ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻛﺒﺮﺍ - جام جم

More documents

Recommendations

Info

تئاتر يكشنبه 6 شهريور‎1390‎ culture@jamejamonline.ir8 گفت وگو با مرشد ميرزاعلى،‏ پيشكسوت نقالى و تعزيه قهوه خانه كافى شاپ شد،‏ نقالى هم رنگ باخت اشاره مرشد ميرزاعلىيكىاز قديمى تريننقالان وتعزيه خوانان عصر ماست كه به گفته خودش،‏ سال ها در راهاين دو هنر به فعاليت و خدمات صادقانهپرداخته و براى زنده نگه داشتن اين هنرها خون دل هاى زيادى خورده است.‏ با وجود اين كه هنرمندان 2 عرصه نقالى و تعزيه مانند هنرهايشان همواره در انزوا و بى توجهى قرار داشته اند،‏ اما از اين كه زندگى ساده اى دارد قانع است و شاكر.‏ فقط بيمارى سرطان حنجره است كه براثر گذر ايام گاهى او را رنج مى دهد و همين طور داغ 2 فرزند كه امروز ديگر نيستند.‏ بهپسرش محسن كهادامه دهنده راهاوست و با وجود تمام بى اعتنايى ها به هنرهاى آيينى سنتى به آينده نقالى و تعزيه بسيار دلخوش است.‏ با او درباره اين هنرها به گفت وگو نشسته ايم.‏ آزاده صالحى / جام جم اجازه بدهيد گفت وگو را با سوالى درباره نقالى شروع كنيم.‏ برخى براين باورند كه حيات نقالى رو به زوال است و صداى نقال ها ديگر در جامعه مدرن امروزى به گوش نمى رسد.‏ با توجه به اين كه شما يكى از پيشكسوتان اين عرصه هستيد،‏ نظرتان در اين باره چيست؟ من هم بااين مساله موافقم كه در حال حاضر و طى سال هاىاخير،‏ مقوله نقالى به آن شكلى كه بايداز جايگاه خو بى برخوردار نبوده و روز به روز در حال كمرنگ شدن است.‏ البته من زوال اين هنر را در چند عامل مى دانم.‏ ببينيد هنرهايى چون نقالىاساسااز دير باز موروثى بودهاست.‏ مثلا در باره خانواده من اين طور بود.‏ يعنى علاوه براين كه پدرم يكى از تعزيه سازان بزرگ و نقالان قديمى بوده است،‏ پدربزرگ و پدر پدربزرگم نيز در اين كار بوده اند و خود من نيزاز بچگى تا هميناواخر به كار مى پرداختم.‏ منتهى امروز ديگر بيمارى سرطان حنجره و كهولت سناجازه ادامه كار را به من نمى دهد.‏ به هر حال،‏ در زندگى با فراز و نشيب هايى رو به رو بوده ام كه شهادت يك پسر و همين طور مرگ پسر جوان ديگرم براثر سرطان،‏ مانعازاين شد كه بتوانم كار راادامه دهم.اما مى خواهماين را بگويم كهاگر نسل پدر بزرگ و پدر من نبودند امروز تعزيه و نقالى به آن شكلى كه بايداز جايگاه خو بى برخوردار نبودهاست.‏ بويژه پدرم حاج تقى عشقى كه يكى از تعزيه خوانان بزرگ در دوره خويش بودهاست.‏ همين طوراجدادم كه سهم بزرگى بر گردن اين هنر با فعاليت ها و خدماتشان داشته اند،‏ اما چه فايده كه امروز هنر تعزيه و نقالى از پشتيبان برخوردار نيست و همان تعداد هنرمندانى كه باقى مانده اند حمايت كافى نمى شوند.‏ در حالى كه مطمئنم همين تعدادانگشت شمار هنرمنداناين عرصهاگراز حمايت هاى مادى و معنوى برخوردار شوند مى توانند نقش بزرگى در زنده نگه داشتن اين هنرها ايفا كنند.‏ اتاقى كه گفت وگوى ما در آن انجام مى شود،‏ آن طور كه از ظاهرش پيداست،‏ محل نگهدارى وسايل تعزيه است.‏ كمى در اين باره توضيح دهيد؟ بله،‏ در اين اتاق همان طوركه اشاره كرديد،‏ اثاث امام حسين(ع)‏ نگهدارى مى شود و همان طور كه مى بينيد اين اتاق مملواز پرده ها و عكس هاى مر بوط به تعزيهاست.اثاثى كهاز سال هاى گذشته تاامروز به نگهدارىاز آنها پرداخته ام،‏ با خون دل تهيه شان كرده ام و حاضر نشده ام هيچ يك از آنها را بفروشم يا از دست بدهم.‏ اشاره به موروثى بودن هنر تعزيه و نقالى كرديد.‏ ميراث دار شما كيست؟ امروز پسرم محسن ادامه دهنده راه من است.او را كه مى بينم ياد خودم مى افتم.‏ من هم وقتى بهاندازهاو جوان بودماز صداى خوش واستعداد كافى دراين عرصه برخوردار بودم،‏ اما به طور كلى دلم براى دو وادى نقالى و تعزيه مى سوزد.‏ در واقع براى هنرمندانى كه در اين عرصه ها باقى مانده اند.‏ يكى اش هم پسرم محسن است كه صبح ساعت 7 مى رود و 2 نيمه شب مى آيد.‏ براى اين هنر زحمات بسيارى مى كشد و طبعا اين توقع مى رود كه بيش از پيش به هنرمنداناين وادى توجه شود.‏ سال گذشته،‏ پسرم محسن براثر تصادف،‏ مدت ها در كما بود.‏ اين را مى دانستم كه اگر او خداى ناكرده طورى اش شود من هم ديگر تاب نمى آورم و زنده نمى مانم،اما خواست خدا بود كه سلامتى اش را به دست آورد.