Cadı Kazanı

Cadı Kazanı
Anadolu Speleoloji Grubu (ASPEG) E-bülteni'dir
Sayı 4 Ocak-Şubat 2009
Balıkesir Kralı’nın Gelini Ofelya’dan
Yazören
(Gülşen Küçükali)
Sürünmenin Tadı
(Erkin Ozan Yıldız)
İlk Mağara Deneyimi
(Ludmilla Büyüm)
Temirözü
(Özge Çelikkol)
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009
Sayfa

Bülten ekibinden.....
İnsan düşünmeden
edemiyor,
ait olmadığımız bir
ortamda nasıl özgür
hissedebiliriz ki?
Yazılı olmasa da o ortamın da
kuralları var aslında,
bizim uymak zorunda olmadığımız..
Bir insan nasıl olur da uymak zorunda
olmadığı kurallara uyarak özgür
hissedebilir?
Belki de buna bizi zorlayan birisi olmadığı
için
ya da başka bir şey var bizi kendine çeken.
Evet... böyle bir şey;
yalın, bakir ve sessiz...
Aynı zamanda da
karanlık, soğuk, ıslak ve çamurlu.
Böyle bir ortam bir insana neden çekici
gelir?
Buna verecek genel bir cevap yoktur aslında
Bu sayıda
Gezi ve Etkinliklerden Kısa Kısa.........3
Speleokültür .........4
Yazören-Türkiye’nin 9. Uzun Mağarası .........6
Sürünmenin Tadı .........9
Bilgi Kırıntıları ....... 11
Biliyor muydunuz ?....... 12
Yaşadıklarımız....... 13
Speleosanat....... 14
İlk Mağara Deneyimi ....... 15
Temirözü ....... 17
Enteresann....... 19
benimki özgürlük
ya seninki ne?
Durmuş Yarımpabuç
Bülten Ekibi
Tuçe Arık (Speleokültür, Biliyor muydunuz?)
Emine Azak (Yayına hazırlama, Yaşadıklarımız, son okuma)
Ludmilla Büyüm (Redaksiyon, son okuma)
Ziya Sarper Ekim (Speleokültür, Biliyor muydunuz?)
Ender Usuloğlu (Yayına hazırlama, Speleosanat)
Cansu Yılmaz (Gezi/Etkinlikler kısa kısa, Yaşadıklarımız)
Katkıda Bulunanlar: Ali Yamaç
Düzelti: Cadıkazanı 3’te yer alan Zihnisinir Proce yazısı Gülşen
Küçükali’ye, yapım Barbaros Acartürk’e aittir.
ASPEG
Anadolu Speleoloji Grubu
www.aspeg-tr.org
© Tüm hakları saklıdır.
Bülten içeriği kaynak belirtmek suretiyle
ticari olmayan amaçlarla kullanılabilir.
Ön kapak fotoğraf : Egemen Erkanlı, Temirözü Mağarası girişi
Arka kapak fotoğraf : Ender Usuloğlu, Kocakuyu mağarası
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 2

Gezi ve Etkinliklerden kısa kısa...
Cinlikuyu-Aksığın Mağaraları Eğitim
Gezisi
9-10 ve 11 Ocak tarihlerinde Cinlikuyu ve Aksığın
Mağaralarına 9 üyemizin katılımı ile yapılan gezide,
üyelerimizin döşeme ve TİT eğitimleri
eğitmenlerimiz gözetiminde pekiştirildi, eksik
eğitimler tamamlandı.
kısa zamanda eğitimin devamını bekliyoruz.
Merdiven Eğitimi
5 Şubat akşamüstü Ayvaini gezisine hazırlık amacı
ile merdiven eğitimi yapıldı. Yeni üyelerimizin çoğu
ilk defa aluminyum merdiven ile Boğaziçi
Üniversitesi duvarlarında iniş-çıkış yaptılar.
Bursa Ayvaini Gezisi
7-8 Şubat tarihlerinde Ankara ve istanbul
üyelerimizin katılımı ile Ayvaini mağarası’na
düzenlenen gezi, şiddetli yağış yüzünden su
seviyesinin artması ile bol maceralı ancak eğitici ve
öğretici bir geziye dönüştü.
Marmara Adası Gezisi
Ankara Ekibi Faaliyet Toplantısı
Ankaralı Aspeg’liler 17 Şubat’ta Truva Cafe’de
toplanarak senenin gezi programını belirledi.
Ankara Ekibi Teorik TİT Eğitimi
21 Şubat’ta Ankara ekibimiz, teorik TİT eğitimi
aldı.
14-15 Şubat tarihleri arasında, 2008 Yaz ayında ön
araştırması yapılmış olan mağaraları araştırmak ve
haritalamak üzere 2 üyemiz Marmara Adasına
doğru yola çıktı. Kötü hava şartları yüzünden
mağaralara ulaşılamadı. Sahilde yenilen güzel bir
balık ve akşam seyredilen mağara belgeseli
avuntumuz oldu...
Senenin ilk eğitimi
Senenin ilk gününü TİT uygulayarak geçirdik.
Güneşli hava, yeni TİT takımlarımız, bol çay kahve
ve sohbet eşliğinde geçen keyifli bir gündü. Bu
eğitim, senenin bol eğitimli geçeceğinin de
göstergesi oldu. 18 ve 25 Ocak tarihlerinde TİT
eğitimleri Boğaziçi Üniversitesi’nde tekrarlandı.
ASPEG Ankara Toplantısı
16 Ocak’ta Ankaralı Aspeg’liler Ceyhun’un evinde
bir araya geldiler. Gece boyunca yeni yılda
yapılacak projeler, geziler ve çalışmalar ile ilgili
programlar yapıldı, sohbet edildi.
Mağara Oluşumu ve Jeolojisi Eğitimi
29 Ocak tarihinde Ali Yamaç, 4 yeni üyemize daha
1. Düzey eğitimi verdi.
Mağarada Güvenlik ve Harita çizim
Eğitimleri
31 Ocak Pazar günü 15 kişinin katılımı ile Metin
Albükrek ve Murat Eğrikavuk'tan “Mağarada
Güvenlik ve Mağarada Ölçüm” eğitimi
aldık. Eğitimin katılımı yüksek, sohbeti boldu.
Haritalama eğitimine geçemeden günü bitirdik. En
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 3

