSL;í<br />

Auo (A.B.S.U) udk zGJUpnf;cJhonf/ odkYaomf aemufydkif;wGif oefY½Sif;tiftm;pk\ OD;aqmifrI csdeJY ,drf;,dkifvmjcif;?<br />

347


348<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

trSefwu,f ausmif;om;<strong>or*¾</strong>udk us,f0ef;pGm pnf;½Hk;EdkifrI r½Sdjcif;? ausmif;om; jyóemESifh ausmif;om;vIyf½Sm;rIudk<br />

xda&mufjywfom;pGm OD;aqmifEdkifrI r½Sdjcif;wdkYaMumifh oefY½Sif;wdkY\ (A.B.S.U) rSm wjznf;jznf; vHk;yg;yg;um<br />

wdrfjrKyf aysmufuG,foGm;avonf/<br />

wdk;wufwdkY\ Auorsm;tzGJUcsKyfonf e,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk us,fus,fjyefYjyefY pnf;½Hk;um xda&muf<br />

pGm OD;aqmifrIay;Edkifaom tzGJUtpnf;jzpfcJh&m wckwnf;aom Auorsm; tzGJUcsKyftjzpf cdkifcdkifrmrm &yfwnfEdkifcJhonf/<br />

(c) Auorsm;tzGJUcsKyfESifh AuotzGJUtrIaqmifrsm;<br />

A.B.F.S.U & A.B.S.U<br />

(c-1) wdk;wufwdkh\ Auorsm;tzGJYcsKyf (A.B.F.S.U) trIaqmifrsm;rSm<br />

udkvS0if; Ouú| (,cif Auo twGif;a&;rSL;a[mif;)<br />

(ñTefrSL; tqifhjrifhynmOD;pD;Xme)<br />

udkausmfNidrf; 'k-Ouú| (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkwiftHk; 'k-Ouú|<br />

udkatmifbef; taxGaxGtwGif;a&;rSL; (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkbaumif; wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL; (aemif tajccHynmausmif;om;a&;&m)<br />

udkpdk;odef; b@ma&;rSL;<br />

udkodef;atmif aiGxdef;<br />

udkat;oef; EdkifiHjcm;qufoG,fa&;rSL; (aemif or0efvufaxmuf)<br />

udkrif;vGif (aemif pma&;q&m armifom&)<br />

udkwifhvGif wdkYjzpfonf/<br />

(c-2) 1951-52 wuotrIaqmiftzGJY<br />

1/ udkpdefbef; Ouú|<br />

2/ udkOD;armif 'k-Ouú|<br />

3/ udkwifatmif b@ma&;rSL;<br />

4/ udkausmfausmf taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

5/ udkwifarmifxGwf wGJzuf taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

6/ udkwifxGef; jyefMum;a&;XmetwGif;a&;rSL;<br />

7/ udkjrifhcdkif EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmetwGif;a&;rSL;<br />

8/ udkcifarmifvwf aygif;oif;qufqHa&;ESifh oufomacsmifcsda&;XmetwGif;a&;rSL;<br />

9/ udkudkav; wuúodkvfESifh vlxkynma&;XmetwGif;a&;rSL;<br />

10/ cdkifjrJzdk;csdef tdk;a0r*¾Zif;wm0efcH<br />

11/ udkvScif pmMunfhwdkufrSL;<br />

(c-3) oefh½Sif; AuotrIaqmiftzGJYrsm; (A.B.S.U) 1951-52<br />

1/ udkpdefbef; Ouú|<br />

2/ udkpdefvGif 'k-Ouú|<br />

3/ udkcifarmifñGefU b@ma&;rSL;<br />

4/ udk0if;az taxGtaxGtwGif;a&;rSL;<br />

5/ udkudkBuD; wGJzuf taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

6/ udk&JxGwf EdkifiHjcm;a&;rSL; ("gwfyHkwGif- udkwifatmif[k azmfjyxm;onf/)<br />

7/ udkvSpdk;vGif aygif;oif;qufqHa&;rSL;<br />

8/ udkpdef0if; ÓPAvESifh pmMunfhwdkufrSL;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

9/ udkjrifhodef; jyefMum;a&;rSL;<br />

10/ udkatmifausmfjrifh um,AvrSL;<br />

11/ udkjrifhaqG wGJzuf um,AvrSL;<br />

12/ udkcspfaqG &JacgifXmerSL;<br />

13/ udkpHarmif wGJzuf &JacgifXmerSL;<br />

14/ udkjrifhodef; wGJzuf vufaxmuftwGif;a&;rSL;<br />

Source: Aung Tun Original Copy<br />

oefh½Sif; AuotrIaqmiftzJGY (1951-52)<br />

a½SYwef;- udkjrifhodef; udkcifarmifñGefh udkpdefvGif udkpdefbef; udk0if;az ukdudkBuD; udkwifatmif<br />

(jyefMum;a&;rSL;) (b@ma&;rSL;) ('k-Ouú|) (Ouú|) (taxGaxGtwGif;a&;rSL;) (wJGzuftwGif;a&;rSL;) (EdkifiHjcm;qufqHa&;)<br />

Auorsm;tzGJUcsKyfonf trIaqmiftzGJUtjyif trIaqmiftoD;oD;u vkyfief;tvdkuf OD;aqmifaom AsL½dkrsm;<br />

xm;½Sdonf/ wdk;wufwdkY OD;pD;usif;yaom AuonDvmcHwGif Auorsm;tzGJUcsKyf pnf;rsOf;udk wifjy twnfjyKonf/<br />

xkdpnf;rsOf;udk tajccHí Auorsm;tzGJUcsKyf zGJUpnf;cJhjcif; jzpfonf/<br />

nDvmcHwGif trsKd;om;a&;? ausmif;om;a&;? urÇmhNidrf;csrf;a&; ponfwdkYESifh pyfvsOf;í qHk;jzwfcsufrsm;udk<br />

wnDwñGwfwnf; csrSwfEdkifcJhonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfonf ,cif Auorsm;enf;wl urÇmhausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyf<br />

(I.U.S) tzGJU0if jzpfcJhonf/ þodkY Auorsm;tzGJUcsKyf zGJUpnf;Edkifjcif;jzifh wjynfvHk;½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk<br />

w&m;0if pnf;½Hk;OD;aqmifa&;twGuf A[dktzGJUtpnf; xlaxmifEkdifjcif;jzpfonf/ wuúodkvfe,fajrrS pnf;½Hk;a&;udkvnf;<br />

tusKd;jyKcJhonf/<br />

(*) Auorsm;tzGJUcsKyf vkyfaqmifcsufrSm;,Gif;rIrsm; (1951-52)<br />

1951 ckESpfwGif zqyvtpkd;&onf &efukeftpdk;&[k ac:&aom tajctaerS vGwfajrmuf aeNyDjzpfonf/<br />

xkdpOfu tpdk;&udk vufeufudkif wdkufcdkufaeaom tiftm;pkrsm;vnf; NrdKUay:rS xGufajy;aeMuNyD; aus;vufrsm;wGif<br />

MoZmtmPm jyefYvsuf½Sdonf/ odkYaomf NrdKUay:wGif ¤if;wdkY pnf;½Hk;a&; ½Sdoifhoavmuf ½Sdaeavonf/ jynfwGif;Nidrf;csrf;<br />

a&; r½Sdao;bJ jynfwGif;ppf t½Sdefaumif;qJ jzpfonf/ jynfwGif;ppfESifhtwl zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;vnf; ½Sdao;onf/<br />

xkdtcsdefumvwGif Auorsm;tzGJUcsKyfonf 'Drdkua&pDa&;? Nidrf;csrf;a&;ESihf ausmif;om;xkta&; twGuf<br />

wuf


350<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

oabmxm;cJhonf/ ¤if;wdkYonf Oya'wGif;½Sd usefvlwef;pm;tzGJUtpnf;rsm;tm; tmPmpuf? ½kyf0w¬KESifh tcGifhta&;<br />

rsm;ay;jcif;? oyfvQKdpnf;½Hk;jcif;rsm; jyKvkyfEdkifcJhayonf/ odkYaomf Auorsm;tzGJUcsKyfudk rdrdwdkYqE´½Sdovdk zdEdSyfEdkifjcif;?<br />

pnf;½Hk; NzdKcGJEdkifjcif; rjyKEdkifyg/ þodkYjzifh Auorsm;tzGJUcsKyfonf wjynfvHk; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk OD;aqmif<br />

pnf;½Hk;vIyf½Sm;aom wckwnf;aom pifNydKifr½Sd? NydKifzufr½Sd w&m;0iftzGJUtpnf; jzpfcJhonf/ xdktzGJUtpnf;onf<br />

&efukefwuúodkvf½Sd wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pk\ OD;aqmifrIudk cH,lcJhayonf/<br />

¤if;tiftm;pkrSm a½SUuazmfjycJhonfhtwdkif; trmcHtkyfpk (3) pkay: tajccHxm;jcif; jzpfonf/ jyóem<br />

t&yf&yfudk qdkif&m tzGJUtpnf;odkY rwifjyrD tajccHtkyfpkudk,fpm;vS,frsm; yl;aygif;xm;aom Joint Committee<br />

wGif OD;pGm aqG;aEG;ñSdEdIif;onf/ ¤if;wGif&½Sdxm;aom oabmwlnDcsufudk qdkif&m tzGJUtpnf;taeESifh tiftm;pktaeESihf<br />

wm0ef,l taumiftxnfazmf vIyf½Sm;onf/ tkyfpk taetxm;& taumif;qHk;tkyfpku ta&;BuD;aomae&m Key<br />

Post rsm; &,lcGifh½Sdjcif;? OD;a&rsm; ydkrdk&½SdEdkifjcif;½Sdonf/ xkdYaMumifh jyóemt&yf&yfudk qdkif&mtzGJUtpnf;\ trIaqmif<br />

wGif wifjy&efxuf OD;aqmifyl;wGJaumfrwDwGif yrmPn§dEdIif;a&;udk tiftm;enf;aom tkyfpkrsm;u tav;xm;onf/<br />

tBuD;? tvwf? ti,ftkyfpk (3) rsKd;wGif ta&twGuf tenf;qHk; ti,ftkyfpku ydkí tav;xm;onf/<br />

þodkYjzifh jyóemt&yfudk OD;aqmifyl;wGJaumfrwDwGifom ñ§dEIdif;tqHk;tjzwf,lNyD; vkyfief;rsm; taumift<br />

xnfazmfaomtcg w&m;0iftzGJUtpnf; trIaqmiftzGJUo@mef arS;rSdefvmonf/ trIaqmiftzGJU tpnf;ta0; xdkifí<br />

qHk;jzwfcsuf rcsoavmufjzpfonf/ odkY&mwGif EdkifiHa&;todjzifh vnf;aumif;? rdrdwdkYtkyfpk udk,fpm;vS,frsm;ygaom<br />

OD;aqmifyl;wGJaumfrwD\ tqHk;tjzwf cH,lí vnf;aumif;? trIaqmiftzGJU\ tcef;u@ aysmufaejcif;udk t"du<br />

rxm;? us&mwm0efudk ,HkMunfcsufjzifh vkyfcJhMuonf/<br />

odkY&mwGif xkdvkyfenf;vkyf[efrSm rrSefuefyg/ ¤if;tusKd;qufrSm trmcHtkyfpk (3) ckrS &Jabmfrsm; omr[kwfbJ<br />

rdrdESifh vufwGJvkyfaqmifEdkifaom tjcm;&Jabmfrsm;? wdkif;&if;om;rsm;ESifh us,fjyefYaom toGifjzifh zGJUpnf; vIyf½Sm;<br />

vmaomtcg txufyg vkyfenf;vkyf[efaMumifh w&m;0if trIaqmifyHkpH aysmufvmjcif;? rvdkvm;tyfaom jyóemrsm;<br />

awGUMuHK&onf/<br />

(C) Auorsm;tzGJUcsKyfESifh jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;<br />

jynfwGif;ppf\ ted|m½Hkrsm; csKyfNidrf;ap&ef jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;twGuf EdkifiHa&;t& awGUqHkaqG;aEG;<br />

ajz½Sif;apvdkaom toHrsm; xGufay:vmaomtcg zqyvu vufeufudkif awmfvSefwdkufcdkufaeaom tiftm;pkrsm;udk<br />

aomif;usef;ol a&mifpHkolykefrsm;[k owfrSwfum vufeufcsNyD; tvif;0if&ef ajymonf/ wzufuvnf; EdkifiHa&;<br />

cH,lcsuf cdkifrmjyif;xefolrsm; jzpf½kHomru omreftzGJUtpnf;rsKd; r[kwfí vufeufcsum jynfwGif;ppf&yfpJa&;udk<br />

vHk;0vufrcH/ Nidrf;csrf;a&;? ñGefYaygif;tpdk;&jzpfvdkaom toHrsm; xGufay:vmonf/ w½kwfuGefjrLepfygwD\ *syef<br />

zufqpfwdkufcdkufa&;umvwGif csrSwfcJhonfh Nidrf;csrf;a&; ñGefYaygif;tpdk;&vrf;pOfESifh ywfoufonfhf pmwrf;rsm;<br />

udk tajccHa&;om;xm;aom bmomjyefpmtkyftcsKdU xGufay:vmonf/<br />

jynfwGif;ppfudk awGUqHkaqG;aEG;jcif;jzifh &yfpJ&ef? a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tdk;a0r*¾Zif;bJGYav;csKd;udk wuúokdvfusifUxHk;<br />

ed*Hk;csKyfuAsm ]&pemav;csKd;BuD;} vdkYvnf;<br />

trnfay;xm;onf/ þav;csKd;BuD;wGif q&mBuD;u<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm; nDñGwfMu&ef<br />

wdkufwGef;xm;onf/ nDñGwfrS<br />

Nidrf;csrf;om,mEdkifaMumif; ñTefjyonf/ xdkYjyif<br />

e,fcsJUESifh w½kwfjzLta&;rSmvnf; pdwfrat;p&m<br />

jzpfaMumif; q&mBuD;u owday;xm;onf/<br />

(vufa½G;pifav;csKd;w&m? pm- 348)<br />

jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;tzJGYcsKyf acgif;aqmif<br />

ocifudk,fawmfrIdif;<br />

(2) aMomf (Logic) avm*sdwfh acwfu,fvdkU? aumvdyftjzpfwGifjzifh? wavmpdwfnpfbG,f- q&mMuHKoeJY?<br />

&wemyHk taemufbuf awmifpOf pudkif;wGifjzifh? armif&ifrdSKif;BuD;- Adkvf0ifcHNyD;? [dkt&if ,ref- touf½SdorQ<br />

BudK;rayghvdkU zdkyv’ifysHrSm t*¾d,xdk;&mu? trsKd;bmom? ½kd;&mtwGufudkjzifh? toufaoawmif?<br />

raoGra½Smifbl; qdkwJh? xdkwuJhtaumif? tcifwyJh uav;wdkUudkv rif;avmif; rif;vsmawGudk?<br />

xrif;awmif;um auR;cJhwJhtjyif ]aMomf} t,loefoefjzifh? ukvm;jzLESHr[Jh ukvm;jzLESHr[JheJU?<br />

wqlql wnHnHawGudk? tvSLcHvdkUarG;NyD; ]tif;} ukvm;ta&;pbdkY? 'g;aoG;Mu[JheJU?<br />

tmay;um q&mulnDojzifh? jrefrmZAÁL'D tppfwaumif;qdkwJh acwfwaumif;&JUjyif?<br />

jrifjrifu&mudk? twGifomtkyftkyfNyD;? (Empire) tifyg&m vkyfcsifwJh vl½Iyfaumif e,fcsJUtaygif;udkjzifh?<br />

a'gif;prkwf wvSJYwnfhatmifaemfuG,f? raumif;t½kyf? ukvm;a*gif;jyKwfua&mYvdkU? armif;xkwfcJhNyD/ /<br />

(3) odkYvuGm? tqifrwJhcsifawmh? ]]wdkYArm}} ociftzGJUqDu u MuifwyJh taxGaxGtvDvD/<br />

ta0rnDapwJh? wudefudef tarSmifhrao;? tdkuG,f! at-bD-pD (A.B.C) awG&JU tdrfapmifhacG;/ /<br />

Source: Oway Magazines<br />

(4) cufyJcufouGm? ½SufvJ½Sufp&m? vuf0Jvusfm tjzLteD? vlw½Sif;wdkUaMumifh . . .<br />

]aMomf} wrdom;csif;awGawmif owdw&m;uif;uif;NyD;? tcsif;csif;yif rnDrñGwfrlí?<br />

jynfuRwfatmif tNrD;waxmifaxmifESifh . . . wnD;nD;wajymifajymif rD;avmifwdkufoGif;csdefrdkU?<br />

csif;wGif; aus;tnmwcdku? uav;&mZ N*dK[fudkawmif? awG;um tvdkvdkvGrf;rdwJhjyif?<br />

rpGrf;Ekdif romr,m 'ku©jzifh? Z&m'kAÁvt½G,f ½GHpbG,feJY? tvGefri,fwJh (77) ESpftwGif;wGif;rS?<br />

uRefacwfpm&if; wzefwcg? jyefuma&mufrvm;vdkU aemufwD;aemufcsm rcefYpGmpdwfu,fESifh?<br />

aMumufvnf;aMumufcg vefYumxdyfrdwJhjyif . . . ]tr,frif;} jrefrmh &efESpfaxGt&dyfayrdkU?<br />

wdwfESifhedrdwfESifh t&m&mawG;awG;NyD;.... aMomf? ArmjrefajyxdyfqdkwJh.....<br />

Armcsefau½SdufwdkYaMumifh pdwfjzifhq&mrat;/ /<br />

ocifudk,fawmfrdSKif; (vufa½G;pifav;csKd;w&m? pm- 348)<br />

351


352<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(p) wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> ESpfywfvnftpD&ifcHpm (1951-52)<br />

taxGaxGXme<br />

1951-52 ck? &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmifa½G;aumufyGJudk pnf;rsOf; Oya't& (2) Budrf<br />

cGJí usif;ycJhonf/<br />

yxrtBudrf a½G;aumufyGJudk 1951 ck? pufwifbmv (11) &ufaeYü usif;yjyKvkyfcJhí? Ouú| udkpdefbef;?<br />

'k-Ouú| udkOD;armif? b@ma&;rSL; udkwifatmifwdkYudk a½G;aumufwifajr§muf cJhMuayonf/<br />

'kwd,tBudrf a½G;aumufyGJudk 1951 ck? pufwifbmv (21) &ufaeYü usif;yjyKvkyfí udkausmfausmf<br />

(taxGaxG twGif;a&;rSL;)? udkwifarmifxGwf (wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;)? udkwifxGef; (jyefMum;a&;Xme?<br />

twGif;a&;rSL;)? udkjrifhcdkif (EdkifiHjcm;qufoG,fa&;Xme? twGif;a&;rSL;)? udkudkav; (wuúodkvfESifh vlxkynma&;Xme?<br />

twGif;a&;rSL;)? udkcifarmifvwf (aygif;oif;qufqHa&;ESifh oufomacsmifcsda&;Xme? twGif;a&;rSL;) wdkYudk<br />

a½G;aumufwifajr§muf cJhMuygonf/<br />

a½G;aumuf wifajr§mufjcif;cH&aom trIaqmiftzGJUrSm wuo pnf;rsOf;Oya't& r*¾Zif;Xme? wm0efcH<br />

pmwnf;tjzpf trfcdkifjrJzdk;csdefESifh pmMunhfwdkufrSL;tjzpf udkvScifwdkYtm; cefYtyfvdkufygonf/<br />

wuo pnf;rsOf;Oya'ESifhtnD zGJUpnf;NyD;ajrmufcJhaom trIaqmiftzGJUonf 1951 ck? pufwifbmv<br />

28 &ufaeYwGif <strong>or*¾</strong>taqmuftODü usrf;opömusdefqdkí wm0ef0wå&m;rsm;udk vufcH aqmif½GufcJhygonf/<br />

xdkusrf;opömusdefqdkyGJodkY zdwfMum;csuft& ae;½Sif;owif;pm t,f'DwmcsKyf OD;avm½Hk? jynfolYNidrf;csrf;a&;<br />

tzGJUacgif;aqmif OD;atmifoef;ESifh wuoOuú|a[mif; 0efBuD; trfat&m½SpfwdkY


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

txl;&efyHkaiGrS ausmif;ol? ausmif;om; (12) a,mufwdkYtm; axmufyHhaMu;aiG wv 60d^-usyf xkwfay;&ef oabmwl<br />

nDygonf/ xdkYaMumifh wuorS atmufwdkbmv (26) &ufaeYwGif avQmufvTmrsm; ac:,lcJhygonf/ odkY&mwGif<br />

oufqdkif&mwdkY\ tvkyfoabmt& ay:aygufcJhaom tcuftcJwdkYaMumifh aiGxkwfay;a&;udpöonf aESmifhaES;cJh aomf<br />

vnf; ,ckESpf Zlvdkifv twGif;wGif ausmif;ol? ausmif;om; (12) a,mufwdkYtm; wa,mufvQif axmufyHhaMu;aiG<br />

(600) usyf wdwdudk ulnDaxmufyhHcJhNyD; jzpfygonf/ axmufyHhaMu;&xdkufolrsm;tm; a½G;cs,f&mü wuoonf<br />

atmufygrltwdkif; a½G;cs,fcJhygonf/<br />

(1) ynmBudK;pm;rI½Sdjcif;?<br />

(2) aiGtultnD trSefwu,fvdkjcif;?<br />

(3) <strong>or*¾</strong>pdwf½Sdjcif;wdkY jzpfygonf/<br />

trSefpifppf axmufyHhaMu;avQmufol tm;vHk;vdkvdkyif aiGa&;aMu;a&; usyfwnf;rIESihf &ifqdkifvsuf ½Sdolrsm;<br />

yif jzpfygonf/ xdkYaMumifhvnf; a½G;cs,f&mü tcuftcJ awGU½SdcJh&ygonf/ rnfodkYyifjzpfap uREkfyfwdkYonf a½G;cs,f&mü<br />

txufyg rltwdkif; wOD;ESifhwOD; EdIif;,SOfNyD; aiGtultnD ydkrdkvdktyfonf[k MuHpnf,lq&aom ausmif;ol? ausmif;om;<br />

(12) a,mufwdkYtm; axmufyhHaMu;aiGrsm;udk xkwfay;cJh&ygonf/<br />

axmufyHhaMu;aiG &½Sdolrsm;rSm-<br />

1/ raMumif0g; cHkeHygwf - 670 'k-Oypm<br />

2/ r&if&if cHkeHygwf - 84 y-Oypm<br />

3/ udkvSatmif cHkeHygwf - 1014 y-Oypm<br />

4/ udkatmifoef; cHkeHygwf - 978 y-Oypm<br />

5/ udkat;az cHkeHygwf - 198 'k-Oypm<br />

6/ udkxGef;ñGefY cHkeHygwf - 549 y-Oypm<br />

7/ udktkef;az cHkeHygwf - 966 'k-Oypm<br />

8/ udkBudKifxGef; cHkeHygwf - 663 y-Oypm<br />

9/ udkwifjrifh cHkeHygwf - 1106 y-Oypm<br />

10/ udkbwkwf cHkeHygwf - 161 y-Oypm<br />

11/ udkaomif;wif cHkeHygwf - 4 'k-Oypm<br />

12/ udkñGefYarmif cHkeHygwf - 581 y-Oypm<br />

wuúodkvf ausmif;ol? ausmif;om;rsm;tm;vHk; usef;rma&;ppfaq;&efudk wuowckwnf;jzifh aqmif½Guf&ef<br />

cJ,Of;ojzifh wuorS oufqdkif&modkY tultnDawmif;&m ,ckESpfOD;rS ausmif;ol? ausmif;om;tm;vHk;wdkYtm; usef;rm<br />

a&;ppfaq;jcif; jyKEdkifcJhygonf/<br />

Edk0ifbmv (23) &ufaeY? trsKd;om;atmifyGJaeYudk ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong> (oefY½Sif;aom<br />

ausmif;om;xk) rS BuD;rSL;í bDatat abmvHk;uGif;BuD;wGifusif;y&m wuoonf ausmif;om;rsm; OD;pD;aom<br />

xkdtcrf;tem;odkY tifwdkuftm;wdkuf wufa&mufNyD; yg0ifqifETJcJhonf/<br />

'DZifbmvwGif wuúodkvf tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS rdrdwdkY\ vwfwavm epfemcsufrsm;udk<br />

wuúodkvfaumifpDodkY awmif;qdk&m jiif;y,fojzifh qE´jyoydwfarSmufcJh&m wuorS yxrajcvSrf; taejzifh aMunmcsuf<br />

xkwfjyefí xkdqE´jyoydwfudk axmufcHcJhygonf/ xkdrSwqifh tif*sifeD,mausmif;om;rsm;\ vufwavm epfemcsuf<br />

rsm;udk wuorS wuúodkvfaumifpDodkY xyfrH wifjyjyefonf/ 1951 ck? 'DZifbmv (7) &ufaeUwGif wuorS ausmif;om;<br />

xk tpnf;ta0;ac:,lí nDaemifrsm;jzpfaom tif*sifeD,mausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;onf w&m;enf;<br />

vrf;usojzifh axmufcHaMumif;jzifh tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ qE´jyoydwfudk axmufcHaom tm;jzifh<br />

wuúodkvfausmif;udkvnf; (7) &ufaeUrS (8) &ufaeY? naetxd (2) &ufwdwd qE´jy u½kPmoydwfarSmuf&ef<br />

qHk;jzwf ygonf/ wuoonf tif*sifeD,mta&;udk aqmif½Guf&mü tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ wcJeufaom<br />

tultnD pnf;vHk;rIudk &½Sdojzifh awmif;qdkcsufrsm;udk auseyfzG,f&m &½SdcJhonf/<br />

e,fcsJUwdkYtm; wdkufcdkuf&if;? toufpGefYoGm;½Smonfh Adkvfatmifausmf\aeUjzpfaom 'DZifbmv (20) &uf?<br />

ausmif;om;aeYwGif wuoü ausmif;om;aeY tcrf;tem; usif;ycJhygonf/<br />

Adkvfatmifausmf\ txdrf;trSwftjzpf Adkvfatmifausmf\ udk,fw0uf opfom;½kyfxkonf wuo<br />

taqmuftODa½SUwGif ppfrjzpfrDu xifxif½Sm;½Sm; wnf½SdcJhonf/ odkY&mwGif ppfab; ppf'PfaMumihf ,dk,Gif;cJh&ay&m<br />

353


354<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

,aeUwdkif jyefvnf rwnfaqmufEdkifao;ojzifh þudpöudk ½kyfvHk;ay:onftxd wm0ef,l aqmif½Guf&ef tjrJwrf;<br />

tzGJU wckudk Akdvfatmifausmf txdrf;trSwf &efyHkaiGaumfrwD trnfjzihf 'DZifbmv (24) &ufaeYwGif zGJUpnf;ay;cJhonf/<br />

tzGJU0ifvlBuD;rsm;rSmobmywd<br />

OD;pdefbef; (wuo? Auo Ouú|)<br />

b@ma&;rSL; OD;ydkif (tNidrf;pm; tdkifpDtuf 0wfvHkawmf&)<br />

twGif;a&;rSL; OD;ausmfausmf (wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL;)<br />

trIaqmifrsm; OD;apm[ef (tNidrf;pm; tdkif-pD-tuf)<br />

0efBuD; trfat &m&Spf (wuoOuú|a[mif;)<br />

OD;omxGef;atmif (ArmEdkifiH ukefonfBuD;rsm;toif; Ouú|)<br />

rpöwm ,lEGwfbmvD (trfat? t,fvft,fvfbD)<br />

OD;wifatmif ( wuotrIaqmif)<br />

OD;udkudkav; (wuotrIaqmif)<br />

OD;wifxGef; ( wuotrIaqmif)<br />

OD;0if;az (AuotaxGaxGtwGif;a&;rSL;)<br />

OD;pdefvGif (Auo 'k-Ouú|)<br />

tD*spfjynfwGif ausmif;om;vli,frsm;ESifh wdkif;&if;om;rsm;tm; zdESdyfcsKyfcs,fvsuf½Sdaom e,fcsJUwdkYtm;<br />

½IHUcsaMumif;jzihf Auo (oefY½Sif;aom ausmif;om;xk) ESifh wuowdkY yl;wGJí qHk;jzwfNyD; aMunmcsuf xkwfjyefcJhonf/<br />

19- 10- 51 ckESpf? trIaqmiftzGJU wdkufzsufatmifjrifcJhaom pmar;yGJ 3 BudrfusvQif ausmif;xkwfcH&rnf<br />

[laomtcsufudk jyefvnftoufoGif;rnfh t&dyfvu©Pmrsm; ay:aygufvmojzihf wuoonf ausmif;om; udk,fpm;<br />

vS,f aumifpDvlBuD;wdkYtm; þjyóemrsKd; ay:aygufvmygu rnfonhf tcsdeftcg ae&mXmera½G; wdkufzsufypf&ef<br />

ñTefMum;cJhonf/ xkdñTefMum;csuftwdkif; ausmif;om;udk,fpm;vS,f wuúodkvfaumifpDvlBuD;rsm;\ BudK;yrf;csufaMumihf<br />

1952 ck? Zefe0g&D (12) &ufaeUwGif usif;yaom aumifpDtpnf;ta0;wGif þtcsufonf vHk;0ausysufoGm;NyD<br />

jzpfygonf/<br />

½ku©aA' vufaxmufuxduq&m rpöwmqdkac;? vufaxmufuxdu a':jrpfESifh ausmif;om;&Jabmf (2)<br />

OD;\ psmye udpöwGifvnf; tokbydkYaqmif&ef EdI;aqmfvsuf armfawmfum;rsm;jzifh o,f,lydkYaqmifay;cJhygonf/<br />

wuúodkvfaumifpDodkY awmif;qdkcsuft& wuúodkvf ajy;ckefupm;yGJaumfrwDwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,fESifh<br />

q&mOD;a& tnDtrQ yg0ifapvsuf zGJUpnf;ay;cJhygonf/ ausmif;om;udkk,fpm;vS,f (5) OD;rSm udktkH;cdkif? udk0if;az?<br />

udkoef;0if;? udka½SmMunfESifh udkausmfjrifh wdkYjzpfygonf/<br />

ausmif;aqmifc (17) usyfonf xdkufwefonfxuf ydkrdkvsuf½Sdonf[k ,lqojzihf avQmhayghay;&ef? 1951<br />

ck? 'DZifbmvuyif awmif;qdkcJhaomfvnf; xkdudpörSm tcsdefMumjrifhcJhygonf/ 1952 ck? Zlvdkifv aumifpDtpnf;<br />

ta0;wGif pOf;pm;aqG;aEG;í ausmif;om;wOD;twGuf wvvQif aiG (60) usyfxuf rydkapbJ ¤if;aiG (60) usyfudk<br />

cGJa0&mü ausmif;aqmifcudk avQmhayghapvsuf tpm;taomufbufwGif xyfavmif; xnfhoGif;ay;&ef ausmif;aqmif<br />

aumf rwDodkY ñTefMum;ygrnf[k qHk;jzwfonf/<br />

&efukefwuúodkvfwGif 1951-52 ckrS pí tcvGwfynmoifMum;a&;pepf oGwfoGif;cJhaomfvnf; pmar;yGJ<br />

0ifaMu;vGwfNidrf;cGifh r&jcif;rSm tcvGwfynmoifMum;a&;0g'ESihf qefYusifaeonf[k ,lqojzihf pmar;yGJ0ifcGifh vGwfNidrf;<br />

cGifhjyK&ef awmif;qdkcJhygonf/ odkY&mwGif wuúodkvfaumifpDrS xdkudpöonf tpdk;&ESihf oufqdkifojzifh tpdk;&odkY awmif;qdk<br />

cJh&m ,cktcsdeftxd jyefMum;jcif; rjyKao;aMumif;jzihf wuoodkY taMumif;jyefcJhygonf/<br />

xkduJhodkY tvkyfwm0efrsm;udk xrf;aqmifcJh&mrS 1952 ck? {NyDvodkY a&muf½SdcJhojzifh aEG&moD ausmif;ydwf&uf<br />

twGif; wuo\ tvkyfudpöt00wdkYudk wm0ef,laqmif½Guf&ef aEG&moDwm0efcHrsm;tjzpf udkpdefbef;? udktHk;cdkif?<br />

udkausmfausmf? udkwifxGef;ESifh trf cdkifjrJzdk;csdefwdkYtm; cefYtyfcJhygonf/<br />

ausmif;jyefzGifhonfh tcsdefwGif ausmif;om;OD;a& ydkrdkrsm;jym;vmojzihf ae&mxkdifcif; tcuftcJ jyóem<br />

ay:aygufvmrnfudk od½Sdonfhtwdkif; wuúodkvf½Sd vdktyfonfh taqmuftODrsm; tjrefqHk; csJUxGifwnfaqmuf&ef<br />

BudKwif awmif;qdkcJhygonf/<br />

wuúodkvfrS ausmif;aqmif taqmuftODwckom ,ckESpftzdkY aqmufrnf[kqdkojzihf aemufxyf tenf;qHk;<br />

ausmif;om;rsm;twGuf ausmif;aqmif (2) ckESifh ausmif;olrsm;twGuf ausmif;aqmif (1) ,ckESpftzdkY xyfrHwnf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

aqmufay;&ef awmif;qdkygonf/ xkdawmif;qdkcsuft& wuúodkvfaumifpDrS EdkifiHawmf tpdk;&xHodkY 1952-53 ckESpf<br />

twGuf wuúodkvfaxmufyhHaMu; &efyHkaiGwGif vdktyfaomaiGudk xnfhoGif; owfrSwfay;&ef awmif;qdkxm; aMumif;jzihf<br />

wuoodkY taMumif;jyefMum; cJhygonf/<br />

ausmif;aqmifrsm;wGif ausmif;ol? ausmif;om;rsm;onf a&½Sm;yg;í a&rvHkravmufjzpfae&m 0if'grD&m½Sd<br />

a&avSmifuefrS a&rsm;udk 0,f,l&eftwGuf oufqdkif&mtmPmydkifrsm;ESihf oGm;a&muf pDpOf&ef vnf;aumif;? jzpfEdkifrnf<br />

qdkygu ¤if;a&avSmifuefrS wuúodkvfa&avSmifuefodkY ,ckvuf½Sd (3) vufr a&ydkufrS a&&Edkif&eftwGuf &efukef<br />

aumfydka&;½Sif;ESifh aphpyf&ef wuúodkvf0if;rSL;tm; wm0efay;jcif;jzihf wuúodkvfaumifpDrS wuo\ awmif;qdkcsufudk<br />

aqmif½Gufay;cJhygonf/<br />

wuúodkvfausmif;aqmifrsm;½Sd a&csKd;cef;rsm;ESifh tdrfomrsm; npfywfeHapmfjcif; r½Sd&atmif vdktyfonfh<br />

jyifqifcsufrsm; ûyvkyf&ef wuorS awmif;qdkojzihf? wuúodkvf0if; tkyfcsKyfa&;tzGJUodkY aqmif½Guf&ef ñTefMum;NyD;<br />

jzpfaMumif;jzihf wuúodkvfaumifpDrS taMumif;jyefMum;cJhygonf/<br />

ausmif;aqmifrsm;½Sd txyfwkdif;wGif aomufa&wdkifuDrsm; xm;ay;&ef awmif;qdkojzihf wuúodkvfaumifpDrS<br />

wuúodkvf0if;tkyfcsKyfa&;aumfrwDodkY wm0ef,laqmif½Gufapygonf/<br />

ausmif;ol? ausmif;om;rsm; aexkdifrI tenf;i,foufomaumif;rGefap&ef tif;vsm;? bifwef? 0,fvifwef<br />

Owå&ausmif;aqmifrsm;ü av;a,mufcef;ESifh ESpfa,mufcef;rsm;udk wa,mufcef;rsm;tjzpf eH&Humay;&ef awmif;qdk<br />

ojzihf wuúodkvfaumifpDrS oabmwlnDNyD; aqmif½Guf&ef oufqdkif&modkY ñTefMum;wm0ef,lapygonf/ xkdYtjyif<br />

ausmif;aqmifrsm;wGif ausmif;om;wOD;vQif rD;wvHk;usay;&ef awmif;qdkonfudkvnf; oabmwlojzihf oufqkdif&mrS<br />

wyfqifay;&ef pDpOfaeNyD jzpfygonf/<br />

0dZÆmwef;rsm;ESifh odyÜHwef;rsm;wGif jrefrmpmudk roifrae& bmomjyKvkyfojzihf wuorS tajctae<br />

taMumif; trsKd;rsKd;wdkYaMumihf xkdudpöudk &yfqdkif;xm;&ef wuúodkvfaumifpDodkY uefYuGufpm ay;ydkYcJhygonf/ þtpD&ifcHpm<br />

a&;onfhtcsdef txd wuúodkvffrS rnfodkYrQ jyefMum;jcif; r½Sdao;ojzihf þudpöudk twdtustpD&if rcHEkdifyg/<br />

wuúodkvf omrefpmar;yGJrsm;ü tydkif;cGJjcm;jcif;ESifh trSwfpOftvdkuf tpDtpOf cGJjcm;jcif;udk zsufodrf;ay;&ef<br />

awmif;qdkcsufudk wuúodkvfqD;edwftzGJUrS oabmwlnDonf[k od½Sd&aomfvnf; þtpD&ifcHpm a&;onfhtcsdeftxd<br />

jyefMum;pm r&ao;yg/<br />

1952 ck? ZGefvwGif wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkausmfausmf cGifh,lojzihf? wGJzuf taxGaxGtwGif;<br />

a&;rSL; udkwifarmifxG#ftm; xkdXmeudk wm0ef,l aqmif½Gufapygonf/<br />

pmar;yGJpepfa[mif;t& ajzqkd&rnhf ausmif;om;rsm;tm; txl;oifwef;rsm;ay;&ef awmif;qdkxm;&m ,ck<br />

tpD&ifcHpma&;onhf tcsdeftxd jyefMum;pm r&ao;yg/<br />

1951-52 ckESpftwGif; wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUonf txufazmfjyyg vkyfief;<br />

aqmifwmrsm;udk aqmif½GufcJh&m NyD;ajrmufcJhonfh vkyfief;rsm;vnf; trsm;yif½Sdygonf/ rNyD;jywfao;onfh vkyfief;<br />

tcsKdUvnf; ½Sdygonf/ txl;tpD&ifcHvdkonfrSm ausmif;ol? ausmif;om;wdkY\ aexkdifpm;aomufa&;ESifh ywfoufí<br />

wuoonf txl;ta&;,l aqmif½GufcJhygonf/ odkY&mwGif xkduJhodkYaom udpörsm;rSm EkdifiHawmftpdk;&ESifh oufqdkif&m<br />

tmPmydkifwdkY\ vkyftm;ay:wGif rsm;pGmrSDcdkvsuf ½Sdojzihf ausmif;om;xkESifh wdkif;jynfvlxktm; xkdtcsufudk txl;<br />

ESvHk;ydkufMu&ef arwåm&yfcHvdkygonf/<br />

aemif qufvufwm0ef,lMurnfh trIaqmiftzGJUrsm;onf ausmif;om;xk\ vkyfief;rsm;udk atmifjrifpGm<br />

xrf;aqmifEdkifMuygap[k uREkfyfwdkY trIaqmiftzGJUu arQmfvifhqkawmif;ygaMumif;/<br />

1951-52 ckESpf wuúodkvfaumifpDodkY wuo\ udk,fpm;vS,ftjzpf 0wfvHkawmf& OD;ydkif (tNidrf;pm; tdkifpD<br />

tuf) ESifh OD;apm[ef (tNidrf;pm; tdkifpDtuf) wdkYtm; cefYtyfygonf/ wuo\ Oya' tMuHay;t&m½Sdtjzpf<br />

Oya' uxdu OD;jrifh 0wfvHkawmf&tm; cefYtyfygonf/ wuo\ pm&if;ppftjzpf OD;oef;xl;tm; cefYtyfygonf/<br />

<strong>or*¾</strong>\ tkyfxdef;oltjzpf OD;uHodef;tm; vnf;aumif;? pma&;tjzpf udktHk;jrifhtm; vnf;aumif;? ½Hk;aptjzpf<br />

armifvSausmftm; vnf;aumif; cefYtyfygonf/<br />

b@ma&;Xme tpD&ifcHpm<br />

b@ma&;XmeESihf ywfoufí tpD&ifcHvdkonfrSm 1950-51 ckESpf trIaqmiftzGJUrS 0ifaiG? xGufaiG pm&if;<br />

½Sif;wrf; pmtkyfpmwrf;rsm;ESihf wuG vufusefaiG pkpkaygif; 332 usyf 2 yJ (okH;&m oHk;q,fh ESpfusyf ESpfyJ) wdwdudk<br />

355


356<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vufcH &½SdcJhygonf/ 1951-52 ckESpftwGuf <strong>or*¾</strong>toif;0ifrsm;xHrS 3893 usyf (oHk;axmifh ½Spf&m udk;q,fh oHk;usyf)<br />

wdwdudk &½SdNyD;? <strong>or*¾</strong>taqmuftOD qdkifcef;rsm;rS (10) vtwGuf 3697d^-8yJ (oHk;axmifh ajcmuf&m udk;q,f Yckepfusyf<br />

½SpfyJ) wdwdudk &½Sdygonf/ wuúodkvfodkY EdkifiHawmftpdk;&rS xkwfay;aom wuúodkvfaxmufyHhaMu; odef;ig;q,fxJrS<br />

<strong>or*¾</strong>twGuf aiGaygif; 16495 usyf (waomif; ajcmufaxmifh av;&m udk;q,fh ig;usyf) wdwdudk tcsKd;us &½Sdyg<br />

onf/ 1951-52 ckESpftwGuf <strong>or*¾</strong>t&yf&yf 0ifaiGaygif;rSm 24ç417d^-8yJ (ESpfaomif; av;axmifh av;&m wq,fh<br />

ckepfusyf ½SpfyJ) wdwdjzpf\/ 1952 ck? Zlvdkifvukeftxd ESpfcsKyfpm&if;ydwfcsdefwGif <strong>or*¾</strong>vufusefaiG bPfü 3774d-<br />

18 jym; (oHk;axmif ckepf&m ckepfq,fh av;usyf q,f½Spfjym;) ESifh aiGom; 29d-25jym; (ESpfq,fh udk;usyfESifh<br />

ESpfq,hf ig;jym;) ½SdNyD; EdkifiHawmftpdk;&xHrS pwkw¬ywf t&pfusaiGtjzpf 4123d-75jym; (av;axmifh w&m ESpfq,fh<br />

oHk;usyf ckepfq,fh ig;jym;) &½Sd&ef ½Sdojzihf pkpkaygif;aiG 7927d-18jym; (ckepfaxmif udk;&m ESpfq,fh ckepfusyfESifh<br />

q,fh½Spfjym;) wdwd jzpfygonf/<br />

&efukefwuúodkvf txl;&efyHkaiGrS &½Sdaom aiG 7200d^- (ckepfaxmifh ESpf&musyf) wdwdudk wu,f&NyD;<br />

ynmBudK;pm;vdkMuaom ausmif;olausmif;om; (12) OD;wdkYtm; wuorS aeí wvvQif 60d^- (ajcmufq,fusyf)ESifh<br />

(10) vtwGuf wa,mufvQif 600d^- (ajcmuf&musyf) wdwdudk axmufyHhaMu;tjzpf xkwfay;EdkifcJhygonf/<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>? wuúodkvfESifU vlxkynmzGHNhzdK;a&;Xme ESpfywfvnftpD&ifcHpm<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>? wuúodkvfESifh vlxkynmzGHUNzdK;a&;Xmeudk 1951 ck? pufwifbmv (21)<br />

&ufaeYrS pí vufcHaqmif½GufcJh&m atmufygwdkYudk atmifjrifcJhygonf/<br />

1951 ck? atmufwdkbmv (8) &ufaeUrS pí wuotaqmuftODwGif ypönf;rJhausmif;om;rsm;ESihf tvkyfo<br />

rm;rsm;tm; &nfpl;vsuf aeUpOf nae (4) em&DrS (6) em&D txd tcrJhwuúodkvf0ifoifwef; zGifhvSpfcJh&m t*Fvdyfpm?<br />

jrefrmpm? ocsFm? &mZ0if? yx0D? ½lyaA'ESifh "mwkaA' bmom&yfrsm;udk oifMum;jyo ay;ygonf/ xkd tcrJh oif<br />

wef;wGif vdktyfaom ausmif;oHk;ypönf;twGuf ausmif;om;wOD; 0ifaMu;aiG (2) usyfpD aumufcHygonf/ ausmif;om;<br />

ESihftvkyform; (200) cefY wufa&mufoifMum;Muonfudk awGU&ygonf/ ausmif;om;rsm; tusKd;twGufiSm pmrsuf<br />

ESm (60) rS (80) txd½Sdaom yx0DrSwfpkrsm; (Geography Notes)? "gwkaA'rSwfpkrsm; (Chemistry Notes)?<br />

t*Fvdyf pum;yHkuav;rsm;udk ½kdufESdyfxkwfa0cJh&m yx0DrSwfpkudk usoifhaom tzdk;ESihf a0iScJhygonf/<br />

txufazmfjyyg usefrSwfpk pmtkyfrsm;udk tcrJhxkwfa0ygonf/<br />

1951 ck? Edk0ifbmv (19) &ufaeYrS pí Oypm odyÜHoifwef; (Tutorial Classes in Pure Science) udk<br />

zGifhvSpfjyef&m ausmif;om;aygif; (150) ausmfausmf wufa&mufygonf/<br />

xkdoifwef;wGif (Geometry Questions) rsm; ½dkufESdyfí tcrJha0iSygonf/<br />

1951 ck? Edk0ifbmv (27) &ufaeYrS pí csif;ausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ awmif;yefcsuft& jrefrmpmwGif<br />

tcuftcJ awGUaeMuaom nDawmf? aemifawmfrsm;jzpfMuonfh csif;ausmif;om;rsm;tm; txl;jrefrmpmoifwef;udk<br />

zGifhvSpfcJhjyef ygonf/<br />

txufygwdkYudk aqmif½Guf&mü tyifyef;cHum ulnDí wuúodkvfoifwef;wGif oifMum;jyoay;Muaom<br />

udk0if;az (t*Fvdyfpm)? udkwifxGef; (t*Fvdyfpm)? udkwifarmif (t*Fvdyfpm)? udkatmifoef; (jrefrmpm)? udktHk;az<br />

(jrefrmpm)? udka½T (ocsFm)? udkatmifvSZH (ocsFm)? udkxGef;&if (yx0D)? udkwifarmifBuD; (&mZ0if)? udkxdef0if;<br />

("gwkaA')wdkYtm; vnf;aumif;? Oypmwef;wGif oifMum;ay;onhf q&mOD;oef;0if; (B.S.c)? Alr.R.C Shaker<br />

(B.S.c)? udkuHñGefU? udkudkav;wdkYtm; vnf;aumif;? q&mOD;atmifcif (bDat)? udkausmfausmf (bDat) ? udkwifatmif<br />

(bDat) wdkYtm; vnf;aumif; aus;Zl;Oyum& wif½SdygaMumif; rSwfwrf;wiftyfygonf/<br />

txufyg aqmif½Gufcsufrsm;udk Munfhjcif;tm;jzihf wdkawmif;vSpGmaom tcsdeftwGif;ü vkyfief;aqmifwm<br />

awmfawmfrsm;rsm; atmifjrifonfudk awGU&ojzifh þXmetwGuf tm;&auseyfzG,f½Sdonf[k xifjrifrdygonf/<br />

jyefMum;a&;Xme ESpfywfvnftpD&ifcHpm<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU jyefMum;a&;Xme\ 1951-52 ckESpf tvkyf<br />

oufwrf;twGif; aqmif½GufNyD;ajrmufcJhaom vkyfief;&yfrsm;udk tpD&ifcHygonf/<br />

jyefMum;a&;Xmeonf atmufyg&nf½G,fcsufrsm;udk xm;½SdNyD; xkd&nf½G,fcsufrsm;ESifh udkufnD&ef pGrf;orQ<br />

tvkyfwm0efrsm;udk aqmif½GufcJhonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

1/ wuoonf ausmif;om;xkESifh ruif;uGmbJ tjrJwap qufpyfrI½Sd&ef/<br />

2/ ausmif;om;xkESihf jynfolvlxk\ qufqHa&;wGif ajyjypfrI ½Sd&eftwGuf taxmuftyHhjyK&ef/<br />

3/ wuúodkvfESifh ausmif;om;xk\ tjzpftysuftajctaetrSefudk wdkif;jynfodkY wuoonf ausmif;om;<br />

xkESihf ruif;uGmbJ qufpyfrI½Sd&ef? ausmif;om;xk\ ynma&;? aexkdifpm;aomufa&; tp½SdonfESifh pyfvsOf;í<br />

epfemcsufrsm;? awmif;qdkcsufrsm;? atmifjrifrIrsm;/ qHk;½HI;rIrsm;udk aMunmcsufrsm; xkwfjyefí today;cJhonf/<br />

wuo\ vkyfief;ESifh vIyf½Sm;rI[lorQudkvnf; aMunmcsufrsm;jzifh today;cJhonf/<br />

ausmif;om;xkESihf jynfolvlxk\ qufqHa&;wGif ajyjypfom,map&ef aMunmcsufrsm;ESifh wrsKd;? owif;pm<br />

rsm;\ tultnDrsm;jzihf woG,f enf;vrf;½SdorQ aqmif½Gufay;cJhygonf/<br />

ausmif;om;xkESihf pyfvsOf;í vnf;aumif;? wuúodkvfESihf pyfvsOf;í vnf;aumif;? wuoESifh pyfvsOf;í<br />

vnf;aumif;? txifrSm; tjrifrSm; jzpfaeaom udpö&yfrsm;udk wdkif;jynf\ em;rsufpdozG,f jzpfaom owif;pmrsm;rS<br />

tcsdefrD BudK;pm; ajz½Sif;ay;cJhygonf/<br />

jyefMum;a&;Xmeonf r*¾Zif;XmeESifh yl;wGJí wuo\ tmabmftjzpf wywfwcg owif;pOf xkwfa0&ef<br />

BudK;yrf;ygaomfvnf; taMumif;trsKd;rsKd;aMumifh ,ckESpftzdkY rxkwfa0Edkifjcif;udk 0rf;enf;ygonf/ rnfodkYyifjzpfap<br />

jyefMum;a&;Xme\ t"du aqmif½Guftyfaom udpörsm;twGuf txl;aus;Zl;wifygonf/<br />

(q) Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcH (1952-53)<br />

OD;armif<br />

'k-OuúX<br />

wuo<br />

Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHudk wuotaqmuftODcef;rwGif usif;yjcif;jzpfonf/ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;<br />

jyóemudk nDvmcHodkY rwifjyrD aqG;aEG;ñSdEIdif;Muonf/ oabmwlnDrIr&? rnfonfh tkyfpkzufurQ ravQmhyg/<br />

nDvmcH vkyfxHk;vkyfenf;t& ¤if;udpöESifh ywfoufaomtqdkudk pdppfa&; aumfrwDodkY wifonf/ tqdkyg pdppfa&;<br />

aumfrwD tpnf;ta0;udk nydkif;wGif wHcg;ydwf tpnf;ta0; vkyfcJhonf/ rNyD;rqHk; jzpfaeaomtcg rEÅav;rS<br />

udk,fpm;vS,f udkomEdk; (aemif usL½Sifq&m)? rEÅav;c½dkif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS udkbkef;EdkifwdkYonf tpnf;ta0; tjyifrSm<br />

&efyGJzefwD;onf/ vkyf MuHzefwD;rIjzpfonf/ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifh ywfoufaomtqkdudk nDvmcHodkY wifjy&ef qHk;jzwf<br />

vdkufonf/<br />

xkdaeY nDvmcH pwifusif;yaomtcg jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udpö tBudwfte,f aqG;aEG;Muonf/ Policy<br />

udpöjzpfí rnfonfh tkyfpkurS tavQmhray;? nDvmcHudk acwå&yfqdkif;í jyefpcJhonf/<br />

Auorsm;tzJGYcsKyf nDvmcHobifBuD; NyD;qHk;oGm;aomaehwGif AuoXmecsKyf tvkyftrIaqmifrsm;ESifU e,fausmif;om; udk,fpm;vS,fawmfrsm;udk þodkhawGY&\<br />

Source: Aung Tun Original Copy<br />

357


358<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkpdk;odrf;? udkrif;vGif? udk,kwdkYu tkyfpk (3) ckudk acgif;aqmif aqG;aEG;Muonf/ rJcGJqkH;jzwf&ef tajctaeodkY<br />

a&mufcJhaomfvnf; udkpdk;odrf;u xkdtajctaeodkY ra&muf&ef BudK;pm;cJhonf/ trsKd;om;a&; jyóemudk nDvmcHwGif<br />

rJcGJqHk;jzwf&aom tajctae a&mufyguvnf; rsm;pGm t½kyfqdk;ayrnf/ wdk;wuftiftm;pk\ OD;aqmifrIESifh pnf;½Hk;<br />

a&;rsm;pGm xdcdkufayrnf/ OD;aqmifyl;wGJaumfrwD (Joint Committee) wGif jyefñSd&ef a½TUqdkif;vdkufonf/ tqdkyg<br />

nDvmcHü udkvS0if; (aemif ñTefMum;a&;rSL;? tqifhjrifh)u-<br />

]]uRefawmfwdkY wdk;wufausmif;om; tiftm;pkudk owif;tcsKdU? txl;ojzifh jrefrmhtvif; owif;pm?<br />

Armhacwf? t*Fvdyf ae½Sif;owif;pm ponfwdkYu vuf0JuGefjrLepfrsm;[k owfrSwfxm;onf/ tmPm&tzGJUtpnf;u<br />

ajray:ajratmuf twdkuftcH vuf0Jtiftm;pkrsm;\ udk,fpm;vS,frsm;[k rSwf,lxm;onf/ rdrdwdkYonf rnfolUMoZmcHrS<br />

r[kwf e,fcsJUqdkvQif tar&duef e,fcsJUomr[kwf? ½k½Se,fcsJUvmvQifvnf; wdkufrSmyJ}} [k obmywd rdefcGef;wGif<br />

pdwfvdkufrmefyg a[majymoGm;onf/<br />

(Z) Auorsm;tzGJUcsKyf tvkyftrIaqmiftzGJU (rl&if;wGif aysmufqHk;ae)<br />

(ps) wuowGif wdk;wufwdkY ta&G;cH&jcif; (1952-53)<br />

oefY½Sif;aom ausmif;om;tiftm;pkrsm;onf cdkifrmwdusvSaom EdkifiHa&;cH,lcsuf r½Sdjcif;? wdk;wufaom<br />

EdkifiHa&;t,ltq? 0g'oabmw&m;? tawG;tac:rsm;udk qefYusifjcif;? tmPmydkifrsm;\ zdESdyfcsKyfcs,frI trsKd;rsKd;udk<br />

jywfom;pGm&ifqdkif&Jaom pdwf"gwfr½Sdjcif;? ¤if;wdkY\ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&; tay:wGifom ausmif;om;ta&;ESifh<br />

jynfolYta&;udk bmrQrvkyfbJ at;at;csrf;csrf; ynmoifMum;a&;udk tajccHMujcif;? ausmif;om;ta&;rsm;tm;<br />

tmPmydkifrsm;ESifh aphpyfa&;udkom t"duxm; tajccHjcif;wdkYaMumifh ausmif;om;xkMum; OD;aqmifrIusqif;vmonf/<br />

oefY½Sif;wdkYu ausmif;om;ta&;ESifh rdbjynfolwdkY\ta&; rqdkif[k cH,louJhokdY jzpfaeonf/<br />

wzufwGifvnf; wdk;wuftiftm;pkrsm;u ausmif;om;ta&;ESifh rdbjynfolrsm;ta&;onf twlwlyif<br />

jzpfonf/ rdbjynfolrsm;twGuf b0vHkjcHKrI r½SdvQif zdESdyfcHae&vQif ukefaps;EIef;rsm; wufaevQif rdbwdkY\ om;orD;<br />

ausmif;om;rsm;onf Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;udk xdcdkufrnf[k wdk;wufausmif;om; tiftm;pkrsm;uvnf;<br />

vufcHxm;Muonf/ rdbrsm; b0vHkjcHKrI½SdrS? zGHUNzdK;wdk;wufrI? zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;uif;rS ausmif;om;rsm;twGuf<br />

ynmoifMum;a&; vdktyfcsufrsm; jynfhpHkí Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;Edkifrnfjzpfonf/ ¤if;wdkYtwGuf wdkufyGJ0if&rnf[k<br />

cH,lavonf/<br />

þodkYjzifh wdk;wufausmif;om;tiftm;pk pnf;½Hk;a&;tiftm;aumif;vmonf/ wuúodkvfvli,ftzGJU<br />

(Versity Youth) ESifh ñSdEIdif;í wuoa½G;aumufyGJ 0ifcJhonf/<br />

odkYaomf xkdESpfwGif wdk;wufwdkY Ouú|tjzpf ta½G;cHEdkifaom wuotrIaqmifjzpfzl;ol r½Sd/ wuo<br />

pnf;rsOf;t& trIaqmifjzpfzl;olom Ouú|tjzpf ta½G;cHEdkifcGif½Sdonf/ OuúX jzpfNyD;uvnf; xyfrH ta½G;cHEdkifcGifh r½Sd/<br />

wuopnf;rsOf;onf tvGefcdkifrmwdusonf/ xkdpnf;rsOf;a&;qGJolrsm;udkvnf; aus;Zl;wif&rnf/<br />

wuopnf;rsOf;t& yxrtokwf Ouú|? 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;a½G;&onf/ aiGxdef;onf bGJU&NyD; ausmif;wuf<br />

aeol jzpf&rnf/ 'kwd,tokwfwGif trIaqmif (6) OD; a½G;&onf/ xkd (6) OD; teuf taxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh usef<br />

vkyfief;rsm; tvdkuf wm0efcHrsm; a½G;cs,f&onf/ xkdtrIaqmif (9) OD;u wm0efcHESifh pmMunfhwkdufrSL;udk a½G;cs,f&<br />

onf/ xkdYaMumifh wuowGif trIaqmif (11) OD;xuf avsmhvQifvnf; r&? ydkívnf; r&yg/ tdk;a0r*¾Zif; wm0efcH<br />

ESihf pmMunfhwdkufrSL;rsm;onf useftrIaqmifrsm;ESifh wef;wltcGifhta&;½Sdaom trIaqmiftzGJU0ifrsm;jzpfonf/<br />

(n) 1952-53 wuotrIaqmiftzGJU<br />

1/ udkudkBuD; Ouú| (udkudkBuD;? udkudkav;tkyfpk)<br />

2/ udkBudKif 'k-Ouú| (wuúodkvfvlli,ftkyfpk)<br />

3/ udkpdefoif; aiGxdef;<br />

4/ udkatmifbef; taxGaxGtwGif;a&;rSL; (wdk;wuf)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

5/ udkcifarmifjrifh vlxkqufoG,fa&;ESifh aygif;oif;qufqHa&;wm0efcH (wdk;wuf)<br />

6/ udkausmf0if; wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh owif;jyefMum;a&;wm0efcH<br />

7/ udkMunfñGefY EdkifiHjcm;qufoG,fa&;wm0efcH<br />

8/ udk0if;armif upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;<br />

9/ udkwifhvGif ausmif;om;oufomacsmifcsda&;wm0efcH<br />

10/ udkbaumif; tdk;a0r*¾Zif;wm0efcH t,f'Dwm<br />

(yxru udkvS0if;)<br />

11/ udkoef;armif pmMunfhwdkufrSL; -wdkYjzpfonf/<br />

xkdESpf wuorS BuD;rSL;í Nidrf;csrf;a&;? 'Drdkua&pDa&;? ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&; OD;wnfcsuf<br />

rsm;ESifh yxrqHk;tBudrf ausmif;om;yGJawmfudk wuúodkvfe,fajrwGif pnfum;pGm usif;yEdkifcJhonf/ xdkyGJawmf usif;y<br />

Edkifjcif;onf ausmif;om;xkESifh wdk;wufausmif;om;tiftm;pk\ atmifyGJjzpfonf/ ausmif;om;xktMum; pnf;½Hk;a&;<br />

ydkrdk&vmonf/ ausmif;om;yGJawmfudk EdkifiHa&;t"dyÜg,f jynfh0pGm usif;ycJhjcif;jzpfí tmPm& zqyvtpdk;&rSm emomcH<br />

cuf jzpfcJhonf/ wuowGif wdk;wufausmif;om;tiftm;pk OD;aqmifrI&vmjcif;onf ¤if;wdkYtwGuf BuD;rm;aom<br />

twdkuftcHtkyfpk jzpfvmjcif;[k oabmxm;vmMuonf/<br />

(#) tdk;a0r*¾Zif; (52-53 ckESpf) yg uAsm? aqmif;yg;<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHk<br />

,aehArmEdkifiH½Sd ausmif;om;xkw&yfvHk;rSm pmoifcef;? ausmif;aqmif? q&m? pmtkyfpmwrf;? ausmif;oHk;y&dabm*? avmu<br />

"gwfynm prf;oyf&efypönf;rsm; csKdYwJUrIudk cHpm;ae&onf/ xdkcHpm;&rIwdkhtwGuf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>wdkhonf a½SYwef;rSrm;rm;<br />

&yfum awmif;qdkvmcJhMuonf/ wzef ausmif;xkwfypfjcif;? <strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;udk wm;qD;jcif; paom ausmif;om;tcGifUta&;rsm;<br />

qHk;½IH;vmcJU&jyefonf/ xdktcgwGif <strong>or*¾</strong>wdkhonf rdrdwdkh &oifU&xkdufaom tcGifUta&;rsm;udk awmif;qdk wdkufyGJ0ifvmaomtcg<br />

ausmif;om;awGudk rnfolu ajr§mufyifUay;onf/ ausmif;om;awGonf EdkifiHa&;vkyfonf[k wcgu ausmif;om;<strong>or*¾</strong>pifjrifUwGif<br />

vkyfcJUaom ,aeh tmPm&aeolwdkhu pGyfpGJum ausmif;om;xktm; wm;qD;csKyfcs,f&ef BudK;pm;vsuf½Sdonf/ þodkhpGyfpGJcsufrsKd;<br />

ppfrjzpfrDu ausmif;om;acgif;aqmif wOD;jzpfol udkb[def;u ausmif;om;ta&;awmfyHk (1939) trnf½Sdaom pmtkyfwGif<br />

acsyum a&;om;xm;csufudk jyefvnfxnfUoGif; vdkuf&avonf/ (rl&if;wGif udkb[def;[kom azmfjyxm;onf/)<br />

jzpfysufqJ ausmif;om;ta&;awmfyHkudk tjrifrSef jrifEdkifMu&eftwGuf rMumrDuav;twGif;u udk,fwdkifawG UMuHK&yHkrsm;udk<br />

ZmwfaMumif; jyefvdkayonf/<br />

uRefawmfwdkY <strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;onf jynfolYvGwfvyfrItwGuf aqmif½GufzG,f&mrsm;ESifh tvkyform;? v,form;<br />

rsm; &efukefodkY a&mufonfhaeYwGif t&yf&yf½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>toif;rsm;u tvkyform;? v,form;aeUBuD; usif;yEdkif<br />

&eftwGuf tvkyfrsm;aeMupOf vGefcJhaom 'DZifbm (8) &ufaeY? aeYvnf (1) em&DcefYwGif ocifvSaz (uvuwåm;)ESifh<br />

ocifxdef0if;wdkY wuúodkvf<strong>or*¾</strong> toif;½Hk;odkY aygufvmMuNyD;vQif rauG;odkY a&mufaeaom tvkyform;rsm; &efukef<br />

txda&mufatmif csDwufvmEdkif&efudpöudk aqG;aEG;&eftwGuf n (7) em&DwGif A[dk wdkYArmtpnf;t½kH; trIaqmif<br />

tpnf;ta0;½SdaMumif;? ausmif;om;rsm;u rnfodkYulnDEdkifrnfudk vma&muf ajymapvdkaMumif;jzifh zdwfMum;oGm;avonf/<br />

txufyg tpnf;ta0;udk n (7) em&DausmfcefUwGif &efukefNrdKU yef;qdk;wef;½Sd A[dkwdkYArmtpnf;t½Hk; XmecsKyf½Hk;cef;<br />

wGif usif;y&m ausmifom;rsm;udk,fpm; uRefawmfESifh tusKd;aqmif udkAaqGwdkY wufa&mufMuonf/ tjcm; tpnf;ta0;<br />

wufolrsm;rSm ocifxdyfwifudk,fawmfBuD;? ocifoef;xGef;? ocifvSaz? ocifvSarmifpaom<br />

A[dktrIaqmifrsm;ESifh wuG<br />

a&eHajroydwfwyf Adkvfvkyf&ef trnfpm&if; wifoGif;xm;ol (3-4) OD;rQ jzpfonf/ naeuyif a&mufvmonfqdkaom<br />

a&eHajroydwfwyfrS oydwfarSmuf tvkyform; udk,fpm;vS,fwa,mufudkvnf; awGU&onf/<br />

tpnf;ta0; pvQifpcsif; xkdoydwform;udk,fpm;vS,fu rauG;a&eHajr tvkyform; tajctaeESifhwuG tvkyfo<br />

rm;rsm;udk rauG;ykvdyfrsm;u rnfodkYcsKyfcs,fyHk? oydwfacgif;aqmifrsm;udk rnfodkYzrf;qD;yHkwdkYudk tcsdef tawmfMumpGm<br />

½Sif;vif; ajymjyonf/<br />

xdkYaemuf rauG;rS tvkyform;rsm; &efukefbufodkY tjrefqHk;csDwufEdkif&eftwGuf enf;vrf; taumif;qHk;udk½SmMu&m<br />

tpnf;ta0; wufMuolwdkif;u wa,muftMuH wrsKd;ay;um tjyeftvSef jiif;ckHajymqdkaeMujcif;jzihf tcsdeftawmf<br />

MumoGm;Mujyefonf/<br />

359


360<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

v,form;ESifh tvkyform;rsm; þrQ qlylx


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tajcqdk; taeqdk;odkY a&mufolwdkif; udk,fhtoufudk wefzdk;rxm;bJ? jzpfvdk&mjzpf ZGwfESpfí vkyfMurnfrSm tHhMop&m<br />

r[kwfacs/ 'ku©udk 'ku©[lí rrSwfxifEdkifbJ vlYtjzpfESifh &oifh&xkdufaom vlYtcGifhta&;av;rsm;udk at;csrf;NidrfoufpGm<br />

awmif;qdk&ef twGuf rdkif (300) ausmfrQaom c&D;udk ajcvsifvmMuonfh tvkyform;rsm;tm; vlpdwfusyfjynfh ½Sdolwdkif;?<br />

udk,fcsif;pmum n§mwmaxmufxm;Muayrnf jzpfaomfvnf; e,fcsJUtpdk;&u þt&rf;rJh t"r®EdSyfuGyfaejcif;jzifh<br />

olwdkY\ qdk;npfaom twGif;oP²mefudk ydkrdkay:vGifatmif jyKvkyf&ma&mufaeayonf/ t"r®w&m; vufudkifxm;aom<br />

e,fcsJUpepfukdvnf; tjrefqHk; wdkufzsufEdkifatmif vlrsm;tm; qGJay;ae&m a&mufavonf/<br />

tvkyform;rsm;ESifh uRefawmfwdkY pum;ajymaeMupOf ausmif;tjyifzuf vrf;rwGif jrif;pD;ykvdyf/ aemuf rvSrf;<br />

rurf;wGifum; wkwf½SnfBuD;rsm; qGJudkifxm;aom ykvdyfom ½dk;½dk; (15) a,mufcefY vrf;avQmufaeonf/ uRefawmfonf<br />

udkAaqGudk vSrf;Munfh&m oluvnf; uRefawmfhudk jyeftMunfheJY qHkaeavonf/ ¤if;aemuf uRefawmfuyif teD;½Sd<br />

ocifazoef;tm; ]]uRefawmfwdkY cifAsm;wdkYeJYtwl tvkyform;awGudk csKyfcs,fxm;wmudk wdkufzsufr,f/ tvkyform;awG<br />

rauG;u xGufoGm;MurS uRefawmfwdkY a&eHacsmif;udk qufoGm;awmhr,f}} [k ajymjyvdkufavonf/<br />

cPMumvQif ocifxdef0if;ESifh ocifpdk;wdkY a&mufvmMuí (5) OD;om; a½SYvkyfief;rsm;twGuf wdkifyifMuNyD;<br />

at;at;oufomESifh udpöNyD;Edkifu NyD;zdkYtwGuf ta&;ydkifESifhawGUqHk&ef pDpOfMuonhftwdkif; aemuf (2) &ufwGif<br />

ta&;ydkifxH vludk,fwdkifwzHk? pmESifhwwef qufoG,fum tvkyform;rsm; csDwufa&;udpöudk vkyfMuavonf/<br />

odkYaomf ta&;ydkifrSm uRefawmfwdkYtm; wywf½dkufum tcsdefqGJaeonfudk od&aomtcg olESifhqufvuf pum;urf;vSrf;<br />

jcif; rjyKawmhbJ yk'fr (144) udk csKd;zsufí qufvufcsDwuf&efudkom jyifqifMuavonf/ uRefawmfwdkYu vlBuD;yDyD<br />

qufqHygvsuf ta&;ydkifrSm uRefawmfwdkYtay: taumufOmPfMuHum uRefawmfhwdkYtm; zrf;0&rf;udk wiful; xkwfxm;cJh<br />

avonf/<br />

oydwform;wyfudk 'DZifbmv (12) &uf eHeufwGif csDwuf&ef pDpOfxm;aomfvnf; uRefawmfwdkY (5) OD;rSm<br />

xkdaeY eHeufaetm½Hkudk vGwfvGwfvyfvyf rjrifawGU&awmhbJ vGefcJhaomaeYn (7) em&Duyif uRefawmfwdkYrSm rauG;*wf<br />

tcsKyfcef;twGif; a&mufcJhMuavonf/ uRefawmfwdkYtm; zrf;qD;onhf tcsdefupí ykvdyftrIxrf;rsm;u ½dkufESufMuojzifh<br />

ausmif;oluav;rsm;ESifh ausmif;om;trsm;tjym; 'Pf&mtemw& &½Sdí tmZmenf udkatmifausmf toufaoqHk;&onfh<br />

tcsdefwdkifatmif tjzpftysufrsm;udkum; tjyifu vlrsm;rSm uRefawmfwdkYxuf ydkrdkodMuayonf/<br />

odkYaMumifh ,ckausmif;om;ta&;awmfyHkESifh qdkifaom tcsKdUajz½Sif;zG,f tcsufrsm;udkom a&;vdkygonf/ ¤if;wdkYrSm-<br />

(1) uRefawmfESifh udkAaqGudk zrf;aomaMumifh ausmif;om;rsm; þrQ qlylvm&onf/<br />

(2) ausmif;om;rsm;rSm rdrdwdkYESifh rqdkifaom EdkifiHa&;wGif 0ifpGufonf/<br />

(3) ausmif;om;rsm;udk EdkifiHa&;orm;rsm;u vufudkifwkwftjzpf toHk;csaeonf/<br />

(4) ausmif;om;rsm;onf ocifrsm;ESifh aygif;onf/<br />

(1) uRefawmfESifh udkAaqGudk zrf;vdkufojzifh ausmif;om;rsm; þrQqlylvm&onf/ odkYr[kwfvQif ausmif;om;rsm;<br />

ausmif;wGif pmtoifysufrnf r[kwf[laom xifjrifcsufrSm tcsKdUw0ufom rSefayonf/ txufwGif a&;om;cJhonfh<br />

twdkif; ,ckacwf ausmif;om;rsm;rSm a½S;uvdk eH&Hav;zuf ywfvnf0dkif;xm;aom ausmif;pmoifcef;udk rdrdavmu<br />

tjzpfxm;um ausmif;pmtkyfrsm;wGifom pdwf0ifpm;jcif; rjyKawmh? rdrdudk,fudk ta&;ygaom wdkif;oljynfom; tjzpfodkY<br />

jr§ifhwifvdkufum jynfoljynfom;tm;vHk;ESifh oufqdkifaom jyóemtm;vHk;wGifvnf; pdwf0ifpm;vmavonf/<br />

¤if;tjyif ausmif;om;rsm;rSm ausmif;om;[laom vlwrsKd;tjzpfESifh bHkaygufvmMuolrsm; r[kwfojzifh rdrd\<br />

rdb? OD;av;paom aoG;csif;om;csif; wdkif;oljynfom;rsm; twd'ku©a&mufvQif rdrdwdkYvnf; a&muf&onf/ wdkif;ol<br />

jynfom;rsm; ab;'ku©a&mufí wGef;vSefwdkufcdkufvQif rdrduvnf; 0ifa&muf wdkufcdkuf&rnf[k oabmydkufvmMuav<br />

onf/ xkdYaMumifhyif ,ckwdkif;jynfrSm e,fcsJUpepfaMumifh ab;'ku©taygif; wqifhxufwqifh awGUMuHKcHpm; ae&aomtcg<br />

ausmif;om;rsm;rSmvnf; at;at;vlvl raeEdkifMubJ xdyfxufrD;yljzifh wdkif;jynfudk rnfodkYul&rnfudk tcsuf½SmaeMu<br />

avonf/<br />

wdkif;oljynfom; qif;&Jom;tvkyform;rsm;twGuf uRefawmfwdkYudk zrf;vdkufaomtcgwGifum; tqifoifh jyifqifNyD;<br />

jzpfaom ausmif;om;rsm;udk qlyl&ef tcgay;vdkufouJhodkY jzpfoGm;avonf/ tu,fí uRefawmfwdkYudk rzrf;bJaeygu<br />

,ckvdk jzpfysufqJjzpfaom ausmif;om;ta&;awmfyHkonf ,cktcsdefwGif rjzpfbJ tcsdefajymif;csif ajymif;oGm;ayrnf/<br />

odkYaomf rjzpfbJum; rae? taES;ESifhtjref jzpfay:&awmhrnf/ pifppfaomfum; uRefawmfwdkYudk zrf;vdkufjcif;rSm aygufuGJ<br />

tHhqJqJjzpfaom ,rf;tdk;BuD;udk rD;tzGm;zGm; csvdkufjcif;om jzpfayonf/<br />

,ckausmif;om;ta&;awmfyHkonf uRefawmfwkdY (2) OD;tm; zrf;qD;jcif;tay:wGif vHk;0 t&if;rwnfaMumif;udk<br />

oufaotxift½Sm; jyrnf/<br />

uRefawmfwkdY (2) OD;udkzrf;qD;í rauG;axmifBuD;twGif; tcsKyfESifhxm;pOf? 'DZifbmv (14) &ufaeY eHeuf (9) em&D<br />

cefYavmufwGif tcGefawmf0efBuD;csKyf OD;bOD;onf &efukefrSaeí uRefawmfwdkY½Sdaom rauG;axmifodkY w,fvDzkef;quf<br />

361


362<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

í uRefawmfwdkYtm; rauG;wGif uRefawmfwdkY (2) a,muf jzpfysufyHkudk ar;onf/ uRefawmfu txufwGif a&;om;cJhonfh<br />

twdkif; jyefvnfajymjy&m OD;bOD;u ]]tck 0efBuD;csKyf tpnf;ta0;½Sdonf? rif;wdkYtaMumif; pOf;pm;Murnf? rif;wdkYacgif;aqmif<br />

zdkY vmjcif; r[kwfojzifh vTwfypfrnf? (10) em&Dudk igtaMumif;jyefrnf}} [k ajymygonf/ xkdYaemuf ,ck tif;pdefaxmif<br />

a&mufonftxd olYxHrS taMumif;jyefpum; r&awmhyg/<br />

0efBuD;csKyf tpnf;ta0;u uRefawmfwdkY (2) a,mufudk bmaMumifh rvTwfoenf;/ ausmif;om;rsm;rSm uRefawmfwdkY<br />

(2) a,mufudk t&if;cH t"duxm;í qlylMujcif; r[kwf? uRefawmfwdkY (2) a,muf vTwfypf½HkrQESifh ausmif;om;rsm;rSm<br />

at;oGm;Murnf r[kwf/ uRefawmfwdkYudk vTwfvdkufvQif tjyifzufwGif qlylorm; wdk;½HkrQ jzpfrnfudk odMuaomaMumifh<br />

jzpfavonf/<br />

v,form;? tvkyform;rsm;ESifhwuG wwdkif;jynfvHk;udk csKyfcs,fxm;aom yk'frtrsKd;rsKd;udk jyefvnf ½kyfodrf;&ef<br />

twGuf ausmif;om;rsm; oydwfarSmufaeMu\/ uRefawmfwdkY (2) a,mufudk zrf;rS jynfolYvGwfvyfrItwGuf wdkufcdkufMu&ef<br />

ausmif;om;rsm; qlylMuoavm? vHk;0r[kwfay? vGefcJhaom Edk0ifbmv (3) &uf? (4) &uf? (5) &ufaeUrsm;wGif usif;y<br />

cJhaom ausmif;om;vTwfawmf\ wuúodkvfOya'Murf;ESifh ywfoufí wdkif;jynfodkY aMunmpmwrf; aemufqHk;tydk'fwGif<br />

]jynfolYvGwfvyfrItwGuf ausmif;om;rsm; wdkif;jynfwavsmuff qlylawmif;qdk&ef} [k twdtvif;yg½Sdavonf/ ausmif;<br />

om;rsm; vTwfawmf\ qHk;jzwfcsufudk ½dkaovdkufemaomtm;jzifh ausmif;om;rsm; þodkYqlylaeaMumif; txl;xif½Sm;<br />

vSayonf/<br />

(2) EdkifiHa&;udk aMumufp&m? rowDp&m aq;jc,fNyD; ausmif;om;rsm;udk ajcmufvSefYavh½SdonfrSm e,fcsJUorm;\<br />

,kwfywfaom tusifhwckjzpfavonf/ e,fcsJUorm;rsm;\ pm;


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

t½Hk;onfvnf; xkdYtwl? odkYaMumifhyif <strong>or*¾</strong>toif;ESifh wdkYArmtpnf;t½Hk;wdkYrSm vGJa½Smifí r&atmif vkyfief;pcef;wGif<br />

yl;aygif;Mu&avonf/<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> OuúXa[mif; udkatmifqef;onf ,ck ocifatmifqef;tjzpf wdkYArmtpnf;t½Hk;wGif<br />

a&mufae\/ aemifwGifum; udkatmifqef;ajc&mcHum wdkYArmtpnf;t½Hk;udk wyfcsDí0ifMurnfh ausmif;om;rsm;udk jrifa,mif<br />

aeao;onf/<br />

b[def;<br />

urÇmhausmif;om;rsm;tzGJYcsKyf<br />

&Jabmf ausmif;om;? olawGudk urÇmhausmif;om;tzGJUcsKyfBuD;eJY rdwfquf<br />

wJh taeeJY tzGJUcsKyfBuD;taMumif;udk wifjyvdkuf&ygw,f/ rdwfqufwifjywJh<br />

&nf½G,fcsufuawmh twdkif;wdkif;tjynfjynfrS ausmif;om;tzGJUtpnf;awG<br />

udk tajccHrwnf zGJUpnf;wnfaxmifwJh 'DurÇmYausmif;om;rsm;tzGJUcsKyfBuD;<br />

taMumif;udk Armausmif;ol? ausmif;om;awGtaeeJU odoifhodtyfxdkuf<br />

w,f vdkY av;av;pm;pm;BuD; ,HkMunfwJhtwGuf wifjy&jcif; jzpfw,f/<br />

'DurÇmh ausmif;om;tzGJUcsKyfBuD; taMumif;udk ydkifydkifEdkifEdkif em;vnfa&;<br />

twGufqdk&if tzGJUcsKyfBuD;&JU-<br />

(1) &mZ0iftusOf;<br />

(2) &nfrSef;csufESifU tajccH0g'vrf;pOf<br />

(3) vkyfief;pOfrsm;ESifU vkyfaqmifcsuf<br />

rsm;udkyg tao;pdwf wifjyzdkY vdktyfvmw,f/<br />

'DvdkvdktyfwJh txufygtydk'fawGudk twwfEdkifqHk; ½SmazGpkaqmif;NyD;<br />

wifjy rdwfqufvdkufygw,f/<br />

(1) &mZ0iftusOf;csKyf<br />

ausmif;om;awG&JU t"du toufqdkifqHk; tcsufuawmh ynmoifMum;a&; jzpfw,fqdkwm rjiif;EdkifwJh tcsuf<br />

jzpfw,f/ b,fwdkif;jynfu ausmif;om;yJjzpfjzpf ynmoifMum;Edkifa&;udkyJ t"dutaeeJY ,lqMuw,f/ cyf½Sif;½Sif;<br />

qdk&if ausmif;om;[m ynmoifMum;&r,f/ ynmoifMum;wJh ae&mrSmvnf; olwwfwJh ynmudk wdkif;jynf wdk;wufa&;?<br />

vlrsKd;awGtaeeJY wifhawmifhwifhw,f aeEdkifa&;twGuf toHk;ûy&r,fqdkwJh &nfrSef;csufudk xm;w,f/ 'Dvdk oabmxm;[m<br />

wdkif;jynfwdkif;½Sd ausmif;om;awG&JU a,bk,s oabmxm;vdkY ,lqEdkifw,f/<br />

odkYayr,fh 'kwd,urÇmppfBuD;twGif;u qdk&if ausmif;om;rsm;&JU a,bk,s oabmxm;udk ydwfyifvmwJh om"u<br />

awGudk ausmif;om;awG taeeJU xifxif½Sm;½Sm; awGUMuHKcHpm;NyD; vm&w,f/<br />

taMumif;u 'kwd,urÇmppfBuD;twGif;u zufqpf0g'&JU vTrf;rdk;tkyfcsKyfrIudk cHpm;&wJh wdkif;jynfwdkif;rSm zufqpf0g<br />

'[m ,Ofaus;rItpOftvmudk zsufqD;zdkY vkyfudkifvmwm awGU&w,f? vlawG&JU wdk;wufrI? ynmOmPf yGifhvif;rIudk<br />

Ncdrf;ajcmuf wm;qD;vmMuw,f/ zufqpf0g' vTrf;rdk;jcif;cH&aom wdkif;jynfrsm;rSm½SdwJh ,leDAmpDwDeJY txuf wef;ausmif;rsm;<br />

ydwfypfvdkufMuw,f? vlYavmu wdk;wufzGHUNzdK;a&;udk vkdvm;wJh avmu"gwfynmonfawG ausmif;om;? vli,fawG?<br />

ygarmu© q&mawGudk n§Of;yef; ESdyfpufvmwm awGU&w,f/<br />

xif½Sm;wJh om"utaeeJY jy&r,fqdk&if 1939 ck? Edk0ifbmv (17) &ufaeYu qdk&if csufudkpvdkaA;uD;,m;<br />

jynfrSm½SdwJh ,leDAmpDwDtm;vHk;udk ydwfypfvdkufw,f/ 'Dvdk ydwfyifrIudk[efUwm;wJh ausmif;om;rsm;? q&mrsm;? jynfolrsm;<br />

udkvnf; axmifcs? owfjzwf? n§Of;yef;? ESdyfpufcJhMuw,f/<br />

tvm;wl tjzpfrsKd;udk zufqpf0g'vTrf;rdk;wJh Oa&mywwdkufvHk;u wdkif;jynfwdkif;[m cHpm;cJhMu&w,f/ þodkY<br />

zufqpf0g'[m vlYavmuwdk;wufrIudk tm;ray;wJhtwGuf ausmif;om;awG[m zufqpf0g'qdk;udk qefYusifvmMuw,f/<br />

onfqefYusifa&; ppfyGJuaeNyD; wurÇmvHk;½Sd ausmif;om;awG[m pnf;vHk;vmMuw,f/ 'gaMumif h urÇmhausmif;om; tzGJYcsKyfBuD;<br />

ay:aygufvmjcif;[m zufqpfqefhusifa&; wdkufyGJeJh qufpyfaew,f/<br />

xkdYtjyif zufqpftoGifudk raqmifao;wJh e,fcsJUpepf[mvnf; ynma&;udk tm;ray;cJhwmudkvnf; ausmfvTm;<br />

jzwfoef;cJhwJh &mZ0ifordkif; wavQmufvHk;rSm awGU½Sd&jyefw,f/ Oyrm e,fcsJUtkyfcsKyfvTrf;rdk;cJhwJh wdkif;jynfawGrSmqdk&if<br />

pmrwwfolOD;a&[m tHhMoavmufatmif rsm;jym;wm awGU&w,f/ awmiftar&du wwdkufvHk;rSm vlOD;a& (156ç000ç000)<br />

363


364<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

½SdwJhteuf pmrwwfolaygif; (70ç000ç000) ½Sdwm awGU&w,f/ e,fcsJUvufatmuf<br />

a&mufaewJh tD&efrSm pmrwwfol 80 &mcdkifEIef;? ajrmuftmz&duwdkufrSm 90 &mckdifEIef;?<br />

Edkif*sD;&D;,m;rSm 90 &mckdifEIef;? tdEd´,rSm 87 &mckdefEIef;? tif'dkeD;½Sm;rSm 90 &mckdifEIef;?<br />

ArmjynfrSmvnf; 60 &mckdifEIef; tp½Sdojzifh awGU&jyefw,f/<br />

onftcsufrsm;aMumifh ausmif;om;awG&JU ynmoifMum;Edkifa&;[m zufqpf? e,fcsJUpepf<br />

qefYusifa&;wdkufyGJeJU cJGjcm;r&bl;vdkY ausmif;om;awGtaeeJY t,l½SdvmMuw,f/<br />

1939 ck? Edk0ifbmv (17) &ufaehrSm emZDzufqpfrsm;u csufudkpvdkAufuD;,m;eJY<br />

tjcm;Oa&my wdkif;jynfrSm½SdwJh ,leDAmpDwD? txufwef;ausmif;awG ydwfypfjcif;udk<br />

uefYuGufwJhtaeeJY wurÇmvHk;rSm½SdwJh ausmif;om;awG[m ]urÇmh ausmif;om;rsm;aeh} tjzpf<br />

,ckxd ESpfpOfESpfwdkif; usif;yaeMuw,f/<br />

tar&duef or®wa[mif; wOD;jzpfwJh ½kpbJh ½SdpOftcgu qdk&if ¤if;aeYrSm urÇmt&yf&yf ½Sd ausmif;om;rsm; xH<br />

odkY toHvTifh tm;ay;pum; ajymcJhw,f/<br />

odkYaMumifhyif twdkif;wdkif;? tjynfjynfrS ausmif;om;rsm;onf twdwfoifcef;pmrsm;udk cH,lum aemufaemifwGif<br />

olwdkY\ ynmoifMum;a&;udk rwm;qD;Edkif&eftwGuf pkaygif; umuG,frnfh urÇmhausmif;om;tzGJUcsKyfBuD; wcktaeESifh<br />

½Sdoifh½Sdtyfonf[k oabmaygufum ¤if;tzGJUcsKyfBuD; wnfaqmufEdkifa&;twGuf BudK;pm;Muw,f/<br />

tzGJUcsKyfwnfaqmufa&;udk BudK;pm;MuwJh ausmif;om;rsm;xJwGif tar&duef? t*Fvef? qdkAD,uf? jyifopf?<br />

w½kwfjynf tp½Sdonfh BuD;ig;BuD;EdkifiHrS ausmif;om;rsm;omru 'def;rwf? qGD'if? ,l*dkpvm;AD;,m;? tdEd´,? aemfa0;ESifh<br />

tjcm;wdkif;jynfrsm;rS ausmif;om;rsm;vnf; yg0ifMuwmudk awGY&w,f/ 'Dtm;vHk;aom ausmif;om;rsm;&JU BudK;yrf;<br />

csufaMumifh 1946 ck? Mo*kwfvxJrSm urÇmY ausmif;om;tzGJUcsKyfBuD; taeeJY rm;rm;rwfrwf ay:xGufcJhw,f/<br />

'DtzGJUcsKyfBuD;udk wnfaxmifwJh urÇmYausmif;om; uGef*&ufBuD;rSmqdk&ifvnf; wdkif;jynfaygif; (43) EdkifiHrS ausmif;om;<br />

udk,fpm;vS,fawG wufa&mufaqG;aEG; wnfaxmif cJhw,f/ þodkUjzifh urÇmhausmif;om;tzGJUcsKyfBuD;udk wkdif;jynfwkdif;u<br />

ausmif;om;awG&JU vHk;yrf;rIaMumihf atmifjrifpGm wnfaxmifvdkufMuwmudk awGU½Sd&w,f/<br />

(2) &nfrSef;csufESifU tajccH0g'vrf;pOf<br />

vlYavmuBuD; om,m


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

vlwdkif; ynmoifMum;Edkifa&;twGuf awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJhwJh wdkif;jynfwdkif;u ausmif;om;vIyf½Sm;rIawGudk wzGJUcsif;<br />

taeESifhaomfvnf;aumif; tm;ay;vkyfaqmifulnDcJhwm awGU&w,f/<br />

udkvdkeDeJY? udkvdkeDwydkif; wdkif;jynfrsm;rS ausmif;om;rsm; b0vGwfajrmufa&; wdkufyGJudkvnf; tpGrf;ukef tm;ay;ulnD<br />

aqmif½GufMuw,f/ ¤if;wkdif;jynfrS ausmif;om;rsm;tm; 'Drdkua&pDopfEdkifiHwGif urÇmhausmif;om;tzGJUcsKyfBuD;\<br />

axmufyHhaMu; &efyHkaiGjzihf ynmoifMum;ay;jcif;? udkvkdeDEdkifiHrsm;½Sd ausmif;om;rsm;tm; oufqdkif&m bmom&yfESifh<br />

ywfoufaom pmtkyfrsm; ay;ydkYjcif;? usef;rma&;twGuf aq;rsm;? aq;ypönf;rsm;? "gwfrSefpufrsm;? olemjyKum;rsm;<br />

ay;ydkYjcif;wdkYudk tzGJUcsKyfBuD;taeeJY jyKvkyfaqmif½GufcJhw,f/ 'gwGifruao;bJ tqkwfema0'em pGJuyfaom txl;ojzifh<br />

udkvdkeDEdkifiHrS ausmif;om;rsm;twGuf tqkwfemukaq;½Hkrsm;udk ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;\ tultnDjzifh csufudk<br />

pvdkAufuD;,m;ESifh yDuif;wGif wnfaqmuf ay;xm;jyefw,f/<br />

¤if;aemuf wwkdif;jynf ausmif;om;rsm; tajctae? b0aexkdifrI? ynma&;tqifhtwef;udk wjcm;wdkif;jynf<br />

rsm;rS ausmif;om;wdkY em;vnfoabmaygufap&ef ynmay;onhf ynma&;pmapmifrsm;udkvnf; xkwfa0jzefYjzL;ao;<br />

w,f/<br />

ausmif;om;tcsif;csif; em;vnfrI? cspfMunfrI &½Sda&;twGuf wdkif;jynftcsif;csif; vSnfhvnfvnfywfjcif; ponfh<br />

aqmif½Gufcsufrsm;udkvnf; vkyfay;cJhw,f/<br />

txl;tjcm;qHk;ESifh &mZ0ifwGif ay:vGifvSaom vkyfaqmifcsufwckum; urÇmhausmif;om;ESifh vli,frsm;&JU<br />

Nidrf;csrf;a&; yGJawmfBuD;jzpfw,f/ 'DNidrf;csrf;a&;yGJawmf jyKvkyfay;wJh &nf½G,fcsufuawmh vli,f? ausmif;om;awGudk<br />

vlY,Ofaus;rI tpOftvmeJY vlUavmuzGHUNzdK;a&;udk zsufqD;acsrIef;ypfonhf ppfudk ½GHUrkef;ap&efeJY ESpfoufzG,faom<br />

Nidrf;csrf;om,ma&; pdwf"gwfrsm; cdkifrmap&efjzpfw,f/ 'DyGJawmfBuD;[m (2) ESpfjcm;wcg jyKvkyfusif;yw,f/ yGJawmf<br />

BuD;udk wdkif;jynftoD;oD;rS vli,f? ausmif;om;rsm; axmifaomif; csDwuf qifETJMuw,f/<br />

yGJawmfrSm vli,f? ausmif;om;awG[m wOD;eJY wOD; &if;ESD;pGm qufqHNyD; aysmf½TifpGm uckefMuwmudk awGU&w,f/<br />

yGJawmfBuD;twGif;rSm wdkif;jynftoD;oD;u vli,fausmif;om;awG[m rdrdwkdYa'oqdkif&m ,Ofaus;rI? tEkynm? tpOf<br />

tvm? tutckef? *Dwrsm;udk wifjyMuw,f/ þuJhodkY wdkif;jynf\ "avhxHk;pH? ,Ofaus;rI? *Dw? tutckefrsm;udk<br />

wifjyMujcif;tm;jzifh wOD;&JU ,Ofaus;rI? wOD;&JU "avhxHk;pH tpOftvm tEkynmawGudk av;pm;aom pdwf"gwfrsm;<br />

&½SdNyD; wdkif;jynfcsif; Nidrf;csrf;pGmwnfwHha&;udk vli,f? ausmif;om;awGtaeeJY xifxif½Sm;½Sm; uGif;uGif;uGufuGuf<br />

jrifvmMuw,f/<br />

wOD;eJY wOD; rkef;wD;rI enf;yg;NyD; vmcJhMuw,f/ vlrsKd;csif; rkef;wD;rIudk zefwD;ydkYaqmifapwJh 0g'qdk;rdIif;awGudk<br />

½GUHrkef;vmMuw,f/ wjynfeJY wjynf? vlrsKd;wrsKd;eJY wrsKd;? wdkufcdkufvdkrI? tkyfpdk;csKyfcs,fvdkrIqdkwJh raumif;pdwfxm;<br />

awG[mvnf; vGifhpifyaysmufukefw,f/<br />

onfaemuf yGJawmfBuD; twGif;rSmyJ wdkif;jynfwdkif;u upm;ckefupm;a&; 0goemygwJh vli,f? ausmif;om;<br />

awGtwGuf rdwfaqGjzpf upm;ckefpm;NydKifyGJBuD;rsm; jyKvkyfay;jcif;jzifhvnf; cspfcif&if;ESD;rIudk wnfaqmuf ay;ao;w,f/<br />

aemufqHk;taeeJY qufvufwifjy&r,fqdk&if 'DaeY urÇmhausmif;om;tzGJUcsKyfBuD;[m wdkif;jynfwdkif;vdkvdku<br />

ausmif;om;rsm;&JU tzGJUcsKyfBuD; jzpfw,f/ tzGJUcsKyfBuD;udk wdkif;jynfwdkif;u apvTwfxm;wJh ausmif;om;udk,fpm;vS,f<br />

awGu tkyfcsKyfvkyfaqmifw,f/ tzGJUcsKyfBuD;&JU &efyHkaiG[mvnf; toif;0iftzGJUtpnf;rsm;&JU qufaMu;jzifh rwnfxm;<br />

w,f/<br />

'Dawmh tzGJUcsKyfBuD;[m ausmif;om;ydkifwJh ausmif;om;tkyfcsKyfwJh ausmif;om;&efyHkaiGeJY tzGJUcsKyfBuD; jzpfw,fqdkwm<br />

xif½Sm;w,f/<br />

onfvdkrSefuefwJh tajccHay:rSm wnfaqmuf zGJUpnf;xm;vdkY tzGJUcsKyfBuD;[m waeYwjcm; cdkifrmvm½Hkomru<br />

wdk;wufvmw,f/ ,aeYqdk&if wdkif;jynfaygif; (72) EdkifiHu ausmif;om;tzGJUtpnf;awG[m tzGJUcsKyfBuD;eJY qufoG,f<br />

xm;w,f/ tzGJUcsKyfBuD;&JU tiftm;[m ausmif;om; (5) oef;cGJudk udk,fpm;jyKwJh tzGJUcsKyfBuD; jzpfaew,f/ ukefukef<br />

ajym&&if ausmif;om;xk w&yfvHk;&JU qE´eJYudkufnDwJh tajccH0g'eJY vrf;pOfaMumifhvnf; waeUwjcm; wdk;wufaezdkYom<br />

½Sdw,f/ odkYaMumifh wurÇmvHk;½SdwJh ausmif;om;xkw&yfvHk; tm;xm;xkdufonfh tzGJUcsKyfBuD; jzpfaeonfhtwGuf Arm<br />

ausmif;om; ausmif;olrsm; em;vnfEdkifap&eftwGuf tusOf;csKyftm;jzifh 'DtzGJUcsKyfBuD;eJY rdwfqufwifjy vdkuf&jcif;<br />

jzpfw,f/<br />

urÇmUausmif;om;rsm;tzGJYcsKyfBuD; t"Gefh½Snfygap<br />

vS0if;<br />

365


366<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ppfudkrkef;onf<br />

(1)<br />

urÇmppfwJh<br />

onf;epfESifhrQ? Mum;jyef&aomf<br />

wdwfujzpfpOf? jyefvmxifí<br />

pdwfwGif vSyfvSyfwkefrd\/ /<br />

(2)<br />

AHk;? pufaoewf?<br />

rjywfoGef;ypf? urÇmppfaMumifh<br />

om;wpfESifhaoG;? ajrrSmazG;vsuf<br />

idka


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tjrJawmhrl<br />


368<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ightwlyif<br />

MunfvifNidrfhat;? *Dwaw;udk<br />

uav;b0? i,fpOfuvQif<br />

,k,cJhol? ]]tbjzL}}vnf;<br />

oufwlyrm? jrwfEdk;&Smonfh<br />

oHomat;csdK? þapmif;tdk\<br />

nd§KUnd§KUrJrJ? rD;aoG;cJodkY<br />

0ifpGJoaE¨? tajctaeaMumifh<br />

rsuf&nf0Jum? &yfae\/ /<br />

jcL;yef;jcL;cuf<br />

uEkwf,Sufonfh toufu,f0if<br />

½kyfa½Tpifudk? ae0if;NzdK;zs<br />

tcsdefusxd? yDoatmifxk<br />

yef;ykorm;? bdk;oufMum;vnf;<br />

xGm;xGm;nufnuf? aMurGysufonfh<br />

olYvuf&mEk? tpkpkaMumifh<br />

Orsuf&nfESifh awGae\/ /<br />

yef;csDq&m<br />

olwdkYrSmvnf;? ESpfwmumv<br />

qGJcJh&onfh? oufrQciftyf<br />

yef;csDcsyfwdkY? jzpf&yfqdk;0g;<br />

ppfrD;Mum;0,f? avmifoGm;ojzifh<br />

rsuf&nfESifhvQif? pdkYeifhumom<br />

&yfae\/ /<br />

ESpfaygif;rsm;pGm<br />

pkaqmif;vmonfh? pmay0w¬K<br />

&wkuAsm? ajrmufrsm;pGmvnf;<br />

AsL[mcif;vSpf? owfyGJjzpfonfh<br />

ppfrD;a0a0? avmifuRrf;aví<br />

pmaycspfwwf? yd#duwfrSL;<br />

jymyHkOD;wGif? t½l;yrm<br />

idkae½Sm\/ /<br />

(8)<br />

tu,fqdkvQif<br />

ighNrdKUwGifom? r[kwfygbJ<br />

Armjynf0Srf;? ppfrD;vTrf;rdkY<br />

vQrf;vQrf;eDeD? aoG;wdkYonfvnf;<br />

pD;vnfcJhNyD jzpfownf;/ /


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1951 rS 1952 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

,Ofaus;rIESifh<br />

okckrvnf;? þppfrD;0,f<br />

csD;ESD;ysufokef;cJhNyDwnf;/ /<br />

b0twl<br />

ausmif;olausmif;om;? ajrmuftrsm;vnf;<br />

vlom;csif;csif;? arwåmuif;í<br />

cif;onfhppfrSm? toufwmudk<br />

pGefU½SmcJh& NyDomwnf;/ /<br />

(9)<br />

xdkYaMumifhomyif<br />

ppfqdkvQifrl<br />

rjrifvdkbJ? rkef;½HGU½GJí<br />

vufwGJnDnm? awmif;qdkvmonf<br />

urÇmhNidrf;csrf;a&;udkwnf;/ /<br />

(10)<br />

vlom;tm;vHk;<br />

ppfudkrkef;í? pk½Hk;qE´<br />

tmoDoudk? r&&atmif<br />

BudK;yrf;pdkY/ /<br />

rif;vS - ñGefhMuL;<br />

(wuúodkvfausmif;om;yGJawmf yxrqk&uAsm)<br />

369


370<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;pdefbef;<br />

(1951-52)<br />

&efukefZmwdjzpfonf/ 1946 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfodkY a&muf½Sdynm qnf;yl;onf/ 1950-51 ckESpfwGif<br />

wuotrIaqmif tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&í twGif;a&;rSL; wm0ef ay;tyfjcif;cH&onf/ 1951-<br />

52 ckESpfwGif wuo Ouú|jzpfonf/<br />

ppfNyD;acwf 1946 ckESpfrSpí wuúodkvfpmar;yGJrsm;udk t&pfuspmar;yGJ (Compartmantal Exam) jyKvkyfcJhonf/<br />

1951-52 ckESpfwGif t&pfus pmar;yGJrS ,ckvuf½Sd Part.A Part.B pepfodkY ajymif;vJ&ef wuúodkvftmPmydkif<br />

tzGJUrS qHk;jzwfonf/ xkdqHk;jzwfcsufudk ausmif;om;xk qEáwmif;cH&m ausmif;om; trsm;pku ,ckvuf½SSdpepfudk<br />

vufcH&ef rJay;qHk;jzwfcJhonf/<br />

OD;pdefbef;onf EdkifiHawmf pkdufysKd;a&;bPf½Hk;csKyf refae*smtjzpf EdkifiHawmfwm0efudk xrf;aqmifvsuf½Sdonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) 'Dtufpftdk arG;zGm;jcif;<br />

1952-53 ckESpf ynmoifESpfwGif wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pk OD;aqmifrI&½Sdvmjcif;onf tmPm&<br />

ygwD tzGJUtpnf;tzdkY rsm;pGmjyóemBuD;w&yf jzpfaeonf/ wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pkrsm;onf Auorsm;<br />

tzGJUcsKyf? &uo? wuo [laom t"du ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;wGif OD;aqmifrI &xm;onf/ tpOftvmBuD;rm;<br />

aom wuoudk vGwfoGm;jcif;onf tmPm&ygwD tzGJUtpnf;twGuf BuD;rm;aom qHk;½HI;rI jzpfonf/ oefY½Sif;udkvnf;<br />

tm;udk;í rjzpfEdkifawmhay/ rdrdwdkY pdwftcs&qHk; tiftm;pkzGJUpnf;&eftwGuf wdk;wufwdkY\ OD;aqmifrIudk z,f½Sm;&ef<br />

wuúodkvfwGif jyefvnf wmplaeonf/<br />

yxrOD;qHk; oefY½Sif;rS cGJxGufoGm;aom udkudkBuD;? udkudkav; nDaemiftkyfpkudk zJhxkwfonfh vufusef qdk ½S,fvpf<br />

ygwDtEG,frsm;udk jyefvnftoufoGif;onf/ tcGifhta&; rufvHk;rsm;ay;í pnf;½Hk;onf/ þodkYjzifh 'Drdku&ufwpf<br />

ausmif;om;tiftm;pk-'Dtufpftdk (Democratic Student Organization) udk xlaxmifonf/ tmPm&ygwDtzGJUt<br />

pnf;onf wuúodkvfe,fajrwGif 'Dtufpftdk udk arG;zGm;oefYpifvdkufonf/<br />

(c) 1952-53 ynmoifESpf<br />

tcef; (15)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1952 rS 1953)<br />

wuúodkvfe,fajrü ausmif;rsm;jyefvnf zGifhvSpfaomtcgwGif wuúodkvfonfvnf; touf0ifvIyf½Sm;vm<br />

onfh pmoifcef;rsm;wGif at;csrf;pGm ynmoifMum;&rnfhtpm;? vrf;ray:odkY a&mufonf/ pDwef;vrf;avQmufvm<br />

Muonf/ pmtkyfESifh azmifwdeftpm;? ydkpwmESifh tvHudkifvmMuonf/ ½lyaA'? yx0Dtpm;? zdESdyfrIvGwfajrmufa&;<br />

tcGifhta&;rsm; pwif oifMum;vm&onf/ ygarmu©\ pmayydkYcsoHtpm;? w&m;a[maom ausmif;om;? ausmif;ol<br />

rsm;\ toHudk Mum;emvm&\/ ocsFmykpämtpm;? ausmif;om;ynmudk ajz½Sif;Mu\/ oifcef;pmrsm; ra&;awmhbJ<br />

ynmpmwrf;rsm; a&;vmMuonf/ zm;cGJ&rnfhtpm;? a½G;aumufyGJrJyHk;udk ½dkufcGJMu&onf/ tajctaerSm wif;rmvm<br />

371


372<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

onf/ &ifhusufí &ifhusufvmonf/ aemufqHk; aygufuGJvmonf/ qE´awG xkwfazmfvmMuonf/ &Jpdwf? &Jrmefudk<br />

jyMuonf/ olwkdYvdktyfcsufrsm; tcGifhta&;rsm;udk awmif;qdkMuonf/ zdESdyfcs,fvS,folwdkYu ausmif;om;wdkY\<br />

awmif;qdkaom tcGifhta&;rsm;tpm;? zdESdyfcsKyfcs,fa&;udkom ay;vmMuonf/ uavmifESifh azmifwdeftpm;? aoewfESifh<br />

vSHpGyfudk ay;vmMuonf/ jynfhpHkvdkaom rif&nftpm;? aoG;pufESifh rsuf&nfudk jrifMu&onf/ ausmif;oHk;y&dabm*rsm;?<br />

ausmif;taqmuftODrsm; vdkcsifaom ausmif;om;vli,fwdkYtm; tusOf;axmifrsm;udkom ay;tyfvmMuonf/ ausmif;<br />

e,fajrudk q&mrsm; jznfhwif;&rnfhtpm; y&dowfrsm; jznfhwif;jcif; jyKvkyfvmonf/<br />

om,maysmf½TifrIonf ausmif;om;vli,fwdkYtwGuf b,faomtcgrS vHkavmufjynfhpHkonf[lí r½Sd/ olwdkY<br />

onf om,maysmf½TifrIudk tjrJwrf; iwfrGwfaeonf/ aysmfaysmf½Tif½Tif at;at;csrf;csrf;aexkdifí vGwfvyfpGm ynmoif<br />

,lvdkaom ausmif;om;vli,fwdkYtm; qlyltHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

&onf/ q&mrsm; rvHkavmufrI? pmMunfhwdkufü ynm&yfqdkif&mpmtkyfrsm; vHkavmufpGm r½Sdjcif;? tcsKdUpmtkyfrsm;rSm<br />

jy|mef;xm;aomfvnf; 0,f,lí r&Edkifjcif;ponfh jypfcsufrsm; awGU&onf/ ausmif;om;rsm;rSm bGJU&í ausmif;rSxGuf<br />

aomfvnf; ynmt&nftcsif;t& oifhawmfaomvkyfief; r&MuonfrSm tqef;r[kwfay/ ynmwwf tvkyfvufrJhrsm;<br />

waeYwjcm; wdk;yGm;vmayonf/ rEÅav;wuúodkvfwGif ausmif;om;rsm;twGuf aq;½Hkr½Sd? &efukefwuúodkvfwGifvnf;<br />

ausmif;om;tenf;i,fudkom vufcHEdkifaom aq;½Hkwckom ½Sdonf/ aq;rvHkavmufrIaMumihf ,refESpfu raooifhbJ<br />

aooGm;&aom udkapmMunf ('k-Oypm) udk MunfhvQif odEdkifonf/<br />

txufyg rjynfhpHkrvHkavmufrIrsm;aMumihf ausmif;om;rsm;\ vdktyfcsufrsm;? epfemcsufrsm;? qHk;½IH;aeaom<br />

tcGifhta&;rsm;udk azmfxkwfí wuotrIaqmiftzGJUonf wuúodkvfü½Sdaom bmom&yfqdkif&mtoif;tzGJ Ursm;? o[m,<br />

ESifh pmzwftoif;rS udk,fpm;vS,frsm;udk zdwfac:aqG;aEG;í vdkvm;csuf (22) csufudk azmfxkwfcg 30? 9? 52 &ufaeY<br />

wGif wuúodkvfaumifpDodkY wifjycJhonf/<br />

þawmif;qdkcsufrsm;udk &efukefwuúodkvfo[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf 'kwd,ESpf0uf nDvmcHBuD;rS<br />

vnf;aumif;? waumif;ausmif;aqmif? oxHkausmif;aqmif? jynfausmif;aqmif? yJcl;ausmif;aqmif? ppfudkif;ausmif;<br />

aqmif? tif;vsm;ausmif;aqmif? oD&dausmif;aqmif ausmif;om;xk tpnf;ta0;rsm;rS vnf;aumif;? &efukefwuúodkvf<br />

tdE´d,ausmif;om;^olrsm;toif;? &efukefwuúodkvf ynmodyÜHausmif;ol^om;rsm;toif;rS vnf;aumif;? wuo<br />

awmif;qdkcsufudk axmufcHcJhMuonf/<br />

'DZifbmv (20) &uf ausmif;om;aeYwGif usif;yaom ausmif;om;xktpnf;ta0;BuD;rS awmif;qdkcsuf<br />

(22) csufudk wuorS aiGxdef; udkpdefoif;u wifoGif;NyD; ausmif;om;xkBuD;w&yfvHk;u axmufcHcJhMuonf/ ¤if;tpnf;<br />

ta0;yGJ tNyD;wGif ausmif;om;xkBuD;onf t"dywdvrf;rBuD;rS &efukefwuúodkvf bJGUESif;obifcef;rBuD;odkY csDwuf<br />

qE´jy axmufcHcJhonf/ ausmif;om;xk pnf;vHk;nDñGwfrIaMumifh awmif;qdkcsufrsm; &½SdcJhonf/<br />

(C) 1952 Zlvdkifv ausmif;aqmifvufcHa&;wdkufyGJ<br />

ausmif;rsm; jyefvnfzGifhvSpfvdkufaomtcgwGif ausmif;om;tcGifhta&;rsm;udk tmPmydkifrsm;u rw&m;<br />

jyefvnf ½kyfodrf;vmMuonf/ ausmif;om;rsm;udk zdESdyfcsKyfcs,f&ef BudK;pm;vmMuonf/ &efukefwuúodkvfrSm qdkvQif<br />

ausmif;aqmifrsm;odkY ausmif;om;rsm; vufcHonfhae&mwGif uefYowfcsufrsm; trsKd;rsKd; jyKvkyfvmMuonf/ &efukefNrdKU<br />

ay:wGif aexdkifaom ausmif;om;rsm;? pepfa[mif;t& ajzqdkaom ausmif;om;rsm;? 'D*&D&NyD;aom ausmif;om;rsm;?<br />

uefYowfxm;onhf c½dkif (rEÅav;? a½Tbdk? rHk½Gm? ausmufqnf? ppfudkif;? rdw¬Dvm? armfvNrdKif) ponfwdkYrS ausmif;om;rsm;<br />

udk &efukefwuúodkvfü vufrcH&ef qHk;jzwfvdkufonf/ ausmif;aqmifOya' rvdkufemonfh ausmif;om;rsm;tm;-<br />

(1) wuúodkvfpmar;yGJrsm;udk ajzqdkcGifUray;jcif;<br />

(2) 'D*&D&NyD;aom ausmif;om;jzpfygu 'D*&Dudk jyefvnf½kyfodrf;jcif;<br />

(3) ausmif;rS xkwfy,fjcif; ponfh tjypfay;rIrsKd;udk jyKvkyfvmMuonf/<br />

ausmif;aqmifrsm;wGif aexkdif&ef tcGifhta&;r&cJhvQif e,frSausmif;om;rsm;onf rnfodkY ausmif;wufawmh<br />

rnfenf;/ xkdodkY ausmif;om;tusKd;ESifh qefYusifaom ausmif;aqmifvufcHa&; Oya'udk ref;wuúodkvf<strong>or*¾</strong> trIaqmif<br />

tzGJUonf &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>ESifh yl;aygif;wdkufyGJ0ifcJhonf/ wuúodkvfpmar;yGJatmifaom ausmif;om;rsm;<br />

tm; uefYowfjcif;r½SdbJ &efukefwuúodkvf ausmif;aqmifrsm;ü vufcH&ef? ausmif;om;a[mif;rsm;udkvnf; cGJjcm;rIr½SdbJ<br />

ausmif;aqmifwGif vufcH&ef? vdktyfonfhae&mrsm;wGif ,m,DwJrsm; aqmufvkyfay;&ef? Zlvdkifv (15) &ufaeYwGif pwifNyD;<br />

oifMum;ydkYcs&mwGif ausmif;om;rsm;udk tjypfay;rnf[lonfh tcsufudk y,fzsufay;&ef paom awmif;qkdcsufrsm;udk oufqkdif&m<br />

tmPmydkifrsm;xH ta&;qkdwdkufyGJ0ifcJh&m ausmif;om;xk nDñGwfa&;tm;aMumifh vdkvm;csufrsm; &mEIef;jynfh&cJhonf/<br />

(i) 1953-54 wuoa&G;aumufyGJ<br />

xkdaeYa½G;aumufyGJwGif wdk;wufESifh 'DtufpftdkwdkY tm;NydKifMuonf/ oefY½Sif;wdkYonf tiftm;pktjzpf &yfwnf<br />

cJhaomfvnf; t"dutcef;wGif r½Sdawmhacs/ wdk;wufwdkYrSm pnf;½Hk;a&;tajccHt& tom&vsuf½Sdonf/<br />

tqdkygESpfwGif wuúodkvfodkY a&mufvmaom ausmif;om;OD;a&rSm w½Sdefxkd;rsm;jym;vmonf/ <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJ<br />

tpOftvmwckrSm a½G;aumufyGJwGif rJay;Edkifa&;twGuf ausmif;om;xktm; <strong>or*¾</strong>0ifyHkpHpm½Gufrsm; ay;a0&onf/<br />

373


374<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

<strong>or*¾</strong>0ifjzpfrSom rJay;ydkifcGifh½Sdonf/ ,cifusif;ycJhaom a½G;aumufyGJrsm;wGif ¤if;yHkpHpm½Gufrsm;tm; ausmif;om;xktm;<br />

tcsKyftcs,fr½Sd ay;a0cJhonf/<br />

1953-54 ck ynmoifESpftwGuf a½G;aumufyGJt&m½Sd 'Dtufpftdk udkudkBuD;onf yHkpHpm½Gufrsm;udk tcsKyf<br />

tcs,fwkdif;um owfrSwfay;cJhonf/ a½G;aumufyGJ 0ifa&muf,SOfNydKifaom tzGJUtpnf;onf ½Gufa&ig;&m xkwf,lvQif<br />

¤if;ig;&mjyefoGif;NyD;rS aemufxyf xkwf,lEdkifaom pepfudk jyKvkyfcJhayonf/ xkdYaMumifh toif;0ifpm½Guf a0ay;a&;rSm<br />

'Dtufpftdk vufxJa&mufaeavonf/ yHkpHpm½Guf jyKvkyfa&;wGif 'Dtufpftdk tusKd;twGuf rsm;pGm vkyfudkifEdkifonf/<br />

¤if;<strong>or*¾</strong>yHkpHrsm;udk jyefoGif;aomtcgwGif 0ifaMu; (3) usyf ay;&onf/ þwGif 'DtufpftdktzGJUonf csKdUwJhaom<br />

ausmif;om;? ausmif;olwdkYtm; tcGifhaumif; ,lcJhonf/ ajrmufrsm;pGmaom ausmif;om;wdkYtm; yHkpHrsm; xkwfay;NyD;<br />

aiGrsm; oGif;NyD;vQif rJ&a&;twGuf vkyfEdkifcJhonf/ &efukefNrdKUwGif q,fwef;atmifaomfvnf; wuúodkvfodkY qufvuf<br />

rwufEkdifbJ ½Hk;rsm;wGif tvkyfvkyfaeolaygif; (600) ausmf ½Sdonf/ ¤if;wdkYudk aiGtajrmuftrsm; tukefcHí wuúodkvf<br />

wGif rSwfyHkwifay;onf/ <strong>or*¾</strong>yHkpHrsm; ay;a0NyD; 0ifaMu;twGuf ¤if;wdkYu tpm;xdk;ay;cJhonf/ a½G;aumufyGJaeYwGif<br />

'Dtufpftdk tzGJUtm; rJay;&ef ½Hk;udk oufoufrJh ydwfay;onf/ 'DtufpftdkbufrS rJrsm;&ef BudK;yrf;cJhonf/<br />

rJqG,f&mwGif aiGudkoHk;í acsmhjrL½kHrubJ rvHkYwvHkr,frsm;ESihf rdwfqufay;jcif;? erf;½IyfyGwfoyfenf;udk<br />

twk,lapcJhonf/ ausmif;om;? ausmif;olrsm;udk pdwf"gwftm; t&nfaysmfvmNyD; ¤if;wdkYbuf OD;vnfvmap&ef toHk; jyKcJh<br />

onf/ wDwDpDausmif;aqmifrS rrsKd;jrifhtm; 0efBuD;uawmfwOD;u ac:,lawGUqHkcJhonf/ rrsKd;jrifhtm; 'Dtufpftdktm;<br />

rJay;&ef ajymaomfvnf; rrsKd;jrifhu vufrcH/ rrsKd;jrifhtm; ajymifavSmif vTwf½Hkomru Ncdrf;ajcmufcJhonf/ bifwef<br />

ausmif;aqmifrS rjrihfjrihfcifESifh a':vDoef;wdkYtm; 0efBuD;wOD;ESifh qdk½S,fvpftrwfwOD;u ac:,lNcdrf;ajcmufonf/<br />

a½G;aumuf yGJaeYwGif rJrxnfhEdkif&eftwGuf ¤if;wdkYtdrfwGif ac:,lí tus,fcsKyf xm;cJhonf/<br />

(p) a&G;aumufyGJaeYjrifuGif;<br />

52-53 a½G;aumufyJG t&m½Sd<br />

wuoOuú| udkudkBuD;<br />

Source: Oway Magazines<br />

wuoa½G;aumufyGJudk Mo*kwfv (28) &ufaeUwGif usif;yonf/ vlpkvl<br />

a0;rsm; tv,fwGif qkd½S,fvpf trwfrsm;? zqyvvlBuD;rsm;? 0efBuD;uawmf<br />

rsm;rSm xif;ueJay:vGifaeonf/ ausmif;om;? ausmif;ol a'gif;rsm; tv,fwGif<br />

vif;wawG a&mufaeovdk jzpfonf/ olwdkYonf tvpfwGif xkd;okwf Muayvdrfh<br />

rnf/ wdk;wuftiftm;pku a½G;aumufyGJ ½Sif;vif;a&;twGuf ½Sif;vif;yGJ jyKvkyfMu<br />

onf/ wdk;wuftiftm;pkrSm o[m,ESifh pmzwftoif;wGif tEdkif&xm;onf/<br />

¤if;wdkYxJwGif rjrifhjrifhcif (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)? roef;oef;at; (aemif<br />

'nif;ukef;tkwfpuf) paom ZwfZwfusJrsm; ygonf/<br />

a½G;aumufyGJwGif rJESpfBudrf? oHk;BudrfoHk;&ef 'DtufpftdkwdkYu npfywfcJhonf/<br />

vlwOD;onf ½SpfBudrf rJay;EdkifcJhonf/ aemufqHk; ppfudkif;aqmifrS udkpdk;oef;udk<br />

Ouú|tjzpf 0ifta½G;cHol udktkef;cdkifu vufyl;vufMuyf zrf;rdonf/ a½G;aumufyGJ<br />

pvQifpjcif; wjcm;tzGJUrsm;u rJyHk;udk csdyfydwf&ef ajymaomfvnf; csdyfr½Sd[ktaMumif;<br />

jyefonf/ jzwfydkif; r&ao;olawGu <strong>or*¾</strong>0if rSwfyHkwif aumuf,lxm;ol 'Dtufpftdk<br />

ausmif;om;rsm;udk vdkufNyD; ½SmaeMuonf/ a½G;aumufyGJ trSwf? twef;trnf?<br />

rSefrrSef ppfaq;jcif; r½Sd/ jzwfydkif;rsm;ay:wGif tvG,fwul a&;ay;vdkufMuonf/ rauseyfoHrsm; xGufay:vmonf/<br />

]]t&ifa&mufoludk t&ifray;bl;? ESpfem&Davmuf½SdNyD tckxd r&ao;bl;}}<br />

]]vludk,fwdkifvm,lygap? vufrSwfvnf; aoaocsmcsmMunfh 'Dvl oHk;av;cg½SdNyD}}<br />

]]uRefawmf rJjym;rxkwf&ao;bl;As? b,fol,loGm;ovJ 'grw&m;bl;}}<br />

12 em&DwGif ausmif;tm;csdefESifh qHkojzifh ausmif;om;rsm; 'va[m a&mufvmMu\/<br />

]]uGsefawmf rJray;&ao;bl;As? cifAsm;wdkY oufoufrJh uRefawmfh tcGifhta&;udk apmfum;wmyJ? b,fol<br />

,loGm;ovJ}}<br />

]]uGRefawmfausmif;u Identity Card ygw,fAs? aoaocsmcsmMunfh}} atmfajymoHrsm; xGufvmonf/<br />

wcsKdU rJqE´½Sifrsm;u rJay;NyD;om; jzpfaeonf/ olwdkYwGif jzwfydkif;½Sdaeygvsuf b,fvdk rJay;xm;vdkufrSef;rod<br />

udk,fpm;vS,frsm;u Check [k atmf&if; rJvdrfay;aeolrsm;udk ppfaq;ae&onf/ rJjym;xkwf&m ae&mwGif ausmif;om;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

acgif;aqmifrsm; udk,fwdkif apmifhae&onf/<br />

]]AsKdU rJ½HkxJ rJrqG,fygESifh? a½G;aumufyGJt&m½SdawG wm;jrpfay;yg? 'DtufpftdkawG rJqG,faeygonf}}<br />

toHrsm; wjznf;wjznf; xGufvmonf/ tcsdef wjznf;jznf; ajymif;vmonf/ rauseyfbl; npfywfonf[laom<br />

toHrsm;um; ausmif;om;wdkif; yg;pyfwGif ajymaeonf/<br />

]]vludk,fwdkifvmrS ay;ygvdkY uRefawmfwdkYajymw,f? cifAsm; 'Dvdkay;wmudk uefYuGufw,f}}<br />

udk,fpm;vS,frsm;\ uefYuGufoH? rJjym; cdk;xkwfoGm;í uefYuGufoH? rJay;NyD;om; jzpfaeí rauseyfoHrsm;<br />

ay:xGufvmonf/ ausmif;om;r[kwfaom rJrsm;udk awGU&onf/<br />

]]jynfaxmifpk vli,fav;a,mufudk wm;w,f? olwdkYudk ppfzdkY udkvS0if;eJY udkudkBuD;wdkY ½Hk;ac:oGm;w,f}}<br />

]]'DvlawG[m ausmif;om;awG r[kwfbl;As? ½Hk;pma&;awG Munfhjrifwdkif b,fXmeuav? cifAsm; b,ftwef;<br />

uvnf;? b,fcHkeHygwfvnf;? b,fbmom t"du,lovJ}} trsKd;orD;wOD;udk ppfar;onf/ trsKd;orD;u ausmif;ol<br />

[kwfyHkray:? rsufpdrsufESmysufum jzpfaeonf/ udk,fpm;vS,fuvnf; rdxm;NyD[k twyfajymum qufwdkufar;cGef;<br />

rsm;ar;\/<br />

]]rJvdyfawG aygw,f? rJolcdk;awG aygw,f}} qlvmMuonf/<br />

]]cifAsm; udkwifxGef; r[kwfbl;? uRefawmfeJY udkwifxGef; wcef;xJyJ cifAsm;nmw,f}} udktkef;cdkif (oefY½Sif;)<br />

atmfoHMum;&NyD;<br />

]]rJolcdk;rdNyD}} ausmif;om;rsm; 0dkif;tHkvmonf/ Ouú| ½Hk;cef;odkY ac:vmonf/<br />

]]rJolcdk; rdjyefNyDwJhvm;}}<br />

]]b,frvJuG? ½dkuf[? owf[}}<br />

wae&mwGif qlaeMuonf/ rsufrSefESifh vlwOD;udk nDñGwfa&;acgif;aqmifwOD;u zrf;xm;\/ olY&ifbwf<br />

wGif 'Dtufpftdk wHqdyfygvmaomf wcsKdUu vufoD;ESifhxdk;&ef BudK;pm;ojzifh ausmif;om;acgif;aqmifrsm; wm;ae&<br />

jyef\/<br />

]]'Dtufpftdkcsnf; rJcdk;wmr[kwf? wjcm;olawGvnf; rJcdk;wmyJ}} atmfaeMu\/<br />

nDñGwfa&;acgif;aqmif tcsKdUu-<br />

]]rw&m;a½G;aumufyGJ tvdkr½Sd}} [k atmfvmonf/<br />

]]rJcdk;wm b,fvdkvkyfMurvJ}}<br />

]]b,favmufcdk;xm;vJ rodbl;}}<br />

]]'DvdkyJ MunfhaeMuawmhrSmvm;}}<br />

]]a½G;aumufyGJt&m½Sd vmyg? vmyg}} wcsKdUu atmfaeMuonf/<br />

]]a½G;aumufyGJudk b,fvdkoabmxm;ovJ ajymyg}}<br />

]]qufvkyf&vdrfhr,f? uRefawmf zsufray;Edkifbl;}} r&Jw&J toHjzpfae\/<br />

'Dtufpftdk acgif;aqmifwOD;jzpfaom udkjrwfxGef; (aemif wmarG txu? ygwD,lepf Ouú|a[mif;) onf<br />

tay:tusÐudkcRwf vufudkyifhcg Zmwfvdkufyrm 0ifvmNyD; rJyHk;ay:wGif xkdifxm;onf/ udkudkBuD;ESifh udkudkav; b,fqD<br />

ajy;rSef;rod/<br />

]]ykvdyfawG vmNyD? ykvdyfawG vmNyD}}<br />

ykvdyfjrifaomtcg ausmif;om;xkBuD;onf ydkrdkatmfvmonf/ 0g;&if;wkwfudkif (2) OD;? awmfrD*ef; aoewfudkif<br />

wOD;? t&m½SdwOD;? w&m;olBuD;wOD; jzpfonf/<br />

ykvdyfrsm;udk ausmif;om;rsm;u-<br />

]]raMumufbl;uG? ypfvkduf? ausmif;om;xkxJ 0ifr½IyfeJY}} atmfMuonf/<br />

tjyifrS ykvdyfum;wpD;onf <strong>or*¾</strong>wHcg;qDodkY armif;NyD; ydwfum wm;vdkufonf/ ykvdyfum; r0ifawmhacs/<br />

]]a[;}} [k nmoHBuD; xGufvm\/ ykvdyfum;tcsKdU <strong>or*¾</strong>0if; wHcg;qDodkY csOf;uyfum tay:odkY wuf&ef<br />

oGm;Mu\/<br />

]]ykvdyf vmNyD? ykvdyf vmNyD? ykvdyfvufxJ rJyHk; rtyfbl;uG}}<br />

ausmif;om;&JabmfwOD;u rJyHk;xm;½Sd&m jyLwif;ayguf abmifudk vufESpfzufESifh udkifum udkjrwfxGef;\<br />

Zufykdif;udk ajcjzifh aqmifhuefvdkufonf/ udkjrwfxGef;onf rJyHk;a½SUodkY pdkufusoGm;onf/ ausmif;om;tcsKdUonf rJyHk;udk<br />

0dkif;rí wuo yxrxyfrS uwå&mvrf;ray:odkY rJyHk;udk ypfcsvdkufonf/<br />

375


376<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rJyHk;onf uwå&mvrf;ray:odkY usoGm;aomtcg rJyHk;uGJoGm;NyD; rJjym;rsm; tHxGufvmonf/ ausmif;om;<br />

tcsKdUonf rw&m;a½G;aumufyGJ[k a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

xdk;í &,f&if;? jyHK;&if; rJqG,fMuonf/ a½G;aumufyGJ0if tjcm;tzGJUjzpfonhf nDñGwfaomausmif;om;tzGJUrSm rnfolYudkrS<br />

vnf; zdwfac:rauR;arG;Edkif? rnfonfh tcGifhta&;rQvnf; ray;Edkif? olwdkYrSm vkyftm;om½Sdonf/<br />

qdk½S,fvpf ausmif;om;rsm;onf &mxl;? tmPm? tcGifhta&;udk xHk;wrf;tpOftvmtjzpf toHk;jyKMuonf/<br />

¤if;xHk;wrf;pOfvmonf qdk½S,fvpftzdk;BuD;? tzGm;BuD;rsm;rSaeí 'Dtufpftdkausmif;om;? ajr;jrpfrsm;txd qif;oufvm<br />

onf/ olwdkYtm; rJay;a&;twGuf Ncdrf;ajcmufoHrSm jyif;xefvSonf/ ausmif;om;a&m rdbyg tvl;tvSdrfhcHcJhMu&onf/<br />

axmufyHhaMu; ½kyfodrf;rnf/ tpdk;&tvkyfrS jzKwfypfrnf/ ausmif;om;ESifh rdbrsm;\ em;0,f þtoHwdkYrSm jynfhESufae<br />

ayawmhonf/ tvkyfvufrJhrsm; axmufyHhaMu; ½kyfodrf;cH&olrsm;udk jrifa,mifaeMuonf/ OD;acgif;txufrS oHzaemifh<br />

udk xdawGUprf;oyfrdMuonf/ qdk½S,fvpfausmif;om;rsm;tm; rJay;cdkif;rSjzpfacsawmhrnf/ þodkY ,dkifvJqHk;jzwfMuonf/<br />

rEÅav;NrdKUay:ü zqyvtrIaqmifvlBuD;rsm; trwfrif;rsm; ajcoGufaeMuawmhonf/ wuúodkvfausmif;om;<br />

rdbrsm;tdrfodkY 0ifxGufaeMuonf/ vlBuD;csif; awGUqHkMuonf/ rJqG,fMuonf/ zqyvrS rif;bl; OD;armifarmif?<br />

OD;bMunf? a':MunfMunf? qdk½S,fvpftrwf OD;vSazwdkYrSm NrdKUxJrSm xif;ueJay:aeonf/ &efukefrS qdk½S,fvpf<br />

pnf;½Hk;a&;rSL; rjrjrarmfqdkolrSmvnf; cgawmfrD tajy;tvTm; qdkufa&mufvmonf/ ref;wuúodkvf qdk½S,fvpf ausmif;om;<br />

rsm;tm;BudK;udkif&ef &efukefqdk½S,fvpfygwDrS udkoef;EGJU (ac:) udkoef;ñGefY (ac:) udkrif;aZmf a&mufvmonf/ olonf<br />

ref;wuúodkvfodkY ausmif;om;tjzpf a&mufvmaomfvnf; twef;wufonfrSm [efjyom jzpfayonf/ ausmif;om;<br />

[laom wHqdyfuyfí qdk½S,fvpf pnf;½Hk;a&;rSL;tjzpf zHk;uG,fxm;cJhavonf/ olonf a½G;aumufyGJ0if&ef twwfEdkifqHk;<br />

BudK;pm;avonf/ &efukefrS q&m OD;at;armifav;onfvnf; a½G;aumufyGJaqmif½Guf&ef tcsdefrD qdkufa&mufvmonf/<br />

qdk½S,fvpfausmif;om;wdkYzufrS ajctoGufqHk; vkyftm;txkwfqHk; yk*¾dKvfrSm trwf OD;vSaz jzpfonf/ ¤if;rSm ausmif;om;<br />

ESifh vli,fpnf;½Hk;a&; wm0efcHtjzpf 0efBuD; OD;ausmfNidrf;udk,fwdkif cefYxm;cJhol jzpfonf/<br />

ausmif;om;xk vdktyfaom qE´rSm nDñGwfa&;tm; oHrPdom;usatmif xkvkyfoGef;avmif;&ef jzpfayonf/<br />

nDñGwfa&;tm; csKd;zsufolrsm;tm; ausmif;om;abmifrS xm0pOfxkwfy,f&ef jzpfonf/ nDñGwfa&;tm; ,aeYum,uH<br />

ajrmuf zsufqD;aeol zqyv? qdk½S,fvpfESifh 'DtufpftkdwdkYtm; ausmif;om;aqmifrS z,f½Sm;zsufodrf;jcif;? tzsuf<br />

tvkyfESifh nDñGwfa&;tm; ajrawmifajr§muf jyKpkjcif; tjyKtvkyfwdkYtm; wcsdefxJwNydKifxJ vkyfMu&ef jzpfayonf/<br />

ausmif;om;xkonf nDñGwfa&; tñGefY? tan§mifh? tzl;? tyGifhwdkYtm; BuD;xGm;vmap&ef ajrawmifajr§mufay;<br />

aom wl½Gif;jym;rsm;udk udkifaqmifonfh O,smOfrSL;rsm; jzpfonf/ 'Dtufpftdk ausmif;om;wdkYonf ausmif;om;nDñGwf<br />

a&;tm; ajrjr§KyfoN*KØ[f&ef wl;½Gif;jym;rsm;udk udkifaqmifMuolrsm; jzpfonf/<br />

odkYaomf &efukefESifh ref;wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> a½G;aumufyGJrsm;wGif qdk½S,fvpfwdkY b,fvdk npfywfywf<br />

aemufqHk; ½IH;edrfhoGm;avonf/ wdk;wufESifh ausmif;om;nDñGwfa&;tiftm;pkrSm rJtjywftoufESifh tEdkif&cJhonf/<br />

zqyv qdk½S,fvpfwdkYonf ¤if;wdkYtMuHtpnf ratmifjrifaomtcgwGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>udk pifNyKdifwnfaxmif&ef BudK;yrf;<br />

vmMuonf/ OD;A*srf; OD;pD;aom ArmEdkifiHvli,ftpnf;t½Hk; ½Sdygvsuf jynfaxmifpkvli,ftm; pifNydKifzGJUcJhonf/<br />

tvkyform;tzGJUudkvnf; pifNydKif jzpfapcJhonf/ udkxGef;pdef? udkApdef? udk&m½Spf? udkatmifqef;? udkEk? udkatmifausmf?<br />

udkvSa½T? udkA[def;? udkAaqGwdkY acwfu awmufajymifcJhaom ausmif;om;&mZ0iftm; qdk½S,fvpfwdkYu ½THUAGufa&ESifh<br />

vdrf;usHMuacsNyD/ ArmwjynfvHk;ü 'DtufpftdktzGJUrsm; vdkufzGJUjcif;jzihf qdk½S,fvpfygwDtm; usm;uef taxmuftul<br />

jyK&ef BudK;pm;cJhonf/ odkYaomf ausmif;om;xknDñGwfa&; wHwdkif;BuD;udk rausmfEdkifcJhay/<br />

(Z) yJhwif½dkufcwfoHrsm;<br />

1953 ckESpf? Mo*kwfv (28) &ufwGif wuoa½G;aumufyGJü rJcdk;rIBuD; jzpfyGm;NyD;aemuf wuoa½G;aumufyGJ<br />

ysufoGm;onf/ ausmif;om;rsm;onf um;tpD;aygif; (86) pD;jzifh &efukefNrdKUwGif; vSnfhvnfcJhMuonf/ vlxkBuD;tm;<br />

rJcdk;yGJBuD; jzpfaMumif; wdkifwef;cJhMuonf/<br />

wuúodkvfodkY n (12) em&DausmfwGif jyefvnf a&muf½SdvmNyD;aemuf pnf;a0;Muonf/ þtpnf;ta0;BuD;rS<br />

atmufyg qHk;jzwfcsufrsm;udk csrSwfcJhonf/<br />

(1) NyD;cJhaom a½G;aumufyGJonf w&m;0ifa½G;aumufyGJ r[kwf/<br />

(2) qdk½S,fvpf udkudkBuD;onf a½G;aumufyGJtm; Edkifeif;pGm pDrHtkyfcsKyfEkdifol r[kwf? xkdYaMumifh þyk*¾dKvftm;<br />

t,HktMunf r½Sd? aemufxyfusif;yrnfh a½G;aumufyGJrsm;wGif ¤if;tm; a½G;aumufyGJt&m½Sdtjzpf cefYtyf<br />

jcif; rjyK&ef/<br />

377


378<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(3) ppfNyD;acwf wuoOuú|a[mif;rsm;u BuD;rSL;NyD; a½G;aumufyGJusif;y ay;&ef/<br />

(4) Identity Card rsm; rJrvdrfEdkif&ef a½G;aumufyGJtrD xkwfay;xm;&ef/<br />

(5) pufwifbmv (15) &uf rwdkifrD a½G;aumufyGJusif;y&ef qHk;jzwfcJhonf/<br />

w&m;rQwaom wuoa½G;aumufyGJ tjrefqHk;aqmif½Gufay;&ef ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJrsm;udk Mo*kwfv<br />

(31) &ufaeYnu oxHk? yJcl;? yif;,? ppfudkif;? '*Hk ausmif;aqmifrsm;ü usif;yMu\/ 1? 9? 53 &ufaeYwGif a½Tbdk<br />

aqmifü vnf;aumif;? 2? 9? 53 &ufaeYwGif tif;0ausmif;aqmifü vnf;aumif; usif;yonf/ ¤if;toif;tzGJUrsm;u<br />

rdrdwdkY oabmxm;rsm;udk xkwfjyefaMunmonfrSm-<br />

(1) o[m,ESifU pmzwftoif;aygif;pHk\ arwÅm&yfcHcsuf<br />

w&m;rQwaom a½G;aumufyGJBuD; tjrefjzpfa&;twGuf BudK;yrf;Muygpdkh?<br />

ausmif;ol^om; &Jabmftaygif;wdkh-<br />

Mo*kwfv (28) &ufaeYu ysufoGm;aom wuoa½G;aumufyGJBuD;udk &Jabmfausmif;om;^olwdkY todyifjzpf<br />

\/ xkdodkY <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJ ysufpD;oGm;jcif;um; wuo&mZ0ifwGif wBudrfwcgrS ay:vnf; ray:? jzpfvnf;<br />

rjzpfcJhbl;cJh? a½G;aumufyGJ ysufpD;oGm;jcif;twGuf ausmif;om;xk w&yfvHk;tzdkY rsm;pGm 0rf;enf;p&maumif;onhf tjyif<br />

ausmif;om;rsm;\ vufiif;awGUMuHK cHpm;&csufwdkYudk ajz½Sif;ay;Edkif&eftwGufvnf; aESmifhaES;jcif; jzpfcJh&ayonf/<br />

&Jabmfwdkhwuoonf<br />

ausmif;om;xktm; udk,fpm;jyK&m? ausmif;om;xk\ qE´tm;xkwfazmf&m? ausmif;om;xk\<br />

rSDcdk&mjzpfayonf/ wuo avmavmq,f r½SdonfhtwGuf igwdkY\ tm;xm;&mawmifBuD; NydKuGJaeonfESifh wlvS<br />

ayonf/ ,aeYqdkvQif ausmif;om;xk\ &ifqdkifawGUMuHK cHpm;&csufrsm;onf rsm;jym;vS\/ avmavmq,f<br />

aqmif½Guf&ef tcsufrsm;vnf; ½Sd\/ atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;qdkvQif ,ckatmufwdkbm ausmif;rydwfrD<br />

aqmif½GufrS jzpfEkdifrnfhudpö jzpfonf/<br />

xkdodkY w&m;rQwaom wuoa½G;aumufyGJBuD;onf ,cktwGif; ESpfBudrfpvHk; NyD;pD;oGm;rSyif jzpfrnf/ wuo<br />

a½G;aumufyGJBuD; tjrefjzpfa&;? w&m;rQwa&;rSm ausmif;ol^om;wdkY\ wm0efjzpfonf/ ausmif;om;xk\ qE´tay:<br />

wGifom trSDjyKayonf/ ,cktcsdefwGif Mo*kwfv (28) &ufaeY nu jyKvkyfaom ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJrSm<br />

w&m;rQwaom a½G;aumufyGJjzpfajrmufa&;aumfrwD[lí wdk;wuf? nDñGwf? trsKd;om;? 'DtufpftdktzGJUrS udk,fpm;<br />

vS,frsm;jzifh zGJUpnf;xm;\/ wzufrS Ouú|a[mif; udkudkBuD;vnf; a½G;aumufyGJvkyfrnf[kqdkxm;onf/ xdkodkY pifNydKifjzpf<br />

ay:a&;udk vHk;0igwdkYrvdkvm;? a½G;aumufyGJjzpfa&;onf ausmif;om;xkqE´? ausmif;om;xk vdkvm;rIrsm;udk xkwfazmf<br />

&eftwGuf Mum;umvtwGif;0,f igwdkY o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;ay:wGif wm0efusa&mufvsuf½SdNyD[k igwdkY<br />

,HkMunfayonf/ xdk,HkMunfcsuft& vnf;aumif;? qdkif&m o[m,ESifh pmzwftoif; ausmif;om;xktzGJU<br />

tpnf;rsm;rS wm0efay;tyfcsuft& vnf;aumif;? igwdkY o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;rS OD;pD;um ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0;yGJw&yfudk ,ck pufwifbmv (3) &uf Mumoyaw;aeY aeYvnf (12) em&DwGif ,k'oefcef;rü usif;y<br />

rnfjzpf&m ausmif;om;? ausmif;olwdkif; tifwdkuftm;wdkuf wufa&mufum wuo a½G;aumufyGJ tjrefjzpfa&;?<br />

a½G;aumufyGJwGif w&m;rQwa&;wdkYtwGuf rdrdwdkY qE´udk xkwfazmfjyMu&ef arwåm&yfcHygaMumif;/<br />

w&m;rQwaom a½G;aumufyGJBuD; tjrefjzpfa&;odkh<br />

1/ tif;0aqmif 7/ '*Hkaqmif<br />

2/ ppfudkif;aqmif 8/ jynfaqmif<br />

3/ yif;,aqmif 9/ waumif;aqmif<br />

4/ yJcl;aqmif 10/ aq;odyÜHaqmif<br />

5/ oxHkaqmif 11/ tif;vsm;aqmif<br />

6/ a½Tbdkaqmif 12/ oD&daqmif<br />

o[m,ESifU pmzwftoif;rsm;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(2) ausmif;om;xktpnf;ta0;yGJjzpfajrmufa&;aumfrwD<br />

xkwfjyefaMunmcsuftrSwf (1)<br />

,ckvwfwavm ausmif;om;rsm;ta&; tvGefw&m ½IyfaxG;aeonfudk wuoa½G;aumufyGJ tvsiftjref<br />

a½G;aumufjcif;jzifh ajz½Sif;&ef ausmif;aygif;pHk o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;rS Ouú|? twGif;a&;rSL;rsm;\ tpnf;<br />

ta0;w&yfudk 1? 9? 53 aeY? nae (4) em&D tcsdefwGif wuotaqmuftODü usif;yjyKvkyfaMumif;/ tpnf;ta0;<br />

wGif yif;,ausmif;aqmif Ouú| udkomausmfu obmywdtjzpf aqmif½Gufí oxHkausmif;aqmif twGif;a&;rSL;<br />

udkarmifarmifBuD;u twGif;a&;rSL;tjzpf aqmif½GufNyD; atmufygqHk;jzwfcsufrsm;udk wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfvdkuf<br />

aMumif;/<br />

w&m;rQwaom wuoa½G;aumufyGJ tvsiftjref usif;yEdkifa&;twGuf o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;?<br />

aeYausmif;ol? ausmif;om;wdkY\ Ouú|ESifh twGif;a&;rSL;rsm;u BuD;r SL;í 3? 9? 53 &ufaeYwGif ausmif;om;xktpnf;ta0;<br />

w&yf usif;yjyKvkyf&ef/<br />

txufyg ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;yEdkifa&;twGuf o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;\ Ouú|ESifh<br />

twGif;a&;rSL; aygif;pHkyg0ifaom aumfrwDw&yfudk xkdtpnf;ta0;rS zGJUpnf;vdkufaMumif;/ xkdtzGJUwGifudkomausmf<br />

Ouú| (yif;,aqmif o[m,ESifh pmzwftoif; Ouú|)<br />

udkwifa½T 'kOuú| (a½Tbdkaqmif o[m,ESifh pmzwftoif; Ouú|)<br />

udkwifxGef; twGif;a&;rSL; (oxHkaqmif o[m,ESifh pmzwftoif; twGif;a&;rSL;)<br />

udkarmifarmifBuD; tzGJU0ifrsm; (yJcl;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif; twGif;a&;rSL;)<br />

udkjrwfpH (oxHkaqmif o[m,ESihf pmzwftoif; Ouú|)<br />

rjrifhjrifhcif (oD&daqmif o[m,ESifh pmzwftoif; Ouú|)<br />

rcifzkef;rdk (tif;vsm;aqmif o[m,ESihf pmzwftoif; Ouú|)<br />

-ponfwdkYudk trsm;oabmwl a½G;cs,fvdkufMuaMumif;/<br />

w&m;rQwaom wuo a½G;aumufyGJ tjrefjzpfa&;odkh<br />

tpnf;ta0; wufa&mufaom taqmifrsm;<br />

1/ ppfudkif;aqmif<br />

2/ a½Tbdkaqmif<br />

3/ tif;0aqmif<br />

4/ oxHkaqmif<br />

5/ yJcl;aqmif<br />

6/ yif;,aqmif<br />

7/ waumif;aqmif<br />

8/ jynfausmif;aqmif<br />

9/ tif;vsm;aqmif<br />

10/ oD&daqmif<br />

11/ aq;odyÜHausmif;aqmif wkdYjzpfonf/<br />

twGif;a&;rSL;<br />

ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJ jzpfajrmufa&;aumfrwD<br />

&efukefwuúodkvf<br />

379


380<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(3) w&m;rQwaom a½G;aumufyGJ jzpfajrmufa&;twGuf n§dEIdif;MupdkY<br />

,aeY wuúodkvfausmif;awmfBuD;wGif ynmoifMum;vsuf½Sdaom ausmif;om;xkw&yfvHk;rSm jyóemtrsKd;rsKd;?<br />

tcGifhta&;qHk;½IH;rI toG,foG,fjzifh &ifqdkifvsuf ½SdMuayonf/ ausmif;aqmifcef;rrsm; rvHkavmufjcif;? ausmif;oHk;<br />

y&dabm* csKdUwJhjcif;? oifMum;ydkYcsol q&mrsm;enf;yg;jcif;? avmu"mwfynmqdkif&m prf;oyfypönf;rsm; rzlvHkjcif;<br />

wdkYrSm jiif;uG,fí r&Edkifatmifjzpfaeonf/ xdkodkY rjynfhpHkrvHkavmufrItm; ajz½Sif;ay;&rnfhtpm; oufqdkif&mwdkYonf<br />

ausmif;om;tcsif;csif;wdkY aoG;uGJatmifzefwD;um ausmif;om;tcGifhta&;udk ydwfyifwm;qD;&ef MuHpnfvsuf½SdMu<br />

ayonf/ xkdodkY jzpfay:vsuf½Sdaom ausmif;om;wdkY\ vdktyfcsufrsm;udk aqmif½Guf&efESifh ausmif;om;tcGifhta&;<br />

umuG,f&efrSm ausmif;om;xkw&yfvHk;u wifajr§mufxm;aom wuotrIaqmiftzGJU\ wm0efyifjzpfonf/<br />

odkYaomf ,cktcsdef 1952-53 ckESpftwGuf a½G;aumufwifajr§mufcJhaom trIaqmiftm;vHk;rSm wuo<br />

zGJUpnf;yHkpnf;rsOf; Oya't& wm0efukefqHk;cJhNyD jzpfonf/ odkYtwGuf trIaqmiftzGJUuwqifh wm0efvTJtyfjcif;cH&<br />

aom aEG&moDwm0efcH av;OD;om ½SdcJhayawmhonf/ aEG&moDwm0efcH av;OD;omvQif trIaqmiftzGJUopf a½G;aumufyGJ<br />

rjyKvkyfrDpyfMum;wGif ausmif;om;xk\ jyóemt&yf&yfudk ajz½Sif; aqmif½GufcJh&ayonf/ ,ckuJhodkY BuD;rm;vSaom<br />

<strong>or*¾</strong>\ wm0efESifh ausmif;om;tusKd;udk aEG&moDwm0efcH (4) OD;wnf;ESifh aqmif½Gufae&mwGif pnf;rsOf;Oya'udk<br />

½dkaoav;pm;&ojzifh vnf;aumif;? trIaqmifwzGJUvHk;\ tmPmudk,lum wm0eftm;vHk;udk xrf;aqmifae&ojzifh<br />

tcuftcJrsm;pGm awGUMuHKae&ayonf/<br />

ausmif;om;tusKd;udk ydkifEdkifpGm aqmif½GufEdkif&efESifh awGUqHkae&aom tcuftcJrsm;udk ausmfvGef&efrSm wuo<br />

a½G;aumufyGJ tjrefqHk;usif;yum trIaqmiftzGJUudk jyefvnfzGJUpnf;&efyif jzpfonf/ pnf;rsOf;Oya't&vnf;<br />

aumif;? ausmif;om;xktusKd;udk ydkifEkdifpGm aqmif½Guf&efESifh awGUqHkaeaom tcuftcJrsm;udk ausmfvGef&ef wuo<br />

a½G;aumufyGJudk tjrefqHk; usif;yum trIaqmiftzGJUudk jyefvnfzGJUpnf;&efyif jzpfawmhonf/<br />

pnf;rsOf;Oya't& vnf;aumif;? ausmif;om;xktusKd;udk ydkifEdkifpGm aqmif½GufEdkif&eftwGuf vnf;aumif;?<br />

wuo a½G;aumufyGJonf vdktyfvmonfudk awGU½Sd&onf/ vuf½Sd wuowm0efudk xrf;aqmifae&aom aEG&moD<br />

wm0efcHrsm;wGifvnf; aEG&moDwm0efcHa[mif; wOD;jzpfol Ouú|a[mif; udkudkBuD;u aEG&moDwm0efrsm;udk &yfpJvdkuf<br />

onf[k pnf;rsOf;Oya't& vkyfydkifcGifhr½SdbJ aMunmcJhonf/ þuJhodkY a½G;aumufyGJ ra½G;rD pyfMum;umvwGif ausmif;om;<br />

wdkY\ vdkvm;csufrsm;? tcGifhta&;rsm;udk aEG&moDwm0efcHrsm; pkaygif;aqmif½Guf&rnhftpm; aEG&moDwm0efcHwOD;jzpf<br />

ol udkudkBuD;onf woD;wjcm;cGJjcm;um igomvQiftmPm ½Sdonf[k pnf;urf;rJha


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(4) &efukefwuúodkvf wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk aMunmcsuf<br />

wuoa½G;aumufyGJ tjrefqHk;usif;ya&;oabmxm;<br />

&Jabmf ausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

Mo*kwfv (28) &ufaeYwGifusif;ycJhaom &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> a½G;aumufyGJonf rw&m;<br />

rI? vdrfvnfrIaMumifh ysufqD;oGm;cJhayonf/ a½G;aumufyGJysufNyD; ,cktcsdefxd (15) &uf twGif;ü-<br />

Mo*kwfv (28) &ufaeY nu usif;yaom ausmif;om;xkpnf;a0;yGJ/<br />

o[m,ESifh pmzwftoif;toD;oD;\ ausmif;om;xkpnf;a0;yGJrsm;/<br />

pufwifbmv (3) &ufaeYu ,k'oefcef;rü usif;yaom ausmif;om;xkpnf;a0;yGJ/<br />

pufwifbmv (8) &ufaeYu usif;yaom &efukefwuúodkvf aeYausmif;ol^om;toif;\ pnf;a0;yGJrsm;u<br />

]w&m;rQwaoma½G;aumufyGJudk tjrefqHk;pdppfNyD; acwfa[mif;Ouú|a[mif;rsm;u OD;pD;usif;y&ef} awmif;qdkqHk;jzwf<br />

cJhayonf/ odkYaomf ausmif;om;xkBuD;\ aeYpOfESifhtrQ awmif;qdkqHk;jzwfcsufwdkYudk vHk;0rvdkufembJ wuoOuú|<br />

a[mif; udkudkBuD;onf wuoa½G;aumufyGJ t&m½SdtjzpfrS z,fray;½HkrQru a½G;aumufyGJudk pnf;rsOf;t& olomvQif<br />

usif;yrnf[k qdkcJhonf/ wzef wuúodkvfygarmu©csKyf? OD;pdefvS? OD;&efa0;? rGefpHvdIifwdkYESifh a½G;aumufyGJusif;yrnf[k<br />

xyfí aMunmjyefonf/<br />

wuo pnf;rsOf;wGif a½G;aumufyGJudk Ouú|a[mif;u OD;pD;usif;y&rnf[k qdkcJhayonf/ þtcsufonf<br />

rSefayonf/ odkYaomf Ouú|a[mif;\ rw&m;rIaMumifh a½G;aumufyGJ ysufjym;oGm;&ayonf/ þodkYa½G;aumufyGJ ysufjym;<br />

oGm;NyD;aemuf rnfuJhodkY aqmif½Guf&rnfqdkaomtcsufudk wuopnf;rsOf;wGif vHk;0ryg0ifcJhacs/ pnf;rsOf;wGif<br />

ryg0ifcJhaomf rnfodkY aqmif½GufcJhMuoenf;/ wuo\ a½G;aumufyGJtpOftvmudk Munfh½Ií aqmif½Guf&ayonf/<br />

wuoa½G;aumufyGJ tpOftvmt& 1946 ckwGif trIaqmifa[mif;rsm;ESifh Mum;ausmif;om;BuD;rsm;u OD;pD;usif;y<br />

cJh&ayonf/ þum; tpOftvmoabmt& jzpfayonf/ odkYaomf þodkYrvkyfbJ igomqdkifonf[k qdkcJhonf/<br />

wzef þodkYtpOftvm rvdkufemcJhaomf wuowGif tmPmtykdifqHk;jzpfaom tvkyftpnf;ta0;yGJudk<br />

ac:,lay;&ef jzpfonf/ xkdtpnf;ta0;rSaeí w&m;rQwaom a½G;aumufyGJjzpfa&;twGuf ausmif;om;xkoabmudk<br />

,lí wduspGm qHk;jzwf&rnf jzpfonf/ &mZ0ifjyefMunfhvQif b,fwdkif;jynfrSm jzpfjzpf pnf;rsOf;Oya'ESifh pyfvsOf;í<br />

tusyftwnf;awGUvQif vlxk\qE´udk,lonfh (Referendum) tp½Sdonfudk vkyf&onf/ þodkYvkyf&jcif;onf<br />

b,fwdkif;jynf b,ftzGJUtpnf;jzpfjzpf vlxkomvQif tmPmtydkifqHk;jzpfaejcif;aMumifhjzpfonf/ ,ckvnf; wuo<br />

tjzpftysufESifh ywfoufí tmPmtydkifqHk;jzpfonfh tvkyftpnf;ta0;ac:í qE´,l&ef oifhayonf/<br />

odkYaomf a½G;aumufyGJt&m½Sdonf wuopnf;rsOf;wGif rjynfhpHkaomtcsufudk tpOftvmt&vnf;aumif;?<br />

pnf;rsOf;t&vnf;aumif;? jyKvkyf&rnfjzpfygvsuf a½G;aumufyGJudk igwOD;wnf;omqdkifonf[k uyfaeum bmrS<br />

rvkyfbJ aecJhonf/ þodkYaecJhjcif;jzifh wOD;ESifhwOD; a½G;aumufyGJudk tcsif;rsm;apum wuoudk tmPmydkifrsm;?<br />

tpdk;&tzGJUrsm;u 0ifíwm;qD;&ef tcsdefqGJjcif;jzifh atmufwdkbm ausmif;ydwf&uftwGuf bmrSrvkyfEdkifbJ Edk0ifbmrS<br />

om usif;y&ef pDpOfaejcif; jzpfayonf/<br />

uREkfyfwdkh\ oabmxm;um;-<br />

,cktcsdefwGif rnfodkYyifjzpfap? wuoa½G;aumufyGJ jzpfajrmufa&;onf tjrefqHk; vdktyfvsuf½SdacsNyD/<br />

tb,faMumifhenf;-<br />

(1) aemuf (15) &uf MumvQif atmufwdkbmausmif;ydwf&ufodkY a&muf½Sdawmhrnfjzpf&m ausmif;wvydwfa&;onf<br />

ausmif;ol^om;wdkif;\ vdktyfcsuf jzpfayonf/ xkdvdktyfcsufonf wuorSaeí ta&;wBuD;aqmif½Guf<br />

ay;&rnf jzpf\/ wuo rzGJUpnf;&ao;vQif vHk;0raqmif½GufEdkif jzpf\/<br />

(2) ,aeY wuoESifhywfoufí tcsif;jzpfyGm;rIwdkYonf a½G;aumufyGJBuD;NyD;u tjrefqHk; ½Sif;vif;oGm;rnf jzpf\/<br />

(3) avmavmq,f ausmif;om;rsm; vufawGUepfemaeaom epfemcsufrsm;onf ausmif;om;xkBuD; w&yfvHk;udk<br />

udk,fpm;jyKonfh wuo½SdrSom jzpfEdkifayonf/<br />

(4) wuotaeESifh pifNydKif (2) ck jzpfay:a&;udk vHk;0 rvdkvm;ay/<br />

txufygtcsuf (4) csufwdkYaMumifh wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pkonf a½G;aumufyGJt&m½Sd udkudkBuD;<br />

tay:ü vHk;0t,HktMunfr½Sdaomfvnf;? usef ygarmu©csKyf? OD;pdefvS (Ouú|a[mif;)? OD;&efa0; (Ouú|a[mif;)ESifh<br />

381


382<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rGefpHvdIif (0wfvHkawmf&) wdkY\ *kPfodu©mudk av;pm;aomtm;jzifh udkudkBuD;\ aMunmcsuftwdkif; atmufwkdbmv<br />

ausmif;ydwf&uf rwdkifrDtwGif; tjrefqHk;usif;yay;&ef jzpfonf/ þodkYusif;y&müvnf;-<br />

(1) Identity Card rsm;ESifh rJay;&ef?<br />

(2) Membership Card rsm;udk toif;0ifwdkif;\ vufxJodkY ta&mufay;tyfxm;&ef?<br />

(3) Ballot Card rsm;ay:wGif a½G;aumufyGJt&m½SdESifh BuD;Muyfoltm;vHk;\ vufrSwfxkd;&ef?<br />

(4) ta½G;cHol udk,fpm;vS,frsm;\ qE´,l&ef/<br />

txufygtcsufwdkYtm; aqmif½GufvQif wdk;wufaomtiftm;pkrS vufcH&rnfjzpfaMumif;/<br />

ausmif;om;ta&; atmif&rnf<br />

&efukefwuúodkvf<br />

wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk<br />

þaMunmcsuf (4) csufudk Munfhjcif;tm;jzifh ]w&m;rQwaom wuoa½G;aumufyGJ tjrefqHk;usif;yay;avmU}<br />

awmif;qdkaeMuayonf/ ausmif;om;xku OD;pD;usif;yrnfavm? udkudkBuD;u OD;pD;usif;yrnfavm/<br />

ausmif;om;xku OD;pD;usif;yvQif a½G;aumufyGJ (2) rsKd; jzpfvmrnf/ ESpfydkif;uGJoGm;vQif 'Dtufpftdkrsm;onf<br />

vlrsm;pkaxmufcHrIrvdkbJ xifovdk jyKusifhEdkifMuayrnf/ pdwfBudKuftrIaqmiftzGJUudk a½G;cs,fMuayrnf/<br />

xkdYaMumifh ausmif;om;xkonf udkudkBuD; OD;pD;usif;yaom a½G;aumufyGJ0ifMurnf[k vufcHvdkufMuonf/<br />

ESpfydkif;uGJudk apmifhí trIaqmif&mxl;tm; tacsmifqGJEIduf&ef 'DtufpftdkwdkYtwGuf [moGm;onf/ xkdtcg udkudkBuD;onf<br />

a½G;aumufyGJwGif ESpfzuftjiif;yGm;rIudk tcGifhaumif;,lum a½G;aumufyGJ usif;yrnfh&ufudk twwfEdkifqHk;a½TUqdkif;&ef<br />

tMuHjyKvmonf/ a½G;aumufyGJ tjrefqHk;jzpfa&; vrf;rBuD;ay:wGif csDwufvmaom ausmif;om;xkBuD;tm; wm;qD;<br />

ydwfyifaeacsNyD/ atmufwdkbm ausmif;ydwf&uf eD;uyfvmacsrnf/<br />

(ps) 1953 atmufwdkbmta&;tcif; jzpfay:yHk<br />

ppfBudKacwfwGif vnf;aumif;? ppfNyD;acwfwGif vnf;aumif; &efukefwuúodkvfonf tpOftvmtm;jzifh<br />

ZGefvwGif ausmif;pzGifhonf/ yxrESpf0ufNyD;aomtcg atmufwdkbm ausmif;wvydwfay;onf/ 'kwd,ESpf0uftwGuf<br />

Edk0ifbmwGif jyefzGifhum? 'DZifbmwGif c&pörwftwGuf (10) &uf ydwfay;onf/ rwfvwGif twef;wifpmar;yGJrsm;udk<br />

usif;yay;onf/ ppfNyD;acwfwGif ZGefvü aemufqufwGJpmar;yGJrsm;udk usif;yay;onf/ þzGifh&uf? ydwf&uf? pmar;yGJ<br />

usif;y&ufonf tpOftvmjzpfonf/ wuúodkvfrS q&m? q&mrrsm;? ausmif;om;? ausmif;olrsm;tm;vHk;twGuf<br />

tqifajyaeaom vdktyfaomydwf&ufrsm; jzpfonf/<br />

1953 apmapmydkif;wGif wuúodkvftmPmykdifrsm;u ,ckESpfwGif atmufwdkbmvü (15) &ufom ausmif;ydwf<br />

rnf[k aMunmcJhonf/ xkdodkY aMunmpOfu ausmif;ydwf&ufESifh a0;ao;ojzifh ausmif;wvydwfa&;udk vdkvm;Muaomf<br />

vnf; ausmif;om;xku rnfodkYrS rzGifh[cJhao;ay/ tmPmydkifrsm;u pmoifcsdef ykd&ap&ef[laom taMumif;jycJhonf/<br />

wuoa½G;aumufyGJudk &efukefwuúodkvfü Mo*kwfv (28) &ufwGif vnf;aumif;? ref;wuúodkvfü pufwif<br />

bmv (7) &ufwGif vnf;aumif; usif;ycJhonf/ 'Dtufpftdk ausmif;om;rsm;onf rJqG,fyGJwGif atmufwdkbm ausmif;wv<br />

ydwfa&; aqmif½Gufay;rnf[k ajymcJhonf/ odkYaomf 'Dtufpftdk ausmif;om;rsm;u a½G;aumufyGJwGif tEdkifr&cJholwdkYtm;<br />

ausmif;om;xku wGef;uefz,f½Sm; aeacsNyD/ vufrcHMuawmhay/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

odkh<br />

ygarmu©csKyf<br />

&efukefwuúodkvf<br />

udpö/ / atmufwdkbm ausmif;wvydwfay;&ef awmif;qdkjcif;/<br />

aeYpGJ- 22? 9? 53<br />

ygarmu©csKyfcifAsm;-<br />

21? 9? 53 &ufaeY? nae (4) em&DcGJtcsdefwGif wuo tpnf;ta0;cef;rBuD;ü &efukefwuúodkvf½Sd<br />

o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;? c½dkiftoif;rsm;? bmom&yfqdkif&m toif;rsm;? vlrsKd;pktoif;rsm;ESifh EdkifiHjcm;om;<br />

ausmif;om;toif;aygif;pHkwdkY\ tpnf;ta0;udk usif;yjyKvkyfcJhonf/<br />

¤if;tpnf;ta0;yGJwGif obmywdtjzpf a½TbdkaqmifrS udkwifa½T (o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf<br />

'k-Ouú|) u aqmif½GufNyD; twGif;a&;rSL;tjzpf yJcl;aqmifrS (o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL;)<br />

udkwifxGef;u aqmif½Gufygonf/<br />

¤if;tpnf;ta0;yGJBuD;odkY wufa&mufvmMuaom atmufazmfjyyg toif;tzGJUudk,fpm;vS,frsm;u tm;vHk;<br />

wnDwñGwf oabmwlnDpGm atmufwdkbm ausmif;wvydwfay;&ef (atmufwdkbmv w&ufrSpí) av;av;euf<br />

euf awmif;qdkvdkufygaMumif;/<br />

o[m,ESifUpmzwftoif;<br />

o[m,ESifUpmzwftoif;<br />

(1) tif;0 (5) a½Tbdk (9) wDwDpD<br />

(2) yif;, (6) oxHk (10) aq;odyÜH<br />

(3) ppfudkif; (7) '*kH (11) oD&d<br />

(4) yJcl; (8) waumif; (12) tif;vsm;<br />

c½dkiftoif;<br />

(1) rauG; (6) [oFmw (11) jynf<br />

(2) rif;bl; (7) rdw¬Dvm (12) armfvNrdKiftoif;<br />

(3) o&uf (8) a½Tbdk (13) csif;wGif;toif;<br />

(4) ykodrf (9) ajrmif;jr (14) xm;0,ftoif;<br />

(5) yJcl; (10) &rnf;oif;<br />

ausmif;om;a[mif;<br />

(1) NrdKUr (2) pdef*Ref; (3) pdefar&D<br />

vlrsKd;pkausmif;om;rsm;<br />

(1) &cdkifausmif;ol^om;rsm;toif; (4) ucsifjynfe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

(2) awmifay:csif;<strong>or*¾</strong> (5) xm;0,fausmif;om;rsm;toif;<br />

(3) ½Srf;jynfausmif;ol^om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

bmom&yfqdkif&mtoif;<br />

(1) &mZ0iftoif; (4) ½lyaA' (7) jyifopfbmom<br />

(2) abm*aA' (5) owåaA' (8) bDtufpD (opfawm)<br />

(3) ocsFm (6) rEkóaA' (9) ynmodyÜHausmif;om;rsm;<br />

383


384<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

EdkifiHjcm;ausmif;om;rsm;toif;<br />

(1) tdE´d,ausmif;ol^om;rsm;toif; (2) w½kwfausmif;ol^om;rsm;toif;<br />

toif;tzGJYtpnf;rsm;<br />

(1) ausmif;om;opftcGifhta&;awmif;qdkrIaumfrwD<br />

(2) wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk<br />

ausmif;om;ta&;atmif&rnf<br />

odkh<br />

ygarmu©csKyf<br />

&efukefwuúodkvf<br />

rS<br />

Ouú| (52-53)<br />

a½G;aumufyGJt&m½Sd<br />

wuo (&efukefwuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>)<br />

(wifxGef;)<br />

twGif;a&;rSL;<br />

toif;aygif;pHktzGJYpnf;a0;yGJ<br />

&efukefwuúodkvf<br />

aeYpGJ- 22? 9? 53<br />

taMumif;t&m / / atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;udpö jyefvnfpOf;pm;ay;&ef/<br />

uRefawmfwdkY\ awmif;qdkxm;csufudk 23? 9? 53 aeY? n ygarmu©rsm; tpnf;ta0;wGif wifjyaqG;aEG;<br />

pOf;pm;qHk;jzwf vdkufavsmyg&ef xyfrHí awmif;yefEdI;aqmfjcif; tpD&ifcHtyfygonf/<br />

1/ uRefawmf\ ausmif;wvydwfa&;awmif;qdkcsufudk 23? 9? 53 aeY ygarmu©rsm;tpnf;ta0;wGif wifjy<br />

aqG;aEG;rnf[k od½Sd&ygonf/<br />

2/ odkYaomfvnf; ,aeY 22? 9? 53 aeYwGif? aeYvnf (12) em&Dtcsdefu wuocef;rwGif wdk;wufaom<br />

ausmif;om;acgif;aqmifrsm; OD;pD;usif;yonfh tpnf;ta0;rS uRefawmf\ awmif;qdkcsufESifh tvm;wl<br />

qHk;jzwfcsufjzpfaom ausmif; (1) vydwfa&;udk qHk;jzwfawmif;qdkonf[k od½Sd&ygonf/<br />

3/ xdktpnf;ta0;onf wuopnf;rsOf;Oya' yk'fr (13)? tydk'f (2)? tydk'fi,f (1) t& vHk;0qefYusifvsuf<br />

wuo txl;tpnf;ta0; r[kwfbJ wdk;wufaomausmif;om;rsm; tpnf;ta0;omvQif jzpfaomfjim;<br />

vnf; wuotpnf;ta0; [efaqmifvsuf ausmif;wvydwfa&;udk qHk;jzwfawmif;qdkjcif;? pDwef;vSnfh<br />

vnfjcif;ponfh wuopnf;rsOf;ESifh tusKH;r0ifonfh vkyfief;rsm;udkvkyfonf[k vlBuD;rif;rsm;u ,lq<br />

vsuf uRefawmfh ausmif;wvydwfa&;udkyif aqG;aEG;pOf;pm;vdrfhrnf r[kwf[k pdk;&drfrdygonf/<br />

4/ uRefawmfudk,fwdkifvnf; ,aeYeHeuf (8) em&DwGif ¤if;wdk;wufaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm; yg0if<br />

onfh tzGJUtpnf;aygif;pHk tpnf;ta0;w&yfac:qdkí ausmif;wvydwfa&;udpö rnfrQc&D;a&mufaeNyD;vQif?<br />

¤if;wdkYtm; w&m;r0ifaom ,aeYtpnf;ta0;udk rjyKvkyf&ef wm;jrpfcJhygonf/<br />

5/ odkYygí xkdwdk;wufaom ausmif;om;acgif;aqmifrsm; y&rf;ywmjyKrItwGuf rnfodkYrQ tmCmwrxm;bJ<br />

uRefawmf\ ausmif;wvydwfa&; awmif;qdkcsufudk aqG;aEG;pOf;pm; qHk;jzwfcsufcsvsuf vdkufavsmay;<br />

yg&ef txl;av;pm;pGm arwåm&yfcH awmif;yeftyfygaMumif;/<br />

udkudkBuD;<br />

Ouú|<br />

(52-53) wuo


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

&efukefwuúodkvf 'Drdku&ufwpfausmif;om;rsm;tzGJY aMunmcsuf<br />

ausmif;ol^om;taygif;wdkhuREkfyfwdkY<br />

'Drdku&ufwpfausmif;om;rsm;tzGJUrS 3? 9? 53 aeY wuocef;rü usif;ycJhaom ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0;rS ausmif;om;tcGifhta&;ESifh ywfoufaom atmufygtcsufrsm;udk awmif;qdkcJhonf/<br />

(1) ausmif;wvydwfa&;?<br />

(2) aq;odyÜHausmif;om;rsm;twGuf aqmufvkyfqJjzpfaom ausmif;aqmifwaqmiftjyif aemufxyfausmif;aqmif<br />

wckudk aq;odyÜHausmif;teD; jynfvrf;ESifh pdef*Ref;vrf;axmifh½Sd ajruGufvyfay:ü tjrefqHk;aqmufvkyfay;&ef?<br />

(3) 25 rSwfay;pepfESifh 10-10-10-70 pepf (tif*sifeD,mausmif;om;rsm;twGuf) zsufodrf;ay;&ef?<br />

(4) ausmif;q&mrsm;udk vHkavmufpGm wdk;csJUcefYxm;ay;&ef?<br />

(5) ausmif;aqmifc 60d^- rS 50d^- txd avQmhcsay;&ef/<br />

txufyg awmif;qkdcsufrsm;teuf atmufazmfjyyg tcsufrsm;udk qdkif&mrS vdkufavsmavonf/<br />

(1) aq;odyÜHausmif;om;rsm;twGuf aqmufvkyfqJjzpfaom ausmif;aqmif waqmiftjyif aemufxyf ausmif;aqmif<br />

wckudk aq;odyÜHteD; jynfvrf;ESifh pdef*Ref;vrf;axmifh½Sd ajruGufvyfay:wGif tjrefqHk; aqmufvkyfay;rnf/<br />

(2) tif*sifeD,mausmif;om;rsm;twGuf 10-10-10-70 pepf zsufodrf;ay;rnf/<br />

(3) ausmif;q&mrsm; vHkavmufpGm wdk;csJUcefYxm;ay;rnf/ ,ckvnf; cefYaeqJjzpfonf/<br />

(4) aemufxyf ausmif;aqmiftopf (6) aqmif wdk;csJUaqmufvkyfay;rnf/<br />

tjcm;usef½Sdaeaom awmif;qdkcsufrsm;udkvnf; &uftenf;i,ftwGif; taumiftxnfazmfEdkifa&;twGuf<br />

uREfkyfwdkYtzGJUrS BudK;pm; aqmif½GufqJjzpfaMumif;/<br />

atmif&rnf<br />

trIaqmiftzGJY<br />

'Drdku&ufwpfausmif;om;rsm;tzGJY<br />

&efukefwuúodkvf<br />

þodkYjzifh ausmif;wvydwfa&;udk awmif;qdkcJhaomfvnf; ausmif; (15) &ufom ydwfrnf[k wuúodkvf<br />

tmPmydkifrsm; (qdk½S,fvpf0efBuD;rsm;? BudK;udkifEdkifolrsm; yg0ifonf) u ZGwfwif;cHjcif;onf acgif;aqmifrsm;tm;<br />

qlylvIYHaqmfolrsm;tjzpf taMumif;jyzrf;qD;rnf? ausmif;xkwfypfrnf/ xkdtcg 'Dtufpftdkausmif;om;rsm;om usefcJh<br />

onf/ ausmif;om;nDñGwfa&; ysufqD;oGm;atmif jyKvkyfaeonf/<br />

armfvNrKdifwuúodkvf ausmif;om;rsm;uvnf; udk,fpm;vS,fapvTwfí atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;udk<br />

awmif;qdkcJhonf/ ref;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS 12? 9? 53 &ufaeYwGif ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJw&yftm;<br />

cef;raqmifopfwGifusif;yum awmif;qdkcsuf (22) csufwGif ausmif;wvydwfa&;awmif;qdkcsuf yg0ifcJhonf/ 18?<br />

9? 53 &ufaeYwGif a½Tref;rdef;uav;aqmif? &wemyHkaqmifESifh jynfawmfom (3) aqmif yl;wGJtpnf;ta0;rS awmif;qdk<br />

cJhonf/ atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;onf ausmif;om;xk\ ]&ydkifcGifU} wckjzpfonf/<br />

23? 9? 53 &ufaeYwGif &efukefwuúodkvf bGJUESif;obifcef;raqmifwGif qD;edwf (Senate) tpnf;ta0;<br />

usif;yonf/ ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmifu ausmif;om;rsm; awmif;qdkcsufjzpfaom ]atmufwdkbm ausmif;wv<br />

ydwfa&;} udk wifjyavonf/ odkYaomf a'gufwmomvSu ]qHk;jzwfNyD;vQif vHk;0rpOf;pm;Edkifyg} [kajymNyD; ukvm;xdkifrS<br />

ZGwfxavonf/ ausmif;wvydwfa&; raqG;aEG;bJ (15) &ufom xm;vdkufMuonf/ odkYaomf qD;edwf (Senate) rS<br />

qHk;jzwfcsufudk wuúodkvfaumifpDrS twnfjyKay;onf/<br />

26? 9? 53 &ufaeY? eHeuf (11) em&DwGif ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmifESifh wuúodkvf 'k-t"dywd OD;bdkBuD;<br />

wdkYu &efukefwuúodkvf? ref;wuúodkvf? armfvNrdKifwuúodkvfwdkYrS ausmif;om;xk udk,fpm;vS,frsm;tm; awGUqHkaqG;<br />

aEG;yGJ usif;ycJhonf/ pmoifcsdef ydkrdk&&efjzpfí bmaMumifh vufrcHEdkifovJ[k ar;avonf/<br />

pmoifcsdefydk&&ef[laom tmPmydkifrsm;\ taMumif;jycsufudk rqef YusifbJ ausmif;om;xku wkef YjyefcJhonfrSm-<br />

(u) trSefwu,f pmoifMum;rIudk (15) &ufydk &vdkapjcif;jzpfygu ausmif;udk tenf;i,fapmzGifhjcif;? ausmif;udk<br />

385


386<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tenf;i,f aemufusydwfjcif;? aeYpOfpmoifcsdefrsm;wGif jznfh,ljcif;jzifh&Edkifí txufygtwdkif; aqmif½Guf<br />

&ef/<br />

(c) atmufwdkbm ausmif;wvydwfcJUjcif;onf-<br />

(1) ausmif;om;rsm;taeESifh yxrESpf0ufwGifoifcJhaom oifcef;pmrsm;udk ausnufatmif jyKvkyfEdkif&ef<br />

jzpfjcif;?<br />

(2) q&m? q&mrrsm;taeESifhvnf; 'kwd,ESpf0ufwGif oifMum;&rnfh oifcef;pmrsm;udk pepfwus jyifqif<br />

csdef&apjcif;?<br />

(3) atmufwdkbm oDwif;uRwfyGJawmf½Sdí ausmif;om;trsm;pkonf rdrdwdkY&yf½Gm½Sd rdbaqGrsKd;rsm;xH jyefa&;<br />

twGuf vHkavmufaom tcsdef&apjcif;/<br />

(8) þvdktyfaom tajccHrsm;t& tpOftvmydwfay;aom atmufwdkbm (1) v ausmif;ydwfay;&ef/<br />

jyefvnfwifjycJhonf/ pmoifcsdefydk&apjcif;udk rqefYusifcJh/ ausmif;om;xkESifh q&m? q&mrrsm;uvnf;<br />

vdkvm;cJhMuonf/<br />

xdktcg ygarmu©u wuúodkvfaumifpDodkY ausmif;wvydwfa&; xyfrHwifjyay;rnf[k uwday;vdkufonf/<br />

25? 9? 53 &ufaeY? aeYvnf (12) em&DcGJwGif ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJ jyKvkyfonf/ obmywdtjzpf<br />

o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf Ouú| udkomausmf? tcrf;tem;rSL;tjzpf udkwifxGef;u aqmif½Gufonf/ ausmif;<br />

wvydwfa&;udk awmif;qdkqHk;jzwfMuonf/ nae (4) em&DcGJwGif wuúodkvftoif;tzGJUaygif; (70) ausmfwdkY pnf;a0;<br />

um (21) OD; aumfrwDwck zGJUpnf;Muonf/<br />

xkdtcsdef 0efBuD;OD;ausmfNidrf;u ]ynma&;ESifU tpdk;&oabmxm;} udk vma&muf a[mMum;rnf[k wuúodkvf<br />

e,fajrwGif ysHUESHYoGm;onf/ ,k'oefcef;rwGif ausmif;om;? ausmif;olrsm; jynfhESufoGm;onf/ rMumrD OD;ausmfNidrf;onf<br />

udk,f&Hawmfrsm;jzifh qdkufa&mufvmonf/ olonf tenf;i,f okwfoD;okwfjymEdkifaeonf/ rsufrSefxlxlBuD;rSm rD;a&mifwGif<br />

vif;vufoGm;onf/ ausmif;om;rsm;tm; awGU&aomtcg ol\aESmif;b0udk owd&vmonf/ olonf wcgu ausmif;<br />

om;acgif;aqmif wOD;jzpfonf/<br />

0efBuD; ra[majymrD a'gufwmxifatmifu<br />

]ausmif;om;rsm; NidrfNidrf0yf0yfem;axmifMuyg? q&mUudk 0efBuD;OD;ausmfNidrf; ajymcdkif;vdkhajym&ygw,f} [k<br />

ajymonf/<br />

0efBuD;u<br />

]]ppfNyD;acwfwGif bGJY&olrsm;onf *syefpuúLrsm;om jzpfaMumif;? *syefpuúLrS t*FvdyfpuúLrsm; jzpfvmatmif<br />

tpdk;&u BudK;pm;aeaMumif;? xkdhaMumifU ausmif;ydwf&uf (15) &ufomydwf&jcif;jzpfaMumif;? ausmif;om;rsm; ydkrdkynm<br />

oif,lEdkif&ef pDpOfjcif;jzpfaMumif;? ausmif;om;rsm; vdkufemapvdkaMumif;}} ajymoGm;onf/<br />

0efBuD;u r½Sif;vif;onfhtcsufrsm;udk ar;jref;&ef tcGifhay;aomtcg ausmif;om;rsm;u<br />

]]'Dtufpftdkausmif;om;awGom a½G;aumufyGJrSm tEkdif&vQif ausmif;wvydwfay;ygvdkY awmif;qdkvQif vdkuf<br />

avsmr,f r[kwfvm;}}<br />

]]ausmif;om;awG qlylatmifvkyfwm r[kwfvm;}}<br />

]]ausmif;om;awG zrf;csifvdkY r[kwfvm;}}<br />

xkdtcg 0efBuD;onf ar;cGef;rsm;udk rajz½Sif;½kHomru ausmif;om;rsm;tm; atmf[pfBudrf;armif;vmonf/<br />

xkdtcg ausmif;ol? ausmif;om; (2000) ausmfonf ausmif;wvydwfay;&ef qE´jya


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

]ynma&;pepfnHUzsif;aeao;ojzifU ynmydkrdkoif,lEdkif&ef ausmif; (15) &ufomydwf&jcif;jzpfaMumif;? apw<br />

emESifUom jyKvkyfaMumif;} wdkif;jynfodkY aMunmonf/ aMumifvQmwrmwHk;BuD;tm; oum&nfcsKdjzifh avmif;cJhonf/<br />

tqdyfwHk;BuD;tm; touf½Snfaq;tjzpf ajymMum;cJhonf/ t&ufykvif;ay:wGif tpmaMuaq;[k wHqdyfa&;uyfxm;<br />

NyD; t&uform;tjzpfrS ykef;uG,fvdkjcif;om jzpfonf/<br />

ausmif;om;rsm;u wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkEk 0efBuD;csKyfjzpfvmaomtcgwGif ynma&;pepf<br />

ajymif;vJvmrnf[k arQmfvifhcJhMuonf/ wcsdefwacwfu bDatbGJUudk jyeftyfcJhaom udkEkonf q|ro*Fg,emwif<br />

rif;BuD;tjzpf arQmfrSef;vsuf pdwfykwD;wzuf? yk'fr (5) wzuf0g'udk vufudkif jyKum wuúodkvft"dywd (csefp,fvm)<br />

&mxl;BuD;udk,lí vwfvwfqwfqwf jy|mef;twnf jyKawmhrnfh wuúodkvfpmar;yGJpepfopfonf ausmif;om;rsm;udk aiG<br />

ukefvlyef;jzpfaprnfh wuúodkvfpmar;yGJpepfESifh zdESdyfcsKd;ESdrfcH&aom [dkufpul;zdkife,f ausmif;xGuf vufrSwf&pmar;yGJpepf<br />

wdkYjzifh zmax;jyKjyifxm;aom ynma&;pepfa[mif;BuD;yif jzpfonf/<br />

]udkvdkeDynma&;pepf zsufodrf;ypf}<br />

]'Drdkua&pD ynma&;csufjcif;ay;} a


388<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vnf (12) em&DcGJ &efukefwuúodkvf bGJUESif;obifcef;r0,f wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0; usif;yonf/ þtpnf;<br />

ta0;ESifh wcsdefwnf;rSmyif wuotaqmuftODü ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;yí bGJUESif;obif taqmuftOD<br />

tm; 0dkif;0ef;qE´jy&ef qHk;jzwfcJhonf/<br />

bGJUESif;obifcef;rü ausmif;om; (3000) ausmf pdwfqEónf ESvHk;om;rsm;twGif;rS


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

onf ,ckvuf½Sd tpdk;&tm; tEÅ&m,fay;vdrfhrnf[k ,lqonf/ trSefrSm wuúodkvfonf &mZ0ift& vlxkBuD;zufrS<br />

tjrJ ½Sdaeayonf/ vlxkBuD;tm; qefYusifolwdkYudk wdkufcdkufcJhayonf/<br />

xkdta&;udk jrifojzifh qdk½S,fvpfwdkYonf wuúodkvfudktkyfpdk;&ef oJoJrJrJ BudK;pm;Muonf/ 1948 ckwGif<br />

wuúodkvf 'k-t"dywdtjzpf qdk½S,fvpfwdkYonf OD;umpDudk wuúodkvfaumifpDwGif a½G;cs,fcJh\/ aemufydkif;wGif OD;at;armif<br />

udk a½G;cs,f&m ¤if;onf tpdk;&tpDtrHudk vufrcHaomtcg ,ckvuf½Sd 'k-t"dywdudk 1951 ckESpfwGif OD;at;armifESifh<br />

tNydKifa½G;apum tEdkif,lcJhayonf/ 1947 ckESpfwGif rEÅav;wuúodkvfudk zGifhvSpfcJh&m ausmif;tkyftjzpf q&mOD;atmif<br />

oef; (odkY) q&mOD;umpDudk wuúodkvfaumifpDrS a½G;cs,fcJh\/ odkYaomf qdk½S,fvpftpdk;&onf OD;udkav;udk ausmif;tkyf<br />

tjzpf cefYxm;cJhonf/ wzef 1951 ckESpfwGif jrefrmpmXmeü vljyefawmfwOD;udk Adkvfcifarmifuav;twGuf cefYxm;cJh&<br />

ayonf/ wpwp þodkY wuúodkvfynmoifMum;a&;ü 0ifa&mufpGufzufEdkif&ef tcsuftcsmae&mrsm;udk vlpm;xkd;&ef<br />

MuHpnfaeayonf/ aemufqHk; ygarmu©csKyf ae&mü vlpm;xdk;jcif;? ygarmu©csKyftmPmudk uefYowf&ef MuHqMuonf/<br />

wzef wuúodkvf toHk;p&dwfrsm;twGufvnf; wuúodkvfynma&;onf vTrf;rdk;cs,fvS,f cHae&ayonf/<br />

wuúodkvftoHk;p&dwfudk tpdk;&u vTwfawmfü awmif;ay;&\/ þodkY axmufyHhrItwGuf wuúodkvfvGwfvyfrIudk xdcdkuf<br />

ayonf/ t*FvefEdkifiHwGif wuúodkvfrsm;tm; aiGaMu;axmufyHhrItzGJUudk zGJUxm;onf/ xkdtzGJUrS tpdk;&u owfrSwfxm;<br />

aom aiGtm;vkH;udk wuúodkvfrsm;odkY cGJa0ay;onf/ xdkYaemufwGifum; xdktzGJUonf vnf;aumif;? tpdk;&tzGJUonf<br />

vnf;aumif;? 0ifa&mufpGufzufrI uif;vGwfayawmhonf/<br />

xkd&uf rwdkifrDu 29? 9? 53 &ufwGif qE´jy oydwfarSmufMuonf/<br />

ausmif;wvydwfa&;twGuf nDnDñGwfñGwfqE´jyMu<br />

&Jabmfausmif;om;taygif;wdkhatmufwdkbm<br />

ausmif;wvydwfa&;twGuf ausmif;om;xkBuD;w&yfvHk;ESifh ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;?<br />

ausmif;om;tiftm;pkrsm;uyg awmif;qdkcJhMuayonf/ odkYaomf w&m;rQwonfh awmif;qdkcsufudk wuúodkvftkyfcsKyf a&;<br />

tzGJUonf vHk;0rvdkufavQmbJ wif;rmí aecJhayonf/ þodkY wif;rmaeonfhtwGuf 26? 9? 53 &ufaeYwGif wuo<br />

taqmuftODü tzGJUaygif;pHk BuD;rSL;usif;yum ausmif;om;xktpnf;a0;yGJBuD;rS ausmif;om;^ol wdkif;qEúdk xkwfazmf<br />

&eftwGuf 29? 9? 53 &uf? t*FgaeYü ausmif;ol^om;wdkif; ausmif;wvydwfa&;twGuf ausmif;vHk;0rwufbJ qE´jy&ef<br />

qHk;jzwfcsufcscJhonf/<br />

ausmif;wvydwfa&;onf ausmif;om;xkw&yfvHk;\ ta&;jzpfonf/ xkdausmif;om;xkw&yfvHk; ta&;udk<br />

ausmif;om;^olwdkif; nDñGwfpGm vufwGJwdkufcdkuf,lrS atmifjrifrnfjzpf&m ausmif;wvydwfa&;udk vdkvm;aom<br />

ausmif;om;^olwdkif; 29? 9? 53 &ufaeYwGif vHk;0ausmif;rwufbJ qE´jyMu&ef arwåm&yfcHygaMumif;/<br />

ausmif;om;ta&; atmifjrif&rnf<br />

1/ ppfudkif;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

2/ yif;,aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

3/ tif;0aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

4/ yJcl;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

5/ oxHkaqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

6/ '*Hkaqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

7/ a½Tbdkaqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

8/ waumif;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

9/ jynfaqmif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

10/ oD&daqmiff o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

11/ wD? wD? pDaqmiff o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

12/ tif;vsm;aqmiff o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

13/ aeYausmif;ol^om;rsm;toif;<br />

14/ [Hom0wDc½dkif ausmif;om;^olrsm;toif;<br />

15/ a½Tbdkc½dkifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

389


390<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

16/ rtlyifc½dkifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

17/ csif;wGif;c½dkifrsm;toif;<br />

18/ zsmyHkc½dkifrsm;toif;<br />

19/ ykodrfc½dkifrsm;toif;<br />

20/ rif;bl;c½dkifrsm;toif;<br />

21/ ajrmif;jrc½dkifrsm;toif;<br />

22/ [oFmwc½dkifrsm;toif;<br />

23/ yckuúLc½dkifrsm;toif;<br />

24/ Nrdwfc½dkifrsm;toif;<br />

25/ rEÅav;c½dkifrsm;toif;<br />

26/ arNrdKUc½dkifrsm;toif;<br />

27/ yJcl;c½dkifrsm;toif;<br />

28/ o&ufc½dkifrsm;toif;<br />

29/ rauG;c½dkifrsm;toif;<br />

30/ ysOf;rem;c½dkifrsm;toif;<br />

31/ tif;pdefc½dkifrsm;toif;<br />

32/ rdw¬Dvmc½dkifrsm;toif;<br />

33/ awmifilc½dkifrsm;toif;<br />

34/ awmifay:csif; ausmif;om;^olrsm;toif;<br />

35/ xm;0,fausmif;om;^olrsm;toif;<br />

36/ &cdkifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

37/ u&ifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

38/ w½kwfausmif;om;^olrsm;toif;<br />

39/ pdefaygausmif;om;^olrsm;toif;<br />

40/ b&m;om;ESifh uGefYAifhausmif;om;^olrsm;toif;<br />

41/ NrdKUrausmif;om;^olrsm;toif;<br />

42/ pdef*Ref;? pdefar&Dausmif;om;^olrsm;toif;<br />

43/ vStvGwfynmoifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

44/ ul½Sifausmif;om;^olrsm;toif;<br />

45/ ausmufajrmif;ausmif;om;^olrsm;toif;<br />

46/ &mZ0iftoif;<br />

47/ jyifopfpmaytoif;<br />

48/ rEkóaA'toif;<br />

49/ blrdaA'toif;<br />

50/ abm*aA'toif;<br />

51/ 0gPdÖZaA'toif;<br />

52/ yx0Dtoif;<br />

53/ ½lyaA'toif;<br />

54/ ocsFmtoif;<br />

55/ ynmodyÜHausmif;om;^olrsm;toif;<br />

56/ opfawmodyÜHausmif;om;^olrsm;toif;<br />

57/ ausmif;om;opftcGifhta&;awmif;qdka&;aumfrwD<br />

58/ &efukefwuúodkvfwdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk<br />

59/ &efukefwuúodkvfoefY½Sif;aomausmif;om;xk<br />

60/ &efukefwuúodkvftrsKd;om;'Drdku&ufwpftiftm;pk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

þodkYjzifh toif;aygif; (60) ausmfonf ausmif;rsm;ydwfa&;twGuf 29? 9? 53 &ufwGif nDñGwfpGm oydwfarSmuf<br />

cJhMuonf/ ausmif;om; (7300) wdkYonf wnDwñGwfwnf; qE´jyí rw&m;rIudk wkefYjyef tajzay;vdkufonf/<br />

tvm;wl ref;wuúodkvfüvnf; rwuorS OD;pD;í 28? 9? 53 &ufaeY? (12) em&DrS jycJhonf/ ausmif;om;<br />

rsm;onf bwfpfum;BuD; (13) pD;jzifh vSnfhvnfMuonf/<br />

]0efBuD;ausmfNidrf; tvdkr½Sd}<br />

]0efBuD;&m½Spf tvdkr½Sd}<br />

]ausmif;om;xktwGif; qdk½S,fvpfawG 0ifr½IyfeJh}<br />

]ausmif;om;nDñGwfa&; rNzdKcGJeJh}<br />

]ausmif;om;tcGifUta&; rcsKyfcs,feJh}<br />

]500 zrf;&if 5000 wufr,f}<br />

]50 zrf;&if 500 wufr,f}<br />

wcsdefu ausmif;om;acgif;aqmif udk&m½SpfESifh udkausmfNidrf;udk ,aeYausmif;om;rsm;u qefYusifaeMuNyDjzpf<br />

onf/ um;wef;BuD;rsm;onf NrdKUxJrS ausmif;odkY jyefvSnfhvmonf/ um;OD;wGif ausmif;om;wdkY\ cGyfa'gif;tvHonf<br />

wvlvl vGifhysHaeonf/ cGyfa'gif;\ a½T0ga&mifonf pdwfudk wnfNidrfaponf/ MunfEl;aysmf½Tifí arQmfvifhtm;&ap<br />

onf/ teDxJrS cGyfa'gif;\[efrSm ppfzufNydKifaeonfhyrm ausmif;om;xkonf zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;Mum;rS vl;vGefY½kef;uef<br />

ae&onfrSm ausmif;om;xkESifh ausmif;om;tvHrSm wom;wnf; xyfaeayonf/ av\t[kef0,f ]wjzwfjzwf} cyfoHonf<br />

csDwufaeaom ausmif;om;xk\ ppfcsDoHyifjzpfonf/<br />

29? 9? 53 &uf? aeYvnf (2) em&DwGif aq;aumvdyfausmif;om;xk tpnf;ta0; jyKvkyfavonf/ udkatmifxGef;u<br />

ausmif;wvydwfa&;udk wifjyonf/ obmywd udkvSbl;u rydwfoifhaMumif; wifjyonf/ udkatmifxGef;u tus,f<br />

½Sif;vif;í tqdkwifonf/ rJcGJ&m wvydwfa&;zufrS (126) rJ½Sdí uefYuGufzufrS (120)rJ½Sdí tqdkEdkifonf/ trIaqmif<br />

tzGJUu raqmif½Guf&Jí wdkuf&JolwdkYu qufvuf aqmif½Guf&ef qHk;jzwfonf/<br />

30? 9? 53 &uf? eHeuf (11) em&DwGif tif*sifeD,maumvdyf ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;yonf/<br />

atmufwdkbm (1) &ufaeYrS (17) &ufaeY txd vufawGUoifwef;qif;&efudk zsufí vHk;0rqif;bJ ausmif;wv<br />

ydwf&efESifh atmufwdkbm (1) &ufaeY? eHeuf (8) em&DwGif qE´jyvSnfhvnfMu&ef qHk;jzwfonf/<br />

30? 9? 53 &uf aeYvnf (12) em&DwGif &mZ0ifcef;raqmifopfwGif ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;yonf/<br />

obmywdtjzpf udktkef;BudKifu aqmif½Gufí tcrf;tem;rSL;tjzpf udkomEdk;u aqmif½Gufonf/ ausmif;wvydwfa&;<br />

tqdkudk udkatmifjrifhu tus,fw0ifh wifoGif;NyD; udkausmfOD;ESifh udkwifOD;u axmufcHonf/ þtcsdefwGif 'Dtufpftdk<br />

udkoef;wif? udkarmifarmifBuD;ESifh udka|;atmifazwdkYu uefYuGufMuonf/ ausmif;om;xkw&yfvHk; rdrdwdkY &ydkifcGifhjzpfonfh<br />

(1) vydwfa&;tm; wcJeuf axmufcHaqG;aEG;MupOf 'Dtufpftdk (2) OD;? (3) OD;u 0ifa&mufzsufqD;aomtcg ausmif;om;xk<br />

BuD;u qlnHpGmatmf[pfNyD; 'Dtufpftdkrsm;udk tpnf;ta0;yGJrSxGufoGm;&ef awmif;qdkavonf/ 'Dtufpftdkrsm; t½Suf<br />

wuGJ xGufoGm;&onf/ ausmif;om;xkBuD; qufvufaqG;aEG;um atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&; aqmif½Gufa&;<br />

aumfrwDudk zGJUpnf;Muonf/ atmufwdkbm (1) &ufaeYrS pí ausmif;rwuf&ef qHk;jzwfvdkufMuonf/<br />

armfvNrdKifaumvdyfrS ausmif;om;xkuvnf; atmufwdkbmvwGif (1) vvHk; ausmif;rwufMu&ef wnDw<br />

ñGwfwnf; qHk;jzwfvdkufMuonf/ atmufwdkbm (1) &ufrS (15) &uftxd (350) pvHk; rnfolrQ ausmif;rwufMu<br />

awmhay/<br />

30? 9? 53 &uf? nae (4) em&DwGif 0efBuD;csKyf OD;EktdrfwGif OD;Eku zdwfac:í &efukefwuúodkvfausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>trSL;jyKonfh &efukefwuúodkvf toif;tzGJUaygif;pHk udk,fpm;vS,frsm;ESifh OD;Eku wuúodkvft"dywdtaeESifh<br />

awGUqHkonf/ wufa&mufolrsm;rSm ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmifESifh tzGJUaygif;pHkudk,fpm;vS,f udkwifxGef;?<br />

udkatmifjrifh? wuoudk,fpm;vS,f udkudkBuD;? udkatmifbef;? wdk;wufaom ausmif;om;xk udk,fpm;vS,f udkausmfNidrf;ESifh<br />

udkvS0if;? trsKd;om;'Drdku&ufrS udkvS? oefY½Sif;rS udkpdk;vGif? ausmif;wvydwfa&;aumfrwDrS udk&JxGef;? ½Srf;udk,fpm;vS,f<br />

cGefMumat;wdkY jzpfMuygonf/ þawGUqHkyGJwGif udkatmifbef;u ausmif;wvydwfa&;udpöudk ajymjyonf/ OD;Eku 'gawG<br />

ajymzdkY ausmif;om;awGudk zdwfjcif; r[kwfaMumif;? ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh &if;ESD;vdkíom ,ckvdk awGUqHkjcif;<br />

jzpfaMumif; ajymonf/ OD;Eku qufvufí ausmif;om;awGwGif *g&0w&m;enf;yg;aeí 0rf;enf;aMumif;? *g&0w&m;<br />

½Sd&rnfhtaMumif;udk tus,fw0ifh ajymjyonf/ wdk;wufaom ausmif;om;tiftm;pk udk,fpm;vS,f udkausmfNidrf;u<br />

ausmif;om;rsm;onf q&mrdbwdkY tay:wGif xm;½Sdtyfaom *g&0w&m;udk av;pm;vdkufemoifhaMumif; tus,fw0ifh<br />

391


(tay:) pufwifbm (29) &ufaeh<br />

ausmif;rwufbJ qE´jyaeMupOf<br />

þodkhtpkta0;rsm;udk ae&mwdkif;wGif<br />

awGYcJh&onf<br />

392<br />

(tv,f) ausmif;wvydwfa&;<br />

qE´jy 'dk;ywfausmif;om;<br />

(atmuf 0J) qE´jyvmaom<br />

tif*sifeD,mausmif;om;rsm;tm;<br />

(Ouú|) udkarmifarmifat;u<br />

rdefhcGef;ajymMum;aepOf<br />

(atmuf ,m) atmufwdkbmv<br />

(1) &ufaeh qE´jyvSnfUvnfvmaom<br />

tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ajymjyNyD;? OD;EkrdefYMum;csufudk axmufcHajymqdkonf/ udkausmfNidrf;u wzef ausmif;wvydwfa&; udpöudk xyfrHwifjy<br />

onf/ ausmif;wvydwfa&;udpöudk ausmif;om;rsm;\ qE´udk,lNyD; jyKvkyf&ef? pnf;urf;wckvkyfvQif ausmif;om;?<br />

ausmif;q&m? tmPmydkif oHk;OD; wdkifyifn§dEIdif;jyKvkyf&ef? (New System) vkyfpOfuvnf; ausmif;om;qE´,l vkyfcJhí<br />

atmifjrifcJhyHkudk Oyrmxm;í ajymjyonf/ wOD;\ em;vnfoabmaygufrIudk r,lbJ wOD;u vkyfcJhvQif atmifjrifrnf<br />

r[kwfaMumif; ajymjyonf/ þwGif OD;Eku tvkyform;rsm; tvkyfcsdefydkvkyf&vQif oydwfarSmufonfudk oabmayguf<br />

aMumif;? ausmif;om;rsm; pmoifcsdef ydk&atmifvkyfonfudk vufrcHjcif;udk em;rvnfaMumif; ajymjyonf/ udkausmfNidrf;<br />

u ausmif;om;rsm; ausmif;wvydwfa&;udk vufrcHjcif;rSm pmroifvdkí r[kwfaMumif;? a½S;acwfuESifh rwlawmhbJ<br />

ppfNyD;acwfwGif ausmif;om;rsm; acwfynmudk ydkrdkvdkufpm; oif,lvmMuaMumif;? ,cktcsdefwGif pmoifcsifaomausmif;<br />

om;OD;a& rsm;jym;vGef;í tpdk;&ausmif;wGif q&mrsm; rvHkavmufum taqmuftOD? ausmif;oHk;ypönf;rsm; rvHkr<br />

avmuf jzpfaejcif;? vctrsm;BuD;ay;NyD; tjyiftvGwfynmoifausmif;wGif oif,lae&jcif;? tjyiftvGwfynmoif<br />

ausmif;rsm; waeYwjcm; rsm;jym;vmaejcif; ponfhtcsufrsm;udk ajymjyonf/ ausmif;wvydwfa&;udk vdkvm;onfrSm<br />

ynmydkoifvdkíom jzpfaMumif;? wpfvydwfa&;rSm vdkvnf;vdktyfaMumif;? wuúodkvfynma&;rSm txufwef;ausmif;<br />

awGESifh rwlawmhbJ q&mrsm; ñTefjy½Hkavmufom½Sdí ausmif;om;rsm;udk,fwdkif avhvm&onfu rsm;aMumif;? yxrESpf<br />

0ufwGif vdkufrDem;vnfEdkifaMumif;? þodkY wvvHk;avhvmygrS ausmif;jyefzGifhzGifhjcif; jyKvkyfrnfh pmar;yGJudk ajzqdkEdkif<br />

aMumif;? wvydwfrSom ausmif;om;a&m q&myg tdrfjyefcsdef &EdkifaMumif;? xkdYaMumifh wvydwfa&;rSm vdktyfaMumif;<br />

ajymjyonf/ tjcm;udk,fpm;vS,frsm;uvnf; axmufcHajymqdkMuonf/ udkausmfNidrf;u ynma&;pepftm; ydkrdkaumif;<br />

rGefatmif vkyf&mwGif (15) &ufrQ pmydkoifay;½HkESifh jzpfEdkifrnf rxifaMumif;? q&mrsm;? ausmif;oHk;y&dabm*rsm;<br />

rvHkravmuf? ynma&;toHk;p&dwf enf;jcif;wdkYom t"dujyóemjzpfaMumif; ajymjyonf/<br />

þwGif OD;Eku [dkwkef;u ausmif;ydwf&ufrsm;&onfrSm ArmawG pmrwwfatmifvdkY t*FvdyfawGu vkyfcJh<br />

vdkYom jzpfaMumif; ajymjyonf/ udkausmfNidrf;u rdrdMum;zl;onfrSm t*Fvefwuúodkvfrsm;wGif q&mrsm; oifMum;rI<br />

ñTefMum;rItjyif ausmif;om;rsm;udk,fwdkif avhvma&;twGuf ausmif;ydwf&ufudk rsm;EdkiforQ rsm;rsm;xm;aMumif;<br />

ygarmu©csKyfwdkY todyifjzpfaMumif; jyefvnfajymjyonf/<br />

OD;Eku wvydwfa&;udk ray;EdkifaMumif;? pmoifBudrfaygif; (180) jynfhatmif jznfhvdkjcif;jzpfaMumif; ajymjyonf/<br />

udkausmfNidrf;u OD;Ek vdkcsifaom tBudrf (180) udk vdkufemygrnf/ aEG&moDausmif;ydwf&uf? 'DZifbmausmif;ydwf&ufESifh<br />

tjcm;ausmif;ydwf&ufawGudk avQmhNyD; tBudrf (180) jynfhatmifvkyfyg/ ausmif;om;awG vdkvm;onfh atmufwdkbm<br />

(1) v ydwfa&;udkvnf; vdktyfí OD;Eku vdkufavsm&ef ajymjyonf/<br />

þodkYvkyfvQif ESpfOD;ESpfzuf qE´jynhf0rnfjzpfaMumif; ajymjyonf/ ausmif;om;awG qE´r½SdbJ ZGwfvkyf<br />

ygu ]]t½l;rdkY a&rcsKd;bJaewmudk? a&csKd;&r,fvdkY ZGwf½dkufESufNyD; t½l;udk a&csKd;atmifvkyfwmESifh wlaernf jzpfaMumif;}}<br />

ajymjyonf/<br />

aemufqHk;wGif OD;Eku wvydwfa&;udk vHk;0rvdkufavsmEdkifaMumif;<br />

]]rif;wdkYvnf; vlxkudk wdkifNyD;vkyf? igwdkYvnf; igwdkYvlxkeJY wdkifNyD; vkyf&rSmyJ? rif;wdkY vkyfoavmuf igwdkU<br />

vkyf&rSmyJ? aemufqHk;awmh (2) OD; (2) buf emMurSmyJ? OoQpfoD;xkovdk ESpfOD;pvHk;emrSmyJ? rif;wdkYeJY igwdkYuawmh<br />

Battle yJ}} [k ajymjyonf/<br />

trSefw&m;twGuf wdkufcdkufaeaom tudkESifUarmifrsm;tm; o'¨gMunfjzLpGm auR;arG;aeonfU trESifUnDrav;rsm;<br />

Source: Oway Magazines<br />

393


394<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkausmfNidrf;u rdrdwdkY ausmif;om;awGrSm tpdk;&udk rzufNydKifEdkifMuyg? OD;Eku tckvdk ausmif;om;av;awGeJY<br />

ppfNydKifwdkufr,fqdkonfrSm c½kudkcg;awmif;usKdufNyD; oHwkwfeJY ½dkufzrf;ovdkom jzpfaernfjzpfaMumif;? ausmif;wv<br />

ydwfa&;udpöudk aemufqHk;tqHk;tjzwfay;EdkifwJh yk*¾dKvftjzpf EdkifiHawmf0efBuD;csKyftaeESifha&m wuúodkvft"dywdtae<br />

ESifhyg tm;udk;NyD; vmaqG;aEG;wifjyjcif;om jzpfaMumif; ajymjyNyD;? awGUqHkyGJNyD;um ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;<br />

jyefvmcJhMuonf/ wuoOuú|a[mif; udkEkuvnf; ausmif;om;rsm;udk zdESdyf&efjyifqifvmNyD/ 30? 9? 53 &uf?<br />

aeYvnf (12) em&DwGif ausmif;om;xktpnf;ta0; usif;yonf/ rlvu (3) em&DcGJ usif;y&efjzpfaomfvnf; 0ef<br />

BuD;csKyfOD;Eku zdwfí OD;EkESifh oGm;awGUoifhroifh pOfpm;MuNyD; oGm;awGU&ef qHk;jzwfcJhonf/ xdkYaemuf ausmif;wvydwf<br />

a&;udk aqG;aEG;Muonf/ oefY½Sif;ausmif;om; udkwifxGef;u ausmif;wvydwfa&;tqdk wifoGif;onf/ udkvSpdk;vGif<br />

(trsKd;om;'Drdku&uf)? udkcGefMumat; (½Srf;)? udk,k? udkwifa½T? udkaZmf0if; (wdk;wuf)wdkYu axmufcHMuonf/ udk,k<br />

(wdk;wuf) u tpdk;&onf qlylausmif;om;rsm;udk (50) ru (500) txdzrf;rnfjzpfaMumif; Ncdrf;ajcmufaeaMumif;?<br />

'gudkaMumufzdkY rvdk? zrf;vQif ausmif;wvydwfa&; vdkvm;ol (7300) vHk; zrf;&rnfjzpfaMumif;? rzrf;EdkifaMumif;?<br />

tu,fí zrf;yguvnf; 'Dausmif;om;awGtwGuf axmifxJwGif axmifwGif;wuúodkvfwpfck zGifh&efom½SdaMumif;? ausmif;<br />

om;rsm;u ausmif;wvydwfvdkufNyDjzpfí tdrfjyefpmusufMu&ef? pmBudK;pm;Mu&efponfjzifh tus,fw0ifh wvydwf<br />

a&;udk axmufcHajymqdkMuonf/ xdkYaemuf ausmif;wvydwfa&;aqmif½Gufa&;aumfrwD wckudk zGJUpnf;Muonf/<br />

atmufwdkbm (1) &ufaeY? (2) &ufaeYrsm;ü wm0eft&ausmif;wufol tenf;pkom pmoifcef;odkY oGm;Mu<br />

onf/ oydwfarSmufausmif;om;rsm;onf ausmif;rwuf&ef arwÅm&yfcHpnf;½Hk;cJhMuonf/ ausmif;om;xkonf rdrdqE´<br />

twGuf yg0ifvIyf½Sm;cJhonf/ 'dk;ywf? tdk;pnf0dkif;rsm;jzifh vIHUaqmfarwåm&yfcHcJhonf/ pmoifcef;rsm;ü wm0eft&<br />

ausmif;wufaom 'Dtufpftdk tenf;pkrSvGJí usD;ESifhzkwfzkwfjzpfcJhonf/ rlv 'DtufpftdkudkaxmufcHcJholrsm;yif ausmif;<br />

rwufMuyg/ trsm;qEúdk qefYusifNyD; wm0eft&ausmif;wufjcif;? trmcH 'Dtufpftdk wOD;ESpfOD;tm; ausmif;wufjcif;<br />

udk ajymrdaom ocsFmXmerS enf;jyq&m OD;uHñGefYonf ¤if;'Dtufpftdkrsm; vufcsufjzifh ausmif;xkwfcH&onf/<br />

wuúodkvfe,fajrwckvHk; tif*sifeD,mausmif;om;rsm;? aq;ausmif;om;rsm;tygt0if qE´jyvIyf½Sm;rIrsm;<br />

ESifh ausmif;om;rsm; wuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

awmhonf/ e,fjyefoGm;aom ausmif;om;wdkYtm; ausmif;odkY twif;jyefvdkufydkYonf/ ausmif;wvydwf&ef qHk;jzwfí<br />

tdrfjyefvmMuaom ausmif;om;wdkYtm; tmPmjzifhwm;qD;í &ifywfwGef;um ausmif;odkYvSnfhaponf/ ausmufqnf<br />

NrdKU½Sd ref;wuúodkvf ausmif;om;^ol (26) a,mufwdkYtm; ta&;ydkifu um;ESifhtwif;vdkufac:í ref;wuúokdvfodkY<br />

jyefydkYonf/ acsmhjr§Laomtm;jzifh 'efaygufxrif;auR;onf/ þodkYtm;jzifh twif;tMuyfudkifonftxd vkyfapumrl<br />

ref;wuúodkvfwGif ausmif;om;^ol (979) a,muf½Sdonfhteuf atmufwdkbm tp&ufrsm;wGif (50) ausmfom½SdcJhonf/<br />

xkdtcsdef &efukefwuúodkvfü ausmif;wufol r½Sdoavmuf jzpfoGm;onf/ arwåm&yfcH&rnfhol r½Sdoavmuf<br />

jzpfaeonf/ aysmfaysmfyg;yg;wD;ckefum ausmif;om;xkatmifyGJtwGuf pnf;um;vSonf/ ausmif;tkyfBuD;rsm;\ Ncdrf;<br />

ajcmufpmrsm;rSm toHk;r0ifawmhacs/<br />

rEåav;NrdKY wuúodkvfausmif;? ausmif;tkyfBuD;<br />

pmtrSwf- 87-tufpf,l 1 (2) at<br />

1953 ck? atmufwdkbmv (13) &uf<br />

odkh<br />

OD;wif<br />

wqifU- a':xGef;&D (ukefonf)<br />

jrpfi,fNrdKY<br />

taMumif;t&m / / atmufwdkbmv wuúodkvfoydwfudpöwGif ausmif;om;^olrsm;\ ausmif;wufysufcGifh<br />

avQmufvTmrsm;wifjcif;udpö/<br />

taMumif;Mum;tyfygonf/<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;rS ausmif;om;^ol wOD;jzpfaom cHktrSwf 349? Oypmtwef;tydkif; (*) trnf<br />

armifwifjrifh\ cGifhavQmufvTmudk txufazmfjyygudpöESifh ywfoufí taMumif;rvHkavmufjcif;aMumifh vufrcH<br />

Edkifyg/ oydwfarSmuf ausmif;om;^ol wOD; r[kwfaMumif;? oydwfarSmufausmif;om;wdkY\ aESmifh,SufrIudk aMumufí<br />

ausmif;rwufEdkifaMumif;? avQmufvTmwGif twdtvif;azmfjyí cGifhawmif;qdkcJhrSomvQif cGifhavQmufvTmudk pOf;pm;<br />

vdrfhrnf jzpfygaMumif;/<br />

OD;udkav;<br />

(ausmif;tkyfBuD;)<br />

wuúodkvfausmif;? rEåav;NrdKY<br />

&efukefwuúodkvf 'kwd,t"dywd\ owday;arwÅm&yfcHcsuf<br />

1/ &efukefwuúodkvfausmif;udk 1953 ckESpf? atmufwdkbmv (17) &ufaeY naetxdzGifhxm;rnf/ ausmif;<br />

om;^olrsm; ausmif;wufMu&ef EdI;aqmfygonf/<br />

2/ ausmif;wufolrsm;udk &JtzGJU\tultnDjzifh tapmifhta½Smufay;rnf/<br />

3/ ausmif;wuf&ef rjzpfEdkifaom ausmif;om;^olwdkYonf rdrdwdkYonf oydwfarSmufaom ausmif;om;^olrsm;<br />

r[kwfaMumif; azmfjyonfh cGifhwdkifpmrsm;udk ygarmu©csKyfxH ay;ydkYMu&ef EdI;aqmfygonf/<br />

4/ þuJhodkY cGifhwdkifpmrydkYbJ ausmif;wuf&ef ysufuGufolrsm;udk ta&;,l&vdrfhrnf/<br />

5/ ausmif;wufolrsm;tm; taESmifht,Sufay;jcif;? oydwfwm;jcif; rjyKvkyfMu&ef av;eufpGmarwåm&yfcH<br />

ygonf/<br />

6/ ausmif;wufolrsm;tm; taESmifht,Sufay;olrsm;? oydwfwm;olrsm;udk &JtzGJUuta&;,l&ef tpdk;&udk<br />

tultnDawmif;xm;NyD; jzpfonf/<br />

7/ ausmif;ol^om;rsm;\ rdbrsm;ESifhtkyfxdef;olrsm;uvnf; rdrdwdkYom;orD;rsm;udk qHk;roGefoifNyD; xdef;odrf;<br />

apmifha½SmufMuyg&ef av;eufpGmarwåm&yfcHygonf/<br />

(yHk)<br />

bdkBuD;<br />

&efukefwuúodkvf 'k-t"dywd<br />

395


396<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

txufygaMunmcsufESifh jyefpmudk MunfhvQif ]oydwfarSmufausmif;om;rsm; aESmifU,SufrIudk aMumuf½GHY í<br />

ausmif;rwufEdkifyg} [k avQmuf&rnf[k ñTefMum;xm;&m þvkyfMuHcsufjzifh ausmif;om;rsm;tm;zrf;&ef zqyv<br />

qdk½S,fvpfwdkYu tuGufqifjcif; jzpfayonf/<br />

(#) ausmif;xJokdY0ifpD;jcif;ESihf t&Sdefjr§ifhwufjcif;? vlzrf;yGJrsm;usif;yjcif;<br />

atmufwdkbm (3) &ufaeY? eHeuf (5) em&DwGif &efukefwuúodkvf *dwf0wGif ykvdyfrsm;a&mufvmonf/<br />

taqmifom;rsm;udk vIHUaqmfpnf;½Hk;um ausmif;om;xktiftm;jzifh ykvdyfrsm; taqmiftwGif;odkY t0ifrcHbJ wGef;xkwf<br />

cJhavonf/ wdk;wufacgif;aqmifydkif;udk zrf;&ef rdk;rvif;rD 0ifpD;cJhjcif; jzpfonf/ rnfonfhtaqmif? rnfonfhtcef;?<br />

rnfolwdkYaeonfudk opömazmuf owif;ay;ausmif;om;rsm;aMumifh odxm;[efwlonfh ppfudkif;aqmifrS jrefrmpmenf;jy<br />

udktHharmifESifh wcsKdU? waumif;ausmif;aqmifrS aq;odyÜH (c) ydkif; udkrsKd;atmifausmfvGif? jynfausmif;aqmifrS opfawm<br />

udktHk;? a½Tbdkausmif;aqmifrS 'kwd,ESpfOypmwef; udkausmfNidrf;wdkYygoGm;onf/ 'kwd,ESpf Oypmoifwef;om; udkoef;<br />

(Auo Ouú|a[mif;) vnf; a½Twd*Hkbk&m; tv,fypö,HrSm tzrf;tqD;cH&onf/<br />

þodkY ykvdyfrsm;u 0ifpD;aomaMumifh xkdaeYreufrdk;vif;pwGif jyifyaqmifrsm;rS ausmif;om;rsm; vIyf½Sm;vm<br />

Muonf/ qE´jya


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(#-1) atmufwdkbm (2) &ufaeh &efukefwuúodkvfe,fajrü xkwfjyefcJhaom yk'fr (144) rSm<br />

&efukefc½dkif &mZ0wfw&m;olBuD;½Hk;awmf<br />

1953 ckESpf &mZ0wftao;rI trSwf (123)? wm;qD;uefYuGufrI? 0dkif;nDaomif;usef;í ½kef;&if;qefcwf<br />

jyKvkyfrI ponfrsm;udk wm;jrpf&ef-<br />

&mZ0wfw&m;olBuD;trdefh &mZ0wfusifUxHk;yk'fr (144)<br />

jynfaxmifpk jrefrmEdkifiH\ NrdKUawmfjzpfaom &efukefNrdKU½Sd &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf<br />

1315 ckESpf? awmfovif; vqkwf (9) &ufaeY? 1953 ckESpf? atmufwdkbm (2) &ufaeYwGif wuúodkvfausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>cef;raqmifwGif jyKvkyfaom tpnf;ta0;rS qHk;jzwfcsufrsm;-<br />

(1) oDwif;uRwfv ausmif; (1) vydwfa&; udpöudk qufvufaqmif½Guf&efESifh<br />

(2) ¤if;ausmif; (1) vydwfa&;udpöESifhywfoufí zrf;qD;xm;aom ausmif;om;acgif;aqmif (4)<br />

OD;wdkYtm; tjrefqHk; vTwfay;&ef/<br />

oufqdkif&mtmPmydkifwdkYu rvdkufavsmcJhvQif qufvufízrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm; vTwfay;onf<br />

txd ta&;,l&ef cdkifvHkaom owif;&½Sdxm;ojzifh xdkqHk;jzwfcsufESifh ywfoufí &efukefwuúodkvfw0dkufwGif<br />

t"du½kPf;BuD; jzpfyGm;zG,f&m½Sdonf[k ,lqaomaMumifh ¤if;t"du½kPf; ab;tEÅ&m,fudk z,f½Sm;wm;qD;Edkifap<br />

jcif;iSmuREkfyfpD&ifydkifcGifh½Sdonfh<br />

&efukefc½dkife,ferdwftwGif; 1315 ck? awmfovif;vqkwf (9) &uf? 1953<br />

atmufwdkbmv (2) &ufrS pí 1315 ck? oDwif;uRwfvqkwf (8) &uf? 1953 atmufwdkbmv (31) &ufaeY<br />

noef;acgifcsdefwGif atmufwGifazmfjy owfrSwfxm;aom ae&mw0dkufwGif-<br />

(u) pka0;jcif;<br />

(c) tpkta0;wGif yg0ifjcif;<br />

(8) a[majymjcif;? wdkufwGef;jcif;? vIHYaqmfjcif;<br />

(C) pm½Gufpmwef;rsm; ½dkufESdyfjcif;? a0iSjcif; (odkY) tjcm;enf;wenf;jzifh aMumfjimjcif;<br />

(i) vlpkvla0;ESifh pDwef;vSnfhvnfoGm;jcif; ponfhudpöudk atmufazmfjyyg e,ferdwftwGif; rnfonfhyk*¾dKvf<br />

rsm;rqdk rvkyfraqmif½Guf&[k uREkfyf &efukefc½dkif &mZ0wfw&m;olBuD; OD;tkef;azonf &mZ0wfusifhxHk; Oya'yk'fr<br />

(144) wGif uREkfyftm;tyfESif;xm;aom tmPmrsm;udkoHk;pGJvsuf þtrdefYudk xkwfjyefwm;jrpfvdkufonf/<br />

1315 ck? awmfovif;vqkwf (9) &uf? 1953 ck? atmufwdkbmv (2) &ufaeYwGif uREkfyfvufrSwfa&;xkd;<br />

í þ½Hk;awmfwHqdyf cyfESdyfvdkufonf/<br />

ae&ma'oESifU e,ferdwf<br />

1/ ta½SUbuf - tif;vsm;vrf;<br />

2/ ajrmufbufvm;aomf - tif;vsm;vrf;<br />

3/ taemufbufvm;aomf - jynfvrf;rBuD;<br />

4/ awmifbufvm;aomf - wuúodkvf&dyfomvrf; wdkYjzifh e,ferdwfowfrSwfxm;aom wuúodkvfe,fajr w0dkuf<br />

(tkef;az)<br />

c½kdif&mZ0wfw&m;olBuD;<br />

&efukefNrdKY<br />

rdwÅLtrdefhpmrsm;udk atmufygtwdkif; ay;ydkhygonf/<br />

1/ twGif;0efcsKyf? jynfxJa&;Xme 6/ &efukefc½dkif? zqyv<br />

2/ ppf½Hk; 7/ ñTefMum;a&;0ef? jyefMum;a&;Xme<br />

3/ yJcl;wdkif;rif;BuD;? &efukefNrdKU 8/ t"dywd? wuúodkvfausmif;<br />

4/ jrefrmEdkifiHawmf? &Jrif;BuD; 9/ 'k-t"dywd? wuúodkvfausmif;<br />

5/ &efukefNrdKU? &Jrif;BuD; 10/ ygarmu©csKyf? wuúodkvfausmif;<br />

397


398<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

trdefYpmESifh ywfoufí tm;vHk;aom owif;pmrsm;wGif owif;tjzpf xnfhoGif;ay;yg&efESifh toHvTifhXme<br />

uvnf; tvsiftjref toHvTifhyg&ef arwåm&yfcHygonf/<br />

þyk'fr (144) jzifh vlwdkif;\ t


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(tay:) tqufrjywf usaeaom<br />

rsuf&nf,dkAHk;rsm;Mum;0,f ausmif;om;tcsKdY<br />

tajy;tvTm; xGufajy;aepOf<br />

(tv,f) yHkudkMunfUygta0;uyifjrifEdkifygonf<br />

aoewfESifU<br />

rypfyg[k jiif;qdkEdkifrnfavm<br />

(atmuf 0J) 0g;&if;wkwfjzifU<br />

vSdrfU½dkufcH&½Hkru vufvSdrfcsKd;í<br />

tzrf;cHae&aom ausmif;om;av;wOD;<br />

(atmuf ,m) jyif;xefvSaom<br />

rsuf&nf,dkAHk;aiGYaMumifU<br />

owdvpfaeaom ausmif;om;<br />

399


400<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;rsm; wa,mufNyD;wa,muf vJusaeavonf/ nnf;wGm;oHwdkUonf ysHUvGifhvmavonf/ rsuf&nfpufrsm;<br />

rSm ajrodkY waygufayguf usvmavonf/ 'Pf&mrsm;rS aoG;eDrsm; yGifhtHxGufvmavonf/<br />

ausmif;oltrsKd;orD;rsm;onf 'Pf&m&olrsm;tm; aumuf,ljyKpkMuonf/ yxrESpfOypm odyÜHwef;rS &cdkif<br />

ausmif;om; udkpHjrrSm nmbufvufwGif aoewfxdrSefcH&onf/ 'kwd,ESpfOypm odyÜHwef;rS udkcifarmifaxG;rSm nm<br />

bufrsufckH;wGif rsuf&nf,dkAHk; tpxdrSefavonf/ tjcm;ausmif;om; wOD;rSm aygifwGif 'Pf&m&avonf/ a½Tbkd<br />

aqmifrS udkaZmf0if;? yif;,aqmifrS udkombef;? ppfudkif;aqmifrS udkvSOD;? udkodef;ñGefY? udkcifarmifESifh udkpdefwdk;wdkYrSm<br />