‏ گرچه در مدتى كه در بستر بيمارى بود يك نفر نيامد بگويد حالت چطوراست يا به عنوان مثال تاامروز هيچ كس نيامده تا فكرى به حالاثاث تعزيه كه درايناتاقاست و اعتقاد قلبى من بر اين است كه اينها اثاث امام حسين(ع ( هستند بكند.‏ پدرم هم مثل من بود.‏ هميشه مى گفت هرگز اثاثامام حسين(ع)‏ را براىاجراهاى تئاترى نمى دهم.اصلا به اين اثاث دلبستگى خاصى داشت.‏ آقاى ميرزاعلى!‏ مساله دردناكى كه درباره نقالى و تعزيه وجود دارد اين است كه با منسوخ شدن اين هنرها در واقع بخشى از ادبيات شفاهى ما نيز دستخوش آسيب قرار مى گيرد.‏ چقدر اين مساله را قبول داريد؟ مسلما همين طور است كه مى گوييد.‏ اما چاره اش هم ايناست كه هنرهايى نظير نقالى و تعزيه كه در رديف كهن ترين هنرهاىايرانى به شمار مى روند و سابقه طولانى و درخشاناز زمان هاى گذشته تاامروز داشته اند،‏ مورد پشتيبانى و حمايت قرار گيرند.‏ اين هنرها بايد متولى داشته باشد.‏ ما كه پيشكسوتان و تنها بازماندگاناين هنرها هستيم امروز ديگر قدرت حركت و بيان نداريم.‏ الان زندگى مرا خدا نگه داشتهاست.‏ مخارج زندگىامروز به شكلى شده كه جايى براى پرداختن به اين هنرها باقى نگذاشته و همه را درگير دغدغه هاى مالى كردهاست.‏ خب من هم ازاين قاعده مستثنى نيستم،‏ اما دلم مى سوزد وقتى مى بينم نقالى و تعزيه رو به زوالاست در حالى كهاگر من و پدرم نبوديم هرگز پرده خوانى و تعزيه به شكل امروز وجود نداشت.‏ به طور مشخص از چه سالى وارد اين شغل شديد؟ از 6 ماهگى.‏ پدرم مى آمد و يكى از ما بچه ها را كه طفل شيرخواره بوديماز مادرمان مى گرفت و در مراسم تعزيه مثلا مى شديم على اصغر.امااگر بخواهم به شكل دقيق ترى اشاره كنم،‏ تعزيه رااز 5 سالگى در نقش طفلان مسلم و با جمله ‏«عموعباس ما تشنه ايم»‏ شروع كردم.‏ پاى تعزيه هاى پدر.‏ اين هنر براى ما فراز و نشيب زيادى داشت.‏ برخى جاها با ما خوش رفتارى مى كردند و برخى مواقع هم نه.‏ خلاصه چه دردسرستان بدهم؛ كتك ها خورديم و مرارت ها كشيديم تا توانستيماين هنر را زنده نگه داريم.‏ ما درس را به عشق تعزيه رها كرديم چون واقعا عاشق اين بوديم كه همراه پدرم به اجراى تعزيه و پرده خوانى در جاهاى مختلف بپردازيم و راه او را ادامه دهيم.‏ مرشد ميرزاعلى:‏ طى دو سه دهه گذشته نقالى بهترين دوران خود را پشت سر گذاشته است.‏ مردم آن سال ها هنوز علاقه مند بودند و گرايش زيادى به اين هنر داشتند.‏ ما اواخر دهه هاي 40 و 50 هم برنامه هاى زيادى دراين باره اجرا كرديم كه مورد استقبال زيادى واقع شد با توجه به اين كه نقالى به طور مشخص از دوران صفويه آغاز شد فكر مى كنيد اوج اقتدار و در واقع درخشان ترين دوران نقالى چه وقت بوده است؟ طى دو سه دهه گذشتهنقالى بهترين دوران خود را پشت سر گذاشته است.‏ مردم آن سال ها هنوز علاقه مند بودند و گرايش زيادى بهاين هنر داشتند.‏ مااواخر دهه هاي 40 و 50 هم برنامه هاى زيادى دراين بارهاجرا كرديم كه مورداستقبال زيادى واقع شد.اما خب!امنيتاجتماعى نداشتيم.‏ نه آن سال ها و نه بعداز آن.‏ هميشه در معرض آسيب بوديم.‏ هر كسى مى توانست جلوى اجراى برنامه ها را بگيرد يا كتكمان بزند و مانعازادامه كارمان شود.اما ما هم تحمل مى كرديم و كار خودمان را انجام مى داديم.‏ من بچه تهران بودم و يكپارچه آتش.‏ تصور كنيد هميشه گروهى را براىاجراى تعزيه يا نقالى به مناطق و شهرهاى زيادى مى بردم.‏ اين وسط،‏ يكى كبريت مى خواست.‏ يكى تايد مى خواست.‏ آن يكى قرص دل درد.‏ ديگرى پايش موقع اجراى شمرخوانى مى شكست و....‏ همهاينها را من رتق و فتق مى كردم.‏ كلانترى هم من بايد مى رفتم.‏ كتك هم من بايد مى خوردم تااحترام گروه تعزيه خوان حفظ شود.‏ من واقعا در اين راه مشقت هاى زيادى متحمل شدم،‏ اما چون دنبال عشقم رفته بودم تا آخر اين راه ايستادم.‏ بعد از اين همه سال نبايد مثلا تعزيه خوانى جاى مشخصى داشته باشد؟ صد درصد همين طور است كه مى گوييد.‏ بايد اين هنرها محمل مشخصى داشته باشند.‏ يك زمانى تعزيه خوان ها ميدان تجريش جمع مى شدند كه من هم خاطرات زيادى از آنجا درايام تعزيه دارم.‏ به خاطرم هست عموهايماز 3 ماه مانده به محرم مقابل حرمامامزاده صالح تا پايان ماه محرم به برگزارى تعزيه مى پرداختند و تعزيه مى خواندند.