Scéalaíocht /Nuacht phearsanta de réir téama. - DCU

Teagasc na Gaeilge
Scéalaíocht /Nuacht phearsanta de réir téama.
(Ábhar don éisteacht/labhairt/léitheoireacht/scríbhneoireacht)
Téama Leibhéal 1 Leibhéal 2 Leibhéal 3 Leibhéal 4
1. Mé féin Is mise _____.
Is maith liom _____.
___ is ainm dom.
Is breá liom _____.
Is fuath liom ______.
Téim ag _____ gach
___.
Is mise ______.
Tá ___ deartháir agam.
Tá ____ deirfiúr agam.
Is breá liom _____ a
____.
Is fuath liom ____ a
____.
Ba mhaith liom a bheith
i mo ____.
_____ is ainm dom.
Tá _____ i mo chlann, ___
deirfiúr agus ___ deartháir.
Is é ___ an duine is sine.
Is é ___ an duine is óige.
Taitníonn ____ go mór liom.
2. Sa bhaile Seo mo theach.
Tá mé sa ____.
Tá mé ag ____.
Seo mo sheomra.
Tá _____ agus ____ sa
seomra.
Tá mé ag ____ sa
seomra.
Is maith liom mo
sheomra.
Tá mé i mo chónaí i
____.
Tá ____ seomra sa
teach.
Is breá liom a bheith ag
_____ sa _____.
Is fuath liom a bheith ag
_____ sa ______.
Tagann mo chara ____
chuig mo theach ____
___.
Táim i mo chónaí i ____.
Is baile/áit _____ é.
Tá/Níl go leor siopaí/tithe
tábhairne ann.
Téim ag ____ i _____ gach
seachtain.
Is breá/fuath liom a bheith i
mo chónaí anseo mar…….
1

Teagasc na Gaeilge
3. An scoil Seo mo scoil.
Tá mé ag ______.
Seo mo chara ___.
Tá sé/sí ag _____.
Seo mo sheomra ranga.
Inniu an ____.
Tá an múinteoir ag ___.
Táim ag _____.
Is/ní maith liom a bheith
ag _____.
Téim ar scoil i ____.
Tosaíonn scoil ar ___.
Críochnaíonn sí ar ___.
Bíonn ____ ar a ___.
Bíonn ___ againn ar an
___.
Tá mé go maith ag____.
Fáilte romhat chuig _____.
Is scoil mhór/bheag í ____.
Tá _____ múinteoir agus ___
páistí sa scoil.
Bhuaigh an scoil ____.
Taitníonn ____ go mór liom
ar scoil.
‘Sé ____ an t-ábhar is fearr
liom.
4. Bia Is mise ____.
Tá mé sa bhialann/ i
____.
Tá mé ag ithe ___.
Tá mé ag ól _____.
Chuaigh mé go dtí
____.
D’ith mé ___ agus ___.
D’ól mé ____ agus ___.
Bhí sé go _____.
An ____ seo caite bhí
mé i ____.
Bhí ocras an domhain
orm.
Cheannaigh mé ___
agus ____.
Bhí mé lán go béal!
Is aoibhinn liom ____.
Téim ann gach ___.
Ithim ___ agus ___ agus
ólaim ___ de ghnáth.
Tagann ___ liom.
Bíonn am iontach againn
ann.
5. An teilifís Seo teilifís.
Tá ____ ar siúl.
Is maith liom ___.
Seo mo sheomra
codlata/ sheomra suite.
Táim ag féachaint ar an
teilifís.
An ____ atá ann.
Tá sé a ___ a chlog.
Tá ___ ar siúl.
Tá sé go maith/dona.
Féachaim ar ___ ar an
teilifís.
Bíonn sé ar siúl ar an
___.
Tosaíonn sé ar ___ agus
críochnaíonn sé ar ____.
Is fuath liom ____.
Bíonn sé ar siúl ar ___.
____ an clár is fearr liom.
Bíonn sé ar siúl ag ___ ar
an/gach ____.
Is é/í an carachtar is fearr
liom.
Ní thaitníonn ___ liom (ar
chor ar bith).
2

