CHUYÊN ĐỀ ÔN THI THPT QUỐC GIA CHỦ ĐỀ AMIN & MỘT SỐ LƯU Ý KHI GIẢI BÀI TOÁN VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY HỢP CHẤT HỮU CƠ

SỞ GD &ĐT ……………… 

TRƯỜNG THPT …………. 

HỘI THẢO 

CHUYÊN ĐỀ ÔN THI THPT QUỐC GIA 

CHỦ ĐỀ: AMIN 

Người thực hiện: 

Tổ: Lý- Hóa- Sinh 

Năm học

https://twitter.com/daykemquynhon 

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

1. Mục đích của chuyên đề 

PHẦN A: GIỚI THIỆU VỀ CHUYÊN ĐỀ 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

Chương amin- aminoaxit và protein là chương có nhiều kiến thức khó, có liên quan 

đến kiến thức của amoniac và axit cacboxylic. Một số câu khó trong đề thi đại học 

cũng thường nằm trong chương này. Amin là bài học đầu tiên của chương, vì có 

thêm N nên nhiều học sinh còn thấy bỡ ngỡ, khó khăn trong việc viết đồng phân, 

gọi tên và giải toán. Vì vậy, tôi thấy việc phân dạng chi tiết bài tập amin là việc làm 

cần thiết. Vì thế tôi chọn viết chuyên đề “amin” với hi vọng sẽ giúp cho học sinh 

tiếp cận dễ dàng với hợp chất có N trước mắt là amin, sau đó là aminoaxit và 

protein. 

2. Nội dung chuyên đề 

* Ôn tập kiến thức cơ bản về amin. 

* Phân dạng bài tập và hướng dẫn giải. 

* Hệ thống bài tập định tính và định lượng để học sinh tự giải. 

3. Thời lượng thực hiện chuyên đề 

Dự kiến dạy chuyên đề trong 6 tiết, đối tượng bồi dưỡng là HS khối 12. 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com/blog/ 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial





PHẦN B: NỘI DUNG 

A. KIẾN THỨC CẦN NHỚ 




I. KHÁI NIỆM CHUNG 

1. Định nghĩa 

Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử NH 3 bằng một hay nhiều gốc 

hiđrocacbon ta được amin. 

2. Phân loại 

Có 2 cách phân loại amin: 

- Theo cấu tao của gốc hiđrocacbon: amin thơm, amin béo, amin dị vòng. 

- Theo bậc của amin: amin bậc I, bậc II và bậc III. 

Bậc của amin được tính bằng số nguyên tử H trong phân tử amoniac bị thay thế bởi gốc 

hiđrocacbon. 

3. Danh pháp 

- Tên thay thế: 

Tên Amin = Tên hiđrocacbon tương ứng theo mạch chính + số chỉ vị trí + amin. 

- Tên gốc – chức: 

Tên Amin = Tên gốc hiđrocacbon tương ứng + amin. 

- Tên thông thường: anilin, toluiđin. 

4. Tính chất vật lý 

- Amin cũng tạo được liên kết hiđro với nước và liên kết hiđro liên phân tử nên dễ tan trong 

nước và có nhiệt độ sôi cao hơn các hiđrocacbon và dẫn xuất hiđrocacbon có cùng KLPT. 

Tuy nhiên, liên kết hiđro của amin yếu hơn của rượu nên nhiệt độ sôi của amin thấp hơn của 

rượu và axit có cùng C. 

- Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và etylamin là những chất khí, có mùi khai gần 

giống với NH 3 . 

- Anilin là chất lỏng, không màu, rất độc, ít tan trong nước, tan trong etanol, benzen. 

II. ĐỒNG ĐẲNG - ĐỒNG PHÂN 

1. Đồng đẳng 

Trong chương trình phổ thông, chủ yếu chỉ xét dãy đồng đẳng của amin no, đơn chức, mạch 

hở có các đặc điểm sau: 

- Công thức dãy đồng đẳng: C n H 2n+3 N. 

Khi đốt cháy: n H2O >n CO2 với n amin = n H2O – n CO2 - n N2 

Ngoài ra, cũng cần chú ý đến dãy amin đơn chức, mạch hở, không no một nối đôi có công 

thức C n H 2n+1 N khi đốt cháy cũng có n H2O >n CO2 với n H2O = n CO2 + n N2 

2. Đồng phân 

Các amin no từ C 2 trở đi đã có đồng phân về các bậc của amin, từ C 3 có đồng phân về vị trí 

của nhóm thế - NH 2 và từ C 4 có đồng phân về mạch C. 

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

1. Phản ứng của nhóm chức amin 

a. Tính bazơ 

Do phân tử amin có nguyên tử N còn đôi electron chưa liên kết (tương tự trong phân tử NH 3 ) 

có khả năng nhận proton (H + ) nên amin có tính bazơ. 

CH 3 NH 2 + HCl → CH 3 NH 3 Cl * 






C 6 H 5 NH 2 + HCl → C 6 H 5 NH 3 Cl 








Vẩn đục, không tan tan 




Chú ý: 

- Phản ứng (*) tạo ra khói trắng và hiện tượng “thăng hoa hóa học” tương tự NH 3 . 

- Các muối amoni hữu cơ tạo bởi các amin dễ bị thủy phân trong môi trường kiềm, tương tự 

NH 3 : 

CH 3 NH 3 Cl + NaOH → CH 3 NH 2 + NaCl + H 2 O 

C 6 H 5 NH 3 Cl + NaOH → C 6 H 5 NH 2 + NaCl + H 2 O 

- Ảnh hưởng của nhóm thế đến lực bazơ: nhóm đẩy e làm tăng mật độ e ở nguyên tử N làm 

tăng lực bazơ, nhóm hút e làm giảm mật độ e ở nguyên tử N làm giảm lực bazơ. 

C n H 2n+1 -NH 2 > H-NH 2 > C 6 H 5 -NH 2. 

Biểu hiện cụ thể: 

+ Metylamin và các đồng đẳng làm xanh quỳ tím và làm hồng phenolphtalein. 

+ Anilin và các amin thơm không làm đổi màu quỳ tím và phenolphtalein. 

b. Phản ứng với HNO 2 của min bậc I 

Tổng quát: 

RNH 2 + HONO → ROH + N 2 + H 2 O 

VD: C 2 H 5 NH 2 + HONO → C 2 H 5 OH + N 2 + H 2 O 

Chú ý: 

- Axit HNO 2 kém bền, chỉ tồn tại trong dung dịch nên đôi khi trong phản ứng, điều kiện có 

thể là: NaNO 2 + HCl (muối nitrit của kim loại kiềm bền hơn). 

- Các amin thơm bậc I khi tác dụng với HNO 2 ở nhiệt độ thấp (0-5 o C) tạo thành muối điazoni 

(do muối này chỉ bền trong dung dịch và ở nhiệt độ thấp): 

0−5 C 6 H 5 NH 2 + HONO + HCl 

o C 0−5 ⎯⎯⎯→ 

o C 

⎯⎯⎯→ C 6 H 5 N 2 Cl + H 2 O 

Các muối điazoni có vai trò quan trọng trong tổng hợp hữu cơ, đặc biệt là tổng hợp 

phẩm nhuộm azo. 

c. Phản ứng ankyl hóa 

Nguyên tử H trong amin bậc I hoặc bậc II có thể bị thế bởi gốc ankyl khi tác dụng với dẫn 

xuất halogen: 

C 2 H 5 NH 2 + CH 3 I → C 2 H 5 NHCH 3 + HI 

Ứng dụng: điều chế amin bậc cao hơn. 

2. Phản ứng thế ở nhân thơm của anilin 

Do ảnh hưởng đẩy electron của đôi e chưa liên kết trên nguyên tử N trong nhóm –NH 2 (tương 

tự nhóm – OH phenol), phản ứng thế của anilin xảy ra dễ dàng hơn so với benzen và định 

hướng vào các vị trí o- và p-. 

Ứng dụng: nhận biết anilin. 

C 6 H 5 NH 2 +3Br 2 → C 6 H 2 (NH 2 ) Br 3 ↓ trắng+ 3HBr 
















B. BÀI TẬP ĐỊNH TÍNH 

Dạng 1: VIẾT CÔNG THỨC CẤU TẠO VÀ TÍNH SỐ ĐỒNG PHÂN CẤU TẠO- GỌI TÊN. 

1. Kiến thức cần nắm vững: 

• Đồng phân: amin có đồng phân về bậc amin, mạch cacbon và vị trí nhóm 

chức 

Để viết đồng phân của amin ta viết theo bậc của amin. 

Số đồng phân cấu tạo là amin ứng với CTPT C n H 2n+3 N (n ≥1) là 2 n-1 ( 1≤ n ≤4). 

Số đồng phân cấu tạo là amin bậc I ứng với CTPT C n H 2n+3 N (n ≥1) là 2 n-2 ( 2 ≤ n 

≤5). 

Amin thơm là amin có nguyên tử N liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon của vòng 

benzen. Ví dụ: 

• Gọi tên: 

Tên gốc chức: tên các gốc hiđrocacbon + amin 

Tên thay thế: 

+ amin bậc I: tên hiđrocacbon chính –số chỉ vị trí nhóm NH 2 -amin 

+ amin bậc II: N-tên của gốc hiđrocacbon+ tên hiđrocacbon chính–số chỉ vị trí 

nhóm amin- amin 

+ amin bậc III: N,N-tên 2 gốc hiđrocacbon + tên hiđrocacbon chính –số chỉ vị trí 

nhóm amin –amin 

Tên thường: một số amin có tên thường: anilin (C 6 H 5 NH 2 …) 

2. Các ví dụ 

Ví dụ 1: Viết các đồng phân amin có công thức phân tử C 2 H 7 N, C 3 H 9 N, C 4 H 11 N, 

C 5 H 13 N. Cho biết bậc của mỗi amin và tên các amin vừa viết được theo tên gốc chức 

và tên thay thế. 

HD: C 2 H 7 N: 2 đồng phân amin. 

C 3 H 9 N: 4 đồng phân amin. 

C 4 H 11 N: 8 đồng phân amin. 

C 5 H 13 N: 17 đồng phân 

GV có thể hướng dẫn học sinh phân tích cách tính số đồng phân amin dựa vào quy tắc 

đếm và quy tắc nhân. 

Ví dụ 2: Viết các đồng phân amin có công thức phân tử C 7 H 9 N và C 8 H 11 N biết chúng 

đều có chứa vòng benzen. Cho biết bậc của mỗi amin vừa viết được và tên gọi của 

chúng. 


HD: C 7 H 9 N : 5 đồng phân 

C 8 H 11 N: 17 đồng phân 












Ví dụ 3: Viết công thức của các amin sau: metylamin, etanamin, phenylamin, 

đietylamin, N-metylpropan-2-amin, N,N-đimetyletanamin. 

HD: CH 3 NH 2 ; C 2 H 5 NH 2 ; C 6 H 5 NH 2 ; C 2 H 5 NHC 2 H 5 ; (CH 3 ) 2 CHNH-CH 3 ; C 2 H 5 N(CH 3 ) 2 



















Dạng 2: BÀI TẬP VỀ SO SÁNH LỰC BAZƠ 

1. Phương pháp 

Nguyên nhân gây ra tính bazơ của các amin là do trên nguyên tử N trên Amin còn một 

cặp electron tự do có thể nhận proton. Vì thế lực bazo của các min phụ thuộc vào độ 

linh động của cặp electron tự do trên nguyên tử nitơ: 

• Nhóm R đẩy electron sẽ làm tăng sự linh động của cặp electron tự do trên 

nguyên tử N nên lực bazơ tăng. R đẩy e càng mạnh thì tính bazơ càng mạnh. 

VD: lực bazơ CH 3 -CH 2 -CH 2 -NH 2 > CH 3 -CH 2 -NH 2 > CH 3 -NH 2 > H-NH 2 

• Nhóm R hút electron sẽ làm giảm sự linh động của cặp electron tự do trên 

nguyên tử N nên lực bazơ giảm. R hút e càng mạnh thì tính bazơ càng yếu. 

VD: lực bazơ H-NH 2 > C 6 H 5 -NH 2 > (C 6 H 5 ) 2 -NH> (C 6 H 5 ) 3 -N 

• Trong dãy ankylamin, amin bậc II có lực bazơ mạnh hơn amin bậc I, amin bậc 

II có lực bazơ lớn hơn amin bậc III. 

• Nếu trong nhân benzen có nhóm đẩy e thì tính bazơ tăng. Các nhóm hút e làm 

giảm tính bazơ 

VD: p-CH 3 OC 6 H 4 NH 2 > p- CH 3 C 6 H 4 NH 2 >C 6 H 5 NH 2 >p-ClC 6 H 4 NH 2 >p-NC- 

C 6 H 4 NH 2 >p- O 2 NC 6 H 4 NH 2 

2. Các ví dụ 

Câu 1: So sánh lực bazơ của các chất sau: 

a. Propylamin, etylpropylamin, trimetylamin. 

b. Anilin, amoniac, metylamin, etylamin, đimetylamin. 

c. Vinylamin, etylamin, Propylamin 

Giải 

a. CH 3 NHC 2 H 5 > CH 3 CH 2 CH 2 NH 2 > (CH 3 ) 3 N 

b. (CH 3 ) 2 NH> C 2 H 5 NH 2 >CH 3 NH 2 >NH 3 > C 6 H 5 NH 2 

c. CH 3 CH 2 CH 2 NH 2 > C 2 H 5 NH 2 > CH 2 =CHNH 2 

Câu 2: So sánh tính bazơ của các amin sau và xếp theo thứ tự tính bazơ giảm dần: 

a. (CH 3 ) 2 NH, C 6 H 5 NH 2 , (C 6 H 5 ) 2 NH, CH 3 NH 2 , NH 3 . 

b. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , C 6 H 5 NH 2 , NH 3 . 

c. p- O 2 NC 6 H 4 NH 2 , NH 3 , C 6 H 5 NH 2 , NaOH, CH 3 NH 2 . 

Giải: 

Nhóm đẩy electron sẽ làm tăng mật độ electron ở nguyên tử nitơ nên tính bazơ 

tăng.Nhóm hút e sẽ làm giảm mật độ electron ở nguyên tử nitơ nên tính bazơ giảm. 


a. nhóm đẩy e (CH 3 ) 2 mạnh hơn CH 3 , nhóm hút e (C 6 H 5 ) 2 - mạnh hơn C 6 H 5 -: 

(CH 3 ) 2 NH > CH 3 NH 2 > NH 3 .> C 6 H 5 NH 2 > (C 6 H 5 ) 2 NH 

b. C 2 H 5 NH 2 , CH 3 NH 2 , NH 3 , C 6 H 5 NH 2 , 

c. NaOH >CH 3 NH 2 > NH 3 >C 6 H 5 NH 2 > p- O 2 NC 6 H 4 NH 2 















C. BÀI TẬP ĐỊNH LƯỢNG 

Dạng 1: Đốt cháy amin 


* Công thức tổng quát của một số amin 

Amin thuộc loại 

Amin 

Amin đơn chức 

Công thức tổng quát 

C x H y N t (y≤ 2x+2+t, y và t cùng chẵn hoặc 

cùng lẻ) 

C x H y N (y≤ 2x+3) 

Amin no, đơn chức mạch hở C n H 2n+3 N (n ≥1) 

Amin no, mạch hở 

Amin đơn chức, chứa vòng benzen, 

mạch nhánh không có liên kết pi 

C n H 2n+2+ t N t 

C n H 2n-5 N (n≥ 6) 

• Dựa vào phản ứng cháy để xác định CTPT 1 số amin 

1) amin đơn chức 

* Đặt CTTQ của amin no đơn chức ( C n H 2n+3 N) hoặc amin đơn chức là: C x H y N 

Áp dụng CT: 

x 

y = nCO 

2 

2n 

H2O 

* Amin no đơn chức: 2 C n H 2n+3 N + (6n+3)/2 O 2 → 2nCO 2 + (2n+3)H 2 O+ N 2 

Số mol amin = 2 3 ( n H2O –n CO2 ) 

*Amin không no đơn chức có 1 lk đôi (C n H 2n+1 N) 

và 

2n 

2n + 3 

= nCO 

2 

n =? 

n 

H 2O 

2 C n H 2n+1 N + (6n+1)/2 O 2 → 2nCO 2 + (2n+1)H 2 O + N 2 

Số mol amin = 2 ( n H2O –n CO2 ) và 

2n 

2n + 1 

= nCO2 

n 

* Amin thơm: 2C n H 2n – 5 N + (6n-5)/2 O 2 → 2nCO 2 + (2n-5)H 2 O +N 2 

2) Amin bất kì: 

Đặt CTTQ là : C x H y N t 

Phương trình cháy: C x H y N t + ( x+y/4)O 2 → xCO 2 + y/2 H 2 O + t/2 N 2 

Từ ĐLBTKL ta có: n O2 phản ứng = n CO2 + ½ n H2O 

Lưu ý: Khi đốt cháy một amin ngoài không khí thì 


H 2O 

n N2 sau phản ứng =n N2 sinh ra từ phản ứng cháy của amin + n N2 có sẵn trong không khí 

m C = 12n CO2 ; m H =2n H2O ; m N = a-(m C + m H ) 

2.Các ví dụ: 

Ví dụ 1: Khi đốt cháy hoàn toàn m gam amin đơn chức X, thu được 16,80 lít khí CO 2 ; 2,80 















lít N 2 (các thể tích đo đktc) và 20,25 gam H 2 O. CTPT của X là : 

A. C 4 H 9 N. B. C 3 H 7 N. C. C 2 H 7 N. D. C 3 H 9 N. 

Cách 1 : 

Theo giả thiết ta có : 

n C = n CO2 = 16,8 0,75 

22, 4 = mol 

20, 25 

n H = 2n H2O = 2. = . 2,25 mol 

18 

2,8 

n N = 2n N2 = 2. = 0,25 mol 

22,4 

n C : n H : n N = 0,75: 2,25 : 0,25 = 

3:9 :1. CTPT của X là C 3 H 9 N. 

