Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng trích ly tinh dầu quế bằng phương pháp chưng cất, hơi nước tại phòng thí nghiệm Cty Olam Việt Nam

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ THUẬT CÔNG NGHỆ TPHCM 

KHOA CÔNG NGHỆ THỰC PHẨM 

 

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP 

Đề tài: 

Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng trích ly 

tinh dầu quế bằng phương pháp chưng cất hơi nước tại 

phòng thí nghiệm công ty Olam Việt Nam 

Ngành: 

Công nghệ thực phẩm 

Chuyên ngành: Công nghệ thực phẩm 

Giảng viên hướng dẫn : Huỳnh Phương Quyên 

Sinh viên thực hiện : Nguyễn Thị Huỳnh Như 

MSSV: 1191100071 Lớp: 11HTP01 

TP.HCM, tháng 4/2013

Sưu tầm bởi GV. Nguyễn Thanh Tú # Google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

Google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa 

1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định


Mục lục 

Đặt vấn đề.............................................................................................................................1 

Chương 1 – TỔNG QUAN NGUYÊN LIỆU...................................................................2 

1.1. Giới thiệu về Quế ....................................................................................................2 

1.2. Đặc điểm chung .......................................................................................................3 

1.2.1. Nguồn gốc và sự phân bố trong tự nhiên ..........................................................3 

1.2.2. Thời vụ trồng ........................................................................................................3 

1.2.3. Thu hái ...................................................................................................................3 

1.3. Giới thiệu về các loại quế ............................................................................................4 

1.3.1 Quế Thanh ...............................................................................................................4 

1.3.2 Quế Quan ................................................................................................................5 

1.3.3 Quế Đơn ..................................................................................................................7 

1.4. Sự ảnh hưởng của nguyên liệu đến chất lượng tinh dầu .....................................8 

1.4.1. Độ tươi...................................................................................................................8 

1.4.2. Độ sạch ..................................................................................................................8 

1.5. Tổng quan về tinh dầu quế ..........................................................................................9 

1.5.1. Khái niệm ..............................................................................................................9 

1.5.2. Tính chất hóa lý.........................................................................................................11 

1.5.2.1. Tính chất vật lý..................................................................................................11 

1.5.2.2. Tính chất hóa học..............................................................................................12 

1.5.3. Hoạt tính sinh học ................................................................................................14 





1.5.4. Sự tạo thành và biến đổi tinh dầu trong thực vật ..............................................14 

1.5.5. Vai trò của tinh dầu quế.......................................................................................14 

1.5.6. Ứng dụng tinh dầu quế trong đời sống ..............................................................15 

1.6. Các phương pháp chiết tinh dầu .................................................................................18 

1.6.1. Phương pháp cổ điển ...........................................................................................18 

1.6.1.1. Phương pháp cơ học .........................................................................................18 

1.6.1.2. Phương pháp tẩm trích .....................................................................................18 

1.6.1.3. Phương pháp hấp thụ ........................................................................................20 

1.6.2. Phương pháp hiện đại ................................................................................................24 

1.6.2.1. Chưng cất dùng dung môi dioxid carbon......................................................24 

1.6.2.2. Phương pháp ly trích có sự hỗ trợ của vi sóng ..............................................25 

1.6.2.3. Phương pháp ly trích có sự hỗ trợ của siêu âm .............................................26 

1.7. Tìm hiểu về các chỉ số lý học của tinh dầu...........................................................26 

1.7.1. Xác định tỷ trọng ................................................................................................26 

1.7.2 Xác định các thành phần hóa học trong tinh dầu .............................................26 

CHƯƠNG 2 : PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ BỐ TRÍ THÍ NGHIỆM ...........28 

2.1. Thời gian và địa điểm tiến hành.............................................................................28 

2.2. Nguyên liệu - Dụng cụ tiến hành thí nghiệm .......................................................28 

2.2.1. Nguyên liệu .........................................................................................................28 

2.2.2 Chuẩn bị mẫu thử .................................................................................................28 

2.2.3. Thiết bị - Dụng cụ - Hóa chất .............................................................................29 





2.3. Phương pháp..................................................................................................................30 

2.3.1. Phương pháp tách chiết tinh dầu ........................................................................32 

2.3.2. Tiến hành ...............................................................................................................32 

2.3.3 Sơ đồ quy trình thực hiện .....................................................................................33 

2.3.4. Các thí nghiệm khảo sát ......................................................................................34 

2.3.4.1. TN1:Khảo sát chế độ nghiền .......................................................................34 

2.3.4.2.TN2: Khảo sát thời gian chưng cất..............................................................36 

2.3.4.3.TN3: Khảo sát tỉ lệ nguyên liệu:nước .........................................................39 

2.3.4.4. TN4:Khảo sát hàm lượng muối ..................................................................39 

2.3.5. Khảo sát tính chất vật lý của tinh dầu quế thu nhận .........................................41 

2.3.5.1 Xác định tỷ trọng ...........................................................................................41 

2.3.6. Xác định các thành phần hóa học trong tinh dầu..............................................41 

2.4. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu .................................................................42 

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu .............................................................................42 


2.4.2. Phương pháp xử lý số liệu ..................................................................................42 

2.4.2.1. Phân tích ANOVA một yếu tố, phần mềm Stagraphic 3.0..........................23 

Chương 3 : KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN .....................................................................43 

3.1. Kết quả khảo sát chế độ nghiền .............................................................................43 

3.2. Kết quả khảo sát thời gian chưng cất ....................................................................46 

3.3. Kết quả khảo sát tỷ lệ nguyên liệu: nước .............................................................49 




3.4. Kết quả khảo sát hàm lượng muối.........................................................................52 

3.5. Kết quả khảo sát chất lượng tinh dầu sau chưng cất...........................................54 

3.5.1. Kết quả xác định tỷ trọng của tinh dầu thu nhận ...........................................55 

3.5.2. Kết quả khảo sát thành phần hóa học của tinh dầu quế ................................55 

Chương 4 - KẾT LUẬN CHUNG.................................................................................59 

4.1 Kết luận .....................................................................................................................60 

4.2 Đề nghị.....................................................................................................................61 

Phụ lục 1: Kết quả xác định thành phần hóa học của tinh dầu quế ..........................69 

Phụ lục 2: Kết quả khảo sát thí nghiệm ........................................................................62 

Tài liệu tham khảo...........................................................................................................70 













LỜI CẢM ƠN 

Trong suốt quá trình thực hiện Đồ án tốt nghiệp, tôi đã nhận được rất nhiều sự hỗ trợ 

từ phía nhà trường, công ty tôi đang theo làm cũng như quý thầy cô trường Đại học Công 

Nghiệp TP.HCM, công ty TNHH OLAM Việt Nam. Tôi rất biết ơn về điều đó. 

Đặc biệt, tôi xin chân thành cảm ơn cô Huỳnh Phương Quyên đã giúp đỡ tôi rất nhiều 

trong suốt thời gian qua, công sức quý báu tận tình hướng dẫn giúp tôi bổ sung, củng cố 

nhiều kiến thức về lý thuyết lẫn thực hành để có thể hoàn thành bài đồ án này. 

Do thời gian nghiên cứu hạn hẹp, các vấn đề nghiên cứu phức tạp, bài báo cáo của tôi 

không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp của quý thầy 

cô. Tôi xin chân thành cảm ơn! 





NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

Ngày ... tháng ... năm 2013 





NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 

------------------------------------------------------------------------------------------------ 


------------------------------------------------------------------------------------------------ 

Ngày ... tháng ... năm 2013 




DANH MỤC BẢNG 

Bảng 2.1: Dụng cụ, thiết bị sử dụng trong nghiên cứu ...................................................30 

Bảng 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến tỷ lệ tinh dầu thu được ..........................43 

Bảng 3.2: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến tỷ lệ tinh dầu thu được.................46 

Bảng 3.3: Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu: nước đến tỷ lệ tinh dầu thu được ...49 

Bảng 3.4:Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến thể tích tinh dầu thu được ................52 

Bảng 3.5 : Kết quả thành phần hóa học của tinh dầu quế...............................................55 

Bảng 3.6 : Kết quả khảo sát tinh dầu quế Việt Nam với tinh dầu quế Indonesia ........58 





DANH MỤC HÌNH 

Hình 1.1: Cây và hoa quế....................................................................................................3 

Hình 1.2: Quế thanh .............................................................................................................4 

Hình 1.3: Quế quan ..............................................................................................................5 

Hình 1.4: Quế đơn ...............................................................................................................7 

Hình 1.5: Tế bào tiết ...........................................................................................................9 

Hình 1.6: Lông tiết ..............................................................................................................10 

Hình 1.7: Túi tiết .................................................................................................................10 

Hình 1.8: Ống tiết ................................................................................................................10 

Hình 2.1. Máy nghiền búa...................................................................................................29 

Hình 2.2 : Ống đong 500ml ........................................................................................... 30 

Hình 2.3 : Cân kĩ thuật ........................................................................................................30 

Hình 2.4: Thiết bị chưng cất Clevenger ............................................................................31 

Hình 2.5 : Nồi đun_ bình cầu .............................................................................................31 

Hình 2.6 : Van lấy tinh dầu................................................................................................31 

Hình 2.7 : Hệ thống nước ra_ vào.....................................................................................32 

Hình 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến thể tích tinh dầu thu được .....................44 

Hình 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến tỷ lệ tinh dầu thu được ..........................45 

Hình 3.2: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến thể tích tinh dầu thu được ............47 

Hình 3.3: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến tỷ lệ tinh dầu thu được .................48 


Hình 3.5:Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu đến thể tích tinh dầu thu được ..........50 

Hình 3.6: Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu: nước đến tỷ lệ tinh dầu thu được... 51 

Hình 3.7:Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến thể tích tinh dầu thu được.................53 

Hình 3.8 :Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến tỷ lệ tinh dầu thu được ......................54 

Hình 3.9 : Biểu đồ chạy sắc ký của tinh dầu quế............................................................57 

Hình 3.10 : So sánh tinh dầu quế Việt Nam với tinh dầu quế Indonesia ......................58 

Hình 4.1 : Tinh dầu quế Việt Nam ..................................................................................60 








SVTH: NGUYỄN THỊ HUỲNH NHƯ 

ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lý do chọn đề tài 

Quế là loại nguyên liệu dễ trồng, dễ kiếm, có giá trị kinh tế rất cao. Trong sản xuất 

thực phẩm, tinh dầu quế được bổ sung vào các loại bánh, kẹo, nước giải khát… nhằm 

tăng giá trị cảm quan và hương thơm đặc trưng cho sản phẩm. 

Bên cạnh đó tinh dầu quế rất tốt trong việc chữa cảm cúm và bị lạnh hay co thắt vùng 

ngực hoặc chữa chứng ho. Tinh dầu quế có thể làm dừng lại cơn ho trong một vài giờ sau 

khi thoa tinh dầu lên ngực của mình. Chúng ta có thể pha chế tinh dầu quế với một vài 

loại kem dưỡng và xoa bóp quanh cổ để chữa đau đầu, có thể sử dụng riêng tinh dầu quế 

hoặc có thể pha chế cùng với Lavender. Tinh dầu quế rất có ích cho việc chữa trị các 

chứng đau đầu, căng thẳng hay những chứng bất an, những vấn đề có liên quan đến áp 

lực về tâm lý. Tinh dầu quế cũng rất tốt trong việc chữa các chứng bệnh về đường tiêu 

hóa, tinh dầu quế có thể tạo ra hơi hoặc làm co bóp, thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động tốt 

hơn sau các bữa ăn. 

Tuy nhiên để trích ly tinh dầu quế đạt hiệu quả cao cần phụ thuộc vào các yếu tố 

là: chế độ nghiền ( kích cỡ ), thời gian chưng cất, tỉ lệ cái/nước và hàm lượng muối. 

Do đó đề tài: “Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng trích ly tinh dầu quế bằng 

phương pháp chưng cất hơi nước tại phòng thí nghiệm công ty Olam Việt Nam”. Nhằm 

tìm ra các điều kiện tối ưu để trích ly tinh dầu và sử dụng rộng rãi cho các lĩnh vực thực 

phẩm, dược phẩm, mỹ phẩm,… 


ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP Page 1 





Chương 1 – TỔNG QUAN NGUYÊN LIỆU 

1.1. Giới thiệu về Quế 

Tên khoa học: Cinnamomum cassia.BL 

Thuộc giống: Cinnamomum 

Họ: Lauraceae 

Tên Việt Nam: cây quế 

Tên địa phương: Quế Thanh, Quế Quan, Quế Đơn, Quế Bì, Quế Trung Quốc 

Tên tiếng Anh: Cinnamon 

Phân loại theo tên khoa học của một số loại quế: 

Cinnamomum obtusifolium. Nees.var Loureirii-Perrot et Ebernh: Quế Thanh 

Cinnamomum cassia B.L: Quế Đơn hay Quế Trung Quốc 

Cinnamomum tamala Nees et Eberm: cây Quế Sài Gòn 

Cinnamomum zeylanicum Blume: Quế Quan ( Vũ Ngọc Lộ và ctv, 2009) 

1.2. Đặc điểm chung 

Là loài cây thân gỗ, sống lâu năm, ở cây trưởng thành có thể cao trên 15m, đường 

kính ngang ngực (1.3m) có thể đạt đến 40cm. Quế có lá đơn mọc cách hay gần đối lá có 3 

gân gốc kéo dài đến tận đầu lá và nổi rõ ở mặt dưới của lá, các gân bên gần như song 


song, mặt trên của lá xanh bóng, mặt dưới lá xanh đậm, lá trưởng thành dài khoảng 18 - 

20 cm, rộng khoảng 6 - 8 cm, cuống lá dài khoảng 1 cm. Quế có tán lá hình trứng, thường 

xanh quanh năm, thân cây tròn đều, vỏ ngoài màu xám, hơi nứt rạn theo chiều dọc. Trong 

các bộ phận của cây quế như vỏ, lá, hoa, gỗ, rễ đều có chứa tinh dầu, đặc biệt trong vỏ có 

hàm lượng tinh dầu cao nhất, có khi đạt đến 5-7%. Cây quế khoảng 8 đến 10 tuổi thì bắt 

đầu ra hoa, hoa quế mọc ở nách lá đầu cành, hoa tự chùm, nhỏ chỉ bằng nửa hạt gạo, 

vươn lên phía trên của lá, màu trắng hay phớt vàng. ( Vũ Ngọc Lỗ và ctv, 2009). 






