Tổng hợp nano bạc từ dịch chiết hạnh và ứng dụng khả năng kháng khuẩn (2017)

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN 

NGUYỄN HOÀNG KIM NGÂN 

TỔNG HỢP NANO BẠC TỪ DỊCH CHIẾT HẠNH 

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP 

NGÀNH HÓA HỌC 

2017

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ 

KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN 

NGUYỄN HOÀNG KIM NGÂN 

TỔNG HỢP NANO BẠC TỪ DỊCH CHIẾT HẠNH 

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP 

NGÀNH HÓA HỌC – MÃ NGÀNH: 52440112 

GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN 

TS. TÔN NỮ LIÊN HƢƠNG 

2017

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Trƣờng Đại Học Cần Thơ 

Khoa Khoa Học Tự Nhiên 

Bộ Môn Hóa Học 

Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam 

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc 

 

NHẬN XÉT ĐÁNH GIÁ CỦA GIÁO VIÊN HƢỚNG DẪN 

1. Giáo viên hƣớng dẫn: Ts. Tôn Nữ Liên Hƣơng 

2. Đề tài: Tổng hợp nano bạc từ dịch chiết hạnh và ứng dụng khả năng kháng 

khuẩn. 

3. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Hoàng Kim Ngân – MSSV: B1303949 – 

Lớp: Hóa học 1 – Khóa: 39 

4. Nội dung nhận xét: 

a/ Nhận xét về hình thức của LVTN: 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

b/ Nhận xét về nội dung của LVTN (Đề nghị ghi chi tiết đầy đủ): 

‣ Đánh giá nội dung thực hiện của LVTN: 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

‣ Những vấn đề còn hạn chế: 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

c/ Nhận xét đối với sinh viên thực hiện LVTN: 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

………………………………………………………………………………… 

d/ Kết luận, đề nghị và điểm: ………………………………………………... 

Cần Thơ, ngày ….. tháng 5 năm 2017 

Giáo viên hƣớng dẫn 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Ts. Tôn Nữ Liên Hƣơng 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial








LỜI CÁM ƠN 

Đầu tiên, em xin gửi lời cám ơn chân thành đến cô Tôn Nữ Liên Hƣơng 

đã tận tình hƣớng dẫn, chỉ bảo và tạo mọi điều kiện thuận lợi trong suốt quá 

trình tôi thực hiện đề tài. 

Em cũng xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến thầy cố vấn Nguyễn Văn Đạt và 

quý thầy cô trƣờng Đại học Cần Thơ nói chung, khoa Khoa Học Tự Nhiên nói 

riêng đã giúp đỡ, dạy bảo và truyền đạt cho em nhiều kiến thức quý báu về 

chuyên ngành lẫn kinh nghiệm sống trong suốt những năm học ở giảng đƣờng 

đại học. 

Em xin gửi lời cảm ơn đến các thầy cô tại Bộ môn Hóa Học, khoa Khoa 

Học Tự Nhiên, cùng các anh chị và các bạn đã tận tình giúp đỡ, tạo điều kiện 

cho em hoàn thành tốt đề tài tại phòng thí nghiệm hóa phân tích và hóa sinh, 

khoa Khoa Học Tự Nhiên. 

Em xin gửi lời biết ơn đến ngƣời thân trong gia đình đã tạo mọi điều kiện 

về vật chất lẫn tinh thần để em có thể thực hiện tốt đề tài. 

Cuối cùng, em xin cảm ơn đến các bạn trong khoa Khoa Học Tự Nhiên, 

đặc biệt là thành viên của hai lớp Hóa Học khóa 39 đã gắn bó, giúp đỡ, truyền 

đạt cho nhau kinh nghiệm trong suốt hơn bốn năm học qua và cổ vũ tinh thần 

để em có thể hoàn thành tốt khóa luận này. 






i 











TÓM TẮT 

Kim loại bạc là một chất kháng khuẩn tự nhiên và không độc hại. Vật 

liệu nano bạc vừa kết hợp đƣợc những tính chất ƣu việt của vật liệu nano, vừa 

kết hợp đƣợc những tính chất quý báu của kim loại bạc, nên có rất nhiều ứng 

dụng quan trọng và thú vị, đặc biệt là trong lĩnh vực kháng khuẩn. 

Với mong muốn tổng hợp nano bạc theo con đƣờng hóa học xanh, thay 

thế cho các phƣơng pháp tổng hợp hóa lý truyền thống. Đề tài đã nghiên cứu 

tổng hợp thành công nano bạc bằng phƣơng pháp khử hóa học, tác nhân khử là 

dịch chiết hạnh, muối bạc đƣợc sử dụng là AgNO 3 và có sự hỗ trợ của chất ổn 

định PVP (3%). Một số yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình tổng hợp đã đƣợc tối 

ƣu hóa nhƣ sau: nồng độ AgNO 3 (10 -3 M), tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 (1:2), 

nhiệt độ phản ứng (50 o C), thời gian phản ứng (40 phút). 

Phƣơng pháp UV-Vis đƣợc sử dụng để nhận biết sự hiện diện của nano 

bạc. Ảnh chụp TEM giúp xác định hình dạng và kích thƣớc hạt nano bạc. 

Mẫu nano bạc cũng đƣợc thử hoạt tính kháng khuẩn với Escherichia coli 

và Staphylococcus aureus. Đồng thời, đề tài cũng thử khả năng diệt Coliform 

của nano bạc trong môi trƣờng nƣớc mặt. 

Sau quá trình thực hiện nghiên cứu, kết quả thu đƣợc là dung dịch keo 

nano bạc ổn định, hạt nano bạc có dạng hình cầu, kích thƣớc trung bình 

khoảng 21,6±1,2 nm. Đồng thời, mẫu nano bạc có hoạt tính kháng khuẩn tốt 

với cả vi khuẩn Gram âm Escherichia coli lẫn vi khuẩn Gram dƣơng 

Staphylococcus aureus. Hơn nữa, sử dụng nano bạc xử lý Coliform trong nƣớc 

mặt cũng đem lại kết quả khả quan. 






ii 











LỜI CAM KẾT 

Tôi xin cam kết luận văn này đƣợc hoàn thành dựa trên các kết quả 

nghiên cứu của tôi và các kết quả của nghiên cứu này chƣa đƣợc dùng cho bất 

cứ luận văn cùng cấp nào khác. 

Cần thơ, ngày … tháng 5 năm 2017 

Nguyễn Hoàng Kim Ngân 






iii 











MỤC LỤC 

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU .............................................................................1 

1.1 Lý do chọn đề tài ...................................................................................1 

1.2 Mục tiêu nghiên cứu ..............................................................................2 

1.3 Nội dung nghiên cứu .............................................................................2 

CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU ..........................................................3 

2.1 Vật liệu nano .........................................................................................3 

2.1.1 Khoa học nano và công nghệ nano ..................................................3 

2.1.2 Cơ sở khoa học và ứng dụng của vật liệu nano ................................4 

2.1.3 Phân loại vật liệu nano ....................................................................7 

2.1.4 Chế tạo vật liệu nano.......................................................................7 

2.2 Nano bạc ...............................................................................................8 

2.2.1 Giới thiệu về kim loại bạc ...............................................................8 

2.2.2 Ứng dụng của kim loại bạc .............................................................9 

2.2.3 Hoạt tính kháng khuẩn của nano bạc ............................................. 10 

2.2.4 Cơ chế kháng khuẩn của nano bạc ................................................ 11 

2.2.5 Chế tạo nano bạc ........................................................................... 12 

2.2.6 Ứng dụng của nano bạc trong đời sống ......................................... 14 

2.2.7 Nano bạc đối với sức khỏe con ngƣời ........................................... 17 

2.2.8 Dung dịch keo nano bạc ................................................................ 18 

2.3 Cây hạnh ............................................................................................. 19 

2.3.1 Giới thiệu chung về cây hạnh ........................................................ 19 

2.3.2 Thành phần dinh dƣỡng của hạnh ................................................. 20 

2.3.3 Ascorbic acid (vitamin C) ............................................................. 20 

2.4 Vi khuẩn .............................................................................................. 21 

2.4.1 Coliform và Escherichia coli ......................................................... 21 


2.4.2 Staphylococcus aureus .................................................................. 22 

CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THỰC NGHIỆM ......... 23 

3.1 Phƣơng pháp nghiên cứu ..................................................................... 23 





iv 











3.1.1 Tổng hợp nano bạc bằng phƣơng pháp khử hóa học ...................... 23 

3.1.2 Ổn định hạt nano bạc .................................................................... 24 

3.1.3 Các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình tổng hợp nano bạc ................ 26 

3.1.4 Xác định đặc tính nano bạc ........................................................... 27 

3.1.5 Thử hoạt tính kháng khuẩn............................................................ 29 

3.2 Thực nghiệm .................................................................................... 30 

3.2.1 Hóa chất và thiết bị ....................................................................... 30 

3.2.2 Chuẩn bị dung dịch phản ứng ........................................................ 30 

3.2.3 Quy trình tổng hợp dung dịch keo nano bạc .................................. 31 

3.2.4 Khảo sát sự ảnh hƣởng của tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 đến quá 

trình tổng hợp nano bạc ......................................................................... 32 

3.2.5 Khảo sát sự ảnh hƣởng của nhiệt độ phản ứng đến quá trình tổng 

hợp nano bạc ......................................................................................... 32 

3.2.6 Khảo sát sự ảnh hƣởng của thời gian phản ứng đến quá trình tổng 

hợp nano bạc ......................................................................................... 32 

3.2.7 Khảo sát sự ảnh hƣởng của nồng độ dung dịch AgNO 3 đến quá trình 

tổng hợp nano bạc.................................................................................. 33 

3.2.8 Phân tích mẫu nano bạc tối ƣu ...................................................... 34 

3.2.9 Thử hoạt tính kháng khuẩn của mẫu nano bạc tối ƣu ..................... 34 

3.2.10 Thử khả năng diệt Coliform của nano bạc trong mẫu nƣớc nhiễm 

khuẩn ..................................................................................................... 34 

CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN ................................................. 35 

4.1 Kết quả phổ UV-Vis khảo sát các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình tổng 

hợp nano bạc ............................................................................................. 35 

4.1.1 Tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 ......................................................... 35 

4.1.2 Nhiệt độ phản ứng......................................................................... 37 

4.1.3 Thời gian phản ứng ....................................................................... 39 

4.1.4 Nồng độ AgNO 3 ........................................................................... 41 


4.2 Kết quả phân tích mẫu nano bạc tối ƣu ................................................ 43 

4.2.1 Kết quả phổ UV-Vis ..................................................................... 44 

4.2.2 Kết quả chụp TEM ........................................................................ 45 

v 















4.3 Kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn của nano bạc tối ƣu ....................... 45 

4.4 Kết quả xác định tổng số Coliform ...................................................... 46 

CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................. 47 

5.1 Kết luận ............................................................................................... 47 

5.2 Kiến nghị ............................................................................................. 47 

TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................. 48 

PHỤ LỤC ..................................................................................................... 51 






vi 











DANH SÁCH BẢNG 

Bảng 2.1 Thành phần dinh dƣỡng của hạnh trong 100g phần ăn đƣợc ........... 20 

Bảng 4.1 Kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn của mẫu nano bạc tối ƣu …….45 

Bảng 4.2 Kết quả xác định tổng số Coliform ................................................. 46 






vii 











DANH SÁCH HÌNH 

Hình 2.1 Cấu trúc tinh thể bạc .........................................................................9 

Hình 2.2 Tác động của ion bạc lên vi khuẩn .................................................. 11 

Hình 2.3 Ag + kết hợp với nhóm – SH của enzyme vận chuyển oxi ................ 12 

Hình 2.4 Ag + liên kết với DNA ..................................................................... 12 

Hình 2.5 Bình sữa nano bạc ........................................................................... 14 

Hình 2.6 Tất tẩm nano bạc............................................................................. 14 

Hình 2.7 Tủ lạnh sử dụng bộ lọc khí nano bạc ............................................... 15 

Hình 2.8 Lồng máy giặt có chứa nano bạc ..................................................... 15 

Hình 2.9 Kem dƣỡng da thành phần nano bạc ............................................... 15 

Hình 2.10 Cây hạnh, trái hạnh ....................................................................... 19 

Hình 2.11 Công thức cấu tạo của Ascorbic acid............................................. 20 

Hình 2.12 Hình dáng E.coli ........................................................................... 22 

Hình 2.13 Hình dáng S.aureus ....................................................................... 22 

Hình 3.1 Cơ chế tổng hợp nano bạc từ Acscorbic acid ................................... 24 

Hình 3.2 Cơ chế ổn định hạt keo bằng hợp chất cao phân tử .......................... 25 

Hình 3.3 Công thức cấu tạo của PVP ............................................................. 26 

Hình 3.4 Cơ chế bảo vệ hạt nano bạc của PVP .............................................. 26 

Hình 3.5 Sơ đồ mô phỏng cấu tạo máy quang phổ ......................................... 28 

Hình 3.6 Phổ hấp thụ của hạt nano bạc hình cầu ............................................ 28 

Hình 3.7 Phổ chuẩn của hạt nano bạc theo kích thƣớc hạt ............................. 29 

Hình 3.8 Sơ đồ quy trình chuẩn bị dịch chiết hạnh ........................................ 30 

Hình 3.9 Dịch chiết hạnh trƣớc và sau khi xử lý ............................................ 30 

Hình 3.10 Sơ đồ tóm tắt quy trình tổng hợp nano bạc từ dịch chiết hạnh ....... 31 


Hình 4.1 Dung dịch keo nano bạc với tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 lần lƣợt là 

1:1, 1:2, 1:3, 1:4 35 

Hình 4.2 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với tỉ lệ dịch chiết 

hạnh/AgNO 3 lần lƣợt là 1:1, 1:2, 1:3, 1:4 ...................................................... 35 

viii 















Hình 4.3 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 lên 

bƣớc sóng hấp thụ cực đại và độ hấp thụ cực đại ........................................... 36 

Hình 4.4 Dung dịch keo nano bạc với nhiệt độ phản ứng lần lƣợt là 

30 o C, 40 o C, 50 o C, 60 o C ............................................................................. 37 

Hình 4.5 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với nhiệt độ phản 

ứng lần lƣợt là 30 o C, 40 o C, 50 o C, 60 o C ...................................................... 37 

Hình 4.6 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của nhiệt độ phản ứng lên bƣớc sóng 

hấp thụ cực đại và độ hấp thụ cực đại ............................................................ 38 

Hình 4.7 Dung dịch keo nano bạc với thời gian phản ứng lần lƣợt là 20 phút, 

30 phút. 40 phút, 50 phút ............................................................................... 39 

Hình 4.8 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với thời gian phản 

ứng lần lƣợt là 20 phút, 30 phút. 40 phút, 50 phút.......................................... 39 

Hình 4.9 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của thời gian phản ứng lên bƣớc sóng 


Hình 4.10 Dung dịch keo nano bạc với nồng độ AgNO 3 lần lƣợt là 0,5x10 -3 M, 

10 -3 M, 2x10 -3 M, 5x10 -3 M ........................................................................... 41 

Hình 4.11 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với nồng độ 

AgNO 3 lần lƣợt là 0,5x10 -3 M, 10 -3 M, 2x10 -3 M, 5x10 -3 M ........................... 41 

Hình 4.12 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của nồng độ AgNO 3 lên bƣớc sóng 


Hình 4.13 Dung dịch keo nano bạc đƣợc tổng hợp từ những điều kiện tối ƣu 43 

Hình 4.14 Phổ hấp thụ UV-Vis của mẫu nano bạc tối ƣu ............................... 44 

Hình 4.15 Ảnh TEM mẫu nano bạc tối ƣu ..................................................... 45 






ix 











AAS 

AgNPs 

ATCC 

MPN 

PVP 

TEM 

UV-Vis 

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT 

Absorbance Atomic Spectroscopy 

Silver Nanoparticles 

American Type Culture Collection 

Most Probable Number 

Polyvinylpyrrolidone 

Transmisson Electron Microscope 

Ultraviolet-Visible Spectroscopy 






x 






Luận văn tốt nghiệp 



SVTH: Nguyễn Hoàng Kim Ngân 




1.1 Lý do chọn đề tài 

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU 

Kim loại bạc (Ag) từ lâu đã đƣợc biết đến với đặc tính kháng khuẩn nổi 

trội. Tuy nhiên lại có khó khăn về việc ứng dụng trong cuộc sống, vì nếu dùng 

bạc khối hay phủ bạc khối cũng là quá đắt. Trong những năm gần đây, công 

nghệ nano đã giúp giải quyết vấn đề trên bằng cách tạo ra vật liệu nano bạc, là 

một bƣớc nhảy vọt đột phá trong khoa học kỹ thuật và công nghệ. Vật liệu 

nano bạc vừa kết hợp đƣợc những tính chất ƣu việt của vật liệu nano, vừa kết 

hợp đƣợc những tính chất quý báu của kim loại bạc, nên có rất nhiều ứng dụng 

quan trọng và thú vị, đặc biệt là trong lĩnh vực kháng khuẩn. Tác dụng diệt 

khuẩn càng hiệu quả và nhanh chóng khi kích thƣớc hạt nano bạc càng nhỏ. 

