Staarbode

Staarbode
Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar
Beschermvrouwe HKH Prinses Beatrix
Jaargang 66 | Nr 3 | November 2013
Mond-tot-mondreclame 2.0 – Proeven aan de Staar op het Preuvenemint –
Concert in Nijkerk – Project Steerkes – ‘ne Mestreechteneer in de Staar –
Mini-concert op het water – Au Mouton Blanc – Jubileum Frans Montforts

Inhoudsopgave
02
Voorwoord
13
Paspoort
03
Mond-tot-mondreclame 2.0
14
‘ne Mestreechteneer in de Staar
05
Project Steerkes
16
Dirigent Martin Koekelkoren bracht
de Staar tot wereldbekendheid
06
Au Mouton Blanc
17
Laatste Nieuws
09
Proeven aan de Staar op het Preuvenemint
17
Jubileum Frans Montforts
10
Ons ‘product’ moet aantrekkelijker
19
Mini-concert op het water
11
2018: pizzig of pissig
19
Concert in Nijkerk
Voorwoord
Voor u ligt de derde Staarbode van 2013 en de tweede
met een herziene opmaak. Veel lezers hebben enthousiast
daarop gereageerd en het woord verfrissend is vaak gevallen.
De nieuwe opmaak is vooral te danken aan Samyon Jonas,
zoon van bestuurslid Peter Jonas. Hij gaf de Bode een nieuw
gezicht en dat wordt in deze uitgave verder uitgewerkt, zeker
waar het gaat om tekortkomingen.
Nieuw is ook het feit dat u elke keer een bijdrage kunt verwachten van
Drs. John Hoenen, musicoloog, cultuurhistoricus en journalist. Hij zal,
als gastredacteur, een hele serie bijdragen wijden aan de verschillende
dirigenten die de Staar in het verleden hebben aangevoerd en met
name aan hun betekenis voor de Staar. Hij begint deze keer met
Martin Koekelkoren, zowaar niet de minste.
Was de vorige Bode, mede door interne omstandigheden, nog van
beperkte omvang, deze maal kunnen we al weer uitbreiden. Wij volgen
daarmee het algemene beeld van de Staar, zoals blijkt uit het interview
met de voorzitter: we gaan weer vooruit.
De Mastreechter Staar is
nu ook online te vinden.
Volg de Mastreechter
Staar nu ook via Facebook
en Twitter.
Volg ons via:
Facebook: /mastreechstaar
Twitter: /MastreechStaar
2

De Mastreechter Staar
147 mensen vinden dit leuk · 11 praten hierover
Vind ik leuk
Bericht
Artiest
De Koninklijke Zangvereniging Mastreechter Staar werd opgericht in 1883 en verwierf in de loop van
haar bestaan grote bekendheid in binnen- en buitenland door haar vele concerten en concertreizen.
147
Over – Een wijziging voorstellen
Foto’s
Vinden dit leuk
Mond-tot-mond
reclame 2.0
Men zegt: “Mond-tot-mondreclame is de beste reclame die je kunt krijgen.” Echter is de vorm van
mond-tot-mondreclame de afgelopen jaren sterk veranderd. Waar men vroeger in de supermarkt,
op een feestje of bij de koffieautomaat op het werk de laatste nieuwtjes, interesses en dergelijke bespraken
gebeurd dit tegenwoordig digitaal. Die “koffieautomaat” dragen we namelijk allemaal dagelijks,
24 uur per dag met ons mee in de vorm van een smartphone. Met één druk op de knop lees je welke
goede of juist slechte film je zus gisteravond gezien heeft, welk concert je buurman op dit moment
bijwoont of hoeveel graden het is op de vakantiebestemming van je beste vriend. Leuk en gezellig dus
voor de gewone gebruiker maar misschien nog veel interessanter voor de bedrijven- en artiestenwereld.
Vooral als u weet dat Nederland nummer 1 is in Europa als het om Facebooken en Twitteren gaat.
Bedrijven, ondernemers, artiesten en politici zijn
door deze ontwikkeling niet meer afhankelijk van
“oude-media” als kranten, bladen, televisie en radio
maar hebben direct contact via social media met
hun doelgroep. Dit heeft als voordeel dat op ieder
gewenst moment een boodschap verstuurd kan
worden naar de geïnteresseerde die daar vervolgens
weer op kan regeren of deze boodschap kunnen
delen met hun digitale vrienden.
“Is het hebben en onderhouden van een website
niet voldoende dan?” vraagt u zich misschien af.
Social media heeft een aantal grote voordelen ten
opzichte van een website. Een website bezoeken
doet men omdat er een interesse, vraag of dergelijke
is. Daarnaast dient deze persoon op de hoogte zijn
van het bestaan van, in dit geval, de Mastreechter
Staar. Bij social media wordt een bericht of foto
als het ware als een olievlek wereldwijd verspreid
onder de gebruikers ook al zijn ze niet “bevriend”
of “volger” van de Staar. Bijvoorbeeld: Persoon A
“volger” van de Staar op Facebook ziet een foto van
de Staar op zijn tijdlijn voorbij komen, persoon A
klikt op de knop “vind ik leuk”. Vervolgens zullen alle
vrienden van Persoon A (die waarschijnlijk geen
volger van de Staar zijn) ook deze foto te zien krijgen
op hun eigen tijdlijn. Onder deze vrienden zijn wellicht
één of meerdere personen die ook op de knop
“vind ik leuk” klikken, vervolgens krijgen ook al hún
vrienden op Facebook de foto te zien enzovoorts
enzovoorts.
Op deze manier verspreidt een bericht of foto
zich razend snel en wordt dit onder de aandacht
gebracht van mensen die wellicht nooit de website
van Staar zouden hebben bezocht. Sterker nog,
wellicht nooit van het bestaan van de zangvereniging
hadden afgeweten.
Social media is dus mond-tot-mondreclame 2.0
met een dubbele turbo uitlaat. De snelheid waarmee
een vereniging als de Mastreechter Staar
hun identiteit en evenementen kan promoten is
ontzettend snel en bied ongekende mogelijkheden.
Door Silas van Hooren
3