‏ يادش به خير،‏ اما خب باز هم با آزار و اذيت هايى روبه رو مى شديم.‏ هيچ وقت در اين سال ها از ارگانى مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى درخواست مجوز براى اجراى اين برنامه ها كرديد تا شايد اخذ اين مجوز بتواند اندكى از اين فشارها و آزارهاى اجتماعى بكاهد؟ بله.‏ يك كارت داريم كه هرسال 10 هزارتومان مى دهيم و تمديدش مى كنيم.‏ بعضى ها قبولش دارند و بعضى ها هم نه.‏ فكر مى كنيد نقالان طى سال هاى گذشته تا به امروز چقدر توانسته اند آينه دار فرهنگ كهن ايرانى باشند؟ به جرات مى توانم بگويم سهم زيادى دراين زمينه داشته اند.‏ بويژه وقتى به كشورهاى ديگر براىاجراى تعزيه،‏ نقالى و پرده خوانى سفر مى كرديم بيشتر بهاين نتيجه مى رسيديم كه اين هنرها تا چه اندازه توانسته در مجامع بين المللى بدرخشد و نزد جهانيان از شناخت بهره مند شود.‏ ظاهرا نقالان به گروه هاى مختلفى تقسيم مى شوند؛ نقالان شاهنامه اى،‏ نقالان داستان هاى تاريخى و نقالان مذهبى خوان.‏ شما متعلق به كدام گروه هستيد؟ من هميشه در رديفنقالان مذهبى خوان بوده ام،اماپسرم كه درحال حاضر در تالار رودكى در برنامه هاى دلشدگان بهاجراى برنامه مى پردازد جزو نقالان شاهنامه خواناست كه به نظر من عالىاجرا مى كند.‏ تنها كسى كه دراين ميان به هنر نقالى كمك زيادى كرد،‏ داوود فتحعلى بيگى بوده است.‏ در واقعاين هنر را مديوناو هستيم واو بود كهاين هنر را به جوان ترها مثل پسر من آموزش داده است.‏ البته خودم هم در آموزش نقالى و ترنا بازى به فرزندم نقش داشته ام و چيزهاى زيادى به آنها ياد داده ام.‏ به خصوص ترنا بازى كه خب نسل جوان مثل پسر خود من نمى دانستند چيست و من به آنها ياد دادم.‏ به نكته جالبى اشاره كرديد.‏ ترنا بازى در حال حاضر در جريان برپايى شب هاى دلشدگان در تالار وحدت نيز به وسيله پسرتان محسن ميرزاعلى اجرا مى شود.‏ اصلا نفس اين بازى به چه معنى است؟ چه مقصودى را مى خواهد برساند؟ ما هم از بچگى ديده بوديم و به نظر مى رسد پيش از هر چيز مقصودش ايجاد سرگرمى در ماه مبارك رمضان بوده و هست.‏ فقط براى اين كه از غيبت و عادات ناپسند در اين ماه عزيز جلوگيرى شود.‏ خود شما هم تاكنون ترنا خورده ايد؟ راستش من هميشهاز زير ترناخورى در مى رفتم.‏ ‏(با خنده)‏ و به جايش همه را زولبيا و باميه مهمان مى كردم.‏ اين بازى از بعد از افطار شروع مى شد و تا سحر نيز ادامه داشت.‏ خيلى جالب است كه هنوز عده اى وجه افتراق نقالى و پرده خوانى را نمى دانند و به اشتباه تصور مى كنند اين دو به لحاظ مضمون شبيه يكديگر هستند.‏ نظر شما چيست؟ متاسفانه بله.‏ حتى در مواقعى مشاهده مى شود كه برخى كارشناساننيز بهايناشتباه مى افتند.‏ در حالى كهنقالىاز شاهنامه مى گويد و پرده خوانى از عاشورا.‏ به نظر من بجز تعداد انگشت شمارى مانند داوود فتحعلى بيگى،‏ اردشير صالح پور و...‏ اطلاع چندان دقيقى دراين باره ندارند.‏ به نظر شما هنرهايى چون تعزيه چقدر صرف نظر از پايبندى به قصص و روايت هاى مذهبى متاثر از شرايط عكس:‏ بهمن صادقى/‏ جام جم اجتماعى روز بوده اند؟ خيلى زياد.‏ ببينيد به خاطرم هست در زمان رژيم سابق،‏ ساواك نظارت زيادى بر تعزيه هاانجام مى داد.اصلا يك نفر را موظف مى كردند كه در داخل تعزيه باشد و ديالوگ ها،‏ حركت ها و بازى ها را تحت نظر بگيرد.‏ او دائم به ما مى گفت اين جمله را نگو،‏ اين قسمت را حذف كن و....‏ از بحث تعزيه كه بگذريم خاستگاه اوليه نقالى در قهوه خانه ها بوده است،‏ اما امروز مى بينيم كه اصولا قهوه خانه ديگر وجود خارجى ندارد و اغلب قهوه خانه ها جاى خود را به كافى شاپ ها داده اند.‏ فكر مى كنيد اين تغيير شكل در باطن و ظاهر چقدر در رنگ باختن اين هنر تاثير داشته است؟ من هم با شما هم عقيده ام كه با از بين رفتن قهوه خانه ها از رونق هنر نقالى كم شد.اهميت و نقش قهوه خانه ها در سال هاى گذشته بهاندازه اى بود كه مردم جلوى در قهوه خانه ها صف مى كشيدند و نقالان مثلا در يك روز به چند قهوه خانه در چند نقطه از تهران مثل دروازه دولاب،‏ حسن آباد،‏ شمرون و...‏ مى رفتند و جالب ترين شب،‏ شبى بود كه قرار بود سهراب به دست رستم كشته شود.‏ مى آمدند و به ما التماس مى كردند.