Các nghiên cứu y khoa nghiêm túc cho thấy bạc có khả năng tiêu diệt đến 650 

chủng loại khuẩn khác nhau, nghĩa là hầu hết các loại vi khuẩn gây bệnh cho 

ngƣời, đặc biệt là các vi khuẩn gây bệnh đƣờng ruột, gây tiêu chảy nhƣ E.coli. 

Cơ chế diệt khuẩn của nano bạc không ảnh hƣởng đến các tế bào ở ngƣời, đảm 

bảo an toàn cho ngƣời sử dụng. Hơn nữa, trong khi tình trạng vi khuẩn kháng 

thuốc ngày càng nhiều, ngƣời ta vẫn chƣa phát hiện vi khuẩn nào có cơ chế 

kháng lại nano bạc. Với những ƣu điểm vƣợt trội đó nên nano bạc đang là một 

đề tài thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học trên thế giới. 

Nhiều công trình nghiên cứu đã tổng hợp thành công nano bạc bằng các 

phƣơng pháp vật lý, hóa học khác nhau. Các phƣơng pháp khử hóa học đƣợc 

quan tâm hơn vì quy trình đơn giản, dễ mở rộng quy mô, không đòi hỏi áp 

suất, năng lƣợng và nhiệt độ cao. Song, phần lớn các phƣơng pháp còn sử 

dụng một số chất khử độc hại nhƣ Hydrazine, Sodium borohydride, Aniline,… 

gây ảnh hƣởng không tốt đến môi trƣờng sinh thái, cũng nhƣ chất lƣợng cuộc 

sống của con ngƣời và các loài động thực vật. Nhằm khắc phục hạn chế trên, 

đòi hỏi cần phải tìm ra phƣơng pháp tổng hợp đơn giản, tiết kiệm, nhƣng vẫn 

đảm bảo đƣợc chất lƣợng sản phẩm và thân thiện với môi trƣờng. Vì vậy, xu 

hƣớng tổng hợp nano bạc bằng con đƣờng hóa học xanh, sử dụng các chất khử 

đƣợc tách chiết từ thiên nhiên đã nổi lên nhƣ một phƣơng pháp thay thế cho 

quy trình tổng hợp hóa học và vật lý truyền thống. 

Đề tài tập trung hƣớng tới việc giảm thiểu sử dụng hóa chất độc hại trong 

quy trình tổng hợp nano bạc. Giải pháp dùng dịch chiết hạnh để khử muối bạc 


giúp tiết kiệm chi phí, không độc hại mà vẫn tạo ra đƣợc sản phẩm nano bạc 

có chất lƣợng, có khả năng ứng dụng trong đời sống, nhằm cải thiện sức khỏe 

con ngƣời và môi trƣờng tự nhiên. 





1 













1.2 Mục tiêu nghiên cứu 

Tổng hợp dung dịch keo nano bạc từ dịch chiết hạnh. 

1.3 Nội dung nghiên cứu 

Khảo sát một số yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình tổng hợp nano bạc nhƣ: 

- Tỉ lệ dịch chiết hạnh/dung dịch AgNO 3 

- Nhiệt độ phản ứng 

- Thời gian phản ứng 

- Nồng độ AgNO 3 

Xác định đặc tính của mẫu nano bạc bằng UV-Vis và TEM. 

Thử hoạt tính kháng khuẩn của mẫu nano bạc với vi khuẩn Escherichia 

coli và Staphylococcus aureus. 

Thử khả năng diệt Coliform của nano bạc trong nƣớc mặt. 






2 













2.1 Vật liệu nano 

CHƢƠNG 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU 

2.1.1 Khoa học nano và công nghệ nano 

Khoa học nano là ngành khoa học nghiên cứu về các hiện tƣợng, sự can 

thiệp vào các vật liệu với quy mô nguyên tử, phân tử và đại phân tử. Quy mô 

này tƣơng ứng với kích thƣớc vào cỡ vài nanomet cho đến vài trăm nanomet 

(nm, 1 nm = 10 -9 m). 

Công nghệ nano (nanotechnology) là ngành công nghệ liên quan đến 

việc thiết kế, phân tích, chế tạo và ứng dụng các cấu trúc, thiết bị và hệ thống 

bằng việc điều khiển hình dạng, kích thƣớc trên quy mô nanomet. 

Tuy là hai lĩnh vực khác nhau nhƣng khoa học nano và công nghệ nano 

không có một ranh giới rõ ràng và có đối tƣợng chung là vật liệu nano. Ở kích 

thƣớc nano, vật liệu sẽ có những tính năng đặc biệt mà vật liệu truyền thống 

không có đƣợc, nguyên nhân là do sự thu nhỏ kích thƣớc và sự tăng diện tích 

bề mặt tiếp xúc. [1] 

sau: 

Công nghệ nano đƣợc nghiên cứu dựa trên ba cơ sở khoa học chủ yếu 

- Chuyển tiếp từ tính chất cổ điển đến tính chất lƣợng tử: Đối với vật liệu 

vĩ mô gồm rất nhiều nguyên tử, các hiệu ứng lƣợng tử đƣợc trung bình hóa với 

rất nhiều nguyên tử (1 µm 3 có khoảng 10 12 nguyên tử) và có thể bỏ qua các 

thăng giáng ngẫu nhiên. Nhƣng các cấu trúc nano có ít nguyên tử hơn thì các 

tính chất lƣợng tử thể hiện rõ ràng hơn. 

- Hiệu ứng bề mặt: Khi vật liệu có kích thƣớc nano, số nguyên tử nằm 

trên bề mặt sẽ chiếm tỉ lệ đáng kể so với tổng số nguyên tử. Vì vậy, các hiệu 

ứng có liên quan đến bề mặt, gọi tắt là hiệu ứng bề mặt sẽ trở nên quan trọng 

hơn, làm cho các tính chất của vật liệu nano khác biệt so với vật liệu ở dạng 

khối. 

- Kích thƣớc tới hạn: Các tính chất vật lý, hóa học của các vật liệu đều có 

một giới hạn về kích thƣớc. Nếu vật liệu mà nhỏ hơn kích thƣớc này thì tính 

chất của nó hoàn toàn bị thay đổi. Đó đƣợc gọi là kích thƣớc tới hạn. Các tính 

chất điện, tính chất từ, tính chất quang và nhiều tính chất vật lý, hóa học khác 

đều có kích thƣớc tới hạn trong khoảng nanomet. Mặt khác, tính chất thú vị 

của vật liệu nano bắt nguồn từ kích thƣớc nano của chúng, có thể so sánh với 

kích thƣớc tới hạn của nhiều tính chất hóa lý của vật liệu thông thƣờng. Chính 






3 













vì vậy, vật liệu nano nằm ở ranh giới giữa tính chất lƣợng tử của nguyên tử và 

tính chất khối của vật liệu, từ đó các tính chất khác lạ xuất hiện. [1] 

Khoa học nano và công nghệ nano có ý nghĩa quan trọng và cực kì hấp 

dẫn vì những lý do sau đây: 

- Tƣơng tác của các nguyên tử và các điện tử trong vật liệu bị ảnh hƣởng 

bởi các biến đổi trong phạm vi thang nano. Do đó, khi làm thay đổi cấu hình 

trong thang nano của vật liệu thì có thể điều khiển đƣợc tính chất của vật liệu 

mà không cần phải thay đổi thành phần của chúng. Ví dụ, thay đổi kích thƣớc 

hạt nano sẽ làm chúng đổi màu ánh sáng phát ra. 

- Vật liệu nano có diện tích bề mặt rất lớn nên rất lý tƣởng dùng vào 

chức năng xúc tác cho hệ phản ứng hóa học, hấp phụ, nhả thuốc chữa bệnh từ 

từ trong cơ thể, lƣu trữ năng lƣợng và liệu pháp mỹ phẩm. 

- Vật liệu có chứa các cấu trúc nano có thể cứng hơn, bền hơn vật liệu 

không chứ cấu trúc nano. Các hạt nano phân tán trên một môi trƣờng thích 

hợp có thể tạo ra các loại vật liệu composite siêu cứng. 

- Tốc độ tƣơng tác và truyền tín hiệu giữa các cấu trúc nano nhanh hơn 

giữa các cấu trúc micro rất nhiều, có thể chế tạo các hệ thống nhanh hơn với 

hiệu quả sử dụng năng lƣợng cao hơn. 

- Vì các hệ sinh học về cơ bản có tổ chức vật chất ở thang nano nên các 

bộ phận nhân tạo dùng trng tế bào có tổ chức cấu trúc nano bắt chƣớc tự nhiên 

thì chúng sẽ tƣơng hợp sinh học. Điều này cực kì quan trọng trong việc bảo vệ 

sức khỏe. [1] 

Công nghệ nano là một khoa học liên ngành, là sự kết tinh của nhiều 

thành tựu khoa học trên nhiều lĩnh vực khác nhau (bao gồm toán học, vật lý, 

hoá học, y-sinh học…) và là một ngành công nghệ có nhiều tiềm năng. [2] 

2.1.2 Cơ sở khoa học và ứng dụng của vật liệu nano 

Một trong những đặc điểm quan trọng của vật liệu nano là kích thƣớc vô 

cùng nhỏ, vì vậy số nguyên tử nằm trên bề mặt của vật liệu nano lớn hơn rất 

nhiều so với vật liệu có kích thƣớc lớn hơn. Nhƣ vậy, nếu ở vật liệu thƣờng, 

chỉ có một số ít nguyên tử nằm trên bề mặt, còn phần lớn các nguyên tử còn 

lại nằm sâu phía bên trong, bị các lớp ngoài che chắn, thì trong cấu trúc của 

vật liệu nano, hầu hết các nguyên tử đều đƣợc phơi ra bề mặt hoặc bị che chắn 

không đáng kể. Do vậy diện tích bề mặt của vật liệu nano tăng lên rất nhiều so 

với vật liệu thông thƣờng. Hay nói một cách khác, ở các vật liệu có kích thƣớc 

nanomet, mỗi nguyên tử đƣợc tự do thể hiện toàn bộ tính chất của mình trong 

tƣơng tác với môi trƣờng xung quanh. Điều này đã làm xuất hiện nhiều đặc 

tính nổi trội, đặc biệt là các tính điện, quang, từ, xúc tác. [3] 






4 













Vật liệu nano là một trong những lĩnh vực nghiên cứu đỉnh cao sôi động 

nhất trong thời gian gần đây. Điều đó đƣợc thể hiện bằng số các công trình 

khoa học, số các bằng phát minh sáng chế, số các công ty có liên quan đến 

khoa học, công nghệ nano tăng theo cấp số mũ. Sản phẩm từ vật liệu nano có 

nhiều ƣu việt, trong đó có hai ƣu việt chính đó là: 

- Vì kích thƣớc cấu trúc nano rất nhỏ, do đó tiêu tốn ít vật liệu, ít năng 

lƣợng, ít gây ô nhiễm môi trƣờng và giá thành giảm. 

- Sản phẩm công nghệ nano có nhiều tính năng mới, không thể thay thế 

bằng các vật liệu khác đƣợc. 

Vì vậy công nghệ nano đã nhanh chóng thâm nhập các ngành công 

nghiệp và mọi lĩnh vực đời sống, các ứng dụng điển hình nhƣ: 

- Công nghệ thông tin: Sự ra đời của máy tính điện tử đã mở ra cuộc 

cách mạng khoa học công nghệ thông tin với những bƣớc phát triển đột phá 

trong những thập niên cuối thế kỉ XX cho đến nay. Tuy nhiên, các linh kiện 

máy tính sử dụng công nghệ này đã tiệm cận giới hạn lý thuyết và tiếp tục phát 

triển, chúng trở nên quá đắt đỏ. Nếu không tìm ra đƣợc biện pháp thay thế hữu 

hiệu các linh kiện cũ này thì sẽ không thể đáp ứng đƣợc nhu cầu của bộ nhớ 

ngày càng lớn theo tốc độ phát triển rất nhanh của công nghệ thông tin. Từ đây 

công nghệ nano ra đời, đã đƣa ra một giải pháp tuyệt vời cho bài toán hóc búa 

này. Đó chính là chấm lƣợng tử. Chấm lƣợng tử là một hạt (bán dẫn, kim loại, 

polymer) có bán kính cỡ vài nanomet. Ngƣời ta đã nghiên cứu và chế tạo đƣợc 

các chip máy tính với các chấm lƣợng tử, gọi là chip nano, có độ tích hợp rất 

cao, triển vọng cho phép tăng dung lƣợng bộ nhớ của máy tính lên đến có thể 

chứa thông tin từ tất cả các thƣ viện trên thế giới trong thiết bị nhỏ nhƣ một 

viên đƣờng. Những bộ vi xử lý đƣợc làm từ vật liệu nano khá phổ biến trên thị 

trƣờng, một số sản phẩm nhƣ chuột vi tính, bàn phím cũng đƣợc phủ một lớp 

nano bạc kháng khuẩn. Pin nano dù có kích thƣớc nhỏ nhƣng lƣu trữ đƣợc 

nhiều điện năng hơn. [4] 

- Nông nghiệp: Hiện nay, tại Việt Nam đã có một số ứng dụng của công 

nghệ nano trong sản xuất các loại phân bón lá, thuốc trừ nấm bệnh cho cây 

trồng. Điển hình là nguyên tố đồng (Cu) có tính chất kháng khuẩn mạnh và 

càng mạnh hơn khi đƣợc chia tách thành các hạt có kích thƣớc nanomet. Nano 

đồng đƣợc sử dụng nhƣ phân bón lẫn thuốc trừ nấm bệnh, vi khuẩn trên cây 

trồng, trở thành một loại thuốc bảo vệ thực vật không những giúp cung cấp 

dinh dƣỡng vi lƣợng đồng cho cây với liều lƣợng cực nhỏ, vừa đủ, giúp cây 

thoát khỏi tình trạng ngộ độc do tích lũy đồng dƣ thừa trong đất mà còn không 

độc hại cho con ngƣời và môi trƣờng. [5] 






5 













- Sức khỏe và y tế: Việc ứng dụng thành tựu của công nghệ nano vào lĩnh 

vực y tế, bảo vệ sức khoẻ sẽ tạo ra bƣớc nhảy vọt mới của thị trƣờng dịch vụ y 

tế và thiết bị y tế. Một số ứng dụng tiêu biểu của công nghệ nano trong lĩnh vực 

này là: 

+ Chẩn đoán: sử dụng các hạt nano (hạt nano vàng, nano từ, chấm lƣợng 

tử,…) để đánh dấu các phân tử sinh học, vi sinh vật, phát hiện các chuỗi gen 

nhờ vào cơ chế bắt cặp bổ sung của DNA hoặc cơ chế bắt cặp kháng nguyên – 

kháng thể. 

