Tài liệu combo phương pháp giải nhanh bài tập Hóa Học theo 4 mức độ vận dụng có lời giải (Hữu cơ), 2019 edition

https://twitter.com/daykemquynhon 

https://daykemquynhonofficial.wordpress.com 

www.facebook.com/daykem.quynhon 

https://daykemquynhon.blogspot.com 

http://daykemquynhon.ucoz.com 

Nơi bồi dưỡng kiến thức Toán - Lý - Hóa cho học sinh cấp 2+3 / 

Diễn Đàn Toán - Lý - Hóa Quy Nhơn 1000B Trần Hưng Đạo Tp.Quy Nhơn Tỉnh Bình Định 

CHUYÊN ĐỀ 1. HIĐROCACBON + DẪN XUẤT HALOGEN 

A - KIẾN THỨC LÝ THUYẾT 

A1. HIĐROCACBON 

- Hiđrocacbon là những hợp chất hữu cơ chỉ chứa C và H, có công thức tổng quát là C H (chú ý y 

luôn là một số chẵn). 

Ví dụ: CH 

4,C3H 6,C4H 6,... 

- Đa số các hiđrocacbon đều có hai phản ứng chung là phản ứng đốt và phản ứng phân hủy (bởi nhiệt). 

Ngoài ra chúng sẽ có một vài phản ứng trong 4 phản ứng thế, cộng, tách, oxi hóa. 

- Có nhiều tiêu chí phân loại hiđrocacbon nhưng thông dụng nhất vẫn là phân thành ba nhóm lớn: no, 

không no, và thơm. 

HIĐROCACBON NO, MẠCH HỞ (ANKAN/ PARAFIN) 

I. KHÁI NIỆM 

- Ankan là các hiđrocacbon no, mạch hở, trong phân tử chỉ có liên kết đơn (sigma). Công thức phân tử 

chung: CnH 2n2(n 1). 

- Đồng phân: Ankan chỉ có đồng phân cấu tạo, sinh ra do sự sai khác mạch cacbon: có nhánh và 

không có nhánh (hoặc nhánh khác nhau). 

II. DANH PHÁP 

Tên ankan = số chỉ nhánh + tiền tố chỉ độ bội + tên nhánh + mạch chính 

Xác định mạch chính: 

+ Mạch dài nhất mà chứa nhiều nhánh nhất, tổng số chỉ nhánh nhỏ nhất. 

+ Nếu một ankan có hai hoặc nhiều mạch có độ dài như nhau thì chọn mạch có nhiều nhóm thế hơn 

làm mạch chính. 

Ví dụ: CH3CH(CH 3)CH(C2H 5) 2 

: 3-etyl-2-metylhexan 

Chú ý: 

1 Cần phải nhớ các thuật ngữ chỉ số lượng các nguyên tử cacbon. Cách nhớ đơn giản nhất mà mình 

chắc ai cũng biết đó là: “mẹ em phải bón phân hóa học ở ngoài đồng” hoặc “mẹ em phải bán phân hóa 

học ở ngoài đường”… 

2 Người ta vẫn thường dùng tiền tố iso-, neo- trong gọi tên các hợp chất hữu cơ. Dùng iso khi có 1 

nhánh CH3 

ở nguyên tử C thứ hai, dùng neo khi có hai nhánh CH3 

ở nguyên tử C thứ hai. 

Ví dụ: 

CH CH CH(CH ) : Isopentan 

3 2 3 2 

(CH ) C : Neo-pentan 

3 4 

3 Ngoài ra còn dùng tiền tố sec-, tert- trong gọi tên gốc hiđrocacbon. Dùng sec- nếu gốc là bậc 2, 

còn tert- nếu là gốc bậc 3. 

Ví dụ: CH CH CH(CH ) : sec-butyl 

3 2 3 

(CH ) C : tert-butyl 

3 3 

III. TÍNH CHẤT VẬT LÍ 

- Bốn chất đầu dãy đồng đẳng là chất khí ở điều kiện thường. 

- Tất cả đều nhẹ hơn nước và không tan trong nước. 

- Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi tăng dần theo chiều tăng của phân tử khối (tức càng nhiều C sẽ 

có nhiệt độ sôi và nóng chảy càng cao). 

- Mạch cacbon càng phân nhánh thì nhiệt độ sôi càng giảm do làm gia tăng cấu trúc cầu. Các bạn 

tưởng tượng những quả bóng xếp cạnh nhau liên kết với nhau bền hơn hãy những hình zigzag chồng lên 

nhau sẽ bền hơn? Ví dụ: neo-pentan sẽ sôi kém n-pentan, mặc dù cả hai đều là C5H 12. 

DIỄN ĐÀN TOÁN - LÝ - HÓA 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

x 

y 

MỌI YÊU CẦU GỬI VỀ HỘP MAIL DAYKEMQUYNHONBUSINESS@GMAIL.COM 

HOTLINE : +84905779594 (MOBILE/ZALO) 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN 

Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú 

Trang 1 

www.facebook.com/daykemquynhonofficial 

www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial








IV. TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

1. Phản ứng đốt cháy: 

3n 1 

0 

t 

CnH2n2 O2 nCO 

2 

(n 1)H 2O 

2 

2. Phản ứng thế bởi halogen (halogen hóa) 

Trong phản ứng thế halogen như Cl 

2, Br 

2,... 

thì halogen được ưu tiên thế vào nguyên tử C có bậc cao 

hơn. 

CH CH CH Cl CH CHClCH HCl 

askt 

3 2 3 2 3 3 

CH CH CH Cl CH CH CH Cl HCl 

askt 

3 2 3 2 3 2 2 

3. Phản ứng tách (đề hiđro hóa và cracking) 

Đề hiđro hóa: 

Cracking: 

0 

t 

3 2 3 

 

3 

 

2 

 

2 

CH CH CH CH CH CH H 

C H CH CH C H 

cracking 

5 12 2 2 3 8 

(sản phẩm chính) 

(sản phẩm phụ) 

4. Phản ứng oxi hóa 

Khi có xúc tác, ở một nhiệt độ thích hợp, ankan bị oxi hóa tạo ra dẫn xuất chứa oxi. 

0 

xt,t 

4 

 

2 

 

2 

CH O HCHO H O 

V. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ 

1. Ứng dụng: 

- Là thành phần chính của dầu mỏ, khí đốt. Ứng dụng làm nhiên liệu (xăng, dầu, gas). 

- Làm nguyên liệu cho nhiều ngành khác như: làm dung môi, làm chất bảo vệ (phủ ngoài kim loại để 

chống gỉ, do chúng không ưa nước), làm sáp nến, nhựa đường. 

2. Điều chế: 

- Trong phòng thí nghiệm: để điều chế một lượng nhỏ mentan ta có thể dùng nhôm cacbua hoặc dùng 

phản ứng vôi tôi xút. 

Al C 12H O 4Al(OH) 3CH 

4 3 2 3 4 

0 

CaO,t 

3 

 

4 

 

2 3 

CH COONa NaOH CH Na CO 

- Trong công nghiệp: người ta dùng phương pháp chưng cất phân đoạn để tách mentan cũng như các 

đồng đẳng khác. 

HIĐROCACBON NO, MẠCH VÒNG (XYCLO ANKAN/ XYCLO PARAFIN) 


- Định nghĩa: Xycloankan là những hiđrocacbon no, mạch vòng (1 vòng) có công thức chung là 

C H (n 3). 

n 

2n 

- Đồng phân: Xycloankan có đồng phân cấu tạo (mạch cacbon và vị trí tương đối của nhánh) và đồng 

phân hình học. 


Tên xyclo ankan = xyclo + tên ankan tương ứng. Nếu có nhánh thì đọc tên nhánh trước, kèm vị trí chỉ 

nhánh. 

Ví dụ: 





Xyclopropan xyclohexan 


Trang 2 










1-metyl-3-(propan-2-yl)xyclohexan 

1-(butan-2-yl)-2-metylxyclopentan 

III.TÍNH CHẤT VẬT LÍ 

- Hai chất đầu dãy đồng đẳng là C3H6 

và C4H8 

ở thể khí ở điều kiện thường. 

- Những tính chất khác giống như ankan. 



0 

t 

CnH2n 3n O2 nCO2 nH2O 

2 

2. Cộng mở vòng (với C3 và C4) 

Hai chất đầu dãy là C3 và C4 rất kém bền, do góc hóa trị bị hẹp hơn so với góc chuẩn của lai hóa sp3. 

Vì vậy có một sức căng rất mạnh (gọi là sức căng Baeyer) nên chỉ cần tác động nhỏ là đủ phá vỡ mạnh 

(tức phá vòng). Do đó chúng dễ dàng tham gia phản ứng cộng mở vòng hơn là thế. 

Br 

 

BrCH CH CH Br 

+ 

2 2 2 2 

CH 3 

+ H 

 

CH CH CH CH CH CH 

2 3 2 2 2 3 

3. Phản ứng thế halogen đặc trưng như ankan: 

Từ C5 trở đi, do có bố cục không gian nên góc hóa trị của xyclo ankan thỏa mãn góc lai hóa sp3, vì 

vậy chúng rất bền. Rất khó phá được vòng, trừ những trường hợp khắc nghiệt. Vì vậy chúng tham gia thế 

với halogen như ankan. 

4. Phản ứng tách H 2 (đề hiđro hóa) 

Ta chỉ chú ý phản ứng duy nhất là xyclo hexan tách một lúc 6 H để trở thành benzen. 



Từ xyclohexan và metyl xyclohexan, thực hiện phản ứng đề hiđro hóa (xúc tác và nhiệt độ thích hợp) 

sẽ thu được các hiđrocacbon thơm tương ứng là benzen và toluen. 


- Cho dẫn xuất đi halogen của ankan tác dụng với Na hoặc Zn: 






Trang 3 







CH 3 

BrCH CH CH CH CHBrCH 

 

Zn 

2 2 2 2 3 ZnBr2 




- Điều chế từ benzen và đồng đẳng của benzen. 

ANKEN / OLEFIN 


- Định nghĩa: anken là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có một liên kết đôi trong phân tử. 

Công thức tổng quát là CnH 2n 

(n 2). 

- Đồng phân: các anken có thể có đồng phân cấu tạo (do sự sai khác về mạch, có nhánh, không 

nhánh, vị trí tương đối giữa các nhánh, vị trí tương đối của liên kết đôi) hoặc có thể có đồng phân hình 

học. Đồng phân hình học còn được gọi là đồng phân lập thể, đồng phân Z – E, đồng phân cis – trans, hay 

đồng phân không gian. 

- Điều kiện để có đồng phân lập thể: 

1 Chứa ít nhất một liên kết đôi, hoặc một vòng no. Tuy nhiên phạm vi của ta chỉ ngâm cứu liên kết 

đôi, vì vậy mình sẽ không đề cập đến vòng no. Điều này nhằm hạn chế sự quay tự do quanh trục của các 

nhóm nguyên tử hai bên liên kết. Mình sẽ minh họa bằng hình ở dưới. 

2 Các nguyên tử hay nhóm nguyên tử ở mỗi cacbon của liên kết phải khác nhau. 

Chú ý: Cần xét đến cả đồng phân hình học cis-trans. Phân biệt câu hỏi có bao nhiêu hợp chất ứng với 

CTPT cho trước so với câu hỏi có bao nhiêu công thức cấu tạo ứng với CTPT cho trước. Nếu là công thức 

cấu tạo thì ta không xét đến đồng phân hình học. 


Thông thường các anken được gọi bằng tên gốc – chức hoặc tên thay thế (IUPAC) 

- Tên nửa hệ thống: tên anken = tên gốc hiđrocacbon + ilen 

Ví dụ: CH CHCH : propilen 

2 3 

- Tên IUPAC: tên anken = tên nhánh (kèm vị trí) + tên mạch chính + vị trí nối đôi + en 

Ví dụ: CH CH C(CH )CH :(2-metyl but-2-en) 

3 3 3 

CH CH C(CH ) CHCH : 3-metylpent-2-en 

3 2 3 3 

Chú ý: mạch chính là mạch chứa nối đôi dài nhất. Đánh số mạch chính từ đầu nào gần nối đôi hơn. 


- Hai chất đầu dãy (C3 và C4) ở thể khí ở điều kiện thường. 

- Còn lại tương tự ankan. 



0 

t 

CnH2n 3n O2 nCO2 nH2O 

2 

2. Phản ứng cộng đặc trưng với X ( Cl , Br , H ), HX (HCl, HBr, HOH) 


2 2 2 2 

- Quy tắc Maccopnhicop: trong một phản ứng cộng HX vào nối đôi thì H sẽ ưu tiên cộng vào C của 

nối đôi có nhiều H hơn, còn X sẽ vào C của nối đôi có ít H hơn. 

- Anken hợp nước tạo thành ancol. ( H2O 

coi như HOH, ở đây X là OH) 





Trang 4 










Ví dụ: 

CH3 CH CH2 HCl CH3 CHCl CH3 

(sản phẩm chính) 

CH3 CH CH2 HCl CH3 CH2 CH2Cl 

(sản phẩm phụ) 

3. Phản ứng thế ở điều kiện khắc nghiệt của một số anken đầu dãy. 

Với một số anken đầu dãy khi phản ứng với halogen ở điều kiện nhiệt độ cao sẽ dễ tham gia thế hơn 

là cộng. 

CH CH Cl HCl CH CHCl 

2 2 2 2 

4. Phản ứng tách (ít gặp). 

Thông thường tách H 2 

ra khỏi anken sẽ làm anken “đói” thêm. Tức sẽ tạo ra hiđrocacbon có nhiều 

liên kết pi hơn, như ankin, hay ankadien chẳng hạn. 

CH CH CH CH H 

2 2 2 


Phản ứng với KMnO 

4 

: phản ứng sẽ oxi hóa liên kết đôi tạo thành điol (rượu 2 chức, mỗi chức ở một 

C của nối đôi cũ) 

Ví dụ: 

3CH CH 2KMnO 4H O 3HOCH CH OH 2MnO 2KOH 

2 2 4 2 2 2 2 

6. Phản ứng trùng hợp, tạo polyme 

Phản ứng trùng hợp: Là phản ứng cộng hợp nhiều phân tử nhỏ (monome) tạo thành phân tử lớn hơn 

(polyme). Mỗi monome gọi là một mắt xích. Điều kiện để có phản ứng trùng hợp là các phân tử tham gia 

phải có liên kết bội (đôi hoặc ba). 

Ví dụ: 

0 

t ,p,xt 

2 

 

2 

 

n 

nCH CHCl CH CHCl 

 

 



- Điều chế các polyme như PE (poly etilen), PVC (poly vinyl clorua), PP (polypropylen),… 

- Điều chế ancol tương ứng bằng cách hợp nước. Chú ý những ancol này chỉ dùng trong công nghiệp 

(làm dung môi…) chứ không phải sản xuất rượu uống. 

- Khí etilen dùng để kích thích sự hoạt động của ezym nên giúp trái cây mau chín. 


- Tách nước của rượu no, đơn chức, mạch hở tương ứng (đe hidrat hóa). 

CH CH OH CH CH H O 

3 2 2 2 2 

- Chú ý: Tách nước hay tách HX nói chung tuân theo quy tắc Zaixep: “khi tách HX thì X được ưu tiên 

tách ra cũng H ở cacbon bậc cao hơn bên cạnh” 

- Đề hiđro hóa hoặc cracking ankan. 

CH CH CH CH CH CH CH CH 

cracking 

3 2 2 3 2 2 3 3 

CH CH CH CH CH CHCH CH H 

de hidro 

3 2 2 3 2 2 3 2 

- Hiđro hóa ankin hoặc ankadien. 


0 

Pd,t 

2 2 2 

CH CH H CH CH 

0 

Pd,t 

2 

 

2 

 

2 

 

2 

 

2 3 

CH CH CH CH H CH CHCH CH 

- Tách HX của dẫn xuất mono halogen tương ứng với xúc tác KOH/rượu tương ứng. 

CH CH Cl NaOH CH CH NaCl H O 

C 2 H 5 OH 

3 2 2 2 2 

- Tách X, từ dẫn xuất đi halogen tương ứng (chú ý hai nguyên tử halogen phải ở C sát nhau). 


Trang 5 




www.facebook.com/boiduonghoahocquynhonofficial 

DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL ST&GT : Đ/C 1000B TRẦN HƯNG ĐẠO TP.QUY NHƠN








0 

Zn,t 

2 3 

 

2 

 

3 

 

2 

BrCH CHBrCH CH CHCH ZnBr 

ANKADIEN / ĐI OLEFIN 


- Định nghĩa: ankadien là những hiđrocacbon không no, mạch hở, có hai nối đôi trong phân tử. Công 

thức tổng quát là CnH 2n2(n 3). 

- Đồng phân: ankadien có thể có cả đồng phân cấu tạo và đồng phân hình học (vì nó có chứa nối đôi). 


- Ankadien được gọi theo cả tên thường, tên gốc chức lẫn tên IUPAC. Tên thường như alen, isopren, 

đi vinyl… nhưng không cần quan tâm mấy. Thường dùng hơn là tên gốc chức và tên IUPAC. 

- Tên nửa hệ thống: tên ankadien = tên gốc (chỉ số lượng C) + dien + vị trí các nối đôi 

- Tên IUPAC: tên ankadien = tên nhánh (kèm vị trí) + tên mạch chính + vị trí nối đôi + dien 

Ví dụ: CH CHCH CH : Buta-1,3-dien 

2 2 


- Hai chất đầu dãy (C3 và C4) ở thể khí ở điều kiện thường. 



- Các tính chất hóa học đều tương tự anken. Tuy nhiên chỉ chú ý thêm một trường hợp nhỏ khi cộng 

H . 

2 

- Nếu dùng xúc tác Ni thì sản phẩm cuối cùng sẽ về ankan, còn nếu dùng xúc tác Pd/PbCO 3 

thì phản 

ứng sẽ dừng lại ở giai đoạn tạo anken. 



Ankadien liên hợp cùng các dẫn xuất của nó dùng để điều chế cao su nhân tạo. Ankadien liên hợp là 

ankadien có hai nối đôi cách nhau bởi một nối đơn. 


Từ butadien-1,3 điều chế được cao su buna, buna-S, buna-N. 

ANKIN 


- Định nghĩa: ankin là những hiđrocacbon không no, mạch hở có một nối ba trong phân tử. Công 

thức tổng quát là CnH 2n2(n 2). 

- Đồng phân: các ankin chỉ có đồng phân cấu tạo, không có đồng phân hình học. Các đồng phân cấu 

tạo sinh ra do có sự sai khác mạch C (có nhánh & không có nhánh, nhánh khác nhau) hoặc vị trí tương 

đối của nối ba. 


- Ngoài chất đầu dãy đồng đẳng thường được gọi theo tên thường là axetilen, các ankin khác thường 

được gọi theo tên IUPAC. 

- Tên IUPAC: tên ankin = tên nhánh (kèm vị trí) + tên mạch chính + vị trí nối ba + in 

Ví dụ: CH C CH : propin 

CH CCH CH : but-1-in 

2 3 

3 



- Từ đến C ở thể khí ở điều kiện thường. 

C2 

4 







Trang 6 










- Hoàn toàn tương tự ankadien và anken, chỉ có thêm một chú ý về các ankin-1. Ankin-1 là những 

 

ankin có nối ba ở đầu mạch. Do đó nó có H linh động và có khả năng tham gia thế với Ag (Ag O trong 

dung dịch NH 

3). 

2CH C R Ag 

2O 2AgC C R H2O 

0 

t 

3 3 4 3 

HC CH 2AgNO 2NH AgC CAg 2NH NO 

- Chú ý: Chỉ có những đồng phân ankin đầu mạch mới tham gia phản ứng thế bạc 

- Phản ứng trùng hợp cũng có một số chú ý: với axetilen nhị hợp tạo vinyl axetilen, tam hợp tạo 

benzen, đa hợp tạo cupren. 

Pd/PbCO 0 

3 ,t 

2CH CH CH CH C CH 

0 

C,600 C 

3CH CH C H 

 

6 6 

nCH CH CH CH 

2 

n 

- Phản ứng oxi hóa với KMnO 

4 

: Tạo ra axit cacboxylic tương ứng nhưng sau đó axit này tác dụng 

ngay với KOH sinh ra từ phản ứng. Nên thực chất là thu được muối Kali của axit cacboxylic. 

2 

 

R C C R ' 3 O H O RCOOH R 'COOH 

 

CH CH 4 O HOOC-COOH 

- Khi đó dung dịch sinh ra KOH nên muối thu được là RCOOK và R’COOK. Riêng với trường hợp 

của axetilen thì tạo ra muối kali oxalat. 



- Axetilen vinyl clorua PVC 

CH CH HCl CH CHCl 

nCH CHCl CH CHCl 

 

2 2 n 

2 

 

(PVC) 

- Axetilen cao su nhân tạo (Buna, Buna-S, Buna-N, Cloropren, Isopren) 

- Axetilen Benzen (tam hợp) 

0 

C,600 C 

3CH CH C H 

6 6 

- Axetilen anđehit axetic axit axetic 

CH CH H O CH CHO 

HgSO 4 

2 3 

0 

xt,t 

3 

 

2 

 

3 

2CH CHO O CH COOH 

- Ngoài ra axetilen còn dùng làm khí đốt để hàn xì, dùng kích thích hoa quả mau chín và dùng thổi 

bóng bay cho trẻ con chơi… 

2. Điều chế 

 

- Từ canxi cacbua CaC axetilen 

CaC 2H O Ca(OH) C H 

2 2 2 2 2 

 

 

2 

 

0 

- Từ metan CH 4 

nung ở 1500 C, rồi làm lạnh nhanh. 


2CH C H 3H 

4 2 2 2 

- Tách 4 halogen trong dẫn xuất tetra halogenua (có 4 halogen ở hai cacbon kề nhau) tác dụng với Zn 

hoặc (2Na). 

0 

Zn,t 

2 2 ZnBr2 

Br CHCHBr CH CH 

- Tách 2 halogen trong dẫn xuất đi halogenua (trong KOH và xúc tác rượu tương ứng) 

2 





Trang 7 










ClCH CH Cl 2KOH CH CH 2KCl 2H O 

C 2 H 5 OH 

2 2 2 

- Cho muối bạc của ankin-1 tác dụng với axit clohidric trả lại ankin-1 

AgC CAg 2HCl CH CH 2AgCl 

BENZEN VÀ ĐỒNG ĐẲNG 


- Định nghĩa: benzen và đồng đẳng là những hiđrocacbon thơm có chứa một vòng benzen trong phân 

tử. Công thức tổng quát là CnH 2n6(n 6). 

- Đồng phân thơm: xuất hiện do đồng phân nhánh, hoặc vị trí tương đối của các nhóm thế (nhánh) 

gắn vào nhân thơm (ortho-, meta-, para-). 


- Cách đọc tên thông dụng nhất là coi benzen như “mạch chính”, còn bọn râu ria như những nhóm thế 

gắn vào vòng benzen. 

- Chú ý: nếu như có hai nhóm thế ở các vị trí tương đối: 1,2 ortho; 1,3 meta; 1,4 para. 

Ví dụ: 

2- Etyl -1,4-đimetylbenzen 4- Butyl -1-etyl -2-metylbenzen 


- Ở điều kiện thường các hiđrocacbon thơm là chất lỏng hoặc rắn, chúng có nhiệt độ sôi tăng theo 

chiều tăng phân tử khối. 

- Các hiđrocacbon ở thể lỏng có mùi đặc trưng, không tan trong nước và nhẹ hơn nước, có khả năng 

hòa tan nhiều chất hữu cơ. 



3n 3 

0 

t 

CnH2n6 O2 nCO2 n 3 

H2O 

2 

2. Phản ứng thế đặc trưng ở nhân thơm (thế halogen) 

- Quy tắc thế ở vòng benzen: nếu coi khả năng phản ứng của vòng benzen là 1 thì khi có thêm nhóm 

thế (nhánh) hợp chất mới có thể có khả năng phản ứng lớn hơn hoặc nhỏ hơn 1. Tức là có nhóm thế làm 

tăng khả năng phản ứng của vòng, nhưng cũng có nhóm thế làm giảm khả năng phản ứng của vòng. 

Những nhóm thế làm tăng khả năng phản ứng của vòng là những nhóm hoạt hóa, những nhóm làm giảm 

khả năng phản ứng của vòng là những nhóm phản hoạt hóa. 

- Những nhóm đẩy e (có mật độ e cao, thừa cặp e chưa liên kết…) như OH, NH 2, 

ankin là những 

nhóm hoạt hóa vòng benzen và thông thường chúng định hướng ortho, para. 

- Những nhóm hút e (những nguyên tử có độ âm điện lớn (halogen), những nhóm chứa liên kết pi,…) 

như CH2 CH , CH O, COOH, NO 2,... 

là những nhóm phản hoạt hóa vòng, thông thường chúng 

định hướng meta. 

- Chú ý ngoại lệ: các halogen (Cl, Br,…) phản hoạt hóa vòng nhưng lại định hướng ortho, para. 

- Thế nguyên tử H của bởi halogen (Cl 

2,Br 2,...) 

có bột Fe xúc tác sẽ thế vào nhân, nếu không sẽ thế 

vào nhánh. 

3. Phản ứng cộng (cộng để no hóa vòng) 






Trang 8 











Phản ứng với KMnO 

4 

: benzen không bị oxi hóa, các đồng đẳng khác bị oxi hóa và bị cắt mất nhánh 

tạo ra C6H5-COOK. 

0 

t 

6 5 3 

 

4 

 

6 5 

 

2 

 

2 

C H CH 2KMnO C H COOK KOH 2MnO H O 



- Từ benzen điều chế được thuốc trừ sâu 666, anilin, phenol, nhựa phenol fomandehit, stiren, PS 

(polystiren), cao su buna-S. 

- Từ toluen điều chế được axit benzoic, rượu benzylic, thuốc nổ TNT. 

- Từ p-xilen điều chế được tơ sợi polieste. 


- Tam hợp axetilen. 

0 

C,600 C 

3CH CH C H 

6 6 

- Đề hiđro hóa xyclo hexan. 

A2. DẪN XUẤT HALOGEN 

I. KHÁI NIỆM – PHÂN LOẠI 

- Khái niệm: Khi thay thế một hay nhiều nguyên tử hiđro trong phân tử hiđro bằng một hay nhiều 

nguyên tử halogen ta được dẫn xuất halogen của hiđrocacbon, thường gọi là dẫn xuất halogen. 

- Phân loại 

1 Theo bản chất của nguyên tử halogen X 

+ Dẫn xuất flo, ví dụ: CF2 CF 

2. 

+ Dẫn xuất clo, ví dụ: CH3Cl. 

+ Dẫn xuất brom, ví dụ: C6H5Br. 

+ Dẫn xuất iot, ví dụ: (CH 

3) 3CI. 

+ Dẫn xuất chứa đồng thời nhiều halogen, ví dụ: CH2FCl. 

2 Theo cấu tạo gốc hiđrocacbon 

+ Dẫn xuất halogen no, ví dụ: C2H5Br. 

+ Dẫn xuất halogen không no, ví dụ: CH2 

CHCl. 

+ Dẫn xuất halogen thơm, ví dụ: C6H5CH2Cl. 


3 Theo bậc của dẫn xuất halogen 

Bậc của dẫn xuất halogen là bậc của nguyên tử C liên kết với nguyên tử halogen. 

+ Dẫn xuất halogen bậc I: CH3CH2Cl 

+ Dẫn xuất halogen bậc II: (CH 

3) 2CHCl 

+ Dẫn xuất halogen bậc III: (CH 

3) 3CCl 





Trang 9 










II. ĐỒNG PHÂN – DANH PHÁP 

- Đồng phân: Dẫn xuất halogen có đồng phân mạch C như hiđrocacbon, ngoài ra còn có đồng phân vị 

trí nguyên tử halogen (vị trí nhóm chức). 

- Danh pháp 

1 Danh pháp thông thường 

Ví dụ: 

CHCl : clorofom 

CHBr : bromofom 

3 

CHI : iodofom;… 

3 

3 

2 Danh pháp gốc – chức: Tên dẫn xuất = tên gốc hiđrocacbon +halogenua 

Ví dụ: 

CH Cl : Metylen clorua 

2 2 

CH CHCl : Vinyl clorua 

2 

CH CH-CH Cl : Anlyl clorua 

2 2 

3 Danh pháp thay thế: Tên dẫn xuất = Số chỉ vị trí X – tên X + tên hiđrocacbon 

Ví dụ: 

CH CH Cl : Clo etan 

3 2 

ClCH CH Cl : 1,2-điclo etan 

2 2 


- Các dẫn xuất halogen hầu như không tan trong nước, tan tốt trong các dung môi không phân cực như 

hiđrocacbon, ete,… 

- Nhiệt độ sôi của dẫn xuất halogen có cùng gốc hiđrocacbon giảm dần từ dẫn xuất iodua đến dẫn xuất 

0 

florua: t s : R-I > R-Br > R-Cl > R-F 

- Với các ankin halogen có thành phần giống nhau, nhiệt độ sôi của dẫn xuất bậc I lớn hơn nhiệt độ 

sôi của dẫn xuất bậc II, dẫn xuất bậc III có nhiệt độ sôi thấp nhất. 

0 

t s : Dẫn xuất bậc I > Dẫn xuất bậc II > Dẫn xuất bậc III. 


- Khả năng phản ứng của các dẫn xuất halogen thay đổi tùy theo bản chất nguyên tử halogen và giảm 

dần từ iot đến clo, riêng dẫn xuất flo được xếp vào hợp chất trơ: 

R – I > R – Br > R – Cl 

- Sự thay đổi khả năng phản ứng của dẫn xuất R-X hoàn toàn phù hợp với giá trị năng lượng liên kết 

và sự phân cực liên kết: 

- Năng lượng liên kết: C – Cl > C – Br > C – I 

- Độ phân cực liên kết: C – I > C – Br > C – Cl. 

- Cấu tạo gốc R cũng ảnh hưởng đến khả năng và cơ chế phản ứng của dẫn xuất halogen. 

1. Phản ứng thế nguyên tử X bằng nhóm –OH (phản ứng thủy phân) 

H 2 

R-X + NaOH 

O 

R-OH + NaCl 

Các dẫn xuất phenyl halogenua (X đính trực tiếp vào vòng benzen) không phản ứng với dung dịch 

kiềm ở nhiệt độ thường và ngay cả khi đun sôi. Chúng chỉ phản ứng ở nhiệt độ và áp suất cao. 

0 

200 C,300atm 

6 5 

 

6 5 

 

2 

C H Cl NaOH C H ONa NaCl H O 


2. Phản ứng tách 

- Phản ứng tách HX có thể xảy ra với các dẫn xuất có ít nhất 1H ở C : 

CH CH Br KOH CH CH KBr H O 

ROH 

3 2 2 2 2 

- Hướng của phản ứng tách – Quy tắc tách Zaixep: Khi tách HX khỏi dẫn xuất halogen, nguyên tử 

halogen ưu tiên tách ra cùng với nguyên tử H ở nguyên tử C có bậc cao 


Trang 10 













CH3CH 

CHCH 

KOH/ROH 

3(spc) 

 

 

Ví dụ: CH3CH2CHClCH3 

 

CH3CH2CH 

CH 

2(spp) 

3. Phản ứng với kim loại tạo hợp chất cơ kim 

Các dẫn xuất clo, brom, iot có thể phản ứng với Mg trong môi trường ete khan tạo thành hợp chất cơ 

magie: 

R – X + Mg R – MgX 

Hợp chất cơ magie rất dễ tham gia phản ứng thế với những hợp chất có H linh động (nước, ancol, 

NH , phenol, amin, ank-1-in,…) 

3 

V. ĐIỀU CHẾ 

- Halogen hóa hiđrocacbon: 

Phản ứng thế: 

CH Cl CH Cl HCl 

askt 

4 2 3 

Phản ứng cộng 

CH CH Br CH Br CH Br 

2 2 2 2 2 

- Tổng hợp từ ancol: 

ZnCl 

ROH HX 2 

RX H2O 

R OH PCl RCl POCl HCl 

5 3 

3R OH PI 3RI H PO 

3 3 3 






Trang 11 










Chú ý: 

Ta có n ankan = 

n 

H O 

2 

n 

CO 

2 

DẠNG 1: PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY 

Điều này đúng cho một ankan; một hỗn hợp ankan; một hỗn hợp ankan và anken, xycloankan (do ở anken 

và xycloankan thì số mol nước bằng số mol khí nên hiệu không ảnh hưởng) 

Tổng quát n n = (k – 1) n , trong đó k là độ bội liên kết của hiđrocacbon X. 

CO 

H O 

2 2 

X 

MA 

MB 

Nếu 2 hợp chất cùng dãy đồng đẳng là A, B có: M thì nA n 

B. 

2 

Đốt cháy dẫn xuất halogen cho sản phẩm gồm CO 2 , H 2 O và HX hoặc X 2 tùy theo điều kiện đề bài cho. 

A. KHỞI ĐỘNG: NHẬN BIẾT 

Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất hữu cơ chứa C, H, Cl sinh ra 0,22 gam CO 2 và 0,09 gam 

H 2 O, còn lại là khí Cl 2 . Khi phân tích định lượng clo của cùng một lượng chất đó bằng một lượng dung 

dịch AgNO 3 người ta thu được 1,435 gam AgCl, CTPT của hợp chất trên là: 

A. CH 2 Cl 2 B. CH 3 Cl C. C 2 H 2 Cl 4 D. C 2 H 4 Cl 2 

Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn một hiđrocacbon X, rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình chứa dung dịch 

nước vôi trong (dư), thì khối lượng dung dịch trong bình giảm 2,48 gam và tạo ra 7 gam kết tủa. Công 

thức phân tử của X là: 

A. C 6 H 14 B. C 7 H 14 C. C 7 H 16 D. C 6 H 12 

Bài 3. A là một xycloankan, khi đốt cháy 672 ml khí A thấy khối lượng CO 2 thu được nhiều hơn khối 

lượng H 2 O thu được 3,12 gam và khí A làm mất màu nước Br 2 , A là: 

A. xyclobutan B. metylxyclopropan C. etylxyclopropan D. xyclopropan 

Bài 4. Đốt cháy hỗn hợp CH 4 , C 2 H 6 , C 3 H 8 thu được 2,24 lít CO 2 (đktc) và 2,7 gam H 2 O. Thể tích O 2 

(đktc) đã tham gia phản ứng cháy là: 

A. 2,48 lít B. 3,92 lít C. 4,53 lít D. 5,12 lít 

Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn một lượng stiren sinh ra 1,1 gam khí CO 2 . Khối lượng stiren phản ứng là: 

A. 0,325g B. 0,26g C. 0,32g D. 0,62g 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn 26,5 gam một ankinbezen X cần 294 lít không khí (đktc), oxi hóa X thu được 

axit benzoic. Giả thiết không khí chứa 20% oxi và 80% nitơ. X là: 

A. toluen B. o-metyltoluen C. etylbenzen D. o-etyltoluen 

Bài 7. Đốt 6,72 lít hỗn hợp X ở (đktc) gồm ankan A và ankin B thu được 11,2 lít CO 2 ở (đktc) và 7,2 gam 

nước. Thành phần phần tram thể tích A, B trong hỗn hợp X lần lượt là: 

A. 25% và 75% B. 50% và 50% C. 33,3% và 66,7% D. 75% và 25% 

Bài 8. Thể tích không khí (đktc) cần dùng để đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol benzene là: 

A. 84 lít B. 74 lít C. 82 lít D. 83 lít 

Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm một ankan và một ankin cần 6,72 lít O2 ở (đktc) sản phẩm dẫn 

qua dung dịch nước vôi dư thấy bình nước vôi tăng a gam và tách được 20 gam kết tủa. Giá trị của a là: 


A. 12,4 B. 10,6 C. 4,12 D. 5,65 

Bài 10. Đốt cháy hoàn toàn một thể tích khí thiên nhiêm gồm: metan, etan, propan bằng oxi không khí 

(trong không khí, oxi chiếm 20% thể tích), thu được 7,84 lít khí CO 2 (ở đktc) và 9,9 gam nước. Thể tích 

không khí (ở đktc) nhỏ nhất cần dùng để đốt cháy hoàn toàn lượng khí thiên nhiên trên là 






Trang 1 










B. TĂNG TỐC: THÔNG HIẾU 

Bài 11. X là một chất hữu cơ. Oxi hóa hoàn toàn 9,45 g X, sản phẩm oxi hóa chỉ gồm CO 2 và H 2 O. Cho 

hấp thụ sản phẩm oxi hóa vào bình đựng lượng dư dung dịch Ba(OH) 2 , khối lượng bình tăng 41,85g. 

Trong bình có tạo 132,975 g kết tủa. Tỉ khối hơi của X so với metan bằng 5,25. Khi cho X tác dụng với 

Br 2 , đun nóng, chỉ thu được một dẫn xuất monobrom duy nhất. X không cho được phản ứng cộng hiđro. 

X là 

A. Neopentan B. Xyclopenpan C. Pentan D. Xyclohexan 

Bài 12. Phân tích hoàn toàn m gam một chất hữu cơ A thu được CO 2 , H 2 O và HCl. Dẫn toàn bộ sản phẩm 

(khí và hơi) qua dung dịch AgNO 3 dư, thấy thoát ra một khí duy nhất có thể tích bằng 4,48 lít. Khối lượng 

bình đựng tăng thêm 9,1 gam và có 28,7 gam tủa trắng. Biết trong phân tử A có chứa 2 nguyên tử Cl. Vậy 

CTPT của A là: 

A. CH 2 Cl 2 B. C 2 H 4 Cl 2 C. C 3 H 4 Cl 2 D. C 3 H 6 Cl 2 

Bài 13. Có một hỗn hợp X gồm C 2 H 2 , C 3 H 6 , C 2 H 6 . Đốt cháy hoàn toàn 24,8 gam hỗn hợp trên thu được 

28,8 gam H 2 O. Mặt khác, 0,5 mol hỗn hợp trên tác dụng vừa đủ với 500 gam dung dịch Br 2 20%. Phần 

trăm thể tích mỗi khí trong hỗn hợp lần lượt là: 

A. 50; 20; 30 B. 50; 25; 25 C. 25; 25; 50 D.50; 16,67; 33,33 

Bài 14. X là hỗn hợp gồm etan, propan, hiđro. Đốt cháy hoàn toàn 9,8 gam hỗn hợp X sau đó dẫn toàn bộ 

sản phẩm cháy vào 100 gam dung dịch H 2 SO 4 giảm xuống còn 83,05%, sau đó dẫn khí còn lại vào dung 

dịch Ca(OH) 2 dư thu được m gam kết tủa. Tính giá trị của m? 

A. 70 gam B. 50 gam C. 65 gam D. 48 gam 

Bài 15. Hỗn hợp X gồm C 2 H 2 , C 3 H 6 , C 4 H 10 và H 2 . Cho 11,2 lít khí (đktc) hỗn hợp X đi qua bình đựng 

brom dư thấy có 64 gam brom tham gia phản ứng. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 11,2 lít (đktc) X được 

55 gam CO 2 và m gam nước. Giá trị của m là: 

A. 31,5 B. 27,0 C. 24,3 D. 22,5 

Bài 16. X là hỗn hợp gồm propan, xyclopropan, butan và xyclobutan. Đốt m gam hỗn hợp X thu được 

63,8 gam CO 2 và 28,8 gam H 2 O. Thêm 1 lượng hiđro vừa đủ vào m gam hỗn hợp X để thực hiện phản 

ứng mở vòng (xúc tác Ni, t 0 ) thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H 2 là 26,375. Tỉ khối của hỗn hợp X so 

với H 2 là: 

A. 23,95 B. 25,75 C. 24,52 D. 22,89 

Bài 17. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm C 2 H 2 , C 3 H 4 và C 4 H 4 (số mol mỗi chất bằng nhau) thu được 

0,09 mol CO 2 . Nếu lấy cùng một lượng hỗn hợp X như trên tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO 3 

trong NH 3 , thì khối lượng kết tủa thu được lớn hơn 4 gam. Công thức cấu tạo của C 3 H 4 và C 4 H 4 trong X 

lần lượt là 

A. CH≡C−CH 3 , CH 2 =C=C=CH 2 

B. CH 2 =C=CH 2 , CH 2 =C=C=CH 2 


C. CH≡C−CH, CH 2 =CH−C≡CH 

D. CH 2 =C=CH 2 , CH 2 =CH−C≡CH 

Bài 18. Hỗn hợp khí A chứa N 2 và hai hiđrocacbon kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Khối lượng hỗn 

hợp A là 18,3 gam và thể tích của nó là 11,2 lít. Trộn A với một lượng dư oxi rồi đốt cháy, thu được 11,7 

gam H 2 O và 21,28 lít CO 2 . Các thể tích khí đo ở điều kiện chuẩn. CTPT của 2 hiđrocacbon là: 





Trang 2 










A. C 3 H 4 ; C 4 H 6 B. C 4 H 6 ; C 5 H 8 C. C 3 H 2 ; C 4 H 4 D. C 4 H 4 ; C 5 H 6 

Bài 19. Hỗn hợp khí X gồm etilen, metan, propin và vinylaxetilen có tỉ khối so với H 2 là 17. Đốt cháy 

hoàn toàn 0,05 mol hỗn hợp X rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình dung dịch Ca(OH) 2 (dư) thì 

khối lượng bình tăng thêm m gam. Giá trị của m là: 

A. 5,85 B. 6,60 C. 7,30 D. 3,39 

Bài 20. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm CH 4 , C 3 H 6 và C 4 H 10 bằng 1 lượng không khí vừa đủ thu 

được 10,8 gam H 2 O và một hỗn hợp khí có tỉ khối so với hiđro là 15 (coi như không khí chỉ gồm 80% thể 

tích N 2 và còn lại là O 2 ). Giá trị của m là: 

A. 2 B. 4 C. 6 D. 8 

C. BỨT PHÁ: VẬN DỤNG 

Bài 21. Đốt cháy hoàn toàn 4,3 gam một chất hữu cơ X thu được hỗn hợp khí CO 2 , H 2 O, HCl. Dẫn hỗn 

hợp này vào bình đựng dung dịch AgNO 3 dư thu được 5,74 gam kết tủa và khối lượng bình dung dịch 

AgNO 3 tăng thêm 2,54 gam. Khí thoát ra khỏi bình dung dịch AgNO 3 dẫn vào 5 lít dung dịch Ca(OH) 2 

0,02M thấy xuất hiện kết tủa, lọc tách kết tủa, dung dịch còn lại cho tác dụng Ba(OH) 2 dư lại thấy xuất 

hiện thêm kết tủa, tổng khối lượng kết tủa ở 2 thí nghiệm là 13,94 gam. Biết M x < 230 g/mol. Số nguyên 

tử O trong một phân tử của X là 

A. 4 B. 1 C. 2 D. 3 

Bài 22. Đốt cháy hoàn toàn 100 ml hỗn hợp X gồm axetilen, propin và một amin (A) no, đơn chức bằng 

lượng oxi vừa đủ thu được 630 ml hỗn hợp Y gồm CO 2 , H 2 O và N 2 . Dẫn toàn bộ Y đi qua bình đựng 

H 2 SO 4 đặc dư thấy thể tích giảm 305 ml. Cho amin (A) tác dụng với HNO 2 thấy khí N 2 thoát ra. Biết các 

khí đều đo ở đktc. Số đồng phân cấu tạo của A là 

A. 1 B. 3 C. 4 D. 5 

Bài 23. Đốt cháy hoàn toàn m gam cao su isopren đã được lưu hóa bằng không khí vừa đủ (chứa 20% O 2 

và 80% N 2 ), làm lạnh hỗn hợp sau phản ứng để ngưng tụ hết hơi nước thì thu được 1709,12 lít hỗn hợp 

khí (đktc). Lượng khí này làm này tác dụng vừa hết với dung dịch chứa 0,1 mol Br 2 . Tính giá trị của m? 

A. 159,6 gam B. 159,4 gam C. 141,1 gam D. 141,2 gam 

Bài 24. Các Hiđrocacbon A, B thuộc dãy anken hoặc ankin. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol hỗn hợp A, B 

thu được khối lượng CO 2 và H 2 O là 15,14 gam, trong đó oxi chiếm 77,15%. Nếu đốt cháy hoàn toàn 0,05 

mol hỗn hợp A, B có tỉ lệ mol thay đổi ta vẫn thu được một lượng khí CO 2 như nhau. Tổng số nguyên tử 

cacbon trong A và B là: 

A. 10 B. 9 C. 11 D. 12 

Bài 25. Trong một bình kín dung tích không đổi chứa hỗn hợp A gồm etan và một ankin (đều ở thể khí) 

có tỉ lệ số mol là 1:1. Thêm oxi vào bình thì được hỗn hợp khí B có tỉ khối so với H 2 là 18. Đốt cháy hoàn 

toàn hỗn hợp B sau đó đưa về 0 o C thấy hỗn hợp khí trong bình có tỉ khối so với H 2 là 21,4665. Công thức 

ankin là: 

A. C 2 H 2 B. C 3 H 4 C. C 4 H 6 D. C 5 H 8 

D. VỀ ĐÍCH: VẬN DỤNG CAO 

Bài 26. Đốt cháy hoàn toàn 5,52 gam chất X thu được hỗn hợp khí và hơi A gồm CO 2 , HCl, H 2 O và N 2 . 

Cho một phần A đi chậm qua dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy có 6,0 gam kết tủa và khối lượng dung dịch 

giảm 1,82 gam và có 0,112 lít khí không bị hấp thụ. Phần còn lại của A cho lội chậm qua dung dịch 

AgNO 3 trong HNO 3 dư thấy khối lượng dung dịch giảm 2,66 gam và có 5,74 gam kết tủa. Biết các phản 

ứng đều xảy ra hoàn toàn. Phân tử khối X có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây? 






Trang 3 










A. 172,0 B. 188,0 C. 182,0 D. 175,5 

Bài 27. Cho hỗn hợp T gồm X, Y, Z (M X + M Z = 2M Y ) là ba hiđrocacbon mạch hở có số nguyên tử C 

theo thứ tự tăng dần, có cùng công thức đơn giản nhất. Trong phân tử mỗi chất, C chiếm 92,31% về khối 

lượng. Đốt cháy 0,01 mol T thu được không quá 2,75 gam CO 2 . Đun nóng 3,12 gam T với dung dịch 

AgNO 3 /NH 3 dư, thu được m gam kết tủa. Biết các chất trong T có cùng số mol. Giá trị lớn nhất của m là: 

A. 7,98 B. 11,68 C. 13,82 D. 15,96 

Bài 28. Hỗn hợp A gồm các Hiđrocacbon C x H 2x+2 , C y H 2y , C z H 2z-2 mạch thẳng được cho ở điều kiện thích 

hợp để tồn tại ở dạng khí (x y z). Đốt cháy A thu được thể tích CO 2 và H 2 O bằng nhau. Cho A tác 

dụng với lượng vừa đủ 72 gam brom trong dung dịch thấy thoát ra 3,36 lít khí. Đốt cháy lần lượt mỗi khí 

thì thu được lần lượt n 1 , n 2 , n 3 lít khí CO 2 (đktc). Biết 0,0225(n 1 + n 2 + n 3 ) = n 1 n 2 n 3 . Đốt cháy một hỗn 

hợp B khác cũng chứa 3 Hiđrocacbon trên thì thu được n mol CO 2 và 9 gam nước. Biết khối lượng của B 

là 8,25 gam, giá trị của n là 

A. 0,625 B. 0,604 C. 0,9 D. Đáp án khác 

Bài 29. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Q gồm 2 ankin X, Y. Hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào 4,5 lít 

dung dịch Ca(OH) 2 0,02M thu được kết tủa và khối lượng dung dịch tăng 3,78 gam so với bạn đầu. Cho 

dung dịch Ba(OH) 2 vừa đủ vào dung dịch thu thêm kết tủa. Tổng khối lượng kết tủa của 2 lần là 18,85 

gam. Biết rằng số mol của X bằng 60% tổng số mol của X và Y có trong hỗn hợp Q. Các phản ứng xảy ra 

hoàn toàn. Công thức của X, Y lần lượt là: 

A. C 2 H 2 và C 4 H 6 B. C 4 H 6 và C 2 H 2 

C. C 2 H 2 và C 3 H 4 D. C 3 H 4 và C 2 H 6 

Bài 30. Hỗn hợp X gồm một anken, một ankin, một amin no, đơn chức (trong đó số mol của ankin lớn 

hơn anken). Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp trên bằng O 2 vừa đủ thu được 0,86 mol CO 2 , H 2 O, N 2 . 

Ngưng tụ thì thấy hỗn hợp khí còn lại là 0,4 mol. Công thức của anken, ankin lần lượt là: 


C. C 3 H 6 và C 3 H 4 D. C 3 H 6 và C 4 H 6 

HƯỚNG DẪN GIẢI, ĐÁP ÁN 

A.KHỞI ĐỘNG: NHẬN BIẾT 

Bài 1. Chọn đáp án A. 

Bài 2. Chọn đáp án C. 

Bài 3. Chọn đáp án B. 












B.TĂNG TỐC: THÔNG HIỂU 

Bài 11. Chọn đáp án D. 


Trang 4 



















C.BỨT PHÁ: VẬN DỤNG 


Có 

5,74 

nHCl 

nAgCl 

0,04 

143,5 

mol 

m 2,54 36,5.0,04 1,08 gam n 0,06 mol 

H O 

2 2 

Khí thoát ra khỏi bình là CO 2 . 

CO 2 + 0,1 mol Ca(OH) 2 → CaCO 3 + dung dịch 

Dung dịch thu được + Ba(OH) 2 dư → BaCO 3 

m + m 13,94 gam 100(n n ) 197.n 13,94 gam 

Mà 

CaCO BaCO CaCO Ca(HCO ) Ca(HCO ) 

n 

3 3 3 3 2 3 2 

n 

CaCO Ca(HCO ) 

3 3 2 

= 0,1 mol 

H O 

nCaCO 

0,08 mol 

3 

 

nCO 

0,08 2.0,02 0,12 mol 

2 

 

nCa(HCO 3 ) 

0,02 mol 

2 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 

m O(X) = 4,3 – 12.0,12 – 1.(2.0,06 + 0,04) – 35,5.0,04 = 1,28 gam 

n O(X) = 0,08 mol 

n C : n H : n O : n Cl = 0,12 : 0,16 : 0,08 : 0,04 = 3:4:2:1 

X có dạng C 3n H 4n O 2n Cl n 107,5n < 230 n < 2,13 mà tổng số nguyên tử H và Cl phải là số chẵn 

n = 2 

Trong phân tử X chứa 4 nguyên tử O 


Đặt CTTQ của amin là C n H 2n+3 N. 

Đặt a, b, c lần lượt là thể tích của C 2 H 2 , C 3 H 4 và amin A. 

a + b + c = 100 ml (1) 

V H O 

2 

V 

= a + 2b + nc + 1,5c = 305 ml (2) 

V 

 

CO 2 N 2 

= 2a + 3b + nc + 0,5c =630 – 305 = 325 ml (3) 


Lấy (3) trừ (2) được a + b – c = 325 – 305 = 20 ml (4) 

a b 60 

Từ (1) và (4) suy ra Thay vào (2) ta được 60 + b + 40n + 1,5.40 = 305 

c 40 





Trang 5 










185 60 185 b 185 

b + 40n = 185 n 3,125 n 4,625 n 4 

40 40 40 

CTPT của A là C 4 H 11 N mà A phản ứng với HNO 2 tạo khí N 2 nên A có nhóm amin gần với C bậc 1. 

Các đồng phân của A là: 

CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 NH 2 (CH 3 ) 2 CHCH 2 NH 2 CH 3 CH 2 NH(CH 3 )NH 2 

Vậy có 3 công thức thỏa mãn. 


Đặt CTTQ của cao su đã lưu hóa là (C 5 H 8 ) a S b (x mol) 

SO 2 + Br 2 + 2H 2 O → H 2 SO 4 + 2HBr 

bx = = = 0,1 mol 

 

 

n SO2 

5 8 a b 

n Br2 

to 

2 2 2 2 

C H S (7a+b)O 5aCO 4aH O bSO 

n = (7a + b) x 

2 

= 4 n O2 

= (28a + 4b) x 

O 2 

n N 

1709,12 

n O2 

+ n SO2 

+ n N2 

= mol 

22,4 76,3 

5ax + (28a + 4b) x + 0,1 = 76,3 33ax + 4bx = 76,2 ax = 2,297 

m = 68ax + 32bx = 68.2,297 + 32.0,1 = 159,4 gam 

Bài 24: Chọn đáp án A 

 

 

 

m 

CO 

+m 

2 H2O = 44n 

CO 

+18n 

2 H2O =15,14g 

n 

CO 

= 0,25 mol 

2 

 

 

 

m 

O 

=16.(2n 

CO 

+ n 

2 H2O)=77,15%.15,14=11,68g 

n 

H2O 

= 0,23 mol 

n - n 0,25 0,23 0,02 0,05 

 

CO 2 H 2 O 

Hỗn hợp gồm 1 anken + 1 ankin 

n =0,02 mol, n =0,03 mol n 0,02 mol, n 0,03mol 

ankin 

anken 

ankin 

Đặt CTPT của ankin là C n H 2n-2 ; anken là C m H 2m 

0,02n + 0,03m = 0,25 2n + 3m = 25 

Do tỉ lệ số mol A, B thay đổi mà số mol CO 2 không đổi n = m 

Tổng số nguyên tử C trong A và B là 10 

Bài 25: Chọn đáp án C 

Ankin thể khí, do đó số nguyên tử C < 5 

Đặt số mol của C 2 H 6 : a mol; C n H 2n-2 : a mol; O 2 : b mol 

anken 

Gọi hỗn hợp sau khi đốt là hỗn hợp C ta có: MBnB MCnC 

n B : n C = M C : M B = 21,4665: 18 = 1,2 

Chọn: n B = 1,2 mol m B = 18.2.1,2 = 43,2g 

2a + b =0,12 

Ta có: 

30a (14n 2)a 32b 43, 2 


14na – 36a + 32.(2a + b)=43,2g 

14na – 36a + 32.1,2 =43,2g 

14na – 36a = 4,8 a = 

2, 4 

7n 18 


Trang 6 













2, 4 

Mà 2a < 12 a < 0,6 hay < 0,6 

7n – 18 > 4 n > 3,14 

7n 18 

n = 4 ankin là C 4 H 6 


 

 

Phần 1 qua Ca(OH) 2 dư: 

6 

nCO n 

2 CaCO 

0,06 mol,m 

3 dd giam 

= mCaCO m 

3 CO 

m 

2 H2O mHCl 

1,82 gam 

100 

m H 2 O HCl 

+ m = 6 - 0,06.44 -1,54 = 1,54 gam 

Không khí bị hấp thụ là N 2 : n 

N2 

Phần 2: Kết tủa thu được là AgCl 

n 

 

H 2 O 

0,09mol 

Vì 

H O 2 

 

0,112 

0,005 mol 

22, 4 

m m m m 2,66 m 5,74 2,66 3,08 gam 

m m 2 m +m 

2 

HCl H O HCl 

2 

trong phần 1 có nHCl 

0,02 mol, n 

H2O 

=0,045 mol 

1 

Vậy khi đốt cháy 5,52 gam X tạo ra 0,18 mol CO 2 ; 0,135 mol H 2 O; 0,015 mol N 2 ; 0,06 mol HCl 


m O2 

n 

O 2 

= 44.0,18 + 18.0,135 + 28.0,015 + 36,5.0,06 – 5,52 = 7,44 gam 

0, 2325 mol 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: 

n O(X) = 2.0,18 + 0,135 – 2.0,2325 = 0,03 mol 

n : n : n : n : n 0,18: 0,33: 0,03: 0,03: 0,06 6 :11:1:1: 2 

C H O N Cl 

X có công thức C 6 H 11 ONCl 2 . Vậy M X = 184 


 

dd giam AgCl HCl H O H O 

Đặt công thức đơn giản nhất của X, Y, Z là C X H Y 

12x 

%m C = .100% 92,31% x = y 

12x+y 

Công thức đơn giản nhất của X, Y, Z là CH. 

nCO 

2,75 

2 

Số nguyên tử C trung bình = 6, 25 

n 44.0,01 

Vì số nguyên tử H chẵn nên số nguyên tử C cũng là số chẵn 

Vậy 3 hiđrocacbon có thể là: 

C2H 2,C4H 4,C6H 6 

: n 

X 

=nY - n 

Z 

2 2 


T 

3,12 

0,02 mol 

52.3 

m HCl 





Trang 7 










 

3,12 1 

C H , C H , C H : n = n = n = = mol 

78.3 75 

 

4 4 6 6 8 8 X Y Z 

3,12 1 

C H , C H , C H : n = n = n = = mol 

78.3 75 

 

2 2 6 6 10 10 X Y Z 

Để lượng kết tủa thu được là lớn nhất thì số nối ba đầu mạch trong T là lớn nhất: 

m max 

Với trường hợp : = 3,12 + (108 – 1).(2.0,02 + 0,02 + 2.0,02) = 13,82g 

1 1 1 

Với trường hợp : m 

= 3,12 + (108 – 1). 2. 2. 10, 25 

max 

g 

75 75 75 

1 1 1 

Với trường hợp : m 

=3,12 + (108 – 1). 2. 2. 2. 11,68 

max 

g 

75 75 75 

Vậy lượng kết tủa thu được lớn nhất là 13,82 gam 


 

 

 

Gọi a, b, c lần lượt là số mol các hiđrocacbon 

Từ V = V ax + by + cz a(x+1) by c(z+1) a = c 

CO2 H2O 

Từ phản ứng với brom, ta có: 

a = b = c = 0,15 

Do 

0,0225 n n n n n n 

1 2 3 1 2 3 

 

72 

nBr 2 

b 2c 0,45 mol 

 

160 

 

 

3,36 

n a 0,15 mol 

 

22, 4 

0,15(x + y + z).0,0225 = 0,15 3 .xyz x+y+z = xyz (*) 

Do x < y < z nên xyz < 3z 

xy < 3 

xy {1,2,3} 

Nếu xy = 1 thì x = 1, y = 1, thay vào (*) 2 + z = z (loại) 

Nếu xy = 2 thì x = 1, y = 2, thay vào (*) z = 3 (nhận) 

Nếu xy = 3 thì x = 1, y = 3, thay vào (*) z = 2 (loại) 

Vậy x = 1, y = 2, z =3 

Ba Hiđrocacbon CH 4 ,C 2 H 4 ,C 3 H 4 có CTPT trung bình là C x H 4 

C x H 4 + (x + 1) O 2 xCO 2 +2H 2 O 

8,25 

Suy ra: MCxH 

34 x 2,5 

4 

0,25 

n 

CO 2 


= 2,5.0,25 = 0,625 mol 

n + n n 4,5.0,02 0,09 mol 


CaCO Ca(HCO ) Ca(OH) 

3 3 2 2 

Thêm Ba(OH) 2 vừa đủ: 

m 

CaCO 

+ m 

3 BaCO3=100(n CaCO 

+ n 

3 Ca(HCO 3 ) 

) + 197n 

2 Ca(HCO 3 ) 

=18,85 gam 

2 

(1) 

(2) 





Trang 8 










Từ (1) và (2) 

n 

 

n 

CaCO 

3 

 

 

CO 

 

2 CaCO 

 

3 Ca(HCO 3 ) 

 

2 

Ca(HCO ) 

= 0,04mol 

3 2 

= 0,05mol 

n n 2n 0,14 mol 

m m m m 3,78 gam 44.0,14 18n 100.0,04 3,78 gam 

dungdich tang CO H O CaCO H O 

2 2 3 2 

n 0,09 mol n n n 0,14 0,09 0,05 mol 

H O ankin CO H O 

2 2 2 

nCO 2 

0,14 

Số nguyên tử C trung bình của Q 2,8 

n 0,05 

Có 1 ankin là C 2 H 2 

ankin 

+ Nếu X là C 2 H 2 : Số nguyên tử C của Y 0,05.2,8 

 

60%.0,05.2 4 

40%.0,05 

Y là C 4 H 6 

+ Nếu Y là C 2 H 2 : Số nguyên tử C của X 0,05.2,8 

 

40%.0,05.2 1,467 

60%.0,05 

Loại 

Vậy X, Y là C 2 H 2 và C 4 H 6 


 

0,2 mol X 

CnH m: x mol 

+O 

CO 2 

2 

+ N 

2: 0,4 mol 

 

0,86 mol 

CpH2p+3N : ymol H2O: 0,46 mol 

nCO 2 

0,4 

Số nguyên tử C trung bình = 2 Công thức amin là CH 3 NH 

n 0,2 

2 

nH2O 

2.0, 46 

Số nguyên tử H trung bình = 4,6 5 

n 2 

Ạnken và/hoặc ankin trong X có số nguyên tử H < 4,6 Loại D 

 

Có 

x + y 0, 2 

 

m 5 x.(5 - m) 0,08 m 5 

nH2O 

x y 0, 46 

2 2 

n 

Loại B vì cho số H trung bình > 5 

 

C H 

n 

C H 

4 6 2 4 

Nếu anken và ankin là C 3 H 6 (a mol) và C 3 H 4 (b mol) 

1 

x 

15 

nCO 

2 

n 

N 2 

3x + y + 0,5y = 0,4 

2 

y 

15 

1 1 

a + b 

a 

15 150 

 

Loại 

 

2 11 

nH2O 

3a 2b 2,5. 0, 46 b= 

 

15 

150 

x 

x 



Trang 9 










Loại C 









Trang 10 










DẠNG 2: PHẢN ỨNG THẾ 

Chú ý: 

Phản ứng thế hiđrocacbon mạch hở: 

Hiđrocacbon no tham gia phản ứng thế tạo dẫn xuất halogen dưới điều kiện ánh sáng khuếch tán 

Hiđrocacbon không no tham gia phản ứng thế tạo dẫn xuất halogen cần điều kiện khắc nghiệt: Nhiệt độ 

và áp suất cao. 

Ankin có nối ba đầu mạch tham gia phản ứng thế với AgNO 

3 

/ NH3 

tạo kết tủa. Đây không phải là 

phản ứng tráng gương! 

Phản ứng thê hiđrocacbon thơm: 

 

 

Phản ứng clo hóa, brom hóa t ,Fe hoặc phản ứng nitro hóa ( t ,H 

SO đặc) đối với hiđro - cacbon 

 

2 4 

thơm phải tuân theo quỵ tắc thế trên vòng benzen. 

Phản ứng clo hóa, brom hóa có thể xảy ra ở phần mạch nhánh no của vòng benzen khi điều kiện phản 

ứng là ánh sáng khuếch tán và đun nóng (đối với brom). 

Trong bài toán liên quan đến phản ứng nitro hóa thì sản phẩm thu được thường là hỗn hợp các chất, vì 

vậy ta nên sử dụng phương pháp trung bình để tính toán. 

Phản ứng thủy phân dẫn xuất halogen: 

Đối với các dẫn xuất halogen dạng anlyl (Ví dụ: CH2 CHCH 

2X) 

và benzyl (Ví dụ: C6H5CH2X) 

thì 

có thể bị thủy phân trong nước (nhiệt độ), trong dung dịch kiềm loãng hay kiềm đặc. 

Đối với các dẫn xuất halogen dạng ankin (Ví dụ: CH3CH2CH2X ) thì chỉ tham gia phản ứng thủy 

phân trong dung dịch kiềm loãng hoặc kiềm đặc. 

Đối với các dẫn xuất halogen dạng phenyl (Ví dụ: C6H5X) và vinyl (Ví dụ: CH2 

C HX ) thì chỉ bị 

thủy phân trong môi trường kiềm đặc (nhiệt độ cao, áp suất cao). 


Bài 1. TNT (2,4,6-trinitrotoluen) được điều chế bằng phản ứng của toluen với hỗn hợp gồm 

H SO 

2 4 

HNO 3 

và 

đặc, trong điều kiện đun nóng. Biết hiệu suất của quá trình tổng hợp là 80%. Khối lượng TNT 

tạo thành từ 230 gam toluen là: 

A. 454 gam B. 550 gam C. 687,5 gam D. 567,5 gam 

Bài 2. Cho m gam Hiđrocarbon no, mạch vòng A tác dụng với khí clo (chiếu sáng) thu được 9,48 g một 

dẫn suất clo duy nhất B. Để trung hòa khí HCl sinh ra cần vừa đúng 80ml dung dịch NaOH 1M. Hiệu suất 

clo hóa là 80%. Giá trị của m bằng 

A. 8,4 g B. 6,72 g C. 5,376 g D. 7,5 g 

Bài 3. Lượng clobenzen thu được khi cho 15,6g C6H6 

tác dụng hết với Cl2 

(xúc tác bột Fe) hiệu suất 

phản ứng đạt 80% là 

A. 14g B. 16g C. 18g D. 20g 

Bài 4. Cho 5,4 gam ankin A phản ứng với dung dịch AgNO3 

trong NH3 

thu được 16,1 gam kết tủa. Tên 

của ankin A là: 


A. propin B. but-1-in C. pent-1-in D. hex-1-in 

Bài 5. Dẫn 4,48 lít (đktc) hỗn hợp khí X gồm propin và but-2-in lội thật chậm qua bình đựng dung dịch 

AgNO 

3 

/ NH3 

dư, sau phản ứng thu được 14,7g kết tủa màu vàng. Thành phần phần trăm thể tích propin 

và but-2-in trong X lần lượt là: 

A. 80% và 20% B. 25% và 75% C. 50% và 50% D. 33% và 67% 





Trang 1 










Bài 6. Hỗn hợp X gồm 0,1 mol anlyl clorua; 0,3 mol benzyl bromua; 0,1 mol hexyl clorua; 0,15 mol 

phenyl bromua. Đun sôi X với nước đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, chiết lấy phần nước lọc, rồi cho 

tác dụng với dung dịch 

AgNO 3 

dư thu được m gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 57,4 B. 14,35 C. 70,75 D. 28, 

Bài 7. Cho 5 gam hỗn hợp 

CH 

CHCH Cl, C H CH Cl 

2 2 6 5 2 

3,51 gam muối. Xác định khối lượng rượu thu được? 

tác dụng với dung dịch NaOH dư thu được 


Bài 8. Đun nóng 13,875 gam một ankin clorua Y với dung dịch NaOH đặc, axit hóa dung dịch thu được 

bằng dung dịch HNO 

3, nhỏ tiếp vào dung dịch AgNO3 

thấy tạo thành 21,525 gam kết tủa. CTPT của Y là 

A. C2H5Cl B. C3H7Cl C. C4H9Cl D. C5H11Cl 

Bài 9. Đun nóng 3,57 gam hỗn hợp A gồm propyl clorua và phenyl clorua với dung dịch NaOH loãng, 

vừa đủ, sau đó thêm tiếp dung dịch 

AgNO 3 

Khối lượng phenyl clorua có trong hỗn hợp là 

đến dư vào hỗn hợp sau phản ứng thu được 2,87 garn kết tủa. 

A. 1 gam B. 1,57 gam C. 2 gam D. 2,57 gam 

Bài 10. Clo hóa metan được một dẫn xuất X trong đó clo chiếm 92,2% khối lượng. Tên của X là: 

A. metylen clorua B. metyl clorua C. clorofom D. cacbon tetraclorua 

B. TĂNG TỐC: THÔNG HIỂU 

Bài 11. Hợp chất X là hyđrocacbon no phân tử có 5 nguyên tử C. Khi cho X thế clo ở điều kiện ánh 

sáng, tỉ lệ 1:1 tạo ra một sản phẩm thế duy nhất. Hỗn hợp A gồm 0,02 mol X và một lượng 

hyđrocacbon Y. Đốt cháy hết A thu được 0,11 mol CO2 

và 0,12 mol H2O. 

Tên của X, Y tương ứng là 

A. neopentan và etan B. xyclohexan và etan C. neopentan và metan D. xyclopentan và metan 

Bài 12. Cho 13,8 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử 

C H 

7 8 

tác dụng với một lượng dư dung dịch 

AgNO3 

trong NH 

3, 

thu được 45,9 gam kết tủa. Vậy X có bao nhiêu đồng phân cấu tạo thỏa mãn tính 

chất trên? 

A. 5 B. 6 C. 4 D. 2 

Bài 13. Clo hoá PVC thu được 1 polime chứa 63,96% clo về khối lượng, trung bình 1 phân tử clo phản 

ứng với k mắt xích trong mạch PVC. Giá trị của k là 

A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 

Bài 14. Cho 17,92 lít hỗn hợp X gồm 3 hiđrocacbon khí là ankan, anken và ankin lấy theo tỉ lệ mol 1: 1: 2 

lội qua bình đựng dd 

AgNO / NH 

3 3 

hoàn toàn hỗn hợp Y thu được 13,44 lít 

lấy dư thu được 96 gam kết tủa và hỗn hợp khí Y còn lại. Đốt cháy 

CO . Biết thể tích đo ở đktc. Khối lượng của X là 

2 


Bài 15. Đốt cháy hoàn toàn 8,0 gam hỗn hợp X gồm hai ankin (thể khí ở nhiệt độ thường) thu được 


26,4 gam CO 

2. Mặt khác, cho 8 gam hỗn hợp X tác dụng với dung dịch AgNO3 

trong NH3 

dư đến khi 

phản ứng hoàn toàn thu được lượng kết tủa vượt quá 25 gam. Công thức cấu tạo của hai ankin trên là: 

A. CH CH và CH3 

C CH 

B. CH3 

C CH và CH3 CH2 

C CH 

C. CH CH và CH C C CH 

D. CH CH và CH CH C CH 

 

3 3 

 

3 2 





Trang 2 










Bài 16. Hiđro hóa hoàn toàn một hiđrocacbon không no, mạch hở X thu được ankan Y. Đốt cháy hoàn 

toàn Y thu được 6,6 gam CO2 

và 3,24 gam H2O. Clo hóa Y (tỉ lệ 1:1 về số mol) thu được 4 dẫn xuất 

monoclo là đồng phân của nhau. Số nguyên tử CTCT X thỏa mãn là: 

A. 3 B. 6 C. 7 D. 4 

Bài 17. Cho 80 gam metan phản ứng với clo có chiếu sáng thu được 186,25 gam hỗn hợp X gồm 2 chất 

hữu cơ Y và Z. Tỉ khối hơi của Y và Z so với metan tương ứng là 3,15625 và 5,3125. Để trung hòa hết 

khí HCl sinh ra cần vừa đúng 8,2 lít dung dịch NaOH 0,5M. Hiệu suất của phản ứng tạo Y và Z lần lượt 

là 

A. 50% và 26% B. 25% và 25% C. 30% và 30% D. 30% và 26% 

Bài 18. Khi clo hóa 96g một Hiđrocacbon no, mạch hở thu được 3 sản phẩm thế lần lượt chứa 1, 2, 3 

nguyên tử clo. Tỉ lệ thể tích các sản phẩm thế lần lượt là 1: 2 : 3. Tỉ khối hơi của sản phẩm thế chứa hai 

nguyên tử clo đối với 

H 2 

là 42,5. Tính thành phần % theo khối lượng của các sản phẩm thế? 

A. 8,72%; 29,36%; 61,92% B. 8,27%; 29,36%; 62,37% 

C. 8,72%; 29,99%; 61,29% D. 8,72%; 29,63%; 61,65% 

Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn a gam hiđrocacbon X được a gam nước. Trong phân tử X có vòng benzen. X 

không tác dụng với brom khi có mặt bột sắt, còn khi tác dụng với brom đun nóng tạo thành dẫn xuất chứa 

1 nguyên tử brom duy nhất. Tỉ khối hơi của X so với không khí nằm trong khoảng 5 6. CTPT, tên của 

X lần lượt là: 

A. C11H 16, pentametylbenzen B. C12H 18, 

hexametylbenzen 

C. C12H 18, hexametylstiren D. C11H 16, 

pentametylstiren 

Bài 20. Hỗn hợp X gồm một ankan và một ankin. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X cần 36,8 gam oxi được 

8 

12,6 gam H2O; 

VCO 

V (đo cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Lấy 5,5 gam hỗn hợp X tác dụng với 

2 X 

3 

dung dịch 

AgNO / NH 

3 3 

dư thu được 14,7 gam kết tủa. Công thức của 2 hiđrocacbon trong X là 

A. CH4 

và C2H2 

B. C4H10 

và C2H2 

C. C2H6 

và C3H4 

D. 

4 

và 

CH C3H4 


Bài 21. Cho một hỗn hợp X bao gồm but-l-in, vinylaxetilen, axetilen. Cho 10,56 gam hỗn hợp X tác 

dụng với dung dịch 

hỗn hợp X (đktc) cần 11,648 lít 

AgNO 3 

trong nước amoniac dư thu được 51,22 gam kết tủa. Mặt khác, đốt 2,912 lít 

O 2 

(đktc). Phần trăm khối lượng but-l-in trong hỗn hợp X là 

A. 59,84% B. 40,91% C. 42,25% D. 50,84% 

Bài 22. Dẫn hỗn hợp A gồm C3H 4 

: 0,15 mol;C4H 8 

: 0,1 mol;C2H 6 

: 0,1 mol và 0,35 mol H2 

đi qua ống 

sứ đựng bột Ni. Nung nóng một thời gian, thu được hỗn hợp khí B có tỉ khối so với He bằng 7,65. Cho B 

tác dụng với 

AgNO / NH 

3 3 

 

dư, thu được 7,35 gam kết tủa và hỗn hợp khí C thoát ra. Hỗn hợp khí C này 


 

làm mất màu tối đa V 

1 

ml dung dịch Br 

2 

0,3M. Mặt khác, đốt cháy cùng lượng C như trên thu được 

 

CO2 

và V 1 H2O ở đktc. H lệ V 

1 

: V gần nhất với 

A. 0,011 B. 0,012 C. 0,012 D. 11 





Trang 3 










Bài 23. Hỗn hợp X chứa 0,08 mol axetilen, 0,06 mol axetanđehit, 0,09 mol vinylaxetilen và 0,16 mol H 

2. 

Nung X với xúc tác Ni, sau một thời gian thì thu được hỗn hợp Y có tỉ khối hơi so với 

Y đi qua dung dịch 

AgNO 

3 

/ NH3 

H 2 

là 21,13. Dẫn 

dư để phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thu được m gam Z gồm 4 kết tủa 

có số mol bằng nhau, hỗn hợp khí T thoát ra sau phản ứng làm mất màu vừa hết 30 ml dung dịch brom 

0,1M. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 27 B. 29 C. 26 D. 25 

Bài 24. Cho hỗn hợp X gồm axetilen, propin, propen và hiđro vào bình kín chân không có chứa một ít bột 

niken làm xúc tác. Nung nóng bình tới phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp Y. Tỉ khối của Y so với H2 

là 19,1667. Cho Y qua bình đựng dung dịch brom dư, thì có 24 gam brom bị mất màu, khối lượng bình 

đựng dung dịch brom tăng 5,6 gam và hỗn hợp khí Z thoát ra khỏi bình có khối lượng 5,9 gam. Mặt khác, 

cho toàn bộ lượng X trên vào bình đựng lượng dư dung dịch AgNO3 

trong NH 

3, 

xuất hiện 31,35 gam 

kết tủa màu vàng nhạt. Thể tích 

O 2 

(đktc) cần dùng để đốt cháy hoàn toàn Y là: 


Bài 25. Chia 3,584 L (đktc) hỗn hợp gồm một ankan (A), một anken (B) và một ankin (C) thành 2 phần 

bằng nhau. Phần 1 cho qua dung dịch AgNO3 

dư trong NH3 

thấy thể tích hỗn hợp giảm 12,5% và thu 

được 1,47 gam kết tủa. Phần 2 cho qua dung dịch brom dư thấy khối lượng bình brom tăng 2,22 gam và 

có 13,6 gam brom đã tham gia phản ứng. Đốt cháy hoàn toàn khí ra khỏi bình brom rồi hấp thụ sản 

phẩm cháy vào dung dịch 

và C 

2 

Ba OH 

dư thì thu được 2,955g kết tủa. Xác định công thức cấu tạo A, B 

A. CH3CH2CH 3,CH2 CH 

2,CH3C CH B. CH3CH 3,CH2 CHCH 

3,CH CH 

C. CH3CH2CH2CH 3,CH2 CH2, CH CH D. CH3CH 3,CH2 CH 

2,CH3C CH 

D. VỂ ĐÍCH: VẬN DỤNG CAO 

Bài 26. Một hỗn hợp X gồm 2 ankin A, B đều ở thể khí ở đktc. Để đốt cháy hết X cần dùng vừa đủ 20,16 

lít (đktc) và phản ứng tạo ra 7,2 gam H O Xác định CTCT của A, B? Biết rằng khi cho lượng hỗn 

O2 

2 

hợp X trên tác dụng với lượng dư AgNO 

3, trong dung dịch NH3 

thu được 62,7 gam kết tủa. 

A. CH CH, CH CCH2CH3 

B. CH CH,CH3C CCH3 

C. CH CH,CH CCH 3 

D. CH CCH 

3,CH CCH2CH3 

Bài 27. Tiến hành đime hóa 

C H 

2 2 

sau một thời gian thu được hỗn hợp X chứa hai chất hữu cơ có tỉ khối 

so với He là 65 / 6. Trộn V lít X với 1,5V lít H2 

thu được hỗn hợp Y. Đun nóng Y với bột Ni sau một 

thời gian thì thu 17,92 lít (ở đktc) hỗn hợp Z có tỉ khối so với Y là 1,875. Cho Z lội qua dung dịch 

AgNO 

3 

/ NH3 

dư thì thấy có 0,3 mol AgNO3 

phản ứng và tạo ra m gam kết tủa, hỗn hợp khí T thoát ra có 

thể tích là 12,32 lít (ở đktc) và làm mất màu tối đa 150 ml dung dịch Br 2M. Phần trăm khối lượng của 


Ag C 

2 2 

trong m gam kết tủa là: 

A. 30,12% B. 27,27% C. 32,12% D. 19,94% 

Bài 28. Một bình kín chỉ chứa hỗn hợp X gồm các chất sau: axetilen (0,2 mol), vinylaxetilen (0,3 mol), 

Hiđro (0,25 mol), và một ít bột niken. Nung nóng bình một thời gian thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so 

2 





Trang 4 










với H2 

bằng 17,75. Khí Y phản ứng vừa đủ với 0,54 mol AgNO3 

trong NH3 

thu được m gam kết tủa và 

4,704 lít hỗn hợp khí Z (điều kiện tiêu chuẩn). Khí Z phản ứng tối đa với 0,23 mol brom trong dung dịch. 

Giá trị của m là: 

A. 74,36 B. 75,92 C. 76,18 D. 82,34 

Bài 29. Đốt cháy hết 0,2 mol hỗn hợp X gồm C H ,C H C H ,C H ,C H và CH cần vừa đủ 0,61 

2 6 2 4, 2 2 4 4 3 4 

4 

mol O 

2, thu được hiệu khối lượng CO2 

và H2O là 10,84 gam. Dẫn hỗn hợp H gồm 11,44 gam X với H2 

qua Ni, đun nóng, sau một thời gian được hỗn hợp Y (không có but-1-in); tỉ khối của Y đối với 

14,875. Dẫn Y qua dung dịch AgNO3 

trong NH3 

dư, thu được 3 kết tủa có khối lượng m gam và thoát ra 

hỗn hợp khí Z chỉ chứa các ankan và anken; trong đó số mol ankan bằng 2,6 lần số mol anken. Đốt cháy 

hết Z trong oxi dư, thu được 0,71 mol CO2 

và 0,97 mol H2O. 

Giá trị của m gần nhất với: 

A. 7,8 B. 8,1 C. 8,0 D. 7,9 

Bài 30. Một hỗn hợp gồm 1 ankan A và 2,24 lít 

Cl 2 

H 2 

bằng 

được chiếu sáng tạo ra hỗn hợp X gồm 2 sản phẩm 

thế monoclo và điclo ở thể lỏng có m 4,26 gam và hỗn hợp khí Y có V 3,36 lít. Cho Y tác dụng 

với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH cho một dung dịch có 

tan là 0,6M. Tính thành phần 

% V A 

x 

trong hỗn hợp ban đầu? 

V 200ml 

A. 33,33% B. 40% C. 50% D. 60% 



Bài 1. Chọn đáp án B 

Bài 2. Chọn đáp án A 

Bài 3. Chọn đáp án C 




Bài 7. Chọn đáp án D 













Y 

và tổng nồng độ mol các muối 



Trang 5 

















X : CH CCH CH ,CH CCH CH ,CH CH 

2 3 2 

Đặt số mol 3 chất trên lần lượt là a, b, c 

 

54a 52b 26c 10,56gam 1 

 

 

mAgCCCH2CH m 

3 AgCCCHCH m 

2 Ag2C 

16la 159b 240c 51,22 gam 2 

2 

Đốt 

2,912 

0,13mol X cần 

22, 4 11,648 

2 

22, 4 0,52molO 

Đốt cháy X: 

11 

o 

t 

C4H6 O2 4CO2 3H2O 

2 

o 

t 

4 4 

 

2 

 

2 

 

2 

C H 5O 4CO 2H O 

5 

o 

t 

C4H2 O2 2CO2 H2O 

2 

 

 

k a b c 0,13mol 

 

a b c 0,13 

11 5 

3 

ka 5kb kc 0,52mol 

5,5a 5b 2,5c 0,52 

2 2 

Từ (1), (2), (3) 


BTKL 

 

m 

B 

B 

 

a 0,08 

 

0,08.54 

b 0,06 %m 

but1 

m 

.100% 40,91 % 

 

10,56 

c 0,12 

m m 40.0,15 56.0,1 30.0,1 2.0,35 15, 

3gam 

A 

15,3 

0,5mol nH2pu nA nB 

0, 2mol 

4.7,65 

7,35 

nC 3H 4 (B) 

nAgC 3H 

0,05mol 

3 

147 

BTLK 

2.0,15 0,1 0,2 2.0,05 n 

BTNTH 

 

C3H 

4 C4H 

H O 

8 C2H 

6 H 

 

2 C 2 

3H4 

B 

 

Br2 

0,1.1000 1000 

nBr 0,1mol V 

2 

1 

ml 

0,3 3 

n 2n 4n 3n n 2n 1, 25mol 


1000 

V 22, 4.1, 25 18l V 

1 

: V : 28 11,9 

3 

Gần nhất với giá trị 12 


X gồm 0,08 mol C H 

2,0,06 mol CH3CHO,0,09 mol CH CCH CH 

2,0,16 mol H2. 

 





Trang 6 










6.0,08 44.0,06 52.0,09 2.0,16 9,72 g 

BTKL 

mY 

mx 

2 

9,72 

nY 0, 23mol nH2pu nX nY 

0,16mol 

2.21,13 

H 2 

Z gồm 

phản ứng hết. 

Ag 2C 2 

: zmol 

Ag : z mol 

 

AgC 

CCH2CH 3 

: zmol 

 

AgC CCH CH 

2 

: zmol 

2.0,08 0,06 3.0,09 0,16 0,003 2z z 3z 2z z 0,0436 

2 

BTLK 

1 

m 240z 108z 159z 161z 29,1248 gam 



Đặt số mol của axetilen, propin, propen và hiđro trong X lần lượt là a, b, c, d. 

m m m 240a 147b 31,35g 1 

Ag2C2 AgC3H3 

Vì Y còn làm mất màu dung dịch brom nên 

BTLK 

 

Br 

 

2 

H 2 

 


 

2a 2b c d n d 0,15 2 


m m 5,6 5,9 11,5 gam 

x 

Y 

11,5 

nY 

0,3mol 

19,1667.2 

 

a b c 0,3 3 

x 

 

m 26a 40b 42c 2d 11,5 4 

Từ (1), (2), (3), (4) suy ra 

a 0,1 

b 0,05 

 

c 0,15 

 

d 0,3 

Đốt cháy Y thu được sản phẩm như đốt cháy X: 

5 

o 

t 

C2H2 O2 2CO2 H2O 

2 

o 

t 

3 4 

 

2 

 

2 

 

2 

C H 4O 3CO 2H O 

o 

t 

3 6 

 

2 

 

2 

 

2 

C H O 3CO 3H O 


o 

t 

2 

 

2 

 

2 

H O 2H O 

5 

9 1 

n 

O 

. 0,1 4.0,05 .0,15 .0,3 1,275mol V 

2 O 

28,561 

2 

2 

2 2 






Trang 7 










1 3,584 

Trong một phần, ta có: n 

A,B,C 

. 0,08mol 

2 22,4 

Dung dịch AgNO / NH chỉ hấp thụ ankin, đặt công thức ankin là RC CH (giả sử không phải là 

C2H 2). 

3 3 

RC CH AgNO NH RC CAg NH NO (1) 

3 3 4 3 

12,5 

n nankin 

0,08 0,0lmol ( R 132) 

0,01 1,47 

100 

 

 

R 15 CH 

3 

, công thức của ankin là CH3C 

CH 

Dung dịch brom hấp thụ anken 

C H Br C H Br (2) 

n 2n 2 n 2n 2 

C H 2Br C H Br (3) 

3 4 2 3 4 4 

 

C H 

n 

2n 

 

và ankin 

13,6 

mCnH 2,22 0,01 40 1,82g, n 

2n Br2 

( 2) 

0,01 2 0,065mol 

160 

14n 1 

Từ n 2, công thức của anken là CH2 CH2 

1,82 0,065 

Khí ra khỏi bình brom là ankan m 2m 2 CnH2n2 

3m 1 

CmH2m2 O2 mCO2 m 1 H2O 4 

2 

CO Ba OH BaCO H O 5 

 

2 2 

3 2 

C H 

 

, n 0,08 0,01 0,065 0,005mol 

 

2,955 

nCO 

n 

2 BaCO 

0,015 

3 

197 

1 n 

Từ (4): n 3, công thức ankan là CH3CH2CH2 

0,005 0,015 

D. VỂ ĐÍCH: VẬN DỤNG CAO 


20,16 

7,2 

nO 

0,9mol,n 

2 H2O 

0,4mol 

22, 4 18 

n 

BTNTO 

H2O 

0,4 

nCO 

n 

2 O 

0,9 0,7mol 

2 

2 0,2 

n n n 0,7 0,4 0, 3mol 

X CO2 H2O 

nCO 

0,7 

2 

Số nguyên tử C trung bình 2,33 

n 0,3 

Có một ankin là C2H2 

(a mol) 

Đặt CTTQ của ankin còn lại (B) là C H bmol 

X 


n 2n2 

2a nb 0,7 

 

 

a 

b 0, 

3 

62,7 

Nếu ankin B có nối ba đầu mạch a nAg2C 

0,26125 

2 

240 





Trang 8 










b 0,03875 n 4,58 

loại 

Nếu ankin B có nối ba đầu mạch 240a 14n 10 

a 0,2 

 

b 0,1 

 

n 3 

Ankin B có CTPT là 

m 5 b 62,7 g 

 

C H , CTCT : CH CCH 

3 4 3 


X gồm C H a mol 

và CH CCH CH b mol 

2 2 

26a 52b 65 130 

.4 a : b 1: 2 

a b 6 3 

17,92 

n 

Z 

0,8mol 

22,4 

BTKL 

n 

m m d 1,875 n 1,5mol 

Y 

Z Y Z/Y Y 

n 

Z 

H2pu nY n 

Z 

1,5 0,8 0,7 mol 

 

1 

a 0, 2 

n X 

.1,5 0,6mol 

2,5 

b 0, 4 

Đặt số mol của 

C H ,CH CCH CH ,CH CCH CH 

2 2 2 2 3 

2 

trong Z lần lượt là x, y, z 

12,32 

 

nT 

0,55mol x y z 0,8 0,55 0,25mol 

22,4 

x 0,05 

 

 

nAg 

2x y z 0,3mol y 0,1 

BTLK 

 

2.0,2 3.0,4 0,7 2x 3y 2z 0, 

3 z 0, 1 

 

 

 

240.0,05 

% mAg2C 

 

. 100% 27, 27% 

2 

240.0,05 159.0,1161. 0,1 


C? H 

2 

: 0,2mol 

 

X : CH CCH CH 

2 

: 0,3mol 

 

H 2 

: 0,25mol 

BTLK 

 

m m 26.0,2 52.0,3 2.0,25 21,3g 

Y 

x 

21,3 

nY 0,6mol nH2pu n 

x 

nY 

0,15mol 

2.17,75 

n 

4,704 

 

 

nY nz 

0,6 0, 21 0,39mol 

22, 

4 

Z 

0, 21mol n 

ankin Y 


Kết tủa thu được gồm: 

Ag C a mol ,AgC CCH CH b mol ,AgC CCH CH ( cmo l) 

2 2 2 2 3 





Trang 9 










a b c 0,39 a 0,15 

 

 

2a b c nAg 

0,54mol b 0,14 

BTLK 

 

 

2.0, 2 3.0,3 0,15 2a 3b 2c 0,23 c 0, 1 

 

m 240.0,15 159.0,14 161.0,1 74,36gam 


 

44nCO 18n 2 H2O 10,84 

nCO 

0,41mol 

2 

 

 

BTNTO 

 

 

2n n 

CO 

n H 2 H2O 2nO 

1,22mol 

 

2 

2O 

0,4mol 

BTNT 

 

m 12.0, 41 2.0, 4 5,72g 

x 

11, 44 

11,44 g X tương đương với . 0, 2 0, 4molX 

5,72 

nCO 

n 

2 H2O 

0,41 

0,4 

Độ bội liên kết trung bình: k 1 1 1,05 

n 0,2 

n n .k 0, 2.1,05 0,21mol 

n 

0,2molX X 

 

 

0,4molX 

 

0, 42mol 

Khí Z chỉ chứa các ankan và anken nên 

Y x Y 

X 

H 2 


n n 0, 4mol m 2.14,875.0, 4 11,9g 

11,9 11, 

44 

nH 2 

0, 23mol 

2 

Z O : n n n 0,97 0,71 0,26 mol 

 

 

2 ankan Z H2O CO2 

0, 26 

n 

ankanZ 0,1mol nankinY 

0,4 0,26 0,1 0,04 

2,6 

3 kết tủa thu được gồm: Ag C a mol , AgC CCH CH b mol ,AgC CCH c mol 

2 2 2 3 

a b c 0,04 

BTLK 

 

0,42 nH 

2a 3b 2c n 

2 anken 

0,23 2a 3b 2c 0,l 

 

 

mankinY 26a 52b 40c 11,9 12.0,71 

2.0,97 

a 0,02 

 

b 0,01 m 240.0,02 159.0,01147.0,01 7,86g 

 

c 0,01 

Gần nhất với giá trị 7,8 



Có 

n 3,36 0,15mol,n 2,24 0,1mol n n 

22, 4 22,4 

Y Cl2 Y Cl2 

Chứng tỏ A phản ứng còn dư. 

n n n 0,15 0,1 0,05mol 

Adu Y Cl 2 





Trang 10 







Cho Y NaOH các muối 

Chứng tỏ Y chứa Cl2 

dư, muối tạo thành gồm 

NaCl, NaClO. 




n n 0, 2.0,6 0,12mol 

NaCl 

NaClO 

Đặt CTTQ của A là CnH2n 2 

Sản phẩm thế monoclo là CnH2n 1(a mol), sản phẩm thế điclo là 

CnH2nCl2 

(b mol) 

BTNTCl 

a 2b n 

NaCl 

n 

NaClO 

2nCl 

0, 2mol 

2 

 

mx 

14n 36,5 a 14n 7l 

b 4, 26 g 

a 2b 0,2 0,12 0,08 14n. a b a 4,26 35,5.0,08 

1, 42 1,42 

n 2,54 n 1 

hoặc 2 

14 a b 14.0,04 

 

 

 

 

a 0,1075 

n 1 

 

 

b 

0,01375 

Loại 

a 0,02 

n 2 nA 

0,05 0,02 0,03 0,1mol 

b 

 

0,03 

0,1 

%V 

A 

.100% 50% 

0,1 

0,1 

 

 






Trang 11 










DẠNG 3: PHẢN ỨNG CỘNG HỢP 

Chú ý: 

1. Xác định công thức phân tử của một anken dựa vào phân tử khối của hỗn hợp anken và H 2 trước 

và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng: 

 

M2 2 M1 

n 

14 M M 

 

 

2 1 

 

2. Công thức của ankin dựa vào phản ứng hiđro hoá là: 

 

 

M2 2 M1 

n 

7 M M 

 

 

2 1 

 

M 1 là phân tử khối hỗn hợp anken và H 2 ban đầu. 

M 2 là phân tử khối hỗn hợp sau phản ứng, không làm mất màu dung dịch Br 2 

3. Tính hiệu suất phản ứng hiđro hoá anken: 

Tiến hành phản ứng hiđro hóa anken CnH2n 

từ hỗn hợp X gồm anken CnH2n 

và H 2 (tỉ lệ 1:1) được 

hỗn hợp Y thì hiệu suất hiđro hoá là: 

M 

H% 2 2 M 

X 

Y 

4. Phản ứng xảy ra 2 giai đoạn: 

0 

Ni,t 

n 2n2 

2 

 

n 2n 

C H H C H 

0 

Ni,t 

n 2n 

 

2 

 

n 2n2 

C H H C H 

1 

2 

…Hỗn hợp X gồm hiđrocacbon không no, H 2 , thực hiện phản ứng cộng hợp, sản phẩm Y tạo 

thành đem thực hiện các phản ứng như cộng brom, thế bạc,... Bảo toàn liên kết π có: 

n CO2 

n 

 

n 

2 

n 

X H X Br 

n 

 

pu 

2 ankin pu theo Ag 

n n n 

 

 

H2 X 

pu 

X 

Y 

5. Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, ta có: 

MX 

n 

mX mY dX/Y 

 

MY 

n 

6. Vì X và Y chứa cùng số mol C và H nên khi đốt cháy X hay Y đều cho cùng kết quả (cùng , 

n H 2 O 

, ), do đó có thể dùng kết quả đốt cháy X để áp dụng cho Y. 



Y 

X 

n O 2 pu 




Bài 1. Hỗn hợp A gồm C 2 H 2 và H 2 có 

d 5,8 . Dẫn A (đktc) qua bột Ni nung nóng cho đến khi các 

A/H 2 

phản ứng xảy ra hoàn toàn ta được hỗn hợp B. Phần trăm thể tích mỗi khí trong hỗn hợp A và 

d B / H 2 

là: 

A. 40% H 2 ; 60% C 2 H 2 ; 29. B. 40% H 2 ; 60% C 2 H 2 ; 14,5. 


Trang 1 










C. 60% H 2 ; 40% C 2 H 2 ; 29. D. 60% H 2 ; 40% C 2 H 2 ; 14,5. 

Bài 2. Hỗn hợp A gồm 0,3 mol C 2 H 4 và 0,2 mol H 2 . Đun nóng hỗn hợp A có Ni làm xúc tác, thu được 

hỗn hợp B. Hỗn hợp B làm mất màu vừa đủ 2 lít dung dịch Br 2 0,075M. Hiệu suất phản ứng giữa etilen 

và hiđro là: 

A. 75% B. 50% 

C. 100% D. Tất cả đều không đúng 

Bài 3. Đốt hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm axetilen, metylaxetilen và butađien thu được 6,72 lít CO 2 ở 

đktc và 3,6 gam H 2 O. Nếu hiđro hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp X cần V lít H 2 ở (đktc). Giá trị của V là: 

A. 2,24 B. 4,48 C. 6,72 D. 7,98 

Bài 4. Hỗn hợp X gồm 0,1 mol C 2 H 2 ; 0,15 mol C 2 H 4 ; 0,2 mol C 2 H 6 và 0,3 mol H 2 . Đun nóng X với bột 

Ni xúc tác 1 thời gian được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y được số gam CO 2 và H 2 O lần lượt 

là 

A. 39,6 và 23,4 B. 3,96 và 3,35 C. 39,6 và 46,8 D. 39,6 và 11,6 

Bài 5. Hỗn hợp A gồm H 2 , C 3 H 8 , C 3 H 4 . Cho từ từ 12 lít A qua bột Ni xúc tác. Sau phản ứng được 6 lít khí 

duy nhất (các khí đo ở cùng điều kiện). Tỉ khối hơi của A so với H 2 là 

A. 11 B. 22 C. 26 D. 13 

Bài 6. Dẫn 8,96 lít ở đktc hỗn hợp X gồm ankan A và anken B khí (ở điều kiện thường) qua dung dịch 

Brom dư thấy bình Brom tăng 16,8 gam. Công thức phân tử của B là: 

A. C 2 H 4 B. C 3 H 6 C. C 4 H 8 D. C 5 H 7 

Bài 7. Đun nóng hỗn hợp khí X gồm 0,02 mol C 2 H 2 và 0,03 mol H 2 trong một bình kín có xúc tác Ni thu 

được hỗn hợp Y. Cho Y lội từ từ vào bình đựng nước brom dư, sau khi kết thúc các phản ứng, khối lượng 

bình tăng thêm m gam và có 280ml hỗn hợp khí Z (đktc) thoát ra. Tỉ khối của Z so với của H 2 là 10,08. 

Giá trị của M là: 


Bài 8. Hỗn hợp X gồm hai ankin đồng đẳng liên tiếp. 1,72 gam hỗn hợp X làm mất màu vừa đủ 16 gam 

Br 2 trong CCl 4 (sản phẩm cộng là các dẫn xuất tetrabrom). Nếu cho 1,72 gam hỗn hợp X tác dụng với 

lượng dư dung dịch AgNO 3 trong amoniac thì thu được m gam chất rắn không tan có màu vàng nhạt. Giá 

trị của m là: 

A. 10,14 B. 9,21 C. 7,63 D. 7,07 


Bài 9. Hỗn hợp X gồm ankin Y cà H 2 có tỉ khối so với H 2 là 6,7. Dẫn X đi qua bột Ni nung nóng cho đến 

khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được hỗn hợp Z có tỉ khối so với H 2 là 16,75. Công thức phân tử 

của Y là 

A. C 4 H 6 B. C 5 H 8 C. C 3 H 4 D. C 2 H 2 





Trang 2 










Bài 10. Cho 10 lít hỗn hợp khí X gồm CH 4 và C 2 H 2 tác dung với 10 lít H 2 (Ni, 

0 

t ). Sau khi phản ứng xảy 

ra hoàn toàn thu được 16 lít hỗn hợp khí (các khí đều đo ở cùng điều kiện nhiệt độ áp suất). Thể tích của 

CH 4 và C 2 H 2 trước phản ứng là: 

A. 2 lít và 8 lít B. 3 lít và 7 lít C. 8 lít và 2 lít D. 2,5 lít và 7,5 lít 


Bài 11. Hỗn hợp khí C có thể tích 4,48 lít (đo ở đktc) gồm H 2 và vinylaxetilen có tỉ lệ mol tương ứng là 

3:1. Cho hỗn hợp X qua xúc tác Ni nung nóng thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H 2 bằng 14,5. 