Speleokültür
ÉDOUARD-ALFRED MARTEL
(01 Temmuz 1859,
Pontoise - 03 Haziran
1938, Montbrison)
Fransız bir avukat olan
Édouard-Alfred Martel,
modern Speleolojinin
babası olarak bilinir.
Mağara keşiflerinin,
çalışmalarının ve
belgesellerinin
öncülerindendir. Onun
zamanında Speleoloji bir
bilim dalı olarak
bilinmiyordu ve Martel’in jeolojik bir geçmişi yoktu.
Bir avukat olmasına rağmen, Martel’in mesleğini
çok da fazla sevdiği söylenemezdi. O, kendisini
daha çok, yeraltında yeni bölgeler keşfeden bir
coğrafyacı gibi hissediyordu. Martel, ülkesi
Fransa’da ve birçok başka ülkede binlerce mağara
keşfetmiş, mağara keşif faaliyetlerini
yaygınlaştırmış, speleoloji konseptini bir bilim dalı
olarak ilan etmiş ve kabul edilmesini sağlamış,
hayatı boyunca geniş bir arşiv toplamış ve 1895
yılında, tarihte kendini mağara bilimine adayan ilk
sivil toplum örgütü olan Speleoloji Derneği’ni
(Société de Spéléologie) kurmuştur.
“Başlıca keşifleri arasında; Yeraltı nehri Abîme de
Bramabiau’nun keşfi, Fransa (1888), Gouffre de
Padirac’ın inişi ve keşfi, Fransa (1889), Marble Arch
Caves’in keşfi, İrlanda (1895), Gaping Gill’in
tamamlanan ilk inişi, İngiltere (1895), Mammoth
Cave’e mağaranın farklı seviyelerinde barometrik
saptamaları da içeren 3 günlük bir ziyaret,
Kentucky (Ekim, 1912) sayılabilir.”
Speleoloji üzerine birçok kitap yazmıştır
(bibliyografisinde yaklaşık 1000 başlık bulunmaktadır);
bunlardan en önemlileri Les Cévennes (1888)
ve Les Abîmes (1894)’dir. Yüzyılın sonlarına doğru
Martel’in kitapları best-seller olmakla kalmayıp, isim
yapmış iyi kütüphanelerin vazgeçilmez demirbaşlarından
olmuştur. Bu kitaplar günümüzde, koleksiyoncuların
antikacılardan ve sahaflardan nadir
olarak ele geçirebildikleri çok değerli yapıtlar olarak
karşımıza çıkmaktadırlar.
Martel, 1888 ve 1914 yılları arasında, Avrupa’nın
yeraltı dünyasını keşfetmek amacıyla yıllık seferler
düzenlemiş, kullandığı karmaşık teçhizatla,
zamanının en derin çukurlarına meydan okumuş,
160 metre derine inişler yapmıştır. Bu seferlerden
en çok sözü edilenler şunlardır:
• 27 Haziran 1888’de yeralti nehri Abîme de
Bramabiau’nun keşfi. (Bu keşifte Martel,
asistanları ve arkadaşlarından oluşan bir
ekiple, Güney Fransa’daki Camprieu Platosu’nu
Aigoual Dağı’nın eteklerinden, yeraltındaki
Bonheur akıntısını takip ederek, göller ve
şelaleler arasından geçen ilk mağaracı olmuştur.
Martel için Bramabiau geçişi, yüzyılın
sonunda en çok şaşkınlık veren bilimsel keşif
lerden birisiydi. Bu keşfin tarihi, Speleoloji’nin
doğum tarihi olarak da bilinmektedir.)
• 1889’da Martel, Dordogne nehri yakınında
bulunan Causse de Gramat Mağarasındaki
etkileyici bir baca olan Gouffre de Padriac’ın
100 metre derinliğindeki tabanına ilk inişini
yapmıştır. (Martel ve kuzeni Gaupillat, bir
yeraltı akıntısı keşfetmişler ve lastik bir botla
2 km. boyunca bu akıntıda ilerlemişlerdir.)
Martel, daha sonra, Gouffre de Padirac’ı satın
alarak, bu mağarayı bir teşhir mağarasına
(show cave) dönüştürmüştür.
• 1895’de Martel’in araştırma alanları
genişlemiş ve farklı ülkelerde yeni
ekspedisyonlar düzenlemiştir. İrlanda ve
İngiltere seyahati esnasında Kuzey
İrlanda’daki Marble Arch Cave ve 110
metrelik ilk inişi gerçekleştirilen Yorkshire’daki
Gaping Gill’i keşfetmiştir. 110 metrelik bu
inişi tarif ettiği Annual Report of the Club Alpin
okumaya değerdir.
1896’da Martel ve
Louis Armand,
Miramar’da
yaşayan ve
Avusturya
İmparatoru Franz
Joseph’in kuzeni
olan Arşidük Ludwig
Salvator’un
davetlisi olarak
gittikleri
Mallorca’da,
Cuevas del Drach
da dahil olmak
üzere, daha önce
bilinmeyen mağaralar keşfetmişlerdir. Porto Christo
yakınlarında ise, zamanının bilinen en büyük yeraltı
gölünü keşfetmişlerdir. Coşku ve büyük şaşkınlık
hallerini, yazdıkları rapor Annales büyük oranda
yansıtmaktadır.
• 1897’de Les Causses’in başarısız kampanyası
sonrasında, Louis Armand, Martel’i Aven’e
gezi düzenleme konusunda ikna etmiştir.
Louis Armand bir bacadan iniş yaparak
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 4

Speleokültür
zemine indiğinde, devasa bir odada, devasa
sarkıtlar keşfetmiştir. Ona göre bu oda, adeta
bir sarkıt ormanı gibiydi. Bu keşiften sonra, bu
mağara Aven Armand olarak adlandırılmıştır.
Aven Armand 1927’de halka açılarak,
bölgedeki en önemli turistik aktivitelerin
başında yer almış, fakat mağara ziyarete
açılmadan 5 yıl önce Armand ölmüştür.
• 1905’de Martel, Avrupa’nın en büyük geçidi
olan Grand Canyon du Verdon’u boydan
boya geçen ilk geziyi düzenlemiştir.
Şimdilerde çok sık ziyaret edilen bir bölge olan
bu geçidin varlığı, yüzyılın başlarında
neredeyse hiç bilinmiyordu. Bu gezi bir
mağara gezisi olmamakla birlikte, sulu
mağara keşfi gezileri ile büyük benzerlikler
göstermekteydi. Bugün, kanyondaki bir
Martel’in yayınlarından bazıları şunlardır:
• 1890 Les Cevennes. Delagrave Paris, s.400.
• 1894 Les Abimes. Delagrave Paris, s.580.
• 1895 Le Massif de la Bernina. Orell, Zürich, s.200.
• 1897 Irlande et Cavernes anglaises, Delagrave Paris, s.400
• 1899 Le Trayas et L'Esterel, Delagrave Paris, s.80.
• 1900 La Speleologie, Carre et Naud, Paris, s.125.
• 1901 Le Gouffre de Padirac, Delagrave Paris, s.180.
• 1903 La Photographie Souterraine, Gauthier-Villars Paris,
s.70.
• 1905 La Speleologie aux XXe Siecle,Hermann Paris, s.810.
• 1906 L' Eau, Baillere Paris, s.486.
• 1908 L'Evolution Souterraine, Flammarion Paris, s.388.
• 1909 La Cote d'Azur Russe, Delagrave Paris, s.423.
• 1910 Cavernes et Eaux Souterraines de la Belgique (Van
den Broeck, Martel et Rahir), Lamertin Bruxelles, s.1800.
• 1921 Nouveau Traite des Eaux Souterraines, Doin Paris,
s.840.
• 1926 Causses et Gorges du Tarn, Artieres et Maury, Millau,
s.512.
• 1927 L'Aven Armand, Artieres et Maury, Millau, s.48.
• 1928-1930 La France Ignoree (2 vol.), Delagrave Paris,
s.600.
• 1936 Les Grands Causses, Artieres et Maury, Millau, s.510.
Çeviri ve derleme: Ceyhun ULUDAĞ
patikaya O’nun anısına, Martel adı verilmiştir.
Kitabı La France Ignoree (1928)’de Martel, bu
beyaz su zindanındaki ilk geçiş raporunun
detaylarını vermektedir.
Martel, mağara gezilerini Himalaya
ekspedisyonlarını andıran seferlerle organize
ediyordu. Gezi ekibinde genellikle, ekspedisyonların
resimlerini yapan ressam arkadaşı Lucien Rudaux
ve malzemenin çoğundan sorumlu olan demirci
(nalbant) arkadaşı Louis Armand bulunurdu.
Bugünlerde bilinen birçok turistik mağara
(Fransa’da Bramabiau, Dargilan, Padriac ve Aven
Armand; Mallorca’da Cuevas del Drach; İngiltere’de
cehennem çukuru olarak bilinen Gaping Gill ) Martel
ve ekibi tarafından keşfedilmiştir. Martel’in
raporlarını özel kılan şey ise, bu yayınlardaki sıra
dışı ikonografiydi. Arşivleri binlerce fotoğraf ve
çizim içermektedir. Arkadaşı Lucien Rudaux’un
çizimleri gerçek birer sanat eseridir.
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 5