Giải: 

Cách 2 : 

Đối với các amin đơn chức thì phân tử có một nguyên tử N. 

n amin = n N = 2n N2 = 0,25 mol 

nCO 

2 

Số nguyên tử C trong amin là: = 3 

n 

a min 

2 H O 

n 

2 

Số nguyên tử H trong amin là : 

n 

a min 

CTPT của X là C 3 H 9 N. Đáp án D. 

= 9 

Ví dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin X bằng lượng không khí vừa đủ thu được 

17,6 gam CO 2 , 12,6 gam H 2 O và 69,44 lít N 2 (đktc). Giả thiết không khí chứa N 2 và O 2 

trong đó oxi chiếm 20% thể tích không khí. X có công thức là : 

A. C 2 H 5 NH 2 B. C 3 H 7 NH 2 C. CH 3 NH 2 D. C 4 H 9 NH 2 

Giải: 

n C = n CO2 = 0,4 mol; n H = 2n H2O = 1,4 mol. 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố đối với oxi suy ra : 

2n 

n O2 = 

CO2 + nH 2O 

= 0,75; n N2 (KK) = 0,75.4= 3 mol 

2 

69, 44 

Do đó n N(hchc) = 2.( - 3) = 0,2 mol 

22, 4 

nC : nH: nN = 0,4 : 0,14 : 0,2 = 2: 7:1 


Căn cứ vào các phương án ta thấy công thức của X là C 2 H 5 NH 2 

Đáp án A. 

Ví dụ 3: Đốt cháy m gam hỗn hợp gồm 2 amin no đơn chức mạch hở thu được 28,6 

gam CO 2 và 18,45 gam H 2 O. m có giá trị là bao nhiêu? 















GIải 

Đặt công thức chung của 2 amin là C n H 2n+3 N. 

Ta có : 2 C n H 2n+3 N + (6n+3)/2 O 2 → 2nCO 2 + (2n+3)H 2 O+ N 2 

Số mol CO 2 = 28,6 = 0,65mol 

, số mol H 2 O = 18, 45 = 1,025mol 

44 

18 

Số mol amin = 2 3 ( n H2O –n CO2 ) = 0,25 mol 

Cách 1: m amin = m C + m H + m N = 0,65 x 12 + 1,025 x 2 + 0,25 x 14 = 13,35g 

Cách 2: 

2n 

= nCO2 

2n + 3 n 

H 2O 

= 0,65 

1,025 → n = 2,6 

→ m amin = n amin .M amin = 0,25 x (14x2,6+17) = 13,35 gam. 

Ví dụ 4: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai amin bậc một, mạch hở, no, đơn chức, kế 

tiếp nhau trong cùng dãy đồng đẳng thu được CO 2 và H 2 O với tỉ lệ số mol tương ứng 

là 1: 2. Tìm CTPT 2 amin. 

Giải 

Đặt công thức chung của 2 amin là C n H 2n+3 N. Ta có : 

2 C n H 2n+3 N + 

2n 

2n + 3 

= nCO 

2 

n 

H 2O 

(6n + 3) 

O 2 → 2nCO 2 + (2n+3)H 2 O+ N 2 

2 

= 1 2 → n = 1,5 

công thức 2 amin là CH 5 N và C 2 H 7 N. 

Ví dụ 5 : Đốt cháy hoàn toàn 5,4g một amin X đơn chức trong lượng vừa đủ không khí. 

Dẫn sản phẩm khí qua bình đựng nước vôi trong dư thu được 24g kết tủa và có 41,664 

lít (đktc) một chất khí duy nhất thoát ra. X tác dụng với HNO 2 tạo ra khí N 2 . X là: 

A. đimetylamin B. metylamin C. anilin D. Etylamin. 

Đặt công thức amin là C x H y N. Ta có : 

GIải 

C x H y N + 4 x + y 

O2 → x CO 2 + y/2 H 2 O + ½ N 2 

4 

CO 2 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 + H 2 O 

0,24 mol 0,24 mol 

Gọi số mol nguyên tử hiđro và nitơ trong amin lần lượt là a và b mol 

Theo định luật bảo toàn nguyên tố đối với oxi : 

→ số mol N 2 trong không khí bằng 4 n 

2 

O pu 

1 

a 

n 

O pu 

= n 

CO 

+ n 

2 2 2 H O 

= 0,24 + 

2 

4 


= 0,96 + a 

m = m m m 

min C 

+ 

a 

H 

+ 

N 

= 12.0,24 + a +14b = 5,4.(1) 

Áp dụng: n N2 sau phản ứng =n N2 sinh ra từ phản ứng cháy của amin + n N2 có sẵn trong không khí 















→ 0,96 + a + b/2 = 41,664 = 1,86 (2) 

22, 4 

Từ (1) và (2) ta có: a = 0,84 mol, b = 0,12 mol 

→ x : y :1 = 0,24 : 0,84 : 0,12 = 2 : 7 : 1. 

→ công thức phân tử của amin là C 2 H 7 N. 

Vì X tác dụng với HNO 2 tạo khí N 2 nên X là amin bậc 1: C 2 H 5 NH 2 (etylamin) 

D 

Chọn 

Ví dụ 6: Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin X bằng một lượng không khí vừa đủ 

thu được 17,6 gam CO 2 , 12,6 gam H 2 O và 69,44 lít N 2 (đktc). Giả thiết không khí chỉ 

gồm O 2 và N 2 , trong đó O 2 chiếm 20% thể tích không khí. Tìm CTPT của X? 

Đặt công thức amin là C x H y N. Ta có: 

Giải 

C x H y N + 4 x + y 

O2 →x CO 2 + y/2 H 2 O + ½ N 2 

4 

n CO2 = 0,4 mol. n H2O = 0,7 mol n N2 = 3,1 mol 

1 

n 

O pu 

= n 

CO 

+ n 

2 2 2 H O 

= 0,4 + 0,35 = 0,75 mol 

2 

→ n N2 kk = 4n O2 = 4.0,75 = 3 mol. 

→ n N2(amin) = 3,1 -3 = 0,1 mol 

→ x : y : z = 0,4 : 1,4 : 0,2 = 2 : 7 : 1 

→ công thức phân tử của amin là C 2n H 7n N n . Ta có : 2.2n + 2 + n ≥ 7n n = 1 

Vậy X là : C 2 H 7 N. 

Ví dụ 7: Amin X khi tác dụng với dung dịch HCl dư thu được muối dạng 

C n H m (NH 3 Cl) 2 . Đốt cháy 0,1 mol X bằng một lượng oxi dư, rồi cho hỗn hợp sau phản 

ứng (gồm CO 2 , H 2 O, N 2 và O 2 dư) lội chậm qua dung dịch nước vôi trong dư thấy khối 

lượng dung dịch sau phản ứng giảm 7,8 gam so với khối lượng nước vôi ban đầu và 

thu được 30 gam kết tủa. Xác định các CT thỏa mãn của X. 

Theo bài X có dạng C n H m (NH 2 ) 2 

CO 2 + Ca(OH) 2 → CaCO 3 + H 2 O 

0,3 0,3 

(30 − 7,8 − 40.0,3) 

Số mol H 2 O = = 0,5 mol 

18 

nCO 

2 

2n 

2 

n= = 3 ; m + 4= H O 

= 10; → m =6 

n 

n 

X 

Vậy công thức phân tử X là C 3 H 6 (NH 2 ) 2 

X 

Giải: 


Ví dụ 8: Hỗn hợp khí X gồm O 2 và O 3 có tỉ khối so với Hiđro là 22. Hỗn hợp khí Y 

gồm metylamin và etylamin có tỉ khối với H 2 là 17,833. Để đốt cháy hoàn toàn V 1 lít 















Y cần vừa đủ V 2 lít X (biết sản phẩm cháy gồm CO 2 , H 2 O và N 2 , các chất khi đo ở 

cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Tính tỉ lệ V 1 : V 2 ? 

Giải: 

Đặt công thức chung của hai amin là C n H 2n+3 N (n là số nguyên tử C trung bình) 

Theo bài hỗn hợp có tỉ khối với H 2 là 17,833 →14n+ 17= 17,833.2 → n= 4 3 

C n H 2n+3 N + (3n + 3 2 ) O → n CO 2 + (n + 3 2 ) H 2O + 1 2 N 2 

1 mol (3n + 3 2 ) 

Ta có m X = 16(3. 4 3 + 3 2 )= 88 →n X = 2 mol 

→ V 1 : V 2 = 1 : 2. 

Ví dụ 9: Hỗn hợp khí A chứa propan và 1 amin đơn chức. Lấy 6 lít A trộn với 30 lít 

oxi rồi đốt. Sau phản ứng thu được 43 lít hỗn hợp gồm hơi nước, khí cacbonic, nitơ và 

oxi dư. Dẫn hỗn hợp này qua H 2 SO 4 đặc thì thể tích còn lại là 21 lít. Sau đó qua dung 

dịch NaOH dư thì còn lại 7 lít. Các thể tích đo ở cùng điều kiện. XĐ CTPT của amin? 

Theo bài V CO2 = 21- 7 = 14 lít. 

V H2O = 43- 21 = 22 lít 

Giải: 

Bảo toàn nguyên tố với oxi: 30. 2 = 2V CO2 + V H2O + 2V O2 dư 

V O2 dư = 5 lít. Suy ra V N2 = 2 lít 

V CxHyN = 4 lít , V C3H8 = 2 lít 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố với 

C: 2.3 + x. 4= 14 → x= 2 

H : 4. y+ 8. 2 = 22.2 → y = 7 

Vậy CTPT của amin là C 2 H 7 N 

Ví dụ 10 : Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một amin no,mạch hở X bằng oxi vừa đủ thu 

được 0,5 mol hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Cho 4,6 gam X tác dụng với dung dịch HCl 

dư. Tính số mol HCl đã phản ứng. 

Giải 


Gọi CTTQ của amin no, mạch hở là C n H 2n+2-x (NH 2 ) x 

C n H 2n+2-x (NH 2 ) x →n CO 2 + (2 n + 2 + x ) x 

H 2 O + N2 

2 

2 

4 

3 















0,1 0,1n 

(2n 

+ 2 + x) 

x 

.0,1 0,1 mol 2 

Ta có: 0,1n + ( (2 n + 2 + x ) x 

.0,1 + 0,1 )= 0,5 2 

2 

→4n + x= 8. Cặp nghiệm phù hợp là n= 1 ; x=2 

→ CTPT của amin CH 2 (NH 2 ) 2 →n CH2(NH2)2 = 4,6 

46 

Phản ứng với HCl : CH 2 (NH 2 ) 2 + 2HCl → CH 2 (NH 3 Cl) 2 

→n HCl = 0,2 mol 

2 

0,1 0,2 

Dạng 2 : Bài toán về tính bazơ của amin 


Một số điều chú ý về tính bazơ của amin : 

= 0,1 mol 

+ Các amin đều phản ứng được với các dung dịch axit như HCl, HNO 3 , H 2 SO 4 , CH 3 COOH, 

CH 2 =CHCOOH…. Bản chất của phản ứng chính là phản ứng của amin với proton tạo 

muối amoni. 

–NH 2 + H + + 

→ NH 3 

(Phản ứng xảy ra tương tự với amin bậc 2, 3) 

+ Các amin no cũng phản ứng được với dung dịch muối của một số kim loại tạo hidroxit 

không tan. 3-NH 2 + Fe 3+ + 

+ 3H 2 O → 3-NH 3 + Fe(OH) 3 

(Phản ứng xảy ra tương tự với amin bậc 2, 3) 

Phương pháp giải bài tập amin chủ yếu là dùng định luật bảo toàn khối lượng. Đối với các 

amin chưa biết số nhóm chức thì số chức amin = số mol H + / mol amin. 

2. Các ví dụ : 

Ví dụ 1 : X là hợp chất hữu cơ chứa C, H, N ; trong đó nitơ chiếm 15,054% về khối lượng. X 

tác dụng với HCl tạo ra muối có dạng RNH 3 Cl. Công thức của X là 

A. CH 3 –C 6 H 4 –NH 2 . B. C 6 H 5 –NH 2 . C. C 6 H 5 –CH 2 –NH 2 . D. C 2 H 5 –C 6 H 4 –NH 2 

Giải: 

Vì X tác dụng với dung dịch HCl tạo muối RNH 3 Cl nên X có dạng RNH 2 . Trong X nitơ 

chiếm 15,05% về khối lượng nên ta có : 

14 

. 100 = 15,05→R = 77; R là C 6 H 5 - . 

R +16 

Công thức của X là C 6 H 5 –NH 2 . 

Ví dụ 2: Cho 4,6 gam amin hai chức X phản ứng hết với dung dịch HCl, sinh ra 11,9 gam 

muối. 


a)Xác định công thức phân tử của X. 















b)Cho 3,45 gam X phản ứng hết với HNO 2 , rồi cho toàn bộ sản phẩm hữu cơ sinh ra tác dụng 

với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được m gam Ag. Tính gía trị của m. 

a) Theo định luật bảo toàn khối lượng: 

Giải 

m HCl + m X = m muối → m HCl = m muối - m X = 11,9- 4,6 = 7,3 gam 

→ n HCl = 7,3 

36,5 = 0,2 mol → n X = 1 2 n HCl = 0,1 mol. 

→M X = 4,6 

0,1 = 46 gam/mol → X là CH 2(NH 2 ) 2 

b) CH 2 (NH 2 ) 2 + 2 HNO 2 → HCHO + 2 N 2 +3 H 2 O 

0,05 → 0,05 

HCHO + a [Ag(NH 3 ) 2 ]OH → (NH4) 2 CO 3 + 6 NH 3 + 4 Ag ↓ + 2 H 2 O 

0,05 → 0,2 

→ m= 0,2 . 108= 21,6 gam 

Ví dụ 3 : Cho 0,25 mol hỗn hợp X gồm Amin đơn chức X 1 , và Amin đơn chức X 2 tác 

dụng vừa đủ với 350 ml dung dịch HCl 1M, sinh ra 23,425 gam muối. Xác định công 

thức phân tử của X 1 va X 2 

n HCl = 0,35.1= 0,35 mol 

Giải 

Gọi x,y lần lượt là số mol của X 1 và X 2 , Ta có hệ: 

x+y= 0,25 

x+2y= 0,35 

x=0,15 

y=0,1 

Theo định luật bảo toàn khối lượng: 

m X + m HCl = m muối 

→ m X = m muối - m HCl = 23,425- 36,5. 0,35=10,65 gam 

Khối lượng phân tử trung bình của X là 10,65: 0,25 = 42,6 


Suy ra có một amin là CH 3 NH 2 (M= 31) 

Khối lượng phân tử của amin còn lại là M 2 = (10,65- 21. 0,5)/ 0,1= 60 

Vậy X 2 là C 2 H 4 (NH 2 ) 2 















Ví dụ 4: Cho 29,8 gam hỗn hợp 2 amin đơn chức kế tiếp nhau tác dụng hết với dung 

dịch HCl, làm khô dung dịch thu được 51,7 gam muối khan. Công thức phân tử của 2 

amin là 

A. C 2 H 7 N và C 3 H 9 N B. CH 5 N và C 2 H 7 N 

C. C 3 H 9 N và C 4 H 11 N D. C 3 H 7 N và C 4 H 9 N 

Giải: 

Số mol amin = số mol HCl = (51,7 – 29,8) : 36,5 = 0,6 mol 

Khối lượng phân tử trung bình của amin là 29,8 : 0,6 = 49,667 gam/mol 

→ M 1 = 45 (C 2 H 7 N) < 49,667< M 2 = 59 (C 3 H 9 N) → đáp án A. 

Ví dụ 5: Hỗn hợp X gồm C 6 H 5 OH, C 6 H 5 NH 2 . Lấy m gam hỗn hợp X tác dụng vừa đủ 

với 200 ml dung dịch HCl 1M thu được hỗn hợp Y. Cho hỗn hợp Y tác dụng hết với 

500ml dung dịch NaOH 1M, rồi làm khô thấy còn lại 31,3 gam chất rắn khan. Giá trị 

của m là 

A. 14. B. 28. C. 18,7. D. 65,6 

C 6 H 5 NH 2 + HCl → C 6 H 5 NH 3 Cl 

0,2 0,2 0,2 

Giải: 

C 6 H 5 NH 3 Cl + NaOH → C 6 H 5 NH 2 + NaCl + H 2 O 

0,2 0,2 0,2 

C 6 H 5 OH + NaOH → C 6 H 5 ONa + H 2 O 

x x x 

Chất rắn gồm NaCl, C 6 H 5 ONa, NaOH dư (nếu có) 

→ 58,5 . 0,2 + 116x + 40 .(0,3- x) = 31,3 → x= 0,1 mol 

→ m = 93. 0,2 + 94. 0,1 = 28 gam. Đáp án B. 