'Pf&m&cJhMuonf/ udkaZmf0if;? udkombef;ESifh udkpdefwdk;wdkYtm; &efukefaq;½HkBuD; tcef;eHygwf (1) ESifh (2) wGif<br />

twGif;vlemtjzpf uko&onf/ yif;,aqmif tcef;eHygwf (88) wGifaeonfh udkcifarmifvwfrSm &Jt&m½SdwOD;\<br />

om;jzpfaomfvnf; ykvdyfwdkU\ &ufpufrI? tMurf;zufrIrsm;tm; rcH&yfEdkifawmhí rD;owfa&ydkuftm; 0ifa&muf<br />

jzwfawmufí ykvdyfwdkY\ ½dkufESufzrf;qD;jcif; cHcJh&onf/<br />

nae (4) em&DcGJwGif w&m;olBuD; OD;vSausmfESifh OD;a½TbwdkYtm; &Jt&m½Sdrsm;ESifhtwl awGUjrif&onf/ &J<br />

t&m½Sdrsm;ESifh ygvmaom ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmif? ygarmu© OD;bdk;om? armfuGef;xdef;t&m½Sd OD;odrf;armifESifh<br />

tjcm;q&m (2) OD;wdkY aqG;aEG;yGJ jyKvkyfMuonf/<br />

nae (5) em&DwGif udkpHxGef;vSudk zrf;qD;oGm;onf/ oD&daqmifESifh wDwDpDaqmifrS trsKd;orD; (2) OD;udk<br />

ac:,lppfaq;cJhonf/<br />

nydkif;wGif ukdcifvSESifh jynfausmif;aqmifrS udktkef;BudKif? udkcifarmifjrifhwdkY zrf;qD;cH&avonf/<br />

þnwGif toHvTifh½HkrSaeí ausmif;0if;twGif;rS aoewfoHMum;í tpdk;&u aoewfrsm;udk rdk;ay:odkYaxmif<br />

um azmufNyD;? ausmif;om;rsm;udk ajcmufvSef Y&aMumif; aMunmavonf/ odk Yaomf aemufwaeY 4? 10? 53 &ufaeYxkwf<br />

owif;pmwGifrl jynfxJa&;0efBuD; Adkvfcifarmifuav; udk,fwkdif umbdkifaoewfESifh (2) csuf azmufum aoewfypf&ef<br />

trdefYay;onf[k zwf&onf/<br />

yif;,? tif;0? ppfudkif; ausmif;aqmifrsm;wGif aoewfusnfqef&mrsm;u ausmif;om;xktwGif; ypfoGif;jcif;<br />

jzpfaMumif;udk tcdkiftrm oufaopdkufxlMuayonf/ tif;0wHcg; tkwfwdkiftopf pdkufxlNyD; ¤if;tay:wGif-<br />

]'Drdkua&pDusqHk;jcif; txdrf;trSwf}<br />

[laom pmwrf;udk urÜnf;xdk;xm;ayonf/ þurÜnf;pmwrf; usnfqH&mrsm; xifaeaom eH&HESifh wHcg;tkwf<br />

wdkifopfonf tif;0wHcg;\ &mZ0ifjzpfonf/ þae&mwGif pD;uscJhaom ausmif;om;wdkY\ rsuf&nfpufrsm;? aoG;puf<br />

rsm;? tif;0wHcg;\ &mZ0ifa&;cJhMuavNyD/ tif;0wHcg;\ &mZ0iftm; ausmif;om;vli,fwkdY\ tonf;ESvHk;twGif;rS<br />

xkwfypfí&awmhrnf r[kwfay/<br />

atmufwdkbm (3) &uf? nae (3) em&DwGif udkAaqGav;? udkoef;wif? udkodef;wdk;? udkodef;vIdif? udkarmifarmif?<br />

udkjrifhodef;? udkausmfNidrf;? udkodef;bvGifwdkYudk zrf;qD;í bm;vrf;tcsKyfaxmifwGif csKyfaESmifn§Of;yrf;Muonf/ tvGwf<br />

ynmoifausmif;rS udkwifodef;? udkodef;0if;wdkYudk (22) ppf&Jwyf&if;rS zrf;qD;csKyfaESmifum ½dkufESufn§Of;yef;Muonf/<br />

atmufwdkbmv (4) &ufaeY? aeYvnf (12) em&DwGif t"dywdvrf;ESifh ppfudkif;vrf;axmifhqHkrSm ygarmu©csKyf<br />

a'gufwmxifatmifu wuúodkvft"dywd 0efBuD;csKyf OD;Ek\-<br />

]nDarmifrsm;odkh arwÅm&yfcHcsuf}<br />

[laom pmwrf;udk (3) Budrf zwfMum;tNyD;wGif ajr<br />

atmufolykefrsm;? ausmif;om;r[kwfolrsm;? vufeufykef;rsm;?<br />

ausmif;wufvdkolrsm;tm; Ncdrf;ajcmufrI[laom pGyfpGJcsuf (4)<br />

csufjzifh tif;0? ppfudkif;? yif;,? yJcl;ESifh oxHkausmif;aqmifwdkY<br />

tm; ykvdyfaygif; (1000) ausmf 0dkif;NyD; wcef; 0ifwcef;xGuf<br />

½SmazGMuonf/ pGyfpGJcsuf (4) csufwGifygonfh t&mrsm; bmrSr<br />

awGU&ay/ pmtkyfESifh azmifwdefom½Sdaom ausmif;om;vli,fwdk Ytm;<br />

ykvdyf (1000) ausmf0dkif;í ½SmazGjcif;onf zsufr&onfh tpGef;<br />

uGufwck &mZ0ifwGif pGef;xif;jcif;om jzpfavonf/<br />

atmufwdkbmv (12) &ufwGif wuúodkvftoif;<br />

tzGJUaygif;pHk Ouú| udkomausmftm; owif;uGefz&ifh tNyD;wGif<br />

zrf;qD;cJhonf/ rdk;ay:odkhypfaomusnfqefonf þodkheH&Hrsm;wGif awGY&ygrnfavm<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

atmufwdkbm (4) &ufu<br />

0ifa&muf½SmazG&ef<br />

yif;,aqmifa½SY*dwfwGif<br />

ykvdyfwyfrsm; toifU½Sdaeonf<br />

vSHpGyfwyf umuDa&mif0wf<br />

vufeufudkifwdkhonf<br />

wuúodkvfe,fajrü þodkh<br />

usL;ausmfcJU\<br />

atmufwdkbm (4) &ufaehu þodkh<br />

ykvdyfrsm; taqmifcef;rsm; twGif;odkh<br />

0ifa&muf½SmazGonf<br />

401


402<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

atmufwdkbm (13) &ufwGif udkcspfNrdKifESifh udkarmifarmifBuD;wdkYudk jzefajza&;tzGJUrS ½Sif;vif;NyD; tjyefwGif<br />

zrf;qD;Muonf/<br />

atmufwdkbmv (21) &ufwGif &efukefc½dkif ausmif;aygif;pHkrS udk,fpm;vS,frsm;tm; ½Sif;vif;tNyD;wGif<br />

&uo Ouú| udkwifxGwftm; zrf;qD;Muonf/ &efukefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>onf wuúodkvfausmif;om;ta&;udk<br />

Nidrf;csrf;pGm ajz½Sif;&ef ausmif;om;rdbrsm; yg0ifaom aphpyfa&;aumfrwDw&yfudk zGJUpnf;cJhonf/ qef;udwfrkef YwdkufwGif<br />

(3) Budrf pnf;a0;NyD;aemuf aumfrwDOuú| jzpfaom q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;onf atmufwdkbmv (23) &ufwGif<br />

wuúodkvfaumifpDodkY arwåm&yfcHpmwapmif ay;ydkYcJhonf/<br />

udktkH;armif? udkxGef;vIdif? udkpdef0if;? udkpdk;odef;? udkwifhvGif? udkxGef;az? udkcifvS wdkYudkvnf; zrf;qD;cJhMu<br />

onf/ udk,kudkvnf; ½dkufESufzrf;qD;Muonf/ rEÅav;rS udkausmfOD;? udkoef;OD;? udkazarmifjrifh? udktkef;armif? udk<br />

omvS wdkYvnf; zrf;qD;cH&onf/<br />

armfvNrdKifwuúodkvfrS udkwifarmif (<strong>or*¾</strong>twGif;a&;rSL;)? udkatmifodkufESifh udkoef;pdk;av;wdkYvnf; (11)<br />

&ufMumrQ zrf;qD;cHcJh&onf/<br />

þodkY ausmif;om;rsm; rw&m;zrf;qD;cH&ojzifh &efukefc½dkifausmif;om;xkBuD;onf w[kefxdk; tHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;oef;atmifu ausmif;ydwfxm;csdefwGif taqmifrsm;ü½SmazG&m vufeufrsm;awGUaMumif; vkyfMuHpGyfpGJaMunmonf/<br />

ausmif;om;tcef;rS taysmftyg;vdkuf&mwGif toHk;jyKaom tufzft,fvfrsm; awGUonf[k ausmif;om;rsm;\ tusifh<br />

odu©mudk vkyfZmwfcif;í emrnfzsufonf/ xdktcsdefrSpí wuúodkvfausmif;om;rsm;u tufzft,fvfoef;atmif[k<br />

uifyGef;wyfcJhMuonf/ tajctaerSm ESpfbufpvHk;rS ausmif;jyefzGifhcsdeftwGuf jyifqifvIyf½Sm;aeMuonf/<br />

(X) Edk0ifbmausmif;jyefzGifhcsdef? ausmif;xkwfyGJESifh wdkufyGJt&SdefjrifhyHk<br />

1953 ckESpf? Edk0ifbmv wuúodkvfjyefzGifhaomtcgwGif 0efcHcsufudk vufrSwfxdk;rS ausmif;aecGifhvufcHrnf<br />

aMunmxm;onf/ xdkudpöESifh ywfoufí rnfodkYoabmxm;&rnfudk pOf;pm;Muonf/ xkdpOf cH0efcsufvufrSwfxdk;&<br />

rnfudk 'l;axmuftnHhcH&jcif;tjzpf ,lqum trsKd;orD;rsm;? &Jabmfrsm;u 0efcHcsufvufrSwf ra&;xdk;vdk? tm;vHk;<br />

aom ausmif;om;rsm; vufrSwfrxdk;a&;twGuf avmavmq,f qE´jyvIyf½Sm;&ef rvG,fyg/ txl;ojzifh wdk;wuf<br />

&Jabmfrsm; vufrSwfrxdk;bJ ausmif;jyef0ifjcif; rjyKygu ausmif;om;xkudk wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk\<br />

OD;aqmifrIrS cGJxkwfcH&jcif; jzpfayonf/ vuf½SdtajctaerSm tm;vHk; ausmif;xJjyefa&muf&ef t"du jzpfayonf/<br />

xdkYaMumifh rvTJomra½Smifom vufrSwfxdk;&ef oabmxm;onf/ udkbaumif;ESifh udkvS0if;wdk YrSm ausmif;jyefrwufawmh/<br />

udkpdk;odef;ESifh udktkef;armif tajctaet& wdk;wufausmif;om;tkyfpkESifh tjcm;tkyfpktoD;oD;rS &Jabmfrsm;ESifhwGJí<br />

ausmif;om;vIyf½Sm;rIudk teD;uyf qufvufwm0ef,lEdkif&ef ausmif;xJodkY jyef0ifcJhMuonf/ ausmif;jyefzGifhaomtcg<br />

trsKd;rsKd;aom csKyfcs,frIrsm;udk awGU&onf/ txl;ojzifh taqmifrsm;wGif rD;udk n (11) em&Dtxdom cGifhjyKjcif;?<br />

taqmifrsm;wGif oHZumumjcif;? oHwHcg;wyfjcif; ponfwdkYjzifh ydkrdkxdef;csKyfvmí ydkrdkrausreyf jzpfMuonf/<br />

taqmifae ausmif;om;rsm;onf taqmifvdkuf nbufwGif rD;rSdwfqE´jyMuonf/ taqmifwGif um&Hxm;aom<br />

oHZumrsm;? oHqGJwHcg;rsm;udk ausmif;om;xktiftm;jzifh NzdKzsufcsonf/ rnfoluOD;aqmifí zsufqD;jcif;[k wduspGm<br />

rpGyfpGJEdkif? ausmif;om;xk tpkta0;tvdkuf tHhMozG,faumif;avmufatmif zsufqD;Muonf/ t"dywdvrf; wavsmuf½Sd<br />

rD;vHk;rsm;udk cGJzsufMuonf/ ausmif;om;rsm;onf tzsuform;rsm; r[kwfMuyg/ csKyfcs,frIr½SdpOf tqdkygrD;vHk;rsm;udk<br />

bmrSrvkyfcJhMuyg/ bGJUESif;obifwGif vnf;aumif;? ½Hk;taqmuftOD eH&HwGif vnf;aumif;? t"dywdvrf;rBuD;ay:wGif<br />

vnf;aumif;? oabFmaq;rsm;jzifh rdrdwdkYqE´udk azmfxkwfa&;Muonf/ ynma&;0efBuD; OD;oef;atmif\ taqmifwGif<br />

vufeufawGUonf[k pGyfpGJcsufudk vufz0g;wGif aq;rJokwfcg eH&HwGif azmfjyMuonf/ ausmif;wufaomaeYrsm;wGif eH&H<br />

uyfpmapmifrsm;uyfí vnf;aumif;? ydkpwmrsm;uyfí vnf;aumif;? aMunmcsufrsm;xkwfí vnf;aumif;? awmif;qdk<br />

csufrsm;? rauseyfcsufrsm;udk azmfxkwfMuonf/ ausmif;ydwf&ufnrsm;wGif 'dk;ywfwD;í vIHUaqmfqE´jyMuonf/<br />

qE´jy&mwGif xl;xl;jcm;jcm;yHkpHrsm;jzifh jyolrsm;vnf; ½Sdonf/ yif;,aqmifü udkatmifMunfonf n<br />

(11) em&D xdk;aomtcg ¤if;tcef;wGif za,mif;wdkifrsm; pDí xGef;xm;onf/ taqmifrSL; OD;azatmif (ygarmu©<br />

tNidrf;pm; 'óedu) u rD;a&mifawGUí vmajymaomtcg udkatmifMunfu olYtaejzifh bk&m;rD;ylaZmfxm;onf[k<br />

jyefajymojzifh q&mOD;azatmif acgif;½IyfoGm;onf/<br />

þodkY ausmif;om;wdkY\vIyf½Sm;rIESifh ywfoufí acgif;aqmif[k,lqolrsm;udk ta&;,lvdkufygu OD;aqmifrI<br />

rJhoGm;um ausmif;om;vIyf½Sm;rI NidrfoGm;rnf[k ,lq[ef½Sdonf/ þodkYaom tajccHjzifh wdk;wufausmif;om;tiftm;<br />

pkudk xyfrHNzdKcGJcJhonf/<br />

Source: Oway Magazines<br />

zdESdyfcsKyfcs,frIudk atmUESvHk;empGmjzifh<br />

þodkhtNyD; oN*ØK[f&ef jyifqifxm;pOf<br />

403


404<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1953 ckESpf? Edk0ifbmv (9) &uf &efukefwuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;rS atmufygausmif;om;wdkhtm; aomif;usef;ol<br />

udk,fpm;vS,frsm;[k pGyfpGJum &moufyefausmif;xkwfvdkuf\/<br />

(1) udkbaumif; cHkeHygwf 153 0dZÆmwef; (yxrESpf)<br />

(2) udkvS0if; cHkeHygwf 64 Oya'wef; ('kwd,ESpf)<br />

(3) udkoef; cHkeHygwf 63 Oya'wef;<br />

(4) udktHharmif (jrefrmpm enf;jyq&mESifh Oya'oifwef;om;)<br />

(5) udkwifxGwf cHkeHygwf 1602 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(6) udkoef; cHkeHygwf 110 Oypm (odyÜH)<br />

(7) udkomausmf cHkeHygwf 83 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(8) udkpdk;odef; cHkeHygwf 1592 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(9) udkvSa½T cHkeHHygwf 111 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(10) udkcspfNrdKif cHkeHygwf 36 bDtufpfpD tif*sifeD,m (aemufqHk;ESpf)<br />

(11) udkoef;Edkif cHkeHygwf 10 bDat ynmydkif;<br />

(12) udkjrifhaqG cHkeHygwf 1485 'kwd,ESpf Oypm<br />

(13) udktkH;armif cHkeHygwf 143 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(14) udkatmifodef;0if; (jrefrmpmenf;jyq&mESifh yxrESpf Oya'wef;)<br />

(15) udkausmfNidrf; cHkeHygwf 1582 'kwd,ESpf Oypm<br />

(16) udkwifhvGif cHkeHygwf 1566 'kwd,ESpf (odyÜH)<br />

(17) udk,k cHkeHygwf 93 bDtufpD ('kwd,ESpf)<br />

(18) udkcifvS cHkeHygwf 178 'kwd,ESpf 0dZÆmwef;<br />

(19) udkatmifbef; cHkeHygwf 192 'kwd,ESpf 0dZÆmwef;<br />

(20) udkodef;atmif cHkeHygwf 198 'kwd,ESpf 0dZÆmwef;<br />

(21) udkwifatmif(2) cHkeHygwf 10 bDtufpD ('kwd,ESpf)<br />

(22) udkpD cHkeHygwf 887 'kwd,ESpf (Oypm)<br />

(23) udkvSxGef;atmif cHkeHygwf 809 yxrESpf (Oypm)<br />

(24) udkat;armif cHkeHygwf 966 'kwd,ESpf (Oypm)<br />

(25) udkÓPfxGef; cHkeHygwf 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(26) udkatmifxGef; cHkeHygwf 64 wwd,ESpf (aq;ausmif;om;)<br />

(27) udkatmifrdk; cHkeHygwf 77 'kwd,ESpf (aq;ausmif;om;)<br />

(28) udkrsKd;atmifausmfvGif cHkeHygwf 115 'kwd,ESpf (aq;ausmif;om;)<br />

(29) udkodef;ñGefY cHkeHygwf aq;ausmif;om;<br />

(30) armfemoGif cHkeHygwf 87 'kwd,ESpf (aq;ausmif;ol)<br />

atmufyg ausmif;om; (10) a,muftm; wESpfxkwfy,fonf/<br />

(1) udkjrwfpH cHkeHygwf 84 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(2) udkarmifarmifoGif cHkeHygwf 1312 'kwd,ESpf (Oypm odyÜH)<br />

(3) udkwifvS cHkeHygwf 1613 'kwd,ESpf (Oypm)<br />

(4) udkatmif cHkeHygwf 29 yxrESpf (0dZÆm)<br />

(5) rcifzkef;rdk cHkeHygwf yxrESpf (0dZÆm)<br />

(6) rat;ñGefY cHkeHygwf 43 'kwd,ESpf (aq;ausmif;ol)<br />

(7) udkausmfNidrf; cHkeHygwf 143 'kwd,ESpf (aq;ausmif;om;)<br />

(8) udkaomif;pdef pwkw¬ESpf (tif*sifeD,mwef;)<br />

(9) udkwifxGef; 'kwd,ESpf (0dZÆm)<br />

(10) udk&JxG#f yxrESpf (0dZÆm-odyÜH)


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

atmufygausmif;om;rsm; owday;cHcJU&onf/<br />

(1) udktkef;cdkif (2) r0if;ar (3) rMuH (4) rjroef;<br />

(5) rcif0rf; (6) udkcifarmifyGm; (7) udkat; (8) udkausmfjrifh<br />

udkodef;atmif Sr. B.A.<br />

udkvSxGef;atmif Jr. B.A<br />

udkatmifrdk; II. M.B.B.S<br />

udkjrifUaqG Sr. I.A (jyef0ifcGifh&)<br />

atmufwdkbmta&;awmfyHkwGif ausmif;xkwfcH&aomausmif;om;rsm;<br />

udktHk;armifSr.<br />

B.Com<br />

udkwifxGef; Sr. B.Sc<br />

udkatmifbef; Sr. B.A.<br />

udkodef;ñGefh II. M.B.B.S<br />

udk,k Sr. B.Sc<br />

udkausmfNidrf; Sr. I.A<br />

udkrsKd;atmifausmfvGif II. M.B.B.S<br />

udkwifatmif II. B.A. (Ed.)<br />

udkomausmf Sr. B.A.<br />

udkvS0if; II. B.L<br />

udkausmfNidrf; II.M.B.B.S(jyef0ifcGifh&)<br />

udk{armif Sr. I.A 405


406<br />

Source: Oway Magazines<br />

udkwifarmifBuD; Sr. B.A.<br />

udkatmifxGef; III. M.B.B.S<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rcifzkef;rdk Jr. B.A. (1 ESpf)<br />

udkwifxGwf Sr. I.Sc<br />

udkvSa½T Sr. B.A.<br />

rjrifUjrifUcif II. M.B. (jyef0ifcGifU&)<br />

Edk0ifbm (26) &ufaeY? eHeuf (6) em&DrS nae (6) em&Dtxd ausmif;om;rsm; cGyfa'gif;tvHvTifhxlum<br />

zsufodrf;cH&onfh &ydkifcGifhtwGuf tpmiwfcHqE´jyMuonf/ wdkufyGJrSm (1) &uftwGuf jzpfonf/ zdESdyfcsKyfcs,frItwGuf<br />

tavmif;aumifoN*ØK[frI qE´jyvSnfhvnfyGJ jyKvkyfonf/ ¤if;qE´jyyGJ jyKvkyfyHkrSm wu,fhtavmif;aumifxnfhaom<br />

tacgif;udk MuHawmokóefwGif oGm;0,fonf/ yif;,aqmif udkwifa½T (rHk½Gm A[dkw&m;½Hk;a½SUae) \ tcef;qDodkY<br />

jrif;vSnf;jzifh o,fvmonf/ ¤if;tcef;wGif tacgif;xJodkY &orQpuúLpkwfrsm; xnfhonf/ acgif;ESpfzufwGif ]zdESdyf<br />

csKyfcs,frI tavmif;aumif} [k pmwef;a&;onf/ yif;,aqmif *dwfa½SUwGif tavmif;aumifjyifqifxm;í ausmif;om;<br />

xktm; pka0;aponf/<br />

udktkH;armifu obmywdtjzpf aqmif½Gufí udkcifausmfu tcrf;tem;rSL;tjzpf aqmif½Gufonf/ xdkYaemuf<br />

bk&m;vrf;bwfpfum;vdkif;rS um;av;rsm;udk iSm;onf/ tjcm;bwfpfum;vdkif;rS um;rsm;udk qdkif&mtzGJUtpnf;u<br />

Ncdrf;ajcmufydwfyifxm;í xdkum;av;rsm;udk iSm;&jcif;jzpfonf/ xdkum;av;rsm;udkyif udkpdk;odef;ESifh udkwifxGef;wdkYonf<br />

toif;rS wm0ef½Sdolrsm;tm; vQKdU0SufoGm;a&muf awGUqHkaqG;aEG;NyD; aiGBudKwifay;í iSm;&jcif; jzpfonf/ um;wpD;<br />

trdk;ay:wGif zdESdyfcsKyfcs,frItavmif;aumif acgif;udkwifNyD; NrdKUxJodkY vSnfhvnfa


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(!) rEåav;wuúodkvf ausmif;om;rsm;wdkufyGJ<br />

ausmif;om;rsm;onf rdrdtcGifhta&;twGuf rnfodkYyif aqmif½Gufapumrl tmPmvuf½Sdolrsm;onf<br />

&uf&ufpufpuf n§if;yef;Muonfom jzpfonf/ atmufwdkbmv (7) &uf? eHeuf (5) em&DtcsdeffwGif rEÅav;wuúodkvf?<br />

atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&; aqmif½Gufa&;aumfrwD0if udkrif;vGif (armifom&)? rEÅav;wuúodkvf ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong> twGif;a&;rSL; udkomEdk; (armifomEdk;)? rEÅav;c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkusifat;? twGif;a&;rSL; udkbkef;Edkif<br />

wdkYtm; rEÅav;&JtzGJUu zrf;qD;cJhonf/<br />

atmufwdkbmv (3) &ufaeYwGif rEÅav;NrdKUü tdrfawmf&mbk&m; (14) cef;Z&yfwGif NrdKUrd? NrdKUz tpnf;ta0;<br />

vkyf\/ tpnf;ta0;onf ausmif;om;rdb tpnf;ta0;[k trnfwyfxm;aomfvnf; zqyvvlBuD;rsm;ESifh zqyv<br />

u ac:,lxm;aom tvkyform;rsm;udk awGU&onf/ wuúodkvfausmif;om;rdbrsm; tpnf;ta0;[k zqyvwdkYu<br />

ZGwfqdkif;bkwfwifxm;aomfvnf; pufbD;wGif xrif;csKdifhrsm;csdwfí tusÐwHk;vHk;ESifh vmMuaom jrLeDpDy,f tvkyform;<br />

uyif zqyv\uvdrfcsKHudk azmfjyaeonf/ rif;bl; OD;armifarmif? atmifOD;bcsD? a':MunfMunfponfh wynfhzqyv<br />

vlBuD;rsm; awGUMuonf/<br />

þtpnf;ta0;wGif rEÅav;wuúodkvf ausmif;tkyfBuD; OD;udkav;tm; pum;ajymaponf/ tpnf;ta0;wGif<br />

oydwfqefYusifa&; tqdkwpfckudk wifoGif;í axmufcHonf/ tpnf;ta0;udk ½kyfodrf;rnfjyK&m ausmif;om;rdbwOD;u<br />

tpnf;ta0; tpOftvmt& uefYuGufol ½Sd? r½Sd ar;jref;zdkY oifhaMumif; tMuHay;pum;ajymMum;aepOf c½dkifzqyv<br />

vlBuD;rsm;onf rdrdwdkY*kPfodu©mudk raxmufxm;awmhbJ 'DaumifawG cs[? ½dkuf[[k ½dkif;jypGm atmf[pfMuojzifh<br />

tpnf;ta0;rSm ½kef;&if;qefcwfjzifh ysufpD;oGm;onf/ ausmif;om;rsm;tm; qlylolrsm;[kajymum ausmif;om;xkwdkufyGJ<br />

udk zsufcsifol c½dkifzqyv vlBuD;rif;rsm;onf rdrdwdkY tpnf;ta0;udkom zsufrd&ufom; MuHK&onf/<br />

ausmif;om;xkBuD;u atmf[pfarmif;xkwfojzifh zqyvvlBuD;rif;rsm;onf vsifjrefpGm xGufajy;oGm;Muonf/<br />

atmufwdkbm (8) &ufaeY tdrfawmf&mbk&m; (14) cef;Z&yfwGif rEÅav;c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;í vlxktpnf;<br />

ta0;BuD; wck jyKvkyfcJhonf/ ¤if;tpnf;ta0;wGif rEÅav;wuúodkvf ausmif;ol? ausmif;om;rsm;? rEÅav;c½dkif½Sd<br />

txufwef;ausmif;rsm;rS ausmif;ol? ausmif;om;rsm;? &[ef;oHCmrsm;? NrdKUrdNrdKUzrsm; pnfum;pGm wufa&mufMuonf/<br />

þtpnf;ta0;BuD;rS &efukefESifh rEÅav;wuúodkvfausmif;rsm;rS zrf;qD;xm;olrsm;tm; tjrefqHk; jyefvTwf<br />

&efESifh ausmif;om;rsm;tm; n§Of;yef;? &ufpufrIrsm; &yfpJ&ef tqdkrsm; csrSwfcJhonf/ atmufwdkbm (16) &ufwGif<br />

zqyv vlBuD;rif;rsm;onf 'Dtufpftdk ausmif;om;wpktm; rEÅav;c½dkif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU[k emrnf<br />

wHqdyfwyfNyD; tpnf;ta0;wck ac:,lcJhonf/<br />

zqyvonf rdrdwdkYqufoG,forQaom toif;tzGJUrsm;udk tpnf;ta0; wufaponf/ awm½Gm½Sd Awvp<br />

v,form;BuD;rsm;tm; trawmfaMu;ay;rnf[k nmac:um armfawmfum;BuD;rsm;jzifh tpnf;ta0; usif;y&m usKH;axmifh<br />

Zmwf½HkodkY ta&mufydkYay;onf/ opfpufaygif;pHk tvkyform;rsm;? aq;vdyf½Hk trsKd;orD;rsm;? vGwfvyfa&; trsKd;orD;<br />

tzGJU0ifrsm;? zqyvESifh ruif;&mruif;aMumif; tm;vHk;wdkYtm; tpnf;ta0; wufaponf/<br />

þtpnf;ta0;usif;yjcif;onf rdbjynfolrsm;ESifh om;orD;ausmif;om;wdkYtm; &efwdkufay;&efom jzpf<br />

onf/ v,form;rsm;tm; wHpOftpm; aoewfudkifí vnf;aumif;? aq;vdyf½Hk trsKd;orD;rsm;tm; uwfaMu;tpm;<br />

aoewfudkifí vnf;aumif;? tvkyform;rsm;tm; wltpm; aoewfudkifí vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;udk wdkufcdkuf<br />

vmap&ef &efwdkufay;jcif; jzpfonf/<br />

rEÅav;c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS *spfum;wpD;jzifh usHK;axmifheHab;rS aeí zqyvvkyf 'Dtufpftdku Auo<br />

tjzpf vdrfíac:,ljcif; jzpfaMumif;udk ½Sif;jyavonf/ xdktcg vlxkBuD;rSm ½Sif;jyae onfh *spfum;em;wGif ysm;tHkBuD;vdk<br />

jzpfvmonf/ þwGif ykvdyft&m½SdtcsKdU a&mufvmNyD; toHcsJUpufvdkifpifESifh *spfum;vdkifpif odrf;,lMuonf/ usKH;<br />

axmifhrS taemufzufodkY a½TUoGm;&ef ajymonf/ ausmif;om;xku ae&ma½TUoGm;í vlxkBuD;uvnf; a½TUvdkufvmMu<br />

onf/<br />

½kwfw&uf vpftdkAm ykvdyfum;wpfpD; a&mufvmonf/ *spfum;udk 0dkif;NyD; ydwfxm;vdkufonf/<br />

]igwdkh olcdk;"g;jy r[kwfbl;}<br />

]aoewf armif;rwifeJha[U}<br />

]wdkhudk aoewfeJhcsdefzrf;zdkh rvdkbl;}<br />

tHwBudwfBudwf jzpfvmMuonf/ ausmif;om;awGudk u,fvdkMuonf/ aoewfawGu olwdkYa½SUwGif umqD;<br />

407


408<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aeonf/<br />

]vlxkBuD; cifAsm;}<br />

]rw&m;zrf;wm MunfUraeMuygeJh}<br />

]uRefawmfwdkh ausmif;om;vli,fawGudk rw&m;zrf;ukefygNyD}<br />

]'Drdkua&pD r½Sdawmhyg}<br />

]wdkhudkzrf;wm zufqpftpdk;&}<br />

ta½SUe,f&J0efaxmuf OD;oef;azESifh &Jt&m½Sd OD;armifuav;wdkY OD;pD;aomykvdyfrsm;onf ausmif;wvydwfa&;<br />

aumfrwD0if udkcifarmifOD;tm; ZGwfzrf;qD;Muonf/ udkcifarmifOD;tm; ykvdyfuwzuf ausmif;om;uwzuf ZGwfvk<br />

qGJMuonf/ udkcifarmifOD;ESifh ausmif;om;wcsKdU ygoGm;onf/<br />

1953 ck? Edk0ifbmv (27) &ufaehwGifvnf; rEåav;wuúodkvfausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJYu atmufygausmif;om;^ol<br />

wdkhtm; aomif;usef;olwdkh\udk,fpm;vS,frsm;[k taMumif;jyum &moufyefausmif;xkwfvdkufMuonf/<br />

(1) udkausmfOD; 0dZÆm u-ydkif;<br />

(2) rjrifhjrifhMunf 0dZÆm u-ydkif;<br />

(3) udkjrifhatmif Oypm c-ydkif;<br />

(4) udkndK Oypm c-ydkif;<br />

(5) udkausmfpdk; Oypm c-ydkif;<br />

(6) udkrif;rif; Oypm u-ydkif;<br />

(7) udkodef;vGif Oypm c-ydkif;<br />

(8) udkcifarmifOD; Oypm u-ydkif;<br />

(9) udkomvS Oypm u-ydkif;<br />

(10) udkomEdk; OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(11) udktkef;armif OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(12) udktkef;az Oypm u-ydkif;<br />

(13) rararvIdif Oypm c-ydkif;<br />

(14) rwifwif&D Oypm u-ydkif;<br />

rEåav;ausmif;om;rsm;vnf; wcJeufqE´jyonf<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(15) udkaX; OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(16) udkom'if Oypm c-ydkif;<br />

(17) udk0if;armif Oypm c-ydkif;<br />

(18) udkjrifhodef; Oypm u-ydkif;<br />

(19) udk0if;armifoef; Oypm u-ydkif;<br />

atmufygausmif;om;rsm;rSm wESpfxkwfy,fcH&onf/<br />

(1) udknDnD OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(2) udkat;aomif OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(3) rcifoef;vIdif OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(4) rwifyk OypmodyÜH c-ydkif;<br />

(5) rcifoef;0if; Oypm u-ydkif;<br />

(6) rcifcif&D Oypm u-ydkif;<br />

atmufygausmif;om;rsm; owday;cH&onf/<br />

1/ udkÓPfvIdif<br />

2/ udk[defoif<br />

3/ udkcifarmifodef; wdkYtm; txl;owday;NyD;?<br />

1/ udkpdkif;bdkav;<br />

2/ udkausmfjrifhvIdif<br />

3/ udkoef;xGef; wdkYtm; owday;cH&onf/<br />

(¡) atmufwdkbmom;orD;rsm;<br />

e,fcsJUt*Fvdyftpdk;&onfyifvQif Armausmif;om;ESpfOD; (udkEkESifh udkatmifqef;) udkom ausmif;xkwfcJhNyD;<br />

zqyvtpdk;&onf ausmif;om; (59) a,muftm; &moufyefausmif;xkwfí? (16) a,mufudk wESpfxkwfy,fvdkuf<br />

onf/<br />

þodkY ausmif;xkwfjcif;onf ausmif;om;xktwGuf tcGifhta&;awmif;qdkrIrsm;wGif acgif;aqmifay;cJhMuol<br />

rsm;jzpfNyD; aemifwGif ausmif;om;ta&;udk awmif;qdk&Jolr½Sdatmif zdESdyfjcif;jzpfonf/ aomif;usef;oludk,fpm;vS,f[k<br />

pGyfpGJvdkufjcif;jzifh tpdk;&\ Oya'e,ferdwftwGif;ü rae&Jatmif awmodkYESifxkwfjcif; jzpfonf/ wenf;tm;jzifh<br />

'Drdkua&pD pnf;0dkif;twGif;rS vkyfMuyg[k wzGzGatmfaeaom zqyvwdkYonf 'Drdkua&pDtm; ydwfyifjcif;? 'Dtufpftdk<br />

rsm;ESifh twdkuftcHvkyfolrsm;tm; n§Of;yef;jcif; jzpfonf/ vlqdkonfrSm rdrdudk,fudk wefzdk;txm;qHk;? rdrdtusKd;udk<br />

txdef;odrf;qHk; owå0gjzpfonf/<br />

“SELF PRESERVATION IS THE MOST PRIMARY LAW OF NATURE”<br />

rdrdb0twGuf &ydkifcGifhtcGifhta&;rsm; zsufodrf;cH&vQif vlwdkif;awmif;qdk wkdufyGJ0ifrSm jzpfonf/ atmufwdkbm<br />

om;orD;rsm;rSm Adkvfatmifausmftm; ½kdufowfcJhMuaom t*FvdyfwdkYvdkyif zqyv\ yk'fr (144)? a&ydkuf? rsuf&nf,dkAHk;?<br />

aoewfusnfqefwdkYjzifh tMurf;zufrI cHMu&onf/<br />

tzrf;cH&olrsm;wGif tcsKdUrSm wESpfajcmufvrQ zrf;qD;csKyfaESmif cH&onf/ zrf;qD;xm;aom tcsdefwGifvnf;<br />

q,f&uf? q,fhESpf&uf? qufwdkuf tcsKdUrSm wvcefY qufwdkufar;jref;cH&onf/ acG;ajccHkwGif xdkifcdkif;NyD; rtdyf&bJ<br />

ESpfq,fhav;em&D qufwdkufar;jcif;udk tcsKdUrSm oHk;&ufcefY? tcsKdUrSm q,fhoHk;&ufcefY qufwdkufar;jref; cH&onf/<br />

tcsKdUrSm vQyfppfrD;a&mifuvGJí aea&mif? va&mifrjrif&aom ajcmufayywfvnf tcef;xJwGif wvcGJrQ avSmifxm;<br />

cH&onf/ tcsKdUrSm zrf;qD;pOfESifh zrf;tNyD;wGif ½dkufESufn§Of;qJcH&onf/<br />

&moufyef ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om; ESpfOD;jzpfonfh udkbaumif;ESifh udkvS0if;rSm 0&rf;xkwfcH&onf/<br />

udkausmfpdk;rSm xyftzrf;cH&onf/<br />

409


410<br />

(P) trsKd;om;aehusif;yjcif;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdkESpfwGif trsKd;om;aeYESifh ausmif;om;aeYudk atmifjrifpGm usif;ycJhonf/ *spfum;rsm;ay:wGif zdESdyfcsKyfcs,frI<br />

o½kyfjyyGJrsm; jyKvkyfí NrdKUwGif;odkU pDwef;a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

3/ udkausmfatmif twGif;a&;rSL;<br />

4/ udkodef;atmif tvkyfwm0efcH<br />

5/ udkausmfaX; trIaqmif<br />

6/ udk,k trIaqmif<br />

7/ oef;oef; trIaqmif<br />

&efukefwuúodkvf udk,fvufMuHUcdkifa&;aumifpDwGif 1952-53 ckESpftwGuf ausmif;om;udk,fpm;vnft<br />

jzpf aqmif½Guf&ef udk0if;armif? udkcsrf;om? udkwif&D? udkboGif? udkvSjrifhwdkYudk trIaqmiftzGJUrS a½G;cs,fcJhNyD;vQif<br />

wuopm&if;ppftjzpf udkoef;xG#ftm; cefYtyfcJhayonf/ &efukefwuúodkvfaumifpDwGif ausmif;om;ta&;ESifh ywf<br />

oufaom jyóemrsm;twGuf aqmif½Guf&ef wuo udk,fpm;vS,ftjzpf OD;armifarmifausmf (bDat) ESifh OD;vSwif<br />

(bDat? bDt,fvf) wdkYtm; a½G;cs,fcJhonf/ OD;armifarmifausmfrSm wuúodkvf&dyfomaumfrwDESifh ausmif;om;rsm;<br />

axmufyHhaMu; (pwdkifyif) aumfrwDwdkYwGif yg0ifaqmif½Guf&í OD;vSwifrSm ausmif;aqmifaumfrwDESifh aq;½HkaumfrwD<br />

wGif yg0ifaqmif½Gufvsuf ½Sdayonf/ ausmif;aqmifaumfrwDwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,ftjzpf udkudkBuD; (Ouú|)<br />

ESifh udkcifarmifjrifhwdkUtm; a½G;cs,fyg0ifapcJhonf/<br />

trIaqmiftzGJY\ 0g'<br />

wuoOuú|opf usrf;opömusdefqdkyGJudk &efukefwuúodkvf ,k'oefcef;rü 20? 9? 52 &ufaeYu usif;y<br />

jyKvkyfcJhNyD;vQif 1952-53 ckESpf wuotrIaqmiftzGJU\ 0g'udk aMunmcJhayonf/<br />

1/ tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;?<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;wdkYESifh yl;aygif;aqmif½Gufa&;?<br />

3/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rI jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGm aygif;oif;<br />

qufqHa&;wdkYyif jzpfayonf/<br />

txufygvkyfief;rsm;;udk ausmif;om;? ausmif;olrsm;\ qEÉSifh nd§EIdif;NyD;vQif ausmif;om;tjrif? ausmif;<br />

om;t,ltq? ausmif;om;xifjrifcsufrsm;jzifh OD;vnfroHk aqmif½GufoGm;rnf[k aMunmcJhayonf/ xdkaMunmcJhaom<br />

tajccH0g' (3) &yfudk atmifjrifap&eftwGuf wuotrIaqmiftzGJUonf 1952-53 ckESpfwGif vkyfaqmifrnfh vkyf<br />

ief;pOf (10) csufudkvnf; owfrSwfxm;cJhum usrf;opömusdefqdkyGJrSmyif xkwfjyefaMunmcJhayonf/<br />

xdkYaMumifh wuo tvkyftrIaqmiftpnf;ta0;wGif 1952-53 ckESpf wuo tvkyftrIaqmiftzGJU\<br />

vkyfief;rsm; aqmif½Gufcsufrsm;udk wifjyrnfjzpfayonf/ xdkodkYwifjy&mwGif trIaqmiftzGJU\ aMunmcJhaom vkyfief;<br />

pOf (10) csuf? rnfa½GUrnfrQ taumiftxnfazmfEdkifrnfudk qef;ppf wifjyrnfjzpfayonf/ ,ck tpD&ifcHpmrSm<br />

wuo\ wdkawmif;vSaom (6) vrQ umvMumonfh oufwrf;twGif; aqmif½GufcJhaomvkyfief;rsm;ukd tpD&ifcHxm;<br />

jcif;jzpf&m tajccH0g'ay:wGifrSDNyD; tydkif;BuD; (3) ydkif; cGJjcm;um tpD&ifcHoGm;rnf jzpfayonf/<br />

tqifUtwef;jrifUaomynma&;ESifU ausmif;om;b0om,majzmifUjzL;a&;<br />

,aeY &efukefwuúodkvf\ tajctaeudk wifjytpD&ifcHvdkygonf/ &efukefwuúodkvfwGif t&nftcsif;<br />

jynfh0aom q&mrsm;enf;yg;vsuf ½Sd\/ ausmif;oHk;ud&d,mrSmvnf; ausmif;om;OD;a&ESifh pmvQif vHk;0rvHkavmufbJ<br />

csKdUwJhvsuf½Sd\/ avmu"gwfqdkif&m ypönf;ud&d,mrsm;? "gwkaA'prf;oyf&ef tcef;rsm;rSm ,ck tcsdeftxd ravmuf<br />

riS jzpfíaeayonf/ ,ckuJhodkY rvHkravmuf t&m&mwGif csKdU,Gif;vsuf oifMum;ae&aom ausmif;om;ynm&yfrsm;<br />

rSm rnfuJhodkY tqifhtwef;½Sdonfudk cefYrSef;Edkifayonf/ ausmif;aqmifrsm;wGifvnf; wcef;wGif (2) a,muf aecJhaomf<br />

vnf;? wdk;wufrsm;jym;vmaom ausmif;om;OD;a&ESifh rvHkravmuf jzpfcJhayonf/ xdkrQyifru ckwif? pm;yGJ? pmtkyfpif<br />

paom rvHkravmufjzpfaeonfh jyóemrsm;ESifh ausmif;aqmifwdkif;wGif &ifqkdifvsuf ½SdMuayonf/ tpm;taomufwGif<br />

vnf; nHhzsif;vsuf? rusef;rrmjyefvQifvnf; aq;0g;ukoa&;twGuf tcuftcJawGUí ae&ayonf/ ausmif;om;rsm;<br />

tzdkY ausmif;aq;½HkwGif wufa&mufukoEdkifaomfvnf; ausmif;olrsm;tzdkY ausmif;aqmifwGifyif aq;0g;ukoíae&<br />

ayao;onf/<br />

usef;rma&; tajctaeqdk;½Gm;ojzifh &efukefaq;½HkBuD;odkY ydkYjyefvQifvnf; aq;odyÜH ausmif;om;r[kwfygu<br />

ausmif;om;twGuf oD;oefYxm;aomtcef;wGif wufa&mufukocGifhr&cJhay/ aq;uko&mwGifvnf; tcrJhaq;uko<br />

411


412<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jcif; rcH&bJ? aq;zdk;0g;c q&m0efcudkyg ay;aqmifae&onfudk awGU½Sd&ayonf/ xdkYaMumifh rdwuGJ? zwuGJ w&yfae<br />

wajrjcm;odkY vma&muf qnf;yl;ae&aom ausmif;om;rsm;\ usef;rma&;ESifh ywfoufNyD; BudKwifumuG,frIrsm;rSm<br />

rsm;pGmrSyif nHhzsif;aeonfudk awGU½Sdae&ayonf/ ausmif;aqmifrsm;wGif½Sd a&csKd;cef;rsm;? tdrfomrsm;rSm npfywfvsuf<br />

aeayonf/<br />

tpm;taomuf? taetxdkif? usef;rma&; csKdU,Gif;csufrsm;wGifomru ynmoifMum;a&;bufwGifvnf;<br />

rjynfhpHk? pmar;yGJpepfrSmvnf; wrsKd;NyD;wrsKd; ajymif;vJaeojzifh ausmif;om;rsm;rSm 'ku©trsKd;rsKd;ESifh &ifqdkifvsuf<br />

½Sdayonf/ pD;yGm;a&; tcuftcJaMumifh ausmif;raeEdkifaom ausmif;om;rsm;twGuf axmufyHhaMu; ay;onfrSmvnf;<br />

(5) &mcdkifEIef;avmufom ay;aeonfhtwGuf rsm;pGmvdkvsuf ½Sdonfudk awGU½Sd&ayonf/<br />

txufyg rjynfhrpHk rvHkavmufjcif;rsm;? ausmif;om;rsm;\ avmavmq,f vdktyfcsufrsm;udk aqmif½Guf<br />

ay;jcif;onfomvQif tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;twGuf tajccHtkwfjrpf<br />

csrSwfEdkifjcif; jzpfayvdrfhrnf[k ,HkMunfayonf/ xdkYaMumifh wuotrIaqmiftzGJUonf ausmif;om;rsm;\ epfemcsuf<br />

rsm;? qHk;½IH;aeaom tcGifhta&;rsm;udk azmfxkwfum awmif;qdk&eftwGuf wuúodkvfü½Sdaom bmom&yfqdkif&m toif;<br />

tzGJUrsm;? o[m,ESifh pmzwftoif;rS udk,fpm;vS,frsm;udk zdwfMum;um aqG;aEG;yGJrsm; vkyfcJhMuonf/ tMuHÓPfrsm;udk<br />

awmif;qdkcJhMuayonf/<br />

xdktpnf;ta0;rsm;rS azmfxkwfcsufrsm;? tMuHÓPfrsm;udk,lum wuotrIaqmiftzGJUonf ausmif;om;<br />

rsm;\ vdkvm;csuf (22) csufudk azmfxkwfum? 30? 9? 52 &ufaeYwGif wuúodkvfaumifpDodk Y wifjyawmif;qdk cJhayonf/<br />

þawmif;qdkcsufrsm;udk &efukefwuúodkvf o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf 'kwd,ESpf0ufnDvmcHBuD;rS vnf;<br />

aumif;? waumif;ausmif;aqmif? jynfausmif;aqmif? oxHkausmif;aqmif? yJcl;ausmif;aqmif? ppfudkif;ausmif;aqmif?<br />

tif;vsm;ausmif;aqmif? oD&d (bifwef) ausmif;aqmif ausmif;om;xk pnf;a0;yGJrsm;rS vnf;aumif;? &efukefwuúodkvf<br />

tdE´d,trsKd;om;ausmif;ol^om;rsm;toif;? &efukefwuúodkvf ynmodyÜH ausmif;ol^om;rsm;toif;rsm;rS vnf;aumif;?<br />

wuo awmif;qdkcsufrsm;udk axmufcHcJhMuayonf/<br />

'DZifbmv (20) &uf ausmif;om;aeYwGif usif;yaom ausmif;om;xkpnf;a0;yGJBuD;wGif awmif;qdkcsuf<br />

(22) csufudk wuoaiGxdef; udkpdefoif; udk,fwdkifwifoGif;um ausmif;om;xkBuD; w&yfvHk;u axmufcHcJhMuayonf/<br />

xdkpnf;a0;yGJtNyD;wGif ausmif;om;xkBuD;onf t"dywdvrf;rBuD;rS &efukefwuúodkvf bGJUESif;obifcef;rBuD;odkY<br />

csDwufum qE´jyaxmufcHcJhMuayonf/ wuúodkvfaumifpDwGifyg0ifaom wuoudk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD; (2)<br />

OD;uvnf; awmif;qdkcsufrsm;&½Sda&;? taumiftxnfazmfa&;twGuf wuúodkvfaumifpDwGif aqmif½GufcJhMuayonf/<br />

,ckuJhodkY ausmif;om;xk\epfemcsufrsm;udk ta&;qdk&mwGif wuotrIaqmif\ rSefuefaom acgif;aqmif<br />

rI? ausmif;om;xkBuD; w&yfvHk;u pnf;vHk;nDñGwfpGmESifh tifwdkuftm;wdkuf axmufcHrI? wuoudk,fpm;vS,f<br />

aumifpDvlBuD;wdkU\ BudK;yrf;rIaMumifh awmif;qdkcsufrsm;udk tm;vHk;vdkvdkyif &½SdcJhMuayonf/<br />

þawmif;qdkcsufrsm;rSm wuotrIaqmiftzGJUESifh o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;? bmom&yfqdkif&m<br />

toif;tzGJUrsm;\ aqG;aEG;csufrsm;ay:rS ay:xGufvmaom awmif;qdkcsuf (22) csufjzpfNyD; <strong>or*¾</strong>0if ausmif;ol?<br />

ausmif;om;rsm; odNyD;jzpfcJhayonf/ þawmif;qdkcsuf (22) csufrSm a½S;,cif wufa&mufcJhMuaom trIaqmiftzGJU<br />

wdkif;vdkyif awmif;qdkcJhMuaomfvnf;? taumiftxnf ay:aygufcsufrSm enf;yg;vSayonf/ ,ckESpf wufa&mufcJh<br />

aom trIaqmiftzGJUonf r&rae tqifhqifhaomenf;rsm;jzifh BudK;yrf;rnf[k uwday;aMunmcJhonfhtwdkif; &½Sdap&ef<br />

aqmif½GufcJhMuonf/<br />

awmif;qdkcsufrsm;udk (1) ausmif;aqmifESifh ywfoufaom awmif;qdkcsuf? (2) pmar;yGJESifh ywfoufaom<br />

awmif;qdkcsuf? (3) taxGaxGawmif;qdkcsuf[lí a,bk,stm;jzifh cGJjcm;Edkifayonf/ txufyg awmif;qdkcsuf<br />

rsm;rSm trIaqmiftzGJUu csrSwfxm;aom tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;<br />

[laom 0g'ESifh udkufnD taxmuftuljyKaom awmif;qdkcsufrsm; jzpfayonf/<br />

atmifjrifrIrsm;<br />

ausmif;aqmifESifh ywfoufí awmif;qdkcsufrsm;wGif ,ckjrifawGUaeonfhtwdkif;yif rdef;uav;rsm;twGuf<br />

ausmif;aqmifwaqmif? a,mufsm;av;rsm;twGuf ausmif;aqmif (4) aqmif aqmufvkyfae&m taumiftxnftjzpf<br />

ay:aygufcJhayonf/ wuúodkvfaumifpD\ jyefMum;csuft&rSm ZGefvausmif;zGifhtrD NyD;pD;rnf[líum; rcefYrSef;<br />

Edkifay/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ynmodyÜHausmif;om;rsm;twGuf ausmif;taqmuftODudk azazmf0g&Dv tNyD;avmufwGif aqmufvkyfEkdif<br />

rnfjzpfí? aq;odyÜHausmif;om;rsm;twGuf ausmif;aqmifwaqmifudk rwfv 'kwd,ywftwGif; tkwfjrpfcsEdkifrnf[k<br />

uwd&½SdcJhayonf/<br />

xdkYaemuf ausmif;aqmifwdkif;\ oD;jcm;vdkvm;csufjzpfaom trdk;rsm;jyifqif&efESifh oxHkESifh tif;0ausmif;<br />

aqmif pMuFefvrf;csif; qufpyfa&;twGuf awmif;qdkcsufrsm;udk aEG&moDwGiftNyD; aqmif½Gufay;rnf[k uwd&½SdcJhay<br />

onf/<br />

o[m,ESifh pmzwftoif;wdkif;udkvnf; upm;aMu;aiG (200) usyfpD xkwfay;&ef awmif;qdk&mwGifvnf;<br />

&½SdcJhayonf/ ausmif;aqmifaumfrwDwGifvnf; ausmif;om;udk,fpm;vS,f (2) a,muf yg0ifaqmif½GufcGifhudkvnf;<br />

&½SdcJhayonf/ ausmif;aqmifwdkif;wGif a&vHkavmufpGm&½Sda&;twGuf t0DpdwGif; (8) wGif; wl;&ef awmif;qdkcJh&m<br />

tm;vHk;yif&½Sdí ,cktcsdefwGif wl;í NyD;pD;cJhayonf/<br />

ausmif;aqmifcef;c (17) usyfrS (12) usyfodkY avQmhcsa&;wGif taumiftxnf ,cktcsdeftxd ray:ayguf<br />

ao;bJ aqmif½GufqJyif jzpfayonf/ þudpöudk aqmif½Guf&ef wuotrIaqmif (2) OD;ESifh wuoudk,fpm;vS,f<br />

vlBuD; (1) OD;onf ausmif;aqmifaumfrwDwGif enf;vrf;rsm;udk ½SmazGcJhMuayonf/ pm&if;rsm;udk ppfaq;cJhMuonf/<br />

þuJhodkY ½SmazGppfaq;cJhojzifh (5) usyf ravQmhEdkifonfhwdkifatmif awmfawmfrsm;rsm; avQmhEdkifvdrfhrnf[k arQmfvifh<br />

&ayonf/ þawmif;qdkcsufudkrlum; ausmif;zGifhpupNyD; cHpm;&vdrfhrnf[k tpD&ifcHcJh vdkayonf/<br />

pmar;yGJta&;rsm;<br />

pmar;yGJta&;ESifh ywfoufí trIaqmiftzGJUonf aqmif½GufEdkifcJhayonf/<br />

vGefcJhaom 1951-52 ckESpf tydkif; (u) pmar;yGJwGif us½HI;aom ausmif;om;rsm;udk t&pfuspmar;yGJwGif<br />

0ifa&mufajzqdkcGifhudk Oypmwef;ausmif;om;rsm;ESifh 0dZÆmwef;ausmif;om;rsm;twGufyg &½SdcJhayonf/ t&pfus pmar;yGJudk<br />

1956 ckESpftxd wdk;csJUay;&ef awmif;qdkcJh&m atmifjrifcJhayonf/ þuJhodkY t&pfuspmar;yGJudk awmif;qdkcJh&mwGif ,ck<br />

vuf½Sd ajzqdkaeoltm;vHk;twGufudkom awmif;qdkcJhayonf/ ,ckuJhodkY awmif;qdk&jcif;rSm pmar;yGJ (2) rsKd; r½Sdapvdkonfh<br />

twGufaMumifhyif jzpfayonf/<br />

rnfonfh wdkif;jynfwuúodkvfwGifrS pmar;yGJ (2) rsKd; r½Sdonfhtjyif ,ckuJhodkY pmar;yGJ (2) rsKd; usif;yay;<br />

jcif;tm;jzifh wuúodkvfwGif txl;tvkyfrsm;jym;vmrnf jzpfayonf/ txl;ojzifh urÇmwGif pHwnfxm;aom wuúodkvf<br />

\ tqifhtwef;udk rrD½HkrQru? wuúodkvf'D*&D\ wefzdk;udkvnf; usqif;oGm;ayrnf jzpfayonf/ wzef pmar;yGJpepf<br />

(2) rsKd;teuf wrsKd;rsKd;udk jzKwfypf&ef twGufrSm ausmif;om;trsm;pku tydkif; (u) (c) pepfudk vufcHcJhaomaMumifh<br />

wpwp ½kyfodrf;ay;&ef awmif;qdkcJhjcif; jzpfygaMumif;/<br />

tif*sifeD,moifwef;udk wufa&mufoifMum;vdkaom ausmif;om;rsm;twGuf ocsFmbmomwGif (50)<br />

&mcdkifEIef; r&aomfvnf; oifwef;udk wufa&mufEdkifcGifhESifh tydkif; (u) pmar;yGJus½HI;cJhaom ausmif;om;rsm;tzdkU<br />

tykdif; (u) pmar;yGJwGif xyfrHajzqdk&mü NyD;cJhaomESpfu oifMum;cJh&aom oifcef;pmrsm;udkom ar;jref;&ef awmif;<br />

qdkcJh&m &½SdcJhayonf/<br />

pmar;yGJatmifpm&if;wGif tydkif;cGJjcm;um (Division) trSwfpOftvdkuf xkwfjyefaMunmjcif; rjyK&ef awmif;qdk<br />

cJh&m &½SdcJhayonf/ xdkawmif;qdkcsuft& (60) &mcdkifEIef;&aom ausmif;om;rsm;tzdkY (Credit) qdkaom *kPfxl;0daoo<br />

xnfhay;&efudkum; vufoifhcHcJhayonf/ tb,faMumifhqdkaomf xl;cRefaom ausmif;om;rsm;twGuf tm;ay;&rnf[k<br />

trIaqmiftzGJUu ,HkkMunfvufcHaomaMumifh jzpfayonf/<br />

ausmif;om;rsm;twGuf axmufyHhaMu;ay;&mwGif ,cifu (5) &mckdifEIef;rQ ay;cJhonfhtwGuf (10) &mcdkifEIef;<br />

xd wdk;jr§ifhay;&ef awmif;qdkcJh&m wuúodkvfaumifpDu vHk;0axmufcHNyD;vQif tpdk;&xHodkY wifjyawmif;qdk xm;cJhay<br />

onf/<br />

taxGaxG awmif;qdkcsufrsm;<br />

taxGtaxGawmif;qdkcsufrsm;udk xkwfjyefaMunmcJhNyD; jzpfonfhtwdkif; od½SdNyD;jzpfvdrfhrnf[k ,HkMunfay<br />

onf/<br />

þawmif;qdkcsufrsm;rSm tm;vHk;r&½Sdonfhwdkifatmif? auseyfvufcHavmufonftxd &½SdcJhygonf[k<br />

tpD&ifcHvdkayonf/ þodkY awmif;qdk&mwGif wuowOD;wnf;omru o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;? bmom&yf<br />

413


414<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

qdkif&m toif;tzGJUrsm;? vlrsKd;pktzGJUtpnf;rsm;? EdkifiHjcm;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh ausmif;om;? ausmif;olrsm; yl;aygif;<br />

aqmif½Gufcsufjzifh &½SdcJhayonf[k azmfjytpD&ifcHvdkayonf/ wuúodkvfaumifpDESifh wuoonf ausmif;om;rsm;<br />

ta&;ESifh wuúodkvf\ta&;udk ESpfzuf pOf;pm;MuNyD;vQif em;vnfrI &½SdcJh,HkrQru ausmif;om;rsm;tusKd;? wuúodkvf\<br />

tusKd;udk o,fydk;Murnf[laom &nf½G,fcsufjcif; wlnDcJhMuayonf/ odkYaMumifhvnf; awmif;qdkcsufrsm; &½SdcJhMuonf<br />

[k azmfjytpD&ifcHvdkygonf/<br />

txufyg awmif;qdkcsufrsm;tjyif ta&;ay:awmif;qdkcsufrsm;jzpfaom atmufygtcsufrsm;udkvnf;<br />

awmif;qdk taumiftxnfazmf cJhavonf/<br />

(u) pepfa[mif;t& usif;yjyKvkyfrnfh rwfvESifh ZGefv Oypmpmar;yGJwdkYwGif rdrdwdkY ajzqdk&ef usef½Sdonfh<br />

bmom&yfrsm;ESifhtwl (Eligible) rjzpfonfh bmom&yfrsm; (Oyrm- Biology) udkyg wygwnf; ajzqdkcGifh/<br />

(c) ,ckrwfvwGif usif;yjyKvkyfrnfh OypmodyÜHtydkif; (c) pmar;yGJwGif "mwkaA'bmom&yfü ,cifESpfu<br />

ar;NyD;jzpfaom (Acid Radical) xnfhoGif;í ar;rnfqdkaom tcsufudk y,fzsufay;&ef awmif;qdkcJh&m &½SdcJhayonf/<br />

(8) bDtD;'D 'D*&D&½SdNyD;aom ausmif;om;ausmif;olrsm;udk ynma&;Xmeü rnfonfhwm0efudk xrf;aqmif<br />

&onfjzpfap bDpDtufpf txufwef; (Senior Branch) ay;yg&ef awmif;qdkcsufudk ynma&;0efBuD;xHodkY awmif;qdk<br />

xm;aMumif;/<br />

(C) &efukefaq;½HkBuD;wGif wufa&mufukoaom ausmif;om;rsm;twGuf ae&m (8) ae&m ay;xm;aMumif;<br />

udk wuoawmif;qdkcsufrsm; awmif;qdkpOfu wuúodkvfaumifpDrS jyefMum;pmwGif yg½SdcJhaomfvnf; wu,fhvufawGU<br />

wGif wuúodkvfausmif;om;wdkif; oD;oefYcef;ü wufa&mufukocGifh r&½Sdonfudk uG,fvGefolausmif;om; udkapmMunf<br />

udpöwGif awGU½Sd&ojzifh wuorS &efukefwuúodkvfaq;½HkrS aq;½HkBuD;odk YydkUaom ausmif;ol? ausmif;om;wdkif;tm; ul;puf<br />

wwfaom a&m*grsm;rSwyg; ausmif;om;twGuf oD;oefYtcef; (Student Ward) wGif xm;ay;&ef/<br />

uG,fvGefol OypmodyÜHtxufwef;ausmif;om; udkapmMunfudk (Student Ward) rS (Ward One <strong>and</strong> Two)<br />

odkY ajymif;a½TUonfh wm0efcHq&mrESifh udkapmMunfudk *½kwpdkufppfaq;Munfh½Ium aq;ay;jcif;? aq;0g;ukojcif;<br />

udk rjyKvkyfaom oufqdkif&mwm0efcH q&m0efukd tjrefqHk; ta&;,lay;yg&ef awmif;qdkcJh½HkrQru wuorSwqifh<br />

owif;axmufrsm;tm; ½Sif;vif;yGJjyKvkyfum jynfolxHodkY wifjycJhayonf/<br />

(i) azazmf0g&DvESifh rwfvwGif usif;yrnfh pmar;yGJrsm;twGuf pmar;yGJ0ifaMu;udk Zefe0g&Dv (15) &uf<br />

aemufqHk;xm;í ay;oGif;&efudk y,fzsufí Zefe0g&Dv (27) &ufaeYtxd wdk;csJUay;&ef awmif;qdk&½Sdayonf/<br />

(p) wuorS OD;pD;vsuf (3) vywf wuúodkvf0ifoifwef;udk Edk0ifbmv (26) &ufaeYrSpí <strong>or*¾</strong><br />

taqmuftODü pwifzGifhvSpfcJh&m ausmif;om;aygif; (120) ausmf wufa&mufcJhavonf/<br />

(q) &efukefwuúodkvfaumifpDrSm tif*sifeD,maumvdyf? vQyfppftif*sifeD,m uxdu Mr. Ping Lee udk<br />

(3) v BudKwifowday;um rwfv (31) &ufaeYwGif tvkyf&yfpJ&ef taMumif;Mum;cJhayonf/ Mr. Ping Lee rSm<br />

ausmif;om;rsm; em;vnfatmif oifjyEdkifaom uxduwOD; jzpf½HkrQru (2) ESpf pmcsKyfcsKyfqdkum vkyfudkifcJholjzpfay<br />

onf/ odkYaomf wuúodkvfaumifpDrS pmcsKyftwdkif; qufvufrcefYxm;bJ? t&nftcsif;½Sdol q&mwOD;tm; tvkyf&yf<br />

pJcJhjcif;rSm w&m;rrQwonfhtwGuf tvkyf&yfpJjcif;udk y,fzsufum pmcsKyftwkdif; qufvufcefYxm;&ef awmif;qdk<br />

cJhayonf/ tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS txufygawmif;qdkcsufudkvnf; wuorS axmufcHcJhayonf/ þ<br />

enf;jzifh ausmif;om;? ausmif;olrsm; tusKd;udkomru wuúodkvfq&m? q&mrwdkY\ w&m;rQwaom jyóemwdkif;udk<br />

wuorS aqmif½GufoGm;rnf jzpfayonf/<br />

wuotrIaqmiftzGJUonf &efukefwuúodkvfausmif;ol? ausmif;om;rsm;\ vdkvm;csuf epfemcsufrsm;udk<br />

ajz½Sif;ay;½Hkru pdkufysKd;a&;? 0dZÆm? odyÜHausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;ESifh tpdk;&pufrIvufrI tif*sifeD,m<br />

twwfoifausmif; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;udkvnf; axmufcH awmif;qdkcJhygaMumif;/<br />

ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;aygif;aqmif½Gufa&;/<br />

ArmEdkifiH½Sd ausmif;om;tiftm;pkonf 1949 ckESpfrS pí trsKd;rsKd;uGJjym;um rnDrñGwf jzpfcJh&ayonf/<br />

þodkY ausmif;om;xknDñGwfa&; NydKuGJcJhonfESifhtrQ ausmif;om;tcGifhta&;rsm;onf waeYwjcm;qHk;½IH;vsuf ½Sday<br />

onf/ rdrdwdkY\ tusKd;pD;yGm;udk rumuG,fEdkifcJhonfhtjyif w&m;rQwí rSefuefaom ausmif;om;xk\ vdkvm;csuf?<br />

awmif;qdkcsufrsm;udkvnf; taumiftxnf azmfxkwfjcif;iSm rpGrf;EdkifjzpfcJh&ayonf/ rdrdwdkY\ vdkvm;csufudk awmif;<br />

qdka&;? ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? ynmoifMum;a&; aumif;rGefa&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&;wdkYrSm nDñGwfa&;jzifhom aqmif½GufEdkifayonf/ nDñGwfa&;onfomvQif ausmif;om;xk\ txda&mufqHk;aom<br />

vufeufw&yf jzpfayonf/ ausmif;om;xkonf rnDrñGwfESifh rdrd\ tcGifhta&;twGuf udk,fwdkif BudK;pm;um<br />

wdkufyGJqifETJjcif; r½SdygvQif ausmif;om;\tcGifhta&;rsm;vnf; &½SdEdkifrnf r[kwfawmhay/ odkYtwGuf ,aeY ausmif;<br />

om;xk\ xrf;aqmif&rnfhwm0efrSm ausmif;om;nDñGwfa&;omvQif jzpfayonf/<br />

xdknDñGwfa&;udk wnfaqmuf&mwGif ausmif;om;xkBuD;w&yfvHk;udk wnfaqmufEdkifrSomvQif wu,fh<br />

cdkifrmaom nDñGwfa&;? xm0pOfnDñGwfa&;udk &½SdEdkifrnfjzpfayonf/ nDñGwfa&;onf tvdktavsmuf jzpfay:í<br />

rvm? tay:,H qHk;jzwfcsufrsm;? a


416<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

'kwd,urÇmppfBuD; twGif;0,f ausmif;om;vli,f? vl½G,f oef;aygif;rsm;pGmwdkYrSm ppf\ raumif;usKd;udk xrf;ydk;ozG,f<br />

½kef;cHcJhMu&\/ ppfjzpfonfESifh wNydKifeuf trIxrf;&ef oifhavsmfaom ausmif;om;½G,fvli,fwdkYrSm ppfxJodkY 0ifMu&\/<br />

ppfrIxrf;Mu&\/ ausmif;oifcef;rsm;udk pGefYvTwfum ppfajrjyifodkY ydkYaqmifjcif;cH&ojzifh pmayoifMum;qnf;yl;rI<br />

t00rSm ysufpD;cJh&ayawmhonf/<br />

at;csrf;om,mpGmESifh ynmoifMum;aejcif;udk ppfBuD;jzpfyGm;jcif;u zsufqD;í ypfvdkufjcif; jzpfayonf/<br />

odkYtwGuf aemufxyfppfBuD;wck xyfrHjzpfyGm;jcif;udk tvdkr½Sd/ Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;rIudk tvdk½Sdayonf/ ppfBuD;wck<br />

xyfrHjzpfyGm;ap&ef vIHYaqmfjyifqifae&jcif;twGuf b@maiGrsm;udk odef;oef;csDum oHk;pGJ&jyefojzifhvnf; ynma&;toHk;<br />

p&dwfudk avQmhyg;vmcJhap\/ ausmif;om;epfemcsufwdkYonf qwufxrf;ydk; ay:xGufvmcJh&\/<br />

xdkuJhodkY aMumuf½GHUzG,faumif;aom ppfBuD;'PfrS vGwfuif;apNyD;vQif vlrsKd;wdkif;\ toufjzpfaom<br />

trsKd;om;,Ofaus;rIudk aqmif½Gufjcif;onfomvQif vlYb0udk om,m0ajymaprnf jzpf\/ ,Ofaus;rIudk jr§ifhwif<br />

ay;jcif;tm;jzifhvnf; ppf\tarGtESpfrsm;udk ajymif;vJypfEdkifrnf jzpf\/ ppf\tEÅ&m,fudk wm;qD;jcif;jzifhomvQif<br />

Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;onf jzpfxGef;Edkifrnf jzpfayonf/<br />

vlrsKd;tcsif;csif;? vli,fausmif;om;tcsif;csif; wOD;ESifhwOD; rkef;wD;rIudk y,fzsufum bmoma&;,HkMunfrI?<br />

taoG;ta&mifcGJjcm;rI? EdkifiHa&;t,ltq? pD;yGm;a&;tqifhtwef; rcGJjcm;bJ &if;ESD;pGm aygif;oif;qufqHa&;? cspfMunf<br />

a&;jzifhvnf; ppfBuD;w&yfudk wm;qD;EdkifNyD;vQif Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;udk wnfaqmufEdkifrnf jzpfayonf/<br />

odkhtwGuf wuotrIaqmiftzGJYonf-<br />

(1) rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> qufoG,fa&;/<br />

(2) rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;ESifh &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm; &if;ESD;a&;? rdwfjzpfa&;/<br />

(3) ausmif;om;rsm;\ upm;ckefpm;rItqifhtwef; jr§ifhwifa&;wdkYtwGuf &efukefwuúodkvf abmvHk;<br />

toif;udk rEÅav;wuúodkvfodkY apvTwfcJhayonf/<br />

xdktzGJU\ acgif;aqmiftjzpf q&mOD;vSarmif? twGif;a&;rSL; udk0if;armif (wuo trIaqmif)? &efukef<br />

wuúodkvf abmvHk;toif; uyÜwdef udka½SmMunf? ñTefMum;ol udkoef;0if;? udkboGif (upm;ckefpm;a&; aumifpDvlBuD;)<br />

ESifh udkatmifbef; (wuo twGif;a&;rSL;) wdkY yg0ifcJhMuayonf/ &efukefwuúodkvf abmvHk;toif;onf rEÅav;<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;ESifh vnf;aumif;? ppfudkif;c½dkif ausmif;om;rsm;ESifh vnf;aumif;? &if;ESD;rdwfaqGjzpfa&;udk<br />

aqmif½GufEdkifcJhygaMumif;/<br />

wuo trIaqmiftzGJU\ vkyfief;pOf (10) csufwGif wcsuf tygt0ifjzpfaom &efukefwuúodkvf ausmif;<br />

om;yGJawmfudk Nidrf;csrf;a&;? trsKd;om;,Ofaus;rI xdef;odrf;jr§ifhwifa&;? ,Ofaus;rI vJvS,fa&;? ausmif;om;tcsif;<br />

tcsif; &if;ESD;rdwfjzpfa&;? ausmif;om; nDñGwfa&;[laom &nf½G,fcsuf (5) csufjzifh &efukefwuúodkvf o[m,ESifh<br />

pmzwftoif;rsm;? c½dkiftoif;rsm;? vlrsKd;pktzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;aygif;um Zefe0g&Dv (10) &ufrS (13) &ufaeY<br />

txd usif;yjyKvkyfEdkifcJhayonf/<br />

1953 ck? yxrtBudrf<br />

&efukefwuúodkvf<br />

ausmif;om;yJGawmfrkcfOD;<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

þwuúodkvf ausmif;om;yGJawmfwGif-<br />

(u) "gwfyHk? yef;csD? umwGef; NydKifyGJjyyGJrsm;<br />

(c) *DwNydKifyGJ? tdk;pnfNydKifyGJ? 'dk;ywfNydKifyGJ<br />

(*) pmayNydKifyGJrsm;<br />

(C) upm;ckefpm;NydKifyGJrsm;<br />

(i) ,Ofaus;rI twD;trIwf tutckefwifjyyGJrsm;<br />

(p) tNidrfhjyyGJrsm;<br />

(q) ½kyf½SifjyyGJrsm;udk jyKvkyfEdkifcJhayonf/<br />

wuúodkvfausmif;om;yGJawmf þuJhodkY usif;yjcif;onf &efukefwuúodkvf &mZ0ifwGif vnf;aumif;? &efukef<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> &mZ0ifwGif vnf;aumif; ray:aygufcJhbl;aMumif; tpD&ifcHvdkayonf/<br />

þwuúodkvf ausmif;om;yGJawmfonf &efukefwuúodkvf&mZ0ifü yxrOD;qHk;tBudrf usif;yjyKvkyfcJhjcif;<br />

jzpfayonf/ usif;ycJhaom ausmif;om;yGJawmfwGif vlrsKd;pkausmif;om;rsm;? EdkifiHjcm;ausmif;om;rsm;ESifh ArmtrsKd;om;<br />

ausmif;om;rsm;onf EdkifiHa&;t,ltq? bmoma&;,HkMunfrI? pD;yGm;a&;tajctae cGJjcm;rIr½SdbJ yg0if qifETJcJhjcif;jzifh<br />

vnf;aumif;? wuúodkvfaumifpDESifh &efukefwuúodkvf½Sd q&m? q&mrrsm; ulnDtm;ay;rIjzifhvnf; aumif;?<br />

NrdKUrdNrdKUzrsm;\ ulnDtm;ay;rIjzifh vnf;aumif;? wuúodkvf ausmif;om;yGJawmfBuD;udk atmifjrifpGmusif;y EdkifcJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvf armifr,fNydKifyGJ? avSNydKifyGJrsm;wGif qkrsm; csD;jr§ifhay;jcif;jzifhvnf; wuúodkvfausmif;ol?<br />

ausmif;om;rsm;\ upm;ckefpm;a&;udk tm;ay;cJhayonf/<br />

jrefrmpmay jyefvnfazmfxkwf qef;opfjr§ifhwifa&;ESifh ausmif;ol? ausmif;om;rsm; A[kokwwdk;yGm;a&;udk<br />

&nf½G,fvsuf ]pmqdkawmfaeh} jzpfay:vmyHkESifh Armh,Ofaus;rI pmaytqDtESpfrsm;udk wifjyonfh a[majymyGJw&yf<br />

udkvnf; jyKvkyfcJh&m ArmEdkifiHpma&;q&mrsm;toif;rS OD;odef; (Z0e)? OD;xifzwf? udkwifaz (atmifvif;)? udknDnD<br />

(vif;,kefeD)? udkrsKd;jrifhwdkYu vma&muf a[majymcJhygonf/<br />

qdkAD,uf,leD,H\ pufrIvkyfief;? pdkufysKd;a&;? pmayynma&;pepf? qdkAD,uf*DwESifh ,Ofaus;rItEkynm&yf<br />

rsm;ESifh ywfoufí vufawGUavhvmcsufrsm;udk qdkAD,uf-Arm ,Ofaus;rIvJvS,fa&;toif;rS q&mOD;atmifvSESifh<br />

OD;csif;pdef (a½Tnmarmif) wdkYu a[majymaom a[majymyGJw&yfudkvnf; ausmif;ol? ausmif;om;rsm; A[kokwjzpfap&ef<br />

&nf½G,fí a[majymyGJwck usif;ycJhayonf/<br />

taxGaxG<br />

wuo\ a


418<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh ywfoufí uGJjym;aeaom ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm; wpkwpnf;wnf; jzpfay:<br />

&ef BudK;pm;rnf[k wxpfcs rSwfcJhaomfvnf; ,aeYtxd taumiftxnf razmfEdkifcJhay/ odkYaomf 'DZifbmv (21)<br />

&uf ausmif;om;aeYwGifrlum; yxrqHk;tBudrf yl;aygif;aqmif½GufEdkifcJhayonf/ wuúodkvfe,fajr½Sd ausmif;om;tzGJU<br />

tpnf;rsm;ESifhvnf; vkyfief;rSeforQvdkyif yl;wGJaqmif½GufEdkifcJh½HkrQru rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifhvnf;<br />

em;vnfcspfMunfrIrsm;udk &½Sdatmif jyKvkyfEdkifcJhayonf/<br />

Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;twGuf cspfMunfa&;? Nidrf;csrf;a&; ausmif;om;yGJawmfBuD;<br />

wckudk usif;yEdkifcJhayonf/ xdkyGJawmfBuD;wGif ArmEdkifiHtwGif;½Sd vlrsKd;pktoD;oD;ESifh vnf;aumif;? EdkifiHjcm;ausmif;om;<br />

rsm;ESifh vnf;aumif; ,Ofaus;rIrsm; vJvS,fEdkifcJhayonf/ cspfMunfrIrsm;udkvnf; jyKvkyfEdkifcJhayonf/ þuJhodkY<br />

wuúodkvf&mZ0ifwGif r½Sdbl;aom ausmif;om;yGJawmfBuD;wck usif;yEdkifcJhjcif;udkrlum; wuotrIaqmiftzGJUonf *kPf,l<br />

vdkayonf/ þuJhodkY *kPf,lonfhtjyif yGJawmfBuD; jzpfajrmufa&;twGuf tm;ay;ulnDum vdktyfaomtultnDrsm;udk<br />

ay;cJhaom ygarmu©csKyfESifh wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJUtm; vnf;aumif;? q&m? q&mrrsm;tm;vnf;aumif;? yGJawmfBuD;<br />

jzpfajrmufa&;twGuf wm0eftoD;oD;,lum yg0ifaqmif½GufMuaom &efukefwuúodkvf tdE´d,trsKd;om; ausmif;ol^<br />

om;rsm;toif;ESifh &efukefwuúodkvf w½kwftrsKd;om; ausmif;ol^om;rsm;toif;udk vnf;aumif;? ,Ofaus;rIjyyGJwGif<br />

yg0ifulnDMuaom &efukefwuúodkvf½Sd ½Srf;? u&if? ucsif? csif;? &cdkif? xm;0,f? u,m;? rGefausmif;ol? ausmif;<br />

om;rsm;udkvnf;aumif;? tif;vsm;? oD&d (bifwef)? wDwDpD ausmif;olrsm;ESifh wuúodkvfü½SdMuaom o[m,ESifh<br />

pmzwftoif;rsm;? &efukefwuúodkvf c½dkifausmif;ol^om;rsm;toif;rsm;udk vnf;aumif; aus;Zl;wif0rf;ajrmufonfh<br />

tjyif yGJawmfBuD;twGuf rkcftaqmuftODjzifh ulnDaom jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf ukefonfBuD;rsm;toif;? 0g*Depf<br />

tzGJUBuD;? ulvGef; w½kwftrsKd;om;bifc&mtzGJUESifh apmif;OD;boef;? tvuFmausmfpGm a':apmjrat;MunfwdkYtm;<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;udk,fpm; trIaqmiftzGJUu aus;Zl;wifaMumif; rSwfwrf;wiftyfygonf/<br />

ed*Hk;csKyftaeESifh þtpD&ifcHpmwGif azmfjyvdkonfrSm ,ckESpf wufa&mufcJhaom trIaqmiftzGJU\ aqmif½Guf<br />

cJh&aom umvtydkif;tjcm;rSm wdkawmif;cJhojzifh aqmif½Gufcsufrsm;rSm pdwfauseyfavmufatmif rjzpfcJhay/ ¤if;tjyif<br />

aqmif½Guf&mü wuo\pnf;rsOf;udk wwfEdkiforQ trIaqmiftzGJUonf vdkufemcJhMuayonf/ odkYaomf tcsKdU ae&mrsm;<br />

wGif wuopnf;rsOf;onf ppfrjzpfrDu a&;qGJxm;jcif;jzpfí ,cktcsdefwGif vufawGUusifhoHk;í r&cJhay/<br />

odkYtwGuf wuopnf;rsOf;udk jyifqifEdkif&eftwGuf BudK;yrf;oifhaMumif; tMuHay;vdkygonf/ aemifESpf<br />

rsm;wGifvnf; ,ckESpfxufapmapm <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJ usif;yEkdif&ef BudK;pm;ygrnf[k uwday;vdkaMumif;/<br />

(yHk) udkBudKif<br />

'k- Ouú|<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

aehpGJ- 7? 2? 53


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

OD;udkudkBuD;<br />

(1952-53)<br />

jrpfBuD;em;NrKdUwGif arG;zGm;onf/ rHk½GmNrKdUü ynmoifMum;NyD; 1946 ckESpfwGif wuúodkvf0ifoifwef;udk<br />

atmifjrifonf/ &efukefwuúodkvfü qufvuf ynmoifMum; qnf;yl;í 1945-50 ckESpfwGif wuo trIaqmif<br />

tzGJUü tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwmtjzpf wm0efay;tyfjcif; cH&onf/ 1952-53 ckESpfwGif wuoOuú|tjzpf<br />

a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&onf/<br />

&efukefwuúodkvfwGif ausmif;om;OD;a& wdk;wufrsm;jym;vmojzifh ausmif;aqmif rvHkravmuf jzpfaeonf/<br />

ausmif;aqmifopfrsm; wdk;csJUaqmufvkyf&ef awmif;qdkí ausmif;aqmifopf (6) aqmif wdk;csJUaqmufvkyfay;cJh&<br />

onf/ yxrqHk;tBudrf ausmif;om;yGJawmfBuD;udk &efukefwuúodkvf ,k'oefjrufcif;ü (3) &ufwdkifwdkif usif;y<br />

onf/ c½dkifNrKdUe,fESifh vlrsKd;pkausmif;om;rsm; yl;aygif;yg0if vkyfaqmifMu&m yGJawmfBuD;rSm atmifjrifvSonf/<br />

OD;udkudkBuD;onf taxGaxG xGufukef? 0ifukef ukefonfBuD;rsm;ESifh uefx½dkufvkyfief;rsm;udk vkyfaqmifvsuf<br />

&efukefNrKdUwGif aexkdifvsuf½Sdonf/<br />

Source: Oway Magazines<br />

Source: Oway Magazines<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> - tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD (1952-1953)<br />

udk,k (trIaqmif) udkausmfatmif (twGif;a&;rSL;) udkbaumif; (tdka0wm0efcHt,f'Dwm) udkpdefoif;-bDat (aiGxdef;) roef;oef; (trIaqmif)<br />

udkausmfaX;(trIaqmif) udkodef;atmif(tvkyfwm0efcH)<br />

419


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1952- 1953)<br />

a½SUwef; - udkcifarmifjrifU udkwifhvGif udkBudKif udkudkBuD; udkatmifbef; udkpdefoif;-bDat udkMunfñGefh<br />

vlxkqufoG,fa&;ESifh ausmif;om; 'k-Ouú| Ouú| taxGxGtwGif;a&;rSL; aiGxdef; EkdifiHjcm;qufoG,fa&;wm0ef<br />

aygif;oif;qufqHa&; oufomacsmifcsda&;<br />

aemufwef; - udkbaumif; udk0if;armif udkausmf0if; udkoef;armif<br />

tdk;a0wm0efcH upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rI wGJbuftwGif;a&;rSL;ESifh pmMunfhwdkufrSL;<br />

jr§ifhwifa&;wm0efcH owif;ESifhjyefMum;a&;wm0efcH<br />

Source: Oway Magazines<br />

420


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wuúodkvfausmif;om;yGJawmfusif;ya&;aumfrwD &efukefwuúodkvf (1952-1953)<br />

a½SYwef; - udkcspfNrKdif udkwifUvGif udkudkBuD; rpöwmwDau'wÅm; udkbaumif;<br />

b@ma&; upm;ckefpm;NydKifyGJ Ouú| ,Ofaus;rIuyGJ tcrf;tem;jyifqifa&;<br />

qyfaumfrwDOuú| qyfaumfrwDOuú| qyfaumfrwDOuú| qyfaumfrwDOuú|<br />

aemufwef; - udkatmifrdk; udk0if;aqG udkatmifbef; rpöwmqm'g;qif; udkpdk;rif;<br />

b@ma&;qyfaumfrwD jyyGJNydKifyGJqyfaumfrwD taxGaxG ,Ofaus;rIuyGJqyfaumfrwD tcrf;tem;jyifqifa&;<br />

twGif;a&;rSL; twGif;a&;rSL; twGif;a&;rSL; twGif;a&;rSL; qyfaumfrwDtwGif;a&;rSL;<br />

rvma&mufolrsm;- udkodef;atmif (jyyGJNydKifyGJqyfaumfrwDOuú|)? udk0if;armif (upm;ckefpm;NydKifyGJqyfaumfrwDtwGif;a&;rSL;)<br />

wuo\ aqmif½Gufcsufrsm;<br />

aqmufvkyfqJausmif;aqmifopfudk a½SUrSjrif&yHk aqmufvkyfpjyKaeaomausmif;aqmif<br />

t0DpdwGif; (yk*Hausmif;aqmif;0if;twGif;) a&pif (yk*Hvrf;bufrS jrif&yHk)<br />

421


422<br />

aqmufvkyfaeaomausmif;aqmifrsm;udk urm½GwfXmebufrSjrif&yHk<br />

aqmufvkyfqJtrsKd;orD;ausmif;aqmifopf<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong>taqmuftOD<br />

trdk;opf (waumif;ausmif;aqmif)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuo\ aqmif½Gufcsufrsm;<br />

ausmif;aqmifudkur®nf;xdk;xm;yHk (oxHkaqmif)<br />

NyD;qD;vkjzpfaom q&mrsm;a*[m<br />

oD&daqmifausmif;olrsm;twGuf ,m,Dxrif;pm;cef;<br />

pBuFefvrf;opf (oxHkESifUtif;0tul;)<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;vIyf½Sm;rIwGif jyif;xefpGmESdyfeif;cH&yHkudk oa&mfxm;onfU ausmif;om;yJGawmf umwGef;vuf&mwck<br />

423


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;yJGawmfvIyf&Sm;rIrsm;<br />

rMuif&D (oD&daqmif) rpef;vGif (tif;vsm;aqmif) ppfudkif;ausmif;aqmif 'dk;ywftu "gwfyHkNydKifyGJ yxrqk (vl½kyfyHk)<br />

½kduful;ol- udkcifarmifaomif;<br />

424<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

ausmif;om;yJGawmfvIyf&Sm;rIrsm;<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1952 rS 1953 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

u,m;vlrsKd;pktu<br />

u&ifausmif;olrsm; paum0dkif;tu<br />

tdEd´,ausmif;ol\tu<br />

ynmodyHÜausmif;olawG oDqdkaeyHk<br />

tqdkNyKdifyJG0ifa&muf ,SOfNyKdifaeaom wuúodkvfMunfrm<br />

csif;trsKd;om;rsm;\ vlrsKd;pktu<br />

½Srf; udEdé&Dtu<br />

ucsifvlrsKd;pktu<br />

rvSoef;\ wyifwdkiftu<br />

csif;wGif;c½dkifausmif;om;rsm;\ tdk;pnftzJGY<br />

425


426<br />

(u) Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcH<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (16)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1954 rS 1955)<br />

atmufwdkbmta&;awmfyHk ausmif;ydwfxm;aom&ufrsm;ü Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcHusif;y&ef pDpOfcJhMu<br />

onf/ wuotaqmuftODwGif usif;y&ef toifhawmfqHk;jzpfaomfvnf; xdktaqmuftODudk AdkvfrSL;xGef;wif\<br />

ppf&Jwyf&if; (22) rS &Jabmfrsm;ESifh 'DtufpftdkwdkYrS tydkifpD;xm;onf/ udkpdk;odrf;ESifh udktkef;armiftkyfpkrsm;onf<br />

nDvmcH txajrmufa&;twGuf tjcm;tkyfpkrsm;ESifh vufwGJBudK;yrf;cJhMuonf/ nDvmcHudk yxr Munfhjrifwdkif<br />

om"kausmif; wdkufwGif usif;y&ef pDpOfcJhMuonf/ odkYaomf tqdkygausmif;rSm wuúodkvfESifh tenf;i,f<br />

tvSrf;a0;aeaomaMumifh 4if;ausmif;wdkufwGif usif;y&ef tpDtpOfudk ajymif;vdkuf&onf/ qufvufae&m½SmazG&m<br />

wuúodkvf &dyfomvrf; tif;vsm;uefapmif;½Sd a0VK0efausmif;wdkufwGif usif;ycGifh&onf/ ausmif;0if;½Sd Z&yfrsm;?<br />

wefaqmif;rsm; wGif e,fudk,fpm;vS,frsm;udk ae&mcsxm;onf/ nDvmcHcef;rtwGuf ausmif;0if;twGif;ü<br />

ta&;ay:,m,Dr@yf xdk;&onf/ e,fudk,fpm;vS,frsm;udk ausmif;0if;twGif;üyif rdrdwdkY tpDtpOft& csufjyKwf<br />

ay;&onf/ ,cktBudrf nDvmcH&m pifNydKifr½Sdacs/ oefY½Sif;wdkY\ AuorSm tiftm;vHk;yg;yg;oGm;jcif;ESifhtwl wjznf;<br />

jznf; aysmufoGm;onf/<br />

&JpHkaxmufrsm;uvnf; nDvmcHusif;y&m ausmif;ywf0ef;usifwGif 0dkif;0dkif;vnfaeonf/ 1954 ck Zefe0g&Dv<br />

(1) &ufaeYrS (3) &ufaeYtxd wwd,tBudrfajrmuf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf nDvmcHudk<br />

usif;ycJhonf/ nDvmcHodkY NrdKUe,faygif; (32) NrdKUe,f? c½dkifaygif; (21) c½dkifESifh rEÅav;wuúodkvf? &efukefwuúodkvf?<br />

armfvNrdKifOypmaumvdyf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufMuonf/ udk,fpm;vS,frsm;? avhvmol<br />

rsm;ESifh {nfhonfawmfrsm;onf tifwdkuftm;wdkuf wufa&mufvmMuonf/ nDvmcHodkY-<br />

1/ urÇmhNidrf;csrf;a&;uGef*&uf (ArmEdkifiH)<br />

2/ 'Drdkua&pDtcGifhta&;umuG,fa&;aumfrwD<br />

3/ trsKd;om;nDñGwfa&; ygvDreftiftm;pk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ ArmjynftrsKd;orD;rsm;tzGJU<br />

5/ jynfolUvli,f<br />

6/ ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> ½Srf;jynfajrmufydkif;<br />

8/ Armjynftvkyform;tzGJUcsKyf<br />

9/ atmufwdkbmausmif;om;ta&;jzifh &efukefwuúodkvfrS xGufajy;wdrf;a½Smifae&aom ausmif;om;<br />

acgif;aqmifrsm; paom toif;tzGJUrsm; (9) zGJUxHrS o0PfvTmrsm; ay;ydkYcJhMuonf/ nDvmcHwGif trsKd;rsKd; tcuftcJ<br />

½Sd½Hkru pdwfcsat;csrf;pGm usif;yEdkifjcif;r½Sd? nDvmcH&ufwGif ausmif;om;wdkUonf tjyifxGufEdkifjcif; r½Sdyg/ w<br />

&ufwGif udktkef;armifonf udkausmfomxGef;ESifhtwl pD;u&uf tjyifxGuf0,f&m &JpHkaxmufrsm;u 0ifqGJonf/<br />

ausmif;om;rsm; atmf[pfvIHUaqmfí &Jrsm;vufxJrS jyefqGJvk&onf/ tcsdefrD jyefvkEdkifí udktkef;armif rygoGm;cJhay/<br />

odkYaomf nDvmcHonf rnfrQBuD;rm;aom tEÅ&m,fjzpfap jzwfoef; ausmfvTm;EdkifcJhonf/<br />

ausmif;om;rsm; rw&m;zrf;qD;csKyfaESmifjcif;cHae&csdef ausmif;aep&dwf BuD;jrifhaecsdef ausmif;oHk;<br />

ud&d,mwefzdk;rsm; jrifhwufaecsdef ausmif;taqmuftODrsm; rvHkravmufjzpfaecsdef nDvmcHBuD;udk atmifjrifpGm<br />

usif;yEdkifcJhonfrSm ausmif;om;xktwGuf wefzdk;rjzwfEdkifaom qkvmbfwckyif jzpfonf/ nDvmcHwGif wufa&muf<br />

vmMuaom tNrdKUNrdKUrS ausmif;om; udk,fpm;vS,frsm;onf atmufwdkbm ta&;awmfyHkESifh ywfoufí rdrdwdkU vIyf½Sm;<br />

aqmif½GufcJhjcif;rsm; wifjyMuonf/<br />

zdESdyfolwdkYonf þwwd,tBudrfajrmuf AuotzGJUcsKyfnDvmcHtm; Munfhí xdwfvefUvmMuonf/<br />

ausmif;om;rsm; nDñGwfaoG;pnf;oGm;rnfudk pdk;&drfonf/ nDñGwfjcif;jzifh tcGifhta&;rsm; awmif;qdkvmrnfudk<br />

vefYjzefYvmonf/ 4if;wdkY\ zdESdyfrIrsm;udk zGifhajymrnfudk awG;awmrdonf/ xdkYaMumifh 'Drdku&ufwpfausmif;om;<br />

nDvmcHudk pifNydKifoabmrsKd; usif;y&ef pdkif;jyif;vmonf/ 'DtufpftdknDvmcHudk Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHESifh<br />

wNydKifwnf; usif;yonf/ AuotzGJUcsKyfnDvmcHodkY oGm;rnfhudk,fpm;vS,frsm;tm; usif;yMuonfh 4if;wdkY\ NrdKUe,f?<br />

c½dkif zqyv Ouú|rsm; vufrSwfESifhwuG ausmif;om;rsm;udk 'Dtufpftdk nDvmcHodkY twif;vTwfonf/ aiGaMu;<br />

axmufyhHonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHtaMumif; oGm;ykyfavvGifh xkwfvTifhonf/ 'DtufpftdknDvmcHudk ¤if;wdkU<br />

odrf;ydkufxm;onfh &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong> taqmuftODwGif usif;yonf/ 0efBuD; OD;ausmfNidrf; udk,fwdkifvmí<br />

rdefYcGef;ay;onf/ 'Dtufpftdk udk,fpm;vS,fwdkYtm; um;BuD;? um;i,fwdkUjzifh Hotel rsm;wGif ac:í Hotel rsm;wGif<br />

{nfhcHonf/ or®wtdrfawmf? urÇmat;bk&m; ponfwdkYudk vdkufydkUay;onf/ aiGtajrmuftrsm; tukefcHí odrf;oGif;<br />

rIdif;wdkuf ay;vdkufonf/ 'DtufpftdknDvmcHonf ausmif;om;nDñGwfa&;tm; zsufqD;a&;? Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcH<br />

tm; zsufqD;a&;rSwfwdkifwckom jzpfonf/<br />

(c) 1954-55 ckESpf Auorsm;tzGJUcsKyf trIaqmiftzGJU<br />

udkcifausmf Ouú|<br />

udkxGef;az 'k-Ouú|<br />

udkcifarmiftkef;<br />

udkaZmf0if; (aemif ynma&;okawoeAsL½dk) taxGtaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udk0if;xG#f wGJzuftwGif;a&;rSL;<br />

udkxGefvIdif aiGxdef;<br />

udkvSxGef;OD; pnf;½Hk;a&;AsL½dk<br />

udkwifa½T jyefMum;a&;AsL½dk<br />

udkpdef0if; (xm;0,f) oufomacsmifcsda&;AsL½dk<br />

udkausmfjrifh EdkifiHjcm;qufoG,fa&;AsL½dk<br />

udkatmifjrifh b@ma&;AsL½dk<br />

udkxGef;wif Xmer½Sd<br />

ausmif;xkwfcH&aom &Jabmfrsm;udk txl;trIaqmiftjzpf cefYtyfcJhygonf/<br />

427


428<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(*) Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHwGif wifoGif;aom tpD&ifcHpmrsm;<br />

(8-1) &efukefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm (&uo)<br />

,aeY jrefrmjynfonf Armausmif;om;xk\ tusOf;axmifBuD;ozG,f jzpfavonf/ ausmif;om;xkonf<br />

pD;yGm;a&; tusyftwnf;tm; rdbjynfolwdkYESifh twl a&m,SufcHpm;ae&onf/ pD;yGm;a&;tusyftwnf; uyfqdkuf<br />

aeojzifh atmufwdkbmausmif;om;ta&;awmfyHkBuD; aygufzGm;vmonf/ wuúodkvfe,fajrrsm;wGif rD;cdk;vHk;rsm; ydwfzHk;<br />

aecsdefwGif usnfqefrsm; w½TD;½TD; jzwfoef;aecsdefwGif ppfzdeyfcGmoHrsm; jrnf[def;aepOfwGif Armjynfausmif;om;xk<br />

onf vufydkufMunfh raeEdkifawmhacs/ wuúodkvfausmif;om;rsm; ta&;onf ausmif;om;xk\ tHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(*-2) rEåav;c½dkif (ruo) ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ tpD&ifcHpm<br />

1953 ckESpf atmufwdkbmta&; ay:vmonfESifhwNydKifwnf; igwdkYc½dkifOuú|eJY c½dkiftwGif;a&;rSL; tzrf;cH<br />

cJh&onf/ rMumrDrSm 'k-Ouú| zrf;qD;cH&jyefonf/ atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;eJY ywfoufNyD; igwdkY rEÅav;c½dkif<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rSaeí Ouú|eJY twGif;a&;rSL; zrf;NyD;onfh aemufydkif;rSm tpnf;ta0;BuD; wckudk tdrfawmf&m<br />

(14) cef;Z&yfrSm atmufwdkbmv (8) &ufaeYu jyKvkyfay;NyD;-<br />

(1) atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;onf w&m;rQwrSefuefonfhtwGuf axmufcHaMumif;?<br />

(2) &efukefESifh rEÅav;wdkUrS w&m;rJhzrf;qD;jcif;cH&aom ausmif;om;rsm;udk tjrefqHk;jyefvTwf&ef?<br />

(3) ausmif;om;? ausmif;olrsm;tm; rw&m;zrf;qD;? zdESdyfaom zqyvqdk½S,fvpftpdk;&udk ½IwfcsaMumif;?<br />

(4) &efukefwuúodkvfe,fajrw0dkufwGif xkwfjyefxm;aom yk'fr (144) tm; tjrefqHk; jyefvnf½kyfodrf;&ef?<br />

þtqdk (4) csufudk csrSwfonf/<br />

igwdkYonf 'DaeYtcsdeftxd ausmif;om;vkyfief;rsm;rSm qufvufaqmif½GufqJyJ jzpfonf/ 14? 12? 53 aeY<br />

rSmqdk&if ArmwEdkifiHvHk;rSm½Sdonfh ausmif;om;tajctaeudk wifjy&if; igwdkY rEÅav;c½dkif (241) rSm 'DtajctaeawG<br />

tay: oabmxm;udk owif;pmq&mrsm;tm; ½Sif;vif;wifjycJhonf/ trsKd;om;aeY? ausmif;om;aeYrsm;rSmvnf;<br />

zrf;qD;cH&onfh ausmif;om;rsm;? ausmif;om;tcGifhta&; qHk;½IH;aeonfrsm;udk xkwfazmfawmif;qdkonfh qHk;jzwfcsuf<br />

rsm;ESifh odkufodkuf0ef;0ef; usif;yEdkifcJhonff/<br />

(*-3) jrif;jcHc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wifoGif;aom tpD&ifcHpm<br />

&efukefwuúodkvf atmufwdkbmausmif;om;ta&;awmfyHkESifh ywfoufí axmufcHqE´jyaom vSnfhvnfyGJ<br />

wckudk igwdkY jrif;jcHc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;NyD; 13? 10? 53 aeYwGif usif;ycJhonf/ xdkqE´jy vSnfhvnfyGJwGif<br />

ausmif;om;axmufcHrI ryg? ausmif;e,fajrwGif zGJUpnf;jcif;r[kwf? ausmif;olwdkYtm; vufudkify0gay; pnf;½Hk;jcif;?<br />

olwdkY\ (11) OD;aom trIaqmifwGif (3) OD;rSm trIaqmifrsm; jzpfaeonfudkyif rdrdbmomrdrd rod&bJ ygwD½Hk;wGif<br />

'DtufpftdktzGJUudk ausmif;om;avmufaumifwpk zGJUpnf;cJhMuygonf/ olwdkY OD;aqmifrIudk vufcHMu&efvnf; toem;cH<br />

pmrsm; ½dkufESdyfxkwfa0cJhMuygonf/ olwdkU\ npfywfrIrsm;udk odNyD;jzpfaom ausmif;om;xku olwdkY toem;cHpmrsm;udk<br />

pdwfyg0ifpm;pGm qkwfjzJypfcJhygonf/ &JabmfwdkY 'Dtufpftdkqdkonfh 'Drdku&ufwpf ausmif;om;tzGJUtm; (Democractic<br />

Student Organization trnfrS Dirty Student Orgabization trnfodkY) jrif;jcHc½dkifausmif;om;xku<br />

ajymif;vJrSnfhac: cJhMuygonf/ þ'Dtufpftdk ausmif;om;wpkonf ausmif; om;xkBuD;\ a0zefvufrcHonfh<br />

tMum;wGif rMumrD yaysmufoGm;rnf[k igwdkYc½dkif ausmif;om;xku ,HkMunfygonf/<br />

(*-4) tif;pdefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

igwdkY tif;pdefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>udk tif;pdef? wdkufBuD;? vSnf;ul;? tkwfuefNrdKUe,f vSnf;ul;<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh<br />

arSmfbD? axmufMuH? avSmfum;? awmfvwD tv,fwef;ausmif;om; (243) a,muf <strong>or*¾</strong>rsm;tm; yg0ifzGJUpnf;cJhygonf/<br />

igwdkY tif;pdefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf zdESdyfrItrsKd;rsKd;udk cHcJh&onf/ wdkufBuD;NrdKUausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS twGif;<br />

a&;rSL;? Ouú|tygt0if <strong>or*¾</strong>trIaqmif (6) a,muf ausmif;xkwfcH&onf/ xkwfcH&onfhtaMumif;rSm trIaqmif<br />

rsm;onf nDvmcHtwGuf pnf;½Hk;a&;rsm; aqmif½Guf&ef NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;odkY oGm;a&mufjcif;aMumifh jzpfonf/<br />

odkYaomf Auorsm;tzGJUcsKyfrS ,cktzrf;cHae&onfh udkausmfNidrf;ESifh ,ckxGufajy;wdrf;a½Smifae&aom udk,kwdkY vma&muf<br />

aqmif½Gufay;ojzifh tm;vHk;ausmif;jyefaecGifh&onf/ tif;pdefausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>rS OD;pD;NyD; tif;pdefpufrIvufrIodyÜH<br />

ausmif;om;rsm;ESifhyl;aygif;um wuúodkvfausmif;ol? ausmif;om;rsm;tm; tmPmydkifwdkYu rw&m;zrf;qD;jcif;?<br />

rw&m;ausmif;xkwfjcif;? 0&rf;xkwfjcif;rsm;udk uefYuGufjcif;taejzifh pDwef;vSnfhvnfyGJ jyK vkyfcJhonf/<br />

(*-5) zsmyHkc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

wuúodkvfausmif;om;ta&;awmfyHkudk axmufcHonfhtaeESifh usKdufvwfNrdKUrSwyg; usefNrdKUe,f tm;vHk;onf<br />

zrf;xm;aomausmif;om;rsm;udk vTwfypfa&;? tif;0*dwfwdkufyGJwGif tpdk;&\rw&m;rI &ufpufrIudk uefYuGufaom<br />

taeESifh qE´jyyGJrsm; jyKvkyfcJhonf/ onftcsdefrSmyJ usKdufvwfESifh zsmyHkNrdKUe,frsm;rS 'DtufpftdktzGJUrsm; ay:vmonf/<br />

umuG,fa&;acgif;aqmifrsm;? zqyv qdk½S,fvpfwdkY\ om;orD;rsm; yg0ifMuonf/ tcsKdUausmif;om;awGu rvkyfcsif<br />

bJESifh rdb'ku©a&mufrSmpdk;í 0ifvkyfMu&onf/ 'gayr,fh ausmif;om;xktrsm;pkuawmh 'Dtufpftdkudk vufrcHMuay/<br />

429


430<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(*-6) a';'&JNrdKYe,fausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;twGuf wuúodkvfausmif;om;rsm; awmif;qdkqE´jyrIrsm;aMumifh wuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;tm; a&ydkuf? rsuf&nf,dkAHk;udk toHk;jyK½Hkru aoewfESifhypf? ½dkufESufzrf;qD;jcif;wdkUudk igwdkU<br />

a';'&JNrdKUe,f ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>u ½Iwfcsí wuúodkvfausmif;om;rsm; ausmif;wvydwfa&; awmif;qdkcsuf<br />

onf w&m;rQwí axmufcHaMumif;ESifh ausmif;om;rsm;udk wzufowf tMurf;zufESdrfESif;jcif;udk ½IwfcsonfhtaeESifh<br />

zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;udk tjrefqHk;vTwf&efESifh aemufxyfrzrf;qD;&ef (3) &ufwdwd qE´jycJhMu ygonf/<br />

(*-7) bdkuav;NrdKYe,f ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

wuúodkvf ausmif;wvydwfa&;udk axmufcHonfhtaeESifh atmufwdkbmv (10) &ufaeYwGif igwdkY bdkuav;<br />

NrdKUe,f ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>tzGJUrS qE´jyyGJw&yf usif;ycJhonf/ þqE´jyyGJudk tcuftcJ trsKd;trsKd;Mum;rS<br />

ausmif;om;xk (500) cefYrQESifh usif;yEdkifcJhonf/ zqyvwdkUonf igwdkY\ qE´jyrnfh taMumif;odojzifh ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>onf oydwfarSmufawmhrnf[k owif;vTifhNyD; ausmif;om;? rdb? q&m? pHkaxmuft&m½Sdrsm;ESifh enf;trsKd;rsKd;<br />

oHk;NyD; aESmifh,SufcJhMuonf/ aemufqHk; zqyv acgif;aqmifrsm; rsufESmajymifwdkufNyD; vkyfcJhaom zsufqD;rIrsm;<br />

rxda&mufcJhay/ igwdkU ausmif;om;<strong>or*¾</strong>onf þtcuftcJrsm;aMumifh wGefUqkwfjcif; r½SdbJ txufwef;ausmif;a½SUü<br />

crf;em;pGm qE´jyEdkifcJhayonf/ wuúodkvf ausmif;om;vIyf½Sm;rItm; trIaqmif? twef;trIaqmifrsm;rSwqifh<br />

tjzpfrSefudk ausmif;om;xkESifh NrdKUrd? NrdKUzwdkUtm; ½Sif;vif; azmfjyEdkifcJhonf/<br />

(*-8) jynfc½kdifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ tpD&ifcHpm<br />

wuúodkvfausmif;wvydwfa&;? rydwfa&;[m igwdkU jynfNrdKUudk *,uf½dkufvmonf/ þuJhodkY *,uf½dkuf<br />

vmonfhtcgrSm igwdkUonf NrdKUe,f<strong>or*¾</strong> trIaqmifeJU nDvmcHtpnf;ta0;udk (5? 10? 53) &ufaeY rSm ac:,lNyD;<br />

(1) ausmif;wvydwfa&; rSefuefí axmufcHjcif;<br />

(2) ausmif;wGif; wuúodkvfta&; tpnf;ta0; rvkyf&qdkaom tpdk;&\ yk'fr (144) trdefYudk½IwfcsaMumif;?<br />

csufjcif;zsufodrf;ay;&ef awmif;qdkaMumif; tqdkudk wifoGif; qHk;jzwfMuonf/<br />

jynfNrdKU ygvDreftrwf EdkifiHjcm;a&;Xme OD;vSarmif[m igwdkY<strong>or*¾</strong>udk ac:,lNyD; olUtdrfrSmwzufu Ncdrf;<br />

ajcmuf? wzufu vufbuf&nf? rkefY? pD;u&ufwdkuf acsmhjr§LNyD; aqG;aEG;yGJvkyfvmonf/ odkYaomf igwdkUonf<br />

rwkefvIyfbJ jyefvSefar;cGef;rsm; xkwfEdkifcJhonf/ igwdkU\ pnf;½Hk;a&;vkyfief;rsm;aMumifh igwdkYjynfc½dkiftwGif;rSm½Sdonfh<br />

NrdKUe,frsm;udk 'Dtufpftdkac:onfh ausmif;om;opömazmufrsm; r0ifa&mufEdkifcJhay/ 'gwGifruao;bJ atmufwdkbmv<br />

'kwd,ywfxJwGif igwdkUNrdKU bk&ifh½HkBuD;rSm zqyvawG OD;pD;NyD; olwdkUvufatmufcH qefpufaygif;pHktvkyform;tzGJUwdkU?<br />

{&m0wD or0g,r tvkyform;wdkU? aps;ESifh jrLeDpDy,ftvkyform;rsm;yg ac:NyD; olwdkUMoZmcH NrdKUvlBuD;wcsKdUESifh<br />

]]ausmif;om;rdbtoif;}} qdkNyD; olwdkUtwGif;u vlwa,mufu Ouú|utp trIaqmifrsm;tqHk; pm½Guf w½Gufay:rSm<br />

a&;xm;wmawGudk zwfjywifoGif;NyD; bmrS rar;awmhbJ twnfjyKoGm;onf/ aemufxyf ausmif;wvydwfa&;?<br />

uGefjrLepf ausmif;om;ta&; raxmufcHbl;[k qHk;jzwfMuonf/ (15) &ufydwfa&;udk axmufcHMuonf/ odkYaomf<br />

NrdKUay:u ausmif;om;rsm; ? rdbrsm;yg igwdkY BudKwif ½Sif;vif;xm;cJhEdkifvdkU tMuHratmifbJ bmrS vIyfvIyf½Sm;½Sm;<br />

rjzpfcJhbJ ¤if;wdkUom tlaMumifaMumif jzpfoGm;cJhonf/<br />

(*-9) o&ufc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

wuúodkvf atmufwdkbmausmif;om;ta&;awmfyHkESifh ywfoufí owif;pmrsm;rS wqifh awGUMuHK cJh&onf/<br />

xdkYaMumifh wuúodkvfausmif;om;ta&;onf rSefuefonf[k ,lqum axmufcHonfhtaeESifh ausmif;w&ufrwufbJ<br />

qE´jyMu&ef vkyfaqmifEdkifcJhonf/ þwGif ykvdyftzGJUESifh zqyvygwDwdkY c½dkif<strong>or*¾</strong>\ ajcvSrf;udk apmifhMunfhvm<br />

Muonf/ c½dkif<strong>or*¾</strong>\ pnf;vHk;nDñGwfrIudk NzdKcGJ&ef enf;vrf;&Smí Ncdrf;ajcmuf wcg? aiGay; acsmhjrL wvSnfhjzifh<br />

¤if;wdkY npfywfcJhMuaomfvnf; c½dkif<strong>or*¾</strong>\ nDñGwfa&;rSm MuHUMuHUcdkifcdkif wnfjrJcJhonf/<br />

(*-10) rauG;c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

igwdkU rauG;c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>onf atmufwdkbm ausmif;om;ta&;awmfyHkudk jyif;jyif;xefxef<br />

axmufcHcJhMuonf/ igwdkU rauG;NrdKUrSm atmufwdkbm ausmif;om;ta&;ESifh ywfoufNyD; rauG;NrdKU vli,f pmMunfhwdkuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wGif ausmif;om;rsm;ESifh NrdKUvlBuD;rsm;udk zdwfac: ½Sif;jyNyD; axmufcHcJhMuonf/ ausmif;om;rsm;udk rzrf;&ef? zrf;xm;ol<br />

rsm;udk tjrefqHk; jyefvTwf&ef? ausmif;xkwfxm;onfh ausmif;om;rsm;udk tjrefqHk; ausmif;jyefcGifhay;&ef ponfhtqdkrsm;<br />

wifoGif;qHk;jzwfNyD;? oufqdkif&m Xmersm;udk ydkUcJhonff/<br />

(*-11) rHk&GmNrdKYrausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

(4? 12? 53) &ufaeYwGif ausmif;om;xkpnf;a0;yGJusif;yum?<br />

(1) udkaZmfrif;tm; tjrefqHk;vTwf&ef?<br />

(2) wuúodkvfta&;ESifhywfoufí zrf;xm;aomausmif;om;rsm;udk vTwf&ef?<br />

(3) wuúodkvfta&;ESifh ausmif;xkwfxm;olrsm;udk ausmif;jyefoGif;&ef?<br />

(4) ausmif;om;xktay:wGif zdESdyfrIrsm;udk ½IwfcsaMumif;udk qHk;jzwfNyD; vSnfhvnf qE´jyMuayonf/<br />

'DZifbmv (4) &uf ausmif;om;xkqE´jyyGJwGif 'Dtufpftdkrsm; vdkufvHaESmuf,Sufojzifh ausmif;om;<br />

xkBuD;u rcH&yfEdkifjzpfum 'Dtufpftdkrsm;udk cJESifhayguf armif;xkwfaomaMumifh xdef;odrf;Mu&onf/<br />

(*-12) armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

Edk0ifbmv (1) &ufaeY aeUpGJyg tmPmydkifwdkU\ xkwfjyefaMunmcsuf w&yfu ausmif;om;xk vGwfvyfpGm<br />

pnf;½Hk;ajymqdkcGifh r&oavmuf csKyfcs,fxm;ygonf/ (Oyrm -<strong>or*¾</strong>udk rSwfyHkwifcdkif;jcif;? tcef;wGif;ü (4) em&DvGefu<br />

a[majympnf;½Hk;cGifhrjyK? rSwfyHkrwifxm;aom toif;tzGJUrsm;onf ausmif;0if;wGif; tpnf;ta0;vkyfcGifhr½Sd/) odkY<br />

jzpfaomaMumifh armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>taeESifhf aemufxyfajcvSrf; rwdk;EdkifcJhay/ ESpfOD;rS<br />

a½G;aumuf wifajr§mufaom trIaqmifwcsKdUrSm atmufwdkbmta&;awmfyHkESifh ywfoufí (7) &ufrQ zrf;qD;csKyfaESmif<br />

cHcJh&onf/ þtajctaeudk tcGifhaumif;,lí &efukef'Drdku&ufwpfausmif;om;tzGJUcsKyf 'DtufpftdkrS pnf;½Hk;a&;rSL;rsm;udk<br />

tvsiftjref apvTwfum 'DtufpftdktzGJUudk zGJUpnf;vdkuf\/ odkYaomf 'DtufpftdktzGJUrSm ajymyavmufatmif tiftm;<br />

r½Sday/<br />

(*-13) yJcl;c½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

atmufwdkbm ausmif;om;ta&; ray:rD c½dkiftwGif;½Sd e,frsm;\ qufqHrIrSm avsmhwdavsmh&Jyif jzpfygonf/<br />

tpdk;& txufwef;ausmif;½Sdaom NrdKUe,frsm;uvnf; rdrdwdkU e,fy,f½Sd ausmif;om;rsm;udk pkpnf;Edkif&ef tjcm;ta&;<br />

udpörsm; pwifvkyfaqmifae&ojzifh wNrdKUe,fESifh wNrdKUe,f qufqHa&;rSm nhHzsif;cJhygonf/ atmufwdkbm ausmif;om;<br />

ta&;awmfyHk ay:aygufvmaom tcsdefwGif e,f½Sd ausmif;om;xkrSm wuf


432<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(*-15) [oFmwc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

&efukefwuúodkvf atmufwdkbmausmif;om;ta&;ESifh ywfoufí 'Drdkua&pD pnf;0dkif;twGif;wGif<br />

pnf;urf;ao0yfpGm qE´jyaeonfh ausmif;om;xkudk rw&m;zdESdyfzrf;qD;jcif;? aoewfESifh ypfjcif;paom zufqpfqefqef<br />

jyKrlaom tpdk;&tm; ½IwfcsaomtaeESifh vnf;aumif;? zrf;qD;jcif;cH&aom ausmif;om;rsm;ESifh 'Pf&mxdcdkufcH&aom<br />

ausmif;om;rsm;udk u½kPmoufaMumif; xkwfazmfjyo&eftwGuf vnf;aumif; atmufwdkbmv (10) &ufaeYwGif<br />

NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;um ausmif; (3) ausmif;wGif qE´jyoydwfw&ufudk wNydKifwnf; arSmufcJhMuonf/ jrefatmif?<br />

MuHcif;NrdKUrsm;wGif 'DtufpftdkzGJUpnf;a&;twGuf 0efBuD;OD;xGef;0if;? ocifcspfarmifwdkU a&mufcJhpOfu 'DtufpftdkzGJUpnf;&ef<br />

jyKvkyfMuonfudk 'Dtufpftdk rzGJUpnf;vdkaMumif;? ausmufcJrsm;? oHyHk;rsm;wD;í tpnf;ta0;cef;rS armif;xkwfcJhMuonf/<br />

t*FylNrdKUwGifvnf; xdkuJhodkYyif pnf;½Hk;a&;rSL; udkxGef;vGiftm; oHyHk;wD;í armif;xkwfvdkufMuonf/ ZvGefNrdKUwGif<br />

ygvDreftrwfESifh qdk½S,fvpfrsm;u ausmif;q&mrsm;tm; 'DtufpftdktzGJUudk tmPmoHk;í twif;zGJUaponfudk<br />

ausmif;om;rsm;u rzGJUcJhay/ odkYESifh ygvDreftrwfrsm;u 'Dtufpftdkw&m;a[mNyD; 'DtufpftdktzGJUudk tmPmoHk;í<br />

twif;zGJUaponfudk ausmif;om;rsm;u rzGJUcJhay/ odkUESifh ygvDreftrwfrsm;u 'Dtufpftdkw&m;a[mNyD; 'Dtufpftdk<br />

zGJUvdku rwfwyf&yf&ef ausmif;om;rsm;tm;ajym&m wOD;wa,mufrQ r&yfbJ xdkifaeonfudk awGU&onf/ xdkYaemuf<br />

ausmif;om;xkonf ]'Dtufpftdk tvdkr½Sd} [laom a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

cH&onf/ odkYaomf ausmif;om;xkonf pnf;vHk;nDñGwfpGm usif;yNyD; 'Drdkua&pDynma&;? wuúodkvfausmif;rsm;rS<br />

ausmif;xkwfxm;olrsm;tm; tjrefqHk;jyefoGif;a&; tqdkrsm;udk wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfcJhMuonf/<br />

(*-18) xm;0,fc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

&JabmfwdkY wuúodkvfrsm; atmufwdkbmta&;awmfyHkudk axmufcH&efESifh NrdKUrdNrdKUzrsm;udk ½Sif;vif;wdkifMum;&ef<br />

aMunmpmwrf;rsm; yHkESdyfwdkufodkY oGm;a&muf ½dkufESdyfaomfvnf; tmPmydkifrsm;\ zdESdyfrIudk aMumuf½GHUojzifh b,fyHk<br />

ESdyfwdkufrS ½dkufray;&JMubl;? 'gaMumifh trsKd;rsKd;BudK;pm;vdkYr&awmh aemufqHk; owif;pmrsm;toif;udk oGm;NyD; ausmif;<br />

om;acgif;aqmifrsm;u vwfwavm ay:aygufaewJh Armjynfausmif;om;ta&;udk ½Sif;vif;wifjy wkdifwef;vdkuf<br />

Muonf/ zqyv r@dKifowif;pmu 'Dudpöudk r[kwfrw&m;rsm;udk vkyfMuHa&;cJhonff/<br />

þodkYjzifh wwd,tBudrfajrmuf Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHwGif jynfe,fESifh c½dkif udk,fpm;vS,frsm;onf<br />

ausmif;om;xk\ tHk


434<br />

odkh<br />

aumifpDvlBuD;rif;rsm;<br />

&efukefwuúodkvf<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

cifAsm;<br />

&efukefwuúodkvfESifh rEÅav;wuúodkvfrS &moufyefausmif;xkwfjcif;cH&aom ausmif;om;rsm;udk,fpm;<br />

av;pm;pGmyefMum;tyfygonf/ 1953 atmufwdkbm ausmif;wpfvydwfa&;ESifh ywfoufí uRefawmfrsm;tm;<br />

&efukefwuúodkvfESifh rEÅav;wuúodkvfrS &moufyefausmif;xkwfjcif; cHcJh&ygonf/<br />

1953 atmufwdkbm ausmif;wpfvydwfa&;udk uRefawmfrsm;tygt0if &efukefwuúodkvf? rEÅav;<br />

wuúodkvfESifh armfvNrdKifOypmaumvdyf½Sd ausmif;om;xkBuD; w&yfvHk; vIdufvSJpGm vdkvm;Muygonf/ þodkYvdkvm;<br />

cJhMuonfhtwdkif; atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;udk Nidrf;csrf;pGmqE´jy awmif;qdkcJhMuygonf/ þodkY qE´jy<br />

awmif;qdk&mwGif uRefawmfrsm;onf atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;rSm ausmif;om;xk w&yfvHk;tusKd;ESifh<br />

vdktifqE´jzpfonf[k ½dk;om;pGm ,HkMunfMuí yg0ifaqmif½GufcJhjcif; jzpfygonf/ xkdodkY aqmif½GufcJhonfhtwGuf<br />

ausmif;om;trsm;yif zrf;qD;csKyfaESmifjcif;? ausmif;xkwfjcif;ESifh 0&rf;xkwfjcif; wdkYudk cHcJh&ygonf/<br />

1953 atmufwdkbmvrS ,cktcsdeftxd uRefawmfrsm;\ epfemqHk;½IH;csufrsm;udk vlBuD;rif;rsm; pOf;pm;Edkif<br />

&ef tusOf;csHK;í wifjyvdkygonf/ uRefawmfrsm;onf wuúodkvfynmudk qufvuf oifMum;vdkaomfvnf; &mouf<br />

yef ausmif;xkwfjcif; cHae&onfhtwGuf qufvuf ynmoifcGifhr&cJhjcif;? oufqdkif&mrS zrf;qD;csKyfaESmifxm;jcif;<br />

udk wESpf? wESpfcGJausmfrQ cHcJhMu&jcif;/<br />

þodkY csKyfaESmifxm;pOftwGif; qdkif&mowif;axmufvSrf;a&;XmecGJESifh &efukef? rEÅav; pHkaxmufXmerS<br />

(Mental Torture) ac: (24) em&DywfvHk; rtdyfrae ppfaq;ar;jref;jcif;wnf;[laom n§Of;yef;rIrsm;udk cHcJhMu<br />

&jcif;? axmiftwGif;üvnf; omref&mZ0wf tusOf;om;avmufyif vGwfvyfcGifhr½SdbJ? pdwf"gwfysufjym;ap&ef<br />

twGuf wOD;ESifhwOD; awGUqHkcGifhray;bJ oD;jcm;cGJxm;rIcH&jcif;? þodkY zrf;qD;csKyfaESmifcH&pOftwGif; ausmif;<br />

om;tcsKdUrSm rdbESpfyg;pvHk; uG,fvGefoGm;cJh&jcif;[laom aMuuGJzG,f&m tjzpftysufrsm;ESifh MuHKawGUcJh&jcif;?<br />

tcsKdUausmif;om;rsm;rSm 0&rf;xkwfjcif; cH&onfhtwGuf ykef;a½SmifíaeMu&NyD; tcsKdUrSm xyfrHzrf;qD;jcif;cHMu<br />

&onf/ tcsKdUausmif;om;rsm;rSm ausmif;xkwfcHae&pOftwGif; t&nftcsif;tvdkuf tvkyf½SmazG&m XmetcsKdUrS<br />

rodí vufcHrdvQifvnf; ausmif;xkwfcH&rSef; odvQifodjcif; csufjcif;tvkyfrS xkwfypfcH&onf/<br />

aumif;uif ajrwdkif;Xme½Sd ajrESifh pdkufysKd;a&;pDrHudef;aumfr½Sif vufatmufwGif vufaxmuf "gwfyHk<br />

zwf½Ia&; t&m½Sdtjzpf vkyf&ol udkvSxGef;atmif (&moufyefxkwfcH&aom ausmif;om;)? tdrf,maqmufvkyfa&;<br />

bkwftzGJUwGif txufwef;pma&;tjzpf vkyfaeol udkwifatmif (&moufyef xkwfcH&ausmif;om;)? aumufyJoD;ESH<br />

a&mif;0,fa&;bkwftzGJUwGif ti,fwef; trIaqmift&m½Sdtjzpf vkyfaeol udkjrwfpH (wESpfxkwfcH&ol) wdkYtm;<br />

taMumif;wpHkw&mrjybJ tvkyfrS xkwfypfvdkufonf/<br />

txufazmfjyyg uRefawmfrsm;\ epfemqHk;½IH;rIrsm;udk vlBuD;rif;rsm;od½Sdygu uRefawmfrsm;tay:wGif<br />

axmufxm; pmemn§mwmpGm pOf;pm;í ausmif;jyef0ifa&mufEdkifa&;udk tjrefqHk; pDpOfaqmif½Gufay;vdkMuvdrfhrnf[k<br />

rsm;pGm,HkMunfarQmfvifh tm;xm;vsuf ½Sdygonf/<br />

uRefawmfrsm;onf ynmoifcsdeft½G,f ausmif;om;rsm;jzpfNyD; wuúodkvfynmudk qufvufoifMum;<br />

&ef rsm;pGmvdkvm;awmifhwvsuf ½Sdolrsm; jzpfygonf/<br />

uRefawmfrsm;\ ynmoifMum;rIudk Mum½Snfav;jrifhpGm ½kyfodrf;xm;rnfqdkygu uRefawmfrsm;\ b0wck<br />

vHk; qHk;½IH;tñGefYwHk;atmif jyKvkyfouJhodkY rESpfNrdKUzG,ftjzpfrsKd;udk vlBuD;rif;rsm; vdkvm;Murnfr[kwf[k uRefawmf<br />

rsm; ,HkMunfygonf/ odkYygí uRefawmfrsm;tm; tjrefqHk; ausmif;jyefvnf 0ifa&mufEdkifa&;twGuf pDpOfaqmif½Guf<br />

ay;ygrnfhtaMumif; av;jrwfpGm yefMum;tyfygonf cifAsm;/<br />

ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;rsm;<br />

ausmif;jyef0ifa&;aqmif½GufrIaumfrwD<br />

wuo taqmuftOD? &efukefwuúodkvf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(i) &efukefwuúodkvf ausmif;om;nDñGwfa&; wyfOD;<br />

1953-54 ckESpf wESpfvHk;wGif wuoa½G;aumufyGJysufjcif;? atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ta&;awmfyHk<br />

ay:aygufvmjcif; ponfwdkYjzifh tqdkyg wESpfvHk;onf wdkufyGJumv jzpfcJhonf/ ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk<br />

ausmif;xkwfonf? zrf;qD;xdef;odrf;onf? pnf;urf;awG trsKd;rsKd;owfrSwfonf? odkYaomf ausmif;om;vIyf½Sm;rIonf<br />

cg;jywfoGm;jcif;r½Sd/ oufqdkif&mtmPmydkifESifh ausmif;om;xkMum;wGif wif;rmvsuf ½Sdonf/ xdkynmoifESpf tjzpft<br />

ysufrsm;t& qdkif&mtmPmydkifrsm;udk zdESdyfcsKyfcs,folrsm;tjzpf ausmif;om;rsm;u jrifonf/<br />

xdkwESpfvHk; ausmif;om;<strong>or*¾</strong> r½Sdjcif;onf ausmif;om;xkudk w&m;0ifudk,fpm;jyKEdkifaom tzGJUtpnf;r½Sd<br />

ouJhodkYjzpfonf/ ausmif;om;xktwGuf rsm;pGmepfemaponf/ xdkYaMumifh &efukefwuúodkvf½Sd toif;tzGJUaygif;pHk<br />

pka0;um ]<strong>or*¾</strong>jzpfajrmufa&;aumfrwD} udk zGJUpnf;í ta&;qdkcJh&onf/ ausmif;tmPmydkifrsm;onf wuo a½G;aumufyGJ<br />

usif;y&ef pOf;pm;ay;cJh&onf/ <strong>or*¾</strong> jzpfajrmufa&;aumfrwDwGif yg0ifcJholrsm;ESifh ucsif? u&if? csif;? ½Srf;? &cdkifpaom<br />

wdkif;&if;om;vlrsKd;pkrsm; pkaygif;aqG;aEG;n§dEIdif;um ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD; (Student United Front) atmifjrifpGm<br />

zGJUpnf;cJhjcif; jzpfonf/ wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pkESifh wdkif;&if;om;ausmif;om;rsm; pkaygif;zGJUpnf;cJhjcif;<br />

jzpfonf/<br />

yxrqHk; zGJUpnf;cJhaom ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;wGif aumifpD0if (46) OD; ESifh atmufygtrIaqmif<br />

tzGJUudk a½G;cs,fcJhonf/<br />

udkcifarmif Ouú|<br />

'*Hkaqmif 'k-Ouú|<br />

awmifilaqmif<br />

udkcifarmiftkef; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkpdef0if; (xm;0,f) wGJzuftwGif;a&;rSL;<br />

udkvSxGef;OD; (tif;pdef) aiGxdef;<br />

rpöwmeefZifvm (ucsif) tzGJU0if<br />

udkvSaz (&cdkif? OD;wifhaZmf) tzGJU0if<br />

udkarmufZif (½Srf;) tzGJU0if<br />

udkapmodef;a½T(u&if) tzGJU0if<br />

udkaZmf0if; tzGJU0if<br />

udkbkef;vIdif tzGJU0if<br />

udkaX;rif; tzGJU0if<br />

ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;taeESifh atmufyg0g' (3) &yfudk csrSwfcJhonf/<br />

3/ ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynmoifMum;a&;ESifh ausmif;om;b0<br />

om,majzmifh jzL;a&;/<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvkdaom ausmif;<br />

om;tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJaqmif½Gufa&;/<br />

3/ Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGm aygif;oif;qufqH<br />

a&;/<br />

wyfOD;onf xkduJhodkY wdusaom0g' (3) &yfcsrSwfum wuoa&G;aumufyGJtwGuf pnf;½Hk; jyifqifcJhonf/<br />

oefY½Sif;aom ausmif;om;xkuvnf; ausmif;om;nDñGwfa&;twGuf zdwfac:aqmif½GufrIrsm; ½SdcJhonf/<br />

435


436<br />

rS<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

oefh½Sif;aomausmif;om;xk<br />

&efukefwuúodkvf<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

odkh<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

1/ 'Drdku&ufwpfausmif;om;tzGJY?<br />

2/ wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk? &efukefwuúodkvf<br />

&Jabmfwdkh-<br />

,aeY ausmif;om;avmuBuD; wckvHk;udkjcHKí tjyKoabmjzifh aocsmpGm a0zefqef;ppfMunfhrnfqdkvQif<br />

&JabmfwdkYESifhwuG ausmif;ol^om;wdkif; rjiif;qefEdkifawmhay/ atmufygtcsufrsm;udk awGU&ayvdrfhrnf/<br />

¤if;tcsufrsm;rSm-<br />

1/ ausmif;om;tcsif;csif; aoG;cGJrI/<br />

2/ ausmif;om;xk wu,f vdkvm;í &oifh&xkdufaom tusKd;tcGifhrsm; qHk;½IH;aejcif;/<br />

3/ vuf½Sd ausmif;om;avmu\ ½IyfaxG;ayGvDvSaom tajctaeqdk;rsm;aMumifh jynfolwdkY\ txifao;rI<br />

cH,lae&onf/<br />

4/ ,cktcsdefxd ausmif;om;? ausmif;olwdkY\ aexkdifrI? ynmoifMum;rIwdkYESifh ywfoufonfh qHk;½IH;ae<br />

aom tusKd;tcGifhrsm;udk xdxda&mufa&muf rnfonfhtzGJUtpnf;rsm;urS aqmif½Gufí taumiftxnf<br />

razmfEdkifao;jcif;wdkYyif jzpf\/<br />

txufazmfjyyg tcsufrsm;udk tus,fw0ifU tao;pdwf ½Sif;vif;azmfjy&rnfqdkvQif-<br />

1/ / a½S;wuúodkvf ausmif;om;avmuBuD;onf xif½Sm;cJhaom &if;ESD;rIrsm;? wOD;ESifhwOD; nD&if;tpfudk armifESr<br />

rsm;uJhodkU cspfcifav;pm;cJhaom t&dyfta&mifrsm;udk ,aeYuREkfyfwdkY\ ppfNyD;wuúodkvf&mZ0ifwGif ausmif;ol?<br />

ausmif;om;tcsif;csif; ygwD0g'? *dkPf;*P pdwfxm;uGJjym;rIaMumifh qdwfokOf;ysufjyKef;cJh&onf/ 1947 ckESpfrSpí<br />

uGefjrLepf0g'\ wdk;wufzGHUNzdK;rIudk vdkvm;aom ausmif;om;tiftm;pkESifh qdk½S,fvpf0g'\ tajccdkifBuD;rm;rIudk<br />

jzpfxGef;apvdkaom ausmif;om;tiftm;pkrsm;wdkYonf wzGJUESifhwzGJU wuúodkvfausmif;om;tcsif;csif;[laom owd<br />

w&m; vGwfuif;aeNyD;vQif rdrdwdkY ,HkMunfrItoD;oD;wdkU\ qGJaqmif&modkYvdkufygí wzufESifhwzuf tjyKwfwdkuf<br />

aeMuonfrSm ,aeYwdkifyif jzpfawmhonf/ þuJhodkY ½Snfvsm;aom umvtydkif;tjcm;wGif &JabmfwdkY toif;tzGJU<br />

tcsif;csif; aoG;uGJwdkufcdkufrIrsm; umuG,fxdef;odrf;&ef tvdkYiSm uREkfyfwdkY oefU½Sif;aomausmif;om;xkonf<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ tmPmudk 0ifa&muf&,ljcif;jzifhvnf;aumif;? &JabmfwdkY\ tjzpftrSefudk ausmif;<br />

om;xktm; wifjyjcif;jzifhvnf;aumif; ajz½Sif;cJh&awmhonf/ oefY½Sif;aomausmif;om;xk\ jyKrlaqmif½GufrIonf<br />

atmifjrifaomtpdwftydkif;odkY a&muf½SSdcJhovdk? ratmifjrifbJ qHk;½IH;jcif;ESifhvnf; &ifqdkifcJh&onf/ odkYwap 'DaeY?<br />

'Dtcsdef? 'DumvrSmqdkvQif 'DtufpftdkESifh wdk;wufaomausmif;om;tiftm;pk (ausmif;om;tcGifhta&;umuG,frI<br />

aumfrwD) tzGJUwdkYonf wzGJUESifhwzGJU rMunfhEdkifavmufonftxd usD;ESifhcifbkwf iSufyrm jzpfaeawmhonfrSm<br />

xif½Sm;vSayawmhonf/<br />

2/ / ausmif;om;rsm; wu,fvdkvm;aom ynma&;qdkif&m jyóemt&yf&yfrsm;udk &JabmfwdkY (2) zGJUpvHk;u<br />

wpmpm [pfatmfa


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

avmuonf txufyg tpdwftydkif;\ NidKjiifrI? txiftjrifao;rIrsm; cHpm;ae&onfrSm trsm;todyif jzpfawmh<br />

\/ odkYjzpf&jcif;rSm &JabmfwdkYtcsif;csif; aoG;uGJrIrsm;? ausmif;om;xk\tusKd;xuf rdrdwdkY,HkMunf&m0g' tusKd;<br />

jzpfxGef;rIudk a½SU½IvkyfudkifrIrsm;aMumifhyif jzpfawmh\/<br />

4/ / ,aeY ausmif;ol? ausmif;om;w&yfvHk;twGuf wu,fta&;BuD;aom jyóemESifhvdkvm;rIrsm; ay:<br />

aygufaeaomfvnf; wdkifwdkifyifyif &if;&if;ESD;ESD;ESD;aESmí ajz½Sif;ay;EdkifrnfhtzGJUtpnf;rsm; uif;rJhae&um ausmif;<br />

om;xkw&yfvHk;rSm trdrJhom;? a&enf;ig;yrm jzpfaeawmhonf/<br />

txufyg rESpfNrdKUzG,f jyóemrsm; ajyvnfap&efrSm ausmif;om;tpdwftydkif;trsKd;rsKd; udk,fpm;jyKí<br />

ausmif;om;xkvdkvm;rIrsm;udk wu,fwef; av;pm;pdwfyg0ifpm;pGmjzifh ajz&Sif;ay;rnfh toif;tzGJUBuD;rsm;?<br />

tcsif;csif; nDñGwfpGmjzifh rSefuefaom oabmw&m;rsm;ay:wGif rlwnfí cdkifcdkifrmrm nDnDñGwfñGwf zGJUpnf;xm;<br />

onfh wckwnf;aom ausmif;om;wyfOD;BuD; ay:aygufxGef;um;vma&;yif jzpfonf/<br />

þuJhodkY wckwnf;aom ausmif;om;wyfOD; ay:vmjcif;onf -<br />

1/ EdkifiHa&; taoG;ta&mifrsm;aMumifh ay:aygufaom aoG;uGJrIrsm;?<br />

2/ ausmif;om;^olrsm; ,aeUtvl;tvJ cHpm;ae&aom jyóemtcuftcJrsm;?<br />

3/ ausmif;om;^olw&yfvHk;ay:wGif wdkif;jynfu xm;½Sdaom txifao;rIrsm;?<br />

4/ ausmif;om;^olwdkY &xkdufaom tusKd;tcGifhrsm;udk aphpyf? ajz½Sif;? jr§ifhwif? ajrawmifajr§mufí<br />

om,maom wuúodkvfausmif;om;avmuBuD;udk zefwD;wnfaxmif taumiftxnfazmfEdkifrnfudk<br />

um; rnfolrQ jiif;qdkvdrfhrnfr[kwf/<br />

þuJhodkY vuf½Sdtajctaeu awmif;cHonfh vdkvm;rIrsm;udk ajz½Sif;ay;rnfh wckwnf;aom ausmif;om;<br />

wyfOD; ay:aygufvmzdkYtwGuf atmufyg tajccHoabmw&m;rsm;ay:wGif rlwnf&ayvdrfhrnf/<br />

(u) Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;/<br />

(c) ausmif;om;^olwdkY\ jyóemt&yf&yfrsm;udk ausmif;om;xk\ qE´t&omvQif ajz½Sif;vkyf<br />

aqmifa&;/<br />

(*) ausmif;om;^olwdkY\ ta&;tcif;rsm;udk ajz½Sif;&mwGif rdrdouf0if,HkMunfaom EdkifiHa&;0g'a&;&m<br />

rsm;? vHk;0rpGufzuf? ryg0ifapa&;/<br />

(C) rnfonfh jyóemrsm;rqdk w&m;Oya'abmiftwGif;rS tjyKoabmjzifh at;Nidrf;onfh enf;oufouf<br />

jzifh vkyfaqmifa&;/<br />

txufwifjyyg tcsufBuD; (4) csufay:wGif rlwnfí ausmif;om;xkw&yfvHk; awGUMuHKcHpm;ae&aom<br />

'ku©tzHkzHkwdkYrS uif;vGwfa&;twGuf &JabmfwdkY\ pdwfxJ0,f ausmif;om;xktay:wGif xm;½Sdaomapwemonf<br />

b,mtwGufr[kwf/ o'¨gtwGufomjzpfygu wckwnf;aom ausmif;om;wyfOD;BuD;udk zGJUpnf;&ef uREkfyfwdkY<br />

oefY½Sif;aomausmif;om;xkESifhtwl yl;aygif; aqG;aEG;aqmif½GufMuap&ef uREkfyfwdk Yu av;pm;pGm zdwfac:tyfygaMumif;/<br />

cifaqG<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

oefh½Sif;aomausmif;om;xk<br />

&efukefwuúodkvf<br />

xdkacwfumvu ausmif;om;tajctaersm;udk jyefMunfhvQif NAdwdoQe,fcsJUqefYusifa&;? zufqpf*syef<br />

awmfvSefa&;? vGwfvyfa&;BudK;yrf;rIrsm;wGif yg0ifcJhaom ausmif;om;wdkY\ tcef;u@rSm vGwfvyfa&; &NyD;onfhaemuf<br />

jynfwGif;ppf vdIif;wHydk;Mum;wGif tiftm;NydKifqdkifaom EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;Mum;ü ausmif;om;trsm;onfvnf;<br />

tkyfpktrsKd;rsKd;uGJum tpdk;&ESifh ausmif;om;wdkufyGJyHkpH jzpfvmonf/ vuf½SdtkyfcsKyfaeaom zqyvtpdk;&onf e,fcsJU<br />

tpdk;&ae&modkY a&muf½SdoGm;NyD; ausmif;om;wdkYonf twdkuftcHtiftm;pk\ yHkpHrsKd; jzpfoGm;onf/ 'Drdkua&pD ppfrSefaom<br />

tpdk;&w&yfjzpfcJhvQif ausmif;om;xkESifh tpdk;&Mum;wGif jzpfay:aom jyóemrsm;udk at;csrf;pGm ajz½Sif;ay;Edkifrnfjzpf<br />

onf/ odkYaomf zqyvtpdk;&onf ¤if;tpdk;&tzGJUwGif yg0ifaom 0efBuD;csKyfOD;Ek? 0efBuD;OD;ausmfNidrf;? 0efBuD;OD;&m½SpfwdkY<br />

437


438<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

onf wcsdefu ausmif;om;<strong>or*¾</strong>wGif acgif;aqmifrsm;jzpfcJhNyD; e,fcsJUtpdk;&\ zdESdyfrIrsm;udk qefYusifawmfvSefcJhMu<br />

aomfvnf; ¤if;wdkYudk,fwdkif tpdk;&jzpfaomtcg ausmif;om;xku ¤if;wdkYtrSm;rsm;udk a0zefaxmufjy qefYusifMuaom<br />

tcgwGif e,fcsJUtpdk;&xuf ydkrdkqdk;0g;aom zdESdyfrIrsm; jyKvkyfcJhonf/ xdktjzpftysufudk Munfhjcif;tm;jzifh pOf;pm;p&m<br />

(2) ck jzpfvmonf/ ,aeYvuf½Sd ausmif;om;xkonf aemiftcsdefwGif tpdk;&tzGJUwGif 0efBuD;rsm;jzpfvmaom tcgü<br />

ausmif;om;ta&;udpörsm;udk ¤if;wdkY rnfodkY ajz½Sif;Murnfenf;/ vuf½Sdzqyvtpdk;& ajz½Sif;ouJhodkY ajz½Sif;rnf<br />

qdkvQif ]'DykyfxJu 'DyJ} omjzpfrnf/ ausmif;om;qdkonfrSm rdbjynfolwdkY\ rw&m;zdESdyfcH&rI? pD;yGm;a&; tusyftwnf;<br />

rajyvnfrIrsm;ay:wGif ¤if;wdkYxH wdkuf½dkufoufa&mufNyD; rauseyfrIrsm; yGifhtHxGufvmwwfonf/ xdkrauseyfrIrsm;<br />

rSwqifh qE´jyyGJrsm;? oydwfarSmufrIrsm; jzpfay:vmNyD; t½Sdefjrifhvmaomtcg vlxkyg0ifvmMuum wdkufyGJt½Sdef<br />

wjznf;jznf;jrifhvmNyD; ta&;awmfyHktoGifodkY ul;ajymif;um ausmif;om;wdkYonf wyfOD;ae&mrS wjznf;jznf;aemufodkY<br />

a&mufoGm;NyD; awmfvSefa&;orm;ESifh EdkifiHa&;orm;rsm;u acgif;aqmifrIae&m a&muf½Sdvmonfudk (1300) jynfhta&;<br />

awmfyHkwdkYu oufaocHaeonf/<br />

ta&;awmfyHkumv MumjrifhvmaomtcgwGif vdr®m,Ofaus;ygonfqdkaom EdkifiHBuD;om;yDoygonfqdkaom<br />

'Drdkua&pDjynfh0ygonfqdkaom EdkifiHBuD;rsm;wGifawmifrS qlyltMurf;zuf vk,ufrIrsm; jzpfay:vmayonf/ xdktcg<br />

ta&;awmfyHkrS ta&;tcif;tjzpfodkY ul;ajymif;oGm;avonf/ ta&;tcif;odkY ul;ajymif;oGm;&jcif;rSm yg0ifaom<br />

vlwef;pm;tvTmrsm;\ tawGUtMuHK &ifhusufrIr½Sdjcif;? jyifqifrItm;enf;jcif;? qefYusifcH&aom tpdk;&\ aoG;cGJrIrsm;?<br />

yÍörHwyfom;rsm;aMumifhvnf; yg0ifonf/ rnfodkYyifjzpfap ta&;awmfyHkESifh ta&;tcif;wdkY uGJjym;jcm;em;pGm od½SdNyD;<br />

ta&;awmfyHkwckudk atmifjrifpGm qifETJEdkif&eftwGuf tzufzufrS BudKwifjyifqifrIrsm; rsm;pGmvkdtyfayonf/<br />

ed*Hk;csKyf&vQif tpdk;&w&yfonf vlxk\tusKd;pD;yGm;udk jynfhpHkrSefuefpGm razmfaqmifEdkifao;ygu vlxktoH<br />

onf ausmif;om;xkxHrS yGifhtefxGufvmayrnf/ xdkYaMumifh ausmif;om;vIyf½Sm;rIESifh vlxkvIyf½Sm;rIonf jynfolwdkY\<br />

pm;0wfaea&; ajyvnfrIay:wGif rSDaeonf/ odkYaomf xdktcsufrSm tpdwftydkif; wckomvQif jzpfonf/ 'Drdkua&pDESifh<br />

vlUtcGifhta&; jynfh0rIESifhvnf; rsm;pGmoufqdkif aeayonf/ tpdk;&w&yfu ppfrSefaom 'Drdkua&pDESifh vlUtcGifhta&;<br />

jynfh0rIudk azmfaqmifEdkifygu ¤if;wdkYudk qefYusifa0zefwdkufcdkufrIrsm; wjznf;jznf;avsmhenf; oGm;Edkifonf/ ausmif;<br />

om;xkbufuvnf; tESpfrygaom vIyf½Sm;rIrsm;udk azmfaqmifay;rnfh vuf½Sdtpdk;& arG;jrLxm;onfh ausmif;om;rsm;<br />

\ vkyfaqmifrIudk owdxm;&ef vdktyfayonf/ tpdk;&wdkif;onf wuúodkvfausmif;rsm;wGif ¤if;wdkY\ vl,Hkrsm;arG;<br />

onfrSm tpOftqufyifjzpfonf/ wcgw&H ESpf½Snfvrsm; tkyfcsKyfvdkaom tpdk;&onf taMumif;jycsuf &½Sd&eftwGuf<br />

jynfwGif; rNidrfoufrIrsm;udk zefwD;avh½Sdonf/ xdktcgrsKd;wGif wuúodkvfausmif;rsm;ü ¤if;wdkYarG;jrLxm;aom vl,Hk<br />

rsm;rSwqifh vnf;aumif;? ¤if;wdkY\ vufudkifwkwf tmPmydkif? ykvdyf? ppfwyf? &JwdkYudk toHk;jyKí vnf;aumif;<br />

rNidrfoufap&ef zefwD;avh½Sdonf/ xdkrNidrfoufrIrsm;udk taMumif;jyí vuf½Sdtpdk;&onf Mum½SnfpGm tcsdefqGJí<br />

tkyfcsKyfEdkifonf/ ausmif;om;xkwdkYonf trSm;ESifhtrSef? w&m;rIESifh zdESdyfrI? rw&m;Oya'ESifh vdktyfaom pnf;urf;<br />

Oya'rsm;udk cGJjcm;Edkif&ef ta&;BuD;ayonf/ ausmif;om;xkta&;ESifh trsKd;om;a&; tESpfom&udk wdkufyGJyHkpH tedrfhtjrifh?<br />

tuefYtowfjzifh qifETJEdkif&ef ta&;BuD;ayonf/


Source: ASO's Burma's Student Movement (DtKTT)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wwd,tBudrf<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzJGUcsKyf nDvmcHBuD;<br />

1954 ck Zefe0g&Dv (1 - 3) &uf<br />

wuúodkvf&dyfomvrf;? a0VK0efausmif;wdkuf<br />

wwd,tBudrfajrmuf Auorsm;tzJGYcsKyf nDvmcHBuD;[k jrefrm-t*Fvdyf ESpfbmomjzifU wzufwcsufpDwGif<br />

a&;om;vrf;ñTefxm;aom a0VK0efausmif; t0if0<br />

439


udkpdef0if; (vuf0JbufwGif xdkifaeol) udk,fpm;vS,fcefhtyfvTTmrsm;<br />

ppfaq;NyD; nDvmcHwufa&mufolrsm;\ wHqdyfrsm; xkwfay;aepOf<br />

udkpdk;odef; rdefhcGef;ajymaepOf (vuf0JzufwGifxdkifaeolrSm udkcifarmifOD;twGif;a&;rSL;jzpfNyD;?<br />

obmywdtrnf rod)<br />

nDvmcH 440tpnf;ta0;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Ouú| udkaZmf0if; rdefhcGef;ajymaepOf<br />

udktkef;armif rdefhcGef;ajymaepOf (xdkifaeolrSm udkaZmf0if;jzpfonf)<br />

rdefhcGef;ajymol- trnfrod (xdkifaeolrSm udkaZmf0if;jzpfonf)<br />

Source: ASO's Burma's Student Movement (DtKTT)


Source: ASO's Burma's Student Movement (DtKTT)<br />

nDvmcH tpnf;ta0;<br />

eH&Huyf owif;vTmrsm;<br />

xrif;pm;onfUZ&yf<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

tpnf;ta0;&yfem;csdef (aY½SqHk;rSvlrSm &efukefc½kdifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>-&uo<br />

rS udkarmifarmifcifjzpfonf)<br />

nDvmcH\ owif;ESifUjyefMum;a&;Xme (þtaqmuftOD;xJwGif aMunm<br />

pmwrf;tp½Sdonfwdkhudk ½kdufESdyfcJUonf)<br />

tpnf;ta0;usif;yonfU Z&yfwGif udk,fpm;vS,frsm; ntdyfMupOf<br />

441


tpnf;ta0;&yfem;csdefwGif tif;vsm;uefzuf vrf;avQmufMupOf (0JrS,m)trnfrod?<br />

udkausmfomxGef;? udkpdk;odef;? udkaZmf0if;? udkatmifMunf<br />

xrif;pm;MupOf (vSnfUMunfUaeolrSm udkausmfomxGef;? vuf0JzufwGif<br />

ZvHkudkifxm;olrSm udkvSaqmifjzpfonf)<br />

&efukefNrdKY ü tpnf;ta0; jyifqifaqmif½Guf<br />

olrsm;<br />

&yfaeolrsm; (0JrS,modkh)- udkjrifUodef;?<br />

udkpdef0if;? udkwifatmif-&uo? trnfrod/<br />

xdkifaeolrsm; (0JrS,modkh)- udkarmifarmifñGefh<br />

(rif;vSñGefhMuL;)? udkouf Ä (&uo)?<br />

udkausmfomxGef;? trnfrod/<br />

udkouf<br />

442<br />

Ä - Auorsm;tzGJYcsKyf\ Ouú|tjzpf<br />

aemufqHk;aqmif½GufcJUoljzpfNyD; 1962 ckESpf<br />

aemufydkif;wGif Auyodkh awmcdkoGm;NyD;<br />

awmwGif;wae&mü usqHk;oGm;onf/<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xrif;pm;MupOf<br />

xrif;pm;MupOf (ukwftusÐ0wfxm;olrSm udkvSaqmifjzpfonf)<br />

Source: ASO's Burma's Student Movement (DtKTT)


Source: ASO's Burma's Student Movement (DtKTT)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;nDñGwfa&;<br />

wyfOD;wGif<br />

yg0ifvIyf&Sm;cJholrsm;<br />

yif;,ausmif;aqmif (0JrS,m)<br />

xdkifaeolrsm;^aY½Swef;- udkatmifMunf?<br />

udkvSaqmif\tudk (trnfrod)?<br />

aemufwef;- udktkef;armif?<br />

udkxGef;MunfÄ? udkpdk;odef;? trnfrod/<br />

&yfaeolrsm;- trnfrod? udkcspfNrdKif?<br />

udkwifa½T? udkpdef0if;?<br />

udkarmifarmifñGefh? trnfrod?<br />

udkndK0if;? udkombef;Ä? trnfrod/<br />

yif;,ausmif;aqmif<br />

aY½Swef;- udkatmifMunf?<br />

udkausmfomxGef;? trnfrod?<br />

udkjrifUodef;/<br />

aemufwef;- udkpdef0if;? udkxGef;Munf?<br />

udktkef;armif? trnfrod/<br />

0JzufoHpumysufpD;aejcif;rSm<br />

atmufygtaMumif;aMumifhjzpfonf/<br />

,cifu þ0ifaygufwGif<br />

oHpumrsm;? oHbm*smwHcg;rsm;<br />

r½SdcJhbJ (atmufwdkbmausmif;wv<br />

ydwfa&;vIyf½Sm;rIaemufydkif;[k<br />

,lq&onf/) tcsdefrS<br />

pwifwyfqifcJhonf/<br />

¤if;aemufuefYuGufyJG wckwGif<br />

ausmif;om;rsm; zsufpD;cJhMuonf/<br />

udkombef;Ä- &cdkiftrsKd;om; wOD;jzpfNyD; 1988 aemufydkif; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf (,lteft,fvf'D) \<br />

wdkif;&if;om;vlrsKd;pka&;&maumfrwD0ifESifh vkyfief;aumfrDwD0ifjzpfonf/ yxrtBudrf 1991 rS 1995 txd axmifcscH&onf/<br />

,ckpmtkyfjyKpk&mwGif ulnDcJhrIjzifh 1998 wGif tzrf;cH&NyD; (6) ESpftMum 2004 ck ZlvdkifvwGif axmifrS jyefvGwfvmonf/<br />

udkxGef;MunfÄ- 1963 jynfwGif;Nidrf;csrfa&;aqG;aEG;yJGysufNyD;aemufydkif; AuyodkYawmcdkoGm;onf/ awmwGif;usqHk;onf/<br />

443


444<br />

yif;,ausmif;qmifESifU ppfudkif;aqmifMum;<br />

(0JrS,m)<br />

a½SYwef;- udkpdef0if;? udkatmifMunf?<br />

tjcm;olrsm;trnfrod<br />

yif;,aqmifESifU ppfudkif;aqmifMum;<br />

(0JrS,m) udkaZmf0if;? udkwifa½T?? udkcspfodef;OD; (pDwDtdk)?<br />

udkAaqGav;<br />

udkwifa½T (rHk½Gmwifa½T)- tJeft,fvf'D A[kdOD;pD;tzGJY0ifESifh<br />

rEÅav;wdkif;wm0efcHjzpfNyD; 1990 Edk0ifbmwGif tzrf;cH&NyD;<br />

axmif'Pf (19) ESpf csrSwfjcif;cH&onf/ 8? 6? 97 &ufaeY<br />

touf(76) ESpf t½G,fwGif uG,fvGefonf/<br />

yif;,aqmiftwGif; udkausmfomxGef;aecJhaom<br />

tcef;aY½SwGif (0JrS,m)<br />

udkjrifhodef;? udkvSaqmif? udkpdk;odef;?<br />

udkvSaqmif\tudk<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Burma's Student Movement (DrKTT)


Source: Burma's Student Movement (DrKTT)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xknDñGwfa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ppfudkif;aqmifESifU reD;ra0;wGif (0JrS,m)<br />

trnfrod? udkndK0if;? udkvSaqmif? udkausmfomxGef;?<br />

udkausmfvdIif<br />

udkndK0if;- 88 aemufydkif; jynfolYwdk;wufa&;ygwD\ wJGzuf<br />

twGif;a&;rSL;? 'Drdkua&pDr[mrdwfrsm;tzGJUcsKyf\ twGif;<br />

a&;rSL;jzpfNyD; ppftkyfpk\ zrf;qD;n§Of;yrf;ESdyfpufrIaMumifh<br />

1990 ckESpf? rwfv (8) &ufaeY touf (60) t½G,fwGif<br />

tif;pdefaxmifaq;½HkwGif aoqHk;cJhonf/<br />

udkausmfvdIif- jynfolYwdk;wufa&;ygwDtzGJU0ifjzpfNyD; tif;pdef<br />

axmifü tusOf;uscHae&qJjzpfonf/<br />

udkausmfomxGef;- a'gufwmausmfomxGef;onf 29? 12? 2000<br />

ckESpfwGif *smrPDEdkifiHwGif uG,fvGefonf/<br />

yif;,aqmifwGif (0JrS,m)<br />

trnfrod? udkxGef;Munf? udkvSaqmif<br />

Auorsm;tzGJYcsKyftwGuf<br />

iSm;xm;cJhaomoGwfwJrSm *syfqifaumvdyfESifh<br />

rsufESmcsif;qdkif jynfvrf;wzufwGif ½SdcJhonf/<br />

(0JrS,m)<br />

udkwifa½T (rHk½Gm)? udkpdef0if; (xm;0,f)<br />

udkpdef0if;- EdkifiHwuma&;&m t,f'DwmcsKyf<br />

1988 Mo*kwfvqef;wGif &efukefNrdKYwGif uG,f<br />

vGefonf/<br />

445


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkouf udkAaqGav; udkarmifarmifñGefh (rif;vSñGefhMuL;)<br />

OD;ndK0if;<br />

OD;ausmfomxGef;<br />

OD;ombef;<br />

udkpdef0if;<br />

udkvSa½T- aemufqHk; Auorsm;tzGJUcsKyf (62) twGif;a&;rSL;tzGJU0if? 1988 ckESpfaemufydkif;wGif jynfolYwdk;wufa&;ygwD taxGaxGtwGif;a&;rSL;? ,ckpmtkyf<br />

a&;om;&mwGif ulnDcJhojzifh 1998 ckESpfwGif tzrf;cH&NyD; o&ufaxmifrS 2005 ck? Zlvdkifv (6) &ufaeYwGif jyefvGwfvmonf/ axmif (6) Budrf<br />

uscJhNyD;? (24) ESpfausmfcefY axmifwGif;b0 jzwfoef;cJh&onf/<br />

OD;vSa½T<br />

wuúodkvf"r®m½kHa½SYwGif udkaZmf0if; rdefYcGef;ajymMum;aepOf *syfqifaumvdyf taqmuftOD;wGif tpnf;ta0;wckvkyfaepOf<br />

tpnf;a0;acwÅem;csdef udktkef;armif (rsufESmcsif;qdkif) ESifU udkatmifbef;<br />

446<br />

(wdk;wuf^ausmay;xm;ol) pum;ajymqdkaeMupOf<br />

Source: (left-right/ top-bottom) Oway, Oway, ASO, ASO,<br />

GovtPub, DrTheinLwin, AAPPB, APPB, KTT, KTT


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) 1954-55 wuoa&G;aumufyGJ<br />

1954-55 ckESpf wuoa½G;aumufyGJudk wuúodkvftmPmydkifrsm;\ tultnDjzifh usif;ycJhonf/ xdkESpfwGif<br />

ausmif;om;wdkif;onf wuotoif;0if jzpfvmonf/ a'gufwmomvS\ tultnDvnf; trsm;BuD;ygcJhonf/<br />

xdkESpf wuowGif wyfOD;onf wOD;wnf;NydKifae&ovdk jzpfaeonf/ a½G;aumufyGJwGif Ouú|tjzpf wyfOD;rS ta½G;cHEdkif<br />

ol r½SdcJhyg/ oefY½Sif;tiftm;pkrS udkwifxGef;udk pOf;pm;cJh&onf/ xdkESpf wuoa½G;aumufyGJwGif wyfOD;udk,fpm;vS,f<br />

tm;vHk; ta½G;cH&onf/<br />

(c) 1954-55 wuotrIaqmiftzGJU<br />

tcef; (17)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1954 rS 1955)<br />

udkwifxGef; (oefY½Sif;) Ouú| (aemif pdkufysKd;a&bPf? vufaxmufrefae*sm^<br />

tmwD;,m;)<br />

udkeefZifvm (ucsif ) 'k-Ouú| (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkwifxGef; (ewfarmuf) taxGaxGtwGif;a&;rSL; (o[m,ESifh pmzwftoif; tzGJUcsKyf?<br />

twGif;a&;rSL;a[mif;? ausmif;wESpfxkwfcH&ol)<br />

udkoef;wif aiGxdef; (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkwifa½T trIaqmifrsm; (aemif A[dkw&m;½Hk;a½SUae)<br />

udkpdef0if; (xm;0,f) pmMunfhwdkufrSL; (aemif EdkifiHwuma&;&m t,f'DwmcsKyf)<br />

udkcifarmiftkef; t,f'Dwm (tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwm)<br />

udkwifxGef; (&cdkif) trIaqmif (ausmif;om;rsm;oufomacsmifcsda&;Xme? 0ga,m)<br />

udkarmufZif (½Srf;) wGJzuftwGif;a&;rSL; (owif;ESifh jyefMum;a&;wm0efcH)<br />

447


448<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkapm½Sm;vrdefvS wGJzuftwGif;a&;rSL; (EdkifiHjcm;qufoG,fa&;wm0efcH)<br />

udk0if;xG#f wGJzuftwGif;a&;rSL; (vlxkqufoG,fa&;ESifh aygif;oif;qufqHa&;Xme)<br />

(*) wuo aiG&wkobif<br />

1954-55 ckESpf ynmoifESpfrSm wuo (25) ESpf oufwrf;jynfhaomESpf jzpfonf/ xkdYaMumifh wuoaiG&wk<br />

obifudk wuúodkvfe,fajrwGif NcdrfhNcdrfhoJ usif;yEdkifcJhonf/ wyfOD;atmifyGJESifh wuo aiG&wkobifudk NcdrfhNcdrfhoJ<br />

usif;yEdkifcJhonf/ wuo aiG&wkobifrSm wuúodkvfe,fajrwGif 'kwd,tBudrf ausmif;om;yGJawmf jzpfonf/ 1952-<br />

53 ckESpf wdk;wufwdkYta½G;cH&pOf yxrtBudrfausmif;om;yGJawmf usif;ycJhonf/ wdk;wufwjzpfvJ wyfOD;wdkY\pnf;½Hk;<br />

a&; ydkrdkus,fjyefYvmonf/ aiG&wkobif usif;yEdkifí ausmif;om;wdkY\ axmufyhHrI ydkrdk&½Sdvmum wuo tcef;u@<br />

ydkrdk jrifhrm;vmonf/ wyfOD;pnf;½Hk;a&;tm; ydkrdkaumif;vmonf/ wuo aiG&wkobiftcrf;tem;zGifhyGJodkY 0efBuD;csKyf<br />

OD;Ekonf wuúodkvft"dywdtaeESifh vnf;aumif;? wuoOuú|a[mif;taejzifh vnf;aumif; wufa&mufrdefYcGef;ajym<br />

Mum;cJhonf/ atmufwdkbmta&;aMumifh qdkif&mtmPmydkifrsm;ESifh ausmif;om;xktMum; txl;ojzifh wuowGif<br />

vuf½Sd acgif;aqmifrI&aeaom ausmif;om;tiftm;pkESifh wif;rmrIavsmhoGm;ap&ef ESpfzufpvHk;rS tm½HkpdkufcJhMuonf/<br />

0efBuD;csKyfOD;Ekonf tcrf;tem;wGif ausmif;om;tm;vHk;udk ausmif;vcvGwfNidrf;cGifh ay;oGm;onf/ wuúodkvfausmif;<br />

om;wa,muf wuoaMu; oHk;usyf? ausmif;om; rSwfyHkwifaMu; wusyfom xdkESpfu ay;cJh&onf/<br />

(C) pwkw¦tBudrf ausmif;q&mrsm;toif; (&efukef)? ESpfywfvnfnDvmcH<br />

pwkw¦tBudrf ausmif;q&mrsm;toif; (&efukef) nDvmcHudk A[dktpdk;& txufwef;ausmif;wGif pufwifbm<br />

(11) &uf we*FaEGaeY 1954 ckESpfwGif usif;ycJhonf/ þtoif;BuD;udk 1953 ckESpf? pufwifbmv rwdkifrDwGif<br />

Ouú| q&mBuD;OD;boef;wif? twGif;a&;rSL; OD;atmifoef;wdkY vkyfudkifcJhonf/<br />

(i) urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong>aeh<br />

Edk0ifbmv (17) &ufaeYonf urÇmhausmif;om;rsm;aeYjzpfonf/ Armjynfausmif;om;aeY ('DZifbm 20<br />

&uf? AdkvfatmifausmfusqHk;aeY) uJhodkYyif aoG;csif;eD&JaomaeY jzpfonf/ þaeYwGif y&wfNrdKUü ,leDAmpDwD ausmif;om;<br />

wdkYonf zufqpfpepftm; qefYusifonfh *sifhatmfyvDwJvf Jan Opletal* (aq;ausmif;om;tm;) owfjzwfypfonfh<br />

twGuf qE´jycJh&m *smrefzufqpfonf ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; ypfowfjcif;? ajrmufrsm;pGmaom ya&mfzuf<br />

qmrsm;? ausmif;om;rsm;tm; emZDoHkYyef;pcef;odkY ydkYjcif;? wuúodkvfausmif;tm; ydwfcJhjcif;rsm; jyKvkyfcJhonf/<br />

xdkYaMumifh urÇmt&yf&yf½Sd ausmif;om;wdkYonf Edk0ifbmv (17) &ufaeYa&mufvmvQif zufqpfpepftm;<br />

tNyD;wdkif acsrIef;a&;t"d|mefcsrSwfum urÇmhausmif;om;aeYudk usif;ycJhMuygonf/ þaeYudk urÇmhausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>BuD; ay:aygufvmaomtcg urÇmhausmif;om;aeY[k owfrSwfcJhonf/<br />

(p) oHk;cgus ausmif;xkwfpepfjyóem<br />

'kwd,urÇmppfBuD; NyD;onfhaemuf &efukefwuúodkvfwGif ppfrwdkifrDu (2000) ausmf½Sd&mrS ppfBuD;tNyD;wGif<br />

(8000) ausmftxd jzpfvmonf/ xdktcsdef &efukefwuúodkvf vdktyfcsufrsm; tjrJay:aygufaeNyD; tusyftwnf;rsm;<br />

avsmhyg;oGm;onfr½Sd/ xdkodkY tusyftwnf; rjynfhpHkrIrsm;udk EdkifiHawmftpdk;&u axmufyHhaMu; ydkrdkay;jcif;? ynma&;<br />

&efyHkaiG wdk;wufoHk;pGJjcif;jzifh ajz½Sif;&rnfhtpm; wuúodkvfausmif;om; avsmhyg;oGm;ap&ef twef;ynm oifMum;ol<br />

OD;a& enf;ap&ef wuúodkvfpmar;yGJrsm; tust½IH; jyKvkyfcJhjcif;? wuúodkvf0ifpmar;yGJudk (7) wef;atmifrS ajz&rnf[k<br />

owfrSwfcJhjcif;? wuúokdvfwGif (3) cgusvQif ausmif;xGuf&rnf qdkaom (3) cgus ausmif;xkwfpepfudk 1954-<br />

55 ckESpfrS pwif usifhoHk;vmcJhonf/ xdkpepfaMumifh ausmif;om; &maygif;rsm;pGm wuúodkvfü ynmoifMum;cGifh<br />

r&bJ xGufcGmoGm;cJh&onf/ xkdpepfonf ynma&;tqifhjr§ifhwif&ef &nf½G,fcsuf r[kwfbJ-<br />

Note*- The date commemorates the 1939 Nazi storming of the University of Prague after demonstrations against<br />

the killing of Jan Opletal* <strong>and</strong> the occupation of Czechoslovakia, <strong>and</strong> the execution of nine student leaders,<br />

over 1200 students sent to concentration camps, <strong>and</strong> the closing of all Czechoslovakian universities <strong>and</strong><br />

colleges. The day was first marked in 1941 in London by the International Students' Council. (Wikipedia)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(1) wuúodkvfwGif jzpfay:aeaom ausmif;om;rsm;\ tusyftwnf;udk rSm;,Gif;aom rw&m;enf;jzifh<br />

ajz½Sif;&ef jyKvkyfjcif;/<br />

(2) ausmif;om; tcGifhta&;jzpfaom pmayoifMum;rIudk ydwfyifwm;qD;jcif; jzpfavonf/<br />

þodkY (3) cguspepfonf wuúodkvfwGifjzpfay:aeaom tusyftwnf;udk rw&m;aomenf;jzifh ajz½Sif;jcif;?<br />

ausmif;om;tcGifhta&;udk ydwfyifwm;qD;jcif;jzpfonfhtwGuf wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> wuoonf ausmif;om;<br />

xkbufrS rm;rm;rwfrwf&yfum 1955 ckESpfrS pwifí (3) cgus ausmif;xkwfpepftwGuf wdkufzsufcJhavonf/<br />

pmar;yGJcs? ausmif;xkwfpepfudk uefhuGufMuavmU<br />

uRefawmfwdkYonf &efukefwuúodkvfausmif;om;^olrsm;ESifh Armjynfw0Srf;vHk;rS ausmif;om;^olrsm; jzpfyg<br />

onf/<br />

uRefawmfwdkY tkyfxdef;olESifh rdbrsm;u todynmzGHUNzdK;wdk;wufa&; twwfynmwckjzifh toufarG;0rf;<br />

ausmif;um wdkif;jynfwm0ef xrf;aqmifEdkifa&;twGuf pD;yGm;a&; usyfwnf;rIcHpm;&onfh Mum;rSyif aumvdyf?<br />

wuúodkvfrsm;? txufwef;? tv,fwef;? rlvwef;ausmif;rsm;odkY apvTwfí ynm½SmrDS;apcJhygonf/<br />

'kwd,urÇmppfBuD;rwdkifrDuqdkvQif ynmwwfaygrsm;NyD;? wdkif;jynftm; jr§ifhwifEdkif&eftwGuf ynma&;udk<br />

tm;ay;Muyg[lí wpmpmatmf[pfcg om;orD;rsm;udk ausmif;odkYapvTwf&ef wdkufwGef;cJhMuonf/ ,ck ppfNyD;acwf<br />

üum; uRefawmfwdkY\ rdbrsm;jzpfaom jynfolvkxkBuD;\ todÓPfonf wdk;jr§ifhvmcJhygonf/ rdrdwdkY\ om;orD;<br />

rsm;udk rwdkufwGef;&bJ rdrdwdkYudk,fydkiftodjzifh ausmif;odkYapvTwf ynmoifapcJhygonf/ xdkYaMumifhvnf; ppfrjzpf<br />

rDu ausmif;om; (2300) ½Sdaom &efukefwuúodkvfonf ,aeY ausmif;om; (8000) ausmftxd ½SdvmcJhayonf/<br />

ppfrjzpfrDu Armjynfw0Srf;wGif ausmif;om; (3) odef;rS ,aeY (7) odef;txd½SdvmcJhygonf/ ,ckuJhodkY jynfolvl<br />

xkBuD;onf rdrdwdkY\ wdk;wufvmaom todÓPfjzifh rdrdwdkY om;orD;rsm;udk ausmif;rsm;odkY apvTwfcg ynm½SmrSD;<br />

apjcif;? ynma&;ü tm;ay;jcif;rsm;udk zqyvtpdk;&onf wu,fwrf; wdkif;jynf wdk;wufBuD;yGm;rI? wdkif;jynf<br />

todÓPfzGHUNzdK;rIudk tvdk½SdygvQif 0rf;ajrmuf0rf;ompGmvufcHí ynma&;udk tm;ay;ulnD&rnf jzpfonf/<br />

Armjynfw0Srf;vHk;wGif wuúodkvf? aumvdyf? txufwef;ausmif;rsm; wdk;csJUaqmufvkyfjcif;? oifMum;<br />

jyornfh t&nftcsif;jynfh q&m? q&mrrsm;&½SdEdkif&ef q&mrsm;\ vpmwdk;jr§ifhí vHkavmufpGm ½SmazGcefYtyfjcif;?<br />

ausmif;oHk;y&dabm*rsm; zlvHkap&eftwGuf zefwD;ay;jcif;rsm; jyKvkyf&ayrnf/ txl;ojzifh wdkif;jynf\ toHk;p&dwf<br />

wGif ynma&;p&dwfwdk;jr§ifhjcif;jzifh wuúodkvfaxmufyHhjcif;udk ydkrdkjyKvkyfay;&ayrnf/<br />

odkYaomf zqyvqdk½S,fvpftpdk;&onf þodkYwdkif;jynfwdk;wufBuD;yGm;&m? vlxk\todÓPf zGHUNzdK;wdk;wuf<br />

a&;twGuf ynma&;toHk;p&dwfudk wdk;jr§ifh&rnfhtpm; rdrdwdkYtmPmcdkifjrJa&;? &mxl;wnfwHha&;twGuf zdESdyfrI<br />

tcsuftcsmjzpfaom ppfwyfrsm;wdk;csJUjcif;? ykvdyfrsm;wdk;csJUjcif;? Oya' tusOf;Xme ponfwdkY wdk;csJUjcif;? ppf?<br />

ykvdyf? Oya'ponfh toHk;p&dwfrsm; jr§ifhwifay;cJhavonf/ ,aeYvuf½Sd tajctaewGif zqyv tpdk;&tzdkY<br />

pD;yGm;a&;tusyftwnf; qdkufa&mufcJhavonf/ þodkY tusyftwnf; qdkufa&muf&jcif;rSm Armjynf\ pD;yGm;a&;<br />

pepfonf vGwfvyfrIr½SdbJ e,fcsJUorm;tm; vHk;0rSDcdktm;xm; ae&aomaMumifh jzpfonf/ ,aeY pD;yGm;a&;tusyft<br />

wnf;udk ajz½Sif;vdkvQif e,fcsJUorm;wdkY\ avmif;&dyfrS vGwfvyfaom pD;yGg;a&;pepfudk xlaxmifrSjzpfrnf/<br />

odkYaomf zqyvonf e,fcsJUorm;tm; vHk;0rSDcdktm;xm;ae&aom ,ckvuf½Sd pD;yGm;a&; pepfa[mif;BuD;udkyif<br />

rGrf;rHusm;uefvsuf ½Sdayonf/ ,ck jzpfay:aeaom pD;yGm;a&; tusyftwnf; 0efxkyf0efydk;udk vlxktay:<br />

yHkcsaeayonf/ tvkyform;vcrsm; avQmhypfjcif;? ½Sm;yg;p&dwfrsm; jzwfawmufjcif;? tcGeftwkwfrsm; ydkrdkaumufcH<br />

jcif;? aps;EIef;rsm; aps;BuD;jrifhapjcif;wdkY jyKvkyfvsuf ½Sdonf/ ynma&;avmuwGifvnf; tvkyform; avmuenf;<br />

wl ynma&;toHk;p&dwfudk qGJcsum ausmif;om;rsm;tay: yHkcscJhayonf/ ,aeYwuúodkvfüqdkvQif ,cif axmufyHh<br />

aMu;ay;aom ausmif;om;tm;vHk;udk axmufyHhaMu;&yfpJjcif; jyKvkyfcJhayonf/<br />

þodkY ynma&;toHk;p&dwf avQmhcsjcif;jzifh ausmif;taqmuftODrsm;udk wdk;csJUraqmufEkdifjcif;? ausmif;t<br />

a&twGuf avQmhypfjcif;? ausmif;oHk;y&dabm*rsm; r0,fEdkifjcif;wdkY awGUMuHKvm&aomtcg ausmif;wGif ausmif;om;<br />

rsm; avsmhoGm;ap&efrSm ausmif;udkydwfívnf; rjzpfEdkifojzifh tjcm; rw&m;aom enf;vrf;rsm; wqifhNyD;wqifh<br />

vkyfvmMuonf/<br />

&efukefwuúodkvfESifh aumvdyfrsm;wGif pmar;yGJrsm;udk Oypmtxufwef;pmar;yGJ? bDattxufwef;pmar;<br />

449


450<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

yGJrsm;om wuúodkvfpwnfpuyif tpdk;&ppfpmar;yGJrsm; jyKvkyfcJhygvsufESifh 1951-52 ckESpfwGif twef;wdkif;ü<br />

Oypm yxrESpf? 'kwd,ESpf? bDat yxrESpf? 'kwd,ESpfwdkif;wGif tpdk;&ppfpmar;yGJrsm; jyKvkyf&ef jyifqifcJhNyD;<br />

pmar;yGJusolrsm;udk (undesirable elements) rvdkvm;tyfolrsm;[k orkwfum xkwfypf&ef MuH½G,fcJhavonf/<br />

xdkpOfu ausmif;om;xk\ wGef;uefcsufaMumifhyifvQif pmar;yGJpepfudkom ajymif;vJEdkifNyD; ausmif;rxkwf<br />

Edkif jzpf&ayonf/ twef;wdkif;wGif pmar;yGJppfum ausmif;om;rsm; txufwef;rsm;odkY ra&mufatmif wjznf;jznf;<br />

MuHaqmifcJhNyD; 1954-55 ckESpfwGif (3) cgus ausmif;om;rsm;tm; ausmif;aqmif aecGifhray;jcif; jyKusifhcJh&mrS<br />

1955 ckESpf ESpfukefwGif (3) cgus ausmif;om;rsm;tm; ausmif;xkwfcJhavonf/ þodkY (3) cgus ausmif;xkwf<br />

pepfudk aq;odyÜHwGifvnf; usifhoHk;vmcJhayonf/ ,aeYtxdqdkvQif ausmif;om;trsm; ausmif;xkwfjcif; cHae&<br />

ayNyD/ txufwef;? tv,fwef;? rlvwef;rsm;wGif pmar;yGJjyKvkyfaomtcg pmar;yGJcspepfudk wjznf;jznf;<br />

oGwfoGif;cJhonf/ 1952-53 ckESpfwGif ausmif;rsm;ü r½SdcJhbl;aom owårwef;? pwkw¬wef;pmar;yGJrsm;udk tpdk;&ppf<br />

jyKvkyfvmNyD; owårwef;wGif (60) &mcdkifEIef;atmif&mrS ,aeY (30) &mcdkifEIef;om atmifjrifjcif;? pwkw¬wef;wGif<br />

(80) &mcdkifEIef;atmif&mrS ,aeY (40) &mcdkifEIef;om atmifjrifjcif;rsm; awGU&ayonf/ wuúodkvfüvnf; ,aeY<br />

atmifjrifaom ausmif;om;OD;a&rSm ,cifuxuf avsmhenf;vmcJhonfudk awGU&onf/ þtaMumif;t&mrsm;udk<br />

Munfhjcif;tm;jzifh tpdk;&onf pmppfXmersm;wGif pGufzufcg ausmif;om;OD;a&udk avsmhcsypfaeonf/<br />

wuúodkvfpmar;yGJrsm;wGifvnf; ppfBuD;tNyD;ü (46) &mcdkifEIef; atmifjrifcJhaomfvnf; ,aeY (11.42)<br />

&mcdkifEIef;om atmifjrifcJhawmhonf/ ,aeYqdkvQif wuúodkvf0ifpmar;yGJudk ESpfqifhjyKvkyfMu&ef pDpOfMujyefawmhonf/<br />

pmar;yGJcsausmif;xkwfonfhpepfudk ,aeYArmjynfynma&;avmuodkY oGwfoGif;í wuúodkvfrsm;? aumvdyf<br />

rsm;ürl pmar;yGJ (3) cgus ausmif;xkwfrnf[k twdtusjyKvkyfum xkwfypfaeaomfvnf; txufwef;ausmif;<br />

rsm;ürl ajAmifrvkyfao;bJ pmar;yGJusolrsm;udk cdk;aMumifcdk;0Suf rodrom rw&m;ausmif;xkwfvsuf ½Sdonf/<br />

&efukefNrdKU? A[dktpdk;&txufwef;ausmif;wGif ausmif;om; (200) eD;yg;rQ ausmif;xkwfypfjcif;cH&onf/ uefawmf<br />

av;tpdk;&wef;jr§ifhausmif; ausmif;om;? ausmif;olrsm; vdkufem&efpnf;urf;rsm;\ tcsuf (4) csufwGif ausmif;ü<br />

pmar;yGJ (3) cgusvQif þausmif;wGif ynmqufvuf oifMum;cGifhrjyK[k twdtvif;qdkxm;ayonf/<br />

þodkY ausmif;om;rsm;tm; tpdk;&onf ¤if;wdkY\ ynma&;toHk;p&dwf avQmhvdkrIaMumifh ausmif;xkwfypf<br />

jcif;? ausmif;om;avQmhypfjcif;rsm; jyKrlcJhaomfvnf; wzufrS ausmif;om;rsm; nHhzsif;íjzpfonf[k toHaumif;[pf<br />

a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

&ef rnfrQtm;xkwf&onfudk ,aeY ajrmufrsm;pGmaom tvGwfynmoifausmif;rsm;wGif aeYnrtm; avhvm<br />

qnf;yl;ae&jcif;uyif ausmif;om;rsm; rysif;jcif;udk oufaojyaeacsonf/<br />

,ckuJhodkY ausmif;om;rsm; ausmif;rsm;wGif avsmhyg;atmif jyKvkyfjcif;onf ,aeYwdkif;jynf\ jyefvnf<br />

xlaxmifa&;wGif vdktyfaom ynmonfrsm; ,kwfavsmhjcif;? wdkif;jynfwGif todÓPfwdk;wufa&;wdkYtm; aESmifhaES;<br />

MuHaqmifjcif;wdkYudk tpdk;&onf um,uHajrmuf jyKrljcif;yif jzpf\/<br />

,ckuJhodkY ausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJcsumausmif;xkwfonfhpepf oGwfoGif;um pmayqufvuf oif<br />

Mum;cGifh ray;jcif;onf EdkifiHol? EdkifiHom;wdkif; ynmoifMum;cGifh ½Sdap&rnf[laom tcsufudk azsmufzsufjcif;<br />

jzpf½Hkomru vlwdkif;ynmoifMum;cGifh &½Sdrnf[laom vlrItcGifhta&;ydwfyifjcif;vnf; jzpfayonf/<br />

ausmif;ol^om;taygif;wdkhzqyvwdkYonf<br />

,ckuJhodkY aiGtusyftwnf;? 0efxkwf0efydk;udk ausmif;om;xktay:csum ausmif;om;rsm;<br />

tm; pmar;yGJcs ausmif;xkwf½HkrQru wzufrSvnf; 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;jzpfaom <strong>or*¾</strong>tzGJUrsm; zGJUpnf;cGifhudk<br />

ydwfyifjcif;? ausmif;om;opömazmuf 'Dtufpftdkrsm; arG;jrLaoG;cGJapjcif;? zdESdyfrIrsm;udkyg jyKusifhvsuf ½Sdayonf/<br />

þuJhodkY pmar;yGJcs? ausmif;xkwfjcif;? tcGifhta&;ydwfjcif;? 'Dtufpftdkrsm;udk ajr§mufyifhay;cg ausmif;om;xk<br />

nDñGwfa&;tm; NzdKcGJaeonfrsm;udk ausmif;om;xkBuD;w&yfvHk; nDñGwfpGm vufwGJumuG,fMu&ef EId;aqmftyfyg<br />

aMumif;/<br />

NrdKYrd? NrdKYzESifU jynfolvlxkBuD; cifAsm;-<br />

,aeYausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJcsum ausmif;xkwfypfonfhta&;onf ausmif;om;ta&; oufouf<br />

omr[kwf? Armjynf\ wdk;wufBuD;yGm;a&;? EdkifiH\ta&;? wjynfvHk;ta&; jzpfygonf/ rdrdwdkY\ &ifaoG;rsm;\<br />

xm0pOfta&;vnf;jzpfay&m usaemfwdkY ausmif;om;rsm;ESifh twlyg0if ulnDaqmif½Gufum zqyv qdk½S,fvpf<br />

tpdk;&\ rw&m;pmar;yGJcsí ausmif;xkwfonfh pepfudk ,aeYArmjynfynma&;xJodkY usifhoHk;vmjcif;tm; umuG,f<br />

Mu&ef arwåm&yfcHtyfygaMumif;/<br />

- wuúodkvfpmar;yGJ (3) cguspepfudk y,fzsufavmU<br />

- wuúodkvf0ifpmar;yGJwGif csypfjcif; &yfqdkif;avmU<br />

- pmar;yGJcsí ausmif;xkwfpepfudk zsufodrf;avmU<br />

- ynma&;toHk;p&dwf wdk;jr§ifhavmU<br />

- ynma&;pepfudk topfjyifavmU<br />

- pD;yGm;a&;pepfudk topfjyifavmU<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)<br />

&efukefc½dkifvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo)<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf (Auorsm;tzGJYcsKyf)<br />

þodkY aMunmcsufrsm;jzifh xkwfjyefum (3) cgusausmif;xkwfpepfudk uefYuGufcJhonf/ xdktcsdefu zqyv<br />

tpdk;&onf ynma&;tay:wGif xm;½Sdaom oabmxm;rSm-<br />

(1) 0g'jzefYa&;udkom t"duxm;jcif;?<br />

(2) ppfom;pkaqmif;a&;udkom t"duxm;jcif;?<br />

(3) ygwD0ifaumif;pm;a&;udkom t"duxm;jcif;?<br />

(4) tvkyfvufrJhjyóem rajz½Sif;Edkifjcif; tp½Sdaom taMumif;wdkYrS ay:aygufvmaom tusKd;oufa&muf<br />

rIrsm; jzpfonf/<br />

xdkjyóemrsm; rajz½Sif;EdkifaomtcgwGif zqyvtpdk;&onf-<br />

(1) wzufwGif ausmif;om;xktwGif;wGif wynfharG;í aoG;cGJapí? wzufrS tmPmESifhzdESdyfjcif;<br />

(2) pmar;yGJcsí ausmif;xkwfaejcif; (2) csufudk awGU&onf/<br />

1953 ckESpf? Mo*kwfv NrdKUawmfcef;rü usif;yaom zqyvtrwfaygif;pHk tpnf;ta0;wGif 0efBuD;OD;ausmf<br />

Nidrf;u 'Dtufpftdkudk zqyvu todtrSwfjyKonf/ ulnD&rnf[k ajAmiftwdtvif; aMunmcJhayonf/ &efukefNrdKUwGif<br />

'Dtufpftdkrsm;udk oifwef;rsm;ay;cJhonf/ Auorsm;tzGJUcsKyf taeESifhvnf; txufygajz½Sif;yHkudk vHk;0oabmrwlay/<br />

451


452<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

,ckjzpfay:aeaom ynma&;tusyftwnf;rS xGuf&mvrf;onf-<br />

(1) toufarG;0rf;ausmif;ynmrsm; wdk;csJUtm;ay;jcif;?<br />

(2) ynma&;vGwfvyfcGifhay;í vuf½SdusifhoHk;aeaom ygwD0ifaumif;pm;a&;0g' pGefYvTwfjcif;?<br />

(3) ynma&;toHk;p&dwf 10% wdk;jr§ifhoHk;pGJapjcif;?<br />

(4) (3) wef;rSpí t*Fvdyfpmrsm; oifMum;jcif;rsm; jzpfayonf/<br />

txufygtcsuf (4) csuf&½Sd&ef Auorsm;tzGJYcsKyfrS ta&;,laqmif½GufoGm;rnfjzpfaMumif;/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

&efukefNrdKY<br />

¤if;tjyif atmufyg Auorsm;tzGJUcsKyf\ aMunmcsufudkMunfhvQif zqyvtpdk;&\ zdESdyfrIrsm;udk xyfrHawGY<br />

&ayonf/<br />

ausmif;om;rsm;cHpm;ae&onfU vGwfvyfa&;t&om<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf aMunmcsuf<br />

ArmEkdifiHonf jynfaxmifpkor®wEdkifiHtjzpf vGwfvyfa&;&cJhonfrSm (8) ESpfumvodkY wdkifcJhayNyD/ wm0ef<br />

t½SdqHk;aom zqyv qdk½S,fvpfwdkY\ EdkifiHtusKd;? jynfolvlxk vlwef;pm;tusKd;? vlrsKd;pktoD;oD;tusKd;wdkYtm;<br />

tb,frQ vkyfaqmifay;cJhonfudk jyefvnfqef;ppf&ef vdktyfayonf/ ausmif;om;rdbrsm;ESifh jynfolvlxkodkY<br />

ArmEdkifiHausmif;om;rsm; cHpm;ae&onfh (8) ESpfwm vGwfvyfa&;t&omudk ('Drdkua&pDtcGifhta&;tydkif;rS) wifjy<br />

vdkuf&ayonf/<br />

pmar;yGJcsí ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;rsm;<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf &efukefwuúodkvf (2000) ausmf<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf rEÅav;wuúodkvf (300) ausmf<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf armfvNrdKifOypmaumvdyf (15) ausmf<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf txufwef;ausmif;rsm; (200) ausmf<br />

(&efukef A[dktpdk;&txufwef;ausmif; tygt0if)<br />

wuúodkvf pmar;yGJrS (2) ESpfy,fjcif; ('Dbm;) ESifh ausmif;xkwfcH&olrsm; (198) a,muf<br />

wuúodkvf atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifhywfoufí ausmif;xkwfcH&olrsm;<br />

&moufyefausmif;xkwfcH&olrsm; - (49) OD;<br />

ESpftydkif;tjcm; - (22) OD;<br />

(19) vMum tzrf;cH&olrsm; - (16) OD;<br />

0&rf;xkwfxm;jcif;cH&olrsm; - (2) OD;<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>zGJYpnf;í ausmif;xkwfcH&olrsm;<br />

ajrmif;jr - (5) a,muf<br />

jrif;jcH - (1) a,muf<br />

tdrfrJ - (3) a,muf<br />

ewfarmuf - (9) a,muf<br />

BudKUyifaumuf - (2) a,muf<br />

ppfawG - (1) a,muf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

vuf½Sd rw&m;vkyfMuHtzrf;cHae&aom ausmif;om;rsm;<br />

wuo BudKUyifaumuf? rEÅav; &moufyef - (3) OD;<br />

rw&m;ausmif;xkwfcH&ol? &efukefNrdKUrausmif; - (1) OD;<br />

trIaqmiftzGJY<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

þodkYjzifh (3) cgus ausmif;xkwfpepfudk ausmif;om;xktpnf;ta0;yGJBuD;rsm;? vSnfhvnfyGJrsm; jyKvkyfí<br />

vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;xH qE´jyvufrSwfaumufcHívnf;aumif;? ausmif;om;rsm; rJqEáy;yGJ usif;yjyKvkyfí<br />

vnf;aumif; (3) cguspepf zsufodrf;a&;twGuf awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJhMuonf/ vlxktoif;tzGJU? owif;pm udk,fpm;<br />

vS,frsm;tm; zdwfac:í vnf;aumif;? owif;q&mrsm; uGefz&ifhvkyfí vnf;aumif;? ygvDreftrwfrsm; zdwfac:í<br />

vnf;aumif; wifjyum (3) cgusausmif;xkwfpepfudk jynfolwdkYxHodkY wifjycJhayonf/<br />

þuJhodkY ausmif;om;xk\ wnDwñGwfwnf; qE´jyawmif;qdkjcif;? rdbjynfolrsm; axmufcHrI&½Sdjcif;ESifh<br />

wuo udk,fpm;vS,fwdkY\ wuúodkvfaumifpDwGif awmif;qdkaqmif½GufrIrsm;aMumifh wuúodkvftmPmydkifwdkYonf<br />

raeEdkifawmhbJ wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;rS atmufygtwdkif; qHk;jzwfcJh&ayonf/ (3) cgus ausmif;xkwfpepfESifh<br />

(65) &mckdifEIef;pepfwdkUudk pOf;pm;&efESifh tjcm; oifhawmfaom enf;pepf½Sdygu aumifpDodkYwifjy&ef atmufygaumfrwDudk<br />

zGJUpnf;ygonf/<br />

(1) ygarmu©csKyf (cs,f,mrif)<br />

(2) odyÜHr[mXmerSL;<br />

(3) 0dZÆmr[mXmerSL;<br />

(4) ausmif;tkyfBuD; (rEÅav;)<br />

(5) OD;bNidrf; (wuo udk,fpm;vS,f)<br />

(6) OD;xGef;atmif (NrdKUawmf0efa[mif;)<br />

ausmif;om;xk\awmif;qdkcsuft& xdkaumfrwDudk zGJUpnf;ay;&vifhupm; tpnf;ta0;wBudrfwcgrQ xkdif<br />

jcif;rjyKbJ xm;cJhayonf/ (3) cgusausmif;xkwfpepfudk aESmifhaES;ap&ef MuHaqmifjcif; jzpfayonf/ ausmif;om;xk<br />

nDñGwfa&;tm;jzifh atmifyGJ&,lEdkifavonf/ 1953-54 ckESpf wuo rzGJUpnf;ay;bJxm;cJh&mrS zGJUpnf;ay;cJh&ayonf/<br />

1953 ckESpf atmufwdkbmta&;awmfyHktwGuf zrf;qD;cH&aom ausmif;om;rsm; jyefvTwfay;cJh&onf/ ausmif;xkwf<br />

cH&aom ausmif;om;rsm; jyefwufcGifh ay;cJh&onf/<br />

þodkYjzifh (3) cgusausmif;xkwfpepfudk ausmif;om;rsm; nDñGwfa&; jzifh wuo? Auo? tvHawmfatmuf<br />

wGif <strong>or*¾</strong>rsm;? toif;tzGJUrsm; yg0ifyl;aygif; aqmif½Guf&ef zdwfac:rIrsm; jyKvkyfvmMuonfudk awGU½Sd&ayonf/<br />

xdkodkYvkyfaqmifrIaMumifh ](3) cgusausmif;xkwfcH&aom ausmif;om; (2000) ausmftm; ,ckESpfrusifUoHk;bJ jyef0ifcGifU<br />

&½Sd&ef} tmPmydkifrsm;u wESpfa½TUqdkif;xm;rnf[k oabmwlcsuf&&ef toif;? <strong>or*¾</strong>aygif;pHk yg0ifaqmif½GufcJhMu<br />

ayonf/ ausmif;om;xk (4000) ausmf rJqE´ay;í vnf;aumif;? aeYausmif;om; rsm;? oxHkaqmif? yJcl;aqmif?<br />

yif;,aqmif? ppfudkif;aqmif? tif;0aqmif? a½Tbdkaqmif? '*kHaqmif? tr&aqmifwdkYwGif rJqEáumuf,lNyD;cJhNyD jzpfonf/<br />

aeYausmif;olrsm;? tif;vsm;aqmif? &wemaqmif? oD&daqmif? rmvmaqmifolrsm;ESifh tr&? rEÅav;? awmifil?<br />

jynf? waumif;? wDwDpD taqmifrsm;üvnf; qE´rJrsm;aumuf,lum (3) cgusausmif;xkwfpepfudk tm;vHk;uefYuGuf<br />

cJhMuayonf/ rEÅav;wuúodkvf? armfvNrdKif Oypmaumvdyfrsm;üvnf; ausmif;om;rsm;u wcJeufuefYuGufcJh<br />

Muayonf/<br />

(q) &efukefwuúodkvf ausmif;om;ppftiftm;pk (S.O.F)<br />

(S.O.F) onf qdk½S,fvpfygwD\ pDrHudef;t& ay:aygufvmaom tzGJUtpnf; jzpfonf/ þtzGJUtpnf;wGif<br />

wyfOD;rS rdrdudk,fusKd;twGuf xGufoGm;aom udkeefZifvm? 'Dtufpftdkrsm;ESifh oefY½Sif;ta[mif;rsm; yg0ifayonf/<br />

a½G;aumufyGJwGif wyfOD;ESifh t"dutm;NydKif&ef jzpfayonf/ qdk½S,fvpfrsm;onf 'Dtufpftdkudk ausmif;om;xku<br />

raxmufcHrSef; odojzifh (S.O.F) udk zGJUpnf;cJhonf/ (S.O.F) 'Dtufpftdk wzefjyefvnf toufoGif;aom tzGJUjzpfonf/<br />

453


454<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(S.O.F) wyfOD;udk ta&;ay;wdkuf&efESifh (D.S.O) bufrS [efjywdkufcdkuf&efESifh Mum;vrf;pOfjzifh vlrsKd;pkrsm;<br />

Mum; tiftm;pkrsm;udk odrf;oGif;&ef jzpfayonf/ aemufqHk; (D.S.O) ½kyfvHk;ay:vmcJhojzifh wuoa½G;aumufyGJ<br />

tNyD;wGif (D.S.O) zsufodrf;cJh&m vlrsKd;pkrsm;ESifhoefY½Sif;wdkY rauseyfí (D.S.O) (2) jcrf; uGJcJh&onf/<br />

(Z) [,f&Dwefta&;awmfyHkESifh uefhuGufyGJrsm;<br />

xdkta&;awmfyHk ay:aygufvm&aomtaMumif;&if;rSm tv,fwef;tpdk;&ppf owårwef;pmar;yGJwGif ar;cGef;<br />

aygufonf[laom jyóemjzpfonf/ owårwef;ausmif;om;rsm; bmom&yf (4) bmom ajzNyD;aomtcg rwfv<br />

(22) &ufaeYwGif ajzqdk&rnfh bmomrSm ocFsmar;cGef;vTmtrSwf (2) ESifh taxGaxGodyÜHynmudk ajzqdk&rnfjzpfonf/<br />

pmar;yGJrajzqdkrDuyif xdkaeYxkwf Armhacwfowif;pmü taxGaxGodyÜH ar;cGef;aygufMum;vsuf ½Sdonf/ xdkar;cGef;vTm<br />

wGif yg0ifaom yk'fpmwyk'fudk xkwfazmfvsuf yg½SdcJhayonf/ ar;cGef;aygufMum;onf[k aumvm[vjzpfaeaomfvnf;<br />

qdkif&mrS ta&;,ljcif;r½SdcJhay/<br />

yxrydkif;ocFsmar;cGef;vTm ajzqdkNyD;aomtcgwGif taxGaxGodyÜHajzqdk&ef pmar;yGJcef;rodkYa&muf½Sdcsdef pmar;<br />

yGJBuD;Muyfolrsm;u rwfv (20) &ufaeYrSpí pwifusif;yaom owårwef;pmar;yGJudk vHk;0zsufodrf;vdkufaMumif;<br />

ynmrif;BuD;OD;bxGm; vufrSwfjzifh trdefYpmudkzwfjycJhonf/ pmar;yGJBuD;Muyfolrsm;u Armhacwfowif;pmwGif ar;cGef;<br />

ykpämyg½Sdvmojzifh zsufodrf;vdkuf&onf[k ajymMum;avonf/<br />

xdktcg ausmif;om;rsm;onf rdrdwdkY vaygif;rsm;pGm BudK;yrf;ajzqdkcJh&aom pmar;yGJudk vHk;0zsufodrf;vdkuf<br />

&onf[k od½Sd&onfESifh wNydKifeuf ausmif;om;rsm; idk,dkMuNyD;vQif rcHr&yfjzpfum pmppfXmetoD;oD;½Sd ausmif;om;rsm;<br />

onf pk½Hk;um ynmrif;BuD;½Hk;odkY csDwufqE´jyMuygonf/ xdkYaemuf Armhacwf owif;pmwdkufa½SUodk a&muf½SdMuonf/<br />

owif;pmwdkufü ykvdyftcsKdU apmifhvsuf½Sdonf/ tcsdeftenf;i,ftwGif; ta½SUydkif;w&m;olBuD; ygpDjrarmifonf<br />

ykvdyftrIxrf;rsm;ESifhtwl a&muf½Sdvmonf/<br />

Auorsm;tzGJUcsKyfrS Ouú| udkaZmf0if;ESifh &uorS 'k-Ouú| udkarmifarmifcifwdkYonf ynmrif;BuD;tm;<br />

oGm;a&muf awGUqHkaqG;aEG;aomfvnf; rawGU&ay/ xdktcg udkaZmf0if;wdkYonf ta½SUydkif;w&m;olBuD; ygpDjrarmifESifh<br />

awGUum ,ckqE´jyolrsm;rSm owårwef;ausmif;om; (12) ESpf? (13) ESpft½G,f uav;rsm;jzpfaMumif;? aoewfESifh<br />

rypfcwf&efESifh uav;oli,frsm; at;csrf;pGmqE´jyrIudk xdef;odrf;xm;rnfjzpfaMumif; ajymaomtcg w&m;olBuD;u<br />

aumif;ygNyD[kajymNyD;aemuf csufjcif;yif aoewfESifhypf&ef trdefYay;awmhonf/ udkaZmf0if; aoewfESifhrypf&ef txyfxyf<br />

wm;ygaomfvnf; r&awmhay/ rypfao;bJ ½Sdonfudkyif ]ypfawmUygvm;uG} [k trdefYxyfay;avonf/<br />

aoewfypfcwfrIaMumifU-<br />

1/ [,f&Dwef (51) csmcsDvrf; aoqHk;cJh&onf/<br />

tjyif;txef 'Pf&m&olrsm;xJwGif-<br />

1/ wifarmifat; (11) ukuúdKif;vrf;<br />

2/ wifatmif (23) 'dkbDvrf;? ajreDukef;wdkY yg0ifonf/<br />

xdktcgwGif-<br />

(1) aoewfypf&ef trdefYay;aom w&m;olBuD; ygpDjrarmifESifh wm0ef½Sdaom jynfxJa&;0efBuD; Adkvfcifarmifu<br />

av;wdkYtm; Armhacwfudk ta&;,lovdk csufjcif;zrf;qD; ta&;,l&ef?<br />

(2) pmar;yGJ ar;cGef;aygufMum;rIrSm ynma&;Xme\ wm0efomjzpfí wm0ef½Sdolrsm;tm; azmfxkwfta&;,l&ef?<br />

(3) zGJUpnf;vkdufaom pHkprf;a&;aumfr½SifwGif ausmif;om;ESifhjynfolUudk,fpm;vS,frsm; yg0ifcGifhjyK&ef qE´½Sdyg<br />

ojzifh tjrefqHk; awmif;qdkvdkuf&ygaMumif;/<br />

&efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo)? Auorsm;tzGJUcsKyf? &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

(wuo) wdkYu awmif;qdkcJhayonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z-1) <strong>or*¾</strong> (3) ck yl;wGJaMunmcsuf<br />

&Jabmf ausmif;ol^om; taygif;wdkhowårwef;pmar;yGJ<br />

ar;cGef;aygufMum;onfhtwGuf pmar;yGJzsufodrf;ypfcJhonf/ pmar;yGJzsufodrf;onfh<br />

twGuf (7) wef; ausmif;om;uav;rsm;onf qE´jycJhygonf/ Armhacwf owif;pmwdkufudk 0dkif;0ef;qE´jycJhonf/<br />

ykvdyfrsm;u aoewfESifhypfowfojzifh &Jabmf[,f&Dwef usqHk;oGm;cJh&ayonf/ þusqHk;oGm;jcif;ESifh ywfoufí<br />

uREkfyfwdkY (3) zGJU yl;aygif;aqmif½GufcJhygonf/ a½SUqufNyD; &Jabmf[,f&Dweftm; &uf&ufpufpuf owfjzwfjcif;?<br />

pmar;yGJar;cGef; aygufMum;jcif;twGuf qufvufaqmif½Guf&ef aumfrwDw&yfzGJUpnf;&ef vdktyfonf[k ,lqyg<br />

onf/ odkYtwGuf &Jabmfausmif;om;^olwdkY\ 25? 3? 56 &ufwGif aeYv,f (12) em&Dtcsdef? Armhacwfowif;pm<br />

wdkufteD;? A[ef;tpdk;& txufwef;ausmif;a½SU uGufvyfpcef;odkY vma&mufMuyg&ef wdkufwGef;EId;aqmfvdkuf<br />

ygonf/<br />

twGif;a&;rSL;rsm;<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

&efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo)<br />

aehpJG- 24? 4? 56 &ufaeh &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)<br />

(Z-2) Auorsm;tzGJYcsKyf ñTefMum;vTm<br />

aeYpGJ- 29? 3? 56<br />

&Jabmfwdkh-<br />

22? 3? 56 &ufaeYwGif owårwef; pmar;yGJar;cGef;rSm aygufMum;onfhtwGuf pmar;yGJudk zsufodrf;ypf<br />

vdkufonf/ xdkodkY zsufodrf;ypfvdkufjcif;ESifh ywfoufí ausmif;om;rsm;rauseyfjzpfcg ynmrif;BuD;½Hk;odkY oGm;<br />

a&muf 0dkif;0ef;qE´jycJhonf/ xdkYaemuf ar;cGef;xkwfazmfaom Armhacwf owif;pmwdkufodkY 0dkif;0ef;qE´jycJhonf/<br />

Armhacwfowif;pmwdkufodkY 0dkif;0ef;qE´jypOf w&m;olBuD; ygpDjrarmif\ trdefYt& ykvdyfrsm;u aoewfESifh<br />

ypfcwfojzifh (16) ESpft½G,f? pdefaygausmif;om;av; ][,f&Dwef} usqHk;oGm;&½Smonf/ ausmif;om;rsm;'Pf&m&<br />

½Sdí (2) a,mufrSm twGif;vlemtjzpf ukoae&onf/ þodkY &uf&ufpufpuf vlrr,fcav;rsm;tm; owfypfjcif;<br />

onf zufqpftjyKtrlrsKd;om jzpfayonf/ þodkY aoewf vufeufESifh ypfowfjcif;twGuf igwdkYonf a½SUodkYquf<br />

vuf ta&;,ljzpfonf/<br />

þodkYta&;,l&mwGif qdkif&m<strong>or*¾</strong>cGJrsm;onf pDwef;vSnfhvnfyGJrsm;? vlxkpnf;a0;yGJrsm; usif;yum jynfol<br />

vlxkudk wdkifwnf&rnf/ ausmif;rsm;zGifhvSpfxm;ygu ,m,DqE´jyoydwfarSmufMu&ef jyKvkyf&rnfjzpfaMumif;<br />

ñTefMum;vdkufonf/<br />

,ck rwfv (29) &ufaeYwGif &Jabmf[,f&Dwef usqHk;aom (7) &ufajrmufaeYjzpfojzifh aeYwGif qGrf;oGwf<br />

trQtwef;a0jcif;udk ausmif;om;ESifhvlxk yl;aygif;um jyKvkyf&rnfjzpfaMumif; ñTefMum;vkdufonf/<br />

tqdkrsm;-<br />

1/ aoewfESifhypf&ef trdefay;ol w&m;olBuD; ygpDjrarmifESifh wm0eft½SdqHk;jzpfaom jynfxJa&;0efBuD;<br />

Adkvfcifarmifuav;wdkYtm; ta&;,ltjypfay;&ef/<br />

2/ ar;cGef;ykpämaygufMum;rIonf ynma&;Xmewm0efom jzpfaomaMumifh wm0ef½Sdoltm; azmfxkwf tjypf<br />

ay;&ef/<br />

3/ 0efBuD;csKyfu zGJUpnf;vdkufaom pHkprf;a&;aumfrwDwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifcGifh&½Sd&ef/<br />

zufqpf0g' usqHk;&rnf<br />

ausmif;om;ta&; atmif&rnf<br />

trIaqmiftzGJY<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

455


456<br />

(Z-3) EdkifiHawmf0efBuD;csKyfxHay;pm<br />

odkh<br />

EdkifiHawmf0efBuD;csKyf<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmftpdk;&tzGJY<br />

rS<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwD<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aeUpGJ- 30? 3? 56<br />

taMumif;t&m / / ,ck jzpfyGm;aeaom ausmif;om;ta&;awmfyHkudpötm; rsufESmpHknD awGYqkHajz½Sif;yg&efcifAsm;/<br />

1956 ckESpf? rwfv (22) &ufaeYwGif owårwef; ar;cGef;ykpäm aygufMum;rIESifhywfoufí pmar;yGJrsm;<br />

jyefvnfppfaq;rnf[laom trdefYudk rauseyfMuaom ausmif;om;^ausmif;olaygif; ajrmufrsm;pGmwdkYonf ynm<br />

rif;BuD;½Hk;ESifh Armhacwfowif;pmwdkufodkY 0dkif;0ef;qE´jycJhygonf/<br />

vlrr,fausmif;om;av;rsm; qE´jy&mwGif &efukefta½SUydkif; &mZ0wfw&m;olBuD; OD;ygpDjrarmif\ trdefY<br />

t& qE´jyrIudk &ufpufpGm aoewfESifhNzKdcGif;cJhojzifh pdefayg(vf) ausmif;om;av; [,f&DwefrSm ¤if;aoewf'Pf&m<br />

ESifh usqHk;cJh&ygonf/ tjcm; ausmif;om; (2) OD;rSm 'Pf&mjyif;xefpGm &cJhygonf/<br />

þodkY vlrr,fausmif;om;av;rsm;tm; &ufpufpGmowfjzwfjcif;onf wdkif;jynf0,f rvdkvm;tyfaom<br />

udpöjzpfí vnf;aumif;? 'Drdkua&pDenf;t& qE´jyonfudk vufeuftm;udk;jzifh ajz½Sif;onfudk vnf;aumif;?<br />

jyóemt&yf&yfwGif at;csrf;pGmajz½Sif;onfhenf;udk tpOftvmt& usifhoHk;cJhaom ausmif;om;rsm;u rsm;pGm<br />

rausreyf jzpfcJhygonf/<br />

,if;odkY jyóemt&yf&yfudk tMurf;zufí vufeufESifhajz½Sif;rnfqdkygu aemifwGifvnf; ,ckvdk rzG,f&m<br />

rvdkvm;tyfaom trItcif;rsKd; ay:aygufp&m ½Sdygonf/<br />

xkdYaMumifh aemufaemifwGif þodkYaom trIudpörsKd; ray:aygufatmif ,ckuJhodkY ay:aygufcJhaom udpörsm;udk<br />

vnf; wm0eft½SdqHk; EdkifiHtpdk;&ESifh aoG;ajrus tqHk;cHvdkufaom ausmif;om;wdkY ESpfOD;ESpfzuf auseyfEdkifrnfh<br />

enf;vrf;rsm; ½SmazGEkdif&ef EdkifiHawmf0efBuD;csKyfESifh at;csrf;pGm awGUqHkajz½Sif;cGifhjyKyg&ef taMumif;Mum;ygonf/<br />

vufeuftm;udk;ESifU ajz½Sif;aom0g' usqHk;&rnf<br />

(aZmf0if;)<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwD


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z-4) ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwD aMunmcsuf<br />

(pnf;½Hk;vIHYaqmfa&;AsL½kd)<br />

30? 3? 56 &ufaeY<br />

owårwef;pmar;yGJ zsufodrf;vdkufonfrSpí zqyvqdk½S,fvpfwdkY\ vlowf0g'aMumifh aoG;pdrf;yGufyGuf<br />

tHxGufum ausmif;om;av; &Jabmf[,f&DwefrSm r½IrvS usqHk;cJh&ygonf/<br />

odkY &Jabmf[,f&Dwef usqHk;cJhjcif;jzifh ausmif;om;ta&;awmfyHkBuD; ay:aygufcJh&m ausmif;om;ta&;awmfyHk<br />

BuD; jzpf&onfhtaMumif;t&if;ESifh &Jabmf[,f&Dwef usqHk;&yHk? zqyvqdk½S,fvpfwdkY\ &uf&ufpufpuf vlowf<br />

0g'usifhoHk;yHkudk &efukefNrKdUwGif;½Sd &yfuGuftoD;oD;twGif;ü vSnfhvnf½Sif;vif; a[majymyGJrsm;usif;ycJh&m (16)<br />

yGJrQ NyD;pD;cJhavonf/<br />

odkYaomf tjcm;&yfuGufwGif;rS NrKdUrdNrKdUzrsm;u vma&mufawmif;qdkMuojzifh NrKdUrdNrKdUzrsm; qE´jynfh0ap&ef<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwDrS BudK;pm;aqmif½Gufvsuf ½SdaMumif;/<br />

xdkYjyif tjcm;NrKdUrdNrKdUzrsm;onf rdrdwdkY &yfuGufwGif;ü ½Sif;vif;a[majymap&ef qE´½Sdí pDpOfNyD; ____<br />

½Sd acwåaumfrwD½Hk;wnf&m atmufyg AsL½dktwGif;a&;rSL;xH vma&muf taMumif;Mum;Muyg&ef arwåm&yfcHygonf<br />

cifAsm;/<br />

rdbausmif;om; vufwGJMu<br />

ta&;awmfyHk atmif&rnf<br />

armifarmifcif<br />

twGif;a&;rSL;<br />

pnf;½Hk;a&;ESifUvIHYaqmfa&;AsL½dk<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwD<br />

(Z-5) ta&;awmfyHkaumfrwD aMunmcsuf<br />

owåwef;pmar;yGJ zsufodrf;jcif;udk rauseyfonfhtwGuf qE´jyMuaom ausmif;om;av;rsm;tm; ykvdyfu<br />

aoewfESifh ypfcwfonfhtwGuf touf (17) ESpft½G,f½Sd (7) wef; ausmif;om;av; [,f&DwefrSm usqHk;cJh&yg<br />

onf/ ausmif;om; (4) OD; 'Pf&m&cJhygonf/ odkYtwGuf ausmif;om;ESifh jynfolwdkYonf tHk;tHk;


458<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkyif jynfolESifhausmif;om;tm; ½IyfaxG;oGm;&ef MuHaqmifvsuf ½Sdayonf/<br />

ausmif;om;ESifh &Jonf &efolvnf; r[kwf? wOD;ESifhwOD; vHk;0vnf; y#dyu©jzpfjcif;vnf; r½SdygbJvsuf<br />

ausmif;om;-&J y#dyu© tjzpfrsKd;a&mufatmif wrifvkyfMuHvsuf ½Sdayonf/ &Jom;rsm;udk txGufrcdkif;bJ vSnfhpm;<br />

jcif;yif jyKvkyfcJhayonf/ þodkY tppftrSefudk zHk;uG,fum rdrdwdkYtay: usa&mufrnfh wm0efudk vTJajymif;ay;onfh<br />

oabmrsKd;udk ausmif;om;ta&;awmfyHkaumfrwDonf vufcHvdrfhrnf r[kwfay/<br />

odkYtwGuf ta&;awmfyHkaumfrwD udk,fpm;vS,frsm;u ausmif;om;-&J y#dyu© pHkprf;a&;aumfr½Siftrnfudk<br />

vTJajymif;ay;&ef awmif;qdkcJhayonf/ odkYaomf ausmif;om;wdkY\ awmif;qdkcsufudk rvdkufavsmcJhay/<br />

þodkY ausmif;om;-&J y#dyu©[lí ½IyfaxG;oGm;ap&ef MuH½G,fonfomru zqyvqdk½S,fvpftpdk;&onf<br />

rdrdtjypfrS tvGwf½kef;um ausmif;om;rsm;ay:odkY vnf;aumif;? &JtrIxrf;rsm;ay:odkY vnf;aumif;? owif;pmrsm;<br />

ay:odkY vnf;aumif; yHkcs&ef rdrdpdwfBudKuf aumfr½SifzGJUay;cJhonf/ zqyvqdk½S,fvpf vlowform;rsm;u rdrd<br />

wdkY tvdkuszGJUpnf;jcif;onf rnfonfhenf;ESifhrQ rSefuefrI r&½SdEdkifay/ þodkY rSefuefjcif;r½Sdjcif;udkvnf; zqyv<br />

qdk½S,fvpfacwfwGif ay:ayguforQaom pHkprf;a&;aumfr½Sifrsm;u oufaojycJhNyD; jzpfonf/ odkYtwGuf ausmif;<br />

om;ESifh jynfolYudk,fpm;vS,frsm; yg0ifa&;udk ta&;awmfyHkaumfrwDu awmif;qdkcJhayonf/ þawmif;qdkcsufudk<br />

rvdkufavsm½kHru ausmif;om;qE´? jynfolYqE´ygonfjzpfap? rygonfjzpfap rdrdwdkY qufvkyf&rnfh oabmrsKd;udk<br />

yif ajzMum;cJhayonf/<br />

xifxif½Sm;½Sm;BuD; awGUjrif&aom zqyvwdkY\ tMurf;zuf vlowf0g'ESifh vlowfrIBuD;udk zHk;uG,f&ef<br />

MuHpnfaom ausmif;om;-&J y#dyu©[k vSnfhzsm;jcif;? pHkprf;a&;aumfr½SifwGif ausmif;om;ESifh jynfolYudk,fpm;vS,f<br />

rsm; ryg0ifbJ rdrdwdkYoabmus tpD&ifcHap&m tjzpfrSefudk zHk;uG,faejcif;jyKvkyf&ef pDpOfaejcif;rsm;twGuf<br />

ta&;awmfyHkaumfrwDonf pHkprf;a&;aumfr½Siftm; ulnDvdrfhrnf r[kwfay/<br />

ta&;awmfyHkaumfrwDonf vufawGUtaumiftxnfjzifh ½Sdaeaom zqyv tMurf;zufzdESdyfrI0g'ESifh<br />

vlowfw&m;cHrsm;udk azmfxkwfum jynfolUa½SUarSmufodkY qufvufwifjyoGm;rnf jzpfayonf/ xkdrQomruao;bJ<br />

zqyvu zHk;uG,f&ef MuHpnfum twdkuftcHrsm;u ajr§mufay;onf[laom pGyfpGJcsufrsm; jynfolem;a,mifaprnfh<br />

vSnfhjzm;csufrsm;udk azmfxkwf aqmif½GufoGm;rnf jzpfayonf/ &Jabmf[,f&Dweftm; aoewfESifh ypfowfjcif;onf<br />

,ckrS a½Smifwcifay:aygufvmjcif; r[kwf/ &mZ0iftqufqufu zqyvwdkY\ jyóemay:wdkif; vufeuftm;<br />

udk; tMurf;zufajz½Sif;a&;0g'rS ay:aygufvmjcif; jzpfayonf/<br />

þodkY tMurf;zufajz½Sif;enf;0g'udk yPmr umuG,frwm;qD;EkdifonfESifhtrQ aemifwGifvnf; &Jabmf<br />

[,f&DwefuJhodkY ausmif;om;uav;aygif;rsm;pGm owfjzwfjcif;cHae&rnf[k ta&;awmfyHkaumfrwDu t


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(Z-6) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmftpdk;&? jynfxJa&;0efBuD;Xme<br />

jynfxJa&;0efBuD;Xme trIwGJtrSwf (156-[p) (56) rS aumufEkwfcsuf<br />

qHk;jzwfcsuf (1) - 1956 ck? rwfv (22) &uf? Mumoyaw;aeYwGif Armhacwf owif;pmwdkufteD; pka0;vsuf½Sdaom<br />

ausmif;om;xktm; vlpkcGJ&mwGif &JtzGJUrS aoewfjzifh ypfcwfvlpkcGJojzifh 'Pf&m&½Sd aoqHk;onfh udpöESifhywfoufí<br />

pHkprf;ppfaq;a&;aumfrwDw&yf zGJUpnf;&ef jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmftpdk;&u qHk;jzwfonfhtwdkif; jynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHawmf or®wu txufygy#dyu©rIESifh ywfoufonfh jyóemt&yf&yfwdkYudk pHkprf;ppfaq;í EdkifiHawmf<br />

tpdk;&odkY tMuHÓPfrsm; wifoGif;tpD&ifcH&eftvdkYiSm atmufygyk*¾dKvfrsm;yg0ifonfh aumfrwDw&yfudk zGJUpnf;<br />

vdkufonf/<br />

obmywd- (1) w&m;vTwfawmf w&m;0efBuD; OD;pHarmif<br />

tzGJY0ifrsm;- (1) w&m;vTwfawmf w&m;0efBuD; OD;atmifomausmf<br />

(2) w&m;vTwfawmf w&m;0efBuD; r[moD&dok"r®m OD;aomif;pdef<br />

twGif;a&;rSL;- jynfxJa&;0efBuD;XmerS cefYxm;&rnf/<br />

(2) aumfrwD\ wm0ef0wå&m;rsm;rSm atmufygtwdkif; jzpfonf/<br />

(u) txufyg y#dyu©rI rnfodkYpwifjzpfay:vmonf/<br />

(c) jzpfay:vmjcif; tusKd;taMumif;/<br />

(*) aoewfESifhypfcwf vlpkcGJ&jcif;onf jzpfay:aeonfh tajctaet& vdkvm;tyfonf^<br />

rvdkvm;tyfonf/ odkYwnf;r[kwf tjcm;enf; vlpkcGJEdkifpGrf;½Sd^r½Sd/<br />

(C) aoewfESifhypfcwf vlpkcGJ&ef rvdktyfonfhudpöjzpfygu þodkY aoewfESifhypfcwf vlpkcGJ&mwGif<br />

rnfonfhyk*¾dKvfü wm0ef½Sdonf/<br />

(i) aemufaemif tvm;wludpörsm; jzpfay:jcif;udk wm;qD;&ef rnfodkYaqmif½Gufoifhonf/<br />

(p) aumfrwDrS tjcm;tMuHay;csufrsm;/<br />

(3) tqdkygtzGJUonf obmywd\ qHk;jzwfcsuft& tpnf;ta0;rsm;udk oifhavQmfonfh ae&m? oifhavQmf<br />

onfh tcsdefrsm;wGif usif;yEdkifcGifh½Sdonf/<br />

(4) tqdkygtzGJUrSm rdrdwdkY aqmif½GufrItpDtpOf? rdrdwdkY oabmtwdkif; pDrHEdkifcGifhtmPmrsm; ½Sd&rnfhtjyif<br />

txufazmfjycJhonfh wm0ef0wå&m;rsm;udk aqmif½GufEdkif&ef tvdkYiSm vdktyfaom pHkprf;ar;jref;rIwdkYudk jyKvkyfEdkifay<br />

onf/ ¤if;jyif oufaorsm;udkyg ac:,lppfaq; ar;jref;rIwdkYudk jyKvkyfEkdifayonf/ ¤if;jyif oufaorsm;udkyg<br />

ac:,lppfaq; ar;jref;&ef tmPmvnf;½Sdonf/<br />

(5) aumfrwDonf zGJUpnf;onfh aeYrSpí (2) vtwGif; tpD&ifcHpmudk jrefrmEdkifiHawmftpdk;&? jynfxJa&;<br />

0efBuD;XmeodkY wifoGif;&rnf/ odkYaomf pHkprf;aepOftwGif; ta&;wBuD; ta&;,laqmif½Guf&efudpörsm; ay:ayguf<br />

vmygu aumfrwDonf Mum;jzwftMuHÓPfESifh tpD&ifcHpmudk wifoGif;&rnf/<br />

trdefh / / qHk;jzwfcsuf rdwÅLwapmifudk obmywdtzGJY0ifvlBuD;rsm;ESifh twGif;a&;rSL;xHodkh ydkhay;&rnf/<br />

aemufxyftrdefh / / þqHk;jzwfcsufudk trsm;odapjcif;iSm aMunm&rnf/<br />

trdefht&-<br />

(cifarmifjzL)<br />

twGif;0efcsKyf<br />

jynfxJa&;0efBuD;Xme<br />

&efukefNrdKY<br />

aehpGJ- 1317 ckESpf? waygif;vqef; (12) &uf (1956 ck? rwfv (23) &uf) trSwf-156-[p 56<br />