Cho toàn bộ hỗn hợp Y ở trên từ từ qua dung dịch nước brom dư thì khối lượng brom đã phản ứng là: 


Bài 12. Hỗn hợp khí X gồm H 2 và một hiđrocacbon Y, mạch hở. Tỉ khối của X đối với H 2 bằng 3. Đun 

nóng X với bột Ni xúc tác, tới phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp khí X 1 có tỉ khối so với H 2 bằng 4,5. 

Công thức phân tử của Y là 

A. C 2 H 2 B. C 2 H 4 C. C 3 H 6 D. C 3 H 4 

Bài 13. Hỗn hợp khí X gồm H 2 và một anken có khả năng cộng HBr cho sản phẩm hữu cơ duy nhất. Tỉ 

khối của X so với H 2 bằng 9,1. Đun nóng X có xúc tác Ni, sau phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được hỗn 

hợp khí Y có tỉ khối so với H 2 bằng 13. Công thức cấu tạo của anken là: 

A. CH 2 =CH 2 B. CH 3 –CH=CH–CH 3 

C. CH 2 =CH–CH 3 D. C 2 H 5 –CH=CH–C 2 H 5 

Bài 14. Hỗn hợp X gồm C 2 H 2 và H 2 có cùng số mol. Lấy một lượng hỗn hợp X cho qua chất xúc tác nung 

nóng, thu được hỗn hợp Y gồm C 2 H 4 , C 2 H 6 , C 2 H 2 và H 2 . Sục Y vào dung dịch brom (dư) thì khối lượng 

bình brom tăng 10,8 gam và thoát ra 4,48 lít hỗn hợp khí (đktc) có tỉ khối so với H 2 là 8. Thể tích O 2 

(đktc) cần để đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y là: 


Bài 15. Hiđrat hóa hỗn hợp etilen và prorilen có tỉ lệ mol 1:3 khi có mặt axit H 2 SO 4 loãng thu được hỗn 

hợp rượu C. Lấy m gam hỗn hợp rượu C cho tác dụng hết với Na thấy bay ra 448 ml khí (đktc). Oxi hóa 

m gam hỗn hợp rượu X bằng O 2 không khí ở nhiệt độ cao và có Cu xúc tác được hỗn hợp sản phẩm D. 

Cho D tác dụng với AgNO 3 trong NH 3 dư thu được 2,808 gam bạc kim loại. Phần trăm số mol rượu 

propan-1-ol trong hỗn hợp là: 


A. 75% B. 7,5% C. 25% D. 12,5% 

Bài 16. Cho hỗn hợp hai anken đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng với nước (có H 2 SO 4 làm xúc tác) thu 

được hỗn hợp Z gồm hai rượu (ancol) X và Y. Đốt cháy hoàn toàn 1,06 gam hỗn hợp Z, sau đó hấp thụ 

toàn bộ sản phẩm cháy vào 2 lít dung dịch NaOH 0,1M thu được dung dịch T trong đó nồng độ của 

NaOH bằng 0,05M. Công thức cấu tạo thu gọn của X và Y là (thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể) 


Trang 3 













A. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 OH B. C 2 H 5 OH và C 4 H 9 OH 

C. C 3 H 7 OH và C 4 H 9 OH D. C 4 H 9 OH và C 5 H 11 OH 

Bài 17. Hỗn hợp X có 2 hiđrocacbon đồng đẳng liên tiếp, có tỉ khối hơi so với H 2 bằng 15,8. Lấy 6,32 

gam X lội vào 200 gam dung dịch chứa xúc tác thích hợp thì thu được dung dịch Z và thấy thoát ra 2,688 

lít khí khô Y ở điều kiện tiêu chuẩn có tỉ khối hơi so với H 2 bằng 16,5. Biết rằng dung dịch Z chứa 

anđehit với nồng độ C%. (Biết phản ứng chỉ xảy ra theo hướng tạo thành sản phẩm chính). Giá trị của C% 

là: 

A. 1,043% B. 1,305% C. 1,407% D. 1,208% 

Bài 18. Cho hỗn hợp X gồm CH 4 , C 2 H 4 và C 2 H 2 . Lấy 8,6 gam X tác dụng hết với dung dịch brom (dư) thì 

khối lượng brom phản ứng là 48 gam. Mặt khác, nếu cho 13,44 lít (ở đktc) hỗn hợp khí X tác dụng với 

lượng du dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được 36 gam kết tủa. Thành phần % về thể tích của CH 4 trong 

X là: 

A. 50% B. 25% C. 60% D. 20% 

Bài 19. Dẫn V lít (ở đktc) hỗn hợp X gồm axetilen và hiđro đi qua ống sứ đựng bột niken nung nóng, thu 

được khí Y. Dẫn Y vào lượng dư AgNO 3 trong dung dịch NH 3 thu được 12 gam kết tủa. Khí đi ra khỏi 

dung dịch phản ứng vừa đủ với 16 gam brom và còn lại khí Z. Đốt cháy hoàn toàn khí Z được 2,24 lít khí 

CO 2 (đktc) và 4,5 gam H 2 O. Giá trị của V bằng: 

A. 11,2 B. 13,44 C. 5,6 D. 8,96 

Bài 20. Cho hỗn hợp gồm Ba, Al 4 C 3 , CaC 2 tác dụng hết với nước dư thu được 3,36 lít hỗn hợp khí X có 

d 10. Cho X vào bình kín có chứa ít bột Ni, rồi đun nóng. Sau một thời gian phản ứng thu được hỗn 

X/H 2 

hợp khí Y. Cho Y lội từ từ qua bình đựng nước Br 2 dư thu được 0,56 lít hỗn hợp khí Z thoát ta khỏi bình 

có 

d 1. Hỏi khối lượng bình brom đã tăng bao nhiêu gam? 

Z/C2 H2 



Bài 21. Một hỗn hợp X gồm ankan A và anken B được chia thành 2 phần. Phần 1 có thể tích 11,2 lít 

đem trộn với 6,72 lít H 2 và một ít bột Ni trong một khí kế rồi đun nóng đến khi phản ứng xảy ra hoàn 

toàn thấy hỗn hợp khí sau cùng có thể tích giảm 25% so với ban đầu. Phần 2 nặng 80 gam, đem đốt 

cháy hoàn toàn thì tạo được 242 gam CO 2 . Xác định A và B? 



C. CH 4 và C 3 H 6 D. CH 4 và C 4 H 8 

Bài 22. Trong một bình kín dung tích 2,24 lít chứa một ít bột Ni xúc tác và hỗn hợp khí X gồm H 2 , C 2 H 4 

và C 3 H 6 (ở đktc). Tỉ lệ số mol C 2 H 4 và C 3 H 6 là 1:1. Đốt nóng bình một thời gian sau đó làm lạnh tới 

0 

0 C 





Trang 4 










thu được hỗn hợp khí Y. Cho hỗn hợp Y qua bình nước Br 2 dư thấy khối lượng bình Br 2 tăng 1,015 gam. 

Biết tỉ khối của X và Y so với H 2 lần lượt là 7,6 và 8,445. Hiệu suất phản ứng của C 2 H 4 gần nhất với giá 

trị nào sau đây? 

A. 20% B. 25% C. 12% D. 40% 

Bài 23. Một hỗn hợp X gồm C 2 H 4 và C 3 H 6 (trong đó C 3 H 6 chiếm 71,43% về thể tích). Một hỗn hợp Y 

gồm hỗn hợp X nói trên và H 2 với số mol X bằng 5 lần số mol H 2 . Nếu lấy 9,408 lít hỗn hợp khí Y (đktc) 

đun nóng với Ni đến phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp khí Z. Biết rằng tỉ lệ mol hai ankan sinh ra 

bằng tỉ lệ mol của 2 anken tương ứng ban đầu. Số mol C 2 H 6 và C 3 H 8 trong hỗn hợp Z lần lượt là: 

A. 0,02 mol; 0,05 mol B. 0,04 mol; 0,1 mol 

C. 0,05 mol; 0,02 mol D. 0,1 mol; 0,04mol 

Bài 24. Hỗn hợp khí X hồm C 2 H 4 , C 2 H 2 , C 3 H 8 , C 4 H 10 và H 2 . Dẫn 6,32 gam X qua bình đựng dung dịch 

brom thì có 0,12 mol Br 2 phản ứng. Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít X thu được 4,928 lít CO 2 và m gam H 2 O. 

Tìm m? 

A. 5,04g B. 4,68g C. 5,21g D. 4,50g 

Bài 25. Cho hỗn hợp X gồm H 2 , isopren, axetilen, anđehit acrylic, anđehit oxalic, trong đó H 2 chiếm 

50% về thể tích. Cho 1 mol hỗn hợp X qua bột Ni, nung nóng, sau một thời gian thu được hỗn hợp Y. 

Biết tỉ khối của Y so với X bằng 1,25. Y phản ứng vừa đủ với V lít dung dịch Br 2 1M. Giá trị của V là 

A. 0,8 B. 0,5 C. 1 D. 1,25 


Bài 26. Đốt cháy 12,7 gam hỗn hợp X gồm vinylaxetilen; axetilen; propilen và H 2 cần dùng 1,335 mol 

O 2 . Mặt khác, nung nóng 12,7 gam X có mặt Ni làm xúc tác, sau một thời gian thu được hỗn hợp khí Y 

chỉ gồm các hiđrocacbon có tỉ khối so với H 2 bằng 127/12. Dẫn toàn bộ Y qua bình đựng lượng dư dung 

dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được 23,98 gam kết tủa; khí thoát ra khỏi bình được làm no hoàn toàn cần 

dùng 0,11 mol H 2 (xúc tác Ni, 

lượng của axetilen có trong hỗn hợp Y là: 

t 

0 

) thu được hỗn hợp khí Z có thể tích là 4,032 lít (đktc). Phần trăm khối 

A. 10,24% B. 16,38% C. 12,28% D. 8,19% 

Bài 27. Hỗn hợp X chứa 4 hiđrocacbon ở thể khí có số nguyên tử C lập thành cấp số cộng và có cùng số 

nguyên tử H. Đun nóng 6,72 lít hỗn hợp E chứa X và H 2 có mặt xúc tác Ni thu được hỗn hợp F có tỉ khối 

so với He bằng 9,5. Dẫn toàn bộ F qua bình đựng dung dịch Br 2 dư thấy khối lượng bình Br 2 phản ứng là 


a mol; đồng thời khối lượng bình tăng 3,68 gam. Khí thoát ra khỏi bình (hỗn hợp khí T) có thể tích là 

1,792 lít chỉ chứa các hiđrocacbon. Đốt cháy toàn bộ T thu được 4,32 gam nước. Các khí đều đo ở đktc, 

giá trị của a là: 

A. 0,12 B. 0,13 C. 0,14 D. 0,15 





Trang 5 










Bài 28. Hỗn hợp X gồm C 3 H 6 , C 4 H 10 , C 2 H 2 và H 2 . Cho m gam X vào bình kín có chứa một ít bột Ni làm 

xúc tác. Nung nóng bình thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn Y cần dùng vừa đủ V lít O 2 (đktc). Sản 

phẩm cháy cho hấp thụ hết vào bình đựng nước vôi trong dư, thu được một dung dịch có khối lượng giảm 

21,45 gam. Nếu cho Y đi qua bình đựng lượng dư dung dịch brom tron CCl 4 thì có 24 gam brom phản 

ứng. Mặt khác, cho 11,2 lít (đktc) hỗn hợp X đi qua bình đựng dung dịch brom dư trong CCl 4 , thấy có 64 

gam brom phản ứng. Biết các phản ứng đều xảy ra hoàn toàn. Giá trị của V là 

A. 21,00 B. 22 C. 10 D. 21,5 

Bài 29. Hỗn hợp khí X gồm metan, etan, etilen, propen, axetilen và 0,6 mol H 2 . Đun nóng X với bột Ni 

một thời gian, thu được hỗn hợp khí Y có tỉ khối so với H 2 bằng 10. Đốt cháy hoàn toàn Y, thu được 

40,32 lít CO 2 (đktc) và 46,8 gam H 2 O. Nếu sục hỗn hợp Y vào dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư thì thu 

được m gam kết tủa và hỗn hợp khí Z. Khí Z phản ứng vừa đủ với 300 ml dung dịch Br 2 1M. Giá trị của 

m là: 

A. 24,0 B. 36,0 C. 28,8 D. 32,0 

Bài 30. Nhiệt phân CH 4 ở giai đoạn trung gian, thổi toàn bộ hỗn hợp thu được qua ống có Ni nung nóng 

được hỗn hợp khí A có 

M 12,12.Trong A chứa hỗn hợp A 1 (gồm 3 hiđrocacbon có cùng số nguyên tử 

2 

Cacbon trong phân tử). Biết hiđrocacbon chứa nhiều hiđro nhất nặng 24 gam, chiếm thể tích A 1 và 1 

5 

mol A 1 nặng 28,4 gam. Tính thành phần phần trăm về thể tích của các khí trong A. 

A. 

B. 

C. 

D. 

%V 6,06%;%V 12,12%;%V 12,12% 

C2H2 C2H4 C2H6 

%V 12,12%;%V 6,06%;%V 12,12% 


%V 6,06%;%V 6,06%;%V 12,12% 


%V 6,06%;%V 12,12%;%V 6,06% 
















Trang 6 


























Phần 1: 

V 25% 11,2 6,72 4,48 lÝt 

khÝ gim 

4,48 

nH anken B phản ứng hết 

2 phn øng 

0,2 mol < nH2 

22,4 

11, 2 

nB nH2pu 0,2 mol nA 

0, 2 0,3 mol 

22, 4 

Phần 2: Giả sử lượng chất phần 2 nhiều gấp k lần phần 1 

Đặt CTTQ ankan A: CnH2n 2 

, anken B: C m 

H 2m 

Xp2 

 

 

m 14n 2 k.0,3 14mk.0, 2 80g 

242 

nCO 2 

nk.0,3 mk.0,2 5,5mol 14n.5,5 0,6k 80 k 5 

44 


0,3n 0,2m 1,1 n 1;m 4 


Đặt số mol của H 2 trong X là a, số mol của C 2 H 4 và C 2 H 6 là b. 





Trang 7 







2, 24 

a 2b 0,1mol a 0,06 

22, 4 

 

b 0,02 

2a 28b 42b 0,1.7,6.2 1,52gam 

 

 

 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng, có: 




d 7,6 

m m n .n .0,1 0,09mol 

d 8, 445 

X/H2 

Y X Y X 

Y/H2 

n n n 0,1 0,09 0,01mol 

H2pu X Y 

n n 0,02.2 0,01 0,03mol 

 

C2H4 Y C3H6 

Y 

Có mbinh brom t¨ng 

28n 

 

42n 

 

1,105gam 

C H Y C H Y 

2 4 3 6 

 

n 

2 4 

0,0175mol 

C H Y 

0,02 0,0175 

 

H% .100% 12,5% 

 

nC 3H6 

Y 

0,0125mol 0,02 

Gần nhất với giá trị 12% 


71,43 

Đặt số mol của C 2 H 4 là x số mol của C 3 H 6 là 

x 2,5x 

100 71,43 

1 x 2,5x 

nH 

n 

2 X 

0,7x 

2 5 

 

 

9,408 

nY nX nH 2 

3,5x 0,7 x 0,42mol x 0,1 

22,4 

Đặt số mol C 2 H 6 và C 3 H 8 trong Z lần lượt là a, b 

a b nH 2 

0,07 

 

a 0,02 

a 1 

 

b 0,05 

b 2,5 


Đốt 0,1 mol X được 0,22 mol CO 2 

nCO 

0, 22 

2 

Số nguyên tử C trung bình 2, 2 

n 0,1 

Đặt CTTQ của X là C2,2Hx 

 

C H 3,2 0,5x Br C H Br 

 

2,2 x 2 2,2 x 6,4 x 

6,32 

nBr 2 

3,2 0,5x . 0,12mol x 5,2 

26,4 x 

O2 

 

2,2 5,2 

 

2 

C H 2,6H O 

X 






Trang 8 










n 2,6.0,1 0, 26mol m 18.0, 26 4,68g 

H2O 


X: H 2 , C 5 H 8 , C 2 H 2 , C 3 H 4 O, C 2 H 2 O 2 

Kí hiệu hỗn hợp C 5 H 8 , C 2 H 2 , C 3 H 4 O, C 2 H 2 O 2 là A 

Có 

n n n n n 0,5mol 

H2 C2H2 C3H4O C2H2O2 C5H8 

1 1 

Bảo toàn khối lượng có mY mX n 

Y.MY n 

X.M X 

n 

Y 

.n 

X 

0,8mol 

d 1,25 

n n n 1 0,8 0, 2mol 

H2pu X Y 

Áp dụng định luật bảo toàn liên kết π có: 

2n n n n 2.0,5 0, 2 0,8mol V 0,8l 

A H2pu Br2 Br2 



 

Quy đổi X thành hỗn hợp gồm x mol C, y mol H 

12x y 12,7 

 

x 0,92 

 

2n 

BTNT O 

CO 

n 

2 H2O 

2x 0,5y 

n 

y 1,66 

O 

1,335mol 

 

2 

 

2 2 

Đặt số mol của CH C CH CH 2 

, CH CCH2CH3 

, CH CH lần lượt là a, b, c 

 

159a 161b 240c 23,98 1 

 

12,7 

m m 12,7g n 0,3mol 

127 

4. 12 

BTKL 

 

Y X Y 

4,032 

n 

Z 

0,18mol a b c 0,18 0,3 2 

22,4 

 

 

 

nC 

0,92 4a 4b 2c 

Z : 

nH 

1,66 4a 6b 2c 2.0,11 

 

 

Z là ankan n n n 0,94 2a 3b c 0,92 4a 4b 2c 0,18 3 

1 

2 

 

Z H2O CO2 

Từ , , 3 suy ra: 


 

Y/X 

a 0,04 

26.0,06 

b 0,02 %m 

C2H 

.100% 12,28% 

2 

 

12,7 

c 0,06 






Trang 9 










 

nguyên tử H 

Hỗn hợp X chứa 4 hiđrocacbon ở thể khí có số nguyên tử C lập thành cấp số cộng và có cùng số 

X gồm: CH 4 , C 2 H 4 , C 3 H 4 , C 4 H 4 

1,792 

nT 

0,08mol , n 

22, 4 

H2O 

4,32 

0, 24mol 

18 

2nH2O 

2.0, 24 

Số nguyên tử H trung bình của T 6 

n 0,08 

Quy đổi T tương đương với 0,08 mol C 2 H 6 m 30.0,08 2, 4g 

 

 

T chỉ chứa các hiđrocacbon nên H 2 phản ứng hết 

6,08 

m 3,68 2, 4 6,08g n 0,16mol 

9,5.4 

BTKL 

 

F 

 

F 

 

n n n 0,3 0,16 0,14mol 

H2 

E F 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp gồm x mol CH 4 và y mol C 4 H 4 

F 

 

x y n 0,16mol 1 

 

m m m 6,08 2.0,14 5,8g 16x 52y 5,8 2 

X T H 2 

1 

 

Từ và 2 suy ra: 

x 0,07 

 

y 0,09 

BTLK 

 

H 

 

2 Br 

 

2 


3y n n a 3.0,09 0,14 0,13 

Đặt số mol của C 3 H 6 , C 4 H 10 , C 2 H 2 và H 2 trong m gam X lần lượt là a, b, c, d. 

 

Giả sử 11,2 lít X nhiều gấp k lần m gam X 

 

 

k. a b c d 0,5mol 

 

a b c d 0,5 

 

64 1, 25 

nBr 2 

k. a 2c 

0,4mol a 2c 0, 4 

 

160 

T 

T 

 

 

a 4b 6c 4d 0 3a 4b 2c 4 a 2c d 0 1 

Y có phản ứng với nước brom H 2 phản ứng hết 

BTLK 

24 

 

a 2c d d 0,15 2 

160 


1 

 


3a 4b 2c 0,6 nCO 2 

0,6mol 

Sản phẩm thu được khi đốt cháy Y cũng như khi đốt cháy X: 

 

m m m m 56n 18n 21,45g 

dd CaCO3 CO2 H2O CO2 H2O 

 





Trang 10 










56.0,6 21,45 

nH2O 

0,675mol 

18 

2n n 2.0,6 0,675 

0,9375mol 

2 2 

21 lit 

BTNT O 

CO2 H2O 

nO2 

 

VO 2 


40,32 

nCO 2 

1,8mol 

, n 

22,4 

H2O 

46,8 

2,6mol 

18 

BTNT 

 

X 

 

C 

 

H 

 

m m m 12.1,8 2.2,6 26,8g 

26,8 

m m 26,8g n 1,34mol 

2.10 

BTKL 

 

Y 

 

X 

 

Y 

 

n n n n n n 0,6 1,34 

 

 

H2pu X Y ankan X anken X C2H2 

X 

Sản phẩm thu được khi đốt cháy X cũng như khi đốt cháy Y 

n n n n n 2,6 1,8 0,8mol 

2 2 2 2 

ankan X H2 X C H H O CO 

n n 0,8 0,6 0,2mol 1 

ankan X 

C 

2H2 

n 2n n 2n n 

BTLK 

 

ankenX C H X H pu C H Y 

2 2 2 2 2 Br2 

n 2n n n n 0,74 2n 0,3 

 

anken X C2H2 X ankan X anken X C2H2 X C2H2 

Y 

0, 44 0, 2 

2n 

2 2 

n 

C H Y ankanX nC2H2X 0,44mol nC2H2 Y 

0,12mol 

2 

m m 240.0,12 28,8gam 

Ag2C2 


 

 

Phương trình phản ứng 

0 

t 

4 

 

2 2 

 

2 

0 

Ni,t 

2 2 

 

2 

 

2 4 

0 

Ni,t 

2 2 

 

2 

 

2 6 

 

 

3 

2CH C H 3H 1 

C H H C H 2 

C H 2H C H 

 

C2H 2 

: x mol 

 

0,8.5 

A 

1 

: C2H 4 

: y mol x y 0,8 2 x y 1, 2 

 

2 

24 

C2H 6 

: 0,8mol 

30 


24 26x 28 2 0,8 x 

MA 1 

28,4g 

2 

 

 





Trang 11 







Từ 

 

2 và n n n 0,8 0,8 1,6 mol 

3 

 

C2H2pu C2H4 2 C2H6 

3 

n 1,6 0, 4 2 mol n 3.2 6 mol 

Từ 

 

C2H2 1 H2 

1 

 

2 và 

3 n n 

 

2n 

 

0,8 2.0,8 2, 4mol 

H2pu C2H4 2 C2H6 

3 




n 6 2,4 3,6 mol 

H2du 

16n 2.28, 4 2.36 

 

 

 

 

NH A 

NH4 

A 

MA 

12,12 gam n 1mol 

4 

5,6 n 

NH4 

A 

0,4 

 

% V .100% 6,06% 

C2H2 

6,6 

nA 

5,6 1 6,6mol A 

0,8 

C2H 

 

4 C2H6 

 

% V % V .100% 12,12% 

 

6,6 






Trang 12 










DẠNG 4: PHẢN ỨNG TÁCH HX (X: CL, BR) 

Chú ý: 

Phản ứng tách của hiđrocacbon: 

Đối với bài tập cracking ankan hoặc để hiđro hóa ankan, chú ý đến phương pháp bảo toàn khối lượng: 

m a 

 

ank n 

m sản phẩm 

Sản phẩm thu được khi đốt cháy sản phẩm cracking/để hiđro hóa tương đương với sản phẩm thu được 

khi đốt cháy ankan ban đầu. 

Phản ứng tách HX (X: Cl, Br) 

Dấu hiệu của Phản ứng tách HX là thấy sự có mặt của kiềm/ancol trong phản ứng: 

Nếu halogen liên kết với nguyên tử cacbon bậc cao trong mạch cacbon thì khi tách HX có thể cho ra 

hỗn hợp các sản phẩm. Để xác định sản phẩm chính trong phản ứng, ta dựa vào quy tắc Zaixep. 

BÀI TẬP: 


Bài 1. Đun sôi hỗn hợp gồm C 2 H 5 Br và KOH đặc dư trong C 2 H 5 OH, sau khi phản ứng hoàn toàn dẫn 

khí qua dung dịch brom lấy dư, thấy có 8 gam brom tham gia phản ứng. Khối lượng C 2 H 5 Br ban đầu là: 


Bài 2. Khi tiến hành cracking 22,4 lít khí C 4 H 10 (đktc) thu được hỗn hợp A gồm C 2 H 6 , C 9 H 4 , C 3 H 6 , CH 4 

và C 4 H 10 dư. Đốt cháy hoàn toàn A thu được X gam CO 2 và y gam H 2 O. Giá trị của X và y tương ứng là: 

A. 176 và 180 B. 44 và 18 C. 44 và 72 D. 176 và 90 

Bài 3. Đun nóng 27,4gam CH 3 CHBrCH 2 CH 3 với KOH đặc trong C 2 H 5 OH, sau khi phản ứng xảy ra hoàn 

toàn thu được hỗn hợp khí X gồm hai olefin trong đó sản phẩm chính chiếm 80%, sản phẩm phụ chiếm 

20%. Đốt cháy hoàn toàn X thu được bao nhiêu lít CO 2 (đktc)? Biết các phản ứng xảy ra với hiệu suất là 

100%. 

A. 4,48 lít. B. 8,96 lít. C. 11,20 lít. D. 17,92 lít. 

Bài 4. Cracking 560 (lít) C 4 H 10 sau một thời gian thu được 1010 (lít) hỗn hợp C 4 H 10 , CH 4 , C 3 H 6 , C 2 H 4 , 

C 2 H 6 (các chất cùng điều kiện). Thể tích C 4 H 10 chưa phản ứng là: 

A. 100 (lít) B. 110 (lít) C. 55 (lít) D. 85 (lít) 

Bài 5. Đun sôi 15,7 gam C 3 H 7 Cl với hỗn hợp KOH/C 2 H 5 OH đặc, sau khi loại tạp chất và dẫn khí sinh 

ra qua dung dịch brom đặc thấy có X gam Br 2 tham gia phản ứng. Tính X nếu hiệu suất phản ứng ban 

đầu là 80%? 

A. 25,6 gam. B. 32 gam. C. 16 gam. D. 12,8 gam. 

Bài 6. Cracking 8,8 gam propan thu được hh A gồm H 2 , CH 4 , C 2 H 4 , C 3 H 6 và một phần propan chưa bị 

cracking. Biết hiệu suất phản ứng là 90%. Khối lượng phân tử trung bình của A là: 

A. 39,6 B. 23,16 C. 2,315 D. 3,96 

Bài 7. Thực hiện phản ứng đe Hiđro hóa hỗn hợp M gồm etan và propan thu được hỗn hợp N gồm 4 

Hiđrocacbon và Hiđro. Gọi d là tỉ khối của M so với N. Nhận xét nào sau đây đúng? 

A. 0 d 1 

B. d 1 

C. d 1 

D. 1 

d 2 


Bài 8. Khi cracking toàn bộ một thể tích ankan X thu được ba thể tích hỗn hợp Y (các thể tích đo ở cùng 

điều kiện nhiệt độ và áp suất); tỉ khối của Y so với H 2 bằng 12. Công thức phân tử của X là 

A. C 6 H 14 B. C 3 H 8 C. C 4 H 10 D. C 5 H 12 





Trang 1 










Bài 9. Khi điều chế axetiỉen bằng phương pháp nhiệt phân nhanh CH 4 thu được hỗn hợp A gồm axetilen, 

Hiđro và một phẩn metan chưa phản ứng. Tỉ khối hơi của A so với Hiđro bằng 5. Hiệu suất chuyển hóa 

metan thành axetilen là 

A. 60% B. 50% C. 40% D. 80% 

Bài 10. Cracking 0,1 mol C 4 H 10 thu được hỗn hợp X gồm C 4 H 10 , CH 4 , C 3 H 6 , C 2 H 4 , C 2 H 6 . Đốt cháy hoàn 

toàn hỗn hợp X, sau đó cho sản phẩm cháy hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong dư. Khối lượng 

dung dịch sau phản ứng thay đổi như thế nào? 

A. Khối lượng dung dịch tăng 35,6 gam. B. Khối lượng dung dịch giảm 40 gam. 

C. Khối lượng dung dịch tăng 13,4 gam. D. Khối lượng dung dịch giảm 13,4 gam. 


Bài 11. Để hiđro hoá etylbenzen thu được stiren với hiệu suất là 60%. Để hiđro hoá butan thu được 

butađien với hiệu suất là 45%. Trùng hợp butađien và stiren thu được sản phẩm A có tính đàn hồi rất 

cao với hiệu suất 75%. Để điều chế được 500 kg sản phẩm A cần khối lượng butan và etylbezen là bao 

nhiêu kg? 

A. 544 và 745 B. 754 và 544 

C. 335,44 và 183,54 D. 183,54 và 335,44 

Bài 12. Khi nung butan với xúc tác thích hợp thu được hỗn hợp T gồm CH 4 , C 3 H 6 , C 2 H 4 , C 2 H 6 , C 4 H 8 , H 2 

và C 4 H 10 dư. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp T thu được 8,96 lít CO 2 (đo ở đktc) và 9,0 gam H 2 O. Mặt khác, 

hỗn hợp T làm mất màu vừa hết 12 gam Br 2 trong dung dịch brom. Hiệu suất phản ứng nung butan là: 

A. 75% B. 65% C. 50% D. 45% 

Bài 13. Thực hiện phản ứng cracking butan thu được một hỗn hợp X gồm các ankan và các anken. Cho 

toàn bộ hỗn hợp X vào dung dịch Br 2 dư thấy có khí thoát ra bằng 60% thể tích X và khối lượng dung 

dịch Br 2 tăng 5,6 gam và có 25,6 gam brom đã tham gia phản ứng. Đốt cháy hoàn toàn khí bay ra thu 

được a mol CO 2 và b mol H 2 O. Vậy a và b có giá trị là: 

A. a 0,9 mol và b 1,5 mol 

B. a 0,56 mol và b 0,8 mol 

C. a 1,2 mol và b 1,6 mol 

D. a 1, 2 mol và b 2,0 mol 

Bài 14. Cho butan qua xúc tác (ở nhiệt độ cao) thu được hỗn hợp X gồm etan, etilen, buten, H 2 và butan 

dư. Tỉ khối của hỗn hợp X với etan là 1,16. Hãy cho biết 0,4 mol hỗn hợp X qua dung dịch brom dư thì số 

mol brom đã phản ứng là bao nhiêu? 

A. 0,25 mol B. 0,16 mol C. 0,4 mol D. 0,32 mol 

Bài 15. Tiến hành cracking 8,7gam butan thu được hỗn hợp khí A gồm: C 4 H 8 , C 2 H 6 , C 2 H 4 , C 3 H 6 , CH 4 , 

C 4 H 10 , H 2 . Dẫn A qua bình đựng brom dư thấy bình tăng a gam và thấy có V lít (đktc) khí thoát ra. Đốt 

cháy hoàn toàn khí thoát ra rồi dẫn sản phẩm cháy qua bình dựng dung dịch Ba(OH) 2 dư thấy bình tăng 

18,2g. Giá trị của a là: 

A. 4,9 B. 5,6 C. 3,4 D. 3,2 


Bài 16. Khi nung butan với xúc tác thích hợp đến phản ứng hoàn toàn thu được hỗn hợp T gồm C 4 H 8 , 

C 2 H 6 , C 2 H 4 , C 3 H 6 , CH 4 , H 2 và C 4 H 6 . Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp T thu được 8,96 lít CO 2 (đo ở đktc) và 

9,0 gam H 2 O. Mặt khác, hỗn hợp T làm mất màu vừa hết 19,2 gam Br 2 trong dung dịch nước brom. Phần 

trăm về số mol của C 4 H 6 trong T là: 

A. 9,091% B. 8,333% C. 16,67% D. 22,22% 





Trang 2 










Bài 17. Lấy V lít khí metan đem nhiệt phân ở 1500°C thu được hỗn hợp khí X. Nếu đốt cháy hoàn toàn 

hỗn hợp khí X thì cần vừa đủ 6,72 lít O 2 . Biết tỉ khối của X so với H 2 là 4,8; hiệu suất của phản ứng nhiệt 

phân metan là: 

A. 50% B. 62,25% C. 66,67% D. 75% 

Bài 18. Nhiệt phân 2,8 lít etan ở (đktc) được hỗn hợp khí A, dẫn A qua dung dịch AgNO 3 dư trong NH 3 

thu được 1,2 gam kết tủa. Khí còn lại dẫn qua bình brom dư thấy bình brom tăng 2,8 gam. Hiệu suất phản 

ứng nhiệt phân là: 

A. 80% B. 84% C. 90% D. 96% 

Bài 19. Thực hiện phản ứng để Hiđro hóa hỗn hợp X gồm C 2 H 6 và C 3 H 8 (C 2 H 6 chiếm 20% về thể tích) 

thu được hỗn hợp Y có tỉ khối đối với H 2 là 13,5. Nếu các thể tích khí đo ở cùng điều kiện và hai ankan bị 

đề Hiđro hóa với hiệu suất như nhau thì hiệu suất của phản ứng là: 

A. 52,59% B. 55,75% C. 49,27% D. 50,25% 

Bài 20. Thực hiện phản ứng 11,2 lít hơi (đktc) cracking isopentan, thu được hỗn hợp X chỉ gồm ankan và 

anken. Trong hỗn hợp X chứa 7,2 gam một chất Y mà đốt cháy thì thu được 11,2 lít CO 2 (đktc) và 10,8 

gam H 2 O. Tính hiệu suất phản ứng? 

A. 30% B. 40% C. 50% D. 80% 


Bài 21. Đem cracking một lượng butan thu được một hỗn hợp gồm 5 khí hiđrocacbon. Cho hỗn hợp khí 

này sục qua dung dịch nước brom dư thì lượng brom tham gia phản ứng là 25,6 gam và sau thí nghiệm 

khối lượng bình brom tăng thêm 5,32 gam. Hỗn hợp khí còn lại sau khi qua dung dịch nước brom có tỉ 

khối đối với metan là 1,9625. Hiệu suất của phản ứng cracking là: 

A. 20% B. 80% C. 88,88% D. 25% 

Bài 22. Benzen là một sản phẩm trung gian rất quan trọng trong công nghiệp hóa hữu cơ, nó được sử 

dụng để tổng hợp ra rất nhiều hợp chất khác. Từ sản phẩm khí chưng cất dầu mỏ, người ta phân tích hỗn 

hợp khí này thì thấy có 2 khí mạch hở (điều kiện thường). Để đánh giá tiềm năng sản xuất benzen ở điều 

kiện xí nghiệp, người ta thực hiện phản ứng cracking rồi phân tích sản phẩm thì thấy: 

- Hỗn hợp chỉ có thể có 4 khí và tỉ khối so với H 2 là 14,75. 

- Dẫn qua Br 2 dư thì thấy chỉ còn 3 khí và thể tích giảm 25% 

Hiệu suất phản ứng cracking là: 

A. 80% B. 33,33% C. 66,67% D. 50% 

Bài 23. Tiến hành nhiệt phân hỗn hợp X gồm butan và heptan (tỉ lệ 1 : 2 về số mol) thì thu được hỗn hợp 

Y (Giả sử chỉ xảy ra phản ứng cracking ankan với hiệu suất 100%). Xác định khối lượng phân tử trung 

bình của Y ? 

 

M Y 

 

A. MY 

43 

B. 32 MY 

43 C. 25,8 MY 

32 D. 25,8 MY 

43 


Bài 24. Cracking V lít butan thu được hỗn hợp gồm 5 Hiđrocacbon. Trộn hỗn hợp X với H 2 với tỉ lệ thể 

tích 3 : 1 thu được hỗn hợp khí Y, dẫn Y qua xúc tác Ni, t sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được 

hỗn hợp khí Z gồm 4 Hiđrocacbon có thể tích giảm 25% so với Y. Z không có khả năng làm nhạt màu 

nước brom. Hiệu suất phản ứng cracking butan là: 

A. 50% B. 25% C. 75% D. 80% 





Trang 3 











Bài 25. Cracking hoàn toàn V lít ankan X thu được hỗn hợp Y gồm 0,1V lít C 3 H 8 , 0,6V lít CH 4 , và 

1,8V lít các hiđrocacbon khác, tỉ khối Y so với H 2 bằng 14,4. Dẫn 1 mol Y đi qua bình chứa dung dịch 

brom dư, phản ứng kết thúc thấy khối lượng bình tăng m gam. Biết thể tích các khí đo cùng ở điều kiện, 

chỉ có ankan tham gia phản ứng cracking. Giá trị của m là: 


Bài 26. Một hỗn hợp X gồm hiđrocacbon liên tiếp nhau trong dãy đồng đẳng có khối lượng 10,5 gam và 

có thể tích hỗn hợp là 2,352 lít ở 109, 2C 

và 2,8 atm. Hạ nhiệt độ xuống 0C 

, một số hiđrocacbon (có Số 

nguyên tử C 5 ) hóa lỏng còn lại hỗn hợp Y có thể tích 1,24 lít ở 2,8 atm. Tỉ khối hơi của hỗn hợp Y so 

với không khí bằng 1,402. Tổng phân tử khối của hỗn hợp bằng 280. Xác định dãy đồng đẳng của 

hiđrocacbon, biết rằng phân tử khối của chất sau cùng bằng 1,5 lần phân tử khối của chất thứ 3? 

A. anken B. anken C. ankadien D. aren 





























Bài 21. Giải: 


Trang 4 










Có 

25,6 5,32 

160 0,16 

nanken 

nB 

r 

0,16mol Manken 

33, 25 

2 

Công thức trung bình của hỗn hợp anken là C2,375H4,75 

Đặt số mol butan dư là x. 

n n x 0,16 x 

ankan 

ankan 

anken 

 

m 0,16 x .16.1,9625 31,4. 0,16 x 

BTKL 

 

C4H 

10 anken 

 

ankan 

 

m m m 5,32 31, 4. 0,16 x 

10,344 31, 4x 

nC4H 

0,16 x x 0,04 

10 

58 

Hiệu suất phản ứng cracking: 

Chọn đáp án B. 


 

0,16 

H% .100% 80% 

0,16 0,04 

Mẫu khí ban đầu có 2 khí ở điều kiện thường Số nguyên tử C 5 . 

Đem cracking thu được hỗn hợp 4 khí H 100% 

2 khí đó là C 2 H 6 và C 3 H 8 (cracking tạo CH 4 và C 2 H 4 ). 

Không thể có C 4 H 10 vì cracking tạo 5 khí (2 sản phẩm anken, 2 sản phẩm ankan, butan dư). 

Không thể là cặp CH 4 và C 3 H 8 vì cracking tạo tối đa 3 khí. 

Đặt số mol C 2 H 6 và C 3 H 8 lần lượt là a, b. 

BTKL 

m sp 

 

m C 2 H 6 

ban đầu 

30a 

44b 

m C 3 H 8 

ban đầu 

30a 44b 30a 44b 

nsp nCH n 

4 C2H 

a b 

4 

2.14,75 29,5 

Dẫn qua Br 2 dư thì thấy chỉ còn 3 khí và thể tích giảm 25% 

Thể tích giảm là thể tích của C 2 H 4 

30 a 44b a b 

25%. 

30 a 

 

44b 

29,5 29,5 

a : b 1: 2 

Hiệu suất cracking ankan: 

30a 44b 30.0,5b 44b 

a b 0,5b b 

29,5 29,5 

H% .100% .100% 50% 

b 

b 

Chọn đáp án D. 


Giả sử có 1 mol butan và 2 mol heptan. 

 

Trong quá trình cracking: Khối lượng hỗn hợp không đổi, chỉ có số mol hỗn hợp thay đổi. Khi đó M max 

khi số mol nhỏ nhất, M min khi số mol lớn nhất. 

Dễ thấy khi cracking hoàn toàn thì: 

 

 






Trang 5 










nmin 2nC4H 2n 

10 C7H 

2.1 2.2 6mol 

16 

 

 

nmax 2nC4H 4n 

10 C7H 

2.1 2.4 10mol 

16 

58,1100.2 

Mmax 

 

43 

 

6 

 

 

58,1100.2 

Mmin 

25,8 

10 



25,8 MY 

43 

Z không có khả năng làm nhạt màu nước brom nên Z chỉ chứa các ankan. 

Y gồm ankan + H 2 . 

Giả sử có 3 mol X, 1 mol H 2 n 3 1 4 mol 

Y 

Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được hỗn hợp khí Z gồm 4 Hiđrocacbon 

Chứng tỏ anken bị Hiđro hóa hết thành ankan. 

n n 1 mol 

anken H 2 

n 3 n 3 1 2 mol n 

ankan Y 

butan ban đầu nY 

2 mol 

anken 

Hiệu suất phản ứng cracking butan 

Chọn đáp án A. 



1 

.100% 50% 

2 

Do tỉ lệ mol cũng bằng tỉ lệ thể tích ở cùng điều kiện nên xét 1 mol Y có: 

n n n n 0,1n 0,6n 1,8n 1 mol 

Y CH4 C3H8 

HC 

X X X 

n 

 

X 

0, 4 mol 

28,8 

m m 1.2.14, 4 28,8g M 72 

0,4 

BTKL 

 

X 

 

Y 

 

X 

 

CTPT của X là C 5 H 12 

Phương trình phản ứng cracking: 

C 5 H 12 → CH 4 + C 4 H 8 (1) 

C 5 H 12 → C 2 H 6 + C 3 H 6 (2) 

C 5 H 12 → C 3 H 8 + C 2 H 4 (3) 

C 3 H 8 → CH 4 + C 2 H 4 C 5 H 12 → CH 4 + 2C 2 H 4 (4) 

n 2. n 2n 2. 1 2.0,4 0,4mol 

Có 

 


C2H4 4 

Y X 

 

C H 3 C H Y C H Y 

n n 0,04mol n 0, 4 0,04 0, 44 mol 

2 4 3 8 2 4 

1 1 

n n n n 0,6.0,4 .0,4 0,04mol 

4 8 4 4 2 4 

2 2 

 

C H Y CH 1 CH Y C H 4 





Trang 6 










 

HC C H Y C H Y C H Y C H Y 

n n n 

n n 1,8.0,4 0,72mol 

4 8 2 6 3 6 2 4 

0,72 0,44 0,04 

nC2H6 Y nC 3H6Y 

0,12 mol 

2 

 

C H Y C H Y C H Y 

m m m m 28.0,44 56.0,04 42.0,12 19,6 g 

2 4 4 8 3 6 



 

n 

Y 

X 

 

2,352.2,8 

0, 21mol, n 

109, 2 273 .0,082 

 

 

M 29.1,402 40,658 m 40,658.0,155 6,3g 

Y 

Y 

1, 24.2,8 

0,155mol 

273.0,082 

Khối lượng hiđrocacbon có Số nguyên tử C 5 tách ra 10,5 6,3 4,2 g 

Số mol hiđrocacbon có Số nguyên tử 

4,2 

 

0,055 

MHC C5 

76,36 

Giả sử có 

 

C 5 tách ra 0, 21 0,155 0,055 mol 

n 1 .n 

n 1 

hiđrocacbon MHC n 1 

MCxH M 

y CH 

280 

2 

2 

280 

12x 

y . n 1 7n. n 1 

280 12x 

y 7n 

n 1 

Theo đề bài thì 

280 

n 4 12x y 7.4 28 x 2, y 4 

4 1 

Các chất thuộc dãy đồng đẳng anken. 


Ghi chú: Đây không phải là một bài tập liên quan đến phản ứng tách Hiđrocacbon mà là dạng tách chất 

dựa vào tính chất vật lý. 


 

 





Trang 7 










Bài 1. Cho các hợp chất sau: 

DẠNG 5: CÂU HỎI LÝ THUYẾT 

CH 3 CH 2 CH 2 CH 3 (A); (CH 3 ) 3 CH (B); CH 4 (C); CH 3 CH 2 CH 3 (D). 

Theo thứ tự tăng dần nhiệt độ sôi thì: 

A. (A) < (B) < (C) < (D) B. (C) < (D) < (B) < (A) 

C. (B) < (C) < (A) < (D) D. (A) < (C) < (B) < (D) 

Bài 2. Một ancol đơn chức X mạch hở tác dụng với HBr được dẫn xuất Y chứa 58,4% brom về khối 

lượng. Đun Y với NaOH/C 2 H 5 OH được 3 anken. Tên Y là 

A. 2-brom pentan. B. 1-brombutan. 

C. 2- brombutan. D. 2-brom-2-metylpropan. 

Bài 3. Hợp chất X là xycloankan tác dụng với dung dịch Br 2 thì thu được sản phẩm có công thức cấu tạo 

CH 3 CHBrCH 2 CHBrCH 3 . X là: 

A. Metyl xyclobutan B. etyl xyclobutan 

C. l,2-đimetyl xyclopropan D. 1,1- đimetylxyclopropan 

Bài 4. Cho dãy chuyển hóa sau 

0 

0 

C2H 4 ,t ,xt 

Br 2 ,as 

KOH/C2H5OH,t 

1:1 

Benzen X Y Z 

Tên gọi của Y, Z lần lượt là 

A. benzylbromua và toluen 

B. 1-brom-l-phenyletan và stiren 

C. 2-brom-l-phenylbenzen và stiren 

D. l-brom-2-phenyletan và stiren. 

(X, Y, Z là sản phẩm chính) 

Bài 5. Cho các chất: axetilen, vinylaxetilen, cumen, stiren, xyclohexan, xyclopropan và xyclopentan. 

Trong các chất trên, số chất phản ứng được với dung dịch brom là: 

A. 6 B. 4 C. 5 D. 3 

Bài 6. Khi cho ankan X (trong phân tử có phần trăm khối lượng cacbon bằng 83,72%) tác dụng với khí 

Cl 2 theo tỉ lệ mol 1:1 (trong điều kiện chiếu sáng) chỉ thu được hai dẫn xuất monoclo đồng phân của nhau. 

Tên của X là: 

A. 2-metylpropan B. butan C. 3-metylpentan D. 2,3-đimetylbutan 

Bài 7. Hiện tượng gì xảy ra khi cho brom lỏng vào ống nghiệm chứa benzen, lắc rồi để yên: 

A. Dung dịch brom bị mất màu 

B. Xuất hiện kết tủa 

C. Có khí thoát ra 

D. Dung dịch brom không bị mất màu 

Bài 8. Isopren tham gia phản ứng với dung dịch HBr theo tỉ lệ mol 1:1 tạo ra tối đa bao nhiêu sản phẩm 

cộng? 


A. 8 B. 5 C. 7 D. 6 

Bài 9. Có chuỗi phản ứng sau: 

N H B D HCl 

 

E spc 

KOH D 

2 

 

 





Trang 1 










Xác định N, B, D, E biết rằng D là một hiđro- cacbon mạch hở, D chỉ có 1 đồng phân. 

A. N: C 2 H 2 ; B: Pd; D: C 2 H 4 ; E: CH 3 CH 2 Cl. 

B. N: C 4 H 6 ; B: Pd; D: C 4 H 8 ; E: CH 2 ClCH- 2 CH 2 CH 3 . 

C. N: C 3 H 4 ; B: Pd; D: C 3 H 6 ; E: CH 3 CH-ClCH 3 

D. N: C 3 H 4 ; B: Pd; D: C 3 H 6 ; E: CHCH 2 CH- 2 Cl 

Bài 10. Hãy chọn đúng hóa chất để phân biệt benzen, axetilen, stiren? 

A. Dung dịch phenolphtalein B. Dung dịch KMnO 4 , dung dịch AgNO 3 /NH 3 

C. Dung dịch AgNO 3 D. Cu(OH) 2 

Bài 11. Hai hiđrocacbon A và B đều có CTPT là C 6 H 6 và A có mạch C không nhánh. A làm mất màu 

dung dịch brom và dung dịch thuốc tím ở điều kiện thường; B không phản ứng với cả 2 dung dịch trên 

nhưng tác dụng với hiđro dư tạo ra D có CTPT là C 6 H 12 . A tác dụng với dung dịch bạc nitrat trong 

amoniac tạo thành kết tủa D có CTPT là C 6 H 4 Ag 2 . CTCT của A và B là: 

CH C C CH CH CH ;benzen 

A. 

2 2 3 

CH C CH CH C CH;benzen 

B. 

2 2 

CH C C CH CH CH;benzen 

C. 

2 2 

D. Tất cả các phương án trên đều sai. 

Bài 12. Cho các chất sau: CaC 2 , A1 4 C 3 , C 3 H 8 , C, CH 3 COONa, KOOCCH 2 COOK. Các chất có thể tạo ra 

CH 4 nhờ phản ứng trực tiếp là: 

A. CaC 2 , A1 4 C 3 , C 3 H 8 , C 

B. A1 4 C 3 , C 3 H 8 , C. 

C. A1 4 C 3 , C 3 H 8 , C, CH 3 COONa. 

D. AI 4 C 3 ,C 3 H 8 , C, CH 3 COONa, KOOCCH- 2 COOK. 

Bài 13. Chất nào sau đây không điều chế trực tiếp được axetilen? 

A. Ag 2 C 2 . B. CH 4 . C. Al 4 C 3 D. CaC 2 

Bài 14. Ankađien liên hợp X có công thức phân tử C 5 H 8 . Khi X tác dụng với H 2 có thể tạo được 

hiđrocacbon Y công thức phân tử C 5 H 10 có đồng phân hình học. Công thức cấu tạo của X là 

A. CH 2 = CHCH = CHCH 3 B. CH 2 = C = CHCH 2 CH 3 

C. CH 2 = C(CH 3 )CH = CH 2 . D. CH 2 = CHCH 2 CH = CH 2 . 

Bài 15. Etilen có lẫn các tạp chất SO 2 , CO 2 , hơi nước. Có thể loại bỏ các tạp chất bằng cách nào dưới 

đây: 

A. Dẫn hỗn hợp qua bình đựng dung dịch brôm dư và bình đựng CaCl 2 khan. 

B. Dẫn hỗn hợp qua bình đựng dung dịch natri clorua dư. 

C. Dẫn hỗn hợp qua bình đựng dung dịch NaOH đặc 

D. Dẫn hỗn hợp lần lượt qua bình đựng dung dịch brôm dư và H 2 SO 4 đặc. 


Bài 16. Cho các chất: xyclobutan, 2-metylpropen, but-1-en, cis-but-2-en, 2-metylbut-2-en. Dãy gồm các 

chất sau khi phản ứng với H 2 (dư, xúc tác Ni, t°), cho cùng một sản phẩm là: 

A. xyclobutan, cis-but-2-en và but-1-en. 

B. but-1-en, 2-metylpropen và cis-but-2-en. 

C. xyclobutan, 2-metylbut-2-en và but-1-en. 


Trang 2 













D. 2-metylpropen, cis -but-2-en và xyclobutan. 

Bài 17. Có hai ống nghiệm, mỗi ống chứa 1 ml dung dịch brom trong nước có màu vàng nhạt. Thêm vào 

ống thứ nhất 1 ml hexan và ống thứ hai 1 ml hex-1-en. Lắc đều cả hai ống nghiệm, sau đó để yên hai ống 

nghiệm trong vài phút. Hiện tượng quan sát được là: 

A. Có sự tách lớp các chất lỏng ở cả hai ống nghiệm. 

B. Màu vàng nhạt vẫn không đổi ở ống nghiệm thứ nhất 

C. Ở ống nghiệm thứ hai cả hai lớp chất lỏng đều không màu. 

D. A, B, C đều đúng. 

Bài 18. X là một xycloankan một vòng. Hơi X nặng gấp 3 lần so với khí etilen. Khi cho X tác dụng với 

Cl 2 theo tỉ lệ mol 1:1, với sự hiện diện của ánh sáng chỉ thu một dẫn xuất clo duy nhất. X là: 

A. Metylxyclopentan B. Xyclohexan 

C. 1,4-Đimetylxyclobutan D. Xyclopentan 

Bài 19. Dãy gồm các chất đều có khả năng tham gia phản ứng trùng hợp là: 

A. stiren; clobenzen; isopren; but-l-en. 

B. 1,2-điclopropan; vinylaxetilen; vinyl- benzen; toluen. 

C. buta-l,3-đien; cumen; etilen; trans-but- 2-en. 

D. 1,1,2,2-tetrafloeten; propilen; stiren; vinyl clorua. 

Bài 20. Cho một số nhận xét về dẫn xuất halogen của Hiđrocacbon: 

(1) Liên kết trong phân tử dẫn xuất halogen không phân cực nên chúng hầu như không tan trong nước. 

(2) Dẫn xuất phenyl halogenua bị thủy phân ngay trong khi đun sôi với dung dịch kiềm. 

(3) Bột Magie dễ dàng tan trong dietyl ete khan. 

(4) Dùng làm thuốc gây mê, hóa chất diệt sâu bọ, sử dụng trong máy lạnh là một số ứng dụng của các 

dẫn xuất halogen. 

(5) Sản phẩm chính khi mono brom hóa propan là dẫn xuất brom bậc II. 

Số nhận xét đúng là: 

A. 3 B. 2 C. 4 D. 1 

Bài 21. Cho 4 hợp chất hữu cơ A, B, C, D có công thức tương ứng là C x H 2x , C x H 2y , C y H 2y , C 2x H 2y . 

Tổng khối lượng phân tử của chúng là 286 đvC. Biết A mạch hở và có không quá 2 nối đôi, C mạch 

vòng, D là dẫn xuất của benzen. Kết luận nào sau đây là đúng? 

A. Có 2 chất thỏa mãn D. B. Có 3 chất thỏa mãn B. 

C. Có 5 chất thỏa mãn C. D. Có 2 chất thỏa mãn A. 

Bài 22. Đốt cháy hoàn toàn Hiđrocacbon X thu được 

V : V = 8 : 7 . Khi X phản ứng với clo tạo ra 

H2O 

CO2 

được hỗn hợp gồm nhiều hơn 3 đồng phân monoclo. Số lượng các chất thỏa mãn tính chất trên là: 

A. 7 B. 5 C. 4 D. 6 


Bài 23. Cho các phát biểu sau: 

1. Nếu một hiđrocacbon tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 thu được kết tủa vàng thì hiđrocacbon đó 

là ankin. 

2. Ankin tác dụng với nước trong điều kiện thích hợp tạo sản phẩm chính là anđehit. 

3. Các chất hữu cơ hơn kém nhau một hay nhiều nhóm metylen (-CH 2 -) là đồng đẳng của nhau. 





Trang 3 










4. Có 2 hiđrocacbon mạch hở có công thức phân tử C 6 H 12 tác dụng với HBr tỉ lệ 1:1 tạo một sản phẩm 

duy nhất. 

5. Tất cả các hiđrocacbon đểu nhẹ hơn nước. 

6. Tách nước từ một ancol no, đơn chức, mạch hở thu được tối đa 4 anken. Số phát biểu đúng là: 

A. 3 B. 1 C. 2 D. 0 

Bài 24. Cho các mệnh đề sau: 

1. Ankadien liên hợp là Hiđrocacbon không no, mạch hở, phân tử có để có 2 liên kết đôi cách nhau một 

liên kết đơn. 

2. Chỉ có ankadien mới có công thức chung C n H 2n-2 . 

3. Ankadien có thể có 2 liên kết đôi kề nhau. 

4. Buta-l,3-dien là ankadien liên hợp. 

5. Chất C 5 H 8 có 2 đồng phân là ankadien liên hợp. 

Số mệnh đề đúng là: 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 

Bài 25. Cho các dẫn xuất halogen sau: C 2 H 5 F 

(1); C 2 H 5 Br (2); C 2 H 5 I (3); C 2 H 5 Cl (4) thứ tự giảm dần nhiệt độ sôi là 

A. (3)>(2)>(4)>(1). B. (1)>(4)>(2)>(3). C. (1)>(2)>(3)>(4). D. (3)>(2)>(1)>(4). 

Bài 26. Cho hợp chất thơm: ClC 6 H 4 CH 2 Cl + dung dịch KOH (loãng, dư, t°) ta thu được chất nào? 

A. HOC 6 H 4 CH 2 OH. B. ClC 6 H 4 CH 2 OH. C. HOC 6 H 4 CH 2 Cl. D. KOC 6 H 4 CH 2 OH. 

Bài 27. Thủy phân dẫn xuất halogen nào sau đây sẽ thu được ancol? 

(1) CH 3 CH 2 Cl 

(2) CH 3 CH=CHCl 

(3) C 6 H 5 CH 2 Cl 

(4) C 6 H 5 Cl 

A. (1), (3) B. (1), (2), (3). C. (1), (2), (4). D. (1), (2), (3), (4). 

Bài 28. Chọn dãy hóa chất đủ để điều chế toluen 

A. C 6 H 5 Br, Na, CH 3 Br B. C 6 H 6 , AlCl 3 ,CH 3 Cl 

C. C 6 H 6 , Br 2 khan , CH 3 Br, bột sắt, Na D. Tất cả các cách trên đều đúng 

Bài 29. Phát biểu nào không đúng? 

A. Với công thức một hiđrocacbon C x H y thì trị số cực tiểu của y là bằng 2. 

B. Tất cả ankan đều nhẹ hơn nước. 

C. Trong các đồng đẳng của metan: etan, propan, butan thì butan dễ hóa lỏng nhất 

D. Hơi nước nặng hơn không khí 

Bài 30. A là một hợp chất hữu cơ ở trạng thái rắn. Khi nung A với hỗn hợp B sinh ra khí C và chất rắn D. 

Đốt một thể tích khí C sinh ra một thể tích E và chất lỏng G. Nếu cho D vào dung dịch HCl cũng có thể 

thu được E. A, C, E, G là: 


A. CH 3 COONa, C 2 H 4 , CO 2 , H 2 O B. CH 3 COONa, CH 4 , CO 2 , H 2 O 

C. C 2 H 5 COONa, C 2 H 6 , CO 2 , H 2 O D. CH 3 COONa, C 2 H 6 , CO 2 , H 2 O 





Trang 4 











Bài 1: Chọn đáp án B 





Bài 6: Chọn đáp án D 






























Trang 5 







CHUYÊN ĐỀ 2: ANCOL – PHENOL 




I. ĐỊNH NGHĨA 

A – KIẾN THỨC LÝ THUYẾT 

ANCOL 

Ancol là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm Hiđroxyl (-OH) liên kết trực tiếp với nguyên tử C 

no. 

 

Công thứ tổng quát: 

1. Theo thành phần nguyên tốt: C H 

2 22 

O 

Trong đó: 

n n k n 

n: Số nguyên tử C có trong phân tử, n ≥ 1 

k: Số liên kết + số vòng: 0 k n với n chẵn và 0 k n 1 

với n lẻ. 

a: Số nguyên tử O và cũng chính là số nhóm chức –OH, 1 

a n 

Hoặc: C H O với 1 a x, y 2x 

2 , y chẵn 

x y z 

2. Theo dạng gốc – chức: R(OH) a hoặc C H 

2 2 2 

( OH ) 

n n k a a 

Hoặc C H ( OH ) với 1 a x, y a 2x 2, y a chẵn 

Chú ý: 

x y a 

- Tùy theo đặc điểm của bài toán mà ta gọi công thức tổng quát của ancol theo một trong các dạng 

trên: 

1. Nếu để cho ở dạng đốt cháy thì nên viết CTPT ancol dưới dạng thành phần nguyên tố. 

2. Nếu để cho ở dạng phản ứng ở phần chức thì nên viết CTPT ancol theo dạng gốc –chức. 

3. Nếu đề cho phép xác định khố lượng mol phân tử ancol thì viết CTPT ancol dưới dạng tổng 

quát R(OH)A. 

- Điều kiện để ancol bền 

 

1. Nhóm – OH phải đính vưới C no. 

2. Mỗi nguyên tử C không đính quá 1 nhóm – OH. 

3. Nếu có nhóm –OH đính vào cùng một nguyên tử C đầu mạch thì sẽ tách nước tạo thành 

anđehit. 


Hệ quả: 

1. Nếu trong phân tử dẫn xuất halogen có nhiều nguyên tử X cùng đính vào một nguyên tử C khi tác 

dụng với dung dịch kiềm sẽ không thu được ancol. 




Ví dụ: 


Trang 1 










CH CHCl 2NaOH CH CHO 2NaCl H O 

3 2 3 2 

CH CBr 3NaOH CH COOH 3NaBr H O 

3 3 3 2 

CHBr CHBr 4 NaOH ( CHO) 4NaBr 2H O 

2 2 2 2 

2. Số nguyên tử O trong phân tử ancol luôn luôn nhỏ hơn hoặc bằng số nguyên tử C. Như vậy, nếu 

gọi công thức của ancol là C H ( OH ) thì điều kiện là: a x. 

II. PHÂN LOẠI 

x y a 

- Có thể phân loại theo các tiêu chí khác nhau như: phân loại theo số nhóm OH (ancol đơn chức, 

ancol đa chức); phân loại theo gốc hiđrocacbon (ancol no, ancol không no, ancol thơm); 

- Một số loại ancol tiêu biểu: 

1. Ancol no đơn chức mạch hở: CnH 2n1OH ( CnH 2n2O) n 1 

Ví dụ: CH3OH, 

CH3CH 2OH 

2. Ancol no mạch vòng, đơn chức: 

Ví dụ: 

3. Ancol không no, đơn chức, mạch hở: 

Ancol không no có một liên kết đôi, mạch hở, đơn chức : CnH 

2n1OH ( CnH 2nO) n 3 

Ví dụ: CH 2 = CH – CH 2 -OH 

4. Ancol thơm, đơn chức. 

Ví dụ: 


5. Ancol no đa chức. 

Ví dụ: 





Trang 2 










III.DANH PHÁP 

- Danh pháp gốc – chức: Tên ancol = Ancol + tên gốc R + ic 

- Danh pháp thay thế: 

Tên ancol = Tên Hiđrocacbon tương ứng mạch chính + Số vị trí – ol 

Ví dụ: 

Tên gốc – chức 

Tên thay thế 

CH 3 OH Ancol metylic Metanol 

C 2 H 5 OH Ancol etylic Etanol 

CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 OH Ancol n – butylic Butan -1-ol 

CH 3 CH 2 CH(CH 3 )OH Ancol sec – butylic Butan -2-ol 

(CH 3 ) 2 CHCH 2 OH Ancol iso – butylic 2-metylpropan – 1-ol 

CH 2 =CHCH 2 OH Ancol anlylic Propenol 

C 6 H 5 CH 2 OH Ancol benzylic Phenylmetanol 

IV. TÍNH CHẤT VẬT LÝ 

- Tất cả các ancol đều nhẹ hơn nước. 

- Trạng thái: Ở điều kiện thưởng, các ankanol từ CH 3 OH đến C 12 H 25 OH là chất lỏng, từ C 13 H 27 OH 

trử lên là chất rắn . 

Các ankanol đầu dãy là những chất không màu. 

- Tính tan: Các ankol từ Cl đế C3 ta vô hạn trong nước, khi số nguyên tử C tăng lên thì độ tan giảm 

dần. 

Giải thích: Các ancol tan được trong nước do có nhóm –OH tạo liên kết Hiđro với phân tử H 2 O. Khi 

mạch C tăng, tính kị nước của gốc Hiđro tăng nên tính tan giảm xuống 

- Nhiệt độ sôi: Nhiệt độ sôi của các ancol cao hơn nhiều so với ete, anđehit, Hiđrocuarcabon,.. cùng 

khối lượng tương đương, do sự tạo thành liên kết Hiđro giữa các phân tử. 

+ Trong cùng dãy đồng đẳng, nhiệt độ sôi của các ancol tăng theo chiều tăng khối lượng phân tử. 


+ Các ancol đồng phân nhiệt độ sôi của các ancol bậc I cao hơn nhiệt độ sôi của các ancol bậc cao 

hơn. 

+ Các đồng phân mạch thẳng có nhiệt độ sôi cao hơn các đồng phân mạch nhánh. 




V. TÍNH CHẤT HÓA HÓA 


Trang 3 










1. Phản ứng với kim loại kiềm → ancolat + H 2 ↑ 

a 

R( OH ) aNa R( ONa) 

H 

2 

2 a 2 

Natri ancolat tan vào nước tạo thành NaOH và ancol nên dung dịch thu được có môi trường kiềm 

2. Phản ứng với Cu(OH) 2 

Chỉ có các ancol có hai nhóm OH gắn vào hai C kề nhau mới cho phản ứng với Cu(OH) 2 

3. Phản ứng thế nhóm OH của ancol 

Ancol tác dụng với các axit mạnh như H 2 SO 4 đặc lạnh, HNO 3 đậm đặc, axit halogenhidric bốc khói 

thì nhóm OH sẽ bị thế bởi các gốc axit. 

R-OH+HA → R-A+H 2 O 

Ví dụ: 

C 2 H 5 OH+HBr → C 2 H 5 Br + H 2 O 

4. Phản ứng tách nước 

Tách nước liên phân tử: 

 

2C H OH C H OC H H O 

H2SO4 ,140 C 

2 5 2 5 2 5 2 

Tách nước nội phân tử: 

 

C H OH CH CH H O 

H2SO4 ,180 C 

2 5 2 2 2 

Chú ý: Sản phẩm tách theo quy tắc Zai –xep, nhóm OH tách ra cùng nguyên tử H gắn với C kề bên 

bậc cao hơn. 

Ví dụ: 

CH CH CH ( OH ) CH 

3 2 3 

5. Phản ứng oxy hóa 

CH3CH CHCH3 H 

2O 

 

 

spc 

CH3CH 2CH CH 

2 

H 

2O 

 

spp 


 

H2SO4 

,180 

 

- Ancol bậc 1 bị oxy hóa nhẹ thành anđehit 





Trang 4 










 

RCH OH CuO RCHO Cu H O 

t 

2 2 

- Ancol bậc 2 bị oxy hóa nhẹ thành xeton 

R CH ( OH ) R CuO R CHR Cu H O 

t 

1 2 1 2 2 

- Ancol cháy tạo CO 2 , H 2 O và tỏa nhiệt: 

y z 

t y 

CxH yOz 

( x )O 2 

xCO 2 

H 2 

O 

4 2 2 

6. Phản ứng este hóa xúc tác axit H2SO4 đặc 

' 

' 

ROH R COOH R COOR H 

2O 

VI. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ 

- Hidrat hóa anken: 

H2SO4 C H H O 

,t 

C H OH 

2 4 2 2 5 

- Thủy phân dẫn xuất halogen 

R-X + NaOH → R-OH+NaX 

 

- Điều chế ancol etylic từ tinh bột hoặc xenlulozo: 

( ) 

H2SO4 

C H O nH O nC H O 

6 10 5 n 2 6 12 6 

 

C H O 2C H OH 2CO 

men,t 

6 12 6 2 5 2 

- Điều chế etylen glycol: 

3C H 2KMnO 4H O 3 C H ( OH ) 2MnO 2KOH 

2 4 4 2 2 4 2 2 

CH CH Cl ClCH CH Cl 

2 2 2 2 2 

CH ClCH Cl 2NaOH HOCH CH OH 2NaCl 

2 2 2 2 


PHENOL 

Phenol là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm – OH liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon 

của vòng benzen 


Dựa vào lượng nhóm –OH trong phân tử, phenol được chia thành: 


1. Phenol đơn chức: Phân tử chỉ có 1 nhóm –OH phenol. 

Ví dụ: C6H5OH 

2. Phenol đa chức: Phân tử có hai hay nhiều nhóm – OH phenol 

Ví dụ: C6H 

4( OH ) 

2 





Trang 5 











- Phenol là chất rắn kết tinh, không màu, dễ bị oxi hóa trong không khí thành màu hồng nhạt và 

chảy rữa ( do hơi ẩm) 

- Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi tương đối cao do liên kết Hiđro giữa các phân tử tương đối bền 

vứng. 

- Phenol ít tan trong nước lạnh (mặc dầu có khả năng tạo liên kết Hiđro với nước nhưng gốc C H - 

có tính kị nước cao, khi đun nóng độ tan tăng. 


1. Tác dụng với kim loại kiềm 

2C H OH 2Na 2C H ONa H 

6 5 6 5 2 

2. Tác dụng với dung dịch kiềm 

C H OH NaOH C H ONa H O 

6 5 6 5 2 

Phenolat là chất rắn màu trắng, tan trong nước, khi tan điện li ra ion 

phenolat có một số những tính chất sau: 

- Thủy phân một phần trong nước cho môi trương pH > 7: 

 

C H ONa C H O Na 

6 5 6 5 

C H O H O C H OH OH 

 

6 5 2 6 5 

- Tác dụng với những axit mạnh hơn: 

C H ONa HCl C H OH NaCl 

6 5 6 5 

C H ONa CH COOH C H OH CH COONa 

6 5 3 6 5 3 

C H ONa CO H O C H OH NaHCO 

6 5 2 2 6 5 3 

 

 

6 5 

C H O là một bazơ.Muối 

Do phenol không tan trong nước nên sẽ có hiện tượng tạo kết tủa hoặc phân lớp nếu lượng phenol đủ 

lớn. Phản ứng này được sử dụng để thu hồi phenol hoặc phân biệt phenolat. 

3. Phản ứng thế ở nhân thơm 

Do mật độ electron trên nhân thơm tăng ( so với benzen) nên khả năng phản ứng vào nhân benzene 

của phenol tăng và phản ứng định hướng ở vị trí –o và –p. 

4. Phản ứng cháy 

C H OH 7O 6CO 3H O 


6 5 2 2 2 


 

C H C H Br C H ONa C H OH 

Br,xtFe,t NaOH ,t ,p 

HCl 

6 6 6 5 6 5 6 5 

 

CH 2 3. 1, 2 

6 6 

CHCH H 

6 5 

( 

3) 

2 

O 

2, H 6 5 

 

3 3 

2SO4 

C H C H CH CH C H OH CH COCH 

6 5 





Trang 6 







B – CÁC DẠNG BÀI TẬP 




Dạng 1: PHẢN ỨNG CHÁY 

Theo định luật bảo toàn khối lượng: 

m m m m 

ancol O2 CO2 H2O 

Đốt cháy một ancol mà cho n n thì ancol đó phải là ancol no, mạch hở k 0 ; số 

 

H2O 

CO2 

mol ancol đã bị đốt cháy được xác định theo công thức: 

Khi đốt cháy một ancol cho 

liên kết đôi hoặc ancol 1 vòng no. 

n 

n 

H2O 

CO2 

Khi đốt cháy hỗn hợp các ancol mà cho 

no, mạch hở. 

Công thức tổng quát của 1 ancol luôn là: C H 

số liên kết 

Chú ý: 

 

+ số vòng) 

n n n 

ancol H2O CO2 

thì ancol đó là ancol không no, mạch hở, có một 

n 

n 

H2O 

CO2 

O 

n 2n22k z 

Cách 2: Đặt công thức tổng quát của (X) có dạng 

của phân tử, k = số liên kết 

 

Phương trình cháy: 

+ số vòng 

3n 1 

k z 

CnH2n22kO z 

O2 n CO2 n 1 

k 

H2O 

2 

n n k 1 .n 

CO2 H2O X 

 

 

C H 

Ancol X là ancol no, đơn chức, mạch hở X có công thức 

mX mC mH mO 


thì trong hỗn hợp có ít nhất một ancol 

trong đó là k là độ bất bão hòa (bằng 

O 

n 2n22k z 

C H O 

 

n 2n 

Bài 1. Đốt cháy 1,85 gam một rượu no đơn chức cần có 3,36 lít 

O 2 

trong đó k là độ bất bão hòa 

(đktc). Công thức rượu đó là: 

A. CH 3 OH B. C 2 H 5 OH C. C 3 H 7 OH D. C 4 H 9 OH 

Bài 2. Một rượu no X, khi đốt cháy 1 mol X cần 2,5 mol 

O 2 

. Công thức của rượu X là: 

A. C 3 H 5 (OH) 3 B. C 2 H 4 (OH) 2 C. C 3 H 6 (OH) 2 D. Câu B và C đúng 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn 1 thể tích hơi ancol no đơn chức A thu được CO 2 và H 2 O có tổng thể tích gấp 5 

lần thể tích hơi ancol A đã dùng (ở cùng điều kiện). Vậy A là 

A. C 2 H 5 OH B. C 4 H 9 OH C. CH 3 OH D. C 3 H 7 OH 


Bài 4. Đốt cháy một lượng ancol A thu được 4,4g CO 2 và 3,6g H 2 O. CTPT của rượu là: 

A. CH 3 OH B. C 2 H 5 OH C. C 3 H 7 OH D. C 4 H 9 OH 

Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp hai ancol cùng dãy đồng đẳng có khối lượng phân tử khác 

nhau 28 đvC thu được 0,3 mol CO 2 , và 9 gam H 2 O. Công thức phân tử hai ancol là 





Trang 1 










A. CH 4 O và C 3 H 8 O B. C 3 H 6 Ovà C 4 H 10 O C. C 3 H 6 O và C 5 H 10 O D. C 2 H 6 O 2 và C 3 H 8 O 2 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn 1,52 gam một rượu X thu được 1,344 lít CO 2 (đktc) và 1,44 gam H 2 O. Công 


A. C 3 H 8 O 2 B. C 5 H 10 O 2 C. C 4 H 8 O 2 D. C 3 H 8 O 3 

Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm etanol và phenol có tỉ lệ mol 3:1, cho toàn bộ sản phẩm cháy vào 

bình đựng dung dịch nước vôi trong thì thu được 15 gam kết tủa, lấy dung dịch sau phản ứng tác dụng với 

dung dịch NaOH dư thì thu được 7,5 gam kết tủa nữa. Khối lượng bình đựng dung dịch nước vôi sẽ: 

A. tăng 5,4 gam. B. tăng 3,6 gam C. tăng 13,2 gam D. tăng 18,6 gam 

Bài 8. Cho 15,8g hỗn hợp gồm CH 3 OH và C 6 H 5 OH tác dụng với dung dịch brom dư, thì làm mất màu 

vừa hết 48g Br 2 . Nếu đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp trên thì thể tích CO 2 thu được ở đktc là 


Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp M gồm hai rượu (ancol) X và Y là đồng đẳng kế tiếp 

của nhau, thu được 0,3 mol CO 2 và 0,425 mol H 2 O. Mặt khác, cho 0,25 mol hỗn hợp M tác dụng với Na 

(dư) thu được chưa đến 0,15 mol H 2 . Công thức phân tử của X và Y là: 

A. CH 4 O và C 2 H 6 O B. C 3 H 6 O và C 4 H 8 O C. C 2 H 6 O và C 3 H 8 O D. C 2 H 6 O 2 và C 3 H 8 O 2 

Bài 10. Cho hỗn hợp X gồm 2 ancol đa chức, mạch hở thuộc cùng dãy đổng đẳng. Đốt cháy hoàn toàn X 

thu được CO 2 và H 2 O theo tỉ lệ số mol 3:4. Hai ancol đó là: 

A. C 3 H 5 (OH) 3 và C 4 H 7 (OH) 3 B. C 2 H 5 OH và C 4 H 9 OH 

C. C 2 H 4 (OH) 2 vàC 4 H 8 (OH) 2 D. C 2 H 4 (OH) 2 và C 3 H 6 (OH) 2 


Bài 11. Một hỗn hợp X gồm 2 chất thuộc dãy đồng đẳng phenol A và B hơn nhau 1 nhóm CH 2 . Đốt cháy 

hết X thu được 83,6 g CO 2 và 18g H 2 O. Tìm tổng số mol A, B và CTCT của A, B 

A. 0,2 mol; C 6 H 5 OH và CH 3 C 6 H 4 OH B. 0,3 mol; C 6 H 5 OH và CH 3 C 6 H 4 OH 

C. 0,2 mol; CH 3 C 6 H 4 OH và C 2 H 5 C 6 H 4 OH D. 0,3 mol; CH 3 C 6 H 4 OH và C 2 H 5 C 6 H 4 OH 

Bài 12. Đốt cháy hoàn toàn 2,22 gam một hợp chất hữu cơ X thu được 5,28 gam CO 2 và 2,7 gam H 2 O. X 

phản ứng với Na, không phản ứng với dung dịch NaOH. Tìm công thức phân tử của A và cho biết tất cả 

các đồng phân cùng nhóm chức và khác nhóm chức của A ứng với công thức phân tử trên? 

A. C 3 H 8 O có 4 đồng phân B. C 2 H 5 OH có 2 đồng phân 

C. C 4 H 10 O có 3 đồng phân D. C 4 H 10 O có 7 đồng phân 

Bài 13. Cho hỗn hợp X (gồm CH 3 OH, C 2 H 4 (OH) 2 , C 3 H 5 (OH) 3 có khối lượng m gam. Đốt cháy hoàn toàn 

m gam hỗn hợp X thu được 5,6 lít khí CO 2 (ở đktc). Cũng m gam hỗn hợp X trên cho tác dụng với Na 


(dư) thu được V lít khí H 2 (đktc). Giá trị của V là: 

A. 3,36 B. 2,8 C. 11,2 D. 5,6 





Trang 2 







Bài 14. Hai hợp chất X và Y là hai ancol, trong đó khối lượng mol của X nhỏ hơn Y. Khi đốt cháy hoàn 

toàn mỗi chất X, Y đều tạo ra 

n 

n 

CO2 H2O 

. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Z gồm những lượng bằng nhau về 

số mol của X và Y thì thu được 

n : n 2 : 3 . Số hợp chất thỏa mãn tính chất của Y là: 

CO2 H2O 




A. 2 B. 3 C. 5 D. 6 

Bài 15. Cho hỗn hợp 2 anken đổng đẳng kế tiếp nhau tác dụng với nước (có H 2 SO 4 làm xúc tác) thu được 

hỗn hợp Z gồm 2 ancol X và Y. Đốt cháy hoàn toàn 1,06 g hỗn hợp Z sau đó hấp thụ toàn bộ sản phẩm 

cháy vào 2 lít dung dịch NaOH 0,1M thu được dung dịch T trong đó nồng độ của NaOH bằng 0,05 M. 

CTCT thu gọn của X và Y là (thể tích dung dịch thay đổi không đáng kể): 

A. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 OH. B. C 3 H 7 OH và C 4 H 9 OH 

C. C 2 H 5 OH và C 4 H 9 OH D. C 4 H 9 OH và C 5 H 11 OH 

Bài 16. Hợp chất X có thành phần gồm C, H, O chứa vòng benzen. Cho 6,9 gam X vào 360 ml dung dịch 

NaOH 0,5 M (dư 20% so với lượng cần phản ứng) đến phản ứng hoàn toàn, thu được dung dịch Y. Cô 

cạn Y thu được m gam chất rắn khan. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 6,9 gam X cần vừa đủ 7,84 lít O 2 

(đktc), thu được 15,4 gam CO 2 . Biết X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Giá trị 

của m là 

A. 13,2 B. 12,3 C. 11,1 D. 11,4 

Bài 17. Đun hỗn hợp gồm ancol A và axit B (đều là chất có cấu tạo mạch hở, không phân nhánh) thu 

được este X. Đốt cháy hoàn toàn m gam X thu được 1,344 lít khí CO 2 (đktc) và 0,72 gam nước. Lượng 

oxi cần dùng là 1,344 lít (đktc). Biết tỉ khối hơi của X so với không khí nhỏ hơn 6. Công thức phân tử của 

X là: 

A. C 3 H 4 O 2 B. C 6 H 8 O 4 C. C 3 H 2 O 2 D. Đáp án khác 

Bài 18. Hỗn hợp X gồm hai ancol đơn chức, mạch hở thuộc cùng dãy đổng đẳng và 3 ete tạo ra từ hai 

ancol đó. Đốt cháy hoàn toàn m gam X cần vừa đủ V lít O 2 (đktc) thu được 0,81mol CO 2 và 0,99 mol 

H 2 O. Giá trị của m và V lần lượt là: 

A. 14,58 và 29,232 B. 16,20 và 29,232 C. 16,20 và 27,216 D. 14,58 và 27,216 

Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol một ancol X no, mạch hở cần vừa đủ 17,92 lít khí O 2 (đktc). Mặt 

khác, nếu cho 0,1 mol X tác dụng vừa đủ với m gam Cu(OH) 2 tạo thành dung dịch màu xanh lam. Giá trị 

của m và tên gọi của X tương ứng là: 

A. 9,8 và propan-l,2-điol B. 4,9 và propan-l,2-điol 

C. 4,9 và và propan-l,3-điol D. 4,9 và glixerol 

Bài 20. Đốt cháy hoàn toàn 3,075 g hỗn hợp 2 ancol no, đơn chức và cho sản phẩm lần lượt đi qua bình 1 


đựng H 2 SO 4 đặc và bình 2 đựng KOH rắn. Tính khối lượng các bình tăng lên biết rằng nếu cho lượng 

rượu trên tác dụng với Na dư thấy bay ra 0,672 lít khí H 2 ở đktc. 

A. Bình 1 tăng 3,645 g; bình 2 tăng 6,27 g B. Bình 1 tăng 6,27 g; bình 2 tăng 3,645 g 

C. Bình 1 tăng 3,645 g: bình 2 tăng 5,27 g D. Bình 1 tăng 3,645 g; bình 2 tăng 7,27 g 





Trang 3 











Bài 21. Hỗn hợp X gồm CH 3 OH, HCOOCH 3 và HCHO. Hóa hơi m gam X thu được thể tích hơi bằng với 

thể tích của 1,68 gam khí N 2 (đo trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Đốt cháy hoàn toàn m gam X thu 

được 1,68 lít CO 2 (đktc) và 1,71 gam H 2 O. Nếu cho 3,435 gam X vào lượng dư dung dịch AgNO 3 trong 

NH 3 , thì khối lượng Ag tạo ra là 


Bài 22. Hỗn hợp X gồm ancol metylic, ancol etylic và glixerol. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, thu được 

15,68 lít khí CO 2 (đktc) và 18 gam H 2 O. Mặt khác, 80 gam X hòa tan được tối đa 29,4 gam Cu(OH) 2 . 

Phần trăm khối lượng của ancol etylic trong X là 

A. 46% B. 16% C. 23% D. 8% 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm hiđro, propen, axit acrylic, ancol anlylic (C 3 H 5 OH). Đốt cháy hoàn toàn 0,75 mol 

X, thu được 30,24 lít khí CO 2 (đktc). Đun nóng X với bột Ni một thời gian, thu được hỗn hợp Y. Tỉ khối 

hơi của Y so với X bằng 1,25. Cho 0,1 mol Y phản ứng vừa đủ với V lít dung dịch Br 2 0,1M. Giá trị của 

V là: 

A. 0,6 B. 0,5 C. 0,3 D. 0,4 

Bài 24. Nếu đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm một ancol X (mạch hở) và một axit cacboxylic bất kì thì 

luôn có 

n 

n 

H2O 

CO2 

. Đốt cháy 0,15 mol X rồi cho sản phẩm cháy hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch chứa 

0,25 mol Ba(OH) 2 thấy tạo thành a gam kết tủa. Giá trị của a là: 

A. 39,4 B. 49,25 C. 29,55 D. 9,85 

Bài 25. Hỗn hợp X gồm HCHO, OHC-CHO, CH 3 COOH, C 2 H 4 (OH) 2 , C 3 H 5 (OH) 3 . Lấy 4,52 gam X đốt 

cháy hoàn toàn bằng lượng vừa đủ V lít O 2 (đktc) rồi cho sản phẩm cháy qua bình đựng H 2 SO 4 đặc (dư) 

thấy bình tăng 2,88 gam. Giá trị của V là: 

A. 3,360 B. 2,240 C. 3,472 D. 3,696 


Bài 26. Hỗn hợp A gồm một axit đơn chức, một ancol đơn chức và một este đơn chức (các chất trong A 

đều có nhiều hơn 1 nguyên tử C trong phân tử). Đốt cháy hoàn toàn m g A rồi hấp thụ sản phẩm cháy vào 

bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy có 135 g kết tủa xuất hiện. Đồng thời khối lượng dung dịch giảm 

58,5 g. Biết số mol ancol trong m gam A là 0,15. Cho Na dư vào m gam A thấy có 2,8 lít khí (đktc) thoát 

ra. Mặt khác, m gam A tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa 12 gam NaOH. Cho m gam A vào dung dịch 

nước brom dư. Hỏi số mol brom phản ứng tối đa là: 

A. 0,4 B. 0,6 C. 0,75 D. 0,7 


Bài 27. Hỗn hợp P gồm ancol A, axit cacboxylic B (đều no, đơn chức, mạch hở) và este C tạo ra từ A và 

B. Đốt cháy hoàn toàn m gam P cần dùng vừa đủ 0,18 mol O 2 , sinh ra 0,14 mol CO 2 . Cho m gam P trên 

vào 500ml dung dịch NaOH 0,1M đun nóng, sau khi kết thúc các phản ứng thu được dung dịch Q. Cô cạn 

dung dịch Q còn lại 3,68 gam chất rắn khan. Người ta cho thêm bột CaO và 0,48 gam NaOH vào 3,68 





Trang 4 










gam chất rắn khan trên rồi nung trong bình kín (chân không). Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu 

được a gam khí. Giá trị của a gần nhất với: 

A. 0,85 (gam) B. 1,25 (gam) C. 1,45 (gam) D. 1,05 (gam) 

Bài 28. X là hỗn hợp gồm 1 axit no, một anđehit no và một ancol (không no, có một nối đôi và 

Số nguyên tử C < 5). Đốt cháy hoàn toàn 0,06 mol X thu được 0,18 mol CO 2 và 2,7 gam nước. Mặt khác, 

cho Na dư vào lượng X trên thấy thoát ra 1,12 lít khí (đktc). Nếu cho NaOH dư vào hỗn hợp trên thì số 

mol NaOH phản ứng là 0,04 mol. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Phần trăm khối lượng anđehit 

trong X là: 

A. 12,36% B. 13,25% C. 11,55% D. 14,25% 

Bài 29. X là hỗn hợp chứa 1 axit, 1 ancol, 1 anđehit đều đơn chức, mạch hở đều có khả năng tác dụng với 

Br 2 trong CC1 4 và đều có ít hơn 4 nguyên tử C trong phân tử. Đốt cháy 0,1 mol X cần 0,34 mol O 2 . Mặt 

khác, 0,1 mol X phản ứng vừa đủ với 0,02 mol NaOH. Nếu cho 14,8 gam X vào dung dịch nước brom dư 

thì số mol Br 2 phản ứng tối đa là 

A. 0,45 B. 0,35 C. 0,55 D. 0,65 

Bài 30. X ở thể khí là hỗn hợp gồm C 2 H 5 CHO, C 4 H 9 OH, OHC-CHO và H 2 . Trong X oxi chiếm 35,237% 

về khối lượng. Người ta lấy 2,8 lít khí X (đktc) cho qua dung dịch nước Br 2 dư thấy có 16 gam Br 2 phản 

ứng. Mặt khác, lấy m gam X cho qua Ni nung nóng được sản phẩm Y. Cho toàn bộ Y qua dung dịch nước 

Br 2 dư thì có 16,8 gam Br 2 phản ứng. Nếu đốt cháy toàn bộ Y thì thu được tổng khối lượng CO 2 và H 2 O là 

26,715 gam. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của m gần nhất với: 

A. 9,2 B. 9,8 C. 10,4 D. 12,6 




















Trang 5 





















 

 

Có 

5,6 

nOH(X) 2nH 2 

2. 0,5 mol 

22,4 

27 

nH(X) 

2nH2O 

2. 3 mol 

18 

m m m m 

 

X C(X) H(X) O(X) 

m 25, 4 16.0,5 3 14, 4g n 1,2 mol 

C(X) 

CO2 

C(X) 

C(X) 

n n 1, 2 mol m 44.1, 2 52,8g 



 

a mol 

X : HOCH CH OH a mol , C H OH b mol , C H OH c mol , C H 

2 2 2 5 3 7 6 14 

Vì số mol etilenglicol bằng số mol hexan nên đặt công thức chung cho 2 chất là C 4 H 9 OH (a mol). 

1 0, 4032 

n 

H 2 

. a b c 0,018mol a b c 0,036mol 

2 22,4 

X + Na dư: 

Đặt công thức chung cho X là CnH2n 

1OH 

3n 

0 

t 

CnH2n 1OH O2 nCO2 n 1 

H2O 

2 

3n 4,1664 3n 31 

nO 2 

a b c 

0,186mol .0,036 0,186 n 

2 22,4 2 9 

596 

m 0,036. 2,384gam 

9 








Trang 6 










RCH2OH 1 O2 RCHO H2O 

2 

x 0,5x x x 

RCH OH O RCOOH H O 

 

2 2 2 

y y y y 

Có 

Phần 1: 

R 

 

m M 31 . x y 

 

1,8m m 32. 0,5x y 

 

 

y x y 4,48 

2nH 2 

2. 0, 4mol 

2 22,4 

0,8m 32.0,4 m 16 

16 16 

MR 

31 . x y 

16 MR 

31 31 

x y 0, 4 

M 9 M 1 R H 

R 

R 

 

 

Công thức ancol là CH 3 OH , anđehit là HCHO, axit là HCOOH. 

 

 

16 

x y 0,5 

32 x 0,2 

 

x 2y 

y 0,3 

0,4 

 

2 

4x 2y 

Phần 2: nAg 

0,7mol a 108.0,7 75,6g 

2 



n 

 

Đặt CTTQ của 2 axit là C n H 2n+1 COOH. 

Đặt số mol của ancol và axit trong X lần lượt là x, y. 

H 2 

x y 6,72 

0,3mol 

2 22, 4 

Các chất trong X phản ứng vừa đủ tạo este x y 0,3 mol 

 

25 5 

Meste 

83,33% Maxit 

83,3318 32 69,33 n 

0,3 3 

8 

Đốt cháy X: nH2O 

2.0,3 .0,3 1, 4mol 

3 

18.1, 4 25, 2g 

m bình tăng 



Bài 25. Giải 

Đặt số mol ancol, axit trong mỗi phần lần lượt là z, t. 





Trang 7 







Phần 1: 

3,36 

z t 2nH 2 

2. 0,3mol 

22, 4 




39,6 

nCO 2 

mz x 1 t 0,9mol 

44 

Phần 2: 

Phần 3: 5,1 g este + O 2 0,25 mol CO 2 + 0,25 mol H 2 O 

n n este no 

CO2 H2O 

Axit và ancol đều no. 


n 

O 2 

0,325mol 

m 11 4,5 5,1 10,4g 

2.0,25 0,25 2.0,325 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố o có: neste 

 

0,05mol 

2 

5,1 

Meste 

102 14m 18 14x 46 

18 102 

0,05 

m x 4 mà m x 1 m 2, x 2 hoặc m 1, x 3. 

 

Số mol este tạo thành 

O 2 

10, 2 

z 0,1 

0,1mol 

102 

t 0,1 

Trường hợp 1: m 1, x 3 z 4t 0,9 

z 0,1 a 32.0,1 3,2g 

 

t 0, 2 b 88.0,2 17,6g 

Trường hợp 2: m 2, x 2 2z 3t 0,9 

z 0 

Loại 

t 0,3 


z 0,3 

 

t 0, 2 

Loại 




X gồm các chất có CTPT là: CH 4 O, C 3 H 6 O, C 2 H 6 O 2 , C 3 H 8 O 3 . 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp gồm x mol C 3 H 6 O, y mol C n H 2n+2 O n 


 

58x 30n 2 y 5,18g (1) 

 

 

1,568 

x ny 2nH 2 

2. 0,14mol (2) 

22, 4 

m bình (1) tăng m 4,86g 3x n 1 y 0,27 (3) 

H2O 

 

 





Trang 8 










 

Từ (1), (2), (3) suy ra: 

 

x 0,03 

 

y 0,07 

11 

n 

7 

58.0,03 

%m 

C3H6O 

.100% 33,59% 

5,18 

Gần nhất với giá trị 33,6% 



 

A và B trong phân tử đều chứa C, H, O và có số nguyên tử hiđro gấp đôi số nguyên tử cacbon 

A và B có độ bội liên kết k = 1 

Cùng số mol A hoặc B phản ứng với Na đều cho V lít H 2 A và B có cùng số nhóm –OH trong 

phân tử. 

Hiđro hóa A và B (số mol như trên) cần tối đa 2V lít H 2 Chứng tỏ A và B có 1 chức –OH và 1 

nối đôi C=C hoặc C=O trong phân tử. 

 

22,8 gam X Na 

dư 

0,175 mol H 

 

2 

22,8 

 

0,35 

nX 

2nH 

0,35mol MX 

65,1 

2 

22,8 gam X + AgNO 3 dư trong NH 3 0,4 Ag. 

1 

n n 0, 2mol n 

2 

CHO Ag X 

Chứng tỏ X có 1 chất dạng C n H 2n (OH) - CHO (A, 0,2 mol), chất còn lại có dạng C m H 2m-1 OH (B, 

0,15 mol) 

 

14n 46 .0, 2 14m 16 .0,15 22,8 gam 2n 1,5m 8 

m 4,n 1 

0,2 mol HOCH 2 CHO, 0,15 mol C 4 H 7 OH + O 2 

0 

t 

2 

 

2 

 

2 

 

2 

HOCH CHO 2O 2CO 2H O 

0 

t 

C4H7OH 11 O2 4CO2 4H2O 

2 

11 

V 22,4. 2.0, 2 .0,15 

27,441 

2 


Gần nhất với giá trị 28 lít 

Chọn đáp án C. 






Trang 9 










 

Đặt CTTQ của ancol đơn chức là C n H 2n+1 OH (x mol), ancol 2 chức là C m H 2m (OH) 2 (y mol) 

x 5,6 

nH 

y 0,25mol 

2 

2 22,4 

x 0,1 

 

y 9,8 

y 0, 2 

nCu(OH) 

0,1mol 

 

2 

2 98 

m bình tăng m m 44. 0,1n 0, 2m 18. 0,1n 0,1 0, 2m 0, 2 67, 4g 

CO2 H2O 

 

n 2m 10 n 2,m 4 hoặc n 4,m 3 hoặc n 6, m 2 

Kết hợp đáp án suy ra n 4, m 3. 

 

mC4H9OH 

74.0,1 7, 4g 

 

m 76.0, 2 15, 2g 

C3H 6 (OH) 2 



 

Đặt CTTQ của ancol đơn chức là C n H 2n+1 OH (x mol), ancol 2 chức là C m H 2m+2-a (OH) a (y mol) 

x a 4, 48 

n 

H 

.y 0, 2 mol 

2 

2 2 22, 4 

 

y 4,9 

nCu(OH) 

0,05 mol 

2 

2 98 

 

13, 44 

nCO 

nx my 0,6 mol 

2 

 

22, 4 

 

14, 4 

nH 

2O 

n 1 x m 1 y 0,8 mol 

 

18 

0,1 a 

x 0,1 .0,1 0, 2 a 3 

2 2 

 

x y 0, 2 mol 

0,1n 0,1m 0,6 n 3,m 3 hoặc n 2, m 4 hoặc n 1, m 5. 

Kết hợp đáp án suy ra n 3, m 3 (loại đáp án B, D) 

 

mC 3H 5 (OH) 

92.0,1 9,2g 

3 %mC3H 5 (OH) 

60,53% 

3 

 

 

 

mC 3H7OH 

60.0,1 6g 

%mC 3H7OH 

39, 47% 



 

của ancol) 

 

Coi hỗn hợp gồm COOH; CHO và R(OH) n ; (phần C và H của axit và anđehit được dồn vào gốc R 

n n 0,2 mol 

COOH 

NaOH 


 

13,32 

nCOOH nOH 2nH 2. 1,1 mol n 

2 

OH 

22,4 

0,9 mol 

 

1 43,2 

nCHO 

nAg 

0, 2 mol 

2 2.108 

Đốt cháy m g X được 1,3 mol CO 2 . 





Trang 10 







Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố C có: n C trong gốc R 1,3 0, 2 0, 2 0,9 mol 

Ta nhận thấy n C trong gốc R n OH 




Số nhóm -OH bằng số nguyên tử C Ancol no. 

Số nguyên tử C trung bình của ancol 

0,9 

2,25 

0,4 

Ancol có công thức trung bình là C 2,25 H 6,5 O 2,25 

m 0,2.45 0,2.29 0,4.69,5 42,6 gam 

Gần nhất với giá trị 43. 







Trang 11 










DẠNG 2: PHẢN ỨNG VỚI KIM LOẠI KIỀM 

Dựa vào dữ kiện đề bài phải xác định được ancol đó là ancol đơn chức hay đa chức, no hay không no. 

Công thức tổng quát: 

Ancol no, đơn chức: C n H 2n+1 OH 

Ancol no, đa chức: 

(n 1, 

n nguyên) 

CnH 2n2a (OH) 

a 

(2 a n; a, n 

Ancol không no, có một liên kết đôi, đơn chức: 

Ancol bất kỳ: R(OH) a 

Phương trình hóa học: 

R(OH) aNa R(ONa) H 

a a 2 

nguyên). 

C H OH (n 3 , n nguyên). 

n 2n1 

Dựa vào tỷ lệ số mol (thể tích ở cùng điều kiện) giữa H 2 và ancol phản ứng ta sẽ xác định ancol là đơn 

chức hay đa chức. 

Chú ý: Ngoài ancol, những hợp chất có nguyên tử H linh động (phenol, axit) cũng tác dụng được với kim 

loại kiềm. Nên nếu đề bài cho dữ kiện hợp chất hữu cơ chỉ chứa các nguyên tố C, H, O tác dụng với kim 

loại kiềm cho H 2 bay ra, ta phải gọi công thức của A dạng (HO) R(COOH) sau đó tính giá trị x + y và 

kết hợp với dữ kiện khối lượng phân tử nếu: M < 76 thì chỉ ra A là ancol (phenol) hoặc axit. 