Ví dụ 6: Hỗn hợp X gồm metylamin, etylamin và propylamin có tổng khối lượng 21,6 

gam là và tỉ lệ về số mol là 1: 2 :1. Cho hỗn hợp X trên tác dụng hết với dung dịch HCl 

thu được dung dịch chứa bao nhiêu gam muối? 


Giải: 

Gọi số mol của CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 và C 3 H 7 NH 2 lần lượt là x, 2x, x mol. 

Ta có: 

31.x + 45.2x + 59.x = 21,6 → x = 0,12 mol 















Vì X gồm các amin đơn chức nên n X = n HCl = 4x = 0,48 mol. 

Áp dụng: m muối = m amin + m axit 

→ Khối lượng muối thu được là 21,6 + 0,48 . 36,5 = 39,12 gam. 

Ví dụ 7: Cho 20 gam hỗn hợp gồm 3 amin no, đơn chức, tác dụng vừa đủ với dung 

dịch HCl 1M. Cô cạn dung dịch thu được 31,68 gam muối. Thể tích dung dịch HCl đã 

dùng là bao nhiêu? 

Pư: RN + HCl → RNHCl 

Giải 

m axit = m muối – m amin = 31,68 – 20 = 11,68 gam → n axit = 0,32 mol 

→ V HCl = 0,32 : 1 = 0,32 lít = 320 ml 

Ví dụ 8: Hỗn hợp X gồm ba amin no, đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau (được trộn 

theo thứ tự khối lượng mol phân tử tăng dần với tỉ lệ số mol tương ứng là 1 : 10: 5). 

Cho 20 gam X tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ. Cô cạn dung dịch thu được sao 

phản ứng thu được 31,68 gam hỗn hợp muối. Tìm CTPT của ba amin trên 

Giải: 

m axit = m muối – m amin = 31,68 – 20 = 11,68 gam → n axit = 0,32 mol 

Vì các amin đơn chức nên n amin = n axit = 0,32 mol. 

Gọi công thức của các amin theo chiều tăng phân tử khối lần lượt là RN, 

RCH 2 N, RC 2 H 4 N có số mol tương ứng là: x, 10x, 5x 

→ 16x = 0,32 → x = 0,02 mol. 

Ta có phương trình: (R+14).0,02 + (R +28).0,2 + (R + 42).0,1 = 20a 

→ R = 31 (C 2 H 7 ) 

Vậy công thức của 3 amin là: C 2 H 7 N, C 3 H 9 N và C 4 H 11 N. 

Ví dụ 9: Để trung hòa 25 gam dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 12,4% 

cần dùng 100ml dung dịch HCl 1M. Công thức phân tử của X là: 

A. C 3 H 5 N. B. C 2 H 7 N C. CH 5 N D. C 3 H 7 N 

Gọi CTTQ của amin là RNH 2 

Giải: 

Ta có m RNH2 = 25. 12,4: 100= 3,1 gam 

n HCl = 0,1.1= 0,1 mol 

phương trình: RNH 2 + HCl → RNH 3 Cl 

0,1 0,1 

M RNH2 = 3,1: 0,1 = 31. →M R = 15 → R là CH 3 


CTPT của amin là CH 3 NH 2 hay CH 5 N 

Dạng 4: Bài tập về muối amoni 

1. Phương pháp giải 

Một số điều lưu ý trong phản ứng của muối amoni với dung dịch kiềm 

+ Dấu hiệu xác định một chất là muối amoni là : Khi hợp chất đó tác dụng với dung 















dịch kiềm sẽ giải phóng hợp chất làm xanh giấy quỳ. 

+ Các loại muối amoni gồm : 

- Muối amoni của amin hoặcạnH 3 với axit vô cơ như HCl, HNO 3 , H 2 SO 4 , 

H 2 CO 3 ….Muối amoni của amin no với HNO 3 có công thức phân tử là C n H 2n+4 O 3 N 2 ; 

muối amoni của amin no với H 2 SO 4 có hai dạng : muối axit là C n H 2n+5 O 4 NS; muối 

trung hòa là C n H 2n+8 O 4 N 2 S; muối amoni của amin no với H 2 CO 3 có hai danjg : muối 

axit là C n H 2n+3 O 3 N; muối trung hòa là C n H 2n+6 O 3 N 2 . 

- Muối amoni của amin hoặcạnH 3 với axit hữu cơ như HCOOH, CH 3 COOH, 

CH 2 =CHCOOH…. Muối amoni của amin no với axit no, đơn chức có công thức phân tử 

là C n H 2n+3 O 2 N; Muối amoni của amin no với axit không no, đơn chức, phân tử có một 

liên kết đôi C=C có công thức phân tử là C n H 2n+1 O 2 N. 

Để làm tốt bài tập dạng này thì điều quan trọng là cần phải xác định được công thức của 

muối amoni. Sau đó viết phương trình phản ứng để tính toán lượng chất mà đề bài yêu cầu. 

Nếu đề bài yêu cầu tính khối lượng chất rắn sau khi cô cạn dung dịch thì cần lưu ý thành 

phần của chất trên là muối và có thể có kiềm dư. Nếu gặp bài tập hỗn hợp muối amoni thì 

nên sử dụng phương pháp trung bình kết hợp với định luậtt bảo toàn khối lượng để tính toán. 

2. Các ví dụ minh họa 

Ví dụ 1: Có bao nhiêu đồng phân có công thức phân tử C 2 H 7 O 2 N vừa tác dụng với dung dịch 

NaOH vừa tác dụng với dung dịch HCl. 

HD : Có 2 đồng phân là : HCOONH 3 CH 3 và CH 3 COONH 4 

Ví dụ 2: A có CTPT là C 3 H 10 O 2 N 2 . A tác dụng với NaOH cho khí NH 3 , A tác dụng với axit 

vô cơ cho muối của amin bậc 1, Tìm CTCT của A và viết phản ứng của A với Ba(OH) 2 , 

H 2 SO 4 . 

HD : 

A + NaOH NH 3 nên A là muối amoni. 

A + axit vô cơ muối của amin bậc 1 A chứa nhóm –NH 2 trong phân tử. 

CTCT A là : H 2 NCH 2 CH 2 COONH 4 hoặc CH 3 CH(NH 2 )COONH 4 . 

Ví dụ 3: Cho 0,1 mol chất X:C 2 H 8 O 3 N 2 tác dụng với dung dịch chứa 0,2 mol NaOH đun nóng 

thu được chất khí làm xanh giấy quỳ ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam 

chất rắn khan. Giá trị của m là 

A. 5,7 gam. B. 12,5 gam. C. 15 gam. D. 21,8 gam 

Hướng dẫn 

Vì X tác dụng với dung dịch NaOH đun nóng thu được khí làm xanh giấy quỳ ẩm nên X 

là muối amoni. Căn c vào công thức củaX ta suy ra X là muối amoni củaamin no vớiaxit 

nitric. Công thức của X là C 2 H 5 NH 3 NO 3 hoặc (CH 3 ) 2 NH 2 NO 3 . 

Phương trình phản ứng : 

C 2 H 5 NH 3 NO 3 + NaOH → C 2 H 5 NH 2 + NaNO 3 + H 2 O (1) 


mol: 0,1 → 0,1 → 0,1 

Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,1 mol) và NaNO 3 (0,1 

mol). Khối lượng chất rắn là : 

m = 0,1.40 + 0,1.85 = 12,5 gam. Đáp án B. 















Ví dụ 4: Cho 0,1 mol chất X có công thức C 2 H 12 O 4 N 2 S tác dụng với dung dịch chứa 0,2 mol 

NaOH đun nóng thu được chất khí làm xanh giấy quỳ ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch 

Y thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là 

A. 28,2 gam. B. 26,4 gam. C. 15 gam. D. 20,2 gam. 


Vì X tác dụng với dung dịch NaOH đung nóng thu được khí làm xanh giấy quỳ ẩm nên X 

là muối amoni. Căn cứ vào công thức của X ta suy ra X là muối amoni của amin no với axit 

sunfuric. Công thức củaX là (CH 3 NH 3 ) 2 SO 4 . 

Phương trình phản ứng : 

(CH 3 NH 3 ) 2 SO 4 + 2NaOH → 2CH 3 NH 2 + Na 2 SO 4 + 2H 2 O (1) 

mol: 0,1 → 0,2 → 0,1 

Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,15 mol) và Na 2 SO 4 

(0,1 mol). Khối lượng chất rắn là : 

m = 0,15.40 + 0,1.142 = 20,2 gam. Đáp án B. 

Ví dụ 5: Cho 18,6 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử C 3 H 12 O 3 N 2 phản ứng hoàn toàn 

với 400 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn 

khan. Giá trị của m là 

A. 19,9. B. 15,9. C. 21,9. D. 26,3. 


Căn cứ vào công thức phân tử của X là C 3 H 12 O 3 N 2 và X phản ứng được với NaOH nên X 

là muối amoni. Công thức cấu tạo của X là (CH 3 NH 3 ) 2 CO 3 . 

Phương trình : 

(CH 3 NH 3 ) 2 CO 3 + 2NaOH → 2CH 3 NH 2 + Na 2 CO 3 + 2H 2 O (1) 

mol: 0,15 → 0,3 → 0,15 

Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,1 mol) và Na 2 CO 3 


m = 0,1.40 + 0,15.106 = 19,9 gam. Đáp án A. 

Ví dụ 6: Cho 16,05 gam hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử là C 3 H 9 O 3 N phản ứng hoàn 

toàn với 400 ml dung dịch NaOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất 

rắn khan. Giá trị của m là 

A. 19,9. B. 15,9. C. 21,9. D. 26,3. 


Căn cứ vào công thức phân tử của X là C 3 H 9 O 3 N và X phản ứng được với NaOH nên X là 

muối amoni. Công thức cấu tạo của X là C 2 H 5 NH 3 HCO 3 hoặc (CH 3 ) 2 NH 2 HCO 3 . 

Phương trình : 

C 2 H 5 NH 3 HCO 3 + 2NaOH → C 2 H 5 NH 2 + Na 2 CO 3 + 2H 2 O (1) 

mol: 0,15 → 0,3 → 0,15 


Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,1 mol) và Na 2 CO 3 


m = 0,1.40 + 0,15.106 = 19,9 gam. Đáp án A. 















Ví dụ 7: A có công thức phân tử là C 2 H 7 O 2 N. Cho 7,7 gam A tác dụng với 200 ml dung dịch 

NaOH 1M thu được dung dịch X và khí Y, tỉ khối của Y so với H 2 nhỏ hơn 10. Cô cạn dung 

dịch X thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là 

A. 12,2 gam. B. 14,6 gam. C. 18,45 gam. D. 10,7 gam. 


Theo giả thiết suy ra A là muối amoni, khí Y là NH 3 hoặc amin. Vì M Y < 20 nên Y là 

NH 3 . Từ đó suy ra X là CH 3 COONH 4 . Phương trình phản ứng : 

CH 3 COONH 4 + NaOH → NH 3 + CH 3 COONa + H 2 O (1) 

mol: 0,1 → 0,1 → 0,1 

Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được chất rắn gồm NaOH dư (0,1 mol) và 

CH 3 COONa (0,1 mol). Khối lượng chất rắn là : 

m = 0,1.40 + 0,1.82 = 12,2 gam. Đáp án A. 

Ví dụ 8: Cho 1,82 gam hợp chất hữu cơ, mạch hở X có công thức phân tử C 3 H 9 O 2 N tác 

dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, đun nóng thu được khí Y và dung dịch Z. Cô cạn Z thu 

được 1,64 gam muối khan. Tên gọi của X là : 

A. Etylamoni fomat. B. Đimetylamoni fomat. 

C. Amoni propionat. D. Metylamoni axetat. 

Hướng dẫn: 

Theo giả thiết suy ra X là muối amoni, đặt công thức của X là RCOONH 3 R’. 

Phương trình: 

RCOONH 3 R’ + NaOH → RCOONa + R’NH 2 + H 2 O (1) 

mol: 0,02 →0,02 → 0,02 

Theo (1) và giả thiết ta có : R + 67 = 82 ⇒ R = 15 (CH 3 –) ⇒ R’ = 15 (CH 3 –). 

Công thức của X là CH 3 COONH 3 CH 3 , tên của X là metylamoni axetat. Đáp án D. 

D. BẢNG MÔ TẢ 4 MỨC YÊU CẦU CẦN ĐẠT CỦA CÁC LOẠI CÂU HỎI/ BÀI TẬP 

KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ TRONG QUÁ TRÌNH DẠY HỌC CHUYÊN ĐỀ 

Loại câu 

hỏi/bài tập 

Câu hỏi/ bài tập 

định tính 

Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao 

- Nêu được 

khái niệm của 

amin. 

- Nêu được đặc 

điểm cấu tạo 

phân tử của 

- Giải thích tính 

tan trong nước và 

nhiệt độ sôi của 

amin. 

- Giải thích 

nguyên nhân gây 

- Vận dụng 

kiến thức đã 

học vào các 

trường hợp giả 

định: ví dụ suy 

luận tính chất 

từ cấu tạo và 

Tìm hiểu một số 

amin trong thực 

vật, động vật và sử 

dụng an toàn, hiệu 


quả. 

- So sánh tính bazơ 
















định lượng 

amin. 

- Nhận diện 

được một số 

amin thông qua 

công thức hoặc 

tên gọi. 

-Nêu được tính 

chất vật lí, hóa 

học của amin. 

−Nêu 

phương 

được 

pháp 

điều chế anilin. 

ra tính bazơ của 

amin. 

−Minh 

họa/chứng minh 

được tính chất 

hoá học của amin 

bằng các phương 

trình hóa học. 

- Gọi tên amin. 

ngược lại, đề 

xuất biện pháp 

xử lí các hiện 

tượng, vấn đề 

giả định, nhận 

biết, tinh chế, 

tách chất, 

- Viết các đồng 

phân amin. 

-Xác 

CTPT, 

định 

CTCT 

của amin dựa 

vào phần trăm 

khối lượng các 

nguyên 

tố, 

phản ứng đốt 

cháy… 

- Bài tập định 

lượng liên quan 

đến tính bazơ 

của amin. 

- Bài tập định 

lượng về anilin. 

của các amin và 

của amin với 

amoniac. 

- So sánh nhiệt độ 

sôi của amin với 

các HCHC khác. 

- Các bài tập định 

lượng liên quan 

đến hỗn hợp amin. 

- Bài tập liên quan 

đến muối của axit 

hữu cơ và amin 

RCOONH 3 R’ 

















gắn với thực 

hành thí 

nghiệm 

Mô tả và nhận 

biết được các 

hiện tượng TN: 

anilin tác dụng 

với dung dịch 

Br 2 ,các amin ở 

thể khí tác dụng 


HCl đặc. 

Giải thích được 

các hiện tượng 

thí 

nghiệm: 

anilin tác dụng 


Br 2 ,các amin ở 

thể khí tác dụng 


HCl đặc. 

Giải thích được 

một số hiện 

tượng liên quan 

đến thực tiễn: 

khử mùi tanh 

của cá bằng 

giấm ăn; rửa 

ống 

đựng 

nghiệm 

anilin 

bằng dung dịch 

axit... 

Phát hiện được một 

số hiện tượng trong 

thực tiễn và sử 

dụng kiến thức hóa 

học để giải thích. 
















E. TỰ LUYỆN 

1. LÝ THUYẾT 

* Mức độ nhận biết 

Câu 1:Công thức tổng quát của amin no đơn chức, mạch hở là 

A. C nH 2n+1N . B. C nH 2n+1NH 2. C. C nH 2n+3N. D. C xH yN. 

Câu 2: Cho các chất có cấu tạo như sau: (1) CH 3-CH 2-NH 2, (2) CH 3-NH-CH 3, 

(3) CH 3-CO- NH 2, (4) NH 2-CO-NH 2, (5) NH 2-CH 2–COOH, (6) C 6H 5-NH 2, 

(7) C 6H 5NH 3Cl, (8) C 6H 5-NH-CH 3, (9)CH 2=CH-NH 2. Các chất thuộc loại amin là 

A. (1); (2); (6); (7); (8). B. (1); (3); (4); (5); (6); (9). 

C. (3); (4); (5). D. (1); (2); (6); (8); (9). 

Câu 3:Chất nào dưới đây là amin bậc II? 

A. H 2NCH 2NH 2. B. (CH 3) 2CHNH 2. C. CH 3NHCH 3. D. (CH 3) 3N. 

Câu 4: Phenylamin là amin 

A. bậc II. B. bậc I. C. bậc IV. D. bậc III. 

Câu 5:Trong các amin sau: (1) CH3CH(CH3)NH2; (2) H2NCH2CH2NH2; (3) 

H3CH2CH2NHCH3. Amin bậc I là 

A. (1), (2). B. (1), (3). C. (2), (3). D. (2). 

Câu 6: Anilin (C6H5NH2) và phenol (C6H5OH) đều có phản ứng với 

A. dung dịch NaCl. B. dung dịch HCl. C. nước Br2. D. dung dịch 

NaOH. 

Câu 7: Ứng dụng nào sau đây không phải của amin 

A. Công nghiệp nhuộm. B. Công nghiệp dược. 

C. Công nghiệp tổng hợp hữu cơ. D. Công nghiệp giấy. 

* Mức độ thông hiểu 

Câu 8: Phát biểu nào sau đây luôn đúng với amin 

A.Khối lượng phân tử của amin đơn chức luôn là số lẻ. 