459


460<br />

rdwÅLudk-<br />

(1) obmywdESifh tzGJU0ifrsm;tm;vHk;<br />

(2) EdkifiHawmfor®w\ twGif;0ef<br />

(3) 0efBuD;rsm;tzGJU twGif;0ef<br />

(4) twGif;0ef? w&m;a&;0efBuD;Xme<br />

(5) twGif;0ef? b@ma&;ESifh tcGefawmf0efBuD;Xme<br />

(6) twGif;0ef? jyefMum;a&;0efBuD;Xme<br />

(7) twGif;0ef? ynma&;0efBuD;Xme<br />

(8) jrefrmEdkifiHawmf aiGpm&if;rif;BuD;<br />

(9) twGif;0ef? w&m;vTwfawmf<br />

(10) tpdk;&yHkESdyfESifh pma&;ud&d,mXme0ef<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

þqHk;jzwfcsufudk txl;trdefhjyefwrf;w&yfjzifU tjrefqHk;xkwfa0yg&ef/<br />

trdefYt&-<br />

(Z-7) t"d|mefpmwrf;<br />

(vSarmif)<br />

'kwd,twGif;0ef<br />

jynfxJa&;0efBuD;Xme<br />

usqHk;avNyD;aom &Jabmf[,f&Dwef-<br />

ArmEdkifiHausmif;om;xk 'Drdkua&pDynma&;wdkufyGJwGif ajymifajymifajrmufajrmuf wdkufyGJ0ifvIyf½Sm;aeonfh<br />

&uo (&efukefc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>) onf tmPmydkifwdkY\ zdESdyfcsKyfcs,frItrsKd;rsKd; cHpm;ae&onfhtcsdef? igwdkY<br />

<strong>or*¾</strong>&JUatmifvHudk ½dkufcsKd;ypfaeonfhtcsdefrSm rjzpfraejyKvkyfEdkifwJh <strong>or*¾</strong>rsm;&JU oufwrf;½Snfa&;? ausmif;om;t<br />

cGifhta&; umuG,fa&;wdkYtwGuf rkcsraoG ay:EdkifpGrf;½Sdrnf[k igwdkY ,HkMunfayonf/<br />

ausmif;om;xk&mZ0ifwGif ausmif;om;xk tcGihfta&;wdkufyGJMum;rS vlowform;tpdk;&&JU vufcsufeJY<br />

usqHk;oGm;&wJh &Jabmfudk igwdkYb,faomtcg umvwGifrS arhaysmuf&vdrfhrnf r[kwfaMumif; uwdjyKvdkufayonf/<br />

vufeuftm;udk; tMurf;zuftkyfcsKyfaeaom tpdk;&\ vlowf0g'pepfqdk;t& v,form;? tvkyform;<br />

rsm;eJY ausmif;om;vli,fawG&JU vnfacsmif;aoG;udk aoG;iwfbDvl; zqyv qdk½S,fvpftpdk;&[m Nrdefa&½Sufa&<br />

oHk;aqmifaeayNyD/ tjypfrJhaom jynfolvlxktm; aoewftm;udk; tkyfcsKyfae½Hkru jyóemwdkif;udk at;csrf;pGm<br />

ajz½Sif;&rnfhtpm; tMurf;zufaomenf;jzifh ajz½Sif;aeayonf/<br />

þ zqyvqdk½S,fvpftpdk;&\ tMurf;zufpepfqdk;aMumifhyifvQif oifonf r½IrvScE¨ma


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

&Jabmf[,f&Dwefe,fcsJUorm;<br />

NAdwdoQtpdk;&wdkYonf Adkvfatmifausmfukd owfNyD; ausmif;om;aoG; ajruscJh&ay\/ jynfolw&yfvHk;<br />

0rf;enf;idka


462<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(ps-1) ausmif;om;tcGifUta&; awmif;qdkcsufrsm;<br />

(1) vufaxmuftaqmifrSL;rsm; ausmif;om;rsm;tm; zdESdyfcsKyfcs,fpGufzufu aumfrwDrS ta&;,l&ef?<br />

(2) ausmif;aqmif pmzwfcef;rsm;twGuf vdktyfovdk xyfrHwdk;ay;&ef?<br />

(3) tcef;jyLwif;aygufESifh rSef? w½kwfuwfrsm; rawmfwq ysufpD;cJhvQif avQmfaMu; rawmif;&ef?<br />

(4) o[m,ESifh pmzwfcef;rsm;wGif yefumrsm; wyfqifay;&ef?<br />

(5) ausmif;aqmifcef;rsm;wGif t0wftxnf bD'dkwvHk;pD xm;ay;&ef?<br />

(6) ausmif;aqmifrsm;wGif (24) em&DvHk; a&&½Sd&ef?<br />

(7) a&aomuf&ef (Water Tap) rsm; wyfqifay;&ef?<br />

(8) ysufpD;,dk,Gif;aeí teHYtoufrsm; rcHEdkifaom tdrfomrsm;tm; jyKjyifay;&ef/<br />

(ps-2) &efukefwuúodkvftwGuf awmif;qdkcsufrsm;<br />

(1) trsKd;orD;ausmif;aqmifwdkif;wGif w,fvDzkef;wckpD wyfqifay;&ef?<br />

(2) &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfausmif;om;rsm;twGuf w,fvDzkef;wckpD wyfqifay;&ef?<br />

(3) ausmif;aqmifopfrsm; wckESifhwck pMuFefvrf;rsm; qufay;&ef?<br />

(4) xrif;pm;csdefudk o[m,ESifh pmzwftoif;wdkYu oabmusjyifqifcGifhay;&ef?<br />

(5) ausmif;aqmiftm;vHk;twGuf vdktyfaom csdefcGif? tav;? ',ftdk;rsm; jynfhpHkpGmay;&ef?<br />

(6) yk*H? ZGef;? xrif;csKdifhrsm; ysufpD;uGJ½Saeygu jynfhpHkpGm xyfjznfhay;&ef?<br />

(7) bwfpuufabm? abmfvDabm r½Sdao;aom taqmifrsm;wGif jyKvkyfay;&ef?<br />

(8) &wemESifh rmvmausmif;aqmifwGif opfMurf;cif;rsm; cif;ay;&ef?<br />

(9) ausmif;aqmifwdkif;½Sd ysufpD;csKdU,Gif;aeaom "gwfrD;BudK;? "gwfrD;cvkwfrsm; tjrefqHk; jyKjyifay;&ef?<br />

(10) ausmif;aqmifcef;wdkif;wGif "gwfrD;tkyfaqmif;rsm; 0,f,lwyfqifay;&ef?<br />

(11) usef;rma&;xdcdkufaponfh '*Hkaqmif? a½Tbdkaqmif rD;zdkrsm;udk topfjyifqifay;&ef?<br />

(12) rsufESmMuuf vdkaeaom xrif;pm;cef;aqmifrsm;udk vdktyfovdk jyifqifay;&ef?<br />

(13) oxHkausmif;aqmif*dwf0wGif (rvG,fayguf) wpfck wyfqifay;&ef?<br />

(14) ausmif;aqmifwdkif;udk ESpfpOfaq;okwfay;&efESifh pmwdkufyHk; wvHk;pD xm;ay;&ef/<br />

txufyg awmif;qdkcsufrsm;udk taumiftxnfazmfvm&ef wuou BudK;yrf;cJh&m oufqdkif&mrS qHk;jzwf<br />

oabmwlcJhMuonf/<br />

(ps-3) wuorS oD;jcm;awmif;qdkrIrsm;<br />

ynmoifMum;a&;<br />

1/ wuúodkvftoHk;p&dwf odef; (70) rS (65) odef;odkY avQmhcsonfudk y,fzsufí odef; (100) xufrenf;<br />

wdk;wufoHk;pGJap&ef?<br />

2/ ausmif;om; (40) vQif t&nftcsif;jynfhq&m (1) a,muf xm;½Sd&ef?<br />

3/ pmoifcef;rsm;? ausmif;aqmifopfrsm; wdk;csJUaqmufvkyf&ef?<br />

4/ avmu"gwfynmprf;oyf&ef ypönf;rsm; vHkavmufpGmxm;½Sd&ef?<br />

5/ Caution Fees udk y,fzsuf&ef?<br />

6/ enf;jyq&mrsm; wdk;csJUcefYxm;&ef?<br />

7/ Laboratory rsm;udk ausmif;om;rsm;tvdk½SdaomtcsdefwGif prf;oyfcGifhjyK&ef?<br />

8/ ausmif;oHk;jy|mef; pmtkyfrsm;udk-<br />

(u) aps;EIef;csKdompGm 0,f,l&½SdEdkifa&;twGuf oufqdkif&mrS aqmif½Gufay;&ef?<br />

(c) 0,f,lír&aom pmtkyfrsm;udk wuúodkvfü rjy|mef;&ef?<br />

9/ oufqdkif&mbmom&yfrsm;twGuf taxmuftuljyKEkdif&ef vufawGUrsufjrif qnf;yl;Edkif&eftwGuf-<br />

(u) a'oEÅ&A[kokw ½SmazGa&;twGuf aqmif½Guf&ef?<br />

(c) okawoeXmersm; zGifhvSpfay;&ef?<br />

(Oyrm- blrdaA'twGuf owåKwGif;rsm;odkY vnf;aumif;? tEkynmpmaytwGuf yk*HodkY oGm;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&muf avhvmjcif;)<br />

10/ bmom&yfwdkif;wGif oD;jcm;ygarmu©rsm; tjynfhtpHkxm;½Sd&ef?<br />

11/ wuúodkvfpmMunfhwdkuf toHk;p&dwfwdk;csJUay;í t&yf&yfrS pmtkyfpmwrf;rsm; jynfhpHkvHkavmufpGm<br />

xm;ay;&ef?<br />

12/ wuúodkvfjywdkufwck wnfaqmuf&ef?<br />

13/ wuúodkvfyHkESdyfpufwck wnfaqmuf&ef?<br />

14/ ,ckESpf axmufyHhaMu;rsm;udk ,cifESpfuJhodkY jyefvnfay;&ef?<br />

15/ axmufyHhaMu;ay;aom ausmif;om;OD;a& &mcdkifEIef; ydkrdkay;&ef?<br />

16/ ,ckay;aeaom axmufyHhaMu;aiGrSm tppt&m&m ukefaps;EIef;BuD;jrifhaeaomaMumifh rzlvHkí axmufyhH<br />

aMu; 60d^- rS 80d^- wdk;ay;&ef/<br />

oufomacsmifcsda&;<br />

1/ rD;&xm;? rD;oabFm? av,mOfysH paom c&D;oGm;,mOfrsm;udk ausmif;ol? ausmif;om;rsm;tm; w0ufcEIef;<br />

pD;cGifhjyK&ef?<br />

2/ þw0ufEIef;jzifh pD;&mwGif toGm;tjyef r[kwfaomfvnf; w0ufEIef;jzifh pD;cGifhjyK&ef?<br />

3/ þtcGifhta&;udk wOD;wa,mufwnf; oGm;onfhtcgwGifvnf; &½Sd&ef?<br />

4/ vufrSwf0,fonfh tcgwGifvnf; vufiif;w0ufjzifh 0,fcGifhjyK&ef?<br />

5/ vufrSwf vG,fulpGm0,fEdkif&ef oufqdkif&mrS pDpOfay;&ef?<br />

6/ ausmif;ydwf&ufrsm;wGif ausmif;om;rsm;twGuf oD;oefYwGJrsm;? oD;oefYae&m &½SdcGifh aqmif½Gufay;&ef/<br />

ausmif;om;tcGifhta&;rsm;<br />

1/ wuúodkvfodkY 0ifa&mufonfhtcg rdbvufrSwfESifhwuG 0efcHcsufay;&jcif;udk y,fzsuf&ef?<br />

2/ wuúodkvfrSjyKvkyfxm;aom pnf;urf;rsm;udk jyefvnfppfaq;í ausmif;om;xkqE´&,lum pnf;urf;<br />

csufrsm; jyKvkyf&ef?<br />

3/ atmufwdkbmta&;ESifh ywfoufí rEÅav;? &efukefwuúodkvfrsm;rS xkwfy,fcH&aom ausmif;om;rsm;tm;<br />

ausmif;0ifcGifhjyK&ef?<br />

4/ pmayoifMum;rIESifhausmif;tkyfcsKyfa&;wGif jyifyrS 0ifa&mufpGufzufjcif;rjyKbJ oD;jcm;vGwfvyfcGifh<br />

(Academic Freedom) &½Sd&ef?<br />

5/ pmar;yGJ (3) cgusvQif ausmif;aqmifrS xkwfypfonfhpepfudk vHk;0zsufodrf;&ef?<br />

6/ pm;ar;yGJ (3) cgusvQif ausmif;om;tjzpfrS &yfpJjcif;pepfudk vHk;0zsufodrf;&ef?<br />

7/ ausmif;aqmifc t&pfusay;oGif;&aom pepfudk y,fzsufí ,cifpepfa[mif;twdkif; jyefvnfxm;&½Sd&ef?<br />

8/ ausmif;aqmifcrsm;udk ,ciftwdkif; (2) v qdkif;ihH&ef?<br />

9/ ausmif;aqmifrsm;wGif rD; (24) em&D tjynfhay;&ef?<br />

10/ ausmif;aqmifwdkif;wGif aevdkaom ausmif;om;wdkif;tm; aecGifhjyK&ef?<br />

11/ aEG&moDausmif;ydwf&ufwGif ausmif;aqmifü aecGifhjyK&ef?<br />

12/ ausmif;aqmifpmzwfcef;rsm;ü pm;yGJ? ukvm;xkdif tpHkus xyfrHwdk;ay;&ef?<br />

13/ tcef;jyLwif;aygufESifh w½kwfuwfrsm; ysufpD;cJhvQif avsmfaMu;rawmif;bJ tjrefqHk;jyif&ef?<br />

14/ xrif;pm;cef;ESifh pmzwfcef;rsm;wGif yefumwyfqifay;&ef?<br />

15/ ausmif;aqmifcef;rsm;ü t0wfbD½dk wvHk;pDay;&ef?<br />

16/ ausmif;aqmifwdkif;ü a&aomuf&ef a&ydkufacgif; (water tap) rsm; wckuspD wyfqifay;&ef?<br />

17/ a&udk (24) em&DvHk; (3) xyfxd ausmif;aqmifrsm;wGif &½Sd&ef?<br />

18/ ysufpD;,dk,Gif;í teHYtoufrcHEdkifaom tdrfomrsm; jyKjyifay;&ef?<br />

19/ atmufwdkbmausmif;ydwf&ufudk wvvHk;ydwfay;&ef?<br />

20/ Oypmaumvdyfrsm;udk awmifBuD;? jrpfBuD;em;ESifh {&m0wDwdkif;wGif zGifhvSpfay;&ef?<br />

21/ rEÅav;wuúodkvfESifh armfvNrdKifaumvdyfwGif oD;jcm;pmwdkufwckpD zGifhay;&ef/<br />

463


464<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

q&mrsm;ESifUywfoufí<br />

1/ q&mrsm;\ pmoifcsdefudk qDavsmfatmif pDpOfowfrSwf&ef?<br />

2/ tu,fí tcsdefydkoif&ygu tydkaMu;ay;&ef?<br />

3/ q&mrsm;twGuf oD;oefYtdrfrsm; vHkavmufpGmay;&ef?<br />

4/ q&mrsm;tm; taMumif;rJh tvkyfrS&yfpJjcif; rjyK&ef? (Oyrm- OD;uHñGefY? OD;pHabmf)<br />

5/ q&mrsm;vpm wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

6/ q&mvdktyfaom ,ckvdktcsdefwGif q&mrsm;\ tcGifhta&; wdk;jr§ifhcefYxm;rIudk 'D*&Day:wGif rMunfhbJ<br />

vkyfoufESifhuRrf;usifrIudk Munfhí oifhawmfovdk &mxl;wdk;jr§ifhjcif;? cefYxm;jcif;rsm; jyKvkyf&ef?<br />

7/ q&mrsm;\qEúdk qefYusifvsuf ausmif;om;ta&;rsm;wGif tpdk;&tmPmjzifh csKyfudkifvsuf 0ifa&muf<br />

pGufzufjcif;rjyK&ef/<br />

upm;ckefpm;<br />

1/ Tennis Court rsm;udk &efukefwuúodkvf? aq;odyÜH? &efuif;aumvdyf? xD;wef;aumvdyf? rEÅav;<br />

wuúodkvf? armfvNrdKifaumvdyfESifh ausmufjzLaumvdyfwGif ausmif;om;tcsKd;tpm;tvdkuf aqmufvkyf<br />

ay;&ef?<br />

2/ rEÅav;wuúodkvfESifh armfvNrdKifaumvdyfwdkYwGif a&ul;uefwpfckpD aqmufvkyfay;&ef?<br />

3/ acwfrDaom tm;upm;½Hkrsm;udk rEÅav;wuúodkvf? armfvNrdKifaumvdyf? ausmufjzLaumvdyf? &efuif;<br />

aumvdyf? xD;wef;aumvdyfESifh aq;odyÜHwdkYwGif wckpDaqmufvkyfay;&ef?<br />

4/ um,Avenf;jyq&mrsm;udk aumvdyftoD;oD;wGif cefYxm;&ef?<br />

5/ acwfrDtm;upm;ypönf;rsm; vHkavmufpGmxm;½Sd&ef?<br />

6/ tm;upm;½HkvHkjcHKrItwGuf oHwHcg;rsm; wyfqifay;&ef?<br />

7/ upm;½Hk½Sd ysufpD;aeaom a&csKd;cef;ESifh tdrfomrsm; tjrefqHk; jyKjyifay;&ef?<br />

8/ ysufpD;aeaom trdk;rsm; jyKjyifay;&ef?<br />

9/ "gwfvdkufaeaom "gwfBudK;rsm; ta&;wBuD; jyKjyifay;&ef?<br />

10/ usKd;yJhaeaom Murf;jyifrsm;udk jyKjyifay;&ef?<br />

11/ upm;½Hkü em&Dwck wyfqifay;&ef? ysufpD;aeaom a&csKd;cef;ESifh tdrfomrsm; tjrefqHk;jyKjyifay;&ef/<br />

usef;rma&;<br />

1/ &efukefwuúodkvfaq;½Hkudk wdk;csJUay;&ef?<br />

2/ wdk;csJUonfh aq;½HkwGif aq;0g;ESifh acwfrD prf;oyfypönf;ud&d,mrsm; vHkavmufpGmxm;½Sd&ef?<br />

3/ t&nftcsif;jynfh q&m0efrsm;ESifh olemjyKrsm; vHkavmufpGmxm;½Sd&ef?<br />

4/ ausmif;om;wdkif; tcrJhaq;xkd;cGifhjyK&ef?<br />

5/ rEÅav;wuúodkvfwGif ausmif;om;OD;a&ESifh udkufnDaom ausmif;aq;½Hkwck aqmufvkyf&ef?<br />

6/ armfvNrdKifaumvdyfESifh ausmufjzLaumvdyfrsm;wGif tvm;wlaq;½HkwckpD aqmufvkyf&ef?<br />

7/ ausmif;om;rsm;tm; ul;pufwwfaom a&m*gumuG,faq;rsm; tcsdeftcgtvdkuf xdk;ay;&ef ( Oyrm-<br />

Smallpox, T.B, Anti-cholera)?<br />

8/ wuúodkvfe,fajrrsm;wGif usef;rma&;t&m½Sd (Oyrm-Public Health Inspector ) rsm;xm;½Sd&ef/<br />

ausmif;olrsm;twGuf<br />

1/ ausmif;olrsm;twGuf aq;½Hkwckaqmufvkyfí aq;ukocHEdkif½HkrQru tem;,lEdkif&eftxd aqmif½Guf<br />

ay;&ef?<br />

2/ ausmif;olrsm;twGuf tm;upm;½Hkwck wnfaqmufay;&ef?<br />

3/ trsKd;orD;tm;upm;rSL;rsm; cefYtyf&ef/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aq;odyÜHausmif;om;rsm;twGuf<br />

1/ aq;odyÜHausmif;om;OD;a&ESifh vuf½Sdq&mOD;a&rSm rnDrrQjzpfaeojzifh aemufxyfq&mrsm; wdk;cefYxm;<br />

ay;&ef?<br />

2/ aq;odyÜH½Sd ausmif;om;OD;a&ESifh vuf½Sd"gwfcGJcef; toHk;taqmifrsm;rSm rvHkavmufí vHkavmufpGm<br />

xm;ay;&ef?<br />

3/ vuf½Sd aq;r[mXmeudk oD;jcm;aumvdyf (Constituent College) tjzpf todtrSwfjyKvkyf ajymif;vTJ<br />

ay;&ef?<br />

4/ aq;odyÜHwGif q&maumif;rsm; &½Sdap&ef ,ckq&mrsm;tm; ay;xm;aom vpmEIef;rsm; wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

5/ pdef*Ref;vrf;½Sd ausmif;aqmifrsm; ae&mwGif yHkpHcsNyD;om; tkwfausmif;aqmifrsm;udk tjrefqHk; aqmufvkyf<br />

ay;&ef?<br />

6/ vuf½Sd 'kwd,ESpf aq;oifwef; (3) BudrfuspepfaMumifh ausmif;om;rsm; txl;epfemojzifh repfemap&ef<br />

jyefvnfaqG;aEG; jyKjyifay;&ef? (54 a,muf xkwfy,fNyD; jzpfonf/)<br />

7/ aq;odyÜHpmMunfhwdkufwGif acwfrDaompmtkyfrsm; vHkavmufpGmxm;½Sdí vHkavmufpGm iSm;,lzwfEdkif&ef<br />

&efyHkaiG wdk;csJUydkrdkoHk;pGJay;&ef?<br />

8/ aq;odyÜH½Sd aq;½HkodkY aq;oifwef;qif;Muaom ausmif;om;rsm;tm; rqif;rD "gwfrSef½dkufjcif;ESifh<br />

(6) vwBudrf "gwfrSef ½dkufay;jcif;?<br />

9/ aq;odyÜHudk axmufyHhaMu;topfrsm; yxrESpf0uftwGif;wGif tNyD;owf pDpOfxkwfay;&ef/<br />

q&mtwwfoifausmif;rsm;twGuf<br />

1/ bDattD;'D atmifjrifNyD;aom ausmif;om;rsm;tm; bDtD;'DodkY wufa&mufoifMum;vdku oifMum;cGifhjyK&ef?<br />

2/ axmufyhHaMu;,lxm;aomausmif;om;rsm;tm; tpdk;&tvkyfudk rvkyfvdkygu axmufyHhaMu;aiG (2) q<br />

avsmf&rnf qdkonfudk ½kyfodrf;&ef?<br />

3/ bDattD;'Drsm; jyefwrf;0ift&m½Sd vpmay;&ef?<br />

4/ bDattD;'Drsm; tajccHvpm (300) rS &½Sda&;/<br />

tif*sifeD,mausmif;om;rsm;twGuf<br />

1/ tif*sifeD,maumvdyfpmMunfhwdkufwGif pmtkyftjynfhtpHkESifh qdwfNidrfaom pmzwfcef;wck xm;½Sd&ef?<br />

2/ vdktyfaeaom vufawGU prf;oyfcef;rsm; jzpfonfh-<br />

(u) Thermodynamic lab:<br />

(c) Mechanical lab:<br />

(*) Sounatary lab: (3) ckudk aqmufvkyfay;&ef?<br />

3/ acwfrDaomyHkpHrsm; ausmif;om;OD;a&tvdkuf jynfhpHkpGm xm;ay;&ef?<br />

4/ acwfrDaom wdkif;onfhypönf;rsm; (Survey Instruments) udk jynfhpHk vHkavmufpGm xm;ay;&ef?<br />

5/ tif*sifeD,modyÜHwef;rsm;ESifhoufqdkifaom bmom&yfrsm;udk tif*sifeD,modyÜH pmoifcef;rsm;wGif oifMum;<br />

Edkif&ef pDpOfay;&ef?<br />

6/ ,ck aqmufvkyfqJ tif*sifeD,modyÜHtaqmuftODudk tjrefqHk;NyD;pD;atmif aqmufvkyf&ef/<br />

&efukefwuúodkvftwGuf<br />

1/ ausmif;om;wkdif; oHk;pGJEdkifaom w,fvDzkef;wyfqifay;&ef?<br />

2/ trsKd;orD; ausmif;aqmifrsm;ü w,fvDzkef;wckpDxm;&ef?<br />

3/ &efuif;ESif xD;wef;aumvdyfausmif;aqmifrsm;ü ausmif;om;rsm;oHk;&ef w,fvDzkef;wckpD xm;½Sd&ef?<br />

4/ &efuif;aumvdyfESifh xD;wef;aumvdyfrsm;udk ,ckuJhodkY rcGJjcrf;bJ &efukefNrdKUü oifhawmfonfh ae&mwGif<br />

jynfhpHkaom Oypmaumvdyfwckudk wnfaxmifay;&ef?<br />

5/ ausmif;aqmifOya'rsm;onf rvdkufemEdkifatmif wif;usyfvGef;í tjrefqHk;zsufodrf;í ausmif;aqmif<br />

aumfrwDwGif o[m,ESifh pmzwftoif;rS udk,fpm;vS,f (2) OD; yg0ifcGifhjyK&ef?<br />

465


466<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

6/ o[m,ESifh pmzwftoif;rS awmif;qdkcsufrsm;udk ausmif;aqmifaumfrwDrS wdkuf½dkuf ta&;,laqmif½Guf<br />

&ef?<br />

7/ yk*Hausmif;aqmifajrae&mü ausmif;aqmifopfwckESifh tjcm;ae&mü ausmif;aqmifwck aqmufvkyfay;&ef?<br />

8/ pmzwfcef;ESifh xrif;pm;cef;wdkYudk wywf (2) Budrfusom taqmifaumfrwD cGifhjyKcsuf&rSoHk;jcif;udk<br />

y,fzsufí ,cifuuJhodkY ausmif;aqmif ausmif;om;rsm; vdktyfovdk oHk;pGJcGifhjyK&ef?<br />

9/ ausmif;aqmifopfrsm; wckESifhwck pMuFefvrf; cif;ay;&ef?<br />

10/ xrif;pm;csdefrsm;udk oufqdkif&m pmzwftoif;rsm;\ oabmus oifhawmfovdk jyifcGifhay;&ef?<br />

11/ ausmif;aqmif xrif;pm;cef;ü vdktyfaom csdefcGif? tav;? ',ftdk;? ZGef;? yef;uef? cGufrsm; jynfhpHkpGm<br />

xm;ay;&ef?<br />

12/ ausmif;om;rsm; upm;ckefpm;a&;twGuf ypönf;rsm;udk tvHktavmuf xkwfay;&ef?<br />

13/ taqmifopfrsm;ü ausmif;om;OD;a&tvdkuf upm;ckefpm; &efyHkaiGudk tcsKd;us ydkrdkay;&ef?<br />

14/ bwfpuufabmESifh abmfvDabmuGif;r½Sdaom taqmifrsm;wGif tjrefqHk;jyKvkyfay;&ef?<br />

15/ &wemESifh rmvmausmif;aqmifrsm;wGif oD&dESifh tif;vsm;aqmifrsm;uJhodkY Murf;cif;rsm; jyKvkyfay;&ef?<br />

16/ oD&daqmifü (4) a,mufom aeoifhaom tcef;rsm;wGif (6) a,muf rxm;&ef?<br />

17/ ausmif;aqmifü ysufpD;,dk,Gif;aeaom "gwfBudK;ESifh "gwfrD;cvkwfrsm; tjrefqHk;vJay;&ef?<br />

18/ ausmif;aqmifcef;wdkif;wGif "gwfrD;? tkyfaqmif;ESifh vdkaom rD;acgif;rsm; wyfqif&ef?<br />

19/ '*Hkausmif;aqmif xrif;pm;cef;wGif rD;zdkrS rD;cdk;rsm; 0ifa&mufjcif;udk jyKjyif&ef?<br />

20/ &efukefwuúodkvfe,fajrtwGif; arSmifrJaeaom vrf;[loí rD;rsm;wyfqifay;&ef?<br />

21/ ausmif;aqmifcef;cudk (10) odkY avQmhcsí pm;aomufa&;ü aiGydk&ef?<br />

22/ rsufESmMuufvdktyfaom ausmif;aqmifxrif;pm;cef;rsm;wGif wyfqifay;&ef?<br />

23/ oxHkausmif;aqmifwHcg;wGif ta&;½Sdu oHk;Edkif&eftwGuf tjcm;taqmifrsm;uJhodkY rvG,faygufxm;í<br />

n (12) em&Dtxd zGifhxm;ay;&ef?<br />

24/ ausmif;aqmifpm;aomufa&;ESifh ywfoufaom pDrHcefYcGJrItcGifhta&;ESifh tmPm? aiGudk ,cifuJhoYdk<br />

ausmif;aqmif pm;aomufa&;trIaqmiftzGJUodkY vTJay;&ef?<br />

25/ ausmif;aqmifrsm;udk ESpfpOf aq;okwfay;&efESifh pmwdkufyHk;wvHk;pD xm;ay;&ef?<br />

26/ vuf½Sd aeYausmif;om;? ausmif;olrsm; em;ae&mtcef; wdk;csJUay;&ef? yefumESifh vQyfppfrD; wyfay;&ef?<br />

tdrfomudk oefY½Sif;pGm jyKvkyfay;&ef?<br />

27/ aeYausmif;om;? ausmif;olrsm; pm;aomufa&;twGuf usef;rma&;ESifh nDñGwfí oGm;vma&;vG,ful&ef<br />

pm;aomufqdkifwck zGifhvSpfay;&ef?<br />

28/ ausmif;om;OD;a&tvdkuf upm;ckefpm;&efyHkaiG wdk;ay;&efESifh tm;upm;ypönf;rsm; vHkavmufpGmxm;ay;<br />

&ef?<br />

29/ aeYausmif;om;rsm;tcef;wGif a&'D,dkwvHk;xm;ay;&ef?<br />

30/ wuúodkvf½Hk;cef;udk wdk;csJUí tvkyform;rsm; ydkrdkcefYxm;ay;&ef/<br />

Oya'ausmif;om;rsm;twGuf<br />

1/ Oya'oifwef;om;rsm;tm; ausmif;aqmifwGif aecGifhjyK&ef?<br />

2/ ausmif;vcavQmh&ef?<br />

3/ Oya'oifwef;pmar;yGJrsm;udk wESpfvQif (2) Budrf ppfaq;ay;&ef/<br />

&efuif;ausmif;om;rsm;twGuf<br />

1/ &efuif;aumvdyfwGif ausmif;aqmifESifh A[kdxrif;pm;cef;rudk qufoG,fí pMuFefvrf;rsm; aqmufvkyf<br />

ay;&ef?<br />

2/ vuf½Sd xrif;pm;cef;rsm;wdk;csJUí xrif;pm;cef;wGif xkdifcHk? pm;yGJrStp vdktyfaeaomypönf;rsm; tvHk<br />

tavmuf xm;½Sday;&ef?<br />

3/ csufjyKwf&eftcef;twGuf oefY½Sif;pGmESifh ypönf;tpHktvifay;&ef?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ aumif;rGefoefY½Sif;aom a&csKd;cef;rsm; tvHktavmufay;&ef?<br />

5/ ysufpD;aeaom a&ydkufrsm; jyifqifay;&ef?<br />

6/ a&csKd;cef;wGif t0wfavQmf&ef a


468<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

r½Sdap&ef trdefYcH,lapjcif;? oydwfwm;Oya'rsm;jzifh tcGifhta&;awmif;qdkcGifhudk ydwfyifxm;jcif;? tmPmvuf½SdygwD<br />

rsm;ESifh qefYusifolrsm;udk aomif;usef;olrsm;[k wHqdyfuyfum opömazmufOya'rsm;jzifh owfjzwfaejcif;? tpdk;&tzGJUudk<br />

ra0zef&Jatmif yk'fr (500) toa&zsufrIOya'rsm; jyKvkyfMuHpnfaeayonf/<br />

&efukefwuúodkvf? atmufwdkbmausmif;wvydwfa&; ausmif;om;vIyf½Sm;rIonf ausmif;om;w&yfvHk; vdk<br />

vm;axmufcHrI &cJhonfhtjyif qdkif&mtmPmydkifwdkYESifhawGUqHkum at;csrf;pGm qE´jyawmif;qdkcJhaomfvnf; ausmif;om;<br />

acgif;aqmifrsm; tpkvdkuf tjyHKvdkuf ausmif;xkwfcH&jcif;? zrf;qD;cH&jcif; ponfh zdESdyfcsKyfcs,frIrsm; cHpm;cJh&avonf/<br />

,ckuJhodkY yk'fxD;yk'frtrsKd;rsKd;udk rvdkwrsKd;vdkwrsKd; oHk;pGJvsuf½Sdonfhtjyif wdwfwdwfykef;wrsKd;? ajAmifwrsKd;<br />

Ncdrf;ajcmufowfjzwfum 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;udk ydwfyifwm;qD;aeayonf/ xdkYaMumifh EdkifiHw0Srf;vHk;½Sd jynfol<br />

vlxkrSm ]aponfUuRef? xGefonfUEGm;yrm} vkyfcHae&½kHrQ ae&ayonf/<br />

odkYygaomaMumifh ArmEdkifiHtm; 'Drdkua&pDenf;pepfus xlaxmifxm;aom wdkif;oljynfom;rsm; tajccHtcGifh<br />

ta&;ay;um jynfolYtpdk;& xlaxmifvdkygvQif tajccHpnf;rsOf;\ Oya'udkcsKd;azmufum vuf½SdjyKusifhcJhaom csKyfcs,frI<br />

yk'fxD;yk'frtrsKd;rsKd;udk ½kyfodrf;&ef awmif;qdkvdkuf&ayonf/<br />

a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

oifMum; ae&avonf/ oifMum;&aom ynm&yfrsm;rSm jynfolw&yfvHk; tusKd;jyK&rnfhtpm; rdrdwudk,faumif;<br />

ynm&yfrsm;om jzpfaecJhonf/<br />

xkdYaMumifh jrefrmjynf\ ynma&;pepfonf rnfodkYyif jynfawmfomynma&;yif a


470<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdkYaMumifh ,aeY tpdk;&onf vlxktm; zdESdyfjcif;? 'Drdkua&pD tcGifhta&;rsm;udk enf;trsKd;rsKd;jzifh wm;qD;<br />

ydwfyifjcif;rsm;udk av;eufpGm uefYuGufvdkuf&ygonf/<br />

Nidrf;csrf;a&;tqdk<br />

,refESpfu ynma&;toHk;p&dwf odef; (900) oHk;&mrS? ,ckESpfwGif odef; (754) odef; avsmhcsoHk;pGJvmayonf/<br />

þodkY ynma&;toHk;p&dwfudk avsmhoHk;vmjcif;rSm ynma&;udk vspfvsL½Ijcif;ESifh zdESdyfrIjzpfaom wdkif;jynfumuG,fa&;<br />

ppftoHk;p&dwfudk rsm;pGmoHk;pGJjcif;aMumifh jzpfonf/ ppfwyftwGuf odef; (4000) ausmf oHk;pGJaeayonf/ ppfom;w<br />

a,muftwGuf vufeufud&d,mrS tvHk;pHkwyfqifa&;twGuf wESpf (4000) ausmf ukefusaecsdef ausmif;om;wa,muf<br />

twGuf wESpf (350d^-) om oHk;pGJaeayonf/ ppfom;wa,muf (1) ESpfoHk;aiGudk ausmif;om;aygif; (11) a,mufausmf<br />

twGuf oHk;pGJEdkifayonf/ ,cktcsdeftxd jyLapmxD;pDrHudef;qdkNyD; trIxrf;rsm;? t&yfom;rsm;tm; vufeufwyfqif&ef<br />

twGuf wc½dkifvQif (1) odef; owfrSwfxm;ay&m ¤if;aiGudk ynma&;wGifoHk;pGJvQif ausmif;taqmuftOD taumif;qHk;<br />

waqmifaomf vnf;aumif; (odkYr[kwf) ausmif;om;aygif; (300) rQavmuf vnf;aumif; oHk;pGJEdkifayonf/<br />

þodkY ppfwyfrsm;twGuf oHk;pGJae&jcif;rSm jynfwGif;ppf vufeufudkif wdkufcdkufae&jcif;aMumifh jzpfonf/<br />

jynfwGif;ppfudk &yfpJum at;csrf;om,mrI½SdrSomvQif ,aeYppftoHk;p&dwfrsm;avsmhyg;um ynma&;udk wdk;wufoHk;pGJ<br />

Edkifrnf jzpfayonf/<br />

jynfwGif;ppf jzpfyGm;onfrSm (7) ESpf (7) vausmf MumcJhayNyD/ jynfwGif;ppfjzpfyGm;&jcif;rSm zdESdyfcsKyfcs,fjcif;ESifh<br />

EdkifiHa&; rauseyfrIrS jzpfay:jcif;udk trSDjyKum vufeufpGJudkif ajz½Sif;jcif;aMumifh jzpfay:vm&ayonf/ ppfaMumifh<br />

vlxkrsm;pGm toufqHk;½IH;jcif;? pnf;pdrfOpömrsm; ysufjyKef;&jcif;ESifh awGUMuHK&NyD; wOD;ESifhwOD; tjywftowf ESdrfeif;Edkif<br />

jcif;iSm rpGrf;ombJjzpfaeonf/ jynfwGif;ppfudk&yfpJ&efrSm wOD;ESifhwOD; awGUqHkaqG;aEG;um at;csrf;om,mpGm ajz½Sif;<br />

EdkifrSomvQif jzpfayrnf/<br />

odkYaMumifh tpdk;&ESifh vufeufpGJudkifawmfvSefaeolwdkY awGUqHkaqG;aEG;um jynfwGif;ppf&yfpJNyD; jynfwGif;Nidrf;<br />

csrf;a&;udk t&,lMu&ef awmif;qdkvdkufygaMumif;/<br />

urÇmha&;&mtqdk<br />

'kwd,urÇmppfaMumifh vlrsm;pGmaoaMuí taqmuftODrsm;pGm jymyHktwd a&mufcJh&onf/ odkYtwGuf urÇmol<br />

urÇmom;wdkYrSm ppfudk rsm;pGm½GHU½Smrkef;wD;vmonf/ awGUMuHKcJh&aom oifcef;pmaMumifh ppfjzpfa&;udkyif jiif;qdkvsufyif<br />

½Sdonf/<br />

odkYaomf ppfudk ½GHUrkef;um rvdkvm;aom urÇmol? urÇmom;wdkYESifhqefYusifzufjyKum aoG;aqmifol wpkonf<br />

aemufxyf urÇmppfBuD;wck ay:aygufa&;twGuf enf;trsKd;rsKd;jzifh BudK;pm;vsuf ½Sdaeonf/ rdrdwdkY\ wdkif;jynfrsm;ü<br />

ppftoHk;p&dwf wdk;jr§ifhum ppfom;rsm;wdk;csJUjcif;? vufeufwyfqifjcif;? tpkvdkuftjyHKvkduf aoapwwfaom tEkjrLAHk;?<br />

[dkuf'½dk*sifAHk;rsm; prf;oyfazmufcGJjcif;rsm; jyKvkyfvsuf ½Sdaeonf/ udk&D;,m;? AD,uferfwdkYwGif jzpfyGm;aom ppfyGJrsm;udk<br />

vnf; rNyD;qHk;atmif MuHaqmifcJhMuonf/ aewdk;? qD;wdk; ppftkyfpkrsm;zGJUum ppfjzpf&ef jyifqifjcif;? vIHUaqmfjcif;rsm;<br />

jyKvkyfaeayonf/<br />

þodkY aoG;iwfolwpkonf ppftwGufvIHUaqmfjyifqifjcif;rSm ¤if;wdkY\ tjrwftpGef;&½Sda&;twGuf vlom;<br />

w&yfvHk;tm; ysufjyKef;ap&ef MuHaqmifjcif;? urÇmol? urÇmom;wdkY\qE´udk ypfy,fjcif;om jzpfayonf/ odkYtwGuf<br />

aMumifh aemufxyf ppfBuD;wck ray:aygufa&;twGuf umuG,fa&;toHk;p&dwf avsmhcsjcif;? ppfom;rsm; avQmhayghjcif;/<br />

vufeufrsm; prf;oyfjcif;? usL;ausmfapmfum;rIrsm; jyKjcif;? ppftkyfpkrsm; zGJUjcif;rsm;udk wm;jrpf&ef vdktyfayonf/<br />

ppfBuD;rjzpfyGm;ap&eftwGuf wif;rmrIrsm;udk at;csrf;om,mpGm awGUqHkaqG;aEG;ajz½Sif;&ef vdkayonf/ þodkY ajz½Sif;<br />

jcif;aMumifhvnf; AD,uferf? udk&D;,m;wGif ppf&yfpJí ppfajyNidrf;jcif;rsm; xkwfazmfEdkifcJhayonf/<br />

odkYtwGuf ausmif;om;xkESifh vlxkw&yfvHk;onf aemufxyfwzef ppfBuD; rjzpfyGm;a&;twGuf ppftoHk;p&dwf<br />

avsmhayghjcif;? ppftiftm;avsmhjcif;? vufeufBuD;rsm; prf;oyfjcif; rjyKvkyfjcif;? ppfpmcsKyf? ppftkyfpkrsm;udk zsufodrf;<br />

jcif;? usL;ausmfrIrsm;udk a½SmifuGif;jcif;rsm;jyKvkyfum wOD;ESifhwOD; awGUqHkaqG;aEG;jcif;jzifh urÇmYwif;rmrIrsm; avsmhyg;<br />

um urÇmYNidrf;csrf;a&;twGuf awmif;qdkMu&ef? aqmif½GufMu&ef tqdkwifoGif;vdkufygonf/<br />

þodkYjzifh &mZ0ifrSwfwrf;wif&r,fh (35) BudrfajrmuftrsKd;om;aeYrSm uRefawmfwdkY ausmif;om;xkawG[m<br />

(1) udkvdkeDynma&;pepfzsufodrf;a&;ESifh 'Drdkua&pDynma&;wnfaqmufa&;?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(2) zdESdyfcsKyfcs,frIawG wGef;vSefypfa&;ESifh 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; &½Sda&;?<br />

(3) e,fcsJUpepf (0g) vuf0g;BuD;tkyft&if;½Sifpepf zsufodrf;a&;? trsKd;om;vGwfvyfa&; xdef;odrf;jr§ifh<br />

wifa&;?<br />

(4) jynfwGif;ppf&yfpJa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifh trsKd;om;nDñGwfa&; wnfaqmufa&;?<br />

(5) wwd,urÇmppfwm;qD;a&;? urÇmYNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,fa&;vkyfief;BuD;awGudk taumiftxnf<br />

azmfEdkifzdkYtwGuf ausmif;om;xkw&yfvHk;[m nDnDñGwfñGwf wdkufyGJ0ifMu&ef qHk;jzwft"d|mefjyKMuygpdkU/<br />

(X) Auorsm;tzGJUcsKyf pwkw¦tBudrfnDvmcH<br />

pwkw¬tBudrfajrmuf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf nDvmcHBuD;udk 13? 1? 1955 &uf<br />

aeYwGif usif;ycJhygonf/ þnDvmcHonf &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong> (25) ESpfajrmuf aiG&wkobifyGJawmfBuD;ESifh wquf<br />

wnf; usif;yaomaMumifh ArmEdkifiHausmif;om;xkBuD; w&yfvHk;ESifh <strong>or*¾</strong>&mZ0ifwGif xl;jrwfaomt"dyÜg,fudk aqmifcJh<br />

ygonf/ 1954-55 ckESpf yxrydkif;wGif tmPmydkifrsm;u <strong>or*¾</strong>udk ausmif;aumifpDjzifh tpm;xkd;zsufqD;&ef MuH½G,fcJhay<br />

onf/<br />

qdk½S,fvpfvufyg;ap 'Dtufpftdkrsm;ESifh tmPmydkifrsm;udk ckcHumuG,fum &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>onf<br />

(25) ESpfajrmuf tcrf;tem;udk usif;ycJhayonf/ xdkodkY usif;yEdkifjcif;onf &efukefwuúokdvf<strong>or*¾</strong> wnfjrJa&;ESifh<br />

ckcHwdkufcdkufum atmifyGJqifETJjcif; jzpfayonf/ þatmifyGJESifhtwl Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcHusif;yvdkufjcif;onf<br />

a½SUwGif ArmEdkifiHvHk;qdkif&m<strong>or*¾</strong> tzGJUtpnf;rsm; ysufpD;&ef &nf½G,fcsufudk wdkufzsuf&ef tm;opfavmif;vdkufjcif;<br />

jzpf&m ausmif;om;xkw&yfvHk;ESifh <strong>or*¾</strong>&mZ0ifwGif xl;jrwfaom t"dyÜg,faqmifcJhayonf/<br />

(!) taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkaZmf0if; (Auorsm;tzGJUcsKyf) wifoGif;aom tpD&ifcHpm<br />

uRefawmfwdkY Auorsm;tzGJUcsKyfonf ausmif;om;vdktyfcsufrsm;ta&;ESifh ywfoufí 1954 ck? ZGefrS<br />

pufwifbmvtxd &efukef? vufyHwef;? awmifil? yJEG,fukef;? atmifvH? rdacsmif;&J? puk? [oFmw? ykodrf? zsmyHk?<br />

ausmif;ukef;? armfvNrdKifuRef;? a';'&JNrdKUrsm;wGif ausmif;aqmifopf aqmufvkyfa&;? a[mif;EGrf;aeaom ausmif;rsm;<br />

jyifqifa&;twGuf awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJhygonf/ rdacsmif;&J? a';'&JNrdKUrsm;wGif ausmif;om;rsm; yg0ifqE´jycJhygonf/<br />

yJEG,fukef;? usKHrai; paomNrdKUrsm;wGif ausmif;om;rsm;onf rdrdwdkY udk,fwdkifaiGaMu;aumufcHum aqmufvkyfcJhMu<br />

onf/ Nrdwf? awmifil? ausmif;ukef;? Aef;armf? [oFmw? rdk;ukwfNrdKUrsm;wGif qE´jyawmif;qdkcJhMu\/ NrdwfNrdKUü<br />

pmroifMum;bJ xkdifoydwfarSmuf qE´jyonftxd tqifha&mufcJhonf/ þodkYjzifh ArmEdkifiHt&yf&yfwGif ausmif;om;xk<br />

w&yfvHk; vdktyfcsuftwGuf awmif;qdkrIrsm; jyKvkyfcJhaomfvnf; atmifjrifpGm raqmif½GufEdkifonfhtwGuf ausmif;om;<br />

xk vdktyfcsufESifh awmif;qdkrIrSm atmifjrifrIESifh a0;cJh&ayonf/<br />

ausmif;om;tcGifhta&;umuG,fa&;twGuf ausmif;om;rsm;vkdvm;csuf? epfemcsufrsm;udk zqyv qdk½S,f<br />

vpfwdkY tydkifpD;xm;aom tpdk;&onf ausmif;om;xktm; zdESdyfcsKyfcs,fum ausmif;om;tcGifhta&;rsm;udk ydwfyifwm;<br />

qD;&efBudK;yrf;cJhonf/ ausmif;om;ta&;wGif pGrf;pGrf;wrHaqmif½GufcJhaom ppfawGc½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkausmf<br />

vSjzLESifh trIaqmif (3) a,muftm; ausmif;xkwfypfcJhjcif;? tzGJUcsKyf 'k-Ouú| udkxGef;azudk zrf;qD;jcif; jyKvkyfcJhay<br />

onf/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>wGif acgif;aqmifolrsm;tm; <strong>or*¾</strong>wGif rvkyfygbl;[k 0efcHuwdjyKum ausmif;wGif vufcHjcif;<br />

jyKcJhayonf/ awmifilrS (7) a,muf? tif;pdefrS (4) a,muf? OuúHrS (3) a,mufwdkYtm; ausmif;xkwfjcif;rsm; jyKrl<br />

cJhonf/ ArmEdkifiHt&yf&yf½Sd ausmif;om;acgif;aqmifrsm;tm; Ncdrf;ajcmufjcif;rsm; jyKcJhayonf/ &efukefNrdKU tpdk;&ausmif;<br />

rsm;wGif <strong>or*¾</strong>rzGJUEdkifap&ef tpdk;&u q&mBuD;rsm;tm; tcGifhray;bJ xm;cJhonf/ &efukefNrdKU A[dktpdk;&ausmif;rS<br />

ausmif;q&mrBuD;u ydwfyifcJhavonf/ trsKd;orD; pmoifwef;ausmif;rSm apmapmydkif;wGif zGJUcGifhray;bJ xm;NyD;aemuf<br />

q&mrBuD; a':oef;oef;u 'Dtufpftdkrsm; ac:,lum <strong>or*¾</strong>zGJUay;cJhonf/ þrQyifruao; &efukefNrdKU½Sd EdkifiHawmftpdk;&<br />

ausmif;rsm;wGif ausmif;om; aMunmpmwrf;rsm; a0iSjcif;rjyK&ef? ruyf&[laom trdefYrsm; xkwfjyefcJhonf/ aemufqHk;<br />

trSwf (4) pH&dyfNidrf? pHy,fjcH? urm½Gwf½Sd tzGJUcsKyfwnf&mudkyif ykvdyfrsm;jzifh0dkif;0ef;um ypönf;rsm;½SmazGjcif;? pm<br />

ul;puf? vufESdyfpuf? pm½Gufpmwrf;rsm; odrf;jcif; jyKvkyfcJhayonf/ þodkY ausmif;om;tcGifhta&; ydwfyifwm;qD;<br />

&m0,f ynma&;XmerS wdwfwqdwfñTefMum;um zqyvqdk½S,fvpfwdkYu q&mrsm;udk "g;pmcHtjzpfapcdkif;jcif; jyKvkyfcJh<br />

471


472<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ayonf/ odkYaomf q&mtenf;i,frSty ajrmufrsm;pGmaom q&mrsm;onf cdkif;aponfhtwkdif; rvkyf½HkrQru tcsKdUa'o<br />

rsm;wGif ausmif;om;xkzufrS yg0ifaqmif½GufcJhayonf/ þodkYjzifh Auorsm;tzGJUcsKyfonf ausmif;om;xkw&yfvHk;<br />

pkpnf;NyD;umuG,f&ef ½Sdvmayonf/ þwm0efudkpl;pdkufum rxrf;aqmifEdkifcJhonfhtwGuf zqyvtpdk;&onf vuf&J<br />

Zuf&Jjzpfum wjznf;jznf; zdESdyfvmonfudk awGU½kHrQru ausmif;om;xkw&yfvHk;uvnf; tzGJUcsKyftay:wGif rSDcdktm;<br />

xm;jcif;rsm; wjznf;jznf; uG,faysmufvmonfudk awGU&ayonf/ a½SUwGif tzGJUcsKyfonf ausmif;om;vdktyfcsufrsm;udk<br />

aqmif½Gufjcif;? tcGifhta&;udk umuG,fjcif;vkyfief;rsm;udk zdzdpD;pD;tm½Hkpl;pkdufum raqmif½GufEdkifygu ausmif;om;<br />

xkw&yfvHk; ,HkMunftm;udk; axmufcHrIrsm;onf avsmhenf;vmrnfyif jzpfavonf/<br />

tzGJUcsKyfonf <strong>or*¾</strong>tzGJUcGJrsm; zGJUpnf;a&;twGuf rEÅav;? ppfudkif;? a½Tbdk? aumvif;? rdk;n§if;? uom?<br />

Aef;armf? jrpfBuD;em;? jynf? o&uf? armfvNrdKif? xm;0,f? &cdkifwdkif;? jrpf0uRef;ay:a'orsm;? jrif;jcH? rdwD¬vm?<br />

awmifil? om,m0wD? tkwfzdk? wdkufBuD;? yJcl;rS ysOf;rem;txd vnf;aumif;? pnf;½Hk;a&;rsm; qif;cJhMuaomfvnf;<br />

tiftm;wdk;oifhoavmuf rwdk;jcif;um; Auorsm;tzGJUcsKyfonf ausmif;om;tusKd;ESifh tcGifhta&;udk a½SUwef;rS<br />

rm;rm;rwfrwf &yfwnfum aqmif½Gufrnfh ausmif;om;xk rSDcdktm;xm;&m tzGJUtpnf;BuD; w&yf[k ausmif;om;xk<br />

w&yfvHk;u rjrifao;onfhtwGuf jzpfonf/ ausmif;om;xk pnf;½Hk;a&;wGifvnf; wzufrS tzGJUcsKyfu avsmh&Jaeonf<br />

ESifhtrQ qdk½S,fvpfvufyg;ap ausmif;om;opömazmuf 'DtufpftdkwdkYonf q&mrsm; tultnDjzifh vnf;aumif;?<br />

Ncdrf;ajcmufjcif;jzifh vnf;aumif;? tzGJUcsKyfpnf;½Hk;a&;udk zsufqD;&ef MuH½G,fcJhMuonf/ þodkY aqmif½Gufcsufrsm;udk<br />

wm;qD;&efrSm ausmif;om;xk pnf;½Hk;nDñGwfa&;jzifh jyefvnf wkHYjyefwdkufcdkufrI½SdrSom jzpfEdkifayvdrfhrnf/ þodkY<br />

wdkufcdkufjcif; rjyKcJhygvQif? tzGJUcsKyf pnf;½Hk;a&;onf NydKuGJysufpD; &ayvdrfhrnf/ xdkYaMumifh vmrnfhESpf trIaqmiftzGJU<br />

tm;? tzGJUcsKyfpnf;½Hk;a&;tm; pepfwusvkyfudkifyg&ef wdkufwGef;vdkuf&ygonf/<br />

jyefMum;a&;AsL½dkonf <strong>or*¾</strong>*sme,fwapmif xkwfa0&ef tpdk;&xH cGifhawmif;cJhaomfvnf; r&½SdcJhay/ þodkY<br />

r&aomfvnf; jyefMum;a&;AsL½dkonf tjcm;enf;vrf;rsm; ½SmazGvkyfaqmifoifhonf/ þodkY raqmif½Gufygu tzGJUcsKyf<br />

vkyfief;rsm;udk <strong>or*¾</strong>cGJrsm;u pHkaphpGmrod jzpfcJh&ayonf/ jyefMum;a&;AsL½dktaeESifh Auorsm;tzGJUcsKyf owif;pmapmifudk<br />

(1) BudrfomvQif xkwfa0 jzefYcsdEdkifayonf/ &cdkifwdkif;rS ausmif;om;rsm;tm; ppfwyfrS rw&m;zrf;qD; n§Of;qJjcif;ESifh<br />

ywfoufí ausmif;om;awGudk zrf;NyD[laom aMunmcsufwapmifESifh wwd,tBudrfajrmuftzGJUcsKyf nDvmcHwGif<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om; tcGifhta&;umuG,fa&;aumfrwDrS Ouú| udktkef;armif wifoGif;onfh atmufwdkbmta&;<br />

awmfyHk tpD&ifcHpmudk xkwfa0jzefYcsdcJhaomfvnf; qufoG,fa&; tcuftcJrsm;aMumifh e,f<strong>or*¾</strong>wdkif;odkY ra&mufcJhay/<br />

jyefMum;a&;AsL½dk ysuf,Gif;csufrsm; ½SdcJhonfrSm b@ma&;csKdUwJhrIaMumifhvnf; wydkif;yg0ifayonf/<br />

ausmif;om;rsm; oufomacsmifcsda&;twGuf tzGJUcsKyfrSOD;pD;um aqmif½Gufoifhayonf/ þvkyfief;rSm<br />

,aeY Armausmif;om;xktwGuf ta&;wBuD; tm½Hkpl;pdkufvkyf&rnfhtvkyfjzpfay&m oufomacsmifcsda&;AsL½dkonf<br />

ausmif;om;rsm; oufomacsmifcsda&; w&yfzGJU&ef BudK;pm;cJhaomfvnf; ratmifjrifcJhay/ urÇmYausmif;om; oufom<br />

acsmifcsda&;aumfrwDESifh tquftoG,f rvkyfonfhtjyif urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rSay;aom oGm;bufXme ud&d,m<br />

rsm;udkvnf; b@ma&;tcuftcJaMumifh ,cktcsdeftxd a½G;,lEdkifjcif;r½Sdonfudk awGU&onf/ [oFmwNrdKU rD;ab;oifh<br />

&mwGif 'ku©a&muf&aom ausmif;om;rsm; twGuf wjynfvHk;½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS wwftm;oa½GU 0dkif;0ef;ulnD&ef<br />

ñTefMum;ay;EdkifcJhonf/ &efukefwuúodkvf? [oFmwc½dkif ausmif;ol? ausmif;om;rsm;ESifh aqG;aEG;yl;aygif;um ausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;xH tvSLaiGaumufcHNyD; pmtkyfpmwrf;rsm;udk [oFmw rD;ab;oifh ausmif;om; rsm;tm; tultnD<br />

ay;cJhonf/<br />

EdkifiHjcm;qufoG,fa&;aumfrwDtaeESifh urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyfESifh qufoG,fxm;onfh<br />

tavsmuf qufoG,frIvkyfief;rsm; aqmif½Guf&ayrnf/ tjcm;urÇmt&yf&yf½Sd ausmif;om;rsm;ESifhvnf; qufoG,f&ef<br />

BudK;pm;&ayrnf/ urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (I.U.S) odkY tpD&ifcHpmtjzpf owif;rsm;? (2) Budrfom ydkYaqmifEdkifcJh<br />

onf/ ay;ydkYaompmrsm;? owif;pm*sme,frsm;rSm vrf;wGif aysmufqHk;ae&m aysmufqHk;rIudk wm0ef,laom pmwdkufzuf<br />

tm; xda&mufpGm ta&;rqdkEdkif jzpfcJhonf/ (I.U.S) udk,fpm;vS,fjzpfaom trf'AvsL½dkufonf &efukefNrdKUodkY acwå0if<br />

a&mufvm&m tzGJUcsKyfudk,fpm;vS,frsm; oGm;a&muf awGUqHkaqG;aEG;onf/ urÇmY'Drdkua&pDvli,frsm;tzGJUcsKyfodkY quf<br />

oG,fa&;pm ay;ydkYcJhonf/ MopaMw;vswuúodkvf ausmif;om;rsm;nDvmcHBuD;odkY tzGJUcsKyf o0PfvTm ay;ydkYcJhonf/<br />

urÇmYausmif;om;rsm;aumifpD tpnf;ta0;yGJudk armfpudkwGif usif;yrnfudk tzGJUcsKyf udk,fpm;vS,f jzpfaom udkpdef0if;?<br />

udkvSatmif? udkausmfjrifhwdkYtm; a½G;cs,fcJhNyD;aemuf EdkifiHul;vufrSwfrxkwfay;í roGm;a&mufEdkifcJhay/ (___) rS<br />

vli,f*sme,ft,f'Dwm pwDAifyD;aumhonf &efukefodkYvma&mufí tajctaetrsKd;rsKd;udk vli,fa&;? ausmif;om;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&;&mrsm;udk pHkpHkvifvif aqG;aEG;cJhonf/ (W.F.D.Y) rS aumifpD0ifvlBuD; rpöwmyifw&m; vma&mufí tzGJUcsKyfrS<br />

oGm;a&mufawGUqHkaqG;aEG;um (W.F.D.Y) tpnf;ta0;odkY wufa&muf&ef zdwfMum;cHcJh&onf/ EdkifiHtpdk;& cGifhay;csuf<br />

r&í roGm;a&mufcJh&ay/ (I.U.S) rS ay;ydkUaom rEÅav;wuúodkvftwGuf vufESdyfpufwvHk;? tif*sifeD,mXmetwGuf<br />

pmul;puf (6) pHk? ½kyfjypuf? rSefbDvl;wdkYtm; vufcH&½SdcJhonf/ oGm;pdkufud&d,mESifh rSefbDvl;wdkYtm; aq;½Hkrsm;odkY<br />

ausmif;om;rsm; oufomacsmifcsda&;rS vSL'gef;&ef pDpOfcJhonf/ tjynfjynfqdkif&mausmif;om;yGJawmf? bmom&yfqdkif&m<br />

okawoe ½SmazGa&;vkyfief;rsm;twGuf zdwfMum;cJhaomfvnf; roGm;a&mufEdkifcJhay/<br />

b@ma&;AsL½dkonf b@ma&;ESifhywfoufí xda&mufpGm aqmif½GufEdkifjcif; r½SdcJhay/ yJcl;odkY oGm;a&mufum<br />

<strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;ESifh aqG;aEG;um &efyHkaiGwBudrf aumufcHzl;onf/ urÇmYausmif;om;rsm;tzGJUcsKyfrS ay;ydkYaom<br />

½kyf½SifjypufESifh "gwfrSefbDvl;wdkYudk trIaqmifwOD;0ifaiGjzifh pdkuf,la½G;cJh&onf/ tzGJUcsKyf pm½Gufpmwrf;rsm;? aMunm<br />

csufrsm;? ukefusp&dwfrsm;udk trIaqmifrsm; tdwfxJrS ukefuscHum aqmif½GufcJh&onf/ tzGJUcsKyf½Hk;udkyif taxGaxG<br />

twGif;a&;rSL;u ukefuscHcJh&onf/ þodkY aqmif½Guf&jcif;twGuf tzGJUcsKyfwGif tcsKdUvkyfief;rsm; atmifjrifoifho<br />

avmuf ratmifjrifcJhay/ &HyHkaiG rvHkavmufrIESifh &ifqdkifcJh&onf/<br />

pwkw¦tBudrf Auorsm;tzGJYcsKyfnDvmcHudk atmufygtaMumif;rsm;jzifU ac:qdk&jcif;jzpfonf/<br />

(1) wjynfvHk;½Sd ausmif;om;xk udk,fpm;jyKum rSefuefaom vrf;pOfrsm; csrSwfvsuf ausmif;om;wdkufyGJrsm;wGif<br />

a½SUwef;rS qifETJvsuf½Sdaom Auorsm;tzGJUcsKyf pnf;½Hk;rItiftm; wdk;wufcdkifrm&ef vnf;aumif;/<br />

(2) ausmif;om;tm;vHk; ,aeY awGUMuHKcHpm;ae&aom epfemcsufrsm;? awmif;qdkcsufrsm;udk ausmif;om;tcGifht<br />

a&;ESifh ausmif;om;tusKd; umuG,fa&;rsm;twGuf e,fudk,fpm;vS,frsm;rS rdrdwdkYc½dkiftvdkuf tajctaersm;<br />

udk wduspGm wifjyaqG;aEG;n§dEIdif;&ef vnf;aumif;/<br />

(3) rdbjynfolrsm;jzpfonfh ausmif;q&m? q&mrrsm;tzdkY aeYpOfawGUMuHKae&aom epfemqHk;½IH;csufrsm;udk azmf<br />

xkwfum ausmif;om;jyóemrsm;wGif aygif;pyfvsuf q&m? ausmif;om; nDñGwfa&;udk wnfaqmufEdkif&ef<br />

vnf;aumif;/<br />

(4) ausmif;om;tusKd;udk opömazmufum qefYusifcJhaom 'Dtufpftdkrsm;tm; ausmif;om;avmuBuD;rS tNyD;t<br />

ydkif 0dkif;y,fa&;? wckwnf;aom ausmif;om;tiftm;pkBuD;w&yfudk wnfaqmufEkdif&ef vnf;aumif;<br />

(5) tjynfjynfqkdif&m b0wl ausmif;om;rsm;ESifh ydkrdk&if;ESD;pGm qufqHEdkif&ef? urÇmYausmif;om; tzGJUcsKyfBuD;<br />

ESifh cdkifjrJrSefuefaom qufoG,frIrsm; rSefuefpGm &,lEdkif&ef/<br />

(6) ausmif;om;xkw&yfvHk; awGUMuHK&ifqdkifae&aom tcuftcJjyóem&yfrsm;udk pkaygif; aqG;aEG;tajz&Sm<br />

azmfxkwfMuum oufqdkif&m tmPmydkifrsm;? tpdk;&rsm;ESifh at;csrf;pGm awGUqHkaqG;aEG; ajz½Sif;Edkif&eftwGuf<br />

vnf;aumif; &nf½G,fcJhygonf/<br />

vkyfief;a0zefa&;? acgif;aqmifrI a0zefa&;rsm;tm; rSefuefpGm usifhoHk;vsuf pdppfa&;? csKdU,Gif;csufrsm;tm;<br />

tcsdefrD jyifqifEdkifjcif;aMumifh tzGJUcsKyfpnf;½Hk;a&; wdk;wuf&rnf jzpfonf/<br />

ed*Hk;taeESifh Auorsm;tzGJUcsKyfonf (4) ESpf oufwrf;odkY a&mufcJhayonf/ (4) ESpfwmumv twGif;0,f<br />

rSefuefaomvrf;pOfjzifh csDwufum ausmif;om;xktusKd;? jynfolYtusKd;udk ajymifajrmufatmif o,fydk;cJh\/ þodkY<br />

o,fydk;cJhjcif;jzifhvnf; vlxktm; iwfjywfqif;&J? zdESdyfcsKyfcs,fcJhaom zqyvqdk½S,fvpfwdkY\ Ncdrf;ajcmuf zrf;qD;<br />

zdESdyfjcif;ESifh ¤if;wdkYvufyg;ap 'Dtufpftdkrsm; arG;jrLum ausmif;om;nDñGwfa&;udk ysufpD;apvsuf Auorsm;tzGJU<br />

csKyfudk ysufpD;ap&ef MuH½G,fcJhonf/ odkYaomf Auorsm;tzGJUcsKyfonf wkefvIyfjcif;r½Sd? raMumufr½GHU ausmif;om;xka½SUrS<br />

rm;rm;&yfum aqmif½GufcJhonf/ a½SUwGifvnf; rnfodkYyif tcuftcJrsm;? zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk awGU&aomfvnf;<br />

Auorsm;tzGJUcsKyfonf ausmif;om;xkudk nDñGwfapvsuf vlxkESifhvufwGJum ausmif;om;tusKd;? jynfolYtusKd;udk<br />

ajymifajrmufatmif aqmif½Gufrnfyif jzpfayonf/<br />

urÇmU'Drdkua&pDvli,frsm;tzGJYcsKyf - t"Gefh½Snfygap<br />

urÇmUausmif;om;rsm;tzGJYcsKyf - t"Gefh½Snfygap<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf - wnfjrJygap<br />

yHk<br />

(aZmf0if;)<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

473


474<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(¡) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU\ tpD&ifcHpm<br />

aeYpGJ- 7? 2? 55<br />

&Jabmf<strong>or*¾</strong>0if ausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

1954-55 ckESpf &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>&JU tvkyftpnf;ta0;yGJrSm &JabmfwdkY <strong>or*¾</strong>&JU vkyfaqmifcsufawGeJY<br />

rNyD;qHk;ao;wJh wdkufyGJtwGuf jyifqifp&mawGudk rwifjyrD wuoBuD; b,fvdk ay:aygufvm&w,f qdkwmudkawmh<br />

rSwfwrf;wck taeeJY &JabmfwdkY a½SUarSmufrSm wifjy&vdrfhrnf/ wuo[m ausmif;om;xktcGifhta&;twGuf wdkufcdkuf<br />

ay;r,fh wckwnf;aom tm;xm;&mjzpfovdk ausmif;om;xk&JU qE´? ausmif;om;xk&JU oabmxm;&yfawGudkvnf;<br />

cH,lvkyfaqmifr,fh tzGJUjzpfwJhtwGuf wifjy&rSm jzpfw,f/<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong>BuD; jyefvnfay:aygufvma&;twGuf wuúodkvfrSm½SdwJh ausmif;om;xk w&yfvHk;[m b,fyHk<br />

BudK;yrf;cJh&w,f qdkwmudkawmh &JabmfwdkUudk,fwkdif rtdyfrae ZGJebJeJU tjyif;txef wdk;wufvIyf½Sm;&if; BudK;yrf;cJh&yHk<br />

awG awG;Munhf&if ay:vmEdkifygw,f/<br />

1952-53 ckESpf wuoa½G;aumufyGJ[m qdk½S,fvpfawG&JU ya,m*eJY ysufpD;cJh&w,f/ 'DvlawG&JU vkyfMuH<br />

csufeJY olwdkY arG;xm;wJh opömazmuf ausmif;om;wpkjzpfwJh 'DtufpftdkawG&JU t½Sufr½Sd tjyKtrlawG[m rw&m;rJcdk;?<br />

rJvdrfNyD; Ncdrf;ajcmufwmawGeJY jynfhvmwJhtcg ausmif;om;xk[m rw&m;a½G;aumufyGJvdkY pD&ifNyD; ½kyfodrf;vdkufwm[m<br />

'Dae&mrSm oifcef;pmw&yf xkwfjywmu ]ausmif;om;xktusKd; qefhusifNyD; opömazmufvkyfief;vkyf&if b,folrSrvkyf<br />

Ekdifbl;? ausmif;om;xk pnf;½Hk;aewJUtiftm;eJh bmrqdkt&m&mrSm tqHk;tjzwfay;w,f} qdkwmudk igwdkY&½SdcJhw,f/<br />

'Dvkd rw&m;a½G;aumufyGJBuD; NyD;qHk;oGm;wJhaemufrSm ausmif;om;xktcGifhta&; wdkufyGJtwGuf &mZ0iftquf<br />

quf rm;rm;rwfrwf wdkufcdkufay;cJhwJh wuo r½Sd&if igwdkYwawGrSm epfemqHk;½IH;aew,f qdkwmudk ausmif;om;xku<br />

odjrifw,f/ 'ghaMumifh wuo jyefay:aygufa&;twGuf w&m;rQwwJh a½G;aumufyGJ vkyfay;ygvdkY ausmif;om;xku<br />

wcJeufawmif;qdkMuw,f/ qdk½S,fvpf vufyg;ap opömazmufudkudkBuD;[m a½G;aumufyGJ vkyfray;bl;/ qdk½S,fvpf<br />

tmPmydkifawGu rvkyfap&bl;? wcsdefxJrSm wuúodkvftmPmydkifawGuvnf; <strong>or*¾</strong>tcef;u@udk jr§Kyfypf csifw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>½Sdae&if olwdkYtwGuf taESmifht,Suf t[efYtwm;vdkY rSm;,Gif;pGm ,lqaew,f/ 'gaMumifh <strong>or*¾</strong>ae&mrS<br />

ausmif;om; aygif;oif;qufqHa&;eJY oufomacsmifcsda&; (Students Social Welfare Council) wdkYzGJUzdkY tjyif;txef<br />

BudK;pm;Muw,f/ ausmif;om;xku jrifwmu <strong>or*¾</strong>omvQif aygif;oif;qufqHa&;eJY oufomacsmifcsda&; vkyfay;r,f<br />

vdkY pGJjrJpGm ,HkMunfxm;w,f/ 'gaMumifh <strong>or*¾</strong>udk jyefvnfzGJUpnf; wnfaxmifvdkaMumif; qE´awG azmfxkwfMuw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>udk tpm;xkd;jcif; r[kwf? Mum;r0ifygeJYvdkY b,fvdkajymayr,fhvJ um,uHajrmufrSmawmh <strong>or*¾</strong>udk acsrIef;wJhae&m<br />

rSm 'D (S.S.W.C) vkyfief;[m ,Of,Ofav;eJY acsrIef;vdkY&w,fvdkY tmPmydkifawGu ,lqxm;NyD; <strong>or*¾</strong>udk acsrIef;wmbJ/<br />

ausmif;om;xkuvnf; <strong>or*¾</strong>twGufqdk&if toufvJNyD; umuG,fMuw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>om 'dkYtwGuf? 'dkYtoufqdkNyD; <strong>or*¾</strong>udk vIyf½Sm;awmif;qdkMuw,f/ <strong>or*¾</strong>r½SdwmeJYtrQ igwdkY tcGifhta&;<br />

usqHk;½Hkrubl;? vHk;0qdwfokOf; oGm;vdrfhr,fqdkwm ausmif;om;xku odjrifvmwJhtwGuf <strong>or*¾</strong>jzpfajrmufa&;vkyfief;<br />

udk pkaygif;nDñGwfpGm vkyfvmw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>jzpfajrmufa&;aumfrwDudkzGJU? <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJ usif;yay;&ef awmif;qdkcJh&m tmPmydkifrsm;u rvGef<br />

qefEdkifbJ wuúodkvfaumifpDu ygarmu©rsm;ESifh yl;wGJtkyfcsKyfaom a½G;aumufyGJaumfr½Sifonf 1954-55 ckESpf<br />

wuo a½G;aumufyGJ usif;yay;cJh&onf/ yxra½G;aumufyGJudk atmufwdkbm (1) &uf? 'kwd,ywf a½G;aumufyGJudk<br />

Edk0ifbm (3) &ufrSm usif;ycJhw,f/<br />

atmufwdkbm (1) &ufaeh yxrywfa½G;aumufyGJrSm<br />

1/ udkwifxGef; Ouú|<br />

2/ udkeefZifvm (ucsiftrsKd;om;) 'k-Ouú|<br />

3/ udkoef;wif (bDat) b@ma&;rSL; wdkYtm; a½G;cs,fay;cJhw,f/<br />

'kwd,ywfa½G;aumufyGJ Edk0ifbm (3) &ufrSm usif;ywJUtcg trIaqmif (6) OD;a½G;cs,fNyD; atmufygtwdkif; wm0ef<br />

cGJa0,lcJUw,f/<br />

1/ udkwifxGef; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

2/ udkarmufZif wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh jyefMum;a&;wm0efcH<br />

3/ udkapm½Sm;vrdef; EdkifiHjcm;qufoG,fa&;wm0efcH


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ udkwifa½T upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;Xmewm0efcH<br />

5/ udk0if;xG#f vlxkqufoG,fa&;ESifh aygif;oif;qufqHa&;wm0efcH<br />

6/ udkwifxGef; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;wm0efcH<br />

wdkYudk wm0efcGJa0cJhNyD; wuo trIaqmiftzGJUrSudkcifarmiftkef;<br />

tdk;a0wm0efcHtjzpf<br />

udkpdef0if; pmMunfhwdkufrSL; wdkYtm; cefYxm;cJhw,f/<br />

1954-55 ckESpf tdk;a0r*¾Zif;aumfrwDrSm<br />

(1) udkcifarmiftHk; wm0efcHt,f'Dwm<br />

(2) udkoef;wif (bDat) aiGxdef;<br />

(3) udkatmifEdkif tvkyfwm0efcH<br />

(4) udkatmifoef;av; twGif;a&;rSL;<br />

(5) udkcifarmifvwf trIaqmif<br />

(6) udkbkef;vIdif trIaqmif<br />

(7) rcifcifwdk; trIaqmif<br />

1954-55 ckESpf pmMunfUwdkufrSmvJ<br />

(1) udkpdef0if; pmMunfhwdkufrSL;<br />

(2) udkjrifha0<br />

(3) udkxGef;&D ('*Hk)<br />

(4) udkwifxGef;av; (aeY)<br />

(5) udkudkBuD; (aeY)<br />

(6) udk0if;Munf (ppfudkif;)<br />

(7) Owdkudkoef;wif b@ma&;rSL; wdkY wm0ef,lcJhw,f/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>&JU pm&if;ppftjzpf OD;oef;wltm; cefYxm;cJhw,f/<br />

upm;ckefpm;aumifpDrSmvnf;<br />

(1) udkwifa½T<br />

(2) pwifavr*spf<br />

(3) csmvD<br />

(4) apmodef;a½T<br />

(5) udkcifarmifjrifh wdkY wm0ef,lcJhw,f/<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&;aumifpDwGif ausmif;om;awG&JU vdktyfcsuf? vdkvm;csuf? awmif;qdkcsufawGeJYwuG<br />

&efukefwuúodkvfwckvHk;eJY ywfoufwJh jyóem&yfawGudk pOf;pm;wJhae&mrSm ausmif;om;xkudk,fpm; wuo udk,fpm;<br />

vS,ftjzpf (1) OD;xGef;wif (bDat? bDt,f) eJY (2) OD;armifarmifwif (bDat? tDt,f) wdkYudk a½G;cs,fwifajr§mufcJhw,f/<br />

OD;xGef;wif[m axmufyhHaMu;aumfrwDeJY &dyfomaumfrwDrSmvnf; wuoudk,fpm;vS,ftjzpf wm0ef,l<br />

aqmif½GufcJhw,f/ OD;armifarmifwifrSm ausmif;aqmifaumfrwDeJY aq;½HkaumfrwDrSm qufvufwm0ef,l aqmif½Gufvsuf<br />

½Sdaew,f/ ausmif;aqmifaumfrwDrSm ausmif;om;xkukd,fpm;vS,ftjzpf wuorS udkcifarmiftkef;eJY udkwifa½TwdkY<br />

yg0ifcJhw,f/<br />

wuo Ouú| usrf;opömusdefqdkyGJudk (16? 11? 54) rSm ,k'oefcef;rBuD;rSm usif;ycJhw,f/<br />

'Dusrf;opömusdefqdkyGJrSmvnf; wuotrIaqmiftzGJU&JU 0g'ESifhvkyfief;pOfawGudk wifjycJhw,f/<br />

&JabmfwdkhigwdkY<br />

wuotrIaqmiftzGJU[m<br />

(1) tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;?<br />

(2) ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom jyóemwkdif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;tiftm;pk<br />

rsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;aygif;aqmif½Gufa&;?<br />

(3) Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;qdkwJh oabmxm; (3) &yfudk tajccHNyD; vkyfief;awGudk ausmif;om;^ol<br />

awG&JU qEéJY n§dEIdif;NyD; ausmif;om;tjrif? ausmif;om;,lqcsufawGeJY OD;vnfrokef aqmif½Gufr,fqdkNyD; aMunmcJhNyD;<br />

475


476<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

atmifjrifonftxd csDwufvkyfaqmifMurSmyJ/ 'ghtjyif 'DtajccH0g' (3) &yf b,favmufxdatmif tusKd;jyKaqmif<br />

½GufcJhwmudk wifjy&r,f/<br />

1/ tqifUtwef;jrifUwJh ynma&;eJh ausmif;om;b0 om,majzmifUjzL;a&;<br />

'DuaeY wuúodkvfausmif;om;awG[m tqifhtwef;jrifhwJhynmudk oif,lvdkMuw,f/ bmaMumifhvJqdk&if<br />

rdrdwdkY&JUb0 om,majzmifhjzL;a&;? tem*wfrSm tmrcHcsufawG tjynfht0eJY aecsifwJh oabmvu©PmyJ/ 'gayr,fh<br />

vufawGUrSm wuúodkvfwckvHk;tajctae[m 0rf;enf;p&mcsnf;yJ/ tzufzufrSm rjynfhpHkwmcsnf;yJ/ 'gawGudk &JabmfwdkY<br />

a½SUrSma&m? jynfolawG a½SUrSa&m ½Suf½SufeJY ajymcJh&wmvJ rqHk;awmhbl;/ tppt&m&m csKdU,Gif;aewmawG jzpfw,f/<br />

q&m rjynfhpHk? ypönf;ud&d,m wefqmyvm csKdU,Gif;? prf;oyfcef; enf;? pmoifzdkY rSDcdkae&wJh ausmif;aqmifawGrSmvnf;<br />

aecsifwJh ausmif;om;OD;a&udk vufrcHEdkifwJhtjyif aeqJ½SdwJhausmif;om;OD;a&awGudk armif;xkwfaew,f/ tpm;<br />

taomufrSmqdk&ifvnf; tm[m&"mwfjynfhwJh tpm;tpmtqifhtwef;udk rDatmif reJvdkufae&wJhtjyif usef;rma&;<br />

xdcdkufEkdifwJh ywf0ef;usifrSm &yfwnfaeMu&w,f/ ausmif;aq;½Hkqdk&ifvnf; trnfcHavmufomjzpfNyD; aoaocsmcsm<br />

*½kpdkuf Muyfrwfay;wmr½Sdbl;? 'Dhtjyif aq;xdk;csif&ifvnf; ausmif;om;vlemawG 0,f&w,f/ 0,fvmwJhaq;udk<br />

rodem;rvnfwJh ausmif;om;awGvnf; xdk;NyD; csKdU,Gif;csufudk wdwdusus awGUjrifae&w,f/ 'Dawmh ausmif;usef;rm<br />

a&;eJY vlaerItmrcHcsuf[m csKdU,Gif;ysufjym;aew,f/ 'DtxJrSm pmar;yGJpepf trsKd;rsKd;jzpfaeawmh ausmif;om;awGrSm<br />

pdwf'ku©trsKd;rsKd; jzpf&w,f/ NyD;awmh ausmif;om;awGudkay;wJh axmufyHhaMu; enf;yg;aew,f/<br />

'gawG tm;vHk;udk jynfh0atmifvkyfjcif;[m tqifhtwef;jrihfynma&;eJY ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;<br />

twGuf tkwfjrpfawGyJ/ tcsufawGatmifjrifzdkY wuo trIaqmiftzGJU[m tjrJwap BudK;yrf;tm;xkwfygw,f/<br />

wuúodkvfaygif;pHk aqG;aEG;yGJBuD;<br />

tJ'D wuúodkvfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;udk usif;ywJh&nf½G,fcsufu wuúodkvfawG? aumvdyfcGJawGrSm cHpm;epfem<br />

aewmawG trsm;tm;jzifh wlnDaewmawG ½Sdw,f/ oD;jcm; cHpm;ae&wmawGvnf; ½Sdw,f/ 'Dawmh wuúodkvfrsm;rSm<br />

cHpm;ae&wJhtcsufawG wlnDwm n§dEIdif;aqG;aEG;MuNyD; b,fvdkajz½Sif;Mur,fvdkY awGUqHkaqG;aEG;wJh aqG;aEG;yGJBuD;yJ/<br />

rEÅav;wuúodkvfrSm qdk&ifvnf; (rwuo) u acgif;aqmifNyD; epfemcsufawG? cHpm;ae&csufawGudk toif;tzGJUawGeJY<br />

aqG;aEG;cJhw,f/ &efukefwuúodkvfrSm qkd&ifvnf; toif;aygif; (62) oif; yg0ifaqG;aEG;w,f/ pmoifcef;? ausmif;<br />

aqmifqdkif&mpwJh Xmetvdkuf cHpm;epfemwJhtcsufawG wifjyMuw,f/ tJ'DaqG;aEG;yGJ wifjycsufawGudk 30? 11?<br />

54 &ufrS 2? 12? 54 &ufxd usif;ywJh wuúodkvfaygif;pHk aqG;aEG;yGJrSm n§dEIdif;azmfxkwf awmif;qdkMuw,f/ tJ'D<br />

jyóem&yftwGuf tmPmydkifawGeJY Nidrf;csrf;pGm rsufESmpHknD awGUqHkajz½Sif;vdkygw,fvdkY tm;vHk;u tajzxkwfcJhMu<br />

w,f/<br />

'Dwuúodkvfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;[m wuo&mZ0ifwavsmuf yxrqHkk;tBudrfjzpfw,f/ ausmif;om;xk<br />

vdktyfcsufawG? ausmif;om;xktcGifhta&;awG twGuf OD;pm;ay; aqG;aEG;cJhMuw,f/ aqG;aEG;wifjycsufawGudk<br />

wuo[m jynfoleJY ausmif;om;twGuf pmtkyfa& (15000) jzefYjzL; aMunmapcJhw,f/<br />

'Dawmif;qdkcsufawGudk trsKd;om;aeY? ausmif;om;aeY pnf;a0;yGJBuD;awGrSvnf; xyfrHwifjy awmif;qdk<br />

cJhw,f/ 'Dawmif;qdkcsufawGudk Auorsm;tzGJUcsKyf pwkw¬tBudrfnDvmcHrSm axmufcHaqG;aEG;cJhw,f/<br />

&efukefwuúodkvftwGufqdk&if-<br />

(1) ausmif;aqmifeJY ywfoufwJhtcsuf?<br />

(2) pmar;yGJeJY ywfoufwJhtcsuf?<br />

(3) ausmif;om;tcGifhta&;umuG,fa&;tcsufawG yg½Sdw,f/<br />

wuo[m ausmif;om;xkqEúdk tjrJavhvmNyD; ausmif;om;xkeJY wom;wnf;usatmif BudK;pm;aew,f/<br />

'Dawmif;qdkcsufawGeJY ywfoufNyD; wuooabmxm;[m tmPmydkifawGeJY aqG;aEG;n§dEIdif;NyD; w&m;rQwpGm awmif;qdk<br />

&rSmyJ/ wuo[m ausmif;om;awG&JU tusKd;tcGifhta&;udk vHk;0 atmifjrifwJhtxd csDwufr,fqdkwm ausmif;om;xkudk<br />

uwdjyKygw,f/ wuo[m rSefuefwJhacgif;aqmifrIudkay;&if; a½SUurm;rm;rwfrwf csDwufwdkufyGJ0ifrSmyJ/ ausmif;om;<br />

xkw&yfvHk;uvnf; wufwuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

udk acgif;aqmifoGm;rSmyJ/<br />

awmif;qdkcsufawGeJY ywfoufNyD; &JabmfwdkYudk wifjyvdkwmuawmh wuo[m ay;oavmuf,lNyD; NidrfaerSm<br />

r[kwfbl;/ Oyrm- wuo[m rD;vHk;0&a&; awmif;qdkw,f/ pmzwfcsifvdkY pmar;yGJatmifcsifvdkY awmif;wJh w&m;rQwwJh<br />

awmif;csufjzpf&ufeJY tmPmydkifawGu y,fcsw,f/ cgwdkif; (11) em&Dxday;wm (12) em&Dxd ay;w,f/ reuf (4)<br />

em&Du (6) em&Dxday;w,f/ 'gayr,fh 'gudkvnf; ,lw,f/ ausmif;aqmifaumfrwDrSm½SdwJh wuoudk,fpm;vS,fawG[m<br />

rD; (24) em&DvHk; &a&;twGuf qufNyD; BudK;yrf;&rSmyJ/ wuo taeeJYvnf; qufNyD;awmif;qdkrSmyJ/ wuo[m<br />

awmif;qdkcsufwck taumiftxnfay:vmonftxd BudK;yrf;rSmyJqdkwm tpD&ifcHvdkw,f/<br />

aemufNyD; (65) &mcdkifEIef; ausmif;wufcsdefESifh pmar;yGJ0ifa&;udpörSmvnf; wuo qufNyD;wdkufrSmyJ/<br />

wuo 'Dpepfudk vHk;0vufcHrSm r[kwfwJhtwGuf qufNyD; awmif;qdkr,fqdkwmvnf; &JabmfwdkYudk tpD&ifcHcsifygw,f/<br />

- ausmif;aqmif½Sd pmzwfcef;rsm;wGif pm;yGJ? ukvm;xkdif wpHkus xyfrHwdk;ay;&ef?<br />

- ausmif;aqmifopfrsm;wGif taqmifemrnf urÜnf;xdk;ay;&ef?<br />

- ausmif;aqmifwdkif;wGif vQyfppfem&Drsm; wyfqifay;&ef?<br />

- ysufpD;,kd,Gif;aeaom tdrfomrsm; tjrefjyifay;&ef?<br />

- pmar;yGJ0ifaMu; aemufusaMu; 'PfaiG 20d^- rS 5d^- odkY avQmh&ef?<br />

- ausmif;aqmif0if aemufusaMu; 10d^- rS 5d^- odkY avQmh&ef?<br />

- ausmif;aqmifrsm; pm;aomufa&;ESifh ywfoufaom pDrHcefYcGJrIudk ,cifuJhodkY taqmifpm;aomufa&;<br />

wm0efcHodkY vTJay;&ef?<br />

- ausmif;aqmifrsm;wGif ysufpD;,dk,Gif;aeaom "gwfrD;BudK;ESifh cvkwfrsm; jyKjyifay;&ef?<br />

- ausmif;aqmifwdkif;wGif vdktyfaeaom "gwfrD;tkyfaqmif;ESifh vdktyfaomypönf;rsm; wyfqifay;&ef?<br />

- &wemESifh aqmufvkyfqJ rmvmausmif;aqmifrsm;wGif opfMurf;jyifcif;ay;&ef?<br />

- oD&daqmifwGif (4) a,mufae tcef;rSm (6) a,muf rxm;&ef/<br />

usef½SdaewJh awmif;qdkcsufrsm;udkvnf; qufvufawmif;qdkoGm;r,fjzpfw,f/ wuo[m ausmif;om;ta&;<br />

rubl; q&m? q&mrrsm;ta&;vnf; qufvufavhvmaeygw,f/ q&mOD;a&enf;yg;wmudk ydkrdkwdk;jr§ifhcefYzdkYeJY q&m<br />

awG wuúodkvfrSm pGJjrJpGm pmayoifMum;ydkYcsEdkifatmif wuúodkvfBuD;udk cifwG,fESpfvdkatmif vpmwdk;jr§ifhay;zdkYvnf;<br />

wuo[m awmif;qdkygw,f/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;Edkif&ef ausmif;om;? q&m? tmPmydkifawG vufwGJnDñGwfrS<br />

&EdkifrSmrdkY wuo[m tjrJvufurf;aewmyJ/ wuo[m &efukefwuúodkvfyifrBuD;eJY qufoG,faewJh oufBuD;<br />

wuúodkvfudkawmif oD;jcm;todtrSwfjyK wuúodkvftqifha&mufatmif awmif;qdkxm;wmudk Munfhu wuo&JU<br />

oabmxm;csufudk &JabmfwdkY jrifEdkifygw,f/<br />

(2) ausmif;om;nDñGwfa&;ESifU w&m;rQwaom ausmif;om;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;toif;tzGJYrsm;ESifU<br />

yl;aygif;aqmif½Gufa&;<br />

&Jabmf<strong>or*¾</strong>0if ausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

,aeY igwdkYausmif;om;xkwGif xrf;aqmif&rnfh &mZ0ifay;r[mwm0efrSm ausmif;om;xknDñGwfa&; wnf<br />

aqmuf&efyif jzpfonf/ ,aeY igwdkYausmif;om;xk tcGifhta&;rsm; wpwp usqHk;cJh&onf/ qufvufí ydwfyifjcif;<br />

cHae&ayonf/ ausmif;om;xknDñGwfa&;udk tcdkiftrm wnfaqmufEdkifrSomvQif igwdkY udk;udk,f&m &½Sdayrnf/<br />

wzufwGif ausmif;om;opömazmuf qdk½S,fvpfvufyg;ap 'DtufpftdkwdkY\ toGifoP²mef wnf½Sdaeayonf/ þ<br />

vkyfMuHcsufrsm;udk rsufajcrysufoifh/ olwdkY\ q&mBuD;rsm; apcdkif;csufjzifh ausmif;om;xktiftm;? ausmif;om;xk<br />

nDñGwfa&;udk tjrJNzdKcGJrnf jzpfonf/ xdkYaMumifh ausmif;om;xk nDñGwfa&;tm;jzifh 'Dtufpftdk opömazmufausmif;om;<br />

rsm;tm; ausmif;om;avmurS 0dkif;y,fMu&rnf/<br />

igwdkY nDñGwfa&; wnfaqmufaqmuf&mwGif igwdkYausmif;om;awGrSm wlnDwJhtajccHvdkvm;csuf? vdktyfcsuf<br />

awG½Sdw,f/ wlnDwJhvdktyfcsuf? awmif;qdkcsufawGrSm wlnDwJhvkyfief;awGrSm tajccHNyD; yl;wGJaqmif½Gufjcif;awGu<br />

nDñGwfa&;t& wnfaqmufEdkifr,fvdkY wuou ,HkMunfxm;w,f/<br />

'Dvdkwcsufwlovm;? wlwJhtcsufay:rSmrlwnfNyD; vkyfaqmifEdkifatmifvnf; BudK;yrf;cJhMuw,f/ ausmif;om;<br />

xktcGifhta&;umuG,fa&;vkyfief;? awmif;qdkcsufvkyfief;awGtjyif ausmif;om;w&yfvHk;eJYoufqdkifwJh ]trsKd;om;aeh}<br />

]ausmif;om;aeh} rsKd;awGrSm tjcm;tzGJUtpnf;awGeJY vufwGJvkyfaqmifcJhw,f/ Edk0ifbm (17) &ufaeY ]urÇmhausmif;<br />

477


478<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

om;aeh} rSmqdk&if igwdkYwuo[m Auorsm;tzGJUcsKyf? &uoeJY yl;wGJNyD; crf;em;pGm usif;ycJhw,f/ 'DaeYrSmqdk&if<br />

urÇmhausmif;om;awG&JUtajctae? Armausmif;om;awG&JU tajctaeudk qufpyf avhvmwifjyw,f/ 'Dwifjycsuf<br />

awGuyJ ausmif;om;wdkufyGJawG&JU toGifoP²mefudk odjrifapw,f/<br />

(34) BudrfajrmuftrsKd;om;aeUrSmqdk&ifvnf; wrsKd;om;vHk;ta&;udk wuo[m xm0pOfa½SUwef;uygcJhwJh<br />

oabmvu©PmawGudkaqmifNyD; Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYeJYyl;wGJNyD; ausmif;om;awGu acgif;aqmifusif;yEdkifcJh<br />

w,f/ 'DZifbm (20) &ufaeY atmifausmfaeY (0g) ausmif;om;aeYtwGufudkvnf; wuúodkvfpmwdkufa½SUu jrufcif;jyif<br />

rSm Auorsm;tzGJUcsKyfeJY &uo (&efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>) wdkYeJY vufwGJNyD; vkyfaqmifcJhw,f/ Adkvfatmifausmf*l<br />

½Sd&m MuHawmokóefudkvnf; oGm;NyD; vGrf;olYyef;acGcs&if; ,aeYausmif;om;b0ESifh tajctaeawGudk rNyD;qHk;ao;wJh<br />

wdkufyGJtwGuf ausmif;om;xku t"dXmefjyKMuw,f/<br />

'Dvdkausmif;om;awG&JUta&;jyóemawGrSm BudK;yrf;&if;? wbufrSmvnf; wuo[m q&mawGeJY awGGUqHkNyD;<br />

wuo&JU oabmxm;csufrsm;udk wifjycJhw,f/ 27? 12? 54 aeYrSm wuocef;rrSmyJ wuúodkvfq&mawGeJY wuo<br />

trIaqmiftzGJU[m ausausvnfvnf aqG;aEG;cJhMuw,f/ Nidrf;csrf;om,mpGm pmayoifMum;a&;rSm q&m? ausmif;om;<br />

vufwGJEdkifa&; twGuf b,fvdkxrf;½GufMur,fqdkwmudk tajzxkwfMuw,f/<br />

'ghtjyif Zefe0g&Dv 13-15 &uftxd usif;ywJh pwkw¬tBudrfajrmuf Auorsm;tzGJUcsKyf&JU EdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;uGefz&ifhrSm wuo udk,fpm;vS,fawG wufa&mufNyD; EdkifiHvHk;rSm½SdwJh ausmif;om;awG&JU jyóemawGudk<br />

aqG;aEG;Muw,f? wifjyMuw,f/ wuúodkvf&JUb0udk azmfxkwfNyD; b,fvdkwdkufyGJ 0ifaew,fqdkwm tpD&ifcHpmtjzpf<br />

wifoGif;cJhao;w,f/ atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;eJY ywfoufNyD; rw&m;zrf;cH&olawG? rw&m;ausmif;xkwfcH&<br />

olawG twGufvnf; aqG;aEG;awmif;qdkygw,f/ wuúodkvfaygif;pHkaqG;aEG;yGJ awmif;qdkcsufawGudkvnf; tav;teuf<br />

axmufcHapEdkifcJhw,f/<br />

'DaeYwuúodkvfta&;udpö jyóemrsm;eJY pyfvsOf;vdkY wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;EkeJY wuo<br />

trIaqmifawG[m OD;EktdrfrSm aiG&wkobifzGihfay;zdkYawGUpOfu rsufESmpHknDawGUqHk ajz½Sif;vdkw,fvdkY ajymMum;cJhw,f/<br />

aiG&wkobifzGihfyGJusawmhvnf; rdefYcGef;xJrSm 'Dpum;rsKd;awG xyfygw,f/ 'gaMumifh wuúodkvfta&;tcif;rsm;twGuf<br />

Nidrf;csrf;pGmawGUqHkajz½Sif;EdkifzdkY 31? 1? 55 &ufaeYrSm wuou t"dywdxH awGUqHkzdkY urf;vSrf;vdkufw,f/ 'DaeYausmif;<br />

om;xk[m rcsdrqefY'Pfqdk;awG cHpm;ae&w,f/ t"dywdtaeeJYawmh rpm;&0cref; ajymoGm;w,f/ 'gudk rsufESmpHknD<br />

awGUNyD; wuou ½Sif;csifw,f/ wuo&JUoabmxm;awG wifjyvdkw,f/ 'gaMumifh awGUqHkcGifh&zdkY awmif;qdkjcif;<br />

jzpfygw,f/<br />

5? 2? 55 &ufu rw&m;ausmif;xkwfcH&olawG xJrSm &efukefrSm½SdaewJh &Jabmfausmif;om;rsm;eJY wuo[m<br />

yxrqHk;tBudrf ac:,lawGUqHkaqG;aEG;w,f/ tJ'D&JabmfawG&JU vuf½Sdaeae&wJh tajctaetcuftcJrsm;udk Mum;emNyD;<br />

¤if;wdkY qufvufynmoifMum;Edkifa&;twGuf wuo[m awmif;qdkzdkY wm0ef,lMuygw,f/<br />

zrf;xm;wJh ausmif;om;awGudkvnf; qufvuf ynmoifMum;Edkifa&;twGuf tjrefqHk;vTwfzdkY awmif;qdkMu<br />

ygw,f/ avmavmq,ftm;jzifh wuo[m axmifxJrSm½SdwJh ausmif;om;awGudk awGUqHkEdkifcGifh&zdkY w&m;a&;Xmeudk<br />

awmif;qdkcJhygw,f/ 7? 2? 55 aeYu &efukefaxmifrSm½SdwJh &JabmfawG&JU tajctaeudkoGm;NyD; awGUqHkcJhygw,f/<br />

om,m0wDeJY tif;pdefaxmifrSm½SdwJh &JabmfawGqDudkvnf; oGm;a&mufawGUqHkygOD;r,f/<br />

(3) Nidrf;csrf;pGm pmayoifMum;a&;? ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;ESifU ausmif;om;tcsif;csif; cspfMunf&if;ESD;a&;<br />

,aeYigwdkYa½SUarSmufwGif ppfopfBuD;wck jzpfvma&;twGuf t&dyfta&mifrsm; oef;aew,f/ ppf\ raumif;<br />

usKd; qdk;jypfrsm;udk igwdkYodem;vnf½kHru ppf\ tarGqdk;tarGESpfrsm;[m ,aeYwdkif vuf0,f½Sdaeao;w,f/ 'gaMumifh<br />

ppfopfBuD;wckjzpfrSmudk aMumufw,f? ½GHUw,f/ jidrf;csrf;om,mrIudkom vdkvm;w,f? jrwfEkd;w,f? awmif;qdkw,f/<br />

odkYrSom igwdkYwawGtwGuf Nidrf;csrf;pGm pmayoifMum;rIudk tmrcHrI½Sdr,f/ ppfa&;ppf&mtwGuf aiGodef;oef;csDum<br />

oHk;pGJNyD; ynma&;toHk;p&dwfudk avsmhenf;oHk;wmudk uefYuGufw,f/ ppfa&;bwf*sufeJY ynma&;bwf*suf rrQbl;/<br />

'gaMumifh ynma&;bwf*sufudk wdk;jr§ifoHk;zdkY awmif;qdkjcif;jzpfw,f/ ppfudk a½SmifvTJvdkY&w,f/ ppfudk qefYusifaewmeJY<br />

trQ wEdkifiHeJYwEdkifiH cspfMunf&if;ESD;rI cdkifrmaewmeJYtrQ ppfudka½SmifvGJvdkY&w,f? wm;qD;vdkY&w,f/ 'gaMumifh<br />

wEdkifiHeJYwEdkifiH wOD;eJYwOD; &if;ESD;cspfMunf aygif;oif;qufqHa&;awG cdkifrmatmif vkyf&r,fqdkwmudk ,HkMunfpGm<br />

vufcHMuygw,f/<br />

'gaMumihfvnf; wuo[m urÇmYEdkifiHausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGeJY qufoG,fw,f/ urÇmrSm wpfckwnf;aom


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;tzGJUcsKyf (I.U.S) udk qufoG,fw,f/ urÇmYvli,ftzGJUcsKyfjzpfwJh (W.F.D.Y) udk qufoG,fw,f aiG&wk<br />

obifyGJawmfwkef;uqdk&if 'DtzGJUBuD;awGomrubl;? ukv<strong>or*¾</strong> ausmif;om;vli,faumfr½Sif *seDAmu (W.U.S)?<br />

tdE´d,? w½kwf? tif'dkeD;½Sm;wdkYu ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGyg wufa&mufzdkY zdwfMum;cJhw,f/ 'DvdkzdwfMum;wJhoabmudku<br />

EdkifiHwumausmif;om;tcsif;csif; cspfMunf&if;ESD;rI cdkifrmvmapzdkYyJqdkwm tpD&ifcHvdkygw,f/<br />

urÇmYausmif;om;tzGJUtpnf;omrubl; EdkifiHwGif;rSmvnf; wuúodkvfqdkif&m-<br />

(u) rEÅav;wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

(c) armfvNrdKifOypmaumvdyf<strong>or*¾</strong>eJY<br />

(*) ausmufjzLaumvdyf ausmif;aumifpDudkyg rusef tquftoG,f jyKvkyfcJhw,f/ aemufwck txl;jcm;qHk;<br />

u@uawmh wuúodkvf<strong>or*¾</strong>&JU (25) ESpfajrmuf aiG&wkobif ausmif;om;yGJawmfBuD;ygyJ/<br />

aiG&wkobifausmif;om;yGJawmfBuD;<br />

1955 ckESpfonf wuo&mZ0ifwGif xl;jcm;aomu@ jzpfaeayonf/ þESpfwGif wuo\oufwrf;onf<br />

(25) ESpfjynfhajrmufcJh\/ xdkaMumifh (25) ESpfajrmuf txdrf;trSwftjzpf aiG&wkobif ausmif;om;yGJawmfMuD;udk<br />

usif;y&ef wuouqHk;jzwfcJhw,f/<br />

aiG&wkobifausmif;om;yGJawmfBuD;udk-<br />

(u) owif;ESifhjyefMum;a&aumfrwD<br />

(c) b@ma&;qyfaumfrwD<br />

(*) uyGJqyfaumfrwD<br />

(C) NydKifyGJqyfaumfrwD<br />

(i) tcrf;tem;jyifqifa&;ESifh ae&mcsxm;a&;qyfaumfrwD<br />

(p) jyyGJqyfaumfrwD [lí aumfrwDXme (6) XmecGJjcm;zGJUpnf;um Xmetvdkuf BudK;yrf;cJhMuayonf/ xdkY<br />

aMumifhyif ,ckESpf wuo\ *kPfowif;ESifh t½Sdeft0gonf jrifrm;cJh&ayonf/ rlvwuo\ 0g'tajccHwGif<br />

,Ofaus;rI xdef;odrf;jr§ifhwifa&;udk tm;jznfhap½Hkomru Nidrf;csrf;pGm pmayoifMum;rIudk a½S;½Ivsuf ausmif;om;tcsif;<br />

csif; &if;ESD;cspfMunfrIudk ykdrdk&,lEdkifcJhayonf/<br />

yGJawmfBuD;\xl;jcm;csufwGif wuúodkvfausmif;om;rsm;om yg0ifqifETJ½HkrQrubJ wEdkifiHvHk;½Sd ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufum qifETJjcif;uyif ydkrdkajymifajrmuf xif½Sm;apcJhonf/ rEÅav;wuúodkvf?<br />

armfvNrdKifOypmaumvdyfrSvnf; yg0ifqifETJMuonf/ tdrfeD;em;csif;EdkifiHrsm;½Sd <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm;ESifh urÇmhausmif;<br />

om;<strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyf? urÇmvli,ftzGJUcsKyfwdkYudk zdwfMum;aomfvnf; taMumif;rnDñGwfí rwufEdkifMuyg/<br />

wEdkifiHvHk;½Sd<strong>or*¾</strong>rsm;udk zdwfMum;&mwGif wuoESifh wEdkifiHvkH;½Sd<strong>or*¾</strong>rsm; wnfwHhcdkifjrJa&;twGuf vufwGJ<br />

um umuG,fxdef;odrf;jcif;? wnfaqmufjcif;wdkYtwGuf opömjyK&if; yGJawmfBuD;\ pdwf½Tifvef;0rf;ajrmufrIrsm;udk<br />

&½Sdvsuf ausmif;om;tcsif;csif; cifrif&if;EDS;rdwfjzpfa&;udkyg &½Sdvdkuf&um; yGJawmf&nf½G,fcsufrsm; atmifjrifcJhaMumif;/<br />

taxGaxG<br />

wuo\ a


480<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

qef;ppfr,fqdk&if wuo&JU csrSwfxm;wJh0g'eJY vrf;pOfay:rSmrSDNyD; qef;ppf&vdrfhr,f/ tqifhtwef;jrifhrm;aom<br />

ynma&;eJY ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;twGuf uRefawmfwdkY aqmif½GufcJhwJh vkyfief;awGeJY ay:vGifEdkifygw,f/<br />

'gayr,fh uRefawmfwdkY arQmfvifhxm;oavmuf vdkcsifoavmufawmh raqmif½GufEdkifcJhbl;qdkwmudk twdtvif; 0efcHzdkY<br />

vdkygw,f/<br />

ausmif;om;nDñGwfa&; jyóemawGeJY ywfoufvdkYawmh uGJjym;aewJh ausmif;om;tzGJUtpnf;awG wpkwpnf;<br />

xJjzpfzdkY BudK;yrf;&r,fvdkY csrSwfayr,fh 'DaeYtxd taumiftxnf ray:ao;bl;/ 'gayr,fh wuúodkvfe,fajrrSm½SdwJh<br />

('Dtufpftdk opömazmufausmif;om;tzGJUrSty) toif;tzGJUawG? rEÅav;wuúodkvf<strong>or*¾</strong>? armfvNrdKifOypmaumvdyf<br />

<strong>or*¾</strong>? &efuif;eJY xD;wef;aumvdyf o[m,toif;awGeJYawmh &if;ESD;cspfMunf vufwGJrI&aeygw,f/<br />

Nidrf;csrf;pGm pmayoifMum;a&;eJY ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;vkyfief;awGtwGufawmh t"du aiG&wkobifyGJawmfBuD;<br />

jzpfajrmufcJhwmudku txift½Sm;½SdaeygNyD/ 'DyGJawmfrSm vlrsKd;pktoif;awG? bmom&yftoif;awG? o[m,ESifh pmzwf<br />

toif;awGeJY ,Ofaus;rIxdef;odrf;jr§ifhwif zvS,fcGifh&cJhygw,fvdkY tpD&ifcHvdkygw,f/ toif;tzGJUeJY wOD;csif;t&vnf;<br />

&if;ESD;rdwfaqGjzpfcGifh &½SdMuygw,f/ 'gaMumifhrdkYvnf; wuoBuD;[m ausmif;om;xkudk,fpm; yGJawmfMuD;jzpfvmrIudk<br />

*kPf,lrdygw,f/ yg0ifwm0ef,lMuwJh &Jabmfausmif;ol^om;awGeJY c½dkiftoif;awG? pmzwftoif;awG? wuúodkvfrSm½SdwJh<br />

oD&d? &wem ? tif;vsm; trsKd;orD;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;awG? ½Srf;? ucsif? u&if? rGef? xm;0,f? &cdkif?<br />

csif;? u,m;? w½kwf? tdE´d,toif;awG? &efukefc½dkiftwGif;u ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGyg rusef aus;Zl;wif 0rf;ajrmufyg<br />

aMumif; ajymMum;rSwfwrf;wifygw,f/<br />

yGJawmfrkcf0BuD;udk vSL'gef;aom vDbmwD pD;u&ufukrÜPDudkvnf; wuotrIaqmiftzGJUu aus;Zl;wif½Sdyg<br />

aMumif; rSwfwrf;wifygw,f/<br />

ed*Hk;csKyftm;jzifh wifjy&vQif uRefwmfwdkY wuorIaqmiftzGJU&JU vkyf&wJhoufwrf;[m (2) v (3) vausmfyJ<br />

½Sdygao;w,f/ 'DESpf uRefawmfwdkY vkyfaqmifcsufawG[m 'DavmufeJY tm;r&Edkifao;yg/ a½SUqufNyD; wuo[m<br />

ausmif;om; tusKd;tcGihfawGtwGuf opömrazmuf? raMumufr½GHU aemufrwGefYbJ vkyfaqmifzdkY vdktyfygw,f/ NyD;awmh<br />

<strong>or*¾</strong>pnf;rsOf;rsKd;[m tcktajctaeawGeJY rudkufnD? vufawGUvkyfaqmifvdkY r&wmawG ½Sdaeao;awmh 1952-53<br />

ck wuo tvkyftpnf;ta0;yGJrSm qHk;jzwfcJhwJh pnf;rsOf;a&;qGJa&;aumfrwDeJY nd§EdIif;NyD; jyifqifrGrf;rHMuzdkYvnf;<br />

tMuHay; arwåm&yfcHcsifygw,f/ 'DESpf wuo[m a½SUESpfa½G;aumufyGJ rusif;yrDtcsdefxd ausmif;om;xktwGuf<br />

opömrazmuf udk,fusKd;riJhbJ rSefuefwJh acgif;aqmifrIawGay;&if; ausmif;om;tcGifhta&; umuG,f&wJhvkyfief;awGrSm<br />

OD;vnfrokef aqmif½GufoGm;r,fqdkwm av;av;eufeuf &JabmfwdkYa½SUrSm uwday;csifygw,f/<br />

(eefZifvm)<br />

'k-Ouú|<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1954 rS 1955 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

Source: Oway Magazines<br />

OD;wifxGef;<br />

(1954-55)<br />

yJcl;c½dkif? anmifav;yifNrKdUwGif arG;zGm;onf/ wuúodkvf0ifpmar;yGJudk &efukefpmppfXmerS atmifjrifNyD; wuúodkvf<br />

wGif qufvuf ynmqnf;yl;onf/ 1950-51 ckESpfwGif tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwmtjzpf wm0efay;tyfjcif;cH&í<br />

1951-52 ckESpfwGif wuotrIaqmiftjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&jyefonf/ 1954-55 ckESpfwGif wuo<br />

Ouú| jzpfonf/<br />

1953-54 ckESpfwGif <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJysufí <strong>or*¾</strong>r½Sd jzpfaecJhonf/ <strong>or*¾</strong> a½G;aumufyGJ jzpfajrmufa&;twGuf<br />

ausmif;om;vIyf½Sm;rIrsm; ay:cJhonf/ wuúodkvfaumifpDrS <strong>or*¾</strong>0ifaMu;rsm;udk ausmif;om;wdkif;xHrS aumuf,l<br />

NyD;? q&mrsm;u OD;pD;í <strong>or*¾</strong>a½G;aumufyGJ jyKvkyfay;cJhjcif;jzpfonf/<br />

1953 ckESpf? atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ta&;awmfyHkESifh ywfoufí &moufyef ausmif;xkwfcH&aom<br />

ausmif;om;rsm; pmar;yGJajzcGifh&a&;ESifh zrf;qD;jcif;cH&aom ausmif;om;rsm; vGwfajrmufa&;wdkYudk aqmif½Guf<br />

ay;cJhonf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ (25) ESpfajrmuf aiG&wkobifyGJawmfBuD;udk crf;em;BuD;us,fpGm<br />

usif;ycJhonf/ aiG&wkobifyGJawmfBuD;udk EkdifiHawmf0efBuD;csKyfOD;Ek udk,fwdkif zGifhvSpfay;cJhonf/ atmufwdkbm<br />

ta&;awmfyHkwGif ay:aygufcJhaom ausmif;om;ESifh tpdk;&Mum; wif;rmrIrsm; wpwp avsmhyg;vmonf/<br />

1955 ck? ZGefvwGif t*Fvefjynf? bmrif*efNrKdUü usif;yaom (5) Budrfajrmuf (Cosec) nDvmcHodkY wufa&muf<br />

onf/ tjyefwGif qGpfZmvefEdkifiHü usif;yaom urÇmYpm&dwånDvmcHESifh tar&duefjynf rDeD,mydkvpfNrKdUü usif;y<br />

aom ½SpfBudrfajrmuf tar&duefjynfvHk;qdkif&m ausmif;om;<strong>or*¾</strong>nDvmcHrsm;odkY wufa&mufcJh\/<br />

OD;wifxGef;onf yJcl;NrKdU? EdkifiHawmfpdkufysKd;a&;bPf½Hk;cGJwGif vufaxmufrefae*smtjzpf EdkifiHawmfwm0efudk<br />

xrf;aqmifvsuf ½Sdonf/<br />

481


482<br />

(u) ausmif;jyefvnf0ifcGifh&a&;vIyf&Sm;rI<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1955-56 ckESpfwGif wuúodkvf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;onf atmifjrifrIrsm;wGif ,pfrl;pjyKvmonf/<br />

odkYaomf ausmif;om;xk\ axmufcHrIudk qufvufxdef;xm; Edkifao;onf/ wdkufyGJrsm;udkvnf; wnfwnfNidrfNidrfESihfyif<br />

OD;aqmifvsuf½Sdonf/ ausmif;xkwfcH&olrsm; ausmif;jyef0ifcGifh&a&;twGuf wuo\OD;aqmifrIjzifh um,uH½Sifrsm;<br />

udk,fwdkif qufvufwdkufyGJ0if&ef vIyf½Sm;jyifqif aeMuonf/ udkpdk;odef;wdkYonf owif;pmwdkuftoD;oD;rS udk,fpm;<br />

vS,frsm; zdwfMum;um ]qef;uzD;} wGif {nhfcHí ausmif;jyef0ifcGifh&a&;udpöudk ½Sif;jyonf/ tqdkyg owif;pm½Sif;vif;yGJ<br />

odkY &efukefNrdKUwGif½Sdaeaom &moufyefausmif;xkwfcH&olrsm;xJrS udkatmifbef;? udk,k? udkausmfNidrf;? udkat;armif?<br />

udkvSxGef;atmif? udkomausmf? udkodef;ñGefY (uomñGefYa0)? udkatmifxGef;? udktkef;armif? udkwifxGwf? udkjrifhodef;?<br />

udkoef;Edkif? udkrsKd;atmifausmfvGif? udkpdk;odef;wdkY wufa&mufcJhMuonf/<br />

(c) wuoa&G;aumufyGJ<br />

wyfOD;rS wuo 'k-OuúX udkeefZifvm wbuftkyfpkESifh aygif;oGm;ojzifh ausmif;om;nDnGwfa&;wyfOD;<br />

twGif;½Sd wdkif;&if;om;ausmif;om;rsm;Mum;wGif rsm;pGm*,uf½dkufcJhavonf/ u&if? csif;? ½Srf;? &cdkif paom ausmif;<br />

om;rsm;ESifh aqG;aEG;yGJjyKvkyf&avonf/ 'DtufpftdkbufrS udkeefZifvm OuúXtjzpf ta½G;0ifcHonf/ odYkaomf wyfOD;<br />

bufrS udkwifxGef; (ewfarmuf) om tEdkif&½SdcJhygonf/<br />

(*) 1955-56 wuotrIaqmiftzGJU<br />

1/ udkwifxGef; (ewfarmuf) Ouú|<br />

tcef; (18)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlUtcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1955 rS 1956)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

2/ udkpodef;[H 'k-Ouú|<br />

3/ udkpHabmf aiGxdef;<br />

4/ udkwifat; (1) taxGaxGtwGif;a&rSL;<br />

5/ udkbkef;vdIif wGJzuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh owif;jyefMum;a&;rSL;<br />

6/ udkjrifhOD; vlxkqufoG,fa&; XmerSL;<br />

&/ udkarmifarmifñGefY ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

8/ apmtuf'refwifcsKd EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

9/ udkausmfjrifh upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rIXmerSL;<br />

10/ udkwifat; (2) pmMunfhwdkufrSL;<br />

11/ udk0if;wif tdk;a0wm0efcH<br />

(C) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> Ouú|opf udkwifxGef; usrf;opömusdefqdkyGJ (1955-56)<br />

1955-56 ckESpf wuúodkvf<strong>or*¾</strong> Ouú| usrf;opömusdefqdkyGJudk wufa&mufvmMuwJh ausmif;awmfol^om;rsm;?<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&; tzGJU0ifrsm;? q&m^rrsm;eJYwuG vma&mufcsD;jr§ifhMuwJh NrdKUrdNrdKUzrsm;;? EdkifiHjcm;oHwrefrsm;udk<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU&JUudk,fpm; uRefawmfu aus;Zl;wif½Sdygw,f/<br />

&efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>[mqdk&if olY&JU&mZ0ifwavsmufvHk;rSm jynfolvlxk vGwfajrmufa&;twGuf wdkufyGJ<br />

0if&if; jynfoludk tvkyftauR;jyKcJhw,f/ ausmif;om;awG vdkvm;csuf? ausmif;om;awG tcGifhta&;udk awmif;qdk&if;<br />

ausmif;om;tusKd;udk o,fydk;cJhw,f/ 'gaMumifhrdkY &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>qdk&if vlxkeJYausmif;om;xk&JU axmufcHtm;<br />

ay;rIudk &½SdcJhw,f/ 'D&mZ0ifordkif;rSm wuúodkvf<strong>or*¾</strong>&JU Ouú|tjzpf uRefawmhfudk ausmif;om;xku ,Hk,HkMunfMunfeJY<br />

wm0eftyfESif;jcif;cH&wJhtwGuf rsm;pGm*kPf,lrdygw,f/ 'Dvdk*kPf,lrdwJhtwdkif;vnf; wuo&JU &mZ0ifudkxGef;ajymif<br />

atmif ausmif;om;xku tyfESif;wJhwm0efudk opöm½Sd½SdausyGefpGm xrf;aqmifygr,fvdkY uwdjyKygw,f/<br />

'DESpfwuúodkvf<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU[mqdk&if ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;&JU udk,fpm;vS,fawGcsnf;jzpf<br />

ygw,f/ &nf½G,fcsufwl? vrf;pOfwlzGJUpnf;xm;wJh tzGJUtpnf;w&yfxJuvmwJh trIaqmiftzGJUawGjzpfawmh qE´<br />

wlnDrI? vkyfief;awG jzpfay:rIawGrSm atmifjrifrIawG &½Sdvdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f/<br />

'DaeYwuúodkvf&JU tajctae[mqdk&if ausmif;om;aygif; (8000) avmuf ½Sdygw,f/ ppfrjzpfrDu (2300)<br />

eJY qdk&if (4) qeD;ygcefY ydk½Sdvmygw,f/ 'DvdkwuúodkvfrSm ynmoifMum;olOD;a& wdk;wufvmwm[m wdkif;jynfrSm<br />

txufwef; ynmwwfawG rsm;jym;NyD; wdkif;jynftusKd; jzpfxGef;zdkY wm0efawG xrf;aqmifEdkifvdrfhr,fvdkY wdkif;jynf&JU<br />

BuD;yGm;wdk;wufa&; jzpfvdrfhr,fvdkY uRefawmf qdkcsifygw,f/<br />

'Dvdkausmif;om;OD;a& wdk;wufvmwmeJYtrQ ausmif;om;OD;a&eJYtnD ausmif;taqmuftODawG csJUaqmuf?<br />

ausmif;q&mawG tvHktavmufcefY? ausmif;oHk;y&dabm*awG jynfhpHkatmif vkyfay;zdkY vdktyfygw,f/ ausmif;om;rsm;<br />

vmvdkY ausmif;taqmuftODawG wdk;csJUaqmufvkyfum Oypmaumvdyf zGifhay;wmawmh ½Sdygw,f/ 'gayrJh 'DaeYtxd<br />

vHk;0 rvHkavmufao;ygbl;/ ausmif;q&mawGqdk&ifvnf; [dkuvdk onfuvdk jzpfaeygw,f/ xD;wef;aumvdyfrSmqdk&if<br />

,cifwavmu &mZ0ifq&m r½Sdao;wm/ avm*spfq&majymif;oGm;vdkY tpm;rxdk;EdkifwmawG awGU&wwfw,f/ rEÅav;<br />

uqdk&if tbd"r®mXmetwGuf q&mawmif;wmawG ay:vmw,f/ q&mrvHkravmuf jzpfaeawmh aemufqHk; 'D*&D&&ef<br />

tenf;i,fvdkaewJh ausmif;om;awGudk tcsdefydkif;eJY q&mcefYxm;&wJh tjzpfa&mufcJhw,f/ ausmif;oHk;pmtkyfawGqdk&if<br />

r&ao;wmwdkY? "gwkaA'pwJh avmu"gwfynm prf;oyfcef;awGrSm vdkaeao;wm awGU&w,f/ 'DvdkvdkaewJh txJrSm<br />

tpdk;&u axmufyHhaMu; odef; (70) tpm; odef; (65) odef;odkY avQmhcsvdkufawmh wuúodkvfaxmufyHhaMu; ray;Edkifwm<br />

awG [dkaMu;awmif;? 'DaMu;awmif; wcgMunfh (5) usyfqdkwmrsKd; awmif;cHvm&wmawG awGU&w,f/<br />

'Dvdkausmif;om;eJYtrQ ypönf;urvdkufEdkif? aiGuavsmhay;qdkawmh ausmif;om;avQmhwJh enf;udk ½SmoHk;Mu<br />

w,f/ (3) cg pmar;yGJus&if ausmif;xkwfr,fqdkNyD; pmar;yGJrajzolyg pm&if;xJ xnfhwGufNyD; ausmif;xkwfcJhw,f/<br />

'Dvdk vkyfcJhwJhtwGuf ausmif;om;aygif; (2500) avmuf pmoifcGifhr& jzpfoGm;w,f/ 'D (3) cgus ausmif;xkwfpepf<br />

aMumifh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJUpnf;yHktajccHOya'u ay;xm;wJh ynmoifMum;ydkifcGifh uRefawmfwdkY wuúodkvfausmif;<br />

om;awG qHk;½IH;vmwm awGU&ygw,f/ 'Dvdk ausmif;xkwfpDrHudef;eJY r&yfao;bl;/ wuúodkvfukd ausmif;om;rsm;rsm;<br />

ra&mufapzdkYtwGuf wuúodkvf0ifpmar;yGJudk (2) qifhvkyfzdkY pDpOfMuw,f/<br />

483


484<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

'Dawmh uaeYwuúodkvftajctaeudk Munhf&if vdkaewmawG awGU&vdrfhr,f/ wuúodkvfynmwwf enf;atmif<br />

vkyfaewm awGU&r,f/ 'gawG[m wu,fhvufawGU jzpfysufaewmawG jzpfygw,f/ 'Dvdkjzpfaewm r[kwfygbl;vdkY<br />

b,folrSvnf; rjiif;Edkifygbl;/ jiif;wJhvl½Sd&ifvnf; wu,fhudk taumiftxnfeJY uRefawmfac:NyD; jyvdkygw,f/<br />

'Dvdk 'DaeYwuúodkvfrSm jzpfysufaewJh tajctaeawG[m bmaMumifhvJqdk&if ynma&;rSm vspfvsL½Ixm;<br />

avawmh wuúodkvf&JU toHk;p&dwf? ynma&;toHk;p&dwfukd rsm;rsm;roHk;bl;/ rdrdwdkY&mxl; wnfjrJa&;jzpfwJh umuG,fa&;<br />

toHk;p&dwfawGrSm aiGydkoHk;vdkYjzpfw,f/ oabmu jynfwGif;rSm wdkufcdkufrIawG ppfyGJawGjzpfaevdkYyJ/ 'Dawmh uRefawmfwdkY<br />

wuúodkvfrSm jzpfaewJh tajctaeqdk;awGudk aumif;vmatmif uRefawmfwdkYvdkvm;wJh tajctaeawG vHk;0a&mufzdkYqdk&if<br />

'g[mawmfawmfyJ eufeJwJhjyóem jzpfvmw,f/ 'DtwGufqdk&if uRefawmfwdkY ausmif;om;awGcsnf;yJ rjzpfEdkifbl;/<br />

uRefawmfwdkYeJY vlxkw&yfvHk; yl;wGJaqmif½GufMurS jzpfvdrfhr,f/ ausmif;om;awGbufu qdk&ifvnf; ausmif;om;xk<br />

w&yfvHk;[m pnf;pnf;vHk;vHk; nDnDñGwfñGwfeJY aqmif½GufMuzdkYvdkygw,f/ uRefawmfwdkY atmifyGJ&zdkYqdk&if nDñGwfjcif;<br />

qdkwJh vufeufuvGJvdkY bmrSr½Sdygbl;vdkY uRefawmf qdkcsifygw,f/<br />

uRefawmfwdkY taeeJYqdk&if ausmif;om;tusKd;twGuf wuúodkvfrSm ,aeY½SdaewJh jyóemawGudk ajz½Sif;&m<br />

rSm oufqdkif&m tkyfcsKyfa&;tzGJUeJYyJ jzpfjzpf? tpdk;&tzGJUeJYyJ jzpfjzpf? at;csrf;om,mpGm awGUqHkajz½Sif;zkdY vdkygw,f/<br />

'Dvdkajz½Sif;rIomvQif wuúodkvfavmu&JU Nidrf;at;om,mrIudk ay;pGrf;Edkifvdrfhr,fvdkY qdkcsifygw,f/ 'Dvdkr[kwfbJ<br />

t"r®enf;? zdESdyfaomenf;vrf;rsm;udk oHk;NyD;ajz½Sif;&ifawmh wuúodkvfavmu&JU Nidrf;at;om,mrIvnf; &rSmr[kwfbl;?<br />

atmifjrifvdrfhr,fvnf; r[kwfbl;qdkwm NyD;cJhwJh atmufwdkbmvta&;awmfyHku xifxif½Sm;½Sm;MuD; jyoaeygw,f/<br />

'DaeYtzdkYqdk&if uRefawmfwdkY at;csrf;om,mpGm ajz½Sif;vdkayr,fh ausmif;om;ta&;eJYywfoufvm&if tpdk;&<br />

tzGJUxJrSm olwdkYudk axmufcHolawGr[kwfvdkY w&m;onfjzpfap? rSefonfjzpfap ray;bl;/ wdkYudkaxmufcHwJholawGqdk&if<br />

ay;r,fqdkwJh at;csrf;pGmajz½Sif;rIudk qefYusifwJhoabmawG vkyfcJhwm? vkyfaewmawG awGU&w,f/ wuúodkvftkyfcsKyf<br />

a&; tzGJU0ifawGxJrSmqdk&if ausmif;om;ta&;eJYywfouf&if a&iHkaewJholawG ½Sdaewm[m wu,fawmh wuúodkvf&JU<br />

tusKd;udk vspfvsL½Iwm? rdrdwdkY[m pdk;½GHUNyD; MuD;pdk;rIcHae&wmawG jzpfygw,f/<br />

'Dawmh ,aeYwuúodkvfavmu&JU Nidrf;at;om,mrIudk vdkcsif&if at;csrf;om,mpGmajz½Sif;rI vdktyfaeygw,f/<br />

ynma&;avmurSm½SdwJh ausmif;om;? q&meJY rdbwdkY[m yl;wGJNyD; ajz½Sif;oifhygw,f/ 'Dae&mrSm qdk&ifawmh ygarmu©csKyf<br />

rdefYMum;zl;ovdk q&mawGr½Sd&ifvnf; ausmif;om;awG rwnfEdkifygbl;/ 'Dawmh q&m? rdbeJY ausmif;om;awG[m<br />

wavSxJpD;? wc&D;xJoGm;awG jzpfMuwJhtwGuf ,aeYawGUaewJh wuúodkvf&JUjyóem? ynma&;jyóemrsm;udk yl;wGJ<br />

ajz½Sif;Muyg&ef ed*Hk;csKyftaeeJY wuúodkvf<strong>or*¾</strong>udk,fpm; uRefawmfwdkufwGef; EdI;aqmfcJhygw,f/<br />

(i) urÇmhausmif;om;aeU<br />

Edk0ifbmv (17) &ufaeYonf emZDzufqpfrsm;\ &ufpufpGmowfjzwfrIaMumifh csufudkpvdkAufuD,m;jynf?<br />

y&wfNrdKUawmfrS ausmif;om;rsm; aoG;ajruscJh&aomaeY jzpfonf/ xdkaeYwGif y&wfNrdKUawmf? csm;vf,leDAmpDwD ausmif;<br />

om;wdkYonf zufqpfpepftm;qefYusifonfh aq;ausmif;om; ]*sif;atmfyvDwJvf} tm; owfypfonfhtwGuf tHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

onf BuD;xGm;vmonf/ (I.U.S) onf urÇmYausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;rdwfaqGjzpfa&;ESifh Nidrf;csrf;a&;aqmif½Guf&mü<br />

tjcm;tvTmtoD;oD;rS vli,frsm;ESifh yl;aygif;cJhonf/ <strong>or*¾</strong>BuD; zGJUpnf;wnfaxmifNyD;aemuf urÇmYausmif;om;rsm;\<br />

ta&;jyóemrsm;udk ydkrdkvG,fulpGm ajz½Sif;Edkif&ef XmetoD;oD; cGJjcm;aqmif½GufcJhonf/ txl;ojzifhh udkvdkeD? udkvdkeD<br />

wydkif;ESifh rSDcdkaeaom EdkifiHrsm;rS ausmif;om;ta&;udk pGrf;pGrf;wrH aqmif½GufulnDay;Muonf/ Armjynfausmif;om;rsm;<br />

twGufvnf; rsm;pGmtultnDrsm; ay;cJhavonf/ urÇmYausmif;om;rsm; twGufvnf; pnf;vHk;nDñGwfpGm aqmif½Guf<br />

&if; qufvufcsDwufaeonf/ MuHUcdkifvsuf½Sdonf/ Edk0ifbm (17) &ufaeYrS ay:aygufcJhonfh wdkufyGJonf ,aeYxd<br />

wdkifcdkufjrJaeonf/ opfvGifaeonf/<br />

þEdkbmv (17) &uf urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>aeYudk &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)?<br />

&efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo)? ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf (Auorsm;tzGJUcsKyf)wdkY<br />

yl;aygif;um n (7) em&DtcsdefwGif wuo jrufcif;jyifwGif wcrf;wem; odkufNrdKufa0qmpGm qif,ifusif;yawmhonf/<br />

þaeYonf Armjynfausmif;om;aeh ('DZifbmv 20 &uf) uJhodkYyif aoG;jzifhcsif;csif;eD&JaomaeY jzpf\/<br />

om"koH<br />

(p) 1955-56 ausmif;om;vIyf&Sm;rI<br />

a'gif;ysKdxdk;qGyf? b,fnmcGyfí?<br />

vGwfvyf&av? wdkYwawGonf?<br />

tdk;a0-aus;Zl;ygwum;/ /<br />

tdk;a0aus;Zl;? rwdrfjrL;bJ?<br />

cg;OD;aumZm? þtcgwGif?<br />

om"kac:Muygukefavmh/ /<br />

om"koHwGif? aomwqifí?<br />

toif a'gif;i,f? jrefrdr,fudk?<br />

oufES,fapmifha½SmufEdkifapaom0f/ /<br />

(rif;ok0Pf)<br />

1956 ckESpf? Zefe0g&Dv (23) &ufaeYwGif wuúodkvft"dywd? EdkifiHawmf0efBuD;csKyf\ zdwfMum;csuft&<br />

wuúodkvf<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUonf EdkifiHawmf0efBuD;csKyfESifh oGm;a&mufawGUqHkcJhonf/ xdkaqG;aEG;yGJwGif wuo<br />

trIaqmiftzGJUrS ,aeY wuúodkvfausmif;om;rsm;wGif ta&;wBuD;vdktyfaeaom atmufygawmif;qdkcsuf (5) csuf<br />

udk wifjyawmif;qdkcJhonf/<br />

1/ oHk;cgusausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;?<br />

2/ atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifh ywfoufí 0&rf;xkwfcH&ol (2) OD;tm; 0&rf;jyefvnf ½kyfodrf;a&;?<br />

3/ atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifh ywfoufí ausmif;xkwfcH&olrsm;tm; ausmif;jyefvnfwufcGifh<br />

&a&;?<br />

4/ zrf;qD;cH&aom wuotwGif;a&;rSL; udkwifat;ESifh rEÅav;rS &moufyefausmif;xkwfcH&onfh udkausmf<br />

pdk;wdkYtm; jyefvTwfa&;?<br />

5/ tm½SS-tmz&duausmif;om;uGefz&ifhwGif ArmjynfrS wufa&mufEdkifa&;wdkY jzpfonf/<br />

wuotwGif;a&;rSL; udkwifat;onf ajreDukef;ü zrf;qD;cH&jcif;jzpfonf/ (3) cgus ausmif;xkwfpepf<br />

y,fzsufa&;ESifhywfoufí &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo) uwifjy&m ausmif;om;rsm; rsm;jym;vm<br />

onfhtwGuf (3) cgusausmif;xkwfpepfudk wDxGifjcif;jzpfaMumif; wifjycJhonf/ þwifjycsuftwdkif; rSefuefygu<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepfonf vHk;0rw&m;[k 0efBuD;csKyfu vufcHonfhtjyif ygarmu©csKyfuvnf; ausmif;om;xk<br />

u xdkudpöudk vHk;0rvdkvm;aMumif;? (2) cgus ausmif;om;trsm;tjym;½Sdonfhtjyif ausmif;om;rsm;rSm pmudkajzmifh<br />

atmif avhvmEdkifjcif;rjyKEdkifbJ pdk;&drfwBuD;jzpfaeonf[k ajymqdkcJhonf/ EdkifiHawmf0efBuD;csKyfu þ (3) cgusausmif;<br />

xkwfpepfESifh ywfoufí aumifpDtwGif;½Sd tpdk;&udk,fpm;vS,frsm;ESifhvnf;aumif;? q&mrsm;ESifhvnf;aumif; wdkifyifí<br />

taMumif;jyefygrnf[k uwdjyKajymqdkcJhonf/ odkYaomf aemufydkif;wGif taMumif;jyefcsuf r&½Sdawmhyg/ þtawmtwGif;<br />

485


486<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ArmhwyfrawmfrS A[dkoifwef;twGuf ac:,laom aMunmcsuf xGufvmcJhonf/ þaMunmcsufwGif (3) cgusausmif;<br />

xkwfcH&olrsm;ESifh ,lwDpD (wuúodkvftaysmfwrf;wyf) tm; Adkvfoifwef;twGuf tcGifhta&;ay;rnf[k yg½Sdonf/<br />

ausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJcsNyD; ppfwyfxJ armif;oGif;aeonfhoabm oufa&mufoGm;onf/<br />

ausmif;xkwfcH&olrsm; ausmifjyef0ifcGifh&½Sda&;ESifh ywfoufí aqG;aEG;&mü pmayoifMum;rIonf vlwdkif;\<br />

tcGifhta&;udpöjzpfaMumif;? þtcGifhta&;udk rwm;qD;oifhaMumif;? tjypf½Sdu tjypfay;&efyifjzpfaMumif; wifjyum<br />

EdkifiHawmf0efBuD;csKyfu pmayoifMum;rIqdkif&mwGif tkyfcsKyfa&;zufrS 0ifa&mufpGufzufonfrSm rrSeffaMumif; vufcHcJh<br />

onf/ ausmif;xkwfcH&olrsm; ausmif;jyef0ifcGifh &½Sda&;twGuf pOf;pm;rnf[k ajymMum;cJhonf/<br />

atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ESifh 0&rf;xkwfcHxm;&aom ausmif;om; udkvS0if;? udkbaumif;wdkhudpöESifh<br />

ywfoufí wuoonf 0efBuD;csKyftwGif;0ef OD;oefYESifhawGUqHkum ar;jref;cJhonf/ OD;oefYrS þausmif;om; (2)<br />

OD;tm; ,cifuvnf; ausmif;xkwfjcif;r½Sdyg? ,ckvnf;r½Sdyg [k ajymMum;cJhonf/<br />

vkyfMuHzrf;qD;cH&aom wuotwGif;a&;rSL; udkwifat;ESifh yk'f (5) jzifh zrf;qD;cH&aom rEÅav;rS &mouf<br />

yef ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om; udkausmfpdk;wdkYtwGufvnf; wuorS rw&m;zrf;qD;cHae&onfhtwGuf tjrefqHk;<br />

vTwf&ef ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf (Auorsm;tzGJUcsKyf)? &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

(&uo) wdkYESifhyl;aygif;í tjrefqHk;jyefvTwf&ef wdkufwGef;cJhonf/ udkwifat; zrf;qD;cH&onfrSm (3) vcefY MumNyD<br />

jzpfaomfvnf; trI (2) cgrQom &ifqdkif&ygonf/ oufaow0ufrQ ppfrNyD;ao;bJ½Sdonf/ þodkY &ufqGJxm;jcif;onf<br />

oufoufn§Of;qJxm;jcif; jzpf½Hkru rwfvpmar;yGJwGif rajzqdkEdkifjzpf&onf/ udkausmfpdk; zrf;qD;cHxm;&onfrSm<br />

(4) vcefY½SdNyD;jzpfaomfvnf; ½Hk;wifppfaq;jcif; ,cktcsdefxdrvkyfbJ csKyfaESmifxm;jcif;cH &ygonf/ jyefMum;a&;0efBuD;<br />

OD;xGef;0if;u 13? 2? 56 &ufaeY toHvTifhrdefcGef; ajymMum;&mwGif EdkifiHa&;oabmxm; uGJvGJrIaMumifh zrf;qD;xm;olrsm;<br />

r½Sd[k ajymMum;cJhonf/ udkwifat;rSm zqyv qdk½S,fvpfrsm;jzpfonfh 'Dtufpftdkrsm;udk ,SOfNydKifwufvmoljzpfjcif;?<br />

udkausmfpdk;rSm atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;twGuf qE´jyoljzpfjcif;wdkYaMumifh zrf;qD;jcif;jzpfonf/ wenf;tm;jzifh<br />

zqyvwdkYudk EdkifiHa&;oabmxm; uGJvGJjcif;twGuf vkyfMuHzrf;qD;jcif;om jzpfonf/ odkYaomf jyefMum;a&;0efBuD;\<br />

ajymMum;csufESifh vufawGUvkyfaqmifcsufrSm tajymESifhtvkyf wjcm;pDjzpfaeygonf/<br />

tm½SESifhtmz&duausmif;om;uGefz&ifhwGif ArmjynfrSwufa&mufEdkifa&;ESifh ywfoufí 0efBuD;csKyfESifh wuo<br />

rS aqG;aEG;cJhygonf/ xdknDvmcHodkYwufa&muf&ef trsKd;om;jyifqifa&;aumfrwDw&yf zGJpnf;cJhygonf/ xdkaumf<br />

rwDzGJUpnf;&mwGif 'Dtufpftdk? Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYudkvnf; zdwfMum;cJhygonf/ 'Dtufpftdkrsm; xdktpnf;<br />

ta0;odkY rwufa&mufcJhyg/<br />

0efBuD;csKyfOD;Ekvnf; (1953) ck atmufwdkbmta&;awmfyHktwGif;u trSwf (22) ppf&Jrsm; zsufpD;ojzihf<br />

ysufpD;oGm;aom wuúodkvf<strong>or*¾</strong> pmMunfhwdkufudk jyKjyif&eftwGuf aiG (2180) usyf vSL'gef;cJhygonf/<br />

(q) udkvS0if;ESifh udkbaumif;aMunmcsuf<br />

uRefawmfwdkYESpfOD;onf 1953 ck atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifh ywfoufí ausmif;om;xk\ wm0ef<br />

ay;csuft& aqmif½GufcJholrsm;jzpfygonf/<br />

wuúodkvf pwifzGifhvSpfonfrSpí 1952 ckESpftxd atmufwdkbmausmif;wvydwfay;&jcif;rSm tpOftvm<br />

w&yf jzpfygonf/ þodkYausmif;wvydwf&jcif;rSm ZGefvausmif;zGifhonfrSpí pufwifbmvtxd (4) vvHk;vHk;<br />

oifMum;ydkYcscJhaom wuúodkvf yxrydkif;oifcef;pmrsm;udk avhvmqnf;yl;&eftwGuf tcsdefay;onfhoabmjzifh ausmif;<br />

wvydwfay;jcif; jzpfygonf/ t*Fvef½Sd atmufpzdkYwuúodkvfBuD;rSmyif wBudrfvQif (2) vydwfaom tpOftvm½Sdonf<br />

[k od&onf/<br />

odkYygvsuf 1953 ckESpf atmufwdkbmvwGif ausmif;wvydwfjrJ ydwfae&mrS (15) &ufom ydwfcJhygonf/<br />

þodkY ausmif;avQmhydwfjcif;jzifh (15) &ufonf rnfonfhausmif;om;udkrS ynmtqifhtwef;jr§ifh&ef rjzpfEdkifyg/<br />

,ck wuúodkvftajctaeu vufawGUjzpfygonf/ þodkY wvydwf&mrS (15) &ufom ydwfvdkufjcif;onf ausmif;om;<br />

wdkY\ &jrJtcGifhta&;w&yfudk ydwfyifjcif;? oifNyD;oifcef;pmrsm;udk xyfrHavhvmcGifh r&jcif;wdkY jzpfcJhygonf/ odkYtwGuf<br />

ausmif;om;xkw&yfvHk;u atmufwdkbmvwGif ausmif;wvydwfjrJydwf&ef awmif;qdkjcif; jzpfygonf/<br />

þawmif;qdkcsufonf w&m;rQwonf rSefuefonf[k uRefawmfwdkY vHk;0,HkMunfayonf/ atmufwdkbmv<br />

ausmif;wvydwfay;jcif;jzifh yxrydkif;oifcef;pmrsm;udk avhvmEdkif½Hkru ausmif;om;xktwGuf tusKd;jzpfxGef;onf[k


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

,HkMunfayonf/ xdkaMumifhvnf; uRefawmfwdkYESpfOD;tm; atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;twGuf aqmif½Guf&ef<br />

wm0efay;aomtcg uRefawmfwdkY vufcHum aqmif½GufcJhjcif; jzpfygonf/<br />

þodkY ausmif;wvydwfa&;udk aqmif½Guf&mwGif uRefawmfwdkY ausmif;om;xkw&yfvHk;onf at;csrf;pGmqE´jy<br />

cJhMuayonf/ qE´jycJhaom ausmif;om;rsm;tm; atmufwdkbm (2) &uf eHeufrSpí zrf;qD;jcif;? nydkif;wGif yk'fr<br />

(144) xkwfjcif;rsm; jyKvkyfcJhygonf/ atmufwdkbm (3) &ufaeYwGif A[dkausmif;aqmiftwGif; qE´jyolrsm;tm;<br />

a&ydkufjzifh yufjcif;? rsuf&nf,dkAkH;rsm;jzifh ypfjcif;? aoewfESifh ypfjcif;rsm; jyKcJhygonf/ qE´jyolrsm;tm; zdESdyfNyD;aemuf<br />

usef&ufrsm;wGifvnf; ausmif;om;rsm;udk zrf;qD;cJhygonf/<br />

þodkY twif;tusyfzrf;qD;ojzifh uRefawmfwdkYESpfOD;rSm wdrf;a½SmifaecJhygonf/ 'Drdkua&pD tcGifhta&;t&<br />

qE´jyonfudk zdESdyfzrf;qD;jcif;onf rw&m;zrf;qD;jcif; jzpfonf/ zrf;qD;NyD;aemuf aeYa&mnyg tdyfpufem;aejcif;<br />

rjyKapbJ tvSnfhusppfaq;um pdwf"gwfn§Of;yef;jcif;wdkYaMumifh uRefawmfwdkYESpfOD;onf wdrf;a½SmifaecJhjcif; jzpfygonf/<br />

uRefawmfwdkY wdrf;a½SmifaepOftwGif; &efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong>onf atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;twGuf<br />

ausmif;xkwfcH&olrsm;? zrf;cH&olrsm;? wdrf;a½SmifcJh&olrsm; ta&;udk qufvufaqmif½GufcJhygonf/<br />

wuotvHawmfatmuf0,f ausmif;om;xkw&yfvHk;onf nDñGwfpGmawmif;qdkjcif;? jynfolvlxkw&yfvHk;u<br />

'Drdkua&pDtcGifhta&; qHk;½IH;rIudk od½Sdvmjcif;aMumifh zrf;qDcH&olrsm;udk vGwf&jcif;? ausmif;xkwfcH&olrsm; pmar;yGJajzcGifh<br />

&jcif;wdkY &½Sdygonf/<br />

þrQomru ,ckESpfwGif uRefawmfwdkYESpfOD; ta&;udk wuotrIaqmiftzGJUESifh wuúodkvft"dywd 0efBuD;<br />

csKyfOD;Ek? 0efBuD;csKyftwGif;0ef OD;oefYwdkY\ aphpyfaqG;aEG;ajz½Sif;jcif;jzifh uRefawmfwdkYü 0&rf;r½Sdyg[k aMunmojzifh<br />

,ck wdrf;a½Smifae&mrS jyefvnfa&muf½Sdvmjcif; jzpfygonf/<br />

odkYtwGuf uRefawmfrsm;tm; nDñGwfpGm awmif;qdkMuaom wuúodkvfausmif;om;xkESifh wuo trIaqmif<br />

tzGJUtm;vnf;aumif;? 0efBuD;csKyfESifh 0efBuD;csKyftwGif;0ef OD;oefYtm;vnf;aumif; aus;Zl;wif½SdygaMumif;/<br />

(vS0if;)<br />

(baumif;)<br />

ausmif;om;wdkYonf Armhordkif;wGif ordkif;*kPfa&mif xGef;ajymifcJhonfcsnf;omjzpfonf/ trSefw&m;twGuf?<br />

rdbjynfoltwGuf? tpdk;&w&yf\ rSm;,Gif;rItwGuf jywfom;pGm ajymEdkif&ayrnf/ ausmif;om;ta&;? trsKd;om;a&;ESifh<br />

jynfolYta&;wdkYtay:wGif cdkifrmpGm&yfwnfaeEdkif&rnf/ ausmif;om;ta&;onf ausmif;twGif;üvdktyfaeaom ausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;twGuf jzpfNyD; ¤if;ta&;udk wuo? Auorsm;tzGJUcsKyfwdkYonf jywfom;pGm wdkufyGJ0ifEdkif&rnf/<br />

ausmif;om;tcGifhta&;udk awmif;qdk&mü rSefuefpGm&yfwnfí rw&m;awmif;qdkrIudkvnf; od½SdEdkif&rnf jzpfayonf/<br />

ausmif;om;tcGifhta&;w&yfudk tajctaeESifh udkufnDpGm w&m;rQwpGm awmif;qdk&ef vdkayonf/ xdkodkYawmif;qdk&mwGif<br />

wcgw&H jzpfay:vmwwfaom a'gotavsmufwHkYjyefrIrsm;udkvnf; xdef;odrf;Edkif&rnf/ a'govGefrIaMumifh jzpfay:<br />

wwfaom trSm;rsm;udkvnf; aumif;pGma0zefqef;ppf okH;oyfEdkif&rnfjzpfayonf/ a'gotavsmufzsufqD;rI? w&m;rJh<br />

jyKusifhrIrsm;udk jyKvkyfwwfaom tcsKdUausmif;om;rsm;udk owdBuD;pGm xdef;odrf;wwf&ef ausmif;om;ta&; aqmif½Guf<br />

aomol rsm;pGmwdkYu em;vnf&ef vdktyfayonf/ ta&;awmfyHkwcktwGif; jzpfay:vmaom tusKd;tjrwfESifh vlrIa&;udpö<br />

½IyfaxG;rIrsm; r½Sdap&ef xdef;odrf;Edkif&rnf jzpfayonf/ at;csrf;pGmqE´jyrIESifh awGUqHkajz½Sif;jcif;jzifh &½SdEdkifaomudpö<br />

rsm;? tavQmhay;&efvdkaomjyóem? tavQmhray;Edkifaomudpörsm;udk aumif;pGmem;vnfEdkif&rnf/ rSefuefaom acgif;<br />

aqmifESifh tm;udk;&aom tzGJU0ifrsm;\ yHhydk;ulnDrIrsm;pGm vdktyfaeayonf/ qE´jyawmif;qdkrIrsm; jyKvkyf&mwGif<br />

wuúodkvf tkyfcsKyfa&;t&m½Sdrsm;ESifh qufqH&mwGif vdr®m,Ofaus; om,maysmhajymif;rIjzifh rdrdwdkYawmif;qdkcsufudk<br />

vufravQmhbJ&½Sd&ef awmif;qdkrI vdktyfayonf/ NAdwdoQe,fcsJUacwfwGif ausmif;om;rsm;onf wdkif;wyg;om;ESifh<br />

qufqHwdkufyGJ0ifae&aom yHkpHrsKd;jzifh ,aeYumv udk,fhvlrsKd;? udk,hftpdk;& vufatmufwGif tpdk;&w&yf? tkyfcsKyfa&;tzGJU<br />

w&yfay:wGif vdkvm;csufrsm;udk awmif;qdkrIrsm;jyKvkyf&mwGif r[mAsL[mESifh enf;AsL[mrsm;udk aumif;pGm jyefvnf<br />

oHk;oyfí jyifqif&ef vdktyfayonf/ wdkufyGJ0if awmif;qdk&mwGifvnf; udk,fhvlrsKd;? udk,ftpdk;&jzpfí wdkif;wyg;om;<br />

rsm;tm; qefYusifouJhodkY pkpnf;nDñGwfaomyHkpHrSm umvMumvQif tm;enf; ysufjy,foGm;wwfayonf/ udk,hfvlrsKd;?<br />

udk,fhEdkifiHom; tcsif;csif;yHkpHonf tm;emjcif;? vdkufavsmjcif; yHkpHrsm;odkY ajymif;vJoGm;um qE´jyawmif;qdkrIrsm;?<br />

oydwfwdkufyGJrsm; ½IH;edrfhoGm;&wwfavonf/<br />

487


488<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

'Drdkua&pD vlYtcGifhta&;rsm;udk aumif;pGmcGJjcm; em;vnfwwf&ef vdktyfonf/ ausmif;om;tcGifhta&;<br />

wdkufyGJESifh trsdK;om;a&;wdkufyGJudk cGJjcm;wwf&ef vdktyfayonf/ vlxk\qEónf ausmif;om;rsm;tay:wGif wxyf<br />

wnf; usa&mufaeojzifh ausmif;om; tcGifhta&;rsm;omru vlxk\ vdktyfcsufjzpfaom trsKd;om;a&;udpörsm;udk<br />

ausmif;om;rsm;u OD;aqmifwdkufyGJ0if&ef vdktyfayonf/ udk,hfvlrsKd;tcsif;csif; jyóemrsm;udk wzufESifhwzuf<br />

enf;y&d,m,fudk aumif;rGefpGm em;vnfEdkif&rnf jzpfonf/ xdkacwfumvu zqyvtpdk;& pGyfpGJouJhodkY ausmif;om;<br />

rsm; vIyf½Sm;rIjzpfwdkif; uGefjrLepfrsm;u aoG;xdk;onf[k vnf;aumif;? vuf½Sd zqyvtpdk;&udk qefYusifaeolrsm;u<br />

aoG;xdk;ajr§mufay;onf[k vnf;aumif; pGyfpGJcJhonf/ jzpfyGm;cJhNyD;jzpfaom ta&;awmfyHkBuD;wGif yg0ifvIyf½Sm;cJholrsm;<br />

pGyfpGJcH&\/ xdkudpöudk aocsmpGm jyefvnfavhvmoHk;oyfrnfqdkygu rw&m;rIrsm;aMumifh vnf;aumif;? zdESdyfrIrsm;aMumifh<br />

vnf;aumif;? csKyfcs,fuefYowfOya'rsm;aMumifh vnf;aumif;? rw&m;Oya'rsm;aMumifh vnf;aumif;? jzpfay:vmaom<br />

ausmif;om;vIyf½Sm;rIrsm;onf trsKd;om;a&;vIyf½Sm;rItoGifodkY ajymif;vJa&muf½Sd oGm;wwfavonf/ ausmif;om;<br />

vIyf½Sm;rI tpyxrrsm;onf rnfolwOD;wa,mufrQ ajr§mufay;jcif;? aoG;xdk;vIHUaqmfay;jcif;aMumifh jzpfay:vmjcif;<br />

r[kwfyg/ rSefuefaom vrf;aMumif;wckay:wGif vdkvm;csufrsm;udk awmif;qdkjcif; jzpfygonf/ wdkufyGJt½Sdefjrifhvmaom<br />

tcgwGif ausmif;om;ta&;rS trsKd;om;a&;yHkpHodkY ajymif;vJa&muf½SdoGm;NyD; vuf½Sd tkyfcsKyfoltpdk;&ESifh qefYusifbuf<br />

twdkuftcHyHkpHrsKd; jzpfoGm;ygonf/ qefYusifbuf twdkuftcHyHkpHrsKd; a&muf½SdoGm;jcif;onf qefYusifbuf twdkuftcH<br />

wdkY\ aoG;xdk;vIHIUaqmfrIESifh rwlay/ qefYusifbuftwdkuftcHtzGJUwdkYu vuf½Sdtpdk;&\tm;enf;csuf? trsKd;om;a&;<br />

vdktyfcsufrsm;? rSm;,Gif;aerIrsm;udk a0zefaxmufjyrnfom jzpfonf/ xdkYtwl ausmif;om;rsm;uvnf; rdrdwdkY\<br />

rdbjynfolrsm; vdktyfcsuf? rdbjynfolrsm;rSwqifh od&aom trsKd;om;a&;jyóemrsm;? vuf½Sdtpdk;&\ rSm;,Gif;csuf<br />

rsm;udk ausmif;om;ta&;ESifh trsKd;om;ta&;udk yl;aygif;quf,lum trsKd;om;a&;jyóemrsm;ukd qE´jywdkufyGJ0if<br />

awmif;qdkrnfom jzpfonf/ NAdwdoQe,fcsJUacwfwkef;u udkatmifqef;onf NAdwdoQe,fcsJUvufatmufrS vGwfajrmuf<br />

a&;twGuf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rSaeí e,fcsJUqefYusifa&;wdkufyGJudk qifETJcJhhonf/ ,aeY zqyvacwfwGifvnf; ausmif;<br />

om;wdkYonf ausmif;om;tcGifhta&; qHk;½HI;rI? 'Drdkua&pDESifh vlYtcGifhta&; rjynfh0rIwdkYtwGuf trsKd;om;a&;? ausmif;<br />

om;a&;jzifh wdkufyGJ0ifrnfom jzpfonf/ ¤if;wdkY\ awmif;qdkwdkufyGJ0ifrIrsm;onf twdkuftcHwdkY\ uefYuGufawmif;qdk<br />

rIrsm;ESifh oGm;a&mufwlnDaejcif; ½Sdaumif;½Sdaernf/ xdkodkY ½Sdaejcif;tay: twdkuftcHwdkY\ ajr§mufyifhrIaMumifh ausmif;<br />

om;ta&; jzpfay:&onf[laom pGyfpGJcsufonf rSm;,Gif;í t,lwdrf;rIom jzpfonf/ rnfrQjynfh0ygonfqdkaom<br />

'Drdkua&pDEdkifiHBuD;üvnf; ausmif;om;ta&;ESifh trsKd;om;a&; qufpyfrIrsm;½Sdaeonf/ uGefjrLepfrsm;u ajr§mufay;<br />

onf? twdkuftcHrsm;u ajr§mufay;onf[laom pGyfpGJcsufrsm;onf EdkifiHa&;t& jynfh0rIr½Sdaom tpdk;&\ pGyfpGJcsufrsm;<br />

jzpfonf/ tpdk;&wdkif; tpdk;&wdkif;wGif twdkuftcH½SdNyD; uGefjrLepftpdk;&? qdk½S,fvpftpdk;&wGifvnf; twdkuftcH<br />

vIyf½Sm;rIrsm;½Sdonf/ ausmif;om;wdkY\ trsKd;om;a&; aqmif½Gufcsufrsm; ½Sdaernfjzpfonf/ xdkqdk½S,fvpf? uGefjrLepf<br />

tpdk;&rsm;tm; twdkuftcHrsm;u ajr§mufay;onf[k oGm;a&mufpGyfpGJygu ¤if;qdk½S,fvpf? uGefjrLepftpdk;&onfvnf;<br />

EdkifiHa&;tm;enf;NyD; tjrifwdrfrIjzpfonf/ ausmif;om;qdkonfrSm rw&m;rI? rrSefuefrIrsm;twGuf píwdkufyGJ0ifayrnf/<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHk jzpfay:vmaomtcsdefwGif ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJU vuf½Sdtpdk;&wdkY\ vdr®myg;eyfpGm rajz½Sif;<br />

wwfrIwdkYaMumifh ausmif;om;ta&;rS vlxkta&;odkY ul;ajymif;oGm;Muonf/ xdktcg twdkuftcHzufrS EdkifiHa&;orm;<br />

rsm;? awmfvSefvdkaom awmfvSefa&;orm;rsm; 0ifa&mufvmayonf/ tpdk;&\tm;enf;rI? ajz½Sif;rI tm;enf;oGm;ygu<br />

xdkvlxkta&;awmfyHkBuD;onf tpdk;&w&yf ajymif;vJjcif;? pepfwckodkY ajymif;vJoGm;jcif;? wdkif;jynfwck ysufpD;NydKuGJoGm;<br />

jcif;? wdkif;jynftopfwckyHkpHodkY a&muf½SdoGm;jcif;? wdkif;jynfwck e,fcsJUvufatmufodkY a&muf½SdoGm;jcif;rsKd; jzpfEdkifay<br />

onf/ xdkYaMumifh wdkif;jynf\ uHMur®monf tpdk;&? ausmif;om;? vlxk? twdkuftcH EdkifiHa&;orm;? awmfvSefa&;orm;<br />

rsm; vufxJwGif t"du½Sdayonf/ xdktajctaet&yf&yfudk em;vnfrIESifh em;rvnfrI? toHk;csjcif;ESifh tcGifhta&;<br />

awmif;qdkrIrsm;onf wdkif;jynf\yHkoP²mefudk ajymif;vJapjcif;jzpfayonf/ zqyvtpdk;&vufxufwGif ausmif;om;<br />

tcsKdU zqyvtpdk;&udk qefYusif&mrS axmifwGif;odkY a&muf½Sdjcif;? awmwGif;odkYa&muf½SdoGm;jcif;rsm; ½Sdonf/ tcsKdUonf<br />

ajray:wGif qufvufwdkufyGJ0ifvsuf ½Sdonf/ awmwGif;odkYa&muf½Sdjcif;ESifh ajray:wGifqufvufwdkufyGJ0ifjcif; tay:<br />

t,ltquGJjym;rItay:ü rnfodkYrQ rajymvdkyg/ t"durSm ausmif;om;a&;ESifh trsKd;om;a&;vdktyfcsufudk rnfolu<br />

pGrf;aqmifEdkifjcif; jzpfonfqdkaom tay:wGifom rSDavonf/ udkatmifqef;wdkYonf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS wqifhh<br />

vIyf½Sm;cJhonf/ awmfvSefa&;orm;? EdkifiHa&;orm; jzpfoGm;ouJhodkY trsKd;om;a&; vdktyfcsufrsm;udk aumif;pGmem;vnf<br />

aom ausmif;om;acgif;aqmifrsm;pGm vdktyfavonf/<br />

xdkYtjyif toHk;cscH&onf[laom pum;udk ausmif;om;rsm; em;vnf&ef vdktyfonf/ ausmif;om;rsm;onf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

¤if;wdkY\ vIyf½Sm;rItay:wGif EdkifiHa&;orm;rsm;u 0ifa&mufjc,fvS,f toHk;csonf[k vuf½Sdtpdk;&ESifh ausmif;om;<br />

tcsKdU\ xifa,mifxifrSm; jzpfaerIrsm; ½Sdwwfonf/ 0ifa&muf pGufzufjc,fvS,fjcif;ESifh 0ifa&muftoHk;csjcif;tjrifrsm;<br />

oGm;a&mufwlnDaejcif;onf uGJjym;avonf/ toHk;csrItcsKdU ½Sdaumif; ½Sdaevdrfhrnf/ odkYaomf trsm;tm;jzifh oGm;a&muf<br />

wlnDaerIrsm;om jzpfEdkifonf/ udkatmifqef;onf rnfonfhtcgrQ ¤if;udk q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;u vnf;<br />

aumif;? ocifxGef;tkyf? ocifApdef? a'gufwmbarmfwdkYu vnf;aumif; toHk;csonf[k toHk;cscH&onf[k rajym<br />

qdkcJhay/ ausmif;om;b0? awmfvSefa&;orm;b0? EdkifiHa&;orm;b0wGif rSefuefpGm&yfwnfNyD; rSefuefaom trsKd;<br />

om;a&;vrf;aMumif;ay:wGif NAdwdoQe,fcsJUtm;vnf;aumif;? zufqpf*syefwdkYtm;vnf;aumif; qefYusifwdkufyGJ<br />

0ifcJhjcif;om jzpfonf/ xdkuJhodkY tjrifrsKd; ausmif;om;vli,frsm;wGif ½Sdaeygu 'Drdkua&pDESifh vlYtcGifhta&;wdkufyGJ<br />

w0ufatmifjrifonf[k qdk&ayrnf/<br />

xdkESpfu ausmif;rsm;jyefzGifhaomtcg wuo\OD;aqmifrIjzifh &moufyefausmif;xkwfcH&olrsm;onf xD;wef;<br />

aumvdyf? &efuif;aumvdyftygt0if ydkpwmrsm;udkifí toHwdwfqE´jyMuonf/ arG;&mygtcGifhta&;jzpfaom ynmoif<br />

,lcGifh&½Sda&;udk toem;cHjcif;rjyKMu? rsuf&nfcHxdk;jcif;rjyK qE´jyíom uefYuGufawmif;qdkonf/<br />

(Z) yxrtBudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk awGUqHkaqG;aEG;yGJ<br />

yxrtBudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJudk wuúodkvf<strong>or*¾</strong>taqmuftODrSmyif 30?<br />

11? 54 rS 2? 12? 54 &uftxd jyKvkyfcJhonf/ xdkaqG;aEG;yGJodkY &efukef? rEÅav;? armfvNrdKifwuúodkvf<strong>or*¾</strong>rsm;rS<br />

udk,fpm;vS,frsm;ESifh wuG &efuif;? xD;wef;? aq;odyÜHwdkYrS udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufcJhMuonf/ wuúodkvf½Sd<br />

toif;tzGJUaygif; (52) zGJUrS udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufcJhMuonf/ yxrtBudrf awGUqHkaqG;aEG;yGJwGif wuúodkvf<br />

tm;vHk;\tajctaeudk wifjyMuonf/ ausmif;om;xk\ vdktyfcsufrsm;ESifh &ydkifcGifhrsm; usqHk;ae&jcif;wdkYudk azmfxkwf<br />

awmif;qdkcJhMuonf/ þodkY awmif;qdkcsufrsm;udk xkwfazmfvifhupm; &½Sd&ef rnfodkYaqmif½Guf&rnfudk vnf;aumif;?<br />

rnfonfhtzGJUtm; wm0efay;tyfrnfudk pOf;pm;aqG;aEG;jcif; rjyKcJhMuay/<br />

vuf½SdtajctaewGif Armjynft&yf&yf½Sd wuúodkvf? aumvdyfrsm;onf &efukefwuúodkvf tkyfcsKyfa&;tzGJU<br />

atmufü ½Sdaeojzifh wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;\ta&;rSm &efukefwuúodkvfaumvdyfESifh xyfwlxyfrQ jzpfaecJhonf/<br />

awmif;qdkcsufrsm;udkvnf; wckwnf;aom tmPmydkiftkyfcsKyfa&;tzGJUodkY awmif;qdkcJh&onf/ xdkYtjyif &efukefwuúodkvf<br />

tkyfcsKyfa&;tzGJUodkY wuo\ udk,fpm;vS,f (2) OD;ay;ydkY&ojzifh aumvdyfaygif;pHk\ awmif;qdkcsuft00udk wuo<br />

omvQif vufawGUjyEdkifcJhayonf/ awmif;qdkcsufrsm;ESifh ywfoufí (34) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeYüvnf;<br />

aumif;? (16) Budrfajrmuf ausmif;om;aeYüvnf;aumif; usif;yaom ausmif;om;xkpnf;a0;yGJBuD;rsm;wGif wifoGif;<br />

axmufcH aqG;aEG;Muonf/ vuf½Sdwuúodkvfrsm; tajctaeESifh ausmif;om;wdkY\ oabmxm;rsm;udk wuoonf<br />

1954 ckESpf? 'DZifbm (27) &ufaeYwGif wuúodkvf½Sdq&mrsm;ESifhawGUqkHum aqG;aEG;wifjycJhonf/ 1955 ckESpf? Zefe<br />

0g&Dv (13) &ufwGif usif;yaom pwkw¬tBudrfajrmuf Auorsm;tzGJUcsKyf nDvmcHBuD;wGifvnf; wuúodkvfaygif;pHk<br />

aqG;aEG;yGJ awmif;qdkcsufrsm;udk axmufcHjcif;jyKcJhonf/ þawmif;qdkcsufrsm;udk wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;rsm;<br />

wGif wifoGif;awmif;qdkcJh½kHrQru wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyfESifh awGUqHkpOftcguvnf; wifjyawmif;qdk<br />

cJhMuayonf/ þodkY ausmif;om;xkpnf;a0;yGJrsm;ESifh ausmif;om;xkw&yfvHk;u awmif;qdkcJhMuonfhtwGuf atmufwdk<br />

bm ausmif;wvydwfa&;twGuf wdkufyGJ0ifcJhojzifh zrf;qD;cH&aom ausmif;om;&Jabmftm;vHk;udk vTwfay;cJhMuayonf/<br />

ausmif;om;tm;vHk;udk pmar;yGJajzcGifhjyKonftxd vdkufavsmcJh&onf/<br />

1955-56 ckESpfwGif (3) cgus ausmif;xkwfpepfudk wuúodkvftmPmydkifrsm;u toHk;jyKcJhojzifh &efukef?<br />

rEÅav;? armfvNrdKifaumvdyfwdkYwGif ausmif;om;ESpfaxmifausmf pmayoifMum;rI &yfqdkif;cJh&onf/ xdkYtwGuf wuo<br />

onf ausmif;om;tcGifhta&;udk wm;qD;ydwfyifcsufjzpfonfh (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;twGuf rdbjynf<br />

olrsm;odkY yefMum;vTmxkwfjcif;? owif;pmuGefz&ifhac:,lum 5? 7? 55 aeYwGif wBudrf? 13? 9? 55 aeYwGifwBudrf<br />

ausmif;om;xkpnf;a0;yGJBuD;rsm; usif;yuefYuGufcJhonf/ 'kwd,tBudrfuefYuGufqE´jyyGJwGif ausmif;om;aygif; ESpf<br />

axmifhig;&mausmf wufa&mufum NrdKUrdNrdKUzrsm;xH vSnfhvnfwdkifMum;qE´jycJhonf/ ausmif;om;xkxHrS (3) cgus<br />

ausmif;xkwfpepfuefYuGufjcif; jzpfaom qE´jyaumufcH&mwGif vufrSwf av;axmifausmf &½SdcJhonf/ (3) cgusausmif;<br />

xkwfpepftwGuf qE´awmif;cHyGJ jyKvkyf&m ausmif;om;aygif; (4708) a,muf uefYuGufqE´jyí? (315) a,mufu<br />

¤if;pepfudk oabmusaMumif;ESifh (17) a,muf Mum;aecJhonf/<br />

489


490<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuúodkvfausmif;om;xk\ tajctaeudk 1955 ckESpf? Edk0ifbm (24) &ufaeYrS (26) &ufaeYxd usif;yaom<br />

vli,faygif;pHk aqG;aEG;yGJwGif wifjycJhNyD; (35) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeYESifh (17) Budrfajrmuf ausmif;om;rsm;<br />

aeYwGif wifjyawmif;qdkcJhonf/ 1956 ckESpf? Zefe0g&D (12) &ufaeYESifh (13) &ufaeYrsm;wGif ausmif;xkwfcH&olrsm;\<br />

toHwdwfqE´jyyGJjyKvkyfcJhum ausmif;om;xkw&yfvHk; axmufcHrI&½SdcJhonf/ Zefe0g&Dv (13) &ufaeYwGif wuúodkvf<br />

aumifpDü qE´jy&if;yif ausmif;om; (700) ausmfvSnfhvnfqE´jychJonf/<br />

þodkY awmif;qdkcJhMu½HkrQru wuúodkvfaumifpD aqG;aEG;yGJac:,lum <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm;u wqifh<br />

awmif;qdkcJhMuonf/ ausmif;om;xkw&yfvHk;\ wuotvHawmfatmufwGif nDñGwfpGm vufwGJawmif;qdkrIaMumifh-<br />

1/ (3) cgusausmif;xkwfpepfESifh ywfoufípOf;pm;&ef oifhavsmfaom enf;vrf;rsm; wifjy&eftwGuf<br />

aumfrwDw&yfudkyif zGJUpnf;cJhMuayonf/ (oHk;cgusausmif;xkwfpepf roifhavsmfonfhtwGuf jyefvnf<br />

pOf;pm;&onfh oabmyifjzpfonf/)<br />

2/ wzefausmif;om;xktm; pmar;yGJusrnfhab;rS oufomap&ef (Overall Moderation) udk &½SdcJhayonf/<br />

3/ ,cifausmif;0ifcGifhpnf;urf;rsm;wGif wuúodkvfESifhqefYusifzuf rjyKvkyfyg[laom pnf;urf;rsm; zsuf<br />

odrf;um ajymif;vJtpm;xdk;cJh&ayonf/<br />

4/ ausmif;xkwfcH&olwdkYESifh ywfoufí ausmif;om; (2) OD;tm; ausmif;jyef0ifcGifh&&ef axmufcHjcif;?<br />

(4) OD;tm; jyefvnfpOf;pm;&ef[k qHk;jzwf&jcif;xd vdkufavsmcJh&ayonf/<br />

5/ (Canteen fees) rsm;udk zsufodrf;cJh&½kHrQru ausmif;taqmuftOD wdk;csJUjcif;? q&mvHkavmufpGm<br />

cefYxm;jcif;? ausmif;oHk;y&dabm* jynfhpHkrI&½Sdapjcif; tp½Sdonfh vdktyfcsufrsm;udk rltm;jzifh wuúodkvf<br />

tkyfcsKyfa&;tzGJUxHrS vufcH&½SdcJhonf/<br />

þodkY awmif;qdkcsuftcsKdU vdkufavsm&NyD; tcsKdUjynfvnfpOf;pm;jcif; jyK&onfrSm wuo\ awmif;qdkcsuf<br />

rsm;onf w&m;rQwrSefuefonfhtjyif wuo\ rSefuefaom acgif;aqmifrIatmufwGif ausmif;om;xkw&yfvHk;<br />

nDñGwfpGm ta&;qdkcJhonfhtwGuf jzpfonf/<br />

(ps) 'kwd,tBudrfwuúodkvfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;<br />

'kwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJudk wuotaqmuftODwGif 1956 ck Zefe0g&D<br />

v 23? 24? 25 &ufaeYrsm;wGif usif;yonfhtcg udk,fpm;vS,f (126) OD;ESifh avhvmol (65) OD; wufa&mufonf/<br />

,if;aqG;aEG;yGJrS jynfwGif;ppf&yfpJa&; yefMum;vTm xkwfjyef&mwGif-<br />

jynfwGif;ppf&yfpJa&; yefMum;vTm<br />

&efukefwuúodkvf? rEÅav;wuúodkvf? armfvNrdKifOypmaumvdyf? rauG;OypmaumvdyfrS ausmif;om;<br />

udk,fpm;vS,frsm;ESifh wuúodkvfaygif;pHkrS tzGJUaygif;pHk udk,fpm;vS,fwdkYonf &efukefNrdKU wuo taqmuftODwGif<br />

Zefe0g&Dv 23? 24? 25 &ufaeYrsm;wGif awGUqHkaqG;aEG;cJhMuavonf/<br />

xdkodkYaqG;aEG;yGJwGif wuúodkvfESifh aumvdyftajctaet&yf&yfudk aqG;aEG; wifjycJhMuayonf/ wuúodkvf<br />

aumvdyfrsm;wGif ynma&;tqifhtwef; edrfhusjcif;? ausmif;taqmuftOD? ausmif;q&m? ausmif;oHk;y&dabm*rsm;<br />

jynfpHkvHkavmufjcif;r½SdbJ vdktyfaejcif;? ausmif;om;tcGifhta&;rsm; wm;qD;ydwfyifjcif;wdkYudk cHae&onf/<br />

þodkYjzifh ynma&;tqifhtwef; edrfhusjcif;? vdktyfcsufrsm;jzpfay:vmjcif;rsm;u wjznf;jznf;wdk;wuf<br />

vmum ynma&;tusyftwnf; ydkrdkeuf½dIif;&jcif;rSm ynma&;toHk;p&dwf&efyHkaiGudk enf;yg;pGmoHk;pGJum jynfwGif;ppf<br />

twGuf toHk;p&dwfudk ydkrdkoHk;pGJjcif;aMumifhjzpfonfudk awGU½Sd&ayonf/<br />

,aeY jynfwGif;ppfjzpfyGm;cJhonfrSm (7) ESpfausmfMumcJhNyD/ vlxkw&yfvHk;onf 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;<br />

twGuf awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJhMuonfudk zdESdyfcsKyfcs,fum 'Drdkua&pDtcGifhta&;udk ydwfyifwm;qD;jcif;? jynfolvlxk<br />

w&yfvHk;wGif pD;yGm;a&;usyfwnf; usOf;ajrmif;vmum pD;yGm;a&; zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;udk cHMu&NyD; tcGifhta&;<br />

awmif;qdkvmaom vlxktm; vufeufjzifhzdESdyfrIaMumifh jynfwGif;ppf jzpfay:vmcJh&ayonf/ (7) ESpfausmf jzpfay:vm<br />

aom jynfwGif;ppftwGuf ausmif;om;xkw&yfvHk;rSm ynma&;tusyftwnf; ydkrdkeuf½dIif;vmjcif;? vlxkw&yfvHk;rSm<br />

pD;yGm;a&;tusyftwnf; ydkrdkeuf½Idif;vmjcif; paom jynfwGif;ppf'Pfudk tjyif;txefcHpm;cJh&ayonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

þodkYjynfolvlxkESifh ausmif;om;xkcHpm;ae&aom jynfwGif;ppfudk jynfolvlxkw&yfvHk;u &yfpJ&ef<br />

vdkvm;Muayonf/ ,aeYtajctaewGif ppfa&;t& tMurf;zufESdrfeif;jcif;jzifh jynfwGif;ppf&yfpJa&;rSm rjzpfEdkif<br />

aMumif; (7) ESpfausmf tawGUtMuHKrsm;u oufaoxif½Sm;apcJhNyD jzpfonf/ xdkYaMumifh awGUqHkaqG;aEG;jcif;jzifh<br />

&yfpJyg&ef 'kwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;rS arwåm&yfcH yefMum;vdkufygaMumif;/<br />

wuúodkvfESifUaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJtqdkrsm;<br />

(u) ausmif;om;tusKd;ESifU vdktyfcsuftqdkrsm;<br />

1/ ynma&;&efyHkaiG q,f&mcdkifEIef; wdk;jr§ifhoHk;pGJ&ef?<br />

2/ wuúodkvfaxmufyHhaMu;udk aiGodef; (100) usyfxufrenf; oHk;pGJwdk;jr§ifhay;&ef?<br />

3/ EdkifiHjcm;ynmawmfoif ausmif;om;OD;a&udk wdk;jr§ifh&efESifh axmufyHhaMu;aiGay;aom ausmif;om;OD;a&udk<br />

wdk;jr§ifh&ef?<br />

4/ q&mrsm; vpmaiGudk vHkavmufpGm wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

5/ ausmif;om;OD;a&ESifh tcsKd;us ausmif;taqmuftOD? ausmif;oHk;y&dabm*ESifh ud&d,mypönf;rsm; vHkavmuf<br />

pGm xm;½Sd&ef?<br />

6/ aumvdyftqifh½Sd ausmif;rsm;tm; wuúodkvftqifhxd jr§ifhwif&efESifh vdktyforQaom tajccHjyifqifrI<br />

rsm;tm; tjrefqHk; pDrHaqmif½Guf&ef?<br />

7/ ArmEdkifiHwGif wuúodkvftqifh½Sdaom ausmif; (1) ausmif;? aumvdyftqifh½Sd ausmif; (6) ausmif;rQom<br />

½Sdum aemufxyfvdktyfaeaom ae&mrsm;ü wuúodkvfaumvdyfrsm; vHkavmufpGm wdk;csJUaqmufvkyf<br />

ay;&ef?<br />

8/ wuúodkvfaumvdyfrsm;½Sd ausmif;aqmifrsm;tm; acwfrDausmif;aqmifrsm;tjzpf jyifqifay;&efESifh ausmif;<br />

aqmifrsm; xyfrHwdk;csJU aqmufvkyfay;&ef?<br />

9/ ausmif;om;OD;a&ESifh vdktyforQaom aq;½Hkrsm;? q&m0efrsm;? tm;upm;enf;jy q&mrsm;ESifh upm;ckefpm;<br />

ud&d,mrsm;udk vdktyfonfhae&mwGif tjrefqHk; wdk;csJUjznfhpGuf&ef?<br />

10/ ausmif;aqmifcrsm;udk avQmhcsay;&ef? rvdktyfaom tmrcHaMu;rsm;udk y,fzsufay;&efESifh ausmif;oHk;pm<br />

tkyfaps;EIef;rsm;udk oufomacsmifcsdatmif aqmif½Gufay;&ef/<br />

(c) ausmif;om;tcGifUta&;tqdk<br />

1/ (3) cgusausmif;xkwfpepftm; tjrefqHk;½kyfodrf;&efESifh aumifpDrS zGJUpnf;xm;aom pHkprf;a&;aumfrwDrS<br />

tjrefqHk; pOf;pm;qHk;jzwf&efESifh pHkprf;qJumvwGif þpepftm; toHk;rjyKbJ &yfqdkif;xm;&ef?<br />

2/ 1953 ckESpf atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifh ywfoufí &moufyefausmif;xkwfcH&olrsm;tm;<br />

tjrefqHk; ausmif;jyefwufcGifhjyK&ef?<br />

3/ 1953 ckESpf? atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;ESifh ywfoufí &moufyefausmif;xkwfcH&ol (2) OD;<br />

tm; 0&rf;xkwfxm;jcif;udk jyefvnf½kyfodrf;&ef?<br />

4/ Auorsm;tzGJUcsKyfrS ynma&;0efBuD;XmeodkY awmif;qdkcsufrsm; axmufcHjcif;?<br />

5/ 1956 ckESpf rwfvwGif bef;a'gif;NrdKUwGifusif;yrnfh tm½S-tmz&du ausmif;om;rsm;nDvmcHudk BudKqdk<br />

aMumif;? jrefrmausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufEdkif&ef EdkifiHul;vufrSwf xkwfay;&efESifh EdkifiHawmf<br />

tpdk;&u ukefusp&dwfaxmufyHh&eftcsufrsm; qHk;jzwfonf/<br />

xdkaqG;aEG;yGJodkY urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS udk,fpm;vS,f (A.d Thomas) wufa&mufí rdefYcGef;ajymMum;<br />

onf/ aqG;aEG;yGJrS xkwfjyefaom a


492<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rauG;aumvdyfOypmausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> aMunmcsuf<br />

wuúodkvfaygif;pHkaqG;aEG;yGJtqdkrsm;<br />

(u) ausmif;om;tcGifhta&;<br />

(1) oHk;cgusausmif;xkwfpepfudk vHk;0zsufodrf;&ef?<br />

(2) ausmif;ac:csdef 65% ½SdrSomvQif pmar;yGJajzEdkifcGifhay;onfh rw&m;aom owfrSwfcsufudk zsufodrf;<br />

&ef?<br />

(3) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>taqmuftODwck tjrefqHk; aqmufvkyfay;&ef?<br />

(4) rw&m;zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;udk tjrefvTwf&ef?<br />

(5) rw&m;xkwfy,fxm;aom ausmif;om;rsm;udk ausmif;jyefoGif;&ef?<br />

(6) ausmif;om;tpnf;ta0;yGJrsm;udk vGwfvyfpGm usif;ycGifhay;&ef?<br />

(7) ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,f (2) OD;xufrenf; yg0ifcGifhjyK&ef/<br />

(c) ynma&;<br />

(1) rauG;OypmaumvdyfwGif &efukefwuúodkvfü oifMum;Edkifaom bmom&yftm;vHk;udk pHkvifpGmoifMum;<br />

ydkYcsay;&ef?<br />

(Oyrm- tydkbmom&yfrsm;wGif &mZ0if? wuúaA'? pdwfBudKufjrefrmpm? ygVd? ocFsm? "mwkaA'? ½lyaA'?<br />

ygPaA'rSvGJí tjcm;bmom&yfrsm; rydkYcsEdkifao;yg/)<br />

(2) ynma&;toHk;p&dwfudk odef; (100) txd wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

(3) vufawGUprf;oyfcef;ESifh ywfoufaom ud&d,mrsm;udk ausmif;om;OD;a&tvdkuf vHkavmufpGmxm;½Sd<br />

ay;&ef?<br />

(4) ausmif;wGif q&mtvHktavmuf xm;½Sday;&ef?<br />

(5) ausmif;pmMunfhwdkufwck zGifhvSpfay;&ef/<br />

(*) oufomacsmifcsda&;<br />

(1) ausmif;oHk;pmtkyfrsm; aps;EIef;BuD;jrifhaerIudk aps;EIef;oufomatmif aqmif½Gufay;&ef?<br />

(2) vdktyfaomar*smrsm;ü wuúodkvfESifh Oypmaumvdyfrsm; wdk;csJUzGifhvSpfay;&ef?<br />

(3) ausmif;ol^om;rsm; c&D;oGm;vm&mü tpdk;&ydkif,mOfrsm;udk w0ufEIef;jzifh pD;cGifhay;&ef?<br />

(4) ausmif;aqmifcrsm; avQmhcsay;&ef?<br />

(5) rauG;aumvdyfwGif rdef;uav;ausmif;aqmif waqmif aqmufvkyfay;&ef?<br />

(6) trsKd;om;ausmif;aqmifwGif wcef;vHk;trsm;qHk; (2) a,mufom xm;½Sd&ef?<br />

(7) aeYausmif;ol^om;rsm; em;aecef; xm;½Sday;&ef/<br />

(C) usef;rma&;<br />

(1) rauG;aumvdyfwGif ausmif;aqmifcef;wckudk tjrefqHk; xm;½Sday;&ef?<br />

(2) ruG;aumvdyfwGif ausmif;om;OD;a&tvdkuf &oifh&xdkufaom upm;ckefpm;aMu;rsm;udk tjrefqHk;xkwf<br />

ay;&efESifh acwfrDupm;ypönf;rsm; xkwfay;&ef?<br />

(3) ausmif;aqmifo[m,ESifh pmzwftoif;odkYvnf; upm;ckefpm;aMu; xkwfay;&ef?<br />

(4) um,Avenf;jyq&m wa,muf cefYxm;ay;&ef/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

rauG;aumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

rauG;aumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>tpD&ifcHpm<br />

,aeYusif;yvsuf½Sdaom wuúodkvfaygif;pHk rauG;Oypmaumvdyf ausmif;ol^om;rsm;\ b0tajctaeudk<br />

atmufygtwdkif; tpD&ifcHygonf/<br />

uRefawmfwdkY OypmaumvdyfwGif vdktyfcsufrsm;rSm-<br />

1/ ynmoifMum;ae&aom tajctae<br />

uRefawmfwdkY ,aeYynmoifMum;a&; tajctaerSm tzufzufrS csKdU,Gif;csufrsm;ESifh jynfhESufvsuf½SdNyD;<br />

atmufwef;usvSayonf/ rauG;aumvdyfwGif ausmif;q&mrsm; vHkavmufpGm ray;Edkifjcif;? Oypmwef;ü oifMum;<br />

Edkifaom bmom&yftm;vHk;udk rauG;aumvdyfü jynfhpHkpGm roifMum;Edkifjcif; tp½SdonfwdkY jzpfonf/ yx0D? ul;oef;<br />

a&mif;0,fa&;? abm*aA'? blrdaA'ESifh Ak'¨bmom oifcef;pmrsm; roifMum;Edkifjcif; ponfwdkYtwGuf xdkbmomrsm;<br />

oifMum;vdkolrsm;onf &efukefwuúodkvfodkY oGm;a&muf oifMum;ae&ygonf/<br />

uRefawmfwdkYausmif;wGif rdef;uav;ESifh a,mufsm;av;ausmif;aqmifrsm; oD;jcm;r½Sdao;onfhtwGuf pmoif<br />

cef;rsm;wGifyif aexdkif&onf/ q&m? q&mrrsm;vnf; xdkenf;wljzpfonf/ xdkYaMumifh ausmif;tdyfausmif;pm; ausmif;<br />

om;rsm;twGufESifh q&mrsm;twGuf oD;oefYtaqmuftODrsm; vdktyfvsuf ½Sdaeygonf/<br />

uRefawmfwdkY ausmif;om;rsm;twGufvnf; pmMunfhcef;? tyef;ajzcef;? <strong>or*¾</strong>tcef;rsm; oD;oefY r½Sdao;yg/<br />

oufqdkif&mbmom&yfudk avhvm&ef pmtkyfpmwrf;rsm;vnf; tvG,fwul 0,fr&Edkifao;yg/<br />

2/ usef;rma&;tajctae<br />

rauG;aumvdyfwGif ausmif;ol? ausmif;om;rsm;twGuf aq;ay;cef;wck vdktyfvsuf ½Sdaeygonf/ upm;ckef<br />

pm;a&;ESifh ywfoufívnf; ausmif;om;OD;a&tvdkuf xkwfay;&ef½Sdaom upm;ckefpm;aMu; aiGudk xkwfay;jcif;r½Sd<br />

cJhyg/<br />

3/ oufomacsmifcsda&;<br />

rauG;aumvdyfwGif ausmif;om;rsm;twGuf oD;jcm;pmwdkufyHk; r½Sdyg/ bmom&yfqdkif&m aps;BuD;aom pm<br />

tkyfrsm; iSm;&rf;Munfh½IEdkif&ef pmMunfhwdkuf r½Sdao;yg/<br />

,ckESpfwGif ausmif;aqmifo[m,ESifh pmzwftoif;twGuf oD;jcm;cef; r&½Sdao;ojzifh ausmif;om;rsm;<br />

twGuf ay;xm;aom a&'D,dkESifh owif;pmwdkYudk q&mrsm;tcef;wGifxm;½Sd&ojzifh q&mrsm;twGufom jzpfae&<br />

ygonf/<br />

rauG;aumvdyfrSm ,ckESpfrS pwifzGifhvSpfaomfvnf; vdkvm;csufrsm;pGm ½Sdaeygonf/ a,bk,sjzpfaom<br />

tjcm;vdktyfcsufrsm;rSm &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS oD;jcm;wifjyMuNyD; jzpfí rauG;aumvdyfausmif;om;<br />

rsm; <strong>or*¾</strong>taeESifh þrQom wifjyvdkygonf/<br />

xdkvdkvm;csufrsm; awmif;qdk&½SdEdkifa&;twGuf nDñGwfa&;ESifh nd§EIdif;wdkifyif vkyfaqmifjcif;onfom atmif<br />

jrifa&; vrf;aMumif;jzpfaomaMumifh ,ckusif;yaeaom wuúodkvfaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJBuD;udk wufa&mufí<br />

rauG;Oypmaumvdyf tajctaersm;udk wifjy&jcif;jzpfygonf/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

rauG;ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

rEåav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

uRefawmfwdkY rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> taejzifh yxrtBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;<br />

yGJrS aqG;aEG;qHk;jzwfvdkufonfh t&yf&yfqdkif&mawmif;qdkcsufrsm;udk &½Sdapa&;twGuf enf;trsKd;rsKd;ESifh awmif;qdkwdkuf<br />

yGJ0ifcJhygw,f/ uRefawmfwdkY awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJhwJh tpDtpOfudk tenf;tusOf;tm;jzifh tpD&ifcHvdkygw,f/<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf yxrtBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;rS qHk;jzwf<br />

vdkufonfh awmif;qdkcsufrsm;udk rEÅav;wuúodkvf½Sd toif;tzGJUaygif;pHkodkY ½Sif;vif;wifjyNyD; oufqdkif&mtmPmydkifrsm;<br />

xH wifjyawmif;qdkjcif;jzifh at;csrf;pGmaqmif½GufcJhygonf/ odkYaomfvnf; ajymyavmufatmif vdkufavsmrI r½SdcJhyg/<br />

rEÅav;aq;odyHÜ ausmif;om;wdkif; axmufyHhaMu;ay;a&;tcsufom vdkufavsmygw,f/<br />

xdkYaemuf ausmif;om;xkpnf;a0;yGJBuD; vIHYaqmfpk½Hk;usif;ycJhygonf/ wdkif;jynfrsufpd em;ESifhwlonfh owif;<br />

493


494<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

pmq&mrsm;udk ac:qdkí uRefawmfrsm;\ epfemcsufrsm;? vdktyfcsufrsm;udk owif;pmrSwqifh rdbjynfolodkY rMumcP<br />

wdkifwef; today;awmif;qdkcJhygonf/<br />

wuúodkvftoD;oD;rS ausmif;om;^olaygif; (2000) ausmfudk ynmoifMum;cGifhydwfí ausmif;xkwfypfap<br />

onfh (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;udkvnf; tjyif;txef awmif;qdkcJhygonf/ (3) cgus ausmif;xkwf<br />

pepfaMumifh uRefawmfrsm; rEÅav;wuúodkvfrS ausmif;ol^om;aygif; (300) rQ ynmoifMum;cGifhr&bJ 0rf;enf;aMuuGJ<br />

pGm ausmif;rSxGufcGm oGm;Mu&ygonf/<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;? zdESdyfrIOya'rsm; ½kyfodrf;a&;? ausmif;q&m? ausmif;oHk;ypönf;?<br />

ausmif;taqmuftOD vHkavmufa&; ponfhtcsufrsm;udk trsKd;om;aeY vlxkpnf;a0;yGJ? ausmif;om;aeY vlxkpnf;a0;<br />

yGJESifh tjcm;jynfolvlxk tpnf;ta0;yGJwdkif;wGif tcGifhta&;&wdkif; wifjyNyD; oufqdkif&mtmPmydkifrsm;xH awmif;qdkap<br />

cJhygonf/<br />

tqifhqifhawmif;qdk wdkufyGJ0ifcJh&mwGif ausmif;om;xk\ nDñGwfrI wdkufcdkufa&;tm;aMumifh tpdk;&ESifh<br />

wuúodkvftmPmydkifwdkYonf atmufwdkbmta&;ESifh zrf;xm;aom tjypfrJh ausmif;om;acgif;aqmifrsm;udk >cif;csufr½Sd<br />

vTwfvdkuf&ygonf/ &moufyefausmif;xkwfxm;aom ausmif;om;rsm;udk jyefaecGifhray;ao;aomfvnf; pmar;yGJajz<br />

cGifh ay;vm&ygonf/<br />

odkYaomfvnf; atmufwdkbmausmif;om;ta&;jzifh zrf;xm;aomausmif;om;rsm;udk vTwfayr,fh ,aeYausmif;<br />

om;awGudk xyfcgzrf;aeonfudk txl;tpD&ifcHzdkYvkdrnfr[kwfyg/ ,aeY&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> taxG<br />

axGtwGif;a&;rSL; udkwifat;ESifh rEÅav;wuúodkvfrS &moufyef ausmif;xkwfcH&ol udkausmfpdk;wdkYrSm trIqifvkyfMuHNyD;<br />

tcsKyfaESmif cHaeMu&ygonf/ tpdk;&ESifh wuúodkvftmPmydkifwdkYonf olwdkY\ zdESdyfcsKyfcs,fa&; puf,EÅ,m;BuD;udk<br />

rSefrSefvnfEdkifa&;twGuf a&yla&at;vJonfhtaeESifh zrf;xm;aom (2) vMumonfh &JabmfawGudk vTwfNyD; rMumrD<br />

rSmyif ausmif;om;acgif;aqmifawGudk xyfí zrf;qD;csKyfaESmifjcif;rsm; usifhoHk;aeygonf/ (3) cguspepfudkvnf;<br />

ausmif;om;xkBuD; w&yfvHk;u uefYuGufzsufodrf;&ef awmif;qdkaomfvnf; tmPmydkifrsm;onf aumif;pGmta&;r,l<br />

ao;ay/<br />

xdkYaMumifh rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf (3) cguspepf zsufodrf;a&;? zdESdyfOya'rsm; zsuf<br />

odrf;a&;ESifh tjcm;tcGifhta&;vdktyfcsufrsm; &½Sda&;twGuf ausmif;om;xkpnf;a0;yGJBuD;rsm; jyKvkyfusif;yí wnD<br />

wñGwfwnf; awmif;qkdcJhygonf/ rdbjynfolrsm; tultnD&½Sda&;ESifh ausmif;om;xk\ trSefudkodapa&;twGuf<br />

NrdKUwGif; vSnfhvnfqE´jycJhygonf/ (3) cguspepf zsufodrf;a&;? <strong>or*¾</strong>r0ifrae&pepf zsufodrf;a&;? 65% ausmif;wuf<br />

&ufpepf zsufodrf;a&;wdkYtwGuf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;tultnDjzifh qE´vufrSwfrsm; aumufcHpk½Hk;í (700)<br />

ausmfaom qE´vufrSwfrsm;udk tmPmydkifrsm;xH wifjyawmif;qdkcJhygonf/ xdkuJhodkY awmif;qdkonfhae&mrSm rEÅav;<br />

wuúodkvfausmif;rSm½Sdonfh ausmif;om; (1200) ausmfteuf (600) ausmfonf ausmif;om;xkpnf;a0;yGJrsm;wGif<br />

pk½Hk;vmMuygonf/ vSnfhvnfyGJrsm;wGif vdkufygqE´jyMuonf/ qE´vufrSwfrsm; ay;Muygonf/ usefvlrsm; rtm;<br />

vyfí wdkufyGJwGif ryg0ifEdkifjcif;om jzpfygonf/<br />

rEÅav;wuúodkvf ausmif;om;xkw&yfvHk;u ausmif;om;tcGifhta&;wdkufyGJrsm;tm; axmufcHtm;ay;onf<br />

udk awGU&ygonf/ odkYaomfvnf; vdkufavsmrIonf rajymyavmufao;ay/ epfemcsuf trsm;tjym; ½Sdaeao;onf/<br />

xdkepfemcsufrsm;udk 'kwd,tBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;rSm wifjyqkH;jzwfjyD; wkdufyGJ0ifoGm;rnfjzpf<br />

ygonf/ xkdaMumihf þaqG;aEG;yGJBuD;wGif rEÅav;wuúokdvfausmif;om;rsm;\ epfemcsufrsm;? vdktyfcsufrsm;udkd<br />

aemiftcdsefwGGif wifjyaqG;aEG;&ef ½Sdygonf/ wuúodkvfrSm epfemqkH;½IH;rIawG ½SdaeMuonfhtm;avsmfpGm &nf½G,fcsufjcif;<br />

wlonfh ausmif;om;xkw&yfvkH; nDñGwfrIwnfaxmifjyD; tcGifhta&;wkdufyGJrsm; wyGJNyD;wyGJ qufumqufum qifEGJzYkd<br />

½Sdygonf/<br />

rEÅav;wuúokdvf[k ac:qkdaeMuaomfvnf; pifppftm;jzifh usaemfrsm;ausmif;rSm rEÅav;wuúokdvf aumvdyf<br />

ausmif; tjzpfjzihfom½Sdaeonfudk udk,fpm;vS,fawmfrsm;? avhvmolrsm;ESifh {nfhonfawmfrsm; od½SdNyD; jzpfygvdrfhrnf/<br />

&efukefwuúodkvf tkyfcsKyfa&;aumifpDrS rEÅav;wuúodkvfausmif;tm; 1957 ckESpfwGif oD;jcm;wuúodkvfBuD;<br />

wcktjzpf wnfaxmifay;rnf[k aMunmxm;aomfvnf; oD;jcm;wuúodkvfBuD;wGif ½Sdtyfaom t*Fg&yfrsm;udk BudKwif<br />

zef;wD;ay;&rnfh wm0efwGifrlum; &efukefwuúodkvfaumifpDonf rsm;pGmcsKdU,Gif;aeonfudk awGU&ygonf/ oD;jcm;<br />

wuúodkvfBuD;twGuf vdktyfaom r[mXmersm;&½Sda&;twGuf tif*sifeD,modyÜH r[mXmecGJ? Oya'r[mXmecGJ? odyÜHynm<br />

r[mXmecGJ tp½SdonfwdkYtm; BudKwifzGifhvSpfxm;&efudpörSmvnf; wpHkw&mzGifh[ajymqdkjcif;yif r½SdcJhyg/ zGifhvSpfxm;aom


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aq;odyÜHr[mXmecJGwGifvnf; a½SUESpfwGif wwd,ESpfoifwef;rsm;udk qufvufzGifhvSpfay;NyD; uxduq&mrsm;? ausmif;<br />

aqmifrsm;? prf;oyfaom ypönf;ud&d,mrsm; jynfhpHkpGmxm;½Sday;&ef vdkaeygonf/ &efukefwuúodkvf tkyfcsKyfa&;aumifpD<br />

wGif 0efBuD;csKyfOD;EkrStp tpdk;&0efBuD;rsm; trsm;tjym;yg0ifvsuf ynma&;toHk;p&dwf avQmhcsjcif;? wuúodkvfaxmufyHh<br />

aMu; odef; (70) rS odef; (65) odkY avQmhcsypfjcif;onf uRefawmfrsm;\ oD;jcm;wuúodkvf &½Sda&;udk wm;qD;ae&m<br />

a&mufygonf/<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf rEÅav;wuúodkvf ausmif;om;xkw&yfvHk;tm; udk,fpm;jyK<br />

aom w&m;0iftzGJUtpnf; jzpfygaomfvnf; rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ &oifh&xdkufaom w&m;0if<br />

tcGifhta&;rsm;tm; qHk;½HI;epfemvsufyif ½Sdaeao;onf/ ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUwGifvnf; <strong>or*¾</strong>rSudk,fpm;vS,f<br />

apvTwfa&;ü uefYowfcsKyfcs,frIrsm; jyKvkyfxm;jcif;? ausmif;aqmiftkyfcsKyfa&;? upm;ckefpm;a&;? pwdkifyif axmufyHh<br />

aMu;ay;a&; tp½Sdonfrsm;wGif yg0ifcGifhr&½HkrQru rwuopnf;rsOf;tm; ausmif;om;xk (900) cefYrS axmufcH<br />

xm;onfudkyif <strong>or*¾</strong>vGwfvyfpGm wnfaxmifzGJUpnf;cGifh ydwfyifjcif;? zdESdyfcsKyfcs,frI trsKd;rsKd;udkcHae&onf omru<br />

ausmif;taqmuftOD? ausmif;oHk;y&dabm*? q&m tp½Sdaom ynmoifMum;a&; vdktyfcsufrsm; rjynfhrpHk rzlrvHk<br />

jzpfae&jcif;? ausmif;om;qE´[lorQ vspfvsL½IcHae&jcif; tp½SdonfwdkYrSm rEÅav;wuúodkvfESifh armfvNrdKif? rauG;?<br />

ausmufjzL? aumvdyfrsm;tjyif &efukefwuúodkvf ausmif;om;xkBuD;tygt0if ArmEdkifiHwuúodkvf ausmif;om;xk<br />

BuD;onf vnf;aumif;? wjynfvHk;ausmif;om;xkonf vnf;aumif;? ,aeY awGUMuHK&ifqdkifae&onf[k uRefawmf<br />

rsm; vufcH,HkMunfxm;ygonf/<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;rSm q&m rvHkavmufrI? ausmif;aqmif rvHkavmufrIawG wifjy&r,fqdk&if ausmif;<br />

om; (200) rSm q&mwa,muf oifMum;ae&onfudk vufawGUrsufjrif jzpfygw,f/ bmomtvdkuf qdkif&mXmewdkif;rSm<br />

q&mtrsm;tjym; vdkaeonfudk awGU½Sd&ygonf/ pmoifcef;awGrSmvnf; rjynfhrpHk? rvHkavmufonfhtwGuf ae&mxdkif<br />

cif; &,la&;udk tajy;tvTm; tvkt,uf wufa&muf oifMum;ae&ygonf/ ausmif;aqmifaygif;rSmvnf; ,aeYqdk&if<br />

(4) aqmifom ½Sdygao;onf/ jynfawmfomaqmifrSmvnf; x&HumwJwef;jzpfNyD; xdkwJwef; ausmif;aqmifxJrSm<br />

us,fus,fjyefYjyefY raeMu&ygbl;/ ESpfcef;ywfvnf tus,ft0ef;xJrSm (4) a,muf usyfusyfwnf;wnf; aeMu&<br />

ygw,f/ topfaqmufay;xm;aom ausmif;aqmifawGrSm wa,mufomaeoifhaomtcef;ESifh xdktcef;udk (2) a,muf<br />

aeMu&ygonf/ ausmif;aqmifawG[m aemufxyfwdk;csJU aqmufay;zdkYvdkygonf/<br />

ausmif;aqmifawG[m rEÅav;e,fajr tajctaeESifh rudkufnD? roifhawmfwmawG awGU&ygw,f/ av;axmifh<br />

yHkoP²mefaqmufxm;NyD; av0ifavaygufr½Sdí twGif;cef;awGrSm avvHk;0r&½Sdyg/ aEG&moDqdkjyef&ifvnf; raeEdkif<br />

atmifyljyif;vSygonf/ usef;rma&;ESifh vHk;0rudkufnDwm awGU&ygonf/ 'gaMumifh aemufxyfaqmufvkyfr,fh taqmif<br />

awGrSm av0ifomNyD; usef;rma&;eJYnDñGwfwJh yHkoP²mefrsKd; aqmufvkyfzdkY awmif;qdkcJhygonf/ ,ck aqmufvkyfqJ<br />

ausmif;aqmifawGü av0ifaygufrsm;jzifh jyifqifaqmufvkyfaeonfudk awGU&ygonf/<br />

ausmif;teD;tem; ausmif;aqmife,fajrESifh ausmif;aqmif xrif;[if;tp½Sdaom tpm;taomufrsm;udk<br />

usef;rma&;t&m½Sdu oefY½Sif;? roefY½Sif;udkvnf; rppfaq;cJhyg/ tpm;taomufrsm; roefY½Sif;onfhtwGuf a&m*g<br />

trsm;tjym; &cJhMuygonf/ ,aeYtxd aq;½HkMuD;ü tla&mifa&m*grsm;? tltwufaygufí AdkufcGJuko&aom a&m*grsm;?<br />

tpmtdrfaygufí AdkufcGJuko&onfh a&m*grsm;½Sdaeygao;onf/<br />

ausmif;rSmvnf; oD;jcm;aq;½Hk r½Sdao;yg/ q&m0efrsm;vnf; tjrJr½Sdao;bJ usOf;ajrmif;aom aq;ay;cef;<br />

av;om ½Sdygonf/ q&m0ef (1) a,mufwnf;om wywfrSm Ak'¨[l;aeYwaeYomvQif vma&muf wm0ef,lonfudk<br />

awGU&ygonf/ xdkYaMumifh aq;½HkoD;jcm; aqmufvkyfay;&ef? wwfuRrf;onfh q&m0efrsm;tjrJxm;ay;&efESifh aq;0g;<br />

tjynfhtpHk xm;½Sday;&efwdkYudk ausmif;om;wdkif;u vdkvm;qE´½Sdaeojzifh þtcsufrsm;vnf; txl;awmif;qdkcJhygonf/<br />

ausmif;oHk;bmom&yfqdkif&m pmtkyfrsm;rSmvnf; wefzdk;BuD;jrifhpGmjzifh 0,f,loifMum;ae&ygonf/ tzdk;EIef;<br />

uefYowfrIr½Sdí pD;yGm;a&;orm;rsm;\ tcGifhta&;,lrI atmufwGif aps;BuD;ay;um 0,f,loHk;pGJ&onfhtjyif tcsKdUpmtkyf<br />

pmwrf;rsm;rSm 0,f,lír&onfh tcuftcJrsm;ESifh &ifqdkifaeMu&ygonf/ þuJhodkY pmtkyfrsm;0,f,lr&í tvm;wl<br />

pmtkyfrsm;avhvm&ef pmMunfhwdkufrsm;rSmvnf; bmom&yfqdkif&m pmtkyfpmwrf;rsm; jynfhpHkvHkavmufrI r½Sdao;ay/<br />

bmom&yfqdkif&m pmMunfhwdkufrsm; zGifhvSpfí pmtkyfpmwrf;rsm; jynfhpHkvHkavmufatmif pDpOfxm;½Sday;jcif;rsm;<br />

vnf; r½Sdao;ay/<br />

xdkaMumifh rEÅav;wuúodkvf ausmif;om;rsm;onf tjyifA[kokwtjzpfomru bmom&yfqdkif&m wdk;wuf<br />

rIrsm;twGuf avhvmvdkufpm;csifaomfvnf; avhvmvdkufpm;cGifh r&ouJhodkY jzpfaeMuygonf/ xdkYaMumifh vuf½SdpmMunfh<br />

495


496<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wdkufwGif bmom&yfqdkif&m pmtkyfpmwrf;rsm; jynfhjynfhpHkpHk vHkvHkavmufavmuf xm;½Sday;&efESifh bmomtvdkufqdkif&m<br />

pmMunfhwdkufrsm; zGifhvSpfay;&ef trsm;BuD; vdktyfaeao;onf/<br />

rEÅav;aq;odyÜHausmif;ü &ifqdkifaeMu&aom tcuftcJrsm;udk wifjy&ygvQif ,cktxd trsKd;om;ausmif;<br />

aqmif? trsKd;orD;ausmif;aqmif[lí oD;jcm;xm;½Sdjcif; r½Sdao;bJ pmoifcef;ausmif;aqmifay:üom pkaygif;aeMu&yg<br />

onf/ oifwef;tcef;rsm; rvHkavmuf rtm;vyfí prf;oyf&efypönf;ud&d,mrsm;udk rwyfqifEdkif? roif,lEdkifbJjzpfae<br />

Muygonf/<br />

pdkufysKd;a&;odyÜHüvnf; q&mvHkavmufrIr½Sdí q&mrsm; iSm;&rf;ay;aeMu&ygonf/ pdkufysKd;a&;ausmif;om;<br />

rsm; aexdkif&eftwGufvnf; oD;jcm;ausmif;aqmif r½Sdao;yg/ xdkolwdkYtwGuf ausmif;aqmifvdktyfaeygao;onf/<br />

xdkYaMumifh ausmif;wdkif;ausmif;wdkif; q&mrsm; rvHkravmuf rjynfhrpHkrIwdkYtjyif ausmif;aqmif rvHkavmufrI<br />

rsm;? ausmif;oHk;y&dabm* rjynfhrpHkrvHkavmufrIrsm;? zdESdyfrItrsKd;rsKd;rsm;ESifh &ifqdkifawGUMuHKae&onfrSm xif½Sm;vSyg<br />

onf/ ausmif;om;tcGifhta&;rsm;ESifh vdktyfcsufrsm; &½Sda&;? zdESdyfrIOya'rsm; zsufodrf;a&;twGuf &nf½G,fcsufwl<br />

ausmif;om;rsm;ESifh nDnDñGwfñGwfvufwGJNyD; jyif;jyif;xefxef aqmif½GufoGm;rnfudk today;vsuf þtpD&ifcHpmudk<br />

wifoGif;vdkuf&ygonf cifAsm;/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

rEåav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

rEåav;NrdKY<br />

xdk 'kwd,Budrfajrmuf wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJrS a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

,ckuJhodkY enf;vrf;rusrcdkifvHkaom taMumif;jycsufjzifh tcGifhta&; ½kyfodrf;jcif;onf ,cifu wuo<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkwifat;tm; &mZ0wfjypfrIusL;vGefolrsm;uJhodkY vufxdyfcwfac:&mwGif rvdkufonfh<br />

tNidK;jzifhom ,ckuJhodkY txl;weff;aexdkifcGifh tcGifhta&;½kyfodrf;jcif;om jzpfygonf/ odkYygí &efukefwuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>u ½SufzG,fvdvd rw&m;þodkYjyKrljcif;udk jyif;xefpGm uefYuGufvdkuf&ygonf/<br />

odom&ef-<br />

(1) jynfxJa&;<br />

(2) w&m;Xme<br />

(3) ykvdyfrif;BuD;<br />

(4) 'k-ykvdyfrif;BuD; (&mZ0wfrIqdkif&m)<br />

(5) qdkif&mw&m;olBuD;<br />

(6) owif;pmwdkufrsm;<br />

(#) 1955-56 ckESpf wuo tpD&ifcHpm<br />

av;pm;pGmjzifh<br />

(bkef;vIdif)<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

wuo<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (1955-1956 ckESpf tpD&ifcHpm)<br />

yxrtywf (wuo) a½G;aumufyGJudk atmufwdkbmv (10) &ufaeYwGif usif;y&m wyfOD;udk,fpm;vS,frsm;<br />

jzpfMuaom udkwifxGef; (ewfarmuf) onf wuo\ Ouú|tjzpfjzifhvnf;aumif;;? podef;[ef (u&iftrsKd;om;)<br />

onf wuo 'k-Ouú|tjzpfjzifhvnf;aumif;? udkpHabmf (&cdkiftrsKd;om;? B .A, B. L) wuo\b@ma&;rSL;tjzpf<br />

jzifhvnf;aumif; toD;oD;a½G;aumuf wifajr§mufjcif;cH&\/<br />

'kwd,tywf wuoa½G;aumufyGJudk atmufwdkbmv (21) &ufaeYwGifusif;y&m atmufygwyfOD; udk,fpm;<br />

vS,frsm;onf wuotrIaqmifrsm;tjzpf rJtjywftowfESifh a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&onf/<br />

¤if;trIaqmiftzGJYwGif-<br />

(1) udkwifat; taxGaxGtwGif;a&;rSL; (rEÅav;)<br />

(2) udkbkef;vdIif wGJzuftwGif;a&;rSL; (tif;0)<br />

(3) apmtuf'refwifcsKd EdkifiHjcm;qufoG,fa&;rSL; (u&iftrsKd;om;)<br />

(4) udkausmfjrifhh upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;rSL; (½Srf;)<br />

(5) udkjrifhOD; vlxkqufoG,fa&;ESifh aygif;oif;qufqHa&;rSL;<br />

(6) udkarmifarmifñGefY ausmif;om;oufomacsmifcsda&;rSL;<br />

-ponfjzifh wm0eftoD;oD; cGJa0xrf;aqmifcJhMuayonf/<br />

wuo\ pnf;rsOf;pOfvmt&trIaqmiftzGJYrS-<br />

(1) udk0if;Zif tdk;a0wm0efcH<br />

(2) udkwifat; pmMunfhwdkufrSL;<br />

-tjzpf a½G;cs,fcefUtyfcJhayonf/<br />

1955-56 ckESpftwGuf tdk;a0r*¾Zif;aumfrwDudk-<br />

(1) udk0if;Zif tdk;a0wm0efcHt,f'Dwm<br />

(2) udkpHabmf aiGxdef;<br />

(3) udkodef;[ef tvkyfwm0efcH<br />

497


498<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(4) udkcsdef*Grf twGif;a&;rSL;<br />

(5) udkausmf0if;jrifh trIaqmif<br />

(6) udkwif½Sdef trIaqmif<br />

(7) udkwifhvGif trIaqmif<br />

-wdkYudkzGJUpnf;cJhonf/<br />

1955-56 ckESpf yd#duwfwdkuftwGuf<br />

(1) udkwifat; yd#duwfwdkufrSL;<br />

(2) udkpHabmf aiGxdef;<br />

(3) apmawvm aumfrwD0if<br />

(4) udkcifarmif&if aumfrwD0if<br />

(5) udkvSaz (&cdkif) aumfrwD0if (aemif OD;wifhaZmf)<br />

(6) udkoef;vGif aumfrwD0if<br />

(7) udkapmvGif aumfrwD0if<br />

-wdkY yg0ifaom aumfrwDw&yfudk zGJUpnf;cJhayonf/<br />

wuúodkvfupm;ckefpm;aumifpDudkvnf;-<br />

(1) udkausmfjrifh<br />

(2) udkodef;ñGefU<br />

(3) udkxGef;atmif<br />

(4) udka½TaX;<br />

(5) pwdkifavr,f*spf -wdkYudk wm0efay;zGJUpnf;cJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ pm&if;ppftjzpf OD;oef;wl (bDatbDt,fvf) udk cefYxm;cJhonf/<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&;aumifpDwGif ausmif;om;xk\ vdktyfcsufrsm;? qE´rsm;? awmif;qdkcsufrsm;udk wifjy<br />

aqG;aEG;onfhtcgwGif vnf;aumif;? wuúodkvfwGif½Sdaom jyóemt&yf&yfudkpOf;pm;&mü vnf;aumif;? pnf;rsOf;tpOf<br />

vmt& ausmif;om;xk\udk,fpm; (wuo) \ udk,fpm;vS,ftjzpf -<br />

(1) OD;at;armif (w&m;a&;0efBuD;a[mif;ESifh wuúodkvf 'k-t"dywda[mif;)<br />

(2) OD;bNidrf; (tdkifpDtufpf twGif;0ifa[mif;) wdkYtm; a½G;cs,fwifajr§mufcJhMuayonf/<br />

OD;at;armifonf wuúodkvfaq;½HkaumfrwDwGifvnf; wuo\ udk,fpm;vS,ftjzpf wm0ef,laqmif½Gufae<br />

ayonf/<br />

OD;bNidrf;onf ausmif;aqmifaumfrwDESifh wuúodkvf&dyfomaumfrwDwGif wuo\ udk,fpm;vS,ftjzpf<br />

wm0ef,laqmif½Gufvsuf ½Sdayao;onf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;aqmifaumfrwDwGif ausmif;om;xkudk,fpm;vS,ftjzpf wuorS udkarmifarmifñGefY<br />

ESifh udkausmfjrifhwdkYtm; wm0efay;aqmif½Guf cJhaponf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJudk 1955 ckESpf? Edk0ifbmv (17)<br />

&ufaeYwGif ,k'oefcef;rüusif;ycJhonf/ xdkusrf;opömusdefqdkyGJwGif igwdkY wuo trIaqmiftzGJU0if\0g'udk atmufyg<br />

twdkif; ausmif;om;xkodkY wifjy½Sif;vif;cJhayonf/<br />

1/ ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifh<br />

jzL;a&;/<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;<br />

om;tiftm;pkrsm; ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJaqmif½Gufa&;/<br />

3/ Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rIxdef;odrf;jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGmaygif;<br />

oif;qufqHa&; ponfhtajccH0g'rsm;udk csrSwfí ¤if;0g'\atmufü ,ckESpfwGifvkyfaqmifrnfh t"du<br />

vkyfief;BuD; (8) &yfudkvnf; csrSwfcJhonf/<br />

(1) oHk;cgusausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(2) pmar;yGJusqHk;rI ,kwfavsmhap&ef bmom&yfvdkuf (Departmentel Moderation) vkyf½Hkomru?<br />

tm;vHk;pkaygif;í (Overall Moderation) vkyfa&;/<br />

(3) ausmif;om;or0g,rESifh ausmif;om;pm;aomufqdkif (Canteen) wck azmfxkwfa&;/<br />

(4) <strong>or*¾</strong>yd#duwfwdkuf pepfwus wnfaqmufzGifhvSpfa&;/<br />

(5) aumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;yGJESifh aumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJjyKvkyfa&;/<br />

(6) 1955 ckESpf atmufwdkbmvwGif usif;yrnfh vli,faygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;wGif yg0ifaqmif½Gufa&;/<br />

(7) wuotaqmuftOD wdk;csJUa&;ESifh pnf;rsOf;jyifqifa&;/<br />

(8) ausmif;om;nDñGwfa&;/<br />

&Jabmf ausmif;ol^om;taygif;wdkhtxuf0g'ESifh<br />

vkyfief;pOft& 1955-56 ckESpftwGuf ausmif;om;xkwm0efay;tyf a½G;aumufwifajr§muf<br />

cJhaom wuo trIaqmiftzGJU\ vkyfief;vkyfaqmifcsufrsm;udk tvkyftpnf;ta0;yGJwGif atmufygtwdkif; tpD&ifcH<br />

ygonf/<br />

wuoonf wuúodkvfausmif;om;xkw&yfvHk; awGUMuHKcHpm;ae&aom jyóem&yfrsm;? rw&m;Oya'rsm;udk<br />

zsufodrf;&eftwGuf ausmif;om;xka½SUü rm;rm;rwfrwf &yfwnfwdkufyGJ0ifvsuf ½Sdygonf/<br />

13? 1? 56 aeYwGif usif;ycJhaom wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;yGJü ausmif;om;xkw&yfvHk; cHpm;ae&aom<br />

awmif;qdkcsufrsm; w&mausmfudk wifjyawmif;qdkcJhygonf/ ¤if;awmif;qdkcsufrsm;onf a,bk,stm;jzifh ausmif;aqmif<br />

ESifhywfoufaom awmif;qdkcsufrsm;? pmar;yGJESifhywfoufaom awmif;qdkcsufrsm;? ausmif;om;tcGifhta&; umuG,f<br />

aom awmif;qdkcsufrsm; jzpfygonf/ wuo\ awmif;qdkcsufESifhywfoufí aumifpDrS atmufygtwdkif; jyefMum;yg<br />

onf/<br />

(1) ,ckESpfrS pí Overall moderation vkyfay;rnf/<br />

(2) Caution Fees rsm;udk y,fzsufay;rnf/<br />

(3) Laboratory rsm;udk ausmif;om; tvdk½SdcsdefwGif prf;oyfcGifhjyKEdkif&ef Dean of Science ESifh pDpOfí<br />

prf;oyfcGifhjyKrnf/<br />

(4) *kPfxl;wef;ESifh r[m0dZÆmodyÜHwef; axmufyHhaMu;udk 100d^- txd wdk;ay;&ef oabmwlonf/<br />

oHk;cgusausmif;xkwfpepfESifh 65% pepfwdkYudk pOf;pm;&efESifh tjcm;oifhawmfaom enf;pepf½Sdygu aumifpD<br />

odkY wifjy&ef atmufygaumfrwDudk zGJUpnf;ygonf/<br />

1/ ygarmu©csKyf (cs,f,mrif)<br />

2/ odyÜHr[mXmerSL;<br />

3/ 0dZÆmr[mXmerSL;<br />

4/ ausmif;tkyfBuD; (rEÅav;)<br />

5/ OD;bNidrf; (wuoudk,fpm;vS,f)<br />

6/ OD;xGef;wif (NrdKUawmf0efa[mif;)<br />

wuúodkvfodkY 0ifa&muf&mwGif ,cifvufrSwfa&;xdk;&aom (Any action against University etc.)<br />

tpm; atmufygtcsufrsm;udk tpm;oGif;ay;ygonf/<br />

(1) I will obey all existing future statutes, rules & regulation of the University <strong>and</strong> decisions<br />

of its constituent authorities.<br />

(2) I will properly conduct myself as a student of the University.<br />

q&mrsm;yg0ifaom aumfrwDw&yf zGJUpnf;í pnf;urf;opfjyK&mwGifvnf; ausmif;om;qE´udk &,lrnf/<br />

ausmif;om; (40) vQif t&nftcsif;jynfh q&mwa,mufxm;½Sda&;? pmoifcef;rsm;? ausmif;aqmifrsm; wdk;csJUaqmuf<br />

vkyfa&;? avmu"gwfynm prf;oyf&efypönf;rsm; jynfhpHkvHkavmufpGm xm;½Sda&;? enf;jyq&mrsm; wdk;csJUcefUxm;a&;<br />

paom awmif;qdkcsufrsm;wGif wuúodkvfaumifpDrS rltm;jzifh vufcHvdkufavsmayonf/<br />

rD;&xm;? rD;oabFm? av,mOfysHponfwdkYwGif w0ufcEIef;jzifh pD;eif;cGifhjyK&efjzpfaom oufomacsmifcsda&;<br />

awmif;qdkcsufwdkYwGif aumifpDrS qdkif&mESifhpDpOfaeygonf[k jyefMum;cJhayonf/<br />

tm;upm;½Hkjyifqifa&;paom upm;ckefpm;ESifhywfoufaom awmif;qdkcsufrsm;? ausmif;om;wdkif; aq;tcrJh<br />

499


500<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdk;&efpaom usef;rma&;awmif;qdkcsufwdkYwGifvnf; aumifpDrS pDpOfygrnf[laom jyefMum;csufudk &½SdcJhygonf/<br />

ausmif;olrsm;twGuf aq;½HkoD;oefY aqmufvkyfay;ygrnf[laom ausmif;olwdkYtwGuf awmif;qdkcsufrsm;udk<br />

vnf;aumif;? aq;odyÜHtwGuf awmif;qdkcsufrsm;udkvnf;aumif;? tif*sifeD,mtwGuf taqmuftODrsm; NyD;pD;ygu<br />

jynfhpHkygrnf[laom jyefMum;csufrsm;wGif &efuif;? xD;wef;wuúodkvf ausmif;aqmifudpöt&yf&yfwdkYudk vufcHygonf[l<br />

í vnf;aumif;? tcsKdUudk aumifpDESifh rqdkif[lí vnf;aumif;;? tcsKdUtcsufrsm;udk rjzpfEdkifyg[lí vnf;aumif;;<br />

wuúodkvfaumifpDrS jyefMum;cJhayonf/<br />

&Jabmfwdkhausmif;om;xk\<br />

wcJeufaomqEÉSifh nDñGwfaomtiftm;aMumifh ,aeYtmPmydkifwdkYonf cg;cg;oD;oD;<br />

y,fcscJhaom (3) cgusausmif;xkwfpepfudk ,cktcg þuJhodkY pHkprf;a&;aumfrwDyifvQif cefYtyfMu&ayonf/ odkYaomf<br />

þtcsufonf atmifjrifjcif; r[kwfao;ay/ ausmif;om;xk\ cdkifrmawmifhwif; nDñGwfaom tiftm;jzifh ¤if;pepfqdk;<br />

ysufokOf;onftxd qufvufwGef;vSef NzdKzsuf&ef vdktyfayonf/<br />

igwdkYonf ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;vkyfief; awmif;qdkcsufvkyfief;tjyif ,ckuJhodkY ausmif;om;<br />

rsm; tcGifhta&; ½kyfodrf;cH&onfhtcsdef ausmif;om;xkw&yfvHk;udk rw&m;ausmif;pnf;rsOf; Oya'rsm;ESifh &pfywfí<br />

pmoifcef;twGif;rS armif;xkwfjcif;cHae&onfh tcsdefwGif ausmif;om;nDñGwfa&; vufeufudkudkifpGJum awmif;qdk<br />

wdkufyGJ0ifrS atmifjrifEdkifrnf[k wuou ,HkMunfojzifh ausmif;om;nDñGwfa&; vkyfief;rsm;udk txl;aqmif½GufcJh<br />

ygonf/<br />

Edk0ifbm (17) &ufaeY urÇmhausmif;om;aeYwGif igwdkYwuoonf Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh yl;wGJNyD;<br />

crf;em;pGm usif;yEdkifcJhonf/ ¤if;aeYrSm urÇmhausmif;om;rsm;\ tajctae? Armhausmif;om;rsm;\ ypöu©tajctae<br />

rsm;tm; qufpyfavhvmwifjyum ¤if;wifjycsufawGxJüyif ausmif;om;wdkufyGJ toGifo@mefrsm;udk odjrifenf;,l<br />