Bài 1. Cho 1,85g một rượu no đơn chức X tác dụng với Na dư thu được 308ml khí H 2 (1atm và 

o 

27,3 C) . Công thức phân tử của X là: 

A. C 2 H 5 OH. B. C 5 H 11 OH. C. C 3 H 7 OH. D. C 4 H 9 OH. 

Bài 2. Cho 31,2 gam hỗn hợp A gồm p-Hidroxiphenol (benzen-1,4-diol) và etanol tác dụng với Na dư thu 

được 6,72 lít khí hidro (đktc). Khối lượng NaOH cần thiết để tác dụng với 31,2 gam hỗn hợp A là: 

A. 24g. B. 22,5g. C. 18g. D. 16g. 

Bài 3. Cho 21,6 gam hỗn hợp gồm rượu etylic, axit fomic và etylenglicol tác dụng với kim loại Na (dư) 

thu được 0,3mol khí H 2 . Khối lượng của etylenglicol trong hỗn hợp là bao nhiêu? 

A. 6,2 gam. B. 15,4 gam. C. 12,4 gam. D. 9,2 gam. 

Bài 4. Cho hỗn hợp X gồm etanol và phenol tác dụng với natri (dư) thu được 3,36 lít khí hidro (đktc). 

Nếu cho hỗn hợp X trên tác dụng với dung dịch nước brom vừa đủ thu được 19,86 gam kết tủa trắng. 

Phần trăm khối lượng của etanol trong X là: 

A. 66,19%. B. 20%. C. 80%. D. 33,81%. 

Bài 5. Cho 10ml dung dịch ancol etylic 46 o phản ứng hết với kim loại Na (dư), thu được V lít H 2 (đktc). 

Biết khối lượng của ancol etylic nguyên chất là 0,8 g/ml. Giá trị của V là: 

A. 4,256. B. 0,896. C. 3,360. D. 2,128. 

Bài 6. Cho 2,21 gam hỗn hợp X gồm metanol và phenol tác dụng với natri dư thu được 0,448 lít khí 

(đkct). Cũng lượng hỗn hợp X trên cho tác dụng với dung dịch brom 1M. Thể tích dung dịch brom cần 

dùng để phản ứng xảy ra vừa đủ là: 

A. 75ml. B. 70ml. C. 45ml. D. 90ml. 

Bài 7. Lấy một lượng Na kim loại tác dụng vừa đủ với 18,7 gam hỗn hợp X gồm 3 rượu đơn chức, cô cạn 

thu được 29,7 gam sản phẩm rắn. Tìm công thức cấu tạo của một rượu có khối lượng phân tử nhỏ nhất? 


A. C 2 H 5 OH. B. CH 3 OH. C. C 3 H 7 OH. D. C 3 H 6 OH. 

Bài 8. Cho 30,4 gam hỗn hợp gồm glixerol và một rượu đơn chức, no A phản ứng với Na thì thu được 

8,96 lít khí (đktc). Nếu cho hỗn hợp trên tác dụng với Cu(OH) 2 thì hòa tan được 9,8 gam Cu(OH) 2 . Công 

thức của A là: 

x 

y 





Trang 1 










A. C 2 H 5 OH. B. C 3 H 7 OH. C. CH 3 OH. D. C 4 H 9 OH. 

Bài 9. Để xác định độ rượu của một loại ancol etylic (ký hiệu rượu X) người ta lấy 10ml rượu X cho tác 

dụng hết với Na dư thu được 2,564 lít H 2 (đktc). Độ rượu X gần nhất với giá trị nào (biết d ancol etylic = 0,8 

g/ml) 

A. 87,50. B. 85,60. C. 91,00. D. 92,50. 

Bài 10. Cho 16,6 gam hỗn hợp gồm rượu etylic và rượu n-propylic phản ứng hết với Na dư thu được 3,36 

lít H 2 (đktc). % về khối lượng các rượu trong hỗn hợp là: 

A. 27,7% và 72,3%. B. 60,2% và 39,8%. C. 40% và 60%. D. 32% và 68%. 


Bài 11. Một hỗn hợp X gồm benzen, phenol và ancol etylic. Chia 142,2 g hỗn hợp làm 2 phần bằng 

nhau: 

- Phần 1 tác dụng vừa đủ với 200g dung dịch NaOH 10%. 

- Phần 2 cho tác dụng với Na (dư) tạo thành 6,72 lít khí H 2 (đktc). 

Xác định thành phần % khối lượng benzen, phenol và ancol etylic trong hỗn hợp X lần lượt là: 

A. 66,10%; 27,43%; 6,47%. B. 29,41%; 58,82%;11,77%. 

C. 27,43%; 66,10%; 6,47%. D. 58,82%; 29,42%; 11,76%. 

Bài 12. Cho 15,6 gam hỗn hợp hai ancol đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng hết với 9,2 

gam Na, thu được 24,5 gam chất rắn. Hai ancol đó là: 

A. CH 3 OH và C 2 H 5 OH. B. C 3 H 7 OH và C 4 H 9 OH. 

C. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 OH. D. C 3 H 5 OH và C 4 H 7 OH. 

Bài 13. Cho 23,05 gam X gồm ancol etylic, o-crezol và ancol benzylic tác dụng hết với Natri dư. Sau khi 

kết thúc phản ứng thu được V lít H 2 (ở đktc). Giá trị V là 


Bài 14. Cho 18 g hỗn hợp hai ancol gồm một ancol no đơn chức và một ancol đơn chức có một liên kết 

đôi trong phân tử có số mol bằng nhau tác dụng hết với Na thu được 4,48 lít H 2 ở đktc. Xác định CTCT 

hai ancol. 

A. CH 3 CH 2 OH và CH 2 =CH-CH 2 OH. 

B. CH 3 CH 2 CH 2 OH và CH 2 =CH-CH 2 OH. 

C. CH 3 OH và CH 2 =CH-CH 2 OH. 

D. Phương án khác. 

Bài 15. Thực hiện các thí nghiệm sau: 

Thí nghiệm 1: Trộn 0,015 mol rượu no X với 0,02 mol no Y rồi cho tác dụng hết với Na thì thu được 

1,008 lít H 2 

Thí nghiệm 2: Trộn 0,02 mol rượu X với 0,015 mol rượu Y rồi cho hỗn hợp tác dụng hết với Na thì thu 

được 0,952 lít H 2 . 


Thí nghiệm 3: Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp rượu như trong thí nghiệm 1 rồi cho tất cả sản 

phẩm cháy đi qua bình đựng CaO mới nung, dư thấy khối lượng bình tăng thêm 6,21 gam. Biết thể tích 

các khí đo ở đktc. Công thức 2 rượu là 

A. C 2 H 4 (OH) 2 và C 3 H 6 (OH) 2 . B. C 2 H 4 (OH) 2 và C 3 H 5 (OH) 3 . 

C. CH 3 OH và C 2 H 5 OH. D. Không xác định được. 





Trang 2 










Bài 16. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp M gồm hai rượu (ancol) X và Y là đồng đẳng kế tiếp của nhau, thu 

được 0,3 mol CO 2 và 0,425 mol H 2 O. Mặt khác, cho 0,25 mol hỗn hợp M tác dụng với Na (dư), thu được 

chưa đến 0,2 mol H 2 . Công thức phân tử của X, Y là: 

A. C 3 H 6 O, C 4 H 8 O. B. C 2 H 6 O 2 , C 3 H 8 O. C. C 2 H 6 O, C 3 H 8 O 2 . D. C 2 H 6 O, CH 4 O. 

Bài 17. Cho hỗn hợp X gồm metanol, etilen glicol và glixerol. Đốt cháy hoàn toàn m g X được 6,72 lít 

CO 2 (đktc). Cũng m g X trên cho tác dụng với Na dư thì thu được tối đa V lít H 2 (đktc). Giá trị V là: 

A. 3,36. B. 11,2. C. 6,72. D. 5,6. 

Bài 18. Cho 10,2 gam hỗn hợp X gồm 1 ancol đơn chức Y, Z thuộc cùng dãy đồng đẳng (Y chiếm 80% 

về số mol và M Y < M Z ) tác dụng hết với 6,9 g Na kết thúc phản ứng được 16,75 g chất rắn. Công thức của 

Y, Z lần lượt là: 

A. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 OH. B. CH 3 OH và C 4 H 9 OH. 

C. CH 3 OH và C 2 H 5 OH. D. C 2 H 5 OH và C 4 H 9 OH. 

Bài 19. Cho 3,38 gam hỗn hợp Y gồm CH 3 OH, C 6 H 5 OH tác dụng vừa đủ với Na, thu được 672 ml khí 

(đktc) và dung dịch. Cô cạn dung dịch thu được hỗn hợp muối khan Y 1 . Khối lượng muối Y 1 là: 


Bài 20. X là hợp chất thơm, có công thức phân tử C 7 H 8 O 2 ; 0,5a mol X phản ứng vừa hết a lít dung dịch 

NaOH 0,5M. Mặt khác nếu cho 0,1 mol X phản ứng với Na (dư) thu được 2,24 lít khí H 2 (đktc). Tổng số 

công thức cấu tạo thỏa mãn của X là 

A. 3. B. 5. C. 6. D. 4. 

C. BỨT PHÁ: VẬN ĐỘNG 

Bài 21. Một hỗn hợp X gồm CH 3 OH, CH 2 =CHCH 2 OH, CH 3 CH 2 OH, C 3 H 5 (OH) 3 . Cho 25,4 g X tác 

dụng với Na dư thu được 5,6 lít H 2 (đktc). Mặt khác, đem đốt cháy hoàn toàn 25,4 g X thu được m gam 

CO 2 và 27 g H 2 O. Giá trị của m là: 

A. 61,6 g. B. 52,8 g. C. 44 g. D. 55 g. 

Bài 22. Hỗn hợp X gồm etilen glicol, ancol etylic, ancol propylic và hexan trong đó số mol hexan = số 

mol etilen glicol. Cho m gam hỗn hợp X tác dụng với Na dư thu được 0,4032 lít H 2 . Mặt khác, đốt m gam 

hỗn hợp X cần 4,1664 lít O 2 . Giá trị của m là (biết thể tích các khí đo ở đktc). 

A. 2,235. B. 1,788. C. 2,682. D. 2,384. 

Bài 23. Oxi hóa m gam ancol đơn chức X thu được 1,8m gam hỗn hợp Y gồm andehit, axit cacboxylic và 

nước. Chia hỗn hợp Y thành 2 phần bằng nhau: 

- Phần 1: Tác dụng với Na dư, thu được 4,48 lít khí H 2 (đktc). 

- Phần 2: Tác dụng với AgNO 3 /NH 3 dư thu được a gam Ag. 

Giá trị của m và a là: 

A. 16 và 75,6. B. 12,8 và 64,8. C. 20 và 108. D. 16 và 43,2. 

Bài 24. Cho hỗn hợp X gồm ancol metylic và 2 axit kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng của axit axetic tác 

dụng hết với Na giải phóng 6,72 lít H 2 . Nếu đun nóng hỗn hợp X có H 2 SO 4 đặc xúc tác dụng thì các chất 

trong hỗn hợp phản ứng vừa đủ với nhau tạo thành 25 gam este. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X rồi dẫn 

sản phảm qua bình H 2 SO 4 đặc thì khối lượng của bình tăng bao nhiêu gam? 


A. 25,2. B. 23,3. C. 24,6. D. 15,2. 

Bài 25. A là ancol C m H n OH, B là axit C x H y COOH (x>0). Trộn a gam A với b gam B rồi chia thành 3 

phần bằng nhau. Cho phần một phản ứng với Na tạo 3,36 lít khí H 2 (đktc). Đốt cháy hoàn toàn phần 2, 





Trang 3 










thu được 39,6 gam CO 2 . Đun nóng phần 3 với một lít H 2 SO 4 xúc tác, thu được 10,2 gam este với hiệu 

suất 100%. Đốt cháy hoàn toàn 5,1 gam este tạo ra 11 g CO 2 và 4,5 gam H 2 O. Xác định công thức A, B 

và giá trị a, b. 

A. A là CH 3 OH, B là C 3 H 7 COOH. a = 6,4; b = 8,8. 

B. A là CH 3 OH, B là C 3 H 7 COOH. a = 3,2; b = 17,6. 

C. A là C 2 H 5 OH, B là C 2 H 5 COOH. a = 4,6; b = 14,8. 

D. A là C 2 H 5 OH, B là C 2 H 5 COOH. a = 9,2; b = 7,4. 


Bài 26. Một hỗn hợp X gồm metanol, ancol anlylic, etandiol và glixerol. Cho 5,18 gam X tác dụng với Na 

dư thu được 1,568 lít khó (đkct). Mặt khác, đem đốt cháy hoàn toàn 5,18 gam X rồi dẫn toàn bộ sản phẩm 

cháy lần lượt qua bình (I) chứa H 2 SO 4 đặc dư và bình (II) chứa Ba(OH) 2 dư thì thấy khối lượng bình (I) 

tăng lên 4,86 gam, còn bình (II) xuất hiện m gam kết tủa. Phần trăm khối lượng ancol anlylic trong hỗn 

hợp X gần nhất với: 

A. 33,6%. B. 33,0%. C. 34,6%. D. 34,0%. 

Bài 27. Hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ mạch hở A và B, trong phân tử đều chứa C, H, O và có số 

nguyên tử hidro gấp đôi số nguyên tử cacbon. Nếu lấy cùng số mol A hoặc B phản ứng hết với Na thì đều 

thu được V lít H 2 . Còn nếu hidro hóa cùng số mol A hoặc B như trên thì cần tối đa 2V lít H 2 (các thể tích 

khí đo trong cùng điều kiện). Cho 22,8 gam X phản ứng với Na dư, thu được 3,92 lít H 2 (đktc). Mặt khác 

22,8 gam X phản ứng với dung dịch AgNO 3 dư trong NH 3 thu được 43,2 gam Ag. Nếu đốt cháy hoàn 

toàn 22,8 gam X cần V lít (đktc) O 2 . Giá trị của V gần nhất với 

A. 26. B. 30. C. 28. D. 32. 

Bài 28. Lấy m gan hỗn hợp X gồm một ancol no đơn chức mạch hở và một đồng đẳng của etylenglicol 

tác dụng hoàn toàn với K dư, thu được 5,6 lít H 2 (đktc). Cũng m gam hỗn hợp X hoa tan được nhiều nhất 

9,8 gam Cu(OH) 2 . Nếu đốt cháy hết m gam X rồi cho sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ba(OH) 2 

dư thì khối lượng bình tăng 67,4 gam. Tìm công thức 2 ancol và khối lượng mỗi ancol có trong X? 

A. C 4 H 9 OH 7,4 gam và C 3 H 6 (OH) 2 15,2 gam. 

B. C 4 H 9 OH 3,7 gam và C 3 H 6 (OH) 2 30,4 gam. 

C. C 3 H 7 OH 6,0 gam và C 4 H 8 (OH) 2 9,0 gam. 

D. C 3 H 7 OH 9,0 gam và C 4 H 8 (OH) 2 13,2 gam. 

Bài 29. Hỗn hợp R gồm 1 ancol đa chức no mạch hở và một ancol đơn chức no mạch hở. Đem m gam R 

tác dụng với Na có dư, thu được 4,48 lít khí H 2 (đktc). Cũng lượng hỗn hợp trên hòa tan tối đa 4,9 gam 

Cu(OH) 2 . Nếu đem đốt cháy m gam hỗn hợp R thì thu được 13,44 lít CO 2 (đktc) và 14,4 gam nước. Biết 

rằng nếu đem oxi hóa ancol đơn chức thì thu được andehit và số nguyên tử C trong 2 phân tử ancol là 

bằng nhau. Tên gọi 2 ancol và % khối lượng mỗi ancol trong R là: 

A. Glixerol 60,53% và propan-1-ol 39,47%. 

B. Etylenglicol 56,67% và etanol 43,33%. 


C. Glixerol 50,53% và propan-1-ol 49,47%. 

D. Etylenglicol 66,67% và etanol 33,33%. 

Bài 30. Hỗn hợp X gồm nhiều ancol, andehit và axit cacboxylic đều mạch hở. Cho NaOH dư vào m gam 

X thấy có 0,2 mol NaOH phản ứng. Nếu cho Na dư vào m gam X thì thấy có 12,32 lít H 2 (đo ở đktc) bay 

ra. Cho m gam X vào dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư thấy có 43,2 gam kết tủa xuất hiện. Mặt khác, đốt 





Trang 4 







cháy hoàn toàn m gam X thu được 57,2 gam CO 2 . Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, tổng số mol các 

ancol trong X là 0,4 mol, trong X không chứa HCHO và HCOOH. Giá trị đúng của m gần nhất với giá trị 

nào sau đây? 

A. 43. B. 41. C. 40. D. 42. 






Bài 1: Chọn đáp án D. 

Bài 2: Chọn đáp án D . 

Bài 3: Chọn đáp án C. 

Bài 4: Chọn đáp án A. 



Bài 7: Chọn đáp án B. 















C. BỨT PHÁ: VẬN ĐỘNG 


Có 

5,6 

nOH(X) 2nH 2 

2. 0,5mol 

22,4 

27 

nH(X) 

2nH2O 

2. 3 mol 

18 

m m m m 

X C(X) H(X) O(X) 

m 25, 4 16.0,5 3 14, 4g n 1,2mol 

C(X) 

CO2 

C(X) 

C(X) 

n n 1,2mol m 44.1,2 52,8g 



X: HOCH 2 CH 2 OH (a mol), C 2 H 5 OH (b mol), C 3 H 7 OH (c mol), C 6 H 14 (a mol) 

Vì số mol etilenglicol bằng số mol hexan nên đặt công thức chung cho 2 chất là C 4 H 9 OH (a mol) 

X + Na dư: 

1 0,4032 

n 

H 2 

.(a b c) 0,018 mol a b c 0,036mol 

2 22,4 





Trang 5 










Đặt công thức chung cho X là C n H 2n+1 OH 

3n 

o 

t 

CnH2n2O O2 nCO 

2 

(n 1)H 2O 

2 

3n 4,1664 3n 31 

n 

O 2 

.(a b c) 0,186 mol .0,036 0,186 n 

2 22, 4 2 9 

596 

m 0,036. 2,384gam 

9 


RCH2OH 1 O2 RCHO H2O 

2 

x 0,5x x x 

RCH OH O RCOOH H O 

Có 

2 2 2 

y y y y 

Phần 1: 

m (MR 

31).(x y) 

 

1,8m m 32.(0,5x y) 

y (x y) 4, 48 

2nH 2 

2. 0, 4 mol 

2 22, 4 

0,8m 32.0,4 m 16 

16 16 

(MR 

31).(x y) 16 MR 

31 31 

x y 0, 4 

M 9 M 1(R H) 

R 

R 

Công thức ancol là CH 3 OH, anđehit là HCHO, axit là HCOOH. 

 

16 

x y 0,5 

 

32 x 0,2 

 

x 

2y 

y 0,3 

0,4 

 

2 

Phần 2: 

4x 2y 

n 

Ag 

0,7 mol a 108.0,7 75,6g 

2 


Đặt CTTQ của 2 axit là C n H 2n+1 COOH 

Đặt số mol của ancol và axit trong X lần lượt là x, y 

n 

H 2 

x y 6,72 

0,3mol 

2 22,4 

Các chất X trong phản ứng vừa đủ tạo este x y 0,3mol 


25 5 

 

0,3 3 

Meste 

83,33 Maxit 

83,33 18 32 69,33 n 

8 

Đốt cháy X: nH2O 

2.0,3 .0,3 1,4mol 

3 

m bình tăng =18.1,4 = 25,2 g 


Trang 6 














Đặt số mol ancol, axit trong mỗi phần lần lượt là z, t. 

Phần 1: 

Phần 2: 

3,36 

z t 2nH 2 

2. 0,3mol 

22,4 

39,6 

n 

CO 2 

mz (x 1)t 0,9mol 

44 

Phần 3: 5,1 g este + O 2 → 0,25 mol CO 2 + 0,25 mol H 2 O 

n n Este no Axit và ancol đều no 

CO2 H2O 


n 

O 2 

0,325mol 

m 11 4,5 5,1 10,4g 

2.0, 25 0, 25 2.0,325 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: neste 

 

0,05 mol 

2 

5,1 

Meste 

102 (14m 18) (14x 46) 18 102 

0,05 

m x 4 mà m x 1 m 2, x 2 hoặc m 1, x 3 

10, 2 

z 0,1 

Số mol este tạo thành = 0,1mol 

102 

t 0,1 

Trường hợp 1: m 1, x 3 z 4t 0,9 

z 0,1 a 32.0,1 3,2g 

 

t 0,2 b 88.0,2 17,6g 


z 0 

 

t 0,3 

Loại 

Trường hợp 3: m 3, x 1 3z 2 t 0,9 

z 0,3 

 

t 0, 2 

Loại 



X gồm các chất có CTPT là: CH 4 O, C 3 H 6 O, C 2 H 6 O 2 , C 3 H 8 O 3 . 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp x mol C 3 H 6 O, y mol C n H 2n+2 O n 

 

1,568 

x ny 2nH 2 

2. 0,14 mol (2) 

22, 4 

m bình (I) tăng = 

mH2O 

4,86g 3x(n 1)y 0, 27 (3) 

O 2 






Trang 7 










Từ (1), (2), (3) suy ra: 

 

x 0,03 

 

y 0,07 

11 

n 

 

7 

58.0,03 

%m 

C3H6O 

.100% 33,59% 

5,18 

Gần nhất với giá trị 33,6%. 


A và B trong phân tử đều chứa C, H, O và có số nguyên tử hidro gấp đôi số nguyên tử cacbon 

B có độ bội liên kết k = 1. 

Cùng số mol A hoặc B phản ứng với Na đều cho V lít H 2 

tử. 

Hidro hóa A và B (số mol như trên) cần tối đa 2V lít H 2 

đôi C = C hoặc C = O trong phân tử. 

22,8 gam X + Na dư → 0,175 mol H 2 

22,8 

 

0,35 

nX 

2nH 

0,35mol MX 

65,1 

2 

22,8 X + AgNO 3 dư trong NH 3 → 0,4 Ag. 

1 

n n 0,2mol n 

2 

CHO Ag X 

A và 

A và B có cùng số nhóm – OH trong phân 

Chứng tỏ A và B có 1 chức – OH và 1 nối 

Chứng tỏ X có 1 chất dạng CnH 2n 

(OH) CHO (A, 0, 2 mol) , chất còn lại có dạng 

C H 

m 2m1 

OH (B, 0,15 mol) 

(14n 46).0,2 (14m 16).0,15 22,8gam 2n 1,5m 8 

m 4, n 1. 

0,2 mol HOCH 2 CHO, 0,15 mol C 4 H 7 OH + O 2 

HOCH 2 CHO + 2O 2 

C 4 H 7 OH + 

11 

O2 

2 

o 

t 

o 

t 

 

 

2CO 2 + 2H 2 O 

4CO 2 + 4H 2 O 

11 

V 22,4.(2.0,2 .0,15) 27, 441 

2 

Gần nhát với giá trị 28 lít. 


Đặt CTTQ của ancol đơn chức là C n H 2n+1 OH (x mol), ancol 2 chức là C m H 2m (OH) 2 (y mol) 


 

x 5,6 

nH 

y 0,25mol 

2 

 

2 22,4 

x 0,1 

 

y 9,8 

y 0, 2 

nCu(OH) 

0,1mol 

 

2 

2 98 

m bình tăng = 

m m 44(0,1n 0, 2m) 18(0,1n 0,1 0, 2m 0, 2) 67,4g 

CO2 H2O 


Trang 8 













n 2m 10 n 2,m 4 hoặc n 4, m 3 hoặc n 6, m 2 

Kết hợp đáp án suy ra n = 4, m = 3. 

 

mC4H9OH 

74.0,1 7,4g 

 

 

mC 3H 6 (OH) 

76.0,2 15,2g 

2 


Đặt CTTQ của ancol đơn chức là C n H 2n+1 OH (x mol), ancol 2 chức là C m H 2m+2-a (OH) a (y mol) 

 

 

x a 4, 48 

nH 

y 0, 2mol 

2 

2 2 22, 4 

 

y 4,9 

nCu(OH) 

0,05mol 

2 

2 98 

 

13, 44 

nCO 

nx my 0,6 mol 

2 

 

22, 4 

 

x y 0,2mol 

14, 4 

n 

H2O 

(n 1)x (m 1)y 0,8mol 

 

18 

0,1 a 

x 0,1 .0,1 0, 2 a 3. 

2 2 

0,1n + 0,1m = 0,6 n = 3, m = 3 hoặc n = 2, m = 4 hoặc n = 1, m = 5 

Kết hợp đáp án suy ra n = 3, m = 3 (loại đáp án B, D) 

 

mC 3H 5 (OH) 

92.0,1 9, 2g 

3 %mC3H 5 (OH) 

60,53% 

3 

 

 

 

mC 3H7OH 

60.0,1 6g 

%mC 3H7OH 

39,47% 


Coi hỗn hợp gồm COOH; CHO và R(OH) n ; (phần C và H của axit và andehit được dồn vào gốc R của 

ancol) 

n n 0,2mol 

 

 

COOH 

NaOH 

12,32 

nCOOH nOH 2nH 2. 1,1mol n 

2 

OH 

0,9mol 

22, 4 

1 43, 2 

nCHO 

nAg 

0, 2 mol 

2 2.108 

Đốt cháy m g X được 1,3 mol CO 2 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tốt C có: n C trong gốc R = 1,3 – 0,2 – 0,2 = 0,9 mol 

Ta nhận thấy n C trong gốc R = n OH 

Số nhóm –OH bằng số nguyên tử C Ancol no. 

Số nguyên tử C trung bình của ancol = 0,9 2,25 

0, 4 

Ancol có công thức trung bình là C 2,25 H 6,5 O 2,25 

m = 0,2.45 + 0,2.29 + 0,4.69,5 = 42,6 gam 







Trang 9 










Chú ý: 

Nếu sản phẩm tạo thành có 

hợp chất có một kết π. 

Nếu sản phẩm tạo thành có 

DẠNG 3: PHẢN ỨNG TÁCH NƯỚC 

M 

M 

sp 

sp 

M 

M 

ancol 

ancol 

thì sản phẩm là sản phẩm tách H 2 O của 1 phân tử tạo thành 

thì sản phẩm tạo thành là este. 

Tách nước 2 ancol thu được 3 ete, trong đó có M M thì số nguyên tử C ở ancol này bằng 2 

lần số nguyên tử C ở ancol kia. 

Đốt cháy hoàn toàn sản phẩm hữu cơ thu được sau khi tách nước ancol thu được số mol CO 2 như khi 

đốt cháy hoàn toàn ancol (kể cả khi phản ứng không đạt hiệu suất 100%). 


Bài 1. Khi thực hiện phản ứng tách nước đối với rượu X, chỉ thu được một anken duy nhất, oxi hóa hoàn 

toàn một lượng chất X thu được 5,6 lít CO 2 (ở đtkc) và 5,4 gam nước. Có bao nhiêu CTCT phù hợp với 

X? 

A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 

Bài 2. Đun nóng gam ancol no đơn chức X với H 2 SO 4 đặc ở nhiệt độ thích hợp thu được m g chất 

1ete 

m1 

2 

1ancol 

hữu cơ Y. Tỉ khối của Y so với X là 0,7 (H = 100%). CTPT của X là 

A. C 2 H 5 OH B. C 3 H 7 OH C. C 4 H 9 OH D. C 5 H 11 OH 

Bài 3. Đun nóng 57,5 g etanol với axit sunfuric đặc ở 170C 

. Dẫn toàn bộ sản phẩm thu được lần lượt 

qua các bình chứa riêng rẽ: CuSO 4 khan, NaOH đậm đặc, dung dịch brom dư trong CCl 4 . Sau khi thí 

nghiệm khối lượng bình cuối cùng tăng 21 g. Hiệu suất của quá trình để hiđrat hóa là: 

A. 59% B. 55% C. 60% D. 70% 

Bài 4. Đun 1,66g hỗn hợp 2 ancol với axit sunfuric đặc thu được 2 anken kế tiếp nhau (H = 100%). Nếu 

đốt cháy 2 anken đó cần dùng 2,688 lít oxi ở đktc. Tìm CTCT 2 ancol biết ete tạo thành từ 2 ancol là 2 ete 

có nhánh. 

A. C 2 H 5 OH, CH 3 CH 2 CH 2 OH B. C 2 H 5 OH, CH 3 CHOHCH 3 

C. CH 3 CHOHCH 3 , CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 OH D. CH 3 CHOHCH 3 , (CH 3 ) 3 COH 

Bài 5. Đun nóng hỗn hợp 2 ancol đơn chức X,Y với H 2 SO 4 đặc được hỗn hợp 3 ete. Lấy ngẫu nhiên một 

trong ba ete trong đó đem đốt cháy hoàn toàn được 6,6 gam CO 2 và 3,6 gam H 2 O. X, Y là 

A. 2 ancol đơn chức no B. 2 ancol đơn chức có số mol bằng nhau 

C. C 2 H 5 OH và CH 3 OH D. CH 3 OH, C 3 H 7 OH 

Bài 6. Cho từ từ hỗn hợp 2 ancol no đơn chức có cùng số nguyên tử c vào axit sunfuric đặc ở nhệt độ 

thích hợp thì thu được 3 anken (không tính đồng phân hình học). Đốt cháy hoàn toàn 2,24 lít hỗn hợp 2 

anken (đktc) tạo ra 17,6 g CO 2 . Tên gọi của 2 ancol là 

A. Butan-2-ol và 2-metylpropan-l-ol B. Butan-2-ol và 2-metylpropan-2-ol 

C. Butan-l-ol và 2- metylpropan-2-ol D. Cả A,B đúng 


Bài 7. Đun nóng hỗn hợp X gồm 2 ancol A, B với H 2 SO 4 đặc ở 170°C thu được hỗn hợp Y gồm 2 anken 

là đồng đẳng kế tiếp.Y có tỉ khối so với X là 0,66. CTPT của A và B là 

A. CH 3 OH, C 2 H 5 OH B. C 2 H 5 OH, C 3 H 7 OH C. C 3 H 7 OH, C 4 H 9 OH D. C 4 H 9 OH, C 5 H 11 OH 

Bài 8. Tách nước hoàn toàn hỗn hợp X ta thu được hỗn hợp Y gồm các olefin. Nếu đốt cháy hoàn toàn X 

thu được 1,76g CO 2 . Nếu đốt cháy hoàn toàn Y thì tổng khối lượng CO 2 và nước là 

A. 2,94 g B. 2,48 g C. 1,76 g D. 2,76 g 


Trang 1 













Bài 9. Cho 28,2 gam hỗn hợp hai ancol đơn chức tác dụng hết với 11,5 gam Na, sau phản ứng thu 39,3 

gam chất rắn. Nếu đem tách nước 28,2 gam hỗn hợp trên ở 140C 

, H 2 SO 4 đặc thì thu được bao nhiêu 

gam ete? 


Bài 10. Chia một lượng hỗn hợp hai ancol no, đơn chức thành hai phần bằng nhau: 

- Phần 1 đem đốt cháy hoàn toàn thu được 2,24l CO 2 (đktc). 

- Phần 2 đem tách nước hoàn toàn thu được hỗn hợp hai anken. 

Đốt cháy hoàn toàn hai anken thu được bao nhiêu gam nước? 

A. 1,2 g B. 1,8 g C. 2,4 g D. 3,6 g 


Bài 11. Hỗn hợp A gồm 2 rượu đều có công thức phân tử dạng 

C H 

m 2m 2 

O . Khi đun nóng p gam A ở 

170C 

(có mặt H 2 SO 4 đặc) được V lít khí hỗn hợp 2 olefin là đồng đẳng kế tiếp nhau. Đốt cháy p gam 

A thu được y lít khí CO 2 . Biểu thức liên hệ giữa y, p và V là: 

A. 7y = 11,2p – 9V B. 14y = 22,4p + 18V C. 11,2p = 7y – 9V D. 

y 22,4. p 

14V 18 

Bài 12. Cho 3 chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C 3 H 8 O tác dụng với CuO ( tC 

) thu được hỗn hợp 

sản phẩm. Cho hỗn hợp sản phẩm tác dụng với AgNO 3 /NH 3 dư thu được 21,6g Ag. Nếu đun nóng hỗn 

hợp 3 chất trên với H 2 SO 4 đặc ở nhiệt độ 140C 

thì thu được 34,5 gam hỗn hợp 4 ete và 4,5 gam H 2 O. 

Thành phần % khối lượng rượu bậc 2 có trong hỗn hợp là: 

A. 61,53% B. 46,15% C. 30,77% D. 15,38% 

Bài 13. Hỗn hợp X gồm hai ancol thuộc dãy đồng đẳng của propylic. Đốt hết a gam X, dẫn sản phẩm qua 

bình đựng H 2 SO 4 đặc, khối lượng bình tăng b gam; dẫn sản phẩm khí còn lại qua nước vôi trong, được 20 

gam kết tủa và dung dịch Y. Đun nóng dung dịch Y được 10 gam kết tủa. Lấy a/2 gam X tác dụng hết với 

Na được 0,924 lít H 2 (1 atm, 27,3C 

). Giá trị của a, b lần lượt là: 

A. 5,9 và 9,9 B. 6,95 và 8,55 C. 8,3 và 9,9 D. 5,9 và 8,55 

Bài 14. Cho 28,2 gam hỗn hợp hai ancol đơn chức tác dụng hết với 11,5 gam Na, sau phản ứng thu 39,3 

gam chất rắn. Nếu đun 28,2 gam hỗn hợp trên với H 2 SO 4 đặc ở 140C 

, thì thu được bao nhiêu gam ete: 


Bài 15. Khử 1,6 gam hỗn hợp 2 anđehit no bằng H 2 thu được hỗn hợp 2 ancol. Đun nóng hỗn hợp 2 

ancol với H 2 SO 4 đặc được hỗn hợp 2 olefin là đồng đẳng liên tiếp. Đốt cháy hết 2 olefin này được 3,52 

gam CO 2 . Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Công thức của 2 anđehit là: 

A. HCHO và CH 3 CHO B. CH 3 CHO và CH 2 (CHO) 2 

C. CH 3 CHO và C 2 H 5 CHO D. C 2 H 5 CHO và C 3 H 7 CHO 

Bài 16. Đun nóng 66,4g hỗn hợp P gồm 3 ancol no đơn chức với H 2 SO 4 đặc ở nhiệt độ 140C 

ta thu 

được 55,6g hỗn hợp 6 ete có số mol bằng nhau. Đun P với H 2 SO 4 đặc ở nhiệt độ 180C 

thì thu được hỗn 

hợp khí có 2 olefin. Hiệu suất các phản ứng coi như 100%. Công thức cấu tạo của 3 ancol là: 


A. CH 3 OH, C 2 H 5 OH, C 3 H 7 OH 

B. CH 3 CHOHCH 3 , CH 3 CH 2 CH 2 OH, CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 OH 

C. C 2 H 5 OH, CH 3 CHOHCH 3 , CH 3 CH 2 CH 2 OH 





Trang 2 










D. Đáp án khác. 

Bài 17. Đốt cháy hoàn toàn một ete được tạo bởi 2 ancol đơn chức X, Y (Y mạch nhánh) rồi cho sản 

phẩm cháy hấp thụ hết vào nước vôi trong dư thì thu được 20 gam kết tủa và khối lượng dung dịch sau 

phản ứng giảm 6,88 gam so với khối lượng nước vôi trong ban đầu. Khối lượng phân tử của X (đvC) là 

A. 74 B. 46 C. 32 D. 58 

Bài 18. Một hỗn hợp gồm C 2 H 5 OH và CH 3 OH khi bat hơi chiếm thể tích 15,6 lít ở nhiệt độ 109,2C 

áp 

suất atm. Cho hỗn hợp như trên tách nước tạo ete có khói lượng 14,3g; tỉ lệ mol giữa 2 ete đối xứng là 

2:1. Số mol mỗi ete tạo thành là 

A. CH 3 OCH 3 0,1mol; C 2 H 5 OC 2 H 5 0,05mol; CH 3 OC 2 H 5 0,1mol 

B. CH 3 OCH 3 0,05 mol; C 2 H 5 OC 2 H 5 0,1mol; CH 3 OC 2 H 5 0,1mol 

C. Cả A, B đúng 

D. Đáp án khác. 

Bài 19. Hỗn hợp X gồm C 3 H 7 OH và ancol đơn chức Y. Nếu cho m gam X phản ứng hết với Na dư thì thu 

được 5,6 lít H 2 (đktc). Nếu đun nóng m gam X với H 2 SO 4 đặc, đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn thì thu 

được 3,36 lít anken Z (đktc) và 9,45 gam các ete. Giá trị của m là 

A. 20,2 B. 21,6 C. 20,4 D. 18,9 

Bài 20. M gồm X, Y là đồng đẳng của ancol metylic đem đun nóng với H 2 SO 4 đặc được 3 ete, trong đó 

có 1 ete có khối lượng phân tử bằng khối lượng phân tử của 1 trong các ancol. Đốt cháy hoàn toàn M 

được 1,232 g CO 2 . Mặt khác, cho hỗn hợp trên phản ứng với Na được 0,112 lít H 2 (đktc). CTPT của X, Y 

là 

A. CH 3 OH và C 2 H 6 O B. C 2 H 6 O và C 4 H 10 O C. C 2 H 6 O và C 3 H 8 O D. Cả A, B đúng 


Bài 21. Đun nóng 0,2 mol C 4 H 9 OH và 0,3 mol C 2 H 5 OH với H 2 SO 4 đặc ở 140C 

thu được hỗn hợp 3 

ete AOA, BOB, AOB cỏ tỉ lệ số mol tương ứng là 2:1:2. Biết hiệu suất phản ứng ete hóa là 100%. Khối 

lượng (gam) các ete C 4 H 9 OC 4 H 9 , C 2 H 5 OC 2 H 5 , C 4 H 9 OC 2 H 5 lần lượt là: 

A. 10,2:6,5:7,4 B. 7,4:6,5:10,2 C. 6,5:7,4:10,2 D. 7,4:10,2:6,5 

Bài 22. Nung 47 gam hỗn hợp X gồm 2 ancol A, B ( M M ) với nhôm oxit thu được hỗn hợp Y gồm 3 

ete (các ete có số mol bằng nhau); 0,33 mol hỗn hợp ancol dư; 0,27 mol hỗn hợp anken và 0,42 mol nước. 

Biết hiệu suất anken hóa các ancol là như nhau. Phần trăm khối lượng của trong X là: 

A. 48,94% B. 68,51% C. 48,94% hoặc 68,51% D. Đáp án khác. 

Bài 23. Đun nóng hỗn hợp X chứa 6,9 gam ancol etylic và 10,8 gam ancol propylic với H 2 SO 4 đặc thu 

được hỗn hợp Y chỉ chứa 2 anken và 3 ete. Cho toàn bộ Y qua bình đựng nước Br 2 dư, thấy lượng brom 

phản ứng là 19,2 gam. Các phản ứng tạo aken của 2 ancol là như nhau. Khối lượng của ete có trong hỗn 

hợp Y gần nhất với: 



Bài 24. Oxi hóa 38 gam hỗn hợp pronanal, ancol A no đơn chức bậc I và este B (tạo bởi axit đồng đẳng 

của axit acrylic và ancol A) được hỗn hợp X gồm 2 axit và este. Mặt khác, cho lượng X đó phản ứng với 

0,5 lít dung dịch NaOH 1,5M thì sau phản ứng trung hòa hết NaOH dư cần 0,15 mol HCl được dung dịch 

D. Cô cạn D được hơi chất hữu cơ E, còn lại 62,775 gam hỗn hợp muối. Cho E tách nước ở 140C 

(H 2 SO 4 đặc xúc tác) được F có tỉ khối với E là 1,61. A và B lần lượt là: 

A 

B 





Trang 3 










A. C 2 H 5 OH và C 3 H 5 COOC 2 H 5 B. CH 3 OH và C 4 H 7 COOCH 3 

C. CH 3 OH và C 3 H 5 COOC 2 H 5 D. C 2 H 5 OH và C 4 H 7 COOCH 3 

Bài 25. Chia hỗn hợp gồm hai rượu đơn chức X và Y (phân tử khối của X nhỏ hơn của Y) là đồng đẳng 

kế tiếp thành hai phần bằng nhau: 

- Đốt cháy hoàn toàn phần 1 thu được 5,6 lít CO 2 (đktc) và 6,3 gam H 2 O. 

- Đun nóng phần 2 với H 2 SO 4 đặc ở 140C 

tạo thành 1,25 gam hỗn hợp ba ete. Hóa hơi hoàn toàn 

hỗn hợp ba ete trên, thu được thể tích bằng thể tích của 0,42 gam N 2 (trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp 

suất). 

Hiệu suất của phản ứng tạo ete của X, Y lần lượt là: 

A. 30% và 30% B. 25% và 35% C. 40% và 20% D. 20% và 40% 


Bài 26. Đun nóng 72,8 gam hỗn hợp M gồm hai ancol đơn chức kế tiếp trong dãy đồng đẳng là X, Y ( 

Mx MY ) thu được 0,3 mol anken, 21,3 gam ete và ancol dư. Đốt cháy hết lượng anken và ete thì thu 

được 2,15 mol H 2 O. Còn đốt cháy lượng ancol dư thì cần vừa đủ 2,25 mol O 2 thu được 2,1 mol H 2 O. % 

khối lượng ancol X tham gia phản ứng ete hóa là: 

A. 35% B. 42,5% C. 37,5% D. 27,5% 

Bài 27. Thủy phân hoàn toàn m gam hỗn hợp hai este đơn chức mạch hở A, B ( M 

A 

M 

B 

) trong 700 ml 

dung dịch KOH 1M thu được dung dịch X và hỗn hợp Y gồm 2 ancol là đồng đẳng liên tiếp. Thực hiện 

tách nước Y trong H 2 SO 4 đặc lượng của các ete là 8,04 gam (Hiệu suất ete hóa của các ancol đều là 60%). 

Cô cạn dung dịch X được 54,4 gam chất rắn. Nung chất rắn này với CaO cho đến khi phản ứng xảy ra 

hoàn toàn, thu được 6,72 lít hỗn hợp khí T (đktc). Thêm NaOH vào chất rắn nung tiếp thấy có thêm khí 

thoát ra. Phần trăm khối lượng của A trong hỗn hợp ban đầu là: 

A. 66,89% B. 48,96% C. 49,68% D. 68,94% 

Bài 28. Đun nóng 8,68 gam hỗn hợp các ancol no, đơn chức trong H 2 SO 4 đặc thu được hỗn hợp sản phẩm 

X gồm các ancol dư, anken, ete và H 2 O. Biết tổng số mol các ete trong X là 0,04. Người ta đốt cháy hoàn 

toàn lượng anken và ete trong X thì thu được 0,34 mol khí CO 2 . Mặt khác, nếu đốt cháy hết lượng ancol 

dư trong X thì thu được 0,1 mol CO 2 và 0,13 mol H 2 O. Nếu đốt cháy hết 8,68 gam các ancol trên bằng O 2 

dư thì tổng khối lượng CO 2 và H 2 O thu được sẽ gần nhất với: 


Bài 29. Hỗn hợp X gồm một axit cacboxylic Y và một este Z (Y và Zđểu mạch hở và có mạch C không 

phân nhánh). Cho 0,275 mol X phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 2M (đun nóng), thu được 

hỗn hợp hai muối và hỗn hợp hai ancol. Đun nóng toàn bộ lượng ancol thu được ở trên với H 2 SO 4 đặc ở 

140°C, thu được 7,5 gam hỗn hợp 3 ete. Lấy toàn bộ lượng muối trên nung với vôi tôi xút (dư), thu được 

một khí duy nhất, khí này làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 44 gam brom, thu được dẫn xuất chứa 

85,106% brom theo khối lượng. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Khối lượng của Z trong X là: 



Bài 30. M là hỗn hợp 3 ancol đơn chức X, Y, Z có Số nguyên tử c liên tiếp nhau, đểu mạch hở (M x < My 

< M z ), X và Y no, Z không no, có một nối đôi C=C. Chia M làm 3 phần bằng nhau: 

- Đốt cháy hoàn toàn phần 1 được 2,01 mol CO 2 và 2,58 mol H 2 O. 

- Phần 2 làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 16 g Br 2 . 





Trang 4 







- Phẩn 3: Đun nóng với H 2 SO 4 đặc ở 140°C thu được 16,41 g hỗn hợp N 6 ete. Đốt cháy hoàn toàn hỗn 

hợp N được 0,965 mol CO 2 và 1,095 mol H 2 O. 

Hiệu suất tạo ete của X, Y, Z lần lượt là: 

A. 60%, 50%, 35% B. 35%, 50%, 60% C. 45%, 50%, 50% D. 62%, 40%, 80% 




























Bài 21. 

nC4H9OH 

nC2H5OH 

 

Chứng tỏ AOA là C 2 H 5 OC 2 H 5 , BOB là C 4 H 9 OC 4 H 9 . 

nAOA 

nBOB 

Đặt số mol của AOA, BOB, AOB lần lượt là 2x, x, 2x. 

1 0,2 0,3 

2x x 2x nancol 

0,25mol x 0,05 

2 2 


mC4H9OC4H 

130.x 6,5g 

9 

 

mC2H5OC2H 

74.2x 7, 4g 

5 

 

 

mC4H9OC2H 

102.2x 10, 2g 

5 






Trang 5 










Bài 22. 

Tách nước 2 anol đều được anken Ancol no, đơn chức. 

Có 

 

n n n n 0, 42 0, 27 0,15mol 

3ete anken H2O 3ete 

n 2.0,15 0, 27 0,33 0,9 mol 

ancol 

47 

 

0,9 

Mancol 

52,22 

A là C 2 H 5 OH 

Đặt số mol A, B ban đầu lần lượt là a, b (a, b > 0,15) 

46a M .b 47 5,6 5,6 

M 46 46 83,33 

a b 0,9 b 0,15 

B 

 

B 

 

 

a 0,5 

MB 60C3H8O 

46a 60b 47 

b 0, 4 

 

 

a 0,7 

MB 74C4H10O 

46a 74b 47 

 

b 0, 2 

 

46.0,5 

 

%m 

C2H5OH 

.100% 48,94% 

47 

 

46.0,7 

%m 

C2H5OH 

.100% 68,51% 

 

47 


Bài 23. 

6,9 

nC , 

2H5OH 

0,15mol n 

46 

 

19, 2 

nanken nBr 2 

0,12mol 

160 

C3H7OH 

10,8 

0,18mol 

60 

Số mol nước tách ra từ phản ứng tạo anken = 0,12 mol 

Số mol nước tách ra từ phản ứng tạo ete 

 

M 

ancol 

6,9 10,8 590 

 

0,15 0,18 11 

Vì hiệu suất tạo anken của 2 ancol bằng nhau nên: 

BTKL 

 

ete 

 

0,15 0,18 0,12 

 

0,105mol 

2 

590 392 

 

11 11 

Manken 

18 

392 

m 6,9 10,8 18. 0,12 0,105 .0,12 9,37g 

11 








Trang 6 










Bài 24. 

C2H5CHO : a mol 

C2H5COOH : a mol 

 

O 

 

38g RCH2OH : b mol X RCOOH : b mol 

R COOCH2R : c mol 

 

R COOCH2 

R : c mol 

Có a b c n n 0,5.1,5 0,15 0,6 (1) 

NaOH 

HCl 

Chất E là RCH 2 OH F là (RCH 2 ) 2 O 

2R 44 

1,61 R 15 (-CH3) 

R 31 

 

m m m m m 

muoi C2H5COONa CH3COONa RCOONa NaCl 

 

 

96a 82b R 

67 c 58,5.0,15 62,775 

 

 

(2) 

m 58a 46b R 

73 c 38g 

(3) 

X 

Thử đáp án: 

 

 

a 0,0875 

 

R C3H5 b 0,375 

 

c 0,1375 

a 0,034 

 

R C4H7 

b 0,502 

 

c 0,132 


Bài 25. 

5,6 

nCO 2 

0,25mol , 

22, 4 

Ancol no, đơn chức, 

Thỏa mãn. 

Loại 

6,3 

n 0,35mol n 

18 

H2O 

CO2 

n n n 0,35 0,25 0,1mol 

ancol H2O CO2 

nCO 

0, 25 

2 


n 0,1 

X là C 2 H 5 OH, Y là C 3 H 7 OH 

ancol 

0,1 

Vì 2 ancol liên tiếp nhau trong dãy đồng đẳng nên: nX 

nY 

0,05mol 

2 

Số mol ancol tham gia phản ứng ete hóa 

0,42 

2nete 

2. 0,03mol 

28 

Giả sử số mol X, Y tham gia phản ứng ete hóa lần lượt là x,y. 

 

0, 42 

x y 2n x 0,02 

ete 

2. 0,03mol 

28 

 

y 0,01 

46x 60y 1, 25 18.0,5.0,03 1,52g 

 

 





Hiệu suất tham gia phản ứng ete hóa của X 

0,02 

.100% 40% 

0,05 


Trang 7 







Hiệu suất tham gia phản ứng ete hóa của Y 


0,01 

.100% 20% 

0,05 





Bài 26. 

Tách nước 2 ancol được anken Ancol no, đơn chức. 

Đặt CTTQ của ancol dư là CXH2x 2O 

3x t 

CxH2x2O O2 xCO2 x 1 

H2O 

2 

3x 3x 

n O 

n 2 H 2 O 

.2,1 2,25mol x 2,5 

2. x 1 2x 2 

 

 

X là C 2 H 5 OH, Y là C 3 H 7 OH, 

 

1 

n 

C2,5H7O 

.2,1 0,6mol 

2,5 1 

1 

Anken gồm C 2 H 4 và C 3 H 6 , nCanken nHanken 

2 

Đặt số mol X, Y tạo ete lần lượt là a, b 

Số mol nước tách ra ở phản ứng tạo ete = 0,5.(a + b) 

 

m 46a 60b 18.0,5 a b 14. 3a 4b 5. a b 21,3g 

ete 

Đốt cháy anken + ete: 

Canken 

 

BTNTH 

 

3a 4b 0,5. a b n 2,15 

BTKL 

72,8 14n 21,3 18. 0,3 0,5 x y 53.0,6 

(3) 

C anken 

 

 

Từ (1), (2), (3) suy ra: 

Số mol ancol ban đầu 

 

3a 4b 1,7 

 

a 0,3 

a b 0,5 

 

b 0,2 

 

nCanken 

0,7 

0,3 0,2 0,3 0,6 1, 4 mol 

 

n 

 

n 

 

1,4mol C2H5OH M C3H7OH M 

n 

2 5 

0,8mol 

C H OH M 

 

 

 

46nC2H5OHM 60nC 3H7OHM 

72,8g 

nC 3H7OHM 

0,6mol 

Phần trăm X tham gia phản ứng ete hóa 


Bài 27. 

Có 

n 

 

 

n 

 

KOH 

T 

0,7 mol 

6,72 

0,3mol 

22, 4 

0,3 

.100% 37,5% 

0,8 


Thêm NaOH vào chất rắn nung tiếp thấy có thêm khí thoát ra 

(1) 

(2) 





Trang 8 










Chứng tỏ muối RCOOK chưa phản ứng hết khi nung chất rắn. 

neste nKOH nT 0,7 0,3 0,4mol nY 

0, 4 mol 

Số mol H 2 O tạo thành trong phản ứng tạo ete 

8,04 

0,12 

Mete 

67 

2 ancol là C 2 H 5 OH và CH 3 OH 

1 

60%. .0, 4 0,12 mol 

2 

nC2H5OH 

nCH3OH 

0, 4 mol 

 

 

nC2H5OH 

0,3 

46nC2H5OH 

32nCH3OH 

8,04 18.0,12 

 

 

 

nCH3OH 

0,1 

0,4 0, 24 

 

 

 

m m m R 83 .0,4 56.0,3 54, 4g 

chat ran RCOOK KOHdu 

R 11 

Trường hợp 1: 

Loại. 

Trường hợp 2: 

Có 1 gốc axit là H, gốc axit còn lại kí hiệu là 

HCOOK : 0,1mol 37,6 84.0,3 

R 

83 41 

R COOK : 0,3mol 0,1 

HCOOK : 0,3mol 37,6 84.0,3 

R 

83 41 

R COOK : 0,1mol 0,1 

R là C 3 H 5 -, A là HCOOC 2 H 5 , B là C 3 H 5 COOCH 3 

74.0,3 

%m 

A 

 

.100% 68,94% 

74.0,3 100.0,1 


Bài 28. 

Khi đốt cháy anken + ete cho: 

n n n 0,34 0,04 0,38 

H2O CO2 

ete 

BTKL 

 

anken 

 

ete 

 

C 

 

H 

 

O 

 

m m m m m 12.0,34 2.0,38 16.0,04 5, 48g 

Đặt CTTQ của andol dư là CnH2n 2O 

n n n 0,13 0,1 0,03mol 

CnH2n2O H2O CO2 

0,1 10 10 

n mancol du 

14. 18 .0,03 1,94 

0,03 3 3 

BTKL 

 

Khối lượng H 2 O rách ra = 8,68 – 1,94 – 5,48 = 1,26 gam 

Khi đốt cháy 8,68 gam các ancol được: 

CO2 H2O 

 

m m 44. 0,1 0,34 18. 0,13 0,38 1,26 29,8g 




Bài 29. 

0,275 mol X phản ứng vừa đủ với 0,4 mol NaOH → 2 muối + 2 ancol 

X chứa axit đơn chức và este 2 chức. 





Trang 9 










nY n 

Z 

0, 275mol nY 

0,15mol 

 

 

nY 2n 

Z 

0,4mol n Z 

0,125mol 

Số mol H 2 O tách ra từ phản ứng ete hóa 1 n n 0,125mol 

ancol 

 

Z 

 

2 

9,75 

 

0,25 

mancol 

7,5 18.0,125 9,75g Mancol 

39 

Mà 2 ancol có số mol bằng nhau 2 ancol là CH 3 OH và C 2 H 5 OH 

Trường hợp 1: Giả sử khí thu được có CTTQ là CnH2n 2 2k 

Dẫn xuất brom là CnH2n22kBr2k 

160k 

%m Br 

.100% 85,106% 7 n 1 15k 7.5 1 

14n 2 158k 

 

k 2, 4 k 1,n 2 

Khí có công thức là C 2 H 4 

Y là CH 2 = CHCOOH, Z là CH 3 OOCCH = CHCOOC 2 H 5 

 

m 158.0,125 19,75g 

Z 


Bài 30. 

Đặt k là độ bội liên kết trung bình của X, Y, Z 

Phần 1: 

Phần 2: 

n n n 2,58 2,01 0,57 mol 

X,Y H2O CO2 

16 

n 

Z 

nBr 2 

0,1mol 

160 

nCO 

2,01 

2 

Số nguyên tử C trung bình 3 

n 0,57 0,1 

ancol 

Mà 3 ancol có số nguyên tử C liên tiếp nhau X, Y, Z có số nguyên tử C là 2, 3, 4. 

Trường hợp 1: Z là C 3 H 6 O 

nX nY 0,57 nX 

0, 285 

 

 

2nX 4nY 2,01 3.0,1 nY 

0, 285 


nX nY 0,57 nX 

0,1 

 

 

2nX 3n 

Y 

2,01 4.0,1 nY 

0, 47 

Phần 3: Giả sử hiệu suất ete hóa của X, Y, Z lần lượt là x, y, z. 

BTKL 

 

O 

 

2 O 

 

2 

m 44.0,965 18.1,095 16, 41 45,76g n 1,43mol 


BTNTO 

 

nete 

2.0,965 1,095 2.1,43 0,165mol 






Trang 10 










0,285x 0,285y 0,1z 2nete 

2.0,165 

 

nCO 

0,285x.2 0,285y.4 0,1z.3 0,965mol 

2 

 

mancolphan ung 

46.0,285x 74.0,285y 58.0,1z 16, 4118.0,165 

x 56,14% 60% 

 

y 47,37% 50% 

 

z 35% 


0,1x 0, 47y 0,1z 2nete 

2.0,165 

 

nCO 

0,1x.2 0,47y.4 0,1z.3 0,965mol 

2 

 

mancolphan ung 

46.0,1x 74.0,47y 72.0,1z 16, 4118.0,165 

x 123,16% 

 

y 20,88% 

 

z 108,68% 


Loại. 






Trang 11 










DẠNG 4: PHẢN ỨNG OXI HÓA KHÔNG HOÀN TOÀN 

Chú ý: 

Oxi hóa ancol bậc I cho anđehit rồi axit, định lượng anđehit bằng phản ứng tráng gương: RCH 2 OH 

RCHO RCOOH 

Oxi hóa ancol bậc I có thể cho hỗn hợp các sản phẩm gồm: ancol dư, anđehit, axit, nước. 

Oxi hóa ancol bậc II cho sản phẩm là xeton. 

Khi để cho oxi hóa hỗn hợp 2 ancol, sau đó cho sản phẩm tạo ra phản ứng với AgNO 3 /NH 3 dư thu 

được số mol Ag: n Ag < 2n hh ancol điều đó chứng tỏ hỗn hợp 2 ancol có 1 ancol bậc II, hoặc bậc III. 

Ancol bậc III không bị oxi hóa trong điều kiện tương tự. 

Oxi hóa hỗn hợp 2 ancol no, đơn chức mạch hở cho 2 axit tương ứng trong đó M một axit = M một trong 2 

anol ban đầu , chứng tỏ hỗn hợp ban đầu là hỗn hợp 2 ancol đồng đẳng kế tiếp nhau. 

Khi đốt cháy hoàn toàn sản phẩm sau khi oxi hóa sẽ thu được số mol CO 2 như khi đốt cháy hoàn toàn 

ancol. 


Bài 1. Cho m gam 1 ancol no, đơn chức qua bình đựng CuO dư, nung nóng. Sau khi phản ứng hoàn 

toàn, khối lượng chất rắn trong bình giảm 0,32 gam. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ khối với Hiđro là 15,5. 


A. 0,92 B. 0,46 C. 0,32 D. 0,64 

Bài 2. Oxi hóa 0,1 mol một ancol đơn chức X bằng oxi có xúc tác phù hợp thu được 4,4 gam hỗn hợp 

gồm anđehit, ancol dư và H 2 O. Hiệu suất của phản ứng oxi hóa ancol X là 

A. 75% B. 65% C. 40% D. 50% 

Bài 3. X là este của glyxin. Cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, hơi ancol bay ra đi qua ống 

đựng CuO dư đun nóng. Cho sản phẩm tác dụng với AgNO 3 /NH 3 dư thấy có 8,64 gam Ag (Các phản ứng 

xảy ra hoàn toàn). Biết phân tử khối của X là 89. Giá trị của m là: 

A. 3,560 B. 2,225 C. 2,670 D. 1,780 

Bài 4. Cho m gam một ancol no, hai chức, mạch thẳng X đi qua bình đựng CuO (dư) nung nóng. Sau khi 

phản ứng hoàn toàn, khối lượng chất rắn trong bình giảm a gam. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ khối đối với 

hiđro là M. Biểu thức liên hệ giữa các giá trị a, M và m là 

 

 

 

a 3M 16 

a 3M 8 

3a M 16 

A. m 

B. m 

C. m 

D. 

16 

8 

16 

 

 

 

 

3a M 8 

m 

8 

Bài 5. Tiến hành lên men giấm 460 ml ancol etylic 8 với hiệu suất bằng 30%. Biết khối lượng riêng 

của ancol etylic nguyên chất bằng 0,8 g/ml và của nước bằng 1 g/ml. Nồng độ phần trăm của axit axetic 

trong dung dịch thu được là 

A. 2,47% B. 7,99% C. 2,15% D. 3,76% 

Bài 6. Đun nóng ancol A với hỗn hợp NaBr và H 2 SO 4 đặc thu được chất hữu cơ B; 12,3 gam hơi chất B 

chiếm một thể tích bằng thể tích của 2,8 gam N 2 ở cùng nhiệt độ 560C 

; áp suất 1 atm. Oxi hóa A bằng 

CuO nung nóng thu được hợp chất hữu cơ có khả năng làm mất màu dung dịch nước brom. CTCT của A 

là: 


A. CH 3 OH. B. C 2 H 5 OH. C. CH 3 CH(OH)CH 3 . D. CH 3 CH 2 CH 2 OH 

Bài 7. Oxi hóa ancol đơn chức X bằng CuO (đun nóng), sinh ra một sản phẩm hữu cơ duy nhất là xeton Y 

(tỉ khối hơi của Y so với khí hiđro bằng 29). Công thức cấu tạo của X là: 

A. CH 3 CHOHCH 3 . B. CH 3 COCH 3 . C. CH 3 CH 2 CH 2 OH. D. CH 3 CH 2 CHOHCH 3 . 

 





Trang 1 










Bài 8. Cho m gam một ancol no, đơn chức X qua bình đựng CuO dư, đun nóng. Sau khi phản ứng hoàn 

toàn, khối lượng chất rắn giảm 0,32 gam. Hỗn hợp hơi thu được có tỉ khối với H 2 là 15,5. Giá trị m là 

A. 0,92 B. 0,32 C. 0,64 D. 0,46 

Bài 9. Oxi hóa m gam etanol thu được hỗn hợp X gồm axetanđehit, axit axetic, nước và etanol dư. Cho 

toàn bộ X tác dụng với dung dịch NaHCO 3 (dư) thu được 0,56 lít khí CO 2 (ở đktc). Khối lượng etanol đã 

bị oxi hóa tọa ra axit là 


Bài 10. Cho một hỗn hợp hơi methanol và etanol đi qua ống chứa CuO nung nóng, không có không khí. 

Các sản phẩm khí và hơi sinh ra được dẫn đi qua những bình chứa riêng rẽ H 2 SO 4 đặc và KOH. Sau thí 

nghiệm thấy ống đựng CuO giảm 80 gam, bình đựng H 2 SO 4 tăng 54 gam. Khối lượng etanol tham gia 

phản ứng là: 

A. 46 gam. B. 15,33 gam. C. 23 gam. D. 14,67 gam. 


Bài 11. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp hai ancol đồng đẳng liên tiếp thu được 0,66 gam CO 2 và 

0,45 gam nước. Nếu tiến hành oxi hóa hoàn toàn hỗn hợp ancol trên bằng CuO, sản phẩm tạo thành cho 

tác dụng hết với dung dịch chứa AgNO 3 /NH 3 dư thì lượng kết tủa Ag thu được là 


Bài 12. Hỗn hợp E chứa 2 ancol X, Y (M X < M Y ) no, đơn chức, mạch hở có tỉ lệ mol tương ứng 2 : 1. Lấy 

0,09 mol hỗn hợp E chia làm 2 phần bằng nhau: 

+ Oxi hóa hoàn toàn phần I thu được anđehit tương ứng. Toàn bộ lượng anđehit sinh ra tác dụng với 

lượng dư AgNO 3 trong NH 3 (dư) thu được 16,2 gam Ag. 

+ Đun phần II có mặt H 2 SO 4 đặc ở 170C 

thu được hỗn hợp khí và hơi. Hỗn hợp này làm mất màu vừa 

đủ 100 ml dung dịch KMnO 4 aM. 

Giá trị của a là: 

A. 0,1M. B. 0,15M. C. 0,2M. D. 0,3M. 

Bài 13. Oxi hóa hết hỗn hợp các ancol đơn chức có công thức phân tử là C 2 H 6 O và C 3 H 8 O cần 40 gam 

CuO thu được chất rắn X, hỗn hợp khí và hơi Y có tỉ khối với H 2 là 16,9. Cho Y tác dụng với lượng vừa 

đủ với Cu(OH) 2 trong NaOH thu được kết tủa đỏ và dung dịch Z. Làm khô kết tủa cân nặng 57,6 gam. Z 

có thể tác dụng với n mol Br 2 khan có sử dụng xúc tác. Giá trị của n là: 

A. 0,1 B. 0,2 C. 0,18125 D. 0,4 

Bài 14. Hỗn hợp X gồm ancol metylic và ancol A no, đơn chức, mạch hở. Cho 7,6 gam X tác dụng với 

Na dư thu được 1,68 lít H 2 (đo ở đktc). Mặt khác, oxi hóa hoàn toàn 7,6 gam X bằng CuO nung nóng rồi 

cho toàn bộ sản phẩm thu được tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư thu được 21,6 

gam kết tủa. Công thức cấu tạo của A là 

A. C 2 H 5 OH. B. CH 3 CH 2 CH 2 OH. C. CH 3 CH(OH)CH 3 . D. CH 3 CH 2 CH(OH)CH 3 . 

Bài 15. Oxi hóa 3,16 gam hỗn hợp 2 ancol đơn chức thành anđehit bằng CuO, t, sau phản ứng thấy 

khối lượng chất rắn giảm 1,44 gam. Cho toàn bộ lượng anđehit trên tác dụng với lượng dư dung dịch 

AgNO 3 /NH 3 thu được 36,72 gam Ag. Hai ancol là: 


A. C 2 H 5 OH và C 3 H 7 CH 2 OH. B. CH 3 OH và C 2 H 5 CH 2 OH. 

C. CH 3 OH và C 2 H 5 OH. D. C 2 H 5 OH và C 2 H 5 CH 2 OH. 





Trang 2 










Bài 16. Tiến hành lên men giấm 100 ml dung dịch C 2 H 5 OH 46 với hiệu suất 50% thì thu được dung 

dịch X. Đun nóng X (giả sử chỉ xảy ra phản ứng este hóa) đến trạng thái cân bằng thu được 17,6 gam este. 

Tính hằng số nguyên tử cân bằng của phản ứng este hóa? (khối lượng riêng của etanol và nước lần lượt là 

0,8 g/ml và 1 g/ml) 

A. 1. B. 16. C. 18. D. 17. 

Bài 17. Hỗn hợp X gồm 1 ancol và 2 sản phẩm hợp nước của propen. Tỉ khối hơi của X so với hiđro bằng 

23. Cho m gam X đi qua ống sứ đựng CuO (dư) nung nóng. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu 

được hỗn hợp Y gồm 3 chất hữu cơ và hơi nước, khối lượng ống sứ giảm 3,2 gam. Cho Y tác dụng hoàn 

toàn với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , tạo ra 48,6 gam Ag. Phần trăm khối lượng của propan-1- 

ol trong X là 

A. 65,2%. B. 16,3%. C. 48,9%. D. 83,7%. 

Bài 18. Chia m gam ancol X thành hai phần bằng nhau: 

+ Phần một phản ứng hết với 8,05 gam Na, thu được a gam chất rắn và 1,68 lít khí H 2 (đkct). 

+ Phần hai phản ứng với CuO dư, đun nóng, thu được chất hữu cơ Y. Cho Y phản ứng với lượng dư 

dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được 64,8 gam Ag. 

Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị của a là: 

A. 18,90. B. 8,25. C. 8,10. D. 12,70. 

Bài 19. Oxi hóa ancol etylic bằng xúc tác men giấm, sau phản ứng thu được hỗn hợp X (giả sử không tạo 

ra anđehit). Chia hỗn hợp X thành 2 phần bằng nhau. Phần 1 cho tác dụng với Na dư, thu được 6,272 lít 

H 2 (đktc). Trung hòa phần 2 bằng dung dịch NaOH 2M thấy hết 120ml. Hiệu suất phản ứng oxi hóa ancol 

etylic là: 

A. 42,86%. B. 66,7%. C. 85,7%. D. 75%. 

Bài 20. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp ancol A và B no, đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng 

thu được 5,6 lít CO 2 (đktc) và 6,3 gam nước. Mặt khác, oxi hóa hoàn toàn hai ancol A và B bằng CuO 

 

t 

 

thì thu được một anđehit và một xeton. Hai ancol A và B lần lượt là: 

A. CH 3 OH và C 2 H 5 OH. B. CH 3 CH 2 CH 2 OH và CH 3 CH 2 CHOHCH 3 . 

C. C 2 H 5 OH và CH 3 CH 2 CH 2 OH. D. CH 3 CHOHCH 3 và CH 3 CH 2 OH. 


Bài 21. Oxi hóa 26,6 gam hỗn hợp X gồm một ancol đơn chức và một anđehit đơn chức, thu được một 

aixt hữu cơ duy nhất (hiệu suất phản ứng là 100%). Cho toàn bộ lượng axit này tác dụng với 100 gam 

dung dịch chứa NaOH 4% và Na 2 CO 3 26,5% thì thu được dung dịch chỉ chứa một muối của axit hữu 

cơ. Phần trăm khối lượng của ancol trong X là 

A. 13,53%. B. 86,47%. C. 82,71% D. 17,29% 

Bài 22. Cho m gam ancol no, mạch hở X tác dụng hoàn toàn với CuO (dư) nung nóng, thu được hỗn hợp 

47 

hơi Y ( có tỉ khối hơi so với H 2 là ) có chất hữu cơ Z và thấy khối lượng chất rắn giảm 9,6 gam. Mặt 

3 

khác, đốt a mol Z, thu được b mol CO 2 và c mol nước, với b = a + c. Phần trăm khối lượng oxi có trong X 

là: 


A. 52,17%. B. 34,78%. C. 51,61%. D. 26,67%. 

Bài 23. Cho m gam hỗn hợp X gồm 2 ancol no, đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng với 

CuO dư nung nóng, thu được một hỗn hợp chất rắn Z và một hỗn hợp hơi Y ( có tỉ khối so với H 2 là 





Trang 3 










13,75). Cho toàn bộ Y phản ứng với lượng AgNO 3 dư trong NH 3 đun nóng, thu được 64,8 gam Ag. Giá 


A. 9,2. B. 7,8. C. 7,4. D. 8,8. 

Bài 24. Oxi hóa 9,2 gam ancol etylic bằng CuO đun nóng thu được 13,2 gam hỗn hợp gồm anđehit, axit, 

ancol dư và nước. Hỗn hợp này tác dụng với Na sinh ra 3,36 lít H 2 (ở đktc). Phần trăm ancol bị oxi hóa là 

A. 25%. B. 50%. C. 75%. D. 90%. 

Bài 25. Oxi hóa không hoàn toàn 5,12g một ancol (no, mạch hở, đơn chức) thu được 7,36g hỗn hợp X 

gồm: ancol, axit, anđehit, nước. Chia X làm 2 phần bằng nhau. Phần 1 cho tác dụng với AgNO 3 trong 

NH 3 thu được 23,76g kết tủa. Phần 2 cho tác dụng vừa đủ với Na thu được m gam rắn. Giá trị m gần 

nhất với: 

A. 2,04. B. 2,16. C. 4,44. D. 4,2. 


Bài 26. A, B, C là ba ancol no, đơn chức, bậc 1, mạch hở (M A < M B < M C ), D là axit cacboxylic không no 

(có một liên kết C = C), ba chức, mạch hở, E là este mạch hở tạo bởi A, B, C và D. Đốt cháy hoàn toàn 

26,86 gam hỗn hợp T gồm A, B, C, D, E bằng 1,425 mol khí oxi vừa đủ thu được hỗn hợp CO 2 và hơi 

nước trong đó số mol CO 2 ít hơn số mol H 2 O là 0,03 mol. Lấy 26,86 gam T cho tác dụng với dung dịch 

NaOH vừa đủ thu được hỗn hợp ancol. Cho toàn bộ lượng ancol trên tác dụng với K dư thấy có 0,18 mol 

khí H 2 bay ra. Mặt khác, oxi hóa hoàn toàn lượng ancol trên bằng CuO (chỉ tạo thành anđehit) rồi đem 

lượng anđehit trên phản ứng hoàn toàn với AgNO 3 /NH 3 dư thu được 129,6 gam Ag. Biết rằng trong D 

không có cacbon nào có nhiều hơn 1 nhóm COOH đính vào. Phần trăm khối lượng của D có trong hỗn 

hợp ban đầu là: 

A. 23,32%. B. 26,53%. C. 18,15%. D. 22,56%. 

Bài 27. Chia m gam hỗn hợp X gồm 2 ancol A, B (M A < M B ) thành 2 phần bằng nhau. Phần 1 cho tác 

dụng với Na dư thu được 2,8 lít H 2 (đktc). Phần 2 đem oxi hóa hoàn toàn bởi CuO đun nóng thu được 2 

anđehit tương ứng. Đốt cháy hoàn toàn 2 anđehit này thu được 15,68 lít CO 2 (đktc) và 12,6 gam H 2 O. 

Mặt khác, nếu cho toàn bộ lượng anđehit trên tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 đun nóng, 

sau phản ứng thu được 75,6 gam kết tủa. Công thức phân tử của ancol B là: 

A. C 4 H 10 O. B. C 3 H 8 O. C. C 5 H 12 O. D. C 2 H 6 O. 

Bài 28. Oxi hóa 53,2g hỗn hợp gồm một ancol đơn chức và một anđehit đơn chức hiệu suất phản ứng 

100%, ta thu được một axit hữu cơ duy nhất. Lượng axit sinh ra tác dụng hết với m gam dung dịch hỗn 

hợp NaOH 2% và Na 2 CO 3 13,25% thu được dung dịch chỉ chứa muối hữu cơ có nồng độ 21,87%. Xác 

định khoảng giá trị của m? 

A. 390 < m < 410. B. 375 < m < 412,5. C. 385,3 < m < 403. D. 369,5 < m < 405. 













Trang 4 



























Bài 21: Giải: 

Muối của axit hữu cơ thu được là duy nhất ancol và anđehit có cùng số nguyên tử C. 

Đặt CTTQ của ancol là; RCH 2 OH (x mol), của anđehit là RCHO (y mol) 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố ta có: 

4%.100 26,5%.100 

x y n 

NaOH 

2n 

Na 

2CO 

2. 0,6 mol 1 

3 

40 106 

26,6 

MX 

44,33 R 29 44,33 R 3113,33 R 15,33 

0,6 

R 15 CH 3 

 

x 

 

 

 

m 46x 44y 26,6 g 2 

Từ (1) và (2) 

x 0,1 mol và y 0,5 mol 

46.0,1.100% 

%mC2H5OH 

17, 29% 

26,6 




Khi đốt Z có a = b – c Z là hợp chất có 2 liên kết X là ancol hai chức. 

t 

 

R CH OH 2CuO R CHO 2Cu 2H O 

2 2 2 

2 





Trang 5 







Có: 

n 

CuO phaûn öùng 

9,6 

nRCHO 0,3 mol 

0,6 mol 

2 

 

16 

nH2O 

0,6 mol 




47 .2.0,9 18.0,6 

M 3 

RCHO 58 R 0 

2 

0,3 

Anđehit có công thức là OHCCHO, ancol X có công thức HOCH 2 CH 2 OH 

32 

%m 

OX 

.100% 51,61% 

62 



Đặt CTTQ của 2 ancol là RCH 2 OH 

M 13,75.2.2 18 37 

RCHO 

2 ancol là CH 3 OH và C 2 H 5 OH 

32nCH3OH 

46nC2H5OH 

37 2 39 

n n 

 

CH3OH 

C2H5OH 

64,8 

nAg 4nCH3OH 2nC2H5OH 

0,6 mol 

108 

nCH3OH 

0,1 mol 

 

m 32.0,1 46.0,1 7,8g 

 

nC2H5OH 

0,1 mol 



C H OH CuO CH CHO H O Cu 

t 

2 5 3 2 

x x x x x mol 

C H OH 2 CuO CH COOH H O 2Cu 

t 

2 5 3 2 

y 2y y y 2y mol 

13, 2 9, 2 

Áp dụng tăng giảm khối lượng có: x 2y 0, 25 mol 

16 

2n n n n y x y 0, 2 x y 

H2 CH3COOH H2O C2H5OH 

dö 

3.36 

y 0,2 2. y 0,1 mol x 0,05 

22, 4 

Phần trăm ancol bị oxi hóa 



Đặt CTTQ của anđehit là RCH 2 OH 

0,1 

0,05 

.100% 75% 

0, 2 


RCH OH CuO RCHO Cu H O 

t 

2 2 

2x 2x 2x 2x 2x mol 

RCH OH 2 CuO RCOOH 2 Cu H O 

t 

2 2 

2y 4y 2y 4y 2y 





Trang 6 










7,36 5,12 

Có 2x 4y 0,14 mol 

16 

Phần 1: Nếu ancol không phải là CH 3 OH 

1 1 23,76 

x nandehit 

n 

Ag 

. 0,11 mol 2x 0,14 Loại. 

2 2 108 

Ancol là CH 3 OH, anđehit là HCHO, axit là HCOOH. 

x 0,05 

nAg 

4x 2y 0, 22 mol 

y 0,01 

5,12 

Số mol ancol ban đầu 0,16 mol 

32 

Số mol ancol dư 

0,16 2. 0,05 0,01 0,04 mol 

Phần 2: Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng: 

0,04 

m mCH 

3ONa mHCOONa mNaOH 

54. 68.0,01 40. 0,05 0,01 4,16 g 

2 

Gần nhất với giá trị 4,2. 




Quy đổi hỗn hợp T tương đương với hỗn hợp gồm C n H 2n+2 O (x mol); C m H 2m-6 O 6 (y mol). 

n a 

 

 

nH2O 

a 0,03 

CO2 

BTKL 

26,86 32.1,425 44a18. a 0,03 

a 1,16 

BTNT O 

x 6y 2.1,16 0,031,16 2.1, 425 0,66 mol 1 

14n 18 x 14m 90 

y 26,86 g 

14. nx my 18x 90y 14.1,16 18x 90y 26,86 2 

Từ (1) và (2) suy ra: 

Ancol + K dư: 

 

x 0,24 

 

y 0,07 

n 3n n 2n 2.0,18 0,36 mol 

ancol este ancol H 2 

0,36 0, 24 

neste 

0,04 mol naxit 

0,07 0,04 0,03 mol 

3 

129,6 nAg 

1,2 

Ancol + AgNO 3 /NH 3 dư: nAg 

1, 2mol 2 4 

108 n 0,36 

Chứng tỏ A là CH 3 OH, kí hiệu ancol B, C là RCH 2 OH 

 

 

nancol nCH3OH n n 

RCH2OH 

0,36 mol 

 

 

 

n n 

Ag 

4nCH3OH 2nRCH2OH 

1, 2 mol 

Vậy T gồm: 

CH3OH 

RCH2OH 

CH3OH : 0, 24 0,04 0, 2 mol 

RCH2OH : 0,12 0,04.2 0,04 mol 

 

axit : 0,03 mol 

 

este : 0,04 mol 

 

ancol 

0, 24 mol 

0,12 mol 






Trang 7 










Bảo toàn nguyên tố C: 

0,12C 0,07C 0,92 

B,C 

D 

0, 2.1 0,04.C 0,04. C 1 2C 0,03.C 1,16 

0,92 0,12.2 

CB,C 2 CD 9,7 mà CD 

8 

0,07 

B,C D B,C D 

202.0,03 

%m 

D 

.100% 22,56% 

CD 

8 D : C8H10O 

 

6 

26,86 

 

CD 9 

 

 

D : C9H12O6 

216.0,03 

 

%m 

D 

.100% 24,13% 

26,86 

Kết hợp đáp án suy ra %m D = 22,56%. 



Phần 2: 

15,68 12,6 

Đốt cháy anđehit cho: nCO 

0,7 mol, n 

2 H2O 

0,7 mol 

22,4 18 

Anđehit no, đơn chức, mạch hở Ancol no, đơn chức, mạch hở. 

Đặt công thức chung cho X là C n H 2n+2 O 

Phần 1: X + Na dư 

2,8 

nX 2nH 2 

2. 0,25 mol 

22.4 

75,6 nAg 

0,7 

nAg 

0,7 mol 2 4 

108 n 0,25 

A là CH 3 OH. 

nA nB 0,25 nA 

0,1 mol 

 

 

4nA 2nB 0,7 nB 

0,15 mol 

X 

0,7 1.0,1 Số nguyên tử C của B 4 CTPT của B là C 4 H 10 O. 

0,15 



Đặt CTTQ của rượu là: RCH 2 OH, của anđehit là: RCHO, của axit là RCOOH. 

Chọn 

2%.100 

n 

NaOH 

0,05 mol 

40 

m 100 

 

13,25%.100 

n 

Na2CO 

0,125 mol 

3 

 

106 

Bảo toàn nguyên tố Na có: nRCOOH 

nRCOONa 

0,05 2.0,125 0,3 mol 

m R 67 .0,3 

RCOONa 

Bảo toàn nguyên tố C có: 

 

 

n n 0,125 mol 


CO2 Na2CO3 

Khối lượng dung dịch sau phản ứng 

 

 

100 0,3. R 45 44.0,125 108 0,3R 

 

 

m maxit mCO 2 

0,3. R 67 .100 

C% 21,87% R 15CH3 

 

108 0,3R 

 





Trang 8 










Vậy axit là CH 3 COOH, rượu là C 2 H 5 OH, anđehit là CH 3 CHO. 

2%m 13,75%m 

naxit 

2. 0,003m 

40 106 

Giả sử hỗn hợp ban đầu chỉ có C 2 H 5 OH 

53, 2 

naxit 

1,156 mol m 385,3 g 

46 

Giả sử hỗn hợp ban đầu chỉ có CH 3 CHO 

53,2 

naxit 

1, 209 mol m 403 g 

44 

Khoảng giá trị của m là 385,3 < m < 403. 







Trang 9 










DẠNG 5: BÀI TẬP LÝ THUYẾT 

Bài 1. Anken X có công thức phân tử là C 5 H 10 . X không có đồng phân hình học. Khi cho X tác dụng 

với KMnO 4 ở nhiệt độ thấp thu được chất hữu cơ Y có công thức phân tử là C 5 H 12 O 2 . Oxi hóa nhẹ Y 

bằng CuO dư thu được chất hữu cơ Z. Z không có phản ứng tráng gương. Vậy X là 

A. 2-metyl but-2-en. B. But-1-en. C. 2-metyl but-1-en. D. But-2-en. 

1 

2 

3 

 

Bài 2. Cho các chất ancol etylic , axit axetic , etylamin và ancol metylic 4 . Dãy các chất có 

nhiệt độ sôi giảm dần là: 

2 , 3 , 1 , 4 . 

A. B. 

C. D. 

3 , 4 , 1 , 2 . 

2 , 1 , 4 , 3 . 

2 , 4 , 1 , 3 . 

Bài 3. Phenol phản ứng được với bao nhiêu chất trong số các chất sau: NaOH, HCl, Br 2 , (CH 3 CO) 2 O, 

CH 3 COOH, Na, NaHCO 3 , CH 3 COCl. 

A. 4. B. 6. C. 5. D. 7. 

Bài 4. Trong dãy biến hóa: C 2 H 6 → C 2 H 5 Cl → C 2 H 5 OH → CH 3 CHO → CH 3 COOH → CH 3 COOC 2 H 5 

→ C 2 H 5 OH → C 2 H 5 OC 2 H 5 . Số phản ứng oxi hóa-khử trên dãy biến hóa trên là 

A. 3. B. 4. C. 5. D. 2. 

Bài 5. Đun nóng hỗn hợp tất cả các ancol có công thức phân tử C 2 H 6 O, C 3 H 8 O với dung dịch H 2 SO 4 

đặc ở điều kiện thích hợp, thu được hỗn hợp X chỉ gồm ete và anken. X chứa tối đa bao nhiêu hợp chất? 

A. 6. B. 3. C. 8. D. 5. 

Bài 6. Chỉ dùng các chất nào sau đây để có thể phân biệt hai ancol đồng phân có cùng CTPT C 3 H 7 OH? 

A. CuO, dung dịch AgNO 3 /NH 3 B. Na, H 2 SO 4 đặc 

C. Na, dung dịch AgNO 3 /NH 3 D. Na và CuO 

Bài 7. Cho sơ đồ phản ứng sau: 

HCl NaOH,t H 2 SO 4 dac, t 

Br 2 

NaOH,t 

But 1 en X Y Z T K 

Biết X, Y, Z, T, K đều là sản phẩm chính của từng giai đoạn. Công thức cấu tạo thu gọn của K là 

A. CH 3 CH(OH)CH(OH)CH 3 B. CH 3 CH 2 CH(OH)CH 3 

C. CH 3 CH 2 CH(OH)CH 2 OH D. CH 2 (OH)CH 2 CH 2 CH 2 OH 

Bài 8. Có bao nhiêu đồng phân có cùng CTPT C 5 H 12 O khi oxi hoá bằng CuO 

ứng tráng gương? 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 

 

t 

 

tạo sản phẩm có phản 

Bài 9. Khi đốt cháy các ancol no mạch hở đơn chức là đồng đẳng liên tiếp. Khi số nguyên tử C tăng dần 

thì tỉ lệ 

n 

: n 

H2O 

CO2 

có giá trị 

A. không đổi B. tăng dần 

C. giảm dần từ 2 đến 1 D. giảm dần từ 1 đến 0 


Bài 10. Cho dãy chuyển hóa sau: 

2 d 2 

Cl2 1:1 NaOH 

CO H O 

F e,t 

p,t 

 

u 

Benzen X Y Z . Z là hợp chất nào dưới đây 

A. C 6 H 5 OH B. C 6 H 5 CO 3 H C. Na 2 CO 3 D. C 6 H 5 ONa. 





Trang 1 










Bài 11. Số lượng đồng phân ứng với công thức phân tử C 8 H 10 O là dẫn xuất của benzen, tác dụng được 

với NaOH là 

A. 3. B. 7. C. 8. D. 9. 

Bài 12. Cho các chất: etyl axetat, ancol (rượu) etylic, axit acrylic, phenol, phenylamoni clorua, ancol 

(rượu) benzylic, p-crezol. Trong các chất này, Số chất tác dụng được với dung dịch NaOH là 

A. 3. B. 5. C. 6. D. 4. 

Bài 13. Nhiệt độ nóng chảy, nhiệt độ sôi và độ tan trong nước của ba chất hữu cơ X, Y, Z được trình bày 

trong bảng sau: 

Nhiệt độ sôi C 

 

Nhiệt độ 

nóng chảy 

 

C 

 

Độ tan trong nước 

 

20C 

g 100mL 

 

80C 

X 181,7 43 8,3 

Y Phân hủy trước khi sôi 248 23 60 

Z 78,37 -114 

X, Y, Z tương ứng là chất nào sau đây? 

A. Ancol etylic, glyxin, phenol. B. Phenol, glyxin, ancol etylic. 

C. Phenol, ancol etylic, glyxin. D. Glyxin, phenol, ancol etylic. 

Bài 14. X là hỗn hợp 2 rượu đồng phân có cùng công thức phân tử C 4 H 10 O. Đun X với H 2 SO 4 đặc ở nhiệt 

độ 170 C chỉ tạo ra một ancol duy nhất. X là 

A. Butan-l-ol và butan-2-ol B. 2-metylpropan-l-ol và 2-metylpro-pan-2-ol 

C. 2-metylpropan-l-ol và butan-l-ol D. 2-metylpropan-2-ol và butan-2-ol 

Bài 15. Hiện tượng thí nghiệm nào dưới đây được mô tả không đúng? 

A. Cho dung dịch Br 2 vào dung dịch phenol, xuất hiện kết tủa trắng 

B. Cho quì tím vào dung dịch phenol, quì chuyển sang màu đỏ 

C. Cho phenol vào dung dịch NaOH, ban đầu phân lớp, sau tạo dung dịch đồng nhất. 

D. Dẫn dòng khí CO 2 đi vào dung dịch natri phenolat thấy xuất hiện vẩn đục 

Bài 16. Dãy gồm các chất đều phản ứng với phenol là 

A. dung dịch NaCl, dung dịch NaOH, kim loại Na. 

B. nước brom, anhiđrit axetic, dung dịch NaOH. 

C. nước brom, axit axetic, dung dịch NaOH. 

D. nước brom, anđehit axetic, dung dịch NaOH. 

Bài 17. Cho 2 chất X và Y là đồng phân của nhau đều chứa C, H và 1 nguyên tử oxi, trong phân tử của 

chúng đều chứa vòng benzen. X có thể tác dụng với Na, NaOH còn Y chỉ tác dụng với Na. Xác định 

CTCT X, Y biết 

d 3,375 ? 


X/O 2 

A. HOC 6 H 4 CH 3 , C 6 H 5 CH 2 OH B. C 6 H 5 -O-CH 3 ,C 6 H 5 CH 2 OH 

C. C 6 H 5 -O-CH 3 , HOC 6 H 4 CH 3 D. Không xác định được 

Bài 18. Cho các chất sau etylclorua, đimetylete, ancol propylic,ancol etylic. Chất có nhiệt độ sôi cao nhất 

là: 





Trang 2 










A. etylclorua B. đimetylete C. ancol propylic D. ancol etylic 

Bài 19. Chất hữu cơ X có công thức phân tử là C 7 H 8 O 2 . X tác dụng với Na thu được số mol khí đúng 

bằng số mol X đã phản ứng. Mặt khác, X tác dụng với NaOH theo tỉ lệ mol 1:1. Khi cho X tác dụng với 

dung dịch Br 2 thu được kết tủa Y có công thức phân tử là C 7 H 5 O 2 Br 3 . Công thức cấu tạo của X là 

A. m-HO-CH 2 -C 6 H 4 -OH B. p-HO-CH 2 -C 6 H 4 -OH 

C. p-CH 3 -O-C 6 H 4 -OH D. o-HO-CH 2 -C 6 H 4 -OH 

Bài 20. Đun nóng hỗn hợp gồm etanol và butan-2-ol với H 2 SO 4 , đặc thì thu được tối đa bao nhiêu sản 

phẩm hữu cơ? (Không kể sản phẩm của phản ứng giữa ancol với axit) 

A. 7. B. 6. C. 5. D. 8. 



























Trang 3 










CHUYÊN ĐỀ 3: ANĐEHIT – XETON 

A. KIẾN THỨC LÝ THUYẾT 

ANĐEHIT 

I. ĐỊNH NGHĨA, PHÂN LOẠI 

Định nghĩa: Anđehit là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm –CH=O liên kết trực tiếp với nguyên 

tử cacbon hoặc nguyên tử hiđro. 

Ví dụ: H–CH=O anđehit fomic (metanal) 

CH 3 CH=O anđehit axetic (etanal) 

CH 2 =CHCH=O propenal 

C 6 H 5 CH=O benzanđehit 

O=CHCH=O anđehit oxalic 

Phân loại: 

- Dựa vào đặc điểm cấu tạo gốc hiđrocacbon: 

+ Anđehit no 

+ Anđehit không no 

+ Anđehit thơm 

- Dựa vào số nhóm CHO 

+ Anđehit đơn chức 

+ Anđehit đa chức. 

Ví dụ: Anđehit no: HCH=O anđehit fomic 

Anđehit không no: CH 2 =CHCH=O propenal 

Anđehit thơm: C 6 H 5 CH=O benzanđehit 

Anđehit đơn chức: CH 3 CH=O anđehit axetic 

Anđehit đa chức: O=CHCH=O anđehit oxalic 


- Tên thay thế: Tên hiđrocacbon no tương ứng với mạch chính + al 

- Tên thông thường: anđehit + tên axit tương ứng. 

Chú ý: 

- Mạch chính: Chứa nhóm CHO và dài nhất 

- Đánh số thứ tự bắt đầu từ nhóm CHO. 

Ví dụ: 

Anđehit Tên thay thế Tên thông thường 

HCH=O Metanal Fomanđehit (anđehit fomic) 

CH 3 CH=O Etanal Axetanđehit (anđehit axetic) 

CH 3 CH 2 CH=O Propanal Propionanđehit (anđehit propionic) 

(CH 3 ) 2 CHCH 2 CH=O 3-metylbutanal Isovaleranđehit (anđehit isovaleric) 

CH 3 CH=CHCH=O But-2-en-1-al Crotonanđehit (anđehit crotonic) 



- Ở điều kiện thường, các anđehit đầu dãy là các chất khí và tan rất tốt trong nước. Các anđehit tiếp theo 

là các chất lỏng hoặc rắn, độ tan giảm khi phân tử khối tăng. 

- Dung dịch bão hòa của anđehit fomic (37 – 40%) được gọi là fomalin. 



Trang 1 













1. Phản ứng cộng: có thể xem liên kết CH=O như C=C 

t ,Ni 

Cộng H 2 (phản ứng khử): Anđehit H Ancol bậc 1 

Anđehit đóng vai trò là chất khử. 


- Tác dụng với Br 2 và dung dịch KMnO 4 

RCHO + Br 2 + H 2 O RCOOH + HBr 

- Tác dụng với AgNO 3 /NH 3 (phản ứng tráng bạc) 

AgNO3 3NH3 H2O Ag NH 

3 

OH 

2 

 

 

 

 

2 

(phức tan) 

R CHO 2 

Ag NH3 OH RCOONH 

2 

 

4 

2Ag 3NH3 H2O 

Anđehit đóng vai trò là chất oxi hóa. 

Dùng để nhận biết anđehit. 

Tổng quát: 

t 

 

R CHO 2aAgNO 3aNH aH O R COONH 2aNH NO 2aAg 

a 

Riêng anđehit fomic: 

3 3 2 4 a 

4 3 

HCHO 4AgNO 6NH 2H O NH CO 4NH NO 4Ag 

 

3 3 2 4 2 3 4 3 

- Tác dụng với Cu(OH) 2 trong môi trường kiềm Cu 2 O đỏ gạch. 

t 

 

R CHO 2aCu OH aNaOH R COONa aCu O 3aH O 

a 2 a 

Riêng anđehit fomic: 

2 3 2 2 

HCHO 4Cu OH 2NaOH Na CO 2Cu O 6H O 

2 

Chú ý: Trong một số bài toán có thể viết: 

ddNH 3 ,t 

R-CH=O Ag 

2O R COOH 2Ag 

 

 

 

t 

R-CH=O 2Cu OH R COOH Cu 

2 

2O 2H2O 

Nếu R là Hiđro, Ag 2 O dư, Cu(OH) 2 dư: 

H-CHO 2Ag O H O CO 4Ag 

ddNH 3 ,t 

2 2 2 

 

 

t 

H-CH=O 4Cu OH 5H 

2 

2O CO2 2Cu2O 

 

 

2 2 

Các chất: H-COOH, muối của axit fomic, este của axit fomic cũng cho được phản ứng tráng gương. 

HCOOH Ag O H O CO 2Ag 

ddNH 3 ,t 

2 2 2 

HCOONa Ag O NaHCO 2Ag 

ddNH 3 ,t 

2 3 

H-COOR Ag O ROH CO 2Ag 

ddNH 3 ,t 

2 2 

Anđehit vừa đóng vai trò chất khử, vừa đóng vai trò chất oxi hóa: 

+ Chất khử: Khi phản ứng với O 2 , Ag 2 O/NH 3 , Cu(OH) 2 ( t) 

+ Chất oxi hóa khi tác dụng với H 2 ( Ni, t ) 


1. Oxi hóa nhẹ ancol bậc 1: 

Fomanđehit được điều chế trong công nghiệp bằng cách oxi hóa metanol nhờ có oxi không khí ở 

600 700C 

với xúc tác Cu hoặc Ag. 


2CH -OH O 2HCH=O 2H O 

Ag,600C 

3 2 2 

2. Điều chế từ hiđrocacbon: 

+ Oxi hóa không hoàn toàn metan là phương pháp mới sản xuất fomanđehit: 





Trang 2 










CH O HCH=O H O 

NO,600 800C 

4 2 2 

+ Oxi hóa etilen là phương pháp hiện đại sản xuất axetanđehit: 

2CH =CH O 2CH CH O 

PdCl 2 ,CuCl 2 

2 2 2 3 

+ Axetanđehit còn có thêm phương pháp: 

CH CH H O CH -CHO 

HgSO 4 ,80 C 

2 3 

XETON 


Xeton là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm C=O liên kết trực tiếp với hai nguyên tử cacbon. 


- Tên thay thế = Tên Hiđrocacbon tương ứng + vị trí nhóm chức + on 

- Tên gốc chức = Tên gốc hiđrocacbon + xeton 

Ví dụ: 

Xeton Tên thay thế Tên gốc chức 

CH 3 COCH 3 Propan-2-on Dimetyl xeton 

CH 3 COCH 2 CH 3 But-2-on Etyl metyl xeton 

CH 3 COCH=CH 2 But-3-en-2-on Metyl vinyl xeton 

III. TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

Ni,t 

Xeton + H 2 Ancol bậc 2 

R-CO-R H R-CH OH -R 

1 Ni,t 

1 

2 

Ni,t 

Ví dụ: 

 

 

 

CH -CO-CH H CH -CH OH -CH 

3 3 2 3 3 

IV. ĐIỀU CHẾ 

1. Từ Ancol: Oxi hóa không hoàn toàn ancol bậc II. 

 

 

 

1 t 

R-CH OH -R CuO R-CO-R 1 Cu H2O 

 

CH -CH OH -CH CuO CH -CO-CH Cu H O 

t 

3 3 3 3 2 

 

2. Từ hiđrocacbon: Oxi hóa cumen rồi chế hóa với axit H 2 SO 4 thu được axeton cùng với phenol 

 

 

C H C H CH CH C H OH CH COCH 

CH 2 CHCH 3 1.O 2 

6 6 

H 

6 5 3 2 2.H2SO4 

6 5 3 3 


. 





Trang 3 










DẠNG 1: BÀI TẬP ĐỐT CHÁY 

Chú ý: Dựa trên phản ứng đốt cháy anđehit no, đơn chức cho 

n 

. 

H2O 

nCO 

2 

+ 1 nhóm anđehit (-CH = O) có 1 liên kết đôi C = O anđehit no đơn chức chỉ có 1 liên kết nên khi 

đốt cháy n n (và ngược lại) 

H2O 

CO2 

+ Anđehit A có 2 liên kết có 2 khả năng: anđehit no 2 chức (2 ở C = O) hoặc anđehit không no có 

1 liên kết đôi (1 trong C = O, 1 trong C = C). 

H 

+ Anđehit 2 , xt O 2 , t 

Ancol cũng cho số mol CO 2 bằng số mol CO 2 khi đốt anđehit còn số mol 

H 2 O của rượu thì nhiều hơn. Số mol H 2 O trội hơn bằng số mol H 2 đã cộng vào anđehit. 

