De bibliotheek als TomTom van de kennissamenleving

De bibliotheek
als TomTom van de
kennissamenleving
Beleidsplan 2013 - 2016
NoordWest Fryslân

1. Voorwoord
Met gepaste trots presenteer ik het
meerjarenbeleidsplan van Bibliotheken
NoordWest Fryslân (BNWF). Trots vanwege
de inhoud en vanwege het proces.
Dit maakt dat het onderhavige stuk geen
dichtgetimmerd plan is, maar wel duidelijke
lijnen uitzet voor de toekomst van BNWF.
TomTom van de kennissamenleving
Deze uitspraak van Ronald Plasterk in zijn rol
als Minister van OCW is kenmerkend voor hoe
wij de toekomst van de bibliotheek zien. Wij
zijn ervan overtuigd dat de bibliotheek ook de
eerstvolgende decennia een stevige rol blijft spelen
op het gebied van leesbevordering, bestrijding
van laaggeletterdheid en het bevorderen van
mediawijsheid. Daarbij wordt, waar mogelijk,
samengewerkt met (educatieve) partners.
Ten slotte
Eén van de doelen van dit beleidsplan is om met de
betrokken gemeenten tot een gezamenlijke visie
te komen op de bibliotheekvoorziening in deze
regio en op basis daarvan meerjarenafspraken
te maken over de te leveren prestaties en het
daarvoor beschikbaar te stellen budget. Ik
constateer dat dit plan aan dit doel beantwoordt!
Inhoud en proces
Er ligt nu een heldere ambitie voor een
toekomstvaste bibliotheek met maatschappelijke
meerwaarde, die de gebruikers ervan ook zullen
waarderen. Er is een stevige verbinding gelegd
met de landelijke en provinciale ontwikkelingen,
zodat de positie van BNWF als ‘uiteinde’ van
de keten goed geborgd is: de lokale bibliotheek
als toegangspoort tot kennis. Ook de lokale
verankering krijgt de nodige aandacht.
januari 2013
Herman Heemskerk
Directeur a.i. Bibliotheken NoordWest Fryslân
Reacties zijn welkom op secretariaatbnwf@bnwf.nl
De wereld is sinds het vorige beleidsplan 2009 – 2012
ingrijpend veranderd. Het is daarom belangrijk
om samen met de opdrachtgevers - de gemeenten -
de veranderingen in kaart te brengen en na te
gaan wat de invloed daarvan is op de functies en
taken die de bibliotheek te vervullen heeft: het
‘WAT’ en het ‘WAAROM’. Daarover zijn op twee
bijeenkomsten richtinggevende uitspraken gedaan.
Vervolgens is BNWF aan de slag gegaan met het
‘HOE’: de manier waarop wij daar uitvoering aan
kunnen geven. Complicerende factoren daarbij
zijn de huidige onzekerheden met betrekking tot
de gemeentelijke herindeling, de bezuinigingen
op de subsidies, organisatorische veranderingen
en nieuwe landelijke dienstverleningsconcepten
waar BNWF bij aan zou willen sluiten, maar
die nog niet financieel doorgerekend zijn.
1

2. Inhoudsopgave
1. Voorwoord . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1
2. Inhoudsopgave . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
3. Samenvatting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
4. Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
5. Missie en visie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
6. Drie programmalijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Programmalijn 1: De Fysieke bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
Programmalijn 2: De educatieve bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
Programmalijn 3: De digitale bibliotheek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
7. Basispakket en pluspakket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Het basispakket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
Het pluspakket . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
8. Randvoorwaarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22
9. Financieel perspectief . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25
Meerjarenbegroting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
10. Bijlagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
1. Het INK-model . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28
2. Hoofddoelstellingen uit het beleidsplan 2009-2012 . . . . . . . . . . . 29
3. Resultaten beleidsperiode 2009-2012 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
4. Unesco-manifest . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
5. BoekStart in de kinderopvang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
6. Sleutelprojecten VOB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33
7. VNG standpunt over de digitale bibliotheek. . . . . . . . . . 34
8. Bibliotheek op school . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
9. Biebsearch . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
10. Landelijke digitale bibliotheek . . . . . . . . . . . . . 37
11. Provinciale digitale prioriteiten . . . . . . . . . . . 38
12. Inzet van vrijwilligers . . . . . . . . . . . . . . . 39
13. Afkortingenlijst . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
2

3. Samenvatting
Dit beleidsplan bevat een heldere ambitie
voor een toekomstvaste bibliotheek met
maatschappelijke meerwaarde. Er is een
stevige verbinding met de landelijke
en provinciale ontwikkelingen, zodat
de positie van BNWF als ‘uiteinde’ van
de keten goed geborgd is: de lokale
bibliotheek als toegangspoort tot kennis.
Wij zijn ervan overtuigd dat de bibliotheek,
waar mogelijk in samenwerking met
(educatieve) partners, ook de eerstvolgende
decennia een stevige rol blijft spelen
op het gebied van leesbevordering,
bestrijding van laaggeletterdheid en
het bevorderen van mediawijsheid.
Functie van de bibliotheek
De belangrijkste functie van de openbare bibliotheek
is om de ontplooiing van mensen te bevorderen.
Dat is niet alleen van belang voor die mensen zelf,
maar ook voor de samenleving als geheel. Het
gaat daarbij om toegang tot kennis, een leven
lang leren en het vrije verkeer van informatie.
Dat is van vitaal belang voor de ontwikkeling van
de mensen thuis, op school, in bedrijven en in tal
van andere maatschappelijke organisaties. De
bibliotheek waarborgt deze toegang voor iedereen.
De waarde van de bibliotheek
De bibliotheek zorgt voor informatie op maat
in fysieke en digitale vorm. Daarnaast fungeert
zij als ‘leesmotor’ en ondersteunt (veelal in
samenwerking met het onderwijs) de ontwikkeling
van informatievaardigheden. Zo draagt zij bij aan de
bestrijding van analfabetisme en laaggeletterdheid.
Samenwerking
BNWF maakt deel uit van een landelijk en een
provinciaal netwerk van bibliotheekorganisaties.
Daarnaast zijn er lokale en bovenlokale
samenwerkingsverbanden. We nemen initiatieven
om samenwerkingsrelaties aan te gaan (BoekStart
en BoekStart in de kinderopvang) en/of haken aan
bij landelijke ontwikkelingen (Bibliotheek op school).
BNWF is lid van de landelijke Vereniging van
Openbare Bibliotheken (VOB). In 2012 is de
branchestrategie van de VOB door de leden omarmd
en zijn er afspraken gemaakt met de belangrijkste
partners rond het openbare bibliotheekwerk
BNWF onderzoekt of schaalvergroting mogelijk is
om zodoende de efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit
te verhogen en de continuïteit te waarborgen. Een
onderzoek wees uit dat een fusie met Bibliotheken
Noordoost Friesland (BNOF) en verdergaande
samenwerking met Bibliotheekservice Fryslân (BSF)
positieve effecten kan hebben voor BNWF. De beoogde
datum van de fusie van BNWF en BNOF is 1-1-2014.
Missie en visie
In de aanloop naar dit beleidsplan zijn missie
en visie opnieuw geformuleerd en vertaald
naar succesbepalende factoren. Deze vormen de
uitgangspunten voor dit beleidsplan. Het bevorderen
van lezen en mediawijsheid in de meest brede zin
van het woord staan centraal. De focus ligt daarbij
op de kinderen tot en met de basisschoolleeftijd.
Missie
Wij dragen als BNWF actief bij aan de
taalontwikkeling en de persoonlijke ontplooiing
van mensen en bevorderen daarmee hun
participatie in de maatschappij.
Visie
• Wij zijn een betrouwbare en onafhankelijke
bemiddelaar tussen degenen die over kennis en
informatie beschikken en zij die daarnaar op zoek zijn.
• Wij maken een belevenis van lezen, leren
en ontwikkelen, zowel in onze fysieke
vestigingen als digitaal. Klanten en partners
vinden door onze inspanningen snel en
gemakkelijk betrouwbare informatie en in
samenwerking ontstaat nieuwe kennis.
• Wij zijn creatief, resultaatgericht en grensverleggend
en nemen verantwoordelijkheid voor ons
eigen leerproces. Wij werken efficiënt aan
het bereiken van onze doelen en doelgroepen
binnen de hiervoor gestelde kaders.
• Wij zorgen voor de verbinding tussen vraag en
aanbod van informatie, of het nu om fysieke
documenten gaat of om digitale informatiebronnen.
3

Focus
De focus ligt op het bevorderen van leesplezier
en het bevorderen van mediawijsheid.
Om te voorkomen dat kinderen de basisschool met
onvoldoende leesvaardigheden verlaten, is het
belangrijk dat ze al van jongs af aan veel in contact
komen met teksten en boeken. Nog belangrijker
is dat zij plezier beleven aan lezen en daardoor
‘automatisch’ gemotiveerd zijn om te lezen.
Het is van belang dat iedereen in staat is
oude en nieuwe media te gebruiken en hier
als burger kritisch mee om te kunnen gaan.
Het is het belangrijk dat men zich bewust
is van de mogelijkheden, maar ook van de
risico’s en van de context van informatie.
Hiermee dragen we bij aan de bestrijding van
bestaande achterstanden en aan het voorkomen
van nieuwe achterstanden. Daarbij richten
we ons op zowel kinderen als volwassenen.
Drie programmalijnen
Wij hanteren drie lijnen van dienstverlening,
te weten:
• de fysieke bibliotheek
• de educatieve bibliotheek
• de digitale bibliotheek
Basispakket fysieke bibliotheek
In het aangepaste spreidingsbeleid wordt
uitgegaan van een actieradius van 8,5 tot 10 km
(= 10 autominuten). Dit betekent dat BNWF op
het vasteland met 2 vestigingen (Franeker en
Sint Annaparochie) het hele werkgebied kan
bestrijken. Vanwege de bevolkingsdichtheid
en de regiofunctie van Harlingen behoudt ook
deze gemeente zijn vestiging. Wanneer andere
gemeenten een fysieke bibliotheekvoorziening
willen (houden), dan kan dat op kostendekkende
basis in het pluspakket
De vestigingen Franeker en Sint Annaparochie
moeten wel opgewaardeerd worden om een groter
werkgebied te kunnen bedienen en een sterkere
magneetfunctie uit te oefenen op de mensen die op
grotere afstand wonen. Voor de primaire doelgroep
(kinderen tot en met de basisschoolleeftijd), die niet
in een kern met een bibliotheekvestiging woont,
wordt een gestandaardiseerde bibliotheekvoorziening
gerealiseerd op door hen bezochte locaties
(kinderopvang en basisscholen). Voor degenen die
door handicap, chronische ziekte of anderszins aan
de eigen kern gebonden zijn wordt de Bibliotheek
aan Huis gehandhaafd, ervan uitgaande dat daar
voldoende vrijwilligers voor te vinden zijn.
De fysieke en educatieve bibliotheek zijn een lokale
verantwoordelijkheid.
De digitale bibliotheek wordt een landelijke
verantwoordelijkheid, bij wet geregeld.
Op basis van deze drie programmalijnen is in
overleg met de gemeenten een basispakket
vastgesteld dat aan de landelijke certificeringseisen
voldoet. Dit basispakket kan bekostigd worden
wanneer het ‘instapniveau’ gehanteerd wordt.
Het instapniveau is een bedrag per inwoner
(exclusief de werkelijke huisvestingskosten) dat
landelijk overeengekomen is door OCW, IPO en
VNG. In 2012 bedraagt dit € 13,95 per inwoner.
Het basispakket kan aangevuld worden met
extra producten en diensten: het pluspakket.
Gemeenten kunnen kiezen voor een
gezamenlijk pluspakket. Daarnaast is het ook
mogelijk om als individuele gemeente een
pluspakket samen te stellen (maatwerk).
Basispakket educatieve bibliotheek
Voor de jongste kinderen wordt het project
BoekStart op structurele basis voortgezet. Daar
komt in de komende beleidsperiode BoekStart
in de kinderopvang als pilotproject bij. In de
kernen waar geen bibliotheekvestiging (meer) is
wordt Bibliotheek op school geïntroduceerd, een
samenwerkingsverband met de basisscholen op het
gebied van leesbevordering en mediawijsheid.
Wij willen een actieve ondersteunende rol spelen
op het gebied van scholing van laaggeletterden
en mensen met leesbeperkingen. Er wordt
- ook voor volwassenen - een aanbod
mediawijsheid opgezet worden.
4

Basispakket digitale bibliotheek
Het basispakket van de digitale lijn omvat alle
producten en diensten die landelijk of provinciaal
zijn gemaakt of ingekocht. Daarnaast beschikken
wij over een website die afgestemd is op de wensen
van onze gebruikers en communiceren wij via social
media over onze producten en diensten om deze
te promoten en om interactie mogelijk te maken.
Pluspakket
De gemeenten kunnen, gezamenlijk of individueel,
besluiten extra diensten van de bibliotheek af te
nemen. Dat kan ‘meer van hetzelfde’ zijn (extra
vestiging, extra openingsuren), maar ook nieuwe
producten en diensten voor nieuwe doelgroepen,
zoals informatieloketten of dienstverlening aan
het voortgezet onderwijs (Biebsearch). Eenmaal
per jaar overleggen wij met de gemeenten over
de gewenste extra’s uit het pluspakket.
Op deze manier ontstaat de volgende indeling:
• Basispakket, bekostigd uit instapniveau
+ werkelijke huisvestingskosten
• Opgeplust basispakket, bekostigd uit de
financiële ruimte tussen het instapniveau
en in vooruitzicht gesteld subsidieniveau
• Collectief pluspakket, bestaande uit extra
diensten die de gemeenten gezamenlijk van BNWF
afnemen tegen een kostendekkende bijdrage
• Individueel pluspakket, bestaande uit extra
diensten die een individuele gemeente met BNWF
afspreekt tegen een kostendekkende bijdrage
Financiën
De taak waar wij voor staan is om de komende jaren
een financieel gezonde organisatie te blijven met
een structureel sluitende exploitatiebegroting.
Daarom is het beleidsplan vertaald naar een
meerjarenbegroting. Hier zal BNWF ook een
productbegroting van afleiden, waardoor
transparant(er) wordt wat producten/diensten in
financiële zin kosten en opleveren. Met behulp van
dit inzicht kunnen wij ook in economisch opzicht
zakelijke afwegingen maken. Bij de te maken
keuzes geven wij prioriteit aan de inhoudelijke
dienstverlening. We nemen allerlei maatregelen
om de kosten te verlagen en de inkomsten te
verhogen. Bij het verlagen van de kosten gaat het
om zaken als procesoptimalisatie, standaardisering en
schaalvergroting. Dat is echter niet voldoende voor een
sluitende exploitatie. Daarom zijn ook maatregelen
nodig om de huisvestingskosten drastisch te verlagen.
Als gevolg daarvan zijn ook enige kosten te besparen
op de collectie en op de personeelsformatie.
Randvoorwaarden
Het is van belang dat de gemeenten gezamenlijk inhoud
en betekenis geven aan hun verantwoordelijkheid voor
de bibliotheekvoorziening in het samenwerkingsverband
BNWF. Elke gemeente draagt naar rato van het
aantal inwoners bij aan de bekostiging van de
bibliotheekvoorziening (exclusief huisvestingskosten).
Gemeenten met een vestiging dragen elk hun eigen
huisvestingskosten. Door deze benadering te kiezen
wordt het basispakket gezamenlijk bekostigd.
Een organisatieverandering gaat niet van de ene
dag op de andere. Er zijn ingrijpende veranderingen
noodzakelijk. De verschuiving en vernieuwing
van taken roept ook de vraag op of de huidige
organisatiestructuur nog wel passend is. Waarschijnlijk
moet de organisatie- en overlegstructuur op een andere
leest geschoeid worden.
Terugblik
Dit beleidsplan blikt ook terug: wat heeft BNWF al
gerealiseerd op het gebied van de verbetering en
vernieuwing van de dienstverlening en bedrijfsvoering?
In bijlage 2 staan de geboekte resultaten ten
opzichte van de hoofddoelstellingen uit het
beleidsplan 2009 – 2012 en in bijlage 3 de
belangrijkste resultaten van de afgelopen jaren.
5