EdkifcJhMuonf/ (35) Budrfajrmuf trsKd;om;aeYüvnf; wrsKd;om;vHk;\ta&;rsm;udk wuoonf &mZ0iftpOftvmt&<br />

a½SUwef;rS yg0ifaqmif½Gufum Auorsm;tzGJUcsKyfESifh &uowdkYygyl;wGJí acgif;aqmifusif;y EdkifcJhonf/ 'DZifbmv<br />

(20) &uf (0g) ausmif;om;aeYüvnf; wuúodkvfpmMunfhwdkuf a½SUjrufcif;jyifwGif Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh<br />

vufwGJí vkyfaqmifcJhMuonf/ Adkvfatmifausmf aoG;ajruscJhaom twGif;0efrsm;½Hk;aygufodkY oGm;a&mufNyD; ,aeYwdkif<br />

ausmif;om;rsm; udkvdkeDynma&;pepfatmufwGif tvl;tvdrhftn§Of;yef;cHae&onfudkwdkifwnfNyD;vQif Adkvfatmifausmfvdk<br />

vm;aom 'Drdkua&pDynma&;pHepftwGuf qufvufNyD;wdkufyGJ0ifrnfqdkonfudk ausmif;om;aeYwGif t"d|mefjyKMuonf/<br />

,ckESpfwGif vkyfaqmifrnfh wuo\ t"duvkyfief;pOf (8) &yfwGifyg0ifaom ArmwjynfvHk;½Sd vli,frsm;ESifh<br />

&if;ESD;rdwfaqGjzpfa&; vli,fxkpnf;vHk;nDñGwfa&;ESifh vli,fb0tajctae avhvma&;wdkYtwGuf 1955 ckESpf Edk0ifbm<br />

v (23-24) &ufaeYrsm;wGif usif;yaom vli,faygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;wGif wuoonf tifwdkuftm;wdkuf yg0ifcJhNyD;<br />

,aeYcHpm;ae&aom ausmif;om;jyóemrsm;udk wifjyaqG;aEG;EdkifcJhonf/<br />

xdkYtjyif ,aeYwuúodkvfwGif cHpm;ae&onfh jyóem&yfrsm;udk awGUqHkaqG;aEG;vdkaMumif; wuúodkvft"dywd<br />

0efBuD;csKyfOD;EkxH urf;vSrf;cJh&m vufcHojzifh 24? 1? 56 aeY? nydkif;wGif awGUqHkaqG;aEG;cJhMuaMumif;/ ¤if;aqG;aEG;yGJodkY<br />

wuotrIaqmifrsm; wufa&mufMuum-<br />

(1) oHk;cgusausmif;xkwfpepf y,fzsufay;&ef?<br />

(2) &moufyef ausmif;xkwfxm;olrsm;jyefoGef;&ef?<br />

(3) 0&rf;xkwfxm;aom ausmif;om;ESpfOD;ESifh tzrf;cHae&ol wOD; vTwf&ef?<br />

(4) wuopmMunfhwdkuftwGuf aiGvSL'gef;&ef?<br />

(5) tm½S-tmz&duausmif;om;nDvmcHodkY wufa&mufEdkifa&;twGuf EdkifiHul;vufrSwf xkwfay;&efwdkYudk<br />

aqG;aEG;cJh&m wuopmMunfhwdkuftwGuf aiG 2180d^- &½Sdí tm½S-tmz&duausmif;om;nDvmcH wufa&mufa&;<br />

twGuf aqmif½Gufay;rnf/ (3) cguspepf? &moufyefausmif;xkwfcH&olrsm;ESifh 0&rf;xkwfcH&olrsm;twGuf pOf;pm;ygOD;<br />

rnf[lí jyefMum;csuf&cJhaMumif;/<br />

¤if;jyifausmif;aqmifrsm;tkyfcsKyfa&;ESifhywfoufí ausmif;om;rsm;upDpOf&ef tMuHÓPfay;aqG;aEG;&mwGif-<br />

(u) vmrnfh azazmf0g&DvrSpí ausmif;om;rsm;u pm;a&;aomufa&; ponfwkdYukd pDrHcefYcGJívkyf&ef/ wuorS<br />

{NyDvqef;rS pwifprf;oyf vkyfaqmifygrnf[k wifjycJhonf/ ]tkyfcsKyfa&;pHepfukd ausmif;om;rsm;okdh vJTao;onf<br />

r[kwf}


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(c) tkyfcsKyfpDrHrIpepf? ykHpHpnf;urf;rsm;ukd tjrefqkH;avhvm&ef wuorS avhvmrnfukd wifjycJhonf/<br />

(*) tu,fí ausmif;om;rsm; ukd,fwkdifaqmif½Gufygu ausmif;aqmifaumfrwDokdY vkdtyfaomtcg xkwfay;aeusaiG<br />

ukd ausmif;om;rsm;ukd,fwkdif aqmif½GufonfhtcgwGif yxrESpfvomxkwfay;NyD; usefvrsm;wGif xkwfray;Edkif<br />

awmhaMumif; wifjyonf/ ]wuorS ausmif;aqmifaumfrwDokdh vkdtyfonfUtcg xkwfay;aeusaiGukd qufvuf<br />

xkwfay;&ef wifjyonf}<br />

txufyg 0efBuD;csKyf\ wifjycsufwdkYrSm ausmif;aqmifrsm; udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhay;jcif;jzpfonf r[kwfao;[k<br />

,lqojzifh oufqdkif&mrsm;ESifh n§dEIdif;pOf;pm;ygrnf[k jyefvnfwifjycJhaomaMumifh 0efBuD;csKyfu ygarmu©csKyfESifh<br />

wdkifyifn§dEIdif;vkyf&ef ygarmu©csKyfodkY wm0efvTJvdkufaMumif;/<br />

1956 ckESpf? Zefe0g&Dv (7) &ufaeYu atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ESifh pyfvsOf;í rw&m;ausmif;<br />

xkwfcH&aom aemifawmfausmif;om;rsm; tm;vHk;udk zdwfac:í wuotrIaqmifrsm;ESifh aqG;aEG;NyD; rdrdwdkY ausmif;jyef<br />

0ifcGifh&½Sdap&ef wuotrIaqmiftcsKdUESifh &moufyefausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;tcsKdUyg0ifaom ausmif;xkwf<br />

jcif;cH&onfh ausmif;om;rsm; ausmif;jyef0ifa&;aqmif½GufrIaumfrwDw&yfudk zGJUpnf;cJhonf/ ¤if;aumfrwDrSaeí<br />

Zefe0g&Dv (12) &ufaeYwGif toHwdwfqE´jyyGJudk vSnfhvnfjyocJhonf/ &moufyefausmif;xkwfxm;jcif;cH&aom<br />

ausmif;om;rsm; vSnfhvSnfqE´jypOf ausmif;ol? ausmif;om;rsm; 0dkif;0ef;BudKqdkMuonfhtjyif ¤if;wdkYtm; tpm;t<br />

aomufrsm;ESifh {nfhcHauR;arG;cJhonf/ Zefe0g&Dv (13) &uf aumifpDtpnf;ta0;rSm wBudrf toHwdwfqE´jyyGJudk<br />

qufvufjyKvkyfMuonf/ ¤if;aeYrSm &moufyefausmif;xkwfxm;cH&aom aemifawmfausmif;om;rsm;\ cHpm;&csufrsm;<br />

udkMunfhí rcsdwifuJjzpfcJh&aom ausmif;om;xkonf &moufyefausmif;xkwfjcif;cH&aom aemifawmfausmif;om;rsm;<br />

ESifhtwl wcJeufa


502<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

arvwGif tif'dkeD;½Sm;jynf? befa'gif;NrdKUwGif usif;yrnf jzpfaom tmz&du-tm½Sausmif;om;rsm; nDvmcHudk wuf<br />

a&muf&ef vufcHNyD;aemuf &efukefwuúodkvf? rEÅav;wuúodkvf? armfvNrdKifaumvdyf? rauG;aumvdyfausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;? AuotzGJUcsKyf? &uowdkUESifh yl;wGJí trsKd;om;jyifqifa&;w&yfudk zGJUpnf;cJhonf/ ¤if;aumfrwD\em,u<br />

tjzpfudkvnf; EdkifiHawmf0efBuD;csKyf wuúodkvft"dywd OD;Ektm; wifajr§muftwnfjyKcJhonf/ ¤if;aumfrwDwGif igwdkY\<br />

wuorS ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGmyl;aygif;aqmif½GufEdkifa&;0g'twdkif; 'Dtufpftdkausmif;om;tzGJUtpnf;<br />

jzpfaom AuoXmecsKyftm;vnf; zdwfac:cJhayonf/ odkYaomf 0rf;enf;zG,f&maumif;onfrSm ¤if;wdkY rwufa&mufcJhay/<br />

,aeYigwdkYonf Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;vdkonf/ xdkYaMumifhyif tcGifhta&;qHk;½HI;rI? rauseyfrI vdIif;wHydk;x<br />

aeonfh ynmoifMum;a&; tajctaeMum;wGif wuoonf oufqdkif&mtmPmydkifrsm;ESifh Nidrf;csrf;pGmawGUqHkajz½Sif;&ef<br />

qE´½Sdonfhtwdkif; aqmif½GufcJhayonf/ odkYaomf igwdkYrSm usqHk;aeao;aom tcGifhta&;rsm; jyefvnfr&½Sdao;ay/<br />

xdkaMumifh igwdkYonf ausmif;om;xk\ nDñGwfa&;vufeufudkpGJudkifum qufvufwdkufyGJ0if&rnfyif jzpfayonf/<br />

,ckESpf wuúodkvf&mZ0ifwGif armfuGef;wifusef&pfrnfh vkyfief;&yfrSm 20? 1? 56 &ufrS 21? 1? 56 &uf<br />

xd usif;yNyD;pDcJhonfh aumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;yGJESifh 23? 1? 56 &ufrS 25? 1? 56 &ufxd usifyNyD;pDcJhaom<br />

'kwd,tBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pHkawGUqkHaqG;aEG;yGJBuD;yif jzpfayonf/ aumvdyfaygif;pkH ajy;ckefupm;yGJBuD;wGif<br />

ausmif;om;tcsif;csif; cspfMunf&if;ESDa&;? rdwfaqGjzpfa&;ESifh usef;rma&; tqifhtwef;jr§ifhwifa&;qdkonfh &nf½G,f<br />

csufjzifh wuo&mZ0ifrSm yxrtBudrf pwifusif;ycJhonf/ ¤if;ajy;ckefupm;yGJBuD;udk Armjynft&yf&yfü ½Sdaom<br />

wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;;rS upm;ckefpm; ausmif;ol? ausmif;om;rsm; tm;wufoa&m wufa&muf ,SOfNydKifupm;Mu<br />

onf/ oGm;vmrItcuftcJaMumifh ausmufjzLaumvdyfrS rwufa&mufEdkifacs/ txufyg aumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;<br />

yGJBuD; jzpfajrmufa&;twGuf q&mESifhausmif;om; &ifESD;pGm vufwGJaqmif½GufEdkifcJhojzifh txl;yif 0rf;ajrmufayonf/<br />

wuoonf ajy;ckefupm;yGJBuD; ydkrdkatmifjrifrI½Sdap&eftwGuf A[dkjyefMum;a&;aumfrwDBuD;w&yfudk zGJUpnf;<br />

um-<br />

1/ owif;ESifhjyefMum;a&;? 0g'jzefYcsda&;qyfaumfrwD<br />

2/ {nfhcHBudKqdka&;qyfaumfrwD<br />

3/ tcrf;tem;ESifhae&mcsxm;a&;aumfrwD<br />

4/ pnf;½Hk;a&;aumfrwD<br />

5/ b@ma&;aumfrwDponffjzifh aumfrwDrsm;udk zGJUpnf;um tm;BudK;rmefwuf aqmif½GufMuonf/ tm;ay;<br />

ulnDcJhMuaom toif;tzGJUrsm;? vlyk*¾dKvfrsm;? wuúodkvfq&mrsm;udkvnf; aus;Zl;wif½SdygaMumif; rSwfwrf;wifygonf/<br />

aumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJ usif;y&jcif;\&nf½G,fcsufrSm wuúodkvfESifhaumvdyftoD;oD;rS wlnDaom<br />

cHpm;csufrsm;udk aqG;aEG;NyD; rnfuJhodkYtajz½Sm aqmif½Gufrnfhtcsufyif jzpfayonf/<br />

txufyg 'kwd,tBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJBuD;wGif ausmif;om;xkvdktyfcsufrsm;?<br />

ausmif;om;xktcGifhta&;rsm;udk OD;pm;ay;NyD; aqG;aEG;ygonf/ aqG;aEG;yGJjzpfajrmufa&;twGuf wuúodkvfESifhaumvdyf<br />

toD;oD;rS ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; OD;pD;aqmif½Gufygonf/ aqG;aEG;yGJBuD;udk oufqdkif&mudk,fpm;vS,frsm; yg0ifaom-<br />

1/ obmywdrsm;tzGJU<br />

2/ twGif;a&;rSL;rsm;tzGJU zGJUpnf;NyD; ausmif;om;a&;&mjyóem&yfrsm;udk n§dEIdif;aqG;aEG;Muonf/<br />

¤if;aqG;aEG;yGJBuD;rS wuúodkvfESifhaumvdyftoDoD;rS wlnDaomcHpm;csuf awmif;qdkcsufrsm;udk qufvuftaumift<br />

xnfazmfEdkif&ef obmywdtzGJUESifh twGif;a&;rSL;rsm;tzGJUudk wm0efay;cJhonf/ wuoonf aqG;aEG;yGJrS wifjyaqG;aEG;<br />

cJhaom ,aeY wuúodkvfynma&; tajctae? jynfwGif;ppf &yfpJ&efyefMum;vTmESifh wuúodkvfESifhaumvdyftoD;oD;rS<br />

wlnDaomcHpm;csuf? awmif;qdkcsufrsm;udk rdbjynfolrsm;odkY xda&mufpGmwifjyEdkif&ef yHkESdyfxkwfa0jcif;ESifh &efukefNrdKU<br />

tESHYtjym;wGif &yfuGuf½Sif;vif;yGJrsm; jyKvkyfusif;yMuygonf/<br />

ausmif;om;xkw&yfvHk;\epfemcsufjzpfaom (3) cguspepfqdk;udkwdkufzsuf&mwGif ausmif;om;xk\ axmuf<br />

cHtm;ay;rIudk,lí qE´jyyGJrsm;? pnf;a0;yGJrsm;ESifh qE´vufrSwfrsm; jyKvkyfEdkifcJhayonf/<br />

wuo\ awmif;qdkcsufrsm;ESifh ausmif;om;ta&;jyóem t&yf&yfudk wdkif;jynfodkY wifjy&eftwGuf<br />

wdkif;jynfrsufESmzHk;jzpfaom owif;q&mrsm; tpnf;ta0;udk rMumcPac:,lí ½Sif;vif; wifjycJhygonf/<br />

igwdkY wuoonf ausmif;om;a&;owfowfudkom awmif;qdkcJhonfr[kwf? q&mrsm;twGufqdkvQif q&mOD;<br />

a&enf;jcif;udk wdk;jr§ifhcefYxm;&efESifh q&mrsm;twGuf vHkavmufaom vpmaiGwdk;jr§ifhay;&efyg awmif;qdkxm;ayonf/<br />

ausmif;om;rsm;\ema&;udpöjzpfaom tokbrsm;wGifvnf; wuorSwwfEdkiforQ ulnDaqmif½GufcJhayonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1953 ckESpf ausmif;om;ta&;awmfyHkwGif wuotaqmuftODtm; qdk½S,fvpfvufyg;ap opömazmuf<br />

'Dtufpftdkrsm;ESifh (22) ,ltrfyDwdkY odrf;ydkufxm;pOf wuopmMunfhwdkufonf zsufqD;acsrIef;cHcJh&onfhtavsmuf<br />

xlaxmif&efvkyfief;w&yftjzpf wuoonf pGrf;aqmifcJh&m wuúodkvft"dywd OD;Ek\ tvSL'gejzifh aiG 2180d^-<br />

&½SdcJhNyD;? pmtkyftMurf;rsm;udk 0,f,lodrf;qnf;xm;ygonf/ aEG&moDtwGif; pmMunfhwdkufudk rGrf;rHjyifqifxm;rnf<br />

jzpfayaMumif;? wuo\ &J&ifhaoma


504<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;wifxGef; (ewfarmuf)<br />

(1955-56)<br />

awmifwGif;BuD;c½dkif ewfarmufNrKdUe,f? a½Tyef;awm½Gmü arG;zGm;onf/ 1948-49 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfodkY<br />

a&muf½Sdum ynmqnf;yl;onf/ 1954-55 ckESpfwGif wuotrIaqmiftjzpf a½G;aumufwifjr§mufjcif;cH&í<br />

twGif;a&;rSL;tjzpf wm0efay;tyfjcif;cH&onf/ 1955-56 ckESpfwGif wuoOuú| jzpfonf/<br />

1953 ckESpf atmufwdkbmausmif;wvydwfa&; ta&;awmfyHkESifhywfoufí &moufyef ausmif;xkwfcH&aom<br />

ausmif;om;rsm; ausmif;jyef0ifcGifh&½SdcJhonf/ a½Smifwdrf;ae&aom ausmif;om;acgif;aqmif (2) OD;tm; vGwfvyfpGm<br />

aexdkifcGifh&apcJhonf/<br />

wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;yGJBuD;udk yxrqHk;tBudrf &efukefwuúodkvfü usif;yonf/ tm½S -<br />

tmz&du ausmif;om;nDvmcHudk tif'dkeD;½Sm;jynf befa'gif;NrKdUü usif;y&m jrefrmEdkifiHrS udk,fpm;vS,f (4) OD;<br />

wufa&mufonf/<br />

OD;wifxGef;onf yrnwtzGJUodkY 0ifa&mufí yrnwXmecsKyf pnf;½Hk;a&;Xme twGif;a&;rSL;? jynfolYvli,f<br />

tzGJUcsKyf (ArmEdkifiH) 'k-Ouú|tjzpf aqmif½Gufvsuf½Sdonf/ Armjynftvkyform;ygwD\ t&HA[dkaumfrwD<br />

wOD;vnf; jzpfonf/


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1955 rS 1956 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1955 ckESpf? Zefe0g&Dv (7) &ufrS (9) &ufaehtxd usif;ycJUaom &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>\<br />

(25) ESpfajrmuf a½T&wkobif ydkpwm<br />

Source: KAT's Original Cppy<br />

atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;<br />

twGuf<br />

0&rf;xkwfcH&aom udkvS0if;<br />

Source: Oway Magazines<br />

atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;<br />

twGuf<br />

0&rf;xkwfcH&aom udkbaumif;<br />

505


506<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (19)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&; Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1956 rS 1957)<br />

(u) wwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJ<br />

wwd,tBudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJudk rEÅav;wuúodkvf? abm*aA'cef;raqmifwGif<br />

1957 ckESpf? Zefe0g&D (19) &ufaeYrS (21) &ufaeYtxdusif;ycJhonf/ &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)?<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (rwuo)? armfvNrKdifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (rwuo)? &efukef<br />

aq;odyÜH<strong>or*¾</strong>? rEÅav;aq;odyÜH<strong>or*¾</strong>? pdkufysKd;a&;r[mXme<strong>or*¾</strong>? xD;wef;aumvdyf? &efuif;aumvdyfwdkYrS udk,fpm;<br />

vS,frsm;? &efukefwuúodkvf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;? &JacgiftzGJU? rEÅav;wuúodkvf 'Dtufpftdkponhf toif;t<br />

zGJUaygif; (43) zGJUrS udk,fpm;vS,f (82) OD;ESifh avhvmolaygif; (48) OD; wufa&mufonf/ ,if;aqG;aEG;yGJrS ausmif;<br />

om;jyóem tMurf;rzufbJ at;csrf;pGmawGUqHkajz½Sif;Edkif&ef EdkifiHawmftpdk;&odkY yefMum;vTmwapmifESifh 'kwd,tBudrf<br />

ajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJrS xkwfjyefaom Nidrf;csrf;a&;yefMum;vTmudk xrfrHtwnfjyKonf/<br />

(c) 1956-57 &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU<br />

1/ podef;[ef Ouú|<br />

2/ udkausmfjrifh 'k-Ouú|<br />

3/ rjrjr aiGxdef;<br />

4/ udkpdk;odef; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

5/ udktuf'DxGef; wGJbuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh owif;ESifhjyefMum;a&;rSL;<br />

6/ udkpGefwdwf ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

7/ udkcspfodef;OD; upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIXmerSL; (aemif pma&;q&mpDwDtdk)<br />

8/ udkvSaz EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL; (aemif OD;wifhaZmf)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

9/ apmodk;rm; vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

10/ udkatmifoef; tdk;a0wm0efcH<br />

11/ udk0if;wif yd#uwfwdkufrSL;<br />

(*) rNyD;jywfao;aom oHk;cgusausmif;xkwfpepfwdkufyGJ<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;ay;&ef wuotrIaqmifwdkYu tbufbufu enf;rsKd;pHkjzifh awmif;qdk<br />

wdkufyGJ0ifcJhonf/ (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;udk tzGJUtpnf;toD;oD;uvnf; awmif;qdkcJhonf/ wuorS<br />

OD;aqmifí ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;ESifh ausmif;om;&JacgiftzGJYtpnf;rsm; pnf;vHk;pGm tpmiwfcHqE´jycJhMuonf/<br />

odkY&mwGif wuúodkvftmPmydkifwdkYu tavQmhray;bJ (3) cgusausmif;xkwfpepfudk qufvufusifhoHk;cJhonf/ wuo<br />

enf;AsL[monf ¤if;udpöESifh ywfoufí tmPmydkifrsm;ESifh rsufESmpHknDpGm awGUqHkí Nidrf;csrf;pGmaqG;aEG;ajz½Sif;a&;yifjzpf<br />

onf/ ¤if;udpöudk wuúodkvfe,fajrtwGif;omru ygvDrefvTwfawmftpnf;ta0;yGJBuD;rsm;wGif 0efBuD;rsm;ESifh twdkuf<br />

tcHrsm; tajctwifajymqdkí rJcGJqHk;jzwf&onftxd jzpfvmonf/ 1955 ck? pufwifbmv (22) &ufaeY ygvDrefvTwf<br />

awmf tpnf;ta0;wGif ynma&;0efBuD;OD;xGef;wifu ynma&;toHk;p&dwf awmif;qdk&mü twdkuftcHtrwf OD;wifa½Tu<br />

]ausmif;om;avmuwGif wapäBuD;waumifonf ausmif;om;rsm;tm; ajcmufvSefhaeygonf} [k ed'gef;ysKd;NyD; (3) cg<br />

usausmif;xkwfpepfudk uefYuGufaqG;aEG;&mü twdkuftcHtrwfrsm;jzpfaom AdkvfpdefxGef;? OD;vSxGef;jzLESifh Adkvfatmifpdk;<br />

wdkYu OD;wifa½Tudk axmufcHaqG;aEG;Muonf/ ausmif;om;rsm;u (3) cguspepfjzifh ausmif;om;OD;a& enf;atmif<br />

ynma&;toHk;p&dwf avQmhcsjcif;jzifh vkyfaejcif;udk &yfqdkif;NyD; (3) cgusausmif;xkwfpepf y,fNyD;? jynfwGif;ppfudk<br />

aphpyfaqG;aEG;yGJjzifh &yfpJNyD; umuG,fa&;toHk;p&dwf avQmhayghum pD;yGm;a&;? ynma&; tusyftwnf; vGwfajrmufrI<br />

½SmazG&ef jzpfonf/ wuo\ (3) cgus pepfESifh jynfwGif;ppf qufEG,fí oabmxm;yHkrSm zqyvtpdk;&tay:<br />

twdkuftcHaygif;pHk\ ½IjrifyHkESifh wxyfwnf; jzpfonf/<br />

odkYaomfvnf; 1953 ckESpf? pufbmv (23) &ufaeY qD;edwftpnf;ta0;yGJBuD;wGif (3) cgusausmif;xkwf<br />

pepfusifhoHk;&ef xyfrHwifoGif; qHk;jzwfcJhonf/ 1951 ckESpf? pufwifbmv (19) &ufaeY qD;edwfu qHk;jzwfcJhaom<br />

qHk;jzwfcsuf jzpfonf/ ,if; 1951 ckESpfu 'k-t"dywd OD;at;armifOD;pD;NyD; aumifpDrS twnfjyKjyXmef;ay;cJhonf/<br />

,if;qHk;jzwfcsufrsm;udk 1953 ckESpf? atmufwdkbmv (10) &ufaeYu usif;yaom aumifpDtpnf;ta0;rS twnfjyK<br />

ay;cJhojzifh 1954 ckESpf? ZGefv (15) &ufaeYwGifwBudrf? Edk0ifbmv (11) &ufaeYwGifwBudrf? (2) Budrfwdkifwdkif (3)<br />

cgusausmif;xkwfpepfudk twnfjyKcJhaMumif; &efukefwuúodkvf ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmifu vufrSwfa&;xdk;í<br />

xkwfjyefaMunmcJhonf/<br />

wuúodkvfESifUaumvdyfausmif;aygif;pHk aqG;aEG;yJGcef;raqmifa½SYwGif udk,fpm;vS,frsm; pk½Hk;aepOf (rEåav;)<br />

Source: Aung Tun's Original Copy<br />

507


508<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(C) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;&efESifh ywfoufaom ynma&;0efBuD;Xme\trdefhjyefwrf;<br />

1/ EdkifiHawmf\ausmif;trsKd;rsKd;wGif uGefjrLepfaomif;usef;olrsm;ESifh qufoG,folrsm;\ ya,m*aMumifh<br />

rMumrDu ausmif;pnf;urf;rsm;udk tBuD;tus,f csKd;azmufzsufqD;rIrsm; ay:aygufcJhayonf/<br />

2/ ,if;uJhodkY ausmif;pnf;urf; zsufqD;csKd;azguf&mü q&m^rrsm;tm; Ncdrf;ajcmufrI? &mZ0wftjypf'Pf<br />

xdkufoifhonfh tEdkiftxufjyKusifhrI? ausmif;ol^om;rsm;tm; ausmif;pnf;urf;csKd;zsufap&ef ausmif;wGif;ausmif;<br />

jyif t"r®enf;jzifh tEdkiftxuf Ncdrf;ajcmufapcdkif;rI/ ausmif;rsm;wGif pmoifysufuGufatmif enf;trsKd;rsKd;jzifh<br />

taESmifht,Sufay;rI tp½Sdaom tvGefrESpfNrKdUzG,fjzpfonfh tMurf;zufrIrsm;ukd ausmif;om;oli,ftcsKdUu jyKrl<br />

aqmif½GufcJhonf/<br />

3/ txufyg w&m;rJhrIrsm;ukd rnfonfhenf;ESifhrqkd wm;qD;ydwfyif&ef EkdifiHawmftpkd;&u qkH;jzwfNyD;jzpfojzifh<br />

EkdifiHawmfausmif;rsm;wGif ausmif;q&mBuD;rsm;u OD;pD;ízGJUpnf;xm;aom ausmif;aumifpDrsm;ESifh ausmif;om;tzGJU<br />

rsm;rSty pifNydKiftzGJUtpnf;rsKd; oabmoufa&mufonfh? okdYwnf;r[kwf ausmif;pnf;urf;ukd xdckdufcsKd;azmufap<br />

Ekdifonf[k ,lqEkdifonhf? okdYwnf;r[kwf ausmif;om;vli,frsm; tcsif;csif; y#dyu©jzpfapEkdifonf[k ,lqEkdifonfh<br />

rnfonfU ausmif;om;<strong>or*¾</strong> toif;tzGJYrsKd;ukdrQ EkdifiHawmfausmif;rsm;wGif zGJYpnf;cGifUrjyK&/ tb,folrqkd trdefYxkwf<br />

jyefonfhtcsdefü ausmif;rsm;wGif ausmif;q&mBuD;OD;pD;í zGJUpnf;aomausmif;aumifpDrSwyg; ausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

toif;tzGJU tp½SdonfhtzGJUrsKd;rsm;ukd EkdifiHawmfausmif;rsm;wGif zGJUpnf;NyD;½SdaecJhvQif ,cktrdefY&onfh aeYrSpí<br />

&ufaygif; (30) twGif; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>? toif;tzGJU tp½Sdonfrsm;ukd ausmif;q&mBuD;u trdefYxkwfqifh<br />

zsufodrf;ap&rnf/<br />

4/ trdefYESihftnD EkdifiHawmfausmif;q&mBuD;rsm;u aqmif½Gufonfukd aESmifh,Suf? okdYwnf;r[kwf zsufqD;?<br />

okdYwnf;r[kwf remcH? okdYwnf;r[kwf ausmif;pnf;urf;ukd zsufqD;aeol ausmif;om;rsm;ukd q&mBuD;u tjypfukd<br />

vkdufí ausmif;rS &moufyefxkwfy,fonftxd ta&;,l tjypfay;Ekdifonf/ þuJhokdY ta&;,ljcif;rsKd;ukd tu,fí<br />

ckcHawmfvSefaomtm;jzifh ausmif;om;rsm;uaomfvnf;aumif;? tjcm;olrsm;uaomfvnf;aumif; wpkHw&m jyKrl<br />

cJhvQif xkdtjyKtrlaMumifh ausmif;ukdqufvufzGifhvSpfí Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;&ef roifh[k ausmif;q&mBuD;<br />

u ,lqcJhaomf ausmif;ukd&uftuefYtowfjzifh jzpfap? &uftuefYtowfr½SdbJ jzpfap ydwfxm;Ekdifonf/ ynma&;<br />

Xmet&m½Sdrsm;onf xkdudpöukd atmifjrifpGmaqmif½GufEkdifa&;twGuf ausmif;q&mBuD;rsm;tm; vkdtyfonfh tultnD<br />

rsm; ay;Mu&rnf/<br />

5/ txufygtrdefYt& ta&;,laqmif½GufrIrsm;ukd rnfolrqkd qlylaomif;usef;onfh enf;jzifh? okdYwnf;r[kwf<br />

t"r®enf;jzifh aESmufh,SufzsufqD;cJhvQif ausmif;q&mBuD;onf e,ftkyfcsKyfa&;t&m½Sdrsm; (okdYr[kwf) &Jt&m½Sdrsm;<br />

okdY taMumif;Mum;í tultnDukd&,lvsuf tajctaeukd Ekdifeif;pGmxdef;odrf;&rnf/<br />

(i) 1956 atmufwkdbmv (16) &ufaeY n (8) em&D ArmhtoHrS 'k-0efBuD;csKyfocifwif\<br />

ausmif;om;ta&;ESifhywfoufaomrdefhcGef;<br />

ausmif;om;oli,frsm;&JU ta&;eJYywfoufNyD; jynfolvlxktm; tpkd;&ukd,fpm; uRefawmf tpD&ifcHvkdygw,f/<br />

1948 vGwfvyfa&;&NyD;onfaemuf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH&JU *kPfodu©meJY tqifhtwef; jrifhrm;rItwGuf<br />

tpdk;&[m jynfolvlxkw&yfvHk;tm; b0opfzefwD;a&;twGuf vkyfief;trsKd;rsKd;udk aqmif½GufcJhygw,f/ ¤if;vkyfief;<br />

rsm;teuf jynfaxmifpk&JU tñGefYtzl;rsm;jzpfwJh ausmif;om;oli,frsm;udk vlawmfvlaumif;rsm; jzpfvma&;twGuf<br />

tpdk;&u txl;ta&;ay;NyD; aqmif½GufaewmvdkY uRefawmfxGifNyD; tpD&ifcH&ef vdkr,frxifygbl;/<br />

tpdk;&u ausmif;om;oli,frsm;udk aemifwacwfrSm jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH&JU wm0efudk xrf;aqmifEdkifMurJh<br />

om;aumif;&wem jzpfay:vma&;twGuf b0opfzefwD;rIynma&;pDrHudef;udk a&;qGJNyD; 1952 ckrS pwifí aqmif½Guf<br />

aewmudkvnf; jynfolvlxku rsufjrifudk,fawGU jzpfygw,f/<br />

b0opfzefwD;rIynma&;pDrHudef;t& tpdk;&u ½kyfvHk;azmfaewJUvkyfief;rsm;uawmU-<br />

1/ jynfaxmifpkom;rSeforQ ta&;? tzwf? twGuf em;vnfolrsm; jzpfvmap&ef?<br />

2/ pufrIvufrIvkyfief;rsm; uRrf;usifpGmaqmif½Gufay;Edkifr,fh jynfaxmifpkom;rsm; tvHktavmuf ay:xGuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

vmap&ef?<br />

3/ jynfaxmifpk&JU wm0eftoD;oD;udk uRrf;usifvHkavmufpGm xrf;aqmifEdkifr,fh t&nftcsif;jynfh0olrsm;<br />

jzpfvmap&ef?<br />

4/ jynfaxmifpktwGif; Avig;wefeJY jynfpHkr,fh jynfaxmifpkom;rsm; aygrsm;vmap&ef?<br />

5/ jynfaxmifpktwGif; 'Drdkua&pD0g' wnfwHhcdkifjrJ&efwdkY jzpfygw,f/<br />

aemufwcsufuawmh jynfaxmifpkom;rSeforQ ynmoifMum;a&;rSm tcGifhta&;wef;wl½Sdap&ef twGuf<br />

rlvwef;rSwuúodkvftxd tcrJhynmoifMum;ay;wJhpepfudk tpdk;&u wDxGifcJhygw,f/ vGwfvyfa&; &½SdNyD;csdefrSpNyD;<br />

,cktcsdefxd (8) ESpfcefYtwGif; rlvwef;ausmif;aygif; (10226)? tv,fwef;ausmif;aygif; (415)? txufwef;<br />

ausmif;aygif; (220)? q&mtwwfoifausmif; (6) ausmif;? pufrIvufrIodyÜHausmif; (3) ausmif;? pdkufysKd;a&;odyÜH<br />

ausmif; (1) ausmif;? pdkufysKd;a&; txufwef;ausmif; (1) ausmif;? wuúodkvfausmif; (1) ausmif;? tjcm;aumvdyf<br />

ausmif; (8) ausmif;wdkYudk zGifhvSpf oifMum;ydkYcs aeygw,f/ ,ckuRefawmf tusOf;rQtpD&ifcHcJhwJh aqmif½Gufcsufrsm;udk<br />

axmuf½Ijcif;tm;jzifh ynma&;bufrSm tpdk;&uxm;½SdwJh apwem[m b,favmufBuD;rm;w,f qdkwm ay:vGifxif½Sm;<br />

aeygw,f/<br />

aemufwcsuf rlvwef;upNyD; txufwef;ausmif;awGrSm ynm&nfEdkYaomufpdkYaeMuwJh ausmif;om;oli,f<br />

rsm;rSm touft½G,ftm;jzifh i,f½G,fEke,folrsm;jzpfwJhtwGuf aemifwacwfrSm vlawmfvlaumif;rsm; jzpfvmap½Hkru<br />

EdkifiHawmfzGJUpnf;yHk tajccHOya't& 'Drdkua&pDpepfjzifh jynfaxmifpkBuD;udk uRrf;usifpGm tkyfcsKyfxdef;odrf;Edkifolrsm;<br />

jzpfvmapa&;twGuf txufwef;ausmif;rsm;ESifh tv,fwef;ausmif;rsm;rSm q&meJYwynfh yl;aygif;aqmif½GufwJh<br />

ausmif;aumifpDrsm; zGJUpnf;aewJhtjyif ausmif;om;vli,frsm;&JU touft½G,f? ynmt&nftcsif;? A[kokw tqifht<br />

wef;tvdkuf pmawGUvufawGU jyKpkarG;jrL avhusifhoifMum; ydkYcsrIrsm;udkvnf; aqmif½Gufaeygw,f/<br />

tpdk;&[m ausmif;om;oli,frsm;twGuf 'DrQavmuf arQmfvifhjcif;BuD;rm;pGm *½kpdkufNyD; aqmif½Gufaewmudk<br />

uGefjrLepfaomif;usef;olrsm;eJY ¤if;wdkY&JU tay;t,ltquftoG,f jyKvkyfaeMuwJh EdkifiHawmfopömazguftcsKdUwdkYu<br />

]wjynfvHk;aocsifaoygap uGefjrLepfawGrmvQifNyD;a&m} qdkwJh ¤if;wdkY&JU0g'vkyfief;pOftwdkif; ,ckwavmrSm EdkifiHawmf<br />

ausmif;tcsKdU½Sd ausmif;om;oli,ftcsKdUudk jzm;a,mif;aoG;aqmif ajr§mufyifhay;jcif;tm;jzifh ausmif;pnf;urf;udktBuD;<br />

tus,f qlylcsKd;azmufzsufqD;apw,f/ aemufqHk;rSm pmoifMum;a&;avmuwckvHk; NydKysufapNyD; EdkifiHawmf&JU Nidrf0yf<br />

ydjym;a&;udkyg Ncdrf;ajcmuf&ef BudK;yrf;rIrsm;[m xif½Sm;pGm ay:xGufvmcJhygw,f/<br />

jynfaxmifpk ynma&;avmu&JUtajctaerSm ,ckuRefawmfwdkY ajymqdkaecJhwJhtwdkif; qdk;0g;pjyKvmwJhtwGuf<br />

jrifhjrwfwJhvkyfief;rsm;udk wm0ef,lNyD;aqmif½GufaeMuwJh q&m^q&mrrsm;tm; vnf;aumif;? ynmudkat;csrf;pGm<br />

qnf;yl;vdkMuwJh ausmif;om;vli,frsm;tm; vnf;aumif;? rdrdwdkY&JUom;i,forD;i,frsm;udk ynmwwfapvdkwJh rdb<br />

tkyfxdef;olrsm;tm; vnf;aumif;? w&m;Oya'twGif;rSm vGwfvyfpGm ynmoifMum;cGifh½SdwJh jynfolvlxktm; vnf;<br />

aumif;? tpdk;&u tpGrf;ukefumuG,frIay;&ef oHEéd|mefcsxm;NyD; jzpfygw,f/<br />

'gaMumifh EdkifiHawmfausmif;rSm pnf;urf;ao0yfpGmeJY at;csrf;pGm ynmoifMum;jcif;udk aESmifh,Suf (odkYr[kwf)<br />

taESmifht,SufjzpfaprJh tjyKtrI[lorQudk xda&mufpGmta&;,lNyD; tjypfay;ap&ef? ausmif;q&mBuD;rsm;eJY ynma&;<br />

Xme t&m½Sdrsm;&JU ta&;,laqmif½GufrIrsm;udk tMurf;zufenf;eJY? odkYwnf;r[kwf t"r®enf;eJY aESmuf,SufzsufqD;cJh&if<br />

tkyfcsKyfa&;t&m½Sdrsm;eJY &Jt&m½Sdrsm;&JU tultnDudk&,lNyD; aqmif½Gufap&efudkvnf; tpdk;&u ñGefMum;csufrsm;ay;NyD;<br />

tpDpOfrsm; jyKvkyfaeaMumif;udkvnf; jynfolvlxktm; uRefawmfxyfavmif;NyD; tpD&ifcHvdkygw,f/<br />

,ckudpöudk uRefawmfwdkYjywfom;pGm wm;qD;jcif;rjyKEdkifvQif jynfaxmifpkBuD;wckvHk;rSm pnf;rJhurf;rJh? Oya'rJh<br />

jyKvkyfjcif;rsm; vTrf;rdk;vmNyD; EdkifiHawmfBuD;wckvHk; NydKuGJysufpD;oGm;apEdkifygw,f/ tpdk;&Oya't& tMurf;enf;udk<br />

toHk;jyKwJh tajctaetxd qdk;0g;vmjcif;rsKd;udk vHk;0vdkvm;jcif;r½Sdayr,fh tajctaeudk Edkifeif;pGmxdef;odrf;Edkifa&;<br />

twGuf vdktyfwJhaqmif½GufrIrsm;udk jyKvkyf&ygvdrfhr,f/ wu,fvdkY tpdk;&u rvTJra½SmifwJhtwGuf wm0efudkxrf;½GufcJh&<br />

&if uGefjrLepfaomif;usefolrsm;eJY ¤if;wdkY&JU ajray:'vefrsm;[m ausmif;om;rsm;tm; tpdk;&u &ufpufMurf;MuKwfpGm<br />

jyKrlaeNyD;vdkY [pfatmfa


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xm;&ef jzpfygw,f/<br />

'gaMumifh aomif;usefoluGefjrLepfrsm;eJY ¤if;wdkY&JUtaygif;tygrsm;jzpfwJh EdkifiHawmfopömazmufwdkY&JU ,kwfrm<br />

qdk;oGrf;wJh tMuHtpnfudkacsrIef;zsufqD;NyD; jynfaxmifpk&JUom;aumif;orD;aumif;rsm;jzpfMuwJh ausmif;om;oli,frsm;<br />

at;csrf;pGmynmoifMum;Edkifa&;twGuf tpdk;&tm; ausmif;om;? rdb? tkyfxdef;olrsm;u vnf;aumif;? EdkifiHawmf\<br />

pwkw¬r@dKifBuD;jzpfaom owif;pmq&mrsm;tm;vnf;aumif;? jynfaxmifpkBuD;udk opöm½SdMuukefaom jynfaxmifpkom;<br />

rsm;tm;vnf;aumif;? tbufbufrS yl;aygif;aqmif½GufMu&ef arwåm&yfcH yefMum;vdkufygw,f/<br />

(c) ausmif;om;rsm;0efcH*wdvTmyHkpH<br />

atmufü vufrSwfa&;xdk;xm;ol uRefawmf - - - - - - - - - - - - - onf twdtvif;uwday;0efcHonfrSm-<br />

1/ uRefawmfonf wuúodkvf\ enf;Oya'ESifh pnf;rsOf;Oya'udk ½dkaoygr,f/ ¤if;tjyif wuúodkvfausmif;<br />

aqmifü aecJhvQif wuúodkvfausmif;aqmif\ enf;Oya'ESifh pnf;rsOf;Oya'udk vdkufemygrnf/<br />

2/ uRefawmfonf wuúodkvfESifh zDvmqefYusifaom rnfonfhvkyfief;&yfrsKd;wGifrS yg0ifjcif;rjyKyg/<br />

3/ uRefawmfonf txufyguwd0efcHcsuf w&yf&yfwdkYudkazmufzsufusL;vGefvQif wuúodkvfrSxkwfy,fjcif;<br />

cH&rnfudk odygonf/<br />

1/ ausmif;om;\xdk;jrJvufrSwf ---------<br />

2/ ausmif;om;\trnf ------------------------------<br />

3/ udk,fydkifeHygwfESifh oifwef; ----^-----<br />

4/ ausmif;aqmiftrnfESifh tcef;trSwf -----------------------<br />

5/ rdb (odkYr[kwf) tkyfxdef;ol\trnf -----------------------xyfqifUvufrSwfa&;xdk;&ef<br />

1/ rdb (odkYr[kwf) tkyfxdef;olxdk;jrJvufrSwf ---------<br />

2/ rdb (odkYr[kwf) tkyfxdef;ol\ trnf -----------------------<br />

3/ vdyfpm -------------------------------------------<br />

4/ &ufpGJ ---------<br />

(q) AdkvfcsKyfatmifqef;\ ausmif;om;b0a&;cJhaomaqmif;yg;<br />

ausmif;om;0wÅ&m;<br />

t*Fvdyfpma&;q&mBuD; ½SdwfpyD;,m;u urÇmhtvHk;pHkonf ZmwfcHkrQomwnf;[k rdefY>rufbl;\/ xdkurÇmhZmwfcHkwGif<br />

vltrsKd;rsKd;? t½G,ftrsKd;rsKd;? twef;tpm;trsKd;rsKd;wdkYonf udk,fhtcPf;udkudk,fudkifí ZmwfEdkifatmif cif;oGm;&avonf/<br />

odkYjzpf&m vlwdkif;vlwdkif;rSm odMum;wwfaom tcsdeft½G,frSpí aoonfxdatmif rdrd\ tvkyf0wå&m;tjzpf½Sd\/ xdk<br />

0wå&m;udk aMu>yefrSomvQif avmuü vljzpfusKd;eyfayrnf/ urÇm\aemifacwf tarGcHjzpfMuaom uRefawmfwdkYausmif;<br />

om;wdkYrSmvnf; txl;ojzifh touf (16) ESpf (17) ESpfrSpí txufodkY½Sdaom ausmif;om;rsm;rSmvnf;? tqdkyg0wå&m;<br />

Oya'rS ruif;vGwfMuacs/ ,if;odkYjzpfvQif-ausmif;om;\0wå&m;onf tb,fenf;/<br />

tjrifus,fus,f? Munfhavh½SdaomolwdkYonf ausmif;om;qdkonfrSm wef;pmusufí pmar;yGJatmif½HkrQ[laom trsm;<br />

t,ltq\wdrfjcif;tjzpfudk od½SdMuavNyD/ xdkt,ltqum; acwfatmufusonfh t,lrQom jzpfayonf/<br />

ynma&;udkuRrf;usifaom urÇmhynm½SdwdkYonf avmua&;? "r®a&;jyóemt&yf&yfwdkYudk pdppfa0befajz½Sif;wwfaom<br />

ynmrS pmtkyfpmayudktHí&aom trSwfonmESpf&yfudk cGJjcm;íxm;avonf/ pmar;yGJudkatmifjrifolonf avmu<br />

ppfyGJwGifvnf; atmifjrifEdkifonfh t&nftcsif;½Sdonf[k rkcsqwfqwf rqdkomacs/ þodkYvQif pmar;yGJtaMumif;oepfudk<br />

azmfxkwfMu\/ An Examination of Examination pmar;yGJrsm;\ tusKd;tjypf ppfaq;csufqdkaom pmtkyfwGif<br />

þtcsufudk ½Sif;vif;jyo xm;ay\/ pmar;yGJwck\ tajzpm½Gufrsm;udk pmppfoltrsKd;rsKd;tm;-ppfaq;p&m tajzwck<br />

wnf;udkyif trSwfay;yHkjcif; rwlnDonfudk awGY&ayonf/ wbef-pmppfolwOD;wnf; ¤if;wESpfcefYu zsufcJhaomtajzudk<br />

aemufxyf ppfaq;onfhtcg yxrtrSwfay;yHkESifh aemufwcgtrSwfay;yHkjcif;rSm uGmjcm;onfudk awGU&ayonf/ urÇm<br />

ausmf-jyZmwfa&;q&m bm;emwfa½Smuvnf; w&Ha&mtcgu twef;xJwGif xdyfusaom ausmif;om;onf avmuwGif<br />

atmufqkH;xpf a&mufwwfonf[k rdefYqdkcJhbl;onf/<br />

þwGif urÇmausmfpma&;q&m\ ta&;tom;udk ¤if;a&;om;ojzifh ,HkMunf&rnf[k rqdkvdk? odkY&mwGif ¤if;um;<br />

rSwfcsuf- jr[ef - AdkvfcsKyfatmifqef;\pmayvuf&m - pm- 83-88 (y^98) ESifh wdkufqdkifppfaq;í rl&if;pm;omtwdkif; azmfjyonf/<br />

510


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

taMumif;rJh ra&;om;&m/ ,if;odkYjzpf&jcif;um; uREfkyfwdkYonf urÇmh&mZ0ifwGif om"utaxmuftxm;rsm;udk Munfhrnf<br />

qdkvQif urÇmhxdyfwef; usa&mufaom yk*¾dKvfwdkYonf pmar;yGJrsm;wGif xdyfwef;usolcsnf; r[kwfay/ Oyrm tenf;i,f<br />

xkwfjy&aomf ,ckacwf urÇmYxdyfwef;orm;rsm;wGif? [pfwvmESifh rwfqdkvdkeDwdkYonf ausmif;rSyif aumif;pGmraecJhMu<br />

&ay/ r[wår*E´Donfvnf; aumvdyfausmif;wGif a&mufzl;½kHkrQom½Sdí? ausmif;om;tjzpf aepOftcgu xl;xl;cRefcRef<br />

r½Sday/ yef'pf*s0g[vmae½l;onfvnf;? t*Fvefjynf½Sd emrnfausmfausmif;ESifh wuúodkvfwdkYrS atmifjrifcJhvifhupm;<br />

ausmif;om;tjzpfjzifh rsm;pGmrxl;cRefvS/ bD-at*kPfxl;wef;wGif 'kwdwef;rQom&avonf/ odkY&mwGifxdktcgu ¤if;<br />

txuf-yxr &cJhaomolwOD;rSm? &efukefwGif ygarmu©wOD;tjzpf ¤if;uJhodkY ausmfMum;jcif; r½Sday/ t*Fvdyfpma&;q&m<br />

BuD;rsm;jzpfaom *dk;vfprpf? qm0gvwmpaumh-paom yk*¾dKvfwdkYrSmvnf; ausmif;aepOfu xl;cRefjcif;r½Sd? qm0gv<br />

wmpaumhrSmrl? vlYiEGm;[kyif-q&m\tac:cH&avonf/ þum;? O'g[½kPfudk tusOf;rQ o½kyfay:atmifjyKvdkufjcif;<br />

aywnf;/ þodkYjzpf&jcif;\ taMumif;udkppfvQif? vlwOD;wa,muf\ wefzdk;udk rnfrQ½Sdonf[k csdefq&ef wxpfcsowf<br />

rSwfxm;aomenf; r½SdaomaMumifh jzpfayonf/<br />

pifppfaomfum; ausmif;wGifwcgrQraezl;í pmwpfvHk;rQ roifbl;olyif ynm½SdjzpfEdkif\/ þum; jzpfEdkifonfh<br />

taMumif;udk tvGefqdkjcif; jzpfayonf/ ,ckurÇmay:rSm½Sdonfh pmtkyftm;vHk;onf t&if;ppfvQif avmu\taMumif;udk<br />

trsKd;rsKd;rSwfom;csufrsm;om jzpfayonf/ xdkrSwfom;csufrsm;udk a&;olrsm;\ tmabmf? ¤if;wdkYa&;&ma'o? a&;onfh<br />

tcsdefumv ponfwdkYudkMunfhí? a0befNyD;vQif? avmutvkyf0wå&m;wGif oHk;pGJwwfrSom pmwwftrSefjzpfayonf/<br />

tu,fí pmrwwfolonf? avmutrSwftom; aumif;rGefí ae&mcswwfvQif pmwwfae&efrvdkacs/ xdkaMumifhyifrwfqdkvdkeDu<br />

¤if;tw¬KyÜwdåwGif uREfkyfbwfcJUaom tBuD;qHk;aompmtkyfum;? uREfkyfaecJU aeqJaom avmuBuD;yifwnf;[k<br />

a&;xm;\/ xdkuJhodkY pmtkyfpmayrS ausmfvGefaomynmudk? tb,fodkY&tHhenf;/<br />

xdkynmppfudk&&ef vGwfvyfpGm awG;awmajymqdk aqG;aEG;vkyfudkifvdkaom pdwf"gwfudk arG;&efvdk\/ þtcsufudk<br />

ynma&; uRrf;usifol yk*¾dKvfrsm;u (Academic Freedom) ynmoifMum;a&; vGwfvyfcGifh[k ac:Muonf/ þtcsufum;?<br />

urÇmh&mZ0ifudk-wrsKd;wrnf ajymif;vJGaponfh &DaeqefYESifh &Dazmifar;½Sif;ac: acwfopf0g'? avmu"gwfynm jyefYyGm;&m<br />

taMumif;&if;wnf;/ þtcsufum;-uREfkyfwdkY\ a*gwrbk&m;ocif? a[mMum;aom umvmrokwåef oabmt&yifwnf;/<br />

xdkvGwfvyfpGmawG;awmajymqdk aqG;aEG;vkyfudkifvdkaom pdwf½Sd&rnfqdk&mwGif/ uREfkyfwdkYonf rdrdxif&m awG;awm<br />

ajymqdk vkyfudkifjcif;r[kwfay/ avmu½Sd vltaygif;wdkYonf a&wGif;xJ½Sdbm;oli,fuJhodkYaeí rjzpfay/ wOD;ESifhwOD;<br />

ul;vl;qufqH& avonf/ ,ckacwftcgwGif? þodkY ul;vl; qufqHjcif;rSm? ydkrdkíyif e,fus,fvmavonf/ ,cktwdkif;wdkif;<br />

tjynfjynf MuHKawGUae&aom ½Sm;yg;a&;acwfonf xdkOya'udk vGefqefí udk,fhbuf? udk,fhoabmudkom<br />

jrifaom? 0g'aMumifhjzpfaom urÇmhppfBuD;\yJhwifoH jzpfayonf/ xdkodkYjzpf&m vlwdkif;vlwdkif; wOD;ESifhwOD; taygif;<br />

toif;<strong>or*¾</strong>½SdrSom trsKd;rsKd;aom t,ltq trSwftom;wdkYudk awGUjrifod½Sd&í? ydkrdktjrifus,fvmEdkifavonf/ odkYtjrifus,frS<br />

wOD;udkwOD; emcHwwfjcif;-apmifrulnDwwfjcif;? tajymtqdk taetxdkif jyKjyifvmjcif;? pojzifhavmuvlvkyfwwfonfh<br />

t&nftcsif;rsm; &Edkifavonf/<br />

xdkaMumifh? xdkodkYul;vl;qufqH tjrifoefatmif? ausmif;rsm;? wuúodkvfrsm;wGif? ausmif;tdyfausmif;pm;xm;jcif;?<br />

toif;tyif;rsm; axmifjcif; ponfwdkY jyKMu&avonf/ odkY&mwGif taygif;toif;<strong>or*¾</strong>twGuf jyKvkyf&mwGif vGwfvyfpGm<br />

rajym& rqdk& raqG;aEG;&vQif? rsufpdydwfxm;onfESifh wljyefonf/ odkYjzpf&m (2) buf (2) csufpHkrSom ynma&;tppfrnf<br />

avonf/<br />

wbef ,aeY jzpfaom ausmif;om;rsm;onf eufjzefjynfBuD;om;rsm; jzpfMu\[k? qdk½dk;pum; ½Sd\/ odkYjzpf&m?<br />

jynfBuD;om;wdkY\ t*Fgvu©PmwdkYESifhnDatmif tkyfcsKyfenf;? rdrdtcGifhta&;twGuf wdkufcdkufenf;? pum;ajymenf;?<br />

pnf;urf;ao0yfenf;? udk,fvuf usef;rma&; ponfjzifh enf;rsKd;pHkatmif toiff;tyifrsm;? &Jwyfrsm;? upm;enf;rsm;<br />

udk xGifMu&\/ xdkrQru? ,cktcg wEdkifiHESifh wEdkifiHrSm cGJpyfí rjzpfEdkif/ w½kwfjynf? pydefjynf? ygvufpwdkif;jynfwGif<br />

tjzpftysufrsm;onf? þwdkif;jynfudk vnf;aumif;? urÇmh,Ofaus;jcif;udk vnf;aumif;? vlowå0gwdkYtm; vnf;aumif;<br />

rnfodkYrnfyHk xdcdkufrnf[k odEdkifatmif urÇmhtajctaeudkvnf;? rdrd&&od&efvdk\/ þonfwdkYum; tMurf;rQ ausmif;<br />

om;wdkY jyKvkyf&rnfh 0wå&m;rsm; jzpfMu\/ xdkYaMumifh-urÇm½Sdausmif;om;taygif;wdkYonf vIyfvIyf½G½Gjzpfí? ppfruf<br />

wm;jrpfa&;? tvkyfvufrJhyaysmufa&; taMumif;pepfudk ½SmazGaeMu\/ tajctxl;rvSaom pydefjynfESifh w½kwfjynfwdkY<br />

wGif ausmif;om;wdkYrSm udk,fxdvufa&muf wdkufcdkufaeMu&\/ xdkaMumifh tcsdefESifh tcgtavsmufvnf;? ausmif;om;<br />

\ 0wå&m;vnf; uGJvm\/ þjyqdkcJhNyD;aom ausmif;om;0wÅ&m; tm;vHk;udk odjrifonfESifhtnD aemifacwfArmjynfudk<br />

zefwD;rnfh ausmif;om;rsm;onf? ,ckvlrsm;uJhodkY rnDrñGwf? rvkyfwwf? rudkifwwf rjzpf&atmif? uREkfyfwdkYonf,cktcg<br />

jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m-ausmif;om;rsm; <strong>or*¾</strong>toif;BuD;udk txift½Sm; wnfaxmifxm;\/ xdktoif;udk 0ifa&muf tm;ay;&efrSm<br />

ausmif;om;wdkif; wdkif;jynfcspfpdwf½Sdaom olwdkif;wdkY\ wm0ef0wå&m;yifwnf;/<br />

atmifqef;<br />

511


512<br />

(Z) 1956-57 tdk;a0r*¾Zif;yg uAsm<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aoG;pnf;Mupdkh<br />

eDarmif;armif;vQif<br />

cGyfa'gif;atmifvH? av0,fysHwnfh/ /<br />

twdwfZmwfaMumif;? ordkif;a[mif;udk<br />

jyefajymif;avhvm? qef;ppfygu<br />

nDnmzszs? pnf;vHk;Mu\/<br />

qE´rSefvQif? wdkufyGJqifí<br />

eDvGifaomaoG;? ajrrSmajy;vnf;<br />

a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aqG;ajraoG;yGuf? tHxGufcJh&<br />

'dkU'ku©csnf;? rIdif;ysyifv,f<br />

*,ufES,fwnfh/ /<br />

þor,wGif? uREfkyfjrifonf<br />

rdcifa'gif;vS? ajcudk


514<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

<strong>or*¾</strong>zsufodrf;a&;udpöeJY ywfoufNyD; tpdk;&\aMunmcsufudk wuúodkvf0ef;usifü Auorsm;tzGJUcsKyfESifh<br />

wuowdkY yl;aygif;í BuD;us,fpGm qE´jyyGJrsm; jyKvkyfcJhMuonf/<br />

<strong>or*¾</strong>zGJY cGifU rydwfeJh? rydwfeJh<br />

csKyfcs,frIOya'awG ½kyfodrf;ypf? ½kyfodrf;ypf<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGudk xdef;odrf;umuG,fMu? xdef;odrf;umuG,fMu<br />

þodkY yJhwifoHrsm; jrnf[D;odrfhodrfh wkefcref;aom wcJeufa


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

qkH;jzwfcJhonf/<br />

aemufqkH; wuo aiGpm&if;½Sif;wrf;ukd twnfjyKa&;twGuf rJcGJ&m (761) rJ? (540) rJ twnfjzpfonf/<br />

¤if;tpnf;ta0;u twnfjyKaomtqkdrsm;rSm-<br />

(1) trsKd;om;ynma&; jyKjyifajymif;vJrI aqG;aEG;yGJBuD;w&yftm; EkdifiHawmftpkd;&rS OD;pD;usif;y&ef?<br />

(2) oHk;cguspepf y,fzsufay;&ef?<br />

(3) atmufwdkbm ausmif;wvydwf&ef?<br />

(4) atmufwdkbm aemufqufwGJpmar;yGJwGif us½IH;olrsm;tm; wcgus rowfrSwfa&;? 0dZÆmwef;pmar;yGJwGif<br />

ar;vGef;vTm (1) ESifh (2) tm; waeYxJ (2) Budrf rppfaq;a&;ESifh t&pfuspepfa[mif;jzifh ajzqdkolrsm;tm;<br />

atmufwdkbm aemufqufwGJpmar;yGJwGif 0ifa&mufajzqdkcGifhjyK&ef?<br />

(5) &efukefwuúodkvfwGif owif;pmq&m twwfoifoifwef;ydkYcsay;&ef arwåm&yfcHaMumif;wdkY jzpfonf/<br />

<strong>or*¾</strong>ESifhpyfvsOf;í udpöwckcktwGuf a½G;cs,fcefYtyfxm;aomaumfrwDudk cefYtyf&eftqdkudk &Jacgifudkzkef;jrifh<br />

u wifoGif;&m xdktqdkrSm wuopnf;rsOf;Oya' tcef; (12)? tydk'f (6)? tydk'fi,f (6) t& aiGpm&if;½Sif;wrf;udk<br />

uefYuGufpOf ½HI;edrfhoGm;aomtqdkESifh eD;pyfí xdktqdkrsm;udk ,ckrSaemuf (6) vrSmrS wifoGif;cGifh½Sdonfqdkum wuo<br />

Ouú|u y,fcsvdkufavonf/ xYdkaemuf wuotpnf;ta0;udk ]wuownfjrJygap} [k a


516<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wyfOD;tm; (6) v oydwfarSmufonf qdkjcif;rSmvnf; bmrQ roufqdkifonfh wyfOD;tm; rw&m;oufouf qHk;jzwfcsuf<br />

jzpfonf[k ,HkMunfygonf/<br />

wyfOD;onf owif;axmufrsm;tay:ü apwemaumif;xm;vsuf oabmxm; rSefuefcJhygonf/ 1955<br />

ckESpf bGJUESif;obifwGif owif;axmufrsm;tm; "gwfykHr½dkuf&[k wm;jrpfonfudk wuou 0rf;enf;aMumif; aMunmcJh<br />

zl;yg\/ xdkaMujimcsufukd wyfOD;u axmufcHcJhonf/<br />

xdkuJhodkY wyfOD;ESifh owif;axmufrsm; apwemoefY½Sif;pGm qufqHonfudk wyfOD;0ifr[kwfonfh omref<br />

ausmif;om;wOD;ESifh jzpfyGm;rIudk ckwHk;vkyfvsuf wyfOD;tm;w&m;cHvkyfonfh vkyfMuHrIaMumifh wyfOD;owif;tm; (6)<br />

v oydwfarSmufjcif; jzpf&yfudk rw&m;[k,lqaMumif; owif;axmufrsm;tm; tav;teuf wifjyvdkufygonf/<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;taeESifh ,cifuvnf; owif;axmufrsm;tay: oabm<br />

xm; rSefuefcJhygonf/ ,ckvnf; rSefuefygonf/ aemiftpOfojzifhvnf; rSefuefpGm qufqHoGm;rnfqdkonfudkvnf;<br />

od½Sdapvdkygonf/ þuJhodkY wyfOD;tay:wGif rw&m;csrSwfxm;aom qHk;jzwfcsufudk trSefodkY a&muf½SdEdkif&ef pOf;pm;<br />

aqmif½GufEdkif&eftwGuf owif;axmufrsm;odkY wifjy yefMum;tyfygonf/<br />

(n) &JacgifudkarG;zGm;cJhjcif;<br />

trIaqmiftzGJY<br />

ausmif;om;nDnGwfa&;wyfOD;<br />

&efukefwuúodkvf<br />

aehpGJ- 19? 8? 57<br />

(1955- 56) ckESpf yxrtokwf wuoa½G;aumufyGJwGif wyfOD;rsm; tjywftowfjzifh jyefta½G;cH&NyD;<br />

tmPm&ygwD tzGJUtpnf;onf rsm;pGmtxdemapum ¤if;wdkYu ausmaxmufaemufcHjyKolrsm;udk woD;yk*¾vrsm;tjzpf<br />

ausmifom;xktm; vSnfhpm;aomtm;jzifh qdk½S,fvpfygwDrS ppfNyD;acwf ausmif;om;acgif;aqmif wOD;jzpfaom<br />

udkñGefYodef;? tvif;0if ppfNyD;acwfausmif;om;acgif;aqmifrsm;jzpfcJhaom udkcspfoef;xGef;? udkzkef;jrifhwdkY OD;aqmifum<br />

&JacgiftzGJUudk zGJUNyD; 1956-57 ck wuo 'kwd,tokwf 0ifNydKifcJhonf?/ 1953-54 ck uJhodkYyif tmPm&ygwDrS<br />

acgif;aqmifrsm; uGif;qif;í OD;aqmiftm;ay;Muonf/ 0efBuD;OD;ausmfNidrf;\ZeD; a':EGJYEGJY&Donf r,fArmrpdefat;<br />

twGuf a&yef;pm;vSaom A½dkudwfvHkcsnfwxnf vufaqmifay;cJhonfh owif;udk udkcifarmiftkef;u toHcsJUpufjzifh<br />

aMunmcJhonf/<br />

(#) 1956-67 &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 0g'ESifhvkyfief;pOf<br />

0g'<br />

1/ ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,m<br />

ajzmifhjzL;a&;/<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom<br />

ausmif;om;tif;tm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm; yl;wGJaqmif½Gufa&;/<br />

3/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rIxdef;odrf; jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGm<br />

aygif;oif;qufqHa&;/<br />

t"duvkyfief;rsm;<br />

1/ (u) 3 cgus ausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;/<br />

(c) wuúodkvfqD;edwf qHk;jzwfcsuf taumiftxnfazmfa&;/<br />

(8) t&pfusajzqdkcGifhpepfopf taumiftxnfazmfa&;/<br />

2/ ausmif;om;udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh (Hostel Autonomy) &½Sda&;/<br />

3/ axmufyHhaMu; qufvuf&½Sda&;/<br />

4/ ausmif;om;pm;aomufqdkif (Student Canteen) zGifhvSpfa&;/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

5/ wuúodkvf ausmif;om;yGJawmfusif;ya&;/<br />

6/ wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJBuD; usif;ya&;/<br />

7/ wuúodkvfynma&; jyKjyifajymif;vJa&;twGuf ESD;aESmzvS,fyGJw&yf usif;ya&;/<br />

8/ EdkifiHwum½Sd wuúodkvfrsm;ESifh &efukefwuúodkvf q&m? ausmif;om;udk,fpm;vS,ftzGJU apvTwfzvS,fa&;/<br />

9/ tm½S-tmz&du ausmif;om;abmvHk;yGJw&yf &efukefNrdKUwGifusif;ya&;/<br />

oD;jcm;Xmetvdkuf aqmif½Guf&rnfUvkyfief;<br />

tif*sifeD,maumvdyf<br />

1/ (3F) pepf zsufodrf;a&;/<br />

2/ ausmifwuf&ef 75% rS pmar;yGJajzcGifh avQmhaygha&;/<br />

3/ tif*sifeD,mpmMunfhwdkufwGif tif*sifeD,mbmom&yfESifh ywfoufaompmtkyfrsm; jynfhpHkpGmxm;½Sda&;/<br />

4/ aEG&moD vufawGUoifwef;rsm;wGif ausmif;om;rsm;twGuf c&D;p&dwfESifh aeYpOf toHk;p&dwfay;a&;/<br />

5/ tif*sifeD,maumvdyf½Sd Xmetvdkufypönf;rsm; tjynfhtpHkxm;ay;a&;/<br />

(u) Architect ausmif;om;rsm;twGuf ypönf;rsm;jynfhpHka&;? (Oyrm- Basil wood)<br />

(c) Mechanical wGif Working Model rsm; jynfhpHkpGmxm;½Sda&;?<br />

(*) Civil Eng: twGuf ypönf;ta[mif;rsm; vJvS,fay;a&;? (Oyrm- ajrwdkif;u&d,mrsm;)<br />

6/ Lab: rsm;wGif ypönf;rsm; jynfhpHkapa&;/<br />

(u) Heat Eng: Lab: Oyrm- (Boiler ta[mif;rsm; xm;½Sday;a&;)?<br />

(c) Mining Eng: twGuf Lab: wckxm;½Sda&;?<br />

(*) Electrical Communication wGif Lab: xm;ay;a&;/<br />

7/ (u) Workshop twGuf Workshop Assist: tjynfhtpHktvHktavmuf xm;½Sda&;?<br />

(c) a[mif;EGrf;aomypönf;rsm; vJvS,fay;a&; (Oyrm- wHuif;)/<br />

8/ pwdkifyifrsm; qufvufwdk;wufay;a&;/<br />

9/ trSwfMunfh&mwGif 10d^- ay;&mrS 5d^- odkY avsmhcsay;a&;/<br />

10/ tif*sifeD,mpmar;yGJrsm; qufwdkufrusif;yay;bJ oifhavsmfovdk em;&ufay;umusif;ya&;/<br />

ynma&;r[mXme<br />

1/ 65% ausmif;wuf&uf pepfy,fzsufa&;/<br />

2/ pmar;yGJatmifpm&if; xGuf&mwGif (In order of merit) trSwftenf;trsm; tpDtpOftvdkuf aMujim<br />

jcif;udk y,fzsufay;&ef/<br />

3/ tpdk;&pwdkifyif,lolrsm;udk B.Ed qufvufwufcGifhay;&ef/<br />

4/ q&mrsm;\tajccHvpmEIef;xm; jyifqifay;a&;/<br />

5/ ynma&;r[mXmewGif vuf½SdtkyfcsKyfjyKvkyfaeyHkudk jyKjyifajymif;vJay;a&;/<br />

6/ tjcm;aomXmeuJhodkY xl;cRefolrsm;? yxr&olrsm;tm;qk csD;jr§ifhay;a&;/<br />

aq;odyÜH<br />

1/ oD;jcm;aq;wuúodkvf jzpfajrmufa&;/<br />

2/ aq;odyÜHwGif vuf½SdtaqmuftOD wdk;csJUa&;/<br />

3/ aq;odyÜHwGif ausmif;olrsm;twGuf ausmif;aqmifwaqmifESifh aq;odyÜHausmif;om;rsm;twGuf ausmif;<br />

aqmifwaqmif tjrefqHk;xm;½Sday;a&;/<br />

4/ aq;odyÜHwGif "gwfcGJcef;ypönf;rsm;? tjcm;vdktyfaomypönf;rsm; vHkavmufpGm½Sda&;/<br />

5/ aq;odyÜHwGif q&mrsm;vHkavmufpGm wdk;csJUcefYxm;&efESifh q&mrsm;tm; vpmwdk;jr§ifhay;a&;/<br />

6/ 'kwd,ESpf aq;odyÜHoifwef;wGif (3) Budrf us½HI;pepfaMumifh ausmif;om;rsm;txl; epfemaeojzifh<br />

wwfEdkiforQ aqG;aEG;jyKjyifa&;/<br />

7/ aq;odyÜHpmMunfhwdkufwGif acwfrSDpmtkyfrsm; pHkvifpGmxm;½Sd&ef ausmif;om;rsm; vHkavmufpGm iSm;&efzwf½I<br />

&ef pmMunfhwdkuf&efyHkaiG wdk;wufoHk;pGJay;&ef/<br />

517


518<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

8/ aq;odyÜHwGif axmufyHhaMu;topfrsm; &yfqdkif;xm;jcif;udk zsufí axmufyhHaMu;topf tjrefjyefvnf<br />

xkwfay;&ef/<br />

&efuif;aumvdyf<br />

1/ &efuif;OypmaumvdyfwGif vHkavmufaom ypönf;ud&d,mrsm;ESifh q&mjynfhpHkpGm xm;½Sda&;/<br />

2/ jynfpHkvHkavmufaom pmMunfhwdkufwck xm;½Sda&;/<br />

3/ upm;uGif;rsm; aqmufvkyfay;a&;ESifh vdktyfaomypönf;rsm;? axmufyHhaMu;rsm;udk ausmif;om;OD;a&<br />

tvdkuf ay;a&;/<br />

4/ ausmif;ol? ausmif;om;rsm; em;ae&eftcef; (L.C.R) (G.C.R ) udk wdk;csJUí ypönf;rsm; jynfhpHk vHkavmufpGm<br />

ay;a&;/<br />

5/ t0iftxGufvrf;rsm; jyKvkyfay;um vrf;rsm;udk tjrefqHk;jyKjyifay;&ef/<br />

6/ &efuif;ausmif;aqmif (Hostel) rsm;wGif toHk;taqmifrsm; jynfhpHkpGmjyifqifa&;/<br />

7/ ysufqD;aeaomausmif;aqmifrsm;? a&ydkufrsm; jyifqifay;&efESifh ausmif;aqmif oefY½Sif;a&;twGuf<br />

aqmif½Gufay;a&;/<br />

8/ &efuif;ausmif;aqmifrsm;wGif Owk (3) yg;cHEdkif&ef twGuf rsufESmMuufjyKvkyfay;a&;/<br />

xD;wef;aumvdyf<br />

1/ pmoifcef;rsm;wGif rD;vHk;rsm;? yefumrsm; wyfqifa&;/<br />

2/ em;aecef;twGif; owif;pmrsm;? upm;ckefpm;ud&d,mrsm; jynfpHkpGm&½Sda&;/<br />

3/ xD;wef;aumvdyftwGuf ydkrdkoifhavsmfaom ae&m½SmazGí aumvdyftqifhESifhnDaom pmoifcef;rsm;<br />

aqmufvkyfa&;/<br />

4/ ausmif;aqmifü csKdUwJhaomypönf;rsm; tjrefqHk;ay;&ef/<br />

5/ pmMunfhwdkufESifh tdrfwGif;upm;a&;twGuf taqmifoD;oefY aqmufvkyfay;a&;/<br />

6/ upm;ckefpm;a&;twGuf upm;uGif;rsm; jyKjyifay;a&;/<br />

7/ oefY½Sif;aom a&csKd;cef;ESifh tdrfomrsm; jyKjyifay;a&;/<br />

8/ aq;rsm;tcrJh vHkavmufpGmay;a&;ESifh tcrJhaq;xdk;ay;a&;/<br />

A[dkausmif;aqmifrsm;<br />

1/ ausmif;aqmifc t&pfusay;oGif;aom pepftm; ,cifpepfa[mif; twdkif;ay;a&;/<br />

2/ ausmif;aqmifrsm;wGif a½S;,cifuuJhodkY rD; (24) em&D&½Sda&;/<br />

3/ ausmif;aqmifwGif aexdkifvdkaom ausmif;om;wdkif; aecGifhjyKa&;/<br />

4/ aEG&moDausmif;ydwf&uftwGif; ausmif;aqmifü aecGifhjyKa&;twGuf tpDtpOfjyKvkyfay;a&;/<br />

5/ a&vHkavmufpGm &½Sda&;/<br />

6/ ukwiftopfrsm; vJvS,fay;&efESifh pmtkyfpifrsm; tvHktavmufay;a&;/<br />

7/ tdrfomjyKjyifay;a&;/<br />

aehausmif;olrsm;? ausmif;om;rsm;ta&;<br />

1/ um;crsm; oufomacsmifcsdap&ef avQmhayghaom aps;EIef;xm;½Sda&;/<br />

2/ ausmif;ol? ausmif;om;rsm; em;aecef;rsm; (L.C.R) (G.C.R) wdkYtm; o,m,ESifh pmzwfcef; tqifhodkY<br />

xm;½Sday;&efESifh ypönf;rsm; vHkavmufpGmxm;½Sday;a&;/<br />

3/ aeYausmif;om;rsm;twGuf tm;upm;aMu;rsm;udk 200d^- rS 500d^- txd wdk;jr§ifh&½Sda&;/<br />

vlrsKd;pkausmif;om;rsm;<br />

1/ r,lrae& jrefrmbmomtpm; rdrdwdkY jynfe,fqdkif&m bmom&yfrsm; oifMum;ajzqdkcGifhjyKa&;/<br />

2/ jynfe,fausmif;om;rsm;ta&;udk jynfe,ftpdk;&u 0ifa&mufpGufzufjcif; rjyKa&;/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

q&mrsm;<br />

3/ jynfe,fausmif;om;rsm;tm; axmufyHhaMu;wdk;ay;a&;/<br />

4/ axmufyHhaMu;ay;&mwGif oif,laom bmom&yfESifh owfrSwfcsKyfcs,frI rjyKa&;/<br />

5/ vlrsKd;pkausmif;om;rsm;\ ,Ofaus;rIxkwfazmfay;a&;/<br />

6/ ausmif;om;vkyfief;rsm;wGif vlrsKd;pkwdkY qE´yg½Sdvkyfaqmifa&;/<br />

1/ q&mrsm;pmoifcsdefudk qDavsmfatmif pDpOfowfrSwfí tcsdefydkoifMum;ygu tydkaMu;cHpm;cGifhjyKa&;/<br />

2/ q&mrsm;vdkaecsdefwGif tvkyfrS&yfpJjcif; rjyKa&;/<br />

3/ q&mrsm; vpmEIef;xm; wdk;jr§ifhjyifqifay;a&;/<br />

4/ q&mrsm;vdktyfaecsdefwGif wdk;jr§ifhcefYxm;rIudk 'D*&Day:wGifomrxm;bJ vkyfoufuRrf;usifrIudkyg Munfhí<br />

&mxl;wdk;jr§ifhay;a&;/<br />

5/ q&m? rrsm;\ qEÉSifhqefYusifvsuf ausmif;om;ta&;wGif 0ifa&mufcsKyfcs,f&ef tmPmjzifh apcdkif;jcif;<br />

rjyKa&;/<br />

&Jabmfausmif;om;taygif;wdkhtxufazmfjyyg<br />

1956- 57 ckESpftwGuf vkyfief;rsm;udk ausmif;omxkw&yfvHk;udk aoG;pnf;nDñGwfapum<br />

ausmif;om;tjrif ausmif;om;qE´jzifhom jyKvkyfaqmif&Gufí atmifyGJ&onftxd csDwufoGm;rnfjzpfaMumif; uwd<br />

jyKygonf/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

(X) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|opf podef;[ef usrf;opömusdefqdkyGJtcrf;tem;rdefhcGef;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú| usrf;opömusdefqdkyGJtcrf;tem;udk wufa&mufMuwJh NrdKUrdNrdKUz<br />

*kPfoa&½SdvlBuD;rif;rsm;? ygarmu©q&m^rrsm;eJY ausmif;ol^om;rsm;udk trIaqmiftzGJUudk,fpm; uRefawmfu rsm;pGm<br />

aus;Zl;Oyum&wif½SdaMumif; OD;pGmajymMum;tyfygw,f/<br />

ausmif;om;&mZ0if ordkif;wavQmufvHk;rSm ArmEdkifiHvGwfvyfa&;BudK;yrf;rI\ordkif;wGif ajymifajrmufxl;jcm;<br />

wJh tcef;u@rSm&yfwnfEdkifcJhwJh wuúodkvf<strong>or*¾</strong>&JU (27) OD;ajrmuf Ouú|tjzpf wifajr§mufjcif;cH&wJhtwGuf uRefawmfh<br />

tzdkY *kPf,ltm;wufrdygw,f/ wuo&JU0g'eJY tajccHpOf;rsOf;Oya'abmiftwGif; wuou csrSwfxm;wJh vkyfief;pOf<br />

(9) &yfudk ausmif;om;xktm; opömrazmufbJ tpGrf;ukefazmfoGm;r,fqdkwm 'Dae&muaeNyD; uwday;ygw,f/ txl;<br />

ojzifh ,ckvdk ArmwEdkifiHvHk;rSm½SdwJh nDi,fausmif;om;rsm;&JU ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awG t"r®zsufodrf;cH&wJh tcsdefrsKd;rSm<br />

wuo&JU tEÅ&m,fawG0dkif;aewJhtcgrsKd;rSm ausmif;om;xktwGuf OD;aqmifxrf;½Guf&zdkY wm0ef½SdwJhtwGuf ydkNyD;wuf<br />


520<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

taqmuftOD? pmoifcef;? q&m? q&mr? vufawGUavmu"gwf ypönf;ud&d,mawG jynfhjynfpHkpHk½SdNyD;vm;/ w&m;rQw<br />

½dk;om;wJhtjrifawGeJY apwemaumif;eJY jrifzdkYvdkygw,f/ uRefawmfhrdbawGu jzpfcsifwJhqEáwGomru uRefawmfwdkU<br />

udk,fwdkifudku vdkvdkcsifcsifBuD;yJ q&m0efBuD;awG? tif*sifeD,mBuD;awG? ygarmu©BuD;awG? avmu"gwfq&mBuD;awG<br />

jzpfcsifaewmrdkY b,folu ulNyD;jzpfyg&apvdkYudk ajymvdkYr&Edkifbl;/ aumif;NyD; 'DvdktausmftarmfBuD;awGjzpfzdkY zefwD;arG;<br />

xkwfay;zdkYae&mrSmu vdktyfwmawG jynfhpHk&JUvm;/ qdkvdkwmu arG;xkwfay;r,fh yHkpHcGufrSm ud&d,mwefqmyvm?<br />

Mueftifvu©PmawG ½Sd&JUvm;vdkY ppfaq;rS ay:vGifygw,f/ q&m0efBuD;awG arG;xkwfay;r,fqdkNyD; e,fcsJUNAdwdoQacwf<br />

q&m0efavmif; (200) twGuf twdtusowfrSwfaqmufxm;wJh aq;odyÜHrSm ,cktcg ausmif;om; (1000) twGuf<br />

rqefYrjyJ rsufpdrdSwfoifae&&if b,fenf;eJYrS jynfhpHkvHkavmufw,fvdkY rajymEdkifbl;/ [dkpOfu (1500) avmufom<br />

oifMum;ay;EdkifwJh wuúodkvftaqmuftODrSm tck (5000) xufrenf; wdk;wufoifvmcJhwJh tcsdefrsKd;rSm tcef;jyifbuf<br />

u&yfNyD; em;axmifae&wmwdkY? oifwef;csdef rNyD;ao;rD (10) rdepfavmufapmxGufNyD; ae&mvkae&wmrsKd;awG[m<br />

wu,fh wdwdususydkifydkifEdkifEdkif yg&*lajrmuf oifay;Edkifr,fh enf;vrf;awGvm;vdkY eufeufeJeJ awG;MunfhwJhtcgrSm<br />

uRefawmfwdkY vufawGUoifMum;ae&wJh ausmif;om;awGuyJ &ifav;&ygw,f/ ,ckwifjyaewm a,bk,s tajctae<br />

jzpfao;w,f/ tao;pdwfomwifjy&if qHk;EdkifrSmr[kwfbl;/ 'Dawmh tm;vHk;jcHKMunfh&if uRefawmfwdkYwawGrSm½SdwJh<br />

ausmif;om;OD;a&eJY rrQwwJh taqmuftODawG? q&mawG? ypönf;y&dabm*tp½SdwJh ynma&;vdktyfcsufawGeJY &ifqdkif<br />

ae&ygw,f/ 'DvddkcuftcJ tusyftwnf; jyóemawGudk at;csrf;pGmajz½Sif;ay;ygvdkY wuou ½dk;om;pGm wifjy<br />

awmif;qdkcJhygw,f/ 'gayrJh 0rf;enf;p&maumif;wmuawmh tpdk;&eJYtmPmydkifawG[m vdktyfcsufawG? tusyftwnf;<br />

awGudk ajz½Sif;ay;wJhtcg pmar;yGJusNyD; ausmif;xkwfwJh (3) cgusausmif;xkwfpepfeJY ajz½Sif;Muygw,f/ 'g[m<br />

vufawGUyJ/ b,fvdkrS rjiif;uG,fEdkifbl;/ tpdk;&eJY tmPmydkifawG&JU ajz½Sif;ay;yHku wu,fhudk yg&*lajrmufygw,f/<br />

waeYwjcm; wdk;wufrsm;jym;vmwJh ausmif;om;awGeJY q&m? ausmif;taqmuftOD? ypönf;y&dabm*awGeJY rrQwwJh<br />

twGuf vnf;aumif;? ausmif;uxGuf&if t&nftcsif;tvdkuf toufarG;EdkifzdkY tvkyftudkifudk tHusrajz½Sif;Edkifwm<br />

awGudk t&if;cHNyD; 'Dvdk0rf;enf;p&maumif;wJh ajz½Sif;enf;eJY ajz½Sif;ypfcJhw,f/ ausmif;y&0kPftwGif; ynmoifcsifvGef;<br />

vdkY rsuf&nfpdkYNyD; vnfwiJhiJheJY xGufcGmoGm;cJhwJh ausmif;om; (3000) xJrSm tif*sifeD,m tausmftarmf? q&m0efBuD;awG?<br />

EdkifiH0efxrf;awG b,favmufyg0if qHk;yg;oGm;&w,fqdkwm tmPmydkifawG xnfhrwGufMubl;/ 'DvdkjyóemawG<br />

ay:aygufaewJh tajctaeqdk;awG vGwfajrmufzdkY&m 'DuaeYusifhoHk;aewJh ynma&;pepfudk ajymif;vJjyKjyifzdkYeJY ynma&;<br />

&efyHkaiGawGudk wdk;oHk;zdkUta&;wBuD; vdktyfaeygw,f/ vuf½Sdynma&;0efBuD; OD;xGef;wif udk,fwdkifu ]ynma&;pepf<br />

jyKjyif&r,f} vdkY 0efcHxm;ygw,f/<br />

ArmwEdkifiHvHk;twGuf ynma&;pepf[m NAdwdoQe,fcsJUorm;awGtwGuf tajccHtcsufu bmrSruGJvGJao;<br />

bl;/ wuúodkvfynma&;pepf[mvnf; ynma&;pepfwckvHk;eJY qufvsufwnf½SdaewmaMumifh jyKjyifzefwD;oifhNyD/<br />

'gaMumifhrkdYvnf; ArmEkdifiH&JU tem*wfEkdifiHopf wnfaqmufMurJh tñGefYtcufawG&JU tem*wftwGuf &nf½G,fNyD;<br />

txl;ojzifh wuúokdvfynma&;pepf jyKjyifajymif;vnf;a&;twGuf ESD;aESmzvS,fyGJw&yf usif;ya&;ukdjyKvkyf&ef wuo<br />

vkyfief;pOfw&yf csrSwfxm;NyD;ygNyD/<br />

aemufwckqufNyD; azmfxkwfvkdcsufwckuawmh wuo[m ausmif;om;xk&JU at;csrf;pGmynmoifMum;a&;<br />

udk t"duxm;NyD; vkdtyfcsufawG? epfemcsufawGudk w&m;rQwpGm awmif;qkdjcif;jzpfygw,f/ <strong>or*¾</strong>qkdwJhaqmifyk'frSmvnf;<br />

w&m;rQwwJh vkdtyfcsufawG? epfemcsufawGukd pkaygif;NyD;ajz½Sif;wJh oabmteufaqmifygw,f/ wuúokdvf<strong>or*¾</strong>[m<br />

vnf; 'Dteufoabm twkdif;twmatmufrSm w&m;rQwwJh vkdtyfcsufawG? epfemcsufawGukd 'Drkdua&pDusus<br />

Nidrf;csrf;pGmajz½Sif;vkdwJhqE´eJY awmif;qkdwkdufyGJ0ifaewm[m &mZ0ifoufaocHcsufawG ½SdygNyD/ 'gayrJh tmPm½Sd vl<br />

wpkuawmh <strong>or*¾</strong>ukd aq;a&miftrsKd;rsKd;qkd;? oGm;ykyfavvGifh ajymqkdpGyfpGJNyD; <strong>or*¾</strong>BuD;NydKysufatmif MuHaqmifaewJh<br />

tEÅ&m,fawGudkawmh uRefawmfwkdYu ygarmu©? q&mESifh ausmif;om;xkukdyg BudKwifwkdifwnf xm;csifygw,f/<br />

ArmwEkdifiHvkH;rSm ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGudk t"r®zsufqD;jypfzkdY vkyfMuHcJhwJh aemufuG,frSmvnf; wuúokdvf<strong>or*¾</strong><br />

zsufodrf;a&;ukdyg BudK;yrf;wJht&dyfta&mifukd awGU&ygw,f/ wEkdifiHvkH;rSm½SdwJh <strong>or*¾</strong>zsufodrf;a&;pepfukd rumuG,f<br />

Ekdif&if? rckcHEkdif rwGef;vSefEkdif&if wuoukdyg 0g;NrdKMurSmyJ/ 'Dvdk wuoukdyg tEÅ&m,f½Sdapr,fh t"r®vkyfMuHvmcsuf<br />

awGukd nDñGwf aoG;pnf;MuNyD; ckcHumuG,fMu&rSmyJ/<br />

tmPmykdiftpkd;&awG[m ynma&;tusyftwnf;awGudk at;csrf;pGmrajz½Sif;vdkbJ rdrdwkdY&JUtjypfawGukd<br />

zkH;uG,fcsifvkdY ausmif;om;avmu romr,mjzpfatmif? q&meJYausmif;om; y#dyu©jzpfatmif &efwkdufay;w,f/<br />

ausmif;om;tcsif;csif; aoG;cGJypfw,f/ tjypfuif;rJhwJh ausmif;om;awGudk tjypftrsKd;rsKd; ½SmMuHpGyfpGJNyD; ausmif;om;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

awGudk &efolvdk oabmxm;NyD; qufqHaewmukd awGU&w,f/ 'DvkdtjyKtrlawG[m vkH;0rSm;,Gif;aMumif; ½Iwfcsw,f/<br />

'gayrJh uRefawmfwkdYausmif;om;awG[m w&m;rQwrSefuefwJh ausmif;om;tcGifhta&;rsm;ukd raMumufr½GHU &J&J0Hh0HheJY<br />

awmif;qkdwkdufyGJ0ifoGm;r,fqkdwm 'Dae&mu aMunmvkdufygw,f/<br />

ed*kH;csKyftaeeJY uRefawmf wifjywkdufwGef;csifwJh tcsufuawmh-<br />

1/ wuúokdvfausmif;om; e,fajravmuBuD;[m wuúokdvft"dywda[mif; ukdEk ajymcJhzl;ovdk Nidrf;at;<br />

om,mwJh ]jruRef;om} uav;tjzpf wnfaxmifvkdygw,f/<br />

2/ 'Dom,mwJh jruRef;omtjzpfa&mufatmif rajyvnfwJhjyóemawG? ½IyfaxG;aewJh epfemcHpm;&wJh<br />

jyóemawG? ql;an§mifhcvkwfuefoif;awGukd rdb? q&m?ausmif;om;awG vufwGJyl;aygif;NyD; ajz½Sif;<br />

vkdygw,f/<br />

3/ wuúokdvfjruRef;omukd zsufqD;rJh &eftEÅ&m,ftoG,foG,fukd w&m;rQwjidrf;csrf;wJhenf;awGeJY ckcHum<br />

uG,f ajz½Sif;vkdygw,f/<br />

'Dtcsuf (3) csufudk r&rae aqmif½Gufae&r,fh ae&mrSmvnf; uRefawmfwdkY<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU taeeJU<br />

ausmif;om;tjrif? ausmif;om;qE´? ausmif;om;,lqcsufawGeJYom xm0pOfBudK;yrf; wnfaqmufoGm;r,fvdkY wifjy<br />

&if; t&mcyfodrf; rausvnfwmawG? ½IyfaxG;aewmawGudk at;csrf;wJhenf;vrf;awGeJU ausvnfwJhtxd aqG;aEG;ajz<br />

½Sif;vdkY &ygw,fqdkwJh uRefawmf&JUqE´udk xkwfazmf wdkufwGef;EId;aqmfcJhygw,f/<br />

(!) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> aMunmcsuf<br />

ausmif;om;ta&;eJY ywfoufNyD; atmufwdkbmv (7) &ufaeYu zqyv Ouú| OD;Eku toHvTifhrdefYcGef;<br />

w&yf ajymMum;cJhygonf/ xdkaemuf atmufwdkbmv (16) &ufaeYwGif 'k-0efBuD; ocifwifu rdefYcGef;pum;w&yf<br />

ajymum EdkifiHawmftpdk;& ynma&;XmerS trdefYw&yfudk xkwfjyefaMunmcJhayonf/ xdktrdefYpmwGif-<br />

]EdkifiHawmftpdk;&ausmif;rsm;wGif q&mBuD;rsm;OD;pD; zGJYpnf;xm;aom ausmif;aumifpDrSwyg;? tjcm;toif;tzGJY<br />

rsm;ESifU <strong>or*¾</strong>rzGJYpnf;&/ zGJYpnf;NyD;aom<strong>or*¾</strong>rsm;udk &ufaygif; (30) twGif; q&mBuD;rsm;u trdefhxkwfqifU zsufodrf;<br />

&rnf/ trdefhudkremcHaomf &moufyefausmif;rS xkwfypf&rnf/ uefhuGufawmif;qdkcJUaomf ausmif;udkydwfxm;Edkifonf/<br />

&JtzGJYudk tultnD,lum ta&;,lESdrfeif;&rnf} [k yg½SdcJhavonf/<br />

txufazmfjyygtrdefYonf ausmif;om;xkw&yfvHk;ESifh oufqdkif½Hkru aemifwGifwuúodkvf<strong>or*¾</strong>udkyg xdyg;<br />

vmap&ef taMumif;½Sdjcif;? 'Drdkua&pDtcGifhta&;udk ydwfyifwm;qD;jcif;jzpfí wrsKd;om;vHk;twdkif;twmxd us,fjyefY<br />

vsuf½Sdjcif;aMumifh wuo trIaqmiftzGJUonf av;av;eufeuf pOf;pm;um wuo\oabmxm;rsm;udk xkwfjyef<br />

aMunmvdkuf&ayonf/<br />

ArmEdkifiHwGif ausmif;om;toif;tzGJUrsm;udk 1920 ckESpf avmufrSpí pwifzGJUpnf;vmcJhMuayonf/ 1929<br />

cka&mufrS wuúodkvf<strong>or*¾</strong>[lí twdtvif; wnfaxmifzGJUpnf;í wjynfvHk;wGif 1936 ckESpf ausmif;om;oydwfBuD;<br />

wGifrS Auo (ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>) tzGJUcGJrsm; tESHYtjym; ay:aygufí vmcJhayonf/ 'kwd,urÇm<br />

ppfBuD;NyD;aemuf 1946 ckESpfwGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk ausmif;om;acgif;aqmifa[mif;rsm;? vli,ftzGJUtpnf;rsm;<br />

tultnDjzifh jyefvnf zGJUpnf;cJhMuayonf/<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>onf 'kwd,urÇmppfBuD; rjzpfrDumvwGif uRefynma&;pepfudk wdkufzsufum ocifynm<br />

a&;pepf&½Sda&;? t*Fvdyfe,fcsJUorm;vufatmufrS vGwfajrmufa&;wdkYtwGuf jynfolvlxkESifh vufwGJum wdkufyGJ<br />

0ifcJhMuonf/<br />

'kwd,urÇmppfBuD; NyD;onfhaemufwGifvnf; e,fcsJUorm;vufatmufrS vGwfajrmufa&;twGuf 1946-<br />

47 ckrsm;wGif jynfolvlxkESifhtwl vufwGJum wdkufcdkufMuonf/ 1948 ckESpfrS pí Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;?<br />

ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? ynmoifMum;rItajctae aumif;rGefa&;? ausmif;om;nDñGwfa&;wdkYtwGuf<br />

qufvuf aqmif½GufcJhMuonfrSm ,aeYwdkifjzpfonf/<br />

þodkY aqmif½Guf&mwGifvnf; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf tMurf;zufjcif;? t"r®jyKrljcif;rsm;udk vHk;0rjyKvkyf<br />

bJ ausmif;om;xkudk aoG;pnf;nDñGwfapum at;csrf;om,mpGm awmif;qdkcJhonf/ ausmif;om;jyóemrsm;udk<br />

at;csrf;pGmajz½Sif;&ef aqmfMocJhonfrSmvnf; txift½Sm;yif jzpfayonf/<br />

,ckodkY at;csrf;om,mpGm ajz½Sif;rIudk tjrJwapawmif;qdkum &mZ0iftqufqufwnf½SdcJhaom <strong>or*¾</strong>rsm;udk<br />

521


522<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

zsufodrf;cdkif;jcif;onf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHpnf;rsOf;Oya' tcef; (2)? tydk'f (17^*)<br />

toif;tzGJUrsm; zGJUpnf;Edkifaom tcGifhta&;rsm;udk usL;ausmfapmfum;jcif;? 'Drdkua&pDtcGifhta&;udk ydwfyifwm;qD;jcif;<br />

jzpfayonf/<br />

,aeY ArmEdkifiHwGif ausmif;om;OD;a&onf ppfrjzpfrDumvxuf wdk;wufrsm;jym;vmcJhayonf/ ppfrjzpfrDu<br />

(2000) ausmfrQ½Sdaom &efukefwuúodkvfyifvQif ,aeY (9400) ausmftxd ½SdvmcJhayonf/ Armjynfw0Srf;wGif ppf<br />

rjzpfrDu ausmif;om; (2) odef;ausmf½Sd&mrS ,aeY (1) oef;ausmftxd wdk;wufrsm;jym; vmcJhayonf/<br />

wdk;wufrsm;jym;vm;aom ausmif;om;OD;a&ESifhtnD ausmif;taqmuftODrsm;? t&nftcsif;jynfhq&mrsm;?<br />

ausmif;oHk;y&dabm*rsm; vHkavmufpGm ay;&rnfjzpfayonf/ odkYaomf ynma&;toHk;p&dwf enf;yg;rIaMumifh vHkavmuf<br />

pGmray;EdkifbJ ynmoifMum;a&;tajctaerSm waeYwjcm; qdk;0g;vmcJhayonf/ ,cktcsdefwGif ausmif;om;OD;a&<br />

ydkrdkrsm;jym;vmrIaMumifh ynma&;tusyftwnf; qdkufa&mufvmcJhayonf/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf ynma&;tajc<br />

tae aumif;rGefa&;twGuf vkdtyfcsufrsm;udk xyfwvJvJ awmif;qdkvmaomtcg ausmif;om;ta&;[lí jzpfay:vm<br />

cJhayonf/<br />

ay:aygufvmaom ynmoifMum;a&;tajctae? qdk;0g;onfhynma&;tusyftwnf;udk EdkifiHawmftpdk;&<br />

onf ynma&;toHk;p&dwf ydkrdkoHk;pGJum ajz½Sif;&rnfhtpm; ausmif;om;rsm;udk tMurf;zufzdESdyfum ajz½Sif;&ef BudK;pm;<br />

cJh\/ 1953-54 ck &efukefwuúodkvfwGifvnf; ausmif;aqmifrsm;? pmoifcef;rsm;? q&mrsm; vdktyfcsufrsm;twGuf<br />

awmif;qdkaomtcg ray;½kHrQru atmufwdkbm ausmif; (1) vydwfa&;rS? (15) &ufudkavQmhcsum awmif;qdkvmaom<br />

ausmif;om;rsm;udk tMurf;zufNzdKzsufum ajz½Sif;cJhzl;ayonf/ ,ckvnf; ausmif;om;rsm; awmif;qdkcsufrsm;udk<br />

zHk;uG,fum <strong>or*¾</strong>rsm;udk zsufodrf;cdkif;NyD;vQif tMurf;zufajz½Sif;&eftwGuf pDpOfxm;jcif; jzpfayonf/<br />

ynma&;tusyftwnf;jzpfrIudk <strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;&ef BudK;yrf;jcif;onf rajyvnf½HkrQru ,aeYausmif;om;<br />

rsm; Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;jcif;udk ysufjym;ap&ef jyKvkyfjcif;? ausmif;om;rsm;udk qlylrIjzpfatmif jyKvkyfjcif;yif<br />

jzpfayonf/<br />

<strong>or*¾</strong>rsm; zsufodrf;cdkif;&müvnf; EdkifiHawmftpdk;&onf q&mrsm;BuD;rsm;tm; trdefYxkwfum zsufodrf;&rnf?<br />

ausmif;xkwfypf&rnf? ausmif;ydwfypf&rnf? &JtzGJUjzifh ESdrfeif;&rnf[k cdkif;apjcif;onf q&mESifhausmif;om; &if;ESD;cspf<br />

cifrI? nDñGwfrIudk ysufjy,fap&ef jyKrljcif;om jzpfayonf/ q&mrsm;tm; wynfhrsm;ESifh toufxufqHk; NidK;ol&ef<br />

bufyrm jzpfap&ef rw&m;apcdkif;jcif;om jzpfayonf/<br />

EdkifiHawmftpdk;&ausmif;rsm;wGif ausmif;aumifpDrsm;om ½Sd&rnf[k qdkcJhayonf/ ausmif;aumifpDrSm q&mESifh<br />

wynfhrsm; aygif;pyfxm;aom tzGJUtpnf;jzpfí ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh vHk;0toGiftjyif jcm;em;vsuf½Sdonf/<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf ausmif;om;oufoufyg0ifaom tzGJUtpnf;jzpfí 'Drdkua&pDpepft& zGJUpnf;xm;aom<br />

tzGJUtpnf;jzpfayonf/ vGwfvyfpGm aqmif½GufEdkifcGifh? vkyfaqmifEdkifcGifhrsm; ½Sdayonf/ ausmif;aumifpDrSm q&mBuD;rsm;<br />

om tmPmydkifjzpfí ausmif;om;ta&;udk aqG;aEG;jcif;? rJjzifh qHk;jzwfcGihfrsm; r½Sday/ ausmif;om;u a½G;cs,fxm;oludk<br />

yif q&mBuD;u jzKwfcsEdkifcJhayonf/ 'Drdkua&pDtcGifhta&; vHk;0rygaom tzGJUtpnf; jzpfonf/ odkYtwGuf ausmif;<br />

aumifpDjzifh tpm;xdk;jcif;onfvnf; vHk;0rjzpfEdkif[k ,lqayonf/<br />

odkYtwGuf EdkifiHawmftpdk;& ynma&;Xme\ &ufaygif; (30) twGif; <strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;&ef trdefYonf<br />

'Drdkua&pDtcGifhta&;udk wm;qD;ydwfyifjcif;? Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;udk zsufqD;jcif;? q&mESifh ausmif;om;<br />

cspfcif&if;ESD;rIudk zsufqD;um ausmif;om;rsm;udk zdESdyfcsKyfcs,fjcif;om jzpfayonf[k wuúodkvf<strong>or*¾</strong>u tcdkiftrm<br />

,lqayonf/<br />

&Jabmfausmif;olausmif;om;taygif;wdkh-<br />

EdkifiHawmftpdk;&ausmif;wGif <strong>or*¾</strong>rsm;tm; zsufodrf;cdkif;jcif;onf EdkifiHawmfausmif;rsm;wGifom &yfwnfrnf<br />

r[kwfay/ a½SUwGifwqifhwqifhwdk;um wuúodkvf<strong>or*¾</strong>udk wm;qD;jcif;? zsufodrf;jcif; jyKvkyfrnfh ajcvSrf;yifjzpfay<br />

onf/ 1953-54 ckESpfwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ae&mwGif ausmif;om;oufomacsmifcsda&;aumifpD (SSWC) rsm;jzifh<br />

tpm;xdk;&ef MuH½G,fcJhzl;ayNyD/ ,cktcgwGifvnf; <strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;&ef trdefYudktrSDjyKum wuúodkvf<strong>or*¾</strong>udk zsufodrf;<br />

&efBudK;pm;jcif; (odkY) wuoae&mwGif tpm;xdk;&ef ausmif;om;^q&m cspfcif&if;ESD;rI[lí bef;jyum q&m^ausmif;<br />

om; tzGJUtpnf;rsm;udk zGJUpnf;&efMuH½G,f jyKvkyfvsuf ½Sdayonf/<br />

odkYtwGuf &Jabmfausmif;ol^om;wdkif;onf EdkifiHawmftpdk;&ausmif;rsm;wGif <strong>or*¾</strong>rsm; (AuotzGJUcGJrsm;)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

zsufodrf;&eftrdefYonf ausmif;om;i,frsm;udkomrubJ wuúodkvfodkYyif xdcdkufvmawmhrnfjzpf&m <strong>or*¾</strong>rsm; wnf<br />

axmifcGifhESifh qufvufwnfjrJcGifhtwGuf EdkifiHawmfausmif;om;xkBuD;w&yfvHk;ESifh vufwGJum aqmif½GufMuyg&ef<br />

wdkufwGef;EId;aqmf vdkufygaMumif;/<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;onf <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;cGifh&a&;? <strong>or*¾</strong>wnfwHhEdkifa&;twGuf ArmEdkifiHausmif;om;xk<br />

w&yfvHk;ESifh yl;wGJaqmif½Guf&mwGif at;csrf;om,mpGm ajz½Sif;Edkifa&;twGuf BudK;pm;aqmif½Gufrnf jzpfonfhtjyif<br />

q&m? rdb? ausmif;om;rsm;yl;wGJ ajz½Sif;Edkifa&;twGuf tpGrf;ukefBudK;pm; aqmif½GufrnfjzpfaMumif; xkwfjyefaMunm<br />

vdkufygonf/<br />

tMurf;zufESdrfeif;rI0g'usqHk;&rnf<br />

ausmif;om;ta&;atmif&rnf<br />

odkh<br />

ynma&;0efBuD;<br />

twGif;0efrsm;½Hk;<br />

&efukefNrdKY<br />

trIaqmiftzGJY<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)<br />

taMumif;t&m / / 16? 10? 56 aeYpGJjzifh ynma&;0efBuD;XmerS ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh ywfoufí<br />

xkwfjyefaomtrdefYudk &nfñTef;ygonf/<br />

cifAsm;-<br />

16? 10? 56 aeYwGif ynma&;0efBuD;XmerS tpdk;&ausmif;rsm;½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tm; trdefYxkwfjyef<br />

onfrS (30) &uftwGif; zsufodrf;&efESifh xdkuJhodkY zsufodrf;&mwGif vdktyfygu jyif;jyif;xefxef ta&;,lrnf<br />

[laom oabmyg½Sdonfh trdefYw&yfudk xkwfjyefcJhygonf/<br />

xdktrdefYESifh ywfoufí uRefawmfrsm; wuotrIaqmiftzGJUrS avhvmoHk;oyfMunfhonfwGif ¤if;trdefYonf<br />

1/ ynma&;avmuü vuf½Sdjzpfay:aeaom taxGaxGtusyftwnf;rsm;udk ajz½Sif;ay;Edkifvdrfhrnf[k<br />

r,lqjcif;/<br />

2/ ¤if;trdefYaMumifh ynma&;avmutwGif;ü at;csrf;pGmynmoifMum;a&;udk xdcdkufvmvdrfhrnf[k<br />

,lqjcif;/<br />

3/ xdktrdefYonf EdkifiHawmfzGJUpnf;yHk tajccHpnf;rsOf;Oya' tcef; (2)? tydk'f (17^*) üyg½Sdaom toif;<br />

tzGJUrsm; zGJUpnf;Edkifaom tcGifhta&;[lonfudk csKd;azmuf&ma&mufvsuf 'Drdkua&pDtcGifhta&;udk<br />

ydwfyif&ma&mufjcif; jzpfonf[lí cdkifcdkifrmrm ,HkMunf,lqygaomaMumifh txufyg ynma&;XmerS<br />

xkwfjyefcJhaomtrdefYtm; av;eufpGm uefYuGufygaMumif;/<br />

qHk;jzwfcsuft&<br />

av;pm;pGmjzifU<br />

(pdk;odef;)<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

(wuo)<br />

rdwÅLrsm;udk<br />

1/ 0efBuD;csKyf 6/ Auorsm;tzGJUcsKyf<br />

2/ w&m;a&;Xme0efBuD; 7/ &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo)<br />

3/ ygarmu©csKyf (&efukefwuúodkvf) 8/ owif;pmwdkuf<br />

4/ q&mrsm;toif; (&efukefwuúodkvf) 9/ ynmrif;BuD;½Hk;<br />

5/ jrefrmEdkifiHq&mrsm;toif;csKyf<br />

523


524<br />

(¡) 1956-57 wuotpD&ifcHpm<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

1956-57 ckESpf tpD&ifcHpm<br />

tcef; (1)<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ yxrtywf a½G;aumufyGJjzpfaom Ouú|? 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;<br />

a½G;aumufyGJudk 1956 ckESpf? pufwifbmv (27) &ufwGif usif;ycJh&m? ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;\ udk,fpm;vS,f<br />

rsm; jzpfaom podef;[eftm; Ouú| tjzpfvnf;aumif;? udkausmfjrifhtm; 'k- Ouú| tjzpfvnf;aumif;? rjrjrtm;<br />

aiGxdef; tjzpfvnf;aumif; ausmif;om;xku a½G;aumufwifajr§mufcJhayonf/ 'kwd,tywf trIaqmif (6) OD;<br />

a½G;aumufyGJudk 1956 ckESpf atmufwkdbmv (9) &ufaeYwGif usif;ycJh&m ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;\ udk,fpm;vS,f<br />

rsm;jzpfMuaom udkpdk;odef;? udkpGefwdwf? udkvSaz? rpöwmtuf'DxGef;? apmodk;rm? udkcspfodef;OD;wdkY ta½G;cHcJh&ayonf/<br />

xdktrIaqmif (6) OD;tm; atmufygtwdkif; wm0efcGJay;cJUonf/<br />

(1) udkpdk;odef; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

(2) rpöwmtuf'DxGef; wGJbuftwGif;a&;rSL;ESifh jyefMum;a&;rSL;<br />

(3) udkpGefwdwf ausmif;om;ouffomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

(4) udkcspfodef;OD; upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIXmerSL; (aemif pma&;q&m C.T.O)<br />

(5) udkvSaz (&cdkif) EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL; (aemif OD;wifhaZmf)<br />

(6) apmodk;rm vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

wuo\ zGJYpnf;yHkpnf;rsOf;Oya' tcef; (10)? tydk'f (2) t&-<br />

(1) udkatmifoef; tdk;a0r*¾Zif;wm0efcH<br />

(2) udk0if;wif yd#duufwddkufrSL;<br />

-tjzpfjzifh trIaqmiftzGJUrS a½G;aumuf wifajr§mufcJhayonf/<br />

wuo\ zGJYpnf;yHkpnf;rsOf;Oya' tcef; (19)? tydk'f (1) t& tdk;a0r*¾Zif;aumfrwDudk atmufygtwdkif;zGJYpnf;cJUonf/<br />

(1) udkatmifoef; wm0efcHt,f'Dwm<br />

(2) udkodef;wef twGif;a&;rSL;<br />

(3) udk0if;Munf tvkyfrefae*sm<br />

(4) udkwifarmifarmif trIaqmif<br />

(5) udkndKjrifh trIaqmif<br />

(6) rcifeef;jrifh trIaqmif<br />

wuo\ zGJYpnf;yHkpnf;rsOf;Oya' tcef; (18)? tydk'f (1) t& yd#duufwdkufaumfrwDudk atmufygtwdkif;zGJYpnf;cJUonf/<br />

(1) udk0if;wif yd#duufwdkufrSL;<br />

(2) rjrjr aiGxdef;<br />

(3) udkaumif;pH<br />

(4) csm;vf (xGef;)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(5) udkwifatmifMunf<br />

(6) udk&Jjrifh<br />

wuúodkvfupm;ckefpm;aumfrwD (University Sport Council) odkh wuorS atmufygudk,fpm;vS,frsm; a½G;cs,f<br />

cefhtyfcJUonf/<br />

(1) udkcspfodef;OD;<br />

(2) udkausmf'if<br />

(3) udkwifxG#f<br />

(4) udkwifarmifMunf<br />

(5) udkae0if;<br />

ausmif;aqmifaumfrwDodkh wuo 'k-Ouú| udkausmfjrifUESifU wuotrIaqmifa[mif; udkarmifarmifñGefhwdkhtm; wuo<br />

udk,fpm;vS,ftjzpf a½G;cs,fapvTwfcJUayonf/<br />

wuúodkvfaumifpDodkh<br />

(1) OD;at;armif (w&m;0efBuD;a[mif;ESifh 'k-t"dywda[mif;)<br />

(2) rpöwmwDyD0rf; (wuoaiGxdef;a[mif;? vTwfawmfa½SUae)<br />

-wdkYtm; a½G;cs,fwifajr§mufcJhayonf/<br />

OD;at;armiftm; wuúodkvfaq;aumfrwD0ifESifh wuúodkvf&dyfom aumfrwD0iftjzpf vnf;aumif;? rpöwm<br />

wDyD0rf;tm; ausmif;aqmifaumfrwD0ifESifh axmufyHha&;aumfrwD0iftjzpf vnf;aumif; wuúodkvfaumifpDrS a½G;cs,f<br />

xnfhoGif;cJhayonf/<br />

tcef; (2)<br />

wuotrIaqmiftzGJY\ 0g'ESifUvkyfief;pOf<br />

wuoOuú|opf\ usrf;opömusdefqkdyGJukd 1956 ck? Edk0ifbmv (9) &ufaeYwGif ,k'oefcef;rü usif;yjyKvkyf<br />

í wuotrIaqmiftzGJUopf\ 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;ukd atmufygtwdkif; aMunmcJhayonf/<br />

0g'<br />

1/ ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;/<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&; jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tif;tm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm; yl;wGJaqmif½Gufa&;/<br />

3/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rI xdef;odrf;jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGmaygif;oif;<br />

qufqHa&;/<br />

t"duvkyfief;rsm;<br />

1/ (u) oHk;cgusausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;?<br />

(c) wuúodkvfqD;edwfqHk;jzwfcsuf taumiftxnfazmfa&;?<br />

(*) t&pfusajzqdkcGifh pepfopf taumiftxnfazmfa&;?<br />

2/ ausmif;om;udk,fydkiftkyfcsKyfcGifh (Hostel Automanmy) &½Sda&;?<br />

3/ axmufyHhaMu; qufvuf&½Sda&;?<br />

4/ ausmif;om;pm;aomufqdkif(Student Canteen) zGifhvSpfa&;?<br />

5/ wuúodkvfausmif;om;yGJawmfusif;ya&;?<br />

6/ wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk awGUqHkaqG;aEG;yGJBuD; usif;ya&;?<br />

7/ wuúodkvf ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;twGuf ESD;aESmzvS,fyGJw&yfusif;ya&;?<br />

8/ EdkifiHwum½Sd wuúodkvfrsm;ESifh &efukefwuúodkvf q&m? ausmif;om; udk,fpm;vS,ftzGJU apvTwfzvS,fa&;?<br />

9/ tm½S-tmz&du ausmif;om;abmvHk;yGJw&yf &efukefNrdKUwGifusif;ya&;/<br />

525


526<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef;(3)<br />

wuotrIaqmiftzGJUonf usrf;opömusdefqdkyGJwGif aMunmcJhaom 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;udk taumiftxnf<br />

ay:aygufvmap&ef aqmif½GufcJhonf/ aqmif½GufcJhaom t"ducsrSwfxm;onfh vkyfief;rsm;ESifh ywfoufí wifjyvdkuf<br />

ayonf/<br />

1/ (3) cgusausmif;xkwfpepfudk 1954-55 ckESpfrSpí wuúodkvfwGifpwifusifhoHk;cJh\/ xdktcsdefrSpí ausmif;<br />

om;xk w&yfvHk;onf (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;twGuf trsKd;rsKd;tzHkzHk uefYuGufqE´jycJhayonf/<br />

þodkY qE´jycJhojzifhvnf; ausmif;om;? q&m? rdb jynfolwdkY\ axmufcHrIudk &½SdcJhayonf/ 1955-56 ckESpfwGif<br />

wuúodkvfaumifpDrS (3) cgusESifh (65) &mcdkifEIef;pepftwGuf pHkprf;a&;aumfr½Sifudk zGJUpnf;ay;cJh&onf/ 1956 ck<br />

ESpf Mo*kwfvwGif wuúodkvfynma&;pkHprf;rIaumfr½Sifudk zGJUpnf;ay;cJh&onf/ xkdaumfr½SifrS (3) vtwGif; tpD&ifcHpm<br />

wifoGif;&rnf[k owfrSwfay;cJh&onf/<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepfonf vuf½Sdwuúodkvfynma&;pepf rrSefuefrIaMumifh ay:xGufvm&jcif; jzpfonf<br />

[k ,lqonfh tm;avsmfpGm wuúodkvfynma&; pHkprf;rIESifhywfoufí wuorS vufcHcJhayonf/ pHkprf;a&;aumfr½Sif\<br />

tpD&ifcHpm tjrefqHk;ay:xGufap&ef awmif;qdkcJhayonf/ þodkY awmif;qdkcJhojzifhvnf; owfrSwfxm;aom tcsdefvGefae<br />

&mrS xGufay:vmcJhayonf/<br />

odkYaomftpD&ifcHpmonf owfrSwfvmonfhtwdkif; wuúodkvfynma&;wckvHk;tm; pHkprf;jcif;rjyKbJ (Admission)<br />

ausmif;0ifjcif;? (Teaching) oifMum;ydkYcsjcif;? (Examination) pmar;yGJ[lí tydkif; (3) ydkif;udkom ppfaq;<br />

tpD&ifcHcJhonf/ ausmif;om;xk vdkvm;csufjzpfaom (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;ESifh ywfoufí rnfodkYrQ<br />

azmfjyjcif;r½SdbJ (3) cgusausmif;xkwfpepfudkom qufvufxm;½SdcJhjcif;aMumihf wuorS oabmxm;udk xkwfjyef<br />

aMunmcJhonf/ qufvufí ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;twGuf aqG;aEG;yGJBuD;w&yf usif;yjyKvkyfay;&ef wkdufwGef;cJh<br />

ayonf/<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;twGuf wuoonf wuúodkvf½Sd wyfOD;? &Jacgif? oefY½Sif;?<br />

ausmif;om;a&;&m tiftm;BuD; (4) ck? tif*sifeD,mausmif;om;<strong>or*¾</strong>? aq;odyÜHausmif;om;<strong>or*¾</strong>wdkYESifh yl;wGJum<br />

1956 ckESpf? 'DZifbmv (13) &ufaeYwGif ausmif;w&ufrwufbJ qE´jy oydwfarSmufcJhonf/ wuorS OD;aqmifonfh<br />

qE´jyoydwfonf vHk;0atmifjrifcJhayonf/<br />

ausmif;om;xkw&yfvHk;\ nDñGwfpGm qE´jycJhEdkifonfhtwGufvnf; (3) cgusausmif;xkwfpepfonf tajc<br />

,dkifvmum wuúodkvfynma&; pepfBuD;wckvHk;udk jyefvnfpOf;pm;&jcif;? pOf;pm;cJhaom tpD&ifcHpmudk wdkif;jynfodkY<br />

wifjyum tMuHOmPfESifh xifjrifcsufrsm; awmif;cH&jcif;wdkYudk jyKvkyfcJh&ayonf/ (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;<br />

a&;onf umvMum½SnfpGm wdkufyGJqifrS &EdkifrnfjzpfonfESifhtnD ravsmhaomvkHYv? rqkwfrepfaomZGJESifhtnD ausmif;<br />

om;xkw&yfvkH; nDñGwfpGmjzifh qufvufwdkufyGJ0ifEdkifygu atmifjrif&ef½Sdayonf/ vuf½Sdynma&;pepfBuD;yif jyKjyif<br />

ajymif;vJoGm;Edkif&ef t&dyfedrdwfrsm; ay:xGufcJhNyD[k ,lqrdayonf/<br />

(3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;twGuf 1956 ckESpf? Edk0ifbmv (30) &ufaeYwGif wuorS<br />

BuD;rSL;um tpmiwfcHqE´jyyGJw&yfudk usif;ycJhayonf/ xdktpmiwfcHqE´jyyGJudk &efukefwuúodkvf? odyÜHr[mXme<br />

jrufcif;a½SUü vnf;aumif;? &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfwdkYü vnf;aumif; usif;ycJhayonf/ wuorS tpmiwfcH<br />

qE´jyyGJtwGuf ausmif;ol? ausmif;om;rsm;udk zdwfac:cJh&m &efukefwuúodkvfrS ausmif;ol? ausmif;om;aygif; (100)<br />

ausmf? &efuif;rS (60) ausmf? xD;wef;rS (40) ausmf? tm;vkH;aygif; (200) ausmf yg0ifqifETJcJhMuayonf/ tpmiwfcH<br />

qE´jyyGJwGif wuúodkvf½Sd ausmif;om;tiftm;pkBuD; (2) ckjzpfaom &efukefwuúodkvf ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;ESifh<br />

ausmif;om;&JacgiftzGJUwdkYu pdwftm;xufoefpGm yg0ifqifETJcJhayonf/ trsKd;orD;ausmif;aqmifrsm;rSvnf; pdwftm;<br />

xufoefpGm tultnDrsm; ay;cJhayonf/ eHeuf (6) em&DrS nae (6) em&Dxd tpmiwfcHqE´jyyGJBuD;? onfhaemuf<br />

ausmif;om;xktpnf;ta0;yGJBuD; usif;yjyD;vQif tqdkrsm;wifoGif;qHk;jzwfum wuúodkvfe,fajrtwGif; qE´jyvSnfh<br />

vnfyGJw&yfudk usif;yEdkifcJhonf/<br />

2/ ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfa&;udk 1954-55 ck wyfOD;udk,fpm;vS,frsm;jzpfaom wuo trIaqmiftzGJUrS<br />

wifoGif;awmif;qdkcJhayonf/ 1956 ck? Zefe0g&Dv (24) &ufaeYwGif wuoudk,fpm;vS,frsm;ESifh wuúodkvff t"dywd<br />

0efBuD;csKyfOD;Ek awGUqHkaqG;aEG;&mwGif ausmif;aqmifudk,ffydkiftkyfcsKyfa&;udk oabmwl½HkrQru? {NyDvwGif pwiftkyfcsKyf<br />

&ef wkdufwGef;cJhonf/ wuoudk,fpm;vS,frsm;u {NyDvonf ausmif;ydwf&ufjzpfí ZGefvrSm pwiftkyfcsKyf&ef jyef<br />

Mum;cJhayonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1959 ck? ZGefvwGif taumiftxnfazmf&ef BudK;yrf;cJhNyD;vQif ausmif;aqmiftkyfcsKyfa&; pDrHudef;udk a&;qGJ<br />

wifjycJhayonf/ xdkpDrHudef;udk wuúodkvfaumifpDodkY wifjy&m rNyD;rjywfjzpfcJh&mrS 1957 ck? azazmf0g&D (7) &ufaeYwGif<br />

usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwDrS wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;yg0ifaom tzGJUi,fwckudk zGJUpnf;cJhayonf/ xdk<br />

tzGJUi,ffrS wuopDrHudef;udk tajcjyKNyD; tao;pdwfa&;qGJ wifjycJh&m ausmif;aqmifaumfrwDrS vufcHtwnfjyKjyD;<br />

jzpfayonf/ ,ckESpf ausmif;aqmiftoD;oD;wGif udk,fydkiftkyfcsKyfa&; tzGJUi,fuav; zGJUpnf;um tkyfcsKyf&awmhrnfjzpf<br />

&m pwifvkyfaqmifMu&efyif ½Sdayawmhonf/<br />

ausmif;aqmifwdkif;wGif tkyfcsKyfa&;tzGJUrsm; zGJUpnf;tkyfcsKyfcGifh &½SdNyD;jzpfaomfvnf; wuorS arQmfrSef;cJhonfh<br />

twdkif; jynfhpHkaom udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhum; r&ao;ay/ ,ck&½Sdxm;onfrSm udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhwGif ta&;BuD;aom<br />

tpdwftydkif; w&yfjzpfonf/ pDrHaqmif½GufcGifh (Management) udkom &½Sdxm;jcif;jzpfay&m qufvufí vHk;0udk,fydkif<br />

tkyfcsKyfcGifh &½Sdonftxd aqmif½GufoGm;&ef vdktyfayonf/<br />

3/ wuúodkvfwGif axmufyHhaMu;rsm;ay;cJh&mrS 1954-55 ckESpfurS tpjyKum &yfqdkif;xm;cJhayonf/ þodkY<br />

&yfqdkif;xm;cJh&mrS axmufyHhaMu;rsm; qufvufay;&ef awmif;qdk&mwGif rltm;jzifh vufcHaomfvnf; EdkifiHawmf<br />

tpdk;&xHrS ray;ojzifh r&½Sd jzpfaeayonf/ odkYtwGuf axmufyHhaMu;&½Sda&;ESifh ywfoufNyD; EdkifiHawmftpdk;&xHwGif<br />

awmif;qdkum qufvufta&;qdk wdkufyGJ0if&rnfjzpfayonf/<br />

4/ ausmif;om;pm;aomufqdkif (Student Canteen) zGifhvSpfa&;twGuf wuotrIaqmiftzGJUonf yxr<br />

tqifhtjzpf pmtkyfpmwrf; ausmif;okH;y&dabm* a&mif;csonfhqdkifwckrS pwif&ef &nf½G,fcJhaomfvnf; t&if;tESD;<br />

rwnfa&;ESifh ywfoufí tcuftcJ awGUcJh&ayonf/ t&if;tESD;rwnfEdkif&eftwGuf tpk½S,f,mrsm; ac:qdkum<br />

or0g,rtjzpf wnfaxmifrnf qdkyguvnf; pnf;rsOf;Oya'rsm; &½Sd&ef vdktyfygojzifh qufvuf raqmif½GufEdkif<br />

ao;bJ &yfqdkif;xm;cJh&ayonf/<br />

5/ 1952- 53 ckESpfrSpí wESpfwBudrfusif;ycJhaom wuúodkvfausmif;om;yGJawmfudk wwd,tBudrf tjzpfjzifh<br />

1956 ck? 'DZifbmv (20-21) &ufaeYrsm;wGif wuúodkvfe,fajrü NcdrfhNcdrfhoJ usif;yEdkifcJhayonf/<br />

ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;rdwfaqGjzpfa&;<br />

,Ofaus;rIjr§ifhwifa&;<br />

ausmif;om;nDñGwfa&;<br />

Nidrf;csrf;a&;<br />

-[laom &nf½G,fcsufjzifh usif;yjyKvkyfcJhjcif;jzpf&m ausmif;aqmifrsm;? vlrsKd;pkrsm;\ ulnDrIudk trsm;tjym;<br />

&½SdcJhayonf/<br />

6/ 1954-55 ckESpfrS tpjyKí usif;ycJhaom wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkH awGUqkHaqG;aEG;rIudk rEÅav;wuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rauG;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>wdkYESifh<br />

nd§EIdif;aqG;aEG; oabmwlnDcsuft& rEÅav;NrdKU? a½Tref;wuúodkvf? abm*aA'cef;raqmifwGif 1957 ckESpf? Zefe0g&Dv<br />

(19-20-21) &ufaeYrsm;ü wwd,tBudrfajrmuf awGUqkHaqG;aEG;yGJBuD; xajrmufatmifjrifpGm usif;yEdkifcJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;<br />

rsm;<strong>or*¾</strong>rsm;? &efukef? rEÅav;aq;odyÜH<strong>or*¾</strong>? pdkufysKd;a&;r[mXme<strong>or*¾</strong>? xD;wef;? &efuif;aumvdyf udk,fpm;vS,ftzGJU<br />

rsm;tjyif ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;? ausmif;om;&Jacgif? rEÅav;wuúodkvf 'Dtufpftdkponfh ausmif;om;tiftm;pk<br />

rsm;ESifh toif;tzGJUaygif; (43) zGJUrS udk,fpm;vS,faygif; (82) a,mufESifh avhvmolaygif; (48) a,muf wufa&mufcJhay<br />

onf/<br />

xdkaqG;aEG;yGJBuD;wGif wuúodkvfrsm;? aumvdyfrsm;? r[mXmersm;\ tajctaersm;udk wifjytpD&ifcHMuNyD;<br />

vQif epfemcsufrsm;udk azmfxkwfEdkifcJhayonf/ ausmif;om;jyóemrsm;udk tMurf;rzufbJ at;csrf;pGm awGUqkHajz½Sif;ay;<br />

&ef EdkifiHawmftpdk;&odkY yefMum;vTmwapmifESifh 'kwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkH awGUqkHaqG;aEG;yGJBuD;rS<br />

xkwfjyefcJhaom Nidrf;csrf;a&;yefMum;vTmudkvnf; xyfrHtwnfjyKcJh ayonf/<br />

7/ ,aeYwuúodkvfESifh Armjynfw0Srf;wGif wnf½Sdaeaom ynma&;pepfonf e,fcsJUacwfu a&;qGJxm;aom<br />

ynma&;pepfjzpfay&m vGwfvyfaomArmEdkifiHESifh vkH;0rudkufnDay/ vuf½Sdynma&;pepfBuD;wckvkH;udk jyKjyif ajymif;vJ<br />

&ef vdktyfvmNyD[k ,lqojzifh ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;twGuf ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yf jzpfajrmufEdkif&eftwGuf<br />

wuo trIaqmiftzGJUonf aqmif½GufcJhayonf/ yxrtqifhtaejzifh ynma&;wwfuRrf;olrsm;? q&mrsm;xHodkY<br />

ynma&;jyKjyif ajymif;vJa&;ESD;aESmzvS,fyGJ usif;yEdkifa&;twGuf pmrsm;ay;ydkYum tMuHÓPf awmif;cHcJhayonf/<br />

527


528<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuúodkvfynma&;pkHprf;rIaumfr½Sif tpD&ifcHpm xGufay:vmaom tcgwGifvnf; xdktpD&ifcHpmtwGuf<br />

oabmxm; xkwfjyefcJhayonf/ xdkaMunmcsufwGif ynma&; jyKjyifajymif;vJa&;twGuf ynma&;Xme udk,fpm;vS,f<br />

rsm;? ynma&;uRrf;usifolrsm;? ausmif;om;? q&m? rdb udk,fpm;vS,frsm; tygt0if ynma&;aqG;aEG;yGJBuD;w&yf<br />

usif;yjyKvkyf&ef wdkufwGef;EId;aqmfcJhayonf/<br />

þodkY EId;aqmfcJhonfhtwGufvnf; wuúodkvfynma&;pkHprf;rIaumfr½Sif tpD&ifcHpmudk wdkif;jynfodkY xkwfjyef<br />

aMunmum tMuHÓPfrsm; xifjrif,lqcsufrsm;udk jynfolvlxkxHrS awmif;cHcJh&ayonf/ EdkifiHawmf0efBuD;csKyf\<br />

av;ESpfpDrHudef; a&;qGJ&mwGifyifvQif ynma&;ESifhywfoufí ESD;aESmzvS,fyGJ r[kwfaomfvnf; tzGJUzGJUum EdkifiHjcm;rS<br />

yg&*lrsm;udk ac:,lum tMuHÓPfrsm; awmif;,lcJh&ayonf/ þonfyifvQif ynma&; jyKjyifajymif;vJa&;twGuf<br />

awGUqkHaqG;aEG;yGJjzpfEdkif&ef vrf;pay:NyD[k ,lqrdayonf/<br />

8/ EdkifiHwumwuúodkvfrsm;odkY &efukefwuúodkvfq&m? ausmif;om;udk,fpm;vS,ftzGJU apvTwfa&;udk t"du<br />

vkyfief;pOftjzpf csrSwfcJhaomfvnf; raqmif½GufEdkifcJhacs/ uvuwåm;wuúodkvf ESpfw&mjynfhajrmufyGJawmfodkY &efukef<br />

wuúodkvfrS tm;upm;toif; apvTwfcJh&m wuorS tultnDay;cJhonf/<br />

9/ tm½S-tmz&du ausmif;om;abmyGJw&yf &efukefjrdKUü usif;ya&;udk tif'dkeD;½Sm;jynf? befa'gif;jrdKUü usif;y<br />

aom ]tm½S-tmz&duausmif;om;nDvmcHBuD;} ü Armjynf ausmif;om;rsm;taeESifh wifoGif;cJhjcif;jzpf\/ wuúodkvf<br />

tm;upm;aumifpDü wifjyaqG;aEG;cJh&mwGif jzpfajrmufEdkif&ef tm;ay;cJh\/ odkYaomf tquftoG,fjyKvkyf nd§EIdif;&efyif<br />

rvG,fulvSojzifh atmifjrifpGm raqmif½GufEdkifcJhay/ ,dk;',m;EdkifiH ausmif;om;rsm;rS abmvkH;toif;woif; vma&muf<br />

upm;&ef csdef;qdkcJhaomfvnf; atmifqef;tm;upm;uGif;wGif rtm;rvyf jzpfaeaomaMumifh urf;vSrf;csufudk jiif;y,fcJh<br />

&ayonf/<br />

wuo trIaqmiftzGJUonf usrf;opömusdefqdkyGJü aMunmcJhaom t"duvkyfief;BuD; (9) &yfudk taumif<br />

txnfay:&ef aqmif½GufcJh&mwGif txufü tpD&ifcHcJhonfhtwdkif; atmifjrifcJhonfrsm;vnf; ½SdcJh\/ atmifjrifEdkifa&;<br />

twGuf tajccHrsm;&EdkifcJhonfvnf; ½Sd\/ ratmifjrifao;onfh tcsufrsm;vnf; ½SdcJhaMumif;udkvnf; azmfjyvdkuf&ay<br />

onf/<br />

tcef; (4)<br />

tjcm;vkyfaqmifcJhaom vkyfief;rsm;<br />

1/ 1956 ck? atmufwkdbmv (19) &ufwGif EdkifiHawmftpdk;&u txufwef;ausmif;rsm;ESifh tv,fwef;ausmif;<br />

rsm;½Sdd<strong>or*¾</strong>rsm;udk &ufaygif; (30) twGif; zsufodrf;ay;&rnf? EdkifiHawmftpdk;&ausmif;rsm;wGif q&mBuD;rsm; zGJUpnf;<br />

xm;onfh ausmif;aumifpDrSwyg; tjcm;toif;tzGJUrsm; rzGJUpnf;&[k xkwfjyefaMunmcJhonf/<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;cdkif;jcif;? ausmif;om;xkw&yfvkH;\ tcGifhta&; ydwfyifwm;qD;½kHrQru EdkifiHawmf zGJUpnf;ykH<br />

tajccHpnf;rsOf; Oya'wGifyg½Sdaom 'Drdkua&pDtcGifhta&;udkyg ydwfyifwm;qD;onfh trdefYjzpfjcif;aMumifh wuorS<br />

uefYuGufcJhayonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfrS BuD;rSL;onfh 1956 ck? Edk0ifbmv (15) &ufaeYwGif usif;yaom<br />

<strong>or*¾</strong>zsufodrf;rI uefYuGufqE´jyyGJodkY wuorS wufa&mufyg0ifcJhonf/ 1956 ck 'DZifbmv (13) &ufaeYwGifvnf;<br />

wuúodkvfe,fajrü (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;? <strong>or*¾</strong>zsufodrf;a&;trdefY uefYuGufa&;twGuf ausmif;r<br />

wufbJ qE´jyoydwfarSmufum ulnDwdkufyGJ0ifcJhayonf/ xdkqE´jyoydwfarSmufyGJwGif ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;?<br />

ausmif;om;&Jacgif? oefY½Sif;? ausmif;om;a&;&m paom ausmif;om;tiftm;pkrsm;ESifhwuG ausmif;om;xkw&yfvkH;<br />

nDñGwfpGm yg0ifqE´jyrIaMumifh qE´jyoydwfonf atmifjrifcJhayonf/<br />

2/ 'kwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfaygif;pkH ajy;ckefupm;yGJudk 1956 ck? Zefe0g&Dv (17-18) &ufaeYrsm;wGif<br />

rEÅav;wuúodkvfü usif;ycJhayonf/ xdkajy;ckefupm;yGJBuD;udk &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;usif;ycJh&m tm;upm;orm;<br />

aygif; (100) eD;yg;cefY yg0ifqifETJcJhMuayonf/<br />

3/ 1957 ckESpf? arvü wuúodkvf jyefvnfrzGifhvSpfrD ausmif;aqmifrsm; rvkHavmufrIESifhywfoufí wuorS<br />

BudKwifjyifqifxm;yg&ef xkwfjyefaMunmcJhavonf/ xkdYaemuf wuúodkvf jyefvnfzGifhvSpfaomtcgwGif ausmif;om;<br />

aygif; (300) eD;yg; ausmif;aqmifcef;rsm; r&½Sdojzifh wuorS ,m,Dtm;jzifh wcef;ESpfa,mufxm;í ajz½Sif;&efESifh<br />

ausmif;aqmifrsm; aqmufvkyf&ef awmif;qkdcJh&m ,m,Dtm;jzifh wcef;ESpfa,mufxm;í ajz½Sif;rIudk &½SdcJhayonf/<br />

4/ ZGefv wuúodkvfpmar;yGJrsm; ajzqdkaepOftwGif; wkwfauG;a&m*g ysHUESHYvmojzifh ausmif;om;rsm; wkwfauG;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&m*g pGJuyfcJhayonf/ þodkYpGJuyfrIaMumifh pmar;yGJajza&;wGif taESmifht,Sufjzpfvmojzifh wuorS oGm;a&muf<br />

awGUqkHum aq;½kHwGif ae&mcsxm;Edkifa&;? vufawGUpmar;yGJrsm; aeY&ufajymif;vJEdkifa&;? rdrdwdkYae&mwGif ajzqdkEdkifa&;<br />

wdkYtwGuf aqmif½Gufay;cJhonf/<br />

5/ xrif;a


530<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vlrsKd;pk ausmif;olausmif;om;rsm;ESifh tif;vsm;? &wem? rmvm? oD&d? wDwDpD? aq;odyÜHausmif;olrsm;? ausmif;om;<br />

rsm;ESifh tzufzufwGif BudK;yrf;Muaom ausmif;olausmif;om;rsm;tm; wuorS aus;Zl;wif½SdygaMumif;/<br />

þuJhodkY ausmif;om;xk\ yl;aygif;rIaMumifh BuD;rm;aomatmifjrifrIudk &½Sdonfhtwdkif; a½SUwGifvnf;<br />

ausmif;om;xk w&yfvkH;onf wuo\tvHawmfatmufrS wnDwñGwfwnf; yl;aygif;aqmif½GufMu&ef wdkufwGef;<br />

vdkufygaMumif;/<br />

aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yJGwGif &[ef;wyg; rdefhcGef;>rwfMum;aeyHk<br />

ykH<br />

(ausmfjrifU)<br />

'k-Ouú|<br />

wuo<br />

Source: Aung Tun's Original Copy


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1956 rS 1957 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ajrmif;jrc½dkif? tdrfrJNrKdUe,f BuKdUukef;½GmwGif arG;zGm;onf/ u&if trsKd;om;wOD; jzpfonf/ 1954-55 ckESpfwGif<br />

&efukefwuúodkvfodkY a&muf½Sdum ynmqnf;yl;onf/ 1955-56 ckESpf wuo 'k-Ouú|tjzpf a½G;aumuf<br />

wifajr§mufjcif;cH&í? 1956-57 ckESpfwGif wuo Ouú|jzpfvmonf/<br />

1955-56 ckESpfwGif (3) cgusausmif;xkwfpepfudk usifhoHk;&m ausmif;om;trsm;tjym; ynmqufvufoif<br />

Mum;cGifhr&bJ ausmif;rS xGufcGmoGm;cJh&onf/ (3) cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;twGuf wuúodkvfwGif<br />

pwdoydwfarSmufjcif;? tpmiwfcH qE´jyjcif;rsm; jyKcJhí? wuúodkvfaumifpDrS (3) cgus ausmif;xkwfpepfESifh<br />

(66) &mcdkifEIef; ausmif;wuf&ufrsm;twGuf pHkprf;a&;aumfrwD zGJUpnf;cJhonf/<br />

wwd,tBudrfajrmuf wuúodkvfausmif;om;yGJawmfBuD;udk crf;em;pGm usif;yEdkifcJh\/ OD;podef;[efonf u&ifa&;<br />

&mtusKd;aqmiftzGJU twGif;a&;rSL;tjzpf aqmif½Gufvsuf½Sdonf/ Armhwyfrawmf ynma&;ESifh pdwf"gwfa&;&m<br />

ñTefMum;Xme vufaxmuft&m½Sd (pdwf"mwfa&;) wOD;vnf; jzpfonf/<br />

Source: Aung Tun's Original Copy<br />

Source: Oway Magazines<br />

OD;podef;[ef<br />

(1956-57)<br />

rEåav;aumvdyfwGif usif;yaom aumvdyfausmif;aygif;pHkaqG;aEG;yJGrS obmywdESifU twGif;a&;rSL;rsm;tzJGY<br />

531


532<br />

(u) 1957-58 wuoa½G;aumufyGJ<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (20)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

rnfolYudk rJxnfUvdkufygoenf;<br />

(1957 rS 1958)<br />

Source: Oway Magazines<br />

1957-58 ckESpf wuoa½G;aumufyGJü tBudwfte,f<br />

NydKifMuonf/ wyfOD;ESifh 'DtufpftdkwjzpfvJ toif;0ifrsm; qdk<br />

½S,fvpfygwD tEG,fa[mif;rsm;ESifh wyfOD;rSzGJU&oltcsKdUudk pk<br />

pnf;í &Jacgiftrnfjzifh 0ifa&muf ,SOfNydKifMuonf/ wuo<br />

a½G;aumufyGJwGif rEÅav;wuúodkvf aq;ynmr[mXmetwGuf<br />

rJyHk;oGm;a&mufxm;ay;&onf/ wuoonf rEÅav;wuúodkvf<br />

rS aq;ausmif;om;rsm;twGuf w&m;0ifudk,fpm;jyK&ef jzpf<br />

onf/ xdktcsdefu wuúodkvfonf ynma&;0efBuD;Xme vuf<br />

atmufcH tzGJUtpnf;r[kwfyg/ &efukefwuúodkvfonf tpdk;&<br />

taxmuftyHh vGwfvyfaomtzGJUtpnf;jzpfonf/ &efukef<br />

wuúodkvf\ tjrifhqHk;tmPmydkiftzGJUtpnf;rSm wuúodkvf<br />

aumifpDjzpfonf/ uGefjrLepfrsm;? qdk½S,fvpfrsm;? vuf0Jausmif;<br />

om;rsm;? olykefudk,fpm;vS,frsm;[k pGyfpGJtrnfwyfjcif;cH&aom<br />

wyfOD;ESifh tmPm& zqyv qdk½S,fvpfygwDrS ausmaxmuf<br />

aemufcHjyKxm;aom &JacgifwdkY\ NydKifyGJjzpfonf/ owif;pmrsm;<br />

uvnf; xdka½G;aumufyGJowif;ESifh "gwfyHkrsm;udkom tom;ay;<br />

xnfhMuonf/ uGefjrLepf olykefukd,fpm;vS,frsm;[k trnfwyf<br />

jcif;rSm wuúodkvfausmif;om;rsm;twGuf xda&mufaom acwfrD<br />

aom pGyfpGJcsuf r[kwfawmhyg/ a½G;aumufyGJ rJa&wGufaom


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

nwGif &JacgifESifh wyfOD;&Jabmfrsm; vIHYaqmfa


534<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1/ EkdifiHawmftpkd;&ESifh ausmif;om;xkMum;½Sd wif;rmrIrsm; aysmufatmifvkyfaqmif&ef?<br />

2/ vuf½SdwuoMuD;\ tcef;u@ukd ykdrkdjrifhrm;atmifvkyfaqmifoGm;&ef?<br />

3/ wuúodkvfrSm½SdaewJh vuf½Sd ynma&;pepfBuD;[m rvdkvm;tyfwJhtwGuf jyKjyifajymif;vJzdkY wdkufwGef;<br />

aqmif½GufoGm;&ef?<br />

4/ q&m? ausmif;om; yl;wGJnDñGwfpGm vkyfaqmifoGm;a&;udka½SU½I&ef?<br />

5/ ,aeY ausmif;om;xkw&yfvHk; awGUMuHKcHpm;ae&wJh tusyftwnf;trsKd;rsKd;? jyóemtrsKd;rsKd;rS vGwf<br />

ajrmufa&;udk ausmif;om;xknDñGwfa&;? ausmif;om;xkqE´jzifh vkyfaqmifoGm;&efwdkY jzpfonf/<br />

EdkifiHawmftpdk;&ESifhywfoufí oabmxm;rSm-<br />

]]uRefawmfwdkY wuotaeeJYawmh ausmif;om;xk tusKd;½SdrJhvkyfief;awGudk tpdk;&uvkyfvkyf? b,foluyJ<br />

vkyfvkyf axmufcHtm;ay; ulnDoGm;rSm jzpfygw,f/ ausmif;om;xktcGifhta&; tusKd;aus;Zl;udk xdyg;vm&if b,folr<br />

qdk ckcHumuG,foGm;rSm jzpfygw,f/ uRefawmf[m tpdk;&vkyfxm;wJh tvkyfwdkif;udk rsufpdrdSwfNyD; usm;usm; rD;,yfqdkwJh<br />

oabmeJY twdkuftcHrvkyfcJhovdk tpdk;&vkyfwdkif;udkvnf; ykwfoifndKvdk acgif;ndwfEdkifr,f r[kwfygbl;/ ckeuwifjycJh<br />

ovdkyJ ausmif;om;xk tusKd;½Sd? r½dSqdkwJh rSwfausmufay:rSm wifNyD;ppfaq;oGm;rSm jzpfygw,f/ tckaecgrSm uRefawmf<br />

wdkY wuo&JU tBuD;rm;qHk;qdk&r,fh qE´wcku EdkifiHawmftpdk;&eJY ausmif;om;<strong>or*¾</strong>awGMum;rSm ½SdaewJhwif;rmrIudk<br />

at;at;csrf;csrf;enf;awGeJY ajz½Sif;vdkwJh qE´jzpfygw,f/ 'DvdkqE´½Sdwmudk jzpfajrmufatmif aqmif½Guf&mrSm wOD;eJYwOD;<br />

oabmxm;rSefrSefuefuefeJY ½SdzdkYtcsuffudk tkwfjrpfcs&ygvdrfhr,f/ 'Dtkwfjrpfcs&mrSmvnf; wOD;udkwOD;u ysufqD;ap<br />

aMumif; MuHpnfvkyfaeorQawmh t&mxifvdrfhr,f r[kwfygbl;/ qdkvdk&if;rSm wuúodkvftmPmydkifeJY tpdk;&u bmvkyf<br />

vkyf twdkuftcHvkyfrnfr[kwfbJ Nidrf;csrf;a&;? 'Drdkua&pDa&;ESifh ausmif;om;xktusKd;jzpfygu axmufcHívnf;<br />

aumif;? yl;aygif;ívnf;aumif; aqmif½GufoGm;rnf jzpfaMumif; oabmxm;udk aMunmcJhygw,f}}<br />

tqdkygoabmxm;udk udkpdk;odef;u xkwfazmfcJhjcif;tusKd;qufrSm 0efBuD;csKyfOD;Ek\ tMuHay;t&m½Sd OD;tHk;<br />

onf &efukefwuúodkvf t*FvdyfpmXmewGif enf;jyvkyfaeaom udkatmifausmf (b0opftvGwfynmoifausmif;) rS<br />

wqifh udkpdk;odef;udkawGU&ef pum;urf;vSrf;vmonf/ xdkYaemuf OD;tHk;ESifh udkpdk;odef; awGUqHk&mwGif tusKd;qufrSSSm-<br />

(u) 0efBuD;csKyfonf uRefawmfwdkY wou trIaqmiftzGJUwzGJUvHk;udk ¤if;\½kH; tpnf;ta0;cef;odkY<br />

zdwfMum;um tpdk;&tzGJUtaejzifh ynma&;jyKjyifajymif;vJrItwGuf &nf½G,faqmif½Gufaeaom tcsuf<br />

rsm;udk ½Sif;jyonf/<br />

(c) jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifhywfoufí awmxJrSuGefjrLepfygwD udk,fpm;vS,fa&mufaeaMumif;ESifh typf<br />

tcwf&yfpJa&;twGuf qufoG,faqG;aEG;aMumif; ½Sif;jyonf/<br />

(8) wuou OD;aqmifum wuúodkvf½Sduseftoif;tzGJUrsm;ESifh nd§EIdif;aqG;aEG;í rdrdwdkYxHwifjyvdkaom<br />

tcsufrsm;udk wifjya&;twGuf wuotoif;tzGJU udk,fpm;vS,frsm;ESifh awGUqHkyGJvkyfvdkaMumif; ½Sif;jy<br />

onf/<br />

(C) 1957-58 ckESpf wuovIyf½Sm;rI? pwkw¦tBudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;<br />

wuorS OD;aqmifí ausmif;om;rsm; ynmoifMum;rI tcGifhta&;udk ydwfyifaejcif;jzpfaom (3) cguspepfudk<br />

uefYuGufaomtaejzifh oifwef;XmetoD;oD;wGif qE´jyoydwfarSmufcJhMuonf/<br />

pwkw¬tBudrfajrmuf aumvdyfESfh wuúodkvfaygif;pHk aqG;aEG;yGJudk wuúodkvf? aumvdyf<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh n§dEIdif;í<br />

1957 ck? 'DZifbmv (28-29) &ufaeYrsm;wGif armfvNrdKifOypmaumvdyf tpnf;ta0;cef;rBuD;wGif wuo? rwuo?<br />

Auo? rauG;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>wdkY OD;pD;í usif;ycJh&m &efukefaq;odyÜH<strong>or*¾</strong>? rEÅav;aq;odyÜH<br />

<strong>or*¾</strong>? &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfwdkYrS udk,fpm;vS,frsm;? &efukefESifh rEÅav;wuúodkvf toD;oD;rS ausmif;om;tzGJU<br />

udk,fpm;vS,frsm; toif;tzGJU (44) zGJUwdkYrS udk,fpm;vS,fESifh avhvmolaygif; (126) a,muf wufa&mufMuonf/<br />

('k) ESifh (w) tBudrf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;wGif xkwfjyefcJhaom jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;twGuf<br />

tpdk;&ESifhawmfvSefa&;tiftm;pkwdkY ESpfzufrsufESmcsif;qdkif awGUqHkajz½Sif;jcif;jzifh jynfwGif;ppfrD;udk Nidrf;owf&ef<br />

arwåm&yfcHaom yefMum;vTmwapmif xkwfjyefonf/ ausmif;om;xktm; 'Drdkua&pDtcGifhta&; jyefvnfay;tyfa&;?<br />

EdkifiHvHk;qdkif&mynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; w&yfudk EdkifiHawmftpdk;&u OD;pD;usif;ya&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;topf<br />

jyefvnfwnfaqmufa&;? urÇmYwif;rmrI avsmhyg;a&;twGuf tNydKiftqdkifvufeufwyfqifrIrsm;? tEkjrLvufeuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

prf;oyfazmufcGJjcif;rsm; rjyKvkyf&efESifh vufeufppfonftiftm; avQmhaygha&;vkyfief;rsm;udk tjrefqHk;vkyfudkifaqmif<br />

½GufMu&ef arwåm&yfcHonfhh aMunmpmwrf;udk aqG;aEG;yGJrS xkwfjyefonf/<br />

odkh<br />

wuúodkvfaumifpD<br />

rS-wqifU^ ygarmu©csKyf<br />

&efukefwuúodkvf<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

aeYpGJ -11? 1? 58<br />

pmtrSwf- yc-0114^58<br />

taMumif;t&m / / pwkw¬tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJrS awmif;qdkcsufrsm;tm;<br />

ta&;,l aqmif½Gufay;yg&ef wifjyawmif;qdkjcif;/<br />

cifAsm;wuúodkvfESifhaumvdyftoD;oD;rS<br />

<strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm;? toif;tzGJU udk,fpm;vS,frsm;onf pwkw¬tBudrf<br />

ajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJBuD;udk armfvNrdKifNrdKU? armfvNrdKifOypmaumvdyf taqmuf<br />

tODü 28? 12? 57 &ufaeYrS 29? 12? 57 &ufaeYtxd usif;ycJhygonf/ xdkaqG;aEG;yGJü wuúodkvfESifhaumvdyf<br />

toD;oD;rS ausmif;om;b0 tajctaersm;? cHpm;csufrsm;ESifh vdktyfcsufrsm;udk azmfxkwfaqG;aEG;cJhygonf/<br />

xdkaqG;aEG;yGJrS yl;wGJazmfjyyg wuúodkvfESifhaumvdyftoD;oD;twGuf vdktyfaom awmif;qdkcsufrsm;udk wifjyaqG;<br />

aEG;um wnDñGwfwnf; twnfjyKcJhygonf/ odkYygí xdkawmif;qdkcsufrsm;tm; oufqdkif&mrS tjrefqHk;ta&;,l<br />

aqmif½Gufay;yg&ef av;eufpGmarwåm&yfcH wifjyawmif;qdktyfygonf/<br />

qHk;jzwfcsuft&<br />

av;pmpGmjzifh<br />

(cifarmiftkef;)<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL; (wuo)<br />

pwkw¦tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkawGUqHkaqG;aEG;yGJBuD;ü<br />

&efukefwuúodkvftwGuf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS<br />

wifjyaqG;aEG;twnfjyKcJUaom awmif;qdkcsufrsm;<br />

tydkif; (u) ynma&;tqdkrsm;<br />

1/ vuf½Sdynma&;pepfBuD;udk jyKjyifajymif;vJ&eftwGuf EdkifiHawmftpdk;&u OD;pD;um EdkifiHvHk;qdkif&m ynma&;<br />

ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yf usif;yay;&ef (EdkifiHvHk;qdkif&m ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; jzpfajrmufa&;twGuf<br />

wuo\ wifjycsufudk yl;wGJay;ydkUvdkufygonf/)<br />

2/ (u) oHk;cgusausmif;xkwfpepfudk vHk;0zsufodrf;ay;&ef?<br />

(c) ynma&;pHkprf;rIaumfr½SifrS a&;qGJrnfh ynma&;pDrHudef; topfay:rvmrDtwGif; (3) cgus ausmif;xkwf<br />

pepftm; avmavmq,f zsufodrf;xm;&ef?<br />

3/ wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;wGif ynma&;qdkif&m EdkifiHjcm;tultnD vufcH&mü oufqdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

rsm;odkY BudKwiftoday;í n§dEIdif;aqmif½Guf&ef?<br />

4/ Armjynfü oifhawmfaom NrdKUBuD;rsm;wGif Oyrm- ykodrf? ½Srf;jynfwdkYwGif Oypmaumvdyfrsm; wdk;csJUzGifhvSpfay;<br />

&efESifh ,ckzGifhvSpfNyD;aom aumvdyfrsm;? Oyrm- ausmufjzL ponfwdkYudk acwfrDaomtaqmuftODESifh<br />

oufqdkif&mypönf;rsm; tjynfhtpHkxm;½Sday;&ef?<br />

5/ wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;twGuf oHk;pGJaiGudk tvHktavmuf wdk;jr§ifhoHk;pGJay;&ef?<br />

6/ &yfqdkif;xm;aom axmufyHhaMu;rsm;udk tjrefjyefvnfxkwfay;&ef?<br />

535


536<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

7/ pmoifcef;rsm; rvHkavmufrIwdkYudk tjrefqHk;ajz½Sif;ay;&ef?<br />

8/ wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;½Sd Xmetvdkuf qdkif&mpmMunfhwdkufrsm;twGuf wdk;csJUzGifhvSpfí vdktyfaom<br />

pmtkyfpmwrf;rsm; tjynfhtpHkvHkavmufpGm xm;½Sday;&ef/<br />

tydkif; (c) 'Drdkua&pDa&;tqdkrsm;<br />

9/ Armjynfw0Srf;vHk;wGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; zsufodrf;xm;jcif;udk ½kyfodrf;í jyefvnfzGJUpnf;cGifhjyK&ef?<br />

10/ zrf;xm;aomausmif;om;rsm;udk tjrefqHk;vTwfí ausmif;xkwfxm;aom ausmif;om;rsm;tm; tjrefqHk;<br />

ausmif;0ifcGifhESifh pmar;yGJajzqdkcGifh jyK&ef?<br />

11/ wuúodkvfESifh aumvdyfwdkif;wGif atmufwdkbmausmif; wvydwfay;&ef/<br />

tydkif; (*) ausmif;om;tcGifhta&;tqdk<br />

12/ wuúodkvfESifh aumvdyfwGif aq;½kHwckpDxm;½dSí vHkavmufaom ypönf;u&d,mESifh q&m0efrsm;<br />

cefYxm;ay;&ef?<br />

13/ ausmif;ydwf&ufrsm;twGuf ae&yfXmeodkYjyefaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;tm; EdkifiHawmftpdk;&u _<br />

___________/<br />

tydkif; (C) taxGaxGtqdkrsm;<br />

14/ wuúodkvfwGif q&mrsm; rvHkravmufjzpfaeaom tcsdefjzpfojzifh touf (60) ausmfNyD;aom q&mrsm;<br />

qufvuf trIxrf;EdkifpGrf;½Sdygu tNidrf;pm;ray;bJ qufvufcefYxm;&ef?<br />

15/ &efukefwuúodkvfwGif bmom&yfqdkif&mrsm;ü vG,fulpGm 0,f,lEdkifaom pmtkyfrsm;udkom jy|mef;&efESifh<br />

pmtkyfrsm; aps;EIef;BuD;jcif;udk oufomacsmifcsdpGmjzifh 0,f,lEdkif&ef oufqdkif&mwdkYu aqmif½Gufay;&ef?<br />

16/ aeYausmif;om;^olrsm;em;aecef; (G.C.R) ESifh (L.C.R) rsm;udk o[m,ESifh pmzwfcef;rsm;uJhodkY ausmif;om;<br />

OD;a&ESifhtnD jynfhpHkvHkavmufaom taqmuftODypönf;rsm; wyfqifxm;½Sday;&ef?<br />

17/ aeYausmif;ol^om;rsm;toHk;jyKaom-<br />

(u) aomufa&ydkufrsm;ysufpD;aeí a&rsm;roefY½Sif;jcif;?<br />

(c) tdrfomrsm;ydwfqdkYaejcif;rsm;udk tjrefqHk;jyifqifay;&efESifh vHkavmufpGmxm; ½Sday;&ef?<br />

18/ ul;pufwwfaoma&m*grsm; umuG,fa&;twGufudk tcsdeftcgtvdkuf umuG,faq;xdk;ay;&ef?<br />

19/ aeYausmif;om;^olrsm; toGm;tvmvG,fulap&ef oufqdkif&mwdkYu o,f,lydkYaqmifa&;twGuf pDpOfay;&ef/<br />

&efukefaq;odyÜHtwGuf &efukefaq;odyÜHausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wifjyaqG;aEG;twnfjyKcJhaom awmif;qdkcsufrsm;<br />

tydkif; (u) t"duawmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ aq;odyÜH oD;jcm;aumvdyf jzpfajrmuf&ef?<br />

2/ aq;odyÜH (3) cgusausmif;xkwfpepfudk y,fzsufay;&ef?<br />

3/ ynma&;zufqdkif&m q&mBuD;rsm;u ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJí (Medical Seminar) jyKvkyf<br />

ay;&ef/<br />

tydkif; (c) taxGaxGawmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ axmufyHhaMu;aiGrsm;udk topfxyfrHxkwfay;jcif;ESifh &½SdNyD;aom axmufyHhaMu;aiGrsm;udk vpOfrSefrSef<br />

xkwfay;&ef axmufyHhaMu;aiGrsm;udk ausmif;om;OD;a&ESifh vpOf&aiG 60d^- xufydkrdk½Sd&ef?<br />

2/ trdefYusNyD;aom ausmif;aqmiftwGuf tjrefqHk;taumiftxnfazmfí aqmufvkyfay;&ef?<br />

3/ aq;odyÜHpmMunfhwdkuf tjrefqHk;wdk;csJUay;&ef?<br />

4/ aq;odyÜHtaqmuftODudk vuf½Sdausmif;om;OD;a&ESifh nDrQatmifaqmufvkyfay;&ef?<br />

5/ vuf½Sdausmif;om;OD;a&ESifh udkufnDrnfh q&mOD;a&&½Sd&ef? q&mrsm; xyfrHwdk;csJUcefYxm;&ef?<br />

6/ aq;ynmwdk;wufrItwGuf aq;odyÜHqdkif&m vufawGUoifMum;rIaq;½Hk (Teaching Hospital) tjzpf<br />

ajymif;vJay;&ef?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

7/ aq;odyÜHvufawGUcef;rü ud&d,mwefqmyvmrsm; jynfhpHkpGmxm;½Sd&ef/<br />

rEåav;aq;odyÜHr[mXmecGJtwGuf rEåav;aq;odyÜHr[mXmecGJausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wifjyaqG;aEG;cJUaom<br />

awmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ ausmif;aqmifrsm; (3) xyfaqmif? vl (250) cefY ausmif;om;rsm;twGuf (1) aqmifESifh ausmif;olrsm;<br />

twGuf (1) aqmif tjrefqHk; aqmufvkyfay;yg&ef (,cktcgwGif ausmif;olrsm;rSm pmoifcef;wGif aexdkif<br />

Mu&ygonf/)<br />

2/ XmetoD;oD;rS vdktyfaeaom q&mrsm;cefYxm;ay;&ef?<br />

3/ axmufyHhaMu; wu,fvdktyfaeonfh ausmif;om;rsm;tm; axmufyHhaMu;ay;&ef?<br />

4/ aq;odyÜH (3) cgus ausmif;xkwfpepf zsufodrf;ay;&ef?<br />

5/ 1953-54 ckESpf aq;odyÜHr[mXmecGJ pwifzGifhvSpfonfrSpí wcgrQr&ao;aom upm;aMu;? pmMunfhwdkuf<br />

aMu;? aq;0g;ukoaMu;rsm;udk tm;vHk;ESpfrsm;twGuf tjrefxkwfay;&ef?<br />

6/ wuúodkvfwGif½Sdaeaom (3) cgus ausmif;xkwfpepfudk zsufodrf;ay;&ef?<br />

7/ rEÅav; oD;jcm;wuúodkvf jzpfajrmufaomtcg rdrdESpfoufaom wuúodkvfrsm;wGif a½G;cs,f oifMum;Edkif&efESifh<br />

rdrdESpfoufaom aq;odyÜHrsm;wGifoifMum;&ef?<br />

8/ rw&m;csKyfcs,fxm;aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; jyefvnfzGJUpnf;cGifhjyK&ef?<br />

9/ aq;odyÜHr[mXmecGJ (rEÅav;) taqmuftODonf aumvdyft*FgESifh rnDñGwfaomaMumifh taqmuftODopf<br />

aqmufvkyf tpm;xdk;ay;&ef/<br />

xD;wef;aumvdyftwGuf xD;wef;ausmif;aqmif o[m,ESifUpmzwftoif;<br />

aehausmif;ol^om;rsm;toif;wdkh wifjyaqG;aEG; twnfjyKcJhaom awmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ xD;wef;aumvdyfudk tqifhtwef;rDaom aumvdyfwcktjzpf wkd;csJUjyKjyifay;&ef?<br />

2/ ausmif;om;OD;a&ESifhtnD q&m? q&mrrsm; ydkrdkcefYxm;ay;&ef?<br />

3/ wuúodkvfaxmufyHhaMu; wdk;jr§ifhoHk;pGJay;&ef?<br />

4/ wuúodkvf½Sd bmom&yfwdkif;udk jzpfEdkifvQif Oypmwef;rSpí oifMum;cGifhay;&ef?<br />

5/ oufqdkif&m bmom&yfrsm;twGuf taxmuftuljyKrnfhynm&yfrsm;udk qnf;yl;Edkif&eftwGuf<br />

(u) a'oEÅ&A[kokw½SmazGa&;twGuf oufqdkif&mrS aqmif½Gufay;&ef?<br />

(c) okawoe (Research Dep:) zGifhvSpfay;&ef?<br />

6/ pmMunfhwdkufwck zGifhvSpfay;&efESifh pmMunfhwdkufwGif ausmif;oHk;jy|mef;onfh pmtkyfpmwrf;rsm; jynfpHk<br />

vHkavmufpGm xm;½Sday;&ef?<br />

7/ ausmif;oHk;tjzpf jy|mef;onfhpmtkyfrsm;udk<br />

(u) aps;EIef;csdKompGmjzifh&½Sd&ef oufqdkif&mrSaqmif½Gufay;&ef?<br />

(c) 0,fr&aom pmtkyfrsm;udk rjy|mef;&ef?<br />

8/ ausmif;om; (100) xuf ausmfvGefaom pmoifcef;rsm;wGif toHcsJUpufwyfqifay;&ef?<br />

9/ wuúodkvfwGif ,ck½Sdaom (Combination) rsm;tjyif tydkbmomw&yf oif,lcGifhjyK&ef?<br />

10/ Ak'¨usrf;pm *kPfxl;wef; zGifhvSpfay;&ef?<br />

11/ ausmif;om;rsm;tm; axmufyHhaMu;rsm; qufvufay;&ef?<br />

12/ EdkifiHawmftpdk;&u BuD;rSL;í ]ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;} twGuf aqG;aEG;yGJBuD;wck tjrefqHk;usif;y&ef/<br />

tydkif; (c) ausmif;om;tcGifUta&;<br />

13/ (3) cgus ausmif;xkwfpepfudk tjrefqHk;zsufodrf;ay;&ef?<br />

14/ atmufwdkbmausmif; (1) vydwfay;&ef?<br />

15/ <strong>or*¾</strong>rsm; tjrefqHk;jyefvnf zGJUpnf;cGifhjyK&ef? zrf;xm;aomausmif;om;rsm; tjrefqHk;jyefvnf vTwfay;&ef?<br />

16/ ausmif;om;OD;a&ESifhtnD q&m0efrsm;? olemjyKrsm; xm;½Sday;&ef?<br />

17/ aq;0g;ypönf;rsm;ESifh acwfrDprf;oyfu&d,mrsm; vHkavmufpGmxm;½Sday;&ef?<br />

537


538<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

18/ ausmif;om;^olwdkif; tcrJhaq;xdk;cGifh&½Sd&ef?<br />

19/ ausmif;om;^olwdkif;tm; ul;pufwwfaoma&m*grsm;rS umuG,fay;aomaq;rsm;udk tcsdeftcg vdkufí<br />

vdktyfovdkxdk;ay;&ef?<br />

20/ oD;jcm;aq;½Hkwck wnfaqmufay;&ef/<br />

&efuif;aumvdyftwGuf &efuif;ausmif;aqmif o[m,ESifUpmzwftoif;? &efuif;aehausmif;ol^om;toif;wdkhrS<br />

wifjyaqG;aEG;twnfjyKcJUaom awmif;qdkcsufrsm;<br />

tydkif; (u) ynma&;tqdkrsm;<br />

1/ &efuif;aumvdyftm; aumvdyftqifhtwef;rDaom oD;jcm;aumvdyftjzpf wdk;csJUay;&ef?<br />

2/ q&mrsm;ESifh ausmif;oHk;y&dabm*rsm; vufawGUprf;oyfaomu&d,mrsm; vHkavmufpGmxm;½dSay;&ef?<br />

3/ &efuif;aumvdyfwGif bmom&yfqdkif&m pmtkyfpmwrf;rsm; tjynfhtpHk½Sdonfh pmMunfhwdkufwck xm;ay;&ef?<br />

4/ ausmif;taqmuftODrsm;? ausmif;oHk;y&dabm*rsm;? q&mrsm; vHkavmufpGm wdk;csJUaqmufvkyf cefYxm;&ef?<br />

5/ wuúodkvfaxmufyHhaMu;aiGESifh ynma&;toHk;p&dwfudk ydkrdkwdk;jr§ifhoHk;pGJay;&ef?<br />

6/ &efuif;aumvdyfwGif q&mrsm;vHkavmufpGm rcefYxm;Edkifao;rD tcsdeftwGif; pmoifcef;wdkif;wGif<br />

ausmif;om; (100) xuf renf;½Sdu toHcsJUpufrsm; wyfqifay;&ef?<br />

7/ EdkifiHawmftpdk;&u BuD;rSL;usif;yí ynma&;ESD;aESmzvS,fonfh aqG;aEG;yGJBuD;wck tjrefqHk;jyKvkyfay;&ef/<br />

tydkif; (c) usef;rma&;tqdkrsm;<br />

8/ &efuif;ausmif;aqmifwGif aq;ay;cef;wck oD;jcm;aqmufvkyfay;&efESifh tcsdefjynfhq&m0ef wa,muf<br />

xm;ay;&ef?<br />

9/ &efuif;aumvdyfoGm;vrf;rsm;ESifh ausmif;aqmiftwGif;½Sd vrf;rsm;udk ½TGHUAGufa&tdkifrsm; r½Sdap&eftwGuf<br />

tjrefjyKjyifay;&ef?<br />

10/ ul;pufwwfaoma&m*grsm; jzpfyGm;Edkifaom tcsdefumvrsm;wGif &efuif;aumvdyf aeYausmif;ol^om;rsm;udk<br />

vnf; ausmif;aqmifaeolrsm;uJhodkY umuG,faq;xdk;ay;&ef?<br />

11/ &efuif;ausmif;aqmifteD;½Sd ausmif;om;rsm;tzdkY tusifhpm&dwå xdcdkufaprnfhtrIudpörsm;udk z,f½Sm;ay;&ef/<br />

tydkif; (*) ausmif;om;oufomacsmifcsda&;<br />

12/ ausmif;om;^olrsm;twGuf em;aecef;rsm;udk ausmif;om;OD;a&ESifhtnD wdk;csJUay;&efESifh yefum? a&'D,dk?<br />

rD;vHk;rsm; wyfqifxm;½Sday;&ef?<br />

13/ &efuif;aumvdyf½Sd pm;aomufqdkifwGif pepfwusESifhoefY½Sif;pGm pDrHay;&efESifh trsKd;orD;rsm;twGuf pm;<br />

aomufcef; oD;oefYxm;½Sday;&efudk jzpfEdkifonfenf;ESifh tjrefqHk;pDrHay;&ef?<br />

14/ aumvdyf½Sd aeYpOftoHk;jyKaom aomufa&twGuf a&ydkufrsm; ydkrdkkwyfqifay;&ef?<br />

15/ aeYausmif;ol^om; oGm;vmrIvG,fulap&ef ausmif;um;rsm;pDpOfay;&ef?<br />

16/ ausmif;wGif vQyfppfacgif;avmif;rsm; xm;½Sday;&ef/<br />

tydkif; (C) ausmif;om;tcGifUta&;tqdkrsm;<br />

17/ oHk;cgusausmif;xkwfpepfudk tjrefqHk;zsufodrf;ypf&ef?<br />

18/ atmufwdkbmausmif;ydwf&ufudk cgwdkif;uJhodkY (1) vydwf&ef?<br />

19/ ArmwjynfvHk;wGif zsufodrf;cHxm;&aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk tjrefqHk; jyefvnfzGJUpnf;cGifhay;&ef?<br />

20/ ArmwjynfvHk;wGif zrf;qD;cHae&aomausmif;om;rsm;tm; tjrefvTwf&ef?<br />

21/ ausmif;om;rsm;twGuf axmufyHhaMu; ydkrdkoHk;pGJ&ef/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

armfvNrdKifOypmaumvdyftwGuf armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wifjyaqG;aEG;twnfjyKcJUaom<br />

awmif;qdkcsufrsm;<br />

tydkif; (u) ynma&;tqdkrsm;<br />

1/ armfvNrdKifOypmaumvdyfudk 'D*&DaumvdyftjzpfodkY (1958-59) ckESpftwGif; wdk;jr§ifhzGifhvSpfay;&ef?<br />

2/ armfvNrdKifOypmaumvdyfwGif &efukefwuúodkvfrS oifMum;ydkYcsaom bmom&yftm;vHk;udk oifMum;ydkYcsay;&ef<br />

(Oyrm- jyifopf? *smref? Ak'¨bmom)<br />

3/ avmu"gwfbmom&yfrsm;ESifh ywfoufí vufawGUprf;oyfonfh ypönf;ud&d,mrsm;udk jynfpHkvHkavmufpGm<br />

xm;½Sday;&efESifh ausmif;om;OD;a& tcsKd;tpm;tvdkuf xm;½Sday;&ef?<br />

4/ aumvdyfwGif oifMum;ydkYcsay;aeonfh bmom&yfrsm;ESifhqdkifaom pmMunfhwdkufwckudk pmtkyfrsm;jynfhpHkvHk<br />

avmufpGmjzifh zGifhvSpfay;&ef?<br />

5/ ausmif;om;OD;a&tvdkuf q&mrsm;cefYxm;ay;&ef?<br />

6/ 0gPdZÆaA'XmewGif enf;jyq&mr½Sdonfjzpfí q&mwa,muf cefYxm;ay;&ef?<br />

7/ t*FvdyfpmXmewGif vufaxmufuxdu q&mwOD; xyfrHcefYxm;&ef?<br />

8/ ½ku©aA'XmewGif enf;jyq&mr½Sdonfjzpfí q&mwa,muf cefYxm;ay;&ef?<br />

9/ ,ckaqmufvkyfqJ aumvdyfausmif;opfBuD;udk tjrefqHk;NyD;pD;atmif aqmufvkyfay;&efESifh vmrnfhESpf<br />

ZGefvwGif ajymif;a½TUzGifhvSpfay;&ef?<br />

10/ wuúodkvfaumifpDwdkif;wGif wdkif;&if;om;vlrsKd;pkwdkY\ bmompmayudk oifMum;ydkYcsaomXmersm; zGifhvSpf<br />

ay;&ef/<br />

tydkif; (c) ausmif;om;tcGifUta&;tqdkrsm;<br />

11/ jynfe,ftvdkufay;aom axmufyHhaMu;rsm;udk ausmif;om;OD;a&tvdkuf ESpfpOfwdk;jr§ifhay;&efESifh oufqdkif&m<br />

odkY awmif;qdkay;&ef?<br />

12/ aumvdyfa&muf ytdk0fhausmif;ol^om;rsm;twGuf oD;oefYaxmufyHhaMu;ay;&ef?<br />

13/ rGefausmif;ol? ausmif;om;rsm;twGuf oD;oefaxmufyHhaMu;ay;&ef?<br />

14/ jrefrmwjynfvHk;wGif zsufodrf;cH&aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk tjrefqHk; jyefvnfzGJUpnf;cGifhjyK&ef?<br />

15/ jrefrmwjynfvHk;wGif zrf;qD;xm;aom ausmif;om;^olrsm;tm; tjrefqHk;vTwfay;&ef?<br />

16/ (3) cgusausmif;xkwfpepfudk tjrefqHk;zsufodrf;ay;&ef?<br />

17/ atmufwdkbmausmif;ydwf&ufudk ,cifuJhodkY (1) vydwfay;&ef?<br />

18/ ausmif;aqmifrsm;wGif ,cifuJhodkY rD; (24) em&Day;&ef?<br />

19/ wuúodkvfaxmufyHhaMu;udk tvHktavmuf wdk;jr§ifhoHk;pGJay;&ef?<br />

20/ armfvNrdKifOypmaumvdyfodkY tjcm;wuúodkvfESifh aumvdyfrsm;rS cdkifvHkpGmaom ausmif;ajymif;vufrSwfjzifh<br />

ajymif;a½TUvmaom ausmif;ol^om;rsm;tm; armfvNrdKifOypmaumvdyfwGif >cif;csufr½Sd vufcH&ef?<br />

21/ ausmif;aqmifae ausmif;ol^om;vufrSwfa&;xdk;&aom uwd0efcHcsufrsm;udk ,cifESpfrsm;uJhodkY ESpfpOf<br />

ESpfwdkif; y,fzsufay;&ef?<br />

22/ &efukefwuúodkvfrSmuJhodkY ausmif;aqmifwaqmifwGif owif;pm (6) apmifESifh tjcm;upm;ckefpm;ypönf;rsm;<br />

jynfhpHkpGm xm;½Sday;&ef?<br />

23/ armfvNrdKifOypmaumvdyf ausmif;tkyfcsKyfa&;tzGJUwGif ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> udk,fpm;vS,f (2) OD; yg0ifcGifh<br />

jyK&ef?<br />

24/ armfvNrdKifOypmaumvdyf ausmif;aqmifaumfrwDwGif <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,f (2) OD; yg0ifcGifhjyK&ef/<br />

tydkif; (*) ausmif;om;oufomacsmifcsda&;<br />

25/ aumvdyfausmif;aqmifopfBuD;ESifhtwl rdef;uav;ausmif;aqmifESifh a,mufsm;av;ausmif;aqmifrsm;udk<br />

tjrefqHk; aqmufvkyfay;&ef?<br />

26/ aumvdyfausmif;aqmifopfBuD;ESifhtwl pmMunfhwdkufwck oD;jcm;aqmufvkyfay;&ef?<br />

27/ aumvdyfausmif;aqmifopfBuD;ESifhtwl pmwdkufwck aqmufvkyfay;&ef?<br />

539


540<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

28/ &yfpJxm;aom axmufyHhaMu;rsm;udk tjrefqHk; jyefvnfxkwfay;&ef?<br />

29/ ausmif;oHk;tjzpf jy|mef;xm;aom pmtkyfrsm;udk aps;EIef;csKdompGmESifh 0,f,l&½Sda&;twGuf oufqdkif&mrS<br />

aqmif½Gufay;&ef/<br />

tydkif; (C) usef;rma&;<br />

30/ ynmoifMum;aeaom ausmif;om;^olrsm;tm; &moDtvdkuf umuG,faq;rsm; tcrJhxdk;ay;&ef?<br />

31/ aumvdyfausmif;opfBuD;ESifhtwl ausmif;ol^om;rsm;twGuf oD;jcm;aq;½Hkwck aqmufvkyfay;&ef?<br />

23/ rdef;uav;ausmif;aqmiftwGuf q&m0efrwOD;udk oD;oefYcefYxm;&ef/<br />

tydkif; (i) upm;ckefpm;ESifUtm;upm;a&;<br />

33/ t&nftcsif;jynfh tm;upm;ESifh upm;ckefpm;q&mwOD; oD;oefYxm;½Sday;&ef?<br />

34/ upm;ckefpm;a&;bufwGif vdktyfaomypönf;rsm; vHkavmufpGm xm;½Sday;&ef?<br />

35/ tm;upm;½Hkwck oD;jcm;aqmufvkyfay;&ef/<br />

rauG;OypmaumvdyftwGuf rauG;Oypmaumvdyfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS wifjyaqG;aEG;? twnfjyKcJUaom<br />

awmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ oHk;cgusausmif;xkwfpepfudk y,fzsufay;&ef?<br />

2/ 65% ausmif;ac:csdefpepfudk zsufodrf;ay;&ef?<br />

3/ axmufyHhaMu;rsm; qufvufay;&ef?<br />

4/ rw&m;zsufodrf;cH&aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; jyefvnfzGJUpnf;cGifhay;&ef?<br />

5/ rauG;OypmaumvdyfwGif jynfhpHkvHkavmufaom yd#uwfwdkufwckxm;ay;&ef?<br />

6/ pmoifcef;rsm;wGif rD;ESifhyefumrsm; wyfqifay;&ef?<br />

7/ ausmif;ol^om;rsm; em;ae&eftaqmifwdkYwGif ypönf;rsm; vHkavmufpGmxm;½Sday;&ef?<br />

8/ tm;upm;½Hkwck aqmufvkyfNyD; ypönf;rsm; tvHktavmufxm;ay;&ef?<br />

9/ rauG;OypmaumvdyfwGif &oifh&xdkufaom bmom&yfrsm; pHkvifpGmxm;½Sday;&ef?<br />

10/ bmom&yftvdkuf q&m? q&mrrsm; vHkavmufpGm xm;ay;&ef? ¤if;wdkYudkvnf; tcsdefrDapvTwf cefYxm;ay;&ef?<br />

11/ bmom&yfqdkif&m ypönf;toHk;taqmif pmtkyfpmwrf;rsm; tvHktavmufxm;ay;&ef?<br />

12/ aemufxyf trsKd;om;ausmif;aqmifwck aqmufvkyfay;&ef?<br />

13/ trsKd;orD; ausmif;aqmifwckudkvnf; tjrefqHk;aqmufvkyfay;&ef?<br />

14/ ½SdNyD;jzpfaom trsKd;om;ausmif;aqmifudkvnf; tqifhtwef;rDatmif jyKjyifay;&ef/<br />

(Oyrm- pmtkyfpif? a&csKd;cef;? tdrfomESifh wa,mufwcef;us ae&mcsxm;ay;&ef)<br />

ausmufjzLaumvdyf awmif;qdkcsufrsm;<br />

1/ ausmufjzLaumvdyfudk tqiftwef;rDí jynfhpHkaom OypmaumvdyftjzpfodkY wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

2/ ausmufjzLaumvdyfwGif ausmif;ol^om;rsm;twGuf acwfrDaomausmif;aqmifrsm; vHkavmufpGm ay;&ef?<br />

3/ odyÜHynmrsm;twGuf vdktyfaom ypönf;ud&d,m wefqmyvmrsm; vHkavmufpGm xm;½Sday;&ef?<br />

4/ t&nftcsif;jynfh q&mrsm; vHkavmufpGm cefYxm;ay;&ef?<br />

5/ ausmufjzLaumvdyfwGif ynmoifMum;vdkaom ausmif;om;^olrsm;tm; axmufyHhaMu;ay;&ef/<br />

rEåav;wuúokdvftwGuf rEåav;wuúokdvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS wifjyaqG;aEG;? twnfjyKcJhaom<br />

awmif;qkdcsufrsm;<br />

ynmoifMum;a&;tqkdrsm;<br />

1/ jrefrmpmayXmewGif uxdu (2) OD; wkd;í cefYxm;ay;&efESifh *kPfxl;wef; xm;ay;&ef?<br />

2/ t*FvdyfpmayXmewGif uxdu (1) a,mufESifh vufaxmufuxdu (2) a,muf? enf;jyq&m (5) a,muf<br />

wkd;í cefYxm;ay;&ef?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

3/ pdwfynmXmewGif uxdu (2) OD;ESifh enf;jyq&m (1) OD; xyfrH cefYxm;ay;&ef?<br />

4/ wuúaA'XmeESifh tbd"r®mXmewGif uxdu (2) OD;ESifh enf;jyq&m (3) OD; xyfrH cefYxm;ay;&ef?<br />

5/ blrdaA'XmewGif uxdu (2) a,mufESifh vufaxmufuxdu (4) a,muf wkd;ícefYxm;ay;&efESifh *kPfxl;<br />

wef; xm;ay;&ef? jywdkufrS ypönf;rsm; iSm;,lavhvmcGifhjyK&ef?<br />

6/ ygPaA'XmewGif Oypm (c) ykdif;ESifh odyÜHwef;rsm;twGuf vufawGUprf;oyf&mwGif ig;? ,kef ponfhrsm;ukd<br />

tenf;qkH; (3) Mudrftxd avhvmcGifh&&ef?<br />

7/ &mZ0ifXmewGif uxdu (2) OD; xm;½Sday;&ef?<br />

8/ ocFsm*kPfxl;wef; zGifhvSpfay;&ef?<br />

9/ bDtufpD (tyvdkif;) "gwkaA'wGif uxdu (2) OD; xyfrHcefYxm;&ef?<br />

10/ Xmetvdkuf qdkif&mpmMunfhwdkufrsm;xm;ay;&efESifh Xmevdkufqdkif&m pmtkyfpmwrf;rsm; jynfhpHkpGm xm;ay;&ef?<br />

11/ oifcef;pm,l&eftwGuf tcef; (40) ygaom ausmif;aqmifBuD;wck aqmufvkyfay;&ef?<br />

12/ abm*aA'ESifh 0gPdZÆaA'Xme,lí oD;jcm;Xme wckpD zGifhvSpfay;&efESifh xdkXmersm;wGif uxdu (2) OD;pD<br />

xyfrHcefY xm;ay;&ef?<br />

13/ r[m0dZÆmESifh r[mynmXme? Oya'r[mXmersm; zGifhvSpfay;&ef?<br />

14/ oD;jcm;wuúodkvf *kPft*Fg&yfESifh udkufnDaom tqifhrDoifMum;rIqdkif&m ypönf;rsm;ESifh q&mrsm; xm;½Sday;<br />

&ef?<br />

ausmif;om;tcGifUta&;<br />

1/ oHk;cgusausmif;xkwfpepf tjrefqHk;zsufodrf;&ef?<br />

2/ ausmif;om;xk qE´rygaom Oya'rsm; jyefvnf½kyfodrf;&efESifh xyfrHrjy|mef;a&;?<br />

3/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; vGwfvyfpGm zGJUpnf;wnf½SdcGifhay;a&;?<br />

4/ zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;tm; rn§Of;yef;&efESifh tjrefqHk;vTwfay;&ef?<br />

5/ atmufwdkbmausmif; (1) vydwfay;&ef?<br />

6/ armifatmifarmif;udpöudk w&m;ojzifh qdkif&mrS tjrefqHk;ta&;,l aqmif½Guf&ef/<br />

ynma&;vGwfvyfcGifU<br />

1/ ynmoifMum;rIESifhtkyfcsKyfrIwGif jyifyrS0ifa&mufpGufzufjcif;rjyK&ef?<br />

usef;rma&;<br />

1/ wuúodkvfaq;½Hkwck jzpfajrmuf&ef <strong>or*¾</strong>rS BudK;pm;aeonfudk tpdk;&rS tultnDay;&ef? ausmif;om;OD;a&ESifh<br />

nDrQaom q&m0ef? olemjyKrsm;cefYxm;&ef? rNyD;pD;rDumvtwGif; vuf½Sdaq;ay;cef;udk wdk;csJUvsuf q&mr<br />

wOD; xyfrHcefYxm;ay;&ef?<br />

2/ wuúodkvfe,fajroefY½Sif;a&;twGuf oufqdkif&mtpdk;& usef;rma&;XmerS tenf;qHk;wv (1) Budrf vm<br />

a&muf ppfaq;rIjyKay;&efESifh ausmif;rSowfrSwfxm;onfh twdkif; wywfwBudrf xufrenf; aq;t&m½Sd<br />

vma&muf ppfaq;&ef?<br />

3/ ausmif;om;rsm; pm;aomufa&;wGif oefY½Sif;rItwGuf wuúodkvftkyfcsKyfa&;tzGJUrS aqmif½Guf ppfaq;ay;&ef<br />

4/ ausmuf? ykvdyf? wdkufzdGKufa&m*grsm; umuG,fa&;twGuf aq;rsm;udk ESpfpOftcsdefrD BudKwifxdk;ay;&ef/<br />

upm;ckefpm;<br />

1/ ausmif;om;^olrsm;twGuf acwfrDaom oD;oefYtm;upm;½Hk wckpD aqmufvkyfay;&ef?<br />

2/ aeYausmif;ol^om;rsm;twGuf acwfrDaom tyef;ajz&dyfomwckpD aqmufvkyfay;&ef?<br />

3/ upm;ckefpm;ESifhqdkif&m oD;oefYt&m½SdwOD; tjrefqHk;cefYxm;ay;&ef?<br />

4/ ausmif;om;ESifh q&mOD;a& tnDtrQyg0ifaom upm;ckefpm;aumifpDwck zGJUpnf;ay;vsuf upm;ckefpm;rI<br />

qdkif&mrsm;udk BuD;Muyfvkyfaqmifay;&ef?<br />

5/ acwfrDa&ul;uef (1) ck aqmufvkyfay;&ef/<br />

541


542<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

oufomacsmifcsda&;<br />

1/ ausmif;om;rsm; c&D;oGm;vma&;twGuf oufqdkif&mXmersm;rS w0ufcavQmhEIef;ay;&ef?<br />

2/ wuúodkvfwGif oD;jcm;pmwdkuf (1) ck zGifhvSpfay;&ef?<br />

3/ wuúodkvf axmufyHhaMu;rsm;udkqufvufay;&ef/<br />

taxGaxGvdktyfcsufrsm;<br />

1/ wuúodkvfA[dk ausmif;aqmifBuD;atmufrS tpdk;&pdkufysKd;a&;½Hk;rsm; tjrefqHk;a½TUay;&ef?<br />

2/ ausmif;aqmiftkyfcsKyfa&;twGuf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm;? trIaqmifrsm;yg0ifaom ausmif;<br />

aqmif tkyfcsKyfa&;aumfrwDw&yf zGJUay;&ef?<br />

3/ wuúodkvf0if;twGif; vrf;rsm;jyKjyifay;&efESifh vQyfppfrD;vHk;rsm;xGef;n§day;&ef?<br />

4/ Assembly Hall BuD;wck aqmufvkyfay;&ef?<br />

5/ usef;rma&;ESifh udkufnDaom trsKd;orD;? trsKd;om; abmf'gaqmifrsm; wdk;csJUaqmufvkyfay;&ef?<br />

6/ Social Science/ International Relation/ Statistic tp½Sdaom bmom&yfrsm; qdkif&mXmersm; wdk;csJU<br />

zGifhvSpfay;&ef?<br />

7/ csif;wGif;aumvdyf tjrefqHk; zGifhvSpfay;&ef/<br />

(i) rEåav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> vIyf½Sm;rIrsm;<br />

rEÅav;wuúodkvfBuD;udk oD;jcm;wuúodkvfBuD; jzpfajrmufvm&ef q&mr? q&m? rdbjynfol? ausmif;ol^om;<br />

rsm; qE´½Sdí qE´jycJhMuygonf/ rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onfvnf; twuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

aqG;aEG;&m q&mrsm;uvnf; wwfEdkifaomtajctaer½Sdí avmavmq,f ausmif;tkyfcsKyfa&;udpöudkom pOf;pm;<br />

aqG;aEG;Muonf/ taqmifrSL; (4) OD;? aiGwdkufpdk;? 0if;rSL;ESifh wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;aygif; (8) OD;yg0ifaom<br />

,m,D ausmif;aqmifaumfrwDw&yfudk trsm;oabmwl zGJUpnf;cJhMuonf/ q&mBuD;OD;oef;xGef;u Ouú|? rwuo<br />

udk,fpm;vS,fu twGif;a&;rSL; tjzpfaqmif½GufcJhavonf/<br />

(p) ArmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf yÍörtBudrfajrmuf jynfvHk;uRwfnDvmcHBuD;rS<br />

qHk;jzwftwnfjyK awmif;qdkcsufrsm;<br />

ynma&;tqdkrsm;<br />

1/ ,aeYvuf½Sd (18) odef;eD;yg; ½Sdaomausmif;om;OD;a&twGuf ynma&;toHk;p&dwfudk 20% xufrenf;<br />

wdk;jr§ifhoHk;pGJí ausmif;taqmuftODrsm;? ausmif;oHk;y&dabm*rsm;? ausmif;q&mrsm; vHkavmufpGmay;&efESifh<br />

toufarG; 0rf;aMumif; ynm&yfrsm;udk ausmif;wdkif;wGif oifMum;ay;&ef?<br />

2/ EdkifiHawmftpdk;&u owfrSwfxm;aomNrdKUrsm;ESifh r½Sdrjzpfaom NrdKUrsm;wGif Oypmaumvdyfrsm; wnfaxmif<br />

ay;&ef? jyXmef;csufrsm; tjrefqHk;taumiftxnfazmfí ½Srf;jynfwGif Oypmaumvdyf (1) ck zGifhvSpfay;&ef?<br />

taqmuftOD? ausmif;oHk;ud&d,m? q&mrsm;vHkavmufpGmxm;í bmompHkoifMum;Edkifa&;twGuf pDpOfay;&ef?<br />

3/ ausmif;rsm;wGif trsKd;om;nDñGwfa&;? trsKd;om;pm&dwåESifh trsKd;om;,Ofaus;rIudk qefYusifaom ausmif;oHk;<br />

pmtkyfrsm; rjy|mef;&ef? (Oyrm-jynfaxmifpkyef;wdkifESifh vlxkatmfoHuJhodkYaom pmtkyfrsm;)<br />

4/ (3) wef;rSpí acwfrDenf;pepfjzifh t*Fvdyfbmomoif&efESifh oif½dk;oifwef; tqifhtwef;ESifh udkufnDaom<br />

pmtkyfrsm;udk ausmif;oHk;tjzpf jy|mef;&ef? (Oyrm- wuúodkvf0ifoifwef;rS t*Fvdyfpmtkyf --- aysmuf)<br />

5/ ausmif;q&m? q&mrrsm; vHkavmufpGm wdk;jr§ifhcefYxm;ay;&ef? usef;rma&;tajctaeaMumifh tvkyfrScGifh,l<br />

&aom q&m? q&mrrsm;udk vpmtjynfhESifh vHkavmufaom cGifh&ufrsm;ay;&efESifh vpmwdk;jr§ifhay;&ef?<br />

6/ ausmif;q&m? q&mrrsm;cefYtyf&mwGif oufqdkif&m t&nftcsif;ppfaq;rIrsm;rSty jynfxJa&;XmeESifh<br />

EdkifiHa&;ygwD toif;tzGJUrsm;rS 0ifa&mufpGufzufjcif; rjyK&ef?<br />

7/ ynma&;Xme vGwfvyfcGifhudk rpGufzuf&efESifh ausmif;q&m? q&mrrsm;tm; ynmoifMum;a&; wm0efrSwyg;<br />

tjcm;rnfonhf vkyfief;udkrQ tpdk;&tmPmjzifh apcdkif;jcif; rjyKvkyf&ef? (Oyrm- q&mrsm;tm; tpdk;&OD;pD;aom<br />

tiftm;jyyGJ tcrf;tem;rsm;odkY wufa&mufapjcif;ESifh ausmif;om;ta&;wGif pGufzufapjcif;)<br />

8/ ausmif;q&mrsm;tm; ausmif;zGifh&uftwGif; ajymif;a½TUojzifh ausmif;om;rsm; pmoifysufapaomaMumifh<br />

aEG&moDrSom ajymif;a½TUjcif;rsm; jyKvkyf&ef?<br />

9/ EdkifiHawmf pufrIvufrIvkyfief;rsm;½Sdaom jrpfi,f? a&eHacsmif;? acsmufNrdKUrsm;wGif pufrIvufrIynmoifausmif;<br />

rsm; zGifhvSpfay;&ef?<br />

10/ ausmif;wGifjy|mef;xm;aom pmtkyfrsm;udk tcrJhvHkavmufpGm iSm;&rf;&efESifh jyeftyf&mwGif rw&m;avsmfaMu;<br />

rawmif;&ef?<br />

11/ wuúodkvfpmar;yGJwGif t*Fvdyfwbmomwnf; us½IH;aom ausmif;om;rsm;tm; jrefrm (10) wef;atmif<br />

vufrSwfxkwfay;&ef?<br />

12/ wuúodkvf0if pmar;yGJaMu;rsm;udk 15d^- rS 10d^- odkYavQmhcsay;&ef?<br />

13/ ausmif;om;? ausmif;olrsm; usef;rma&;twGuf tpdk;&ausmif;wdkif;wGif pma&;ud&d,mrsm;? upm;uGif;rsm;?<br />

upm;½Hkrsm;ESifh um,ynmq&m? q&mrrsm;udk vHkavmufpGmcefYxm;ay;&efESifh ausmif;aq;ay;cef;rsm;?<br />

aq;ppfjcif; jyKvkyfay;&ef?<br />

14/ avmavmq,foHk;rjzpfatmif ysufpD;,dk,Gif;aeaom ausmif;rsm;tjrefqHk; jyKjyifay;&ef/<br />

ausmif;om;tcGifhta&;tqdk<br />

1/ (u) &uf (30) twGif; <strong>or*¾</strong>rsm;zsufodrf;&rnf [laom ynma&;XmetrdefYudk jyif;xefpGm ½IwfcsaMumif;<br />

(c) <strong>or*¾</strong>rsm;udk vGwfvyfpGm zGJUpnf;wnfaxmifcGifhjyK&ef?<br />

2/ wjynfvHk;wGif wckwnf;aom ausmif;om;tiftm;pkudk wnfaqmuf&efESifh ausmif;om; opömazmufrsm;udk<br />

543


544<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ausmif;om;avmuwGif 0dkif;y,fxm;&ef?<br />

3/ txufwef;ausmif;½Sd NrdKUwdkif;wGif wuúodkvf0ifpmppfXmersm; zGifhvSpfxm;½Sd&ef?<br />

4/ rw&m;zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;udk tjrefqHk;vTwf&efESifh aemufxyfzrf;qD;jcif; rjyKvkyf&ef?<br />

5/ vuf½Sdausmif;om;rsm;ESifh tpdk;&wif;rmrIrsm;udk toif;tzGJUaygif;pHkESifh ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;?<br />

tmPmydkifrsm; yg0ifí at;csrf;pGm ajz½Sif;&ef?<br />

6/ (u) oHk;cgusausmif;xkwfpepfudk uefYuGufaMumif;?<br />

(c) pmar;yGJcsausmif;xkwfpepfudk uefYuGufaMumif;?<br />

7/ rw&m;Ncdrf;ajcmufjcif;rsm; rjyKvkyf&efESifh rw&m;aom taMumif;jycsufESifh ausmif;xkwfcH&aom ausmif;<br />

om;rsm;udk tjrefqHk; ausmif;jyefoGif;&efESifh aemufaemif þodkYrjyKusifh&ef?<br />

8/ ausmif;om;xkqE´rygbJ jyKvkyfxm;onfh zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;jzpfaom rw&m;ausmif;pnf;urf;rsm; zsufodrf;<br />

ay;&efESifh ausmif;om;xkqE´ESifh udkufnDonfh pnf;urf;rsm; owfrSwfay;&ef?<br />

9/ ausmif;ydwf&uftwGif; rdb&yfxHjyefvdkaom ausmif;om;rsm;tm; wuúodkvfausmif;om;rsm; enf;wl tpdk;&<br />

ydkif ,mOf? &xm; ponfrsm;wGif toGm;tjyefw0ufc &½Sd&ef?<br />

10/ [,f&DwefusqHk;jcif;ESifh ywfoufonfh tpD&iffcHpmudk wdkif;jynfodkY tjrefqHk; azmfxkwfwifjy&efESifh w&m;cH<br />

rsm;tm; tjypfay;&ef?<br />

11/ ausmif;oHk;ypönf;rsm; aps;EIef;oufompGmESifh oufqdkif&mwdkYu wm0ef,ljzefYcsday;&ef?<br />

12/ w&m;ojzifh wnfaxmifzGJUpnf;xm;aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk 0ifa&muf aESmifh,SufzsufpD;jcif; rjyK&ef?<br />

vGwfvyfpGmzGJUpnf;wnfaxmifcGifh ay;&efESifh w&m;ojzifhawmif;qdkaom ausmif;om;qEúdk todtrSwfjyKí<br />

tkyfcsKyfa&; tzGJUrsm;wGif ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifcGifhjyK&ef?<br />

13/ ynma&;qdkif&mvGwfvyfcGifh rcsKyfcs,f&ef?<br />

14/ wuúodkvf0ifpmar;yGJudk owfrSwfxm;aom toufjynfholwdkif;tm; rnfolrqdk tuefYtowfr½Sd 0ifa&muf<br />

ajzqdkcGifhjyK&ef/<br />

(3) trsKd;om;a&;tqdkrsm;<br />

1/ jynfwGif;ppfudk awGUqHkaqG;aEG;jcif;jzifh &yfpJ&ef yefMum;aMumif;?<br />

2/ BuD;rm;aeaom ukefaps;EIef;rsm; csay;&efESifh vGwfvyfpGm ukeful;oef;cGifh rydwfyif&ef?<br />

3/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;ü rw&m;zdESdyfcsKyfcs,fonfh Oya'rsm;udk tjrefqHk;½kyfodrf;&efESifh 'Drdkua&pD<br />

tcGifhta&;rsm;udk jyefvnfay;tyf&ef?<br />

4/ t*Fvdyf? tar&duefvuf0g;BuD;tkyf t&if;½Sifpepfzsufodrf;í trsKd;om; tusKd;pD;yGm;wnfaxmif&ef<br />

5/ trsKd;om; jynfolvlxk aoG;pnf;nDñGwfa&;jzifh e,fcsJUorm;tpdk;&wdkY\ pD;yGm;a&;? EdkifiHa&;? ppfa&;?<br />

zdESdyfusL;ausmfrIwdkYudk [efYwm;um wm;qD;Mu&ef?<br />

6/ (u) urÇmhNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,f&ef?<br />

(c) tEkjrL? [dkuf'½dk*sifAHk;ESifh EsL;uvD;,m;AHk;rsm;? tqdyfydk;rTm;AHk;rsm; prf;oyfjcif;rsm;? toHk;jyKjcif;rsm;udk<br />

wm;qD;ydwfyif&efESifh vufeufavQmhaygha&;rsm; jyKvkyf&ef?<br />

7/ udkvdkeDpepf qefYusifwdkufzsuf&ef?<br />

8/ jrefrm-tpöa&;pmcsKyft& ½Srf;jynfwGif qefpyg;pdkufysKd;vkyfudkif&ef MuH½G,fcsufudk uefYuGufaMumif;?<br />

9/ tm½S-tmz&du nDvmcHqHk;jzwfcsufrsm;udk axmufcHaMumif;?<br />

10/ (6) Budrfajrmuf urÇmhvli,fausmif;om;yGJobifBuD;tm; BudKqdkaxmufcHaMumif;ESifh ArmjynfrS wufa&muf<br />

rnfh udk,fpm;vS,ftzGJUtm; EdkifiHul;vufrSwfrsm; xkwfay;&ef?<br />

11/ puFmyl? rav;½Sm;? qdkufy&yf? t,f*sD;,m;EdkifiHrsm;ESifh ¤if;ausmif;om;rsm;tm; e,fcsJU t&if;½Siftpdk;&rsm;u<br />

zdESdyfowfjzwf n§Of;yef;jcif;udk jyif;xefpGm ½IwfcsuefYuGufí þtjyKtrlrsm;udk tjrefqHk;&yfpJ&ef/<br />

(4) taxGaxGtqdk<br />

1/ {&m0wDwdkif;? ½Srf;jynfvHk;qdkif&m ausmif;om;nDvmcHBuD;ESifh &efukefc½dkif? jynfc½dkif? zsmyHkc½dkif? rHk½Gmc½dkif<br />

ausmif;om;nDvmcHrsm;rS tqdkrsm;udk axmufcHaMumif;?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

2/ tvGwfynmoifausmif;q&mrsm; nDvmcHrS qHk;jzwfcsufrsm;udk axmufcHaMumif;/<br />

(5) ausmif;om;nDñGwfa&;tqdk<br />

ausmif;om;r*¾rsm; wnfwHhcdkifjrJa&;ESifh ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;twGuf wyfOD;? 'Dtufpftdk?<br />

&Jacgifpaom rnfonfh ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifhrqdk ausmif;om;tzGJUtpnf;tm;vHk;ESifh yl;aygif;aqmif½Guf&ef/<br />

1958 ckESpf? Zlvdkifv (15) &ufaeYpGJjzifhvnf; ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyfrS zsufodrf;jcif;<br />

cH&jcif;ESifh ausmif;xkwfcHcJh&aom ausmif;om;ta&;ESifh ywfoufí aMunmcsufwapmif xkwfjyefcJhonf/<br />

xkwfjyefaMunmcsuf (3^58)<br />

14? 7? 58 aeYpGJjzifh ynma&;0efBuD;XmerS ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;ta&;ESifh ywfoufí<br />

xkwfjyef aMunmcsufwapmifudk owif;pmwGif awGU½Sd&ayonf/<br />

¤if;xkwfjyefaMunmcsufwGif 1956 ck ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ta&;ü ausmif;xkwfjcif;cH&aom ausmif;om;<br />

rsm;tm; csrf;omcGifhay;í ausmif;jyefaecGifhay;rnf[laom tcsufrsm;\ tESpfom&rSm ausmif;om;rsm;onf<br />

,cifvkyfcJhorQ vkyfief;rsm;wGif rSm;,Gif;cJhygonf? tjypf½SdcJhygonf/ xdkrSm;,Gif; tjypf½SdcJhorQtwGuf 0efcsawmif;<br />

yefygonf[laom t"dyÜg,fESifh aemufaemifwGif rnfonfhvkyfief; vIyf½Sm;rIrsm;udkrS rjyKvkyfawmhyg[k uwd0efcHcsuf<br />

ay;&rnfh t"dyÜg,foabmrsm;yg½Sd aeygonf/ AuotzGJUcsKyfoabmrSm 1956 ckESpf <strong>or*¾</strong>udk EdkifiHawmftpdk;&u<br />

rw&m;zsufodrf;cJh&mwGif ausmif;om;xku rdrdtm;udk;&m trd<strong>or*¾</strong>rsm;twGuf Oya'twGif;rS 'Drdkua&pDuspGmjzifh<br />

vIyf½Sm;umuG,fMujcif;jzpf&m EdkifiHawmf zGJUpnf;yHktajccHOya'rS ay;tyfaom 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;jzpfonfh<br />

<strong>or*¾</strong>xlaxmifcGifhudk ½dkufcsKd;zsufqD;½HkrubJ 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;&,lvdkonfh ausmif;om;rsm;tm; ausmif;<br />

xkwfjcif;? zrf;qD;jcif;rsm;jzifh rw&m;zdESdyfjcif;udkyif tmPmydkifrsm;ujyKusifhcJhjcif;? usL;vGefcJhjcif; jzpfayonf/<br />

xdkuJhodkY tmPmydkifrsm;u usL;vGefrSm;,Gif;cJhaom 'Drdkua&pDcsKd;zsufrItjypfrsm;udk rdrdwdkYuwm0efr,lbJ ausmif;<br />

om;tay:odkY yHkcsjcif;rSm rvkyfxdkufaom jyKrlcsufjzpfayonf/<br />

ausmif;om;xkrSm -<br />

1/ rdrdwdkYw&m;0if tm;udk;&m<strong>or*¾</strong>udkvnf; rw&m;zsufqD;jcif;cHcJh&onf/<br />

2/ vlñGefYwHk;atmif ausmif;rSxkwfy,fjcif;udkvnf; cHcJh&onf/<br />

3/ ,ckwzef tjypfr½SdtrSm;rusL;vGefcJhygbJeJY 0efcsawmif;yefOD;rnfqdkvQif rnfrQxdepfemaernfudk<br />

rdbjynfolrsm;u pOf;pm;apcsifygonf/<br />

xdkaMumifh Auorsm;tzGJUcsKyfrS rdbjynfolrsm;ESifh ausmif;xkwfcH&aom ausmif;om;rsm;tm;vHk;tm;<br />

wifjyvkdonfrSm tedrfhqHk;tjzpf wlnDxm;onhf atmufygrlrsm;twdkif; vkyfaqmif&rnf jzpfonf/<br />

1/ atmufü vufrSwfa&;xdk;ol wynfhrsm;onf q&m^rrsm;ESifh a½S;tcgu ausmif;om;ta&;ESifh ywfoufí<br />

y#dyu©jzpfcJhzl;Muygonf/ xdkodkYjzpf&onfhtwGuf uRefawmfwdkY wynfhrsm;u 0rf;enf;ygonf/<br />

2/ uRefawmfwdkYwynfhrsm;onf ZGefv (24) &ufaeYu a&'D,dkrS aMunmxm;aom 0efBuD;csKyf\ rdefYcGef;wGif<br />

tpdk;&ESifh ausmif;ol^om;wdkYonf ausmif;om;ta&;ESifh ywfoufaomudpörsm;wGif ajz½Sif;Mu&mü<br />

twdkuftcHvkyfí rajz½Sif;bJ q&m&if;? wynfh&if;wdkYvdk &if;&if;ESD;ESD; ajz½Sif;rnfqdkonfhrludk<br />

uRefawmfwdkYonf >cif;csufr½Sd vufcHMuygonf/<br />

aemiftzdkYwGif ausmif;om;udpörsm;ay:aygufvmwdkif; tmPmydkifrsm;ESifh uRefawmfwdkYausmif;om; acgif;<br />

aqmifrsm; wynfhrsm;onf wOD;ESifhwOD;y#dyu©jzpfí ajz½Sif;jcif;rsKd;r[kwfbJ q&m&if;? wynfh&if;uJhodkU<br />

&if;&if; ESD;ESD; ajz½Sif;jcif;rsKd;jzifh ajz½Sif;ygrnf[k uRefawmfwdkY av;eufpGm uwdjyKygonf/<br />

3/ uRefawmfwdkYonf ausmif;pnf;urf;Oya'rsm;udk vdkufem½dkaoygrnf[lí xyfrHav;eufpGm uwdjyKygonf/<br />

txufygrl (3) csuft&omvQif rSefuefw&m;rQwí taumif;qHk;aomtajctae jzpfEdkifrnf[k ,HkMunf<br />

ojzifh txufygrltwdkif; vkyfaqmifMu&efESifh ausmif;jyefaecGifh&a&; BudK;yrf;Mu&ef rdbjynfolrsm;ESifh<br />

ausmif;xkwf cHae&aom ausmif;ol^om;rsm;tm; today; xkwfjyefaMunmtyfygonf/<br />

545


546<br />

(q) 1958 OD;EkESifh ausmif;om;qufqHa&;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tmPmudk vuf½Sd&xm;onfh 0efBuD;csKyfOD;Eku 1958 ck? ZGefvwGif ArmhtoHrSaeí ]tpdk;&eJh ausmif;om;<br />

qufqHa&;wif;rmcJUw,f? raumif;bl;/ 'Dtpdk;&eJh ausmif;om; qufqHa&;ysufjym;&mrSm ausmif;om;awGrSmyg wm0ef½Sdw,f/<br />

tpdk;&[m vlBuD;awGjzpfwJUtwGuf ydkNyD;wm0ef½Sdw,f} [k rdefYcGef;ajymMum;cJhonf/<br />

1958 ck? atmufwdkbmv (2) &ufaeYwGif OD;Eku bGJUESif;obifcef;rü ]usKyfeJh ausmif;om;xkqufqHa&;udk<br />

topfajymif;vJvdkufwJU aehupNyD; ausmif;om;xk&JY apwemawG[m usKyftay:rSm b,fvdkwdk;wuf rsm;jym;vmw,fqdkwm<br />

usKyftxl;ajymzdkhrvdkbl;} [k rdefYcGef;ajymí 0efBuD;csKyfOD;Ekonf ausmif;om;wdkYtm; rdrdtrSm;rsm;udk 0efcHí ausmif;om;<br />

rsm;ESifh qufqHa&; ajymif;vJvdkufonf/ ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udkvnf; ausmif;om;rsm; udk,fwdkifOD;pD; usif;yí<br />

usyfaiG 50000d^- cGifhjyKcJhonf/ 1953 ck? atmufwdkbmvrSpí (15) &ufom ydwfcGifhjyKcJhonfudkvnf; jyefvnf<br />

½kyfodrf;NyD; 1958 ckESpfrSpí atmufwdkbm (1) vausmif;ydwfcJhonf/<br />

(Z) Ek-wif^aqGNidrf;tuJGtjyJESifh <strong>or*¾</strong>rsm;<br />

zqyvtwGif; Ek-wifESifh aqG-Nidrf;tuGJtjyJ wGif ausmif;om;rsm;u aMunmcsufrsm; xkwfjyefuefYuGuf<br />

cJhonf rsm;½Sdonf/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (Auorsm;tzGJUcsKyf) trIaqmiftzGJUuvnf; arv<br />

(13) &ufaeYwGif aMunmcsuf xkwfjyefcJhonf/ ¤if;aMunmcsufwGif-<br />

Ek-wifacgif;aqmifaomtkyfpku-<br />

1/ Mum;ae0g'udk wduspGmvdkufemusifhoHk;rnf/<br />

2/ jynfwGif; Nidrf;csrf;a&;twGuf zqyvnDvmcHrdefYcGef;udk taumiftxnfazmfrnf/<br />

3/ 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; tjynfht0ay;rnf/<br />

4/ vlrsKd;pkta&;ESifhywfoufí w&m;rQwpGmjzpf&rnf[k aMunmcJhayonf/<br />

aqG-Nidrf;acgif;aqmifaomtkyfpku zqyvwnfjrJa&;wnf;[laom wygwDtzGJUtpnf;w&yf\ ta&;udkom<br />

wifjyNyD; wdkif;jynfta&;jzpfaom vGwfvyfa&;? 'Drdkua&pDa&;? Nidrf;csrf;a&;wdkYtwGuf tmrcHcsufray;[k Auorsm;<br />

tzGJUcsKyfu ,lqonf/<br />

xdkYaMumifh 'Drdkua&pDjrwfEdk;aom AuotzGJYcsKyfonf OD;Ekacgif;aqmifaom zqyvtzGJYudk axmufcHaMumif;<br />

azmfjyonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfESifh ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;rS tmPm&½Sdxm;aom &efukefwuúodkvfausmif;om;<br />

rsm;<strong>or*¾</strong> wuorSvnf; (oefY½Sif;aom) zqyvtzGJUudk axmufcHaMumif; aMunmcJhonf/ ¤if;wdkYu qdk½S,fvpf<br />

wdkYonf ausmif;om;avmuwGif ausmif;om;rsm;udk aoG;cGJum 'DtufpftdkESifh &Jacgifrsm;udk zGJUpnf;cJhonf/ aqGNidrf;tzGJU<br />

rsm;onf tjyKwfwdkufa&;udk a


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

3/ avmavmq,f wkdif;jynftajctaeukd xdef;odrf;&ef wyfrawmfESifh &JrSwyg; tjcm;vufeufudkifwyfrsm;<br />

(Oyrm- jyLapmxD;? umuG,fa&;? vQyfppfvkHjcHKa&;wyfrsm;) ponfwkdYukd ygvDref&ufrwkdifrD tjrefqkH;<br />

zsufodrf;&ef/<br />

1958 ck? pufwifbmv (28) &ufwGif wuotaqmuftODü Auorsm;tzGJUcsKyf? &uo? wuorSMuD;rSL;<br />

í trIaqmifrsm; awGUqkHum ]ppfwyfrS tmPmodrf;jcif;ESifUywfoufí oabmxm;} xkwfjyefaMunm&mwGif-<br />

],aehjzpfay:aeaom ta&;udpöonf wrsKd;om;vkH;\ ta&;udpöjzpfaMumif;? rNidrfoufívnf;aumif;?<br />

w&m;rQwaom a½G;aumufyGJtwGufvnf;aumif; ppfwyfrS tmPmodrf;&onf[laom taMumif;jycsufrSm rckdifvkHaMumif;?<br />

ppfwyfrS tmPmodrf;onfUtwGuf Nidrf;csrf;a&;ukd tvSrf;a0;apNyD;? Nidrf;csrf;a&;rvkdvm;aom aqGNidrf;ESifU e,fcsJYorm;wkdh\<br />

tvkdusjzpfapaMumif;? ,if;okdh tmPmodrf;jcif;rsKd;ukd cGifUjyKvQif tmPmukdjynfolYxHrSr[kwfbJ t"r®tmPmodrf;onfU<br />

tpOftvmay:vmrnf jzpfaMumif;ESifU 'Drdkua&pDtcGifUta&;rsm;ukd twm;tqD;jzpfvmrnf jzpfaMumif;} azmfjyxm;onf/<br />

1958 ck? pufwifbmv (29) &ufwGif Auorsm;tzGJUcsKyf? wuo? &uo wkdYrS ]wkefvIyfacsmufjcm;atmif<br />

rvkyffygESifU} [laomacgif;pOfjzifh aMunmcsufxkwfjyef&mwGifpufwifbmv<br />

(26) &ufaehwGif OD;Eku AkdvfcsKyfae0if;tm; tmPmvTJajymif;ay;rnf[k aMunmNyD;aemuf<br />

ArmUwyfrawmfrS armfvNrdKif? jynfNrdKYrsm;wGif EkdifiHa&;orm;rsm;ukd zrf;qD;jcif;? a&vrf;? ukef;vrf;wavQmuf toGm;tvm<br />

rsm;ukd &yfwefh½SmazGjcif;wkdhonf jynfolwkdhtm; wkefvIyfajcmufjcm;aponfUtjyif vGwfvyfpGmzGJYpnf;? pnf;½kH;a[majymjcif;ukd<br />

csKyfcs,fjcif;onf ppftmPmykdiftkyfpkd;a&;okdh ykdhaqmifay;jcif; jzpfaeonfUtwGuf oufqkdif&mrS&yfqkdif;ay;&ef awmif;qkd<br />

ygonf/<br />

1958 ck? pufwifbmv (30) &ufaeY <strong>or*¾</strong>BuD; (3) ckrS OD;pD;NyD; ausmif;om;xk tpnf;ta0;yGJ w&yfudk<br />

wuotaqmuftODü usif;yonf/ ,if;tpnf;ta0;wGif-<br />

1958 ck? pufwifbmv (28) &ufaeY aeYpGJyg <strong>or*¾</strong>BuD; (3) ck\ ]ppfwyfrS tmPmodrf;jcif;ESifh ywfoufaom<br />

oabmxm;} [laom aMunmcsufudkaxmufcHaMumif; tqdkwifoGif;&m &JacgiftzGJU0ifausmif;om;rsm;jzpfaom udkcdkuf<br />

a½TvS tygt0if (4) OD;u uefYuGufaomfvnf; trsm;pku axmufcHMu&m tqdkrSmtwnf jzpfoGm;onf/ nae (2)<br />

em&DcGJ tcsdef tpnf;ta0;tNyD;wGif bwfpfum; (26) pD;jzifh NrdKUwGif;odkY vSnfhvnfqE´jy&if;-<br />

]wyfrawmf0if rpGufeJh? wyfrawmfudk ckwHk;rvkyfeJh}<br />

]wyfrawmftpOftvm xdef;Mu}<br />

]Ncdrf;ajcmufNyD; tmPmrodrf;eJh}<br />

]vufeufjzifUtmPmodrf;wm uefhuGufMu}<br />

]e,fcsJYtMuHtpnf wm;qD;Mu}<br />

]'Drdkua&pDtcGifUta&; umuG,fMu}<br />

]jynfolhtmPm jynfolhjyeftyf}<br />

]jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; t&,lMu}<br />

]zrf;xm;olawG tjrefvTwf}<br />

]ausmif;om;ESifUjynfol vufwGJMu}<br />

wuo? Auorsm;tzJGYcsKyf? &uo (3) zJGYaygif;um<br />

pnf;a0;uefhuGufí ,ckuJUodkh vSnfUvnfqE´jycJUonf<br />

(0JbufrS pa&vQif wwd,ajrmuf- Ouú| udkcifarmiftkef;)<br />

547


548<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

-paom a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(wuúodkvf&dyfomvrf;) eHab;wGif tar&duefaysmfpH&dyfNidrf 0g½SifwefygwfBuD;udk cHwyf0if;BuD;ozG,f awGUjrif&onf/<br />

tif;vsm;vrf;ra&mufcif bDtdkpDrefae*sm rpöwmvufzf½GdKif;\ aetdrf½Sd&modkYoGm;onfh vrf;ajrmifuav; (Green<br />

Bank) axmifhwGif jrefrm-tar&duef,Ofaus;rItoif;\ {&mrtaqmuftOD tkwfjrpfrsm; awGU&awmhonf/ xdkrS<br />

taemufzuf wac:rQoma0;onfhae&m tif;vsm;axmifhwGifum; tar&duefjyefMum;a&;Xme\ 0g'jzefYjyyGJrSeforQ<br />

cif;usif;&ef aqmufvkyfxm;aom (Gerdesic Doom) ac: EdkifvGef½Gufxnf½HkBuD;udk awGU&onf/ tif;vsm;vrf;awmifESifh<br />

ajrmufydkif;wGif um;vrf;awGU&onf/ 1957 ckESpfu wckaom taqmuftODwGif t*FvdyfaeYpOf owif;pmq&mBuD;wOD;u<br />

uGefjrLepfqefYusifa&;w&m;a[mNyD; uGefjrLepfqefaomwyfOD;tm; rJray;&efa[majymcJhonfudk owif;pmxJwGif zwfrdMu<br />

vdrfhrnf/<br />

,if;azmfjyygXmersm;rSaeí jrefrmjynf½Sd tar&duefwdkYonf jynfwGif;a&;udk pGufzufajc½Iyfvsuf ½Sdonf/ jynfvrf;<br />

rBuD;\ wckwnf;aom jcHtwGif;üum tm½Sta½SUawmifydkif;qdkif&m tar&duefajc½IyfEdkifa&;? uGefjrLepfqefYusifa&;<br />

tkwfjrpfcsa&;tzGJU (0g) tm½Sazmifa';&Sif;vkyfief;wnf&m ½Hk;BuD;½Sdao;onf/<br />

tar&duefaumif;yHkawG<br />

t"du þXmeBuD;ESifh tar&duefjyefMum;a&;XmewdkYyl;aygif;um tEl;nHhqHk; yHkoP²mefrsm;jzifh wuúodkvfe,fajrwGif<br />

tar&duefyHkpHoGif;? 0g'jzefYvkyfief;rsm; wGifwGifBuD; vkyfudkifaeMuonf/ ]tar&duef,Ofaus;rI qdkonfum;} ]tar&duef<br />

ynm[lonf} ]tar&duefulnDrI t&mwdkhum;} wdkYESifhcsnf; 0g'jzefYvsuf½Sdonf/ xdk0g'jzefYcsufrsm;üyif tar&duefom<br />

urÇmYrdwfaqGppf? urÇmY&efolum; uGefjrLepfpaom 0g'jzefYrIwdkYrSm zHk;uG,fír&Edkif/<br />

(Family of Man) avmuZmwfcHk "gwfyHkjyyGJwckwGif vljzpf&mrS cspfcifMuifem arwåmwG,fNidyHk? vltpOftquf<br />

aygufzGm;yHk BuD;jyif;vmyHk? ausmif;om;? tvkyform;b0ponfh usifvnfBuD;xGm;vmMu&aom tqifhqifhb0rsm;udk<br />

jyocJh&mwGif ]a'gopdwfjzifU awmfvSefMu&mü} [laom acgif;pOf"gwfyHkwGif [efa*&DwefjyefawmfvSefa&; owif;"gwfyHkum;<br />

jy\/ uGefjrLepfrsm;\ n§Of;yef;'Pfudk rcHEdkifí tHk


550<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

bD;vl;pnf; vlpnf;uGJNyD;<br />

tpDtpOfuav;qdkonfu wuúodkvf<strong>or*¾</strong>ESifh,SOfNydKifEdkif&ef ausmif;om;rsm;twGuf pm;aomufqdkiftaqmuftODwck<br />

zGifhvSpfa&;tpDtpOfyif jzpfonf/ wuúodkvf<strong>or*¾</strong>acgif;aqmifrsm;tm; jzm;a,mif;&efjzpf\/ onftpDtpOf atmifjrifvQif<br />

azmifa';½Sif;\taxmuftyHhjzifh wif;epf? bufwrifwefupm;uGif; taqmuftODwck aqmufay;rnf[k avypfxm;jcif;<br />

jzpfonf/ upm;ckefpm;bufwGif wuúodkvftmPmydkifwdkYu ausmif;om;rsm;tm; tar&duefodrf;oGif;a&;jzpfaom (pm;<br />

aomuf0if;? uifwif;) zGifhEdkifvQif upm;uGif;taqmuftODudk yGJctjzpfay;&ef ,kwfrmaomtMuHjzpfonf/ ygarmu©wOD;ESifh<br />

t&m½SdwOD;u acR;'D;'D;usatmif wuoacgif;aqmifrsm;tm; ac:,laqG;aEG;\/ wuorS vufrcHrS tm;avQmhoGm;&aom<br />

tjzpfuav;rSm rarhEdkifacs/<br />

þodkY tajctaeqdk;rsm;teuf txl;ta&;tBuD;qHk;tcsufrSm ygarmu©csKyfudk,fwdkifonfyif tm½Sazmifa';½Sif;?<br />

zdkY'fazmifa';½Sif;wdkYü ta&;ygaom tzGJU0ifwOD;jzpfaeNyD; ,if;azmifa';½Sif;wdkYrS ay;orQtcGifhta&;wdkYudk,lum wuúodkvf<br />

ü tjrJaeonfr½SdawmhbJ (1) ESpfwGif (10) vcefY EdkifiHjcm;rsm;üom tcsdefukefaejcif;jzpfonf/ pHkprf;od½Sd&oavmufrSm<br />

þodkY tar&dueftaxmuftyHhrsm;jzifh EdkifiHjcm;odkYvSnfhvnfaejcif;twGuf zdwfac:csufrStp tcGifhta&;&yHkwdkYudk<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&; tmPmtydkifqHk;jzpfaom wuúodkvfaumifpDudk rwifjyjcif;jzpfonfqdkonf/ þudpötwGuf tawmf<br />

yif*,uf½dkufaeonf/ tar&dueftaxmuftyHhjzifh pm;aejcif;udk cGifhjyKxm;csufaMumifh wuúodkvfaumifpDwGif tjypfBuD;<br />

av;pGm usa&mufaeavonf/ tar&duefwdkY wuúodkvfe,fajrü ajc½Iyfaejcif;udk tao;pdwfazmfjy&vQif qHk;tHhrxifaom<br />

tajctaeodkY a&muf½SdaeNyD;jzpf&m wuúodkvfausmif;om; avmuBuD;twGuf wuoonf t"duwm0ef½Sdonfhenf;wl<br />

wuúodkvfavmuBuD;wckvHk;twGuf wuúodkvfaumifpDu txl;wm0ef½Sdaeayonf/ tcsdefrD ppfaq;wm;qD;ygrS &efukef<br />

wuúodkvfonf tar&duef\aESmifBudK;rS vGwfajrmufrnfjzpfonf/<br />

armifoD[<br />

(#) ausmif;om;rsm;OD;pD;usif;yonfh (38) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyJGaeh csDwuf&efEId;aqmfpm<br />

ausmif;om;rsm;OD;pD;usifyonfh (38) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaehodkh wcJeufcsDwufMuavmU rdbjynfolrsm;ESifU<br />

&Jabmfausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

(38) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeYudk ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf? &efukefausmif;<br />

om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)? &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (&uo) ausmif;om;<strong>or*¾</strong> (3) ckrS OD;pD;um toif;tzGJU<br />

aygif;pHkyg0ifvsuf 1958 ck? 'DZifbmv (5) &uf? aomMumaeY? eHeuf (7) em&DwGif &efukefNrdKU? ql;avbk&m;vrf;?<br />

tvkyform;ausmufwdkifü usif;yrnfjzpfonf/<br />

1920 jynfhESpf? wefaqmifrkef;vqkwf (10) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvfü ynmoifMum;vsuf½Sdaom<br />

ausmif;om;xkw&yfvHk;onf t*Fvdyfe,fcsJUorm;rsm;u jyKvkyfaom wuúodkvftufOya'udk rESpfoufojzifh<br />

oydwfarSmufum uefYuGufqE´jycJhayonf/ xdkodkY wuúodkvfausmif;om;rsm;u oydwfarSmuf? uefYuGufqE´jy<br />

vdkufjcif;onf t*Fvdyfe,fcsJUorm; vufatmufodkY usa&mufvsuf½Sdaom uRefoabmufb0udk pwifwGef;vSef<br />

wdkufcdkufjcif; jzpfayonf/ wenf;tm;jzifh t*Fvdyfe,fcsJUorm; vufatmufrS vGwfajrmufa&;twGuf wrsKd;om;<br />

vHk;udk qufvufwdkufyGJ0if&ef wyfvSefYEId;aqmfvdkufjcif; jzpfayonf/<br />

odkYtwGufvnf; 1920 jynhfESpf wuúodkvfoydwfta&;awmfyHkBuD;udk wrsKd;om;vHk;u tHk;tHk;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

e,fcsJUorm;\vIHYaqmfrIaMumifhvnf; ArmjynftwGif;0,f trsKd;om;tcsif;csif; ppfwvif;cif;um jynf<br />

wGif;ppfrD;BuD; [kef;[kef;awmufcJhonf/ ,aeYqdkvQif (10) ESpfausmf (11) ESpftwGif;odkY csif;eif;vkNyD jzpfayonf/<br />

jynfwGif;ppfrD;BuD; rNidrf;EdkifonfESifhtrQ wdkif;jynfwGif waeYwjcm; 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm;rSm avsmhyg;qHk;½IH;<br />

vmcJhonf/ ,aeYqdkvQif 'Drdkua&pDa&mifjcnfrSm aysmufuG,fvkrwwf jzpfíaeayNyD/ ukefaps;EIef;rsm;rSm waeY<br />

wjcm; jrifhrm;vmum pD;yGm;a&;usyfwnf;vSonf/ vlxkrSm waeYwjcm; qif;&JEGrf;yg;vmcJh&onf/ ynma&;?<br />

,Ofaus;rItygt0if vlrIa&;rsm;rSmvnf; ysufjym;vsuf½Sdayonf/<br />

odkYtwGuf waeYwjcm; wdk;yGm;rsm;jym;vmaom e,fcsJUorm;tEÅ&m,fudk umuG,fum trsKd;om;vGwfvyfrI<br />

xdef;odrf;umuG,fa&;? Nidrf;csrf;a&;? 'Drdkua&pDa&;? pD;yGm;zGHUNzdK;wdk;wufa&;twGuf wrsKd;om;vHk;pnf;vHk;nDñGwf&ef<br />

tcsdefusa&mufvsuf½Sdayonf/ 1920 jynfhESpfu pwifvIHUaqmfay;cJhaom trsKd;om;a&;pdwf"gwfwdkYudk tm;opf<br />

arG;um wrsKd;om;vHk; pnf;vHk;nDñGwfa&;twGuf tav;ay;&ef tcsdefwefayNyD/<br />

þ (38) Budrfajrmuf trsKd;om;atmifyGJaeYBuD;wGif wrsKd;om;vHk; nDnGwfa&;twGuf tm;opfarG;um<br />

wnfaqmufMu&ef ausmif;om;^olrsm;? tvkyform;rsm;? v,form;rsm;? NrdKUaevlwef;pm;? pma&;pmcsDtrIxrf;<br />

rsm;ESifhwuG vlrsKd;pkrsm;? EdkifiHa&;toif;tzGJUrsm;yg ausmif;om;rsm; OD;pD;usif;yonfh (38) Budrfajrmuf trsKd;om;<br />

atmifyGJaeYodkY tHk;tHk;


552<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(!) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm (1957-58)<br />

1957 ck? pufwifbmvrS 1958 ck? Zefe0g&Dvukeftxd vkyfaqmifNyD;pD;cJUaom vkyfief;tpD&ifcHpm<br />

tcef; (1)<br />

þtpD&ifcHpmwGif yxrOD;qkH;azmfjyxm;vdkonfrSm uRefawmfwdkY trIaqmiftzGJU oufwrf;ig;vtwGif;<br />

ausmif;om;tusKd;jyK vkyfief;aqmifwmrsm; aqmif½GufcJhjcif;udk azmfjyxm;onfhtwGufaMumifh 1957-58 ckESpf<br />

wuo trIaqmiftzGJU\ 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm; tm;vkH;udk t


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(5) udkpef;atmif<br />

(6) udkñGefYazoef;<br />

(7) udkausmfpdef<br />

&efukefwuúodkvfupm;ckefpm;aumifpD (University Sport Council) odkY wuorS atmufygudk,fpm;vS,f<br />

rsm;udk a½G;cs,fcefYtyfcJhonf/<br />

(1) udkcifatmif upm;ckefpm;XmerSL;<br />

(2) udkae0if;<br />

(3) udkpGefwdwf<br />

(4) udkjrifhxGef;<br />

(5) udkwifarmifaqG (ausmufbD;vl;wifarmifaqG)<br />

tjcm;qdkif&mvkyfief;rsm; twGufvnf; qyfaumfrwDrsm; zGJUpnf;vkyfudkifcJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;aqmifaumfrwDodkY wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkcifarmiftkef;ESifh trIaqmif<br />

a[mif; udkatmifoef;wdkYtm; wuoudk,fpm;vS,ftjzpf a½G;cs,fapvTwfcJhonf/<br />

(W.U.S) aumfrwDodkY wuotrIaqmif apmwmomuvm;ESifh trIaqmifa[mif; udkvSazwdkYtm; wuo<br />

udk,fpm;vS,frsm;tjzpf a½G;cs,fapvTwfcJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvfaumifpDodkY-<br />

(1) a'gufwmOD;{armif (w&m;0efBuD;a[mif;ESifh &efukefwuúodkvf 'k-t"dywda[mif;)<br />

(2) rpöwmwDyD0rf; (wuoaiGxdef;a[mif;ESifh vTwfawmfa½SUae) wdkYtm; wuo udk,fpm;vS,frsm; tjzpf<br />

,refESpftwdkif; a½G;cs,fwifajr§mufcJhayonf/<br />

a'gufwmOD;{armiftm; wuúodkvfaq;½kHaumfrwD0ifESifh wuúodkvf&dyfom aumfrwD0iftjzpf vnf;aumif;?<br />

rpöwmwDyD0rf;tm; ausmif;aqmifaumfrwD0ifESifh axmufyHha&;aumfrwD0iftjzpf vnf;aumif; wuúodkvfaumifpDrS<br />

a½G;cs,f xnfhoGif;cJhayonf/<br />

wuopm&if;ppftjzpf tpdk;&rSwfykHwifpm&if;ppf OD;pHausmfOD;tm; cefYxm;cJhonf/<br />

,ckESpfwGif ausmif;om;oufomacsmifcsda&;ESifh EdkifiHjcm;qufoG,fa&; vkyfief;rsm;udk ydkrdkwdk;csJU vkyfudkif<br />

a&;twGuf oD;jcm;qyfaumfrwDuav;rsm; zGJUpnf;cJhayonf/<br />

tcef; (2)<br />

wuotrIaqmiftzGJY\ 0g'ESifUvkyfief;pOf<br />

wuoOuú|opf\ usrf;opömusdefqdkyGJudk 1957 ck? pufwifbmv (24) &ufaeYwGif ,k'oef cef;rü<br />

usif;yjyKvkyfí wuotrIaqmif tzGJJUopf\ 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;udk atmufygtwdkif; aMunmcJhayonf/ vkyfief;pOf<br />

rsm;udk (u) oufqdkif&mwdkhESifU awmif;qdkwdkufyGJ0ifrnfUvkyfief;rsm;ESifU? (c) wuorS OD;pD;vkyfaqmif&rnfUvkyfief;<br />

[lí ESpfydkif;cGJjcm;xm;onf/ xdkYjyif wuo\ EdkifiHwumausmif;om;rsm;ESifh qufqHa&;twGuf tajccHoabmxm;<br />

w&yfudkvnf; xkwfjyefaMunmcJhonf/<br />

0g'<br />

(1) ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om; b0om,m ajzmifhjzL;a&;/<br />

(2) ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJaqmif½Gufa&;/<br />

(3) Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rIxdef;odrf;jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGm aygif;oif;<br />

qufqHa&;/<br />

t"duvkyfief;pOfrsm;<br />

(u) oufqdkif&mrsm;ESifU awmif;qdkwdkufyGJ0ifrnfU vkyfief;rsm;-<br />

1/ ynma&; jyKjyifajymif;vJrItwGuf EdkifiHvkH;qdkif&m ynma&;aqG;aEG;yGJBuD;w&yf jzpfajrmufa&;/<br />

2/ oHk;cgusausmif;xkwfpepf zsufodrf;a&;/<br />

3/ atmufwdkbmausmif; (1) v ydwfa&;/<br />

4/ ausmif;aqmifESifh aq;½kH wdk;csJUa&;/<br />

553


554<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

5/ aq;odyÜHoD;jcm;aumvdyf jzpfajrmufa&;/<br />

6/ xD;wef;ESifh &efuif;? Oypmaumvdyftqifhxd a&muf½Sda&;/<br />

7/ axmufyHhaMu;rsm; qufvuf&½Sda&;/<br />

(c) wuorS OD;pD;vkyfaqmifrnfU vkyfief;rsm;-<br />

1/ tm;upm;ckefpm;jr§ifhwifa&;ESifh aumvdyfaygif;pkH ajy;ckefupm;yGJusif;ya&;/<br />

2/ wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkHawGUqkHyGJBuD; jzpfajrmufa&;/<br />

3/ ausmif;om; oufomacsmifcsda&;vkyfief;rsm; vkyfa&;/<br />

4/ ausmif;om;q&m yl;wGJvkyfaqmif nDñGwfa&;/<br />

5/ jynfhpkHaom ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfcGifh &a&;/<br />

EdkifiHwumausmif;om;rsm;ESifh qufqHa&;twGuf tajccHoabmxm;<br />

,aeYurÇmwGif½Sdaeaom urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (I.U.S) ESifh urÇmYausmif;om;rsm;nDvmcH\ twGif;a&;<br />

rSL;rsm; yl;wGJ½kH; (Coordinating Secretariat of The International Students’ Conference) [lonfh tzGJUtpnf;<br />

ESpf&yfwdkYtm; rnfonfhtzGJUESifhrQ tzGJU0iftjzpf qufoG,frnf r[kwfay/ ¤if;tzGJUESpf&yf vkyfief;rsm;wGif wuo\<br />

vkyfudkifaom tajccH0g'ESifh udkufnDaom vkyfief;rsm;wGifom yl;wGJyg0iffvkyfudkifoGm;rnf jzpfayonf/ urÇmYausmif;<br />

om;nDñGwfa&;twGuf (I.U.S) ESifh (Co-sec) odkY yl;wGJvkyfudkifa&;twGufvnf; wuorS BudK;yrf;oGm;rnfjzpfonf/<br />

,aeY urÇmYausmif;om;avmuodkY vljzLvlrJra½G;? bmomra½G;? ,kHMunfcsufra½G;bJ ausmif;om;xktcsif;<br />

csif; cspfMunf&if;ESD;a&; vdktyfvSonf/ ¤if;tay:rSDí tqifhtwef;jrifhaom ynma&;twGuf yl;aygif;vkyfaqmifMu<br />

&ayrnf/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;&½Sd&ef urÇmYppfwm;qD;a&;ESifh udkvdkeDe,fcsJUpepfudk qefYusif&rnf jzpfonf/<br />

xdkYaMumifh befa'gif;wGif usif;ycJhaom tm½S-tmz&duausmif;om;nDvmcHrS wuo udk,fwdkif yg0ifcsrSwf<br />

vdkufaom Nidrf;csrf;a&;? udkvdkeDe,fcsJUpepf qefYusifa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&; yl;wGJvkyfaqmifa&; wdkYudk<br />

tajccHum tm½S-tmz&du aoG;pnf;nDñGwfa&;udk wnfaqmuf&if; EdkifiHwum½Sd ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh<br />

qufoG,fvkyfudkif oGm;rnfjzpfonf/<br />

tcef;(3)<br />

t"duvkyfaqmifcsufrsm;<br />

1/ wuotrIaqmiftzGJUonf usrf;opömusdefqdkyGJwGif aMunmcJhaom 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;udk taumiftxnf<br />

ay:aygufvmap&ef usrf;opömusdefqdkyGJNyD;onfrS pwifí tm;BudK;rmefwuf wufnDvufnDjzifh vkyfudkifaqmif½Guf<br />

cJhay&m xdkodkYaqmif½GufcJhaom t"ducsrSwfxm;onfh vkyfief;rsm;ESifh ywfoufí wifjyvdkufayonf/<br />

1948 ck? Zefe0g&Dv (4) &ufaeYwGif jrefrmEdkifiHonf vGwfvyfaom EdkifiHwEdkifiHtjzpfodkY a&muf½SdcJhayonf/<br />

e,fcsJUorm;vufatmufrS vGwfajrmufum vGwfvyfaom EdkifiHwEdkifiH jzpfvmonfESifhtnD e,fcsJUorm;vufxuf<br />

ynma&;? ,Ofaus;rI taqmufttkHwdkYudk y,fzsufum jynfolvlxktusKd;twGuf taqmufttkHtopfudk xyfrHwnf<br />

aqmuf&rnf jzpfayonf/<br />

odkYaomf ,Ofaus;rIa&;&m tygt0ifjzpfonfh ynma&;taqmufttkHudkum; vGwfvyfaom jynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHawmfESifh udkufnDpGm jyKjyifajymif;vJjcif; r½Sdao;ay/ odkYtwGufaMumifhvnf; ,aeY ynma&;avmuwGif<br />

tcuftcJ tusyftwnf;rsm; ay:aygufaeNyD;vQif rvdktyfaom tjzpftysufrsm; ay:xGufaeonfrSm rsufjrifxif<br />

½Sm;yif jzpfayonf/<br />

þodkY ay:aygufvmrIrsm;udk wuotrIaqmiftzGJUonf tav;teufpOf;pm;cJhonf/ ynma&;tajct<br />

aeudk rsufajcrjywfavhvm Munfh½IcJhayonf/ ,aeYjzpfay:aeaom tcuftcJrsm;? tusyftwnf;rsm;udk jyKjyifzm<br />

ax;½kHjzifh raysmufEdkifawmhbJ vuf½Sdynma&;pepfBuD; wckvkH;udk ajymif;vJvsuf½Sdaom jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH tajct<br />

aeESifh udkufnDpGm jyKjyifa&;qGJrSom ajyaysmufEdkifrnf[k awGU½SdcJhayonf/ þodkY awGU½SdcJhonfh tm;avsmfpGm vuf½Sdynm<br />

a&;pepfBuD;udk jyKjyifajymif;vJ&ef twGuf EdkifiHawmftpdk;&u OD;pD;um ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; w&yfudk usif;yay;&ef<br />

wuorS awmif;qdkcJhayonf/<br />

þodkY ynma&;pepfopfw&yf ay:aygufvma&;twGuf 1957-58 ckESpfrS pwifí BudK;yrf;vm&m ,ckESpfwGif


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tawmftwef atmifjrifvmonf[k qdk&ayrnf/ wuoonf ynma&;pepfopf w&yfay:a&;twGuf yxrtqifh<br />

taejzifh EdkifiHvkH;qdkif&m ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yf vdktyfonf[k ,kHMunfojzifh þtcsufudk t"duvkyfief;tae<br />

ESifh csrSwf aqmif½GufcJhayonf/<br />

wuo\ ynma&;aqG;aEG;yGJBuD; jzpfajrmufa&;vkyfief;ESifh ywffoufNyD; ynma&;aumfr½Sifu 1957 ck?<br />

Edk0ifbmv (3) &ufaeYwGif wuoudk,fpm;vS,frsm;udk zdwfac:aqG;aEG;cJhonf/ xdkaumfr½SifESifhaqG;aEG;yGJwGif wuo<br />

udk,fpm;vS,frsm;taeESifh EdkifiHvkH;qdkif&m ynma&;aqG;aEG;yGJESifh ywfoufaom wuo\oabmxm;rsm;udk tao;pdwf<br />

wifjyaqG;aEG;cJhonf/ aumfr½Sifuvnf; þwifjycsufrsm;udk tav;teuf cH,lpOf;pm;cJhayonf/ xdkYjyif aumfr½Sifu<br />

wuo\ oabmxm;udk tao;pdwf tcsuftvufrsm;ESifhwuG rnfonfhykHpHjzpfonfudk aumfr½SifodkY wifjy&ef<br />

tMuHÓPfay;cJhayonf/<br />

xdkYaMumifh wuo\ EdkifiHvkH;qdkif&mynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; jzpfajrmufa&;twGuf tao;pdwfoabmxm;<br />

wifjycsufudk 1957 ck? Edk0ifbmv (11) &ufaeYwGif wdkif;jynfESifh ausmif;om;xkodkY wifjyaMunmcJhayonf/ ynm<br />

a&;aumfrwDodkYvnf; ay;ydkYwifjycJhavonf/<br />

1957 ck? 'DZifbmv (28-29) &ufaeYrsm;wGif armfvjrdKifOypmaumvdyf pnf;a0;cef;rü usif;ycJhaom<br />

pwkw¬tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkH awGUqkHaqG;aEG;yGJBuD;wGifvnf; ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;twGuf<br />

EdkifiHvkH;qdkif&mESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk tpdk;&u OD;pD;usif;yay;&ef wuorS wifjyaqG;aEG; awmif;qdkcJhavonf/<br />

þynma&;aqG;aEG;yGJESifh ywfoufonfh wuo wifjycsufpmwrf;udkvnf; þuGefz&ifhBuD;wGif wifjycJhonf/<br />

xdkYaMumifh onfESpf wuotrIaqmiftzGJU\ t"duwm0efjzpfaom ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; jzpfajrmuf<br />

atmif aqmif½Gufa&;twGuf azmfjycJhonfh vkyfief;&yfrsm;ESifh wdk;wufajymif;vJvmaom tajctaersm;aMumifh wpkH<br />

w&maom twdkif;twmxd atmifjrifvsuf½Sdonf[k wuorS tav;teuf ,kHMunfonf/ tqkH;wdkifatmifjrifrI<br />

&½Sda&;twGufvnf; ravsmhaom vkHYvjzifh qufvuf BudK;yrf;oGm;rnf[k uwday;cJhygonf/<br />

2/ (3) cgusausmif;xkwfpepfudk 1954-55 ckESpfrSpí usifhokH;vmcJh&m ¤if;pepfonf q&mrvkHavmufrI?<br />

pmoifcef;rvkHavmufrI? pmoifud&d,m rvkHavmufrI? ausmif;taqmuftOD rvkHavmufrIESifh qxufxrf;ydk; wdk;wuf<br />

vmaom tvkyfvufrJhjyóem rajz½Sif;EdkifrI paom tcuftcJtusyftwnf;rsm;udk ajz½Sif;onfhtaejzifh wuúodkvf<br />

wGif usifhokH;vmaomaMumifh þpepfonf ausmif;om;xktusKd;ESifh vkH;0qefYusifum ,aeYynma&;avmuwGif<br />

rvkdvm;tyfqkH;? tqdk;0g;qkH; epfemcsufjzpfonf[k wuou cH,layonf/ xdkYaMumifh (3) cgusausmif;xkwfpepf<br />

pwifusifhokH;cJhonfh 1954 ckESpfpí wuoacgif;aqmifrIjzifh ausmif;om;xkwdkufyGJrsm; qufwdkuf0ifcJh&m 1955-<br />

56 ckESpfwGif (3) cguspepfESifh 65% pepftwGuf pkHprf;a&;aumfr½SifzGJUpnf;ay;cJh&NyD; 1956 ckESpf? Mo*kwfvwGif<br />

wuúodkvfynma&; pkHprf;a&;aumfr½Sifudk zGJUpnf;ay;cJh&onf/<br />

odkY&mwGif (3) cgusausmif;xkwfpepfonf rnfodkYrQ ajymif;vJrvmbJ ,aeYxd ausmif;om;^olaygif;<br />

okH;axmifausmfrSm (3) cguspepf\ 0g;rsKdcHvdkuf&NyD; wuúodkvfe,fajrrS ESifxkwfjcif;cHvdkuf&ayNyD/ þrQ &ufpufqdk;<br />

0g;pGm ausmif;ol^om;rsm; ESpfpOf axmifESifhcsDí ynmoifMum;a&; ydwfyifjcif;cHae&aom (3) cguspepfqdk;BuD;udk<br />

wuorS acgif;aqmifí ausmif;om;xkBuD;\ nDñGwfa&;ESifh wcJeuf0dkif;0ef;qE´jyawmif;qdkjcif;? rdbjynfolrsm;<br />

uyg þrw&m;rIudk odjrifvmatmif vkyfjcif;jzifh w&m;rQwí wdkufyGJudk 0dkif;0ef;ulnD axmufcHvmapjcif;jzifh (3)<br />

cguspepfudk vkH;0wuúodkvfe,fajrrS usqkH;oGm;onftxd wdkufyGJ0ifawmif;qdkoGm;rnf[k wuorS csrSwfxm;cJh<br />

ayonf/<br />

odkYjzifh (3) cguspepfudk ausmif;om;xknDñGwfa&;? wcJeuftkH


556<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh &efukefwuúodkvf aeYausmif;ol^om;rsm;toif;wdkYrS udk,fpm;vS,fwdkYudk zdwfMum;ac:,lum atmuf<br />

wdkbmausmif;wvydwfa&;\ t"duta&;BuD;onfh tcsuftvufrsm;udk wifjyaqG;aEG;cJhMuonf/ þausmif;wv<br />

ydwfa&;onf q&mrsm;twGuf jyifqifcsdef ausmif;om;rsm;twGuf jyefvnfavhvmjcif;twGufvnf;aumif;? a'oEÅ&<br />

A[kokw½SmrSD;a&;? tcgBuD;&ufBuD; rdbaqGrsKd;rsm;xHjyefa&;? tem;,la&;rsm;twGufvnf;aumif;? wuúodkvfynma&;<br />

wGif r½SdvQifrjzpfaom tcsufjzpfaMumif;? (15) &uf pmydkoif½kHjzifh ynma&; rwdk;wufEdkifaMumif; ponfh tcsuftvuf<br />

rsm;udk azmfxkwfaqG;aEG;MuNyD; atmufwdkbmausmif;wvydwf&efESifh þudpöwifjya&;twGuf &efukefwuúodkvft"dywd<br />

OD;EkESifh awGUqkH&ef oabmwlnDcsufrsm; csrSwfEdkifcJhonf/<br />

1957 ck? pufwifbmv (27) &ufaeYwGif atmufwdkbmausmif;wvydwfa&;udpö ta&;wBuD;aqmif½Guf<br />

&ef½dSonf/ pnf;rsOf;Oya' tcef; (5) tydk'ft& wuo txl;tpnf;ta0; w&yfac:,lum atmufwdkbmausmif;<br />

wvydwfay;&ef? þudpöpOf;pm;&ef ta&;ay: wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0; ac:,lay;&efESifh þudpöudk tusKd;t<br />

aMumif;ESifhwuG jynfhpkHpGm aqG;aEG;wifjyEdkif&ef tqdkrsm;udk þtxl;tpnf;ta0;wGif wifoGif; qkH;jzwfcJhavonf/<br />

þodkY qkH;jzwfcsuft& atmufwdkbm (3) &ufaeYwGif wuoudk,fpm;vS,frsm;ESifh wuúodkvft"dywd<br />

OD;EkwdkY awGUqkH&mwGif wuo udk,fpm;vS,frsm;\ atmufwdkbmausmif;wv ydwfoifhaMumif; aqG;aEG;wifjyonfh<br />

tcsuftvufrsm;? tudk;tum;taxmuftxm;rsm;udk wuúodkvft"dywd OD;Ekudk,fwdkifvufcHvmNyD; ,ckESpf tcsdef<br />

vGefaeNyDjzpfaomaMumifh rjzpfEdkifawmhaMumif;? þudpöudk ynma&;aumfr½SifwGifvnf; wifjypOf;pm;rnf jzpfaMumif;?<br />

vmrnfhESpf ausmif;wvydwfEdkifa&;twGuf BudK;pm;ay;rnf jzpfaMumif;wdkYudk uwday;cJhavonf/<br />

xdkYaMumifh wuo\ atmufwdkbmausmif;wvydwfa&; aqmif½Gufcsuf\ atmifjrifrIonf ,ckESpfwGif<br />

taumiftxnfESifhwuG rawGUjrif&aomfvnf; vmrnfhESpfrsm;wGif atmifjrifEdkif&ef vrf;prsm;yGifhvmNyD[k wuo<br />

rS,lqayonf/ xdkodkY vrf;pyGifhvmaomfvnf; vkH;0atmifjrifrI&½Sdvm&ef wuoonf pnf;vkH;nDñGwfaom ausmif;<br />

om;xktm;jzifh rnfrQxd wdkufyGJ0ifawmif;qdkEdkifrnf enf;[lonfh tcsufay:wGifom ausmif;om;xk\ atmifyGJwnf<br />

onf[k ,lqayonf/<br />

4/ vuf½dSwuúodkvfaq;½kHonf ppfrjzpfrDu ¤if;acwf\ ausmif;om;OD;a&tcsKd;tpm;ESifh udkufnDpGm aqmif½Guf<br />

xm;jcif;jzpfí ,ckacwfwGif tqrwefrsm;jym;vmaom ausmif;om;OD;a&ESifh vkH;0 rvkHavmufawmhay/ vlemcef;rsm;?<br />

acwfrDaq;ESifh aq;ud&d,mrsm;? tcrJhaq;xdk;ay;jcif;rsm; ponfwdkYudk wdk;csJUay;&ef tcsdefusaeayNyD/<br />

wuúodkvfaq;½kHudk aq;ukonfh aq;½kHoufoufwGifom r[kwfbJ ausmif;om;rsm; tem;,l&dyfomwck<br />

jzpfvmonftxd aqmif½Guf&ef wuorS &nfrSef;xm;ayonf/ odkYaomf þudpöonf wjznf;jznf; aqmif½Guf&rnfh<br />

vkyfief;jzpfayonf/ uaeYavmavmq,f taeESifh wuúodkvfaq;½kHwdk;csJUa&;? aq;0g;rsm;tcrJhukocGifh&a&;/ tcrJh<br />

aq;xkd;cGifh&½Sda&;? olemjyKq&mrrsm; vkHavmufpGm cefYxm;a&;twGuf awmif;qdkxm;ayonf/ awmif;qdk&½Sd xm;ayNyD/<br />

tjrefqkH;jzpfajrmufatmif taumiftxnfazmfa&;twGuf BudK;yrf;&ayrnf/<br />

ausmif;aqmifrsm; rvkHavmufrIjyóemudk tmPmydkifwdkYu (3) cgusausmif;xkwfpepfESifh ajz½Sif;ay;ae<br />

aomfvnf; ESpfpOfwuúodkvfrS rvTJombJ xGufoGm;&aom ausmif;om;ESifh 0ifvmaom ausmif;om;OD;a& rrQojzifh<br />

tcef;rvkHavmufrI jyóemrsm; ay:aygufvsuf ½Sdayonf/ ,ckESpfpwGif ausmif;om;aygif; (201) a,mufausmf<br />

tcef;r½Sdí wcef;ESpfa,mufpepfudk ,m,DtokH;jyKí tcef;rvkHavmufrI jyóemudk wuorS ,m,Dajz½Sif;cJh&av<br />

onf/ þtcuftcJrsKd; vmrnfhESpfwGif ydkrdkBuD;rm;pGm &ifqdkif&OD;rnf[k wGufcsufEdkifayonf/ xdkYaMumifh ausmif;aqmif<br />

opfrsm;udk wdk;wufvsuf½Sdonfh ausmif;om;OD;a& tcsKd;tpm;udk vdkufí tjrefqkH; tvkHtavmuf aqmif½Gufay;&ef<br />

wuorS awmif;qdkvsuf½Sdayonf/<br />

5/ aq;odyÜHwGif ausmif;om;OD;a& waeYwjcm; rsm;jym;vsuf rEÅav;üyif aq;odyÜH cGJjcm;zGifhvSpfEdkifonftxd<br />

jzpfvmonf/ ppfrjzpfrDuvnf; aq;odyÜHonf oD;jcm;jzpfcJhNyD; ,ckESpfwGif ausmif;om;OD;a& tqrwef wdk;wuf<br />

vsuf½SdonfhtwGuf oD;jcm;&yfwnfEdkifonfh tajctaewGif½Sdonf/ þoD;jcm; aumvdyfjzpfjcif;jzifh t"duvdktyfcsuf<br />

rsm;udk ydkrdkawmif;qdk wdkufyGJ0ifEdkifjcif;aMumifh (Constituent College) &½Sda&;twGuf aq;odyHÜausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh<br />

wuowdkY n§dEIdif;wdkifyifaqG;aEG;NyD;vQif tjrefEdkifqkH; taumiftxnfazmf&ef wuorS wifjyawmif;qdkxm;vsuf<br />

½Sdayonf/<br />

6/ &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfwdkYonf OypmaumvdyftqifhodkY a&muf½Sd&ef tvGefvdktyfvsuf½Sdonf/ tb,f<br />

aMumifhqdkaomf vuf½Sdtqifhonf aumvdyfESifhvkH;0rwlbJ txufwef;ausmif; omomom½Sdonf/ ausmif;aqmifrsm;\<br />

csKdU,Gif;csufrsm;? t&nftcsif;jynfh q&m^rrsm; rvkHavmufjcif;? ausmif;okH;y&dabm*rsm; rvkHavmufjcif;? ynmoif


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

Mum;a&;tqifh rwdk;wufjcif;paom tcsuftvufwdkYrSm ,aeY &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfwdkY\ cHpm;&csufrsm;<br />

jzpfonf/ xdkYaMumifh cHpm;&csufrsm; yaysmufa&;? tqifhtwef;rDaom Oypmaumvdyfwck jzpfay:a&;wdkYtwGuf<br />

wuorS oufqdkif&modkY wifjyawmif;qdk wdkufyGJ0ifvsuf½Sdavonf/ xdkodkY tqifhtwef;rSom Oypmaumvdyf<br />

wcktjzpfnDrQaom ausmif;aqmifrsm;? pmoifcef;rsm;? q&mrsm;? ausmif;okH;ypönf;y&dabm*rsm;? "gwfcGJcef;ypönf;rsm;<br />

udk wdk;csJUxm;&ef oufqdkif&modkY awmif;qdkxm;vsuf ½Sdayonf/<br />

7/ 1958 ckrSpí &yfqdkif;xm;aom ausmif;om;rsm; axmufyHhaMu;udk ,cktcsdefwdkif &yfqdkif;vsufyif ½Sdao;<br />

onfudk tjrefqkH;jyefvnf qufvufay;&ef wuorS awmif;qdkvsuf½Sdayonf/ þjyóemESifh wqufwnf;jzpfaom<br />

wuúodkvf tokH;p&dwfcGifhûyaiG (University Grant) udkvnf; ,aeYausmif;om;OD;a& tcsKd;tpm;ESifh udkufnDrQatmif<br />

wdk;wufcGifhjyK xkwfay;&ef wygwnf; awmif;qdkxm;ayonf/ wuúodkvfwGif ynmt&nftcsif; aumif;aomfvnf;<br />

pD;yGm;a&;csKdUwJhrIaMumifh ausmif;om;aygif;rsm;pGm ynmoifMum;vdkygaomfvnf; roifMum;EdkifMuacs/ aq;ESifh tif*sifeD<br />

,mXmewdkYwGif jyifybkwfaumfr½Sif? ppfwyf paomtzGJUtpnf;rsm;rS axmufyHhaMu;rsm;,lí ynmoifMum;ae&aom<br />

ausmif;om;aygif;rsm;pGm ½Sdavonf/ trSefpifppf þodkY jyifyrS axmufyHhaMu;rsm; ay;jcif;xuf wuúodkvfb@maiGxJrS<br />

ay;jcif;u ydkrdkaumif;í ydkrdkrSefuefayonf/ ,ckuJhodkY wuúodkvfwGif axmufyHhaMu;r½Sdjcif;onf wuúodkvfü ½Sdoifh½Sdtyf<br />

onfh *kPft*Fg&yf *kPfodu©mESifhvnf; rnDñGwfay/ xdkYaMumifh wuoonf tpdk;&u wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;<br />

twGuf okH;pGJaiG (University Grant) udk tvkHtavmuf wdk;csJUay;&efESifh wqufwnf; t&nftcsif;xl;cRefí<br />

pD;yGm;a&;usyfwnf;aom ausmif;om;rsm;tm; axmufyHhaMu;rsm; jyefvnfay;yg&ef awmif;qdkxm;vsuf ½Sdayonf/<br />

(c) wuorS OD;pD;vkyfaqmifcJhaom vkyfief;rsm;<br />

1/ upm;ckefpm;jr§ifhwifa&;ESifh ywfoufí ,ckESpftrIaqmiftzGJUonf upm;ckefpm; ausmif;om;rsm;udk rMumcP<br />

pkaygif;aqG;aEG;jcif;rsm;? vdktyfcsufrsm; epfemcsufrsm;udk ½SmazGazmfxkwfí ¤if;tcsufrsm; jynfhpkHap&ef enf;vrf;rsm;<br />

½SmazGjcif;rsm;udk vkyfudkifcJhayonf/ tm;upm;orm;wdkYtm; wuorS twwfEdkifqkH; tm;upm;ypönf; tultnDrsm;udk<br />

vnf; ay;cJhayonf/<br />

wuotaejzifh wuúodkvf upm;ckefpm;aumifpD vkyfief;rsm;wGif ta&;BuD;qkH;tydkif;u yg0ifaqmif½GufcJJhay<br />

onf/ Oyrm abmfvDabmjydKifyGJrsm;? bwfpuufabmjydKifyGJrsm; paom vkyfief;rsm;wGif vnf;aumif;? þjydKifyGJrsm;<br />

jzpfajrmufa&;twGuf vIHYaqmfpnf;½kH;a&; vkyfief;rsm;wGif wuo udk,fpm;vS,frsm; wm0ef,lxrf;aqmifcJhayonf/<br />

rEÅav;tBudKyGJawmfodkYvnf; wuorSOD;pD;í &efukefwuúodkvfESifh rEÅav;wuúodkvfwdkY½Sd ausmif;om;csif;<br />

cspfMunf&if;ESD;a&;wdkYtwGuf abmvkH;toif;? bwfpuufabmESifh abmfvDabmtoif;wdkY rEÅav;odkY oGm;a&mufí<br />

rdwfaqGjzpfyGJrsm; ,SOfjydKifupm;cJhMuayonf/<br />

oufqdkif&m<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh n§dEIdif;í wwd,tBudrfajrmuf aumvdyfaygif;pkH ajy;ckefupm;yGJBuD;udk 1957 ck?<br />

'DZifbmv (27) &ufaeYwGif armfvNrdKifNrdKU NrdKUrupm;uGif;BuD;wGif atmifjrifpGm usif;yEdkifcJhonf/ þaumvdyfaygif;pkH<br />

ajy;ckefupm;yGJBuD;odkY &efukefwuúodkvfrS ajy;ckefupm;orm;rsm;? rEÅav;wuúodkvfrS tm;upm;orm;rsm;ESifh armfv<br />

NrdKifOypmaumvdyfrS tm;upm;orm;rsm; pkpkaygif; (100) ausmfrQ yg0if,SOfNydKif upm;cJhMuayonf/ wuúodkvfESifh<br />

aumvdyftoD;oD;rS tm;upm;orm;rsm;onf pdwftm;xufoefpGmESifh vnf;aumif;? wOD;ESifhwOD; tvGefcspfMunf<br />

&if;ESD;pGmjzifh vnf;aumif; upm;ckefpm;Muojzifh Armjynf wuúodkvfESifhaumvdyftoD;oD;wdkY\ upm;ckefpm;a&;tqifh<br />

twef; jrifhrm;vma&;twGuf BuD;pGmtaxmuftul jzpfapayonf/<br />

&efukefwuúodkvf ESpfywfvnfupm;ckefpm;yGJBuD;udk 1958 ck? Zefe0g&Dv (18) &ufaeYu usif;yNyD;pD;cJhayNyD/<br />

þupm;ckefpm;yGJBuD; jzpfajrmufvma&;twGuf upm;ckefpm;orm;rsm; pkpnf;jcif;? ausmif;om;xk tm;ay;ulnDrI&½Sd&ef<br />

0g'jzefYvIHYaqmfjcif; paomtultnDrsm; wuúodkvf upm;ckefpm;aumifpDESifh wuo yl;aygif;vkyfaqmifcJhayonf/<br />

,ckESpf usif;yaom ESpfvnfupm;ckefpm;yGJBuD;wGif pHcsdefopf (5) ck wifvdkufEdkifayonf/<br />

wuorS þrQxd upm;ckefpm;ESifhywfoufí vkyfudkifaqmif½GufcJhygaomfvnf; arQmfrSef;xm;onfh upm;<br />

ckefpm; tqifhjrifhwufokdY ra&muf½Sdao;ay/ þarQmfrSef;xm;aom tqifhodkY a&muf½SdEdkif&efrSm wuúodkvfupm;ckefpm;<br />

aumifpD ydkrdkêud;pm; vkyfudkifvmjcif; tay:wGifvnf;aumif;? wuorS rnfrQxd upm;ckefpm;a&;wGif qufvufNyD;<br />

acgif;aqmifpnf;½kH;vkyfudkifoGm;onfh tay:wGifvnf;aumif;? ausmif;om;xk\ tm;ay;ulnDrI tay:wGifvnf;aumif;<br />

wnf½Sdaeayonf[k ,kHMunfayonf/ wuorS &efukefwuúodkvff tm;upm;avmu jr§ifhwifEdkifa&;twGuf pmwrf;wck<br />

a&;om;í wifjyEdkif&ef BudK;yrf;vsuf½Sdayonf/<br />

557


558<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

2/ pwkw¬tBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pkHaqG;aEG;yGJBuD;udk wuúodkvfESifh aumvdyftoD;oD;wdkY<br />

nd§EIdif;wdkifyifí 1957 ck? 'DZifbmv (28-29) &ufaeYrsm;wGif armfvNrdKifOypmaumvdyfpnf;a0;cef;rBuD;wGif &efukef<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>ESifh rauG;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>wdkY OD;pD;acgif;aqmifum atmifjrifpGm usif;yNyD;pD;cJhavonf/<br />

þuGefz&ifhBuD;odkY &efukefwuúodkvf\ r[mXmersm;jzpfaom &efukefaq;odyÜHausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;<br />

aq;odyÜHr[mXmecGJausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> udk,fpm;vS,frsm;ESifh &efuif;? xD;wef;aumvdyfrsm;rS udk,fpm;vS,frsm;?<br />

&efukefwuúodkvfESifh rEÅav;wuúodkvfrS ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD; udk,fpm;vS,frsm;? wuúodkvfESifh aumvdyf<br />

toD;oD;½Sd toif;tzGJUtpnf; udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufcJhMuayonf/ toif;tzGJUaygif; (44) zGJU? udk,fpm;vS,fESifh<br />

avhvmolaygif; (126) a&mufwdkY wufa&mufcJhonf/<br />

þawGUqkHaqG;aEG;yGJBuD;wGif &efukefwuúodkvf\ tajctaeESifhywfoufaom tajctaepmwrf;w&yfudk<br />

wufa&mufol udk,fpm;vS,fESifh avhvmoltaygif;wdkYtm; wifjyaqG;aEG;cJhayonf/ tjcm;wuúodkvf ausmif;om;rsm;u<br />

vnf; rdrdwdkYepfemcsuf vdktyfcsufrsm;udk wifjycJhayonf/<br />

'kwd,ESifh wwd,tBudrf wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pkHaqG;aEG;yGJ usif;y&mü xkwfjyefcJhaom jynfwGif;Nidrf;<br />

csrf;a&; &½Sda&;twGuf tpdk;&ESifh awmfvSefa&;tiftm;pkwdkY ESpfOD;ESpfzuf rsuffESmcsif;qdkif awGUqkHaqG;aEG;ajz½Sif;jcif;<br />

jzifh jynfwGif;ppfrD;BuD; Nidrf;owf&ef arwåm&yfcHonfh yefMum;vTmwapmifudk þuGefz&ifhBuD;wGif xkwfjyefEdkifcJhayonf/<br />

xdkYjyif ausmif;om;xk 'Drdkua&pDta&;rsm; jyefvnfay;tyfa&;? EdkifiHvkH;qdkif&m ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; w&yfudk<br />

EdkifiHawmftpdk;&u OD;pD;usif;yay;a&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; tjrefqkH; wnfaqmufay;a&;ESifh urÇmYwif;rmrI avQmhaygh<br />

a&;twGuf tjydKiftqdkif vufeufwyfqifrIrsm;? tEkjrLvufeufrsm; prf;oyfazmufcGJjcif;rsm; rjyKMu&ef wdkufwGef;<br />

awmif;qdkaMumif;ESifh vufeufppfonftiftm; avQmhaygha&;vkyfief;rsm;udk tjrefqkH; vkyfudkifaqmif½GufMu&ef arwåm&yf<br />

cHonfh aMunmpmwrf;udkvnf; uGefz&ifhBuD; wckvkH;u wnDwñGwfwnf; xkwfjyefEdkifcJhonf/<br />

xdkYaMumifh pwkw¬tBudrfajrmuf wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pkHaqG;aEG;yGJBuD;udk uRefawmfwdkY wuoESifhwuG<br />

nDaemif<strong>or*¾</strong>wdkY yl;wGJum atmifjrifpGm usif;yEdkifcJhaMumif;/<br />

3/ &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ vkyfief;pOfwGif ausmif;om;oufomacsmifcsda&;vkyfief;onf<br />

wcktygt0ifjzpfonf/ ¤if;vkyfief;pOfudk taumiftxnfazmfEdkif&ef ausmif;om;oufomacsmifcsda&;qdkif wck zGifh<br />

vSpf&ef BudK;pm;cJhonf/ oufqdkif&mwdkYESifh aqG;aEG;cJh\/ or0g,rqdkiftjzpfodkY &nfñTef;aomfvnf; tcuftcJrsm;<br />

½Sdaeayonf/ or0g,rpepfrSm wa,mufpD tpk½S,f,mjzifh rwnf&rnfhjyif vuf½Sdtajctaet&vnf; or0g,r<br />

rSwfykHwif&ef cufcJaeayonf/<br />

rnfodkYyifjzpfap ausmif;om;rsm;udk,fwdkif OD;pD;vkyfudkifonfh ausmif;om;oufomacsmifcsda&;qdkif jzpf<br />

ajrmufa&;twGuf jzpfEdkifonfhtajctae? jzpfEdkifonfhykHpHrS wdk;csJUvkyfudkifoGm;&ayrnf/ qdkifrwnfa&;twGuf ausmif;<br />

aqmif o[m,ESifhpmzwftoif; udk,fpm;vS,frsm;ESifh awGUqkHaqG;aEG;cJhonf/ tcsdeftcg tajctaet& ausmif;aqmif<br />

o[m,ESifhpmzwftoif;rsm;rS aiGaMu;tultnD&&ef tcuftcJrsm; ½Sdaeayonf/ wuotaeESifhvnf; vkHavmuf<br />

aom rwnfaiGudk xkwfay;Edkifonf r[kwfay/ odkYaomfvnf; wuotaeESifh xkwfay;onfhaiGESifhyif jzpfEdkifonfh<br />

&efukefwuúodkvf wHqdyfyg½Sdonfh pma&;puúLuwfrsm;? pmtdwfrsm;ponfwdkYudk tzdk;EIef;csKdompGmESifh ½kdufESdyfa&mif;<br />

cscJhonf/ ,cktcg pma&;puúLuwfrsm;ESifh pmtdwfrsm; (2300) ausmfzdk;rQ a&mif;csNyD;cJhNyD;jzpf\/ azmfjycJhonfhtcuf<br />

tcJrsm;½Sdaeaomfvnf; usef½Sdaeao;onfh aiGESifhyifrwnfí ausmif;om;oufomacsmifcsda&;qdkifwck jzpfay:vmatmif<br />

BudK;pm;&OD;rnfom jzpfonf/ ESpfpOf wuo\ ynmoifaxmufyHhaMu;qk (2) qkudkvnf; ynmvdkvm;NyD; pD;yGm;a&;tm;<br />

jzifh taxmuftul vdktyfaomausmif;om;rsm;tm; tenf;ESifhtrsm; tultnDjzpfap&eftwGuf ,ckESpfrS pwifí<br />

&efykHaiGw&yf zGifhvSpfxm;&ef BudK;pm;vsuf ½Sdayonf/ tjcm; tao;pdwfvkyfief;taeESifhrl NyD;pD;cJhaom atmufwdkbm<br />

pmar;yGJü &efuif;ESifh xD;wef;aumvdyfrsm;odkY oGm;a&mufajzqdk&rnfh ausmif;aqmiftoD;oD;rS ausmif;ol^om;rsm;tzdkY<br />

oGm;vmrIvG,fulap&ef armfawmfum;rsm; pDpOfay;cJhayonf/ aEG&moDausmif;ydwf&ufrsm; ausmif;om;rsm; rdrdwdkY&yfxH<br />

jyefMu&mü ESpfpOf&tyf&jrJjzpfaom EdkifiHawmf avaMumif;o,f,lydkYaqmifa&;XmerS txl;avQmhEIef;udk ½kyfodrf;vdkufojzifh<br />

jyefvnf ay;tyf&ef awmif;qdkxm;cJhayonf/<br />

4/ ausmif;om;-q&m yl;wGJvkyfaqmifa&;ESifh ywfoufí ,ckESpfwGif tawmfatmifjrifonf[k ,lq&ayrnf/<br />

a½G;aumufyGJESpfckvkH;ü q&mBuD;rsm;\ tm;BudK;rmefwufulnDjcif;rsm;? ausmif;om;rsm;ESifh yl;wGJpDpOfvkyfudkifjcif;rsm;<br />

onf xif½Sm;aomatmifjrifcsuf om"ursm; jzpfayonf/ þodkY ausmif;om;wdkY\ vkyfief;wGif 0dkif;0ef;ulnDaom


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

aMumifhvnf;aumif;? q&mESifh ausmif;om; tjrJwrf; yl;wGJvkyfaqmifa&;? nDñGwfa&; a½SUtvm;tvm aumif;rGefvm<br />

ap&efvnf;aumif;? NyD;pD;cJhonfh ulnDrItwGuf aus;Zl;wif*kPfjyKonfh taeESifhvnf;aumif;? a½G;aumufyGJwGif<br />

yg0ifulnDcJhaom q&m^rrsm;tm; wuorS aus;Zl;wif*kPfjyKyGJw&yf usif;ycJhayonf/ þonfrSmvnf; q&mausmif;<br />

om;nDñGwfpGm yl;wGJvkyfaqmifa&;twGuf ydkrdkav;eufpGm tkwfjrpfcsay;cJhjcif;jzpfonf/ xdkYaMumifhvnf; q&mBuD;rsm;<br />

jzpfonfh ygarmu©OD;bñGefY? a'gufwmomvS? a'gufwmnDnDwdkYonf wuorS OD;pD;onfh a[majymyGJrsm;wGif pmayESifh<br />

ywfoufaom a[majymcsufrsm;udk vma&mufa[majymcJhMuavonf/ EdkifiHjcm; ynma&;yg&*lrsm;tm; *kPfjyK{nfhcHyGJodkY<br />

q&mrsm;tm; zdwfMum;jcif;tm;jzifhvnf; q&mESifhausmif;om; ydkrdk&if;ESD;rI &½SdcJhavonf/ þtcsufrsm;udk axmufjcif;<br />

tm;jzifh ,ckESpfwGif q&mESifhausmif;om; &if;ESD;cspfcifrI? yl;wGJvkyfaqmifrIrsm; ,cifESpfrsm;uxuf ydkrdkwdk;wufvm<br />

aMumif; awGUEdkifayonf/ aemifwGif ,ckxufydkrdkí &if;ESD;rI? yl;wGJvkyfaqmifrIrsm; jyKvkyfoGm;&efvnf; wuorS<br />

cH,lcsrSwf xm;ayonf/<br />

5/ ausmif;aqmifudk,fykdiftkyfcsKyfa&;ESifh ywfoufí ,cifESpf wuorS awmif;qkdwdkufyGJ0ifcJhaomaMumifh<br />

ausmif;aqmifpDrHtkyfcsKyfcGifh &½SdcJhaomfvnf; ,aeYxdyif wdwdusus taumiftxnfazmfNyD; raqmif½GufEdkifjzpfaeay<br />

onf/ tcsKdUae&mrsm;wGif oufqdkif&myk*¾dKvfwdkYu tkyfcsKyfcGifh vTJtyfray;jcif;? vTJtyfay;&ef aESmifhaES;xm;jcif;ESifh<br />

ausmif;om;rsm;udk,fwdkif vufrcH&ef enf;trsKd;rsKd;rsm;jzifh BudK;pm;aejcif;rsm;udk awGU½Sd&avonf/ þrvdkvm;tyfonfh<br />

tcsufrsm;tjyif ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfa&;udk ausmif;om;rsm; em;rvnfoabmraygufap&ef ½IyfaxG;atmifvkyf<br />

jcif;? roufqdkifaomvkyfief;rsm;udk ausmif;om;rsm;tm; cdkif;apjcif;jzifh ausmif;om;tcsif;csif; oabmuGJvGJrIrsm;<br />

ay:apjcif;paom rzG,f&monfh tcsuftvufrsm;vnf; ay:aygufvsuf ½Sdayonf/ þjyóemrsm;udk uRefawmfwkdYtrI<br />

aqmiftzGJUonf ,cktcsdefxd xda&mufpGm bmrQrajz½Sif;cJhaomfvnf; vmrnfhESpf ausmif;zGifhcsdefrSpí pepfwuspDrH<br />

udef;cs udkifwG,fvkyfaqmifoGm;&ef owfrSwfxm;ayonf/ vmrnfhESpfwGif ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfa&;ESifhywfouf<br />

í wzufrS ynmay;½Sif;vif;a&;ESifh 0g'jzefYcsdvIHYaqmfa&; tpOfojzifhvkyfudkifoGm;NyD; tjcm;wzufrS ausmif;aqmif<br />

tvdkuf owfrSwfxm;onfhaumfrwDrsm; zGJUpnf;jcif;? aumfrwDrsm;\ tcGifhtmPm twdtusazmfxkwfNyD; pDrHtkyfcsKyfrIudk<br />

taumiftxnfay:vmap&ef vufawGUñTefjyvkyfudkifjcif;rsm; aqmif½Guf&efpaom vufawGUvkyfief;rsm;udk udkifwG,f<br />

vkyfaqmifoGm;&ef pDpOfvsuf½Sdayonf/<br />

wzufwGif azmfjycJhonfhtwdkif; wuotrIaqmiftzGJUonf usrf;opömusdefqdkyGJü aMunmcJhaom wuo\<br />

t"duvkyfief;pOf wm0ef (12) &yfudk taumiftxnfay:atmif aqmif½GufvkyfudkifcJh&mwGif vkyfNyD;? vkyfqJESifh<br />

vkyfvwHåUaom vkyfief;rsm;ü atmifjrifcJhonfh vkyfief;rsm;vnf;½Sdayonf/ ratmifjrifao;onfh vkyfief;rsm;vnf;<br />

½Sdayonf/ wpdwfwa'o ratmifjrifao;onfh qufvufvkyf&rnfh vkyfief;rsm;vnf; ½Sdayonf/ rvkyfudkif rxrf;<br />

aqmif&ao;onfh vkyfief;rsm;vnf; ½Sdao;onfudk xyfrHwifjyvdkayonf/<br />

tcef;(4)<br />

tjcm;vkyfaqmifcJhaomvkyfief;rsm;<br />

1957 ck? atmufwkdbmv (24) &ufaeYwGif EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;Ekonf wuoodkY tvnftywfvm&m<br />

0,f wuotrIaqmiftzGJUrS vIdufvIdufvSJvSJBudKqdkcJhayonf/ OD;EkESifh trIaqmifwkdY cspfcif&if;ESD;yGifhvif;pGm ausmif;om;<br />

a&;&mjyóemrsm;udk aqG;aEG;cJhMuavonf/ wuorS t"duxm;í wifjycJhonfhtcsufrsm;rSm EdkifiHvkH;qdkif&m ynm<br />

a&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yf tpdk;&rS OD;pD;usif;ya&;? zsufodrf;cHae&aom <strong>or*¾</strong>rsm;ta&;? tzrf;cHae&aom ausmif;<br />

om;rsm;ta&;? ausmif;xkwfcHae&aom ausmif;om;rsm;ta&;ESifh pmar;yGJajzqdkcGifh ydwfyifcHae&aom ausmif;om;rsm;<br />

ta&;udk t"duxm;í wifjyaqG;aEG; cJhayonf/<br />

1/ 0efBuD;csKyfOD;Ek\ tMuHay;csuft& ynma&;aumfr½Sif\ tultnDjzifh Edk0ifbmESifh 'DZifbmvrsm; twGif;<br />

wGif qdkAD,uf,leD,H? jynfolYw½kwfjynf? t*Fvefpaom EdkifiHrsm;rS a&muf½Sdaeaom ynma&;yg&*lrsm;udk wuorS<br />

OD;pD;zdwfac:um ynma&;a[majymyGJrsm; qufwdkufusif;ycJhayonf/ þyg&*lrsm;onf rdrdwdkYEdkifiHtoD;oDD;½Sd ynma&;<br />

pepf toD;oD;taMumif;udk tao;pdwfa[majymvsuf r½Sif;vif;onfhtcsuftvufrsm;udk pdwf½SnfpGm ajzMum;onfh<br />

twGuf ausmif;om;xkod½Sdvdkonfh tcsuftm;vkH;udk od½SdcGifh &½SdcJhayonf/<br />

2/ þodkY wuo\zdwfMum;csuft& vma&mufa[majymMuonfh EdkifiHjcm;yg&*l {nfhonfawmfrsm;tm; csD;usL;<br />

*kPfûyonfhtaejzifh {nfhcHyGJw&yfudk 1957 ck? Edk0ifbmv (27) &ufaeYwGif wuocef;rü jyKvkyfcJhayonf/ þ{nfhcHyGJü<br />

q&m^rrsm;? wuúodkvf½Sd toif;tzGJU tiftm;pkudk,fpm;vS,frsm;? jyifyEkdifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;ESifh owif;axmufrsm;udk<br />

559


560<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

zdwfMum;cJhonfhtjyif wuo\ EdkifiHvkH;qdkif&m ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;ya&;ESifh ywfoufaom oabmxm;<br />

wifjycsufrsm;udk xkwfjyefcJhayonf/<br />

3/ 1957 ck? Edk0ifbmv (26) &ufaeYwGif *syefjynfvkH;qdkif&m ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf Ouú|ESifh *syefjynf<br />

tEkjrLvufeufqefYusifa&;tzGJU (Japanese Council Against A&H Bomb) onf urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

(I.U.S) udk,fpm;vS,ftaejzifh ArmjynfodkY vma&mufvnfywf&m wuorS *kPfjyK{nfhcHcJhaMumif;/ wuo\{nfhonf<br />

tjzpf &efukefNrdKUwGif wywfMumrQaexdkifNyD; ausmif;om;a&;&mjyóemrsm; urÇmYNidrf;csrf;a&;jyóemrsm;udk &efukefjrdKU½Sd<br />

toif;tzGJUaygif;pkHESifh cspfcif&if;ESD;pGm awGUqkHaqG;aEG;oGm;cJhayonf/<br />

4/ 1957 ck? 'DZifbmv (6-7-8) &ufaeYrsm;wGif rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;usif;yaom<br />

oD;jcm;wuúodkvf tBudKyGJawmfodkY rwuo\ zdwfMum;csuft& wuorS OD;pD;acgif;aqmifí tm;upm;orm;rsm;ESifh<br />

,Ofaus;rIudk,fpm;vS,frsm; yg0ifwufa&mufcJhMuayonf/<br />

wuorS xdkodkh rEÅav;tBudKyGJawmfodkh wufa&muf&mwGif-<br />

(1) vmrnfhESpfrSpí rEÅav;wuúodkvfudk oD;jcm;wuúodkvfjzpfawmhrnfudk vIdufvSJpGm axmufcHjcif;ESifh<br />

(2) rEÅav;wuúodkvf nDaemifausmif;om;rsm;ESifh &if;ESD;cspfcifa&;? yl;wGJvkyfaqmifa&;[lonfh tajccH<br />

oabmxm;ESpf&yfjzifh wufa&mufcJhjcif;jzpfayonf/<br />

xkdYaMumifhvnf; wuúodkvfabmvkH;toif;? bwfpuufabm? abmfvDabmtoif;wdkYESifh yGJawmfwGif ulnD<br />

ujya&;twGuf tutzGJUrsm;udkyg wuorS zdwfac:pkpnf;í nDñGwfpGm tm;ay;wufa&mufcJhayonf/ odkYaomf<br />

rEÅav;wGif rarQmfvifhonfh jyóemwckESifh &ifqdkifcJh&í wuorS xdkudpöESifhywfoufNyD; 0rf;enf;aMumif; rSwfwrf;wif<br />

xm;cJhayonf/ rEÅav;odkY a&mufaomtcg q&mrsm;OD;pD;onfh uyGJrsm;ppfaq;a&;tzGJUu &efukefrSvmonfh uyGJrsm;udk<br />

tprf;ujyppfaq;cHNyD;rS ujy&rnfqdkvm&m wuotaejzifh þrludk vkH;0vufrcHEdkifaomaMumifh uRefawmfwdkY\<br />

uyGJrsm; vkH;0ujyjcif; rjyKcJhay/ rwuotaeESifh þppfaq;a&;tzGJUtm; tjyif;txef ta&;qdkaomfvnf; tcsnf;ESD;<br />

yif jzpfcJhayonf/ xdkYaMumifh ppfaq;a&;tzGJUwGifyg0ifaom q&mwpk\tjyKtrlESifhywfoufNyD; rwuorSvnf;<br />

0rf;enf;aMumif; rSwfwrf;wifcJhavonf/ aemif þtjzpftysufrsKd; ay:aygufrIjzpfrvm&efESifh wm;qD;Edkif&efwdkYtwGuf<br />

þtjzpftysufu <strong>or*¾</strong>ESpfckwdkYtm; BuD;pGmaomoifcef;pm ay;tyfcJhayonf/<br />

5/ rEÅav;wuúodkvf tMudKyGJawmfodkY {nfhonfawmftjzpf wufa&muf&if; rEÅav;jrdKU½Sd pdkufysKd;a&;twwf<br />

oifr[mXmeausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmifrsm;ESifh 'DZifbm (11) &ufaeYwGif vnf;aumif;? rEÅav;aq;twwfoif<br />

r[mXmecGJausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUESifh (9) &ufaeYwGif vnf;aumif; wuotrIaqmifwdkY &if;ESD;cspfMunf<br />

a&;twGuf awGUqkHaqG;aEG;cJhMuayonf/<br />

6/ tif*sifeD,mr[mXmeausmif;om;rsm;tm; ausmif;wuf 75% rjynfhvQif pmar;yGJajzcGifh ray;onfhudpöudk<br />

wuoonf tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh vufwGJwdkufyGJ0ifvsuf ½Sdayonf/ þudpöudk wuorS 1957<br />

ck? Edk0ifbmv (29) &ufuwnf;u qD;edwfodkY wifjyxm;aomfvnf; tif*sifeD,mr[mXmerSL;u aESmifhaES;xm;ojzifh<br />

Mum½Snfvm&m ,cktcg pmar;yGJrsm; eD;uyfvmNyDjzpfaomaMumifh þudpöudk ajz½Sif;ay;&ef wuoESifh tif*sifeD,m<strong>or*¾</strong><br />

udk,fpm;vS,fwdkYonf ygarmu©csKyfESifh (3) Budrfwdkif oGm;a&mufawGUqkH awmif;qdkaomfvnf; r&½Sdao;ojzifh a½SUquf<br />

vufaqmif½GufoGm;&ef tif*sifeD,m<strong>or*¾</strong>ESifh nd§EIdif;wdkifyifvsuf ½Sdayonf/<br />

7/ wuoa


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh yl;aygif;OD;pD;um &efukefjrdKU ql;avbk&m;vrf; tvkyform;ausmufwdkifü usif;y<br />

jyKvkyfcJhayonf/ þatmifyGJaeYü ynma&;tqdk? 'Drdkua&pDa&;tqdkESifh Nidrf;csrf;a&;tqdkrsm; wifoGif;qkH;jzwfcsuf<br />

csrSwfEdkifcJhayonf/<br />

(2) urÇmhausmif;om;aeh / / 1957 ck? Edk0ifbmv (17) &ufaeYonf urÇmYausmif;om;aeYjzpfonfh tavsmuf<br />

wuoonf Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh yl;aygif;vsuf udkvdkeDpepfqefYusifa&;? trsKd;om;vGwfvyfa&;? urÇmYNidrf;<br />

csrf;a&;? urÇmYausmif;om;xk aoG;pnf;nDñGwfa&;wdkYtwGuf a[majymyGJrsm;? uyGJrsm;ESifh wcrf;wem; usif;ycJhav<br />

onf/ urÇmYausmif;om;rsm;aeYudk *kPfjyKaomtm;jzifh yef;csDjyyGJESifh pmpDpmukH;jydKifyGJrsm;udkvnf; jyKvkyfcJhayonf/<br />

yef;csDjyyGJudk wywfMumrQ wuocef;rwGif jyocJhayonf/<br />

(3) ausmif;om;aeh / / (19) Budrfajrmufausmif;om;aeYudk wuoonf Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh yl;<br />

aygif;um Adkvfatmifausmfvrf;? AdkvfatmifausmfpuGJ,m;ü 1957 ck? 'DZifbmv (20) &ufaeYwGif usif;ycJhavonf/<br />

þausmif;om;aeYtcrf;tem; vlxkpnf;a0;yGJBuD;wGif ynma&;tqdkrsm;? 'Drdkua&pDa&;tqdkrsm;ESifh Nidrf;csrf;a&;tqdk<br />

rsm;udk wifoGif;qkH;jzwfcsufrsm; csrSwfcJhayonf/<br />

tcef; (6)<br />

taxGaxG<br />

&JabmfwdkhwuotrIaqmiftzGJUonf<br />

csrSwfxm;aom vkyfief;udk taumiftxnfazmf&if; wuoBuD; BuD;xGm;wdk;<br />

wufa&;? *kPfodu©mjrifhwufa&;ESifh t"GefY½SnfpGmwnfjrJa&;wdkYtwGuf 0dkif;0ef;ulnD tm;ay;cJhMuaom yk*¾dKvftoD;oD;<br />

wdkYtm; atmufazmfjyygtwdkif; aus;Zl;wif*kPfjyKaMumif; rSwfwrf;wifvdkufayonf/<br />

wuoyd#uwfwdkufodkY pm;yGJukvm;xdkif (2) pkHESifh pmtkyfpmwrf;rsm; ay;vSLcJhaom EkdifiHawmf0efBuD;csKyf<br />

OD;EkodkY rsm;pGmaus;Zl; Oyum&wif½SdaMumif; wuorS rSwfwrf;wifcJhayonf/ pmMunfhwdkuf wdk;wufrItajctaeESifh<br />

ywfoufí yd#uwfwdkufrSL;u oD;jcm;tpD&ifcHpmwapmif wifoGif;OD;rnf jzpfayonf/<br />

a½G;aumufyGJwGif yg0ifulnD BuD;MuyfcJhMuaom &efukefwuúodkvf q&m^rtaygif;wdkYtm; vnf;aumif;?<br />

rEÅav;r[mXmetoD;oD;rS q&m^rtaygif;wdkYtm; vnf;aumif;? wuo\ ynma&;a[majymyGJrsm;wGif pdwftm;<br />

xufoefpGm vma&mufa[majymulnDMuaom &efukefwuúodkvfq&mtoif;rS q&mBuD;rsm;tm; vnf;aumif; aus;Zl;<br />

Oyum& txl;wif½SdaMumif; rSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

wuorS zdwfMum;csuft& vma&mufa[majymMuaom EdkifiHjcm;yg&*ltoD;oD;wkdYtm; þodkY vma&muf<br />

a[majymjcif;aMumifh vnf;aumif;? þodkYa[majymEkdif&ef tpDtpOfrsm;vkyfay;onfh ynma&;pkHprf;rIaumfr½Sif wGJbuf<br />

twGif;a&;rSL; q&mOD;bjrifhtm; vnf;aumif; txl;aus;Zl;wifaMumif; *kPfjyKrSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

wuo\ zdwfMum;csuft& pmaytEkynmtaMumif; vma&mufa[majymcJhaom pma&;q&mrsm;tm; vnf;<br />

aumif;? pma&;q&mtoif;tm; vnf;aumif; aus;Zl;wif½SdaMumif; rSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

rEÅav;tBudKyGJawmf wufa&mufpOf 11? 12? 57 &ufaeYwGif rwuo? wuo udk,fpm;vS,ftzGJU0ifrsm;tm;<br />

rdwfquf*kPfjyKyGJw&yf {nfhcHcJh&m xdk{nfhcHyGJtwGufvnf;aumif;? yGJawmfwufa&mufyg&ef zdwfMum;rItwGufvnf;<br />

aumif;? yGJawmfumvtwGif; jyKpkapmifha½Smuf {nfhcHrIrsm;twGufvnf;aumif;? wuorS rsm;pGmcsD;usL;*kPfjyKaus;Zl;<br />

wif½SdaMumif; rSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

urÇmYausmif;om;aeY txdrf;trSwfyGJwGif urÇmYausmif;om;rsm; owif;ywftwGif; (Edk0ifbm 17 rS 24<br />

&ufaeYxd) zdwfrEÅujyKcsufaMumifh cif;usif;jyoaom yef;csDjyyGJjzpfatmif MudK;pm;aqmif½GufcJhonfh yef;csDq&m<br />

OD;eef;a0ESifh rdrdwdkYyef;csDum;csyfrsm; jyocGifhjyKaom yef;csDq&mBuD;toD;oD;wkdYtm; wuorS rsm;pGmaus;Zl;wif<br />

*kPfjyKygaMumif;ESifh rSwfwrf;wiftyfayonf/<br />

urÇmYausmif;om;aeYtxdrf;trSwf ya'omuyGJwGif yg0ifujyaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;ESifhwuG<br />

0dkif;awmfwD; tzGJUom;rsm;tm; aus;Zl;wif*kPfjyKaMumif; rSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

&JabmfwkdhazmfjycJhonfhtwdkif;<br />

igwdkY wuotrIaqmiftzGJUrS csrSwfcJhonfh vkyfief;pOfrsm;udk taumiftxnfazmf&mwGif<br />

atmifjrifonfh tcsufrsm;vnf;½Sdayonf/ ratmifjrifao;onfh tcsufrsm;vnf;½Sdygonf/ wpdwfwa'oom atmif<br />

561


562<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jrifao;onfh tcsufrsm;vnf; ½Sdygonf/ tcuftcJtrsKd;rsKd;ESifh tajctaetrsKd;rsKd;udk &ifqdkifaqmif½GufcJh&ojzifh<br />

csKdU,Gif;wdrf;yg;csufrsm;vnf; ½Sdonfudk igwdkYzGifh[0efcHcJhygonf/ þodkY qufvufí vkyfudkif&ef usef½Sdaeao;aom<br />

vkyfief;rsm;udkvnf; OD;vnfrokef qufvufvkyfudkifoGm;rnf[k av;eufpGm uwday;cJhygonf/ ausmif;om;xk\<br />

wcJeufnDñGwfrItiftm;jzifh þvkyfief;rsm;udk atmifyGJyef;wdkifodkY a&mufonfhwdkifatmif aqmif½GufoGm;Ekdifrnf[k<br />

wifjy&if; ed*kH;csKyfcJhonf/<br />

ausmif;om;xknDñGwfa&;rS atmifyGJodkh<br />

aehpGJ- 1958 ck? azazmf0g&Dv (4) &ufaehwGif xkwfjyefaMunmonf/<br />

(¡) pmMunfhwdkufXmetpD&ifcHpm<br />

(ykH)<br />

armifpDD<br />

'k-Ouú|<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

&efukefwuúodkvf<br />

(tpD&ifcHpm tpydkif;aysmufqHk;aeonf/)<br />

<strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkufonf þodkYtultnDawmif;cH&mü <strong>or*¾</strong>tcGifhtmPmESifh 0g'udk xdyg;apaom rnfonfh<br />

tultnDudkrQ vufcHpOf;pm;rnf r[kwfay/<br />

pmtkyfrsm;xm;½SdyHkpepf<br />

wuopmMunfwdkuf½Sd pmtkyfrsm;udk (Decimal Classification) ac: bmomESifhvnf;aumif;? bmom<br />

&yfqdkif&m trsKd;tpm;tvdkuf eHygwfrsm;a&;xdk;um olYbmomESifhol oDjcm;pD½Sdayonf/ þenf;pepfaMumifh pmtkyf<br />

iSm;&rf;olonf tvdk½Sdaombmom&yfudk wdkuf½dkufa½G;cs,fEdkifonf/ þodkY <strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkuftwGuf pmtkyfrsm;udk<br />

cJGjcm;í pepfwusxm;&mü wm0ef,laqmif½Guf vkyfudkifay;aom OD;tefYarmiftm; pmMunfhwdkufaumfrwD udk,fpm;<br />

aus;Zl;wif½SdaMumif; rSwfwrf;wiftyfygonf/<br />

wuopmMunfhwdkuf\ owif;pm? *sme,fESifh ypönf;ud&d,mrsm;pm&if;udk atmufygtwkdif; jzpfayonf/<br />

jrefrmowif;pmrsm; t*Fvdyfowif;pmrsm; r*¾Zif;rsm; *sme,frsm;<br />

jrefrmhtvif; ae½Sif; jr0wD Time<br />

[Hom0wD e,l;wdkif; aoG;aomuf New Time<br />

vlxk vlxk*sme,f<br />

&efukef pD;yGm;a&;*sme,f<br />

xGef;aeYpOf jynfolY*sme,f<br />

vif;,kef<br />

ol&d,<br />

aMu;rHk<br />

pm;yJGukvm;xdkif (3) pHkESifh bD½dk (15) vHk; ½Sdonf/ owif;pmESihf *sme,frsm;rSm (enf;yg;ao;&m) wdk;csJU&ef<br />

vdktyfayonf/<br />

wuo pmMunfhwdkufonf 1956 ckESpf topfwzef wnfaxmifEdkifcJhonfrSpí ,aeYtcsdefxd (2) ESpf<br />

oufwrf; ½SdcJhayonf/ odkY&mwGif <strong>or*¾</strong>pmMunfhwdkufrSm ppfrjzpfrDuvdk jrefrmjynf\ taumif;qHk;aom EdkifiHa&;pmMunfh<br />

wdkufwck rjzpfvmao;ay/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

ppfNyD;acwf jrefrmEdkifiH\ taumif;qHk;aom EdkifiHa&;pmMunfhwdkufwck jzpfajrmufa&; uREfkyfwdkY qufvuf<br />

BuKd;yrf;MuygpdkY/<br />

- <strong>or*¾</strong>pmMunfUwdkuftm; 0dkif;0ef;ulnDMu<br />

- <strong>or*¾</strong>pmMunfUwdkuf wdk;wuf&rnf<br />

atmifomausmf<br />

pmMunfUwdkufXmerSL;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

&efukefwuúodkvf<br />

563


564<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;pdk;odef;<br />

(1957-58)<br />

ajrmif;jrc½dkif? tdrfrJNrKdUe,f? ykvkanmif0dkif;½GmwGif arG;zGm;onf/ ykvkanmif0dkif;½Gm jrefrmtxufwef;ausmif;?<br />

ajrmif;jrNrKdU tpdk;&txufwef;ausmif;rsm;wGif ynmoifMum;cJhonf/ 1947-48 ckESpfwGif &efukefwuúodkvfodkY<br />

a&muf½Sdum ynmqnf;yl;onf/ 1953 ckESpf? atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ta&;awmfyHkwGif zrf;qD;cH&NyD;<br />

&moufyef ausmif;xkwfcHcJh&\/ 1956-57 ckESpfwGif ausmif;jyef0ifcGifh &½Sdonf/ 1956-57 ckESpfrSmyif wuotrI<br />

aqmifwOD;tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&í twGif;a&;rSL;wm0efudk ay;tyfjcif;cH&onf/ 1957-58 ckESpf<br />

wGif wuo Ouú|jzpfonf/<br />

EdkifiHawmftpdk;&u ynma&;pHkprf;rIaumfrwDw&yfudk zGJUpnf;cJhonf/ ynma&;ESifh ywfoufí pHkprf;ar;jref;jcif;rsm;?<br />

EdkifiHjcm;yg&*lrsm;udk zdwfac:um tMuHOmPfawmif;jcif;rsm; jyKvkyfcJh\/ EdkifiHawmftpdk;& tultnDjzifh ausmif;<br />

om;rsm; ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; w&yfudk wuo? Auorsm;tzGJUcsKyfESifh wuúodkvfaumvdyf<strong>or*¾</strong>wdkYu<br />

OD;pD;um usif;ycJh\/<br />

EdkifiHawmftpdk;&u &efukefwuúodkvfrS ausmif;om;cspfMunfa&;tzGJUwzGJUudk w½kwfjynf? ,leefe,fodkY yxrqHk;<br />

tBudrf apvTwfcJh\/ w½kwfjynf? yDuif;NrdKUawmfü usif;yaom yÍörtBudrfajrmuf urÇmYausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>nDvmcHodkY wufa&mufcJh\/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> - tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD (1957-1958)<br />

ukdodef;½Sef (aiGxdef;) udkÓmPf&if (tdk;a0wm0efcH) udkwifat; (twGif;a&;rSL;) rMunfat; (trIaqmif)<br />

udkvSjrifU (trIaqmif) udkbdk;[ef (trIaqmif) udka|;atmif (tvkyfwm0efcH)<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1957- 1958)<br />

aY½Swef; - udkcifarmifBuD; udkpD udkpdk;odef; udkodef;½Sef udkcifarmiftkef;<br />

(wJGzuftwGif;a&;rSL;) ('k-Ouú|) (Ouú|) (aiGxdef;) (twGif;a&;rSL;)<br />

'kwd,wef; - udkcifatmif armifudk,k udkÓmPf&if udkatmifxGef; udkatmifomausmf udkapmwomuvm;<br />

(,Ofaus;rIESifhupm;ckefpm;) (vlxkqufqHa&;) (tdk;a0wm0efcH) (oufomacsmifcsda&;) (pmMunfwdkufrSL;) (EdkifiHjcm;a&;)<br />

aemufqHk;wef; - udkvSausmf &efuem; OD;uHodef; ygy,m;<br />

Source: Oway Magazines<br />

565


566<br />

1957-58 ckESpf<br />

wuo rnfodkh<br />

a½G;aumufvdkuf<br />

oenf;<br />

a½G;aumufyGJtBudK nDñGwfa&;wyfOD;<br />

ydkpwm vSnfUvnfyGJ<br />

wyfOD;rS a


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1957 rS 1958 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

a½G;aumufyGJudk atmifjrifpGm<br />

NyD;qHk;NyD;aemuf? wnwmvHk;<br />

rJtEkdift½IH;udk<br />

apmifUíem;axmifMuaom<br />

&Jabmfrsm;rSm<br />

bGJYESif;obifta½SYwGif<br />

cJvsufyif? aemufqHk;eHeuf<br />

(4) em&DwGif tEkdift½HI;<br />

ausnm&m<br />

&efuif;rJ½HkrS rJyHk;,lvmpOf<br />

aq;odyÜHwyfOD;rSvnf; þodkh<br />

wyfOD;rJyHk;udk uckefí BudKvifUvmMupOf<br />

567


ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;<br />

udk,fpm;vS,frsm;<br />

ta½G;cH&aMumif;<br />

ausnmjcif;cH&í<br />

aysmf½GifpGmjzifU a½G;aumufyGJ<br />

NyD;qHk;cJUNyD;wum;/<br />

568<br />

rJrsm;udka&wGuf&ef rJyHk;oGefvdkufpOf<br />

wnwmvHk; tEkdift½IH; apmifUqdkif;í<br />

'dk;ywfwD;aeMuaom wyfOD;&Jabmfrsm;<br />

tEkdif&½Sdaom wyfOD;&Jabmfrsm;<br />

wuúodkvfe,fajrudk<br />

vSnfUvnfuckefpOf<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(u) jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHvkH;qkdif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ<br />

1958 ck? Mo*kwf (9) &uf rS (13) &uf<br />

tcef; (21)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1958 rS 1959)<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD obmywd wuo Ouú| OD;pdk;odef; rdefhcGef;ajymaepOf (&efukefwuúodkvfbJGYESif;obifcef;r)<br />

569


570<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJusif;y&mü A[dkjyifqifa&;aumfrwDwGif &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS<br />

(10) OD;? rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS (5) OD;? armfvNrdKifaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS (5) OD;?<br />

rauG;aumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS (5) OD;? ausmif;jzLaumvdyfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS (5) OD;? Auorsm;tzGJUcsKyfrS<br />

(5) OD; aygif;tzGJU0ifaygif; (40) yg0ifonf/<br />

ESD;aESmzvS,fyGJOD;pD;tzGJYwGif-<br />

1/ udkpdk;odef; obmywd (wuo)<br />

2/ udkapmvGif 'k-obmywd (rwuo)<br />

3/ udkcifarmiftkef; taxGaxGtwGif;a&;rSL; (wuo)<br />

4/ udkwifa½T wGJbuf-taxGaxGtwGif;a&;rSL; (rwuo)<br />

5/ udkausmfvS tzGJU0if (armfvNrdKifaumvdyf)<br />

6/ udkrif;axG; tzGJU0if (armfvNrdKifaumvdyf)<br />

7/ udkñGefYaZmf (rauG;aumvdyf)<br />

8/ udkrif;ausmf (rauG;aumvdyf)<br />

9/ (ausmufjzLaumvdyf)<br />

10/ (ausmufjzLaumvdyf)<br />

11/ udkcifxGef; (ykodrfaumvdyf)<br />

12/ (ykodrfaumvdyf)<br />

ESD;aESmzvS,fyGJBuD;wGif 0efBuD;csKyfudk,fwdkif wufa&muf rdefYcGef;ajym&efjzpfaomfvnf; c&D;vGefaeojzifh<br />

o0PfvTmom ay;ydkYcJhonf/ 'k-0efBuD;csKyf ocifwifuvnf; o0PfvTmay;ydkYcJhonf/<br />

'k-0efBuD;csKyfocifwif\o0PfvTm<br />

odkh<br />

jynfaxmifjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ usif;ya&;aumfrwD<br />

ausmif;om;^oltaygif;wdkharmifwdkY<br />

usKyfwdkY ,aeYta&;BuD;qHk;aom jyóemonf tb,fenf;/<br />

armifwdkY usKyfwdkY\ ,aeYta&;BuD;qHk;aomjyóemrSm jynfaxmifjrefrmEdkifiHawmfBuD;onf tbufbufrS<br />

wdk;wufaumif;rGefa&;yif jzpfonf/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmfBuD; tbufbufrS wdk;wufaumif;rGefap&ef rnfonfhudpöudk aqmif½GufMurnf<br />

enf;/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHol^om;rsm;tbufbufrS wdk;wufaumif;rGefatmif aqmif½Guf&efyif jzpfonf/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHol^om;rsm;tbufbufrS wdk;wufaumif;rGefvmatmif rnfonfhudpöudk aqmif½Guf<br />

Murnfenf;/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHol^om;rsm;tm; vlawmfvlaumif;rsm;jzpfvmatmif aqmif½Guf&efyif jzpfonf/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHol^om;rsm;tm; vlawmfvlaumif;rsm;jzpfvmap&ef ynmay;jcif;ESifh ynm½Smjcif;yif<br />

jzpfonf/<br />

ynmay;jcif;? ynm½Smjcif;qdk&mü arG;onfaeYrSpí aoonfaeYtxd aqmif½Guftyfaom vkyfief;jzpfay<br />

onf/ tvGefus,fajymaom vkyfief;BuD;w&yfvnf; jzpfayonf/<br />

ynmay;jcif;? ynm½Smjcif;wdkYonf ynma&;vkyfief;jzpfí us,fajymoavmuf tvGefeufeJcufcJaom<br />

udpöBuD;vnf; jzpf\/ aeY½Sdoí? tcsdef½Sdoí vIyf½Sm;wdk;wufaeaom udpövnf;jzpf\/<br />

xdkodkYwNyD;um; usKyfnDi,f? nDri,frsm;onf ,aeYtcsdefü rdrdwdkY ESD;aESmzvS,ftHhaom udpö\oabm<br />

obm0udk vnf;aumif;? twdrfteufESifhyrmPudk vnf;aumif;? aumif;pGmtm½HkjyKMuvsuf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH<br />

awmfBuD; tbufbufrS wdk;wufaumif;rGefap&ef pGrf;aqmifEdkifMuap[k qkrGefaumif;awmif;vdkufygonf/<br />

(yHk)<br />

'k-0efBuD;csKyf<br />

(jynfaxmifpkvlrIa&;)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

ynma&;0efBuD; OD;ausmfZHuvnf;


572<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

w,f/ tar&duefeJY qdkAD,ufrSm q&m (1) a,muf ausmif;om; (24) a,mufuspD ½Sdygw,f/ tdrfeD;csif;<br />

tdE´d,jynfBuD;rSm ausmif;om; (32) a,muf q&m (1) a,muf½Sdygw,f/ jrefrmjynfrSm q&m (1)<br />

a,muf ausmif;om; (26) a,muf½Sdygw,f/ tJ'Dvdk trSefa&mufatmif EIdif;,SOfapvdkygw,f/<br />

(3) ynma&;qdkonfrSm vlxk\oabmxm;? vlxk\,HkMunfrIrsm;rSm tjrpfwG,faeygw,f/ vlxkoabm<br />

xm;? vlxk\,HkMunfrIudk wr[kwfjcif; pGefYvTwfap&ef cJ,Of;ovdkyJ tjrpfwG,fNyD; ynma&;pepfudk<br />

vnf; wr[kwfjcif; tjrpfrSEkwfypf&ef cJ,Of;wwfygw,f/ Oyrmjyr,fqdk&if b0opfzefwD;rIpDrHudef;<br />

[m wuúodkvf wvrf;oGm;pepfrS pufrIvufrItoufarG;0rf;aMumif; ynma&;bufodkY vrf;vTJ&efjzpfí<br />

(Dignity of Labour) ac: pufjzifhvkyf&onhftvkyf/ ,if;rrQwrIudk ukef;atmfaeaomfvnf; ,ck<br />

ausmif;toD;oD;rSmaeMuwJh ausmif;om;aygif; (1) oef;cGJausmfausmfa&m? olwdkYrdb? aqGrsKd;? rdwfaqGrsm;<br />

a&m? wuúodkvf wvrf;oGm;ynm? vcpm;ynm (0g) uRefynmudkyif ESpfoufaeMuygao;w,f/<br />

tay:,Hay:vmwJh ynma&;pepfav;udk ref;rIwfNyD; jyKjyifvdkYr&yg/ tjrpfwG,fxm;wJh vlxk\,HkMunf<br />

rI? oabmxm;udk jyKjyifajymif;vJay;rS &Edkifygw,f/ jrefrmEdkifiHuJhodkY 'Drdkua&pDEdkifiHrSmawmh tJ'Dvlxk<br />

\,HkMunfrIawG? oabmxm;awGajymif;vJypfzdkY&m tcsdefawmh enf;enf;Mumw,f/ 'gayrJh wcgajymif;vJ<br />

NyD;&ifawmh urÇmwnfoGm;Edkifygw,f/ 'Drdkua&pD[m 'Dvdkoabmawmh ½Sdygw,f/<br />

ynma&;pHkprf;rIaumfrwDonf vdk&myef;wdkifodkY a&mufatmif vrf;ESpfoG,fjzifh csDwuf&ef pDpOfxm;ygw,f/<br />

wvrf;rSm ESpfwdkpDrHudef;? tJ'DpDrHudef;eJY ,ckvuf½Sdtajctaet& ajz½Sif;ay;EdkifwJh ynma&;jyóemudk csufjcif;<br />

ajz½Sif;ay;r,f/ wvrf;rSm ESpf½SnfpDrHudef;? tJ'DpDrHudef;rSm wjznf;jznf; a&½Snfajz½Sif;ay;rS&rnfh jyóemrsm;yg0if<br />

r,f/ oabmrSmawmh iSufzsm;zsm;NyD; acgif;udkufaewJh vlwa,mufudk yxracgif;udkufaysmuf&ef aq;wdkuf&ovdk<br />

acgif;udkufaysmufaq; wdkufwmu ESpfwdkpDrHudef;? tzsm;jywfoGm;atmif ukojcif;u ESpf½SnfpDrHudef;jzpfw,f/ tJ'Dawmh<br />

ESD;aESmzvS,fyGJrSm acgif;udkufaysmufatmif? tzsm;jywfaq;[lí ESpfrsKd;ESpfpm;cGJNyD; pOf;pm;apvdkygw,f/<br />

ESpfwdkpDrHudef;udk? ESpf½SnfpDrHudef;rsm;twGuf tcsuftvufrsm;udk ½SmazGonfhae&mrSm atmufygtcsuftvuf<br />

uav;awGudk xnfhoGif;pOf;pm;apvdkygw,f/<br />

1/ vlOD;a&oef; (20) ½Sd jrefrmEdkifiHawmfrSm ,ckynma&;twGufaiG (13) uka# oHk;pGJygw,f/ EdkifiHawmftwGuf<br />

oHk;aiGtm;vHk;\ 10.6% jzpfygw,f/ tJ'DoHk;aiG (1) uka#eJY &mcdkifEIef; (2.5) u (16) ESpftwGif; wjznf;jznf;<br />

wufvm&ygw,f/ vlOD;a&oef; (20) ½Sd ,dk;',m;EdkifiHrSm 10.5%? vlOD;a&oef; (20) ½Sd tD*spfEdkifiHrSm 11%? vlOD;<br />

a& (10) oef;½Sd oD[dkVfrSm 18.1% ponfoHk;ygw,f/<br />

2/ ,ck jrefrmEdkifiHawmfrSm txufwef;ausmif;om;aygif; (3) odef;eD;eD;½Sdojzifh vlOD;a&eJYpmaomf vl (60)<br />

wGif txufwef;ausmif;om;aygif; (1) a,muf½SdaeNyD; tdrfeD;csifEdkifiHjzpfwJh tdE´d,rSm vl (313) a,mufrSm txufwef;<br />

ausmif;om; (1) a,muf? oD[dkVfwGif vl (38) a,mufwGif (1) a,muf? *syefwGif vl (26) a,mufrSm (1) a,muf?<br />

qdkAD,ufEdkifiHjynfwjynfwGif vl (36) a,mufrSm (1) a,muf? ,l*dkpvm;AD;,m;wGif vl (35) a,mufrSm (1)<br />

a,muf½Sdwm awGU&ygw,f/ *syef? qdkAD,uf? ,l*dkpvm;AD;,m;EdkifiHrsm;rSm txufwef;ausmif;ynmrSm roifrae&<br />

jzpfygw,f/<br />

3/ ynm&nftqifhtwef;rSmvnf; EdkifiHjcm;ynmawmfoif ausmif;om;aygif; ,cktcsdefrSm (500) ausmfrQ<br />

½Sd&m oufqdkifwuúodkvfrsm;rS tJ'Dausmif;om;rsm;&JU ynm&nfwdk;wufrItwGuf auseyfw,fqdkwJh tpD&ifcHpmrsm;<br />

&½Sdxm;ygw,f/<br />

4/ pmoifMum;&rnfh tcsdefumvtydkif;tjcm;[m ta&;BuD;ygw,f/ tcsKdUausmif;om;rsm;[m oifcef;pm<br />

wckudk jrefjrefoif,lEdkifNyD;? tcsKdUrSmawmh aES;Muygw,f/ aemufawmhrS &Muygw,f/ 'gaMumifh (3) cguspepf/<br />

rufx&pf atmifcsufnHhrIrsm;udk atmufyg tcsuftvufrsm;udk rSDNyD; pOf;pm;xdkufygw,f/<br />

(u) jrefrmEdkifiHrSm ausmif;om;wa,muf[m (15) ESpfjynfh&if wuúodkvf0ifcGifh&ygw,f/ tjcm;EdkifiHrSm<br />

tenf;qkH; (17) ESpf½SdrS &ygw,f/ NAdwdefEdkifiHrSm (18) ESpf? w½kwfEdkifiHrSmvnf; (18) ESpfjzpfygw,f/<br />

(c) jrefrmEdkifiHrSm ausmif;om;wa,muf wuúodkvfa&mufatmif ausmif;rSm (9) ESpf pmoif&ygw,f/<br />

tjcm;EdkifiHrsm;rSm (11) ESpf (12) ESpfausmf ae&ygw,f/ NAdwdefrSm (12) ESpf? tdE´d,jynfrSm (11) ESpf?<br />

w½kwfjynfrSm (12) ESpf jzpfygw,f/<br />

(*) jrefrmEdkifiHrSm aygif; (13) ESpfausmif;aeNyD;&if 'D*&D&Edkifygw,f/ tjcm;EdkifiHrSm tenf;qHk; (14) ESpf<br />

Mumygw,f/ NAdwdefEdkifiHrSm (15) ESpf? tdE´d,jynfrSm (13) ESpf? tar&duefrSm (16) ESpfjzpfygw,f/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

tJ'Dvdk urÇmYtajctaeeJY EIdif;,SOfNyD;rS tMuHtÓPfrsm; ay;apvdkygw,f/ 'grSvnf; ausmif;om;rsm;&JU<br />

taMumif;jycsuf[m ydkrdkcdkifrmawmifhwif;vmygr,f/ ynmwwfyk*¾dKvfrsm;\ tMuHÓPfay;csufrsm;eJY<br />

vnf; wlvmNyD; trsm;&JU½dkaoav;pm;rIudk &Edkifvmygvdrfhr,f/ ,ckjynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf ausmif;<br />

aygif;pHkynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;[m jrefrmEdkifiHynma&;&mZ0ifwGif wcgrQrMuHKbl;wJh 'Drdkua&pDpepf<br />

BuD;\ tajccHobm0w&yfjzpfygw,f/<br />

tJ'Dawmh ed*Hk;csKyftaeeJY ajymvdkwmu rdrdyg0iftMuHÓPfay;wJhtydkif;rSm &mZ0ifwGifoGm;atmif tjyKoabm<br />

jzifh wnfwHhcdkifjrJwJh ynma&;pepfBuD;wck ay:aygufvmatmif rnfonfh tarSmifhya,m*rS ruyfapbJ 'dk YArmjynfBuD;&JU<br />

ynma&;pepfBuD;[m ArmyDyDArmqefqef aumif;&rnf[laom jzLpifwJh pdwfaepdwfxm;awGeJY tMuHaumif;ÓPfaumif;<br />

rsm; ay;Edkifygap[k qkawmif;tyfygw,f/<br />

ynmrifBuD; pnfola'gufwmOD;buvnf; wufa&mufrdefYcGef;ajymMum;cJhonf/<br />

ynmrif;BuD; pnfola'gufwmOD;b\rdefhcGef;<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf ausmif;om;aygif;pHkynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;odkh te,fe,frS wufa&mufvmMuwJU<br />

ausmif;om;^ol udk,fpm;vS,ftaygif;wdkhynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;<br />

pwifzGifhvSpfwJhaeYrSm pum;tenf;i,fajym&vdkY rsm;pGm0rf;ajrmufrdygw,f/<br />

,ck ausmif;aygif;pHkESD;aESmzvS,fyGJBuD; rnfuJhodkY jzpfay:vm&w,fqdkwmudk tm;vHk;odNyD;jzpfygw,f/ 'DESD;aESmzvS,f<br />

yGJBuD;rSm jynfaxmifpkwckvHk;u ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifawmh ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;[m e,faygif;<br />

pHku ausmif;om;rsm;eJY twlpm;? twlae? twlaqG;aEG; jyKvkyf&awmhr,f/ ynma&;oabmw&m;? vlrIa&;oabmw&m;<br />

eJY Munfhr,fqdk&if 'g[m tvGefaus;Zl;½Sdygw,f/ 'DESD;aESmzvS,fyGJBuD;om rjzpfajrmuf&if b,frSmwOD;eJYwOD; ,ck<br />

uJhodkY awGUEdkifMurSmvJ/ 'gaMumifh tultnDay;wJh ynma&;pHkprf;rIaumfrwD[m rjzpfraeBudK;pm;vmwJh &efukef<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>a&m rsm;pGmaus;Zl;wifzdkYaumif;ygw,f/ 'DvdktcGifhtcgrsKd; jrefrmjynf ynma&;&mZ0ifrSm<br />

wcgrQr&ao;ygbl;/ 'DtcGifhtcgBuD;udk tjyKoabmoufoufeJY toHk;jyKNyD; rSwfwrf;wif? &mZ0ifxdk;avmufr,fh<br />

tMuHÓPfrsm;udk &vdrfhr,fvdkY arQmfvifhygw,f/<br />

'DESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk jynfaxmifpkwckvHk;u apmifhMunfh em;pGifhaeMuw,f/ jynfaxmifpkBuD;wif ruao;<br />

bl;/ jynfaxmifpkBuD;rSm½SdwJh EdkifiHjcm;om;rsm;uvnf; apmifhMunfhaeMuw,f/ bmaMumifhvnf;qdkawmh ,aeY ausmif;<br />

om;rsm;[m aemifwaeY jynfaxmifpkBuD;rSm ae&mXmetoD;oD;uaeNyD; acgif;aqmif&r,f/ ynmrif;BuD;ae&mawG?<br />

ygarmu©csKyfae&mawG? 'k-t"dywdae&mawG? 0efBuD;csKyfae&mawG? pufq&mBuD;ae&mawG? AdokumBuD;ae&mawG? armifwdkY<br />

r,fwdkY ,lMu&awmhr,f/ ]tayG;jrif tyifod} qdkovdk armifwdkYr,fwdkY ,ckESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS ay;onfhtMuHrsm;&JU<br />

tqifhtwef;? tus,fteuf? ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk usif;yyHkrSaeNyD; ,ckacwfausmif;om;rsm;\ tem*wfudk od½SdcefY<br />

rSef;Edkifr,f/ 'gaMumifh 'Dwm0efBuD;[m tifrwefta&;BuD;wJhtwGuf aumif;rGefaom tMuHÓPfrsm;&½SdvdrfhvdkY ,HkMunf<br />

ygw,f/<br />

,ck ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk usif;yay;wJhtwGuf EdkifiHawmftpdk;&rSm (0g) vlxkrSm aiGaygif; (5) aomif;ausmfrQ<br />

ukefusygw,f/ tpdk;&uay;wJh c&D;p&dwf? pm;p&dwfeJYvnf; ausmif;om;udk,fpm;vS,fawG b,favmufvdrfhrvJ/<br />

ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;vnf; rdrdwdkYtdwfxJu tenf;i,fawmh aiGukefMu&OD;r,f/ 'gwifruao;bl; pDpOf<br />

ay;wJh ausmif;om;awG? e,frSvm&wJh udk,fpm;vS,fausmif;om;awGvnf; awmfawmfyifyef;MuvdrfhOD;r,f/ tJ'Dawmh<br />

aiGukefvlyef; usKd;eyf&atmif udk,fpm;vS,fausmif;om;rsm; BudK;pm;tm;xkwf&OD;r,f/ 'grS EdkifiHBuD;om;yDor,f/<br />

udk,fhwm0efudkodwJh ausmif;om;rsm; jynfaxmifpkom;rsm; jzpfw,f/ ,ck'Dwm0efudk xrf;aqmifEdkif&ifawmh aemif<br />

jynfaxmifpkwm0efBuD;udk xrf;aqmifEdkifwJh pGrf;&nf½SdNyD;vdkY rSwfwrf;wif&rSmyJ/<br />

ynma&;pepf[m awmfawmfhudk oem;p&maumif;w,f/ bmyJjzpfjzpf ynma&;yJ tjypfwifMuwmyJ/ aps;awG<br />

wufukefNyD? ynma&;pepf nHhvdkYyJ/ ynmwwfawG tvkyfr½SdMubl;? ynma&;pepfnHhvdkYyJ/ (3) cguswmvnf; ynma&;<br />

pepfnHhvdkYyJ/ rufx&pfatmifcsuf nHhw,f? ynma&;pepf nHhvdkYyJ/ ausmif;aqmifawG jynfhaeNyD ynma&;pepfnHhvdkYyJ/<br />

trsKd;rsKd;a0zefoHawG Mum;&w,f/ 'gaMumifh tJ'Dvdka0zefoHawG aysmufoGm;atmif 0dkif;0eftMuHÓPf&½SdzdkY BudK;pm;&ef<br />

vdktyfygw,f/<br />

ynma&;pepf aumif;onfjzpfap? nHhonfjzpfap oifMum;rI (Teaching) eJY oif,lrI (Learning) uawmh<br />

½Sd&r,f/ oifMum;ay;wm q&m? oif,lwm wynfh/ tJ'Dawmh ,ckwdk;wufaewJh pdwfynmt& q&m-wynfh qufqHa&;<br />

573


574<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

[m oif,loifMum;wJhae&mrSm awmfawmfc&D;a&mufygw,f/ q&meJYoufqdkifwJh udpöawGudkawmh jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;q&mrsm;toif;csKyfESifh yl;aygif;apmifha½Smufaeygw,f/ ausmif;om;rsm;bufu aumif;oxufaumif;oGm;<br />

atmifawmh 'DESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS ay:xGufvmygvdrfhr,fvdkY ,HkMunfygw,f/<br />

tar&duefwdkY? NAdwdefwdkY pwJhEdkifiHjcm;awGrSm enf;rsKd;pHkeJY q&mwynfh qufqHa&;aumif;atmif BudK;pm;Mu<br />

w,f/ tJ'Dwdkif;jynfu q&mawGu jrefrmjynfrSm q&mwynfqufqHa&; b,fvdkvJar;awmh q&mwdkYu jrefrmjynf<br />

rSm Ak'¨bmom xHk;wrf;pOfvmt& tmp&d,*kaPmteaEÅm½Sdw,f/ q&m[m bk&m;eJYwef;wl teaEÅmteEÅ*dkPf;0ifvdkY<br />

ajymawmh 'gjzifhq&mudkoydwfarSmufwmawG ½SdrSmr[kwfbl;aemfvdkY ajymMuw,f/ olwdkYwawGxifovdkjzpfatmif q&m<br />

awGeJY ausmif;wGif;udpöawGrSm qufqHwJhtcgrSm teaEÅmteEÅ*dkPf;0if[k wrsKd;wnf;owfrSwf&ef (odkYr[kwf) owfrSwf<br />

xm;Edkif&ef? ,ckESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS enf;vrf;rsm; ay:aygufvmvdrfhrnf[k arQmfvifhygw,f/<br />

pmudkoif,lwJhae&mrSm rSefygw,f/ q&muvnf; aumif;&r,f/ oif&rJhpmuvnf; wynfh&JU touf?<br />

ynmÓPfyg&rDeJY udkufnD&r,f/ wynfhudk,fwdkifuvnf; ausmif;om;rsm;eJYwlatmif rSefrSefBudK;pm;tm;xkwfrI½Sd&r,f/<br />

armifwdkYr,fwdkY i,fi,fu zwfzl;cJhMuwJh vSnf;orm;eJYa&ewfom;&JU yHk0w¬KrSm vSnf;orm;wa,muf[m rdrdvSnf;bD;<br />

½THUxJrSmepfaeawmh a&ewfom;udkulnDygvdkY ½Sdcdk;awmif;yefw,f/ a&ewfom;u ]][,f vSnf;orm; udk,fwdkifcGeftm;<br />

pdkufxkwfjcif;r½SdbJ ighudk½Sdcdk;aejcif;onf tv[óyifjzpf\/ oif\ykcHk;jzifh vSnf;bD;udkwGef;í EGm;udk½kef;apavmh}}<br />

[kqdkrS vSnf;bD;udkykcHk;jzifhwGef;NyD; EGm;udk½kef;apawmhrS vSnf;[m ½THUAGufxJuvGwfoGm;w,f/ tJ'DvdkyJ rnfolYudkrS<br />

tm;rudk;yJ vSnf;bD;udk ykcHk;jzifhwGef;ovdk ausmif;om;\tvkyfudk aZmufcsNyD;vkyfoGm;&if rdrdwdkYvdk&mc&D;udk a&mufEdkifMu<br />

ygvdrfhr,f/<br />

,ckausmif;aygif;pHkESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk usif;yay;&jcif;[m EdkifiHawmftpdk;&\ 'Drdkua&pDudk ,HkMunfrI½Sd<br />

aMumif; cdkifvHkwJhoufao om"uwckygbJ/ 'Drdkua&pDr,f ay:vpDac: pepfw&yf wDxGifr,fqdk&if rdk;ay:uusrvm<br />

apygbl;/ oufqdkif&mwdkYESifh ESD;aESmzvS,fyGJNyD;rS ay:vpDudk jyKvkyf&ygw,f/ ,ck ynma&;pHkprf;rIaumfrwDu ausmif;<br />

aygif;pHkynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk ulnDusif;yay;&jcif;[m xdk'Drdkua&pD,HkMunfrIESifh aqmif½Guf&jcif; jzpfygw,f/<br />

'Drdkua&pDrSm onf;cHpdwfawmfawmf arG;&w,f/ bmaMumifhvJqdkawmh 'Drdkua&pDrSm wOD;eJYwOD; oabmxm;tjrif<br />

t,ltqjcm;em;jcif;udk vufcH&ygw,f/ trsm;oabmeJY n§dEIdif;NyD; taumifqHk;enf;vrf;udk trsm;aumif;usKd;twGuf<br />

jyKvkyfay;&ygw,f/ aqG;aEG;wdkif;yifMuwJhtcgrSmvnf; 'Dvdk'Drdkua&pDpdwfeJY aqG;aEG;wdkifyifapvdkygw,f/ ynma&;<br />

pHkprf;rIaumfrwDodkY tMuHÓPfrsm;ay;wJhtcgrSmvnf; 'Drdkua&pDpdwfxm;eJY ay;apvdkygw,f/<br />

tJ'D 'Drdkua&pD,HkMunfrIt& ynma&;pHkprf;rIaumfrwDrSm a&;ajzolaygif; (600) ausmfxHrS tajzvTmrsm;<br />

&½SdNyD;ygNyD/ aumfrwDudk (3) pkcGJNyD; jynfaxmifpkw0Srf;vHk;udk vSnfhvnfí oufaoaygif; (500) ausmfxHrS EIwfjzifhtMuH<br />

ÓPfay;csufrsm;udk ,lNyD;ygNyD/ EdkifiHa&;? bmoma&;toif;tzGJU toD;oD;eJYvnf; awGUqHkaqG;aEG;NyD;ygNyD/ EkdifiHjcm;ynm<br />

a&; yg&*lBuD;rsm;\ tMuHÓPfrsm;ukd EIwfjzifhaomfvnf;aumif;? a&;om;apíaomfvnf;aumif; ,lNyD;ygNyD/ aumfrwDrSm<br />

vnf; tpnf;ta0;aygif; (75) Budrf usif;yNyD;ygNyD/ ,ck aemufqkH;taeeJY ausmif;om;rsm;&JU oabmxm;ukd&,l&ef<br />

,ck ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJMuD; usif;yay;&jcif; jzpfygw,f/<br />

ed*kH;csKyftaeeJY ajym&r,fqkd&if ausmif;om;ukd,fpm;vS,frsm;[m &efukefrSm½SdpOf wOD;eJYwOD; &if;&if;ESD;ESD;<br />

rdwfaqGrsm;zGJUNyD; cspfcspfcifcif aygif;oif;aexkdifapvkdygw,f/ NyD;awmhvnf; ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;rSmvnf;<br />

tvGeftzkd;xkdufwefwJh tMuHÓPfrsm;ay;EkdifMuNyD; urÇmwnfatmifckdifjrJrJh ynma&;pepfBuD; ay:aygufvmatmif<br />

yl;aygif;aqmif½GufEdkifygapvkdY qkawmif;vdkufygw,f/<br />

ESD;aESmzvS,fyGJonf yxrqkH;tBudrf usif;yjcif;jzpfNyD; tus,fjyefYqHk;ESifh pepftusqHk;jzpfonf/ A[dkjyif<br />

qifa&;aumfrwD obmywd wuoOuú| udkpdk;odef;u rdefYcGef; ajymMum;cJhygonf/<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD obmywd wuoOuú| udkpdk;odef;\rdefhcGef;<br />


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

xJrSm ausmif;taqmuftODeJY ausmif;oHk;qdkif&m ypönf;rsm;[m 61% avmufygoGm;w,f/ rysufqD;bJusefcJhwJh<br />

ausmif;taqmuftODawG[mvnf; rysufpD;½HkavmufyJ usefaecJhygw,f/<br />

'kwd,urÇmppfBuD; NyD;aemuf ausmif;awGjyefzGifhNyD; ynma&;vkyfief;awG pcJhygw,f/ 'DvdkvkyfaqmifcJhwJh<br />

tcsdefupNyD; ,aeYtxd ausmif;taqmuftOD? q&m? ausmif;oHk;y&dabm*awG[m vHkavmufw,fvdkY r½SdcJhbl;/<br />

ynma&;vkyfief;awG? pepfawG[mvnf; twnfwusr½Sdbl;? cPcP ajymif;cJh&ygw,f/ uRefawmfwdkY ausmif;om;<br />

awG[mvnf; ynmoifMum;a&;eJYywfoufNyD; rvHkavmufrIawG? ynma&;vkyfief; twdtusr½SdrIawGtwGuf ,aeY<br />

txd awmif;qdkjcif;? wdkufyGJ0ifjcif;rsm; jyKvkyf&ygw,f/<br />

'Dvdkynma&;twGuf vdktyfcsufawG? ynma&;twGuf epfemcsufawGeJY ywfoufNyD; ta&;qdkwdkufyGJ0ifcJh&<br />

wm rsm;vmawmh 'gawG[m bmaMumifhjzpfay:vmcJh&ovJvdkY tav;teuftm½HkpdkufNyD; avhvmMu&ygw,f/ 'Dvdktm½kH<br />

pdkufNyD; avhvmwJhtcgrSm wdkif;jynftajctaeeJY ynma&;pepfudk avhvmMuw,f/ uRefawmfwdkY wdkif;jynf[m 1948<br />

ckupNyD; vGwfvyfwJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH jzpfvmwJh vGwfvyfcgpjzpfwJh uRefawmfwdkY EdkifiH0,f pD;yGm;a&;tm;jzifh<br />

vnf;aumif;? vlrIa&;tm;jzifhvnf;aumif;? zGHUNzdK;wdk;wufjcif; r½Sdao;wmudk awGU&ygw,f/ ynma&;pepfudk avhvm<br />

wJhtcgrSm ynma&;pepf[m tajccHtm;jzifh t*Fvdyfe,fcsJUorm;&JU acwftwdkif;jzpfaew,f/ rxl;jcm; rajymif;vJbJ<br />

½Sdaewmudk awGU&w,f/<br />

'Dawmh wdkif;jynftajctaeeJY ynma&;pepf[m rudkufnDbJjzpfaewmudk uRefawmfwdkY awGU&w,f/ urÇmYEdkifiH<br />

t&yf&yf½Sd ynma&;udk uRefwmfwdkY avhvmwJhtcgrSm wdkif;jynftajctaeudk rSD;NyD; ynma&;pepfudk a&;qGJ&w,fqdkwm<br />

odcJhMu&w,f/ wdkif;jynftajctaeeJY ynma&;pepf[m udkufnD&w,f/ ynma&;pepfeJY wdkif;jynftajctae[m<br />

cGJjcm;vdkYr&bl;vdkY od&w,f/ tck uRefawmfwdkY ArmEdkifiHudk MunfhvdkufwJhtcg wdkif;jynfu vGwfvyfw,f/ ynma&;u<br />

rvGwfvyf? ,ciftwdkif;qdkawmh vlysKdayguft½G,fudk EkdYpdkYoli,favmufyJxifNyD; EdkYpdkYt½G,ft0wftpm;awGudk 0wfcdkif;<br />

xm;ovdk jzpfaew,f/ 'DtwGuf ynma&;rSm ydkrdktusyftwnf; jzpfvmw,fqdkwm uRefawmfwdkY awGU&w,f/<br />

'Dvdk avhvm&cJhwJh tcsufay:rSm rlwnfNyD; uRefawmfwdkYpOf;pm;Muygw,f/ ynma&; vdktyfcsufawGtwGuf<br />

uRefawmfwdkYwawG[m awmif;qdkjcif;? wdkufyGJ0ifjcif; jyKcJhwm[m rSefvnf;rSefw,f? obm0vnf;usw,f? odkYaomf<br />

'Dvdkawmif;qdkwmeJY vHkavmufNyDvm;? rvHkavmufao;bl;/ awmif;qdkvdkY &wmawG[m ynma&;pepfBuDudk zmax;½HkyJ<br />

jzpfw,f/ aemufNyD; jyefay:vmrSmyJ/ tJ'Dawmh ynma&;udk zmax;½Hkr[kwfbJ tjrpfupNyD; jyKjyifajymif;vJEdkifrSom<br />

jzpfr,fvdkY ,HkMunfcJhw,f/<br />

'D,HkMunfcsuftwdkif; 1954-55 ckESpfupNyD; vuf½Sdynma&;pepfudk jyKjyifajymif;vJay;zdkY awmif;qdkcJhMu<br />

w,f/ 1956-57 rSmqdk&if wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUu wuúodkvfynma&;udk jyKjyifajymif;vJzdkY<br />

wifjycJhMuw,f/<br />

uRefawmfwdkY ausmif;om;awG&JU awmif;qdkaomaMumifhwaMumif;? ynma&;XmerSmvnf; vkyf&if;udkif&if;<br />

tusyftwnf; awGUvmwmuwaMumif; EdkifiHawmftpdk;&u ynma&;udk jyKjyifzdkY BudK;pm;wmawGudk wcsufwcsufrSm<br />

ydk;pkef;MuL;vufovdk jrifawGUvdkuf&w,f/ 'DvdkjyKjyifzdkY BudK;pm;&if;u 1957 ckESpfrSm EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;Ek udk,fwdkif<br />

obmywdtjzpf aqmif½GufNyD; ynma&;pHkprf;rIaumfrwD zGJUpnf;cJhw,f/ ynma&;pHkprf;rIaumfrwDuaeNyD; EdkifiHjcm;<br />

yg&*lawG ac:NyD;avhvmcJhw,f/ ynma&;eJYywfoufwJh ar;cGefawG ar;jref;wmawG jyKvkyfcJhw,f/<br />

uRefawmfwdkY ausmif;om;awG[mvnf; ynma&;pHkprf;rIaumfrwDudk vufcHBudKqdkNyD; ynma&;ar;cGef;awG<br />

ajzMum;cJhwJhtjyif EdkifiHa&;toif;tzGJUrsm;? vlxkudk,fpm;vS,frsm;? vlxktzGJUtpnf;rsm;? ynma&;uRrf;usifolrsm;<br />

yg0ifwJh ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;yzdkY tMuHay;wifjycJhw,f/ 1957 ck? 'DZifbm (28-29) &ufaeY? armfvNrdKifNrdKU<br />

rSm usif;ycJhwJh wuúodkvfaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJrSmvnf; ynma&;ESD;aESmyGJBuD;w&yf usif;yzdkY wifjyqHk;jzwfcJhw,f/<br />

'DtMuHay;csuftay: rlwnfNyD; uRefawmfwdkY[m EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;EkeJY awGUqHkaqG;aEG;cJhw,f/ ynma&;<br />

pHkprf;rIaumfrwDrSvnf; wifjyw,f/ uRefawmfwdkYeJY EdkifiHawmf0efBuD;csKyf[m rMumrMum aqG;aEG;MuwJhtcgrSm ausmif;<br />

om;rsm;omyg½SdwJh ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yf usif;y&efeJY 'Dvdkusif;ywJhtcgrSm EdkifiHawmftpdk;&uyg ulnDr,f<br />

qdkwJh oabmwlnDrIudk &½Sdygw,f/ 'Dvdk EdkifiHawmftpdk;&eJY ynma&;Xmeuyg tm;wufoa&m ulnDwJhtwGuf 'DaeY<br />

'DtcsdeftcgrSm ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk atmifjrifpGmusif;yEdkifjcif; jzpfayw,f/<br />

'Dvdkjzpfay:vm&csufudk avhvm&if uRefawmfwdkY ausmif;om;awGa&m? EdkifiHawmftpdk;&uyg vuf½Sdynma&;udk<br />

jyKjyifajymif;vJzdkYqdkwJhtcsufudk oabmwlMuw,f/ 'DoabmwlnDcsufudk tajccHxm;NyD; awGUqHkjcif;aqG;aEG;jcif;jyKvkyf<br />

cJhwJhtwGuf ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;yEdkifcJhw,f/ atmifjrifcJhw,fqdkwmxif½Sm;cJhwJh tcsufw&yf jzpfygw,f/<br />

575


576<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

a½SUrSmvnf; ynma&;jyKjyifajymif;vJ&efqdkwJh tcsufudkrlwnfNyD; 'Dvdkaqmif½GufoGm;Mu&if; uRefawmfwdkYeJYwuG<br />

wdkif;jynfuvdkvm;wJh ynma&;pepfBuD;udk rvGJraoGa&mufEdkifvdrfhr,fqdkwm wxpfcs,HkMunfygw,f/<br />

'Dvdkynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ qdkwmrsKd;[m uRefawmfwdkY&JU &mZ0ifrSmr½SdcJhygbl;/ 'g[m yxrOD;qHk;tBudrfyJ<br />

jzpfygw,f/ 'DESD;aESmzvS,fyGJrSm uRefawmfwdkY&JUtawGUtMuHKeJY EdkifiHwumavhvm&wJh A[kokwudkaygif;NyD; vuf½Sdynm<br />

a&; tajctaeudk a0zefoHk;oyfwifjyw,f/ a0zefoHk;oyfNyD;MuwJhaemuf ynma&;eJYywfoufNyD; vdktyfaewJhtcsufawG?<br />

ynma&;vkyfief;pepfawGudk wifjytMuHÓPf ay;rSmyJjzpfygw,f/<br />

'Dvdkwifjy tMuHÓPfay;wJhpmwrf;awG[mqdk&if (1) ynma&;0g'eJYoabmxm;rsm;? (2) rlvwef;eJY rlvwef;<br />

vGefynma&;? (3) txufwef;vGefynma&;? (4) pufrIvufrI toufarG;0rf;aMumif;rIynma&;? (5) vlrsKd;pkynm<br />

a&;? (6) oufBuD;ynma&;ESifh vlxkynma&;wdkY jzpfygw,f/ tjcm;pmwrf;rsm;tjzpf oifMum;rIr@dKif bmom&yfpmwrf;<br />

eJY q&mxkwfvkyfa&; pmwrf;wdkY jzpfw,f/<br />

'Dvdk uRefawmfwdkYausmif;om;awG[m ynma&;pepf? ynma&;pDrHudef;rsm; csrSwfrItwGuf wwfEdkifwJh tul<br />

tnDawGay;a&;? ynma&;jyKjyifajymif;vJEdkifa&;twGuf wwfEdkifwJh tultnDawGay;a&;/ ynma&;jyKjyifajymif;vJ<br />

Edkifa&;twGuf n§dEIdif;wdkifyif aqG;aEG;MuwmudkyJ ]EdkifiHa&;rSuif;ygp} qdkwJh oHo,MunfhMu? a&;Mur,fqdk&ifawmh<br />

'Dyk*¾dKvfrsm;[m tifrwef tjrifusOf;NyD; ausmif;om;awGtay:rSm rvdkwrm tmCmwxm;olawGyJ jzpfw,fvdkY<br />

uRefawmf ajymcsifygw,f/<br />

ynma&;jyKjyifajymif;vJzdkYeJY ywfoufNyD; uRefawmfwdkY&JU &mZ0ifordkif;rSm 1920 ckESpfu wBudrf? ,ckwBudrf<br />

(2) Budrf jzpfygw,f/ 1920 jynfhESpf ausmif;om;oydwfta&;awmfyHkudk avhvmr,fqdk&if EdkifiHa&;t& t*Fvdyfe,fcsJU<br />

orm;&JU zdESdyfrIudkwGef;vSefNyD; rsKd;cspfpdwf"gwf aygufzGm;vmzdkY vIHYaqmfcJhwm½SdcJhw,f/ ynma&;t&qdk&if ]trsKd;om;<br />

ynma&;} qdkwJha


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

9/ oufBuD;ynma&;pmwrf;<br />

10/ vlxkynma&;pmwrf;<br />

11/ tvGwfynmoifausmif;rsm;jyóempmwrf;<br />

12/ aq;odyÜHr[mXmepmwrf;<br />

13/ tpdk;&pufrIvufrItxufwef;ausmif;pmwrf;<br />

14/ ESD;aESmzvS,fyGJay:aygufvmyHkESifh tajccHoabmxm; taxGaxGtpD&ifcHpm<br />

ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJjzpfajrmufa&;twGuf wuo\wifjycsuf<br />

(1)<br />

1948 ck? Zefe0g&Dv (4) &ufaeYwGif jrefrmEdkifiHonf vGwfvyfaom EdkifiHwEdkifiHtjzpfodkY a&muf½SdcJhayonf/<br />

e,fcsJUorm;vufatmufrS vGwfajrmufum vGwfvyfaom EdkifiHwEdkifiH jzpfvmonfESifhtnD e,fcsJUorm;vufxufu<br />

¤if;wdkYtusKd;pD;yGm;twGuf vkyfaqmifcJhaom pD;yGm;a&;taqmuftOD? vlrIa&;? ynma&;? ,Ofaus;rItaqmuftOD<br />

wdkYudky,fcsum jynfolvlxktusKd;twGuf vlxktusKd;jyK taqmufttHkopfudk xyfrHwnfaxmif&rnf jzpfayonf/<br />

odkYaomf ,Ofaus;rIa&;&m tygt0ifjzpfonfh ynma&;taqmuftODudkum; vGwfvyfaomjynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHawmfESifh udkufnDpGm jyKjyifajymif;vJjcif; r½Sdao;ay/ odkYtwGufaMumifhvnf; ,aeY ynma&;avmuwGif<br />

tcuftcJ tusyftwnf;rsm; ay:aygufaeNyD;vQif rvdktyfaom tjzpftysufrsm; xGufay:aeonfrSm rsufjrifxif½Sm;<br />

jzpfayonf/<br />

þay:aygufrIrsm;udk wuotrIaqmiftzGJUonf tav;teufpOf;pm;cJhonf/ ynma&;tajctaeudk rsuf<br />

ajcrjywf avhvmMunfh½IcJhonf/ ,aeYjzpfay:aeaom tcuftcJrsm; tusyftwnf;rsm;udk jyKjyifzmax;½Hkjzifh raysmuf<br />

EdkifawmhbJ vuf½Sdynma&;pepfBuD;wckvHk;udk ajymif;vJvsuf½Sdaom jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf tajctaeESifh udkufnD<br />

pGm jyKjyifa&;qGJrSom ajyaysmufEdkifrnf[k awGU½SdcJh&ayonf/ þodkYawGU½Sd&onfhtm;avQmfpGm vuf½Sdynma&;pepfBuD;udk<br />

jyKjyifajymif;vJ&eftwGuf EdkifiHawmftpdk;&u OD;pD;um ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; w&yfudk usif;yay;&ef wuorS<br />

awmif;qdkcJhayonf/<br />

,ckuJhodkY vIHYaqmfawmif;qdkaepOf 1957 ckESpf? ZGefv (8) &ufaeYwGif &efukefNrdKUawmfcef;rBuD;ü EdkifiHawmf<br />

0efBuD;csKyfOD;Eku EdkifiHawmftpdk;&\ (4) ESpfpDrHudef;aMunmcsuf wGif ynma&;ESifhywfoufí atmufygtwdkif;awGU&<br />

ayonf/<br />

]ynma&;pDrHudef;w&yfudk a&;qGJapcsifw,f/} tJ'D ynma&;pDrHudef;[m-<br />

1/ jynfaxmifpkeJY toifhawmfqHk;jzpfNyD; uRefawmfwdkY tajctaeeJY wu,fwrf; taumiftxnfazmfEdkifwJh<br />

pDrHudef;jzpfapcsifw,f/<br />

2/ ynma&;rSmpdwf0ifpm;wJh jynfaxmifpkom;rSeforQ pkaygif;wdkifyifa&;qGJwJh pDrHudef; jzpfapcsifw,f/<br />

3/ wjynfaxmifpkvHk;u vufcHEdkifwJh pDrHudef;jzpfapcsifw,f/<br />

wzef (4) ESpfpDrHudef;ñTefMum;csufwGifynma&;onf<br />

,ckvuf½Sdynma&;pepfudk jyefvnfoHk;oyfNyD;vQif jyKjyifapcsifw,f/ tu,fí vdktyfu<br />

wckvHk;zsufypfNyD; topfwck jyefvnfa&;qGJapcsifonf[k ñTefMum;NyD; 0efBuD;csKyfu obmywdjyKvkyfum (9) OD;<br />

ygaom ynma&;aumfrwDudk zGJUpnf;cJhayonf/ xdkaumfr½Sifudkyif aemufxyfcsJUxGifum zGJUpnf;cJhjyefonf/<br />

þuJodkY ynma&;ESifhywfoufí jyKjyifajymif;vJoifhu ajymif;vJ&ef ynma&;aumfr½Sif zGJUvmjcif;onf<br />

wuooabmxm;ESifh udkufnDonfhtm;avsmfpGm xdkaumfr½Sifudk wuoonf c&D;OD;BudKqdkjcif;jyKcJhonf/ xdkaumfr½SifESifh<br />

ywfoufí yl;aygif;ulnD&ef qHk;jzwfcJhayonf/<br />

xdkYaemuf wuotrIaqmiftzGJUonf 24? 11? 57 &ufaeYwGif wuocef;rü EdkifiHawmf0efBuD;csKyfESifh<br />

awGUqHkum ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ jzpfajrmufa&;twGuf wifjycJhayonf/ Edkifawmf0efBuD;csKyf OD;Ekuvnf; wuo\<br />

wifjycsufudk ynma&;aumfr½SifwGif tav;teuf pOf;pm;ygrnf[k jyefMum;ajymqdkcJhayonf/ xdkaqG;aEG;csuft&<br />

ynma&;aumfr½SifwGif wuoudk,fpm;vS,frsm; wufa&mufwifjycGifhudk &½SdcJhayonf/ wuoudk,fpm;vS,frsm;<br />

wifjy&mwGif ynma&;aumfr½SifrS wuo\vdkvm;csufrsm;udk jynfhpHkpGma&;om;wifjy&ef ajymMum;cJhayonf/ xdk<br />

ajymMum;csuft& wuotrIaqmiftzGJUrS pOf;pm;um ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJESifh ywfoufí ESD;aESmzvS,f&ef tcsuf<br />

577


jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rsm; ESD;aESmzvS,fyGJ\yHkpHrsm;udk xyfrHía&;om; wifjyvdkufygaMumif;/<br />

(2)<br />

ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJESifhywfoufí-<br />

1/ ynma&;0g'csrSwfjcif;ESifh ynma&;pepfudk avhvmoHk;oyfjcif;<br />

2/ ynma&;pDrHudef;a&;qGJjcif; [lí u@ESpf&yf ½Sdoifhonf[lí ,lqayonf/<br />

xdkodkY,lqonfh tm;avsmfpGm ynma&;0g'csrSwfjcif;? ynma&;pepfrsm;udk avhvmoHk;oyfjcif;ESifh ywfoufí<br />

wuorS atmufygtwdkif; wifjyvdkayonf/<br />

(2-u)<br />

wdkif;jynfwck\ ynma&;pDrHudef;onf wdkif;jynf\ &nfrSef;&myef;wdkifodkY csDwufa&;twGuf vHk;0taxmuf<br />

tul jzpfayonf/ wdkif;jynf\ pD;yGm;a&;pepf? vlaerIpepf? ,Ofaus;rIpepfwdkYESifh udkufnD&ayonf/ þodkY udkufnDrS<br />

omvQif a&;qGJxm;aom ynma&;pDrHudef; (odkY) ynma&;pepfonf jynfoludktusKd;jyKaom pDrHudef;? wdkif;jynfu<br />

vufcHEdkifaom pDrHudef;jzpfayvdrfhrnf/ xdkuJhodkYr[kwfbJ wdkif;jynf\ csDwuf&mvrf;aMumif;? wdkif;jynf\tajctaeESifh<br />

uif;vGwfum a&;qGJvQif xdkynma&;pDrHudef; (odkY) ynma&;pepfonf av;axmifhESifhpuf0dkif;uJhodkY cGifrusbJ tusyf<br />

twnf;rsm; ay:aygufum ysufpD;&rnf jzpfayonf/<br />

odkYtwGuf ynma&;pDrHudef;? ynma&;pepfwckudk a&;qGJrnfqdkvQif yxrOD;qHk; wdkif;jynf\ &nfrSef;&m<br />

yef;wdkif? pD;yGm;a&;pepf (Economic System)? vlaerItaqmufttHkwdkYESifh udkufnDonfh ynma&;0g' (Education<br />

Policy) udk csrSwfoifhzdkYvdkayonf/<br />

Oyrm- w½kwfjynfolYor®wEdkifiHwGif ¤if;wdkY jyKjyifajymif;vJypfvdkufaom pD;yGm;a&pepf? vlaerIpepfwdkYESifh<br />

udkufnDonfh ynma&;0g'udk EdkifiHvHk;qdkif&muGefz&ifhBuD;rS csrSwfvdkufí ynma&;pDrHudef;udk xdkcsrSwfvdkufaom<br />

0g'tay:wGif tajccHum aemufrS a&;qGJay;cJhayonf/<br />

ynma&;0g'ESif ywfoufí 1948 ckESpfwGif? EdkifiHawmftpdk;&u 1946 ckESpfwGif zGJUpnf;cJhaom (Educational<br />

Policy Enquiry Committee) \ tpD&ifcHpmudk tajcjyKum ynma&;0g'[lí atmufygtwdkif; aMunmzl;\/<br />

1/ Adoption of a centralized control <strong>and</strong> administration of Education as in interim<br />

<strong>and</strong> experimental measure;<br />

2/ The discernment of the system of grant in aid; <strong>and</strong> the adoption of in its stead of a<br />

system of state schools.<br />

3/ The introduction of a pilot project for Compulsory Primary Education.<br />

4/ The new grading of schools.<br />

5/ The Provision of Vocational training <strong>and</strong> technical education <strong>and</strong><br />

6/ The adoption of Burmese as the medium of instruction in single unifiedsystem of<br />

schools.<br />

xdkYaemuf 1952 ckESpfwGif jynfawmfomynma&;pDrHudef; ESifh ywfoufí a,bk,srludk atmufygtwdkif;<br />

aMunmcJhjyefonf/<br />

1/ To ensure a universal knowledge of the three R’s* among the citizens of the Union.<br />

2/ To ensure the production of a sufficient number of technicians <strong>and</strong> technologists.<br />

3/ To train <strong>and</strong> equip young man <strong>and</strong> woman so that they can adequately <strong>and</strong> efficiently<br />

perform their various duties as citizens of the Union.<br />

4/ To eradicate illiteracy <strong>and</strong> produce man <strong>and</strong> woman who posses the five strengths<br />

(Bala Ngadan) <strong>and</strong><br />

5/ To perpetuate democracy within the Union.<br />

txufazmfjyygtwdkif; ynma&;rl? ynma&;0g'rsm;yif½Sdonf[k qdk&jim;aomfvnf; wdkif;jynf\ &nfrSef;&m<br />

yef;wddkif? pD;yGm;a&;? vlaerIpepfwdkYay:wGif pepfwusoHk;oyfum a&;qGJvmaom 0g'r[kwfjcif;? xdkynma&;0g'<br />

aMunmcsufrsm;onf EdkifiHawmf0efBuD;csKyf vdkvm;ouJhodkY jynfolw&yfvHk; yg0ifa&;qGJxm;aom 0g'r[kwfonfhtjyif<br />

Note- the three R’s* - Reading, W'rting, A'rithemetic.<br />

578


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

wdkif;jynf&nfrSef;&m yef;wdkifodkY csDwufa&;twGuf taxmuftuljyKrnfh pDrHudef;rsm;ryg½Sdjcif;? pDrHudef;ESifh0g'oabm<br />

xm;rsm; a&maxG;aejcif;? vuf½Sdynma&;avmu tajctaersm;? jzpf&yfrsm;udk avhvmMunfh½IvQifyif xdkynma&;0g'<br />

onf rSefuefonf[k r,lqEdkifjcif;wdkYtwGuf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH\ &nfrSef;&myef;wdkif pD;yGm;a&;? vlaerIpepfwdkY<br />

udkufnDonfh ynma&;0g'w&yfudk atmufygtcsuftvufrsm;wGif tajcjyKuma&;qGJ&ef vdktyfonf[k wifjyvdkay<br />

onf/<br />

1/ vuf½Sd jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf\ pD;yGm;a&;vlaerIpepf(Social<br />

Economic System) udk avhvmjcif;/<br />

2/ vuf½Sd jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf\ &nfrSef;&myef;wdkif ]qdk½S,fvpfEdkifiHawmf} udk avhvmaqG;aEG;jcif;/<br />

(2-c)<br />

xdkuJhodkY EdkifiHawmf\ &nfrSef;csufyef;wdkifodkY csDwuf&mwGif taxmuftuljyKNyD;vQif EdkifiHawmf\ pD;yGm;a&;?<br />

vlaerIpepfwdkYESifh udkufnDaom ynma&;0g'w&yfudk csrSwfNyD;vQif xdk0g' taumiftxnfazmfa&;twGuf taxmuf<br />

tuljzpfap&ef vuf½Sdynma&;pepfudk avhvmoHk;oyfjcif;? EdkifiHjcm;ynma&;pepfrsm;udk atmufygtwdkif; avhvmjcif;<br />

jyKoifhonf[k wifjyayonf/<br />

1/ vuf½Sdynma&;pepfrS jzpfyGm;ay:aygufvmcJhaom jzpf&yfrsm;ESifh aumif;usKd;qdk;usKd;rsm;/<br />

2/ vuf½Sdynma&;avmuBuD; wckvHk;\ tajctaersm;? ausmif;rsm;? toufarG;0rf;aMumif;rsm;? q&mrsm;<br />

ponf EdkifiHjcm;ynma&;pepfrsm; avhvma&;ESifhywfoufí-<br />

(1) qdk½S,fvpfEdkifiHawmf wnfaxmifqJjzpfaom EdkifiHrsm;rS ynma&;pepfudkavhvmjcif;?<br />

(w½kwfjynfolYor®wEdkifiH? ,l*dkpvm;AD;,m;)<br />

(2) qdk½S,fvpfEdkifiH xlaxmifNyD;jzpfaomEdkifiHrS ynma&;pepfudkavhvmjcif;? (qdkAD,uf½k½Sm;)<br />

(3) pufrIvufrIzGHUNzdK;aeaomEdkifiHrS ynma&;pepfudkavhvmjcif;? (tar&du)<br />

(4) v,f,mpdkufysKd;a&;EdkifiHrS ynma&;pepfudkavhvmjcif;? ('def;rwf)<br />

(5) vGwfvyfNyD;pEdkifiHrsm;rS ynma&;pepfudkavhvmjcif;? (tif'dkeD;½Sm;-tdE´d,)<br />

(2-*)<br />

txufazmfjyyg yxrydkif;jzpfonfh ynma&;0g'csrSwfjcif;? ynma&;avhvmokH;oyfjcif;ESifh ywfoufí<br />

rnfonfhykHpHjzifh ESD;aESmzvS,fyGJjyKvkyfrnfudk wuorS atmufygtwdkif; oabmxm;cJhayonf/<br />

___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ (aysmuf)<br />

csDwuf&mwGif wjynfaxmifvHk;u yg0if&ef vdkayonf/ þodkYyg0ifrSomvQif atmifjrifayonf/ odkYtwGuf ynma&;<br />

0g'csrSwf&mwGif wjynfaxmifvHk;u yl;aygif;csrSwfEdkif&efvdk\/ wenf;qdkaomf csrSwfvdkufaom ynma&;0g'onf<br />

wjynfaxmifvHk;u vufcH&efvdktyfrnf[k ,lqayonf/<br />

wzefvuf½Sd ynma&;pepfBuD;udk avhvmoHk;oyfa&;rSm jynfaxmifpkwGif;½Sd jynfolw&yfvHk; awGUMuHKcJhonf<br />

jzpfí tm;vHk;ESifhoufqdkifjcif;? EdkifiHjcm;ynma&;pepfudk avhvmjcif;rSmvnf; ynma&;pepf a&;qGJ&eftwGufvnf;<br />

aumif;? rdrdwdkYynma&;pepfESifh EIdif;,SOf&eftwGufvnf;aumif; jzpfonfhtm;avsmfpGm jynfolvlxkw&yfvHk;ESifh oufqdkif<br />

ayonf/<br />

þodkYoufqdkifonfh tm;avsmfpGm yxrydkif;jzpfonfh ynma&;0g'csrSwfjcif;? ynma&;pepfudk avhvmoHk;oyf<br />

jcif;ESifh ywfoufí wEdkifiHvHk;½Sd jynfolYudk,fpm;vS,frsm; yg0ifoifhonf[k ,lqayonf/ xdkodkY ,lqonfh tm;avsmfpGm<br />

azmfjyyg tcsufrsm;twGuf ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;wGif-<br />

1/ EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm; (zqyv? yrnw? r[mArm? qdk½S,fvpf? tvkyform; v,form; ygwD?<br />

wdkYArm-------ponf)<br />

2/ vlwef;pm;tzGJUtpnf;rsm; (awmifolv,form;? Awvp? wvnp? tvkyform;? wD,lpDbD? bDwD,lpD<br />

ponf/)<br />

3/ vlxktzGJUtpnf;rsm; (ausmif;om;vli,f? ukefonfyGJpm; ponf)<br />

4/ ,ckvuf½Sdynma&;aumfr½Sif<br />

5/ ynma&;Xmeudk,fpm;vS,frsm;<br />

6/ ynma&;wwfuRrf;olrsm;<br />

579


580<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

7/ vlrsKd;pkudk,fpm;vS,frsm;<br />

yg0ifumEdkifiHawmftpdk;&\ OD;pD;acgif;aqmifrIjzifh usif;yjyKvkyf oifhonf[lí wifjyvdkayonf/<br />

(3)<br />

EdkifiHawmf½Sd toif;tzGJUaygif;pHk ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS ]ynma&;0g'} w&yf csrSwfNyD;pDcJhvQif xdk0g'udk<br />

taumiftxnf azmf&eftwGuf ynma&;pDrHudef;w&yf wenf;qdkaomf ynma&;pepfw&yfudk a&;qGJ&ayvdrfhrnf/<br />

þuJhodkY a&;qGJ&mwGifum; tpdk;&ynma&;Xme udk,fpm;vS,frsm;? ynma&;wwfuRrf;olrsm; yg0ifaom ESD;aESmzvS,f<br />

yGJBuD; w&yfrSaeí wm0ef,lum a&;qGJ&rnf jzpfayonf/ EdkifiHawmf½Sd toif;tzGJUaygif;pHk taeESifhaomfum; rdrdwdkY<br />

tvdkus ynma&;0g'w&yf csrSwfNyD;pD;onfh tm;avsmfpGm yg0ifvkyfaqmif&ef wm0efr½Sdawmh[k ,lqayonf/ odkYtwGuf<br />

csrSwfxm;aom ynma&;0g'? ynma&;rlESifhtnD ynma&;pDrHudef;udk a&;qGJ&mwGif atmufygtwdkif; a&;qGJ&efvdktyf<br />

ayonf/<br />

(1) rlvwef;ynma&;<br />

rlvwef;ynma&;wGif u@ESpf&yf yg0ifayonf/ emp&D (ac:) uav;oli,fausmif;ESifh rlvwef;ausmif;<br />

jzpfayonf/<br />

rlvwef;ausmif;onf ynma&;twGuf tajccHtkwfjrpfjzpfonfh tm;avsmfpGm ta&;tBuD;qHk; pOf;pm;&rnfh<br />

tcsufjzpfayonf/ tajccHtkwfjrpf rcdkifrmvQif xdkynma&;pepfonf NydKuGJrnfjzpfayonf/ rlvwef;ynma&;udk<br />

pOf;pm;&mwGif vlwdkif;ynmwwfa&;udk tajccHum roifrae&ynma&;pepfESifh xdkpepfjy|mef;cJhaomf pD;yGm;a&;t&<br />

vkyfaqmifaeaom uav;oli,frsm; ynmoifMum;Edkif&ef pDpOfrIudkyg xnfhoGif;pOf;pm;oifhonf[k ,lqayonf/<br />

þae&mwGif roifrae& ynma&;prf;oyfonfh (Project) tawGUtMuHKay:wGif tajccHoifhayonf/<br />

(2) rlvwef;vGefynma&;<br />

(5) wef;? (9) wef;rSonf wuúodkvf0iftxd yg0ifaom ynmoifMum;a&;yifjzpfonf/ þtqifhwGif<br />

EdkifiHawmfynma&;0g'twGuf tav;xm;um pOf;pm;a&;qGJ&rnf jzpfayonf/<br />

(3) txufwef;ynma&;<br />

wuúodkvfESifh (Institute) rsm; tygt0if jzpfayonf/<br />

(4) toufarG;0rf;aMumif;rIynmoifMum;a&;rsm;<br />

rlvwef;atmifjrifNyD;í ynmqufvufroifMum;Edkifaom uav;oli,frsm;twGuf vnf;aumif;? rlvwef;<br />

vGeftqifh½Sd ausmif;om;rsm;twGuf vnf;aumif;? wuúodkvfodkY ynmqufvufrqnf;Edkifolrsm;twGuf vnf;<br />

aumif;? 'D*&DbGJU& toufarG;0rf;aMumif;ynm&yfrsm;twGuf vnf;aumif; pOf;pm;a&;qGJ&rnf jzpfayonf/<br />

(5) oif½dk;oifwef;rsm;<br />

(Curriculum) ,ckvuf½Sd oif½dk;oifwef;rsm;udk aocsmusepGmppfaq;í acwfaemufusjzpfaeaom oif½dk;<br />

oifwef;rsm;? wdk;wufaomacwfESifh rudkufnDaom oif½dk;oifwef;rsm;udk avhvmjzKwfy,fjcif;? acwfESifhnDatmif<br />

jyKjyifjcif;? EdkifiHawmfynma&;0g'udk taumiftxnfazmfaprnfh oif½dk;oifwef;rsm; jzpfap&ef pDpOf&rnfjzpfayonf/<br />

(6) q&mjzpfoifwef;rsm;<br />

(u) vuf½Sdq&m? q&mrrsm;wGif a[mif;EGrf;aomt,ltqrsm; 0ifa&muf cdkatmif;vsuf½Sd&m EdkifiHawmf\<br />

0g'? ynma&;0g'ESifhtnD jyKjyifajymif;vJa&;/<br />

(c) q&mjzpfoifwef;ausmif;rsm; Teachership Training rsm;ta&;/<br />

(*) q&mrsm;tcGifhta&;? vpmaiGowfrSwfjcif;rsm;udk pOf;pmaqG;aEG;&rnf jzpfayonf/<br />

(7) ausmif;oHk;pmtkyfxkwfvkyfa&;<br />

(8) oufBuD;ynma&;ESifU tm;vyfcGifUoifwef;rsm;ta&;<br />

(9) okawoe½SmazGa&; wdkhjzpfonf/<br />

txufygtcsufrsm;udk EdkifiHawmfynma&;0g'ESifhtnD a&;qGJ&mwGif ynma&;Xmeudk,fpm;vS,frsm; ynma&;<br />

wwfuRrf;olrsm;\ wm0ef½Sdonfhavsmuf vuf½SdzGJUpnf;xm;aom ynma&;aumfr½Sif yk*¾dKvfrsm;tjyif jyifyrS ynma&;<br />

vkyfouf&ifholrsm;? ynma&;aumfr½Sifrsm;? aumfrwDrsm;wGif yg0ifcJhzl;olrsm;? ynma&;uRrf;usifolrsm;udkyg xyfrHjznfh<br />

pGufum n§dEIdif;a&;qGJ oifhonf[kí ,lqygonf/<br />

(4)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

odkYtwGuf wuorS xyfrHwdkufwGef;vdkonfrSm ta&;BuD;qHk;jzpfaom (Education Policy) udk jynfaxmifpk<br />

om; w&yfvHk; vufcHonfh ynma&;0g'jzpfEdkifa&;? ynma&;pepf jzpfEdkifa&;twGuf tzGJUaygif;pHkESifh ynma&;qdkif&m<br />

uRrf;usifolrsm; yg0ifaom ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;wckudk tjrefqHk;usif;y&ef wdkufwGef;vdkufygaMumif;/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)<br />

&efukefwuúodkvf<br />

aehpGJ- 7? 11? 57 &efukefNrdKY<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ<br />

ay:aygufvmyHkESifh tajccHoabmxm; taxGaxGtpD&ifcHpm<br />

&Jabmfudk,fpm;vS,ftaygif;wdkhcifAsm;jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ A[dkjyifqifa&;aumfrwDrS þ<br />

ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ ay:aygufvmyHk? ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk rnfuJhodkY usif;yoGm;rnfudk tpD&ifcHvdkyg<br />

onf/ txl;ojzifh ESD;aESmzvS,fyGJ\ tajccHoabmxm;udk azmfjytpD&ifcHrnf jzpfygonf/<br />

þESD;aESmzvS,fyGJBuD; rnfonfhtwGufaMumifh rnfodkYay:aygufvmonfudk OD;pGmtpD&ifcHygrnf/ ESD;aESm<br />

zvS,fyGJ obmywd\ rdefYcGef;wGif azmfjycJhNyD;jzpfojzifh þtcef;udk tusOf;rQom tpD&ifcHrnf jzpfayonf/<br />

'kwd,urÇmppfBuD; NyD;qHk;NyD;aemuf vGwfvyfa&;&½SdcJhonfh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif ynma&;avmuü<br />

tusyftwnf; trsKd;rsKd;awGUMuHKcJh&onf/ þodkYawGUMuHKcJh&aom tusyftwnf;rsm;udk ajz½Sif;&ef ausmif;om;xk<br />

onf tBudrfBudrf tHk


582<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

þodkYwifjy&mwGif ynma&;pHkprf;rIaumfrwDESifh tBudrfBudrf awGUqHkaqG;aEG;cJh&m ausmif;om;rsm;\ wifjy<br />

csuftwdkif; jynfhpHkonfh EdkifiHawmf½Sd jynfolvlxkw&yfvHk;udk udk,fpm;jyKEdkifonfh ynma&;ESD;aESm zvS,fyGJBuD;w&yf<br />

usif;yEdkifa&;udk oabmwlnDcsuf r&½SdEdkifbJ ausmif;om;rsm; ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;yEdkifa&;udkom<br />

ulnDcJhayonf/ þodkY usif;yEdkifa&;twGuf wuotm; wm0efvTJtyfcJhNyD;aemuf usif;yvQif ynma&;pHkprf;rI<br />

aumfr½SifrS ulnD&efwdkYudk ulnDcJhayonf/ rnfodkYyifjzpfap jynfolvlxkw&yfvHk;tm; udk,fpm;jyKEdkifonfh ESD;aESm<br />

zvS,fyGJBuD;w&yf usif;yEdkifa&;twGuf tm;xkwfBudK;yrf;onfhtaejzifh ,ckausmif;om;rsm; ESD;aESmzvS,fyGJBuD;<br />

atmifjrifa&;twGuf BudK;yrf;cJh&ayonf/<br />

,ckESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>?<br />

armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rauG;Oypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? ausmufjzLOypmaum<br />

vdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? ykodrfOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

tzGJUcsKyfwdkY yl;wGJum A[dkjyifqifa&;aumfrwDw&yf zGJUpnf;vkyfaqmifcJhayonf/<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD<br />

wuorS<br />

1/ udkpdk;odef; (obmywd) 6/ udkÓPf&if<br />

2/ udkcifarmiftkef; (taxGaxGtwGif;a&;rSL;) 7/ udkcifarmifBuD;<br />

3/ udkodef;½Sef 8/ udkatmifomausmf<br />

4/ udkcifatmif 9/ udkvSwif<br />

5/ udkatmifxGef; 10/ udkav;ñGefY<br />

jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD<br />

( 1958 - 1959 )<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

rwuorS armfvNrdKifrS<br />

11/ udkapmvGif 16/ udkausmftkef;<br />

12/ udkcsKd 17/ udkausmfvS<br />

13/ udkwifa½T 18/ udkrif;axG;<br />

14/ udkcifarmif0if; 19/ udkausmf½Sdef<br />

15/ - 20/ rjrifhjzL?<br />

rauG;rS ausmufjzLrS<br />

21/ udkñGefYarmif 26/ udkbwif<br />

22/ udkrif;ausmf 27/ udkpdk;0if;<br />

23/ udkwifOD; 28/ udkxGm;csKd<br />

24/ udkxGef;EG,fOD; 29/ udkbdk;wif<br />

25/ udkcspfaiG 30/ udkpHvdIif<br />

ykodrfrS Auorsm;tzGJYcsKyfrS<br />

31/ udkcifxGef; 36/ udkaZmf0if;<br />

32/ udkñGefY0if; 37/ udkvSjrifh<br />

33/ udkjrifhodef; 38/ udkpGefwdwf<br />

34/ udkarmifarmifpdef 39/ udkjrifhOD;<br />

35/ - 40/ udkndK0if;<br />

ESD;aESmzvS,fyGJOD;pD;tzGJY<br />

1/ udkpdk;odef; (obmywd) 7/ udkñGeYfarmif<br />

2/ udkapmvGif ('k-obmywd) 8/ udkrif;ausmf<br />

3/ udkcifarmiftkef; (taxGaxGtwGif;a&;rSL;) 9/ -<br />

4/ udkwifa½T (wGJbuf-axGaxGtwGif;a&;rSL;) 10/ -<br />

5/ udkausmfvS 11/ udkcifxGef;<br />

6/ udkrif;axG; 12/ -<br />

OD;pD;tzGJUudk azmfjyygtwdkif; wuúodkvfESifhaumvdyf<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,f (2) OD;uspD yg0ifzGJUpnf;xm;<br />

ayonf/ þodkY ESD;aESmzvS,fyGJBuD;atmifjrifa&;twGuf jyifqifBudK;yrf;Mu&mwGif 0rf;omtm;&pGmESifh tm;ay;BudKqdkaom<br />

jynfoltaygif;wdkY\ axmufcHtm;ay;rIudk &½SdcJhMuaomfvnf; wbufwGifvnf; rrSefuefaomoabmrsm;ESifh Munfh½IrI<br />

rsm;aMumifh vnf;aumif;? ausmif;om;rsm;tm; ESdrfhcsMunfh½Itxifao;rIrsm;aMumifh vnf;aumif; taESmifht,Suftzsuf<br />

tqD;rsm; &ifqdkifcJhMu&ayonf/<br />

rnfodkYyifjzpfap ,aeYEdkifiHESifht0Srf; a'otoD;oD; ausmif;om;udk,fpm;vS,ftaygif;wdkY pka0;a&muf½Sd<br />

aeMuayNyD/ EdkifiHawmf\ ynma&;0g'opf csrSwfEdkifa&;ESifh ynma&;pDrHudef;w&yf a&;qGJEdkifa&;twGuf pkaygif;aqG;aEG;<br />

ESD;aESmzvS,f wdkifyifMuawmhrnf jzpfayonf/<br />

&Jabmfudk,fpm;vS,ftaygif;wdkhrnfodkYESD;aESmMurnfenf;/<br />

ESD;aESmNyD;aemuf EdkifiHawmftwGuf aumif;rGefaom tMuHÓPfrsm;udk rnfodkYpkaygif;<br />

Murnfenf;/ þonfwdkYum; ta&;BuD;aom pepfuspGmpOf;pm;&rnfh tcsufBuD;rsm; jzpfayonf/ þtcsufrsm;<br />

½Sif;vif;aqmif½GufEdkifa&;twGuf ,aeY&JabmfwdkY pkaygif;ESD;aESmMurnfh oabmtajccHrsm;udk wifjyvdkygonf/<br />

OD;pGmyxr ESD;aESmzvS,fyGJ\ qdkvdkcsufESifhtjccHudk ½Sif;vdkygonf/ ESD;aESmzvS,fyGJqdkonfrSm &JabmfwdkYMuHKawGU<br />

aeus tpnf;ta0;rsm;? nDvmcHrsm;uJhodkY r[kwfay/ pkaygif;awGUqHkum qHk;jzwfcsufrsm;csrSwf? awmif;qdkcsufrsm;<br />

awmif;qdk&ef pnf;a0;awGUqHk nDvmcHoabmrsKd; r[kwf/ ESD;aESmzvS,fyGJrSm pkaygif;awGUqHkum tajctaew&yf?<br />

583


584<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jyóemw&yfudk tawGUtMuHKtoD;oD;ESifh,SOfí ESD;aESmzvS,fMuNyD;aemuf xdktajctae odkYr[kwf jyóem&yfrsm;udk<br />

ajz½Sif;&efn§dEIdif; tajz½SmMujcif;jzpfonf/<br />

þodkYESD;aESmzvS,f&mwGif tajctaersm;udk ay:vGifEdkifatmif aqG;aEG;&mwGif tajctaerSef &½SdapEdkif&ef<br />

twGuf pmwrf;rsm;udk zwfMum;um xdkpmwrf;rsm;tay: tajcjyKaqG;aEG;Muayonf/ wifjyaom pmwrf;rsm;onf<br />

aqG;aEG;twnfjyK&rnfh pmwrf;rsm;r[kwf? tpD&ifcHpm oabmrsKd;r[kwf/ aqG;aEG;&mwGif tajccHoabmjzpfap&ef<br />

wifjyonfh pmwrf;rsm;jzpfayonf/<br />

pmwrf;rsm;tay:wGif tajccHum jynfh0pGmaqG;aEG;NyD;aemuf axmufcH&nfñTef;csufrsm;? tMuHay;csufrsm;udk<br />

pkaygif;xkwf,l &ayonf/ axmufcH&nfñTef;csufrsm;? tMuHay;csufrsm;udk pkaygif;xkwf,lonfhtcef;wGif jynfhpHkpGmyg½Sd<br />

Edkifa&;udk t"du*½kjyK&ayonf/<br />

þodkY ESD;aESmzvS,fyGJ tajccHoabmxm;rsm;udk wifjyNyD;aemuf &JabmfwdkYtm; ,aeYusif;yrnfh ynma&;<br />

ESD;aESmzvS,fyGJBuD;onf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH\ ynma&;twGuf rnfonfhtcef;u@rS rnfodkYaqmif½GufoGm;&rnf<br />

udk wifjyvdkygonf/<br />

&Jabmfwdkh-<br />

,aeY EdkifiHawmfynma&;twGuf vdktyfcsufrSm wdusaomtajctaeESifh udkufnDaom ynma&;0g'opfw&yf<br />

csrSwfEdkifa&;ESifh xdkcsrSwfaom ynma&;0g'tay:wGif tajccHí EdkifiHawmf\vdktyfcsuf tvHk;pHkudk jznfhpGrf;Edkifaom<br />

ynma&;pDrHudef;w&yf a&;qGJEdkifa&;jzpfonf/<br />

þynma&;0g'opfw&yf csrSwfEdkifa&;ESifh ynma&;pDrHudef;w&yf a&;qGJEdkifa&;wdkYtwGuf þESD;aESmzvS,f<br />

yGJBuD;rS xrf;aqmifMudK;yrf; ay;Mu&rnf/ ynma&;0g'opfw&yf csrSwfEdkifa&;twGuf EdkifiHawmf\ ,cifESifh ,ck<br />

vdktyfcsufrsm;ESifh ynma&;tajctaersm;udk wdusydkifEdkifpGm oHk;oyfNyD;aemuf EdkifiHawmf\ ,ckvuf½Sd tajctae?<br />

EdkifiHawmf\ &nfrSef;csufrsm;ESifh tudkufnDqHk; ynma&;0g'opfw&yfudk csrSwfEdkif&ef vdktyfayonf/<br />

xdkodkYcsrSwfaom ynma&;0g' tay:wGif tajccHí ynma&;pDrHudef;w&yf a&;qGJ&mrSm ynma&;yg&*lrsm;\<br />

wm0efomjzpfayonf/ ynma&;yg&*lrsm; a&;qGJrnfh ynma&;pDrHudef;twGuf þESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS tydkif;vdkuf?<br />

u@vdkuf ydkif;jcm;um csrSwfxm;aom 0g'ay:wGiftajccHí tMuHÓPfrsm;ay;tyf&ef vdktyfayonf/ tMuHÓPfay;<br />

csufrsm;rSmvnf; tao;pdwfí ausmif;wausmif;? NrdKUwNrdKU? a'owcktwGuf pdppfay;tyfcsufrsm; r[kwfbJ ynma&;<br />

pDrHudef;\ tpdwftydkif;? u@rsm;twGuf ay;tyfonfhu@rsm; jzpfayonf/<br />

þtajccHoabmxm;rsm;ESifh ESD;aESmzvS,fyGJwGif ta&;BuD;onfhwm0efrsm; xrf;aqmifEdkifa&;twGuf ta&;<br />

BuD;ayonf/ þESD;aESmzvS,fyGJrsKd;rSm EdkifiHawmf\&mZ0ifwGif yxrqHk;tBudrfusif;yonfh ESD;aESmzvS,fyGJBuD; jzpfonfh<br />

tjyif ESD;aESmzvS,fyGJ tawGUtMuHKtvGefenf;um nDvmcHrsm;? uGef*&ufrsm;\ tawGUtMuHKrsm;ESifh a&maxG;oGm;rnfudk<br />

txl;*½kjyK&rnf jzpfayonf/<br />

xdkYjyif ESD;aESmzvS,fyGJBuD;twGif; aqG;aEG;Muaom aqG;aEG;csufrsm; tm;vHk;onf ynma&;twGuf tajccH<br />

&nf½G,fum aqG;aEG;&rnf jzpfayonf/ &JabmfwdkY\ rwluGJjym;jcm;em;onfh ,kHMunfcsuf? ,lqcH,lcsufrsm; tm;vkH;<br />

z,f½Sm;um EdkifiHawmf\vdktyfcsufrsm; jznfhpGrf;Edkifa&;ESifh &nfrSef;csufrsm; xajrmufatmifjrifEdkifa&;wdkYtwGuf OD;wnf<br />

aqG;aEG;&rnf jzpfayonf/<br />

þodkY ESD;aESmzvS,fyGJtajccHrsm;udk ydkifEdkifpGm oabmaygufqkyfudkifrdum BudK;yrf;Mu&rnf jzpfNyD;vQif þ<br />

ESD;aESmzvS,fyGJBuD;onf EdkifiHawmf\ tajctaevdktyfcsufrsm;udk jznfhpGrf;Edkifonfh ynma&;0g'opfw&yf csrSwfEdkifNyD;<br />

vQif xdk0g'ay:wGif tajccHía&;qGJrnfh ynma&;pDrHudef;twGuf tvGefta&;wBuD;vdktyfrnfh tMuHÓPfay;csufrsm;<br />

ay:xGufvmrnfjzpfayonf/<br />

- ynma&;0g'opfcsrSwfEdkifa&;twGuf BudK;yrf;Mu<br />

- ynma&;pDrHudef;opftwGuf tMuHÓ Pfay;csufrsm; xGufay:vma&;twGuf BudK;yrf;Mu<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD<br />

1958 ckESpf? Mo*kwfv (9) &uf (paeaeh) (wuotaqmuftOD? &efukefwuúokdvf)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

ynma&;vGwfvyfcGifUpmwrf;<br />

( aumfr½Sif )<br />

Mo*kwfv (11) &uf bGJYESif;obifcef;r (&efukefwuúodkvf)<br />

ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;wGif ynma&;vGwfvyfcGifhESifh ywfoufí tajctae pmwrf;wck<br />

wifjyaqG;aEG;&ef vdktyfayonf/<br />

(1) ynma&;vGwfvyfcGifhoabmxm;<br />

(2) ynma&;vGwfvyfcGifh ydwfyifrIaMumifh jzpfay:vmaomtEÅ&m,f<br />

(3) aqmif½Gufxdkufonfh axmufcH&nfñTef;csuf (Recommendation) ponfh (3) ydkif;udk jyifqifa&;<br />

aumfrwDrS wifoGif;vdkayonf/<br />

(1) ynma&;vGwfvyfcGiUfoabmxm;ynma&;\&nfrSef;csuf<br />

(0g) OD;wnfcsufonf ausmif;om;vli,frsm;tm; rdrdwdkY\oabmtavsmuf<br />

rdrdBudKufESpfouf&m rdrdwdkYoefpGrf;&mwdkYudk avhvmoif,lcGifh? A[kokwwdk;yGm;EdkifcGifh &½Sdjcif;jzifh vlrItaqmufttHk\<br />

vdktyfcsufrsm;? ,if;\tusKd;twGuf jynfoljynfom;aumif; wa,mufyDyD OD;vnfrokef xrf;½GufEdkif&ef zefwD;ay;<br />

Edkifaom &nfrSef;csufjzpf&ayrnf/ ¤if;jyif ynma&;\&nfrSef;csufonf ausmif;om;vli,frsm;tm; rdrdwdkY\ trsKd;om;<br />

,Ofaus;rIudk av;pm;aponfhtjyif tjcm;vlrsKd;rsm;\ ,Ofaus;rIudkvnf; em;vnfav;pm;apjcif;jzifh ¤if;wdkYtm;<br />

trsKd;om;vGwfvyfa&;? 'Drdkua&pDtcGifhta&;? Nidrf;csrf;a&;? tjcm;wdkif;&if;om;rsm;\ jynfolrsm;udk em;vnfav;pm;rI<br />

½Sdapjcif;udk zefwD;Edkifrnfh ynma&;&nfrSef;csuf jzpf&ayrnf/<br />

¤if;&nfrSef;csuf (0g) ynma&; &nf½G,fcsufrsm;\ tESpfom&toGifonf vlom;wdkY\ ESpfaygif;rsm;pGm<br />

tywfwukwf BudK;pm;&if;rS ay;pGrf;Edkifaom 0dZÆmynm&yfrsm;udk avhvmqnf;yl;jcif;jzifh vnf;aumif;? tjyKoabmjzifh<br />

wdk;wufxGef;um;atmif aqmif½Gufjcif;jzifh vnf;aumif; ay:vGifxif½Sm;ap\/ qdkvdkonfrSm ynma&;onf wckwnf;<br />

aom vlrItaqmufttHk\ vdktyfcsufrsm;udk jznfhpGrf;Edkifaponfh oabm½Sd&rnf/ ynma&;ydkif;jcm;csufudk (Oyrm)<br />

pufrIynm? pmayynm oif,l&rnfhynm (Obligatory) ESifh oifvdkuoifEdkifaomynm (Non-obligatory Training)<br />

ponfh tqufqufukd pkaygif;pyfvsOf; avhvm&onf/ þavhvmjcif;jzifh ynma&;\ tESpfom&toGifudk aqmifap<br />

onf/ ta&;BuD;aomtcsufrSm ynma&;udk rdrd\trsKd;om;bmom pum;jzifh t"duxm; oif,l&rnf/ odkY&mwGif<br />

EdkifiHjcm;bmompum;udkvnf; txl;tm;ay;xdkufayonf/<br />

txufyg&nfrSef;csufESifh tESpfom&toGifudkaqmifaom ynma&;onf 'Drdkua&pDtoGifaqmifonfh (Democratic<br />

Education) jzpfayonf/ þ&nfrSef;csuf tESpfom&udk taumiftxnfazmfaom ynma&;vkyfief;wGif-<br />

- rlvwef;ESifh rlvwef;vGefynma&; oifMum;cGifh<br />

- EdkifiHa&;? pD;yGm;a&;? vlrIa&;? bmoma&; rcGJjcm;bJ vlwdkif;vGwfvyfpGm tcvGwf ynmoif,lcGifh<br />

- tpdk;&rS wuúodkvfynm&yfudk vlwdkif; wufa&mufoifMum;Edkif&ef tcvGwfynma&; aqmif½Gufjcif;?<br />

axmufyHhaMu; vHkavmufpGmay;a&;? ausmif;aqmif ae&mxdkifcif; vHkavmufí oufomacsmifcsda&;<br />

- þausmif;om;taqmufttHkyHkpHudk pepfwusjyifjcif;jzifh vlrItaqmufttHkwGif ausmif;om;rsm; rdrd<br />

wdkYyg0ifonfh tcef;u@wdkif;ü vG,fvifhwul 0ifa&mufxrf;aqmifjcif; ponfhvkyf&yfrsm; (0g) vkyfief;<br />

rsm;udk OD;aqmifaponf/<br />

odkYvQif txufyg &nfrSef;csuftESpfom&ESifh vkyf&yfyHkpHwdkYjzifh wnfaqmufxm;aom ynma&;udk csKyfudkif<br />

onfh oabmonf ynma&;vGwfvyfcGifhudk ay;pGrf;Edkifonfhoabm ouf0ifvmonf/ þ'Drdkua&pDusaom ynma&;ü<br />

ynma&;vGwfvyfcGifhonf þodkY½Sd&rnf/<br />

(u) ausmif;\vkyfief;wGif vGwfvyfcGifh? vkyfudkifaqmif½GufEdkifcGifh oabm½Sd&rnf/ þuJhodkY vkyfudkif&mü<br />

ausmif;om;? rdb? q&m oHk;yGifhqdkifcsdefcGifozG,f (Balanced Participation) yl;wGJaqmif½Guf&rnf/<br />

(c) ausmif;\wdk;wuf&mwdk;wuffaMumif; vkyfief;rSeforQ vkyf&mwGif raESmifh,Sufonfhjyif rdrdwdkY\ rlrrSef<br />

aom oabmw&yfudk ausmif;xJwGif roGwfoGif;ap&ef aqmif½Guf&rnf/<br />

(*) pD;yGm;a&;ESifh Oya'vGwfvyfcGifh tmrcHcsuf ½Sd&rnf/ wcsdefwnf;wGif avmu"gwfodyÜHESifh ,Ofaus;rIynm<br />

wdk;wuf&m wdk;wufaMumif; avhvmvdkufpm;cGifh ½Sdap&rnf/<br />

585


586<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(C) ynmoifMum;pepf acwfrD&rnf/ qdkvdkonfrSm ynmoifMum;a&;ESifh vlYavmu tquftpyf½Sd&rnf/<br />

trsKd;bmomtoGifaqmifí 0dZÆmenf;usaom ausmif;oHk;pmtkyfrsm; jy|mef;&rnf/ ausmif;om;rsm;tm;<br />

wuúodkvfESifh txufwef;ausmif; tkyfcsKyfa&;wGif yg0ifcGifh½Sd&rnf/ wuúodkvfodkY ay;tyfxm;onfh<br />

tcGifhta&;udk ½dkaoMu&rnf/<br />

(i) ynma&;\qefYusifbufjzpfaom ppfom;pkaqmif;jcif;udk r½Sdap&/<br />

(p) trsKd;orD;wdkif; trsKd;om;ESifh wef;wlynmoifMum;cGifh ½Sd&rnf/<br />

(q) q&mrsm;cefYxm;&mü ynmt&nftcsif;jzifh jzpf&rnf/ EdkifiHa&;cGJjcm;rI ryg0if&/ ¤if;jyif q&mrsm;onf<br />

rdrdwdkY BudKufESpfouf&m EdkifiHa&;0g'udk avhvmydkifcGifh ½Sd&rnf/<br />

(Z) atmifjrifNyD;aom ausmif;om;rsm;tm; rdrdwdkYt&nftcsif;t& tvkyfvkyfydkifcGifh ½Sd&rnf/<br />

(2) ynma&;vGwfvyfcGifUydwfyifrIaMumifU jzpfay:vmwwfaomtEå&m,f<br />

ynma&;tcGifhta&; aESmifh,Suf&mü tmPmydkiftzGJUtpnf;ESifh jynfywdkif;wyg;rS 0ifa&mufzsufqD;jcif;udk<br />

cH&wwfonf/ Oyrmjy&vQif tar&duefEdkifiHwGif ynma&;vGwfvyfcGifhydwfyifrIudk rsm;pGmawGU½Sd&ayonf/ OyrmvljzL-vlrJcGJjcm;oifMum;jcif;?<br />

vljzLausmif; vlrJrwufa&mufEdkif? wufa&mufvQif 0dkif;0ef;owfjzwfcH&onftxd<br />

Oyrm- (Little Rock Affair in Sept 1957) ynmwwfygarmu©rsm;pGmudk zrf;qD;csKyfaESmif ausmif;xkwfjcif;rsm;?<br />

ppfaq;jcif;rsm;? Oyrm- (Loyalty Oath, Un-American Act) ponfjzifh tEkjrLygarmu©BuD; Oppenheimer<br />

uJhodkYaom vlyk*¾dKvfrsm; w&m;pGJcH&onf/ tvkyfxkwfcH&onf/ pmtkyfjy|mef;&mü tenf;i,fwdk;wufaom toGiftjyif<br />

aqmifonfh pmtkyfrsm;udkydwfyifonf/ Oyrm- Mark Twain a&;om;aompmtkyfrsm; (A Connecticut Yankee<br />

in King’s Author Court) ponfrsm; jzpfayonf/ ¤if;aemuf ppfom;pkaqmif;jcif;? tEkjrL-[dkufN'dK*sifAHk; wdrf;a½Smif<br />

enf; ppfynm&yftaxGaxGudk ausmif;rsm;üoifMum;jcif;? rdrdwdkYtvdkus ygarmu©rsm;cefYí azmifa';½Sif;trsKd;rsKd;emrnf<br />

jzifh wnfaqmufxm;aom ausmif;rsm;/ Oyrm- Morgan, Rockefeller career, <strong>and</strong> Ford ponhf taxmuf<br />

tyHhwnfausmif;rsm; urÇmYtESYHtjym;wnfaqmufí 0g'oGwfoGif;jcif; ponfh ynmvGwfvyfcGifhudk ydwfyifzsufqD;onfh<br />

oabm oufa&mufojzifh wdkif;jynf\ynma&;udk tEÅ&m,fusa&mufaponf/<br />

,aeYjrefrmjynf ynma&;avmuwGif ynma&;vGwfvyfcGifh½Sdyg\avm[laom awG;ac:csufonf ay:ayguf<br />

vmonf/ þawG;ac:csufudk ajzqdk&vQif ynma&;vGwfvyfcGifhonf r½Sdao;[k qdkvdkonf/ ydkrdkxif½Sm;vdkayonfrSm<br />

,ckavmavmq,f awGU½Sdae&aom jyóemESifh ,cifMuHKawGUcJh&aom jyóemrsm;udk OD;cdkufwifjy vdkayonf/<br />

ausmif;oHk;pmtkyf jy|mef;&mü trsKd;om;,Ofaus;rI xdef;odrf;Edkifonfh zGHUNzdK;Edkifonfh jynfoltcsif;csif;<br />

&if;ESD;cspfMunfa&;udk zefwD;Edkifonfh pmtkyfrsm;udk jy|mef;onfxuf tcsif;csif; pdwf0rf;uGJapaom ,Ofaus;rIacgif;yg;<br />

aom ppfom;pkaqmif;onfh oabmyg0ifaom tpdk;&\ rlrrSefaom t,ltqwdkYudk oGwfoGif;apaom npfnrf;onfh<br />

toHk;tEIH;rsm; yg0ifaom pmtkyfrsm;udk ,ckxufwdkif tv,fwef;ausmif;rsm;rS wuúodkvfausmif;rsm;txd jy|mef;<br />

oifMum;vsufyif ½Sdaeao;onf/<br />

Oyrm- tv,fwef;ausmif;rsm;wGif 0efBuD;csKyfOD;Ek a&;om;xm;aom vlxkatmfoHjyZmwfuJhodkY pmtkyf?<br />

wyfxJu jrwfudkudk ponfwdkY jzpfonf/<br />

wuúodkvfrsm;wGifvnf; Oypmwef;wGif OD;Eka&;om;xm;aom ]jynfaxmifpkyef;wdkif} uJhodkYaom 0g'oabm<br />

oGwfoGif;onfh pmtkyfrsm;jy|mef;jcif;/ qdkvdkonfrSm wdkif;jynftaMumif; odapvdkvQif txufygpmtkyf jy|mef;&efrvdk/<br />

wdkif;jynf\ tkyfcsKyfyHk? zGJUpnf;yHkpmtkyfrsKd;? tajccHOya'uJhodkYaom pmtkyfrsKd; avhvmaponfum; rlrSefayOD;rnf/<br />

,ckum; þuJhodkYr[kwfbJ rdrdwdkYBuKdufESpfouf&m 0g'vrf;pOfudk twif;oGwfoGif;rnfh yHkpHkrsKd;jzpfvmí vGwfvyfpGm<br />

avhvmvdkufpm;cGifh ydwfyifjcif;w&yfyif/ ¤if;aemuf wuúodkvfodkY EdkifiHjcm;tultnDjzifh oifMum;ydkYcsay;aeaom<br />

tjynfjynfqdkif&m qufoG,fa&; (International Relation) wGif ¤if;oifMum;aom tar&duefq&mrsm;u rdrdwdkY<br />

tar&duef0g'udkom OD;pm;ay;onf/ wzufowfusaom pmtkyfrsm;jy|mef;jcif;? oifMum;ay;jcif;? Oyrm- Perkins<br />

a&; International Relations ponfESifh vlrIqufqHaA' (Sociology) wGifvnf; wzufowfusaom pmayrsm;<br />

ydkYcsaejcif;wdkYonf ynma&;vGwfvyfrItEÅ&m,frsm; jzpfayonf/<br />

ausmif;q&mrsm; cefYxm;&müvnf; ygwDtvdkuscefYxm;jcif;aMumifhvnf; t&nftcsif;r½Sdaom q&mrsm;<br />

aygrsm;apjcif;/ t&nftcsif;jynfh0aom q&mrsm;\tcGifhta&; ydwfyifcH&jcif;/ EdkifiHa&;0g't& qefYusifonfxif&ol<br />

rsm;tm; tvkyfrcefYjcif;? jzKwfjcif;/ (Oyrm-OD;wifa½T (ac:) &Jabmfcsrf;at;tm; abm*aA' vufaxmufuxdurS


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

jzKwfypfjcif;) q&mrsm;cefYtyf&mü ygwDtvdkusqdk&mwGif ,aeYvufawGUvkyfae&mü tv,fwef;? txufwef;ausmif;<br />

rsm;wGif q&mrsm;cefYxm;&mü oufqdkif&m zqyv axmufcHcsufyg½SdrS cefYxm;jcif;onf txift½Sm;jzpfayonf/<br />

¤if;tjyif wuúodkvfüvnf; q&mrsm;cefYxm;&mü wuúodkvfu vGwfvyfpGmaqmif½GufcGifh r&EdkifbJ tjyifEdkifiHa&;<br />

avmurS tpdk;&tmPmydkifrsm;? 0efBuD;rsm;onf 0ifa&mufjc,fvS,fMuonfrSm txift½Sm;yif? txl;ojzifh &efukef<br />

wuúodkvfwGif þudpö rMumcPawGUae&ojzifh wuúodkvfaumifpDonf Mum;raumif;avmufatmif owif;xGufcJh&<br />

onfum; om"ujzpfayonf/<br />

ynma&;vGwfvyfcGifhwGif tusKH;0ifaom ausmif;om;rsm; rdrdwdkY\ynma&;tcGifhta&; wdkufyGJwGif tmPm<br />

ydkifrsm; 0ifa&mufaESmifh,Sufjcif;? Oyrm- 1953 ck? atmufwdkbmv ausmif;wvydwfa&;vIyf½Sm;rIwGif ausmif;om;rsm;<br />

vGwfvyfpGmpnf;½Hk;cGifh qE´jycGifhrsm;udk rw&m;ydwfyifjcif;? zrf;qD;jcif;ESifh ausmif;xkwfypfjcif;onf ynma&;vGwfvyf<br />

cGifhudk zsufqD;aESmifh,Sufaom aMumufrufzG,ftEÅ&m,fBuD; jzpfayonf/<br />

jrefrmEdkifiHwGif ta&;BuD;qkH;aom ynma&;vGwfvyfcGifh zsufqD;jcif;wckrSm <strong>or*¾</strong>rsm;udk rw&m;zsufodrf;ypf<br />

vdkufjcif;jzpfonf/ þuJhodkYaom tjyKtrlonf vlYtcGifhta&;vGwfvyfcGifh txl;ojzifh ynma&;avmuwGif vGyfvyfpGm<br />

zGJUpnf;wnfaxmifcGifhudk ydwfyifonfhtjyKtrl jzpfayonf/<br />

ynma&;vGwfvyfcGifhESifh ywfoufí ajrmufrsm;pGmaom ynma&;avmuwGif emrnfxif½Sm;aom yk*¾dKvf<br />

ausmfrsm;? ynm½SifBuD;rsm;u tus,fw0ifhrdefYMum;Muonf/ Oyrm- t*Fvdyfynm½SifBuD; bmx&ef&yfq,fu ]ynm<br />

a&;avmuwGif ausmif;om;a&m q&myg vGwfvyfpGmawG;ac:cGifU? aqmif½GufcGifU? oifMum;cGifUay;&rnf} [k qdkxm;onf/<br />

ynma&;avmuwGif twm;tqD;jzpfaprnfh taESmifht,SuftrsKd;rsKd;? ynma&;vGwfvyfcGifhudk ydwfyif onfh<br />

csKyfcs,fjcif;? vGwfvyfpGmawG;ac:cGifh ydwfyifjcif;? q&mrsm;vkyfief;wGif 0ifa&mufaESmifh,Sufjcif;? ausmif;om;rsm;<br />

\ ynma&;avmuwGif 0ifa&mufjc,fvS,fjcif;? ynma&;rsufESmvdkufrI jyKvkyfjcif;? ynma&;avmuwGif ppfpHkaxmuf<br />

ygwD0ifpHkaxmufcGifh ponfh tmPmydkiftpdk;&wdkY\ Ncdrf;ajcmufonfh toGifaqmifonfh trIxrf;rsm; oGwfoGif;jcif;wdkYudk<br />

jyKvkyfaejcif;wdkYonf ynma&;vGwfvyfcGifh (0g) ynma&;avmu\ 'Drdkua&pDpepfudk vHk;0zsufqD;ydwfyifjcif; jzpfay<br />

onf/<br />

(3) txufyg ynma&;vGwfvyfcGifhoabmxm;<br />

tajctaersm; axmuf½Iavhvmí þESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS ynma&;vGwfvyfcGifhudk xdef;odrf;umuG,fEdkifaom<br />

atmufygvkyf&yfrsm;udk vkyfxdkufaMumif; &nfñTef;vdkonf/<br />

(u) 'Drdkua&pDusaom ynma&;pepfjyKjyifjcif;?<br />

(c) wuúodkvfausmif;rsm;wGif ynma&;vkyfief;rsm;ü oD;jcm;udk,fydkifjy|mef; aqmif½GufEdkifcGifh½Sdjcif;?<br />

(*) wuúodkvfausmif;rsm;wGif csKyfcs,fxm;aom Oya'rsm;ESifh pnf;urf; (Unilateral Discipline)<br />

rsm;udk ½kyfodrf;jcif;?<br />

(C) ausmif;q&mrsm;udk EdkifiHa&;t&r[kwfbJ t&nftcsif;tvdkuf cefYxm;jcif;?<br />

(i) q&m? ausmif;om; yl;wGJumuG,foifhjcif;?<br />

(p) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; zGJUpnf;cGifhay;vsuf ausmif;tkyfcsKyfa&;wGif yl;wGJwm0ef,lEdkifjcif;jzifh ynma&;<br />

vGwfvyfcGifhudk xdef;odrf;Edkifjcif;?<br />

-ponfwdkYudk t"duoabmt& aqmif½GufoifhaMumif; þESD;aESmzvS,fyGJBuDrS wifjytyfygonf/<br />

þuJhodkY rdefYcGef;ajymMum;jcif;? pmwrf;rsm; wifjyjcif;rsm; jyKvkyfcJhonf/ ynma&;0g'ESifh ynma&;&nfrSef;<br />

csufyef;wdkifrSm 'Drdkua&pDynma&; (Democratic Education) jzpfonf/ ¤if;onf r[mAsL[mjzpfonf/ odkYaomf<br />

vnf; wuojzpfysufcJhaom tawGUMuHKt& vuf½SdEdkifiHi,ftqifhwGif enf;AsL[mtaejzifh ausmif;omb0 om,m<br />

ajzmifhjzL;a&;? oifMum;rItajctae wdk;wufaumif;rGefa&; (Better Condition of Life <strong>and</strong> Study) om jzpf&rnf/<br />

urÇmhausmif;om;<strong>or*¾</strong> (I.U.S) uvnf; uRefawmfwdkY EdkifiHrsm;twGuf þtwdkif;yif oabmxm;ygonf/<br />

wuo? Auorsm;tzGJUcsKyf? wyfOD;rS ausmif;om;rsm;yl;aygif;í ESD;aESmzvS,fyGJrwdkifrDu wifjyrnfh pmwrf;<br />

toD;oD;twGuf wm0efcGJ,lí tcsuftvufpkaqmif;jcif;? pmwrf;a&;jcif;rsm;udk rem;raevkyfudkifMu&onf/ wdkifyif<br />

oifholrsm;udk wdkifyif? tMuHÓPf&,loifhonfrsm;udk ,lcJhMuonf/ ESD;aESmzvS,fyGJwGif udk,fpm;vS,frsm;udk urÇmat;<br />

ukef;ajr½Sd taqmiftoD;oD;wGif pepfwus ae&mcsxm;&onf/ tkyfpkcGJ tm;NydKifpnf;½Hk;rIrsm; ½SdcJhygonf/ &efukef<br />

587


588<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuúodkvfvlrsKd;pktoif;tzGJUaygif;pHkESifh em;vnfrI&½Sdatmif aqmif½Guf&jcif;? A[dkjyifqifa&;aumfrwDrS udkcsKd (rEÅav;<br />

wuúodkvf) ESifhtcsKdU EkwfxGufoGm;onfrSvGJí usefESD;aESmzvS,fyGJBuD;udk 13? 8? 58 &uf? eHeufykdif;wGif wuo<br />

Ouú| udkpdk;odef; acgif;aqmifonfh wyfOD;tkyfpku atmifjrifpGm usif;yNyD;pD;cJhonf/<br />

ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;ESifh apwemrSefESifh ½dk;om;pGm&yfwnfjcif;udk odem;vnfonfESifhtrQ 0efBuD;csKyf<br />

onf ESD;aESmzvS,fyGJ wufa&mufolrsm;udk npmjzifh {nfhcHonf/ azsmfajza&; tpDtpOfrsm;ygonf/ yxrwGif rlt&<br />

vufcHjcif;rjyKcJhaom txuausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS udk,fpm;vS,frsm;twGuf c&D;p&dwfxkwfay;&ef 0efBuD;csKyfu oabm<br />

wlcJhygonf/ qufoG,fa&;wm0efcH ynma&;okawoet&m½Sd OD;bjrifhtm; xdkwm0efudk aqmif½Guf&ef 0efBuD;csKyf<br />

u ausmif;om;rsm;a½SUüyif EIwfrdefYay;cJhavonf/<br />

þESD;aESmzvS,fyGJaMumifh tpdk;&\odu©mrsm;pGm wufoGm;onf/ tpdk;&ESifhausmif;om;Mum; tjrJwrf;uP³<br />

aump jzpfaerIrsm;udk ausmif;om;tzGJUtpnf;ESifh tpdk;&yl;aygif;vkyfaqmifEdkifjcif;? em;vnfrI½Sdvmjcif; jzpfonf/<br />

þESD;aESmzvS,fyGJ tusKd;qufrSm yDuif;NrdKUawmfwGif usif;yrnfh urÇmhausmif;om;<strong>or*¾</strong> (I.U.S) nDvmcHodkY Auorsm;<br />

tzGJUcsKyf? wuoESifh usefaumvdyfwuúodkvf <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,frsm; wufcGifh&&ef vrf;yGifhoGm;jcif; jzpfayonf/<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJrS<br />

xkwfjyefaMunmcsuf<br />

1/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;½Sd wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkrS OD;pD;usif;yum jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;<br />

qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJudk 1958 ckESpf? Mo*kwfv (9) &ufaeYrS (13) &ufaeYtxd &efukef<br />

wuúodkvf bGJUESif;obifcef;raqmifü usif;yjyKvkyfcJhonf/ wuúodkvfESifh aumvdyftoif;tzGJUrsm;rS udk,fpm;vS,f<br />

aygif; (215) a,muf? EdkifiHawmftpdk;&wef;jrifhausmif;rS udk,fpm;vS,faygif; (441) a,muf? NrdKUe,fausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>rS udk,fpm;vS,faygif; (110) a,mufESifh pufrIvufrIESifh pdkufysKd;a&;ausmif;om; udk,fpm;vS,faygif; (11)<br />

a,muf wufa&mufí pkpkaygif; udk,fpm;vS,f (789) a,muf wufa&mufMuonf/<br />

2/ ESD;aESmzvS,fyGJBuD;wGif jyifqifa&;A[dkaumfrwDrS a&;qGJum-<br />

1/ ynma&;0g'wifjycsufpmwrf;<br />

2/ oifMum;rIr@dKifbmom&yfESifh ywfoufí oabmxm;wifjycsuf<br />

3/ rlvwef;? rlvwef;vGefynma&;ESifh tvGwfynmoifausmif;pmwrf;<br />

4/ twef;vGefynma&;pmwrf;<br />

5/ pufrIvufrItoufarG;0rf;ausmif;ynma&;pmwrf;<br />

6/ vlrsKd;pkynma&;pmwrf;<br />

7/ ynma&;vGwfvyfcGifhESifh <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;cGifhpmwrf;<br />

8/ vlxkynma&;ESifh oufBuD;ynma&;pmwrf;[lí pmwrf;aygif; (13) ck a&;om;wifjycJhonf/ aumfr½Sif<br />

(8) pkcGJum aqG;aEG;cJhonf/<br />

3/ ynma&;0g'wifjycsufpmwrf;udk 1958 ckESpf? Mo*kwfv (10) &ufaeYwGif wufa&mufvmaom udk,fpm;<br />

vS,frsm;tm; tpk (5) pkcGJum aqG;aEG;cJhonf/ xdkaqG;aEG;yGJrsm;wGif wufa&mufvmaom udk,fpm;vS,fawmfrsm;<br />

pdwftm;xufoefpGm yg0ifaqG;aEG;Muonf/ ynma&;0g' wifjycsufpmwrf;udk wufa&muf aqG;aEG;olrsm;u oabmwl<br />

nDí vIdufvSJpGmvufcHMuygonf/ pmwrf;a&;om;rIESifh ywfoufí EdkifiHawmftpdk;&\ ynma&;0g'ESifh ynma&;<br />

vkyfief;rsm;udk oHk;oyfa0zef&mwGif ydkrdkjynfhpHkvHkavmufpGm a0zef&efoifhaMumif;udk wifjyaqG;aEG;Muonf/ þwifjy<br />

aqG;aEG;csufudkvnf; jyifqifa&;A[dkaumfrwDrS wifjycsufjzpfaom ynma&;0g' (8) &yfESifhywfoufí wufa&mufol<br />

rsm;u ,ckxufydkNyD; tcsuftvufjynfhpHkpGm a&;oifhaMumif; tMuHay;&m A[dkaumfrwDrS vufcHoabmwlnDaMumif;?<br />

wufa&mufol udk,fpm;vS,frsm;xJrS tcsKdUolrsm;u e,fcsJUya'o&mZfqefYusifa&; [laomtcsufudk tcsufw&yft<br />

jzpfESifh vnf;aumif;? 'Drdkua&pDynma&;0g'udk tcsufwcsuftjzpf vnf;aumif;? (cultural autonomy) ,Ofaus;rI<br />

vGwfvyfcGifh[laomtcsufudk vnf;aumif;? pm&dwår@dKifjr§ifhwifa&;? vlwdkif;usef;rma&;twGuf upm;ckefpm;tm;<br />

ay;a&;[laomtcsufudk vnf;aumif;? Ak'¨bmomrl Ak'¨ynma&;jzpf&rnf [laomtcsufrsm;udk vnf;aumif; jznhfpGuf<br />

csrSwfoifhaMumif; wifjyaqG;aEG;Muonf/ xdktcsufrsm;ESifh ywfoufí jyifqifa&;A[dkaumfrwDESifh oabmxm;jcif;<br />

wlnDrlr½Sdyg/ rwlnDrIonfh taMumif;jycsufudkrlum; aumfr½SiftoD;oD; wifjyaqG;aEG;csufudk tpD&ifcHaom oD;jcm;pm


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

wrf;rsm;wGif yg½SdNyD; jzpfygaMumif;/<br />

4/ oifMum;rIr@dkKifbmom&yfESifh ywfoufaom oabmxm;wifjycsufpmwrf;udk 11? 8? 58 rS 12? 8? 58<br />

&ufaeYwGif &efukefwuúodkvf? *syfqifcef;rü udkcifarmiftkef; (wuo) twGif;a&;rSL; obmywdjyKvkyfí tcsuf<br />

tvuf ½SmazGpkaqmif;a&;aumfrwDrS udkatmifxGef;u wifjyoltjzpfaqmif½Gufí aqG;aEG;MuaMumif;? xdkaqG;aEG;yGJwGif<br />

ausmif;om;udk,fpm;vS,faygif; (35) a,muf wufa&mufygaMumif;? oifMum;rIr@dKifbmom&yfonf jrefrmpmjzpf&rnf<br />

qdkonfhtcsufudk wufa&mufolrsm;tm;vHk;u vIdufvSJpGm axmufcHoabmwlMuygonf/<br />

]jrefrmvlrsKd;rsm;rSty tjcm;aom vlrsKd;rsm;oifMum;onfU rlvwef;ausmif;rsm;ü ¤if;wdkhudk,fydkif bmompmay<br />

udk oifMum;rIr@dKifbmom&yftjzpf toHk;jyK&rnf} [laomtcsufudk >cif;csufxm;½Sd&ef udk,fpm;vS,frsm;u wifjy&m<br />

jyifqifa&;A[dkaumfrwD\ qE´ESifhudkufnDonf[k ,lqygaMumif;/<br />

jrefrmbmomudk oifMum;rIr@dKifbmom&yftjzpf toHk;jyKaomfvnf; EdkifiHjcm;pmayrsm;wGif t*Fvdyfbmom<br />

onf ta&;BuD;onfh tcef;rSm½Sdaeao;onfhtwGuf t*Fvdyfbmomudk 'kwd, roifrae& bmom&yftjzpf jy|mef;um<br />

rlvwef;vGefrS pwifoifMum;oifhonf[laom udk,fpm;vS,frsm;\ wifjycsufrSmvnf; jyifqifa&;A[dkaumfrwD\<br />

oabmESifhwlnDygaMumif;? oifyHkoifenf; ajymif;vJa&;? rlvwef;? rlvwef;vGefESifh wuúodkvfwdkYonf ynmoifMum;<br />

a&;ü pepfwusqufoG,f&ef vdktyfaeaMumif;udk wifjyMu&m jyifqifa&;aumfrwDrS vufcHobmwlnDygaMumif;/<br />

5/ rlvwef;ynm? rlvwef;vGefynma&;? tvGwfynmoifausmif;rsm; [laom pmwrf; (3) apmifudk wuo<br />

Ouú| udkpdk;odef; (obmywd)? ykodrfOypmaumvdyf<strong>or*¾</strong> Ouú| udkcifxGef;u (obmywd) tjzpfaqmif&Gufí tcsuft<br />

vuf pkaqmif;½SmazGa&;aumfrwDrS udkbaumif;? udkeef;a0? udkatmifMunfwdkYu wifjyygonf/ aqG;aEG;yGJudk 1958<br />

ckESpf? Mo*kwfv (11) &ufaeYrS (13) &ufaeY? nae (5) em&DcGJtxd bGJUESif;obifcef;raqmifü aqG;aEG;Muygonf/<br />

wufa&mufol udk,fpm;vS,faygif; (30*) a,mufjzpfygaMumif;? aqG;aEG;olaygif; (30) jzpfygonf/<br />

rlvwef;ynma&;pmwrf;udk aqG;aEG;Mu&m A[dkjyifqifa&;aumfrwD\ wifjycsufpmwrf;udk wufa&muf<br />

aqG;aEG;Muolrsm; oabmwlnD vufcHMuygonf/ pmwrf;yg tcsuftvufrsm;ESifh ywfoufí wifjyaqG;aEG;Mu&m0,f<br />

t*Fvdyfbmomudk rlvwef;rS pwifívnf;aumif;? (3) wef;rS pwifívnf;aumif; oifMum;&ef udk,fpm;vS,ftcsKdUu<br />

wifjy aqG;aEG;Muygonf/ xdkaqG;aEG;csufrSm jyifqifa&;A[dkaumfrwDESifh qEćsif;rwlnDyg/ oifMum;rIr@dKifbmom<br />

&yf wifjycsufpmwrf;wGif wifjyNyD;jzpfygonf/ Ak'¨bmomudkvnf;aumif;? pm&dwåjyKjyifa&;udkvnf;aumif;? rlvwef;<br />

wGif pwifoifMum;ay;&efESifh ywfoufívnf; A[dkaumfrwDESifh oabmqE´csif; rudkufnDyg/ ynmoifMum;a&;\<br />

&nf½G,fcsufwGif jynfaxmifpkpdwf"mwfudef;atmifa&; xnfhoGif;&ef wifjyaqG;aEG;Mu&m A[dkjyifqifa&;aumfrwDrS<br />

xnfhoGif;oifhonf[k oabm&½Sdygonf/<br />

txl;ojzifh rlvwef;ynmoifMum;a&; tydkif;wGifyg½Sdaom rlvwef;ESifh q&mjyóemtcef;udk wufa&muf<br />

aqG;aEG;Muolrsm;u txl;wifjy aqG;aEG;Muygonf/ q&m? q&mrrsm; rvHkavmufrIrsm;? t&nftcsif; rjynfhrIrsm;udk<br />

wifjyaqG;aEG;Mu&m jyifqifa&;A[dkaumfrwDESifh oabmxm;csif;wlnDonf/<br />

rlvwef;vGefynma&;ESifh ywfoufí udk,fpm;vS,faygif; (19) a,muf aqG;aEGG;cGifh&½SdaMumif;? A[dkaumfrwD<br />

\ wifjycsufpmwrf;udk aqG;aEG;oltm;vHk;uyif axmufcHaqG;aEG;Muí ¤if;wdkY\ e,fajra'orsm;wGif ay:aygufae<br />

aom vdktyfcsufrsm;? tjzpftysufrsm;udk wifjyaqG;aEG; axmufcHoGm;Mu&mwGif A[dkaumfrwDtaeESifh oabmwlnDrIyg<br />

onfhtwGuf tvGwfynmoifausmif;pmwrf;wGif aqG;aEG;Mu&mwGifrlum; A[dkjyifqifa&;aumfrwD\pmwrf;udk >cif;<br />

csufr½Sd axmufcHaqG;aEG;Muygonf/ omoemjyKausmif;rsm;udk EdkifiHawmftpdk;&uodrf;ydkuf&ef[laom udk,fpm;vS,f<br />

wdkY\ wifjycsufrlum; A[dkjyifqifa&;aumfrwDu omoema&;ESifhywfoufaeí pOfpm;oifhonf[k wifjyygaMumif;?<br />

txl;ojzifh raqG;aEG;vdkufMuaom ausmif;om;rsm;xHrS pmjzifhwifjyMuonfh wifjycsuf (131) csuf &½SdaMumif;/<br />

6/ txufwef;vGef ynma&;pmwrf;udk 11? 8? 58 &ufaeY? nae (3) em&DwGif wuocef;rü vnf;aumif;?<br />

12? 8? 58 &ufaeYwGif t*fvdyfpmcef;rü vnf;aumif; aqG;aEG;Muygonf/ obmywdtjzpf rwuoOuú| udkapm<br />

vGifu aqmif½Gufí tcsuftvufpkaqmif;a&;aumfrwDrS udkarmifarmifñGefY? udkwifxGwfwdkYu wifjyygonf/ udk,fpm;<br />

vS,faygif; (47) a,mufwufí (29) a,muf aqG;aEG;Muygonf/ pmwrf;wGifyg½Sdonfhtwdkif; tydkif; (6) ydkif;<br />

aqG;aEG;Mu&mwGif wufa&mufolrsm;\ oabmwlnDrI &½Sdygonf/ oifMum;yHkpepfwGifyg½Sdaom pmar;yGJpepfESifh<br />

ywfoufí udk,fpm;vS,fawmf (2) OD;u rausvnfojzifh A[dkaumfrwDESifh qE´jcif;rwlnDjzpfcJhygonf/ ausmif;om;<br />

r@dKifydkif;wGif udk,fpm;vS,frsm;u pmwrf;ygtcsufrsm;[lí ,lqonf/ jynfhpHkpGma&;om;oifhonf[k wifjyMu&m<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwDtaeESifh oabmwlvufcHygonf/ tjcm;tcsuftvufrsm;rSm jznfhpGuftMuHay;csufrsm;<br />

589


590<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jzpfí oD;jcm;aumfr½Siftvdkuf wifjyonfh pmwrf;rsm;wGif yg½Sdygonf/<br />

7/ pufrIvufrI toufarG;0rf;aMumif;ynm&yfwifjycsuf pmwrf;rsm;udk 11? 8? 58 ESifh 12? 8? 58 &ufaeY<br />

wGif avmu"gwfcef; (1) ü usif;yjyKvkyfygaMumif;? obmywdtjzpf rwuo twGif;a&;rSL; udkwifa½Tu aqmif½Guf<br />

í wifjyoltjzpf tcsuftvuf½SmazGpkaqmif;a&;aumfrwDrS udkpdk;ausmfuaqmif½Gufonf/ udk,fpm;vS,faygif; (50)<br />

wufa&mufMuygonf/ A[dkjyifqifa&;aumfrwDrS wifjyaompmwrf;udk aqG;aEG;Muol udk,fpm;vS,frsm;u vufcH<br />

oabmwlí ,aeYxkwfvkyfvsuf½Sdaom vufrIynmonfrsm;tm; ta&twGufuefYowfrI r½Sdap&efudk vnf;aumif;?<br />

tkyfcsKyfa&;ydkif;wGif EdkifiHjcm;rSpGufzufrI uif;vGwfa&;[laom tydk'fudk xnfhoGif;&ef wifjytMuHay;Mu&m A[dkaumfrwD<br />

ESifh oabmqE´jcif; wlnDrI½SdcJhygonf/<br />

8/ vlrsKd;pkynma&;pmwrf;udk 11? 8? 58 &ufaeYrS 12? 8? 58 &ufaeYxd aumifpDpnf;a0;cef;rwGif usif;yjyKvkyf<br />

ygonf/ obmywdtjzpf wuotrIaqmif udkcifatmifu aqmif½Gufí tcsuftvuf½SmazGpkaqmif;a&;aumfrwDrS<br />

udkatmifoef;? udkatmifomausmfwdkYu wifjyolrsm;tjzpf aqmif½Gufygonf/ udk,fpm;vS,faygif; (58) a,muf<br />

wufa&mufaqG;aEG;Muí vlrsKd;pkpmwrf;yg oabmxm;wifjycsufESifh ywfoufí aqG;aEG;oludk,fpm;vS,frsm;ESifh<br />

oabmwlnD Muygonf/ odkYaomf vlrsKd;pkpmwrf;onf jynfhpHkaompmwrf;wck r[kwfao;aMumif;udk wifjy&m A[dk<br />

jyifqifa&;aumfrwDrS vufcHygonf/<br />

jynfaxmifpkpdwf"gwfzGHUNzdK;a&;pmydk'fudk tydk'f (2) a½SUrSxnfhoGif;ay;&ef? rGefbmomudk tydkbmomtjzpfrS<br />

pdwfBudKufbmomtjzpf jy|mef;&ef? vlrsKd;pkrsm;tm; ynma&;twGuf txl;&efyHkaiGxm;½Sd&ef? ytdk0fhpmwrf;wGif ygaom<br />

pmwrf;wckudk jznfhpGuf&ef tMuHay; wifjyMuygonf/<br />

9/ ynma&;vGwfvyfcGifhESifh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>pmwrf;udk 11? 8? 59 aeY? aeYvnfydkif;? 12? 8? 58 aeY?<br />

eHeufydkif;wGif aqG;aEG;Mu&m udk,fpm;vS,faygif; (253) a,mufwufa&mufí aqG;aEG;olaygif; (47) a,muf½SdNyD;<br />

pdwftm;xufoefpGm aqG;aEG;MuaMumif;? obmywdtjzpf udkaZmf0if; (Auorsm;zGJUcsKyf Ouú|) u aqmif½GufNyD;?<br />

t&Hobmywdtjzpf udkpHvIdif (ausmufjzLOypmaumvdyf<strong>or*¾</strong>) u aqmif½Gufí tcsuftvuf½SmazGpkaqmif;a&;<br />

aumfrwDrS udkaxG;wdkY wifjyMuygonf/ wifjycsufpmwrf;udk wufa&mufaom udk,fpm;vS,frsm;u vufcHaqG;aEG;<br />

Muygonf/ ynma&;vGwfvyfcGifhESifh <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;cGifhudk tm;vHk;u vufcHMuayonf/ ausmif;aumifpDrsm; rzGJUpnf;&ef<br />

ESifh zsufodrf;ay;&ef[laom tcsufudk udk,fpm;vS,ftcsKdUu wifjy&m A[dkaumfrwDESifh qE´wlnDrI r&½SdygaMumif;/<br />

vlxkynma&;ESifh oufBuD;wuúodkvfynma&;pmwrf;udk 11? 8? 58 &ufaeYwGif avmu"gwfcef;r (2) ü<br />

aqG;aEG;Muygonf/ obmywdtjzpf AuotzGJUcsKyfrS trIaqmif udkpGefwdwfu aqmif½Gufí tcsuftvuf½SmazG<br />

pkaqmif;a&;aumfrwDrS udkaX;atmifESifh udkodef;oef;xGef;wdkYu wifjyygaMumif;? udk,fpm;vS,faygif; (9) a,muf<br />

wufa&mufaqG;aEG;í 11? 8? 58 &ufaeY? nae (5) em&DwGif NyD;qHk;ygonf/ A[dkaumfrwD\ wifjycsufpmwrf;rsm;<br />

ESifh ywfoufí oabmxm; uGJvGJrIvHk;0r½Sdyg/ aqG;aEG;olrsm; vIdufvSJpGm axmufcHMuygonf/<br />

10/ jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJwGif A[dkjyifqifa&;aumfrwDrS pmwrf;aygif; (13)<br />

ck wifjyum aumfr½Sif (8) ckrS aqG;aEG;cJh&m a,bk,stm;jzifh A[dkaumfrwD\ wifjycsufpmwrf;udk vufcHí udk,f<br />

pm;vS,frsm; oabmrwlnDonfh tcsuftvufrsm;½Sdonfudk awGU½Sd&ygonf/ oabmrwlnDrIrsm;vnf; pmwrf;wckvHk;<br />

tay:wGifr[kwfbJ tpdwftydkif;tvdkuf wifjycsufay:wGif rwlnDrIjzpfaMumif; xkwfjyefaMunmvdkufygonf/<br />

11/ 9? 8? 58 &ufaeYrS 13? 8? 58 &ufaeY? eHeufydkif;txd (5) &ufwdkifwdkif usif;yjyKvkyfcJhaom jynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; jzpfajrmufa&;twGuf tultnDay;aom jynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHtpdk;&? jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH tpdk;&ynma&;XmeESifh Xmeqdkif&m t&m½Sdrsm;? e,frsm;½Sd ausmif;tkyfq&mBuD;<br />

rsm;? &efukefwuúodkvf 'k-t"dywdESifhwuG q&m? q&mrrsm;? tvkyform;rsm;tm; aus;Zl;wif½SdygaMumif;? þESD;aESm<br />

zvS,fyGJBuD;rS rSwfwrf;wifaMumif; xkwfjyefaMunmygonf/<br />

ynma&;jyKjyifajymif;vJrI atmif&rnf<br />

A[dkjyifqifa&;aumfrwD<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ<br />

wuotaqmuftOD<br />

1958 ckESpf? Mo*kwfv (13) &uf (Ak'¨[l;aeh) &efukefwuúodkvf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(c) EdkifiHjcm;c&D;pOfrsm;<br />

1958 ck Mo*kwfvwGif *syefEdkifiH? [D½dk½SD;rmNrdKUü EsL;uvD;,m;AHk;qefYusifa&;nDvmcHudk wufa&muf&ef<br />

wuoOuú| udkpdk;odef;tm; zdwfMum;cJhavonf/ udkpdk;odef;onf ausmif;om;ESD;aESmzvS,fyGJ½Sdí udkapmwmomuvm;<br />

udk vTwfvdkuf&onf/<br />

yDuif;NrKdUü usif;yaom urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>tzGJU nDvmcHodkY Auorsm;tzGJUcsKyf Ouú| udkaZmf0if;<br />

OD;aqmifí wufa&mufcJhavonf/ &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>?<br />

armfvNrdKifOypmaumvdyfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> ponfwdkYonf urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>wGif tzGJU0ifr[kwfay? odkY<br />

aomfvnf; urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh qufoG,frI½Sdjcif; ¤if;\vkyfief;pOfudk vufcHtaumiftxnf azmfcJhjcif;<br />

ponfrsm;aMumifh avhvmoltjzpf wufa&mufcGifh&onf/ wuotzGJUudk Ouú| udkpdk;odef;u OD;aqmifívnf;aumif;?<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk udkapmvGifu OD;aqmifívnf;aumif; wufa&mufMuonf/ tm½S? tmz&du?<br />

vufwiftar&du? Oa&myEdkifiHaygif; (70) ausmfrS udk,fpm;vS,frsm; wufa&mufMuonf/ jrefrmudk,fpm;vS,ftzGJUrSm<br />

OD;a&trsm;qHk; jzpfonf/ jrefrmudk,fpm;vS,ftzGJUonf OD;a&rsm;jcif;? wdk;wufaom EdkifiHa&;cH,lcsuf½Sdolrsm; ygjcif;?<br />

e,fcsJUqefYusifa&; ordkif;tpOftvm ½Sdjcif;wdkYaMumifh EdkifiHawmfawmfrsm;rsm;\ ta&;xm;cH&aom udk,fpm;vS,f<br />

tzGJUjzpfonf/ w½kwfjynfolYor®wEdkifiH (10) ESpfajrmuf vGwfvyfa&;tcrf;tem;udkvnf; wufa&mufcJhonf/ 0efBuD;<br />

csKyf csLtifvdkif;u vma&mufawGUqHkEIwfqufonf/ xrif;pm;yGJwGif 'k-0efBuD;csKyfwOD;jzpfol rm½S,f[dkvHk;u EIwfquf<br />

{nfhcHonf/ EdkifiHtoD;oD;rS udk,fpm;vS,ftzGJUacgif;aqmifrsm;udk armfpDwkef;u vufcHawGUqHk&m udkaZmf0if; wufa&muf<br />

cJhonf/<br />

xdktcsdefjrefrmEdkifiHü OD;Eku AdkvfcsKyfBuD;ae0if; tdrfapmifhtpdk;&tm; tmPmvTJajymif;ay;vdkufonf/ tajc<br />

taerSefudk odap&efESifh tzrf;cH&&ifvnf; tzrf;cH&ygapawmh oabmjzifh udkaZmf0if;udk jyefvTwfvdkufonf/<br />

Source: Oway Magazines<br />

(tay:-0J) wuoOuú| udkpdk;odef;u ausmif;om;txdrf;<br />

trSwftvHtm; AD,uferfor®w [dkcsDrif;xH ay;tyfpOf<br />

(tay:-,m) ulrif;[dkw,fa½SYwGif EIwfqufaysmfjrL;MupOf<br />

(atmuf) wuo Ouú| udkpdk;odef;tm; twif;ucdkif;&mwGif<br />

591


592<br />

(*) 1958-59 ck wuoa&G;aumufyGJ<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1958-59 ck ynmoifESpfwGif zqyvNydKuGJonfh*,ufjzifh wuotrIaqmifa½G;aumufyGJwGif &Jacgif<br />

wzGJUvHk; vIyf½Sm;Edkifjcif; r½Sdawmhyg/ wyfOD;om NydKifbufr½Sd ta½G;cH&onf/<br />

1/ udkcifarmiftkef; Ouú|<br />

2/ udkbaumif; 'k-Ouú|<br />

3/ udkcifatmif taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

4/ udkjrifhodef; wGJbuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh owif;ESifhjyefMum;Xme<br />

5/ udkwifatmif aiGxdeff;<br />

6/ udkzdk;omab; upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rIXme<br />

7/ rcifcifwdk; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

8/ udkom'dk; EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

9/ udkndK0if; vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

10/ udkvSwif tdk;a0wm0efcH<br />

11/ udkodef;wef yd#uwfrSL;<br />

(C) yÍörtBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJ<br />

1959 ck? Zefe0g&Dv (2 - 3) &uf<br />

wuotaqmuftOD? &efukefwuúodkvf<br />

&efukefwuúodkvf? rEÅav;wuúodkvf? armfvNrdKifOypmaumvdyf? ykodrfOypmaumvdyf? &efukef aq;odyÜHr[m<br />

Xme? rEÅav;aq;odyÜHr[mXme? tif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh wuúodkvfaumvdyftoD;oD;rS vlrsKd;pktoif;rsm;?<br />

ausmif;om;tiftm;pkrsm;? o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;? c½dkiftoif;rsm;? bmom&yfqdkif&mtoif;rsm;rS udk,fpm;vS,f<br />

aygif; (96) OD;? avhvmol (35) OD; pkpkaygif; (131) OD;wdkYonf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> taqmuftOD<br />

wGif 1959 ck? Zefe0g&D (2-3) &ufaeYrsm;wGif cspfMunf&if;ESD;pGm awGUqHkaqG;aEG;cJhMuayonf/<br />

,if; wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJBuD;rSm wuúodkvfESifh aumvdyftoD;oD;½Sd vuf½SdcHpm;ae&aom<br />

tajctae? pmwrf;rsm;udk qdkif&mwuúodkvfaumvdyfESifh r[mXme<strong>or*¾</strong>rsm;rS wifoGif;zwfMum;cJhMuayonf/ xdkwif<br />

oGif;pmwrf;rsm;? tajctaersm;ay:rlwnfí ,aeY wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;½Sd ausmif;om;rsm;\ b0tajctaeay:<br />

wGif vnf;aumif;? wrsKd;om;vHk;ESifh ywfoufaom trsKd;om;a&;qdkif&m jyóemrsm;wGif vnf;aumif;? EdkifiHwum<br />

tajctaersm;ay:wGif vnf;aumif; tav;teuf wifjyaqG;aEG;cJhMuum atmufygtwdkif; oabmwlnDcsufrsm;?<br />

oabmxm;rsm;ESifh tMuHay;csufrsm;udk wnDwñGwfwnf; jy|mef;vdkufygonf/<br />

yÍörtBudrfajrmuf wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk aqG;aEG;yGJrS atmufygtwdkif; oabmxm;rsm; xkwfjyef<br />

vdkufonf/<br />

(1) jrefrmEdkifiH½Sd wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;\ ausmif;om;b0a,bk,s tajctaersm;udk pkaygif;xkwf<br />

jyef&ef jy|mef;onf/<br />

(2) wuúodkvfESifhaumvdyfrsm;\ pnf;urf;ESifhywfoufaom oabmw&yfudk xkwfjyefaMunm&efjy|mef;<br />

onf/<br />

(3) ,aeY ausmif;om;rsm;\ &ifqdkif&onfh tcuftcJjyóemrsm;udk ausmfvTm;Edkifa&;twGuf ausmif;om;<br />

aoG;pnf;nDñGwfa&;twGuf vdktyfonfhtm;avsmfpGm ausmif;om;xknDñGwfa&;twGuf yefMum;vTm<br />

wapmif xkwfjyefjy|mef;cJhonf/<br />

pkaygif;wdkufyGJ0ifMu&eftwGuf aqG;aEG;yGJBuD;rSjy|mef;vdkufaom oabmwlnDcsufrsm;<br />

1/ 1958 ck? Mo*kwfv (9) &ufaeYrS (12) &ufaeYtxd &efukefwuúodkvfü usif;yNyD;pD;cJhaom jynfaxmifpk<br />

jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;ESD;aESmzvS,fyGJrS csrSwfcsufrsm;udk taumiftxnfazmfMu&efESifh wrsKd;<br />

om;vHk;yg0ifaom ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJw&yf usif;ya&;?