Chú ý: 

Cách 2: Đặt công thức tổng quát của (X) có dạng CnH 

2n22kOz 

trong đó k là bộ bất bão hòa của phân 

tử, k = số liên kết π + số vòng 


3n 1 

k z 

CnH 2n22kOz 

O2 nCO2 ( n 1 k) 

H 

2O 

2 

n n ( k 1). 

n 

CO2 H2O X 

Anđehit/xeton X là no, đơn chức, mạch hở X có công thức CnH 2nO 

m m m m 

 

X C H O 


Bài 1. Đốt cháy hỗn hợp anđehit no, đơn chức thu được 0,4 mol CO 2 . Hiđro hoàn toàn 2 anđehit này 

cần 0,2 mol H 2 thu được hỗn hợp 2 rượu no, đơn chức. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 2 rượu thì số mol 

H 2 O thu được là 


Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn một anđehit đơn chức, no, mạch hở A cần 17,92 lít O 2 (đktc). Hấp thụ hết sản 

phẩm cháy vào nước vôi rong được 40 gam kết tủa và dung dịch X. Đun nóng dung dịch X lại có 10 gam 

kết tủa nữa. Công thức phân tử A là 

A. CH 2 O. B. C 2 H 4 O. C. C 3 H 6 O. D. C 4 H 8 O. 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn một lượng anđehit A cần vừa đủ 2,52 lít O 2 (đktc), được 4,4 gam CO 2 và 1,35 

gam H 2 O. A có công thức phân tử là 

A. C 3 H 4 O. B. C 4 H 6 O. C. C 4 H 6 O 2 . D. C 8 H 12 O. 

Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 1 anđehit A mạch hở, no thu được CO 2 và H 2 O theo tỉ lệ 

n : n : n 1: 3: 2. Vậy A là: 

A CO2 H2O 

A. CH 3 CH 2 CHO. B. OHCCH 2 CHO. 

C. HOCCH 2 CH 2 CHO. D. CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CHO. 

Bài 5. Hỗn hợp M gồm một anđehit và một ankin (có cùng số nguyên tử cacbon). Đốt cháy hoàn toàn x 

mol hỗn hợp M, thu được 3x mol CO 2 và 1,8x mol H 2 O. Phần trăm số mol của anđehit trong hỗn hợp M 

là: 


A. 50%. B. 40%. C. 30%. D. 20%. 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp một hợp chất hữu cơ X, thu được 0,351 gam H 2 O và 0,4368 lít khí 

CO 2 ở đktc. Biết X có phản ứng với Cu(OH) 2 trong môi trường kiềm khi đun nóng. Chất X là: 

A. O=CH-CH=O. B. CH 2 =CHCH 2 OH. C. CH 3 COCH 3 . D. C 2 H 5 CHO. 





Trang 1 










Bài 7. Chia hỗn hợp X gồn hai anđehit no, đơn chức, mạch hở tahfnh hai phần bằng nhau: 

- Phần 1: Đem đốt cháy hoàn toàn thu được 5,4 gam H 2 O. 

- Phần 2: Cho tác dụng với H 2 dư (Ni, t o thu được hỗn hợp Y. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp Y, thu được V 

lít CO 2 (đktc). Tính V? 


Bài 8. Hỗn hợp A gồm 2 anđehit no, đơn chức. Hiđro hóa hoàn toàn 0,2 mol A lấy sản phẩm B đem đốt 

cháy hoàn toàn thu được 12,6 gam H 2 O. Nếu đốt 0,1 mol A thì thể tích CO 2 (đktc) thu được là: 


Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hỗn hợp X gồm một anđehit đơn chức và một ancol đơn chức, cần 76,16 

lít O 2 (đktc) và tạo ra 54 gam H 2 O. Tỉ khối hơi của hỗn hợp X so với H 2 là: 

A. 32,4 B. 35,6 C. 28,8 D. 25,4 

Bài 10. Đốt cháy hoàn toàn 1,46 gam hỗn hợp 2 anđehit no, đơn chức đồng đẳng kế tiếp thu được 1,568 

lít CO 2 (đktc). CTPT của 2 anđehit là: 

A. CH 3 CHO và C 2 H 5 CHO. B. HCHO và CH 3 CHO. 

C. C 2 H 5 CHO và C 3 H 7 CHO. D. Kết quả khác. 


Bài 11. Hỗn hợp Y gồm 2 anđehit đồng đẳng kế tiếp. Đốt 2,62g hỗn hợp Y tạo 2,912 lít CO 2 (đktc) và 

2,34g H 2 O. Nếu cho 1,31g Y tác dụng với AgNO 3 dư (NH 3 ) được m gam Ag kết tủa. Công thức 2 

anđehit là: 

A. HCHO và C 2 H 4 O B. C 3 H 4 O và C 4 H 6 O 

C. C 2 H 4 O và C 3 H 6 O D. C 3 H 6 O và C 4 H 8 O 

Bài 12. X, Y, Z, T là 4 anđehit no hở đơn chức đồng đẳng kế tiếp, trong đó 

M = 2,4M . Đốt cháy hoàn 

toàn 0,1 mol Z rồi hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng dung 

dịch tăng hay giảm bao nhiêu gam? 

A. tăng 18,6 gam. B. tăng 13,2 gam. C. Giảm 11,4 gam. D. Giảm 30 gam. 

Bài 13. X là hỗn hợp gồm một ancol đơn chức no, mạch hở A và một anđehit no, mạch hở đơn chức B (A 

và B có cùng số cacbon). Đốt cháy hoàn toàn 13,4 gam X được 0,6 mol CO 2 và 0,7 mol H 2 O. Số nguyên 

tử C trong A, B đều là 

A. 1. B. 2. C. 3. D. 4. 

Bài 14. X là hỗn hợp gồm 1 rượu đơn chức no và một anđehit đơn chức no đều mạch hở và chứa cùng số 

nguyên tử cacbon trong phân tử. Đốt cháy hoàn toàn 4,02 gam X cần dùng 7,68 gam oxi và thu được 7,92 

gam CO 2 . Tìm công thức phân tử hai chất trong X? 

A. CH 4 O, CH 2 O B. C 2 H 6 O, C 2 H 4 O C. C 3 H 8 O, C 3 H 6 O D. C 4 H 10 O, C 4 H 8 O 

Bài 15. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm anđehit malonic, axetanđehit, etanđial và anđehit 

acrylic cần 0,975 mol H 2 O. Nếu cho m gam hỗn hợp X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong 

NH 3 thì thu được tối đa bao nhiêu gam Ag? 



Bài 16. Cho hỗn hợp M gồm anđehit X (no, đơn chức, mạch hở) và hiđrocacbon Y, có tổng số mol là 0,2 

(số mol của X nhỏ hơn của Y). Đốt cháy hoàn toàn M, thu được 8,96 lít khí CO 2 (đktc) và 7,2 gam H 2 O. 

Hiđrocacbon Y là: 

A. C 3 H 6 . B. C 2 H 4 . C. CH 4 . D. C 2 H 2 . 


T 

X 

Trang 2 













Bài 17. Hai chất hữu cơ X và Y, thành phần nguyên tố đều gồm C, H, O, có cùng số nguyên tử cacbon 

(M X < M Y ). Khi đốt cháy hoàn toàn mỗi chất trong oxi dư đều thu được số mol H 2 O bằng số mol CO 2 . 

Cho 0,1 mol hỗn hợp gồm X và Y phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu 

được 28,08 gam Ag. Phần trăm khối lượng của X trong hỗn hợp ban đầu là: 

A. 60,34% B. 78,16% C. 39,66% D. 21,84% 

Bài 18. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X gồm anđehit axectic, etyl axetat và ancol propylic thu được 20,24 

gam CO 2 và 8,64 gam nước. Phần trăm khối lượng của ancol propylic trong X là: 

A. 50% B. 83,33% C. 26,67% D. 12% 

Bài 19. Hai hợp chất X và Y là đồng đẳng kế tiếp, đều tác dụng với Na và làm mất màu nước brom. Khi 

đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol hỗn hợp X và Y thu được 5,376 lít CO 2 (đktc). Công thức cấu tạo tương ứng 

của X và Y là: 

A. HCOOCH 3 và HCOOC 2 H 5 B. HOCH 2 CHO và HOCH 2 CH 2 CHO 

C. HOCH 2 CH 2 OH và HOCH 2 CH 2 CH 2 OH D. HOCH 2 CH 2 CHO và HOCH 2 CH 2 CH 2 CHO 

Bài 20. X là hỗn hợp 2 anđehit đơn chức. Chia 0,12 mol X thành hai phần bằng nhau: 

- Đốt cháy hết phần 1 được 6,16 gam CO 2 và 1,8 gam H 2 O. 

- Cho phần 2 tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 được 17,28 gam bạc. 

X gồm 2 anđehit có công thức phân tử là 

A. CH 2 O và C 2 H 4 O. B. CH 2 O và C 3 H 6 O. C. CH 2 O và C 3 H 4 O. D. CH 2 O và C 4 H 6 O. 


Bài 21. Đốt cháy hoàn toàn 0,6 mol hỗn hợp E chứa ancol X; este đơn chức Y và anđehit Z (X, Y, Z 

đều no, mạch hở và có cùng số nguyên tử hiđro) có tỉ lệ mol tương ứng 3: 1: 2 thu được 24,64 lít CO 2 

(đktc) và 21,6 gam nước. Mặt khác, cho 0,6 mol hỗn hợp E trên tác dụng với dung dịch AgNO 3 dư 

trong NH 3 , đun nóng thu được m gam Ag. Giá trị m là: 

A. 64,8 gam. B. 97,2 gam. C. 86,4 gam. D. 108 gam. 

Bài 22. Hỗn hợp E chứa hai anđehit X, Y đều mạch hở, không phân nhánh và số nguyên tử C trong Y 

nhiều hơn X là 1. Hiđro hóa hoàn toàn 2,18 gam hỗn hợp E cần dùng 2,464 lít (đktc) khí H 2 (Xúc tác Ni, 

t o được F chứa 2 ancol tương ứng. Đốt cháy hoàn toàn F cần dùng 0,155 mol O 2 , thu được 2,464 lít CO 2 

(đktc). Nếu đun nóng 0,048 mol E với một lượng dư dung dịch AgNO 3 trong môi trường amoniac thì thu 

được m gam kết tủa. Giá trị của m gần giá trị nào nhất sau đây? 

A. 15,2. B. 17 C. 10. D. 12. 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm anđehit, axetilen, propanđial và vinyl fomat (trong đó số mol của etanđial và 

axetilen bằng nhau). Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X cần dùng vừa đủ V lít O 2 thu được 52,8 gam 

CO 2 . Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 0,1V lít hỗn hợp etan, propan cần 0,455V lít O 2 thu được a gam CO 2 . 

Tính A? 

A. 14,344 B. 16,28 C. 14,526 D. 16,852 

Bài 24. Hỗn hợp A gồm 2 chất hữu cơ A và B chỉ chứa các chức ancol và anđehit. A, B hơn kém nhau 

một nhóm chức. Thực hiện các thí nghiệm sau: 


Thí nghiệm 1: Lấy riêng A hoặc B đem đốt cháy đều được 

n 

n 

CO2 H2O 

Thí nghiệm 2: Lấy cùng số mol mỗi chất cho tác dụng với Na dư đều thu được V lít khí H 2 . 

Thí nghiệm 3: Cũng lượng ở thí nghiệm 2 cho tác dụng với H 2 thì cần 2V lít H 2 (đo ở cùng điều kiện). 





Trang 3 










Thí nghiệm 4: Thực hiện phản ứng oxi hóa 16,9 g hỗn hợp X (tỉ khối với H 2 là 33,8) bằng Ag 2 O/NH 3 để 

đưa anđehit thành axit thu được 32,4 g Ag. Sau đó thêm xúc tác để thực hiện phản ứng este hóa. Khối 

lượng este thu được tối đa là: 

A. 10 g B. 12 g C. 13 g D. 14 g 

Bài 25. Hỗn hợp X chứa 0,08 mol CH 3 CHO, 0,06 mol C 4 H 4 , 0,15 mol H 2 . Nung hỗn hợp X sau một 

347 

thời gian thì thu được hỗn hợp Y có tỉ khối so với H 2 là . Dẫn hỗn hợp Y qua dung dịch AgNO 3 / 

14 

NH 3 dư sau khi phản ứng hoàn toàn thu được 0,12 mol hốn hợp kết tủa A trong đó có một kết tủa chiếm 

5 

về số mol, hốn hợp khí B thoát ra sau phản ứng làm mất màu vừa đủ 0,06 mol dung dịch Br 2 . Khối 

6 

lượng kết tủa A gần nhất là: 

A. 15 B. 14,1 C. 16 D. 13,2 


Bài 26. Hỗn hợp X gồm 1 anđehit và 1 axit (số nguyên tử C trong axit nhiều hơn số nguyên tử C trong 

anđehit 1 nguyên tử). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được 8,064 lít CO 2 (đktc) và 2,88 gam nước. Mặt 

khác, cho toàn bộ lượng X trên vào dung dịch AgNO 3 /NH 3 thấy xuất hiện m gam kết tủa. Giá trị lớn nhất 

của m có thể là: 

A. 16,4 B. 28,88 C. 32,48 D. 24,18 

Bài 27. Hỗn hợp X gồm anđehit axetic, axit butiric, etilen glicol và axit axetic trong đó axit axetic chiếm 

27,13% khối lượng hỗn hợp. Đốt 15,48 gam hỗn hợp X thu được V lít CO 2 (đktc) và 11,88 gam H 2 O. hấp 

thụ V lít CO 2 (đktc) vào 400ml dung dịch NaOH x mol/l thu được dung dịch Y chứa 54,28 gam chất tan. 

Giá trị của x là: 

A. 2,4 B. 1,6 C. 2,0 D. 1,8 

Bài 28. Hỗn hợp A gồm 3 chất hữu cơ bền, no, hở X, Y, Z ( M M M 76) chứa C, H, O với số 

X Y Z 

nguyên tử O lập thành một cấp số cộng. Khi đốt cháy hoàn toàn X, Y, Z thu được tỉ lệ 

là 1; 1 và 2. Cho 1,9 mol hỗn hợp X, Y, Z (với 

n 

Y 

: n 8: 7) 

Z 

n 

: n 

CO2 H2O 

lần lượt 

đều tác dụng với lượng dư AgNO 3 trong 

NH 3 thu được 496,8 gam Ag. Phần trăm khối lượng của Y lớn nhất trong hỗn hợp A là: 

A. 51,37%. B. 26,64%. C. 36,58%. D. 42,93%. 

Bài 29. Đốt cháy hoàn toàn 46,9 gam hỗn hợp Y gồm RCH 3 ; RCH 2 OH (x mol); RCHO (x mol); RCOOH 

trong đó R là gốc hiđrocacbon cần 81,872 lít O 2 (đktc). Phản ứng tạo thành 3 mol CO 2 . Biết 46,9 gam Y 

có thể tham gia phản ứng cộng tối đa 1,5 mol Br 2 /CCl 4 , trong Y không có chất nào có quá 8 nguyên tử 

cacbon. Giá trị nào sau đây là phân tử khối của một chất trong Y: 

A. 82. B. 98. C. 92. D. 110. 

Bài 30. Cho m g hỗn hợp X gồm: CH 3 COOH, CH 2 (COOH) 2 , CH(COOH) 3 , CH 3 CHO, CH 2 (CHO) 2 trong 

đó O chiếm 58,62% về khối lượng tác dụng với dung dịch AgNO 3 / NH 3 dư, đun nóng nhẹ được 30,24 g 

Ag. Mặt khác, m g X tác dụng với dung dịch NaHCO 3 đư được V lít khí CO 2 (đktc). Đốt cháy hoàn toàn 

lượng X trên thì cần vừa đủ 1,705V lít khí O 2 (đktc). Giá trị gần nhất với V là: 


A. 2,86 B. 2,75 C. 3,12 D. 3,64 






Trang 4 


































n 0,3 mol, n 0,1 mol, n 0,2mol 

X Y Z 

21,6 2nH nH Số nguyên tử H của X, Y, Z là 

2O 

1, 2 

2O 

2.1, 2 

mol 4 

18 

n 0,6 

X là CH 3 OH, Y là HCOOCH 3 , Z là CH 

4-n 

(CHO) 

n 

 

 

24,64 

nCO 

0,3 2.0,1 ( n 1).0, 2 1,1mol n 2. 

2 

22, 4 

Có 

n 2n 4n 2.0,1 4.0,2 1mol 

Ag HCOOCH3 CH2 ( CHO) 

2 


m 108.1 108gam 

Ag 



X, Y mạch hở, không phân nhánh nên số chức –CHO tối đa là 2. 

E 





Trang 5 










 

n 

H2 

2, 464 

0,11mol 

22, 4 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: m 2,18 2.0,11 2,4g 

m m m m m 2, 4 32.0,155 44.0,11 2,52g 

F O2 CO2 H2O H2O 

n 0,14mol n n n 0,14 0,11 0,03mol 

H2O F H2O CO2 

nCO 

0,11 

2 

Số nguyên tử C trung bình của F 3,67 

n 0,03 

X xó 3 nguyên tử C, Y có 4 nguyên tử C. 

F 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: n 

( ) 

2.0,11 0,14 2.0,155 0,05mol 

Số nhóm chức –OH trung bình của 

Có 1 ancol đơn chức, 1 ancol 2 chức. 

F 

O F 

nO ( F ) 0,05 

F 1,67 

n 0,03 

Đặt số mol của anđehit đơn chức là x, anđehit 2 chức là y (trong 0,03 mol X) 

x y 0,03 x 

0,01 

 

 

x 2y 0,05 y 

0,02 

Trong 0,048 mol X chứa: 0,016 mol anđehit đơn chức, 0,032 mol anđehit 2 chức. 

(2.0,016 4.0,032).108 17,28g 

m Ag 




X gồm: OHC-CHO, C 2 H 2 , CH 2 (CHO) 2 , HCOOCH=CH 2 . 

CTPT các chất là: C 2 H 2 O 2 , C 2 H 2 , C 3 H 4 O 3 . 

n 

n 

C2H2O2 C2H2 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp gồm C 2 H 2 O (x mol), C 3 H 4 O 2 (y mol) 

n x 2y 

 

n 

H2O 


O2 

1, 2mol 

0,12 mol (C 2 H 6 , C 3 H 8 ) + 0,546 mol O 2 → a g CO 2 

Có n n n 0,12mol 

(1) 

H2O CO2 

ankan 

F 

52,8 

x 2y 2nO 

x 2y 

2. 

2 

44 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O: n 2.0,546 2n 

(2) 


 

Từ (1), (2) suy ra 

H2O 

CO2 

nCO 

0,324mol a 44.0,324 14, 256g 

2 

 

 

nH 0,444 

2O 

mol 







Trang 6 










 

Thí nghiệm 1: Đốt chát hoàn toàn A hoặc B đều được 

A, B độ bội liên kết k = 1 (có tối đa 1 nhóm –CHO). 

Thí nghiệm 2: 


Na 

 

x mol A V (1) H 

 

Na 

x mol B V (1) H 

 

x mol A 

 

x mol B 

2 V (1) H2 

 

2 V (1) H2 

 

Chứng tỏ A, B đều có 1 nhóm –OH. 

2 

2 

n 

n 

CO2 H2O 

Mà A, B hớn kém nhau 1 nhóm chức nên A có 1 chức –OH và 1 chức –CHO, B có 1 chức –OH và 1 

nối đôi C=C. 

Đặt CTTQ của A là HCOCnH2nCHO (a mol), của B là CmH2m-1OH 

(b mol) 

Thí nghiệm 4: M 2.33,8 67,6 

 

16,9 

nX 

a b 0, 25mol 

 

67,6 

a 

0,15 

 

 

32, 4 

b 0,1 

nAg 

2a 0,3mol 

 

108 

(14n 46).0,15 (14m 16).0,1 16,9g 

0,15n 0,1m 0,6 n 2, m 3 

X 

CTPT của A là HOC 2 H 4 CHO, của B là C 3 H 5 OH. 

M 90 58 19 130 m 130.0,1 13g 

 

este 

este max 



Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: mY mX 

m 44.0,08 52.0,06 2.0,15 6,94g 

Y 

6,94 

nY 

0,14mol 

347 .2 

14 

nH n 0,06 0,06 0,15 0,14 0,15mol 

2 phan ung X 

nY 

 

H 2 phản ứng hết. 

Kết tủa A gồm Ag, AgC CCH CH 

2, AgC CCH2CH3 

Có 5 .0,12 0,1 0,06 Chứng tỏ có 0,1 mol Ag (tạo bởi 0,05 mol CH 3 CHO dư). 

6 

Đặt số mol của AgC CCH CH , AgC CCH CH lần lượt là a, b 


a b 0,12 0,1 0,02mol 

2 2 3 

Áp dụng định luật bảo toàn liên kết π có: 0,08 3.0,06 0,15 0,06 3a 

2b 

3a 

2b 

0,05 

Từ (1) và (2) suy ra a b 0,01 

(1) 

(2) 





Trang 7 







mket tua 

108.0,1159.0,01161.0,01 14g 








Đặt số mol của anđehit và axit lần lượt là a, b. 

 

8,064 2,88 

nCO 

0,36 mol, n 0,16 

2 H2O 

mol 

22, 4 18 

nCO 

0,36 

2 


n 0,1 

Anđehit có 3 nguyên tử C, axit có 4 nguyên tử C. 

a b 0,1 a 

0,04 

 

 

3a 4b 0,36 b 

0,06 

Đặt số nguyên tử H trong anđehit và axit lần lượt là x, y. 

0,04x 0,06y 2.0,16 0,32 2x 3y 

16 

x 2, y 4. 

Công thức của anđehit có dạng: 

X 

C3H2O m, của axit có dạng: C4H4On 

CTPT của anđehit là C3H2O (CTCT: CH C CHO) 

 

Để m lớn nhất thì axit cũng có phản ứng với AgNO 3 /NH 3 tạo kết tủa Axit có nối 3 đầu mạch 

CTCT của axit là CH CCH2COOH 

Giá trị lớn nhất của 

m m m m 

 

AgCCCOONH4 Ag AgC C CH2OONH4 

= 194.0,04 + 108.2.0,04 + 208.0,06 = 28,88 gam 



X: CH 3 CHO, C 3 H 7 COOH, C 2 H 4 (OH) 2 , CH 3 COOH. 

Đốt 15,48 gam X → 0,66 mol H 2 O. 

27,13%.15,48 

nCH 0,07 

3COOH 

 

mol 

60 

m m m 15,48.(100% 27,13%) 11,28gam 

Vì 

CH3CHO C3H7COOH 

C2H4 ( OH ) 2 

M = 2M CH CHO 

C3H7COOH 3 

và y mol C 2 H 4 (OH) 2 . 

 

nên coi hỗn hợp còn lại tương đương với hỗn hợp gồm A gồm x mol CH 3 CHO 


Đốt cháy 0,07 mol CH 3 COOH được 0,14 mol H 2 O 

Đốt cháy hỗn hợp A thu được số mol H2O là: 0,66 – 0,14 = 0,52 mol 

2x 3y 0,52mol x 

0, 2 

 

 

44x 62y 11, 28gam y 

004 





Trang 8 










Tổng số mol CO 2 thu được khi đốt cháy X = 2.0,2 + 2.0,04 + 2.0.07 = 0,62 mol 

m 

 

 

m 

Na2CO3 

max 

NaHCO3 

max 

106.0,62 65,72gam 

54,28 

84.0,62 52,08gam 

54,28 

Chứng tỏ dung dịch Y chứa Na 2 CO 3 và NaHCO 3 . 

 

nNa 2CO n 0,62 0,1 

3 NaHCO 

mol 

3 nNa2CO 

mol 

3 

 

 

 

106nNa 84 54,28 0,52 

2CO n 

3 NaHCO 

gam n 

3 

NaHCO 

mol 

3 

0,72 

nNaOH 

2.0,1 0,52 0,72mol x 1,8M 

0,4 



X, Y, Z đều tác dụng với dung dịch AgNO 3 trong NH 3 

X, Y, Z có chức –CHO. 

Mà 

M M M 76 

X Y Z 

Đặt CTTQ của X, Y, Z là CxH yOz 

nên X, Y, Z có tối đa 2 chức –CHO. 

76 12 1 

12x y 16z 76 z 3,9375 

16 

X, Y, Z có số nguyên tử O là 1, 2, 3 X là HCHO. 

Nếu z 3 12x y 28 x 2, y 2 

CTPT là C 2 H 2 O 3 (CTCT: OHC-COOH) (là chất Z). 

Y có 2 nguyên tử O, M 74 

Đốt cháy Y cho 

n 

n 

Y 

CO2 H2O 

1 

Y có thể có CTPT là : CH 2 O 2 , C 2 H 4 O 2 

Y có 1 nhóm –CHO. 

 

Xét 1,9 mol hỗn hợp A gồm a mol X, 8b mol Y và 7b mol Z 

a 8b 7b 

1,9 

 

a 

0,4 

 

496,8 

n 4 16 14 4,6 b 0,1 

Ag a b b mol 

 

108 

Y có phần trăm khối lượng lớn nhất khi phân tử khối lớn nhất Y có CTPT là C 2 H 4 O 2 

(CTCT: HOCH 2 CHO hoặc HCOOCH 3 ) 

60.0,8 

% mY 

 

.100% 42,93% 

30.0,4 60.0,8 74.0,7 








Trang 9 










 

RCH 3: y mol 

RCH2OH: x mol 

Y: 

RCHO: x mol 

 

RCOOH: z mol 

46,9 g Y + 3,655 mol O 2 → 3 mol CO 2 . 


n 

H2O 

1,77mol 


2x 2z 2.3 1,77 2.3,655 0,46mol 

m 

H2O 

46,9 g Y + tối đa 1,5 mol Br 2 : n 1,5 

x z 1,73 

Độ bội liên kết trung bình của Y: 

 

Có 

CO2 H2O Y Y 

n 

k 

n 

n n ( k 1) n n n 3 1,77 

1,731,23 0,5 

n Y 

nCO 

3 

2 

Số nguyên tử C trung bình 6 

n 0,5 

Y 

 

Y 

46,9 32.3,655 44.3 31,86g 

4 chất đều có 6 nguyên tử C hoặc có ít nhất 1 chất có 7 nguyên tử C (vì số nguyên tử C nhỏ hơn 8). 

nBr 

1,5 

2 

Số liên kết π trong R 3 

n 0,5 

Y 

4 chất có CTPT là: C 6 H 6 (M=80), C 6 H 8 O (M=96), C 6 H 6 O (M=94), C 6 H 6 O 2 (M=110) 

Hoặc có 1 chất là: C 7 H 10 (M=94)/ C 7 H 10 O (M=110)/ C 7 H 8 O (M=108)/ C 7 H 8 O 2 (M=124) 

Kết hợp đáp án suy ra phân tử khối của 1 chất trong Y là 110 



Quy đổi X tương đương CH 

4-x-y 

(COOH) 

x 

(CHO) y 

(a mol) 

16.(2 x y) 

% mO 

.100% 58,62% (1) 

16 44x 

28y 

 

 

 

Có 

1 1 30, 24 

ay n 

CHO 

nAg 

. 0,14mol 

2 2 108 

V 

ax = n 

-COOH 

= n 

CO 2 

= mol 

22,4 

Đốt cháy m g X được: 

nCO 

( x y 1) 

a 

2 

 

 

nH 2 

2O 

a 



2ax ay 2.1,705ax 2.( x y 1) a 2a 

3,41x 

y 4 





Trang 10 










 

Từ (1) và (2) suy ra: 

V 22,4.0,151 3,3824 



x 

1,61 

ax 0,151 

y 

1, 49 






Trang 11 










DẠNG 2: PHẢN ỨNG TRÁNG BẠC (CỦA ANĐEHIT) 

1. Anđehit no, đơn chức, mạch hở có CTTQ là C H CHO hay C H 

n 2n 1 

m 2m 

2. Axetilen và ankin có liên kết đầu mạch hoặc hidrocacbon có liên kết đầu mạch tác dụng với 

AgNO / NH cho kết tủa vàng còn anđehit cho Ag 

3 3 

nAg 

3. Dựa vào phản ứng tráng gương: 2x x là số nhóm chức anđehit. 

n 

andehit 

+ 1 mol anđehit đơn chức (R-CHO) cho 2 mol Ag. 

+ Trường hợp đặc biệt: H CH O phản ứng Ag 

2O tạo 4 mol Ag và %O 53,33% 

4. Nếu có hỗn hợp hai anđehit tham gia phản ứng tráng gương mà cho 

O 

n 

Ag 

2 4 

Một trong hai anđehit là HCHO hoặc anđehit 2 chức và anđehit còn lại là đơn chức. 


Bài 1. Cho 0,1 mol anđehit X tác dụng với lượng dư AgNO3 

(hoặc Ag 

2O ) trong dung dịch NH3 

, đun 

nóng thu được 43,2 gam Ag. Hiđro hóa X thu được Y, biết 0,1 mol Y phản ứng vừa đủ với 4,6 gam Na. 

Công thức cấu tạo thu gọn của X là 

n 

andehit 

CH CHO. 

A. HCHO. B. OHCCHO. C. 

3 

D. CH3CH OH CHO. 

Bài 2. Cho m gam anđehit X tác dụng với AgNO3 

dư, trong NH3 

đun nóng, đến phản ứng hoàn toàn thu 

được dung dịch Y và 86,4 gam Ag. Giá trị nhỏ nhất của m là: 

A. 6 gam. B. 3 gam. C. 12 gam. D. 17,6 gam. 

Bài 3. Hỗn hợp X gồm 2 anđehit no đơn chức là đồng đẳng kế tiếp. Lấy 8,9 gam hỗn hợp X cho phản ứng 

với dung dịch AgNO3 

tan trong NH3 

dư tạo 86,4g Ag kết tủa. Công thức phân tử của 2 anđehit là: 

A. HCHO và CH3CHO B. CH3CHO và C2H5CHO 

C. C2H5CHO và C3H7CHO 

D. Kết quả khác. 

Bài 4. Hai hợp chất hữu cơ X và Y là đồng đẳng kế tiếp, đều tác dụng với Na và có phản ứng tráng bạc. 

Biết phần trăm khối lượng oxi trong X,Y lần lượt là 53,33% và 43,24%. Công thức cấu tạo của X và Y 

tương ứng là: 

A. HOCH2CHO và HOCH2CH2CHO B. HOCH2CH2CHO và HOCH2CH2CH2CHO 

C. HCOOCH3 

và 

2 3 

D. HOCH CH3 

CHO và HOOCCH2CHO 

HCOOCH CH 

Bài 5. Cho hỗn hợp HCHO và H2 

đi qua ống đựng bột Ni nung nóng. Dẫn toàn bộ hỗn hợp thu được sau 

phản ứng vào bình nước lạnh để ngưng tụ hơi chất lỏng và hòa tan các chất có thể tan được, thấy khối 

lượng bình tăng 11,8g. Lấy dung dịch trong bình cho tác dụng với dung dịch 

21,6g Ag. Khối lượng CH3OH tạo ra trong phản ứng hợp H2 

của HCHO là: 

AgNO / NH 

A. 8,3g B. 9,3g C. 10,3g D. 1,03g 

3 3 

thu được 


Bài 6. Cho hỗn hợp gồm 0,1 mol HCOOH và 0,2 mol HCHO tác dụng hết với dung dịch AgNO 

3 

/ NH3 

dư thì khối lượng Ag thu được là 






Trang 1 










Bài 7. Cho m gam hỗn hợp etanal và propanal phản ứng hết với lượng dư dung dịch AgNO3 

trong NH3 

. 

Thu được 43,2 gam Ag và dung dịch chứa 17,5 gam muối amoni của hai axit hữu cơ. Giá trị của m là 

A. 9,5 B. 10,9 C. 14,3 D. 10,2 

Bài 8. Cho 13,6g một anđehit X tác dụng vừa đủ với 300ml dung dịch 

Biết 

dX/O 2 

2,125. 

CTCT của X là: 

 

AgNO 2M NH 

3 3 

A. CH3CH2CHO B. CH 

2 

CH CH CH2CHO 

C. CH3 

CH CH CHO 

D. CH C CH2 

CHO 

Bài 9. Cho 1,97g fomon tác dụng với dung dịch 

AgNO / NH 

3 3 

 

được 43,2g Ag. 

dư, sau phản ứng thu được 10,8 gam Ag. 

Nồng độ % của anđehit fomic là giá trị nào dưới đây (coi nồng độ của axit fomic trong fomon là không 

đáng kể)? 

A. 38,071% B. 76,142% C. 61,929% D. 23,858% 

Bài 10. Hiđrat hóa 5,2g axetilen với xúc tác 

HgSO 4 

trong môi trường axit, đun nóng. Cho toàn bộ các 

chất hữu cơ sau phản ứng vào một lượng dư dung dịch AgNO3 

trong NH3 

thu được 44,16g kết tủa. Hiệu 

suất phản ứng hiđrat hóa axetilen là: 

A. 80% B. 70% C. 92% D. 60% 


Bài 11. 17,7g hỗn hợp X gồm 2 anđehit đơn chức phản ứng hoàn toàn với dung dịch 

AgNO3 

trong NH3 

(dùng dư) được 1,95 mol Ag và dung dịch Y. Toàn bộ Y tác dụng với dung dịch HCl dư được 0,45 mol 

CO 2 

. Các chất trong hỗn hợp X là: 

A. C2H3CHO và HCHO B. C2H5CHO 

và HCHO 

C. CH3CHO và HCHO D. C2H5CHO và CH3CHO 

Bài 12. Cho m gam hỗn hợp X gồm 2 ancol no, đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng tác dụng với 

CuO dư nung nóng, thu được một hỗn hợp rắn Z và một hỗn hợp hơi Y có tỉ khối hơi so với là 13,75. 

Cho toàn bộ Y phản ứng với một lượng dung dịch AgNO3 

trong NH3 

đun nóng sinh ra 64,8g Ag. Giá trị 

của m 

A. 7,8 B. 8,8 C. 7,4 D. 9,2 

Bài 13. Cho m gam hỗn hợp X gồm HCOOCH CH 2 

, CH3COOH , OHCCH2CHO 

phản ứng với lượng 

dư dung dịch AgNO3 

trong NH3 

đun nóng, thu được 54 gam Ag. Mặc khác, nếu cho m gam X tác dụng 

với Na dư thu được 0,28 lít 

H 2 

(đktc). Giá trị của m là: 

A. 19,5 B. 9,6 C. 10,5 D. 6,9 

Bài 14. Oxi hóa anđehit X đơn chức bằng 

O 2 

(xúc tác thích hợp) với hiệu suất phản ứng là 75% thu được 


hỗn hợp Y gồm axit cacboxylic tương ứng và anđehit dư. Trung hòa axit trong hỗn hợp Y cần 100ml 

dung dịch NaOH 0,75M rồi cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 5,1 gam chất rắn khan. Nếu cho hỗn 

hợp Y tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO3 

trong NH3 

dư, đun nóng thì thu được khối lượng Ag là 


H 2 





Trang 2 










Bài 15. Cho 0,996g hỗn hợp 2 anđehit X, Y no, đơn chức kế tiếp nhau 

dụng hết với dung dịch 

AgNO 

3 

/ NH3 

 

 

M M ,n : n 2 : 3 

X Y X Y 

tạo 3,24g Ag. Công thức phân tử của 2 anđehit là: 

A. CH3CHO và HCHO B. CH3CHO và C2H5CHO 


D. A hoặc B 

Bài 16. Chia hỗn hợp X gồm 2 anđehit đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau thành 2 phần bằng nhau. 

- Phần 1 cho tác dụng hoàn toàn với AgNO / NH tạo 10,8g Ag và hỗn hợp chứa 2 muối amoni của 2 

axit hữu cơ. 

H 2 

3 3 

- Phần 2 cho tác dụng với dư có Ni xúc tác được 2,75g hai ancol. 

Công thức hai phân tử của 2 anđehit là: 

A. CH3CHO và C2H5CHO B. C2H5CHO và C3H7CHO 


D. Không đủ dữ kiện. 

Bài 17. Hỗn hợp X gồm hai anđehit đơn chức, mạch hở. Cho 1,98g X (có số mol 0,04) tác dụng với dung 

dịch AgNO3 

dư trong NH3 

thu được 10,8g Ag. Lấy m gam X tác dụng vừa đủ với 0,35 gam H2 

. Giá trị 

của m là: 

A. 4,95 B. 6,93 C. 5,94 D. 8,66 

Bài 18. Cho 8,04g hỗn hợp hơi gồm CH3CHO và C2H2 

tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO 

3 

/ NH3 

thu được 55,2 gam kết tủa. Cho kết tủa này vào dung dịch HCl dư, sau khi kết thúc phản ứng còn lại m 

gam chất không tan. Giá trị của m là: 

A. 61,67 B. 55,2 C. 41,69 D. 61,78 

Bài 19. Hỗn hợp X gồm 1 anđehit và một ankin có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy hoàn toàn a(mol) 

hỗn hợp X thu được 3a (mol) CO2 

và 1,8a (mol) H2O 

. Hỗn hợp X có số mol 0,1 tác dụng được với tối 

đa 0,14 mol AgNO3 

trong NH3 

(điều kiện thích hợp). Số mol của anđehit trong 0,1 mol hỗn hợp X là 

A. 0,03 B. 0,04 C. 0,02 D. 0,01 

Bài 20. Hỗn hợp X gồm một anđehit mạch hở và một hiđrocacbon mạch hở có số mol bằng nhau. Đốt 

cháy hoàn toàn 0,3 mol hỗn hợp X thu được 0,6 mol 

tác dụng với dung dịch 

AgNO / NH 

3 3 

CO 2 

dư thì khối lượng kết tủa thu được là: 

tác 

và 0,3 mol nước. Nếu cho 0,5 mol hỗn hợp X 

A. 168gam B. 114gam C. 108gam D. 162gam 


Bài 21. Hỗn hợp gồm 2 anđehit đơn chức X và Y được chia thành 2 phần bằng nhau 

- Phần 1: Đun nóng với dung dịch AgNO / NH dư thì tạo 10,8g Ag. 

3 3 

- Phần 2: oxi hóa tạo thành 2 axit tương ứng, sau đó cho 2 axit này phản ứng với 250ml dung dịch 

NaOH 0,26M được dung dịch Z. Để trung hòa lượng NaOH dư trong dung dịch Z cần dùng đúng 100ml 

dung dịch HCl 0,25M. Cô cạn dung dịch Z rồi đem đốt cháy chất rắn thu được sau khi cô cạn được 3,52g 


CO2 

và 0,9 g H2O 

CTPT của 2 anđehit là: 

A. CH2O và C3H6O B. CH2O và C3H4O 


Trang 3 













C. C2H4O và C3H6O D. C2H4O và C3H4O 

Bài 22. Ba chất hữu cơ X, Y, Z đều chứa C, H, O (biết 50 M M M ). Cho hỗn hợp M gồm X, Y, 

X Y Z 

Z trong đó số mol chất X gấp 4 lần tổng số mol của Y và Z. Đốt cháy hoàn toàn a gam M được 13,2 gam 

CO2 

. Mặc khác, a gam M tác dụng với KHCO3 

dư được 0,04 mol khí. Nếu cho a gam M tác dụng với 

AgNO 

3 

/ NH3 

nào sau đây? 

dư được 56,16 gam Ag. Phần trăm khối lượng của Y trong hỗn hợp M gần nhất với giá trị 

A. 22,5 B. 67,5 C. 74,5 D. 16,0 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm etanol, propan-1-ol, butan-1-ol và pentan-1-ol, oxi hóa không hoàn toàn 1 lượng 

X bằng CuO nung nóng, sau một thời gian thu được H O và hỗn hợp Y gồm 4 anđehit tương ứng và 4 

ancol dư. Đốt cháy hoàn toàn Y cần dùng vừa đủ 1,875 mol O2 

, thu được H2O và 1,35 mol CO2 

. Mặt 

khác, cho toàn bộ lượng Y trên phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO3 

trong NH3 

, đun nóng. Sau khi 

các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được m gam Ag. Biết rằng hiệu suất oxi hóa các ancol là như nhau. 

Giá trị của m là 

A. 43,2 B. 64,8 C. 32,4 D. 27,0 

Bài 24. Chia m gam một anđehit mạch hở thành 3 phần bằng nhau: 

H 2 

- Khử hoàn toàn phần 1 cần 3,36 lít (đktc) 

- Phần 2 thực hiện phản ứng cộng với dung dịch Brom có 8g Br 2 

tham gia phản ứng. 

- Phần 3 cho tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO / NH thu được x gam Ag: 

Giá trị của x: 

2 

3 3 

A. 21,6g B. 10,8g C. 43,2g D. Kết quả khác 

Bài 25. Cho hỗn hợp gồm x mol axetilen và y mol anđehit axetic tác dụng với lượng dư dung dịch 

AgNO / NH 

3 3 

, thu được hỗn hợp chất rắn. Nếu cho hỗn hợp chất rắn này tác dụng với lượng dư dung 

dịch HCl thì thu được a lít một khí thoát ra và còn lại một chất rắn. Nếu hòa tan hết lượng chất rắn còn lại 

này bằng dung dịch 

HNO 3 

loãng thì thu được b mol khí NO duy nhất. Các phản ứng xảy ra hoàn toàn, 

các khí đo ở cùng điều kiện thể tích, áp suất. Nếu a = 3b thì biểu thức liên hệ giữa x và y là (giả sử 

axetilen không phản ứng với nước): 

A. x=3y B. x=y C. 2x=3y D. x=2y 


Bài 26. X, Y là hai hiđrocacbon đồng đẳng, liên tiếp; Z là anđehit; T là axit cacboxylic: X, Y, Z, T đều 

là mạch hở và T,Z đơn chức. Hiđro hóa hết hỗn hợp H gồm X,Y,Z,T cần đúng 0,95 mol 

H 2 

, thu được 

24,58 gam hỗn hợp N. Đốt cháy hết N cần đúng 1,78 mol . Mặt khác, cho N tác dụng hết với Na (dư), 

sau phản ứng thu được 3,92 lít khí 

dung dịch 

là: 

AgNO 

3 

/ NH3 

H 2 

O 2 

(đktc) và 23,1gam muối. Nếu cho H tác dụng hết với lượng dư 


thì được p gam kết tủa. Biết số mol T bằng 1/6 số mol hỗn hợp H. Giá trị của p 

A. 176,24 B. 174,54 C. 156,84 D. 108,00 

Bài 27. Hỗn hợp X gồm CH3CHO, OHC CHO, OHC CH2 CHO, HO CH2 CH2 

OH, 





Trang 4 










 

OHC CH OH CH OH CHO . Cho 0,5 mol X tác dụng hết với AgNO 

3 

/ NH3 

dư thu được 151,2 

gam Ag. Mặt khác, hiđro hóa hoàn toàn 0,5 mol X rồi lấy sản phẩm cho tác dụng với K dư thu được 

12,32 lít (đktc). Đốt cháy hoàn toàn a gam X cần 58,24 lít (đktc) và sinh ra 114,4 gam CO . Giá 

trị a gần nhất với: 

H2 

O2 

2 

A. 70,25 B. 70,50 C. 80,00 D. 80,50 

Bài 28. X là hỗn hợp gồm 

HOOC COOH, OHC COOH, OHC C C CHO, OHC C C COOH; Y là axit cacboxylic no, 

đơn chức, mạch hở. Đun nóng m gam X với lượng dư dung dịch AgNO3 

trong NH3 

, thu được 23,76 gam 

Ag. Nếu cho m gam X tác dụng với NaHCO3 

dư thì thu được 0,07 mol CO2 

. Đốt cháy hoàn toàn hỗn 

hợp gồm m gam X và m gam Y cần 0,805 mol , thu được 0,785 mol CO . Giá trị của m là: 

O2 

2 

A. 8,8 B. 4,6 C. 6,0 D. 7,4 

Bài 29. Hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ mạch hở A và B, trong phân tử đều chứa C,H,O và có số nguyên 

tử hiđro gấp đôi số nguyên tử cacbon. Nếu lấy cùng số mol A hoặc B phản ứng hết với Na thì đều thu 

được V lít . Còn nếu hiđro hóa cùng số mol A hoặc B như trên thì cần tối đa 2V lít H (các thể tích khí 

H2 

2 

đo trong cùng điều kiện). Cho 22,8g X phản ứng với Na dư, thu được 3,92 lít (đktc). Mặt khác, 22,8 

gam X phản ứng với dung dịch AgNO3 

dư trong NH3 

thu được 43,2g Ag. Nếu đốt cháy hoàn toàn 22,8 

gam X thì cần V lít (đktc) 

O 2 

. Giá trị của V gần nhất với: 

A. 26 B. 30 C. 28 D. 32 

Bài 30. Hỗn hợp X chứa 5 hợp chất hữu cơ no, mạch hở, có số mol bằng nhau, (trong phân tử chỉ chứa 

nhóm chức –CHO hoặc –COOH). Chia X thành 4 phần bằng nhau: 

- Phần 1 tác dụng vừa đủ 0,896 lít (đktc) trong Ni,t o . 

- Phần 2 tác dụng vừa đủ 400ml dung dịch NaOH 0,1M. 

- Đốt cháy hoàn toàn phần 3 thu được 3,52 gam CO 2 

. 

H 2 

- Phần 4 tác dụng với AgNO3 

dư trong NH3 

đun nóng đến phản ứng hoàn toàn thu được m gam Ag. 


A. 17,28 B. 8,64 C. 10,8 D. 12,96 












H 2 





Trang 5 
























Bài 21: Giải 

 

10,8 

Phần 1: nAg 

0,1mol 

108 

Phần 2: n 

NaOH 

nHCl nX,Y nX,Y 

0,25.0,26 0,1.0,25 0,04mol 

nAg 

0,1 

2 4 Chứng tỏ có 1 anđehit là HCHO (gọi là X). 

n 0,04 

 

X,Y 

nX nY 0,04mol nX 

0,01mol 

 

 

4nX 2nY 0,1mol nY 

0,03mol 

3,52 1 

nCO 0,08mol, n 

2 Na2CO n 

3 X,Y 

0,02mol 

44 2 

0,08 0,02 0,01.1 

Số nguyên tử C của Y 

3 

0,03 

0,9 

nH2O 

0,05mol 

18 

0,05.2 0,01.1 

Số nguyên tử H của Y 1 4 

0,03 

CTPT của Y là C H OCTCT : CH CHCHO 

3 4 2 



Nhận xét: 50 M M M nên M không chứa HCHO. 

 

Có 

X Y Z 


 

13,2 

nCO 

0,3mol 

2 

44 

 

n 0,04mol n 0,04mol n n n 

 

56,16 

nAg 

0,52mol nCHO 

0,26mol 

108 

 

HCO 

COOH CO 

3 

2 CHO COOH 





Trang 6 










Chứng tỏ M chỉ chứa nhóm –CHO và –COOH và không có gốc RH. 

Vậy M gồm 

 

 

 

 

 

 

X : OHC 

CHO x mol 

 

Y : OHC 

COOH y mol 

 

Z : HOOC 

COOH z mol 

 

 

x 4 y z x 0,12 

 

 

nCO 2 

2x 2y 2z 0,3mol y 0,02 

 

2x y 0,26mol z 0,01 

74.0,02 

%m Y 

.100% 15,85% 

74.0,02 58.0,12 90.0,01 

 

Gần với giá trị 16% nhất. 



Cách 1: 

Đặt công thức chung cho X là CnH2n 1OH 

o 

t 

n 2n 1 

n 2n 

 

2 

C H OH CuO C H O Cu H O 

3n 

CnH2n 2OH O2 nCO2 n 1H2O 

2 

3nx 

x 

nx 

2 

3n 1 

CnH2nO O2 nCO2 nH2O 

2 

3n 1 

y y ny 

2 

3n 3n 1 

nO 

x y 1,875mol y 0,3 

2 

2 2 

 

nx 0,3n 1,35 

nCO 

nx ny 1,35mol 

 

 

2 

n 2y 0,6mol m 108.0,6 64,8gam 

Ag 

Cách 2: 

Đặt công thức chung cho X là CnH2n 1OH 

o 

t 

n 2n 1 

n 2n 

 

2 

C H OH CuO C H O Cu H O 

CO :1,35 mol 

C H O : y mol 

 

C H O H O : .1,35 y 

n 

2 

y mol CuO n 2n 1,875 

mol O2 

CnH2n 2O : x mol 

y mol H 

n 1 

2O 

n 2n 2 d 

2 

Suy ra: 

y CO 

1,875 mol O 

2 

:1,35mol 

 

2 

2 

CnH2n 2O : x mol n 1 

H2O : .1,35mol 

n 


1,35 

x nH2O 

nCO 

mol 

2 

n 






Trang 7 










1,35 y n 1 

2. 1,875 2.1,35 .1,35 

n 2 

n 

y 0,3 n 2y 0,6mol m 108.0,6 64,8g 

Ag 



Gọi công thức của anđehit là: C H CHO z mol 

Phần 1: 

Ag 

n 2n 2m2a m 

Ni,t o 

 

 

m 

 

z mol za m mol 

 

C H CHO a m H C H CH OH 

n 2n 2 m 2a 2 n 2n 2 m 2 

z. a m 0,15 1 

Phần 2: 

 

 

CnH2n 2m2a CHO aBr 

m 2 

CnH2n 2m2aBr2a 

CHO 

z mol za mol 

8 

nBr 2 

za 0,05mol 2 

160 

Từ (1) và (2) suy ra zm=0,1 

Phần 3: 

 

 

CnH2n 2m2a CHO 2m Ag 

m 

z mol 

2m mol 

n 2zm 2.0,1 0,2 mol x=108.0,2=21,6g 

Ag 



Khí thoát ra là C H a lít khí tương ứng với x mol khí. 

2 2 

Chát rắn còn lại là AgCl và Ag. 

Áp dụng định luật bảo toàn electron có: nAg 3n 

NO 

2y 3n 

NO 

1,5b lít khí NO tương đương y mol khí 

Nếu a= 3b thì x=2y 




Quy đổi hỗn hợp N: 

N gồm: 2 ankan, 1 ancol no đơn chức, 1 axit no đơn chức. 

1 1 

Mà nT nH n 

N 

6 6 

Quy đổi N tương đương với hỗn hợp gồm C H O 5a mol 

và 

n 2n 2 x 

CmH2mO2 

a mol 

14n 2 16x .5a 14m 32a 24,58 1 

 

Xác định công thức ancol và axit trong N, số mol mỗi chất 

3n 1 

x 

o 

C t 

nH2n 2Ox O2 nCO2 n 1 

H2O 

2 

3m 2 

o 

t 

CmH2mO2 O2 mCO2 mH2O 

2 

 


 

m 

m 





Trang 8 










3n 1 

x 3m 2 

n 

O 2 

.5a a 1,78 2 

2 2 

N Na d 0,175 mol H 23,1g muèi 

 

2 

x a 

n 

H 2 

.5a 0,175mol 5xa 0,35 a 3 

2 2 

 

Thay (3) vào (1) được: 14a 5n m 

26a 18,98 

Thay (3) vào (2) được: 

3a. 5n m 4a 3,91 

Chia 2 vế trên cho nhau, giải phương trình được: 5n m 11,7 

a 0,1 

1 1 

n n n 0,175mol n 0,35 0,1 0,25mol 

2 2 

 

H2 

ancolN axit N ancolN 

 

muoi ancol 

 

m M 22 .0,25 14m 54 .0,1 23,1g 

0,25M 1,4m 12,2 M 32 CH OH ,m 3 

n 1,74 

ancol ancol 3 

Xác định công thức ankan và số mol mỗi ankan: 

Ta có: n 0,6 0,35 0,25mol n 0,5 0,25 0,25mol 

ankan 

C ankan.0,25 1.0,25 1,74 C ankan 2,48 

 

0,5 

2 ankan là C H và C3H8 

 

2 6 

CH3OH 

 

nC2H n 

6 C3H 0,25mol 

8 nC2H 

0,13mol 

6 

 

 

 

2nC2H 3n 

6 C3H 2,48.0,25 n 

8 

C3H 

0,12mol 

8 

Xác định thành phần của H: 

Vậy N gồm: 0,13 mol C2H6 

, 0,12 mol C3H8 

, 0,25 mol CH3OH , 0,1 mol C2H5COOH 

H 0,95 mol H N 

 

2 

H chứa: 0,13 mol C H , 0,12 mol CH CCH3 

, 0,25 mol HCHO , 0,1 mol CH CCOOH 

 

2 2 

p m m m m 

C2Ag2 AgCCCH3 Ag AgCCCOONH4 

240.0,13 147.0,12 108.4.0,25 194.0,1 176,24g 



0,5 mol X AgNO / NH 

1 

n n 0,7 

CHO X 

2 

 

Ag 

3 3 

Độ bội liên kết trung bình 

 

dư 1,4 mol Ag 

0,7 

k 1,4 

0,5 

H] 

K 

0,5 mol X ancol 

0,55mol H 2 

n 2n 1,1 mol 

OH H 2 

n n n 1,1 0,7 0,4 mol 

OH X 

OH 

CHOX 

a g X + 2,6 mol O2 

2,6 mol CO2 

 






Trang 9 










n : n 1:1 

O2 CO2 

Giả sử đốt cháy 0,5 mol X được x mol CO y mol H O 

 

nO 2 

x mol 


1,1 2x 2x y y 1,1 

Mà x y 0,4n 

X 

0,4.0,5 0,2 x 1,3 

x : y 13:11 

2 

 

2 

Đốt cháy a g tạo 

11 .2,6 2,2mol H O 2 

13 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: a 44.2,6 18.2,2 32.2,6 70,8 g 




1 23,76 

Có n 

CHOX nAg 

0,11mol 

 

2 2.108 

n n 

COOH X CO 

0,07mol 

 

 

2 

Đặt CTTQ của Y là C H O (y mol) 

n 2n 2 

Đặt tổng số mol của OHC C C CHO, OHC C C COOH trong m gam X là x. 

 

29.0,11 45.0,07 24x 14n 32 y 1 


n 2n 2n 2n 2n n 

CHO X 

COOHX 2 2 2 

Y O CO H O 

1 

0,11 2.0,07 2y 2.0,805 2.0,875 . 0,11 0,07 

ny 

2 

 

y. n 2 0,2 2 

 

 

CO 2 

 

n 0,11 0,07 2x ny 0,875mol 3 

Từ (1) (2) (3) suy ra: 

 

m 14.4 32 .0,1 8,8g 

 

x 0,1025 

 

y 0,1 

 

n 4 



A và B trong phân tử đều chứa C, H, O và có số nguyên tử hiđro gấp đôi số nguyên tử cacbon 

A và B có độ bội liên kết k= 1. 

Cùng số mol A hoặc B phản ứng với Na đều cho V lít H2 

A và B có cùng số nhóm –OH trong 

phân tử. 

Hiđro hóa A và B (số mol như trên) cần tối đa 2V lít H2 

Chứng tỏ A và B có 1 chức –OH và 1 

nối đôi C=C hoặc C=O trong phân tử. 

22,8gam X + Na dư 0,175 mol H2 






Trang 10 










22,8 

 

0,35 

nX 

2nH 

0,35mol MX 

65,1 

2 

22,8gam X + AgNO3 

dư trong NH3 

1 

n n 0,2 mol





DẠNG 3:BÀI TẬP ANĐEHIT TÁC DỤNG VỚI H 2 




nH 2 phan ung 

+ x x là (số nhóm chức anđehit + số liên kết đôi C C ) 

n 

anđehit 


Bài 1. Cho 14,6 gam hỗn hợp 2 anđehit đơn chức, no liên tiếp tác dụng hết với H 2 tạo 15,2 gam hỗn 

hợp 2 ancol. Khối lượng anđehit có khối lượng phân tử lớn hơn là: 

A. 6 gam B. 10,44 gam C. 5,8 gam D. 8,8 gam 

Bài 2. Hiđro hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm hai anđehit no , đơn chức, mạch hở, kế tiếp nhau trong 

dãy đồng đẳng thu được (m + 1) gam hỗn hợp hai ancol. Mặt khác, khi đốt cháy hoàn toàn cũng m gam X 

thì cần vừa đủ 17,92 lít khí O 2 ( ở đktc). Giá trị của m là 

A. 10,5 B. 8,8 C. 24,8 D. 17,8 

Bài 3. Cho hỗn hợp khí X gồm HCHO và H 2 đi qua ống sứ đựng bột Ni nung nóng. Sau khi phản ứng xảy 

ra hoàn toàn, thu được hỗn hợp khí Y gồm hai chất hữu cơ. Đốt cháy hết Y thì thu được 11,7 gam H 2 O và 

7,84 lít khí CO 2 (ở đktc). Phần trăm theo thể tích của H 2 trong X là 

A. 35,00 % B. 65,00% C. 53,85% D. 46,15% 

Bài 4. Cho 7 gam chất A có CTPT C 4 H 6 O tác dụng với H 2 dư có xúc tác tạo thành 5,92 gam ancol 

isobutylic. Hiệu suất của phản ứng là: 

A. 85% B. 75% C. 60% D. 80% 

Bài 5. Hiđro hóa hoàn toàn 2,9 gam một anđehit A được 3,1 gam ancol, A có công thức phân tử là: 

A. CH 2 O B. C 2 H 4 O C. C 3 H 6 O D. C 2 H 2 O 2 

Bài 6. Thể tích H 2 (0ºC và 2atm) vừa đủ để tác dụng với 11,2 gam anđehit acrylic là 


Bài 7. Để khử hết V lít xeton A mạch hở cần 3V lít H 2 , phản ứng hoàn toàn thu được hợp chất B. Cho 

toàn bộ B tác dụng với Na dư thu được V lít khí H 2 . Các khí đo ở cùng điều kiện. Công thức phân tử tổng 

quát của A là: 

A. C H O 

B. C H O 

C. C H O 

D. C H 

n 2n 4 2 

n 2n2 

n 2n4 

n 2n2 

2 

Bài 8. Cho hỗn hợp HCHO và H 2 đi qua ống đựng bột Ni nung nóng. Dẫn toàn bộ hỗn hợp thu được sau 


phản ứng qua bình đựng nước, thấy khối lượng bình tăng 23,6 g. Lấy dung dịch trong bình cho tác dụng 

hết với dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư thu được 43,2 g Ag kim loại. Khối lượng CH 3 OH tạo ra phản ứng 

cộng hợp hiđro của HCHO là: 

A. 16,6 g B. 12,6 g C. 20,6g D. 2,06 g 

O 





Trang 1 










Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol hỗn hợp X gồm 1 ancol đơn chức và một anđehit đơn chức cần 76,16 lít 

O 2 ( đktc) tạo ra 54 gam H 2 O. Tỉ khối hơi của X đối với H 2 là: 

A. 32,4 B. 36,5 C. 28,9 D. 25,4 

Bài 10. Hiđro hóa hoàn toàn anđehit acrylic bằng lượng dư H 2 (xúc tác Ni, nhiệt độ) thu được ancol X. 

Hòa tan hết lượng X vào 13,5 gam nước thu được dung dịch Y. Cho natri dư vào dung dịch Y thu được 

11,2 khí H 2 ( đktc). Nồng độ phần trăm chất X trong dung dịch Y là 

A. 52,63% B. 51,79% C. 81,63% D. 81,12% 


Bài 11. Để hiđro hóa hoàn toàn 0,025 mol hỗn hợp X gồm hai anđehit có khối lượng 1,64 gam, cần 

1,12 lít H 2 ( đktc). Mặt khác, khi cho cũng lượng X trên phản ứng với một lượng dư dung dịch AgNO 3 

trong NH 3 thì thu được 8,64 gam Ag. Công thức tạo của hai anđehit trong X là: 

A. CH 2 = C(CH 3 ) – CHO và OHC – CHO B. OHC-CH 2 – CHO và OHC – CHO 

C. CH 2 = CH – CHO và OHC – CH 2 – CHO D. H – CHO và OHC – CH 2 – CHO 

Bài 12. Một hỗn hợp X gồm 2 ankanal là đồng đẳng kế tiếp khi bị hiđro hóa hoàn toàn cho ra hỗn hợp 2 

ancol có khối lượng lớn hơn khối lượng của X là 1,0 gam. Đốt cháy hoàn toàn X cho ra 30,8 g CO 2 . Công 

thức phân tử và số gam 2 ankanal trong hỗn hợp là 

A. 9 (g) HCHO và 4,4 (g) CH 3 CHO B. 18 (g) HCHO và 8,8 (g) CH 3 CHO 

C. 4,5 (g) HCHO và 4,4 (g) CH 3 CHO D. 9 (g) HCHO và 8,8 (g) CH 3 CHO 

Bài 13. Hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ Y và Z ( đều là chất khí ở điều kiện thường, chất có phân tử khối 

nhỏ Y có phần trăm số mol không vượt quá 50%) có tỉ khối so với H 2 là 14. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 

X chỉ thu được CO 2 và H 2 O. Khi cho 4,48 lít hỗn hợp X ( đktc) tác dụng vừa đủ với 600 ml dung dịch 

AgNO 3 1M trong NH 3 dư thì thu được hỗn hợp kết tủa. Phần trăm thể tích của Y trong hỗn hợp X là: 

A. 50% B. 40% C. 60% D. 20% 

Bài 14. Hỗn hợp X gồm H 2 và hơi của hai anđehit (no, đơn chức, mạch hở, phân tử đều có số nguyên tử C 

nhỏ hơn 4), có tỉ khối so với heli là 4,7. Đung nóng 2 mol X (xúc tác Ni), được hỗn hợp Y có tỉ khối hơi 

so với heli là 9,4. Thu lấy toàn bộ các ancol trong Y rồi cho tác dụng với Na( dư), được V lít H 2 (đktc). 

Giá trị lớn nhất của V là 

A. 13,44 B. 5,6 C. 11,2 D. 22,4 


Bài 15. Cho 0,1 mol anđehit X phản ứng tối đa với 0,3 mol H 2 , thu được 9 gam ancol Y. Mặt khác, 2,1 

gam X tác dụng hết với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được m gam Ag. Giá trị của m là: 

A. 21,6 B. 16,2 C. 10,8 D. 5,4 





Trang 2 










Bài 16. Hỗn hợp A gồm 0,1 mol anđehit metacrylic và 0,3 mol khí H 2 . Nung nóng hỗn hợp A một thời 

gian, có mặt chất Xúc tác Ni, thu được hỗn hợp hơi B gồm hỗn hợp các ancol, các anđehit và hiđro. Tỉ 

khối hơi của B so với He bằng 

95 

12 

. Hiệu suất anđehit acrylic tham gia phản ứng cộng hiđro là: 

A. 100% B. 80% C. 70% D. 65% 

Bài 17. Cho 0,1 mol anđehit X tác dụng hoàn toàn với H 2 thấy cần 6,72 lít khí hiđro (đo ở đktc) và thu 

được sản phẩm Y. Cho toàn bộ lượng Y trên tác dụng với Na dư thu được 2,24 lít khí H 2 (đo ở đktc). Mặt 

khác, lấy 8,4 gam X tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 thu được 43,2 gam Ag kim loại.Xác định công 

thức cấu tạo của X? 

A. OHC – C C CHO 

B. OHC – CH CH CHO 

C. CH C CHO 

D. OHC – CH CHCH2CHO 

Bài 18. Khử 1,6 gam hỗn hợp 2 anđehit no bằng H 2 thu được hỗn hợp 2 ancol. Đun nóng hỗn hợp 2 ancol 

với axit H 2 SO 4 đặc được hỗn hợp 2 olefin là đồng đẳng liên tiếp. Đốt cháy hết olefin này được 3,52 gam 

CO 2 . Các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Công thức của 2 anđehit là: 

A. HCHO và CH 3 CHO B. CH 3 CHO và CH 2 (CHO) 2 

C. CH 3 CHO và C 2 H 5 CHO D. C 2 H 5 CHO và C 3 H 7 CHO 

Bài 19. Đun nóng V lít hơi anđehit X với 3V lít khí H 2 (xúc tác Ni) đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn 

chỉ thu được một hỗn hợp khí Y có thể tích 2V lít (các thể tích khí đo ở cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). 

Ngưng tụ Y thu được chất Z; cho Z tác dụng với Na sinh ra H 2 có số mol bằng mol Z đã phản ứng. Chất 

X là anđehit 

A. không no (chứa một nối đuôi C=C), hai chức B. no, hai chức 

C. no, đơn chức D. không no (chứa một nối đôi C=C) , đơn chức 

Bài 20. Hỗn hợp X gồm 0,1 mol anđehit acrylic và 0,3 mol khí hiđro. Cho hỗn hợp X qua ống sứ nung 

nóng có chứa Ni làm xúc tác, thu được hỗn hợp Y gồm propanal, propan – l – ol, propenal và hiđro. Tỉ 

khối hơi của hỗn hợp Y so với metan bằng 1,55. Số mol H 2 trong hỗn hợp Y bằng bao nhiêu? 

A. 0,05 B. 0,15 C. 0,20 D. 0,10 


Bài 21. Chia 20,8 gam hỗn hợp gồm hai anđehit đơn chức là đồng đẳng kế tiếp thành hai phần bằng 

nhau. Phần một tác dụng hoàn toàn với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , đun nóng, thu được 108 

gam Ag. Phần hai tác dụng hoàn toàn với H 2 dư (xúc tác Ni, tº) thu được hỗn hợp X gồm hai ancol Y và 


Z ( M Y < M Z ). Đun nóng X với H 2 SO 4 ở 140ºC, thu được 4,52 gam hỗn hợp ba ete. Biết hiệu suất phản 

ứng tạo ete của Y là 50%. Hiệu suất phản ứng tạo ete của Z bằng 

A. 40,32% B. 58,04% C. 30,12% D. 50,06% 





Trang 3 










Bài 22. Dẫn hỗn hợp 2 khí fomanđehit và hiđro qua ống sứ có chứa bột Ni làm xúc tác, đun nóng. Cho 

hấp thụ hết khí và hơi các chất có thể hoàn tan trong nước vào bình đựng nước dư, được dung dịch D. 

Khối lượng bình tăng 14,1 g. Dung dịch D tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 , lọc lấy kim loại 

đem hòa tan hết trong dung dịch HNO 3 loãng thì thu được 4,48 lít NO duy nhất (đktc). Mặt khác, cho 

dung dịch D tác dụng với axit axetic dư trong môi trường H 2 SO 4 đặc thu được 16,65 g este. Tính hiệu 

suất este hóa? 

A. 90% B. 50% C. 75% D. 60% 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm 

C H CHO,C H COOH,C H CH OH (đều mạch hở, n nguyên dương). 

n 2n1 n 2n1 n 2n1 2 

Cho 2,8 gam X phản ứng vừa đủ với 8,8 gam brom trong nước. Mặt khác, cho toàn bộ lượng X trên phản 

ứng với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , kết tủa phản ứng thu được 2,16 gam Ag. Biết m gam X 

phản ứng với tối đa 0,09 mol H 2 . Phần trăm khối lượng của 

C H 

n 2n1 

CHO trong X và giá trị m là: 

A. 26,63 % và 2,8 g B. 20,00% và 4,58g C. 20,00% và 5,6 g D. 26,63% và 4,58g 

Bài 24. Đốt cháy hoàn toàn 0,3 mol hỗn hợp H gồm 1 hiđrocacbon X và 1 anđehit Y; X, Y đều mạch hở 

và có số nguyên tử cacbon liên tiếp nhau, sản phẩm cháy thu được gồm CO 2 và H 2 O. Nếu dẫn hết sản 

phẩm cháy qua dung dịch Ba(OH) 2 dư, thì khối lượng dung dịch giảm 107,82 g. Còn nếu dẫn hết sản 

phẩm cháy qua dung dịch Ca(OH) 2 dư, thì khối lượng dung dịch giảm 36,04g. Tính lượng H 2 phản ứng 

tối đa với 0,3 mol H? 

A. 1,48 g B. 0,74 g C. 1,50 g D. 1,20 g 

Bài 25. Cho hỗn hợp X gồm 2 anđehit đơn chức, mạch hở A và B trong đó A no, B không no và số mol 

của B lớn hơn A. Lấy m gam X cho tác dụng vừa đủ với 5,6 lít H 2 (đktc) thu được hỗn hợp 2 ancol no 

(hỗn hợp Y). Chia Y làm 2 phần bằng nhau: Phần 1 tác dụng với K dư thu được 0,84 lít H 2 (đktc). Phần 

2 đốt cháy hoàn toàn thu được 8,8 gam CO 2 . Phần trăm khối lượng B trong X gần nhất với giá trị nào 

sau đây? 

A. 75,20 B. 68,54 C. 80,24 D. 70,25 






Trang 4 









Bài 1: Chọn Đáp C 






Bài 2: Chọn Đáp D 




Bài 6: Chọn Đáp A 






Bài 21: Chọn đáp B 

Giải: 

 

 

 

108 

Phần 1: nAg 

1mol 

108 

Trường hợp 1: Hỗn hợp anđehit không chứa HCHO. 

n 1 n 0,5mol M 10,4 20,8 M 

2 0,5 

X Ag X 

HCHO 

Loại. 





Bài 16: Chọn Đáp B 





Trường hợp 2: Hỗn hợp anđehit là HCHO (y mol) và CH 3 CHO (z mol) 

30y 44z 10,4g y 0,2 

 

 

4y 2z 1mol z 0,1 

Giả sử hiệu suất tạo ete của Y là H% 

Số mol H2O tạo thành = 


1 0, 2H% 0,1.0,5 

nancol 

0,1H% 0,025 

2 2 


32.0,2H% + 46.0,1.0,5 = 4,52 +18.(0,1H% + 0,025) 

H% = 58,04% 





Trang 5 











Giải: 

4,48 

Áp dụng định luật bảo toàn electron có: nAg 3n 

NO 

3. 0,6mol 

22,4 

 

1 0,6 

nHCHO 

nAg 

0,15mol 

4 4 

m 14,1 30.0,15 9,6g n 0,3mol 

CH OH 

CH COOCH 

CH OH 

3 3 

m 74.0,3 22, 2g 

3 3 

Hiệu suất este hóa: 

Bài 23: Chọn đáp C 

Giải: 

16,65 

H% .100% 75% 

22,2 

Gọi số mol của C H CHO,C H COOH,C H CH OH trong X lần lượt là x,y,z. 

 

Có 

n 2n1 n 2n1 n 2n1 2 

8,8 

nBr 2 

2x y z 0,055mol 

160 

1 1 2,16 

x n 

Ag 

. 0,01mol 

2 2 108 

x y z 0,055 0,01 0,045 

2,8 

 

0,045 

MX 

62, 22 

M 62,22 M 14n 28 62, 22 14n 44 

C H CHO C H COOH 

n 2n1 n 2 n1 

1,3 n 2,4 n 2 

 

56.0,01 

%m 

C2H3CHO 

.100% 20% 

2,8 

2,8 g X phản ứng với tối đa 0,045 mol H 2 

m g X phản ứng với tối đa 0,3 mol H 2 

0,09 

m .2,8 5,6g 

0,045 



Giải: 

 

Đặt số mol CO 2 và H 2 O tạo thành lần lượt là x,y. 

Sản phẩm cháy + Ba(OH) 2 dư: m dung dịch giảm 197x 44x 18y 

107,82 g 

Sản phẩm cháy + Ca(OH) 2 dư: m dung dịch giảm 100x – 44x 18y 

36,04 g 





Trang 6 







x 0,74 

 

y 0,3 

Số nguyên tử C trung bình = 0,74 2,47 

0,3 




X,Y có 2 và 3 nguyên tử C. 

 

Đặt số mol của chất có 2 nguyên tử C là a, chất có 3 nguyên tử C là b 

a b 0,3 a 0,16 

 

 

2a 3b 0,74 b 0,14 

Đặt số nguyên tử H của chất có 2 nguyên tử C là H 1 , chất có 3 nguyên tử C là H 2 

0,16 H 1 + 0,14 H 2 = 2.0,3 = 0,6 

H 1 = 2, H 2 = 2 Hiđrocabon là C 2 H 2 , anđehit C 3 H 2 O (CTCT: CH C CHO ) 

 

n 2a 3b 0,74 mol m 1,48g 

H 

2 2 


Giải : 

Phần 1 Y: 

0,84 

n1/2Y 2nH 2 

2. 0,075mol 

22, 4 

Phần 2 Y: Đốt cháy thu được 0,2 mol CO 2 

m gam X tác dụng vừa đủ với 0,25 mol H 2 

 

H 

Đặt a, b lần lượt là số mol của A và B trong X, k là độ bội liên kết của B 

a b 0,075.2 0,15mol 0,1 

 

b 

 

nH 2 

a kb 0,25mol k 1 

 

Có b > a b > 0,075 

0,1 

0,15 0,075 1,67 k 2,33 k 2 

k 1 

a 0,05 1 

CA 

2 

n 

CO 

.(C 

2 

A.0,05 C 

B.0,1) 0,2 CA 2CB 

8 

b 0,1 2 

CB 

3 

A : CH3CHO 56.0,1 

 

%m 

B 

.100% 71,79% 

B : CH2 

CHCHO 56.0,1 

44.0,05 

gần với giá trị 70,25% nhất. 






Trang 7 











Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn p mol anđehit X được q mol CO 2 và t mol H 2 O. Biết p q t . Mặt khác 1 

mol X tráng gương được 4 mol Ag. X thuộc dãy đồng đẳng anđehit nào sau đây? 

A. đơn chức, no, mạch hở. B. hai chức chưa no (1 nối đôi C C ) 

C. hai chức, no, mạch hở. D. nhị chức chưa no (1 nối ba C C ) 

Bài 2. Dãy gồm các chất đều tác dụng với AgNO 3 /NH 3 là: 

A. anđehit axetic, but-l-in, etilen B. anđehit axetic, axetilen, but-2-in 

C. axit fomic, vinylaxetilen, propin D. anđehit fomic, axetilen, etilen. 

Bài 3. Phát biểu nào sau đây là không đúng? 

A. Trong phân tử anđehit, các nguyên tử chỉ liên kết với nhau bằng liên kết . 

B. Hợp chất R-CHO có thể điều chế được từ RCH 2 OH. 

C. Hợp chất hữu cơ có nhóm -CHO liên kết với H là anđehit. 

D. Anđehit có cả tính khử và tính oxi hóa. 

Bài 4. Số đổng phân xeton ứng với công thức phân tử C 5 H 10 O là 

A. 5. B. 6. C. 3. D. 4. 

Bài 5. Thứ tự giảm dẩn nhiệt độ sôi của các chất CH 3 CHO, C 2 H 5 OH, H 2 O là 

A. H 2 O, CH 3 CHO, C 2 H 5 OH. B. H 2 O, C 2 H 5 OH, CH 3 CHO. 

C. CH 3 CHO, H 2 O, C 2 H 5 OH. D. CH 3 CHO, C 2 H 5 OH, H 2 O. 

Bài 6. Cho các chất: HCN, H 2 , dung dịch KMnO 4 , dung dịch Br 2 . Số chất phản ứng được với (CH 3 ) 2 CO 

là 

A. 2. B. 4. C. 1. D. 3. 

Bài 7. Dãy gồm các chất đều điều chế trực tiếp bằng một phản ứng tạo ra anđehit axetic là: 

A. CH 3 COOH, C 2 H 2 , C 2 H 4 . B. C 2 H 5 OH, C 2 H 4 , C 2 H 2 . 

C. C 2 H 5 OH, C 2 H 2 , CH 3 COOC 2 H 5 . D. HCOOC 2 H 3 , C 2 H 2 , CH 3 COOH. 

Bài 8. Cho các sơ đồ phản ứng sau: 

H2SO 4 ,170C 

A B C; 

t 

A CuO D E C; 

A có công thức cấu tạo là: 

Ni, t 

B 2H2 

 

ancol isobutylic 

D A Ag 

t 

4 gNO3 NH 

3 

F G 4 

A. (CH 3 ) 2 C(OH)-CHO. B. HOCH 2 CH(CH 3 )CHO. 

C. OHC-CH(CH 3 )-CHO. D. CH 3 CH(OH)CH 2 CHO. 

Bài 9. Ba chất hữu cơ mạch hở X, Y, Z có cùng công thức phân tử C 3 H 6 O và có các tính chất: X, Z đều 

phản ứng với nước brom; X, Y, Z đều phản ứng với H 2 nhưng chỉ có Z không bị thay đổi nhóm chức; 

chất Y chỉ tác dụng với brom khi có mặt CH 3 COOH. Các chất X, Y, Z lần lượt là: 


A. C 2 H 5 -CHO, (CH 3 ) 2 CO, CH CH CH OH . 

2 2 

B. C 2 H 5 -CHO, CH CH O CH , (CH 3 ) 2 CO. 

2 3 

C. CH CH CH OH , C 2 H 5 -CHO, (CH 3 ) 2 CO. 

2 2 

D. (CH 3 ) 2 CO, C 2 H 5 -CHO, CH CH CH OH . 

2 2 





Trang 1 










Bài 10. Phát biểu nào sau đây về anđehit và xeton là sai? 

A. Axeton không phản ứng được với nước brom. 

B. Anđehit fomic tác dụng với H 2 O tạo thành sản phẩm không bền. 

C. Hiđro xianua cộng vào nhóm cacbonyl tạo thành sản phẩm không bền. 

D. Axetanđehit phản ứng được với nước brom. 

Bài 11. Cho các chất sau: CH 3 COCH 3 , HCHO, C 6 H 5 COOH, C 6 H 6 . Sắp xếp theo thứ tự giảm dần khả 

năng hòa tan của các chất trên trong nước là: 

A. HCHO, CH 3 COCH 3 , C 6 H 5 COOH, C 6 H 6 . 

B. CH 3 COCH 3 , HCHO, C 6 H 5 COOH, C 6 H 6 . 

C. C 6 H 5 COOH, HCHO, CH 3 COCH 3 , C 6 H 6 . 

D. HCHO, CH 3 COCH 3 , C 6 H 6 , C 6 H 5 COOH. 

Bài 12. Để phân biệt anđehit axetic, anđehit acrylic, axit axetic, etanol có thể dùng thuốc thử nào trong 

các chất sau: 

A. Dung dịch Br 2 ,dung dịch AgNO 3 / NH 3 , giấy quỳ tím 

B. Dung dịch AgNO 3 / NH 3 , giấy quỳ tím 

C. Giấy quỳ tím và dung dịch H 2 SO 4 

D. Dung dịch Br 2 , dung dịch AgNO 3 / NH 3 , dung dịch H 2 SO 4 

Bài 13. Cho các chất sau: benzen, xiclohexan, stiren, toluen, phenol, phenylaxetilen, anilin, axit oleic, 

axeton, axetanđehit, glucozơ. Số chất có khả năng làm mất màu nước brom là: 

A. 5. B. 6. C. 7. D. 8. 

Bài 14. Phản ứng nào sau đây dùng để điều chế anđehit axetic trong công nghiệp: 

A. H 2 O/H 

K2C 2O 7 /H2SO4 

CH C N CH CHO 

B. CH CH OH 

r 

CH CHO 

3 3 

 

3 2 3 

C. KMnO 4 /H 2 SO 4 

PdCl 2 , CuCl2 

CH CH OH CH CHO D. CH CH O CH CHO 

3 2 3 


(a) Anđehit vừa có tính oxi hóa vừa có tính khử 

(b) Phenol tham gia phản ứng thế brom khó hơn benzen 

2 2 2 3 

(c) Anđehit tác dụng với H 2 (dư) có xúc tác Ni đun nóng, thu được ancol bậc một 

(d) Dung dịch axit axetic tác dụng được với Cu(OH) 2 

(e) Dung dịch phenol trong nước làm quỳ tím hóa đỏ 

(f) Trong công nghiệp, axeton được sản xuất từ cumen 

Số phát biểu đúng là: 

A. 5 B. 4 C. 2 D. 3 

Bài 16. Công thức của một anđehit no mạch hở A là (C 4 H 5 O 2 ) n . Công thức có mang nhóm chức của A là: 

A. C 2 H 3 (CHO) 2 B. C 6 H 9 (CHO) 6 C. C 4 H 6 (CHO) 4 D. C 2n H 3n (CHO) 2n . 


Bài 17. Có 4 hợp chất hữu cơ có công thức phân tử lần lượt là: CH 2 O, CH 2 O 2 , C 2 H 2 O 3 và C 3 H 4 O 3 .Số chất 

vừa tác dụng với Na, vừa tác dụng với dung dịch NaOH, vừa có phản ứng tráng gương là: 

A. 3 B. 1 C. 2 D. 4 





Trang 2 










Bài 18. Hợp chất X là anđehit no, đa chức, mạch hở có công thức phân tử là 

cấu tạo thỏa mãn tính chất trên của X là: 

 

C H O 

A. 4. B. 3. C. 5. D. 6. 

 

2x 

8 x n 

. Số công thức 

Bài 19. Cho anđehit X tác dụng với AgNO 3 / dung dịch NH 3 thu được muối của axit cacboxỵlic Y. Hiđro 

hóa hoàn toàn X thu được ancol Z. Cho axit Y tác dụng với ancol Z thu được este G có công thức phân tử 

là C 6 H 10 O 2 . Vậy anđehit X là: 

A. O CH CH O 

B. CH3CH 

O 

C. CH CH CH O 

D. CH CH CH O 

3 2 

 

2 

Bài 20. Cho sơ đồ phản ứng: 

Số chất X mạch hở, bền thỏa mãn sơ đồ trên là 

X C H O Y Z C H 

3 6 3 8 

A. 2. B. 4. C. 1. D. 3. 



























Trang 3 










CHUYÊN ĐỀ 4: AXIT CACBONXYLIC 



Định nghĩa: Axit cacbonxylic là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacbonxyl (-COOH) 

liên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyên tử hidro. 

- Công thức tổng quát của axit: 

+ C x H y O z (x, y, z là các số nguyên dương: y chẵn; z chẵn; 2 y 2x 2 2z ): thường dùng khi viết 

phản ứng cháy. 

+ C x H y (COOH) z hay R(COOH) z : thường dùng khi viết phản ứng xảy ra ở nhóm COOH. 

+ C n H 2n+2-2k-z (COOH) z (k = số liên kết p + số vòng): thường dùng khi viết phản ứng cộng H 2 , cộng 

Br 2 … 

- Một số loại axit hữu cơ thường gặp: 

+ Axit no đơn chức: C n H 2n+1 COOH ( n 0 ) hoặc C m H 2m O 2 ( m 1) 

+ Axit hữu cơ không no, mạch hở, đơn chức trong gốc hiđrocacbon có 1 liên kết đôi: 

C n H 2n−1 COOH ( n 2 ) hoặc C m H 2m−2 O 2 ( m 3) 

+ Axit hữu cơ no, 2 chức, mạch hở: C n H 2n (COOH) 2 ( n 0 ). 

Đặc điểm cấu tạo: 

- Nhóm cacbonxyl (-COOH) là sự kết hợp bởi nhóm cacbonyl (>C=O) và nhóm hiđroxyl (-OH). 

- Nhóm –OH và nhóm >C=O lại có ảnh hưởng qua lại lẫn nhau: 

- Liên kết giữa H và O trong nhóm –OH phân cực mạnh, nguyên H linh động hơn trong ancol, 

anđehit và xeton có cùng số nguyên tử C. 


1. Tên thay thế 

Axit + tên hi đrocacbonat no tương ứng với mạch chính + “oic” 

Ví dụ: CH 3 COOH: Axit etanoic. 

C 2 H 5 COOH: Axit propionic hay axit propanoic 

(CH 3 ) 2 CHCOOH: Axit 2 – metylpropanoic 

2. Tên thông thường 

Xuất phát từ nguồn gốc tìm ra chúng 

Ví dụ: HOOC-COOH: axit oxalic 

HOOC-CH 2 -COOH: axit malonic 

HOOC-[CH 2 ] 4 -COOH: axit ađipic 

HCOOH: axit fomic 

CH 3 COOH: axit axetic 


- Ở điều kiện thường các axit cacbonxylic đều là những chất lỏng hoặc rắn. 






Trang 1 







- Nhiệt độ sôi tăng theo chiều tăng phân tử khối và cao hơn các ancol có cùng phân tử khối: nguyên 

nhân là do giữa các phân tử axit cacboxylic có liên kết hiđro bền hơn liên kết hiđro giữa các phần tử 

ancol. 




- Tính tan: 

+ Từ C 1 đến C 3 tan vô hạn trong nước do có khả năng tạo liên kết H liên phân tử với nước. 

+ Từ C 4 đến C 5 ít tan trong nước; từ C 6 trở lên không tan do gốc R cồng kềnh và có tính kị nước. 

Ví dụ: Dãy các chất được sắp xếp theo chiều tăng dần nhiệt độ sôi từ trái sang phải là: CH 3 CHO, 

C 2 H 5 OH, HCOOH, CH 3 COOH. 

Giải thích: Sự tăng nhiệt độ sôi phụ thuộc vào khả năng tạo liên kết Hiđro, khối lượng phân tử. Liên 

kết hiđro càng bền, phân tử khối càng lớn thì nhiệt độ sôi càng cao. 

Khả năng tạo liên kết Hiđro của anđehit < ancol < axit cacboxylic. 

Axit axetic có khối lượng phân tử lớn hơn axit fomic. 


1. Tính axit 

- Trong dung dịch, axit cacboxylic phân li thuận nghịch: 

 

CH 3 COOH H CH3COO 

 

Dung dịch axit cacboxylic làm quỳ tím chuyển sang màu đỏ 

- Tác dụng với bazơ → muối + H 2 O 

2R(COOH) x + xNa 2 O → 2R(COONa) x + xH 2 O 

- Tác dụng với kim loại đứng trước H → muối + H 2 

2R(COOH) x + xMg → 2[R(COO) x ]Mg x + xH 2 

Phản ứng này có thể dùng để nhận biết axit. 

- Tác dụng với muối của axit yếu hơn (muối cacbonat, phenolat, ancolat) → muối mới + axit mới. 

R(COOH) x + xNaHCO 3 → R(COONa) x + xH 2 O + xCO 2 

Thường dùng muối cacbonat hoặc hiđrocacbonat để nhận biết các axit. 

2. Phản ứng thế nhóm –OH: 

Phản ứng giữa axit và ancol được gọi là phản ứng este hóa. 

t ,xt 

 

RCOOH ROH RCOOR 

H2O 

Phản ứng xảy ra thuận nghịch. 

3. Phản ứng tách nước: 

2RCOOH → (RCO) 2 O + H 2 O (P 2 O 5 ) 

4. Phản ứng oxi hóa hoàn toàn: 

y z t 

y 

CxHyO z 

(x )O2 xCO2 H2O 

4 2 2 

Nếu đốt cháy axit thu được n n thì axit thuộc loại no đơn chức, mạch hở: 

CO2 H2O 

C n H 2n+1 COOH → (n + 1)CO 2 + (n + 1)H 2 O 

Chú ý: 

- HCOOH có phản ứng tương tự như anđehit. 

HCOOH + 2AgNO 3 + 4NH 3 + H 2 O → 2NH 4 NO 3 + (NH 4 ) 2 CO 3 + 2Ag 

- Các axit không no còn có các tính chất của hiđrocacbon tương ứng: 

CH 2 =CH-COOH + Br 2 dung dịch → CH 2 Br-CHBr-COOH 

3CH 2 =CH-COOH + 2KMnO 4 + 4H 2 O → 3CH 2 OH-CHOH-COOH + 2MnO 2 + 2KOH 



Trang 2 













Sản phẩm cộng của CH 2 = CH – COOH với HX trái với Maccopnhicop. 

- Axit thơm có phản ứng thế vào vị trí meta. 

- Axit no có phản ứng thế vào vị trí α. 

5. Phản ứng vôi tôi xút: 

Muối của axit cacboxylic phản ứng với NaOH trong điều kiện nhiệt độ cao, có mặt CaO tạo thành sản 

phẩm hiđrocacbon. 

CaO,t 

RCOONa + NaOH RH + Na 2 CO 3 


- Phương pháp lên men giấm: 

men giaám 

C 2 H 5 OH + O 2 CH 3 COOH + H 2 O 

- Oxi hóa anđehit axetic: 

2CH 3 CHO + O 2 

xt 2CH 3 COOH 

- Oxi hóa ankan: 

2R-CH 2 -CH 2 -R’ + 5O 2 

CH 3 CH 2 CH 2 CH 3 + 5O 2 

- Từ methanol: 

t, 

xt 

2RCOOH + 2R’COOH + 2H 2 O 

xt 

4CH 3 COOH + 2H 2 O 

180 C,50atm 

t, 

xt 

CH 3 OH + CO CH 3 COOH 

VI. NHẬN BIẾT 

- Làm quỳ tím chuyển thành màu đỏ; tác dụng với kim loại giải phóng H 2 ; tác dụng với muối 

cacbonat hoặc hiđrocacbonat giải phóng khí CO 2 . 

- Axit không no làm mất màu dung dịch Br 2 , dung dịch thuốc tím. 

- HCOOH có phản ứng tương tự andehit: tạo được kết tủa trắng với AgNO 3 /NH 3 … 






Trang 3 







DẠNG 1: BÀI TẬP VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY 

Với axit cacboxylic nói chung: Đặt CTTQ CxHyOz 




y z 

0 

t y 

CxHyOz x O2 xCO2 H2O 

4 2 

2 

Với axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở: Đặt CTTQ CnH2nO2 

0 

t 

CnH2nO 3n 

2 

O2 nCO2 nH2O 

2 

n 

n 

CO2 H2O 

Nếu bài toán cho đốt cháy hoàn toàn một hỗn hợp các axit cacboxylic thuộc cùng dãy đồng đẳng 

thu được 

Chú ý: 

n 

n 

CO2 H2O 

thì đó là axit no, đơn chức. 

Cách 2: Đặt công thức tổng quát của axit (X) có dạng 

phân tử, k = số liên kết π + số vòng 

 


C H 

3n 1 

k z 

CnH2n22kOz O2 nCO2 n 1 

k 

H2O 

2 

n n k 1 .n 

CO2 H2O X 

 

 

Axit X là este no, đơn chức, mạch hở X có công thức 

m m m m 

 

X C H O 


O 

n 2n22k z 

C H O 

 

n 2n 2 

trong đó k là độ bất bão hòa của 

Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một axit cacboxylic đơn chức, cần vừa đủ V lít O 2 (ở đktc), thu được 

0,3 mol CO 2 và 0,2 mol H 2 O. Giá trị của V là: 

A. 6,72 B. 4,48 C. 8,96 D. 11,2 

Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol chất X là muối Na của một axit hữu cơ thu được 0,15 mol CO 2 , hơi 

H 2 O và Na 2 CO 3 . CTCT của X là 

A. C 3 H 7 COONa B. CH 3 COONa C. CH 3 CH 2 COONa D. HCOONa 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn 4,38 gam một axit E no, mạch thẳng thu được 4,032 lít CO 2 (đktc) và 2,7 gam 

H 2 O. CTCT của E là: 


A. CH 3 COOH B. C 17 H 35 COOH 

C. HOOC(CH 2 ) 4 COOH D. CH 2 =C(CH 3 )COOH 





Trang 1 










Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 0,44 gam một axit hữu cơ, sản phẩm cháy cho hấp thụ hoàn toàn vào bình 1 

đựng P 2 O 5 , bình 2 đựng dung dịch KOH. Sau thí nghiệm thấy khối lượng bình 1 tăng 0,36 gam và bình 2 

tăng 0,88 gam. CTPT của axit là: 


Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn 1,608 chất hữu cơ A chỉ thu được 1,272g Na 2 CO 3 và 0,528g CO 2 . Cho A tác 

dụng với dung dịch HCl thì thu được một axit hữu cơ 2 lần axit B. Công thức cấu tạo của A là: 

A. NaOOC–CH 2 –COONa B. NaOOC–COOH 

C. NaOOC–COONa D. NaOOC–CH=CH–COONa 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp hai axit cacboxylic thu được 3,36 lít CO 2 (đktc) và 2,70 gam H 2 O. Hai 

axit trên thuộc loại nào trong những loại sau? 

A. No, đơn chức, mạch hở B. No, đa chức 

C. Thơm, đơn chức D. Không no, đơn chức 

Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn a mol axit hữu cơ Y được 2a mol CO 2 . Mặt khác, để trung hòa a mol Y cần 

vừa đủ 2a mol NaOH. Công thức cấu tạo thu gọn của Y là 

A. HOOC–CH 2 –CH 2 –COOH B. C 2 H 5 –COOH 

C. CH 3 –COOH D. HOOC–COOH 

Bài 8. Đốt cháy hoàn toàn 0,10 mol hỗn hợp hai axit cacboxyl là đổng đẳng kế tiếp thu được 3,360 lít 

CO 2 (đktc) và 2,70 gam H 2 O. Số mol của mỗi axit lần lượt là: 

A. 0,050 và 0,050 B. 0,060 và 0,040 

C. 0,045 và 0,055 D. 0,040 và 0,060 

Bài 9. Hỗn hợp X gồm 2 axit no A, B. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol X cần 2,24 lít O 2 (đktc). CTCT thu 

gọn của 2 axit A, B là: 

A. HCOOH và CH 3 COOH B. HCOOH và HOOC–COOH 

C. CH 3 COOH và HOOC–COOH D. CH 3 COOH và HOOC–CH 2 –COOH 

Bài 10. Đốt cháy hoàn toàn a mol hỗn hợp X gồm 2 muối natri của 2 axit no, đơn chức là đồng đẳng kế 

tiếp nhau cần 9,52 lít O 2 (ở 

của hai muối là: 

0 

0 C , 2atm), phần chất rắn còn lại sau khi đốt cân nặng 10,6g. CTCT thu gọn 

A. HCOONa và CH 3 COONa B. CH 3 COONa và C 2 H 5 COONa 

C. C 3 H 7 COONa và C 4 H 9 COONa D. C 2 H 5 COONa và C 3 H 7 COONa 



Bài 11. Hỗn hợp X gồm 0,01 mol HCOONa và a mol muối natri của hai axit no đơn chức mạch hở là 

đồng đẳng kế tiếp. Đốt cháy hỗn hợp X và cho sản phẩm cháy (CO 2 , hơi nước) lần lượt qua bình 1 đựng 





Trang 2 










H 2 SO 4 đặc bình 2 đựng KOH thấy khối lượng bình 2 tăng nhiều hơn bình 1 là 3,51 gam. Phần chất rắn 

Y còn lại sau khi đốt là Na 2 CO 3 cân nặn 2,65 gam. Công thức phân tử của hai muối natri là 

A. C 2 H 5 COONa và C 3 H 7 COONa B. C 3 H 7 COONa và C 4 H 9 COONa 

C. CH 3 COONa và C 2 H 5 COONa D. CH 3 COONa và C 3 H 7 COONa 

Bài 12. Hỗn hợp X gồm HCHO, CH 3 COOH, HCOOCH 3 và CH 3 CH(OH)COOH. Đốt cháy hoàn toàn X 

cần V lít O 2 (đktc), hấp thụ hết sản phẩm cháy vào lượng dư nước vôi trong thu được 50 gam kết tủa. Giá 

trị của V là: 

A. 8,40 B. 16,8 C. 7,84 D. 11,2 

Bài 13. Hợp chất hữu cơ X tác dụng với dung dịch NaOH đun nóng và với dung dịch AgNO 3 trong NH 3 . 

Thể tích của 3,7 gam hơi chất X bằng thể tích của 1,6 gam khí O 2 (cùng điều kiện về nhiệt độ và áp suất). 

Khi đốt cháy hoàn toàn 1 gam X thì thể tích khí CO 2 thu được vượt quá 0,7 lít (ở đktc). Công thức cấu tạo 

của X là: 

A. HCOOC 2 H 5 B. CH 3 COOCH 3 C. HOOCCHO D. OHCCH 2 CH 2 OH 

Bài 14. X là hỗn hợp 2 axit cacboxylic no, hở, phân tử mỗi axit chứa không quá 2 nhóm –COOH. Đốt 

cháy hoàn toàn 9,8 gam X được 11 gam CO 2 và 3,6 gam H 2 O. X gồm 

A. HCOOH và CH 3 COOH B. HCOOH và HOOCCH 2 COOH 

C. HCOOH và HOOCCOOH D. CH 3 COOH và HOOCCH 2 COOH 

Bài 15. Hỗn hợp X gồm axit Y đơn chức và axit Z hai chức (Y, Z có cùng số nguyên tử cacbon). Chia 

X thành hai phần bằng nhau. Cho phần một tác dụng hết với Na, sinh ra 4,48 lít khí H 2 (ở đktc). Đốt 

cháy hoàn toàn phần hai, sinh ra 26,4 gam CO 2 . Công thức cấu tạo thu gọn và phần trắm về khối lượng 

của Z trong hỗn hợp X lần lượt là 

A. HOOCCOOH và 42,86% B. HOOCCOOH và 60,00% 

C. HOOCCH 2 COOH và 70,87% D. HOOCCH 2 COOH và 54,88% 

Bài 16. Đốt cháy hoàn toàn x gam hỗn hợp gồm 2 axit cacboxylic 2 chức, mạch hở và đều có 1 nối đôi 

C=C trong phân tử, thu được V lít CO 2 (đktc) và y mol H 2 O. Biểu thức liên hệ giữa x, y, V là: 

 

 

x 30y .28 

A. V 

B. V 

55 

 

 

x 30y .28 

C. V 

D. V 

55 

 

 

 

x 62y .28 

95 

 

x 62y .28 


Bài 17. A là một hỗn hợp các chất hữu cơ gồm một parafin, một rượu đơn chức và một axit hữu cơ đơn 

chức. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp A bằng một lượng không khí vừa đủ (không khí gồm 20% oxi 

và 80% nito theo thể tích). Cho các chất sau phản ứng cháy hấp thụ vào bình đựng dung dịch Ba(OH) 2 

lượng dư. CÓ 125,44 lít một khí trơ thoát ra (đktc) và khối lượng bình đựng dung dịch Ba(OH) 2 tăng 

thêm 73,6 gam. Trị số nguyên tử của m là: 

95 





Trang 3 











Bài 18. Hỗn hợp X gồm axit Y đơn chức và axit Z đa chức (Y, Z có cùng số nguyên tử cacbon). Chia X 

thành hai phần bằng nhau. Cho phần 1 tác dung với Na, sinh ra 4,48 lít khí H 2 (đktc). Đốt cháy hoàn toàn 

phần 2, sinh ra 26,4g CO 2 . Công thức cấu tạo thu gọn và phần trăm khối lượng của Z trong hỗn hợp X là: 

A. HOOC–CH 2 –COOH; 70,87% B. HOOC–CH 2 –COOH; 54,88% 

C. HOOC–COOH; 60% D. HOOC–COOH; 42,86% 

Bài 19. Hỗn hợp X gồm axit axrtic, axit fomic và axit oxalic. Khi cho m gam X tác dụng với NaHCO 3 dư 

thì thu được 15,68 lít khí CO 2 (đktc). Mặt khác, đốt cháy m gam X cần 8,96 lít O 2 (đktc), thu được 35,2 

gam CO 2 và a mol H 2 O. Giá trị của a là: 

A. 0,3 B. 0,2 C. 0,6 D. 0,8 

Bài 20. Chia hỗn hợp X gồm 2 axit hữu cơ đơn chức mạch hở, là đồng đẳng kế tiếp thành 3 phần bằng 

nhau. Phần 1 tác dụng với NaHCO 3 dư được 2,24 lít CO 2 (đktc). Phần 2 đốt cháy hoàn toàn được 6,272 lít 

CO 2 (đktc). Phần 3 tác dụng vừa đủ với etylen glycol thu được m gam 3 este không chứa nhóm chức 

khác. Giá trị của m là: 

A. 9,82 B. 9,32 C. 8,47 D. 8,42 


Bài 21. Hỗn hợp X gồm 1 anđehit và 1 axit (số nguyên tử C trong axit nhiều hơn số nguyên tử C trong 

anđehit 1 nguyên tử). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được 8,064 lít CO 2 (đktc) và 2,88 gam nước. 