Hình 1.1: Cây và hoa quế 

1.2.1. Nguồn gốc và sự phân bố trong tự nhiên 

Ở nước ta cây quế tự nhiên mọc hỗn giao trong các khu rừng tự nhiên nhiệt đới ẩm, từ 

Bắc vào Nam. Tuy nhiên cho đến nay quế tự nhiên đã không còn nữa và thay vào đó cây 

quế đã được thuần hoá thành cây trồng. Từ lâu đời nước ta đã hình thành 4 vùng trồng 

quế, mỗi vùng có những sắc thái riêng tự nhiên về dân tộc và nguồn lợi thu được từ quế. ( 

Vũ Ngọc Lộ và ctv, 2009) 

Các vùng trồng quế lớn ở Việt Nam (tính theo diện tích) theo thứ tự như sau: 

Yên Bái: Cinnamomum cassia 

Quảng Nam, Quảng Ngãi: Cinnamomumcassia 

Thanh Hóa, Nghệ An: Cinnamomum Loureirii 

Quảng Ninh: Cinnamomum cassia 

1.2.2. Thời vụ trồng 

Cây trồng bằng hạt (phổ biến), chồi non hoặc chiết cành. Hạt lấy từ quả chín đem đi 

ươm. Sau 18 - 26 tháng, khi cây cao 60 - 70cm thì bứng đem đi trồng. Cây được trồng 

vào 2 mùa chính là mùa xuân và mùa thu. ( Vũ Ngọc Lộ và ctv, 2009) 

1.2.3. Thu hái 


Trồng theo mật độ là 3m x 3m thì thu hoạch một lần sau 10 năm (phổ biến) hoặc 1.5m 

x 1.5m thì thu hoạch nhiều lần sau 4 – 5 năm. 






Quế thường thu hoạch vào tháng 4 - 5 (đầu vụ mưa) và tháng 8 - 9 (cuối vụ mưa). 

Năng suất có thể đạt 2 - 2.2 tấn vỏ/ha/năm, chưa kể cành và lá nhỏ để cất tinh dầu. ( Vũ 

Ngọc Lộ và ctv, 2009) 

1.3. Giới thiệu về các loại quế 

1.3.1 Quế Thanh 

Tên tiếng Anh: Cinnamomum Loureirii Garc.ex BL. 

Tên gọi khác: Quế Quỳ 

Hình 1.2: Quế thanh 

Đặc điểm: Quế thanh, quế quỳ hay quế Thanh Hóa C. loureirii là loài cây cao 12-20m, 

cành mọc có bốn cánh, dẹt, nhẵn, lá hơi hình trứng đầu hẹp lại, hơi nhọn, hoa màu trắng 

mọc thành chùy ở kẽ lá hay đầu cành, quả hạch hình trứng, lúc đầu xanh lục, khi chín ngả 

màu nâu tím, mặt quả bóng (*) . Như quế quan, trồng quế thanh có ba cách : gieo hạt, chiết 

cành (quế mỏng, kém giá trị) hay bới cây hoang về. Sau 5 năm, có thể bắt đầu thu hoạch 


nhưng theo kinh nghiệm, cây quế càng lâu năm (20-30 năm hay lâu hơn) càng tốt. Lúc 

trước quế thanh được xếp thành 4 hạng : quế phiến thuộc hạng tốt nhất, thứ đến quế tâm 

thẻ tương đối nhỏ hơn,, sau là quế bao tức quế vụn và sau cùng quế nhọn là vỏ các cành 

nhỏ. Theo giáo sư Đỗ Tất Lợi, việc bóc vỏ quế tiến hành vào các tháng 4-5 và 9-10, lúc 

quế lắm nhựa, dễ bóc, tránh bóc sót lòng bị coi là kém giá trị. Phần vỏ lấy từ cách mặt đất 

0,20-0,40 cm đến 1,20 m gọi là quế hạ căn coi là kém. Từ 1,20 m trở lên đến chỗ quế 

chia cành thứ nhất gọi là quế thượng châu được coi là quế tốt nhất. Vỏ bóc ở những cành 

quế to gọi là quế thượng biểu. Vỏ bóc ở cành nhỏ gọi là quế chi. Một cây quế trung bình 






cho 30 kg quế tốt và 10 kg quế vừa. Tại Thanh Hóa và Nghệ Tĩnh, quế hái xong phải đem 

ủ. Nếu ủ không tốt, quế cũng mất giá trị. Quế được cho ngâm nước một ngày, rửa sạch, 

để khô, cho vào sọt với lá chuối khô, đậy kỹ, buộc chặt. Mùa nóng ủ 3 ngày, mùa lạnh 7 

ngày. Lúc hơi nước bốc ở quế lên ướt là lúc quế vừa chín. Quế được lấy ra, lại đem ngâm 

nước 1 giờ rồi cho ép giữa phên nứa cho đến khô. Từ khi ủ cho đến khi được quế thường 

phải 15-16 ngày (mùa nóng) đến 1 tháng (mùa lạnh), có khi 2 tháng tùy theo cây to, nhỏ. 

Sau đó quế được quấn vải, cho vào ống kẽm hay hòm gỗ lót kẽm, dưới có mật ong để giữ 

độ ẩm vừa, như vậy mới khỏi khô dầu, bảo vệ được hương vị. 

1.3.2 Quế Quan 

Tên tiếng Anh: Cinnamomum zeylanicum Gare. Ex. BL 

Tên gọi khác: Quế Xrilanca 

Hình 1.3: Quế quan 

Đặc điểm: Quế quan hay quế Sri Lanka C. zeylanicum là một loài cây cao 20-25m, có 

cành non hình bốn cạnh, lá mọc đối, dài, cứng, hình trái xoan hay thuôn, nhẵn bóng, hoa 

màu trắng vàng nhạt, quả mọng hình trứng thuôn. Nó được trồng bằng cách chiết cành, 

hoặc đào cây non mọc hoang trong rừng về nhưng chủ yếu vẫn là gieo hạt, sau 4 năm có 

thể tiến hành thu hoạch. Năm 1972, nó cùng 22 cây khác được đem từ Việt Nam qua Đức 

nghiên cứu tính chất sinh hóa học và sức bền của gỗ, đặc biệt về cellulose và lignin. 

Thành phần hóa học của cây đã được khảo cứu nhiều chục năm nay, đăc biệt phát hiện 

cinnamaldehyd và linalool, eugenol, benzyl benzoat ở vỏ, terpineol ở rễ, nhưng chỉ gần 

đây nhờ kết hợp sắc ký khí và phối ký (GC/MS) mới biết được rõ hơn cấu chất dễ bốc hơi 







của tinh dầu. (E)-cinnamaldehyd có nhiều nhất ở cành cùng α-phellandren và limonen. 

Nó xuất hiện dưới dạng acetat cùng với neryl acetat và β-caryophyllen ở cuống hoa. (Z)- 

cinnamaldehyd acetat thì được tìm ra ở nụ và hoa cùng với α-humulen, β-cadinen, 

humulen oxyd, α-muurolol, α-cadinol. Còn trái cây thì chứa đựng nhiều linalool bên cạnh 

α- và β-pinen, β-caryophyllen, γ-cadinen, α-muurolol. Hóa chất trong tinh dầu chiết xuất 

từ lá cây thay đổi với nơi cây mọc : α-ylangen, methyl và ethyl cinnamat ở Sri Lanka, 

eugenol và benzyl benzoat ở Ấn Độ, α-pinen, β-phellandren, p-cymen, α-carophyllen, 

benzyl, cinnamyl và eugenyl acetat ở Trung Hoa. Ở Brazyl, tinh dầu lá cây chứa đựng 

(%) 58,7-55,1 eugenol, 29,6-38,5 safrol và dầu vỏ cây 54,7-58,4 cinnamaldehyd. 

Về mặt dược liệu, quế Sri Lanka là một cây có tính chất sát trùng (5) , rất có hiệu quả 

chống những trùng Gram-âm và Gram-dương với nồng độ 200 và 500 ppm (12) . Vỏ cây 

chống nấm mạnh hơn lá cây (5) . Tinh dầu cây có tác dụng khử nấm, đặc biệt nấm da (9) . 

Dầu vỏ cây bên Ấn Độ có khả năng khử những nấm Aspergillus niger, A. fumigatus, A. 

nidulans, A. flavus, Candida albicans, C. tropicalis, C. pseudotropicalis và Histoplasma 

capsulatum gây bệnh trong các ống hô hấp nên có thể dùng hơi dầu để chữa bệnh nấm 

nầy ; hoạt chất được xác định là cinnamaldehyd (6) . Dầu cây ở Pakistan, ngoài Aspergillus 

niger, A. flavus, Candida albicans, còn rất hiệu nghiệm chống những nấm Fusarium 

oxysporum, Microsporum canis, Pseudallescheria boydii, Trichophyton mantagrophytes, 

T. simii (16) . Ở Ghana, dầu đã được dùng để ức chế một số độc tố aflatoxin trên những bao 

chứa đậu phụng do các loài nấm như Aspergillus flavus, A. parasiticus, A. niger, A. 

candidus, A. tamarii, A. ochraceous, Fusarum spp., Penicillum spp., Mucor sp., 

Trichoderma sp., Rhizopus stolonifer sinh ra (13) . Tinh dầu cây vừa sát trùng (10) vừa 

chống những nấm trong các bao dự trữ ngũ cốc, làm cho gạo có phần ngon hơn (7) , vì vậy 

nó đã được dùng làm gia vị và trong mỹ phẩm (4,14) . Tinh dầu còn có tính chất chống viêm 

(4) 

, chống oxy hóa (15) với hiệu quả 55,94% và 66,9 % khi dùng nồng độ 100 và 200 ppm 

(11) 

. Ở Việt Nam, quế và tinh dầu quế là những vị thuốc kích thích tiêu hóa, hô hấp và 

tuần hoàn. Quế có tác dụng làm co mạch, làm tăng bài tiết, tăng co bóp tử cung, tăng nhu 

động ruột. Người ta dùng quế dưới hình thức rượu quế, xi rô hay rượu cất. 







1.3.3 Quế Đơn 

Tên tiếng Anh: Cinnamomum cassia Nees ex BL. 

Tên gọi khác: Quế Trung Quốc 

Hình 1.4: Quế đơn 

Đặc điểm: Quế đơn, quế bì hay quế Trung Quốc C. cassia là một loài cây có kích thước 

trung bình 12-17 m, lá mọc sole, dài và cứng, cuống to, hoa mọc thành chùy ở kẽ những 

lá phía trên, quả hình trứng, thuôn, phía dưới có đài tồn tại hoặc nguyên hoặc hơi chia 

thùy (ĐTL). Phần chiết nước chứa đựng cinzeylanin, cinzeylanon, anhydrocinzeylanin, 

anhydrocinzeylanon. Có tính chất suy giảm miễn dịch, nó gồm có coumarin, t-cinnamic 

acid, α-sitosterol và protocatechuic acid. Những chất nầy cũng được tìm ra trong cành 


cây. Vỏ cành cây chứa cinnamic acid, coumarin, cinnamyl acetat, hydroxy 

cinnamaldehyd… bên cạnh thành phần chính (62,4%) cinnamaldehyd. Chất nầy cũng là 

thành phần chính của dầu vỏ cây với eugenol, coumarin, t-cinnamic acid, α-sitosterol, 

…Quế đơn đem từ Việt Nam qua trồng bên Trung Hoa có tên là C. cassia 

macrophyllum : số lượng dầu chiết xuất nói chung vượt hẳn quế bản xứ (%) : 2,0 (so với 

1,98) ở vỏ ; 0,36 (so với 0,69) ở cành ; 1,96 (so với 0,37) ở lá ; cinnamaldehyd sản xuất 

cũng lớn hơn (%) : 61,20 (so với 52,92) ở vỏ ; 77,34 (so với 64,75) ở lá. Người Trung 

Hoa đánh giá quế ta tốt hơn quế họ để sản xuất thuốc chữa bệnh (19) . 






