08.02.2016 Views

Zmiany klimatu

1UWPC73

1UWPC73

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

4<br />

Wrażliwość <strong>klimatu</strong> Ziemi<br />

na koncentracje CO 2<br />

Zespół naukowców z Uniwersytetu<br />

Binghamton zbadał kryształy<br />

wodorowęglanu sodu znalezione<br />

w Green River w Kolorado – formacji<br />

utworzonej 50 milionów<br />

lat temu, kiedy panował cieplarniany<br />

klimat. Okazało się, że ówczesny<br />

poziom dwutlenku węgla<br />

wynosił 680 ppm (części na milion),<br />

czyli o blisko połowę mniej<br />

od 1125 ppm przewidywanych<br />

w poprzednich eksperymentach.<br />

Koncentracje CO 2<br />

sprzed 50 milionów<br />

lat mogły nie być tak wysokie,<br />

jak uważaliśmy, lecz klimat<br />

był znacznie cieplejszy od obecnego.<br />

Nowe dane wskazują, iż dotychczasowe<br />

prognozy znacznie<br />

zaniżały wpływ efektu cieplarnianego,<br />

a klimat Ziemi może być<br />

ponad dwa razy bardziej wrażliwy<br />

na wzrost stężenia dwutlenku<br />

węgla, niż sądzono. Dzisiejszy<br />

poziom atmosferycznego<br />

CO 2<br />

osiągnął 400 ppm. Jedyne<br />

bezpośrednie pomiary dawnych<br />

stężeń dwutlenku węgla pochodzą<br />

z rdzeni lodowych i sięgają<br />

niespełna milion lat wstecz. Tym<br />

razem badacze dokonali miarodajnych<br />

pomiarów chemicznych<br />

opartych na równowadze termodynamicznej.<br />

Źródło:http://phys.org<br />

http://geology.gsapubs.org<br />

Prąd strumieniowy<br />

Składa się ze wstęg bardzo silnych<br />

wiatrów, które przemieszczają<br />

systemy pogodowe dookoła<br />

świata. Głównymi prądami strumieniowymi<br />

na Ziemi są wiatry<br />

zachodnie (wiejące z zachodu<br />

na wschód). Znajdują się 9–16 km<br />

nad powierzchnią planety, poniżej<br />

tropopauzy, i osiągają prędkość<br />

do 320 km/h. Położenie prądu<br />

strumieniowego zmienia się<br />

wraz z naturalną zmiennością<br />

środowiska. Powstają wskutek<br />

różnicy temperatur między tropikalnymi<br />

i polarnymi masami<br />

powietrza. To, co dzieje się w jednej<br />

części świata zależy od tego,<br />

co dzieje się w innej – atmosfera<br />

jest kompletnym środowiskiem<br />

z wieloma powiązaniami.<br />

<strong>Zmiany</strong> <strong>klimatu</strong>: Arktyka<br />

Najnowsza literatura badawcza, dane i obserwacje dowodzą, że zmiana <strong>klimatu</strong> Ziemi nie przebiega już<br />

w sposób stopniowy, lecz wkroczyła w fazę określaną mianem „nagłej”. W poniższych komentarzach<br />

Paul Beckwith, badacz systemu klimatycznego planety i wykładowca Uniwersytetu w Ottawie (Ontario),<br />

przybliża w skrócie potwierdzające ten fakt symptomy i formułuje własne prognozy w oparciu<br />

o wyłonione na przestrzeni ostatnich dekad trendy.<br />

”<br />

Maksymalne tempa zmian klimatycznych są systematycznie zaniżane<br />

w zapisie geologicznym – tytuł badania opublikowanego<br />

10 listopada 2015 w Nature Communications<br />

Naukowcy całkowicie zaniżyli swoją ocenę zagrożeń wynikających ze<br />

zmiany <strong>klimatu</strong>. Jeśli przyjrzymy się prognozom i oczekiwaniom, to zawsze<br />

mają one charakter zachowawczy. Problem polega na tym, że eksperci<br />

są przesadnie podzieleni, tkwią w swoich specjalizacjach. Nie biorą<br />

pod uwagę całego systemu klimatycznego. Glacjolodzy nie dzielą się<br />

swoimi ustaleniami z badaczami atmosfery, ci ostatni nie konsultują się ze<br />

specjalistami od metanu itd. Aby zrozumieć, co się dzieje i uzyskać pełniejszy<br />

