XỬ LÝ RÁC THẢI HỮU CƠ BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI GIUN QUẾ (2018)

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

“Xử lý rác thải hữu cơ bằng phương pháp nuôi giun quế ” 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

I. Tổng quan về nghiên cứu 

1. Lý do chọn đề tài 

2. Mục tiêu đề tài 

4. Cơ sở lý thuyết 

II. Nội dung 

Chương 1 : Cơ sở lý luận 

NỘI DUNG 

TRANG 

2 

Chương 2: Thực trạng và giải pháp của vấn đề nghiên cứu 10 

1. Thực trạng vấn đề xử lý rác thải hiện nay tại trường học 10 

2. Giải pháp xử lý rác thải trong và xung quanh khu vực trường học 11 

3. Xử lý rác thải hữu cơ tại trường học bằng phương pháp nuôi giun 

quế 

4. Phương pháp xử lý rác thải hữu cơ tại vùng nông thôn 19 

Chương 3: Kết quả nghiên cứu 26 

1. Những công tác kết hợp nhằm xử lý rác thải tại trường THCS 

Trần Văn Ơn 

2. Kết quả 27 

III. KẾT LUẬN 28 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

2 

3 

5 

7 

15 

26 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Người thực hiện: Nguyễn Thúy Vi, Vũ Văn Quyết 

1 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

– Lớp 9A trường THCS Trần Văn Ơn 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial






TÊN ĐỀ TÀI : XỬ LÝ RÁC THẢI HỮU CƠ BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI 




GIUN QUẾ 

I. Tổng quan về nghiên cứu 

1. Lý do chọn đề tài 

Xã hội ngày càng phát triển kéo theo đó là sự phát triển của con người và các 

vấn đề của xã hội như tệ nạn, ô nhiễm môi trường,…Hiện nay, vấn đề ô nhiễm môi 

trường là một vấn đề đang nhận được sự quan tâm của toàn xã hội. 

Ô nhiễm môi trường sẽ kéo theo đó là sự biến đổi khí hậu, điều này đã và đang 

ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người không chỉ thế hệ chúng ta mà còn cả thế 

hệ mai sau. 

Khí hậu biến đổi một cách trầm trọng như vậy là do rất nhiều nguyên nhân 

khác nhau, trong đó một nguyên nhân không kém phần quan trọng đó là rác thải, con 

người xả rác một cách “vô tội vạ” gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến khí hậu. 

Dự báo tổng lượng chất thải rắn từ sinh hoạt đô thị đến năm 2020 khoảng gần 22 

triệu tấn/năm (nguồn thông tin: eqe.edu.vn) 

Đó cũng là sự lãng phí rất lớn, bởi phần nhiều số rác thải đó có thể tái sử dụng, 

vừa có giá trị vật chất, vừa giảm sự phân hủy tạo thành những chất gây ô nhiễm môi 

trường. 

Để ngăn chặn được sự gia tăng của rác thải là một điều dường như không thể, 

nhưng để hạn chế được vấn đề này thì chúng ta cần phải có những bước đi thật hiệu 

quả để thay đổi ngay từ trong ý thức của các thế hệ, đặc biệt là thế hệ trẻ - những 

mầm non tương lai của đất nước. 







2 













Môi trường ở các trường học hiện nay chưa thật sự xanh, sạch, đẹp. Nguyên 

nhân cơ bản là do các bạn học sinh còn thiếu hiểu biết, thiếu ý thức trong việc bảo 

vệ và giữ gìn môi trường. 

Và mỗi ngày có hàng trăm, hàng tấn rác hữu cơ như phân trâu bò lợn, phế thải 

rau củ quả, thân thảo… được thải ra ở các hộ gia đình đặc biệt là các vùng nông thôn 

Việt Nam gây áp lực lớn đến môi trường. Đó cũng là sự lãng phí rất lớn, bởi phần 

nhiều số rác thải đó có thể tái sử dụng, vừa có giá trị vật chất, vừa giảm sự phân hủy 

tạo thành những chất gây ô nhiễm môi trường. 

Hình ảnh thải phân thỏ 

Hình ảnh chuồng nuôi lợn 

Xây dựng các cơ sở tái chế rác thải hữu cơ ở vùng nông thôn không phải là 

việc đơn giản. Trong khi đó, ngành chăn nuôi rất cần prôtêin đểsản xuất thức ăn và 

chủ yếu sử dụng bột cá (phần lớn là NK) cho mục đích này. Tuy nhiên, có một khả 

năng tái sử dụng với hiệu quả cao các chất thải hữu cơ như vậy, bằng cách áp dụng 

công nghệ enzym phân hủy chất thải để làm thức ăn nuôi giun quế, sau đó dùng 


giun quế làm nguồn prôtêin gốc động vật bổ sung thức ăn chăn nuôi. Phân giun quế 






3 













và mùn bã sau quá trình nuôi giun là nguồn phân bón hữu cơ rất tốt. Đây là mô 

hình đòi hỏi đầu tư rất thấp, có thể mở rộng từ từ, phù hợp với cả các hộ nghèo 

nông thôn; sản xuất bền vững, sạch, thân thiện với môi trường. 

Xuất phát từ những lý do trên, chúng em – những người học sinh trong nhà 

trường luôn trăn trở làm thế nào để nhà trường của mình luôn xanh, sạch, đẹp. 

Chúng em đã chú ý quan sát môi trường tại trường và khu vực xung quanh trường 

nơi chúng em theo học và đưa ra một ý tưởng khoa học đó là: “Xử lý rác thải trong 

và khu vực xung quanh trường em, khu dân cư em và vùng nông thôn bằng phương 

pháp nuôi giun quế ” 

Qua bài dự thi này, chúng em không chỉ muốn giới thiệu đến tất cả các bạn 

học sinh cùng trang lứa về mô hình xử lý rác thải chúng em nghĩ ra mà còn với một 

mong muốn lớn hơn đó là nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho tất cả các bạn học 

sinh và mọi người. 