Mặt khác, cho toàn bộ lượng X trên vào dung dịch AgNO 3 /NH 3 thấy xuất hiện m gam kết tủa. Giá trị 

lớn nhất của m có thể là: 

A. 16,4 B. 28,88 C. 32,48 D. 24,18 

Bài 22. Hỗn hợp X gồm 1 anđehit, một axit cacboxylic và một este (trong đó axit và este là đồng phân 

của nhau). Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol X cần 0,625 mol O 2 , thu được 0,525 mol CO 2 và 0,525 mol nước. 

Nếu đem toàn bộ lượng anđehit trong X cho phản ứng hoàn toàn với một lượng dư dung dịch AgNO 3 

trong NH 3 thì khối lượng Ag tạo ra là: 


Bài 23. Hỗn hợp X gồm glixerol, metan, ancol etylic và axit no, đơn chức mạch hở Y, trong đó số mol 

metan gấp 2 lần số mol glixerol. Đốt cháy hết m gam X cần 6,832 lít O 2 (đktc), thu được 6,944 lít CO 2 

(đktc). Nếu cho m gam hỗn hợp X tác dụng với 80 ml dung dịch NaOH 2,5M, rồi cô cạn dung dịch sau 

phản ứng thì thu được a gam chất rắn khan. Giá trị của a là: 


A. 12,48 B. 10,88 C. 13,12 D. 14,72 





Trang 4 










Bài 24. Đốt chát hoàn toàn 2,76 gam hỗn hợp X gồm CxHyCOOH , CxHyCOOCH3 

, CH 3 OH thu được 

2,688 lít CO 2 (đktc) và 1,8 gam H 2 O. Mặt khác, 2,76 gam X phản ứng vừa đủ với 30 ml dung dịch NaOH 

1M, thu được 0,96 gam CH 3 OH. Công thức của C H COOH là 

A. C 2 H 5 COOH B. CH 3 COOH C. C 3 H 5 COOH D. C 2 H 3 COOH 

x 

Bài 25. Hỗn hợp X gồm 1 axit A, B trong đó M M , n : n 3: 2 . Chia X làm hai phần bằng nhau. 

y 

A 

 

B A B 

Phần 1: đem đốt cháy hoàn toàn thu được 6,272 lít CO 2 (đktc) 

Phần 2: cho tác dụng hoàn toàn với dung dịch hỗn hợp NaOH 1,2M; KOH 1,6M thấy có 100ml dung 

dịch đã phản ứng. Cô cạn dung dịch thu được m gam chất rắng khan. 


A. 14,55 B. 21,44 C. 24,86 D. 18,54 


Bài 26. M là hỗn hợp hai axit cacboxylic đơn chức đồng đẳng kế tiếp với số mol bằng nhau ( M M ). 

Z là ancol no, mạch hở có số nguyên tử cacbon bằng số nguyên tử cacbon trong X. Đốt cháy hoàn toàn 

0,4 mol hỗn hợp E gồm M và Z cần vừa đủ 31,808 lít oxi (đktc) tạo ta 58,08 gam CO 2 và 18 gam nước. 

Mặt khác, cũng 0,4 mol hỗn hợp E tác dụng với Na dư thu được 6,272 lít H 2 (đktc). Để trung hòa 11,1 

gam X cần dung dịch chứa m gam KOH. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 8,9 B. 6,34 C. 8,6 D. 8,4 

Bài 27. Hỗn hợp T gồm hai axit cacboxylic đa chức X, Y (có số mol bằng nhau) và axit cacboxylic không 

no đơn chức Z (X, Y, Z có số nguyên tử cacbon khác nhau và nhỏ hơn 5, đều mạch hở, không phân 

nhánh). Trung hòa m gam T cần 510 ml dung dịch NaOH 1M; còn nếu cho m gam T vào dung dịch 

AgNO 3 trong NH 3 dư thì thu được 52,38 gam kết tủa. Đốt cháy hoàn toàn lượng T trên, thu được CO 2 và 

0,39 mol H 2 O. Phần trăm khối lượng của Z trong T là: 

A. 54,28% B. 51,99% C. 60,69% D. 64,73% 

Bài 28. Hỗn hợp P gồm ancol A, axit cacboxylic B (đều no, đơn chức, mạch hở) và este C tạo ra từ A và 

B. Đốt cháy hoàn toàn m gam P cần dùng vừa đủ 0,36 mol O 2 , sinh ra 0,28 mol CO 2 . Cho m gam P trên 

vào 250 ml dung dịch NaOH 0,4M đun nóng, sau khi kết thúc các phản ứng thu được dung dịch Q. Cô 

cạn dung dịch Q còn lại 7,36 gam chất rắn khan. Người ta cho thêm bột CaO và 0,96 gam NaOH vào 7,36 

gam chất rắn khan trên rồi nung trong bình kín không có không khí đến phản ứng hoàn toàn thu được a 

gam khí. Giá trị a gần nhất với: 


A. 2,9 B. 2,1 C. 2,5 D. 1,7 

Bài 29. Hỗn hợp X gồm một axit cacboxylic hai chức, no, mạch hở, hai ancol no đơn chức kế tiếp nhau 

trong dãy đồng đẳng và một đieste tạo bởi axit và 2 ancol đó. Đốt cháy hoàn toàn 4,84 gam thu được 7,26 

gam CO 2 và 2,7 gam H 2 O. Mặt khác, đun nóng 4,84 gam X trên với 80 ml dung dịch NaOH 1M, sau phản 

X 

Y 





Trang 5 










ứng xảy ra hoàn toàn thêm vừa đủ 10 ml dung dịch HCl 1M để trung hòa lượng NaOH dư thu được dung 

dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam muối khan, đồng thời thu được 896 ml hỗn hợp ancol (ở 

đktc) có tỉ khối hơi so với H 2 là 19,5. Giá trị của m là: 

A. 4,595 B. 5,765 C. 5,180 D. 4,995 

Bài 30. Cho 4,6 gam hỗn hợp X gồm các axit HCOOH, CH 3 COOH, (COOH) 2 và CH 2 =CHCOOH tác 

dung với dung dịch NaOH vừa đủ. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được 6,47 gam muối khan. Mặt 

khác, đốt cháy hoàn toàn 4,6 gam X rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ vào bình đựng dung dịch 

Ba(OH) 2 dư thu được m gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 19,62 gam so với khối lượng dung 

dịch ban đầu. Tính khối lượng m gam kết tủa thu được? 

A. 26 B. 27 C. 27,5 D. 28 



























Trang 6 














Đặt số mol của anđehit và axit lần lượt là a, b. 

8,064 

nCO 2 

0,36mol , n 

22, 4 

H2O 

2,88 

0,16mol 

18 

nCO 

0,36 

2 


n 0,1 

H2O 

Anđehit có 3 nguyên tử C, axit có 4 nguyên tử C 

a b 0,1 a 0,04 

 

 

3a 4b 0,36 b 0,06 

 

Đặt số nguyên tử H trong anđehit và axit lần lượt là x, y 

0,04x 0,06y 2.0,16 0,32 2x 3y 16 

x 2, y 4 

Công thức của anđehit có dạng: C3H2Om 

, của axit có dạng: C4H4On 

CTPT của anđehit là C H O (CTCT: CH C CHO ) 

 

3 2 

Để m lớn nhất thì axit cũng có phản ứng với AgNO 3 /NH 3 tạo kết tủa Axit có nối 3 đầu mạch 

CTCT của axit là CH CCH2 

COOH 

Giá trị lớn nhất của 

m m m m 

194.0,04 108.2.0,04 208.0,06 28,88gam 


AgCCCOONH4 Ag AgCCCH2COONH4 

Có n n nên tất cả đều no đơn chức mạch hở 

CO2 H2O 

Đặt CTTQ của các chất trong X là: C H O (a mol), CmH2mO 

(b mol) 

 

n 2n 2 

 

Ta có: 

a b 0, 2 a 0,125 

 

 

2a b 2.0,525 0,525 2.0,625 0,325 b 0,075 


nCO 2 

0,125n 0,075m 0,525mol 5n 3m 21 

n 3,m 2 Khối lượng Ag tạo ra là 0,075.2.108 16,2gam 






Trang 7 







X gồm các chất có CTPT là: C3H8O3 

, CH4 

, C2H6O , CnH2nO2 

Có 

n 

2n 

CH4 C3H8O3 




Quy đổi X tương đương với hỗn hợp gồm: x mol CmH2m 2O 

, y mol C H O 

X 0,305 mol O 0,31 mol CO 

 

2 2 

3m 

0 

t 

CmH2m2O O2 mCO2 m 1 

H2O 

2 

3n 2 

C H O O nCO n 

2 

0 

t 

n 2n 2 

 

2 

 

2 

 

H2O 

n 2n 2 

3m 3n 2 

nO 

x y 0,305mol 0,31 

2 

2 2 

y 0,16 n 1,9375 n 1 

n 0,16 

CO 

mx ny 0,31 

2 

 

X + 0,2 mol NaOH 

m y 0,16mol 

NaOHpu 

a m m 40.0,04 68.0,16 12,48g 

NaOH d 


HCOONa 

Đặt số mol của CxHyCOOH , CxHyCOOCH 3 

, CH3OH 

lần lượt là a, b, c 

 

 

 

 

 

 

 

2,76 gam X + O 2 0,12 mol CO 2 + 0,1 mol H 2 O 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có 

n 

O 2 

0,135mol 


2a 2b c 2.0,12 0,1 2.0,135 0,07 1 

NaOH 

m 44.0,12 1,8 2,76 4,32g 

O 2 

 

X NaOH : n a b 0,03mol 2 

0,96 

nCH3OH 

b c 0,03mol 3 

32 

 

Từ 1 2 3 suy ra: 

a 0,01 

 

b 0,02 

 

c 0,01 

 

 

12x y 45 .0,01 12x y 59 .0,02 32.0,01 2,76 


12x y 27 x 2, y 3 

Công thức của CxHyCOOH là C2H3COOH 


 




 

Đặt số mol của A, B lần lượt là 3x, 2x trong mỗi phần 


Trang 8 










6,72 

Phần 1: nCX nCO 

0,3mol 

2 

22,4 

n 2n 0,6mol 

CX 

H X 

n n 1, 2 1,6 .0,1 0,28mol 

Phần 2: 

 

 

 

COOH X OH 

12.0,3 32.0,28 m 12.0,3 32.0, 28 1.0,6 12,56g m 13,16g 

 

X 


m m 40.0,12 56.0,16 18.0,28 m 8,72 

X 

12,56 8,72 m 13,16 8,72 21,18 m 21,88 g 

Kết hợp đáp án suy ra: m 21,44gam 



X 

m m m m m 

X NaOH KOH H2O 

Đặt số mol của X, Y, Z lần lượt là x, x, z x x z 0, 4 1 

Giả sử Z có a nhóm chức OH 

 

 

0,4 mol E + 1,42 mol O 2 1,32 mol CO 2 + 1 mol H 2 O 


 

2x 2x 2z 2.1,32 1 2.1,42 0,8 2 

nCO 

1,32 

2 


n 0, 4 

X và Z đều có 3 nguyên tử C, Y có 4 nguyên tử C 

 

0,4 mol E + Na dư 0,28 mol H 2 

 

x x az 2.0, 28 0,56mol 3 

1 

2 

 

Từ , , 3 suy ra: 

CTCT của X là C 3 H 6 (OH) 2 

 

E 

x 0,12 

 

z 0,16 

 

a 2 


2nH X,Y 

X,Y 

2O 

H .0,24 8.0,16 2 H 3 

X có 2 nguyên tử H (CTCT: CH C COOH ), Y có 4 nguyên tử H (CTCT: C 3 H 3 COOH) 

11,1 11,1 

11,1 gam X + KOH: nKOH nX 

mol 56. 8,88g 

70 70 

X 





Trang 9 










Gần với giá trị 8,9 nhất 


Đặt số mol của X và Y là x, số mol của Z là z. 

Các axit đều mạch hở, không phân nhánh X và Y là axit 2 chức dạng HOOC–R–COOH 

n z 4x 0,51mol 

 

 

NaOH 

X và Y có số mol bằng nhau nên số nguyên tử C, H trung bình của 2 chất là số nguyên 

T + dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư kết tủa 

Chứng tỏ Z là HCOOH hoặc axit có nối ba đầu mạch: 

 

Trường hợp 1: Z là HCOOH 

1 1 52,38 

z n 

Ag 

. 0, 2425mol x 0,066875mol 

2 2 108 

n n .0,13375 2.0,2425 2.0,39 0,78mol 

HX,Y 

H T 

n 2, 2 

 

H X,Y 

 

Loại 

Trường hợp 2: Z là axit có nối ba đầu mạch HC C COOH 

52,38 

z nAgCCCOONH 4 

0, 27mol x 0,06 

194 

n n .0,12 2.0,27 0,78mol n 2 

H 

X,Y HX,Y 

H T 

X, Y là HOOC–COOH, HOOC C C COOH 

70.0,27 

%m Z 

.100% 60,69% 

90.0,06 114.0,06 70.0,27 

 

Trường hợp 3: Z là axit có nối ba đầu mạch HC CCH2COOH 

52,38 537 

z nAgCCCH2COONH 

mol x 

4 

208 8320 

537 52,38 

n 

 

n HX,Y. 4. 0,78mol nH X,Y 

1,76 

Loại 

H T 

4160 208 


Đặt CTTQ của ancol là C H O (a mol), của axit là C H O (b mol), của este là 

C H O 

mn 2m2n 2 

(c mol) 

3n 

0 

t 

CnH2n2O O2 nCO2 n 1 

H2O 

2 

n 2n 2 

m 2m 2 





3m 2 

C H O O m m 

2 

0 

t 

m 2m 2 

 

2 

 

CO 

 

2 H2O 


Trang 10 










3m 3n 2 

0 

t 

CmnH2m2nO2 O2 m nCO2 m n 

H2O 

2 

3n 3m 2 3m 3n 2 

nO 

a b c 0,36mol 

2 

2 2 2 

 

 

nCO 

na mb m nc 0,28mol 

2 

b c 0,06 

 

P + 0,1 mol NaOH 7,36 gam chất rắn khan 

n b c 0,06 m 7,36 40. 0,1 0,06 5,76gam 

NaOHpu 

muèi 

5,76 

14m 54 m 3 

0,06 

 

0 

CaO,t 

3 5 2 

 

2 6 

 

2 3 

C H O Na NaOH C H Na CO 

a 30.0,06 1,8gam gần nhất với giá trị 1,7 


Đặt số mol của axit, ancol, este trong X lần lượt là x, y, z 

7,26 

Đốt cháy 4,84 gam X được: nCO 2 

0,165mol , n 

44 


m 7, 26 2,7 4,84 5,12mol n 0,16mol 

O2 O2 


 

 

4. x z y 2.0,165 0,15 2.0,16 0,16mol 

Có: 

 

 

H2O 

2,7 

0,15mol 

18 

0,08 0,01 

n 

NaOH 

nHCl 

2. x z x z 0,035mol y 0,02 

2 

0,896 

nancol 

y 2z z 0,01 x 0,025 

22, 4 

n 2n n 2.0,025 0,01 0,06mol 

H2O t¹o thµnh 

 

axit X 

 

HCl 


m m m m m m 

X NaOH HCl muèi H2O t¹o thµnh ancol 

4,84 40.0,08 36,5.0,01 m 18.0,06 39.0,04 


mmuèi 

5,765gam 


muèi 

Có: n 

NaOH 

nH2O n 

COOHX 

x 

 





Trang 11 







Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 4,6 + 40x = 6,47 + 18x 




x 0,085 

 

m m m m 197n 44n 18n 

dung dÞch gim BaCO3 CO2 H2O CO2 CO2 H2O 

CO2 H2O 

 

153n 18n 19,62g 1 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có 

m m m m 197n 19,62 4,6 197n 24,22 

O2 CO2 H2O X CO2 CO2 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: 2n 

 

2n 2n n 

COOH X 

2 2 2 

197nCO 

24,22 

2 

2nCO 

n 

2 H2O 

2.0,085 2. 2 

32 

1 

 


n 

 

 

n 

CO2 

H2O 

m m 197.0,14 27,58g 

BaCO 3 


0,14mol 

0,1mol 

 

O CO H O 






Trang 12 










Dạng 2: BÀI TẬP VỀ PHẢN ỨNG TRUNG HÒA 

Phương pháp: 

- Với axit đa chức: Đặt CTTQ R(COOH) x 

 

R COOH xNaOH R COONa xH O 

x x 2 

a ax a ax 

 

2R COOH xBa OH R COO 2xH O 

a 

x 2 2 

2x 2 

 

ax a 

2 2 

- Với axit đơn chức x 1 

: Đặt CTTQ RCOOH 

RCOOH NaOH RCOONa H O 

 

2 

2RCOOH Ba OH RCOO Ba 2H O 

 

2 2 

2 

ax 

Nếu bài toán cho một hay một hỗn hợp các axit cacboxylic thuộc cùng một dãy đồng đẳng tác 

dụng với NaOH theo tỉ lệ mol 1:1 hoặc tác dụng với dung dịch Ba(OH) 2 theo tỉ lệ mol 2:1 thì đó là các 

axit đơn chức. 

n 

n 

NaOH 

 

m m n 

x 

22 n 

 

Ba OH 

2 

muoi axit NaOH 

m 

Chú ý: 

muoi axit 

x 

axit 

m 2n 

133 n 

2 

Ba OH 

axit 

+ Nếu là axit no, đơn chức, mạch hở ta có thể đặt CTTQ là C H COOH (n 0) hoặc 

C H O m 1 

m 2m 2 

 

 

+ Axit fomic có phản ứng tráng bạc do có nhóm chức anđehit trong phân tử. 

+ Khối lượng chất rắn sau phản ứng: m rắn m muối 


m NaOH(Ba OH ) 

 

2 

n 2n1 

Bài 1. Để trung hoà hoàn toàn 4,8g hỗn hợp X gồm 2 axit hữu cơ A, B cần a mol NaOH thu được 6,78g 

muối khan. Giá trị của a là: 

A. 0,05 B. 0,07 C. 0,09 D. 1,1 

Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn 3,12 gam axit cacboxylic A được 3,96 gam CO 2 . Trung hòa cũng lượng axit 

này cần 30 ml dung dịch NaOH 2M. A có công thức phân tử là 



Bài 3. Cho 2,46 gam hỗn hợp gồm HCOOH, CH 3 COOH, C 6 H 5 OH tác dụng vừa đủ với 400 ml dung dịch 

NaOH 1M. Tổng khối lượng muối thu được sau phản ứng là: 






Trang 1 










Bài 4. Để trung hòa 6,72 gam một axit cacboxylic Y (no, đơn chức), cần dùng 200 gam dung dịch NaOH 

2,24%. Công thức của Y là: 

A. CH 3 COOH B. HCOOH C. C 2 H 5 COOH D. C 3 H 7 COOH 

Bài 5. Cho một lượng hỗn hợp 2 axit đơn chức, mạch hở, đồng đẳng kế tiếp, tác dụng vừa đủ với dung 

dịch NaOH, lượng muối sinh ra đem nung với vôi tôi xút (dư) tới khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu 

được hỗn hợp khí X có tỉ khối so với H 2 bằng 6,25. Thành phần % về số mol của hai axit có trong hỗn 

hợp ban đầu là: 

A. 30% và 70% B. 40% và 60% C. 20% và 80% D. 25% và 75% 

Bài 6. Trung hòa 3,88g hỗn hợp 2 axit cacboxylic no 2 chức bằng một dung dịch NaOH vừa đủ, sau đó cô 

cạn dung dịch thu được 5,2g muối khan. Tổng số mol 2 axit trong hỗn hợp là: 

A. 0,06 B. 0,04 C. 0,03 D. 0,08 

Bài 7. Để trung hoà 8,8 gam một axit cacboxylic mạch cacbon không phân nhánh thuộc dãy đồng đẳng 

của axit fomic cần 100ml dung dịch NaOH 1M. Công thức cấu tạo của axit đó là: 

A. CH 3 COOH B. CH 3 (CH 2 ) 2 COOH C. CH 3 (CH 2 ) 3 COOH D. CH 3 CH 2 COOH 

Bài 8. Trung hòa hết a gam một axit đơn chức cần 150 ml dung dịch NaOH 1M thu được 12,3 gam muối. 

Công thức cấu tạo của axit là: 

A. HCOOH B. CH 2 =CHCOOH C. CH 3 COOH D. CH 3 CH 2 COOH 

Bài 9. Hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic. Chia X thành 2 phần bằng nhau. Phần 1: Cho phản ứng hoàn 

toàn với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư thu được 21,6 gam bạc kim loại. Để trung hòa hoàn toàn phần 2 cần 

200 ml dung dịch NaOH 1,0M. Phần trăm số mol của axit có công thức phân tử lớn hơn trong X là: 

A. 75% B. 25% C. 55% D. 50% 

Bài 10. Cho 3,6 gam axit cacboxylic no, đơn chức X tác dụng hoàn toàn với 500 ml dung dịch gồm KOH 

0,12M và NaOH 0,12M. Cô cạn dung dịch thu được 8,28 gam hỗn hợp chất rắn khan. 

Công thức phân tử của X là: 

A. C 2 H 5 COOH B. CH 3 COOH C. HCOOH D. C 3 H 7 COOH 


Bài 11. Hỗn hợp X gồm 2 axit no A 1 và A 2 . Đốt cháy hoàn toàn 0,3 mol X thu được 11,2 lít CO 2 (đktc). 

Để trung hòa 0,3 mol X cần 500 ml dung dịch NaOH 1M. CTCT của 2 axit là 

A. HCOOH và C 2 H 5 COOH B. CH 3 COOH và C 2 H 5 COOH 

C. HCOOH và HOOCCOOH D. CH 3 COOH và HOOCCH 2 COOH 

Bài 12. Cho 16,4 gam hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic là đồng đẳng kế tiếp nhau phản ứng hoàn toàn 


với 200 ml dung dịch NaOH 1M và KOH 1M, thu được dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y, thu được 31,1 

gam hỗn hợp chất rắn khan. Công thức của 2 axit trong X là: 

A. C 3 H 6 O 2 và C 4 H 8 O 2 B. C 3 H 4 O 2 và C 4 H 6 O 2 

C. C 2 H 4 O 2 và C 3 H 4 O 2 D. C 2 H 4 O 2 và C 3 H 6 O 2 





Trang 2 










Bài 13. Một hỗn hợp gồm 2 axit cacboxylic no, đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng của axit 

axetic. Lấy m gam hỗn hợp rồi thêm vào đó 75ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau đó phải dùng 25ml dung 

dịch HCl 0,2M để trung hoà NaOH dư. Sau khi đã trung hoà đem cô cạn dung dịch đến khô thu được 

1,0425g hỗn hợp muối khan. Viết CTCT của axit có khối lượng phân tử bé hơn? Giả sử các phản ứng xảy 

ra hoàn toàn. 

A. C 3 H 7 COOH B. C 2 H 5 COOH C. HCOOH D. CH 3 COOH 

Bài 14. Hỗn hợp X gồm axit panmitic, axit stearic và axit linoleic. Để trung hòa m gam X cần 40 ml dung 

dịch NaOH 1M. Mặt khác, nếu đốt cháy hoàn toàn m gam X thì thu được 15,232 lít khí CO 2 (đktc) và 

11,7 gam H 2 O. Phần trăm số mol của axit linoleic trong m gam hỗn hợp X là 

A. 37,5% B. 75% C. 50% D. 40% 

Bài 15. Hỗn hợp X gồm 2 axit hữu cơ no, đơn chức. Trung hoà hết 6,7g X bằng dung dịch NaOH rồi cô 

cạn dung dịch thu được 8,9g muối khan. Còn khi cho 6,7g X tác dụng với lượng dư dung dịch 

AgNO 3 /NH 3 thì thu được 10,8g Ag. Công thức của hai axit đó là: 

A. HCOOH và CH 3 COOH B. HCOOH và C 3 H 7 COOH 

C. HCOOH và C 2 H 5 COOH D. HCOOCH 3 và CH 3 COOH 

Bài 16. Trộn 20 gam dung dịch axit đơn chức X 23% với 50 gam dung dịch axit đơn chức Y 20,64% thu 

được dung dịch D. Để trung hoà D cần 200 ml dung dịch NaOH 1,1M. Biết rằng D tham gia phản ứng 

tráng gương. Công thức của X và Y tương ứng là: 

A. HCOOH và C 2 H 3 COOH B. C 3 H 7 COOH và HCOOH 

C. C 3 H 5 COOH và HCOOH D. HCOOH và C 3 H 5 COOH 

Bài 17. Cho 0,04 mol một hỗn hợp X gồm CH 2 =CHCOOH, CH 3 COOH và CH 2 =CHCHO phản ứng vừa 

đủ với dung dịch chứa 6,4 gam brom. Mặt khác, để trung hoà 0,04 mol X cần dùng vừa đủ 40 ml dung 

dịch NaOH 0,75 M. Khối lượng của CH 2 =CHCOOH trong X là: 


Bài 18. Để trung hòa a gam hỗn hợp X gồm 2 axit no, đơn chức, mạch thẳng là đồng đẳng kế tiếp cần 100 

ml dung dịch NaOH 0,3M. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn a gam X thu được b gam nước và (b+3,64) gam 

CO 2 . Công thức phân tử của 2 axit là 

A. CH 2 O 2 và C 2 H 4 O 2 B. C 2 H 4 O 2 vàC 3 H 6 O 2 C. C 3 H 6 O 2 và C 4 H 8 O 2 D. C 4 H 8 O 2 vàC 5 H 10 O 2 

Bài 19. Hỗn hợp X gồm 1 axit no đơn chức và 2 axit không no đơn chức có 1 liên kết đôi, là đồng đẳng 

kế tiếp nhau. Cho X tác dụng vừa đủ với 100ml dung dịch NaOH 2M, thu được 17,04 gam hỗn hợp muối. 

Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn X thu được tổng khối lượng CO 2 và H 2 O là 26,72 gam. Công thức phân tử 


của 3 axit trong X là: 

A. CH 2 O 2 , C 3 H 4 O 2 và C 4 H 6 O 2 B. C 2 H 4 O 2 , C 3 H 4 O 2 và C 4 H 6 O 2 

C. CH 2 O 2 ,C 5 H 8 O 2 và C 4 H 6 O 2 D. C 2 H 4 O 2 , C 5 H 8 O 2 và C 4 H 6 O 2 

Bài 20. Chia 0,3 mol axit cacboxylic A thành hai phần bằng nhau. 





Trang 3 










- Đốt cháy phần 1 được 19,8 gam CO 2 . 

- Cho phần 2 tác dụng hoàn toàn với 0,2 mol NaOH, thấy sau phản ứng không còn NaOH. 

Vậy A có công thức phân tử là 



Bài 21. Cho hỗn hợp X gồm hai hợp chất hữu cơ no, đơn chức tác dụng vừa đủ với 100ml dung dịch 

KOH 0,4M, thu được một muối và 336ml hơi một ancol (đktc). Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp X 

trên, sau đó hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thì khối lượng bình tăng 

6,82 gam. Công thức của hai hợp chất hữu cơ trong X là 

A. C 2 H 5 COOH và C 2 H 5 COOCH 3 B. HCOOH và HCOOC 3 H 7 

C. HCOOH và HCOOC 2 H 5 D. CH 3 COOH và CH 3 COOC 2 H 5 

Bài 22. Đốt cháy hoàn toàn 7,12 gam hỗn hợp M gồm ba chất hữu cơ X; Y; Z (đều có thành phần C, H, 

O). Sau phản ứng thu được 6,72 lít khí CO 2 và 5,76 gam nước. Mặt khác, nếu cho 3,56 gam hỗn hợp M 

phản ứng với Na dư thu được 0,28 lít khí hiđro, còn nếu cho 3,56 gam hỗn hợp M phản ứng với dung dịch 

NaOH thì cần vừa đủ 200 ml dung dịch NaOH 0,2 M. Sau phản ứng với NaOH thu được một chất hữu cơ 

và 3,28 gam một muối. Biết mỗi chất chỉ chứa một nhóm chức. Giả sử các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thể 

tích khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Công thức cấu tạo của X; Y; Z là: 

A. HCOOH, C 2 H 5 OH, CH 3 COOC 2 H 5 B. CH 3 COOH, C 2 H 5 OH, CH 3 COOC 2 H 5 

C. CH 3 COOH, CH 3 OH, CH 3 COOCH 3 D. CH 3 COOH, C 2 H 5 OH, CH 3 COOCH 3 

Bài 23. Cho hỗn hợp M gồm 2 chất hữu cơ no, đơn chức chứa các nguyên tố C, H, O tác dụng vừa đủ với 

20ml dung dịch NaOH 2M thu được 1 muối và một ancol. Đun nóng lượng ancol thu được ở trên với 

H 2 SO 4 đặc ở 170°C tạo ra 369,6ml olefin khí ở 27,3°C và l atm. Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp M 

trên rồi cho sản phẩm qua bình đựng CaO dư thì khối lượng bình tăng 7,75 gam. Hãy chọn câu trả lời 

đúng hỗn hợp M gồm? 

A. 1 este và 1 ancol có gốc hiđrocacbon giống gốc ancol trong este 

B. 2 axit 

C. 1 este và 1 axit có gốc hiđrocacbon giống gốc axit trong este 

D. 1 axit và 1 ancol 

Bài 24. Cho hỗn hợp X gồm 2 axit: axit axetic và axit fomic tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH 10% 

thu được dung dịch trong đó CH 3 COONa có nồng độ là 7,263%. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn và 

sự thủy phân của các muối không đáng kể. Nồng độ % của HCOONa trong dung dịch sau phản ứng có 


giá trị gần nhất với: 

A. 6% B. 9% C. 12% D. 1% 

Bài 25. Đốt cháy hoàn toàn 23,8 gam hỗn hợp X gồm axit acrylic, axit adipic, axit propanoic và glixerol 

(trong đó số mol axit acrylic bằng số mol axit propanoic) bằng O 2 dư thu được hỗn hợp Y gồm khí và hơi. 





Trang 4 










Dẫn Y vào dung dịch chứa 0,7 mol Ba(OH) 2 thu được 98,5 gam kết tủa và dung dịch Z. Đun nóng Z lại 

thấy xuất hiện kết tủa. Cho 23,8 gam hỗn hợp X tác dụng với 300ml dung dịch KOH 1M, sau khi các 

phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là: 

A. 15,8gam B. 22,2gam C. 16,6gam D. 27,8gam 


Bài 26. X, Y là 2 axit cacboxylic no, đơn chức, mạch hở, đồng đẳng kế tiếp 

 

X 

Y 

 

M M , 

T là este tạo 

bởi X, Y với một ancol 2 chức Z. Đốt cháy hoàn toàn 3,21 gam hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T bằng vừa đủ 

lượng khí O 2 , thu được 2,576 lít CO 2 (đktc) và 2,07 gam H 2 O. Mặt khác, 3,21 gam M phản ứng vừa đủ 

với 200 ml dung dịch KOH 0,2M, đun nóng. Phát biểu nào sau đây sai? 

A. Thành phần theo số mol của Y trong M là 12,5% 

B. Tổng số nguyên tử H trong 2 phân tử X, Y bằng 6 

C. Tổng số nguyên tử C trong T bằng 6. 

D. X không làm mất màu nước brom 

Bài 27. M là hỗn hợp hai axit cacboxylic đơn chức đồng đẳng kế tiếp với số mol bằng nhau M M . 

Z là ancol no, mạch hở có số nguyên tử cacbon bằng số nguyên tử Cacbon trong X. Đốt cháy hoàn toàn 

0,4 mol hỗn hợp E gồm M và Z cần vừa đủ 31,808 lít oxi (đktc) tạo ra 58,08 gam CO 2 và 18 gam nước. 

Mặt khác, cũng 0,4 mol hỗn hợp E tác dụng với Na dư thu được 6,272 lít H 2 (đktc). Để trung hòa 11,1 

gam X cần dung dịch chứa m gam KOH. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 8,60 B. 6,34 C. 8,90 D. 8,40 

Bài 28. Hỗn hợp A gồm một axit no đơn chức và hai axit không no đơn chức chứa một liên kết đôi, kế 

tiếp nhau trong dãy đồng đẳng. Cho A tác dụng hoàn toàn với 150 ml dung dịch NaOH 2M. Để trung hòa 

vừa hết lượng NaOH dư cần thêm vào 100 ml dung dịch HCl 1M, được dung dịch D. Cô cạn cẩn thận D 

được 22,89 gam chất rắn khan. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn A rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ 

hết vào bình đựng lượng dư dung dịch NaOH đặc, khối lượng bình tăng thêm 26,72 gam. Phần trăm khối 

lượng của axit có khối lượng phân tử lớn nhất trong A là 

A. 40,82% B. 30,28% C. 36,39% D. 22,7% 

Bài 29. Hỗn hợp A gồm hai ancol X và Y đều mạch hở có tỉ lệ mol 1:1 (X nhiều hơn Y một nguyên tử C). 

Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp A , sản phẩm chỉ thu được CO 2 và H 2 O có tỉ lệ khối lượng là 22 : 9. Z là axit 

cacboxylic no hai chức, mạch hở, G là este thuần chức được điều chế từ Z với X và Y. Hỗn hợp Y gồm X, 

Y, G có tỉ lệ mol 2:1:2. Đun nóng 8,31 gam hỗn hợp B cần dùng 200 ml dung dịch NaOH 0,3 M, cô cạn 

dung dịch sau phản ứng thu được phần hơi D chứa các chất hữu cơ, Lấy toàn bộ D tác dụng với dung dịch 


AgNO 3 /NH 3 dư thu được 9,78 gam kết tủa. Tên gọi của Z là: 

A. Axit oxalic B. Axit manolic C. Axit glutaric D. Axit adipic 

Bài 30. Đốt cháy hoàn toàn 16,4 gam hỗn hợp M gồm hai axit cacboxylic đơn chức X, Y và một este đơn 

chức Z thu được 0,75 mol CO 2 và 0,5 mol H 2 O. Mặt khác, khi cho 24,6 gam hỗn hợp M trên tác dụng hết 

X 

Y 





Trang 5 










với 160 gam dung dịch NaOH 10%. Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thu được dung dịch N. Cô cạn 

toàn bộ dung dịch N, thu được m gam chất rắn khan, CH 3 OH và 146,7 gam H 2 O. Coi H 2 O bay hơi không 

đáng kể trong phản ứng với dung dịch NaOH. Giá trị của m là 

A. 36,3 B. 29,1 C. 33,1 D. 31,5 

























0,336 

nKOH 

0,04 mol nancol 

0,015 mol 

22, 4 

Kết hợp đáp án suy ra X gồm 1 axit và 1 este. 



neste nancol 0,015 mol, naxit 

0,04 0,015 0,025 mol 


Trang 6 













m bình tăng mCO m 

2 H2O 44nCO 18n 2 H2O 

6,82g 

Axit và este đều no, đơn chức n n 0,11 mol 

CO2 H2O 

C 

axit.0,025 C 

este.0,015 0,11 Caxit 2,Ceste 

4 

Kết hợp đáp án suy ra công thức của 2 hợp chất hữu cơ trong X là CH 3 COOH và CH 3 COOC 2 H 5 . 



 

Dựa vào đáp án ta thấy M gồm 1 axit, 1 ancol, 1 este đều no, đơn chức, mạch hở. 

Đặt số mol của axit, ancol, este trong 3,56 g M lần lượt là x, y, z. 

 

7,12g M + O 0,3 mol CO + 0,32 mol H O 

ancol H2O CO2 

2 2 2 

n 2y n n 0,32 0,3 0,02 mol y 0,01 

 

3,56 g M + Na dư 0,0125 mol H2 

x y 2.0,0125 0,025 x 0,015 

3,56 g M + vừa đủ 0,04 mol NaOH 3, 28g một muối. 

x z 0,04 z 0,025 

n muối = n NaOH 0,04 mol 

M muối 

3,28 

82 

0,04 

Muối có công thức là CH 3 COONa Axit có công thức là CH 3 COOH. 

60.0,015 M .0,01 M .0,025 3,56 g 

ancol 

M 46 ( C H OH ), M 88 ( CH COO C H ). 

ancol 2 5 este 3 2 5 



 

 

 

este 

0,3696.1 

n 0,015 mol n n 0,015 mol 

olefin 

273 

27,3 .0,082 

ancol olefin 

M không thể chứa 1 axit Loại B. 

n 

NaOH 

0,04 mol > nancol 

Chứng tỏ M gồm 1 este và 1 axit có gốc hiđrocacbon giống gốc axit trong este hoặc 1 axit và 1 

ancol hoặc 1 este và 1 ancol có gốc hiđrocacbon giống gốc ancol trong este. 

 

Trường hợp 1: M gồm 1 axit C n H 2n O 2 (x mol) + 1 este C m H 2m O 2 (0,015 mol) 

x 0,04 0,015 0,025 

m bình tăng 

 

2 2 

 

mCO mH O 

62. 0,025n 0,015m 7,75 g 

0,025n 0,015m 0,125 n 2, m 5 

Thỏa mãn (M gồm CH 3 COOH và CH 3 COOC 3 H 7 ) 

 





 

Trường hợp 2: M gồm 1 axit C n H 2n O 2 (0,04 mol) + 1 ancol C m H 2m+2 O 2 (0,015 mol) 


Trang 7 







m bình tăng mCO 

2 H2O 7, 

m 75 g 

44. 0,04n 0,015m 18. 0,04n 0,015m 0,015 

7,75 g 

7,48 

0,04n 0,015m 62 

Không tìm đươc giá trị m, n thỏa mãn. 




 

Trường hợp 3: M gồm 1 este C n H 2n O 2 (0,04 mol) + 1 ancol C m H 2m+2 O 2 (y mol) 

y 0,015 0,04 0,025 

Loại 

 

Vậy M gồm 1 este và 1 axit có gốc hiđrocacbon giống gốc axit trong este. 



Đặt số mol của CH 3 COOH và HCOOH lần lượt là a, b. 

n 

NaOH 

a b mdd NaOH 

400 a b 

 

40 a b 

10% 

 

 

g 

Khối lượng dung dịch sau phản ứng 400a b 

60a 46b 

82a 

%C 

CH3COONa 

.100% 7, 263% 

460a 446b 

b 1,5a 

68b 

68.1,5a 

%C CH3COONa 

.100% .100% 9,03% 

460a 446b 460a 446.1,5a 

 

Gần với giá trị 9% nhất. 



X gồm: CH 2 =CHCOOH, HOOC(CH 2 ) 4 COOH, C 2 H 5 COOH, C 3 H 5 (OH) 3 

Có 

n 

n 

C2H3COOH 

C2H5COOH 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp gồm HOOC(CH 2 ) 4 COOH (x mol) và C 3 H 5 (OH) 3 (y mol) 

146x 92y 23,8 g (1) 

Đun nóng dung dịch Z lại thấy xuất hiện kết tủa Chứng tỏ phản ứng tạo thành 2 muối BaCO 3 

và Ba(HCO 3 ) 2 . 

98,5 

nBaCO 

0,5 mol n 

3 BaHCO3 

0,7 0,5 0,2 mol 

2 

197 

n n 2n 0,5 2.0, 2 0,9 mol 

CO2 BaCO3 Ba HCO3 2 

6x 3y 0,9 mol 

 

 

Từ (1) và (2) suy ra 

 

 


x 0,1 

 

y 0,1 

23,8 gam X + 0,3 mol KOH: 





Trang 8 








m m m mC H (OH) 

X KOH H2O 3 5 3 

m chất rắn 




m chất rắn 23,8 56.0,3 18.0,2 92.0,1 27,8 g 




3,21 gam M + O 2 0,115 mol CO 2 + 0,115 mol H 2 O. 

Chứng tỏ ancol 2 chức, no. 

Quy đổi hỗn hợp M tương đương với hỗn hợp gồm axit C n H 2n O 2 (a mol), ancol C m H 2m+2 O 2 (b mol), 

H 2 O (c mol) 


n 

O 2 

0,1225 mol 

m 44.0,115 2,07 3, 21 3,92 g 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: nOX 

2.0,115 0,115 2.0,1225 0,1 mol 

2a 2b c 0,1 (1) 

 

 

 

n a 0,04 mol (2) 

KOH 

 

mhh 

14n 32 .0,04 14m 34 .b 18c 3,21g 

 

 

nCO 

0,04n bm 0,115mol 

2 

b 0,02 

Từ (1), (2), (3) suy ra: 

c 0,02 

Gốc axit trong este tạo bởi 0,01 mol X và 0,01 mol Y. 

0,04n 0,02m 0,115 

0,115 0,04.1 

m 3,75 m = 2 hoặc 3. 

0,02 

 

m 2 n 1,875 

 

O 2 

34b 18c 0,32 (3) 

CTCT của X là HCOOH, của Y là CH 3 COOH. 

nHCOOH 2nCH3COOH 1,875.0,04 

nHCOOH 

0,005mol 0,01 

 

 

n n 

HCOOH 

nCH CH 

3COOH 

0,04 mol 

3COOH 

0,035mol 

 

Loại 

 

m 3 n 1,375 

 

CTCT của X là HCOOH, của Y là CH 3 COOH. 

 

nHCOOH 2nCH3COOH 1,375.0,04 

nHCOOH 

0,025mol 

 

 

n n 

HCOOH 

nCH CH 

3COOH 

0,04 mol 

3COOH 

0,015mol 

 


M gồm: 0,015 mol HCOOH, 0,005 mol CH 3 COOH , 0,02 mol C 3 H 8 O 2 ,0,01 mol C 6 H 8 O 4 

0,005 

A đúng. %n 

Y/M 

.100% 12,5%. 

0,04 

B đúng. Tổng số nguyên tử H trong X, Y là 6. 

C đúng. T có CTPT là C 6 H 10 O 4 . 


Trang 9 













 

D sai. X có khả năng là mất màu nước brom. 

HCOOH Br2 CO2 

2HBr 



0,4 mol E + 1,42 mol O 2 1,32 mol CO 2 + 1 mol H 2 O 

BTNT O 

nO 

0,8 

n 

 

0,8 mol Số O trung bình 2 

O E 

n 0,4 

Z là ancol 2 chức. 

nCO 

1,32 

2 

Số C trung bình 3,3 

n 0,4 

E 

So n n nên M không no X ít nhất có 3 nguyên tử C. 

CO2 

H2O 

X có 3 nguyên tử C, Y có 4 nguyên tử C, Z là C 3 H 8 O 2 . 

 

Đặt a, b là số mol M và Z 

nE 

a b 0, 4 

 

a 0, 24 

a 

n b 0,16 

H 

b 0, 28 

2 

 

2 

Đặt công thức chung của M là C x H y O 2 . 

0,24y 0,19.8 

nH2O 

1 y 3 

2 2 

E 

X có 2 nguyên tử H và Y có 4 nguyên tử H. 

Vậy E chứa: X : CH CCOOH (0,12mol),Y : CH CCH2COOH (0,12mol), Z : C3H 6(OH) 2 

(0,16mol) 

111 111 

X KOH : nX mol nKOH nX mol mKOH 

8,88g 

700 700 



Có : n 

NaOH 

nHCl nA nA 

0,3 0,1 0, 2 mol 

m chất rắn mNaCl mRCOONa 

22,89 g 

M .0,2 22,89 58,5.0,1 M 85, 2 

RCOONa 

M 18,2 

 

R 

RCOONa 

Axit no là HCOOH hoặc CH 3 COOH. 

2 axit còn lại có CTTQ là C n H 2n-2 O 2 . 

 

Trường hợp 1: A gồm HCOOH (x mol) và C n H 2n-2 O 2 (y mol) 


x y 0,2 

m bình tăng m m ( ) 

 

CO2 H2O 

 

68x 14n 52 y 

mRCOONa 

 

85, 2 

0, 2 

44. x ny 18. x ny y 26,72 g 

 





Trang 10 







Suy ra 

x 0,1 

 

y 0,1 

 

n 3,6 

2 axit không no có công thức là CH 2 = CHCOOH (a mol) và C 3 H 5 COOH (b mol) 




a b 0,1 

 

a 0,04 

3a 

4b 

 

3,6 b 0,06 

0,1 

86.0,06 

%m 

C3H5COOH 

.100% 40,82% 

85, 2 22 .0, 2 

 

 

 

Trường hợp 2: A gồm CH 3 COOH (x mol) và C n H 2n-2 O 2 (y mol) 

x y 0,2 

m bình tăng m m (2 ) 

 

CO2 H2O 

 

82x 14n 52 y 

mRCOONa 

 

85, 2 

0, 2 

44. x ny 18. 2x ny y 26,72 g 

 

x 0,1 

 

Suy ra y 0,1 Loại (không có axit nào không no có ít hơn 3 nguyên tử C) 

 

n 2,6 



mCO 

22 n 

2 CO 1 

2 

Ta có k 1 

m 9 n 1 

H2O 

H2O 

Do hai ancol có số mol bằng nhau, 1 ancol lại tạo kết tủa được với AgNO 3 

Hai ancol có 1 ancol có (k = 0) và 1 ancol có (k = 2) 

B + NaOH: 

Ta có n 

NaOH 

0,06 mol nG 

0,03 mol 

Vậy hỗn hợp B chứa: 

R1OH : 0,03 mol 

 

R 2OH : 0,015 mol 

 

R1OOCRCOOR 2 

: 0,03 mol 

Khi cho B + NaOH thì các ancol thu được là 

n 0,03mol;n 0,045 mol 

R1OH 

R2OH 

9,78 

Nếu R 1 OH tạo kết tủa với AgNO 3 thì M 163 R1 39 CH C CH 

2 

0,06 

 


Vậy hai ancol là X: CH C CH2OH; Y : C2H5OH 

m m m m 8,31 R 42 C H 

B X Y G 3 6 

Vậy axit là C 3 H 6 (COOH) 2 


 

 





Trang 11 








Đặt số mol của X, Y, Z trong 16,4 g M lần lượt là x, y, z. 

16,4 g M + O 2 0,75 mol CO 2 + 0,5 mol H 2 O 


mO 2 

44.0,75 18.0,5 16,4 25,6 g 




n 

O 2 

0,8mol 


2x 2y 2z 2.0,75 0,5 2.0,8 0, 4 mol 

24,6 g M + NaOH m g chất rắn + CH 3 OH + 146,7 g H 2 O 

Khối lượng H 2 O trong dung dịch NaOH 160.90% 144 g 

Khối lượng H 2 O tạo thành 146,7 144 2,7 g 

2,7 

1,5. x y 

0,15 mol z 0,1 

18 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 24,6 160 m 32.1,5z 146,7 

m 37,9 48z 33,1 g 







Trang 12 










DẠNG 3: 

A. CÂU HỎI LÝ THUYẾT 

Bài 1. Chất hữu cơ X đơn chức trong phân tử có chưa C, H, O. Đốt cháy 1 mol CO 2 . Biết X có phản ứng 

với Na, NaOH, Na 2 CO 3 và X có phản ứng tráng gương. X là: 

A. anđehit axetic B. axit axetic C. anđehit fomic D. axit fomic 

Bài 2: Cho các axit có công thức sau: 

(1) CH 3 – CHCl – CHCl – COOH. 

(2) ClH 2 C – CH 2 – CHCl – COOH. 

(3) CHCl 2 – CH 2 – CH 2 – COOH. 

(4) CH 3 – CH 2 – CCl 2 – COOH. 

Thứ tự tăng dần tính axit là: 

A. (1), (2), (3), (4). B. (2), (3), (4), (1). C. (3), (2), (1), (4). D. (4), (2), (1), (3). 

Bài 3. Axit có nhiệt độ sôi cao hơn các anđehit, xeton, ancol có cùng số nguyên tử C chủ yếu là do 

nguyên nhân nào sau đây? 

A. Axit có chứa nhóm C=O và –OH 

B. Phân tử khối của axit lớn hơn và tạo liên kết hidro bền hơn 

C. Có sự tạo thành liên kết hidro liên phân tử. 

D. Các axit cacboxylic đều là chất lỏng hoặc chất rắn. 

Bài 4. Có các lọ đựng các dung dịch sau bị mất nhãn: CH 3 COOH, HCOOH, CH 2 =CHCOOH, CH 3 CHO, 

C 2 H 5 OH. Hóa chất dùng để nhận biết các dung dịch trên là: 

A. Br 2 , AgNO 3 /NH 3 , Na B. Cu(OH) 2 , dung dịch KMnO 4 

C. Quỳ tím, nước brom D. Na, dung dịch KMnO 4 , AgNO 3 /NH 3 

Bài 5. Phát biểu nào sau đây sai? 

A. Tất cả các anđehit đều có tính oxi hóa và tính khử 

B. Axit fomic có phản ứng tráng bạc. 

C. Axit acrylic thuộc cùng dãy đồng đẳng với axit axetic. 

D. Anđehit no, đơn chức, mạch hở có công thức CnH 2 nO (n ≥1). 

Bài 6. Axit acrylic tác dụng được với tất cả các chất sau: 

A. Na, NaOH, NaHCO 3 , Br 2 B. Na, NaOH, HCl, Br 2 

C. Na, NaOH, NaCl, Br 2 D. K, KOH, Br 2 , HNO 3 

Bài 7. Chất nào sau đây là hợp chất tạp chức 

A. axit propionic (có trong phomat). B. axit axetic (có trong giấm) 

C. axit 2-hiđroxipropanoic (có trong sữa chua) D. axit linoleic (có trong dầu oliu) 

Bài 8. Axit hữu cơ X mạch hở có trong quả chanh công thức phân tử là C 6 H 8 O 7 . Thực hiện sơ đồ phản 

ứng sau: 

Axit xitric ¾¾¾¾® C H O Na ¾¾¾® C H O Na 

+ NaHCO 3 

+ Na d 

6 5 7 3 6 4 7 4 

Biết X có cấu tạo đối xứng, khi cho X tác dụng với C 2 H 5 OH. Hỏi thu được bao nhiêu chất có chức este. 

A. 2 B. 4 C. 5 D. 3 

Bài 9. Thực hiện phản ứng este hóa giữa axit ađipic (HOOC-(CH 2 ) 4 -COOH) với ancol đơn chức X thu 

được este Y 1 và Y 2 trong đó Y 1 có công thức phân tử là C 8 H 14 O 4 . Hãy lựa chọn công thức đúng của X: 


A. CH 3 OH B. CH 3 OH hoặc C 2 H 5 OH C. C 3 H 5 OH D. C 2 H 5 OH 

Bài 10. Có các phát biểu: 

(1) oxi hóa anđehit fomic và axit fomic bằng AgNO 3 / NH 3 dư đều được muối amoni cacbonat. 

(2) Axeton, phenol trong công nghiệp đều thu được từ phản ứng oxi hóa cumen. 


Trang 1 













(3) Cô cạn dung dịch sau phản ứng giữa 1 mol axit amino axetic với 0,5 mol NaOH được chất rắn 

chứa 2 chất 

(4) Trong phản ứng este hóa CH 3 COOH tách H; C 2 H 5 OH tách –OH tạo etyl axetat. 

(5) Trong công nghiệp, điều chế axit axetic từ phản ứng của methanol với CO/xt. 


A. 5 B. 3 C. 4 D. 2 

Bài 11. Cho các phản ứng: 

2CH 3 COOH + Ca(OH) 2 → (CH 3 COO) 2 Ca + 2H 2 O (1) 

2CH 3 COOH + Ca → (CH 3 COO) 2 Ca + H 2 (2) 

(CH 3 COO) 2 Ca + H 2 SO 4 → 2CH 3 COOH + CaSO 4 (3) 

(CH 3 COO) 2 Ca + Na 2 CO 3 → 2CH 3 COONa + CaCO 3 (4) 

Người ta dùng phản ứng nào để tách lấy axit axetic từ hỗn hợp gồm axit axetic và ancol etylic? 

A. (1) và (3) B. (2) và (3) C. (1) và (4) D. (2) và (4) 

Bài 12. Chất nào trong các chất sau có lực axit yếu nhất? 

A. Axit axetic B. axit cacbonic C. axit sunfuhiđric D. axit sunfuric 

Bài 13. Hợp chất CH 3 CH(CH 3 )CH 2 CH 2 CH(C 2 H 5 )COOH có tên quốc tế là: 

A. axit 2-etyl-5-metyl hexanoic. B. axit 2-etyl-5-metyl nonanoic. 

C. axit 5-etyl-2-metyl hexanoic. D. tên gọi khác 

Bài 14. Cho X, Y, Z, T là các chất khác nhau trong số 4 chất: CH 3 COOH, C 6 H 5 COOH (axit benzoic), 

C 2 H 5 COOH, HCOOH và giá trị nhiệt độ sôi được ghi trong bảng sau: 

Chất X Y Z T 

Nhiệt độ sôi (°C) 100,5 118,2 249,0 141,0 

Nhận xét nào sau đây là đúng? 

A. T là C 6 H 5 COOH B. X là C 2 H 5 COOH C. Y là CH 3 COOH D. Z là HCOOH 

Bài 15. Dãy gồm các chất có thể điều chế trực tiếp bằng một phản ứng tạo ra axit axetic là 

A. CH 3 CHO, C 2 H 5 OH, C 2 H 5 COOCH 3 . B. CH 3 CHO, glucozơ, CH 3 OH 

C. CH 3 OH, C 2 H 5 OH, CH 3 CHO. D. C 2 H 4 (OH) 2 , CH 3 OH, CH 3 CHO 

Bài 16. Các chất hữu cơ đơn chức X 1 , X 2 , X 3 , X 4 có công thức tương ứng là CH 2 O, CH 2 O 2 , C 2 H 6 O, 

C 2 H 4 O 2 . Chúng thuộc các dãy đồng đẳng khác nhau, trong đó có một chất tác dụng được với natri sinh ra 

khí hidro. Công thức cấu tạo X 1 , X 2 , X 3 , X 4 lần lượt là: 

A. HCHO, HCOOH, C 2 H 5 COOH, HCOOCH 3 B. CH 3 OH, HCHO, CH 3 OCH 3 , CH 3 COOH 

C. HCHO, HCOOH, CH 3 OCH 3 , HCOOCH 3 D. HCHO, CH 3 OCH 3 , CH 3 OH, CH 3 COOH 

Bài 17. Dung dịch axit acrylic (CH 2 =CH-COOH) không phản ứng được với chất nào sau đây? 

A. Cu(OH) 2 B. MgCl 2 C. Br 2 D. Na 2 CO 3 


Bài 18. Khi cho chất hữu cơ A (có công thức phân tử C 6 H 10 O 5 và không có nhóm CH 2 ) tác dụng với 

NaHCO 3 hoặc với Na thì số mol khí sinh ra luôn bằng số mol A phản ứng. A và các sản phẩm B, D tham 

gia phản ứng theo phương trình hóa học sau: 

A 

 

B + H 2 O 

A + 2NaOH → 2D + H 2 O 


Trang 2 













B + 2NaOH → 2D 

D + HCl → E + NaCl 

Tên gọi của E là 

A. axit acrylic B. axit 2-hiđroxi propanoic. 

C. axit 3-hiđroxi propanoic D. axit propanoic. 

Bài 19. Cho dãy các chất: etan, etanol, etanal, axit ethanoic. Chất có nhiệt độ sôi cao nhất trong dãy là: 

A. etanal B. etan C. etanol D. axit etanoic 

Bài 20. Có tất cả bao nhiêu hợp chất đơn chức, mạch hở chứa nguyên tử hidro linh động có công thức là 

C 4 H 6 O 2 ? 

A. 5 B. 2 C. 3 D. 4 

B. HƯỚNG DẪN GIẢI, ĐÁP ÁN 


























Trang 3 










CHUYÊN ĐỀ 5: ESTE 



- Este là sản phẩm thu được khi thay thế nhóm OH trong axit cacboxylic bằng nhóm OR. 

- Công thức tổng quát của một số loại este hay gặp: 

Este no, đơn chức, mạch hở: C H COOC H hay C H O (n 0;m 1; x 2) . 

n 2n1 m 2m1 

x 2x 2 

Este đơn chức: C H O hoặc RCOOR ' (x 2; y 4; y chẵn; y 2x) : 

x y 2 

(Công thức tổng quát của este đơn chức; R và R ' là gốc Hiđrocacbon no, 

không no hoặc thơm, trừ trường hợp este của axit fomic có R là H) 

Este của axit đơn chức và ancol đa chức: RCOO R ' . 

Este của axit đa chức và ancol đơn chức: R COOR ' . 

Este của axit đa chức và ancol đa chức: R COO R ' . 

 

x 

 

 

Lưu ý rằng số chức este là bội Số nguyên tử chung nhỏ nhất của số chức ancol và số chức axit 


Gốc Hiđrocacbon R ' + tên anion gốc axit (đổi đuôi ic thành đuôi at). 

Ví dụ: HCOOCH 3 : metyl fomat 

CH 3 COOC 2 H 5 : Etyl axetat 

CH 3 COOCH=CH 2 : Vinyl axetat 


- Thường là chất lỏng dễ bay hơi có mùi thơm dễ chịu của trái cây. Ví dụ: isoamyl axetat có mùi chuối 

chín, etyl butirat có mùi dứa, etyl isovalerat có mùi táo,... 

- Một số este có khối lượng phân tử rất lớn có thể ở trạng thái rắn như mỡ động vật, sáp ong. 

- Nhẹ hơn nước, ít tan trong nước, dễ tách chiết bằng phễu chiết. 

- Nhiệt độ sôi của este thấp hơn nhiều so với nhiệt độ sôi của các axit và ancol có cùng số nguyên tử C 

vì giữa các phân tử este không có liên kết hiđro. 

- Là dung môi tốt để hòa tan các chất hữu cơ. 


1. Phản ứng thủy phân 

 

R COO R ' xyH O yR COOH xR ' OH 

y xy x 2 

x y 

- Phản ứng thực hiện trong môi trường axit loãng và được đun nóng. 

- Muốn tăng hiệu suất của phản ứng thủy phân este phải dùng dư nước và sử dụng chất Xúc tác axit, 

đun nóng hỗn hợp phản ứng. 

- Nếu ancol sinh ra không bền thì phản ứng xảy ra theo một chiều. 

2. Phản ứng thủy phân trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa) 

y 

 

R COO R ' xyNaOH yR COONa xR ' OH 

xy x 

x y 

- m chất rắn sau phản ứng = m muối + m kiềm dư 

- Với este đơn chức: n este phản ứng = n NaOH phản ứng = n muối = n ancol . 

3. Phản ứng khử este bởi LiAlH 4 tạo hỗn hợp ancol 


LiAlH 4 ,t 

RCOOR ' RCH2OH R 'OH 

4. Một số phản ứng riêng 

- Este của ancol không bển khi thủy phân hoặc xà phòng hóa không thu được ancol: 

RCOOCH CH2 H2O RCOOH CH3CHO 

- Este của phenol phản ứng tạo ra hai muối và nước: 


x 

 

xy 

x 

y 

Trang 1 













RCOOC6H5 2NaOH RCOONa C6H5ONa H2O 

- Este của axit fomic (HCOO) x R có khả năng tham gia phản ứng tráng gương. 

 

HCOO R 2xAgNO 3xNH xH O NH CO R 2xAg 2xNH NO 

x 

3 3 2 4 3 x 

4 3 

- Nếu este có gốc axit hoặc gốc Ancol không no thì este đó còn tham gia được phản ứng cộng, phản 

ứng trùng hợp và phản ứng oxi hóa không hoàn toàn. 

CH CH COOCH Br CH Br CHBr COOCH 

2 3 2 2 3 

 

nCH C CH COOCH CH C CH COOCH 

 

2 3 3 2 3 3 n 

Poli(MetylMetacrylat 

 

Plexiglass thủy tinh hữu cơ) 

 

nCH COOCH CH CH CH OOCCH 

3 2 2 3 n 

(poli(vinyl axetat) – PVA) 


1. Thực hiện phản ứng este hóa giữa ancol và axit 

0 

 

H ,t 

 

yR COOH xR ' OH R COO R ' xyH O 

x y y xy x 2 

2. Thực hiện phản ứng cộng giữa axit và hidrocacbon không no 

RCOOH C H RCOOCH CH 

2 2 2 

3. Thực hiện phản ứng giữa muối Na của axit và dẫn xuất halogen 

0 

xt,t 

RCOONa R 'X RCOOR ' NaX 

4. Thực hiện phản ứng giữa phenol và anhidrit axit 

6 5 6 5 

RCO O C H OH RCOOC H RCOOH 

2 

 

VI. NHẬN BIẾT ESTE 

- Este của axit fomic có khả năng tráng gương. 

- Các este của ancol không bền bị thủy phân tạo anđehit có khả năng tráng gương. 

- Este không no có phản ứng làm mất màu dung dịch brom. 

- Este của glixerol hoặc chất béo khi thủy phân cho sản phẩm hòa tan Cu(OH) 2 . 

 

 


 





Trang 2 










DẠNG 1: BÀI TOÁN VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY ESTE 

Cách 1: Đặt công thức của este cần tìm có dạng: C H O ( x, z 2; y là Số chẵn; y £ 2x) 

Phản ứng cháy: 

x y z 

y z t 

y 

CxHyOz x O2 xCO2 H2O 

4 2 

2 

Cách 2: Đặt công thức tổng quát của este (X) có dạng CnH2n22kOz 

trong đó k là độ bất bão hòa của 

phân tử, k số liên kết số vòng 

3n 1 

k z 

Phương trình cháy: CnH2n22kOz O2 nCO2 n 1 

k 

H2O 

2 

n n k 1 .n 

CO2 H2O X 

 

 

Este X là este no, đơn chức, mạch hở X có công thức CnH2nO2 

m m m m 

 

X C H O 


Bài 1. Đốt este E. Dẫn hết sản phẩm cháy vào bình dung dịch Ca(OH) 2 dư; thấy có 20 gam kết tủa và 

khối lượng bình tăng 12,4 gam. CTTQ của E là: 

A. CxH2xO2 

B. CxH2x 2O2 

C. C x 

H 2x 2 

O 4 

D. C H 

O 

x 2x4 

4 

Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một este đơn chức, cần vừa đủ V lít O 2 (ở đktc), thu được 0,3 mol CO 2 

và 0,2 mol H 2 O. Giá trị của V là: 

A. 8,96 B. 6,72 C. 4,48 D. 11,2 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn một lượng chất hữu cơ X thu được 3,36 lít khí CO 2 , 0,56 lít khí N 2 (các khí đo 

ở đktc) và 3,15 gam H 2 O. Khi X tác dụng với dung dịch NaOH thu được sản phẩm có muối H 2 N-CH 2 - 

COONa. Công thức cấu tạo thu gọn của X là (cho H 1, C 12 

, O 16 

). 

A. H 2 N-CH 2 -COO-C 3 H 7 B. H 2 N-CH 2 -COO-CH 3 

C. H 2 N-CH 2 -COO-C 2 H 5 D. H 2 N-CH 2 -CH 2 -COOH 

Bài 4. X là một este không no (chứa 1 liên kết đôi C C ) đơn chức, mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 4,3 

gam X cần vừa đủ 7,2 gam O 2 . X có tối đa bao nhiêu công thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện trên? 

A. 4. B. 6. C. 3. D. 5. 

Bài 5. Đốt cháy một este no, đơn chức, mạch hở thu được 1,8 gam H 2 O. Thể tích khí CO 2 thu được 

(đktc) là: 


Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn 0,15 mol este thu được 19,8 gam CO 2 và 0,45 mol H 2 O. Công thức phân tử của 

este là: 


Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn a mol este X tạo bởi ancol no, đơn chức, mạch hở và axit không no (có một 

liên kết đôi), đơn chức, mạch hở thu được 4,48 lít CO 2 (đktc) và 1,8 gam H 2 O. Giá trị của a là: 


A. 0,05 B. 0,10 C. 0,15 D. 0,20 

Bài 8. Khi đốt cháy hoàn toàn một este no, đơn chức thì số mol CO 2 sinh ra bằng số mol O 2 đã phản ứng. 

Tên gọi của este là: 

A. metyl axetat B. etyl axetat C. n-propyl axetat D. metyl fomat 





Trang 1 










Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol chất béo, thu được lượng CO 2 và H 2 O hơn kém nhau 6 mol. Mặt khác, a 

mol chất béo trên tác dụng tối đa với 600 ml dung dịch Br 2 1M. Giá trị của a là: 

A. 0,20 B. 0,30 C. 0,18 D. 0,15 

Bài 10. Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp các este no, đơn chức, mạch hở. Sản phẩm cháy được dẫn vào 

bình dựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng 12,4 gam. Khối lượng kết tủa tạo ra là: 

A. 12,4 gam B. 10 gam C. 20 gam D. 28,183 gam 


Bài 11. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp gồm 2 este no hở đơn chức cần 5,68 gam khí oxi và thu được 

3,248 lít khí CO 2 (đktc). Cho hỗn hợp este trên tác dụng vừa đủ với KOH thu được 2 rượu là đồng đẳng 

kế tiếp và 3,92 gam muối của một axit hữu cơ. Công thức cấu tạo của 2 este là: 

A. HCOOCH 3 và HCOOC 2 H 5 . B. C 3 H 7 COOCH 3 và CH 3 COOC 2 H 5 . 

C. CH 3 COOCH 3 và CH 3 COOC 2 H 5 . D. C 2 H 5 COOCH 3 và C 2 H 5 COOC 2 H 5 . 

Bài 12. Để đốt cháy hoàn toàn 6,24 gam một este X 

 

M 180 

X 

 

cần 6,272 lít khí oxi (đktc). Sản phẩm 

cháy được hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch nước vôi trong dư thấy có m gam kết tủa, khối lượng dung 

dịch nước vôi trong giảm 12,8 gam. Công thức phân tử của X là: 


Bài 13. Đốt cháy hoàn toàn m gam chất béo X (chứa triglixerit của axit stearic, axit panmitic và các axit 

béo tự do đó). Sau phản ứng thu được 13,44 lít CO 2 (đktc) và 10,44 gam nước. Xà phòng hóa m gam X 

 

H 90% 

 

thì thu được khối lượng glixerol là: 


Bài 14. Đốt cháy hoàn toàn 1 este đơn chức hở X (phân tử có số liên kết 

4 ) thì có nhận xét 

n : n 8 : 9 . Nếu cho m gam X vào 300 ml dung dịch KOH 0,9M rồi cô cạn dung dịch thu được 

CO2 O2 

28,62 gam chất rắn. Giá trị của m là 

A. 22 B. 22,68 C. 21,5 D. 20,5 

Bài 15. Đốt cháy hoàn toàn 1,1 gam este E thì thu được 1,12 lít CO 2 (đktc) và 0,9 gam H 2 O. Tỉ khối hơi 

của E so với O 2 bằng 2,75. Đun nóng 4,4 gam E với dung dịch NaOH vừa đủ, rồi cô cạn thì thu được 

4,8 gam muối natri của axit hữu cơ. Xác định công thức cấu tạo đúng và gọi tên E? 

A. etyl propionat B. metyl axetat C. metyl propionat D. etyl axetat 

Bài 16. Cho hỗn hợp X gồm hai hợp chất hữu cơ no, đơn chức A, B tác dụng vừa đủ với 100 ml dung 

dịch KOH 0,40M, thu được một muối và 336 ml hơi một ancol (ở đktc). Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng 

hỗn hợp X trên, sau đó hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thì khối lượng 

bình tăng 5,27 gam. Công thức của A, B là: 

A. HCOOH và HCOOC 3 H 7 B. HCOOH và HCOOC 2 H 5 

C. CH 3 COOH và CH 3 COOCH 3 D. CH 3 COOH và CH 3 COOC 2 H 5 


Bài 17. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn hợp M gồm este đơn chức X và hiđrocacbon không no Y (phân 

tử Y nhiều hơn phân tử X một nguyên tử cacbon), thu được 0,65 mol CO 2 và 0,4 mol H 2 O. Phần trăm 

khối lượng của Y trong M là 

A. 19,85% B. 75,00% C. 19,40% D. 25,00% 





Trang 2 










Bài 18. Đốt cháy hoàn toàn 0,25 mol hỗn hợp hai este no, mạch hở, đơn chức là đồng đẳng liên tiếp thu 

được 19,712 lít khí CO 2 (đktc). Xà phòng hóa cùng lượng este trên bằng dung dịch NaOH tạo ra 17 gam 

một muối duy nhất. Công thức của hai este là: 

A. HCOOC 2 H 5 và HCOOC 3 H 7 B. HCOOC 3 H 7 và HCOOC 4 H 9 

C. CH 3 COOC 2 H 5 và HCOOC 2 H 5 D. CH 3 COOCH 3 và CH 3 COOC 2 H 5 

Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn một este no, đơn chức, mạch hở X thu được thể tích CO 2 gấp 3 lần thể tích X 

đã phản ứng (các khí và hơi đo ở cùng điều kiện). Cho m gam X tác dụng hoàn toàn với 200ml dung dịch 

NaOH 0,5M thu được dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được 7,36g chất rắn khan. Giá trị của m là: 

A. 5,92 B. 6,64 C. 7,40 D. 8,88 

Bài 20. Đốt cháy a gam một este X cần 11,76 lít O 2 (đktc), sau phản ứng thu được hỗn hợp CO 2 và hơi 

nước. Dẫn hỗn hợp này vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng 26,04 gam và 

thấy xuất hiện 42 gam kết tủa trắng. Biết este này do một axit đơn chức và ancol đơn chức tạo nên. Công 



Bài 21. Đốt cháy hoàn toàn 3,42gam hỗn hợp gồm axit acrylic, vinyl axetat, metyl acrylat và axit oleic 

rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào dung dịch Ca(OH) 2 dư sau phản ứng thu được 18 gam kết tủa và 

dung dịch X. Khối lượng X so với khối lượng dung dịch Ca(OH) 2 ban đầu đã thay đổi như thế nào? 

A. Tăng 2,7g B. Giảm 7,38g C. Tăng 7,92g D. Giảm 7,74g 


Bài 22. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm hai este đồng phân cần dùng 27,44 lít khí O 2 , thu 

được 23,52 lít khí CO 2 và 18,9 gam H 2 O. Nếu cho m gam X tác dụng hết với 450 ml dung dịch NaOH 

1M, cô cạn dung dịch sau phản ứng thì thu được 28,5 gam chất rắn khan, trong đó có a mol muối Y và b 

mol muối Z 

 

M 

Y 

M 

Z 

 

. Các thể tích khí đều đo ở điều kiện tiêu chuẩn. Tỉ lệ a : b là 

A. 6 : 1 B. 3 : 5 C. 3 : 2 D. 4 : 3 

Bài 23. Đốt cháy hoàn toàn một este đơn chức, mạch hở X (phân tử có số liên kết nhỏ hơn 3), thu được 

6 

thể tích khí CO 2 , bằng thể tích khí O 2 đã phản ứng (các thể tích đo ở cùng điều kiện). Cho m gam X 

7 

tác dụng hoàn toàn với 200ml dung dịch NaOH 0,75M thu được dung dịch Y. Cô cạn Y thu được 8,52g 

chất rắn khan. Giá trị của m là: 

A. 4,32 B. 6,66 C. 8,88 D. 11,1 

Bài 24. X, Y, Z là ba axit cacboxylic đơn chức cùng dãy đồng đẳng 

 

M M M 

X Y Z 

 

, T là este tạo bởi 

X, Y, Z và một ancol no, ba chức, mạch hở E. Đốt cháy hoàn toàn 26,6 gam hỗn hợp M gồm X, Y, Z, T 

(trong đó 

n 

Y 

n 

Z 

) bằng lượng vừa đủ khí O 2 , thu được 22,4 lít CO 2 (đktc) và 16,2 gam H 2 O. Mặt khác, 

đun nóng 26,6 gam M với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 . Sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu 

được 21,6 gam Ag. Mặt khác, cho 13,3 gam M phản ứng hết với 400 ml dung dịch NaOH 1M và đun 

nóng, thu được dung dịch N. Cô cạn dung dịch N thu được m gam chất rắn khan. Giá trị của m gần nhất 

với: 


A. 38,04. B. 24,74. C. 16,74. D. 25,10. 

Bài 25. Hỗn hợp E chứa hai chất hữu cơ đều mạch hở và không chứa nhóm chức khác gồm este X 

 

C H 

 

O m 2m 4 4 

n 2n 2 2 

và este Y C H O , trong đó số mol của X lớn hơn số mol của Y. Đốt cháy hết 16,64 


Trang 3 













gam E với oxi vừa đủ, thu được X mol CO 2 và y mol H 2 O với x y 0, 2 . Mặt khác, đun nóng 16,64 

gam E với dung dịch KOH vừa đủ, thu được hỗn hợp F chứa 2 ancol đồng đẳng kế tiếp và hỗn hợp 

chứa 2 muối; trong đó có a gam muối A và b gam muối B. Dẫn toàn bộ F qua bình đựng Na dư, thấy 

khối lượng bình tăng 6,76 gam. Tỉ lệ gần nhất của a : b là: 

A. 1,6 B. 1,8 C. 1,7 D. 1,5 

Bài 26. Đốt cháy hoàn toàn 15,42 gam hỗn hợp X gồm 2 este đơn chức của cùng một rượu và có khối 

lượng mol của 2 gốc axit hơn kém nhau 14 gam/mol, cần 30,24 gam O 2 và thu được 11,34 gam nước. 

5,14 gam X tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH tạo thành 4,24 gam muối. Số đồng phân cùng chức este 

của este khối lượng mol bé là: 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 


Bài 27. X là este đơn chức; đốt cháy hoàn toàn X thu được thể tích CO 2 bằng thể tích oxi đã phản ứng 

(cùng điều kiện); Y là este no, hai chức (X, Y đều mạch hở). Đốt cháy hoàn toàn 25,8 gam hỗn hợp E 

chứa X, Y bằng oxi vừa đủ thu được CO 2 và H 2 O có tổng khối lượng 56,2 gam. Đun 25,8 gam E với 400 

ml dung dịch KOH 1M (vừa đủ); cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được hỗn hợp muối có khối lượng m 

gam và hỗn hợp gồm 2 ancol đồng đẳng kế tiếp. Giá trị m là: 


Bài 28. A là hợp chất hữu cơ (chỉ chứa C, H, O) có đặc điểm sau: 

+ Đốt cháy hoàn toàn 3,08g A, hấp thụ hoàn toàn sản phẩm cháy vào bình chứa 500ml dung dịch 

Ca(OH) 2 0,2M thấy xuất hiện 6g kết tủa, phần nước lọc có khối lượng lớn hơn dung dịch Ca(OH) 2 ban 

đầu là l,24g 

+ Khối lượng mol của A nhỏ hơn khối lượng mol của glucozo. 

+ A phản ứng với NaOH theo tỉ lệ mol n : n 1: 4 . 

+ A có phản ứng tráng gương. 

A 

NaOH 

Số công thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện đề bài là: 

A. 5 B. 6 C. 2 D. 4 

Bài 29. X, Y là 2 axit cacboxylic đều mạch hở, Z là ancol no, T là este hai chức, mạch hở được tạo bởi X, 

Y, Z. Đun nóng 38,86 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z, T với 400 ml dung dịch NaOH 1M (vừa đủ), thu 

được ancol Z và hỗn hợp F gồm hai muối có tỉ lệ mol 1:1. Dẫn toàn bộ Z qua bình đựng Na dư thấy khối 

lượng bình tăng 19,24 gam, đồng thời thu được 5,824 lít khí H 2 (đktc). Đốt cháy hoàn toàn F cần dùng 

15,68 lít O 2 (đktc), thu được CO 2 , Na 2 CO 3 và 7,2 gam H 2 O. Phần trăm khối lượng của T trong hỗn hợp E 

gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 26,44% B. 50,88% C. 48,88% D. 33,99% 

Bài 30. Hỗn hợp X gồm 3 este đơn chức, tạo thành từ cùng một ancol Y với 3 axit cacboxylic (phân tử 

chỉ có nhóm -COOH); trong đó có 2 axit no là đồng đẳng kế tiếp nhau và 1 axit không no (có đồng phân 

hình học, chứa một liên kết đôi C C trong phân tử). Nếu đốt cháy hoàn toàn 5,88 gam X thì thu được 

CO 2 và 3,96 gam H 2 O. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn 5,88 gam X bằng dung dịch NaOH, thu được hỗn 

hợp muối và m gam ancol Y. Cho m gam Y vào bình đựng Na dư, sau phản ứng thu được 896 ml khí 

(đktc) và khối lượng bình tăng 2,48 gam. Phần trăm khối lượng của este không no trong X là: 


A. 38,76% B. 40,82% C. 34,01% D. 29,25% 





Trang 4 










Bài 31. X, Y, Z là 3 este đểu đơn chức, mạch hở (trong đó Y và Z không no chứa một liên kết C C và 

có tồn tại đồng phân hình học). Đốt cháy 21,62 gam hỗn hợp E chứa X, Y, Z với oxi vừa đủ, sản phẩm 

cháy dẫn qua dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng dung dịch giảm 34,5 gam so với trước phản ứng. 

Mặt khác, đun nóng 21,62 gam E với 300 ml dung dịch NaOH 1M (vừa đủ), thu được hỗn hợp F chỉ 

chứa 2 muối và hỗn hợp gồm 2 ancol kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng. Khối lượng của muối có khối 

lượng phân tử lớn trong hỗn hợp F là: 


Bài 32. Hỗn hợp E gồm este đơn chức X và este hai chức Y (X, Y đều no, mạch hở). Xà phòng hóa hoàn 

toàn 40,48 gam E cần vừa đủ 560 ml dung dịch NaOH 1M, thu được hai muối có tổng khối lượng a gam 

và hỗn hợp T gồm hai ancol có cùng số nguyên tử cacbon. Đốt cháy toàn bộ T, thu được 16,128 lít khí 

CO 2 (đktc) và 19,44 gam H 2 O. Giá trị của a gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 43,0 B. 37,0 C. 40,5 D. 13,5 
































Trang 5 










Đốt cháy 2 este được: 23,52 1,05mol 

22, 4 CO 2; 18,9 1,05mol 

18 H 2O 

Và cần 

27, 44 

1, 225mol 

22, 4 O 2 

2 este no, đơn chức. 



n 

X 

0,35 mol 

25,9 

MX 

74 

0,35 

2 este có cùng CTPT là C 3 H 6 O 2 

CTCT 2 este là CH 3 COOCH 3 , HCOOC 2 H 5 . 

 

M 

m 1,05.44 18,9 1, 225.32 25,9 gam 

X 

2n 2.1,05 1,05 2.1, 225 0,7 gam 

X 0,45 mol NaOH → 28,5 gam chất rắn khan + muối Y, muối Z 

Y 

M 

Z 

Z là CH 3 COONa, Y là HCOONa. 

Có n NaOH dư 0, 45 0,35 0,1 mol 68a 

82b 28,5 40.0,1 24,5 gam 

Mà 

a 0,3 

a b 0,35 mol a : b 0,3: 0,05 6 :1 

b 0,05 



Đặt CTTQ của este là C x H y O 2 

y t 

y 

CxHyO2 x 1O2 xCO2 H2O 

4 

2 

nCO 

6 x 6 

2 

2x 3y 12 

n y 

O 

7 7 

2 x 1 

4 

Số liên kết 3 

2x 2 y 

k 2 2x 2 y 3y 12 2 y y 7 x 4,5 

2 

 

 

14 

x 1 y Loại 

3 

16 

x 2 y Loại 

3 

x 3 y 6 Este có CTPT là C 3 H 6 O 2 . 

 

20 

x 4 y Loại 

3 

m gam C3H6O2 

0,15 mol NaOH → 8,52 gam chất rắn khan. 

Trường hợp 1: Este là CH 3 COOCH 3 . 

X 






Trang 6 










m chất rắn khan 

m NaOH dư 

m CH 3 COONa 

x 0,06 m 74.0,06 4, 44 gam 

Trường hợp 2: Este là HCOOC 2 H 5 . 

m chất rắn khan 

mHCOONa 

82x 40. 0,15 x 8,52 gam . 

m NaOH dư 

x 0,09 m 74.0,09 6,66 gam 

Kết hợp đáp án suy ra m 6,66 gam 



68x 40. 0,15 x 8,52 gam . 

Đặt số mol của X, Y, Z trong 26,6 gam M lần lượt là x, y, z, t. 

M có phản ứng với AgNO 3 /NH 3 tạo Ag nên X là HCOOH. 

1 21,6 

x t nAg 

0,1 mol 1 

2 2.108 

 

26,6 g X O 1 mol CO 0,9 mol H O 

 

2 2 2 

 

BTKL 

 

O 

 

2 O 

 

2 

m 44.1 16,2 26,6 33,6g n 1,05 mol 

BTNT.O 

 

 

 

2x 4y 6t 2.1,05 2.1 0,9 2 

1 

0,9 

nCO 

n 

2 H2O 

2t t 0,05 3 

2 

Từ 

1 , 2 , 3 suy ra x 0,05; y 0,1 

 

46.0,05 M .0,1 M .0,1 M M 46 M 18.3 .0,05 26,6g 

 

Y Z Y Z E 

 

 

 

 

 

MY 60 CH3COOH 

 

3MY MZ ME 494 MZ 74 C2H5COOH 

 

 

ME 92 C3H5 OH 

3 

13,3 g M + 0,4 mol NaOH → m chất rắn E H2O 

BTKL 1 1 

m 13,3 40.0,4 92. .0,05 18. . 0,05 2.0,1 

24,75g 

2 2 




Đặt số mol của X và Y lần lượt là z, t z 

t 

 

14n 30 z 14m 60 t 16,64 

16,64g E O x mol CO y mol H O 

 

2 2 2 

x y 0, 2 z 2t x y 0, 2 nz mt 0,76 

16,64g E KOH vừa đủ → F (2 ancol đồng đẳng kế tiếp) + 2 muối. 

Chứng tỏ Y tạo bởi 2 ancol đơn chức, đồng đẳng kế tiếp và axit 2 chức. 

 


 

 





Trang 7 










F Na dư: 

m bình tăng 

1 

nH 2 

z t 0,1 mol 

2 

m m 6,76g m 6,76 2.0,1 6,96g 

F H2 

F 

6,96 

MF 

34,8 2 ancol là CH 3 OH và C 2 H 5 OH. 

0,2 

 

nCH3OH nC2H5OH 0, 2 mol 

nCH3OH 

0,16 mol 

 

 

 

32nCH3OH 46nC2H5OH 6,96g 

nC2H5OH 

0,04 mol 

Mà z t nên 

z 0,12 

0,12n 0,04m 0,76 

t 0,04 

n 4, X : CH2 CHCOOCH 

m 

3 

 

CH2 

CHCOOK 

13, 2g 

 

 

m 7, Y : CH3OCOCH CHCOOC2H5 

mKOOCCHCHCOOK 

7,68g 

a : b 13, 2 : 7,68 1,72 gần nhất với giá trị 1,7 



Thí nghiệm 1: Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng: 

m 15,42 30,24 11,34 34,32g 

CO 2 

m m m m 

este O2 CO2 H2O 

34,32 11,34 30, 24 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O: nOX 

2. .2 0,3 mol 

44 18 32 

1 

nX 

nOX 

0,15 mol 

2 

nCO 

0,78 

2 


n 0,15 

nH2O 

0,63.2 

Số nguyên tử H trung bình 8,4 

n 0,15 

Độ bội liên kết 

5,2.2 2 8,4 

k 

2 

2 

X 

2 este là đồng đẳng liên tiếp CTPT 2 este là C 5 H 8 O 2 và C 6 H 8 O 2 

5,14 

Thí nghiệm 2: 5,14g X tương đương với n 

X 

.0,15 0,05 mol 

15, 42 

n muối 

n 0,05 mol M muối 

X 

X 

4, 24 

84,8 

0,05 

Công thức 2 muối là CH 3 COOH và C 2 H 5 COOH. 


Công thức 2 este là CH 3 COOC 3 H 5 và C 2 H 5 COOC 3 H 5 . 

Các đồng phân cùng chất este của CH 3 COOC 3 H 5 là: 

CH COOCH CHCH (đồng phân cis, trans); 

3 3 

CH COOCH CH CH ; 

3 2 2 





Trang 8 







 

CH COOC CH 

3 3 2 

 

CH . 

Vậy có 4 đồng phân. 







Đặt CTTQ của X là C x H y O 2 : 

y t 

y 

CxHyO2 x 1O2 xCO2 H2O 

4 

2 

y 

nCO 

n 

2 O 

x x 1 y 4 

2 

4 

X là HCOOCH 3 . 

E 0,4mol KOH → 2 ancol đồng đẳng kế tiếp 

2 ancol là CH 3 OH và C 2 H 5 OH. 

HCOOCH 3 

: a mol 

 

Quy đổi X tương đương với: COOCH 

3 : b mol 

2 

 

CH 2 

: c mol 

60a 118b 14c 25,8 a 0,1 

 

 

a 2b 0, 4 b 0,15 

 

mCO 

m c 0,15 

2 H2O 

44. 2a 4b c 18. 2a 3b c 56, 2 

 

 

Y có công thức là CH 3 OOC-COOC 2 H 5 . 

m 84a 166b 33,3 g 



Đặt CTTQ của A là C x H y O z 

Đốt chát 3,08 gam A, sản phẩm cháy CO , H O hấp thụ vào 0,1 mol Ca(OH) 2 được 0,06 mol CaCO 3 

2 2 

nCO 

n 

2 CaCO 

0,06 mol 

3 

 

nCO n 

 

2 CaCO 

2n 0,06 2. 0,1 0,06 0,14 mol 

 

3 Ca HCO3 2 

m dung dịch tăng 

m m m 1,24 gam 

CO2 H2O CaCO3 

mH2O 

1, 24 6 44.0,06 4,6 gam nH2O 

0, 26 mol 

 

 

 

mH2O 

1, 24 6 44.0,14 1,08 gam 

nH2O 

0,06 mol 


x : y n 

CO 

: 2n 

2 H2O 

0,06 : 0,52 3: 26 

 

 

x : y n 

CO 

: 2n 

2 H2O 

0,14 : 0,12 7 : 6 

+ 

26 

x : y 3: 26 y x 2x 2 x 0,3 Loại 

3 





Trang 9 










+ x : y 7 : 6 A có dạng C7xH6xOz 

A có phản ứng tráng gương A là este của HCOOH. 

 

MA 

90x 16z 180 x 2 x 1 z 5,625 

A có dạng C 7 H 6 O z 

A phản ứng với NaOH theo tỉ lệ mol n 

A 

: n 

NaOH 

1: 4 . 

+ z 1 A là C 7 H 6 O Không có CTCT nào thỏa mãn. 

+ z 2 A là C 7 H 6 O 2 Không có CTCT nào thỏa mãn. 


+ z 4 A là C 7 H 6 O 4 Các CTCT thỏa mãn là: 


Vậy có tất cả 6 CTCT thỏa mãn. 



T là este 2 chức, mạch hở tạo ra từ 2 axit và 1 ancol nên các axit này đều đơn chức và ancol 2 chức. 

5,824 

Đặt Z là R(OH) 2 nROH nH 

0,26 mol 

2 

2 

22, 4 

m bình tăng m 0,26. R 32 19, 24g R 42C H 

Z là C 3 H 6 (OH) 2 . 

RO2 

3 6 

Muối có dạng RCOONa (0,4 mol) 

n 

H2O 

7, 2 

0, 4 mol Số H trung bình 

18 

0, 4.2 

2 

0,4 

Có 1 muối HCOONa (0,2 mol), muối còn lại là C x H 3 COONa (0,2 mol). 

2HCOONa O Na CO CO H O 

t 

2 2 3 2 2 

t 

 


2C H COONa 2x 2 O Na CO 2x 1 CO 3H O 

x 3 2 2 3 2 2 

15,68 

nO 2 

0,1 x 1 .0, 2 0,7 mol x 2 

22, 4 

X, Y là HCOOH và CH2 

CHCOOH. 





Trang 10 










T là HCOO C3H6 OOC CH CH2 

Quy đổi E 

HCOOH : 0,2 mol 

CH2 

CHCOOH : 0,2 mol 

 

 

C3H6 OH : 0,26 mol 

2 

H2O : y mol 

46.0, 2 72.0, 2 76.0,26 18y 38,86 y 0, 25 

1 158.0,125 

nT 

y 0,125mol %m 

T 

.100% 50,82% 

2 38,86 



Cách 1: 

3 este đơn chức nên Y là ancol đơn chức 

0,896 

nY 2nH 2 

2. 0,08 mol 

22,4 

m bình tăng 

m m 2,48 gam m 2,48 2.0,04 2,56 gam 

Y H2 

Y 

2,56 

MY 

32 Y là CH 3 OH. 

0,08 

Có 

5,88 

0,08 

nX 

nY 

0,08mol MX 

73,5 

X gồm HCOOCH 3 , CH 3 COOCH 3 và 1 este có CTTQ là C n H 2n-2 O 2 

3,96 

n 2n 2. 0, 44 mol, n 2.0,08 0,16 mol 

18 

 

HX H2O 

OX 

5,88 0, 44 16.0,16 

nCO 

n 

2 CX 

0, 24 mol 

12 

n n n 0,24 0,22 0,02 mol n 0,08 0,02 0,06 mol 

CnH2n2O2 CO2 H2O este no 

0, 24 0,06.3 0, 24 0,06.2 

0,02n 0,06Ceste no 

0, 24 n 3 n 6 

0,02 0,02 

n 4 hoặc 5 mà axit không no có đồng phân hình học nên n 5 

Este không no là CH 3 CH→CHCOOCH 3 . 

100.0,02 

%m 

C5H8O 

.100% 34,01% 

2 

5,88 


Cách 2: 


m ancol → m Bình + 

m ancol 

mH 2 

2,56g 

2n 0,08 M 32.CH OH 

H2 

3 

Qui đổi ba este thành hai este: 





Trang 11 










CnH2nO 2 

: a 

O CO 

2 

2 

5,88gam X. 

 

CmH2m2O 2 

: b H2O : 0,22 mol 

a b 0,08 mol a 0,06 mol 

 

 

14.0,22 32a 44b 5,88 b 0,02 mol 

n 

C 

5,88 0, 22.2 32.0,08 

 

0,24 mol 

12 

m 4 

 

0,02.100 

0,06n 0,02m 0, 24 7 %m 

C5H8O 

.100 34,01% 

2 

n 

 

5,88 

3 


Cách 1: 

Giả sử số mol CO 2 và H 2 O tạo thành khi đốt cháy 21,62 gam E là a và b. 

1 

Có n 

 

 

O E n 

COO E n 

E 

 

n 

NaOH 

0,3 mol 

2 

12a 2b 21,62 16.2.0,3 12,02 

gam 1 

 

m m m m 100a 44a 18b 34,5 gam 

dd 

2 

 

Từ 1 và 

CaCO3 CO2 H2O 

2 suy ra 

a 0,87 

 

b 0,79 

nCO 

0,87 

2 

Số nguyên tử C trung bình của E 2,9 

n 0,3 

X là HCOOCH 3 , Y và Z là este không no có 1 nối đôi C C 

n n n n 0,87 0,79 0,08 mol n 0,3 0,08 0,22 mol 

Y Z CO2 H2O X 

Số nguyên tử C trung bình của Y và Z 

E 

0,87 2.0, 22 

5,375 . 

0,08 

Mà F chỉ chứa 2 muối và hỗn hợp gồm 2 ancol kế tiếp thuộc cùng dãy đồng đẳng 

Y và Z là CH 3 CH CHCOOCH 3 và CH 3 CH CHCOOC 2 H 5 

Muối có khối lượng phân tử lớn trong F là CH 3 CH CHCOONa 

m 108.0,08 8,64 gam 

CH3CHCHCOONa 


Cách 2: 

Vì este đơn chức nên ta có: 

n NaOH → n este 0,3 mol M 72,06 HCOOCH3 


C : a 

 

O 2 

CO 2 

: a 12a 2b 12,02 a 0,87 mol 

21,62gam.E H : 2b 

 

H2O : b 56a 18b 34,5 b 0,79 mol 

O : 0,6 

 

 





Trang 12 










C H O 

n 2n 2 2 

: 0,08 

 

 

0,08n 0, 22.2 0,87 n 5,375 

HCOOCH 3 

: 0,22 

CH3 CH CH COOCH3 CH3 

CH CH COONa : 0,08 

 

 

CH3 CH CH COOC2H5 

HCOONa : 0, 22 

m 8,64g 

CH3 

CHCHCOONa 

 


40,48 g E + vừa đủ 0,56 mol NaOH → a g muối + T 

T O 0,72 mol CO 1,08 mol H O 

 

2 2 2 

0,72 

nT nH2O nCO 0,36 mol C 

2 

T 

2 

0,36 

T gồm C 2 H 5 OH (a mol) và HOCH 2 CH 2 OH (b mol) 

 

a b 0,36 mol a 0,16 

 

 

a 2b 0,56 mol b 0, 2 

BTKL 

 

a 40, 48 40.0,56 46.0,16 62.0, 2 43,12g 

Gần nhất với giá trị 43,0. 







Trang 13 










DẠNG 2: BÀI TOÁN VỀ PHẢN ỨNG THỦY PHÂN ESTE 

Một số nhận xét: 

1. Nếu n NaOH phản ứng = n este Este đơn chức 

2. Nếu RCOOR’ (Este đơn chức), trong đó R’ là C 6 H 5 - hoặc vòng benzen có nhóm thế 

n NaOH phản ứng = 2n este và sản phẩm cho 2 muối, trong đó có phenolat: 

VD: RCOOC 6 H 5 + 2NaOH RCOONa + C 6 H 5 Ona + H 2 O 

3. Nếu n NaOH phản ứng = A.n este (a > 1 và R’ không phải C 6 H 5 - hoặc vòng benzen có nhóm thế) 

Este đa chức 

4. Nếu phản ứng thuỷ phân este cho 1 anđehit (hoặc xeton), ta coi như ancol (đồng phân với andehit) có 

nhóm -OH gắn trực tiếp vào liên kết C=C vẫn tốn tại để giải và từ đó CTCT của este. 

5. Nếu sau khi thủy phân thu được muối (hoặc khi cô cạn thu được chất rắn khan) mà m muối = m este + 

m NaOH thì este phải có cấu tạo mạch vòng (lacton): 

6. Nếu ở gốc Hiđrocacbon của R’, một nguyên tử c gắn với nhiều gốc este hoặc có chứa nguyên tử 

halogen thì khi thủy phân có thể chuyển hóa thành andehit hoặc xeton hoặc axit cacboxylic 

t 

Ví dụ: C H COOCHClCH NaOH C H COONa CH CHO 

2 5 3 2 5 3 

7. Bài toán về hỗn hợp các este thì nên sử dụng phương pháp trung bình. 

8. Khi đầu bài cho 2 chức hữu cơ khi tác dụng với NaOH hoặc KOH mà tạo ra: 

• 2 muối và 1 ancol thì có khả nàng 2 chất hữu cơ đó là 

RCOOR’ và R”COOR’ có n NaOH = n R’OH 

Hoặc: RCOOR’ và R”COOH có n NaOH > n R’OH 

• 1 muối và 1 ancol có những khả năng sau 

RCOOR’ và ROH 

Hoặc: RCOOR’ và RCOOH 

Hoặc: RCOOH và R’OH 

• 1 muối và 2 ancol thì có những khả năng sau 

RCOOR’ và RCOOR” 

Hoặc: RCOOR’ và R”OH 

Chú ý: Nếu đề nói chất hữu cơ đó chỉ có chức este thì không sao, nhưng nếu nói có chức este thì chúng ta 

cần chú ý ngoài chức este trong phân tử có thể có thêm chức axit hoặc ancol! 

Thuỷ phân một este đơn chức 

- Trong môi trường axit: Phản ứng xảy ra thuận nghịch 

RCOOR ' HOH RCOOH R 'OH 

- Trong môi trường kiềm (phản ứng xà phòng hóa): Phản ứng 1 chiều, cần đun nóng 

RCOOR ' NaOH RCOONa R 'OH 

Thuỷ phân este đa chức 

R COOR ' nNaOH R COONa nR 'OH n n.n 


 

n 

n 

 

n 

n 

 

n n n 

muoi 

ancol 

RCOO R ' nNaOH nRCOONa R' OH n n.n 

R COO R ' nNaOH R COONa R ' OH n n 

ancol 

ancol 

muoi 

muoi 





Trang 1 











Bài 1. Dung dịch X chứa 0,01 mol H 2 NCH 2 COOH, 0,03 mol HCOOC 6 H 5 và 0,02 mol ClH 3 N- 

CH 2 COOH. Để tác dụng hết với dung dịch X cần tối đa V mi dung dịch NaOH 0,5M, đun nóng thu 

được dung dịch Y. Giá trị của V là: 

A. 220 B. 200 C. 120 D. 160 

Bài 2. Đun nóng 13,6 gam phenyl axetat trong 250 ml dung dịch NaOH 1M đến khi phản ứng xảy ra hoàn 

toàn thu được dung dịch X. Dung dịch X tác dụng vừa đủ với V ml dung dịch HC1 1M thu được dung 

dịch Y và m gam kết tủa. Giá trị của V, m lần lượt là: 

A. 0,25 và 9,4 B. 0,15 và 14,1. C. 150 và 14,1. D. 250 và 9,4. 

Bài 3. Cho 2,54g este (X) mạch hở bay hơi trong 1 bình kín dung tích 0,6 lít (lúc đầu là chân không). Khi 

este bay hơi hết thì áp suất ở 136,5°C là 425,6 mmHg.Thuỷ phân 25,4 gam (X) cần 0,3 mol NaOH thu 

được 28,2 g một muối duy nhất. Xác định tên gọi (X) biết rằng (X) xuất phát từ rượu đa chức? 

