Maloletničko pravosuđe u Republici Srbiji

akcijama koje su dostupne društvenim subjektima zainteresovanim i profesionalno
orijentisanim u pravcu limitiranja nasilja među maloletnicima. Najpre, mišljenja
sam da stručnjaci najraznovrsnijih struka vezanih za postupanje u ovoj oblasti treba
češće i sa konkretnim predlozima, čija su podloga analize stanja, da se obraćaju i široj
javnosti, upozoravajući na štetnost pojave nasilja među mladima, kao i da javnosti
upute određene preporuke. Potom, trebalo bi organizovati, uz pomoć Ministarstva
kulture i informisanja, periodične sastanke sa glavnim urednicima medija, kako
štampanih, tako i elektronskih, radi njihovog upoznavanja sa problemima i obimom
delinkvencije maloletnika, sa akcentom na delinkvenciji nasilja među vršnjacima,
uz molbu za njihovu pomoć i razumevanje u pravcu izbegavanja sekundarne
viktimizacije žrtava, kao i uz sugerisanje da, u interesu pravilnog usmeravanja i
profilisanja mladih, nastoje da popularišu pozitivne primere ponašanja, kako bi mladi
prepoznali pozitivne modele ponašanja, kao i da nastoje, u meri koja neće ugroziti
njihove ekonomske interese, da umanje prostor ekscesnim primerima čija namerna
ili nasumična promocija objektivno truje atmosferu društva. Bila bi to prilika i da se
glavni urednici medija podsete i svojih obaveza u smislu čuvanja integriteta mladih,
pa i onih koji se ogreše o zakon, s tim da nepoštovanje nekih od tih obaveza čak
povlače značajan stepen odgovornosti, po zakonu.
Trebalo bi sa Ministarstvom prosvete, nauke i tehnološkog razvoja razmotriti
mogućnost proširenja programa kroz predmet građanskog vaspitanja, upoznavanjem
mladih sa rizicima nasilničkog ponašanja među adolescentima, pri čemu bi možda bilo
mesta i korišćenju materijala, članaka i analiza koje potiču iz pravosuđa, socijalnog
rada, Ministarstva unutrašnjih poslova, u kojima su obrađeni slučajevi nasilja među
mladima, radi ukazivanja na poreklo i uzroke ovakve pojave, kao i na posledice, kako
po žrtve, tako i po same učinioce. Svakako da bilo koja od ovakvih akcija podrazumeva
čuvanje identiteta lica koja su bila akteri konkretnih slučajeva.
Bilo bi takođe od koristi, imajući u vidu gornje podsećanje na obavezu isključenja
javnosti, sugerisati najmoćnijim medijima poput televizije, da sačine seriju storija
korišćenjem neposrednih iskaza štićenika ustanova zatvorenog tipa, o njihovim
činovima koji su ih doveli u ustanove, kao i o njihovoj katarzi koja jedino i opravdava
njihov boravak u ustanovi, jer reči kajanja i emocije ispoljene tom prilikom, mogu
imati pre svega odvraćajući efekat i na druge mlade potencijalne izvršioce nasilničkih
krivičnih dela među vršnjacima.
Centri za socijalni rad trebalo bi da još intenzivnije rade sa decom iz porodica koje su
bile karakterisane nasiljem u porodici ili teškim alkoholizmom roditelja koji je retko
prolazio bez primene nasilja, kako bi se tim pojačanim preventivnim radom nastojalo
umanjiti potencijalno verovatno nasilništvo maloletnika koji su odrastali kao svedoci
ili žrtve porodičnog zlostavljanja i nasilja.
Z BORNIK RADOVA
39