Our Biological Heritage
Our Biological Heritage
Our Biological Heritage
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ffcj úúO;ajfha<br />
› ,dxlSh Wreuh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
› ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh<br />
iy<br />
ä,aud ixrlaIK wdh;kh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
fuu .%ka:h › ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh úiska › ,xld cSj<br />
úoHd wdh;kh" › chj¾Okmqr úYajúoHdhSh jk yd mdßißl úoHd<br />
wOHhk wxYh yd ffcj úúO;aj f,alï ld¾hd,fha iyfhda.h<br />
iy Dilmah Conservation wdh;kfha uq,H wkq.%yh hgf;a m%ldYhg<br />
m;alrk ,§'
m%:u uqøKh 2013<br />
ixfYdaê; fojk uqøKh 2013<br />
ixfYdaê; f;jk uqøKh 2014<br />
ISBN 978-955-0034-06-2<br />
nQ f;Èh<br />
Ficus exasperata<br />
© Kasun Pradeepa<br />
mgqk<br />
m%Odk ixialdrl uKav,h<br />
uydpd¾h ysrdka wurfialr"<br />
jk yd mdßißl úoHd wOHk wxYh"<br />
› chj¾Okmqr úYajúoHd,h<br />
uydpd¾h foajl ùrfldaka"<br />
i;a;aj úoHd wOHk wxYh fldKl msgq ieliqu<br />
liqka m%§m" Wild Studio<br />
uqøKh<br />
lreKdr;ak iy mq;%fhda ^mqoa& iud.u" fld
fmrjok<br />
› ,xld ;reK cSjfõÈkaf.a ix.uh ;reK mrmqr w;r cSj úoHdj" mßir<br />
l
ffcj úúO;ajfha<br />
› ,dxlSh Wreuh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
› ,xld ;reK cSjfõ§kaf.a ix.uh<br />
iy<br />
ä,aud ixrlaIK wdh;kh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong>
Dugong<br />
Conservation<br />
Forest<br />
Corridors<br />
Discovering<br />
Novel<br />
Species<br />
Rediscovery<br />
Pseudophilautus<br />
hypomelas<br />
Novel<br />
Discoveries<br />
Polypedates ranwellai<br />
Dilmah Conservation hkq Dilmah f;a iud.u úiska › ,xldfõ<br />
mßir iy ixialD;sh ixrlaIK lsßu Wfoid 2007 j¾Ifha §<br />
wdrïN lrk ,o wkqnoaO wdh;khls'<br />
mßirh iy ixialD;sh ixrlaIK lsßu hk uq,sl m%;sm;a;sh<br />
mokï lrf.k wkq f;aud yhla hgf;a 25 lg wêl jHdmD;ska<br />
yryd Dilmah Conservation wdh;kh ixrlaIK lghq;= j,<br />
kshef,ñka isák w;r f;a j;= wY%s; mßir moaO;Ska ys ffcj<br />
úúO;ajh ixrlaIK Wfoid iqúfYaI jHdmD;ska l%shd;aul fõ'<br />
miq.sh jir wdrïNfha§ hdmk w¾Ooaùmfha m%;sia:dmkh lrk ,o<br />
—f;dkavukdre fCIa;% wOHk uOHia:dkh˜ iy jir wjidkfhaoS<br />
kdj,msáfha wdrïN lsÍug kshñ; —foaY.=Ksl fjkialï wOHk<br />
uOHia:dkh˜ › ,xlSh ffcj úúO;aj ixrlaIK lsßu Wfoid<br />
iqúfYaI odhl;ajhla imhkq we;ehs úYajdi lruq'<br />
2012 j¾Ifha isg Herpetological Foundation of Sri Lanka iu.<br />
lrf.k hkakd jq kj WNhcSù úfYaI fidhd.eksu iy tu úfYaI<br />
csj;a jkakd jq jdiia:dk wdrCId lsÍu i|yd f;dr;=re iïmdokh<br />
lsÍu fuu jHdmD;sfha m%Odk wruqK fõ' fuu jHdmD;s ;=,ska kj<br />
f.ïnka úfYaI 09 fofkl= fï jk úg fidhd f.k we;s w;r j|ù<br />
.shd hehs ie,l+ f.ì úfYaIhla o kej; fidhd f.k we;' tys<br />
m%;sM,hla f,i tu úfYaIhkag wdfõKsl jq jdiia:dk hï;dla<br />
ÿrg wdrCId lsÍug yelsù we;'<br />
Supporting the<br />
Elephant<br />
Transit<br />
Home<br />
f;a j.dj iy ckdjdi bosùfuka fjkajq ffcj úúO;ajfhka wkqk yqfol,djq<br />
jk.yk hd lrkq jia 2012 oS wdrïN jqkq —jk.yk cd, .; lsÍu ;=,ska mßir<br />
ixrlaIKh˜ jHdmD;sh yryd fï jk úg wekaodk j;=hdh wd›;j we;s fo,aj,<br />
iy j
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
› ,xldfõ<br />
ffcj<br />
úúO;ajh<br />
Prelude<br />
m%drïNh<br />
isxyrdc jkdka;rh<br />
Sinharaja Rain Forest<br />
© Dulan Ranga<br />
Biodiversity of Sri Lanka
fyda¾gka ;ekak<br />
Horton Plains<br />
© Amila Chanaka<br />
› ,xldfõ ffcjúúO;ajh<br />
p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy YÑkaøsld úfcaisxy<br />
ffcj úúO;ajh hkq ir,ju i,lk l,ays ñys;,fha mj;akd Ôjfha úúO;ajhhs'<br />
wm wjg we;s jDlaI,;d i;d isjqmdjqka" fï u.ska woyia jk nj wm ieu okakd<br />
lreKls' tfia jqj o úoHd;aul j i,lk úg ffcj úúO;ajhg fuhska u|la<br />
Tíng .sh ks¾jpkhla mj;S' 1992 jif¾ n%iS,fha ßfhda o fckhsfrda (Rio<br />
de Janeiro) k.rfha mej;s ñys;, iuq¿j (Earth Summit) fkdfyd;a tlai;a<br />
cd;Skaf.a mßirh yd ixj¾Okh ms
› ,xldfõ uOHu l`ÿlrh flakaø lr .ksñka iEu foigu .,d niskd m%Odk<br />
.x.d 103 la wm rg i;=h' tfukau rg mqrd úúO whqßka jHdma; jq mia j¾. 14<br />
la › ,xldfjka jd¾;d fõ' fuf,i N+ úoHd;aul" ld,.=Ksl yd N+ úIu;djfha<br />
úYd, úúO;ajhla j¾. ls'ó' 65"610 la jeks l=vd m%udKhla ;=< jHdma; ù<br />
;sîu ksid N+ñh w;ska idfmalaIj l=vd jqj o mdßißl ,laIK w;ska iqúfYaIS<br />
úúO;ajhla fmkajk l,dm .Kkdjlg Y%S ,xldj Wreulï lshhs' tfyhska tA tA<br />
l,dmhg WÑ; f,i yev.eiqKq iqúfYaIS Ydl m%cdjka iy tA tA ;;a;aj yd tA tA<br />
Ydl m%cdjkag .e,fmk f,i úfYaISlrKhg ,la jq i;a;aj m%cdjka rdYshlska o<br />
› ,xldj fmdfydi;ah' fuu lreKq ldrKd mokï lr .ksñka › ,xldj ffcj<br />
foaY.=Ksl l,dm 6 lg fnod olajd we; (Weerakoon & Goonatilake, 2006)' fuu<br />
l,dm my; wdldr jk w;r tAjdfha jHdma;sh is;shu 1'1 ys oelafõ'<br />
my; rg yd ueo rg f;;a l,dmh<br />
úh,s l,dmh<br />
my; rg yd ueo rg w;rueos l,dmh<br />
l`ÿlr f;;a l,dmh<br />
l`ÿlr w;rueos l,dmh<br />
Y=Ial l,dmh<br />
› ,xldj mqrd yuqjk úúO mßir moaO;s i,ld ne,sfï§ fïjd m%Odk f,i<br />
fldgia 4 lg fjka lr ±laúh yel'<br />
mßir moaO;sh<br />
jkdka;r iy wdY%s; mßir moaO;s<br />
N+ñ m%udKh ^fylaghdr&<br />
ksj¾;k f;;a my;rg iodyß; jkdka;r 141"506<br />
ksj¾;k Wm-l÷lr jkdka;r 68"616<br />
ksj¾;k l÷lr jkdka;r 243"886<br />
ksj¾;k úh,s ñY% iodyß; jkdka;r 464"076<br />
ksj¾;k lgq le,E<br />
.x.dOdr úh,s jkdka;r 22"435 *<br />
;DKN+ñ ^f;;a m;k" úh
ñßÈh ll=¿jka<br />
llal=Ügka úfYaIhla<br />
Oziothelphusa hippocastanum<br />
Y%S ,xldfjka fï jk úg jd¾;d jk uq¿ Ydl yd i;aj úfYaI .Kk w;s uy;ah'<br />
tA w;=ßka f;dard.;a ðù ldKav lsysmhlg wh;a úfYaI .Kk yd wdfõKsl<br />
úfYaI .Kk fukau bka iuyrla ldKav ms
© Gehan Rajeev © Gehan Rajeev © Gehan Rajeev<br />
WNhÔúka<br />
ñßÈh uiqka<br />
› ,xldfõ ñßÈh mßir moaO;s ;=, fï jk úg iajNdúlj jd¾;d jk ^y`ÿkajd<br />
ÿka úfYaI yer& ñßÈh u;aiH úfYaI .Kk 91 ls' bka úfYaI 50 la ^54'9]&<br />
wdfõKsl úfYaI fõ' fuu uiqka w;ßka úfYaI 45 lg wh;a uiqka ;¾ckhg<br />
,laj we;s njg;a úfYaI 2 la fï jk úg;a j| ù f.dia we;ehs ie,lsh yels<br />
nj;a 2012 cd;sl r;= o;a; fmdf;a we.hSï u.ska y`ÿkdf.k we;'<br />
Wr.hka<br />
fyd*aukaf.a m÷re ueähd<br />
Pseudophilautus hoffmani<br />
úfYaI 119 lg wh;a WNh Ôúka Y%S ,xldj ;=< fï jk úg jd¾;d ù we;s w;r<br />
thska 103 la ^86'6]& wdfõKsl úfYaI fj;s' tfiau fuu WNhÔúka wh;a .K<br />
ie,lSfï§ Nannophrys, Lankanectus, Adenomus yd Taruga hk .Khka ›<br />
,xldjg wdfõKslh' uE; Nd.fha isÿ flreKq m¾fhaIK u.ska wm rfÜ WNh<br />
Ôúka ms
fuu ish¨ o;a;hka úYaf,aIkh lr neÆ úg mßir moaO;s úúO;ajh iy úfYaI<br />
úúO;ajh ie,lSfï oS YS% ,xldj l,dmSh fukau f.da,Sh jYfhka o jeo.;a ia:dkhla<br />
iy by< jákdlula ork nj meyeos,sh' fuu ffcj úúO;ajh iy tA ms
› ,xldfõ<br />
mßir moaO;s<br />
úúO;ajh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
Chapter<br />
mßÉfþoh<br />
1<br />
isxyrdc jkdka;rh<br />