4. Inleiding
Functie en waarde van de bibliotheek
Ontleend aan: De Bibliotheek levert waarde voor
individu en samenleving, VOB, juni 2012
Het Unesco-manifest over de openbare
bibliotheek wordt nog steeds als leidraad
gehanteerd. Het manifest is onlangs door de
branchevereniging Openbare Bibliotheken
(VOB) geactualiseerd (zie bijlage 4).
De belangrijkste functie van de openbare bibliotheek
is om de ontplooiing van mensen te bevorderen.
Dat is niet alleen van belang voor die mensen zelf,
maar ook voor de samenleving als geheel. Het
gaat daarbij om toegang tot kennis, een leven
lang leren en het vrije verkeer van informatie.
Dat is van vitaal belang voor de ontwikkeling van
de mensen thuis, op school, in bedrijven en tal
van andere maatschappelijke organisaties. De
bibliotheek waarborgt deze toegang voor iedereen.
Toenmalig minister Plasterk gebruikte daarvoor
een treffende metafoor: “de bibliotheek als
de TomTom van de kennissamenleving”.
De klantwaarde van de bibliotheek
Ook bibliotheekgebruikers vragen steeds meer
om gepersonaliseerde dienstverlening. Zij
verwachten van bibliotheken dezelfde soort
dienstverlening als wat zij in de markt kunnen
krijgen van winkels en andere aanbieders.
Naast de leners zien wij de categorie bezoekers in
belang toenemen. Deze categorie is niet of minder
geïnteresseerd in boeken lenen, maar wil vooral
de fysieke faciliteiten benutten die een bibliotheek
biedt. Deze doelgroep ziet de bibliotheek als studie- of
werkplek, als ontmoetingsplek of als verblijfplaats
met goede voorzieningen. Bij hen spelen belevenis
en inspiratie, een aangenaam verblijfsklimaat
en ruime openstelling een belangrijke rol.
TNO verwacht dat 40% van de Nederlanders in 2016
over een e-reader of tablet beschikt. Deze digitale
gebruikers willen tijd- en plaatsonafhankelijk
gebruik maken van diensten en ‘content’ van
de bibliotheek. De mogelijkheden van 24 uur
per dag, 7 dagen per week toegankelijkheid en
beschikbaarheid van digitale diensten en content
van bibliotheken zorgen voor een vruchtbare
voedingsbodem voor co-creatie en interactiviteit.
De maatschappelijke waarde
van de bibliotheek zien we in:
• de kenniseconomie met toegang tot informatie
in fysieke en digitale vorm, de levering van
informatie op maat, de dienstverlening
aan het onderwijs, faciliteiten als werk- en
studieplekken, informatiepunten, enz.
• bestrijding van analfabetisme
en laaggeletterdheid
• de ontwikkeling van informatievaardigheden
• de functie als ‘leesmotor’ met
literatuur en poëzie
• maatschappelijke thema’s zoals de
leefbaarheid, het ontwikkelingsniveau, de
sociale samenhang en de kennissamenleving
Wij gaan als BNWF de uitdaging aan om zowel
maatschappelijke waarde als klantwaarde te realiseren.
inspelen op de
veranderende
behoefte
de nieuwsgierige
Nederlander
verbetering van
het aanbod en
de dienstverlening
verbetering van
infrastructuur en
beschikbaarheid
6

Samenwerking en netwerkvorming
BNWF maakt deel uit van een landelijk en een
provinciaal netwerk van bibliotheekorganisaties.
Daarnaast zijn er lokale en bovenlokale
samenwerkingsverbanden met organisaties,
waarmee de bibliotheek van oudsher gelieerd
is. Vooral de samenwerking met de educatieve
sector wordt steeds intensiever, in een rol als
partner, als co-producent of als leverancier.
Landelijk netwerk
BNWF is lid van de landelijke Vereniging van Openbare
Bibliotheken (VOB). Dit lidmaatschap is voorbehouden
aan de bibliotheken die gecertificeerd zijn. In het
voorjaar van 2012 vond een audit plaats en is BNWF
opnieuw gecertificeerd. Wij voldoen hiermee aan de
certificeringeisen 2010 - 2014, die in samenwerking
met de VNG zijn opgesteld.
In 2012 is de branchestrategie van de VOB
door de leden omarmd en zijn er afspraken
gemaakt met de belangrijkste partners rond
het openbare bibliotheekwerk. Samen met hen
wordt gewerkt aan drie sleutelprojecten: De
Nationale B-reader, de Nationale Bibliotheekpas
en de Nationale Bibliotheek Catalogus (lees
meer in bijlage 6). BNWF verleent aan de
uitvoering hiervan haar medewerking.
Provinciaal netwerk
Het Fries Bibliotheken Netwerk bestaat uit:
• Bibliotheken Midden-Fryslân (SBMF)
• Bibliotheken Noordoost Fryslân (BNOF)
• Bibliotheken NoordWest Fryslân (BNWF)
• Bibliotheken SúdSúdwest-Fryslân (BSSW)
• Bibliotheken Zuidoost Friesland (BZOF)
• De Beleefbibliotheek (Smallingerland)
• Bibliotheekservice Friesland (BSF).
7

Bibliotheken Súd-Fryslân en Bibliotheken Súdwest-
Fryslân zijn gefuseerd met ingang van 1-1-2013.
Ook BNWF onderzoekt of schaalvergroting mogelijk is
om zodoende de efficiëntie, effectiviteit en kwaliteit
te verhogen en de continuïteit te waarborgen. Een
onderzoek wees uit dat een fusie met BNOF en
verdergaande samenwerking met BSF positieve
effecten kan hebben voor BNWF. De fusie van BNWF
en BNOF zal naar verwachting ingaan per 1-1-2014.
Het FBN wordt geconfronteerd met ingrijpende
bezuinigingen. De bibliotheken gaan méér
betalen voor de diensten van BSF en/of
krijgen minder diensten geleverd. In cijfers
uitgedrukt gaat het voor ons (gefaseerd t/m
2014) om een bezuiniging van € 62.000.
Regionaal
Wij ontwikkelen ons tot een ‘vanzelfsprekende
partner’ en juichen samenwerking - die meerwaarde
biedt - met andere organisaties toe. Zo kunnen
alle partners hun doelstellingen en doelgroepen
effectiever en efficiënter bereiken:1+1=3
Wij zijn alert op de mogelijkheden die zich lokaal en
bovenlokaal voordoen. Daarom nemen wij ook zelf
initiatief om samenwerkingsrelaties aan te gaan.
Voorbeelden daarvan zijn BoekStart en BoekStart
in de kinderopvang (zie bijlage 5). Hiermee wordt
de bibliotheek ook maatschappelijk zichtbaarder.
Voor het bibliotheekwerk is het van belang
dat alle gemeenten in het werkgebied van
BNWF samenwerken en gezamenlijk inhoud en
betekenis geven aan hun verantwoordelijkheid
voor de bibliotheekvoorziening in het
samenwerkingsverband BNWF.
8

5. Missie en visie
De bibliotheek staat midden in de maatschappij en verandert voortdurend mee. In de aanloop naar dit beleidsplan
zijn daarom ook missie en visie opnieuw geformuleerd.
Missie
Wij dragen als BNWF actief bij aan de
taalontwikkeling en de persoonlijke ontplooiing
van mensen en bevorderen daarmee hun
participatie in de maatschappij.
Visie
• Wij zijn een betrouwbare en onafhankelijke
bemiddelaar tussen degenen die over
kennis en informatie beschikken en
zij die daarnaar op zoek zijn.
• Wij maken een belevenis van lezen, leren
en ontwikkelen, zowel in onze fysieke
vestigingen als digitaal. Klanten en partners
vinden door onze inspanningen snel en
gemakkelijk betrouwbare informatie en in
samenwerking ontstaat nieuwe kennis.
• Wij zijn creatief, resultaatgericht en grensverleggend en
nemen verantwoordelijkheid voor ons eigen leerproces.
Wij werken efficiënt aan het bereiken van onze doelen
en doelgroepen binnen de hiervoor gestelde kaders.
• Wij zorgen voor de verbinding tussen vraag en
aanbod van informatie, of het nu om fysieke
documenten gaat of om digitale informatiebronnen.
De missie en visie zijn vertaald naar succesbepalende
factoren en die zijn op hun beurt weer vertaald
naar doelstellingen. Daarbij is uitgegaan van de
aandachtsgebieden van het INK-managementmodel
(zie bijlage 1 en uitklapbare kaft). Regelmatige
evaluatie van de gerealiseerde resultaten geeft
aanknopingspunten voor verbetering en vernieuwing,
het 10 e element in het INK-model. Daarmee is
dan de Plan-Do-Check-Act-cyclus rond.
9

Focus
In alles wat de bibliotheek doet staat het
bevorderen van lezen en mediawijsheid in de
meest brede zin van het woord centraal.
Dat willen wij bieden aan alle inwoners van ons
werkgebied. De focus ligt daarbij op de primaire
doelgroep: de jeugd tot en met de basisschoolleeftijd.
Belang van leesplezier
Om te voorkomen dat kinderen de basisschool met
onvoldoende leesvaardigheden verlaten, is het
belangrijk dat ze al van jongs af aan veel in contact
komen met teksten en boeken. Nog belangrijker
is dat zij plezier beleven aan lezen en daardoor
‘automatisch’ gemotiveerd zijn om te lezen.
BNWF gaat de komende jaren haar aandacht
verleggen van het léveren van collecties
naar het wérken met collecties.
Belang van mediawijsheid
Het is van belang dat iedereen in staat is oude en
nieuwe media te gebruiken en hier als burger kritisch
mee om te kunnen gaan. Het is belangrijk dat men
zich bewust is van de mogelijkheden, maar ook van
de risico’s en van de context van informatie.
De openbare bibliotheekbranche is partner van
verschillende samenwerkende organisaties op het
gebied van mediawijsheid (lees meer op www.
mediawijzer.net) om de burgers te ondersteunen bij
het verwerven van de bovengenoemde competenties.
BNWF gaat zich intensiever dan totnogtoe
inzetten op de programmering van een aanbod
mediawijsheid voor diverse doelgroepen, waarbij
zij gebruik maakt van de expertise van (collega-)
instellingen die op dit punt al veel kennis en
ervaring opbouwden. Dit werken wij verder uit in
de educatieve programmalijn (zie hoofdstuk 6).
10

6. Drie programmalijnen
Om de doelstellingen te realiseren hanteren wij
drie lijnen van dienstverlening. Dit sluit aan bij het
huidige denken over het bibliotheekwerk en is ook
uitgangspunt in het (concept)beleidsplan van het
Fries Bibliotheken Netwerk 2013-2016.
De drie programmalijnen zijn:
• de fysieke bibliotheek
• de educatieve bibliotheek
• de digitale bibliotheek
Deze drie componenten zijn te onderscheiden, maar
niet te scheiden. Zij fungeren als communicerende
vaten en zijn wederzijds afhankelijk. Wij spreken dan
ook wel van de hybride of geïntegreerde bibliotheek.
De VNG onderschrijft deze visie in haar handreiking
‘De Openbare Bibliotheek in het Digitale Tijdperk’
(Zie bijlage 7).
De fysieke en educatieve bibliotheek zijn een lokale
verantwoordelijkheid.
De digitale bibliotheek wordt een landelijke
verantwoordelijkheid, die bij wet wordt geregeld. De
geplande ingangsdatum van deze wet is 1 januari 2015.
Er zal in de toekomst een verschuiving optreden
van het gebruik van de fysieke bibliotheek naar de
educatieve en de digitale bibliotheek. Onzeker is nog
in welk tempo en in welke mate dit zal gebeuren.
BNWF wil flexibel op deze verschuivingen inspelen
en daarom haar organisatie daar nu al op inrichten.
Programmalijn 1:
De fysieke bibliotheek
De fysieke bibliotheek is een openbaar gebouw en
voor iedereen toegankelijk. Dat is een belangrijke
voorwaarde om kennis en informatie te zoeken, te
maken en te delen. Een gebouw is ook nodig om
ontmoeting mogelijk te maken en diverse vormen
van dienstverlening te realiseren. Ondanks de
gestage verschuiving van de fysieke bibliotheek naar
de educatieve en digitale programmalijn blijven - ook
op langere termijn – adequate fysieke vestigingen
noodzakelijk als een gebouw met onder andere een
tastbare collectie en voldoende openingsuren, en als
huis- en studeerkamer van wijk, dorp of stad.
In de afgelopen beleidsperiode is het voornemen
uitgevoerd om in elk van de zeven gemeenten één
vestiging te exploiteren met daaromheen Lytse Biebs
als alternatief voor de toenmalige bibliobushaltes
en de nevenvestigingen. Lytse Biebs zijn kleine
uitleenpunten voor kinderen tot 13 jaar en minder
mobiele inwoners van een kern, die ondergebracht
zijn in een school, een verzorgingshuis of een
buurtcentrum.
Dit leidde tot het onderstaande spreidingsoverzicht.
Op basis van deze drie programmalijnen stellen
wij een basispakket samen dat aan de landelijke
certificeringseisen voldoet (zie hoofdstuk 7).
Het basispakket kan aangevuld worden
met extra producten en diensten: het
pluspakket. Gemeenten kunnen
kiezen voor een gezamenlijk
pluspakket. Daarnaast is het
ook mogelijk om als individuele gemeente een
pluspakket samen te stellen (maatwerk).
11

Spreidingsbeleid
Verschillende ontwikkelingen zijn aanleiding
om het spreidingsbeleid te herzien:
• de verschuiving van fysiek naar digitaal/educatief
• de plannen voor gemeentelijke herindeling
• de aangekondigde bezuinigingen
De nieuwe criteria voor het spreidingsbeleid
a. De afstand tot een bibliotheekvestiging
is zodanig dat er zo min mogelijk
belemmeringen voor inwoners zijn om
de fysieke bibliotheek te bezoeken.
b. Voor de primaire doelgroep (kinderen tot en met
de basisschoolleeftijd) die niet in een kern met een
bibliotheekvestiging woont, is er BoekStart (0 - 2
jaar), BoekStart in de Kinderopvang (2 - 4 jaar) en
de dienstverlening aan het basisonderwijs (4 - 12
jaar). Er is in dit geval dus geen sprake meer van een
openbare bibliotheekvoorziening, omdat er geen
gebouw meer is dat voor iedereen toegankelijk is.
Ad a. Afstand tot een bibliotheekvestiging
De retailformule geeft ons een goed handvat
om een norm te bepalen voor de maximaal
te overbruggen afstand tussen de eigen
woonkern en de bibliotheekvestiging
Daar is – mede gezien eerdere sluiting van kleine
vestigingen, de ervaringen met de Lytse Biebs en de op
handen zijnde bezuinigingen – dringend behoefte aan.
De formule gaat uit van 10 autominuten. Dit komt
neer op een afstand van 8,5 à 10 kilometer.
Uitgaande van deze norm bestrijken de
vestigingen Franeker en Sint Annaparochie
gezamenlijk het hele werkgebied op het vasteland.
Daarnaast is er een vrij grote overlap met de
bibliotheekvestiging(en) in Leeuwarden (SBMF).
Bij het vaststellen van het basispakket (zie hoofdstuk
7) zijn we uitgegaan van de nieuwe criteria.
Dat betekent dat voor BNWF de vestigingen in
Dronryp en Stiens niet meer tot het basispakket
behoren. Wanneer deze gemeenten hun fysieke
bibliotheekvoorziening willen handhaven, dan kan
dat op kostendekkende basis in het pluspakket.
c. Voor overige inwoners die aan de plaatselijke kern
gebonden zijn en geen gebruik kunnen maken van
een bibliotheekvestiging voorzien wij – bij wijze
van flankerend beleid – op een andere manier
in de behoefte. Bijvoorbeeld door de bestaande
dienst Bibliotheek aan Huis of een andere vorm
van bezorg/afhaaldienst aan te bieden. Voor
de uitvoering schakelen wij vrijwilligers in.
d. Bij het bepalen van het werkgebied
van de vestigingen kijken wij over de
huidige gemeentegrenzen heen naar de
mogelijkheden van regionale spreiding.
Wij houden bij dit scenario rekening met een
afname van het aantal betalende leden. De invoering
van de retailformule leidt echter tot een toename
van het aantal leden waardoor de ledendaling
waarschijnlijk deels gecompenseerd wordt.
Wij gaan investeren om de vestigingen goed toe te
rusten op de toenemende aantallen bezoekers en
gebruikers. Verder zijn investeringen nodig om - in
kernen waar geen vestiging is - voorzieningen te
treffen die ervoor zorgen dat het bibliotheekwerk
voor de jeugd van 0 tot en met 12 jaar en de
minder mobiele volwassenen bereikbaar blijft.
e. Een bevolkingsdichtheid van ten minste
500 inwoners per km² kan (instandhouding
van) een vestiging rechtvaardigen, mits het
verzorgingsgebied minimaal 5.000 inwoners
bedient. Dat is economisch gezien nodig om
een fysieke vestiging te kunnen exploiteren.
12