‏ حتى پول مى دادند كه سهراب را نكش!‏ ‏(با خنده)‏ خب آن زمان تلويزيون و ماهواره نبود.‏ مردم دلبسته اين هنر بودند و باورش داشتند و نمى خواستند قبول كنند كه رستم واسفنديار يك داستان صرفاست يا درباره تعزيهاز يك ماه قبل بايداعلام مى كرديم كه كى تعزيه مسلم مى خوانيم.‏ مردم مشتاق بودند.‏ آيا مى شود با تزريق عناصر تازه به بدنه نقالى و تعزيه به احياى اين هنرها پرداخت؟ بله.‏ همان كارى كه طى سال هاىاخير پسرم محسن انجام دادهاست.‏ يعنى به جاى مضامين هميشگىاز موضوعاتى چون شهدا،‏ حضرتامام خمينى(ره)،انقلاب و...‏ در اين هنرها كمك گرفته است.‏ به شرط اين كه پشتيبانى شود و هنرمندانش مورد حمايت دولتى قرار بگيرند.‏ امروز كه به اين نقطه رسيده ايد بعد از 60 سال اجراى تعزيه و نقالى چه خواسته اى داريد؟ براى خودمان هيچ.‏ حتىاگراز گرسنگى هم مرديم مرديم.‏ مهم نيست،اما دلمان مى خواهداين هنر چندين هزار سالهاز بين نرود.‏ مردم بدانند كه هنرمندان اين هنر براى آن زحمت زيادى كشيده اند.‏ مرارت ها برده اند.‏ خون دل خورده اند.‏ من از 25 سالگى دندان هايم عاريه است.‏ يك بار افسر شهربانى شاه با لگد توى دهنم كوبيد و تمام دندان هايم را از دست دادم.‏ شما مى بينيد يك بازيگر يك فيلم بازى مى كند هزار جااز مجلات و روزنامه ها،‏ تا صداوسيمااو را مى آورند و بااو مصاحبه مى كنند،‏ اما كدام يك از تعزيه خوان ها هيچ وقت به تلويزيون آورده شده اند!‏ تماشاخانه انتظار بهار تئاتر در مهر پساز 5 روز تعطيلى،‏ سالن هاى تئاتر تهراناز چهارشنبه گذشته دوباره ميزبان چند نمايش شدند كه پيش از اين نيز در حال اجرا بودند.‏ اين هفته،‏ يكى از نمايش ها جايش را به كارى جديد خواهد داد و تئاترى تازه براى مخاطب كودك ونوجواننيز در برج آزادى روى صحنه مى رود.البته با توجه بهاين كه شهريور،‏ ماه چندان مناسبى براى شروع اجراى يكنمايش تازهنيست،‏ بايد منتظر ماند تا ازنيمه مهر با خانه تكانى تالار هاى تئاتر،‏ بهار هنرهاى نمايشى را به نظاره نشست.‏ تئاتر شهر:‏ بزرگ ترين مجموعه نمايشى كشور ميزبان 5 اثر است.‏ ‏«خواجه نظام الملك»‏ با كارگردانى شكرخدا گودرزى در تالار چهارسو اجرايش را از سر گرفته است و در سالن قشقايى،‏ نمايش ‏«مه آلود مثل يك شب مثل روز»از فرشاد منظوفى نيااجرا مى شود.‏ تالار سايه هماين شب ها به ترتيب شاهد اجراى 2 نمايش ‏«شاهزاده اندوه»‏ با كارگردانى محمد عاقبتى و ‏«مراسمى براى يك دوست»‏ از احمد ايرانى خواه است.‏ ازامروز نيز نمايش كمدى ‏«ولپن»‏ با كارگردانى مهدى كوشكى،‏ اجرايش را در كارگاه نمايش مجموعه تئاترشهر آغاز مى كند.‏ برج آزادى:‏ سالن تئاتر برج آزادى هم كه يك سالى مى شود به تالارهاى فعال نمايشى تهران پيوسته است،‏ از چهارشنبه اين هفته شاهد روى صحنه رفتن نمايش شاد و موزيكال ‏«ژيلى پيلى و عروسك هاى شيرين»‏ با كارگردانى احمد سليمانى خواهد بود.‏ تماشاخانهايرانشهر:«آقاىاشميتكيه؟»‏ باكارگردانى داوود رشيدى در سالناستاد سمندرياناين تماشاخانه روى صحنهاست و نمايش هاى ‏«خرده خانم»از كيومرث پوراحمد و ‏«زنىاز گذشته»‏ با كارگردانى محمد عاقبتى در سالن شماره يك اين مجموعه همچنان روى صحنه هستند كه تا پايان شهريور به كار خودادامه خواهند داد.‏ تالار هنر:‏ اين سالن ويژه تئاتر كودك و نوجوان،‏ ميزبان نمايش ‏«اسب و سيب و بهار»‏ با كارگردانى آناهيتا غنى زاده است.‏ تماشاخانه سنگلج:‏ ‏«آى كچلا»‏ عنوان نمايشى از صادق عاشور پور است كه در اين تالار واقع در ضلع جنوبى پارك شهر اجرا مى شود.‏
يكشنبه 6 شهريور‎1390‎ احسان رحيم زاده/‏ گروه راديو و تلويزيون چطور شد كه ساراي سريال سقوط يك فرشته شديد؟ يادم مي آيد سريال مراحل پيش توليدش را مي گذراند.‏ با من تماس گرفتند و در دفتر تهيه كننده صحبت كرديم.‏ 2 هفته بعدش با من قرارداد بستند.‏ نسبت به بهرام بهراميان چقدر شناخت داشتيد؟ فيلم ‏«آل»‏ و سريال ‏«ساعت شني»‏ را از آقاي بهراميان ديدهبودم.نوع دكوپاژ آقايبهراميانبا ديگر كارگردان ها فرق دارد؛ خيلي تكنيكي كار مي كند و دوربين در سريال هايش دائما در حال حركت است.‏ در همين سريال خيلي كم پلان هايي داشتيم كه دوربين ثابتباشد.‏ رويبازي ها خيلي سختگير است.