the body-mind dichotomy a problem or artifact? - Piotr Lenartowicz SJ

More documents

Recommendations

Info

22 obvious links between the former and the latter, but did anybody ever observe a rational activity in a specimen with a seriously damaged activity of circulatory system, respiratory system or central nervous system Now all of these activities are essentially dependent upon the anatomy, cytoanatomy and biochemistry of extremely complex hierarchical structures. Those structures in turn are moulded from relatively simple physical elements during the embryonic (ontological) development of the human body. This process starts in the fertilized human ovum and embraces a broad and irreducibly intricate set of selective determinations occurring upon a ladder of hierarchically interdependent levels of structure. The rapid and practically flawless construction of molecular functional structures – in contrast with the unwarranted claims of the physical reductionist – is not less impressive than the higher (e.g. cytological or anatomical) levels of embryogenetic activity. Any conceptual separation of a fragment of this multilevel, extremely elaborate dynamism (not just structure but dynamism) is a mental artifact. A refusal to see the essential link between this extraordinarily integrated dynamism and the rational activity of man produces the artifact of the Body– Mind problem. The Aristotelian View of the Problem So what might constitute a proper, non arbitrary solution First, the double standards of „rationality” must be abandoned. Either we stick to the chaotic idea of the „typically human mind”, or – at the very start of our analysis – we acknowledge the evident and essential similarity between the course of the embryonic development and the stages of the rational activity of man. If the first option is selected, a bottomless precipice between the „mind” of a philosopher and the „rationality” of a technician or an economist appears. The lawless and arbitrary acts of the former have no kinship with the activity of the latter. The Body–Mind problem of the former cannot be translated into the idea of „rationality” in the latter. If the second option is to be selected, then how and where might a split between the living human body and the „human mind” be demonstrated According to the Aristotelian (and Thomist) philosophy there is just one, single principle of activity responsible for the whole dynamism of the human body. This immanently active constraining agent determines all the integrative processes of a concrete human person, from the very start in mother's womb to the adulthood and death. The term „soul” is misleading, because it became closely tied with the platonic and cartesian idea of a „substance separated from an animal body”. The whole dynamism of the living body reveals the strict, precise rule of the „psyche” constraining the broad potentiality of the purely physical elements of the living body. In the living body this immanent dynamism of „psyche” is much more evident than the dynamism of its material substratum. Only in vitro or in the dead, decaying body of an animal or a plant, does the dynamism of the material substratum is liberated from the constraining rule of „psyche”. But that is quite another story.