Về mặt dược liệu, quế Trung Quốc là một thuốc khử nấm (26), chống dị ứng (17), ung 

thư dạ dày, tiêu chảy, làm đổ mồ hôi (18) , kháng những chất gây đột biến benzopyren và 

cyclophosphamid. Chống oxi hóa, nó kháng lại H2O2 phá hoại tế bào V-79-4 , chất 1,1- 

diphenyl-2-picryl hydrazyl có tính chất ngăn chặn mọi hoạt động của prolyl 

endopeptidase với nồng độ 40 ppm , hơn 80% hoạt động của aldose reductase ở chuột với 

0,01 mg/mL ; những nhà khảo cứu Hàn Quốc đề nghị dùng nó làm thuốc chữa bệnh đái 

tháo đường. Riêng cinnamaldehyd giảm sự cấu tạo malondialdehyd và hoạt động 

glutathion S-transferase ở chuột . Vỏ cây có tính chất hạ sốt, kháng ung thư . Trong liều 

thuốc Tàu Duhuojisheng, quế đơn là một trong 15 cây thuốc đã được xác định cùng với 

hương độc hoạt Angelica pubescens và nhân sâm Panax ginseng ; hoạt chất chính được 

chiết xuất là columbianetin acetat 

1.4. Sự ảnh hưởng của nguyên liệu đến chất lượng tinh dầu 

1.4.1. Độ tươi 

Nguyên liệu càng tươi thì hàm lượng tinh dầu càng cao, tổn thất do bay hơi tự nhiên 

càng ít. Do đó, thời gian vận chuyển nguyên liệu từ nơi thu hái về cơ sở chế biến càng 

sớm càng tốt để đảm bảo độ tươi tốt của nó. Tốt nhất là khi vận chuyển nên xếp nguyên 

liệu vào sọt có trọng lượng vừa phải, phủ vải bạt để che mưa nắng. ( Lê Ngọc Thạch, 

2003) 

1.4.2. Độ sạch 


Khi thu hái thì các tạp chất không phải nguyên liệu tinh dầu sẽ bị lẫn vào khối nguyên 

liệu như tạp chất vô cơ có đất, đá, cát sỏi, vụn kim loại, tạp chất hữu cơ có các loại cây 

không phải cây tinh dầu khi khai thác, chế biến sẽ ảnh hưởng đến phẩm chất của tinh dầu. 

Công ty sau khi thu mua quế nguyên liệu về sẽ tiến hành phân loại bằng mắt để loại bỏ 

tạp chất và sử dụng sàng để loại bỏ tạp chất.( Lê Ngọc Thạch, 2003) 






1.5. Tổng quan về tinh dầu quế 

1.5.1. Khái niệm 

Tinh dầu là hỗn hợp các nhiều chất dễ bay hơi, có mùi đặc trưng tùy thuộc vào nguồn 

gốc nguyên liệu cung cấp tinh dầu, chứa chủ yếu trong thực vật, chỉ một số ít có nguồn 

gốc động vật. Tinh dầu có mùi đặc trưng, tồn tại trong trạng thái lỏng ở nhiệt độ bình 

thường, bay hơi hoàn toàn mà không bị phân hủy. 

Mỗi tinh dầu có các hằng số vật lý đặc trưng như tỷ trọng (d), chiết suất (n), độ quay 

cực (α) và các chỉ số hóa học như chỉ số acid, chỉ số ancol toàn phần, chỉ số este, chỉ số 

cacbonyl. ( Nguyễn Văn Ninh, 1978) 

Trong thực vật, tinh dầu được tạo ra và tích trữ trong các mô dưới những tên gọi khác 

nhau như: 

‣ Tế bào tiết: tế bào tiết ra tinh dầu rồi giữ luôn trong lòng tế bào (mô tiết), ví 

dụ: cánh hoa hồng, củ gừng, củ nghệ, hạt tiêu…( Lê Ngọc Thạch, 2003) 

Hình 1.5: Tế bào tiết 

‣ Lông tiết: giống tế bào tiết nhưng nằm nhô ra ngoài bề mặt thực vật thường có 

ở các họ hoa môi, cúc, phong lữ, cà…( Lê Ngọc Thạch, 2003) 







Hình 1.6: Lông tiết 

‣ Túi tiết: các tế bào tiết ra tinh dầu như không giữ lại bên trong mà dồn chung chứa 

vào một xoang trống, tròn nằm dưới biểu bì, ví dụ như các túi chứa tinh dầu trong vỏ 

các trái cam, chanh, quýt, bưởi…( Lê Ngọc Thạch, 2003) 

Hình 1.7: Túi tiết 

‣ Ống tiết: cách tạo thành giống túi tiết nhưng nằm sâu bên trong phần thân gỗ và chạy 

dài theo sớ gỗ, thường thấy trong các cây thông, thiên tuế, trắc bá diệp…( Lê Ngọc 

Thạch, 2003 ) 


Hình 1.8: Ống tiết 






1.5.2. Tính chất hóa lý 

1.5.2.1. Tính chất vật lý 

Tinh dầu ở dạng lỏng ở nhiệt độ thường, trừ một số trường hợp đặc biệt như menthol, 

camphor là ở thể rắn. 

Tinh dầu có mùi thơm, ít khi có màu hoặc màu vàng nhạt, tuy nhiên có những tinh dầu 

chứa azulen có màu xanh, nâu sẫm như tinh dầu quế, và đỏ như tinh dầu Thymus. 

Tinh dầu dễ bay hơi nên có thể thu được bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi 

nước. Mặc dù không tan hay tan ít trong nước nhưng chúng cũng làm cho nước chưng có 

mùi thơm. 

Vị của tinh dầu thường cay và hắc, một số có vị ngọt như tinh dầu quế. 

Tinh dầu không tan hoặc tan ít trong nước, tan tốt trong cồn, dầu béo hay trong các 

dung môi hữu cơ khác, có thể tan một phần trong các dung dịch kiềm nên ta có thể dùng 

một số dung môi đó để chiết xuất một số loại tinh dầu. 

Tinh dầu thường nhẹ hơn nước nên khi cất thì tinh dầu nổi lên trên, nhưng có một số 

tinh dầu nặng hơn nước như tinh dầu đinh hương, quế… Tỷ trọng tinh dầu thay đổi tùy 

theo thành phần hóa học. 

Tinh dầu có chỉ số khúc xạ cao, thường có năng suất quay cực. Chỉ số khúc xạ của tinh 

dầu vào khoảng 1.45 - 1.56. Chỉ số khúc xạ cao hay thấp tùy theo các thành phần 

hydrocarbon no, không no hoặc nhân thơm. Nếu tinh dầu có nhiều thành phần chứa nhiều 

dây nối đôi thì chỉ số khúc xạ lớn. 

Tinh dầu không có nhiệt độ sôi nhất định. Điểm sôi của tinh dầu thay đổi theo hợp 

chất. Khi chưng cất có thể lấy riêng từng thành phần trong tinh dầu. 

Khi hạ nhiệt độ một số tinh dầu có thể kết tinh như tinh dầu hồi, bạc hà, xả… 

Tinh dầu là những hợp chất dễ biến đổi mùi. Trong quá trình cất tinh dầu, nếu đun lên 

ở nhiệt độ cao có thể làm biến đổi một số thành phần hóa học của tinh dầu, kéo theo biến 

đổi cả hương thơm. 







Tinh dầu không tan hoặc ít tan trong nước. ( Lê Ngọc Thạch, 2003) 

1.5.2.2. Tính chất hóa học 

Nhiều thành phần có chứa các nhóm chức khác nhau có thể tham gia phản ứng hoá học 

có thể làm thay đổi tính chất của tinh dầu. 

Dưới ảnh hưởng của nhiệt độ, ánh sáng, không khí, nước tinh dầu dễ bị oxi hóa và biến 

thành nhựa. Khi bị oxy hoá các thành phần dễ thay đổi như alcol biến thành aldehyd, 

aldehyd biến thành acid. 

Các hợp chất aceton và aldehyd dễ bị andol hoá để biến thành nhựa khi có mặt kiềm. 

Các hợp chất có nối đôi dễ tham gia phản ứng cộng. Các dạng phản ứng khác nhau tùy 

theo điều kiện phản ứng, xúc tác, nhiệt độ… làm biến đổi những chất trong tinh dầu 

thành những chất khác nhau. 

Tinh dầu không gây hại môi trường và dễ phân hủy. 

+ Thành phần hóa học của tinh dầu 

− Hydrocacbon : 

Terpenic : Limonen, Camphen, Pinen … 

Parafin 


Ancol : methanol, ethanol, citronellol, geraniol, linalol, mentol… 






Phenol và ete phenolic : aneton, safrol tymol, anetol, eugenol …… có tính chất 

sát trùng và được sử dụng để điều chế các chất tẩy trùng. Các phenol khác có 

đặc tính estrogen hay kìm hãm nội tiết tố. 

Aldehyde: có tính khử trùng, diệt vi khuẩn, nên thường dùng trong các chất diệt 

côn trùng, chất tẩy uế. 


− Xeton : mentol, campho, ionon 

− Ester 

− Acid tự do 

− Các hợp chất chứa sulfua, nitơ, halogen ….. 






1.5.3. Hoạt tính sinh học 

Hoạt tính kháng khuẩn 

Hoạt tính kháng khuẩn của tinh dầu trong điều kiện phòng thí nghiệm được hiểu như là 

khả năng ức chế sự phát triển của vi khuẩn thông qua việc đo đường kính vòng vô khuẩn. 

Tinh dầu quế có hoạt tính kháng khuẩn ở nồng độ cao. Mỗi loại tinh dầu quế sẽ có 

hoạt tính kháng lại một số chủng vi khuẩn nhất định. Tinh dầu thường tác dụng lên tế bào 

chất của vi sinh vật, để tiêu diệt chúng. Do trong tinh dầu quế có thành phần cinnamal có 

khả năng kháng khuẩn chiếm tỉ lệ cao trong tinh dầu quế. 

Hoạt tính kháng oxy hoá 

Tinh dầu có hoạt tính kháng oxy hóa do có chứa dẫn xuất của phenol là cấu phần 

chính. Những hợp chất này bắt lấy gốc tự do, không cho phản ứng peroxid xảy ra, bảo vệ 

các lipid. 

1.5.4. Sự tạo thành và biến đổi tinh dầu trong thực vật 

Tinh dầu được tạo thành trong thực vật trước hết là từ các chất gluxit và protein, sau 

đó chịu ảnh hưởng của hàng loạt biến đổi hóa học trong bản thân thực vật. Những biến 

đổi đó thường có tính qui luật và luôn luôn giống nhau. 

Tinh dầu của các loại quả, trong quá trình phát triển của cây thì chỉ số chiết quang và 

khối lượng riêng tăng dần, đồng thời góc quang cực giảm dần. Nếu xét về mặt biến đổi 

hóa học thuần túy thì trong quả cây có xu hướng tích lũy dần các hợp chất chứa oxy như 

anetol, metyl savicol. ( Lê Ngọc Thạch, 2003) 

1.5.5. Vai trò của tinh dầu quế 

Làm dung môi hữu cơ cho một số hợp chất hữu cơ có hoạt tính sinh học, hoà tan các 

chất hữu cơ và đưa đi khắp cơ thể. 

Giảm căng thẳng : Tinh dầu quế sẽ giúp làm dịu sự mệt mỏi về tinh thần, giảm lo âu, 

trầm cảm và căng thẳng thần kinh. 







Tinh dầu có nhiều tác dụng trị bệnh khác nhau. Tác dụng lên hệ thần kinh trung ương, 

hỗ trợ cho hệ tiêu hóa làm ta ăn ngon và giúp tiêu hóa tốt. Tinh dầu quế có thể giúp giảm 

đau do viêm khớp, thấp khớp và đau cơ. Quế được dùng như một chất khử trùng cao để 

làm nước súc miệng bởi do chứa hàm lượng phenol cao. 

Hiện nay, tinh dầu còn sử dụng nhiều trong các ngành như thực phẩm (làm gia vị, 

bánh kẹo…), hương liệu - mỹ phẩm (xà bông thơm, nước hoa…), dược phẩm (thuốc sát 

trùng, giảm đau, hương liệu…). ( Afamily.vn, 2009) 

1.5.6. Ứng dụng tinh dầu quế trong đời sống 

Ứng dụng trong thực phẩm 

Tinh dầu được bổ sung vào các loại bánh, kẹo, nước giải khát… nhằm tăng giá trị cảm 

quan và hương thơm đặc trưng cho sản phẩm. 

Ứng dụng trong y học 

Quế là loại gia vị có tác dụng rất tốt cho sức khỏe đặc biệt với những người mắc bệnh 

liên quan đến tim mạch. 

Giảm và ngăn ngừa bệnh tiểu đường 

Lượng đường máu cao gây ra nhiều bệnh nguy hiểm như: tiểu đường, béo phì và các 

bệnh tim mạch. 

Quế giúp điều chỉnh hàm lượng đường máu bằng cách tăng cường tiêu hóa glucose, 

kích thích hấp thụ isulin tốt cho cơ thể. 

An toàn 

Các nhà khoa học đã kiểm chứng về độ an toàn của quế, kết quả đã chỉ ra rằng quế có 

tác dụng giảm các hợp chất độc hại tiềm ẩn trong cơ thể vì thế rất an toàn cho sức khỏe. 

Chống đông máu 

Quế chứa thành phần có khả năng giúp ngăn ngừa việc hình thành những cục máu 

đông trong thành mạch vì thế giảm nguy cơ gây đột tử do bệnh tim. 







Kết hợp dùng quế với chế độ ăn uống và tập luyện điều độ sẽ giảm đáng kể nguy cơ 

mắc bệnh liên quan đến tim mạch. 

