15.03.2019 Views

SKKN 2018-Xây dựng và sử dụng công thức tính nhanh tỉ lệ phân li kiểu hình của quy luật phân li hoặc phân li độc lập

https://app.box.com/s/5j3ynf58xm2ufvvncmka36ip0is1777g

https://app.box.com/s/5j3ynf58xm2ufvvncmka36ip0is1777g

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

https://twitter.com/daykem<strong>quy</strong>nhon<br />

plus.google.com/+DạyKèmQuyNhơn<br />

http://daykem<strong>quy</strong>nhon.ucoz.com<br />

Nơi bồi dưỡng kiến <strong>thức</strong> Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 /<br />

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định<br />

www.facebook.com/daykem.<strong>quy</strong>nhon<br />

https://daykem<strong>quy</strong>nhon.blogspot.com<br />

<strong>SKKN</strong> <strong>2018</strong>- <strong>Xây</strong> <strong>dựng</strong> <strong>và</strong> <strong>sử</strong> <strong>dụng</strong> <strong>công</strong> <strong>thức</strong> <strong>tính</strong> <strong>nhanh</strong> <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> <strong>của</strong> <strong>quy</strong> <strong>luật</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>hoặc</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>độc</strong> <strong>lập</strong>.<br />

Ví dụ 2 : Ở cà chua, gen A - quả đỏ trội hoàn toàn so với gen a - quả <strong>và</strong>ng. Biết<br />

rằng quá trình giảm <strong>phân</strong> ở các cây bố, mẹ xảy ra bình thường, không có đột<br />

biến, các cây tứ bội đều tạo giao tử 2n có khả năng thụ tinh. Cho cây cà chua dị<br />

hợp 4n giao phấn với nhau, F1 thu được 11 cây quả đỏ: 1 cây quả <strong>và</strong>ng. Phép<br />

lai giữa các cây bố mẹ phải là:<br />

A. Aaaa x Aaaa. B. AAaa x AAaa.<br />

C. AAAa x Aaaa. D. AAaa x Aaaa.<br />

Để làm bài này HS phải viết sơ đồ lai -> xác định <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> <strong>của</strong> 4<br />

phép lai-> Chọn đáp án phù hợp. Nếu làm vậy thì thời gian phải mất 5-7 phút.<br />

Cả hai cách này đều mất rất nhiều thời gian. Từ VD 1 <strong>và</strong> VD 2 có thể<br />

nhận thấy rằng, để tìm ra kết quả <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> ở thế hệ con thì một học<br />

sinh giỏi, có kĩ năng giải bài tập tốt ít nhất học sinh phải mất 3 phút đến 10 phút.<br />

Vậy có cách nào chỉ trong vòng 5 giây – 7 giây (kể cả 2 ví dụ trên) có thể cho<br />

kết quả chính xác mà không có sự sai sót, nhầm kết quả không?<br />

Để giải <strong>quy</strong>ết bài toán này tôi đã chọn đề tài: <strong>Xây</strong> <strong>dựng</strong> <strong>và</strong> <strong>sử</strong> <strong>công</strong><br />

<strong>thức</strong> <strong>tính</strong> <strong>nhanh</strong> <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> <strong>của</strong> <strong>quy</strong> <strong>luật</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>và</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>độc</strong> <strong>lập</strong>.<br />

2. Thời gian, đối tượng, phạm vi nghiên cứu.<br />

a. Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 11/2017 - tháng 3/<strong>2018</strong>.<br />

b. Đối tượng <strong>và</strong> khách thể nghiên cứu:<br />

- Đối tượng: Hệ thống <strong>công</strong> <strong>thức</strong> xác định <strong>nhanh</strong> sự <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> trong<br />

<strong>quy</strong> <strong>luật</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>và</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>độc</strong> <strong>lập</strong> (các gen <strong>quy</strong> định các <strong>tính</strong> trạng nằm trên các<br />

nhiễm sắc thể khác nhau).<br />

- Khách thể: Học sinh ban KHTN lớp 12A2 trường THPT Thạch Bàn.<br />

c. Phạm vi nghiên cứu: Do thời gian <strong>và</strong> với khuôn khổ <strong>của</strong> sáng kiến kinh<br />

nghiệm nên tôi chỉ xây <strong>dựng</strong> <strong>công</strong> <strong>thức</strong> để <strong>tính</strong> <strong>nhanh</strong> kết quả <strong>của</strong> các phép lai<br />

giữa hai cơ thể mang một cặp <strong>tính</strong> trạng do hai alen (A, a) <strong>của</strong> một gen <strong>quy</strong> định<br />

trong các trường hợp bố, mẹ có chứa bộ nhiễm sắc thể 2n (lưỡng bội), 2n + 1 (ba<br />

nhiễm), 2n + 2 (bốn nhiễm) <strong>hoặc</strong> 4n (tứ bội) trong hai trường hợp:<br />

- Bài toán thuận: Từ <strong>kiểu</strong> gen, các dữ kiện đề bài xác định <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong><br />

<strong>hình</strong> ở đời con.<br />

- Bài toán ngược: Từ <strong>tỉ</strong> <strong>lệ</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> ở đời con xác định <strong>kiểu</strong> gen <strong>của</strong> bố mẹ.<br />

3. Mục đích <strong>và</strong> đóng góp <strong>của</strong> đề tài (ứng <strong>dụng</strong>)<br />

- Tìm ra <strong>quy</strong> <strong>luật</strong> về sự <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> ở đời con khi cho các thể 2n (lưỡng<br />

bội), 2n + 1 (ba nhiễm), 2n + 2 (bốn nhiễm) <strong>hoặc</strong> 4n (tứ bội) lai với nhau.<br />

- <strong>Xây</strong> <strong>dựng</strong> <strong>công</strong> <strong>thức</strong> <strong>tính</strong> <strong>nhanh</strong> sự <strong>phân</strong> <strong>li</strong> <strong>kiểu</strong> <strong>hình</strong> ở đời con khi cho các<br />

thể 2n (lưỡng bội), 2n + 1 (ba nhiễm), 2n + 2 (bốn nhiễm) <strong>hoặc</strong> 4n (tứ bội) lai với<br />

nhau.<br />

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN<br />

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM<br />

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO)<br />

https://daykem<strong>quy</strong>nhonofficial.wordpress.com/blog/<br />

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN<br />

Nguyễn Viết Trung 3<br />

www.facebook.com/daykem<strong>quy</strong>nhonofficial<br />

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú<br />

www.facebook.com/boiduonghoahoc<strong>quy</strong>nhonofficial

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!