B.Tính bazơ của các amin đều mạnh hơn NH 3. 

C.Khi đốt cháy amin thu được n H2O > n CO2 thì amin đó là no, đơn chức, mạch hở. 

D. Khi đốt cháy hoàn toàn a mol amin thì thu được a/2 mol N 2 

Câu 9: Nguyên nhân gây nên tính bazơ của amin là 

A. Do amin tan nhiều trong H 2O. 

B. Do phân tử amin bị phân cực mạnh. 

C. Do nguyên tử N có độ âm điện lớn nên cặp electron chung của N và H bị hút về phía 

N. 

D. Do nguyên tử N còn cặp eletron tự do nên phân tử amin có thể nhận proton. 

Câu 10:Để lâu anilin trong không khí, nó dần dần ngả sang màu nâu đen, do anilin 

A.tác dụng với oxi không khí. 

B.tác dụng với khí cacbonic. 

C.tác dụng với oxi không khí và hơi nước. 
















D.tác dụng với H 2S trong không khí, sinh ra muối sunfua có màu đen. 

Câu 11: Phát biểu nào dưới đây không đúng? 

A.Propan-2-amin (isopropyl amin) là một amin bậc hai. 

B.Tên gọi thông dụng của benzen amin (phenyl amin) là anilin. 

C.Có bốn đồng phân cấu tạo amin có cùng công thức phân tử C 3H 9N. 

D.Dãy đồng đẳng amin no, đơn chức , mạch hở có công thức C nH 2n+3N. 

Câu 12: Ancol và amin nào sau đây cùng bậc 

A. (C 6H 5) 2NH và C 6H 5CH 2OH. B. C 6H 5NHCH 3 và C 6H 5CH(OH)CH 3. 

2011) 

C. (CH 3) 3OH và (CH 3) 3CNH 3. D. (CH 3) 2CHOH và (CH 3) 2CHNH 2. 

Câu 13: Phát biểu nào dưới đây là không đúng? 

A. Etylamin dễ tan trong H2O do có tạo liên kết H với nước 

(Trích đề thi tuyển sinh ĐH – CĐ khối B – 

B. Nhiệt độ sôi của ancol cao hơn so với hiđrocacbon có phân tử khối tương đương do 

có liên kết H giữa các phân tử ancol. 

C. Ancol tan trong H 2O vì có tạo liên kết H với nước. 

D. Metylamin là chất lỏng có mùi khai, tương tự như amoniac. 

Câu 14: Trong số các chất sau: C 2H 6; C 2H 5Cl; C 2H 5NH 2; CH 3COOC 2H 5; 

CH 3COOH; CH 3CHO; CH 3OCH 3 những chất tạo được liên kết H liên phân tử là 

A. C 2H 6. B. CH 3COOCH 3. 

C. CH 3CHO; C 2H 5Cl. D. CH 3COOH; C 2H 5NH 2. 

Câu 15:Metylamin dễ tan trong H 2O do nguyên nhân nào sau đây? 

A. Do nguyên tử N còn cặp electron tự do dễ nhận H + của H 2O. 

B. Do metylamin có liên kết H liên phân tử. 

C. Do phân tử metylamin phân cực mạnh. 

D. Do phân tử metylamin tạo được liên kết H với H 2O. 

Câu 16:Cho các chất: CH 3NH 2, C 2H 5NH 2, CH 3CH 2CH 2NH 2. Theo chiều tăng dần phân tử 

khối thì 

A. Nhiệt độ sôi tăng dần, độ tan trong nước tăng dần. 

B. Nhiệt độ sôi giảm dần, độ tan trong nước tăng dần. 

C. Nhiệt độ sôi tăng dần, độ tan trong nước giảm dần. 

D. Nhiệt độ sôi giảm dần, độ tan trong nước giảm dần. 

Câu 17: Nhiệt độ sôi của C4H10 (1), C2H5NH2 (2), C2H5OH (3) tăng dần theo thứ tự 

A. (1) < (2) < (3) B. (1) < (3) < (2) C. (2) < (3) < (1) D. (2) < (1) < (3) 

Câu 18: Cho các chất sau: ancol etylic (1), etylamin (2), metylamin (3), axit axetic (4). 

Thứ tự tăng dần về nhiệt độ sôi là 

A. (2) < (3) < (4) < (1) B. (2) < (3) < (4) < (1) 

C. (3) < (2) < (1) < (4) D. (1) < (3) < (2) < (4) 

Câu 19: Trong cá c chấ t C 2H 6, CH 3NH 2, CH 3Cl và CH 4, chất có nhiệt độ sôi cao nhất là 
















A. C 2H 6 B. CH 3NH 2. C. CH 3Cl D. CH 4 

Câu 20: Hãy chỉ ra câu không đúng trong các câu sau? 

A. Tất cả các amin đều có khả năng nhận proton. 

B. Tính bazơ của các amin đều mạnh hơn NH 3. 

C. Công thức của amin no đơn chức, mạch hở là C nH 2n + 3N. 

D. Metylamin có tính bazơ mạnh hơn ammoniac. 

Câu 21: Lí do nào sau đâygiải thích tính bazơ của etylamin mạnh hơn amoniac? 

A. Nguyên tử N còn đôi electron chưa tạo liên kết. 

B. Ảnh hưởng đẩy electron của nhóm -C2H5.. 

C. Nguyên tử N có độ âm điện lớn. 

D. Nguyên tử nitơ ở trạng thái lai hoá. 

Câu 22: Phản ứng nào dưới đây không thể hiện tính bazơ của amin? 

A. CH3NH2 + H2O → CH3NH3 + + OH - 

B. C6H5NH2 + HCl → C6H5NH3Cl 

C. Fe 3+ + 3CH3NH2 + 3H2O → Fe(OH)3 + 3CH3NH3 + 

D.CH 3NH 2 + HNO 2 → CH 3OH + N 2 + H 2O. 

Câu 23:Chất nào dưới đây làm đổi màu quỳ tím sang màu xanh? 

A. CH 3NH 2. B. C 6H 5NH 2, CH 3NH 2. 

C. C 6H 5OH, CH 3NH 2 . D. C 6H 5OH, CH 3COOH. 

Câu 24: Cho dung dịch của các chất: CH 3NH 2, (CH 3) 2NH, (CH 3) 3N, C 6H 5NH 2. Số dung 

dịch làm xanh giấy quỳ tím là 

A. 1. B. 3. C. 2. D. 4. 

Câu 25: Nhúng quỳ tím vào dãy các dung dịch nào sau đây thì quỳ tím đều chuyển sang 

màu xanh? 

A. Phenol, anilin, natri axetat B. Ancol etylic, anilin,natri axetat 

C. Metylamin, natri phenolat, natri axetat D. Anilin, NH 3, natri axetat 

Câu 26: Dãy gồm các chất đều làm giấy quỳ tím ẩm chuyển sang màu xanh là 

A. anilin, metyl amin, amoniac . B. amoni clorua, metyl amin, natri 

hiđroxit. 

C. anilin, amoniac, natri hiđroxit D. metyl amin, amoniac, natri .axetat. 


2007) 

Câu 27: Trong các chất dưới đây, chất nào có lực bazơ mạnh nhất? 

A. NH3. B. C6H5CH2NH2. C. C6H5NH2. D. (CH3)2NH. 

Câu 28: Dãy nào dưới đây gồm các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần về tính bazơ? 

A. C6H5NH2, (C6H5 )2NH, CH3NH2, C2H5NH2, (C2H5)2NH. 


B. (CH3)2NH, C6H5NH2, C2H5NH2, (C2H5)2NH, (C6H5 )2NH. 

C. (C6H5 )2NH, C6H5NH2, CH3NH2, C2H5NH2, (C2H5)2NH. 















D. C 2H 5NH 2, CH 3NH 2, C 6H 5NH 2, (CH 3) 2NH, (C 6H 5) 2NH, (C 2H 5) 2NH. 

Câu 29: Cho các chất sau: etyl amin, đimetyl amin, anilin và amoniac. Thứ tự ứng với 

tính bazơ tăng dần là 

A. etyl amin < đimetyl amin < anilin








Câu 37:Phát biểu nào sau đây không đúng? 

A. Anilin là bazơ yếu hơn NH 3 vì ảnh hưởng hút electron của nhân benzen lên nhóm - 

NH 2 bằng hiệu ứng liên hợp. 

B. Anilin không làm thay đổi màu giấy quỳ tím ẩm. 

C. Anilin ít tan trong H 2O vì gốc C 6H 5-kị nước. 

D. Nhờ có tính bazơ, anilin tác dụng được với dung dịch brom. 

Câu 38:Phát biểu nào sau đây về anilin là sai? 

A. bazơ có khả năng làm quỳ tím hóa xanh. 

B. cho được kết tủa trắng với nước brom. 

C. tính bazơ yếu hơn amoniac. 

D. được điều chế trực tiếp từ nitrobenzen. 

Câu 39: Anilin tác dụng được với những chất nào sau đây:(1) Dung dịch H2SO4; (2) Dung 

dịch NaOH; (3) dung dịch Br2; (4) Na. 

A. 1,2. B. 3,4. C. 1,3. D. 2,3. 

Câu 40: Cho anilin tác dụng với các chất sau: dung dịch Br2, H2, CH3I, dung dịch HCl, 

dung dịch NaOH, HNO2. Số phản ứng xảy ra là. 

A. 3. B. 4. C. 5. D. 6. 

Câu 41: Cho các chất: etyl axetat, anilin, ancol (rượu) etylic, axit acrylic, phenol, 

phenylamoni clorua, ancol (rượu) benzylic, p-crezol. Trong các chất này, số chất tác dụng 

được với dung dịch NaOH là 

A. 3. B. 4. C. 5. D. 6. 

(Trích đề thi tuyển sinh ĐH – CĐ khối B – 2007) 

Câu 42: Cho dãy các chất: phenol, anilin, phenylamoni clorua, natri phenolat, etanol. Số 

chất trong dãy phản ứng được với NaOH (trong dung dịch) là 

A. 3. B. 2. C. 1. D. 4. 

(Trích đề thi tuyển sinh Cao đẳng – 2008) 

Câu 43: Cho dãy các chất: phenyl amoniclorua, benzyl clorua, isopropyl clorua, ancol 

benzylic, m-crezol, natriphenolat, anlyl clorua. Số chất trong dãy tác dụng được với NaOH 

loãng đun nóng là A. 5. B. 3. C. 4. D. 6. 

(Trích đề thi tuyển sinh ĐH – CĐ khối A – 2011) 

Câu 44: Cho các chất sau: C2H5OH, C6H5OH, C2H5NH2, dung dịch C6H5NH3Cl, dung 

dịch NaOH, CH3COOH, dung dịch HCl loãng. Cho từng cặp chất tác dụng với nhau có xúc 

tác, số cặp chất xảy ra phản ứng là 


A. 10. B. 9. C. 11. D. 8. 

Câu 45: Để tách riêng hỗn hợp khí CH4 và CH3NH2có thể dùng 

A. HCl. B. HCl rồi NaOH. C. NaOH rồi HCl. D. HNO2. 












Câu 46: Các hiện tượng nào sau đây mô tả không chính xác? 




A. Nhúng quỳ tím vào dung dịch etylamin thấy quỳ chuyển thành màu xanh. 

B. Phản ứng giữa khí metylamin và khí hidroclorua làm xuất hiện ”khói trắng”. 

C. Nhỏ vài giọt dung dịch nước brom vào ống nghiệm đựng dung dịch anilin thấy có kết 

tủa trắng. 

D.Thêm vài giọt phenolphtalein vào dung dịch đimetylamin thấy xuất hiện màu xanh. 

Câu 47: Khi sục khí metyl amin vào dung dịch FeCl3, hiện tượng xảy ra là 

A. Dung dịch không màu. B. Dung dịch có màu xanh lam. 

C. Dung dịch có màu vàng nhạt. D. Có kết tủa màu nâu đỏ. 

Câu 48: Dung dịch etylamin tác dụng với dung dịch nước của chất nào sau đây? 

A. NaOH. B. NH3. C. NaCl. D. FeCl3 và H2SO4. 

Câu 49: Khi cho metylamin và anilin lần lượt tác dụng với HBr và dung dịch FeCl2 sẽ thu 

được kết quả là 

A. Cả metylamin và anilin đều tác dụng với cả HBr và FeCl2. 

B. Metylamin chỉ tác dụng với HBr còn anilin tác dụng được với cả HBr và FeCl2. 

C. Metylamin tác dụng được với cả HBr và FeCl2 còn anilin chỉ tác dụng với HBr. 

D. Cả metylamin và anilin đều chỉ tác dụng với HBr mà không tác dụng với FeCl2. 

Câu 50: Ba chất lỏng: C2H5OH, CH3COOH, CH3NH2 đựng trong ba lọ riêng biệt. Thuốc 

thử dùng để phân biệt ba chất trên là 

A. quỳ tím. B. kim loại Na. C.dung dịch Br2. D.dung dịch NaOH. 

Câu 51:Hóa chất có thể dùng để phân biệt phenol và anilin là 

A. dung dịch Br2. B. H2O. C. dung dịch HCl. D. Na. 

Câu 52: Có 4 ống nghiệm: 1) Anilin + benzen; 2) anilin + dung dịch H2SO4dư; 3) anilin + 

dung dịch NaOH; 4) anilin + nước. Hãy cho biết trong ống nghiệm nào có sự tách lớp 

A. 1, 2, 3. B. 4. C. 3, 4. D. 1, 3, 4. 

Câu 53: Để phân biệt phenol, anilin, benzen, stiren người ta sử dụng lần lượt các thuốc thử 

nào sau? 

A. Quì tím, brom. B. dung dịch NaOH và brom. 

C. brom và quì tím. D. dung dịch HCl và quì tím. 

Câu 54: Có 3 chất lỏng: benzen, anilin, stiren, đựng riêng biệt trong 3 lọ mất nhãn. Thuốc 

thử để phân biệt 3 chất lỏng trên là 

A. nước brom. B. giấy quì tím. 

C. dung dịch phenolphtalein. D. dung dịch NaOH. 


2007) 

Câu 55: Phương pháp nào dưới đây thường dùng để điều chế amin thơm? 

A. Cho dẫn xuất halogen tác dụng với NH3 . 

B. Cho ancol tác dụng với NH3. 

C. Hiđro hoá hợp chất nitrin. 

D. Khử hợp chất nitro bằng hiđro nguyên tử 

0 

Câu 56: Cho sơ đồ sau : X→C6H6→ Y →anilin. X và Y lần lượt là 

A. C6H12 (xiclohexan), C6H5CH3. B. C2H2, C6H5CH3. 
















C. C 2H 2, C 6H 5NO 2. D. CH 4, C 6H 5NO 2. 

*Mức độ vận dụng 

Câu 57: Số đồng phân amin có công thức phân tử C 2H 7N là 

A. 2. B. 4. C. 5. D. 3. 

Câu 58: Có bao nhiêu amin có cùng công thức phân tử C 3H 9N? 

A. 4. B. 2. C. 1. D. 3. 

Câu 59: Tổng số đồng phân amin số đồng phân amin bậc I, bậc II, bậc IIIứng vớicông thức 

phân tử C 4H 11N lần lượt là 

A. 7,3,3,1. B. 8,4,3,1. C. 7,3,3,1. D. 6,3,2,1. 

Câu 60: Số đồng phân cấu tạo của amin bậc một có cùng công thức phân tử C4H11N là 

A. 4. B. 2. C. 5. D. 3. 

2009) 

(Trích đề thi tuyển sinh Cao đẳng – 

Câu 61: C7H9N có số đồng phân chứ a nhân thơm là 

A. 6. B. 5. C. 4. D. 3. 

Câu 62: Số amin bậc Ichứa vòng benzen có công thức phân tử C7H9N là 

A. 3. B. 4. C. 5. D. 6. 

Câu 63: Trong số các chất: C3H8, C3H7Cl, C3H8O và C3H9N; chất có nhiều đồng phân cấu 

tạo nhất là 

A. C3H9N. B. C3H7Cl. C. C3H8O. D. C3H8. 

2010) 

(Trích đề thi tuyển sinh ĐH – CĐ khối A – 

Đáp án 

1. C 2. C 3. C 4. B 5. A 6. C 7. D 8. A 9. D 10. A 

11. A 12. B 13. D 14. D 15. D 16. C 17. A 18. C 19. B 20. B 

21. B 22. D 23. A 24. B 25. C 26. D 27. D 28. C 29. D 30. D 

31. C 32. D 33. D 34. B 35. C 36. C 37. D 38. A 39. C 40. C 

41. C 42. B 43. A 44. D 45. B 46.D 47. D 48. D 49. C 50. A 

51. C 52. C 53. B 54. A 55. D 56. C 57. A 58. A 59. B 60. A 

61. B 62. B 63. A 

2.BÀI TẬP 

* MỨC ĐỘ VẬN DỤNG 

Dạng 1: CTPT- đồng phân 


Câu1: X là hợp chất hữu cơ mạch hở, chứa các nguyên tố C, H, N, trong đó N chiếm 

31,11% về khối lượng. X tác dụng với dung dịch HCl theo tỉ lệ 1:1. X có số đồng phân là 

A. 2. B. 3. C. 4. D. 5. 

Câu 2: Một amin đơn chức chứa 19,718% nitơ về khối lượng. Công thức phân tử của amin 












là 

A. C 4H 5N. B. C 4H 7N. C. C 4H 9N. D. C 4H 11N. 




Câu 3: Một amin A thuộc cùng dãy đồng đẳng với metylamin có hàm lượng cacbon trong 

phân tử bằng 68,97%. Công thức phân tử của A là 


Câu 4: Cho amin no đơn chức mạch hở có %N = 23,72%. Số đồng phân bậc III của amin 

đó là 

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. 