+ Vận chuyển thuốc: cung cấp thuốc cho từng tế bào cụ thể một cách 

chính xác bằng cách sử dụng các hạt nano nhằm tăng hiệu quả, tốc độ điều trị, 

tiết kiệm thuốc và tránh tác dụng phụ lên các tế bào khác. 

+ Mô kỹ thuật: công nghệ nano đang nghiên cứu chế tạo và phát triển các 

vật liệu nano có tính chất mô phỏng sinh học, có thể giúp tái sản xuất hoặc sửa 

chữa các mô bị hƣ hỏng trong cơ thể con ngƣời, bằng cách sử dụng “giàn” dựa 

trên vật liệu nano và các yếu tố tăng trƣởng. 

+ Điều trị ung thƣ: sử dụng hạt nano vàng chống lại nhiều loại ung thƣ, 

các hạt nano này sẽ đƣợc đƣa đến các khối u bên trong cơ thể, sau đó chúng 

đƣợc tăng nhiệt độ bằng tia laser hồng ngoại chiếu từ bên ngoài đề có thể tiêu 

diệt các khối u. Công nghệ nano trong tƣơng lai không xa sẽ giúp con ngƣời 

chống lại những căn bệnh ung thƣ quái ác mà không cần sử dụng đến các trị 

liệu độc hại và nguy hiểm. [6] 

- Năng lƣợng và môi trƣờng: Giải quyết vấn đề về năng lƣợng và môi 

trƣờng là một thách thức to lớn trong thế kỉ này. Trong những năm gần đây, 

công nghệ nano đã giúp thu đƣợc nhiều kết quả khả quan trong lĩnh vực này. 

Pin mặt trời sử dụng chất xúc tác nano để nâng cao hiệu suất chuyển năng 

lƣợng của hydrocacbon thành nhiệt năng, tiết kiệm đƣợc nhiều chi phí. Các 

chất làm sạch môi trƣờng cũng đang là vấn đề đƣợc quan tâm. Các loại hạt 

nano hoạt tính cao có thể hấp thụ hoặc vận chuyển chất gây ô nhiễm thành 

dạng keo huyền phù hoặc sol khí. Các hạt này cũng có thể tham gia vào các 

quá trình hoá học phức tạp trong khí quyển hoặc trong đất mà ta có thể lựa 

chọn để khắc phục hoặc làm giảm nhẹ các thảm họa ô nhiễm môi trƣờng. [7] 

Ngoài những ứng dụng trên, công nghệ nano còn có rất nhiều ứng dụng 

trong nhiều ngành nghề khác nhau nhƣ thực phẩm, mỹ phẩm, may mặc,… 

Trên cơ sở khoa học và thực tiễn đã thu đƣợc, có thể thấy rằng chắc chắn công 

nghệ nano sẽ tạo nên một cuộc cách mạng chƣa từng có trong khoa học và đời 

sống. 


6 

















2.1.3 Phân loại vật liệu nano 

Vật liệu nano là vật liệu trong đó ít nhất một chiều có kích thƣớc 

nanomet. Về trạng thái, vật liệu nano đƣợc chia thành ba loại: rắn, lỏng, khí. 

Vật liệu nano đƣợc tập trung nghiên cứu hiện nay chủ yếu là vật liệu rắn, sau 

đó mới tới lỏng và khí. Phân loại dựa trên tính chất vật liệu thì có các loại nhƣ: 

vật liệu nano kim loại, vật liệu nano bán dẫn, vật liệu nano sinh học,… Chia 

theo cấu trúc vật liệu thì có: cụm (cluster), chất keo (colloid), hạt nano 

(nanoparticles), tinh thể nano (nanocrystal). Về hình dáng, vật liệu nano đƣợc 

phân chia thành các loại sau: 

- Vật liệu nano không chiều: cả ba chiều đều có kích thƣớc nano, không 

còn chiều tự do nào cho điện tử, ví dụ: đám nano, hạt nano. 

- Vật liệu nano một chiều: hai chiều có kích thƣớc nano, điện tử đƣợc tự 

do trên một chiều, ví dụ: dây nano, ống nano. 

- Vật liệu nano hai chiều: một chiều có kích thƣớc nano, điện tử đƣợc tự 

do trên hai chiều, ví dụ: màng mỏng. 

- Ngoài ra còn có vật liệu có cấu trúc nano, tức là trong đó chỉ có một 

phần vật liệu có kích thƣớc nanomet, hay cấu trúc nanocomposite có cả nano 

không chiều, một chiều, hai chiều đan xen lẫn nhau. 

Ngƣời ta có thể phối hợp hai cách phân loại, ví dụ nhƣ “hạt nano kim 

loại”, trong đó “hạt” là phân loại theo hình dáng, còn “kim loại” là phân loại 

theo tính chất vật liệu. [8] 

2.1.4 Chế tạo vật liệu nano 

Vật liệu nano đƣợc chế tạo bằng hai phƣơng pháp: phƣơng pháp từ trên 

xuống (top-down) là tạo hạt nano từ hạt có kích thƣớc lớn hơn và phƣơng 

pháp từ dƣới lên (bottom-up) là hình thành hạt nano từ hạt có kích thƣớc nhỏ 

hơn. 

2.1.4.1 Phƣơng pháp từ trên xuống 

Nguyên lý: dùng kỹ thuật nghiền và biến dạng để biến vật liệu thể khối 

với tổ chức hạt thô thành cỡ hạt kích thƣớc nano. Đây là các phƣơng pháp đơn 

giản, ít tốn kém nhƣng rất hiệu quả, có thể tiến hành cho nhiều loại vật liệu có 

kích thƣớc khá lớn. 

- Phƣơng pháp nghiền: vật liệu ở dạng bột đƣợc trộn lẫn với những viên 

bi làm từ các vật liệu rất cứng và đặt trong một cái cối. Máy nghiền có thể là 

nghiền lắc, nghiền rung hay nghiền quay. Các viên bi cứng va chạm vào nhau 

và phá vỡ bột đến kích thƣớc nano. Kết quả thu đƣợc là vật liệu nano không 

chiều (các hạt nano). 


7 

















- Phƣơng pháp biến dạng: sử dụng với các kỹ thuật đặc biệt nhằm tạo ra 

sự biến dạng cực lớn mà không làm phá hủy vật liệu. Nhiệt độ có thể đƣợc 

điều chỉnh tùy thuộc vào từng trƣờng hợp cụ thể. Nếu nhiệt độ gia công lớn 

hơn nhiệt độ kết tinh lại thì đƣợc gọi là biến dạng nóng, còn ngƣợc lại thì gọi 

là biến dạng nguội. Kết quả thu đƣợc là các vật liệu nano một chiều (dây nano) 

hoặc hai chiều (màng mỏng có chiều dày nanomet). 

2.1.4.2 Phƣơng pháp từ dƣới lên 

Nguyên lý: hình thành vật liệu nano từ các nguyên tử hoặc ion. Phƣơng 

pháp này đƣợc phát triển rất mạnh mẽ vì tính linh động và chất lƣợng của sản 

phẩm cuối cùng. Phần lớn các vật liệu nano hiện nay đều đƣợc chế tạo bằng 

phƣơng pháp này. Phƣơng pháp từ dƣới lên có thể là phƣơng pháp vật lý, 

phƣơng pháp hóa học hoặc kết hợp cả hai. 

- Phƣơng pháp vật lý: là phƣơng pháp tạo vật liệu nano từ nguyên tử 

hoặc chuyển pha. Nguyên tử để hình thành vật liệu nano đƣợc tạo ra từ 

phƣơng pháp vật lý là bốc bay nhiệt (đốt, phún xạ, phóng điện hồ quang). 

Phƣơng pháp chuyển pha là đun nóng vật liệu rồi làm nguội với tốc độ nhanh 

để thu đƣợc trạng thái vô định hình, xử lý nhiệt để xảy ra chuyển pha vô định 

hình – tinh thể. Phƣơng pháp vật lý thƣờng đƣợc dùng để chế tạo các hạt nano, 

màng nano, ví dụ: ổ cứng máy tính. 

- Phƣơng pháp hóa học: là phƣơng pháp tạo vật liệu nano từ các ion. 

Phƣơng pháp hóa học có đặc điểm là rất đa dạng vì tùy thuộc vào vật liệu cụ 

thể mà thay đổi kỹ thuật chế tạo cho phù hợp. Tuy nhiên, phƣơng pháp hóa 

học vẫn có thể đƣợc phân chia thành hai loại chính: hình thành vật liệu nano từ 

pha lỏng (phƣơng pháp kết tủa, sol-gel) và từ pha khí (nhiệt phân). Phƣơng 

pháp này có thể tạo ra các hạt nano, dây nano, ống nano, màng nano, bột 

nano,… 

- Phƣơng pháp kết hợp: là phƣơng pháp tạo vật liệu nano dựa trên các 

nguyên tắc hóa lý nhƣ điện phân, ngƣng tụ từ pha khí,... Phƣơng pháp này có 

thể tạo ra các hạt nano, dây nano, ống nano, màng nano, bột nano,… [9] 

2.2 Nano bạc 

2.2.1 Giới thiệu về kim loại bạc 


Kí hiệu hóa học của bạc là Ag, có nguồn gốc từ chữ Argentum trong 

tiếng Latinh. Bạc là một kim loại chuyển tiếp, trạng thái rắn, màu trắng bóng 

ánh kim, mềm, dẻo, dễ uốn. Bạc bền trong không khí, không tan trong nƣớc và 

môi trƣờng kiềm nhƣng tan trong một số axit mạnh nhƣ axit nitric, sunfuric 





8 













đặc nóng… Nhiệt độ sôi, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt thăng hoa của bạc cao 

hơn nhiều so với hầu hết các kim loại khác. Về độ dẫn điện và dẫn nhiệt, bạc 

đứng đầu tất cả các kim loại. Bạc cũng vƣợt xa các kim loại khác về tính dẻo, 

dễ dát mỏng và dễ kéo sợi. Về mặt hoá học bạc là kim loại rất kém hoạt động. 

Bạc không tác dụng với oxi không khí kể cả khi đun nóng, nên bạc đƣợc xem 

là một kim loại quý điển hình. Trong tự nhiên, bạc tồn tại hai dạng đồng vị 

bền là 107 Ag (52%) và 109 Ag (48%), hiện diện ở dạng nguyên chất, nhƣ bạc tự 

sinh, hoặc dạng hợp kim với vàng hay các kim loại khác, hoặc ở trong các 

khoáng vật nhƣ argentit, chlorargyrit. 

Số hiệu nguyên tử: Z = 47 

Hình 2.1 Cấu trúc tinh thể bạc 

Khối lƣợng phân tử: 107,868 đơn vị carbon 

Phân nhóm, chu kì : IB, 5 

Cấu hình electron: [Kr] 4d 10 5s 1 

Nhiệt độ nóng chảy: 961,78 °C (1234,93 K; 1763,2 °F) 

Nhiệt độ sôi: 2162 °C (2435 K ; 3924 °F) 

Độ âm điện: 1,93 

Bán kính nguyên tử: 0,288 nm 

Bán kính ion: 0,23 nm 

2.2.2 Ứng dụng của kim loại bạc 

Bạc là kim loại quý có giá trị lâu dài, đƣợc sử dụng nhƣ một khoản đầu 

tƣ dạng nén, làm đồ trang sức và các đồ dùng trong gia đình. Khoa học và 

công nghệ ngày càng phát triển, con ngƣời càng phát hiện ra nhiều tính chất 

ƣu việt của bạc nhƣ tính quang, tính dẫn điện, dẫn nhiệt tốt nhất trong số các 

kim loại…Vì vậy, bạc đã đƣợc ứng dụng nhiều trong kỹ thuật điện tử, quang 

học, làm chất dẫn, chất xúc tác, chất điện phân,… 


Bạc thể hiện tính độc đối với nhiều loại vi khuẩn, virus, tảo, nấm. Nhƣng 

khác với các kim loại nặng khác (chì, thủy ngân), bạc không để lại ảnh hƣởng 

9 

















rõ ràng tới sức khỏe và sự sống của các động vật bậc cao. Từ xa xƣa, con 

ngƣời đã biết tận dụng đặc tính vƣợt trội này của bạc để phòng bệnh. Ở thời cổ 

đại, ngƣời ta thƣờng thấy nhiều đồng bạc ở dƣới các giếng nƣớc, muc đích là 

khử trùng nƣớc. Những năm trƣớc công nguyên, con ngƣời đã biết sử dụng 

các dụng cụ bằng bạc để đựng thức ăn và đồ uống góp phần làm giảm nguy cơ 

gây ngộ độc. Trong thế kỷ XX, ngƣời ta thƣờng đặt một đồng bạc trong chai 

sữa để kéo dài độ tƣơi của sữa. Từ đầu thế kỷ XIX đến giữa thế kỷ XX, bạc và 

các hợp chất của bạc đƣợc sử dụng để điều trị các vết bỏng và khử trùng vết 

thƣơng. [10] 

Sau khi nhiều loại thuốc kháng sinh ra đời và đƣợc đƣa vào ứng dụng đạt 

hiệu quả cao, tác dụng kháng khuẩn của bạc dần bị lãng quên. Tuy nhiên, thực 

trạng những năm gần đây cho thấy hiện tƣợng các chủng vi sinh ngày càng trở 

nên kháng thuốc, các nhà khoa học đã quan tâm trở lại với việc ứng dụng khả 

năng diệt khuẩn và các ứng dụng khác của bạc. Một số loại hợp chất của bạc 

đƣợc bán nhƣ là thuốc điều trị một số bệnh. Bạc đƣợc sử dụng cùng với đồng 

để loại bỏ các loại tảo trong bể bơi ở Mỹ bằng cách sử dụng các chất điện giải. 

2.2.3 Hoạt tính kháng khuẩn của nano bạc 

Bạc kim loại từ lâu đã đƣợc sử dụng làm chất diệt khuẩn, nhƣng khi ở 

trạng thái phân tán với kích thƣớc nanomet thì khả năng diệt khuẩn của bạc 

đƣợc tăng lên gấp bội. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng hạt nano bạc cho hiệu quả 

diệt khuẩn rất cao (khoảng 99%) chỉ với liều lƣợng nhỏ. 

Ƣu điểm của nano Ag so với thuốc kháng sinh: nano bạc giết chết vi 

khuẩn ngay lập tức bằng cơ chế ức chế hô hấp nên vi khuẩn không có khả 

năng kháng lại nano bạc. Các tế bào của con ngƣời ở dạng mô nên không bị 

ảnh hƣởng bởi quá trình này. Không nhƣ các thuốc kháng sinh bị hấp thụ 

trong quá trình diệt khuẩn, nano bạc hoạt động nhƣ chất xúc tác mà không bị 

hấp thụ hoặc hấp thụ lƣợng rất nhỏ và không ảnh hƣởng xấu đến sức khỏe. 