obraz, należy podejść do systemu klimatycznego w sposób całościowy.<br />

To istota moich dociekań badawczych, które koncentrują się na nagłej<br />

zmianie <strong>klimatu</strong> – obecnej oraz z epok minionych. Informacje o zamierzchłym<br />

klimacie pozyskujemy z zapisów instrumentów pomiarowych<br />

sprzed stu/kilkuset lat lub wydobywamy je bezpośrednio z układów fizycznych:<br />

słojów drzew, rdzeni lodowych (nośników dawnych temperatur<br />

atmosfery), morskich osadów, pierścieni koralowców, stalagmitów/<br />

stalaktytów itp. Pokazują nam one, że system klimatyczny był zdolny<br />

do niezwykle gwałtownych zmian temperatury w bardzo krótkim czasie.<br />

”<br />

Konfrontujemy się z nagłym przeobrażeniem <strong>klimatu</strong> Ziemi” –<br />

Jim Salinger (główny autor z nagrodzonego Noblem w 2007 Międzyrządowego<br />

Zespołu ds. Zmian Klimatu)<br />

<strong>Zmiany</strong> w składzie chemicznym atmosfery, które spowodowaliśmy poprzez<br />

spalanie paliw kopalnych i przemysłowe użytkowanie gruntów,<br />

są znacznie większe od wszystkiego, co odczytaliśmy z zapisów paleoklimatycznych.<br />

Przebiegają co najmniej 10-20 razy szybciej od którejkolwiek<br />

ze zmian w historii planety. Zatem sytuacja bardziej przypomina<br />

teraz klimat odmienny pod względem stanu atmosfery, oceanów<br />

i lodu morskiego. Następuje amplifikacja (inaczej wzmocnienie) ocieplenia<br />

w Arktyce ze względu na zanikający lód morski (12% objętości<br />

na dekadę) i pokrywy śnieżnej (22% pokrycia na dekadę). Region ociepla<br />

się o wiele bardziej niż równik: w wysokiej Arktyce tempo ocieplenia<br />

jest do 8 razy szybsze niż na pozostałych obszarach planety. Zmniejsza<br />

to gradient temperatury; prądy oceaniczne i atmosfera przenoszą mniej<br />

ciepła od równika do bieguna. W efekcie wiejące z zachodu na wschód<br />

prądy strumieniowe stają się nieregularne, falują i zwalniają, co wydłuża<br />

czas trwania, zwiększa częstotliwość i nasilenie ekstremalnych zjawisk<br />

pogodowych. Widzimy więcej upałów i susz, ulewnych deszczów i powodzi.<br />

Jesteśmy świadkami coraz intensywniejszych burz, ponieważ<br />

w atmosferze znajduje się więcej pary wodnej. Przyczyną wszystkich<br />

tych zdarzeń jest zmiana cyrkulacji atmosferycznej.<br />

”<br />

Wzrost temperatury o ponad 1°C może wywołać szybkie, nieprzewidywalne<br />

i nieliniowe reakcje, które mogą prowadzić<br />

do rozległych uszkodzeń ekosystemu” – Grupa Doradcza ONZ<br />

ds. Gazów Cieplarnianych (1990)<br />

Często słyszeliśmy, że od początku rewolucji przemysłowej w 1750 Ziemia<br />

ogrzała się o 0,85°C. Jeśli wykorzystamy średnią z trzydziestu lat,<br />

od 1979 do 2009 roku, a następnie odejmiemy wartości z 1750, otrzymamy<br />

0,85°C. Sięgnijmy teraz po temperaturę z 2014 roku i porównajmy ją<br />

z rokiem 1750. Rezultat to 1,17°C. A gdy weźmiemy tegoroczną średnią<br />

– od stycznia do września – i obliczymy różnicę, uzyskamy 1,26°C. Tak<br />

więc planeta ociepliła się o wartość przekraczającą 1°C. Branie średniej<br />

z trzydziestu lat w trakcie nagłej zmiany <strong>klimatu</strong> wprowadza w błąd.<br />