Huisvesting
De huidige huisvestingssituatie (medio november 2012) is als volgt:
Dronryp De vestiging gaat sluiten in de loop van 2013.
Franeker
Plannen voor herinrichting conform de retailformule op bestaande locatie.
Harlingen
Plannen voor herinrichting conform de retailformule op een nieuwe locatie.
Sint Annaparochie
Plannen voor herinrichting conform de retailformule op bestaande locatie
(= multifunctionele accommodatie).
Stiens De vestiging gaat sluiten in de loop van 2013.
Vlieland
Plannen voor herhuisvesting in een brede school (= multifunctionele accommodatie).
Terschelling
Plannen voor herinrichting conform de retailformule op bestaande locatie
(= multifunctionele accommodatie).
Wij stellen ons ten doel te komen
tot een structurele verlaging van de
huisvestingskosten, onder andere door middel
van vermindering van het totaal aantal m2.
We streven daarnaast naar huisvesting van de
bibliotheek in multifunctionele accommodaties
vanwege inhoudelijke samenwerking, facilitaire
afstemming van taken en functies en efficiencyvoordelen
van de exploitatie van één gebouw
en ruimtes voor meerdere doeleinden.
In vier van de zeven gemeenten zijn er naast de vestiging
een aantal Lytse Biebs (in totaal 19). Uit evaluatie blijkt dat
het gebruik van deze uitleenpunten door volwassenen in
veel gevallen minimaal is. Dit betekent dat een dergelijke
voorziening niet op een economisch verantwoorde
manier te handhaven is. De Lytse Biebs worden daarom
opgeheven. Vooruitlopend op de implementatie van
Bibliotheek op school worden collecties geplaatst op
de basisscholen in kernen waar een Lytse Bieb/vestiging
was. (zie programmalijn 2: de educatieve bibliotheek).
Voor hen die door chronische ziekte, handicap,
ouderdom of anderszins aan de woonkern gebonden
zijn (de zogenaamde ‘niet-mobiele inwoners’)
handhaven wij de dienst Bibliotheek aan Huis.
13

Inrichting en rendement collectie
Wij besloten in 2012 om in de vestigingen de landelijk
ontwikkelde retailformule in te zetten. Dit zal in
de komende beleidsperiode zijn beslag krijgen.
De retailformule redeneert vanuit de klant. Collectie,
presentatie, inrichting en organisatieontwikkeling
vormen één geheel. Dit leidt tot een significante
stijging van betalende leden, uitleningen en bezoekers.
Er zijn verschillende invoeringsvarianten. Het
maximale effect bereiken de bibliotheken
die volgens het full concept werken: er is een
ledenstijging te zien van 10% en een stijging
van het aantal uitleningen met 30%.
Net als in een moderne boekwinkel is de geretailde
bibliotheek een plek waar mensen verrast en verleid
worden. De lange rijen met kasten maken plaats
voor professionele displays waarop wij de boeken
aantrekkelijk presenteren en leefwerelden creëren.
Met de invoering van het retailconcept stellen
wij ook hogere eisen aan het rendement van de
collectie. Door de uitleningen voortdurend te
meten kunnen wij hierop sturen. Dit resulteert in
een kleinere collectie, die actueel en gangbaar is.
Materialen waar lokaal minder vraag naar is, worden
geleverd vanuit het FBN. Door de collectie van BNWF
te beschouwen als onderdeel van de provinciale
netwerkcollectie (en die weer van de landelijke
collectie) kan de onderlinge afstemming met behulp
van collectieprofielen centraal worden geregeld.
14

Programmalijn 2:
De educatieve bibliotheek
Kúnnen en wíllen lezen staan aan de basis voor de
persoonlijke ontwikkeling en het zelfstandig kunnen
functioneren in onze complexe samenleving. Het is
de opdracht van scholen om kinderen in technische
zin de taal aan te leren. Wij ondersteunen hen daarbij
vanuit onze specifieke rol als ‘leesbevorderaar’.
Leesplezier, mediawijsheid en leesbevordering
van jeugd en jongeren in groeps- en klassikaal
verband staan bij de educatieve bibliotheek
centraal. Het beschikbaar stellen van collecties
zijn daarvoor randvoorwaardelijk en rekenen
wij tot de fysieke (en digitale) bibliotheek.
Primaire doelgroep: jeugd tot en met de
basisschoolleeftijd
Voorschools 0-4 jaar
In alle zeven gemeenten werken wij al met
gemeenten en consultatiebureaus samen in het
kader van BoekStart. Hiermee worden ouders
gemotiveerd om hun baby’s al zo vroeg mogelijk
boekjes en de bibliotheek te laten ontdekken.
In deze beleidsperiode richten wij ons op de
vervolgstap: BoekStart in de kinderopvang (zie
bijlage 5). Dit behelst onder andere een collectie op
de kinderopvang, scholing voor de leidsters, (voor-)
leesplannen voor dagverblijf en thuis, resultaatmeting
en activiteiten voor kinderen en ouders.
In 2012 starten we met een pilotproject. Na evaluatie
van dit project stellen wij in overleg met de betrokken
organisaties vast of en hoe wij dit inbedden in de
bestaande organisatie, inclusief de financiële dekking.
Basisschool 4-12 jaar
Vrijwel alle basisscholen in ons werkgebied
hebben een dienstverleningsabonnement
en nemen producten en diensten af die hun
onderwijsdoelstellingen ondersteunen.
Vanuit de hiervoor aangegeven visie op de
educatieve programmalijn - leesbevordering
en mediawijsheid - zullen wij ons
dienstverleningsaanbod in samenwerking met de
scholen stelselmatig evalueren en herinrichten.
Als onderdeel van de fysieke bibliotheek zorgen we
voor een collectie boeken op scholen, waarbij we
prioriteit geven aan scholen in kernen waar een
vestiging of Lytse Bieb verdwijnt. Deze collectie is
in kwalitatief en kwantitatief opzicht afgestemd
op de leerlingen van de betreffende school.
In de educatieve lijn zetten we in deze beleidsperiode
in op de implementatie van - onderdelen van -
Bibliotheek op School (BOS). De Bibliotheek op
school is een gezamenlijke strategische aanpak van
de bibliotheken, primair onderwijs en overheid.
Kiezen voor de Bibliotheek op school betekent
dat wij in ons netwerk op verschillende niveaus
gaan werken aan een structurele aanpak om het
plezier in lezen te vergroten. Daardoor verbeteren
de taal-, lees- en informatievaardigheden. En
deze aanpak maakt resultaten meetbaar!
In 2012 zijn we gestart we met een pilotproject.
Na evaluatie van dit project stellen wij
in overleg met de betrokken organisaties
vast hoe wij dit inbedden in de bestaande
organisatie, inclusief de financiële dekking.
15

Voortgezet onderwijs
Permanente educatie: basispakket
Biebsearch integreert de zoekmachine van de
bibliotheken in de elektronische leeromgeving (ELO)
van de school, evenals digitale bibliotheekdiensten en
onderwijscontent. Daarnaast kan de bibliotheek een
bijdrage leveren op het gebied van mediawijsheid.
De levering van media rekenen wij tot de fysieke en/
of digitale bibliotheek. Alle leerlingen en docenten
ontvangen een bibliotheekpas. Lees meer in bijlage 9.
Om zelfstandig te kunnen functioneren in onze
samenleving is voortdurende scholing noodzakelijk.
Leesbevordering en mediawijsheid zijn taken die
hier rechtstreeks aan ontleend zijn. De bibliotheek
stimuleert scholing en ontplooiing ook door het (laten)
organiseren van lezingen, workshops, presentaties,
cursussen in de vestigingen. Gunstig neveneffect is
dat de attractiviteit van de vestigingen vergroot wordt
en daarmee ook de zichtbaarheid van de bibliotheek.
Gegeven onze focus op de jeugd tot en met
12 jaar, zit Biebsearch niet in het basispakket.
Wij bieden deze dienstverlening daarom
kostendekkend aan, hetzij voor rekening van de
betreffende scholen voor Voortgezet Onderwijs,
hetzij voor rekening van de gemeenten indien
zij Biebsearch in het collectieve pluspakket op
wensen te nemen. Een combinatie van deze twee
financieringsopties is uiteraard ook mogelijk.
Laaggeletterdheid en leesbeperkingen
In Nederland zijn ongeveer 1,5 miljoen mensen
laaggeletterd. Deze mensen hebben grote moeite met
lezen en schrijven waardoor zij in het dagelijks leven
of op het werk minder goed kunnen functioneren.
Wij beschouwen het als onze specifieke taak
en verantwoordelijkheid om een actieve
ondersteunende rol te spelen op het gebied van
scholing van laaggeletterden en mensen met
leesbeperkingen (denk bijvoorbeeld aan dyslectici).
Voor kinderen in de basisschoolleeftijd zijn in alle
vestigingen Makkelijk Lezen Pleinen ingericht.
Onze dienstverlening op het gebied van Aangepast
Lezen is op dit moment nog vrij beperkt. Wij gaan
extra inspanningen plegen om deze dienstverlening
op een hoger plan te brengen. Daarom nemen wij
een taakstellend budget in de begroting op, zodat
wij voor deze dienstverlening ook een bepaald
minimum basisniveau kunnen garanderen.
Wij maken gebruik van wat landelijk en provinciaal
aan middelen voorhanden is en leggen contacten
met organisaties in ons werkgebied - zoals
taalaanbieders - die actief zijn voor deze doelgroepen.
16

Mediawijsheid
Mediawijsheid is alle kennis en vaardigheden
en de mentaliteit die mensen nodig hebben
om bewust, kritisch en actief mee te doen in de
wereld van vandaag en morgen, waarin media
een bepalende hoofdrol spelen (zie hoofdstuk 5).
Experimenten van bibliotheken laten zien
dat er op dit terrein veel kansen liggen.
Dat gebeurt in samenwerking met de
landelijke netwerken voor mediawijsheid en
onderwijs. Te denken valt aan workshops voor
individuen of groepen in de bibliotheek.
Volksuniversiteiten verzorgen cursussen op het
gebied van talen, creativiteit, kunst & cultuur,
sociale en communicatieve vaardigheden,
mens & maatschappij, eten & drinken en vele
computercursussen. De cursussen zijn laagdrempelig,
toegankelijk, leerzaam, veelzijdig en betaalbaar.
Vanuit SBMF is de Volksuniversiteit Friesland
nieuw leven ingeblazen. BNWF is bereid om lokale
cursussen in haar werkgebied te faciliteren.
Wij stellen vergader- en cursusruimtes met de
daarbij behorende voorzieningen beschikbaar.
Permanente educatie: pluspakket
Gaat het voorgaande over een basispakket
op educatief gebied, in het onderstaande
een paar voorbeelden van diensten die
wij tot het pluspakket rekenen:
Spraak- en taalontwikkeling
De bibliotheek biedt ondersteuning bij de bestrijding
van taalachterstanden. In samenwerking met
andere organisaties kan een maatwerktraject
uitgezet worden voor een structurele aanpak.
Op landelijk niveau is een samenwerking
aangegaan met ETV.nl die multimediale oefenen
instructieprogramma's voor laagopgeleiden
en laaggeletterden realiseert. Daarmee kan de
doelgroep zelfstandig of begeleid oefenen met
basisvaardigheden zoals taal, rekenen en digitale
vaardigheden. De materialen stimuleren en activeren
de gebruikers om vaardigheden te verbeteren
waardoor leerambities en zelfvertrouwen vergroten.
Een voorbeeld is Oefenen.nl. Op de oefenportal
oefenen mensen op een informele manier met
taal, rekenen, internetten en omgaan met geld.
Tegelijkertijd leren de deelnemers over thema’s als
bijvoorbeeld werk, gezondheid en opvoeding.
Biebwerkt.nl is een initiatief van de SBMF om
bezoekers van de bibliotheek op een vrijblijvende
en gemakkelijke manier te informeren en in
aanraking te brengen met allerlei mogelijkheden
rondom werk, studie en persoonlijke ontwikkeling.
Omdat er steeds meer Werkpleinen van het UWV
verdwijnen - onder andere in Franeker - is dit een
kans voor de bibliotheek om zich te profileren
en meerwaarde te bieden op dit terrein.
17

Programmalijn 3: De digitale bibliotheek
Landelijk
Bibliotheken hebben gekozen voor het ontwikkelen
van één landelijke digitale infrastructuur, één
landelijk platform met nationale catalogus, één
datawarehouse en één app-store voor websites als
pijlers voor de openbare bibliotheek in het digitale
domein. Bibliotheken volgen algemene ICTontwikkelingen
en gaan hun diensten aanbieden
via algemene platforms op het internet.
Met de landelijke ontsluiting van de collecties
willen bibliotheken overal en altijd dezelfde
kwaliteit bieden. Goede verkrijgbaarheid en
gebruikersvoorwaarden worden essentieel
voor succes. Abonnementsvormen die
aansluiten bij gedifferentieerd gebruik van
de collecties, leiden tot meer maatwerk in
dienstverlening en tot andere verdienmodellen.
De verantwoordelijkheid voor de digitale
bibliotheek wordt dus op landelijk niveau
belegd. Dit leidt onder andere tot een efficiëntere
taakverdeling op het gebied van de digitale
bibliotheek. De bekostiging daarvan vindt
plaats door uitname uit het gemeentefonds.
De overige P’s van de marketingmix
(product, prijs, plaats, promotie, personeel,
presentatie) zijn vooral een zaak van de
lokale bibliotheken, al dan niet ondersteund
door de provinciale serviceorganisaties.
In 2013 vindt aansluiting plaats op de door de
Stichting Bibliotheek.nl (BNL) ontwikkelde landelijke
digitale infrastructuur. De aansluiting is mede
mogelijk gemaakt met landelijke innovatiegelden.
Het gaat in eerste instantie om drie producten
waarbij de BSF de rol van provinciaal service
manager vervult zowel bij de uitrol als bij de
reguliere bedrijfsvoering. De drie producten
zijn: een website-infrastructuur, de Nationale
Bibliotheek Catalogus en het datawarehouse.
Daarnaast is men bezig met meer inhoudelijke
producten zoals een widgetstore en Bibliotheek
Apps. Bibliotheken kunnen de landelijke digitale
producten aanvullen met provinciale initiatieven.
Een voorlopig overzicht van de landelijke digitale
producten is opgenomen in bijlage 10.
18