Tốt cho hệ tiêu hóa 

Quế là loại gia vị nóng vì thế rất phù hợp với những người hay bị lạnh bụng, uống trà 

cho thêm chút quế và gừng sẽ rất dễ chịu. 

Giảm Cholesterol 

Tiêu thụ một lượng quế nhỏ có thể giúp làm giảm Cholesterol LDL (Cholesterol xấu). 

Đơn giản, chúng ta chỉ cần ăn nửa thìa cà phê bột quế hằng ngày hoặc thêm quế vào cà 

phê hoặc trà như một chất làm ngọt dịu nhẹ. 

Chữa bệnh nhức đầu và loại bỏ chứng đau nửa đầu 

Quế là một biện pháp tự nhiên khắc phục và loại trừ cơn đau đầu và giảm chứng đau 

nửa đầu. 

Chữa ho và cảm lạnh thông thường 

Y học Trung Quốc từ lâu đã sử dụng quế như một phương thuốc tự nhiên điều trị 

hiệu quả chứng ho và cảm lạnh thông thường. 

Chữa bệnh sâu răng 

Quế đã được biết đến với tác dụng giúp giảm đau nhức răng. Đơn giản chỉ cần thực 

hiện một miếng dán sử dụng 5 muỗng cà phê mật ong trộn với 1 muỗng cà phê bột quế. 

Áp dụng để hỗn hợp bột này dán trực tiếp lên răng đau 2 hoặc 3 lần/ngày cho đến khi cơn 

đau thuyên giảm. 

Ứng dụng trong mỹ phẩm và làm đẹp 

Ngăn ngừa lão hóa 

Chế biến hỗn hợp này thành trà theo cách sau: 4 muỗng canh mật ong, 1 muỗng cà phê 

bột quế cùng với 3 ly nước. Uống từ 3 đến 4 lần trong ngày, mỗi lần khoảng 1/4 ly để 







giúp giảm bớt quá trình lão hóa của cơ thể, giữ da luôn mềm mại và tăng tuổi thọ. 

(Vương Ngọc Chính, 2005) 

Mụn và vết nám ở da 

Thoa hỗn hợp gồm 3 muỗng canh mật ong và 1 muỗng cà phê bột quế lên vùng da bị 

mụn hoặc sạm, nám trước khi ngủ và rửa sạch vào sáng hôm sau. (Vương Ngọc Chính, 

2005) 

Nhiễm trùng da 

Lấy lượng mật ong và bột quế tương đương nhau, trộn đều và thoa lên da để trị bệnh 

chàm, lác và những căn bệnh nhiễm trùng da khác. (Vương Ngọc Chính, 2005) 

Giảm cân 

Uống một ly nước ấm có pha thêm mật ong và bột quế vào buổi sáng trước khi ăn và 

uống thêm 1 ly vào khoảng nửa giờ sau khi ăn. Làm tương tự vào buổi tối trước khi đi 

ngủ. Người bị béo phì nếu áp dụng phương pháp này thường xuyên sẽ rất hiệu quả. Loại 

nước uống này có tác dụng ngăn chặn chất béo tích tụ trong cơ thể. (Vương Ngọc Chính, 

2005) 

Cẩn trọng với những tác dụng phụ của quế 

Một số nghiên cứu gần đây ở châu Âu đã chỉ ra rằng quế có nguồn gốc từ cây Cassia 

loại cây chứa một hợp chất độc hại như Coumarin. Hợp chất này được biết như là chất 


gây nguy hại cho gan và thận của chúng ta nếu sử dụng quá liều cho phép. Do đó, khi sử 

dụng quế, chúng ta nên tránh tiêu thụ quế với liều lượng quá cao. 

Thực tế, quế có tác dụng chống đông máu vì thế cũng nên thận trọng khi sử dụng tinh 

dầu quế khi kết hợp với các sản phẩm làm loãng máu như Aspirin. Ngoài ra, phụ nữ 

mang thai nên tránh tiêu thụ quế số lượng lớn vì nó có thể ảnh hưởng xấu đến tử cung của 

họ. 






1.6. Các phương pháp chiết tinh dầu 

1.6.1 Phương pháp cổ điển 

1.6.1.1. Phương pháp cơ học 

‣ Nguyên tắc 

Dùng lực cơ học tác dụng vào phần vỏ quả làm vỡ túi tinh dầu, tinh dầu thu được còn 

lẫn nước, dịch quả cần phân ly tách khỏi tinh dầu, làm khan, lọc sạch thu được tinh dầu 

tinh. 

Phương pháp cơ học chủ yếu áp dụng để ly trích tinh dầu vỏ của các trái thuộc họ 

Rutaceae như: chanh, cam, quýt, bưởi, tắc…vì trong trường hợp này các túi tinh dầu nằm 

sát mặt ngoài vỏ và hàm lượng tinh dầu thường rất cao. Có nhiều cách tiến hành ly trích 

hoặc bằng tay hoặc bằng máy như : vắt, ép, nạo xát. 

‣ Ưu điểm 

Tinh dầu thu được từ phương pháp này có mùi thơm tự nhiên hơn các phương pháp 

khác vì sự ly trích xảy ra ở nhiệt độ phòng, không sử dụng dung môi. 

‣ Khuyết điểm 

Hiệu suất thu hồi tinh dầu thấp, những thủ thuật vắt, nạo xát thủ công không phù hợp 

cho sản xuất quy mô lớn. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 

1.6.1.2. Phương pháp tẩm trích 

Phương pháp này thường được sử dụng để ly trích tinh dầu từ các loài hoa, hoặc từ các 

loại nguyên liệu dùng làm gia vị. 

Tẩm trích bằng dung môi không bay hơi, 



Dựa vào tính chất tinh dầu có thể hòa tan trong chất béo động vật, thực vật, ngày xưa 

người ta đã dùng mỡ động vật (heo, bò, trừu…) và dầu thực vật (olive, hạnh nhân…) làm 

dung môi ly trích tinh dầu. Đầu tiên, ngâm hoa tươi vào trong dung môi đang đun chảy 

lỏng trong một khoảng thời gian nhất định, tùy theo các loại hoa, làm nhiều lượt cho tới 






khi dung môi bão hòa tinh dầu. Dầu hoặc mỡ bão hòa tinh dầu này, được gọi là “sáp hoa” 

có thể sử dụng thẳng trong kỹ nghệ mỹ phẩm hoặc ly trích lại với ethanol để điều chế 

“tinh dầu tuyệt đối”. 


Tinh dầu chứa ít tạp chất, hiệu suất trích ly cao. 


Các chất béo thường khó bảo quản, dễ bị oxi hóa ảnh hưởng đến mùi của tinh dầu. 

Phương pháp còn thủ công, giá thành cao. Hiện nay rất ít được áp dụng. 

Tẩm trích bằng dung môi dễ bay hơi 

Phương pháp này không những được áp dụng để trích ly cô kết (concrete) từ hoa mà 

còn dùng để tận trích khi các phương pháp khác không trích ly hết hoặc dùng để trích ly 

các loại nhựa dầu (oleoresin) gia vị. 


Dựa trên hiện tượng thẩm thấu, khuếch tán và hòa tan của tinh dầu có trong các mô 

cây đối với các dung môi hữu cơ. 

‣ Yêu cầu đối với dung môi 

− Hòa tan hoàn toàn và nhanh chóng các cấu phần có mùi thơm trong nguyên liệu. 

− Hoà tan kém các hợp chất khác như sáp, nhựa dầu có trong nguyên liệu. 


− Không có tác dụng hóa học đối với tinh dầu. 

− Không biến chất khi sử dụng lại nhiều lần. 

− Hoàn toàn tinh khiết, không có mùi lạ, không độc, không ăn mòn thiết bị, không tạo 

thành hỗn hợp nổ với không khí và có độ nhớt kém. 

− Nhiệt độ sôi thấp vì khi chưng cất dung dịch ly trích để thu hồi dung môi, nhiệt độ 

sôi cao sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tinh dầu. Điểm sôi của dung môi nên thấp hơn điểm 

sôi của các cấu phần dễ bay hơi trong tinh dầu . 






− Giá thành thấp, dễ tìm… 

Thường không có dung môi nào thỏa mãn tất cả những điệu kiện kể trên. Tùy vào điều 

kiện cụ thể mà lựa chọn dung môi thích hợp. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 


Sản phẩm thu được theo phương pháp này thường có mùi thơm tự nhiên. Hiệu suất sản 

phẩm thu được thường cao hơn các phương pháp khác. 


Yêu cầu cao về thiết bị. 

Thất thoát dung môi. 

Quy trình tương đối phức tạp. 

1.6.1.3. Phương pháp hấp thụ 

Phương pháp ướp 


Một vài loài hoa như hoa huệ, hoa nhài… có khả năng đặc biệt là sau khi thu hái khỏi 

cây vẫn còn tiếp tục tạo ra tinh dầu. Đồng thời dựa vào tính chất của các chất béo động 

vật và thực vật có khả năng hấp thụ những hợp chất dễ bay hơi trên bề mặt của chúng. Do 

đó, khi hoa tiếp xúc với các chất béo có trong một khoảng thời gian nhất định, hương 

thơm do hoa tiết ra sẽ được chất béo hấp thụ. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 


Phương pháp này cho hiệu suất ly trích cao đối với những loại hoa sau khi hái vẫn còn 

tạo thêm tinh dầu. Vì tiến hành ở nhiệt độ thường nên sản phẩm sẽ giữ được mùi thơm tự 

nhiên của hoa. 








Phương pháp thủ công, khó cơ giới hóa. Chất béo khó bảo quản. Đối với loại hoa sau 

khi thu hái không tạo thêm tinh dầu thì phương pháp này cho hiệu suất bình thường. Sản 

phẩm thiếu chất định hương tự nhiên nếu không nhập phần tẩm trích vào. 

Phương pháp hấp thụ động học 


Khi thổi không khí vào giữa các lớp hoa, tinh dầu trong hoa sẽ bay hơi theo không khí. 

Nếu không khí này được dẫn ngang qua một cột chứa than hoạt tính (than gỗ hoặc than 

xương), hơi tinh dầu sẽ bị than hấp thụ. Thường xác hoa sau đó được tẩm trích tiếp tục 

bằng dung môi hữu cơ (để lấy thêm những cấu phần khó bay hơi). ( Nguyễn Quỳnh Như, 

2009) 


Hiệu suất cao, thiết bị tương đối đơn giản, mùi thơm phản ảnh tự nhiên. 


Tinh dầu không chứa các chất định hương thiên nhiên so với sản phẩm của các phương 

pháp ly trích khác. Nhiều công đoạn phức tạp, nhiều thông số phải tính đến trong quy 

trình sản xuất. 

Phương pháp chưng cất hơi nước 



Phương pháp này dựa trên sự thẩm thấu, hoà tan, khuếch tán và lôi cuốn theo hơi nước 

của những hợp chất hữu cơ trong tinh dầu chứa trong các mô khi tiếp xúc với hơi nước ở 

nhiệt độ cao. Khi áp suất của hơi nước cộng với áp suất của tinh dầu bằng với áp suất khí 

quyển thì hỗn hợp sôi, tinh dầu được lấy ra cùng với hơi nước. Hơi nước và hơi tinh dầu 

được kéo sang bình làm lạnh, ngưng tụ thành chất lỏng. Tại đây, nước và tinh dầu sẽ tự 

phân ra thành hai pha do tính không tan lẫn vào nhau và sự khác biệt về tỷ trọng của 

chúng. Tinh dầu sẽ được chiết ra, còn nước sẽ được hồi lưu trở lại bình chưng. Quá trình 






tiếp tục diễn ra cho đến khi không còn tinh dầu qua bình ngưng. Trong công nghiệp dựa 

trên thực hành người ta chia phương pháp chưng cất hơi nước ra làm ba loại chính: 

Chưng cất bằng nước 

Nguyên liệu và nước được cho vào cùng một thiết bị, đem đun tới sôi, nước bay hơi sẽ 

cuốn theo hơi tinh dầu. Đem làm lạnh để ngưng tụ lại, ta sẽ thu được tinh dầu sau khi 

phân ly tách nước. 

Chưng cất bằng nước và hơi nước 

Phương pháp này khác phương pháp trên ở chỗ, nguyên liệu và nước tuy cho vào cùng 

một thiết bị, nhưng có ngăn cách nhau bằng một lớp vỉ nồi. Nước ở đáy nồi được đun sôi 

bốc hơi lên qua lớp vỉ rồi đi vào lớp nguyên liệu và qua đó kéo theo lớp hơi tinh dầu đi ra 

thiết bị làm lạnh. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 

Chưng cất bằng hơi nước 

Những ảnh hưởng chính trong sự chưng cất hơi nước 

Sự khuếch tán 

Ngay khi nguyên liệu được làm vỡ vụn thì chỉ có một số mô chứa tinh dầu bị vỡ và 

cho tinh dầu thoát tự do ra ngoài theo hơi nước lôi cuốn đi. Phần lớn tinh dầu còn lại 

trong các mô thực vật sẽ tiến dần ra ngoài bề mặt nguyên liệu bằng sự hòa tan và thẩm 

thấu. 


Trong quá trình chưng cất hơi nước, tại nhiệt độ nước sôi, tinh dầu trong tế bào thực 

vật sẽ khếch tán ra ngoài bề mặt nguyên liệu và bị hơi nước cuốn đi. Còn nước thẩm thấu 

vào trong nguyên liệu theo chiều ngược lại và tinh dầu lại tiếp tục bị cuốn vào lượng 

nước này. Quy trình này lặp đi lặp lại cho đến khi tinh dầu trong các mô thoát ra ngoài 

hết”. 