Project
Steerkes
Door Sjef Kreutzer
In het meerjarenplan van onze vereniging
is nadrukkelijkere maatschappelijke
betrokkenheid van de Staar opgenomen.
Het project STEERKES voldoet aan deze
opdracht: het onder auspiciën en met
ondersteuning van de Staarorganisatie de
jeugd “het plezier in zingen“ bijbrengen
met als eindresultaat een aan de Staar
gelieerd jeugdkoor te realiseren.
Dit project wordt ondergebracht in een aparte stichting
en uitgevoerd met behulp van externe docenten en
Staarzangers. Het plezier zal mede vorm krijgen door
zingen in groeps- en kinderkoorverband en kennismaking
met de verschillende vormen van vocale
expressie. We stellen ons voor dat het kinderkoor
zowel afzonderlijk als samen met de Staar optreedt.
Uitgewerkt wordt of een en ander kan plaatsvinden
binnen buitenschoolse opvang of in schooltijd. Het
betreft kinderen van de basisschool.
Een interne werkgroep Staar zal in overleg met
dirigent en externe specialisten (onderwijs en muziek)
en Bestuur komen tot een plan van aanpak. In het
plan van aanpak zullen in overleg met scholen,
tijdplanning, werving en inzet van docenten plus
operationele financiële zaken geregeld worden.
De verworven fondsen voor het project STEERKES
zullen meteen worden geplaatst in een Stichting
Kennismaking start in scholen voorjaar 2014. Pilot
vorming koor schooljaar 2014 / 2015. Deze aanpak
heeft als vernieuwende activiteit dat schoolgaande
kinderen de talrijke aspecten van zang leren kennen
en in ons geval in samenwerking met een semiprofessioneel
koor kunnen optreden en plezier leren krijgen
in samen zingen en uitgedaagd worden dit later te
blijven doen. Bij de repertoire keuze zal ook aandacht
worden geschonken aan bestaande en nieuwe kinderliedjes
in het dialect.
Hoe zijn we aan het project gekomen?
Op uitnodiging van de Rabobank zijn president en
ondergetekende begin september te gast geweest
op een adviesavond over sponsoring. Daar werd ook
gesproken over de Rabo DroomPrijs. Wij waren beiden
enthousiast en bij het naar buiten gaan is het project
“opa’s leren (klein-)kinderen zingen” geboren, bij de
eerste bijeenkomst omgedoopt in STEERKES. Tijdens
de uitwerking van het projectvoorstel hebben wij veel
steun gehad van onze zanger Frank van Gils. Enkele
weken na indienen van het project bij de Rabobank
ontvingen we de mededeling dat van de 52 inzendingen
er 8 genomineerd waren voor de Rabo DroomPrijs
en STEERKES een van de acht was. De leden van de
Rabobank Maastricht e.o. mogen hun stem uitbrengen
op de genomineerde inzendingen.
Tijdens de ledenvergadering van Rabo op 28 november
a.s. wordt de winnaar bekend gemaakt. Een leuke
bijkomstigheid is dat al lang was vastgelegd dat de
Staar tijdens deze vergadering een optreden verzorgt.
Wij zijn erg benieuwd naar de uitslag en al hard aan
het werk om de kennismakingsstart voor publiek op
tijd te doen plaatsvinden.
5

Au Mouton
Blanc
Door Jèf Gordijn
Op 26 november a.s. bestaat het bekende
Maastrichtse café Au Mouton Blanc aan de
Kersenmarkt 100 jaar. Dit heuglijke eeuwfeest
wordt met een aantal evenementen ruim
gevierd. In oktober verscheen al een heuse
jubileumkrant die heel wat wetenswaardigheden
en anekdotes rond dit etablissement
beschrijft. Ook de Staarbode vindt het opportuun
aan dit mooie jubileum aandacht te
wijden. De reden hiertoe is simpel. In de
periode 1976 – 2000 bestierden onze Staarcollega
Math Delvoux en zijn zeer gewaardeerde
eega Joke met veel inzet en succes
het café. Math was lang vóór hij hospes werd
al een fervent Staarlid en Joke is een dochter
van Fer Gundlach z.g., tweede tenor bij de
Staar en dirigent van het “broedskoer” dat
de Staar destijds rijk was. Logisch dus dat
er in de genoemde periode een duidelijke
band bestond tussen de Staar(leden) en
Au Mouton Blanc
Au Mouton Blanc op een zomerse dag.
Gevelzijde aan de Kersenmarkt.
Na de repetitie
Die band manifesteerde zich in
de eerste plaats op de donderdagavond
na de repetitie. Dan verzamelde
zich druppelsgewijs een
redelijk groot aantal zangers bij
Math en Joke. Ankerpunt: de grote
ronde tafel in de hoek links van de
ingang. Die avonden passeerden
vele onderwerpen de revue: nieuws
van allerlei aard en herkomst,
repertoire, bestuursbesluiten,
komende concerten. Er werden
heel wat moppen verteld en men
stak de draak met elkaar. Hilarische
momenten wisselden snel af met
ernstige. Tussen de bedrijven
door kwamen met het bier ideeën
op tafel die Les Frères de l`Etoile
konden gebruiken voor het Ceciliafeest.
En als de avond er rijp voor
was, temperde Math tegen sluitingstijd
het licht en sloot de gordijnen
en de deur. Dan werd er in kleinere
kring nog een gezellig uurtje aangeplakt.
Zo tegen het einde van het
jaar, na de officiële opening van
6