”<br />

Ziemia traci swój klimatyzator – lód morski Arktyki – Dr Walt N.<br />

Meier (badacz z Laboratorium Nauk o Kriosferze Centrum Lotów<br />

Kosmicznych im. Goddarda – NASA)<br />

Morska pokrywa Oceanu Arktycznego zamienia się w lodowy koktajl.<br />

Arktyka była dotychczas jednolicie suchym miejscem, ponieważ<br />

jej zimne powietrze nie zatrzymywało wilgoci. Z powodu raptownej<br />

amplifikacji temperatury i szalonych jej anomalii dochodzi do opadów<br />

deszczu. Kiedy deszczówka zamarza i następuje skroplenie pary wodnej,<br />

uwalnia się mnóstwo energii. Nisko położona pokrywa chmur zatrzymuje<br />

ciepło. Następnie mamy niezmiernie ciepłe wody Północnego<br />

Pacyfiku. Przedostają się one przez Cieśninę Beringa i podmywając lód<br />

redukują go. Po stronie Atlantyku, u wybrzeży Svalbardu i na dalekiej<br />

północy, utrzymują się bardzo wysokie temperatury. Ląd otaczający<br />

Ocean Arktyczny jest mocno rozgrzany, w związku z tym mnóstwo<br />

słodkiej wody z rzek w Kanadzie i Azji trafia do Atlantyku. Na intensywności<br />

przybierają pożary w obrębie koła podbiegunowego. Popiół<br />

przyciemnia region. Ciemniejąca Arktyka pochłania dużo energii.<br />

Czynniki te zmieniają zachowanie lodu. Odbiega ono zupełnie<br />

od tego, co obserwowaliśmy wcześniej. W okresie zimowym lód<br />

uformuje się ponownie, ale nie odzyska swojej dawnej grubości. Został<br />

w bieżącym roku przygotowany na całkowite rozbicie w przyszłym<br />

i następnym sezonie. Eksperci byli zdania, że na północ od Archipelagu<br />

Arktycznego pokrywa zachowa swą grubość, a tak zwany<br />

lód „szybki” – przytwierdzony do linii brzegowej – pozostanie bez<br />

szwanku. Tymczasem oderwał się całkowicie.<br />

”<br />

Wkrótce Ocean Arktyczny będzie we wrześniu wolny od lodu –<br />

Prof. Peter Wadhams (dyrektor Grupy ds. Fizyki Oceanu Polarnego<br />

Wydziału Matematyki Stosowanej Uniwersytetu Cambridge).<br />

Na Pacyfiku zachodzi teraz zjawisko El Niño, zaś anomalia temperatury<br />

u wybrzeży Ameryki Południowej sięga aż 5,7°C. Nawet przy El<br />

Niño jest ona bez precedensu. U brzegów Alaski utrzymuje się „plama”<br />

ciepłych wód. W połowie drogi do równika mamy kolejną w pobliżu<br />

Kalifornii. Sprzyjają one generowaniu potężnych cyklonów/tajfunów.<br />

Niektóre z nich udają się na północ w ślad za prądami strumieniowymi.<br />

Mogą zostać zaniesione w górę do Arktyki, gdzie spowodują<br />

dalszą dezintegrację lodu morskiego. Jeśli zasięg pokrywy spadnie<br />

do 1 miliona kilometrów kwadratowych, to lód zniknie w całości.<br />

W 2012 roku w ciągu jednego tygodnia cyklon skrócił pokrywę o blisko<br />

milion kilometrów kwadratowych. Para dużych cyklonów może wyprowadzić<br />

cały ten koktajl z regionu. Jest bardzo prawdopodobne, iż<br />

„błękitny ocean” – czyli akwen wolny od lodu przed zakończeniem sezonu<br />

topnienia – zobaczymy przed 2020. Pokazuje to bieżący rok.<br />

Źródło: http://www.metoffice.gov.uk<br />

Znaczenie morskiego<br />

lodu<br />

Aby zamienić gram lodu przy<br />

0°C na 1 mililitr wody o tej samej<br />

temperaturze, potrzeba nieco ponad<br />

79 kalorii. Ale kiedy lód jest<br />

już zamieniony w wodę, dodanie<br />

identycznej ilości energii zwiększa<br />

temperaturę wody do nieco<br />

ponad 79°C. A teraz wyobraźmy<br />

sobie ten proces w skali Oceanu<br />

Arktycznego.<br />

Źródło: http://www.truth-out.org<br />

Foto: Flickr.com / by Christopher.Michel

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!