A. Glixerin triaxetat B. Etylenglicol điaxetat C. Glixerin tripropionat D. Glixerin triacrylat 

Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 0,25 mol hỗn hợp hai este no, mạch hở, đơn chức là đồng đẳng liên tiếp thu 

được 19,712 lít khí C0 2 (đktc). Xà phòng hóa cùng lượng este trên bằng dung dịch NaOH tạo ra 17 gam 

một muối duy nhất. Công thức của hai este là: 

A. HCOOC 2 H 5 và HCOOC 3 H 7 B. HCOOC 3 H 7 và HCOOC 4 H 9 

C. CH 3 COOC 2 H 5 và HCOOC 2 H 5 D. CH 3 COOCH 3 và CH 3 COOC 2 H 5 

Bài 5. Cho m gam chất béo tạo bởi axit stearic và axit oleic tác dụng hết với dung dịch NaOH vừa đủ 

thu được dung dịch X chứa 109,68 gam hỗn hợp 2 muối. Biết 1/2 dung dịch X làm mất màu vừa đủ 

0,12 mol Br 2 trong CC1 4 . Giá trị của m là: 

A. 132,90 B. 106,32 C. 128,70 D. 106,80 

Bài 6. Xà phòng hóa 8,8 gam etyl axetat bằng 200 ml dung dịch NaOH 0,2M. Sau khi phản ứng xảy ra 

hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn khan có khối lượng là (cho H = 1, C = 12, O = 16, Na = 

23) 


Bài 7. X là este của glyxin. Cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, hơi ancol bay ra đi qua ống 

đựng CuO đun nóng. Cho sản phẩm thực hiện phản ứng tráng gương thấy có 8,64 gam Ag. Biết phân tử 

khối của X là 89. Giá tri của m là 

A. 3,56 B. 2,67 C. 1,78 D. 2,225 

Bài 8. Xà phòng hoá hoàn toàn 500 kg một loại chất béo cần m (kg) dung dịch NaOH 16%, sau phản ứng 

thu được 506,625 kg xà phòng và 17,25 kg glixerol. Tính m? 

A. 400kg B. 140,625kg C. 149,2187kg D. 156,25kg 

Bài 9. Hợp chất X có công thức phân tử là C 5 H 8 O 2 . Cho 10 gam X tác dụng hoàn toàn, vừa đủ với dung 

dịch NaOH thu được dung dịch Y. Lấy toàn bộ dung dịch Y tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO 3 dư 

trong NH 3 đun nóng thu được 43,2 gam Ag. Số đồng phân cấu tạo của X thỏa mãn các điều kiện trên là: 


A. 2 B. 1 C. 3 D. 4 

Bài 10. Thuỷ phân hoàn toàn 444 gam một lipit thu được 46 gam glixerol (glixerin) và hai loại axit béo. 

Hai loại axit béo đó là (cho H = 1, C = 12, O = 16) 

A. C 15 H 31 COOH và C 17 H 35 COOH B. C 17 H 33 COOH và C 17 H 35 COOH 

C. C 17 H 31 COOH và C 17 H 33 COOH D. C 17 H 33 COOH và C 15 H 31 COOH 





Trang 2 











Bài 11. Este X được tạo thành từ etylen glicol và hai axit cacboxylic đơn chức trong phân tử este, số 

nguyên tử cacbon nhiều hơn số nguyên tử oxi là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, 

thì khối lượng NaOH đã phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là: 

A. 14,5 B. 17,5 C. 15,5 D. 16,5 

Bài 12. Este X được tạo thành từ etylen glicol và hai axit cacboxylic đơn chức. Trong phân tử este, số 

nguyên tử cacbon nhiều hơn số nguyên tử oxi là 1. Khi cho m gam X tác dụng với dung dịch NaOH dư, 

thì khối lượng NaOH đã phản ứng là 10 gam. Giá trị của m là: 

A. 14,5 B. 17,5 C. 15,5 D. 16,5 

Bài 13. Chất hữu cơ E có công thức cấu tạo là HCOOCH=CH 2 . Đun nóng m gam E sau đó lấy toàn bộ 

các sản phẩm sinh ra thực hiện phản ứng tráng gương thu được tổng khối lượng Ag là 108 gam Ag. Hiđro 

hóa m gam E bằng H 2 xúc tác Ni, t° vừa đủ thu được E’. Đốt cháy toàn bộ lượng E’ rồi dẫn sản phẩm vào 

bình đựng dung dịch NaOH dư thì khối lượng bình tăng thêm bao nhiêu gam? 

A. 55,8 gam. B. 46,5 gam. C. 42 gam D. 48,2 gam. 

Bài 14. Cho 0,3 mol este X mạch hở vào 300 gam dung dịch NaOH 8%, đun nóng để phản ứng thuỷ phân 

este xảy ra hoàn toàn thu được 330 gam dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được 44,4 gam chất rắn 

khan. Hãy cho biết X có bao nhiêu đồng phân thỏa mãn? 

A. 4 B. 2 C. 1 D. 3 

Bài 15. Cho 15,84 gam este no, đơn chức, mạch hở vào cốc chứa 30ml dung dịch MOH 20% 

(d=l,2g/ml) với M là kim loại kiềm. Sau phản ứng hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được chất rắn X. 

Đốt cháy hoàn toàn X thu được 9,54 gam M 2 CO 3 và hỗn hợp gồm CO 2 , H 2 O. Kim loại M và công thức 

cấu tạo của este ban đầu là: 

A. K và HCOO-CH 3 . B. Kvà CH 3 COOCH 3 . C. Na và CH 3 COOC 2 H 5 . D. Na và HCOO-C 2 H 5 . 

Bài 16. Cho 20 gam X tác dụng với 300 ml dung dịch KOH 1M (đun nóng). Cô cạn dung dịch sau phản 

ứng thu được 28 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của X là: 

A. CH 2 = CHCOOCH 2 CH 3 B. CH 3 CH 2 COOCH = CH 2 

C. CH 3 COOCH=CHCH 3 D. CH 2 =CHCH 2 COOCH 3 

Bài 17. Hỗn hợp X gồm hai este đơn chức là đồng phân của nhau. Đun nóng m gam X với 300 ml dung 

dịch NaOH 1M, kết thúc phản ứng thu được dung dịch Y và (m - 8,4) gam hỗn hợp hơi gồm hai anđehit 

no, đơn chức, đồng đẳng kế tiếp có tỉ khối hơi so với H 2 là 26,2. Cô cạn dung dịch B thu được (m - 1,1) 

gam chất rắn. Công thức của hai este là: 

A. C 2 H 5 COOCH=CH 2 và CH 3 COOCH=CHCH 3 

B. HCOOCH=CHCH 3 và CH 3 COOCH=CH 2 . 

C. HCOOC(CH 3 )=CH 2 và HCOOCH=CHCH 3 . 

D. CH 3 COOCH=CHCH 3 và CH 3 COOC(CH 3 )=CH 2 . 

Bài 18. Cho hỗn hợp X gồm hai hợp chất hữu cơ no, đơn chức tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch 

KOH 0,4M, thu được một muối và 336 ml hơi một ancol (ở đktc). Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp 

X trên, sau đó hấp thụ hết sản phẩm cháy vào bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 (dư) thì khối lượng bình tăng 

6,82 gam. Công thức của hai hợp chất hữu cơ trong X là: 


A. CH 3 COOH và CH 3 COOC 2 H 5 B. C 2 H 5 COOH và C 2 H 5 COOCH 3 

C. HCOOH và HCOOC 2 H 5 D. HCOOH và HCOOC 3 H 7 





Trang 3 










Bài 19. Đun 20,4 gam một chất hữu cơ A đơn chức với 300 ml dung dịch NaOH 1M thu được muối B và 

hợp chất hữu cơ C. Cho C phản ứng với Na dư thu được 2,24 lít H 2 (đktc). Nung B với NaOH rắn thu 

được khí D có tỉ khối đối với O 2 bằng 0,5. Khi oxi hóa C bằng CuO được chất hữu cơ E không phản ứng 

với AgNO 3 / NH 3 . Xác định CTCT của A? 

A. CH 3 COOCH 2 CH 2 CH 3 B. CH 3 COO-CH(CH 3 ) 2 C. C 2 H 5 COOCH 2 CH 2 CH 3 D. C 2 H 5 COOCH(CH 3 ) 2 . 

Bài 20. Có hai este là đổng phân của nhau và đều được tạo bởi 1 axit no đơn chức và 1 rượu no đơn chức. 

Để xà phòng hóa 22,2 gam hỗn hợp hai este nói trên phải dùng hết 12 gam NaOH nguyên chất. Các muối 

sinh ra sau khi xà phòng hóa được sấy đến khan và cân được 21,8 gam (giả thiết là hiệu suất phản ứng đạt 

100%). Cho biết công thức cấu tạo của hai este? 

A. CH 3 COOC 2 H 5 và HCOOC 3 H 7 B. HCOOC 2 H 5 và CH 3 COOCH 3 

C. CH 3 COOC 2 H 5 và C 2 H 5 COOCH 3 D. C 3 H 7 COOCH 3 và CH 3 COOC 3 H 7 


Bài 21. Hỗn hợp A gồm ba chất hữu cơ X, Y, Z đơn chức đồng phân của nhau, đều tác dụng được với 

NaOH. Đun nóng 13,875 gam hỗn hợp A với dung dịch NaOH vừa đủ thu được 15,375 gam hỗn hợp 

muối và hỗn hợp ancol có tỉ khối hơi so với H 2 bằng 20,67. Ở 136,5°C, 1 atm thể tích hơi của 4,625 

gam X bằng 2,1 lít. Phần trăm khối lượng của X, Y, Z (theo thứ tự KLPT gốc axit tăng dần) lần lượt là: 

A. 40%; 40%; 20% B. 40%; 20%; 40% C. 25%; 50%; 25% D. 20%; 40%; 40% 

Bài 22. Cho 0,5 mol hỗn hợp E chứa 2 este đểu đơn chức, mạch hở tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 

đun nóng thu được 64,8 gam Ag. Mặt khác, đun nóng 37,92 gam hỗn hợp E trên với 320 ml dung dịch 

NaOH 2M; cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được phần rắn Y và 20,64 gam hỗn hợp chứa 2 ancol no, 

trong đó oxi chiếm 31,0% về khối lượng. Đốt cháy hết phần rắn Y thu được X mol CO 2 , y mol H 2 O và 

Na 2 CO 3 . Tỉ lệ x: y là: 

A. 17:9 B. 7:6 C. 14:9 D. 4:3 

Bài 23. Hỗn hợp A gồm ba chất hữu cơ đơn chức X, Y, Z. Cho 4,4 gam hồn hợp A phản ứng vừa đủ với 

250 ml dung dịch NaOH 0,2 M. Cô cạn dung dịch thu được 4,1 gam một muối khan và thu được 1,232 lít 

hơi một ancol duy nhất (ở 27,3°C; 1 atm). Công thức của X, Y, Z lần lượt là: 

A. CH 3 COOH; CH 3 OH; CH 3 COOCH 3 

B. HCOOH; CH 3 CH 2 OH; HCOOC 2 H 5 

C. C 2 H 5 COOH; CH 3 CH 2 OH; C 2 H 5 COOC 2 H 5 

D. CH 2 =CH-COOH; CH 3 CH 2 OH; CH 2 =CH-COOC 2 H 5 

Bài 24. Hỗn hợp A gồm 2 este đổng phân đơn chức phản ứng hoàn toàn với 0,03 mol NaOH thu được 

5,56 gam chất rắn trong đó có duy nhất một muối B (B có thể phản ứng với Br 2 tạo ra muối cacbonat). 

Hỗn hợp sản phẩm hữu cơ còn lại gồm 1 ancol và 1 andehit đều đơn chức phản ứng với không đến 0,03 

mol Br 2 Nếu cho X phản ứng tráng bạc thì thu được 2,16 gam Ag. Đốt cháy A thu được 8,8 gam CO 2 cần 

V lít O 2 ở đktc. Giá trị của V là: 

A. 20,16 B. 5,04 C. 4,48 D. 5,6 


Bài 25. Đun m (gam) hỗn hợp chứa etyl isobutirat, axit 2-metyl propanoic, metyl butanoat cần dùng 

120 gam dung dịch NaOH 6% và KOH 11,2%. Cô cạn cẩn thận dung dịch sau phản ứng thu được a gam 

hỗn hợp hơi các chất. Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp hơi thu được 114,84 gam nước. Giá trị của m 

là: 

A. 43,12gam B. 44,24gam C. 42,56 gam D. 41,72 gam 



Trang 4 













Bài 26. Hỗn hợp E gồm este X đơn chức và axit cacboxylic Y hai chức (đều mạch hở, không no có một 

liên kết đôi C=C trong phân tử). Đốt cháy hoàn toàn một lượng E thu được 0,43 mol khí CO 2 và 0,32 mol 

hơi nước. Mặt khác, thủy phân 46,6 gam E bằng 200 gam dung dịch NaOH 12% rồi cô cạn dung dịch thu 

được phần hơi Z có chứa chất hữu cơ T. Dẫn toàn bộ Z vào bình kín đựng Na, sau phản ứng khối lượng 

bình tăng 189,4 gam đồng thời sinh ra 6,16 lít khí H 2 (đktc). Biết tỉ khối của T so với H 2 là 16. Phần trăm 

khối lượng của Y trong hỗn hợp E có giá trị gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 41,3%. B. 43,5% C. 48,0%. D. 46,3%. 

Bài 27. Hỗn hợp T gồm ba este A, B, C [với M A






















Bài 21. 

Ta có: 

1.2,1 4,625 

n 

x 

0,0625mol MX 

74 

0,082 273136,5 0,0625 

 

 

Mặt khác: X, Y, Z đơn chức, tác dụng được với NaOH X, Y, Z là axit hoặc este 

CTPT dạng C x H y O 2 , dễ dàng 

Vậy 

x 3 

 

y 6 

nA 

a b c 0,1875mol 

X : C2H5COOH : a mol a 0,075 %mX 

40% 

32b 46c 

 

A Y : CH3COOCH 3 

: b mol dancol/H 20,67 b 0,0375 %m 2 

Y 

20% 

2b c 

Z : HCOOC2H 5 

: c mol 

 

c 0,075 

 

%mZ 

40% 

 

 

mmuoi 

96a 82b 68c 15,375gam 

Chọn đáp án B 

Bài 22. 

- Esste + AgNO 3 /NH 3 0,6 mol Ag E chứa este của axit HCOOH 

1 

n n 0,3mol n 0,5 0,3 0, 2mol 

2 

 

este1 Ag 

este2 

- Trong 37,92 gam E, đặt số mol este (1) là 3a Số mol este (2) là 2a mol 

- Đặt công thức chung của 2 ancol no là C x H 2x+2 O 

16 

%m 

O 

.100% 31% x 2, 4 

14x 18 

20,64 

nancol 

5a 0, 4mol a 0,08 

51,6 


37,92 

M 94,8 M 94,8 18 51,6 61,2 

0,4 

- 

este 

axit 





Trang 6 










46.0, 24 M 

axit2.0,16 

 

61,2 

0, 4 

 

axit 2 

 

M 84 Axit 2 :C H COOH 

3 3 

- Số nguyên tử C trung bình 2 axit 

Số nguyên tử H trung bình 2 axit 

- Đốt cháy Y thu được: 

1.0, 24 4.0,16 

 

2, 2 

0, 4 

2.0,24 4.0,16 

 

2,8 

0,4 

 

1 

nCO 

2, 2.0, 4 n 

2 Na2CO 

1,84 .0,32.2 0,56mol 

3 

 

2 

 

2,8 1 1 1 

n 

H 

2O 

.0,4 n 

NaOHdu 

0,36 . 0,32.2 0, 4 0, 48mol 

2 2 2 

x : y 0,56 : 0,48 7 : 6 


Bài 23: 

- X, Y, Z + NaOH vừa đủ 1 muối khan + 1 ancol 

Chứng tỏ A gồm a mol axit, b mol ancol và c mol este tạo bởi axit và ancol 

n NaOH 

a c 0,05mol 

 

 

1,232.1 

 

nancol 

b c 0,05mol 

 

27,3 273 .0,082 

- Đặt CTTQ của axit là C n H 2n O 2 , của ancol là C m H 2m+2 O, của este là C m+n H 2m+2n O 2 

- 

4,1 

MC6H2n 1O2Na 

82 n 2 

 

0,05 

A 

 

M 60a 14m 18 b 60 14m c 4, 4gam 

60 a c 14m b c 18b 4,4 0,7m 18b 1, 4 m 2 m 1 

Axit là CH 3 COOH, ancol là CH3OH, este là CH 3 COOCH 3 . 

Chọn đáp án A 

Bài 24: 

B là HCOONa, gọi X là số mol muối HCOONa. Ta có: 

78x + 40(0,03 - x) = 5,56 x = 0,02 n este = 0,02 mol 

Gọi a và b lần lượt là số mol của andehit và ancol a + b = n = 0,02 mol 

Do 2 este là đồng phân nên ancol và andehit có cùng số liên kết . Gọi k là số liên kết n có trong một 

phân tử ancol và andehit, thì k(a + b) < 0,03 k < l,5 k = l 


Lại có: n C = 4 nên CTPT của A là C 4 H 6 O 2 

Đốt cháy A: C4H6O 9 

2 

O2 4CO2 3H2O 

2 

8,8 

nCO 

0,2mol n 

2 O 

0,225mol V 5,04lit 

2 

44 





Trang 7 











Bài 25: 

- Hỗn hợp 

 

 

 

 

CH3 CHCOOC 

2 

2H5 

 

CH3 CHCOOH 

2 

 

 

CH CH CH COOCH 

3 2 2 3 

Muối thu được sau phản ứng là C 3 H 7 COOK, C 3 H 7 COONa 

6%.120 11, 2%.120 

n 0,18mol, n 0,24mol 

40 56 

- 

NaOH KOH 

Khối lượng nước trong dung dịch bazo: 

m 120. 100% 6% 11, 2% 99,36g 

H2O 1 

 

Khối lượng nước sinh ra từ phản ứng cháy: 

m 114,84 99,36 15, 48g n 0,86mol 

 

H2O 2 H2O 2 

- Ta có: 

n n n n 0,18 0, 24 0, 42 mol 

ancol H2Othuyphan NaOH KOH 

n 0,42mol m m m m 50,04g 

C3H7COO muoi K Na C3H7COO 

- Số mol CO 2 sinh ra từ phản ứng cháy: 

n n n n 0,86 0,42 0,44mol 

 

CO2 H2O 2 ancol H2Othuyphan 

a m m m 0, 44.12 0,86.2 0,42.16 13,72gam 

C H O 

m m a m 50,04 13,72 0,18.40 0,24.56 43,12gam 

muoi 


NaOH,KOH 


Bài 26: 

- Quy đổi E 

- Dung dịch NaOH chứa: 

Z chứa: 

m bình tăng 

 

 

HCOOCH 3 

: a mol 

 

COOH 

: b mol 

2 

 

mE 

60a 90b 14c 2 a b 46,6g 1 

CH 2 

: c mol 

 

H 2 

: a b 

mol 

CH3OH : a mol 

 

88 

H2O : 2b mol 

9 

12%.200 

n 

NaOH 

0,6 mol 

40 

 

88%.200 88 

nH2O 

mol 

18 9 

88 6,16 

32a 18. 2b 2. 188,85 2 

9 22, 4 

n 2a 2b c 0,43 3 

n a c 0,32 

CO2 

- 

H2O 

 

 

 



Trang 8 













- Từ (1) (2) (3) (4) suy ra: 

a 0, 25 

 

b 0,15 

 

c 1,35 

- Đặt u, v là số nhóm CH 2 trong X, Y 0,25u = 0,15v = 1,35 5u + 3v = 27 

Do u 2 và v 3 nên u = 3, v = 4 là nghiệm duy nhất 

X là C 3 H 5 COOCH 3 (0,25mol), Y là C 4 H 6 (COOH) 2 (0,15mol) 

144.0,15 

% m 

Y 

.100% 46,35% 

46,6 


Chọn đáp án D 

Bài 27: 

- V + O 2 0,6 mol CO 2 + 0,8 mol H 2 O 

BTKL mV mC mH 

16 12.0,6 2.0,8 

nOV 

0,45mol 

16 16 

- Quy đổi V thành: 

 

1 21,6 

 

CHO : nCHO 

nAg 

0,1mol 

2 2.108 

 

 

 

 

BTNTC 

CH 

2 

: nCH 

0,6 0,1 0,5mol 

2 

 

 

 

- V chứa andehit Andehit là CH 3 CHO 

V gồm: 

RCOOH 

BTNTO 

OH nOH 

2.0,6 0,8 2.0, 45 0,35mol 

BTNT H 

H : nH 

2.0,8 0,1 0,35 2.0,5 0,15mol 

 

CH3CHO : 0,1 mol 

 

CH3CH2OH : 0,15 0,1 0,05mol 

 

 

0,35 0,05 

HOCH2CH2OH : 

0,15mol 

 

2 

n 0,1 0,05 2.0,15 0,45mol 

Số C trung bình của axit 

nCO 2 

0,7 

1,55 

 

n 0,45 

RCOOH 

- M A < M B < M C ; M B = 0,5(M A + M C )] 

A là CH 3 COOCH=CH 2 (0,1 mol) 

B là C 2 H 5 COOC 2 H 5 (0,05 mol) 

C là (HCOO) 2 C 2 H 4 (0,15 mol) 

102.0,05 

%m B 

.100% 16, 24% 

86.0,1102.0,05 118.0,15 

 



Bài 28: 

3 axit HCOOH, CH 3 COOH, C 2 H 5 COOH. 






Trang 9 










- 

4,24 

n 

Na2CO 

0,004mol n 

3 

NaOH 

0,08mol 

106 

5,376 

22,4 

BTNTC 

nCO 

0, 24mol n 0,04 0, 24 0, 28mol 

2 

C E 

BTKL 

- Đốt cháy muối: m muối 4, 24 44.0, 24 1,8 32.0, 29 7,32g 

- E + NaOH: 

BTNT H 

 

H X 

 

 

 

 

BTKL 

 

H2O 

 

H2O 

 

BTNT H 

 

H E 

C E H E O E 

 

m 4,84 40.0,08 7,32 0,72g n 0,04mol 

1,8 

n 

 

2. 0, 2mol 

18 

n 0, 2 2.0,04 0,08 0, 2 mol 

4,84 12.0, 28 1.0, 2 

nOE 

0,08mol 

16 

n : n : n 0, 28 : 0, 2 : 0,08 7 : 5 : 2 

- n : n 2 :1 

X là C 14 H 10 O 4 (CTCT: C 6 H 5 OOC-COOC 6 H 5 ) 

NaOH 

H2O 

C H OOC COOC H 4NaOH COONa 2C H ONa 2H O 

6 5 6 5 2 6 5 2 

116.0,04 

% m 

C6H5ONa 

.100% 63,39% 

134.0,02 116.0,04 

Chọn đáp án C 

Bài 29: 

 

 

- Este đơn chức không phải của phenol tác dụng với NaOH theo tỉ lệ 1:1, este đơn chức của phenol tác 

dụng với NaOH theo tỉ lệ 1:2 

n 

NaOH 

0, 4 

- n 

NaOH 

0, 2.2 0, 4mol;1 1,33 2 X gồm leste của phenol và một este không phải 

n 0,3 

của phenol 

X 

- Đặt số mol este của phenol là a mol; este không phải phenol là b mol 

Ta có hệ sau: 

n x 

a b 0,3 a 0,1mol 

 

 

n NaOH 

2a b 0, 4 b 0,2mol 

- Ta nhận thấy số mol của Y luôn bằng số mol của este không phải phenol và Y là anđehit no, đơn chức, 

mạch hở có CTTQ là C n H 2n O 2n : 0,2 mol 

- Đốt Y thu được 

n n x mol 

CO2 H2O 

- Khối lượng bình Ca(OH) 2 tăng chính là khối lượng CO 2 và H 2 O 

44x 18x 24,8 x 0,4mol 

m m m m 12.0,4 2.0,4 16.0, 2 8,8gam 

- 

Y C H O 


- Ta nhận thấy este không phải phenol sinh ra muối và anđehit Y, este phenol sinh ra muối và H 2 O và số 

mol H 2 O = số mol este phenol theo sơ đồ sau (với este không phenol là R 1 COOCH-=CH-R 2 và este 

phenol là R 3 COOC 6 H 5 ) 

- R 1 COOCH=CH-R 2 + NaOH R 1 COONa + R 2 – CH 2 – CHO 

R 3 COOC 6 H 5 + 2NaOH R 3 COONa + C 6 H 5 Ona + H 2 O 





Trang 10 










- Bảo toàn khối lượng: 

m m m m m m 40.0, 4 37,6 8,8 18.0,1 m 32, 2gam 

X NaOH muoi Y H2O X X 


Bài 30: 

- Đặt X, y lẩn lượt là số mol của A và este tạo bởi axit B trong a gam X 

a gam X + NaOH 4,38 gam muối + 0,03 mol rượu. 

y = 0,03 

- Có M ancol < 2.25 = 50 Ancol có thể là CH 3 OH hoặc CH 3 CH 2 OH 

Ancol không điều chế trực tiếp được từ chất vô cơ Ancol là C 2 H 5 OH (Vì CH 3 OH có thể điểu chế trực 

tiếp được từ CO và H 2 ) 

- Đặt công thức chung cho 2 axit A và B là C n H 2n+1 COOH 

Muối tạo bởi A, B là C n H 2n+1 COONa 

 

14n 68 . x y 4,38gam 14n 68 . x 0,03 4,38gam 

2,128 

nCO 2 

n 1 . x y 0,095mol n 1 . x 0,03 0,095mol 

22, 4 

- 

14n 68 4,38 208 143 

n x mol 

n 1 0,095 305 5400 

- B là đồng đẳng kế tiếp của A A là HCOOH, B là CH 3 COOH 

m gam X + NaHCO 3 1,92 gam muối HCOONa 

1,92 12 

nHCOOH 

mol 

68 425 

12 143 

n 

CH3COOC2H 

: .0,03 0,032mol 

5 

425 5400 

12 

a 88.0,032 46. 4,12gam 

425 







Trang 11 










DẠNG 3: BÀI TẬP VỀ PHẢN ỨNG ESTE HÓA 

Tính hằng số cân bằng: 

' 

' 

RCOOH R OH RCOOR H 

2O 

Ban đầu a mol b mol 

Phản ứng: x mol x mol x mol x mol 

Sau phản ứng: (a-x) mol (b-x) mol 

x x 

' . 

2 

[RCOOR ][ H 

2O] 

x 

KC 

V V 

' 

[ RCOOH ][R OH ] a x b x 

. 

( a x)( b x) 

V V 

Tính hiệu suất của phản ứng este hóa: 

 

b H. b x.100 

Nếu a b H % .100% x ; b 

x 

100 H 

 

a H. a x.100 

Nếu a b H % .100% x ; a 

x 

100 H 


Bài 1. Thực hiện phản ứng este hóa 9,2g glixerol với 60g axit axetic. Giả sử chỉ thu được glixerol 

triaxetat có khối lượng 17,44 g. Tính hiệu suất của phản ứng este hóa: 

A. 50% B. 70% C. 80% D. 60% 

Bài 2. Cho 180g axit axetic tác dụng với lượng dư rượu etylic có mặt axit sunfuric đặc làm xúc tác. Ở 

trạng thái cân bằng, nếu hiệu suất phản ứng là 66% thì khối lượng este thu được là: 

A. 246 g B. 174,24 g C. 274 g D. 276 g 

Bài 3.Thực hiện phản ứng este hóa m gam CH 3 COOH bằng 1 lượng vừa đủ C 2 H 5 OH thu được 0,02 mol 

este. Hiệu suất phản ứng H = 60%. Giá trị của m? 

A. 2 g B. 1,2 g C. 2,4 g D. 1g 

Bài 4. Biết rằng phản ứng este hóa 

CH COOH C H OH CH COOC H H O . Có hằng số nguyên 

3 2 5 3 2 5 2 

tử cân bằng K = 4, tính % Ancol etylic bị este hóa nếu bắt đầu với [C 2 H 5 OH] =1 M, [CH 3 COOH] = 2M? 

A. 80% B. 68% C. 75% D. 84,5% 

Bài 5. Trộn 300 ml dung dịch axit axetic 1M và 50 ml ancol etylic 46º (d = 0,8 g/ml) có thêm một ít 

H 2 SO 4 đặc vào một bình cầu và đun nóng bình cầu một thời gian, sau đó chứng cất thu được 19,8 g 

este. Hiệu suất của phản ứng este hóa là: 

A. 65% B. 75% C. 85% D. 90% 

Bài 6. Cho 37,6 gam hỗn hợp X gồm C 2 H 5 OH và một rượu đồng đẳng Y tác dụng với Na dư thu được 

11,2 lít khí H 2 ( đktc). Nếu cho Y bằng lượng Y có trong X tác dụng hết với axit axetic thì thu được số 

gam este là: 

A. 44,4 B. 22,2 C. 35,2 D. 17,6 


Bài 7. Chia a g axit axetic làm 2 phần bằng nhau. Phần 1 được trung hòa vừa đủ bằng 0,5 lít dung dịch 

NaOH 0,4M; phần 2 thực hiện phản ứng este hóa với ancol etylic thu được m g este. Giả sử hiệu suất 

phản ứng đạt 100%, giá trị của m là: 

A. 16,7 B. 17,6 C. 18,6 D. 16,8 





Trang 1 










Bài 8. Khi đun nóng 25,8 gam hỗn hợp ancol etylic và axit axetic có H 2 SO 4 đặc làm xúc tác thu được 

14,08 gam este. Nếu đốt cháy hoàn toàn lượng hỗn hợp đó thu được 23,4 ml H 2 O. Tìm thành phần trăm 

mỗi chất trong hỗn hợp đầu và hiệu suất của phản ứng este hóa? 

A. 53,5% C 2 H 5 OH;46,5%CH 3 COOH và hiệu suất 80% 

B. 55,3% C 2 H 5 OH; 44,7% CH 3 COOH và hiệu suất 80% 

C. 60,0% C 2 H 5 OH; 40,0% CH 3 COOH và hiệu suất 75% 

D. 45,0% C 2 H 5 OH; 55,0% CH 3 COOH và hiệu suất 60% 

Bài 9. Đun nóng axit axetic với ancol isoamylic (CH 3 ) 2 CHCH 2 CH 2 OH có H 2 SO 4 đặc làm xúc tác thu 

được isoamyl axetat (dầu chuối). Tính lượng dầu chuối thu được từ 132,35g axit axetic đun nóng với 

200g ancol isoamylic? Biết hiệu suất phản ứng đạt 68% 

A. 97,5 g B. 195 g C. 292,5g D. 159g 

Bài 10. Cho hỗn hợp T gồm 1 axit cacboxylic đơn chức X, 1 ancol đơn chức Y, 1 este của X và Y. Khi 

cho 0,5 mol hỗn hợp T tác dụng với dung dịch NaOH dư, đun nóng thì thu được 0,4 mol Y. Thành phần 

% số mol của X trong hỗn hợp T là: 

A. 33,33% B. 80% C. 44,44% D. 20% 


Bài 11. X là hỗn hợp HCOOH và CH 3 COOH (tỉ lệ mol 1:1). Lấy 21,2 gam X tác dụng với 23 gam 

C 2 H 5 OH (xúc tác H 2 SO 4 đặc, đun nóng) thu được m gam hỗn hợp este (hiệu suất este hóa đều đạt 80%). 

Giá trị m là: 


Bài 12. Cho 0,3 mol axit X đơn chức trộn với 0,25 mol ancol etylic đem thực hiện phản ứng este hóa thu 

được 18 gam este. Tách lấy lượng ancol và axit dư cho tác dụng với Na thấy thoát ra 2,128 lít H 2 . Vậy 

công thức của axit và hiệu suất phản ứng este hóa là: 

A. CH 3 COOH, H% = 68% B. CH 2 = CHCOOH, H% = 78% 

C. CH 2 = CHCOOH, H% = 72% D. CH 3 COOH, H% =72% 

Bài 13.Cho 6,42 g hỗn hợp X gồm 2 axit cacboxylic no đơn chức tác dụng với rượu etylic lấy dư, sau 

phản ứng thu được 9,22 g hỗn 2 este. Xác định công thức của 2 axit? 

A. HCOOH, CH 3 COOH B. CH 3 COOH, C 2 H 5 COOH 

C. C 2 H 5 COOH,C 3 H 7 COOH D. Đáp án khác 

Bài 14. Hỗn hợp A gồm axit axetic và etanol. Chia A thành ba phần bằng nhau 

+ Phần 1 tác dụng với Kali dư thấy có 3,36 lít khí thoát ra 

+ Phần 2 tác dụng với Na 2 CO 3 dư thấy có 1,12 lít khí CO 2 thoát ra. Các thể tích khí đo ở đktc. 

+ Phần 3 được thêm vào vài giọt dung dịch H 2 SO 4 , sau đó đun sôi hỗn hợp một thời gian. Biết hiệu suất 

của phản ứng este hóa bằng 60%. Khối lượng este tạo thành là bao nhiêu? 

A.8,80 gam B. 5,20 gam C. 10,56 gam D. 5,28 gam 

Bài 15. Đun nóng hỗn hợp gồm 1 mol axit X có công thức phân tử C 4 H 6 O 4 với 1 mol CH 3 OH (xúc tác 


H 2 SO 4 đặc) thu được 2 este E và F ( M F > M E ). Biết rằng 

chuyển hóa thành este. Số gam E và F tương ứng là 

m 

E 

1,81m 

F 

và chỉ có 72% lượng rượu bị 

A. 47,52 và 26,28 B. 26,28 và 47,52 C. 45,72 và 28,26 D. 28,26 và 45,72 

Bài 16. Công thức phân tử của X và Y tương ứng là 





Trang 2 










A. C 3 H 8 O 3 và C 3 H 4 O 2 B. C 3 H 8 O 2 và C 3 H 4 O 2 

C. C 2 H 6 O 2 và C 2 H 4 O 2 D. C 3 H 8 O 2 và C 3 H 6 O 2 

Bài 17. Giá trị của m là 

A. 22,2 B. 24,6 C. 22,9 D. 24,9 

Bài 18. Đốt cháy hoàn toàn 19,68 gam hỗn hợp Y gồm 2 axit là đồng đẳng kế tiếp thu được 31,68 gam 

CO 2 và 12,96 gam H 2 O. Nếu cho Y tác dụng với rượu etylic, với hiệu suất phản ứng của mỗi axit là 80% 

thì số gam este thu được là: 

A. 25,824 B. 22,464 C. 28,080 D. 32,280 

Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp hai ancol đơn chức X và Y thuộc cùng một dãy đồng đẳng, 

người ta thu được 70,4 gam CO 2 và 37,8 gam H 2 O. Nếu cho m gam hỗn hợp trên tác dụng với 24,0 gam 

axit axetic (h = 50%) thì số gam este thu được là 

A. 20,96 B. 26,20 C. 41,92 D. 52,40 

Bài 20. Oxi hóa anđehit OHCCH 2 CH 2 CHO trong điều kiện thích hợp thu được hợp chất hữu cơ X. Đun 

nóng hỗn hợp gồm 1 mol X và 1 mol ancol metylic với xúc tác H 2 SO 4 đặc thu được 2 este Z và Q 

( M Z < M Q ) với tỉ lệ khối lượng m : m 1,81. Biết chỉ có 72% ancol chuyển thành este. Số mol Z và Q 

lần lượt là: 

Z 

Q 

A. 0,36 và 0,18 B. 0,48 và 0,12 C. 0,24 và 0,24 D. 0,12 và 0,24 


Bài 21. Thực hiện phản ứng este hóa giữa axit axetic và hỗn hợp gồm 8,4 gam 3 ancol là đồng đẳng của 

ancol etylic. Sau phản ứng thu được 16,8 gam 3 este. Lấy sản phẩm của phản ứng este hóa trên thực 

hiện phản ứng xà phòng hóa với dung dịch NaOH 4M thì thu được m gam muối: (Giả sử hiệu suất phản 

ứng este hóa là 100%). Giá trị của m là 


Bài 22. Cho hỗn hợp X gồm ancol etylic và hỗn hợp 2 axit no, đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng 

đẳng, tác dụng hết với Na giải phóng ra 4,48 lít H 2 ( đktc). Mặt khác, nếu đun nóng hỗn hợp X (xt: H 2 SO 4 

đặc) thì các chất trong hỗn hợp X phản ứng vừa đủ với nhau tạo thành 16,2g hỗn hợp este. CTCT thu gọn 

của 2 axit là: 

A. HCOOH và CH 3 COOH B. C 3 H 7 COOH và C 4 H 9 COOH 

C. CH 3 COOH và C 2 H 5 COOH D. C 6 H 13 COOH và C 7 H 15 COOH 

Bài 23. Cho hỗn hợp T gồm 2 axit cacboxylic no, mạch hở, tiến hành 3 thí nghiệm sau (Thí nghiệm 1,2 

khối lượng T sử dụng là như nhau): 

- Thí nghiệm 1: Đốt cháy hoàn toàn a mol T thu được a mol H 2 O 

- Thí nghiệm 2: a mol T phản ứng với lượng dư NaHCO 3 thu được 1,6a mol CO 2 

- Thí nghiệm 3: Lấy 144,8 g T thực hiện phản ứng este hóa với lượng dư ancol metylic ( xúc tác H + , tº) thì 

khối lượng este thu được bằng bao nhiêu? 



Bài 24. Hỗn hợp X gồm 1 ancol no, đơn chức và 1 axit no, đơn chức mạch hở. Chia X thành 2 phần bằng 

nhau. 

- Đốt cháy hoàn toàn phần 1 sản phẩm thu được cho qua bình nước vôi trong dư thấy có 30g kết tủa. 

- Phần 2 được este hóa hoàn toàn vừa đủ thu được 1 este, đốt cháy este này thu được khối lượng H 2 O là: 





Trang 3 











Bài 25. Chia hỗn hợp X gồm một rượu đơn chức và axit đơn chức thành 3 phần bằng nhau: 

- Phần 1: tác dụng hết với natri thu được 2,24 lít H 2 (đktc) 

- Phần 2: bị đốt cháy hoàn toàn thu được 8,96 lít CO 2 (đktc) 

- Phần 3: bị este hóa hoàn toàn ta thu được 1 este . Đốt cháy hoàn toàn 0,11 g este này thì thu được 0,22 

gam CO 2 và 0,09 gam H 2 O. Vậy công thức phân tử của rượu và axit là 

A. CH 4 O và C 3 H 6 O 2 B. C 2 H 6 O và C 2 H 4 O 2 

C. C 3 H 8 O và CH 2 O 2 D. Cả A,B,C đều đúng 


Bài 26. Đun nóng 17,52 gam hỗn hợp X chứa một axit đơn chức, mạch hở và một ancol đơn chức, mạch 

hở với H 2 SO 4 đặc làm xúc tác thu được 16,44 gam hỗn hợp Y gồm este, axit và ancol. Đốt cháy toàn bộ 

16,44 gam Y cần dùng 1,095 mol O 2 , thu được 11,88 gam nước. Nếu đun nóng toàn bộ 16,44 gam Y cần 

dùng 450 ml dung dịch NaOH 0,2M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được x gam muối. Giá trị của x 

là: 


Bài 27. Đun hỗn hợp etylen glicol và axit cacboxylic X (phân tử chỉ có nhóm – COOH) với xúc tác 

H 2 SO 4 đặc, thu được hỗn hợp sản phẩm hữu cơ, trong đó có chất hữu cơ Y mạch hở. Đốt cháy hoàn toàn 

3,95 gam Y cần 4,00 gam O 2 , thu được CO 2 và H 2 O theo tỉ lệ mol tương ứng 2: 1. Biết Y có công thức 

phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, Y phản ứng được với NaOH theo tỉ lệ mol tương ứng 1:2. Phát 

biểu nào sau đây sai? 

A. Tổng số nguyên tử hiđro trong hai phân tử X, Y bằng 8 

B. Y không có phản ứng tráng gương 

C. Y tham gia được phản ứng cộng với Br 2 theo tỉ lệ mol tương ứng 1: 2 

D. X có đồng phân hình học 

Bài 28. Hợp chất hữu cơ X gồm các nguyên tố C, H, O và chỉ 2 loại nhóm chức – OH và – COOH. Tiến 

hành các thí nghiệm sau: 

- Thí nghiệm 1: Cho 100 ml dung dịch X 1M tác dụng với 500 ml dung dịch NaOH 0,5M thu được dung 

dịch Y. Các chất trong dung dịch Y phản ứng vừa đủ với 700 ml HCl 0,5M thu được dung dịch Z. 

- Thí nghiệm 2: Cho 200ml dung dịch X 1M tác dụng với 600ml dung dịch KHCO 3 1M thu được 8,96 lít 

CO 2 ( đktc) và dung dịch M. Cô cạn dung dịch M được 55,8 gam chất rắn khan. 

- Thí nghiệm 3: Trộn a gam X với 9,2 gam ancol etylic, thêm vài ml dung dịch H 2 SO 4 đặc đun nóng. Sau 

phản ứng thu được hỗn hợp 3 chất hữu cơ có tổng khối lượng là 25,7 gam. Tính giá trị a gần nhất với giá 

trị nào sau đây? 

A. 20 gam B. 19,5 gam C. 20,5 gam D. 21 gam 

Bài 29. Hỗn hợp A gồm 1 axit no đơn chức và một axit không no đơn chức có một liên kết đôi ở gốc 

hiđrocacbon. Khi cho a gam A tác dụng hết với CaCO 3 thoát ra 1,12 lít CO 2 (đktc). Hỗn hợp B gồm 

CH 3 OH và C 2 H 5 OH, khi cho 7,8 gam B tác dụng hết Na thoát ra 2,24 lít H 2 (đktc). Nếu trộn a gam A với 

3,9 gam B rồi đun nóng có H 2 SO 4 đặc xúc tác thì thu được m gam este (hiệu suất h%). Giá trị m theo a, h 

là 


A. (a +2,1)h% B. (a + 7,8) h% C. (a +3,9) h% D. (a + 6) h% 





Trang 4 










Bài 30. Để đốt cháy hoàn toàn 1 mol axit cacboxylic đơn chức X cần đủ 3,5 mol O 2 . Trộn 7,4 gam X với 

lượng đủ ancol no Y( biết tỉ lệ khối hơi của Y so với O 2 nhỏ hơn 2). Đun nóng hỗn hợp với H 2 SO 4 làm 

xúc tác. Sau khi phản ứng hoàn toàn thu được 8,7 gam este Z ( trong Z không còn nhóm chức nào khác). 

Công thức cấu tạo của Z là: 

A. C 2 H 5 COOCH 2 CH 2 OCOC 2 H 5 B. C 2 H 3 COOCH 2 CH 2 OCOC 2 H 3 

C. CH 3 COOCH 2 CH 2 OCOCH 3 D. HCOOCH 2 CH 2 OCOH 


A.KHỞI ĐỘNG: NHẬN BIẾT 













Giải: 

n n x mol 

H 

 

2O 

3 

CH COOH 

B.TĂNG TỐC: THÔNG HIỂU 











Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 60x+8,4 = 16,8 + 18x 

x = 0,2 

Muối thu được là CH 3 COONa : m = 82x = 16,4 gam 


Giải: 

C2H5OH 

: x mol 

 

X : CnH 2nO2 

: y mol 

 

Cn1H 2n2O2 

: z mol 

x y z 

 

4,48 

x y z 2nH 

2. 0,4 mol 

2 

 

22,4 

 

meste 

46 x (14n 32) y (14n 46) z 18x 16,2g 

x 

0,2 

 

10,6 32.0,2 

y z 0,2 n 1,5 

14.0,2 

14 n.( y z) 28.0,2 32y 46z 

16,2 


n = 1 CTCT của 2 axit là HCOOH và CH 3 COOH 


Giải: 


Trang 5 













Thí nghiệm 1: Đốt cháy hoàn toàn a mol T thu được a mol H 2 O 

2 axit có công thức HCOOH và HOOC – COOH. 


n 

HCOOH 


 

nHCOOH n( COOH ) 

a 0, 4 

2 nHCOOH 

a 

 

 

 

n 2 

( ) 

1,6 n( COOH ) 

0,6a 

HCOOH 

n 

COOH 

a 

2 

2 

: n 2 : 3 

( COOH ) 2 

n 

46nHCOOH 

90n( COOH ) 

144,8g 

 

2 

 

n 

HCOOH 

( COOH ) 2 

0,8mol 

1, 2 mol 

m este = 60.0,8 +118.1,2 = 189,6g 


Giải: 

Đặt CTTQ của ancol là C H O (a mol), của axit là C H O (b mol) 

30 

Phần 1: nCO 

n 0,3 

2 CaCO 

mol 

3 

100 

na mb 0,3 

n 

2n 

2 

m 2m 

2 

Phần 2: Este thu được có CTTQ là CnmH 2n2mO2 

Phản ứng este hóa xảy ra vừa đủ a = b(n + m)a=0,3 

Đốt cháy este được: n ( n m). a 0,3mol 

H O 

Khối lượng H 2 O thu được = 18.0,3 = 5,4 g 


Giải : 

2,24 

Phần 1: naxit nancol 2nH 

2. 0, 2mol 

2 

22,4 

Phần 2: 

n 

CO2 

8,96 

0,4 mol 

22,4 

2 

Phần 3: 0,11g este O2 0,005mol CO2 0,005mol H 

2O 

Este no Axit và ancol đều no. 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: m 

n 

O 

2 

0,00625 mol 

O 

2 

0,22 0,09 0,11 0,2g 


2n este =2.0,005 + 0,005 – 2.0,00625=0,0025 mol n este = 0,00125 mol 

0,11 

M este 

88 

0,00125 

CTPT của este là C 4 H 8 O 2 

Trường hợp 1: Axit là HCOOH (a mol) , ancol là C 3 H 7 OH (b mol) 

a b 0,2 a 

0,1 

 

a 3b 0,4 b 

0,1 

Trường hợp 2: Axit CH 3 COOH ( a mol), ancol là C 2 H 5 OH (b mol) 

a 

b 0,2 

 

Thỏa mãn với tất cả các giá trị 0 < a, b








a b 0, 2 a 

0,1 

 

3a b 0,4 b 

0,1 

Vậy cả 3 trường hợp đều thỏa mãn. 



Giải: 

Đặt CTTQ của ancol là CnH mO (a mol) , của axit là CzHtO2 

( b mol) 

(12n + m + 16)a + ( 12z + t + 32) b = 17,52g ( 1) 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 17,52 16,44 18n 

H O 

n 0,06 n 0,06 mol 

H O 

2 

este 

16,44 g Y + 1,095 mol O 2 → 0,66 mol H 2 O 

Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có m 16,44 1,095.32 18.0,66 39,6g 

n 0,9 mol an zb 0,9 (2) 

CO 

2 

Nếu đốt cháy 17,52 gam X thì số mol H 2 O tạo thành = 0,66+0,06=0,72 mol 

0,5 ma+0,5 tb = 0,72 (3) 

Từ (1), (2) , (3) suy ra 16a + 32b = 5,28 

b n 

( ) 

n 0,09 mol a 0,15 

axit X 

NaOH 

0,15n 0,09z 0,9 n 3, z 5 

 

0,15m 0,09t 1, 44 m 6, t 6 

Muối tạo thành có CTPT là C 5 H 5 O 2 Na x = 120.0,09 = 10,8 g 


Giải: 

Y+O 2 :Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 

m m 3,95 4 7,95g 44n 18n 

7,95 

 

CO H O CO H O 

2 2 2 2 

n 

CO 

n 

: n 

H O 

2 :1 

 

n 

2 2 

CO 

2 

2 

H O 

0,15mol 

0,075mol 

CO 

4 

Áp dụng định luật bảo toàn nguyên tố O có: nO 

(Y) 

2.0,15 0,075 2 0,125 mol 

32 

n : n : n 0,15 : 0,15 : 0,125 6 : 6 : 5 

C H O 

Công thức đơn giản nhất hay công thức phân tử của Y là C 6 H 6 O 5 

Y phản ứng được với NaOH theo tỉ lệ mol tương ứng 1: 2 

CTCT của Y là HOOC C C COOCH 

2CH 2OH 

2 

A đúng, CTCT của X: HOOC C C COOH . Tổng số nguyên tử H của X và Y = 2+6=8 

B đúng. 

C đúng. 

HOOC C C COOCH CH OH 2Br HOOC CBr CBr COOCH CH OH 


D sai. X không có đồng phân hình học. 


Giải: 

Thí nghiệm 1: 0,1 mol X + 0,25 mol NaOH 


2 2 2 2 2 2 2 

2 

Trang 7 













Có n n n 

( ) 

n 

( ) 

0,35 0,25 0,1mol 

HCl NaOH OH X OH X 

Chứng tỏ X chứa 1 nhóm – OH 

Thí nghiệm 2: 0,2 mol X + 0,6 mol KHCO 3 → 0,4 mol CO 2 + dung dịch M 

n n KHCO 3 phản ứng dư. 

n 

CO 

KHCO 

2 3 

CO 2 

2 

n 

X 

X chứa 2 nhóm – COOH. 

m chất rắn = m muối của X + 

m K CO 

2 3 

0,6 0, 4 

mmuèi cña X 

55,8 138. 42g 

2 

42 

M 

muèi cña X 

210 Muối của X có công thức là HOC 2 H 3 (COOK) 2 

0, 2 

CTCT của X: HOOC – CH 2 CH(OH) - COOH 

9,2 

Thí nghiệm 3: nC 0,2 

2H5OH 

mol 

46 

Sản phẩm tạo thành có CTPT là: C 6 H 10 O 5 ( x mol) và C 8 H 14 O 5 (y mol) 

 

mhh 

162x 190y 25,7g x 

0,1 

 

 

 

nC 2 0, 2 0,05 

2H5OH 

x y mol y 

 

a = 134. (0,1+0,05)=20,1 g 



Giải 

1,12 

a g A CaCO3 

: nA 

2nCO 

2. 0,1mol 

2 

22, 4 

7,8 g B + Na → 0,1 mol H 2 

n 2n 0,2 mol 

 

B 

H 

2 

a g A 3,9 g B (Chứa 0,1 mol ancol) 

2 

H2SO4 

m g este 

h% 

n n n 0,1 h%, m 3,9 h%, m ah% 

B A H O B phn øng 

Aphn øng 


ah% +3,9h% = m + 18.0,1h% 

m = h%.(a + 2,1) 


Giải 

Cách 1: Kết hợp đáp án 

Dựa vào đáp án ta có ancol Y là HOCH 2 CH 2 OH 

Đặt n x n 2x 

ancol 

H O 

2 


Áp dụng định luật bảo toàn khối lượng có: 7,4 + 62x=8,7 + 18.2x 

7,4 

x = 0,05 nX 

2x 0,1mol M 

X 

74 

0,1 

Công thức của axit là C 2 H 5 COOH. 

Công thức của este là C 2 H 5 COOCH 2 CH 2 OCOC 2 H 5 

Cách 2: Không dựa vào đáp án. 


Trang 8 













Đặt CTTQ của axit là CxH yO2 

y 

 

t y 

CxH yO2 ( x 1)O 

2 

xCO2 H 

2O 

4 2 

y 

x 1 3,5 4x y 18 x 3, y 6 

4 

7,4 

Công thức của axit là C 2 H 5 COOH, naxit 

0,1mol 

74 

Có M 2M 

64 Ancol đơn chức hoặc 2 chức. 

ancol 

O 

2 

Trường hợp 1: Ancol đơn chức CnH 

2n 

2O 

8,7 

n este = n axit = 0,1 mol M este 

87 

0,1 

Loại (vì phân tử khối của este phải là số chẵn) 

Trường hợp 2: Ancol 2 chức CnH 

2n 

2O2 

1 8,7 

neste naxit 0,05mol M 

este 

174 

2 0,05 

M ancol = 174 + 18.2 -74.2=62 

Công thức ancol Y là HOCH 2 CH 2 OH 

Công thức của este là C 2 H 5 COOCH 2 CH 2 OCOC 2 H 5 






Trang 9 











Bài 1. Este đơn chức, mạch hở X có tỉ khối hơi so với oxi là 3,125. Cho X tác dụng với dung dịch NaOH 

được sản phẩm có phản ứng tráng gương. Số công thức cấu tạo của X là: 

A. 8. B. 10. C. 6. D. 9. 

Bài 2. Cho các este: vinyl axetat, vinyl benzoat, etyl axetat, isoamyl axetat, phenyl axetat, anlyl axetat, số 

este có thể điều chế trực tiếp bằng phản ứng của axit và ancol tương ứng (có H 2 SO 4 đặc làm xúc tác) là 

A. 5 B. 3 C. 4 D. 2 

Bài 3. Một este E mạch hở có công thức phân tử C 5 H 8 O 2 . Đun nóng E với dung dịch NaOH thu được hai 

sản phẩm hữu cơ X, Y, biết rằng Y làm mất màu dung dịch nước Br 2 . Có các trường hợp sau về X, Y: 

1. X là muối, Y là anđehit. 

2. X là muối, Y là ancol không no. 

3. X là muối, Y là xeton. 

4. X là ancol, Y là muối của axit không no. 

Số trường hợp thỏa mãn là: 

A. 1 B. 3 C. 2 D. 4 

Bài 4. Hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử C 6 H 9 O 4 Cl. Biết rằng: X + NaOH dư → Muối của axit 

X1 X2 X3 

NaCl ( X2 

, 

3 

là các ancol có cùng số nguyên tử C). Khối lượng phân tử (đvC) của 

là 

X X1 

A. 134. B. 90. C. 143. D. 112. 

Bài 5. Có các nhận định sau: 

(1) Chất béo là trieste của glixerol với các axit monocacboxylic có mạch cacbon dài không phân nhánh. 

(2) Lipit gồm chất béo, sáp, steroit, photpholipit,... 

(3) Chất béo chứa các gốc axit không no thường là các chất rắn ở nhiệt độ thường. 

(4) Phản ứng thủy phân chất béo trong môi trường kiềm là phản ứng thuận nghịch. 

(5) Chất béo là thành phần chính của dầu mỡ động, thực vật. 

(6) Khi đun chất béo lỏng với hiđro có xúc tác Ni trong nồi hấp thì chúng chuyển thành chất béo rắn. 

Các nhận định đúng là: 

A. (1), (2), (5), (6). B. (1), (2), (3). C. (1), (2), (4), (5). D. (3), (4), (5). 

Bài 6. Cho các chất lỏng sau: axit axetic, glixerol, triolein. Để phân biệt các chất lỏng trên, có thể chỉ cần 

dùng 

A. Nước và quỳ tím. B. Nước và dung dịch NaOH. 

C. Dung dịch NaOH. D. Nước brom. 

Bài 7. Số đồng phân của hợp chất este đơn chức có CTPT là C 4 H 8 O 2 tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 

sinh Ag là: 


A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 

Bài 8. Dầu chuối là este có tên isoamyl axetat, được điều chế từ: 

A. CH 3 OH, CH 3 COOH B. (CH 3 ) 2 CHCH 2 OH, CH 3 COOH 

C. CH 3 COOH, (CH 3 ) 2 CHOH D. CH 3 COOH, (CH 3 ) 2 CHCH 2 CH 2 OH 

Bài 9. Cho dãy chuyển hóa sau: 


Trang 1 













2 

H2OHgSO 4 ,80C O2 

Mn 

 

X 

C H A 

 

 

B CH COOCH CH 

2 2 3 2 

A, B, X lần lượt là: 

A. CH 2 =CHOH, CH 3 COOH, CH 2 =CH 2 B. CH 3 CHO, CH 3 COOH, CH 2 =CHOH 

C. CH 3 CHO, CH 3 COOH, C 2 H 2 D. CH 3 CHO, CH 3 OH, CH 2 =CHCOOH 

Bài 10. Đối với phản ứng este hóa, yếu tố nào sau đây ảnh hưởng đến vận tốc phản ứng? 

(1) Nhiệt độ 

(2) Bản chất các chất phản ứng 

(3) Nồng độ các chất phản ứng 

(4) Chất Xúc tác 

A. (1), (2), (3) B. (2), (3), (4) C. (1) (3) (4) D. (1) (2) (3) (4) 

Bài 11. Trong phản ứng este hoá giữa ancol và một axit hữu cơ thì cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều 

tạo ra este khi: 

A. Cho ancol dư hay axit hữu cơ dư. 

B. Giảm nồng độ ancol hay axit hữu cơ. 

C. Dùng chất hút nước hay tách nước. Chưng cất ngay để tách este. 

D. Cả 2 biện pháp A, C 

Bài 12. Cho các phản ứng sau: 

1) Thủy phân este trong môi trường axit. 

2) Thủy phân este trong dung dịch NaOH, đun nóng. 

3) Cho este tác dụng với dung dịch KOH, đun nóng. 

4) Thủy phân dẫn xuất halogen trong dung dịch NaOH, đun nóng. 

5) Cho axit hữu cơ tác dụng với dung dịch NaOH. 

Các phản ứng không được gọi là phản ứng xà phòng hóa là: 

A. 1,2, 3, 4 B. 1,4,5 C. 1, 3, 4, 5 D. 3, 4, 5 

Bài 13. Este X mạch hở có công thức phân tử C 5 HgO 2 , được tạo bởi một axit Y và một ancol Z. Vậy Y 

không thể là 

A. C 3 H 5 COOH B. CH 3 COOH C. HCOOH D. C 2 H 5 COOH 

Bài 14. Chất béo có tên gọi là triolein có phân tử khối là 

A. 884 B. 882 C. 886 D. 890 

Bài 15. Để điều chế xà phòng, người ta có thể thực hiện phản ứng 

A. Phân hủy mỡ. B. Thủy phân mỡ trong dung dịch kiềm. 

C. Axit tác dụng với kim loại D. Đehiđro hóa mỡ tự nhiên 

Bài 16. Công thức phân tử nào sau đây phù hợp với một este no, mạch hở? 

A. C 12 H l6 O 10 . B. C 10 H 20 O 4 . C. C 11 H 16 O 10 . D. C 13 H 15 O 13 . 


Bài 17. Thủy phân một triglixerit X bằng dung dịch NaOH, thu được hỗn hợp muối gồm natri oleat, natri 

stearat (có tỉ lệ mol tương ứng là 1: 2) và glixerol. Có bao nhiêu triglixerit X thỏa mãn tính chất trên? 

A. 2. B. 1. C. 3. D. 4. 

Bài 18. Este X là hợp chất thơm có công thức phân tử là C 9 H 10 O 2 . Cho X tác dụng với dung dịch NaOH, 

tạo ra hai muối đều có phân tử khối lớn hơn 80. Công thức cấu tạo thu gọn của X là 


Trang 2 













A. CH 3 COOCH 2 C 6 H 5 B. HCOOC 6 H 4 C 2 H 5 C. C 6 H 5 COOC 2 H 5 D. C 2 H 5 COOC 6 H 5 

Bài 19. X là este 2 chức có tỉ khối hơi so với H 2 bằng 83. X phản ứng tối đa với NaOH theo tỉ lệ mol 1: 4 

và nếu cho 1 mol X tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 cho tối đa 4 mol Ag. Số công 

thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện trên của X là 

A. 3. B. 1. C. 2. D. 6. 


(1) Thuỷ phân hoàn toàn este no, đơn chức mạch hở trong dung dịch kiềm thu được muối và ancol. 

(2) Phản ứng este hoá giữa axit cacboxylic với ancol (xúc tác H 2 SO 4 đặc) là phản ứng thuận nghịch. 

(3) Trong phản ứng este hoá giữa axit axetic và etanol (xúc tác H 2 SO 4 đặc), nguyên tử O của phân tử 

H 2 O có nguồn gốc từ axit. 

(4) Đốt cháy hoàn toàn este no mạch hở luôn thu được CO 2 và H 2 O có số mol bằng nhau. 

(5) Các axit béo là các axit cacboxylic đơn chức và có số nguyên tử cacbon chẵn. 

Số phát biểu đúng là 

A. 3. B. 4. C. 5. D. 2. 















Trang 3 



























Trang 4 










CHUYÊN ĐỀ 6. CACBOHIĐRAT 



- Cacbohiđrat (còn gọi là gluxit hoặc saccarit) là những hợp chất hữu cơ tạp chức thường có công thức 

chung là C (H O) , có chứa nhiều nhóm OH và nhóm cacbonyl (anđehit hoặc xeton) trong phân tử. 

n 2 m 

- Gluxit được chia thành 3 loại thường gặp là: 

+ Monosaccarit: glucozơ, fructozơ có CTPT là C6H12O 6. 

Glucozơ 

Fructozơ 

+ Đissaccarit: saccarozơ và mantozơ có CTPT là C12H22O 11. 

+ Polisaccarit: xenlulozơ và tin bột có CTPT là (C6H10O 5) n. 

- Khi đốt cháy gluxit chú ý: 

+ n n 

O2 CO2 

+ Dựa vào tỷ lệ n / n để tìm loại saccarit. 

CO2 H2O 

II. GLUCOZƠ 

- Công thức phân tử C6H12O 6. 

- Công thức cấu tạo CH2OH - (CHOH) 

4 

- CHO. 

- Glucozơ tồn tại ở cả hai dạng mạch hở và mạch vòng (dạng là 36%; dạng là 64%). Dạng vòng 

có dạng 5 cạnh và dạng 6 cạnh. Trong dung dịch, các dạng tồn tại của glucozơ luôn chuyển hóa lẫn nhau 

theo một cân bằng qua dạng mạch hở. 

- Nhóm OH 

ở vị trí số 1 được gọi là OH 

hemiaxetal, nhóm OH 

này có liên quan đến tính chất 

hóa học của các saccarit, ở đây là glucozơ. 


1. Tính chất vật lí và trạng thái tự nhiên 

- Là chất rắn, không màu, tan tốt trong nước, độ tan trong nước tăng khi nhiệt độ tăng. 

- Có vị ngọt kém đường mía (thành phần chính là saccarozơ). 

- Có nhiều trong các loại hoa quả: quả nho (còn gọi là đường nho), mật ong (30%), máu người (0,1%). 





Trang 1 










2. Tính chất hóa học 

Trong phân tử glucozơ có 5 nhóm OH nằm liền kề và 1 nhóm CHO nên glucozơ có các phản ứng của 

ancol đa chức và của anđehit. 

2.1. Các phản ứng của ancol đa chức 

- Hòa tan Cu(OH) 2 

ở ngay nhiệt độ thường tạo thành dung dịch màu xanh lam. 

2C H O Cu(OH) (C H O ) Cu 2H O 

6 12 6 2 6 11 6 2 2 

Phản ứng này chứng minh glucozơ có nhiều nhóm OH 

- Tác dụng với anhiđrit axit tạo thành este 5 chức: 

HOCH (CHOH) CHO 5(CH CO) O CH COOCH (CHOOCCH ) CHO 5CH COOH 

2 4 3 2 3 2 3 4 3 

Phản ứng này dùng để chứng minh trong phân tử glucozơ có 5 nhóm OH. 

2.2. Các phản ứng của anđehit 

- Tác dụng với tạo thành ancol sorbitol (sobit): 

H 2 

0 

Ni,t 

2 4 

 

2 

 

2 4 2 

HOCH (CHOH) CHO H HOCH (CHOH) CH OH 

- Tác dụng với AgNO /NH tạo thành Ag (phản ứng tráng gương) 

3 3 

2 4 3 3 2 

0 

t 

HOCH (CHOH) CHO 2AgNO 3NH H O HOCH 

2(CHOH) 4COONH4 2Ag 2NH4NO3 

- Phản ứng với Cu(OH) 2 

ở nhiệt độ cao: 

2 4 2 

0 

t 

CH OH(CHOH) CHO 2Cu(OH) NaOH CH2OH(CHOH) 4COONa Cu2O 3H2O 

- Phản ứng làm mất màu dung dịch brom: 

CH OH(CHOH) CHO Br H O CH OH(CHOH) COOH 2HBr 

2 4 2 2 2 4 

Các phản ứng này chứng tỏ glucozơ có nhóm CHO. 

2.3. Phản ứng lên men 

0 

men röôïu,t 

C H O 2CO 2C H OH 

6 12 

6 2 2 5 

2.4. Phản ứng với CH 3 OH/HCl tạo metylglicozit 

- Chỉ có nhóm OH hemiaxetal tham gia phản ứng. 

Phản ứng này chứng tỏ glucozơ có dạng mạch vòng. 

- Sau phản ứng nhóm metylglicozit không chuyển trở lại nhóm CHO nên không tráng gương được. 

- Ngoài ra khi khử hoàn toàn glucozơ thu được n-hexan chứng tỏ glucozơ có mạch 6C thẳng. 


- Thủy phân saccarozơ, tinh bột, mantozơ, xenlulozơ: 

+ Mantozơ: 

C H O H O 2C H O (glucozơ) 


12 22 11 2 6 12 6 

+ Tinh bột và xenlulozơ: 





Trang 2 










(C H O ) nH O nC H O 

6 10 5 n 2 6 12 6 

+ Saccarozơ: 

C12H22O11 H2O C6H12O6 

(glucozơ) + C6H12O6 

(fructozơ) 

- Trùng hợp HCHO: 

III.FRUCTOZƠ 


Ca(OH) 0 

2 ,t 

6HCHO C H O 

6 12 6 

- Công thức cấu tạo CH2OH - CHOH - CHOH - CHOH - CO - CH2OH. 

- Trong dung dịch, fructozơ tồn tại chủ yếu ở dạng , vòng 5 hoặc 6 cạnh. Trong môi trường kiềm, 

fructozơ có cân bằng chuyển thành gluczơ. 

Fructozơ 


- Là chất rắn kết tinh, dễ tan trong nước. 

- Vị ngọt hơn đường mía. 

- Có nhiều trong hoa quả và đặc biệt trong mật ong (40%) làm cho mật ong có vị ngọt đậm. 


Vì phân tử fructozơ có chứa 5 nhóm OH trong đó có 4 nhóm liền kề và 1 nhóm chứa C = O nên có 

các tính chất hóa học của ancol đa chức và xeton. 

- Hòa tan Cu(OH) 2 

ở ngay nhiệt độ thường. 

- Tác dụng với anhiđrit axit tạo este 5 chức. 

- Tác dụng với tạo sorbitol. 

H 2 

- Trong môi trường kiềm fructozơ chuyển hóa thành glucozơ nên fructozơ có phản ứng tráng gương, 

phản ứng với Cu(OH) 2 

trong môi trường kiềm. Nhưng fructozơ không có phản ứng làm mất màu dung 

dịch Brom. 

IV. SACCAROZƠ 


- Công thức cấu tạo: hình thành nhờ 1 gốc - glucozơ và 1 gốc - fructozơ bằng liên kết 1,2- 

glicozit: 






- Là chất kết tinh, không màu, vị ngọt, dễ tan trong nước. 


Trang 3 










- Có nhiều trong tự nhiên trong mía, củ cải đường, hoa thốt nốt. Có nhiều dạng: đường phèn, đường 

phên, đường cát, đường tinh luyện,… 


Do gốc glucozơ đã liên kết với gốc fructozơ thì nhóm chức anđehit không còn nên saccarozơ chỉ có 

tính chất của ancol đa chức. 

- Hòa tan ở nhiệt độ thường tạo thành dung dịch màu xanh lam. 

Cu(OH) 2 

- Phản ứng thủy phân: 

C12H22O11 H2O C6H12O6 

(glucozơ) + C6H12O6 

(fructozơ) 


Trong công nghiệp người ta thường sản xuất saccarozơ từ mía. 

V. MANTOZƠ 


- Công thức cấu tạo: được tạo thành từ sự kết hợp của 2 gốc -glucozơ bằng liên kết -1,4-glicozit: 


Do khi kết hợp 2 gốc glucozơ, phân tử mantozơ vẫn còn 1 nhóm CHO và các nhóm OH liền kề nên 

mantozơ có tính chất hóa học của cả ancol đa chức và anđehit. 

1.1. Tính chất của ancol đa chức 

Hòa tan Cu(OH) 2 

ở nhiệt độ thường tạo thành dung dịch màu xanh lam. 

1.2. Tính chất của anđehit 

- Mantozơ tham gia phản ứng tráng gương. 

- Phản ứng với Cu(OH) 

2 

ở nhiệt độ cao tạo kết tủa đỏ gạch Cu2O, 

với dung dịch Brom. 

1.3. Phản ứng thủy phân 

C H O H O 2C H O 

12 22 11 2 6 12 6 

(glucozơ) 


Thủy phân tinh bột nhờ men amylaza có trong mầm lúa. Phản ứng này cũng xảy ra trong cơ thể người 

và động vật. 

VI. XENLULOZƠ (THƯỜNG GỌI LÀ MÙN CƯA, VỎ BÀO) 

- Công thức phân tử 

C H O . 

6 10 5 n 

- Công thức cấu tạo: do các gốc -glucozơ liên kết với nhau bằng liên kết -1,4-glicozit tạo thành 

mạch thẳng, mỗi gốc chỉ còn lại 3 nhóm OH tự do nên có thể viết công thức cấu tạo ở dạng 

C H O (OH) . 


 

 

6 7 2 3 n 





Trang 4 










Xenlulozơ (Cellulose) 


- Là chất rắn, hình sợi, màu trắng, không mùi, không vị. 

- Không tan trong nước ngay cả khi đun nóng, không tan trong các dung môi hữu cơ thông thường 

như ete, benzen… 


2.1. Phản ứng thủy phân: 

 

 

0 

H ,t 

6 10 5 

 

2 

 

 

n 

6 12 6 


(glucozơ) 

Phản ứng này áp dụng trong sản xuất ancol etylic công nghiệp, xuất phát từ nguyên liệu chứa 

xenlulozơ (vỏ bào, mùn cưa, tre, nứa, v.v…). 

Phản ứng thủy phân xenlulozơ có thể xảy ra nhờ tác dụng xúc tác của enzym xenlulaza có trong cơ 

thể động vật nhai lại (trâu, bò…). Cơ thể người không có enzym này nên không thể tiêu hóa được 

xenlulozơ. 

2.2. Tác dụng với một số tác nhân bazơ 

+ Phản ứng với NaOH và CS . Sản xuất tơ visco: 

2 

Cho xenlulozơ tác dụng với NaOH người ta thu được sản phẩm gọi là “xenlulozơ kiềm”, đem chế hóa 

tiếp với cacbon đisunfua sẽ thu được dung dịch xenlulozơ xantogenat: 

 

 

C H O OH 

 

C H O OH ONa 

 

C H O OH O CS Na 

 

6 7 2 3 n 

6 7 2 2 n 

6 7 2 2 

2 

Xenlulozơ xantogenat tan trong kiềm tạo thành dung dịch rất nhớt gọi là visco. Khi bơm dung dịch 

nhớt này qua những ống có các lỗ rất nhỏ 0,1mm ngâm trong dung dịch H2SO 4, 

xenlulozơ 

xantogenat sẽ bị thủy phân cho ta xenlulozơ hidrat ở dạng óng nuột gọi là tơ visco: 

n 

 

C6H7O2 OH O CS2Na 

2 4 6 7 2 

2 H SO C H O OH nCS 

n 

3 n 

2 

Na 

2SO4 

2 

+ Tác dụng với dung dịch Cu(OH) 2 

trong amoniac: 

2 

Xenlulozơ tan được trong dung dịch Cu(OH) 2 

trong amoniac có tên là “nước Svayde”, trong đó Cu 

tồn tại chủ yếu ở dạng phức chất Cu(NH 

3) n 

(OH) 

2. 

Khi ấy sinh ra phức chất của xenlulozơ với ion đồng 

ở dạng dung dịch nhớt. Nếu ta cũng bơm dung dịch nhớt này đi qua ống có những lỗ rất nhỏ ngâm trong 

nước, phức chất sẽ bị thủy phân thành xenlulozơ hidrat ở dạng sợi, gọi là tơ đồng – amoniac. 

2.3. Phản ứng với một số axit hoặc anhiđrit axit tạo thành este 

Tác dụng của HNO 

3 

: 


Đun nóng xenlulozơ với hỗn hợp HNO3 

và H2SO4 

đậm đặc, tùy theo điều kiện phản ứng mà một, hai 

hay cả ba nhóm –OH trong mỗi mắt xích C6H10O5 

được thay thế bằng nhóm -ONO2 

tạo thành các este 

xenlulozơ nitrat: 

 

 

C H O OH 

nHNO 

C H O OH ONO 

nH O 

6 7 2 3 n 

3 6 7 2 2 2 

n 

2 

n 





Trang 5 










 

 

C H O OH 

2nHNO 

C H O OH ONO 

2nH O 

6 7 2 3 n 

3 6 7 2 2 2 n 

2 

 

 

C H O OH 

3nHNO 

C H O ONO 

3nH O 

6 7 2 3 n 

3 6 7 2 2 3 n 

2 

Hỗn hợp xenlulozơ mononitrat và xenlulozơ đinitrat được dùng để tạo màng mỏng tại chỗ trên da 

nhằm bảo vệ vết thương, và dùng trong công nghệ cao phân tử (chế tạo nhựa xenluloit, sơn, phim ảnh,…). 

Xenlulozơ trinitrat thu được (có tên gọi piroxilin) là một sản phẩm dễ cháy và nổ mạnh, được dùng làm 

chất nổ cho mìn, lựu đạn… và chế tạo thuốc súng không khói. 

 

 

Tác dụng của CH3CO O : Xenlulozơ tác dụng với anhiđrit axetic có H xúc tác có thể tạo 

2 

2SO4 

thành xenlulozơ mono- hoặc đi- hoặc triaxetat. Ví dụ: 

 

 

C H O OH 

3n CH CO O 

C H O OCOCH 

3nCH COOH 

6 7 2 3 n 

3 2 6 7 2 3 3 n 

3 

Trong công nghiệp xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat được dùng hỗn hợp hoặc riêng rẽ để sản 

xuất phim ảnh và tơ axetat. Chẳng hạn hòa tan hai este trên trong hỗn hợp axeton và etanol rồi bơm dung 

o 

dịch thu được qua những lỗ nhỏ thành chùm tia đồng thời thổi không khí nóng 55 - 70 C qua chùm tia 

đó để làm bay hơi axeton sẽ thu được những sợi mảnh gọi là tơ axetat. 

VII. TINH BỘT 

- Công thức phân tử 

C H O . 

6 10 5 n 

- Công thức cấu tạo: tinh bột do các gốc -glucozơ bằng liên kết -1,4-glicozit tạo mạch thẳng 

(amilozơ) hoặc bằng liên kết -1,4-glicozit và -1,6-glicozit tạo thành mạch nhánh (amilopectin). 


- Chất rắn vô định hình, không tan trong nước lạnh, phồng lên và vỡ ra trong nước nóng thành dung 

dịch keo gọi là hồ tinh bột. 

- Màu trắng. 

- Có nhiều trong các loại hạt (gạo, mì, ngô…), củ (khoai, sắn…) và quả (táo, chuối…). 


- Phản ứng của hồ tinh bột với dung dịch I 2 

tạo thành dung dịch màu xanh tím (nếu đun nóng dung 

dịch bị mất màu, để nguội màu xuất hiện trở lại). 

Phản ứng này thường được dùng để nhận biết hồ tinh bột. 

- Phản ứng thủy phân: 

 

 


6 10 5 n 2 6 12 6 

(glucozơ) 

Khi có men thì thủy phân: 

Tinh bột đextrin mantozơ glucozơ 


Trong tự nhiên, tinh bột được tổng hợp chủ yếu nhờ quá trình quang hợp của cây xanh. 

clorofin,aùnh saùng 

6nCO 5nH O C H O 6nO 

Tính chất 

2 2 6 10 5 n 2 

Cacbohiđrat 

Tính chất của anđehit 

+ Ag NH 

 

+ 

 

3 2 

 

OH 

 

Cu(OH) /OH , t 

2 

0 

 

 

TÓM TẮT TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

Glucozơ Fructozơ Saccarozơ Mantozơ Tinh bột Xelulozơ 


Ag + - + - - 

Cu2O 

đỏ gạch 

+ - + - - 

 

 





Trang 6 







Tính chất riêng của 

–OH hemiaxetal 

+ CH3OH/HCl 

Metyl 

glucozit 

- - 

Metyl 

glucozit 

- - 




Tính chất của 

poliancol 

+ Cu(OH) 

2, 

t 

o 

thường 

Tính chất của ancol 

+ CH CO 

3 2 

O 

HNO /H SO 

+ 

3 2 4 

Dung 

dịch màu 

xanh lam 

Dung 

dịch màu 

xanh lam 

Phản ứng thủy phân 

- - 

H O/H 

+ 

2 

Phản ứng màu 

I 

+ 

2 

Dung 

dịch màu 

xanh lam 

Dung 

dịch màu 

xanh lam 

+ + + + + 

+ + + + + 

Glucozơ 

+ 

Fructozơ 

- - - - 

(+) có phản ứng, không yêu cầu viết sản phẩm; (-) không có phản ứng. 

- - 

Xenlulozơ 

triaxetat 

Xenlulozơ 

trinitrat 

Glucozơ Glucozơ Glucozơ 

màu 

xanh đặc 

trưng 


- 





Trang 7 










DẠNG 1: BÀI TẬP VỀ PHẢN ỨNG ĐỐT CHÁY CACBOHIĐRAT 

A. KHỞI ĐỘNG NHẬN BIẾT 

Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một cacbohidrat X thu được 52,8 gam CO 2 và 19,8 gam H 2 O. Biết X 

có phản ứng tráng bạc, X là 

A. Glucozơ B. Fructozơ C. Saccarozơ D. Mantozơ 

Bài 2. Khi đốt cháy một cacbohidrat X được 

m : m 8 : 33 

. CTPT của X là: 

CO2 H2O 8 

A. C 6 H 12 O 6 B. C 12 H 22 O 11 C. (C 6 H 10 O 5 ) n D. Cn(H 2 O)m 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn 10,26 gam một cacbohidrat X thu được 8,064 lít CO 2 (ở đktc) và 5,94 gam 

H 2 O. X có M < 400 và có khả năng phản ứng tráng gương. Tên gọi của X là. 

A. Glucozơ B. Saccarozơ C. Fructozơ D. Mantozơ 

Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 51,3 gam saccarozơ thu được sản phẩm cháy dẫn vào bình đựng dung dịch 

nước vôi trong dư. Khối lượng kết tủa tạo thành là 

A. 180 g B. 150 g C. 15 g D. 90 g 

Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn 1,35 gam một gluxit, thu được 1,98 gam CO 2 và 0,81 gam H 2 O. Tỷ khối hơi 

của gluxit này so với heli là 45. CTPT của cacbohidrat này là: 

A. C 5 H 10 O 5 B. C 12 H 22 O 11 C. (C 6 H 10 O 5 ) n D. C 6 H 12 O 6 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn 16,2 gam một cacbohidrat X thu được 13,44 lít CO2 (đktc) và 9 gam nước. X 

thuộc loại cacbohidrat nào sau đây? 

A. Monosaccarit B. Đisaccarit C. Polisaccarit D. Không xác định được 

Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn 61,2 gam hỗn hợp gồm glucozơ và saccarozơ thu được sản phẩm khí và hơi 

dẫn qua bình đựng dung dịch nước vôi trong dư. Sau phản ứng thấy xuất hiện 210 g kết tủa. Phần trăm 

khối lượng của glucozơ trong hỗn hợp là: 

A. 44,12% B. 55,88% C. 40% D. 60% 

Bài 8. Lên men m gam glucozơ được V 1 lít CO 2 . Mặt khác đốt cháy m gam glucozơ được V 2 lít CO 2 đo ở 

cùng điều kiện. Tỷ lệ V 1 : V 2 là: 

A. 3:1 B. 2:3 C. 1:3 D. 3:2 

Bài 9. Đốt cháy hết m gam glucozơ được 33,6 lít CO 2 (đktc). Cũng lượng glucozơ đó lên men thì thu 

được thể tích rượu 40° tối đa là (biết khối lượng riêng của rượu nguyên chất là 0,8 g/ml). 

A. 28,75 ml B. 11,5 ml C. 71,875 ml D. 40,5 ml 

Bài 10. Tính khối lượng kết tủa thu được khi thực hiện phản ứng tráng bạc với mantozơ biết đốt cháy 

hoàn toàn lượng mantozơ đó thu được 26,88 lít CO 2 (đktc): 



Bài 11. Đốt cháy hoàn toàn 0,5130 gam một cacbohidrat (X) thu được 4,032 lít CO 2 (đktc) và 2,97 gam 

nước. X có phân tử khối < 400 đvC và có khả năng tham gia phản ứng tráng gương. Tên gọi của X là 


A. Glucozơ B. Saccarozơ C. Fructozơ D. Mantozơ 

Bài 12. Đốt cháy hoàn toàn 0,01 mol một cacbohidrat (X), thu được 5,28 gam CO 2 và 1,98 gam H 2 O. 

Biết rằng, tỉ lệ khối lượng H và O trong X là 0,125: 1. Công thức phân tử của X là: 

A. C 6 H 12 O 6 B. C 12 H 24 O 12 C. C 12 H 22 O 11 D. (C 6 H 10 O 5 ) n 





Trang 1 










Bài 13. Đốt cháy hoàn toàn một hỗn hợp gồm metanal, axit ethanoic, glucozơ và fructozơ cần 3,36 lít O 2 

(đktc). Dẫn sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư, sau phản ứng thu được kết tủa và dung 

dịch X. Khối lượng dung dịch X so với dung dịch Ca(OH) 2 ban đầu đã thay đổi thế nào? 

A. Giảm 5,7 gam B. Tăng 5,7 gam C. Tăng 9,3 gam D. Giảm 15 gam 

Bài 14. Cho 4 chất hữu cơ X, Y, Z, T. Khi oxi hóa hoàn toàn từng chất đều cho cùng kết quả: Cứ tạo ra 

4,4 gam CO 2 thì kèm theo 1,8 gam H 2 O và cần một thể tích oxi vừa đúng bằng thể tích CO 2 thu được. Tỉ 

lệ phân tử khối của X, Y, Z, T lần lượt là 6: 1: 3: 2 và số nguyên tử cacbon trong mỗi chất không nhiều 

hơn 6. Công thức phân tử của X, Y, Z, T lần lượt là 

A. C 6 H 12 O 6 , C 3 H 6 O 3 , CH 2 O, C 2 H 4 O 2 B. C 6 H 12 O 6 , C 3 H 6 O 3 , C 2 H 4 O 2 , CH 2 O. 

C. C 6 H 12 O 6 , CH 2 O, C 3 H 6 O 3 , C 2 H 4 O 2 D. C 6 H 12 O 6 , CH 2 O, C 2 H 4 O 2 , C 3 H 6 O 3 . 

Bài 15. Đốt cháy hoàn toàn 8,1 gam một hợp chất hữu cơ X có nguồn gốc thiên nhiên thu được 6,72 lít 

khí CO 2 (đktc) và 4,5 gam nước. Đun 16,2 gam X trong dung dịch axit thu được dung dịch Y. Cho Y 

tác dụng với lượng dung dịch AgNO 3 /NH 3 thu được bao nhiêu gam Ag? Giả sử hiệu suất quá trình bằng 

80%. 

A. 21,6 gam B. 17,28 gam C. 27 gam D. 25,4 gam 

Bài 16. Đốt cháy hoàn toàn cacbohidrat X, rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng nước vôi trong 

thì thu đượcc kết tủa và dung dịch Y; khối lượng bình và dung dịch tăng lần lượt là 3,63 gam và 0,63 

gam. Đun nóng dung dịch Y lại thấy xuất hiện kết tủa. Tổng khối lượng kết tủa trong cả hai lần là 4,5 

gam. Chất X là: 

A. C 5 H 10 O 5 B. C 6 H 12 O 6 C. C 12 H 22 O 11 D. (C 6 H 10 O 5 ) n 

Bài 17. Đốt cháy hoàn toàn một hợp chất hữu cơ (chứa 6C) thu được CO 2 và nước theo một tỉ lệ mol 1: 1, 

mặt khác số mol O 2 tiêu thụ bằng số mol CO 2 thu được. X có thể là: 

A. Glucozơ B. Xiclohexanol C. Hexanal D. Axit hexanoic 

Bài 18. Cho một cacbohidrat X cháy hoàn toàn trong oxi tạo hỗn hợp sản phẩm Y chỉ gồm CO 2 và H 2 O. 

Y được hấp thụ hết vào dung dịch chứa 0,4 mol Ca(OH) 2 thu được 20 gam kết tủa, đồng thời khối lượng 

bình tăng 35,4 gam. X là: 

A. Glucozơ B. Xenlulozơ C. Mantozơ D. Saccarozơ 

Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn m gam cacbohidrat X rồi hấp thụ toàn bộ sản phẩm cháy vào bình đựng dung 

dịch nước vôi trong thấy tăng lên 36,3 gam và trong bình có 40 gam kết tủa, lọc bỏ kết tủa, đun nóng 

phần dung dịch còn lại được 10 gam kết tủa nữa. Giá trị của m là: 



Bài 20. Đốt cháy hỗn hợp gồm glucozơ, axit axetic cần 2,24 lít O 2 (đktc). Dẫn sản phẩm cháy qua bình 

đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư, thấy khối lượng dung dịch trong bình thay đổi 

A. Tăng 2,6 gam B. Tăng 3,8 gam C. Giảm 3,8 gam D. Giảm 6,2 gam 


Bài 21. Đốt cháy hoàn toàn 9 gam một gluxit X cần 6,72 lít O 2 (đktc) thu được CO 2 và H 2 O. Hấp thụ 

hết sản phẩm cháy bằng 500 ml dung dịch Ba(OH) 2 thì thấy khối lượng dung dịch giảm 1,1 gam. Nồng 

độ mol/l của dung dịch Ba(OH) 2 là: 

A. 0,2M B. 0,3M C. 0,8M D. 0,4M 





Trang 2 










Bài 22. Đốt cháy hoàn toàn 1,5 gam chất hữu cơ X thu được 1,12 lít khí CO 2 (đktc) và 0,9 gam H 2 O. Mặt 

khác, 9,0 gam X phản ứng với AgNO 3 trong dung dịch NH 3 , thu được 10,8 gam Ag. Biết X có khả năng 

hòa tan Cu(OH) 2 cho dung dịch màu xanh. Công thức cấu tạo của X là: 

A. CH 2 OHCHOHCHO B. CH 2 OH(CHOH) 3 CHO 

C. CH 2 OH(CHOH) 4 CHO D. CH 2 OH(CHOH) 5 CHO 

Bài 23. Đốt cháy hoàn toàn 0,855 gam một cacbohidrat X. Sản phẩm được dẫn vào nước vôi trong thu 

được 1 gam kết tủa và dung dịch A, đồng thời khối lượng dung dịch tăng 0,815 gam. Đun nóng dung dịch 

A lại được 1 gam kết tủa nữa. Biết khi làm bay hơi 4,104 gam X thu được thể tích khí đúng bằng thể tích 

0,552 gam hỗn hợp hơi ancol etylic và axit fomic đo trong cùng điều kiện. Công thức phân tử của X là: 

A. C 12 H 22 O 11 B. C 6 H 12 O 6 C. (C 6 H 10 O 5 ) n D. C 18 H 36 O 18 

Bài 24. Đốt cháy hoàn toàn 2,7 gam X (chứa C, H, O) rồi dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào bình 100 ml 

dung dịch chứa 0,065 mol Ca(OH) 2 thì thu được 4 gam kết tủa và dung dịch Y, khối lượng bình tăng 5,58 

gam. Đun nóng dung dịch Y lại thấy xuất hiện kết tủa. Mặt khác 13,5 gam X phản ứng với lượng dư 

Cu(OH) 2 /NaOH (đun nóng) được 10,8 gam kết tủa. Chất X là: 

A. HCHO B. (CHO) 2 C. C 6 H 12 O 6 D. HOC 4 H 8 CHO 


Bài 25. Đốt cháy hoàn toàn m hỗn hợp gồm anđehit fomic, axit axetic, glucozơ, glixerol thu được 29,12 

lít CO 2 và 27 gam H 2 O. Thành phần % khối lượng của glixerol trong hỗn hợp là: 

A. 22,2% B. 44,4% C. 46,7% D. 28,6% 

Bài 26. Đốt cháy hoàn toàn m gam một hỗn hợp X gồm: glucozơ, saccarozơ, metanal và axit ethanoic 

toàn bộ sản phẩm cháy hấp thụ hết trong bình chứa dung dịch Ca(OH) 2 dư, sau thí nghiệm khối lượng 

bình tăng (m + 86,4) gam và trong bình có (m + 190,8) gam kết tủa. Giá trị của m gần nhất với giá trị 

A. 78,0 B. 80,0 C. 78,5 D. 80,5 















Giải 
















Trang 3 










Hỗn hợp gồm: C 6 H 12 O 6 , HCHO, CH 3 COOH. 

Đặt công thức chung cho hỗn hợp là C n H 2n O n 

C n H 2n O n + nO 2 

t 

 

nCO 2 + nH 2 O 

2,24 

nCO n 

2 H2O nO 

0,1mol 

2 

22,4 

 

m dung dÞch 

m (m m ) 100.0,1 (44.0,118.0,1) 3,8g 

CaCO3 CO2 H2O 

Khối lượng dung dịch tăng 3,8 gam 


Giải 

Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 

6,72 

mCO m 

2 H2O 44nCO 18n 2 H2O 

9 32. 18,6g 

22, 4 

18,6 18,6 

nH2O 

0,3 nCO 

0,43 

2 

62 44 

 

m 18,6 1,1 19,7g n 0,1mol 

BaCO3 BaCO3 

Nếu Ba(OH) 2 dư: 

n n 0,1mol 0,3 Loại 

CO2 BaCO3 

Ba(OH) 2 phản ứng hết 

0,43mol n n 2n 0,3mol 

CO2 BaCO3 Ba(HCO 3 ) 2 

0, 43 

0,1 0,3 0,1 

0,165mol nBa(HCO 3 ) 

0,1mol 

2 

2 2 

0, 265mol n n n 0, 2mol 

Ba(OH) 2 Ba(HCO 3 ) 2 BaCO3 

0,265 0, 2 

0,53M CM(Ba(OH) 2 ) 

0, 4M 

0,5 0,5 

Kết hợp đáp án suy ra nồng độ mol/l của dung dịch Ba(OH) 2 là 0,4M. 


Giải 

 

1,12 0,9 

nCO 

0,05mol, n 

2 H2O 

0,05mol 

22,4 18 


n 

O 2 

0,05mol 

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O có: 

n 2.0,05 0,05 2.0,05 0,05mol 

O(X) 

n 

C 

: n 

H 

: nO 

0,05: 0,1: 0,05 1: 2 :1 

X có công thức dạng (CH 2 O) n 

9 gam X + AgNO 3 /NH 3 → 0,1 mol Ag 

m 0,05.44 0,9 1,5 1,6gam 

Dựa vào đáp án thấy X có 1 nhóm –CHO trong phân tử 

O 2 






Trang 4 










1 9 

nX nAg 0,05mol MX 

30n 180 n 6 

2 0,05 

X có CTPT là C 6 H 12 O 6 X có CTCT là CH 2 OH(CHOH) 4 CHO 


Giải 

m dung dịch tăng = 

m m m 8,15g 

CO2 H2O 

CaCO3 

1 1 

nCO n 

2 CaCO 

2n 

3 Ca(HCO 3 ) 

2. 0,03mol 

2 

100 100 

0,815 1 

44.0,03 

nH2O 

0,0275mol 

18 

n : n 0,03: 0,055 6 :11 

X có dạng C 6n H 11n O 5,5n 

C 

H 

Kết hợp đáp án suy ra CTPT của X là C 12 H 22 O 11 

Hoặc cũng có thể tìm chính xác CTPT của X như sau: 

4,104 g X tương đương với 0,552 0,012 mol X 

46 

4,104 

MX 

342 171n 342 n 2 

0,012 


Giải 

 

4 

n 0,04mol n 

100 

CaCO3 Ca(OH) 2 

CO2 CaCO3 Ca(HCO 3 ) 2 

và đun nóng lại có kết tủa xuất hiện nên 

n n 2n 0,04 2.(0,065 0,04) 0,09mol 


 

5,58 44.0,09 

mCO m 

2 H2O 5,58g nH2O 

0,09mol 

18 

BTKL 

 

O 

 

2 O 

 

2 

m 5,58 2,7 2,88 n 0,09mol 

BTNTO 

 

O(X) 

 

C H O 

n 2.0,09 0,09 2.0,09 0,09mol 

n : n : n 0,09 : 0,18 : 0,09 1: 2 :1 

C có dạng C n H 2n O n 

Kết tủa tạo thành là Cu 2 O: 

n 

Cu2O 

13,5 0, 45 

n X 

n 

X 

: nCu2O 

6 : n 

30n 

n 

 

10,8 

0,075mol 

144 

Kết hợp đáp án suy ra n=6, X có CTPT là C 6 H 12 O 6 và có 1 chức –CHO. 




Giải 

 

29,12 27 

nCO 

1,3mol,n 2 H2O 

1,5mol 

22, 4 18 





Trang 5 







Hỗn hợp gồm: HCHO, CH 3 COOH, C 6 H 12 O 6 , C 3 H 8 O 3 . 




Quy đổi hỗn hợp tương đương với C n H 2n O n và C 3 H 8 O 3 

 

n n n 1,5 1,3 0, 2mol 

C3H8O3 H2O CO2 

t 

C n H 2n O n + nO 2 nCO 2 + nH 2 O (1) 

1 1 0,7 

nCnH2nO 

n 

n CO 2 (1) 

.(1,3 3.0, 2) mol 

n n n 

0,7 92.0,2 

mhh 30n. 92.0, 2 39, 4g %m 

C3H8O 

.100% 46,7% 

3 

n 39,4 


Giải 

X: C 6 H 12 O 6 , C 12 H 22 O 11 , HCHO, CH 3 COOH. 

Đặt CTTQ của X là C x (H 2 O) n . 

C x (H 2 O) n + xO 2 


t 

xCO 2 + nH 2 O 

m m m m m 32.x m 86,4 x 2,7 

CO2 H2O 

X O2 

44.2,7 n 18n.n 86,4 (32,4 18n).n n 1 

Có 

X X X X 

m 190,8 

mCaCO n 

3 CO 

2,7.n 

2 

X 

2,7mol m 79, 2gam 

100 

m có giá trị gần với 78,5 nhất. 






Trang 6 










DẠNG 2: BÀI TẬP VỀ TÍNH KHỬ CỦA CACBOHIĐRAT 


Bài 1. Đun nóng 37,5 gam dung dịch glucozơ với lượng AgNO 3 /dung dịch NH 3 dư, thu được 6,48 gam 

bạc. Nồng độ % của dung dịch glucozơ là 

A. 11,4% B. 14,4% C. 13,4% D. 12,4% 

Bài 2. Khối lượng kết tủa đồng (I) oxit tạo thành khi đun nóng dung dịch hỗn hợp chứa 9 gam glucozơ và 

lượng dư đồng (II) hiđroxit trong môi trường kiềm là 


Bài 3. Cho m gam glucozơ phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 được 21,6 gam Ag. Giá trị của 

m là 

A. 27 B. 9 C. 36 D. 18 

Bài 4. Đun nóng dung dịch chứa 36 gam glucozơ với dung dịch AgNO 3 /NH 3 thì thu được 32,4 gam Ag. 

Hiệu suất phản ứng tráng bạc là: 

A. 60% B. 75% C. 100% D. 50% 

Bài 5. Cho 200ml dung dịch glucozơ phản ứng hoàn toàn với dung dịch AgNO 3 /NH 3 thì thấy có 10,8 

gam Ag tách ra. Nồng độ dung dịch glucozơ là: 

A. 0,25M B. 0,5M C. 1M D. 0,75M 

Bài 6. Đun nóng dung dịch chứa 18 gam hỗn hợp glucozơ và fructozơ với lượng dư dung dịch 

AgNO 3 /NH 3 đến phản ứng hoàn toàn thu được m gam Ag. Giá trị của m là: 


Bài 7. Dung dịch chứa 3 gam glucozơ và 3,42 gam saccarozơ khi tác dụng với lượng dư dung dịch 

AgNO 3 /NH 3 sẽ được bao nhiêu gam bạc? 



Bài 8. Cho 50 gam hỗn hợp X gồm glucozơ và saccarozơ vào nước thu được dung dịch Y. Dung dịch Y 

này làm mất màu vừa đủ 160 gam dung dịch brom 20%. % khối lượng của saccarozơ trong hỗn hợp X là: 

A. 40% B. 72% C. 28% D. 25% 

Bài 9. Cho 200 gam dung dịch chứa glucozơ tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư, khối lượng Ag sinh 

ra cho vào dung dịch HNO 3 đậm đặc dư thấy sinh ra 0,2 mol khí NO 2 . Vậy nồng độ % của glucozơ trong 

dung dịch ban đầu là: 

A. 18% B. 9% C. 27% D. 36% 

Bài 10. Để tráng bạc một chiếc gương soi, người ta phải đun nóng dung dịch chứa 36 g glucozơ với lượng 

vừa đủ dung dịch AgNO 3 trong amoniac. Khối lượng bạc đã sinh ra và bám vào mặt kính của gương và 

khối lượng AgNO 3 cần dùng lần lượt là (biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn): 

A. 68 gam; 43,2 gam B. 21,6 gam; 68 gam C. 43,2 gam; 68 gam D. 43,2 gam; 34 gam 


Bài 11. Hòa tan 6,12 gam hỗn hợp glucozơ và saccarozơ vào nước thu được 100 ml dung dịch (G). Cho 

G tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư thu được 3,24 gam Ag. Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp trên, 

sản phẩm tạo thành làm mất màu khối lượng Br 2 tối đa là: 

A. 2,7 gam B. 2,4 gam C. 4 gam D. 1,6 gam 





Trang 1 










Bài 12. Chia hỗn hợp gồm glucozơ và mantozơ thành 2 phẩn bằng nhau: 

Phần 1: Hòa tan hoàn toàn vào nước rồi lấy dung dịch cho tác dụng với AgNO 3 /NH 3 dư được 0,02 

mol Ag. 