2. Mục tiêu đề tài 

+ Giảm thiểu ảnh hưởng của chất thải hữu đến môi trường. Tạo môi trường sống 

trong lành, mĩ quan là tiền đề bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng dân cư. 

+ Tạo nguồn phân hữu cơ cho mô hình trồng rau sạch, rau an toàn của các hộ gia 

đình khu vực thành thị. 

+ Giảm chi phí trong chăn nuôi, nâng cao thu nhập cho người dân. Đặc biệt là 

phù hợp với người dân nông thôn. 

+ Tạo nguồn thức ăn có giá trị dinh dưỡng cao, ổn định, không có hóa chất. 

+ Cải tạo đất trồng, điều hòa dinh dưỡng đất. 

+ Đề ra các biện pháp nuôi giun quế đơn giản, dễ làm mà bất cứ hộ nông dân nào 

cũng có thể làm được. 







4 













+ Tuyên truyền vận động cho người nông dân hiểu giun đất là một nhà máy hóa 

chất tự nhiên mà chúng ta phải quan tâm. 

đồng. 

+ Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và sức khỏe nhân loại cho học sinh và cộng 

3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu: 

- Xử lý rác thải hữu cơ trong trường học, trong khu dân cư, vùng nông thôn 

4. Cơ sở lý thuyết 

- Để giải quyết tình huống và mục tiêu đặt ra, em đã tìm hiểu và cần đến kiến thức của 

các bộ môn liên quan sau: 

a. Môn Toán học: 

- Áp dụng công thức tính tỉ lệ % thức ăn cho giun. 

- Tính chiều cao, chiều dài, chiều rộng của bể nuôi, chiều cao của mái che. 

b. Môn sinh học: 

- Tìm hiểu tập tính sinh sống của giun quế, xây dựng mô hình nuôi giun quế cho 

phù hợp. 

- Tìm hiểu quá trình sỉnh sản, sinh trưởng, phát triển của giun quế 

- Tìm hiểu quá trình ủ từ phân phân trâu, bò và các loại rác hữu cơ… giúp hạ chi 

phí thức ăn chăn nuôi và bảo vệ môi trường ( tài liệu tham khảo mạng internet). 

- Tìm hiểu tác dụng của việc nuôi giun quế, biết được những ưu điểm của mô hình 

này.( tài liệu tham khảo mạng internet). 

- Sự ô nhiễm ảnh hưởng đến cơ thể và tuổi thọ mỗi con người. 

c. Môn hóa học: 







5 













- Tìm hiểu, phân tích các thành phần khoáng chất có trong phân trùn quế cần thiết 

cho sự phát triển của cây và đặc biệt là cây hấp thụ trực tiếp các khoáng chất như: 

Magiê, Nitrat, Photpho, Kali, Calci, Nitơ… có trong phân trùn quế.( tài liệu tham 

khảo mạng internet). 

- Hàm lượng các chất có trong giun quế. 

- Hiểu tính chất của các chất khí CO2, H2S, SO3. 

- Thành phần hóa học của các chất gây ô nhiễm môi trường. 

d. Môn Công nghệ: Các phương pháp chế biến thức ăn cho vật nuôi từ giun quế 

e. Môn Ngữ văn: Sử dụng từ ngữ, phương thức biểu đạt phù hợp với bài văn. 

Hiểu biết nhưng không tuyên truyền sẽ không có tác dụng. Việc lồng ghép nội 

dung vào môn GDCD sẽ giúp cho người người, nhà nhà cùng biết về lợi ích của mô 

hình nuôi giun quế bằng rác thải hữu cơ. Từ đó hình thành lên ý thức bảo vệ môi 

trường. 

II. Nội dung 

Chương 1: Cơ sở lý luận 

1. Đặc điểm tâm lí và nhận thức của lứa tuổi học đường 

Lưa tuổi học đường là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước 

mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá song còn thiếu hiểu biết sâu sắc về tác hại 

của sự ô nhiễm môi trường, ý thức vệ sinh nơi công cộng chưa cao. 

"Xử lý rác thải trong khu vực trường học" góp phần giúp các bạn học sinh có 

lối sống tích cực, ngăn nắp giữ gìn trường lớp xanh, sạch, đẹp. 

2. Phân loại rác thải 

Quản lý rác thải là hành động thu gom, phân loại và xử lý các loại rác thải của 

con người. Hoạt động này nhằm làm giảm các ảnh hưởng xấu của rác vào môi trường 


và xã hội. 






6 













Rác thải sinh hoạt phát sinh ở mọi nơi, mọi lúc từ các khu dân cư, từ các hộ 

gia đình, chợ và các tụ điểm buôn bán, nhà hàng, khách sạn, công viên, khu vui chơi 

giải trí, trường học.... 

Dựa vào tính chất, có thể phân rác thải thải thành 2 loại là rác hữu cơ dễ phân 

hủy và rác thải khó phân hủy. 

• Rác hữu cơ dễ phân hủy là các loại rác thải có khả năng tự phân hủy trong 

môi trường tự nhiên sau một thời gian ngắn, như: lá cây, rau quả, vỏ trái cây, xác 

động vật, phân động vật,... 

Hình 1.1 – Rác thải hữu cơ dễ phân hủy 

• Rác thải khó phân hủy là các loại rác thải có khả năng tồn lưu trong môi 

trường tự nhiên rất lâu, như: vải vụn, bao nhựa, chai nhựa, bóng đèn, tóc, lốp xe, giấy 

kẹo, giầy da, xốp,... 