Như vậy, sự hiện diện của nước rất cần thiết, cho nên trong trường hợp chưng cất sử 

dụng hơi nước quá nhiệt, chú ý tránh đừng để nguyên liệu bị khô. Nhưng nếu lượng nước 






sử dụng thừa quá thì cũng không có lợi, nhất là trong trường hợp tinh dầu có chứa những 

cấu phần tan dễ trong nước. 

Ngoài ra, vì nguyên liệu được làm vỡ vụn ra càng nhiều càng tốt, cần làm cho lớp 

nguyên liệu có một độ xốp nhất định để hơi nước có thể đi xuyên ngang lớp này đồng đều 

và dễ dàng. 

Vì các cấu phần trong tinh dầu được chưng cất hơi nước theo nguyên tắc nói trên cho 

nên thông thường những hợp chất nào dễ hòa tan trong nước sẽ được lôi cuốn trước. 

(F.M.C Gamarra và ctv, 2007) 

Sự thủy giải 

Những cấu phần ester trong tinh dầu thường dễ bị thủy giải cho ra acid và alcohol khi 

đun nóng trong một thời gian dài với nước. Do đó, để hạn chế hiện tượng này, sự chưng 

cất hơi nước phải được thực hiện trong một thời gian càng ngắn càng tốt. ( Trần Xuân 

Ngạch, 2007 ) 

Nhiệt độ 

Nhiệt độ cao làm phân hủy tinh dầu. Do đó, khi cần thiết phải dùng hơi nước quá nhiệt 

(trên 100 0 C) nên thực hiện việc này trong giai đoạn cuối cùng của sự chưng cất, sau khi 

các cấu phần dễ bay hơi đã lôi cuốn đi hết. Thực ra, hầu hết các tinh dầu đều kém bền 

dưới tác dụng của nhiệt nên vấn đề là làm sao cho thời gian chịu nhiệt độ cao của tinh 

dầu càng ngắn càng tốt. 

Tóm lại, dù ba ảnh hưởng trên được xem xét độc lập nhưng thực tế thì chúng có liên 

quan với nhau và quy về ảnh hưởng của nhiệt độ. Khi tăng nhiệt độ, sự khuếch tán thẩm 

thấu sẽ tăng, sự hòa tan tinh dầu trong nước sẽ tăng nhưng sự phân hủy cũng tăng theo. 

Hơi nước được tạo ra từ nồi hơi, thường có áp suất cao hơn áp suất không khí, được 

đưa thẳng vào bình chưng cất. ( Vương Ngọc Chính, 2005 ) 

Ưu và nhược điểm của các phương pháp chưng cất 

Ưu điểm 







− Các quy trình kỹ thuật tiến hành đều đơn giản (so với các phương pháp khác). 

− Thiết bị gọn gàng dễ chế tạo, có khả năng nâng cao hàm lượng từng cấu tử trong hỗn 

hợp hơi bay ra bằng cách phân chia chúng. 

− Không đòi hỏi vật liệu phụ nhiều như phương pháp trích ly hay hấp phụ. 

− Thời gian chưng cất tương đối nhanh. 

− Có thể tiến hành chưng cất với các cấu tử có nhiệt độ sôi tương đối cao gần 100 0 C. 

Nhược điểm 

− Đối với những loại nguyên liệu có hàm lượng tinh dầu thấp thì không dùng phương 

pháp chưng cất được. 

− Sản phẩm thu được sau khi chưng cất có thể bị ảnh hưởng nếu các cấu tử có trong 

thành phần của tinh dầu dễ bị phân hủy trong quá trình chưng cất. 

− Không thể tách được các loại nhựa và sáp có trong nguyên liệu, mặc dầu nhựa và sáp 

rất cần thiết để làm các chất định hương có giá trị. 

− Trong nước chưng sau khi đã tách tinh dầu còn có một lượng lớn tinh dầu hoà tan 

trong đó. 

− Cần tiêu tốn một lượng nước khá lớn để làm ngưng tụ hỗn hợp hơi. 

− Những tinh dầu có độ sôi cao thường cho hiệu suất rất kém. 

1.6.2. Phương pháp hiện đại 

1.6.2.1. Chưng cất dùng dung môi CO 2 

Nguyên tắc 

Dioxid carbon được hóa lỏng trong những thiết bị đặc biệt. Sau đó, CO2 lỏng được dẫn 

qua thiết bị chưng cất, dung môi CO2 khi ở áp suất thường sẽ bốc hơi nhanh chóng để lại 

tinh dầu tinh chất. Khí CO2 sau đó lại được hóa lỏng để tiếp tục quá trình chưng cất. ( 

Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 

Ưu điểm 







Cô lập sản phẩm dễ dàng vì CO2 bốc hơi ở áp suất thường để lại tinh dầu tinh chất. 

Không độc hại cho môi trường. Trong nhiều trường hợp tinh dầu sản xuất bằng phương 

pháp này cho chất lượng cao. 

Khuyết điểm 

Giá thành thiết bị cao. Lượng nguyên liệu sử dụng còn hạn chế. Điều kiện tối ưu để ly 

trích còn phải khảo sát thêm. Một số trường hợp ghi nhận thì khả năng ly trích còn giới 

hạn, hiệu suất đôi khi còn kém hơn phương pháp chưng cất hơi nước. 

1.6.2.2. Phương pháp ly trích có sự hỗ trợ của vi sóng 

Nguyên tắc 

Dưới sự tác dụng của vi sóng, nước trong tế bào thực vật bị nóng lên, áp suất bên trong 

tăng đột ngột làm các mô chứa tinh dầu bị vỡ ra. Tinh dầu thoát ra ngoài, bị lôi cuốn theo 

hơi nước sang hệ thống ngưng tụ (phương pháp chưng cất hơi nước) hoặc hòa tan vào 

dung môi hữu cơ đang bao phủ bên ngoài nguyên liệu (phương pháp tẩm trích). 

Vi sóng cung cấp kiểu đun nóng không dùng sự truyền nhiệt thông thường. Với kiểu 

đun nóng bình thường, nước nóng đi từ bề mặt của vật chất dần vào bên trong, còn trong 

trường hợp vi sóng, sóng xuyên thấu vật chất và làm nóng vật chất ngay từ bên trong. Vi 

sóng tăng hoạt những phân tử phân cực, đặc biệt là nước. Nước bị đun nóng do hấp thu vi 

sóng bay hơi tạo ra áp suất cao tại nơi bị tác động, đẩy nước từ tâm của vật đun ra đến bề 

mặt của nó. Trong sự chưng cất hơi nước có sự hỗ trợ của vi sóng, sự ly trích tinh dầu có 


thể thực hiện trong điều kiện có thêm nước hoặc không thêm nước vào nguyên liệu 

(trường hợp nguyên liệu có hàm lượng nước cao). 

Hiệu suất có thể bằng hoặc cao hơn hiệu suất của các phương pháp khác nhưng thời 

gian thực hiện ngắn hơn, nên không gây ra các phản ứng phụ làm giảm chất lượng tinh 

dầu như phản ứng thuỷ phân, oxy hoá, nhựa hoá. 

Lưu ý là mức độ chịu ảnh hưởng vi sóng của các loại mô tinh dầu không giống nhau 

do kiến tạo của các loại mô khác nhau, ngay khi nguyên liệu được làm nhỏ. Kết quả này 

được phản ảnh qua thời gian ly trích. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009) 






1.6.2.3. Phương pháp ly trích có sự hỗ trợ của siêu âm 

Nguyên tắc 

Siêu âm cung cấp năng lượng thông qua hiện tượng tạo và vỡ “bọt” (khoảng cách liên 

phân tử). Trong môi trường chất lỏng, bọt có thể hình thành trong nửa chu kỳ đầu và sẽ 

vỡ trong nữa chu kỳ sau, giải phóng một năng lượng rất lớn. Năng lượng này hỗ trợ cho 

quá trình tẩm trích giúp thu ngắn thời gian ly trích. 

Trong một số trường hợp phương pháp siêu âm cho hiệu suất cao hơn phương pháp 

khuấy từ. Trong trường hợp tinh dầu vì sự ly trích bằng siêu âm được thực hiện ở nhiệt 

độ phòng nên sản phẩm luôn có mùi thơm tự nhiên. ( Nguyễn Quỳnh Như, 2009 ). 

1.7. Tìm hiểu về các chỉ số lý học của tinh dầu 

1.7.1. Xác định tỷ trọng 

Tỷ trọng tương đối của tinh dầu tại 20 0 C là tỷ số khối lượng tinh dầu ở 20 0 C trên khối 

lượng của cùng một thể tích nước cất cũng ở 20 0 C. (Lê Ngọc Thạch, 2003) 

Tỷ trọng của tinh dầu được tính theo công thức sau: 

d 

0 

 

m 

20 1 

0 

20 

m2 

1.7. 2. Xác định các thành phần hóa học trong tinh dầu 

Phương pháp xác định thành phần hóa học tinh dầu bằng: Kỹ Thuật Sắc Ký Khí Ghép 

Khối Phổ (GC/MS). 

Sắc ký khí được coi là phương tiện đầu ra của các nhà hóa học hữu cơ. Phương pháp 

này là một trong những phương pháp được ứng dụng rộng rãi nhất hiện nay. Phương 

pháp này cho phép định tính, định lượng chính xác các chất hữu cơ trong thực phẩm, môi 

trường, dư lượng thuốc trừ sâu... 







Ngày nay người ta tiến hành nối sắc ký khí với các đầu dò khối phổ MS được gọi là 

sắc ký khối phổ GC/MS, để xác định chính xác cấu trúc, định danh các chất nghiên cứu 

gọi tên các chất nhờ vào thư viện phổ. 







CHƯƠNG 2 : NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

2.1. Thời gian và địa điểm tiến hành 

Đồ án được tiến hành từ tháng 12 năm 2012 đến tháng 04 năm 2013. 

Thực hiện quá trình chưng cất tinh dầu quế tại phòng thí nghiệm Công Ty TNHH 

OLAM VIỆT NAM Lô E5 KCN LONG BÌNH, BIÊN HÒA, ĐỒNG NAI. 

2.2. Nguyên liệu - Dụng cụ tiến hành thí nghiệm 

2.2.1. Nguyên liệu 

Sử dụng nguồn nguyên liệu chủ yếu là quế Việt Nam được mua ở tỉnh Yên Bái. 

Yêu cầu chất lượng của nguyên liệu: (Olam- Internal quality and food safety standard): 

Màu sắc: vỏ có màu từ nâu đỏ đến nâu nhạt, không lẫn tạp chất lạ. 

Hương vị: có vị ngọt, hơi cay. 

Độ ẩm: 14%, max. 

Tạp chất: 1%, max. 

Tro tổng (total ash content): 5%, max. 

Tro không tan (acid insoluble ash): 1%, max. 

2.2.2 Chuẩn bị mẫu thử 

Sử dụng máy nghiền búa để nghiền mẫu theo kích thước phù hợp, sau đó chúng tôi 

đem sàng để thu được hạt có kích cỡ theo yêu cầu. 

Thông tin máy nghiền búa được sử dụng: 

Model: Impact Mill (Pin Mill) DSCM-M50HP. 

Hãng sản xuất: Daesung Chemical Machinery Ind. Co. 

Xuất xứ: Trung Quốc. 







Hình 2.1. Máy nghiền búa 

2.2.3. Thiết bị - Dụng cụ - Hóa chất 

Hóa chất sử dụng có xuất xứ Công Ty TNHH OLAM VIỆT NAM LÔ E5 KHU 

CÔNG NGHIỆP LONG BÌNH, BIÊN HÒA, ĐỒNG NAI. 

Muối 

Nước cất 

Cồn 80 0 , 90 0 , 99.7 0 . 







Hình 2.2 : Ống đong 500ml 

STT 

Hình 2.3 : Cân kĩ thuật 

Bảng 2.1: Dụng cụ, thiết bị sử dụng trong nghiên cứu 

Tên dụng cụ 

1 Bình cầu đáy tròn, cổ mài, dung tích là 500ml 

2 Hệ thống ngưng 

3 Pipet, dung tích 1ml 

4 Thiết bị gia nhiệt 

5 Hạt chống sôi trào hoặc bi thủy tinh 

6 Ống đong, dung tích 500ml 

7 Cân phân tích 

8 Xylen 

2.3. Phương pháp nghiên cứu 


2.3.1. Phương pháp tách chiết tinh dầu 

Sử dụng phương pháp chưng cất bằng nước. Quá trình chưng được thực hiện bằng 

thiết bị Clevenger trong phòng thí nghiệm. 






Hình 2.4: Thiết bị chưng cất Clevenger 

Nguyên tắc: dựa trên sự thẩm thấu, hoà tan, khuếch tán và lôi cuốn theo hơi nước của 

các hợp chất hữu cơ có trong tinh dầu chứa trong các mô khi tiếp xúc hơi nước ở nhiệt độ 

cao. 


Hình 2.5 : Nồi đun_ bình cầu 

Hình 2.6 : Van lấy tinh dầu 






Hình 2.7 : Hệ thống nước ra_ vào 

2.3.2. Tiến hành 

Cân 40g mẫu thử trên giấy lọc chính xác đến 0.0001g. 