Yazören– Türkiye’nin 9. uzun mağarası
Gülşen KÜÇÜKALİ
Bilinmeyen kurallarla yönetilen bu ülkeye her
girişimde, ürkütülmemesi gereken yaratıkların
beklenmeyen davranışlarına saygı gösteririm.
Mağara ağzındaki sinekler, dürtülmüş bir kovandan
fırlayan arılar gibi havalandı. İşte birkaç
tanesi ağzıma düştü. Kirpiklerim
arasında çırpınan bir diğerinin
sonu yakın. Bir kaç hızlı
adım ve içeri attım
kendimi. Karşımda
Simge. Şehirde,
giyilmeyi
bekleyen
kıyafetlerimiz,
gidilecek
bar-larımız,
akşam
yemeklerinde
boğaz manzarası
ve salına salına
gezilecek
sokaklarımız
olmasına rağmen, hafta
sonu buradayız. Belimize
tutsun diye perlonla bağladığımız
sıkı sert kumaştan tulumlarımız, ölçüm
aletleri elimizde, allık yerine yüzümüzde çamurla,
Yazören Mağara’sının karanlık darallarında, dünya
yaratılmadan önceki durgunluğa sahip salonlarında
ölçümdeyiz. Yüksekliği 50 cm olan büyük kaya
kütlelerinin mengenesinde birbirimizin ancak
portresini görebiliyoruz. Bizi durduran tek kuvvet,
Ali Ethem’in fotoğraf çalışması. Poz vermiyoruz,
bizzat işimizin başındayken fotoğraflanıyoruz. “İş”
dedim ya! Kimse bana “bu senin i şin” demedi.
Demediği için benim oldu. Tüm vücut ve beynimle
çalıştığım bu iş maaş karşılığı, bir çift yeni pabuç ya
da amirim görsün memurum ders alsın diye değil,
kendim istediğim ve geldiğim için benim. Ben bir
mağaracıyım. Bir cinsiyetim, milliyetim, tabiyetim
ve yaptığım işten bir çıkarım yok. Bu işi yapmak
için toplumca geçerli hiçbir sebebim yok.
Mağaracı olduğum için buradayım, o kadar.
Olaylara dönüyorum, düz bir doğrultuda
anlatacağım, başlıyorum. Sanırım 150 metre kadar
ölçümü ilerletmişken aldığımız sigara kokusu
“ancak Ali Yamaç'ın işaretçisi olabilir” diyoruz ve de
yanılmıyoruz. Mağaranın sifonla kesileceğini
umduğumuz yeri, sular çekildiğinden kurumuş. Su
yerine yukarıdan ekibin kalan kısmı geliyor. Ne hoş
sürpriz! Sizi burada da görmeseydik bilseniz ne
üzülürdük. Hasretinizle karpit alevi gibi yanar,
düden suyu gibi ağlardık. Gel canım kardeşim Ali
Aytan gözlerinden öpeyim. Daralda kıvrılıp benden
kaçmana da anlam vermiş değilim. Ali Yamaç,
üstüme gelme seni öpmeyeceğim. Ender, Simge,
Ayla ve Güliz sizinle de hatıra pozu çektireceğim.
İnsan dostlarıyla her zaman bir arada olamıyor
canlarım. Neyse, onurlu işler ve yüksek
idealler bizi bekler! Ölçüm devam etmeli…
Biz
ölçtükçe mağaranın sağ kolu
ilerliyor, tabanla tavan arası
artık 40 cm kadar. Kafamızın
geçtiği her delikten gireriz.
Deliyiz deliyiz hepinizi deleriz.
Kaskı çoktan çıkarıp önden
sürümeye başladık bile.
Çarptıkça, dizlerde ince bir sızı,
yola devam Ali Aytan. Batılıların
“rescue” dedikleri bizde
“fenayım yetişin” anlamına
gelen kurtarma saatine
yaklaştık. Ama isimden de
anlaşılacağı gibi ekip
kurtarılma konusuna
pek sıcak bakmıyor.
Bu sebepten
"Kurtarma" diyor.
Eğer bizi birinin
gelip çıkarmasını
bekleseydik
“kurtar beni!”
saati verirdik. Biz “kurtarma!”
saati verdiğimiz halde dışarıda bizi
bekleyen Ender ve Barbaros’u çıkışa yakın
karşımızda buluyoruz. Yalnızca 45 dakika
geciktiğimiz için sembolü Sn ve yumuşak bir
element olan kalayla karşılanıyoruz. Kalaylanıp
parladıktan sonra kurtarmaya gelen ekip
çantalarımızın ve bizim yüzümüze bakmadan geri
dönüyor. Şimdi içinizden veya yüksek sesle bizi
şiddetle kınıyor olabilirsiniz. Haklı da olabilirsiniz.
Fakat mağaranın uzayıp giden darallarındaki ölçüm
işleminin uzunluğunu da takdir etmenizi isterim.
Kampımıza dönüyoruz. Ali Yamaç’ın yaptığı
muhteşem alışverişle doymaya çalışıyoruz.
Ekmeğimiz yok ama ekmek kadayıfımız var. Ali
Yamaç’a, Marie Antoinette’in ruhu girmiş: “Ekmek
bulamasanız ekmek kadayıfı yiyin” zihniyetinde. Bir
daha Fransız Devrimi olursa görürsün sen Sn. Bşk.
Yamaç. Arnavutköy'deki evinin kapısında olacağım.
Evini “Özgür Mağaracılar” adına kamulaştıracağım.
Neyse ki Prometheus Barbarossus ateşi yaktı.
Ekibin o anda haberi yoktu ama ben şezlongumda
oturmuş gizlice düşünmeye başladım (içinden
“eyvah düşünmek kimlere kalmış” diye geçirenlere
de teessüflerimi bildiriyorum) Budist olacaksın.
Ağaç taş toprak derken kaynayıp gideceksin.
Binlerce yıllık uğraşla modern medeniyetleri,
teknolojiyi icat etmiş tüm değerleri elinin tersiyle
iteceksin. İnsanlığa bir ters köşe yapacaksın.
“Gittim ben bir daha gelmiyorum” diyeceksin. “Ben
de tabiat ananın üvey evladı değilim ya aç koynunu
tabiat ana ben geldim.”
Sana “Dur bakalım hele derler. Bize mi
öğretiyorsun, biz mi bilmiyoruz nasıl yaşanacağını.
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 6