Sinharaja Rain Forest<br />
© Dulan Ranga<br />
Ecosystem Diversity of Sri Lanka
fyda¾gka ;ekak<br />
Horton Plains<br />
© Gehan Rajeev<br />
› ,xldfõ jkdka;r iy wdY%s; mßir moaO;s úúO;ajh<br />
p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy YÑkaøsld úfcaisxy<br />
kq;k ixLHdf,aLk j,g wkqj › ,xldfõ jkdka;r jeiau uq¿ N+ñ m%udKfhka<br />
29] jk w;r" úhka iys; iajNdúl jk jeiau uq¨ N+ñ m%udKfhka 22'4]<br />
muK jk nj .kka n,d ;sfí' › ,xldfõ úúO m
iejdkd mßir moaO;s Y%S ,xldfõ uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 300-1000 w;r Wilska<br />
hq;= úh,s yd w;rueÈ l,dmhkays uq,sl jYfhka ks,a., ìì, fudKrd.,<br />
nÿ,a, wd§ m%foaYhkays jHdma;j we;' Wie;s m;kYS,S fyda w¾O-m;kYS,s<br />
(Semi-deciduous) Ydl nyq,j we;s w;r ìï ia:rfha Wie;s ;DK Ydl me;sr<br />
mj;s' Ydl jßkajr we;sjk .skakg Tfrd;a;= §u Wfoid >k fmd;= iys; jk<br />
w;r tlsfklg jvd wE;ska jefâ ia:ÍNjkhla olakg fkd,efnk w;r Ydl<br />
uia:l (Canopy) l=vd fõ' lyg" wr¿" nq¿" fk,a,s" ojq, fuu l,dmhkays m%uqL<br />
Ydl úfYaIhka fõ'<br />
Y%S ,xldfõ ;DK ìï uq,sl jYfhka f;;a m;k (Wet patana) úh
ñßÈh wdY%s; f;;aìï<br />
lrÈh wdY%s; f;;aìï<br />
.x.d yd we,fod<<br />
ks,aj,d .Õ<br />
Nilwala River<br />
.xfudah<br />
ukakdru<br />
Mannar<br />
© Amila Sumanapala © Dulan Ranga © Kasun Pradeepa<br />
msgdr ;eks<br />
› ,xldj b;d l=vd rgla jqjo N+ñfha isg uqyqo foig úysoS hk m%Odk .x.d<br />
103 la yd tA yd ineos we,fod< rdYshlskao ieÿï,;a fõ' ffcj úúO;ajh<br />
ixrËKfhys,d fï .x.d yd we,fod< j,ska flfrk fufyh wñ, fõ'<br />
lka;f,a<br />
Kanthale<br />
.x.d yd Èh myrj,a wdY%s;j j¾Idj jeä ld,fha w;sf¾l c,h rojd .ekSug<br />
msgdr ;eks WmldÍ jk w;r j¾Id c,h iu. tk frdka uv ;ekam;a ùfuka<br />
fuu m%foaY j, mfia irenj jeäùu ksid j.d lghq;= ioydo b;d fhda.H fõ'<br />
fuys we;s úfYaI;ajh jkafka jif¾ flá l,lg muKla fuu msgdr ;eksj,<br />
c,h /§ ;sîuhs' .xj;=r md,kh lsÍu i|yd fujeks msgdr ;eks mej;Su<br />
b;d jeo.;a fõ'<br />
ú,a¨<br />
j.=re jkdka;r<br />
wdkú¨kaodj<br />
Anvilundawa<br />
› ,xldj ;=, iajNdúl jeõ fkd;snqko" msgdr ;eksj, c,h §¾> ld,hla<br />
uq¿,af,a /§ ;sîu ksid we;sjk ú,aa¨ rdYshla olakg ,efí' úfYaIfhkau<br />
.xÕd j, we;s jx.= wdY%s;j ú,aa¨ fndfyda úg oel.; yels w;r' › ,xldfõ<br />
os.u .Õ jk uyje,s .Õ wdY%s;j ú,aa¨ fndfydauhla msysgd ;sfí'<br />
ñßÈh wdY%s; j.=reìï<br />
fokshdh<br />
Deniyaya<br />
tla /ia ù we;s fkd.eUqre c,hg wkqj¾;kh jQ Ydl m%cdjlf.ka ieÿï,;a<br />
ñßÈh f;;aìï jkdka;r moaO;sfha wjidk ika;;s wjia:dj j.=re jkdka;r<br />
f,i yeÈkaúh yel' j¾Ifha tla ld,hl§ uq¿ukskau ñßÈfhka jeiS mej;Suo<br />
fïjdfha úfYaI ,ËKhls' › ,xldj ;=, ÿ¾,N f;;aìï j¾.hla jk w;r<br />
b;d iSñ; m%foaYhla ;=, me;sr mj;sk nq,;aisxy, j,õj;a; j;=rdk j.=re<br />
jkdka;rh fï ioyd fydou ksoiqk fõ" fydrje,a (Stemonoporus mooni) yd<br />
iqj| (Mesua stylosa) hk Ydl fol oekg iajNdúlj yuqjk tlu ia:dkh<br />
o fuh fõ'<br />
fnd,af.dv<br />
Bolgoda<br />
fïjd ñßÈh msreKq my;a ìï m%foaY fõ' fuu ìï Rcqju .x.djlska fyda .x<br />
j;=frka fmdaIKh ,nhs' w¾O jYfhka Èrdm;a jQ ldnksl øjHhkaf.ka fuu<br />
N+ñh iukaú; jk w;r fïjdhska mSÜ ks¾udKh fõ' uq;=rdcfj< j.=reìu ›<br />
,xldfõ msysgd we;s úYd,;u mSÜ ksêh f,i yÿkajdÈh yelsh'<br />
© Gehan Rajeev © Amila Chanaka<br />
© Amila Chanaka © www.leawo.com<br />
.xfudah hkq .x.djla uqyqog jefgk ia:dkhhs' fuu mßir moaO;sfha<br />
m%Odk ,ËK jkqfha ffokslj isÿjk Woï r< WÉpdjpkh c,fhys<br />
w;rueÈ ,jK;djh hkdÈhhs' › ,xldfõ fujeks f;;aìï 45 la muK<br />
oelsh yelsh'<br />
l
wNHka;r ,jK ú,a¨<br />
ú,am;a;= jfkdaoHdkh<br />
Wilpattu National Park<br />
© Kasun Pradeepa © Gehan Rajeev<br />
wNHka;r ,jK ú,a¨ hkq ,jK ñY%s; fkd.eUqre je,s iys; mfika<br />
hq;a ú,a fõ' fï ioyd jk fydou ksoiqk ú,am;a;= cd;sl jfkdaoHdkfha<br />
msysgd we;'<br />
jeõ" c,dY yd l=Uqre<br />
ñksid úiska ks¾ñ; f;;aìï<br />
jdß c,dYhla<br />
Irrigation Reservoir<br />
› ,xldj ;=, ñksid úiska ks¾udKh lrk ,o jeõ wd§ jQ c,h<br />
tla /ia jk ia:dkhkaf.a ixLHdj w;súYd,h' ñksid úiska ks¾ñ;<br />
f;;aìï m%Odk jYfhka ldKav 3 lg j¾. l, yelsh fuhska m%Odk<br />
jkqfha jeõ c,dY yd l=Uqre fõ' › ,xldj ;=, iajNdúl jeõ msysgd<br />
fkdue;' m%Odk jdß c,dY fylaghdr 7"820 la mqrd me;sr mj;sk<br />
w;r iq¿ mßudK jdß c,dY fylaghdr 5"250 la mqrd me;sr mj;S'<br />
l=Uqre hkq ksYap, c,h ;djld,slj tla/iaj mj;sk ia:dkhls' fuh<br />
lDIsld¾ñlj Ndú;djk j.=re ìuls' fï jk úg ,xldfõ ù j.dj<br />
ioyd Ndú;djk N+ñ m%udKh o< jYfhka 977"561 ls' ñka fndfyduhla<br />
wNHka;r my;aìï j, msysgd we;s w;r iq¿ m%udKhla wNHka;r Wia<br />
ìï j, msysgd we;'<br />
nqkao, l
© Dulan Ranga<br />
nqkao, f;;aìu Bundala Wetland<br />
fï jk úg f,dalfha f;;aìï 2123 la /ïid f;;aìï f,i kï lr we;s w;r<br />
jeäu /ïid f;;aìï N+ñ m%udKhla we;af;a lekvdfõ jk w;r tlai;a<br />
rdcOdksh f,dj jeäu /ïid f;;aìï m%udKhg Wreulï lshhs'<br />
oekg › ,xldfõ f;;aìï w;ßka fylaghdr 198172 la mqrd me;sr we;s f;;aìï<br />
6 la /ïid f;;aìï f,i kï fldgwe;'<br />
f;;aìfï ku N+ñ m%udKh m%ldYhg m;a l, Èkh msysàu<br />
^fylaghdr&<br />
^Èia;%slalh&<br />
nqkao, 6210 1990 cQks 15 yïnkaf;dg<br />
wdkú¨kaodj 1397 2001 wf.daia;= 03 mq;a;,u<br />
ud÷ .Õ 915 2003 foieïn¾ 11 .d,a,<br />
fjkal,dhs 4839 2010 cQ,s 12 ukakdru<br />
l=uk 19011 2010 Tlaf;daïn¾ 29 wïmdr<br />
ú,am;a;= 165800 2013 fmnrjdß 02 mq;a;,u" wkqrdOmqrh<br />
ukakdru<br />
j.=j 1'1 › ,xldfõ /ïid f;;aìï<br />
jdKsc fNda. j.d<br />
Cash Crop Cultivation<br />
© Kasun Pradeepa<br />
› ,xldfõ lDIsld¾ñl mßir moaO;s úúO;ajh<br />
p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh iy pdmd yxikS<br />
› ,xldj wE; w;S;fha mgka lDIsld¾ñl w¾: l%uhla mej;s rgla f,i ie,lsh<br />
yels w;r rfÜ m%Odk lDIsld¾ñl ieleiau ù j.dj u; mokï ù ;sì‚' ;jo ›<br />
,xldj Y;j¾Idêl ld,hla uq¿,af,a l=¿ nvq i|yd buy;a m%isoaêhla bisÆ nj<br />
ft;sydisl idOl wkqj fmkShhs' ;ju;a › ,xldfõ o, cd;sl ksIamdÈ;fhka 11'1]<br />
lg odhl jkafka lDIsl¾udka;h jk w;r rfÜ iuia: Y%u n,ldfhka 23'4] la<br />
lDIsld¾udkaa;hg odhl ù ;sfí'<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
miq.sh Y;j¾Ih w.Nd.fha§ 25"000 la muK f.dùka úiska jd‚c fNda. jYfhka<br />
ñßia" ¿QKq yd w¾;dm,a j.dj isÿ lrk ,§' › ,dxlsl lDIsl¾udka;h i,lk úg<br />
jeä m%;sY;hla iukaú; jkafka fylaghdr 1 g wvq j.d ìïj, lDIsld¾ñl lghq;=<br />
isÿlrk iq¿ mßudK fnda. fnda. j.dlrejkaf.ks'<br />
wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />
IUCN Sri Lanka and the Central Environmental Authority of Sri Lanka (2006). National-Wetland Directory of<br />
SriLanka. Colombo, Sri Lanka.<br />
CEA/Euroconsult (1994). Wetlands Are No Wastelands - A Manual and Strategy for Conservation and<br />
Development of Wetlands, Wetland Conservation Project, Central Environmental Authority, Sri Lanka and<br />
Netherlands<br />
MOE (2012). The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />
Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />
http://www.ramsar.org, 09 June 2013<br />
lDIsld¾ñl mßir moaO;s uQ,sl jYfhka l=Uqre" f;a" fmd,a yd rn¾ jeks m%Odk<br />
wmkhk fnda. j.dìï" fldams" fldfldajd" l=re÷ jeks iq¿ wmkhk j.dìï" m
fy,au¿ j.d l%uh Terraced paddy field<br />
Wmßu m%fhdack ,nd.ksñka fy,au¿ l%uhgo isÿlrkq ,nhs' fyaka j.dfõ§<br />
f.dúhka úiska f;dard.kq ,nk t
› ,xldfõ<br />
Ôj úfYaI<br />
úúO;ajh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
Chapter<br />
mßÉfþoh<br />
2<br />
fyda¾gka ;ekak<br />
Horton Plains<br />
© Gehan Rajeev<br />
Species Diversity of Sri Lanka
Arid Zone<br />
Dry Zone<br />
Northern Intermediate Lowlands<br />
Eastern Intermediate Lowlands<br />
Northern Wet Lowlands<br />
South of Ratnapura-Northern Sinharaja<br />
Southern Sinharaja-Hiniduma-Kanneliya<br />
Foothills of Adam's Peak<br />
North of Ratanpura-Ambagamuwa<br />
Kandy-Upper Mahaweli<br />
Knuckles<br />
Central Mountains<br />
Ramboda-Nuwara Eliya<br />
Adam's Peak<br />
Horton Plains<br />
chapter<br />
2<br />
30<br />
rïuf,a lkao<br />
Rammale Kanda<br />
© Gehan Rajeev<br />
› ,xldfõ Ydl úúO;ajh<br />
p;=rx. bfrdaIdka foaYm%sh<br />
is;shu 2'1 › ,xldfõ Ydl l,dm<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
› ,xldj" mqrd;kfha mgka iajNdj fi!kao¾hfha mßmQ¾K;ajh ms
ixrCIK uÜgu<br />
úfYaI .kk<br />
úoHd;aul kduh<br />
jHjydr kduh cd;sl ixrCIK uÜgu<br />
w;sYhska wka;rdhg ,lajq we;eï úg j|ù f.dia we;s (CR(PE)) 20<br />
w;sYhska wka;rdhg ,lajQ (CR) 41<br />
wka;rdhg ,lajQ (EN) 87<br />
wka;rdhg ,laùug bv we;s (VU) 71<br />
Cycas zeylanica (J.Schust.) A.Lindstr. & K.D.Hill uy uvq CR<br />
Cycas nathorstii J.Schust. uvq VU<br />
óg wu;rj ;j;a úfYaI 40 la ;¾ckhg ,laùug wdikak (NT) úfYaI f,i<br />
j¾.SlrKh lr we;'<br />
l=,h ;¾ð; úfYaI .Kk úfYaI .Kk<br />
(Family) (Total Threatened) (Total Species)<br />
Aspleniaceae 16 (1) 29 (2)<br />
Athyriaceae 19 (3) 26 (5)<br />
Blechnaceae 4 6<br />
Cyatheaceae 7 (4) 7 (5)<br />
Davalliaceae 3 5<br />
Dennstaedtiaceae 4 10 (1)<br />
Dryopteridaceae 25 (6) 31 (8)<br />
Equisetaceae 1 1<br />
Gleicheniaceae 0 2<br />
Hymenophyllaceae 18 (3) 19 (3)<br />
Hypodematiaceae 1 2<br />
Isoetaceae 1 1<br />
Lindsaeaceae 9 (2) 12 (2)<br />
Lycopodiaceae 11 14<br />
Lygodiaceae 1 3<br />
Marattiaceae 1 2<br />
Marsileaceae 1 2<br />
Nephrolepidaceae 1 4<br />
Oleandraceae 1 1<br />
Ophioglossaceae 9 9<br />
Osmundaceae 1 (1) 1 (1)<br />
Polypodiaceae 22 (5) 46 (9)<br />
Psilotaceae 1 1<br />
Pteridaceae 13 (4) 46 (4)<br />
Schizaeaceae 0 1<br />
Selaginellaceae 2 (1) 9 (1)<br />
Tectariaceae 7 (1) 12 (2)<br />
Thelypteridaceae 21 (2) 34 (6)<br />
isxyrdc jkdka;rfha<br />
úhka ia:rh<br />
Canopy Layer of Sinharaja<br />
wdjD; îcl Ydl úúO;ajh<br />
ñys;,h u; jvd;a iq,Nj jHdma;j mj;sk Ydl ldKavh wdjD; îcl Ydl fõ'<br />
kq;k ixLHd f,aLk j,g wkqj ñys;,h u; wdjD; îcl Ydl 300"000 - 400"000<br />
la w;r m%udKhla mj;sk w;r tAjd l=, 415 la hgf;a j¾. lr we;'<br />
› ,xldj ;=,o wfkl=;a rgj,a iu. ixikaokh lsÍfïÈ jvd jeä úfYaI<br />
úúO;ajhla ±lsh yels w;r wdfõKsl Ydl jeä m%;sY;hla jd¾;d fõ' ;jo<br />
› ,xldfõ wdfõKsl Ydl l=, lsisjla jd¾;d fkdjk w;r wdfõKsl .K 14 la<br />
jd¾;dfõ' ñka jeä m%;sY;hla jd¾;d jkafka ksß; yd uOHu ld,dmhka ys ùu<br />
úfYaI ,CIKhls'<br />
2012 r;= o;a; jd¾;djg wkqj we.hSug ,la l, Ydl l=, 186 lg wh;a foaYsh<br />
imqIam Ydl 3"154 w;ßkaa Ydl úfYaI 1"385 ^wdikak jYfhka 44] la muK&<br />
;¾ckhg ,la jQ úfYaI f,i ie,fla' ;jo" Strobilanthes caudata (Acanthaceae),<br />
Blumea angustifolia (Asteraceae), Crudia zeylanica (Fabaceae), Rinorea bengalensis iy<br />
Rinorea decora (Violaceae) hk úfYaI my kIaG jQ (Extinct) úfYaI f,i ie,flk<br />
w;r Alphonsea hortensis (Annonaceae) and Doona ovalifolia (Dipterocarpaceae) hk<br />
úfYaI fol jkuh kIaG (Extinct in the wild) jQ úfYaI f,i ie,fla'<br />
l=,h ;¾ð; úfYaI .Kk úfYaI .Kk<br />
(Family) (Total Threatened) (Total Species)<br />
© Dulan Ranga<br />
chapter<br />
2<br />
32<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
tl;=j 200 (33) 336 (49)<br />
j.=j 2'1 › ,xldfõ m¾Kdx. Ydl l=,<br />
^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&<br />
újD; îcl Ydl úúO;ajh<br />
újD; îcl Ydl hkq úIu îcdKql;djh olajk M,hlska wdjrKh fkdjq îc<br />
iys; Ydl fõ' › ,xldfõ iajNdúlj yuqjkafka foaYSh úfYaI folla muKs'<br />
fuu úfYaI fol ihslefâisfha (Cycadaceae) l=,hg yd ihslia (Cycas) .Khg<br />
wh;a fõ'<br />
Poaceae 81 (13) 262 (22)<br />
Fabaceae 72 (6) 221 (13)<br />
Orchidaceae 130 (42) 184 (50)<br />
Rubiaceae 74 (51) 179 (102)<br />
Cyperaceae 62 (10) 168 (11)<br />
Acanthaceae 40 (22) 105 (41)<br />
Asteraceae 34 (16) 86 (29)<br />
Malvaceae 19 (6) 71 (9)<br />
Melastomataceae 59 (48) 71 (57)<br />
Lamiaceae 14 (5) 70 (15)<br />
j.=j 2'2 › ,xldfõ úYd,;u Ydl l=,<br />
^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&
› ,xldfõ ±kg jd¾;djk Ydl l=, 185 w;ßka ;DK (Poaceae) Ydl l=,h"<br />
úYd,;u Ydl l=,h f,i ie,lsh yels w;r › ,xldfõ úYd,;u Ydl l=, 10<br />
my; mßÈ fõ'<br />
Ydl l=, 186 ka ish¨u úfYaI ;¾ckhg ,la ù we;s l=, 24 la yuqjk w;r<br />
wvla fyda Bg jeä m%;sY;hla ;¾ckhg ,la jq l=, 81 la yuqfõ' fuu úfYaI<br />
j, jHdma;sh ie,lsfï § jeäu ;¾ð; úfYaI .Kkla f;;a l,dmhg iSud ú<br />
we;s w;r uykqjr" r;akmqr" kqjrt
Lentibulariaceae 7 (1) 15 (1)<br />
Linaceae 1 2<br />
Lindernaceae 5 (3) 16 (3)<br />
Loganiacea 4 (2) 9 (4)<br />
Loranthaceae 11 (8) 21 (11)<br />
Lythraceae 4 16<br />
Magnoliaceae 1 1<br />
Malpighiaceae 1 2<br />
Malvaceae 19 (6) 71 (9)<br />
Marantaceae 1 3 (1)<br />
Melastomataceae 59 (48) 71 (57)<br />
Meliaceae 7 (2) 13 (2)<br />
Menispermaceae 8 13<br />
Menyanthaceae 2 4<br />
Molluginaceae 1 6<br />
Monimiaceae 3 (2) 3 (3)<br />
Moraceae 8 (1) 33 (4)<br />
Musaceae 2 2<br />
Myristicaceae 2 (1) 4 (1)<br />
Myrtaceae 26 (24) 56 (46)<br />
Nelumbonaceae 0 1<br />
Nepenthaceae 1 (1) 1 (1)<br />
Nyctaginaceae 0 4<br />
Nymphaeaceae 1 2<br />
Ochnaceae 0 4 (1)<br />
Olacaceae 2 (1) 6 (1)<br />
Oleaceae 3 (1) 10 (1)<br />
Onagraceae 0 5<br />
Opiliaceae 0 2<br />
Orchidaceae 130 (42) 184 (50)<br />
Orobanchaceae 11 (2) 18 (3)<br />
Oxalidaceae 2 5<br />
Pandanaceae 3 (2) 7 (3)<br />
Papaveraceae 0 1<br />
Passifloraceae 1 2<br />
Pedaliaceae 1 3<br />
Pentaphylaceae 6 (3) 7 (3)<br />
Phrymaceae 1 1<br />
Phyllanthaceae 16 (9) 69 (27)<br />
Picrodendraceae 0 1<br />
Piperaceae 7 (1) 12 (4)<br />
Pittosporaceae 1 2<br />
Plantaginaceae 3 23 (2)<br />
Plumbaginaceae 0 1<br />
Poaceae 81 (13) 262 (22)<br />
Podestemaceae 6 (2) 7 (2)<br />
Polygalaceae 6 (3) 15 (4)<br />
Polygonaceae 0 12<br />
Pontederiaceae 0 2<br />
Portulacaceae 1 5<br />
Potamogetonaceae 0 3<br />
Primulaceae 11 (4) 24 (9)<br />
Proteaceae 1 (1) 1 (1)<br />
Putranjivaceae 2 (1) 6 (3)<br />
Ranunculaceae 4 (1) 7 (1)<br />