Hình 1.2 – Rác thải khó phân hủy 







7 










3. Tác hại của việc xử lý rác thải không đúng khoa học 




Đối với các loại rác thải phát sinh trong đời sống hàng ngày, chúng ta thường 

có thói quen loại bỏ bằng cách đốt hoặc đổ rác bừa bãi ngoài lề đường, ao, hồ, biển.... 

Tuy nhiên, việc thải bỏ và xử lý rác không đúng cách, không hợp vệ sinh sẽ gây 

ô nhiễm môi trường, làm mất mỹ quan công cộng và tác hại xấu ảnh hưởng trực tiếp 

đến đời sống con người, sinh vật và chất lượng môi trường. 

Chuồng trâu chưa có hệ thống xử lí phân 

- Rác thải sinh sinh hoạt:: xả rác xuống mương suối, đốt, chất đống kệ đó…. Gây 

ra sự ô nhiễm về nguồn nước, không khí, mất thẩm mĩ quan. 







8 













Tác hại của ô nhiễm môi trường: 

Đối với sức khỏe con người: 

Không khí ô nhiễm có thể giết chết nhiều cơ thể sống trong đó có con người. Ô 

nhiễm ozon có thể gây bệnh đường hô hấp, bệnh tim mạch, viêm họng, đau ngực, 

tức thở. Ô nhiễm nước gây ra xấp xỉ 14.000 cái chết mỗi ngày, chủ yếu do ăn uống 

bằng nước bẩn chưa được xử lý. Các chất hóa học và kim loại nặng nhiễm trong 

thức ăn nước uống có thể gây ung thư không thể chữa trị. 

Đối với hệ sinh thái 

• Lưu huỳnh điôxít và các ôxít của nitơ có thể gây mưa axít làm giảm độ pH của đất. 

• Đất bị ô nhiễm có thể trở nên cằn cỗi, không thích hợp cho cây trồng. Điều này sẽ 

ảnh hưởng đến các cơ thể sống khác trong lưới thức ăn. 

• Khói lẫn sương làm giảm ánh sáng mặt trời mà thực vật nhận được để thực hiện 

quá trình quang hợp. 

• Các loài động vật có thể xâm lấn,cạnh tranh chiếm môi trường sống và làm nguy 

hại cho các loài địa phương, từ đó làm giảm đa dạng sinh học. 







9 













Khí CO2 sinh ra từ các nhà máy và các phương tiện qua lại còn làm tăng hiệu ứng 

nhà kính, làm Trái Đất ngày một nóng dần lên, các khu sinh thái sẵn có dần bị phá 

hủy. 

Chương 2: Thực trạng và giải pháp của vấn đề nghiên cứu 

1. Thực trạng vấn đề xử lý rác thải hiện nay tại trường học 

a. Khối lượng và thành phần rác ở trường học 

Trường THCS Trần Văn Ơn nằm ở nội thành Hải Phòng, với hơn 450 học sinh 

đang theo học nên lượng rác thải mỗi ngày không phải là con số nhỏ. 

Khối lượng chất thải rắn phát sinh trong trường học tại trường THCS Trần 

Văn Ơn vào mùa hè và mùa đông có sự chênh lệch đáng kể. Vào mùa đông lượng 

rác trung bình từ 3-4 thùng/ngày, vào mùa hè lượng rác trung bình là 2-3 thùng/ngày, 

điều này có thể giải thích do vào mùa đông có nhiều cây trên sân trường và khối 

lượng lá rụng là khá nhiều và cộng với việc thời tiết hay mưa hoặc sương vào ban 

đêm thấm vào đã gây cho khối lượng tăng lên. 

Kết quả điều tra tỷ lệ khối lượng các thành phần trong rác thải tại trường cho 

thấy lượng rác vô cơ và rác tái chế chiếm tỷ lệ khá cao trong trường học: túi nylon 

(khoảng 11%), hộp sữa (15%), hộp xôi (11%), chai nhựa (15%), giấy loại 

(26%)….Lượng rác hữu cơ bao gồm lá cây cũng chiếm tỷ lệ khá cao do đặc điểm ở 

trường có nhiều cây xanh. Tỷ lệ này tăng cao hơn vào mùa mưa do gia tăng lượng 

nước mưa và vào mùa mưa lá cây rụng nhiều hơn. 

b. Hiện trạng quản lý và phương thức thu gom rác tại trường 

Mỗi lớp học được trang bị một thùng rác bằng nhựa, trên sân trường cũng có 

những thùng rác lớn hơn để tập hợp và thu gom rác. Sau khi rác đã được tập kết ở 

các thùng rác trên sân trường thì được lao công gom lại và tập kết lên xe rác đi qua 

trường hằng ngày. 







10 













Mặc dù Ban giám hiệu nhà trường đã có nhiều biện pháp, nhưng môi trường 

vẫn chưa được cải thiện do nhiều nguyên nhân. Chủ yếu do thiếu ý thức của các bạn 

học sinh và chưa có nơi chứa đựng rác một cách thuận tiện. Hiện tượng vứt giấy rác 

không đúng nơi qui định vẫn xảy ra. 

2. Giải pháp xử lý rác thải trong và xung quanh khu vực trường học 

2.1. Phân loại rác tại nguồn 

a. Phương pháp phân loại rác tại nguồn trong trường học 

Rác thải trước khi được đưa đi xử lý, cần được phân loại ngay tại trường. Cách 

nhận biết như sau: 

- Rác hữu cơ dễ phân hủy: là các loại rác dễ bị thối rữa trong điều kiện tự nhiên 

sinh ra mùi hôi thối như: các loại thức ăn thừa, hư hỏng (rau, xôi, bánh...), vỏ trái 

cây, lá cây rụng xuống…. 

- Rác thải khó phân hủy được chia làm 2 loại đó là rác tái chế và không tái chế. 