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

2/ EdkifiHawmftpdk;&rS ynma&;toHk;p&dwf wdk;jr§ifhoHk;pGJ&efESifh wuúodkvfaxmufyHhaiG wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

3/ ausmif;rS xGufcGmoGm;aom ausmif;om;^olrsm;twGuf tmrcHcsuf&½Sda&;?<br />

4/ oHk;cgusausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;?<br />

5/ EdkifiHawmftpdk;&rS axmufyHhaMu; (stipend)?<br />

6/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; vGwfvyfpGmzGJUpnf;cGifh &½Sdap&efESifh <strong>or*¾</strong>zsufodrf;a&;trdefYudk ½kyfodrf;&ef?<br />

7/ ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;u OD;aqmifvkyfudkifvsuf½Sdaom oufomacsmifcsda&;vkyfief;rsm;wGif EdkifiHawmf<br />

tpdk;&rS ulnDtm;ay;&ef?<br />

8/ zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;tm; tjrefqHk;vTwfay;a&;?<br />

9/ vlrsKd;pkrsm;aexdkif&mjynfe,frsm;ü Oypmaumvdyfrsm; zGifhvSpfay;&ef? vlrsKd;pkausmif;om;^olrsm; ynm<br />

oifMum;a&;vG,fulap&ef tpdk;&rSpDpOfay;&efESifh tajctaersm; aumif;rGefvma&;twGuf zefwD;ay;&ef?<br />

(Oyrm- c&D;oGm;vma&;ESifh axmufyHhaMu;rsm;)<br />

10/ 1958 ck? pufwifbmvwGif yDuif;NrdKUü usif;ycJhaom (5) Budrfajrmuf urÇmhausmif;om;uGef*&ufudk<br />

axmufcHaMumif;/<br />

wrsKd;om;vHk;ESifU oufqdkifaomta&;ESifU ywfoufí atmufygtwdkif; xkwfjyefjy|mef;vdkufaMumif;<br />

1/ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;twGuf olremudk,fremNidrf;csrf;a&;rludk axmufcHí ausmif;om;rsm;\ vlaerI?<br />

pD;yGm;a&;½IaxmifhrS oHk;oyfum yefMum;vTmwapmif xkwfjyef&ef?<br />

2/ trsKd;om;vGwfvyfa&;ESifh zGJUpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk xdef;odrf;umuG,fMu&ef? yefMum;vTmwapmif<br />

xkwfjyef&ef?<br />

3/ 'Drdkua&pDtcGifhta&; umuG,fa&;twGuf xkwfjyefaMunm&ef/<br />

EdkifiHwuma&;&mrsm;ESifUywfoufí oabmxm;rsm;ESifUoabmwlnDcsufrsm;<br />

1/ tEkjrL EsL;uvD;,m;vufeufrsm; prf;oyfazmufcGJjcif;udk &yfpJa&;? vufeufavQmhaygha&;? ppfpmcsKyf<br />

ppftkyfpkrsm; zsufodrf;a&;twGuf awmif;qdk&efESifh urÇmYNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,fMu&ef?<br />

2/ 1959 ck? azazmf0g&Dv (2) &ufaeYrS (8) &ufaeYtxd tD*spftm&yfor®wEdkifiH udkif½kdNrdKUwGif usif;yonfh<br />

tm½S-tmz&duvli,fnDvmcHBuD;tm; axmufcHBudKqdkaMumif;/<br />

aqG;aEG;yGJBuD;rS atmufygtMuHay;csufrsm;udk jy|mef;vdkufaMumif;<br />

1/ aumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJrsm; usif;ya&;twGuf tpOftvmw&yfjzpfap&ef xdef;odrf;Mu&ef? 1959-<br />

60 ckwGif ykodrfNrdKUwGif usif;ya&;twGuf 0dkif;0ef;BudK;yrf;Mu&ef?<br />

2/ ausmif;om;tcsif;csif; cspfMunf&if;ESD;a&;? ,Ofaus;rI xdef;odef;jr§ifhwifa&;wdkYtwGuf wuúodkvfESifh<br />

aumvdyfrsm;yg0ifonfh ausmif;om;yGJawmfrsm; usif;ya&;? (1959-60 ckwGif rEÅav;NrdKUü usif;ya&;<br />

twGuf BudK;yrf;&ef)<br />

3/ ausmif;om; oufomacsmifcsda&;vkyfief;rsm;wGif ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm; yl;aygif;vkyfaqmifMu&ef?<br />

4/ ausmif;om;vkyfief; owif;rsm;zvS,fa&;twGuf wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pHk jyefMum;a&;AsL½dkwck<br />

zGJUí tcsdefrD pmapmifxkwfa0&ef/<br />

593


594<br />

(i) cGJxGufcGifhESifh ½Srf;ausmif;om;rsm;aMunmcsuf<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefNrdKY ? ½Srf;jynfausmif;ol^ausmif;om;rsm;toif;<br />

jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif;rS ½Srf;jynfcGJxGufEdkifcGifUESifUpyfvsOf;í<br />

&efukefNrdKY ? ½Srf;jynfausmif;ol^ausmif;om;rsm;toif; trIaqmiftzGJY\<br />

oabmxm;xkwfjyefaMunmcsuf<br />

½Srf;jynfoltaygif;wdkhcifAsm;jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH?<br />

zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya' tcef; (10) yg yk'frrsm;t& vGwfvyfa&;&NyD;aemuf<br />

(10) ESpfausmfvQif ½Srf;jynfonf jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHtwGif;rS cGJxGufvdku cGJxGufEdkifcGifh &½Sdxm;ayonf/<br />

odkY&½Sdxm;onfudk ½Srf;jynfu xdkcGJxGufcGifh pGefYvTwf&ef tajccHOya' tcef; (10) yg yk'frrsm;udk vdktyfovdk<br />

jyifqifzdkY erfhcrf;trwf OD;xGef;at;u ,ck 1959 ckESpf rwfvwGif awmifBuD;NrdKUwGif usif;yrnfh ½Srf;jynfe,faumifpD<br />

tpnf;ta0;wGif tqdkwifoGif;rnf[k 11?2? 59 aeY &efukefxkwf ]ae;½Sif;} owif;pmwGif twdtvif; aMunmxm;<br />

onfudk awGU½Sdzwf½I&ojzifh uRefawmfwdkY &efukefNrdKU ½Srf;jynfe,fausmif;om;rsm;toif; trIaqmiftzGJUu xdkudpöudk<br />

av;eufpGm pOf;pm;oHk;oyfMuNyD;vQif oabmxm;udk xkwfjyefaMunmvdkufayonf/<br />

OD;xGef;at; taMumif;jycsufrSm ½Srf;jynfu jynfaxmifpktwGif;rS cGJxGufEdkifcGifh½Sdaejcif;onf-<br />

1/ jynfaxmifpkwnfjrJa&;twGuf tEå&m,fjzpfapí<br />

2/ wdkif;wyg;wdkh 0ifa&mufpGufzufEdkif&eftwGuf vrf;cif;ay;&ma&mufonf [lí jzpfayonf/<br />

odkYaomf trSefw&m;rSm OD;xGef;at;\,lqcsufESifh ajymif;jyef jzpfaeayonf/ trSefrSm cGJxGufEdkifcGifh r½Sdjcif;<br />

(0g) cGJxGufEdkifcGifhudk zsufodrf;jcif;wdkYuomvQif jynfaxmifpkwnfjrJa&;udk tEÅ&m,fjzpfapí wdkif;wyg;wdkY 0ifa&muf<br />

pGufzufEdkif&eftwGuf tuGufaumif;qifay;&m a&mufayonf/ owdcsyfoifhonfrSm uRefawmfwdkY\ EdkifiHonf<br />

jynfrESifhjynfe,frsm; pdwfwloabmwl yl;aygif;wnfaxmifxm;Muaom jynfaxmifpkEdkifiHBuD;wck jzpfaMumif;yif<br />

jzpfayonf/ jynfaxmifpkw&m;ay:wGif tajcpdkufí zGJUpnf;wnfaxmifvmcJhaom uRefawmfwdkY jynfaxmifpkt"dyÜg,fudk<br />

tjynfht0aqmifapNyD; jynfaxmifpk xm0&wnfjrJa&;udk tBuD;rm;qHk;aom taxmuftuljzpfapí udkvdkeDe,fcsJUorm;<br />

wdkY\ tEÅ&m,fudkwGef;vSefEdkifum vlrsKd;pkcsif; ppfrSefcdkifjrJaom cspfcif,HkMunfrIudk wnfaqmufEdkifayonf/ wcGef;xJ<br />

qdk&vQif þcGJxGufEdkifcGifhudkom tajccHOya'wGif cdkifcdkifrmrmBuD; xnfhoGif;xm;jcif; rjyKcJhygu jynfaxmifpkBuD;yif<br />

ay:aygufEdkifcJhrnf r[kwfay/ þodkYjzpfvQif vGwfvyfa&;udk aMunmEdkifcJhMurnf r[kwfay/ tb,faMumifhqdkaomf<br />

1947 ck yifvHkpmcsKyfBuD; rcsKyfrDu ½Srf;paom vlrsKd;rsm;u? ArmvlrsKd;BuD;tay: twdwf&mZ0ifu taMumif;rsm;aMumifh<br />

pdwfcs,HkMunfjcif; r½SdcJhaomaMumifhjzpfayonf/ odkYaomf zufqpf*syefqefYusifa&;wGif vufwGJvkyfudkifcJhzl;í waMumif;?<br />

vlrsKd;pkrsm;tay: AdkvfcsKyfatmifqef;wdkY\ oabmxm;rSefuefcJhí waMumif; þtaMumif;wdkYaMumifh yifvHkpmcsKyfudk<br />

csKyfqdkEdkifcJhJNyD; jynfaxmifpk wnfaxmifEdkifcJhjcif; jzpfayonf/<br />

txufuqdkcJhonfhtwdkif; ½Srf;paom vlrsKd;pkrsm;u ArmvlrsKd;BuD;tay:wGif twdwf&mZ0ifu taMumif;<br />

rsm;aMumifh pdwfcs,HkMunfjcif; r½SdjzpfaecsdefwGif AdkvfcsKyfatmifqef;wdkYu ½Srf;wdkY\ pdk;&drfaMumifhMurIrsm; yaysmufoGm;<br />

atmif-<br />

1/ vGwfvyfa&;udk ArmjynfeJY vufwGJ,lyg/<br />

2/ vGwfvyfa&;&NyD;wJhtcg ArmawGeJY aygif;csifrSaygif;Muyg? raygif;csifvnf;aeMuyg/<br />

3/ ArmawGeJYaygif;vdkY½Sd&if ArmawGu rESdyfpuf&atmif Oya'awGbmawGeJY pepfwuscdkifcdkifvHkvHk pDrHjy|mef;<br />

ay;ygr,f/<br />

4/ tJ'Dvdk aygif;wmvnf; tjrJxm0pOf aygif;oGm;&r,f? b,fawmhrS cGJrxGuf&bl;&,fvdkY r[kwfygbl;?<br />

oabmusoavmufaygif;? oabmrus&if cGJxGufoGm;Muyg/<br />

5/ aygif;aewJhtcgrSm ]Armwusyf? ½Srf;wusyf} qdkwJh tcGifhta&; wef;wlnDrQrIeJY aygif;ygr,f/<br />

6/ ½Srf;jynf&JUjynfwGif;a&;rSm bmrS0ifa&mufpGufzufjcif; rjyKygbl;/<br />

7/ ½Srf;jynf&JUudk,fydkifjy|mef;cGifhudk ½dkaoav;pm;yghr,f ponfjzifh oabmxm;rSefuefpGmjzifh uwday;onfh<br />

twGuf ½Srf;jynfu jrefrmjynfeJYvufwGJí vGwfvyfa&;wdkufyGJ0if&ef auseyfpGmqHk;jzwfvdkufNyD; yifvHk<br />

pmcsKyfudk csKyfqdkcJhjcif; jzpfayonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

xdkodkY yifvHkpmcsKyf csKyfqdkMuNyD;aemuf vGwfvyfa&;&NyD;vQif ½Srf;? Arm? u&if? u,m; tp½Sdaom trsKd;om;<br />

rsm; rnfuJhodkY yl;aygif;zGJUpnf; aexdkifMurvJqdkonfh jyóemudk pOfpm;ajz½Sif;&eftwGuf wdkif;jyKjynfjyKvTwfawmf<br />

ac:í jynfaxmifpkzGJUpnf;yHk tajccHOya'udk a&;qGJMuayonf/ tajccHOya'a&;qGJMupOfu ½Srf;jynftwGuf ta&;BuD;<br />

qHk; jyóemrSm jynfaxmifpkxJwGif rnfuJhodkY yl;aygif;aexdkifoGm;MurvJ qdkonfhtcsufyif jzpfonf/ þtcsufudk<br />

pOf;pm;&mü wdk;wufaeaom EdkifiHBuD;rsm;wGif aqmif½GufMuouJhodkY vlrsKd;pkrsm;\ udk,fydkifjy|mef;cGifhudk tjynfht0ay;<br />

&ef qHk;jzwf owfrSwfcJhMuayonf/<br />

]udk,fydkifjy|mef;cGifUqdkonfrSm ½Srf;jynf\ ,aeh vGwfvyfa&;&NyD;? eufjzefwGif cGJxGufí oD;jcm;EdkifiHxlaxmif<br />

csifonfqdkvQif xlaxmifEdkifcGifU½Sd&rnf/ xdkhtjyif ½Srf;jynfwGif ½Srf;jynfoltrsm; BudKufaompepft& tkyfcsKyfoGm;EdkifcGifU<br />

vnf; ½Sd&rnf} [líyif jzpfayonf? þtcsufudk rnfolrQ jiif;y,fEdkifrnf r[kwfay/<br />

þodkYr[kwfbJ ]cifAsm;wdkh usKyfwdkheJh bmyJjzpfjzpf tjrJxm0&aygif;ae&r,f? usKyfwdkhoabmuswJU tkyfcsKyfa&;<br />

rsKd;yJ wnfaxmif&r,f} [líqdkvQif ½Srf;jynf\vGwfvyfa&;rSm wef;zdk;r½Sd? udk,fwdkifjy|mef;cGifhvnf; t"dyÜg,fr½Sd<br />

jzpfoGm;ayvdrfhrnf/<br />

odkYaomfvnf; AdkvfcsKyfatmifqef;wdkYu ]vGwfvyfa&;&NyD;&if? jynfaxmifpkwckvHk; wdk;wufBuD;yGm;atmif<br />

(5) ESpfpDrHudef;BuD; (2) ckavmuf aoaocsmcsma&;qGJNyD; vkyfjyyg&ap/ 'Dvdk wdk;wufatmif vkyfjyNyD;vdkh rauseyfao;bJ<br />

½Srf;jynfu udk,fUzmomudk,f MuHpnfvkyfaqmifcsifao;oyqdk&if cGJxGufNyD; oabmusvkyfyg/ 'D (10) ESpfudkawmU<br />

onf;cHNyD; ESpfOD;ESpfzuftusKd;twGuf yl;aygif;aeapcsifao;ygw,f} [lí apwemjzifh azsmif;zsajymqdkonfh twGuf<br />

uRefawmfwdkY ½Srf;jynfolYacgif;aqmifrsm;uvnf; vdkufavsmoabmwlMuNyD; ](10) ESpftwGif;awmU jynfaxmifpkxJ<br />

rSmyJ aeoGm;yghr,f? aemif (10) ESpfausmfNyD;rS b0tajctaetopft& wrsKd;wzHk jyefvnfpOf;pm;oifU&if pOf;pm;<br />

yghr,f} [lí uwdjyKcJhMuayonf/<br />

xdkodkY jynfaxmifpk zGJUpnf;yHktajccH Oya'a&;qGJpOf tcgu uRefawmfwdkY ½Srf;jynfolUacgif;aqmifBuD;rsm;\<br />

tajrmftjrifBuD;pGmjzifh awmif;qdkBudK;yrf;rIaMumifh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'tcef; (10)<br />

yg yk'frrsm;t& vGwfvyfa&;&NyD;aemuf (10) ESpfausmfvQif ½Srf;jynfonf jynfaxmifpk jrefrmEdkifiHtwGif;rS cGJxGufvdkuf<br />

cGJxGufEdkifcGifhudk &½SdcJhjcif; jzpfayonf/ þodkY cGJxGufEdkifaom tcGifhta&;onf ½Srf;jynfolw&yfvHk;twGuf tvGefjrwfEkd;<br />

zG,f&maumif;aom tcGifhta&;BuD; jzpfayonf/ tb,faMumifhqdkaomf þcGJxGufEdkifaom tcGifhta&;onf ½Srf;jynfol<br />

w&yfvHk;\ vGwfvyfpGm udk,fydkifqHk;jzwf vkyfaqmifEdkifa&;twGuf tajccHOya't& tmrcHxm;aom aomhcsuftcGifh<br />

ta&;BuD; jzpfaomaMumifhwnf;/ þcGJxGufEdkifaom tcGifhta&;udk tajccHOya'wGif xnfhoGif;xm;jcif;onf (10)<br />

ESpfjynfhvQif cGJxGufEdkif&eftwGuf xnfhoGif;xm;jcif;r[kwfay/ ,ckvnf;cGJxGuf&ef vHIUaqmfaejcif;r[kwfay/ odkYaomf<br />

jynfaxmifpkoabmrSm qdkif&mjynfe,frsm;\ oabmqE´tavsmuf wu,fharwåmppfESifh ESpfOD;ESpfzuf tusKd;&½Sda&;<br />

twGuf yl;aygif;aqmif½Gufjcif;om jzpfoifhayonf/ þodkYjzifh yl;aygif;aqmif½GufrSomvQif ppfrSefaom yl;aygif;aqmif<br />

½Gufjcif; jzpfEdkifNyD; jynfaxmifpkBuD; xm0&wnfjrJoGm;Edkifrnf/ ]rif;wdkhbmyJjzpfjzpf rcGJxGuf&bl;? yl;aygif;ae&r,f}<br />

[lí t"r®pepfjzifh Ncdrf;ajcmufNyD; "g;rdk;aygif;cdkif;jcif;onf rrSefuefay/ ]½Srf;wusyf? Armwusyf} qdkonfh wef;wlnD<br />

rQaom tcGifhta&;awGvnf; tjynfht0&rnf/ ½Srf;jynf\jynfwGif;a&;udkvnf; vHk;00ifa&mufpGufzufjcif; rjyKbl;<br />

qdkvQif ]a[U ½Srf;awG rif;wdkhjynfaxmifpkxJu cGJxGufMu} [lí twif;armif;xkwfonfh wdkifatmif cGJxGufrnfr[kwf<br />

ay/<br />

þodkY rcGJxGufjcif;rSm obm0usayonf/ Oyrm vifESifhr,m; qufqHa&;udk Munfhyg? vifu r,m;udk<br />

xrif;0atmif rauR;? t0wfvnf; vSatmifrqifay;? t&ufrl;vmNyD; ½dkufvnf;½kduf? qJvnf;qJao; ti,ftaESmif;<br />

vnf; xm;ao;qdkvQif ]]ighudkruGm&bl;}} [lí aoewfjzifh &if0udkawhum Ncdrf;ajcmufonfhwdkifatmif b,frdef;rurS<br />

ruGmbJaernf r[kwfay? uGmrSm aocsmonf/ þodkY uGmjcm;onfrSm obm0usí rSefuefayonf/ odkYaomf tpm<br />

vnf; 0atmifauR;? t0wfvnf; vSatmifqifay;? vcvnf; tukeftyf? cifcifrifrif ,k,k,,aernfqdkvQif<br />

]]rdef;ra& rif;uGmcsif&ifuGma[h}} qdkonfhwdkifatmif b,frdef;rrS uGmcsifrnfr[kwfay/ wlESpfudk,f&moufyef ½dk;ajrus<br />

aygif;oGm;rnfom jzpfayonf/ aocsmayonf? þodkYaygif;oifjcif;onfvnf; obm0us rSefuefvSayonf/<br />

odkYtwGufaMumifh ta&;BuD;onfrSm ]]rif;wdkY½Srf;awG cGJrxGuf&bl;}} qdkNyD; vufeufjzifh Ncdrf;ajcmuf&efrvdkay/<br />

]]rif;wdkYcGJxGuf&r,f}} qdkNyD; twif;ESifxkwf&efvnf;rvdkay/ wu,frcGJxGufapcsifvQif wu,frcGJxGufatmif apwem<br />

jzLjzLpifpifESifh wef;wl&nfwl aygif;oif;qufqHoGm;Mu&efom t"duvdktyfayonf/ ESpfOD;ESpfzufvHk;u oabmxm;<br />

rSefuefzdkY um,uHajrmuf vufawGU tjyKtpk? t,kt,½SdzdkYomvQif y"mejzpfayonf/<br />

595


596<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

twdkcsKyfqdk&vQif tajccHOya'wGif þrGefjrwfvSaom cGJxGufEdkifonfh tcGifhta&;udk tcdkiftrm xnfhoGif;<br />

xm;EdkifcJhonfh twGufaMumifhom jynfrESifh jynfe,frsm; pdwfwloabmwl yl;aygif;í vuf½SdjynfaxmifpkBuD;udk zGJU<br />

pnf; wnfaxmifEdkifcJhjcif; jzpfayonf/ þcGJxGufEdkifaom tcGifhta&;udk tajccHOya'wGif xm0pOfwnfjrJatmif<br />

umuG,fxdef;odrf;EdkifrSomvQif ½Srf;jynfolw&yfvHk;twGuf Oya't& rdrdwdkY\uHMur®mudk rdrdwdkYudk,fwdkif vGwfvyfpGm<br />

zefwD; vkyfaqmifEdkifcGifh½SdaevQif ½Srf;jynf\ wnfwHhBuD;yGm;a&;udk tm;oGefcGefpdkuf BudK;yrf;vkyfaqmifonfESifhtrQ<br />

jynfaxmifpkBuD; wnfwHhBuD;yGm;a&;twGuf vkyfaqmifaeorQ umvywfvHk; AdkvfcsKyfatmifqef;wdkY toufxif½Sm;<br />

½SdpOftcgu tajccHOya'wGif tcdkiftrmxnfhoGif;cJhaom rGefjrwfvSonfh þcGJxGufEdkifcGifhudk rnfolrQ wpHkw&m<br />

xdyg;jcif;? jyifqifjcif;? ½kyfodrf;jcif;? ao;odrf,kwfnHhatmif wenf;enf;jzifh MuHpnfjyKvkyfjcif; tvsOf;rjyKoifh<br />

aMumif; uRefawmfwdkY trIaqmiftzGJUu tav;teufcH,lygonf/<br />

odkYtwGufaMumifh ½Srf;jynfu þtajccHOya't& cGJxGufEdkifcGifhudk pGefYvTwf&ef tajccHOya' tcef; (10)<br />

Hygyk'frrsm; jyifqifzdkY erfhcrf;trwf OD;xGef;at;u rMumrDusif;yawmhrnfh ½Srf;jynfe,faumifpD tpnf;ta0;wGif<br />

tqdkwifoGif;rnf[k twdtvif; aMunmvmjcif;onf-<br />

- AdkvfcsKyfatmifqefESifUwuG ½Srf;jynfolacgif;aqmifrsm; tajrmftjrifBuD;pGmjzifU jynfaxmifpkay:xGef;a&;<br />

twGuf tajccHOya'wGif tcdkiftrmxnfUoGif;cJUaom ½Srf;jynfolwdkh\ rGefjrwfvSonfU udk,fydkifjy|mef;cGifU<br />

udk udkvdkeDe,fcsJYorm; tvdkawmfus rdkufrJpGmzsufqD;ypf&ef tm;xkwfvkyfaqmifvmjcif;/<br />

- yifvHkpmcsKyft& jynfrESifUjynfe,frsm; pdwfwloabmwl yl;aygif;wnfaxmifMuaom oabmw&m;udk<br />

ysufjym;atmif e,fcsJYorm;tvdkus tm;xkwfvkyfaqmifvmcJUjcif;ESifU<br />

- jynfaxmifpk zGJYpnf;yHktajccHOya'udk puúLpkwfjzpfoGm;atmif ,kwfrmpGm tm;xkwfvkyfaqmifvmjcif;<br />

wdkhyif jzpfayonf/<br />

,ckuJhodkY OD;xGef;at;u ½Srf;jynftoufjzpfaom tajccHOya'yg cGJxGufEdkifcGifhudk jyifqif&ef? zsufodrf;<br />

ypf&ef tm;xkwfvkyfaqmifvmcJhjcif;onfomvQif ½Srf;jynf\ wnfjrJa&;udk vnf;aumif;? jynfaxmifpkwckvHk;\<br />

wnfjrJa&;udk vnf;aumif;? tEÅ&m,fjzpfapí wdkif;wyg;wdkY 0ifa&mufpGufEdkif&eftwGuf vrf;cif;ay;&m a&mufayonf/<br />

,if;odkY jynfaxmifpkcspfpdwf? rsKd;cspfpdwf"gwf acgif;yg;vSaom e,fcsJUolvQKd? udk,fusKd;½Smorm;? tmPm½l;?<br />

trsKd;om;opömazmuf OD;xGef;at;u ½Srf;jynfolwdk\ tusKd;? jynfaxmifpkwckvHk;\ tusKd;udk ausmcdkif;í ½Srf;jynf<br />

tygt0if jynfaxmifpkwckvHk; qHk;½IH;epfemap&eftwGuf udkvdkeDe,fcsJUorm;\ tvdkawmfus rdkufrJpGm tm;xkwfvkyf<br />

aqmifvmjcif;udk uRefawmfwdkY &efukefNrdKU? ½Srf;jynfausmif;ol^om;rsm;toif; trIaqmiftzGJUu tjyif;txef ½Iwfcs<br />

uefYuGufvdkufayonf/<br />

xdkYjyif ½Srf;jynfolw&yfvHk;\ rGefjrwfvSpGmaom þcGJxGufEdkifcGifhudk ao;odrf,kwfnHhoGm;atmif apmfbGm;<br />

tcsKdUu rdrdwdkYtusKd;twGuf apmfbGm;tmPmpGefY avsmfaMu;awmif;&mü aps;qpfonfhvufeuftjzpf toHk;jyKaejcif;<br />

udkvnf; tjyif;txef½Iwfcs vdkufayonf/<br />

½Srf;jynftusKd;? jynfaxmifpkwckvHk;tusKd; vdkvm;Muaom ½Srf;jynfudk,fpm;vS,f trwfrsm;? apmfbGm;rsm;?<br />

rdbjynfolrsm;? &[ef;oHCmrsm; tm;vHk;wdkYuvnf; ½Srf;jynfolwdkY\ udk,fydkifjy|mef;cGifhjzpfaom tajccHOya'yg<br />

cGJxGufEdkifaom tcGifhta&;udk wvHk;wyg'rQ tjyiftqifrcH? t½kwfodrf;rcHMubJ udkvdkeDe,fcsJUorm;wdkY\ vufudkif<br />

wkwf? udk,fusKd;½Sm tmPm½l; OD;xGef;at;\ t,kwfwrmjyifqifcsuf zsufodrf;&ef tm;xkwfvkyfaqmifvmjcif;udk<br />

vSnf;aeavSatmif; jrif;apmif;rusef tjyif;txef ½IwfcsuefYuGufMuyg&ef EId;aqmfyefMum;tyfygonf/<br />

- e,fcsJYolvQKd udk,fusKd;½Smorm; tmPm½l; trsKd;om;opömazmuf OD;xGef;at;udk 0dkif;y,fMu<br />

- ½Srf;jynf\ udk,fydkifjy|mef;cGifhudk umuG,fMu<br />

- ½Srf;jynfolw&yfvHk; aoG;pnf;Mu<br />

trIaqmiftzGJY<br />

½Srf;jynfausmif;ol^ausmif;om;rsm;toif;<br />

&efukefNrdKY<br />

(15? 2? 59)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(p) wuúodkvftufOya'udkjyifqifa&;ESifh ausmif;om;rsm;<br />

tpdk;&rS 1959 ck? Zefe0g&D (17) &ufaeYwGif usif;yaom wuúodkvfaumifpD tpnf;ta0;wGif &efukef<br />

wuúodkvftufOya'udk jyifqif&eftwGuf wifjycJhayonf/<br />

xdktcg ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo) u atmufygtwdkif;jyefMum;cJhygonf/<br />

1/ vuf½SdEdkifiHawmftpdk;&onf tdrfapmifhtpdk;& jzpfonf/ w&m;0iftpdk;&tzGJU jzpfay:vma&;twGuf w&m;rQ<br />

waom a½G;aumufyGJusif;yay;&efESifh Mum;umvtwGif; wdkif;jynfudk xdef;odrf;apmifha½Smufxm;&ef wm0efom jzpfonf/<br />

wdkif;jynftwGuf ta&;BuD;aomtufOya'udk? jyifqifcsufrsm;udk jyKvkyf&ef wm0efr½SdonfhtwGufvnf;aumif;/<br />

2/ tufOya'jyifqifcsufudk avhvmvQifvnf; wuúodkvf0,fwOD;wnf; tmPm½Sifpepf jzpfay: vmap&ef<br />

ESifh ynma&;vGwfvyfcGifhudk xdyg;um tjyiftyrS 0ifa&mufpGufzufEdkif&ef jzpfonf[lívnf;aumif;/<br />

wuorS ausmif;omxkESifh jynfolvlxktm; wifjyí tufOya'jyifqifjcif;udk uefYuGufcJhayonf/ xdkodkY<br />

uefYuGufonfhtwGuf wuúodkvfaumifpDrS axmufcHcsuft& jyKvkyfjyifqif&ygonf[laom tMuHtpnfysufjym;<br />

í wuúodkvfaumifpDwGif tMuHÓPfawmif;cHjcif;om jzpfygonf[k aemufqkwfcJhavonf/<br />

wuúodkvfaumifpDrSvnf; wOD;wnf; tmPmydkifpepfodkY a&muf½Sdaprnfh jyifqifcsufrsm;ESifh ynma&;<br />

vGwfvyfcGifhudk xdyg;aprnfh jyifqifcsufrsm;udk jznfhpGufxkwfy,f tMuHÓPfay;jcif; jyKcJhayonf/<br />

xdkodkY ausmif;om;xku jyKvkyfcJhaomfvnf; azazmf0g&D (8) &ufaeYwGif usif;yaom jynfolYvTwfawmf<br />

tpnf;ta0;yGJwGif &efukefwuúodkvf tufOya'jyifqifcsuf rlMurf;wifoGif;&ef txl;trdefYjyefwrf; xGufay:vmonf/<br />

¤if;wGif wuúodkvfaumifpDrS wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;udk xkwfypf&ef jyifqifcsuf ygvmonf/ þonfrSm<br />

tdrfapmifhtpdk;&\ r½dk;om;aom tjyKtrljzpfonf/ wuúodkvfaumifpDwGif wifjypOfu ryg½SdcJhaomtcsufrsm;udk<br />

,ckrSwifoGif;jcif;onf wuúodkvfaumifpDudk vSnfhjzm;apmfum;vdkufjcif; jzpfavonf/ tpdk;&tzGJU\ *kPfodu©mudk<br />

xdcdkufapaom vdrfvnfrIBuD;w&yf jzpfayonf/<br />

wuúodkvfaumifpDwGif wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;udk jzKwfypfí ausmif;om;rsm;u rJjzifha&G;aumuf&rnfh<br />

udk,fpm;vS,f (2) OD;udk tpm;xdk;jcif;onf-<br />

1/ wuoonf ausmif;om;xkw&yfvHk;u w&m;0ifwifajr§mufxm;onfh tzGJUtpnf;jzpfonf[laom tcsuf<br />

udky,fcsum ausmif;om;xktm;vHk;\ udk,fpm;vS,fr[kwf[laom oabmxm;oufa&mufjcif;? wenf;qdkaomf<br />

&mZ0if tpOftquf½SdcJhaom wuo\tcef;u@udk ESdrfhcsapmfum;jcif; jzpfonf/<br />

2/ wuo\tcGifhta&;rsm;udk ,ckuJhodkYxdyg;um <strong>or*¾</strong>tcGifhta&;rsm;udk ydwfyif&ef MuH½G,fjcif;jzpfonf/<br />

xdkrQruao; ausmif;om;wdkif; <strong>or*¾</strong>0ifjzpf&rnf[laom tcsufudk zsufodrf;um <strong>or*¾</strong>zGJUpnf;cGifhudk yifydwfyif&eft<br />

wGuf pwifjyifqifvmaom ajcvSrf; jzpfonf/<br />

3/ wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;udk jzKwfcsNyD;aemuf ausmif;om;rsm;u 'D*&D&NyD; (11) ESpf oufwrf;½Sdaom<br />

tjyiftyrS yk*¾dKvf (2) OD;tm; rJjzifh a½G;aumuf&rnf qdkjcif;onf ausmif;om;xkw&yfvHk;\ w&m;0ifoabmxm;udk<br />

wuúodkvfaumifpDwGif wifjyjcif;rjyKEdkif&ef pDpOfjcif;vnf; jzpfonf/ tjyiftyrS wuúodkvfwGif 0ifa&muf ta½G;cH&jcif;<br />

onf wuúodkvfe,fajrudk jyifyEdkifiHa&;tzGJUrsm; ,SOfNydKifp&m ppfwvif;tjzpfodkY a&muf½SdoGm;&ef um,uHajrmuf<br />

jyKusifhvdkufjcif;yif jzpfonf/<br />

þodkY jyKvkyfonfhtjyif q&mrsm;? XmerSL;rsm; cefYxm;jcif;ESifh ywfoufívnf; ynma&;vGwfvyfcGifhudk<br />

0ifa&muf pGufzufvmonf/<br />

xdkodkYausmif;om;rsm; vIyf½Sm;rIrsm; jzpfay:vmaomtcgwGif ppfum;rsm; wuo0if;xJodkY a½SU0ifaygufrsm;<br />

u 0ifvmum ppfom;rsm; ckefqif;vmNyD; ausmif;om;rsm;tm; 0ifa&muf zrf;qD;Muavonf/ udkaZmf0if;? udkpdk;odef;?<br />

udkbaumif;? udkcifarmiftkef;wdkh xGufajy;Muavonf/<br />

597


598<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;cifarmiftkef;<br />

(1958-59)<br />

&efukefNrKdUwGif arG;zGm;cJhonf/ wuúodkvf0ifpmar;yGJudk a&eHacsmif;NrKdUrS 1951 ckESpfwGif atmifjrifcJhí wuúodkvf<br />

ynm&yfrsm;udk qufvufoifMum;onf/<br />

1954-55 ckESpf wuotrIaqmiftzGJUwGif tdk;a0r*¾Zif;t,f'Dwmtjzpf aqmif½GufcJhonf/ 1957-58 ckwGif<br />

wuotrIaqmifwOD;tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&í twGif;a&;rSL;tjzpf wm0efay;tyfjcif; cH&onf/<br />

1958-59 ckwGif wuoOuú|jzpfonf/<br />

1958 ckwGif zqyvESpfjcrf;uGJNyD; EdkifiHa&;ajymif;vJrIrsm;jzpfcJh\/ xdkpOfu EdkifiHawmf0efBuD;csKyf jzpfol OD;Eku<br />

tpdk;&tmPmudk AdkvfcsKyfBuD;ae0if;tpdk;&tm; vTJajymif;ay;cJh\/ tmPmvTJajymif;ay;jcif;ESifh ywfoufí<br />

ausmif;om;rsm;u uefYuGufqE´jycJhonf/<br />

wuúodkvftif*sifeD,mr[mXme ausmif;om;rsm; qE´jyoydwfarSmufcJhonf/ tif*sifeD,mr[mXmerSL; a½TUajymif;<br />

ay;&\/ AdkvfcsKyfBuD;ae0if; tpdk;&vufxufwGif wuúodkvftufOya' jyifqifcsufjyKvkyfonf/ tufOya'<br />

jyifqifcsuft& wuúodkvfaumifpDwGif yg0ifaom wuo udk,fpm;vS,fESpfOD;tm; xkwfypfjcif;? ausmif;om;<br />

a&;rSL;rsm; cefYxm;jcif; jyKvkyfcJh\/ ausmif;pnf;urf;ESifh ywfoufívnf;aumif;? wuúodkvftufOya' jyifqif<br />

csuftwGufvnf;aumif; ausmif;om;rsm;qE´jyjcif; jyKcJhMuonf/<br />

wuúodkvfwGif ygarmu©csKyf a'gufwmxifatmif EkwfxGufoGm;ojzifh? ygarmu©csKyf a'gufwmvSjrifhtm; cefYxm;<br />

onf/ tcuftcJrsm;Mum;rS pwkw¬tBudrfajrmuf wuúodkvfausmif;om;yGJawmfBuD;udk usif;yEdkifcJhonf/<br />

1959 ck? {NyDv (3) &ufaeYwGif AdkvfcsKyfBuD;tpdk;&u wuotaqmuftODudk 0dkif;um ausmif;om;acgif;aqmif<br />

rsm;udk zrf;qD;onf/ Ouú| udkcifarmiftkef;? trIaqmif udkzdk;omab;wdkY tzrf;cH&NyD;? 'k-Ouú| udkbaumif;<br />

ESifh twGif;a&;rSL; udkcifatmifwdkY wdrf;a½SmifaecJh&onf/ wuo twGif;a&;rSL;a[mif; udkatmifbef;? trIaqmif<br />

a[mif; udkjrifhOD;wdkYvnf; tzrf;cHcJh&\/ udkcifarmiftkef;? udkzdk;omab;wdkYtm; EdkifiHtusOf;om;rsm;ESifhtwl<br />

udkudk;uRef;odkY ydkYaqmifjcif;cH&onf/<br />

udkcifarmiftkef;onf wuúodkvfwGif ynmqufvufqnf;yl;qJ jzpfonf/ (6) Budrfajrmuf ArmEdkifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyfnDvmcHrS Ouú|tjzpf a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&í ,ckwm0ef,l vkyfaqmifvsuf<br />

½Sdonf/ (tdk;a0) 1962 rwfv (2) &uf tmPmodrf;rIESifh ywfoufonfh xkwfjyefrIaMumifh Ouú|tjzpfrS<br />

z,f&Sm;cH&onf/ OD;cif armiftkef;onf rdk;[def;ukd? cifarmiftkef; ponfhtrnfrsm;jzifh EdkifiHwumta&;tcif;rsm;ESifh<br />

ywfoufí EG,feDr*¾Zif;? rdk;*sme,fwdkYwGif a&;om;cJhonf/ 2006 ckESpf? arv (5) &ufaeYwGif &efukefNrKdUwGif<br />

uG,fvGefonf/


Source: Oway Magazines<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1958-1959)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHvkH;qkdif&m<br />

ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ<br />

(1958 ck? Mo*kwf 9 &ufrS 13 &uf)<br />

armfvNrKdifOypmaumvdyfausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

Ouú| udkausmftkef; tzGifUtrSmpum;<br />

ajymMum;aepOf<br />

oD;jcm;u@tvdkuf ae&mcJGí aqG;aEG;Muonf<br />

599


600<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1958 ck? Mo*kwfv (9) &ufaehrS (13) &ufaehwdkif &efukefwuúodkvf bGJYESif;boifcef;raqmifwGif jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHvHk;qdkif&m<br />

ausmif;om;rsm; ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;yjyKvkyfpOfu pkpkaygif;udk,fpm;vS,f (789) a,muf wufa&mufcJUonf<br />

(0J) ESD;aESmzvS,fyGJusif;y&modkh vmMupOf? (,m) rGef;vGJ (1) em&DrS (2) em&D acwÅ&yfem;csdefwGif<br />

(0J) vlrsKd;pkudk,fpm;vS,frsm; pHkvifpGmjzifh? (,m) ESD;aESmzvS,fyGJ NyD;qHk;rnfUnwGif udk,fpm;vS,fawmfrsm;tm; uyGJrsm;jzifU *kPfjyK{nfUcHMuavonf<br />

atmifjrifpGm usif;yNyD;qHk;aemuf? bGJYESif;obifcef;rrS wuotaqmuftODodkh csDwufvmMupOf<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1958 rS 1959 - 'Drdkua&pDa&; 'Drdkua&pDynma&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

w½kwfjynfolYor®wEkdifiH? ,leefjynfe,foGm;<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;om;cspfMunfa&; rdwfquftzGJY0ifrsm;ESifU<br />

w½kwftrsKd;om;? trsKd;oD®;rsm;<br />

ulrif;a[mfw,faY½SwGif ½kduful;xm;pOf<br />

601<br />

Source: Oway Magazines


602<br />

(u) 1959-60 wuoa½G;aumufyGJ<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (22)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifY<br />

trsKd;om;a&;toGif ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1959 rS 1960)<br />

1958 tdrfapmifhtpdk;&vufxufwGif ausmif;om;rsm;ESifh tpdk;&rsm;rSm rsm;pGmjyóem wufcJhavonf/<br />

1958-59 wuoOuú|opf usrf;opömusdefqdkyGJü zqyvu AdkvfcsKyfBuD;ae0if;tpdk;&tm; tmPmvTJajymif;ay;cJhjcif;udk<br />

wuoonf oabmxm;rsm;xkwfjyefaMunm uefYuGufcJhavonf/ tif*sifeD,mausmif;om;oydwfta&;udk<br />

OD;aqmifrIay;cJh\/ ausmif;pnf;urf;udktaMumif;jyKí tEÅ&m,fay;vmrnfhtcsufudk uefYuGufcJhonf/ 1958 wuúodkvf<br />

Oya'jyifqifcsuftwGuf xdcdkufcsufrsm;udk azmfxkwfwifjycJhonf/ ausmif;ydwfcgeD;wGif ]<strong>or*¾</strong>Ouú| udkcifarmiftkef;?<br />

trIaqmif udkzdk;omab;wdkhtm; zrf;qD;í udkudk;uRef;odkhydkhonf? <strong>or*¾</strong>'k-Ouú| udkbaumif;ESifU twGif;a&;rSL; udkcifatmifwdkh<br />

wdrf;a½Smifae&onf/} 1958 wuúodkvftufOya'jyifqifcsuft& wuo udk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD; (2) OD;tm;<br />

jzKwfypfcJhonf/ <strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,fygaom ausmif;aqmifaumfrwDudkvnf; zsufodrf;cJh\/ 1954-55 ckrSpí aumufcH<br />

ay;cJhaom <strong>or*¾</strong>0ifaMu;udk ausmif;om;wdkif;xHrS aumufray;? tcGifhta&;[lorQ ½kyfodrf;oGm;cJhonf/ <strong>or*¾</strong>udk<br />

tzufzufrSNzdKzsuf&ef vHk;yef;cJhMuonf/ <strong>or*¾</strong>rsm; rNydKysuf? ausmif;om;tiftm; ausmif;om;vIyf½Sm;rIjzifh &yfwnf<br />

vsuf ½SdcJhonf/? ausmif;aqmifae&mcsxm;a&;rludk qefYusifuefYuGufaom rD;wkwfudkifqE´jyyGJ? rD;rSdwfqE´jyyGJrsm;jzifh<br />

zdESdyfrIBuD; rem;onfhMum;u vIyf½Sm;aecJhonf/<br />

1958-59 ckESpf <strong>or*¾</strong> tvkyftpnf;ta0;tm; wuotwGuf rSwfwdkifw&yf jzpfapcJhonf/ <strong>or*¾</strong>Ouú|<br />

udkudk;uRef; a&mufaeonf? <strong>or*¾</strong>'k-Ouú| a½Smifwdrf;ae&onf? odkYaomf <strong>or*¾</strong>tvkyftpnf;ta0;udkum; tcuftcJ<br />

Mum;rS usif;yEdkifcJhonf/ wuoa½G;aumufyGJtwGuf a½G;aumufyGJt&m½SdcefYum jyifqifEdkifcJhjcif;? <strong>or*¾</strong>udk qufvuf<br />

&yfwnfEdkifapcJhonf/ <strong>or*¾</strong> yxrESpfywfvnfa½G;aumufyGJudk taESmifht,Sufay;ao;\/ ausmif;om;wdkYtm; ausmif;<br />

xkwfxm;jcif;udk y,fzsufEdkifcJhonf/ <strong>or*¾</strong>Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJudk xdkpOfu tmPmrJhjzpfaom oefY½Sif;zqyv<br />

Ouú| OD;Eku jyKvkyfay;cJhonf/<br />

<strong>or*¾</strong>Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJNyD;aemuf <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUtm; rD;wkwfudkif qE´jycJhonfhtwGuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

awmif;yef&rnf[k qufvuftusyfudkifvmonf/ <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUonf tcsdefumvtajctaersm;udk Munfh½I<br />

avhvmonf/ <strong>or*¾</strong>wnfwHh&yfwnfEdkifa&;udk tav;teufxm;Muonf/ <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUu awGUqHkaqG;aEG;ajz<br />

½Sif;&ef qHk;jzwfrI jyKcJh&avonf/ 1960 ck vTwfawmfa½G;aumufyGJ usif;yí OD;Ek acgif;aqmifaom jynfaxmifpk<br />

ygwD tpdk;&tzGJUjzpfvmonf/ wuúodkvf t"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyfu vdkufavsmrIay;ojzifh ausmif;om; awmif;qdk<br />

csufta&; ajyat;cJhonf/ zrf;qD;um udkudk;uRef;ydkYcH&aom ausmif;om;rsm; vGwfcJh&onf/ a½Smifwdrf;aeaom<br />

ausmif;om;rsm;onfvnf; w&m;0if&yfwnfcGifh &½SdcJhMuayawmhonf/<br />

1959-60 wuotrIaqmifrsm;rSm<br />

udkvSwif Ouú|<br />

udkpdef0if; 'k-Ouú|<br />

udkAaqGav; aiGxdef;<br />

udkndK0if; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkjroef; wGJbuf-taxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh jyefMum;a&;XmerSL;<br />

udkausmfvIdif EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkudkMunf vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkatmif0if; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;<br />

rcifcifapm tdk;a0wm0efcH<br />

udkatmifodrf;Edkif pmMunfhwdkufrSL;<br />

(c) tdk;a0r*¾Zif;rS ay;tyfaom0efcHcsufrsm;<br />

1959 ckESpf yHkESdyfxkwfa0olrsm; (rSwfyHkwif) tufOya' yk'fr 7 (1) t& ay;tyfaom 0efcHcsufrsm;<br />

atmufwGifvufrSwfa&;xdk;ol uRefawmf ------------- onf 1959 ckESpf? yHkEdSyfolrsm;ESifh xkwfa0ol<br />

rsm; (rSwfyHkwif) tufOya'\ 'kwd,Z,m;wGif azmfjyxm;onfh atmufyg0efcHcsufrsm;ESifhtnD wm0ef,laqmif½Guf&ef<br />

uwd0efcHcsufjyKygonf/<br />

(u) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'wGifyg½Sdaom rlvtcGifhta&;rsm;udk ysufjym;ap&ef<br />

MuH½G,faom? odkYwnf;r[kwf ysufjym;rnfhtaMumif; jzpfay:apaom rnfonfh tMuHay;rI? wdkufwGef;rI? vIHUaqmfrI?<br />

tm;ay;rI? odkYwnf;r[kwf 0g'jzefYrIrsKd;udkrqdk rnfonfhtcgrQ rjyKvkyfyg/<br />

(c) bmoma&;qdkif&m udk;uG,frIudkaomfvnf;aumif;? ,HkMunfrIudkaomfvnf;aumif; rnfonhftcgrQ rykwfcwf?<br />

odkYwnf;r[kwf r½Iwfcsyg/<br />

(*) EdkifiHa&;tmPmudk vufeufjzifhodrf;,l&ef rnfonfha½SU½Icsuf? odkYwnf;r[kwf usifhoHk;csufrsKd;udkrqdk<br />

rnfonfhtcgrQ axmufcHjcif;? wdkufwGef;jcif;? vIHUaqmfjcif;? tm;ay;jcif;? odkYwnf;r[kwf 0g'jzefYcsday;jcif; rjyKyg/<br />

(C) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif rnfodkYaomEdkifiHa&; tmPm½SifpepfrsKd;udkrqdk a½SU½I&ef? wnfaxmif&ef<br />

odkwnf;r[kwf usifhoHk;&ef? rnfonfhtcgrQ axmufcHjcif;? wdkufwGef;jcif;? odkYwnf;r[kwf 0g'jzefYcsday;jcif; rjyKyg/<br />

(i) twdkuftcH EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm; xm;½SdcGifhjyKaom ygvDref'Drdkua&pDpepfudk ysufjym;ap&ef MuH½G,f<br />

aom? odkYwnf;r[kwf ysufjym;rnfhtaMumif; jzpfay:apaom rnfonfhtMuHay;rI? wdkufwGef;rI? vIHUaqmfrI? tm;ay;rI?<br />

odkYwnf;r[kwf 0g'jzefYcsdrIrsKd;udkrqdk rnfonfhtcgrQ rjyKyg/<br />

(p) vQKdU0Suf&JtzGJU (Secret Police) zGJUpnf;í pdk;rdk;tkyfcsKyfonfhpepfrsKd; wnfaxmifjcif;udkaomfvnf; aumif;?<br />

wnfaxmif&ef BudK;yrf;tm;xkwfjcif;udkaomfvnf;aumif; rnfonfhtcgrQ tMuHay;jcif;? vIHUaqmfjcif;? wdkufwGef;jcif;?<br />

axmufcHjcif;? tm;ay;jcif; odkUwnf;r[kwf 0g'jzefYcsday;jcif; rjyKyg/<br />

(q) tjcm;EdkifiHwckckrS jzpfap? EdkifiHjcm;om;rsm;xHrS jzpfap? &efykHaiGtwGuf aiGaMu;? odkYwnf;r[kwf ypönf;<br />

tultnD taxmuftyHhudk rSwfyHkwiftmPmydkif\ BudKwifoabmwlcGifhjyKcsufr&bJ wdkuf½dkufjzpfap? oG,f0dkufjzpfap<br />

rnfonfhtcgrQvufcHjcif; rjyKyg/<br />

(Z) jynfaxmifpkjrefrmEdkifiH zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHOya'\rlrsm;udk qefYusifaom tzGJUtpnf;rsm;ESifh vkyfief;<br />

rsm;udk rnfonfhtcgrQ axmufcHjcif;? tm;ay;jcif;? odkYwnf;r[kwf 0g'jzefYcsday;jcif;rjyKyg/<br />

rSwfcsuf- tdk;a0r*¾Zif;rS ay;tyfaom0efcHcsuf rl&if;udk pmrsufESm (637) wGifMunfhyg/<br />

603


604<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

txufyg0efcHcsufrsm;twdkif; xm0pOfvdkufem&ef wm0ef,lygonf/<br />

tdk;a0wm0efcH<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

wuotaqmuftOD? &efukefwuúodkvf<br />

(rSwfcsuf- 1959-60? twJG (1)? trSwf (10)? tdk;a0r*¾Zif;rS 0efcHcsufudk jyefvnfwdkufqdkif ul;,lazmfjyonf/)<br />

(*) rGefjynfe,fazmfxkwfa&;twGuf &efukefwuúodkvfrGefausmif;om;rsm; oabmxm;<br />

,aeY rGefwrsKd;om;vHk;\ pdwfqE´jyif;jyaeMuonfh jyóemrsm;? rGefjynfe,fazmfxkwfa&; (0g) rGefjynfe,f<br />

&,la&; jyóemyifjzpfonf/ jynfe,fazmfxkwfa&;onf jynfaxmifpktwGif;½Sd rsm;jym;aomwm0eftcsKdUudk cGJa0<br />

ulnDxrf;aqmifjcif;? ½kdif;yif;jcif;? 0dkif;0ef;aqmif½Gufjcif; ponfh oabmrsm;yif jzpfavonf/ jynfe,fwck<br />

ay;vdkufjcif;tm;jzifh jynfaxmifpk\ tiftm;NydKuGJjcif;? pnf;vHk;nDñGwfrI ysufjym;jcif; ponfrsm;udk zefwD;<br />

ay;Edkifonfh oabmw&m;rsm; ay:aygufrIr½SdaMumif;udkvnf; ½Srf;? csif;? ucsif? u&if? u,m;ponfh jynf<br />

e,frsm;udk azmfxkwfay;xm;onfuyifvQif cdkifrmaomom"uw&yftaejzifh wnf½Sdaeonfomru jynfaxmifpk<br />

pdwf"gwf ydkrdkcdkifjrJwdk;wufonfh tvm;tvmrsm; ½SdaeaMumif;udkvnf; txift½Sm; awGUjrifEdkifayonf/<br />

rGefwrsKd;om;vHk;\ qE´jzpfaom rGefjynfe,f&,la&; (0g) azmfxkwfa&;udk yxptzGJU Ouú|BuD;jzpfaom<br />

0efBuD;csKyfOD;Ekonf wBudrfru rGefvlxkrsm;tm; uwday;cJhonfudk yxptpdk;&\ t"duvkyfief;pOf rlw&yfjzpf<br />

aMumif; uREkfyfwdkY tav;teuf ,HkMunfrdonf/ Ouú|BuD;\ uwdESifhtnD rGefjynfe,fazmfxkwfa&;udpötwGuf<br />

tMuHay;tzGJUBuD;tm; wm0efvTJtyfvdkuf&mwGif rGefjynfe,fazmfxkwfa&;ESifh ywfoufaomqE´rsm; avhvmjcif;?<br />

pkHprf;ppfaq;jcif; vkyfief;wdkYonf qufvufvkyfaqmifoGm;&ef rvdktyfawmh? trSeftm;jzifhtMuHay;tzGJUBuD;onf<br />

rGefjynfe,fudk rnfyHkay;rnf? rnfodkY taumiftxnfazmfrnf? rnfonfha'oudk rGefjynfe,ftwGif; xnfhoGif;<br />

owfrSwfoifhonfudkom pHkprf;&efom vdktyfayonf/<br />

jynfe,fwck azmfxkwfa&;ü vlxkrJqE´tm;jzifU tqHk;tjzwfay;aomrlonf 'Drdkua&pDa&mifjcnfoef;aeouJUodkh<br />

xif&aomfvnf; trSeftm;jzifU wtlwHkqif; uREfkyfwdkhrGeftcsif;csif;tm; aoG;uGJapaompepfqdk;jzpfaMumif; tcdkiftrm<br />

,HkMunfonf/ ¤if;pepfonf e,fcsJYt*Fvdyfwdkhu usifUoHk;cJUaom pepfa[mif;pepfaqG; r[kwfygavm/<br />

trSeftm;jzifh wdkif;jynfBuD;wcktm; vGwfvyfa&;ay;jcif; jzpfap? wdkif;jynfi,frsm;tm; jynfe,fcGJay;onf<br />

jzpfap? vlxkrJqE´jzifh qHk;jzwf½dk;xHk;pHvnf; r½Sd? tpOftvmvnf; r[kwfay/ txufazmfjycJhaom ½Srf;? ucsif?<br />

u&if? u,m;? csif;jynfe,frsm; ay;cJhpOftcsdeftcgu vlxkrJqEúdk toHk;jyKcJhjcif;r½Sdaomrludk rGefjynfe,fazmfxkwf<br />

a&; udpöusrSom toHk;jyKjcif;onf tvGefroifhawmf ravsmfuefaom rlqdk;jzpfaMumif; uREfkyfwdkY,HkMunfrdayonf/<br />

NyD;cJhaom taxGaxGa½G;aumufyGJwGif rGefvlxkw&yfvHk;u wdusjywfom;pGm rGefjynfe,fvdkvm;aMumif;<br />

tjyif;tjyqE´jycJhNyD; wqufwnf;yif &efukefNrdKU½Sd rGefacgif;aqmifvlBuD;rsm;? rGefa'o½Sd rGeftiftm;pktoD;oD;wdkY<br />

uvnf; tpdk;&tMuHay;tzGJUBuD;tm; waoG;woHwnf;? rGefjynfe,f&,la&;udkom jyif;jyaomqE´jzifh wcJeuf<br />

ajzMum; awmif;qdkcJhonf/<br />

xdkaMumifh rGefwrsKd;om;vHk;\qE´jzpfaom rGefjynfe,f azmfxkwfa&;jyóemudkom tvsiftjref azmfxkwf<br />

ay;oifhonf[k uREfkyfwdkY,HkMunfxm;onfhtwdkif; vmrnfh 1960 ck? Mo*kwfvtwGif; usif;yrnfh bwf*sufygvD<br />

refwGif oufqdkif&mtpdk;&tzGJUrS rGefjynfe,fazmfxkwfa&; Oya'Murf;w&yfudk tcsdefrDwifoGif; owfrSwfay;&ef<br />

uREfkyfwdkY &efukefwuúodkvf rGefausmif;om;? ausmif;olrsm;u tav;teufawmif;qdktyfygonf/<br />

trIaqmiftzGJY<br />

&efukefwuúodkvfrGeftoif;<br />

&efukef


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(C) jrefrm&mZ0ifta&;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS aemufqufwGJpmar;yGJta&;? jrefrm&mZ0ifoD;jcm;oifa&;ESifh 0&rf;<br />

xkwfcHxm;&aom ausmif;om;rsm;ta&;twGuf ZGefv (24) &ufaeYwGif wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyf<br />

ESifh oGm;a&muf awGUqHkaqG;aEG; awmif;qdkcJhygonf/<br />

xdkaqG;aEG;yGJwGif aemufqufwGJpmar;yGJ usif;ya&;ESifhywfoufí wuorS EdkifiHawmf0efBuD;csKyftm; ynma&;<br />

tajctaeaumif;rGefí ausmif;om;rsm; pmar;yGJtatmifrsm;ygu wuúodkvfpmar;yGJwckom ½SdoifhaMumif;? odkYaomf<br />

wuúodkvfwGif ynma&;tajctae aumif;rGefvmatmif rvkyfEdkifbJ pmar;yGJwckwnf;om usif;yojzifh ausmif;om;rsm;<br />

pmBudK;pm;aomfvnf; pmar;yGJtusrsm;í epfem&aMumif;/ ,cifESpfpmar;yGJrsm;\ atmifcsuf&mcdkifEIef; rrDaMumif;?<br />

jyKjyifajymif;vJvdkufaom ynma&;pepfwckonf ausmif;om;rsm;udk tusKd;jyKap&rnfhomjzpfNyD; ausmif;om;rsm;<br />

epfemxdcdkufrI rjzpftyfaMumif;? odkYaomf ausmif;om;rsm; epfemae&ojzifh aemufqufwGJpmar;yGJ jyKvkyfay;oifhaMumif;<br />

tus,fw0ifh wifjycJhygonf/<br />

EdkifiHawmf0efBuD;csKyfuvnf; xdkta&;ESifhywfoufí ¤if;oabmxm;udk wuo trIaqmifrsm;tm; jyefvnf<br />

aqG;aEG;ojzifh t,ltqcsif; zvS,fEdkifcJhonf/ aemufqufwGJpmar;yGJusif;ya&;udk qD;edwftzGJUodkY wifjyay;rnf[k<br />

jyefMum;vdkufygonf/ odkYaomf wuoESifh <strong>or*¾</strong>toD;oD;rS awmif;qdkcJhaomfvnf; 29? 6? 60 &ufaeYwGif usif;yaom<br />

qD;edwftpnf;ta0;rS aemufqufwGJpmar;yGJ rusif;yay;awmh[k qHk;jzwfvdkufaMumif; xkwfjyef aMunmcJhonf/<br />

jrefrm&mZ0ifudkvnf; ausmif;om;xktm; vSnfhpm;onfhoabm trnfajymif;½Hkom ajymif;ay;cJhonf/ odkYtwGuf<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;u jrefrm&mZ0ifudpöudkvnf; qD;edwfrS rvdkufavsmhcJhaMumif; xif½Sm;onf[k ,lqayonf/ þjyóemrsm;<br />

omru wef;cGJwef;cspepfudkyg qD;edwfrS xyfrHtwnfjyKvdkuf jyefonf/<br />

xdktcg ausmif;om;xkonf wcJeuftHk


606<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(p) q|rtBudrfajrmuf ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf nDvmcH<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyf nDvmcH q|rtBudrfudk wuotaqmuftODü 1960<br />

ckESpf? atmufwdkbmv (20) &ufaeYrS (22) &ufxd usif;ycJhonf/ ¤if;nDvmcHodkY q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;u<br />

o0PfvTmay;ydkY&mwGif-<br />

q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;\ o0PfvTm<br />

q&marwÅma½SYxm;vsuf o0PfvTmyg;vdkuf&ayonf/ ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>tzGJYcsKyf\ (6) Budrfajrmuf<br />

nDvmcHobmywdESifUwuG ausmif;om;udk,fpm;vS,ftaygif;wdkh-<br />

,aeYrSpí usif;yjyKvkyfvsuf½Sdaom armifwdkY\ausmif;om;rsm; nDvmcHobifBuD;udk atmifjrifNyD;ajrmuf<br />

onftxd aqG;aEG;usif;yEdkif&ef q&mtav;teuf qkawmif;arwåmydkYovdkufygonf/<br />

,if;odkY qkawmif;arwåmydkYoNyD;aemuf q&mtenf;i,fqufvufí trSmpum;a&;om;ay;ydkYvdkufonfrSm<br />

q&mwdkY jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHwGif tem*wfwdkif;oljynfom;wdkY\ aumif;usKd;csrf;omtwGuf tbufbufu pGrf;<br />

aqmifEdkifrnfholrsm;wGif armifwdkYausmif;om;wdkYonf t"duyk*¾dKvfrsm; jzpfMuayonf/ NAdwdoQe,fcsJUvufatmufrS<br />

jrefrmEdkifiHvGwfajrmufa&;twGuf ESvHk;&nf? vuf½Hk;&nf trsKd;rsKd;wdkufyGJqif&mwGif 1920 ckESpf ausmif;om;ta&;awmf<br />

yHkBuD;onf txufjrwfqHk;ESifh tcdkiftrmqHk; vufeufBuD;ozG,f jzpfcJhayonf/ ,aeYjrefrmEdkifiHonf txufyg<br />

ausmif;om;ta&;awmfyHkBuD;udk tajccHum vGwfvyfa&;&½Sd aMunmEdkifcJhNyDjzpfaomfvnf; ausmif;om;vli,frsm;\<br />

ynmoifMum;a&;qdkif&mwGif rjynfh0rajyjypf½Sdvsufyif ae&ao;aMumif; q&mMum;od&ayonf/ trSefpifppf ,if;odkY<br />

jzpf&jcif;rSm t&if;ppftjrpfajru qdkouJhodkY q&mwdkYwdkif;jynfwGif (12) ESpfausmfrQ jynfwGif;ppfjzpfae&aomaMumifh<br />

jzpfonf[k ,lq&ayonf/<br />

odkYjzpf&m Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;vdkolrsm;? pD;yGm;Opömudk Nidrf;csrf;pGmvkyfudkif½SmazGvdkolrsm; ponfh jynfol<br />

w&yfvHk;udk jynfwGif;ppf &yfpJNidrf;csrf;&efudkvnf; wwfEdkiforQBudK;yrf;&efvdkayonf/ armifwdkYausmif;om;rsm; taeESifh<br />

vnf; 0dkif;0ef;BudK;yrf;Mu&efvdkonf[k q&mxifjrifayonf/<br />

þuJhodkY Nidrf;csrf;a&;udk pkaygif;BudK;yrf;Mu&if; rdrdwdkYynmoifMum;a&;rsm;twGufudkvnf; qdkif&m rdb?<br />

q&mwdkYESifh twwfEdkifqHk; nDñGwfrQwpGmjzifh aqmif½GufoifMum;oGm;&efudkvnf; EId;aqmfwdkufwGef;vdkayonf/<br />

ed*Hk;csKyftaejzifh ausmif;om;rsm;onf jrefrmEdkifiHtem*wfumvwGif om,m0ajyma&;twGuf acgif;aqmif<br />

rIay;Edkif&ef? wzufrSynma&;udk rdbq&mwdkYESifh rQwnDñGwfpGmBudK;yrf;oifMum;vsuf wzufrSvnf; jynfwGif;ppf&yfpJ<br />

Nidrf;csrf;a&;twGuf 0dkif;0ef;BudK;yrf;Mu&ef q&mxyfrH wdkufwGef;EId;aqmfvdkuf&ayonf/<br />

obmywd udkaZmf0if; rdefYcGef;ajymMum;&mwGif-<br />

obmywd udkaZmf0if;rdefhcGef;<br />

(yHk)<br />

ocifudk,fawmfrdIif;<br />

{nfUonfawmfrsm;? rdwfaqGrsm;ESifU &Jabmfudk,fpm;vS,fawmfrsm;? avUvmolrsm;cifAsm;-<br />

AuotzGJUcsKyf (6) Budrfajrmuf nDvmcHBuD;udk atmifjrifpGmusif;yEdkifa&;twGuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

MuzdkY? a½SUausmif;om;tusKd;jyK ynma&;wm0efrsm;twGufrS rSefuefwdusaom ynma&;vkyfief;pOfw&yfudk pkaygif;<br />

csrSwfEdkifa&; &nf½G,fMuzdkY wdkufwGef;yefMum;vdkygw,f/ txl;ojzifh ynma&;wdkufyGJ? ausmif;om;vIyf½Sm;rIwdkYESifh<br />

ywfoufaom oabmxm;rsm;? t,ltqrsm;udk taumif;qHk;aom vrf;ñTefrIw&yftaeeJY &,lEdkifzdkY vdktyfygvdrfhr,f/<br />

'DaeY uRefawmfwdkY vkyfudkifaeMuwJhwm0ef[m vGefcJhaomtESpf (40) umv ynma&;vIyf&½Sm;rI&JU tquft<br />

EG,fjzpfNyD; rNyD;qHk;ao;wJh 'Drdkua&pDynma&; vkyfief;wm0efyJjzpfygw,f/ 1920 ckESpfrSm armfuGef;0if trsKd;om;atmifyGJ<br />

aeYBuD;udk arG;zGm;cJhNyD; tESpf (100) ausmf uRefjyKcJhwJh t*Fvdyfe,fcsJUorm;wdkYudk yxrqHk; qefYusifawmfvSefcJhwJh<br />

trsKd;om;vGwfvyfa&;vIyf½Sm;rIBuD; pwifcJhjcif; jzpfygw,f/ ausmif;om;rsm;taejzifh uRefynma&;? udkvdkeDynma&;rS<br />

ocifynma&;? trsKd;om;ynma&;odkY ul;ajymif;a&; wm0ef½Sdovdk jynfolrdbrsm;rSmvnf; uRefpD;yGm;a&;? udkvdkeDpD;yGm;<br />

a&;rS ocifpD;yGm;a&; trsKd;om;pD;yGm;a&;odkY ul;ajymif;a&; wm0ef½SdcJhygw,f/ 'DwlnDrI (2) &yf[m yl;aygif;rdcJhwJh<br />

tjyif ausmif;om;rsm;taeESifh trsKd;om;ynma&;&,la&;[m EdkifiHvGwfvyfa&;jyóemeJY cGJcGmvdkYr&bl;vdkY em;vnfcJhMu<br />

w,f/ 'gaMumifh 1938 ckESpf 1300 jynfhta&;awmfyHkBuD; ay:aygufcJh&w,f/ 1941 ckESpf t*Fvdyftm; jrefrmhajrrS<br />

armif;xkwfcJh&w,f/ 1945 ckESpf zufqpfqefYusifa&; jrefrmajrrS armif;xkwfa&;udk qufvufwdkufyGJ qifcJhMuwm[m<br />

vGwfvyfa&;wdkufyGJtqifhqifhrsm; jzpfMuygw,f/ ausmif;om;rsm;taeeJY 'DvGwfvyfa&;vIyf½Sm;rIwavQmufrSm wuf


608<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

pm;vS,fawmfrsm;? avhvmolrsm; yg0ifcJhygw,f/ zqyvtpdk;&&JU <strong>or*¾</strong>zsufodrf;a&;trdefYudk uefYuGuf&if; <strong>or*¾</strong>rsm;<br />

wnfwHhcdkifjrJa&;eJY ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;twGuf trsKd;om;a&;aqG;aEG;yGJBuD; jzpfajrmufa&;? Nidrf;csrf;pGm ynmoif<br />

Mum;Edkifa&; vkyfief;pOfrsm;udk nDvmcHBuD;rSm csrSwfEdkifcJhygw,f/ azmfjywJh ynma&;wm0ef&yfrsm;udk acgif;aqmifNyD;<br />

taumiftxnfazmfzdkY twGuf uRefawmfwdkY trIaqmiftzGJUudk vTJtyfcJhygw,f/<br />

nDvmcHNyD;wJhaemufydkif;rSm cufcJwJhcsKyfcs,frIrsm;wJh vrf;c&D;udk jzwfoef;&jcif;jzpfvdkY ESpfpOfnDvmcH ac:,l&<br />

rSm jzpfayrJh rusif;yEdkifcJhygbl;/ 1957 ckESpf rEÅav;rSm yxrOD;pD;nDvmcHeJY 1958 ckESpf &efukefwuúodkvfrSm<br />

'kwd,wdk;csJU OD;pD;nDvmcH xyfac:EdkifcJhw,f/ vkyfief;awGtay:rSm ppfaq;wm? a0zefwm? a½SUvkyfief;pOfawG twGuf<br />

jyifqifwmawGudk vkyfEdkifcJhNyD; 'DaeYnDvmcHuGef*&uf ac:qdkEdkifwmjzpfygw,f/<br />

1957 ck zqyvtpdk;&? 1958 ck zqyvtuGJ oefY½Sif;tpdk;&? 1959 ck AdkvfcsKyfae0if;tpdk;&? 1960<br />

ckESpf yxp oefY½Sif;zqyvtpdk;&qdkwJh EdkifiHtkyfcsKyfa&; ajymif;vJrItrsKd;rsKd;rSm tzGJUcsKyfwm0efrsm;udk xdef;odrf;vkyf<br />

aqmifcJhwmrdkY <strong>or*¾</strong>rsm;&JU tqifhtaetxm;& trsKd;rsKd;ajymif;vJcJh&ygw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>wnfwHhcdkifjrJa&; wdkufyGJwavQmuf 1957 ckESpftwGif;rSm ausmif;ol^ausmif;om;aygif; (20) ausmf<br />

tzrf;cH&NyD;? ausmif;ol^ausmif;om;aygif; (300) eD;yg; ausmif;xkwfcHcJh&wJhxd &Jabmfrsm;[m wm0efudkra½SmifbJ<br />

vkyfaqmifMucJhygw,f/ uRefawmfwdkYeJY jynfolawG nDñGwfvmwJhtcg? oabmxm;awmif;qdkrIawG rSefuefwJhtcg<br />

vIyf½Sm;rIt½SdefMoZmaMumifh 1958 ckESpf oefY½Sif;zqyvtkyfcsKyfa&;rSm tzrf;cH&olawG jyefvTwfay;cJh&w,f/ ausmif;<br />

xkwfxm;olawG ausmif;jyefoGif;ay;cJh&w,f/ Ncdrf;ajcmufrIawG ½kwfodrf;ay;vm&w,f/<br />

&mZ0ifrSm rMuHKbl;ao;wJh 1958 ckESpf Mo*kwfv ausmif;om;rsm;ESD;aESmzvS,fyGJBuD; usif;yEdkifcJhNyD; <strong>or*¾</strong>awG<br />

w&m;0if&yfwnfcGifh? <strong>or*¾</strong>*kPfodu©mawGudk jrifhrm;atmif vkyfpGrf;EdkifcJhygw,f/ a½SUrSmqufvufNyD; 'D atmifjrifrIawGudk<br />

taumiftxnfazmfzdkY jyifqifae&if; uRefawmfwdkYwawG yDuif;NrdKUawmfrSm usif;ywJh urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

tzGJUcsKyf uGef*&ufrS jyefra&mufrD EdkifiHa&;tajctaeajymif;vJNyD; ppftpdk;& wufvmcJhygw,f/ wygwnf; ynma&;<br />

avmurSm ppfrkefwdkif;awG xefcJhw,f/ EdkifiHeJYt0Srf; usD;vefYpmpm; ocFsKdif;wpjyifvdk jzpfae&pOfrSm usefae&pfcJhwJh<br />

trIaqmifrsm;[m <strong>or*¾</strong>wm0ef&yfawGudk qufvufacgif;aqmifcJh&ygw,f/ <strong>or*¾</strong>qdkwmudk tpwkef;ZD0defcsKyfatmif<br />

vkyfcJhwJh tEÅ&m,fudk [efYwm;EdkifcJhwJh BuD;rm;aomwm0efudk ,lEdkifcJhygw,f/ txl;ojzifh wuúodkvf? aumvdyf<strong>or*¾</strong><br />

awGrSm a½G;aumufyGJawG jzpfajrmufcJhw,f/ <strong>or*¾</strong>vIyf½Sm;rIawG vkyfaqmifcJhwm[m <strong>or*¾</strong>&JUacgif;aqmifrI tquf<br />

rjywfwmudk oufaocHjcif;ygyJ/<br />

{nfUonfawmfrsm;? udk,fpm;vS,fawmfrsm;eJh avhvmolrsm;cifAsm;trsKd;om;ynma&;<br />

wnfaqmufa&;vkyfief;awGrSm wuf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

qdk&if vlwpkeJYpDpOfpOf;pm; aqmif½Gufwmxuf uRefawmfwdkY ausmif;om;awG&JUqEúdk cH,lavhvm aqG;aEG;oifhw,f<br />

qdkwm tpdk;&taeeJY oabmaygufzdkYvdkygw,f/<br />

a½SUrSm trsKd;om;ynma&;udk EdkifiHawmftusKd; wu,fjyKEdkifa&;twGuf trsm;BuD;vufawGUvkyfjzpfr,fh<br />

tajctaersKd;a&mufatmif uRefawmfwdkYwawG trsm;BuD;yJ BudK;pm;&vdrfhOD;rnfqdkwm owday;vdkufygw,f/<br />

udk,fpm;vS,fawmfrsm;cifAsm;trIaqmiftzGJU<br />

(4) ESpfoufwrf;rSm 'DaeYwrsKd;om;vHk;ta&;jzpfwJh jynfwGif;ppf&yfpJa&;wm0efrsm;udkvnf;<br />

uRefawmfwdkYwawG twwfEdkifqHk; yg0ifcJhygw,f/ <strong>or*¾</strong>vIyf½Sm;rIBuD;rsm;rSm jynfwGif;ppf&yfpJa&; oabmxm;awGudk<br />

vnf; csrSwfvkyfaqmifcJhygw,f/ jynfwGif;ppf[m trsKd;om;pD;yGm;a&;udkcsdeJYapNyD; tysufeJYtjzKef;twGufom jzpf<br />

w,fvdkY? e,fcsJUorm;udkom tusKd;jyKNyD; EdkifiHawmfrSmepfem&vdkY? ynma&;udkxdcdkufapvdkY uRefawmfrsm; <strong>or*¾</strong>rsm;[m<br />

tESpf (40) jynfwGif;ppf jzpfpupNyD; Nidrf;csrf;rI&a&;twGuf a


610<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdkYaemuf trIaqmiftzGJU\ tpD&ifcHpmudk taxGaxGtwGif;a&;rSL; udkvSjrifhu wifoGif;cJhonf/<br />

¤if;tpD&ifcHpm tESpfcsKyfrSmzqyv[m<br />

<strong>or*¾</strong>udkzsufodrf;a&;twGuf trdefYxkwfNyD;aemuf Auorsm; wnfwHha&;twGuf yÍörtBudrf<br />

ajrmufnDvmcHudk atmifjrifpGm usif;yEdkifcJhw,f/ Nidrf;csrf;a&;eJY trsKd;om;a&;wm0efudk xrf;aqmifcJhw,f/ 1956<br />

rS 1960 av;ESpftwGif; zqyvESpfjcrf;uJGpOf 'Drdkua&pDqefYusifa&;? tjyKwfwdkufa&;? e,fcsJUvufyg;apudk 0dkif;y,f<br />

NyD; 'Drdkua&pDa&; tpOftvm½SdwJh tiftm;pkudk axmufcHcJhw,f/ AdkvfcsKyfae0if; tpdk;&wufvmawmh 'Drdkua&pDqefY<br />

usifa&;vkyfief;rsm; vkyfudkifvmcJhw,f/ ausmif;om;awG tzdESdyfhcHcJh&w,f/ ausmif;xkwf? 0&rf;ajy;&jcif;[m txG#f<br />

txdyfa&mufcJhw,f/ olykefeJY aqGrsKd;awmfpyfw,fqdkNyD; vlrr,fausmif;om;rsm;udk e,fESifawmxkwfyGJBuD; usif;ycJh<br />

w,f/<br />

ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;rSm vuf½Sdynma&;pepf pepfwusr½SdyHkeJY trsKd;om;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ usif;y<br />

&ef a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

wef;cGJ? wef;cspepfwdkufyGJ0if pmwrf;udk wifoGif;cJhonf/ pmar;yGJrsm;ppfaq;&mwGif wcsKdUEdkifiHrsm; txl;<br />

ojzifh tar&duefü a&;ajz&aompmar;yGJrsm; r½Sd? ausmif;om;wdkY\ aeYpOftwef;wGif; vkyfief;rsm;? oifcef;pmrsm;?<br />

avhusifhcef;rsm;udk MunfhNyD; tatmifay;aom ppfaq;enf;ESifh jrefrmjynfwGif toHk;jyKaeaom a&;ajzpmar;yGJ[lí<br />

ESpfrsKd;½Sdonf/ xdkYaMumifh jrefrmEdkifiHwGif a&;ajzenf;ay:rlwnfum ausmif;om;rsm; aeYpOfvkyfief;? avhusifhcef;?<br />

oifcef;pmudkyg xnfhoGif;wGufcsufaom pmar;yGJppfaq;enf;udk jyKoifhonf[k ,lqayonf/<br />

EdkifiHawmfausmif;rsm;wGif (4) wef;? (7) wef;? (10) wef;rsm;wGif tpdk;&ppf pmar;yGJjyKvkyf&ef? azmfjyyg<br />

tpdk;&ppfpmar;yGJrsm; atmifjrifygu oufqdkif&mtqifhESifh udkufnDonfh toufarG;0rf;aMumif;ynmudk oifMum;Edkif&ef<br />

zefwD;ay;&rnf/ (10) wef; pmar;yGJonf wckwnf;aom pmar;yGJjzpfaomfvnf; pmar;yGJatmifpm&if;wGif wuúodkvfodkY<br />

oGm;Edkif&ef tqifhtwef;rDolrsm;tm; wuúodkvfodkY qufvufynmoifMum;EdkifcGifh½SdaMumif; yl;wGJaMunmay;&rnf/<br />

rSwfcsuf- þaMunmcsufonf ,cktpdk;&toHk;jyKaeaom (A-3) pepfESifhrwl/ wuúodkvf? Oypm? odyÜHpmar;yGJrsm;wGif<br />

atmifolrsm;xHrS tif*sifeD,m? aq;odyÜHodkY ynmoifMum;Edkifonfh oabmrsKd;jzpfonf/ wuúodkvfodkY<br />

roGm;jzpfolrsm;onf wuúodkvfodkY0ifEdkif&eftwGuf xyfrHpmar;yGJajzqdk&ef rnfodkYajz&rnf[k n§dEIdif;<br />

owfrSwf&rnf/ (10) wef;pmar;yGJ atmifjrifolwdkif;tm; atmifvufrSwfwrsKd;wnf;udkom xkwfay;&rnf/<br />

þodkYjzpf wef;cGJ? wef;cspepfudk uefYuGufcJhygonf/<br />

(q) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1959-60 trIaqmiftzGJUtpD&ifcHpm<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

( 1959 - 1960 )<br />

trIaqmiftzGJYtpD&ifcHpm<br />

1/ zGJUpnf;jcif;<br />

2/ trIaqmiftzGJU0g'ESifh vkyfief;pOfrsm;<br />

3/ trsKd;om;a&;twGuf aqmif½Gufcsufrsm;<br />

4/ ausmif;om;tcGifhta&;rsm; xdyg;vmjcif;ESifh aqmif½Gufcsufrsm;<br />

5/ ynmoifMum;a&;ESifhywfoufaom aqmif½Gufcsufrsm;<br />

6/ yGJobiftcrf;tem;rsm;<br />

7/ taxGaxGvkyfief;rsm;<br />

8/ Xmeqdkif&mvkyfief;rsm;<br />

9/ aus;Zl;wif½Sdjcif;<br />

10/ ed*Hk;<br />

611


612<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(1)<br />

zGJYpnf;jcif;<br />

(u) a½G;aumufyGJt&m½Sdcefhjcif;- 1959-60 ckESpf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmifrsm; a½G;aumufyGJ<br />

twGuf wm0ef,laqmif½Gufrnfh 1958-59 ck &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkcifarmiftkef; tzrf;cH<br />

ae&NyD; 'k-Ouú|jzpfaom udkbaumif;rSm 0&rf;xkwfxm;rIaMumifh wdrf;a½SmifaecJh&onf/ xdkYaMumifh 1959-60 ckESpf<br />

trIaqmifa½G;aumufyGJtwGuf 1959 ck? Mo*kwfv (8) &ufaeYwGif jyKvkyfusif;yaom 1958-59 ckESpf &efukefwuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ tvkyftpnf;ta0;rS a½G;aumufyGJt&m½Sd udkndK0if;ESifh a½G;aumufyGJt&m½Sdtm; ulnD&ef<br />

(Fore Teller) (4) a,mufudk a½G;aumufwifajr§mufcJhayonf/<br />

xdkodkY a½G;aumufyGJtwGuf a½G;aumufyGJt&m½SdrS BudK;yrf;jyifqifaepOf 1959 ck? Mo*kwfv (14) &ufaeYwGif<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? Ouú| udkapmvGiftm;vnf;aumif;? Mo*kwfv (16) &ufwGif rEÅav;<br />

wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 'k-Ouú| udkpdefjrifhtm;vnf;aumif; zrf;qD;jcif;twGuf a½G;aumufyGJt&m½SdrS ,if;uJhodkY<br />

zrf;qD;jcif;udkuefYuGufí zrf;qD;xm;aom ausmif;om;rsm;tm; tjrefjyefvTwf&ef awmif;qdkcJhayonf/<br />

(c) a½G;aumufyGJrsm;- 1959-60 ckESpf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;wdkYudk a½G;aumufyGJ<br />

wifajr§muf&ef yxrtywf wuoa½G;aumufyGJudk 1959 ckESpf pufwifbmv (3) &ufaeYwGif usif;yrnf[k a½G;<br />

aumufyGJt&m½SdrS aMunmcJhonf/ 0ifa&mufta½G;cHvdkolrsm;\ avQmufvTmrsm;udk 1959 ck? Mo*kwfv (28) &ufaeY<br />

eHeuf (10) em&DrSpí (31) &ufaeY? nae (3) em&DrwdkifrD a½G;aumufyGJt&m½SdxH wifoGif;&rnf[k aMunmcJhonf/<br />

Ouú|ESifh aiGxdef;ae&mrsm;twGuf ,SOfNydKifta½G;cH&ef avQmufvTmwifoGif;ol wOD;pDom½SdNyD;? 'k-Ouú|<br />

ae&mtwGuf avQmufvTmwifoGif;ol (3) OD; ½SdcJhonf/ xdk,SOfNydKifta½G;cH&ef wifoGif;Muaom 'k-Ouú| ae&mt<br />

wGuf (3) OD; ½Sdonhfteuf (2) OD;rSm rdrdwdkYqE´tavQmuf avQmufvTmrsm; jyefvnf½kyfodrf;Edkifaom pufwifbmv<br />

(1) &uf? nae (2) em&DwGif avQmufvTmrsm;udk jyefvnf½kyfodrf;oGm;cJhonf/<br />

xdkYaMumifh Ouú|? 'k-Ouú|ESifh aiGxdef; (3) ae&mpvHk;wGif ,SOfNydKifta½G;cHrnfholr½SdawmhaomaMumifh Ouú|<br />

udkvSwif? 'k-Ouú| udkpdef0if; (oHk;cG) ESifh aiGxdef; udkAaqGav; (bDat) wdkY a&G;cs,fjcif; cHcJh&onf/<br />

trIaqmif (6) OD;ae&mtwGuf wuo 'kwd,ywfa½G;aumufyGJudk a½G;aumufyGJt&m½Sdtjzpf udkvSwifu<br />

aqmif½Gufum 1959 ck pufwifbmv (10) &ufaeUwGif usif;yrnf[k aMunmcJhonf/ ,SOfNydKifta½G;cH&ef avQmufvTm<br />

wifoGif;Muolrsm; (14) a,muf½Sdonfhteuf (2) OD;rSm rdrdwdkY qE´tavQmuf avQmufvTmrsm; jyefvnf½kyfodrf;ojzifh<br />

usef½Sdol (12) a,mufESifh a½G;aumufyGJjyKvkyfcJh&m ,SOfNydKifolrsm; teuf udkndK0if;? udkjroef;? udkausmfvIdif(udkxGef;ausmf)?<br />

udkxGef;vIdifaz (udkwifarmifaqG)? udkudkMunfESifh udkatmif0if;wdkYrSm rJtrsm;qHk;&Muojzifh 1959-60 ckESpf wuo<br />

trIaqmiftjzpf ta½G;cHcJh&onf/<br />

(*) trIaqmiftzGJY- &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1959-60 \ yxrtBudrf trIaqmiftpnf;ta0;yGJudk<br />

1959 ck? pufwifbmv (19) &ufaeYwGif jyKvkyfusif;ycJhonf/ xdktpnf;ta0;rS tdk;a0r*¾Zif;wm0efcHtjzpf rcif<br />

cifapmESifh pmMunfhwdkuf yd#uwfwdkufrSL;tjzpf udkatmifodrf;EdkifwdkYtm; a½G;cs,fwifajr§mufMuNyD; atmufygtrIaqmif<br />

tzGJUudk zGJUpnf;cJhonf/<br />

udkvSwif Ouú|<br />

udkpdef0if; 'k-Ouú|<br />

udkAaqGav; (bDat) aiGxdef;<br />

udkndK0if; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkjroef; wGJzuf-taxGaxGtwGif;a&;rª;ESifh jyefMum;a&;XmerSL;<br />

udkausmfvIdif EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkwifarmifaqG upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIXmerSL; (ausmufbDvl; wifarmifaqG)<br />

udkudkMunf vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkatmif0if; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

rcifcifapm tdk;a0wm0efcH<br />

udkatmifodrf;Edkif pmMunfhwdkufrSL;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(C) qyfaumfrwDrsm;- tdk;a0r*¾Zif;wm0efcHESifh pmMunfhwdkufwm0efcHwdkYudk ajymif;vJcefYtyf&ef (4) Budrfajrmuf<br />

trIaqmiftpnf;a0;wGif pOf;pm;í? tdk;a0r*¾Zif;wm0efcHjzpf udkatmifodrf;Edkiftm; ajymif;vJcefYtyfí rcifcifapmtm;<br />

pmMunfhwdkufrSL;tjzpf ajymif;vJcefYtyfcJhonf/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk tajccHpnf;rsOf;Oya't& zGJUpnf;&rnfh qyfaumf<br />

rwDrsm;ESifh vdktyfaomXmersm;twGuf qyfaumfrwDrsm;udk atmufygtwdkif; zGJUpnf;cJhonf/<br />

tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD<br />

udkatmifodrf;Edkif tdk;a0wm0efcH<br />

udkAaqGav; (bDat) aiGxdef;<br />

udkxGm;pdef twGif;a&;rSL;<br />

udkoef;armif tvkyfrefae*sm<br />

udkvSa½T (aq;ausmif;) aumfrwD0if<br />

udkeE´ (jrefrmpm*kPfxl;) aumfrwD0if<br />

rcifcifapm (bDat-'DwD) aumfrwD0if<br />

pmMunfUwdkufaumfrwD<br />

rcifcifapm pmMunfhwdkufwm0efcH<br />

udkeef;a0 twGif;a&;rSL;<br />

udkAaqGav; (bDat) aiGxdef;<br />

udkoef;atmif (0dZÆmodyÜH-u) aumfrwD0if<br />

udkarmifudk (OypmodyÜH-c) aumfrwD0if<br />

udkMunfrif; (0dZÆmodyÜH-u) aumfrwD0if<br />

udkatmifoef; (0dZÆmodyÜH-u) aumfrwD0if<br />

ausmif;om;acsmifcsda&;aumfrwD<br />

udkatmif0if; wm0efcH<br />

udkpdef0if; (oHk;cG) wuo'k-Ouú|<br />

udkAaqGav; (bDat) aiGxdef;<br />

udkwifvIdif twGif;a&;rSL;<br />

udkjrifhaz (aq;ausmif;) aumfrwD0if<br />

udkav;&D (0dZÆmodyÜH-c) aumfrwD0if<br />

rpdefjrifh (0dZÆm-u) aumfrwD0if<br />

rtrmpef; (bDat-tD;'D) aumfrwD0if<br />

(i) tzGJYi,frsm;twGuf wuoudk,fpm;vS,frsm;- &efukefwuúodkvfupm;ckefpm;aumifpDtwGuf wuo udk,fpm;vS,f<br />

rsm;tjzpf atmufyg (5) OD;tm; a½G;cs,fcJhonf/<br />

udkwifarmifaqG upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIXmerSL;<br />

udkausmfvIdif wuotrIaqmif<br />

udkjroef; wuotrIaqmif<br />

udkbñGefY wuotrIaqmif<br />

udkwifñGefY wuotrIaqmif<br />

(p) trIaqmiftpnf;ta0;rsm;- wuotrIaqmif tpnf;ta0;udk tBudrfaygif; (19) BudrfrQusif;ycJhonf/ tdk;a0<br />

r*¾Zif;wm0efcHESifh pmMunfhwdkufrSL;rsm;twGuf (18) Budrfomjzpfonf/ trIaqmiftoD;oD; tpnf;ta0; wufa&muf<br />

Muaom tBudrfrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfygonf/<br />

udkvSwif- (17) Budrf? udkpdef0if;- (16) Budrf? udkAaqGav;- (11) Budrf? udkndK0if;- (18) Budrf?<br />

613


614<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

udkjroef;- (17) Budrf? udkausmfvIdif- (19) Budrf? udkwifarmifaqG- (13) Budrf? udkudkMunf- (17) Budrf?<br />

udkatmif0if;- (17) Budrf? rcifcifapm- (15) Budrf? udkatmifodrf;Edkif- (15) Budrf/<br />

(2)<br />

trIaqmiftzGJY0g'ESifU vkyfief;pOfrsm;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1959-60 \ Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJudk 1959 ck? pufwif<br />

bmv (25) &ufaeY &efukefwuúodkvf? ,k'oefcef;raqmifwGif usif;yjyKvkyfcJhNyD; &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong> 1959-60 \ 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;udk atmufygtwdkif; aMunmcJhonf/<br />

0g'<br />

1/ ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;? tqifhtwef;jrifhaom ynma&;ESifh ausmif;om;b0 om,majzmifhjzL;a&;?<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJaqmif½Gufa&;?<br />

3/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rI xdef;odrf;jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGmaygif;oif;<br />

qufqHa&;/<br />

vkyfief;pOfrsm;<br />

1959-69 ckESpf vkyfief;pOfrsm;udk a,bk,s ausmif;om;xk vdktyfcsuftajccHrsm;udk csrSwfvdkufygonf/<br />

xdktajccHvkyfief;rsm;udk rlwnfí tao;pdwfvkyfief;csJUxGif vkyfaqmifoGm;rnf jzpfygonf/<br />

1/ ,aeYtcsdeftcgwGif 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; ½kyfodrf;cHae&onf/ 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; qHk;½IH;ae&onf/<br />

ausmif;om;xktygt0if jynfolvlxk\ 'Drdkua&pDtcGifhta&; umuG,fa&;wdkufyGJudk wuotaeESifh qifETJwdkufyGJ<br />

0ifrnf/<br />

2/ ausmif;om;tcGifhta&; ½kyfodrf;cH&NyD; qHk;½IH;vsuf½Sdonf/ wuúodkvfaumifpDwGifvnf;aumif;? ausmif;aqmif<br />

aumfrwDwGifvnf;aumif; ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; z,fxkwfjcif;cH&onf/ pepftrsKd;rsKd;? pnf;urf;trsKd;rsKd;<br />

udk ausmif;om;xkqE´rygbJ jyKvkyfvsuf½Sdonf/ ausmif;om;xkqE´rygbJ ausmif;aqmifrlopfudk twif;csrSwf<br />

vkyfaqmifcJhonf/ rvdkufemEdkifonfh pnf;urf;rsm; twif;tusyfvkyfcdkif;vsuf ½Sdonf/ xdktcsufrsm;rSm ausmif;om;<br />

tcGifhta&; ½kyfodrf;cH&jcif;jzpfonf/ xdkYaMumifh ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;vkyfief;rsm; wuouvkyf<br />

aqmifrnf/<br />

3/ ynma&;wDxGifcsuf a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

rdbjynfolwdkY\ jyóemt&yf&yfwdkYonf om;orD;rsm;jzpfaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;\ ta&;tcif;rsm;om<br />

jzpfayonf/ odkYtwGuf ausmif;ol? ausmif;om;rsm;onf rdbjynfoltaygif;ESifhqdkifaom ta&;tcif;rsm;wGif wm0ef<br />

odpGmjzifh xrf;aqmifcJh&onf/ þjzpfpOfordkif;udk 1300 jynfh tvkyform;? v,form;? ausmif;om;wdkY\ ta&;awmfyHk<br />

BuD;u txift½Sm; oufaojycJhayonf/<br />

(u) yk'fr (5) ESifU vdyfaomifuRef; / / 1958 ck? atmufwdkbmv (28) &ufaeYwGif ygvDreftpnf;ta0; ac:,l<br />

um? 0efBuD;csKyfOD;Ek EkwfxGufNyD; AdkvfcsKyfBuD;ae0if; acgif;aqmifaom tpdk;&tzGJUwufvmNyD;onfhaemuf Nidrf0yfjym;a&;<br />

yk'fr (5) ESifh ta&;ay:yk'frrsm;xkwfum ausmif;om;ESifhEdkifiHa&;orm;rsm;udk zrf;qD;cJhonf/ ausmif;om;rsm;ESifh<br />

EdkifiHa&;orm;rsm;udk udkudk;uRef;odkY ydkYcJhonf/ xdkYaemuf udkudk;uRef;rS jyefvnfac:,lNyD; tcsKdUudkom jyefvTwfNyD;<br />

tcsKdUudk qufvuf csKyfaESmifxm;onhfjyif AdkvfcsKyfae0if;tpdk;&onf xdkolrsm;tm; vdyfaomifuRef;odkY ydkYaqmif&ef<br />

jyifqifcJhjyefonf/<br />

þodkY tEÅ&m,frsm;vSaom vdyfaomifuRef;odkY ydkYaqmifjcif;onf oem;n§mwmrIuif;rJhpGm n§Of;yef;ESdyfpuf&m<br />

oma&mufojzifh ¤if;wdkYtm; vdyfaomifuRef;odkY rydkYaqmifyg&efESifh jyefvTwfyg&ef EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;ae0if;xHodkY<br />

awmif;qdk arwåm&yfcHpmydkYcJhonf/<br />

(c) ygvDrefa½G;aumufyGJ rJay;a&; / / 1960 ck? azazmf0g&Dv (6) &ufaeYwGif usif;yjyKvkyfcJhonfh jynfolYvTwff<br />

awmf a½G;aumufyGJBuD;onf jrefrmjynfolwdkY\ tem*wfta&;udk qHk;jzwfapNyD;? aoa&;½Sifa&;wrQ ta&;BuD;vSaom<br />

a½G;aumufyGJ jzpfayonf/ ausmif;om;rsm;onfvnf; EdkifiHom;jzpfonfhtm;avsmfpGm rdrdwdkYydkifqdkifaom rJjzifh yg0ifqHk;<br />

jzwf&rnf jzpfayonf/<br />

odkYtwGuf a½G;aumufyGJwGif Nidrf;csrf;a&;ESifh 'Drdkua&pDa&;wGif tvm;tvm½Sdí ynma&;wGifvnf; jynfol<br />

vlxkw&yfvHk;u vufcHaom ynma&;pepfa&;qGJum ynma&;wDxGifvkyfaqmifcsufrsm;udk jyKjyifay;jcif;? ynma&;<br />

toHk;p&dwf wdk;jr§ifhay;jcif;rsm;udk vkyfaqmifygrnf[k twdtvif;uwday;olrsm;tm; axmufcHtm;ay;Mu&ef wdkuf<br />

wGef;cJhonf/<br />

wuúodkvfausmif;ol? ausmif;om;rsm; vGwfvyfpGmrJay;Edkifa&;twGuf avQmufvTmyHkpH (18-u) jzifh rdrdwdkY<br />

wuúodkvfrSom rJay;Edkifa&; pDpOfay;cJhonf/ avQmufvTmrsm;udkvnf; wuorS vnf;aumif;? c½dkiftoif;rsm;rSwqifh<br />

ydkrdkvG,fula&;twGuf wm0ef,lxkwfay;jcif;jzifh vnf;aumif; aqmif½GufcJhonf/ odkYtwGuf e,frSausmif;ol? ausmif;<br />

om;rsm;onf rJqE´ay;jcif; jyKEdkifcJhonf/<br />

(*) wJtdrfa½TYajymif;aom &ufa½TYa&; / / &efukefjrLeDpDy,frS &efukefNrdKUtwGif;½Sd a½TUajymif;&ef usef½Sdaeao;aom<br />

&yf uGufrsm;rS wJtdrfrsm;udk 1960 ckESpf? azazmf0g&Dv (17) &ufaeUrS (19) &ufaeYtNyD; ajymif;&rnf[k aMunmcJhay<br />

onf/ xdktcsdefrSm aq;odyÜHausmif;om;ESifh wuúodkvfausmif;ol? ausmif;om;rsm;wdkY pmar;yGJajzqdkaecsdef jzpfNyD;?<br />

wuúodkvfESifh tpdk;&ausmif;rsm; pmar;yGJajzqdkcsdef eD;uyfaeojzifh xdk&yfuGufwGif aexdkifolrsm;\ tcuftcJrsm;<br />

ajyvnfa&;twGuf owfrSwfaom&ufrsm;wGif rajymif;a½TUapyJ pmar;yGJNyD;rSompDpOf&ef awmif;qdkcJhonf/<br />

(4)<br />

ausmif;om;tcGifUta&;rsm; xdyg;vmjcif;ESifU aqmif½Gufcsufrsm;<br />

tpdk;&tzGJUonf jynfolvlxk tusKd;jyKjzpfap&efrSm jynfolvlxk udk,fydkifa½G;cs,fjcif;jzifhom &Edkifrnfjzpf<br />

onf/ 'Drdkua&pDenf;t& wufvmaom tpdk;&omvQif jynfolYtpdk;&jzpfayrnf/ ygvDref'Drdkua&pDenf; r[kwfbJ<br />

tpdk;& tmPmajymif;,lcJhojzifh AdkvfcsKyfae0if;tpdk;&tm; wuorS uefYuGufcJhayonf/ wuorS BudKwifazmfjycJhonfh<br />

twdkif;yif jynfolvlxktwGif; zrf;qD;jcif;rsm;? Ncdrf;ajcmufjcif;rsm;tm;jzifh 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; ydwfyifcHcJh&onf/<br />

jynfolvlxk\om;orDrsm;jzpfaom ausmif;ol? ausmif;om;rsm;wGifvnf; &½Sdxm;onfhtcGifhta&;rsm; ydwfyifcH&jcif;?<br />

zdESdyfcsKyfcs,frI trsKd;rsKd;udkcHcJh&jcif;rsm; jyKcJhayonf/<br />

(u) ausmif;om;oHk;OD; ausmif;0ifcGifUy,fjcif; / / &efukefwuúodkvfwGif wuoESifhwuG ausmif;om;xktm;<br />

zdESdyf&efMuHpnfaeMuonfrSm MumcJhNyDjzpfonf/ odkY&mwGif wuo\ wGef;vSefumuG,fEdkifrIrsm;aMumifh twefaemufqkwf<br />

615


616<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

oGm;&mrS AdkvfcsKyftpdk;& wufvmcsdefwGif ajAmifzdESdyfcsKyfcs,frIrsm;yif jyKrlvmawmhonf/<br />

1959 ck? Mo*kwfv (31) &ufaeYwGif wuúodkvf½Hk;rS ausmif;om; (3) OD;jzpfonfh wuoaiGxdef; udkA<br />

aqGav; (Oya'0dZÆmyxrESpf) ESifh wuotrIaqmifa[mif;rsm;jzpfMuaom udkÓPf&if (r[m0dZÆm-yxrESpf)? udkjrifhodef;<br />

(0dZÆmtaxGaxG*kPfxl;wef;-yxrESpf) wdkYtm; ausmif;0ifcGifhrS y,fzsufvdkufaMumif; aMunmcJhonf/ þjzpf&yfwGif<br />

wuúodkvf\ tcGifhtmPmtydkifqHk;jzpfaom ygarmu©csKyfudk,fwdkif rodvdkufaom jyKrlcsufjzpfaMumif; ygarmu©csKyfrS<br />

0efcHum ausmif;jyef0ifcGifh jyKcJhayonf/ þodkYjzpf&onfrSm oufqdkif&mXmerS ñTefMum;csufw&yfom jzpfaMumif;<br />

ygarmu©csKyf\ xkwfazmfajymjycsuft& tmPmydkifwdkYonf ygarmu©csKyfudkyif ausmfvGefum ½kyfysufqif;ysuf usL;ausmf<br />

zdESdyfvmjcif;jzpfonf/<br />

(c) atmufwdkbmausmif;aqmifaecGifU / / atmufwdkbm ausmif;ydwf&uftwGif jynfe,fausmif;om;rsm;ESifh<br />

jyef&ef vrf;yef;c&D;cufcJaom ausmif;om;rsm;udkom taqmifaexdkifcGifh,lNyD; tr&ESifh &mrnaqmifrsm;wGifom<br />

taqmifaecGifh jyKrnfjzpfaMumif; ausmif;aqmifaumfrwDrS aMunmcJhayonf/ xdkxkwfjyefaMunmcsufonf ausmif;<br />

om;rsm;\ tcGifhta&;udk ½kyfodrf;jcif;om jzpfonf/ tpOftvmrsm;udk qefYusifum ausmif;om;rsm; pmayavhvm<br />

jcif;udk taESmifht,Suf jzpfaponf/ atmufwdkbmausmif;ydwf&ufonf pmoifESpfukefqHk;í ausmif;ydwfjcif;r[kwf?<br />

acwåausmif;ydwfjcif;om jzpfonf/ xdkYaMumifh ausmif;aqmifom;tm;vHk;wGif pmoifESpfrukefqHk;rcsif; ausmif;aqmif<br />

rsm;wGif aexdkifcGifh½SdaMumif;/<br />

ausmif;aqmifaumfrwDrS ,if;ausmif;ydwf&ufwGif ausmif;aqmifaexdkifcGifhay;xm;onfh ausmif;om;rsm;xHrS<br />

aiG 14d^- aumufcHjcif;onfvnf; vHk;0rw&m;ay/ ausmif;aqmifaexdkifoltm;vHk;onf atmufwdkbmvtwGuf<br />

aiGay;oGif;NyD;jzpfonf/ xdkYaMumifh atmufwdkbmausmif;ydwf&ufwGif ausmif;aqmifom;wdkif; rdrdwdkY taqmifrsm;wGif<br />

tcrJhaexdkifcGifhonf rdrdwdkY\ udk,fydkiftcGifhta&;om jzpfaMumif;/<br />

ausmif;aqmifaumfrwD\ jyKvkyfvmcsufrsm;onf ausmif;om;tcGifhta&;udk csKd;zsufjcif;omjzpfNyD; ausmif;<br />

om;udk,fpm;vS,f rygonfh aumfrwDrS ausmif;om;qE´ESifhqefYusifpGm tmPm½Sifqefqef jyKrlvmcsufrsm;om jzpf<br />

aMumif;rsm;jzifh uefYuGufcJhonf/<br />

wuoESifhtoif;tzGJUrsm;rS uefYuGufawmif;qdkaecsdefwGif ausmif;aqmifrsm;wGif wuúodkvft&Hwyf&if;udk<br />

xm;½SdrnfjzpfaMumif; aMunmvdkufjyefonf/ a½S;OD;pGm ausmif;aqmifrsm;jyif&eftwGuf[lí ajymNyD;aemufwGif wuúodkvf<br />

t&Hwyf&if;awmh xm;Edkifonfqdkonfh jyóem xyfqifhcJhjyefonf/ xdkYaMumifh ausmif;aqmifaumfrwD\ qHk;jzwfcsufrsm;<br />

onf ausmif;om;rsm; taqmifwGifraea&;om &nf½G,faom zdESdyfrIoufoufomjzpfaMumif; xif½Sm;ayonf/<br />

odkYtwGuf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|\ tcGifhtmPmt& wuorS ausmif;om;xk<br />

tpnf;ta0;w&yfudk 1959 ck? pufwifbmv (23) &ufaeY? n (7) em&Dtcsdef wuocef;rwGif usif;yjyKvkyfcJhonf/<br />

,if;pnf;a0;yGJrS atmufygtqdkrsm;udk wifoGif;qHk;jzwfcJhonf/<br />

1/ atmufwdkbmausmif;ydwf&uftwGif; rdrdaexdkifonfh ausmif;aqmifwGif aexdkifcGifhrjyKbJ aiG 14d^ay;oGif;um<br />

tjcm;ausmif;aqmifrsm;wGif ajymif;a½TUae&rnfqdkaom ausmif;aqmifaumfrwD\ qHk;jzwf<br />

csufudk uefYuGufaMumif;/<br />

2/ atmufwdkbmausmif;ydwf&uftwGif; wuúodkvft&Hwyf&if;udk ckwHk;vkyfí wuúodkvfe,fajrwGif ppftajc<br />

cHpcef;zGifhvmjcif;udk uefYuGufaMumif;/<br />

3/ þodkY zdEdSyfcsKyfcs,fvmjcif;udk ausmif;om;xkpnf;a0;yGJrS wqufwnf; wuúodkvfe,fajrwGif; vSnfhvnf<br />

í qE´jyuefYuGuf&ef/<br />

pufwifbmv (23) &ufaeYnwGif ausmif;om;xkqHk;jzwfcsuft& qE´jycJhMuayonf/ xdkudpöESifhywfoufí<br />

&efukefwuúodkvfaumifpDrS wuotrIaqmifrsm;onf ausmif;pnf;urf;azmufzsufNyD; qlylonf[laom taMumif;jy<br />

csufjzifh ygarmu©csKyftm; (7) &uftwGif; awmif;yef&rnf? vufrSwfa&;xdk;&rnf[k qHk;jzwfaMunmcJhonf/<br />

xdkjyóemESifh ywfoufí wuotrIaqmiftpnf;ta0;rS tav;teufpOf;pm;MuNyD;-<br />

1/ xdkta&;onf q&mausmif;om; at;aq;ausvnfpGm ajz½Sif;oifhaom jyóemw&yfom jzpfonf[k<br />

wuorS ,HkMunfonf/<br />

2/ xdkta&;aMumifh wuúodkvf\ at;csrf;om,mpGmwnf½Sda&;ESifh Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;udk rxdcdkuf<br />

ap&ef/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

3/ xdkta&;aMumifh q&mausmif;om; yl;wGJaqmif½Gufa&;ESifh cspfMunf&if;ESD;a&; ysufjym;roGm;ap&ef/<br />

4/ xdkta&;aMumifh rdbjynfolrsm;? q&m? q&mrrsm; pdwfrcsrf;rom rjzpfap&efESifh pdwfcsrf;omrI&ap&ef<br />

[laom oabmxm;udk xkwfjyefaMunmum? atmufwdkbm (1) &ufaeYwGif trIaqmifrsm;onf ygarmu©<br />

csKyfxHoGm;a&mufí þodkYjzpfysuf&onfhudpöESifhywfoufí rsm;pGm0rf;enf;ygaMumif;jzifh ajymum ausat;<br />

cJhonf/<br />

wuúodkvfausmif;aqmifrsm;wGif wuúodkvft&Hwyf&if;udk xm;&eftpDtpOfvnf; ysufoGm;cJhonf/<br />

(*) atmufwdkbmv0ufxrif;zdk; / / atmufwdkbmvwGif ausmif;aqmifaeaom ausmif;ol^om;rsm; ausmif;<br />

aqmifrae&ojzifh ¤if;wdkYtm; taqmifrS xrif;rpm;aomaMumifh atmufwdkbmv0uf xrif;zdk;rsm;udk jyef xkwfay;&ef<br />

awmif;qdkcJhonf/ ,if;awmif;qdkcsufaMumifhyif xrif;zdk; 21d^- 50 jym;udk taqmifaeausmif;ol^om; rsm;<br />

jyefvnf&½SdcJhMuonf/<br />

(C) ausmif;pnf;urf;jyóem / / ausmif;aqmifXmerS ausmif;pnf;urf;rsm;udkxkwfjyefcJh&m xdkpnf;urf;rsm;<br />

wGif ausmif;om;rsm; rvdkufemEdkifonfhtcsufrsm; yg0ifaeonf/ wuoonf ausmif;pnf;urf;rsm;ESifh ywfoufí<br />

ausmif;pnf;urf;½SdrIudk vdkvm;onf/ ausmif;pnf;urf;½SdrIudk ausmif;om;ESifh q&myl;aygif;um ynmay;vkyfaqmif&ef<br />

vdktyfaMumif;rsm; wifjycJhonf/ pufwifbmv (8) &ufaeYwGif ygarmu©csKyfESifh wuotrIaqmifrsm; awGUqHkpOfu?<br />

ygarmu©csKyfrS ausmif;pnf;urf;rsm;udk ausmif;om;<strong>or*¾</strong>ESifh o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;udk wdkifyifn§dEIdif;NyD;rS<br />

twnfjyKrnf[k ajymqdkcJhonf/<br />

xdkajymqdkcsufrsm;t& xkwfjyefxm;onfh pnf;urf;rsm;udk jyefvnfpOf;pm;yg&efESifh ausmif;om;udk,fpm;vS,f<br />

rsm;ESifh tajytvnfn§dEIdif;NyD;rS twnfjyKyg&ef awmif;qdkcJhonf/<br />

(i) ausmif;aqmifaumfrwDESifU ausmif;om;udk,fpm;vS,fjyóem / / &efukefwuúodkvf ausmif;aqmifta&;<br />

jyóemrsm;udk pDrHtkyfcsKyf&eftwGuf? wuúodkvfaumifpDvufatmufwGif ausmif;aqmifaumfrwD½SdNyD; ,if;aumfrwDwGif<br />

wuo udk,fpm;vS,f (2) OD; yg0ifcJhayonf/ 1959 ck ausmif;zGifhpwGif wuoudk,fpm;vS,frsm; Ekwfy,fxm;cJhonf/<br />

xdkYaemuf ausmif;aqmifaumfrwD tpnf;ta0;rsm;odkY tvSnfhus ausmif;om;udk,fpm;vS,f (2) OD; wufa&muf&ef<br />

ausmif;aqmif (2) aqmifodkY aumfrwDu zdwfac:cJhonf/ wuoESifh o[m,ESifh pmzwftoif;tzGJUcsKyfwdkYrS ,cift<br />

wdkif; wuo udk,fpm;vS,ftm; jyefvnfay;&ef awmif;qdkaepOfwGif xdkuJhodkYxyfrHjyKjyifjcif;onf ausmif;om;xkudk<br />

udk,fpm;jyK zGJUpnf;xm;aom tzGJUtpnf;rsm;udk todtrSwf rjyKvdkjcif;om jzpfonf/<br />

xdkYaMumifh ausmif;aqmifaumfrwD\ rlrrSefaom ausmif;aqmif (2) aqmifrS udk,fpm;vS,f (2) OD; zdwfac:jcif;<br />

udk uefYuGufí wuoESifh o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyfwdkYrS cefYtyfxm;aom udk,fpm;vS,f (2) OD;udkom<br />

vufcH&ef awmif;qdkcJhonf/ ,ckwGifrl wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL;ESifh o[m,ESifh pmzwftoif;tzGJUcsKyf<br />

Ouú| wdkYudk vufcHxm;½Sdayonf/<br />

(p) aumifpDa½G;aumufyGJ / / 1959 ck? rwfv (2) &ufaeYwGif usif;yaom jynfolYvTwfawmf nDvmcHrS<br />

&efukefwuúodkvftufOya' jyifqifcsufudk twnfjyKcJhavonf/ &efukefwuúodkvftufOya' jyifqif&eftwGuf<br />

wuúodkvfaumifpDwGif tMuHÓPfawmif;cHpOfu rygcJhaom ]wuo udk,fpm;vS,fvlBuD; (2) OD;tm; jzKwfypf&ef}<br />

jyifqifcsufudkvnf; txl;trdefYjyefwrf;xkwfum xnfhoGif;jyifqifcJhonf/<br />

xdkodkY jyKvkyfjcif;onf wuoonf ausmif;om;xkw&yfvHk;\ udk,fpm;vS,fr[kwf[laom oabmouf<br />

a&mufNyD;vQif wuo\ tcGifhta&;rsm;udk ydwfyif&efjyKvkyfjcif;? ausmif;om;wdkif;<strong>or*¾</strong>0ifcGifhudk zsufodrf;í <strong>or*¾</strong>zGJU<br />

pnf;cGifhudk ydwfyif&ef jyKvkyfjcif;? wuúodkvfe,fajrudk EdkifiHa&;tzGJUrsm;,SOfNydKif&m ppfwvif;tjzpfodkY a&muf½Sd&ef<br />

jyKvkyfjcif; jzpfojzifh wuorS qE´jyuefYuGufcJhonf/<br />

ausmif;om;rsm; qE´jyuefYuGufonfhMum;rSyif wuúodkvftufOya'jyifqifcsufudk 1959 ck? rwfv (2)<br />

&ufaeYwGif usif;yaom jynfolUvTwfawmfnDvmcHrS vufcHtwnfjyKcJhonf/ wuoonf xdktufOya'jyifqifcsuf<br />

zsufodrf;a&;? wuo udk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD; (2) OD; &½Sda&;twGuf qufvufawmif;qdk wdkufyGJ0ifrnfjzpf<br />

aMumif; aMunmcJhonf/<br />

617


618<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuúodkvftufOya' jyifqifcsuft& ausmif;om;udk,fpm;vS,f wuúodkvfaumifpDvlBuD; (2) OD; a½G;aumuf<br />

yGJudk 1959 ck? 'DZifbmv (17) &ufaeYwGif usif;yrnf[k wuúodkvfaumifpDrS aMunmcJhonf/ wuo\qE´ESifh<br />

udkufnDrIr½Sdaomfvnf; ausmif;om;udk,fpm;vS,f trnfcHum ausmif;om;qE´twdkif; raqmif½Gufaom wuúodkvf<br />

aumifpDvlBuD; (2) OD; rjzpfap&efESifh ausmif;om;qE´rsm;udk wuúodkvfaumifpDwGif wifjyEdkif&eftwGuf ausmif;om;<br />

udk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD; (2) OD;tm; wuoonf toif;tzGJUaygif;pHkESifh n§dEIdif;a½G;cs,fum 0ifa&muf,SOfNydKifap<br />

cJhonf/<br />

EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;odkYvnf; (1) wuúodkvfe,fajrwGif EdkifiHa&; ppfwvif;rjzpfa&;? (2) ausmif;om;<br />

tusKd; epfemcsufrsm;udk ausmif;om;xkqE´? ausmif;om;xktjriftwdkif; aqmif½GufEdkifa&;twGuf wuúodkvfaumifpD<br />

ausmif;om;udk,fpm;vS,f a½G;aumufyGJwGif 0ifa&muf,SOfNydKifjcif; rjyK&ef arwåm&yfcHcJhayonf/<br />

odkY&mwGif EdkifiHa&;tzGJUtpnf;wckjzpfaom oefY½Sif;zqyvrS 0ifa&muf,SOfNydKif&ef jyifqifvmjcif;aMumifh?<br />

oefY½Sif;zqyv\ qE´t& wuoonf (3) Budrfwdkifwdkif awGUqHkaqG;aEG;cJhonf/ xdkodkY aqG;aEG;&mwGif oefY½Sif;<br />

zqyvESifh wuoonf (1) 'Drdkua&pDa&; aqmif½GufrIrsm;wGif wlnDcsufrsm;½Sdonf? (2) ynma&; oabmxm;rsm;wGif<br />

em;vnfrIrsm; ½SdcJhjcif;wdkYaMumifh? ,aeY wuúodkvfausmif;om;xk\ vdkvm;csufrsm;jzpfonfh ynma&;vkyfaqmifcsufrsm;<br />

y,fzsufay;a&;? ynma&;epfemcsufrsm;udk aumifpDwGif wifjyawmif;qdkay;a&; ponfh rl (2) csufudk vufcHNyD;<br />

EdkifiHa&;tzGJUtpnf;jzpfonfh oefY½Sif;zqyv\ udk,fpm;vS,ftaeESifh r0ifbJ? wuo\a½G;cs,faom udk,fpm;vS,f<br />

tjzpf 0ifrnfqdkygu wuorS axmufcHay;rnf[k wifjycJhonf/<br />

odkYaomf oefY½Sif;zqyvtaeESifh vufrcHaomaMumifh wuoonf wuo\ aiGxdef;a[mif; OD;wDyD0rf;ESifh<br />

Ouú|a[mif; OD;armifarmifausmf wdkYtm; udk,fpm;vS,ftjzpf a½G;aumufum oefY½Sif;zqyv udk,fpm;vS,f OD;0if;?<br />

OD;&m½SpfwdkYESifh ,SOfNydKifcJhonf/ wuoudk,HkMunfjcif;? ausmif;om;xk\ tpOftvmESifhopömudkcH,lí ausmif;om;tusKd;<br />

o,fydk;xrf;½Gufrnfh wuoudk,fpm;vS,frsm;udk ,HkMunf&if;pGJ½Sdjcif;wdkYaMumifh wuoudk,fpm;vS,frsm;u tEdkif&½SdcJh<br />

ayonf/ trdwuo\ *kPfodu©mudk pnf;vHk;nDñGwfjcif; t&nftaoG;jzifh wifay;vdkMuojzifh armfvNrdKif? ykodrf?<br />

ausmufjzLaumvdyf <strong>or*¾</strong>rsm;ESifh ausmif;ol? ausmif;om;rsm;rS nDñGwfpGm rJay;cJhMuonf/<br />

wuoonf aumifpDa½G;aumufyGJwGif wuoudk,fpm;vS,f (2) OD; tEdkif&cJhaomfvnf; wuoudk,fpm;vS,f<br />

aumifpDwGif yg0ifcGifh&½Sda&;rludkum; qufvuf udkifpGJjrJudkifpGJí wuúodkvf jyifqifcsuftufOya' y,fzsufa&;udk<br />

qufvufwdkufoGm;rnfom jzpfayonf/<br />

(q) tzrf;cHausmif;om;rsm;pmar;yGJajza&; / / AdkvfcsKyfae0if; tpdk;&onf Nidrf0yfydjym;a&;udk taMumif;jyum<br />

wuúodkvfESifhtxufwef;ausmif;rsm;rS ausmif;om;rsm;udk yk'fr (5) jzifh zrf;qD;csKyfaESmifcJhonf/ 1958-59 ckESpfwGif<br />

tzrf;cH&aom ausmif;om;tcsKdUrSm pmar;yGJajzcGifh avQmufaomfvnf; EdkifiHtpdk;&rS cGifhrjyKojzifh pmar;yJGajzqdkcGifh<br />

r&½Sdacs/ þodkY zdESdyfcsKyfcs,frIrsm;aMumifh tzrf;cHausmif;om;rsm;twGuf txl;yifepfemcJh&onf/ odkYtwGuf 1959-<br />

60 ckESpf pmar;yGJwGif &oifh&xdkufaom tcGifhta&;t&? ajzqdkcGifhudk rdrdwdkY\ oufqdkif&maxmifwGif;rS ajzqdkcGifhjyK&ef<br />

awmif;qdkcJhonf/<br />

odkY&mwGif zdEdSyfcsKyfcs,frIudkom jyKvdkaom tpdk;&onf wOD;wa,mufudkrQ ajzqdkcGifhrjyKaMumif; jyefMum;cJh<br />

ojzifh? vlYtcGifhta&;ESifh ynmoifMum;EdkifcGifhtcGifhta&; wm;qD;&ma&mufojzifh jyif;jyif;xefxef uefYuGufcJhonf/<br />

(Z) <strong>or*¾</strong>0ifaMu;aumufcHay;&ef / / 1954 ckESpfrSpí <strong>or*¾</strong>aMu;rsm;udk ausmif;0ifonfESifh wNydKifeuf<br />

wuúodkvfrS aumufcHay;cJhonf/ þodkYaumufcHay;cJhjcif;onf wuoudk w&m;0iftodtrSwfjyKjcif;yifjzpfonf/<br />

1959-60 ckESpfwGif ,cifuJhodkY aumufcHaeqJüyif wydkif;wp<strong>or*¾</strong>aMu;rsm; aumufcHjcif;udk &yfqdkif;xm;cJhonf/<br />

,ckESpf 1960-61 wGifvnf; raumufcHay;bJ xm;½SdcJhayonf/ <strong>or*¾</strong>aMu;rsm;aumufcHrI &yfqdkifjcif;onf wuotm;<br />

w&m;0iftodtrSwfrjyKonfh oabmjzpf\/ wuoudk,fpm;vS,f aumifpDvlMuD;rsm;tm; y,fzsufjcif;? ausmif;aqmif<br />

aumfrwDrsm;tm; zsufodrf;jcif;jyKNyD;aemufwGif ,ckqufvufí <strong>or*¾</strong>udktodtrSwfrjyK&ef vkyfaqmifjcif;yifjzpfonf/<br />

jynfolvkxk\ 'Drdkua&pD tvm;tvm arQmfudk;csufjzifh tHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(ps) 0&rf;xkwfcH&aomausmif;om;acgif;aqmifrsm; / / AdkvfcsKyfae0if;tpdk;&tm; tmPmvTJajymif;ay;jcif;onf<br />

ygvDref'Drdkua&pDenf;t& ajymif;vJjcif;r[kwf? tmPmudkaoG;xGufoH,dkrIr½SdbJ twif;tusyfodrf;ydkufjcif; jzpfonf/<br />

xdkYaMumifh 'Drdkua&pDtcGifhta&;rsm; ydwfyifwm;qD;jcif;? jynfolvlxktwGif; zdESdyfcsKyfcs,frItEÅ&m,frsm; usa&muf<br />

jcif;rsm;cHcJh&onf/ wuoOuú| udkcifarmiftkef;? trIaqmif udkzdk;omab;? twGif;a&;rSL; udkatmifbef;wdkY zrf;qD;<br />

udkudk;uRef;ydkYcH&NyD;? Auo'k-Ouú|ESifh trIaqmifa[mif; udkjrifhOD;? tif;0aqmif o[m,ESifh pmzwftoif; trIaqmif<br />

udkudef;aiG? wyfOD;trIaqmif udkudkBuD;ESifh ½Srf;trsKd;om; qdkif;EGefqdkif;? wuo'k-Ouú|a[mif; udkpD wdkYrSmvnf;<br />

zrf;qD;jcif;cHcJh&onf/ wqufwnf;rSmyif wuo'k-Ouú| udkbaumif;? twGif;a&;rSL; udkcifatmif? trIaqmifa[mif;<br />

udk,kwdkY tjyif Auorsm;tzGJUcsKyf Ouú| udkaZmf0if;wdkYtm; 0&rf;xkwfjcif; cHcJh&onf/ ,ckwdkifyif 0&rf;jzifhwdrf;a½Smifae<br />

&qJ jzpfayonf/<br />

jynfolwdkY\ 'Drdkua&pDarQmfudk;csufjzifh wufvmaom OD;Ektpkd;&vufxufwGif? wuo\ awGUqHkawmif;qdk<br />

csuft&? xdkausmif;om;acgif;aqmif;rsm; tzrf;cHygu oufn§mpGmpOf;pm;rnfjzpfaMumif; aMunmvmcJhonf/ yxp<br />

tpdk;&onf 'Drdkua&pDa


620<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

EdkifiHwGif ESpfpOfusif;yaom pmar;yGJwdkif;vdkyif csKdU,Gif;csufrsm; jzpfay:cJhonf/ 1960 ck? azazmf0g&Dv (16) &uf<br />

aeYrSpí usif;yaom wuúodkvf0ifwef;pmar;yGJwGifvnf; csKdU,Gif;csufrsm; jzpfcJhjyefonf/ t*Fvdyfpmar;cGef; tcsKdUwGif<br />

pmrsufESm wzufryg½Sdjcif;? ar;cGef;trSwf (4) wGif bmomjyefyg (odkYr[kwf) tusOf;a&;yg[lí cGJr&Edkifaom rwd<br />

usaom ar;cGef;udkar;jcif;? ocFsmar;cGef;vTm (2) ü t*FvdyfbmomESifh jrefrmbmom *Pef; (2) rsKd; jzpfaejcif;?<br />

(7) yk'f ajzyg[lí jrefrmbmomwGif ryg0ifjcif; paomcsKdU,Gif;rIrsm; jzpfcJhonf/<br />

xdkbmomrsm;onf r,lrae&bmomBuD;rsm; jzpfjcif;aMumifh ausmif;ol? ausmif;om;rsm; twGuf BuD;rm;aom<br />

epfemcsufrsm; jzpfayonf/ xdkYaMumifh ausmif;om;rsm; repfemap&ef aqmif½Gufay;&efESifh xdkodkYaqmif½GufrIrsm;udk<br />

wuúodkvf0ifpmppfbkwftzGJUrS twdtvif; xkwfazmfaMunm&ef awmif;qdkcJhonf/<br />

(C) ynma&;r[mXmeESifUaxmufyHUaMu; / / ,cifESpfrsm;u ynma&;r[mXmewGif axmufyHhaMu;,lol ausmif;<br />

ol? ausmif;om;wdkif;tm; axmufyHhaMu;ay;cJhonf/ odkYaomf 1969-60 ckESpf axmufyHhaMu;,lvdkaom ausmif;ol?<br />

ausmif;om; (300) cefY½Sdonfteuf (130) om ay;cJhonf/ aiGaMu;tusyftwnf;aMumifh ynma&;r[mXmewGif<br />

oif,laeMuaom ausmif;ol? ausmif;om;tcsKdU axmufyHhaMu;r&rIaMumifh ynmqufvufoif,l&ef tcuftcJawGU<br />

ae&onf/ ausmif;vc ray;Mu&aom ,cifESpfrsm;uyif axmufyHhaMu;&vdkolwdkif;tm; ay;EdkifcJhao;&m ausmif;vc<br />

,laom 1959 ckESpfwGif ydkrdkíom ay;Edkifp&mjzpfonf/<br />

odkYtwGuf ynma&;r[mXmeESifh ausmif;ol? ausmif;om;wdkY n§dEIdif;aqG;aEG;um ¤if;wdkY oabmwlqHk;jzwfcsuf<br />

twdkif; ay;apoifhaMumif; awmif;qdkcJhonf/<br />

(i) jrefrm&mZ0ifoD;jcm;oifa&; / / &efukefwuúodkvfwGif pmayoifMum; ydkYcsrIqdkif&mXmersm;teuf ta½SUwdkif;<br />

&mZ0ifXme[lí Xme½SdcJhonf/ ,if;Xmeudk ppfNyD;acwf 1951 ckESpfwGif &mZ0ifXmerS cGJxkwfum oD;jcm;Xmewcktjzpf<br />

wnfaxmifcJhjcif; jzpfonf/ 1955 ckESpfwGif wzef ta½SUwdkif;&mZ0ifXmeü jrefrm&mZ0ifudk oD;jcm;bmomw&yftjzpf<br />

wdk;csJUum 0dZÆmwef;rsm;wGif oifMum;ydkYcscJhavonf/ 1959-60 ckESpfwGif jrefrm&mZ0if oifMum;olaygif; (800)<br />

ausmfxd wdk;wufrsm;jym;vmcJhonf/<br />

xdkodkY wdk;wufrsm;jym;aeaom jrefrm&mZ0ifoifMum;ydkYcsrIudk 1960-61 ckESpfrSpí &efukefwuúodkvfwGif<br />

oD;jcm;bmom&yftjzpf oifMum;jcif;rjyKawmhbJ zsufodrf;&ef &efukefwuúodkvfqD;edwftzGJUrS qHk;jzwfcJhonf/ odkYt<br />

wGuf toif;tzGJUrsm;? owif;pmq&mrsm;ESifh aqmif;yg;½Sifrsm;rS uefYuGufa&;om; azmfxkwfvmcJhonf/ xdkYaMumifh<br />

vnf; &efukefwuúodkvfrS ajz½Sif;csufwckxkwfjyefcJhonf/ jrefrm&mZ0ifoifMum;jcif;udk zsufodrf;jcif;r[kwf? ta½SU<br />

wdkif;&mZ0ifXmerS wdk;csJUum jrefrm&mZ0ifudk oD;jcm;bmom w&yftaejzifh oifMum;&mrS q&mrvkHavmufí jrefrm<br />

&mZ0ifowfowf (odkYr[kwf) ta½SUzsm;&mZ0ifowfowf wckckudkom oifMum;jcif;jyK&ef qHk;jzwfjcif;jzpfaMumif;<br />

azmfjycJhonf/<br />

wuúodkvfrS ajz½Sif;csuf? ygarmu©csKyf\ ajymMum;csufwdkYudk avhvmygu q&mrvHkavmufí [laom<br />

taMumif;jycsufom ½Sdayonf/ wuúodkvfwGif q&mrvHkavmufjcif;rSm jrefrm&mZ0ifXme wckwnf;omr[kwf?<br />

bmom&yftrsm;tjym;wGif rvHkravmufjzpfaeonfrSm txift½Sm; jzpfaeonf/ q&mrvHkavmufíom bmom&yfrsm;<br />

oifMum;ydkYcsjcif;udk &yfqdkif;&rnfqdkvQif wuúodkvfüoifMum;ydkYcsEdkifonfh bmom&yftenf;i,fom usef½Sdrnfjzpfonf/<br />

jrefrm&mZ0ifudk oD;jcm;bmom&yftjzpf oifMum;ydkYcsEdkif&ef q&mr½Sdqdkjcif;rSmvnf; rrSefay/ jrefrm&mZ0if<br />

jzifh &mZ0ifbmomwGif a'gufwmbGJU&cJhaom q&m? q&mrrsm; wuúodkvfwGif½Sdayonf/ xdkYjyif jrefrm&mZ0ifudk<br />

½SmrDS;pkaqmif;cJhaom q&mrsm;vnf; wuúodkvfü ½Sdaeayonf/ ,if;q&mrsm;u jrefrm&mZ0ifudk wuúodkvfü oifMum;<br />

ydkYcsay;Edkifygonf[lí ajymqdkaeygvsuf q&mrvHkavmuf q&mr½Sd[k taMumif;jyaejcif;rSm rsm;pGmoHo,jzpfzG,f<br />

½Sdaeayonf/<br />

wzef jrefrm&mZ0ifoifMum;jcif;udk zsufodrf;onfr[kwf? jrefrm&mZ0ifowfowf (odkYr[kwf) ta½SUzsm;<br />

&mZ0ifowfowf (odkYr[kwf) ta½SUwdkif;&mZ0ifESifh jrefrm&mZ0ifaygif;um wckckudk a½G;cs,foifMum;&ef qdkjcif;rSmvnf;<br />

jynfolvlxkESifh ausmif;om;xktm; vSnfhpm;rIjyKonfh oabmomjzpfonf/<br />

wuúodkvfwGif jrefrmbmomudk oifMum;rIr@dKifbmomtjzpf jy|mef;csufESifhywfoufí wuúodkvftmPmydkif<br />

rsm;wGif rBudKufESpfoufoltcsKdU ½Sdayonf/ xdkolrsm;onf t*FvdyfbmomoifMum;rIr@dKif bmom&yftjzpf xm;vdkol<br />

rsm; jzpfayonf/ jrefrmbmom oifMum;rIr@dKifjzpfonfudk zsufqD;vdkolrsm;vnf; jzpfayonf/ odkYtwGuf ¤if;wdkYonf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

t*FvdyfESifhjrefrmbmom&yf (2) ckpvHk;uddk oifMum;rIr@dKifbmom&yftjzpf owfrSwfum wpwpzsufodrf;&ef &nf½G,f<br />

vsuf ½Sdayonf/<br />

tcsKdUaomyk*¾dKvfrsm;rSm &efukefwuúodkvfudk t*FvefrSvnf;aumif;? tar&duefrSvnf;aumif; yHkwlul;csvdkay<br />

onf/ jrefrmtrsKd;om;wuúodkvftpm; EdkifiHjcm;yHkwlwuúodkvfjzpfcJhvQif jrefrmEdkifiHtusKd;udk xrf;½GufEdkifaom<br />

wuúodkvf jzpfvmrnf r[kwfay/ jrefrmESifht*FvefwdkY &yfwnfyHkudk rEIdif;,SOfbJ BudK;pm;jcif;onf? jrefrmtrsKd;om;<br />

a&;udk qefYusifonfh oabm½SdaeaMumif; xif½Sm;aeonf/<br />

wdkif;jynfwdkif;rS &mZ0ifudk tav;xm;oifMum;&mwGif rdrdwdkYtrsKd;om;,Ofaus;rI tpOftvmudk xdef;odrf;<br />

jcif;? wdkif;jynfESifhvlrsKd; wnfwHhatmif jyKrljcif; tajccHjzpfay&m jrefrmEdkifiHwGif jrefrm&mZ0ifonf oifudkoifoifhaom<br />

bmom&yfjzpfonf/ wuúodkvfwm0efcH wa,mufajymif;wdkif; rdrdwdkYqE´tavQmuf bmom&yfrsm; wdk;jcif;? zsufjcif;<br />

jyKaevQif wuúodkvf\ tem*wfonf &ifav;zG,f jzpfayonf/<br />

jrefrm&mZ0if oD;jcm;oifMum;jcif;rS rcdkifvHkaomtaMumif;jycsufjzifh &yfqdkif;xm;jcif;onf jrefrmwrsKd;om;<br />

vHk;tm; *,uf½dkufcwfvsuf ½Sdayonf/ wuoonf aEG&moDausmif;ydwf&uf arv (17) &ufwGif EdkifiHa&;tzGJUtpnf;<br />

rsm;? toif;tzGJUrsm;? oHCmawmft½Sifjrwfrsm;odkY zdwfMum;um jrefrm&mZ0ifoD;jcm;oifa&;ESifh aemufqufwGJpmar;yGJ<br />

jyKvkyfay;a&;udk ½Sif;vif;wifjycJhonf/ jynfaxmifpkoHCmhtzGJUcsKyfESifh wdkufe,foHCmrsm; tzGJUtpnf;udk,fpm;vS,f<br />

rsm;rS tMuHay;aqG;aEG;Muayonf/ ,if;jyóemtwGuf wuoonf ygarmu©q&mrsm;tm; vdkufvHawGUqHkum<br />

wifjyjcif;? ar;jref;jcif;rsm;jzifhvnf; BudK;pm;cJhayonf/<br />

wuorS tBudrfBudrf wifjyawmif;qdkonfhMum;rS EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;EkrS jrefrm&mZ0if oD;jcm;oifMum;<br />

a&;tjyif jrefrm&mZ0if acgif;pD;vufatmufwGifom ta½SUzsm;&mZ0ifudk oD;jcm;oif&ef qD;edwfodkY tMuHay;cJhonf/<br />

þonfudk qD;edwfrS vdkufavQmjcif; r½Sdjyefojzifh aemufqHk; aumifpDrS q&mudkac:,l&½SdvQif jyefvnfí oD;jcm;oif&ef<br />

[laom qHk;jzwfcsufcsum xm;½Sdaom tajctaeodkY a&mufvmcJh&ayonf/<br />

(p) aemufqufwGJpmar;yGJ / / 1960 ck ynmoifESpftpwGif? EdkifiHawmftpdk;&ESifh wuúodkvfaumifpDrS &efukef<br />

wuúodkvfwGif tajymif;tvJ jyifqifcsufrsm; jyKvkyfcJhonf/ wuúodkvftufOya' jyifqifcsuf? ausmif;vcaumufcH<br />

jcif;? (2) cgus pepfusifhoHk;jcif;? pnf;rsOf;opfrsm; jyKvkyfjcif;? pmar;yGJpepfopfrsm; jyKvkyfjcif;rsm; yg0ifayonf/<br />

pmar;yGJpepfopfrsm; jyKvkyfjcif;ESifh ywfoufí &efukefwuúodkvfwGif 1960 ckESpfrS pNyD; ZGefv aemufqufwGJ<br />

pmar;yGJrsm;zsufodrf;í pmar;yGJwckwnf; usif;y&efjyifqifvmonfh pepfopfjzpfonf/ wuoonf 1958 ck? Mo<br />

*kwfvwGif usif;yaom jrefrmEdkifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;rsm;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJBuD;rS csrSwfonfh ]trsm;BudKuf<br />

ynma&;pepfrsm;udk jyKjyifajymif;vJ zefwD;NyD;aomtcg pmar;yGJrsm;udk wESpfwBudrfppfaompepfodkh ajymif;oifUaMumif;}<br />

oabmxm;udk axmufcHcJhonf/ odkYaomf ,cktajctaewGif trsm;BudKuftajctaeESifh udkufnDaom ynma&;pepf<br />

tjzpf zefwD;aomtajctaeodkY ra&mufao;acs/<br />

ynma&;ESifhywfoufí pepfopfwck zefwD;rnfqdkygu xdkpepfESifhudkufnDaom tajctaeudk BudKwifzefwD;<br />

NyD;rSom pepfopfudkusifhoHk;oifhonf[k wuorS ,lqonf/ 1959-60 ckESpf pmoifESpfwGif ausmif;om;rsm;\<br />

ynmoifMum;rI tajctaeonf pmar;yGJpepfopfESifh udkufnDjcif;? vdkufemEdkifjcif; tajctaer½Sdao;[k ,lqonf/<br />

odkYaomf 1959 ck ESpfOD;rSyif ZGefvaemufqufwGJ pmar;yGJzsufodrf;NyD; pmar;yGJwckwnf;om ppfaq;rnf[k<br />

aMunmxm;onhftwGuf ydkrdkBudK;pmcJhMuonf/ odkY&mwGif ar;cGef;vTm tcuftcJrsm;? usef;rma&;csKdU,Gif;rIrsm;aMumifh<br />

pmar;yGJajzqdk&mwGif tcuftcJrsm;½SdcJhonf/ xdktcsdefuyif 1960 ckESpftwGuf aemufqufwGJpmar;yGJw&yf ppfaq;&ef<br />

aumifpDESifh qD;edwfwdkYodkY arwåm&yfcHonf/<br />

1960 ckESpf wuúodkvfpmar;yGJwGif (65) &mcdkifEIef;pepf? tywfpOf enf;jyoifwef;rsm;? tprf;pmar;yGJrsm;udk<br />

jyKvkyfrI½SdNyD; tenf;qHk;trSwf (34) ESifh ysrf;rQtrSwf (40) udk tatmifay;rnfaMunmjcif;? ,cifESpfrsm;u pmar;yGJ<br />

(2) ckaygif; &mcdkifEIef;xuf ,ckpmar;yGJwckwnf;onf rrsm;aomfvnf; odyfenf;rnf r[kwfaMumif;yif ajymcJhjcif;rsm;<br />

wdkYaMumifh ausmif;om;rsm;u arQmfvifhrI? tm;xm;rI ½SdcJhMuonf/ odkYaomf pmar;yGJatmifpm&if;rSm ,cifpmar;yGJwck\<br />

&mcdkifEIef;xufyif ausmfvGefjcif;r½Sdonfudk awGU&onf/ odkYtwGuf ausmif;om;rsm; vGefpGmepfem&NyD; wzufwGif<br />

(2) cguspepfESifh &ifqdkif&jyefonf/ þonfudk wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyfodkY yefMum;jcif;? awGUqHkjcif;jzifh<br />

tjynfhtpHk wifjy½Sif;vif;cJhonf/ wuúodkvft"dywdrSvnf; aemufqufwGJ pmar;yGJusif;ya&;udk ZGefv (29) &uf<br />

qD;edwftzGJUodkY wifjyay;rnf[k jyefMum;cJhonf/<br />

621


622<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1960 ck? ZGefv (29) &ufaeYonf &efukefwuúodkvf armifr,fopfvGifaeYjzpfonf/ wuúodkvft"dywdonf<br />

xdktcrf;tem;odkY wufa&mufcg rdefYcGef;ajymMum;rnf jzpfonf/ odkYtwGuf wuorS ausmif;om;xkESifh t"dywd\<br />

vmjcif;udk aumif;aomvmjcif;tjzpf todtrSwfjyKum BudKqdk&if; ausmif;om;xk\ aemufqufwGJ&a&;udk qE´jyum<br />

0dkif;0ef;arwåm&yfcHyGJ jyKvkyfcJhonf/<br />

1960 ck? ZGefv (29) &ufaeY nwGif wuúodkvfqD;edwf tpnf;ta0;usif;yum wuúodkvf aemufqufwGJ<br />

pmar;yGJusif;y ray;EdkifaMumif; qHk;jzwfNyD;vQif xkwfjyefaMunmcJhonf/ ausmif;om;xkw&yfvHk; ½kwfjcnf;tHk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

odkYtwGuf wuorS awmif;qdkcJhonfhjyif wuo\ ausmif;om;udk,fpm;vS,frSvnf; ZGefv (29) &uf<br />

wuúodkvfqD;edwftzGJUodkY wifjyawmif;qdkcJhonf/ ,ck aemufqufwGJpmar;yGJwGif trSwfrjynfhaom bmomudkom<br />

ajzcGifh&aomfvnf; rludkum; vufcHjcif;r½Sdao;acs/<br />

(6)<br />

obiftcrf;tem;rsm;<br />

(u) usrf;opömusdefqdkyGJ / / &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1960-61 \ Ouú| usrf;opömusdefqdkyGJ<br />

udk 1959 ck? pufwifbmv (25) &ufaeY? aeYvnf (12) em&DwdwdwGif &efukefwuúodkvf ,k'oefcef;rü usif;ycJhonf/<br />

usrf;opömusdefqdkyGJodkY ausmif;ol? ausmif;om;rsm;? <strong>or*¾</strong>trIaqmifa[mif;rsm;? xif½Sm;aomyk*¾dKvfBuD;rsm; wufa&muf<br />

Muonf/<br />

1958-59 ckESpf wuoOuú|a[mif; udkcifarmiftkef;rSm udkudk;uRef;odkY tydkYcH&aomaMumifh wuo Ouú|<br />

a[mif;ESifh EdkifiHawmf0efBuD;csKyfa[mif; OD;Eku wdkifay;um Ouú|opf udkvSwif usrf;opömusdefqdkcJhonf/<br />

tcrf;tem;wGif txl;{nfhonfawmftjzpf AdkvfrSL;csKyfa[mif;ausmfaZm? yxrqHk; wuoOuú| OD;ausmfcif<br />

wdkYrS rdefYcGef;toD;oD; csD;jr§ifhMuonf/ wuotrIaqmiftzGJU\ 0g'ESifhvkyfief;pOfudk aMunmcJhonf/<br />

xdkusrf;opömusdefqdkyGJtwGuf tpOftvmt& ausmif;aeY0uf ydwfay;aeusudk ygarmu©csKyfrS ydwfray;jcif;?<br />

ygarmu©csKyfESifh q&mrsm; rwufa&mufMujcif;onf 0rf;enf;p&mjzpfonf/<br />

(c) urÇmUausmif;om;aeh / / Edk0ifbmv (17) &ufaeYudk urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong> (I.U.S) rS ausmif;om;rsm;<br />

aeY[k owfrSwfum ESpfpOfusif;ycJhonf/ jrefrmjynfwGif urÇmYausmif;om;aeYudk 1954 ckESpfrSpí usif;ycJhonf/<br />

,ckESpf wGifvnf; Edk0ifbmv (17) &ufaeYwGif wuojrufcif;jyifwGif usif;ycJhonf/ urÇmYausmif;om;aeY rwdkifrD<br />

tBudKaeY rSpí jrefrmausmif;om;vIyf½Sm;rI "gwfyHkwdkYudk vnf;aumif;? jrefrmEdkifiHwGif yef;csDausmfBuD;rsm;\<br />

yef;csDum;trsKd;rsKd;udk vnf;aumif;? wuo pmMunfhcef;rwGif jyocJhonf/ urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong> ordkif;pmapmifudk<br />

a0í wuooufom acsmifcsda&; pma&;puúL? pmtdwf ponfrsm;udkvnf; a&mif;cscJhonf/ EdkifiHjcm;rS ynmvma&muf<br />

oif,laeMuaom vlrsKd;jcm;ausmif;om;rsm;rS rdefYcGef;toD;oD; ajymMuonf/


624<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

onf/ wrsKd;om;vHk;ESifhoufqdkifaom ta&;rsm;ESifhywfoufí jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifh trsKd;om;nDñGwfa&; wnf<br />

aqmufa&; yefMum;csufxkwf&efESifh EdkifiHwuma&;&moabmxm;ESifh aqmif½Guf&eftMuHay;csufrsm;udk jy|mef;EdkifcJhonf/<br />

(i) Adkvfatmifausmfaeh / / (21) Mudrfajrmuf AdkvfausmfaeY tcrf;tem;udk 1959 ck? 'DZifbmv (20) &ufaeY<br />

wGif Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifh yl;wGJum Adkvfatmifausmf\ ocFsKdif;*lwGifpk½Hk;oGm;a&muf yef;acGrsm;csí t"d|mef<br />

pmwrf;zwfMum;í t"d|mefjyKcJhonf/<br />

(p) [,f&Dwefaeh / / pwkw¬tBudrfajrmuf [,f&DwefaeYudk Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYESifyl;wGJum 1960<br />

ck? rwfv (22) &ufaeYwGif jyKvkyfcJhonf/ <strong>or*¾</strong> (3) ckrS trIaqmifrsm; pka0;NyD; [,f&Dweftkwf*l½Sd MuHawmokóef<br />

odkY vGrf;olYyef;acG oGm;a&mufcsum t"d|mefpmwrf; zwfMum;cJhonf/<br />

(q) trIaqmifrsm;tzrf;cH&aomESpfvnfaeh / / 1959 ck? {NyDv (3) &ufaeYwGif vufeufudkifwyfom; (200)<br />

ausmfwdkYonf wuo taqmuftODudk 0dkif;0ef;um wuoOuú| udkcifarmiftkef;? twGif;a&;rSL;a[mif; udkatmif<br />

bef;wdkYudk zrf;qD;cJhMuonf/ wuotrIaqmif wOD;jzpfaom udkzdk;omab;tm;vnf; ¤if;\aetdrfwGif zrf;qD;jcif;<br />

jyKcJhonf/ wcsdefwnf;wGif wuo 'k-Ouú| udkbaumif;? wuotwGif;a&;rSL; udkcifatmif? Auorsm;tzGJUcsKyf<br />

udkaZmf0if;wdkYrSm wdrf;a½SmifíaecJh&onf/ zrf;qD;cH&aomausmif;om;rsm;rSm udkudk;uRef;odkY tydkYcH&onf/ xdktzrf;cH<br />

&aom ausmif;om;rsm;ESifhtwl rEÅav;wuúodkvfausmif;om;rsm;? txufwef;ausmif;om;rsm; vTwf&efESifh 0&rf;<br />

ausmif;om;rsm;tm; 0&rf;½kyfodrf;&ef wESpfajrmufaeYwGif awmif;qdkcJhonf/ xdkaeYwGif ydkpwmrsm;uyfjcif;? 0rf;enf;aom<br />

txdrf;trSwftjzpf tvHeufrsm; vTifhxljcif;rsm; jyKvkyfcJhonf/<br />

(Z) udkvdkeDpepf qefhusifa&;aeh / / {NyDv (24) &ufaeYonf EdkifiHwumvli,fausmif;om;rsm;\ udkvdkeD<br />

pepfqefYusifa&;ESifh Nidrf;csrf;pGm,SOfwGJaexdkifa&;aeY jzpfonf/ 1955 ck? {NyDv (24) &ufaeYwGif tif'dkeD;½Sm;jynf<br />

befa'gif;NrKdUwGif tif'dkeD;½Sm;? tdE´d,? oD[dkVf? w½kwfjynfolYor®wEdkifiH? jrefrmEdkifiH (5) EdkifiHrS OD;aqmifí tm½Stmz&duwdkif;jynfrsm;<br />

yg0ifonfh befa'gif;nDvmcHudk usif;ycJhMuonf/ xdknDvmcHrS udkvdkeDpepfqefYusifa&;ESifh<br />

Nidrf;csrf;pGmtwl,SOfwGJaexdkifa&;udk csrSwfcJhayonf/<br />

xdkaeYwGif wuoonf Auorsm;tzGJUcsKyf? jynfolUvli,ftzGJUcsKyfwdkYESifh yl;wGJum udkvdkeDpepfqefYusifa&;?<br />

Nidrf;csrf;pGm,SOfwGJaexdkifa&; atmifjrifa&;twGuf wdkufyGJ0if&ef aMunmcsuf xkwfjyefcJhonf/<br />

(ps) tmZmenfaeh / / 1960 ck? Zlvdkifv (19) &ufonf AdkvfcsKyfatmifqef;ESifhwuG trsKd;om;acgif;<br />

aqmifBuD;rsm; usqHk;onhf (13) ESpfajrmufaeY jzpfonf/ trsKd;om;ynma&;? trsKd;om;vGwfvyfa&; AdokumBuD;rsm;<br />

tm; owd&OD;ñGwfonfhtaeESifh wuo? Auo? &uoESifh wef;cGJwef;cswdkufyGJaumfrwDrsm; yl;aygif;um tmZmenf<br />

AdrmefodkY csDwuftav;jyKum wdkifwnfyGJ usif;ycJhMuonf/<br />

(n) udkudk;uRef;jyefrsm;*kPfjyKyGJ / / 1958 ck? atmufwdkbmvwGif AdkvfcsKyfae0if;tm; oefY½Sif;zqyvrS<br />

tmPm vTJajymif;ay;pOfu wuoonf tjyif;txef uefYuGufqE´jycJhayonf/ xdkYaMumifhyif wuotm; EdkifiHa&;<br />

tmCmwrsm;xm;um 1959 ck? {NyDv (5) &ufaeYwGif wuoOuú| udkcifarmiftkef;? trIaqmif udkzdk;omab;ESifh<br />

twGif;a&;rSL;a[mif; udkatmifbef;wdkYtm; zrf;qD;í udkudk;uRef;odkY ydkYaqmifcJhayonf/ (13) vausmfrQ tcsKyf<br />

taESmifcH&NyD; 1960 ck? arv (14) &ufaeYwGif jyefvnfvGwfvmcJhayonf/ rSefuefaom wdkufyGJrsm;? vIyf½Sm;rIrsm;<br />

udk axmufcHum tcdkiftrmjyK&if; vli,fESifhausmif;om; acgif;aqmifrsm;tm; *kPfjyK&efvdkayonf/<br />

odkYtwGuf 1960 ck? arv (21) &ufaeYwGif EdkifiHa&;ygwDrsm;? toif;tzGJUrsm;udk zdwfMum;í wuo?<br />

AouESifh jynfolYvli,ftzGJUcsKyfwdkYrS BuD;rSL;um *kPfjyKyGJ jyKvkyfcJhonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(7)<br />

taxGaxGvkyfief;rsm;<br />

1959 ck? 'DZifbmv (7) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvf "gwkaA'Xme ygarmu©q&mOD;bdk;omonf uG,fvGef<br />

tedpöa&mufcJhayonf/ &efukefwuúodkvfwGif (35) ESpfMumrQ trIxrf;cJhaom ynm½Sifq&mwOD; uG,fvGefoGm;jcif;udk<br />

wuorS0rf;enf;aMumif; aMunmí wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHkaqG;aEG;yGJ udk,fpm;vS,frsm;ESifhtwl ydkYaqmifcJhonf/<br />

wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;yGJudk ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS ESpfpOfusif;ycJhMuonf/ xdkodkY usif;y<br />

&mwGif wuúodkvfupm;ckefpm;aumifpDrS aiGESifh tjcm;tultnDrsm; ay;jrJjzpfí odkYjzpfjcif;aMumifh 1959-60 ckESpf<br />

ajy;ckefupm;yGJtwGuf wuúodkvfaumifpDrS aiG (2000) usyf xkwfay;&ef taMumif;Mum;cJhonf/ odkYaomf r&cJhyg/<br />

1959 ck? 'DZifbmv (18) &ufwGif usif;ycJhaom &efukefwuúodkvf bGJUESif;obiftcrf;tem;wGif wuúodkvf<br />

t"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyf AdkvfcsKyfae0if;\ rdefYcGef;tm; wuorS BudKqdkcJhonf/ rdefYcGef;wGif ]q&m? ausmif;om;<br />

jyóemudk Oyrmjyí b,fudpörqdk jyifyya,m*r0if&if q&mESifUausmif;om; n§dEIdif;ajz½Sif;vdkh&aMumif;}? ynma&;<br />

pepfESifhywfoufí ]vuf½Sdynma&;pepfBuD;udk jyKjyifajymif;vJ&efvdktyfaMumif;? acwfESifU&ifabmifwef;Edkifaom ynma&;<br />

pDrHudef;rsm;vdkaMumif;} jzifh ajymqdkcJhonf/ xdkYaMumifhwuorS BudKqdkaxmufcHjcif; jyKcJhonf/<br />

1959-60 ckESpf pmar;yGJrsm; ajzqdk&awmhrnfhtwGuf ausmif;om;rsm; pmMunfhEdkif&ef wuo tpnf;ta0;<br />

cef;rtm; eHeufcif;rS n (12) em&Dxd zGifhvSpfí Zefe0g&D (26) &ufaeYrS pwifcGifhjyKcJhonf/ pmMunfhEdkifa&;twGuf<br />

tpDtpOfESifh vdktyfcsufrsm;udk jyKvkyfay;cJhonf/<br />

&efukefwuúodkvf? yif;,aqmif o[m,ESifh pmzwftoif; trIaqmif? <strong>or*¾</strong>0if udk0if;armifonf azazmf0g&D<br />

v (22) &ufaeYnu uG,fvGeftedpö a&mufcJhjcif;? ynma&;XmerS aeYausmif;olwOD;jzpfol rwifwifat; (bDattD;'D)<br />

yxrESpfonf 1960 ck? rwfv (6) &ufaeYwGif uG,fvGeftedpöa&mufcJhjcif;? oxHkausmif;aqmif 0dZÆmodyÜH (u)<br />

wef; ausmif;om; udkcspf0dwfonf 1960 ck? {NyDv (2) &ufwGif uG,fvGeftedpöa&mufjcif;wdkYudk wuorS tokb<br />

ydkYaqmifcJhonf/<br />

1960 ckESpf? Zlvvdkif (7) &ufaeY t*Fvefjynf? udef;b&pfNrdKUwGif ygarmu©q&mBuD; zmeDA,f uG,fvGef<br />

tedpö a&mufoGm;cJhonf/ q&mBuD;onf jrefrmjynfwGif 1902 ckESpfrSpí tdkifpDtufpfb0ESifh trIxrf;cJhNyD; e,fcsJUacwf<br />

vGwfvyfa&;acwf wavQmufvHk;ESifh uG,fvGefonfhaeYtxd jrefrmjynf\ okawoevkyfief;rsm;udk tpOfwpdkufvkyfcJhol<br />

jzpf\/ xdkYtwGuf wuorS q&mBuD;uG,fvGefojzifh rsm;pGm0rf;enf;aMumif; aMunmcJhonf/<br />

rEÅav;aqmifwGif tpm;taomufrsm;aMumifh ausmif;om;rsm; rl;a0atmhtefum "gwfavQmukefMu\/<br />

odkYtwGuf ausmif;aqmift&m½SdrSwqifh ausmif;aqmifaumfrwDodkY xdkufoifhovdk ta&;,laqmif½Gufyg&ef taMumif;<br />

Mum;cJhonf/<br />

(8)<br />

Xmeqdkif&mvkyfief;rsm;<br />

(u) jyefMum;a&;Xme / / wuo owif;ESifhjyefMum;a&;XmerS tcgtm;avsmfpGm owif;vTmrsm; xkwfa0<br />

cJhonf/ wuo\vkyfief;rsm;? oabmxm;rsm;? owif;rsm;udk ausmif;ol? ausmif;om;xkodkY rjywfjzefYcsdcJhonf/<br />

wBudrfvQif apmifa& (2000) cefY½dkufí xkwfa0cJhonf/ 1960-61 ckESpf armifr,fopfvGif tBudKowif;vTm<br />

xkwfa0cJhonf/<br />

(c) oufomacsmifcsda&;Xme / / wuo oufomacsmifcsda&;XmerS zGifhvSpfxm;aomqdkifudk 1959-60 ck<br />

ESpfpwGif wdk;csJUvkyfudkifjcif; jyKcJhonf/ wuúodkvfor0g,r? tif;0pmtkyfwdkufESifh tquftoG,frsm;,lum pmtdwf?<br />

pma&; puúLESifh pmtkyfrsm;omru qyfjym? riftdk;? oGm;wdkufaq;? tvSukeftcsKdUudk wdk;csJUa&mif;cscJhonf/ yvyfpwpf<br />

ypönf;rsm;ESifh ywfoufívnf; rSwfyHkwifuwfrsm;udk a&mif;csEdkifcJhonf/ armfvNrdKifOypmaumvdyfESifh rEÅav;wuúodkvf<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;odkYvnf; oufomacsmifcsda&;XmerS jzefYcsdum wifydkYpDpOfEdkifcJhonf/ odkY&mwGif 1959 ck ukefqHk;csdef<br />

ydkif;rsm;wGifum; ypönf;½Sm;yg;rI? aiGaMu;tcuftcJrsm;aMumifh qdkifydwfxm;cJh&ayonf/<br />

(*) vlxkqufqHa&;Xme / / wuo vlxkqufoG,fa&;Xmeonf wuovkyfief;ESifh a&mpyfvsuf½Sdonf<br />

omrsm;ayonf/ jrefrmwdkY\ pmayavmu*kPfjyKjcif; txdrf;trSwfjzpfaom pmqdkawmfaeYudk ewfawmfvqef; (1)<br />

625


626<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&ufaeYwGif jyKvkyfusif;yjrJ jzpfayonf/ pmqdkawmfaeY\ tBudKaeYjzpfaom 1959 ck? Edk0ifbmv (29) &ufaeYnwGif<br />

uavmiftoif;? pme,fZif;toif;wdkYESifh wuowdkY yl;aygif;um wuo taqmuftODwGif pmqdkynm½Sifrsm;jzpfaom<br />

OD;at;armif? OD;azarmifwif? OD;odef;[ef? rif;ok0PfwdkYtm; uefawmhylaZmfyGJjyKvkyfum vli,fpma&;q&mrsm;\<br />

a[majymyGJrsm;udk jyKvkyfcJhonf/<br />

(C) upm;ckefpm;ESifU,Ofaus;rIXme / / wuo upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rIXmeonf wuúodkvfausmif;om;rsm;<br />

\ tm;upm;avmu tqifhtwef;jrifha&;twGuf wuúodkvfq&mrsm\ vspfvsL½Ijcif;cHae&aom wuúodkvftm;<br />

upm;avmu zGHUNzdK;ap&ef ulnDtm;ay;cJhonf/ jyify tm;upm;NydKifyGJrsm;wGif yg0if,SOfNydKifaom wuúodkvfrS tm;upm;<br />

toif;tzGJUESifh ausmif;om;rsm;tm; txl;tm;ay;cJhMuonf/<br />

wuúodkvfESpfywfvnf ajy;ckefupm;yGJ ydkrdkpnfum;a&;twGuf yg0ifaqmif½GufcJhonf/ 1959 ckESpf 'DZifbm<br />

vwGif ,dk;',m;jynf? befaumufNrdKUü usif;yaom ta½SUawmiftm½Srdom;pk tdkvHypfNydKifyGJtwGuf a½G;cs,fjcif;cH&aom<br />

wuúodkvfrS tm;upm;orm; (17) OD;tm; *kPfjyKyGJjzpfajrmuf&ef BudK;pm;aqmif½Gufí atmifjrifcJhayonf/<br />

1959 ckESpf? 'DZifbmvwGif tdE´d,jynf? tm*&mNrdKUü usif;yjyKvkyfaom wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk<br />

ajy;ckefupm;yGJodkY &efukefwuúodkvfrS xl;cRefaom tm;upm;orm;rsm; yg0if,SOfNydKifEdkifa&;twGuf wuúodkvftm;upm;<br />

aumifpDrSwqifh ygarmu©csKyfxHodkY awmif;qdkay;cJhonf/ xdkYaMumifhvnf; &efukefwuúodkvfrS tm;upm;orm; (8)<br />

OD; yg0if,SOfNydKifcGifh &½SdcJhayonf/ jrefrmEdkifiHwGif pmtkyfpmwrf;rsm; ½Sm;yg;onfhtwGuf EdkifiHjcm;wuúodkvfrS tm;upm;<br />

pmtkyfrsm; vSL'gef;Edkif&ef pmjzifha&;om; tultnDawmif;cJhonf/ tcsKdUw0uf&½SdcJhonf/<br />

urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong> 'k-Ouú| rpöwmtbl*pf'g&D\ a,bk,sowif;ay;csuft& 1961 ckESpf? Mo*kwfv<br />

wGif blvfa*;&D;,m;jynf? qdkzD,mNrdKUü usif;yrnfjzpfaom urÇmYwuúodkvfaygif;pHk ajy;ckefupm;yGJwGif &efukefwuúodkvf<br />

rS xl;cRefaom tm;upm;orm;rsm; yg0if,SOfNydKifEdkifa&;udk wuúodkvf upm;ckefpm;aumifpDwGif wifjy&m rltm;jzifh<br />

vufcHvdkufNyD; jzpfonf/<br />

&efukefwuúodkvf upm;ckefpm;aumifpDwGif q&m (5) OD;ESifh wuo ausmif;om;udk,fpm;vS,f (5) OD;yg0ifcJh&m<br />

EdkifiHjcm;rS enf;jyq&m awmif;,la&;udk upm;ckefpm;aumifpDwGif wifjyaqG;aEG;cJhonf/ xdkYtwGuf tar&duefjynf<br />

zl;(vf)b½dkufpDrHudef;rS bwfpuwfabm? abmfvDabm? wif;epfESifh a&ul;wdkYtwGuf enf;jyq&m rpöwm'pfabmif;0g;<br />

ESifh ZeD;wdkY rMumrDu a&muf½SdvmcJhayonf/<br />

wuúodkvftav;r tm;upm;½HkBuD;wGif upm;ol vlOD;a&ESifh rnDrQvmonfwdkYudk awGU½Sdí taqmuftODopf<br />

wdk;csJUa&;udk awmif;qdkay;cJh&m &½SdcJhayonf/<br />

&efukefwuúodkvf wBudrfwcgrQ avhvmqefppfjcif; rjyKvkyfcJhbl;aom &efukefwuúodkvf tm;upm;avmu<br />

ppfwrf;wapmifudk a&;om;í wuúodkvfupm;ckefpm;aumifpDodkY wifoGif;EdkifcJhonf/ b@maiG tcuftcJ½SdrlaMumifh<br />

wuúodkvfESifh aumvdyfaygif;pHk ajy;ckef;upm;yGJ rjyKvkyfEdkifcJh/ tm;upm;owif;pOf pmapmifrsm; rxkwfEdkifcJhay/<br />

wuúodkvf tm;upm;toif;tzGJUaygif;pHkESifh awGUqHkaqG;aEG;yGJw&yfudkvnf; Mo*kwfv wwd,ywftwGif;<br />

jyKvkyf&ef pDpOfxm;onf/<br />

1959 ckESpf? 'DZifbmvwGif jyKvkyfaom rEÅav;wuúodkvf aiG&wkobifyGJodkY udk,fpm;vS,f vTwfjcif;?<br />

wuo\ pDrHuGyfuJrIjzifh jyZmwfyg0ifujy EdkifcJhjcif;rsm;jzifh ulnDcJhonf/<br />

(i) tdk;a0r*¾Zif;Xme / / tdk;a0r*¾Zif;onf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

yGJrsm;aMumifh vnf;aumif;? urÇmYausmif;om;tcsif;csif; aoG;pnf;nDñGwfa&;vkyfief;rsm;aMumifh vnf;aumif;? wuo<br />

\ *kPfodu©monf urÇmYwdkif;jynfrsm;wGif xif½Sm;ay:vGifcJhonf/ EdkifiHwum ausmif;om;avmuwGif xif½Sm;onfh<br />

tzGJYtpnf;rsm;jzpfonfh (IUS/ Cosec) ESpfckpvHk;ESifh wuoonf qufoG,fcJhonf/ qufoG,f&mwGif tajccHESpfcsuf<br />

ay:wGif rlwnfNyD; qufoG,fcJhonf/<br />

1/ EdkifiHwum ausmif;om;nDñGwfa&; wnfaqmufa&;ESifh tvkyfwlyl;wGJvkyfaqmifa&;/<br />

2/ e,fcsJUqefYusifwdkufzsufa&;ESifh urÇmNidrf;csrf;a&; wnfaqmufa&; ponfwdkY jzpfonf/<br />

yÍörtBudrfajrmuf urÇmausmif;om;rsm;tzGJUcsKyf uGef*&ufNyD;ajrmufNyD; aemufydkif;umvwGif ta½SUawmifydkif;<br />

½Sd ausmif;om;vli,ftzGJUtpnf;rsm;ESifh wuoonf qufoG,frIwGif txl;wdk;wuf aumif;rGefvmcJhonf/<br />

awmiftmz&duwdkuf½Sd ausmif;om;vli,frsm;\ vljzLvlrJcGJjcm;csuf wdkufzsufa&;wdkufyGJ? tJvf*sD;&D;,m;½Sd<br />

ausmif;om;vli,frsm;\ trsKd;om;vGwfajrmufa&;wkdufyGJ? awmifudk&D;,m; ausmif;om;vli,frsm;\ qpfref&D;<br />

zufqpftmPm½Siftpdk;& wdkufzsufa&;wdkufyGJ? wl&uD½Sd ausmif;om;vli,frsm;\ ref;ZD;zufqpftmPm½Siftpdk;&<br />

wdkufzsufa&;wdkufyGJ? *syef½Sd ausmif;om;vli,frsm;\ tar&duef wynfh tvdkawmf&d uD½Sd tpdk;&zsufa&;? *syefjynftm;<br />

uRefjyKvkyfrnfh *syef-tar&duef ppfajyNidrf;a&;pmcsKyf zsufodrf;a&;ESifh [dkuf'½dk*sif-tEkjrLAHk; rprf;oyfrazmufcGJa&;?<br />

vHk;0ydwfyifa&; Nidrf;csrf;a&;wdkufyGJwdkYudk wuorS axmufcHcJhonf/<br />

wuoonf urÇmYausmif;om;rsm;aeYudk Edk0ifbmv (17) &ufaeYwGif wcrf;wem; atmifjrifpGmusif;yjyK<br />

vkyfEdkifcJhonf/ "gwfyHkjyyGJ? yef;csDjyyGJrsm;tjyif


628<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vnf;aumif;? urÇmYausmif;om;rsm;aeYESifh trsKd;om;atmifyGJaeY jyyGJjyKvkyf&mwGif wm0ef,laqmif½Gufay;aom yef;csD<br />

q&m OD;eef;a0tm;vnf;aumif;? "gwfyHkjyyGJwGif "gwfyHkrsm;pkaqmif;pdkufxkwfay;aom [Hom0wD owif;pmrS OD;a½Tarmif<br />

tm;vnf;aumif;? rEÅav;aiG&wkobifodkY uyGJtultnDay;&mwGif wm0efcHulnDay;aom vli,f'g½dkufwm wuúodkvf<br />

jrwfav;tm;vnf;aumif;? w,fvDzHk;aMu;ray;qyfEdkifojzifh jyefvnfwyfqifay;&efBudK;pm;&mü aiG (100) vSLay;<br />

aom EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;Ektm;vnf;aumif;? aiG (100) vSLay;aom wuoxrif;qdkifrS a':MunfMunftm;vnf;<br />

aumif;? tdk;a0r*¾Zif; xkwfEdkifa&;twGuf rwnfaiGvSL'gef;yg0ifMuaom trIaqmifa[mif;rsm;? t&m½SdBuD;rsm;?<br />

ukefonfrsm;? owif;pmwdkufrsm;tm;vnf;aumif; wuorS txl;aus;Zl;wif½SdaMumif; rSwfwrf;wiftyfygonf/<br />

(10)<br />

ed*Hk;<br />

&Jabmfwdkh-<br />

1959-60 <strong>or*¾</strong>oufwef;onf? ql;ajimifhcvkwfrsm;jzifh jynfhvQrf;aeaom tMurf;wrf;qHk;c&D; jzpfonf/<br />

wjynfvHk;wGif 'Drdkua&pDqdwfokOf;um? jynfolw&yfvHk;rSm tylvHk;


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

OD;vSwif<br />

(1959-60)<br />

u&ifjynfe,f? bm;tHNrKdUwGif arG;zGm;onf/ 1955-56 ckwGif armfvNrKdifOypmaumvdyfwGif ynmqnf;yl;í<br />

1957-58 wGif &efukefwuúodkvfü qufvuf ynmqnf;yl;onf/ 1958-59ckwGif wuotrIaqmiftzGJUü<br />

tdk;a0r*¾Zif; t,f'Dwmtjzpf wm0efay;tyfjcif;cH&í 1959-60 ckwGif wuoOuú|jzpfonf/ Ouú|opf usrf;opöm<br />

usdefqdkyGJwGif xdkpOfu oefY½Sif;zqyv Ouú|jzpfol ,ckEdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;Eku opömqdkay;onf/<br />

'Drdkua&pDa&; arSmifuscsdefü wuoonf tusyftwnf;rsm;ESifh &ifqdkifcJh&onf/ wuo\ tcGifhta&;rsm;<br />

½kyfodrf;cH&onf/ wuúodkvfaumifpDonf <strong>or*¾</strong>0ifaMu;rsm; aumufcHay;&mrS &yfqdkif;ypfcJhonf/<br />

ausmif;aqmifaecGifh pnf;urf;udk jyifqifum ae&mcsxm;rI ajymif;vJrIrsm;aMumifh ausmif;om;qE´jyyGJrsm;<br />

ay:cJhonf/ atmufwdkbmausmif;ydwf&ufwGif ausmif;om;rsm; ausmif;aqmifaecGifhESifh ywfoufí rD;wkwfudkif<br />

qE´jyyGJrsm;jzpfcJhonf/ wuúodkvftmPmydkifrsm;u awmif;yef&rnf[k tusyfudkifjcif;cHcJh&onf/<br />

wuúodkvf tufOya'jyifqifcsuft& ausmif;om;udk,fpm;vS,f wuúodkvfaumifpD vlBuD; (2) OD;udk ausmif;om;<br />

xk rJqE´jzifha½G;cs,f&m wuorS wifoGif;aom udk,fpm;vS,f (2) OD; a½G;cs,fcH&onf/<br />

wuúodkvfwGif pmayoifMum;ydkYcs&mü bmom&yfrsm;ESifhywfoufí ajymif;vJjcif;rsm; jyKvkyfcJh\/ jrefrm&mZ0ifudk<br />

bmomw&yftjzpf oifMum;ae&mrS &yfqdkif;ypfojzifh ausmif;om;jynfolrsm;u uefYuGufMuonf/ wuúodkvf<br />

aemufqufwGJ pmar;yGJusif;ya&;twGuf BuD;rm;aom ausmif;om;xkqE´jyrIBuD;rsm; ay:aygufcJhonf/ ygarmu©<br />

csKyftdrfudk 0dkif;í ta&;qdkjcif;rsm; jzpfcJhonf/ wuúodkvft"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Eku jrefrm&mZ0ifudk<br />

qufvufoifMum;apjcif;? aemufqufwGJ pmar;yGJusif;y&ef wdkufwGef;qHk;jzwfjcif;rsm; jyKcJhonf/ aemufqufwGJ<br />

pmar;yGJrsm;udk pufwifbmvwGif usif;yay;cJhonf/<br />

udkvSwifonf wuúodkvfü qufvufynm qnf;yl;qJjzpf\/<br />

udkpdef0if;<br />

629<br />

Ä (wzufpmrsufESmrS)<br />

(oHk;cG)- 1959-60 ck wuo ESpfywfvnftpD&ifcHpmonf wuoordkif;wGif txl;jcm;qHk; tjynfhpHkqHk;xJrS wckjzpfonf/<br />

1971 ck? arvrS ZGefvtxd uRef;pepfzsufodrf;a&; tpmiwfcHqE´jywdkufyJGwGif wdkufyJG0ifcJhJNyD;? uRef;pepfysufNyD; tif;pdef<br />

(wJGzufaxmif) odkY olYtm; vlemxrf;pOfjzifho,fum uRef;wdkufü tusOf;csxm;cJhonf/ uRef;wdkufyJG aemufxyf<br />

ESpf&ufoHk;&ufqufygu udkpdef0if;yg aoqHk;oGm;Edkifonf/ ¤if;'Pfrsm;aMumifh aoqHk;csdeftxd usef;rma&;csKdU,Gif;cJh&onf/<br />

aemufqHk;tBudrf axmifxJa&muf awmhvnf; ¤if;'Pfrsm;aMumifhyif uG,fvGefcJhonf/ (OD;vSaz rSwfcsuf- jirf;? udkpdef0if;oHk;cG?<br />

pm- 12? trSwfpOf- 4? ar 2000/ w,fvDzkef;ar;jref;csuf)<br />

1988 ck? pufwifbmv ppfwyftmPmodrf;tNyD; e,fpyfodkYxGuftvm rlvusef;rma&; csKdU,Gif;aom'PfaMumifh vrf;c&D;<br />

zifhaES;aeNyD; ajcaxmufwGif'Pf&m&um e0w\ zrf;qD;jcif;cH&onf/ 1990 'DZifbmwGif tonf;toefaeraumif;<br />

jzpfí 1991 Zefe0g&Dvqef;wGif tif;pdefaxmifaq;½HkodkY wifvdkuf&onf/ 1991 ck? Zefe0g&Dv (10) &ufaeYwGif<br />

axmifaq;½HkwGif uG,fvGefonf/ (tusOf;axmifxJrS tmZmenfrsm;? {&m0wDpmtkyfwdkuf? 1999? pm-18/ atatyDyD)


630<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1959- 1960)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

rcifcifapm udkAaqGav; udkvSwif udkpdef0if; udkndK0if;<br />

(pmMunfhwdkufrSL;) (aiGxdef;) (Ouú|) ('k-Ouú|) (twGif;a&;rSL;)<br />

udkjroef; udkudkMunf udkatmif0if; udkwifarmifaqG udkausmfvIdif udkatmifodrf;Edkif<br />

(wJGzuftwGif;a&;rSL;) (vlxkqufoG,fa&;) (oufomacsmifcsda&;) (,Ofaus;rIESifhupm;ckefpm;) (EdkifiHjcm;a&;) (tdk;a0wm0efcH)<br />

ygy,m; em½dkif;em; OD;uHodef; udkbay: udkvSausmf<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> - tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD (1959-1960)<br />

rcifcifat; (trIaqmif) udkAaqGav; (aiGxdef;) udkatmifodrf;Edkif (tdk;a0wm0efcH) udkxGm;pdef (twGif;a&;rSL;)<br />

udkoef;armif (trIaqmif) udkeE´ (trIaqmif) udkvSa½T (trIaqmif)<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

AdkvfcsKyfBuD; tpdk;&acwf wuo (17) vc&D; ("gwfyHku@)<br />

rSwfcsuf- tdk;a0r*¾Zif;rS jznfhpGufazmfjyonf/<br />

631


632<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

633


634<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines


Source: Oway Magazines<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

635


636<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

(Ouú| udkvSwif rdefhcGef;ajymaepOf)<br />

Source: Oway Magazines<br />

637


638<br />

(yHk- ¤if;a½G;yJGwGif oefh½Sif;zqyv udk,fpm;vS,f½IH;ojzifh oefY½Sif;<br />

rdom;pk ½IH;yJGBuD;[k ydkpwma&;í vSnfUvnfvmMupOf)<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Source: Oway Magazines<br />

(0J- Ouú|opf udkvSwif)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

udkatmifodrf;Edkif - vufrSwfxdk;xm;ol tdk;a0wm0efcH udkatmifodrf;Edkifonf AuyodkY awmcdkoGm;cJhNyD; vlxka':trmom;tBuD; udkpdk;0if;ESifh<br />

twl jzKwf? xkwf? owf- ao'Pfay;ta&;,lcH&onf/<br />

639


640<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1959 rS 1960 - 'Drdkua&pDa&; vltcGifUta&; Nidrf;csrf;a&; trsdK;om;a&;toGif<br />

641


642<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcef; (23)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;ESifY<br />

trsKd;om;a&;toGif ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1960 rS 1961)<br />

(u) 1960-61 &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU<br />

udkwifat; Ouú|<br />

udkwifarmif 'k-Ouú|<br />

udkeE´ (0dZÆm-*kPfxl;) aiGxdef;<br />

udkAaqGav; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkapmarmif wGJzuftwGif;a&;rSL;ESifh owif;ESifhjyefMum;a&;XmerSL;<br />

udkxGef;Munf EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkrif;axG; upm;ckefpm;ESifh ,Ofaus;rIXmerSL;<br />

udkvSMunf vlxkqufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkombef; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

udkvSa½T tdk;a0wm0efcH<br />

udkjrodef; pmMunfhwdkufrSL;<br />

(c) &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (1960-61) Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJ<br />

Ouú|opfudkwifat;rdefhcGef; (1960 ck? Edk0ifbmv 17 &uf)<br />

{nfUonfawmfvlBuD;rif;rsm;? q&m^q&mrrsm;? &Jabmfausmif;ol^om;rsm;cifAsm;-<br />

(31) ESpfajrmuf wuoOuú|tjzpf uRefawmfhudk wm0efay;MuwJhtwGuf 0rf;ajrmuf0rf;om *kPf,lrdygw,f/<br />

ay;tyfwJhwm0efudkvnf; xrf;aqmifyghr,fvdkY usrf;opömusdefqdkNyD;ygNyD/<br />

ausmif;om;xku ,Hk,HkMunfMunf ay;tyfwJh ausmif;om;wm0efrsm;eJY rdbjynfolrsm;uay;tyfwJh trsKd;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

om;a&; wm0efrsm;udk wuo&JUordkif;pOfrSm ydkrdkxGef;ajymifa&;twGuf uRefawmfeJY uRefawmfhtrIaqmiftzGJU[m<br />

ajc okwfykqdk;? a>rpG,fusKd;rQ xrf;aqmifyghr,fqdkwm uwday;yg&ap/<br />

uRefawmfwdkY trIaqmiftzGJU&JU oabmxm;rsm;udk rajymMum;rD wuo&JUordkif;pOfrSm tMurf;wrf;qHk;vdkY<br />

qdk&r,fh c&D;Murf;BuD;udk ausmfvTm;EdkifcJhwJh NyD;cJhwJhESpf trIaqmiftzGJU&JU atmifjrifpGmBudK;yrf;EdkifrIudk OD;pGmyxr<br />

rSwfwrf;wifvdkygw,f/ wuoBuD; aysmufuG,foGm;atmif zsufqD;jcif;cH&wJhtcsdefrSm wuo wnfwHhcdkifjrJatmif<br />

tEÅ&m,ftaygif;udk&ifqdkifNyD; ausmif;om;xkESifhtwl umuG,fEdkifoltjzpf 1959-60 ckESpf trIaqmiftzGJUudk uRefawmf<br />

wdkY av;pm;*kPfjyK rSwfwrf;wifvdkufygw,f/<br />

'DvdkNyD;cJhwJh trIaqmiftzGJUu wnfwHhcdkifjrJatmif xdef;odrf;cJhwJh wuoudk uRefawmfwdkU qufvufwm0ef,l<br />

yghr,f? wuo&JUordkif;pOf xGef;ajymifatmif qufvufBudK;pm;yghr,f/ tvif;udktarSmifeJY zsufqD;wJY tcsdefumv<br />

rsKd;ESifh MuHKvmjyefvQifvnf; uRefawmfwdkY wdkufcdkufausmfvTm;yghr,f/<br />

'DaeYwjynfvHk;rSm½SdwJh ausmif;om;rsm;&JUcHpm;csuf? epfemcsufrsm;[m trsm;tjym;½Sdw,f/ wuúodkvfausmif;<br />

om;awGyJjzpfjzpf txufwef;ausmif;om;awGyJjzpfjzpf cHpm;&csuf epfem&csufrsm;[m wlnDygw,f/ 'DaeYwjynfvHk;rSm<br />

<strong>or*¾</strong>awG vGwfvyfpGmzGJUpnf;cGifh r½Sdjzpfaeygao;w,f/ 'g[m 'Drdkua&pDa&;twGuf raumif;wJhvu©Pm jzpfygw,f/<br />

<strong>or*¾</strong>awG[m e,fcsJUqefYusifa&;ordkif;rSm tifrwefxGef;ajymifcJhygw,f/ 'Drdkua&pDudk wzGzGa


644<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tcGifhta&; trsm;tjym;udkawmh razmfjyvdkawmhygbl;/ txif½Sm;qHk; om"uwckudk azmfjy&vQif AdkvfcsKyfae0if;<br />

tpdk;&vufxuf 1959 ck &efukefwuúodkvf tufOya'jyifqifcsuf[m wuo&JU e,fcsJUqefYusifa&;? trsKd;om;a&;<br />

wdkufyGJrS&½SdwJh ausmif;om;tcGifhta&;udk csKd;ESdrfvdkufjcif; jzpfygw,f/ 1958 ck jyifqifcsuft& wuo&JU w&m;0if<br />

udk,fpm;vS,f (2) OD;udk &efukefwuúodkvfaumifpDu xkwfy,fcJhygw,f/ wuúodkvfaumifpDrSm tjcm;aomXmeawGu<br />

wdkuf½dkufudk,fpm;vS,f yg0ifcGifh &½Sdayr,fh wuoudkawmh 'DtcGifhta&; ½kyfodrf;ypfvdkufw,f/ 'g[m wuo&JU<br />

xGef;ajymifwJh &mZ0ifudk csKd;ESdrfjcif; jzpfw,f/ wuo&JU&mZ0ifudk *kPfodu©mudk edrfhusatmif xdyg;apmfum;jcif;yJ/<br />

'Dvdk wuoudk csKd;ESdrfwJhae&mrSm wuo acgif;aqmifa[mif;awG yg0ifaewmudk 0rf;enf;pGm awGU&w,f/<br />

wuo&JU udk,fpm;vS,f (2) OD;[m &efukefwuúodkvfaumifpDrSm yg0ifoifhw,fvdkY ,aeYwdkif uRefawmfwdkY<br />

,HkMunfygw,f/ yg0ifcGifh&atmifvnf; qufvufwdkufyGJ0ifygr,f/ &efukefwuúodkvf&JU ta&;tcif;rSeforQrSm wuo<br />

udk,fpm;vS,frygbJ b,fenf;ESifhrQ ajz½Sif;vdkYr&bl;qdkwm &mZ0ifu oufaocHaeygw,f/ tpdk;&? wuúodkvftmPm<br />

ydkifeJY ausmif;om;qufqHa&;[m wuo udk,fpm;vS,f (2) OD; aumifpDtwGif;rSm&½SdwJh w&m;0ifae&mrSefudk jyefr&<br />

oa½GU NyD;jynfhpHkrSm r[kwfygbl;/ 'gaMumifh ausmif;om;tcGifhta&; umuG,fa&;wdkufyGJrSm wuo udk,fpm;vS,f<br />

(2) OD; aumifpDtwGif; yg0ifcGifh&½Sda&;twGuf wuúodkvftufOya' jyifqifcsufudk qefYusifwdkufyGJ0ifr,f? 'DOya'udk<br />

½kyfodrf;ay;ygvdkY awmif;qdkygw,f/<br />

qufvufNyD; wuúodkvf&JU ynma&;tajctaeudk tav;teuf ajymMum;vdkygw,f/ wuúodkvfrSm ynm<br />

oifMum;rItajymif;tvJ rsm;jym;w,f/ bmom&yfawmfawmfrsm;rsm;[m 'DESpfoifMum;cGifh&ayr,fh aemufESpfus&if<br />

oifMum;cGifhr&eJY rwnfrNidrfjzpfaeygw,f/ oifMum;aewJh ae&mrSmvnf; q&m? ausmif;oHk;ypönf;? pmtkyfpmwrf;<br />

rvHkavmufwJhMum;u tqifhtwef; jr§ifhwifa&;qdkNyD; oifMum;wJhtcgrSm tqifhtwef;rjr§ifhbJ ausmif;om;awGom<br />

pmar;yGJtusrsm;wm awGU&ygw,f/<br />

cufcufoifvdkY rdrdoifwJh bmomt,l enf;vmwmudk *kPf,laeMuwJhXmeawG wuúodkvfrSm ½Sdaew,f/<br />

tckqdk&if ausmif;om;awG[m rdrdpdwf0ifpm;&m? rdrdtwGuftvm;tvm? wdkif;jynf&JUvdktyfcsuf ponfwdkYudk rMunfhEdkif<br />

½SmawmhbJ pmar;yGJjrefjrefatmifzdkU vG,fulwJhbmom&yfawGudkom oifMum;aewJhtajctaeudk 0rf;enf;pGmawGU&ygw,f/<br />

'Dawmh ynmoifMum;rI rjynfhpHkwJhMum;u tqifhtwef;jrifhatmifqdkNyD; cufcufoif? cufcufar;? pmar;yGJusqHk;&if<br />

ausmif;xkwfypf pwJh tifrwef&ifav;p&mb0udk ausmif;om;awG &ifqdkifae&ygw,f/<br />

uRefawmfwdkY jzpfapcsifwmu pmayoifMum;rI vdktyfcsufrsm; jynfhpHkatmifvkyfyg/ tqifhtwef;jr§ifhwifa&;<br />

twGufvnf; wzufuBudK;pm;yg/ pmar;yGJatmifEdkifatmifvnf; oifMum;ay;yg/ pmar;yGJus&if ausmif;xkwfypfwJhpepf<br />

qdk;BuD;udk y,fzsufay;ygvdkY arwåm&yfcHvdkygw,f/<br />

'gawG[m ausmif;rSmpmoifae&cdkuf jyóemrsm; jzpfygw,f/ rdrdausmif;uxGuf&if 'DaeYyJ ynmwwf<br />

tvkyfvufrJhjyóemudk pwif&ifqdkif&ygw,f/ bDatawGomru bDtufpD tif*sifeD,mawGyif tvkyfvufrJh jyóem<br />

eJY MuHKawGUae&ygw,f/ tcsdefukef? aiGukef? vlyef;cHNyD; ESpf½Snfvrsm;ynmoifMum;vdkY ynmjynfhpHkvmumrS xrif;<br />

wvkwftwGuf tvkyfr&bl;qdkwJh tjzpfrsKd;uawmh tifrwef &ifemp&maumif;ygw,f/ 'Dynmwwf tvkyfvufrJh<br />

jyóemudk owd½Sd½SdeJYajz½Sif;zdkY vdktyfaeygNyD/<br />

ynma&; tusyftwnf;'PfeJY qufpyfaewJh pD;yGm;a&; tusyftwnf;'Pfudkvnf; ajymMum;vdkygw,f/<br />

,aeYwdkif;jynfrSm pD;yGm;a&;usyfwnf;aeavawmh pD;yGm;a&;eJYqufpyfaewJh ynmoifMum;rIrSmvnf; cufcJwJhjyóem<br />

awG &ifqdkif&wm obm0ygbJ/ 'gaMumifh wdkif;jynfrSm pD;yGm;a&;usyfwnf; aewmawG? ynmoifa&; tqifhtwef;<br />

edrfhusaewmawG wdkif;jynfzGHUNzdK;wdk;wufrI r½SdwmawG[m wdkif;jynfrNidrf;csrf;vdkYbJ jzpfw,f/ 'gaMumifhrdkYvdkY wdkif;jynf<br />

Nidrf;csrf;csifwJhqE´½SdwJh uRefawmfwdkYu jynfwGif;ppfudk 'Drdkua&pDusus &yfpJcsifygw,f/<br />

vlBuD;rif;rsm;cifAsm;-<br />

'DuaeY wuúodkvfBuD;&JU*kPfodu©m[m wdkif;jynfrSmtawmfyJ usqif;aeygw,f/ wuúodkvftaMumif;<br />

raumif;owif;rsm; ysHUvGifhaeygw,f/ 'g[mrrSefuefwJh tkyfcsKyfa&;aMumifh jzpfygw,f/ ynmoifMum;rIqdkif&myk*¾dKvf<br />

tcsif;csif; rnDñGwfrI? av;pm;tyfaom Oya'pnf;rsOf;rsm;udk rvdkufemrIaMumifh ray:ayguf rjzpfoifhaom udpörsm;<br />

jzpfyGm;&jcif;udk uRefawmfwdkY pdwfraumif; jzpf&ygw,f/ 'gaMumifh q&meJYausmif;om; wOD;udkwOD; em;vnfpGm<br />

BudK;yrf;Mur,fqdk&if wuúodkvf&JU*kPfodu©mudk jr§ifhwifEdkifygw,f/ 'Dvdkjr§ifhwifzdkYtwGuf uRefawmfwdkYu a½S;OD;pGm<br />

vufurf; BudKqdkygw,f/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wuo&JU jynfwGif;vkyfief;udk ajymMum;NyD;aemuf EdkifiHwumvkyfief; wm0efrsm;udk ajymMum;vdkygw,f/<br />

'gudkrajymrD rMumao;rDu uRefawmfwdkY wuúodkvfbGJESif;obifcef;rrSm vmxdkifoGm;wJh w½kwfjzLudk,fpm;vS,fudpöeJY<br />

ywfoufvdkY EdkifiHawmftpdk;&rSm trsm;BuD; csKdU,Gif;aewmqdkwm a0zefvdkygw,f/ oef;aygif; (650) w½kwfjynfolY<br />

or®wEdkifiH jynfolawGudk udk,fpm;jyKwJh tpdk;&eJY cspfMunfpGmqufqHaecsdefrSm azmfrdkqmuRef;u (9) oef;aom vl<br />

OD;a&udk udk,fpm;jyKwJh e,fcsJUorm;aemufvdkuf w½kwfjzL? wenf;tm;jzifh Armhajray: usL;ausmfvk,ufaewJh<br />

w½kwfjzLudk uRefawmfwdkYtpdk;&u b,fenf;eJYrS vufoifhrcHoifhygbl;/ Armh&efoludk uRefawmfwdkY rMunfjzLEdkifygbl;/<br />

wqufwnf;rSm 'DaeYESpfq,f&mpkeJY rpyf[yfawmhwJh udkvdkeDpepftykyftodk;udk urÇmYajray:u z,f½Sm;ypfzdkYyJ<br />

uRefawmfwdkY awmif;qdkygw,f/ w&m;rQwrI? vGwfvyfrI? wdk;wufzGHUNzdK;rIwdkYtwGuf trsKd;om;vGwfajrmufa&;udk<br />

BudK;yrf;aeMuwJh tm½S? tmz&du? vufwiftar&duefEdkifiHrsm;u jynfolawGudkvnf; uRefawmfwdkY axmufcHygw,f/<br />

urÇmESifht0Srf; acgif;jyLxGufvmwJh ppftmPm½Sifpepfudk qefYusif vIyf½Sm;awmif;qdkaeMuwJh EdkifiHwum vli,fausmif;<br />

om;rsm;&JU vkyfief;udkvnf; uRefawmfwdkY BudKqdkygw,f/ aemufqHk;taeeJY a[m'DurÇmBuD;rSm vHk;0r½SdrjzpfwJh vHk;0<br />

vufeufzsufodrf;a&;? urÇmNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,fa&; vkyfief;awGtwGufvnf; jyif;jywJhqE´½SdaMumif;<br />

xkwfazmf tpD&ifcHvdkufygw,f/<br />

vlBuD;rif;rsm;cifAsm;ed*Hk;csKyftaeeJY<br />

trsKd;om;a&;wm0efawGudk EdkifiHwuma&;&m wm0efawGeJY uRefawmfeJY uRefawmfhtrIaqmif<br />

tzGJUu uwdwnfwnf opöm½Sd½SdeJY OD;aqG;qHjrnfh xrf;aqmifygrnfqdkwmudk {nfhonfawmfrsm;? q&m? q&mrrsm;<br />

ESifhwuG &Jabmfausmif;ol? ausmif;om;rsm; a½SUarSmufrSm t"dXmefjyKvdkufygw,f/<br />

(*) 1960-61 ck ausmif;om;vIyf&Sm;rIrsm;<br />

(*-1) aemufqufwGJpmar;yGJudpö<br />

wuoonf ,ckESpf aemufqufwGJpmar;yGJjyKvkyfay;&ef wuúodkvfaumifpDtpnf;ta0;ü vnf;aumif;?<br />

0efBuD;csKyfESifhawGUqHk&mwGif vnf;aumif; ½Sif;vif;wifjycJhavonf/ aemufqufwGJpmar;yGJ rusif;yay;ygu ausmif;<br />

om;rsm; (1) ESpfydk tcsdefukefNyD; aiGukef? vlyifyef;rIrsm;jzifh tv[ó epfemqHk;½HI;&rnf/ wuoonf aemufqufwGJ<br />

pmar;yGJtwGuf vIyf½Sm;awmif;qdkcJhjcif; jzpfonf/<br />

(*-2) tar&duefoH½Hk;qE´jyyGJ<br />

tar&duefe,fcsJUusL;ausmfrItwGuf wuorS BuD;rSL;í tpnf;ta0; usif;ycJhonf/ rpöwmt,f*s,fvm<br />

[laom uyÜvDwOD; wufa&mufcJhonf/ ¤if;onf wuo&Jabmfrsm;udk qufoG,fí tar&duefe,fcsJU usL;ausmfrI<br />

rsm; qefYusifa&; vlxktpnf;ta0;odkY wufa&mufonf/ wuo tpDtpOfrSm pnf;urf;½Sd½Sd at;csrf;pGm qE´jy&ef<br />

omjzpfonf/ tar&duefoH½Hk; 0ef;usifwGif yxptpdk;&u t"du½kPf;ESdrfESif;a&; &Jabmfrsm; csxm;onf/<br />

odkY&mwGif oH½Hk;a½SUa&mufaomtcg rpöwmt,f*s,fvmonf oHql;BudK;tumt&Hrsm;udk OD;aqmifí z,f½Sm;<br />

avonf/ xdkYaemuf &&mcJrsm;jzifh aygufrIjzpfvmonf/ &Jrsm; rsuf&nf,dkAHk;oHk; vlpkcGJNyD;? t"du½kPf;EdSrfeif;a&;&Jrsm;<br />

u rn§mrwm ausmif;om;rsm;udk eHygwfwkwfrsm;jzifh ½dkufESufMuonf/ udkwifatmifjrifh (zsmyHk) tar&duefoH½Hk;<br />

axmifhwGif t½dkufcH&onf/ ygarmu©csKyf a'gufwmomvSudk,fwdkif vdkufvmum wuo&Jabmfrsm;udk twlxdef;í<br />

jyefac:oGm;onf/ ausmif;om;rsm; qE´jyyJGNyD;aomf ab;rSy&dowfrsm;u ausmif;om;rsm; t½dkufcH&í a'goxGufum<br />

ausmufwHwm;*wfudk 0dkif;&mrS &Jrsm;u aoewfjzifhypfcwfí vlaoMuonf/<br />

(*-3) ygarmu©csKyftm; qefhusifrI<br />

ygarmu©csKyfa'gufwmomvS cefYxm;jcif;ESifhywfoufí wuorS qefYusifuefYuGufrIjyKvkyf&m-<br />

645


646<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> xkwfjyefaMunmcsuf<br />

&efukefwuúodkvfygarmu©csKyf cefYxm;jcif;ESifhywfoufí &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>u 26?<br />

1? 61 aeYwGif ]ygarmu©ae&mtwGuf avQmufxm;ol oHk;OD;rSwOD;jzpfol a'gufomvSu 24? 1? 61 aeh oH½Hk;<br />

wck {nfUcHyGJwGif olonfygarmu©csKyfjzpf&ef (75) &mcdkifEIef; aocsmonf/ olonfygarmu©csKyfjzpfvQif wuo<br />

ESifU ausmif;om;rsm;udk tjywftowf ESdrfeif;ypfrnf} [k ajymqdkcJhonf/ xdkudpöudk a'gufwmomvSu r[kwfaMumif;<br />

jiif;qdkcJhonf/<br />

wuoonf ausmif;om;tusKd;? jynfoltusKd;rSeforQ &J&J0Hh0Hha½SUwef;rS aqmif½GufcJhonf/ rnfonfhtcgrQ<br />

yk*¾dKvfa&;tm;jzifh tmCmwxm;um &efwdkufay;½dk; xHk;pHr½SdcJh? jyKvnf; rjyKcJh? jyKrnfvnf; r[kwfay/ ausmif;om;<br />

xktm;? wdkif;jynftm; vdrfnmcJhaom tpOftvmr½SdcJhonfudk ordkif;u oufaocHvsuf½Sdonf/<br />

xdkaeYu oH½Hk;{nfhcHyGJwGif a'gufwmomvSonf þpum;rsm; xkwfazmfajymqdkcJhaMumif; wuou tcdkift<br />

rm od½Sd&onf/ xdkaeYu oH½Hk;{nfhcHyGJodkY wuoOuú| udk,fwdkifwufa&mufcJhonf/ þpum;rsKd; ajymqdkonf<br />

rajymqdkonfrSm a'gufwmomvSomvQif todqHk;jzpfayonf/ þtcsufESifhywfoufí ajz½Sif;rnfqdkvQif wuo<br />

toifh½Sdonf/ wuotaejzifh udk,fawGUMum;cJholrsm;yif wifjyEdkifayonf/<br />

a'gufwmomvS þodkYajymqdkcJhjcif;rSmvnf; ,ckrSomr[kwf? wuoESifh ausmif;om;xktm; qefYusifcJh<br />

aom pum;rsm;udk tpOftvmuyif ajymqdkcJhonfrSm jiif;uG,fí r&Edkifay/ xif½Sm;vSayonf/<br />

wuotaejzifh ,ckrQavmuf xkwfazmfa&;om;jcif;udkyif rvdkvm;ay/ odkYaomf vuf½Sdygarmu©csKyf<br />

a½G;cs,fa&;ESifh ywfoufí ausmif;om;rsm;? q&mrsm;ESifh qufqHa&;ajyjypfrnfhol? wuúodkvfynma&; wdk;wufa&;<br />

aqmif½GufEdkifrnfhol? wuúodkvf Nidrf;csrf;om,ma&; aqmif½GufEdkifrnfhol? vlawmfvlaumif;rsm; &½Sda&;twGuf<br />

xkwfazmf aMunm&jcif;jzpfayonf/<br />

- wuoudkxdyg;rnfUtEå&m,f umuG,fMu<br />

- wuúodkvfNidrf;csrf;om,ma&; BudK;yrf;Mu<br />

aehpJG-27? 1? 1956 trIaqmiftzGJY<br />

&efuefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

&efukefwuúodkvf<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> xkwfjyefaMunmcsuf<br />

&Jabmfausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

,aeY 28? 1? 61 &ufaeYwGif ygarmu©csKyftopfa½G;cs,fonfh wuúodkvfaumifpDtpnf;ta0;udk usif;y<br />

cJhonf/ ygarmu©csKyf a½G;cs,fyGJESifhywfoufí &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> taeESifh-<br />

1/ wdkif;jynf\ ynma&;wdk;wufa&;udk aqmif½GufEdkifrnfhol?<br />

2/ wuúodkvf wdk;wufom,ma&;udk aqmif½GufEdkifrnfhol?<br />

3/ q&mrsm;? ausmif;om;rsm;ESifh qufqHa&;ajyjypf aumif;rGefrnfhol?<br />

4/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;twGuf aqmif½GufEdkifrnfhol?<br />

5/ tusifhodu©m aumif;rGefjzLpifonfh oludkom a½G;cs,fcefYxm;&ef wifjycJhayonf/<br />

xdkwifjycsufudk wuúodkvft"dywd? yxpXmecsKyfESifh aumifpDtzGJU0ifrsm;odkY wifjycJhayonf/ xdkodkY<br />

wifjyaepOfrSmyif oufqdkif&mtpdk;& wm0ef½SdoltcsKdUu ausmif;om;rsm;ESifh qufqHa&;rajyjypfol wOD;tm;<br />

rdrdwdkYtvdkus ygarmu©csKyftjzpf cefYxm;a&;twGuf BudK;yrf;cJhayonf/ wuúodkvftmPmudk vkyfMuHrIjyKvkyf<br />

cJhayonf/ ygarmu©csKyftjzpf 0ifa&mufta½G;cHol a'gufwmomvSuvnf; ausmif;om;xkESifh wuotay:<br />

racsiHaom pum;rsm; ajymqdkcJhayonf/ xdktcsufrsm;udk wuotaejzifh tav;teuf uefYuGufcJhayonf/<br />

,aeY ygarmu©csKyf a½G;cs,f&ef aumifpDtpnf;ta0; usif;yaomtcgwGifvnf; wuoESifh wuúodkvf<br />

toif;tzGJUtpnf;rsm;u OD;aqmifí oifhawmfaom aumif;rGefoludkom ygarmu©csKyfa½G;cs,fa&;? tqifrajyol?<br />

racsiHoludk ygarmu©csKyftjzpf ra½G;cs,fa&;? wuúodkvftmPm vkyfMuHrIwm;qD;a&;wdkYtwGuf aumifpDtpnf;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

ta0;udk 0dkif;í qE´jyMuayonf/<br />

,aeYaumifpDyGJwGif 0ifa&mufavQmufvTmwifol (3) OD;teuf a'gufwmomvS (17) rJ? a'gufwmarmif<br />

armifc (1) rJ? a'gufwmxGef;oif (0) rJ wdkYjzifh a'gufwmomvStm; ygarmu©csKyftjzpf aumifpDu a½G;cs,fcJhay<br />

onf/<br />

ygarmu©csKyftjzpf a½G;cs,fjcif;cH&aom a'gufwmomvSonf ausmif;om;rsm;ESifh tpOftvmtm;jzifh<br />

qufqHa&; rajyjypfoljzpfonf/ ay:aygufcJhaom ausmif;om;jyóemrsm;wGif ausmif;om;rsm;ESifh qefYusifzufjzpf<br />

cJhjcif;rsm; ½SdcJhayonf/ wuotaeESifhum; &efukefwuúodkvf ygarmu©csKyf a½G;cs,f&mwGif ynma&;wdk;wufa&;?<br />

wuúodkvfom,ma&;? Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;twGuf aqmif½GufEdkifcJhNyD; qufqHa&;aumif;rGefí tusifhodu©m<br />

rGefjrwfol ygarmu©csKyf jzpfapvdkayonf/<br />

&Jabmfausmif;ol^om;taygif;wdkh-<br />

,ck ygarmu©csKyftopfum; a½G;cs,fNyD;oGm;NyD jzpfayonf/ wuotaeESifhum; wuúodkvfwGif rvdk<br />

vm;tyfaom jyóemrsm; ray:aygufa&;? wdkif;jynfynma&; wdk;wufa&;? wuúodkvfom,m wdk;wufa&;?<br />

Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;twGuf qufvufBudK;yrf;oGm;rnfjzpfayonf/ wdkif;jynf\ynma&; wdk;wufa&;?<br />

tem*wfwuúodkvf wdk;wufom,ma&;? Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;rsm;twGuf qefYusifvmvQif ausmif;om;<br />

xk a½SUwef;rS qufvufwdkufyGJ0ifoGm;rnf jzpfaMumif; aMunmvdkufygonf/<br />

wuúodkvftmPmvkyfMuHrItwGuf qufvufwm;qD;Mu<br />

ausmifom;tcGifUta&; umuG,fMu<br />

ausmif;om;xk nDñGwfMu<br />

aehpJG-28? 1? 61 trIaqmiftzGJY<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

&efukefwuúodkvf<br />

(*-4) ref;aq;ausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI<br />

rEÅav;wuúodkvfaq;odyÜHausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS-<br />

1/ (4) cgusESifh ausmif;xGufcJh&aom ausmif;om; (39) a,muftm; jyefvnfvufcHyg&ef<br />

2/ (4) cgusNyD;rsm; pmar;yGJaemufxyf (2) Budrf ajzqdkcGifh&½Sdyg&efESifh<br />

3/ pmar;yGJppfcsdefrsm; ajymif;ay;yg&ef<br />

-ponfh awmif;qdkcsufrsm;udk ynma&;bkwftzGJUodkY ay;ydkYcJhonf/<br />

ynma&;bkwftzGJUrS tcsKdUudk vdkufavsmí (4) cgus ausmif;om;rsm;tm; jyefvnfvufcHum aemufxyf<br />

pmar;yGJ (1) Budrf ajzcGifhay;rnf/ pmar;yGJppfrnfh tcsdefrsm;udk ,cifvESifh ZGefvtpm; ,ckrwfvESifh pufwifbmvrsm;ü<br />

ppfaq;ay;rnf[k ygarmu©rsm;tzGJUu twnfjyKvdkufonf/<br />

(*-5) [oFmwausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI<br />

[oFmwNrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ trIaqmiftzGJU tpnf;ta0;yGJw&yfudk Zlvdkifv (10) &ufaeY? aeYvnf<br />

(12) em&D [oFmwNrdKU? igrsufESmbk&m;0if;twGif;½Sd ig;uefavomZ&yfwGif usif;yonf/ tpnf;ta0;ü Ouú|<br />

udkwifaiGu obmywdtjzpf vnf;aumif;? twGif;a&;rSL;tjzpf udkaomif;u vnf;aumif; aqmif½GufMuonf/<br />

tpnf;ta0;wGif obmywdu rdefYcGef;ajymMum;NyD;aemuf NrdKUay:½Sdvrf;rsm;wGif ydkpwmrsm;uyfí wdkufyGJ<br />

0if&ef? ausmif;om;xkBuD;\ epfemrIrsm;udk atmifjrifonftxd <strong>or*¾</strong>ESifhausmif;om;xk vufwGJwdkufyGJ0if&ef? &yfuGuf<br />

tvdkuf a[majymyGJrsm; jyKvkyf&efwdkYudk wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfonf/<br />

xdkYaemuf ]aemufqufwGJ atmifpm&if; tjrefxkwfay;? wef;cGJwef;cs tjref&yfqdkif;ypf? OD;bdkwdk ausmif;om;<br />

xkudk rvSnfUpm;ESifU? ynma&;0efBuD;OD;at;armif razmufjyefESifU? bD½SDxHk;ESvHk;rlavmU? <strong>or*¾</strong>w&m;0if&yfwnfcGifUay;}<br />

ponfh a


648<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(*-6) ref;ausmif;om;rsm;vIyf½Sm;rI<br />

1961ck Mo*kwfv (15) &uf? eHeuf (7) em&DrS pwifí rEÅav;c½dkifAuorS OD;pD;NyD; em&Daygif; (60)<br />

tpmiwfcHqE´jyyGJudk rEÅav; taemufawmifusKH;axmifhwGif usif;y&m ausmif;om; (600) ausmfyg0if tpmiwfcHqE´jy<br />

Muonf/<br />

ausmif;om;rsm;onf (2) cgusausmif;xkwfpepf &yfqdkif;ypf? wef;cGJwef;cs &yfqdkif;ypf? trsKd;om;ynma&;<br />

ESD;aESmzvS,fyGJ usif;ya&;? ausmif;om;ta&; ygvDrefwGifqHk;jzwfay;yg? at;csrf;pGm ynmoifMum;a&;twGuf tpmiwfcH<br />

qE´jyygonf [laom ydkpwmrsm;axmifí tpmiwfcHqE´jyMuonf/<br />

(*-7) wef;cGJwef;cs&yfqdkif;ypfa&; ausmif;om;xkqE´jyyGJ<br />

wuúodkvfwef;cGJwef;cspepf 'PfudkrcH&yfEdkifwJhtwGuf ausmif;om;rsm;onf wef;cGJwef;cs&yfqdkif;ypfa&;<br />

aumfrwDudkZGefv<br />

(15) &ufaeY &efukefwuúodkvf <strong>or*¾</strong>cef;raqmifrSm &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>u a½SUaqmifí<br />

zGJUpnf;cJhonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfuvnf; NrdKUe,ftvdkuf c½dkifwdkufyGJaumfrwDrsm; zGJUpnf;í qE´jycJhMuonf/ qE´jy<br />

rIrsm; us,fjyefYvmí EdkifiHawmftpdk;&u owif;pmuGefz&ifhwGif (15) &ufeJY (1) vtMum;rSm aMunmEdkifvdrfhr,fvdkY<br />

ynma&;0efBuD;u ajzMum;oGm;&onf/ xdkYaemuf 30? 7? 61 wGif 0efBuD;csKyfu owif;pmuGefz&ifhwGif aMunmcsuf<br />

xkwfjyef&mü-<br />

1/ 1960-61 ckESpfrSm wef;cGJwef;cspepfudk &yfqdkif;ypfvdkufonf/ pepfa[mif;twdkif; vkyfrnf/ wuúodkvf<br />

pmar;yGJ rvkyfbl;/ ynma&;Xme vkyfrnf/<br />

2/ 1962 ckESpfupNyD; wef;cGJwef;cspepfudk jyefusifUoHk;rnf/<br />

3/ 1961 ckESpfupNyD; owÅrwef;pmar;yGJudk tpdk;&ppf rjyKvkyfawmUbJ ausmif;ppfom usif;yjyKvkyfrnf/<br />

pojzifh vdkufavsmcJhonf/<br />

(*-8) udkvdkeDpHepfqefhusifa&;aehvIyf½Sm;rI<br />

21? 2? 61 &ufaeYwGif vli,fausmif;om;? trsKd;orD;tzGJUtpnf;rsm;u OD;aqmifaom udkvdkeDpepfqefYusif<br />

a&;ESifh e,fcsJUusL;ausmfrI uefYuGufqE´jyyGJ usif;ycJhonf/ xdkqE´jyyGJESifhywfoufí yxptpdk;&u tMurf;zufESdrfESif;NyD;<br />

taMumif;trsKd;rsKd;jyum vlaygif;rsm;pGm zrf;qD;cJhonf/<br />

xdkYodkY zrf;qD;xm;aomolrsm;udk vTwf&ef udkvdkeDpepfqefYusifa&;aeY vli,fausmif;om;? trsKd;orD; yl;wGJ<br />

aumfrwD (wuoaqmuftODu) awmif;qdkcJhavonf/<br />

(C) &efukefwuúodkvf vlrsKd;pkausmif;om;rsm;tzGJUcsKyf<br />

( 1960 - 61 )<br />

1960-61 ckESpf &efukefwuúodkvf vlrsKd;pkausmif;om;tzGJUcsKyfudk zGJUpnf;í u@opfw&yf zGifhvSpfEdkifcJh<br />

onf/ vlrsKd;pkordkif;rSm armfuGef;wifcJhonf/ vlrsKd;pkausmif;om;rsm;tm;vHk; wnDwñGwfwnf; pkaygif;NyD; vlrsKd;pkrsm;<br />

&JU ynma&;? ,Ofaus;rIeJY trsKd;om;a&;udk yl;wGJaqmif½Guf&ef MuH½G,fcJhMuonf/<br />

obmywdtzGYJ0ifrsm;<br />

1/ pdkif;cGef;tHkwdkif (½Srf;)<br />

2/ udkapmarmif (&cdkif)<br />

3/ rif;axG;vHk;ausmf (rGef)<br />

4/ puGef;vGif (u&if)<br />

5/ *Gef*sef (ucsif)<br />

6/ udkaz0if; (u,m;)<br />

7/ pDcdkifrif; (csif;)<br />

trIaqmifrsm;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1/ rif;pdk;jrifh (rGef) 'k-Ouú|<br />

2/ apmatrdk;vdk (u&if)Ä taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

3/ *sKd½I0g; (ucsif) wGJbuftaxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

4/ ,l*sif;odkuf (½Srf;) b@ma&;rSL; (Dr. Chao-Tzang Yawnghwe)<br />

5/ udkausmf&if (&cdkif) pm&if;ppf<br />

6/ udkAsm;&,f (u,m;)? jyefMum;a&;ESifh0g'jzefYcsda&;<br />

7/ udkatmifausmf (u,m;)<br />

8/ tifwdkeDñGefYtkwf (csif;) ynma&;rSL;<br />

0g'<br />

1/ rnfonfhtpnf;t½Hk;? rnfonfhEdkifiHa&;ygwDrsm;\ vufatmufcH MoZmrjzpf&/<br />

2/ vkyfief;pOftm;jzifhjzpfap? &nf½G,fcsuftm;jzifhjzpfap wlnDaom rnfonfhtoif;tzGJUESifhrqdk yl;wGJvkyf<br />

aqmif&rnf/<br />

3/ ynma&;? ,Ofaus;rIESifh trsKd;om;a&;rsm;udk vkyfaqmif&rnf/<br />

&nf½G,fcsuf<br />

1/ vlrsKd;pk ausmif;ol^om;rsm;tcsif;csif; cspfMunf&if;ESD;a&;? em;vnfrI&½Sda&;? pnf;vkH;a&;ESifh twlwuG<br />

ylaygif;vkyfaqmifa&;?<br />

2/ vlrsKd;pkrsm;\ ,Ofaus;rIrsm;udk xdef;odrf;jr§ifhwifzvS,fa&;?<br />

3/ vlrsKd;pkrsm;\ wef;wlnDrQa&;ESifh vGwfvyfa&;pdwf"gwfudk azmfxkwfjr§ifhwifay;a&;?<br />

4/ ausmif;om;rsm;\ tcGifhta&;udk &,lxdef;odrf;umuG,fa&;/<br />

jyifqifa&;aumfrwD Ouú| apmatrdk;vdkrdefhcGef;<br />

(vlrsKd;pkausmif;om;rsm;tzGJYcsKyf wnfaxmifjcif;ESifUrdwfqHktcrf;tem;)<br />


650<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

uaeNyD; rSefuef½dk;om;pGm ay:aygufvm&wJh tzGJUcsKyfjzpfaMumif; uRefawmf &J0HhpGm0efcH&Jygw,f/ 'Dvdk jrifhjrwfaom<br />

&nf½G,fcsuf0g'eJY awmifhwif;cdkifrmwJh nDñGwfa&;tiftm;awGaMumifh b,favmuf tiftm;BuD;rm;wJh tzsuform;rsm;<br />

&JU rkefwdkif;ab;tEÅ&m,frsm;eJY &ifqdkif&apumrl b,ftcgrS rNydKuGJrysufqD;Edkifygbl;qdkwm uRefawmf tav;teuf<br />

,HkMunfygw,f/ vlYordkif;wavQmufudk qef;ppfvdkY½Sd&if ausmufacwfupNyD; ,ckuRefawmfwdkY&JU odyÜH acwfwdkifatmif<br />

tqifhqifhwdk;wufajymif;vJvmwJh acwfBuD;jzpfygw,f/ 'DvdkacwfBuD;rSm uRefawmfwdkYwawG[m woD;wjcm;? bmod<br />

bmom &yfwnfaevdkY rjzpfawmhbl;qdkwm od&ygvdrfhr,f/<br />

wdk;wufaewJh acwfeJYtnD uRefawmfwdkY vlrsKd;pktm;vHk; &yfwnfEdkifa&;eJY wdk;wufzGHUNzdK;a&;udk a½SU½INyD;<br />

'DtzGJUcsKyfudk wnfaxmifcJhMuygw,f/ tJ'gaMumifh 'DuaeY vlrsKd;pkausmif;om;rsm;&JU rGefjrwfoefYpifwJh &nf½G,fcsuf<br />

rsm;udk nDñGwfpGm vkyfaqmifoGm;MuzdkY 'DtzGJUcsKyfBuD;udk wnfaxmifEdkifcJhjcif;tm;jzifh jrefrmordkif;udk wenf;wzHk<br />

jznfhpGufa&;om;vdkufwmeJY wlygvdrfhr,f/<br />

'gwifru vlrsKd;pk&JUu@udkvnf; ydkrdkxGef;ajymif awmufyvmEdkifr,fqdkwm rvGJraoGygyJ/<br />

{nfUonfawmfrsm;eJh cspfvSpGmaom vlrsKd;pkausmif;ol^om;taygif;wdkhqufvufNyD;<br />

'DtzGJUcsKyfBuD[m uRefawmfwdkY vlrsKd;pk&JUordkif;rSm b,favmuf ta&;ygt&ma&mufvmr,fh<br />

tzGJUcsKyfBuD;jzpfaMumif;udk ½Sif;jyyg&ap/ uRefawmfwdkYEdkifiH[m aemifawmfArmrsm;eJY twl ½Srf;? ucsif? u&if? u,m;?<br />

csif;? &cdkif? rGef pwJh vlrsKd;rsm;tygt0if aygif;pkaexdkifMuwJh jynfaxmifpkBuD; jzpfygw,f/ twdwfumvudk jyefvnf<br />

qef;ppfvdkuf&if uRefawmfwdkY azmfjycJhwJh vlrsKd;pktm;vHk;awG[m oufOD;qHydkif bk&ifacwfrSmyJ jzpfjzpf? NAdwdoQe,f<br />

csJUorm;eJY zufqpf*syefacwfrSmyJ jzpfjzpf? tifrwef pufqkyfbG,faumif;wJh uRefb0udk qufwdkuf tvl;tvSdrfhcHpm;cJh<br />

Mu&ygw,f/<br />

'kwd,urÇmppfBuD;NyD;aemuf uRefawmfwdkY vlrsKd;pkawG[m e,fcsJUvufatmufu vGwfajrmufvdkNyD; udk,fhMur®m<br />

udk,fzefwD;vdkwJh pdwf"gwfawG rMuHKzl;atmif wzGm;zGm; ay:aygufvmcJhMu&if; vHk;0vGwfvyfa&;twGuf wnDwñGwf<br />

wnf; pkaygif;wdkufyGJ0ifvmcJhMuygw,f/ 'DvdkeJYyJ 1947 ckESpfrSm vlrsKd;pkeJYpkaygif;NyD; vGwfvyfa&;&,lzdkYtwGuf yif<br />

vHkpmcsKyfudk csKyfqdkcJhMuygw,f/ tJ'DpmcsKyfrSm t"du EdkifiHxlaxmifcGifU? udk,fydkifjyXmef;cGifUrsm; &½SdcHpm;apzdkh twdtvif;<br />

xnfUoGif;cJUMuygw,f/<br />

'gayrJh 1948 ckESpf vGwfvyfwJh jynfaxmifpkjrefrmEdkifiHawmf aMunmNyD;wJhaemuf tckxufwdkif uRefawmfwdkY<br />

vlrsKd;pkawG[m yifvHkpmcsKyfrSm oabmwlxnfhoGif;cJhwJh tcGifhta&;rsm;udk wif;jynfhusyfjynfh rcHpm;&bJ epfemqHk;½IH;<br />

ae&wm awGU&ygw,f/ 'gxufydkqdk;wmu uRefawmfwdkYvlrsKd;pkawG[m EdkifiHa&;t&vnf;aumif;? pD;yGm;a&;t&vnf;<br />

aumif;? ynma&;eJY ,Ofaus;rIt&vnf;aumif; tppt&m&m zdESdyfcs,fvS,frI'Pf cHae&ygw,f/ 'DzdESdyfcs,fvS,frI<br />

awG[m t*Fvdyfe,fcsJUacwfu xufawmif ydkrdk&ufpuf qdk;0g;ygao;w,f/ tcsKyftm;jzifh ajym&r,fqdk&if vlrsKd;pkrsm;<br />

teuf ,ckvuf½Sd vlrsKd;pkjynfe,fawG[m Armjynfr&JU yPÖmquf udkvdkeDEdkifiHav;rsm;b0 usa&mufaeygw,f/<br />

{nfUonfawmftaygif;eJh b0wlvlrsKd;pkausmif;ol^om;rsm;cifAsm;uRefawmf<br />

tckwifjycJhwJh tajctaersm;&JU awmif;qdkcsuft& 'DuaeYwnfaxmifwJh &efukefwuúodkvfvlrsKd;pk<br />

ausmif;om;rsm;tzGJUcsKyfBuD;udk arG;xkwfay;vdkuf&jcif;yJ jzpfygw,f/ 'gaMumifh 'DaeY[m uRefawmfwdkY vlrsKd;pkausmif;<br />

om;rsm; &mZ0ifrSm armfuGef;wif&pfrJh aeYxl;aeYjrwfBuD; jzpfw,fqdkwm uRefawmftcdkiftrm ,HkMunfygw,f/<br />

'DaeY uRefawmfwdkY&JU 0rf;enf;aMuuGJbG,f&m aumif;vSwJhb0udkvnf; wifjyvdkao;w,f/ 'DuaeY uRefawmf<br />

wdkY&JU pD;yGm;a&;? ,Ofaus;rI? ynma&;eJY vlrItaqmufttHkrsm;[m NydKvJysufpD;csif;rvS ysufpD;usqif;jcif;cHae&<br />

w,fqdkwm b,folvm jiif;EdkifyghrvJ/<br />

'gawG[m acwfwacwf&JU azsmufzsufvdkYr&wJh urÁnf;ausmufpmawGyJ jzpfygw,f/ 'DuaeY uRefawmfwdkYtzdkY<br />

rSm 'Drdkua&pDt*Fg&yfrsm;jzpfwJh vGwfvyfrItcGifhta&; wef;wlrIawG[mvnf; pmtkyfBuD;xJrSmom½SdNyD; vufawGUrSm<br />

taumiftxnf½Smr&ovdk jzpfaeygw,f/ ,aeY vlrsKd;pknDi,f? nDri,frsm;&JU aemifa&;udk pOf;pm;Munfh&if txl;yif<br />

&ifav;p&m aumif;vSygw,f/<br />

uRefawmf txufygwifjycJhovdkyJ 'DuaeY uRefawmfwdkYwawG&JU ,Ofaus;rI? pmay? ynma&;? pD;yGm;a&;<br />

tcGifhta&; ponfrsm;tm;vHk;[m ,drf;,dkifNydKvJaewm txift½Sm; awGUcJh&ygNyD/ 'Dvdk,drf;,dkifNydKvJaerIudk jyefvnf<br />

ysKd;axmifzdkY[m uRefawmfwdkY &efukefwuúodkvfrSm½SdwJh vlrsKd;pkausmif;om;rsm;&JU vufxJrSm vHk;0wnf½Sdaew,fvdkY<br />

,HkMunfrdw,f/ tJ'gaMumifh 'DaeY uRefawmfwdkYtzGJUcsKyf&JU a0iSxm;wJh0g'eJY&nf½G,fcsufawG yg½SdwJhtwdkif; tcsif;csif;<br />

cspfcif&if;ESD;rI ydkrdkwdk;wufa&;? ,Ofaus;rI? ynma&;eJY trsKd;om;a&;rsm;udk uRefawmfwdkYwawG[m vufwGJNyD; pkaygif;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aqmif½GufMu&ef oHEdé|mef tcdkiftrmcsMuygpdkY/ uRefawmfwdkYwawG[m aemifwacwfwdkif;jynfeJY trsKd;om; wm0efrsm;udk<br />

&mZ0ifuay;tyfovdk rSefuef&J0HhpGmxrf;aqmifzdkY rarhaysmuf&ef pGJjrJpGmrSwfxm;MuzdkY txl; vdktyfygw,f/<br />

{nfUonfawmftaygif;eJh b0wlvlrsKd;pkausmif;ol^om;rsm;cifAsm;uRefawmfwdkY<br />

tckvdk wnfaxmifcJhwJh tzGJUcsKyf[m vlrsKd;pk? vlrsKd;pkvdkY wzGzGa


652<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

'gEdkifiH? beful;Am;NrdKUwGif uG,fvGefcJhonf/ (½Srf;oHawmfqifh? UNLD Press, Various Website)<br />

OD;vSaz - ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD; pwifzJGYpnf;prS pí vlrsKd;pkudk,fpm;vS,fwOD; tjzpfyg0ifaqmif½GufcJhNyD;<br />

1956-57 wuotrIaqmiftzJGUwGif EdkifiHjcm;a&;Xmewm0efcHtjzpf wm0ef,lcJhonf/ 1962 Zlvdkif (7) &uf<br />

ta&;tcif;jzpfyGm;csdefwGif &efukefwuúodkvf? ½lyaA'XmewGif o½kyfjyq&mtjzpf wm0efxrf;aqmifaeonf/ ¤if;ta&;<br />

tcif;jzpfyGm;rIudk tpnf;ta0;pwifcsdefrS aemufqHk;ypfcwfonftxd wuoatmufxyf½Sd wuopm;aomufqdkifrS<br />

wcsdefvHk; apmifhMunfhaecJhonf/ 1963 ckESpfwGif jynfwGif;Nidrf;a&;vIyf½Sm;rIwGif yg0ifNyD; 'DZifbmv (12) &ufaeYwGif<br />

tzrf;cH&onf/ 12? 2? 69 &uf (jynfaxmifpkaeY) tif;pdefaxmifrSxkwfí noef;acgifausmfwGif udk;udk;uRef;odkY<br />

ydkYaqmifjcif;cH&onf/ udk;udk;uRef;ü uRef;zsufodrf;a&;wdkufyJGwGif yg0ifcJhonf/ 1971 Edk0ifbm (11) &ufwGif<br />

uRef;zsufodrf;tNyD; tif;pdefaxmifodkY jyefa&mufvmonf/ tif;pdefü axmifrS rvTwfciftxd n§Of;qJcH&jyefonf/<br />

1972 ck {NyDv (12) &ufwGif tif;pdefaxmifrS jyefvGwfvmonf/ ½Spfav;vHk;ta&;tcif;wGif yg0ifcJhonf/ 1989<br />

a':atmifqef;pkMunf\ tmPmzDqefa&;vIyf½Sm;rIü yg0ifNyD;a½Smifwdrf;&um Mo*kwfv (8) &ufaeYwGif bk&m;oHk;ql<br />

pcef;odkY a&muf½Sdonf/ ol\ a'gif;tdk;a0pmapmifrS ]]uRef;twdwft&dyfyrm}} tcef;quf aqmif;yg;onf udk,fawGY<br />

uRef;tawGUtMuHKudk a&;om;xm;í xif½Sm;onf/ 1991 rS tcef;quftjzpfazmfjycJhonf/ a&'D,dkz&D;at;½S jrefrmydkif;<br />

owif;axmuftjzpf vkyfudkifcJhonf/ &cdkifjynftrsKd;om;aumifpD (ANC) wGif tzJGU0ifwOD;tjzpf aqmif½GufcJhonf/<br />

wdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;aumifpDwGif (ENC) &cdkifvlrsKd;pkudk,fpm;vS,fjzpfí jyefMum;a&;ESifhpnf;½Hk;a&;aumfrwD wm0efcH<br />

tjzpf aqmif½Gufaeonf/ (jirf;? a'gif;tdk;a0/ w,fvDzkef;ar;jref;csuf/ tD;tefpD0ufbf)<br />

OD;ombef;- &cdkiftrsKd;om; wOD;jzpfonf/ wyfOD;ausmif;om; wOD;jzpfNyD; wuo trIaqmiftjzpf 1960-61 ck<br />

ESpfwGifaqmif&GufcJhonf/ 1988 aemufydkif; jynfaxmifpkwdkif;&if;om;vlrsKd;rsm;'Drdkua&pDtzGJYcsKyf (UNLD) \ wdkif;&if;<br />

om;vlrsKd;pka&;&maumfrwD0ifESifh vkyfief;aumfrDwD0ifjzpfonf/ yxrtBudrf 1991 rS 1995 txd axmifcscH&onf/<br />

,ckpmtkyfjyKpk&mwGif ulnDcJhrIjzifh 1998 wGif tzrf;cH&NyD; (6) ESpftMum 2004 ck? ZlvdkifvwGif axmifrS jyefvGwfvm<br />

onf/ (atatyDyDbD? tifwmeuf)<br />

(i) 1960-61 &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> tpD&ifcHpm<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

( 1960 - 1961 )<br />

trIaqmiftzGJYtpD&ifcHpm<br />

1/ zGJUpnf;jcif;<br />

2/ trIaqmiftzGJU0g'ESifh vkyfief;pOfrsm;<br />

3/ trsKd;om;a&;twGuf aqmif½Gufcsufrsm;<br />

4/ ausmif;om;tcGifhta&;rsm; xdyg;vmjcif;ESifh aqmif½Gufcsufrsm;<br />

5/ ynmoifMum;a&;ESifhywfoufaom aqmif½Gufcsufrsm;<br />

6/ yGJobiftcrf;tem;rsm;<br />

7/ taxGaxGvkyfief;rsm;<br />

8/ Xmeqdkif&mvkyfief;rsm;<br />

9/ aus;Zl;wif½Sdjcif;<br />

10/ ed*Hk;<br />

(1) zGJYpnf;jcif;<br />

(u) a½G;aumufyGJrsm; / / 1960-61 &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? Ouú|? 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;wdkYudk<br />

a½G;aumufwifajr§muf&ef yxrtywf wuoa½G;aumufyGJudk 1960 ckESpf? Mo*kwfv (19) &ufaeYwGif usif;yrnf[k<br />

a½G;aumufyGJt&m½Sdu aMunmcJhonf/ ,SOfNydKifta½G;cHvdkolrsm;\ avQmufvTmrsm;udk 1960 ck? Mo*kwfv (16)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

&ufaeY? nae (3) em&DrwdkifrD a½G;aumufyGJ t&m½SdxH wifoGif;&rnf[k aMunmcJhonf/<br />

Ouú|ae&mwGif ,SOfNydKifta½G;cH&ef avQmufvTmwifoGif;ol (3) OD;½SdNyD;? 'k-Ouú|ae&mtwGuf avQmufvTm<br />

wifoGif;ol (7) OD;ESifh aiGxdef;ae&mtwGuf (3) OD;½SdcJhonf/ 'k-Ouú|ae&mtwGuf (7) OD; teufwOD;tm; wuozGJU<br />

pnf;yHkpnf;rsOf;ESifh rudkufnDojzifh y,fcscJhonf/<br />

rdrdwdkYqE´tavsmuf avQmufvTmrsm; jyefvnf½kyfodrf;Edkifaom Mo*kwfv (17) &ufaeY? nae (3) em&Drwdkif<br />

rD Ouú|ae&mrS (2) OD;? 'k-Ouú|ae&mrS (4) OD;ESifh aiGxdef;ae&mrS (1) OD;pD toD;oD;avQmufvTmrsm;udk jyefvnf<br />

½kyfodrf;oGm;aomaMumifh Ouú|ae&mwGif udkwifat;rSm NydKifbufr½Sd ta½G;cH&NyD;? 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;ae&mrsm;<br />

wGif (2) OD;pD ,SOfNydKif&ef usefcJhonf/<br />

xdkYaMumifh 'k-Ouú|ESifh aiGxdef;ae&mrsm;twGuf a½G;aumufyGJjyKvkyf&m 'k-Ouú|ae&mwGif udkwifarmifESifh<br />

aiGxdef;ae&mwGif udkeE´wdkYtm; a½G;aumufjcif;cHcJh&onf/<br />

trIaqmif (6) OD;ae&mtwGuf 'kwd,tokwf a½G;aumufyGJudk 1960 ck? Mo*kwfv (25) &ufaeYwGif<br />

usif;yrnf[k a½G;aumufyGJt&m½Sd udkwifat;u aMunmcJhonf/ wuoa½G;aumufyGJudk odu©m½SdpGm usif;yEdkifa&;?<br />

,SOfNydKifolrsm; tav;teufxm;½Sda&;wdkYtwGuf 0ifa&muf,SOfNydKifolrsm;onf pabmfaiGusyf (50) (ig;q,fusyf)<br />

wdwdudk avQmufvTmESifh twlwifoGif;&ef 0ifa&muf,SOfNydKifolonf ay;aom rJtm;vHk;wdkY\ (4) yHk (1) yHk r&½SdvQif<br />

xdkpabmfaiGudk wuorS odrf;,lrnf[k aMunmcJhonf/<br />

avQmufvTmwifoGif;ol (8) OD; ½Sdonfhteuf (2) OD;rSm rdrdwdkYqE´tavsmuf avQmufvTmrsm;udk jyefvnf½kyf<br />

odrf;oGm;ojzifh usef½Sdol (6) OD;jzpfaom udkAaqGav;? udkrif;axG;? udkombef;? udkvSMunf? udkapmarmif? udkxGef;Munf<br />

wdkY (6) OD;rSm wuo trIaqmifrsm;tjzpf ,SOfNydKifolr½Sd ta½G;cHcJh&onf/<br />

(c) trIaqmiftzGJY / / &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (1960- 61) \ yxrtBudrf trIaqmiftpnf;t<br />

a0;udk 1960 ck? Mo*kwfv (24) &ufaeYwGif jyKvkyfusif;ycJhonf/ xdktpnf;ta0;rS tdk;a0r*¾Zif;wm0efcH tjzpf<br />

udkvSa½TESifh pmMunfhwdkufrSL;tjzpf udkjrodef;wdkYtm; a½G;aumufwifajr§mufMuNyD; atmufygtwdkif; trIaqmiftzJGUudk<br />

zGJUpnf;cJhonf/<br />

udkwifat; Ouú|<br />

udkwifarmif 'k-Ouú|<br />

udkeE´ (0dZÆm-*kPfxl;) aiGxdef;<br />

udkAaqGav; taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

udkapmarmif wGJbuftwGif;a&;rSL;ESifh owif;ESifhjyefMum;a&;XmerSL;<br />

udkxGef;Munf EdkifiHjcm;qufoG,fa&;XmerSL;<br />

udkrif;axG; upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rIXmerSL;<br />

udkombef; ausmif;om;oufomacsmifcsda&;XmerSL;<br />

udkvSa½T tdk;a0wm0efcH<br />

udkjrodef; pmMunfhwdkufrSL;<br />

(*) qyfaumfrwDrsm; / / &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkpnf;rsOf; tcef;(10)? t<br />

ydk'f (7) t& zGJUpnf;&rnfh qyfaumfrwDrsm;ESifh vdktyfaomXmersm;twGuf qyfaumfrwDrsm;udk atmufygtwdkif;<br />

zGJUpnf; cJhonf/<br />

tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD<br />

udkvSa½T tdk;a0wm0efcH<br />

udkeE´ (aiGxdef;)<br />

udkxGm;pdef twGif;a&;rSL;<br />

udkausmfcif tvkyfrefae*sm<br />

udkvSwif aumfrwD0if<br />

udkZeDOD; aumfrwD0if<br />

r&D&Da|; aumfrwD0if<br />

653


654<br />

pmMunfUwdkufaumfrwD<br />

udkjrodef; wm0efcH<br />

udkeE´ (aiGxdef;)<br />

udkwifarmif 'k-Ouú|<br />

udkjroef; twGif;a&;rSL;<br />

udkvSodef; aumfrwD0if<br />

udkarmifarmifwifh aumfrwD0if<br />

udkpdk;0if; aumfrwD0if<br />

ausmif;om;oufomacsmifcsda&;aumfrwD<br />

udkombef; wm0efcH<br />

udkwifarmif 'k-Ouú|<br />

udkeE´ (aiGxdef;)<br />

udkjrifhaz twGif;a&;rSL;<br />

udkatmifausmfEk aumfrwD0if<br />

udkpHausmfarmif aumfrwD0if<br />

rjrifhjrifh aumfrwD0if<br />

owif;ESifUjyefMum;a&;aumfrwD<br />

udkapmarmif wm0efcH<br />

udkwifarmif 'k-Ouú|<br />

udkausmfcif twGif;a&;rSL;<br />

udkrsKd;jrifh aumfrwD0if<br />

udk0if;BudKif aumfrwD0if<br />

udkjrifh aumfrwD0if<br />

udkav;&D aumfrwD0if<br />

vlxkqufoG,fa&;aumfrwD<br />

udkvSMunf wm0efcH<br />

udkwifarmif 'kOuú|<br />

udkeE´ (aiGxdef;)<br />

udkudkMunf aumfrwD0if<br />

udk0if;Akdvf aumfrwD0if<br />

udkatmifjrifh aumfrwD0if<br />

udkjrifharmif aumfrwD0if<br />

rcifoef;jrifh aumfrwD0if<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(C) tzGJYtpnf;rsm;twGuf wuoudk,fpm;vS,f<br />

wuúodkvfupm;ckefpm;aumfrwDtwGuf wuoudk,fpm;vS,frsm;tjzpf atmufyg (5) OD;udk a½G;cs,fcJhonf/<br />

udkrif;axG; upm;ckefpm;ESihf,Ofaus;rIwm0efcH<br />

udkjrodef; wuopmMunfhwdkufrSL;<br />

udkwifarmifaqG<br />

udkbñGefY<br />

udkausmfpdk;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(i) trIaqmiftzGJYtpnf;rsm;<br />

wuotrIaqmiftpnf;ta0;udk (18) Budrfusif;ycJhonf/ tdk;a0wm0efcHESifh pmMunfhwdkufrSL;rsm; twGuf<br />

(17) Budrfom jzpfayonf/ trIaqmifrsm;ESifh tpnf;ta0; wufaomtcsdefrsm;rSm atmufygtwdkif; jzpfonf/<br />

udkwifat;- (18) Budrf? udkwifarmif- (12) Budrf? udkeE´- (18) Budrf? udkAaqGav;- (18) Budrf?<br />

udkapmarmif- (13) Budrf? udkxGef;Munf- (17) Budrf? udkvSMunf- (13) Budrf? udkombef;- (17) Budrf?<br />

udkrif;axG;- (12) Budrf? udkjrodef;- (11) Budrf? udkvSa½T- (17) Budrf/<br />

(2) trIaqmiftzGJY\ 0g'ESifUvkyfief;pOfrsm;/<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1960-61 \ Ouú|opf usrf;opömusdefqdkyGJudk 1960 ck? Edk0ifbmv<br />

(17) &ufaeYwGif wuocef;rüusif;yum &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> 1960-61 trIaqmiftzGJU\0g'ESifh<br />

vkyfief;pOfrsm;udk atmufygtwdkif; xkwfjyefaMunmcJhonf/<br />

0g'<br />

1/ ausmif;om;tcGifhta&;umuG,fa&;? tqifhtwef;jr§ifhaomynma&;ESifh ausmif;om;b0om,majzmifhjzL;a&;?<br />

2/ ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;ta&;jyóemwdkif;wGif aqmif½Gufvdkaom ausmif;om;<br />

tiftm;pkrsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;rsm;ESifh yl;wGJaqmif½Gufa&;?<br />