het carnavalsseizoen, begon het
Staarhermenieke “Toete en Bloze”
met zijn repetities. Natuurlijk op het
bovenzaaltje van de Mouton Blanc.
De cyclus werd afgesloten met een
druk bezochte “ginneraole rippetitie”,
beneden in het café. Tijdens
de drie gekke dagen was het café
uiteraard het verzamelpunt van het
hermenieke. En op “Asselegoonsdag”
waren de muzikanten er weer,
met hun dames, voor de zgn evaluatie,
“ ’t hieringe biete” en het lessen
van de laatste dorst.
Hoogtepunt
Menigmaal bood de Mouton Blanc
onderdak aan het Staarbestuur voor
het houden van zijn vergaderingen.
Met name in de periode van de
verbouwing en inrichting van
“d’n Awwestiene” tot verenigingsgebouw
van de Staar. Ongetwijfeld
zijn dus op het bovenzaaltje belangrijke
besluiten genomen. Maar
het hoogtepunt van het jaar in de
relatie met de Mouton Blanc was
buiten kijf de nazit op Tweede Kerstdag.
Na het concert op die dag (in
de vm. Staarzaal), speciaal voor de
Les Frères de l’Etoile brengen o.l.v. Pierre Willems
een serenade b.g.v. het 75-jarig bestaan van
Au Mouton Blanc (juli 1988)
Staarfamilie, trokken Staarleden
in groten getale, met partners,
kinderen, vrienden en bekenden
naar Math en Joke. In een mum
van tijd was het café stampvol.
Aanvankelijk ging het er rustig aan
toe, maar het duurde niet lang of
de sfeer ging stijgen naar de fase
van de optredens. Met het bekende
repertoire. Ik noem u o.a. Bert
Vriezelaar met de “Zuiderzeeballade”;
Tony Laenen met ”Are you
lonesome tonight”; Pie Lahaye met
“Stijfselkissie”, ondergetekende met
“En bij Lies Bos” en , natuurlijk,
Bèr Schellings met “Zwölf Räuber“
of een gewilde aria. Maar de
meest gekke act was wel de zgn.
Miljoenenquiz, opgevoerd door
Bert en Bert. Een spelletje met
alleen maar nonsensikale vragen
als: Hoe lang duurde de 80-jarige
oorlog en Hoe heette Marie
Antoinette bij haar voornaam.
En als er dan instrumenten voorhanden
waren speelde “Toete en
Bloze” het nieuwe carnavalsliedje,
belabberd maar aanstekelijk.
Een daverend evenement, waarbij
Tweede Kerstdag uit het
zicht verdween.
Nog meer feest en adieu
11 Juli 1987 werd Math 50 jaar.
Dat werd niet stilletjes gevierd.
Een compleet straatfeest werd het
daar aan de Kersenmarkt. Met veel
muziek, voordrachten, toespraken
en grappen. Natuurlijk waren ook
de nodige Staarleden present. De
Frères brachten Math en Joke een
serenade met eigen teksten op
Staarrepertoire. Het bier waar
Limburg trots op is vloeide rijkelijk.
“11 Juli 1987 werd Math 50 jaar.
Dat werd niet stilletjes gevierd.
Een compleet straatfeest werd
het daar aan de Kersenmarkt.
Met veel muziek, voordrachten,
toespraken en grappen.”
Een jaar later - in 1988 dus – bestond
Au Mouton Blanc 75 jaar. Ook
dit jubileum werd groots gevierd.
Men kan wel spreken van een
reprise van het feest van een jaar
ervoor. Zelfs nog ruimer opgezet,
omdat de brouwerij en de zgn
Brandslang, de kring van brandcafé’s
in de buurt, erbij betrokken waren.
In oktober 2000 beëindigden Math
en Joke hun exploitatie van het
café. Met een mooi afscheidsfeest
op de laatste zondag van die
maand. Representanten van vele
Maastrichtse groeperingen kwamen
hen met een grote merci het beste
wensen. Staarbestuur en de Frères
waren weer aanwezig. Het bijzondere
van deze avond was dat
de dames van de Frères met een
eigen act naar voren traden. Het
was een avond van veel plezier
maar ook van weemoed. Het
echtpaar Delvoux nam afscheid van
hun zaak en gasten, maar daarmee
kwam tevens een einde aan een
aardig stukje geschiedenis van
Au Mouton Blanc en de Staar.
Dames van Les Frères omringen het
scheidende echtpaar Math en Joke
(oktober 2000)
7

Proeven aan
de Staar op het
Preuvenemint
Door Huub Kersemaekers
Wellicht gaat er een traditie ontstaan bij het optreden
van de Mastreechter Staar op het Preuvenemint te
Maastricht. Een traditie, waarvan de voorbereiding in
2011 werd ingezet door de veel te vroeg overleden
Frans Buytendijk, die vond dat de Mastreechter Staar
op het culinair evenement niet mocht ontbreken.
Helaas heeft hij het eerste optreden in augustus 2012
niet meer mee mogen maken.
Preuvenemint, in het Nederlands “Proefevenement” is het jaarlijks terugkerend
culinair gebeuren op het Vrijthof. Velen hebben geprobeerd het
evenement te kopiëren. Even zo velen hebben het een zachte dood
moeten laten sterven. Maastricht daarentegen niet. Voor de 32ste keer
in successie organiseerde het Struyscomité dit evenement, wat ooit
begon als een schuttersontbijt. Het organiserend comité verbindt het
openluchtrestaurant ieder jaar aan een motto. Dit jaar was dat “Via 2018,
Maastricht & Euregio Kandidaat Culturele Hoofdstad van Europa 2018”.
We weten inmiddels hoe die kandidatuur is afgelopen. Leeuwarden ging
met die eer strijken. Al dan niet terecht.
Voor het echter zover was heeft de Mastreechter Staar de opdracht
gekregen om het culinair gebeuren in de Euregio te bezingen. Het
beroemde koorwerk Dwenazad Rasboinikov (De Twaalf Rovers) werd
op een tekst van Wil Wintjens, omgetoverd tot een ode aan die Euregio
op culinair gebied. Dat culinaire lied “De smaak van de Euregio” alleen al,
zou goed geweest zijn om die culturele uitverkiezing binnen te halen.
Proemevlaoij, Tete de veau, zoervleis, knien in ’t zoer, speebak, unnesop,
Hasseltse koffie, Aachener print en Boulet de Liège passeren in dit
lied de revue, gelardeerd met vrolijke klanken die met eten en drinken
te maken hebben.
Let echter op. Geen Preuvenemint zonder sterren, geen Maastricht
zonder ‘Mastreechter Staar’. ‘De Staar’: dit jaar 130 jaar jong en volop in
beweging om jong te blijven. Nederlands bekendste mannenkoor, ruim
125 mannen die door heel Nederland en Europa optreden, maar dat
het liefst thuis doen in Maastricht. En dus hebben we ons laten horen
tijdens ‘t Preuvenemint en er voor zorgen dat iedereen meezingt! Tot de
33ste editie op 28 tot 31 augustus 2014. Hopelijk zijn we er dan weer bij
en kunt u weer proeven aan de Mastreechter Staar.
9