[11] 

Theo GS.Ts Phan Đình Khôi, Chủ Tịch Hội Vật lý Học Việt Nam, viện 

khoa học vật liệu, nano là công nghệ của thế kỉ XXI, giúp bảo vệ và nâng cao 

chất lƣợng cuộc sống. Nano bạc là một ứng dụng hoàn thiện của khoa học và 

công nghệ nano đối với kim loại bạc để tăng tính năng diệt khuẩn, sát trùng, 


tiêu độc và khử mùi, đƣợc ứng dụng trong một số sản phẩm nhƣ các dụng cụ 

bảo quản thực phẩm, sơn, các vật liệu may mặc, mỹ phẩm… Những năm gần 

đây, các nhà sản xuất thiết bị điện lạnh nhƣ Toshiba, Panasonic, Samsung đã 





10 













ứng dụng công nghệ nano bạc trong tủ lạnh, máy điều hòa, máy giặt với mục 

đích diệt khuẩn. 

2.2.4 Cơ chế kháng khuẩn của nano bạc 

Các đặc tính kháng khuẩn của bạc bắt nguồn từ tính chất hóa học của các 

ion Ag + . Hiện nay tồn tại một số quan điểm giải thích cơ chế diệt khuẩn của 

hạt nano bạc đƣợc nhiều ngƣời ủng hộ nhƣ sau: 

- Các nhà khoa học Hàn Quốc cho rằng: Các ion Ag + vừa mới đƣợc giải 

phóng ra từ bề mặt các hạt nano bạc sẽ tƣơng tác với các nhóm peptidoglycan 

(thành phần cấu tạo nên màng tế bào của vi khuẩn) và ức chế khả năng vận 

chuyển oxy của chúng vào bên trong tế bào, dẫn đến làm tê liệt vi khuẩn. Các 

tế bào động vật thuộc nhóm sinh vật đa bào (con ngƣời và động vật bậc cao) 

có lớp màng bảo vệ hoàn toàn khác so với tế bào vi sinh vật đơn bào (nấm, vi 

khuẩn và virus). Tế bào động vật có hai lớp lipoprotein giàu liên kết đôi bền 

vững có khả năng cho điện tử, do đó không cho phép các ion Ag + xâm nhập, 

vì vậy chúng không bị tổn thƣơng khi tiếp xúc với các ion Ag + . Điều này có 

nghĩa nano bạc hoàn toàn không gây hại đến con ngƣời và động vật nói chung, 

do cấu trúc màng tế bào bền vững và dày hơn các vi sinh vật đơn bào. [12] 

Hình 2.2 Tác động của ion bạc lên vi khuẩn 






11 













- Các nhà khoa học Trung Quốc mô tả cơ chế nhƣ sau: khi ion Ag + tƣơng 

tác với lớp màng của tế bào vi khuẩn gây bệnh, nó sẽ phản ứng với nhóm 

Sunphohydril (–SH) của phân tử enzym vận chuyển oxy và vô hiệu hóa enzym 

này dẫn đến ức chế quá trình hô hấp của tế bào vi khuẩn. [13] 

Hình 2.3 Ag + kết hợp với nhóm – SH của enzyme vận chuyển oxi 

- Ngoài ra, ion Ag + hút mạnh các nhóm mang điện tích âm trong các 

phân tử sinh học nhƣ sulfohydryl, carboxyl, phosphate phân bố ở khắp nơi trên 

các tế bào vi khuẩn. Phản ứng ràng buộc này làm thay đổi cấu trúc phân tử của 

các phân tử lớn, tạo ra các lỗ hổng làm thay đổi tính thấm và sự hô hấp của tế 

bào. Đồng thời, ion Ag + tấn công vào rất nhiều vị trí trong tế bào làm mất khả 

năng hoạt động của các chức năng nhƣ sự tổng hợp thành tế bào, màng vận 

chuyển, sự tổng hợp các axit nucleic, gây bất hoạt enzyme và làm rối loạn quá 

trình sao mã DNA. Không có các chức năng này, các vi sinh vật bị kiềm chế 

hoặc bị chết. [11] 

2.2.5 Chế tạo nano bạc 

Hình 2.4 Ag + liên kết với DNA 

Nhiều đề tài nghiên cứu khoa học trong và ngoài nƣớc đã chế tạo thành 

công nano bạc bằng nhiều phƣơng pháp vật lý, hóa học khác nhau nhƣ: 

- Phƣơng pháp ăn mòn laser: đây là phƣơng pháp chế tạo từ trên xuống. 

Vật liệu ban đầu là một tấm bạc đƣợc đặt trong một dung dịch có chứa chất 

hoạt động bề mặt. Nhờ xung động của một chùm tia laser, các hạt nano bạc có 

kích thƣớc khoảng 10 nm đƣợc hình thành và đƣợc bao phủ bởi chất hoạt động 

bề mặt. [14] 


12 

















- Phƣơng pháp khử hóa học: đây là phƣơng pháp chế tạo từ dƣới lên, sử 

dụng các tác nhân hóa học để khử ion bạc thành bạc kim loại. Các tác nhân 

hóa học thƣờng ở dạng dung dịch lỏng nên còn gọi là phƣơng pháp hóa ƣớt. 

Nguồn cung cấp ion bạc thƣờng là dung dịch muối của bạc, nhƣ AgNO 3 . Tác 

nhân khử thƣờng là Sodium borohydride, Ethanol, Ethylene Glycol,… Để các 

hạt phân tán tốt trong dung môi mà không bị kết tụ thành đám, ngƣời ta sử 

dụng phƣơng pháp tĩnh điện để làm cho bề mặt các hạt nano có cùng điện tích 

và đẩy nhau hoặc dùng phƣơng pháp bao bọc bằng chất hoạt động bề mặt. Các 

hạt nano bạc tạo thành bằng phƣơng pháp này có kích thƣớc từ 10 nm đến 100 

nm. [15] 

- Phƣơng pháp khử hóa lý: đây là phƣơng pháp trung gian giữa hóa học 

và vật lí, cũng là phƣơng pháp chế tạo từ dƣới lên. Nguyên lí là dùng phƣơng 

pháp điện phân kết hợp với siêu âm để tạo hạt nano bạc. Phƣơng pháp điện 

phân thông thƣờng chỉ có thể tạo đƣợc màng mỏng kim loại. Trƣớc khi xảy ra 

sự hình thành màng, các nguyên tử bạc sau khi đƣợc điện hóa sẽ tạo các hạt 

nano bạc bám lên điện cực âm. Lúc này ngƣời ta tác dụng một xung siêu âm 

đồng bộ với xung điện phân thì hạt nano bạc sẽ rời khỏi điện cực và đi vào 

dung dịch. [16] 

- Phƣơng pháp tổng hợp xanh: đây là phƣơng pháp chế tạo từ dƣới lên, 

chủ yếu liên quan đến quá trình oxy hóa khử. Muối bạc sẽ đƣợc khử thành các 

hạt nano bạc bởi các tác nhân khử có nguồn gốc từ vi khuẩn, nấm, men hay 

dịch chiết thực vật, có thể sử dụng thêm chất ổn định không độc hại. Hình 

dạng, kích cỡ và sự phân bố của hạt nano bạc phụ thuộc vào độ mạnh yếu của 

chất nền hữu cơ để khử muối bạc. Phƣơng pháp này đem lại hiệu quả tốt và rất 

thân thiện với môi trƣờng. [17] 






13 













2.2.6 Ứng dụng của nano bạc trong đời sống 

Đặc trƣng với tính chất kháng khuẩn tốt nên hạt nano bạc đƣợc sử dụng 

làm chất khử trùng, khử mùi,… Có thể kể đến một số sản phẩm trên thị trƣờng 

hiện nay nhƣ: 

- Những đồ dùng bằng nhựa dùng để đựng thực phẩm có pha thêm hạt 

nano bạc có tác dụng khử trùng. 

Hình 2.5 Bình sữa nano bạc 

- Các sản phẩm may mặc đƣợc tẩm thêm hạt nano bạc vào các loại sợi để 

diệt khuẩn và khử mùi. 

Hình 2.6 Tất tẩm nano bạc 

- Nhiều loại máy giặt, tủ lạnh hiện nay sử dụng công nghệ nano bạc để 

diệt khuẩn. 






14 













Hình 2.7 Tủ lạnh sử dụng bộ lọc khí nano bạc 

Hình 2.8 Lồng máy giặt có chứa nano bạc 

- Nano bạc cũng đƣợc ứng dụng vào lĩnh vực mỹ phẩm, dƣợc phẩm. 

Hình 2.9 Kem dƣỡng da thành phần nano bạc 






15 













- Trong lĩnh vực môi trƣờng: 

+ Để xử lý những ô nhiễm nguồn nƣớc do nƣớc thải sinh hoạt và các khu 

công nghiệp gây ra, hiện nay trên thế giới cũng nhƣ trong nƣớc đã có nhiều 

công trình nghiên cứu về việc ứng dụng công nghệ nano bạc cho việc xử lý 

nƣớc thải. Nano bạc khi phân tán trong môi trƣờng ao nuôi sẽ phòng và diệt 

nguồn bệnh trong ao nuôi, ổn định màu nƣớc, khử mùi hôi tanh của nƣớc, đặc 

biệt đối với những ao có chất thải hữu cơ từ phân gia súc và gia cầm, hạn chế 

các bệnh nhƣ đốm đỏ, đốm trắng, nấm mang, nấm bào tử… 

+ Sử dụng dung dịch nano bạc sẽ giúp cải thiện môi trƣờng nƣớc thủy 

sản bị ô nhiễm và tiêu diệt hầu hết các mầm bệnh, tạo điều kiện thuận lợi cho 

thủy sản sinh trƣởng phát triển tốt. [18] 

- Trong nông nghiệp: 

+ Phòng và trị bệnh do nấm, khuẩn và virus gây ra, thay thế hoàn thoàn 

thuốc bảo vệ thực vật hóa học dùng để phòng trị bệnh trên cây trồng. Sử dụng 

nano bạc thƣờng xuyên định kỳ theo các giai đoạn sinh trƣởng, phát triển của 

cây giúp cây trồng ngăn ngừa chủ động từ xa dịch bệnh, giảm chi phí trong 

việc bảo vệ thực vật, tăng giá trị nông sản. 

+ Nâng cao khả năng hấp thụ ánh sáng cho bộ lá cây trồng qua đó làm 

tăng hiệu suất quang hợp của cây trồng, tăng cƣờng vận chuyển dinh dƣỡng về 

các cơ quan dự trữ, giúp cây trồng tăng năng suất, sản lƣợng. 

+ Sử dụng nano bạc trong việc sản xuất giá đỗ và rau mầm làm tăng chất 

lƣợng giá đỗ, giảm quá trình gây mùi hôi trong quá trình trồng rau mầm và sản 

xuất giá đỗ, tăng thời gian bảo quản,tiêu diệt vi khuẩn và nấm gây bệnh thối 

nhũn… 

+ Bổ sung nano bạc vào nƣớc cắm hoa, giúp hoa tƣơi lâu, kéo dài thời 

gian chơi hoa, giảm mùi hôi thối và các bệnh thối nhũn hoa. [19] 

Chắc chắn rằng với sự phát triển ngày càng cao của khoa học công nghệ, 

chúng ta còn khám phá ra nhiều tính chất hữu dụng hơn nữa của bạc nano 

cũng nhƣ các vật liệu nano khác để nâng cao chất lƣợng cuộc sống và sự tiến 

bộ của loài ngƣời. 






16 













2.2.7 Nano bạc đối với sức khỏe con ngƣời 

Ảnh hƣởng của bạc đối với sức khỏe con ngƣời vẫn đang là vấn đề gây 

tranh cãi trong thời gian gần đây. Một kết quả nghiên cứu lâm sàng đối với 

bệnh nhân đƣợc cho uống nƣớc ion bạc điện hóa thay nƣớc uống với nồng độ 

30-50 mg/lít trong thời gian 7-8 năm, cho thấy hiện tƣợng tích tụ bạc dƣới da 

làm cho da bệnh nhân có màu xám, gọi là bệnh Argiria, là hậu quả của quá 

trình khử quang hóa của các ion bạc. Tuy nhiên không phát hiện đƣợc ở các 

bệnh nhân này bất kỳ thay đổi nào về chức năng của các cơ quan nội tạng, 

không những thế các bệnh nhân còn thể hiện tính đề kháng đối với nhiều loại 

vi khuẩn và virut. Argiria có thể không làm ảnh hƣởng tới sức khỏe con ngƣời, 

song nó làm mất thẩm mỹ. Dù vậy, bệnh argyria chỉ có thể xuất hiện khi hấp 

thụ một lƣợng lớn nano bạc trong một khoảng trong khoảng thời gian rất dài. 

Không có nghiên cứu nào cho thấy nano bạc ảnh hƣởng tới mạch máu, bàng 

quang, dạ dày của ngƣời. Khảo sát liều độc cấp tính trên chuột nhắt trắng của 

dung dịch nano bạc 20-25 nm theo phƣơng pháp hóa học nồng độ 5000 ppm 

cho thấy liều sử dụng lên tới 1,5ml/10g cũng không thấy chuột bị chết sau 72 

giờ. [20] 

Tổ chức Y tế Thế giới (World Health Organization - WHO) đã xác định 

liều lƣợng bạc tối đa không gây ảnh hƣởng đối với sức khỏe con ngƣời là 10 

gam. Nghĩa là, nếu một ngƣời trong toàn bộ cuộc đời của mình (70 tuổi) hấp 

thụ từ từ vào cơ thể 10 gam bạc vẫn đảm bảo không có vấn đề gì về sức khỏe. 

Tổ chức EPA (Environmental Protection Agency - Cơ quan Bảo vệ Môi sinh 

Hoa Kỳ) xác lập liều chuẩn RfD (Reference Dose) - lƣợng bạc đƣợc phép hấp 

thụ mỗi ngày mà không có ảnh hƣởng xấu đến sức khỏe trong suốt cuộc đời là 

5 mg/kg/day [21]. Nhà sinh vật học Robert O. Becker- tác giả của The Body 

Electric năm 1970 - cho rằng hàm lƣợng bạc trong ngƣời mà thấp hơn mức 

chuẩn thì khả năng miễn dịch kém. Tổ chức FDA (Food and Drug 

Administration - Cục quản lý Thực phẩm và Dƣợc phẩm Hoa Kỳ) cũng công 

nhận rằng bạc là kháng sinh tự nhiên và không có tác dụng phụ. [22] 

Thông tin về độc tính của nano bạc rất ít, chủ yếu là các thí nghiệm trong 

ống nghiệm với kích thƣớc hạt 1-100 nm. Hiện vẫn chƣa xác định đƣợc chính 

xác nồng độ nano bạc tối đa đƣợc phép sử dụng mà không hại đến sức khỏe. 

Các sản phẩm ứng dụng công nghệ nano bạc chỉ sử dụng lƣợng nano bạc ở 

nồng độ rất thấp để kháng khuẩn và khả năng kháng khuẩn này có tác dụng 

trong suốt quá trình tồn tại của sản phẩm. Nên khi chúng ta ăn uống, sử dụng 

các sản phẩm chứa nano bạc thì hàm lƣợng nano bạc hấp thụ vào cơ thể rất ít 

và không đáng lo ngại về sức khỏe. 






17 













2.2.8 Dung dịch keo nano bạc 

Hệ keo là hệ có độ phân tán cao, trong đó pha phân tán (hay hạt keo) 

gồm tập hợp nhiều phân tử kích thƣớc xấp xỉ từ 10 -7 – 10 -5 cm (1 – 100 nm), 

không thể nhìn thấy bằng kính hiển vi quang học, phân bố trong môi trƣờng 

phân tán, hệ không đồng nhất (hệ dị thể). 