Câu 5: Thành phần % khối lượng của Nitơ trong hợp chất hữu cơ CxHyN là 23,73%. Số 

đồng phân amin bậc I thỏa mãn điều kiện trên là 

A. 3. B. 1. C. 4. D. 2. 


Câu 6: Ba amin A, B, C (CxHyNz) có thành phần % theo khối lượng N trong A, B, C lần 

lượt là 45,16%; 23,73%; 15,05%. Bỉết A, B, C tác dụng với axit đều cho muối amoni dạng 

RNH3Cl. Công thức của A, B, C lần lượt là 

A. CH3NH2, C3H7NH2, C4H9NH2. B. CH3NH2, C3H7NH2, C6H5NH2. 

C. CH3NH2, C4H9NH2, C6H5NH2. D. CH3NH2, C6H5NH2, C2H5NH2. 

Câu 7: Hợp chất hữu cơ mạch hở X chứa các nguyên tố C, H, N trong đó có 23,72% khối 

lượng là N. X tác dụng với HCl theo tỷ lệ mol 1 : 1. Câu trả lời nào sau đây là sai? 

A. X là hợp chất amin. 

B. Cấu tạo của X là amin đơn chức, no. 

C. Nếu công thức X là C xH yN z thì z = 1 

D. Nếu công thức X là C xH yN z thì mối liên hệ 2x - y = 45. 

Dạng 2: Bài tập về phản ứng đốt cháy amin 

Câu 1: Trong phương trình cháy của amin CnH2n+3N, cứ 1 mol amin trên cần dùng lượng 

O2 là 

A.(6n+3)/4. B. (2n+3)/2. C. (6n+3)/2. D. (2n+3)/4. 

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn các amin no , đơn chứ c, mạch hở thì tỉ lệ số mol CO 2 và hơi 

H2O (T) nằ m trong khoảng nào sau đây? 

A. 0,5 ≤ T < 1. B. 0,4 ≤ T ≤ 1. C. 0,4 ≤ T < 1. D. 0,5 ≤ T ≤ 1. 

Câu 3: Khi đốt cháy hoàn toàn một đồng đẳng của metyl amin thu được CO 2 và H 2O theo 

tỷ lệ mol là 2:3. Đồng đẳng đó có công thức phân tửlà 

A. C 2H 7N. B. C 3H 6N. C. C 3H 9N. D. CH 5N. 


Câu 4:Đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức thu được CO 2 và H 2 O theo tỉ lệ thể tích 

V CO2 : V H2O = 6: 7. Công thức phân tử của amin là 

A.C 3H 7N. B. C 4H 9N. C. CH 5N. D. C 2H 7N. 















Câu 5: Đốt cháy một amin no, đơn chức, mạch không phân nhánh thu được CO2 

và H2O có tỉ lệ n CO2 : n H2O = 8: 11. Công thức cấu tạo của amin đã cho là 

A. (C 2H 5) 2NH. B. CH 3(CH 2) 3NH 2. 

C. CH 3NH(CH 2) 2CH 3. D. Cả 3 đều đúng 

Câu 6:Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 amin bậc I, no, đơn chức, mạch hở đồng đẳng liên 

tiếp, thu được V CO2 : V H2O = 5: 8. Công thức phân tử của hai amin là 

A. CH3NH2, C2H5NH2. B. C3H7NH2, C4H9NH2. 

C.C2H5NH2, C3H7NH2. 

D. C4H9NH2, C5H11NH2 

Câu 7: Đốt cháy một amin bậc I (A) bằng oxi vừa đủ được CO2, H2O, N2 theo tỉ lệ mol 

tương ứng 2:4:1. Công thức phân tử của A là 

A. C2H8N2. B. C3H12N3. C. CH4N. D. C2H4N. 

Câu 8:Đốt cháy hoàn toàn một đồng đẳ ng X củ a anilin thì tỉ lệ V CO2 : V H2O = 1,4545 . Công 

thức phân tử của X là A. C 7 H 7 NH 2 B. C 8 H 9 NH 2 C. C 9 H 11 NH 2 D. 

C 10H 13NH 2 

Câu 9:Đốt cháy hoàn toàn một lượng amin A bằng oxi vừa đủ rồi dẫn toàn bộ sản phẩm 

cháy vào bình đựng dung dịch Ba(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng 16 gam, đồng thời 

xuất hiện 39,4 gam kết tủa. Khí thoát ra khỏi bình có thể tích 2,24 lít (đktc). Công thức 

phân tử của A là 

A. C 2H 8N 2. B. C 3H 12N 3. C. CH 5N. D. C 2H 7N. 

Câu 10: Cho hai amin bậc một: A (đồng đẳng của anilin) và B (đồng đẳng của metylamin). 

Đốt cháy hoàntoàn 3,21 gam amin A sinh ra 336 ml khí N 2 (đktc) còn đốt cháy hoàn toàn 

amin B cho n H2O : n CO2 = 3:2. Công thức của hai amin đó là 

A. CH 3C 6H 4NH 2 và CH 3CH 2CH 2NH 2. 

B. C 2H 5C 6H 4NH 2 và CH 3CH 2CH 2NH 2. 

C. CH 3C 6H 4NH 2 và CH 3CH 2CH 2CH 2NH 2. 

D. C 2H 5C 6H 4NH 2 và CH 3CH 2CH 2CH 2NH 2. 

Câu 11: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức kế tiếp nhau trong dãy 

đồng đẳng, thu được 22 gam CO2 và 14,4 gam H2O. Công thức phân tử của hai amin là 

A. CH5N và C2H7N. B. C2H7N và C3H9N. 

C. C3H9N và C4H11N. D. C4H11N và C5H13 N. 

Câu 12:Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 amin no đơn chức là đồng đẳng kế tiếp thu được 

2,24lit khí CO2 (đktc) và 3,6 gam H2O. Công thức của hai amin là 

A. CH3NH2 và C2H5NH2. B. C2H5NH2 và C3H7NH2. 


C. C3H7NH2 và C4H9NH2. D. C5H11NH2 và C6H13NH2. 

Câu 13: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 amin no đơn chức, mạch hở kế tiếp nhau trong dãy 

đồng đẳng thu được n H2O : n CO2 = 2:1. Công thức phân tử của hai amin là 















A. C 3H 7NH 2 và C 4H 9NH 2. B. CH 3NH 2 và C 2H 5NH 2. 

C. C 2H 5NH 2 và C 3H 7NH 2. D. C 4H 9NH 2 và C 5H 11NH 2. 

Câu 14:Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 amin no, đơn chức A, B (n A=2,5n B) thu 

được 8,8 gam CO 2 và 1,12 lít N 2 (đktc). Công thức phân tử của 2 amin là 

A. CH 5N và C 2H 7N. B. C 2H 7N và C 2H 7N. 

C. C 2H 7N và C 3H 9N. D. CH 5N và C 3H 9N. 

Câu 15: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức kế tiếp nhau trong dãy 

đồng đẳng, thu được 22 gam CO 2 và 14,4 gam H 2O. Công thức phân tử của hai amin là 


C. C 2H 7N và C 3H 9N. D. C 4H 11N và C 5H 13N. 

Câu 16: Đốt cháy hoàn toàn a mol hỗn hợp X gồm 2 amin no, đơn chức, mạch hở kế tiếp 

nhau thu được 5,6 lít CO 2 (đktc) và 7,2 gam H 2O. Giá trị của a là 

A. 0,05 mol. B. 0,1 mol. C. 0,15 mol. D. 0,2 mol. 

Câu 17: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai amin no, đơn chức, đồng đẳng liên tiếp, thu được 

2,24 lít khí CO 2 (đktc) và 3,6 gam H 2O. Công thức phân tử của 2 amin là 


C. C 3H 9N và C 4H 11N. D. C 2H 5N và C 3H 7N. 

Câu 18: Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp 3 amin thu được 3,36 lít CO 2 (đktc) và 5,4 

gam H 2O và 1,12 lít N 2 (đktc). Giá trị của m là 

A. 3,6. B. 3,8. C. 4. D. 3,1. 

Câu 19: Khi đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức X, thu được 8,4 lít khí CO2, 1,4 lít khí 

N2 (các thể tích khí đo ở đktc) và 10,125 gam H2O. Công thức phân tử của X là 

A. C4H9N B. C3H7N C. C2H7N D. C3H9N 


Câu 20:Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin mạch hở đơn chức, sau phả n ứ ng thu đượ c 

5,376 lít CO2; 1,344 lít N2 và 7,56 gam H2O (các thể tích đo ở đktc). Công thức phân tử của 

amin là 

A. C 3H 7N B. C 2H 5N C. CH 5N D. C 2H 7N. 

Câu 21:Đốt cháy hoàn toàn một lượng amin đơn chức bậc nhất A bằng không khí vừa đủ 

thu được 6,16 gam CO 2; 4,41 gam H 2O và 24,304 lít N 2 (đktc). Công thức phân tử của A là 

A. C 3H 5N. B. C 2H 7N. C. CH 5N. D. C 3H 7N. 


Câu 22: Đốt cháy hoàn toàn một amin thơm X thu được 3,08 gam CO 2và 0,99 gam H 2O 

và 336 ml N 2 (đo ở đktc). Để trung hoà 0,1 mol X cần dùng 600 ml HCl 0,5M. Công thức 

phân tử của X là 

A. C 7H 11N. B. C 7H 8NH 2. C. C 7H 11N 3. D. C 8H 9NH 2. 















Câu 23: Phân tích 6 gam chất hữu cơ A thu được 8,8 gam CO 2; 7,2 gam H 2O và 2,24 lít N 2 

(đktc). Mặt khác, 0,1 mol A phản ứng vừa đủ với 0,2 mol HCl. Công thức phân tử của A là 

A. C 2H 7N. B. C 2H 8N 2. C. C 2H 6N 2. D. C 3H 8N 2. 

Câu 24:Đốt cháy hoàn toàn 1,605 gam hợp chất A thu được 4,62 gam CO 2; 1,215 gam 

H 2O và 168cm 3 N 2 (đktc). Biết A là đồng đẳng của anilin và 3,21 gam A phản ứng vừa hết 

với 30 ml dung dịch HCl 1M. Công thức phân tử của A là 


Câu 25:Đốt cháy hoàn toàn 5,9 gam một amin no, đơn chức X thu được 6,72 lít CO 2. Công 

thức của X là 

A. C 2H 7N. B. C 4H 11N. C.C 3H 9N. D. CH 5N. 

Câu 26: Đốt cháy hoàn toàn 6,2 gam một amin no, đơn chức, mạch hở, bậc I cần dùng 

10,08 lít khí oxi (đktc). Công thức phân tử của amin đó là 

A. C2H5NH2. B. C3H7NH2. C. CH3NH2. D. C4H9NH2. 

Câu 27: Đốt cháy hoàn toàn V lít hơi một amin X bằng một lượng oxi vừa đủ tạo ra 8V lít 

hỗn hợp gồm khí cacbonic, khí nitơ và hơi nước (các thể tích khí và hơi đều đo ở cùng điều 

kiện). Amin X tác dụng với axit nitrơ ở nhiệt độ thường, giải phóng khí nitơ. Chất X là 

A. CH3CH2CH2NH2. B. CH2=CHCH2NH2. 

C. CH3CH2NHCH3. D. CH2=CHNHCH3. 


Câu 28: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một amin no, mạch hở X bằng oxi vừa đủ, thu được 

0,5 mol hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Cho 4,6 gam X tác dụng với dung dịch HCl (dư), số 

mol HCl phản ứng là 

A. 0,1. B. 0,4. C. 0,3. D. 0,2. 


Câu 29: Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin đơn chức X bằng lượng không khí vừa đủ 

thu được 1,76 gam CO 2; 1,26 gam H 2O và V lít N 2 (đktc). Giả thiết không khí chỉ gồm N 2 

và O 2 trong đó oxi chiếm 20% về thể tích. Công thức phân tử của X và thể tích V lần lượt 

là: 

A. X là C 2H 5NH 2; V = 6,72 lít. B.X là C 3H 7NH 2; V = 6,944 lít. 

C. X là C 3H 7NH 2; V = 6,72 lít. D.X là C 2H 5NH 2; V = 6,944 lít. 

Câu 30: Đốt cháy amin A với không khí (N 2 và O 2 vớ i tỉ lệ mol 4:1) vừ a đủ , sau phản ứ ng thu 

được 17,6 gam CO 2; 12,6 gam H 2O và 69,44 lít N 2 (đktc). Khối lượ ng củ a amin là 

A. 9,2 gam. B. 9 gam. C. 11 gam . D. 9,5 gam. 


Câu 31:Trong bình kín chứa 35 ml hỗn hợp gồm H 2, một amin đơn chức và 40 ml O 2. Bật 

tia lửa điện để phản ứng cháy xảy ra hoàn toàn rồi đưa hỗn hợp về điều kiện ban đầu, thể 

tích các chất tạo thành bằng 20 ml gồm 50% là CO 2, 25% là N 2 và 25% là O 2. Công thức 

phân tử của amin đã cho là 

A. CH 5N. B. C 2H 7N. C. C 3H 6N. D. C 3H 5N. 















Dạng 3: Bài tập về phản ứng của amin với dung dịch axit 

Câu 1: Cho 9,85 gam hỗn hợp 2 amin, đơn chức, bậc I tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl 

thu được 18,975 gam muối. Khối lượng HCl phải dùng là 

A. 9,521. B. 9,125. C. 9,215. D. 9,512. 

Câu 2:Cho 11,25 gam C2H5NH2 tác dụng với 200 ml dung dịch HCl x (M). Sau khi phản 

ứng xong thu được dung dịchcó chứa 22,2 gam chất tan. Giá trị của x là 

A. 1,3M. B. 1,25M. C. 1,36M. D.1,5M. 

Câu 3: Cho 5,9 gam hỗn hợp X gồm 3 amin: propylamin, etylmetylamin, trimetylamin X 

tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là 

A. 100 ml. B. 150 ml . C. 200 ml . D. 120 ml. 

Câu 4: Cho 15 gam hỗn hợp 3 amin đơn chức, bậc một tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl 

1,2M thì thu được 18,504 gam muối. Thể tích dung dịch HCl phải dùng là 

A. 0,8 lít. B. 0,08 lít. C. 0,4 lít. D. 0,04 lít. 

Câu 5:Cho 20 gam hỗn hợp 3 amin: metyl amin, etyl amin, anlyl amin tác dụng vừa đủ với 

V ml dung dịch HCl 1M. Sau phản ứng cô cạn dung dịch thu được 31,68 gam muối khan. 

Giá trị của V là 

A. 120 ml. B. 160 ml. C. 240 ml. D. 320 ml. 

Câu 6: Cho 20 gam hỗn hợp 3 amin no đơn chức là đồ ng đẳng kế tiếp có tỉ lệ mol tương ứ ng 

là 

1: 10: 5 tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl thu đượ c 31,68 gam hỗn hợp muối. Công thức 

phân tử của amin nhỏ nhất là 

A. CH 3NH 2. B. C 2H 5NH 2. C. C 3H 7NH 2. D. C 4H 9NH 2. 

Câu 7: Trung hoà hoàn toàn 8,88 gam một amin (bậc một, mạch cacbon không phân 

nhánh) bằng axit HCl, tạo ra 17,64 gam muối. Amin có công thức là 

A. H 2NCH 2CH 2CH 2CH 2NH 2. B. CH 3CH 2CH 2NH 2. 

C. H 2NCH 2CH 2NH 2. D. H 2NCH 2CH 2CH 2NH 2 


Câu 8: Cho 10 gam amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với HCl (dư), thu được 15 gam 

muối. Số đồng phân cấu tạo của X là 

A. 4. B. 8. C. 5. D. 7. 


Câu 9: Cho 5,9 gam amin đơn chức X tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl, sau khi phản 

ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch Y. Làm bay hơi dung dịch Y được 9,55 gam 

muối khan. Số công thức cấu tạo ứng với công thức phân tử của X là 

A. 5. B. 4. C. 2. D. 3. 

















Câu 10: Cho 0,76 gam hỗn hợp gồm amin đồng đẳng liên tiếp tác dụ ng vừa đủ vớ i V ml 

dung 

dịch HNO 3 0,5M thì thu đượ c 2,02 gam hỗn hợ p muối khan. Hai amin trên là 

A. Etylamin và propylamin. B. Metylamin và etylamin. 

C. Anilin và benzylamin. D. Anilin và metametylanilin . 

Câu 11:Để trung hòa 20 gam dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 22,5% cần 

dùng 100 ml dung dịch HCl 1M. Công thức phân tử của X là 

A.C2H7N. B. CH5N. C. C3H5N. D. C3H7N. 