Ons ‘product’
moet aantrekkelijker
Door Louis Steens
Nu ruim zes maanden president van de Mastreechter Staar kijkt
hij terug op een goed eerste half jaar. En ook al was het toch
onverwacht dat hij voor deze functie werd verkozen, hij zit er goed
in. “Ik heb inmiddels een goed beeld van hoe ’ het reilt en zeilt’ in
de vereniging. President zijn blijkt, in ieder geval in deze fase, een
intensieve en drukke job. Er zijn nog al wat korte en langere termijn
zaken en thema’s die in de vereniging aandacht vragen met veel
contacten en besprekingen. De resultaten zijn nog onvoldoende;
ik ben niet gauw tevreden en geduld is niet mijn sterkste punt.
Het gaat me soms niet snel genoeg.” Samenvattend noemt hij 2013
voor de Staar een spannende periode waarin het bestuur veel voor
elkaar wist te krijgen. Jan Peeters: “Voor mij is belangrijk: het bestuur
geeft steeds zoveel mogelijk openheid van zaken, legt keuzes voor,
de leden bekrachtigen en nemen de beslissingen. Alleen zo houd je
draagvlak. Dus analoog aan een participatiemaatschappij hier een
‘participatievereniging’.”
Verandering
De gedwongen bestuurswisseling
kwam op een goed tijdstip. Deze
time-out bracht een moment van
bezinning op een aantal belangrijke
zaken. En natuurlijk: het mocht
niet gebeuren dat er een bestuursvacuüm
zou ontstaan was de
overtuiging van Jan Peeters en
Frans Hermans (nu Bestuurslid PR
en Artistieke Vormgeving). Zij
namen direct actie en er werd
een projectgroep gevormd.
“Tijden zijn veranderd en dat
betekent dat veranderingen en
aanpassingen nodig zijn voor
onze vereniging. Beter is als je
die veranderingen kunt plannen,
maar de werkelijkheid is meestal
anders. Zo heeft deze tijd van
economische crisis gevolgen voor
aantallen bezoekers van onze
concerten en aantal aanvragen
voor een concert. De overheid, het
theater moeten het met minder
geld doen. Op welke manier kan
10

Column
Personalia
- Jan Peeters, 67 jaar
- gehuwd met Elly, al 31 jaar
- 4 kinderen: 3 jongens en één meisje
- 5 maal Opa
- was salesdirecteur bij de Limburgse chemiereus
- hierbij veel van de wereld gezien
- steekwoorden: pragmatisch, doorzetten
- hobby’s; natuurlijk de Staar, maar ook lange
wandelingen in Zuid-Limburg,
- favoriet vakantieland: Italië
- drinkt graag een glas wijn (heeft ongetwijfeld
met vorige te maken)
- laatst gelezen boek: “Joseph Anton” van
Salman Rushdie
2018:
pizzig
of pissig
Door Martijn Dingemans
de Staar toch blijven optreden?
Muziek blijft zoals ook de muziekliefhebbers
blijven, maar ik denk
dat ons ‘product’ aantrekkelijker
en voor een breder publiek toegankelijker
moet worden. Daarvoor
zijn programma-aanpassingen
nodig. Maar ook hier is omzichtigheid
geboden; hoe bereik je een
goed evenwicht tussen ‘ijzeren’ en
nieuw repertoire? Want bijvoorbeeld
Opera en Russische liederen
alsook nieuwe composities zullen
voorlopig ook ‘des Staars’ moeten
blijven. Vergeet daarbij niet de
basiswaarden te behouden: Voor
‘Eus Staar’ moeten blijven: plezier
hebben in zingen, samen repeteren
en samen op concert gaan. Bestuur
en muzikale leiding zijn op dit
moment volop bezig om aan deze
nieuwe programmering invulling
te geven. Zo is de tekst van ons
nieuwe programma “En passant”,
bestemd voor de theatergids,
verzonden naar onze impresario.
(zie pagina 17)
Nieuw project
Ook hebben we geconcludeerd
dat onze maatschappelijke functie
respectievelijk onze lokale/regionale
rol kan worden versterkt. Dit gekoppeld
aan onze wens om jongeren
nadrukkelijker enthousiast te maken
voor zingen heeft geleid tot het
idee om volgend jaar te starten met
een project voor de kinderen van
groep 7 en 8 van de basisscholen
in Maastricht e.o. Het project heet
“STEERKES”. Mooi is hierbij dat én
jeugd én koor, dus generaties, bij
elkaar worden gebracht. Tevens:
kinderen hebben vaders, moeders,
opa’s en oma’s, waarmee ook de
kring van zangers en vrienden kan
worden uitgebreid. De benodigde
fondsen en de uitvoering willen we
in een stichting onder brengen.
Kortom, onze vereniging is volop
in beweging en dat moet ook.
De Staar moet immers veel langer
dan 130 jaar blijven bestaan! En
daarvoor stropen we samen de
mouwen op, met - als het kan -
ook steun van buitenaf. En gelukkig
krijgen wij die ook. In dit verband
wil ik met name de steun van
gemeente en provincie noemen.
Burgemeester Onno Hoes die
ons nieuwe bestuur installeerde
en het eervolle optreden in het
Gouvernement bij het bezoek
van Koning Willem Alexander en
Koningin Maxima.
Jan Peeters ziet de toekomst met
vertrouwen tegemoet. “Crises gaan
voorbij, ook voor de Staar. Maar het
gaat erom hoe je je aanpast aan de
omstandigheden en daarmee is het
bestuur voortdurend bezig in het
belang van onze vereniging.”
Ik ontmoette onlangs een ambtenaar
van Culturele zaken in Maastricht. Hij
kwam net terug van een piz-cursus:
pensioen in zicht. Samen met zijn
partner mocht hij, op kosten van de
gemeente, een luxe weekend naar
België om daar te horen wat hij al
lang wist.
Wat ikvwist was het volgende. In
het kader van de voorbereiding van
2018 zou de Staar naar Malta gaan.
Ook oud-wethouders streven eer
en glorie na, ook al zou dat de Staar
40.000 euro kosten. Het plan dat was
uitgewerkt werd door de gemeente
Heerlen enthousiast ontvangen. Van
Maastricht hebben we nooit iets vernomen.
Tot die ambtenaar echt met
pensioen ging. Terzijde deelde hij mee
dat Maastricht het uitstapje een jaar
had uitgesteld. Waarschijnlijk voelden
ze toen al nattigheid.
En daarom mag de Staar best
pissig zijn.
11