Muốn cho hệ keo đƣợc bền vững, phải làm tăng lực đẩy tĩnh điện, làm 

giảm xác suất va chạm hiệu quả của các hạt keo.Thƣờng ngƣời ta sử dụng các 

phƣơng pháp: 

- Tạo cho bề mặt các hạt keo hấp phụ điện tích 

- Giữ cho hệ keo có nồng độ nhỏ 

- Tạo cho bề mặt hạt keo hấp phụ chất bảo vệ (chất hoạt động bề mặt 

hoặc một số hợp chất cao phân tử). [23] 

Trong dung dịch, bạc có thể tồn tại ở dạng ion Ag + , Ag 2+ hay trong 

các hợp chất chứa bạc nhƣ oxit, các ion phức hoặc ở dạng nano bạc. Nano bạc 

là các cụm phân tử bạc có kích thƣớc nanomet huyền phù trong dung dịch ở 

dạng các hạt keo phân tán. Với cơ chế bảo vệ hạt keo thích hợp thì các hạt keo 

này trở nên bền vững, không bị cộng kết hay lắng đọng. [24] 






18 













2.3 Cây hạnh 

2.3.1 Giới thiệu chung về cây hạnh 

Hạnh hay còn gọi là Tắc, Quất, thuộc họ cam Rutaceae, có tên khoa học 

là Citrus microcarpa (Hassk) Bunge. Tiếng Anh, Pháp gọi là Kumquat, 

Clementine. Có nguồn gốc từ châu Á nhiệt đới, Trung Quốc, Nhật Bản. Phổ 

biến là loại Citrus japonica Thumb (Fortunella jabonica Swing) đƣợc trồng từ 

lâu ở nƣớc ta nhất là ở Cái Mơn, để lấy quả làm nƣớc uống, làm mứt ăn hoặc 

làm cây cảnh để trang trí vào những dịp Tết. 

Cây hạnh là cây nhỏ, cao cỡ 1-1,5 m, thân dẻo màu xanh xám, phân 

nhiều cành nhánh, lá đơn hình bầu dục, màu xanh thẫm, cuốn có cánh rất nhỏ, 

có đốt ở đầu. Hoa thƣờng đơn độc, nở xòe năm cánh màu trắng tƣơi, rất thơm, 

chùm nhụy rất ngắn. Hoa đậu thành quả hình cầu, lúc còn non màu xanh bóng, 

khi già chín đổi thành màu vàng cam, rất đẹp. Bên trong ruột có nhiều múi 

màu vàng nhạt, chứa nhiều nƣớc chua gắt nên thƣờng dùng để làm nƣớc uống 

với đƣờng rất đã khát hoặc làm mứt để ăn… [25] 

Hình 2.10 Cây hạnh, trái hạnh 

Quả hạnh đƣợc thu hái quanh năm, vỏ có thể ở dạng vỏ khô, tƣơi hoặc 

vào mùa đông lạnh để tách lấy tinh dầu là một thuận lợi lớn trong nghiên cứu 

và trong sản xuất đại trà thu tinh dầu Citrus. Quả hạnh có mùi thơm, vị ngọt, 

chua và tinh dầu thơm cay của vỏ. Quả hạnh đƣợc dùng dƣới dạng quả còn 

non hoặc đã chín. Theo Đông y, quả hạnh vị ngọt chua, tính ấm, vào các kinh 

phế, vị, can. Nó có công năng hóa đảm, trị ho, giải uất, tiêu thực, giải rƣợu. Vỏ 

có tác dụng mạnh hơn. Hạnh để càng lâu càng tốt. Hạt có tác dụng giảm ho, 

cầm máu, chống nôn, lá hạnh có nhiều tinh dầu, có tác dụng chữa cảm mạo 

phong hàn rất tốt. [26] 






19 













2.3.2 Thành phần dinh dƣỡng của hạnh 

Về thành phần dinh dƣỡng của hạnh gồm có vitamin C, chất đƣờng, chất 

xơ, một số muối khoáng. 

Bảng 2.1 Thành phần dinh dƣỡng của hạnh trong 100g phần ăn đƣợc [27] 

Thành phần dinh dƣỡng 

(Nutrients) 

ĐV 

(Unit) 

Hàm lƣợng 

(Value) 

Nƣớc (Water) G 89,0 

Năng lƣợng (Energy) Kcal 26 

KJ 107 

Protein G 0,9 

Glucid (Carbohydrate) G 5,5 

Celluloza (Fiber) G 4,1 

Tro (Ash) G 0,5 

Calci (Calcium) Mg 124 

Sắt (Iron) Mg 0,30 

Phospho (Phosphorous) Mg 42 

Vitamin C (Ascorbic acid) Mg 43 

Vitamin B1 (Thiamine) Mg 0,10 

Vitamin B2 (Riboflavin) Mg 0,02 

Vitamin PP (Niacin) Mg 0,2 

Beta-caroten Μg 100 

2.3.3 Ascorbic acid (vitamin C) 

Tên gọi: 

- Theo IUPAC: 2-oxo-L-threo-hexono-1,4- lactone-2,3-enediol 

- Tên thông thƣờng: vitamin C, Ascorbic acid 

Công thức hóa học: C 6 H 8 O 6 

Phân tử khối: 176,14 g/mol 

Nhiệt độ nóng chảy: 190-192 °C (374-378 °F) 

Công thức cấu tạo: cho thấy Ascorbic acid là một dẫn xuất của đƣờng. 


Hình 2.11 Công thức cấu tạo của Ascorbic acid 

Tính chất khử của Ascorbic acid phụ thuộc vào nhóm dienol trong phân 

tử của nó. 

20 

















Ascorbic acid tồn tại trong thiên nhiên dƣới ba dạng chủ yếu: Ascorbic 

acid – dạng khử; Dehydroascorbic acid – dạng oxi hóa; và Ascorbigen – dạng 

liên kết với polypeptide, bền với chất oxi hóa hơn nhƣng hoạt tính chỉ bằng 

nửa so với Ascorbic acid tự do, dạng này chiếm khoảng 70% tổng hàm lƣợng 

Ascorbic acid trong thực vật. [28] 

Ascorbic acid (hay Vitamin C) có nhiều trong các loại rau quả nhƣ: thanh 

trà, đu đủ, bƣởi, cam, chanh, hạnh, bông cải xanh, cà chua, ớt,... Từ đó, 

phƣơng pháp chiết tách Ascorbic acid từ các loại thực vật và tận dụng chúng 

làm tác nhân khử trong các phản ứng hóa học là một phƣơng pháp thân thiện 

với môi trƣờng, phù hợp với mục tiêu của hóa học xanh mà thế giới đang 

hƣớng tới. 

2.4 Vi khuẩn 

2.4.1 Coliform và Escherichia coli 

Coliform là những trực khuẩn Gram âm không sinh bào tử, hiếu khí hoặc 

kỵ khí tùy tiện. Nhóm coliform gồm 4 giống là: Escherichia với một loại duy 

nhất là E.coli, Citrobacter, Klebsiella và Enterobacter, hiện diện rộng rãi trong 

tự nhiên, trong ruột ngƣời và động vật. 

Escherichia coli (thƣờng đƣợc viết tắt là E. coli) hay còn đƣợc gọi là vi 

khuẩn đại tràng. E.coli là vi sinh vật hiếu khí tùy tiện hiện diện trong đƣờng 

ruột của ngƣời và các loại động vật máu nóng. Hầu hết E.coli không gây hại 

và đóng vai trò quan trọng trong việc ổn định sinh lí đƣờng ruột. Tuy nhiên có 

bốn dòng có thể gây bệnh cho ngƣời và một số loại động vật là: 

Enteropathogenic E.coli (EPEC), Enterotoxigenic E.coli (EPEC), 

Eterohaemorrhagic E.coli (EPEC) và Verocytoxin E.coli (VTEC). Trong các 

thành viên của nhóm faecal coliform thì E.coli là loài đƣợc sự quan tâm nhiều 

nhất về vệ sinh an toàn thực phẩm. Các loài E.coli hiện diện rộng rãi trong 

môi trƣờng bị nhiễm phân hay chất thải hữu cơ, phát triển và tồn tại lâu trong 

môi trƣờng. Do sự phân bố rộng rãi trong tự nhiên nên E.coli dễ dàng nhiễm 

vào thực phẩm từ nguyên liệu hay thông qua nguồn nƣớc trong quá trình sản 

xuất, chế biến. Các dòng E.coli gây bệnh gây ra các triệu chứng rối loạn 

đƣờng tiêu hóa . Biểu hiện lâm sàng thay đổi từ nhẹ đến rất nặng, có thể gây 


chết ngƣời phụ thuộc vào mức độ nhiễm dòng gây bệnh và khả năng đáp ứng 

của từng ngƣời. [29] 





21 













2.4.2 Staphylococcus aureus 

Hình 2.12 Hình dáng E.coli 

Staphylococcus aureus hay Tụ cầu vàng là một loài tụ cầu khuẩn Gram 

dƣơng kỵ khí tùy nghi, và là nguyên nhân thông thƣờng nhất gây ra nhiễm 

khuẩn trong các loài tụ cầu. Nó là một phần của hệ vi sinh vật sống thƣờng trú 

ở da đƣợc tìm thấy ở cả mũi và da. Khoảng 20% dân số loài ngƣời là vật mang 

lâu dài của Staphylococcus aureus. 

Staphylococcus aureus (S.aureus) có trong nhiều môi trƣờng sống trƣớc 

đây, thƣờng sống ký sinh vô hại, nhƣng cũng có thể gây bệnh, đặc biệt là khi 

Staphylococcus aureus xâm nhập qua da, chúng có thể gây ra nhiều loại 

nhiễm trùng khác nhau, chẳng hạn nhƣ các sự nhiễm trùng da, làm loét, phỏng 

da hoặc các sự nhiễm trùng nặng trong máu, phổi hoặc các mô khác. 

Staphylococcus aureus đƣợc tìm thấy gần nhƣ khắp nơi trong tự nhiên, 

trên da và niêm mạc của động vật máu nóng, trên da, mũivà trong đƣờng hô 

hấp ở mức khoảng 25 đến 30% số ngƣời. Ngoài ra, Staphylococcus aureus 

cũng đƣợc tìm thấy trong vùng nƣớc và thực phẩm. [29] 






Hình 2.13 Hình dáng S.aureus 

22 













CHƢƠNG 3: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ THỰC NGHIỆM 

3.1 Phƣơng pháp nghiên cứu 

3.1.1 Tổng hợp nano bạc bằng phƣơng pháp khử hóa học 

Có nhiều phƣơng pháp khác nhau để tổng hợp vật liệu nano bạc, trong đó 

phƣơng pháp khử hóa học có nhiều ƣu thế hơn. Với phƣơng pháp này, mức độ 

đồng nhất hóa học rất tốt, do đó có thể trộn lẫn các chất khác nhau ở cấp độ 

phân tử. Hơn nữa, phƣơng pháp kiểm soát đƣợc các điều kiện phản ứng, các 

yếu tố ảnh hƣởng đến kích thƣớc hạt, vì vậy có thể điều khiển đƣợc kích thƣớc 

hạt nhƣ mong muốn. Ngoài ra, phƣơng pháp này đang đƣợc sử dụng rộng rãi 

do trang thiết bị đơn giản, dễ dàng áp dụng đối với hầu hết các loại vật liệu, 

phù hợp với quy mô sản xuất từ nhỏ đến lớn. Bên cạnh đó vẫn còn tồn tại 

nhƣợc điểm là dƣ tiền chất làm vật liệu thu đƣợc có độ tinh khiết không cao, 

biện pháp khắc phục là tìm ra tỉ lệ tiền chất thích hợp để đạt đƣợc hiệu suất 

phản ứng cao. 

Nguyên tắc chung của phƣơng pháp khử muối kim loại: [30] 

Trong đó: 

M + + Re = M nano 

M: kim loại ( Au, Pt, Ag, Pd, Co, Fe) 

Re: chất khử hóa học (H 2 , citrate, natri borohydrua,… hay chất khử tổng 

hợp, tách chiết từ thiên nhiên) 

Ƣu điểm chính của việc sử dụng dịch chiết từ thực vật để tổng hợp các 

hạt nano bạc là dễ dàng, có sẵn, an toàn, và trong nhiều trƣờng hợp dịch chiết 

chứa các chất chuyển hóa có thể hỗ trợ trong việc khử các ion bạc. Một số 

nghiên cứu chế tạo nano từ các loại dịch chiết nhƣ: dịch chiết vỏ chuối [31], 

dịch chiết của lá trà đen [32], dịch chiết của tiêu đen [33], dịch chiết của lá hoa 

hồng nhật bản[34], dịch chiết của quả ớt [35], dịch chiết quả dứa [36], dịch 

chiết lá cây rau Sam [37], dịch chiết quả chanh [38], dịch chiết lá cây cà ri 

[39], dịch chiết từ tỏi [40], từ tinh bột [41], từ sucrose và maltose bột [42],… 

Đề tài sử dụng nguồn Ascorbic acid từ dịch chiết hạnh làm tác nhân khử, 

vừa tận dụng đƣợc nguyên liệu phổ biến của vùng Đồng bằng Sông Cửu Long, 

vừa thân thiện với môi trƣờng, dễ thực hiện và ít tốn kém. 






23 










Cơ chế tổng hợp nano bạc từ AgNO 3 và Ascorbic acid: 

- Phản ứng xảy ra theo phƣơng trình hóa học sau: 




- Trong phân tử Ascorbic acid có hệ liên hợp - và - trải dài từ O của 

nhóm –OH đến O của nhóm C=O. Điều đó làm cho H của hai nhóm –OH gắn 

trên C có nối đôi trở nên linh động, dễ dàng tách ra khỏi phân tử và giải phóng 

hai electron (hình 3.1a). Hai điện tử này tham gia vào quá trình khử Ag + về 

Ag 0 (hình 3.1 b) Các nguyên tử Ag 0 sinh ra kết hợp lại với nhau tạo thành các 

hạt nano Ag (hình 3.1 c). [43] 

Hình 3.1 Cơ chế tổng hợp nano bạc từ Acscorbic acid 

3.1.2 Ổn định hạt nano bạc 

Để dung dịch nano kim loại có độ bền cao, các hạt kim loại cần ổn định 

lơ lửng với thời gian dài trong dung dịch. Điều này có đƣợc nhờ các tác nhân 

ổn định hạt nano.Vai trò của chất ổn định là khống chế sự lớn lên không kiểm 

soát của hạt nano, ngăn cản sự kết tụ các hạt, điều chỉnh kích thƣớc hạt và cho 

phép hạt hòa tan trong các dung môi. 






24 













Các hợp chất cao phân tử với khối lƣợng phân tử >10.000 g/mol, kích 

thƣớc của chuỗi có thể so sánh hay vƣợt giới hạn của lực hấp dẫn. Do vậy, nó 

có thể tạo ra lực đẩy, sử dụng để ổn định hạt keo. Có hai cơ chế đƣợc chấp 

nhận cho ổn định hạt keo bằng hợp chất cao phân tử của hệ phân tán keo: ổn 

định không gian (steric stabilization) và ổn định độc lập (depletion 

stabilization). [44] 

- Ổn định không gian hạt keo đạt đƣợc nhờ sự kết dính các phân tử kích 

thƣớc lớn lên bề mặt của hạt, có thể là kết dính cơ học hay hấp phụ hóa học 

(hình 3.2 a). 