Provinciaal
BNWF
Het FBN geeft de komende beleidsperiode prioriteit
aan de landelijke uitrol van de digitale bibliotheek,
zowel op het inhoudelijke vlak als op het gebied
van de infrastructuur. Wij nemen actief deel aan
het provinciaal overleg over digitale onderwerpen.
Wij kunnen de landelijke digitale producten
aanvullen met provinciale initiatieven, zoals Social
mediacaster, App streaming Music, Digitale etalages.
Een uitgebreidere beschrijving staat in bijlage 11.
Wij streven naar een meer zichtbare en actieve
digitale bibliotheek, waarbij de digitale en de fysieke
bibliotheek één geheel moeten blijven. Uitdaging
is dichter bij de gebruikers te komen (onder andere
door thuisgebruik van bibliotheekdiensten en
producten mogelijk te maken en te promoten)
en gebruikers dichter bij de bibliotheek te laten
komen door hen de mogelijkheid te bieden ‘content’
te leveren, bijvoorbeeld in de vorm van recensies
en leesadviezen en ‘digitale leeskringen’.
Deze provinciale toevoegingen vloeien ofwel voort
uit de provinciale opdracht aan BSF en worden dan
ook uit provinciale subsidies bekostigd, ofwel zijn
eigen initiatieven waarvan het bedrijfsplan duidelijk
moet maken hoe het ‘verdienmodel’ er uitziet. Wij
beschouwen deze componenten vooralsnog als
behorend tot het pluspakket dat daarom aanvullend
bekostigd moet worden, dan wel (minimaal)
kostendekkend aangeboden dient te worden.
Voor de promotie van digitale producten zijn
mediawijze medewerkers nodig. Er wordt tijd
en geld geïnvesteerd om ervoor te zorgen dat de
medewerkers mediawijzer worden en blijven.
Interactie met de klant verloopt steeds meer
via social media. Welke social media wij gaan
hanteren hangt af van de ontwikkelingen. Daarvoor
worden de trends nauwlettend gevolgd. Daaruit
blijkt dat op dit moment Facebook en Twitter het
meest populair zijn. Dat is de reden voor BNWF
om zich – liefst in samenwerking met het FBN - op
deze social media te concentreren. Uit onderzoek
('Social media in Nederland 2012') blijkt namelijk
dat er in Nederland 7,3 miljoen gebruikers op
Facebook zijn, waarvan 4,3 miljoen dagelijks.
Verder maken 3,2 miljoen gebruikers gebruik
van Twitter, waarvan 1,5 miljoen dagelijks.
19

7. Basispakket en pluspakket
Uitgangspunt bij het vaststellen van het
minimum basispakket is dat de gemeenten dit
financieren door zich te conformeren aan het
instapniveau. Het instapniveau is gebaseerd
op een bedrag per hoofd van de bevolking dat
in het bibliotheekcharter (OCW/IPO/VNG) is
overeengekomen excl. huisvestingskosten.
In 2012 is dat € 13,95 per inwoner.
Indien het huidige en toekomstige beschikbare
budget hoger is dan dat instapniveau,
dan wordt dit niveau ‘opgeplust’.
De gemeenten kunnen verder gezamenlijk
besluiten extra diensten van de bibliotheek af te
nemen. Dat kan ‘meer van hetzelfde’ zijn, maar
het kunnen natuurlijk ook nieuwe diensten
zijn voor nieuwe doelgroepen. Ook kan een
individuele gemeente - die ruimer subsidieert
dan het (opgepluste) instapniveau - besluiten tot
het afnemen van extra producten of diensten.
Op deze manier ontstaat de volgende indeling:
• Basispakket, bekostigd uit instapniveau
+ werkelijke huisvestingskosten
• Opgeplust basispakket, bekostigd uit de
financiële ruimte tussen het instapniveau en
het in het vooruitzicht gestelde subsidieniveau
• Collectief pluspakket, bestaande uit
extra diensten die de gemeenten
gezamenlijk van BNWF afnemen tegen
een kostendekkende bijdrage
• Individueel pluspakket, bestaande
uit extra diensten die een individuele
gemeente met BNWF afspreekt tegen
een kostendekkende bijdrage
Eenmaal per jaar overleggen wij met de
gemeenten over de gewenste extra’s
uit het pluspakket.
Het basispakket
De fysieke bibliotheek
We gaan uitvoering geven aan het geactualiseerde
spreidingsplan. Dit deel van het basispakket zal
gefaseerd ingevoerd worden in de looptijd van dit
beleidsplan met als uiteindelijke resultaat:
1. Een volwaardige vestiging voor alle inwoners op het
vasteland binnen een straal van 8,5 à 10 km, waarbij
de vestiging Harlingen gehandhaafd blijft. Op de
eilanden Terschelling en Vlieland blijft het maatwerk.
2. Voorzieningen voor de jeugd tot en met 12 jaar in
de kernen zonder vestiging waar aangesloten kan
worden bij kinderopvang en/of een basisschool
3. Voorzieningen voor minder mobiele volwassenen
Ad 1
Een volwaardige vestiging voldoet aan de landelijke
certificeringseisen en is ten minste 15 uur per week open
met vraagbemiddeling. De collectie is afgestemd op een
uitleenfrequentie van 6 en omvat derhalve ongeveer
114.000 banden. De dagbladen- en tijdschriftencollectie
blijft op het huidige niveau. De inrichting is gestoeld op
het retailconcept. Er worden activiteiten aangeboden n.a.v.
landelijke promotiecampagnes, zoals Kinderboekenweek,
Nederland Leest, Gedichtendag, Maand van het
Spannende boek en de Nationale Voorleesdagen.
Ad 2
Wij zoeken aansluiting bij bestaande plaatsen voor
kinderopvang en bij basisscholen. Bij de uitrol geven
wij prioriteit aan kernen waar een vestiging of Lytse
Bieb verdwijnt. Wij zorgen voor een collectie die in
kwalitatief en kwantitatief opzicht afgestemd is op
de betreffende locatie. Wij onderhouden de collectie
en wisselen deze ten minste eenmaal per jaar.
Ad 3
Dit betreft de Bibliotheek aan Huis. Een vrijwilliger
gaat na welke lees-, luister- en/of kijkvoorkeuren de
klant heeft en brengt in de afgesproken frequentie de
bibliotheekmedia aan huis en haalt deze ook weer op.
20

De educatieve bibliotheek
Het basispakket voor deze programmalijn omvat:
• BoekStart voor baby’s en hun ouders/verzorgers
• BoekStart in de kinderopvang. Dit wordt in
de looptijd van dit beleidsplan uitgerold over
alle peuterspeelzalen en kinderdagverblijven
• Scholen met een dienstverleningsabonnement
ontvangen één gratis ‘product’ per
groep per schooljaar op het gebied van
leesbevordering of mediawijsheid, zoals
omschreven in de Basisschoolgids
• Aanbod voor laaggeletterden
• Aanbod mediawijsheid voor volwassenen
De digitale bibliotheek
Het basispakket van de digitale programmalijn
omvat alle producten en diensten die landelijk
of provinciaal zijn gemaakt of ingekocht.
Iedereen kan daar in de bibliotheek gebruik
van maken. Binnenkort wordt het voor leden
van de bibliotheek mogelijk om deze digitale
producten en diensten, zoals e-books, ook buiten
de muren van de bibliotheek te benaderen.
Daarnaast beschikken wij over een website die
afgestemd is op de wensen van onze gebruikers
en communiceren wij via social media over
onze producten en diensten om deze te
promoten en om interactie mogelijk te maken.
Het pluspakket
Naast het basispakket zijn er producten en diensten
waar de gemeenten gezamenlijk of afzonderlijk van
elkaar een keuze uit kunnen maken. Hiervoor worden
de bijbehorende kosten in rekening gebracht voor zover
zij het beschikbaar gestelde budget te boven gaan.
Hieronder een aantal voorbeelden van producten en
diensten die in de nieuwe opzet tot het pluspakket
behoren:
De fysieke bibliotheek
• Een vestiging of servicepunt(en) als uitbreiding van
het geactualiseerde spreidingsplan
• Extra openingsuren
• Plaats bieden aan lokale documentatiecentra of
historische verenigingen
• Het plaatsen van wisselcollecties in verpleeg- en
verzorgingshuizen
• Het organiseren van koffieochtenden in de
vestigingen voor minder mobiele volwassenen. Deze
groep kan door vrijwilligers vervoerd worden
• Lokale bijeenkomsten in de Friese taal of de
streektaal
• Informatieloketten op het gebied van gezondheid,
werk en inkomen, WMO, Centra voor Jeugd en Gezin,
enz.
De educatieve bibliotheek
• Extra diensten of producten voor het basisonderwijs
• Inrichten van schoolmediatheken op de basisscholen
volgens de Bibliotheek op school-formule
• Biebsearch (voortgezet onderwijs)
• Organiseren van lezingen, workshops, presentaties
en cursussen in de vestigingen
• Biebwerkt.nl
De digitale bibliotheek
• Aansluiting op de landelijke database van de G!DS,
een instrument om bijvoorbeeld een Gemeentegids
of een Sociale Kaart van de gemeente te maken
• Provinciale initiatieven, zoals Social mediacaster,
App streaming Music, Digitale etalages
• Informatieloketten op het gebied van gezondheid,
werk en inkomen, WMO, Centra voor Jeugd en Gezin.
21

8. Randvoorwaarden
Om de in de vorige paragrafen beschreven
programmalijnen te realiseren moet een aantal
(algemene) randvoorwaarden worden vervuld.
Medewerkers
Opdrachtgevers
Aandeelhouderschap
Uit de bijeenkomsten met de portefeuillehouders
blijkt dat zij achter het idee staan van een ‘gezamenlijk
aandeelhouderschap’. Dat betekent dat wij afscheid
nemen van het huidige financieringsmodel, waarbij
de gemeenten alleen verantwoordelijk zijn voor
de eigen bibliotheekvestiging(en) en het volgens
een bepaalde verdeelsleutel meebetalen aan de
gezamenlijke backoffice.
Door de maatschappelijke veranderingen,
zoals digitalisering en veranderende behoeften
van klanten, worden andere eisen gesteld aan
het bibliotheekwerk. Ook de invoering van de
retailformule vraagt om verandering van gedrag.
Medewerkers hebben daarvoor andere competenties
nodig. Het Sectorinstituut Openbare Bibliotheken
(SIOB) werkt aan een nieuw functiegebouw
met uniforme functieprofielen. BNWF zal zich
daaraan conformeren. Ook conformeert BNWF
zich aan de landelijke richtlijnen met betrekking
tot de inzet van vrijwilligers (zie bijlage 12).
Door middel van dit aandeelhouderschap kunnen
zij namelijk gezamenlijk inhoud en betekenis
geven aan hun gedeelde verantwoordelijkheid voor
de bibliotheekvoorziening. Dit betekent dat voor
elke burger dezelfde functies onder dezelfde
condities beschikbaar zijn. Door deze benadering
te kiezen kan ook het spreidingsbeleid
gemeenteoverstijgend gestalte krijgen en wordt
het basispakket gezamenlijk bekostigd. Idealiter
draagt elke gemeente naar rato van het aantal
inwoners bij aan deze voorziening. Dat bleek op
dit moment niet haalbaar. Gemeenten met een
vestiging dragen elk hun eigen huisvestingskosten.
Om zicht te krijgen op de organisatiecultuur is
de huidige organisatiecultuur in kaart gebracht.
Deze blijkt vooral beheersmatig te zijn.
Samenwerkingsverband
Met de gemeenten wordt uiterlijk in het eerste
kwartaal van 2013 overeenstemming bereikt over
de wijze waarop uitvoering gegeven wordt aan de
beleidsvoornemens. Dit betreft onder andere:
• het vaststellen van het basispakket
• de uitvoering van het spreidingsbeleid
• hantering van het instapniveau voor het
geformuleerde basispakket
• de wijze van samenwerken
• eenduidige resultaatgerichte
uitvoeringsovereenkomsten
• hantering van een eenduidige
indexeringssystematiek
• afspraken over het pluspakket
• = analytisch
= beheersmatig
• = daadkrachtig
• = creatief
Een verschuiving in de organisatiecultuur naar meer
zakelijkheid, creativiteit en daadkracht zal BNWF
helpen om meer extern gericht te opereren en zich
meer op het exploreren van nieuwe mogelijkheden
te richten (cultureel ondernemerschap).
22

Competenties
De vier algemene competenties uit de
vorige beleidsperiode blijven gelden voor
alle medewerkers en alle functies:
Samenwerken: De bereidheid en het
vermogen om samen te werken met anderen
aan een gemeenschappelijk doel. Anderen
betrekken, luisteren naar anderen, denken
en handelen vanuit het teambelang.
Lerend vermogen: Het vermogen om te
leren van ervaringen en het geleerde toe te
passen in nieuwe situaties. Het vermogen om
(nieuwe) informatie doelgericht toe te passen
en te leren uit interactie met anderen.
Ondernemerschap: Het ondernemend zijn; het
hebben van een extern gerichte blik en daarnaar
handelen. Beschikken over de (verkoop)vaardigheden
om (nieuwe) producten en diensten onder de
aandacht van nieuwe en bestaande doelgroepen
te brengen en deze zodanig van het nut ervan te
overtuigen dat zij hiervan gebruik gaan maken.
Scholing
Speerpunten in het opleidingsbeleid zijn retail,
relatiebeheer, cultureel ondernemerschap,
mediawijsheid en digitale toepassingsmogelijkheden.
Leidinggevenden worden geschoold op sturen op
verandering (in verband met de invoering van retail
en van zelfredzame teams), op coaching, en op het
hanteren van het competentiemanagementsysteem.
Alle medewerkers (inclusief managementteam en
staf) beschikken over digitale basisvaardigheden
en een aantal medewerkers over specifieke
vaardigheden t.a.v. het gebruik van social media.
Het HRM-beleid wordt opnieuw geformuleerd en
vastgesteld, vooral in verband met de behoefte
aan instroom van ‘digital natives’.
Het SIOB streeft er naar te komen tot een vernieuwde
infrastructuur rond opleidingen, die functioneert
als basis en bestaat uit actuele opleidingsmodules.
In de toekomst kan deze basis verrijkt worden met
nieuwe en actuele modules die aansluiten op de
ontwikkelingen in de bibliotheeksector.
Klantgerichtheid: Herkennen van de wensen,
behoeften en belangen van zowel interne als
externe klanten en hiernaar handelen. Zich inleven
in klantsituaties, denken in klantoplossingen en
deze omzetten in activiteiten en handelingen.
Hieraan verbinden wij in ieder geval de competenties
die ontleend zijn aan de gewenste cultuurverandering
(zakelijkheid, creativiteit en daadkracht).
23