23 PROBLEM „PSYCHOFIZYCZNY”: ZAGADKA CZY ARTEFAKT Streszczenie Tzw. problem psychofizyczny bierze siê z opozycji pomiêdzy pewnym szczególnym pojêciem „cia³a” i szczególnym pojêciem „umys³u”. Pierwsze z nich zak³ada, ¿e cia³o cz³owieka jest zbiorem atomów i cz¹steczek, podlegaj¹cych „powszechnie obowi¹zuj¹cym prawom fizyczno-chemicznym”. Drugie pojêcie opisuje wewnêtrzne doœwiadczenie pewnej swobody i dowolnoœci w manewrowaniu naszym cia³em. Te dwa pojêcia wydaj¹ siê prowadziæ do sprzecznoœci. Z punktu widzenia fizyki i chemii dynamika atomów i cz¹steczek jest b¹dŸ bez reszty zdeterminowana poprzednimi stanami materii, b¹dŸ czêœciowo „niezdeterminowana” (w sensie u¿ywanym przez „szko³ê kopenhask¹”). Obie te alternatywy k³óc¹ siê z wewnêtrznym przekonaniem cz³owieka, który „czuje”, ¿e to on sam decyduje o pewnych ruchach cia³a i ¿e te ruchy s¹ przewidywalne (artysta przenosi na rysunek elementy, które sam wybra³ z przedmiotu ogl¹du i wie, ¿e jego doœwiadczona rêka jest mu ca³kowicie pos³uszna). Sprzecznoœæ miêdzy pojêciem „cia³a” a pojêciem „umys³u” wydaje siê jednak artefaktem, czyli struktur¹ myœlow¹ wytworzon¹ nie przez wierny opis rzeczywistoœci, lecz przez fragmentaryczne i doœæ dowolnie skonstruowane pojêcia „cia³a” i „umys- ³u”. W tym eseju zamierzam ukazaæ, w wielkim skrócie, jak dosz³o do wytworzenia owych zniekszta³conych pojêæ rzeczywistoœci. Dosz³o bowiem do: (1) podmiany charakterystycznej dla Homo sapiens dynamiki rozumnej na epifenomenaln¹, kapryœn¹ i niezbyt skoordynowan¹ dynamikê ludzkiej œwiadomoœci, oraz do: (2) podmiany „dynamiki ¿ywego cia³a” na dynamikê bli¿ej nieokreœlonego zespo³u cia³ mineralnych. Zamiana dynamiki rozumnej na bli¿ej nieokreœlon¹ dynamikê ludzkiej œwiadomoœci prowadzi do dwóch wa¿nych konsekwencji, mianowicie: a) do zamazania uderzaj¹cych podobieñstw pomiêdzy procesami biologicznymi oraz instynktownymi z jednej strony, a dynamik¹ charakterystyczn¹ i diagnostyczn¹ dla Homo sapiens z drugiej, oraz b) do usuniêcia z pola widzenia pewnej formy przyczynowoœci znacznie g³êbszej, ni¿ epifenomenalna „quasi-przyczynowoœæ” obrazów pojawiaj¹cych siê w strumieniu œwiadomoœci. Rozwa¿my dok³adniej te dwie konsekwencje. Ad a) W paleoantropologii obecnoœæ istoty rozumnej jest rozpoznawana dziêki pewnym czysto materialnym, czysto fizyczno-chemicznym, ale nie byle jakim zjawiskom. Mog¹ to byæ np. naczynia gliniane, malowid³a naskalne, narzêdzia wykonane z ró¿norodnych materia³ów, œlady ogrzewanych paleniskami sza³asów itp. To, co je ³¹czy, to nie ich fizyczno-chemiczna forma (narzêdzie kamienne nie jest podobne do malowid³a naskalnego), lecz proces ich powstawania. Z jednej strony ten proces charakteryzuje siê selektywnoœci¹. Selekcja materia³u, selekcja przedmiotu u¿ywanego do obróbki materia³u, selekcja wielorakich manipulacji, decyduj¹cych o kszta³cie oraz skali ostatecznego produktu jest tu oczywista. Z drugiej strony racjonalnoœæ dostrzegana jest w jednoœci zespo³u ró¿norodnych selektywnych dzia³añ prowadz¹cych do wytworzenia produktu. Sama powtarzalnoœæ produktu jest czymœ drugorzêdnym, choæ
Page 1 and 2: PIOTR LENARTOWICZ SJ THE BODY-MIND
Page 3 and 4: 3 This artifact was produced by sev
Page 5 and 6: 5 This „functionality” is clear
Page 7 and 8: 7 to purely physical reality, its s
Page 9 and 10: 9 The integration of different form
Page 11 and 12: 11 From the view point of the moder
Page 13 and 14: 13 (2) The Myth of Brain, the Ruler
Page 15 and 16: 15 (ii) modified in many aspects. O
Page 17 and 18: 17 DNA molecule, descibed in every
Page 19 and 20: 19 and sufficient element of the tr
Page 21: 21 IV. Conclusions In my opinion th
Page 25 and 26: 25 iii. Kontakt cz³owieka z komput
Page 27: a) zacieranie wstêpnych, zdroworoz

the body-mind dichotomy a problem or artifact? - Piotr Lenartowicz SJ

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?