Cân 40g muối NaCl (độ tinh khiết >= 99.5%) trên giấy lọc chính xác đến 0.0001g. 

Xác định thể tích xylen: 

Dùng ống đong chuyển 400ml nước cất vào bình và cho thêm 1 ít hạt chống sôi trào 

hoặc bi thủy tinh. Nối bình với hệ thống ngưng. Dùng pipet thêm 1ml xylen qua nhánh 

bên. Làm nóng bình cầu và điều chỉnh tốc độ chưng cất đến 2ml/phút hoặc 3ml/phút. 

Chưng cất khoảng 30 phút sau đó bỏ nguồn nhiệt ra. Để nguội ít nhất 10phút và xác định 

thể tích xylen. 

Xác định thể tích của pha hữu cơ (dầu bay hơi và xylen): 

Chuyển giấy lọc cùng với phần mẫu thử và muối vào bình, nối lại bình với hệ thống 

ngưng. Làm nóng bình cầu và điều chỉnh tốc độ chưng cất đến 2ml/phút hoặc 3ml/phút. 

Tiếp tục chưng cất trong 4h (ghi lại thời gian chưng cất thực tế). 







Lấy nguồn nhiệt ra và để nguội. Sau 10 phút ghi lại thể tích của pha hữu cơ thu được 

trong ống đong. 

Kết quả 

Với: V1 là thể tích của dầu bay hơi và xylen đo được, tính bằng ml. 

V2 là thể tích của xylen (1ml) 

M là khối lượng mẫu thử, tính bằng gam. 

2.3.3 Sơ đồ quy trình thực hiện 

Quế 

Lựa chọn, phân loại 

Nghiền 

Chưng cất 

TN1 : Khảo sát chế độ nghiền 

TN2: Khảo sát thời gian chưng 

cất 


TN3: Khảo sát tỉ lệ cái/nước 

Tinh dầu 

TN4: Khảo sát hàm lượng 

muối 

Xác định tỷ trọng và TPHH của 

tinh dầu 






2.3.4. Các thí nghiệm khảo sát 

2.3.4.1. Thí nghiệm 1: Khảo sát ảnh hưởng của chế độ nghiền đến khả năng trích 

ly tinh dầu quế 

a. Mục đích 

Chọn ra kích thước quế sau khi nghiền thích hợp để thu được hàm lượng tinh dầu cao 

nhất và ổn định cùng với điều kiện khảo sát. 

b. Bố trí thí nghiệm 

Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên với 1 nhân tố, 3 lần lặp lại. 

Nhân tố A: kích thước quế sau khi nghiền (mm) 

A1: kích thước quế trên sàng 25 mesh (0.71mm) 

A2:kích thước quế trên sàng 35 mesh (0.5mm) 



Tổng số nghiệm thức: 4x n = 4x3 = 12 (n: số lần lặp lại) 

c. Thông số cố định 

40g mẫu 

400ml nước 

1ml xylen 

Thời gian chưng cất: 4h 

Khối lượng muối: 40g 

d. Cách tiến hành: 


Mẫu quế nguyên liệu được nghiền bằng máy nghiền búa. Sau đó, được sàng để thu 

được hạt có kích cỡ A1, A2, A3, A4. Cân khoảng 40g mẫu thử trên giấy lọc chính xác 

đến 0.0001g. Cân 40g muối NaCl (độ tinh khiết >= 99.5%) trên giấy lọc chính xác đến 

0.0001g. Dùng ống đong chuyển 400ml nước cất vào bình và cho thêm 1 ít hạt chống sôi 






trào hoặc bi thủy tinh. Nối bình với hệ thống ngưng. Dùng pipet thêm 1ml xylen qua 

nhánh bên. Làm nóng bình cầu và điều chỉnh tốc độ chưng cất đến 2ml/phút hoặc 

3ml/phút. Tiến hành chưng cất lần lượt các mẫu trong vòng 4h. Theo dõi lượng tinh dầu 

thu được theo thời gian chưng cất từ lúc hơi nước và tinh dầu ngưng tụ giọt đầu tiên ở 

ống gạn. 

e. Sơ đồ bố trí thí nghiệm 

Quế 


Nghiền 

A1 A2 A3 A4 




g. Chỉ tiêu theo dõi: 

- Thể tích tinh dầu thu được 






2.3.4.2. Thí nghiệm 2: Khảo sát ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến khả năng 

trich ly tinh dầu quế 


Tìm ra thời gian chưng cất thích hợp để trích ly được tinh dầu quế tối ưu . 


Thí nghiệm được bố trí hoàn toàn ngẫu nhiên, 1 nhân tố, 3 lần lặp lại. 

Nhân tố B: thời gian chưng cất (phút) 

B1: 30 phút B2: 60 phút B3: 90 phút 

B4: 120 phút B5: 150 phút B6: 180 phút 

B7: 210 phút B8: 240 phút 

Tổng số nghiệm thức: 8x n = 8x 3 = 24 (n: số lần lặp lại) 


40g mẫu 400ml nước 

1ml xylen 



Cân 40 gam mẫu quế có kích cỡ sàng là 60 mesh (0.25 mm). Cân 40g muối NaCl (độ 

tinh khiết >= 99.5%) trên giấy lọc chính xác đến 0.0001g. Dùng ống đong chuyển 400ml 

nước cất vào bình và cho thêm 1 ít hạt chống sôi trào hoặc bi thủy tinh. Nối bình với hệ 

thống ngưng. Dùng pipet thêm 1ml xylen qua nhánh bên. Làm nóng bình cầu và điều 

chỉnh tốc độ chưng cất đến 2ml/phút hoặc 3ml/phút. Tiến hành chưng cất với các thông 

số thời gian với bước nhảy là 30 phút, lần lượt là 30’, 60’, 90’, 120’, 150’, 180’, 210’, 

240’. Theo dõi lượng tinh dầu thu được qua các khoảng thời gian trên. 








Quế 


B1 


- Thể tích tinh dầu quế thu được 

2.3.4.3. Thí nghiệm 3: Khảo sát ảnh hưởng của tỉ lệ quế nguyên liệu:nước đến khả 

năng trích ly tinh dầu quế 


B2 

Nhằm tím ra tỷ lệ quế nguyên liệu: nước khi đem chưng cất với tỷ lệ tối ưu để thu 

được lượng tinh dầu nhiều nhất 


Nghiền 


B3 B4 B5 B6 B7 B8 









Nhân tố C: tỷ lệ quế nguyên liệu: nước 

C1:1:6 C2:1:8 C3:1:10 

C4:1:12 

C5:1:14 

Tổng số nghiệm thức: 5xn = 5x 3 = 15 (n: số lần lặp lại) 

c.Thông số cố định 

40g mẫu 


1 ml xylen 


Cân 40 gam mẫu quế có kích cỡ sàng là 60 mesh (0.25 mm). Cân 40g muối NaCl (độ 

tinh khiết >= 99.5%) trên giấy lọc chính xác đến 0.0001g. Sau đó cho nước cất vào với tỷ 

lệ quế nguyên liệu : nước lần lượt là : C1, C2, C3, C4, C5 cho vào bình cầu và cho thêm 

1 ít hạt chống sôi trào hoặc bi thủy tinh. Nối bình với hệ thống ngưng. Dùng pipet thêm 

1ml xylen qua nhánh bên. Tiến hành chưng cất lần lượt các mẫu với các tỷ lệ quế nguyên 

liệu: nước như trên trong vòng 3h. Theo dõi lượng tinh dầu thu được 








Quế 




2.3.4.4. Khảo sát ảnh hưởng của hàm lượng muối đến khả năng trích ly tinh dầu 


C1 

Nhẳm tìm ra hàm lượng muối tối ưu để thu được lượng tinh tối đa 


Nghiền 



Nhân tố D: hàm lượng muối NaCl (g) 

C2 C3 C4 C5 








D1: 30g D2: 35 g D3: 40 g D4: 45 g D5: 50 g 

Tổng số nghiệm thức: 5x n = 5x 3 = 15 (n: số lần lặp lại) 


40g mẫu 

1ml xylen 

d. Cách tiến hành 

Cân 40 gam mẫu nguyên liệu có kích thước là 60 mesh, tiến hành lần lượt cân NaCl 

với khối lượng lần lượt là D1, D2, D3, D4, D5. Sau đó chuyên 400ml nước cất vào cho 

vào bình cầu và cho thêm 1 ít hạt chống sôi trào hoặc bi thủy tinh. Nối bình với hệ thống 

ngưng. Dùng pipet thêm 1ml xylen qua nhánh bên. Tiến hành chưng cất lần lượt các mẫu 

với hàm lượng muối như trên trong vòng 3h. Theo dõi lượng tinh dầu thu được. 


Quế 


Nghiền 



D1 

D2 D3 D4 D5 









2.3.5.Xác định tính chất vật lý của tinh dầu quế thu nhận 

2.3.5.1 Xác định tỷ trọng 


Tỷ trọng là một chỉ tiêu quan trọng và là chỉ tiêu đặc trưng cho từng loại tinh dầu khác 

nhau. Do đó, cần phải xác định tỷ trọng cho tinh dầu quế thu được. 

b. Phương pháp 

Sử dụng cân phân tích Sartorius. Với độ chính xác tới 0.0001g. 

c. Cách thực hiện 

Hút 1ml tinh dầu và 1ml nước, lần lượt cân hai mẫu thu được khối lượng M1, M2. 

Với điều kiện của phòng thí nghiệm chỉ có thế tiến hành thí nghiệm ở nhiệt độ phòng 

25 0 C. 

Tỷ trọng của tinh dầu được tính theo công thức sau: 

Với: 

m1: Khối lượng tinh dầu (g). 

m2: Khối lượng nước (g). 

d 

0 

 

25 1 

0 

25 

m2 


m 

2.3.6. Xác định các thành phần hóa học trong tinh dầu 



Định tính và xác định hàm lượng các thành phần hóa học của tinh dầu quế. Đặc biệt 

quan tâm đến hàm lượng coumarin có trong tinh dầu quế. 





b. Tiến hành thí nghiệm 

Tinh dầu quế được đưa đi phân tích GC-MS ở Trung tâm QUATEST3 Khu Công 

Nghiệp Biên Hòa I – Đồng Nai. 

Thiết bị: GC HP5890/ 5972 MS 

Nhiệt độ đầu vào: 250 0 C 

Nhiệt độ nhận biết: 280 0 C 

Tốc độ dòng: 1ml/phút 

Sử dụng cột: Rt x 5Ms (29m x 250µm x 0.25µm) 

2.4. Phương pháp thu thập và xử lý số liệu 

2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu 

Theo dõi lượng tinh dầu thu được theo thời gian chưng cất 3 - 4h tính từ lúc hơi nước 

và tinh dầu ngưng tụ giọt đầu tiên ở ống gạn và ngừng chưng khi lượng tinh dầu thu được 

không đổi. Mỗi thí nghiệm được tiến hành 3 lần trong cùng điều kiện thí nghiệm để lấy 

kết quả trung bình. 

2.4.2. Phương pháp xử lý số liệu 

2.4.2.1. Phân tích ANOVA một yếu tố, phần mềm Stagraphic 3.0 

Phương pháp này phân tích sự thay đổi của thể tích. Xây dựng nhiều phép kiểm tra và 

biểu đồ để so sánh giá trị có ý nghĩa của thể tích cho các mức độ khác nhau của mẫu. Giá 


trị P-value trong bảng ANOVA sẽ chỉ ra khác biệt có ý nghĩa. 






Chương 3 : KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 

3.1. Kết quả khảo sát chế độ nghiền: 

Để lựa chọn chế độ nghiền tối ưu, chúng tôi sẽ tiến hành khảo sát các mẫu quế có kích 

thước hạt lần lượt là 25#, 35#, 60#, 80 # ( tương đương là 0.71mm, 0.5mm, 0.25mm và 

0.15mm ) với điều kiện chưng cất như sau: 


Khối lượng mẫu: 40g 


Thể tích nước: 400ml 

Kết quả thu được được trình bày ở bảng 3.1 

Bảng 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Kích 

thước hạt 

Số lần 

thực 

Thể tích 

tinh dầu 

Thể tích tinh dầu 

trung bình Tỷ lệ tinh dầu 

(mesh_ #) hiện (ml) (ml) (%) 

25# 1 2.2 

25# 2 2.2 2.18±0.03 (a) 2.95 

25# 3 2.15 

35# 1 2.75 


35# 2 2.7 2.72±0.03 (b) 4.3 

35# 3 2.7 

60# 1 3.2 

60# 2 3.15 3.17±0.03 (c) 5.425 

60# 3 3.15 

80# 1 3.2 

80# 2 3.25 3.2± 0.05 (c) 5.5 

80# 3 3.15 






Ghi chú: " Những nghiệm thức có cùng ký tự a, b, c, d,… theo hàng dọc thì không khác 

biệt có ý nghĩa về mặt thống kê ở mức 5 %. 

Thể tích tinh dầu (ml) 

Kích cỡ sàng 

Hình 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến thể tích tinh dầu thu được 







Tỷ lệ tinh dầu thu được (%) 

Kích cỡ sàng 

Hình 3.1: Ảnh hưởng của chế độ nghiền đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Dựa vào bảng 3.1 và đồ thị 3.1, 3.2, và P = 0.0< 0.05 [phụ chương 2] , ta thấy ở chế độ 

nghiền khác nhau thì tỷ lệ tinh dầu thu được cũng khác nhau có ý nghĩa thống kê ở mức 

độ tin cậy 95%. 