Câu 12: Để trung hòa 25 gam dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 12,4% cần 

dùng 100 ml dung dịch HCl 1M. Công thức phân tử của X là 

A. C2H7N. B. C3H7N. C. C3H5N. D. CH5N. 


Câu 13:Cho 7,6 gam hỗn hợp 2 amin no, đơn chứ c, bậ c I, đồng đẳng kế tiếp tác dụng vừa 

đủ với 200 ml dung dịch HCl 1M. Hai amin trên là 

A. CH3NH2, CH3NHCH3. B.CH3NH2, C2H5NH2. 

C. C2H5NH2, C3H7NH2. D. C3H7NH2, C4H9NH2. 

Câu 14:Một hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức đồng đẳng kế tiếp phản ứng vừa đủ với 

0,1 lit dung dịch H 2SO 4 1M thu đượcmột hỗn hợp 2 muối có khối lượng là 17,68 gam. 

Công thức phân tử của và khối lượng của mỗi amin là 

A. 4,5 gam C 2H 5NH 2; 2,8 gam C 3H 7NH 2. B. 2,48 gam CH 3NH 2; 5,4 gam C 2H 5NH 2. 

C. 1,55 gam CH 3NH 2; 4,5 gam C 2H 5NH 2. D. 3,1 gam CH 3NH 2; 2,25 gam C 2H 5NH 2. 

Câu 15:Cho 0,59 gam hỗ n hợp 2 amin no đơn chứ c tác dụ ng vừ a đủ vớ i 1 lít dung dịch hỗn 

hợ p gồm HCl và H 2SO 4 có pH = 2. (Biết số nguyên tử C trong amin không quá 4). Hai 

amin có công thức phân tử là 

A. C 2H 7N và C 3H 9N. B. CH 5N và C 4H 11N. 

C. Đề u là C 3H 9N. D. B hoặc C đều đúng. 

Câu 16: Dung dịch X gồm HCl và H 2SO 4 có pH = 2. Để trung hoà hoàn toàn 0,59 gam hỗn 

hợp hai amin no đơn chức, bậc 1 (có số nguyên tử C nhỏ hơn hoặc bằng 4) thì phải dùng 1 

lít dung dịch X. Công thức phân tử của 2 amin là 

A. CH 3NH 2 và C 4H 9NH 2. B. C 3H 7NH 2 và C 4H 9NH 2. 

C. C 2H 5NH 2 và C 4H 9NH 2. D. A và C. 

Câu 17:Cho 12,55 gam muối CH 3CH(NH 3Cl)COOH tác dụng với 150 ml dung dịch 

Ba(OH) 2 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam chất rắn. Giá trị của m là 

A. 15,65 gam. B. 26,05 gam. C. 34,6 gam. D. Kết quả khác . 


Câu 18: Cho một hỗn hợp A chứa NH 3, C 6H 5NH 2 và C 6H 5OH. A được trung hoà bởi 0,02 

mol NaOH hoặc 0,01 mol HCl. A cũng phản ứng vừa đủ với 0,075 mol Br 2 tạo kết tủa. Số 

mol các chất NH 3, C 6H 5NH 2 và C 6H 5OH lần lượt là 















A. 0,010 mol; 0,005 mol và 0,020 mol. B. 0,005 mol; 0,005 mol và 0,020 mol. 

C. 0,005 mol; 0,020 mol và 0,005 mol. D. 0,010 mol; 0,005mol và 0,020 mol. 

Câu 19:Cho anilin tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl thu được 38,85 gam muối. Khối 

lượng anilin đã phản ứng là 

A. 18,6 gam. B. 9,3 gam. C. 37,2 gam. D.27,9 gam. 

Câu 20:Cho lượng dư anilin phản ứng hoàn toàn với dung dịch chứa 0,05 mol H2SO4. 

Lượng muối thu được là 


Câu 21:Cho m gam anilin tác dụ ng vớ i dung dịch HCl (đặc, dư). Cô cạ n dung dịch sau 

phản ứ ng thu được 15,54 gam muối khan. Nếu hiệu suất phản ứ ng là 80% thì giá trị của m là 

A. 11,16 gam. B. 13,95 gam. C. 16,2 gam. D. 21,6 gam . 

Câu 22: Cho 1,52 gam hỗn hợp 2 amin đơn chức no (được trộn với số mol bằng nhau) tác 

dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch HCl, thu được 2,98 gam muối. Kết quả nào sau đây 

không chính xác? 

A. Nồng độ mol của dung dịch HCl bằng 0,2M. 

B. Số mol mỗi chất là 0,02 mol. 

C. Tên gọi của 2 amin là metyl amin và etyl amin. 

D. Công thức phân tử của 2 amin là CH 5N và C 2H 7N. 

Câu 23: Cho 9,3 gam một ankylamin tác dụng với dung dịch FeCl 3 dư thu được 10,7 gam 

kết tủa. Công thức cấu tạo của ankyl amin đó là 

A. C 2H 5NH 2. B. C 3H 7NH 2. C. C 4H 9NH 2. D. CH 3NH 2. 

Câu 24:Cho 1 dung dịch chứa 6,75 gam một amin no đơn chức bậc I tác dụng với dung 

dịch AlCl 3 dư thu được 3,9 gam kết tủa. Amin đó có công thức là 

A. CH 3NH 2. B. (CH 3) 2NH. C.C 2H 5NH 2. D. C 3H 7NH 2. 

Câu 25:Cho 17,7 gam mộ t amin no đơn chứ c tá c dụng vớ i dung dịch FeCl 3 dư thu đượ c 

10,7 gam kế t tủ a. Công thức củ a amin đó là 

A. CH 5N. B. C 3H 9N. C. C 2H 7N. D. C 5H 11N. 

Câu 26: Hỗn hợ p X gồ m 2 muối AlCl 3 và CuCl 2. Hòa tan hỗn hợp X vào nước thu được 200 

ml dung dịch A. Sục khí metyl amin tới dư vào dung dịch A thu đượ c 21,5 gam kế t tủa . 

Mặt khác, cho từ từ dung dịch NaOH tớ i dư và o dung dịch A thu đượ c 9,8 gam kế t tủa . Nồ ng 

độ mol /l củ a AlCl 3 và CuCl 2 trong dung dịch A lầ n lượ t là 

A. 0,1M và 0,75M. B. 0,5M và 0,75M. 

C. 0,75M và 0,5M. D. 0,75M và 0,1M. 

Câu 27: Một hỗn hợp gồm 2 amin no đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Lấy 

21,4 gam hỗn hợp cho vào dung dịch FeCl 3 dưthu được một kết tủa có khối lượng bằng 

khối lượng của hỗn hợp trên. Công thức phân tử của hai amin là 

A. C3H7NH2 và C4H9NH2. B. CH3NH2 và C2H5NH2. 

C. C2H5NH2 và C3H7NH2. D. C4H9NH2 và C5H11NH2. 


Câu 28:Cho anilin tác dụng 2000 ml dung dịch Br2 0,3M. Khối lượng kết tủa thu được là 

A. 66,5 gam. B.66 gam. C. 33 gam. D. 44 gam. 















Câu 29:Cho nước brom dư vào anilin thu được 16,5 gam kết tủa. Giả sử hiệu suất đạt 

100%. Khối lượng anilin trong dung dịch ban đầu là 

A. 4,5. B. 9,30. C. 4,65. D. 4,56. 

Câu 30:Cho 5,58 gam anilin tá c dụ ng vớ i dung dịch Brom, sau phả n ứ ng thu đượ c 13,2 

gam kết tủ a 2,4,6– tribrom anilin. Khối lượ ng Brom đã phản ứ ng là 

A. 7,26 gam. B. 9,6 gam. C. 19,2 gam. D. 28,8 gam . 

Câu 31:Thể tích nước brom 3% (d = 1,3 g/ml) cần dùng để điều chế 4,4 gam tribromanilin 

là 

A. 164,1 ml. B. 49,23 ml. C. 146,1 ml. D. 16,41 ml. 

Câu 32:Khối lượng anilin cần dùng để tác dụng với nước brom thu được 6,6 gam kết tủa 

trắng là 


*MỨC ĐỘ VẬN DỤNG CAO 


Câu 1:Cho 0,1 mol chất X (CH 6 O 3 N 2 ) tác dụng với dung dịch chứa 0,2 mol NaOH đun nóng 

thu được chất khí làm xanh quỳ tím ẩm và dung d ịch Y. Cô cạn dung d ịch Y thu được m 

gam chất rắn khan . Giá trịcủa m là 

A. 5,7. B. 12,5. C. 15. D. 21,8. 

Câu 2: Cho chất hữu cơ X có công thức phân tử C 2 H 8 O 3 N 2 tác dụng với dung dịch NaOH, 

thu được chất hữu cơ đơn chức Y và các chất vô cơ. Khối lượng phân tử (theo đvC) của Y là 

A.85. B. 68. C. 45. D. 46. 


Câu 3:Một chất hữu cơ X có công thức phân tử C 3 H 9 O 2 N. Cho tác dụng với dung dịch NaOH 

đun nhẹ, thu được muối Y và khí làm xanh giấy quỳ tẩm ướt. Nung Y với vôi tôi xút thu được 

khí etan. Công thức cấu tạo của X là 

A. CH 3 COOCH 2 NH 2. B. C 2 H 5 COONH 4 . 

C. CH 3 COONH 3 CH 3. D. Cả A, B, C . 

Câu 4:Hai hợp chất hữu cơ X và Y có cùng công thức phân tử là C 2 H 7 NO 2 . 

Biết X + NaOH → A + NH 3 + H 2 O , Y + NaOH → B + CH 3 NH 2 + H 2 O . A và B có thể là 

A. HCOONa và CH 3 COONa. B. CH 3 COONa và HCOONa. 

C. CH 3 NH 2 và HCOONa. D. CH 3 COONa và NH 3 . 

Câu 5: Chất hữu cơ X có công thức phân tử là C 3 H 9 O 2 N. X tác dụng với NaOH đun nóng thu 

được muối Y và amin Y 1 có bậc II. Công thức cấu tạo của X là 

A. CH 3 COONH 3 CH 3. B. HCOONH 2 (CH 3 ) 2 . 

C. HCOONH 3 CH 2 CH 3. D. CH 3 CH 2 COONH 4. 

Câu 6:Một hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C 3 H 9 O 2 N. Cho X phản ứng với dung 

dịch NaOH, đun nhẹ thu được muối Y và khí Z làm giấy quý tẩm nước hoá xanh. Chất rắn Y 

tác dụng với NaOH rắn (CaO,t 0 cao) thu được CH 4 . X có công tức cấu tạo là 

A. CH 3 COONH 4 B. C 2 H 5 COONH 4 

C. CH 3 COOH 3 NCH 3 D. A và C đều đúng. 


Câu 7:Một muối X có công thức C 3 H 10 O 3 N 2 . Lấy 14,64 gam X cho phản ứng hết với 150 ml 

dung dịch KOH 1M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được phần hơi và chất rắn. Trong 















phần hơi có chứa chất hữu cơ Y (bậc I). Trong chất rắn chỉ chứa các hợp chất vô cơ. Công 

thức phân tử của Y là 

A. C 3 H 7 NH 2. B. CH 3 OH. C. C 4 H 9 NH 2. D. C 2 H 5 OH. 

Câu 8: Đốt cháy hoàn toàn 7,7 gam chất hữu cơ Z (có công thức phân tử trùng với công thức 

đơn giản nhất) bằng oxi, thu được 6,3 gam H 2 O, 4,48 lít CO 2 , 1,12 lít N 2 (các khí đo ở đktc). 

Cho Z phản ứng với dung dịch NaOH đun nóng, được khí Z 1 . Khí Z 1 làm xanh giấy quì tím 

ẩm và khi đốt cháy Z 1 thu được sản phẩm làm đục nước vôi trong. Công thức cấu tạo của Z là 

A. HCOOH 3 NCH 3. B. CH 3 COONH 4. 

C. CH 3 CH 2 COONH 4. D. CH 3 COOH 3 NCH 3. 

Câu 9: Cho 1,82 gam hợp chất hữu cơ đơn chức, mạch hở X có công thức phân tử C 3 H 9 O 2 N 

tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, đun nóng thu được khí Y và dung dịch Z. Cô cạn Z thu 

được 1,64 gam muối khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là 

A. HCOONH 3 CH 2 CH 3. B. CH 3 COONH 3 CH 3 . 

C. CH 3 CH 2 COONH 4. D. HCOONH 2 (CH 3 ) 2 . 


Câu 10: Cho hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C 2 H 7 NO 2 tác dụng 

vừa đủ với dung dịch NaOH và đun nóng, thu được dung dịch Y và 4,48 lít hỗn hợp Z (ở 

đktc) gồm hai khí (đều làm xanh giấy quỳ ẩm). Tỉ khối hơi của Z đối với H 2 bằng 13,75. Cô 

cạn dung dịch Y thu được khối lượng muối khan là 



Câu 11: Hợp chất X mạch hở có công thức phân tử là C 4 H 9 NO 2 . Cho 10,3 gam X phản ứng 

vừa đủ với dung dịch NaOH sinh ra một chất khí Y và dung dịch Z. Khí Y nặng hơn không 

khí, làm giấy quỳ tím ẩm chuyển màu xanh. Dung dịch Z có khả năng làm mất màu nước 

brom. Cô cạn dung dịch Z thu được m gam muối khan. Giá trị của m là 

A. 8,2. B. 10,8. C. 9,4. D. 9,6. 














ĐÁP ÁN 

Dạng 1: CTPT – đồng phân 




1. A 2. C 3. D 4. A 5. D 6. B 7. D 

Dạng 2: Bài tập về phản ứng đốt cháy amin 

1. A 2. C 3. C 4. A 5. D 6. C 7. A 8. B 9. A 10. A 

11. B 12. A 13. B 14. B 15. C 16. B 17. A 18. B 19. D 20. D 

21. B 22. C 23. B 24. A 25. C 26. C 27. A 28. D 29. D 30. B 

31. A 

Dạng 3: Bài tập về phản ứng của amin với dung dịch axit 

1. B 2. D 3. A 4. B 5. D 6. B 7. D 8. B 9. B 10. B 

11. A 12. D 13. B 14. B 15. D 16. D 17. C 18. B 19. D 20. B 

21. B 22. C 23. D 24. C 25. B 26. C 27. B 28. B 29. C 30. C 

31. A 32. A 


1. B 2. C 3. C 4. B 5. B 6. C 7. A 8. A 9. B 10. B 11. C 













PHẦN C: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 




Tôi đã áp dụng chuyên đề trong năm học 2014- 2015 và nhận thấy học sinh có 

khả năng xử lí tốt các bài tập về amin. Tuy nhiên, do kinh nghiệm còn ít nên 

chuyên đề còn nhiều điểm thiếu sót. Rất mong nhận được sự chia sẻ và đóng 

góp ý kiến của đồng nghiệp để chuyên đề của tôi hoàn thiện hơn. Tôi xin chân 

thành cảm ơn. 
















CHUYÊN ĐỀ BỒI DƯỠNG ÔN THI ĐẠI HỌC 

MÔN HÓA HỌC 

Tên chuyên đề: 

A. Lí do chọn đề tài 

MỘT SỐ LƯU Ý KHI GIẢI BÀI TOÁN 

VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY HỢP CHẤT HỮU CƠ 

1. Tác giả chuyên đề: …………………. 

2. Chức vụ: Giáo viên 

3. Chuyên môn: Hóa học 

4. Đơn vị công tác: Trường THPT ……………… 

5. Đối tượng bồi dưỡng: Học sinh lớp 11, 12 

6. Số tiết dự kiến bồi dưỡng: 2 tiết 

Qua quá trình giảng dạy tôi thấy rằng nếu học sinh không chú ý tới một số 

đặc điểm của phản ứng đốt cháy của hợp chất hữu cơ thì sẽ sa vào việc giải bài 

toán bằng phương pháp đặt ẩn số sau đó tiến hành ghép ẩn số rồi mới tìm ra kết 

quả của bài toán. Hoặc học sinh có thể dùng phương pháp loại suy đó là đưa ra giả 

thiết sau đó phủ nhận hoặc khẳng định. Các phương pháp trên cũng đều đi đến kết 

quả cuối cùng nhưng trong quá trình tìm ra kết quả đó học sinh phải viết đúng 

phương trình và cân bằng phương trình, vận dụng giải toán một cách linh hoạt thì 

mới tìm ra kết quả đúng. Do đó khi giải bài toán đốt cháy một hợp chất hữu cơ cụ 

thể nào đó chúng ta cần quan tâm tới số mol của sản phẩm đốt cháy, mối quan hệ 

giữa số mol sản phẩm cháy với số mol của chất hữu cơ thì việc tính toán trở nên 

đơn giản hơn, đã tốn thời gian hơn từ đó đáp ứng được một trong các yêu cầu của 

việc kiểm tra trắc nghiệm khách quan nhiều lựa chọn. 






1 











B. Nội dung 

I. Một số lưu ý khi giải bài tập. 

1. Dựa vào số mol sản phẩm cháy (CO 2 , H 2 O) để xác định dãy đồng đẳng của 

hợp chất hữu cơ. 

Cụ thể: 

- Đối với hiđrocacbon: 

n 

n 

n 

H O 

> n ⇒ hợp chất đó là ankan 

CO 

2 2 

H O 

= n ⇒ hợp chất đó là anken hoặc xicloankan 

CO 

2 2 

H O 

< n ⇒ hợp chất đó ankin hoặc ankađien hoặc hidrocacbon thơm 

CO 

2 2 

- Đối với ancol: 

n 

n 

H O 

> n ⇒ ancol no, mạch hở 

CO 

2 2 

H O 

≤n 

CO 

2 2 

- Đối với anđehit: 

n 

n 

H O 

CO 

2 2 

H O 

⇒ ancol không no 

= n ⇒ anđehit no đơn chức, mạch hở 

< n ⇒ anđehit không no đơn chức, anđehit đa chức 

CO 

2 2 

- Đối với axit và este: 

n 

n 

H O 

= n ⇒ axit hoặc este no đơn chức, mạch hở 

CO 

2 2 

H O 

< n ⇒ axit hoặc este không no đơn chức hoặc đa chức. 