Rhamnaceae 4 (2) 14 (3)<br />
Rhizophoraceae 5 (1) 10 (1)<br />
Rosaceae 5 17 (2)<br />
Rubiaceae 74 (51) 179 (102)<br />
Ruppiaceae 0 1<br />
Rutaceae 7 29 (2)<br />
Sabiaceae 2 2<br />
Salicaceae 3 (2) 10 (4)<br />
Salvadoraceae 0 2<br />
Sapindaceae 6 (2) 11 (4)<br />
Sapotaceae 5 (16) 18 (16)<br />
Schizandraceae 21 25<br />
Scrophulariaceae 1 1<br />
Sentalaceae 2 (1) 3 (1)<br />
Simaroubaceae 2 3<br />
Smilacaceae 1 3<br />
Solanaceae 2 11<br />
Sphenocleaceae 0 1<br />
Staphyleaceae 0 1<br />
Stemonaceae 0 1<br />
Stemonuraceae 1 3 (1)<br />
Stylidiaceae 0 1<br />
Surianaceae 0 1<br />
Symplocaceae 12 (9) 13 (9)<br />
Tamaricaceae 0 2<br />
Tetramelaceae 0 1<br />
Theaceae 4 (4) 5 (4)<br />
Thymelaeaceae 1 4<br />
Triuridaceae 2 3<br />
Typhaceae 0 1<br />
Ulmaceae 0 1<br />
Urticaceae 13 27 (2)<br />
Vahliaceae 1 1<br />
Verbanaceae 0 2<br />
Violaceae 3 (1) 8 (2)<br />
Vitaceae 2 17 (3)<br />
Xanthorrhoeaceae 0 1<br />
Xyridaceae 2 4<br />
Zingiberaceae 12 (8) 21 (13)<br />
Zygophyllaceae 0 1<br />
tl;=j 1,385 (593) 3,154 (893)<br />
j.=j 2'3 › ,xldfõ wdjD; îcl Ydl l=,<br />
^wdfõKsl úfYaI jryka ;=, olajd we;&<br />
wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />
MOE (2012). The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />
Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />
Ashton, P.M., Gunatilleke, C.V.S., Zoyza, N., Dassanayake, M.D., Gunatilleke, I.A.U.N., & Wijesundara, S. (1997). A<br />
field guide to the common Trees and Shrubs of Sri Lanka. WHT Publications (Pvt) Ltd., Sri Lanka.<br />
Geethakumary, M.P., Pandurangan, A.G., Santhosh Kuma, E.S. (2012). Cinnamomum litseaefolium (Lauraceae) –<br />
A new distribution record from India.<br />
chapter<br />
2<br />
36<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong>
© Kasun Pradeepa<br />
weßfhda*ekaáfâ l=,fha<br />
f.d¿fn,s úfYaIhla<br />
Ratnadvipia irradians<br />
› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,ka<br />
› ,xldj j¾. lsf,daóg¾ 65"610 lska hq;a bkaÈhdkq Wm uyoaùmhg ls'ó 25 ;rï<br />
jq wdikakfha msysá rgls' wm Èjhsk uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 2500 olajd Wi ol=Kq<br />
- uOHu l`ÿlr m%foaYhlska o" th jgd me;sreKq" uqyqÿ uÜgfï isg óg¾ 0 isg<br />
75 olajd jq mq¿,a ksïk iys; ;eks;,djlska o ks¾ñ; jQjls' Èjhsk jgd wßh j<br />
.,dhk .x`.d 103 lska iukaú; c,jyk moaO;shlska wm rg iukaú;h'<br />
iuia:hla jYfhka .;a l, foaY.=Kh ksj¾;k l,dmSh jk kuq;a" j¾Idm;kfhys<br />
iy uqyqÿ uÜgfï isg we;s Wfiys úIu;dj fya;=fldgf.k úúO foaY.=Ksl l,dm<br />
Èjhsk mqrd ±lsh yelsh' m%Odk jYfhkau jd¾Idm;kh Wmfhda.slr .ksñka f;;a<br />
l,dmh" úh
fy,sleßfhdksfâ l=,fha f.d¿fn,s úfYaIhla Satiella sp.<br />
› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,ka ms
mshqmsksfâ l=,fha f.d¿fn,s úfYaIhla Tortulosa Sp.<br />
› ,xldfõ fN!ñl f.d¿fn,a,kaf.a jHdma;sh msdÜia l÷ jeáhg muKla .K 13 la iSud ù we;'<br />
fufia forg ;=< muKla iSud jQ .Khka (Restricted range generas) f,i<br />
Euplecta, Trachia, Ruthvenia, Thysanota, Corilla, Cryptozona, Mariaella, Eurychlamyd,<br />
Beddomea, Leptopomoides, Micraaulux, Nicida yd Tortulosa ±laúh yel' wdikak<br />
jYfhka fN!ñl f.d¨fn,a,ka f.ka 50] l wdfõKsl;ajhla yd me;sÍula<br />
bkaÈhdfõ ngysr >dÜia l÷jeáh yd › ,xldj w;r muKla fmkakqï lrhs' ›<br />
,xldj yd bkaÈhdfõ ngysr >dÜia l`ÿjeáhg isud fkdjq .K 48 la ,xldfõ<br />
mj;sk w;r bka fmr i`oyka mßos › ,xldjg muKla wdfõKsl .Khka 5 ls'<br />
fï wkqj › ,xldj yd bkaÈhdj w;r úáka úg mej;s N+ iïnkaO;d ms% f,i jdKsc j.djka i`oyd fhdod .ekSu;a fudjqkag we;s m%n,<br />
;¾ckhka fõ' tfiau furg f;;a l,dmhg wh;a ìï w;s úYd, m%udKhla úÿ,sh<br />
ksmoúu i|yd c,dY bÈ lsßfïÈ c,hg hg ùuo fudjqkag we;s ;j;a ;¾ckhla fõ'
uyje,s jHdmD;sh ls%hd;aul ùfï§ fuu ;;ajhg wêl f,i n,mEula úh'<br />
fujeks jHdmD;s ksid fudjqkg Ôj;a ùug b;sßj ;snQ wjidk ìï fndfydauhla<br />
jekiS f.dia wjikah' tksid b;sß ù isák úfYaI j, jdiia:dk m%udKho<br />
wju fjñka mj;s' fï ksid jdiia:dk úkdY úu fya;=fjka fï jkúg iuyr<br />
úfYaI wmf.a ±kqulska f;drju fuf,dúka iyuq,skau j| ù f.dia wjikaj<br />
we;' ks;ru úh
lSgfhla fõ' YsY= wjia:d fY%aKshlg miq wjika YsY= wjia:dj c,fhka msg;gú;a<br />
ish nysYa iels,a, ;=,ska msg;g meñK iqyqUq,ka njg m;afõ' fudjqkaf.a lSg<br />
wjia:d wksjd¾h c,c lSghka jk ksid m%ckkhg /iajk n;al+rka c,h<br />
wdY%s;j w;sYhska iq,nj ±lsh yel'<br />
ish¿ n;al+re lSghka c,laf,dau ork fyhska c,h ;=, Yajik yelshdj orhs'<br />
fudjqka c,c mßir moaO;s j, m;af,a fyda c,c Ydl w;r jdih lrk w;r<br />
wksjd¾h úf,damslhka fõ' iuyrla úfYaI ieÕj isg myr§fukao ;j;a<br />
iuyfrla f.dÿre miq mi yUd hñka o f.dÿre w,a,d .ekSu isÿ lrhs'<br />
© Gehan Rajeev<br />
lSghkaf.a jHqyh i,lk l,ays Zygoptera Wmf.da;%h yd Anisoptera Wmf.da;%h<br />
w;r hï hï meyeÈ,s fjkialï y÷kd.; yel' Anisoptera lSghka idfmaCIj<br />
m
ms
Èrd.sh l|ka" úhkdjdi f,i ckmo msysgqjdf.k jdih lrhs' fuu ckmohl cSjk<br />
pl%h m%Odk jYfhka fldgia 03 lg fnÈh yel' tAjd kï fufiah'<br />
1' ckmoh msysgqúfï wjia:dj<br />
2' ckmoh j¾Okh lsßfï wjia:dj<br />
3' ckmo W;amdol wjia:dj<br />
Dias, R. K. S., Kosgamage, K. R. K. A. and Peiris, H. A. W. S. (2012) . The Taxonomy and Conservation Status<br />
of Ants (Order: Hymenoptera, Family: Formicidae) in Sri Lanka. In: The National Red List 2012 of Sri Lanka;<br />
Conservation Status of the Fauna and Flora. Weerakoon, D.K. & S. Wijesundara Eds., Ministry of Environment,<br />
Colombo, Sri Lanka. 11-14 pp<br />
Wilson, E. O. and Hölldobler, B. (1998) Journey to the Ants: A Story of Scientific Exploration. Harvard University<br />
Press,
› ,xldfõ isák ish¨u iuk¨ka iy zzmsïukaZZ (Skippers) l=, yhla hgf;a<br />
j¾. fldg ±laúh yels w;r wdfõKsl iuk¨ka 26 fokd w;ßka úfYaI 9 la<br />
Nymphalidae iy Lycaenidae l=,hg wh;a fõ' b;sß úfYaI wg" Papilionidae ^úfYaI<br />
2& l=,hg" Pieridae ^úfYaI 2& l=,hg iy Hesperiidae ^úfYaI 4& l=,hg wh;a fõ'<br />
flfia fj;;a iuk¨kaa ms
fï ish,a,gu wu;rj iuia: lDñ ixy;shgu ;¾ckh t,a, lrk lDIsridhk øjH yd lDñkdYl<br />
øjH Ndú;h ms
wxYl 90 0 fldAKhlska msysgk oe,la<br />
wxYl 40 0 - 60 0 fldAKhlska msysgk oe,la<br />
Èú ul=¿ úfYaIhla<br />
Poecilotheria subfusca<br />
© Dulan Ranga<br />
Y%S ,xldfõ ul=¿jkaf.a úúO;ajh<br />
md,skao fmf¾rd<br />
wmDIaGjxYS f.da;% w;ßka ñksiqka jeäu NS;shla olajk i;a;aj ldKavhla<br />
jYfhka ul=¿jka ie,lsh yel' Tjqka lDó .Khg wh;a fõ hehs iuyrla<br />
is;k kuq;a ul=¿jka wh;a jkafka we/laksvd j¾.hghs' fuu j¾.hg wh;a<br />
wfkl=;a iq,n i;=ka jkafka f.daKqiaika" uelalka yd lsKs;=,a,kah'<br />
ul=¿jka lshQ iekska wm u;lhg kef.kafka úI yd ne÷kq u;hkah' ±kg<br />
y÷kdf.k we;s ,dxlsl ul=¿ úfYaI j,ska W.% úI iys; ul=¿jka jd¾;d fkdùu<br />
hym;a lreKls' kuq;a wm wi,ajeis bkaÈhdj yd wfkl=;a rgj, ñksidg udrdka;sl<br />
ul=¿ úfYaI y÷kdf.k we;' Èúul=¿jka udrdka;sl úI iys; njg ÿ¾u;hka<br />