Rác tái chế là các loại rác có thể sử dụng lại nhiều lần trực tiếp hoặc chế biến lại như: 

giấy,bìa carton, các loại nhựa.... Còn lại các loại rác không tái chế là phần thải bỏ. 

b. Vì sao phải phân loại rác tại nguồn 

- Phân loại rác tại nguồn góp phần tiết kiệm được tài nguyên; mang lại lợi ích 

cho chính chủ nguồn thải từ việc tận dụng phế liệu tái chế 

- Phân loại rác tại nguồn góp phần giảm thiểu ô nhiễm; 

- Phân loại rác tại nguồn trong trường vừa giúp cho học sinh vận dụng được 

kiến thức hóa – sinh đã học vừa góp phần nâng cao nhận thức cho học sinh về bảo 

vệ và sử dụng hợp lý tài nguyên và môi trường; 

- Phân loại rác tại nguồn trong trường góp phần giảm thiểu tổng lượng rác thải 

trong cộng đồng thải ra môi trường nhằm giảm tải cho môi trường, tiết kiệm chi phí 

thu gom, vận chuyển, xử lý. 

2.2. Phương pháp xử lý rác thải tại trường THCS Trần Văn Ơn 

Mỗi lớp học cần trang bị hai thùng rác bằng nhựa, một thùng màu đỏ đựng các 

loại đồ nhựa, còn thùng màu trắng đựng giấy loại. Trên sân trường cần có những 

thùng rác lớn phân làm bốn loại màu: Màu trắng đựng giấy loại; màu xanh đựng lá 

cây, vỏ hạt hoa quả, thức ăn thừa..; màu đỏ đựng chai nhựa, vỏ nhựa các loại; màu 







11 













vàng đựng các loại khó phân hủy và được đặt ở góc phía sau sân trường để phù hợp 

cho tất cả các lớp và lao công tập kết rác thải hằng ngày. 

Rác hữu cơ 

dễ phân hủy 

Ủ thành phân 

Bón cho cây 

xanh 

Rác thải 

Phân loại 

Rác tái chế, tái 

sử dụng 

Bán phế liệu 

Rác thải khó phân 

hủy 

Phần rác thải 

còn lại 

Thu gom 

Tập kết 

Điểm tập kết 

Vận chuyển 

Khu xử lý rác thải 

Mô hình xử lý rác thải tại trường THCS Trần Văn Ơn 

Học sinh 

Lao công 

Đơn vị 

dịch vụ 

vệ sinh 

môi 

trường 

Sau khi rác đã được tập kết ở các thùng rác trên sân trường thì được lao công 

thu gom lại và xử lý theo từng nguồn 







12 













a. Xử lý rác thải khó phân hủy: 

+ Thu gom rác tái chế: thùng đỏ đựng đồ nhựa và thùng trắng đựng giấy loại 

vào bao tải rồi bán cho những người đi thu mua, số tiền thu được từ bán giấy loại và 

chai nhựa sẽ lập thành quỹ để ủng hộ cho các bạn có hoàn cảnh khó khăn vươn lên 

trong học tập. 

+ Thu gom rác không tái chế: Các thành phần rác không có khả năng tái chế 

sẽ được thu gom đưa đến điểm tập kết để xe chuyên dụng đến vận chuyển đưa đi xử 

lý tại các khu xử lý rác thải tập trung theo quy định. 

b. Các biện pháp xử lý rác thải dễ phân hủy 

- Biện pháp 1: chôn lấp: là phương pháp xử lí lâu đời. Ở nhiều nơi, người ta đào 

một hố sâu để đổ rác, phân thải xuống và lấp lại. sau một thời gian phân, rác 

chuyển hóa thành mùn, nhưng phương pháp này theo Willson và cộng sự có những 

nhược điểm sau: 

- Đòi hỏi nhiều diện tích đất. 

- Làm giảm thể tích rác ít và thời gian xử lí lâu. 

- Có mùi hôi thối, sinh ra các khí độc như CH4, H2S, NH3 và nước rác rò rỉ làm ô 

nhiễm môi trường xung quanh và mạch nước ngầm, ảnh hưởng tới sức khỏe con 

người, động vật và cây trồng. 

- Chịu ảnh hưởng của thời tiết. 

- Biện pháp 2 : Ủ 

* Ưu điểm: 

- Phân thải và rác không bị bỏ đi mà được tái chế thành sản phẩm cung cấp cho 

nông nghiệp. 

- Có thể xử lí được nước thải ra từ rác, phân. 

* Nhược điểm: Tốn diện tích, tăng chi phí do phải mua các loại men vi sinh để ủ 

và thời gian ủ rất lâu 


c. Biện pháp đốt: Đối với rác thải hữu cơ là rất khó đốt, gây ô nhiễm môi trường 

sống. 






13 













- Biện pháp 3: Thải ra sông ngòi và ra biển: biện pháp này gây ô nhiễm môi 

trường sống ( Không khí, nguồn nước…), gây mất thẩm mĩ quan. 

- Biện pháp 4 : ủ phân yếm khí (bioga) 

* Ưu điểm: Xử lí tốt các loại phân, rác thải hữu cơ. Tận dụng được khí sinh ra. 

* Nhược điểm: Cần vốn đầu tư lớn ( Khoảng 30 triệu đồng) không phù hợp với 

người dân. 

- Biện pháp 5: sử dụng giun quế xử lí các loại phân thải, rác thải hữu cơ. 

* Ưu điểm: 

- Dễ làm, dễ thực hiện, chi phí đầu tư ban đầu không lớn phù hợp với người 

dân.( Quy mô hộ gia đình chỉ cần vài trăm nghìn: Giống giun 35000đ/kg ) 

- Mặt bằng nuôi giun có thể tận dụng trong vườn nhà, trong chuồng trại cũ, 

lều tạm hoặc sử dụng các vật liệu đơn giản như chum, thùng xốp, chậu, khay gỗ…. 