3/ Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;? ,Ofaus;rI xdef;odrf;jr§ifhwifa&;ESifh ausmif;om;tcsif;csif; &if;ESD;pGmaygif;oif;quf<br />

qHa&;/<br />

EdkifiHwumausmif;om;vIyf&Sm;rIESifhywfoufonfh tajccHoabmxm;<br />

1/ bmomt,l0g' rcGJjcm;bJ? tom;ta&mif rcGJjcm;bJ? EdkifiHwumausmif;om;rsm;ESifh &if;ESD;cspfMunfa&;? rdwfaqGjzpf<br />

a&;wdkYtwGuf vkyfaqmif&ef?<br />

2/ ynmoifMum;a&;tajctae ydkrdkwdk;wufaumif;rGefa&;twGuf EdkifiHwumausmif;om;rsm;? ausmif;om;tzGJUtpnf;<br />

rsm;ESifh yl;aygif;aqmif½Guf&ef?<br />

3/ urÇmYNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;a&;ESifh e,fcsJUqefYusifa&;? udkvdkeDpepfqefYusifa&;? trsKd;om;vGwfajrmufa&; wdkufyGJrsm;<br />

tm; taxmuftuljyK&ef?<br />

4/ befa'gif;wGif usif;yaom tm½S-tmz&duausmif;om;rsm;nDvmcHESifh (5) Budrfajrmuf urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

nDvmcHBuD;rS csrSwfaom urÇmhjidrf;csrf;a&;xdef;odrf;a&;? vufeufavQmhaygha&;vkyfief;rsm;udk vkyfaqmif&ef?<br />

5/ EdkifiHwumausmif;om;rsm; aoG;pnf;nDnGwfa&;twGuf BudK;yrf;aqmif½Guf&efwdkY jzpfonf/<br />

vkyfief;pOfrsm;<br />

wuotrIaqmiftzGJUonf wuúodkvf\ a,bk,stajctaersm;udk oHk;oyfum atmufygtajccHvkyfief;<br />

rsm; csrSwfcJhonf/<br />

1/ ESpfcgusausmif;xkwfpepf y,fzsufa&;?<br />

2/ tcvGwf ynmoifMum;a&;pepf jyefvnf&½Sda&;?<br />

3/ wuúodkvfwGif ynmoifMum;a&; tajctae aumif;rGefap&ef rzefwD;EdkiforQ ZGefvaemufqufwGJ pmar;yGJrsm;<br />

qufvufxm;½Sd ay;&ef?<br />

4/ wuúodkvfwGif jrefrmpmudk oifMum;rIr@dKiftjzpf owfrSwfay;&ef?<br />

5/ pwdkifyif paumvm½Spfrsm; t&nftwGufESifh t&nftcsif; wdk;jr§ifhay;&ef?<br />

6/ jy|mef;aom ausmif;oHk;pmtkyfrsm;? ausmif;oHk;ud&d,mrsm; oufompGm&½Sda&;?<br />

7/ ausmif;om;rsm;twGuf Munf;? a&? av toGm;EIef;rsm; avQmhaygha&;?<br />

8/ wuúodkvfaxmufyhHaMu; ydkrdkay;&ef?<br />

9/ ausmif;aqmifopfrsm; wdk;csJUaqmufvkyfay;a&;?<br />

10/ t&nftcsif;jynfhq&mrsm; ydkrdkcefYxm;ay;a&;?<br />

11/ tajctaeESifh rudkufnDbJ jy|mef;xm;aom ausmif;pnf;urf;rsm; y,fzsufay;a&;?<br />

12/ 1959 ckESpf wuúodkvftufOya' (jyifqifcsuf) y,fzsufay;a&;?<br />

13/ q&mausmif;om; em;vnfrIwdk;wufa&;ESifh &if;ESD;pGm yl;wGJvkyfaqmifa&;twGuf BudK;yrf;&ef/<br />

655


656<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(3) trsKd;om;a&;twGuf aqmif½Gufcsufrsm;<br />

udkvdkeDpepfqefhusifa&;ESifU ulrifwefusL;ausmfrIqE´jyyGJ<br />

azazmf0g&D (21) &uf udkvdkeDqefYusifa&;aeYwGif vli,fausmif;om; trsKd;orD;tzGJUrsm;uBuD;rSL;í udkvdkeD<br />

pepfqefYusifa&;ESifh tar&duef autrfwDusL;ausmfrI uefYuGufqE´jyyGJBuD;udk BuD;rSL;usif;yum b,fvf*sD,HoH½Hk;ESifh<br />

tar&duefoH½Hk;rsm;odkY oGm;a&mufqE´jycJhonf/<br />

þqE´jyyGJwGif jrefrmjynf\ ajrmufbufESifh ta½SUbufa'orsm;odkY vufeufjzifh0ifa&muf usL;ausmfae<br />

aom tar&duefe,fcsJUorm;\ cg;ydkufaqmif autrfwDusL;ausmfa&;orm;rsm;tm; armif;xkwfa&;ESifh uGef*dkjynf\<br />

w&m;0if0efBuD;csKyf vlrGefbm;tm; owfjzwfvdkufrIudk uefYuGufa&;wdkYtwGuf jrefrmEdkifiH½Sd vli,fausmif;om;?<br />

trsKd;orD;rsm;ESifh jynfolw&yfvkH; yg0ifum qE´jycJhayonf/<br />

þodkY Nidrf;csrf;pGm qE´jyolrsm;tm; yxptpdk;&onf rsuf&nf,kdAHk;? rD;owfydkuf? 0g;&if;wkwfrsm;omru<br />

aoewfrsm;jzifhyif ypfcwftMurf;zufum t"r®ESdrfESif;cJhayonf/ þodkYtMurf;zufum &uf&ufpufpuf ESdrfESif;rIaMumifh<br />

OD;vlav;ESifh udkoef;jrifhwdkY aoqHk;onfhtjyif? twGif;vlemtjzifh oHCmawmf (1) yg; tygt0if vlaygif; (53)<br />

OD; 'Pf&m&um? tjyifvlemtjzpf trsm;tjym; 'Pf&m&½SdcJhayonf/ nbufwGif qufvufqE´jyaom jynfolrsm;tm;<br />

qufvuf tMurf;zufESdrfESif;um yk'fr (144) xkwfcJhayonf/ vli,fausmif;om; jynfol tajrmuftrsm;udkvnf;<br />

zrf;qD;cJhayonf/<br />

xdkYaMumifh azazmf0g&D (24) &ufaeYwGif tMurf;zufrI ½Iwfcsa&;? tar&duefpGufzufrIESifh ulrifwefusL;ausmfrI<br />

rsm;tm; rsufajcrysufa&;wdkY twGuf ausmif;om;xkqE´jyyGJudk wuocef;rwGif Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkYBuD;rSL;<br />

um usif;ycJhonf/<br />

xdkYjyif AdkvfrSL;csKyfa[mif;ausmfaZm acgif;aqmifaom e,fcsJUqefYusifa&;ESifh autrfwDusL;ausmfrI wdkufzsuf<br />

a&; trsKd;om;aumfrwDwGif yg0ifum w½kwfjzLusL;ausmfrIqefYusifa&;vkyfief;rsm;wGif yg0ifcJhayonf/ AdkvfrSL;csKyf<br />

a[mif;ausmfaZmftm; wuoodkY zdwfac:um w½kwfjzLusL;ausmfrIESifhhhh ywfoufaom a[majymyGJwckudk jyKvkyfusif;ycJh<br />

ayonf/<br />

(4) ausmif;om;tcGifUta&;umuG,fa&;ESifU ywfoufaomaqmif½Gufcsufrsm;<br />

(u) ausmif;pnf;urf;jyóem / / ausmif;aqmifaumfrwDrS tMuHay;pnf;urf;rsm;udk a&;qGJxkwfjyefcJh&m<br />

xdkpnf;urf;rsm;wGif ausmif;om;rsm; rvdkufemEdkifonfh tcsufrsm; yg0ifaeonf/ wuoonf ausmif;pnf;urf;½Sd&<br />

rnf[laom rludk vHk;0vufcHonf/ wuoonf ausmif;pnf;urf;ESifhywfoufí ausmif;om;qE´ESifhtnD ausmif;<br />

om;rsm;? q&mrsm; yl;aygif;n§dEdIif;um ausmif;om;rsm;\ pmayoifMum;rItajctae? aexdkifrItajctaewdkYjzifh<br />

udkufnDpGm a&;qGJxm;aom pnf;urf;rsm;jzpf&ef vdktyfonf[k wifjycJhayonf/<br />

ausmif;aqmifaumfrwDrS wDxGifcsrSwfvmaom aoG;½dk;om;½dk;r[kwfonfh ausmif;pnf;urf;rsm;udk uefYuGuf<br />

cJhonf/<br />

(c) ausmif;aqmifaumfrwDESifUausmif;omudk,fpm;vS,frsm;jyóem / / 1959 ckESpf? pufwifbmvwGif &efukef<br />

wuúodkvf ausmif;aqmifaumfrwDrS wuoudk,fpm;vS,f (2) OD;tm; xkwfypfcJhayonf/ wuoonf ausmif;aqmif<br />

aumfrwDwGif wuoudk,fpm;vS,f (2) OD; jyefvnfyg0ifa&;twGuf tpOftquf awmif;qdkcJhonf/ ,ckESpfwGifvnf;<br />

ausmif;aqmifaumfrwDwGif wuoudk,fpm;vS,f (2) OD; yg0ifa&;twGuf xyfrHBudK;pm;&if; ausmif;aqmif aumfrwDxH<br />

ar;jref;&mwGif ausmif;aqmifaumfrwDrS 1960 ckESpf? azazmf0g&D (3) &ufaeY wuúodkvfaumifpDrS csrSwfcJhaom<br />

o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;rS udk,fpm;vS,f (2) OD;tm; ausmif;aqmifaumfrwDwGif yg0ifcGifhjyK&ef[laom qHk;jzwf<br />

csufudk jyefMum;cJhayonf/<br />

þodkY w&m;0ifjyefMum;csuft& avmavmq,f ausmif;aqmifjyóemrsm;ESifh ywfoufí qHk;jzwfcsufrsm;<br />

csrSwfjcif;? aqmif½Gufjcif;rsm;wGif ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifEdkifa&;twGuf ausmif;aqmif o[m,ESifh<br />

pmzwftoif;rsm;udk udk,fpm;jyKonfh o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf trIaqmiftpnf;ta0;rS o[m,ESifh<br />

pmzwftoif;rsm;tzGJUOuú|ESifh wuo vlxkqufoG,fa&; XmerSL;wdkYtm; ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;tjzpf ausmif;<br />

aqmifaumfrwDodkY apvTwfcJhonf/<br />

ausmif;om;udk,fpm;vS,f (2) OD;teuf o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf Ouú|udkom ausmif;aqmif


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

aumfrwDwGif vufcHNyD; wuovlxkqufoG,fa&;rSL;tm; o[m,ESifh pmzwftoif;rsm; tzGJUcsKyftrIaqmif r[kwf<br />

aomaMumifh[k taMumif;jyum ausmif;aqmifaumfrwDwGif vufrcHbJ xm;cJhayonf/<br />

,cifESpfOD;wGif ay:aygufaeaom ausmif;aqmif rvHkavmufrIjyóemrsm;udk yg0ifajz½Sif;&eftwGuf usef½Sd<br />

aeaom ausmif;om;udk,fpm;vS,f (1) OD;ae&mwGif o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL;tm;<br />

ausmif;aqmifaumfrwDodkY ausmif;om;udk,fpm;vS,ftjzpf xyfrHay;ydkYcJYonf/ ausmif;aqmifaumfrwD obmywdonf<br />

aemufxyfay;ydkYaom ausmif;om;udk,fpm;vS,ftm; ausmif;aqmifaumfrwDwGif vufcH&efudk taMumif;trsKd;rsKd;jyum<br />

tcsdefqGJcJhayonf/<br />

wcsdefxJwGif ausmif;aqmifaumfrwDwGif yg0ifaeaom ausmif;om;udk,fpm;vS,ftm;vnf; ausmif;aqmif<br />

aumfrwDrS xkwfy,f&ef BudK;pm;jyefonf/ aumfrwDwGifyg0ifaom udk,fpm;vS,ftm; bGJU&oGm;í ausmif;aqmifwGif<br />

raeonfudk taMumif;jyum Mo*kwf (2) &ufaeYwGif usif;yaom? ausmif;aqmifaumfrwDodkY wufa&mufcGifh rjyKbJ<br />

aumfrwDrS xkwfy,fcJhonf/<br />

odkYaomf o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyf twGif;a&;rSL;tm; tcsdefqGJxm;cJhaomfvnf; rSefuefaom<br />

awmif;qdkcsuftm; rvGefqefEdkifbJ Mo*kwfv (2) &ufaeYwGif usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwDodkY wufa&mufcGifhjyK<br />

cJh&onf/<br />

(*) ausmif;om;rsm;tm; rw&m;½dkufESufrI / / 27? 9? 60 &ufaeY? n (9) em&DwGif urm½GwfvSnf;wef; t0dkif;<br />

BuD;teD;ü vÇuf&nfaomuf&ef xGufvmaom ausmif;om; (3) OD;tm; 'k-AdkvfrSL;BuD;wOD;u ½dkufESufcJhayonf/<br />

12? 11? 61 &ufaeYuvnf; tif;vsm;uefwGif iSufypfxGufaom ausmif;om;tcsKdUtm; ppfom;rsm; ½dkuf<br />

ESufcJhayonf/<br />

þodkY tMurf;zuf&efpjcif;jzifh at;csrf;pGmaevdkaom ausmif;om;rsm;tm; vIyf½Sm;rIrsm;jzpfvmap&ef MuHpnf<br />

zefwD;jcif;rsm;udk wuorS tav;teuf ½IwfcsuefYuGufcJhonf/ owif;pm½Sif;vif;yGJrsm;jzifh wuo\ oabmxm;<br />

rsm;udk jynfolodkY wifjycJhayonf/<br />

(C) trsKd;orD;ausmif;aqmifrsm; ESpfywfvnfnpmpm;yGJ / / trsKd;orD;ausmif;aqmif ESpfywfvnf npmxrif;<br />

pm;yGJrsm;udk ausmif;aqmifa½SUjrufcif;jyifwGif tpOftvmt& jyKvkyfcJhMuayonf/ ,ckESpfwGif ausmif;om;a&;rSL;rsm;u<br />

ausmif;aqmifa½SU jrufcif;rsm;wGif usif;ycGifhray;bJ ausmif;aqmif xrif;pm;cef;wGifom usif;y&ef trdefYay;cJhonf/<br />

þodkYwm;jrpfjcif;onf ausmif;aqmif o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;\ ta&;BuD;aom vkyfiefrsm;tm; zsufqD;ypfjcif;<br />

csKd;ESdrfypfjcif; oabmxm;odkY oufa&mufaeonfhtjyif? ausmif;aqmif ta&;tcif;rsm;wGif o[m,ESifh pmzwftoif;<br />

rsm;\ vGwfvyfpGm aqmif½GufEdkifcGifhudk ydwfyif&ma&mufojzifh wuoonf uefYuGufcJhayonf/<br />

(i) ygarmu©csKyfcefhxm;a&; / / AdkvfcsKyftpdk;&vufxufu cefYxm;cJhaom &efukefwuúodkvf ygarmu©csKyf<br />

a'gufwmvSjrifh EkwfxGufoGm;ojzifh ygarmu©csKyfae&mwGif xyfrHcefYxm;&ef ac:,l&m avQmufxm;ol (3) OD;½SdcJhonf/<br />

wuúodkvf tkyfcsKyfa&;? ynmoifMum;a&; jyóemrsm;wGif ygarmu©csKyfonf wuúodkvfzGJUpnf;tkyfcsKyfyHkt& tmPm<br />

t½SdqHk; yk*¾dKvfjzpfaomaMumifh ygarmu©csKyfcefYxm;a&;onf vGefpGmta&;BuD;onhf jyóemjzpfayonf/ xdkYaMumifh<br />

wuorS ygarmu©csKyf cefYxm;a&;twGuf oabmxm;w&yfudk xkwfjyefaMunmcJhayonf/<br />

wuúodkvf tkyfcsKyfykHoP²mefonf (Unitary System) jzpfonf/ odkYtwGuf ygarmu©csKyfwGif tmPmrsm;<br />

pkjyHKaeonf/ ygarmu©csKyfonf wOD;wnf;tmPm½Sif jzpfaeonf/ wuúodkvf wnfaqmufykHoP²mefudk jyifqif&ef<br />

vdktyfonf[k wifjycJhonf/<br />

avmavmq,ftm;jzifh xdkzGJUpnf;tkyfcsKyfyHkpepfudk rjyifqifEdkifrD ygarmu©csKyf a½G;&mwGif ynmwdk;wufap&ef<br />

aqmif½GufEdkifrnfhhol? tem*wf wuúodkvf wdk;wufom,ma&;udk aqmif½GufEdkifrnfhol? q&mrsm; ausmif;om;rsm;ESifh<br />

qufqHa&; ajyjypfaumif;rGefrnfhol? Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;twGuf pGrf;aqmifEdkifrnfhol? tusifhpm&dwå aumif;<br />

rGefjzLpifrnhfoludkom a½G;cs,fcefYxm;&ef wifjycJhayonf/<br />

xdkoabmxm;udk EdkifiHawmf0efBuD;csKyfodkYvnf; wifjycJhayonf/ ygarmu©csKyfcefYxm;a&;ESifh ywfoufí<br />

tpdk;&tmPmydkiftcsKdUu rdrdwdkY tvdkus cg;ydkufaqmif ygarmu©csKyfwa,mufjzpfvma&; wuúodkvfudk rdrdwdkY tvdkus<br />

cs,fvS,fEdkifa&;wdkYtwGuf BudK;yrf;csufrsm;udkvnf; ausmif;om;xkodkY azmfxkwfwifjycJhayonf/<br />

657


658<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

xdkYjyif ygarmu©csKyfopfa½G;cs,frnfh wuúodkvfaumifpDtpnf;ta0;yGJodkY Zefe0g&Dv (28) &ufaeYwGif<br />

wuoESifh tzGJUtpnf;aygif;pHku OD;aqmifí 0dkif;0ef;í qE´jycJhMuonf/ wuúodkvfaumifpD vlBuD;rsm;tm;vnf;<br />

yef;Mum;vTm wapmifxkwfum yefMum;cJhayonf/ wuúodkvfaumifpDrS ygarmu©csKyftjzpf a'gufwmomvStm; a½G;cs,f<br />

cefYxm;cJhayonf/<br />

ygarmu©csKyftjzpf a½G;cs,fjcif;cH&aom a'gufwmomvSonf ausmif;om;rsm;ESifh tpOftvmtm;jzifh<br />

rajyjypfoljzpfaomfvnf; wuotaeESifh wuúodkvfwGif rvdkvm;tyfaom jyóemrsm; ray:aygufa&;? wdkif;jynf\<br />

ynma&;wdk;wufa&;? wuúodkvf om,mwdk;wufa&;? Nidrf;csrf;pGm ynmoifMum;a&;wdkYtwGuf qufvuf BudK;yrf;oGm;<br />

rnfjzpfaMumif; aMunmcJhayonf/<br />

(p) ausmif;aqmifrvHkavmufrIjyóem / / ,ckESpf 1961 ck? ynmoifESpfwGif tpOftvmtm;jzifh ½SdaecJhaom<br />

ausmif;aqmif rvHkavmufrIjyóemrSm ydkrdkBuD;rm;vmcJhayonf/ &efukefwuúodkvfwGif tpOftvmt& ausmif;aqmif<br />

rvHkavmufrI½SdcJhjcif;aMumifh vnf;aumif;? vGefcJhaomESpf pufwifbmv aemufqufwGJpmar;yGJESifh rwfvpmar;yGJrsm;wGif<br />

atmifEIef;rsm;vmjcif;aMumifh vnf;aumif;? xD;wef;ESifh &efuif;aumvdyfudk tif*sifeD,mr[mXmeodkY ½kwfw&uf<br />

a½TUajymif;vmjcif;aMumifh vnf;aumif;? ay:aygufvmcJhonfh ausmif;aqmifjyóemudk ajz½Sif;&ef BudKwifí rjyifqif<br />

aomaMumifh vnf;aumif;? ,ckESpfwGif ausmif;aqmifrvHkavmufrIjyóemrSm ydkrdkBuD;rm;vmayonf/ odkYaomf wuúodkvf<br />

tmPmydkifrsm;ESifh ausmif;aqmiftmPmydkifrsm;onf xdkjyóemrsm;twGuf rnfodkYrQ BudKwifjyifqifjcif; rjyKcJhay/<br />

ausmif;aqmifae&m rvHkavmufonfh jyóemBuD;rm;vmNyD; xdyfwef;odkYa&mufvmrS ausmif;aqmiftmPmydkifrsm;<br />

rsufvHk;jyL;cJh&ayonf/<br />

ausmif;aqmifjyóem BuD;rm;rIaMumifh wuoESifh o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;tzGJUcsKyfonf atmufyg<br />

awmif;qdkcsufrsm;udk ausmif;aqmifaumfrwDodkY awmif;qdkcJhonf/<br />

(u) wcef;vQif (2) a,mufxm;&ef?<br />

(c) tu,fí rvHkavmufvQif ,ckvuf½Sd xrif;pm;cef;rrsm;wGif aexdkifapum ,m,Dxrif;pm;cef;rsm;<br />

aqmufvkyf&ef?<br />

(*) tu,fí rvHkavmufvQif aexdkif&ef ,m,DwJrsm; aqmufvkyfay;&ef?<br />

(C) ausmif;aqmifopfrsm; aqmufvkyfay;&efESifh ausmif;aqmifjyóemudk ausmif;om;rsm;ESifh yl;wGJajz½Sif;<br />

&ef/<br />

ausmif;aqmifae&mcsxm;a&;aumfrwDwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifcGifhay;&ef awmif;qdkcJhay<br />

onf/ xdkawmif;qdkcsufrsm;ESifh ywfoufí 19? 6? 61 aeYwGif usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwD tpnf;ta0;wGif<br />

pOf;pm;um wcef; (2) a,mufxm;&efESifh ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;tm; ausmif;aqmifae&mcsxm;a&;aumfrwD<br />

wGif yg0ifcGifhay;&ef qHk;jzwfcJhavonf/<br />

ausmif;aqmif ae&mrvHkavmufrIonf ausmif;om;rsm;\ ynmoifMum;a&;udk rsm;pGmxdcdkufonf[k wuo<br />

rS ,HkMunfayonf/ ae&m½Sdoavmufom ay;NyD;? usefolrsm; aecsif&mae rdrdwdkY bmomzefwD;Mu[laom tmPmydkif<br />

wdkY\ t,ltqudk wuotaeESifh vHk;0vufrcHEdkifay/ xdkYaMumifh ausmif;aqmifaexdkifí ynmoifMum;vdkonfh<br />

ausmif;om;wdkif; ausmif;aqmifae&m&&ef wuoonf enf;vrf;trsKd;rsKd;½SmMuHí awmif;qdk wdkufyGJ0ifcJhayonf/<br />

wuoonf avmavmq,f &ifqdkifae&aom ausmif;aqmifrvHkavmufrI jyóemudk ajz½Sif;Edkif&eftwGuf ,ckpmoif<br />

cef;tjzpf jyKvkyfxm;aom bDtdkpDaumvdyftm; ausmif;aqmiftjzpf ajymif;vJum ausmif;om;rsm;tm;xm;&ef quf<br />

vuf wifjycJhayonf/ odkYaomf 26? 6? 61 &ufaeY usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwD tpnf;ta0;wGif wuo\<br />

wifjycsufudk ausmif;aqmifaumfrwD obmywd ygarmu©csKyf a'gufwmomvSu vHk;0vufrcHbJ obmywdtmPmoHk;<br />

um y,fcscJhjyefonf/ xdkYaMumifh wuoonf 3? 7? 61 aeYwGif wuo ausmif;om;xk txl;tpnf;ta0;wck<br />

ac:,lum ausmif;aqmifae&m tvHkavmuf&½Sda&;? bDtdkpDaumvdyftm; ausmif;aqmiftjzpf ajymif;vJum ae&mcsxm;<br />

ay;&efESifh ausmif;aqmifopfrsm; tjrefaqmufvkyfay;&ef wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfcJhavonf/ wuorS wifjycJh<br />

aom wcef;ESpfa,muf aexdkifa&;rlwGif rauseyfaom ausmif;om;rsm; ½SdaeaomaMumifh wuoonf 3? 7? 61<br />

&ufaeYwGif usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwD tpnf;ta0;odkY ESpfa,mufwcef;pepfudk twif;rusifhoHk;bJ ESpf<br />

a,mufESpfcef; aexdkifEdkifolrsm;udk ¤if;wdkYqE´t& ESpfa,mufa,mufcef; aexdkifcGifhjyK&ef wifjyawmif;qdkcJh&m ausmif;<br />

aqmifaumfrwDrS y,fcscJhayonf/ xdkYjyif wuoonf txl;ausmif;om;tpnf;ta0;rS qHk;jzwfawmif;qdkcsufrsm;udk


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

Zlvdkifv (8) &ufaeYwGif usif;yaom wuúodkvfaumifpDodkY wifjyawmif;qdkcJhonf/ ¤if;aumifpDtpnf;ta0; usif;y<br />

aomaeYwGif wuoonf ausmif;om; (2000) ausmfESifh wuúodkvfaumifpDtm; 0dkif;0ef;qE´jycJhMuonf/ xdkUaMumifh<br />

wuúodkvfaumifpDrS ausmif;aqmifae&m½SmazGa&; txl;aumfrwDw&yf zGJUpnf;um ausmif;aqmifaeolwdkif; ae&m&½Sda&;<br />

wm0efay;tyfcJhonf/ ausmif;aqmifae&m½SmazGa&;aumfrwDonf ,m,DwJausmif;rsm; aqmufvkyf&eftwGuf tpdk;&xH<br />

aiG (7) odef; wifjyawmif;qdkcJhonf/ odkYaomf tpdk;&onf aiG (7) odef;udk xkwfray;bJaeojzifh ,aeYwdkif ,m,D<br />

wJausmif; aqmufa&;vkyfief;rSm rpEdkifbJ jzpfaeayonf/ ausmif;aqmifr&ao;olwdkif; ausmif;aqmif&a&; jyóem<br />

rsm;vnf; ,aeYwdkifrajz½Sif;Edkifjzpfaeonf/ xdkYaMumifh ausmif;aqmifaeoifholwdkif; ausmif;aqmifae&m&a&;twGuf<br />

Mo*kwfv (1) &ufaeYwGif usif;yaom ausmif;aqmifaumfrwD tpnf;ta0;odkY wuo&Jabmfrsm;onf ydkpwmrsm;<br />

udkifaqmifum xyfrHqE´jycJhMuonf/<br />

,aeYxd ausmif;aqmifae&m r&½Sdao;aom ausmif;ol? ausmif;om; trsm;tjym;½Sdaeayao;onf/ ¤if;wdkY<br />

onf aexdkifrItcuftcJrsm;Mum;rS qif;&Jyifyef;pGm ynmoifMum;aeMu&ayonf/ ¤if;wdkYESifh ywfoufí ausmif;aqmif<br />

aumfrwDESifhwuG wuúodkvftmPmydkifrsm;wGifvnf;aumif;? EdkifiHawmftpdk;&wGifvnf;aumif;? wm0efBuD;rm;pGm½Sdae<br />

onf[k wuorS ,lqayonf/ odkY&mwGif wm0ef&Sdol tmPmydkifrsm;taeESifh xdkausmif;ol? ausmif;om;rsm;twGuf<br />

wdusaom oabmxm;r½Sdao;bJ jzpfaeay&m xdkjyóem ajyvnfa&;twGuf qufvufaqmif½Guf ajz½Sif;ay;&ef<br />

vdktyfayonf/ wuotaeESifhvnf; ausmif;aqmifae&mr&½Sdao;ol ausmif;om;rsm;twGuf qufvufwdkufyGJ0if<br />

aqmif½GufoGm;rnf jzpfayonf/<br />

(5) ynmoifMum;a&;ESifUygwfoufaom aqmif½Gufcsufrsm;/<br />

(u) aq;odyÜHESifUtif*sifeD,m0ifcGifUt&nftcsif;pmar;yGJ / / 1960-61 ynmoifESpf ESpfOD;ydkif;wGif &efukefwuúodkvf<br />

qD;edwfu Oypmtxufwef;udk atmifjrifNyD; aq;odyÜHESifh tif*sifeD,modkY 0ifa&muf&ef vdktyfonfh trSwfrjynfhol?<br />

(Eligible) rjzpfolwdkYonf aq;odyÜHESifhtif*sifeD,modkY 0ifEdkifa&;twGuf bmompHk (5) bmompvHk; ajzqdk&rnfjzpf<br />

aMumif; aMunmcJhonf/<br />

þodkYjyKvkyfjcif;onf aq;odyÜHESifhtif*sifeD,mwdkYwGif ausmif;taqmufttHk rvHkavmufjcif;aMumifh aq;<br />

odyÜHESifh tif*sifeD,modyÜHodkY ausmif;ol? ausmif;om;rsm; ta&mufenf;&ef MuHpnfjcif;om jzpfayonf/ xdkYaMumifh<br />

wuoonf (5) bmom jyefajza&;rludk uefYuGufum trSwfrjynfhaombmom&yfudkom jyefvnfajza&;twGuf<br />

awmif;qdkcJhayonf/ trSwfrjynfhaom bmom&yf jyefajz&eftwGuf r&½Sdaomfvnf; (Eligible) oHk;bmomjyefajz&ef<br />

wuúodkvfaumifpDrS cGifhjyKcJhayonf/<br />

(c) aemufqufwGJpmar;yGJusif;ya&; / / 1960 ck? pmoifESpf tprSpí EdkifiHawmftpdk;&ESifh wuúodkvfaumifpDu<br />

&efukefwuúodkvfwGif ynma&;ajymif;vJjyifqifcsufrsm;tjzpf wuúodkvftufOya' jyifqifjcif;? ausmif;vcaumufcH<br />

jcif;? pnf;rsOf;opfrsm; jyKvkyfjcif;ESifh pmar;yGJpepfopfrsm; jyKvkyfjcif;wdkYudk pwiftaumiftxnf azmfcJhonf/<br />

pmar;yGJpepfESifh ywfoufí &efukefwuúodkvfwGif 1960 ckESpfrSpí ZGefv aemufqufwGJpmar;yGJudk zsuf<br />

odrf;um pmar;yGJwckusif;y&ef pDpOfcJhonf/ odkUaomfvnf; 1960 ckESpf aemufqufwGJpmar;yGJ usif;yEdkifa&;twGuf<br />

wuou awmif;qdkwdkufyGJ0ifcJh&m wuúodkvftmPmydkifrsm; taejzifhvnf; aemufqufwGJpmar;yGJw&yfudk pufwif<br />

bmvwGif usif;yay;cJhonf/ odkYaomf 1960-61 ckESpfwGif aemufqufwGJpmar;yGJudk zsufodrf;cJhonf/<br />

wuotaeESifh ,aeYwuúodkvf\ oifMum;ydkYcsyHkonf ajymif;vJjyifqifjyKpkjcif; r½SdcJhao;? oifMum;ydkYcs<br />

&ef tajctaejzpfonfh ausmif;taqmuftOD? ausmif;oHk;y&dabm*? t&nftcsif;jynfh q&mrsm; jynfhpHkvHkavmufjcif;<br />

r½Sdao;? oif½dk;oifwef; pmar;yGJpepfrSpí ajymif;vJjynfhpHkjcif; r½Sdao;yg[k ,lqonf/ xdkYjyif ausmif;om;rsm;\<br />

ynmoifMum;a&; tajctaerSm ausmif;aqmif rvHkavmufjcif;? pmar;yGJus ausmif;xkwfpepfrsm;jzifh Ncdrf;ajcmufcHae<br />

&jcif; ponfwdkYESifh rjynfhpHk rwnfrNidrfjzpfae&onf/ þodkYaom tajctaersm;wGif aemufqufwGJ pmar;yGJrsm;udk<br />

qufvufxm;½Sd&ef vdktyfonf[k wuorS ,HkMunfayonf/ xdkUaMumifh wuoonf wuo\ oabmxm;udk<br />

wuúodkvf aumifpDodkU wifjyum aemufqufwGJpmar;yGJ xm;½Sda&;udk awmif;qdkcJYonf/ ausmif;om;xk twGif;odkUvnf;<br />

aemufqufwGJ pmar;yGJESifhywfoufaom oabmxm;udk xkwfjyefcJhonf/<br />

(*) pmar;yGJpepfopf / / &efukefwuúodkvfwGif 1960-61 ESpfrSpí wuúodkvfpmar;yGJ yHkpHopfw&yfudk usifhoHk;<br />

659


660<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aeonf/ wuotaejzifhvnf; wuúodkvf\ vuf½Sdpmar;yGJpepfudk ajymif;vJa&;rludk vufcHayonf/ vuf½Sd pmar;yGJ<br />

pepfudk ajymif;vJypf&ef 1958 ckESpf Mo*kwfvwGif usif;yjyKvkyfaom jrefrmEdkifiH ausmif;om;ynma&;ESD;aESmzvS,f<br />

yGJBuD;rSvnf;aumif;? 1960 ck atmufwdkbmvwGif usif;yjyKvkyfaom Auorsm;tzGJUcsKyfnDvmcHrSvnf;aumif;<br />

csrSwfcJhayonf/ xdkYaMumifh wuoonf ,aeYwuúodkvfwGif usifhoHk;aeaom pmar;yGJpepfopftm; ynma&;tajccHay:<br />

wGif rltm;jzifh oabmudkufnDayonf/<br />

odkYaomf pmar;yGJpepfopf wcktm; ajymif;vJrnfqdkvQif þpmar;yGJpepfESifh wqufwnf;jzpfaom oifMum;ydkY<br />

csyHkpepf? oifMum;ydkYcsrI tajctae? oif½dk;oifwef;rsm;udkyg jyKjyifajymif;vJ&ayrnf/ odkYrSomvQif wajy;nDaom<br />

ajymif;vJrI? rSefuefaom jyKjyifrIrsm; jzpfrnf/ xdkodkY tajctaet&yf&yfudk ravYvmrajymif;vJbJ pmar;yGJpepfwckwnf;<br />

udkom uGufuGufuav;jrifí ajymif;vJ&ef BudK;pm;cJhonfqdkygu pdwful;,Ofjcif;rQom jzpfayonf/<br />

,aeY wuúodkvftajctaeudk jyefvnfqef;ppfvQif vuf½Sd ynmoifMum;ydkYcsyHkpepftm; ajymif;vJ&efpDpOfjcif;<br />

r½SdbJ vuf½Sd ausmif;taqmuftOD rvHkavmufrI? ausmif;oHk;y&dabm* rvHkavmufrI? t&nftcsif;jynfh q&mOD;a&<br />

ESifh ausmif;om;OD;a& rrQwrI ponfh oifMum;ydkcsa&; tajctaewdkYudk jyKjyifzefwD; jznfhpGufjcif;rsm;udk rawGU&ay/<br />

xdkYaMumifh ,ckESpf pwifusifhoHk;aeaom pmar;yGJpepfopfonf wuúodkvf tajctaet&yf&yftm; ajymif;vJ<br />

jyKjyifjcif;r½SdbJ atmifjrifEdkifrnf r[kwfay/ xdkYjyif ,ckESpfusifhoHk;aeaom pmar;yGJpepf\ tcGifhta&;rsm;rSm rSwfyHkwif<br />

ausmif;om;rsm;om tjynfht0 &½Sdayrnf/ xdkYaMumifh ausmif;om;wdkif; rSwfyHkwifausmif;om;b0udk cH,lEdkifa&;twGuf<br />

pmar;yGJusausmif;xkwfpepfudk zsufodrf;&efESifh ausmif;aecsifolwdkif; ausmif;aecGifhjyK&ef vdktyfaMumif; oabmxm;<br />

w&yfudk xkwfjyefcJhayonf/<br />

,cktcgwGif wuúodkvfwGif pmoifcef; rvHkavmufjcif;? q&m rvHkavmufjcif; jyóem &ifqdkifae&onf/<br />

wuou OD;pGm axmufjycJhonfhtwdkif; þpepfrSm ratmifrjrif jzpfvm&onf/ enf;jyoifwef;rsm;rSm wywfxuf<br />

wywf tcsdefavQmhvmonf/ q&mrsm;vnf; rEdkifreif;jzpfum ausmif;om;rsm;vnf; pdwfysufaeMuonf/ þpmar;yGJ<br />

pepfopfESifhywfoufí wuoonf oabmxm;tjynfhtpHkudk xyfrHpOf;pm;um vkyfief;rsm; taumiftxnfazmf&ef<br />

vdkayonf/<br />

wuúodkvf\ ynmoifMum;a&; wdk;wufaumif;rGefa&;twGufum; wyGJxdk;aq;NrD;wdkjzifh pdwful;wnfh&m<br />

avQmufvkyfaeír&? pdwful;,Ofír&[k wuou tav;teuf,HkMunfonf/ wuúodkvfoifMum;a&; aumif;rGef<br />

wdk;wufvmap&ef wuúodkvfwGif ynmoifMum;rItajctae ydkrdkwdk;wuf aumif;rGefvmap&ef ynma&;jyKjyif ajymif;vJ<br />

a&;udkvnf; tav;teufxm;um aqmif½Guf&efvdktyfayonf/<br />

(6) yGJobiftcrf;tem;rsm;<br />

(u) usrf;opömusdefqdkyGJ / / 1960-61ck &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|opf\ usrf;opömusdef<br />

qdkyGJtcrf;tem;udk 1960 ck? Edk0ifbmv (17) &uf? aeYvnf (1) em&DtcsdefwGif wuocef;rü usif;ycJhonf/<br />

usdrf;opömusdefqdkyGJodkY ausmif;ol? ausmif;om;rsm;? <strong>or*¾</strong>trIaqmifrsm;? q&m? q&mrrsm;? EdkifiHjcm;oH½Hk;rsm;rS<br />

{nfhonfawmfrsm; wufa&mufMuayonf/ usrf;opömusdefqdkyGJodkY q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;u o0PfvGmay;ydkYcJh<br />

onf/ usrf;usdefyGJudk wuo\ yxrqHk; Ouú| OD;ausmfcif vma&muf usrf;usdefay;cJhonf/ xdkusrf;opömusdefqdkyGJwGif<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU\ 0g'ESifhvkyfief;pOfrsm;udk aMunmcJhayonf/ usrf;opömusdef<br />

qdkyGJwGif tpOftvmtm;jzifh ausmif;aeY0uf ydwfxm;cJhaomfvnf; ,ckESpfwGif ygarmu©csKyfu ydwfray;cJhacs/ þodkY<br />

ygarmu©csKyf\ tjyKtrltwGuf wuoonf 0rf;enf;aMumif; rSwfwrf;wifcJhayonf/<br />

(c) atmufwdkbm txdrf;trSwfaeh / / 1953 ck? atmufwdkbm ausmif;wvydwfa&;ta&;awmfyHktm; tav;<br />

teufxm;aomtm;jzifh atmufwdkbm (3) &ufaeYwGif ausmif;om;xk aoG;pnf;nDñGwfa&; oabmxm;aMunmcsuf<br />

wapmifudk xkwfjyefaMunmcJhonf/<br />

(*) q|rtBudrfajrmuf Auorsm;tzGJYcsKyfnDvmcH / / ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJUcsKyf\ (6)<br />

Budrfajrmuf nDvmcHudk wuocef;rü 1960 ck? atmufwdkbm (20) &ufaeYrS (24) &ufaeYtxd usif;ycJhayonf/<br />

wuo\ þnDvmcHodkY aemifawmfnDawmf wuúodkvf<strong>or*¾</strong>rsm;ESifhtwl wufa&mufcJhayonf/ &efukefwuúodkvf\<br />

tajctaeudk wifjyum Armw0Srf;vHk;½Sd ausmif;om;rsm;\ b0tajctae? ynmoifMum;a&; tajctae? 'Drdkua&pD


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

a&; tajctaewdkYudk aqG;aEG;cJhonf/ þnDvmcHBuD;rS ynma&; jyKjyifajymif;vJa&;? ynmoifMum;rI tajctaewdk;wuf<br />

aumif;rGefa&;ESifh 'Drdkua&pDa&;? jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; awmif;qdkcsufrsm;udk csrSwfEdkifcJhayonf/<br />

(C) urÇmhausmif;om;rsm;aeh / / Edk0ifbmv (17) &ufaeYudk urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS urÇmYausmif;om;aeY<br />

tjzpf owfrSwfcJhayonf/ ArmEdkifiHwGif urÇmYausmif;om;aeYudk 1951 ckESpfrS pwif usif;ycJhayonf/ ,ckESpfwGifvnf;<br />

urÇmYausmif;om;rsm;aeYudk wuojrufcif;wGif usif;ycJhayonf/ þaeYwGif jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf½Sm;rI "gwfyHk<br />

jyyGJESifh rsufarSmufacwf yef;csDq&mrsm;\ aq;a&;yef;csDjyyGJudk wuo pmMunfhcef;wGif usif;ycJhayonf/ wuo<br />

oufomacsmifcsda&;XmerS pma&;puúL? pmtdwf ponfrsm;? ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD;rS rkefY[if;cg;? bl;oD;aMumf<br />

ponfrsm;udk a&mif;cscJhonf/


662<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

(n) [,f&Dwefaehtcrf;tem; / / yÍörtBudrfajrmuf [,f&DwefaeYtcrf;tem;udk Auorsm;tzGJUcsKyf? &uo<br />

wdkYESifh yl;wGJum 1961 ckESpf? rwfv (22) &ufaeYwGif usif;yjyKvkyfcJhonf/ <strong>or*¾</strong> (3) ckrS trIaqmifrsm;pka0;NyD;<br />

[,f&Dweftkwf*lodkY oGm;a&mufNyD; vGrf;olYyef;acGrsm;csum t"d|mefpmwrf;rsm; zwfMum;cJhonf/<br />

(#) tmZmenfaeh / / 1961 ckESpf? Zlvdkifv (19) &ufaeY AdkvfcsKyfatmifqef;ESifh tmZmenfacgif;aqmifBuD;rsm;<br />

usqHk;onfh (14) ESpfajrmufaeYwGif trsKd;om;ynma&;? trsKd;om;vGwfvyfa&; AdokumBuD;rsm;owd& OD;ñGwfonftae<br />

ESifh wuo? Auorsm;tzGJUcsKyf? &uowdkY yl;aygif;um tmZmenfAdrmefodkY csDwuftav;jyKum? vGrf;olYyef;acGcsyGJESifh<br />

uarmufurynma&; wdkifwnfyGJudk usif;ycJhonf/<br />

(7) Xmeqdkif&mvkyfief;rsm;<br />

(u) EdkifiHjcm;qufoG,fa&; / / ausmif;om;xkESifh jynfolvlxktwGuf wuo\ ajymifajrmufaom wdkufyGJrsm;aMumifh<br />

vnf;aumif;? urÇmYausmif;om;tcsif;csif; aoG;pnfnDñGwfa&;vkyfief;rsm;aMumifh vnf;aumif;? wuo\ *kPfodu©m<br />

onf urÇmYwdkif;jynfrsm;wGif xif½Sm;ay:vGifcJhonf/ wuoonf EdkifiHwumausmif;om; tzGJUtpnf;rsm; jzpfonfh<br />

(International Union of Students, Co-ordinating Secretariat) rsm;ESifhvnf;aumif;? vli,ftzGJUtpnf;rsm;<br />

jzpfonfh (W.F.D.Y, W.A.Y) wdkUESifhvnf;aumif; qufqHcJhayonf/ txl;ojzifh (I.U.S, W.F.D.Y) wdkYESifh yl;wGJí<br />

udkvdkeDqefYusifa&;? e,fcsJUqefYusifa&;? Nidrf;csrf;a&;? EdkifiHwumausmif;om;vli,fwdkufyGJrsm;udk vkyfaqmifEdkifcJh<br />

ayonf/ xdkYjyif urÇmYEdkifiHt&yf&yf½Sd ausmif;om;tzGJUrsm;ESifh qufoG,fEdkifcJhayonf/ tdE´d,? *syef? w½kwfjynf?<br />

AD,uferf? puFmyl? tD&wf? ½k½Sm;? zifvef? qGDZmvef? *smrPD? awmiftmz&du? t,fvf*sD;&D;,m; ponfhwdkif;jynftoD;<br />

oD;\ ausmif;om;tzGJUrsm;ESifh tquftoG,f &½SdcJhayonf/ odkY&mwGif tm½S-tmz&du pnf;vHk;nDñGwfa&;twGuf<br />

tm½S-tmz&du wdkif;jynftoD;oD;ESifh auseyfjynfhpHkvHkavmufonftxd qufoG,frI tcdkiftrmr½SdcJhay/ (World<br />

University Service W.U.S) tzGJUESifhvnf; 1958 ckESpfrSpí ,aeYtxd qufoG,frItjynfht0 r½SdcJhay/<br />

wuoonf e,fcsJUqefYusifa&;tcef;wGif Auorsm;tzGJUcsKyfESifhtwl Armjynf ausmif;om;vli,frsm;<br />

e,fcsJUtEÅ&m,fESifh e,fcsJUqefYusifa&;ta&;awmfyHkrsm;tm; rsufajcrysufapa&;? trsKd;om;pnf;vHk;nDñGwfa&; tif<br />

tm;jzifh wdkufyGJ0if&ef tpOftjrJvIHUaqmf OD;aqmifcJhayonf/ ¤if;jyif e,fcsJUqefYusifa&;tcef;ESifh qufpyfí Armjynf<br />

tm; w½kwfjzLrsm; wdkuf½dkufusL;ausmfrI? tar&dueftpdk;&\ wdkuf½kdufpGufzufrIrsm;udk wuoonf tpOfowd½SdcJh<br />

ayonf/ xdkYaMumifh w½kwfjzLusL;ausmfrI? tar&duefpGufzufrI uefYuGuf½IwfcsyGJrsm; jyKvkyfonfESifh wqufwnf;wGif<br />

EdkifiHawmftpdk;&tm; e,fcsJUtay: jywfom;vmap&ef wdkufwGef;cJhayonf/ txl;ojzifh tar&dueftpdk;&onf Armjynf<br />

ESifh w½kwfjynfolYor®wEdkifiHESifh ___ &if;ESD;a&;udk rvdkvm;onfh tavsmuf ppfa&;? EdkifiHa&; ___ taESmifh<br />

t,Sufay;aeonfudk wm;qD;&ef vdktyfcJhonf/ ___ ___ ArmpmcsKyf csKyfqdka&;? Ek-acsmif rlig;csufESifh<br />

ArmEdkifiHMum;ae0g' ___ cJhayonf/ xdkYjyif tar&duefonf Armjynf\ pD;yGm;a&;? ___,Ofaus;rIwdkYwGif<br />

0ifa&muf pGufzufEdkifa&; ___ qD;wdk;tkyfpkwGif;odkY yg0ifa&;wdkYtwGuf ___ ___ rsm; nDvmcHudk (Zefe0g&D<br />

25 - azazmf0g&D __) ___aqmifí ygupöwef u&mcsdNrdKUwGif ___ ___ \ aumufuspfpOf;vJrIudk<br />

azmfxkwfcJhayonf/ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ _______________/<br />

EdkifiHwumausmif;om;rsm; cspfMunf&if;ESD;a&;twGuf wuo tESpf (30) ajrmuf yÍötBudrf ausmif;om;<br />

yJGawmfodkYwufa&muf&ef EdkifiHwumvli,fausmif;om;tzJGUrsm;udk zdwfMum;cJhayonf/ (I.U.S) ___ eH,rf;<br />

wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS o0PfvTmrsm;&½SdcJhonf/ *smref'Drdku&ufwpfor®wEdkifiHrS vli,fowif;pmq&m<br />

rsm;tzJGU? w½kwfjynfolYor®wEdkifiH\ EdkifiHwumvli,fawGUqHkaqG;aEG;yJG udk,fpm;vS,ftzJGU? (Co-sec) rS udk,fpm;vS,f?<br />

MopaMw;vQjynf ausmif;om;tzJGU Ouú| wuoodkY vma&mufcJhonf/<br />

wuo\ EdkifiHwumqufqHa&;wGif jynfwGif;vIyf½Sm;rIrsm;aMumifh pmtquftoG,frsm;jzifhom jyKvkyfcJh&í?<br />

wuoudk,fpm;vS,frsm; jyifyodkY xGufcGmcGifhr&cJhay/ tD&wfEdkifiH b*¾'wfNrdKUwGif usif;yaom urÇmYausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

nDvmcHodkY vnf;aumif;? armfpudkNrKdUwGif usif;yaom EdkifiHwumvli,fawGUqHkaqG;aEG;yJGodkY vnf;aumif; wufa&muf&ef<br />

EdkifiHul;vufrSwf xkwfya;&efawmif;qdkcJh&m yxptpdk;&rS jiif;qefcJhayonf/ þodkYtm;jzifh yxptpdk;&onf ausmif;<br />

om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ 'Drdkua&pDtcGifhta&;udk ydwfyifcJhayonf/ Armjynf\ wnfhrwfaom Mum;aea&;0g'udk rrSefruef<br />

usifhoHk;cJhayonf/ zqyvtpdk;&? ppftpdk;&ESifh ,aeY yxptpdk;& vufxuftxd tpOftjrJ ausmif;om;vli,frsm;<br />

\ EkdifiHwumqufqHrI tcGifhta&;udk ydwfyifcJhayonf/ yxptpdk;&\ jyKrlcsufESifh ywfoufí wuoonf jynf


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wGif;jynfy ½IwfcsuefYuGufcJhonf/<br />

(c) tm;upm;ESifU,Ofaus;rIXme / / &efukefwuúodkvf tm;upm;aumifpDwGif wuoudk,fpm;vS,f (5) OD;<br />

yg0ifcJh&m wuo\ upm;ckefpm;vkyfief;rsm;pGmonf &efukefwuúodkvf upm;ckefpm;aumifpD\ vkyfief;rsm;wGif<br />

tusKH;0ifoGm;ayonf/ txl;ojzifh ,ckESpfwGif wuúodkvfupm;ckefpm;aumifpDonf wuo\ wifjycsufrsm; tm;vHk;<br />

vdkvdkyif vufcHvkyfaqmifonfudk awGUjrif&ayonf/<br />

wuoonf ESpfvnf ajy;ckefupm;yJGBuD;udk ydkrdkpnfum;pGm usif;yEdkifa&;twGuf aqmif½GufcJhayonf/<br />

yg0if,SOfNyKdifaom pepfudk toif;vdkuf yg0if,SOfNyKdifapjcif;tm;jzifh yg0if,SOfNyKdifolOD;a& rsm;jym;vmonfomru<br />

vma&muftm;ay;Munfh½Iolrsm;vnf; ydkrdkvma&mufcJhayonf/ ae&mxdkifcif; rvHkavmufrIESifh tjcm;vkyfief;jyifqifrI<br />

tenf;i,fcsKdU,Gif;onfrSty wuúodkvfESpfywfvnfajy;ckefupm;NyKdifyJGBuD;onf atmifjrifcrf;em;odkufNrKdufcJhayonf/<br />

NyKdifyJGqkrsm;udkvnf; woD;wjcm; tcrf;tem;vkyfí qkay;EdkifcJhayonf/ qkay;&mwGif ay;½dk;ay;pOfrjyKvkyfbJ urÇmYt<br />

EdkifEdkifiH wuúodkvfBuD;rsm;\ yHkpHerlemudk,lí a½Ta&mif? tjyma&mifpaom ta&mifrsm;cJGjcm;í tqifhtwef;owfrSwf<br />

csD;jr§ifhcJhayonf/ tm;upm;tqifhtwef;owfrSwfaom a½Ta&mif? tjyma&mif ponfwdkYudk ay;yHkay;enf; ]]rl}} ay:wGif<br />

tcsKdUrauseyfMuay/ odkYaomf vkyfief;taumiftxnf azmfaom yxrESpftzdkY csKdU,Gif;csufrsm; ½SdrnfrSefaomfvnf;<br />

a½SUtzdkY tm;vHk;auseyfvmEdkifMuvdrfhrnf[k ,HkMunfayonf/<br />

wuúodkvftm;upm; pmapmifudk tenf;qHk; oHk;vwBudrf xkwfa0&efMuHpnf tm;xkwfcJhaomfvnf; tusyft<br />

wnf;trsKd;rsKd;aMumifh wapmifom xkwfa0EdkifcJhayonf/ EdkifiHjcm;oH½Hk;toD;oD;rS tm;upm; ½kyf½Sifum;rsm; vma&muf<br />

jyo&efpDpOfcJhaomfvnf; ratmifjrifcJhay/ wuúodkvf½Sd tm;upm;toif;tzJGU aygif;pHkaqG;aEG;yJGw&yfudk jyKvkyf&efBuKd;<br />

yrf;cJhayonf/ odkYaomf wuúodkvf½Sd tm;upm;tzJGUrsm;rSm wcsdefwnf;jyefvnfzJGUpnf;jcif; r½SdMuojzifh aqG;aEG;usif;yJG<br />

rusif;yEdkifcJh/ xdkYaMumifh wuúodkvf½Sd topfjyefvnf zJGUpnf;NyD;aom tm;upm;toif;tzJGUrsm;udk ac:,lí tm;upm;<br />

tpDtpOfvkyfief; (Programme) a&;qJG&ef wuúodkvfaumifpDwGif tMuHÓPfay;cJh&m aumifpDu vufcHcJhayonf/<br />

wuúodkvfESifhaumvdyfaygif;pHk ajy;ckefupm;yJGBuD;udk rEÅav;wGif usif;y&m &efukefwuúodkvfrS tm;upm;o<br />

rm;rsm;tm; apvTwf,SOfNyKdif EdkifcJhonf/ &efukefwuúodkvfrS trSwftrsm;qHk;jzifh yxrqk&½SdcJhayonf/<br />

wuorS oD;jcm;tm;upm;NyKdifyJG rusif;yEdkifcJhaomfvnf; ausmif;om;yJGawmfwGif jcif;,dkifcwfNyKdifyJGusif;y<br />

jcif;? wuúodkvfvufa0SYtoif;ESifh yl;wJGí vufa0SYNyKdifyJG usif;yjcif;rsm;udk jyKvkyfEdkifcJhayonf/<br />

urÇmYausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rsm;tzJGUcsKyfodkY &efukefwuúodkvftwGuf tm;upm;ypönf;rsm; awmif;qdkcJh&m<br />

tawmftoifh &½SdcJhonf/ 1961 ckESpf? Mo*kwfv (22) &ufaeYrS pufwifbmv (3) &ufaeYtxd bla*;&D;,m;jynf?<br />

qdkzDvmNrKdUawmfwGif usif;yonfh urÇmYwuúodkvfaygif;pHk ajy;ckefupm;yJGBuD;odkY &efukefwuúodkvfrS yg0if,SOfNyKdifEdkif&ef<br />

trsKd;rsKd; MuHpDBuKd;pm;cJhayonf/ wuúodkvftm;upm;aumifpDESifh wuúodkvfaumifpDodkY aiGaMu;ulnD&ef awmif;qdkcJhaomf<br />

vnf; aiGxkwfay;EdkifpGrf; r½SdcJhay/ BuKd;pm;vsuf ½Sdaeayonf/<br />

,Ofaus;rIqdkif&m vkyfief;rsm;wGif &efukefwuúodkvfodkY tar&duef,Ofaus;rIudk umuG,f[efYwm;&ef?<br />

ArmhtEkynm ,Ofaus;rIxdrf;odrf;&ef aumfrwDwck zJGUpnf;&efBuKd;pm;cJhonf/ odkYaomfvnf; &efukefwuúodkvf,Ofaus;<br />

rItoif; ½Sdaejcif;ESifh tjcm;taMumif; trsKd;rsKd;wdkYaMumifh qufvufraqmif½GufEdkifcJhay/<br />

(*) wuooufomacsmifcsda&;Xme / / ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ ___ __/<br />

wuopm;aomufqdkifESifh ywfoufí vGefcJhaom 1959 ckESpf trIaqmiftzJGUrS wif'gpepfjzifh a½G;cs,fum<br />

zGifhvSpfapcJhaom <strong>or*¾</strong>pm;aomufqdkifonf wif'gpnf;rsOf;t& 1960 ckESpfwGif oufwrf;aphNyD; jzpfojzpf wif'gaumfr<br />

wDzJGUpnf;um pepfwus rlrsm;csrSwfí rljzifhtukduftnDqHk;jzpfol OD;oGif-a':oef;wdkYtm; wif'gay;í qdkifzGifhvSpfapcJh<br />

onf/ pm;aomufqdkifopfudk {NyDvwGifzGifhvSpfcJh&m oefY½Sif;aumif;rGef vyfqyfaom tpmtm[m&rsm;&½Sda&;? rQwaom<br />

aps;EIef;jzifh 0,f,lpm;oHk;Edkifa&;ESifh pepfwusjzpfa&;wdkYtwGuf oufomacsmifcsda&;Xmetaejzifh wm0ef,lvkyfaqmif<br />

vsuf½Sdayonf/ ,ckESpfwGifvnf; wuo oufomacsmifcsda&;qdkifudk ydkrdkjynfhpHkaumif;rGefpGm wnfaxmifEdkifa&;twGuf<br />

BuKd;yrf;vsuf½Sd&m rMumjrifhrD qdkifzGifhvSpfrnf jzpfayonf/<br />

(C) vlxkqufoG,fa&;Xme / / wuo vlxkqufoG,fa&;Xmevkyfief;onf wuovkyfief;rsm;ESifh a&mpyf<br />

vsuf½Sdonfom rsm;ayonf/ pmqdkawmfaeYjzpfaom ewfawmfvqef; (1) &ufaeY? nwGif wuúodkvfuavmiftoif;ESifh<br />

663


664<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

wuowdkY yl;aygif;um wuocef;rwGif pmqdkawmfynm½SifBuD;rsm; jzpfMuaom q&mBuD;ocifudk,fawmfrIdif;? q&mBuD;<br />

OD;azarmifwif? q&mrif;ok0PfESifh q&mOD;rsKd;rif;wdkYtm; uefawmhylaZmfyGJ usif;ycJhonf/ ¤if;aemuf a[majymyGJudk<br />

usif;y&m q&mrif;ok0PfESifh OD;rsKd;rif;wdkYu a[majymMuonf/<br />

(i) tdk;a0r*¾Zif; / / tdk;a0r*¾Zif;onf &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1960 rS 1961 - 'Drdkua&pDa&; vlrsKd;pkausmif;om;ta&; Nidrf;csrf;a&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(9) aus;Zl;wif½Sdjcif;<br />

1960-61 ckESpf wuotrIaqmiftzGJU\ vkyfief;rsm;udk wifjycJhNyD;jzpfonf/<br />

wuo a½G;aumufyGJwGif yg0ifulnDay;Muaom ausmif;om;udk,fpm;vS,f aumifpDvlBuD;rsm;? wuo<br />

Ouú|a[mif;rsm;? wuo trIaqmifrsm;tm; vnf;aumif;? urÇmYausmif;om;aeYESifh ausmif;om;yGJawmfwGif yef;csDjyyGJ<br />

twGufulnDaom yefcsDq&m OD;eef;a0tm; vnf;aumif;? ausmif;om;yGJawmf acwfaMu;rHk umwGef;jycef;twGuf<br />

ulnDaom jrefrmEdkifiH umwGef;q&mrsm;toif;tm; vnf;aumif;? wuotESpf (30) ajrmuf? yÍörtBudrfajrmuf<br />

ausmif;om;yGJawmfwGif wufa&mufzGifhvSpfay;aom wuo yxrOuú| OD;ausmfciftm; vnf;aumif;? ausmif;om;yGJ<br />

awmftwGuf aiG 1000d^- ulnDaom wuúodkvfaumifpDtm; vnf;aumif;? ausmif;om;yGJawmfwGif ausmif;om;vIyf½Sm;<br />

rIordkif; jycef;twGuf "gwfyHkrsm; iSm;&rf;ulnDMuaom jrLrif;BuD;a[mif; OD;xGef;tHk? wuúodkvfxifBuD;ESifh wyfrawmf<br />

armfuGef;wdkuftm; vnf;aumif;/<br />

'dk;ywfNydKifyGJwGif tuJjzwfvlBuD;rsm;tjzpf aqmif½Gufay;aom ygarmu©OD;atmifvS trSL;jyKaom *Dwynm½Sif<br />

BuD;rsm;tm; vnf;aumif;? *Dwya'omazsmfajzcef;wGif ulnDMuaom a':aroef;trSL;jyKaom ynm½Sifrsm;udk vnf;<br />

aumif;? pmayNydKifyGJwGif pmrlrsm;udk wnfjzwfa½G;cs,fay;Muaom q&mBuD;rsm;tm; vnf;aumif;/<br />

jyyGJwGif yg0ifulnDay;Mu aom wuúodkvfpme,fZif;toif;? wuúodkvf"gwfyHktoif;? aq;odyÜHausmif;om;<br />

rsm;<strong>or*¾</strong>? &efukefwuúodkvf vlrsKd;pktoif;rsm;tzGJUcsKyf? Adokumtif*sifeD,mausmif;om;rsm;toif;ESifh oH½Hk;toD;oD;<br />

tm; vnf;aumif;/<br />

uyGJwGifyg0ifujyaom wuúodkvftif*sifeD,mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? aq;odyÜHausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>?<br />

wuúodkvfvlrsKd;pktoif;tzGJUcsKyf? o[m,ESifh pmzwftoif;rsm;? w½kwftrsKd;om;ausmif;ol^om;toif;ESifh tjcm;<br />

toif;tzGJUrsm;tm; vnf;aumif;/<br />

jyifyrS vma&mufulnDMuaom pE´,m;cspfaqG? wuúodkvfjrwfav;? tqdkawmf udkcifarmifvGifESifh *Dwynm<br />

½Sifrsm;tm; vnf;aumif;? pmqdkawmfaeYwGif


666<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;wifat; (NrdKYr)<br />

(1960-61)<br />

1957-58 wGif tdk;a0r*¾Zif;aumfrwD twGif;a&;rSL;tjzpf wm0ef,lcJhonf/ 1960-61 ckESpfwGif Ouú|tjzpf<br />

a½G;aumufwifajr§mufcH&onf/<br />

&efukefNrKdU NrKdUrtrsKd;om;ausmif; ausmif;xGufjzpfonf/ NrKdUrausmif;om;a[mif;rsm;tzJGUwGif<br />

&moufyeftrIaqmifwOD; jzpfonf/ NrdKUrOD;wifat;[k vlodrsm;aom a½SUaeBuD;wOD;jzpfonf/ ,ckpmtkyfa&;om;<br />

&mwGif ulnDcJhrIjzifh 1998 ESpfOD;wGif zrf;qD;cH&NyD; axmif'Pf (7) ESpfcsrSwfcH&onf/ awmifilaxmifrS 2003<br />

Mo*kwfvqef;wGif jyefvGwfvmonf/ axmifruscifuwnf;u cg;ema&m*g&SdcJhNyD;? axmifwGif;ü ydkrdkqdk;½Gm;vmum<br />

axmifrS vGwfajrmufNyD; (2) veD;yg;tMum 2003 ckESpf? atmufwdkbmv (2) &ufaeYwGif uG,fvGefonf/<br />

aoqHk;csdefwGif touf (73) ESpf&Sdí om;orD; (4) a,mufusef&pfcJhonf/ (atatyDyD? udkcGef;qdkif;)<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1960- 1961)<br />

udkvSa½T udkapmarmif udkAaqGav; udkwifat; udkrif;odrf; udkeE´ udkombef;<br />

(tdk;a0t,f'Dwm) (wJGzuftwGif;a&;rSL;) (taxGaxGtwGif;a&;rSL;) (Ouú|) ('k-Ouú|) (aiGxdef;) (oufomacsmifcsda&;)<br />

udkxGef;Munf udkrif;axG; udkvSMunf udkjrodef;<br />

(EdkifiHjcm;qufoG,fa&;) (upm;ckefpm;ESifh,Ofaus;rI) (vlxkqufoG,fa&;) (pmMunfhwdkuf)<br />

ygyD,m; em½dkif;em; OD;uHodef; udkbay: udkvSausmf<br />

(taqmuftODxdef;) (pma&;BuD;) (½Hk;trIxrf;)<br />

Source: Oway Magazines


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1961 rS 1962 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xkcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJU (1961-62)<br />

Ouú| udkAaqGav;<br />

(c) uarmufurynma&;wdkufyGJ<br />

tcef; (24)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xktcGifhta&;umuG,fa&;ESifh trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1961 rS 1962)<br />

(c-1) jzpfay:vmyHk<br />

1960 ckESpf ynmoifESpfwGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;u OD;aqmifí jrefrmwjynfvHk;rS ausmif;om;rsm;onf<br />

uarmufurynma&; zsufodrf;a&;wdkufyGJBuD;udk t½Sdefjyif;pGm qifETJcJhMuayonf/ vGwfvyfa&; (14) ESpf umvwGif<br />

ynmoifESpfwck qef;vmwdkif; wdkif;jynf\ taxGaxGynma&;tusyftwnf;rSm ydkíBuD;rm;vmcJhonf/ ausmif;oHk;<br />

pmtkyfrsm; aps;BuD;jcif;? aep&mausmif; r½Sdjcif;? oifay;rnfh ausmif;q&m r½Sdjcif;? ausmif;p&dwf rvHkavmufjcif;?<br />

&mcdkifEIef; (90) ausmf us½HI;onfh atmifpm&if;rsm;ESifh &ifqdkif&jcif;? pmar;yGJusonfhtwGuf ausmif;xkwfcH&jcif;?<br />

tvkyfvufrJhb0a&mufjcif; jyóemrsKd;pHkk awGUMuHKae&onf/ jyóemrsm; twdkiftqBuD;rm; us,fajymvmNyD;wdkif;<br />

vlaerIpepfESifh ,aeYynma&;pepf\ tHacsmfaeonfudk jyoayonf/ yxptpdk;& vufxufwGif wuúodkvf0ifESifh<br />

ausmif;xGufpmar;yGJ cGJjcm;onfhpepf? wef;cGJwef;cspepfudk twif;tusyf jyefvnfusifhoHk;vmonf/ (2) cgusausmif;<br />

om;? ausmif;olrsm;tm; ausmif;rSxkwfypfjcif; jyóemrsm; &ifqdkifvm&onf/<br />

1961 ck? azazmf0g&DvwGif ppfaq;NyD; ZGefvwGif xkwfjyefvdkufonfh wuúodkvf0ifESifh wef;jrifhausmif;xGuf<br />

atmifpm&if;rsm; xGufvmaomtcg rajzolatmifaompm&if;? rajzonfhbmom *kPfxl;xGufonfh atmifpm&if;?<br />

uarmufuratmifpm&if; jzpfvmonf/ xdktcg rajzolatmifNyD; rdrdwdkYusaeonfhtjzpfudk ausmif;om;rsm; &ifqdkif&<br />

aomtcg uarmufurynma&;pepf'Pf cHpm;&csuf? wdkif;jynf\ vlaerIpD;yGm;a&;pepfESifh rudkufnDaom ynma&;<br />

uarmufurjzpfrI? (2) cgusausmif;xkwfpepf wef;cGJwef;cspepfwdkYaMumihf ausmif;om;? ausmif;olrsm; aygufuGJ<br />

667


668<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

vmonf/ uarmufurynma&; zsufodrf;a&;awmif;qdkcsufudk wcJeufa


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1961 rS 1962 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xkcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

1/ pmar;yGJatmifpm&ifrsm; uarmufurjzpfonfqdkaom ausmif;om;pGyfpGJcsufudk twdtusodom&ef<br />

ynma&;rif;BuD;a[mif; (3) OD; yg0ifaom pHkprf;a&;aumfrwDzGJUí tpdk;&u pHkprf;rnf/ xdktzGJU\tMuH<br />

ay;csuftwdkif; tpdk;&u aqmif½Gufrnf/<br />

2/ ESpfcgusausmif;om;rsm; ausmif;jyefxm;a&;rSm ausmif;taqmuftOD? ausmif;q&mrvHkavmufí tpdk;&u<br />

vufrcHEdkif/<br />

3/ wdkif;jynf\ynma&; ydkrdkjrifhrm;vmap&eftwGuf vdktyfojzifh wef;cGJwef;cspepf y,fzsufay;&ef awmif;<br />

qdkonfudk tpdk;&u rvdkufavsmEdkif/<br />

4/ ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJudk ynma&;pHkprf;rIaumfr½Sif\ tpD&ifcHpmudkrlwnfí usif;yay;rnf/<br />

tpdk;&jyefMum;csufrsm;udk AuotzGJUcsKyfonf ynma&;0efBuD;a½SUwGifyif wxdkifwnf; uefYuGufcJhayonf/<br />

uarmufurjzpfrI rSef? rrSef ynma&;rif;BuD;a[mif; (3) OD;yg0ifaom aumfrwDzGJUí pHkprf;ay;rnf[k ajymMum;jcif;onf<br />

uarmufurjzpfrIudk pHkprf;&efrvdk? bmaMumifh uarmufurjzpf&onf rnfolrsm;wGifom wm0ef½Sdonfudkom pHkprf;a&;<br />

aumfr½SifzGJUí tpdk;&u pHkprf;oifhonf/<br />

ESpfcgusausmif;xkwfpepf rusifhoHk;&efESifhywfoufí ynma&;0efBuD; jyefMum;csufrSm rsm;pGmwm0efrJhvS\/<br />

ausmif;aecsifol ynmoifcsifolrsm;udk tajctaejynfhpHkatmif zefwD;ay;&rnf jzpfayonf/ ausmif;q&m? ausmif;<br />

taqmuftOD rvHkavmuf[laom taMumif;jycsufjzifh ausmif;pmoifcef;rS uefxkwfrIrSm rsm;pGmwm0efrJhvSaom<br />

jyKrlcsufjzpfonf/ ajzqdkaom ausmif;om; (100) wGif (90) usqHk;aecsdef? ESpfcgus ausmif;om;jzpfoGm;&ef rsm;pGm<br />

vG,fulayonf/<br />

wef;cGJwef;cspepfudk ynma&;tqifhtwef;jrifh&ef aqmif½Guf&ygonf[k ajymqdkjcif;rSmvnf; toHaumif;<br />

[pfaom jyefMum;csufom jzpfayonf/ ynma&;udk tajccHusus jyKjyifajymif;vJNyD; vlaerIpepf wdk;wufjzpfay:csufESifh<br />

udkufnDatmifjyKvkyfrSom ynma&;tqifhtwef; jrifhrm;vmEdkifayrnf/ ynma&;&efyHkaiG? ausmif;taqmuftOD? q&m?<br />

y&dabm* jynfhpHkatmifvkyfrSom ynma&;tqifhtwef; jrifhrm;vmrnf/<br />

ESD;aESmzvS,fyGJESifh ywfoufívnf; vkyfay;rnf[k jyefMum;aomfvnf; wdusa&&mrIr½Sd? tmCmwuif;½Hk<br />

vkyfay;onfh oabmqefonf/ ]]rif;wdkh ESD;aESmzvS,fyGJ vkyfay;ygqdkvdkhom vkyfay;wm? igawmU ESD;aESmzvS,fyGJ r,Hk<br />

bl;? vlpkpum;ajymwmyJ}} [k wm0efrJhpGm ynma&;0efBuD;u ajymqdkavonf/<br />

30? 7? 61 wGif ausmif;om;rsm; owif;pm½Sif;vif;yGJwck jyKvkyfNyD; tpdk;&jyefMum;csuf rrSefuefaMumif;?<br />

wdkif;jynftxGwftxdyfjzpfonfh ygvDreftm; qE´jyrnfjzpfaMumif; ajymMum;í Auorsm;tzGJUcsKyfu OD;aqmifí<br />

jyifqifcJhavonf/<br />

3? 8? 61 wGif &efukefc½dkifausmif;om;xk qE´jyyGJjzifh jyif;jyif;xefxef uefYuGufcJhonf/ xdkoabmxm;<br />

rsm;udk pGJudkifí Auorsm;tzGJUcsKyfonf &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? &efukefc½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>ESifh<br />

yl;aygif;aqG;aEG;um <strong>or*¾</strong>BuD; (3) ckyg0ifaom ]ynma&;epfemcsuf ygvDrefqE´jyyGJaumfrwD} udk zGJUpnf;cJhonf/<br />

pnf;½Hk;rIabmifESifh wdkufyGJabmifcsJUonfh oabmjzpfonf/<br />

1961 ck? Mo*kwfv (24) &ufaeYwGif vTwfawmfudk 0dkif;í qE´jy&ef Auorsm;tzGJUcsKyfu qHk;jzwfavonf/<br />

Mo*kwfv (15) &ufaeYwGif vTwfawmfygvDrefpaomtcg rEÅav;c½dkifausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>rS OD;aqmifí em&D (60)<br />

tpmiwfcH qE´jyyGJBuD;udk usKH;axmifhwGif usif;yvdkufonf/ þqE´jyyGJonf wjynfvHk;odkY *,uf½dkufoGm;avonf/<br />

Auorsm;tzGJUcsKyfonf wjynfvHk;½Sd <strong>or*¾</strong>rsm;tm; rdrdwdkYa'otoD;oD;½Sd vTwfawmftrwfrsm;xHrS vTwfawmftwGif;<br />

0,f ausmif;om;rsm;\ awmif;qdkcsufrsm;tm; wifjyawmif;qdkay;a&;twGuf uwdawmif;cHyGJrsm; usif;y&ef ñTefMum;<br />

avonf/ wjynfvHk;rS ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ qEúwdawmif;cHyGJrsm; usif;yMuonf/ tcsKdU yxp trwfrsm;onf<br />

ausmif;om;rsm;udk a½SmifNyD; &efukefodkY ajy;Mu\/ tcsKdUyxpESifh zqyvtrwfrsm;u ausmif;om;rsm;\ awmif;qdk<br />

csufrsm;udk awmif;qdkay;ygrnf[k uwdjyKMu\/<br />

xdkygvDrefwGif tpdk;&u Ak'¨bmomudk EdkifiHawmfbmomtjzpf jy|mef;&ef wifoGif;avonf/ xdkygvDref<br />

tpnf;ta0;onf uarmufurynma&;? EdkifiHawmfbmomESifh bwf*sufvTwfawmf jzpfvmonf/ tpdk;&onf EdkifiH<br />

awmfbmom jyóemudk a½SUwef;odkY wifav\/ wdkif;jynf tajctaerSmvnf; ygvDrefwGif wifoGif;rnfh EdkifiHawmf<br />

bmomjy|mef;a&;udk pdwf0ifpm;vmMuonf/ yxptpdk;&onf xdktajctaeudk taMumif;jyNyD; ausmif;om;qE´jyyGJudk<br />

ausmif;om;xk\ w&m;rQwaom 'Drdkua&pDvIyf½Sm;rIrsm;udk csKd;ESdrf&ef jyifqifvmonf/ ygvDrefusif;y&m twGif;0ef<br />

½Hk;udk e,frSjyLapmxD; wjzpfvJ t&H&Jrsm; tjrefqifhac:NyD; &Jtiftm; (5000)? tcsKyfum;? oHcsyfumum; txyfxyf0dkif;<br />

669


670<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

&Hum jynfolESifh ausmif;om;xkudk Ncdrf;ajcmufcJhonf/ yxptpdk;&onf EdkifiHawmfbmom ta&jcHKí 'Drdkua&pDudk<br />

zsufqD;avonf/ vTwfawmfESifh udkuf (100) twGif; qE´jyjcif; rjyK&[laom wcsufvTwftrdefYudk xkwfavonf/<br />

oHCmawmfrsm;onf EdkifiHawmfbmomjy|mef;onfh ygvDrefudk ausmif;om;rsm;qE´jyyGJaMumifh rxdcdkufapcsif/ xdkYaMumifh<br />

trsKd;rsKd; arwåm&yfcHMuonf/ rdbjynfolrsm;onf ½dk;&mtpOfvmtm;jzifh Ak'¨bmomouf0if ,HkMunfMuolrsm;<br />

jzpfay&m EdkifiHawmfomoemjyKvkyfief;wGif pdwfwdrf;ñGwfMuavonf/ tpdk;&uvnf; tpdk;&tmPmudk tpGrf;ukefoHk;í<br />

vIHYaqmfonf/ wcsdefwnf;rSmyif jynfolrsm;u ausmif;om;rsm;qE´jyvQif xdcdkufaoausrnf pdk;&drfavonf/ q&m<br />

BuD;ocifudk,fawmfrIdif;uvnf; aemufxyf atmifausmfawG jzpfaeOD;rSm pdk;&drfaMumif; NiD;½Smavonf/ owif;rsm;u<br />

vnf; ausmif;om;qE´rjyMu&ef arwåm&yfcHavonf/<br />

ygvDrefqE´jyaumfrwDonf aemufqHk;wGif tm;vHk;aom arwåm&yfcHcsufrsm;ESifh rdbrsm;\ pdwfcsrf;oma&;udk<br />

a½SU½Ií yHkpHajymif;vdkuf&onf/<br />

(c-4) yHkpHajymif;vJjcif;<br />

ygvDref qE´jyaumfrwDonf þyHkpHajymif;vJjcif;ESifh ywfoufí aumfrwDtwGif;0,f jyif;xefpGm aqG;aEG;<br />

cJhMuonf/ ¤if;aumfrwDu zdESdyfcsKyfcs,frI uefYuGufa&;? uarmufurynma&; zsufodrf;a&;? ausmif;om;xk qE´<br />

jyyGJudk 24? 8? 61 wGif wuocef;rü jyKvkyfcJhayonf/ ausmif;om;xk\ yg0iftm;rSm avsmhenf;oGm;avonf/<br />

ausmif;om;xk Ncdrf;ajcmufcH&jcif;? vIyf½Sm;Edkifonfh &Jabmf (au'g) rsm; avsmhenf;oGm;jcif;? tcsdef½kwfw&ufajymif;<br />

vJpDpOf&jcif;twGuf vIHYaqmfrItwdkif;twmrSmvnf; enf;oGm;onf/ toHcsJUpufoHk;cGifhrSpí rsm;pGmzdESdyfjcif;cHcJh&<br />

ayonf/<br />

ygvDrefqE´jyaumfrwDonf ygvDrefqE´jya&; oabmxm;udk ausmif;xdkifq&mawmfrsm;tzGJUcsKyftm; 22?<br />

8? 61 aeYwGif avQmufxm;cJhayonf/ q&mawmfrsm;rSvnf; ausmif;om;wdkY\ wdkufyGJrSefuefaMumif;? ulnDrnfjzpf<br />

aMumif; rdefYMum;cJhayonf/<br />

uarmufurynma&;zsufodrf;a&;ESifh ywfoufí ygvDrefqE´jya&;tpDtpOfESifh ywfoufí tzGJUcsKyfu<br />

csrSwfxm;aom oabmxm;rSm tajctaeay:wGif rlwnfjcif;jzpfaomaMumifh rSefuefonf[k ,HkMunfonf/ vkyfenf;<br />

vkyf[efrsm;ESifh ywfoufí csKdU,Gif;csufrsm;? rnDñGwfrIrsm;½Sdrnfjzpfaomfvnf; oabmxm; taejzifhum; rSm;,Gif;rI<br />

r½SdaMumif; vufawGUtawGUtMuHKt& xif½Sm;ayonf/<br />

ynma&;rif;BuD;a[mif; (3) OD;yg0ifaom uarmufuratmifpm&if; pHkprf;a&;aumfrwDu uarmufurjzpfrI<br />

rsm;twGuf pHkprf;rIrsm; jyKvkyfonf[kqdkonf/ Auorsm;tzGJUcsKyfudk vma&mufawGUqHk&ef ac:qdkonf/ Auorsm;tzGJU<br />

csKyfrS oGm;a&mufrawGUacs/ ]]pmar;yGJatmifpm&if; uarmufurjzpfonfrSm wdkif;odjynfodjzpfonf/ xdkhaMumifh pHkprf;&ef<br />

rvdk}} [laom oabmxm;ay;ydkYcJhonf/ pHkprf;a&;aumfrwDtpD&ifcHpm xGufvmaomtcg cyfzHk;zHk;tpD&ifcHcsufom<br />

jzpfonfudk awGU½Sd&ayonf/ ausmif;om;rsm;taeESifh þtpD&ifcHpmudk tHMojcif;r½SdvSay/ aemufqHk; tpdk;&\aemuf<br />

qufwGJ atmifpm&if;rsm; xkwfay;awmhrnf[k cdkifrmaomowif;rsm; xGufvmavonf/ þowif;tay: ausmif;om;<br />

rsm;\ cdkifrmvSaom ,HkMunfcsufum; qufvufwdkufyGJ0ifawmif;qdk&ef vdktyfonf[k oabmaygufMuavonf/<br />

10? 9? 61 &ufaeYwGif Auorsm;tzGJUcsKyf? &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>? &efukefc½dkifausmif;<br />

om;rsm;<strong>or*¾</strong>wdkY yl;wGJí ausmif;om; (52) a,mufyg0ifaom em&D (50) tpmiwfcHqE´jyyGJBuD;udk &efukefNrdKU ql;av<br />

bk&m;vrf;axmifhESifh taemf&xmvrf;axmifhwGif jyKvkyfavonf/ vlxk\axmufcHtm;ay;rI rsm;pGm&½SdcJhonf/ tpm<br />

iwfcH ausmif;om;rsm;onf rdk;xJavxJ0ifvmí tm;ay;Muonf/ vlxkBuD;uvnf; rdk;xJavxJrSmyif vmítm;ay;<br />

Muonf/ tpmiwfcHpOf oHk;pGJ&efaq;0g;rsm; awmifyHk&myHk jzpfaeayonf/ Nidrf;csrf;a&;zcifBuD; q&mBuD;ocifudk,fawmf<br />

rIdif;u &ifxkremjzifh tpmiwfcHausmif;om;rsm;xH arwåmo0PfvTm ay;ydkYcJhavonf/<br />

yxptpdk;&onf ausmif;om;trsm;pk\ qEúdk qefYusifvsufyif½Sd\/ ynma&;0efBuD; a'gufwm{armifu<br />

]tpdk;&rSm &efolrsKd; (6) yg; 0dkif;wdkufaew,f} [kajymqdkNyD; ]ausmif;om;rsm;tm; &efoleHygwf (1)} wGifxm;í ajym<br />

qdkavonf/<br />

uarmufurynma&; zsufodrf;a&;wdkufyGJonf tqufrjywf t½Sdef½SdcJhayonf/ xdkYaMumifh &[ef;oHCm<br />

awmfrsm;ESifh vlxk\ axmufcHrIjynfh0pGm &½SdcJhayonf/ vTwfawmftrwfrsm;yif vTwfawmftwGif;ü ausmif;om;rsm;<br />

wifjycsufudk tav;ay; ajymqdkvmcJhonf/ awmif;qdkcsuf (4) csufteuf tpdk;&onf wpdwfwa'oudk vdkufavsmrnf<br />

[k uwday;vmonf/


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1961 rS 1962 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xkcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(c-5) uarmufurynma&;zsufodrf;a&; wdkufyGJumvwGifusif;yaom Auorsm;tzJGYcsKyfuGefz&ifU<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf EdkifiHvHk;qdkif&muGefz&ifU<br />

(1961 ck? pufwifbmv 30 &ufrS atmufwdkbmv 4 &ufaehtxd)<br />

EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHBuD;udk wjynfvHk;½SdwJh<strong>or*¾</strong>rsm;rS ausmif;om;udk,fpmvS,faygif; (243) OD; wufa&muf<br />

onf/ nDvmcHBuD;rS 'Drdkua&pDa&;? Nidrf;csrf;a&;? trsKd;om;ynma&; wnfaqmufa&;? uarmufurynma&; zsufodrf;<br />

a&; a½SUvkyfief;pOfrsm;udk qHk;jzwfjy|mef;vdkufonf/ yxptpdk;&\ 'Drdkua&pDcsKd;azmufrIESifh ausmif;om;qE´ESifh<br />

qefYusifpGm jyKrlrIrsm;udk nDvmcHu jyif;xefpGm ½Iwfcsvdkufonf/ pkpnf;nDñGwfpGm wdkufyGJ0ifoGm;&eftwGuf wdkkufyGJyHkpHudk<br />

atmufygtwdkif; csrSwfvdkufonf/<br />

(1) a&wdkwdkufyGJ<br />

(2) a&&SnfwdkufyGJ<br />

a&wdkwdkufyGJ<br />

uarmufurynma&; zsufodrf;a&;twGuf ,ckESpfydkif; tBuD;rm;qHk;? tiftm;taumif;qHk;? wefzdk;t½SdqHk;?<br />

txufjrufqHk; wdkufyGJBuD;wckudk zefwD;um oufqdkif&mwm0ef½SdolwdkYtm; awmif;qdkwdkufyGJ0if&ef vdkayonf/ þ<br />

xufjruftm;aumif;aom wdkufyGJBuD; w&yfqifETJEdkifa&;twGuf oufqdkif&m<strong>or*¾</strong>rsm;onf ausmif;om;xktwGif;ü<br />

ynma&;oabmxm;rsm; em;vnfoabmayguf jrifodonfhtwdkif; pnf;½Hk;aqG;aEG;Mu&rnf/ igwdkYESifh rqdkif[laom<br />

oabmxm; ausmif;om;twGif;0,f r½Sdatmif BudK;yrf;½Sif;vif;wifjyum ausmif;om;xkw&yfvHk; 'ifjynfhtm;jynfh<br />

yg0ifaom wdkufyGJyHkpHwckudk a½G;cs,fvIyf½Sm;Mu&rnf/ þwdkufyGJwGif 'Drdkua&pDcsKyfcs,frI uefYuGufa&;? uarmufur<br />

ynma&; zsufodrf;a&;wdkYudk OD;wnfMu&rnf/<br />

a&½SnfwdkufyGJ<br />

a&½SnfwdkufyGJ[lonf igwdkYausmif;om;rsm;u qGJac:aom wdkufyGJr[kwf oufqdkif&mwm0ef½Sdol tpdk;&\<br />

oabmxm;ay:wGif wnfonf/ igwdkY\ uarmufurynma&; zsufodrf;a&;onf rSefuefonf/ ausmif;om;xkw&yf<br />

vHk;uvnf; tm;½SdpGmaxmufcHonf/ &[ef;½Sifvljynfol w&yfvHk;uvnf; taustvnfoabmayguf odjrifum<br />

þwdkufyGJudk axmufcHonf/ EdkifiHa&;tzGJUtpnf;rsm;uyif igwdkY\wdkufyGJudk axmufcHvmMuonf/ odkYaomf oufqdkif&m<br />

tpdk;&u oabmxm; wif;rmvGef;onfhtay:wGifum; igwdkY\ uarmufurynma&;wdkufyGJrSm a&½SnfwdkufyGJtoGifodkY<br />

a&mufEdkifonf/ a&½SnfwdkufyGJonf ausmif;om;xkvIyf½Sm;rIomru oabmw&m;a&;&m wdkufyGJvnf;yg0ifonf/<br />

<strong>or*¾</strong> &Jabmfrsm;onf ,aeY ynma&;rwnfNidrfrIudk ausmif;om;xk? jynfol? &[ef;ESifh vlwef;pm;rsm;xH csOf;uyfum<br />

Source: Aung Tun's Original Copy<br />

uarmufurynma&;<br />

zsufodrf;a&;wdkufyGJumvtwGif;<br />

ac:qdkusif;yaom Auorsm;tzGJYcsKyf<br />

EkdifiHvHk;qdkif&muGefz&ifUudk 1961 ck?<br />

pufwifbm 30 rS atmufwdkbm 1-2-<br />

3-4 aehrsm;wGif usif;ycJUonf<br />

671


672<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

axmufcHrI&atmif aqG;aEG;&rnf/ jzefYcsdwifjyEdkif&rnf/ tpdk;&\ ynma&;oabmxm; rrSefrI? wdusrSefuefaom<br />

ynma&;pepfrJhrI? wnfNidrfajzmihfrwfaom oabmxm;r½SdrIESifhwuG ynma&;uarmufurjzpfrIrsm;udk wifjypnf;½Hk;<br />

Mu&rnf/ wqufwnf;rSmyif ynmoifMum;rItajctae wdk;wufaumif;rGefa&;twGuf awmif;qdkcsufrsm;udk wifjy<br />

awmif;qdkMu&rnf/ ynmoifMum;a&;tajctae wdk;wufaumif;rGefa&;ESifh ynma&;jyKjyifajymifvJa&;twGuf jynf<br />

axmifpktwGif;½Sd vlxkvlwef;pm;? vlxkudk,fpm;vS,frsm;? woD;yk*¾vrsm;ESifh ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; aygif;pHk<br />

yg0ifaom trsKd;om;ynma&; ESD;aESmzvS,fyGJBuD;w&yfudk usif;yum ,aeYwdkif;jynfpD;yGm;a&; vIyf&Sm;rIrsm;ta&;ESifh<br />

wdkif;jynfxlaxmifa&;twGuf vdktyfcsufrsm;ESifh udkufnDaom oabmxm;udkvnf; igwdkYausmif;om;xk w&yfvHk;<br />

em;vnfMu&rnfom jzpfayonf/ jynfwGif;Nidrf;csrf;a&; r&½SdbJ? jynfwGif;trsKd;om;pD;yGm; wnfaqmufrIr&Edkif/<br />

wqufwnf;rSmyif ausmif;om;wdkY\ b0tajctaeESifh ynmoifMum;rI tajctaerSmvnf; wdk;wufzGHUNzdK;vmrnf<br />

r[kwfay/ þtcsufudkvnf; tav;teufxm;um þuarmufurynma&;wdkufyGJESifh qufpyfazmfxkwf oGm;&rnf<br />

jzpfayonf/<br />

tm;aumif;aom ausmif;om;xkqE´jyyGJrsm;udk qufvufpnf;½Hk; vkyfudkif&efjzpfNyD; wdkufyGJvkyfief;pOf w&yf<br />

tjzpf &efukef? [Hom0wD? yJcl;? om,m0wD? tif;pdefc½dkifwdkY yg0ifaom (5) c½dkif ausmif;om;xkqE´jyyGJBuD;udk<br />

&efukefNrdKUwGif jyKvkyf&ef nDvmcHwGif wnDwñGwfwnf; qHk;jzwfvdkufonf/<br />

nDvmcHusif;yaepOftwGif; aemufqufwGJ pmar;yGJatmifpm&if; xGufvmonf/ aemufqufwGJ pmar;yGJ<br />

atmifpm&if;xGufvmaomcg ausmif;om;rsm; tm;wuf0rf;ajrmufMu\? tcsKdUuauseyfMu\/ tqufrjywf awmif;<br />

qdk wdkufyGJ0ifcJhaom tcsuf (1) ckom &½SdNyD; usef (3) csuf usefaeonf/<br />

(c-6) ig;c½dkifqE´jyyGJ<br />

&efukef? tif;pdef? [Hom0wD? yJcl;? om,m0wDwdkYrS ausmif;om;xkyg0ifaom (5) c½dkif ausmif;om;xk<br />

qE´jyyGJBuD;udk Edk0ifbmv (14) &ufaeY uefawmfrifyef;jcHü usif;yonf/ qE´jyyGJrwdkifrDtwGif; Auorsm;tzGJUcsKyf<br />

onf pnf;½Hk;a&;wm0efcH trIaqmifrsm;onf (5) c½dkifa'orsm;odkY jzefYqif;um cufcJBuD;pGm jyifqif&avonf/<br />

aiGaMu;cufcJrI jyóemrsm;? yxptpdk;&\ ydwfyifwm;qD;rIrsm;? Ncdrf;acsmufrIrsm; &ifqdkifí jyifqif&av\/<br />

ynma&;0efBuD; a'gufwm{armifonf yJcl;odkYa&mufvmNyD; (5) c½dkifqE´jyyGJwGif yJcl;tpdk;&ausmif;rS ausmif;om;rsm;<br />

ryg0ifap&ef q&mrsm;u jyKvkyf&rnf[k ausmif;tkyfq&mBuD;rsm;odkY trdefYay;avonf/ &efukef &Jrif;BuD;rSmvnf;<br />

uefawmfrifyef;jcHwGif qE´jycGifhudk ray;bJxm;avonf/ tcsdefeD;uyfrS qE´jycGifhjyKonf/ om,m0wDc½dkifrS ausmif;<br />

om;rsm;onf um;iSm;r&í &xm;jzifhcsDwufMu&\/ rdk;ndKrSausmif;om;rsm;vnf; um;r½Sdí (10) rdkifc&D;udk vrf;<br />

avQmufNyD; rif;vSodkY vm&\/ yJcl;rS ausmif;om;rsm;onf ausmif;tkyfq&mBuD;\ ydwfyifrIudk qE´jyqefYusifNyD;<br />

qE´jyyGJodkY csDwufvmMu&avonf/ qE´jyyGJwGif ausmif;om;aygif; (4000) cefYyg0ifavonf/ &efukefwNrdKUvkH;odkY<br />

(10) rdkifausmfcefY c&D;½SnfcsDwufNyD; qE´jyMu\/ jynfolvlxk\axmufcHrI wcJeuf&½Sdonf/ vli,f? trsKd;orD;<br />

tzGJUtpnf;rsm;rS c&D;½SnfcsDwufqE´jyyGJ vrf;c&D;wavQmufwGif a&rsm;? tazsmfrsm; qD;BudKwdkufauR; avonf/<br />

NrdKUvlxku xrif;xkyfrsm;ay;í ulnDavonf/ xrif;xkyfxJwGif aiGrsm;? aq;vdyfbl;rsm;? axmufcHtm;ay;pmrsm;<br />

xnfhoGif;í ay;Muavonf/<br />

jynfolvlxk\ qE´tavsmuf jzpfay:vmrIudk tpdk;&taeeJU rSefuefat;csrf;pGm ajz½Sif;&rnfhtpm; 'Drdkua&pD<br />

qefYusifaom tMurf;zufenf;rsm;udk toHk;jyKcJhonf/ &JtzGJUudk wkwfay;í rauseyfí aoewfxkwfay;&mrS ,cktcg<br />

oHcsyfumum;awG wyfqifNyD;aMumif; ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;zGJUcsKyf Ouú| udkcifarmiftkef;u zdESdyf<br />

csKyfcs,frI uefYuGufa&;ESifh uarmufurynma&;zsufodrf;a&; (5) c½dkif ausmif;om;xkqE´jyyGJwGif ajymMum;oGm;\/<br />

¤if;qE´jyyGJwGif (5) c½dkifrS ausmif;om; (2000) ausmf wufa&mufMu\/ udkcifarmiftkef;u qufvufajymMum;&mwGif<br />

1961 ckESpftwGif; vlxkqE´jyyGJrSm yxp 'Drdkua&pDtpdk;&aMumifh vl (3) a,muf aocJh&NyD;jzpfonf/ azazmf0g&Dv<br />

(21) &ufaeY e,fcsJUqefYusifa&;qE´jyyGJwGif (2) a,mufESifh Edk0ifbm (10) &ufaeY Zmwf½Hka½SUqE´jyyGJwGif (1)<br />

a,muf aocJhonf/ 'DtjyKtrlawG qufvufusifhoHk;ae&if yxptpdk;&[m ykvdyftpdk;& jzpfvmrnfjzpfaMumif;/<br />

yxptpdk;&[m ykvdyfjyóem aomif;ajcmufaxmifudk tcGifhta&;,lNyD; e,fcsJUvkyfMuHrIESifh ppftmPm½SiftEÅ&m,fawG<br />

udk pdk;&drf&aMumif;? owif;pmtm;vHk;u tpdk;&&JU 'Drdkua&pDqefYusifaom Oya'zsufodrf;&ef ta&;qdkvmaMumif;?<br />

owif;pm? ausmif;om;? &[ef;? ukefonf? trIxrf;awGudk &efoltjzpf aMunmvmwJh tpdk;&[mb,folrS udk,fpm;jyK<br />

Edkifrnf r[kwfaMumif;? ausmif;om;xk&JU rSefuefwJhawmif;qdkcsufrsm;udk atmifjrifonftxd wdkufyGJ0ifoGm;rnfjzpf


Source: Aung Tun's Original Copy<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1961 rS 1962 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xkcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(tay:)<br />

21? 2? 1961<br />

&efukefc½kdifausmif;om;rsm;o*¾rS<br />

BuD;rI;usif;yaom<br />

uarmufurynma&;zsufodrf;a&;<br />

ausmif;om;xkqE´jyyGJ<br />

(tv,f)<br />

1961 ck? pufwifbmv<br />

(10-11-12) &ufaehrsm;wGif Auo?<br />

wuo? &uowdkhrS<br />

BuD;rSL;usif;yaom<br />

uarmufurynma&;zsufodrf;a&;<br />

em&D (50) tpmiwfcHqE´jyyGJ<br />

(atmuf)<br />

(5) c½kdifausmif;om;rsm;<br />

uarmufurynma&;pepftm;<br />

c&D;½SnfcsDwufqE´jy uefhuGufpOf<br />

r[mAE¨Kvvrf;axmifUü awGY jrif&yHk<br />

673


674<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

aMumif; ajymMum;oGm;onf/ [Hom0wDc½kdif ausmif;om;udk,fpm;vS,f udkxifausmf? &efukefc½dkifvHk;qdkif&mausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong> udk,fpm;vS,f udkzdk;xif? yJcl;c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong> udk,fpm;vS,f udkaZmfjrifh? om,m0wDc½kdif ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>udk,fpm;vS,f udkxGef;½SdefwdkY toD;oD; rdefYcGef;ajymMum;Mu\/<br />

wef;cGJwef;cspepf &yfqdkif;ypfa&;? ESpfcgusausmif;xkwfpepf rusifhoHk;a&;? ynma&;toHk;p&dwf wdk;jr§ifh<br />

oHk;a&;? trsKd;om;ynma&;ESD;aESmzvS,fyGJ usif;ya&;? vlxkvIyf&Sm;rIrsm;udk tMurf;zufajz½Sif;aeaom yxptpdk;<br />

tm; ½IwfcsaMumif;? rEÅav;wuúodkvfrS zrf;xm;aom ausmif;om;acgif;aqmifrsm; vTwfay;a&;ESifh 0&rf;½kyfodrf;a&;?<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong> w&m;0ifzGJUpnf;cGifh ay;a&;? owif;pmrsm;\ 'Drdkua&pDtcGifhta&;wdkufyGJtm; axmufcHaMumif;?<br />

jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;udk aphpyfaqG;aEG;í wnfaqmuf&ef tqdkrsm;udk wifoGif;qHk;jzwfMu\/<br />

ausmif;om;xkonf pepfwuswef;pDxm;NyD; uefawmfrifyef;jcHrSxGufum a½Twd*Hkbk&m;vrf;rS NrdKUwGif;odkY<br />

c&D;½Snf csDwufvSnfhvnf qE´jyMu\/ a½Twd*Hkbk&m;vrf;rS AdkvfcsKyfvrf;? Adkvfwaxmifbk&m;vrf;? r[mAE¨Kvvrf;?<br />

armfwifusKHBuD;vrf;? qlavbk&m;vrf;wdkYrS tpOfvdkuf wef;pDvSnfhvnfvmNyD; NrdKUawmfcef;ra½SU r[mAE¨Kvvrf;<br />

ay:wGif pk½Hk;í tcrf;tem; ½kyfodrf;vdkuf\/ c&D;½SnfcsDwuf&mwGif usKH;BuD;vrf;ESifh (13) vrf;xdyf ta&mufwGif<br />

&efukefc½dkifrS udkrsKd;0if;? yJcl;c½dkifrS udkjr0if;wdkY rl;arhoGm;í tif;pdefodkY ydkYvdkuf&onf/<br />

(*) wuúodkvftwGif;rS *,ufrsm;<br />

Edk0ifbmv (11) &uf wuúodkvfaumifpDtpnf;ta0;rS csrSwfcJhaom &efukefwuúodkvf jrefrmpmXmewGif<br />

ygarmu©csKyf OD;{armiftm; jyefvnfcefYxm;&ef qHk;jzwfvdkufonf/ xdkudpöESifhywfoufí jrefrmpmXme ygarmu©csKyf<br />

tjzpf acwå0ifa&muf trIxrf;vsuf½Sdaom OD;0ef\bufawmfom;rsm;u qlyluefYuGufí vIyf½Sm;rIjzpfatmif zefwD;Mu<br />

onf/ OD;{armifESifh OD;0efjyóemwGif rludkab;csdwfNyD; wuúodkvftmPmydkifrsm;onf yk*¾dKvftmPmudk a½SUwef;odkY<br />

xkwfcJhonf/ OD;0efbufrS wyfOD;uacgif;aqmifí vdkufygvmavonf/ ygarmu©OD;0ef vufxufwGif udkbaumif;?<br />

udk,k paomolrsm;udk jrefrmpmXmewGif uxdursm; cefYaomaMumifh wyfOD;rsm;u OD;0efudk aus;Zl;qyfonfhtaeESifh<br />

qlyluefYuGufMuoavm[k xifjrifp&mrsm; jzpfvmonf/ ygarmu©OD;0ef vufxufwGif udkbaumif;? udk,kESifhwuG<br />

tjcm;wyfOD;acgif;aqmif (7) OD;tm; ta&;ay:q&mrsm;tjzpf cefYxm;cJhavonf/<br />

(C) rEåav;vIyf&Sm;rI<br />

rEÅav;wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rS OD;pD;í pepfopfudk qefYusifuefYuGufonfh qE´jyvSnhfvnfyGJudk<br />

pufwifbmv (9) &ufaeY wuúodkvfe,fajrwGif usif;y\/ ausmif;om; (1000) cefY rD;wkwfrsm;jzifh pepfopfudk<br />

qefYusifonfh a


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1961 rS 1962 - 'Drdkua&pDa&; ausmif;om;xkcGifUta&;umuG,fa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

udk,fpm;vS,f OD;xGef;a0u pepfopfpmar;yGJpepfudk wESpfa½TUay;&ef awmif;qdkonf/ odkYaomf pmar;yGJpepfopfudk<br />

pufwifbm (18) &ufwGifjyKvkyfrnf[k qHk;jzwfcJhMuonf/ tpnf;ta0;NyD;qHk;aomtcg wyfOD;twGif;a&;rSL;<br />

udkatmifol? udkrif;ausmf? udkolawmfwdkY 0efBuD;ESifh 'k-t"dywdtcef;wGif vma&mufawGUqHkonf/ ausmif;om;acgif;<br />

aqmifrsm;ESifhawGU&m wyfOD;acgif;aqmifrsm;u pufwifbm (14) &ufaeYu jzpfyGm;aomudpörSm rdrdwdkY acgif;aqmifí<br />

jyKvkyfjcif; r[kwfaMumif; 0efBuD;tm; wifjyonf/ xdkYaemuf wyfOD;opfESifh tiftm;wdkYu 0efBuD;tm; 0ifawGUMuonf/<br />

ausmif;om;acgif;aqmifrsm;ESifh awGUtNyD; n (6) em&DwGif xGufvmaom 0efBuD;OD;{armiftm; ausmif;om;xku<br />

0efBuD;tm; pepfopfzsufodrf;&efESifh 'k-t"dywdOD;bpdefudk jzKwfay;&ef ta&;qdkMu\/ 0efBuD;u ]'k-t"dywdeJhrdkh<br />

ausmif;om;awG raowm? igvdkvlomqdk&if ausmif;om;awG aoukefNyD? &efukefrSmom 'Dvdkjzpf&if aoewfeJhypfcdkif;rSm}<br />

[k ajymMum;vdkufonf/ pufwifbmv (15) &ufaeY nujzpfyGm;aom udpöESifhywfoufí 'k-t"dywd ODbpdefu<br />

¤if;\tdrfudk cJESifhypfzsufqD;&mwGif acgif;aqmifonfh wyfOD;acgif;aqmifrsm;jzpfaom udkpdk;0if;atmif? udkatmifol?<br />

udkrif;ausmf? udkaomif;a½T? udkolatmif? udkbMunf? udkcifarmif0if;? udktkH;ausmfESifh Auorsm;tzGJUcsKyfrS udkrsKd;jrifh<br />

wdkY (9) OD;tm; ta&;,l&ef atmifawmfrl&JXmeodkY wdkifMum;\/ ausmif;om;acgifaqmif (9) OD;udk yk'fr (147)?<br />

(149) jzifh ta&;,lxm;\/ ¤if; (9) OD;udkyif ta½SUydkif;&J0efaxmuf OD;apmpdefu &JwdkY\ tvkyfwm0ef0wå&m;<br />

aESmifh,SufrIjzifh ta&;,l&efwdkifMum;í yk'fr (149)? (353) ESifh ta&;,lxm;\/<br />

xdkESpf pepfopfpmar;yGJudk pufwifbmv (18) &ufaeYwGif pwifjyKvkyf&m vufeufudkif&Jrsm;udk pmar;<br />

yGJcef;teD;wGif pmar;yGJrprDuyif 0dkif;0ef;apmifhMuyfapavonf/ rEÅav;wuúodkvfodkY a&muf½Sdaeaom 'k&JcsKyf OD;bat;?<br />

&Jrif;BuD; OD;b&DwdkY\nTefMum;csuft& wkwfudkif? 'dkif;udkif? vufeufudkif&Jrsm;udk BudKwifcsxm;\/ eHeufydkif;wGif<br />

(1433) OD;teuf (906) OD; 0ifa&mufajzqdk&m 63.22%? naeydkif;wGif (683) OD;teuf (417) OD;0ifa&mufajzqdk&m<br />

61.05% &SdcJhonf/ pmar;yGJrprD wyfOD;ausmif;om;tcsKdUu tzrf;cHae&aom ausmif;om;rsm;udk oem;MuygOD;[k<br />

a


676<br />

Source: Oway Magazines<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

OD;AaqGav;<br />

(1961-62)<br />

bdkuav;Zmwd jzpfonf/ ausmif;om;nDñGwfa&;wyfOD; tzJGU0ifwOD;jzpfonf/ 1959-60 wGif wuo aiGxdef;<br />

tjzpf aqmif½GufcJhonf/ 1959 ckwGif Oya'0dZ¨myxrESpf wufa&mufcGifh wuúodkvf½Hk;rS y,fzsufaMumif;<br />

aMunmaomfvnf; ygarmu©csKyfudk,fwdkif rodvdkufaom jyKrlcsufaMumifh ygarmu©csKyfrS0efcHNyD; oludk,fwdkif<br />

ausmif; jyef0ifcGifhay;cJhonf/ 1960-61 wGif wuo taxGaxGtwGif;a&;rSL;tjzpf a½G;aumufwifajr§muf<br />

cH&onf/ 1961-62 aemufqHk; wuo\ Ouú|tjzpf aqmif½GufcJhonf/<br />

1962 Zlvdkif (7) &ufaeYwGif wuo tpnf;ta0;cef;rü aemufqHk; w&m;a[mcJhNyD; <strong>or*¾</strong>taqmufttHkudk<br />

&Jrsm;0ifa&mufzrf;qD;&m tzrf;cH&onf/ 1963 ck? {NyDv (1) &ufaeY vGwfNidrf;csrf;omcGifhtrdefYt& jyefvGwf<br />

vmonf/<br />

1963 ck wuúodkvfrsm; jyefzGifhaomtcg wuo ae&ma[mif;wGif wJxdk;í wuojyefvnfzJGUpnf;a&; vkyfief;<br />

rsm; jyefvnfvkyfaqmifcJhonf/ odkYaomf jynfwGif;Nidrf;csrf;a&;vIyf½Sm;rI t½Sdeft[kefjr§ifhvmojzifh ¤if;vIyf½Sm;rIudk<br />

tav;xm;vkyfaqmif vmMuonf/ wuo? Auo? &uowdkYu jynfolYaumfrwDESifh nd§EIdif;í ajcmufc½dkifNidrf;<br />

csrf;a&; qE´jycsDwufyJGudk vHIaqmfcJhonf/ 1963 ck? Edk0ifbmv (14) &ufaeYwGif Nidrf;csrf;a&;aqG;aEG;yJG ysufjym;NyD;<br />

zrf;qD;rIrsm; pwifjyKvkyfvmonf/ ¤if;aemuf ausmif;rsm;ydwfvdkufaMumif; aMunmcJhNyD; ppfwyfrS wuúodkvf<br />

twGif;odkY 0ifa&mufpD;eif;NyD; ausmif;om;rsm;tm; twif;tusyf tdrfjyefydkYcJhonf/ wuo ,m,DwJudk zsufqD;<br />

ypfvdkufonf/ ausmif;om;acgif;aqmif trsm;tjym; tzrf;cH&onf/ udkAaqGav;ESifh tjcm;ausmif;om;<br />

acgif;aqmifrsm; wdrf;a½SmifaeMuNyD; AuyodkY awmcdkoGm;Muonf/ (<strong>or*¾</strong><strong>pmpOf</strong>? twJG- 1? trSwf (3)? Zlvdkifv<br />

2005? qJAif;Zlvdkif- odkhr[kwf- ausmif;om;<strong>or*¾</strong>tpOftvmudkazsmufzsufjcif;? armifrkef;atmif)<br />

1967 ckESpf (yGifhvif;&moD) wGif {&m0wDwdkif;? iodkif;acsmif;NrKdUe,f? anmifyifomESifh awmifMum;acsmif;½GmtMum;<br />

cv& (36) ppfaMumif;udk jzwfawmufwdkufcdkuf&m ¤if;wdkufyJGwGif usqHk;onf/ A[dkwyfrSvmaom udkAaqGav;<br />

udk,fwdkif awmif;íwdkufaom wdkufyJGjzpfonf/ Auy&JabmfwpfOD;rS udkAaqGav;tm; (55) vrf;pOform;<br />

jzpfwJhtwGuf A[dkrSao'Pfay;NyD;om; jzpfwJhtwGuf ¤if;wdkufyJGwGif vkyfMuHowfjzwfcJhaMumif; 0efcHcJhonf/<br />

(vufa&;rl- udk,fawGY MuHK&olwOD; jyefvnfajymjycsuf - &JabmfcspfaxG;- A[dkuif;wyfzJGU- - 15^2^2007?<br />

OD;odef;0if;)<br />

wdk;wufaom ausmif;om;vufa&;[k xif½Sm;aomvuf0JpmvHk;udk wDxGifa&;om;cJholjzpfonf/<br />

({&m0wDtifwmeufpmrsufESm? b0½kyfyHkvTmu@? wifrdk;- AaqGav; odkYr[kwf vuf0JpmvHk;wDxGifol)


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

(u) Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHkBuD;<br />

(7) &uf Zlvdkifvta&;awmfyHkonf zufqpfqefaom zdESdyfcsKyfcs,fa&; vIyf½Sm;rIBuD; w&yfyifjzpfonf/<br />

jrefrmEdkifiHordkif;wGif 'kwd,urÇmppfBuD;aemufydkif; wcgrSray:aygufcJhbl;ao;aom &ufpufrIvnf; jzpfonf/ þ<br />

ta&;awmfyHkwGif wdkif;jynf\ tem*wf om;aumif;&wemrsm;pGm a&wdrfepfcJh&onf/ &efukefwuúodkvf e,fajronf<br />

&J&JeDaom ausmif;om;xk\ aoG;rsm;acsmif;pD;rwwf jzpfcJh&onf/ wuúodkvfy&0PfwckvHk; usnfqefESifh ,rf;aiGUrsm;<br />

vTrf;rdk;cJhonf/ ppfwvif;yrm tavmif;csif;xyfum jrifraumif;aom ½Icif;onf wuúodkvftm; ted|m½kHum;csyf<br />

BuD;tjzpf zefwD;cJhonf/<br />

(c) jzpfay:vmyHk tajccHtaMumif;t&if;rsm;<br />

tcef; (25)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI<br />

'Drdkua&pDa&; ppftmPm&SifpepfqefYusifa&;ESifY trsKd;om;a&;toGif<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif;<br />

(1962)<br />

þrQ qdk;½Gm;jyif;xefvSaom ta&;awmfyHkBuD;\ tjzpftrSef jzpf&yftajccHudk tav;teuf oHk;oyfzdkY<br />

vdkonf/ þZlvdkifta&;awmfyHkonf ppfwyftmPmydkifrsm;\-<br />

(1) xif&mpdkif;í igwaumaumvdkaom ppf0g'ppfrme?<br />

(2) ausmif;om;xktay:wGif xm;½SdcJhaom zdESdyfcsKyfcs,fa&; tmCmww&m;?<br />

(3) jynfolvlxkESifh ausmif;om;xk\qE´jzpfaom Nidrf;csrf;pGmajz½Sif;a&;rludk ypfy,fum tMurf;zufenf;udk<br />

oHk;pGJjcif;wdkYrS aygufzGm;vmjcif;jzpfonf/<br />

ausmif;om;vIyf½Sm;rI ordkif;wavQmufvHk;udk jyefMunhfvQifvnf; tmPmydkifwdkY\ tMurf;zuf0g'ESifh usL;<br />

ausmfolrsm;uom þjzpf&yfqdk;rsKd;udk aygufzGm;apcJhaMumif; txift½Sm; awGU&ayrnf/ udkatmifausmfonf Nidrf;csrf;<br />

pGmqE´jy&if; e,fcsJUorm;wdkY\ tMurf;zufESdrfESif;rIatmufwGif usqHk;cJh&onf/ zqyvvufxufwGifvnf; atmuf<br />

wdkbmta&;awmfyHkonf tmPmydkifwdkY\ wrifzefwD; usL;ausmfrIrsm;rS aygufzGm;vmonfh tMurf;zuf ESdyfuGyfrIBuD;yif<br />

677


678<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

jzpfonf/ [,f&Dwefta&;awmfyHkonfvnf; tmPmydkifwdkY\ csKdU,Gif;csufudk vlowfvufeufjzifh ajz½Sif;vdkufMu<br />

jcif;jzpfonf/ ausmif;om;xkurauseyfí qE´jyaomtcg tMurf;zufenf;udkoHk;vsuf vufeufjzifhvlowfí ESdyfuGyf<br />

vdkufMuonf/ 1961 ck rEÅav;wuúodkvf\ pepfopfta&;awmfyHkBuD;udk MunfhvQifvnf; tmPmydkifwdkY\ wzufowf<br />

csrSwfxm;aom tajzESifh taopGJudkifrI? aemufqHk;tMurf;zufrIudk awGU&onf/ oifMum;rIrjynfhpHkaom pmar;yGJpepf<br />

wckudk twif;csrSwfcJhonf/ ausmif;om;rsm;u yxrOD;pGm vdktyfaeaom ausmif;oHk;y&dabm*rsm;? q&mrsm; wdk;<br />

csJUyg? þoifMum;rI tajctaersm; rjynfhpHkrDumvwGif pepfopfudk &yfqdkif;xm;[lí wifjycJhonf/ odkYaomf tmPmydkif<br />

wdkYonf vdkufavsmhrIrjyKcJhbJ aemufqHk; pufwifbmvwGif vufeufjzifh tMurf;zufajz½Sif;vdkufonf/ ausmif;om;<br />

tajrmuftrsm; 'Pf&m&cJhonf/ zrf;qD;csKyfaESmifjcif;? 0&rf;ESifhqkaiGrsm; xkwfjcif;? ausmif;rS xkwfy,fjcif;wdkYudk<br />

jyKvkyfí jyif;xefpGm zdESdyfcsKyfcs,fcJhMuonf/<br />

þordkif;pOfrsm;udk jyefMunfhvQif ausmif;om;wdkufyGJtm;vHk;ü tmPmydkifwdkY\ usL;ausmfrI? tMurf;zufrI?<br />

ausmif;om;xkESifh jynfolYqE´ ypfy,frIrsm;udk awGU&ayonf/ wqufwnf; ausmif;om;xk\ Nidrf;csrf;pGmynmoif<br />

Mum;a&;udk cspfjrwfEdk;jcif;? Nidrf;csrf;pGm qE´jyenf;jzifhom awmif;qdkvIyf½Sm;cJhjcif; jzpfonf/ ppfwyftpdk;&onf<br />

wufvmpOfuwnf;u Adef;aAgif;wD;íxGufvmonf/ xdktmPmodrf;yGJwGif ausmif;om; pyfrDrDodkufrSm paw;cHvdkuf&onf/<br />

tmPmodrf;NyD; oufwrf; (3) v twGif;rSmyif ausmif;om;xktm; zdESdyfa&;vkyfief;udk pwifvmayonf/ ynma&;<br />

XmeESifh vHk;0rtyfpyfbJ ppfwyfoP²mefygaom pnf;urf;rsm; csrSwfvdkufMuonf/ csrSwf&mwGif ausmif;om;xk<br />

qE´,ljcif;? n§dEIdif;jcif;vHk;0r½SdbJ aMumfjimbkwfwGif trdefYxkwfenf;rsKd;jzifh wzufowf csrSwfcJhonf/ pnf;rsOf;\<br />

tESpfom&ydkif;onf zdESdyfcsKyfcs,fa&;owfowfudkazmfjyvsuf vkyfrlvkyf[efonf ppf0g'ESifUppfrme? igwaumaum<br />

aom zufqpfvu©Pmudk aqmifaeonf/ tmPmydkifwdkY\ xdkvkyfief;onf ppfrSefaom pnf;urf;rsm;jzpfonfh wdkifatmif<br />

ratmifjrifEdkifaom vkyfenf;vkyf[efom jzpfayonf/<br />

pnf;urf;wck atmifjrifa&;onf-<br />

(1) ¤if;pnf;urf;onf vdkufem&rnfh olrsm;\ b0ESifh [yfrd&ef?<br />

(2) vdkufem&rnfh olrsm;udk,fwdkif todESifh,SOfí vufcHvm&efwdkY vdkayonf/<br />

ausmif;om;xk\qEúdkr,ljcif;? n§dEdIif;rIrûyvkyfjcif;wdkYonf b0ESifh[yfrdaom pnf;urf;rsm;jzpfrvmjcif;\<br />

tajccHjzpfayonf/ wzufowf ppfrdefYqefqef csrSwfí ZGwftwif;vdkufemapjcif;onf todESifh,SOfívufcHvma&;<br />

udk r&,lEdkifaom vkyf[efomjzpfonf/ xdkYaMumifh ppfwyftmPmydkifwdkY\ pnf;urf;onf tESpfom&a&m vkyf[eft&yg<br />

rSm;,Gif;cJhonfrSm xif½Sm;vSayonf/ ausmif;om;xkrSm pnf;urf;xm;½Sda&;udk rltm;jzifhvufcHaMumif; twdtvif;<br />

wifjycJhonf/ wqufwnf;wGif txufygtwdkif; ausmif;om;xkqE´,la&;? q&m? ausmif;om;ESifh tmPmydkifwdkY<br />

oHk;OD;oHk;zvS,f n§dEIdif;a&;qGJa&;? todESifhvufcHvmatmif ynmay;a&;wdkYudk jyKvkyf&ef tBudrfBudrf wifjycJhonf/<br />

odkYaomf tmPmydkifrsm;\ rsufESmpHknDawGUqkHcGifhudkyif cg;cg;oD;oD;jiif;y,fum wuo\ wifjycsufudk vHk;0Oayu©m<br />

jyKcJhonf/<br />

ausmif;om;xktaeESifh b0ESifh[yfrdaom todjzifh vdkufemEdkifaom pnf;urf;rsm;t& ausmif;aqmifudk,fydkif<br />

tkyfcsKyfcGifhudk &,lvkdonf/ ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfcGifhonf <strong>or*¾</strong>rsm;\ tpOfwpdkufawmif;qdkcJhaom tcGifhta&;<br />

vnf; jzpfayonf/ ausmif;aqmifudk,fydkiftkyfcsKyfcGifh ½Sdjcif;tm;jzifh-<br />

(1) ausmif;om;rsm;\b0udk ausmif;om;rsm;u ydkrdkxdawGUod½Sdjcif;?<br />

(2) 'Drdkua&pD tkyfcsKyfrIpepfudk vufawGUusifhoHk;í tavhtusifhjzpfvdkjcif;?<br />

(3) ausmif;om;tcGifhta&;rsm;udk xda&mufpGm umuG,fEdkifjcif;?<br />

(4) q&m? ausmif;om; em;vnfrI ydkrdk&½SdEdkifjcif; wdkYaMumifh <strong>or*¾</strong>rsm;taeESifh tpOfwpdkufawmif;qdkcJh&jcif;<br />

jzpfonf/<br />

udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhonf ausmif;om;rsm; xif&mvkyfa&;twGuf r[kwfbJ q&m? ausmif;om; n§dEdIif;rIjzifh<br />

pepfuspGm tkyfcsKyfa&;om jzpfayonf/ xdkodkY tajccHusaom ausmif;om;xk\ wifjycsufrsm;udk vHk;0Oayu©mjyKjcif;<br />

cHcJh&avonf/ Nidrf;csrf;pGmynmoifMum;a&;udk cspfjrwfEdk;aom ausmif;om;xkonf Nidrf;csrf;pGm qE´jyawmif;qdkcJhonf/<br />

Nidrf;csrf;pGmvIyf½Sm;awmif;qdkrI? rsufESmpHknDajz½Sif;rIonf ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ tajccHrljzpfaMumif; ausmif;om;vIyf<br />

½Sm;rIordkif;u oufaocHvsuf ½Sdaeayonf/ vufeufrJholrsm;yDyD tMurf;zufrIudkvnf; rvdkvm;cJhay/ aygufuGJrIwdkif;<br />

vnf; tmPmydkifwdkY\ usL;ausmfrIrS tMurf;zufrIrsm; ay:aygufvmaMumif;udkvnf; ordkif;jzpf&yfrsm;u txift½Sm;<br />

jyovsuf½Sdayonf/ Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHkonfvnf; jzpfpOftrSefudk tmPmydkifwdkY\ usL;ausmfrI? tMurf;


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

zufrIrsm;udk ½Sif;vif;pGm jrif&ayonf/ tmPmydkifwdkY\wzufowf igwaumaumrIaMumifh jzpfay:vm&aom ausmif;<br />

om;jyóemtm; at;csrf;pGmajz½Sif;&rnfhtpm; vufeufpGJudkifí ajz½Sif;cJhMuayonf/<br />

(*) rjzpfyGm;rD ausmif;om;rsm;rauseyfrIrsm;<br />

arv (9) &ufwGif-<br />

&efukefwuúodkvftufOya'udk ½kyfodrf;onfUOya'<br />

EdkifiHawmfawmfvSefa&;aumifpD Ouú|onf atmufygOya'udk jy|mef;vdkufonf/<br />

1/ (1) þOya'udk 1962 ckESpf &efukefwuúodkvftufOya'udk ½kyfodrf;onfhOya'[k ac:wGifap&rnf/<br />

(2) þOya'onf csufjcif; tmPmwnfap&rnf/<br />

2/ (1) &efukefwuúodkvftufOya'udk þOya'jzifh ½kyfodrf;vdkufonf/<br />

(2) ,if;odkY½kyfodrf;onfhtcg-<br />

(u) jrefrmEdkifiHpum;&yf Oya'yk'fr (5) yg jy|mef;csufrsm; tusKd;oufa&muf&rnf/<br />

(c) &efukefwuúodkvfydkif ypönf;tm;vHk;onfvnf;aumif;? &efukefwuúodkvf\ a


680<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

ar;cGef;aygufMum;rI jyóemay:ayguf&jcif;rSm ynma&;Xmewm0efcHrsm;\ rormrI? csKdU,Gif;ysufuGufrI<br />

rsm;aMumifh jzpfonf[k Auorsm;tzGJUcsKyfrS ,lqcJhayonf/ tpdk;&tqufqufwkdYonf ar;cGef;aygufMum;rIrsm;twGuf<br />

oufqdkif&mwm0efcHrsm;udk ta&;r,lbJ ausmif;om;rsm;tay: yHkcsum ajz½Sif;cJhayonf/ ausmif;om;rsm;wGif tjypfr½Sd?<br />

xdkYaMumifh oufqdkif&mwm0efcHrsm;tm; tjypfay;jcif;? ta&;,ljcif; rjyKvkyfbJ ausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJcsypfjcif;?<br />

ausmif;om;rsm;tm; pmar;yGJy,fjcif;rsm; jyKvkyfum ausmif;om;rsm;tay:yHkcsenf;udk Auorsm;tzGJUcsKyfu tpOftjrJ<br />

uefYuGufcJhayonf/ xdkUjyif ZGefv (26) &ufaeYuvnf; wuorS ausmif;aqmifae&m r&ao;aom ausmif;om;rsm;<br />

twGuf ae&mr&ol (1300) ausmftwGuf taqmifjyóem ajz½Sif;ay;&ef wuúodkvfaumifpDrSwqifh ygarmu©csKyf<br />

OD;um (ygarmu©csKyf a'gufwmomvS ae&ma&mufvmol) xH pmay;ydkY vdkufavonf/<br />

&efukefwuúodkvf ausmif;jyefzGifhNyD;aemuf ausmiff;om;? ausmif;olrsm; vdkufem&rnfh pnf;urf;rsm;udk<br />

wuúodkvftkyfcsKyfa&; tmPmydkifrsm;u aMunmcJh\/ ,if;pnf;urf;csuf w&yftaeESifh ausmif;aqmifae ausmif;om;<br />

rsm;twGuf npmpm;csdefudk nae (6) em&DcGJrS (7) em&DcGJtxd ajymif;vJuefYowfay;&ef ZGefv (25) &ufaeYu<br />

jyKvkyfaom wuúodkvfo[m,ESifh pmzwftoif;rS ausmif;aqmifjyóemESifh ywfoufaom tpnf;ta0;rS awmif;qdk<br />

cJhonf/ xkdYjyif ausmif;aqmifae ausmif;om;rsm; nzuf ausmif;aqmifodkY jyef0ifcGifhudk n (8) em&Dtpm; n (11)<br />

em&Dtxd cGifhjyK&ef ausmif;pnf;urf;rsm; a&;qGJ&mü ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm;u awmif;qkdonf/<br />

(C) wuúodkvfaumifpDudk zsufodrf;jcif;<br />

arv (10) &ufaeY? (1) em&DcGJwGif &efukefNrdKU? '*Hk&dyfomü EdkifiHawmfawmfvSefa&;aumifpD Ouú| AdkvfcsKyfBuD;<br />

ae0if;onf wuúodkvfaumifpDtzGJU udk,fpm;vS,f toD;oD;jzpfMuonfh ynmrif;BuD; OD;bdk;xdk? ygarmu©csKyf a'gufwm<br />

omvS? aq;wuúodkvfrS a'gufwmarmifarmifat;? a'gufwmarmifarmifc? NrdKUawmf0efOD;ausmfrif;? twGif;0ef OD;ausmf<br />

ñGefY? q&mBuD;OD;azarmifwif? OD;tkef;? ygarmu©rsm;jzpfonfh OD;vSoGif? OD;at;vIdif? OD;bwkwf? OD;atmifcif? a'gufwm<br />

bvSD tp½Sdonfh yk*¾dKvfrsm;? ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; pkpkaygif; (28) OD;eJY awGUqHkcJhonf/<br />

AdkvfcsKyfBuD;ae0if;u-<br />

]]ausmif;awmfBuD;\ ta&;BuD;qHk;jzpfysufaeonfh tajctaeudkajym&vQif ausmif;om;ESifhq&m olYr½dkao?<br />

ighr½dkaoqdkovdk jzpfaeonfhtcsuf jzpfw,f/ q&mavmua&m ausmif;om;avmua&m EdkifiHa&;ya,m*0ifvmaeMu<br />

w,f/ ½Sif;½Sif;ajym&vQif ta½SUtkyfpka&m? taemuftkyfpka&m ya,m*awG0ifvmaeMuw,f/ udk,fem;vnfxm;wJh<br />

q&morm;qdk&mrSm udk,fhzmomynmwwfae½HkeJY rNyD;bl;/ tusifhpm&dwåaumif;&rJhtjyif? tcufcJqHk; ywf0ef;usifvl<br />

trsm;&JU ½dkaorI&½Sda&;yJjzpfw,f/ þausmif;awmfBuD;rSvGJvQif ArmEdkifiHü ynmay;&rnfhtaqmufttHk r½SdawmhaMumif;?<br />

'Dtwdkif;qufoGm;ae&if wdkif;jynfb,fawmhrS aumif;rSmr[kwfbl;/ wuúodkvfavmuwGif tpdk;&tmPm½Sdol<br />

awGuvnf; 0ifa&mufNyD; EdkifiHa&;upm;aeMuw,f/ 'DuaeY aumifpDvlBuD;awGudk ac:NyD;ajym&wmuawmh wuúodkvf<br />

aumifpDudk zsufodrf;vdkufNyDqdkwmbJ}} ajymMum;cJhonf/<br />

1961-62 ynmoifESpf wuúodkvfaumifpDtzJGY<br />

(10? 5? 62 &ufaehwGif zsufodrf;cH&onf/)<br />

t"dywd EdkifiHawmf0efBuD;csKyfOD;EkrSm awmfvSefa&;aumifpD\ xdrf;odrf;xm;jcif;cHae&onf/<br />

1/ 'k-t"dywd OD;pHvGif<br />

2/ ygarmu©csKyf a'gufwmomvS<br />

3/ ygarmu© rpöpfvif;pa';<br />

4/ a'gufwmudkudkav;<br />

5/ 0DvsHayg<br />

6/ a'gufwmausmfouf<br />

7/ a'gufwmvSoGif<br />

8/ a'gufwmqGef'&ef<br />

9/ OD;at;vIdif


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

10/ OD;bwkwf<br />

11/ ynmrif;BuD; OD;bdk;xdk<br />

12/ rpöwmwDaubGef; (bJGU&olrsm;udk,fpm;vS,f)<br />

13/ OD;pdefvS<br />

14/ OD;atmifaz<br />

15/ OD;ausmfjrifh<br />

16/ OD;xGef;wif<br />

17/ OD;at;armif (&efukefbm;aumifpD)<br />

18/ OD;zdk;apm (aq;aumifpD)<br />

19/ OD;yk (EdkifiHawmf&mxl;cefYxm;a&;tzJGU)<br />

20/ OD;ausmfrif; (&efukefaumfydka&;½Sif;)<br />

21/ OD;&m½Spf (ygvDrefudk,fpm;vS,f)<br />

22/ ocifcspf<br />

23/ OD;ausmfrif;<br />

24/ apmqdk[kef; (ygvDrefudk,fpm;vS,f)<br />

25/ OD;boif<br />

26/ OD;oef;armif<br />

27/ rpöwmwDyD0rf; (ausmif;om;udk,fpm;vS,f)<br />

28/ a'gufwmarmifarmifausmf (ausmif;om;udk,fpm;vS,f)<br />

29/ OD;jrwfxGef; (jrefrmEdkifiHausmif;q&mrsm;toif;udk,fpm;vS,f)<br />

30/ a'gufwmOD;azarmifwif (t"dywdudk,fpm;vS,f)<br />

31/ a'gufwmbvSD<br />

32/ OD;tkef;<br />

33/ OD;rdk;jrpf (ynma&;Xme)<br />

34/ OD;ausmfñGefY (b@ma&;Xme)<br />

35/ aq;odyHÜr[mXme-XmerSL;<br />

36/ tif*sifeD,mXme-XmerSL;<br />

37/ ynma&;r[mXme-XmerSL;<br />

38/ OD;armifarmifpdef (t&m½Sd^ armfuGef;xdef;-oifMum;a&;)<br />

39/ OD;vSatmif (t&m½Sd^ armfuGef;xdef;-tkyfcsKyfa&;)<br />

40/ aiGpm&if;t&m½Sd<br />

wuúodkvfaumifpDudk jyefvnfzJGYpnf;jcif;<br />

17? 5? 62 &ufaeh awmfvSefa&;aumifpD trdefhtrSwf (30)<br />

1962 ckESpf? arv (17) &ufaeYwGif awmfvSefa&;aumifpD trdefYtrSwf (30) udk xkwfjyefaMunmNyD;<br />

wuúodkvfaumifpDudk jyefvnfzJGUpnf;cJhonf/<br />

t"dywd - AdkvfrSL;csKyfoef;az<br />

tzJGU0ifrsm; - AdkvfrSL;csKyfpef;,k<br />

AdkvfrSL;BuD;oef;pdef<br />

AdkvfrSL;BuD;wifpdk;<br />

ygarmu©csKyfOD;um<br />

rSwfcsuf- 61-62 zsufodrf;cHwuúodkvfaumifpD? awmfvSefa&;aumifpDtrdefYtrSwf (30) wuúodkvfaumifpDjyefvnfzJGUpnf;jcif;-<br />

(&efukefwuúodkvf pdef&wkobif (2006)? xkwfa0- jynfolYbwfawmfom;rsm;? pm- 48? 49) rS ul;,lazmfjyonf/<br />

681


682<br />

(i) Zlvdkifv (7) &uf ta&;awmfyHkpwifjcif;<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

Zlvdkifv (7) &uf? aeYv,f (1) em&DwGif &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<br />

<strong>or*¾</strong>rS BuD;rSL;í ausmif;aqmifpnf;urf; ½kyfodrf;ay;a&;qE´jyyGJ usif;y&m<br />

obmywdtjzpf wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú| udkAaqGav;u aqmif<br />

½GufNyD;? tcrf;tem;rSL;tjzpf udkom'dk;u aqmif½Gufonf/ ausmif;om; (2000)<br />

cefY wufa&mufMuonf/ xdktpnf;ta0;wGif ausmif;aqmifpnf;urf;rsm; zsuf<br />

odrf;a&;? ausmif;aqmifaumfrwDwGif ausmif;om;udk,fpm;vS,f yg0ifcGifhay;&ef?<br />

ausmif;aqmifvdkolwdkif; ausmif;aqmif&a&;twGuf ausmif;aqmifopfrsm;<br />

aqmufvkyfay;&ef? zdESdyfcsKyfcs,fonfh ausmif;aqmifpnf;urf;rsm;udk ½kyfodrf;a&;<br />

twGuf uefYuGufyGJrsm;usif;yí qE´jyvSnfhvnf&ef qHk;jzwfonf/<br />

xdkYaemuf wuotaqmuftODa½SUwGif pk½Hk;um rEÅav;ausmif;aqmif?<br />

awmifilausmif;aqmif? '*Hkausmif;aqmif? a½Tbdkausmif;aqmif? t"dywdvrf;rS bGJU<br />

wuo aemufqHk;Ouú| udkAaqGav; ESif;obifudk t"dywdvrf;twdkif; pDwef;vSnfhvnfí wuoa½SUü vlpkcGJvdkufMu<br />

onf/<br />

pDwef;vSnfhvnf&mwGif-<br />

]rw&m;pnf;urf;awG tvdkr½Sd}<br />

]rw&m;csKyfcs,frIawG tvdkr½dS}<br />

]ausmif;aqmifawGudk tusOf;aqmifrvkyfeJh}<br />

]csKyfcs,frIawG tvdkr½Sd}<br />

]rw&m;pnf;urf;awG zsufodrf;}<br />

]ausmif;om;xk nDñGwfMu}<br />

xdkodkY a


Source: The Student Movement <strong>and</strong> Civil War in Burma: page-84 (unknown)<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

wJh ausmif;om;awGudkom enf;trsKd;rsKd;ajymif;vJNyD; zdESdyfcJUygw,f/ 'DaehwufvmwJUawmfvSefa&;tpdk;&[mvnf; ynma&;<br />

jyKjyifajymif;vJa&;udk rvkyfygbl;? trsKd;om;ynma&;twGuf pDrHudef;rsm;vnf; csrSwfjcif; r½Sdao;ygbl;/ 'gayr,fU<br />

wuúodkvfynma&; tqifUtwef;edrfUusaerI[m pnf;urf;csKdY,Gif;rIawGaMumifU jzpfw,fqdkwJU urÇmrSmr½Sdao;wJU ynma&;<br />

oabmeJh ausmif;zGifUumpu pwifNyD; wif;usyfwJUpnf;urf;awGudk wzufowf vkyfaqmifvmygw,f/ pnf;urf;qdkwm<br />

Zlvdkifv (7) &uf ausmif;aqmifpnf;urf;rsm;½kyfodrf;a&; pnf;a0;yJGtNyD; wuotaqmuftODrS ausmif;om;rsm;qE´jy&ef xGufvmMupOf<br />

683


684<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tkyfcsKyfolrsm;omrubJ vdkufem&rnfh ausmif;ol? ausmif;om;awGyg yg0ifa&;qGJrSom obm0usygw,f/ usifhoHk;Edkif<br />

wJh pnf;urf;awGvnf; jzpfvmEdkifygw,f/ 'DaeY wzufowfa&;qGJxm;wJh pnf;urf;awG[m rlt&udk rrSefygbl;/<br />

wdk;wufwJhEdkifiHawGrSm taqmifawGudk udk,fydkiftkyfcsKyfcGifhrsm;yif ay;aewJhumvrSm 'Dvdkwzufowf pnf;urf;awGeJY<br />

csKyfcs,fxm;wm[m &mZ0ifudk aemufjyefqGJovdk jzpfaeygw,f/ uRefawmfwdkY[m txufwef;ynm oifMum;aeMu<br />

&olrsm; jzpfygw,f/ 'Dawmh wOD;eJYwOD; ESD;aESmzvS,fcGifhqdkwmawG ½Sd&ygr,f/ 'grS ynma&;twGuf ydkrdk tusKd;jzpf<br />

Edkifygw,f/ 'Dvdkr[kwfbJ n (8) em&Dxdk;vQif taqmifwHcg;awG aomhcwf? tcef;wcef;rS tcef;wcef;odkY rul;&?<br />

udk,fhpm;yGJudk,fxdkif? pmzwf pnf;urf;rvdkufem&if ausmif;aqmifrSxkwfwJhenf;[m vufawGUrSmrjzpfEdkifygbl;/ 'gwif<br />

ruao;bJ xrif;auR;csdefudk eHeuf (10) em&DrS nae (6) em&Dtxdjcm;wm[m vufawGUrSm ausmif;om;awG 'ku©<br />

a&mufMuygw,f/ 'gawGaMumifh ESpfOD;ESpfzuf tkyfcsKyfola&m? vdkufemolyg yl;wGJn§dEdIif;NyD; pnf;urf;awG jyefvnfqGJzdkY<br />

awmif;yefygw,f/ vuf½Sd pnf;urf;awGudkom qufvufusifhoHk;vQif atmifjrifp&m vrf;r½Sdygbl;/ zdESdyfa&;twGuf<br />

pnf;urf; trnfcHomjzpfygvdrfhr,f}} [k ajymMum;oGm;cJhonf/<br />

ausmif;om;rsm;onf eD&Jaom cGyfa'gif;tvHudk avxJvTifh? ydkpwmrsdK;pHkudk udkif? a½SUqHk;rSm BuD;rm;vSaom<br />

cGyfa'gif;tvHBuD;udk jzefYvsuf ausmif;om; (10) a,mufcefY udkifaqmifvmMuonf/<br />

]]&JabmfwdkY ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;udk pwifrjyKvkyfbJeJY csKyfcs,fa&;pnf;urf;awGudkom pepfwus<br />

vkyfaqmifaewmudk uRefawmfwdkY qufvufwdkufyGJ0if&OD;rSm jzpfw,f/ ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;? trsKd;om;ynm<br />

a&; wnfaqmufa&;twGuf a½SUvkyfief;udk qufvuf vkyfaqmif&vdrfhOD;r,f? rw&m; ausmif;aqmifpnf;urf;awGudk<br />

vnf; ½kyfodrf;zdkY vufwGJwdkuf&OD;rSm jzpfw,f/ 'DwdkufyGJawGtwGuf taumif;qHk;vufeuf[m ausmif;om;xknDñGwf<br />

a&;yJ? ausmif;om;nDñGwfa&;ukd r&raewnfaqmufNyD; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>&JU cGyfa'gif;tvHatmufrSm pkpnf;nDñGwfNyD;<br />

qufvuf wdkufyGJ0ifoGm;MuygpdkY}} [k trIaqmifwOD;u qE´jyyGJ ed*kH;csKyfrdefYcGef;udk <strong>or*¾</strong>taqmuftODa½SUwGif ay;NyD;<br />

aemuf us,favmif ½Snfvsm;vSaom vufckyfoHrsm;jzifh ed*kHk;csKyf rdefYcGef;qHk;oGm;avonf/<br />

(p) tMurf;zdESdyfrIpwifNyD<br />

qE´jyyGJNyD;aomtcg ausmif;om;rsm;onf <strong>or*¾</strong>aqmif vufbuf&nfqdkifwGif xdkifaeMuonf/ taqmuftOD<br />

atmufxyfwGif rkefYpm;olpm;? aumfzDaomufolaomufESifh ½Iyfvsuf½Sdonf/ taqmuftOD tay:xyfwGif c½dkiftoif;<br />

wckonfvnf; armifr,fopfvGif BudKqdkyGJjyKvkyfvsuf½Sdonf/ xdktcdkuf t"dywdvrf;zufrS um;oHk;pD; <strong>or*¾</strong>taqmuf<br />

tODa½SUxdk;&yfNyD; ausmif;om;rsm;udk vdkufvHzrf;qD;aeonf/ wdkufyHktusÐ0wfxm;olrSeforQudk vdkufzrf;onf/ ausmif;<br />

om;rsm; zrf;qD;&mwGif wuoOuú| udkAaqGav;? AuoOuú| udkouf? udkÓPf0if;? udkpdk;wifh? udk&Jjrifh? udkxdef0if;?<br />

udkMunfñGefY? udk0if;Munf? udkwifaiG? udkcsKdwdkYudk &efukef&JtzGJUu wuotaqmuftODay:wGif zrf;qD;&rdvdkufonf/<br />

xdkowif;onf taqmifwckvHk; jyefYoGm;NyD;aemuf ]]ausmif;om;awG vmMua[h? igwdkh acgif;aqmifawG<br />

zrf;aeNyD}} [k owif;jyefYoGm;onf/ ausmif;om;rsm;onf taqmifwdkif;rS xGufvmum <strong>or*¾</strong>xJ0if&ef BudK;pm;Muonf/<br />

ausmif;om;rsm;udk zrf;qD;&m &Jrsm;udk jyefvnfckcHum ]ykvdyf tvdkr½Sd?} ]&J tvdkr½Sd}ponfjzifh atmf[pf<br />

Muonf/ wuo taqmuftODESifh rsufESmcsif;qdkifwGif½Sdaom rEÅav;ausmif;aqmifESifh tr&ausmif;aqmifrS<br />

ausmif;om;rsm;u cJrsm;jzifh aygufMuonf/ oxHk? yJcl;ausmif;aqmifrS ausmif;om;rsm;uvnf; cJrsm;jzifh ykvdyfrsm;udk<br />

ypfí ausmif;om;rsm;udk zrf;qD;rIxyfrvkyfEdkifatmif umuG,fMuonf/ cJaygufrIrsm;jym;vmí ykvdyfrsm; wuúodkvf0if;<br />

tjyifodkY qkwfcGmay;vdkufonf/ xdkYaemuf ausmif;om;rsm;onf t"dywdvrf;½Sd wHcg;udk ydwfvdkufMuonf/<br />

nae (4) em&DwGif oD;oefY&JtzGJUrS &Jom; (100) cefYonf t"du½kPf; ESdrfESif;a&;um; (2) pD;? aoewfudkif<br />

wyfrawmfum; (5) pD; a&mufvmonf/ 'kwd,AdkvfrSL;BuD;pdefvGif? 'k-AdkvfrSL;BuD;ausmf? 'k-AdkvfrSL;BuD;armifarmifc<br />

vufaxmuf&Jrif;BuD; OD;vSaiGwdkY urm½Gwf&JXmewGif a&muf½Sdaeonf/ oD;oefY&Jrsm;u rsuf&nf,dkAkHk; (7) vHk; ypf<br />

azmufvdkufonf/ ausmif;om;rsm;u qufvuf qE´jya


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

qufvufqE´jyaeí aemufxyfAkH; (4) vHk; xyfí azmufonf/<br />

ausmif;om;rsm; vIyf½Sm;rI tenf;i,f &yfqdkif;oGm;aomf 'k-AdkvfrSL;BuD;pdefvGifonf ausmif;om;rsm;qD<br />

odkYoGm;NyD; ausmif;om;udk,fpm;vS,frsm; xGufyg[kajym&m udkusif? udkpdef0if;? udkxGef;ausmf? udk0if;ñGefY? wuúodkvf<br />

t&Hwyf&if;rS ppf0wfpHk0wfxm;aom udkvSxGef;wdkY xGufvmMuonf/ 'k-AdkvfrSL;BuD;pdefvGifu qlylrIudkxdef;ay;u<br />

rdrdwdkY&Jrsm; jyefvnf½kyfodrf;ay;rnf[k ajymonf/ ausmif;om;rsm;u ppf0wfpHk0wfxm;aom udkvSxGef;\tusÐudk<br />

0dkif;ícRwfNyD; ppfOD;xkyfudk abmfvHk;vdkvkyfNyD; uefMuonf/ xdkYaemuf qE´jyrIrsm;? cJypfrIrsm; qufvuf jzpfyGm;vmMuNyD;<br />

oD;oefY&Jrsm;u rsuf&nf,dkAHk; (6) vHk;xyfrHypf&m rsuf&nf,dkAHk;aMumifh 'Pf&m&oGm;aom ausmif;om;rsm;udk tcsif;<br />

csif;az;rí taqmiftwGif;odkY ac:,loGm;onf/<br />

nae (5) em&D (45) rdepfwGif 'k-AkdvfrSL;BuD;pdefvGifu &Jrsm;udk jyefvnf½kyfodrf;NyD; ppfwyfudk tapmifhcsvdkuf<br />

aomtcgwGif ausmif;om;rsm;onf t"dywdvrf;zufodkY ay (20) cefY qkwfoGm;NyD; ygarmu©csKyfOD;um\ pudk'g<br />

p^659? ausmif;½kH;ykdif abmufp*Gef p^6203 udk vrf;ray:odkY wGef;vmNyD; rD;½dIUvdkufMuonf/<br />

ausmif;om;rsm; ydkrdkrsm;jym;vmNyD; qE´jyrIjrifhrm;vmum a


Zlvdkifv (7) &uf ausmif;om;ESifU&J<br />

tjyeftvSef y#dyu©jzpfyGm;NyD;<br />

ausmif;om;rsm;xyfrH zrf;qD;rIrvkyfEdkif&ef<br />

t"dywdvrf; t"dut0ifayguf wHcg;BuD;udk<br />

ausmif;om;rsm;u ydwfxm;vdkufonf<br />

686<br />

rEåav;aqmifESifU<br />

tr&aqmifESpfckMum;rS<br />

qE´jya


Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

4/ udkwifvIdif yk*Haqmif tdkifat (c)<br />

5/ udkwifxGef; waumif;aqmif bDat (at)<br />

6/ udkpdk;0if; jynfausmif;aqmif tdkifat (bD)<br />

7/ udkat;Munf aeYausmif;om; tdkifftufpD (at)<br />

8/ udkcifOD; yif;,aqmif bDat (bD)<br />

9/ udkatmifrif; aeYausmif;om; bDtufpD (bD)<br />

10/ udkxGef;Nidrf; rEÅav;aqmif bDat (bD)<br />

11/ udkxGef;vIdif oxkHaqmif bDat (bD)<br />

12/ udkcspfatmif oxkH (3) vrf; bDtufpD (bD)<br />

13/ OD;zdk;pdef "gwkaA'enf;jy<br />

14/ udkaxG;Edkif rEÅav;aqmif bDat (bD)<br />

15/ udkausmfodef; *kHavQmfpuf? tvkyform;<br />

16/ rpöwmtm*,Drif; wHwm;jzLae<br />

17/ armifpdefoD tvkyform;wef;vsm;<br />

18/ udkpm&Dvdwf OypmodyÜH (c)<br />

19/ udkaevif; Oypm (u)<br />

20/ udkÓPf Oypm (c)<br />

21/ udkwif½Sdef jynfaqmif 0dZÆm (u)<br />

22/ udkausmfrif; yJcl;aqmif 0dZÆm (c)<br />

23/ udkwifatmif yJcl;aqmif 0dZÆm*kPfxl;<br />

24/ udkjrifhvGif waumif;aqmif 0dZÆm (u)<br />

25/ udkbaomf yk*Haqmif Oypm (c)<br />

26/ udkatmifjrifh yif;,aqmif Oypm (c)<br />

27/ udk*geywf yif;,aqmif 0dZÆm*kPfxl;<br />

28/ udk[ife&D yif;,aqmif Oypm (u)<br />

29/ udkjrwfNidrf; rEÅav;aqmif 0dZÆm (u)<br />

30/ udkxGef;jrifhqefeD Oypm (u)<br />

31/ udkarmifarmifvwf Oypm (c)<br />

32/ udkvSatmif 0dZÆmwef;<br />

33/ udkcifOD; 0dZÆm (c)<br />

34/ udkrdk;pdef 0dZÆmodyÜH<br />

35/ udkpwefavaomif; OypmodyÜH (c)<br />

36/ udkoef;a|; OypmodyÜH (u)<br />

37/ udka½Tat;(c)tuf'0yfat; t&yfom;<br />

38/ udkpdefwD t&yfom;<br />

39/ udkpdk;0if; t&yfom;<br />

40/ udkjrifhodef; t&yfom;<br />

41/ udkpE´&mwm; a½Tbkdaqmif? rmvDrSL;<br />

42/ OD;pdefarmif vuform;<br />

43/ armifpdef0if; pufrIvufrIausmif;om;<br />

44/ udkcspfarmif puffrIvufrIausmif;om;<br />

45/ rjrifhjrifh wuúodkvf0if;? t&yfol<br />

46/ roef;&if wuúodkvf0if;? t&yfol<br />

687


688<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

tzrf;qD;cH&olrsm;<br />

1/ udkjynfñGefY awmifilaqmif 0dZÆm (u)<br />

2/ udkwifaiG (45)? tmwD;,m;vrf; OyZÆm (u)<br />

3/ udkwifxGef;(c)udkodef;xdkuf OyZÆm (u)<br />

4/ udkcspfarmif tr&aqmif 0dZÆm (c)<br />

5/ udk0if;Munf rEÅav;aqmif 0dZÆm (c)<br />

6/ udkxdef0if; rEÅav;aqmif 0dZÆm (c)<br />

7/ udkb&if oufBuD;wuúodkvf 0dZÆmodyÜH (u)<br />

8/ udkouf Auo-Ouú| 0dZÆm*kPfxl;aemufqHk;ESpf<br />

9/ udkBuD;pdef OypmodyÜH (u)<br />

10/ udkÓPf0if; &uo-twGif;a&;rSL;<br />

11/ udkAaqGav; wuo-Ouú|<br />

12/ udkouf0if; yJcl;aqmif OypmodyÜH (c)<br />

13/ udknDav;(c)udk&Jatmif ynmwefaqmifausmif;<br />

14/ udkapmr& tif;0aqmif 0dZÆm (u)<br />

15/ udkcsKdcsKd(c)udkjroef; oxHkaqmif 0dZÆmodyÜ H(c)<br />

16/ udkrif;atmif(c)atmifatmif awmifilaqmif Oypm (c)<br />

17/ udkxGef;wif aq;odyÜHaemufqHk;ESpf<br />

18/ udkcifxGef; atmufMunfhjrifwdkifvrf; t&yfom;<br />

19/ udkav;jcpf(c)udkwifvIdif trSwf (72)? vdIifjrpfvrf; t&yfom;<br />

20/ udkwifat; awmifilaqmif<br />

21/ udk0if;Munf rEÅav;aqmif<br />

pm&if;rjyEdkifol? aysmufqHk;ol ausmif;om; (40) yg0ifonf/<br />

(Z) wuotaqmiftODBuD; NzdKcGJjcif;<br />

1962 ckESpf? Zlvdkifv (8) &uf? eHeuf (6) em&DwGif wuúodkvf<strong>or*¾</strong>taqmuftODudk 'dkif;erdkufjzifh NzdKcGJypf<br />

vdkufavonf/ e,fcsJUqefYusifa&;? zufqpfqefYusifa&;? trsKd;om;vGwfajrmufa&;ordkif; rSwfwdkifBuD;jzpfaom<br />

&efukefwuúodkvf<strong>or*¾</strong> taqmuftODBuD;udk rdkufrJpGm NzdKcGJvdkufonf/ xkdrQESifh r&yfao;bJ wm0eft½SdqHk;yk*¾dKvfjzpfaom<br />

awmfvSefa&;aumifpD Ouú| AdkvfcsKyfBuD;ae0if;u ]¤if;taqmuftODrSm ausmif;om;rsm;udk tvGJoHk;pm;vkyfum ausmif;<br />

tmPmydkifESifU tpdk;&udk ykefuefvIHYaqmfonfUtaqmuftOD jzpfvmaMumif;ESifU ajratmufolykefrsm; vQKdY0SufqufoG,f&m<br />

XmecsKyfBuD;jzpfí Mum½SnfcGifUrjyKEdkifojzifU NzdKcGJvdkuf&aMumif;? "g;"g;csif;? vSHvSHjcif;}[k ajymqdkoGm;avonf/ odkYaomf<br />

wuoonfvnf;aumif;? Auoonfvnf;aumif; raoqHk;? tNzdKcGJrcH&ay/ ausmif;om;ordkif;onf qufvuf<br />

xGef;ajymifaernf? ausmif;om;vIyf½Sm;rIonf qufvuf½Sifoefaernfom jzpfonf/ trSefw&m;onf rnfodkYaom<br />

tcgrQ zHk;uG,fír&ay/ xm0&wnfjrJaeaom trSefw&m;twGuf trSefw&m;bufawmfom;rsm;u qufvuf avQmuf<br />

vSrf;aeMuOD;rnf? trSefw&m;udk qefYusifolrsm;vnf; ½SdaeOD;rnf? ausmif;om;ESifh ausmif;rsm;onfvnf; qufvuf½Sd<br />

aeOD;rnf/<br />

(wzufpmrsufESmrS yHkrsm;)<br />

tay:- wuotaqmuftOD aY½S½Sd<br />

Adkvfatmifausmfausmufwdkifudk<br />

tysuftqD;rsm;Mum;wGif þodkhawGY&onf<br />

atmuf- (*) &ufaeh reuf (6) em&DwGif 'dkif;erdkufESifU<br />

azmufcJGzsufqD;tNyD; ½Sif;vif;aeMupOf


Source: Aung Tun's Original Copy Source: Unknown<br />

Nidrf;csrf;a&; 'Drdkua&pDa&;BudK;yrf;rI - 1962 - 'Drdkua&pDa&; ppftmPm&Sifpepfqefhusifa&; trsKd;om;a&;toGif<br />

689


690<br />

jrefrmEdkifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIordkif; - atmifxGef;<br />

1962 ck? Zlvdkifv (12) &ufaehxkwf [Hom0wDowif;pm a½SYrsufESmzHk;wGif Zlvdkif (7) &ufta&; aemufqufwJGjzpf&yfrsm;udk þodkhazmfjycJhonf<br />

(tay:^0Jzuf- om;aoqHk;aMumif;od&í aiGa


(1)<br />

À trSefw&m;&JU<br />

&rufuGef,ufxJ<br />

igh -<br />

awmfvSefa&;twåawG<br />

0JysHoGm;w,f/<br />

(2)<br />

À twdwf&mZ0ifqdk;<br />

yJhwifoH[m<br />

tmPmpufoHrPdtdrfudk<br />

jymcs<br />

&J&ifhwJhtem*wfrsKd;qufysKd<br />

urÇmraMuwJh vufoD;qkyfxJ<br />

tm;rmef<br />

acgif;ndwfwcsuf<br />

tjyHK;wvSnfh<br />

tpfudkBuD;opfykwfyif<br />

uMunfh<br />

'gayr,fh<br />

ppfbdeyfoHawG<br />

ppfaoewfoHawG<br />

ppfrsuf&nf,dkAHk;awG<br />

ppf*ef;ydkufvHk;awGaMumifh<br />

olYtoJtrm&Gwfu<br />

awmufacgufaew,f/<br />

À uHhaumf<br />

pdefyef;<br />

pG,fawmfawG[m<br />

'@m&Dr[kwfwJh<br />

usnfqHawGudk<br />

a'gormefeJY<br />

tHBudwfMunfhaew,f/<br />

a'gif;&moDjynfawmfvSefa&;<br />

À rm,meJU vSnfhpm;xm;wJh<br />

ayvTmawG<br />

jcaoFh (2) aumifu<br />

[m;wdkuf&,farm<br />

csKd;jzLwdkY&JUcg;oD;yHk&dyf<br />

tdk;a0wdkY&JUawmifvdkyHkwJh<br />

[pfa


692<br />

oefYpify,f½Sm;<br />

'Drdkua&pDtysKd&nfzsufol<br />

vlYtcGifhta&;yef;a>col<br />

jynfolYtaoG;udkaomuf<br />

tom;udktjrnf;yGJvkyfaewJh<br />

rdpämewfqdk;arG;pm;<br />

rdef;rysuf&JUom;<br />

bmr[kwfnmr[kwf<br />

vlpGmvkyf<br />

bmrxl;nmrxl;<br />

wPSmcyf½l;½l;eJY<br />

yv’ifay:wuf<br />

rsKd;rppfwJh<br />

[dk[mpm;wJh<br />

0pDyg'fawGeJY xkwfydk;<br />

0dyguBudrfwHeJY<br />

&mZ0wfom;awG<br />

uGyfrsufwJh<br />

cHukef;rSm -<br />

rif;&JUtm;rmefeJY<br />

ajrjr§KyfoN*KØ[fay;cJhyg<br />

]r[m{&m0wD} a& - /<br />

(4)<br />

À a&½dkif;<br />

ajr½dkif;u<br />

yef;½dkif;awG<br />

uEÅm&rJhtkdatppfawGjzwf<br />

ppfrJh&yf0ef;qDtoGm;<br />

odu©mysufyumawG&JU<br />

w&m;ysufwJhpum;<br />

tem;rowfwJhoGm;Mum;rSm<br />

[dkrSmwpfyGifha


(7)<br />

À awmfvSefa&;<br />

ESvHk;ysuftm;aq;<br />

aomufcsifolrsm;<br />

awmfvSefa&;<br />

aemufxrsm;<br />

awmfvSefa&;<br />

aiGpkpmtkyf<br />

vkyfcsifolrsm;<br />

awmfvSefa&;<br />

rsufrSefpdrf;<br />

wyfMunfholrsm;<br />

'Dolrsm; -<br />

'Dolrsm; -<br />

]upäye'D} a&<br />

rif;&JUvIdif;eJY<br />

o,faqmif<br />

a&atmufocsØKif;rSm<br />

eef;awmfwnfaqmuf<br />

olwdkYudk<br />

urÜnf;wif<br />

ae&may;vdkufyg/<br />

(8)<br />

À aEG[m -<br />

&moDtdrfr[kwf<br />

oP²mef½kyfryD<br />

a0'emav[yf<br />

iSufzsm;pGJuyfaew,f/<br />

À trSm;zufwJh w&m;ysufawG<br />

ykwD;wzufudkudkif<br />

ightwGufqdkwJh<br />

rmewufwJh<br />

pum;tufawGeJU<br />

"g;wpfvufudkqGJ<br />

ighaqGighrsKd;<br />

y&rJhawGzuf<br />

'ku©dwpmaA'<br />

aoewfwpfvufudkxrf;<br />

tkdemusKd;uef;<br />

'óeduawGwyfqif<br />

um&efrJhtqdyfawGvTwf<br />

waqGvufopf<br />

toGifeJY<br />

aEGobm0udkzsuf<br />

'Dawmh -<br />

jcpfjcpfawmuftylcsdefrSm<br />

ukwftusÐxlxl0wf<br />

rD;xdkifvIHae&w,f/<br />

À aEGxJuwaygif;<br />

waygif;xJu vli,fopfwdkYpsmye<br />

waygif;xJu oHzaemifhatmuf<br />

jzLpifwJhvGwfvyfa&;yef;yGifhrsm;<br />

waygif;xJrS awmfvSefa&;awGx<br />

aerif;u rsufaxmifheDeJYMunfh<br />

ik0gcufay:u rsuf&nfpuftwGuf<br />

wdrfoufwefYawGyifhouf½dIuf<br />

aeMuw,f/<br />

À aEG&JUt&dyf[m<br />

avjyifudkjzwf<br />

½dk;rudkazmuf<br />

awmifawGudkausmf<br />

wdkufyGJ0ifvG,ftdwfvG,f<br />

aoG;*vJhpm;<br />

OD;xkyfudkaqmif;<br />

tpdrf;a&mif<br />

oHvGifcufudkcsD<br />

trsKd;om;vGwfajrmufa&;twGuf<br />

,rf;aiGUudky,f<br />

(4) &ufaeYtysKdrudk<br />

u,fwifzdkY<br />

a'gif;jynfudk<br />

jzefYusufcJhao;w,f/<br />

(9)<br />

À rdk;[m<br />

ZGef? Zlvdkif&JU<br />

*E¦0iftedpöawG<br />

jyefac:n§d<br />

Mo*kwfv&JUaeUopfrSm<br />

yef;ykxktoday;<br />

teufa&mifpufwifbmaeYudk<br />

tkwf*loGif;zdkY<br />

uwdjyKvdkufw,f/<br />

693


694<br />

À ezm;BudK;wyfcH&wJh<br />

csnfwdkifuEGm;<br />

jcHapmifhacG;<br />

nwa&;Edk;<br />

tdyfa&;ysufoHeJY<br />

iSuf½kyfqdk;aMumif;<br />

rdk;pufyGifhvuFmawG<br />

om;aMumjywf<br />

rsKd;qufopfuAsmawG<br />

udk,f0efysufusoGm;w,f/<br />

À rdk;xJurkwfokH<br />

rkwfokHxJrSm<br />

a½T0ga&mifpyg;ESHawG<br />

OD;armh<br />

rkwfokHxJrSm<br />

pmtHoHawGwdwf<br />

rkwfokHxJrSm<br />

awmfvSefa&;awGquf<br />

wdrfjymutm;ay;<br />

a0[ifuvufckyfwD;<br />

ESif;qDjzLawG tm;wufcJhMuw,f/<br />

À rdk;&JUedrdwf[m<br />

a&jyifudkMuufajccwf<br />

urf;ajcudkajy;uyf<br />

ajcmufaoGUrIudkab;iwf<br />

ppfiwfrGwfolwdkYtwGuf<br />

Zmwfodrf;cef;c&mrIwf<br />

ppfESvHk;emolwdkYtwGuf<br />

at;Nidrf;wJhyef;awmfquf<br />

trsKd;om;vGwfajrmufa&;twGuf<br />

cJawmifhawGy,f<br />

(4) &ufaeY tysKdrudk<br />

vufqGJEIwfqufzdkY<br />

a'gif;jynfudk<br />

vTrf;jcHKcJhao;w,f/<br />

(10)<br />

À ESif;ouú&mZfpuf<br />

jrLcdk;em&DtdkrSm<br />

tvif;a&mifawG<br />

pkwfjyJjcpm;<br />

tpawG zGmvefMuJ<br />

,Ofaus;rIawGrIdwuf<br />

'DZifbmaqmif;[m<br />

tyl'D*&DqufcJh&w,f/<br />

À aoG;r&SdwJh<br />

t"r®0g'D<br />

ayw&mrSm tMurf;zuf<br />

jynfolawG toufquf<br />

aqmif;tvSawG ysufcJh&w,f/<br />

À aqmif;xJu ESif;&nf<br />

ESif;&nfxJu rsKd;qufawG<br />

b0udkay;<br />

tnMw toufawGpaw;<br />

awmfvSefa&;u aoG;ykwfudkaq;<br />

yv’ifodrf;yGJ<br />

½IH;edrfholawG<br />

usdefpmqdk<br />

vrif;rsufvHk;rSm<br />

ta&mif[yf<br />

ydawmufeJYtwl<br />

ryGifhwJhca&awG<br />

a


(11)<br />

À tzdk;rIdif;a&<br />

trsKd;½dkif;awGu<br />

½kyfawGudkcsKyfaESmif<br />

pdwfawGudkydwfavSmif<br />

cHpm;rIawGysufjym;<br />

qmavmifawGBuD;xGm;<br />

aygufuGJrIudk<br />

avjzwfatmif<br />

taoowfaew,f/<br />

À tzqef;a&<br />

trsKd;uef;awGaMumifh<br />

vufxdyftopfeJY<br />

tdyfr&wJhn<br />

ausmcif;topfeJY<br />

tusOf;cswJhn<br />

a'gufajcusOf;eJY<br />

wdkufydwfcH&wJhn<br />

tdyfrufr[kwfwJh<br />

'Dn -<br />

'Dn -<br />

awmfvSefa&;rsufpdn<br />

a&wdrfepfatmif<br />

vkyfaeMuw,f/<br />

À tzdk;rIdif;eJY<br />

tzqef;a&<br />

awmfvSefa&;u 'l;raxmuf<br />

awmfvSefa&;u OD;rñGwf<br />

awmfvSefa&;u t½HI;ray;<br />

awmfvSefa&; tzsuform;rsm;<br />

pdwfawGarSmufrSm;<br />

aoG;avacsmufjcm;aew,f/<br />

(12)<br />

À tztdk&JU rajywJha


696<br />

ausmif;om;vIyf&Sm;rI "gwfyHktcsKdU<br />

&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (wuo)<br />

taqmuftODwGif usif;ycJUaom tpnf;ta0;<br />

'kwd,urÇmppftNyD;u &efukefwuúodkvf<br />

wuúodkvfaumifpDcef;r<br />

t"dywdvrf;qE´jyyGJ (,mzufü tvHudkifNyD;qE´jyaeolrSm<br />

udkvSa0jzpfonf/ 1988ckESpfaemufydkif;ü<br />

vlYabmifopf'Drdku&ufwpfygwD\<br />

vTwfawmfudk,fpm;vS,favmif;tjzpf urm½GwfNrdKYe,frS<br />

pm&if;wifoGif;NyD; a½G;aumufyGJrwdkifrDw&ufü e0wrS<br />

zrf;qD;jcif;udkcHcJU&onf/)<br />

tif;0aqmifaY½SqE´jyyGJ (0JrS,m xdkifaeolrsm;udkcifarmiftkef;?<br />

udkatmifcif? udkeefZifvm)<br />

Source: Dr KTT (ASO's Students Movement Source: Unknown<br />

Source: Dr KTT (ASO's Students Movement Source: Dr KTT (ASO's Students Movement


&efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> Ouú|rsm;<br />

(1930-1962)<br />

1/ udkausmfcif 1930-31<br />

2/ udkxGef;pdef 1931-32<br />

udkbdk;ul; / udkxGef;pdef EkwfxGufí Mum;jzwfa½G;aumufyJGjzifh a½G;cs,fonf/<br />

3/ udkpHazmfatmif 1932-33<br />

4/ udkodef;armif 1933-34<br />

5/ udkzdk;at; 1934-35<br />

6/ udkEk 1935-36<br />

7/ udk&m½Spf 1936-37<br />

8/ udkb*srf; 1937-38<br />

9/ udkatmifqef; 1938-39<br />

udkA[def; / udkatmifqef; oufwrf;ukefatmif raqmif½GufbJ wdkYArmtpnf;t½Hk;<br />

odkY 0ifoGm;í udkA[def; qufvufaqmif½Gufonf/<br />

10/ udkvSa½T 1939-40<br />

11/ udkAaqG 1940-41<br />

12/ udkvSarmif 1941-42<br />

('kwd,urÇmppftwGif; wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> zJGYpnf;jcif;r½Sdyg/)<br />

13/ udkoef; 1945-46<br />

14/ udkoef;armif (ol&d,) 1946-47<br />

15/ udkpdefvS 1947-48<br />

16/ udk&efa0; 1948-49<br />

17/ udkarmifarmifausmf 1949-50<br />

18/ udkudkav; 1950-51<br />

19/ udkpdefbef; 1951-52<br />

20/ udkudkBuD; 1952-53<br />

(1953-54 wuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> a½G;aumufyGJysufí wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> r½Sday/)<br />

21/ udkwifxGef; 1954-55<br />

22/ udkwifxGef; (ewfarmuf) 1955-56<br />

23/ udkpodef;[ef 1956-57<br />

24/ udkpdk;odef; 1957-58<br />

25/ udkcifarmiftkef; 1958-59<br />

26/ udkvSwif 1959-60<br />

27/ udkwifat; 1960-61<br />

28/ udkAaqGav; 1961-62<br />

697


698<br />

aemufqufwJG


To<br />

..............................<br />

..............................<br />

..............................<br />

aemufqufwGJ (24)<br />

All BURMA STUDENTS’ CONFERENCE<br />

- 1 -<br />

Date ..............................<br />

1. The above Conference will be held in Rangoon coming the third week of April,<br />

1936, (most probably on the 21st <strong>and</strong> 22nd of April, 1936, the exact date <strong>and</strong><br />

place will be notified later) under the auspices of the Rangoon University Boycotters’<br />

council.<br />

2. The session will last two days.<br />

3. All schools <strong>and</strong> Colleges can send delegates to this CONFERENCE, <strong>and</strong> a fee of<br />

Rs. 1/- will be levied for each delegate.<br />

4. Free messing <strong>and</strong> accommodation for the delegates will be provided by the Rangoon<br />

University boycotters’ Council during the Conference. But delegates will have to<br />

bear their own travelling expense.<br />

5. All Students wishing to attend as delegate are requested to inform the Rangoon<br />

University Boycotters’ Council either individually or collectively.<br />

6. The number of delegate is not limited.<br />

7. These attending to attend the Conference are requested to send to the Rangoon<br />

University Boycotters’ Council, before the 10th of April, 1936 all resolutions to be<br />

moved at the Conference.<br />

8. All delegate arriving at Rangoon are requested to report at the Headquarters,<br />

Rangoon University Boycotters’ immediately on arrival in Rangoon. Previous<br />

intimation of time <strong>and</strong> date of arrival should also be sent.<br />

Conference Section,<br />

University Boycotter’s Council<br />

Shwedagon Pagoda,<br />

Rangoon.


aemufqufwGJ (24)<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>\ tkyfcsKyfa&; - pnf;rsOf;Oya'<br />

tcef; (1)<br />

trnf<br />

1/ / þtzGJUudk ]ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>XmecsKyf} [k ac:wGifap&rnf/ (a½SUqufvufíum;<br />

twdkcsKH;í ]Auo} [k ac:a0:vdrfhrnf/)<br />

rSwfcsuf- <strong>or*¾</strong>cGJrsm;tzdkY? ausmif;eHrnfESifh c½dkiftvdkuf NrdKUe,fwGJí ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

cGJ[k ac:qdk&rnf/<br />

&nf½G,fcsuf<br />

2/ / þtzGJU\ &nf½G,fcsufrsm;um;/<br />

(1) urÇmw0Srf;vHk;½Sdausmif;om;rsm;ESifh ae&mwdkif;wGif &ifabmifwef;í wOD;ESifhwOD; jzLpifaomarwåmjzifh<br />

qufqH&ef/ aygif;oif;qufqH pnf;vHk;um ausmif;om;avmuBuD;udk wnfaxmif&ef/<br />

(2) ausmif;om;wdkif; ausmif;olwdkif;tm; um,Av? ÓPAvESifh pm&dwåzGHUNzdK; &ifhoef aumif;rGefap&ef/<br />

(3) ausmif;om;wdkif; ausmif;om;wdkif;tm;? wkdif;cspfjynfcspf pdwf"gwfESifh vGwfvyfaom pdwf"gwfrsm;<br />

arG;jrLay;&ef/<br />

(4) wm0ef0wå&m;rsm;udk od½Sdem;vnf&efESifh ausyGefpGmxrf;aqmifEdkif&ef/<br />

(5) ArmEdkifiH\ ynma&;tqifhtwef;udk jr§ifhwif&efESifh ausmif;om;rsm;\ &oifh&xdkufaom tcGifhta&;<br />

rsm;udk w&m;aomenf;vrf;jzifh awmif;qdkEdkif&ef/<br />

(6) ArmEdkifiH\vGwfvyfa&;wnfwHhrIwGif ausmif;om;tiftm;pkonf wkd;wufaomwyfOD;tjzpfESifh yg0if<br />

Edkif&ef jzpfayonf/<br />

3/ / txufygyk'fr (2) wGif azmfjyaom &nf½G,fcsufrsm; atmifjrifap&ef <strong>or*¾</strong>\ atmufygvkyfief;rsm;udk<br />

aqmif½Gufrnf/<br />

(1) urÇmw0Srf;vHk;½Sd ausmif;om;rsm;ESifh aygif;oif;qufqHEdkif&eftwGuf/<br />

(u) urÇmvHk;qkdif&mausmif;om;tzGJUcsKyfESifh qufoG,fyl;aygif;rnf/<br />

(c) EdkifiHjcm;odkY udk,fpm;vS,frsm;apvTwfjcif;? EdkifiHjcm;rS ausmif;om;udk,fpm;vnfrsm; zdwfMum;<br />

jcif;tm;jzifh rdrdausmif;om;rsm;ESifh EdkifiHtoD;oD;½Sd ausmif;om;rsm;\ &if;ESD;pGm qufoG,frI<br />

udk BudK;yrf;rnf/<br />

(2) ausmif;om;wdkif;tm; um,Av? ÓPAv? pm&dwåAv? rdwåAv? zGHUNzdK;&ifhoef aumif;rGefap&ef/<br />

wkdif;cspfjynfcspf pdwf"gwfESifh vGwfvyfaom pdwf"gwfrsm; arG;jrLay;&ef wm0ef0wå&m;rsm;udk od½Sdem;<br />

vnf&ef ausyGefpGmxrf;aqmifEdkif&ef wdkYtwGuf-<br />

(u) pum;&nfvkyGJ? aqG;aEG;yGJ? a[majymyGJrsm; usif;yjyKvkyfay;jcif;?<br />

(c) oifwef;rsm; jyKvkyfay;jcif;?<br />

(*) pmpDpmukH;NydKifyGJrsm; jyKvkyfay;jcif;?<br />

(C) pm½Gufpmwrf; pmapmifrsm; ½dkufESdyfxkwfa0jcif;?<br />

(i) pmMunfhwdkufrsm; zGifhvSpfay;jcif;?<br />

(p) tdrfwGif;upm;rIrsm;ESifh jyifyupm;rIrsm;udk tm;ay;í NydKifyGJrsm;usif;yay;jcif;?<br />

(q) ausmif;om;rsm;ESpfouf&m? 0goemyg&m? aqG;aEG;yGJ tzGJUi,frsm;zGJUpnf;ay;jcif;?<br />

(1) t*Fvdyfpm? (2) jrefrmpmay? (3) EdkifiHordkif;? (4) yx0D?<br />

(5) ywf0ef;usifavmuESifhoufqdkif&m? (6) odyÜHynm? (7) wl&d,m?<br />

(8) um,AvESifh tm;upm;? (9) EdkifiHa&;ynm? (10) tzGJUi,fwdkY jzpfonf/<br />

(3) ArmEkdifiH\ ynma&;tqifhtwef;jr§ifhwif&ef/ ausmif;om;rsm;\tcGifhta&;rsm;udk umuG,f&efESifh<br />

ArmEdkifiHvGwfvyfa&; wnfwHhrIwGif ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>onf wdk;wufaom wyfOD;tjzpf yg0ifEdkifa&;<br />

twGuf-<br />

- 2 -


aemufqufwGJ (24)<br />

(u) urÇmw0Srf;vHk;½Sd EdkifiHtoD;oD;\ ynma&;pepf ynma&;0g'udk qnf;yl;avhvmjcif;/<br />

(c) ynma&;ESifhywfowfí jyKjyif&ef? csJUxGif&ef vdktyfonfrsm;udk oufqdkif&m tmPmydkifrsm;xHrS<br />

awmif;qdkjcif;/<br />

(*) pmrwwfol yaysmufa&;vkyfief;rsm;udk aqmif½Gufjcif;/<br />

(C) EdkifiHa&;ynmESifh EdkifiHa&;0g'toD;oD;udk vGwfvyfpGm avhvmqnf;yl;jcif;/<br />

(i) ausmif;om;wyfzGJUpnf;í ppfynmavhusifhjcif;/<br />

rSwfcsuf- yk'fr (6) rysufcifpyfMum; þ (i) tydk'fwGif ausmif;om;&Jacgif[k eHrnfajymif;í<br />

ppfynmvufawGUavhusifhjcif;rS acwå&yfpJxm;&rnf/<br />

(p) ausmif;om;rsm;onf rnfonfhygwD *dkPf;*Prqdk vkyfief;pOfudkufnDvQif tultnDay;jcif;?<br />

yl;aygif;aqmif½Gufjcif;rsm; jyKvkyfEdkifonf/<br />

- ausmif;om;tusdK;twGuf wckwnf;omjzpf&rnf/<br />

- wrsKd;om;vHk;ESifh oufqdkifaom EdkifiHa&;jyóemrsm;<br />

- ausmif;om;xkw&yfvHk;rS qHk;jzwfaomrlESifh vrf;pOfrsm;jzpfcJhaom þjyóemtoD;<br />

oD;rsm;udk aqmif½GufEdkifonf/<br />

tcef; (2)<br />

<strong>or*¾</strong>0ifaMu;ESifU <strong>or*¾</strong>0ifa&;<br />

1/ / ArmEdkifiH rnfonfhausmif;rsKd;rqdk? pmayoif,lavhvmqJ ausmif;om;? ausmif;olwdkif; <strong>or*¾</strong>0iftjzpf<br />

vufcH&rnf/<br />

2/ / txufyg tcef; (2)? yk'fr (1) t& atmufazmfjyyg t&nftcsif;rsm;ESifh jynfhpHkolrsm;udkom <strong>or*¾</strong>0if<br />

tjzpfvufcH&rnf/<br />

(u) touf (10) ESpf jynfh&rnf/<br />

(c) udk,fusifhw&m;aumif;rGefí <strong>or*¾</strong>\aus;Zl;opömudk apmifhod½dkaooljzpf&rnf/<br />

(*) A[dktrIaqmiftzGJU0ifjzpfap? c½dkiftrIaqmiftzGJU0ifjzpfap (odkYr[kwf) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmif tzGJU0ifjzpfap<br />

¤if;yk*¾dKvfrsm;xJrS ESpfOD;u tusifhpm&dwåaumif;aMumif; tmrcH&rnf/<br />

(C) <strong>or*¾</strong>\&nf½G,fcsufESifh pnf;rsOf;rsm;udk em;vnfvdkufemEdkifol jzpf&rnf/<br />

(i) A[dktrIaqmiftzGJUrS tcsdeftcgESifhavsmfnDpGm owfrSwfaom0ifaMu;ESifh ESpfpOfaMu;aiGrsm;udk ajyvnf<br />

atmif ay;oGif;Edkifolrsm; jzpf&rnf/<br />

(p) ½l;oGyfaoma&m*gESifh ul;pufwwfaoma&m*grsm; r½Sdap&/<br />

(q) tpOftwdkif; wOD;\trdefYudkwOD; waoGrwdrf;emcH&rnf/<br />

(Z) <strong>or*¾</strong>0ifvdkvQif rSwfyHkwifoufqdkif&mrS 0ifaMu;ESifhwuGay;,lí axmufcHpmjzifh oufqdkif&mrSwqifh<br />

pD <strong>or*¾</strong>cGJ NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>? c½dkif<strong>or*¾</strong>\ vufrSwfygaom rSwfyHkwifwapmif XmecsKyfodkY ay;ydkY&rnf/<br />

3/ / <strong>or*¾</strong>0ifwdkif; <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;rsm; a½G;aumufyGJrsm;ü rJay;ydkifcGifh½Sdap&rnf/<br />

4/ / <strong>or*¾</strong>0ifwOD; tjzpf0ifa&muf&ef t&nftcsif;ESifhjynfhpHkol wOD;onf taxGaxG twGif;a&;rSL; odkYr[kwf<br />

<strong>or*¾</strong>cGJ twGif;a&;rSL;rS awmif;,l&½SdEdkifaom toif;0ifyHkpHudk tcef; (2)? yk'fr (2)? tydk'fi,f (*) t&? tmrcHolESpfOD;<br />

\ vufrSwfESifh wifoGif;&rnf/<br />

5/ / <strong>or*¾</strong>0ifwOD; jypfrIusL;vGefcJhaomf <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUu 'gPf½dkufjcif;? acwåEkwfy,fjcif;? vHk;0Ekwfy,f<br />

jcif;wdkYudk jyKvkyfEdkifonf/ þuJhodkY jyKvkyf&mwGif A[dktrIaqmiftzGJUudk,fpm; c½kdif<strong>or*¾</strong> Ouú|\ oabmwlnDcsufudk<br />

&,l&rnf/<br />

6/ / txufyg yk'fr (5) t& tjypfay;jcif;cH&aom toif;0ifwOD;onf tu,fí rauseyfvQif A[dk<strong>or*¾</strong><br />

OD;pD;tzGJU (odkYr[kwf) EkdifiHvHk;qdkif&m ausmif;om;nDvmcHrsm;wGif t,lcHydkifcGifh½Sdap&rnf/<br />

7/ / txufygtcef; (2)? yk'fr (357) ? <strong>or*¾</strong>trIaqmiftjzpf ta½G;cHEkdifcGifhonf EdkifiHa&;ygwDrsm;\<br />

wm0efcH tvkyftrIaqmifrsm;jzpfaom <strong>or*¾</strong>0ifrsm;ü r½Sdap&/<br />

- 3 -


aemufqufwGJ (24)<br />

tcef; (3)<br />

<strong>or*¾</strong>\tzGJYtpnf;rsm;<br />

1/ / <strong>or*¾</strong>\tzGJUtpnf;rsm;um; atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(u) ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>nDvmcH (uGef*&uf)<br />

(c) A[dk<strong>or*¾</strong>OD;pD;tzGJU (aumifpD)<br />

(*) A[dktrSKaqmiftzGJU<br />

(C) c½dkiftrSKaqmiftzGJU<br />

(i) NrdKUe,ftrSKaqmiftzGJU<br />

(p) <strong>or*¾</strong>cGJtrSKaqmiftzGJU<br />

tcef; (4)<br />

ArmEdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH<br />

1/ / ArmEdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHwGif atmufygyk*¾dKvfrsm;yg0if&rnf/<br />

(u) A[dktrSKaqmiftzGJU0ifrsm;<br />

(c) c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>wdkif;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(*) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

rSwfcsuf- ArmEdkifiHvHk;qkdif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufí EdkifiHvHk;qkdif&m nDvmcHodkY<br />

wufa&muf&rnfh udk,fpm;vS,fOD;a&udk A[dktrSKaqmiftzGJUu owfrSwfydkifcGifh ½Sdonf/<br />

2/ / ArmEdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHudk omreftm;jzifh wESpfwBudrfus ESpfpOfusif;y&rnf/<br />

3/ / nDvmcHac:qdka&;ESifh ywfoufonfh aeY&uftcsdefESifh pnf;rsOf;rsm;udk A[dkOD;pD;tzGJUu owfrSwfa&;qGJ<br />

ydkifcGifh½Sd&rnf/<br />

4/ / tu,fí A[dktrSKaqmiftzGJUtm; ¤if;wdkYonf ½Sdtyfaom tcGifhta&;rsm;xuf ydkrdkvGefuJí aqmif½Gufcsuf<br />

qHk;jzwfcsufrsm; ½Sdonf[k ,lqcJhvQif ¤if;wdkYESifh ywfoufí nDvmcHwGifjzpfap? A[dkOD;pD;tzGJUtpnf;ta0;<br />

wGifjzpfap apm'uwufEdkifcGifh ½Sdonf/<br />

5/ / ArmEdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHonf tcsKyftcsmtmPm tydkifqHk;jzpfí atmufazmfjyyg udpörsm;ESifhywfouf<br />

aom tqdkrsm; wifoGif;Edkifonf/ qHk;jzwfcsufrsm; csrSwfEdkifonf/<br />

(u) <strong>or*¾</strong>\ tkyfcsKyfa&; pnf;rsOf;rsm;udk jyifqif&ef? jznfhpGuf&ef? twnfjyK&ef (odkYr[kwf) y,fzsuf&ef?<br />

(c) <strong>or*¾</strong>ESifhywfoufaom udpörsm;?<br />

(*) wEdkifiHvHk; wrsKd;om;vHk;ESifh ywfoufaomudpörsm;/<br />

6/ / nDvmcHtpnf;ta0;ü <strong>or*¾</strong>ESifhaomfvnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>\vkyfief;rsm;ESihfaomfvnf;aumif; ywfoufaom<br />

ar;cGef;rsm;udk ar;jref;EdkifcGifh½Sdonf/ odkY&mwGif ar;jref;vdkaom ar;cGef;\ taMumif;t&mrsm;udk A[dktrSK<br />

aqmiftzGJUodkY BudKwif taMumif;Mum;xm;ESifh&rnf/<br />

7/ / nDvmcHtpnf;ta0;rS cefYrSef;xm;onfh OD;a&\ xuf0ufwufa&mufvQif w&m;0ifxajrmufonf[k<br />

rSwf,l&rnf/<br />

8/ / <strong>or*¾</strong>\ tkyfcsKyfa&;pnf;rsOf;udk jyifqifjznfhpGuf (odkYr[kwf) y,fzsufjcif;rsm;udk nDvmcHtzGJU0if oHk;yHkESpfyHk<br />

u qE´rJay;í qE´rJay;olwdkY\ oHk;yHkESpfyHku oabmusrSom twnfjyK&rnf/<br />

9/ / EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHrS A[dkOD;pD;tzGJUudk zGJUpnf;&rnf/ ¤if;OD;pD;tzGJUwGif - pnf;rsOf;tcef; (4)? yk'fr<br />

(1)? ydk'fi,f (u) ESifh (c) t& - A[dktrSKaqmiftzGJUESifh c½dkifnDvmcHrsm;rS a½G;aumufwifajr§mufaom<br />

udk,fpm;vS,frsm; yg0ifap&rnf/<br />

10/ / EdkifiHvHk;qdkif&m<strong>or*¾</strong>Ouú|udk wESpfwBudrf usif;yaom EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHwGif qE´rJjzifh a½G;aumuf<br />

wifajr§muf&rnf/<br />

11/ / txufyg tcef; (4)? yk'fr (10) t& usif;yrnfha½G;aumufyGJudk pnf;rsOf;tcef; (17) t& usif;y&rnf/<br />

12/ / a½G;aumufwifajr§mufjcif;cH&aom Ouú|onf pDrHESifhwGJbufvkyfudkif&ef &mxm;onfh A[dktrSKaqmif<br />

tzGJU0ifrsm;\trnfrsm;udk aMunmNyD;vQif nDvmcH\oabmwlnDcsufudk &,l&rnf/<br />

13/ / <strong>or*¾</strong>\ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH (odkYr[kwf) trIaqmiftzGJUu wifjy&rnf/<br />

- 4 -


aemufqufwGJ (24)<br />

14/ / EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH tqdkyga½G;aumfrwDtpnf;ta0;rsm;wGif A[dktrSKaqmiftzGJUOuú|u obmywd?<br />

taxGtaxGtwGif;a&;rSL;u tusKd;aqmiftjzpf toD;oD;jzpf&rnf/<br />

15/ / tu,fí pnf;rsOf;tcef; (4) yk'fr (14) twdkif; tzGJUoHk;yHkwyHk vufrcHEdkifvQif nDvmcH\ obmywdESifh<br />

tusKd;aqmifudk A[dkOD;pD;tzGJU0ifrsm;xJrS trsm;qE´t& a½G;cs,f&rnf/<br />

tcef; (5)<br />

A[dkOD;pD;tzGJY<br />

1/ / tcef; (4) yk'fr (9) t& zGJUpnf;onfh A[dkOD;pD;tzGJUonf EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHrSvGJí tcsKyftjcm<br />

tmPmtydkifqHk;aom tzGJUjzpf&rnf/<br />

2/ / A[dktrSKaqmiftzGJUESifh rNyD;jywfEdkifaom jyóemt&yf&yfudk A[dkOD;pD;tzGJUu aqG;aEG;qHk;jzwf&rnf/<br />

3/ / A[dkOD;pD;tzGJUudk ta&;ay:onfhtavQmuf ac:,lusif;yEdkifonf/ odkY&mwGifac:ydkifcGifhrSm Ouú|ESifh A[dk<br />

trIaqmiftzGJUüom ½Sdonf/ EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHac:ouJhodkY <strong>or*¾</strong>cGJrsm;u awmif;,lydkifcGifhr½Sd/<br />

4/ / pnf;rsOf;Oya'ESifh ywfoufaom tcsuftvufrsm;udk ,m,Djyifqif jznfhpGufjcif;ESifh ,m,DEkwfy,fjcif;<br />

rsm;udk A[dkOD;pD;tzGJUu qHk;jzwfjyKvkyfydkifcGifh½Sdonf/ odkY&mwGif vHk;0jyifqifjznfhpGufjcif;? Ekwfy,fjcif;rsm;udk A[dkOD;pD;<br />

tzGJUu jyKvkyfydkifcGifhr½Sd/<br />

5/ / A[kdOD;pD;tzGJUonf A[dktrIaqmiftzGJU0if wOD;OD;tm; tjypftavsmuf &mxl;rS,m,DEkwfy,fjcif;? &yfqdkif;<br />

jcif;udk jyKvkyfydkifcGifh½Sdonf/<br />

6/ / A[dkOD;pD;tzGJU\ obmywdESifhtusKd;aqmifrsm;onf A[dktrIaqmiftzGJU\Ouú|ESifh taxGtaxGtwGif;<br />

a&;rSL; toD;oD;jzpf&rnf/<br />

7/ / A[dkOD;pD;tzGJUonf <strong>or*¾</strong>\vkyfief;pOf tajccHudk jy|mef;Edkifonf/ <strong>or*¾</strong>\ vkyfief;pOfrsm;ESifh ywfoufí<br />

A[dktrIaqmiftzGJUtm; pdppfEdkifonf? ñTefMum;Edkifonf/<br />

8/ / A[dkOD;pD;tzGJU\ tpnf;ta0;udk omreftm;jzifh wESpfvQif ESpfBudrf usif;y&rnf/ tpnf;ta0; ac:,la&;<br />

rSm tcef; (5)? yk'fr (3) t&jzpfonf/ A[dkOD;pD;tzGJU\ ESpfywfvnf tpnf;ta0;wGif<br />

(u) A[dktrSKaqmiftzGJU\ &nf½G,fcsufrsm;udk vnf;aumif; ? tpD&ifcHpmrsm;udk vnf;aumif;? aqG;aEG;t<br />

wnf jyK&rnf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>\ &HyHkaiG pm&if;½Sif;wrf;udk zwfMum;twnfjyK&rnf/<br />

(*) ukefqHk;cJhaom ESpftwGif; NyD;cJhaomvkyfief;pOfrsm;udk trSm;trSef jyefvSefppfaq;jcif; ? a0zefjcif;rsm;<br />

jznfhpGufjcif;rsm; jyKvkyf&rnf/<br />

(C) <strong>or*¾</strong>\vmrnfhESpf 0ifaiG xGufaiG cefrSef;ajcpm&if;udk wifoGif;twnfjyK&rnf/<br />

9/ / A[dkOD;pD;tzGJU\ qHk;jzwfcsufrsm;ESifh ywfoufí wifvdkvQif (odkYr[kwf) rauseyfcJhvQif qdkif&mnDvmcH<br />

wGif t,lcHEdkifcGifh½Sdonf/<br />

tcef; (6)<br />

A[dktrIaqmiftzGJY<br />

1/ / (u) aemufwBudrf EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHrS a½G;aumufwifajr§mufaom A[dktrIaqmiftzGJUopf zGJUpnf;NyD;<br />

onftxd A[dk<strong>or*¾</strong>OD;pD;tzGJUrSty tmPmtydkifqHk;jzpfí <strong>or*¾</strong>\a½SUarSmufwGif usa&mufaom<br />

jyóemt&yf&yfudk aqG;aEG;qHk;jzwf ajz½Sif;ydkifcGifh ½Sdonf/ rdrdvufatmufcH<strong>or*¾</strong>rsm;\ vkyfief;&yf<br />

toD;oD;wGif yg0ifí tMuHÓPfay;jcif;? wdkufwGef;jcif;rsm;udk vkyfEkdifonf/<br />

(c) A[dktrIaqmiftzGJUonf EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHESifh A[dk<strong>or*¾</strong>OD;pD;tzGJUrS vTJtyfaom udpöt&yf&yfrsm;udk<br />

jzpfajrmufatmifaqmif½Guf&ef tzGJUtaeESifhaomfvnf;aumif;? tzGJU0ifwOD;pDtaeESifhaomfvnf;aumif;<br />

½Sdap&rnf/<br />

2/ / <strong>or*¾</strong>\A[dktrIaqmiftzGJU0ifrsm;rSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) 'k-Ouú|<br />

(3) aiGxdef;<br />

- 5 -


aemufqufwGJ (24)<br />

(4) taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

(5) tjcm; (12) OD; xufrydkaom trIaqmifrsm;/<br />

3/ / Ouú|ESifhA[dktrIaqmiftzGJU0ifrsm;onf rnfonfhEdkifiHa&;ygwD\ wm0efcH? tvkyftrIaqmifrsm; rjzpfap&/<br />

4/ / <strong>or*¾</strong>0iftoif;om;tjzpf tenf;qHk;wESpf 0ifa&mufNyD;rSom A[dktrIaqmiftzGJUwGif yg0ifEdkifonf/<br />

rSwfcsuf- <strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyfESifhqufoG,fNyD; <strong>or*¾</strong>cGJrsm;wGif <strong>or*¾</strong>0iftjzpf tenf;qHk; wESpfyg0ifbl;olrsm;udk qdkvdkonf/<br />

5/ / A[dktrIaqmiftzGJU\Ouú|onf A[dktrIaqmiftzGJU0iftjzpf tenf;qHk; wESpfaqmif½Gufbl;ol jzpf&rnf/<br />

>cif;csuf- tcef; (17)? yk'fr (7) (u)? (c) t& a½G;aumufEdkifonf/<br />

6/ / <strong>or*¾</strong>ESifhywfoufaom enf;Oya' ½Hk;vkyfief;ESifh oufqdkifaom enf;Oya't&yf&yfudk A[dktrIaqmif<br />

tzGJUu owfrSwf&rnf/<br />

7/ / pnf;rsOf;tcef; (5)? yk'fr (5) t& Ekwfy,fcH&aom (odkYr[kwf) EkwfxGufívpfvyfaom trIaqmif<br />

ae&mtwGuf A[dktrIaqmiftzGJUu A[dkOD;pD;tzGJU\ oabmwlnDcsuft& a½G;cs,fEdkifonf (odkYr[kwf) ,m,DcefYxm;<br />

Edkifonf/<br />

8/ / tcef; (5)? yk'fr (5) t& Ouú|Ekwfy,fcJhaomf (odkYr[kwf) EkwfxGufcJhaomf EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcH\<br />

oabmwlnDcsufjzifh ¤if;zGJUpnf;cJhaom A[dktrSKaqmiftzGJUrSm rysufbJ qufvufí w&m;0ifonf[k ,lq&rnf/<br />

9/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief; wGifus,fap&eftwGuf trIaqmiftzGJUcGJrsm;ESifh XmecGJrsm; zGJUpnf;jcif;<br />

rsm; jyKvkyfEkdifonf/<br />

10/ / <strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyftwGuf taxGaxG0efxrf;rsm; cefYxm;jcif;? Ekwfy,fjcif;? ¤if;wdkYtm; vpmESifh axmufyHHhaMu;<br />

aiGrsm; owfrSwfjcif;wdkYü A[dktrIaqmiftzGJUu vHk;0wm0ef,l aqmif½Guf&rnf/<br />

11/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief;pOfrsm;twGuf pkaygif;acgif;aqmifrIESifh wGJbuf wm0efcHrIrsm;½Sd<br />

rnf/<br />

12/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief;w&yfw&yfESifh ywfoufí vdktyfvQif wm0efcHrnf/ A[dkOD;pD;tzGJU<br />

tpnf;ta0; ac:,lEkdifonf/<br />

13/ / <strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyfydkif ypönf;tm;vHk;udkvnf; A[dktrIaqmiftzGJUu pDrHtkyfcsKyf&rnf/<br />

14/ / A[dktrIaqmiftzGJU tpnf;ta0;udk omreftm;jzifh &ufowå (2) ywfvQif wBudrfus pnf;a0;&rnf/<br />

15/ / A[dktrIaqmiftzGJU0if wOD;OD;onf A[dktrIaqmiftzGJUtpnf;ta0;ac:,l&ef vdktyfonfxifvQif tjcm;<br />

A[dktrIaqmif (2) OD;\ vufrSwfa&;xkd;axmufcHcsufudk Ouú|xHwifoGif;vQif Ouú|uA[dktrIaqmiftzGJU\ txl;<br />

tpnf;ta0;udk ac:,l&rnf/<br />

16/ / tpnf;ta0;ac:ydkifcGifh tmPm½Sdolrsm;rSm Ouú|ESifh taxGaxGtwGif;a&;rSL; jzpfonf/ odkY&mwGif Ouú|\<br />

oabmwlnDcsuf&&rnf/<br />

17/ / omreftpnf;ta0;ESifh txl;tpnf;ta0;rsm;ü tzGJU0ifOD;a& xuf0ufwufa&mufí ta&;ay:tpnf;<br />

ta0;rsm;ü Ouú|yg0ifaom trIaqmiftzGJU0if (5) OD;wufa&mufvQif tpnf;ta0; jzpfajrmufonf/<br />

>cif;csuf- A[dktrIaqmiftzGJU\ oHk;yHkwyHkuac:,l&ef? (3) cgwdwd taMumif;jy awmif;qdkcJhaomfvnf; Ouú| rwuf<br />

a&mufcJhvQif ¤if;oHk;yHkwyHku pnf;a0;ydkifcGifh qHk;jzwfydkifcGifh½Sdonf/<br />

18/ / A[dktrIaqmiftzGJU0ifrsm;onf rnfonfhtcgrQ udk,fpm;vS,fvTwfí vnf;aumif;? owif;pum;<br />

taMumif;Mum;ívnf;aumif; qE´rJray;&/<br />

19/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf c½dkif<strong>or*¾</strong>\ vkyfief;rsm;udk yg0ifaqmif½GufEdkifonf/ tultnD ay;Edkifonf/<br />

vkdtyfonf xifvQif vHk;0wm0ef,l acgif;aqmifEdkifonf/<br />

20/ / EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHjzpfajrmufa&;twGuf A[dktrIaqmiftzGJU0ifwdkif; wm0ef,l&rnf/<br />

tcef; (7)<br />

c½kdifnDvmcH uGef*&uf<br />

1/ / c½dkifnDvmcHtpnf;ta0;wGif atmufygyk*¾dKvfrsm; yg0ifap&rnf/<br />

(1) c½dkiftrIaqmiftzGJU?<br />

(2) A[dk<strong>or*¾</strong>OD;pD;tzGJUodkY wufa&mufaom c½dkifudk,fpm;vS,frsm;?<br />

(3) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufí apvTwfaom udk,fpm;vS,frsm;/<br />

- 6 -


aemufqufwGJ (24)<br />

2/ / c½dkiftrSKaqmiftzGJU <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS udk,fpm;vS,fOD;a&udk owfrSwfydkifcGifh½Sdonf/<br />

3/ / (u) c½dkifnDvmcHtpnf;ta0;udk <strong>or*¾</strong>tm;jzifh wpfESpfvQif ESpfBudrfus ac:,lusif;y&rnf?<br />

(c) ta&;ay:c½dkifnDvmcHudk c½dkiftrIaqmiftzGJUu ac:,lEdkifcGifh½Sdonf?<br />

(*) <strong>or*¾</strong>cGJOD;a& oHk;yHkwyHku awmif;qdkcJhvQif c½dkiftrIaqmiftzGJUu &ufowå (3) ywf BudKwiftaMumif;<br />

Mum;í c½dkiftxl;nDvmcHudk ac:ay;&rnf/<br />

4/ / ESpfywfvnf c½dkifnDvmcHudk EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHrac:rDtwGif; A[dktrIaqmiftzGJU taxGtaxGtwGif;<br />

a&;rSL;\ ñTefMum;csuft& c½dkiftrIaqmiftzGJUu BuD;rSL;íusif;y&rnf/<br />

ESpfywfvnfc½dkifnDvmcHwGif-<br />

1/ c½dkiftrIaqmiftzGJUopfudk pnf;rsOf;tcef; (4)? yk'fr (11) (12) (13) twdkif;? pnf;rsOf;tcef; (15)<br />

t& a½G;aumuf wifajr§muf&rnf/<br />

2/ EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHodkY wufa&mufrnfh A[dktrIaqmiftzGJUonf owfrSwfxm;onfh ta&twGuf<br />

twdkif; udk,fpm;vS,frsm; a½G;aumuf&rnf/ ¤if;c½dkifudk,fpm;vS,frsm;rSm EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHwGif<br />

A[dk<strong>or*¾</strong>OD;pD;tzGJU0iftjzpf ta½G;cH&rnfholrsm; jzpfonf/<br />

3/ (u) <strong>or*¾</strong>vkyfief;ESifh ywfoufaomtqdkrsm; wifoGif;í qHk;jzwfcsufrsm; csrSwfEkdifonf/<br />

(c) EdkifiHjyóemt&yf&yfESifh ywfoufaomtqdkrsm; wifoGif;í qHk;jzwfcsufrsm; csrSwfEdkifonf/<br />

5/ / c½dkifnDvmcHudk pnf;rsOf;tcef; (4)? yk'fr (14) ESifh (15) rsm; twdkif; aqmif½Guf&rnf/<br />

tcef; (8)<br />

c½dkiftrIaqmiftzGJY<br />

1/ / c½dkiftrIaqmiftzGJUrSm c½dkifnDvmcHrS trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufaom tzGJUjzpf&rnf/<br />

2/ / c½dkiftrIaqmifOD;a&rSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) 'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) aiGxdef;<br />

(5) tjcm; 10 OD;xuf rydkaom trIaqmifrsm;/<br />

3/ / c½kdiftrIaqmiftzGJUonf<br />

(u) c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ vkyfief;t&yf&yfwGif vHk;0wm0ef,lí acgif;aqmif&rnf/<br />

(c) A[dktrIaqmiftzGJU\ c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif½Gufjcif;? tultnD<br />

ay;jcif;ESifh vHk;0wm0ef,l acgif;aqmifjcif;rsm;udk vufcH&rnf/<br />

4/ / A[dktrIaqmiftzGJUodkY wvwBudrftpD&ifcHpmrsm; rSefrSefay;ydkY&rnf/<br />

(1) pnf;½Hk;rSKtiftm;<br />

(2) vkyfief;pOfvmt&yf&yf<br />

(3) b@ma&;tajctae<br />

(4) XmetoDoD;toD;oD; tpD&ifcHpmrsm; yg0if&rnf/ c½dkiftrIaqmiftzGJU Ouú|ESifh twGif;a&;rSL;<br />

\ vufrSwfrsm;jzifh ay;ydkY&rnf/<br />

5/ / c½dkiftrSKaqmiftzGJUonf-<br />

(u) ½Hk;vkyfief;rsm;ESifh A[dktrIaqmiftzGJUrS ñTefMum;aomvkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&rnf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;odkY A[dktrIaqmiftzGJUrS ay;ydkYaom ñTefMum;vTmrsm;udk rdwåLrsm;jyKvkyfí <strong>or*¾</strong>odkU<br />

jzefYcsd &rnf/<br />

(*) <strong>or*¾</strong>cGJ\ pm&if;tif;rsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;udk BudKwiftaMumif;Mum;í ppfaq;Ekdifonf/<br />

6/ / c½dkiftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief;t&yf&yfwGif yg0ifaqmif½GufEdkifonf/ vkdtyfonfxifvQif vHk;0<br />

wm0ef,l acgif;aqmifEkdifonf/<br />

7/ / c½dkifb@ma&;/<br />

8/ / c½dkif<strong>or*¾</strong>rsm;onf A[dk<strong>or*¾</strong>odkY ESpfpOfaMu; (50d) ig;q,fusyfwdwd ay;aqmif&rnf/<br />

- 7 -


aemufqufwGJ (24)<br />

tcef; (9)<br />

NrdKYe,fnDvmcHtzGJY<br />

1/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>nDvmcHudk NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>trIaqmif\ qE´t& ac:Edkifonf/ NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>0ifrsm;\ oHk;yHkwyHk<br />

uvnf; ac:,l&ef awmif;qdkydkifcGifh½Sdonf/<br />

2/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>nDvmcHwGif atmufygyk*¾dKvfrsm; yg0ifap&rnf/<br />

(u) NrdKUe,ftrIaqmiftzGJU<br />

(c) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>0ifrsm;<br />

3/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ ESpfywfvnfnDvmcHudk c½dkifnDvmcHrusif;yrD NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUrS twGif;a&;rSL;\<br />

ñTefMum;csuft& usif;y&rnf/ (¤if;NrdKUe,ftwGif;a&;rSL;\ ñTefMum;csufonf NrdKUe,ftrIaqmiftzGJU\ qHk;jzwfcsuf<br />

t&om jzpf&rnf/)<br />

4/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>ESpfywfvnfnDvmcHwGif<br />

(1) NrdKUe,fnDvmcHodkY wufa&mufrnfh udk,fpm;vS,fOD;a& ta&twGufudk NrdKUe,f trIaqmiftzGJUrS<br />

owfrSwfonfh twdkif; jzpfap&rnf/<br />

(2) NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUopfudk pnf;rsOf;tcef; (17) t& a½G;aumufwifajr§muf&rnf/<br />

(3) (u) <strong>or*¾</strong>vkyfief;ESifh ywfoufaomtqdkrsm; wifoGif;cg qHk;jzwfcsufrsm; csrSwf&rnf/<br />

(c) wEdkifiHvHk;ESifhywfoufaom jyóemt&yft&yfudk tqkdrsm;wifoGif;um qHk;jzwfcsufrsm;<br />

csrSwf&rnf/<br />

5/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>cGJ\ ESpfywfvnfnDvmcHwGif pnf;rsOf;tcef; (4)? yk'fr (14) ESifh (15)? tcef; (7)? yk'fr<br />

(5) wdkYt& aqmif½Guf&rnf/<br />

tcef; (10)<br />

e,f&SdtrIaqmiftzGJY<br />

1/ / NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUrSm NrdKUe,fnDvmcHrS trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufaom tzGJUjzpf&rnf/<br />

2/ / NrdKUe,ftrIaqmifOD;a&rSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) 'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) aiGxdef;<br />

(5) tjcm; (7) OD;xufrydkaom trIaqmifrsm;/<br />

3/ / NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUonf-<br />

(u) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ vkyfief;t&yf&yfwGif vHk;0wm0ef,l acgif;aqmif&rnf/<br />

(c) c½dkiftrIaqmiftzGJU\ NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif½Gufjcif;? tult<br />

nDay;jcif;ESifh vHk;0wm0ef,lí acgif;aqmifjcif;rsm;udk vufcH&rnf/<br />

4/ / c½dkiftrIaqmiftzGJUodkY wvwBudrftpD&ifcHpmrsm; rSefrSefay;ydkY&rnf/<br />

(1) pnf;½Hk;rItiftm;<br />

(2) vkyfief;pOft&yf&yf<br />

(3) b@ma&;tajctae<br />

(4) XmetoD;oD;tpD&ifcHpmrsm; yg0ifonf/<br />

NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUESifh twGif;a&;rSL;vufrSwfrsm;jzifh ay;ydkY&rnf/<br />

5/ / NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUonf-<br />

(u) ½Hk;vkyfief;rsm;ESifh c½dkiftrIaqmiftzGJUrS ñTefMum;aomvkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&rnf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;odkY c½dkiftrIaqmiftzGJUrS ay;ydkYaom ñTefMum;vTmrsm;udk rdwåLrsm;jyKvkyfum <strong>or*¾</strong><br />

cGJodkY jzefYcsd&rnf/<br />

(*) <strong>or*¾</strong>cGJ\pm&if;tif;rsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;udk MudKwif taMumif;Mum;um ppfaq;Edkifonf/<br />

- 8 -


aemufqufwGJ (24)<br />

6/ / NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>\vkyfief;t&yf&yfwGif yg0ifaqmif½GufEdkifonf/ vdktyfonf xifvQif<br />

vHk;0wm0ef,l acgif;aqmifEdkifonf/<br />

7/ / NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUtpnf;ta0;ü atmufyg pOf;pm;aqG;aEG;jcif;? qHk;jzwfjcif;rsm;udk jyKvkyf&rnf/<br />

(u) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ pnf;½Hk;rItiftm;<br />

(c) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ b@ma&;oHk;pm&if;<br />

(*) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ aeYpOfvkyfief;<br />

(C) NyD;pD;cJhonfh XmetoD;oD;\tpD&ifcHpmrsm;<br />

(i) oufqkdif&me,fwGif; vlxkta&;ESifhywfoufaom jyóemrsm;/<br />

8/ / NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>b@ma&;/<br />

NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>onf c½dkif<strong>or*¾</strong>odkY c½dkifnDvmcH\ qHk;jzwfcsuft& qufaMu;ay;ydkY&rnf/<br />

tcef; (11)<br />

<strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHtzGJY<br />

1/ / <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHudk <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJU\ qE´t&ac:,lEdkifonf/ <strong>or*¾</strong>cGJrsm;\ oHk;yHkwyHk uvnf;ac:,l<br />

&ef awmif;qkdydkifcGifh½Sdonf/<br />

2/ / <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHwGif atmufygyk*¾dKvfrsm;yg0ifap&rnf/<br />

(u) trIaqmiftzGJU<br />

(c) twef;wm0efcHrsm;<br />

(*) <strong>or*¾</strong>0ifrsm;<br />

3/ / <strong>or*¾</strong>cGJ\ESpfygwfvnf nDvmcHudk NrdKUe,fnDvmcHrusif;yrD qdkif&m<strong>or*¾</strong>cGJ trIaqmiftzGJUrS twGif;a&;rSL;<br />

\ ñTefMum;csuft& usif;y&rnf/<br />

4/ / <strong>or*¾</strong>cGJESpfywfvnf nDvmcHwGif<br />

1/ NrdKUe,fESifh c½dkifnDvmcHudkwufa&mufrnfh udk,fpm;vS,frsm;udk a½G;&rnf/<br />

2/ <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUtopfudk pnf;rsOf;tcef; (17) t& a½G;aumufwifajr§muf&rnf/<br />

3/ (u) <strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;ESifhywfoufaom tqdkrsm;wifoGif;í qHk;jzwfcsufrsm;csrSwf&ef?<br />

(c) wEdkifiHvHk;ESifhywfoufaom jyóemt&yf&yfudk tqdkrsm;wifoGif;um qHk;jzwfcsufrsm;<br />

cs&rnf/<br />

5/ / <strong>or*¾</strong>cGJ\ ESpfywfvnfnDvmcHwGif pnf;rsOf;tcef; (4)? yk'fr (14) ESifh (15)? tcef; (7)? yk'fr (5)<br />

wdkYt& aqmif½Guf&rnf/<br />

tcef; (12)<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;ESifh trIaqmiftzGJY<br />

1/ / c½dkifvHk;qdkif&mnDvmcHodkY udk,fpm;vS,fapvTwfaom <strong>or*¾</strong>cGJtzGJUtpnf;wckonf NrdKUe,frSwqifh c½dkifodkY<br />

qufoG,fNyD;aom <strong>or*¾</strong>jzpf&rnf/ xkdqufoG,fjcif;udk A[dktrIaqmiftzGJUu todtrSwf jyKNyD;aomtcgü <strong>or*¾</strong>tzGJU<br />

csKyf\ w&m;0ifaom<strong>or*¾</strong>cGJwck jzpfvmonf/<br />

2/ / <strong>or*¾</strong>cGJ\trIaqmiftzGJUrSm pnf;rsOf;tcef; (15) t& <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHrS wifajr§mufaom tzGJUjzpf&rnf/<br />

3/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUrSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) 'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) aiGxdef;<br />

(5) tjcm; (7) OD;xufrydkaom trIaqmifrsm;/<br />

4/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf twdkifyifcHrsm;tjzpf oufqdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ twef;wm0efcHrsm;udk<br />

cefYtyfEdkifonf/ xdkuJhodkY cefYtyf&mwGif oufqdkif&mtwef;\ oabmwlnDcsufudk &,l&rnf/ oufqdkif&m twef;rS<br />

a½G;aumufwifajr§mufaom (odkYr[kwf) emrnfwifoGif;aom twef;wm0efcHrsm;udk todtrSwfjyK&rnf/<br />

- 9 -


aemufqufwGJ (24)<br />

5/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf oufqdkif&m <strong>or*¾</strong>tzGJU0ifrsm;tm; <strong>or*¾</strong>\0g'? &nf½G,fcsufESifh vkyfief;pOf<br />

rsm;udk vdkufemaqmif½Gufatmif BudK;yrf;&efwm0ef½Sdap&rnf/<br />

6/ / <strong>or*¾</strong>cGJ\trIaqmiftzGJUonf A[dktrIaqmiftzGJU c½dkiftrIaqmiftzGJUESifh NrdKUe,ftrIaqmiftzGJU\ ñTefMum;<br />

csufrsm;t& vkyfief;pOfrsm;udk aqmif½Guf&rnf/<br />

7/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU\tpnf;ta0;ü atmufygpOf;pm;aqG;aEG;jcif; qHk;jzwfcsufrsm;udk jyKvkyf&rnf/<br />

(u) <strong>or*¾</strong>cGJ\ pnf;½Hk;rSKtiftm;<br />

(c) <strong>or*¾</strong>cGJ\b@ma&; toHk;pm&if;rsm;<br />

(*) <strong>or*¾</strong>cGJ\ aeYpOfvkyfief;rsm;<br />

(C) NyD;pD;cJhonfh |metoD;oD;\ tpD&ifcHpmrsm;<br />

(i) oufqdkif&me,ftwGif; vlxkta&;ESifhywfoufaom jyóemrsm;/<br />

8/ / <strong>or*¾</strong>cGJ\tpD&ifcHpmrsm;udk <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU twGif;a&;rSL;onf Ouú|\vufrSwfjzifh NrdKUe,ftrI<br />

aqmiftzGJUESifh NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUrSwqifh c½dkiftrIaqmiftzGJUwdkYodkY wvwBudrfay;ydkY&rnf/<br />

9/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf<br />

(u) <strong>or*¾</strong>cGJ\ vkyfief;rsm;wGif wm0ef,lum acgif;aqmif&rnf/<br />

(c) c½dkiftrIaqmiftzGJU\<strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif½Gufjcif;? tultnDay;jcif;ESifh vHk;0<br />

wm0ef,l acgif;aqmifjcif;rsm;udk ½Gufaqmif&rnf/<br />

10/ / <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU\ tpnf;ta0;onf omreftm;jzifh &ufowå (2) ywfvQif wBudrfusif;y&rnf/<br />

tcef; (13)<br />

<strong>or*¾</strong>\ b@ma&;<br />

1/ / <strong>or*¾</strong>ESifh oufqdkifaom tzGJUcsKyf½Sd &efyHkaiGtm;vHk;udk <strong>or*¾</strong>trnfESifh A[dktrIaqmiftzGJUu a½G;cs,faom<br />

bPfwGif tyfESHxm;&rnf/<br />

2/ / <strong>or*¾</strong>cGJrsm;onf NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\nDvmcHqHk;jzwfcsuft& qufaMu;ay;ydkY&rnf/<br />

3/ / <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS 0ifaiGtm;vHk;udk? oD;oefYjy|mef;jcif;r½dSonfh tjcm;0ifaiGtm;vHk;udk omref&efyHkaiGxJodkY<br />

xnfhoGif;&rnf/<br />

4/ / tvSLaiGrsm;? o'¨gaMu;rsm;? aiGwdk;rsm;ESifh ESpfpOf toHk;p&dwfrS ydkaomaiGrsm;teuf tenf;qHk; oHk;yHkESpfyHkudk<br />

oD;oefY&efyHkaiGtjzpf ajymif;vJxm;&rnf/<br />

5/ / tvSLaiGrsm;? o'¨gaMu;rsm;? aiGwdk;rsm;ESifh ESpfpOftoHk;p&dwfrS ydkaomaiGrsm; twwfEdkifqHk; oHk;yHkESpfyHkudk<br />

oD;oefY &efyHkaiGtjzpf ajymif;vJxm;&rnf/<br />

6/ / <strong>or*¾</strong>\ ½Hk;toHk;aqmifrsm;? y&dabm*rsm; 0,f,ljcif;ESifh jyifqifjcif;rsm;rSty oD;oefY&efyHkaiGudk A[dk<strong>or*¾</strong><br />

OD;pD;tzGJU (odkYr[kwf) EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH\ qHk;jzwfcsufr&vQif roHk;&/<br />

7/ / EdkifiHjcm;odkY ynmawmfoifapvTwfjcif;? pHkprf;Munfh½Ia&;tzGJUrsm; apvTwfjcif;? EkdifiHjcm;rS tzGJUtoD;oD;udk<br />

vufcHjcif;? taxGaxGtcrf;tem;ESifh {nfhcHjcif;wdkYtwGuf &efyHkaiGjyKvkyfxm;&rnf/<br />

8/ / ta&;BuD;aomudpörsm; ay:aygufvmaomtcg ta&;ay:&efyHkaiGtjzpf A[dktrIaqmiftzGJUupDrHí aumuf<br />

cHEdkifonf/<br />

9/ / <strong>or*¾</strong>&efyHkaiG wdk;wufa&;twGuf aiGxdef;onf jyZmwf½kyf½SifyGJrsm;udk tvSLcHjcif;? uyGJrsm;usif;yjcif;ESifh<br />

o'¨gaMu;rsm;udk <strong>or*¾</strong>cGJrsm;onf oufqdkif&mNrdKUrsm;wGif aumufcHEdkifonf/<br />

10/ / b@ma&;tceff; (13)? yk'fr (9) t& aumufcHaom &efyHkaiGrsm;udk A[dktrIaqmiftzGJUodkY rSefuefwduspGm<br />

tpD&ifcH&rnf/<br />

11/ / <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;wdkYonf tjcm;toif;tzGJUrsm;odkY &efyHkaiGudk vG,fvifhwulxkwfí acs;iSm;jcif;rjyK&/<br />

12/ / <strong>or*¾</strong>&efyHkaiGrsm;xJrS aiGxkwf&ef csufvufrSwf (odkYr[kwf) A[dktrIaqmiftzGJUu pDrHay;&rnf/<br />

13/ / aiGxdeff;onf oD;oefY&efyHkaiG wdk;wufapjcif;iSm tvSLaiGESifh o'¨gaMu;aiGrsm;pm&if;udk rdrdqE´t& zGifh<br />

xm;Edkifonf/<br />

14/ / <strong>or*¾</strong>\ 0ifaiG? xGufaiGpm&if;rsm;udk ppfaq;&ef A[dktrIaqmiftzGJUu oifhavQmfol wOD;OD;udk pm&if;ppf<br />

tjzpf cefYxm;&rnf/<br />

- 10 -


aemufqufwGJ (24)<br />

15/ / ESpfpOf EdkifiHvHk;qdkif&m nDvmcHrwdkifrD <strong>or*¾</strong>\ 0ifaiG? xGufaiGpm&if;rsm;udk pm&if;ppfu ppfaq;&rnf/<br />

ppfaq;NyD;aomtcg pm&if;rsm;udk pm&if;ppf\ tpD&ifcHpmESifhwuG EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcH rwdkifrD tenf;qHk;&ufowå<br />

ESpfywfu BudKwifNyD; A[dktrIaqmiftzGJUodkY aiGxdef;u wifjy&rnf/ ESpfpOf aiGpm&if;½Sif;wrf;ESifh pm&if;ppftpD&ifcHpmudk<br />

nDvmcHodkY wifjy&rnfh b@ma&;tpD&ifcHpmü xnfhoGif;&rnf/<br />

16/ / <strong>or*¾</strong>tzGJUcsKyfüxm;aom aiGpm&if;ESifh bPfpm&if;rsm;udk Ouú|u ppfaq;&rnf/<br />

tcef; (14)<br />

<strong>or*¾</strong>ESifh tjcm;tzGJYtpnf;rsm;<br />

1/ / <strong>or*¾</strong>onf EdkifiHa&;ygwD tzGJUtpnf;rsm;\ vufatmufcHr[kwf/ MoZmtmPmcHr[kwf/ oD;jcm;vGwfvyf<br />

aom tzGJUtpnf;jzpfí ausmif;om;vkyfief;ü ygwDya,m*rsm; vHk;0uif;½Sif;ap&rnf/<br />

2/ / <strong>or*¾</strong>\ wm0efcHtrIaqmif &mxl;vufcHxm;aom yk*¾dKvfrsm;onf wm0efcHrsm;taejzifh ygwDya,m*rsm;rS<br />

vHk;0 uif;½Sif;ap&rnf/<br />

3/ / EdkifiHa&;ygwDwckck\ wm0efcH&mxl; vufcHxm;aom yk*¾dKvfonf trsm;qE´t& <strong>or*¾</strong>\ wm0efcH&mxl;<br />

rsm;udk vufcH&aomf oufqdkif&m EdkifiHa&;ygwD\ rlv tvkyftrIaqmif&mxl;rS EkwfxGuf&rnf/<br />

4/ / <strong>or*¾</strong>rsm;onf tzGJUcsKyf\cGifhjyKcsufjzifh (0g) ñTefMum;csufr&bJ rnfonfhtzGJUpnf;ESifhrQ qufoG,fjcif;<br />

rjyK&/ twdkuftcH qefYusifbuf rjyK&/<br />

5/ / <strong>or*¾</strong>rsm;onf vlxkvkyfief;t&yf&yfwGif tzGJUcsKyf\trdefYtwdkif; waoGrwdrf;emcHí aqmif½Guf&rnf/<br />

tcef; (15)<br />

<strong>or*¾</strong>trnftoHk;jyKa&;<br />

<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;\ rnfonfhwm0efcH yk*¾dKvfrS <strong>or*¾</strong>\ trnfudkaomfvnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>wGifaqmif½Guf<br />

aeaom wm0efudkaomfvnf;aumif; rdrdudk,fa&;udk,fwm twGufjzpfap? <strong>or*¾</strong>ESifh roufqdkifaomudpö t&yf&yftwGuf<br />

jzpfap vHk;0toHk;rjyK&ef/<br />

tcef; (16)<br />

ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;<br />

1/ / ausmif;ydwf&ufrsm;twGif; trIaqmif (3) OD;xufrenf; qkdif&m<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;\ ½Hk;pdkuf&m NrdKUrsm;ü<br />

usef&pfvQif ¤if;wdkYrSm ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm; jzpf&rnf/<br />

2/ / ausmif;ydwf&ufrsm;twGif; trIaqmiftzGJU0if (3) OD;xufenf;í qdkif&m<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf; ½Hk;pdkuf&mNrdKU<br />

rsm;ü usef&pfcJhvQif vuf½SdtrIaqmiftzGJUu ausmif;ydwf&ufrwdkifrD <strong>or*¾</strong>0ifrsm;xJrS <strong>or*¾</strong>\ wm0ef0wå&m;rsm;udk<br />

xrf;½Guf&rnf/ ausmif;ydwf&ufwm0efcH (3) OD;udk cefYxm;&rnf/<br />

3/ / qdkif&mtrIaqmiftzGJUonf ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;\trnfrsm;udk a½G;cs,fNyD;onfESifh wNydKifeuf<br />

aMunm&rnf/<br />

4/ / ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;onf b@ma&;XmerSty trSKaqmiftzGJU\ aqmif½GufqJvkyfief;ESifh wm0ef<br />

rsm;udk vufcH&rnf/<br />

5/ / ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;onf-<br />

(u) trSKaqmiftzGJUu vTJtyfcJhaom wm0ef0wå&m;rsm;ESifh ½Hk;vkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&efomjzpfonf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;wckvHk;ESifh oufqdkifaom vkyfief;BuD;rsm;udk qHk;jzwfajz½Sif; aqmif½GufcGifhr½Sd/<br />

6/ / pnf;rsOf;tcef; (16)? yk'fr (5)? yk'fri,f (c) ESifhoufqdkifaom ta&;rsm;ay:aygufvmcJhaomf ausmif;ydwf<br />

&ufwm0efcHrsm;onf trSKaqmiftzGJUudk jyefvnfac:,lí wm0ef0wå&m;rsm;udk tyfESif;&rnf/<br />

7/ / aiGxdef;onf ausmif;ydwf&uftwGif; oufqdkif&m <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;½Hk;pdkuf&mNrdKUü r½SdcJhaomf trSKaqmif<br />

tzGJUrS oabmwlnDcsufudk ,lí oifhavsmf,HkMunfpdwfcs&aom <strong>or*¾</strong>0ifwOD;OD;udk ausmif;ydwf&ufwm0efcHtjzpf<br />

cefYxm;NyD;vQif rdrdwm0ef0wå&m;rsm;udk vTJtyfcJh&rnf/<br />

8/ / ausmif;jyefzGifhí trSKaqmifa[mif;rsm; jyefvnfa&muf½SdvmaomtcgwGif ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;u<br />