‏ من حساسيتش را خيلي دوست داشتم چون مطمئن بودمنتيجه اش مطلوب مي شود.‏ روزاول آقايبهراميانبه من گفت لحنت را بايد عوض كني،‏ زماني كه هنوز قرارداد نبسته بوديم.‏ من با اين كه قرارداد نبسته بودم روي لحنم كار كردم.‏ پسمعلوممي شودخيلينقشرادوستداشتيدكهقبلاز قرارداد بستن روي لحن تان كار كرده ايد.‏ درست است؟ بله.‏ بهاين خاطر كه من تا به حال چنين نقشي را تجربه نكردهبودم.بازي سارا 4 فصل دارد و ما سارا را در 4 وضعيت متفاوت مي بينيم.‏ دراين 4 وضعيت 4 گريم و بازي واخلاق متفاوت رااز سارا مي بينيم.‏ براي هر بازيگري چنين تجربه اي جذاباست.‏ من در فيلمنامه كد گذاشتهبودم كهاز كجا وضعيت دوم و سوم شروع مي شود.‏ فكر مي كنم تا به حال دو فصل از سارا را ديده ايم؛ سارايي كه به خانواده وابسته است و سارايي كه به سمت نيما تمايل پيدا مي كند.‏ در اين دو وضعيت سارا بايد چه كنش هايي نشان بدهد؟ سارا درابتداي سريال يك دختر شيطان و پدر دوست و مثبت است.‏ شيطنت هايش را مي بينيم،‏ اما در مجموع دختر خوبياست و رفته رفته به سراشيبي سقوط مي رود.‏ به نظرم همه چيزاز يك حسادت شروع مي شود.از جايي كه حاج حبيب گوشواره را به فاطمه مي دهد.‏ سارااز آنجا كينه پدر رابه دل مي گيرد وبه فاطمه حسادت مي كند.‏ سارااحساس مي كنداين 2 نفر ‏(ريحانه و فاطمه)‏ به خانه اش آمده اند و خودشان صاحبخانه شده اند و فكر مي كند مدام دارند كنترلش مي كنند.‏ به همين خاطر رفتارهاي تند نشان مي دهد.‏ اسدي:‏ سال ها بود كه دنبال چنين شخصيتي مي گشتم.‏ اصلا فكر نمي كردم براي يك شخصيت زن چنين اتفاقي بيفتد.‏ هميشه بهترين نقش ها را براي شخصيت هاي مرد مي نويسند اشاره مصاحبه با خاطرهاسدي در شرايطيانجام شد كهاو داشت آخرينپلان هايحضورشدرسريال«سقوطيكفرشته»را بازيمي كرد.تااينجايكارسارارابهعنواندختريسركش،‏ لجباز واحساساتي شناخته ايم،اما خاطرهاسدي مي گويد كه اين شخصيت وارد مراحل ديگري مي شود وبه زودي شكل و شمايل جديديبه خود مي گيرد.«‏ ديشبباباتو ديدمآيدا»،‏ ‏«تقاطع»،‏ ‏«هفت دقيقه تا پاييز»‏ و ‏«برف روي شيرواني داغ « فيلم هاي هستند كهاو به عنوان بازيگر در آنها جلوي دوربين رفته است.‏ خاطره اسدي متولد مهر 1362 است و با اين حساب در 28 سالگي نقش دختري را بازي كرده كه چهار،‏ پنج سالي از خودش كوچك تر است.‏ يك جا راوي مي گويد نيما همه خواسته هاي سارا را برآورده مي كند.‏ به نظر شما حاج حبيب ‏(مسعود رايگان)‏ به چه بخشي از خواسته هاي سارا بي توجهي كرده است؟ سارا يك دختر كاملاامروزياست.او در يك خانواده كاملا مذهبيبزرگ شدهاست،‏ ولي دوست دارد مدرنباشد.‏ رنگ هاي شاد پوشيدن و هيجان را دوست دارد.‏ در خانه حاج حبيب هيچ كدامازاين چيزها را نداشت.‏ حاج حبيب يك مرد كند و آرام بود.‏ سارا وقتي به بام تهران مي رود بشدت هيجان زده مي شود.‏ تجربهاين هيجانبرايش خيليلذتبخش است.‏ سارا در كنارش مردي را دارد كهبرايش همه كاري مي كند.‏ دغدغه نيما ساراست.او براي سارالپ تاپ مي خرد و هر موقعي كه سارا بخواهد نيما در دسترساست.‏ براي سارا اين سوال ايجاد نمي شود كه نيما چرا اين قدر دارد فداكاري مي كند؟ قطعا نه.‏ چوناولين تجربه اشاست.‏ سارا تا به حال تجربه عشقي نداشته است.‏ سن سارا خيلي كم است.‏ او خيلي به اين چيزها فكر نمي كند.‏ تحليل تان از رابطه سارا و فاطمه چه طور بود؟ سارا دوست دارد سمت نيما برود،اما فاطمهاو را مهار مي كند و مي گويد به تو ربطي ندارد.‏ سارااحساساتي عمل مي كند،اما فاطمه قطب مخالفشاست.‏ درابتدااين طورياعلام شد كه سريال شما وارد فضاهاي ترسناك هم مي شود.‏ ميانه خودتان با فيلم ها و سريال هاي ترسناك و ماورايي چطور است؟ از بين كارهايايراني فيلم ‏«خوابگاه دختران»‏ را دوست داشتم.‏ فيلمي بود كه واقعا ترسيدم.‏ آخرين فيلم ترسناكي كه ديدم فيلم ‏«كينه»‏ بود.اينقدر برايم سخت بود كه ديگر فيلم ترسناك نديدم.‏ فيلم هاي ايراني بيشتر در قالب هاي كمدي،‏ اجتماعي و ملودرام مانده اند و فراترنمي روند.‏ در سريال سقوط يك فرشته بيشتر براي مردم سوال ايجاد مي شود.‏ ظهور روايتي تازه در تلويزيون در سريال ‏«سقوط يك فرشته»‏ تصوير جديدي از شيطان ارائه شده است دوست دارند بدانند بعدازاين قسمت چهاتفاقاتي مي افتد؟اين اتفاق نشانه چيست؟ بازخوردهايي كه تا به حال از اطرافيان درباره نقش سارا گرفته ايد چطور بوده است؟ ما اينقدر درگير كار هستيم كه نمي توانيماين چيزها را ببينيم.‏ وقتيبراي معاشرت و روزنامه خواندننداريم.برايماز طرف دوستانم زيادپيامك مي آيد.يكبخشياز مردم مي گفتند چرااينقدرلج آور هستي.‏ برخي ها هم سارا را دوست داشتند.‏ به دكوپاژ متفاوت بهرام بهراميان اشاره كرديد.‏ اين دكوپاژ روي بازي شما چه تاثيري مي گذاشت؟ دراين سريال مناحساس كردم دارم رشد مي كنم.‏ كمتر پيش مي آيد كه در يك سريالاينقدر بدويد و حركت داشته باشيد و ديالوگ بگوييد.‏ بايد بدن و زبانم را هماهنگ مي كردم.‏ در انتخاب نقش هايتان چقدر دغدغه متفاوت بودن داريد؟ خيلي زياد.‏ دور و بري هايم خيلي مرا دعوا مي كنند.‏ مي گويند چرااينقدر كم كار مي كني،اما من سنگرم را همچنان حفظ كرده ام.‏ چون مي خواهم متفاوتباشم.نقشيارزشمند است كه يك وجه ديگر من در آن ديده بشود.‏ يعني من بگويم اين طوري هم مي توانم بازي كنم.اين كه در يك نقشي بمانم و تكرارش كنماسمشبازيگرينيست.‏ من در فيلم تقاطع نقش يك دختر كاملاافسرده رابازي مي كردم وبيشتربازي ام 9 media@jamejamonline.ir راديو و تلويزيون گفت وگو با خاطره اسدي،‏ بازيگر نقش سارا در سريال«‏ سقوط يك فرشته»‏ ضد قهرمان ها را دوست دارم درونيبود.‏ در فيلم ديشبباباتو ديدم آيدا شيطنت داشتم،اما شكلش باالان خيلي فرق داشت.‏ سقوط يك فرشته اولين كار تلويزيوني شماست.‏ چرا زودتر از اين جذب سريال هاي تلويزيوني نشديد؟ من خيلي دوست داشتم در يك سريال خوب كار كنم.‏ در طول اين هفت هشت سال سريال هايي به من پيشنهاد شد كه هيجان زده ام نمي كرد.‏ دراين سال ها منتظر يك نقش فوق العاده و كارگردان فوق العادهبودم كه طلسمشبا سريال سقوط يك فرشته شكسته شد.الان هم خيلي راضي ام.‏ اين فيلمنامه دقيقا چه چيزي داشت كه به قول خودتان شما را هيجان زده كرد؟ روزاولي كه به دفتر تهيه كننده رفتم خيلي خطي برايم توضيح دادند.‏ گفتند يك دخترياست كهايناتفاقات برايش مي افتد.‏ آن موقع آقايبهراميان خيلي دو دلبود كه من فاطمه باشم يا سارا.‏ به من مي گفت تو چشم هايت معصوماست و مي تواني نقش فاطمه را هم بازي كني.‏ من گفتم نهاشتباه نكنيد.‏ من خودم سارا را دوست داشتم.‏ چون ماجراهايش خيلي فراز و نشيب داشت.‏ يك جاهايي در فيلمنامه بود كه من با خواندنش از شدت هيجان خودم را كتك مي زدم.‏ تصور اين كه در اين موقعيت قرار مي گيرم جذاب بود و يك صحنه هايي بود كه وقتي برايم تعريف مي كردند اشك مي ريختم.‏ يعني اينقدر تحت تاثير قرار مي گرفتم كه گريه ام در مي آمد.‏ دقيقا به خاطر كدام شخصيتاشك مي ريختيد؟ به خاطر سارا؟ به خاطر سارا نه.‏ به خاطر همه.‏ به نظر من همه گناه دارند.‏ دلم براي همه مي سوزد.‏ به خاطر موقعيتي كه همه تويش گير كرده اند.‏ وقتياشك مي ريختم همه حيران ماندهبودند كه براي تو چه مشكلي پيش آمدهاست.‏ در صحبت هايتان گفتيد كه بازي در نقش سارا را خيلي دوست داشتيد.‏ اين نقش چه جذابيت هايي براي شما داشت ؟ مناصلا چنين چيزي را تجربهنكردهبودم.‏ سال كه دنبال چنين شخصيتي مي گشتم.اصلا فكر نمي كردم براي يك شخصيت زن چنين اتفاقي بيفتد.‏ هميشه بهترين نقش ها را براي شخصيت هاي مرد مي نويسند.‏ به همين خاطر سينماي مااينقدر مردانهاست.‏ تا به حال 5 بار پيش آمده كه برايم فيلمنامه را فرستاده اند و من گفته ام دوست دارم نقش اين مرد را بازي كنم.‏ نقش زن برايم هيچ جذابيتي نداشت.‏ يك شخصيتي تخت و منفعل بود كه هيچ كمكي به هيچ چيزينمي كرد.‏ فقط در فيلمنامه وجود داشت.‏ معمولا بيشتر بازيگران ميانه خوبي با نقش هاي منفي ندارند.‏ شما چطور؟ من عاشق نقش هاي منفي و ضد قهرمانم.‏ تا قبل از اين عكس:‏ مجيد آزاد / جام جم همه به من مي گفتند نگاهت معصوم است و خودت مظلومي ونقش منفيبه تونمي خورد،اما خودم معتقدم هر دو وجه را دارم و مي توانم هر دويش رابازي كنم.‏ در فيلم هاي برف روي شيرواني داغ و ديشب باباتو ديدم آيدا نقشم بيشتر مثبت بود.‏ سر صحنه سقوط يك فرشته چقدر به كارگردان درباره جزئيات نقش آفريني تان پيشنهاد مي داديد؟ فيلمنامه ما چارچوبش محكم است.‏ خود آقاي بهراميان هم مي دانست كه چه مي خواهد.‏ به خاطر همين كمتر چنين اتفاقي مي افتاد كه ما پيشنهاد بدهيم.