Ở chế độ nghiền 25 mesh và 35 mesh, kích thước hạt quế tương đối lớn nên thể tích 

tinh dầu thu được thấp, còn ở chế độ nghiền 60 mesh thì thể tích tinh dầu tăng và tinh dầu 

thu được hầu như không đổi khi nghiền hạt quế ở chế độ nghiền 80 mesh. Do tinh dầu 

quế nằm trong các ống tiết, vì vậy khi kích thước hạt càng nhỏ thì các ống tinh dầu sẽ bị 

phá vỡ, tạo điều kiện để tinh dầu thoát ra ngoài, tăng hiệu quả thu hồi tinh dầu. Tuy 

nhiên, ở chế độ nghiền 80mesh thì lượng tinh dầu thu được không đáng kể so với 

60mesh. Bên cạnh đó, quá trình sản xuất rất phức tạp vì kích cỡ quế quả nhỏ sẽ làm nghẹt 

lỗ rây, phải tháo ra vệ sinh lưới, làm ảnh hưởng tới thời gian sản xuất quế, và kích cỡ nhỏ 

làm khả năng thất thoát tinh dầu trong suốt quá trình sản xuất sẽ nhiều cũng ảnh hưởng 

tới khả năng trích ly tinh dầu. 







theo. 

Do đó, chế độ nghiền 60mesh được chọn là tối ưu để thực hiện các thí nghiệm tiếp 

3.2. Kết quả khảo sát thời gian chưng cất 

Để khảo sát thời gian chưng cất tối ưu của mẫu quế 60#, chúng tôi tiến hành thí 

nghiệm với thời gian chưng cất lần lượt là 30 phút, 60 phút, 90 phút, 120 phút, 150 phút, 

180 phút, 210 phút, 240 phút với bước nhảy là 30 phút. Điều kiện để tiến hành thí nghiệm 

chưng cất như sau: 

Kích thước hạt của mẫu khảo sát: 60# 



Thể tích nước: 400ml 

Kết quả thu được được trình bày ở bảng 3.2 

Bảng 3.2: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Thời gian Số lần Thể tích tinh Thể tích tinh dầu 

chưng cất thực dầu 

trung bình Tỷ lệ tinh dầu 

(phút) hiện (ml) (ml) (%) 

30 1 2.9 

30 2 2.95 2.86±0.13 (a) 4.65 

30 3 2.7 

60 1 3.3 


60 2 3.2 3.20±0.10 (b) 5.5 

60 3 3.1 

90 1 3.6 

90 2 3.4 3.43±0.15 (c) 6.075 

90 3 3.3 

120 1 3.65 

120 2 3.65 3.65±0.13 (cd) 6.3 

120 3 3.5 

150 1 3.4 






150 2 3.7 3.65±0.05 (de) 6.625 

150 3 3.6 

180 1 3.7 

180 2 3.7 3.68±0.03 (e) 6.7 

180 3 3.65 

210 1 3.7 

210 2 3.7 3.73±0.06 (e) 6.825 

210 3 3.8 

240 1 3.7 

240 2 3.7 3.73±0.06 (e) 6.825 

240 3 3.8 



Thể tích tinh dầu thu được (%) 


Thời gian chưng cất ( phút) 

Hình 3.2: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến thể tích tinh dầu thu được 






Tỷ lệ tinh dầu thu được (%) 

Hình 3.3: Ảnh hưởng của thời gian chưng cất đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Dựa vào bảng 3.2 và hình 3.2, 3.3, và P = 0.0< 0.05 [ phụ chương 2] , ta thấy: khi tăng thời 

gian chưng cất thì thể tích tinh dầu thu được giữa các mẫu có sự khác biệt có ý nghĩa 

thống kê ở độ tin cậy 95%. 

Ta thấy thể tích tinh dầu thu được tăng dần theo thời gian và từ phút 180 trở đi có sự 

tăng thể tích tinh dầu nhưng không nhiều, có thể xem là ổn định. 

Thời gian chưng cất càng lâu lượng tinh dầu thu được càng nhiều. Tuy nhiên, đến một 

thời điểm nào đó khi lượng tinh dầu trong nguyên liệu không thoát ra nữa thì dù kéo dài 

thời gian chưng cất thì lượng tinh dầu cũng không tăng lên. 

.Kết luận: Thời gian chưng cất là 180 phút là điều kiện tối ưu để thực hiện các thí 

nghiệm tiếp theo. 

Thời gian chưng cất( phút) 







3.3. Kết quả khảo sát ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu: nước đến hiệu quả 

trích ly tinh dầu 

Trong quá trình chưng cất hơi nước, tại nhiệt độ sôi, tinh dầu trong tế bào thực vật sẽ 

khếch tán ra ngoài bề mặt nguyên liệu và bị hơi nước cuốn đi. Còn nước thẩm thấu vào 

trong nguyên liệu theo chiều ngược lại và tinh dầu lại tiếp tục bị cuốn vào lượng nước 

này. Quy trình này lặp đi lặp lại cho đến khi tinh dầu trong các mô thoát ra ngoài hết. Do 

đó, việc xác định tỷ lệ quế: nước là rất cần thiết để trích ly tối đa lượng tinh dầu 

Để khảo sát sự ảnh hưởng của thể tích nước đến hiệu quả chưng cất tinh dầu, chúng tôi 

tiến hành khảo sát các mẫu có tỉ lệ quế nguyên liệu: nước lần lượt là: 1:6, 1:8, 1:10, 1:12, 

1:14. Khảo sát được tiến hành trong điều kiện như sau: 

Kích thước hạt quế của mẫu khảo sát: 60# 




Kết quả thí nghiệm được trình bày ở bảng 3.3. 

Bảng 3.3: Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu: nước đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Tỷ lệ 

quế:nước 


Số lần 

thực 

hiện 

Thể tích tinh 

dầu 


trung bình 

Tỷ lệ tinh dầu 

(ml) (ml) (%) 

1:6 1 3.3 

1:6 2 3.3 3.32±0.03 (a) 5.8 

1:6 3 3.35 

1:8 1 3.3 

1:8 2 3.35 3.33±0.03 (a) 5.825 

1:8 3 3.35 






1:10 1 3.4 

1:10 2 3.45 3.45±0.05 (b) 6.125 

1:10 3 3.5 

1:12 1 3.35 

1:12 2 3.3 3.33±0.03 (a) 5.825 

1:12 3 3.35 

1:14 1 3.35 

1:14 2 3.4 3.37±0.03 (a) 5.925 

1:14 3 3.35 



Thể tích tinh dầu thu được (ml) 


Tỷ lệ cái/ nước 

Hình 3.5:Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu đến thể tích tinh dầu thu được 






Tỷ lệ tinh dầu thu đựợc (ml) 

Tỷ lệ cái/ nước 

Hình 3.6: Ảnh hưởng của tỷ lệ quế nguyên liệu: nước đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Dựa vào bảng 3.3 và hình 3.5, 3.6, P = 0.036 [phụ chương 2] , ta thấy: khi thay đổi tỷ lệ quế 

nguyên liệu: nước thì thể tích tinh dầu thu được giữa các mẫu có sự khác biệt có ý nghĩa 


Khi gia nhiệt hỗn hợp nguyên liệu và nước, hơi nước thẩm thấu vào trong tế bào, làm 

phá vỡ ống tinh dầu và tinh dầu bị lôi cuốn theo hơi nước. Do đó, tỷ lệ quế nguyên liệu: 


nước nhỏ hay lớn đều ảnh hưởng đến hàm lượng tinh dầu thu được. 

Ta thấy ở tỷ lệ quế: nước là 1:6, 1:8, thể tích tinh dầu thu được ít là do lượng nước ít 

nên không đủ hòa tan các chất keo bao bọc xung quanh ống tinh dầu, lượng tinh dầu còn 

lại trong quế, do đó sẽ làm giảm đi hiệu suất của quá trình chưng cất. Còn tỷ lệ 1:12, 1:14 

, thể tích tinh dầu thu được cũng ít, nước nhiều trong quá trình chưng cất sẽ bị trào lên 

cao chảy trào qua ống thu tinh dầu làm tinh dầu bị thất thoát đi. Nước nhiều dẫn đến thời 

gian chưng cất kéo dài, tốn kém chi phí. 






1:10. 

Thể tích tinh dầu thu được cao nhất khi chưng cất với tỷ lệ quế nguyên liệu: nước là 

.Kết luận chọn mẫu có tỉ lệ quế:nước là 1:10 là mẫu tối ưu để thực hiện các thí nghiệm 

tiếp theo. 

được 

3.4. Kết quả khảo sát ảnh hưởng của hàm lượng muối đến thể tích tinh dầu thu 

Để khảo sát sát ảnh hưởng của hàm lượng muối đến quá trình chưng cất, chúng tôi tiến 

hành khảo sát các mẫu có hàm lượng muối lần lượt là 30g, 35g, 40g, 45g, 50g với bước 

nhảy là 5g. Kết quả đựoc thể hiện ở bảng 3.4 

Với các thông số cố định như sau: 

- Kích thước hạt của mẫu khảo sát: 60# 

- Khối lượng mẫu: 40g 

- Tỷ lệ quế nguyên liệu: nước: 1:10 

- Thời gian chưng cất: 3h 

Bảng 3.4:Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến thể tích tinh dầu thu được 

Hàm 

lượng 

muối 

Số lần 

thực 

Thể tích tinh 

dầu 


trung bình Tỉ lệ tinh dầu 

(gam) hiện (ml) (ml) (%) 

30 1 3.35 


30 2 3.35 3.37±0.03 (a) 

30 3 3.4 

35 1 3.35 

35 2 3.4 3.38±0.03 (a) 

35 3 3.4 

40 1 3.5 

40 2 3.4 3.47±0.03 (b) 

5.925 

5.95 

6.175 






40 3 3.5 

45 1 3.45 

45 2 3.45 3.47±0.03 (b) 

45 3 3.5 

50 1 3.5 

6.175 

50 2 3.5 3.5±0.00 (b) 

50 3 3.5 

6.25 



Thể tích tinh dầu thu đựợc (ml) 


Hàm lượng muối (gam) 

Hình 3.7: Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến thể tích tinh dầu thu được 






Tỷ lệ tinh dầu thu được ( ml) 

Hàm lượng muối (gam) 

Hình 3.8 : Ảnh hưởng của hàm lượng muối đến tỷ lệ tinh dầu thu được 

Dựa vào bảng 3.4 và hình 3.7, 3.8, và P = 0.0227 [phụ chương 2] , ta thấy khi thay đổi hàm 

lượng muối thì tỷ lệ tinh dầu thu được giữa các mẫu cũng có sự khác biệt có ý nghĩa 


Do muối có tính thẩm thấu, khi cho muối vào hỗn hợp chưng cất tinh dầu, sẽ xảy ra sự 

chênh lệch nồng độ, tinh dầu sẽ di chuyển từ quế vào trong dung dịch nước muối, làm 

tăng thể tích tinh dầu thu được. Ta thấy mẫu có hàm lượng muối 40g là mẫu tối ưu. 

Kết luận, mẫu có hàm lượng muối 40gam là mẫu tối ưu để thực hiện các thí nghiệm 

tiếp theo. 

3.5.Phân tích chất lượng tinh dầu sau chưng cất 

3.5.1. Kết quả xác định tỷ trọng của tinh dầu thu nhận 

Sau khi tiến hành cân khối lượng tinh dầu và nước ở 25 0 C, kết quả thu được là: 







d 

0 

m 1.0588 

1.0602 0.0025 

0.9987 

25 1 

0 

25 

m2 

Nhận xét: Tỷ trọng tinh dầu thuờng phụ thuộc vào thành phần hoá học của tinh dầu. 

Những tinh dầu có nhiều hợp chất hydrocacbon thường có tỷ trọng lớn hơn 0.9. Những 

tinh dầu có nhiều hợp chất oxigen thường có tỷ trọng lớn hơn 1. (Lê Ngọc Thạch, 2003) 

Mà tinh dầu từ vỏ quế có d = 1.0602 > 1. Vậy, chúng tôi có thể dự đoán được tinh dầu 

quế có chứa nhiều hợp chất oxigen trong thành phần hoá học. 

3.5.2. Kết quả khảo sát thành phần hóa học của tinh dầu quế 

Bảng 3.5 : Kết quả thành phần hóa học của tinh dầu quế 

Tên chỉ tiêu Phương pháp thử Kết quả thử nghiệm 

Thành phần dung môi (A) , % 

QTTN/KT3 002:2005 

(GC/MS) 

Benzaldehyde 0.4 

Linalool 0.1 

Bezenepropanal 0.5 

Cinnamal 77.9 

Isosativene 0.5 

Cubebene 5 

Germacrene D 0.2 

Isoledene 0.2 

Amorphene 1.8 

Cadinene 2.3 

Cinnamyl acetate 0.4 

Ionene 0.6 

Calacorene 0.1 

Coumarin 3.4 

Cinnamaldehyde, o-methoxy- 3.8 

Cadinol 0.9 

Cadinol 0.6 

X 0.4 

X 0.6 

Ghi chú: 







(A) 

Phần trăm diện tích peak của hợp chất hữu cơ bay hơi 

(X) là cấu tử chưa định danh được. 