Dünkü çocuk, akıl mı öğretiyorsun? Başka bir şey
yapmak gerekseydi elbette bulurduk, senden önce
yapardık sen söyleyene kadar yaşamıyor muyduk,
öyle mi diyorsun? Herkesin bir işi gücü var,
herkesin bir yolu yöntemi var. Bu kadar adamın
düşünemediğini sen mi buldun? Nereden geldin
Her mağarada yeni bir dünya arıyorum
kendime. Her seferinde çıkmamız gerekiyor. Ne
yeryüzünde ne de yeraltında yaşayamıyorum.
Neyse galiba uyumam gerek.
Ertesi gün olduğunda Ali Aytan ve Simge,
bıraktığımız yerden ölçümü ilerletmeye giriyor. Ali
Yamaç, Ali Ethem ve Güliz fotoğraf çalışmasında.
Barbaros, Ender, ben ve Ayla her kaytaran
mağaracı gibi saha araştırmasına çıkıyoruz.
Hakkımızı yememeliyim. İhbar yerlerine elimizde
ölçüm setleriyle gidiyoruz. Bir giriş bulsak dalıp
ölçeceğiz ama bulamıyoruz. Saat üç gibi biz
köylülerin ikramları ve taze köy ekmeğinin verdiği
rehaveti yaşarken ekipler mağaradan çıktı. Pılımızı
pırtımızı toplayıp yola koyulduk.
Ölçtüğümüz yere kadar Yazören Mağarası 3496
metre olmuş, daha da gider.
nereye gidiyorsun? İki satır öğrendin diye herkesi
cahil mi sanıyorsun, seni buraya kim soktu kim izin
verdi bunları söylemene? Dışarı çıkarın şunu! Yok,
ben kimseye bir şey de demedim aslında…
Konuşurken gayem de yok aslında… Uzaydan
gelmiş de olabilirim.
Ve bu iş de burada bitmez.
Ingghh!!!..Başlarım Türkiye 9.luğuna da mağarasına da....Bizim kızları çağır., ali !!!aghhh!!!
(Piovarci 84)
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 7

Fotoğraflar: Ender Usuloğlu
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 8

Sürünmenin tadı...
Erkin Ozan YILDIZ
Sürünmenin tadı… Bir hevestir giriştik bir işe,
mağaracılık demişler, speleoloji demişler. Annem
babam manyaklık diyor, bense sadece işin keyfini
çıkarmaya çalışıyorum.
İlk mağara deneyimimdi Tuluntaş Mağarası. 16
Kasım’ı 17 Kasım’a bağlayan gece ilk mağara
deneyimim tamamlanmıştı…
16 Kasım Pazar günü saat 17.00’da Ankara
Üniversitesi önünden harekete geçecektik hepimiz.
Nitekim saatin geç olmasından dolayı olayın daha da
ertelenmesini istemediğimden acele ediyordum.
Saat 15.00 gibi evden çıktım. Mağara öncesi
alışveriş yapılacaktı. 15.20 gibi Ankara Üniversitesi
önündeydim. Sınavdan çıkmış sevgili ekibimizle
buluştuk, karnımızı doyurduk, alınacakları ayarladık.
Saat 17.00’ı biraz geçerken buluşma yerinde olmuş
sayılırdık. Sevgili eğitmenimiz Çağan abimiz de
17.45 gibi geldikten sonra bir şeyler daha atıştırma
ihtiyacı duyduk. Nihayet saat 18.30 sularında yola
koyulmaya hazırdık. Yol olayı tam bir kabustu. 7
kişiye güzelinden 2 arabamız vardı ancak mağaranın
kaybolmasını (ya da bizim kaybolmamızı) hesaba
katmamıştık. İncek sınırlarına gelmeden önce
durakladığımız benzinlikte, Çağan-Kemal-
Ahmet üçlüsünün biraları depolayıp bize
almadıklarını düşünmesi Tuğçe’yi tüm yol
boyunca deliye çevirmişti. Bir de üzerine
yol uzadıkça, çevre yoluna girilip
ç ı k ışları bulamadıkça,
heyecanımızı artıran
mağaracılık girişimimiz
aslında bizleri daha çok
heveslendirdi. Her
neyse saat 10.15
gibi İncek
yolundaki tüm
sapakları
denemeye
koyulmuştuk.
Sevgili Çağan
abimizin otoyolda
ortalama 55 km/s
hızla gidip araziye
çıkınca 70–80’leri
bulan hızı beni pek
memnun etmemişti
ki birkaç kere
arabanın
altını sürttüğümü bu
anıya eklemeden
edemeyeceğim.
Saat 19.40 gibi Tuluntaş
Mağarası’nı bulabilmiştik.
Çok mutluyduk fakat mağara girişine dökülmüş olan
moloz yığınları biraz üzüntü kattı bizlere. Saat 20.00
idi. Hazırdık, tulumlarımızla baretlerimizle arabaları
mağara girişinin çok uzak olmayacak bir yerine park
edip mağaraya doğru yola koyulduk.
İlk mağara girişimin bu denli daracık (sanki girmesin
başkaları dercesine) olmasını hiç beklemiyordum. En
azından bir kapısının olmasını beklemekteydim. O
süreç içinde bana küçük bir girişin olması garip
gelmişti. Dar olan bu girişi geçtikten sonra nihayet
mağaranın içine ulaşmıştık. Ana galeriye çıkana
kadar baslangıçta gördüğümüz güzel görüntü
hevesimizi artırıyordu. Kemal ve Çağan abi bizleri
mağarada bir oraya bir buraya gönderirken yeni
yeni görüntüler yer ediyordu kafamızda. Örneğin,
Tuğçe papillon gördü ve elbette heyecanlandı .
Çok çabuk enerji kazandık. Üzerine bir de
nescafelerimizi yudumladıktan sonra hayat bizim
için güzeldi bu dünyada bunu fark ettik. Mola
sırasında videoya çektik. Elimize hala ulaşmasa da
güzel kareler dahil oldu bu video ya. Tuğçe’nin
poposunu çekti Kemal örneğin, neden yaptı bunu,
maksat geyik, ağrıdığını öğrendik oturduğu
kısmının…Molamız bittikten sonra mağaranın diğer
bir koluna devam ettik. Artık mutlak karanlık
yapılacaktı. Daha önce tanıdığım bir iki mağaracı
arkadaşım bahsetmişti nasıl bir şey
olduğunu yaşamak bambaşkaymış. Mutlak
karanlık yaptığımız yere gitmeden önce
daracık, tepeden sarkıtlar inen, zemini
ıslak bir yerden sürünerek
ilerlemiştik. İşte orada koydum
mağaracılığın adını
sürünmenin tadı diye…
Süründükten sonra
geniş bir bölüme
çıkıverdik.
Kemal, Ahmet,
ben, Selin ve
Tuğçe biraz
oturduk. Artık
yapmalıydık
mutlak karanlığı.
Kemal’den de onay
gelince herkes
kapadı fenerlerini…
Ne güzel bir
görüntüydü diyeceğim
ama ortada görüntü
yok. Fakat, insanın kör
olduğunu tanımlayan bir
nokta mutlak karanlık.
Nasıl güzel gelebilir bir
insana böyle bir duygu
bilemiyorum ama beynin
son karesini görüyordu.
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 9