PASPOORT
PASSPORT
PASSEPORT
koninklijke zangvereniging
mastreechter staar
model001
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Bert Caberg
geboortedatum
01 NOV - 1953
stemgroep
Tenor 2
staarfunctie
Geen
kinderen
Stefan en Jessica
documentnummer
MAS004R58
echtgenoot van
Yvette Vrijens
geboorteplaats
Kanne
lid sinds
2013
nevenactiviteiten
Fietsen, vissen en
motorrijden
Na 43 jaar werk in de Belgische bouw kreeg ik
de kans om vervroegd met pensioen te gaan
en te genieten van het leven. Als hobby maak
ik muziek in de fanfare van Kanne (B). Na het
Sylvesterconcert van 2012 in samenwerking
met de Mastreechter Staar, was ik verkocht.
Begin januari 2013 ben ik begonnen met de
opleiding en ben inmiddels volwaardig lid van
dit fantastische koor.
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Ton de Munter
geboortedatum
20 FEB - 1947
stemgroep
Bariton 31
staarfunctie
Iets rondom
de website
kinderen
Pim en Jeroen
documentnummer
MAS004Z21
echtgenoot van
Juul van Dijk
geboorteplaats
Hoek van Holland
lid sinds
2013
nevenactiviteiten
Voorzitter Kernoverleg
Sibbe-IJzeren
kleinkinderen
Esja (3 jaar)
Na mijn pensionering zijn mijn vrouw en ik
naar het zuiden verhuisd, in het Heuvelland
bekend van familie. Mijn achtergrond is de
techniek, productie automatisering tot en met
logistiek: van gedachte naar eindproduct. Op
dit moment voorzitter van het Kernoverleg
Sibbe-IJzeren en schrijver van e-learning
modules. Als hobby’s wandelen, reizen, ons
oude huisje en het verzamelen van bakelieten
voorwerpen, die ik op een eigen website heb
beschreven: www.bakeliet.net. Het zingen bij
de Staar maakt het geheel compleet.
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Jan te Riele
geboortedatum
27 JAN - 1952
stemgroep
Hoge bariton
staarfunctie
Hand– en spandiensten
bij repetities en
uitvoeringen. Frères
de l’Etoile. AED
documentnummer
MAS004X64
echtgenoot van
Rosalie Smit
geboorteplaats
Diepenveen
lid sinds
Juni 2011
nevenactiviteiten
Onderhoud d’Auwe Stiene
kinderen
Joost en Thijs
Ik ben een techneut en ZZP’er in de installatietechniek.
Mijn hobby’s zijn zingen, wandelen,
muziek in het algemeen en geluidstechniek.
Daarnaast ben ik oprichter en bestuurslid van
een project in Geleen tegen de vereenzaming
van alleenstaanden.
nationaliteit
NLD Nederlandse
naam
Wiel Swaen
geboortedatum
06 MEI - 1955
stemgroep
Tenor 2
staarfunctie
Geen
kinderen
Tom en Janneke
documentnummer
MAS004X64
echtgenoot van
Donneke
geboorteplaats
Maastricht
lid sinds
Najaar 2009
nevenactiviteiten
Slepen met de bok
Sinds 5 jaar wonend met Donneke in Berg en
Terblijt. Daarvoor een hele poos in Daalhof,
Maastricht. Maar ja, kinderen de deur uit en
tijd voor wat nieuws. Zo is het ook met de
Staar gegaan. Voorheen was sporten (hardlopen)
mijn favoriete bezigheid. Maar een
chronische knieblessure noopte mij om wat
anders te zoeken. Een avond uit nieuwsgierigheid
naar een Staarrepetitie en ik ben er
niet meer weggegaan. Voorheen nimmer in
een koor gezongen; ik vond en vind het best
spannend. Maar ik geniet van de muziek in
zijn algemeenheid.
In het dagelijkse leven ben ik maatschappelijk
werker bij Mondriaan, Wijkteam Heerlen
Centrum. En doe ook de 24-uurs crisisdienst
in Maastricht. Andere hobbies:de natuur in,
lange wandelingen en fietstochten.
13

‘ne Mestreechterneer
in de Staar
Door Lambert Miessen
Als op een gegeven moment het virus zingen je doet besluiten, meestal
aangemoedigd door een Staarlid of een concert genoten hebbende, tot
de Staar toe te treden, dan moet je je plaats weten te vinden tussen 145
zingende leden, 22 NZL (niet zingend leden door ouderdom of ziekte),
11 Ereleden, 5 Werkende Leden en 3 heren van de Muzikale Directie. Zelfs
als Mestreechteneer moet je dan even op het Vrijthof op een terras gaan
zitten om bij te komen. Doch de eerste verzuchting na een aantal weken
is dan wel “Dat had ik tien jaar geleden moeten doen!“
v.l.n.r.: ‘ne Mestreechteneer, ‘nen Hollender en eine vaan Boete
14