Van A naar B
Een organisatieverandering gaat niet van de ene
dag op de andere. Er zijn ingrijpende veranderingen
noodzakelijk. Een intensief traject zal leren welke
medewerkers binnen de vernieuwde organisatie
passen. De vastgestelde competenties zijn leidend
voor het beoordelen van de geschiktheid van
medewerkers. Indien iemand (nog) niet aan deze
competenties voldoet volgt een scholingstraject.
Wij sturen gericht op de vereiste competenties
conform nieuwe functieprofielen. Dit gebeurt aan
de hand van een competentiemanagementsysteem.
De verschuiving van de bibliotheek naar retail
(fysiek) en de verschuiving van fysiek naar digitaal/
educatief is geen vrijblijvende zaak. Daar zijn
medewerkers voor nodig die willen én kunnen.
Wij hanteren de volgende strategie:
Wel willen en wel kunnen inzetten
Wel willen en niet kunnen scholen
Niet willen en wel kunnen overtuigen
Niet willen en niet kunnen afscheid nemen
Organisatie
Absoluut minimum zijn de openingstijden
volgens de landelijke certificeringnormen. Om
een goede balans tussen toegankelijkheid,
service, werkdruk en openingstijden te
realiseren wordt voor de vestigingen (waar
mogelijk) eenmansbezetting, personeelsvrije
openingstijden en/of cameratoezicht toegepast.
Waar sprake is van eenmensbezetting
worden de randvoorwaarden met betrekking
tot veiligheid benoemd en toegepast.
Maatschappij
Door het uitrusten van alle vestigingen met
internetcomputers en Wifi spelen wij in op het
Nieuwe Werken. In de vestigingen zijn (werk-)plekken
voor bijvoorbeeld de groeiende groep ZZP-ers.
Binnen onze organisatie is altijd aandacht
geweest voor duurzaamheid. In de komende
beleidsperiode worden richtlijnen opgesteld die
hier nadere invulling aan geven. We denken dan
aan zaken als het invoeren van energiebesparende
maatregelen, (nog) minder printen en de
verlichting uit als er niemand op kantoor is.
De verschuiving en vernieuwing van taken roept ook
de vraag op of de huidige organisatiestructuur nog
wel passend is. Waarschijnlijk moet de organisatieen
overlegstructuur op een andere leest geschoeid
worden. De reorganisatie die hiervan het gevolg is zal
in 2013 zijn beslag moeten krijgen. Daarbij maken we
gebruik van het model Sociaal Plan zoals dat in de CAO
Openbare Bibliotheken is opgenomen. De ombouw
van de organisatie brengt eenmalige frictiekosten
met zich mee, die apart zullen worden begroot.
Om de doelstellingen te kunnen realiseren zijn
toegankelijkheid en bereikbaarheid van de
vestigingen van groot belang. Sinds de vestigingen
van selfserviceapparatuur zijn voorzien waardoor
zelfbedieningsuren mogelijk zijn, is de mogelijkheid
ontstaan om de openingsuren uit te breiden zonder
een evenredige uitbreiding van de personeelsformatie.
Bij zelfbedieningsuren is er alleen toezicht. Er is
tijdens die uren geen klant- en leenservice en er
worden geen inlichtingen en adviezen gegeven.
24

9. Financieel perspectief
Wij worden in de komende beleidsperiode
geconfronteerd met bezuinigingen en met
kostenstijgingen die - volgens de berekeningen
op dit moment - ongeveer € 250.000 belopen
(circa 15% van het budget in 2011). Voor het
begrotingsjaar 2012 is een begroting ingediend
die met een tekort van € 60.000 sluit. Hoog
tijd om de tering naar de nering te zetten.
Verwacht wordt dat de productbegroting
die in 2012 nog met de BSF ontwikkeld wordt
(BNWF is pilot) meer inzicht biedt in de kosten
en baten van de diverse productgroepen
(integrale kostprijsberekening).
Dat helpt bij het verder ontwikkelen van het
cultureel ondernemerschap dat gericht is op
het verhogen van de eigen inkomsten.
De taak waar wij voor staan is om de komende
jaren een financieel gezonde organisatie
te blijven met een structureel sluitende
exploitatiebegroting. Voor zover er eenmalige
kosten uit de ombouw van de organisatie
naar een nieuwe toekomstvaste organisatie
voortvloeien – de zogenaamde frictiekosten –
zullen die ook met eenmalige middelen gedekt
moeten worden, hetzij door aanwending van
(vrijvallende) reserves en voorzieningen, hetzij
door gemeentelijke bijdragen, hetzij door een
combinatie van beide financieringsbronnen.
Uiteraard is het op orde hebben van de
financiën niet het hoogste doel van de
organisatie, maar wel een basisvoorwaarde.
Dat hoogste doel is het verwezenlijken van onze
missie en visie en het aantoonbaar maken van de
maatschappelijke waarde die de bibliotheek heeft.
Vooral de subsidies verschaffen de middelen om
haar functies en taken in en voor de samenleving
te realiseren. Er is uiteraard wel een sterke
relatie tussen budget en prestatie: naarmate
de bibliotheek minder te besteden heeft kan zij
ook minder doelen en resultaten realiseren.
De verwachting is dat de invoering van het
retailconcept leidt tot meer (betalende)
gebruikers, die ook meer lenen. Wij spannen ons
in om bestaande gebruikers aan ons te binden
en nieuwe gebruikers te werven, waardoor
de eigen inkomsten zullen toenemen.
Ook nemen wij de dienstverlening aan
‘institutionele gebruikers’ – in het bijzonder
het onderwijs – onder de loep. Wij passen de
leveringsvoorwaarden en prijzen met ingang van
het schooljaar 2013 – 2014 aan, waarbij een zo
groot mogelijk bereik in combinatie met zo hoog
mogelijke inkomsten voorop staat (‘win/win’).
Wij geven hierbij de voorkeur aan het
harmoniseren van de tarieven en voorwaarden
op provinciaal niveau (die voorkeur geldt
overigens ook voor individuele gebruikers).
Onze strategie is gericht op het maximaliseren van
de efficiency om zodoende de inhoud en kwaliteit van
de dienstverlening op een zo hoog mogelijk niveau te
houden of te brengen:’méér voor minder!’ is het motto.
Dit betekent het verlagen van de kosten. De
aandacht richt zich daarbij in de eerste plaats
op de fysieke bibliotheek (1 e programmalijn).
25

Denk hierbij aan maatregelen in de sfeer van:
• Procesoptimalisatie en standaardisering, gebruik
maken van landelijk en provinciaal ontwikkelde
concepten (voorbeelden: retailformule, digitale
bibliotheek, Bibliotheek op school, BoekStart).
Hieronder valt ook het sterker een beroep doen
op de zelfredzaamheid van bibliotheekbezoekers
- denk aan zelfbedieningsuren en aan een
eenpersoonsbezetting - en aan zaken als de
‘cashless library’ en cameratoezicht. Door het
stellen van rendementseisen aan de collectie (retail)
kan volstaan worden met kleinere collecties, die
optimaal aan de klantvraag voldoen.
• Schaalvergroting, zoals fusie met een andere
bibliotheekorganisatie en outsourcing van
specifieke functies, taken en werkzaamheden aan
de serviceorganisatie (voorbeelden: staffuncties,
facilitaire ondersteuning, centralisatie van de
bibliotheekinhoudelijke ondersteuning als vervolg
op de succesvol gebleken aanpak van de centrale
collectievorming op provinciaal niveau).
• Spreiding van fysieke vestigingen baseren op
rationele criteria, waardoor met minder en
betere vestigingen volstaan kan worden. Deze
hebben voldoende aantrekkingskracht om
ook mensen die verder weg wonen aan zich te
binden.
De volgorde van maatregelen om kosten
te besparen, die logischerwijs voortvloeit
uit bovenstaande benadering, is:
• Huisvesting fysieke bibliotheken (spreidingsplan/
minder m 2 / multifunctionele accommodatie).
• Fysieke collectie kleiner als gevolg van
hogere rendementseisen en provinciebrede
afstemming van lokale collecties ten
gunste van digitale bibliotheek.
• Overige kosten (maken slechts 15%
deel uit van totale kosten).
• Personeel: zoals aangegeven vallen ook
personele kostenbesparingen in de fysieke
bibliotheek en in de overheadsfeer te bereiken.
26

Meerjarenbegroting
BATEN
JAARREKENING
2011 % BEGROTING 2012 % BEGROTING 2013 % BEGROTING 2014 BEGROTING 2015 %
Subsidies 1.813.182 62,9 1.786.080 64,0 1.684.770 62,9 1.546.950 60,4 1.540.433 59,6
Opbrengsten 346.047 12,0 344.740 12,4 345.140 12,9 352.030 13,7 359.080 13,9
Specifieke dienstverlening 602.090 20,9 557.000 20,0 557.500 20,8 587.210 22,9 609.280 23,6
Diverse baten 15.180 0,5 14.310 0,5 14.310 0,5 14.650 0,6 14.940 0,6
Projectbaten 106.052 3,7 87.990 3,2 75.720 2,8 61.880 2,4 61.880 2,4
TOTALE BATEN 2.882.551 100,0 2.790.120 100,0 2.677.440 100,0 2.562.720 100,0 2.585.613 100,0
LASTEN
Bestuur en organisatie 35.287 1,3 47.160 1,7 50.030 2,0 51.040 2,0 52.060 2,0
Doorberekende overhead 564.462 20,1 522.880 18,3 522.680 21,3 551.680 21,7 573.040 21,7
Huisvesting 418.658 14,9 427.160 15,0 352.480 14,4 370.630 14,5 378.520 14,3
Personeel 1.160.730 41,4 1.208.800 42,4 947.810 38,6 962.450 37,8 977.290 37,0
Administratie 32.186 1,1 25.940 0,9 51.420 2,1 72.870 2,9 98.820 3,7
Transport 2.378 0,1 3.800 0,1 100 0,0 100 0,0 100 0,0
Automatisering 83.822 3,0 98.150 3,4 62.310 2,5 63.550 2,5 64.800 2,5
Collectie & media 377.937 13,5 406.740 14,3 367.410 15,0 390.530 15,3 413.400 15,6
Specifieke kosten 25.142 0,9 20.780 0,7 21.080 0,9 21.490 0,8 21.900 0,8
Diverse kosten 14.182 0,5 750 0,0 1.380 0,1 1.410 0,1 1.440 0,1
Projectkosten 86.565 3,1 87.990 3,1 75.720 3,1 61.880 2,4 61.880 2,3
TOTALE LASTEN 2.801.349 100,0 2.850.150 100,0 2.452.420 100,0 2.547.630 100,0 2.643.250 100,0
RESULTAAT VOOR BESTEMMING 81.202 - 60.030 225.020 15.090 - 57.637
Aantal inwoners BNWF-werkgebied per 31-12-11
77.550
subsidie per inwoner incl. hv-kosten € 23,38 € 23,03 € 21,72 € 19,95 € 19,86
subsidie per inwoner excl. hv-kosten € 17,98 € 17,52 € 17,18 € 15,17 € 14,98
Toelichting meerjarenbegroting BNWF
Deze raming heeft een ‘fictief’ karakter: leidend
was de vraag hoe de begroting er uit zou
kunnen zien als dit beleidsplan al per 1-1-2013
geëffectueerd zou zijn.
De raming toont aan dat het beleidsplan op
regioniveau aan de gestelde eisen kan voldoen
en dus financieel grotendeels haalbaar is.
Er zijn momenteel echter nog aanmerkelijke
verschillen op gemeenteniveau.
Deze raming is ook het referentiekader om inzichtelijk te maken
welke extra kosten er zijn om van de werkelijke situatie naar
de gewenste situatie te komen: de frictiekosten. Zo is een groot
deel van de kostenbesparingen pas te realiseren als vestigingen
daadwerkelijk gesloten zijn en het dienstverleningsniveau naar
de minimum-certificeringsnorm is teruggebracht (bijvoorbeeld
15 openingsuren in plaats van de huidige 30).
Belangrijker dan éénmalige mee- en tegenvallers is uiteraard
de structurele doorwerking van het ingezette beleid op de
exploitatie.
27

10. Bijlagen
1. Het INK-model
De missie en visie zijn vertaald naar
succesbepalende factoren en die zijn op hun
beurt weer vertaald naar doelstellingen. Daarbij
is uitgegaan van de aandachtsgebieden van
het INK-managementmodel (zie afbeelding).
De filosofie van het INK-managementmodel is
gebaseerd op vijf fundamentele kenmerken:
Inspirerend leiderschap, Resultaatgerichtheid,
Samenwerking, Bouwen op vertrouwen en Continu
verbeteren. De kern van de INK-filosofie wordt
gevormd door het werken aan de samenhang en groei
op de negen aandachtsgebieden van het model en
het bouwen aan de vijf fundamentele kenmerken
die organisaties succesvol kunnen maken.
Aan alle doelen zijn acties verbonden: In de uitklapbare
kaft is de uitwerking van BNWF opgenomen.
Management
van
medewerkers
Medewerkers
Leiderschap
Strategie
en
beleid
Management
van
processen
Klanten
en
leveranciers
Bestuur
en
financiers
Management
van
middelen
Maatschappij
ORGANISATIE
RESULTAAT
Verbeteren en vernieuwen
28

2. Hoofddoelstellingen uit het beleidsplan 2009-2012
Eind 2009 is het Beleidsplan 2009-2012 van BNWF vastgesteld door het managementteam
en de Raad van Toezicht. Hierin zijn ook de beleidsdoelstellingen vastgelegd.
Doelstellingen
31 december 2012
Uitgangspositie
1 januari 2009
Tussenstand
31 december 2011
Het percentage leden is gestegen naar 30% 27,3% 27,7%
Het percentage jeugdleden van 0 tot en
met 4 is gestegen naar 30%
21% 23%
Het percentage jeugdleden van 5 tot en
met 12 jaar is gestegen naar 85%
72% 72%
De waardering van onze diensten door de
klanten is gestegen naar 8
7,9
Het eerstvolgende
provinciaal uitgevoerde
KTO zal in 2013
plaatsvinden.
Het aantal bezoekers in de fysieke
vestigingen is gestegen met 5%
nulmeting + 1,7%
29

3. Resultaten beleidsperiode 2009-2012
Hieronder de belangrijkste resultaten van de afgelopen beleidsperiode.
Invoeren van Zelfbedieningsuren
in Franeker
Verruiming van de openingstijden
in de vestigingen
Verruiming van betaalfaciliteiten
E-readers
Activiteiten n.a.v. de landelijke
promotiecampagnes en lokale
bijeenkomsten in de Friese taal of
de streektaal
Makkelijk Lezen Pleinen
Collectieonderdelen laten rouleren
In 2012 5% minder wie-wat-waarvragen
dan in 2010
Narrowcasting inzetten om de
informatie naar de klanten te
verbeteren
In 2012 is 15% van het aanbod
jonger dan 12 maanden
BoekStart
De website verbeteren
Bezoekers website neemt toe
met 5%
Vernieuwde cursus 23-dingen;
basis en herhaling
Scholing mbt retail
Bevorderen van de instelling van
een ondernemingsraad
Invoering nieuwe huisstijl
Meer frontaal presenteren van de
collectie in alle vestigingen
Digitale nieuwsbrief
Audit certificering
De doelen zijn ruimschoots gehaald met gemiddeld 70 bezoekers per
dagdeel. De pilot werd gemiddeld met een 9,1 gewaardeerd.
De doelstelling is bereikt. Het aantal openingsuren is gestegen tot 168,5;
met zelfbedieningsuren van Franeker 182,5.
In 2010 zijn betaalautomaten geplaatst in Franeker, Harlingen en op
Terschelling.
Er zijn 9 e-readers gekocht waarop een aantal e-books gezet zijn. Deze
worden uitgeleend.
Er zijn jaarlijks activiteiten rond de Kinderboekenweek, Nederland
Leest, de Gedichtendag, Nationale Voorleesdagen en de Maand van het
Spannende Boek. Ook wordt aangesloten bij lokale en provinciale acties
zoals de Moanne fan it Fryske Boek, Fryslân lêst syn toppers en Tomkeactiviteiten.
In alle vestigingen zijn Makkelijk Lezen Pleinen ingericht. De feestelijke
opening vond plaats op 19 mei 2011.
Collecties dvd’s, luisterboeken, daisyroms, grootletterboeken en romans
rouleren langs vestigingen en Lytse Biebs.
Het aantal huishoudelijke vragen is gedaald met 73% (van 520 naar 141)
en het aantal vragen naar de vindplaats van media is gedaald met 38%
(van 227 naar 141).
In Franeker en Harlingen zijn informatieschermen geïnstalleerd en deze
worden gebruikt.
In 2011 is dit percentage in de vestigingen opnieuw verbeterd: nu 15,43%.
Inclusief collectie Lytse Biebs ligt het percentage op 14,75%.
BoekStart is in alle bibliotheken ingevoerd. De officiële start was in juni
2011 in de bibliotheek van Dronryp.
Per 1 februari 2011 is de totaal vernieuwde website van de Friese
bibliotheken in de lucht gegaan. Deze biedt meer mogelijkheden.
De bezoekersaantallen van BNWF zijn in 2011 bijna verdubbeld: van ca.
35.000 naar ruim 65.000.
Vrijwel alle medewerkers hebben de cursus 23-dingen gedaan.
Een basiscursus retail voor alle medewerkers. MT en
personeelsfunctionaris zijn naar verdiepingsbijeenkomsten geweest.
Sinds 15 april 2011 is er een ondernemingsraad.
De nieuwe landelijke huisstijl is ingevoerd wat betreft de
communicatiemiddelen en buitenbelettering van de vestigingen.
Het percentage van de collectie, dat frontaal gepresenteerd wordt is
gestegen van 11,1% bij de eerste meting (januari 2011) naar 14,4% in
januari 2012.
Doelstelling wordt gehaald: 90% komt aan en 40% wordt geopend.
BNWF is opnieuw gecertificeerd.
30