- Ổn định độc lập các hạt keo là kết quả của các đại phân tử tự do trong 

dung dịch, nhƣ lớp đệm giữa các hạt keo trong dung dịch (hình 3.2 b). 

Hình 3.2 Cơ chế ổn định hạt keo bằng hợp chất cao phân tử 

Các hạt nano Ag đƣợc làm bền theo cơ chế ổn định tĩnh điện của hạt keo. 

Khi ion Ag + chƣa bị khử hoàn toàn, chúng đƣợc hấp phụ trên bề mặt hạt và tạo 

thành các mixen gồm nhân Ag, và một lớp điện kép của Ag + và NO 3- . Nhờ lớp 

điện kép này mà các hạt nano Ag mang lực tĩnh điện và đẩy nhau, tránh hiện 

tƣợng keo tụ. [22] 

Ngoài ra, đề tài sử dụng phƣơng pháp ổn định bằng hợp chất cao phân tử 

theo cơ chế ổn định không gian hạt keo. Chất ổn định đƣợc chọn là 

Polyvinylpyrrolidone (PVP) - một polymer tan trong nƣớc, sở hữu đặc tính nổi 

trội là: khoảng độ tan và độ tƣơng hợp rộng, có khả năng chấp nhận về sinh lý, 

khả năng tạo màng, hoạt tính keo bảo vệ, tính chất keo dán,… Ổn định không 

gian AgNPs/PVP đƣợc đánh giá khá tốt vì không độc hại và không bị ảnh 

hƣởng bởi yếu tố pH. [45, 46] 

PVP tƣơng đối mới so với các polymer tan trong nƣớc. Trên thị trƣờng 

xuất hiện sáu loại PVP với khối lƣợng phân tử trung bình khoảng 10.000, 

40.000, 160.000, 360.000 [45]. PVP dạng bột màu trắng hoặc vàng nhạt, tan 

tốt trong nƣớc và cồn, không độc, bền khi bảo quản trong điền kiện khô ráo. 

Về hóa học, PVP là homopolymer của N-vinylpyrrolidone. 






25 













- Công thức phân tử: (C 6 H 9 NO) n 

- Công thức cấu tạo: có nhóm carbonyl ( – C = O) phân cực mạnh 

- Khối lƣợng riêng: 1,2 g/cm 3 

- Nhiệt độ nóng chảy: 110-180 o C 

Hình 3.3 Công thức cấu tạo của PVP 

Cơ chế bảo vệ hạt nano bạc của PVP đƣợc miêu tả nhƣ sau: PVP hình 

thành liên kết với các hạt nano Ag thông qua nguyên tử oxi của nhóm C = O 

trong phân tử PVP, tạo một lớp màng bọc phủ các hạt nano, khống chế quá 

trình lớn lên tập hợp của các hạt, do đó dễ tạo kích thƣớc hạt nhỏ và đồng đều. 

Đồng thời ngăn chặn hiện tƣợng oxi hóa bề mặt các hạt nano bạc, tạo thành 

Ag 2 O (hình 3.4). [47] 

Hình 3.4 Cơ chế bảo vệ hạt nano bạc của PVP 

3.1.3 Các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình tổng hợp nano bạc 

Nồng độ, tỉ lệ chất tham gia phản ứng, tốc độ, nhiệt độ, thời gian phản 

ứng, pH… đều ảnh hƣởng tới chất lƣợng sản phẩm nano bạc tạo thành. 


Tác nhân khử là yếu tố có tính chất quyết định kích thƣớc, hình dáng hạt 

tạo thành. Nếu chất khử quá mạnh hoặc nhiều, quá trình khử diễn ra quá 

nhanh, số lƣợng Ag sinh ra quá nhiều sẽ kết tụ lại với nhau tạo ra các hạt có 

26 

















kích thƣớc lớn hơn. Ngƣợc lại, nếu chất khử quá yếu hoặc quá ít, quá trình 

tổng hợp diễn ra chậm làm làm phát sinh nhiều sản phẩm phụ không mong 

muốn. 

Nồng độ AgNO 3 ban đầu có ảnh hƣởng nhất định đến hình dạng hạt bạc 

tạo thành. Nồng độ AgNO 3 thấp, tốc độ cung cấp chất phản ứng nhỏ, các hạt 

nano thƣờng tạo thành nhỏ và đồng đều hơn. Nhƣng nếu nồng độ AgNO 3 ban 

đầu quá thấp, các hạt bạc không phải là hình cầu mà sẽ gồm nhiều kích cỡ và 

hình dạng khác nhau. Nhƣng nếu nồng độ ban đầu của dung dịch AgNO 3 quá 

lớn, các hạt nano bạc sẽ kết tụ lại với nhau tạo thành những hạt lớn hơn rất 

nhiều, hoặc dung dịch sau phản ứng sẽ dƣ nhiều Ag + . 

Nếu nhiệt độ phản ứng quá cao dẫn đến lƣợng nano bạc tạo ra quá nhiều, 

phân bố dày đặc trong dung dịch. Dƣới tác động của nhiệt độ cao, các hạt 

chuyển động hỗn loạn làm tăng xác suất va chạm, dễ bị keo tụ. 

Nếu thời gian phản ứng quá lâu dễ tạo điều kiện cho sự oxy hóa thành 

Ag 2 O, nồng độ nano bạc giảm, dung dịch từ vàng cam chuyển sang nâu đen. 

Chất ổn định cũng cần một lƣợng vừa đủ để bảo vệ kích thƣớc nano của 

các hạt và ngăn chặn sự oxy hóa. Tốc độ khuấy không đƣợc thay đổi đột ngột 

vì sẽ làm các hạt kết tụ. [22] 

Các yếu tố ảnh hƣởng cơ bản nhƣ tỉ lệ chất khử/AgNO 3 , nồng độ AgNO 3 , 

nhiệt độ và thời gian phản ứng đƣợc chọn để khảo sát trong nghiên cứu này. 

3.1.4 Xác định đặc tính nano bạc 

Một vấn đề thiết yếu đối với đề tài này là xác định đặc tính hạt nano bạc 

tạo thành. Bƣớc đầu tiên là xác định các hạt nano bạc có đƣợc tạo thành sau 

quá trình tổng hợp hay không. Thêm vào đó, nano bạc cần đƣợc phân tích về 

kích thƣớc, hình dạng, cũng nhƣ số lƣợng. Một số phƣơng pháp giúp xác định 

các đặc tính của các vật liệu nano: UV-Vis, XRD, FTIR, TEM, AAS,… Trong 

phạm vi luận văn này, các phƣơng pháp đƣợc sử dụng là UV-Vis, TEM. 

3.1.4.1 Phƣơng pháp phân tích phổ tử ngoại khả kiến (Ultraviolet- 

Visible Spectroscopy – UV-Vis) 

UV-Vis dựa vào việc đo cƣờng độ dòng ánh sáng còn lại sau khi đi qua 

dung dịch chất phân tích, dùng để định tính, định lƣợng các chất có màu và 


dung dịch keo dựa vào bƣớc sóng hấp thụ cực đại (λ max ), mật độ quang (A) và 

bề rộng hấp thụ [48]. Máy đo phổ UV-Vis có thể dùng để xác định độ tinh 

khiết của một hợp chất, phân tích hỗn hợp, xác định khối lƣợng phân tử và dự 

đoán kích thƣớc phân tử. Khi tiến hành đo phổ của các mẫu thì mỗi mẫu sẽ 

27 

















cho ra một dạng phổ có chiều cao peak (đỉnh) xác định và đặc trƣng cho dạng 

mẫu đó. Từ đó có thể dự đoán sơ bộ rằng có sự hiện diện của chất cần phân 

tích hay không. 

Hình 3.5 Sơ đồ mô phỏng cấu tạo máy quang phổ 

Phổ hấp thụ sẽ khác nhau khi các hạt nano kim loại có kích thƣớc và hình 

dạng khác nhau. Phổ hấp thụ của hạt nano bạc mà có dạng hình cầu thì chỉ có 

một đỉnh ở khoảng 400-450 nm. Các hạt nano có kích thƣớc càng lớn thì vị trí 

đỉnh cộng hƣởng càng dịch về phía bƣớc sóng dài. [48] 

Absorbance (a.u) 

3.0 

2.5 

2.0 

1.5 

1.0 

0.5 

0.0 

300 400 500 600 700 800 900 

Wavelength (nm) 

Hình 3.6 Phổ hấp thụ của hạt nano bạc hình cầu 

Phƣơng pháp UV-Vis đƣợc sử dụng trong đề tài này để khảo sát quá 

trình hình thành hạt nano bạc. Với mẫu keo nano bạc chế tạo, để ổn định trong 

điều kiện bình thƣờng 24 giờ, có thể pha loãng đi 2 lần, 5 lần hoặc 10 lần bằng 

nƣớc cất nếu nhận thấy màu dung dịch quá đậm, đƣa vào cuvet thạch anh có 

bề dày 1 cm, ghi phổ UV-Vis trong dải bƣớc sóng từ 350-600 nm. 


28 

















Đối với các hạt nano bạc sẽ cho peak đặc trƣng ở bƣớc sóng khoảng 400 

nm. Dựa vào kết quả đo để dự đoán kích thƣớc của hạt nano bạc theo các công 

trình nghiên cứu đã đƣợc công bố. 

Hình 3.7 Phổ chuẩn của hạt nano bạc theo kích thƣớc hạt 

3.1.4.2 Phƣơng pháp kính hiển vi điện tử truyền qua (Transmisson 

Electron Microscope - TEM) 

TEM là phƣơng pháp cho phép sử dụng chùm tia electron năng lƣợng cao 

để quan sát các vật thể rất nhỏ. Độ phóng đại của TEM là 400.000 lần đối với 

nhiều vật liệu và thậm chí lên đến 15 triệu lần đối với các nguyên tử. Với ƣu 

thế về độ phóng đại rất lớn, TEM là công cụ đặc biệt quan trọng trong việc 

nghiên cứu các vật liệu nano. Ảnh TEM có thể cung cấp thông tin về hình 

dạng, cấu trúc kích thƣớc của vật liệu nano. 

3.1.5 Thử hoạt tính kháng khuẩn 

Phƣơng pháp đục lỗ thạch: là một trong những phƣơng pháp đánh giá ảnh 

hƣởng của chất thử lên sự phát triển của các chủng vi sinh vật nuôi cấy in 

vitro. 

Nguyên tắc: Xác định khả năng khuếch tán của chất thử vào lớp thạch, 

gây ức chế sự phát triển của vi khuẩn ở xung quanh lỗ thạch, vùng ức chế càng 

lớn thì tác dụng của chất thử càng mạnh. [49] 

Đề tài thử hoạt tính kháng khuẩn Escherichia coli và Staphylococcus 

aureus với mật độ 10 7 CFU/ml trên môi trƣờng nuôi cấy Mueller-Hinton Agar, 

Tryptic Soy Agar. Hoạt tính kháng khuẩn đƣợc đánh giá thông qua đƣờng 

kính vòng vô khuẩn. 






29 













3.2 Thực nghiệm 

3.2.1 Hóa chất và thiết bị 

Hóa chất: AgNO 3 (99%), Polyvinylpyrrolidone K30 (M = 40.000 g/mol), 

có nguồn gốc từ Xilong – Trung Quốc. 

Thiết bị: máy ly tâm, máy khuấy từ gia nhiệt,… 

3.2.2 Chuẩn bị dung dịch phản ứng 

3.2.2.1 Dịch chiết hạnh 

Hạnh tƣơi đƣợc thu mua ở chợ Tân An, Quận Ninh Kiều, thành phố Cần 

Thơ. Chọn những quả hạnh vừa chín tới, có vỏ xanh hơi ngả vàng cam, vỏ 

căng bóng, không bị dập. Sau đó rửa sạch, vắt lấy nƣớc và loại bỏ hạt. Dung 

dịch nƣớc hạnh có màu cam tƣơi đƣợc đem đi ly tâm với tốc độ 3000 vòng/ 

phút trong 30 phút, nhận thấy vẫn còn bả và tép hạnh trong dung dịch, nên tiến 

hành lọc dung dịch bằng giấy lọc, cuối cùng thu đƣợc dịch chiết hạnh trong 

suốt. Dịch chiết hạnh đƣợc chuẩn bị mới trƣớc mỗi lần thí nghiệm, bảo quản 

lạnh và kín trong suốt quá trình thí nghiệm để tránh hiện tƣợng oxy hóa 

vitamin C trong không khí. 

Hạnh 

Rửa sạch 

Vắt lấy 

nước 

Ly tâm 

Lọc 

Hình 3.8 Sơ đồ quy trình chuẩn bị dịch chiết hạnh 

Dịch 

chiết 

hạnh 






Hình 3.9 Dịch chiết hạnh trƣớc và sau khi xử lý 

30 













3.2.2.2 Dung dịch AgNO 3 10 -3 M 

Cân chính xác 1,7 gam AgNO 3 rắn, định mức với 100 mL nƣớc cất hai 

lần, thu đƣợc 100 ml dung dịch AgNO 3 0,1 M. Các nồng độ thấp hơn đƣợc 

pha loãng từ dung dịch này. 

Dùng pipet hút chính xác 1 mL dung dịch AgNO 3 0,1 M, định mức với 

100 mL nƣớc cất hai lần, thu đƣợc 100 mL dung dịch AgNO 3 10 -3 M, bảo 

quản trong chai thủy tinh đậy nắp và tránh ánh sáng để sử dụng trong các thí 

nghiệm sau này. 

3.2.2.3 Dung dịch PVP 

Hòa tan 1 gam PVP trong 1 lít nƣớc cất ta đƣợc dung dịch PVP. Bảo 

quản trong chai thủy tinh đậy nắp để sử dụng cho các thí nghiệm sau này. 

3.2.3 Quy trình tổng hợp dung dịch keo nano bạc 

Cho dịch chiết hạnh và dung dịch AgNO 3 vào cốc thủy tinh 100 mL. Hỗn 

hợp dung dịch đƣợc đem đi khuấy từ gia nhiệt, dung dịch trong suốt sẽ chuyển 

sang màu vàng cam. Sau phản ứng, thêm chất ổn định PVP 3% vào hỗn hợp 

và bảo quản trong lọ thủy tinh nhỏ có nắp ổn định trong 24 giờ, rồi đo UV-Vis 

để khảo sát quá trình hình thành nano bạc. 






Hình 3.10 Sơ đồ tóm tắt quy trình tổng hợp nano bạc từ dịch chiết hạnh 

31 













3.2.4 Khảo sát sự ảnh hƣởng của tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 đến 

quá trình tổng hợp nano bạc 

Tiến hành quy trình thí nghiệm với các thông số cố định nhƣ sau: 

- Nồng độ AgNO 3 : 10 -3 M 

- Tốc độ khuấy từ: 350 vòng/phút 

- Nhiệt độ phản ứng: 30 o C 

- Thời gian phản ứng: 30 phút 

- PVP: 3% 

- pH = 5 

Tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 sẽ lần lƣợt thay đổi từ 1:1, 1:2, 1:3 đến 1:4. 

Khảo sát bƣớc sóng hấp thu cực đại, độ hấp thu cực đại của dung dịch 

keo nano bạc tạo thành bằng phƣơng pháp đo UV-Vis, từ đó chọn ra điều kiện 

tối ƣu cho tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 . 

3.2.5 Khảo sát sự ảnh hƣởng của nhiệt độ phản ứng đến quá trình 

tổng hợp nano bạc 



- Tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 : đã tối ƣu ở mục 3.2.4 



- PVP: 3% 

- pH = 5 

Nhiệt độ phản ứng sẽ lần lƣợt thay đổi từ 30 o C, 40 o C, 50 o C đến 60 o C. 