Từ kết quả phân tích các thành phần trong tinh dầu quế thu được từ quá trình chưng 

cất, ta thấy thành phần chiếm hàm lượng cao là: cinnamaldehyd chiếm: 77.0% , 

Cinnamal, o-methoxy- chiếm :3.8%, Cadinene chiếm :2.3%, Coumarin chiếm: 3.4%, 

Cubebene chiếm : 5%. 

Cinnamal bao gồm một nhóm phenyl gắn liền với một aldehyde không bão hòa 

có tính chất sát trùng, khử nấm đặc biệt là nấm da như Aspergillus niger, A. fumigatus, 

A. nidulans, A. flavus, Candida albicans, C. tropicalis, C. pseudotropicalis và 

Histoplasma capsulatum gây bệnh trong các ống hô hấp , là thuốc diệt côn trùng hiệu 

quả. Nó đặc biệt hiệu quả chống lại vi khuẩn sống ở mặt sau của lưỡi, giảm quần thể vi 

khuẩn kỵ khí khoảng 43% có tác dụng kháng khuẩn, là một tác nhân chống lại ung thư. 

Coumarin vừa gây độc cho gan và thận, với một "liều trung bình gây chết người" (LD50) 

của 275 mg / kg. 

Courmarin là hợp chất không tốt cho cơ thể chúng ta , nó gây hại cho gan và thận nếu sử 

dụng quá nhiều,nên khi sử dụng cân lưu ý đến hợp chất này. Coumarin có tính ức chế sự 

thèm ăn. Mặc dù hợp chất có mùi ngọt ngào vừa ý nhưng lại có vị đắng, và động vật sẽ 

tránh nó. 


o-Methoxycinnamaldehyde ức chế sự phát triển và sản xuất chất độc của nấm độc tố sản 

xuất. Các chất ức chế hoàn toàn sự phát triển của Aspergillus parasiticus và A. flavus 100 

microgram / ml và A. ochraceus và A. ben 200 microgram / ml. Nó ức chế sự sản xuất 

của aflatoxin B1 hơn 90% 6,25 microgram / ml, ochratoxin A ở mức 25 microgram / ml, 

và sterigmatocystin ở mức 50 microgram / ml. Chất cũng có tác dụng ức chế mạnh sự 

tăng trưởng của năm loài Dermatophytoses, ví dụ như, Microsporum canis (nồng độ ức 

chế tối thiểu, 3,12-6,25 microgram / ml). Tuy nhiên, không có tác dụng kháng khuẩn 

được quan sát thấy ở nồng độ cao là 50 microgram / ml. 







Hình 3.9 : Biểu đồ chạy sắc ký của tinh dầu quế 






3.5.2. Kết quả khảo sát tinh dầu quế Việt Nam với quế Indonesia 

Bảng 3.6 : Kết quả khảo sát tinh dầu quế Việt Nam với tinh dầu quế Indonesia 

Thể tích tinh dầu (ml) 

Số lần 

Thể tích trung 

1 2 3 bình(ml) 

Thể tích tinh dầu quế Việt 

Nam 2.5 2.55 2.6 2.55 

Thể tích tinh dầu quế 

Indonesia 1.45 1.55 1.6 1.53 


Hình 3.10 : So sánh tinh dầu quế Việt Nam với tinh dầu quế Indonesia 

Dựa vào hình 3.10, ta thấy tinh dầu quế Việt Nam có màu sắc đậm hơn so với tinh 

dầu quế Indonesia, và tinh dầu quế Việt Nam cho tinh dầu cao hơn so với quế Indonesia. 






4.1.KẾT LUẬN 

Chương 4 - KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ 

Từ kết quả thực nghiệm trên chúng tôi có kết luận sau: 

Quế 

Lựa chọn, phân 

loại 

Cắt 

Nghiền 

= 0.71mm 


Thời gian chưng cất: 180 phút 


Tỷ lệ cái/ nước : 01:10 ( 40g/400ml) 

Hàm lượng muối: 40g 







Hình 4.1 : Tinh dầu quế Việt Nam 

Quy trình chưng cất tinh dầu quế theo phương pháp chưng cất bằng lôi cuốn hơi nước 

thực hiện khá đơn giản và ít tốn thời gian. 

Kích thước hạt ảnh hưởng nhiều đến hiệu suất thu hồi tinh dầu. Với kích thước hạt là 

60mesh sẽ cho hiệu suất thu hồi tinh dầu cao nhất. 

Yếu tố thời gian chưng và nồng độ muối tỉ lệ thuận với hiệu suất thu hồi tinh dầu. Tuy 

nhiên đến một giá trị nào đó thì thể tích tinh dầu tăng không đáng kể, có thể xem như là 

ổn định. Vì vậy nên việc chọn thời gian chưng cũng như là nồng độ muối cần phải xét 

đến yếu tố kinh tế. 

4.2 ĐỀ NGHỊ 

Nghiên cứu ứng dụng các phương pháp mới vào quá trình chưng cất như: chưng cất 

bằng hơi nước có sự hỗ trợ của vi sóng, siêu âm, … 







Nghiên cứu thêm về điều kiện canh tác, độ tuổi của quế ảnh hưởng tới hiệu suất trích 

ly tinh dầu bằng phương pháp chưng cất. 







PHỤ LỤC 

Phụ lục 1: Kết quả xác định thành phần hóa học của tinh dầu quế 

Phụ lục 2 : Kết quả khảo sát thí nghiệm: 

Bảng 1.1: Kết quả khảo sát thí nghiệm 1_thể tích tinh dầu theo chế độ nghiền: 

Cỡ 

sàng Lần 1 Lần 2 Lần 3 

25# 2.2 2.2 2.15 

35# 2.75 2.7 2.7 

60# 3.2 3.15 3.15 

80# 3.2 3.25 3.15 

Bảng 1.2: Kết quả khảo sát thí nghiệm 2 _thể tích tinh dầu theo thời gian chưng cất: 

Thời gian chưng (phút) Lần 1 Lần 2 Lần 3 

30 2.9 2.95 2.7 

60 3.3 3.2 3.1 

90 3.6 3.4 3.3 

120 3.65 3.5 3.4 

150 3.65 3.7 3.6 


180 3.7 3.7 3.65 

210 3.7 3.7 3.8 

240 3.7 3.7 3.8 






Bảng 1.3: Kết quả khảo sát thí nghiệm 3_ thể tích tinh dầu theo tỷ lệ nguyên liệu nước: 

Tỉ lệ cái/nước Lần 1 Lần 2 Lần 3 

1:06 3.3 3.3 3.35 

1:08 3.3 3.35 3.35 

1:10 3.4 3.45 3.5 

1:12 3.35 3.3 3.35 

1:14 3.35 3.4 3.35 

Bảng 1.4: Kết quả khảo sát thể tích tinh dầu theo hàm lượng muối: 

Khối lượng 

muối Lần 1 Lần 2 Lần 3 

30g 3.35 3.35 3.4 

35g 3.35 3.4 3.4 

40g 3.5 3.4 3.5 

45g 3.45 3.45 3.5 

50g 3.5 3.5 3.5 







Phụ lục 2: Kết quả khảo sát xử lý số liệu 

Bảng 2.1: Kết quả khảo sát xử lý số liệu chọn chế độ nghiền (kích thước hạt): 

ANOVA Table for Col_2 by Col_1 

Source 

Sum of 

Squares 

Df 

Mean 

Square 

F-Ratio P- 

Value 

Between 

groups 

Within 

groups 

Total 

(Corr.) 

2.04167 3 0.680556 544.44 0.0000 

0.01 8 0.00125 

2.05167 11 

Multiple Range Tests for Col_2 by Col_1 

Method: 95.0 percent LSD 

Col_1 Count Mean Homogeneous Groups 

25 3 2.18333 X 

35 3 2.71667 X 

60 3 3.16667 X 

80 3 3.2 X 

Contrast Sig. Difference +/- Limits 


25- 35 * -0.533333 0.0665688 

25-60 * -0.983333 0.0665688 

25-80 * -1.01667 0.0665688 

35-60 * -0.45 0.0665688 

35-80 * -0.483333 0.0665688 

60-80 * -0.0333333 0.0665688 






Bảng 2.2: Kết quả khảo sát xử lý số liệu chọn thời gian chưng: 


Source 

Sum of Squares Df Mean 

Square 

F-Ratio 

P-Value 

Between groups 2.00667 7 0.286667 25.72 0.0000 

Within groups 0.178333 16 0.0111458 

Total (Corr.) 2.185 23 



Col_1 Count Mean Homogeneous 

Groups 

30 3 2.85 X 

60 3 3.2 X 

90 3 3.43333 X 

120 3 3.51667 XX 

150 3 3.65 XX 

180 3 3.68333 X 

210 3 3.73333 X 

240 3 3.73333 X 








30 - 60 * -0.35 0.182738 

30 - 90 * -0.583333 

0.182738 

30 - 120 * -0.666667 

0.182738 

30 - 150 * -0.8 

0.182738 

30 - 180 * -0.85 

0.182738 

30 - 210 * -0.883333 

30 - 240 * -0.883333 

60 - 90 * -0.233333 

60 - 120 * -0.316667 

60 - 150 * -0.45 

60 - 180 * -0.5 

60 - 210 * -0.533333 

60 - 240 * -0.533333 

90 - 120 -0.0833333 

90 - 150 * -0.216667 

90 - 180 * -0.266667 

90 - 210 * -0.3 

90 - 240 * -0.3 

120 - 150 -0.133333 

120 - 180 * -0.183333 

120 - 210 * -0.216667 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 

0.182738 







120 - 240 * -0.216667 

0.182738 

150 - 180 -0.05 

0.182738 

150 - 210 -0.0833333 

0.182738 

150 - 240 -0.0833333 

0.182738 

180 - 210 -0.0333333 

0.182738 

180 - 240 -0.0333333 

0.182738 

210 - 240 0.0 

0.182738 

Col_1 Count Mean Homogeneous 

Groups 

6/1 3 3.31667 X 

8/1 3 3.33333 X 

12/1 3 3.33333 X 

14/1 3 3.36667 X 

10/1 3 3.45 X 

Bảng 2.3: Kết quả khảo sát xử lý số liệu chọn tỉ lệ nước/cái: 


Source Sum of Squares Df Mean Square F-Ratio P-Value 


Within groups 0.0116667 10 0.00116667 

Total (Corr.) 0.046 14 










10/1- 12/1 

* 

0.116667 

0.06214 

10/1-14/1 

* 

0.083333 

0.06214 

10/1-6/1 

* 

0.133333 

10/1-8/1 

* 

0.116667 

12/1-14/1 -0.03333 

0.06214 

0.06214 

0.06214 

12/1-6/1 0.016667 

0.06214 

12/1-8/1 0 

0.06214 

14/1-6/1 0.05 

0.06214 

14/1-8/1 0.033333 

0.06214 

6/1-8/1 -0.01667 

0.06214 

Bảng 2.4: Kết quả khảo sát xử lý số liệu chọn hàm lượng muối: 


Source Sum of Squares Df Mean Square F-Ratio P-Value 


Within groups 0.0116667 10 0.00116667 

Total (Corr.) 0.0523333 14 









Col_1 Count Mean Homogeneous Groups 

30 3 3.36667 X 

35 3 3.38333 X 

40 3 3.46667 X 

45 3 3.46667 X 

50 3 3.5 X 


30 - 35 -0.0166667 

0.06214 

30 - 40 * -0.1 

0.06214 

30 - 45 * -0.1 

0.06214 

30 - 50 * -0.1 

0.06214 

35 - 40 * -0.0833333 

0.06214 

35 - 45 * -0.0833333 

0.06214 

35 - 50 * -0.0833333 

0.06214 

40 - 45 0.0 

0.06214 

40 - 50 -0.0333333 0.06214 

45 - 50 -0.0333333 0.06214 







TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1. Lê Ngọc Thạch, Tinh dầu, NXB Đại học Quốc gia Tp.HCM, 2003. 

2. Nguyễn Năng Vinh, Kỹ thuật khai thác và sơ chế tinh dầu, NXB Nông Nghiệp, 

1978. 

3. Vũ Ngọc Lộ, Đỗ Chung Võ, Nguyễn Mạnh Pha, Lê Thuý Hạnh, Những cây Tinh 

dầu Việt Nam, NXB Khoa học Kỹ thuật, 2009. 

4. Vương Ngọc Chính, Hương liệu và mỹ phẩm, NXB Đại học Quốc gia thành phố, 

năm 2005. 

5. Nguyễn Quỳnh Như, Khảo sát tinh dầu gừng, Luận văn tốt nghiệp, trường Đại Học 

Tôn Đức Thắng, 2009. 

6. Th.S Trần Xuân Ngạch, Bài giảng môn học nguyên liệu sản xuất thực phẩm, khoa 

Hóa Kỹ thuật, Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng, 2007. 

7. Lê Minh Tâm, Vi sinh vật học môi trường, Đại học Cần Thơ, 2007. 

8. “Những điều cần biết khi sử dụng tinh dầu” trên website: 

http://www.yhocdoisong.vn/xem-tin-tuc/nhung-dieu-can-biet-khi-su-dung-tinhdau.html 

9. “Vai trò của tinh dầu quế ” trên wesbsite: 

http://afamily.vn/suc-khoe/2010092410032055/Que-Phuong-thuoc-tai-gia-trinhieu-benh-hieu-qua.chn

Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng trích ly tinh dầu quế bằng phương pháp chưng cất, hơi nước tại phòng thí nghiệm Cty Olam Việt Nam

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?