4. Unesco-manifest
De United Nations Educational, Scientific and Cultural
Organization (Unesco) is één van de organisaties
van de Verenigde Naties. Unesco gebruikt de
werkterreinen onderwijs, wetenschap, cultuur en
communicatie om de doelstellingen van de Verenigde
Naties te realiseren, namelijk: universele waarden
te ontwikkelen en de leefomstandigheden van
alle mensen op de wereld te verbeteren, en zo een
‘freedom of want’ en ‘freedom of fear’ te bereiken.
Unesco; Manifest over de openbare bibliotheek; 1994
Vrijheid, welvaart en de ontplooiing van samenleving
en individu zijn fundamentele menselijke waarden.
Deze kunnen alleen worden gerealiseerd door
goed geïnformeerde burgers, die in staat zijn hun
democratische rechten uit te oefenen en een actieve rol
te spelen in de samenleving. Constructief deelnemen
aan het maatschappelijke leven en meewerken aan
het vormgeven van de democratie zijn afhankelijk van
voldoende opleiding en van vrije onbeperkte toegang
tot kennis, wetenschap, cultuur en informatie.
De openbare bibliotheek, de plaatselijke
toegangspoort tot kennis, schept een essentiële
voorwaarde voor levenslang leren, onafhankelijke
besluitvorming en de culturele ontwikkeling van
individuen en maatschappelijke groeperingen.
Met dit manifest verklaart de Unesco, dat zij
de openbare bibliotheek beschouwt als een
stuwende kracht op de weg naar educatie,
cultuur en informatie en als een essentiële factor
bij de bevordering van vrede en welbevinden
in de gedachten van mannen en vrouwen.
De Unesco beveelt daarom nationale en lokale
overheden met klem aan, de uitbouw van het
openbare bibliotheekwerk te ondersteunen
en er zich actief voor in te zetten.
Het manifest is onlangs door de
branchevereniging Openbare Bibliotheken
(VOB) geactualiseerd en luidt:
“De bibliotheek is het lokale fysieke en digitale
informatieknooppunt dat de persoonlijke
ontwikkeling van burgers stimuleert en faciliteert.
De bibliotheek schept essentiële voorwaarden
voor een leven lang leren, onafhankelijke
besluitvorming en de culturele ontwikkeling van
individuen en maatschappelijke groeperingen
en levert daarmee een cruciale bijdrage aan
de kennissamenleving. De kernfuncties van de
bibliotheek zijn lezen, leren, informeren en daaraan
ondersteunend cultuur en ontmoeting en debat.”
31

5. BoekStart in de kinderopvang
BoekStart voor baby’s
Kunst van Lezen is in 2008 begonnen met BoekStart
voor baby's. De nadruk ligt op de actieve rol van
bibliotheken en consultatiebureaus. Wat houdt
BoekStart in? Alle ouders van baby's krijgen een
brief van de gemeente met een waardebon voor
het rode BoekStartkoffertje met twee boekjes
en informatie over het voorlezen aan baby's. De
waardebon wordt ingeleverd in de bibliotheek
waarna de baby een gratis lidmaatschap krijgt
en de ouders worden rondgeleid. De bibliotheken
hebben een BoekStarthoek met speciale babyboekjes
en zij organiseren regelmatig activiteiten voor
ouders en kinderen Op het consultatiebureau
is ook concrete aandacht voor BoekStart, er zijn
boekjes, posters en banieren aanwezig en een
voorbeeldkoffer. Tijdens het zevenmaanden
bezoek worden ouders gewezen op BoekStart.
Medio 2012 is BoekStart voor baby's beschikbaar
in meer dan 730 bibliotheekvestigingen.
BoekStart in de kinderopvang
BoekStart in de kinderopvang is een uitbreiding
van BoekStart voor baby’s. Naast baby’s richt
BoekStart zich nu op dreumesen en peuters in
kinderdagverblijven en peuterspeelzalen. Na een
pilot in 2011 werd BoekStart in de kinderopvang
in april 2012 officieel landelijk gelanceerd.
Medio 2012 zijn er 35 basisbibliotheken (17%)
die 156 kinderopvanglocaties begeleiden.
Binnen BoekStart in de kinderopvang zijn zes
elementen van belang:
- in samenwerking met de bibliotheek wordt
gezorgd voor een aantrekkelijke leesplek in de
kinderopvang
- in samenwerking met de bibliotheek wordt een
startcollectie geschikte boekjes opgebouwd
- de deskundigheid van pedagogisch medewerkers
wordt verhoogd
- ouders worden erbij betrokken, zodat er thuis ook
meer voorgelezen wordt en zij bekend raken met
de mogelijkheden van de bibliotheek
- voorlezen krijgt een vaste plek in de kinderopvang
door het opnemen van een voorleesplan (via
www.leesplan.nl) in het beleid
- er wordt samengewerkt met partners in
een leesbevorderingsnetwerk. Behalve
aan de bibliotheek valt te denken aan
jeugdgezondheidszorg en gemeente
32

6. Sleutelprojecten VOB
De Nationale B-reader is het sleutelproject binnen
de hoofdlijn 'Ondernemende bibliotheek'. In de
branchestrategie staat over de B-reader: 'Sterke
merken zijn in staat om hun klanten individueel
te raken in hun interesses en behoeften. De
Bibliotheek is overal waar haar klanten zijn en
sluit aan bij communities of interest, online
en offline. De landelijke merkidentiteit van de
Bibliotheek biedt kansen om (potentiële) klanten
te bereiken met een consequente, aansprekende
propositie (totaal aanbod voor de kerndoelgroep).
Wij kiezen voor diensten en marketing die
dicht op de huid komen van de klant. In goed
overleg met de Nederlandse uitgeefwereld en
in samenwerking met een toonaangevende
producent van consumentenelektronica komt de
Bibliotheek met de B-reader. Deze e-reader draagt
ons beeldmerk en biedt leden allerlei voordelen
(korting op aanschafprijs e-reader, voorgeladen
collectie e-books, toegang tot primeurs). Hieraan
gekoppeld zetten wij nieuwe abonnementsvormen
in de markt.' De B-reader wordt in het stuk
gepresenteerd als een manier om meer te halen
uit samenwerking met het bedrijfsleven.
De Nationale Bibliotheekpas betekent een stap
vooruit richting klantgestuurde dienstverlening
en vormt een belangrijke stap in de ontwikkeling
van de bibliotheek als landelijk servicepunt
voor informatie. 'De Bibliotheek die landelijk
toegankelijk is, kan de klant meer waarde leveren.
Lokale bibliotheken kunnen collecties waarin zij
uitblinken, ontsluiten voor een landelijk publiek.
Bezoekers van buiten de regio kunnen materialen
lenen en in hun eigen woonplaats inleveren.'
De Nationale Bibliotheek Catalogus (NBC)
moet vanaf 2013 de ruggengraat vormen
voor de bibliotheek als fysiek en digitaal
informatieknooppunt. De NBC ontsluit content
van openbare en andere bibliotheken, van andere
publiek gefinancierde organisaties (erfgoed,
omroep) en van commerciële leveranciers (kranten,
uitgevers). Via de NBC kan de klant lenen en kopen,
streamen en downloaden, in de bibliotheek, thuis of
elders. 'Bibliotheken zijn een aantrekkelijke partner
voor uitgeverijen en andere rechthebbenden
voor de ontsluiting en (door)levering van content.
De NBC en het bestand waarin de vier miljoen
bibliotheekklanten zijn samengebracht, zijn
daarvoor de basis,' aldus de branchestrategie.
33

7. VNG standpunt over de digitale bibliotheek
Uit ‘Handreiking De Openbare Bibliotheek in het Digitale Tijdperk (25-04-2012)’.
Landelijke digitale en lokale fysieke bibliotheek versterken elkaar
Een belangrijke vraag is hoe de digitale bibliotheek en de lokale, fysieke
bibliotheek zich tot elkaar gaan verhouden. Het antwoord is: zij vullen
elkaar aan en versterken elkaar. De gebruiker zal op verschillende manieren
toegang tot de bibliotheek zoeken en daarbij geen onderscheid willen
maken tussen de digitale en de fysieke bibliotheek. Om de gebruiker te
bedienen zullen de landelijk digitale en de lokale fysieke bibliotheken
nauw met elkaar worden verbonden in een samenhangend stelsel.
De lokale bibliotheek zal in de toekomst een organisatie zijn die sterker
leunt op een advies- en gidstaak dan op de uitleentaak. Hoewel de uitleen in
toenemende mate digitaal zal plaatsvinden, blijft de uitlening en raadpleging
van de fysieke collectie voorlopig nog van belang. De bibliotheek kan zich
profileren op ondersteuning van (persoonlijke) ontwikkeling en educatie. Dit
door studiefaciliteiten te bieden, en te fungeren als lokaal kenniscentrum
voor leesbevordering, bestrijding van laaggeletterdheid en mediawijsheid.
34

8. Bibliotheek op school
De Bibliotheek op school is een gezamenlijke
strategische aanpak van de bibliotheken, het
primair onderwijs en de overheid. Kiezen voor
de Bibliotheek op school betekent dat wij met
elkaar met ons eigen netwerk op verschillende
niveaus gaan werken aan een structurele aanpak.
Deze aanpak ondersteunt het onderwijs, de
bibliotheek en de gemeente. En vergroot het plezier
in lezen en verbetert daardoor de taal-, lees- en
informatievaardigheden van kinderen. Meetbaar!
Wat biedt de Bibliotheek op school?
Nadat een strategische keuze is gemaakt krijgt
de Bibliotheek op school verder invulling door
een samenhangend geheel van producten en
diensten. Collectie, lezen en mediawijsheid zijn
de inhoudelijke pijlers. Er worden geen nieuwe
producten ontwikkeld, maar wij bundelen kennis,
ervaring en producten van beproefde projecten tot
een samenhangend geheel.
Onderdelen zijn projecten die hun kracht voor het
primair onderwijs al hebben laten zien. Hierbij
gaat het om de Bibliotheek op de Basisschool van
Kunst van Lezen, Biebsearch jr en Boek1Boek. Ook
bestaande goed werkende digitale diensten voor
het primair onderwijs worden onderdeel van
de Bibliotheek op school. Natuurlijk wordt ook
de afstemming met de voor- en vroegschoolse
educatie en het voorgezet onderwijs niet vergeten.
Van belang is verder dat de Bibliotheek op school
op een goede manier wordt ingebed in dat wat
wij met elkaar in onze lokale situatie al doen.
Waarom de Bibliotheek op school?
• meer en beter samenwerken bibliotheek
met gemeente en onderwijs
• meetbaar verbeteren van taal-, leesen
informatievaardigheden
• verminderen van laaggeletterdheid
• verstevigen maatschappelijke positie bibliotheken
• succesvolle producten en diensten
• gezamenlijke doorontwikkeling en ondersteuning
Bibliotheek op school is een nieuw project dat in 2012
start. Om die reden is het nog niet duidelijk hoe de
organisatie en de taakverdeling er precies uitziet.
Uitgangspunt is een klein landelijk kernteam dat zal
zorgen voor de actualisering en doorontwikkeling
van het product. De provinciale service organisaties
krijgen een rol als provinciaal servicemanager
teneinde bibliotheken te begeleiden bij de uitrol
van dit product. Bibliotheken die willen deelnemen
kunnen als pilotbibliotheek instappen of wachten
tot het schooljaar 2013-2014 en dán instappen.
35

9. Biebsearch
Biebsearch is de naam van een grootschalig
samenwerkingsproject tussen het voortgezet
onderwijs, MBO's en de bibliotheek. Binnen dit
project werken de bibliotheek en het onderwijs
aan nieuwe diensten en werkvormen om
leerlingen te ondersteunen bij hun studie. Samen
zoeken zij naar mogelijkheden om leerlingen
te begeleiden. Door de krachten te bundelen
en uit te gaan van elkaars sterke punten,
ontstaat er een dynamische wereld waar school,
bibliotheek en de leerlingen profijt van hebben.
Binnen dit project werken de bibliotheek en
het onderwijs nauw samen om leerlingen te
ondersteunen hun talenten te ontwikkelen.
Biebsearch is zowel voor het onderwijs als de
bibliotheek een unieke kans om de krachten
te bundelen op het gebied van digitale en
fysieke informatie, mediawijsheid en lezen.
De bibliotheek wacht niet langer tot leerlingen
naar de bibliotheek komen, maar zoekt ze in
plaats daarvan voortaan actief op in de omgeving
waar ze in schoolverband het meest vertoeven: de
elektronische leeromgeving (ELO). Hierdoor krijgen
de leerlingen in één omgeving toegang tot zowel
het lesmateriaal van hun onderwijsinstelling
als de informatie van de bibliotheek.
BSF is franchisenemer van het product Biebsearch
en is beschikbaar om bibliotheken te ondersteunen
bij de uitrol van Biebsearch. De Bibliotheek op school
zal in de komende jaren ook uitgerold worden ten
behoeve van het voortgezet onderwijs. Biebsearch zal
daar onderdeel van gaan uitmaken.
36

10. Landelijke
digitale bibliotheek
De digitale infrastructuur
De digitale infrastructuur bestaat uit drie
hoofdonderdelen:
1. De Nationale Bibliotheekcatalogus (NBC)
De NBC is een vrij toegankelijke nationale
publiekscatalogus waarin alle bezit van de
Nederlandse bibliotheken is opgenomen. Een online
catalogus waarin alle Nederlanders onbelemmerd
naar alle in Nederlandse bibliotheken opgenomen
bibliotheekmaterialen kunnen zoeken.
2. Het Datawarehouse
Het landelijke datawarehouse is een grote
‘bak’ met data. Te gebruiken als managementinformatie
ter ondersteuning van besluitvorming
en marketingacties.
3. White Label Website-Infrastructuur (WLWI)
Dat is de infrastructuur die nodig is om de zogeheten
White Label Website mogelijk te maken. Een
website die voor alle bibliotheken zowel technisch
als functioneel hetzelfde is, maar die het de
bibliotheek wel mogelijk maakt om zich binnen de
voorwaarden van de landelijke huisstijl als lokale
bibliotheek te profileren, ook met eigen content.
De WLWI valt uiteen in een aantal onderdelen:
De Website As A Service (WAAS)
De WAAS staat voor de constructie dat websites
van openbare bibliotheken straks worden ‘bediend’
met één Web Content Management Systeem
(CMS) en gemeenschappelijk gevoed worden met
content en services. Het is de bedoeling dat alle
bibliotheken een plekje krijgen in de WAAS, van
waaruit ze hun eigen gegevens kunnen bijhouden.
Daarmee wordt afscheid genomen van de huidige
websites.
Content Digitale bibliotheek
Via gezamenlijke overeenkomsten met
verschillende leveranciers bieden alle Nederlandse
bibliotheken een basispakket digitale content
aan dat op de PC’s in de bibliotheek kan worden
geraadpleegd en dus niet ter beschikking mag
worden gesteld aan partijen buiten de bibliotheek.
Overige producten
In de komende beleidsperiode zal Bibliotheek.nl
zich ook richten op de Bibliotheek op school
incl. uitbreiding Bibliotheek op school naar
het voortgezet onderwijs (integratie met
Biebsearch). Samen met de Nederlandse
Bibliotheek Dienst een e-bookplatform vormgeven,
met NOS, Centrale Discotheek Rotterdam,
Stichting Lezen, en Koninklijke Bibliotheek
meer digitale content beschikbaar stellen
via de digitale infrastructuur en een digitale
inlichtingenfunctie de vorm van een chatbox.
37