Khảo sát bƣớc sóng hấp thu cực đại, độ hấp thụ cực đại của dung dịch 


tối ƣu cho nhiệt độ phản ứng. 

3.2.6 Khảo sát sự ảnh hƣởng của thời gian phản ứng đến quá trình 

tổng hợp nano bạc 





- Nhiệt độ phản ứng: đã tối ƣu ở mục 3.2.5 

- PVP: 3% 






32 













- pH = 5 

Thời gian phản ứng sẽ lần lƣợt thay đổi từ 30 phút, 40 phút, 50 phút đến 

60 phút. 

Khảo sát bƣớc sóng hấp thu cực đại, độ hấp thu cực đại của dung dịch 


tối ƣu cho thời gian phản ứng. 

3.2.7 Khảo sát sự ảnh hƣởng của nồng độ dung dịch AgNO 3 đến quá 

trình tổng hợp nano bạc 




- Nhiệt độ phản ứng: đã tối ƣu ở mục 3.2.5 

- Thời gian phản ứng: đã tối ƣu ở mục 3.2.6 

- PVP: 3% 

- pH = 5 

Nồng độ của dung dịch AgNO 3 sẽ lần lƣợt thay đổi từ 0,5x10 -3 M, 10 -3 

M, 2x10 -3 M đến 5x10 -3 M. 

Khảo sát bƣớc sóng hấp thu cực đại, độ hấp thụ cực đại của dung dịch 


tối ƣu cho nồng độ AgNO 3 . 






33 













3.2.8 Phân tích mẫu nano bạc tối ƣu 

- Đo UV-Vis: Phòng Sắc ký và Quang phổ, bộ môn Hóa, khoa Khoa học 

Tự nhiên, trƣờng Đại học Cần Thơ. 

- Chụp TEM: Phòng thí nghiệm siêu cấu trúc, khoa Vi rút, Viện vệ sinh 

dịch tễ trung ƣơng, Hà Nội. 

3.2.9 Thử hoạt tính kháng khuẩn của mẫu nano bạc tối ƣu 

Mẫu đƣợc thực hiện thử hoạt tính kháng khuẩn Escherichia coli và 

Staphylococcus aureus ở Phòng Hóa Sinh Ứng Dụng, Viện Hàn Lâm Khoa 

học và Công nghệ, Viện Hóa Học, Hà Nội. 

3.2.10 Thử khả năng diệt Coliform của nano bạc trong nƣớc mặt 

Tiến hành thu 400 mL nƣớc mặt, chia làm 2 phần bằng nhau. Trong đó, 

một phần đƣợc thêm vào 0,5% dung dịch keo nano bạc (tƣơng đƣơng 1 mL). 

Xác định tổng số Coliform trong hai mẫu. 

Tổng số Coliform đƣợc xác định bởi Trung tâm Catech, Cần Thơ theo 

TCVN 6187-2:96. 






34 













CHƢƠNG 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN 

4.1 Kết quả phổ UV-Vis khảo sát các yếu tố ảnh hƣởng đến quá 

trình tổng hợp nano bạc 

4.1.1 Tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 

Khi khảo sát ở cùng điều kiện nồng độ AgNO 3 , nhiệt độ phản ứng, thời 

gian phản ứng, thay đổi tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 (1:1, 1:2, 1:3, 1:4), thu 

đƣợc các dung dịch có màu vàng cam, độ đậm nhạt khác nhau. Bằng mắt 

thƣờng nhận thấy màu sắc dung dịch đậm dần từ tỉ lệ 1:1 đến 1:2 và nhạt dần 

từ tỉ lệ 1:2 đến 1:4, dung dịch ở tỉ lệ 1:2 có màu sắc đậm nhất. 

Hình 4.1 Dung dịch keo nano bạc với tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 lần lƣợt là 

1:1, 1:2, 1:3, 1:4 

Kết quả đo phổ hấp thụ UV-Vis các mẫu nano bạc khảo sát đƣợc thể hiện 

nhƣ hình 4.2. 


Hình 4.2 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với tỉ lệ dịch chiết 

hạnh/AgNO 3 lần lƣợt là 1:1, 1:2, 1:3, 1:4 





35 













Hình 4.3 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 lên 

bƣớc sóng hấp thụ cực đại và độ hấp thụ cực đại 

Nhận xét: 

Kết quả phân tích phổ UV-Vis cho thấy các đỉnh hấp thụ cực đại nằm 

trong khoảng bƣớc sóng từ 413-420 nm, đây là các đỉnh ứng với cộng hƣởng 

plasmon bề mặt của hạt nano bạc, bƣớc đầu chứng tỏ dung dịch tạo ra chính là 

dung dịch nano bạc và có thể dự đoán kích thƣớc hạt nano bạc là từ 20-30 nm. 

Độ hấp thụ cực đại có xu hƣớng tỉ lệ với màu sắc dung dịch, tƣơng ứng 

với nồng độ nano bạc trong dung dịch. Độ hấp thụ cực đại của dung dịch tỉ lệ 

1:2 là lớn nhất, chứng tỏ phản ứng tạo ra nhiều nano bạc nhất. Vì vậy, tỉ lệ 1:2 

đƣợc chọn là tỉ lệ tối ƣu cho quá trình tổng hợp nano bạc với độ hấp thụ cực 

đại 2,50 ở bƣớc sóng 419,8 nm. 






36 













4.1.2 Nhiệt độ phản ứng 

Khi khảo sát ở cùng điều kiện nồng độ AgNO 3 , tỉ lệ chất phản ứng, thời 

gian phản ứng và thay đổi nhiệt độ phản ứng (30 o C, 40 o C, 50 o C, 60 o C), thu 

đƣợc các dung dịch màu vàng cam, độ đậm nhạt khác nhau. Bằng mắt thƣờng 

nhận thấy màu sắc dung dịch đậm dần khi tăng nhiệt độ. 

Hình 4.4 Dung dịch keo nano bạc với nhiệt độ phản ứng lần lƣợt là 

30 o C, 40 o C, 50 o C, 60 o C 



Hình 4.5 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với nhiệt độ phản 

ứng lần lƣợt là 30 o C, 40 o C, 50 o C, 60 o C 






37 













Hình 4.6 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của nhiệt độ phản ứng lên bƣớc sóng 

hấp thụ cực đại và độ hấp thụ cực đại 

Nhận xét: 





Độ hấp thụ cực đại tăng dần khi nhiệt độ tăng từ 30 o C lên 60 o C, tƣơng 

ứng với nồng độ nano bạc tăng trong dung dịch. Tuy nhiên, sự chênh lệch độ 

hấp thụ cực đại của 50 o C và 60 o C không nhiều (2,29-2,39). Điều này có thể 

đƣợc giải thích là, khi phản ứng xảy ra ở 60 o C, không những tiêu tốn nhiều 

năng lƣợng hơn, mà hiệu suất phản ứng cũng không cao do sự tạo thành Ag 2 O 

song song. Vì vậy, 50 o C đƣợc chọn là nhiệt độ tối ƣu cho quá trình tổng hợp 

nano bạc với độ hấp thụ cực đại 2,29 ở bƣớc sóng 417 nm. 






38 













4.1.3 Thời gian phản ứng 

Khi khảo sát ở cùng điều kiện nồng độ AgNO 3 , tỉ lệ chất phản ứng, nhiệt 

độ phản ứng và thay đổi thời gian phản ứng (20 phút, 30 phút, 40 phút, 50 

phút), thu đƣợc các dung dịch màu vàng cam, độ đậm nhạt khác nhau. Bằng 

mắt thƣờng nhận thấy màu sắc dung dịch đậm dần khi thời gian phản ứng càng 

lâu. 

Hình 4.7 Dung dịch keo nano bạc với thời gian phản ứng lần lƣợt là 20 phút, 

30 phút. 40 phút, 50 phút 



Hình 4.8 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với thời gian phản 

ứng lần lƣợt là 20 phút, 30 phút. 40 phút, 50 phút 






39 













Hình 4.9 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của thời gian phản ứng lên bƣớc sóng 


Nhận xét: 





Độ hấp thụ cực đại tăng khi thời gian phản ứng tăng từ 20 phút lên 50 

phút, tƣơng ứng với nồng độ nano bạc tăng trong dung dịch. Tuy nhiên, độ 

hấp thụ cực đại từ 40 phút lên 50 phút không tăng nhiều (2,63-2,64). Hiện 

tƣợng này có thể giải thích là do khi thời gian phản ứng càng lâu sẽ tạo ra 

nhiều hạt nano bạc hơn, mà PVP không thể bao phủ hết đƣợc. Các hạt nano 

không đƣợc PVP bao phủ có khả năng bị oxi hóa thành Ag 2 O. Vì vậy, 40 phút 

đƣợc chọn là thời gian tối ƣu cho quá trình tổng hợp nano bạc với độ hấp thụ 

cực đại 2,63 ở bƣớc sóng 423 nm. 






40 













4.1.4 Nồng độ AgNO 3 

Khi khảo sát ở cùng điều kiện tỉ lệ chất phản ứng, nhiệt độ phản ứng, 

thời gian phản ứng và thay đổi nồng độ AgNO 3 (0,5x10 -3 M, 10 -3 M, 2x10 -3 M, 

5x10 -3 M), thu đƣợc các dung dịch màu từ vàng cam đến nâu đen. Bằng mắt 

thƣờng nhận thấy màu sắc dung dịch đậm dần khi nồng độ AgNO 3 càng cao. 

Ở nồng độ 5x10 -3 M, dung dịch có màu nâu đen là do khả năng Ag 2 O tạo 

thành song song với sự tạo thành nano bạc. 

Hình 4.10 Dung dịch keo nano bạc với nồng độ AgNO 3 lần lƣợt là 0,5x10 -3 M, 

10 -3 M, 2x10 -3 M, 5x10 -3 M 



Hình 4.11 Phổ hấp thụ UV-Vis của dung dịch keo nano bạc với nồng độ 

AgNO 3 lần lƣợt là 0,5x10 -3 M, 10 -3 M, 2x10 -3 M, 5x10 -3 M 






41 













Hình 4.12 Đồ thị biểu diễn sự ảnh hƣởng của nồng độ AgNO 3 lên bƣớc sóng 


Nhận xét: 





Nhìn chung, khi nồng độ tăng thì độ hấp thụ cực đại tăng. Tuy nhiên, khi 

nồng độ tăng lên đến 5x10 -3 M thì độ hấp thụ cực đại bị giảm. Hiện tƣợng này 

có thể giải thích là do khi nồng độ AgNO 3 quá cao sẽ tạo ra một lƣợng rất 

nhiều nano bạc, phân bố dày đặc trong dung dịch, làm tăng xác suất các hạt va 

chạm và kết dính với nhau, dẫn đến giảm năng lƣợng tự do bề mặt. Đồng thời, 

lƣợng PVP lúc này không đủ bao phủ các hạt nano bạc tạo ra, nên một phần 

nano bạc xảy ra sự oxy hóa thành Ag 2 O. Mặt khác, tuy độ hấp thụ cực đại ở 

2x10 -3 M là lớn nhất, nhƣng sau 48 giờ bảo quản, dung dịch chuyển sang màu 

nâu đen, mờ đục, gần giống với dung dịch ở nồng độ 5x10 -3 M, chứng tỏ hệ 

không bền, bị chuyển hóa thành Ag 2 O. Vì vậy, 10 -3 M đƣợc chọn là nồng độ 

AgNO 3 tối ƣu cho quá trình tổng hợp nano bạc với độ hấp thụ cực đại 0,29 ở 

bƣớc sóng 416,8 nm. 






42 













4.2 Kết quả phân tích mẫu nano bạc tối ƣu 

Qua các khảo sát trên, mẫu nano bạc tối ƣu đã đƣợc tổng hợp với các 

điều kiện sau: 


- Tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 : 1:2 

- Nhiệt độ phản ứng: 50 o C 


- Tốc độ khuấy: 350 vòng/phút 

- PVP: 3 % 

- pH = 5 

Hình 4.13 Dung dịch keo nano bạc đƣợc tổng hợp từ những điều kiện tối ƣu 






43 













4.2.1 Kết quả phổ UV-Vis 

Kết quả đo độ hấp thụ UV-Vis của mẫu nano bạc tối ƣu đƣợc thể hiện 


Nhận xét: 

Hình 4.14 Phổ hấp thụ UV-Vis của mẫu nano bạc tối ƣu 

Mẫu nano bạc sau khi ổn định 24 giờ, độ hấp thụ cực đại tại bƣớc sóng 

416,8 nm, có thể dự đoán kích thƣớc hạt nano bạc vào khoảng 20-30 nm. 






44 













4.2.2 Kết quả chụp TEM 

Ảnh TEM cho thấy các hạt nano bạc có dạng hình cầu, không bị keo tụ 

trong dung dịch, kích thƣớc hạt nhỏ và khá đồng đều. Một số giá trị đƣờng 

kính thu đƣợc trong khoảng từ 20-23 nm. Từ đó có thể ƣớc lƣợng kích thƣớc 

trung bình của hạt nano bạc tạo thành là 21,6±1,2 nm. Kết quả này phù hợp 

với kết quả phổ UV-Vis. 

Hình 4.15 Ảnh TEM mẫu nano bạc tối ƣu 

4.3 Kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn của nano bạc tối ƣu 

Kết quả thử hoạt tính kháng vi khuẩn Gram (+) Staphylococcus aureus 

(ATCC 13709) và vi khuẩn Gram (-) Escherichia coli (ATCC 25922), nồng 

độ vi khuẩn là 10 7 CFU/ml, với đƣờng kính vòng vô khuẩn nhƣ bảng 4.1: 

Bảng 4.1 Kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn của mẫu nano bạc tối ƣu 

Đƣờng kính vòng vô khuẩn (mm) 

Tên mẫu 

Thể tích 

(l) Gram (+) Gram (-) 

Staphylococcus 

aureus 

Escherichia 

coli 

Nano bạc 50 10 12 

Kết quả cho thấy mẫu nano bạc có khả năng ức chế sự phát triển của vi 

khuẩn Staphylococcus aureus và vi khuẩn Escherichia coli. 






45 













4.4 Kết quả xác định tổng số Coliform 

Tổng số Coliform trong mẫu nƣớc mặt trƣớc và sau khi thêm nano bạc 

đƣợc thể hiện ở bảng 4.2: 

Bảng 4.2 Kết quả xác định tổng số Coliform 

Tên mẫu 

Tổng số Coliform (MPN/100mL) 

Nƣớc mặt 930 

Nƣớc mặt + nano Ag 

Ghi chú: -KPH: không phát hiện 

KPH 

Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lƣợng nƣớc sinh hoạt QCVN 

02:2009/BYT quy định hàm lƣợng Coliform tổng số trong nƣớc sạch đƣợc cho 

phép là 50 MPN/100mL. Kết quả bảng 4.2 cho thấy mẫu nƣớc ban đầu nhiễm 

Coliform 930MPN/100mL, sau khi thêm nano bạc thì không phát hiện 

Coliform trong mẫu nƣớc. 

Trong thử nghiệm này, lƣợng nano bạc đƣợc sử dụng là 0,5% tổng thể 

tích nƣớc mặt và nồng độ nano bạc đƣợc ƣớc tính nhỏ hơn 0,35 ppm. Kết quả 

này tƣơng đối phù hợp với nghiên cứu của Reem Dosoky và cộng sự (2015), 

nano bạc 0,1 ppm diệt đƣợc 99,02% tổng số Coliforms trong nƣớc mặt (tổng 

số Coliform ban đầu là 309MPN/100mL) [50]. Nhƣ vậy, nano bạc có hiệu quả 

tốt trong việc xử lý Coliform, chỉ với thể tích và nồng độ nhỏ. 