- Thức ăn để nuôi giun chủ yếu tận dụng nguồn nguyên liệu sẵn có như rác 

hữu cơ (rau, củ, hoa, quả, vỏ trái cây loại bỏ, rơm rạ, các loại bã đã ép dầu …), 

phân trâu, bò, thỏ, dê, lợn, gà … rất dồi dào và rẻ tiền. 

- Nuôi giun ít bị bệnh, ít rủi ro, kỹ thuật đơn giản, dễ làm, sớm có thu nhập. 

Đồng thời nuôi giun tốn ít công chăm sóc. 


- Phân giun dùng để bón vườn, bón cây cải tạo đất trồng. 






14 













=> Biện pháp lựa chọn tối ưu nhất là biện pháp 5 sử dụng giun quế xử lí các 

loại rác thải hữu cơ. 

3. Xử lý rác thải hữu cơ tại trường học bằng phương pháp nuôi giun quế 

• Nuôi giun bằng thùng nhựa 

- Địa điểm nuôi thử nghiệm: Tại trường THCS Trần Văn Ơn 

- Vật liệu: thùng nhựa 

- Mục đích: Xử lí rác thải hữu cơ ở trong và xung quanh trường học, tạo 

nguồn phân giun bón cho cây xanh và thức ăn cho mô hình trường học nông trại. 

- Nguồn thức ăn: rau, củ, hoa, quả, vỏ trái cây loại bỏ… 

- Kĩ thuật làm thùng nhựa để thả giun: 







15 













Thùng nuôi giun nhìn tổng thể 

Thùng được chia làm 2 ngăn , ngăn 1 thùng màu xanh có đáy được khoét 

thủng, dùng để chứa giun quế và rác thải hữu cơ, được đậy kín thuận lợi cho việc 

phân hủy rác thải 







16 













Ngăn 1. Thùng nuôi giun được đục các lỗ nhỏ để giun thở ( cho rác hữu cơ vào 


trong thùng nuôi) 






17 













Ngăn 2: Khay chứa phân giun 

Giun sẽ ăn thức ăn và thải ra phân giun, phân giun sẽ rơi xuống ngăn 2 khay 

màu trắng chứa phân giun, phân giun để bón cho cây xanh 







18 













b. Kết quả nhận thấy sau hơn 2 tháng ( Từ giữa tháng 8/2018 đến hết tháng 

10/2018 ) 

+ Giun sinh sinh trưởng, phát triển nhanh. 

+ Sau hơn 2 tháng giun đã bắt đầu sinh sản, tăng số lượng giun. 

+ Rác thải hữu cơ ở trong trường, căng tin được xử lí, tận dụng làm thức ăn cho 

giun. 

+ Có giun cung cấp cho mô hình nuôi gà của nhà trường. ( Mô hình trường học 

nông trại). 

+ Lượng phân giun lớn tạo ra hàng ngày có thể cung cấp đủ cho cây xanh trong 

trường hoặc mô hình trồng rau sạch tại các hộ gia đình 

- Kết luận: Nuôi giun bằng thùng xốp phù hợp với gia đình ở thành thị,phù 

hợp tại trường học nơi diện tích đất ít. 

4. Phương pháp xử lý rác thải hữu cơ tại vùng nông thôn 

a. Nuôi bằng bể xi măng 

- Địa điểm nuôi thử nghiệm: Tại nhà ông Vũ Văn Đán bảo vệ trường 

- Vật liệu: Xây bể bằng gạch 

- Mục đích: Xử lí rác thải hữu cơ, phân trâu bò, thỏ...., tạo nguồn thức ăn chăn nuôi 

sạch, tiết kiệm chi phí thức ăn chăn nuôi, giảm tác hại ô nhiễm 

- Nguồn thức ăn: Phân trâu, bò, thỏ; rau, củ, hoa, quả, vỏ trái cây loại bỏ… 

- Kĩ thuật nuôi thả: 

b.Chuẩn bị bể nuôi: Xây bể dài 3m; rộng 1,5m; cao 0,5m. đáy bể đổ vữa và có lỗ 

thoát nước. 







19 













c. Chuẩn bị thức ăn: 

Tiến hành đo và tính thể tích bể nuôi giun 

Giun có thể sử dụng đa dạng các loại chất hữu cơ như là nguồn dinh dưỡng 

chính, khi gặp những điều kiện bị cưỡng bức chúng có thể lấy chất dinh dưỡng từ đất 

để duy trì sự sống. Chất lượng và số lượng của các chất dinh dưỡng có sẵn không chỉ 

ảnh hưởng đến mật độ giun mà còn ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và sinh sản của 

chúng (Edwards và Bohlen,1996). Giun là loài ăn tạp, tuy nhiên không phải bất kì 

loại thức ăn nào cũng trở nên yêu thích đối với chúng. Thực tế, giun rất mẫn cảm với 

các nguồn phân động vật có hàm lượng nước tiểu cao, các loại cây thực vật có vị cay, 

đắng, chua, chát và có chất độc. Chính vì vậy, chúng ta không nên sử dụng những 

nguồn chất hữu cơ này làm thức ăn cho giun. Hiện tại, loại thức ăn mà giun ưa thích 

nhất và đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất chính là các nguồn phân của các loài nhai 

lại như: phân trâu bò, phân ngựa, dê, cừu, thỏ… Do vậy, các hộ gia đình có nguồn 

phân này dồi dào có thể sử dụng làm thức ăn cho giun trực tiếp mà không cần ủ hoai. 

Ngược lại, những hộ gia đình không thể tự túc được các nguồn phân trên, có thể sử 


dụng một số loại chất hữu cơ khác: phân lợn, thân cây chuối, rơm rạ, rau bèo… đem 

trộn lẫn, ủ cho hoai rồi mới cho giun ăn. 