,dxlslhska w;r m%p,s; kuq;a" Tjqka i;H jYfhka udrdka;sl fkdfõ' Èúul=¿<br />
oIagkhla ó ueis$fonr úIlg wdikak úI iys; nj;a › ,xldfõ tlÿ Èú ul=¿<br />
oIagk urKhla j;a jd¾;d ù fkdue;s ùu;a fuu lreK ;yjqre lrhs'<br />
chapter<br />
2<br />
56<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
we/laksvdjka nyq;rhla fN!ñl mßir moaO;s j,g wkqj¾;kh ù we;s w;r<br />
iuyrla c,c mßir moaO;s j,oS o olakg ,efí' we/laksvdjka úlikh<br />
jkafka b;d wE; w;S;hl§h' fmdis,lD; we/laksvdjlg idOl óg jir<br />
ñ,shk 400 lg wdikak is¨ßhka hq.fhka (Silurian Period) jd¾;d ù ;sfí'<br />
Platnik f.a 2011 jd¾;dj wkqj f,dalfha y÷kd.;a ul=¿ úfYaI 42"000 lg<br />
wdikak m%udKhla we;s w;r Tjqka l=, 110 lg muK j¾.SlrKh lr we;'<br />
;jo" fujeksu ul=¿jka úfYaI ixLHdjla ;ju;a úoHd;aulj y÷kd.ekaug<br />
,laj fkd;sîuo iqúfYaIS ldrKhls' › ,xldfõ jd¾;d.; yd y÷kd.;a ul=¿<br />
úfYaI .Kk 501 la jk w;r fudjqka l=, 48 la ksfhdackh lrhs' thska úfYaI<br />
256 la › ,xldjg wdfõKsl nj 2012 cd;sl r;= o;a; fmdf;a jd¾;d fmkajd<br />
fohs' kuq;a fuu ixLHdj ;j;a úYd, .Kklska jeä úh yels nj úfYaI{<br />
u;hhs'<br />
ul=¿jka ,xldfõ ish¨u mßir moaO;s j,g WÑ; f,i wkqj¾;kh ù we;'<br />
;jo tu f.da;%hg wh;a úfYaI folla fyda lsysmhla w;r ;rÕldÍ nj wju<br />
lsÍug iqúfYaIS wkqj¾;k olajhs' WodyrKhla f,i iudldr ±,a úhkakka<br />
tlsfkld w;r ;rÕh wju lsÍug ±,;a N+ñh;a w;r fldaKh fjkia jk<br />
fia ±,a ne`§u isÿ lrhs' fuhska tu ul=¿jkA yg wiqjk lDñ i;=ka yd;amiska<br />
fjkia fõ'<br />
È.= yeä ul=¿ úfYaIhla Hersilia savignyi<br />
ul=¿jka iqúfYaIS wkqj¾;k olajk i;a;aj fldÜGdYhls' fõYdka;rKh<br />
(Camouflage) hkq fujeks wmq¾j;u wkqj¾;k w;r lemS fmfkk wkqj¾;khls'<br />
wfkl=;a i;=ka" Ydl fldgia fyda ndysr mßirfha yevhkag iudk f,i wkqj¾;kh<br />
úh yels ul=¿ úfYaI lsysmhlau › ,xldfõ ±l.; yel' fuhska l=yqUq<br />
ul=¿jka (Ant Spiders), È.= yeä ul=¿jka (Two tail spiders), fgÜg%.ake;d ul=¿jka<br />
(Tetragnatha spiders) yd ll=¿ ul=¿jka (Crab spiders) iqúfYaI fõ' l=yqUq ul=¿jka<br />
Èñhka yd lähka we;=¿j úúO l=yqUq úfYaI wkqj¾;kh lrk w;r l=yqUqjka<br />
;u iam¾Yl (Antenna) p,kh lrk f,i ;u m%:u mdo hq.,h p,kh lrhs'<br />
fuhska jk uq,sl m%fhdackh kï l=yqUqjka wdydrhg fkd.kakd úf,damslhskaf.<br />
ka fuu ul=¿jkag o wdrlaIdj ie,iSuhs' È.= yeä ul=¿jdg yd fgÜg%.ake;d<br />
ul=¿jka ;u Yßrh Wka jdih lrk Ydl nf`oys fldgig iudka;rj ;nd.eksu<br />
yd fmkqfuka Bg iudk meyehla .ekSu ksid ndysr mßirh iu. uekúka uqiq fõ'<br />
fuhska iqúfYaI f,i fõYdka;rKh jk ul=¿jd yg úf,damslhskaf.ka jk ydks<br />
© Tharindhu Ranasinghe
ll=¿ ul=¿ úfYaIhla<br />
Thomisus spectabilis<br />
wju fõ' iuyr ll=¿ ul=¿jka (Crab spiders) ;uka isák mßirhg iudk jk<br />
f,i j¾K fjkia lsßug yels jk ksid wksla i;=kag fkdfmfkk f,i f.dÿre<br />
w,a,d .ekSug myiq fõ'<br />
ul=¿jka w;ßka wkqj¾;kh wkqj iqúfYaIS jk ;j;a ldKavhla jkafka mskqï<br />
ul=¿jkah' fudjqka yg j¾K y`ÿkd .ekSug fyd`o yelshdjla we;s w;r ;%sudK<br />
±lau yd w`ÿf¾ fmkquo (Night vision) by< uÜgul we;' › ,xldfõ ieu<br />
mßir moaO;shlu b;d úfYaI f,i úlikh ù we;s fuu ul=¿ úfYaI ›<br />
,xldfõ uq¿ ul=¿ úfYaI .Kfkka 1/3 lg wdikak m%udKhla fõ' Tjqkag<br />
;u Yßrfha m%udKh fuka 30 .=Khl ÿrlg mjd mekSug yelsùu ksid mskqï<br />
ul=¿jka w;s olaI ovhïlrejka fõ'<br />
idudkH ul=¿jka yd Èúul=¿jka fjkia fldg ±laùug Tjqkaf.a o< msysgk<br />
wdldrh Wmfhda.S lr.; yel' o< msysgk wdldrfhka Mygalomorph ^Èú<br />
ul=¿jkao wh;a mqrd;k ul=¿jka fldÜGdYhls& ul=¿jka Aranomorph<br />
^uE;ld,Skj úlikh jQ ul=¿jka& ul=¿jka f.ka meyeos,sj fjkia fõ'<br />
Mygalomorph ul=¿jka f.a o, msysgkafka Wv isg my
úfYaI › ,xldfõ jHdma;sh ;¾ck yd ne¢ lreKq<br />
Poecilotheria fasciata<br />
fld
© Gehan Rajeev<br />
llal=Ügka úfYaIhla Oziothelphusa hippocastanum<br />
Èia;%slalfha mkdfmd," fmd;=msáh" ud;r Èia;%slalfha hï ia:dk j," fmdf
.Kh<br />
úfYaI .Kk<br />
Ceylonthelphusa Bott 1961 16<br />
Clinthelphusa Ng & Tay 2001 01<br />
Mahatha Ng & Tay 2001 06<br />
Oziotelphusa Müller 1887 10<br />
Pastilla Ng & Tay 2001 01<br />
Perbrinckia bott 1969 15<br />
Spiralothelphusa bott 1968 02<br />
© Dulan Ranga<br />
llal=Ügka úfYaIhla perbrinckia rosae<br />
wm rfgys fjfik ish¨u i;H ñßÈh llal=Ügka Gecarcinucidae l=,hg (Family)<br />
wh;a fõ' úfYaI 51 l iy .K (Genera) 7 lg fnod fjka lr we;'<br />
by; tAl úfYaISh .K (Monotypic Genera) f,i Clinothelphusa, Pastilla ±laúh<br />
yelsh' Ceylonthelphusa, Mahatha, Perbrinckia .K ;=k o we;=% ixj¾Okh<br />
Wfoid wm rgg wysñ jk f;;a l,dmSh yd l÷lr jkdka;r moaO;sh f.ù .sh<br />
jir 35 ;=,§ uyd mßudK c,dY" uyd ud¾." bvï lÜá lsÍu" lDIsl¾uh"<br />
ksjdi bÈlsÍu wd§ lreKq fya;= fldg f.k úkdY fjñka mj;S' fï mßir<br />
ydkshg uQ,sl ù we;af;a ñksidf.a fkdyslauqKq wdYdjka fõ'<br />
lDIsl¾udka;h Wfoid jirlg fndfyda jkdka;r bvï t
Beenaerts, N, R. Pethiyagoda, P. L. K. Ng, D. C. J. Yeo, G. J, Bex, M.M. Bahir and T Artois., (2010).<br />
Phyliogenetic diversity of Sri Lankan freshwater crabs and its implications for Conservation. Molecular Ecology,<br />
19: 183-196.<br />
Bierregaard, R.O., C. Gascon, T. E. Lovejoy & R. Masquita, 2001. Lessons from Amazonia: the ecology and<br />
conservation of a fragmented forest. Yale University Press, New Haven . 478 pp.<br />
Bossuyt, F., M. Meegaskumbura, N. Beenaerts, D. J. Gower, R. Pethiyagoda, K. Roelants, A. Mannaert, M.<br />
Wilkinson, M. M. Bahir, K. Manamendra-Arachchi, P.K.L. within the western Ghats-Sri Lanka Biodiversity<br />
Hotspot. Science, 306: 479-481<br />
Bott, R., 1970. Die Subwasserkrabben von Ceylon. Ariv for Zoologi, 22: 627-640.<br />
Brook, B.W., N. S. Sodhi, & P. K. L. Ng, 2003. Catastrophic extinctions follow deforestation in Singapore.<br />
Nature, 424: 420-423.<br />
Cincotta, R.P., J. Wisnewski & R. Engelman, 2000. Human populations in the biodiversity hotspots. Nature,<br />
404: 990-992.<br />
Dassanayake, M. D., F. R. Fossberg & W. D. Clayton (eds.), 1980-2004. A revised handbook to the flora of<br />
Ceylon. Oxford & IBH Publishing Co., New Delhi. 15 vols.<br />
Fernando, C. H., 1960. The Ceylonese Freshwater Crabs (Potamonidae). Ceylon Journal of Science (<strong>Biological</strong><br />
Sciences) 3(2): 191-222.<br />
Ferraz, G., G J. Russel, P. C. Stouffer, R. O. Bierregaard, S. L. Pimm. & T. E. Lovejoy, 2003. Rates of species<br />
loss from Amazonian forest fragments. Proceedings of the National Academy of Sciences, 100: 14069-14073.<br />
Gunawardena, E. R. N., U. Rajapakshe, K. A. Nandasena, & P. T. W. Rosier, 1998. Water quality issues in the<br />
uplands of Sri Lanka. In: Gunasena, H.P.M. (ed.), Proceedings of the final workshop: University of Peradeniya<br />
- Oxford Forestry Institute Link Project. Faculty of Agriculture, Univ. Peradeniya, Peradeniya. Pp. 37-44.<br />
Hewawasam, T., F. von Blanckenburg, M, Schaller & P. Kubik, 2003, Increase of human over natural erosion<br />