11. Provinciale
digitale prioriteiten
Social mediacaster
Betreft een initiatief van SBMF met behulp
waarvan een koppeling gelegd kan worden
tussen de aanwezige bibliotheekcollectie en
de digitale data en toegespitst op de sociale
netwerken, blogs en internetfora. De dienst biedt
jongeren de mogelijkheid om hun eigen sociale
netwerken en media te gebruiken en te verbinden
aan de lokale context van de bibliotheek.
Printing on demand (POD)
Onderzoek naar de mogelijkheden om de
dienstverlening van de bibliotheek te verbeteren
met de inzet van printing on demand, op de
vraag van de bibliotheekgebruiker informatie
direct kunnen printen, of in eigen beheer of
bij derden. Weinig gevraagde titels, niet meer
beschikbare titels (Fries) kunnen via POD
toch weer beschikbaar gesteld worden.
Digitale etalage
In samenwerking met andere Friese culturele en
informatieve instellingen een collectie specifiek
voor Fryslân ontsluiten en beschikbaar stellen aan
geïnteresseerden met behulp van een zogenaamde
digitale etalage. Digitale etalages zijn een portaal
naar websites over uiteenlopende onderwerpen
(pluscollecties) in de markt gezet door de
Plusbibliotheken (in onze provincie is dat Tresoar).
Het netwerk streeft naar de realisering van twee
pluscollecties ten behoeve van de digitale etalage.
De digitale etalage is weer gekoppeld aan
de digitale infrastructuur (schatkamer
widget en dossier widget).
E-book portaal voor Friese media
In samenwerking met andere Friese culturele/
informatieve instellingen en de uitgevers van Friese
media onderzoek doen naar de mogelijkheden
van het realiseren van een e-book portaal voor
Friese media. Naar verwachting zal een dergelijk
portaal het gebruik van de Friese taal stimuleren.
Overige onderwerpen
In de eerste inventarisatie zijn nog de
onderwerpen e-learning en co-creatie in relatie tot
waardenetwerken digitale dossiers genoemd. Deze
twee onderwerpen zijn niet verder uitgewerkt.
App streaming music
Met deze App krijgt de bibliotheekgebruiker
toegang tot streaming music en aanvullende
content zoals informatie over de muziek,
recensies e.d. Daarnaast is het mogelijk om een
individueel muziekprofiel bij te houden.
38

12. Inzet van vrijwilligers
13. Afkortingenlijst
Uit: CAO Openbare bibliotheken (2012-2013)
Artikel 48
1. In een organisatie die valt onder de
verwerkingssfeer van de CAO Openbare
bibliotheken zullen geen werkzaamheden die
onderdeel uitmaken van de in de Salarisregeling
van de CAO Openbare Bibliotheken gereguleerde
functies, welke thans door een werknemer met
een arbeidsovereenkomst worden uitgevoerd,
aan vrijwilligers worden overgedragen.
2. In organisaties die vallen onder de
verwerkingssfeer van de CAO Openbare
bibliotheken én waar thans werkzaamheden
die behoren tot de reguliere functies uit de CAO
worden uitgevoerd door vrijwilligers, zal de
werkgever periodiek met de ondernemingsraad
overleggen over de actuele stand van zaken
en de wijze waarop kan worden bevorderd
dat bedoelde werkzaamheden worden
uitgevoerd door werknemers die op
arbeidsovereenkomst werkzaam zijn.
3. Organisaties die vallen onder de verwerkingssfeer
van de CAO Openbare bibliotheken bevorderen
dat met name kernfuncties in bibliotheken, te
weten bibliotheektechnische en de gemengde
administratieve / bibliotheektechnische
functies, slechts zullen worden vervuld
door betaalde, professionele krachten.
BNL
BNOF
BNWF
BOS
BSF
BSFR
BSWF
BZOF
FBN
IPO
OCW
SBMF
SIOB
TNO
VNG
VOB
Stichting Bibliotheek.nl
Bibliotheken Noordoost Fryslân
Bibliotheken NoordWest Fryslân
Bibliotheek op school
Bibliotheekservice Friesland
Bibliotheken Súd-Fryslân
Bibliotheken Súdwest-Fryslân
Bibliotheken Zuidoost Friesland
Fries Bibliotheken Netwerk
Interprovinciaal Overleg
Ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschappen
Bibliotheken Midden-Fryslân
Sectorinstituut Openbare Bibliotheken
Toegepast
Natuurwetenschappelijk Onderzoek
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vereniging van Openbare Bibliotheken
Uit: Certificeringseisen
Inzet van vrijwilligers leidt niet tot
verdringing van betaalde arbeid.
39

(2/3)
Leeswijzer voor de uitklapbare kaft:
Bovenin
In de bovenste drie blokken leest u van
links naar rechts de missie, visie en
succesbepalende factoren (speerpunten).
Rechter blokken 6 t/m 9
(“wat willen we bereiken en voor wie”)
Onder de speerpunten zijn de doelen vertaald
op vier resultaatgebieden: prestaties voor
‘bestuur en financiers’, ‘maatschappij’,
‘klanten en partners’ en ‘maatschappij’.
Linker blokken 1 t/m 5
(“wat gaan we doen om onze doelen
te bereiken en met wie”)
Om deze doelen te realiseren zijn acties
gedefinieerd op 5 organisatiegebieden:
‘management van processen’, ‘management
van middelen’, ‘management van medewerkers’,
‘strategie en beleid’ en ‘leiderschap’.
Achter elk resultaat en elke actie staat een nummer.
Dit nummer verwijst naar het betreffende speerpunt.
De kleuren staan voor:
Groen: Bezoekers en de samenwerking
met scholen en andere instanties
Blauw: Medewerkers
Oranje: Maatschappij en extern imago
Rood: Prestaties en verantwoording
Om aan te kunnen tonen dat wij resultaat en
succes boeken zijn ook succesbepalende factoren
benoemd. De afspraken tussen de gemeenten als
opdrachtgever en BNWF als opdrachtnemer richten
zich vooral op het niveau van de resultaten.
Het is de primaire verantwoordelijkheid van BNWF
als organisatie – zie de linkerkant van het schema
– om de bedrijfsvoering zodanig in te richten dat
de overeengekomen prestaties geleverd worden.
Regelmatige evaluatie van de gerealiseerde
resultaten geven weer aanknopingspunten
voor verbetering en vernieuwing, het 10 e
element in het bovenstaande model. Daarmee
is dan de Plan-Do-Check-Act-cyclus rond.
Beleidsplan Bibliotheken NoordWest Fryslân 2013-2016
Missie
visie
succes bepaLende factoren
1. Leiderschap 3. ManageMent van Medewerkers 5. ManageMent
7. Medewerkers
9. bestuur & financiers
van processen
Wij zijn creatief, resultaatgericht en grensverleggend en
nemen verantwoordelijkheid voor ons eigen leerproces.
4. De medewerkers zijn creatief en mediawijs
BNWF draagt actief bij aan
BNWF is een betrouwbare en onafhankelijke bemiddelaar tussen
1. De digitale bibliotheek is een gelijkwaardige
5. De medewerkers zijn klantgericht en zelfverantwoordelijk
de taalontwikkeling en de
degenen die over kennis en informatie beschikken en zij die daarnaar Wij werken efficiënt aan het bereiken van onze doelen en
tegenhanger van de fysieke bibliotheek
persoonlijke ontploo ing
op zoek zijn. Wij maken een belevenis van lezen, leren en ontwikkelen, doelgroepen binnen de hiervoor gestelde kaders.
6. De werkprocessen zijn efficiënt en samenhangend
2. Activiteiten en dienstverlening zijn een belevenis
van mensen en bevordert
zowel in onze fysieke vestigingen als digitaal. Klanten en partners
7. De Plan-do-check-act-cyclus wordt vo ledig uitgevoerd
Wij zorgen voor de verbinding tussen vraag en aanbod
3. Activiteiten van de bibliotheek m.b.t. leesbevordering
vinden door onze inspanningen snel en gemakkelijk betrouwbare
daarmee hun participatie in
van informatie, of het nu om fysieke documenten gaat of
en mediawijsheid zijn geïntegreerd in vroeg-,
8. De bibliotheek verwerft een meer zichtbare plaats in de
informatie en in samenwerking ontstaat nieuwe kennis.
de maatschappij.
digitale informatie.
voorschools- en basisonderwijs.
maatschappij
• Innovatieprijs ontwikkelen en
• Nieuwe functieprofielen ontwikkelen en hanteren als vertrekpunt
• A le frontofficemedewerkers kunnen de door BNWF gehanteerde
• Voor a le gemeenten waar
uitzetten (2)
voor functioneren en beoordelen (1/2/4/ 5)
• Invoeren en evalueren digitaal
social media hanteren (4)
BNWF voor werkt zijn
• Best practices van andere bibliotheken
• Opleiden en ontwikkelen van medewerkers in social media,
klantenpanel (1/5)
• A le educatieve medewerkers integreren de door BNWF
eenduidige, resultaatgerichte
en organisaties benutten,(bv mbt
web 2.0-toepassingen en mediawijsheid (1/3/4)
• Protocol social media opste len (1)
geselecteerde digitale media in de uitvoering van hun werk (4)
uitvoeringsovereenkomsten
onderzoeken verblijfsduur, Bieb Werkt)
• Ontwikkelen en uitzetten
• Waardering van de medewerkers in een volgend MTO t.a.v.
opgesteld (6/7)
• Bepalen welke resultaten van medewerkers worden verwacht t.a.v.
klantevaluatie (2)
klantgerichtheid is ten minste gestegen van 6,7 naar 7,5 (5)
• A le gemeenten verbinden zich aan
creativiteit en mediawijsheid (4)
• Een team verantwoordelijk maken
• Waardering medewerkers in een volgend MTO t.a.v. de ste lingen
een intentieverklaring ten aanzien
• Tonen voorbeeldgedrag in creativiteit
• Invoeren competentiemanagement systeem voor medewerkers (4/5)
voor website (1/4/5)
over voldoende verantwoordelijkheid voor het eigen werk (7,1) en
van de onderlinge samenwerking (6)
en klantgerichtheid (4/5)
• Mysteryguest inschakelen voor
ruimte om het op een eigen wijze in te vu len ( 6,2) is ten minste
• Van elke prestatie zijn de kosten
• Belonen van positieve
• Medewerkers trainen in de realisatie van positieve persuitingen (8)
toetsing dienstverlening (2/7)
gestegen naar 7,5 en 7,2 (5)
inzichtelijk (productbegroting) (6)
competentieontwikkeling (4/5)
• Inrichten team educatie (3/6)
• De jaarrekening en het jaarverslag
• Heldere interne communicatie volgens
zijn uitgevoerd op basis van de
afgesproken lijnen (4/5)
• 0-meting en tussenmeting
uitvoeringsovereenkomsten en de
• Gericht sturen op vereiste
ontwikkelen en uitvoeren op het
PDCA-cyclus (6/7)
competenties conform nieuwe
gebied van verwachte resultaten op
• Verdere uniformering van taken
functieprofielen (5)
• Activiteitenplan maken voor organiseren dynamische activiteiten en
creativiteit en mediawijsheid (4)
en waar mogelijk centraliseren van
dienstverlening (2)
• Implementeren en evalueren
werkzaamheden (6)
• Ten minste 2x per jaar een bespreking
• Implementeren retailformule (2/5/8)
van een nieuw instrument voor
• Vereenvoudiging van
• Het aantal bezoeken van de website neemt jaarlijks minimaal toe
van acties en resultaten uit het A3
• Spreidingsplan opste len met daarin Bibliotheek op school als
competentiemanagement (5)
leenvoorwaarden en huisregels (6)
met 5% (1)
meerjaren- en jaarplan in de teams (7)
alternatief voor de Lytse Biebs (3/8)
• Protoco len mbt klantcontacten
• BNWF werkt met en speelt actief in op een aantal geselecteerde
• Gericht sturen op de te realiseren
stroomlijnen (5)
prestaties (7)
• Vastste len HRM-beleid en formuleren en vastste len van
social media en andere web 2.0-toepassingen (1)
• Klantgerichtheid als vast item op
bijbehorende regelingen (4/5)
• Tevredenheid van klanten neemt toe (ambitie vastste len n.a.v.
personeelsoverleg (5)
• Vastste len intern communicatieplan (4/5)
voorgaande meting) (2/3)
• Onderzoek naar verdere uniformering
• Stijging van het aantal uitleningen met 15% ten opzichte van
• Samenwerking met gemeenten eensluidend vastleggen (6)
van taken en centraliseren van
december 2012 (2)
• Managementrapportages inrichten op basis van
werkzaamheden (6)
• Verblijfsduur in de bieb neemt toe; ambitie vaststellen n.a.v
uitvoeringsovereenkomsten met gemeenten (6)
0-meting (2)
• Gerichte actie ondernemen om
• Beleid vastste len ten aanzien van het inzetten van social media als
• Stijging aantal leden met 5% ten opzichte van december 2012 (2)
de kostprijs te drukken en de
middel voor PR en marketing (8)
• Boekstart in de kinderopvang is ingevoerd; ambitie vastste len
bedrijfsvoering te stroomlijnen (6)
• Netwerk opbouwen en onderhouden van perscontacten (8)
naar aanleiding van de pilot (3)
• Zo mogelijk in samenwerking met
• Herijken uitgangspunten maatschappelijke stages (8)
• Bibliotheek op school is ingevoerd als alternatief voor de Lytse
andere clusters naar uniformering
Biebs (3)
van leenvoorwaarden en
huisregels (6)
• Periodiek evalueren van
de effectiviteit van nieuwe
instrumenten, zoals de A3 methodiek,
• Expliciet faciliteren tijd en aandacht voor inrichten nieuwe website /
competentiemanagement (7)
social media (1)
• Bij a le plannen meetbare resultaten
• Begroten benodigde formatie voor organiseren dynamische
formuleren (PDCA) en op basis
• Jaarlijks de resultaten van de monitor voor het meten van
activiteiten en dienstverlening (2)
daarvan waar nodig de doelen
taalvaardigheid publiceren (8)
• Begroten herinrichting vestigingen (2)
bijste len (PDCA)
• Beoordeling Imago (0-meting) (8)
• Begroten implementatie Bibliotheek op school (3)
• Minimaal 14 maatschappelijke stagiaires per jaar (8)
• Monitor voor meten taalvaardigheid
• Inrichten helpdesk, toegankelijk via de website, voor hulpvragen van
• Ten minste 1 x per maand positief in de pers (8)
in proces vastleggen (8)
klanten (5)
• Protocol perscontacten opste len (8)
• Productbegroting maken in samenwerking met BSF (6)
Beleidsplan Bibliotheken NoordWest Fryslân 2013-2016
2. strategie & beLeid
4. ManageMent van MiddeLen
6. kLanten & partners
9. bestuur & financiers
Missie
visie
succes bepaLende factoren
1. Leiderschap 3. ManageMent van Medewerkers 5. ManageMent
7. Medewerkers
9. bestuur & financiers
van processen
2. strategie & beLeid
6. kLanten & partners
4. ManageMent van MiddeLen
8. Maatschappij (extra opdracht)
Wij zijn creatief, resultaatgericht en grensverleggend en
nemen verantwoordelijkheid voor ons eigen leerproces.
4. De medewerkers zijn creatief en mediawijs
BNWF draagt actief bij aan
BNWF is een betrouwbare en onafhankelijke bemiddelaar tussen
1. De digitale bibliotheek is een gelijkwaardige
5. De medewerkers zijn klantgericht en zelfverantwoordelijk
de taalontwikkeling en de
degenen die over kennis en informatie beschikken en zij die daarnaar Wij werken efficiënt aan het bereiken van onze doelen en
tegenhanger van de fysieke bibliotheek
persoonlijke ontploo ing
op zoek zijn. Wij maken een belevenis van lezen, leren en ontwikkelen, doelgroepen binnen de hiervoor gestelde kaders.
6. De werkprocessen zijn efficiënt en samenhangend
2. Activiteiten en dienstverlening zijn een belevenis
van mensen en bevordert
zowel in onze fysieke vestigingen als digitaal. Klanten en partners
7. De Plan-do-check-act-cyclus wordt vo ledig uitgevoerd
Wij zorgen voor de verbinding tussen vraag en aanbod
3. Activiteiten van de bibliotheek m.b.t. leesbevordering
daarmee hun participatie in
vinden door onze inspanningen snel en gemakkelijk betrouwbare
van informatie, of het nu om fysieke documenten gaat of
en mediawijsheid zijn geïntegreerd in vroeg-,
8. De bibliotheek verwerft een meer zichtbare plaats in de
informatie en in samenwerking ontstaat nieuwe kennis.
de maatschappij.
digitale informatie.
voorschools- en basisonderwijs.
maatschappij
• Innovatieprijs ontwikkelen en
• Nieuwe functieprofielen ontwikkelen en hanteren als vertrekpunt
• A le frontofficemedewerkers kunnen de door BNWF gehanteerde
• Voor a le gemeenten waar
uitzetten (2)
voor functioneren en beoordelen (1/2/4/ 5)
• Invoeren en evalueren digitaal
social media hanteren (4)
BNWF voor werkt zijn
• Best practices van andere bibliotheken
• Opleiden en ontwikkelen van medewerkers in social media,
klantenpanel (1/5)
• A educatieve medewerkers integreren de door BNWF
eenduidige, resultaatgerichte
en organisaties benutten,(bv mbt
web 2.0-toepassingen en mediawijsheid (1/3/4)
• Protocol social media opste len (1)
geselecteerde digitale media in de uitvoering van hun werk (4)
uitvoeringsovereenkomsten
onderzoeken verblijfsduur, Bieb Werkt)
• Ontwikkelen en uitzetten
• Waardering van de medewerkers in een volgend MTO t.a.v.
opgesteld (6/7)
(2/3)
• Bepalen welke resultaten van medewerkers worden verwacht t.a.v.
klantevaluatie (2)
klantgerichtheid is ten minste gestegen van 6,7 naar 7,5 (5)
• A le gemeenten verbinden zich aan
creativiteit en mediawijsheid (4)
• Een team verantwoordelijk maken
• Waardering medewerkers in een volgend MTO t.a.v. de ste lingen
een intentieverklaring ten aanzien
• Tonen voorbeeldgedrag in creativiteit
• Invoeren competentiemanagement systeem voor medewerkers (4/5)
voor website (1/4/5)
over voldoende verantwoordelijkheid voor het eigen werk (7,1) en
van de onderlinge samenwerking (6)
en klantgerichtheid (4/5)
• Mysteryguest inschakelen voor
ruimte om het op een eigen wijze in te vu len ( 6,2) is ten minste
• Van elke prestatie zijn de kosten
• Belonen van positieve
• Medewerkers trainen in de realisatie van positieve persuitingen (8)
toetsing dienstverlening (2/7)
gestegen naar 7,5 en 7,2 (5)
inzichtelijk (productbegroting) (6)
competentieontwikkeling (4/5)
• Inrichten team educatie (3/6)
• De jaarrekening en het jaarverslag
• Heldere interne communicatie volgens
zijn uitgevoerd op basis van de
afgesproken lijnen (4/5)
• 0-meting en tussenmeting
uitvoeringsovereenkomsten en de
• Gericht sturen op vereiste
ontwikkelen en uitvoeren op het
PDCA-cyclus (6/7)
competenties conform nieuwe
gebied van verwachte resultaten op
• Verdere uniformering van taken
functieprofielen (5)
• Activiteitenplan maken voor organiseren dynamische activiteiten en
creativiteit en mediawijsheid (4)
en waar mogelijk centraliseren van
dienstverlening (2)
• Implementeren en evalueren
werkzaamheden (6)
• Ten minste 2x per jaar een bespreking
• Implementeren retailformule (2/5/8)
van een nieuw instrument voor
• Vereenvoudiging van
• Het aantal bezoeken van de website neemt jaarlijks minimaal toe
van acties en resultaten uit het A3
• Spreidingsplan opste len met daarin Bibliotheek op school als
competentiemanagement (5)
leenvoorwaarden en huisregels (6)
met 5% (1)
meerjaren- en jaarplan in de teams (7)
alternatief voor de Lytse Biebs (3/8)
• Protoco len mbt klantcontacten
• BNWF werkt met en speelt actief op een aantal geselecteerde
• Gericht sturen op de te realiseren
stroomlijnen (5)
prestaties (7)
• Vastste len HRM-beleid en formuleren en vastste len van
social media en andere web 2.0-toepassingen (1)
• Klantgerichtheid als vast item op
bijbehorende regelingen (4/5)
• Tevredenheid van klanten neemt toe (ambitie vastste len n.a.v.
personeelsoverleg (5)
• Vastste len intern communicatieplan (4/5)
voorgaande meting) (2/3)
• Onderzoek naar verdere uniformering
• Stijging van het aantal uitleningen met 15% ten opzichte van
• Samenwerking met gemeenten eensluidend vastleggen (6)
van taken en centraliseren van
december 2012 (2)
• Managementrapportages inrichten op basis van
werkzaamheden (6)
• Verblijfsduur in de bieb neemt toe; ambitie vastste len n.a.v
uitvoeringsovereenkomsten met gemeenten (6)
0-meting (2)
• Gerichte actie ondernemen om
• Beleid vastste len ten aanzien van het inzetten van social media als
• Stijging aanta leden met 5% ten opzichte van december 2012 (2)
de kostprijs te drukken en de
middel voor PR en marketing (8)
• Boekstart in de kinderopvang is ingevoerd; ambitie vastste len
bedrijfsvoering te stroomlijnen (6)
• Netwerk opbouwen en onderhouden van perscontacten (8)
naar aanleiding van de pilot (3)
• Zo mogelijk in samenwerking met
• Herijken uitgangspunten maatschappelijke stages (8)
• Bibliotheek op school is ingevoerd als alternatief voor de Lytse
andere clusters naar uniformering
Biebs (3)
van leenvoorwaarden en
huisregels (6)
• Periodiek evalueren van
de effectiviteit van nieuwe
instrumenten, zoals de A3 methodiek,
• Expliciet faciliteren tijd en aandacht voor inrichten nieuwe website /
competentiemanagement (7)
social media (1)
• Bij a le plannen meetbare resultaten
• Begroten benodigde formatie voor organiseren dynamische
formuleren (PDCA) en op basis
• Jaarlijks de resultaten van de monitor voor het meten van
activiteiten en dienstverlening (2)
daarvan waar nodig de doelen
taalvaardigheid publiceren (8)
• Begroten herinrichting vestigingen (2)
bijste len (PDCA)
• Beoordeling Imago (0-meting) (8)
• Begroten implementatie Bibliotheek op school (3)
• Minimaal 14 maatschappelijke stagiaires per jaar (8)
• Monitor voor meten taalvaardigheid
• Inrichten helpdesk, toegankelijk via de website, voor hulpvragen van
• Ten minste 1 x per maand positief in de pers (8)
in proces vastleggen (8)
klanten (5)
• Protocol perscontacten opste len (8)
• Productbegroting maken in samenwerking met BSF (6)
9. bestuur & financiers
8. Maatschappij (extra opdracht)
organisatie verbeteren en vernieuwen
resuLtaat
organisatie verbeteren en vernieuwen
resuLtaat
40