“Papillon gördüm” dedi ve Kemal’in aklına bir soru
düşüverdi. “Papillon nedir Tuğçe?” Kemal,
Tuğçe’nin yanına gidince gördüğü sey “papillon”
değil “popcorn” idi. Tüm ekibin gülmesini sağlayan
arkadaşımız Tuğçe’ye teşekkürlerimizi iletiyoruz.
Saat ilerlerken ekibimizin karnı acıkmaya
başlamıştı. Mola istiyorduk ama bizi dinleyen yoktu
tabii ki. Eğitiliyoruz sonuçta, anlamıştık bunu hak
etmemiz lazımdı önce. Yolumuzu bulmalıydık.
Ancak sorun şuydu ki bizim kafamız ne kadar
karışmış olsa da
eğitmenlerimizin de kafası karışmıştı içerde.
İnsanız hepimiz sonuçta, olur böyle şeyler. Ana
galeriye geri dönebildikten sonra molamızı verdik.
Saat yanlış hatırlamıyorsam 23.40 idi. Mola
sırasında fark ettik ki arabada kalmıştı poğaçalar.
Acıkmıştım, yiyecek tek şey birkaç parça çikolata
idi. Garip bir duygu sardı içimi, sanırım açlık
duygusu. Ama yine de çikolata hepsinden iyiymi ş.
Çağan abi, Sarp’ın ufacık bir sakatlığından dolayı
onunla beraber kalmıştı ve mutlak karanlıkta onlar
yoktu. Geri döndük onların yanına. Çağan abi de
mutlak karanlık yapmak istedi ki o böyle şeylerin
hep beraberken yapılmasından yana. Biz yapmıştık
ama yapmamış görünmek zorundaydık. Aaa ne
kadar garip, vay anasını gibi tepkiler geldi
bizlerden. N’apalım orada da beraberdik yapmıştık.
Mutlak karanlığı “beynin bug’ı” olarak
tanımlamıştım Çağan abi’nin yanında. Bu iki sözcük
benim bu anıyı yazmama sebep olmuştu.
Artık saat 00.10 olmuştu. Çıkmalıydık mağaradan,
vakit dolmuştu. Yorulmamıştım hiç bu 4 saatlik
süre diliminde. Sadece açlık duygusuna biraz yenik
düşmüştüm, nescafe ve
çikolata durumu kurtarmıştı. Saat 00.30 idi,
bizler çıkmıştık ilk mağaramızdan. Çok mutluyduk
ve bu işe devam edebilmek için daha da çaba
harcamamız gerektiğinin farkına varmıştık. Çıkışta
bizleri bir sürpriz bekliyormuş.
Kemal bize köpüreceksiniz diyordu çıkarken.
Anlamamıştık başta ne demeye çalıştığını, çıkınca
gördük. Herkese birer bira çıkmıştı arabaların
önünde. Bizim keyifler artık tavan yapmıştı. Hava
soğumuştu iyice. Arabaları bıraktık, dört buçuk
saat geçti, arabaların yanına gelince bembeyaz
olmuştu arabalar, kırağı tutmuştu. Biralarımızı
yudumladık, muhabbete devam ettik. Gitmemiz
için üzerimizi değiştirmekten başka bir işimiz
kalmamıştı. Yolumuzu da biliyorduk bu kez
kaybolmak ayıp olurdu bizlere.
Saat 2’yi geçerek ilk buluşma noktamıza geri
dönmüştük. Biraz daha muhabbet açıldı kısa bir
süreliğine ve ondan sonra dağıldık. Grup içinde
bizim üzerimizde emeği geçen herkese
teşekkürlerimi buradan iletmek istiyorum…
Fotoğraflar: Çağan Çankırılı
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 10

Bilgi Kırıntıları
Pardon siz “gerçek” kuzey mi
arıyorsunuz?
varsayıp çalışabilirsiniz.
Ama çok hassas çalışacağım diyorsanız
bulunduğunuz bölgenin ilgilendiğiniz tarihteki
Elinizdeki mıknatıslı pusula ile “gerçek” kuzeye
gidemeyeceğinizi biliyor muydunuz? Mıknatıslı
pusulanın gösterdiği manyetik kuzey ile gerçek
coğrafi kuzey yönü aynı değildir.
Gerçek kuzey, kuzey kutbunda sonlanan coğrafi
meridyenlerin belirlediği yöndür. Haritalar bu
coğrafi kuzeye göre çizilir.
Manyetik kuzey ise dünyanın manyetik etkisiyle
yön gösteren pusulaların gösterdiği kuzeydir.
Manyetik deklinasyon adı verilen bu fark, dünyanın
derinliklerinde magma akışındaki düzensizliklerden
ve bazen de kabuktaki maden yataklarının
etkisinden kaynaklanabilir. Dolayısıyla değeri gerek
bölgeden bölgeye gerekse zaman içinde değişiklik
göstermektedir.
Peki bu bizi neden ilgilendirsin? Mağara
haritalarında yön okunun yanında gördüğünüz “m”
işareti manyetik kuzey anlamına gelmektedir. Bir
mağara haritasını alıp da coğrafi bir harita üzerine
ya da uydu görüntüleri üzerine oturtmak
istediğinizde, kuzeyler arasındaki farktan dolayı
yanlış sonuç elde edersiniz. Bu hatayı düzeltmek
için mağara ölçümlemesini yaptığınız tarihte o
bölgedeki manyetik deklinasyon değerine
ihtiyacınız olacak.
Bölgenin coğrafi haritasında 4°05'E 2005 (1'E)
şeklinde bir ifade görürseniz, bundan şu bilgileri
çıkarabilirsiniz: 2005 yılında yapılan ölçümde bu
bölge için sapma, doğuya doğru 4 derece 5 dakika
olarak bulunmuş, ayrıca bu tarihten sonraki her yıl
için bu değeri doğuya doğru 1 dakika kayıyor.
manyetik deklinasyonunu öğrenebileceğiniz çeşitli
internet siteleri var
Göbekten bağlanma
Aşağıdaki düğümün klasik sekizliye göre çeşitli
avantajları var. Literatüre göre dayanma gücü
sekizliden daha fazla. Çok daha az ip yiyor. Ayrıca
karabini sıkı sıkıya boğduğu için karabin serbestçe
dönemiyor, elinizi her attığınızda doğru yönde
buluyorsunuz
Örneğin 2009 senesindeki gerçek kuzey ile
manyetik kuzey farkı bu bölgede 4 derece 9 dakika
olur. Dolayısıyla bu örnekte mağara haritasını
coğrafi haritaya ya da uydu görüntüsüne
oturtmadan önce 4 derece 9 dakika batıya (saatin
tersi yönüne) çevirmemiz gerekiyor.
Aslında biz şanslıyız. Örneğin manyetik deklinasyon
ABD'de bölgeye göre -20...+10 derece kadar
farklılıklar görülebilirken, Türkiye'de bölgesel olarak
yaklaşık +3.5...4.5 gibi dar bir aralıkta değişiyor
(artı değerler doğu yönüne sapmayı, eksi değerler
batı yönüne sapmayı gösterir), senelik kaymalar da
önemli miktarda değil. Yani çok hassas çalışma
gereksiniminiz yoksa yaklaşık 4 derece sapma
Bilgiyi Paylaşan: Murat EĞRİKAVUK
* Bilginin yanlış olduğunu düşünüyorsanız veya bizimle ilginç bir bilgiyi paylaşmak isterseniz; info@aspeg-tr.org
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 11