rates in tropical highlands constrained by cosmogenic nuclides. Geology, 31 : 597-600.<br />
Manamendra-Arachchi, K., & R. Pethiyagoda, 2005. The Sri Lankan shrub-frogs of the genus Philautus Gistel,<br />
1848 (Ranidae: Rhacophorinae), with description of 27 new species. In: Yeo, D. C. J., P. K. L. Ng & R.<br />
Pethiyagoda (eds.), ontributions to biodiversity exploration and research in Sri Lanka. The Raffles Bulletin of<br />
Zoology. Supplement No. 12: 5-145.<br />
Ng, P. K. L., 1988. The freshwater crabs of peninsular Malaysia and Singapore. Department Zoology, National<br />
University of Singapore. viii+156 pp., 4 pls.<br />
Ng. P. K. L., 1994. A note on the freshwater crabs of the genus Spiralothelphusa Bott, 1968 (Crustacea:<br />
Decapoda: Brachyura: Paratheiphusidae), with description of a new species from Sri Lanka. Journal South<br />
Asian Natural Hostory, 1: 27-30.<br />
Ng, P. K. L., 1995a. A revision of the Sri Lankan montane crabs of the genus Perbrinckia Bott, 1969 (Crustacea:<br />
Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae). Journal South Asian Natural History, 1: 129-174.<br />
Ng, P. K. L. 1995b. Ceylonthelphusa scansor, a new species of tree-climbing crab from Sinharaja Forest in Sri<br />
Lanka (Crustacea: Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae). Journal South Asian Natural History, 1: 175-184.<br />
Ng, P. K. L. & W. M. Tay, 2001. The freshwater crabs of Sri Lanka (Decapoda: Brachyura: Parathelphusidae).<br />
Zeylanica, 6: 113-199.<br />
Pethiyagoda, R., 1994. Threats to the indigenous freshwater fishes of Sri Lanka and remarks on their<br />
conservation. Hydrobiologia, 285: 189-201<br />
Wv y|hd<br />
Aplocheilus dayi<br />
© Gehan Rajeev<br />
Y%S ,xldfõ ñßÈh uiqkaf.a úúO;ajh<br />
;drl uq;=kdhl iy ÿIdka uq;=kdhl<br />
u;aiHhska hkq c,fha jdih lrk" fld÷ weg fm,la iys;" jr,a u.ska msyskd hk"<br />
p,;dmS ^mßir WIaK;ajh u; foay WIaK;ajh fjkia lr .kakd&" c,laf,dau<br />
u.ska ndysr mßirfha ^c,fha& we;s Tlaiscka Yajikh i|yd fhdod .kakd i;aj<br />
ldKavhls' f,dj mqrd we;s ish¿ lrosh" ñßosh yd lsjq,aosh mßir moaO;sj, yuqjk<br />
fudjqka c,c mßirhg b;d id¾:l f,i wkqj¾;kh ù we;s f,dj Ôj;a jk fld÷<br />
weg fm,la iys; i;=ka w;ßka jeäu m%;sY;hlg ysñlï lshk uiqka" óg jir<br />
ñ,shk 530 lg muK fmr mßKduh jQjd hehs ie,flaa'<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
Rathbun, M. J., 1904. Les crabs d'eau douce. Nouvelles Archives du Museum d'Histoire naturelle. Paris, (4)6:<br />
225-312.<br />
Roux, J., 1915. Sur les Potamoiden qui habitant l'ile Ceylan. Revue Suisse de Zoologie, 23(i): 361-383.<br />
Schaefer, D. 1998. Climate change in Sri Lanka? Statistical analyses of long-term temperature and rainfall<br />
records. In: Domroes, M. & Roth, H. (eds.), Sri Lanka: past and present - Archaeology, geography, economics<br />
- selected papers on German research. Margraf Verlag, Weikersheim. Pp. 103-117.<br />
Stuart, S., J. S. Chanson, N. A. Cox, B. E. Young, A. S. L. Rodrigues, D. L. Fischman & R. W. Waller, 2004.<br />
Status and trends of amphibian declines and extinctions worldwide. Science, 306: 1783-1786.<br />
Meegaskumbura, M., K. Manamendra - Arachchi, G. Bowatte, and S. Meegaskumbura, 2012. Rediscovery<br />
of Pseudophilautus semiruber, a diminutive shrub frog (Rhacophoridae: Pseudophilautus) from Sri Lanka.<br />
Zootaxa, 3229, 58-68.<br />
Wickramasinghe, L. J., M., D. R. Vidanapathirana., N. Wickramasinghe, 2012. Back from the dead: The<br />
world's rerest toad Adenomus kandianus re discovered in Sri Lanka. Zootaxa 3347 : 63-68<br />
Wickramasinghe, L. J., M., D. R. Vidanapathirana., S. Ariyarathne, G Rajeev, A Chanka, J Pastorini, G<br />
Chathuranga, N. Wickramasinghe 2013. Lost and Found:One of the world’s most elusive amphibians,<br />
Pseudophilautus stellatus (Kelaart 1853)rediscovered. Zootaxa 3620 (1) : 112-128<br />
j¾;udkfha Ôj;a jk uiqka m%Odk jYfhka j¾. ;=klg j¾.SlrKh l, yels tAjd<br />
kï" ykq rys; uiqka (Jawless fish – Class Agnatha), ldáf,ac uiqka (Cartilaginous<br />
fish – Class Chondricthyes) iy wiaÓl uiqka (Bony fish – Class Osteicthyes) hk<br />
j¾.hs' fï w;ßka ñßosh uiqka ish,a, wiaÓl uiqka fõ'<br />
u;aiHhska f,dj my< jQ m
Pethiyagoda 1991 jd¾;djg wkqj › ,xldfõ m%Odk .xÕdj, iuiA: os. jk ls'<br />
ñ' 4500 muK m%foaYhla mqrd ñßosh uiqka jdiia:dk .; ù we;' osjhsk mqrd<br />
jHdma;j mj;sk fuu .xÕd yd we< fod< yereKq úg jeõ".x.d ksïk" fmdl=Kq"<br />
ú,a¨ iy l=Uqre rdYshla ñßosh uiqkag ;u jdiia:dk ilid fohs (Pethiyagoda<br />
1991).<br />
1982 oS fiakdkdhl iy fudah,a úiska ñßosh uiqkaf.a fuu jHdma;s rgdj u;<br />
mokï jQ m%Odk u;aiH úoHd;aul l,dm 4 la y÷kajd fok ,oS' tu l,dm jkqfha<br />
ksß; os. l,dmh" uyje,s l,dmh" úh
ñßosh uiqka ixrCIKh lsÍug f.k we;s l%shd ud¾.<br />
1' kS;suh /ljrKh ,nd oSu<br />
2' ;¾ckhg ,la jQ uiqka wNsckkh lsÍu<br />
3' ;¾ckhg ,la jQ uiqka nyq,j fjfik m%foaY wdrCIs; l,dm f,i kï lsÍu<br />
4' ;¾ckhg ,laj we;s úfYaI úêu;a f,i kj jdiia:dkj,g y÷kajd oSu<br />
tkuq;a › ,xldfõ fjfik ñßosh uiqkaf.ka yß wvlg;a jvd j|ùhdfï<br />
;¾ckhg uqyqKmEfuka fmkS hkafka fuu wdrCIs; l%fudamdhka Tjqka ixrCIKh<br />
lr .ekSu i|yd m%udKj;a fkdjk njhs' › ,xldjg wdfõKsl iy ;¾ckhg<br />
,la jQ uiqka nyq,ju oel.; yelafla f;;a l,dmh ;=,h' tkuq;a › ,xldfõ<br />
wdrCIs; l,dm cd,fhka f;;a l,dmh ;=< msysgd we;af;a 10] lg;a jvd<br />
wvq m%udKhls' tneúka ;¾ckhg ,la jQ wdfõKsl uiqkaf.ka jeä m%udKhla<br />
oel.; yelafla wdrCIs; cd,fhka msg; jk w;r fuu m%foaY wdY%s;j isÿjk<br />
úúO l%shdldrlï ksid Tjqkaf.a jdiia:dk oeä f,i ydhkhg ,la j we;'<br />
› ,xldfõ ñßosh uiqkaf.ka 50] lg wdikak m%;sY;hla ;¾ckhg ,laùug<br />
m%Odk fya;=j jkafka fuhhs' fï ksid ñßosh uiqkaf.a jdiia:dk iqrCIs; lsßu<br />
Tjqka ixrCIKh lsrSfï m%Odk l%shdud¾.hla f,i ye¢kaúh yel' óg wu;rj<br />
oSm jHdma;j isÿlrk l%uj;a m¾fhaIK ;=
uQßf.a m÷re ueähd<br />
Philautus mooreorum<br />
© Menan Jayarathna<br />
Y%S ,xldfõ WNhÔù úúO;ajh<br />
wñ, m%ikak iqukmd,<br />
WNhÔùka hkq weï*sìhd (Amphibia) j¾.hg wh;a p, ;dmS ^tkï mßir<br />
WIaK;ajh u; YÍr WIaK;ajh úp,h jk& mDIaGjxYS i;a;aj ldKavhls' WNh<br />
Ôùka hk mofhka weÕfjk mßÈ fudjqka ish Ôjk pl%h ;=, wjia:d foll<br />
oaú;aj ðú;hla .; lrhs' uq,a wjia:djka ys § c,fha fyda c,Sh udOHhl jik<br />
c,h ;=, Yajikh lsÍug wjYH c,laf,dau iys; lSghl= ^fmdÿ jHjydrfha<br />
fndfydaúg biaf.ähka fyda tadpoles& f,i;a miqj rEmdka;rKh isÿlr<br />
f.dvìu jik c,laf,dau rys; ^nyq;r wjia:dj,& iqyqUq,l= f,i;a fudjqkaf.a<br />
Ôjk pl%fha m%Odk wjê folls'<br />
ish¿ mßK; WNhÔùka idfmalaIj f;;a isks÷ iula ork w;r th Yajikhg<br />
Wmfhda.S lr.kS' tfiau fmky¿ yd uqLfha we;=,a wdia;rfhkao Yajikh lsÍug<br />
fudjqka iu;ah' fndfyduhla WNh Ôùka by; Yajik l%u ;=ku Ndú;d lrk<br />
w;r Yajikh i`oyd fmky¿ Ndõ;d fkdlrk fmky¿ rys; tlu WNhÔùhd<br />