Phần 2: Đun với dung dịch H 2 SO 4 loãng. Hỗn hợp sau phản ứng được trung hòa bởi dung dịch NaOH, 

sau đó cho toàn bộ sản phẩm tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 / NH 3 được 0,03 mol Ag. 

Số mol của glucozơ và mantozơ ban đầu lần lượt là: 

A. 0,01 và 0,01 B. 0,005 và 0,005 C. 0,0075 và 0,0025 D. 0,0035 và 0,0035 

Bài 13. Cho m gam hỗn hợp X gồm tinh bột và glucozơ tác dụng với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong 

NH 3 đun nóng thu được 21,6 gam Ag. Mặt khác đun nóng m gam X với dung dịch HCl loãng, dư để phản 

ứng xảy ra hoàn toàn, thu được dung dịch Y. Dung dịch Y làm mất màu vừa hết dung dịch chứa 32 gam 

Br 2 . Giá trị của m là 

A. 34,2 B. 50,4 C. 17,1 D. 33,3 

Bài 14. Hidro hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp gồm glucozơ và fructozơ cần phải dùng 4,48 lít khí H 2 ở 

đktc. Mặt khác, cũng m gam hỗn hợp này tác dụng vừa hết với 8 gam Br 2 trong dung dịch. Số mol 

glucozơ và fructozơ trong m gam hỗn hợp này lần lượt là: 

A. 0,05 mol và 0,15 mol B. 0,05 mol và 0,35 mol 

C. 0,1 mol và 0,15 mol D. 0,2 mol và 0,2 mol 

Bài 15. Cho m gam hỗn hợp glucozơ và fructozơ tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư tạo ra 6,48 

gam Ag. Cũng m gam hỗn hợp này tác dụng hết với 1,2 gam Br 2 trong dung dịch. Phần % về số mol 

của glucozơ trong hỗn hợp là? 

A. 25% B. 50% C. 12,5% D. 40% 

Bài 16. Hỗn hợp A gồm glucozơ và tinh bột được chia đôi: 

- Phần thứ nhất: khuấy trong nước, lọc và cho nước lọc phản ứng với dung dịch AgNO 3 dư/NH 3 thấy 

tách ra 2,16 gam Ag. 

- Phần thứ hai: đun nóng với dung dịch H 2 SO 4 loãng, trung hòa hỗn hợp thu được bằng dung dịch 

NaOH rồi cho sản phẩm tác dụng với dung dịch AgNO 3 dư/NH 3 thấy tách ra 6,48 gam Ag. 

Giả sử các phản ứng hoàn toàn. Hỗn hợp ban đầu có chứa: 

A. 64,29% glucozơ và 35,71% tinh bột về khối lượng. 

B. 64,71% glucozơ và 35,29% tinh bột về khối lượng. 

C. 35,29% glucozơ và 64,71% tinh bột về khối lượng. 

D. 35,71% glucozơ và 64,29% tinh bột về khối lượng. 

Bài 17. Chia m gam glucozơ làm 2 phần bằng nhau. 

- Phần 1 đem thực hiện phản ứng tráng gương thu được 27 gam Ag. 

- Phẩn 2 cho lên men rượu thu được V ml rượu (D = 0,8 g/ml). 

Giả sử các phản ứng đều xảy ra với hiệu suất 100% thì V có giá trị là: 

A. 12,375 ml B. 13,375 ml C. 14,375 ml D. 24,735 ml 

Bài 18. Cho m gam hỗn hợp X gồm glucozơ và fructozơ tác dụng với lượng dư AgNO 3 / NH 3 tạo ra 6,48 

gam Ag. Cũng m gam hỗn hợp này làm mất màu vừa hết dung dịch chứa 1,2 gam Br 2 . Thành phần % 

khối lượng glucozơ có trong X là: 

A. 50% B. 12,5% C. 25% D. 75% 


Bài 19. Hòa tan hoàn toàn 140,4 gam hỗn hợp X gồm glucozơ, fructozơ và saccarozơ vào nước rồi chia 

thành hai phần bằng nhau: 

- Phẩn 1: Cho tác dụng với dung dịch AgNO 3 / NH 3 dư, đun nóng thu được 43,2 gam Ag. 

- Phần 2: Làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 16 gam Br 2 . 


Trang 2 













Thành phần % khối lượng fructozơ và sacca-rozơ có trong hỗn hợp X lần lượt là: 

A. 25,64% và 48,72% B. 48,72% và 25,64% C. 25,64% và 74,36% D. 12,82% và 74,36% 

Bài 20. Cho 165,6 gam hỗn hợp X gồm mantozơ và tinh bột. Chia X thành 2 phẩn bằng nhau. 

- Phần 1: Thực hiện phản ứng với Cu(OH) 2 / OH dư thì thu được 14,4 gam kết tủa. 

- Phần 2: Thực hiện phản ứng thủy phân hỗn hợp với hiệu suất lần lượt là 80%, 75%. Sản phẩm tạo 

thành cho phản ứng với AgNO 3 /NH 3 dư. Số gam kết tủa tạo thành tối đa là: 

A. 83,16gam B. 70,2 gam C. 80,2 gam D. 87,48 gam 





























Trang 3 










DẠNG 3: BÀI TẬP VỀ PHẢN ỨNG THỦY PHÂN CACBOHIĐRAT 


Bài 1. Thủy phân 324 gam tinh bột với hiệu suất của phản ứng là 75%, khối lượng glucozơ thu được là 

A. 250 gam. B. 300 gam. C. 360 gam. D. 270 gam. 

Bài 2. Thủy phân hoàn toàn 3,42 gam saccarozơ trong môi trường axit, thu được dung dịch X. Cho toàn 

bộ dung dịch X phản ứng hết với lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , đun nóng, thu được m gam Ag. 


A. 43,20 B. 4,32 C. 2,16 D. 21,60 

Bài 3. Thủy phân hoàn toàn 1 kg saccarozơ thu được: 

A. 1 kg glucozơ và 1 kg fructozơ B. 2 kg glucozơ 

C. 2 kg fructozơ D. 0,5263 kg glucozơ và 0,5263 kg fructozơ 

Bài 4. Muốn có 2610 gam glucozơ thì khối lượng saccarozơ cần đem thuỷ phân hoàn toàn là 


Bài 5. Lượng glucozơ thu được khi thuỷ phân 1 kg khoai chứa 20% tinh bột (hiệu suất đạt 81%) là: 

A. 162g B. 180g C. 81g D. 90g 

Bài 6. Thuỷ phân m gam mantozơ trong môi trường axit với hiệu suất 75% thu được hỗn hợp X. Cho X 

phản ứng với lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 thu được 113,4 gam Ag. Giá trị của m là 

A. 102,6 B. 179,55 C. 119,7 D. 85,5 

Bài 7. Thủy phân hoàn toàn 16,2 gam tinh bột thu được a gam glucozơ. Lên men a gam glucozơ thu được 

ancol etylic (hiệu suất 80%), tiếp tục lên men toàn bộ lượng ancol etylic đó thu được axit axetic (hiệu suất 

80%). Để trung hòa lượng axit axetic trên cần V lít dung dịch NaOH 1M. Giá trị của V là 

A. 0,128. B. 0,16. C. 0,2. D. 0,064. 

Bài 8. Hỗn hợp X gồm saccarozơ và glucozơ cùng số mol được đun nóng với Ag 2 O dư/dung dịch NH 3 

thu được 3 gam Ag. Nếu thủy phân hoàn toàn hỗn hợp rồi mới cho sản phẩm thực hiện phản ứng tráng 

bạc thì lượng Ag tối đa có thể thu được là: 

A. Vẫn 3 gam B. 6 gam C. 4,5 gam D. 9 gam 

Bài 9. Cho 34,038 gam mẫu saccarozơ có lẫn glucozơ phản ứng hoàn toàn với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư, 

thu được 0,216 gam Ag. Nếu thủy phân mẫu saccarozơ trên thì sản phẩm thực hiện phản ứng tráng gương 

có khối lượng Ag tối đa là (giả sử hiệu suất thủy phân đạt 100%): 

A. 43,2 g B. 42,984 g C. 21,6 g D.21,384 g 

Bài 10. Thủy phân m gam tinh bột trong môi trường axit (giả sử sự thủy phân chỉ tạo glucozơ). Sau một 

thời gian phản ứng, đem trung hòa axit bằng kiềm, sau đó cho tác dụng hoàn toàn với dung dịch AgNO 3 

trong NH 3 dư thu được m gam Ag. Hiệu suất của phản ứng thủy phân tinh bột là 

A. 75%. B. 50%. C. 66,67%. D. 80%. 


Bài 11. Thủy phân hoàn toàn 3,42 gam hỗn hợp X gồm saccarozơ và mantozơ thu được hỗn hợp Y. Biết 

rằng hỗn hợp Y phản ứng vừa đủ 0,015 mol Br 2 . Nếu đem dung dịch chứa 3,42 gam hỗn hợp X cho phản 

ứng lượng dư AgNO 3 trong NH 3 thì khối lượng Ag tạo thành là 



Bài 12. Thực hiện hai thí nghiệm: 





Trang 1 










- Thí nghiệm 1: Cho m 1 

gam mantozơ phản ứng hết với dung dịch AgNO 3 dư trong NH 3 thu được a 

gam Ag 

- Thí nghiệm 2: Thuỷ phân hoàn toàn m 2 

gam saccarozơ (môi trường axit, đun nóng) sau đó cho sản 

phẩm hữu cơ sinh ra phản ứng hết với dung dịch AgNO 3 dư trong NH 3 cũng thu được a gam Ag. Mối liên 

hệ giữa và m là: 

m1 

2 

A. m 1,5m . B. m 2m . C. m 0,5m . D. m m . 

1 

 

2 

1 

 

2 

1 

 

2 

1 2 

Bài 13. Thủy phân hoàn toàn một lượng mantozơ, sau đó cho toàn bộ lượng glucozơ thu được lên men 

thành ancol etylic thì thu được 100 ml ancol 46°. Khối lượng riêng của ancol là 0,8 gam/ml. Hấp thụ toàn 

bộ khí CO 2 , vào dung dịch NaOH dư thu được muối có khối lượng là 


Bài 14. Thủy phân một lượng mantozơ, trung hòa dung dịch sau phản ứng bằng phương pháp thích hợp, 

tách thu được 71,28 gam hỗn hợp X, rồi chia thành hai phần bằng nhau. Phần một phản ứng với H 2 dư thu 

được 29,12 gam sorbitol. Phần hai tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO 3 /NH 3 thu được m gam 

Ag. Giá trị của m là: 

A. 43,20 B. 38,88 C. 69,12 D. 34,56 

Bài 15. Thuỷ phân hoàn toàn 7,02 gam hỗn hợp X gồm glucozơ và saccarozơ trong môi trường axit, thu 

được dung dịch Y. Trung hòa axit trong dung dịch Y sau đó cho thêm dung dịch AgNO 3 trong NH 3 dư, 

đun nóng, thu được 8,64 gam Ag. Thành phần % về khối lượng của glucozơ trong hỗn hợp X là 

A. 51,3% B. 48,7% C. 23,35% D. 12,17% 

Bài 16. Thuỷ phân hỗn hợp gồm 0,02 mol saccarozơ và 0,01 mol mantozơ một thời gian thu được dung 

dịch X (hiệu suất phản ứng thủy phân mỗi chất đều là 75%). Khi cho toàn bộ X tác dụng với một lượng 

dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 thì lượng Ag thu được là 

A. 0,090 mol. B. 0,095 mol. C. 0,06 mol. D. 0,12 mol 


Bài 17. Hỗn hợp X gồm glucozơ, mantozơ và saccarozơ có tỉ lệ số mol glucozơ : mantozơ : saccarozơ 

3: 2 :1. Đun nóng m gam hỗn hợp X với dung dịch H 2 SO 4 loãng để thực hiện phản ứng thuỷ phân, 

trong phản ứng này có 60% mantozơ bị thủy phân và 40% saccarozơ bị thuỷ phân. Trung hoà dung dịch 

sau khi thuỷ phân và thực hiện phản ứng tráng gương với lượng dư AgNO 3 trong nước amoniac thu được 

217,404 gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 225,168 B. 245,896 C. 214,284 D. 238,218 

Bài 18. Hỗn hợp X gồm 0,2 mol mantozơ và 0,3 mol saccarozơ. Đun nóng X với dung dịch HCl một thời 

gian thì được dung dịch Y. Cho Y phản ứng hoàn toàn với lượng dư AgNO 3 trong NH 3 được 181,44 gam 

Ag. Mặt khác, dung dịch Y làm mất màu tối đa V ml dung dịch Br 2 2M. Giá trị của V là (biết phản ứng 

thủy phân mantozơ và saccarozơ có cùng hiệu suất): 

A. 588 B. 420 C. 294 D. 300 

Bài 19. Thủy phân m gam hỗn hợp X gồm mantozơ và saccarozơ có tỉ lệ mol tương ứng là 3:2 và hiệu 

suất thủy phân lần lượt là 80% và 75% thu được dung dịch Y. Cho Y tác dụng với lượng dư dung dịch 

AgNO 3 trong NH 3 đun nóng, thu được 90,72 gam Ag. Giá trị của m là 


A. 85,50. B. 108,00. C. 75,24. D. 88,92. 






Trang 2 










Bài 20. Thủy phân hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm saccarozơ và mantozơ thu được dung dịch Y. Cho Y 

tác dụng với lượng dư AgNO 3 trong NH 3 thu được 0,2 mol Ag. Mặt khác, thủy phân m gam hỗn hợp X 

một thời gian (hiệu suất thủy phân mỗi chất đều là 80%) thu được dung dịch Z. Cho Z tác dụng với lượng 

dư AgNO 3 thu được 0,168 mol Ag. Thành phần về % khối lượng saccarozơ trong hỗn hợp là: 

A. 60% B. 55% C. 40% D. 45% 

Bài 21. Hòa tan 2,68 gam hỗn hợp gồm axetandehit và glucozơ vào nước, cho dung dịch thu được vào 

35,87 ml dung dịch AgNO 3 34% trong NH 3 với d 1, 4 g / ml , đun nóng nhẹ để phản ứng xảy ra hoàn 

toàn, lọc bỏ kết tủa rồi trung hòa nước lọc bằng nước axit, sau đó thêm vào nước lọc đó lượng dư do KCl, 

khi đó xuất hiện 5,74 gam kết tủa. Tính % khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp ban đầu: 

A. CH 3 CHO: 31,8%; C 6 H 12 O 6 : 68,2% B. CH 3 CHO: 42,8%; C 6 H 12 O 6 : 57,2% 

C. CH 3 CHO: 32,1%; C 6 H 12 O 6 : 67,9% D. CH 3 CHO: 32,8%; C 6 H 12 O 6 : 67,2% 

Bài 22. Thủy phân một lượng saccarozơ, trung hòa dung dịch sau phản ứng và bằng phương pháp thích 

hợp, tách thu được m gam hỗn hợp X gồm các gluxit, rồi chia thành hai phần bằng nhau. Phần một tác 

dụng với một lượng H 2 dư (Ni, t°) thu được 14,56 gam sorbitol. Phần hai hòa tan vừa đúng 6,86 gam 

Cu(OH) 2 ở nhiệt độ thường. Hiệu suất phản ứng thủy phân saccarozơ là: 

A. 40% B. 80% C. 50% D. 60% 























Đặt số mol của glucozơ, mantozơ, saccarozơ trong X lần lượt là 3a, 2a, a. 

Có 1,2a mol mantozơ bị thủy phân, 0,4a mol saccarozơ bị thủy phân 





Trang 3 










 

 

217,404 

n 2. n 2n 2n n 

Ag glucozô X mantozô phaûn öùng saccarozô phaûn öùng mantozô dö 

108 

2,013 

2. 3a 2.1,2a 2.0,4a 0,8a 2,013mol a 

14 

m 180.3a 342.2a 342a 225,168 gam 



Giả sử hiệu suất thủy phân của 2 chất trong X đều là A 

 

181,44 

n 2. 2n 2n n 

Ag mantozô phaûn öùng saccarozô phaûn öùng mantozô ñoû 

108 

 

2. 

2.0,2a 2.0,3a 0,2. 1 a 

1,68 mol a 0,8 

n 2n n n 

Br2 

mantozô phaûn öùng mantozô dö saccarozô phaûn öùng 

 

2.0, 2a 0, 2. 1 a 0,3a 0,6 mol 

0,6 

V 0,3 lit 300 ml 

2 



 

Đặt số mol của mantozơ và saccarozơ lần lượt là 3x và 2x. 

Sau phản ứng thủy phân thu được 

 

 

C6H12O 6 

: 3x.2.0,8 2x.2.0,75 7,8x mol 

 

mantozo : 3x.0,2 0,6x mol 

 

saccarozo : 2x.0,25 0,5x mol 

90,72 

nAg 

2.7,8x 2.0,6x 0,84mol x 0,05 

108 

 

m 342. 3x 2x 85,5 g 




 

• Đặt số mol của saccarozơ và mantozơ trong X lần lượt là a và b. 

• Thủy phân hoàn toàn: nAg 

4a 4b 0, 2mol 

1 

n 2. 2n 2n n 0,168 mol 

• Thủy phân một phần: 

Ag mantozô phaûn öùng saccarozô phaûn öùng mantozô dö 

2. 2.0,8a 2.0,8b 0, 2a 0,168 mol 

2 


1 

 

Từ và suy ra 



a 0,02 0,02 

%m .100% 40% 

b 0,03 0,02 0,03 

2 

saccarozo 


 

Trang 4 













• 44n 180n 2,68 g 

• nAgNO 3 

CH3CHO 

1 

glucozo 

35,87.34%.1,4 

 

0,1 mol 

170 

• m m AgCl 

5,74 g n AgCl 

0,04 mol 

 

• n n . 0,1 0,04 

0,03 mol 2 

CH3CHO 

1 

 

glucozo 

1 

2 

Từ và 2 suy ra 



• Phần 1: Có 

 

nCH3CHO 

0,02 mol 

%mCH3CHO 

32,8% 

 

 

 

nglucozo 

0,01 mol 

%mglucozo 

67,2% 

14,56 

nC6H 12O 

n 

6 sorbitol 

0,08 mol 

182 

1 0,08 

n n 0,04 mol 

saccarozô phaûn öùng C6H12O6 

2 2 

• Phần 2: 

saccarozô dö 

 

6,86 

n n 2n 2. 0,14 mol 

saccarozô dö C6H12O6 Cu OH 

2 98 

n 0,14 0,08 0,06 mol 

Hiệu suất phản ứng thủy phân: 


0,04 

%H .100% 40% 

0,06 0,04 






Trang 5 










DẠNG 4: BÀI TẬP VỀ ỨNG DỤNG VÀ QUÁ TRÌNH TỔNG HỢP CACBOHIĐRAT 


Bài 1. Dùng 340,1 kg xenlulozơ và 420 kg HNO 3 nguyên chất có thể thu được bao nhiêu tấn xenlulozơ 

trinitrat, biết sự hao hụt trong quá trình sản xuất là 20%? 

A. 0,75 tấn. B. 0,6 tấn. C. 0,5 tấn. D. 0,85 tấn. 

Bài 2. Từ glucozơ, có thể điều chế cao su bân theo sơ đồ sau đây: 

Glucozơ ancol etylic buta-1,3-đien cao su buna. 

Biết hiệu suất của quá trình điều chế là 75%, muốn thu được 32,4 kg cao su thì khối lượng glucozơ cần 

dùng là 

A. 144 kg. B. 108 kg. C. 81 kg. D. 96 kg. 

Bài 3. Từ 16,20 tấn xenlulozơ người ta sản xuất được m tân xenlulozơ trinitrat (biết hiệu suất của phản 

ứng tính theo xenlulozơ là 90%). Giá trị của m là 

A. 26,73. B. 33,00. C. 25,46. D. 29,70. 

Bài 4. Xenlulozơ trinitrat được điều chế từ xenlulozơ và axit nitric đặc có xúc tác là axit sunfuric đặc, 

nóng. Để có 29,7 g xenlulozơ trinitrat, cần dùng dung dịch chứa m kg axit nitric (hiệu suất phản ứng là 

90%). Giá trị của m là? 

A. 30. B. 21. C. 42. D. 10. 

Bài 5. Khi lên men 1 tấn ngô chứa 65% tinh bột thì khối lượng ancol etylic thu được là bao nhiêu? Biết 

hiệu suất phản ứng lên men đạt 80%. 

A. 290 kg. B. 295,3 kg. C. 300 kg. D. 350 kg. 

Bài 6. Từ xenlulozơ người ta điều chế cao su buna. Đề điều chế được 1 tấn cao su từ nguyên liệu ban đầu 

có 19% tạp chất, hiệu suất của mỗi phản ứng đạt 80% thì khối lượng nguyên liệu cần là 


Bài 7. Từ m kg khoai có chứa 25% tinh bột, bằng phương pháp lên men người ta điều chế được 100 lít 

rượu (ancol) 60 . Biết khối lượng riêng của C 2 H 5 OH nguyên chất là 0,8g/ml, hiệu suất chung của cả quá 

trình là 90%. Giá trị của m là 

A. 375,65 kg. B. 338,09 kg. C. 676,2 kg. D. 93,91 kg. 

Bài 8. Từ m gam xenlulozơ có thể sản xuất được 8,8 gam etyl axetat (hiệu suất phản ứng este hóa là 60%, 

các phản ứng còn lại là 100%). Giá trị của m là 

A. 54. B. 27. C. 9,72. D. 19,44. 

Bài 9. Tính thể tích HNO 3 99,67% (D = 152 g/ml) cần để điều chế 59,4 kg xenlulozơ trinitrat. Biết hiệu 

suất của phản ứng đạt 90%. 


Bài 10. Cho m g tinh bột lên men để sản xuất ancol etylic. Toàn bộ CO 2 sinh ra cho vào dung dịch 

Ca(OH) 2 lấy dư được 750 gam kết tủa. Hiệu suất mỗi giai đoạn lên men là 80%. Giá trị của m là: 


A. 940 gam. B. 949,2 gam. C. 950,5 gam. D. 1000 gam. 


Bài 11. Lên men a gam glucozơ, cho toàn bộ lượng CO 2 sinh ra hấp thụ vào dung dịch nước vôi trong 

tạo thành 20 gam kết tủa. Khối lượng dung dịch sau phản ứng giảm 6,8 gam so với ban đầu. Biết hiệu 

suất quá trình lên men là 90%. Giá trị của a là: 





Trang 1 











Bài 12. Một loại gạo (chứa 80% tinh bột) dùng để sản xuất ancol etylic theo sơ đồ sau: 

 

 

 

1 2 

6 10 5 

 

6 12 6 

 

n 

2 5 

C H O C H O C H OH 

Để sản xuất được 1000 lít cồn etylic 96 cần m kg loại gạo trên. Biết khối lượng riêng của ancol etylic là 

0,78 g/ml; hiệu suất của quá trình (1), (2) đều bằng 60%. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 3663. B. 4578. C. 2747. D. 1648. 

Bài 13. Cho lên men 1 m 3 nước rỉ đường glucozơ thu được 60 lít cồn 96 . Biết khối lượng riêng của 

ancol etylic bằng 0,789 g/ml ở 20C 

và hiệu suất quá trình lên men đạt 80%. Khối lượng glucozơ có 

trong thùng nước rỉ glucozơ là bao nhiêu kilogam? 

A. 71 kg. B. 74 kg. C. 89 kg. D. 111 kg. 

Bài 14. Lên men m gam glucozơ với hiệu suất 90%, lượng CO 2 sinh ra hấp thụ hết vào dung dịch nước 

vôi trong, thu được 10 gam kết tủa. Khối lượng dung dịch sau phản ứng giảm 3,4 gam so với khối lượng 

dung dịch nước vôi trong ban đầu. Giá trị của m là 

A. 20,0. B. 30,0. C. 13,5. D. 15,0. 

Bài 15. Từ 180 gam glucozơ, bằng phương pháp lên men rượu, thu được a gam ancol etylic (hiệu suất 

80%). Oxi hóa 0,1a gam ancol etylic bằng phương pháp lên men giấm, thu được hỗn hợp X. Để trung 

hòa hỗn hợp X cần 720 ml dung dịch NaOH 0,2M. Hiệu suất quá trình lên men giấm là 

A. 80%. B. 90%. C. 10%. D. 20%. 

Bài 16. Cho 2,5 kg glucozơ chứa 20% tạp chất lên men thành rượu. Tính thể tích rượu 40 thu được, biết 

rượu nguyên chất có khối lượng riêng 0,8 g/ml và trong quá trình chế biến, rượu bị hao hụt mất 10%. 

A. 3194,4 ml. B. 2500,0 ml. C. 2875,0 ml. D. 2300,0 ml. 

Bài 17. Cho glucozơ lên men với hiệu suất 70% hấp thụ toàn bộ sản phẩm khí thoát ra vào 2 lít dung dịch 

NaOH 0,5M (D = 1,05 g/ml) thu được dung dịch chứa hai muối với tổng nồng độ là 3,21%. Khối lượng 

glucozơ đã dùng là: 

A. 67,5 gam. B. 96,43 gam. C. 135 gam. D. 192,86 gam. 

Bài 18. Cho m gam tinh bột lên men thành ancol etylic với hiệu suất 81%. Toàn bộ lượng CO 2 sinh ra 

được hấp thụ hoàn toàn vào dung dịch Ca(OH) 2 , thu được 550 gam kết tủa và dung dịch X. Đun kĩ dung 

dịch X thu thêm được 100 gam kết tủa. Giá trị của m là: 

A. 550. B. 650. C. 750. D. 810. 

Bài 19. Ancol etylic được điều chế từ tinh bột bằng phương pháp lên men với hiệu suất toàn bộ quá trình 

là 90%. Hấp thụ toàn bộ lượng CO 2 sinh ra khi lên men m gam tinh bột vào nước vôi trong, thu được 330 

gam kết tủa và dung dịch X. Biết khối lượng X giảm đi so với khối lượng nước vôi trong ban đầu là 132 

gam. Giá trị của m là: 

A. 324. B. 405. C. 297. D. 486. 



Bài 20. Khi cho xenlulozơ phản ứng với anhiđrit axetic có chất xúc tác là H 2 SO 4 đặc thì thu được 11,1 

gam hỗn hợp A gồm xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat và giải phóng 6,6 gam axit axetic. Phần 

trăm theo khối lượng của xenlulozơ điaxetat trong hỗn hợp X là: 

A. 77,8%. B. 72,5%. C. 22,2%. D. 27,5%. 

Bài 21. Xenlulozơ tác dụng với (CH 3 CO) 2 O (xúc tác H 2 SO 4 đặc) tạo ra 9,84 gam este axetat và 4,8 gam 

CH 3 COOH. Công thức của este axetat đó là: 


 

Trang 2 













 

A. C H O OOCCH và 

C H O OOCCH OH 

. 

6 7 2 3 3 n 

 

B. 

C H O OOCCH 

. 

6 7 2 3 3 n 

C. C H O OOCCH OH 

 

6 7 2 3 2 2 n 

D. 


 

6 7 2 3 2 n 

 

 

 

6 7 2 3 2 n 

Bài 22. Một loại nước mía có nồng độ saccarozơ 7,5% và khối lượng riêng 1,1 g/ml. Từ nước mía đó 

người ta chế biến thành đường kết tính (chứa 2% tạp chất) và rỉ đường ( chứa 25% saccarozơ). Tính khối 

lượng đường kết tinh và khối lượng rỉ đường thu được từ 1000 lít nước mía đó. Biết rằng 80% saccarozơ 

ở dạng đường kết tinh, phần còn lại ở trong rỉ đường. 

A. 66,56 kg và 66 kg. B. 67,35 kg và 66 kg. C. 67,35 kg và 56 kg. D. 66 kg và 56 kg. 

Bài 23. Để điều chế 45 g axit lactic từ tinh bột và qua con đường lên men lactic, hiệu suất thủy phân tinh 

bột và lên men lactic tương ứng là 90% và 80%. Khối lượng tinh bột cần dùng là 

A. 50 gam. B. 56,25 gam. C. 56 gam. D. 60 gam. 

Bài 24. Cho xenlulozơ phản ứng với anhiđrit axetic (có H 2 SO 4 làm xúc tác) thu được 5,34 gam hỗn hợp X 

gồm xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat và CH 3 COOH, để trung hòa axit cần dùng 500 ml dung 

dịch NaOH 0,1M, khối lượng (gam) của xenlulozơ triaxetat và xenlulozơ điaxetat trong dung dịch X lần 

lượt là: 

A. 2,46 và 2,88. B. 2,88 và 2,46. C. 2,7 và 2,64. D. 2,64 và 2,7. 

Bài 25. Phản ứng quang hợp tạo ra glucozơ cần được cung cấp năng lượng: 

6 CO 2 + 6 H 2 O + 673 kcal C 6 H 12 O 6 + 6 O 2 

Nếu có một cây xanh với tổng diện tích là 100 dm 2 , mỗi dm 2 nhận được 3000 cal năng lượng mặt trời 

trong 1 giờ và chỉ có 10% năng lượng đó tham gia phản ứng tổng hợp glucozơ, thì trong 10 giờ có bao 

nhiêu gam glucozơ được tạo thành? Biết M glucozo = 180. Hãy chọn đáp số đúng. 



Bài 26. Khi lên men glucozơ dưới xúc tác phù hợp thu được hợp chất hữu cơ X. Biết số mol khí sinh ra 

khi cho X tác dụng với Na dư và khi cho X tác dụng với NaHCO 3 dư là bằng nhau. X không có nhóm 

CH 2 . Mặt khác đốt chay 9 gam X thu được 6,72 lít CO 2 và 54 gam H 2 O. Tên gọi của X là: 

A. Axit axetic. B. Axit-3-hiđroxi propanoic. 

C. Axit propanđioic. D. Axit-2-hiđroxi propanoic. 

Bài 27. Người ta có thể điều chế cao su Buna từ gỗ theo sơ đồ sau: 

Xenlulozơ H35% 

H 

glucozơ 80% 

H 

C 2 H 5 OH 60% 

H 100% 

Buta-1,3-đien 

Cao su Buna 

Khối lượng xenlulozơ cần để sản xuất 1 tân cao su Buna là 



Bài 28. Để tạo được 1 mol glucozơ từ sự quang hợp của cây xanh thì phải cần cung cấp năng lượng là 

2813 kJ. 

as 

6CO 2 + 6H 2 O + 2813 kJ C 6 H 12 O 6 + 6O 2 





Trang 3 










Giả sử trong một phút, 1 cm 2 bề mặt lá xanh hấp thu năng lượng mặt trời để dùng cho sự quang hợp là 

0,2J. Một cây xanh có diện tích lá xanh có thể hấp thu năng lượng mặt trời là 1m 2 . Cần bao nhiêu lâu để 

cây xanh này tạo được 36 gam glucozơ khi có nắng? 

A. Khoảng 4 giờ 41 phút. B. Khoảng 8 giờ 20 phút. 

C. Khoảng 200 phút. D. Một kết quả khác. 

Bài 29. Lên men 18 gam glucozơ thu được V lít CO 2 ở điều kiện tiêu chuẩn (H = 100%). Hấp thụ hết V 

lít CO 2 (đktc) vào dung dịch chứa x mol KOH và y mol K 2 CO 3 thu được 200 ml dung dịch X. Lấy 100 ml 

dung dịch X cho từ từ vào 300 ml dung dịch HCl 0,5M thu được 2,688 lít khí (đktc). Mặt khác, 100 ml 

dung dịch X tác dụng với dung dịch Ba(OH) 2 dư thu được 39,4 gam kết tủa. Giá trị của x là: 

A. 0,15. B. 0,1. C. 0,2. D. 0,06. 



Câu 1: Chọn đáp án C. 

Câu 2: Chọn đáp án A. 


Câu 4: Chọn đáp án B. 









 

 

B. TĂNG TỐC: THỒNG HIỂU 



Câu 13: Chọn đáp án D. 







 

C H O OH 

2n CH CO O 

C H O OCOCH 

2nCH COOH 

6 8 3 2 n 

3 2 6 8 3 3 2 n 

3 

 

C H O OH 

3n CH CO O 

C H O OCOCH 

3nCH COOH 

6 7 2 3 n 

3 2 6 7 2 3 3 n 

3 

Đặt số mol xenlulozơ điaxetat và xenlulozơ triaxetat lần lượt là a và b. 

246na 288nb 11,1g 

 

na 0,01 

 

6,6 

n nb 0,03 

CH3COOH 

2na 3nb 0,11 mol 

 

60 


246.0,01 

%m 

xenlulozo ñiaxetat 

.100% 22,16% 

11,1 







Trang 4 










 

Đặt công thức của este tạo thành là 

C6H7O2 OCOCH 

3 

a OH 1 a 3 . 

3a 

 

1 1 4,8 0,08 

Có neste 

n 

CH3COOH 

. mol 

an an 60 an 

9,84 

Meste 

123an 162 42a 

n a 2 

0,08 

an 

Sản phẩm este tạo thành là 


. 

 

6 7 2 3 2 n 



Khối lượng saccarozơ trong 1000 lít nước mía = 1000.1,1.7,5% = 82,5 kg. 

Khối lượng saccarozơ trong đường kết tinh = 80%.82,5 = 66 kg. 

66 

m đường kết tinh 67,35 kg . 

98% 

20%.82,5 

Khối lượng saccarozơ trong rỉ đường 66 kg . 

25% 



thuûy phaân 

leân men 

 

C H O nC H O 2nCH CH OH COOH 

6 10 5 n 90% 6 12 6 80% 

3 

45 1 0,25 

naxit 

lactic 

0,5 mol ntinh boät thöïc teá 

naxit 

lactic 

mol 

45 2n n 

0,25 

162n. 

m n 

tinh boät thöïc teá 

56,25g 

90%.80% 



 

 

C H O OH 

2n CH CO O 

C H O OCOCH 

2nCH COOH 

6 8 3 2 n 

3 2 6 8 3 3 2 n 

3 

 

 

C H O OH 

3n CH CO O 

C H O OCOCH 

3nCH COOH 

6 7 2 3 n 

3 2 6 7 2 3 3 n 

3 

Đặt số mol xenlulozơ điaxetat và xenlulozơ triaxetat lần lượt là a và b. 

 

246na 288nb 5,34g na 0,01 

 

 

 

n 

NaOH 

nCH3COOH 

2na 3nb 0,05 mol nb 0,01 

mxenlulozo 

ñiaxetat 

246.0,01 2,46 g 

 

mxenlulozo 

triaxetat 

288.0,01 2,88 g 



Trong 10 giờ có lượng năng lượng tham gia tổng hợp glucozơ là: 

100.3000.10%.10 300000 cal 

300000 

Khối lượng glucozơ tạo thành .180 80238 g 

673 




 






Trang 5 










Đặt CTTQ của X là C x H y O z 

Đốt cháy 9 gam X 0,3 mol CO 2 + 0,3 mol H 2 O 

X chứa 1 liên kết . 

Áp dụng bảo toàn khối lượng có: m 44.0,3 5,4 9 9,6 gam n 0,3 mol 

O2 O2 

Áp dụng bảo toàn nguyên tố O có: nOX 

2.0,3 0,3 2.0,3 0,3 mol 

x : y : z 0,3: 0,6 : 0,3 1: 2 :1 X có công thức dạng C n H 2n O n . 

X + Na hay NaHCO 3 cho số mol khí tạo thành bằng nhau 

X có số nhóm OH bằng số nhóm COOH mà X chứa 1 liên kết . 

X có 1 nhóm OH và 1 nhóm COOH n = 3. 

X không có nhóm CH 2 CTCT của X là: 

CH 3 CH(OH)COOH (Axit-2-hiđroxi propanoic) 



 

 

C H O nC H O 2nC H OH 

H35% H80% H60% 

6 10 5 n 

6 12 6 2 5 

nCH CH CH CH CH CH CH CH 

H100% 

2 2 2 2 n 

1000 110, 23 

n 

xenlulozo lt 

ncao su buna 

nxenlulozo tt 

kmol 

54n.0,6.0,8.0,35 n 

110, 23 

m 

xenlulozo lt 

.162n 17857, 26 kg 17,857 

n 



36 

Có nC6H 12O 

0, 2 mol 

6 

180 

Năng lượng cần cung cấp 0,2.2813 562,6 kJ 

Trong 1 phút, cây xanh hấp thu 0,2.10000 2000 J 

Thời gian cần để cây xanh tạo được 36 gam glucozơ khi có nắng là: 

3 

562,6.10 

t 281,3 

2000 


phút = 4 giờ 41,3 phút. 

 

tạ. 


 





Trang 6 










Bài 1. Phát biểu không đúng là 


A. Dung dịch fructozơ hòa tan được Cu(OH) 2 /NaOH khi đun nóng. 

B. Thủy phân saccarozơ cũng như man- tozơ đểu dung dịch H + đều cho cùng một monosaccarit duy 

nhất. 

C. Dung dịch mantozơ tác dụng Cu(OH) 2 / NaOH đun nóng cho kết tủa Cu 2 O. 

D. Sản phẩn thủy phân xenlulozo (xúc tác H + ,t°) có thể tham gia phản ứng tráng gương. 

Bài 2. Dãy hợp chất đểu có khả năng tác dụng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 , nhưng đểu không hòa tan 

Cu(OH) 2 là 

A. Glucozơ, fructozơ, anđehit fomic, anđe- hit axetic. 

B. Glucozơ, fructozơ, axit fomic, mantozơ. 

C. Anđehit axetic, etyl axetat, axit fomic, axetilen. 

D. Anđehit axetic, etyl fomat, anđehit fomic, axetilen. 

Bài 3. Từ saccarozơ, số phản ứng tối thiểu tạo ra cao su buna là 

A. 3 B. 2 C. 5 D. 4 

Bài 4. Phát biểu nào sau đây không đúng? 

A. Fructozơ không làm mất màu nước brom 

B. Metỵl glicozit không thể tham gia phản ứng tráng bạc. 

C. Saccarozơ có 8 nhóm -OH trong phân tử 

D. Ở dạng mạch vòng, glucozơ có 5 nhóm OH liền nhau 


1. Sự kết tủa của protein bằng nhiệt được gọi là sự đông tụ. 

2. Sợi bông và tơ tằm có thể phân biệt bằng cách đốt chúng. 

3. Dùng dung dịch HC1 có thể tách riêng benzen ra khỏi hỗn hợp gồm benzen và anilin. 

4. Glucozơ có vị ngọt hơn fructozơ. 

5. Để nhận biết glucozơ và fructozơ có thể dùng dung dịch AgN03 trong NH3 đun nóng. 

6. Gạo nếp dẻo hơn gạo tẻ do trong gạo nếp chứa nhiều amilopectin hơn. 

Số nhận xét đúng là: 

A. 4 B. 3 C. 5 D. 6 

Bài 6. Cacbohiđrat X không màu, tan tốt trong nước, không có khả năng tráng gương nhưng khi đun nóng 

X với dung dịch H 2 SO 4 loãng thì thu được sản phẩm có phản ứng tráng gương. Cho các phát biểu sau, 

phát biểu nào sai? 

A. X có nhiều trong cây mía, củ cải đường 

B. X được dùng làm thực phẩm và là nguyên liệu ban đầu đem thủy phân để tráng gương, tráng ruột 

phích. 


C. 1 mol X thủy phân cho 2 mol glucozơ 

D. X thuộc loại đisaccarit 

Bài 7. Amilozơ được tạo thành từ các gốc 

A. -glucozơ B. -glucozơ C. - fructozơ D. - fructozơ 


Trang 1 













Bài 8. Chất nào sau đây không hòa tan Cu(OH) 2 Ở nhiệt độ thường 

A. glucozơ B. tinh bột C. saccarozơ D. fructozơ 

Bài 9. Để phân biệt các chất: Glucozơ, glixerol, anđehit axetic, lòng trắng trứng và rượu etylic, có thể chỉ 

dùng một thuốc thử nào sau đây? 

A. Dung dịch HNO 3 B. Cu(OH) 2 /OH C. Dung dịch AgNO 3 /NH 3 D. Dung dịch brom 

Bài 10. Dựa vào tính chất nào sau đây, ta có thể kết luận tinh bột và xenlulozơ là những polime thiên 

nhiên có công thức (C 6 H 10 O 5 ) n . 

A. Tinh bột và xenlulozơ khi bị đốt cháy đểu cho tỉ lệ n : n 6 : 5 

CO2 H2O 

B. Tinh bột và xenlulozơ đều có thể làm thức ăn cho người và gia súc. 

C. Tinh bột và xenluỉozơ đều không tan trong nước. 

D. Thuỷ phân tinh bột và xenlulozơ đến tận cùng trong môi trường axit đều thu được glucozơ C 6 H 12 O 6 . 

Bài 11. Cho một số tính chất: có dạng sợi (1); tan trong nước (2); tan trong nước Svayde (3); phản ứng 

với axit nitric đặc (xúc tác axit sunfuric đặc) (4); tham gia phản ứng tráng bạc (5); bị thủy phân trong 

dung dịch axit đun nóng (6). Các tính chất của xenlulozơ là 

A. (3), (4), (5) và (6). B. (l), (3), (4) và (6). C. (l), (2), (3) và (4). D. (2), (3), (4) và (5). 

Bài 12. Hợp chất A là chất bột màu trắng không tan trong nước, trương lên trong nước nóng tạo thành hổ. 

Sản phẩm cuối cùng của quá trình thủy phân là chất B. Dưới tác dụng của enzim của vi khuẩn axit lactic, 

chất B tạo nên chất c có hai loại nhóm chức hóa học. Chất c có thể được tạo nên khi sữa bị chua. Xác định 

hợp chất A? 

A. Tinh bột B. Saccarozơ C. Xenlulozơ D. Mantozơ 

Bài 13. Cho sơ đồ sau: 

(1), (2), (3) lần lượt là: 

1 2 3 

CO tinh boät Glucozo Amoni gluconat . Tên gọi của phản ứng 

2 

A. . Quang hợp, thủy phân, oxi hóa B. Quang hợp, este hóa, thủy phân 

C. Quang hợp, thủy phân, khử. D. Este hóa, thủy phân, thế. 

Bài 14. Cho sơ đồ sau: 

 

 

 

 

1 2 3 4 

2 

 

6 10 5 

 

12 22 11 

 

n 

6 12 6 

 

2 5 

CO C H O C H O C H O C H OH 

Các giai đoạn có thể thực hiện nhờ xúc tác axit là: 

A. (2), (3), (4) B. (2),(3) C. (2), (4) D. (1), (2), (4) 

Bài 15. Để phân biệt saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ ở dạng bột nên dùng cách nào sau đây? 

A. Cho từng chất tác dụng với HNO 3 /H 2 HO 4 

B. Cho từng chất tác dụng với dung dịch iot 

C. Hoà tan từng chất vào nước, đun nóng nhẹ và thử với dung dịch iot 

D. Cho từng chất tác dụng với vôi sữa Ca(OH) 2 

Bài 16. Cho 3 nhóm chất hữu cơ sau: 

1- Saccarozơ và dung dịch glucozơ 


2- Saccarozơ và mantozơ 

3- Saccarozơ, mantozơ và anđehit axetic . 

Thuốc thử nào sau đây có thể phân biệt tất cả các chất trong mỗi nhóm? 

A. Cu(OH) 2 /NaOH B. AgNO 3 /NH 3 C. H 2 SO 4 D. Na 2 CO 3 

Bài 17. Để chứng minh glucozơ là ancol đa chức ta cho glucozơ tác dụng với 


Trang 2 













A. (CH 3 COO) 2 O B. Cu(OH) 2 C. H 2 xúc tác Ni D. Dung dịch AgNO 3 

Bài 18. Có một số nhận xét về cacbohiđrat như sau: 

(1) Saccarozơ, tinh bột và xenlulozơ đểu có thể bị thuỷ phân. 

(2) Glucozơ, fructozơ, saccarozơ đều tác dụng được với Cu(OH) 2 và có tham gia phản ứng tráng bạc. 

(3) Tinh bột và xenlulozơ là đồng phân cấu tạo của nhau. 

(4) Phân tử xenlulozơ được cấu tạo bởi nhiều gốc ß-glucozơ. 

(5) Thuỷ phân tinh bột trong môi trường axit sinh ra fructozơ. 

Trong các nhận xét trên, số nhận xét đúng là 

A. 2 B. 4 C. 3 D. 5 

Bài 19. Có các phát biểu sau: 

(a) Nước brom có thể phân biệt được glucozơ và fructozơ. 

(b) Saccarozơ chỉ tồn tại dưới dạng mạch vòng. 

(c) Glucozơ được sử dụng làm thuốc tăng lực cho người ốm. 

(d) Thủy phân saccarozơ trong môi trường axit thu được 

-glucozơ và ß -fructozơ. 

(e) Amylopectin có mạch phân nhánh gồm các ß -glucozơ liên kết với nhau bằng -l,4-glicozit và -l,6- 

glicozit. 

(f) Hiđro hóa glucozơ hoặc fructozơ đểu thu được sorbitol. 

Sổ phát biểu đúng là 

A. 6 B. 3 C. 4 D. 5 

Bài 20. Glucozơ không tham gia phản ứng. 

A. Lên men. B. Hiđro hóa. C. Tráng gương D. Thủy phân. 

D. HƯỚNG DẪN GIẢI, ĐÁP ÁN 






















Trang 3 



















Trang 4 










tử 

CHUYÊN ĐỀ 7. AMIN 


I. ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI 

1. Định nghĩa: 

- Amin là những hợp chất hữu cơ được tạo ra khi thay thế một hoặc nhiều nguyên tử hiđro trong phân 

NH 3 

bằng một hoặc nhiều gốc hiđrocacbon (chỉ đúng với amin đơn chức). 

- Khi một hợp chất có nhiều nhóm amin, nó được gọi là điamin, triamin, tetraamin… 

- Nếu nhóm amin liên kết với vòng thơm, chúng ta có hợp chất amin thơm. 

- Công thức tổng quát của amin: 

C H N (x, y, z thuộc N * ; y 2x 2 z; y chẵn nếu z chẵn; y lẻ nếu z lẻ) hoặc CnH2n22ktNt 

x y z 

* * 

(n N ;k N; t N ). 

- Độ bội liên kết = Số liên kết + số vòng trong phân tử 

2x 2 t y 

amin 

2 

- Nếu là amin bậc I thì công thức tổng quát có thể đặt là: C H NH 

 

2. Phân loại: 

Theo đặc điểm cấu tạo của gốc Hiđrocacbon: 

- Amin thơm: Ví dụ anilin C6H5NH 2. 

n 2n22kt 2 t 

- Amin béo: Ví dụ etylamin C2H5NH 2, đimetylamin CH3NHCH 3,... 

- Amin dị vòng: Ví dụ piroliđin 

Theo bậc của amin: 

Bậc của amin được tính bằng số nguyên tử H trong phân tử 

hiđrocacbon. 

- Amin bậc I: R – NH 

2. 

- Amin bậc II: R1 NH R 

2. 

- Amin bậc III: R1 N R 

2. 

R 3 

NH 3 


1. Tên thay thế 

Tên amin = Tên của hiđrocacbon tương ứng + Số thứ tự của C chứa nhóm NH 2 

Ví dụ: 

CH CH CH NH : Propan – 1 – amin. 

3 2 2 2 

(CH ) CH- 

NH : Propan – 2 – amin. 

3 2 2 

CH CH NHCH : N – metyletanamin. 

3 2 3 

CH CH CH(NHCH )CH : N – metylbutan – 2 – amin. 

3 2 3 3 

CH CH N(CH ) : N,N – đimetyletanamin. 

3 2 3 2 

2. Tên gốc chức 

Tên amin = Gốc hiđrocacbon + amin. 

Ví dụ: CH3CH2CH2NH 2 

: Prop – 1 – ylamin hoặc n – propylamin. 

(CH 

3) 2CH- 

NH 

2 

: 

CH3CH2NHCH 3 

: 

Prop – 2 – ylamin hoặc isopropylamin. 

Ethylmetylamin. 

được thay thế bằng gốc 

+ amin 






Trang 1 










CH3CH2CH(NHCH 3)CH 3 

: 

CH3CH2N(CH 3) 2 

: 

etylđimetylamin. 

but – 2 – ylmetylamin. 

3. Tên thường 

C6H5NH 2 

: Anilin, C6H5NHCH 3 

: N – metylanilin. 

III.TÍNH CHẤT VẬT LÝ 

- Các amin có khả năng tan tốt trong nước. Độ tan trong nước giảm khi số nguyên tử C tăng. 

- Giữa amin và nước có liên kết hiđro liên phân tử. 

- Nhiệt độ sôi của amin nhất là amin bậc một và amin bậc hai, cao hơn của Hiđrocacbon tương ứng, 

nhờ có sự phân cực và sự có mặt liên kết hiđro liên phân tử. Tuy nhiên nhiệt độ sôi của amin lại thấp hơn 

ancol vì liên kết hiđro N-H...N yếu hơn O-H...O. Các amin thấp tan tốt trong nước (nhờ liên kết hiđro với 

nước), các amin cao ít tan hoặc không tan. 

- Các amin thấp như các metylamin và etylamin là những chất khí, có mùi gần giống amoniac. Các 

amin bậc cao hơn là những chất lỏng, có một số là chất rắn. Ví dụ: 

+ Metylamin, đimetylamin, trimetylamin và etylamin là chất khí, có mùi khai; các amin còn lại đều 

tồn tại ở trạng thái lỏng, rắn. 

+ Anilin: lỏng, không màu, độc, ít tan trong nước dễ bị oxi hóa chuyển thành màu nâu đen. 


1. Tính bazơ 

Giải thích tính bazơ của các amin 

Do nguyên tử N trong phân tử amin còn cặp e chưa sử dụng có khả năng nhận proton. 

So sánh tính bazơ của các amin 

- Nếu nguyên tử N trong phân tử amin được gắn với gốc đẩy e (gốc no: ankyl) thì tính bazơ của amin 

mạnh hơn so với tính bazơ của NH . Những amin này làm cho quỳ tím chuyển thành màu xanh. 

3 

- Nếu nguyên tử N trong phân tử amin gắn với các gốc hút e (gốc không no, gốc thơm) thì tính bazơ 

của amin yếu hơn so với tính bazơ của NH . Những amin này không làm xanh quỳ tím. 

3 

- Amin có càng nhiều gốc đẩy e thì tính bazơ càng mạnh, amin có càng nhiều gốc hút e thì tính bazơ 

càng yếu. 

2. Các phản ứng thể hiện tính bazơ 

a. Phản ứng với dung dịch axit 

CH NH + H SO ® CH NH HSO 

3 2 2 4 3 3 4 

2CH NH + H SO ® (CH NH ) SO 

3 2 2 4 3 3 2 4 

CH NH + CH COOH ® CH NH OOCCH 

3 2 3 3 3 3 

b. Phản ứng với dung dịch muối tạo bazơ không tan 

Một số muối dễ tạo kết tủa Hiđroxit với dung dịch amin 

AlCl + 3CH NH + 3H O ® Al(OH) + 3CH NH Cl 

¯ 

3 3 2 2 3 3 3 

2CH NH + MgCl + 2H O ® Mg(OH) + 2CH NH Cl 

3 2 2 2 2 3 3 

Lưu ý: Tương tự như 

NH3 

các amin cũng tạo phức chất tan với Cu(OH) 

2, Zn(OH) 

2,AgCl... 

Ví dụ: Khi sục khí CH3NH2 

tới dư vào dung dịch CuCl2 

thì ban đầu xuất hiện kết tủa Cu(OH) 

2 

màu xanh nhạt, sau đó kết tủa Cu(OH) 

2 

tan trong CH3NH2 

dư tạo thành dung dịch phức 

Cu(CH NH ) (OH) màu xanh thẫm. 


[ ] 

3 2 4 2 

2CH3NH2 + CuCl2 + H2O ® Cu(OH) 

2 

+ 2CH3NH3Cl 

[ ] 

Cu(OH) + 4CH NH ® Cu(CH NH ) (OH) 

3 3 2 3 2 4 2 





Trang 2 










3. Phản ứng nhận biết bậc của amin 

- Nếu là amin bậc I khi phản ứng với tạo khí thoát ra: 

HNO 2 

RNH2 + HNO2 ® ROH + N2 + H2O 

- Anilin phản ứng tạo muối điazoni ở 

0 

0 - 5 C : 

C H NH + HNO ® C H N Cl + 2H O 

+ - 

6 5 2 2 6 5 2 2 

- Nếu là amin bậc II thì tạo hợp chất nitrozo màu vàng nổi trên mặt nước: 

RNHR’ HNO RN(NO) R’ H O 

2 2 

- Amin bậc III không có phản ứng này. 

4. Phản ứng nâng bậc amin 

RNH + R’ I ® RNHR ’ + HI 

2 

RNHR’ + R”I ® RNR’R” + HI 

5. Phản ứng riêng của anilin 

- Anilin là amin thơm nên không làm đổi màu quỳ tím thành xanh. 

- Anilin tạo kết tủa trắng với dung dịch nước brom: 

® Phản ứng này được dùng để nhận biết anilin. 


1. Hiđro hóa hợp chất nitro 

C H NO + 6H ¾¾¾® C H NH + 2H O 

Fe/HCl 

6 5 2 6 5 2 2 

2. Dùng kiềm mạnh đẩy amin ra khỏi muối amoni 

C H NH Cl + NaOH ® C H NH + NaCl + H O 

6 5 3 6 5 2 2 

® Phản ứng này dùng để tách anilin ra khỏi hỗn hợp. 

3. Thay thế nguyên tử H của NH 3 (phản ứng nâng bậc) 

NH + RI ® R - NH + HI 

3 2 

VI. ỨNG DỤNG 

Anilin được dùng nhiều trong công nghiệp phẩm nhuộm (phẩm azo, phẩm “đen anilin”,…), dược 

phẩm (antifebrin, streptoxit, sunfaguaniđin,…), chất dẻo (anilin-fomanđehit,…),… Các toluiđin và 

naphtylamin cũng được dùng trong sản xuất phẩm nhuộm. 






Trang 3 










DẠNG 1: BÀI TOÁN ĐỐT CHÁY AMIN 

Cách 1: Đặt công thức của amin là C x H y N t 

y 

y t 

CxHyNt x O2 xCO2 H2O N2 

4 

2 2 

1 

nO n 

2 CO 

n 

2 H2O 

2 

Cách 2: Đặt công thức của amin là C n H 2n+2-2k+t N t 

Đối với Amin no đơn chức mạch hở (C n H 2n+3 N) khi đốt cháy ta luôn được: 

3 

n n 

2 H2O 

n 

a min 

. nH 

2O nCO n 2 

2 H2O nCO n 

2 N 

;1 2,5 n 1 

2 

3 n n 

Đối với Amin không no đơn chức, 1 nối đôi, mạch hở (C n H 2n+1 N ) khi đốt cháy ta luôn được 

1 

n n 

H2O 

na min 

2. nH 

2O n 2 

CO 

n 

2 H2O n 

N 

;1 1,25 n 2 

2 

n n 

CO2 

CO2 

Lưu ý: 

- Khi đốt cháy 1 amin ngoài không khí thì: n N2 sau phản ứng = n N2 tạo thành phản ứng cháy + n N2 không khí 

- Phương pháp giải bài tập đốt cháy amin: Sử dụng định luật bảo toàn nguyên tố để tìm công thức của 

amin sẽ nhanh hơn so với việc lập tỉ lệ mol n 

C 

: n 

H 

: n 

N 

. Đối với bài toán đốt cháy hỗn hợp các amin thì 

sử dụng công thức trung bình. Đối với bài tập đốt cháy amin bằng hỗn hợp O 2 và O 3 thì nên quy đổi hỗn 

hợp thành O. 

A. KHỞI ĐỘNG NHẬN BIẾT 

Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn amin X thu 4,48 lít CO 2 (đktc) và 6,3 gam nước. Tính thể tích không khí tối 

thiểu để đốt X? 

A. 24 lít B. 34 lít C. 43 lít D. 42 lít 

Bài 2. Đốt cháy hoàn toàn 2 amin no, đơn chức đổng đẳng liên tiếp, thu được hỗn hợp sản phẩm và hơi 

nước với tỉ lệ: 

V : V 8 :17 . Công thức của 2 amin là 

CO2 H2O 

A. C 2 H 5 NH 2 và C 3 H 7 NH 2 B. C 3 H 7 NH 2 và C 4 H 9 NH 2 

C. CH 3 NH 2 và C 2 H 5 NH 2 D. C 4 H 9 NH 2 và C 5 H 11 NH 2 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin đơn chức X bằng không khí vừa đủ, thu được 0,4 mol CO 2 ; 

0,7 mol H 2 O và 3,1 mol N 2 . Giả thiết không khí chỉ gồm N 2 và O 2 , trong đó N 2 chiếm 80% thể tích không 

khí. Giá trị của m là 

A. 9,0 B. 6,2 C. 49,6 D. 95,8 

Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn V lít amin X bằng lượng O 2 , đủ tạo 8V lít hỗn hợp gồm khí CO 2 , N 2 và hơi 

nước (các thể tích khí đo trong cùng điều kiện). Amin X tác dụng HNO 2 ở nhiệt độ thường tạo khí N 2 . X 

là 

A. CH 3 CH 2 CH 2 NH 2 B. CH 2 =CHCH 2 NH 2 C. CH 3 CH 2 NHCH 3 D. CH 2 =CHNHCH 3 


Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn 100 ml hỗn hợp gổm đimetylamin và 2 hiđrocacbon là đổng đẳng kế tiếp thu 

được 140 ml CO 2 và 250 ml hơi nước (các khí đo ở cùng điểu kiện). Công thức phân tử của 2 

hiđrocacbon? 

A. C 2 H 4 và C 3 H 6 B. C 2 H 2 và C 3 H 4 C. CH 4 và C 2 H 6 D. C 2 H 6 và C 3 H 8 





Trang 1 










Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn một amin đơn chức X thu được 10,125 gam H 2 O; 8,4lít CO 2 và l,4 lít N 2 ở 

đktc. Amin X có bao nhiêu đồng phân bậc một? 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 

Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp X chứa các amin no, đơn chức, mạch hở cần vừa đủ 15,12 lít khí O 2 

(đktc), thu được 9,9 gam H 2 O. Nếu cho toàn bộ lượng amin trên phản ứng với dung dịch HC1 thì cần vừa 

đủ V lít dung dịch HC1 0,5 M. Giá trị của V là 

A. 0,275 B. 0,105. C. 0,300. D. 0,200. 

Bài 8. Đốt cháy hoàn toàn amol hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức liên tiếp nhau thu được 5,6 lít CO 2 

(đktc) và 7,2 gam H 2 O. Giá trị của a là: 



Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm 3 amin đồng đẳng bằng một lượng không khí vừa đủ, 

thu được 5,376 lít CO 2 , 7,56 gam H 2 O và 41,664 lít N 2 (các thể tích khí đo được ở điều kiện tiêu chuẩn, 

O 2 chiếm 20% thể tích không khí, N 2 chiếm 80% thể tích không khí). Giá trị của m là: 

A. 10,80 gam B. 4,05 gam C. 5,40 gam D. 8,10gam 

Bài 10. Hỗn hợp X gồm một amin và O 2 , (lấy dư so với lượng phản ứng). Đốt cháy hoàn toàn 100 ml 

hỗn hợp X thu được 105 ml hỗn hợp khí gồm CO 2 , hơi nước, O 2 và N 2 . Cho hỗn hợp khí qua dung dịch 

H 2 SO 4 đặc thấy còn 91 ml. Tiếp tục cho qua dung dịch KOH đặc thấy còn 83 ml. Vậy công thức của amin 

đã cho là: 

A. CH 5 N B. C 3 H 9 N C. C 2 H 7 N D. C 4 H 12 N 2 

Bài 11. Hỗn hợp X gồm ba amin đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau. Đốt cháy hoàn toàn 11,8 gam X 

thu được 16,2 gam H 2 O, 13,44 lít CO 2 (đktc) và V lít khí N 2 (đktc). Ba amin trên có công thức phân tử 


A. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 B. CHC-NH 2 ; CHC-CH 2 NH 2 , CHC-C 2 H 4 NH 2 

C. C 2 H 3 NH 2 ,C 3 H 5 NH 2 ,C 4 H 7 NH 2 D. C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 , C 4 H 9 NH 2 

Bài 12. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol một amin no, mạch hở X (có số N nhỏ hơn 4) bằng oxi vừa đủ thu 

được 0,7 mol hỗn hợp khí và hơi. Cho 9 gam X tác dụng với dung dịch HC1 dư, số mol HCl phản ứng là? 

A. 0,3 B. 0,4 C. 0,15 D. 0,2 

Bài 13. Hỗn hợp khí X gồm etylamin và 2 hiđrocacbon là đồng đẳng liên tiếp. Đốt cháy hoàn toàn 100 ml 

hỗn hợp X bằng một lượng oxi vừa đủ, thu được 550 ml hỗn hợp Y gồm khí và hơi nước. Nếu cho Y đi 

qua dung dịch H 2 SO 4 đặc (dư) thì còn lại 250 ml khí. CTPT của 2 Hiđrocacbon là: 

A. CH 4 ,C 2 H 6 B. C 2 H 4 ,C 3 H 6 C. C 2 H 6 ,C 3 H 8 D. C 3 H 6 ,C 4 H 8 

Bài 14. 42,8 gam một hỗn hợp X gồm 2 amin no, đơn chức, đồng đẳng kế tiếp là A và B. Chia hỗn hợp X 

làm 2 phần bằng nhau. Phần 1: tác dụng vừa đủ với 0,3 lít dung dịch H 2 SO 4 1M. Phần 2: đốt cháy hoàn 

toàn tạo ra V lít N 2 (đktc). Số mol mỗi amin trong hỗn hợp ban đầu, công thức phân tử của các amin và 

giá trị của V lần lượt là: 


A. 0,8 mol CH 3 NH 9 ; 0,4 mol C 2 H 5 NH 2 ; 6,72 lít N 2 

B. 0,8 mol C 2 H 5 NH 2 ; 0,4 mol C 3 H 7 NH 2 ; 11,2 lít N 2 

C. 0,4 mol CH 3 NH 9 ; 0,2 mol C 2 H 5 NH 2 ; 6,72 lít N 2 

D. 0,6 mol C 2 H 5 NH 9 ; 0,3 mol C 3 H 7 NH 2 ; 8,96 lít N 2 





Trang 2 










Bài 15. Hỗn hợp X gồm amin đơn chức và 02 có tỷ lệ mol 2 : 9. Đốt cháy hoàn toàn amin bằng O 2 sau 

đó sản phẩm cháy qua dung dịch NaOH đặc, dư, khí thoát ra có tỷ khối so với H 2 là 15,2. Vậy công 

thức của amin là: 

A. C 3 H 9 N B. C 2 H 5 N C. C 2 H 5 N D. C 2 H 7 N 

Bài 16. Đốt cháy hoàn toàn m gam một amin đơn chức X bằng không khí vừa đủ thu được 1,76 gam CO 2 ; 

1,26 gam H 2 O và V lít N 2 (đktc). Giả sử không khí chỉ gồm N 2 và O 2 trong đó oxi chiếm 20% về thể tích. 

Công thức phân tử của X và thể tích V lần lượt là: 

A. X là C 2 H 5 NH 2 ; V = 6,72 lít B. X là C 3 H 7 NH 2 ; V = 6,944 lít 

C. X là C 3 H 7 NH 2 ; V = 6,72 lít D. X là C 2 H 5 NH 2 ; V = 6,944 lít 

Bài 17. Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol một amino no, mạch hở, bằng oxi vừa đủ thu được 12,5 gam hỗn 

hợp hơi T. Thể tích của T bằng thể tích của 14,4 gam oxi (đo cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất). Đưa T về 

đktc thu được V lít khí Z. Giá trị của V là: 

A. 6,72 B. 7,84 C. 4,48 D. 8,96 

Bài 18. Hỗn hợp X gồm hai amin đồng đẳng kế tiếp no, mạch thẳng, có 2 nhóm -NH 2 trong phân tử. Đốt 

cháy V ml hỗn hợp (X cùng với oxi vừa đủ) thì thu được 925 ml hỗn hợp hơi Y (H 2 O, CO 2 , N 2 ). Dẫn Y 

qua H 2 SO 4 đặc thì còn lại 425 ml khí. Biết các thể tích khí và hơi đo ở cùng điểu kiện nhiệt độ áp suất. Số 

đồng phân amin bậc 1 tối đa của 2 amin là: 

A. 3;6 B. 4;6 C. 4;4 D. 3;5 


Bài 19. Đốt cháy hoàn toàn 50 ml hỗn hợp khí X gồm trimetylamin và hai hiđrocacbon đồng đẳng kế tiếp 

bằng một lượng oxi vừa đủ, thu được 375 ml hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Dẫn toàn bộ Y đi qua dung dịch 

H 2 SO 4 đặc (dư), thể tích khí còn lại là 175 ml. Các thể tích khí và hơi đo ở cùng điều kiện. Hai 

hiđrocacbon đó là 

A. C 2 H 4 và C 3 H 6 B. C 3 H 6 và C 4 H 8 C. C 2 H 6 và C 3 H 8 D. C 3 H 8 và C 4 H 10 

Bài 20. Cho hỗn hợp thể tích V 1 gồm O 2 và O 3 có tỷ khối với H 2 = 22. Cho hỗn hợp Y có thể tích V 2 gồm 

metylamin và etylamin có tỷ khối so với H 2 = 17,8333. Đốt cháy hoàn toàn V 2 lít khí Y cần V 1 lít khí X. 

Tỉnh tỷ lệ V 1 : V 2 ? 

A. 1 B. 2 C. 2,5 D. 3 

Bài 21. Một hồn hợp A gồm CH 4 , C 2 H 4 , C 3 H 4 và CH 3 NH 2 . Đốt cháy hoàn toàn A bằng 1 lượng oxi vừa 

đủ. Cho toàn bộ sản phẩm qua bình 1 đựng P 2 O 5 (dư), bình 2 đựng dung dịch Ca(OH) 2 nhận thấy khối 

lượng bình 1 tăng 16,2 gam; ở bình 2 xuất hiện 40 gam kết tủa. Lọc bỏ kết tủa rồi đun kĩ dung dịch ở 

bình 2 thấy xuất hiện thêm 7,5 gam kết tủa nữa. Thể tích khí oxi (ở đktc) đã tham gia phản ứng là: 


Bài 22. Hỗn hợp X gồm 2 amin đơn chức, mạch hở, trong đó Y no, Z có 1 nối đôi C=C. 0,1 mol X phản 

ứng với tối đa 0,14 mol HBr. Đốt cháy hoàn toàn X bằng oxi vừa đủ thu được hỗn hợp hơi T có thể tích 

bằng thể tích của 23,04 gam oxi (đo cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất), d T/H2 = 14,403. CTPT của Y và Z 



A. C 3 H 9 NvàC 2 H 5 N B. C 3 H 9 NvàC 3 H 7 N C. C 2 H 7 NvàC 4 H 9 N D. CH 5 N và C 3 H 7 N 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm 1 ankin, 1 ankan (số mol ankin bằng số mol ankan), 1 anken và 2 amin no, đơn 

chức, mạch hở Y và Z là đồng đẳng kế tiếp (My < Mz). Đốt cháy hoàn toàn một lượng hỗn hợp X trên 

cẩn 174,72 lít O 2 , thu được N 2 , CO 2 và 133,2 gam H 2 O. Chất Y là: 

Trang 3 














A. Metylamin B. Etylamin C. Propylamin D. Butylamin 

Bài 24. Trộn 2 thể tích 02 với 5 thể tích không khí (gồm 20% thể tích O 2 , 80% thể tích N 2 ) thu được hỗn 

hợp khí X. Dùng X để đốt cháy hoàn toàn V lít khí Y gồm 2 amin no, đơn chức, mạch hở kế tiếp nhau 

trong dãy đồng đẳng, sau phản ứng thu được 9V lít hỗn hợp khí và hơi chỉ gồm CO 2 , H 2 O và N 2 . Biết các 

thể tích đo được ở cùng điều kiện. Công thức phân tử của 2 amin là: 

A. CH 5 N, C 2 H 7 N B. C 2 H 7 N, C 3 H 9 N C. C 2 H 5 N, C 3 H 7 N D. C 3 H 9 N, C 4 H 11 N 


Bài 25. Lấy 15,66 gam amin đơn chức bậc 1, mạch hở X (X có không quá 4 liên kết pi trong phân tử) 

trộn với 168 lít không khí (đktc). Bật tia lửa điện để đốt cháy hoàn toàn X, hỗn hợp sau phản ứng được 

đưa về 0°C, 1 atm để ngưng tụ hết hơi nước thì có thể tích là 156,912 lít. Xác định số đồng phân của X? 

A. 7 B. 17 C. 16 D. 8 

Bài 26. Đốt 0,1 mol hỗn hợp X gồm một số amin no, đơn chức, mạch hở cần V lít O 2 (đktc) thu được 

tổng khối lượng CO 2 và H 2 O là 23,16 gam. Y là 1 peptit mạch hở cấu tạo từ 1 - aminoaxit no, mạch hở 

chứa 1 nhóm NH 2 và 1 nhóm COOH có tính chất: 

- Khi đốt cháy a mol Y thu được b mol CO 2 và c mol H 2 O với b - c = l,5a 

- Khối lượng 1 mol Y gấp 7,0095 lẩn khối lượng 1 mol X 

Đốt cháy m gam Y cẩn 5V lít O 2 (đktc). Giá trị của m là 

A. 56,560. B. 41,776. C. 48,097. D. 31,920. 

Bài 27. X là 1 amin đơn chức, Y chứa các nguyên tố C,H, Cl và Z chứa các nguyên tố C, H 2 O. Chất X, Y 

có cùng khối lượng phân tử. Trộn X, Y, Z theo tỉ lệ số mol 1:1:1 thì được hỗn hợp A, và theo tỉ lệ 1:1:2 ta 

được hỗn hợp B. Đốt cháy hết 2,28 g A thu đc 3,96 gam CO 2 ; 1,71 gam H 2 O và hỗn hợp khí D. Biết khi 

đốt cháy X tạo N 2 còn khi đốt cháy Y tạo Cl 2 , cho D qua ống đựng Ag nung nóng để hấp thụ hết Cl 2 thấy 

khối lượng tăng thêm 0,71 gam. Để trung hòa 2,28 gam hỗn hợp A cần 100 ml dung dịch HC1 1M, còn 

để trung hòa hết 2,28 gam B cần 79,72 ml dung dịch HC1 0,1 M. CTPT của X, Y, Z lẩn lượt là: 

A. C 6 H 13 N, C 2 H 4 CI 2 , C 3 H 6 O. B. C 5 H 11 N, CH 2 C1 2 , C 3 H 6 O 

C. C 5 H 11 N, CH 3 Cl, C 4 H 6 O. D. C 6 H 13 N, C 2 H 4 Cl 2 , C 4 H 6 O. 

Bài 28. Đốt cháy toàn 0,04 mol hợp chất hữu cơ X mạch hở cần vừa đủ 29,12 lít không khí ở đktc. Hấp 

thụ hoàn toàn sản phẩm cháy qua bình đựng nước vôi trọng thu được 8 gam kết tủa và bình đựng tăng 

thêm 10,64 gam so với dung dịch Ca(OH) 2 ban đầu, thoát ra 24,192 lít khí ở đktc. Thêm tiếp dung dịch 

NaOH dư vào bình sau phản ứng thấy tạo thêm 4 gam kết tủa. Biết phân tử X chỉ chứa liên kết cộng hoá 

trị, số liên kết xich-ma có trong một phân tử X là: 

A. 14 B. 15 C. 16 D. 17 













Trang 4 

























Bài 19: 

- 

 

 

CH3 N : x ml 

3 

50ml X 

x y 50ml 

CmH n 

: y ml 

- Khí còn là CO 2 và N 2 

 

 

1 3,5. 50 y my 175 m 3,5 

VCO 

V 

2 N 

3x my x 175ml 

2 

 

 

2 2.200 

V H 8 

H2O 

375 175 200ml 

 

 

 

50 

2 hidrocacbon có số nguyên tử C là 3 và 4 và có 1 hidrocacbon có số nguyên tử H nhỏ hơn 8 

- Kết hợp đáp án suy ra 2 hidrocacbon là C 3 H 6 và C 4 H 8 


Bài 20: 

32nO 

48n 

2 O2 

- Có 22,2 nO 

3n 

3 O2 

n n 

O2 O3 

- Giả sử hỗn hợp chứa x mol O 2 , 3x mol O 3 

Quy đổi hỗn hợp tương đương với 2x + 3.x.3 = 11x mol O 

31n 

CH3NH 

45n 

2 C2H5NH2 

- Có 2.17,8333 2nC H NH 

nCH NH 

n n 

CH3NH2 C2H5NH2 

2.11.2 4 

Số C trung bình 

1 

2 3 

7.1 

5.2 17 

Số H trung bình 

1 

2 3 

Quy đổi hỗn hợp tương đương với y mol C 4 H 17 N. 

- Phản ứng cháy: 

11 t 

4 17 1 

C 

4H17 N O CO2 H2O N2 

2 3 6 2 

3 3 

2 5 2 3 2 






Trang 5 










11 

11x y 4x : y 2 V 

1 

: V2 

2 

2 


Bài 21: 

- Khối lượng bình 1 tăng = m H 

= 16,2 gam 

2 O 

nH2O 

0,9mol 

- Đun dung dịch ở bình 2 thấy xuất hiện thêm kết tủa chứng tỏ Ca(OH) 2 phản ứng hết, tạo muối CaCO 3 và 

Ca(HCO 3 ) 2 . 

40 7,5 

nCO n 

2 CaCO 

2n 

3 CaHCO3 

2. 0,55mol 

2 

100 100 

- Áp dụng bảo toàn nguyên tố O có: 

2n 2n n 2.0,55 0,9 2mol n 1mol V 22, 4l 

O2 CO2 H2O O2 O2 


Nhận xét: Bài này tuy hỗn hợp khí gồm nhiều thành phần nhưng khi giải không cần quan tâm đến điều 

đó. Chỉ cẩn nhận ra trong hỗn hợp khí không chứa nguyên tố N. Chỉ cần áp dụng phương pháp bảo toàn 

nguyên tố là có thể dễ dàng xác định số mol O 2 phản ứng. 

Bài 22: 

- Có 

nY n 

Z 

0,1mol nY 

0,06mol 

 

 

nY 2n 

Z 

nHBr 0,14 mol n Z 

0,04mol 

23,04 0,1 

- nsp nCO n 

2 H2O n 

N 

0,72mol n 

2 CO 

n 

2 H2O 

0,72 0,67 mol 

32 2 

0,1 

- 44nCO 

18n 2 H2O 

14, 403.2.0,72 28. 19,34g 

2 

n 

 

 

n 

CO2 

H2O 

0,28mol 

0,39mol 

- Đặt CTTQ của Y là C n H 2n+3 N, của Z là C m H 2m+1 N 

n 0,06n 0,04m 0, 28mol n 2,m 4 

CO 2 

CTPT của 2 amin là C 2 H 7 N và C 4 H 9 N 


Bài 23: 

174,72 133,2 

- nO 

7,8mol,n 

2 H2O 

7,4mol 

22, 4 18 

2nO 

n 

2 H2O 

2.7,8 7,4 

- Áp dụng bảo toàn nguyên tố O có: nCO 

4,1mol 

2 

2 2 

- Trong X: n ankin = n ankan 

Quy đổi X tương đương với hỗn hợp chỉ gồm anken và amin no, đơn chức, mạch hở. 

- Đốt cháy anken cho n n 

CO2 H2O 

3 

Đốt cháy amin cho n n n 

2 

2 

na min 

7, 4 4,1 

2, 2 mol 

3 

- Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 


H2O CO2 

a min 

mX 

4,1.44 133,2 28.1,1 32.7,8 94,8gam 





Trang 6 










94,8 

 

2, 2 

Ma min 43,1 

Amin Y phải là CH 3 NH 2 (M = 31, metylamin) 


Bài 24: 

- Trộn 2x mol O 2 với 5x mol không khí (gồm x mol O 2 ,4x mol N 2 ) được hỗn hợp X chứa 3x mol O 2 , 4x 

mol N 2 . 

- Đặt CTTQ của 2 amin là C n H 2n+3 N 

Phương trình phản ứng cháy: 

6n 3 t 

2n 3 1 

CnH2n3N O2 nCO2 H2O N2 

4 2 2 

Giả sử số mol 2 amin là y 

Sau phản ứng: n n n 9y 

CO2 H2O N2 

ny n 1,5 y 0,5y 4x 9y 7y 2ny 4x 1 

- O 2 phản ứng hết nên n 1,5n 0,75 y 3x 2 

7 2n 4 

- Từ (1) và (2) suy ra 

n 1,5 

1,5n 0,75 3 

O 2 

2 amin là CH 5 N, C 2 H 7 N 



Bài 25: 

168 

- nkk 7,5mol nO 20%.7,5 1,5mol,n 2 N 

6mol 

2 

22,4 

- Đặt CTTQ của X là C n H m N 

m 

m 1 

C H N n O nCO H O N 

4 

2 2 

t 

n m 2 2 2 2 

m 

m 

x n x nx x 

4 

2 

156,912 

nCO n 

2 N 

n 

2 O2 

du 

7,005mol 

22,4 

1 x 

2 

1 

nx 6 x 1,5 nx 0, 25mx 

7,005mol 

2 

15,66 

mx 2x 1,98 m 2 

1,98 

12n m 14 

19m 33n 82 

2n 2 1 

m 

n 5 

- Với k 0 m 2n 3 

2 

m 13 


X có CTPT là C 5 H 13 N. Các CTCT của X: 

CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH 2 NH 2 

CH 3 CH 2 CH 2 CH(NH 2 )CH 3 

CH 3 CH 2 CH(NH 2 )CH 2 CH 3 





Trang 7 










(CH 3 ) 2 CHCH 2 CH 2 NH 2 

(CH 3 ) 2 CHCH(NH 2 )CH 3 

(CH 3 ) 2 C(NH 2 )CH 2 CH 3 

H 2 NCH 2 C(CH 3 )CH 2 CH 3 

(CH 3 ) 3 CCH 2 NH 2 

Có tất cả 8 đồng phân của X. 

2n 2 1 

m 

n 12,6 

Với k 1 m 2n 1 

2 

m 26,2 

Với 

Với 

2n 2 1 

m 

n 20,2 

k 2 m 2n 1 

2 

m 39,4 

2n 2 1 

m 

n 27,8 

k 3 m 2n 3 

2 

m 52,6 

2n 2 1 

m 

n 35,4 

Với k 4 m 2n 3 

2 

m 65,8 

Chọn đáp án D 

Bài 26: 

- Đặt công thức chung cho hỗn hợp X là C n H 2n + 3 N 

loại 

loại 

Đốt cháy 0,1 mol X thu được: 

CO2 H2O 

n 3,3 M 63, 2 M 7,0095M 443 

X Y X 

- Đốt cháy 0,1 mol X cần: 

1 1 

nO n 

2 CO 

n 

2 H2O 

2,3.0,1 4,8.0,1 0,57 mol 

2 2 

Đốt cháy m gam Y cẩn 0,57.5 = 2,85 mol O 2 

- Giả sử Y tạo bởi X đơn vị aminoaxit C k H 2k +1 O 2 N 

 

y x.C H O N x 1 H O C H O N 

 

loại 

loại 

m m 44n.0,1 9. 2n 3 .0,1 23,16gam 

k 2k1 2 2 xk 2xkx2 x1 x 

- Đốt cháy a mol Y thu được b moi CO 2 và c mol H 2 O với b - c = l,5a 

Y 

 

 

 

xka xk 0,5x 1 a 1,5a 0,5xa 2,5a x 5 

M 5. 12k 2k 1 46 4.18 443 k 4 

CTPT của Y là C 20 H 37 O 6 N 5 

- Đốt cháy m gam Y: 

C H O N 26,25O 20CO 18,5H O 2,5N 

 

t 

20 37 6 5 2 2 2 2 

2,85 

26,25 

2,85 mol 

2,85 

m .443 48,097gam 

26, 25 


Bài 27: 

3,96 1,71 

- Đốt cháy 2,28 gam A được: nCO 

0,09mol;n 

2 H2O 

0,095mol 

44 18 

0,71 

mCl 

0,71g n 

2 Cl 

0,01mol 

2 

71 






Trang 8 










- Trung hòa 2.28 gam A cần 0,01 mol HCl nX nHCl 

0,01mol 

- Trong A tỉ lệ mol X, Y, Z là 1:1:1 nên n 

 

n 

X A YA n 

ZA 

0,01mol 

n n 

Cl2 

Y A 

Chứng tỏ Y chứa 2 nguyên tử Cl trong phân tử 

- Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 

m 3,96 1,71 0,7114.0,01 2,28 4, 24gam n 0,1325mol 

O2 O2 


n 2.0,09 0,095 2.0,1325 0,01mol n 

Z A 

O A 

Z chứa 1 nguyên tử O trong phân tử 

 

 

- 2,28 gam B n : n : n 1:1: 2 phản ứng vừa đủ với 0,007972 mol HCl 

X Y Z 

n n n 0,007972mol, n 0,015944mol 

HCl 

 

X B Y B Z B 

mA M 

X.0,01 M 

Y.0,01 M 

Z.0,01 2, 28 

 

mB M 

X.0,007972 M 

Y.0,007972 M 

Z.0,015944 2, 28 

0,007972M 2,28 2,28.0,7972 M 58 

Z 

Z có CTPT là C 3 H 6 O 

2, 28 58.0,01 

- Đề bài cho MX MY MX MY 

85 

2.0,01 

X có CTPT là C 5 H 11 N, Y có CTPT là CH 2 Cl 2 


Bài 28: 

29,12 

- nkk 1,3mol nO 20%.1,1 0,26mol, n 

2 N 

1,04mol 

2 

22,4 

Z 

- Sau phản ứng cho thêm NaOH vẫn thấy tạo kết tủa chứng tỏ Ca(OH) 2 phản ứng hết, tạo muối CaCO 3 và 

Ca(HCO 3 ) 2 . 

8 4 

nCO n 

2 CaCO 

2n 

3 CaHCO3 

2. 0,16mol 

2 

100 100 

24,192 

- Số mol khí thoát ra khỏi bình Ca(OH) 2 1,08mol 1,04mol 

22,4 

Chứng tỏ ngoài lượng N 2 có trong không khí không bị hấp thụ bởi Ca(OH) 2 thì còn 1 lượng khí tạo 

thành từ phản ứng cháy cũng không không bị hấp thụ bởi Ca(OH) 2 . 

Phản ứng cháy tạo thành khí CO 2 , hơi H 2 O và khí N 2 . 

Số mol khí N 2 sinh ra từ phản ứng cháy = 1,08 - 1,04 = 0,04 mol = nX 

Chứng tỏ X chứa 2 nguyên tố N trong phân tử. 

- Có m bình tăng = m m 10,64gam 

CO2 H2O 

10,64 44.0,16 

nH2O 

0,2mol 

18 


n 2.0,16 0,2 2.0,26 0 


 

O X 

 

X không chứa nguyên tố O trong phân tử. 

0,16 

- Số nguyên tử C 4 , số nguyên tử H 

0,04 

0,4 

10 

0,04 





Trang 9 







X có CTPT là C 4 H 10 N 2 

X mạch hở, có tổng 16 nguyên tử trong phân tử nên tổng số liên kết = 15. (Nếu X mạch vòng thì tổng 

số liên kết = 16). 










Trang 10 










Phản ứng với axit có 2 trường hợp: 

DẠNG 2: BÀI TẬP AMIN PHẢN ỨNG VỚI AXIT 

• Phản ứng trung hòa amin: Phản ứng với các axit như HCl, H 2 SO 4 , H 3 PO 4 ,... 

Với amin A, có a nhóm chức, giả sử amin bậc I 

R(NH 2 ) n + a HCl → R(NH 3 Cl) a 

Số chức amin: 

nHCl 

a và m m m 

n 

A 

muoái amin HCl 

Phương pháp giải bài tập dạng này chủ yếu là bảo toàn khối lượng và tăng giảm khối lượng. 

• Phản ứng với axit HNO 2 (NaNO 2 / HCl): 

Phương pháp giải bài tập dạng này chủ yếu là tính toán theo phương trình phản ứng. 


Bài 1. Cho 20 gam hỗn hợp 3 amin đơn chức tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl 1M, cô cạn dung dịch 

thu được 31,68 gam hỗn hợp muối. Thể tích của dung dịch HCl 1M đã dùng? 

A. 100ml B. 50ml C. 200ml D. 320ml 

Bài 2. Để trung hoà 25 gam dung dịch của một amin đơn chức X nồng độ 12,4% cần dùng 100 ml dung 

dịch HCl 1M. CTPT của X là: 

A. C 3 H 5 N B. C 2 H 7 N C. CH 5 N D. C 3 H 7 N 

Bài 3. Muối C 6 H 5 N 2+ Cl – sinh ra khi cho anilin phản ứng với NaNO 2 trong dung dịch HCl ở nhiệt độ thấp 

(0 – 5°C). Để điều chế được 23,885 gam C 6 H 5 N 2+ Cl – (hiệu suất 85%), lượng NaNO 2 và anilin cần vừa đủ 

là: 

A. 0,1 mol và 0,1 mol B. 0,2 mol và 0,2 mol C. 0,2 mol và 0,1 mol D. 0,4 mol và 0,2 mol 

Bài 4. Cho 4,5 gam amin X đơn chức, bậc 1 tác dụng với lượng vừa đủ dung dịch HCl thu được 8,15 gam 

muối. Tên gọi của X là: 

A. alanin B. đietyl amin C. đimetyl amin D. etyl amin 

Bài 5. Trung hòa 6,75 gam amin no, đơn chức, mạch hở X bằng lượng dư dung dịch HCl. Sau khi phản 

ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 12,225 gam muối. Số đồng phân cấu tạo của X là 

A. 2. B. 4. C. 3. D. 1. 

Bài 6. Muối C 6 H 5 N 2 Cl (phenylđiazoni clorua) được sinh ra khi cho C 6 H 5 NH 2 tác dụng với NaNO 2 trong 

dung dịch HCl ở nhiệt độ thấp (0 – 5°C). Để điều chế được 14,05 gam C 6 H 5 N 2 Cl (với hiệu suất 100%), 

lượng C 6 H 5 NH 2 và NaNO 2 cần dùng vừa đủ là: 

A. 0,1 mol và 0,4mol B. 0,lmol và 0,2mol C. 0,1 mol và 0,1 mol D. 0,1 mol và 0,3 mol 

Bài 7. Cho 13,5 gam hỗn hợp gồm 3 amin no, đơn chức, mạch hở tác dụng vừa đủ với 300 ml dung dịch 

HCl xM, thu được dung dịch chứa 24,45 gam hỗn hợp muối. Giá trị của X là 

A. 1,0. B. 0,5 C. 2,0 D. 1,4 

Bài 8. Hỗn hợp X gồm metylamin, etỵlamin và propylamin có tổng khối lượng 21,6 gam là và tỉ lệ về số 

mol là 1:2:1. Cho hỗn hợp X trên tác dụng hết với dung dịch HCl thu được dung dịch chứa bao nhiêu gam 

muối? 



Bài 9. Cho 2,1 gam hỗn hợp X gồm hai amin, đơn chức, kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng phản ứng hết 

với HCl dư, thu được 3,925 gam hỗn hợp muối. Công thức của hai amin trong hỗn hợp X là 


Trang 1 













A. CH 3 NH 2 và C 2 H 5 NH 2 . B. C 2 H 5 NH 2 và C 3 H 7 NH 2 . 

C. C 3 H 7 NH 2 và C 4 H 9 NH 2 . D. CH 3 NH 2 và (CH 3 ) 3 N. 

Bài 10. Để phản ứng hết với 400 ml dung dịch hỗn hợp HCl 0,5M và FeCl 0,8 M cần bao nhiêu gam hỗn 

hợp gồm metyl amin và etyl amin có tỉ khối so với H 2 là 17,25? 



Bài 11. Cho 26 gam hỗn hợp 2 amin no, đơn chức, mạch hở, bậc một có số mol bằng nhau tác dụng hết 

với HNO 2 ở nhiệt độ thường thu được 11,2 lít N 2 (đktc). Công thức phân tử của hai amin là: 

A. CH 5 N và C 4 H 11 N B. C 7 H 7 N và C 3 H 9 N C. C 2 H 7 N và C 4 H 11 N D. A hoặc B. 

Bài 12. Cho 14,835 gam hỗn hợp X gồm 3 amin no, mạch hở, đơn chức, đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng 

vừa đủ với dung dịch HCl 1M, cô cạn dung dịch thu được 25,785 gam hỗn hợp muối. Biết khối lượng 

phân tử các amin đều nhỏ hơn 80. Công thức phân tử của các amin? 

A. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 và C 3 H 7 NH 2 B. C 2 H 3 NH 2 , C 3 H 5 NH 2 và C 4 H 7 NH 2 

C. C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 và C 4 H 9 NH 2 D. C 3 H 7 NH 2 , C 4 H 9 NH 2 và C 5 H 11 NH 2 

Bài 13. X và Y là 2 amin đơn chức mạch hở lần lượt có phần trăm khối lượng N là 31,11% và 23,73%. 

Cho m gam hỗn hợp gồm X và Y có tỉ lệ số mol 

được dung dịch chứa 44,16 gam muối. m có giá trị là: 

n : n 1: 3 

X 

Y 

tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu 


Bài 14. X là amin no đơn chức, mạch hở và Y là amin no 2 chức, mạch hở có cùng số cacbon. 

- Trung hòa hỗn hợp gồm a mol X và b mol Y cần dung dịch chứa 0,5 mol HCl và tạo ra 43,15 gam hỗn 

hợp muối. 

- Trung hòa hỗn hợp gồm b mol X và a mol Y cần dung dịch chứa 0,4 mol HCl và tạo ra p gam hỗn hợp 

muối. 

p có giá trị là: 

A. 40,9 gam B. 38 gam C. 48,95 gam D. 32,525 gam 

Bài 15. Cho 27,45 gam hỗn hợp X gồm amin đơn chức, no, mạch hở Y và anilin tác dụng vừa đủ với 350 

ml dung dịch HCl 1M. Cũng lượng hỗn hợp X như trên khi cho phản ứng với nước brom dư, thu được 66 

gam kết tủa. Công thức phân tử của Y là: 

A. C 3 H 9 N B. C 2 H 7 N C. C 4 H 11 N D. CH 5 N 

Bài 16. Cho 13,8 gam hỗn hợp X gồm axit fomic, metỵlenđiamin và etanol phản ứng hết với Na dư thu 

được 2,24 lít H2 (đktc). Mặt khác 13,8 gam X tác dụng vừa hết với V lít dung dịch HCl 0,5M. Giá trị của 

V là: 

A. 0,1 B. 0,2 C. 0,3 D. 0,4 

Bài 17. Cho 1,52 gam hỗn hợp 2 amin no đơn chức (trộn với số mol bằng nhau) tác dụng vừa đủ với 200 

ml dung dịch HCl, thu được 2,98 gam muối. Kết luận nào sau đây không chính xác? 


A. Nồng độ mol/1 dung dịch HCl 0,2M B. Số mol của mỗi chất 0,02 mol 

C. Công thức của 2 amin CH5N và C2H7N D. Tên gọi của 2 amin metỵlamin và etylamin 

Bài 18. Cho một hỗn hợp chứa NH 3 , C 6 H 5 NH 2 và C 6 H 5 OH. A được trung hòa bởi 0,02 mol NaOH hoặc 

0,01 mol HCl. A cũng phản ứng vừa đủ với 0,075 mol Br 2 tạo kết tủa. Số mol các chất NH 3 , C 6 H 5 NH 2 và 

C 6 H 5 OH lần lượt là: 





Trang 2 










A. 0,010 mol; 0,005 mol và 0,020 mol. B. 0,005 mol; 0,005 mol và 0,020 mol. 

C. 0,010 mol; 0,020 mol và 0,005 mol. D. 0,010 mol; 0,010mol và 0,020 mol. 

Bài 19. Cho 5,2 gam hỗn hợp Y gồm hai amin đơn chức, no, mạch hở tác dụng vừa đủ với dung dịch HCl 

thu được 8,85 gam muối. Biết trong hỗn hợp, số mol hai amin bằng nhau. Công thức phân tử của 2 amin 

là: 

A. CH 5 N và C 2 H 7 N B. C 2 H 7 N và C 3 H 9 N C. C 2 H 7 N và C 4 H 11 N D. CH 5 N và C 3 H 9 N 

Bài 20. Cho 5,9 gam amin no, đơn chức X tác dụng với lượng dư dung dịch NaNO 2 /HCl, sau khi phản 

ứng xảy ra hoàn toàn thu được chất hữu cơ Y. Oxi hóa Y sau một thời gian thu được sản phẩm có chứa 

một anđehit và một axit, lấy sản phẩm đem phản ứng với Na dư thu được 1,344 lít H 2 . Biết hiệu suất oxi 

hóa tạo axit là 20%. Xác định CTCT của X. 

A. CH 3 NH 2 B. C 2 H 5 NH 2 C. (CH 3 ) 2 CHNH 2 D. CH 3 CH 2 CH 2 NH 2 


Bài 21. Amin X có phân tử khối nhỏ hơn 80. Trong phân tử X nito chiếm 19,18% về khối lượng. Cho X 

tác dụng với dung dịch hỗn hợp gồm KNO 2 và HCl thu được ancol Y. Oxi hóa không hoàn toàn Y thu 

được xeton Z. Phát biểu nào sau đây đúng: 

A. Tách nước Y chỉ thu được mỗi anken duy nhất. B. Trong phân tử X có một liên kết . 

C. Tên thay thế của Y là propan-2-ol. D. Phân tử X có mạch cacbon không phân nhánh. 

Bài 22. Cho 24,9 gam hỗn hợp A gồm anlylamin, etylamin, metylamin, isopropylamin phản ứng với dung 

dịch HCl dư thì sau phản ứng thu được 43,15 gam muối. Mặt khác nếu đốt cháy hoàn toàn 24,9 gam hỗn 

hợp trên bằng lượng O 2 vừa đủ. Sau phản ứng thu được 26,88 lít CO 2 (đktc). Phần trăm khối lượng 

anlylamin trong hỗn hợp là: 

A. 45,78% B. 22,89% C. 57,23% D. 34,34% 

Bài 23. Cho 20 gam hỗn hợp X gồm ba amin no đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng vừa đủ với 

dung dịch HCl 1M, cô cạn dung dịch thu được 31,68 gam muối. Đốt cháy m gam X thu được sản phẩm 

cháy dẫn qua bình đựng Ca(OH) 2 thấy xuất hiện 15 gam kết tủa. Đun nóng dung dịch lại thấy xuất hiện 

thêm 8,75 gam kết tủa nữa. Biết tỉ lệ mol của các amin theo thứ tự từ amin nhỏ đến amin lớn là 1:10:5, 

công thức của 3 amin và giá trị m là: 

A. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 ; m 4,57 g B. C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 , C 4 H 9 NH 2 ; m 6,25 g 

C. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 ; m 6,25 g D. C 2 H 5 NH 2 , C 3 H 7 NH 2 , C 4 H 9 NH 2 ; m 4,57 g 


Bài 24. 16,05 gam hỗn hợp X gồm 1 amin thơm, đơn chức và 1 amin no, đơn chức, mạch hở, tác dụng 

vừa đủ với dung dịch HCl dư thấy tạo ra 25,175 gam muối. Đốt cháy hết lượng muối tạo thành thu được 

20,16 lít CO 2 (đktc). Mặt khác cho m gam X phản ứng hết với dung dịch brom dư thấy xuất hiện 

1 15 

x y 

gam kết tủa. Nếu đốt cháy m gam hỗn hợp X thì sản phẩm cháy có V : V x : y 

CO2 H2O 

3 14 

tối giản). m có giá trị gần nhất với: 


A. 24 B. 25 C. 24,5 D. 23 

Bài 25. Cho 26 gam hỗn hợp 2 amin no đơn chức mạch hở bậc một có số mol bằng nhau tác dụng hết với 

axit nitrơ ở nhiệt độ thường thu được 11,2 lít N 2 (đktc). Kết luận nào sau đây là sai? 

A. 2 amin trên có thể là 2 đồng đẳng kế tiếp. 

B. Nếu đốt cháy hoàn toàn 26 gam hỗn hợp X thu được 55 gam CO 2 . 


(tỉ lệ 

Trang 3 













C. Tổng khối lượng 2 ancol sinh ra là 26,5 gam 

D. Cho amin có phân tử khối nhỏ tác dụng với CH 3 I theo tỉ lệ mol 1:1 thu được amin bậc hai có phần 

trăm khối lượng nitơ là 19,178%. 

Bài 26. Hỗn hợp A chứa 2 chất hữu cơ có cùng công thức phân tử C m H n O 2 N. Thủy phân hoàn toàn hỗn 

hợp A bằng 852,5 ml dung dịch NaOH 1M được dung dịch X và hỗn hợp Y gồm 2 amin. Cho Y phản ứng 

hoàn toàn với NaNO 2 trong dung dịch HCl ở 0 - 5°C được hỗn hợp Z gồm 2 ancol là đồng đẳng liên tiếp. 

Thực hiện tách nước Z trong H 2 SO 4 đặc 140°C thu được hỗn hợp T. Trong T tổng khối lượng của các ete 

là 8,04 gam (hiệu suất ete hóa của các ancol đều là 60%). Cô cạn dung dịch X được 54,4 gam chất rắn. 

Nung chất rắn này với CaO cho đến khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, thu được 8,96 lít hỗn hợp khí T 

(đktc). Phần trăm khối lượng của amin có KLPT nhỏ trong hỗn hợp Y gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 28%. B. 29%. C. 30%. D.31%. 















• Đặt CTTQ của X là C x H y N z 

14z 0,1918.80 

%m 

N 

.100% 19,18% z 1,096 z 1 

M 14 

X 

14 

12x y 14 x 4, y 11 

0,1918 

CTPT của X là C4H11N. 