Biliyor muydunuz?
DESANDÖR (İNDİRİCİ) AŞINMASI !!!
Uzun süreli kullanımdan sonra desandörün
makaraları aşınır ve resimde görülen hale gelirler.
Her ne kadar bu makaralar tek tek satılıyorsa da,
hiçbir firma alınıp değiştirilmelerini tavsiye
etmemektedir. Sebebi ise, makaraların takıldıkları
somunları bir defa söktükten sonra yeterince
kuvvetli sıkamama riskidir. İmalat sırasında
yüksek torklu elektrikli anahtarla sıkılan bu
somunları sizin aynı kuvvetle sıkmanız mümkün
değildir. Desandörün altındaki makaraya somunun
açılma yönünde hareket bindiği için, değiştirdiğiniz
makarayı bir iniş sırasında sizden uzaklaşmış,
havada uçuyor görme olasılığınız vardır.
Kıssadan hisse: En pahalı şey
yaşamınızdır. Onu hiçbir fiyatla
pazarlık konusu haline getirmeyin.
Fotoğraf: Ceyhun Uludağ
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 12

Yaşadıklarımız
ASPEG Genel Kurulu tamamlandı
Nerede yahu bu mağara ?
Murat Eğri bot kızartma
Burası neresi, bizim burada ne işimiz var?
Sandalye altı Daral
Volkan üstü Cansu
Haşema üstü Havlu
Foseptik Şebeke Tespiti
Bir az şekerli Kızım !!
Kampa bahar geldi !!
Çayda Çıra
Fotoğraflar: Ender, Emine, Ludmilla
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 13

Speleosanat
Sahibinin Sesinden....
Şarkıyı dinlemek için tıklayın.
http://www.facebook.com/video/video.php?v=26917313164&oid=27616913575
KIZLAR ŞARKINIZI
SÖYLEYİN DE
BİZİ BU AYI’DAN
KURTARIN !!!
İMDAT !!! PARDON
RESCUE !!!
ASPEG’in Bülbülleri: Gülşen Küçükali, Ayla Titiz
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 14

İlk Mağara Deneyimi
Ludmilla BÜYÜM
Ömer sayesinde
aşırı sıcak geçen
gecenin ardından
sabah 8'de
uyandık. Sıkı bir
kahvaltı... Herkes
neşeli, ben biraz
gergin; grupta
mağara deneyimi
olmayan tek kişi
benim. İkinci
grupta, Ali ve
Sinan'la birlikte
henüz ölçülmemiş
bölüme gireceğiz.
Birinci grup,
Emine, Murat ve
Engin, bir gezi
önce çizilen haritadaki emin olamadıkları bölümleri
tekrar gözden geçirecekler. Gülşen ve Cem ise
ihbarları araştırmaya gidecekler. 9:15'te üç araba
yola çıkıyoruz. Yolda jandarmada durup mağaraya
gireceğimizi söylüyor ve kapıya kadar uğurlanıyoruz.
Mağaraya vardığımızda, yamacın ortalama 50.
metresindeki iki "deliğin" giriş olduğunu
öğreniyorum. Tırmanmamız gerekecekmiş! Neyse ki
tuluma sığdım, içimde Emine'nin uyarısıyla aldığım
termal giysiler olduğu halde, dizlikleri tulumun
dışına, kırmızı bulaşık eldivenlerini -kırmızı
çizmelerim ve kaskımla uyumlu- elime geçirdim.
Hava yumuşacık, manzara şahane... Sanki
hazırım...
Tırmanıp mağaranın girişine geldiğimizde bende
gerginlikten eser kalmıyor. Atla deve bir tırmanış
tabii ki değil ama bunu becerdiysem sanki içerde de
fazla zorluk çıkarmayacağımı düşünüyorum.
Kafa lambalarımızı yakıp içeri dalıyoruz. Birinci
gruptan kısa sürede ayrılıp önde ben, arkamda
Sinan ve onun arkasında Ali sürünerek, eğilerek,
arasıra yürüyerek, arada gördüğümüz yarasaları
ürkütmeden, ana galeriye geliyoruz. Daracık
deliklerden
geçebildiğime
inanamıyorum.
Dizlikler
gerçekten çok
işe yarıyor, bir
de dirseklik
olsa diyorum
kendi kendime.
Pusula ve klino
Sinan'da,
metre bende,
not alma ve
direktif verme
işi Ali'de.
Çalışmaya
başlıyoruz.
Daracık
alanlarda bir de sarkıtlara dikitlere dikkat etmem
gerekiyor... Birçok kol var. Kollarda ilerlerken Ali'nin
yön duygusu beni şaşırtıyor. Yanımda olmasalar geri
dönmem mümkün değil.
Şeker gibi bir ekibiz; Sinan ölçüm alırken
kıpırdamamamı söylüyor ve her defasında teşekkür
ediyor, çok şirin. Ali benden memnun gibi hiç
azarlamıyor... Zorluk çıkarmıyorum sanırım. Keyfim
yerinde. Üşümüyorum. Arada dizlikler aşağı yukarı
kayıyor ve dizlerim acıyor ama dert etmiyorum. İki
noktaya merdiven döşüyor ve birine Sinan'ı
indiriyoruz. Ben 1 saattir içerde olduğumuzu
düşünürken 3 saatin geçtiğine inanamıyorum.
Yemek molasında cevizli sucukları mideye indirip 2-
2.5 saat daha çalışıyoruz. Bu günlük ölçümü
tamamlayıp ana galeriden çıkışa ilerlerken öbür
ekibin sesleri duyuluyor. Yanlarına gidiyoruz. Emine
ve Engin 7 metrelik çukurun dibinde, Murat
yukarda. Emine aşağıdan seslenip çantada kahve
olduğunu, kahveyi alıp inmemizi söylüyor. Murat ve
Ali, emniyet alınarak merdivenden inebileceğimi
düşünüyorlar. Biraz ağır ama inmeyi beceriyorum ve
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 15