Teagasc na Gaeilge
6. Siopadóireacht Tá mé sa siopa.
Tá airgead agam.
Ba mhaith liom ___.
Chuaigh mé go dtí ___.
Bhí ___ agam. (méid
airgid)
Cheannaigh mé ____.
_____ a bhí ann.
Bhí _____ uaim.
Thug ____ (duine)____
(méid airgid) dom.
Cheannaigh mé ____
agus ___.
Bhí ____ fágtha agam.
Fuair mé airgead ó(n) ___
(áit/duine).
Bhí mé ag iarraidh ___ a
cheannach.
Chuaigh mé go dtí ____ sa/ar
an ___.
D’fhág mé an teach ar a ___.
Tháinig mé abhaile ar ___.
Bhí ____ agus ___
ceannaithe agam.
7. Caitheamh aimsire Tá mé ag ____.
Tá ____ agam.
Tá mé sa ____.
Is maith liom a bheith ag
_____.
Caithim ___ agus ____.
(éadaí)
Bíonn ___ agam. (uirlis)
Bíonn _____ liom.
(duine)
Tá mé go maith ag____.
Is maith liom a bheith ag
___ ach is fearr liom a
bheith ag____.
Bhuaigh mé ____.
Imrím/téim go dtí ___
(áit).
Bíonn sé ar siúl ar an
___ ar ____.
‘Sé ___ an caitheamh aimsire
is fearr liom.
Bíonn orm dul go dtí ___
gach ____.
Nuair a bhíonn tú ag ___ ní
bhíonn cead agat/féidir leat
__ a ___.
Caithfidh tú ___ a ____.
Is breá liom ___ mar….
8. Éadaí Tá ____ (agus ___)
orm.
Tá sé ____. (dath) nó
Tá dath ___ air.
Tá mé te/fuar.
Fuair mé ___ nua.
Bhí dath ___ agus ___
air.
Cheannaigh ___ (dom) é
i ___.
Bhí ____ (uimhir) Euro
air.
Tá sé go hálainn.
Chuaigh mé féin agus
___ go dtí ___ ar an ___.
Bhí mé ag iarraidh ___ a
cheannach.
Chonaic mé ____ álainn
i ____.
Bhí ____ (costas) air.
Ceapaim go bhfuil sé ar
fheabhas.
Ceannaím mo chuid éadaí i
_______.(Ceannaím anseo
agus tá mé in áiteanna eile)
Is breá liom __ a chaitheamh
ach is fuath liom _____.
Ní maith liom dathanna
geala/dorcha.
Cuireann ___ isteach orm.
Ní cheapaim/shílim go
mbíonn ___ deas orm
3

Teagasc na Gaeilge
9. An aimsir Tá sé ______.
(grianmhar / fliuch/
fuar / scamallach / ag
cur sneachta)
Níl sé ____.
Tá mé ag ____.
Ní féidir liom ____.
Is maith liom an ____
(séasúr).
Bíonn sé ____. (aimsir)
Bím in ann ____ a ____.
Ní maith liom an ____.
Bíonn sé ____.
Ní bhím in ann ___ a
____.
Inniu an ____.
Tá sé ___.
Beidh/Ní bheidh mé in
ann ____ a ____ inniu.
Bíonn/Ní bhíonn orm
____ a chaitheamh.
Tá súil agam go mbeidh
sé ____ amárach.
Is breá liom/Is fuath liom
____ (aimsir).
Cuireann sé isteach
orm/Taitníonn sé go mór
liom mar bím/ní bhím in ann
____ a ____.
An rud is mó a thaitníonn
liom faoi ná …..
Tá súil agam go mbeidh sé
___ (arís) amárach.
10. Ócáidí speisialta Tá mé ____ inniu.
Fuair mé ____.
Inniu mo lá breithe.
Táim ___ (m)bliana
d’aois.
Beidh mé ag dul go dtí
___. (Beidh féasta agam)
Beidh ____ agus ____
ag teacht.
Beidh an lá go hiontach.
Bhí mé ___(m)bliana
d’aois ar an ____ (dáta)
Do mo bhreithlá chuaigh
mé go dtí _____.
Tháinig mo chairde ___
agus ___ liom.
Bhí an-lá againn. (nó
uafásach)
Fuair mé ____ mar
bhronntanas.
Rugadh mé ar _____ (dáta +
bliain).
Táim ____ (m)bliana (nó ___
(m)blia(i)n(a) déag d’aois.
Is mise an (3ú) duine is
óige/is sine sa chlann.
Fuair mé ____ agus ___ mar
bhronntanais ar mo lá
breithe.
Chuamar go dtí ____.
Thaitin/Níor thaitin ___
liom.
N.B Déanfar an téacs a chumadh ó bhéal ar dtús i gcónaí. Éisteofar le scéalta éagsúla na bpáistí. Nuair a bheidh na daltaí ullamh
chuige déanfar an nuacht phearsanta a chóipeáil agus a léamh. Is féidir tosú le habairt amháin agus tógaint ar seo i rith na
seachtaine. Diaidh ar ndiaidh cumfaidh agus scríobhfaidh na páistí abairtí as a stuaim féin ag úsáid frásachártaí a bheidh
crochta timpeall an tseomra ranga agus ábhar eile a bheidh ar fáil dóibh. Tá an bhéim i gcónaí le coinneáil ar ‘phearsantacht’
an ábhair.
4