20 













Ủ phân trâu với rau đã loại bỏ 

Đối với các loại chất hữu cơ không thể sử dụng trực tiếp cho giun ăn, ta bắt 

buộc phải ủ và phương pháp ủ như sau: Các loại vật liệu trước khi ủ đem trộn lẫn 

với nhau, chất thành đống (riêng đối với rơm rạ và thân cây chuối trước khi ủ băm 

thành từng đoạn 5-10cm cho nhanh mục, nếu rơm rạ đã gần mục rồi thì không cần 

băm cũng được). Khi đánh đống không nên nén nguyên liệu quá chặt để các loại vi 

khuẩn thiếu khí có thể phát triển nhanh chóng tạo điều kiện cho quá trình phân huỷ 

được nhanh hơn. Nếu hỗn hợp chất nền khô ta có thể vừa xếp vừa tưới (độ dày 

khoảng 20cm tưới 1 lần), lớp dưới tưới ít, lớp trên tưới nhiều hơn để có hàm lượng 

nước khoảng 50-60%. Cứ làm như vậy cho đến hết nguyên liệu ta sẽ được một 

đống ủ hình chóp cầu và cuối cùng chát bùn kín toàn bộ đống ủ. Dùng tấm nilon, 

bao dứa hay bạt phủ kín để tránh mưa gió. 

Sau khi ủ khoảng 15 ngày, kiểm tra đống ủ, nếu hỗn hợp nguyên liệu ủ chưa 

đều ta có thể đảo cho đều, nếu nguyên liệu khô phải tưới nước, dùng cọc tre nhọn 

có tiết diện 5-10cm xuyên thủng đống ủ từ trên xuống dưới để làm chỗ tưới nước 

và thông hơi để loại bỏ khí độc. Kiểm tra đống ủ thường xuyên để tiêu diệt kiến và 

côn trùng có hại (nếu có) đồng thời tưới nước cho đống ủ khi bị khô. 







21 













Thời gian ủ tốt từ 30-45 ngày hoặc lâu hơn tuỳ thuộc vào loại nguyên liệu đem 

ủ. Khi nhiệt độ hạ xuống, sờ tay vào đống ủ không thấy nóng tay, nguyên liệu đã 

hoai mục hoàn toàn và không có mùi hắc, mùi khó chịu là hoàn thành việc ủ thức 

ăn. Dùng cào, xẻng phá vỡ đống ủ, làm tơi và trộn đều (nên nhớ là cho ăn đến đâu 

thì mở rộng đống ủ đến đó chứ không nên phá tung đống ủ ngay từ lúc ban đầu, sau 

khi lấy thức ăn xong phải đậy lại để tránh mưa gió tác động trực tiếp vào nguyên 

liệu ủ). Trước khi cho ăn 1-2 ngày, lấy thức ăn để ở nơi thoáng mát, có mái che, để 

cho nguội, để hả khí độc nếu có, để xua đuổi kiến và côn trùng có hại, ta sẽ có chất 

nền thích hợp để nuôi giun. 

d. Kĩ thuật chăm sóc – nuôi dưỡng giun: 

* Nhiệt độ: Hoạt động, sự chuyển hoá, sinh trưởng, hô hấp và sinh sản của giun 

chịu ảnh hưởng lớn bởi nhiệt độ. Bình thường giun đất sống trong phạm vi nhiệt độ 

từ 5-30 độ C .Nhiệt độ thích hợp nhất cho sinh trưởng và sinh sản của giun từ 20- 

25 độ C, giun quế sinh trưởng và sinh sản tốt nhất ở nhiệt độ từ 25- 28 0 C. 

* Độ ẩm: Độ ẩm là nhân tố rất quan trọng cho sự phát triển của giun. Độ ẩm thích 

hợp nhất đối với giun quế từ 60-70% . Chúng ta có thể kiểm tra độ ẩm trong ô nuôi 

bằng cách: dùng tay nắm một ít thức ăn lấy trong ô nuôi rồi bóp mạnh tay đến khi 

nào rỉ ra một vài giọt nước. Khi thấy khối chất nền trong ô nuôi khô, dùng ô doa để 

tưới nước cho khối chất nền. Nước tưới trên ô nuôi phải sạch, không lẫn chất độc, 

không có mùi hôi. 

* Độ chiếu sáng: Tia tử ngoại của ánh sáng mặt trời rất có hại cho giun và có khả 

năng giết chết giun. Giun né tránh ánh sáng mặt trời, ánh sáng đèn chiếu mạnh, ánh 

sáng màu xanh và tia tử ngoại nhưng không sợ ánh sáng hồng. Đây cũng là nguyên 

nhân làm cho giun sống nơi ẩm ướt và tối tăm nhưng lại có nhiều thức ăn hơn. 

* Không khí: Ảnh hưởng đến sinh trưởng, sinh sản của giun chủ yếu là hàm lượng 


O2 và CO2 có trong không khí. Giun có thể chịu đựng được với nồng độ CO2 từ 






22 













0,01-11,5%. Lưu ý đến các chất khí có hại như: Cl2, NH3, H2S, SO2, SO3, CH4. 

giun quế không thể sống tốt trong chất thải hữu cơ chứa nhiều NH3. 

* Độ PH: Là nhân tố có ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh trưởng và phát triển của 

giun. Giun quế có thể sống và sinh sản tốt trong ngưỡng pH từ 7-8. Vì vậy, thức ăn 

cho giun cần được kiểm tra, xử lý sao cho đạt độ pH thích hợp. Có thể dùng quỳ 

tím để đo pH trong thức ăn của giun. 