<strong>or*¾</strong>wm0ef0wå&m;rsm;udk jyefvnfvTJtyf&rnf/<br />

- 11 -


aemufqufwGJ (24)<br />

tcef; (17)<br />

a½G;aumufyGJrsm;<br />

1/ / a½G;aumufyGJrsm;udk tzGJUtpnf;\ tcsKyftjcmta&mufqHk;aom ESpfywfvnfnDvmcHrsm;wGif usif;y&rnf/<br />

2/ / (u) a½G;aumufyGJrsm;udk trSKaqmiftzGJU\ Ouú|a[mif;rsm;u OD;pD;&rnf/ tu,fí Ouú|a[mif;onf<br />

jyefvnfta½G;cHvdkaomf (odkYr[kwf) a½G;aumufyGJwGif ysufuGufcJhaomf qkdif&m<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;rS<br />

wm0efvTJtyfaom yk*¾dKvfu a½G;aumufyGJwm0efcH OD;pD;oltjzpf aqmif½Guf&rnf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>cGJ a½G;aumufyGJrsm;wGif qE´rJay;í a½G;aumufwifajr§mufjcif;ESifh emrnfwifoGif;jcif; ESpf&yf<br />

teuf <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;u vdkvm;aom enf;pepft& a½G;aumufyGJudk usif;y&rnf/<br />

3/ / a½G;aumufyGJrsm;wGif rJqE´pm&if;rsm;udk pkaqmif;jcif;? rJpm&if;rsm;udk ppfaq;jcif;rSm a½G;aumufyGJwm0efcH<br />

OD;pD;ol\ wm0efjzpfonf/<br />

4/ / a½G;aumufyGJwm0efcHOD;pD;olonf rdrdtultnD&&eftwGuf trSKaqmif&mxl;vufrcHrnfh <strong>or*¾</strong>0if (4)<br />

OD;udk orm"dvlBuD;rsm;tjzpf cefYtyfxm;Edkifonf/<br />

5/ / a½G;aumufyGJwGif vGwfvyfpGmESifh vQKdU0Sufí wkduf½dkufrJay;aom pepfudk toHk;jyK&rnf/<br />

6/ / <strong>or*¾</strong>odkY ay;qyf&ef½Sdaom aMu;aiGt&yf&yfudk ajyvnfatmif ray;oGif;Edkifolrsm;onf a½G;aumufyGJwGif<br />

ta½G;cHEdkifcGifh? tqdkoGif;EdkifcGifh? axmufcHEdkifcGifhrsm; r½Sdap&/<br />

7/ / AuowGif ta½G;cHEdkifcGifh/<br />

¤if;yk*¾dKvfonf ausmif;xGufcJhNyD; (2) ESpftwGif; ausmif;om;<strong>or*¾</strong>wGif ta½G;cHvdku atmufygt&nftcsif;<br />

rsm;ESifh jynfhpHk&rnf/<br />

(u) emrnfysuf r½SdcJhbl;jcif;?<br />

(c) AuowGif wm0efcHtrIaqmiftjzpf tenf;qHk; wESpf xrf;aqmifcJhzl;jcif;ESifh jynfhpHkcJhaomf þyk*d¾Kvf<br />

tm; (Auo) wGif trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufEdkifonf/<br />

8/ / ta½G;cHvdkolwOD;onf tenf;qHk; qdkif&m<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;0if (2) OD;\axmufcHcsufESifh a½G;aumufyGJ<br />

wm0efcH OD;pD;olxHodkY ta½G;cHEdkifcGifh avQmufvTmwifoGif;&rnf/<br />

9/ / ta½G;cHEdkifcGifh avQmufvTmtpHkwckonf pnf;rsOf;t& jznfhpGuf&efvdktyfaom ta&;BuD;tcsufrsm;wGif<br />

jznfhpGufjcif; ysufuGufcJhaomf ¤if;avQmufvTmudk y,fcs&rnf/<br />

10/ / a½G;aumufyGJusif;yaeonfh tcsdeftwGif; rnfonfh<strong>or*¾</strong>0ifrS ta½G;cHolvlwOD;\ aumif;usKd;qdk;jypfudk<br />

qdkif&m<strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;odkY xkwfazmfajymqkd ydkifcGifhr½Sd/<br />

11/ / <strong>or*¾</strong>0ifwOD;vQif wm0efcH&mxl; wae&mtwGuf rJqE´wckxuf ydkíray;Edkif/<br />

12/ / wm0efcH&mxl; ae&mta&twGufxufydkí ta½G;cHolrsm;cJhvQif rJta&twGufvdkuf wm0efcH&mxl; a½G;cs,f<br />

&rnf/ qE´rJ½SifwOD;onf ta½G;cHrnfholwOD;twGuf wrJom ay;ydkifcGifh½Sdonf/<br />

13/ / qE´rJpm&if;udk a½G;aumufyGJaeY (odkYr[kwf) aemufwaeYwGif wm0efcHOD;pD;olonf orm"dvlBuD;rsm;a½SU<br />

arSmufü ppfaq;í a½G;aumufwifajr§mufcH&olrsm;\trnfpm&if;udk tjrefqHk;aMunm&rnf/<br />

wm0efcH&mxl;tvdkuf aemufqHk;ta½G;cs,fcH&rnfh trSwfpOfwGif rJqE´rJ wlnDaeygu wm0efcHOD;pD;olonf<br />

tEdkift½IH; qHk;jzwfonfhqE´rJudk ay;ydkifcGifh½Sd&rnf/<br />

14/ / a½G;aumufyGJtwGuf oD;oefYxm;onfh qE´rJyHkpHpm½Gufrsm;udk a½G;aumufyGJwm0efcHOD;pD;olu xkwfa0<br />

&rnf/<br />

15/ / rnfonfhqE´rJ½SifrS udk,fpm;vnfvTwfívnf;aumif;? pmjzifh taMumif;Mum;ívnf;aumif; qE´rJay;ydkif<br />

cGifhr½Sd/<br />

16/ / qE´rJta&twGufESifh ywfoufí rauseyfcJhvQif a½G;aumufyGJ aMunmNyD;csdefrS (72) em&DtwGif; qE´rJ½Sif<br />

(19) OD;\ qE´jzihf rJpm&if;ta&twGufudk Munfh½IEdkifonf/<br />

17/ / qE´rJ½Sif av;yHkwyHku a½G;aumufyGJusif;yNyD;onfh (7) &uftwGif; a½G;aumufyGJESifh ywfoufí rauseyf<br />

aMumif; Ouú|xH taMumif;Mum;vQif Ouú|onf txl;tpnf;ta0;wckac:í a½G;aumufyGJ\ taMumif;t&mrsm;udk<br />

aocsm*epGm pHkprf;&ef qE´rJ½Sif (9) OD;yg0ifaom pHkprf;a&;aumfrwDudk a½G;cs,f&rnf/<br />

18/ / xkdpHkprf;a&;aumfrwD\ oHk;yHkESpfyHku ta½G;cH&olwOD;onf rdrdta½G;cH&rItwGuf aiGaMu;tukeftuscHí<br />

aoG;aqmifcJhonf[k oabmwlnDcJhvQif ¤if;ta½G;cH&rIudk w&m;r0if[k aMunmí xkdta½G;cH&oludk <strong>or*¾</strong>wm0efcH<br />

- 12 -


aemufqufwGJ (24)<br />

&mxl;rsm;twGuf ta½G;cHEdkifcGifhrsm;rS wESpfwdwd &yfpJxm;&rnf/<br />

tcef; (18)<br />

enf;Oya'ESifU bdkifavmrsm;<br />

1/ / þ<strong>or*¾</strong>tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'udk rlwnfí enf;Oya'ESifh bdkifavmrsm;udk <strong>or*¾</strong>tzGJUtoD;oD;wdkYu<br />

usepGm aqmif½GufEdkif&efESifh usifhxkH;wkdY twllwljzpfap&eftwGuf A[dktrIaqmiftzGJUu jy|mef;Ekdifonf/<br />

2/ / enf;Oya'udk jy|mef;&mü vnf;aumif;? jyifqifjznfhpGuf&mü vnf;aumif;? xkwfy,f&mü vnf;aumif;<br />

EdkifiHvkH;qdkif&m nDvmcHuom jyKvkyfEdkifonf/<br />

3/ / enf;Oya'udk ,m,Djy|mef;jcif;? ,m,DjznfhpGufxkwfy,fjcif;rsm;udk A[kdOD;pD;tzGJUu jyKvkyfydkifcGifhtmPm<br />

rsm;½Sdonf/<br />

AuoXmecsKyf<br />

þtkyfcsKyfa&;pnf;rsOf;Oya'udk 1308 ck? 1946 ck? Zlvdkifv (3) &ufaeYwGif usif;yaom ArmEdkifiHvkH;<br />

qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> nDvmcHwGif zwfMum;twnfjyKonf/<br />

- 13 -<br />

(ykH)<br />

xGef;ñGefh<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

AuoXmecsKyf<br />

1308-1946 ck? Zlvdkifv (3) &ufaeYnDvmcHwGif a&;qGJtwnfjyKcJhaom þtkyfcsKyfa&; pnf;rsOf;Oya'udk<br />

1948 ck? Zlvdkifv (9) &ufaeY (6) Budrfajrmuf ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;rsm;nDvmcHwGif xyfrHjyifqif Ekwfy,fjznfh<br />

pGufí zwfMum;twnfjyKonf/<br />

(ykH)<br />

atmifodef;<br />

pnf;½kH;a&;rSL;


aemufqufwGJ (24) (26)<br />

INTERNATIONAL UNION OF STUDENTS<br />

DEPT . LB/ JP / BS PRAHA 23. XII. 1958<br />

Inter - University Consultative<br />

Conference,<br />

Rangoon University Students Union,<br />

Union Building,<br />

University of Rangoon,<br />

Rangoon,<br />

Burma.<br />

Dear Friends,<br />

On the occasion of the Inter-University Consultative Conference we send you our<br />

greetings <strong>and</strong> hope that your conference will further consultative the unity of the Burmese<br />

students <strong>and</strong> intensify their efforts to improve education, to restore peace <strong>and</strong> safeguard the<br />

independence of your country, as well as strength their cooperation with the IUS <strong>and</strong> Students<br />

of other countries.<br />

All member organizations of the IUS look with sympathy <strong>and</strong> admiration towards<br />

the Burmese students movements they highly appreciate your spirit of patriotism <strong>and</strong><br />

determination to build <strong>and</strong> develop, together with your people your beautiful country. Your<br />

colleagues, particularly these in the newly independent countries of Asia <strong>and</strong> Africa, greatly<br />

count on your support <strong>and</strong> your contribution to their fight against colonialism <strong>and</strong> imperialism.<br />

The IUS is aware of the active participation of the Burmese students in the fight for<br />

peace <strong>and</strong> for a ban of nuclear weapons. Undoubtedly it is a considerable contribution to<br />

the world peace movement <strong>and</strong> to the common cause of humanity.<br />

The Vth congress of the IUS in Peking has expressly supported efforts of Burmese<br />

students to protect their democratic rights. Once again, we reiterate our full support for your<br />

struggle to improve education, to remove fully legacies of colonialism <strong>and</strong> to defend your<br />

national sovereignty <strong>and</strong> world peace.<br />

Long Live the unity of students of the world 1.<br />

Long Live the fraternal cooperation between the IUS <strong>and</strong> Burmese students.<br />

- 14 -<br />

Sd/ Jiri Pelikan<br />

President of the IUS


aemufqufwGJ (24) (28)<br />

tqifUtrsKd;rsKd;½Sdaom AuotzGJYrsm;\ Ouú|pm&if; (1945-1958)<br />

AuoXmecsKyf Ouú|rsm;<br />

udkoef; (1945 ckESpf Ekd0ifbmvrS 1946 ckESpf Zlvdkifv)<br />

udkoef;xGef; (1946 ckESpf ZlvdkifvrS 1947 ckESpf Zefe0g&Dv)<br />

udkoef;armif (1947 ckESpf Zefe0g&DrS 1947 ckESpf ‘'DZifbmv)<br />

udkxGef;ñGefY (1947 ckESpf 'DZifbmrS 1948 ckESpf rwfv)<br />

udkoef;MuG,f (1948 ckESpf rwfvrS 1948 ckESpf Zlvdkifv)<br />

udkoef; (1948 ckESpf ZlvdkifvrS 1949 ckESpf azazmf0g&Dv)<br />

Auo (awmwGif;) Ouú|<br />

udkwifa½T (1949 - 1950)<br />

Auo (tzGJYcsKyf) Ouú|<br />

udkatmifoef; (1949 - 1950)<br />

Auo (oefh½Sif;) Ouú|rsm;<br />

udkpdefbef; (1951 - 1952)<br />

udk0if;az (1952 - 1953)<br />

Auo (udkudkBuD;-udkudkav;tzGJY ) Ouú|<br />

udkukdBuD; (1952 - 1953)<br />

Auo (tDtufpftdk) Ouú|rsm;<br />

udkMunfñGefY (1954 - 1955)<br />

udkcifarmifEG,f (1955 - 1956)<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf Ouú|rsm;<br />

udkvS0if; (1951 - 1952)<br />

udkodef;atmif (1952 - 1953)<br />

udkcifausmf (1953 - 1954)<br />

udkcifarmiftkef; (1954 - 1956)<br />

udkaZmf0if; (1956 - 1960)<br />

Auorsm;tzGJYcsKyfopf Ouú|rsm;<br />

udkbdk;omab; (1958 ckESpf pufwifbmvrS 1959 ckESpf {NyDv)<br />

rSwfcsuf- 1962 ck? rwfv (3) &ufaeYtxd Auorsm;tzJGUcsKyf\ Ouú|rSm udkcifarmiftkef; jzpfNyD;? udkcifarmiftkef;udk<br />

awmfvSefa&;aumifpD tmPmodrf;rI aMunmcsufaMumifh Ouú|ae&mrS z,f½Sm;um 'k-Ouú| udkoufrSm Ouú| jzpfvmonf/<br />

,ckrSwfwrf;udkrl rlvrSwfwrf;ygtwdkif; jyefvnfazmfjyonf/<br />

- 15 -


aemufqufwGJ (30)<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf<br />

zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'<br />

A-u-orsm; tzGJYcsKyf - zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'tpD&ifcHpm<br />

zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'qdkonfrSm tzGJUtpnf;wckwGif toJESvkH;ozG,f r½SdvQifrjzpfaom t&nf<br />

tcsif;w&yfyif jzpfayonf/ ywf0ef;usifwGif jzpfay:wnf½Sdaeaom t&yf&yftajctaersm; tay:wGif ta&mif[yfí<br />

wnf½Sdaeoifhaom t&mjzpfNyD; tajctaersm;\ ajymif;vJjyKjyifoGm;&onfESifhtnD zGJUpnf;ykHonfvnf; ajymif;vJ<br />

oGm;&ayonf/ zJGUpnf;ykHwGif tpnf;t½kH;\wm0ef&yfrsm;udk azmfjyonfh &nf½G,fcsuf? oabmxm;? vkyfief;pOf? zGJU<br />

pnf;ykH toGifvu©Pm ponfh t*Fg&yfrsm; yg0if&ayrnf/ qdkif&mtzGJUtpnf;\ &yfwnfrIae&mtrSefudk &½SdapNyD;<br />

vIyf½Sm;rIvkyfief;? OD;wnfcsuf? ñTefjycsuf/ xdef;odrf;ay;csufrsm;udk &,lapayonf/<br />

ausmif;om;tzGJUtpnf;wck\ zGJUpnf;ykHpnf;rsOf;Oya'udk avhvmaomf ynma&;tajctaersm;? ausmif;<br />

om;ESifh ausmif;taetxm;rsm;udkrSDí ynma&;ESifh EdkifiHawmf rnfodkYqufoG,faeonf? rnfodkYaom jyóemrsm;<br />

jzpfay:aeonf? rnfonfhoabmxm;ESifh vkyfief;wdkYudk vkyfaqmiftyfonf? vIyf½Sm;rI OD;aqmiftzGJUtpnf; rnfodkYwnf<br />

aqmufoifhonf? zGJUpnf;oifhonf? pnf;½kH;a&; oabmxm;ykHpH ponfjzifh t"duvdktyfaom taMumif;w&m;rsm;udk<br />

vdkufem&rnfjzpfayonf/<br />

jrefrmEdkifiH\ynma&;&mZ0ifESifh ausmif;om;vIyf½Sm;rI wckvkH;tay:wGif a,bk,stajccHí aqG;aEG;Mu&ef<br />

jzpfayonf/ 1885 ckESpf jrefrmEdkifiHwckvkH;udk t*Fvdyfe,fcsJUtpdk;&wdkYu odrf;ydkufNyD;aemuf t*Fvdyf tkyfcsKyfrIvuf<br />

atmufwGif uRefEdkifiHtjzpf xm;½Sdusa&mufapcJhonf/<br />

jrefrmhpD;yGm;a&;wckvkH;onf t*FvdyfwdkYtwGuf tokH;csjcif;? e,fcsJUpepftwGuf tusKd;oufa&mufjcif;wkdY<br />

jzpfapNyD; jynfolw&yfvkH;rSm aexdkifrItqifhtwef;? ,Ofaus;rItqifhtwef; wjznf;jznf; edrfhusvm&um qif;&Jom;<br />

jynfolb0odkY qdkufa&mufapcJhonf/ udkvdkeDpD;yGm;a&;? uRefpD;yGm;a&;onf rnfonfh e,fcsJUpepftwGuf rqdk touf½Snf<br />

a&;om jzpfonf/<br />

t*Fvdyf? jyifopfponfh t&if;½SifEdkifiHBuD;rsm;\ t&if;½Sifpepf wdk;wufvmrIaMumifh ukefypönf; ydkvQHrI?<br />

ukefMurf;rsm; &,lvdkrI? ukefypönf;rsm; a&mif;cs&ef aps;uGufvkdvm;rI jyóemrsm;udk ajz½Sif;&ef aps;uGufrsm; ½Sm&if;<br />

udkvdkeDe,fy,frsm;udk ½SmazGvk,ufonfrS e,fcsJUpepfonf jzpfay:vmcJh&ayonf/<br />

oifMum;ae&aom ynma&;onf rvGwfvyfaom tcsKyftcs,ftaESmiftzGJUcHxm;&aom uRefpD;yGm;a&;ESifh<br />

wygwnf; uRefaumif;rsm; xkwfvkyfa&;omjzpfcJhonf/ edkifiHjcm;om; e,fcsJUorm;tpdk;& tkyfpdk;rIpuf,EÅ&m; vnfywf<br />

Edkifa&;udkom &nf½G,fcJhayonf/ EdkifiHtusKd;udk pGrf;aqmifEdkif&ef? trsKd;om;pGrf;tm;udk BuD;rm;vmap&ef? trsKd;om;<br />

,Ofaus;rItiftm;pkBuD;jzpfvmap&ef &nf½G,f&rnfjzpfaom ynma&;pcef;wGif &yfwnfcGifhr&bJ e,fcsJUtpdk;&wdkY<br />

ay;orQudkom &,lae&aom ynma&;om jzpfcJhayonf/<br />

vGwfvyfaomEkdifiHjzpfvma&;? vGwfvyfaomocifynma&; (0g) trsKd;om;ynma&;udk qufpyfí e,fcsJU<br />

acwf tajctaersm;u awmif;qdkcJhjcif;jzpfonf/ trsKd;om;ynma&; wnfaqmufa&; a


aemufqufwGJ (30)<br />

trsKd;om;vGwfajrmufa&;twGuf udkvdkeDqefYusifa&;rsKd;aphudk tcdkiftrmcsEdkifaom umvjzpfcJhonf/ (20)<br />

&mpkESpftapmydkif; Ak'¨uvsmP,k0toif;onf OD;pGmyxr trsKd;om;pdwf"gwfudk azmfxkwftm;jznfhaomtaeESifh<br />

ay:aygufvmcJhonf/<br />

yxrurÇmppf 1914-18 ckESpf Oa&mywGif vGwfajrmufa&;ppfyGJrsm;onf jrefrmjynf\ EdkifiHjcm;pdk;rdk;rI<br />

qefYusifa&;tm; BuD;rm;pGm*,uf½kdufapcJhonfhtjyif Ak'üvsm,k0toif;ae&mwGif wqifhjrifhí ArmtrsKd;om;A[dk<br />

aumifpDjzpfay:vmNyD; 1921 ckESpfwGif nDvmcHrsm;ac:qdkum jyKjyifa&;udk awmif;qdkjcif;ESifh ArmhvGwfvyfa&; jyóem<br />

rsm;udk udkifwG,fcJhMuonf/ þodkY jzpf&jcif;rsm;onf udkvdkeDzdESdyfrItm; rcHr&yfEdkifvGef;aom jynfolrsm;? ausmif;om;rsm;<br />

oydwftygt0if vIyf½Sm;rIBuD;aMumifh jzpfayonf/ 1920-22 ckESpf trsKd;om;vIyf½Sm;rIrsm;ESifh wygwnf; (*sDpDbDat)<br />

0HomEktoif;\ OD;aqmifrIjzifh t*Fvdyfe,fcsJUorm;tm; jyKjyifajymif;vJvmapcJhonf/<br />

jrefrmhvGwfvyfa&; &mZ0ifrSwfwdkifBuD;jzpfonfh trsKd;om;atmifyGJaeYudk zdESdyfrItcuftcJrsm; tMum;rS<br />

rSwfwrf;wifEkdifcJhonf/ trsKd;om;ausmif;rsm; wnfaxmifzGifhvSpfEdkifcJhonf/ ausmif;om;pnf;½kH;a&;ESifh ausmif;om;<br />

<strong>or*¾</strong>rsm; vdktyfvmaMumif; tajctaeu ñTefjycJhonf? ausmif;om;rsm;wGif wm0efrJh tacsmifa&omcdkvdkpdwfrsm;<br />

r0ifoifhaMumif;? e,fcsJUorm;rsm;\ vSnfhpm;jzm;a,mif;rIrsm;tm; em;ra,mifoifhaMumif;? trsKd;om;tiftm;pkrsm;<br />

nDñGwfoifhaMumif; oifcef;pmaumif;rsm; ay;tyfcJhayonf/<br />

1930-32 ckESpf q&mpHv,form; olykefxonfh vIyf½Sm;rIrsm;onf ArmhvlUtzGJYtpnf;tm; e,fcsJUqefYusif<br />

a&;twGuf jywfom;½Sif;vif;aom vrf;udk cif;usif;ay;cJhonf/ ausmif;om;rsm;taeESifh rSefaom e,fcsJUudkvdkeD<br />

pepfqefYusifa&; oabmxm;udk csrSwfEdkifcJhNyD;aemuf 1931 ckESpf? Zefe0g&Dv (9) &ufaeYwGif &efukefwuúodkvf<br />

ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk wdkufyGJrsm;Mum;rS wnfaqmufcJhonf/ jrefrmjynfwGif yxrOD;qkH;aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>jzpfí<br />

t*FvefEdkifiH? atmufpzdkY'fwuúodkvf zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'wGif ygonfh ]ausmif;om;rsm;\ vlrIa&;b0wGif<br />

yl;aygif;aqmif½Gufa&;? vGwfvyfa&; jrwfEdk;onfUpdwf"gwf ay:aygufa&;? ausmif;om;rsm;\ wm0ef0wÅ&m;rsm; od½Sda&;}<br />

ponfh &nf½G,fcsufrsm;udk vkyfaqmifcJhavonf/<br />

wuoonf rsufESmjzLausmif;tkyfESifh tpdk;&\vSnfhpm;rIjzifh toGifysufcJh&m <strong>or*¾</strong>acgif;aqmifrsm;onf<br />

tvkyfaumif;&a&; wudk,faumif;pdwf arG;jrLa&; ponfh ocifynma&;vIyf½Sm;rIrsm; ysufapEdkifonfh csKdU,Gif;csufrsm;<br />

udk jyKusifhcJhzl;Muonfudk 0rf;enf;pGmawGU½Sd&onf/ odkYaomf rD;wkwfausmif;om;rsm;\ BudK;yrf;csuft& ausmif;<br />

om;ta&;? trsKd;om;EdkifiHa&;wdkYudk vkyfaqmif&rnf[laom todw&m;jzifh <strong>or*¾</strong>udk jyefí acgif;aqmifEdkifcJhonf/<br />

þvrf;c&D;udk jzwfoef;vIyf½Sm;&if; ocifygwD? wdkYArmtpnf;t½kH;ESifh yl;wGJqufpyfvmcJhonf/ 1936-<br />

37 ckESpfwGif jrefrmwjynfvkH;rS ausmif;om;rsm;udk pkpnf;Edkifa&;twGuf jyifqifrIrsm;jyKvkyfum 1936 ckESpf *sLAvD<br />

a[m nDvmcHwGif jrefrmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>udk wnfaxmifEdkifcJhonf/ odkYaomf pepfusaom us,fjyefY<br />

aom ausmif;om;rsm;tm; wnfNidrfrSefuefpGm pkpnf;Ekdif&ef zGJUpnf;ykHr½Sd[k ,lqEdkifayonf/<br />

1938 ckESpf (1300 jynfh ta&;awmfykH) onf e,fcsJUpepftm; 'kwd,tBudrf jyif;xefpGm xdk;ESufaom<br />

wdkufyGJodkY t&nftcsif;t& ul;ajymif;vmcJhonf/ a&eHajrtvkyform;rsm;? om,m0wDv,form;rsm;ESifh ausmif;om;<br />

wdkY\ pnf;vkH;nDñGwfrIonf wdkufyGJtiftm;jzpfvmum ArmhvGwfvyfa&;twGuf tqkH;tjzwfay;rnfh tcef;rS<br />

yg0ifcJhayonf/ e,fcsJUESifh azmufjyefa&; ½kyfao;tpdk;&wdkY\ vufcsufjzifh ausmif;om;acgif;aqmif Adkvfatmifausmf<br />

usqkH;cJh&onf/<br />

Auo? wuoESifh &efukefc½kdifausmif;om;rsm;\ nDñGwfaomvIyf½Sm;rIudk ausmif;om;rsm;ut&,l EdkifcJh<br />

onf/ udkvdkeDpepfrS vGwfajrmufa&;wdkufyGJ0,f e,fcsJUqefYusifa&;wyfaygif;pk tjrLawt&if;tjrpfudk OD;pGm&,lcJh<br />

aom 1300 jynfh ta&;awmfykHonf jrefrmhvlrIawmfvSefa&;wGif BuD;rm;vSaom tcef;rS yg0ifcJhayonf/<br />

1941 ckESpfrS pwifjzpfay:cJhaom 'kwd,urÇmppftwGif; zufqpfqefYusifa&;wdkufyGJwGif Armhwyfom;aumif;<br />

rsm;tjzpf wyfOD;rS ausmif;om;vli,frsm; yg0ifEdkifcJhjcif;rSm <strong>or*¾</strong>rsm;\ pnf;½kH;a&;tiftm;aMumifh jzpfonf/ zqyv<br />

tzGJYcsKyfudk us,fjyefYaom zufqpfqefYusifa&;trsKd;om;wyfaygif;pk taejzifh zGJUpnf;EdkifcJh&mwGif ausmif;om;acgif;<br />

aqmifa[mif;rsm;\ yg0ifaqmif½GufrIonf xda&mufvSayonf/<br />

zufqpf*syef vufxufwGifyif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\t½Sdeft0gudk r&rae xdef;odrf; ay;EdkifcJhonf/<br />

1945 ckESpf 'kwd,urÇmppftNyD; jrefrmjynfodkY t*FvdyfudkvdkeDtpdk;&onf tdE´d,jynf? qif;rvm;NrdKUrS jyefvnfajymif;<br />

a½TUvmNyD; qif;rvm;ynma&;pDrHudef; toGifwrsKd;aom udkvdkeDuRefynma&;udk ,laqmifoGwfoGif;cJhjyefonf/ ausmif;<br />

om;ESifh jynfolwdkYwGif ArmhvGwfvyfa&;wdkufyGJESifh ocifynma&; 'Drdkua&pDynma&; vrf;ñTefrIwm0efrsm;udk xrf;aqmif<br />

- 17 -


aemufqufwGJ (30)<br />

&efjzpfvmcJhí Auo? wuo? &uoponfh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk jyefvnfí wnfaxmif zGJUpnf;jyefonf/<br />

t"duwm0efBuD;tjzpf vGwfvyfa&;awmif;qdkcsufudk tjyif;txefaqmif½GufcJhMuonf/ 1946 ckESpf taxG<br />

axGoydwfBuD;ESifh e,fcsJUorm;t*Fvdyftpdk;&tm; tusyfudkifwdkufcdkufaom vIyf½Sm;rIwGif wjynfvkH;rS ausmif;om;rsm;<br />

wuf


aemufqufwGJ (30)<br />

yGJ tNyD; Auorsm;tzGJUcsKyf 'kwd,wdk;csJU OD;pD;nDvmcHac:qdkum tzGJUcsKyf\ pnf;½kH;a&;oabmxm;ykHpHrsm;ESifh pyfvsOf;í<br />

tzGJUBuD;rm;us,fjyefYEdkifa&;udk OD;wnfaom þzGJUpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'udk ,m,Dtm;jzifh twnfjyKcJhayonf/<br />

,if;tzGJUtpnf;\ t"du&nf½G,fcsufrsm;rSm ynma&;jyKjyifajymif;vJa&;? ausmif;om;tcGifhta&; umuG,f<br />

xdef;odrf;a&;? vGwfvyfa&; wnfwHhcdkifjrJa&;? Nidrf;csrf;a&;wdkYudk tajccHxm;í wjynfvkH;vTrf;jcHK udk,fpm;jyKaomtzGJU<br />

csKyfBuD; jzpfvmapa&;udk toGifaqmifapcJhonf/<br />

vuf½Sd,m,D twnfjyKxm;aom zGJUpnf;ykH\ &nf½G,fcsufrsm;ESifh ykHpHrsm;onf vuf½Sdjzpf&yfrsm;ESifh pyf[yfae<br />

í trsKd;om;ausmif;om;tzGJUtpnf; National Students Organisation (or) National Union of Students<br />

wckjzpfvma&;odkY OD;wnfcJhayonf/ 1947 ckESpfrS pí urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> I.U.S (International Union<br />

of Students) ESifh w&m;0ifqufoG,fvmcJh&m Auorsm;tzGJUcsKyf\ EdkifiHwumausmif;om;vIyf½Sm;rIrsm; tusKd;jyK<br />

aprnfh &nf½G,fcsufESifh ykHpHrsm;udkvnf; þpnf;rsOf;Oya'wGif ñTefjyxm;ayonf/<br />

,aeY ausmif;om;xkw&yfvkH;udk vTrf;jcHKonfh udk,fpm;jyKonfh pnf;½kH;a&;ykHpHtwGuf wef;jrifhausmif;rsm;?<br />

c½kdifjrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rsm;? toufarG;0rf;aMumif; ynmoifausmif;rsm;? pufrIvuffrIausmif;rsm;? aumvdyfausmif;rsm;?<br />

wuúodkvfausmif;rsm;ESifh vlrsKd;pkausmif;om;rsm;udkyg tajccHxm;aom zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'jzpfonf/<br />

tem*wfArmjynf\ ausmif;om;rsm;twGuf wckwnf;aom tus,fjyefYqkH;aom trsKd;om;ausmif;om;<br />

tzGJUtpnf;BuD; w&yfjzpfay:a&;? wnfaqmufEdkifa&;udk &nfrSef;í þnDvmcHBuD;wGif tajccsay;jcif; jzpfayonf/<br />

Armhausmif;om;vIyf½Sm;rIwGif xl;jcm;vmaom oabmudk aqmif,laeonfh þzGJUpnf;ykHtm; &JabmfwdkY tawGUtMuHK<br />

aumif;rsm;udk &if;ESD;pGmzvS,ffMuí aqG;aEG;a0zef jyifqifjznfhpGuf Muapvdkonf/ þnDvmcHBuD;rS wcJeuf twnfjyK<br />

Mu&ef jzpfayonf/<br />

aehYpGJ- 1960 ck? atmufwdkbmv (19) &uf<br />

- 19 -<br />

trIaqmiftzGJY<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>taqmuftOD<br />

&efukefwuúodkvf<br />

&efukefNrdKY


aemufqufwGJ (30)<br />

ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf<br />

\<br />

zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'<br />

tcef; (1)<br />

trnf<br />

1/ / þtzGJUudk ]ArmEdkifiHvkH;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf} [k ac:wGifap&rnf/ twdkaumuftm;jzifh<br />

]Auorsm; tzGJYcsKyf} [k ac:a0:vdrfhrnf/<br />

tcef; (2)<br />

&nf½G,fcsufrsm;<br />

2/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\ &nf½G,fcsufrsm;rSm atmufygwdkYjzpfonf/<br />

(u) 'Drdkua&pDynma&; wnfaqmufa&;twGuf BudK;yrf;&ef?<br />

(c) ausmif;om;rsm;tm; um,? ÓP? pm&dwå? rdwåAvrsm;ESifh jynfhpkHapNyD; jynfcspfpdwf"gwfudk arG;jrL<br />

zGHUNzdK;apum wdkif;jynfESifhvlYabmif\ wm0ef0wå&m;rsm;udk ausyGefpGm xrf;aqmifEdkifapa&; twGuf<br />

aqmif½Guf&ef?<br />

(*) ausmif;om;tcGifhta&;rsm;udk umuG,f&ef?<br />

(C) trsKd;om;,Ofaus;rIudk xdef;odrf;apmifha½SmufzGHUNzdK;wdk;wufap&ef?<br />

(i) vGwfvyfa&; wnfwHhcdkifjrJa&;twGuf aqmif½Guf&ef?<br />

(p) urÇmhNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,fa&;wGif yg0ifaqmif½Guf&ef?<br />

(q) e,fcsJUqefYusifa&;ESifh zufqpfqefYusifa&;wGif tm;ay;aqmif½Guf&ef?<br />

(Z) ArmEdkifiHausmif;om;nDñGwfa&;udk wnfaqmuf&ef? urÇmw0Srf;½Sdausmif;om;rsm;? ausmif;om;tzGJY<br />

tpnf;rsm;ESifh &if;ESD;pGm qufoG,fyl;aygif; aqmif½Guf&ef/<br />

tcef; (3)<br />

vkyfief;pOfrsm;<br />

3/ / txufyg &nf½G,fcsufrsm; atmifjrifa&;twGuf Auorsm; tzGJUcsKyfonf atmufyg vkyfief;pOfrsm;udk<br />

vkyfudkifaqmif½Gufrnf/<br />

(u) 'Drdkua&pDynma&;udk wnfaqmufEdkif&eftwGuf ynma&;udk ydkrdktqifhtwef; jrifhrm;vmap&ef<br />

ausmif;om;vIyf½Sm;rIrsm;? ESD;aESmzvS,faqG;aEG;rIrsm;? nDvmcHrsm; awmif;qdkcsufrsm;tm;jzifh aqmif<br />

½Gufjcif;/<br />

(c) upm;ckefpm;NydKifyGJrsm;udk usif;yay;jcif;/<br />

(*) upm;ckefpm; avhusifhrIrsm;udk tm;ay;jcif;/<br />

(C) ausmif;om;wdkif;\ ynmavhvmqnf;yl;a&;ESifh ywfoufí vdktyforQ tultnDrsm;udk ay;jcif;?<br />

aqG;aEG;&ef tzGJUi,frsm;udk zGJUpnf;OD;aqmifjcif;/<br />

(i) pum;&nfvkyGJrsm;? pmpDpmukH;NydKifyGJrsm;? a[majymyGJrsm;udk usif;yay;jcif;/<br />

(p) pmoifwef;rsm; zGifhvSpfay;jcif;/<br />

(q) pmMunfhwdkufrsm; zGifhvSpfay;jcif;? pmapmifrsm; xkwfa0rIwdkYudk OD;pD;jyKvkyfay;jcif;/<br />

(Z) pnf;urf;udk ½kdaoatmifavhusifhay;jcif;/<br />

(ps) udk,fusifhw&m; aumif;rGefa&;? pdwf"mwf jrifhjrwfa&;? trsm;ESifhcspfcif&if;ESD;pGm aewwfa&; paom<br />

pdwf"gwfrsm;udkoGif;ay;jcif;/<br />

- 20 -


aemufqufwGJ (30)<br />

(n) vkyftm;udk ½kdaoaom pdwf"gwf? tvkyfudk cspfjrwfEdk;aom pdwf"gwfrsm; &½Sdatmif jyKvkyfay;jcif;/<br />

(#) pkaygif;vkyfaqmif&aomtvkyf? apwemh0efxrf;tvkyf? oefY½Sif;a&;vkyfief;rsm;udk OD;pD;aqmif½Gufjcif;/<br />

(X) trsKd;om;,Ofaus;rI? wdkif;&if;om;,Ofaus;rIrsm;udk avhvmrIudk tm;ay;jcif;? ,Ofaus;rIyGJawmfrsm;?<br />

NydKifyGJrsm; toD;oD; usif;yay;jcif;/<br />

(!) vGwfvyfa&; wnfwHhcdkifjrJa&;? urÇmYNidrf;csrf;a&; xdef;odrf;umuG,fa&;? e,fcsJUqefYusifa&;? zufqpf<br />

qefYusifa&; paom ta&;udpörsm;wGif ausmif;om;ESifh trsKd;om;tusKd;twGuf jzpfygu ausmif;om;<br />

qE´ ausmif;om;tm;ESifh 0ifa&mufaqmif½Gufjcif;/<br />

(¡) jrefrmwEdkifiHvkH;½Sd ausmif;om;nDñGwfa&;udk ausmif;om;tjrif? ausmif;om;qE´? ausmif;om;<br />

tiftm;wdkYjzifh ausmif;om;xkudpörsm;wGif yl;wGJaqmif½GufMujcif;jzifh ckdifrmpGmwnfaqmufjcif;/<br />

(P) vli,f? trsKd;orD; tiftm;pkrsm;ESifh tusKd;wludpörsm;wGif cspfMunf&if;ESD;pGm yl;aygif;aqmif½Gufjcif;/<br />

(w) urÇmhausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> (International Union of Students) ESifh w&m;0ifqufoG,fí urÇm<br />

w0Srf;vkH;½Sd ausmif;om;rsm;ESifh cspfMunfpGm vufwGJaqmif½Gufjcif;/<br />

(x) tdrfeD;em;csif;wdkif;jynfrsm;ESifh tm½Swdkif;jynfrsm;rS ausmif;om;rsm;ESifh txl;cspfMunf&if;ESD;pGm<br />

qufqHjcif;/<br />

(') Auorsm; tzGJUcsKyf\ &nf½G,fcsufrsm; atmifjrifa&;twGuf vdktyfonf[k ,lqaom tjcm;vkyfief;<br />

pOfrsm;udk aqmif½Gufjcif;/<br />

tcef; (4)<br />

Auorsm;tzGJYcsKyf0if jzpfrI<br />

4/ / Auorsm; tzGJUcsKyfodkY tzGJUvdkuf qufoG,fyg0ifEdkifcGifh ½Sdonf/<br />

5/ / tzGJUvkdufyg0if&rnfh Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm;rSm wuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;? aumvdyf<strong>or*¾</strong>rsm;?<br />

toufarG;0rf;aMumif;qdkif&m ausmif;rsm;rS ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;? jynfe,fESifh vlrsKd;pk ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;? c½kdif<br />

ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;? NrdKUe,f ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;wdkY jzpfonf/<br />

6/ / tzGJUvdkufyg0ifMuonfh ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS <strong>or*¾</strong>0ifrsm;onf yk*¾dKvft&vnf; tvdktavsmuf<br />

Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm; jzpfvmMuonf/<br />

7/ / Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm;\ tcGifhta&;rsm;rSm ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;wGif yg0ifaqmif½GufEdkifcGifh? ausmif;<br />

om;<strong>or*¾</strong> a½G;aumufyGJrsm;wGif rJay;EdkifcGifh? ta½G;cHEdkifcGifhESifh tcsKdUaomtcGifhta&;rsm;wGif OD;pm;ay;&½SdEdkifcGifhwdkY<br />

jzpfonf/<br />

8/ / Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm;\ wm0ef0wå&m;rsm;rSm Auorsm; tzGJUcsKyf\ zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'udk<br />

vufcHvdkufemjcif;? Auorsm; tzGJUcsKyf\ vkyfief;pOfrsm;wGif yg0ifaqmif½Gufjcif;? owfrSwfxm;aom <strong>or*¾</strong>0ifaMu;<br />

ESpfpOfaMu;rsm;udk ay;aqmifjcif;wdkYjzpfonf/<br />

9/ / Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm;onf EkwfxGufEdkifcGifh ½Sdonf/ EkwfxGufaom tzGJUtpnf;udk vufcH&mwGif<br />

A[dktrIaqmiftzGJUu ,m,DvufcHEdkifonf/<br />

10/ / Auorsm; tzGJUcsKyf0ifrsm;udk <strong>or*¾</strong>ESifhywfoufaom jypfrIusL;vGefjcif;aMumifh tzGJU0iftjzpfrS xkwfy,f<br />

ypfEdkifonftxd tjypf'Pfay;Edkifonf/ tjypf'PfudkrauseyfvQif tqifhjrifhaom <strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUrSonf EdkifiHvkH;<br />

qdkif&m nDvmcHtxd t,lcHcGifh½Sdonf/<br />

11/ / Auorsm; tzGJUcsKyfwGif tzGJU0iftjzpfvufcHjcif;? tzGJU0iftjzpfrSxkwfy,fjcif; paomudpörsm;udk aqmif½Guf<br />

&mwGif EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHonf tmPmtydkifqkH; jzpfonf/<br />

tcef; (5)<br />

Auorsm; tzGJYcsKyfzGJYpnf;ykH<br />

12/ / Auorsm; tzGJUcsKyfonf wEdkifiHvkH;½Sd ausmif;om;rsm;udk tzGJUtpnf;tvdkuf pkpnf;xm;aom tzGJUcsKyf<br />

jzpfonf/<br />

13/ / Auorsm; tzGJUcsKyfzGJUpnf;ykHrSm atmufygtwdkif;jzpfonf/<br />

(u) EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH<br />

- 21 -


aemufqufwGJ (30)<br />

(c) EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifh<br />

(*) A[dktrIaqmiftzGJU<br />

(C) tzGJUvdkufqufoG,faomausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

(i) jynfe,fESifh vlrsKd;pkausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

(p) c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

(q) NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

tcef; (6)<br />

EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH (uGef*&uf)<br />

14/ / EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHonf Auorsm; tzGJUcsKyfwGif tmPmtydkifqkH; jzpfonf/<br />

15/ / EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHwGif atmufygyk*¾dKvfrsm; yg0ifonf/<br />

(u) A[dktrIaqmiftzGJU0ifrsm;<br />

(c) tzGJUvdkufqufoG,fxm;aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(*) jynfe,fESifh vlrsKd;pkausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(C) c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(i) NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

16/ / udk,fpm;vS,fOD;a& tcsKd;tpm;udk A[dktrIaqmiftzGJUu oifhavsmfovdk owfrSwfydkifcGifh ½Sdonf/<br />

17/ / nDvmcHudk omreftm;jzifh (18) v wBudrf usif;y&rnf/ odkYaomf vkHavmufaomtaMumif;½SdvQif A[dk<br />

trIaqmiftzGJUu a½TUqdkif;ac:,lEdkifonf/<br />

18/ / nDvmcHac:,la&;ESifh ywfoufonfh tcsdef? aeY&uf? pnf;rsOf;rsm;udk A[dktrIaqmiftzGJUu owfrSwfydkifcGifh<br />

½Sdonf/<br />

19/ / A[dktrIaqmiftzGJU\ owfrSwfqkH;jzwfcsufudk rauseyfvQif EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHwGif wifjyuefYuGuf<br />

Edkifonf/<br />

20/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\ okH;ykHwykH½Sdaom tzGJUvdkuf qufoG,fxm;aom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;u awmif;qdk<br />

vQif nDvmcHudk ac:qdkay;&rnf/<br />

21/ / EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHwGif atmufygudpörsm;udk wifjyaqG;aEG; qkH;jzwfEdkifonf/<br />

(u) Auorsm; tzGJUcsKyfESifh ywfoufaom udpörsm;/<br />

(c) ausmif;om;rsm;tm; oufa&mufxdcdkufEdkifonfh wEdkifiHvkH;? wrsKd;om;vkH;ESifh wurÇmvkH;qdkif&m<br />

ta&;udpörsm;/<br />

22/ / A[dktrIaqmiftzGJU ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk nDvmcHwGif wifoGif;&rnf/<br />

23/ / A[kdtrIaqmiftzGJUudk nDvmcHwGif a½G;aumufwifajr§muf&rnf/ a½G;aumufjcif;qdkif&m enf;Oya'rsm;udk<br />

A[dktrIaqmiftzGJUuaomf vnf;aumif;? nDvmcHuaomf vnf;aumif; jyKvkyf&rnf/<br />

24/ / EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHonf wufa&muf&ef owfrSwfxm;onfh OD;a&\ xuf0ufESifh wOD;ydkí wufa&muf<br />

vQif w&m;0ifxajrmufonf/<br />

tcef; (7)<br />

EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifh<br />

25/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhonf EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH (uGef*&uf) rS vGJvQif tmPmtydkifqkH; jzpfonf/<br />

26/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhwGif atmufygyk*¾Kdvfrsm;yg0ifonf/<br />

(u) A[dktrIaqmiftzJGU0ifrsm;<br />

(c) tzGJUvdkufqufoG,faom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(*) jynfe,fESifh vlrsKd;pkausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(C) c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(i) NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

27/ / udk,fpm;vS,fOD;a& tcsKd;tpm;udk A[kdtrIaqmiftzGJUu oifhavsmfovdk owfrSwfEdkifcGifh ½Sdonf/<br />

- 22 -


aemufqufwGJ (30)<br />

28/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhudk A[dktrIaqmiftzGJUu ESpfywfvnf EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH (uGef*&uf) ESpfck<br />

tMum;wGif omreftm;jzifh wESpfvQif wBudrf ac:,lusif;y&rnf/ A[dktrIaqmiftzGJUonf EdkifiHvkH;qdkif&m uGefz&ifhudk<br />

a½TUqdkif;xm;jcif;aomf vnf;aumif;? ta&;ay:uGefz&ifhtjzpf ac:,ljcif;udkaomf vnf;aumif; jyKvkyfEdkifcGifh ½Sdonf/<br />

29/ / owfrSwfxm;aom OD;a&\ xuf0ufxuf wOD;ydkí wufa&mufvQif EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhonf w&m;0if<br />

txajrmufonf/<br />

30/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhwGif A[dktrIaqmiftzGJU0ifrsm;\ vkyfief;rsm;udk ppfaq;a0zefjcif;? Auorsm;<br />

tzGJUcsKyfESifh oufqdkifaom udpörsm;udk wifjyaqG;aEG; qkH;jzwfjcif;wdkYudk jyKvkyfEdkifonf/<br />

31/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhonf A[dktrIaqmiftzGJUtm; ,m,Dtm;jzifh jzKwfcsjcif;? ajymif;vJjcif;? Auo<br />

rsm;tzGJUcsKyf\ zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'udk ,m,Dtm;jzifh jyifqifjcif;rsm; jyKvkyfEdkifcGifh½Sdonf/<br />

32/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifh\ qkH;jzwfcsufrsm;udk EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcHwGif t,lcHEdkifonf/<br />

33/ / EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhrS ,m,Dajymif;vJxm;aom A[dktrIaqmiftzGJU\ vkyfief;rsm;onf vnf;aumif;?<br />

,m,Djyifqifxm;aom zGJUpnf;tkyfcsKyfykH pnf;rsOf;Oya'onf vnf;aumif;? aemifwGif EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH (uGef*<br />

&uf) \ twnfjyKrIudk r&vifhupm; xdkMum;umvwGif w&m;0ifonf[k rSwf,l&rnf/<br />

tcef; (8)<br />

A[dktrIaqmiftzGJY<br />

34/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf EdkifiHvkH;qdkif&mnDvmcH (uGef*&uf) ESifh EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhwdkY NyD;vQif tmPm<br />

tydkifqkH;jzpfí þzGJUpnf;tkyfcsKyfykHtajccHOya'u cGifhjyKxm;orQaom Auorsm; tzGJUcsKyf\ udpöwdkYudk qkH;jzwfaqmif<br />

½Guf ydkifcGifh½Sdonf/ vufatmufcH<strong>or*¾</strong>rsm;\ udpörsm;wGifvnf; tMuHay;cGifh? yl;aygif;aqmif½GufcGifh ½Sdonf/<br />

35/ / A[dktrIaqmiftzGJUwGif atmufygyk*¾Kdvfrsm;yg0ifonf/<br />

(u) Ouú|<br />

(c) 'k-Ouú|rsm;<br />

(*) taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

(C) twGif;a&;rSL;rsm;<br />

rSwfcsuf- A[dktrIaqmifOD;a&ESifh Xmersm;udk A[dktrIaqmiftzGJUu oifhawmfonf[k ,lqonfhtwdkif; owfrSwfEdkif<br />

cGifh½Sdonf/<br />

36/ / 'k-Ouú|rsm;ESifh twGif;a&;rSL;rsm;rSm c½kdifNrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm; qdkif&mtwGuf wOD;pD? wuúodkvf<br />

rsm;qdkif&mtwGuf wOD;pD? aumvdyfrsm;qdkif&mtwGuf wOD;pD? toufarG;0rf;aMumif;qdkif&m ausmif;rsm;twGuf<br />

wOD;pD? jynfe,fESifh vlrsKd;pkausmif;om;rsm;qdkif&mtwGuf wOD;pDESifh tjcm;vdktyfaom XmeBuD;rsm;twGuf twGif;a&;<br />

rSL; wOD;pDwifajr§muf&efjzpfonf/<br />

37/ / azmfjycJhNyD;aom XmeBuD;rsm;ESifh b@ma&;? pnf;½kH;a&;? jyefMum;a&; paomXmersm;twGuf vkyfief;us,fjyefY<br />

Edkifeif;ap&eftwGuf AsL½kdrsm;zGJUpnf; aqmif½GufEdkifonf/<br />

38/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf ta&;ay:vkyfief;rsm;twGuf oufqdkif&maumfrwDrsm; zGJUpnf;aqmif½GufEdkifcGifh<br />

½Sdonf/<br />

39/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf omreftm;jzifh wvvQifwBudrf tpnf;ta0; usif;y&rnf/<br />

40/ / A[dktrIaqmiftzGJU0ifOD;a&\ av;ykHwykHu awmif;qdkvQif A[dktrIaqmiftzGJU tpnf;ta0;udk ac:qdkay;<br />

&rnf/<br />

41/ / A[dktrIaqmiftzGJU0if OD;a&\xuf0ufxuf wOD;ydkí wufa&mufvQif tpnf;ta0;rSm w&m;0if tx<br />

ajrmufonf/ ta&;wBuD; tpnf;ta0;rsm;wGif trIaqmiftzGJU0ifOD;a&\ okH;ykHwykHwufa&mufvQif w&m;0if tx<br />

ajrmufonf/<br />

42/ / A[dktrIaqmiftzGJUonf A[dktrIaqmiftzGJU0ifwdkYtm; ,m,Dtm;jzifh Ekwfy,fí jznfhpGufcefYxm;EdkifcGifh<br />

½Sdonf/<br />

43/ / A[dktrIaqmiftzGJU0ifwdkYonf Auorsm; tzGJUcsKyf\ vkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&mwGif tzGJUvdkufaomf<br />

vnf;aumif;? wOD;csif;taeESifhaomf vnf;aumif; wm0ef½Sdap&rnf/ pkaygif;acgif;aqmifrIESifh wGJzufwm0efcHrsm;<br />

vnf; ½Sd&rnf/<br />

- 23 -


aemufqufwGJ (30)<br />

A[dktrIaqmiftzGJY<br />

Ouú|<br />

'k-Ouú|rsm;<br />

c½kdif-NrdKYe,f vlrsKd;pk oufarG; aumvdyf wuúodkvf<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

twGif;a&;rSL;rsm;<br />

c½kdif-NrdKYe,f vlrsKd;pk oufarG; aumvdyf wuúodkvf<br />

Xmewm0efcHrsm;<br />

ynm b@m pnf;½kH; jyefMum; EkdifiHjcm; oufomacsmifcsd upm;ckefpm; ,Ofaus;rI<br />

tcef; (9)<br />

Auorsm; tzGJYcsKyfodkh tzGJYvdkufqufoG,faom ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

44/ / ¤if;ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;rSm 'Drdkua&pDusaom pnf;rsOf;Oya'rsm;ESifhtnD pepfwuszGJUpnf;xm;aom<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;jzpf&rnf/<br />

15/ / ¤if;ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf ¤if;wdkY\ oufqdkif&mvkyfief;pOfrsm;wGif Auorsm; tzGJUcsKyf\ taxGaxG<br />

vkyfief;pOfrsm;udk rqefYusifapbJ oD;jcm;vGwfvyfpGm aqmif½GufEdkifcGifh ½Sdonf/ odkYaomf tjyifty tzGJUtpnf;rsm;ESifh<br />

qufoG,f&mwGif vnf;aumif;? yl;wGJaqmif½Guf&mwGif vnf;aumif; Auorsm; tzGJUcsKyf\oabmwlnDrIudk &½Sd&rnf/<br />

46/ / ¤if;wdkY\udpörsm;udk aqmif½Guf&mwGif Auorsm; tzGJUcsKyf\ yl;aygif;aqmif½GuffrI tultnDwdkYudk awmif;<br />

qdk &,lEdkifonf/<br />

tcef; (10)<br />

jynfe,fESifUvlrsKd;pkausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

47/ / ArmEdkifiHjynfe,frsm;twGif;½Sd ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf ¤if;wdkYa'o½Sd <strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm; wGifus,f<br />

atmifjrifa&;twGuf jynfe,fESifh vlrsKd;pk ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk zGJUpnf;wnfaxmif EdkifcGifh½Sdonf/<br />

48/ / ¤if;ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk jynfe,fESifh vlrsKd;pkw&yfvkH;qdkif&m nDvmcHrsm;rS a½G;aumufwifajr§muf<br />

&rnf/<br />

- 24 -


aemufqufwGJ (30)<br />

49/ / ¤if;nDvmcHrsm; ac:qdka&;ESifh oufqdkif&m trIaqmiftzGJUrsm; zGJUpnf;a&;udk jynfe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong><br />

trIaqmiftzGJUrsm;u oifhawmfonfhtwdkif; qkH;jzwfaqmif½GufoGm;Edkifonf/<br />

tcef; (11)<br />

c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

50/ / c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk c½dkifnDvmcHrsm;wGif wifajr§mufzGJUpnf;&rnf/<br />

51/ / c½dkifnDvmcHrsm;udk c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>trIaqmiftzGJUu oifawmfonf[k ,lq owfrSwfonfhtwdkif;<br />

usif;y&rnf/<br />

52/ / c½dkifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;onf Auorsm; tzGJUcsKyf vkyfief;pOfrsm;udk atmifjrifatmif aqmif½Guf&mwGif<br />

tvGef tcsuftcsmusaom ae&mwGif wnf½Sdojzifh wc½kdifvkH;½Sd ausmif;om;ta&;udpö vIyf½Sm;rIrsm;wGif av;eufpGm<br />

wm0ef,lí tajrmftjrifBuD;rI? uRrf;usifvdr®mrI? &J&ifhjywfom;rI? owåd½SdrIwdkYESifh vkHYv0D&d,BuD;pGm pdkufxkwfum<br />

BudK;yrf; aqmif½GufMu&rnf/<br />

tcef; (12)<br />

NrdKYe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

53/ / NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong> trIaqmiftzGJUu owfrSwfqkH;jzwfonfhtwdkif; usif;yaom NrdKUe,fnDvmcH<br />

rsm;wGif ¤if;ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;udk wifajr§mufzGJUpnf;&rnf/<br />

54/ / ¤if;wdkYonf NrdKUe,ftwGif;½Sd ausmif;om;udpörsm;udk wm0ef,laqmif½GufMu&rnf/<br />

tcef; (13)<br />

<strong>or*¾</strong>qdkif&mqufqHa&;rlrsm;<br />

55/ / ausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\qufqHa&;rSm 'Drdkua&pDudk tajccHaom A[kdcsKyfudkifenf;pepf (Democratic<br />

Centralism) t& jzpf&rnf/<br />

56/ / <strong>or*¾</strong>rsm;udk ausmif;om;xku 'Drdkua&pDenf;t& a½G;aumufwifajr§muf&rnf/ <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;<br />

tqifhqifhudk atmufajcrS a½G;aumufwifajr§mufjcif;jzifh zGJUpnf;&rnf/<br />

57/ / <strong>or*¾</strong>tqifhqifhwdkYonf txufrSay;aom ñTefMum;csufrsm;udk atmufrSemcH aqmif½Guf&rnf/<br />

58/ / tqkH;tjzwfrsm;udk rsm;&mpkjzifh jyKvkyf&rnf/ tenf;pkonf trsm;pk\qkH;jzwfcsufudk emcH&rnf/<br />

59/ / trsm;pk\ qkH;jzwfcsufudk remcHvdkaomf tenf;pkonf ausmif;om;xkudk 'Drdkua&pDenf;t& pnf;½kH;um<br />

rdrdwdkYudk,fwdkifu trsm;pkjzpfatmif BudK;yrf;í qkH;jzwfcsufudk jyefvnfjyifqifEdkifonf/ odkY&mwGif trsm;pkqkH;jzwf<br />

csufudk remcHvdkí toif;tzGJUcGJí wnfaxmifjcif;? igwaumaumjcif;rsm;udk rjyKvkyf&/<br />

60/ / tenf;pk\ xifjrif,lqcsufrsm;udk vGwfvyfpGm xkwfazmfEdkif&eftwGuf trsm;pkwdkYu us,fjyefYaom<br />

'Drdkua&pD½Sdap&ef wm0efcH&rnf/<br />

61/ / txuftzGJUtpnf;wdkYonf atmuftzGJUtpnf;wdkYxH ñTefMum;rIESifh vdktyforQaom tultnDrsm;udk<br />

ay;&rnf/<br />

62/ / atmuftzGJUtpnf;wdkYonf txuftzGJUtpnf;wkdYxH tajctaet&yf&yfqdkif&m tpD&ifcHpmrsm;udk ay;ydkYNyD;<br />

txufrS ñTefMum;onfwdkdYukd atmifjrifxajrmufatmif BudK;yrf;aqmif½GufMu&rnf/<br />

tcef; (14)<br />

b@ma&;<br />

63/ / <strong>or*¾</strong>rsm;\ b@ma&;udk <strong>or*¾</strong>0ifaMu;? ESpfpOfaMu;rsm;ESifh tvSLaiGrsm;rS &½Sdonf/<br />

64/ / <strong>or*¾</strong>rsm;\ b@ma&;udk b@ma&;rSL;rsm;ESifh b@ma&;aumfrwDrsm;u ½SmMuHpkaqmif;NyD; okH;pGJa&;<br />

udkvnf; ¤if;wdkYuyif pepfwuscGJa0 ay;&rnf/<br />

65/ / wESpfvQifwBudrf owfrSwfxm;aom pm&if;ppfrsm;u <strong>or*¾</strong> b@ma&;tajctaeudk ppfaq;NyD;aemuf<br />

b@ma&;rSL;u trIaqmiftzGJUodkY b@ma&; tpD&ifcHpmwapmifudk wifoGif;&rnf/<br />

- 25 -


aemufqufwGJ (30)<br />

tcef; (15)<br />

ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;<br />

66/ / ausmif;ydwf&uf twGif;wGif ausmif;om;<strong>or*¾</strong>\ udpörsm;udk qufvuf aqmif½Guf&eftwGuf <strong>or*¾</strong>½kH;pdkuf<br />

&mXmewGif aexdkifaom okH;OD;xufrenf;aom trIaqmiftzGJU0ifwdkYtm; ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;tjzpf vuf½Sd<br />

trIaqmiftzGJUu cefYxm;aMunm&rnf/<br />

67/ / ausmif;ydwf&ufwm0efcHwdkYonf <strong>or*¾</strong>tzGJUtpnf;wckvkH;ESifh oufqdkifaom udpöBuD;rsm;udk aqmif½Guf<br />

ajz½Sif;EdkifcGifh r½Sd/ udpöBuD;rsm;udk aqmif½Gufajz½Sif;&eftwGuf trIaqmiftzGJUudk jyefvnfac:,lí wm0efudkjyefvnf<br />

tyfESif;&rnf/<br />

68/ / ausmif;jyefzGifhaomtcg ausmif;ydwf&ufwm0efcHrsm;u trIaqmiftzGJUtm; wm0ef0wå&m;rsm;udk jyefvnf<br />

vTJtyfay;&rnf/<br />

tcef; (16)<br />

Auorsm; tzGJYcsKyf\ tvH? wHqdyfESifU oDcsif;<br />

69/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\tvHrSm teDa&mifatmufcHwGif a½T0ga&mif cGyfa'gif;onf a½T0ga&mif puf0dkif;twGif;<br />

wGif udk,fydkif;usa&mufvsuf yg½Sdap&rnf/ tvH\t½G,fyrmPrSm tvsm; (9) ay? teH (5) ayjzpfonf/ BuD;i,fr[l<br />

¤if;tcsKd;tpm; tvdkufjzpfap&rnf/<br />

70/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\wHqdyfrSm urÇmvkH;ykHoP²mef aemufcHpuf0dkif;twGif;wGif pmtkyfzGifhvsufykH yg½Sdapí<br />

pmtkyfykH\vuf0JbufeHab;wGif rD;wkwfudk vufjzifhudkifaqmifxm;aomykH uyfvsufyg½Sdap&rnf/ puf0dkif; tem;w<br />

avsmufwGif ywfvnf0ef;&Hvsuf jrefrmbmomtm;jzifh ]ArmEkdifiHvkH;qkdif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf}<br />

t*Fvdyfbmomtm;jzifh "All Burma Federation of Student Unions" [k a&;om;&rnf/<br />

Auorsm; tzGJYcsKyf tvHESifU wHqdyf<br />

71/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\ oDcsif;rSm - (wzufpmrsufESmwGif azmfjyxm;ygonf/)<br />

tcef; (17)<br />

zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'jyifqifa&;<br />

72/ / Auorsm; tzGJUcsKyf\ ]zGJYpnf;tkyfcsKyfykHpnf;rsOf;Oya'} udk EkdifiHvkH;qkdif&mnDvmcH (uGef*&uf) ü jyifqif<br />

jcif;? jznfhpGufjcif;? Ekwfy,fjcif;? zsufodrf;jcif;wdkYudk nDvmcHwufa&mufol okH;ykHESpfykH\ oabmwlnDcsuft& jyK<br />

vkyfEdkifonf/<br />

73/ / ,m,Djyifqifcsufrsm;udk EdkifiHvkH;qkdif&muGefz&ifhwGif wufa&mufol okH;ykHESpfykH\ oabmwlnDcsuft&<br />

ûyvkyfEdkifonf/<br />

jznfUpGufcsufrsm;<br />

tcef; (1)? tydk'f 1 wGif jznfUpGuf&ef<br />

t*Fvdyfbmomtm;jzifh "All Burma Federation of Student Unions" [k ac:wGifapí twdkaumuf<br />

tm;jzifh "A.B.F.S.U" [k ac:a0:&vdrfhrnf/<br />

- 26 -<br />

Auorsm; tzJGYcsKyfwHqdyfudk 1950-51 ckESpfrS pwiftwnf<br />

jyK oHk;pJGcJU onf/ ¤if;wHqdyfrSm urÇmhausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzJGYcsKyf<br />

(International Union of Students - IUS) \<br />

rl&if;wHqdyfjzpfNyD; cGifUjyKcsufawmif;í oHk;pJGcJUonf/ ,aehtxd<br />

qufvuftoHk;jyKaeqJjzpfonf/


aemufqufwGJ (30)<br />

pmrsufESm (18)? tcef; (7)? tydk'f (28) atmufwGif oD;oefhtydk'ftjzpf xnfUoGif;&ef<br />

EdkifiHvkH;qdkif&muGefz&ifhodkY wufa&mufEdkifcGifh½Sdaom tzGJUtpnf;OD;a&\ okH;ykHwykHu awmif;qdkvQif A[dktrI<br />

aqmiftzGJUu EdkifiHvkH;qkdif&muGefz&ifhudk ac:,lay;&rnf/<br />

1958 ck? Mo*kwfv (15-16) &ufaehrsm;wGif &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> taqmuftODü<br />

usif;yaom 'kwd,tBudrfajrmuf wdk;csJY OD;pD;nDvmcHwGif wifoGif; ,m,DtwnfjyKonf/<br />

1960 ck? atmufwdkbmv (20-21-22-23-24) &ufaehrsm;wGif usif;yaom (6) Budrfajrmuf ArmEdkifiHvkH;<br />

qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;tzGJYcsKyf EkdifiHvkH;qdkif&muGef*&ufwGif wifoGif;twnfjyKonf/<br />

atmifyJGtqufquf cHOD;rnf<br />

usm; / / igwkdY ausmif;om; aygif;pnf;vkdY nD&rnf - - trsKd;om;a&;ukd BudKqkdzkdY&nf - -<br />

'Drkdua&pDynma&;twGuf&nf - -—wdkYtom; wdkYtaoG;paw;vSLrnf - -<br />

r / / igwkd hausmif;om; aygif;pnf;vkdY nD&rnf - -—trsKd;om;a&;ukd BudKqkdzkdY&nf - -<br />

vGwfvyfckdifjrJ t"GefY &SnfzkdYtwnf—- - jynfcspfpdwf"gwf arG;pkdY nD— - -<br />

usm; / / a[ - - nDnDnmnm - - vGwfvyfa&;xdef;odrf;rnf—- - zufqpf0g'Dwkdufzsufrnf -<br />

a[ - nDnDnmnm—- - vGwfvyfa&;xdef;odrf;rnf - e,fcsJ h&efukd wGef;NzdKrnf - -<br />

r / / ausmif;om;todESifh ausmif;om;tcGifhwifjyrnf—- - aoG;pnf;vkdY yif &mZ0ifcef;quf&Snf<br />

b0opf rkefwkdif; vSrf;csDzkdY &nf - -— atmifyJGtqufquf cHzl;onf—<br />

usm; / / a[—- - atmifNyD atmifNyD Nidrf;csrf;a&; xdef;odrf;rnf—- - zufqpf0g'Dwkdufzsufrnf<br />

a[ - - atmifNyD atmifNyD vGwfvyfa&;xdef;odrf;rnf - - e,fcsJU &efukd wGef;NzdKrnf -<br />

r / / ausmif;om;todESifh ausmif;om;tcGifhwifjyrnf - -—aoG;pnf;vkdY yif &mZ0ifcef;quf&Snf<br />

Auorsm;tzJGUcsKyfOD;aqmif—- - atmifyJGtqufquf cHOD;rnf - -/<br />

t"dywdrsm;? tkyfcsKyfa&;t&m&Sdrsm;? armfuGef;xdef;rsm; (1920-62)<br />

wuúodkvft"dywdrsm;<br />

1920-23 qm&,f*sDe,f[ife&Dc&ufa'guf<br />

1923-25 qmpyifqm[mukwfbwÅvm<br />

1925 qm0DvsH*Refud<br />

1925-27 qmpyifqm[mukwfbwÅvm<br />

1928-30 qmcsm;vfpftvufZif;'g;tif;epf<br />

1930-31 qm*sKd;ZufMo*wfpwyfarmifBuD;<br />

1931-32 qmcsm;vfpftvufZif;'g;tif;epff<br />

1932-36 qm[l;vif;pa'gif;pwDzifqifh<br />

wuúodkvfudk,fpm;t"dywdrsm;<br />

1947 0efBuD;apmpHzdk;oif<br />

1948 0efBuD;Adkvfbdk;uGef;<br />

1948 0efBuD;OD;xGef;jrifh (vif;ac;)<br />

À<br />

- 27 -<br />

1936-39 qmtmpDabma'gufuvyfaumhu&drf;<br />

1939-42 OD;wifxG#f<br />

1947-56 EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ek<br />

1956-57 EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;AaqG<br />

1957-58 EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ek<br />

1958-60 EdkifiHawmf0efBuD;csKyf AdkvfcsKyfBuD;ae0if;<br />

1960-62 EdkifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ek


1948-49 0efBuD;OD;0if;<br />

1949 0efBuD;ref;0if;armif<br />

1949-50 0efBuD;OD;xGef;az<br />

1950-56 0efBuD;OD;oef;atmif<br />

1956-58 0efBuD;OD;xGef;wif<br />

1958 0efBuD;OD;&m½Spf<br />

1958 0efBuD;ocifwif<br />

1958 0efBuD;OD;armifausmfuH<br />

1958-60 0efBuD;OD;um<br />

1960 0efBuD;a'gufwm{armif<br />

wuúodkvf 'k-t"dywdrsm;<br />

1920-21 qmcsm;vfpfarmf*ef0ufAf<br />

1921-27 qma&mbwfppf'eD*sKdif;vfpf<br />

1927-31 qmbif*srif;[m;Awf[D;vf'f<br />

1931-38 a'gufwmOD;quf<br />

1938-39 qmjrbl;<br />

1939-42 a'gufwmOD;quf<br />

1947-49 OD;umpD<br />

1949-52 w&m;0efBuD; OD;{armif<br />

1952-58 w&m;0efBuD; OD;bdkBuD;<br />

1958-59 a'gufwmxifatmif<br />

1959 OD;pHvGif<br />

aemufqufwGJ (30)<br />

tkyfcsKyfa&;t&m½Sd? tkyfcsKyfa&;rSL;ESifU ygarmu©csKyf<br />

1945-46 rpöwmt,fvfxifpD<br />

1946-47 a'gufwmxifatmif (ynma&;)? a'gufwmvSbl; (jyefvnfxlaxmifa&;)? OD;b (tkyfcsKyfa&;)<br />

1947-58 a'gufwmxifatmif<br />

1959-61 a'gufwmvSjrifh<br />

1961 a'gufwmomvS<br />

1962 OD;um<br />

wuúodkvfarmfuGef;xdef;rsm;<br />

1920-22 rpöwm'vsLtdefav<br />

1922-27 rpöwmatuif;bJ<br />

1927-28 rpöwmatom*k<br />

1928-33 rpöwmatuif;bJ<br />

1933-35 rpöwmbDtm&fyef;<br />

1935-42 rpöwmt,fvfxifpD<br />

1947-53 OD;,kcif<br />

ynma&;<br />

1953-59 OD;,kcif<br />

1959-61 OD;boef;<br />

1961 OD;armifarmifpdef<br />

- 28 -<br />

tkyfcsKyfa&;<br />

1953- 59 OD;odef;armif<br />

1959- 61 OD;armifarmifpdef<br />

1961 OD;vSatmif


aemufqufwGJ (31)<br />

aemufqufwGJ (31)<br />

'Drdku&wfwpfausmif;om;rsm;tzGJU<br />

ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

\<br />

zGJUpnf;tkyfcsKyfyHkpnf;rsOf;Oya'<br />

r*FvmpmyHkESdyfwdkuf<br />

trSwf (462) AdkvfcsKyfawmif vrf;rawmf<br />

yef;yJwef;<br />

armfvNrdKifNrdKY<br />

- 29 -


aemufqufwGJ (31)<br />

'Drdku&wfwpfausmif;om;rsm;tzGJY<br />

ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

\<br />

zGJYpnf;tkyfcsKyfyHkpnf;rsOf;Oya'<br />

tcef; (1)<br />

yk'fr- (1) trnf<br />

þtzGJUtpnf;udk ]ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>} [kac:wGifap&rnf/ twdkcsKyftm;jzifh ]Auo}<br />

[k ac:wGifap&rnf/<br />

yk'fr- (2) txdrf;trSwfESifU tvH<br />

Auo\ txdrf;trSwfwHqdyfwHk;onf axmifhpGef;ig;ck½Sdaom Mu,fBuD;udk Mu,fi,fig;vHk;jcH&HNyD;?<br />

Mu,fBuD;\ tv,fwGif ArmjynfyHkyg½Sdap&rnf? ¤if;ArmjynfyHktv,fwGif zGifhxm;aom pmtkyfyHkyg½Sdap&rnf/<br />

txdrf;trSwf\ ab;ywfvnfpuf0dkif;ESpfckMum;wGif ]]ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>}} ESifh ]XmecsKyf} [laom<br />

pmwrf;yg½Sdap&rnf/<br />

c½kdifNrdKUe,frsm;\ wHqddyfwHk;rsm;rSm ]ArmEkdifiHvHk;qdkif&m? ausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong>cGJ}} ESifh oufqdkif&m c½kdif<br />

(odkYr[kwf) NrdKUe,frsm;\ trnfrsm; yg½Sdap&rnf/<br />

Auo\tvHonf teDa&mifaemufcHum; tay:wGif tjzLa&mifcGyfa'gif;yHk yg½Sdap&NyD;? ¤if;cGyfa'gif;yHk\<br />

udk,fydkif;onf puf0dkif;wcktwGif;wGif ½Sdap&rnf/ xdktvH\ vuf0Jbuftxufa'gifhpGef;wGif a'gifhpGef; (5) ck½Sdaom<br />

Mu,fjzLwck yg½Sdap&rnf/<br />

yrmP- tvH\t½G,ftpm;rSm tvsm; (9) ay? teH (5) ayjzpfapNyD; BuD;i,fr[l xdktcsKd;tpm;tvdkuf jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (3) wnfae&mESifU tus,ft0ef;<br />

AuoXmecsKyf\ wnf&mXmerSm omreftm;jzifh &efukefNrdKUwGifjzpfapNyD;? jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHawmfw0Srf;<br />

vHk;wGif zGJUpnf;wnfaxmif&rnf/<br />

yk'fr- (4) &nf½G,fcsufrsm;<br />

(1) jynfaxmifpkor®wjrefrmEkdifiHawmf\ zGJUpnf;tkyfcsKyfyHktajccHOya'udk xdef;odrf;apmifha½Smuf vdkufem<br />

&ef?<br />

(2) 'Drdkua&pD0g'udk avhvmusifhoHk;&ef?<br />

(3) Nidrfcsrf;a&;ESifh wnfwHcdkifjrJa&;udk ausmif;om;xktif;tm;jzifh tpGrf;ukef&,l&ef?<br />

(4) ½Srf;? csif;? u&if? u,m;? rGef? &cdkif? jrefrmtp½Sdaom jynfaxmifpkwdkif;&if;om; tm;vHk;wdkY\<br />

pnf;vHk;nDñGwfa&;udk aqmif½Guf&ef?<br />

(5) vGwfvyfNyD;aom jynfaxmifpkEkdifiHawmfBuD;udk wdkif;wyg;om;wdkY vufodkYxdk;tyfí uRefb0odkY<br />

jyefvnfusqHk;aprnfh jynfwGif;rsKd;zsuf opömazmufwdkU\ ckwHk;taejzifh ausmif;om;xkw&yfvHk;tm;<br />

aoG;aqmifjzm;a,mif;aeaom ausmif;om;opömazmufrsm;udk ausmif;om;avmurS tukeftpOf wdkuf<br />

xkwf&ef?<br />

- 30 -


aemufqufwGJ (31)<br />

(6) EkdifiHawmfom,m0ajyma&;twGuf yg0ifaqmif½Guf&ef?<br />

(7) jynfaxmifpk jrefrmEkdifiHawmf\ ,Ofaus;rItqifhtwef;udk jr§ifhwif&ef?<br />

(8) acwfrDSaom wdkif;jynftjzpfodkY wdk;jr§ifh&mwGif vdktyfonfh avmu"gwfq&mrsm;? tif*sifeD,mrsm;?<br />

q&m0efrsm; tp½Sdonfh xl;cRefaom ynmwwfausmif;om;rsm;pGm ay:aygufvmap&eftwGuf tqifht<br />

wef;jr§ifhaom ynma&;udk wnfaqmuf&ef/<br />

(9) ausmif;om;rsm;\ w&m;rQwpGm&oifh&xdkufaom tcGifhta&;rsm;udk tEkenf;jzifhawmif;qdk&ef/<br />

(10) jynfaxmifpk ausmif;om;xkw&yfvHk;\ pnf;vHk;rItaqmufttHk cdkifrmawmifhwif;vmatmif<br />

zefwD;&ef/<br />

(11) ausmif;om;nDñGwfa&;ESifh w&m;rQwaom ausmif;om;jyóemwdkif;wGif ausmif;om;xk\ qE´jzifh<br />

ajz½Sif;&ef/<br />

(12) ausmif;ol? ausmif;om;rsm;udk Avig;wefESifh jynfh0vmap&ef/<br />

(13) jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHawmftwGif;½Sd ausmif;om;rsm;ESifh urÇmYausmif;om;rsm; &ifaygifwef;<br />

yl;aygif;aqmif½GufEkdifap&ef/<br />

(14) q&m? rdb? vlBuD;rsm;udk ½kdao&ef/<br />

(15) (AuoXmecsKyf) tmPmydkiftzGJUrsm;u umvtm;avsmfpGm owfrSwfaom tjcm;aom&nf½G,fcsufrsm;<br />

udk atmifjrifatmifaqmif½Guf&ef/<br />

tcef; (2)<br />

toif;0ifa&;ESifh ESpfpOfaMu;<br />

yk'fr- (5) jynfaxmifpkjrefrmEkdifiHawmftwGif;½Sd pmoifausmif;rsm;wGif ynmoif,laeMuaom ausmif;ol^om;wdkkif;<br />

<strong>or*¾</strong>0iftjzpf ygEkdifap&rnf/<br />

rSwfcsuf- pufrIvufrI twwfoifausmif;rsm;? pdkufysKd;a&;twufoifausmif;rsm;? ul;oef;a&mif;0,fa&;twufoif<br />

ausmif;rsm;yg tcef; (2)? yk'fr (5) wGif tusKH;0ifonf/<br />

yk'fr- (6) txufyg tcef; (2)? yk'fr (5) t& <strong>or*¾</strong>0ifvdkolrsm;onf atmufygazmfjyyg t&nftcsif;rsm;ESifh jynfh<br />

pHkap&rnf/<br />

(u) touf (18) ESpf jynfhap&rnf/<br />

(c) ½l;oGyfaoma&m*g r½Sdap&/<br />

(*) <strong>or*¾</strong>\ &nf½G,fcsufrsm;ESifh pnf;urf;Oya'udk vdkufemusifhEkdifol jzpf&rnf/<br />

(,) tusifhpm&dwåaumif;rGefí <strong>or*¾</strong>\aus;Zl;awmfudk apmifhod½kdaool jzpf&rnf/<br />

(i) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0ifjzpfap? c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJU0ifjzpfap? NrdKUe,ftvkyftrIaqmift<br />

zGJU0ifjzpfap? odkYr[kwf <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU0ifjzpfap? ¤if;yk*d¾Kvfrsm;xJrS ESpfOD;\ tusifhpm&dwå<br />

aumif;rGefaMumif; axmufcHpm yg½Sdap&rnf/<br />

(p) ___ ___ &nf½G,fcsufrsm;udk usifhoHk;vdkufemEkdifol jzpf&rnf/<br />

(q) <strong>or*¾</strong>rSay;tyfaom wm0ef0wå&m;rsm;udk waoGrodrf;vdkufemaqmif½GufEkdifol jzpf&rnf/<br />

(Z) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUrS umvtm;avsmfpGm owfrSwfaom ESpfpOfaMu;aiGrsm;udk ajyvnfatmif<br />

ay;oGif;Ekdifol jzpf&rnf/<br />

yk'fr- (7) <strong>or*¾</strong>0ifwOD;tjzpf0ifa&muf&ef t&nftcsif;ESifh jynfhpHkolwOD;onf <strong>or*¾</strong>cGJtwGif;a&;rSL;xHrS awmif;,l<br />

&½SdEkdifaom toif;0ifavQmufvTmyHkpHudk tcef; (2)? yk'fr (6)? tydk'fi,f (i) t& <strong>or*¾</strong>trIaqmifESpfOD;\ tusifhpm&dwå<br />

aumif;rGefaMumif; axmufcHpmESifhtwl ESpfpOfaMu;udkyg wyg;wnf; ay;oGif;&rnf/<br />

yk'fr- (8) <strong>or*¾</strong>0ifwdkif; <strong>or*¾</strong>tpnf;ta0;rsm;a½G;aumufyGJrsm;wGif qE´rJay;ydkifcGifh? ta½G;cHydkifcGifhtqdk wifoGif;<br />

axmufcHEkdifcGifh ½Sdap&rnf/<br />

- 31 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (9) txufygyk'fr (8) t& <strong>or*¾</strong>trIaqmiftjzpf ta½G;cHEkdifcGifhonf EkdifiHa&;ygwDrsm;\ wm0efcHtvkyftrI<br />

aqmifrsm;jzpfaom <strong>or*¾</strong>0ifrsm; rjzpfap&/<br />

yk'fr- (10) <strong>or*¾</strong>0ifwOD;jypfrlusL;vGefcJhaomf <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUu wm0efcH&mxl;rS avQmhcsjcif;? <strong>or*¾</strong>rS acwå<br />

xkwfy,fjcif; ponfwdkYudk jyKvkyfEdkifonf/ odkYaomf c½kdif<strong>or*¾</strong>tvkyftrIaqmiftzGJU\ oabmwlnDcsufudk &,l&rnf/<br />

yk'fr- (11) txufygyk'fr (10) t& tjypfay;cH&aom <strong>or*¾</strong>0ifwOD;onf rauseyfvQif A[dkaumifpD (odkYr[kwf)<br />

EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifü t,lcHEkdifcGifh½Sdap&rnf/<br />

yk'fr- (12) (u) <strong>or*¾</strong>0ifrsm;ESpfpOfaMu;rSm (1) usyf jzpfonf/<br />

(c) ¤if;ESpfpOfaMu;udk rlvtajccH<strong>or*¾</strong>cGJrsm;u aumufcH&rnf/ 0ifaMu;udk aumuf,lrnfr[kwf/<br />

(*) rlvtajccH<strong>or*¾</strong>rsm;rS aumufcH&½Sdaom ESpfpOfaMu;rsm;udk atmufygtcsKd;pm;twdkif; cGJa0,l&rnf/<br />

rlvtajccH<strong>or*¾</strong>cGJrsm; &mcdkifEIef; 10<br />

NrdKUe,f<strong>or*¾</strong> &mcdkifEIef; 50<br />

c½kdif<strong>or*¾</strong> &mcdkifEIef; 20<br />

Auo (XmecsKyf) &mcdkifEIef; 20<br />

tcef; (3)<br />

zGJYpnf;yHk<br />

yk'fr- (13) Auo (XmecsKyf) \rlvtajccH<strong>or*¾</strong>rsm;rSm aus;½Gm? (odkYr[kwf) &yfuGuf (odkYr[kwf) NrdKUr <strong>or*¾</strong>cGJrsm;<br />

jzpfonf/<br />

yk'fr- (14) Auo (XmecsKyf) \zGJUpnf;yHkrSm atmufygtwdkkif;jzpfonf/<br />

(1) rlvtajccH<strong>or*¾</strong>cGJrsm;<br />

(2) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

(3) c½kdif<strong>or*¾</strong>rsm;<br />

(4) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU<br />

(5) A[dkaumifpDtzGJU<br />

(6) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif/<br />

yk'fr- (15) rlvtajccH<strong>or*¾</strong>wGif trIaqmiftzGJUwdkYudk ESpfpOf<strong>or*¾</strong>0ifrsm;\ ESpfywfvnftpnf;ta0;rS a½G;aumuf<br />

&rnf/<br />

yk'fr- (16) NrdKUe,faumifpDESifhtvkyftrIaqmiftzGJUudk ESpfpOfNrdKUe,fnDvmcHu a½G;aumuf&rnf/<br />

yk'fr- (17) c½kdifaumifpDESifh c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUudk ESpfpOfc½kdifnDvmcHu a½G;aumuf&rnf/<br />

yk'fr- (18) c½kdifaumifpDonf zGJUpnf;tkyfcsKyfyHk Oya'tcsuftvufrsm;ESifh A[dkaumifpD? A[dktvkyftrIaqmiftzGJUwdkU\<br />

pnf;urf;csufrsm;twGif;wGif rdrdwdkY\c½kdiftwGuf aqmif½GufzG,f½Sdonfrsm;udk vGwfvyfpGmaqmif½GufEkdifcGifh ½Sdonf/<br />

yk'fr- (19) rlvtajccH<strong>or*¾</strong>0ifrsm; tpnf;ta0;onf tMuD;qHk;aomtPmydkiftzGJUjzpfonf/ xdkxufvGefvQif NrdKU<br />

e,f<strong>or*¾</strong>odkY wuf&rnf/ NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>wGif NrdKUe,fnDvmcHonftBuD;qHk;aom tmPmydkiftzGJUjzpfonf/ xdkYxufvGef<br />

aomf c½kdif<strong>or*¾</strong>odkY wuf&rnf/ c½kdif<strong>or*¾</strong>wGifc½kdifnDvmcHonf tBuD;qHk;aomtmPmydkiftzGJUjzpfonf/ xdkYxufvGef<br />

vQif Auo (XmecsKyf) odkYwuf&rnf/ Auo (XmecsKyf) wGif EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifonf tBuD;qHk;aomtmPm<br />

ydkiftzGJUjzpfonf/ EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif r½Sdonfhtcg A[dkaumifpD? A[dkaumifpDr½Sdonfhtcg A[dktvkyftrI<br />

- 32 -


aqmiftzGJUwdkYonf tmPmydkiftzGJUrsm; jzpfonf/<br />

aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (20) xdkYtwl c½kdif<strong>or*¾</strong>ESifh NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rsm;wGifvnf; nDvmcHobifr½Sdonfh tcg? oufqdkif&maumifpDtzGJU?<br />

oufqdkif&maumifpDtzGJU r½Sdonfhtcg tvkyftrIaqmiftzGJUwdkYonf tmPmydkiftzGJUjzpfonf/<br />

tcef; (4)<br />

tkyfcsKyfpDrHyHkpH pepfESifU enf;vrf;rsm;<br />

yk'fr- (21) ArmEdkifiHvHk;qdkif&mausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;wGif tkyfcsKyfpDrH&eft"dutcsufrSm ‘'Drdkua&pDenf;pepft&?<br />

a½G;aumufwifajr§mufí A[dkrS OD;pD;onfhpHepfjzpfonf/<br />

(1) tm;vHk;aom aumifpDtvkyftrIaqmiftzGJUESifh udk,fpm;vS,frsm;udk trsm;qE´twdkif; a½G;aumufwif<br />

ajr§muf&rnf/<br />

(2) A[dk<strong>or*¾</strong>\ trdefYudk vdkufemaqmif½Guf&rnf/<br />

yk'fr- (22) NrdKUe,f (odkUr[kwf) c½kdifudk omreftm;jzifh tkyfcsKyfa&;e,ferdwftwdkif; vdkufem&rnf/ odkY&mwGif<br />

tvkyfvG,fulapjcif;udk axmufxm;í c½kdifaumifpDu oifhavsmfovdk owfrSwfydkifcGifh½Sdonf/<br />

yk'fr- (23) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf c½kdif<strong>or*¾</strong> rjzpfao;aom e,f½Sd<strong>or*¾</strong>rsm;udk wdkuf½kdufaomfvnf;aumif;<br />

eD;pyf&mc½kdif<strong>or*¾</strong>udk aomfvnf;aumif; vTJtyfítkyfcsKyfpDrHEkdifonf/<br />

tcef; (5)<br />

EkdifiHvHk;qdkif&m nDvmcHobif<br />

yk'fr- (24) ArmEkdifiHvHk;qdkif&mausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong> nDvmcHobifudk omreftm;jzifh wESpfvQifwBudrfus usif;y&rnf/<br />

odkYaomf vHkavmufaomtaMumif;rsm;½Sdu A[dkaumifpDuaomfvnf;aumif;/ A[dktvkyftrIaqmiftzGJUuaomfvnf;<br />

aumif; a½TUqdkif;Edkifonf/<br />

yk'fr- (25) txl;nDvmcHobifrsm;udk taMumif;xl;vHkavmufrI&½Sdu A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu jzpfap? A[dkaumifpD<br />

ujzpfap ac:,lEkdifonf/ xdkYtjyif EkdifiHawmftwGif;½Sd c½kdif<strong>or*¾</strong>rsm;\ oHk;ykHESpfyHkrS oabmwlí ac:qdkcGifhawmif;vQif<br />

vnf; ac:qdkay;&rnf/<br />

yk'fr- (26) nDvmcHobifwGif udk,fpm;vS,frsm;rS wufa&mufEkdifolrsm;rSm-<br />

(1) ukefqHk;onfhESpftwGuf A[dkaumifpDtzGJU0ifrsm;<br />

(2) ukefqkH;onfhESpftwGuf A[dktvkyfrIaqmiftzGJU0ifrsm;<br />

(3) c½kdif<strong>or*¾</strong>rsm;rS enf;vrf;wus a½G;aumufapvTwfvdkufaom udk,fpm;vS,frsm;<br />

(4) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rS enf;vrf;wus a½G;aumufapvTwfvdkufaom udk,fpm;vS,frsm;<br />

rSwfcsuf- nDvmcHobifodkY wufa&mufrnfh udk,fpm;vS,fOD;a&udk A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu owfrSwfydkifcGifh<br />

½Sdonf/<br />

yk'fr- (27) NrdKUe,fESifh c½kdif<strong>or*¾</strong>rsm;rS apvTwfaom udk,fpm;vS,frsm;udk NrdKUe,fESifh nDvmcHrsm;u a½G;aumuf&rnf/<br />

yk'fr- (28) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifodkY wufa&mufEkdifaom udk,fpm;vS,frsm;onf rdrdwdkYESifhoufqdkif&m c½kdif<br />

twGuf A[dkaumifpDtzGJU0ifrsm;udk oufqdkif&mc½kdife,frS wufa&mufaom udk,fpm;vS,frsm;xJrS trsm;oabmwl<br />

a½G;aumuf&rnf/ c½kdifwckvQif A[dkaumifpD0if ESpfOD;a½G;wifEkdifonf/<br />

yk'fr-(29) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifrS A[dkaumifpDtzGJUudk zGJUpnf;&rnf/ ¤if;A[dkaumifpDwGif - pnf;rsOf;Oya'<br />

tcef; (3)? yk'fr (14)? tydk'f (4) ESifh tcef; (5)? yk'fr (28)? t& - A[dktvkyftrIaqmiftzGJUESifh oufqdkif&m<br />

- 33 -


aemufqufwGJ (31)<br />

c½kdife,frS wufa&mufaom udk,fpm;vS,frsm;xJrS a½G;cs,fay;aom udk,fpm;vS,frsm; yg0ifap&rnf/<br />

yk'fr- (30) txufygtwdkif;zGJUpnf;vdkufaom A[dkaumifpDtzGJUonf EkdifiHvHk;qdkif&m nDvmcHobiftwGuf tqdka½G;<br />

aumfrwDvnf; jzpf\/<br />

yk'fr- (31) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif tqdka½G;aumfrwD tpnf;ta0;rsm;wGif A[dktvkyftrIaqmiftzGJU Ouú|u<br />

obmywd? taxGaxGtwGif;a&;rSL;u tusKd;aqmiftjzpf aqmif½Guf&rnf/<br />

yk'fr- (32) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifü <strong>or*¾</strong>ESifhaomfvnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>\vkyfief;rsm;ESifhaomfvnf;aumif;<br />

ywfoufaom ar;cGef;rsm;udk ar;jref;EkdifcGifh½Sdonf/ odkY&mwGif ar;vdkaom ar;cGef;\taMumif;t&mrsm;udk A[dktvkyf<br />

trIaqmiftzGJUodkY (7) &ufBudKwifí taMumif;Mum;xm;ESifh&rnf/<br />

yk'fr- (33)<br />

(u) <strong>or*¾</strong>\tkyfcsKyfyHkpnf;rsOf;Oya'udk jyifqifjznfhpGwf (odkYr[kwf) y,fzsufjcif;ponfwdkYudk jyKvkyfvdkaom trI<br />

aqmiftzGJU? (odkYr[kwf) <strong>or*¾</strong>0ifwOD;OD;onf taMumif;t&m pHkvifpGmjzifh EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif rusif;yrD<br />

wvBudKwifí ay;ydkYxm;&rnf/<br />

(c) xdkdEkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifodkY wufa&mufvmaom yk*¾Kdvfrsm;\ OD;a&oHk;yHkESpfyHku oabmwlrSom twnfjyK&<br />

rnf/<br />

yk'fr- (34) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUujzpfap? A[dkaumifpDujzpfap nDvmcHobifusif;y&mí enf;vrf;wusjzpfap<br />

&ef vdktyfaompDpOfrIrsm;udk tajctaetm;avsmfpGm pDpOfñGefMum;&rnf/<br />

yk'fr- (35) omreftm;jzifh usif;yaom nDvmcHobiftwGuf EkdifiHvHk;qdkif&m<strong>or*¾</strong>Ouú|udk jyefvnfa½G;aumuf&rnf/<br />

rnfuJhodkY Ouú|a½G;aumuf&rnfqdkonfh tpDtpOfudk A[dkaumifpDrSjzpfap? A[dktvkyftrIaqmiftzGJUrSjzpfap pDpOfay;&<br />

rnf/<br />

yk'fr- (36) a½G;aumufwifajr§mufcH&aom Ouú|onf rdrdESifhwGJbufvkyfudkif&ef vsmxm;onfh A[dktvkyftrIaqmif<br />

tzGJU0ifrsm;\ trnfrsm;udk aMujimNyD;vQif nDvmcHobif\oabmwlnDrI&,l&rnf/<br />

yk'fr- (37) EkdifiHvHk;qdkif&m nDvmcHobifwGif <strong>or*¾</strong>\ ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk A[dktvkyftrIaqmiftzGJUobif<br />

tzGJUu wifjy&rnf/<br />

tcef; (6)<br />

A[dkaumifpD<br />

yk'fr- (38) tcef; (5)? yk'fr (2) t& zGJUpnf;onfh A[dkaumifpDonf EdkifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifrSvGJvQif tcsKyftcsm<br />

tmPmtydkifqHk;aomtzGJU jzpf&rnf/<br />

yk'fr- (39) A[dkaumifpDtpnf;ta0;udk omreftm;jzifh wESpfvQif (2) Budrfusif;y&rnf/ tpnf;ta0; ac:ydkifcGifhrSm<br />

Ouú|ESifh A[dktvkyftrIaqmiftzGJUüom ½Sdonf/<br />

yk'fr- (40) ta&;ay:A[dkumifpDtpnf;ta0;udk taMumif;tm;avsmfpGm ac:,lusif;yEkdifonf/ odkY&mwGif ac:,lydkif<br />

cGifhrSm tcef; (6)? yk'fr (39) t&om ac:,lEkdifonf/<br />

yk'fr- (41) A[dkaumifpD\ obmywdESifh tusKd;aqmifonf A[dktvkyftrIaqmiftzGJU\ Ouú|ESifh taxGaxGtxGif;<br />

a&;rSL; toD;oD;jzpfap&rnf/<br />

- 34 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (42) A[dkaumifpDonf <strong>or*¾</strong>\0g'ESifh vkyfief;pOfudk jy|mef;Ekdifonf/ <strong>or*¾</strong>vkyfief;pOfrsm;ESifh ywfoufí<br />

A[dktvkyftrIaqmiftzGJUtm; pdppfEkdifonf/ ñTefMum;Edkifonf/<br />

yk'fr- (43) A[dkaumifpDtzGJUonf A[dktvkyftrIaqmiftzGJUESifh rNyD;jywfEdkifaom jyóem&yfrsm;udk aqG;aEG;qHk;jzwf<br />

&rnff/<br />

yk'fr- (44) A[dkaumifpDtzGJUonf A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0if toD;oD;tm; tjypftavsmuf&mxl;rS ,m,Dxkwfy,f<br />

jcif;? &yfqdkif;jcif;rsm;udk jyKvkyfydkifcGifh ½Sdonf/<br />

yk'fr- (45) pnf;rsOf;Oya'ESifhywfoufaom tcsuftvufrsm;udk ,m,DjyifqifjznfhpGwfjcif;ESifh ,m,Dxkwfy,fjcif;<br />

rsm;udk A[dkaumifpDtzGJUu jyKvkyfydkifcGifh½Sdonf/<br />

yk'fr- (46) EkdifiHvHk;qdkif&mOuú| (odkYr[kwf) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0ifrsm; vpfvyfcJhvQif A[dkaumifpDtzGJUu<br />

yk*¾dKvftpm; a½G;aumufwifajr§mufcGifh ½Sdonf/<br />

tcef; (7)<br />

A[dktvkyftrIaqmiftzGJY<br />

yk'fr- (47) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf A[dkaumifpDtzGJUrS vGJvQiftmPmtydkifqHk;jzpfí <strong>or*¾</strong>\wm0ef0wå&m;rsm;<br />

ESifh ay:aygufvmaom <strong>or*¾</strong>ESifhoufqdkifonfh jyóem&yfrsm;udk aqG;aEG;qHk;jzwfajz½Sif;EkdifcGifh ½Sdonf/ vufatmufcH<br />

<strong>or*¾</strong>rsm;\ vkyfief;&yfrsm;wGif yg0iftMuHÓPfay;jcif;? wdkufwGef;jcif;rsm;udk jyKvkyfEdkifonf/ vdktyfonfxifvQif<br />

vHk;0wm0ef,l aqmif½GufEkdifonf/<br />

yk'fr- (48) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifESifh A[dkaumifpDtzGJUrS vGJtyfaom udpöt&yf<br />

&yfudk jzpfajrmufatmif aqmif½Guf&ef tzGJUtaeESifhaomfvnf;aumif;? tzGJU0ifwOD;csif;taeESifhaomfvnf;aumif;<br />

wm0ef½Sdap&rnf/<br />

yk'fr- (49) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf atmufazmfjyygtwdkif; jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) 'k-Ouú|<br />

(3) taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

(4) b@ma&;rSL;<br />

(5) tjcm; (10) OD;xufrydkaom tvkyftrIaqmifrsm;/<br />

yk'fr- (50) Ouú|ESifh A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0ifrsm;onf rnfonfhEkdifiHa&; ygwD\ wm0efcHtvkyftrIaqmifrsm;<br />

rjzpfap&/<br />

yk'fr- (51) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUwGif yg0ifEkdif&ef <strong>or*¾</strong>0iftjzpf tenf;qHk; wESpfoufwrf;½Sdolom jzpfap&rnf/<br />

rSwfcsuf- A[dk<strong>or*¾</strong>rS todtrSwfjyKxm;aom w&m;0ifonfh <strong>or*¾</strong>cGJrsm;wGif <strong>or*¾</strong>0iftjzpf tenf;qHk;wESpf yg0ifbl;<br />

olrsm;udk qdkvdkonf/<br />

yk'fr- (52) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU\ Ouú|onf A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0iftjzpf tenf;qHk;trIaqmif oufwrf;<br />

ukefqHk;atmif aqmif½Gufzl;oljzpf&rnf/<br />

yk'fr- (53) A[dktvkyftrIaqmif tzGJU0ifwOD;OD; EkwfxGufcJhaomf (odkUr[kwf) xkwfy,fjcif;cHcJh&aomf? xdkvpfvyfaom<br />

trIaqmifae&mtwGuf A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu ,m,DcefYxm;EkdifcGifh ½Sdonf/<br />

- 35 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (54) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU Ouú|EkwfxGufcJhaomf (odkYr[kwf) xkwfy,fjcif;cHcJh&aomf? EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcH<br />

obif\ oabmwlnDcsufjzifh? ¤if;zGJUpnf;cJhaom A[dktvkyftrIaqmifrSm rysufbJ qufvufí w&m;0ifonf[k<br />

,lq&rnf/<br />

yk'fr- (55) A[dktrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief;&yfrsm; wGifus,fap&eftwGuf tajctaet& XmecGJrsm;udk wdk;csJU<br />

jcif;rsm; jyKvkyfEdkifonf/<br />

yk'fr- (56) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>ESifhywfoufaom enf;Oya'½kH;vkyfief;ESifh oufqdkifaomenf;Oya'<br />

t&yf&yfudk owfrSwfydkifcGifh½Sdonf/<br />

yk'fr-(57) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf A[dk<strong>or*¾</strong>twGuf taxGaxG0efxrf;rsm;cefYxm;jcif;? xkwfy,fjcif;? ¤if;wdkY<br />

twGuf axmufyHhaMu;aiGrsm; owfrSwfjcif;wdkYudk jyKvkyfEdkifonf/<br />

yk'fr- (58) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>ydkifypönf;tm;vHk;udk wm0ef,lí xdef;xdrf;apmifha½Smuf&rnf/<br />

yk'fr- (59) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>vkyfief;pOfrsm;twGuf pkaygif;acgif;aqmifrIESifh wGJbufwm0efcHrIrsm;<br />

½Sdap&rnf/<br />

yk'fr- (60) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUtpnf;ta0;udk omreftm;jzifh &ufowå (2) ywfvQif wBudrfus pnf;a0;&rnf/<br />

yk'fr- (61) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0ifwOD;OD;onf? A[dktvkyftrIaqmiftzGJUtpnf;ta0;ac:,l&ef vdktyfonf[k<br />

xifjrifvQif tjcm;A[dktvkyftrIaqmif (5) OD;\ vufrSwfa&;xdk;axmufcHcsufudk Ouú|xH wifoGif;vQif Ouú|u<br />

A[dktvkyftrIaqmiftzGJU\ txl;tpnf;ta0;udk ac:,l&rnf/<br />

yk'fr- (62) tpnf;ta0;ac:,lydkifcGifhtmPm½Sdolrsm;rSm Ouú|ESifh taxGaxGtwGif;a&;rSL;jzpfonf/ odkY&mwGif trsm;\<br />

oabmwlnDrI½Sd&rnf/<br />

yk'fr- (63) omreftpnf;ta0;ESifh txl;tpnf;ta0;rsm;wGif tzGJU0ifOD;a&xuf0uf wufa&mufí ta&;ay:tpnf;<br />

ta0;rsm;ü Ouú|yg0ifaom tvkyftrIaqmiftzGJU0if (7) OD;wufa&mufvQif tpnf;ta0; jzpfajrmufonf/<br />

yk'fr- (64) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU0ifrsm;onf rnfonfhtcgrQ udk,fpm;vS,fapvGwfí vnf;aumif;? pmjzifht<br />

aMumif;Mum;ívnf;aumif; qE´rJray;&/<br />

yk'fr- (65) A[dktvkyftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>0if (9) OD;yg0ifaom twdkifyifcHtzGJUwckudk zGJUpnf;í tMuHÓPf<br />

rsm; ,l&rnf/<br />

tcef; (8)<br />

c½kdifnDvmcHtpnf;ta0;<br />

yk'fr- (66) c½kdifnDvmcHtpnf;ta0;udk omreftm;jzifh wESpfvQif wBudrfus ac:,lusif;y&rnf/<br />

yk'fr- (67) txl;c½kdifnDvmcHudk taMumif;xl;vHkavmufrI½Sdu c½kdiftvkyftrIaqmifujzpfap c½kdifaumifpDujzpfap<br />

ac:,lEkdifonf/ xdkYtjyifoufqdkif&mc½kdifrS <strong>or*¾</strong>cGJ OD;a&oHk;yHkwyHku oabmwlí ac:qdkcGifhawmif;vQif c½kdiftvkyftrI<br />

aqmiftzGJUu &ufowå (2) ywfBudKwif taMumif;Mum;í ac:qdk&rnf/<br />

yk'fr- (68) ESpfywfvnfc½kdifnDvmcHudk EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif rusif;yrDtwGif; A[dktvkyftrIaqmiftzGJU<br />

- 36 -


aemufqufwGJ (31)<br />

taxGaxG twGif;a&rSL;\ ñGefMum;csuft& c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUu BuD;rSL;í usif;yxm;ESifhNyD;jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (69) EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHodkY wufa&mufrnfh c½kdifrSudk,fpm;vS,frsm;udk c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUu owfrSwf<br />

xm;onfh OD;a&twdkif; a½G;aumufxm;&rnf/<br />

yk'fr- (70) c½kdifnDvmcHodkY udk,fpm;vS,frsm;tjzpf wufa&mufEkdifolrsm;rSm-<br />

(1) ukefqHk;onfhESpftwGuf c½kdifaumifpDtzGJU0ifrsm;<br />

(2) ukefqHk;onfhESpftwGuf c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJU0ifrsm;<br />

(3) A[dkaumifpDtzGJU0ifrsm;jzpfaom c½kdife,frS udk,fpm;vS,frsm;<br />

(4) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>ESifh NrdKUe,ftwGif;½Sd <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS enf;vrf;wus a½T;aumufapvTwfaom udk,fpm;<br />

vS,frsm;<br />

rSwfcsuf- c½kdifnDvmcHodkU wufa&mufrnfhudk,fpm;vS,fOD;a&udk c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUu owfrSwfydkifcGifh ½Sdonf/<br />

yk'fr- (71) c½kdifESpfywfvnfnDvmcHrS c½kdifaumifpDudk zGJUpnf;rnf/ ¤if;c½kdifaumifpDwGif c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUESifh<br />

oufqdkif&mNrdKUe,f udk,fpm;vS,frsm;xJrS ¤if;wdkYoabmus a½T;aumufwifajrmufaom udk,fpm;vS,frsm; yg0ifap&<br />

rnf/ NrdKUe,fwckvQif c½kdifaumifpD0if( 4) OD; a½G;wifEkdifonf/<br />

yk'fr- (72) txufygtwdkif; a½G;aumufwifajrmufvdkufaom c½kdifaumifpDtzGJUonf c½kdifnDvmcHtwGuf tqdk<br />

a½G;aumfrwDvnf;jzpf\/<br />

yk'fr- (73) c½kdifnDvmcHtqdka½G;aumfrwD tpnf;ta0;rsm;wGif c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJU Ouú|u obmywdESifh<br />

taxGaxGtwGif;a&;rSL;u tusKd;aqmiftoD;oD; jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (74) c½kdifnDvmcHwGif c½kdif<strong>or*¾</strong>ESifhaomfvnf;aumif;? c½kdif<strong>or*¾</strong>\ vkyfief;rsm;ESifhaomfvnf;aumif;? ywfouf<br />

aom ar;cGef;rsm;udk ar;jref;EkdifcGifh½Sdonf/ odkY&mwGif ar;vdkaomar;cGef;rsm;udk c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUodkY (7)<br />

&ufBudKwif taMumif;Mum;xm;&rnf/<br />

yk'fr- (75) c½kdifnDvmcHwGif c½kdif<strong>or*¾</strong>ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUu wifjy&rnf/<br />

yk'fr- (76) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUopfudk c½kdifnDvmcHrS tcef; (16) t& a½G;aumufwifajrmuf&rnf/<br />

tcef; ( 9)<br />

c½kdifaumifpDtzGJY<br />

yk'fr- (77) tcef; (8)? yk'fr (71) t& zGJUpnf;onfh c½kdifaumifpDonf c½kdifnDvmcHrS vGJvQif tmPmtydkifqHk;aom<br />

tzGJUjzpfonf/<br />

yk'fr- (78)<br />

(u) c½kdifaumifpDtpnf;ta0;udk omreftm;jzifh wESpfvQif (2 ) Budrfusif;y&rnf/<br />

(c) ta&;ay: c½kdifaumifpDtpnf;ta0;udk taMumif;xl; tvHktavmuf½Sdygu ac:,lusif;yEkdifonf/<br />

(*) tpnf;ta0;ac:ydkifcGifhrSm- Ouú|ESifh A[dktvkyftrIaqmiftzGJUüom ½Sdonf/<br />

(C) c½kdifaumifpDtzGJU\ obmywdESifh tusKd;aqmifonf c½kdiftvkyftrIaqmif\ Ouú|ESifh taxGaxGtwGif;a&;rSL;<br />

toD;oD;jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (79) c½kdifaumifpDopf? c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUESifh rNyD;jywfaom udpö&yfrsm;udk aqG;aEG;qHk;jzwf vkyfaqmif<br />

&rnf/<br />

- 37 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (80) c½kdifaumifpDonf c½kdiftrIaqmiftzGJU0if toD;oD;tm;vnf;aumif;? <strong>or*¾</strong>0if toD;oD;tm;vnf;aumif;?<br />

tjypftavsmuf &mxl;rS ,m,Dcsxm;jcif;? xkwfy,fjcif;? &yfqdkif;jcif;? <strong>or*¾</strong>tjzpfrS ,m,D&yfpJjcif;rsm; jyKvkyfydkifcGifh<br />

½Sdonf/<br />

yk'fr- (81) c½kdifaumifpDonf c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJU0if wOD;OD;vpfvyfcJhaomf ¤if;ae&mwGif yk*¾dKvftpm; cefYtyf<br />

EkdifcGifh½Sdonf/<br />

tcef; (10)<br />

c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJY<br />

yk'fr- (82) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUrSm c½kdifnDvmcHrS trsm;qE´t&a½G;aumufwifajr§mufaom tzGJUjzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (83) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUrSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) ‘'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) b@ma&;rSL;<br />

(5) tjcm; (12) OD;xufrydkaom trIaqmifrsm;<br />

yk'fr- (84) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUonf<br />

(u) c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>rsm;\ vkyfief;&yfrsm;wGif vHk;0wm0ef,l aqmif½Guf&rnf/<br />

(c) A[dktvkyftrIaqmiftzGJU\ c½kdifausmif;om;<strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif½Gufay;jcif;? tultnD<br />

ay;jcif;ESifh vHk;0wm0ef,lí acgif;aqmifjcif;rsm;udk vufcH&rnf/<br />

(*) ½kH;vkyfief;rsm;ESifh A[dktvkyftrIaqmiftzGJUrS ñTefMum;aomvkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&rnf/<br />

(C) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;odkY A[dktvkyftrIaqmiftzGJUrS ay;ydkYaomñTefMum;vTmrsm;udk rdwåLrsm;jyKvkyfí <strong>or*¾</strong>odkY<br />

jzefUcsd&rnf/<br />

(i) <strong>or*¾</strong>\pm&if;tif;rsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;udk BudKwiftaMumif;Mum;í ppfaq;Ekdifonf/<br />

yk'fr-(85) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUonf <strong>or*¾</strong>\vkyfief;t&yf&yfwGif yg0ifaqmif½GufEkdifonf/ vdktyfygu vHk;0<br />

wm0ef,lí acgif;aqmifEkdifonf/<br />

tcef; (11)<br />

NrdKYe,fnDvmcHtzGJY<br />

yk'fr- (86)<br />

(u) NrdKUe,fnDvmcHtpnf;ta0;udk omreftm;jzifh wESpfvQifwBudrf ac:,lusif;y&rnf/<br />

(c) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>0ifrsm;\ oHk;yHkwyHku tpnf;ta0;ac:,l&ef awmif;qdkydkifcGifh½Sdonf/<br />

yk'fr- (87) NrdKUe,fnDvmcHwGif atmufygyk*d¾Kvfrsm; yg0ifap&rnf/<br />

(u) ukefqHk;onfhESpftwGuf NrdKUe,faumifpDtzGJUrsm;<br />

(c) ukefqHk;onfhESpftwGuf NrdKUe,ftvkyfrIaqmiftzGJU0ifrsm;<br />

(*) oufqdkif&mNrdKUe,frS c½kdifaumifpDtzGJU0ifrsm;<br />

(C) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rsm;rS udk,fpm;vS,frsm;<br />

yk'fr- (88) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>\ ESpfywfvnfnDvmcHudk c½kdifnDvmcH rusif;yrD NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJU\ qHk;jzwfcsuf<br />

t&? twGif;a&;rSL;u ac:,lusif;y&rnf/<br />

- 38 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (89) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>ESpfywfvnfnDvmcHwGif-<br />

(1) NrdKUe,fnDvmcH wufa&mufrnfh udk,fpm;vS,fOD;a&udk NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUu owfrSwf<br />

ay;onfhtwdkif; jzpfap&rnf/<br />

(2) NrdKUe,faumifpDtzGJUudk zGJUpnf;&rnf/ ¤if;wGif nDvmcHwufa&mufaom <strong>or*¾</strong>cGJwdkif;rS udk,fpm;vS,f<br />

(2) OD;uspDESifh NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJU yg0ifap&rnf/<br />

(3) NrdKUe,ftvkyfrIaqmiftzGJUudk trsm;qE´t& a½G;aumufwifajrmuf&rnf/<br />

(4) nDvmcHwGif NrdKUe,f<strong>or*¾</strong> ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUu wifjy&rnf/<br />

(5) c½kdifnDvmcHESifh EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHodkY wufa&mufrnfh udk,fpm;vS,frsm;udk a½G;cs,fxm;&rnf/<br />

tcef; (12)<br />

NrdKYe,faumifpDtzGJY<br />

yk'fr- (90) tcef; (11) yk'fr (89) tydk'fi,f (2) t& zGJUpnf;aom NrdKUe,faumifpDonf NrdKUe,fnDvmcHrSvJTvQif<br />

tmPmydkiftzGJUjzpfonf/<br />

yk'fr- (91) NrdKUe,faumifpDtwGuf tcef; (9)? yk'fr (78)? tydk'fi,f (u? c? *? C)? yk'fr (79)? (80) ESifh (81)<br />

rsm;uJhodkY vkyfaqmifEkdifonf/<br />

tcef; (13)<br />

NrdKYe,ftvkyftrIaqmiftzGJY<br />

yk'fr- (92) NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUrSm NrdKUe,fnDvmcHrS trsm;qE´t& a½G;aumufwifajr§mufaom tzGJUjzpf&rnf/<br />

yk'fr- (93) NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUOD;a&rSm atmufygtwdkif;jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) ‘'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) b@ma&;rSL;<br />

(5) tjcm; (8) OD;xufrydkaom trIaqmifrsm;<br />

yk'fr- (94) NrdKUe,ftrIaqmiftzGJUonf<br />

(u) NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>vkyfief;&yfrsm;wGif vHk;0wm0ef,laqmif½Guf&rnf/<br />

(c) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJU\ NrdKUe,fausmif;om;<strong>or*¾</strong>vkyfief;&yfrsm;wGif yg0ifaqmif½Gufjcif;? tul<br />

tnDay;jcif;ESifh vHk;0wm0ef,l aqmif½Gufjcif;rsm;udkvnf; cH&rnf/<br />

(*) ½kH;vkyfief;rsm;ESifh c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUrS ñTefMum;aomvkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&rnf/<br />

(C) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;odkY c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUrS ay;ydkYaom ñTefMum;vTmrsm;udk rdwåLrsm;jyKvkyfí <strong>or*¾</strong>cGJ<br />

rsm;odkY jzefYcsd&rnf/<br />

(i) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;\ pm&if;tif;rsm;ESifh vkyfief;pOfrsm;udk BudKwiftaMumif;Mum;cg ppfaq;Edkifonf/<br />

(p) c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUodkY wvwBudrftpD&ifcHpmrsm; ay;ydkY&rnf/ tpD&ifcHpmwGif<br />

(1) pnf;½kH;rItiftm;<br />

(2) vkyfief;pOft&yf&yf<br />

(3) b@ma&;tajctaeESifh<br />

(4) XmetoD;oD;rS tpD&ifcHpmrsm; yg0ifap&rnf/<br />

yk'fr (95) NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUpnf; vkyfief;t&yf&yfwGif yg0ifaqmif½GufEkdifonf/ vdktyfygu vHk;0wm0ef,l<br />

aqmif½GufEkdifonf/<br />

- 39 -


aemufqufwGJ (31)<br />

tcef; (14)<br />

<strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHtzGJY<br />

yk'fr- (96) <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHudk <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU\ qE´t& ac:,lEkdifonf/ <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS <strong>or*¾</strong>0ifOD;a& oHk;yHk<br />

wyHkuvnf; ac:,l&ef awmifqdkEkdifonf/<br />

yk'fr- (97) <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHwGif atmufygyk*¾dKvfrsm; yg0ifap&rnf/<br />

(u) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJU<br />

(c) NrdKUe,faumifpDwGif yg0ifaom oufqdkif&m<strong>or*¾</strong>rS aumifpDtzGJU0ifrsm;<br />

(*) twef;wm0efcHrsm;<br />

(C) <strong>or*¾</strong>0ifrsm;/<br />

yk'fr- (98) <strong>or*¾</strong>cGJ ESpfywfvnfnDvmcHudk NrdKUe,fnDvmcHrusif;yrD oufqdkif&m<strong>or*¾</strong>cGJ trIaqmiftzGJU\ qHk;jzwfcsuf<br />

t& twGif;a&;rSL;u ac:,lusif;y&rnf/<br />

yk'fr- (99) <strong>or*¾</strong>cGJ ESpfywfvnfnDvmcHwGif-<br />

(1) NrdKUe,fESifhc½kdifnDvmcHrsm;odkY wufa&mufrnfh udk,fpm;vS,frsm;udk a½G;cs,f&rnf/<br />

(2) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUopfudk trsm;qE´twdkif; tcef; (17) t& a½G;aumufwifajr§muf&rnf/<br />

(3) <strong>or*¾</strong>cGJ ESpfywfvnftpD&ifcHpmudk trIaqmiftzGJUu wifjy&rnf/<br />

tcef;- (15)<br />

<strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJY<br />

yk'fr- (100) c½kdifvHk;qdkif&mnDvmcHodkY udk,fpm;vS,frsm;apvTwfaom <strong>or*¾</strong>cGJwckonf NrdKUe,f<strong>or*¾</strong>rSwqifh c½kdif<strong>or*¾</strong><br />

odkY qufoG,fxm;aom <strong>or*¾</strong>cGJjzpf&rnf/ xdkqufoG,fjcif;udk A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu todtrSwfjyKNyD;aomtcg<br />

A[dk<strong>or*¾</strong>\w&m;0ifaom <strong>or*¾</strong>cGJwck jzpfvmonf/<br />

yk'fr- (101) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUrSm <strong>or*¾</strong>cGJnDvmcHtpnf;ta0;rS wifajr§mufaomtzGJU jzpf&rnf/<br />

yk'fr- (102) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUrSm atmufygtwdkif; jzpfap&rnf/<br />

(1) Ouú|<br />

(2) ‘'k-Ouú|<br />

(3) twGif;a&;rSL;<br />

(4) aiGxdef;<br />

(5) tjcm; (5) OD;xufrydkaom trIaqmifrsm;<br />

yk'fr- (103) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUwGif twdkifyifcHrsm;? twef;udk,fpm;vS,frsm; yg0ifap&rnf/ ¤if;twef;<br />

udk,fpm;vS,frsm;udk oufqdkif&mtwef;rS a½G;aumufwifajr§mufaom (odkYr[kwf) trnfwifoGif;aom twef;udk,f<br />

pm;vS,frsm; jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (104) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf oufqdkif&m<strong>or*¾</strong>cGJ½Sd <strong>or*¾</strong>0ifrsm;tm; <strong>or*¾</strong>XmecsKyf\ &nf½G,fcsuf0g'ESifh<br />

vkyfief;pOfrsm;udk em;vnfvdkufem aqmif½Gufap&ef wm0ef½Sdonf/<br />

yk'fr- (105) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf A[dktvkyftrIaqmiftzGJU\ ñTefMum;csufrsm;t& vkyfief;pOfrsm;udk aqmif<br />

½Guf&rnf/<br />

yk'fr-(106) <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmiftzGJUonf-<br />

- 40 -


aemufqufwGJ (31)<br />

(u) <strong>or*¾</strong>tcGJvkyfief;rsm;wGif wm0ef,líaqmif½Guf&rnf/<br />

(c) NrdKUe,ftvkyftrIaqmiftzGJUESifh c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUrS <strong>or*¾</strong>vkyfief;rsm;wGif yg0ifaqmif½Guf<br />

jcif;? tultnDay;jcif;ESifh vHk;0wm0ef,laqmif½Gufjcif;rsm;udk vufcH&rnf/<br />

yk'fr- (107) <strong>or*¾</strong>cGJ\ tpD&ifcHpmrsm;udk <strong>or*¾</strong>cGJtrIaqmifrS twGif;a&;rSL;onf Ouú|\ vufrSwfjzifh NrdKUe,ftvkyf<br />

trIaqmiftzGJUESifh NrdKUe,frSwqifh c½kdiftvkyftrIaqmiftzGJUodkY wvwBudrf ay;ydkY&rnf/<br />

yk'fr- (108) <strong>or*¾</strong>cGJ trIaqmiftpnf;ta0;udk omreftm;jzifh &ufowå (2) ywfvQif wBudrf usif;y&rnf/<br />

tcef; (16)<br />

<strong>or*¾</strong>b@ma&;<br />

yk'fr- (109) <strong>or*¾</strong>ESifhXmecsKyf oufqdkifaom &efyHkaiGtm;vHk;udk <strong>or*¾</strong>XmecsKyftrnfjzifh A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu<br />

a½G;cs,faombPfwGif tyfESHxm;&rnf/<br />

yk'fr- (110) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;onf aumufcH&½Sdaom ESpfpOfaMu;rsm;xJrS tcef; (2)? yk'fr (12)? tydk'fi,f (*) t&<br />

oufqdkif&modkY qufaMu;ay;ydkY&rnf/<br />

yk'fr- (111) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;rS 0ifaiGtm;vHk;ESifh oD;oefYjy|mef;jcif; r½Sdaom tjcm;0ifaiGtm;vHk;udk omref&efyHkaiGxJodkY<br />

xnfhoGif;&rnf/<br />

yk'fr- (112) tvSLaiGrsm;?o'¨gaMu;rsm;? aiGwdk;rsm;ESifh ESpfpOftoHk;p&dwfrS ydkaomaiGrsm;teuf tenf;qHk; oHk;yHkESpfyHkudk<br />

oD;oefY&efyHkaiGtjzpf ajymif;vGJxm;&rnf/<br />

yk'fr- (113) <strong>or*¾</strong>XmecsKyf\ ½kH;oHk;ypönf;rsm;? y&dabm*rsm; 0,f,ljcif;ESifh jyifqifjcif;rsm;rSty oD;oefY&efyHkaiGudk<br />

A[dkaumifpDtzGJU? odkYr[kwf EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif\ qHk;jzwfcsufr&vQif roHk;&/<br />

yk'fr- (114) EkdifiHjcm;odkY ynmawmfoif apvTwfjcif;? pHkprf;Munfh½Ia&;tzGJUrsm; apvTwfjcif;? udk,fpm;vS,f apvTwfjcif;<br />

EkdifiHjcm;rS tzGJUtoD;oD;udk vufcHjcif;? taxGaxGtcrf;tem;ESifh {nfhcHjcif;wdkYtwGuf txl;&efyHkaiG jyKvkyfxm;&rnf/<br />

yk'fr- (115) ta&;BuD;aomudpörsm; ay:aygufvmaomtcg ta&;ay:&efyHkaiGtjzpf A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu<br />

pDrHí aumufcHEkdifonf/<br />

yk'fr- (116) b@ma&;rSL;onf oD;oefY&efyHkaiG wdk;yGm;apjcif;iSm tvSLaiGESifh o'¨gaMu;aiGrsm; pm&if;udk rdrdpm&if;t&<br />

zGifhxm;Ekdifonf/<br />

yk'fr- (117) <strong>or*¾</strong>XmecsKyf\ 0ifaiGtoHk;pm&if;rsm;udk ppfaq;&ef A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu oifhavQmfaomol<br />

wOD;OD;udk pm&if;ppftjzpf cefYxm;&rnf/<br />

yk'fr- (118) ESpfpOf EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcH rwdkifrD <strong>or*¾</strong>XmecsKyf\ 0ifaiGxGufaiGpm&if;rsm;udk pm&if;ppfu ppfaq;<br />

&rnf/ ppfaq;NyD;aomtcg pm&if;rsm;udk pm&if;ppf\ tpD&ifcHpmESifhwuG EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobif rwdkifrD<br />

tenf;qHk; &ufowåywf (2) ywf BudKwifNyD; A[dktvkyftrIaqmiftzGJUodkY b@ma&;rSL;u wifjy&rnf/ ESpfpOf<br />

0ifaiGpm&if;½Sif;wrf;ESifh pm&if;ppftpD&ifcHpmudk nDvmcHodkY wifjy&rnf/ b@ma&;tpD&ifcHpmwGif xnfhoGif;&rnf/<br />

yk'fr- (119) <strong>or*¾</strong>XmecsKyfüxm;aom aiGpm&if;ESifh toHk;pm&if;rsm;udk ‘'k-Ouú|u ppfaq;&rnf/<br />

yk'fr- (120) <strong>or*¾</strong>&efyHkaiG wdk;yGm;a&;twGuf b@ma&;rSL;onf jyZmwf½kyf½SifyGJrsm;udk tvSLcHjcif;? uyGJrsm;usif;yjcif;<br />

- 41 -


aemufqufwGJ (31)<br />

ESifh o'´gaMu;rsm; aumufcHjcif;udk <strong>or*¾</strong>rsm;onf oufqdkif&m NrdKUe,fc½kdifrsm;wGif aumufcHEkdifcGifh ½Sdonf/<br />

tcef; (17)<br />

a½G;aumufyGJrsm;<br />

yk'fr- (121) a½G;aumufyGJrsm;udk <strong>or*¾</strong>rsm;\ tcsKyftcsm tmPmtydkifqHk;aom ESpfywfvnfnDvmcHrsm;wGif usif;y<br />

&rnf/<br />

yk'fr- (122)<br />

(u) a½G;aumufyGJrsm;udk tvkyftrIaqmiftzGJU\ Ouú|a[mif;rsm;u OD;pD;&rnf/ tu,fí Ouú|a[mif;onf jyef<br />

vnf a½G;cs,fcHvdkaomf (odkYr[kwf) a½G;yGJwGif ysufuGufcJhaomf qdkif&m<strong>or*¾</strong>rS wm0efvTJtyfaom yk*¾dKvfu a½G;<br />

aumufyGJ wm0efcHt&m½Sdtjzpf aqmif½Guf&rnf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>cGJrsm;wGif qE´rJay; a½G;aumufwifajr§mufjcif;ESifh trnfwifoGif;jcif; ESpf&yfteuf <strong>or*¾</strong>cGJu vdkvm;aom<br />

enf;pepft& a½G;aumufyGJudk jyKvkyf&rnf/<br />

yk'fr- (123) a½G;aumufyGJwGif qE´rJpm&if;rsm;udk pkaqmif;jcif;? rJpm&if;rsm;udk ppfaq;jcif;rSm a½G;aumufyGJwm0efcH<br />

t&m½Sd\ wm0efjzpfonf/<br />

yk'fr- (124) a½G;aumufyGJwm0efcH t&m½Sdonf a½G;aumufyGJ usif;y&eftwGuf trIaqmif&mxl;vufrcHrnfh <strong>or*¾</strong>0if<br />

(4) OD;udk orm"dvlBuD;rsm;tjzpf cefYxm;cGifh½Sdonf/<br />

yk'fr- (125) a½G;aumufyGJwGif vGwfvyfpGmESifh vQKdU0Sufí wdkuf½kdufrJay;aom pepfudk toHk;jyK&rnf/<br />

yk'fr- (126) qdkif&m<strong>or*¾</strong>odkY ay;tyf&ef½Sdaom aMu;aiGt&yf&yfudk ajyvnfatmif ray;oGif;aomolrsm;onf<br />

a½G;aumufyGJwGif ta½G;cHEdkifcGifh? tqdkwifoGif;EkdifcGifh? axmufcHEdkifcGifhrsm; r½Sdap&/<br />

yk'fr- (127) ta½G;cHvdkol <strong>or*¾</strong>0ifwOD;onf tenf;qHk;qdkif&m <strong>or*¾</strong>0ifESpfOD;\ axmufcHcsufESifh a½G;aumufyGJwm0efcH<br />

t&m½SdxHodkY ta½G;cHEkdifcGifhavQmufvTm wifoGif;&rnf/<br />

yk'fr- (128) ta½G;cHEkdifcGifhavQmufvTm wpHkwckonf pnf;rsOf;t&? jznfhpGuf&ef vdktyfaom ta&;BuD;onfh tcsuf<br />

tvufrsm;wGif jznfhpGufjcif; ysufuGufcJhaomf ¤if;avQmufvTmudk y,fcs&rnf/<br />

yk'fr- (129) <strong>or*¾</strong>0ifwOD;vQif wm0efcH&mxl;ae&mü qE´rJwckxuf ydkíray;Ekdif/<br />

yk'fr- (130) wm0efcHwOD;vQif wm0efcH&mxl;ae&m ta&twGufxufydkí ta½G;cHolrsm;cJhvQif rJta&twGuf tenf;<br />

trsm;tvdkuf wm0efcH&mxl; a½G;cs,f&rnf/ rJqE´½SifwOD;onf ta½G;cHrnfhol wOD;twGuf wrJomay; ydkifcGifh½Sdonf/<br />

yk'fr- (131) a½G;aumufyGJtwGuf oD;oefYxm;aom qE´rJyHkpHpm½Gufrsm;udk a½G;aumufyGJ wm0efcHt&m½Sdu xkwfa0<br />

&rnf/<br />

yk'fr- (132) rnfonfhrJqE´½SifrS udk,fpm;vS,fvTwfí vnf;aumif;? pmjzifhtaMumif;Mum;í vnf;aumif;? ¤if;\<br />

qE´rJay;ydkifcGifh r½Sd/<br />

yk'fr- (133) qE´rJpm&if;udk a½G;aumufyGJaeYwGifyif wm0efcHt&m½Sdonf orm"dvlBuD;rsm; a½SUarSmufü ppfaq;<br />

a&wGufí a½G;aumufwifajr§mufjcif; cH&olrsm;\ trnfpm&if;udk tjrefqHk;aMunm&rnf/<br />

- 42 -


aemufqufwGJ (31)<br />

yk'fr- (134) qE´rJta&twGufESifh ywfoufí rauseyfcJhvQif a½G;aumufyGJtrIaqmifudk vnf;aumif;? aMujimNyD;csdefrS<br />

(40) em&DtwGif; rJqE´½Sif (21) OD;\qE´jzifh rJpm&if;ta&twGufudk Munfh½Ippfaq;Ekdifonf/<br />

tcef; (18)<br />

aEG&moDwm0efcHrsm;<br />

yk'fr- (135) aEGausmif;ydwf&ufrsm;twGif; trIaqmif(3) OD;xufrenf; qdkif&m<strong>or*¾</strong>\ ½kH;pdkuf&mNrdKUrsm;ü usef&pfcJhvQif<br />

¤if;wdkYrSm aEG&moDwm0efcHrsm; jzpfap&rnf/<br />

yk'fr- (136) aEGausmif;ydwf&ufrsm;twGif; trIaqmif (3) OD;xufenf;í qdkif&m<strong>or*¾</strong>\ ½kH;pdkuf&mNrdKUrsm;ü usef&pf<br />

cJhvQif vuf½SdtvkyftrIaqmiftzGJUu ausmif;ydwf&ufrwdkifrD <strong>or*¾</strong>0ifrsm;xJrS <strong>or*¾</strong>\wm0ef0wå&m;rsm;udk xrf;½Guf<br />

Ekdifrnfh <strong>or*¾</strong>0if (3) OD;tm; aEG&moDwm0efcHtjzpf cefYxm;&rnf/<br />

yk'fr- (137) qdkif&mtrIaqmiftzGJUonf aEG&moDwm0efcHrsm;\ trnfrsm;udk a½G;cs,fNyD;onfESifh wNydKifeuf aMunm<br />

&rnf/<br />

yk'fr- (138) aEG&moDwm0efcHrsm;onf b@ma&;XmerSty trIaqmiftzGJU\ aqmif½GufqJvkyfief;rsm;ESifh wm0efrsm;udk<br />

vufcH&rnf/<br />

yk'fr- (139) aEG&moDwm0efrsm;onf-<br />

(u) trIaqmiftzGJUu vTJtyfaom wm0ef0wå&m;rsm;ESifh ½kH;vkyfief;rsm;udk aqmif½Guf&efomjzpfonf/<br />

(c) <strong>or*¾</strong>wckvHk;ESifhomqdkifaom vkyfief;pOfrsm;udk qHk;jzwfajz½Sif; aqmif½GufydkifcGifh r½Sdap&/<br />

yk'fr- (140) pnf;rsOf;Oya' tcef; (18)? yk'fr (139)? tydk'fi,f (c) ESifh oufqdkifaom ta&;rsm;ay:aygufvmcJhaomf<br />

aEG&moDwm0efcHrsm;onf trIaqmiftzGJUudk jyefvnfac:,lí wm0ef0wå&m;rsm;udk jyefvnftyfESif;&rnf/<br />

yk'fr- (141) b@ma&;rSL;onf ausmif;ydwf&ufrsm;wGif qdkif&mNrdKUür½SdcJhaomf tvkyftrIaqmiftzGJUrS oabmwlnDcsuf<br />

udk &,lí oifhavsmf ,HkMunfpdwfcs&aom trIaqmifwOD;OD;udk aEG&moDwm0efcHtjzpf cefYxm;cJhNyD;vQif rdrdwm0ef<br />

0wå&m;rsm;udk vTJtyfcJh&rnf/<br />

yk'fr- (142) ausmif;jyefzGifhí trIaqmifa[mif;rsm; jyefvnfa&muf½Sdaomtcg aEG&moDwm0efcHrsm;u <strong>or*¾</strong>wm0ef<br />

0wå&m;rsm;udk jyefvnftyfESif;&rnf/<br />

tcef; (19)<br />

enf;Oya'ESifU bdkifavmrsm;<br />

yk'fr- (143) þ<strong>or*¾</strong>tkyfcsKyfyHk pnf;rsOf;Oya'udk rlwnfí ¤if;Oya'ESifh bdkifavmrsm;udk <strong>or*¾</strong>toD;oD;wdkY usifhoHk;<br />

aqmif½GufEkdifcGifhESifh usifhxHk;wdkY twlwljzpfapEdkif&eftwGuf A[dktvkyftrIaqmiftzGJUu jy|mef;Ekdifonf/<br />

yk'fr- (144) enf;Oya'udk jy|mef;&mwGifvnf;aumif;? jyifqif&mwGifvnf;aumif;? jznfhpGuf&mwGifvnf;aumif;?<br />

xkwfy,f&mwGifvnf;aumif; EkdifiHvHk;qdkif&mnDvmcHobifuom jyKvkyfEkdifonf/<br />

yk'fr- (145) enf;Oya'udk ,m,Djy|mef;jcif;? ,m,DjznfhpGuf xkwfy,fjcif;rsm;udk A[dkaumifpDu jyKvkyfydkifcGifh<br />

tmPmrsm;½Sdonf/<br />

- 43 -


aemufqufwGJ (31)<br />

ordkif;0ifpm½Gufpmwrf;rsm;<br />

- 44 -


- 1 -


- 2 -


- 3 -


- 4 -


- 5 -


- 6 -


- 7 -


- 8 -


- 9 -


- 10 -


- 11 -


- 12 -


- 13 -


- 14 -


No. BC/3/57 10 January 1957<br />

Dear Friend,<br />

In accordance with the suggestions made at the Regional<br />

Conference of Non-Governmental Organizations held in Colombo<br />

that more material relating to the United Nations should be<br />

made available in national languages, we are commencing<br />

production of radio programmes in Burmese. The attached press<br />

release will give you full information on this.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 15 -<br />

Yours sincerely,<br />

Eugenio Soler-Alonso<br />

DIRECTOR


The President,<br />

University of Rangoon Students’ Union,<br />

Rangoon.<br />

Dear Sir,<br />

The University of Malaya Historical Society is making a<br />

Goodwill <strong>and</strong> study Tour of Burma between July <strong>and</strong> August this<br />

year. The party comprising thirty students, including three<br />

ladies, will leave for Rangoon on July 6th. They will return<br />

from Rangoon on Aug. 7th after a month’s tour of the country.<br />

Thus far we have been in touch with members of the staff<br />

of the University of Rangoon who are helping us with our<br />

arrangements, in particular Dr. Kyaw Thet of the Dept. of Far<br />

Eastern History. We have also written to Dr. Ba Nyunt.<br />

As one of the objects of this tour is to foster goodwill<br />

<strong>and</strong> underst<strong>and</strong>ing among students of different nationalities<br />

it is our hope that you will assist us meet students<br />

informally beside the help you could give us as one student<br />

organisation to another.<br />

At this stage we are faced with the problem of finding<br />

accommodation for the duration of our stay in Rangoon (July 9<br />

to July 13; Aug 5 to Aug 7). I have been asked to write to<br />

you by the Consul of the Union of Burma in Singapore<br />

regarding this. He is also making other necessary<br />

arrangements through the Burmese Foreign Office.<br />

I would much appreciate it therefore, if you could<br />

suggest suitable alternative accommodation since I have been<br />

informed that the University hostels will be fully occupied<br />

at that time. As regards accommodation at the other towns on<br />

our itinerary, I have written to the Director of Public<br />

Instruction.<br />

I enclose herewith the tentative itinerary of our tour;<br />

dates of arrival <strong>and</strong> departure given are only approximate. I<br />

must before closing<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 16 -


apologise for writing so late.<br />

Thanking you,<br />

-2-<br />

c.c. to Dr. Kyaw Thet,<br />

Dept. of Far Eastern History,<br />

University of Rangoon.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 17 -<br />

Yours Faithfully,<br />

(K. RAMANUJAM)<br />

Hon. Secretary<br />

Historical Society<br />

University of Malaya


- 18 -


- 19 -


Enclosure<br />

- 20 -


- 21 -


....<br />

- 22 -


- 23 -


- 24 -


- 25 -


PAX ROMANA<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

SITUATION OF HUNGARIAN STUDENTS<br />

REPORTS FROM INTERNATIONALORGANISATIONS (CONTINUED)<br />

In a special circular dates November 12, 1956, Pax Romana Published<br />

the following appeal which had “just been received from Budapest.” The<br />

appeal was due to have been broadcast on Radio Danapentele on November<br />

8, 1956, according to Pax Romana.<br />

APPEAL TO THE STUDENTS OF THE FREE WORLD<br />

- 26 -<br />

Budapest, 7 November, 1956.<br />

We, the Hungarian students call on the students of the Free World to<br />

come to our aid in our calamitous situation. Do not let the Hungarian<br />

drama be forgotten nor clouded by time. We call on you, students of the<br />

Free World to dem<strong>and</strong>:<br />

1. An economic boycott of the Soviet Union. No one must buy Russian<br />

products. Also, industrialists <strong>and</strong> businessmen must refuse to<br />

buy or sell Russian raw materials, finished products or byproducts.<br />

2. All sporting events with Soviets should be cancelled immediately.<br />

The youth of Free World should not participate actively nor as<br />

spectators in any sporting events in which Russian sportsmen take<br />

part.<br />

3.The sending or a United Nations Police Force to Hungary.<br />

The Hungarian nation does not believe one word spoken by the Soviets.<br />

The general strike continues. Nobody believes the promise given, that<br />

if the people resume work, the Russians will leave Hungary.<br />

In the last few days of our fight for Freedom, more than 12,000 young<br />

people, both men <strong>and</strong> women, <strong>and</strong> many thous<strong>and</strong>s of men <strong>and</strong> women workers<br />

have died a hero’s death.<br />

WE CALL ON THE YOUTH OF THE FREE WORLD TO SHOW THEIR SOLIDARITY WITH<br />

US. DO NOT DESERT US. S.O.S. S.O.S.<br />

WORLD ASSEMBLY OF YOUTH<br />

The Revolutionary Committee of the Hungarian Youth<br />

WAY issued the following circular on November 12, 1956:<br />

(PAX ROMANA)<br />

The President of WAY, Antoine Lawrence, launched an appeal to all<br />

National Committees on October 30th in which he asked for complete<br />

cooperation by National Committees with National Red Cross group<br />

units to aid the Hungarian insurgents.<br />

After the change of the political situation in Hungary the Bureau<br />

of WAY sent a cable on November 7th to the Secretary General of<br />

the United Nations. This Cable is as follows:


THE WORLD ASSEMBLY OF YOUTH PROTESTS AGAINST BRUTAL RUSSIAN ARMY<br />

SUPPRESSION OF HUNGARIAN YOUTH AND PEOPLE STOP WAY INDENTIFIED<br />

WITH STRUGGLE OF HUNGARIAN YOUTH FOR FREEDOM AND RIGHT OF SELF-<br />

DETERMINATION SUPPORTS U.N. GENERAL ASSEMBLY DECISION AND LOOKS<br />

TOWARDS U.N. TO ASSIST HUNGARIAN PEOPLE IN TIME OF NEED.<br />

On November 8th, as a result of the urgent appeal sent to the fiftytwo<br />

Nation Committees of WAY throughout the world, WAY raised the<br />

equivalents of $ 2000 to be given to the Hungarian people.<br />

In order to complete the action taken by WAY on the international<br />

developments over the past two weeks, we would like to quote a cable<br />

sent by WAY to the U.N Secretary General.<br />

WAY GIVES PROFOUND THANKSGIVING TO U.N. SECRETARY GENERAL ON<br />

IMPLEMENTATION OF GENERAL ASSEMBLY DECISION FOR CEASE FIRE IN<br />

EGYPT AND PRESERVATION OF PEACS AND U.N. CHARTER.<br />

WORLD UNIVERSITY SERVICE<br />

- 27 -<br />

(WAY)<br />

The latest circular, dated November 19, 1956, from WUS international<br />

headquarters in Geneva read as follows:<br />

Reporting from Vienna this afternoon, Mr. Hans Dall tells us that<br />

150 Hungarian students are now housed in the hostel in Vienna. A<br />

load of beds is on route from Denmark, <strong>and</strong> will make it possible<br />

to house another 150-200.<br />

For the present, their is pressing need for more clothing, but<br />

books in Hungarian <strong>and</strong> dictionaries are urgently requested.<br />

The Austrian government estimates that there were another 200<br />

students among the refugee was entered Austria last week.<br />

The British Council for Aid to Refugees has entrusted the British<br />

WUS Committee with the coordination of all office for the<br />

resettlement of students among the Hungarian refugees to be<br />

received in Britain. A special Coordinating Committee is being<br />

set up by WUS in conjunction with the National Union of Students<br />

<strong>and</strong> all major associations concerned with higher education.<br />

The International Association of University Professors <strong>and</strong> Lecturers<br />

is establishing contact with Hungarian university teachers in<br />

Austria. The Society for the Protection of Science <strong>and</strong> Learning<br />

has offered funds <strong>and</strong> assistance to refugee professors <strong>and</strong><br />

lecturers.<br />

The American WUS Committee is making a special for scholarship<br />

<strong>and</strong> resettlement offers for Hungarian students.<br />

The French government, in collaboration with universities <strong>and</strong><br />

voluntary agencies, has expressed its willingness to receive up<br />

to 600 Hungarian students.<br />

Over <strong>and</strong> above the offers already made from Switzerl<strong>and</strong>, there is<br />

a possibility of receiving <strong>and</strong> housing, as a group, a further 100<br />

or 150 Hungarian students.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/


C A N A D A<br />

SITUATION OF HUNGARIAN STUDENTS<br />

REPORTS FROM NATION UNIONS (CONTINUED)<br />

The National Federation of Canadian University Students has issued the<br />

following statement:<br />

Since the coup d’etat in Czechoslovakia in 1948 relations between the<br />

students of Canada <strong>and</strong> the students Hungary have been confined to infrequent<br />

<strong>and</strong> sometimes unfriendly meetings at the Conferences of the Communistdominated<br />

International Union of Students.<br />

Canadian students have never ceased to hope that conditions would alter<br />

<strong>and</strong> that more normal <strong>and</strong> friendly relations would be established. During<br />

recent days as the confused reports came in from Hungary this hope was<br />

raised high. Unfortunately the high hope is no more <strong>and</strong> our first feeling<br />

is one of sorrow at the fate of our fellow student in Budapest <strong>and</strong> other<br />

Hungarian cities. Their bravery against overwhelming speaks more eloquently<br />

than polemics in which we might engage.<br />

Although the recent aspiration of Hungarian students seem for the time<br />

being to have been crushed we nevertheless cherish the hope that it will<br />

be possible to establish more friendly relations. Canadian students extend<br />

to their Hungarian fellows, in their darkest hour, the h<strong>and</strong> of friendship,<br />

<strong>and</strong> assures then that they ever ready to enter into free <strong>and</strong> friendly<br />

relations on the basis of respect for each other’s national independence<br />

<strong>and</strong> sovereignty.<br />

L E B A N O N<br />

- 28 -<br />

(NFCUS)<br />

The Secretariat has received the following cable singed by the Union<br />

Nationale des Etudiants Universitaires au Liban:<br />

N O R W A Y<br />

The Arab Students Regional Organisation protests with force against the<br />

aggression of the Soviet Army which has attempted by iron <strong>and</strong> fire to<br />

stifle the cries of innocent Hungarian students eager for liberty. Such<br />

colonialists, barbaric means will never succeed in eclipsing the sun of<br />

emancipation which rises on these oppressed people.<br />

(UNEUL)<br />

The following information has been received from NSS “about the development<br />

of the actions for Hungary in Norway”.<br />

This morning the first (Hungarian) refugee student arrived by plane from<br />

Vienna. She is 23, from Györ, has passed her matriculation degree (Abitur),<br />

but was not admitted at the university in her own country because of nonproletarian<br />

origin. She fled when the Russians came, <strong>and</strong> in Vienna she<br />

seems by chance to have met the representative of the Norwegian Refugee<br />

Council there, who invited her to come to us to study . . . . . . . .<br />

Saturday last ,student restaurants in Oslo had herring on the menu instead<br />

of meat which they ordinarily have, <strong>and</strong> we got the balance, kr.1200 (£ 60),<br />

for the students relief project. On Friday a three-days’ subscription of<br />

5 kr. from each student is starting. The Oslo students were following up<br />

very successfully in their “Give one day action” by other universities,<br />

training college, secondary schools <strong>and</strong> so on, <strong>and</strong> we hope to get a part<br />

of these proceeds . . . . . . . . Our plan is to invited 10 students, pay<br />

all their expense the first year, <strong>and</strong> then the “State Loan Fund” is willing<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/


to take over by granting loans to the refugees on the same terms as those<br />

being for our own students.<br />

U N I O N O F S O U T H A F R A I C A<br />

- 29 -<br />

(NSS)<br />

The National Union of South Africa Students issued the following statement<br />

to the press on 13 November, 1956.<br />

The Nation Union of South Africa has been following with anxiety the recent<br />

events in Hungary.<br />

It has come to our attention that course of the disturbances, students<br />

actively engaged in the struggle for their freedom <strong>and</strong> that of their<br />

universities have been made to suffer grievously as a result of military<br />

<strong>and</strong> police action.<br />

The National Union has for some time been of the opinion that all students<br />

living in the totalitarian countries of Eastern Europe have been deprived<br />

of fundamental academic freedom <strong>and</strong> the most elementary of student rights.<br />

The view has been confirm by statement from leading academicians <strong>and</strong><br />

student leaders in Hungary by a call which we received from the staff of<br />

the University of Szöged.<br />

It is a matter for deep regret that it has now become apparent that the<br />

efforts of the students have been of no avail, <strong>and</strong> that their determined<br />

actions have been taken at so great a cost.<br />

The above statement was circulated to Students’ Representative Councils in<br />

South Africa with a request from the NUSAS President, E.K. Wentzel, <strong>and</strong><br />

Vice President for International Relations, J. Ruban. “to assist those<br />

students who suffered as a result of military bombardment <strong>and</strong> police<br />

actions”. NUSAS asked that students donate to “cash sums which may be used<br />

by those distributing relief in whatever manner is most necessary.”<br />

W E S T I N D I E S<br />

(NUSAS)<br />

The Guild of Undergraduates of the College of the West Indies issued the<br />

following statement on November 9, 1956:<br />

The Guild of Undergraduates wishes to express its sincerest sympathy <strong>and</strong><br />

complete solidarity with the students of Hungary in your fight to secure<br />

our legitimate rights.<br />

We believe that student have the right to establish <strong>and</strong> organise democratic<br />

student government empowered to act within its constitution, without any<br />

control of interference from the state. We believe in the autonomy of<br />

Universities as centers of learning <strong>and</strong> research where enquiry for knowledge<br />

can be pursued in an atmosphere of academic freedom, of students’ right to<br />

express opinion on the development of their country <strong>and</strong> to obtain an<br />

education in keeping with their aptitudes <strong>and</strong> interests.<br />

It is our fervent hope that suppression of students will cease immediately,<br />

your dem<strong>and</strong>s will be satisfied, <strong>and</strong> your former rights restored. We are<br />

fully prepared to give you any possible form of assistance, <strong>and</strong> will in the<br />

meanwhile give extensive publicity in our country to your struggle. We<br />

shall be pleased to receive any further information you can offer.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

(Guild of Undergraduates)


COORDINATION COMMITTEE<br />

International Relief for Hungarian Students<br />

PROGRESS REPORT<br />

As you will be aware a Coordinating Committee for<br />

International Relief for Hungarian Students was set up as a result of<br />

the conference attended by 13 National Unions of Students, WUS <strong>and</strong><br />

COSEC, which took place in Vienna November 10-11. The Committee,<br />

which consists of the Austrian National Union of Students (OH), WUS<br />

<strong>and</strong> COSEC, has two aims, to give immediate aid to Hungarian students<br />

who are in need, <strong>and</strong> to convey to them the fullest possible<br />

information on scholarships, which are offer to Hungarian refugee<br />

students <strong>and</strong> to help them in any other way to pursue their studies.<br />

The Committee has been working for one week now <strong>and</strong> is pleased<br />

to present this report on its activities <strong>and</strong> on the current situation<br />

regarding Hungarian students.<br />

At the moment there are between 1200 <strong>and</strong> 1300 Hungarian refugee<br />

students in Austria. It has not been possible to establish contacts<br />

with students in Hungary in the past week, therefore the Committee<br />

has concentrated on the work which could be done in Austria. About<br />

400 of these 1200 students are living in one camp near Salzburg, St.<br />

Wolfgang, all coming from the same University (Hochschule) in<br />

Hungary. The rest of the students were when the Committee started its<br />

work scattered in many different camps. The Committee felt that it<br />

was essential in order to give efficient aid to register all these<br />

students as quickly as possible <strong>and</strong> to gather all those who wish, in<br />

one camp. To reach the first aim the Committee has distributed to all<br />

refugee camps postcards printed in Hungarian asking for eight basic<br />

points of information, which the camp authorities give to students.<br />

These cards are returned free of charge to the committee. Furthermore<br />

a detailed questionnaire on basis of the WUS “Curriculum Vitae” has<br />

been prepared which the Hungarian students fill out when the<br />

Committee contacts them after having received the postcards.<br />

To reach the second aim, to gather the students in one place,<br />

the Committee has succeded in obtaining a house in Vienna with a<br />

capacity of 300-350 beds. The Austrian Government has recognised this<br />

home as an official refugee camp <strong>and</strong> will, therefore, pay for the<br />

food for the students living there. The camp which was opened<br />

Saturday, November 17, took in 50 students the first day, the same<br />

number to be received daily until the camp is full. At the moment,<br />

though, it has not been possible to have all the beds promised by the<br />

International Red Cross. The Committee is in contact with the<br />

important international agencies which are working in Vienna to help<br />

the Hungarians.<br />

In order to give the students the required information about<br />

scholarships the Committee is in contact with official authorities<br />

from Engl<strong>and</strong>, France, Canada <strong>and</strong> Germany <strong>and</strong> local authorities <strong>and</strong><br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 30 -


student organisations in Belgium, Denmark, Sweden, Switzerl<strong>and</strong> <strong>and</strong><br />

USA. A lack of contact is felt though with some of the National<br />

Unions, which participated in the above-mentioned conference. The<br />

Committee appeals to all National Unions of Students to send all<br />

information about study possibilities in their countries to its<br />

address immediately. All transport to another country from Austria<br />

<strong>and</strong> from third to a fourth country if necessary will be paid by the<br />

International Committee for European Migration (ICEM).<br />

The Committee has been able to provide the students with<br />

clothes from the supplies received from certain National Unions.<br />

Clothes already collected by NUS’s. but not sent yet, should be sent<br />

as soon as possibles. It is the Committee’s opinion that now<br />

collections of clothes are not necessary for the moment.<br />

Financial support for the student home is urgently needed. Such<br />

funds should be sent to WUS, Geneva, or directly to the Committee.<br />

Furthermore blankets, sheets, soap, towels, pillows, books<br />

(Hungarians if possible, otherwise illustrated magazines),<br />

cigarettes, chocolate, tea, cocoa, coffee, marmalade are needed. The<br />

donors should inform the Committee before goods are shipped, <strong>and</strong> if<br />

the transport is by train the numbers of the wagons should be sent to<br />

the Committee.<br />

The administrative costs of the Committee are at the moment<br />

being covered by a donation from the Danish National Union of<br />

Students. It is our hope that the National Unions will help the<br />

Committee in the work by keeping the closest possible contact <strong>and</strong> by<br />

providing information on individual actions, study possibilities etc.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

Vienna, Austria, November 19, 1956.<br />

- 31 -


- 32 -


STRUCTURE AND FUNCTIONS OF THE DISZ OF HUNGARY<br />

The name of the Union of Working Youth of Hungary (DISZ) has<br />

figured prominently in reports of recent events in Hungary of which<br />

the formation of student organisations independent from the DISZ was<br />

one feature. As a consequence, the Secretariat has received a number<br />

of requests for information with regard to the structure <strong>and</strong><br />

functions of the DISZ, the “Student Section” of which has in the<br />

past been regarded as the national student organisation in Hungary.<br />

During his visit to Budapest at the end of the June, 1956, the<br />

Admistrative Secretary had discussion with offices of the DISZ <strong>and</strong><br />

was presented with a French copy of its Constitution. This document<br />

was distributed in the original language to the participants at the<br />

International Student Conference in Ceylon. On the basis of the<br />

Constitution the following summery of the structure <strong>and</strong> functions of<br />

the Union of Working Youth has been prepared.<br />

There is no separate student organisation in Hungary. There is<br />

an overall youth organisation, constitutionally bound to the<br />

Hungarian Worker’s Party (the Hungarian Communist Party).There is a<br />

“Student Section” within the administrative structure, but not within<br />

the membership, <strong>and</strong> no national student meeting are held at which<br />

policy decisions are taken.<br />

The aims <strong>and</strong> objects of the organisation are summarised in<br />

Clauses 2 <strong>and</strong> 3 of the Constitution which read:<br />

1. The Union of Working Youth (DISZ) is the reserve of the party<br />

<strong>and</strong> its auxiliary in all aspects of the building of socialism,<br />

the DIZS operates under immediate direction of the Hungarian<br />

Workers’ Party: the resolutions of the Party are obligatory for<br />

the DISZ. According to the principle of regional division, the<br />

organisation of the DISZ are directed by the appropriate<br />

organs <strong>and</strong> committee of the party. The Central Committee of the<br />

DISZ is directly subordinate to the Central Committee of the<br />

Party.<br />

2. The task of the DISZ consists in preparing its members to<br />

become mamber of the Party. The highest honour which can be<br />

obtained by a member of the DISZ is to become a member of the<br />

Hungarian Workers’ Party.<br />

3. The DISZ supports in all its work the victorious doctrine of<br />

maxist-leninism. The DIZS is the heir to the progressive<br />

traditions of the revolutionary youth of 1848 <strong>and</strong> 1919, which<br />

it continues. Its considers the Union of Young Communist<br />

Workers of Hungary as its predecessor <strong>and</strong> applies in its work<br />

the fighting experiences of the Union. It takes its example<br />

from the leninist Komsomol, first rank fighter of the<br />

international movement of progressive youth”.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 33 -


According to Clause 4,the Union of Working Youth “in the spirit<br />

of socialist patriotism <strong>and</strong> proletarian internationalism” developes<br />

in the youth “an unshakable faith in the socialist Soviet Union,<br />

liberator of our country, whose continual <strong>and</strong> friendly aid is the<br />

gauge of our national independence, whose results we have obtained,<br />

<strong>and</strong> of our peace. The Union maintains friendship between the<br />

countries of the Peoples’ Democracies <strong>and</strong> teaches the youth to<br />

support the struggle of the progressive youth of the world, to<br />

appreciate the progressive national culture of other peoples of the<br />

world <strong>and</strong> to hate the enemies of our country <strong>and</strong> our people.”<br />

The organisation is composed of individual units in “factories,<br />

business firms, the armed force, agricultural machinery situation,<br />

agricultural cooperatives, State industries, educational<br />

institutions, communes, administrations, local districts of at least<br />

3 members of the DISZ”.(Clause 29). (A later sector of the<br />

Constitution is the devoted specifically to “the organisations of the<br />

Union of Working Youth in the Hungarian Peoples’ Army <strong>and</strong> in the<br />

Armed formations of the Ministry of the Interior”. (Clauses 34 to<br />

36).<br />

These units all form parts of regional grouping within the<br />

framework of the Union. The constitution of each unit has to be<br />

approved by “The Executive Committee of the Union at a higher level”<br />

(Clauses 29). All groups are subject to decisions of the Central<br />

Committee, the “principle basis of the Union being democratic<br />

centralism” (Clause 9).<br />

The Central Committee is responsible for the direction of the<br />

Union between meetings of the Congress which are held every three<br />

years. It was the Central Committee which decided on the question of<br />

the invitation to the Sixth International Student Conference. The “<br />

Student Section” <strong>and</strong> other “sections” are nominated by the Central<br />

Committee: there is no specific mention of a “Student Section” in the<br />

Constitution. All units of the Union (in the university institutions,<br />

inter alia) operate under the directions of the Central Committee<br />

(Clause 17) <strong>and</strong> “when justified, the Central Committee has the right<br />

to annul the elections of any or all of the name of any committee”<br />

(Clause 26).<br />

In essence, the university student groups form local units<br />

within the framework of the overall youth organisation. The youth<br />

organisation is controlled by the Central Committee, which, for<br />

administrative purposes, has a student section. The Central Committee<br />

is directly subordinate to the Central Committee of the Hungarian<br />

Workers’ Party.<br />

Copies of the full Constitution can be obtained from the<br />

Secretariat on request. The original supplied by the DISZ is in<br />

French but translation are available in English <strong>and</strong> Spanish.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 34 -


- 35 -


Swfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 2 -<br />

to the crowds, <strong>and</strong> in particular to young people at the universities.<br />

The young people began to organise. They held meetings <strong>and</strong><br />

dem<strong>and</strong>ed their rights. Their dem<strong>and</strong>s at first remained within bounds<br />

of university life - that Russian should be taken off the time table<br />

as a compulsory language, <strong>and</strong> the number of compulsory classes<br />

decreased, for example.<br />

But changes in Pol<strong>and</strong> <strong>and</strong> changes in the country itself<br />

(rehabilitation of Rajk <strong>and</strong> others) encouraged them to come forward<br />

with more radical dem<strong>and</strong>s: - withdrawal of Russian troops from the<br />

country; open trial of Mihaly Farkas <strong>and</strong> his son. These dem<strong>and</strong>s were<br />

no longer within the bounds of university life, but expressed the<br />

will of the whole nation.<br />

Among them was the dem<strong>and</strong> to discontinue the norm <strong>and</strong> that of<br />

compulsory contributions. With these they were able to recruit the<br />

support of both the workers <strong>and</strong> the peasantry. Not only in Budapest,<br />

but also in country places university students became organised <strong>and</strong><br />

at times they were more successful in the country.<br />

Thus the university students of Szeged were the first to<br />

withdraw from the then existing youth organisation, the “DISZ” <strong>and</strong><br />

this decision was of the greatest importance. The “DISZ” was, as it<br />

were, the organ which aimed to educate young people at universities<br />

in the Communist spirit <strong>and</strong> was recognised by the Communists<br />

themselves as the “ gold-stock” of the Party. Through it they tried<br />

to mobilise <strong>and</strong> use young people in the interest of the Party. But,<br />

the withdrawal from the “DISZ” had one aspect of even greater<br />

significance.<br />

In Hungary only children of working-class or peasant origin<br />

were admitted to universities <strong>and</strong> these made up 80-90% of members.<br />

Higher education was given only to young people whom it was felt<br />

could be trusted. These then were the people enjoying to the greatest<br />

extent the support of the State, <strong>and</strong> yet it was they who turned<br />

against the existing regime. The Communists wished to cover up this<br />

fact as it meant the complete failure of their rule - young people<br />

they had trusted most had turned against them! They had been children<br />

when the Soviet “liberation” came, for 12 years were raised in the<br />

Communist spirit, were spoon-fed with its propag<strong>and</strong>a <strong>and</strong> yet they<br />

rose to be rid of its oppressing yoke.<br />

They had never known the real meaning of freedom; it had been<br />

carefully hidden away. An airtight wall had shut them off from the<br />

West. They had been raised in a cage, but now they wanted to break<br />

loose of it; they wanted to find the freedom they so fervently<br />

desired<br />

- 36 -


Swfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 3 -<br />

<strong>and</strong> which had been so far denied them. They proved to Communists that<br />

no propag<strong>and</strong>a whatsoever quench the thirst for freedom.<br />

Following the example of the university youth in Szeged, one by<br />

one, students in Budapest <strong>and</strong> elsewhere withdrew from membership of<br />

the “DISZ” <strong>and</strong> formed the “MEFESZ” (Union of Hungarian University <strong>and</strong><br />

other tertiary students). This organisation was no longer to act as<br />

the mouthpiece of Communism but to take up the interests of young<br />

people at universities.<br />

Events then moved quickly:<br />

22 October: The students agree to approach the government <strong>and</strong><br />

organise a silent demonstration for 23 October. That night they paste<br />

leaflets listing their dem<strong>and</strong>s on house walls in Budapest.<br />

23 October: Groups loiter in the streets reading the students’<br />

declarations. Murmurs of approval are heard from the crowd.<br />

The demonstration is scheduled for 2 p.m. At 1p.m. the Minister<br />

of Internal Affairs withdrawn permission. Students send a deputation<br />

to Broadcasting House <strong>and</strong> call upon the Minister of the Interior to<br />

withdraw his statement. At 2 p.m. the Minister gives permission for<br />

the demonstration. Thous<strong>and</strong>s of students now make their way along<br />

both sides of the Danube to Bem Joseph square situated in Buda. Here<br />

the two processions meet, those from Pest passing through the inner<br />

city. Along the route people everywhere raise the Hungarian flag. At<br />

Bem joseph square, the students dem<strong>and</strong> the Kossuth emblem <strong>and</strong><br />

soldiers of the army barracks st<strong>and</strong>ing in this square bring it out,<br />

asking the crowd for cockades <strong>and</strong> joining the students to walk back<br />

with them to Pest <strong>and</strong> the Parliamentary building. Meanwhile the<br />

slogans of the crowd become more <strong>and</strong> more radical in character. The<br />

most popular is “Down with Gerö” ( Gero was then Prime Minister).<br />

The crowd become denser <strong>and</strong> denser until it is 60 - 70,000<br />

strong as it reaches the Parliamentary building. As leader of the<br />

crowd, we first talk to them; then we dem<strong>and</strong> that Imre Nagy talk,<br />

since the masses have previously insisted he should be the leader of<br />

the country. Students are promised their dem<strong>and</strong>s will be fulfilled<br />

<strong>and</strong> it is declared on behalf of the government that Gerö will give a<br />

radio-speech. At 8p.m. Gerö denounce us in his broadcast as fascist<br />

h<strong>and</strong>s <strong>and</strong> threatens punishment. At that moment Russian tanks are<br />

already on their way to Budapest. Gerö’s speech fill the people with<br />

rage <strong>and</strong> they march along Stalin Road towards Stalin square to<br />

destroy the Stalin monument. Another crowd makes its way towards<br />

Broadcasting House to announce its 15 point proclamation. While the<br />

crowd in Stalin square pulls down the<br />

- 37 -


Swfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 4 -<br />

statue, these in Broadcasting House fire the first shot. And the<br />

students dem<strong>and</strong> printing of their 15 points the AVO (secret police)<br />

open fire on them. This firing marks the beginning of the revolution,<br />

<strong>and</strong> with arms obtained from the soldiers, students besiege<br />

Broadcasting House. As soon as the crowds gathered on Stalin square<br />

learn of the shooting, they disarm all soldiers in town <strong>and</strong> march to<br />

the army barracks where the soldiers h<strong>and</strong> them arms.<br />

This fact was also of prime importance. The police <strong>and</strong> the<br />

armed forces whose task it was to protect the government, sided with<br />

the people, <strong>and</strong> after all they were of the people. That night,<br />

fighting started in Budapest. At first the army remained passive but<br />

when Soviet tanks appeared the next day, they openly sided with the<br />

people <strong>and</strong> began a fight of life or death.<br />

The Soviet troops were supported by the AVO whose members have<br />

even less regard for human life than the Russians, but I shall not<br />

digress here is details have been given in the newspapers. Every<br />

person who possessed arms or could obtain them, took part in the<br />

fighting - soldiers, civilians, women <strong>and</strong> even children. To replenish<br />

their ammunition the AVO use ambulances car to obtain protection <strong>and</strong><br />

then even fired at the ambulance personnel. Doctors were fired upon<br />

<strong>and</strong> the streets littered with dead bodies <strong>and</strong> hospital packed so that<br />

wounded lay on the floors. In the street, people queuing for bread<br />

were fired upon with machine-guns <strong>and</strong> artillery. The people’s<br />

ammunition was running out, but in spite of this, the revolution was<br />

approaching a victorious end.<br />

The government changed <strong>and</strong> Imre Nagy became Prime Minister<br />

taking the place of Gerö in the Cabinet. New people filled<br />

ministerial seats <strong>and</strong> among them the despicable traitor János Kádár<br />

who had been a political prisoners under the Rakosi regime.<br />

The government asked the Russians to withdraw their troops from<br />

Budapest. Revolutionary committees were being formed <strong>and</strong> power was<br />

now in their h<strong>and</strong>s.<br />

In the town itself there was chaos . A number of revolutionary<br />

committees were at wars, the most powerful of which was the committee<br />

of Hungarian intellectuals <strong>and</strong> it was this committee which had the<br />

greatest influence over the population. Gradually the fighting<br />

stopped, though here <strong>and</strong> there it continued against small scattered<br />

groups of the AVO. Complete victory was nearly ours when the<br />

insidious Russian intervention began.<br />

Pretending to secure the withdrawal of Russian troops, they<br />

occupied commune then lines between Budapest <strong>and</strong> Zahony. They<br />

occupied the<br />

- 38 -


Swfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 5 -<br />

airfields <strong>and</strong> all the other important points. Soviet tanks poured in<br />

from Rumania, until a threefold ring encircled Budapest. The Soviet<br />

attacked on 3 November.<br />

It was history’s most treacherous attack against a h<strong>and</strong>ful of<br />

people fighting for their freedom in the middle of Europe.<br />

The Soviet troops had a crushing superiority over the poorly<br />

equipped Hungarian army. You all knew the rest.<br />

Hungary has become one huge battlefield. There is ruin <strong>and</strong><br />

annihilation everywhere yet the people continue still their desperate<br />

fight <strong>and</strong> will continue as long as they have weapons.<br />

But rather let us consider what this revolution has taught us,<br />

as it will be important for all countries <strong>and</strong> also for members of the<br />

Communist Party in these countries.<br />

In the first place, Communist policy has dropped its veil <strong>and</strong><br />

shown its real face. Soviet propag<strong>and</strong>a which has always been shouting<br />

for peace <strong>and</strong> denouncing imperialism has not refrained from<br />

insidiously attacking a small nation engaged in desperate fight for<br />

its freedom. This must discredit the Soviet for ever in the eyes of<br />

the world. Of added significance also is the fact that in the cases<br />

of Korea <strong>and</strong> Vietnam, the Soviet Union declared the break-down of<br />

capitalism had started when these countries broke the chain of<br />

capitalistic oppression; but here we are with a country in the very<br />

centre of Europe which wishes to break away from the Communist chain<br />

after 12 years of propag<strong>and</strong>a. If the revolution successes, it will<br />

serve as an example for all other democracies as well, for there have<br />

been demonstrations in Rumania too. And to use the Soviet Union’s own<br />

phraseology: thus also the collapse of Communism has made a<br />

beginning.<br />

It was only to be expected for nations have always wanted<br />

freedom <strong>and</strong> stills want it today, you will always want it even in the<br />

face of oppression. And sooner or later, the world will have to<br />

submit to the will of the millions of people fighting for their<br />

freedom.<br />

Hungary is not lost <strong>and</strong> shall not be lost, however small it may<br />

be compared to the Soviet Union, for it has found many friends<br />

throughout the world, such friends as sympathise with the fate of<br />

this small Hungarian nation, still fighting for its freedom.<br />

- 39 -


Students <strong>and</strong> the Hungarian Revolution<br />

The following matrices of photographs are available <strong>and</strong><br />

will be sent to any student publication requesting them.<br />

There is no charge for the service. Write to the Coordinating<br />

Secretariat, Post Box 36, Leiden, Netherl<strong>and</strong>s, or cable:<br />

COSEC LEIDEN.<br />

CAPTIONS FOR MATRICES<br />

Please request matrices by number<br />

N 1 Hungarian refugees on arrival at transit centre at<br />

Traeskirchen, near Vienna, after being brought in<br />

lorries <strong>and</strong> coaches from the point where they crossed<br />

the frontier into Austria. Students among these groups<br />

are picked out at Registration for special attention by<br />

the Austrian National Union of Students <strong>and</strong> other<br />

volunteer student helpers.<br />

N 2 “Where do we go next?” - In crowded accommodation at<br />

Traeskirchen transit center Hungarian students <strong>and</strong> their<br />

young refugee discuss that the future might have in<br />

store.<br />

N 3 Half the Hungarian student refugees came from one<br />

University <strong>and</strong> School of Agriculture at Sopron, near the<br />

Austrian border. Together with their Rector <strong>and</strong> other<br />

faculty members they have been given free one of a<br />

former women’s domestic science <strong>and</strong> commercial training<br />

college at St. Wolfgang, near Salzburg, where they have<br />

resumed coop rate university life. The picture shows<br />

Sopron students outside one of their new university<br />

buldings.<br />

PLEASE CREDIT THESE PHOTOS TO “COSEC”<br />

For futher information, please contact COSEC<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 40 -


SUPPORT FOR HUGARIAN STUDENTS<br />

Since the original Hungarian uprising on October 23, initiated<br />

largely by students of Budapest, students the world over have taken<br />

part in one of the greatest expressions of solidarity ever accorded<br />

on the international level to any action.<br />

Unprecedented sums of money have been raised virtually over<br />

night by National Unions of Students. For example, the Union in<br />

Danmark collected DKr 90,000 (£ 4,500, $ 12,600) in three days, in<br />

Finl<strong>and</strong> 2.5 million Finmark. (£ 3,750, $ 10,500), in Holl<strong>and</strong> Dfl<br />

155,000 ( £ 14,500, $42,000) <strong>and</strong> in Sweden DKr 80, 000 (£ 5,700,<br />

$16,000) at a single student meeting. Students also donated large<br />

sums for Hungarian students relief in Engl<strong>and</strong>, France, Germany,<br />

Norway, Scotl<strong>and</strong>, South Africa, Switzerl<strong>and</strong> <strong>and</strong> the United States,<br />

among other countries.<br />

There were expressions of students solidarity with Hungarian<br />

students, including demonstrations at Soviet embassies, in Argentina,<br />

Denmark, France, Germany, Italy, Luxembourg, Sweden <strong>and</strong> Switzerl<strong>and</strong>,<br />

to name the most prominent.<br />

Official statements of support for Hungarian student dem<strong>and</strong>s<br />

for academic freedom <strong>and</strong> university autonomy have been issued by<br />

representatives National Unions of Students in every area of the<br />

globe, including Austria, Canada, Denmark, Finl<strong>and</strong>, France, Germany,<br />

Holl<strong>and</strong>, Indonesia, Italy, Lebanon, Mexico, Norway, Scotl<strong>and</strong>, South<br />

Africa, Sweden, Switzerl<strong>and</strong>, United States, Vietnam, <strong>and</strong> the West<br />

Indies. Support has been expressed by a number of international<br />

university <strong>and</strong> student organisations including Pax Romana<br />

(International Movement of Catholic Students <strong>and</strong> its graduate<br />

partner), World University Service <strong>and</strong> the World Assembly of Youth.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 41 -


Swfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 2 -<br />

In response to requests <strong>and</strong> following the initiatives of<br />

National Unions of Students, the Coordinating Secretariat of National<br />

Unions of Students (COSEC, Leiden, Netherl<strong>and</strong>s) called a meeting of<br />

National Unions in Vienna, with the Austrian National Union as host,<br />

on November 10 <strong>and</strong> 11, to discuss the coordination of relief efforts<br />

for Hungarian students. Fourteen National Unions of Students were<br />

represented at the meeting. Its result was the establishment of a<br />

Coordinating Committee composed of representatives of the Austrian<br />

National Union of Students, World University Service, <strong>and</strong> the<br />

Coordinating Secretariat.<br />

This Coordinating Committee has been functioning since that<br />

time in Vienna in an affort to provide immediate aid for Hungarian<br />

refugee students in Austria - accommodation, clothing, food, books,<br />

medicine - <strong>and</strong> to coordinate long term scholarship opportunities for<br />

the students.<br />

The Coordinating Committee reported on November 14 that some<br />

1,300 Hungarian refugee students were in Austria. Since that time,<br />

the Committee believes that the number has been more than doubled by<br />

students fleeing from the fear of deportation of young people to the<br />

Soviet Union. The latest estimate st<strong>and</strong> at around 3,000 <strong>and</strong> the<br />

influx of student refugees continued.<br />

Preliminary registration cards for almost 2,000 Hungarian<br />

students have been collected by the Committee <strong>and</strong> complete curriculum<br />

vitae for about 700 of these. The Committee reports that about 400<br />

students have been accommodated at St. Wolfgang, Austria <strong>and</strong> about<br />

300 in Graz, Austria <strong>and</strong> that a hostel accommodating up to 500<br />

students in Vienna <strong>and</strong> another for about 120 in Switzerl<strong>and</strong> have been<br />

acquired by the Committee. Registration <strong>and</strong> accommodation of student<br />

refugees is proceeding as rapidly as possible.<br />

The International Red Cross, the Austrian Government <strong>and</strong> the<br />

International Rescue Committee are providing the Committee with funds<br />

for the accommodation of refugee students in Austria <strong>and</strong> for other<br />

immediate material needs.<br />

The principle objective of the Coordinating Committee is to<br />

provide scholarships for Hungarian students to allow them to pursue<br />

their studies in other university centres. Already a number have left<br />

Austria for universities elsewhere in Europe, including 150 to<br />

Germany, 45 to Holl<strong>and</strong> <strong>and</strong> 20 to Switzerl<strong>and</strong>. Hundred of scholarship<br />

opportunities have been offered through National Unions of Students<br />

<strong>and</strong> governments. The Committee<br />

- 42 -


- 43 -


- 44 -


- 45 -


Circular No. 16/1956-57 November 23, 1956<br />

Reference No. 110/Cuba<br />

THE UNIVERSITY SITUATION IN CUBA<br />

Dear Friends,<br />

At the Ceylon Conference, in view of university situation<br />

in Cuba, the following resolution are adopted.<br />

The Sixth International Student Conference expresses its<br />

solidarity with the Cuban students in the struggle for liberty<br />

<strong>and</strong> for university autonomy in their country. Therefore the<br />

Conference<br />

urges COSEC to report about the university situation in<br />

Cuba through its publications (Bulletins, circulars, etc.,),<br />

in order to inform the students;<br />

urges COSEC to send to the Cuban government the present<br />

resolution <strong>and</strong> to inform it of the dem<strong>and</strong>s of the Conference<br />

as follows:<br />

a.) that funds be given to the universities, which belong to<br />

it rightfully according to the Constitution;<br />

b.) that freedom of association be granted to the students as<br />

well as self-government to the universities;<br />

c.) that detained students against whom no legal charges can<br />

be brought be released;<br />

d.) that students’ lives be respected <strong>and</strong> no bloodshed be<br />

committed.<br />

Lastly, the Conference urges the National Unions to give<br />

full support to the Cuban students.<br />

In this connection, the Secretariat wants to communicate<br />

to you that it has brought the above-mentioned text to the<br />

notice of the Cuban Government <strong>and</strong> that so far it has not<br />

received any answer.<br />

Later we have received reports from the Cuban University<br />

Students Declaration(FEU)in which they inform us of the extremely<br />

difficult situation through which they are passing, requesting<br />

us to circulate this information to the National Unions.<br />

It is therefore, in accordance with this resolution, that<br />

we bring to your notice the information from the FEU, annexing<br />

it to the present circular.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 46 -


As on other occasions, we would appreciate very much if<br />

you would inform the Secretariat of the actions which the<br />

National Unions undertake to apply with the resolution of the<br />

Ceylon Conference <strong>and</strong> the appeal of the FEU.<br />

With best wishes,<br />

Jean Barros Barros<br />

Associate Secretary<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

THE COORDINATING SECRETARIAT<br />

- 47 -<br />

John M. Thompson<br />

Administrative Secretary


- 48 -


- 49 -


- 50 -


- 51 -


- 52 -


- 53 -


- 54 -


- 55 -


- 56 -


- 57 -


- 58 -


- 59 -


-7-<br />

- 60 -


- 61 -


- 62 -


- 63 -


- 64 -


- 65 -


- 66 -


- 67 -


- 68 -


VI th WORLD FESTIVAL OF YOUTH AND STUDENTS<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

PROFESSIONAL MEETINGS<br />

There are the subjects proposed discussion in the meetings<br />

between young people during the festival in Moscow.<br />

Miners<br />

Farmers<br />

Dockers<br />

- Working conditions, safety measures <strong>and</strong> ways of<br />

safeguarding the health of young miners.<br />

- Possibility for young farmers to have their own farms<br />

<strong>and</strong> the conditions for making them paying enterprises,<br />

Exchange of experience on farming.<br />

- Protection of the labour of young dockers during<br />

h<strong>and</strong>ing operations. Professional training, full<br />

employment <strong>and</strong> permanent salaries for young dockers.<br />

Electrical Engineer <strong>and</strong> Power Industry<br />

- Conditions for the training <strong>and</strong> improvement of young<br />

workers in the electrical engineering <strong>and</strong> power<br />

industry.<br />

Food Industry<br />

- Mechanization <strong>and</strong> intensification of labour in the<br />

food industry <strong>and</strong> the position of young workers.<br />

Working conditions <strong>and</strong> health protection.<br />

Building Workers<br />

Railwaymen<br />

- Professional training.<br />

- Mechanization in building <strong>and</strong> problems facing the<br />

young builders.<br />

- Intensification of labour <strong>and</strong> working conditions.<br />

- 69 -


- 70 -


- 71 -


- 72 -


- 73 -


- 74 -


- 75 -


- 76 -


- 77 -


- 78 -


- 79 -


- 80 -


- 81 -


- 82 -


- 83 -


- 84 -


- 85 -


- 86 -


- 87 -


- 88 -


- 89 -


- 90 -


- 91 -


- 3 -<br />

stated in September, 1956 that “where there is no segregation, as in the position<br />

at certain Universities, it must be established or enforced.” This same Minister<br />

stated in July 1956 that apartheid would be established at the Universities<br />

“regardless of cost.”<br />

In reply to a repeated request from NUSAS <strong>and</strong> the open Universities to the<br />

Minister of Education to receive a deputation to discuss University apartheid, he<br />

replied “the provision of separate facilities is the declared policy of the<br />

Government” <strong>and</strong> that therefore he was not prepared to receive a deputation to<br />

discuss the question. This refusal seems to indicate that the Government are not<br />

prepared to take into consideration the opinion of the Universities concerned.<br />

Ever since the Government started threatening to interfere in the Universities<br />

of Cape Town <strong>and</strong> the Witwatersr<strong>and</strong>, students <strong>and</strong> staff concerned have used to<br />

arguments in reply - firstly, any enforcement of apartheid contrary to the wishes<br />

of the Universities would be a clear violation of the independence of these<br />

Universities; secondly, all the evidence from responsible persons intimately<br />

connected with the system of non-segregation in the Universities proves that nonsegregation<br />

not only a workable policy, but appears to be the best educational<br />

policy for South African Universities.<br />

The independence of the Universities is a long-honoured tradition in the<br />

Western world. It has through long experience been found essential for the proper<br />

functioning of a University as a community of staff <strong>and</strong> students who seek the<br />

truth, the ensure that there is no outside interference in the international<br />

affairs of the University has four essential freedoms - whom to teach, how to<br />

teach, what to teach <strong>and</strong> who shall teach. Any dictation to the Universities in<br />

regard to any one of these freedoms must be seen as a possible fore-runner of<br />

indoctrinated teaching. This is especially true in South Africa, where the<br />

Government are committed to a policy of separate <strong>and</strong> different education for<br />

Africans in the schools, as was conclusively proved by the Eiselen Commission “as<br />

an independent race” <strong>and</strong> to equip the Africans” to meet the dem<strong>and</strong>s which the<br />

economic life of South Africa will impose upon him.” (Dr Verwoerd)<br />

The late Dr. T.B. Davie, Principal of the University of Cape Town, stated<br />

in his Hoernle Memorial Lecture in 1955:<br />

“There can be little doubt that it is the intention of the framers of the Act that<br />

the education of the African child shall be different from that of the European<br />

<strong>and</strong> further, that this difference shall establish <strong>and</strong> perpetuate an inferior<br />

status in the African in relation to the European.” Those opposed to University<br />

apartheid fear that this inferior education may be lot of non-white students at<br />

any segregated colleges.<br />

Most important of all, however, of the arguments which can be advanced for<br />

the open Universities, is the success of the policy of academic non-segregation<br />

as practiced at the Universities of Cape Town <strong>and</strong> the Witwatersr<strong>and</strong> for the past<br />

50 years. Segregated Universities in South Africa, both white <strong>and</strong> black, are<br />

often noted for their suspicion of people of the other race <strong>and</strong> for their extreme<br />

nationalism. The open Universities, on the other h<strong>and</strong>, have made a notable<br />

contribution to better race relations in South Africa. Anyone conversant with<br />

South African problems will realise that what is most conspicuously lacking in<br />

the Union today is an opportunity for educated persons of different races to meet<br />

in a friendly manner <strong>and</strong> the discuss their problems objectively. The open<br />

Universities offer the only regular opportunity in the whole of South Africa for<br />

such contact. Any move which<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 92 -


- 3 -<br />

prevents this contact between students <strong>and</strong> staff of different races at<br />

the open universities must be as a threat to racial peace in South<br />

Africa <strong>and</strong> eventually the whole continent.<br />

The Universities of Cape Town <strong>and</strong> Witwatersr<strong>and</strong> have strenuously<br />

argued that the presence of non-white students has made the open<br />

Universities true Universities. There can be no doubt that segregation<br />

would mean inferior facilities for non-whites <strong>and</strong> thus inferior education.<br />

This inferiority is clearly demonstrated by a comparison of the poor<br />

facilities at the University College of Ford Hare (established 1916)<br />

<strong>and</strong> the other Universities. Similarly at the University of Natal the<br />

facilities at the non-white section (except for the Medical School) are<br />

much inferior to those provided for the white students. Throughout<br />

South Africa it is commonly accepted that facilities for white should<br />

be superior to those provided for non-whites. In fact, South Africa is<br />

the only country in the world which, by a Separate Amenities Act,<br />

declared that separate facilities for non-whites need not be equal.<br />

NUSAS <strong>and</strong> the students of the open Universities go further, <strong>and</strong> support<br />

the ruling of the United States Supreme Court that “separate facilities<br />

are inherently unequal.”<br />

None of the arguments against the open Universities have been<br />

borne out in fact, <strong>and</strong> the Universities are defending their right to<br />

admit non-whites as students with every means in their power.<br />

We, as the representatives of over 10,000 South African students<br />

<strong>and</strong> in particular those at the open Universities, address this letter<br />

to you in other counties, in the hope that it will assist you to<br />

underst<strong>and</strong> the threat of interference by the South African Government<br />

in the open Universities of Cape Town <strong>and</strong> the Witwatersr<strong>and</strong>, <strong>and</strong> that<br />

we completely oppose any enforced apartheid in our Universities.<br />

Cape Town, October, 1956.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 93 -


- 94 -


- 95 -


- 96 -


- 97 -


- 98 -


Resolution adopted by the Sixth International Student Conference:<br />

..........<br />

University Situation in South Africa<br />

The Conference notes that South African Government has<br />

indicated that it intends to introduce legislation at the<br />

beginning of the next parliament which will have the effect of<br />

ending the system of “open” universities at Cape Town <strong>and</strong><br />

Witwatersr<strong>and</strong>. The Conference therefore recommends to the<br />

National Unions that as soon as the government of South Africa<br />

gives public notice of its intention, the National Unions take<br />

action to indicate their opposition to this proposal, such<br />

action taking the form of direct letters to South Africa,<br />

intervention with the government’s diplomatic representatives,<br />

<strong>and</strong> messages from leading educators <strong>and</strong> university authorities,<br />

particularly in countries with a similar educational system to<br />

that of South Africa.<br />

The Conference also:<br />

..........<br />

b recommends that the protests of the National Unions of Students<br />

against the introduction of segregation into the remaining<br />

unsegregated universities should be channelled through the<br />

Coordinating Secreariat in order that those protests should be<br />

registered in the most effective way possible.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 99 -


- 100 -


Dear Friend,<br />

Herewith we are sending you a set of photos about the<br />

- 101 -<br />

1st Dec, 1956<br />

activities of the Chinese people <strong>and</strong> youth in support the Egyptian<br />

people in resistance to the Anglo-French aggression in Egypt. We<br />

think it will be of use to your magazines or other publications.<br />

The people’s movement in support of Egypt here is in full<br />

swing. We believe that with the support of the people the world over,<br />

the righteous struggle of the Egyptian people will certainly win.<br />

With our fraternal greetings,<br />

Sincerely yours,<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

Secretariat<br />

All China Federation of Democratic Youth


TO: National Union of Students<br />

Student Body Presidents (U.S.)<br />

International Persons<br />

USNSA has made three full mailings to its member-school student body<br />

presidents on the recent Hungarian crisis. What began as a sympathetic response<br />

to Hungarian student dem<strong>and</strong>s for freedom has turned toward solving immediate<br />

needs of refugee students who have fled from Hungary. But the original cause - the<br />

cause for which Hungarian students have brought so much responsibility upon<br />

themselves - has not been forgotten by U.S. students. U.S. students marked the<br />

significance of Hungarian students in this revolt <strong>and</strong> their reasons for organizing<br />

<strong>and</strong> fighting; U.S. students have regarded the Hungarian events not as an uprising<br />

against one regime but lasted as a quest for freedom embodying the aspirations of<br />

students of students throughout the world.<br />

The second of our domestic mailings - that of 6 November - was sent in<br />

similar form to overseas addresses. Here we will bring up-to-date our reporting<br />

of the whole Hungarian situation.<br />

I. HUNGARIAN STUDENT TOURS U.S COLLEGES UNDER USNSA PROGRAM<br />

What part did Hungarian students play in the revolt? How was it that<br />

University of Budapest <strong>and</strong> University of Sopron students organized independently<br />

but at the same time, without corresponding or agreeing to organize? How was it<br />

that Soviet soldiers had been variously informed that they were being sent to Suez<br />

or to protect Hungary against “Western” invaders? How did the Sopron students<br />

first formulate their dem<strong>and</strong>s <strong>and</strong> then turn to military action when Soviet<br />

soldiers were ordered to break the revolt?<br />

Istvan Lazlo, elected leader of the students of the University of Sopron<br />

on 23 October, came to the U.S. on November 5 as a member of the mission to the<br />

UN of Mrs. Anna Kethy, Minister of State without portfolio of the Imrc Nagy<br />

government. When USNSA found that he was here, we endeavored to give him the<br />

opportunity of speaking to college <strong>and</strong> university audience, the group to which he<br />

thought the most important the Hungarian student plight be explained. In his<br />

talks since October 18 he has explained some of the questions which we have stated<br />

above.<br />

USNSA has organized for Laszlo a tour of colleges <strong>and</strong> universities throughout<br />

the U.S. We feel that it is important that the quest of Hungarian students for<br />

freedom be explained, that their circumstances be described, <strong>and</strong> that the events<br />

of the short-lived revolt be elaborated. By underst<strong>and</strong>ing this one instance in<br />

which the Universities were oppressed, matriculation made dependent upon criteria<br />

other than ability <strong>and</strong> effort, <strong>and</strong> limitations placed on personal freedom of<br />

inquiry <strong>and</strong> expression, U.S. students can gain a better underst<strong>and</strong>ing of their<br />

own freedom perhaps too often taken for granted.<br />

Funds collected at meetings at which Istvan appears are to be given through<br />

USNSA, at his request, to the COSEC WUS Austrian (NUS coordinating committee for<br />

international Hungarian students relief In Vienna <strong>and</strong> to the Hungarian student<br />

committee now being formed by elected representatives of the refugee students<br />

centers in Austria.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 102 -


- 2 -<br />

II. FROM CLIVE GRAY IN VIENNA AND CRAWFORD YOUNG IN PARIS<br />

Gray is en route to take up study in India. He served as USNSA international vice<br />

-president (1955-56).Young is a former Michigan Daily editor <strong>and</strong> USNSA representative<br />

in Europe.<br />

(1) BB343 B CDU092 53 PD INTL FR - CD PARIS VIA FRENCE 7 0130 (7 November)<br />

LARKIN NATSTUD CAMBRIGEMASS<br />

STUDENT REACTION SOVIET AGGRESSION IMMENSE STOP DEMONSTRATION FRANCE SWITZERLAND<br />

SWEDEN BELGIUM HOLLAND STOP DANES COLLECT 5000 POUNDS STOP MEETING THIS WEEKEND<br />

VIENNA ALL NUSS PLANNED STOP REGARDS<br />

- 103 -<br />

CRAWFORD<br />

(2) B CDV 219 192 /191 1/51 PD INTL - CD WTRN VIA MACKAY 12 1720 LT<br />

(12 November)<br />

NATSTUD CAMBRIDGEMASS<br />

CONFERENCE REPRENSENTATIVE 13 NUSES STOP CONFERENCE ESTABLISH 3-MAN COSEC WUS OH<br />

COMMITTE TO SURVEY NEEDS REGISTER STUDENTS DISTRIBUTE FUNDS CONTRIBUTED NUSES WUS<br />

STOP COSEC EFFECTIVE ACTION WIDELY HAILED EUROPE STOP ABOUT 1200 REFUGEE STUDENTS<br />

HERE MOST SEPERATED SPECIAL STUDENT CAMPS RELIEF NEED GREAT SINCE STUDENTS FLED<br />

MINUS EFFECTS STOP SOPRON UNIVERSITY LARGELY INTACT IN SALZBURG MAY REESTABLISH<br />

SELF STOP MANY NUS GOVERNMENT SCHOLARSHIP OFFERS SHUOLD BE SOME AMERICA STOP<br />

LASZLO ISTVAN LEGITIMATE RECOGNIZED LEADER IMPORTANT LOCALITY STOP ALL CABLE ME<br />

HOTLE REGINA ANY ADVICE OR RELIEF RESULTS<br />

(3) FA6/19 NO5 /19 PARIS 240 18 2320 LT(19 November)<br />

CLIVE<br />

WORLDSTUD NY (WORLD UNIVERSITY SERVICE 20 W 40 ST 3RD FLOOR)<br />

LEAST 1200 HUNGARIAN REFUGEE STUDENTS INCLUDING MANY FORMER POLITICAL PRISONERS<br />

HAVE FLED TO AUSTRIA MINUS BELONGINGS STOP HUNDREDS MORE EXPECTED IN FACE BRUTAL<br />

SOVIET DEPORTATIONS STOP ALL IVE MET PARTCIPATED IN STUDENT INSPIRED NATIONAL<br />

REVOLUTION STOP SHOW GREAT COURAGE AMAZING DEVOTION AND UNDERSTANDING DEMOCRATIC<br />

IDEALS AND DETERMINATION RECOMMENCE CONSTRUCTIVE LIVES STOP EUROPEAN STUDENT<br />

GROUPS PROVIDING MAGNANIMOUS ASSISTANCE BUT LARGE SCALE AMERICAN STUDENT HELP IS<br />

ESSENTIAL STOP ON 11/16 INTERNATIONAL STUDENT COORDINATING COMMITTEE SUPPORTED<br />

BY WUS AND USNSA ESTABLISHED SPECIAL HOSTEL 300 STUDENT REFUGEES FOR NEXT THREE<br />

MONTHS STOP TREMENDOUS STEP FORWARD IN HANDLING STUDENT PROBLEM BUT STILL SHORT<br />

RANGE NEED MONEY FOR MAINTENANCE HOSTEL ALSO TRANSPORTATION CLOTHING MISCELLANEOUS<br />

EFFECTS BOOKS INSTRUCTION MATERIALS AND PERSONNEL STOP LONG RANGE NEED ASSIST<br />

RESETTLEMENT FILL OUT GAPS EUROPEAN SCHOLARSHIP PROGRAMS PROVIDE EDUCATIONAL<br />

FACILITIES ALL TYPES TO UNIVERSITY OF SOPRON NOW REESTABLISHING SELF NEAR<br />

SALZBURG STOP NO POSSIBLITIES YET ENSURE CORRECT DISTRIBUTION STUDENT RELIEF IN<br />

HUNGARY BUT ARE INVESTIGATING STOP HUNGARIAN STUDENTS LOOK TO AMERICA FOR AID AND<br />

MORAL SUPPORT STOP HOPE WE WONT LET THEM DOWN STOP WE REQUEST SPEEDY INFORMATION<br />

ADMISSION REQUIREMENTS DATES FOR REFUGEES INTO SCHOOL OFFERING SCHOLARSHIPS<br />

ESPECIALLY MEDICINE ENGINEERING EG ANY EMERGENCY SIMPLIFICATIONS STOP OUR SUGGESTION<br />

HAVE REFUGEES WORK ONE YEAR LEARN LANGUAGE THEN STUDY SINCE FEW BETTER THAN BROKEN<br />

ENGLISH REGINA VIENNA MONAY PLEASE INFORM LARKIN<br />

CLIVE<br />

(4) BB287 B CDW051 314/311 1/50 PD INTL CD WIEN VIA MACKAY 23 1925 LT<br />

(23 November)<br />

NATSTUD CAMBRIGE (MASS)<br />

NOW ORGANIZED 800 STUDENTS WEST AUSTRIA AND COMMITTEE FORMED ON BASIS REPRESENTATION<br />

MOST REFUGEE STUDENT CENTERS BY MIDDLE NEXT WEEK STOP SOPRON STUDENTS CONCERNED<br />

ABOUT LASZLO ABSENCE BUT THEY SAY OK ON 3 WEEKS US TRAVEL PROVIDED HE WRITES THEM<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/


- 3 -<br />

IMMEDIATELY TO INFORM OF ACTIVITIES STOP ADDRESS SOPRONER STUDENTSCHAFT LARGER<br />

STROBL ST WOLFGANG SALZBURG AUSTRIA STOP US IMMIGRATION AUTHORITIES EMPHASIZING<br />

FAMILY UNITS IN AWARDING VISA UNDER 5000 QUOTA AND MAY EXCLUDE STUDENTS FROM SAME<br />

REQUEST YOUR HELP STOP JUST RETURNED FROM GRAZ EXEPECT REMAIN HERE MOST NEXT WEEK<br />

THEN POSSIBLY WARSAW SINCE HAVE OBTIANED VISA STOP PLEASE ADVISE<br />

CLIVE<br />

(5) BA418 B CDU919 111 1/50 PD INTL FR - CD WIEN VIA MACKAY 27 2310 (27<br />

November)<br />

NATSTUD FOR JACQZ CAMBRIDGE (MASS) (WORLD UNIVERSITY SERVICE)<br />

COORDINATING COMMITTEE REGISTRATION 1000 135 LIST US PREFERENCE SUBJECT ENGINEERING<br />

DIFFERENT TYPES 60 MEDICINE 13 VETERINARY 4 CHEMISTY 10 HUMANITY 5 LAW 5<br />

ARCHITECTURE 4 BUSINESS 4 ECONOMICS 2 AGRICULTURE 4 THIS ONLY SAMPLE LIST<br />

INCLUDING SOME ALREADY DEPARTED THROUGH IRC STOP LEAST 150 MORE ESTIMATED US<br />

PREFERENCE BASIS INTERVIEWS GRAZ VIENNA PROBABLY SIMILAR BREAKDOWN SUBJECTS STOP<br />

LANGUAGE PROBLEM SERIOUS FEW KNOW ANY ENGLISH URGE PLAN JOB AND OR LANGAUE CLASSES<br />

WITH UTILIZATION MOST STUDY SCHOLARSHIPS ONLY SEPTEMBER 1957 STOP WE READY SEND<br />

STUDENT WHEN PROGRAM READY THIS REGARD AND IF VISA QUOTA LASTS OR IS RAISED STOP<br />

SUGGEST IMMEDIATE EFFORTS SPECIAL VISA PROVISIONS STUDENTS<br />

GRAY<br />

These cables constitute the same information which the International Commission<br />

has at its disposal. Note especially the language <strong>and</strong> quota problems.<br />

III. RELIEF AND STUDY OPPORTUNITIES<br />

Some funds will be needed for administrative expenses of the COSEC-WUS-OH<br />

committee in Vienna. Registering students <strong>and</strong> keeping track of need there cost<br />

money, but must be done if relief funds are to be distributed correctly <strong>and</strong><br />

scholarship needs <strong>and</strong> qualifications assessed. USNSA is prepared to transmit<br />

funds to that committee or to the Hungarian student committee now formed. Member<br />

schools wishint to follow this procedure may submit funds to the commission<br />

office, indication p<strong>references</strong> as to disposition.<br />

World University Service is the chief avenue of student relief giving to<br />

aid refugee students. The National Federation of Catholic College Students is<br />

also able to transmit funds to appropriate channels. USNSA encourages your giving<br />

through one of those two groups. World University Service has informed us that it<br />

now has about $ 30,000. Major contributions so far recorded in New York, in<br />

approximate figures <strong>and</strong> not differentiated between member <strong>and</strong> non- member schools,<br />

are as follows:<br />

Louisiana State University $ 1,850.00<br />

University of So. California 587.00<br />

University of Redl<strong>and</strong>s 1,000.00<br />

Cal Tech 6,000.00<br />

Bryn Mawr 898.00<br />

Miami University ( Ohio ) 500.00<br />

Vassar 2,156.00<br />

Rollins College 1,000.00<br />

Oberlin College 576.00<br />

State College of Washington 1,664.00<br />

Claremont 570.00<br />

Chapman (enrollment 300) 1,000.00<br />

UCLA 500.00<br />

Long Beach State College 500.00<br />

Yale University 6,000.00<br />

Harvard University 2,000.00<br />

Brown-Pembroke 1,313.00<br />

Stephens College 500.00<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 104 -<br />

This is not a complete list,<br />

even of major contributions.<br />

It is placed here to give an<br />

index of the giving of some<br />

institutions, <strong>and</strong> not tendered<br />

as exhaustive.


- 4 -<br />

Bradford Jr. College 495.00<br />

Northwestern University 3,000.00<br />

University of Illinois 2,000.00<br />

Twenty-eight institutions have indicated to World University Service that<br />

they can accept refugee students <strong>and</strong> provide financial aid. WUS estimates that<br />

there are now firm offers of about 100 places. However, they note that particular<br />

need lies for medical <strong>and</strong> engineering places.<br />

The following addresses may be useful:<br />

UNSA International Commission National Federation of Catholic College<br />

142 Mt. Auburn Street Trinity College<br />

Cambridge 38, Massachusetts Washington, D.C<br />

World University Service National Office, 20 West 40th Street, N. Y. 18, N.Y.<br />

WUS Regional Offices:<br />

1145 Massachusetts Avenue, Cambridge 38, Massachusetts<br />

1001 Chestnut Street, Philadelphia 7, Pennsylvania<br />

13 Auburn Avenue, Atlanta 3, Georgia<br />

19 South La Salle Street, Chicago 3, Illinois<br />

3012 Maple Avenue, Dallas 4, Texas<br />

715 South hope Street, Los Angeles 17, California<br />

813 S.W. 6th Avenue, Portl<strong>and</strong> 4, Oregon<br />

Schools which have not done so are encourage to undertake emergency<br />

fund drives for Hungarian student relief. For assistance contact a WUS<br />

regional office at address at above.<br />

In summary, U.S. schools may follow one of these courses:<br />

(1) Raise funds, sending to USNSA for transmission to indicated point or<br />

for use our Judgment, for relief or other purposes; USNSA may transfer<br />

to WUS,<br />

(2) Raise funds, sending to WUS or NFCCS, especially if moneys not<br />

earmarked for administration, Hungarian committee, ect.<br />

(3) Contact WUS regarding scholarship needs; obtain guarantee of tuition<br />

from administration <strong>and</strong> provide funds to cover other needs; you may<br />

communicate either to WUS or to USNS: on this matter.<br />

(4) Continue to consider moral support of Hungarian students <strong>and</strong><br />

implications for freedom which their actions involved; but translation<br />

of these sentiments to action most basis present need.<br />

IV. USNSA CABLE<br />

On 18 November USNSA sent the following two cables protesting widely<br />

reported deportation of Hungarian students:<br />

PRESIDENT DWIGHT D. EISENHOWER, WHIT HOUSE, WASHINGTON D.C.<br />

USNSA PEPRESENTING 710,000 STUDENTS AND 311 COLLEGES AND UNIVERSITIES URGES<br />

IMMEDIATE CLARIFICATION POSITION OF US GOVERMENT WITH RESPECT TO SOVIET DEPORTATION<br />

OF HUNGARIAN STUDENTS STOP US GOVERNMENT MUST TAKE APPROPRIATE ACTION PROPER<br />

EXERCISE OF MORAL POSITION THROUGH EFFECTIVE MECHANISMS STOP US STUDENTS MORE<br />

EFFECTIVE UNITED URGING FREEDOM AND SAFETY OF HUNGARIAN STUDENTS THAN ANY PRIOR<br />

STUDENT QUESTION STOP PLEASE REPLY USNSA THE MT AUBURN STREET CAMBRIDGE MASS<br />

BRUCE LARKIN INTERNATIONAL VICE PRESENT<br />

HARALD BAKKEN PRESENT<br />

TO COMMITTEE OF YOUTH ORGANIZATIONS OF USSR MOSCOW USSR<br />

USNSA REPRESENT ING 710,000 STUDENTS AND 311 COLLEGES AND UNIVERSITIES URGENTLY<br />

AND VEHEMENTLY PROTESTS DEPORATION OF HUNGARIAN STUDENTS FROM HUNGARY BY SOVIET<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

- 105 -


- 5 -<br />

FORCES STOP EARIER REPORTS OF SOVIET OPPRESSION TELL TERRIBLE STORIES STOP<br />

DEPORTATION EVEN MORE SCRRIFYING TO DEGREE ALMOST BEYOND COMPREHENSION! STOP<br />

INSIST YOUR ORGANIZATION TAKE STAND BEFORE WORLD STOP SITUATION CRITICAL STOP<br />

FAILURE TO ACT LEADS INEVITABLY AND JUSTIFIABLY TO COMPLETE ABSENCE OF TRUST AND<br />

CONFIDENCE EITHER IN HUMANITY OF SOVIET STUDENTS OR REPRSENTATIVITY OF YOUR<br />

ORGANIZATION STOP REPLY IMMEDIATELY NATSTUD CAMBRIDGE MASS<br />

HARALD BAKKEN PRESENT<br />

BRUCE LARKIN INTERNATIONAL VICE PRESENT<br />

The following cable was sent to Eastern European national student organization:<br />

US NATIOAL STUDENT ASSOCIATION REPRESENTING 710,000 US STUDENTS IN 311 COLLEGES<br />

AND UNIVERSITIES CALLS ON YOUR ORANIZATION TO EXERT INFLUENCE IN BRINGING TO<br />

HALT THE DEPORTATION OF HUNGARIAN STUDENTS FROM HUNGARY BY SOVIET TROOS STOP ALSO<br />

REQUEST YOU QUESTION IUS STATEMENT REGARDING HUNGARIAN SITUTATION AS BEING<br />

INCOMPLETE HYPOCRITICAL AND POLITICAL STOP FAILURE TO APPLY STATED PRINCIPLES<br />

WOULD SUGGEST TO WORLD STUDENT COMMUNITY THAT YOUR ORGANIZATION NOT REPRESNTATIVE<br />

PRESIDENT BAKKEN<br />

VICE PRESIDENT BAKKEN<br />

USNSA<br />

- 106 -<br />

28 November 1956<br />

V .COMMENTS<br />

U.S. students have shown marked concern about these recent events. Students’<br />

courses in Hungarian universities have been disrupted; many students have chosen<br />

to leave Hungary; the Hungarian Universities themselves were interrupted; Hungarian<br />

students lack material necessities to study (although present reporters are that<br />

distribution of funds in Hungary itself cannot be properly guaranteed <strong>and</strong><br />

administered).<br />

But we wish to emphasize again that other cases of university suppression<br />

<strong>and</strong> restriction of freedom exist <strong>and</strong> will be brought to our attention from time<br />

to time. Perhaps they will not be so dramatic - they probably won’t be. There<br />

won’t be so many newspaper headlines. Students alone may be concerned, not the<br />

immediate fate of an entire country. But when that happens - as it may happen when<br />

apartheid legislation is introduced into the parliament of the Union of South<br />

Africa to segregate the “open” universities - anticipated for January - students<br />

concern should be just as great as it has been in this crisis. Perhaps in other<br />

cases money will not be involved, but rather legitimates <strong>and</strong> reasonable pressure<br />

exerted from a strong moral position .Whatever form it takes, let us be aware<br />

when it happens that the principle we follow is very much like the principle we<br />

have worked from during these last few hectic weeks. The stakes are just as large.<br />

USNSA wishes to thank the national unions <strong>and</strong> member schools which have<br />

sent us their reactions, comment, <strong>and</strong> word of their doings.<br />

We would like to hear from you soon.<br />

rSwfcsuf- rl&if;pmom;rsm;udk rlvtwdkif; jyefvnf½dkufESdyfazmfjyonf/<br />

Sincerely,<br />

Bruce D. Larkin<br />

International Vice-President


- 107 -


SDjirf;pmtkyfrsm;<br />

(yxrwJG)<br />

(1) OD;zkd;uGef; - wpfjrdKUpDaew½GmpDjcm;ukefjyD<br />

(2) aunDydwf - 1920 ausmif;om;oydwfukd,fawGU<br />

(3) q&m[def - oydwfacgif;aqmifwkdY\t"d|mef<br />

(4) a'gufwmjrifhaqG - &efukefwuúodkvfausmif;om;rsm;<strong>or*¾</strong><br />

yxrqkH;Ouú| ukdxGef;pdef<br />

(5) ukd&m&Spf - 1930 wuúokdvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> þokdYpcJhonf<br />

(6) OD;atmifZHa0 - oydwftoGifeJYtjrif<br />

(7) armifqkyef - trsKd;om;aeY orkdif;a&pD;aMumif;<br />

(8) ukdwifh (ukd,fpm;) ukdxGef;az - pdefayg[kdufpull;oydwf (ul½SifoydwfarSmufausmif;om;)<br />

(9) ndKjr - uGsefawmfi&JacG; aqmif;yg;a&;pOfu<br />

(10) ukdcifarmifav; - &efukefwuúokdvf acsmufjcm;cJhaom xkd (3) &uf<br />

(11) a'gufwmjrifhaqG - rEÅav;aumvdyfausmif;om;rsm; EkdifiHa&;vIyf&Sm;rI<br />

(12) yD,mñGefY - [kdaeYwkef;u<br />

(13) oydwfcif - tif,m;u vmcJhonf<br />

(14) a½Tjynfpkd; - tkd;olMuD;<br />

(15) vJhvJh0if; - bk&m;aqmif;wef;u oydwfoH<br />

(16) BudKUyifaumufom; - tmabmfESpfrsdK;<br />

(17) o&Jbat; - oydwfukd,fawGU<br />

(18) o&Jbat; - yif;,aqmifokdY xrif;xkyfykdYpOfu<br />

(19) b[def; (ayguf) - ewftkd;uGJ<br />

(20) odef;az - ewftkd;uGJ<br />

(21) odef;azjrifh - wuúokdvfy&0Pfukdausmfí<br />

(22) OD;oGif - trsKd;om;wuúokdvfzGifhyJGtcrf;tem; rdefYcGef;<br />

(23) vlxka':trm - usrqkHcJh&onf 1936 ta&;awmfykH<br />

(24) wkd;wufa&; tkef;jrihf - ESpf (50) qkdwm rMumvkdufyg<br />

(25) wkd;wufa&; tkef;jrifh - ausmif;om;eJY wkdYArm<br />

(26) wif{ (½Srf;jynf) - ½Srf;-ArmaoG;pnf;a&;tp wuou<br />

(27) ukdA[def;rS ukdpdefcdkokdYay;ykdYaom vufa&;rl&if;<br />

(28) udkatmifqef;rS ukdpdefckdokdYay;ykdYaom vufa&;rl&if; (2) apmif<br />

(29) ukdatmifqef;rS ukdjrpdefokdYay;pm - t*Fvdyfvkd (4) apmif<br />

(30) wwd,tMudrf AuouGefz&ifh bdwfMum;olrsm; pmtdwfpm&if;<br />

(31) &J&Jawmuf oef;wif - 1300jynfh ausmif;om;wkdufyGJ<br />

(32) &J&Jawmuf oef;wif - aoG;pnf;Mua[h<br />

(33) ukdodef;atmif (ausmif;om;acgif;aqmif) - usaemfodcJhaom Akdvfatmifausmf<br />

(34) wif;ukyfwifat; - ausmif;om;vIyf½Sm;rI vGwfvyfa&;tkwfcsyfav;rsm;<br />

- u -


(35) "r®om& - AkdvfatmifausmfeJYtwl qE´jycJhonfhaeYu<br />

(36) armifoefYpif (a';'&J) - ausmif;om;wkdYaoG;ajruscJhpOfu<br />

(37) ausmfñGefYrdk; - Akdvfatmifausmfukd,fwkdifa&;cJhaom pmwpfyk'f<br />

(38) armifxGef;oGif - cGyfa'gif;tvHatmufrSwkdufyGJ0ifcJhol<br />

(39) zsmykHpkd; - atmifausmfpmay<br />

(40) rEÅav;ta&;awmfykH - aejynfawmfvGwfvyfa&;<br />

(41) ocifpdefckd (vufa&;rl) - avmifawmrJhta&;awmfykH&JU c&D;wpfaxmuf<br />

(42) ukdukd - pmrwwfolyaysmufa&;rS NAdwdoQe,fcsJUawmfvSefa&;<br />

(43) ukdukd (vufa&;rl) - aqmif;yg;<br />

(44) atmifqef; - avmu0d[m&<br />

(45) b[def; - qif;&Jom;ypönf;rJhrsm;ESifhausmif;om;rsm;<br />

(46) okyPÖu - "r®ESifht"r®<br />

('kwd,wJG)<br />

(1) ppfukdif;[efwif - pmcsKyfpmwrf;rsm; (1-2-3)<br />

(2) ppfukdif;[efwiffff - jrefrmEkdifiHawmfrSwfwrf; (1-2-3)<br />

(3) ppfukdif;[efwif - jrefrmhvGwfvyfa&;okdY (1-2-3)<br />

(4) &JabmfvSrsdK; - orkdif;0ifpmcsKyfpmwrf;rsm;<br />

(5) a'gufwmoef;xGef; - e,fvSnfh&mZ0if (y-'k-w)<br />

(6) a'gufwmoef;xGef; - acwfopf&mZ0if (y-'k-w)<br />

(7) jrefrmhpG,fpkHusrf; - twGJ (1) rS twGJ (15)<br />

(8) jrefrmhpG,fpHkusrf; tESpfcsKyfrsm; - 1987 rS 1995<br />

(9) &efukefwuúokdvf a½T&wkpmapmif (ESpf 50) - twGJ (1)<br />

(10) &efukefwuúokdvf a½T&wkpmapmif (ESpf 50) - twGJ (2)<br />

(11) &efukefwuúokdvf ESpf (50) - (1920-70)<br />

(12) &efukefwuúokdvf pdef&wkpmapmif (75 ESpf) - twGJ (1)<br />

(13) rdk;BudK;? Armhacwf? aMu;rHk owif;pmrsm; - 1945-1962<br />

(14) tkd;a0*sme,frsm; - &efukefwuúokdvforkdif; (1920-70)<br />

(15) tkd;a0r*¾Zif; - 1947-48 rS 1960-61<br />

(16) tkd;a0pmapmif a½T&wkobif txl;xkwf<br />

(17) tkd;a0 twGJ (1)? trSwf (5)<br />

(18) tkd;a0 twGJ (1)? trSwf (7)<br />

(19) tkd;a0 twGJ (5)? trSwf (1)<br />

(20) The University Student's Union Magazine Vol: (2) -No: (1)<br />

(21) The University Student's Union Magazine Vol: (4) -No: (1)<br />

(22) The University Student's Union Magazine Vol: (4) -No: (5)<br />

(23) a½Twl*sme,frsm;<br />

(24) rsKd;ñGefYr*¾Zif;rsm;<br />

- c -


(25) Aef;armfwifatmif - jreffrmEkdifiHorkdif;<br />

(26) Aef;armfwifatmif - ukdvkdeDacwf jrefrmEkdifiHorkdif;<br />

(27) wkdYArmtpnf;t½kH;ordkif; jyKpka&;tzGJU - wkdYArmtpnf;t½kH; orkdif; (y) -<br />

(28) wkdYArmtpnf;t½kH;ordkif; jyKpka&;tzGJU - wkdYArmtpnf;t½kH; orkdif; ('k)<br />

(29) OD;av;armif - jrefrmEkdifiHorkdif; (y)<br />

(30) OD;av;armif - jrefrmEkdifiHorkdif; ('k)<br />

(31) orkdif;jzpf&yfrSef jyKpka&;tzGJU - jrefrmEkdifiHorkdif; (y^ 1958-62)<br />

(32) orkdif;jzpf&yfrSef jyKpka&;tzGJU - jrefrmEkdifiHorkdif; ('k^ 1958-62)<br />

(33) &Jabmfaeatmif - e,fcsJUtusOf;om; (y)<br />

(34) &Jabmfaeatmif - e,fcsJUtusOf;om; ('k)<br />

(35) wifxGef;atmif (jrefrmhtvif;) - jrefrmhEkdifiHa&;ESifh ocifbabmif;<br />

(36) OD;atmifodef;[ef (0dZÆm-*kPfxl;) - jrefrmEkdifiHorkdif;opf<br />

(37) AkdvfcsKyfrdefYcGef;rsm;<br />

(38) OD;ykav; - igwkdYAkdvfcsKyf bmvkyfcJhoenf; (y-'k-w)<br />

(39) okawoDjrifhxGef; - AkdvfcsKyftrGdKifokdYc&D;pOf<br />

(40) wuúodkvfae0if; - AkdvfcsKyftrSwfw&<br />

(41) atmifoef; - atmifqef;<br />

(42) atmifoef; - atmifqef;rdom;pk<br />

(43) pkaygif; - AkdvfcsKyfatmifqef; tw¬KyÜwåd<br />

(44) tnMw&Jabmf - arhaysmufír&aom atmifqef;<br />

(45) arjrdKUcspfaqG - jynfolcspfaom AkdvfcsKyf<br />

(46) wifpkd; (abm**kPf) - AkdvffcsKyf\ pD;yGm;a&; tjrif<br />

(47) AkdkvfcsKyfatmifqef; - Armhpdefac:oH<br />

(48) jrwfarmf - AkdvfcsKyfatmifffqef; EkdifiHa&;pD;yGm;a&;tjrif<br />

(49) odef;azjrifh - awmfvSefa&;umv EkdifiHa&;tawGYtMuHKrsm;<br />

(50) odef;azjrifh - ta½SUuae0ef;xGufonfhyrm<br />

(51) odef;azjrifh - ausmfjidrf;<br />

(52) odef;azjrifh - oydwfarSmufausmif;om;<br />

(53) vSuGefY - az-yk-½Sdef<br />

(54) vSuGefY - MuHawmuajymaomorkdif;<br />

(55) ocifukd,fawmfrIdif; - bGdKif;aumuf#Dum<br />

(56) vlxka':trm - q&mBuD;ocifukd,fawmfrIdif;<br />

(57) 0d"l&ocifcspfarmif - urÇmhvSnfhocifukd,fawmfrIdif;<br />

(58) armifwifa½T - ocifukd,fawmfrIdif; olYpm? olYb0<br />

(59) wkdufpkd; - trsKd;om;ynm0efOD;zkd;usm;<br />

(60) OD;bOD; (bDat) - trsKd;om;aeYjzpfay:vmykH &mZ0if<br />

(61) OD;zkd;usm; - trsKd;om;aeY&mZ0if tusOf;csKyf<br />

(62) wwd,tBudrf AuouGefz&ifh (ykodrf) - ukdatmifqef;rdefYcGef;<br />

- 8 -


(63) rEÅav;ta&;awmfykHrSwfwrf;<br />

(64) jrbl;aumfrwD\tpD&ifcHpmESifhywfoufí AuorScefYxm;tyfaom wuúokdvfjyifqifa&;aumfrwDrSwfwrf;<br />

(65) ta½SUOa&myArmausmif;om;rsm;aumfrwD - cGyfa'gif;pmapmif (1952)<br />

(66) ppfukdif;[efwif - vkH;0vGwfvyfa&;okdY<br />

(67) ocifcspfarmif - EkdifiHa&;a0zefcsufrsm;<br />

(68) ocifAarmif - 0HomEkta&;awmfykH<br />

(69) wuúokdvfpdefwif - jrefrmhvGwfvyfa&;wkdufyGJESifh ocifApdef<br />

(70) a½TaoG; - pdefrSefuif;tppf xif;jzpfcJhpOfu<br />

(71) wkdufpkd; - *sLAvDa[mjrifuGif;<br />

(72) ausmfatmif - <strong>or*¾</strong>tvHawmfatmuf0,f<br />

(73) pHatmif - nDñGwfa&;\ta&;awmfykH<br />

(74) aZ,smarmif - puúLjzLjyZmwf (c) ArmhEkdifiHa&;tajcae<br />

(75) udktHhausmf - 1980 ckESpf? r[m0dZÆmbJGU,lpmwrf;<br />

(76) 0if;armifoef; - ausmif;om;ta&;awmfyHk<br />

(77) udkpdk;odrf;\ vufESdyfpuf½dkuf udk,fa&;&mZ0if<br />

(78) cGyfa'gif;<strong>pmpOf</strong> (rwuo - 7 &uf? Zlvdkif)<br />

(79) rsKd;cspfjynfolUygvDrefygwD (1^90)<br />

(80) General Aung San - Burma Challenge<br />

(81) Mg Mg - From Sangha to Laity Burmese Nationalist Movement<br />

(1920-1940)<br />

(82) U Nu - Saturday's Son<br />

(83) Dr. Ba Maw - Breakthrough in Burma: Memoirs of a Revolution<br />

(1939-1946)<br />

(84) Dr. Htin Aung - Modern Burmese History<br />

(85) Htin Aung - Stricken Peacock<br />

(86) Maurice Collis - Last <strong>and</strong> Fast in Burma<br />

(87) G.E. Harvey - Modern Burmese History<br />

(88) Hugh Tinker - Burmese Struggle of Indenpendence<br />

(89) Dorthy Wooden - State of Burma<br />

(90) Robert Taylor - Making of Burma<br />

(91) M.A Rashid - Report of Constitution Committee<br />

(92) Aung San Suu Kyi - Freedom From Fear<br />

(93) Rangoon University Students' Union Constitution<br />

(94) New Burma weekly<br />

(95) Burma Gazetties - Vol: (1) to (24)<br />

(96) Report of the Secretariat Incident Enquiry Committee<br />

- C -


SDjirf;aqmif;yg;rsm;<br />

(1) ouf0if; - oxHkrD;yGm;<br />

(2) oHrPd&Jabmfa[mif;wpk - 1946-47 ckESpfqDu wuúodkvfausmif;om;oHrPdwyf<br />

(3) 1953 rS 1962 cktxd pm½Gufpmwrf;? aMujimcsufrsm;<br />

rSDjirf;pmtkyf-aemufqufwJG<br />

1/ jirf; pmapmif- trSwfpOf (7) Zlvdkifv 2001? trSwfpOf (4) ar 2001<br />

2/ a'gif;tdk;a0- (1^3) Mo*kwf 1997? (2^1) Zlvdkif? (1^2) Zlvdkif 1997<br />

3/ atmifapmOD;- vGwfvyfa&;a&T&wk (yxr tBudrf)1998 Zefe0g&D<br />

4/ wuúodkvfae0if; jynfaxmifpkAdokum AkdvfcsKyfatmifqef; (yxrtBudrf 1997? arv)<br />

5/ jr[ef AkdvfcskKyfatmifqef;{/fpmayvuf&m (1998? Zefe0g&Dv)<br />

6/ ocifudk,fawmfrIdif;{/f vufa&G;pOfav;csKd;w&m (yxrtBudrf 1973? Zlvdkif)<br />

7/ OD;Ek- ig;ESpf&moDArmjynf (1941-45) (yxrtBudrf 2002)<br />

8/ wuúodkvfESpfig;q,fjynfhpmapmif (1970)<br />

9/ ausmfNidrf;-&JabmfoHk;usdyf yxrtBudrf (1938)<br />

10/ '*kefwm,m zswfceJawGU&aom½kyfykHvTmum;csyfrsm; (yxrtBudrf 1997 'DZifbmv)<br />

11/ trsKd;om;aeYESifhtrsKd;om;ynma&;vIyf&Sm;rIUordkif;tusOf; (a&T&wkobif txl;xkwf (y^tBudrf? 11^1970)<br />

12/ a&eHajrocifbwif 1300 jynfhESpf ta&;awmfykHrSwfwrf;<br />

13/ armifrkef;atmif qJAif;Zlvdkif (odkU) ausmif;om;<strong>or*¾</strong>{/f tpOftvmudk azsmufzsufNcif; (1^3) Zlvdkif 2005<br />

14/ tusOf;axmifxJrS tmZmenfrsm; (1999 {&m0wD)<br />

15/ ArmjynfuGefNrLepfygwD&JU EkdifiHawmftmPmodrf;ydkufa&;vIyf&Sm;rIrsm; (5.8.89 txl;owif;pm&Sif;vif;yJG)<br />

16/ wyfrawmfordkif; (y-twGJ? 1994 azazmf0g&Dv)? (yOörwGJ 1962-1974)<br />

17/ atmifapmOD; (rIdif;&mNynfh) jrefrmEkdifiHausmif;om;vIyf&Sm;rIorkdif;tusOf; (w-tBudrf 1993 pufwifbm)<br />

18/ &SpfpuúefYNidrf pGefYvTwfol{/f&mZ0if (ar2006)<br />

19/ cspfMunfa&;- twJG (4) Ekd0ifbm 2006<br />

20/ wuúodkvfaumvdyfr*¾Zif; 1939<br />

21/ &efukefwuúodkdvfESpfvnfpmapmif twJG(3) trSwf(5) 1314 ck<br />

22/ vlxka':trm 83 ESpfajrmuf txdrf;trSwf (y^tBudrf? Ekd0ifbm 29? 1998)<br />

23/ a'gufwmoef;xGef; igajymcsiforQightaMumif; (y^tBudrf? 2001 ar)<br />

24/ Nidrf;csrf;pGmtwl,OfwGJaexdkifa&; rl0g'rSonf ppfrSef aomNynfaxmifpkpepfqDodkY<br />

25/ &efukefwuúodkvfausmif;om;<strong>or*¾</strong> pdef&wk (wuo) 75 ESpf 2006<br />

26/ tifwmeufpmrsufESm- 'DADowif;Xme? {&m0wDowif;Xme (b0½kyfyHkvTm)? acwfNydKifowif;Xme? jrefrmowif;<br />

qufoG,fa&;enf;ynm (bDtdkifwD)? 0DuDyD'D,m? atatyDyD? ol&d,<br />

- i -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!