46 













5.1 Kết luận 

CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 

Đề tài đã tổng hợp thành công nano bạc bằng phƣơng pháp khử hóa học, 

sử dụng nguồn Ascorbic acid trong dịch chiết hạnh nhƣ là chất khử và sự hỗ 

trợ của PVP nhằm ổn định kích thƣớc các hạt nano. Phƣơng pháp tổng hợp 

đơn giản, dễ thực hiện, tiết kiệm chi phí, thời gian phản ứng nhanh, không hao 

tốn nhiều năng lƣợng, hiệu quả mà an toàn và thân thiện với môi trƣờng. Các 

thông số thực nghiệm tổng hợp nano bạc trong nghiên cứu này là: nồng độ 

AgNO 3 (10 -3 M), tỉ lệ dịch chiết hạnh/AgNO 3 (1:2), tốc độ khuấy (350 

vòng/phút), nhiệt độ phản ứng (50 o C), thời gian phản ứng (40 phút), chất ổn 

định PVP (3%), pH = 5. 

Phổ UV-Vis có một đỉnh hấp thụ tại bƣớc sóng 400-430 nm, khẳng định 

sự hình thành nano bạc. Kết quả TEM cho thấy hạt nano bạc có dạng hình cầu, 

kích thƣớc trung bình khoảng 21,6±1,2 nm. 

Mẫu nano bạc gây ức chế sự phát triển của vi khuẩn Gram dƣơng- 

Staphylococcus aureus và Gram âm-Escherichia coli. Hơn nữa, nano bạc có 

khả năng xử lý hiệu quả vi khuẩn Coliform trong nƣớc mặt, là một giải pháp 

hữu ích góp phần xử lý nƣớc ô nhiễm và phòng tránh dịch bệnh sau ngập lụt ở 

nƣớc ta. 

5.2 Kiến nghị 

Tổng hợp nano bạc bằng con đƣờng hóa học xanh đã mang lại nhiều kết 

quả khả quan. Vì vậy hƣớng đi này cần đƣợc nghiên cứu thêm, sử dụng các 

nguồn dịch chiết mới từ những bộ phận khác nhau của thực vật nhƣ thân, rễ, 

lá, hoa… 

Đề tài chỉ dừng lại ở phạm vi khảo sát bốn yếu tố cơ bản, cần phải tiếp 

tục khảo sát một số yếu tố ảnh hƣởng khác nhƣ: tốc độ khuấy, hàm lƣợng 

PVP, pH để tối ƣu hóa quy trình tổng hợp nano bạc. 

Do điều kiện nghiên cứu còn hạn chế về thiết bị và thời gian, nên đề tài 

chƣa xác định nồng độ nano bạc tạo thành. Phƣơng pháp quang phổ hấp thụ 

nguyên tử AAS sẽ giúp định lƣợng nano bạc trong các nghiên cứu tiếp theo. 

Ngoài ra, cần phân tích thêm phổ nhiễu xạ tia X của nano bạc. 


Ứng dụng vật liệu nano bạc vào quy trình xử lý nƣớc sinh hoạt, nƣớc 

uống. 





47 













TÀI LIỆU THAM KHẢO 

1. Vũ Đình Cự, Nguyễn Xuân Chánh, Công nghệ nano điều khiển đến từng phân 

tử, NXB Khoa học Kỹ thuật, Hà Nội, 2004. 

2. ThS La Vũ Thùy Linh, Công nghệ nano – Cuộc cách mạng trong khoa học kỹ 

thuật thế kỷ 21, 2010. 

3. Amro El Badawy, David Feldhake, Raghuraman Venkatapathy, Everything 

Nanosilver and More, U.S Environmental Protection Agency Office of 

Research and Development Washington, 2010. 

4. Nguyễn Đức Nghĩa, Hóa học nano, NXB khoa học tự nhiên và công nghệ, Hà 

Nội, 2007. 

5. Trần Quế Chi, Vũ Hồng Sơn, Lê Phúc Sơn, Nguyễn Quốc Trung, Đỗ Thế 

Chân, Trần Thị Hƣơng, Quách Thị Hoàng Yến, Nguyễn Thị Toàn, Nguyễn 

Hồng Nhung, Bùi Quốc Nam, Hoàng Anh Sơn, Nghiên cứu chế tạo tinh thể 

nano kim loại đồng bằng phƣơng pháp hoàn nguyên ở nhiệt độ thấp nhằm ứng 

dụng trong nông nghiệp, 2014. 

6. Lê Trần Bình, Nông Văn Hải, Lê Thị Thu Hiền, Bài tổng quan Công nghệ sinh 

học Nano, Tạp chí Công nghệ Sinh học, 2004. 

7. Trần Thị Thúy, Tổng hợp Bạc kim loại kích cỡ nano bằng phƣơng pháp khử 

hóa với chất khử Formaldehyde, Đại học KHTN- ĐH Quốc Gia Hà Nội, 2006. 

8. Oldenburg, Steven J., Silver Nanoparticles: Properties and Applications, 2012. 

9. Kohler M., Fritzsche W, Nanotechnology - an introduction to nanostructuring 

techniques, 2007. 

10. M. Rai, A. Yadav, and A. Gade, Silver nanoparticles as a new generation of 

antimicrobials, Biotechnology advances, 2009. 

11. Jose Ruben Mornes, Jose Luis Elechiguerra, Alejandra Camacho, Katherin 

Holt, Juan B kouri, Jose Tapia Ramirez and Miguel Jose Yacaman, The 

bactericidal effect of silver nanoparticles, 2005. 

12. J. S. Kim, E. Kuk, K. N. Yu, J. H. Kim, S. J. Park, H. J. Lee, S. H. Kim, Y. K. 

Park, Y. H. Park, C. Y. Hwang, Y. K. Kim, Y. S. Lee, D. H. Jeong, and M. H. 

Cho, Antimicrobial effects of silver nanoparticles, Nanotechnology, Biology, 

and Medicine, 2007. 

13. Pingli, Juan Li, Changzhu Wu, Qing sheng Wu and Jian Li, Synergistic 

antibacterial effects of β - Lactam antibiotic combined with silver 

nanoparticles, 2005. 

14. Abid J.P., Wark A.W., Brevet P.F., Girault H.H., Preparation of silver 

nanoparticles in solution from a silver salt by laser irradiation, Chem Commun, 

2002. 

15. KS Chou, CY Ren, synthesis of nanosized silver particles by chemical 

reduction method, 2000. 

16. Đoàn Thị Kim Bông, Nguyễn Nhị Trự, Điều chế dung dịch nano bạc bằng kỹ 

thuật điện phân kết hợp siêu âm, Tạp chí Hóa học, 2012. 

17. N. igneshwaran, , N.M. Ashtaputre, P.V. Varadarajan, R.P. Nachane, K.M. 

Paralikar, R.H. Balasubramanya, Biological synthesis of silver nanoparticles 

using the fungus Aspergillus flavus, 2006. 

18. Nguyễn Văn Sơn, Nghiên cứu chế tạo hạt bạc có cấu trúc nano trên nền than 

hoạt tính và định hƣớng ứng dụng trong xử lý môi trƣờng, 2011. 

19. Thái Thị Ngọc Lam, Ứng dụng công nghệ nano bạc trong chăn nuôi, trồng trọt 

và nuôi trồng thủy sản, Khoa Nông Lâm Ngƣ, Đại học Vinh, 2014. 






48 













20. Trần Thị Ngọc Dung, Nguyễn Hoài Châu, Đào Trọng Hiền, Nguyễn Thúy 

Phƣợng, Ngô Quốc Bƣu, Nguyễn Gia Tiến, Nghiên cứu tác dụng của băng 

nano bạc lên quá trình điều trị vết thƣơng bỏng, Tạp chí Khoa học và Công 

nghệ, 2011. 

21. U. S. E. P. Agency, Reference Dose for Chronic Oral Exposure - Silver - 

CASRN - 7440-22-4, Integrated Risk Infomation System, 1996. 

22. Nguyễn Thị Út, Nghiên cứu điều chế dung dịch Ag nano mật độ cao và khảo 

sát khả năng diệt khuẩn của chúng, 2008. 

23. Ts. Tôn Nữ Liên Hƣơng, Giáo trình hóa keo đại cƣơng, Đại học Cần Thơ, 

2005. 

24. Nguyễn Minh Thùy, Nghiên cứu phản ứng hòa tan điện hóa tại dƣơng cực tạo 

dung dịch nano bạc bằng điện áp cao, 2015. 

25. Đỗ Tất Lợi, Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam, NXB Y dƣợc, 2006. 

26. Lê Thị Ngọc Duyên, Nghiên cứu ly trích tinh dầu từ vỏ quả quất bằng phƣơng 

pháp chƣng cất lôi cuốn hơi nƣớc, Trƣờng Đại học Đồng Tháp, 2011. 

27. PGS. Ts. Nguyễn Công Khẩn, PGS. Ts. Hà Thị Anh Đào, bảng thành phần 

thực phẩm việt nam, NXB Y Học, 2007. 

28. CG King, WA WAUGH, The chemical nature of vitamin C, 1932. 

29. Dƣơng Đức Tiến, Phân loại vi khuẩn lam ở Việt Nam, NXB Nông Nghiệp, Hà 

Nội, 1996. 

30. Cabrini S., Kawata S., Nanofabrication Handbook, CRC Press, 2012. 

31. Ashok Bankara, Bhagyashree Joshia, Ameeta Ravi Kumara, Smita Zinjardea, 

Banana peel extractmediated novel route for the synthesis of silver 

nanoparticles Colloids and Surfaces A: Physicochem. Eng. Aspects, 2010, 368, 

58 – 63. 

32. Naznin Ara Beguma, Samiran Mondalb, Saswati Basub, Rajibul A. Laskara, 

Debabrata Mandal, Biogenic synthesis of Au and Ag nanoparticles using 

aqueous solutions of Black Tea leaf extracts Colloids and Surfaces B: 

Biointerfaces, 2009, 71, 113 – 118. 

33. Vineet K. Shukla, Ravindra P. Singh, Avinash C. Pandey, Black pepper 

assisted biomimetic synthesis of silver nanoparticles, Journal of Alloys and 

Compounds, 2010, 507(1), L13-L16. 

34. Shashi Prabha Dubeya, Manu Lahtinenb, Mika Sillanpää, Green synthesis and 

characterizations of silver and gold nanoparticles using leaf extract of Rosa 

rugosa Colloids and Surfaces A: Physicochem. Eng. Aspects, 2010, 364, 34– 

41. 

35. Shikuo Li, Yuhua Shen, Anjian Xie, Xuerong Yu, Lingguang Qiu, Li Zhang 

and Qingfeng Zhang, Green synthesis of silver nanoparticles using Capsicum 

annuum L. extract Green Chem, 2007, 9, 852–858. 

36. Naheed Ahmad, Seema Sharma, Green synthesis of silver nanoparticles using 

extracts of Ananas comosus Green and Sustainable Chemistry, 2012, 2, 141- 

147. 

37. M. Jannathul Firdhouse and P. Lalitha, Green synthesis of silver nanoparticles 

using the aqueous extract of portulaca oleracea, Asian Journal of 

Pharmaceutical and Clinical Research, 2013, 6, 92-94. 

38. T.C. Prathna, N. Chandrasekaran, Ashok M. Raichur, Amitava Mukherjee, 

Biomimetic synthesis of silver nanoparticles by Citrus limon (lemon) aqueous 

extract and theoretical prediction of particle size Colloids and Surfaces B: 

Biointerfaces, 2011, 82, 152–159. 






49 













39. Laura Christensen, Singaravelu Vivekanandhan, Manjusri Misra, Amar Kumar 

Mohanty, Biosynthesis of silver nanoparticles using murraya koenigii (curry 

leaf), An investigation on the effect of broth concentration in reduction 

mechanism and particle size Advanced Materials Letters, 2011, 2, 429-434. 

40. Gregory VonWhite II, Petra Kerscher, RyanM. Brown, Jacob D.Morella, 

WilliamMcAllister, Delphine Dean and Christopher L. Kitchens, Green 

synthesis of robust, biocompatible silver nanoparticles using garlic extract, 

Journal of Nanomaterials, 2012. 

41. Zaheer Khan , Taruna Singh, Javed Ijaz Hussain, Abdullah Yousif Obaid, 

Shaeel Ahmed AL-Thabaiti, E.H. El-Mossalamy, Starch-directed 

green synthesis, characterization and morphology of silver nanoparticles, 

Colloids and Surfaces B: Biointerfaces, 2013, 102, 578- 584. 

42. Emanuela Filippo, Antonio Serra, Alessandro Buccolieri, Daniela Manno, 

Green synthesis of silver nanoparticles with sucrose and 

maltose: Morphological and structural characterization, Journal of 

NonCrystalline Solids, 2010, 356, 344-350. 

43. Nguyễn Thị Bích Duyên, Nguyễn Thị Lệ Huyền, Lê Hồng Phúc, Chế tạo và 

khảo sát tính chất hạt nano vàng hình sao phủ trên nền Polymer 

Polydimethylsiloxane, Tạp chí Khoa học và Công nghệ, Trƣờng Đại học Khoa 

học Huế, 2015. 

44. Akbar S.A., Verweij H., Literature Review: Steric Stabilization, Ohio State 

University, 2002. 

45. Nguyễn Văn Khôi, Polymer ƣa nƣớc hóa học và ứng dụng, NXB Khoa học Tự 

nhiên và Công nghệ Hà Nội, 2007. 

46. Amro M. El Badawy, Todd P. Luxton, Rendahandi G. Silva, Kirk G. 

Scheckel, Makram T. Suidan and Thabet M. Tolaymat, Impact of 

Environmental Conditions (pH, Ionic Strength, and Electrolyte Type) on the 

Surface Charge and Aggregation of Silver Nanoparticles Suspensions, 2010. 

47. Washington Luiz Oliani, Duclerc Fernandes Parra, Luis Filipe Carvalho 

Pedroso Lima, Nilton Lincopan, Ademar Benevolo Lugao, Development of a 

nanocomposite of polypropylene with biocide action from silver nanoparticles, 

Journal of Applied Polymer Science, 2015. 

48. Trần Thu Hà, Hiện tƣợng cộng hƣởng plasmon bề mặt của các hạt nano kim 

loại, 2011. 

49. Viện dƣợc liệu, Phƣơng pháp nghiên cứu tác dụng dƣợc lý của thuốc từ thảo 

dƣợc, NXB Khoa học kỹ thuật, 2006. 

50. Reem Dosoky, Saber Kotb and Mohamed Farghali, Efficiency of silver 

nanoparticles against bacterial contaminants isolated from surface and ground 

water in Egypt, 2015. 






50 










PHỤ LỤC 

Phụ lục A: Ảnh chụp TEM 




Ảnh chụp TEM, độ phóng đại 20.000 lần 







51 




















52 










Phụ lục B: Phiếu kết quả 




Phiếu kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn 






53 













Phiếu kết quả thử hoạt tính kháng khuẩn 






54 













Phiếu kiểm tra Coliform trong mẫu nƣớc mặt nhiễm khuẩn ban đầu 






55 













Phiếu kết quả kiểm tra Coliform trong mẫu nƣớc mặt có nano Ag 






56

Tổng hợp nano bạc từ dịch chiết hạnh và ứng dụng khả năng kháng khuẩn (2017)

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?