De Staar bestaat grosso modo uit 60% Mestreechteneren,
30% leden uit de omstreken, bij de minste
vreigelarij “boeren“ genoemd en ca 10% Hollanders.
Deze “Hollanders“ zijn niet kwaadaardig. Wij zijn er
zelfs blij mee. Het is frappant: het aantal dat iets extra
wil betekenen voor ons koor door zitting te nemen
in Commissies, Bestuur of anderszins. Enkelen zijn
zelfs verhuisd om tot hun geliefde koor te kunnen
toetreden!
Eigenlijk is dit artikel voor diverse doelen:
Ten eerste om de zingende Mestreechteneren wat
beter inzicht te geven in hun eigen psyche hetgeen
hun zal opluchten.
Ten tweede om hun collega-zangers “die vaan Boete“
meer inzicht te geven in deze bevolkingsgroep en hoe
ermee om te gaan.
En ten derde om onze sponsoren, sympathisanten
en concertbezoekers, voor deze plots opduikende,
in het zwart gestoken mannengroepering, doch door
hun Limburgse bronzen klank en hun zangerige
volumineuze zo geliefde koorgeluid alom bekend,
wat meer begrip bij te brengen voor het uit het Zuiden
opgestoomde fenomeen “de Mastreechter Staar“.
Het is waar, we maken ons niet snel druk. De landelijke
accijnsverhoging gaat ten dele aan ons voorbij. Met
een brede glimlach tanken we in België. De alcoholprijs
omhoog: nou dan gaan we toch in Aken de wijn
inslaan en in een Belgisch estamineke is ‘nen straffe
Duvel of ‘ne Péket veel goedkoper en is het zeker zo
gezellig. Ook voor diverse feestdagen zoals “Quatorze
Juillet“ en de Mariafeesten op “Outre Meuse“ trekken
we en masse naar Luik. Om u niet te zeer de ogen uit
te steken wil ik het Preuvenemint, onze optredens met
André Rieu en 4 dagen Karneval hier niet vermelden!
Het bijgaande artikel komt niet uit mijn eigen koker.
Welnee. Daar hebben reeds in de jaren ’70 schrijverdichter
Mathias Kemp en Prof. Dr. Chorus zich over
gebogen en hun bevindingen zijn hier na al die jaren
weer terug te vinden. Aldus hier hun relaas!
Mathias Kemp vindt de Maastrichtse volksaard van
zijn stadgenoten moeilijk te typeren, omdat hun
karakter zich kenmerkt door eigenaardigheden die
tegenstrijdigheden lijken. De grote lijn erin kan men
wel aanduiden: gemoedelijkheid, levenslust, niet zwaar
op de hand. Ondanks die gemoedelijkheid zit er toch
wel iets van een “frondeur“ (letterlijk vertaald: opstandeling)
in hem. Zo ontstond in het Maastrichts het
woord “vreigeleer“, iemand die tegenspreekt, half uit
zucht tot tegengas geven in de discussie, half om de
ander te plagen. In de regel gaat de Maastrichtenaar
nooit tot het uiterste, breekt hij zich het hoofd niet
over consequenties. Wel raakt hij snel in vuur en vlam,
maar dat vuur dooft ook weer spoedig. Mathias Kemp
vindt de Maastrichtenaar levenslustig. Hij leeft vlot
en schijnbaar royaal. Hij geeft zich vlug, maar zelden
helemaal. Hij is luchthartig soms en heeft veel gevoel
voor humor. Het tragische van deze luchthartigheid
zou men kunnen noemen: het besef van betrekkelijke
waarde van zijn eigen gevoelens en verlangens. Dat
de noorderling ernstig is en de zuiderling blijmoedig,
vindt ook Prof. Dr. Chorus. De noorderling is geobsedeerd
door de correctie van de realiteit, de zuiderling
verheugt zich eerder over alles wat er is en zó als
het er is. De Zuidlimburger c.q. de Maastrichtenaar is
impulsief, grillig, beweeglijk van geest, meer levenskunstenaar,
artiest en toneelspeler in het goede en
minder goede, vlotter, lawaaieriger. Ook nonchalant,
meer werken met de Franse slag en vaak het gesprek
peperend met Franse bastaardvloeken. Door zijn
alpine-mediterrane-inslag en de epicuristische (mocht
u niet weten wat epicuristisch betekent: ik ook niet)
wijsbegeerte van de Romeinen die hij enigermate tot
zijn voorvaderen mag rekenen, is de autochtone
Maastrichtenaar beweeglijk, springerig, gracieler
gebouwd, reageert primair, is vief en welbespraakt,
maar zijn doorzettingsvermogen is vaak geringer,
zijn afwerking slordiger.
Een ander facet is dat de heuvelvolken, door de
verrassing in hun landschap, iets vrolijks hebben.
De charme van hun landschap weerspiegelt zich in
de ziel van zo’n bevolking. Daar komt bij, dat de
Maastrichtenaar door zijn leven en wonen tussen twee
grote cultuurblokken – het Frans-Waals en het Duits
– meer wisselwerking onderging. Mét de plezierige,
landelijke, gemoedelijkheid proeft men in deze levendige
stad een Franse of beter gezegd Bourgondische
sfeer en geest aan. De Maastrichtenaar voelt meer voor
de joyeuse kant van het leven dan voor de serieuze
kant. Zijn zorgen en problemen schuift hij graag naar
de volgende dag: het “manána“ van de Spanjaard, het
“God schept de dag en ik trek erdoor“ van de Belgen of
in het Maastrichts “mörrege is weer einen daag“.
Al is de Maastrichtenaar een charmant, gastvrij,
gezellig en welbespraakt causeur, u mag hem niet
altijd vast timmeren op zijn beloften en afspraken.
Komt hij op een afspraak of vergadering te laat, dan is
het “’t Mestreechs keteerke“. De zeden en gewoonten
zijn er eveneens anders, evenals de folklore.
Uit: Geheimpjes van oud Maastricht.
Beide schrijvers gaan zo nog even door. Niet te geloven
wat ze ‘ne Mestreechteneer allemaal toedichten!
Resteert natuurlijk de vraag; wie wil er nog Maastrichtenaar
zijn? Wij zitten er mooi mee, wij moeten er
mee verder.
De gevleugelde uitspraak van onze Jef G. “de Mestreechtenere
zien neet koejerlei“ laten ons juist het tegendeel
vermoeden en grenst haast aan zelfkennis. Probeer
ook maar niet ze te veranderen. En houd u er rekening
mee: een kaars branden bij Slevrouwe helpt niet!
15