Biz 200 metre kadar bir alan ölçtük ve tüm bu süre
aslında birbirimizin altında üstünde dolanıp
durmuşuz. Gerçekten inanılmaz. Sinan'ı, Murat ve
Engin'le bırakıp, Emine ve Ali'yle saat 16:00'da Paşa
Konağı'na doğru yollanıyoruz, üstümüzde tatlı bir
yorgunluk...
Not : "Mutlak Karanlık"ı burada anlatmıyorum, o
ayrı bir yazı konusu...
Fotoğraflar: Emine Azak, Ludmilla Büyüm, Sinan
Poyraz, Engin Selamsız
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 16

Temirözü
Özge ÇELİKKOL
Sabahın beşinde uyanmak kimin hoşuna gider
bilmem ama sanırım hepimiz o gün
kalktığımızda yapacağımız iş yüzünden oldukça
heyecanlıydık. Ondört kişilik bir grup ve çoğumuz
daha çömez olma yollarından geçiyoruz. Mağaraya
girmeden önce uykumuzun yerinde olması
gerekiyor. Ancak şartlar kimimizi tulumda kimimizi
(şanslı olanı tabi ki) yatakta yatmak zorunda
bırakmıştı.Gece yatmadan önce teorik
bilgilerimizi tazelemek gerekiyordu. Sütten ağzı
yanıp da yoğurdu üfleyerek yiyenler bizim gibi
oluyor sanırım. Beşte kalkmıştık,heyecanlı ve
meraklıydık bir de üstüne gitmememiz gereken o
kadar yol vardı.
Hepimiz arabalara ayrılıp mağaradan sonra
yiyeceğimiz sucukların hayalini kurarak yine düştük
yollara. Hava durumuna bakmamıştım, nasıl bir
havanın bizi beklediğini bilmiyordum ama o kadar
yoğun bir sis beklemiyordum. Hayatında ilk kez sis
görmüş biri olarak önce çok güzel, büyüleyici bir şey
gibi gelmişti bu garip duman. Ama sonra bir korku
aldı. Zaten hepimizin uykusunu getiriyordu sis, bir
de 100 metre ilerisini görememek. Hele bir de araba
yolculuğunda. Şanstan mıdır bilinmez tam göz
kapaklarıma yenik düşerken, gözlerimizin önündeki
o sis perdesi dağıldı. Her şey açık, berrak oldu.
Gökyüzüyse bizimle dalga geçer gibi masmaviydi.
Sis yüzünden yolu mu karıştırdık derken
Haymana’ya varmıştık bile.
duymuştum ama yaşamak nasip olmamıştı. Bizleri
define avcısı gibi gördüklerinden olsa gerek,
caydırmak için ağızdan ağıza dolaşan söylentiler bu
mağara için de varmış meğerse. Yok efendim içeri
giren çıkamıyormuş da falan falan… Yine de
bilmediğimiz bir mağaraya girmeden önce bunları
duymamış olmamız grubun biz şanslı
çömezleri için iyi olmuştu.
Biraz offroad dağ tepe taş toprak edasıyla aşarak
mağaranın önüne geldik. Kahvaltı yapmış olmamıza
rağmen yarım ekmeği afiyetle götürdükten sonra ilk
grup içeriye girsin diye bekledik. İkinci mağaramız
alıştık biraz da olsa mağaracılık kavramına. Ama
benim için pek öyle değilmiş anladım. Yine el ayak
titremelerdeydi mağaraya doğru ilerlerken. Hele bir
de mağaranın girişine ulaşmak için tırmanmak
gerekirken. İnsan bilmediği şeyi çok fazla abartıyor
kafasında. O tırmanış için öyle oldu. Korka korka
ilerlerken Kemal sayesinde iş daha bir eğlenceli hale
geldi. Her nerden aklımıza estiyse (Kemal yüzünden
=)) kolay yol yerine epeyce dik olan yolu seçtik
Kemal’le ikimiz. Bir de tuttuğun yer sağlam
olmayınca epey çaba harcamak gerekiyordu.
Sonunda güç bela tepeye ulaştığımızda bende pek
güç kuvvet kalmamıştı. Nefes nefese vardım ki
tepeye baktım, bizim geri kalanlar oturmuş şanslı
Egemen beye karpitini yakmakta yardım ediyorlar
(çömezlerden elinde karpit olan bir tek Egemen’di).
Dinlendik ettik derken yine bulduk kendimizi bir
mağarada.
İlk kez halkın mağaracılara ne gözle baktığını
Haymana’da anladım. İlk izlenim zaten pek güzel
değildi. Kızlı erkekli bir grup hoplaya zıplaya bir
ilçenin sokaklarında dolaşıyor. Mağaracı olduğumuzu
öğrenmelerine bile gerek kalmamıştı. Hepimiz
jandarmadaki iş hallolsun da gidelim girelim
mağaraya diye bakarken, jandarmada hala neden
olduğuna akıl sır erdiremediğim bir problem çıktı.
Biz de bu sayede kahvaltı yapma şansı yakaladık.
Cansu ve Durmuş kaymakamda iznimizi koparmaya
çalışırken biz yurdumun bir pastanesinde poğaçamızı
yiyip çay keyfi yaptık. Ama sonunda ve nihayet
Temirözü Köyü yolları açılmıştı önümüzde.
Üç arabayla seyahat etmenin cilvesinden olacak
ufak tefek kaybolmalar yaşadık. Herkes birbirini
bulmakla uğraşırken ben boş bir çabayla dağlara
tepelere bakıp “acaba burda mıdır ki mağara” diye
zaman geçiriyordum. Sonunda tüm kopmalarla
aramalar bitti ve hedefimize ulaştık. Ulaştık
ulaşmasına ama makus kaderim yakamı bırakacak
gibi değildi. Herkesin “anam ne şeker şey” diye
baktığı ama benim hayati tehlike olarak gördüğüm
bacağım kadar köpecikler yine oradaydı. Yine de
ben şanslı olanlardanmışım. Mağaradan çıktıktan
sonra öğrendiğime göre bir çoban bizim arkadaşları
epey bir korkutmuş. Böyle hikayeleri daha önce
Daha zor düşünmüştüm. Ama içimde hep kolay
olsun diye bir umut vardı.T emirözü ise ikisinin tam
ortasında bir yerlerdeydi. Tırmanlamalı inmeli,
öğrendiğimiz ama uygulama şansı bulamadığımız bir
çok tekniği kullanabileceğimiz guano ve çamurdan
kaydırak gibi olmuş bir mağara…
Başta yaptıklarımız azıcık korkunç geldi gözümüze.
Sonuçta hepimiz çömezdik ve bilsek de pratik
yapmamıştık. Ama yine de başımızın çaresine
baktık. (En azından sıkışan yaralanan düşen kalkan
olmadı =))
Temirözü sakinleri bizim hayrımıza yapmamıştı ama
izlenecek yolun üstüne ip gererek bize epeyce
yardımcı oldular. Liderlerimiz biliyorlar yolu elbette
ki, ama bizler de mağaracı adayları olarak yolumuzu
bulmak durumundaydık mağarada. Çatlaklar tepeler
aşarken böcekler görüyordum etrafta (daha yarasa
görmeye nail olamamıştım) ama ne türünü
bildiğimden ne de anladığımda sadece gördüm
demekle yetiniyordum. Ama böcekler konusunda
Erkin’in büyük yardımı oldu. Erkin’in gördüğü böcek
Çağan’ı epey bir heyecanlandırmıştı. Sanırım ve
umarım ufak bir akrep türü olan bir böcek buldular.
Eeee, mağaracılık gezip görmek eğlenmek değil
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 17

