Bài giảng Vật lý đại cương 2 Trường Đại học Công nghiệp Việt Trì, 2014

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP VIỆT TRÌ * BÀI GIẢNG VẬT LÝ ĐẠI CƯƠNG 2
Chương 15. BẢN CHẤT DÒNG ĐIỆN. CÁC ĐẠI LƯỢNG ĐẶC TRƯNG
15.1. ĐỊNH NGHĨA VÀ BẢN CHẤT DÒNG ĐIỆN
15.1.1. Định nghĩa dòng điện.
Trong môi trường dẫn điện, các hạt mang điện dưới tác dụng của điện
trường ngoài chúng sẽ chuyển động thành dòng có hướng, khi đó ta nói rằng
trong môi trường dẫn điện đó đã có một dòng điện.
Vậy: Dòng điện là dòng chuyển dời có hướng của các hạt điện tích.
15.1.2. Điều kiện tồn tại dòng điện.
Theo định nghĩa trên, ta nhận thấy điều kiện để có một dòng điện trong
một môi trường đó là:
+ Môi trường phải có hạt điện.
+ Môi trường phải điện trường.
15.1.3. Bản chất dòng điện.
Trong các môi trường dẫn điện khác nhau thì các hạt điện tích có thể
chuyển dời thành dòng cũng khác nhau, hay nói một cách khác là: môi trường
dẫn điện khác nhau thì bản chất dòng điện cũng khác nhau. Sau đây là bản chất
của dòng điện trong một số môi trường
Trong môi trường kim loại:
+ Hạt điện tích là các electron tự do có sẵn.
+ Bản chất dòng điện trong kim loại là dòng chuyển dời có hướng của các
electron tự do.
Trong môi trường chất điện phân:
+ Theo thuyết điện li thì các ion dương và các ion âm xuất hiện trong
dung dịch điện phân.
+ Bản chất dòng điện trong chất điện phân là dòng chuyển dời có hướng của
các ion dương cùng chiều điện trường và các ion âm ngược chiều điện trường.
Trong môi trường chất khí:
+ Hạt điện tích là các electron tự do, Ion dương, ion âm xuất hiện trong
chất khí nhờ tác nhân ion hoá.
+ Bản chất dòng điện trong chất khí là dòng chuyển dời có hướng của các
electron tự do và Ion âm ngược chiều điện trường, các Ion dương cùng chiều điện
trường.
32