Dirigent Martin
Koekelkoren bracht
de Staar tot
wereldbekendheid
Door John Hoenen
Bijna dertig jaar lang heeft Martin Koekelkoren de
dirigeerscepter over de Koninklijke Zangvereniging
‘Mastreechter Staar’ gezwaaid. Gesteund door een over
het algemeen goed functionerend bestuursmanagement
werd hij het kloppend hart van het koor, dat
mede door de talrijke onder zijn leiding opgenomen
grammofoonplaten naar wereldbekendheid groeide.
Hoewel dirigent Martin Koekelkoren vanaf zijn aantreden in 1947 aanvankelijk
in de voetsporen van zijn ‘onmiddellijke’ voorgangers Paul Hupperts en
Henri Heydendael trad, sloeg hij in de snel veranderende naoorlogse tijd,
met zijn ‘modernere’ mentaliteit en een snel opkomende platenindustrie,
geleidelijk andere wegen in. Wat uiteraard het eerst en het meest te merken
was aan zijn repertoirekeuze en natuurlijk ook aan de muzikale mobiliteit
van de Staaroptredens. Koekelkorens programmakeuze viel – naast zijn
handhaving van het ‘klassieke’ koorrepertoire en gestileerde volksliederen
zoals spirituals – gaandeweg nu ook op toen ‘modern’ genoemde componisten
als Francis Poulenc, Benjamin Britten of Zoltan Kodaly. Ook eigentijdse
Nederlandse toondichters als Herman Strategier, Henk Badings en
Maastrichtenaar Henri Hermans kwamen aan bod. De gedreven ‘directeur’
Koekelkoren verbreedde verder het repertoire met vaak door hemzelf
bewerkte fragmenten uit populaire opera’s, operettes en musicals. Deze
aanpak van het repertoire bood toen bovendien kansen aan solisten,
zowel uit de rangen van de Staar als uit de wereld van de professionele
solozang afkomstig.
Eenmaal op de bok toonde ‘Martin’, zoals hij nog altijd door Staarleden die
hem gekend hebben wordt genoemd, zich een perfectionist die van zijn
massaal, op gezette tijden wel 180 zangers tellende Staar, grote inzet eiste.
Wat voor sommigen kennelijk wel eens wat ‘schoolmeesterachtig’ overkwam.
Helemaal vreemd hoeft dat laatste overigens niet te zijn want de in
Valkenburg geboren Koekelkoren was een groot deel van zijn leven leraar
aan het Maastrichts conservatorium en andere muziekinstituten. (ik heb
mijn opleiding deels bij hem genoten JH). Naast zijn pedagogische functie
aan het conservatorium is Martin Koekelkoren voorts bekend geworden als
dirigent van diverse vooraanstaande Limburgse blaasorkesten. Hij was
in die kwaliteit onder meer periodiek verbonden aan korpsen in Valkenburg,
Maastricht en aan het harmonieorkest van de Staatsmijn Emma.
Gedurende de bijna drie decennia dat Martin Koekelkoren de Mastreechter
Staar onder zijn hoede nam onderging de Staar dus geleidelijk een
muzikale metamorfose. Vruchtbaar ondersteund door onder anderen
‘manager-preses’ Jacques Chappin en het bestuur bouwde hij met ‘zijn’
koor gaandeweg een internationale
reputatie op, die bovendien werd
bevorderd door de vele plaatopnamen
en tournees in binnen- en
buitenland. Met als onbetwistbare
topper de grote concertreis naar
Canada in 1970.
In 1969 werd Mastreechter Staar
bekroond als Chor der Welt in de
befaamde gelijknamige Duitse tvserie.
Het koor stond toen al onder
contract met Philips-Phonogram en
verwierf maar liefst negen gouden
platen. In 1971 veroverde de frêle
ogende directeur met de Staar zelfs
De Gouden Tulp (meer dan 250.000
verkochte platen). Martin Koekelkoren
werd ook zelf verschillende keren
hoog onderscheiden. Zo benoemde
de Belgische koning Boudewijn hem
tot Ridder in de Orde van Koning
Leopold II en in Parijs werd hij
‘in brons’ gedecoreerd. De Oostenrijkse
Staatspresident schonk hem
een medaille en beschermvrouwe
koningin Juliana bevorderde
hem tot Ridder in de Orde van
Oranje-Nassau.
16

LAATSTE
NIEUWS
Steerkes
Ons project ‘STEERKES’ als 1 van de 8 projecten
genomineerd uit 52 aanvragen. Daar zijn we trots
op. En we hopen nu ook deze Rabo DroomPrijs te
winnen. Daarvoor moeten de meeste stemmen op
‘STEERKES’ worden uitgebracht. Stemmen kan elke
rekeninghouder van de Rabobank die lid is van de
Coöperatieve Vereniging Rabobank Maastricht e.o..
Of meld je aan als lid en stem voor ons project.
En passant
President Jan Peeters al in zijn interview vermeldde, is
de vooraankondiging van het nieuwe programma van
de Staar verzonden naar onze impresario. Deze tekst
willen wij u niet onthouden.
“En passant”. De Mastreechter Staar komt weer voorbij
in uw favoriete theater! En en passant brengt dit
fameuze mannenkoor uit Maastricht weer een zeer
gevarieerd, nieuw programma op de planken, van
onbekende operawerken, hoogstandjes uit de
klassieke mannenkoorliteratuur zoals “Frithjof” van
Max Bruch, tot swingende spirituals, een Franse
chansons-medley, een medley van liederen van de
beroemde Duitse zanggroep uit de dertiger jaren
“The Comedian Harmonists”, enz. enz.
De naam van het nieuwe Mastreechter Staar
programma is afgeleid van een gedicht van Charles
Baudelaire, “A une passante”. In opdracht van de Staar
schreef de Maastrichtse componist Hans Leenders op
dit gedicht een nieuwe, eigentijdse compositie, die
uiteraard ook in het programma te beluisteren
zal zijn.
De Staar treedt op met twee solisten, hun eigen
bas/bariton Bèr Schellings en een sopraan (n.n.b.).
En uiteraard is er ook weer veel aandacht besteed
aan belichting en decor.
Jubileum
Frans
Montforts
Ondanks het veel te vroeg plotseling overlijden van
zijn echtgenote Mariet in 1997 heeft deze 40-jarige
jubilaris de draad weer opgepakt en is als bas weer
samen met zijn zoon Peter (2de tenor) gaan zingen
bij zijn geliefde Mastreechter Staar. De zorg van zijn
schoondochter en het genot van zijn twee kleinkinderen
maken, ondanks het gemis van zijn vrouw
en klachten wat de gezondheid betreft, veel goed.
Het zingen is hem niet vreemd; van jongs af aan
zingt hij al op school in het knapenkoor en in kerkkoren.
Nu nog in het kerkkoor van Lutterade. Na het
Geleens mannenkoor vaarwel gezegd te hebben
is Frans in januari 1973 ingeschreven in het ledenbestand
van de Staar.
Ook Gregoriaans, licht klassiek, beroemde
Staarklanken en fan van Abba geven aan dat zijn
liefhebberij voor muziek breed is.
Als maintenance engineer en werktuigkundige is
hij 40 jaar in dienst geweest bij DSM waar een
Koninklijke onderscheiding hem ten deel viel.
De caravan in de Heldense bossen, fietsen en
thuis in de tuin zijn de hobby’s van Frans en in de
keuken staat hij zijn mannetje. En alle reizen die hij
met de Staar heeft gemaakt staan voorgoed in zijn
geheugen gegrift.
De 77-jarige jubilaris heeft veel waardering voor het
nieuwe bestuur zoals die de draad, na de crisis, weer
heeft opgepakt en hoopt nog jaren deel te kunnen
nemen aan de gezelligheid en het plezier in zingen
bij de Staar.
Het leven gaat door. PROOST!!
40
jaar
Met andere woorden: een heerlijk avondje uit
met mooie zang van dit beroemde koor uit het
zuidelijkste puntje van ons land!
17

