Türkiye
Enerji-Panorama-Aralik-2015-web
Enerji-Panorama-Aralik-2015-web
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
VİZYON<br />
Kamu tarife yapmaya devam etmeli mi?<br />
nu’nun (Komisyon) 25 Şubat 2015<br />
tarihli çağrısı ( 1 ) yukarıda verilerle<br />
resmi çekilen durumu destekliyor.<br />
Bu çağrıda, birçok ülkede düzenlenen<br />
tarifelerin etkili rekabetin<br />
oluşmasını engellediği, bunun da<br />
yeni yatırımların önüne geçtiği ve<br />
yeni oyuncuların piyasaya girişine<br />
mani olduğu ifade ediliyor. Komisyon,<br />
maliyetlerin altındaki düzenlenen<br />
fiyatları, rekabet çerçevesi<br />
ve ekonomik yönetişim çerçevesi<br />
aracılığıyla oradan kaldırmayı istiyor.<br />
Ayrıca Komisyon, düzenlenen<br />
tarifelerin ortadan kaldırılması için<br />
üye ülkelerin bir yol haritası belirlemesini<br />
de teşvik edecektir.<br />
Yine, CEER’in (Council of<br />
European Energy Regulators)<br />
2015 Kasım ayında yayınladığı “İyi<br />
İşleyen Perakende Enerji Piyasaları<br />
Üzerindeki Görüş Raporu”na göre,<br />
birçok Avrupa ülkesinde düzenlenen<br />
tarifelerin varlığını sürdürmesi,<br />
piyasaya girişte temel bir engel olarak<br />
görülüyor. Düzenlenen tarifeler,<br />
piyasada rekabeti bozuyor ve rakip<br />
tedarikçiler arasında adil rekabet<br />
koşullarını engelliyor. CEER’in görüşüne<br />
göre, bu tarifeler mümkün<br />
olan en kısa zamanda kaldırılmalı.<br />
Tablo 2. Düzenlenen Tarifelerden Elektrik Satın Alan Serbest Tüketicilerin Oranları<br />
Ülke<br />
Hanehalkı<br />
%<br />
Küçük<br />
İşletmeler<br />
%<br />
Orta ve Büyük<br />
İşletmeler<br />
%<br />
Enerji Yoğun<br />
Endüstriler<br />
Bulgaristan 100 100 98 YOK<br />
Hırvatistan 100 YOK YOK YOK<br />
Kıbrıs 100 100 100 100<br />
Danimarka 94 95 VERİ EKSİK VERİ EKSİK<br />
Estonya KAPALI KAPALI 100 100<br />
Fransa 96 83 94 82<br />
Yunanistan 100 100 100 YOK<br />
Macaristan 100 VERİ EKSİK YOK YOK<br />
İrlanda 79.8 52.2 28 YOK<br />
İtalya 91 78.2 YOK YOK<br />
Letonya 99 99 YOK YOK<br />
Litvanya 100 VERİ EKSİK YOK YOK<br />
Hollanda 100 100 YOK YOK<br />
Polonya 100 YOK YOK YOK<br />
Portekiz 92 88 39 62<br />
Romanya 100 VERİ EKSİK VERİ EKSİK YOK<br />
Slovakya 100 100 YOK YOK<br />
İspanya 91 YOK YOK YOK<br />
YOK: Bu tüketici segmentinde son kullanıcı için fiyat düzenlemesi yok.<br />
KAPALI: Bu tüketici segmentinde elektrik tedariki rekabete kapalı.<br />
VERİ EKSİK: Bu ülkeden ilgili veri alınamadı.<br />
<strong>Türkiye</strong> ne yapmalı?<br />
<strong>Türkiye</strong> Enerji Vakfı ekibi<br />
tarafından hazırlanan “Elektrik<br />
Perakende Satış Sektörünün Geleceği”<br />
adlı raporda da belirtildiği<br />
üzere, <strong>Türkiye</strong>’de elektrik tedarik<br />
piyasasının gelişiminin ve sektörde<br />
rekabetin önündeki en temel engellerden<br />
birisi de piyasa fiyatlarının<br />
altında kalan ve düzenlemeye tabi<br />
elektrik satış tarifeleridir. Örneğin,<br />
sanayi tarifeleri olarak da bilinen,<br />
desteklenmiş ve cazip tarifeler,<br />
endüstriyel tüketicilerin seçim<br />
haklarını kullanmaları konusunda<br />
güdülerini azaltıyor.<br />
Elektrik tedarik piyasası, serbest<br />
tüketici limitinin kaldırılmamasından<br />
ötürü henüz tamamen rekabete<br />
açılmamış <strong>Türkiye</strong>’de atılması<br />
gereken birinci adım, enerji-yoğun<br />
endüstrilerde faaliyet gösteren<br />
firmaların, çoğunlukla kullandığı<br />
sanayi tarifelerinin ortadan kaldırılmasıdır.<br />
Böylece, enerji tüketimleri<br />
büyük ölçekte olan bu<br />
firmalar, piyasada ucuz elektrik<br />
arayışına girerek elektrik tedarik<br />
piyasasının canlanmasına neden<br />
olacaklar. Söz konusu canlanma,<br />
elektrik üretim sektöründe ve<br />
organize toptan satış piyasalarında<br />
da kendini gösterecektir.<br />
Ayrıca, bu tarifelerden doğan<br />
zararları karşılamak için yapılan<br />
çapraz desteklemeler de ortadan<br />
kalkacaktır. Enerji Piyasası Düzenleme<br />
Kurumu’nun (EPDK)<br />
da sanayi tarifesi hesaplamak<br />
için kullandığı enerjiden, zamandan,<br />
iş gücünden ve maddi<br />
kaynaklardan, kurumun yetkili<br />
olduğu ve önem arz eden başka<br />
alanlarda istifade edilebilecektir.<br />
Sanayi tarifelerinin kaldırılmasının<br />
ardından, ikinci aşamada ise<br />
orta vadede ticarethaneler için<br />
yapılan tarifelerin kaldırılması<br />
planlanmalıdır. Kısacası, yazının<br />
başlığındaki “elektrik piyasasının<br />
rekabetçi segmentlerinde kamu<br />
tarife yapmaya devam etmeli<br />
mi?” sorusunun yanıtı “hayır,<br />
etmemeli” olmalıdır.<br />
Dipnot:<br />
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/<br />
EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52015D-<br />
C0080&from=EN<br />
58 EnerjiPanoramaAralık 2015
Change language