sadece. İşin bir de bilim yüzü var. Ama böcekler
boylarına bakmadan Çağan’a kafa tuttular. Çağan
duvara yapışıp haklarından gelmeyi bildi neyse ki.
Mağarada ilerlerken bizden önceki grubun seslerini
duyuyorduk. Ama ben hala ne kadar uzaklıkta
olduklarını çözememiş karşılaşacağımız zamanı
bekliyordum. Ama yarasalar bir anda dikkatimi diğer
gruptan içimdeki korkuya çekti.O ana kadar o kadar
fazla umursamamıştım onları. Bu rahatlığım bir
yerlerde var olduklarını bilmeme rağmen daha
görmemiş olmamdandı. Ama ilk gruba yetişmeden o
salonda tepe aşağı durmuş karaltıları görünce aklım
başımdan gitti. Dişimi sıka sıka da olsa oradan
ayrılıp yolumuzun sonuna vardık. Mağaranın
alanda verdik molayı. Bazımız dinlenirken
bazımız fotoğrafların çekilmesine ışıklarıyla yardım
etti. Böylece bulup da anlayamadığımız yazıtı da bir
fotoğraf karesinde de olsa mağara dışına taşımış
olduk. Biz fotoğraf çekmekle uğraşırken buldukları
her deliğe girdikleri ve araştırdıkları için geride kalan
diğer arkadaşlar bizi yakaladı ve o küçücük yerde
ondört kişi olduk birden. Tabi ki fotoğraf makinesi
çıkmışken birkaç poz verdik =)
Dönüş yolu eğlenceli ve daha kolaydı belki ama çok
yorulmuştuk hepimiz de. Bense artık yorgunluktan
sürekli çevremde dönüp duran, yerlerde (aslında hiç
benzemese de benim öyle olduğunu
sonunda bir iniş vardı.Y ani biz çömezlerin
yapamayacağı türden bir iş. Bizden önceki grup da
orada oturmuş Durmuş’un aşağıdan gelmesini
bekliyordu. Biz de yanlarına oturup biraz yiyip içip
gücümüzü toplayarak ve kısık sesle konuşarak
(yarasa arkadaşlar uyanmasın diye) Durmuş’u
beklemeye başladık. Durmuş’u iple yukarıya
çıkarken görünce, mağaracılığı ne kadar sevdiğimi,
daha bir mağaradan çıkmadan diğerini nasıl dört
gözle beklediğimi daha da iyi anladım. Sanırım
orada otururken hepimizin düşündüğü aşağı yukarı
böyleydi. Onlar gitti bizse beklemeye devam ettik.
Arada iki eleman değişimi yaşamıştık. Ve sonunda
gruptaki tek kız olma durumum sona ermişti.
Dönüş yolu daha da bir eğlenceliydi. Yorgunduk
belki ama nereye gideceğimizi, nasıl geçeceğimizi
biliyorduk artık. Orası da bizim mağaramız olmuştu.
Dönerken, gidişte rastlamadığımız belki de
dikkatimizden kaçan bir şey epeyce bir vaktimizi
aldı. Yazıları çok zor okunan bir yazıt. Belki de
mağaranın en zevkli anlarından biriydi. Daha önce
görülmüş üzerinde tartışma yapılmış da olsa, birşeyi
bulmanın heyecanını yaşadık. Oturup bir çok öykü
yazdık yazıt üzerine. Belki bilemedik hatta yakınına
bile yaklaşamadık ama bilmediğimiz birşeyi
öğrenme araştırma heyecanın ilk kez olarak yaşadık.
Bir sonraki molamızsa fotoğraf içindi.
Yazıtın hemen biraz ilerisinde görece geniş bir
düşündüğüm) ölü yatan yarasalar görmeye
başlamıştım. Çıkmadan önce yine bir fotoğraf
çektikten sonra zaman mağaraya veda zamanıydı.
Mağaradan çıktığımızda içimizde kalan tek şey o
böcekti heralde. Mağaranın çıkışına yakın bir yerde
Çağan (daha girerken gördüğü) fotoğraf çekeceği
yeri ararken bir böcek gördü. Ben böyle böcek
görmedim göremem de. Böyle zeki (zeki demek
doğruysa tabi), böyle kıvrak…Yakalayamadık. Belki
de böyle olması gerekiyordu. Bize yakalanmamak
için yaptığı onca akrobasiden sonra.
Çıkış mı zordur iniş mi bilmem ama mağaraya
çıkarken izlediğimiz yolu gece karanlığında görmek
pek de iç açıcı bir şey değildi. Zifiri karanlık, aşağısı
görünmeyen bir tepe… Kendimizi yollara vurmadan
önce Cansu’ya uyup şöyle bir tepeye baktık.
Yıldızlar... Milyonlarcası... Bu kadar yakın ve bu
kadar uzak... Tam da Tuğçe’nin dediği gibi
“uzansam tutabileceğim sanki”. Gözümüzü kararttık.
Aşağıda bizi bekleyen sucukları düşünüp vurduk
kendimizi yollara. En güzel uyku uykuluyken
uyunan, en güzel yemek açken yenilendir. Ne o
sucuk kadar güzel yemek vardı, ne de
döndüğümüzde uyuduğumuz uyku gibi uyku.
Fotoğraflar: Çağan Çankırılı
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 18

Enteresannn...
“İbrahim, şu ipi tut, ben iniyorum” operasyonunun sonucu aşağıda. Dikkat çekici olan öbür nokta ise,
gazetecilere açıklama yapan köylülerden birisinin “Buralarda define olsa önce biz buluruz” açıklaması.
ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 19

ASPEG Cadı Kazanı Ocak Şubat 2009 Sayfa 20