Mini-concert
op het water
Door Louis Steens
Concert
in Nijkerk
Een concert op het water in het hart van Maastricht en
een bijzonder mooie locatie. Het koor op een platform in
het water, het publiek voor wie het concert bestemd was
in een boot daar direct voor. Ik weet niet of dat in de geschiedenis
van de Staar als eens is voorgekomen. Maar
terugkijkend kunnen we zeker spreken van een bijzonder
concert. Met een grote opkomst aan zangers presenteerde
de Staar zich van zijn beste kant. En dat was goed
merkbaar aan de reacties van het gezelschap. Hieronder
de enthousiaste reacties van opdrachtgever en de rederij.
Henk Vellekoop
VTC Travel Solutions:
Het is heel simpel: het was geweldig! Onze gasten
hebben er van genoten. Het was een grote verrassing
en ondanks het feit dat velen het koor in het geheel niet
kenden (jonge mensen hè...) was iedereen enthousiast.
Zo hier en daar is werd er (van emotie en ontroering)
even geslikt. En dat geldt ook voor mijzelf...
Vraagje: hebben jullie het (hele) optreden op film vastgelegd?
En zo ja, kunnen wij een exemplaar krijgen? Evt.
foto’s? Mag ik deze op mijn website gebruiken (bronvermelding
geen punt natuurlijk)? Ik hoor graag van je.
Dank voor de uitstekende bijdrage aan een bijzonder
weekend in Maastricht. Wil je alle leden namens de
deelnemers bedanken? Ik hoop dat jullie nog veel mooie
concerten mogen geven! Met een vriendelijke groet.
Ludo Mesters,
Rederij Stiphout:
De gasten waren zeer onder de indruk van het optreden
van de Mastreechter Staar en hebben er enorm
van genoten. De locatie, de uitstraling van het koor en
de goed gekozen nummers maakte het tot een fantastisch
geheel, waar nog lang over zal worden nagepraat.
Bedankt voor de fijne samenwerking en hopelijk tot een
volgende keer.
Vrijdagavond 8 november acht
uur, de Grote Kerk van de hervormde
gemeente in Nijkerk.
Buiten regent het nog steeds.
De Mastreechter Staar begint
het jubileumconcert vanwege
600 jaar stadrechten van deze
stad aan de rand van de Veluwe.
Geen podium voor de ruim 110
zangers, maar opgesteld tussen
de banken en dat is duidelijk even wennen. Door
de kerk, vrijwel alle plaatsen zijn bezet, klinkt als
eerste het ‘Domine salvam fac regem nostrum’,
Heer bescherm onze vorst. Een mooi en gevarieerd
programma volgt.
Bekende en prachtige liederen, zoals ‘Cantique de
Jean Racine’, ‘Choeur de soldats’ en ‘Allegri beviam’.
En dan beleven twee nieuw ingestudeerde liederen
in Nijkerk hun première; ‘Choeur de chasseurs
democrates’ en ‘Frithjof auf der See’. Bèr Schellings
soleerde met het prachtige en bekende lied, ‘Che mai
vegg’io’ van G.Verdi. Bij zijn - gebruikelijke te late - opkomst
als dronken wijnmeester in Conciosiacosache
van G. Rossini, zijn er verbaasde gezichten, maar die
veranderen snel in een glimlach. Gaandeweg het
concert is de waardering van het publiek steeds groter
en met ‘Hey look me over’ en ‘When I’ am sixtyfour’,
wordt enthousiast meegeklapt.
Burgemeester Renkema van de stad Nijkerk, wist op
het einde van het concert even fijntjes te vertellen,
dat Maastricht geen stadrechten kende en dus eigenlijk
niet als stad te boek staat. Maar Maastricht heeft
haar Koninklijke Mastreechter Staar en daar kan het
600-jarig Nijkerk toch een puntje aan zuigen.
Overigens was de ontvangst in De Schakel allerhartelijkst
en de stamppotmaaltijd voortreffelijk. Bijzonder
was de aanwezigheid van Ton Morren, zijn echtgenote
Lia en hun zoon. Ton die momenteel een
zware periode doormaakt heeft toch kans gezien
De Staar naar zijn woonplaats te halen. Als de burgemeester
hier aandacht voor vraagt, is een langdurig
verdient applaus zijn deel.
Nijkerk bedankt!!
Door Louis Steens en Huub Kersemaekers
19

– Colofon
Koninklijke Zangverening
Mastreechter Staar
Opgericht in 1883
Begiftigd met
- Het predicaat Koninklijk sinds 1899
- De Eremedaille voor Kunst en
Wetenschap in Zilver van de Huisorde
van Oranje in 1958
- De Eremedaille in Zilver van de stad
Maastricht in 1983
Beschermvrouwe
HKH Prinses Beatrix
Buitengewoon Erepresident
Theo Bovens, Commissaris van de
koning in de provincie Limburg
Erepresident
Onno Hoes,
burgemeester van Maastricht
President
Jan Peeters
Muzikale leiding
Paul Voncken, dirigent
Michiel Ballhaus, 1e pianist/repetitor
Lucas Blommers, zangpedagoog
Secretariaat
Postbus 15
6200 AA, Maastricht
e-mail: info@mastreechterstaar.nl,
staarbode@mastreechterstaar.nl
website: www.mastreechterstaar.nl
Repetities
Muziekschool Kumulus
St Maartenspoort 2, Maastricht
Staarbode
Verschijnt vier maal per jaar
Redactie
Louis Steens
Huub Kersemaekers
Martijn Dingemans (eindredactie)
Frans Hermans (voorzitter)
Fotografie
Vincent van den Bergh
Paul Kerkhofs
Henk Albersen
Vormgeving
Samyon Jonas
Druk
Drukkerij de Heeg, Maastricht
Facebook: /mastreechstaar
Twitter: /MastreechStaar