CO 

2 2 

Ví dụ 1: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai hiđrocacbon mạch hở trong cùng 

dãy đồng đẳng thu được 11,2l CO 2 (đktc) và 9g H 2 O. Hai hiđrocacbon đó thuộc 

dãy đồng đẳng nào. 

A. Ankan B. Anken C. Ankin D. Aren 

* Cách giải thông thường. 


Đặt CTTQ chung của hai hiđrocacbon là: 





2 











C H + O n 2n 2 2a 2 

→ nCO (n 1 a)H O 

+ − 2 

+ + − 

2 

0,5 0,5 

0,5 0,5 

⇒ = ⇔ 0,5(n + 1− a) = 0,5n 

n n + 1− 

a 

⇒ a = 1 

⇒ CTPT của hai hidrocacbon là C n 

H 2n 

⇒ Hai hidrocacbon thuộc dãy đồng 

đẳng anken 

* Cách giải nhanh: Ta có số mol CO 2 = số mol H 2 O 

Dựa vào phương trình đốt cháy → 2 hợp chất là anken. 

⇒ Đáp án (B) đúng. 

2. Dựa vào mối quan hệ số mol của CO 2 và H 2 O để xác định số mol của hợp 

chất hữu cơ đem đốt cháy. 

Cụ thể: Đối với hợp chất: 

+ Ankan: C H 

+ 

Số mol ankan = 

3n + 1 

+ O 

2 

→ nCO + (n + 1)H 

O 

2 

n 2n 2 2 

2 

n 

H O 

− n 

CO 

2 2 

− 

+ Ankin C n H 2n-2 + 

3n 1 O 2 

→ nCO 2 

+ (n − 1)H O 2 

2 

Số mol ankin = 

n 

CO 

− n 

H O 

2 2 

Đối với ancol no đơn chức, mạch hở. 

C n H 2n+2 O + 3n 

2 O 2→ nCO 2 + (n + 1) H 2 O 

Số mol của ancol = 

n 

H O 

− n 

CO 

2 2 

Số mol của oxi = 1,5 số mol CO 2 

- Đối với axit không no, đơn chức (gốc hidrocacbon chứa 1 liên kết π) 


C n H 2n-2 O 2 + 

3n 

−3 

2 

O 2 → nCO 2 + (n - 1) H 2 O 

3 















Số mol của axit = số mol CO 2 – số mol H 2 O 

Ví dụ 2: Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol hỗn hợp 2ankan thu được 9,45g H 2 O. 

Cho sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thì khối lượng kết tủa thu 

được là: 

A. 37,5g B. 52.5g C. 15g D. 42,5g 

* Cách giải thông thường 

Đặt công thức của 2 ankan là C n H 2n+2 và C m H 2m+2 

PTĐC: 

3n 

+ 1 

C 

nH2n+ 

2 

+ O2 → nCO 

2 

+ ( n + 1)H 

2O 

2 

x nx (n+1)x 

3m + 1 

C 

mHm+ 

2 

+ O2 → mCO 

2 

+ (m + 1)H 

2O 

2 

y my (m+1)y 

Ta có số mol của 2ankan là x +y 

Theo đầu bài ta có: 

x + y = 0,15 (1) 

(n+1)x + (m + 1) y = 9.45 

18 

Mà số mol CO 2 = nx + my 

Biến đổi (1) (2) ta có x + y = 0,15 

⇒ nx + my = 0,375 (mol) 

⇒ n = n = 0,375mol 

CaCO 

CaCO 

3 2 

3 

CO 

⇒ m = 37,5(g) 

* Cách giải nhanh. 

= 0,525 (2) 

nx + my + x + y = 0,525 


Theo phương trình đốt cháy ankan ta có: 

n ankan = 

n 

H O 

− n 

CO 

2 2 

4 















⇒ n = n − n = 0,525− 0,15= 

0,375(mol) 

CO H O ankan 

2 2 

n = n = 0,375mol⇒ m = 37,5(g) 

CaCO CO CaCO 

3 2 3 

Vậy đáp( A ) đúng. 

3. Dựa vào phương trình đốt cháy trên cơ sở số mol CO 2 và số mol của hỗn 

hợp chất hữu cơ để xác định công thức phân tử của các hợp chất hữu cơ. 

Hidrocacbon: 

n 

n = 

n 

CO 2 

A 

Ví dụ 3:Chia hỗn hợp X gồm hai ancol no đơn chức A, B thành hai phần 

bằng nhau. 

và B là: 

- Phần 1: bị đốt cháy hoàn toàn thu được 5,6lít CO 2 (đktc) và 6,3g H 2 O. 

- Phần 2: tác dụng hết với Na kim loại thu được Vlít khí (đktc). 

1. V có giá trị là: 

C H 

n 2n 

+ 2 − 2a 

A. 1,12lít B. 0,56lít C. 2,24lít D. 1,18lít 

2. Nếu 2 ancol đơn chức trên là đồng đẳng kế tiếp thì công thức cấu tạo của A 

A. CH 3 OH và C 2 H 5 OH B. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 OH 

C. C 3 H 7 OH và C 4 H 9 OH D. C 4 H 9 OH và C 5 H 11 OH 

*Cách giải thông thường. 

o 

C H 

⎯ ⎯⎯ 2 → nCO 

n 2n 

+ 2 − 2a 

2 

Đặt công thức của hai ancol là C n H 2n+2 O 

C m H 2m + 2 O 

PTĐC: C n H 2n+2 O+ 3n 2 O 2→nCO 2 + (n + 1) H 2 O 

x nx (n+1)x 

+ ( n + 1 − a ) H O 

2 

(y mol) 

(x mol) 






5 











C m H 2m +2 O + 3m 2 O 2→ mCO 2 + (m + 1) H 2 O 

y my (m+1)y 

Theo đề bài ta có: số mol CO 2 = nx + my = 5,6 0,25 

22,4 = (1) 

Biến đổi (1) và (2) 

số mol H 2 O = (n + 1)x + (m + 1)y = 6,3 0,35 

18 = (2) 

⇒ x + y = 0,1mol ⇒ n x = 0,1mol 

C n H 2n+1 OH + Na → C n H 2n+1 ONa + 1/2H 2 

x 0,5x 

C m H 2m+1 OH + Na → C m H 2m+1 ONa + 1/2H 2 

⇒ n 

⇒ V 

y 0,5y 

H 2 

H 2 

= 0,5 (x + y) = 0,05 (mol) 

= 1,12 lít (đktc) 

2. Vì theo đầu bài 2 ancol là đđ kế tiếp ta có m = n + 1 

Thay vào phương trình (1) và (2) ta có: 

⎧nx + (n + 1)y = 0,25 

⎪ 

⎨(n + 1)x + (n + 1 + 1)y = 0,35 

⎪ 

⎩ x + y= 

0,1 

Giải hệ phương trình ta có 

⎧0,1n + y = 0,25 

⎪ 

⎨0,1n + x + 2y= 

0,35 

⎪ 

⎩x + y = 0,1 

Biện luận với n ≥1, n ∈N 


Ta có: 

0< y < 0,1 

6 















ta có: 

n 1 2 3 Vậy n = 2 ⇒ C 2 H 5 OH 

y 0,15 0,05








PTĐC: C n H n+2 + 3n+1 

2 

O 2 → nCO 2 + (n +1) H 2 O 

x nx (n+1)x 

C m H 2m + 3m 2 O 2→ mCO 2 + mH 2 O 

y my my 

Theo đầu bài: số mol CO 2 = nx + my = 6,16 0,14 (1) 

44 = 

số mol H 2 O =(n+1)x + my = 4,14 0,23 (2) 

18 

Từ (1) và (2) ta có hệ phương trình: 

⎧nx + my = 0,14 

⎨ 

⎩nx + x + my = 0,23 

⇒ Vậy số mol của ankan là 0,09mol 

* Cách giải nhanh: 

⇒ x = 0,23− 0,14= 

0,09 

Theo phương trình đốt cháy ankan và anken ta thấy 

Vậy n ankan = 

H O 

2 2 

Vậy đáp án (B ) đúng. 

n − n = 0,23− 0,4 = 0,09mol 

CO 

8 

n 

n 

H O(ankan) 

CO 

2 2 

H O(anken) 

> n 

= n 

CO 

2 2 

Ví dụ 5: Đốt cháy hoàn toàn 0,1mol hỗn hợp gồm CH 4 , C 4 H 10 và C 2 H 4 thu 

được 0,14 mol CO 2 và 0,23mol H 2 O. Số mol của ankan và anken có trong hỗn hợp 

lần lượt là: 

A. 0,09 và 0,01 B. 0,01 và 0,09 

C. 0,08 và 0,02 D. 0,02 và 0,08 


Đặt số mol 

CH 4 là x 


C 4 H 10 là y 

C 2 H 4 là z 















CH 4 + 2O 2 → CO 2 + 2H 2 O 

C 4 H 10 + 13 2 O 2→ 4CO 2 + 5H 2 O 

C 2 H 4 + 3O 2 → 2CO 2 + 2H 2 O 

Theo đầu bài ta có hệ phương trình: 

⎧x + y + t = 0,1 

⎪ 

⎨x + 4x + 2z = 0,14 Giải hệ phương trình ta được 

⎪ 

⎩2x + 5y= 27= 

0,23 

Vậy số mol ankan = x + y = 0,09 

* Cách giải nhanh 

anken = z = 0,01 

Theo phương trình đốt cháy ankan và anken. 

⎧x = 0,08 

⎪ 

⎨y = 0,01 

⎪ 

⎩z = 0,01 

Số mol ankan =số mol H 2 O – số mol CO 2 = 0,23 - 0,14 = 0,09 (mol) 

Mà tổng mol hỗn hợp ban đầu = 0,1mol ⇒ n anken = 0,01 (mol) 

Vậy đáp án (A) đúng. 

Ví dụ 6: Đốt cháy hoàn toàn m(g) hỗn hợp X gồm 2 ancol A và B thuộc cùng 

dãy đồng đẳng thu được 6,27lít CO 2 (đktc) và 7,65g H 2 O. Mặtkhác m(g) hỗn hợp 

X tác dụng với Na dư thu được 2,8lít H 2 (đktc). Biết tỉ khối hơi của mỗi chất trong 

X so với H 2 đều nhỏ hơn 40. 

CTCT của A và B là: 

A. C 2 H 6 O và CH 4 O B. C 2 H 6 O và C 3 H 8 O 

C. H 6 O 2 và C 3 H 8 O 2 D. C 3 H 8 O 2 và C 4 H 10 O 2 


- Tính số mol các nguyên tố C, H, O có trong mgam hỗn hợp 2 ancol A và B. 

Ta có: n c = 

6,72 

nCO 

= = 0,3(mol) ⇒ m 

2 

C 

= 0,3× 

12(g) 

22,4 






9 











n H = 

7,65 

2nH2O 

= 2× = 0,85(mol) ⇒ mH 

= 0,85(g) 

18 

⇒ m o = m - (3,6 + 0,85) = m - 4,45 

Gọi CTPT chung của hai ancol là R - (OH) a 

Ta có phương trình: R(OH) a + a Na → R (ONa) a + a/ 2 H 2 

n H = 2,8 2 0,25 a 

22,4 × = = 

Trong a nhóm -OH có n H : n o = 1:1 ⇒ m - 4.45 

16 

⇒ m = 8,45 (g) 

= 0,25 

Gọi công thức phân tử chung của hai ancol là C n 

H 2 n +2-2k-a (OH) a 

PTPƯ: C n 

H 2 n +2-2k-a (OH) a 

⎯ + 2 

⎯→ 

O 

n CO 2 + ( n +1-k) H 2 O 

1mol a(mol) n (mol) ( n +1-k)(mol) 

x(mol)0,25(mol) 0,3(mol) 0,425(mol) 

⎧ nx = 0,3 

⎪ 

⎨x(n + 1 − k) = 0,425 

⎪ ax = 0,25 

⎪⎩ 

Giải hệ phương trình ta có x = 0.125 

1-k 

x > 0 ⇒ k = 0 ⇒ x = 0,125 

0,3 

n = = 2,4 

0,125 

⇒ a = 0,25 2 

0,125 = 

Mà M A , M B < 80 

Vậy CTPT của A C 2 H 6 O 2 (M = 62) 


B C 3 H 8 O 2 (M = 76) 






10 











Ta có 

n 

n 

CO 

2 

2 

H O 

cùng dãy đồng đẳng 

= 0,3mol 

= 0,425mol 

Theo phương trình đốt cháy: 

⇒ n > n ⇒ Hỗn hợp X gồm hai ancol no 

H O 

2 2 

3n 

C n H 2n+2 O + O2 → nCO 2 + (n + 1) H 2 O 

2 

⇒ Số mol X = số mol H 2 O – số mol CO 2 = 0,125mol 

Mà 

n = 0,125mol⇒X : ancol no hai chức. 

H 2 

M A , M B < 80 

⇒ A: C 2 H 6 O 2 

B. C 3 H 8 O 2 

Vậy đáp án (C )đúng 

11 

CO 

Ví dụ 7: Đốt cháy hoàn toàn a g hỗn hợp hai ancol thuộc dãy đồng đẳng của 

ancol etylic thu được 70,4g CO 2 và 39,6g H 2 O. a có giá trị là: 

A. 3,32g B. 33,2 C. 6,64g D. 66,4g 


Đặt CTTQ của hai ancol lần lượt là: C n H 2n+2 O (x mol) 

C m H 2m+2 O (y mol) 

PTĐC: C n H 2n+2 O + 3n 2 O 2→ nCO 2 + (n + 1) H 2 O 

x nx (n+1)x 

C m H 2m+2 O + 3m 2 O 2→ mCO 2 + (m + 1) H 2 O 

y my (m+1)y 

Theo đầu bài ta có: nx + my = 70.4 

18 

(n + 1) x + (m +1)y = 39.6 

18 

= 1,6 (1) 


= 2,2 (2) 















Mà a = (14n + 18) x + (14m + 18)y 

Biến đổi (1) (2) ta có 

⎧nx + my = 1,6 ⎧nx+ my = 1,6 

⎨ 

⇒⎨ 

⎩nx+ x+ my+ y= 2,2 ⎩x+ y = 0,6 

Thay vào biểu thức tính a: 

(đktc) 

a = 14 (nx + my) + 18(x + y) = 14 × 1,6 + 18 × 0,6 


Đặt CTTQ chung 2 ancol: C n 

H 2 n +2 O 

= 22,4 + 10,8 = 33,2 (g) 

3n 

C n 

H 2 n +2 O + O2 → n CO 2 + ( n +1) H 2 O 

2 

n = 1,5n = 1,5× 1,6 = 2,4(mol) 

O 

CO 

2 2 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng. 

a = 70,4 + 39,6 - 2,4 x 32 = 33,2 (g) 

Vậy đáp án (B) đúng. 

Ví dụ 8: Đốt cháy hoàn toàn 5,8g anđehit X thu được 5,4g H 2 O và 6,72 l CO 2 

Vậy CTPT của X là 

A. C 2 H 4 O B. C 4 H 6 O 2 

C. C 3 H 6 O D. C 4 H 8 O 

* Cách giải thông thường. 

- Giả sử X là anđehit đơn chức. 

CTTQ X : C x H y O 

C x H y O + 

1mol 

4x + y − 2 

4 

a0,3 0,3 

O 2 →xCO 2 + y/ 2 H 2 O 


x(mol) y/ 2 (mol) 

12 















⇒ y = 2x 

5.8 

12x + y + 16 = 0.3 

x 

Giải hệ phương trình: 

⎧2x − y = 0 

⎨ 

⎩5,8x = 3,6x + 0,3y + 4,8 

- Giả sử X là anđehit hai chức. 

C x H y O 2 + 

1mol 

4x + y − 4 

4 

⇒ x = 3 y = 6 ⇒ CT C 3 H 6 O (thỏa mãn) 

O 2 → xCO 2 + y/ 2 H 2 O 

x(mol) y/ 2 (mol) 

a 0,3 0,3 

⇒ y = 2x 

5,8 

12x + y + 32 

= 0.3 

x 

⎧x = 6 

⇒ ⎨ ⇒ C 6 H 12 O 2 (không thỏa mãn) 

⎩y = 12 


Ta có 

n = n = 0,3mol 

H O 

CO 

2 2 

⇒ X là anđehit no đơn chức. 

− 

C n H 2n O+ 

3n 1 O 2 

→ nCO 2 

+ (n − 1)H O 2 

2 

5,8 , 3 

= 

14n + 16 n 

Đáp án( C )đúng 

0 ⇒ CTPT của X là C3 H 6 O 

Ví dụ 9: Một hỗn hợp lỏng X gồm ancol etylic và 2 hiđrocacbon đồng đẳng 

kế tiếp nhau. Chia hỗn hợp X thành 2 phần bằng nhau. 


- Phần 1: cho bay hơi thì thu được V đúng bằng thể tích của 3,3g CO 2 (cùng 





13 











điều kiện). 