f,i bkaÿkSishdfjka jd¾;d jk Barbourula kalimantanensis úfYaIh ie
f.dryeä m÷re ueähd Pseudophilautus schmarda<br />
jdiia:dk" jHdma;sh yd yeisÍu wkqj › ,dxlSh WNh Ôùka úYd, úúO;ajhla<br />
fmkakqï lrhs' iuyrla úfYaI rg mqrd úúO mßir moaO;s j, iq,N jHdma;shla<br />
olajk w;r ^Wod( f.hs f.ïnd& iuyrla úfYaI ia:dkSh wdfõKsl;ajhla tkï<br />
uq¿ rfÜu hï ksYaÑ; tla ia:dkhl fyda l=vd m%foaYhl muKla u yuqùula<br />
olajhs' ^Wod ( .s,Suf,a jk rËs;fha j¾. lsf,da ógr 5 l muK m%foaYhla ;=,<br />
muKla fï jk f;la jd¾;d ù we;s uE;loS y÷kd.;a rkaje,a,f.a w`. .ia<br />
ueähd fyj;a Polypedates ranwellai úfYaIh&<br />
;j;a iuyr úfYaI ;u jdiia:dkh ms
fuu wjodkï iys; ;;ajh yd wm rfÜ WNh Ôùkaf.a úúO;ajfha yd ffcùh<br />
ls%hdjkaf.a we;s iqúfYaIS ,laIK ksid Tjqka ms
;s%wx.=,s i¾m ySr¨jd Nessia burtonii<br />
wm rfÜ jd¾;d jk Wr. úfYaI 211" .K 74 lg fnod j¾.SlrKh flf¾'<br />
fï w;ßka .K 11 lau wm rgg wdfõKsl fõ' tA w;r isõ md Wr.hska jk<br />
wx lgqiaika wh;a Ceratophora .Kh" úúO yslk¨ka j¾. wh;a jk Nessia,<br />
Chalcidoseps, Lankascincus .Khka" .eg fydUq lgqiaika wh;a Lyriocephalus<br />
.Kh yd l=re fndaos,suka wh;a Cophotis .Kh fõ' i¾mhska wh;a .K w;ßka<br />
ueä,a,ka wh;a Aspidura .Kh" r;a lrj,d wh;a Haplocercus .Kh" odr<br />
lrj,d wh;a Cercaspis .Kh" u,a lrj,d wh;a Balanophis .Kh iy lK<br />
W,a,ka wh;a Pseudotyphlops .Kh o wdfõKsl fõ'<br />
kuq;a Wr.hska iïnkaO fuu j¾.SlrKhka úfYaIfhkau by< ;lafidak uÜgï<br />
(taxonomic levels)" tkï l=," f.da;% wdosfha uE; Nd.fha fndfyda fihska fjkia<br />
lï j,g ,la úh' th bosßhg;a úúO fjkia lï j,g ,la jkjdg iel ke;'<br />
tfiau by; i|yka jqkq jd¾;d.; Wr. úfYaI 211 g wu;rj úoHd;aulj<br />
y÷kd fkd.;a iy fï jk úg úoHd;aulj úia;r lrñka mj;akd Wr.hka o<br />
.Kkdjla wm ráka yuq ù we;'<br />
o,j ueä,a,d Aspidura trachyprocta<br />
wm ráka jd¾;d jk isõmd Wr.hska w;r lsUq,ka úfYaI 2 la" bínka úfYaI<br />
3 la" leianEjka úfYaI 5 la" lgqiaika úfYaI 18 la" tla fndaos,suka úfYaIhla"<br />
m`¥re lgqiaika úfYaI 2 la" islk¨ka úfYaI 32 la" yQkka úfYaI 43 la yd<br />
f.dhka úfYaI 2la f,i úfYaI 108ls' wfkla Wr. úfYaI 103 i¾mhka fõ'<br />
Wr.hska fndfyda mßir moaO;s j, jHdma; ùug yelshdjla olajhs' b;d YS;<br />
m%foaY yerekq fldg wka ish¨ fN!ñl mßir j, › ,xldj mqrd Wr. úfYaI<br />
oel.; yel' b;d by< l÷lr fmfoia j, jd¾;d jkqfha iSñ; Wr.hska<br />
.Kkla muKls' o,j ueä,a,d fyj;a Aspidura trachyprocta fuf,i › ,xldfõ<br />
by< l÷lrhkays jd¾;d jk tla i¾m úfYaIhls' wdfõKsl úfYaI ie,lSfï oS<br />
TjQka m%Odkj rfÜ f;;a l,dmhg iSud fõ' tA w;ßka o my; rg f;;a l,dmh"<br />
rlajdk l÷ jeáh" kl,aia l÷ jeáh yd uOHu l÷lrfha uOH m%foaYhka<br />
© Gehan Rajeev © Dulan Ranga<br />
^Y%S mdo yd msÿre;,d., l÷jeá& hk m%foaY tA tA m%foaY j,g iSud jQ Wr.hska<br />
f.ka iukaú; fõ' WodyrKhka f,i fm;s wx lgqiaid (Ceratophora tennentii),<br />
ÿïnr l=re lgqiaid (Cophotis dumbara), p;%dx.=,s i¾mSh yslk,d (Chalcidoseps<br />
thwaitsi), iañ;a f.a i¾m ySr¨jd (Nessia bipes) hk úfYaI kl,aia l÷lrhg o"<br />
l=re fndaos,sud (Cophotis zeylanica), Y%S mdo ,la ySr¨jd (Lankascincus sripadensis) yd<br />
uqkskaøodif.a ,la ySr¨jd (Lankascincus munindradasai) hk úfYaI uOHu l÷lrfha<br />
Y%S mdo yd msÿre;,d., l÷jeá j,g o wdfõKsl h' rlajdk l÷ jeáhg wdfõKsl<br />
Wr.hska w;r w¾v,ks f.a wx lgqiaid (Ceratophora erdeleni), lrE f.a wx lgqiaid<br />
(Ceratophora karu), o is,ajd f.a lgqiaid (Calotes desilvai) hk úfYaI jk w;r r¿ wx<br />
lgqiaid (Ceratophora aspera) iy .eg fydUq lgqiaid (Lyriocephalus scutatus) my;<br />
rg f;;a l,dmhg wdfõKsl;ajhla fmkajhs'<br />
iuqø l,dmh i,lk úg Y%S ,xldj jgd fjr< ;Srfhka yhsfv%d*sfâ (Hydrophiidae)<br />
l=,hg wh;a uqyqÿ i¾mhska úfYaI 15 la jd¾;d ù we;' tfiau l,mq " .x fudah"<br />
lfvd,dk jeks lrosh" lsjq,aosh mßir moaO;s j,ska l=Kq osh l`Mjd (Cerberus<br />
rynchops), fros khd (Acrochordus granulatus) iy lfvd,dk osh nßhd fyj;a<br />
fm%fjdiañ f.a osh nßhd (Gerarda prevostiana) jeks úfYaI yuq fõ' › ,xldfõ iEu<br />
osYdjlu mdfya we;s fjr< ;Srhkag leianEjqka ì;a;r oeóu i`oyd meñfKa' f,dj<br />
jd¾;d jk leianE úfYaI 8 ka 5 lau fuf,i wm rfÜ fjr< ;Srhkaf.ka jd¾;d<br />
fõ' flfia jqj o leianEjqka nyq,ju jd¾;d jkafka Y%S ,xldfõ ksß; os." ol=Kq"<br />
.sKsfldk os. yd jhU os. fjr< ;Srhka j,h'<br />
je,s fmd
úI iys; ùu ksid we;s wk;=re odhl nj fya;=fjka ñksiqka úiska by; i¾mhska<br />
úfYaI fukau fkdoekqj;a nj yd wksh; NS;sh ksid wfkl=;a fndfyduhla<br />
i¾mhska o urd oeóug ,lafj;s' fuh Y%S ,xldfõ i¾mhska g we;s m%Odk<br />
;¾ckhls' i¾mhska yereKq úg wfkla Wr.hska f.ka nyq;rhla iïnkaOj<br />
o fndfyda ,dxlslhka w;r we;af;a m%sh ckl ye.Sula fkdfõ' tfyhska tu<br />
u;hka fuu i;=kag ;¾ckhla jk wjia:d we;' Y%S ,xldj ;=< fndfyduhla<br />
Wr.hska wdydr msKsi .ekSu isÿ fkdjQj o ;,f.dhska" bínka yd leianEjqka<br />
fuka u iuyr wjia;d j, oS lsUq,ka o wdydr msKsi .kakd wjia;d we;' fï<br />
w;r ;,f.dhska Y%S ,xldfõ úh
› ,xld uhs,f.dhd<br />
Columba torringtoni<br />
© Gehan Rajeev<br />
Y%S ,xldfõ mËSkaf.a úúO;ajh<br />
wñ, m%ikak iqukmd,<br />
mËSka hkq fldhs ldf.a;a wjOdkhg md;% jk j¾Kj;a" l%shdldÍ Ôùka<br />
lKavdhuls' úoHd;aulj wdfõia (Aves) j¾.hg wh;a fudjqka fld÷ weg fm
msg ;U, jkniaid Glaucidium castanonotum<br />
› ,xldj ;=, jiñka ì;a;r oud megjqka we;s±ä lr.kakd tkï iqjeÈ<br />
ksjeishka (Breeding Residents) jk mËSka úfYaI 240 ls' fuu mËSka w;=ßka<br />
úfYaI 27 la wm rfÜ muKla iajdNdúlj jik wdfõKsl úfYaIhka fõ'<br />
;j;a mËS úfYaI 6 la wm rgg wdfõKsl njg fhdackd ù we;s w;r fudjqka<br />
fhdað; wdfõKsl (Proposed Endemic) mËSka f,i kï flf¾' ^flfia fj;;a<br />
iuyrla úoaj;=ka fuu úfYaI 6 o wdfõKsl f,i ms
wm rfÜ yuqjk iuyr mËS úfYaI j, me;sÍu fuu tla tla l,dmhg iSud<br />
ù we;' › ,xldjg wdfõKsl jk fndfyda mËSka my; rg" ueo rg yd l÷lr<br />
f;;a l,dm j,g iSud jk w;r bka iuyrla l÷lr l,dmfha muKlau jd¾;d<br />
fõ' › ,xld w÷re ks,a ueisudrd $ › ,xld wkq-ueisudrd (Eumyias sordidus)<br />
› ,xld wrx.hd $ › ,xld Wrejka ;srdislhd (Myophonus blighi), › ,xld<br />
jk/úhd (Bradypterus palliseri) tfiau rkamd ngf.dhd (Treron phoenicopterus),<br />
;s;a Wiaijgqjd$;s;a jgql=l=
© Gehan Rajeev<br />
ß
uy wia,dvï jjq,d Rhinolophus beddomei<br />
hg;a úð; iufha isÿjQ úYd, jk ydhkh yd j.d ìï we;s lsÍu ksid b;d<br />
±ä f,i j| ù hdfï ;¾ckhg ,lajq úfYaIhla f,i l=vd yïndjd (Small flying<br />
squirrel) ye`Èkaúh yels w;r fuu úfYaIfha jHdma;sh ms% f,i j.dìï we;s lsÍfï m%;sM,hla wkqj ±ä f,i j|ù hdfï ;¾ckhg<br />
,laj we;s ;j;a úfYaIhla f,ig ú,a uqjd (Hog deer-Axis porcinus) ye`oskaúh<br />
yel' fuu i;a;aj úfYaIh .sx .`. yd fnka;r .`. w;r msysá mgq ìï ;Srejl<br />
iSud iys; jHdma;shla fmkajhs' miq.sh ld,fha we;sl< oËsK wêfõ.S ud¾.<br />
jHdmD;sh hgf;a fuu i;a;ajhdf.a .yKh folv ù we;s w;r tu jHdmD;sfhaoS<br />
isÿ jQ jk ydhkh ksid fuu i;a;ajhskaf.a jdiia:dk jq l=vd l÷ .eg yd<br />
jkdka;r l=Üá /ila úkdY úh' ;jo m%foaYfha we;s l=re`ÿ j.djkag isÿjk<br />