‏ قبلاز هر پلان يك سري نكاتي را مي گفتم،امااين طوري نبود كه يك چيزي را به صورت كلي تغييربدهم.‏ يك وقت هايي فكر مي كردماگر اين طوري باشد بهتراست.اما بيشتراوقات من قانع مي شدم.‏ از زماني كه با فيلم تقاطع وارد دنياي بازيگري شده ايد 8 سال مي گذرد.‏ در اين مدت چه تجربه هايي را كسب كرده ايد؟ مهم ترينشايناست كه در هر كاري وقتي يك كليتي درست باشد مطمئنااتفاق خوبي مي افتد.‏ مناحساس مي كنم از 3 سال پيش تاالان 15 سالبزرگ شده ام؛ همبهلحاظ روحي و هم بهلحاظ بازي.‏ به نظرم وقتي كارگردان با تو همراه باشد تو با دل و جان حاضري هر كاري بكني.‏ يك روزي يادم مي آيد مناينقدر به خاطراتفاقاتي كه دراين سريا ل برايم رخ داد درد داشتم كهاز پله نمي توانستم بالا بروم.‏ آقاي بهراميان براياين كه من متوجه نشوم همهاين پله ها را با من بالا آمد وبرايم يك خاطره اي تعريف كرد.‏ فقطبه خاطراين كه دردم را متوجه نشوم و درگير خاطره بشوم.اين رابطه روي آدم اثر خوبي مي گذارد.‏ خيلي مهماست كه كارگردان با بازيگرش همراه باشد.‏ در يك فيلمي مناصلا درباره نقشم توجيه نبودم.‏ فقط ديالوگ مي گفتم.‏ نتيجه اش هم خيلي بد بود.‏ پس يكي از تجربه هاي شما اين است كه در فيلم هاي برخي از كارگردان ها اصلا بازي نكنيد.‏ درست است؟ من نمي توانم دسته بندي كنم كه بااين ها كار مي كنم و بااين گروه كار نمي كنم.‏ ما بازيگر هستيم و بايد بازي كنيم،اما من فهميده ام كه در هر شرايطيبايد چه طور كار كنم.‏ يك وقت هايي مثل سريال سقوط يك فرشته با تمام وجود كار مي كنم.‏ يك وقت هايي هم وقتي مي بينم فيلمبي ارزشاست راحت تراز كنارش مي گذرم و خودم را درگير نمي كنم.‏ نمي توانيد دور اين جور كارها خط بكشيد؟ نه.‏ چون روزاولي كه قرارداد مي بندي نمي داني فردا يا ماه بعدش چهاتفاقي مي افتد.‏ بعضي وقت ها روزاول خوب است.‏ وعده هاي خوبي هم مي دهند،اما بعدا همه چيز به هم مي ريزد.‏ به نظرم سينما مثل يكاركستر سمفونيك بزرگ است كه همهبايد سر جايشان درست كار كنند.‏ وقتيايناتفاق بيفتد همه چيز ديده مي شود،‏ اما اگر يك جاي كار بلنگد همه چيز خراب مي شود.‏ ظاهرا در اين سريال اركستر سمفونيك خيلي خوب كارش را انجام داده است!‏ بله.‏ دراين سريالبچه ها همهبا هم دوست هستند.اگر دوست نبودند نمي توانستيم روزي 20 ساعت كار كنيم.‏ علي سيف/‏ مدير روابط عمومي شبكه يك سيما در بين سريال هاي تلويزيوني كه اين روزها به مناسبت ماه مبارك رمضان پخش مي شود توجه به سريال داستاني سقوط يك فرشته از جنبه نوع روايت و لحن انتخاب شده توسط گروه توليد حائز اهميت است.‏ سقوط يك فرشته در اين بستر متين و آرام،‏ زندگي جاري در يك محله را روايت مي كند؛ محله اي كه درگير تلاطم هاي طبيعي زندگي است.‏ جنس واكنش هر يك از اهالي در قبال اين حوادث نيروي موثر در پيشبرد روايت داستانياست؛ خاصه برخوردهاي خانواده حاج حبيب؛ خانواده اي كه ماجرا هاي قصه،‏ حول محور زندگي آنها آنچنان نرم و آهسته پيش مي رود كه گاه مي پرسيم به واقع ماجراياصلي اين سريال چيست؟ آيا حوادث روي داده در امامزاده اي است كه حاج حبيب عضو هيأتامناي آناست يااتفاقاتي كه در مزرعه پرورش ماهي پيرامون زندگي آن نگهبان جوان سپيدموي مرموز و غيبدانش رخ مي دهد.‏ اما تماصلي سريال هيچ يكازاين قصه هاي فرعي نيست،‏ بلكه به گمان نگارنده بن مايه داستاني سريال سقوط يك فرشته،‏ ايمان است؛ ايمان به خدا،‏ ايمان به خويشتن خود وايمان به نزديكان؛ در غيراين صورت در قصه زندگي حاج حبيب،‏ چه ضرورتي به حضور شيطاناست.‏ مگراين كه بپذيريم در زير و بم داستان سقوط يك فرشته آنچه روي مي دهد آزمون دشوار ايمان است.‏ سريال سقوط يك فرشته دربارهايماناست؛ايماني كه به واسطه حضور يك راوي در سريال به چالش كشيده مي شود.‏ راوي در نگاهاول شايد به عنوان يكياز نقاط ضعف سريال به چشم آيد؛اما همين راوي مهم ترين بخش از ساختار روايي سقوط يك فرشته را شكل مي دهد.‏ كسي كه از همه چيز آگاه است و حوادث آينده را پيش بيني مي كند و از مكنونات قلبي افراد آگاهي دارد.‏ اما قصه كه پيش مي روداو چهره خود را معرفي مي كند.‏ با دخالت هايي كه در داستان مي كند،‏ با ديالوگ هايي كه به عنوان يك شخصيت ادا مي كند و حركت مجازي اش به سويي تاريك.