Beleidsplan Bibliotheken NoordWest Fryslân 2013-2016
Missie
BNWF draagt actief bij aan
de taalontwikkeling en de
persoonlijke ontplooiing
van mensen en bevordert
daarmee hun participatie in
de maatschappij.
visie
BNWF is een betrouwbare en onafhankelijke bemiddelaar tussen
degenen die over kennis en informatie beschikken en zij die daarnaar
op zoek zijn. Wij maken een belevenis van lezen, leren en ontwikkelen,
zowel in onze fysieke vestigingen als digitaal. Klanten en partners
vinden door onze inspanningen snel en gemakkelijk betrouwbare
informatie en in samenwerking ontstaat nieuwe kennis.
Wij zijn creatief, resultaatgericht en grensverleggend en
nemen verantwoordelijkheid voor ons eigen leerproces.
Wij werken efficiënt aan het bereiken van onze doelen en
doelgroepen binnen de hiervoor gestelde kaders.
Wij zorgen voor de verbinding tussen vraag en aanbod
van informatie, of het nu om fysieke documenten gaat of
digitale informatie.
succes bepaLende factoren
1. De digitale bibliotheek is een gelijkwaardige
tegenhanger van de fysieke bibliotheek
2. Activiteiten en dienstverlening zijn een belevenis
3. Activiteiten van de bibliotheek m.b.t. leesbevordering
en mediawijsheid zijn geïntegreerd in vroeg-,
voorschools- en basisonderwijs.
4. De medewerkers zijn creatief en mediawijs
5. De medewerkers zijn klantgericht en zelfverantwoordelijk
6. De werkprocessen zijn efficiënt en samenhangend
7. De Plan-do-check-act-cyclus wordt volledig uitgevoerd
8. De bibliotheek verwerft een meer zichtbare plaats in de
maatschappij
1. Leiderschap 3. ManageMent van Medewerkers 5. ManageMent
7. Medewerkers
9. bestuur & financiers
van processen
• Innovatieprijs ontwikkelen en
uitzetten (2)
• Best practices van andere bibliotheken
en organisaties benutten,(bv mbt
onderzoeken verblijfsduur, Bieb Werkt)
(2/3)
• Tonen voorbeeldgedrag in creativiteit
en klantgerichtheid (4/5)
• Belonen van positieve
competentieontwikkeling (4/5)
• Heldere interne communicatie volgens
afgesproken lijnen (4/5)
• Gericht sturen op vereiste
competenties conform nieuwe
functieprofielen (5)
• Ten minste 2x per jaar een bespreking
van acties en resultaten uit het A3
meerjaren- en jaarplan in de teams (7)
• Gericht sturen op de te realiseren
prestaties (7)
• Nieuwe functieprofielen ontwikkelen en hanteren als vertrekpunt
voor functioneren en beoordelen (1/2/4/ 5)
• Opleiden en ontwikkelen van medewerkers in social media,
web 2.0-toepassingen en mediawijsheid (1/3/4)
• Bepalen welke resultaten van medewerkers worden verwacht t.a.v.
creativiteit en mediawijsheid (4)
• Invoeren competentiemanagement systeem voor medewerkers (4/5)
• Medewerkers trainen in de realisatie van positieve persuitingen (8)
2. strategie & beLeid
• Activiteitenplan maken voor organiseren dynamische activiteiten en
dienstverlening (2)
• Implementeren retailformule (2/5/8)
• Spreidingsplan opstellen met daarin Bibliotheek op school als
alternatief voor de Lytse Biebs (3/8)
• Vaststellen HRM-beleid en formuleren en vaststellen van
bijbehorende regelingen (4/5)
• Vaststellen intern communicatieplan (4/5)
• Samenwerking met gemeenten eensluidend vastleggen (6)
• Managementrapportages inrichten op basis van
uitvoeringsovereenkomsten met gemeenten (6)
• Beleid vaststellen ten aanzien van het inzetten van social media als
middel voor PR en marketing (8)
• Netwerk opbouwen en onderhouden van perscontacten (8)
• Herijken uitgangspunten maatschappelijke stages (8)
4. ManageMent van MiddeLen
• Expliciet faciliteren tijd en aandacht voor inrichten nieuwe website /
social media (1)
• Begroten benodigde formatie voor organiseren dynamische
activiteiten en dienstverlening (2)
• Begroten herinrichting vestigingen (2)
• Begroten implementatie Bibliotheek op school (3)
• Inrichten helpdesk, toegankelijk via de website, voor hulpvragen van
klanten (5)
• Productbegroting maken in samenwerking met BSF (6)
• Invoeren en evalueren digitaal
klantenpanel (1/5)
• Protocol social media opstellen (1)
• Ontwikkelen en uitzetten
klantevaluatie (2)
• Een team verantwoordelijk maken
voor website (1/4/5)
• Mysteryguest inschakelen voor
toetsing dienstverlening (2/7)
• Inrichten team educatie (3/6)
• 0-meting en tussenmeting
ontwikkelen en uitvoeren op het
gebied van verwachte resultaten op
creativiteit en mediawijsheid (4)
• Implementeren en evalueren
van een nieuw instrument voor
competentiemanagement (5)
• Protocollen mbt klantcontacten
stroomlijnen (5)
• Klantgerichtheid als vast item op
personeelsoverleg (5)
• Onderzoek naar verdere uniformering
van taken en centraliseren van
werkzaamheden (6)
• Gerichte actie ondernemen om
de kostprijs te drukken en de
bedrijfsvoering te stroomlijnen (6)
• Zo mogelijk in samenwerking met
andere clusters naar uniformering
van leenvoorwaarden en
huisregels (6)
• Periodiek evalueren van
de effectiviteit van nieuwe
instrumenten, zoals de A3 methodiek,
competentiemanagement (7)
• Bij alle plannen meetbare resultaten
formuleren (PDCA) en op basis
daarvan waar nodig de doelen
bijstellen (PDCA)
• Monitor voor meten taalvaardigheid
in proces vastleggen (8)
• Protocol perscontacten opstellen (8)
• Alle frontofficemedewerkers kunnen de door BNWF gehanteerde
social media hanteren (4)
• Alle educatieve medewerkers integreren de door BNWF
geselecteerde digitale media in de uitvoering van hun werk (4)
• Waardering van de medewerkers in een volgend MTO t.a.v.
klantgerichtheid is ten minste gestegen van 6,7 naar 7,5 (5)
• Waardering medewerkers in een volgend MTO t.a.v. de stellingen
over voldoende verantwoordelijkheid voor het eigen werk (7,1) en
ruimte om het op een eigen wijze in te vullen ( 6,2) is ten minste
gestegen naar 7,5 en 7,2 (5)
6. kLanten & partners
• Het aantal bezoeken van de website neemt jaarlijks minimaal toe
met 5% (1)
• BNWF werkt met en speelt actief in op een aantal geselecteerde
social media en andere web 2.0-toepassingen (1)
• Tevredenheid van klanten neemt toe (ambitie vaststellen n.a.v.
voorgaande meting) (2/3)
• Stijging van het aantal uitleningen met 15% ten opzichte van
december 2012 (2)
• Verblijfsduur in de bieb neemt toe; ambitie vaststellen n.a.v
0-meting (2)
• Stijging aantal leden met 5% ten opzichte van december 2012 (2)
• Boekstart in de kinderopvang is ingevoerd; ambitie vaststellen
naar aanleiding van de pilot (3)
• Bibliotheek op school is ingevoerd als alternatief voor de Lytse
Biebs (3)
8. Maatschappij (extra opdracht)
• Jaarlijks de resultaten van de monitor voor het meten van
taalvaardigheid publiceren (8)
• Beoordeling Imago (0-meting) (8)
• Minimaal 14 maatschappelijke stagiaires per jaar (8)
• Ten minste 1 x per maand positief in de pers (8)
• Voor alle gemeenten waar
BNWF voor werkt zijn
eenduidige, resultaatgerichte
uitvoeringsovereenkomsten
opgesteld (6/7)
• Alle gemeenten verbinden zich aan
een intentieverklaring ten aanzien
van de onderlinge samenwerking (6)
• Van elke prestatie zijn de kosten
inzichtelijk (productbegroting) (6)
• De jaarrekening en het jaarverslag
zijn uitgevoerd op basis van de
uitvoeringsovereenkomsten en de
PDCA-cyclus (6/7)
• Verdere uniformering van taken
en waar mogelijk centraliseren van
werkzaamheden (6)
• Vereenvoudiging van
leenvoorwaarden en huisregels (6)
organisatie
verbeteren en vernieuwen
resuLtaat