- Phần 2: Đốt cháy hoàn toàn thì cần 6,44 lít O 2 (đktc). Sản phẩm cháy qua 

bình 1 đựng H 2 SO 4 đ, rồi qua bình 2 đựng Ca(OH) 2 dư sau thí nghiệm thu được 

17,5g kết tủa. Công thức của hợp chất là: 

A - CH 4 và C 2 H 6 B - C 2 H 4 và C 3 H 6 

C - C 2 H 6 và C 3 H 6 D - C 2 H 2 và C 3 H 4 

* Cách giải thông thường: Đặt ẩn, lập hệ phương trình: 

- Đặt công thức của 2 hợp chất là: C H (amol) 

x y 

⎛ 4x + y ⎞ 

y 

PTĐC: C H + O 

x y ⎜ ⎟ 2 

→ xCO 

2 

+ H2O 

⎝ 4 ⎠ 

2 

a 

⎛ 4x + y ⎞ 

⎜ ⎟ a 

⎝ 4 ⎠ 

x a 

C 2 H 5 OH (b mol) 

14 

(1) 

C 2 H 5 OH + 3O 2 → 2CO 2 + 3H 2 O (2) 

b 3b 2b 

3,3 

44 

Ta có: n hh = nCO 

= = 0,075 (mol) 

2 

n 

O 2 

= 

6,44 

22,4 

= 0,2875(mol); 

CO2 CaCO3 

Theo đầu bài ta có hệ phương trình: 

⎧ a + b = 0,075 (I) 

⎪ 

⎪ ⎛ 4x + y ⎞ 

⎨⎜ 

⎟ a + 3b = 0,2875 (II) 

⎪⎝ 

4 ⎠ 

⎪ 

⎩ax + 2b = 0,175 (III) 

n = n = 0,175(mol) 

Giải hệ 3 phương trình 4 ẩn: ta có nghiệm: 

⎧ x = 2,5 

⎪ 

⎪ y = 7 

⎨ 

⎪a = 0,005 

⎪ 

⎩b = 0,025 
















Việc giải hệ 3 phương trình 4 ẩn số nên mất rất nhiều thời gian, biện luận 

tìm khoảng nghiệm hợp lý mới cho ra kết quả đúng. 

ancol: 

* Cách giải nhanh: Dựa vào phương trình (2): phương trình đốt cháy 

nO2 

Ta có: 

n 

CO2 

= 1,5 

Mà theo đầu bài tỉ số mol chung của hỗn hợp 0,2875 1,64 1,5 

0,175 = > nên 2 

hiđrocacbon phải là ankan. 

( ) 

⇒ n2H.C = ⎡nO 2®/c hçn hîp 

− nCO 

x1,5 ⎤ x 2 

⎣ 

2 hh ⎦ 

= [0,2875 - (0,175 x 1,5)] x 2 = 0,05 (mol) 

⇒ 

C2H5OH 

CO 2 (R t ¹o ra) 

n = 0, 075 − 0, 05 = 0, 025(mol) ⇒ n = 0, 05(mol) 

⇒ n = 0,175 − 0, 05 = 0,125(mol) 

CO 2 (2H.C ) 

0,125 ⎧n = 2 ⎧C H 

⇒ n = = 2,5 ⇒ ⎨ ⇒ ⎨ 

0,05 ⎩n = 3 ⎩C H 

1 2 6 

2 3 8 

=> Công thức của 2 hợp chất là C 2 H 6 và C 3 H 8 

=> Đáp án( C) đúng. 

III. Bài tập vận dụng 

Câu 1: Chia hỗn hợp X gồm 2 anđehit đồng đằng liên tiếp thành hai phần 

bằng nhau: 

- Phần 1: Cộng H 2 (xt Ni,t 0 ) thu được hỗn hợp 2 ancol đơn chức. 

- Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 ancol này thu được 11g CO 2 và 6,3g H 2 O. 

- Phần 2: Cho tác dụng với dung dịch AgNO 3 / NH 3 dư thu được mg Ag. 

1. Công thức của 2 anđehit là 


A. C 3 H 6 O,C 4 H 6 O B. C 3 H 6 O, C 4 H 8 O 





15 











C. C 3 H 4 O, C 4 H 6 O D. C 2 H 4 O, C 3 H 6 O 

2. M có giá trị là 

A: 10,8g B. 1,08g C. 21,6g D.2,19g 

Câu 2: Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 este no đơn chức ta thu được 

1,8g H 2 O. Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp 2 este trên ta thu được hỗn hợp Y gồm 

một ancol và axit. 

Nếu đốt cháy 1/2 hỗn hợp Y thì thể tích CO 2 thu được ở đktc là 

A. 2,24lít B. 3,36lít C. 1,12lít D. 4,48lít 

Câu 3:Khi ®èt ch¸y hoµn toµn 4,4 gam chÊt h÷u c¬ X ®¬n chøc thu ®−îc sn 

phÈm ch¸y chØ gåm 4,48 lÝt CO 2 (ë ®ktc) vµ 3,6 gam H 2 O. NÕu cho 4,4 gam hîp 

chÊt X t¸c dông víi dung dÞch NaOH võa ®ñ ®Õn khi phn øng hoµn toµn, thu ®−îc 

4,8 gam muèi cña axit h÷u c¬ Y vµ chÊt h÷u c¬ Z. Tªn cña X lµ 

A. Metyl propionat B. isopropyl axetat C. etyl propionat D. etyl axetat 

Câu 4:Đốt cháy một số mol như nhau của 3 hidrocacbon X, Y, Z thu được 

lượng CO 2 như nhau và tỉ lệ số mol H 2 O và CO 2 đối với X, Y, Z tương ứng bằng 

0,5; 1 và 1,5. Công thức của X, Y, Z là: 

A. X (C 3 H 8 ), Y (C 3 H 4 ), Z (C 2 H 4 ) B. X (C 2 H 2 ), Y (C 2 H 4 ), Z (C 2 H 6 ) 

A. X (C 3 H 4 ), Y (C 3 H 6 ), Z (C 3 H 8 ) A. X (C 2 H 4 ), Y (C 2 H 6 ), Z (C 3 H 4 ) 

Câu 5:Một hỗn hợp gồm 2 hidrocacbon mạch hở. Cho 1,68 lít hỗn hợp trên 

đi chậm qua nước brom dư. Sau khi phản ứng hoàn toàn còn lại 1,12 lít và lượng 

brom tham gia phản ứng là 4 gam. Mặt khác, nếu đốt cháy hoàn toàn 1,68 lít hỗn 

hợp trên rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ vào dung dịch Ca(OH) 2 dư thu 

được 12,5 gam kết tủa. Các thể tích khí được đo ở đktc. Công thức phân tử của 2 

hidrocacbon là 

A. C 4 H 8 ; C 3 H 6 B. C 2 H 6 ; CH 4 C. C 4 H 10 ; CH 4 D. C 3 H 6 ; CH 4 


Câu 6:Cho 1,568 lit hỗn hợp khí X gồm 2 hidrocacbon mạch hở vào bình 

nước brom dư. Sauk hi phản ứng hoàn toàn chỉ còn lại 448cm 3 khí thoát ra và đã 

16 















có 8 gam brom phản ứng. Mặt khác, nếu đốt cháy hoàn toàn lượng X trên rồi dẫn 

toàn bộ sản phẩm cháy vào bình nước vôi trong thì được 15g kết tủa. Lọc bỏ kết 

tủa rồi đun nóng nước lọc, thu thêm tối đa 2 gam kết tủa nữa. ( Các thể tích khí đều 

được đo ở đktc). 

Tìm công thức cấu tạo 2 phân tử hidrocacbon. 

A. C 2 H 4 và C 4 H 8 B. C 3 H 6 và C 4 H 8 

C. C 2 H 2 và C 5 H 12 D. C 2 H 6 và C 3 H 6 

Câu 7:Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol chất hữu cơ X cần vừa đủ 0,616 lít O 2 . 

Sau thí nghiệm thu được hỗn hợp sản phẩm Y gồm: CO 2 , N 2 và hơi H 2 O. Làm lạnh 

để ngưng tụ hơi H 2 O chỉ còn 0,56 lít hỗn hợp khí Z (có tỉ khối hơi với H 2 là 20,4). 

Biết thể tích các khí đo ở đktc. Công thức phân tử X là 

A. C 2 H 5 ON B. C 2 H 5 O 2 N C. C 2 H 7 ON D. C 2 H 7 O 2 N 

Câu8:Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai anđehit no, đơn chức được 0,4 mol 

CO 2 . Hiđro hoá hoàn toàn 2 anđehit này cần 0,2 mol H 2 được hỗn hợp hai rượu no 

đơn chức. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai ancol này thì số mol H 2 O thu được là 

A. 0,4 mol B. 0,6mol C.0,8 mol D. 0,3mol 

Câu 9: Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X gồm 2 anđehit đơn chức là 

đồng đẳng kế tiếp nhau ta thu được 8,064 lít khí CO 2 (đktc) và 4,68g H 2 O 

CTCT của 2 anđehit đó là 

A HCHO và CH 3 CHO 

B. CH 3 CHO, C 2 H 5 CHO 

C. C 2 H 3 CHO, C 3 H 5 CHO D. C 2 H 4 (CHO) 2 , C 3 H 6 (CHO) 2 

Câu 10:Đốt cháy hoàn toàn 18g chất hữu cơ A cần vừa đủ 16,8 lít O 2 thu 

được CO 2 và hơi nước có tỷ lệ thể tích = 3: 2. CTPT của A là 

A. C 4 H 6 O 2 B. C 3 H 4 O 2 C. C 3 H 4 O D. C 4 H 6 O 

nhau. 

Câu 11:Chia hỗn hợp anđehit no đơn chức (hỗn hợp A) thành hai phần bằng 


- Đốt cháy hoàn toàn phần thứ nhất thu được 0,54g H 2 O. 

17 















- Phần hai: Hiđrô hoá hoàn toàn (xúc tác Ni, nhiệt độ) tạo ra hỗn hợp B. Nếu 

đốt cháy hỗn hợp B thì thể tích CO 2 (ở đktc) tạo ra là 

A. 0,112lít B. 0,672lít. C.1,68lít D.2,24lít 

Câu 12:Để đốt cháy hoàn toàn 4,45 g chất hữu cơ X phải dùng hết 4,20 lít khí 

oxi (đktc). Sản phẩm cháy gồm có 3,15 g H 2 O và 3,92 lít hỗn hợp khí gồm CO 2 và 

N 2 (đktc). CTĐGN của X là 

A. C 3 H 9 N B. C 3 H 7 O 2 N C. C 2 H 7 N D. C 2 H 5 O 2 N 

Câu 13:Đốt cháy chất hữu cơ A (chứa C, H, O) phải dùng một lượng oxi bằng 

8 lần lượng oxi có trong A và thu được lượng khí CO 2 và H 2 O theo tỉ lệ khối lượng 

là 22/9. Biết rằng A chỉ chứa 1 nguyên tử oxi, công thức phân tử của A là 

A. C 2 H 4 O B. CH 2 O C. C 3 H 6 O D. C 4 H 8 O 

Câu 14:Đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ đơn chức X thu được sản 

phẩm cháy chỉ gồm CO 2 và H 2 O với tỷ lệ khối lượng tương ứng là 44 : 27. Công 

thức phân tử của X là 

A. C 2 H 6 . B. C 2 H 6 O. C. C 2 H 6 O 2 . D. C 2 H 4 O. 

Câu 15:Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol chất hữu cơ A mạch hở cần dùng 10,08 

lít O 2 (đktc). Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy (gồm CO 2 , H 2 O và N 2 )qua bình đựng 

dung dịch Ba(OH) 2 dư, thấy khối lượng bình tăng 23,4g và có 70,92g kết tủa. Khí 

thoát ra khỏi bình có thể tích 1,344 lit (đktc). CTPT của A là 

A. C 2 H 5 O 2 N. B. C 3 H 5 O 2 N. C. C 3 H 7 O 2 N. D. C 2 H 7 O 2 N. 

Câu 16:Một hợp chất hữu cơ Y khi đốt cháy thu được CO 2 và H 2 O có số mol 

bằng nhau; đồng thời lượng oxi cần dùng bằng 4 lần số mol của Y. Công thức phân 

tử của Y là 

A. C 2 H 6 O. B. C 4 H 8 O. C. C 3 H 6 O. D. C 3 H 6 O 2 . 

Câu 17:Đốt cháy hoàn toàn 5,8 gam một hợp chất hữu cơ đơn chức X cần 


8,96 lít khí O 2 (đktc), thu được CO 2 và H 2 O có số mol bằng nhau. Công thức đơn 

giản nhất của X là 

18 















A. C 2 H 4 O. B. C 3 H 6 O. C. C 4 H 8 O. D. C 5 H 10 O. 

Câu 18:Đốt cháy hoàn toàn 4,3gam một chất hữu cơ đơn chức A chứa C, H, 

O rồi dẫn sản phẩm cháy qua bình 1 chứa P 2 O 5 dư và bình 2 chứa NaOH dư. Sau 

thí nghiệm bình 1 tăng 2,7g; bình 2 thu được 21,2g muối. Công thức phân tử của A 

là 

A. C 2 H 3 O. B. C 4 H 6 O. C. C 3 H 6 O 2 . D. C 4 H 6 O 2 . 

Câu 19:Đốt cháy hoàn toàn 1,18 gam chất B (C x H y N) bằng một lượng không 

khí vừa đủ. Dẫn toàn bộ hỗn hợp khí sau phản ứng vào bình đựng dung dịch 

Ca(OH) 2 dư, thu được 6 gam kết tủa và có 9,632 lít khí (đktc) duy nhất thoát ra 

khỏi bình. Biết không khí chứa 20% oxi, 80% nitơ về thể tích. Công thức phân tử 

của B là 


Câu 20:Đốt cháy hoàn toàn 1,605 gam hợp chất hữu cơ A thu được 4,62 g 

CO 2 ; 1,215g H 2 O và 168ml N 2 (đktc). Tỷ khối hơi của A so với không khí không 

vượt quá 4. Công thức phân tử của A là 


Câu 21: Đốt cháy hoàn toàn 5,8 gam chất A thu được 2,65 gam Na 2 CO 3 ; 2,26 

gam H 2 O và 12,1 gam CO 2 . Công thức phân tử của A là 

A. C 6 H 5 O 2 Na. B. C 6 H 5 ONa. C. C 7 H 7 O 2 Na. D. C 7 H 7 ONa. 

Câu 22:Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất Y (chứa C, H, O) cần 0,3 mol O 2 

tạo ra 0,2 mol CO 2 và 0,3 mol H 2 O. Công thức phân tử của Y là 

A. C 2 H 6 O. B. C 2 H 6 O 2 . C. CH 4 O. D. C 3 H 6 O. 

Câu 23:Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất hữu cơ chứa C, H, Cl thu được 

2,2 gam CO 2 ; 0,9 gam H 2 O. Khi xác định clo trong lượng chất đó bằng dung dịch 

AgNO 3 thì thu được 14,35 gam AgCl. Công thức phân tử của hợp chất đó là 


A. C 2 H 4 Cl 2 . B. C 3 H 6 Cl 2 . C. CH 2 Cl 2 . D. CHCl 3 . 





19 











Câu 24:Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol chất X cần 6,16 lít khí O 2 (đktc), thu 

được13,44 lít (đktc) hỗn hợp CO 2 , N 2 và hơi nước. Sau khi ngưng tụ hết hơi nước, 

còn lại 5,6 lít khí (đktc) có tỉ khối so với hiđro là 20,4. Công thức phân tử của X là 

A. C 2 H 7 O 2 N. B. C 3 H 7 O 2 N. C. C 3 H 9 O 2 N. D. C 4 H 9 N. 

Câu 25:Đốt cháy hoàn toàn 10,4 gam hợp chất hữu cơ Y (chứa C, H, O) rồi 

cho toàn bộ sản phẩm cháy lần lượt qua bình 1 dựng H 2 SO 4 đặc, bình 2 đựng nước 

vôi trong dư. Sau thí nghiệm, người ta thấy khối lượng bình 1 tăng 3,6 gam và ở 

bình 2 thu được 30 gam kết tủa. Công thức phân tử của X là 

A. C 3 H 6 O 2 . B. C 4 H 6 O 2 . C. C 4 H 6 O 4 . D. C 3 H 4 O 4 . 

C. Kết luận và kiến nghị 

Đổi mới phương pháp để nâng cao chất lượng dạy học, không những giúp 

học sinh nhanh chóng nắm vững kiến thức, hiểu rõ bản chất và hứng thú với 

việc học mà còn giúp học sinh đạt kết quả cao hơn trong thi cử. Do đó tôi xây 

dựng phương pháp này với mong muốn giúp các em học sinh có được phương 

pháp giải một số dạng bài tập một cách nhanh chóng. 

Tôi viết chuyên đề này với mong muốn được chia sẻ kinh nghiệm của 

bản thân với các đồng nghiệp, mong các bạn đồng nghiệp tiếp tục phát triển 

rộng hơn nữa về phương pháp này hoặc sự góp ý của các bạn để tôi có thể hoàn 

thiện hơn nữa về phương pháp dạy học củamình. 






20

CHUYÊN ĐỀ ÔN THI THPT QUỐC GIA CHỦ ĐỀ AMIN & MỘT SỐ LƯU Ý KHI GIẢI BÀI TOÁN VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY HỢP CHẤT HỮU CƠ

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?