* Che đậy ô nuôi: 

Dùng tấm chiếu hoặc bao tải đay phủ lên bề mặt chất nền là tốt nhất. Nếu không có 

ta có thể sử dụng bao dứa tuy nhiên cần phải đục thành nhiều lỗ nhỏ đều nhau trên 

bề mặt bao để tạo sự thông thoáng và thấm nước tốt hơn. Tấm đậy phải sạch, không 

dính hoá chất độc và phải có khả năng giữ ẩm tốt. Vào mùa đông khi nhiệt độ thấp 

có thể phủ thêm lớp rơm lên trên bề mặt của tấm đậy để giữ ấm cho giun và hạn 

chế sự bốc hơi nước của khối chất nền. 


* Tưới nước: 

Bể nuôi đuợc che bằng chiếu và lá cọ 






23 













Do tập tính của giun thường sống trong môi trường ẩm thấp, hơn nữa nước 

chiếm tới 75-90% trọng lượng cơ thể giun do đó nước đóng vai trò rất quan trọng 

đến sự sinh trưởng, sinh sản và phát triển của chúng. Tùy theo mùa vụ và các loại 

thức ăn khác nhau mà ta có thể tưới vào chất nền những lượng nước sao cho phù 

hợp (vào mùa đông tưới ít nước hơn mùa hè, loại thức ăn có độ ẩm cao tưới ít nước 

hơn loại thức ăn có độ ẩm thấp…). Tuy nhiên, thông thường để cho dễ ta có thể 

kiểm tra bằng cách dùng tay bốc 1 nắm chất nền sau đó bóp cho rỉ ra vài giọt nước 

là được, tức là sao cho độ ẩm đạt khoảng 60-70%. 

* Chống nóng, lạnh: 

Do đặc điểm là một nước nhiệt đới nóng ẩm nên khí hậu Việt Nam mà đặc biệt 

là ở Miền Bắc có sự thay đổi rất thất thường trong năm. Điển hình là vào mùa đông 

trời rất giá rét nhưng vào mùa hè thì trời lại rất nóng bức, khó chịu. Giun rất nhạy 

cảm với những thay đổi của điều kiện môi trường sống. Vì vậy chúng ta cần phải 

có biện pháp tác động để làm giảm sự ảnh hưởng của điều kiện thời tiết, khí hậu 

đến sự sinh trưởng và phát triển của chúng. 

Vào mùa hè khi nhiệt độ lên quá cao (từ 30 độ C trở lên), chúng ta có thể sử 

dụng các biện pháp sau: 

- Duy trì lượng nước có ở trong máng thường xuyên 

- Tưới nước cho ô nuôi, ta không chỉ tưới nước vào bề mặt chất nền mà cần phải 

tưới nước lên cả thành tường của ô nuôi. 

- Nếu mái làm bằng brô xi măng ta có thể sử dụng nẹp rơm phủ lên trên mái hoặc 

bắc giàn trồng các loại cây leo như: mướp, bí, hoa thiên lý…để tạo bóng mát cho 

giun. 

Vào mùa đông, khi nhiệt độ môi trường xuống thấp ta phải che chắn kín toàn bộ 

chuồng nuôi để tránh gió lùa. Hạn chế tưới nước vào chất nền nếu thấy không cần 


thiết, có thể dùng rơm khô phủ lên trên bề mặt của tấm đậy để sưởi ấm cho giun và 






24 













làm giảm khả năng bốc hơi nước trong khối chất nền. 

* Chống thiên địch: 

Giun là loại thức ăn được rất nhiều loại vật nuôi và côn trùng ưa thích. Vì thế 

chúng có rất nhiều kẻ thù. Cho nên trong thực tế chúng ta cần phải thường xuyên 

quan tâm, theo dõi để có biện pháp ngăn chặn và tiêu diệt các loại kẻ thù nguy hiểm 

này. Nếu làm tốt khâu này thì khả năng đem lại thành công trong nuôi giun là rất 

lớn. Qua thực tiễn chúng tôi thấy, loại kẻ thù nguy hiểm nhất và cũng khó phòng 

chống nhất chính là kiến. Các loại kẻ thù khác như: chuột, cóc, chim…cũng rất 

nguy hiểm nhưng ta có thể ngăn chặn một cách dễ dàng bằng cách làm khung lưới 

mắt cáo nhỏ đậy kín lên trên bề mặt của ô nuôi. Để phòng chống kiến đơn giản và 

hiệu quả, chúng ta có thể sử dụng phương pháp sau: 

Khi xây dựng chuồng nuôi giun nhất thiết phải làm mương giữ nước bao quanh 

ô nuôi. Mương có thể làm chìm hay nổi nhưng phải thấp hơn nền của ô nuôi để có 

thể thấm nước ra bên ngoài khi mà lượng nước trong ô nuôi quá cao. Nòng của 

mương chỉ cần rộng khoảng 10cm, láng xi măng thật kỹ để đảm bảo sự giữ nước. 

Thường xuyên duy trì lượng nước có trong máng để ngăn chặn kiến xâm nhập từ 

bên ngoài vào. Trước khi cho giun ăn 1-2 ngày phải kiểm tra hố phân, rải đều 

lượng phân cần cho giun ăn ra để xua đuổi kiến và côn trùng có hại. Nếu làm tốt 

các khâu này thì khả năng kiến xâm nhập vào trong ô nuôi là rất thấp. 