ydksh ksid ;=jlal=" W.=,a yd ukao Ndú;d lr fuu i;=ka urKhg m;a lsÍuo<br />
fudjqkaf.a meje;aug we;s m%Odk ;¾ckhls'<br />
ngysr l¿ j`ÿrd Semnopithecus vetulus nestor<br />
© Dulan Ranga © Gayan Edirisinghe<br />
wdishd;sl w,shd Elephas maximus<br />
› ,xldfõ OchOdß ËSrmdhs úfYaIhla f,i ye`Èkafjk wdishd;sl w,shd (Elephas<br />
maximus) o fuf,i ;¾ckhg ,lajQ ;j;a i;ajfhls' jkdka;r úkdY lsÍu"<br />
wkjir mÈxÑ ùï yuqfõ fuu i;=kag ysñ jdiia:dk Èfkka Èk wvqùu ksid w,s<br />
ñksia .egqu Èfkka Èk W.%fjñka mj;S' furg Èú f.jk jk w,s ixLHdfõ hï lsis<br />
j¾Okhla olakg we;;a furg yuqjk o< we;=kaf.a ixLHdj b;d iS>%fhka my<<br />
hñka mj;S' Bg fya;= ù we;af;a we;a o< ,nd .ekSu msKsi o< we;=ka ovhï lsÍuhs'<br />
fufia o< iys; msßñ i;=ka w,s .yKfhka bj;a ùu ksid o< we;s ùug n,mdk<br />
cdk ,laIK wod, .yKfhka bj;a ùu isÿfõ' fï ksid o< iys; we;=ka jkdka;r<br />
;=,u ixrlaIKh lsÍu w,s we;=kaf.a meje;aug b;d jeo.;ah'<br />
uqyqÿ W!rd Dugong dugon<br />
kS;s úfrdaë f,i we;eï uiqka urkakka úiska ovhï lsÍu ksid furáka ;=rkaj<br />
hk iuqø ËSrmdhska úfYaIhla f,i uqyqÿ W!rd ye`Èkaúh yel' b;d fiñka .uka<br />
lrk fuu i;=kaf.a jdiia:dkh jkafka uqyqÿ ;DK nyq," fkd.eUqre id.r m;a,hs'<br />
kS;s úfrdaë ovhï lrejkag myiqfjka f.dÿrla ùu ksid fuu i;=ka b;d iS>%fhka<br />
furáka j|ù hñka mj;S' ±kg ukakdru we;=¿ W;=re uqyqÿ ;Srfha we;eï ia:dk<br />
lsysmhlg muKla isud ù isák fuu i;=kaf.a ixrlaIKh i`oyd l%shdud¾.<br />
fkd.;fyd;a b;d kqÿf¾oSu fudjqka furáka ;=rka ù hdu j
w¿ WKymq¨jd Loris lydekkerianus nordicus<br />
© Gehan Rajeev<br />
chapter<br />
2<br />
wdYs%; .%ka: kdudj,sh<br />
92<br />
o~q f,akd Ratufa macroura<br />
MOE 2012. The National Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Ministry of<br />
Environment, Colombo, Sri Lanka. viii + 476pp<br />
Nanayakkara, P. N., Vishvanath, N. & Kusuminda, T. G. T. (2012) Re-discovery of Pouch bearing sheath tailed<br />
bat Saccolaimus saccolaimus Temminck (Chiroptera: Emballonuridae) from Sri Lanka after 75 years. Asian<br />
Journal of Conservation Biology, December 2012. Vol. 1 No. 2, pp. 134 –137.<br />
Phillips, W. W. A. (1980). Manual of the mammals of Sri Lanka. Wildlife and Nature Protection Society of Sri<br />
Lanka (Part - I / II / III).<br />
Weerakoon, D. K. (2012). The Taxonomy and Conservation Status of Mammals in Sri Lanka. In: The National<br />
Red List 2012 of Sri Lanka; Conservation Status of the Fauna and Flora. Weerakoon, D.K. & S. Wijesundara<br />
Eds., Ministry of Environment, Colombo, Sri Lanka. 134-137 pp.<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
f.k we;;a" kd.ÍlrKh yd udkj l%shdldrlï yuqfõ fld
› ,xldfõ<br />
ffcj úúO;aj<br />
ixrËKh<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
Chapter<br />
mßÉfþoh<br />
3<br />
ysñÈß fmfoi" fokshdh f<br />
Morning Side, dseniyaya<br />
© Dulan Ranga<br />
Biodiversity Conservation of Sri Lanka
jkdka;r lv ùu<br />
Forest Fragmentation<br />
© Gehan Rajeev<br />
Y%S ,xldfõ ffcj úúO;aj ixrËKh<br />
Wuhx.d iQßhwdrÉÑ iy ;ukaoÍ m;srK<br />
› ,xldfõ ffcj úúO;ajfha wkd.; meje;au ;¾ckhg ,la ùug ñksid úiska<br />
isÿ lrkakd jQ úúO wksh; ls%hdldrlï n,md we;' fï w;r jdiia:dk wysñ<br />
ùu$len,s ùu$tAjdfha .=Kd;aul fjkiaùï" wê mßfNdackh iy kS;s úfrdaë<br />
Ndú;hka" wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI j, jHdma;sh" mßir ¥IKh wdÈh m%uqL<br />
fõ'<br />
Ôùkaf.a iajNdúl jdiia:dk wysñ ùu, ffcj úúO;ajh ydhkh ùu flfrys<br />
n,mdk idOl w;r m%uqL;u ;ekla .kakd w;r udkj ls%hdldrlï fï i`oyd<br />
uQ,slju odhl fõ' wd¾Ól yd iudÔh ixj¾Ok jHdmD;s ksid jkdka;r t
ksrdjrKh ùfuka b,lal Ôùka jk mgl §¾> ld,hla mqrd<br />
úkdY fkdù iajNdúl mßirh ;=, mej;Su ksid mi yd c,h ¥IKh ùfuka §¾><br />
ld,Skj wys;lr m%;sM, Wod lrkq we;' fuu øjH j, we;s ;j;a ;¾ckhla<br />
kï ffcj idkaøKhg ,la ùuhs' tkï fïjd Ôùka ;=,g we;=,a jQ úg wdydr odu<br />
Tiafia .uka lrñka wdydr odu j, by< mqrela j, mj;sk Ôùka ;=, idkaø .;<br />
fõ' fuh tu Ôùkag fukau Tjqka f.dÿre lr.kakd úf,damslhkag o ydks odhl<br />
m%;sM, ,`.d lrkq we;'<br />
Èúhd Panthera pardus<br />
› ,xldfõ ffcj úúO;ajh uqyqK fok ;j;a m%Odku ;¾ckhla kï i;=ka<br />
kS;s úfrdaë f,i ovhï lsÍug ,la ùuhs' j`o ùfï ;¾ckhg uqyqK md isák<br />
fndfyduhla laISrmdhS úfYaI kS;s úfrdaë ovhug b,lal fj;s' Èúhd (Panthera<br />
pardus), w,shd (Elephas maximus), ú,a uqjd (Axis porcinus), ln,a,Ejd (Manis<br />
crassicaudata ), ;s;a uqjd (Axis axis) fï w;r m%uqL jk w;r fudjqka ovhï<br />
lsÍu uia msKsi fukau iï" we;a o< wd§ fjk;a øjH msKsi o isÿ fõ' tfiau<br />
ish j.djkag ydks lsÍu yd Ôú; j,g ;¾ckhla ùu ksid w,ska o" .DydYs%;<br />
i;=ka f.dÿre lr .ekSu ksid Èúhka o ovhï lsÍug ñksiqka fm
wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI o j¾;udkh jk úg › ,xldj mqrdu mdfya jHdma;<br />
fjñka wfma ffcj úúO;ajh ;¾ckhg ,la lrkd Wjÿrls' fuu úfYaIhka<br />
u.ska wm rfÜ iajNdúlj jik úfYaI wNsnjñka iajNdúl mßir moaO;s ;=,<br />
;yjqre ùu tu mßir moaO;s fukau wfma iajNdúl úfYaI j,g ydkslr whqßka<br />
n,md we;' wd.ka;=l wdl%uKYS,S úfYaI j,ska nyq;rh úis;=re Ydl yd úis;=re<br />
i;=ka f,i wm rgg f.k tkq ,enQ úfYaI jk w;r ;j;a iuyrla wyïfnka<br />
jHdma; jQ úfYaI fj;s' fuu iuyrla Ydl yd i;aj úfYaI j.=j 3'2 ys oelafõ'<br />
Ydl<br />
fj,a wd;d (Annona glabra)<br />
osh mr (Dillenia suffruticosa)<br />
cmka cnr (Eichornia crassipes)<br />
ie,aùkshd (Salvinia molesta)<br />
osh f.dajd (Pistia)<br />
osh ynr, (Limnocharis flava)<br />
fhdaO ksosl=ïnd (Mimosa pigra)<br />
iS; fmar<br />
md;Skshï<br />
i;=ka<br />
ukakdjd (Chitala ornata)<br />
f.j;= f.d¿fn,a,d (Lissochatina fulica)<br />
rka wem,a f.d¿fn,a,d (Pomacea diffusa)<br />
ykaf.d,a,d Laevicaulis altae<br />
r;= lka bínd (Trachemys scripta)<br />
ialefjkac¾ u;aiHhd (Pterygoplichthys<br />
multiradiatus)<br />
j.=j 3'2 › ,xldfjka jd¾:djk wd.ka;=l wdl%uKYS,S Ydl iuyrla<br />
ffcj úúO;aj ixrlaIKh i`oyd › ,xldj ;=, úúO ls%hdud¾. wkq.ukh lrhs'<br />
fïjd w;r ia:dkSh ixrlaIK (In-situ conservation) fukau mßndysr ixrlaIK<br />
(Ex-situ conservation) ls%hdud¾. o fõ' ñka m%uqL;ajh .kakd ia:dkSh ixrlaIK<br />
l%ufõohla f,i wdrlaIs; l,dm msysgqùu ie
Ydl iy jk i;=ka iu. fmdÿfõ mßir moaO;s wdrlaIs; ;;aj j,g m;a<br />
lrñka ixrlaIKh lrkakd fiau ;¾ckhg ,la jQ úfYaI fyda Ôù ldKav i`oyd<br />
iqúfYaIS jk ixrlaIK l%fudamdhka y`ÿkd .ksñka ls%hdjg kexùu o jeo.;a h'<br />
fujka ixrlaIK jevigyka ie,iqï lsÍug kñ tu Ôùka ms
SRI LANKA<br />
YBA<br />
<strong>Our</strong> <strong>Biological</strong> <strong>Heritage</strong><br />
fuu ixfYdaê; f;jk uQøKh id¾:l lr .ekSu i|yd PdhdrEm ,nd§fuka odhl;ajh ±lajq<br />
f.ydka rÔõ" ÿ,dka rx." wñ, pdkl" liqka m%§m" md,skao fmf¾rd" fïkka chr;ak" ;ß÷ rKisxy"<br />
wñ, iqukmd," ysfïIa chisxy" .hdka tÈßisxy hk ish¿ fokdg ixialdrl uKav,h jYfhka<br />
wmf.a yDohdx.u ia;=;sh mqolr isáuq'''''''