‏ نبايد او را فقط يك راوي صرف به حساب آورد،‏ بلكه با اين اوصاف راوي بدل به يكي از شخصيت هاي قصه شده و در جايي با صداي بلند خود را ‏«شيطان»‏ معرفي مي كند.‏ گرچه پيشازاين تماشاگر كنجكاو سريال به مدد نماها و گفته هاياو وي را غيراز شيطان نمي دانست؛اما كارگردان با هوشمندي و براي استفاده حداكثري از عناصر داستاني خود و برانگيختن حس كنجكاوي بيشتر بيننده،‏ معرفي راوي را در نقش شيطان به تاخير انداخته و درست هنگامي كه شخصيت هاي داستان در يك جلسه وارسي بهاعمال و كرده هاي خود رسيدگي مي كردند تا دريابند كه ريشه اصلي مشكل آنها چيست،بي توجهبهاين كه دراين جلسه و جلسات مشابه ديگرامكان حضور شيطان مي رود،‏ راوي خود را معرفي مي كند وازاين پس يكياز شخصيت هاياصلي داستان به شكل كامل به بيننده معرفي مي شود وامكان تصرف در ماجراهاي داستان بيشتر مي شود.‏ وقتي شيطان خود را معرفي كرد سريال به تعبير رايج ماورائي تر شده و حضور اتفاقات غيرمنتظره در آن بيشتر از قبل شد.‏ تغييري كه با تمهيد مناسب كارگردان بتدريجاز عكس:‏ چاوش هماوندي/‏ جام جم شكل ملموس و عيني خارج شده و شكل و شمايلي ماورائي به خود مي گيرد.‏ امري تدريجي بي اين كه بيننده حس متفاوتي نسبتبه قبلازاين تغيير در شيوه روايت داستان احساس كند.‏ كافي است اين نمونه را با تجربيات قبلي سيما در پرداختن به داستان هاي ماورائي و بخصوص قصه هايي پيرامون حضور شيطان در داستان سريال ها مقايسه كنيم.‏ آغازگراين راه،‏ سريال داستاني » او يك فرشتهبود»‏ توليد شبكه 2 سيما و درادامه به صورت مشخص و بارز در سريال داستاني ‏«اغما»‏ به كارگرداني سيروس مقدم در شبكه يك سيما بود.‏ در سريال اغما،‏ شيطان در شكل يك شخصيت واقعي مجسم شده و در داستان حضور پيدا مي كند.‏ در اغما،‏ الياس با بازي حامد كميلي دوست ديرين دكتر طه پژوهان با بازي امين تارخ همچون سريال او يك فرشته بود در قالب شخصيت هاي متفاوتياز پير تا جوان درآمده و بهاغواي شخصيت هاي داستان مي پردازد وازاين طريقاميال و خواسته هاي خود را به پيش مي برد.‏ جدااز نحوه پرداخت هر يكازاين دو سريال براياجراي اين نقشه از تمهيدات تلويزيوني استفاده كرده بودند كه در هنگام نمايش و به دليل قصه جذاب و كار عالي بازيگران سريال،‏ با استقبال فراوان مخاطب روبه رو شدند.‏ در سقوط يك فرشته اما با تكيه بر آن تجربيات،‏ گروه توليدبراي حضور شيطاناز طراحي متمايزياستفاده كرده اند.‏ دراين طرح ضمن تعريف راوي به عنوان يكياز شخصيت هاي اصلي داستان،‏ شيطان را از اين مدخل وارد قصه كرده اند و بدون جسميت دادن به آن،‏ مخاطب را در ترسيم چهره او آزاد گذاشته اند.‏ از سويي ديگر با به تاخيرانداختن معرفي راوي در نقش شيطان بر جذابيت داستاناز حيث كشفاين شخصيت قصه توسط مخاطب افزوده بودند چرا كه پيش از اين و با حدس و گمان هاي نيما به عنوان شيطان داستان ‏،از به كارگيري راوي براي تعريف داستان سريال انتقاد شده بود.امري كه در شكل موجود عامل جذابيت سريالاز حيث نوع روايت است.‏ شيطان داناي كلي است كه انگار همه داستان را مي داند اما آن را اندك اندك به مخاطب ارائه مي كند.‏ گرچه بايد جانب احتياط را نگه داشت و درباره سريال بيشاز آنچه تاكنون ديده شده داوري نكرد،‏ اما يكي از جنبه هاي زيباي سريال انتخاب كادر سياه يا تصوير سياه با مونولوگ هاي گاه بلند شيطان در نماي شروع سريال است.‏ در اين سكانس ها شيطان پيش از شروع قصه اصليبه قضاوت رفتار شخصيت ها يانتيجه عمل آنها از ديدگاه خود مي پردازد و درادامه،‏ نمايش عيني آن در ماجرا هاي سريال و بازي بازيگران ديده مي شود.‏ اينامتياز باعث شده بتدريج شاهد ظهور يك روايت نو در تلويزيون باشيم.‏
Page 1 and 2: گفت وگو بودجه ملي ر
Page 3 and 4: يكشنبه‎6‎ شهريور‎
Page 5 and 6: آيين پاياني نوزده
Page 7: 7politic@ jamejamonline.ir گفت
Page 11 and 12: يكشنبه 6 شهريور‎1390
Page 13 and 14: يكشنبه 6 شهريور‎1390
Page 15 and 16: 15 provinces@jamejamonline.ir اي
Page 17 and 18: 17 society@jamejamonline.ir جام
Page 19 and 20: يكشنبه‎6‎ شهريور‎

ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻛﺒﺮﺍ - جام جم

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?