Trong trường hợp do có quá nhiều việc hay vì một lý do nào khác mà ta 

không thường xuyên thăm nom giun được dẫn đến hiện tượng kiến xâm nhập vào 

trong ô nuôi mà không biết. Đến khi mở ô nuôi ra thấy có rất nhiều kiến ở trong 

khối chất nền thì ta phải xúc lượng chất nền nơi có nhiều kiến ra bên ngoài để vào 

tấm bạt hoặc bao dứa. Sau 1 thời gian ngắn kiến sẽ chạy đi hết chỉ còn lại phần 

phân và giun thôi, ta tiếp tục lọc để lấy giun cho vào trong ô nuôi tiếp, phần phân 


còn lại tốt nhất nên bỏ đi vì nó vẫn còn lẫn rất nhiều trứng kiến ở trong đó. Nếu tiếp 






25 













tục sử dụng lượng trứng này có thể nở sẽ gây ảnh hưởng không tốt đến giun. Tuyệt 

đối không được sử dụng thuốc diệt kiến, diệt muỗi hoặc các hoá chất khác phun 

trực tiếp vào phần chất nền có nhiều kiến vì nó có thể làm chết giun hoặc gây ảnh 

hưởng không tốt đến sự sinh trưởng và phát triển của chúng sau này. 

e. Kĩ thuật thu hoạch giun: Có nhiều phương pháp thu hoạch nhưng nhử mồi là 

phương pháp hữu hiệu nhất. Sau khi cho giun ăn được 3 ngày, dùng tay hốt trên bề 

mặt luống, nơi chúng ta đã bỏ phân bò (vì chúng sẽ tập trung vào đây để ăn). Trải 

tấm nilon ngoài sân trống có ánh nắng càn g tốt . Đổ phần hỗn hợp này lên tấm 

nilon, sau đó gạt bỏ phần phân giun bên trên lần lượt vì khi giun ra ngoài sợ ánh 

nắng nên trốn xuống phía dưới cho đến khi chỉ còn giun. Chú ý rằng lớp phân giun 

bên trên này không nên bỏ làm phân mà cho trở lại luống để tiếp tục nuôi như là 

sinh khối và giun sẽ được nhân luống rất mau vì trong sinh khối này chứa rất nhiều 

kén. Đối với việc nuôi giun vào mục đích cải tạo đạm cho vật nuôi ở nhà, nên áp 

dụng hình thức thu hoạch “cuốn chiếu”. 

Trong trường hợp luống đã đầy phân mà chưa làm chuồng mới để nhân giống 

hoặc vì trời mưa nhiều quá, không thể tách được giun và phơi phân, thì có thể làm 

như: Xúc toàn bộ sinh khối trong chuồng đổ cao lên qua một bên chuồng, sau đó 

dùng phên tre để chắn giữ lại, dùng cọc tre để gin giống hoặc vì trời mưa nhiều 

quá, không thể tách được giun và phơi phân, thì có thể làm như sữ phên. Bỏ thức ăn 

mới vào phần bên chuồng trống, giun ngửi được mùi thức ăn mới và chui qua phần 

chuồng cũ để sống. 

Chương 3: Kết quả nghiên cứu 

1. Những công tác kết hợp nhằm xử lý rác thải tại trường THCS Trần Văn Ơn 

Cùng với các giải pháp nêu trên tại trường chúng em thực hiện các nội dung: 

- Thực hiện các buổi lao động vệ sinh định kì vào 2 buổi trong tuần 


- Tích cực bảo vệ và trồng nhiều cây xanh trong khuôn viên trường học 






26 













- Ban giám hiệu nhà trường và chi đoàn trường thường xuyên tổ chức phát động 

phong trào quyên góp chai lọ, giấy vụn. 

- Đội phát thanh măng non của nhà trường thường xuyên tuyên truyền cho các bạn 

học sinh nâng cao ý thức bảo về và quản lý môi trường sống, môi trường không khí 

đặc biệt là những thời điểm giao mùa. 

2. Kết quả 

+ Tận dụng các nguồn phân, rác hữu cơ giảm giá chi phí sản xuất, giảm sự ô nhiễm 

môi truờng. 

+ Tăng năng suất, giảm chi phí trong chăn nuôi: Làm thức ăn bổ sung trong chăn 

nuôi gia súc, gia cầm và thuỷ hải sản. 

+ Cung cấp nguồn phân hữu cơ cho mô hình trồng rau sạch tại từng hộ gia đình trong 

khu đô thị 

+ Cải thiện môi truờng, giảm mức độ ô nhiễm môi truờng vùng nông thôn hiện nay 

một cách hữu hiệu. 

+ Giáo dục ý thức bảo vệ môi trường và sức khỏe nhân loại cho học sinh 

+ Phù hợp với người dân lao động nghèo hoặc những hộ gia đình thành phố trong 

việc xử lí rác thải hữu cơ. 

III. KẾT LUẬN 

Giữ gìn trường lớp xanh, sạch, đẹp là một yếu tố rất quan trọng trong trường 

học để góp phần chống ô nhiễm môi trường hiện nay. Với ý nghĩa đó, nhóm chúng 

em, được sự định hướng, hướng dẫn của các thầy, cô giáo, đã lựa chọn đề tài "xử lý 

rác thải trong và khu vực xung quanh trường THCS Trần Văn Ơn" làm đề tài 

nghiên cứu. Để thực hiện đề tài, chúng em đã vận dụng kiến thức, kĩ năng từ các 

môn học, các hoạt động giáo dục ở nhà trường, tìm hiểu những vấn đề gây ô nhiễm 


trong trường học. Qua đây, chúng em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban 






27 













Giám hiệu nhà trường, đã giúp đỡ chúng em trong suốt quá trình lên ý tưởng cũng 

như hoàn thiện dự án này. 

Dự án tiến hành đã đem lại một số kết quả nhất định, tuy nhiên cũng không 

tránh khỏi những hạn chế, thiếu sót, rất mong được sự góp ý của Ban tổ chức cuộc 

thi. 

Chúng em xin chân thành cảm ơn! 

Hạ Lý, ngày 5 tháng 10 năm 2018 

Nguyễn Thúy Vi 

Người viết 

Vũ Văn Quyết 







28

XỬ LÝ RÁC THẢI HỮU CƠ BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI GIUN QUẾ (2018)

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?