GIÁO TRÌNH MÔN HÓA HỌC XANH LÊ THỊ THANH HƯƠNG - IUH, 2015

3
quang hp ca cây xanh. Tuy nhiên, trong nhng nm gn đây, mt din tích ln rng b
phá hy, nht là rng rm nhit đi, do đó hàng nm, có khong 6 t tn CO 2 đc thi
thêm vào khí quyn trên toàn th gii, tng đng khong 20% lng khí CO 2 thi ra do
s dng các nhiên liu hóa thach (26 t tn/nm). iu đó có ngha là vic gim bt s
dng nhiên liu hóa thch và khuyn khích bo v rng và trng rng đ gim bt tác đng
ca bin đi khí hu là rt quan trng.
Theo báo cáo th t ca IPCC, có th gim phát thi khong 1,3 đn 4,2 t tn CO 2
hàng nm bng cách tng cng trng rng và bo v rng. Tuy nhiên, hin nay chúng ta
cng cha th nói d kin đó có th hin thc hay không, vì rng rng nhiu vùng trên
th gii, nht là Nam M, châu Phi và Nam Á vn đang tip tc b suy thoái nghiêm
trng. Có th nói rng, rng nhit đi Nam M, Nam Á và Trung Phi đã sn xut ra hn
40% lng ôxy đc sinh ra trên Trái đt qua con đng quang hp. c bit, rng nhit
đi Amazon Nam M đã sinh ra 1/4 lng ôxy trên Trái đt, vì th mà ngi ta gi rng
vùng Amazon là “lá phi ca Trái đt”... Brazil là nc sn xut ln v tht và đu nành,
chính vì th mà vào nhng nm cui thp k 1980, rng nhit đi lu vc sông Amazon đã
b đt tri đ làm đng c và t nm 1994 đn nm 2007, s bò Brazil đã tng lên 42 triu
con, khong 80% đc nuôi lu vc sông Amazon. Hn na, trong nhng nm gn đây,
nhiu vùng rng nhit đi đã đc chuyn đi thành vùng trng đu nành, ngô, mía, dùng
đ chn nuôi và làm nhiên liu sinh hc.
Nu không có các bin pháp hu hiu đ ngn chn nn phá rng, thì rng nhit đi
vn còn b tàn phá và ch trong vòng vài thp k na, rng nhit đi Amazon – “lá phi ca
Trái đt” – và nhiu vùng rng quan trng khác châu Phi, Nam Á s không còn na. Vn
đ ô nhim môi trng toàn cu s nng n hn và hin tng nóng lên toàn cu khó lòng
hn ch đc nh mong mun ca nhân loi. c tính, đã có khong 60% kh nng dch
v cho s sng trên Trái đt ca các h sinh thái, nht là các h sinh thái rng – nh ngun
nc ngt, ngun cá, điu chnh không khí và nc, điu chnh khí hu vùng, điu chnh
các thiên tai và dch bnh t nhiên – đã b gim sút, gây thit hi ln cho nhiu ngi, nht
là nhng ngi dân nghèo. Các nhà khoa hc cng đã cnh báo rng, tác đng tiêu cc ca
nhng suy thoái nói trên s tng lên nhanh chóng trong 50 nm sp ti nu không có các
bin pháp tích cc (UNEP, 2010).
1.1.2. Ô nhim môi trng
Ô nhim môi trng (environmental pollution) là s thay đi thành phn và tính cht
ca môi trng, có hi cho các hot đng sng bình thng ca con ngi và sinh vt.
Thông thng s an toàn ca môi trng đc qui đnh bi các ngng hay các giá tr gii
hn trong tiêu chun môi trng, nên có th nói "ô nhim môi trng là s làm gim tính
cht môi trng, vi phm tiêu chun môi trng". Các cht mà s có mt ca chúng gây ra
s ô nhim môi trng gi là các tác nhân hay cht ô nhim (pollutants).
1.1.2.1. Ô nhim nc
Ô nhim nc là s thay đi thành phn và tính cht ca nc, có hi cho hot đng
sng bình thng ca con ngi và sinh vt, do s có mt ca các tác nhân quá ngng cho
phép. Hin chng Châu Âu đnh ngha: "S ô nhim nc là mt s bin đi nói chung do
con ngi gây đi vi cht lng nc, làm ô nhim nc và gây nguy hi đi vi vic s
dng ca con ngi, cho công nghip, nông nghip, nuôi cá, ngh ngi - gii trí cng nh
đi vi các đng vt nuôi, các loài hoang di"