• Cho X tác dụng với dung dịch hỗn hợp gồm KNO 2 và HCl thu được ancol Y. Oxi hóa không hoàn toàn 

Y thu được xeton Z. 


CTCT của X là CH 3 CH(NH 2 )CH 2 CH 3 , Y là CH 3 CH(OH)CH 2 CH 3 , Z là CH 3 COCH 2 CH 3 

• A sai. Tách nước Y thu được tối đa 3 anken: 

CH2 = CHCH2CH3; CH3CH = CHCH3 (cis,trans) 

• B sai. Trong phân tử X không có liên kết 


 

nào. 

Trang 4 













• C sai. Tên thay thế của Y là: butan-2-ol. 

• D đúng. Chọn đáp án D. 


• Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 

mHCl 43,15 24,9 18, 25gam nA nHCl 

0,5 mol 

• Đặt số mol của anlyl là x, của C n H 2n+3 N là y: 

 

 

57x 14n 17 y 24,9 gam 

x 0,2 

 

26,88 

 

nCO 2 

3x ny 1,2 mol y 0,3 

22,4 

n 2 

x y 0,5 mol 

 

 

57.0, 2 

%m 

CH2 CHCH2NH 

.100% 45,78% 

2 

24,9 



31,68 20 

• Áp dụng tăng giảm khối lượng có: nHCl 

0,32 mol 

36,5 

20 

nX nHCl 0,32mol MX 

62,5 

0,32 

Công thức chung cho X là C 3,25 H 9,5 N 

• Đốt cháy m gam X: 

Đun nóng dung dịch lại thấy xuất hiện thêm kết tủa 

Chúng tỏ Ca(OH) 2 phản ứng hết, tạo muối CaCO 3 và Ca(HCO 3 ) 2 . 

15 8,75 

nCO n 

2 CaOH nCa 2 

HCO3 

 

2. 0,325 mol 

2 

100 100 

0,325 

nX 

0,1 mol m 62,5.0,1 6,25 g 

3, 25 

• Đặt số mol của các amin theo thứ tự tăng dần PTK lần lượt là x, 10x, 5x 

x 10x 5x 0,32 x 0,02 

m M .0,02 M .0,2 M .0,1 20 

X a min1 a min 2 a min3 

M M 14, M M 28 

Với 

a min 2 a min1 a min3 a min1 

M 45, M 59, M 73 

a min1 a min1 a min3 

CTPT 3 amin là C 2 H 7 N, C 3 H 9 N, C 4 H 11 N 





• Đặt CTTQ của amin thơm là C n H 2n-5 N (a mol), của amin no là C m H 2m+3 N (b mol). 





Trang 5 










14n 9a 14m 17 

b 16,05 gam 

25,175 16,05 

• Áp dụng tăng giảm khối lượng có: nHCl 

 

0, 25 mol 

36,5 

a b 0,25 mol 

2 

• Đốt cháy muối được: 

1 

 

Từ và 3 suy ra 17b 9a 3, 45 

20,16 

nCO 2 

na mb 0,9 mol 

22,4 

1 

3 

4 

a 0,1 

Từ 2 

và 4 

suy ra 0,1n 0,15m 0,9 n 6,m 2 . 

b 0,15 

X gồm C 6 H 5 NH 2 và C 2 H 5 NH 2 . 

VCO 

0,9 36 

2 

• Đốt cháy X luôn được: x 36, y 35 

V 3,5.0,1 

3,5.0,15 35 

H2O 

1 15 49,5 

m m 

C6H2Br3 NH 

.36 .35 49,5 gam n 

2 C6H5NH 

0,15 mol 

 

2 

3 14 330 

0,15 

m .16,05 24,075 gam 

0,1 




• Đặt công thức chung cho 2 amin là C n H 2n+1 NH 2 

C n H 2n+1 NH 2 + HNO 2 → C n H 2n+1 OH + N 2 + 2H 2 O 

11, 2 26 

 

22, 4 0,5 

na min 

n 

N 

0,5 mol Ma min 52 n 2,5 

2 

• Vì 2 amin có số mol bằng nhau nên Ma min1 

Ma min 2 

52.2 104 

M 31CH NH M 73C H NH 

a min1 3 2 a min 2 4 9 2 

M 45C H NH M 59C H NH 

a min1 2 5 2 a min 2 3 7 2 

Đáp án A đúng. 

• Đốt cháy 26 gam hỗn hợp được: 

Đáp án B đúng. 

• nancol na min 

0,5mol mancol 

0,5.53 26,5g 

Đáp án C đúng. 

• Trường hợp amin có KLPT nhỏ là CH 3 NH 2 : 

CH 3 NH 2 + CH 3 I → CH 3 NHCH 3 + HI 

Sản phẩm sinh ra có 

n 2,5.0,5 1, 25 mol m 55g 

14 

%m 

N 

.100% 31,11% 

45 

• Trường hợp amin có KLPT nhỏ là C 9 H 5 NH 2 : 

CO2 CO2 






Trang 6 










C 2 H 5 NH 2 + CH 3 I → C 2 H 5 NHCH 3 + HI 

Sản phẩm sinh ra có 

Đáp án D sai. 



14 

%m 

N 

.100% 23,73% 

59 

• 2 chất trong A có dạng C m H n O 2 N 

A + KOH → dung dịch X + Y gồm 2 amin 

Chứng tỏ A là muối amin với axit cacboxỵlic, A đơn chức. 

• 54,4 gam X + CaO 

o 

t 

 

8,96 

nA nY nT 

0,4 mol 

22,4 

8,96 mol khí T 

• Có n n 0,4 mol n 0,8525 0,4 0,4525 mol 

NaOH phaûn öùng T NaOH(X) 

36,3 

m muoái 

X 54,4 40.0,4525 36,3 gam M X 

muoái 

90,75 

0,4 

Có 1 muối là CH 3 COONa. 

• A gồm 2 chất có cùng CTPT, thủy phân A được 2 amin là đồng đẳng kế tiếp (vì Y + NaNO 2 / HCl cho 

2 ancol đồng đẳng kế tiếp) nên 2 muối thu được cũng là đồng đẳng kế tiếp 

Muối còn lại trong X là C 2 H 5 COONa. 

1 1 

• Có nete 

n 

ancol.60% .0,4.60% 0,12 mol 

3 2 

8,04 

Mete 

67 

0,12 

2 ancol là CH 3 OH và C 2 H 5 OH. 

2 amin là CH 3 NH 2 và C 2 H 5 NH 2 . 

• Đặt số mol của CH 3 COONH 3 C 2 H 5 và C 2 H 5 COONH 3 CH 3 lần lượt là a và b 

a b 0, 4 a 0,15 

 

 

82a 96b 36,3 b 0,25 

31.0,15 

%m 

CH3NH2 Y 

.100% 29, 25% 

31.0,15 45.0,25 

Gần nhất với giá trị 29%. 







Trang 7 










DẠNG 3: BÀI TẬP AMIN PHẢN ỨNG VỚI MUỐI 

Dạng bài tập ít xuất hiện trong các đề thi, nếu có thì cũng thường là những bài dễ, cách hỏi xoay quanh 

việc xác định công thức amin, khối lượng amin hay khối lượng kết tủa,… Chúng ta chỉ càn phân tích các 

dữ kiện đã cho là có thể dễ dàng tìm ra ẩn số. Sau đây chúng ta thử làm quen với một số bài tập dạng này. 


Bài 1. Cho 9,3 gam một amin no đơn chức bậc 1 tác dụng với FeCl 3 dư thu được 10,7 gam kết tủa. 

Công thức của amin trên là: 

A. C 2 H 5 N. B. CH 5 N. C. C 3 H 9 N. D. C 3 H 7 N. 

Bài 2. Cho m gam hỗn hợp hai amin đơn chức bậc I có tỷ khối hơi so với hidro là 30 tác dụng với FeCl 3 

dư thu được kết tủa X. Lấy kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi được 18,0 gam chất 

rắn. Vậy giá trị của m là 


Bài 3. Cho 17,4 gam hỗn hợp 2 amin đơn chức bậc I có tỷ khối so với không khí bằng 2. Tác dụng với 

dung dịch FeCl 3 dư thu được kết tủa, đem nung kết tủa đến khối lượng không đổi được m gam chất rắn. 



Bài 4. Cho 21,9 gam amin đơn chức X phản ứng hoàn toàn với dung dịch FeCl 3 (dư), thu được 10,7 gam 

kết tủa. Số đồng phân cấu tạo bậc 1 của X là: 

A. 5. B. 8. C. 7. D. 4. 

Bài 5. Cho m gam hỗn hợp hai amin đơn chức bậc I có tỷ khối hơi so với hidro là 30 tác dụng với FeCl 2 

dư thu được kết tủa X. Lấy kết tủa nung trong không khí đến khối lượng không đổi được 18,0 gam chất 

rắn. Vậy giá trị của m là 



Bài 6. Cho 24,9 gam hỗn hợp X gồm 2 amin no đơn chức mạch hở đồng đẳng kế tiếp tác dụng với dung 

dịch chứa FeCl 3 và CuSO 4 dư thu được 21,4 gam kết tủa. Công thức và % khối lượng của 2 amin là: 

A. C 2 H 7 N (27,11%) và C 3 H 9 N (72,89%). 

B. C 2 H 7 N (36,14%) và C 3 H 9 N (63,86%). 

C. CH 5 N (18,67%) và C 2 H 7 N (81,33%). 

D. CH 5 N (31,12%) và C 2 H 7 N (68,88%). 

Bài 7. Cho hỗn hợp X gồm 2 amin đơn chức là đồng đẳng kế tiếp nhau tác dụng với dung dịch HCl thu 

được 14,2 gam hỗn hợp muối. Cho hỗn hợp muối đó vào dung dịch AgNO 3 dư thu được 28,7 gam kết tủa. 

Công thức phân tử của các chất trong hỗn hợp X là 

A. C 2 H 7 N và C 3 H 9 N B. CH 5 N và C 2 H 7 N 

C. CH 5 N và C 3 H 9 N D. C 3 H 9 N và C 4 H 11 N 

Bài 8. Để kết tủa hết 400 ml dung dịch hỗn hợp HCl 0,5M và FeCl 3 0,8M cần bao nhiêu gam hỗn hợp 

gồm metylamin và etylamin có tỷ khối so với H 2 là 17,25? 


A. 41,4 gam. B. 40,02 gam. 

C. 51,75 gam. D. Không đủ điều kiện để tính. 

Bài 9. Hỗn hợp X gồm 2 muối AlCl 3 và CuCl 2 . Hòa tan hỗn hợp X vào nước thu được 200ml dung dịch 

A. Sục khí metyl amin tới dư vào dung dịch A thu được 11,7 g kết tủa. Mặt khác cho từ từ dung dịch 





Trang 1 










NaOH tới dư vào dung dịch A thu được 9,8 gam kết tủa. Nồng độ mol/l của AlCl 3 và CuCl 2 trong dung 

dịch A lần lượt là: 

A. 0,1M; 0,75M. B. 0,5M; 0,75M. C. 0,75M; 0,5M. D. 0,75M; 0,1M. 

Bài 10. Cho hỗn hợp 2 amin đơn chức bậc I có tỷ khối hơi so với hidro là 19 (biết có một amin có số mol 

bằng 0,15) tác dụng với dung dịch FeCl 3 dư thu được kết tủa A. Đem nung A đến khối lượng không đổi 

thu được 8 gam chất rắn. Công thức của 2 amin là 

A. CH 3 NH 2 và C 2 H 5 NH 2 . B. CH 3 NH 2 và C 2 H 3 NH 2 . 

C. C 2 H 5 CH 2 và C 2 H 3 NH 2 . D. CH 3 NH 2 và CH 3 NHCH 3 . 


A.KHỞI ĐỘNG: THÔNG HIỂU 

















Trang 2 











Bài 1. Cho sơ đồ chuyển hoá: 

 

NH3 ,t 

ddNaOH 

CH3OOH 

2 5 

 

4 11 2 

C H Br X Y C H NO 

X, Y lần lượt là 

A. C 2 H 5 NH 3 Br, C 2 H 5 NH 2 B. (CH 3 ) 2 NH 2 Br, (CH 3 ) 2 NH 

C. C 2 H 5 NH 3 Br, C 2 H 5 NH 3 ONa D. C 2 H 5 NH 2 , C 2 H 5 NH 3 Br 

Bài 2. Hãy chọn trình tự tiên hành nào trong các trình tự sau để phân biệt dung dịch các chất: 

CH 3 NH 2 , H 2 NCH 2 COOH, CH 3 COONH 4 , albumin. 

A. Dùng quỳ tím, dùng dung dịch HNO 3 đặc, dùng dung dịch NaOH 

B. Dùng quỳ tím, dùng Ca(OH) 2 

C. Dùng Cu(OH) 2 , dùng phenolphtalein, dùng dung dịch NaOH 

D. Dùng quỳ tím, dùng dung dịch CuSO 4 , dùng dung dịch NaOH 

Bài 3. Cho vài giọt anilin vào nước, sau đó thêm dung dịch HCl (dư) vào, rồi lại nhỏ tiếp dung dịch 

NaOH vào, sẽ xảy ra hiện tượng: 

A. Lúc đầu dung dịch bị vẩn đục, sau đó trong suốt và cuối cùng bị vẩn đục lại 

B. Lúc đầu dung dịch trong suốt, sau đó bị vẩn đục và cuối cùng trở lại trong suốt. 

C. Dung dịch trong suốt. 

D. Dung dịch bị vẩn đục hoàn toàn 

Bài 4. Hợp chất hữu cơ X mạch hở chứa các nguyên tố C, H, N trong đó có 23,72% khối lượng N. X tác 

dụng với HC1 theo tỉ lệ mol 1:1. Câu trả lời nào sau đây là không đúng 

A. X là hợp chất amin 

B. Cấu tạo của X là amin no, đơn chức 

C. Nếu công thức của X là C H N thì có mối liên hệ là 2x 

y 45. 

x y z 

D. Nếu công thức của X là C H N thì z 1. 

x y z 

Bài 5. Phát biểu nào sau đây không đúng 

A. Amin được cấu thành bằng cách thay thế H của amoniac bằng một hay nhiều gốc Hiđrocacbon 

B. Bậc của amin là bậc của nguyên tử cacbon liên kết với nhóm amin 

C. Tùy thuộc vào cấu trúc của gốc Hiđrocacbon, có thể phân biệt amin no, chưa no và thơm 

D. Amin có từ hai nguyên tử cacbon trong phân tử bắt đầu xuất hiện hiện tượng đổng phân. 

Bài 6. Để phân biệt anilin và etylamin đựng trong 2 lọ riêng biệt, ta dùng thuốc thử nào sâu đây? 

A. Dung dịch Br 2 

B. Dung dịch HCl 

C. Dung dịch NaOH 


D. Dung dịch AgNO 3 

Bài 7. Cho dãy các chất: CH 3 −NH 2 , NH 3 , C 6 H 5 NH 2 (anilin), NaOH. Chất có lực bazơ nhỏ nhất trong dãy 

là 

A. CH 3 −NH 2 B. NH 3 C. C 6 H 5 NH 2 D. NaOH 

Bài 8. Dãy gồm các chất đều có khả năng làm đổi màu dung dịch quì tím ẩm là 


Trang 1 













A. CH 3 NH 2 , C 6 H 5 OH, HCOOH 

B. C 6 H 5 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , HCOOH 

C. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , H 2 N−CH 2 −COOH 

D. CH 3 NH 2 , C 2 H 5 NH 2 , HCOOH. 

Bài 9. Chất nào sau đây là amin no, đơn chức, mạch hở? 

A. CH 3 N. B. CH 4 N. C. CH 5 N. D. C 2 H 5 N 

Bài 10. Những nhận xét nào trong các nhận xét sau là đúng? 

(1) Metyl−, đimetyl−, trimetyl− và etylamin là những chất khí mùi khai khó chịu, độc. 

(2) Các amin đồng đẳng của metylamin có độ tan trong nước giảm dẩn theo chiều tăng của khối lượng 

phân tử. 

(3) Anilin có tính bazơ và làm xanh quỳ tím ẩm 

(4) Lực bazơ của các amin luôn lớn hơn lực bazơ của amoniac. 

A. (1), (2), (4). B. (2), (3), (4). C. (1), (2), (3). D. (1), (2). 

Bài 11. Phát biểu sai là 

A. Lực bazơ của anilin lớn hơn lực bazơ của amoniac. 

B. Anilin có khả năng làm mất màu nước brom. 

C. Dung dịch anilin trong nước không làm đổi màu quỳ tím. 

D. Anilin phản ứng với axit nitrơ ở nhiệt độ thường cho phenol và giải phóng khí nitơ. 

Bài 12. Số đồng phân amin bậc 3 có công thức phân tử C 5 H 13 N là 

A. 6 B. 4 C. 5 D. 3 

Bài 13. Công thức chung của anilin và các chất đồng đẳng là: 

A. C H N 

B. C H NO C. C H N 

D. C H 

n 

2n5 

n 2n1 2 

n 2n 

1 

n 2n 

1 2 

Bài 14. Trong các chất dưới đây, chất nào là amin bậc hai? 

A. 

H N CH NH 

2 2 6 2 

CH NH CH CH 

B. 

3 2 3 

C. 

CH CH NH CH 

3 2 3 

D. 

CH N CH CH CH 

3 3 2 3 

Bài 15. Cho quỳ tím vào các dung dịch chứa một trong các chất sau: CH 3 NH 2 , H 2 NCH 2 COOH, 

H 2 N[CH 2 ] 4 CH(NH 2 )COOH (lysin), C 6 H 5 -NH 2 (aniỉin). Số dung dịch làm đổi màu quỳ tím là 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 

Bài 16. Để khử mùi tanh của cá (gây ra do một số amin) ta có thể rửa cá với 

A. Nước muối B. Giấm C. Nước vôi trong D. Nước 

Bài 17. Có bốn ống nghiệm đựng các hỗn hợp sau: 


1) Benzen + phenol 

2) Anilin + dung dịch H2SO4 (lấy dư) 

3) Anilin + dung dịch NaOH 

4) Anilin + nước. 

Hãy cho biết trong ống nghiệm nào có sự tách lớp 


NO 

Trang 2 













A. 3, 4 B. 1, 2, 3 C. 1, 4 D. Chỉ có 4 

Bài 18. Cho các chất: metyl amin; anilin; fomanđehit; etyl amin; trimetyl amin; metanol; đimetyl amin; 

alanin. Có bao nhiêu chất ở thể khí điều kiện thường? 

A. 5 B. 6 C. 4 D. 3 

Bài 19. Cho các chất: amoniac (1); anilin (2); p-nitroanilin (3); p-metylanilin (4); metylamin (5); 

đimetylamin (6). Sự sắp xếp các chất trên theo thứ tự lực bazơ tăng dần là: 

A. (3) < (2) < (4) < (1) < (5) < (6) 

B. (2) < (3) < (4) < (1) < (5) < (6) 

C. (3) < (1) < (4) (3) > (4) > (1) > (5) > (6) 

Bài 20. Để tách hỗn hợp lỏng benzen, phenol và anilin ta dùng hóa chất (dụng cụ và thiết bị coi như có 

đủ) 

A. HCl và NaOH 

B. HCl và Na 2 CO 3 

C. HCl và CU(OH) 2 

D. Dung dịch Br 2 và HCl 



























Trang 3 










CHUYÊN ĐỀ 8: AMINOAXIT 


I. ĐỊNH NGHĨA – PHÂN LOẠI 

1. Định nghĩa 

- Aminoaxit là loại hợp chất hữu cơ tạp chức mà phân tử chứa đồng thời nhóm amino (NH 2 ) và nhóm 

cacboxyl (COOH) 

- Công thức chung: H N R COOH 

2 x y 

- Trong phân tử aminoaxit, nhóm NH 2 và nhóm COOH tương tác với nhau tạo ion lưỡng cực. Vì vậy 

aminoaxit kết tinh tồn tại ở dạng ion lưỡng cực 

- Trong dung dịch, dạng ion lưỡng cực chuyển một phần nhỏ thành dạng phân tử 

2. Phân loại 

Dựa vào cấu tạo gốc R để phân 20 aminoaxit cơ bản thành các nhóm. Một trong các cách phân loại là 20 

aminoaxit được phân thành 5 nhóm như sau: 

a) Nhóm 1: các aminoaxit có gốc R không phân cực kị nước, thuộc nhóm này có 6 aminoaxit: Glygam, 

Ala (A), Val (V), Leu (L), ILe (I), Pro (P) 

b) Nhóm 2: Nhóm 2: các aminoaxit có gốc R là nhân thơm, thuộc nhóm này có 3 aminoaxit: Phe (F), Tyr 

(Y), Trp (W) 

c) Nhóm 3: các aminoaxit có gốc R bazơ, tích điện dương, thuộc nhóm này có 3 aminoaxit: Lys(K), Arg 

(R), His (H) 

d) Nhóm 4: các aminoaxit có gốc R phản cực, không tích điện, thuộc nhóm này có 6 aminoaxit: Ser (S), 

Thr (T), Cys (C), Met (M), Asn (N), Gln (Q) 

e) Nhóm 5: các aminoaxit có gốc R axit, tích điện âm, thuộc nhóm này có 2 aminoaxit: Asp (D), Glu (E) 

Tất cả aminoaxit tự nhiên đều thuộc loại a-aminoaxit, nhóm amino − NH 2 ) gắn vào cacbon thứ 2 (hay 

cacbon d) của axit hữu cơ. Ngoài các nhóm -NH 2 , -COOH, trong aminoaxit tự nhiên còn chứa các nhóm 

chức khác như: -OH, -SH, -CO- 

Có khoảng 20 aminoaxit cần để tạo protein cho cơ thể, trong đó có 12 loại có thể tạo ra trong cơ thể, còn 

8 loại aminoaxit cần phải được cung cấp từ thực phẩm. Tám loại aminoaxit cần thiết đó là: isoleucin, 

leucin, lysin, metionin, phenylalanin, treonin, tryptophan và valin (isoleucine, leucine, lysine, methionine, 

phenylalanine, threonine, tryptophan và valine). Hai aminoaxit cần thiết cho sự tăng trưởng cho trẻ con 

mà người ta cho rằng cơ thể trẻ con chưa tự tổng hợp được, đó là arginin và histidin (arginine và 

histidine). 


Tên thay thế: axit + vị trí + amino + tên axit cacboxylic tương ứng. 

Ví dụ: H 2 NCH 2 COOH: axit aminoetanoic 

HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH: axit 2-aminopentanđioic 

Tên bán hệ thống: axit + vị trí chữ cái Hi Lạp (α, β, γ, δ, ε, ω) + amino + tên thông thường của axit 

cacboxylic tương ứng. 

Ví dụ: CH 3 CH(NH 2 )COOH : axit u-aminopropionic 

H 2 N(CH 2 ) 5 COOH : axit ε-aminocaproic 

H 2 N(CH 2 ) 6 COOH: axit ω-aminoenantoic 

Tên thông thường: các aminoaxit thiên nhiên (α-aminoaxit) đéu có tên thường. 

Ví dụ: H 2 NCH 2 COOH: Glyxin (Gly) hay glicocol 

CH 3 CH(NH 2 )COOH: Alanin (Ala) 

(CH 3 ) 2 CHCH(NH 2 )COOH: Valin (Val) 

HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH: Axitglutamic (Glu) 

III. TÍNH CHẤT VẬT LÝ 






Trang 1 










- Các aminoaxit là những chất rắn ở dạng tinh thể không màu, vị hơi ngọt, dễ tan trong nước (do tồn tại 

kiểu muối nội phân tử). Nhiệt độ nóng chảy khoảng từ 200 - 300°C. 

- Muối mononatri của axit glutamic dùng làm bột ngọt (mì chính). 


1. Tính axit – bazơ của dung dịch aminoaxit (tính lưỡng tính của hợp chất aminoaxit) 

a) Tác dụng lên thuốc thử 

Tương quan số nhóm 

-COOH và -NH 2 

Môi trường của 

dung dịch 

Màu của quỳ tím 

Màu của phenolphata- 

Bằng nhau Trung tính Tím Không màu 

-COOH nhiều hơn Axit Đỏ Không màu 

-NH 2 nhiều hơn Bazơ xanh Hổng 

b) Tính axit 

Aminoaxit tác dụng với kim loại (kim loại đứng trước H trong dãy điện hóa), oxit bazơ và muối. 

Ví dụ: NH 2 - CH 2 - COOH + NaOH → NH 2 - CH 2 - COONa + H 2 O 

c) Tính bazơ 

Ví dụ: NH 2 - CH 2 - COOH + HC 1 → ClNH 3 - CH 2 – COOH 

2. Phản ứng riêng của nhóm COOH (phản ứng este hóa) 

 

HCl k 

Ví dụ: H 2 NCH 2 COOH + C 2 H 5 OH H 2 NCH 2 COOC 2 H 5 + H 2 O 

Thực ra este tạo thành tồn tại dưới dạng muối ClH 3 NCH 2 COOC 2 H 5 . 

3. Phản ứng trùng ngưng 

- Khi đun nóng, nhóm -COOH tách nước với nhóm -NH 2 tạo ra polime thuộc loại poliamit. 

Ví dụ: xét phản ứng trùng ngưng axit ε – aminocaproic 

t ,xt,P 

nH 2 N(CH 2 ) 5 COOH NH(CH ) CO 

+ nH 2 O 

axit ε – aminocaproic 

2 5 n 

policaproamit (nilon-6) 

n 

- Từ n aminoaxit khác nhau có thể tạo thành n! polipeptit chứa n gốc aminoaxit khác nhau; n polipeptit 

chứa n gốc aminoaxit. 

V. ỨNG DỤNG 

- Aminoaxit thiên nhiên (hầu hết là α-aminoaxit) là cơ sở để kiến tạo nên các loại protein của cơ thể 

sống. 

- Muối mononatri của axit glutamic được dùng làm mì chính (hay bột ngọt). 

- Axit ε-aminocaproic và axit ω-aminoenantoic là nguyên liệu sản xuất tơ tổng hợp (nilon - 6 và nilon - 

7). 

- Axit glutamic (HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH) là thuốc hỗ trợ thần kinh, methionin 

(CH 3 SCH 2 CH 2 CH(NH 2 )COOH) là thuốc bổ gan. 


lein 





Trang 2 










B. CÁC DẠNG BÀI TẬP 

DẠNG 1: BÀI TOÁN ĐỐT CHÁY AMINOAXIT 

Cách 1: 

y z y t 

Phản ứng cháy: CxH yOz Nt 

( x ) O2 xCO2 H 

2O N2 

4 2 2 2 

- Đối với muối của aminoaxit với kim loại kiềm (M) sản phẩm cháy có thêm muối cacbonat của kim loại 

kiềm (M 2 CO 3 ). 

m m m m m 

- 

aa C H O/aa 

N 

- BTNT oxi: 

• Chú ý: 

n 

/aa 

2n 2n n 

O O2 CO2 H2O 

- Nếu n n n aminoazit chứa 1 nhóm COOH và 2 nhóm NH 2 hoặc ami-aminoaxit chứa 2 

H2O CO2 a min oaxit 

nhóm COOH và 4 nhóm NH 2 

- Nếu n n thì aminoaxit có chứa 2 nhóm COOH và 2 nhóm NH 2 

H2O 

CO2 

Cách 2: 

Đặt công thức tổng quát của aminoaxit: C H 

2 22 

O N 

n n k t z t 

t 

3n 1 k z 

2 t t 

C H N O O nCO ( n 1 k ) H O N 

2 2 2 

n 2n22k t t z 

2 2 2 2 

Aminoaxit no, mạch hở (1 nhóm NH 2 ; 1 nhóm COOH) k 1; t 1; z 2 

3n 

1,5 1 

CnH NO O nCO ( n 0,5) H O N 

2 2 

2n1 2 2 2 2 2 

n n 0,5n 

H2O CO2 

aa 


Bài 1. Đốt cháy hoàn toàn m gam aminoaxit X chứa 1 nhóm − NH 2 và 1 nhóm − COOH thu được 6,72 

lít CO 2 , 1,12 lít N 2 và 4,5 gam H 2 O. Các thể tích khí đo ở đktc. Giá trị của m là: 

A. 17,4 B. 15,2 C. 8,7 D. 9,4 

Bài 2. Chất X (chứa C, H, O, N) có thành phần % theo khối lượng các nguyên tố C, H, O lần lượt là 

40,45%; 7,86%; 35,96%. X tác dụng với NaOH và với HCl, X có nguồn gốc từ thiên nhiên và M x < 100. 

Công thức cấu tạo thu gọn của X là: 

A. CH 3 CH(NH 2 )COOH. B. H 2 NCH 2 CH 2 COOH. 

C. H 2 NCH 2 COOH. D. H 2 NCH 2 CH(NH 2 ) COOH. 

Bài 3. Đốt cháy hoàn toàn a mol một aminoaxit X được 2a mol CO 2 , 2,5a mol nước và 0,5a mol N 2 . X có 

CTPT là: 

A. C 2 H 5 NO 4 B. C 2 H 5 N 2 O 2 C. C 2 H 5 NO 2 D. C 4 H 10 N 2 O 2 


Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 22,25 gam alanin, sản phẩm thu được dẫn vào bình đựng nước vôi trong dư. 

Khối lượng kết tủa tạo thành tối đa là: 

A. 75gam B. 7,5 gam C. 25 gam D. 50 gam 





Trang 1 










Bài 5. Đốt cháy hoàn toàn hợp chất hữu cơ X thu được 3,36 lít khí CO 2 , 0,56 lít N 2 (đều đo ở đktc) và 

3,15 gam H 2 O. Khi cho X tác dụng với NaOH thu được sản phẩm có muối H 2 NCH 2 COONa. CTCT thu 

gọn của X là: 

A. H 2 NCH 2 CH 2 COOH B. H 2 NCH 2 COOC 3 H 7 

C. H 2 NCH 2 COOC 2 H 5 D. H 2 NCH 2 COOCH 3 

Bài 6. Đốt cháy hoàn toàn 8,9 gam một chất hữu cơ X thu được 13,2 gam CO 2 , 6,3 gam H 2 O và 1,12 lít 

khí N 2 (ở đktc). Tỉ khối hơi của X so với Hiđro là 44,5. Công thức phân tử của X là: 

A. C 3 H 5 O 2 N B. C 3 H 7 O 2 N. C. C 2 H 5 O 2 N 2 D. C 3 H 9 ON 2 

Bài 7. Đốt cháy 0,1 mol hỗn hợp A gồm 2 amino axit no là đổng đẳng kế tiếp có 1 nhóm COOH và 1 

nhóm NH 2 ) thì thu được 0,25 mol CO 2 . CTPT của 2 aminoaxit là 

A. C 2 H 5 NO 2 , C 3 H 7 NO 2 B. C 2 H 5 NO 2 , C 4 H 9 NO 2 

C. C 2 H 5 NO 2 , C 5 H 11 NO 2 D. C 3 H 7 NO 2 , C 4 H 9 NO 2 

Bài 8. Aminoaxit X có công thức C x H y O 2 N. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy 

hấp thụ vào bình đựng dung dịch NaOH đặc thấy khối lượng bình tăng thêm 25,7 gam. Số công thức cấu 

tạo của X là: 

A. 3 B. 4 C. 5 D. 6 

Bài 9. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol α-aminoaxit A no có 1 nhóm COOH và 1 nhóm NH 2 ) thì thu được 0,4 

mol CO 2 . Công thức cấu tạo của A là: 

A. H 2 NCH 2 COOH B. H 2 NCH(CH 3 )COOH 

C. H 2 NCH 2 CH 2 CH 2 COOH D. H 2 NCH 2 CH 2 COOH 

Bài 10. Đốt cháy 9 gam hỗn hợp A gồm 2 aminoaxit no là đồng đẳng kế tiếp có 1 nhóm COOH và 1 

nhóm NH 2 ) thì thu được 7,84 lít CO 2 (đktc) (biết tỉ khối hơi của A so với H 2 = 45). CTPT của 2 aminoaxit 

là 

A. C 2 H 5 NO 2 , C 3 H 7 NO 2 B. C 2 H 5 NO 2 , C 4 H 9 NO 2 

C. C 2 H 5 NO 2 , C 5 H 11 NO 2 D. C 3 H 7 NO 2 , C 4 H 9 NO 2 


Bài 11. Đipeptit mạch hở X và tripeptit mạch hở Y đều được tạo nên từ một aminoaxit (no, mạch hở, 

trong phân tử chứa một nhóm − NH 2 và một nhóm −COOH). Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol Y, thu được 

tổng khối lượng CO 2 và H 2 O bằng 54,9 gam. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol X, sản phẩm thu được cho lội 

từ từ qua nước vôi trong dư, tạo ra m gam kết tủa. Giá trị của m là 

A. 45 g B. 60 g C. 120 g D. 30 g 

Bài 12. Đốt cháy hoàn toàn 0,12 mol hợp chất hữu cơ X mạch hở cần dùng 50,4 lít không khí. Sau phản 

ứng cho toàn bộ sản phẩm cháy gồm CO 2 , H 2 O và N 2 hấp thụ hoàn toàn vào bình đựng dung dịch 

Ba(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng lên 23,4 gam và có 70,92 gam kết tủa. Khí thoát ra khỏi bình có 

thể tích 41,664 lít. Biết các thể tích khí đo ở điều kiện tiêu chuẩn, không khí gồm 20% O 2 và 80% N 2 theo 

thể tích. CTPTcủa X là: 


A. C 2 H 5 O 2 N B. C 3 H 7 O 2 N C. C 4 H 9 O 2 N D. C 4 H 7 O 2 N 

Bài 13. Hỗ hợp X gồm 2 aminoaxit no (chỉ có nhóm chức −COOH và −NH 2 trong phân tử), trong đó tỉ 

lệ m O : m N = 80 : 21. Để tác dụng vừa đủ với 3,83 gam hỗn hợp X cần 30 ml dung dịch HCl 1M. Mặt 

khác, đốt cháy hoàn toàn 3,83 gam hỗn hợp X cần 3,192 lít O 2 (đktc). Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy (CO 2 , 

H 2 O và N 2 ) vào nước vôi trong dư thì khối lượng kết tủa thu được là 





Trang 2 











Bài 14. Đốt cháy hoàn toàn 0,5 mol hỗn hợp X gồm 2 chất H 2 NR(COOH) X và C n H 2n+1 COOH, thu được 

52,8 gam CO 2 và 24,3 gam H 2 O. Mặt khác, 0,1 mol X phản ứng vừa đủ với dung dịch chứa a mol HCl. 

Giá trị của a là 


Bài 15. Xác định thể tích O 2 (đktc) cần để đốt cháy hết 29,5 gam hỗn hợp X gồm CH 3 CH(NH 2 )COOH 

và CH 3 COOCH(NH 2 )CH 3 . Biết sản phẩm cháy được hấp thụ hoàn toàn vào bình đựng dung dịch NaOH 

thì khối lượng bình đựng tăng 70,9 gam. 

A. 44,24 lít B. 42,75 lít C. 28,25 lít D. 31,92 

Bài 16. Hỗn hợp X gồm 1 mol amino axit no, mạch hở và 1 mol amin no, mạch hở. X có khả năng phản 

ứng tối đa với 2 mol HCl hoặc 2 mol NaOH. Đốt cháy hoàn toàn X thu được 6 mol CO 2 , X mol H 2 O và y 

mol N 2 . Các giá trị x, y tương ứng là 

A. 7 và 1,0 B. 8 và 1,5 C. 8 và 1,0 D. 7 và 1,5 

Bài 17. Khi thủy phân một protein X thu được hỗn hợp gồm 2 aminoaxit no kế tiếp nhau trong dãy đồng 

đẳng. Biết mỗi chất đều chứa một nhóm −NH 2 và một nhóm −COOH. Đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol hỗn 

hợp 2 aminoaxit rồi cho sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch NaOH dư, thấy khối lượng bình tăng 

32,8 g. CTCT của 2 aminoaxit là: 

A. H 2 NCH(CH 3 )COOH, C 2 H 5 CH(NH 2 )COOH 

B. H 2 NCH 2 COOH, H 2 NCH(CH 3 )COOH 

C. H 2 NCH(CH 3 )COOH, H 2 N(CH 2 ) 3 COOH 

D. H 2 NCH 2 COOH, H 2 NCH 2 CH 2 COOH 

Bài 18. Cho m gam hỗn hợp X gồm glyxin và alanin tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được 

m + 11 gam muối. Nếu đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp X cần 35,28 lít O 2 (đktc). Tính m? 


Bài 19. Amino axit X có công thức H 2 NC x H y (COOH) 2 . Cho 0,1 mol X vào 0,2 lít dung dịch H 2 SO 4 0,5M, 

thu được dung dịch Y. Cho Y phản ứng vừa đủ với dung dịch gồm NaOH 1M và KOH 3M, thu được 

dung dịch chứa 36,7 gam muối. Đốt cháy 53,2 gam X thì thu được tổng khối lượng sản phẩm là: 


Bài 20. Cho a gam hỗ hợp X gồm glyxin, alanin và valin phản ứng với 200 ml dung dịch HCl 0,1 M, thu 

được dung dịch Y. Để phản ứng hết với các chất trong dung dịch Y cần 100 ml dung dịch KOH 0,55M. 

Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp X, thu được hỗn hợp Z gồm CO 2 , H 2 O và N 2 . Cho Z vào bình đựng 

dung dịch Ba(OH) 2 dư, thấy khối lượng bình tăng 7,445 gam. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Giá trị 

của a là 

A. 3,255 B. 2,135 C. 2,695 D. 2,765 

C: BỨT PHÁ: VẬN DỤNG 

Bài 21. Peptit X bị thủy phân theo phương trình phản ứng 

X 2H O 2Y Z (trong đó Y và Z là các 


aminoaxit). Thủy phân hoàn toàn 4,06 gam X thu được m gam Z. Đốt cháy hoàn toàn m gam Z cần vừa 

đủ 1,68 lít khí O 2 (đktc), thu được 2,64 gam CO 2 ; 1,26 gam H 2 O và 224 ml khí N 2 (đktc). Biết Z có 

công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Tên gọi của Y là 

A. glyxin B. lysin C. axit glutamic D. Alanin 

2 





Trang 3 










Bài 22. Cho a gam hỗn hợp X gồm 2 α - aminoaxit no, hở chứa một nhóm amino, một nhóm cacboxyl tác 

dụng với 40,15 gam dung dịch HCl 20% thu được dung dịch Y. Để tác dụng hết với các chất trong dung 

dịch Y cần 140ml dung dịch KOH 3M. Đốt cháy hoàn toàn a gam hỗn hợp X thu được sản phẩm cháy 

gồm CO 2 , H 2 O, N 2 được dẫn qua bình đựng Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng 32,8 gam. Biết tỷ lệ 

khối lượng phân tử của hai α - aminoaxit là 1,56. Aminoaxit có khối lượng phân tử lớn là: 

A. Valin B. Tyrosin C. Phenylalanin D. Alanin 

Bài 23. X là một α-amino axit no, chứa 1 nhóm COOH và 1 nhóm −NH 2 . Từ m gam X điều chế được m 1 

gam đipeptit. Từ 2m gam X điều chế được m 2 gam tripeptit. Đốt cháy m 1 gam đipeptit thu được 0,3 mol 

nước. Đốt cháy m 2 gam tripeptit thu được 0,55 mol H 2 O. Giá trị của m là: 


Bài 24. Đốt cháy hoàn toàn 12,36 gam aminoaxit X có công thức dạng H 2 NC x H y (COOH) t , thu được a 

mol H 2 O và và b mol CO 2 . Cho 0,2 mol X vào 1 lít dung dịch hỗn hợp gồm KOH 0,4M và NaOH 0,3M, 

thu được dung dịch Y. Cho tiếp dung dịch HCl dư vào Y đến phản ứng hoàn toàn, thu được dung dịch 

chứa 72,45 gam muối. Giá trị của a là ? 

A. 0,542 B. 0,300 C. 0,645 D. 0,486 

Bài 25. Đốt cháy hoàn toàn m gam aminoaxit X có dạng R(NH 2 ) x (COOH) y (R là gốc hiđrocacbon) cần 

vừa đủ 35,28 lít không khí (đktc, chứa 20% thể tích O 2 ), thu được 6,72 lít CO 2 (đktc) và 4,86 gam H 2 O. 

Mặt khác, cho m gam X vào dung dịch HCl thu được dung dịch Y. Biết Y phản ứng vừa đủ với 160 ml 

dung dịch NaOH IM, tạo ra 13,8 gam muối. Phần trăm khối lượng của oxi trong X là 

A. 39,51% B. 24,24%. C. 43,54%. D. 34,41%. 


Bài 26. Hỗn hợp X gồm 1 mol amin no mạch hở Y và 2 mol aminoaxit no mạch hở Z tác dụng vừa đủ với 

4 mol HCl hay 4 mol NaOH. Đốt cháy a gam hỗn hợp X cần 46,368 lít O 2 (đktc) thu được 8,064 lít khí N 2 

(đktc). Nếu cho a gam hỗn hợp trên tác dụng với HCl thì thu được bao nhiêu gam muối? 

A. 75,52 B. 84,96 C. 89,68 D. 80,24 

Bài 27. Hợp chất hữu cơ X có một nhóm amino, một chức etse. Đốt cháy gam X cần 4,2 lít O 2 , sau phản 

ứng dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 thấy xuất hiện 10 gam kết tủa và khối 

lượng bình tăng 9,75 gam. Thể tích khí thoát ra khỏi bình chiếm 7,14% tổng sản phẩm khí và hơi. Đun 

nóng bình lại thấy xuất hiện thêm 2,5 gam kết tủa nữa. Xà phòng hóa a gam chất X được ancol. Cho toàn 

bộ hơi ancol thu được đi qua CuO dư, t° thu anđehit Y. Cho Y phản ứng với dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư 

thu được 16,2 gam Ag. Biết hiệu suất phản ứng là 100%. Giá trị của a là: 

A. 3,8625 B. 3,3375 C. 6,675 D. 7,725 

Bài 28. Cho hỗn hợp M gồm hai axit cacboxylic X, Y (cùng dãy đồng đẳng, có số mol bằng nhau 

Mx < M Y ) và một amino axit Z (phân tử có một nhóm –NH 2 ). Đốt cháy hoàn toàn 0,4 mol hỗn hợp M thu 

được khí N 2 ; 14,56 lít CO 2 (ở đktc) và 12,6 gam H 2 O. Cho 0,3 mol M phản ứng vừa đủ với dung dịch x 

mol HC1. Nhận xét nào sau đây không đúng? 

A. Giá trị của x là 0,075 


B. X có phản ứng tráng bạc 

C. Phần trăm khối lượng của Y trong M là 40%. 

D. Phần trăm khối lượng của Z trong M là 32,05%. 





Trang 4 










Bài 29. Đốt cháy hết 25,56 gam hỗn hợp X gồm tương ứng 48 : 49 ai este đơn chức và một amino axit Z 

thuộc dãy đồng đẳng của glyxin (M z > 75) cần đúng 1,09 mol O 2 , thu được CO 2 và H 2 O với tỉ lệ mol và 

0,02 mol khí N 2 . Cũng lượng X trên cho tác dụng hết với dung dịch KOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng 

được m gam rắn khan và một ancol duy nhất. Biết dung dịch KOH đã dùng dư 20% so với lượng phản 

ứng. Giá trị của m là 

A. 31,880 B. 38,792 C. 34,312 D. 34,760 

Bài 30. Hỗn hợp X gồm hai amino axit no, hở (chỉ chứa hai loại nhóm chức). Đốt cháy hoàn toàn 0,03 

mol hỗn hợp X cẩn 3,976 lít O 2 (đktc) thu được H 2 O, N 2 và 2,912 lít CO 2 (đktc). Mặt khác, 0,03 mol X 

phản ứng vừa đủ với 0,05 mol HCl thu được dung dịch Y. Dung dịch Y phản ứng vừa đủ với a mol 

NaOH, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam muối khan. Giá trị của m là 

A. 8,195 B. 6,246 C. 7,115 D. 9,876 















1,68 

2,64 

• nO 

0,075 mol; n mol; 

2 

CO 

0,06 

2 

22, 4 

44 

1, 26 

nH 0,07 mol; 

2O 

 

18 

0, 224 

nN 

0,01mol 

2 

22, 4 

• Áp dụng bảo toàn nguyên tố O trong phản ứng cháy có: 

nO ( Z ) 

2.0,06 0,07 2.0,075 0,04 mol 

n : n : n : n 0,06 : 0,14 : 0,04 : 0,02 3: 7 : 2 :1 

C H O N 

Công thức đơn giản nhất hay CTPT của Z là: C3H 7O2 

N 













1,78 

• Có m 12.0,06 0,14 16.0,04 14.0,02 1,78 

gam n Z 

0,02 mol 

89 

• Áp dụng bảo toàn khối lượng trong phản ứng thủy phân có: 





Trang 5 










4,06 18.2.0,02 m 1,78 m 3gam 

Y 

3 

M Y 

75 Y có CTCT là H 2 NCH 2 COOH (Glyxin) 

0,04 



• Đặt công thức chung cho 2 α - aminoaxit là C n H 2n+1 NO 2 . 

Y 

40,15.20% 

• nHCl 

0, 22 mol, nKOH nX nHCl 

3.0,14 0,42mol 

36,5 

n n n 3.0,14 0, 42mol 

KOH X HCl 

• Có 

2n 

1 

mbình tăng 

mCO m 44. .0,2 18. .0, 2 32,8 gam 

2 H2O 

n 

2 

n 2,5 Aminoaxit có khối lượng phân tử nhỏ hơn là C 2 H 5 NO 2 

Khối lượng phân tử của aminoaxit còn lại = 75.1,56 = 117 

Aminoaxit có khối lượng phân tử lớn hơn có CTPT là C 5 H 9 NO 2 , CTCT là: 

(CH 3 ) 2 CHCH(NH 2 )COOH (Valin) 



• đipeptit: 

0,3 2nx 

CnH 2n1NO2 

: 2 x mol 

O2 

m1 g 

H 

2O : x.(2n 1) 

x 

H 2O 

: – x mol 

(1) 

 

mol 

CnH 2n1NO2 

: 4 x mol 

O 

8 

2 

• tripeptit: m2 g 2 8 H 

2O : 2 x.(2n 1) x 

H 3 

2O : – .4 x x mol 

 

 

 

 

 

3 3 

2 

0,55 4nx 

x 

3 

(2) 

n 

2 

• Từ (1) và (2) suy ra: m (14n 

47).2 x 11,25 

gam Chọn đáp án A. 

x 

0,075 


• Đốt cháy 12,36 gam X được: 

x t 1 0,5y 0,5t x 0,5y 0,5t 

1 

nCO 

( x t). 

n 

2 

X 

b 

 

 

nH (1 0,5 0,5 ). 

2O 

y t nX 

a 

• 72,25 gam muối gồm: 0,4 mol KCl, 0,3 mol NaCl, 0,2 mol ClH 3 NC x H y (COOH) t : 

74,5.0,4 58,5.0,3 (12x y 45t 

52,5).0,2 72,45 

12x y 45t 73 t 1, x 2, y 4 

12,36 

• 12,36 g X tương đương với mol X a 3,5n X 

0,486 mol 

89 


(1) 






Trang 6 











35,28 

6,72 

4,86 

• Đốt cháy X cần nO 

20%. 0,315 mol thu được: n 0,3 mol, mol 

2 

CO 

n 

2 

H 

0,27 

2O 

 

22,4 

22,4 

18 

BTNTO 

n O ( X ) 

2.0,3 0,27 2.0,315 0,24 mol 

BTNTO 

m 44.0,3 18.0, 27 28n 

32.0,315 

X 

N2 

x 

x 

mX 

7,98 14. nO ( X ) 

7,98 1,68. 

2y 

y 

• Muối thu được gồm a mol NaCl, 

0,12 

a 

y. 0,16 

 

y 

 

0,12 

58,5 a (M 

R 

16x 67 y). 13,8 

 

y 

 

0,12 

x 

(M R 

16x 

45 y). 7,98 1,68. 

 

y 

y 

0,12 

mol R(NH 2 ) X (COONa)y 

y 

a 

0,12 0,16 a 

0,04 

 

 

 

x 

x 

 

58,5a 

7,98 1,68. 22.0,12 13,8 0,5 

y 

 

 

y 

16.0,24 

mX 

7,98 1,68.0,5 8,82 g % mO ( X ) 

.100% 43,54% 

8,82 




46,368 

8,064 

• nO 

2,07 mol; n mol 

2 

N 

0,36 

2 

22,4 

22, 4 

• Giả sử hỗn hợp X gồm: C m H 2m+2+t N t (1 mol); (H 2 N) x R(COOH) y (2 mol) 

nHCl phan ung 

t 2x 

4 mol x 1; t 2 

nNaOH phan ung 

2y 

4 mol y 2 

Trong a gam X gồm b mol C n H 2n+4 N 2 (Y); 2b mol H 2 NC m H 2m-1 (COOH) 2 . 

• Áp dụng bảo toàn nguyên tố N có: 

• Phản ứng cháy: 

n 

2 4 2 

(1,5 1) t 

n 

2 

 

2 

( 2) 

2 

 

2 

C H N n O nCO n H O N 

0,18 0,18(1,5n 1) 

n b 2 b.0,5 0,36 mol b 0,18 

N2 


H NC H 

 

( COOH ) (1,5 m 0,75)O ( m 2) CO ( m 1,5) H O 0,5N 

2 m 2m 

1 2 2 2 2 2 

0,36 0,36(1,5m 0,75) 





Trang 7 










n 0,18(1,5 n 1) 0,36(1,5 m 0,75) 2,07mol 

3n 

6m 

18 

O2 

Nghiệm: n = 2; m = 2 hoặc n = 4; m = 1 

Với n = 2; m = 2 

A là C 2 H 8 N 2 = 0,18 mol; B là H 2 N−C 2 H 3 (COOH) 2 = 0,36 mol 

m X = a = 60.0,18 + 133.0,36 = 58,68 gam 

Với n = 4; m = 1 

A là C 4 H 12 N 2 = 0,18 mol; B là H 2 N−CH(COOH) 2 = 0,36 mol 

m X = a = 0,18.88 + 0,36.119 = 58,68 gam 

• Tóm lại cả 2 TH ta đều có a = 58,68 gam 

• n HCl phản ứng = 0,36.2 + 0,36 = 0,72 mol 

• Áp dụng bảo toàn khối lượng có: m muối = m X + m HCl phản ứng = 58,68 + 36,5.0,72 = 84,96 gam 



• Đun nóng bình lại thấy xuất hiện kết tủa chứng tỏ Ca(OH) 2 phản ứng hết, sau phản ứng thu được CaCO 3 

và Ca(HCO 3 ) 2 . 

10 2,5 

nCO n 2 mol 

2 CaCO 

n 

3 Ca( HCO3 ) 

2. 0,15 

2 

100 100 

9,75 44.0,15 

n H 

0,175 mol 

2 O 

 

18 

• Khí thoát ra khỏi bình là N 2 : 

nN2 

% V N 

.100% 7,14% n 0,025mol 

2 N2 

0,15 0,175 n 

 

N2 

• Áp dụng bảo toàn nguyên tố O có: 

4,2 

nO ( X ) 

2.0,15 0,175 2. 0,1mol 

22,4 

n : n : n : n 0,15 : 0,35 : 0,1: 0,05 3: 7 : 2 :1 

C H O N 

Mà X có một nhóm amino, một chức etse nên CTPT của X là C 3 H 7 NO 2 

CTCT của X là H 2 NCH 2 COOCH 3 

Ancol là CH 3 OH 

1 1 16, 2 

nX nCH OH 

nAg 

. 0,0375 mol a = 89.0,0375 = 3,3375 gam 

4 4 108 

 

3 




0,4 mol M O 0,65 mol CO 0,7 mol H O N 

• 

2 2 2 2 

Số C trung bình = 0,65 1,625 

0,4 

X là HCOOH ( B đúng) Y là axit no, đơn chức. 

• n n Chứng tỏ Z có 1 chức –COOH và no. 

H2O 

CO2 


Trang 8 













n 

Z 

nH2O 

nCO 

2 

0,1mol 

0,5 

0,3 

Trong 0,3 mol M có 0,1. 0,075 mol Z x = 0,075 A đúng. 

0, 4 

• Trong 0,4 mol M: 

n 

X 

0, 4 0,1 

nY 

0,15 mol 

2 

46.0,15 M .0,15 M .0,1 12.0,65 2.0,7 14.0,116.0,8 

Y 

Z 

3M 2M 330 M 60( CH COOH ), M 75( H NCH COOH ) 

 

Y Z Y 3 Z 

2 2 

60.0,15 

% mY 

.100% 38,46% 

23, 4 

 

75.0,1 

% mZ 

.100% 32,05% 

23, 4 



• Đặt n 48x 

mol, n 49x 

mol 

CO2 

H2O 

C sai, D đúng. 

BTKL 

44.48x 18.49x 28.0,02 25,56 1,09.32 x 0,02 

n 

 

 

n 

CO2 

H2O 

0,96 

0,98 

• n 0,02 mol 0,04 mol 

Có 

N2 

n 

Z 

n 

 

n 

H2O 

CO2 

0,5 

n Z 

Các este đều no, đơn chức, mạch hở. 

C 0,04 0,96 

nH 2nO 

: a mol 

 

nCO 

na m 

2 

• X 

 

a 0,32 

CmH 

2m1NO2 

: 0,04 mol 

mH 

(14n 32). a (14m 47).0,04 25,56g 

0,32n 

0,04m 

0,96 

Do m > 2 n < 3 Có một este là HCOOCH 3 Ancol là CH 3 OH (0,32 mol) 

• n KOH phản ứng = a + 0,04 = 0,36 mol n KOH ban đầu = 0,36 + 0,36.20% = 0,432 mol 

• n n 0,04 mol 

H2O 

Z 

BTKL 

m 25,56 56.0,432 32.0,32 18.0,04 38,792g 



Cách 1: 


Đặt CTTQ của X là CnH 

11 

N 

5O2 

2n 

2m 

3 3 

m 

3n 

3m 

11 11 5 

C H N O O nCO n m H O N 

n 

 

t 

11 5 2m 

2 

 

2 

2 

 

2 

2n 

2m 

3 3 2 2 12 6 6 





Trang 9 










3n 

3m 

11 

n .0,03 0,1775 

13 

O 

mol 

 

 

2 n 

 

2 2 12 

3 

n 0,03 0,13 

m 1 

CO 

n mol 

 

 

 

2 

353 353 

M 

X 

mmuoi 

ta o boi X 

0,03. 40 18 

4,19g 

3 3 

m 4,19 58,5.0,05 7,115 gam 

Cách 2: 

CH 

: 0,03 mol 

CO : 0,13 mol 

4 

2 

NH 

: 0,05 mol 

0,1775 

mol O 

2 

: 0,03 

2 

: c 

CH 

2 

: a mol 

N2 

X mol H O mol 

: 0,025 mol 

 

 

COO 

: b mol 

BTNTO 

2b 2.0,1775 2.0,13 c a 

0,07 

 

BTNTH 

 

4.0,03 0,05 2a 2c b 

0,03 

BTNTC 

0,03 a b 0,13 

c 

0,155 

 

BTKL 

m m 22b 58,5n 7,115g 


Y X HCl 






Trang 10 










DẠNG 2: BÀI TẬP AMINOAXIT PHẢN ỨNG VỚI AXIT/BAZƠ 

- Công thức chung của aminoaxit: (H 2 N) a R(COOH) b 

- Dựa vào phản ứng trung hòa với dung dịch kiềm để xác định b. 

Phương trình phản ứng: 

(H 2 N) a R(COOH) b + bNaOH (H 2 N) a R(COONa) b + bH 2 O 

n NaOH 

b = số nhóm chức axit COOH 

n amin 

- Dựa vào phản ứng với dung dịch axit để xác định a 

- Khi thay NaOH bằng Ca(OH) 2 , Ba(OH) 2 ,... nên viết phản ứng (II) theo dạng: 

 

 

H N R COOH bOH H N R ( COO 

) bH O 

 

2 a b 2 a 

b 2 

Phương trình phản ứng: 

 

H N R COOH aHCl ClH N R ( COOH) 

n HCl 

2 a 

b 

3 a 

b 

a = số nhóm chức bazơ NH 2 

n amin 

Chú ý: 

- Việc tìm gốc R dựa trên tổng số nhóm chức để xác định hóa trị của gốc R và suy ra công thức tổng quát 

của gốc nếu giả thiết cho biết gốc R có đặc điểm gì? 

Ví dụ: H 2 NR(COOH) 2 với R gốc nó R là gốc no hóa trị III R có dạng C n H 2n-1 

- Nếu gốc R không rõ là no hay chưa no thì nên dùng công thức tổng quát là C x H y rồi dựa vào kết luận 

của gốc R để biện luận (cho x chạy tìm y tương ứng) 


Bài 1. X là một aminoaxit có công thức tổng quát dạng H 2 NRCOOH. Cho 8,9 gam X tác dụng với 

200 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch Y. Để phản ứng với hết các chất trong dung dịch Y cần 

dùng 300 ml dung dịch NaOH 1M. Công thức cấu tạo đúng của X là? 

A. H 2 NCH 2 COOH. B. H 2 NCH 2 CH 2 COOH. 

C. CH 3 CH(NH 2 )COOH. D. CH 3 CH 2 CH(NH 2 )COOH. 

Bài 2. Cho 11,25 gam glyxin phản ứng với lượng dư dung dịch HCl. Khối lượng muối tạo thành là: 


Bài 3. Cho hỗn hợp gồm 8,9 gam alanin và 23,4 gam valin phản ứng vừa đủ với 200 ml dung dịch NaOH 

xM. Giá trị của x là: 

A. 1. B. 2. C. 1,5. D. 2,5. 

Bài 4. Cho 0,1 mol lysin tác dụng với 100 ml dung dịch HCl 1M, thu được dung dịch X. Dung dịch X tác 

dụng với 400 ml NaOH 1M, đến phản ứng hoàn toàn thu được dung dịch Y. Cô cạn Y thu được m gam 

chất rắn khan. Giá trị của m là: 


Bài 5. Trung hòa hết 22,25 gam một aminoaxit X chỉ chứa 1 nhóm COOH trong phân tử bằng dung 

dịch NaOH vừa đủ. Sau phản ứng cô cạn dung dịch thu được 27,75 gam chất rắn. CTPT của X là: 


A. C 3 H 7 NO 2 . B. C 2 H 5 NO 2 . C. C 3 H 8 N 2 O 2 . D. C 4 H 9 NO 2 . 

Bài 6. Aminoaxit Y chứa 1 nhóm COOH và 2 nhóm NH 2 cho 1 mol Y tác dụng hết với dung dịch 

HCl và cô cạn thì thu được 205g muối khan. Tìm công thức phân tử của Y. 

A. C 5 H 12 N 2 O 2 . B. C 5 H 10 N 2 O 2 . C. C 4 H 10 N 2 O 2 . D. C 6 H 14 N 2 O 2 . 


Trang 1 













Bài 7. Cho 44,1 gam axit glutamin phản ứng với dung dịch NaOH dư. Sau phản ứng tạo thành số gam 

muối là: 


Bài 8. Cho 200 ml dung dịch X gồm glyxin 0,5M và alanin 1M phản ứng với 500 ml dung dịch NaOH 

1M được dung dịch Y. Thể tích dung dịch HCl 2M cần thiết để trung hòa dung dịch Y là: 

A. 200 ml. B. 100 ml. C. 150 ml. D. 300 ml. 

Bài 9. Để phản ứng hết với m gam lysin cần 100 ml dung dịch NaOH 2M. Cũng lượng lysin trên phản 

ứng với tối đa V ml dung dịch HCl 1M. Giá trị của V là 

A. 300 ml. B. 200 ml. C. 400 ml. D. 500 ml. 

Bài 10. Cho m gam axit glutamic phản ứng hết với 250 ml dung dịch NaOH 2M. Sau phản ứng cô cạn 

dung dịch thu được 42,2 gam chất rắn. Tính m? 



Bài 11. Aminoaxit X có công thức (H 2 N)C 3 H 5 COOH. Cho 0,02 mol X tác dụng với 200 ml dung dịch 

hỗn hợp H 2 SO 4 0,1M và HCl 0,3M, thu được dung dịch Y. Cho Y phản ứng vừa đủ với 400 ml dung 

dịch NaOH 0,1M và KOH 0,2M, thu được dung dịch chứa m gam muối. Giá trị của m gần nhất với: 

A. 10,45. B. 6,35. C. 14,35. D. 8,05. 

Bài 12. Hỗn hợp X gồm valin và glyxylalanin. Cho a mol X vào 100 ml dung dịch H 2 SO 4 0,5M (loãng), 

thu được dung dịch Y. Cho Y phản ứng vừa đủ với 100 ml dung dịch gồm NaOH 1M và KOH 1,75M đun 

nóng, thu được dung dịch chứa 30,725 gam muối. Giá trị của a là 

A. 0,175. B. 0,125. C. 0,150. D. 0,275. 

Bài 13. Đun nóng hỗn hợp glyxin và axit glutamin thu được hợp chất hữu cơ G. Nếu G tác dụng với dung 

dịch HCl nóng theo tỷ lệ mol tối đa là n G : n axit = 1 : 2, thì G sẽ tác dụng với dung dịch NaOH nóng theo 

tỷ lệ mol n G : n NaOH tối đa là: 

A. 1 : 1. B. 1 : 4. C. 1 : 3. D. 1 : 2. 

Bài 14. Hợp chất X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, vừa tác dụng được với axit 

vừa tác dụng được với kiềm trong điều kiện thích hợp. Trong phân tử X, thành phần phần trăm khối 

lượng của các nguyên tố C, H, N lần lượt bằng 40,449% : 7,865% và 15,73%; còn lại là oxi. Khi cho 4,45 

gam X phản ứng hoàn toàn với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH (đun nóng) thu được 4,85 gam muối 

khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là: 

A. H 2 NC 2 H 4 COOH. B. H 2 NCOOCH 2 CH 3 . C. H 2 NCH 2 COOCH 3 . D. CH 2 =CHCOONH 4 . 

Bài 15. Hỗn hợp A gồm hai - aminoaxit đều chứa nhóm –COOH và một nhóm amino trong phân tử 

(tỷ lệ mol 3:2). Lấy 17,24 gam hỗn hợp A cho tác dụng với 110 ml dung dịch HCl 2M, được dung dịch 

B. Để tác dụng hết các chất trong dung dịch B cần 140 ml dung dịch KOH 3M. Công thức hai chất 

trong hỗn hợp A là: 


A. CH 3 CH(NH 2 )COOH; CH 3 CH 2 CH(NH 2 )COOH. 

B. CH 3 CH 2 CH(NH 2 )COOH; CH 3 CH 2 CH 2 CH(NH 2 )COOH. 

C. CH 3 CH 2 CH 2 CH(NH 2 )COOH; CH 3 CH 2 CH 2 CH 2 CH(NH 2 )COOH; 

D. H 2 NCH 2 COOH; CH 3 CH 2 CH(NH 2 )COOH. 





Trang 2 










Bài 16. Cho 1 mol gam một aminoaxit X phản ứng với dung dịch HCl dư, thu được m 1 gam muối Y. 

Cũng 1 mol aminoaxit X phản ứng với dung dịch NaOH dư, thu được m 2 gam muối Z. Biết m 2 – m 1 = 

7,5. Công thức phân tử của X là: 

A. C 5 H 9 O 4 N. B. C 4 H 10 O 2 N 2 . C. C 5 H 11 O 2 N. D. C 4 H 8 O 4 N 2 . 

Bài 17. Hợp chất Y là một - aminoaxit. Cho 0,02 mol Y tác dụng vừa đủ với 80 ml dung dịch HCl 

0,25M. Sau đó cô cạn được 3,67 gam muối. Mặt khác, trung hòa 1,47 gam Y bằng một lượng vừa đủ 

dung dịch NaOH, cô cạn dung dịch thu được 1,91 gam muối. Biết Y có cấu tạo mạch không nhánh. 

CTCT của Y là? 

A. H 2 NCH 2 CH 2 COOH. B. CH 3 CH(NH 2 )COOH. 

C. HOOCCH 2 CH 2 CH(NH 2 )COOH. D. HOOCCH 2 CH(NH 2 )COOH. 

Bài 18. Cho 0,1 mol một aminoaxit X tác dụng vừa đủ với 100 ml dung dịch NaOH 1M, sau phản ứng 

được chất hữu cơ Y. Lấy toàn bộ chất Y đem phản ứng với dung dịch HCl 1M thấy vừa hết 200 ml dung 

dịch. Sau phản ứng cô cạn thu được 19,8 gam chất rắn khan Z. CTCT thu gọc của X là: 

A. H 2 NC 3 H 6 COOH. B. (H 2 N) 2 C 3 H 5 COOH. 

C. H 2 NC 3 H 5 (COOH) 2 . D. H 2 NC 2 H 4 COOH. 

Bài 19. Chất hữu cơ X mạch hở có dạng H 2 N – R – COOR ’ (R, R ’ lần lượt là các gốc Hidrocacbon), phần 

trăm khối lượng nitơ trong X là 15,73%. Cho m gam X phản ứng hoàn toàn với dung dịch NaOH, toàn bộ 

lượng ancol sinh ra cho tác dụng với CuO(đun nóng) để được anđehit Y (ancol chỉ bị oxi hóa thành 

anđehit). Cho toàn bộ Y tác dụng với một lượng dư dung dịch AgNO 3 trong NH 3 , thu được 12,96 gam Ag 

kết tủa. Giá trị của m là 

A. 3,56. B. 5,24. C. 2,67. D. 4,45. 

Bài 20. Cho 20 gam hỗn hợp gồm glyxin và axit axetic tác dụng vừa đủ với dung dịch NaOH, thu được 

dung dịch X chứa 27,6 gam muối. Cho X tác dụng với dung dịch HNO 3 dư thu được dung dịch chứa m 

gam muối. Giá trị của m là 

A. 44,65. B. 53,10. C. 33,50. D. 52,8. 


Bài 21. X là este của axit glutamic, không tác dụng với Na. Thủy phân hoàn toàn một lượng chất X 

trong 100 ml dung dịch NaOH 1M rồi cô cạn, thu được một ancol Y và chất rắn khan Z. Đun nóng 

lượng ancol Y trên với H 2 SO 4 đặc ở 170 thu được 0,672 lít olefin (đktc) với hiệu suất phản ứng là 

75%. Cho toàn bộ chất rắn Z tác dụng với dung dịch HCl dư rồi cô cạn, thu được chất rắn khan T. Khối 

lượng của chất rắn khan T là: 


Bài 22. X là một - aminoaxit có chứa vòng thơm và 1 nhóm NH 2 trong phân tử. Biết 50ml X phản 

ứng vừa đủ với 80 ml dung dịch HCl 0,5M, dung dịch thu được phản ứng vừa đủ với 50 ml dung dịch 

NaOH 1,6M. Mặt khác nếu trung hòa 250 ml dung dịch X bằng lượng vừa đủ KOH rồi đem cô cạn thụ 

được 40,6 gam muối. Số CTCT thỏa mãn X là: 


A. 2. B. 3. C. 4. D. 5. 

Bài 23. Đốt cháy hoàn toàn 46,9 gam hỗn hợp A gồm CH 2 =CHCH(NH 2 )COOH, H 2 NCH 2 COOH, 

CH 3 CH(NH 2 )COOH, (CH 3 ) 2 CHCH(NH 2 )COOH bằng lượng O 2 vừa đủ. Sau phản ứng thu được 38,08 lít 





Trang 3 










CO 2 (đktc). Mặt khác nếu cho 46,9 gam hỗn hợp trên phản ứng với dung dịch HCl dư thì sau phản ứng 

thu được 65,15 gam muối. Phần trăm khối lượng CH 2 =CHCH(NH 2 )COOH trong hỗn hợp là: 

A. 64,61%. B. 21,54%. C. 43,07%. D. 32,30%. 

Bài 24. Đốt cháy hoàn toàn 43,1 gam hỗn hợp X gồm axit no đơn chức mạch hở (RCOOH), glyxin, 

alanin, và axit glutamic thu được 1,4 mol CO 2 và 1,45 mol H 2 O. Mặt khác, 43,1 gam X phản ứng vừa đủ 

với 0,3 mol HCl. Nếu cho 43,1 gam X tác dụng với 0,7 mol NaOH trong dung dịch sau đó cô cạn thì thu 

được khối lượng chất rắn khan là: 



Bài 25. Hỗn hợp A gồm axit caboxylic đa chức X và aminoaxit Y (X, Y đều no, hở, có cùng số nguyên 

tử C và có cùng số nhóm chức COOH; n X < n Y ). Lấy 0,2 mol A cho tác dụng với 500 ml dung dịch 

NaOH 1M (dư) thì thu được dung dịch B, chia B thành 2 phần bằng nhau: 

- Phần 1: Tác dụng vừa đủ với dung dịch chứa 0,31 mol HCl. 

- Phần 2: Cô cạn thu được 17,7 gam chất rắn. 

Xác định % về khối lượng của X trong hỗn hợp A? 

A. 36,81. B. 55,22. C. 42,12. D. 40,00. 

Bài 26. X và Y đều là - aminoaxit no, mạch hở, có cùng số nguyên tử cacbon trong phân tử. X có 1 

nhóm NH 2 và 1 nhóm COOH, còn Y có 1 nhóm NH 2 và 2 nhóm COOH. Lấy 0,25 mol hỗn hợp Z 

gồm X và Y tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ thu được dung dịch chứa 40,09 gam chất tan gồm 2 

muối trung hòa. Cũng lấy 0,25 mol Z ở trên tác dụng với dung dịch HCl vừa đủ thu được dung dịch 

chứa 39,975 gam 2 muối. Phần trăm khối lượng X trong Z là: 

A. 23,15%. B. 26,71%. C. 19,65%. D. 30,34%. 

Bài 27. Một hỗn hợp Y gồm 2 - aminoaxit A và B, mạch hở, có tổng số mol là 0,2 mol và không có 

- aminoaxit nào có từ 3 nhóm COOH trở lên. Cho hỗn hợp Y tác dụng vừa đủ với 0,2 mol HCl. Mặt 

khác, lấy m gam hỗn hợp Y cho tác dụng vừa đủ với 200 ml dung dịch Ba(OH) 2 0,3M, sau khi cô cạn 

thu được 17,04 gam muối khan. Nếu đốt cháy hoàn toàn m gam hỗn hợp Y rồi cho sản phẩm khí đi qua 

bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thì thu được 26 gam kết tủa. Biết chất A có số nguyên tử nhỏ hơn 

chất B, nhưng lại chiếm tỷ lệ về số mol nhiều hơn B. Công thức cấu tạo của A, B là: 

A. H 2 NCH(CH 3 )COOH, HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH. 

B. H 2 NCH 2 COOH, HOOCCH 2 CH(NH 2 )COOH. 

C. H 2 NCH 2 COOH, H 2 NCH(CH 3 )COOH. 

D. H 2 NCH 2 COOH, HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH. 












Trang 4 
















B. TĂNG TỐC: THỒNG HIỂU 













X là este của axit glutamin, không tác dụng với Na 

Chứng tỏ X có 2 chức este. 

1 1 0,672 

nX 

n 

Y 

. 0,015 mol . 

2 2 22, 4 

0,015 

Vì hiệu suất tách nước của olefin đạt 75% nên thực tế số mol X bằng 0,02 mol . 

75% 

Chất rắn Z gồm NaOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COONa, NaOH (có thể dư). 

T gồm HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 3 Cl)COOH và NaCl. 

m 183,5n 58,5n 183,5.0,02 58,5.0,1 9,52 gam . 

T T NaCl 



Ta có: n n 0,04 mol; n n an 0,08 mol (a là số nhóm COOH trong X) 

X HCl NaOH HCl X 


0,04 0,04a 0,08 a 1 

Công thức X có dạng: H 2 NC x H y COOH 

Trong 50 ml dung dịch chứa 0,04 mol X 

Trong 250 ml dung dịch chứa 0,2 mol X. 

n muối = n X = 0,2 mol 





Trang 5 







40,6 

MH2NCxHy 

COOK 

203 12x y 104 x 8, y 8 

0, 2 

Các CTCT thỏa mãn X ( aminoaxit) là: 




Vậy có 4 CTCT thỏa mãn. 




m 65,15 46,9 18, 25 gam n n 0,5 mol . 

HCl A HCl 

Đặt số mol của CH 2 =CHCH(NH 2 )COOH là x, của C n H 2n+1 NO 2 là y. 

 

 

101x 14n 47 y 46,9 gam 

x 0, 2 

 

38,08 

 

nCO 2 

4x ny 1,7 mol y 0,3 

22,4 

n 3 

x y 0,5 mol 

 

 

101.0, 2 

%m 

 

.100% 43,07% . 

CH2 CHCH NH2 

COOH 

46,9 



X gồm: RCOOH, HOOC(CH 2 ) 2 CH(NH 2 )COOH, CH 3 CH(NH 2 )COOH, H 2 NCH 2 COOH. 

43,1 gam X + HCl: Có n 

NH X 

n 0,3 mol 

 

 

O X 

 

2 HCl 

m 43,1 12.1, 4 2.1, 45 14.0,3 19, 2 gam 

1 

n 

 

1, 2mol n 

O X COOH X nOX 

0,6 mol 

 

2 

43,1 gam X + NaOH: Có nH2O 

n 

COOHX 

0,6 mol 

 


Áp dụng bảo toàn khối lượng có: m chất rắn khan = 43,1 + 40.0,7 – 18.0,6 = 60,3 gam. 








Trang 6 










X, Y đều no, hở, có cùng số nguyên tử C và có cùng số nhóm chức COOH nên đặt CTTQ của X là 

RH b (COOH) a , của Y là (H 2 N) b R(COOH) a , (a > 1) 

Đặt số mol của X, Y trong mỗi phân tử x, y x + y = 0,1 (x < y) 

0,2 mol A+ 0,5 mol NaOH thì NaOH dư Chứng tỏ X, Y có 2 nhóm COOH (a = 2) 

Phần 1: n n n yb 0,31 0, 25 0,06 

HCl NaOH NH 2 

Phần 2: n NaOH 

0,25 dö 

0,1.2 0,05 mol 

 

m 40.0,05 R b 134 x chaát raén 

R 16b 134 .y 17,7 g 

R.0,1134.0,1 bx 16.0,06 15,7 0,1R bx 1,34 

1,34 

R 13, 4 R 13CH ,b 1 

0,1 

CTCT của X là CH 2 (COOH) 2 , của Y là H 2 NCH(COOH) 2 

x 0,04, y 0,06 

104.0,04 

%m 

XA 

.100% 36,81% 

104.0,04 119.0,06 



Đặt số mol của X và Y lần lượt là a và b a + b = 0,25 (1) 

Z + NaOH: Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 

Z 

Z 

 

 

m 40. a 2b 40,09 18. a 2b 

m 40,09 22. a 2b 2 

Z + HCl: Áp dụng bảo toàn khối lượng có: 

Z 

 

m 36,5. a b 39,975 gam 3 

Từ (2) và (3) suy ra 40,09 – 22.(a + 2b) = 39,975 – 36,5.(a + b) (4) 

a 0,08 

Từ (1) và (4) suy ra mZ 

30,85 gam 

b 0,17 

Đặt CTTQ của X là C n H 2n+1 NO 2 CTTQ của Y là C n H 2n-1 NO 4 

0,08. 14n 47 0,17. 14n 77 30,85 n 4 

 

103.0,08 

%m 

X 

.100% 26,71% . 

30,85 



Cách nhanh nhất để giải quyết bài toán này là thử đáp án! 

Đặt số mol A và B trong m gam Y lần lượt a và b (a > b). 


m m mH O 

m muoái 

2 

Ba OH 

2 


m 18.2.0,06 17,04 171.0,06 8,94 gam 

26 

nCO 

n 

2 CaCO 

0, 26 mol 

3 

100 

Thử đáp án: 





Trang 7 










A. 

6 

a 

 

87 

b 

1550 

2n a 2b 0,12 mol Ba OH 

775 

2 

 

 

mY 

89a 147b 8,94 g 

Loại (vì a < b) 

B. 

48 

a 

 

3 

b 

850 


425 

2 

 

 

mY 

75a 133b 8,94 g 

48 3 

n 

CO 2 

.2 .4 0,24 mol 0,26 Loại. 

425 850 

C. 

87 

a 

 

3 

b 

700 


700 

2 

 

 

mY 

75a 89b 8,94 g 

Loại. 

 

2nBaOH a 2b 0,12 mol 

D. 

2 

a 0,08 

 

m b 0,02 

Y 

75a 147b 8,94 g 

n 0,08.2 0,02.5 0, 26 mol 

CO 2 







Trang 8 










DẠNG 3: CÁC BÀI TẬP CỦA HỢP CHẤT C X H Y NO 2 

Muối của NH 3 (hoặc amin R-NH 2 ) và axit hữu cơ (R’COOH) 

Ví dụ: C 2 H 7 NO 2 (X) sẽ có 2 dạng muối được tạo thành từ 2 phản ứng sau 

NH 3 + CH 3 COOH → CH 3 COONH 4 

CH 3 NH 2 + HCOOH → HCOONH 3 CH 3 

Dấu hiệu nhận biết: 

Tính độ bất bão hòa : 0 

Hợp chất X sẽ phản ứng với NaOH tạo sản phẩm là chất khí, làm xanh giấy quỳ tím. 

Aminoaxit H 2 N-R-COOH: 1 

Este của aminoaxit H 2 N-R-COOR’ 

Khi phản ứng với NaOH, sản phẩm thu được là ancol R’OH (hoặc anđehit RCHO, xeton R(R’)C=O 

nếu gốc R không no) 

1 

Hợp chất nitro R-NO 2 

Phản ứng với dung dịch Fe + HCl tạo thành amin, làm xanh quỳ tím ẩm 

Hợp chất C x H y N 2 O 3 thường có dạng muối của HNO 3 và amin 

Ví dụ: CHNE + HNO 3 → CH 3 NH 3 NO 3 

Dấu hiệu: Khi phản ứng với NaOH tạo thành sản phẩm vô cơ (muối NaNO 3 ) 

Giải: 

Muối amoni của amin hoặc NH 3 với axit vô cơ như HCl, HNO 3 , H 2 SO 4 , H 2 CO 3 ,... 

Cách 1: 

• Muối amoni của amin no với HNO 3 có công thức phân tử là C n H 2n+4 O 3 N 2 . 

Ví dụ: CTPT C 2 H 8 O 3 N 2 → C 2 H 5 NH 3 NO 3 . 

• Muối amoni của amin no với H 2 SO 4 có hai dạng: 

+ Muối axit là C n H 2n+5 O 4 NS. Ví dụ: CTPT CH 7 O 4 NS → CH 3 NH 3 HSO 4 . 

+ Muối trung hòa là C n H 2n+8 O 4 N 2 S. Ví dụ: CTPT C 2 H 12 O 4 N 2 S → (CH 3 NH 3 ) 2 SO 4 . 

• Muối amoni của amin no với H 2 CO 3 có hai dạng: 

+ Muối axit là C n H 2n+3 O 3 N. Ví dụ: CTPT C 2 H 7 O3N → CH 3 NH 3 HCO 3 . 

+ Muối trung hòa là C n H 2n+6 O 3 N 2 . Ví dụ: CTPT C 3 H 12 O 3 N 2 → (CH 3 NH 3 ) 2 CO 3 . 

• Muối amoni của amin hoặc NH 3 với axit hữu cơ như HCOOH, CH 3 COOH, CH 2 =CHCOOH 

• Muối amoni của amin no với axit no, đơn chức có công thức phân tử là C n H 2n+3 O 2 N. 

Ví dụ: CTPT C 3 H 9 O 2 N → CH 3 COONH 3 CH 3 . 

• Muối amoni của amin no với axit không no, đơn chức, phân tử có một liên kết đôi C C 

phân tử là C n H 2n+1 O 2 N. 

Ví dụ: CTPT C 4 H 9 O 2 N → CH 2 =CHCOONH 3 CH 3 . 

Cách 2: 

NO 3 

HCO 2 3 

CO 3 

HSO 2 4 4 

Các nhóm xuất hiện trong hợp chất thường: ; ; ; ; SO 

Dựa vào số O trong phân tử để suy ra nhóm có thể có: 

có công thức 






Trang 1 










O2 

• 

COO 

 

• O3 NO3 

;HCO ;CO 

2 

3 3 

2 

• O4 SO 

4 

;HSO 

4;COO COO 

 


Bài 1. Hợp chất X mạch hở có CTPT là C 4 H 9 NO 2 . Cho 10,3 gam X phản ứng vừa đủ với dung dịch 

NaOH sinh ra một chất khí Y và dung dịch Z. Khí Y nặng hơn không khí, làm giấy quỳ tím ẩm chuyển 

màu xanh. Dung dịch Z có khả năng làm mất màu nước brom. Cô cạn dung dịch Z thu được m gam muối 

khan. Giá trị của m là: 

A. 8,2 B. 10,8 C.9,4 D.9,6 

Bài 2. Cho 1,82 gam hợp chất hữu cơ đơn chức, mạch hở X có CTPT C 3 H 9 O 2 N tác dụng vừa đủ với dung 

dịch NaOH, đun nóng thu được khí Y và dung dịch Z. Cô cạn Z thu được 1,64 gam muối khan. CTCT thu 

gọn của X là 

A. CH 3 CH 2 COONH 4 B. CH 3 COONH 3 CH 3 C. HCOONH 2 (CH 3 ) 2 D. HCOONH 3 CH 2 CH 3 

Bài 3. Cho 32,25 gam một hỗn hợp muối có công thức phân tử là CH 7 O 4 NS tác dụng hết với 750 ml dung 

dịch NaOH 1M đun nóng thấy thoát ra chất khí làm xanh quỳ tím ẩm và thu được dung dịch X chỉ chứa 

các chất vô cơ. Cô cạn dung dịch X thu được bao nhiêu gam chất rắn khan? 

A. 50,0 B. 45,5 C. 35,5 D. 30,0 

Bài 4. Đốt cháy hoàn toàn 1 chất hữu cơ X thu được 1,344 lít CO 2 ; 0,168 lít N 2 (đktc) và 1,485 gam H 2 O. 

Khi cho X tác dụng với NaOH thu được một sản phẩm là CH 3 COONA. CTCT thu gọn của X là: 

A. CH 3 COONH 3 CH 2 CH 3 B. CH 3 COOCH(NH 2 )CH 3 

C. CH 2 (NH 2 )-CH 2 COOH D. CH 3 CH 2 CH(NH 2 )COOH 

Bài 5. Hợp chất hữu cơ X có công thức C2H8N2O4. Khi cho 3,1 gam X tác dụng với 50 ml dung dịch 

NaOH 1,5M thu được 1,12 lít (đktc) khí Y làm xanh quỳ tím ẩm. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thu 

được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là 

A. 3,35. B. 4,05. C.4,3. D.4,35 

Bài 6. Hợp chất hữu cơ X có CTPT là C 3 H 10 O 4 N 2 . X phản ứng với NaOH vừa đủ, đun nóng cho sản 

phẩm gồm hai chất khí đều làm xanh quỳ ẩm có tổng thể tích là 2,24 lít (đktc) và một dung dịch chứa mg 

muối của một axit hữu cơ. Giá trị m là 

A. 6,7. B. 13,4. C. 6,9. D. 13,8. 

Bài 7. Cho 0,1 mol chất hữu cơ X có CTPT C 2 H 8 O 3 N 2 tác dụng với 0,3 mol NaOH, đun nóng thu được 

chất khí làm xanh quỳ tím ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y thu được m gam chất rắn khan. Giá trị 

của m là: 

A. 5,7 B. 16,5 C. 15 D.21,8 



Bài 8. Cho hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ có cùng CTPT C 2 H 7 NO 2 tác dụng vừa đù với dung dịch 

NaOH và đun nóng, thu được dung dịch Y và 4,48 lít hỗn hợp Z (đktc) gồm hai khí (đều làm xanh giấy 

quỳ ẩm), tỉ khối hơi của Z đối với H 2 bằng 13,75. Cô cạn dung dịch Y thu được khối lượng muối khan là 






Trang 2 










Bài 9. Cho 9,1 gam chất hữu cơ X có công thức phân tử C 3 H 9 O 2 N phản ứng với 100 ml dung dịch NaOH 

1,5M. Sau khi phản ứng xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 10,2 gam chất rắn khan. Công thức 

cấu tạo thu gọn của X là 

A. C 2 H 5 COONH 4 B. CH 3 COONH 3 CH 3 C. CH 3 CH(NH 2 )COOH D. HCOONH 3 C 2 H 5 

Bài 10. Cho 15,4 gam hỗn hợp X gồm hai chất hữu cơ có cùng CTPT C 2 H 7 NO 2 tác dụng hết với 150 ml 

dung dịch NaOH 2 M và đun nóng, thu được dung dịch Y và hỗn hợp Z gồm hai khí (đều làm xanh giấy 

quỳ ẩm). Tỉ khối hơi của Z đối với He bằng A. Cô cạn dung dịch Y thu được 18,3 g chất rắn khan. Giá trị 

của a là 

A. 6,875 B. 13,75 C. 8,6 D. 8,825 

Bài 11. Muối X có công thức là C 3 H 10 O 3 N 2 , lấy 7,32 gam X phản ứng hết với 150 ml dung dịch KOH 

0,5M. Cô cạn dung dịch sau phản ứng thì được phần hơi và phần chất rắn, trong phần hơi có 1 chất hữu 

cơ bậc 3, trong phần rắn chỉ chứa chất vô cơ. Khối lượng chất rắn là: 

A. 6,90gam B. 6,06 gam C. 11,52 gam D. 9,42 gam 

Bài 12. Cho 12,4 gam chất A có CTPT C 3 H 12 O 3 N 2 đun nóng với 2 lít dung dịch NaOH 0,15M. Sau khi 

phản ứng hoàn toàn thu được chất khí B làm xanh quì ẩm và dung dịch C. Cô cạn C rồi nung đến khối 

lượng không đổi thu được bao nhiêu gam chất rắn? 

A. 14,6 B. 17,4 C. 24,4 D. 16,2 

Bài 13. Đốt cháy hoàn toàn 1 mol chất hữu cơ X thu được sản phẩm gồm 2 mol CO 2 , 11,2 lít N 2 (ở đktc) 

và 63 gam H 2 O Tí khối hơi của X so với He 19,25 

. Biết X dễ phản ứng với dung dịch HCl và NaOH. 

Cho X tác dụng với NaOH thu được khí Y. Đốt cháy Y thu được sản phẩm làm đục nước vôi trong. X có 

công thức cấu tạo là 

A. H 2 NCH 2 COOH B. HCOONH 3 CH 3 C. C 2 H 5 COONH 4 D. CH 3 COONH 4 

Bài 14. Hợp chất X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất, vừa tác dụng được với axit 

vừa tác dụng được với kiềm trong điều kiện thích hợp. Trong phân tử X, thành phần phần trăm khối 

lượng của các nguyên tố C, H, O lần lượt bằng 39,56%; 9,89% và 35,16%; còn lại là Nitơ. Khi cho 4,55 

gam X phản ứng hoàn toàn với một lượng vừa đủ dung dịch NaOH (đun nóng) thu được 4,1 gam muối 

khan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là 

A. HCOONH 3 CH 2 CH 3 B. CH 3 COONH 3 CH 3 C. C 2 H 5 COONH 4 D. HCOONH 2 (CH 3 ) 2 

Bài 15. Hợp chất X có công thức C 2 H 7 NO 2 có phản ứng tráng gương. Cho 11,55 gam X phản ứng với 

dung dịch NaOH loãng tạo ra dung dịch Y và khí Z, khi cho Z tác dụng với dung dịch hỗn hợp gồm 

NaNO 2 và HCl tạo ra khí P. Oxi hóa P bằng CuO ở nhiệt độ cao, sản phẩm tạo thành đem thực hiện phản 

ứng tráng gương. Số gam kết tủa tạo thành là bao nhiêu biết hiệu suất toàn bộ quá trình là 60%? 

A. 14,32 g B. 43,2 g C. 38,88 g D. 64,8 g 

Bài 16. Đốt cháy hoàn toàn 8,9 gam chất X (có chứa 1 nguyên tử nitơ trong phân tử) thu được sản phẩm 

gồm CO 2 ; H 2 O và N 2 . cho 8,9 gam X tác dụng với 100 ml dung dịch NaOH 1,5M (dư). Sau khi phản ứng 

xảy ra hoàn toàn, cô cạn dung dịch thu được 11,4 gam chất rắn khan. Công thức cấu tạo của X là 

A. HCOONH 3 CH = CH 2 B. C 2 H 5 COONH 4 C. CH 2 = CHCOONH 4 D. CH 3 COONH 3 CH 3 


Bài 17. Hỗn hợp X gồm chất Y (C 2 H 10 O 3 N 2 ) và chất Z (C 2 H 7 O 2 N). Cho 14,85 gam X phản ứng vừa đủ 

với dung dịch NaOH và đun nóng, thu được dung dịch M và 5,6 lít (đktc) hỗn hợp T gồm 2 khí (đều làm 

xanh quỳ tím tẩm nước cất). Cô cạn toàn bộ dung dịch M thu được m gam muối khan. Giá trị của m có 

thể là 

A. 11,8. B. 12,5. C. 14,7. D. 10,6. 


Trang 3 













Bài 18. A là một hợp chất hữu cơ có CTPT C 5 H 11 O 2 N. Đun 52,65 gam A với 500 ml dung dịch NaOH 

0,75M thu được một hợp chất có CTPT C 2 H 4 O 2 NNa và chất hữu cơ B. Cho hơi qua CuO/t° thu được chất 

hữu cơ D có khả năng cho phản ứng tráng gương. Tính khối lượng kết tủa Ag tạo thành biết hiệu suất 

phản ứng toàn bộ quá trình là 65%. 



Bài 19. Hỗn hợp X gồm 2 chất hữu cơ có công thức phân tử là CH 6 O 3 N 2 và C 3 H 12 O 3 N 2 . Cho 6,84 gam X 

phản ứng hoàn toàn với lượng dư dung dịch NaOH, thu được V lít hỗn hợp Y (gồm 3 khí) và dung dịch Z. 

Nếu cho dung dịch HCl dư vào dung dịch Z thì có 0,896 lít (đktc) khí thoát ra. Nếu hấp thụ hoàn toàn V 

lít hỗn hợp khí Y vào dung dịch HCl dư thì khối lượng muối thu được là 


Bài 20. Hợp chất hữu cơ X có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất chứa C, H, O, N. Đốt 

cháy hoàn toàn 10,8 gam chất X thu được 4,48 lít CO 2 , 7,2 gam H 2 O và 2,24 lít khí N 2 (khí đo ở đktc). 

Nếu cho 0,1 mol chất X trên phản ứng với dung dịch chứa 0,2 mol NaOH đun nóng thu được chất khí làm 

xanh giấy quỳ ẩm và dung dịch Y. Cô cạn dung dịch Y được m gam chất rắn khan. Giá trị của m là: 

A. 15. B. 21,8. C. 5,7. D. 12,5. 


Bài 21. Cho m gam chất hữu cơ A có công thức phân tử C 4 H 14 O 3 N 2 tác dụng với 400 gam dung dịch 

KOH 5,6% thu được 0,2 mol hỗn hợp khí B gồm 2 khí điều kiện thường đều làm xanh quỳ tím ẩm có tỉ 

khối so với H 2 là 19 và dung dịch C. Cô cạn dung dịch C thu được a gam chất rắn khan. Giá trị của a và 

số công thức cấu tạo phù hợp với A là 

A. 38,8 và 1 B. 40,8 và 4 C. 40,8 và 2 D. 25 và 3 

Bài 22. Hỗn hợp H gồm chất hữu cơ X có công thức C 2 H 6 N 2 O 5 và một tripeptit mạch hở Y được tạo ra từ 

một loại aminoaxit trong số các aminoaxit sau: alanin, glyxin, valin. Đốt cháy hết Y trong oxi đựợc 6,12 

gam H 2 O, 1,68 gam N 2 . Cho 20,28 gam hỗn hợp H tác dụng vừa đủ 140 ml dung dịch NaOH 2M, cô cạn 

dung dịch sau phản ứng được hỗn hợp muối khan Z. Phần trăm khối lượng muối có phân tử khối lớn nhất 

trong Z là: 

A. 45,43% B. 47,78% C. 46,57% D. 27,83% 













Trang 4 



























• X gồm CH 6 O 3 N 2 và C 3 H 12 O 3 N 2 + NaOH dư → Y (3 khí) + dung dịch Z. 

Z + HCl dư → khí thoát ra 

CTCT 2 chất trong X là CH 3 NH 3 NO 3 và (CH 3 NH 3 ) 2 CO 3 . 

• Phương trình phản ứng: 

CH 3 NH 3 NO 3 + NaOH → CH 3 NH 2 ↑ + NaNO 3 + H 20 

NH 4 OCOONH 3 CH 2 CH 3 + 2NaOH → CH 3 CH 2 NH 2 ↑ + NH 3 ↑ + Na 2 CO 3 + 2H 2 O 

HCl + Z: 

Na 2 CO 3 + 2HCl → NaCl + H 2 O + CO 2 ↑ 

0,896 

n 

Na2CO n 

3 CO 

0,04 mol n 

2 C3H12O3N 

0,04 mol 

2 

22, 4 

m 6,84 124.0,04 1,88 gam n 0,02 mol 

CH6O3N2 CH6O3N2 

• Y + HCl dư → muối 

m m m m 

muoái NH4Cl CH3CH2NH3Cl CH3NH3Cl 

53,5.0,04 81,5.0,04 67,5.0,02 6,75 gam 



4,48 7,2 2,24 

n 0,2 mol, n 0,4 mol, n 0,1 mol 

CO2 H2O N2 

22,4 18 22,4 


mOX 

10,8 12.0,2 2.0,4 14.0,2 4,8 gam 

n 

 

0,3mol n : n : n : n 0,2 : 0,8 : 0,3 : 0,2 2 : 8 : 3 : 2 

O X 

C H O Z 

Công thức đơn giản nhất hay công thức phân tử của X là C 2 H 8 O 3 N 2 

• X + NaOH → khí làm xanh quỳ ẩm 


Trang 5 













CTCT của X là CH 3 CH 2 NH 3 NO 3 

CH 3 CH 2 NH 3 NO 3 + NaOH → CH 3 CH 2 NH 2 + NaNO 3 + H 2 O 

• Chất rắn khan thu được gồm NaNO3 và NaOH dư 

 

m 85.0,1 40. 0,2 0,1 12,5 gam 




Dựa vào dự kiện bài cho suy ra CTCT của A là 

m gam A + 0,4 mol KOH → 0,2 mol khí B + dung dịch X 

 

A có dạng R 1 OCOOR 2 với R 1 , R 2 là cation của amoniac và amin. 

2 khí trong B đều làm xanh quỳ tím ẩm, MB 

19.2 38 

2 khí có thể là: 

+ CH 3 NH 2 và CH 3 CH 2 NH 2 , CTCT của A: CH 3 NH 3 OCOONH 3 CH 2 CH 3 

+ CH 3 NH 2 và CH 3 NHCH 3 , CTCT của A: CH 3 NH 3 OCOONH 2 (CH 3 ) 2 

+ NH 3 và (CH 3 ) 3 N, CTCT của A: (CH 3 ) 3 NHOCOONH 4 

Có 3 CTCT phù hợp với A. 

Có 

a m m 138.0,1 56. 0,4 0,2 25gam 

K2CO3 



KOH dö 

• CTCT của X là HOOCCH 2 NH 3 NO 3 

• Đặt CTTQ của Y là C 3n H 6n–1 N 3 O 4 

nH2O 

6n 1 6,12 1,68 

: n 3 

n 3 18 28 

N2 

Các muối trong Z gồm: H 2 NCH 2 COONa, NaNO 3 , CH 3 CH(NH 2 )COONa. 

 

 

 

38n 89.3 18.2 .n 20, 28g n 0,08 mol 

0,04 mol 

X Y X 

 

 

n n 

NaOH 

2nX 3n 

Y 

0, 28 mol Y 

Phần trăm khối lượng muối có phân tử khối lớn nhất trong Z là: 

111.3.0,04 

%mCH3CH NH2 

COONa 

.100% 47,78% 

111.3.0,04 97.0,08 85.0,08 







Trang 6 










Bài 1. Chất nào sau đây vừa tác dụng được với 


H2NCH2COOH, vừa tác dụng với CH3NH 2 

? 

A. NaCl B. HCl C. CH3OH 

D. NaOH 

Bài 2. Cho chất hữu cơ X có công thức phân tử 

C2H8O3N2 

hữu cơ đơn chức Y và các chất vô cơ. Khối lượng phân tử (theo đvC) của Y là 

tác dụng với dung dịch NaOH, thu được chất 

A. 85 B. 68 C. 45 D. 46 

Bài 3. Hiện tượng khi làm thí nghiệm với các chất sau ở dạng dung dịch X, Y, Z, T được ghi lại như sau 

Thuốc thử 

Chất 

X Y Z T 

Quỳ tím Hóa xanh Không đổi màu Không đổi màu Hóa đỏ 

Nước brom Không có kết tủa Kết tủa trắng Không có kết tủa Không có kết tủa 

Chất X, Y, Z, T lần lượt là 

A. Glyxin, Anilin, Axit glutamic, Metylamin 

B. Anilin, Glyxin, Metylamin, Axit glutamic 

C. Axit glutamic, Metylamin, Anilin, Glyxin 

D. Metylamin, Anilin, Glyxin, Axit glutamic 

Bài 4. Cho các chất có CTPT như sau: 

CH O , CH O , C H , CaC , C H NO , CH NO , C H O N, C H N O , CH N O, CH N O . Số 

2 2 2 3 2 2 2 2 5 2 5 3 2 7 3 2 8 2 3 4 2 8 2 3 

các chất là chất hữu cơ là : 

A. 6 B. 5 C. 4 D. 8 

Bài 5. Chất nào sau đây có khối lượng mol phân tử lớn nhất? 

A. Glyxin B. Lysin C. Axit glutamic D. Alanin 

NaOH 

HCldu 

Bài 6. Cho các dãy chuyển hóa. Glyxin X X , vậy X2 

là 

1 2 

A. H2NCH2COOH B. H2NCH2COONa C. ClH3NCH2COONa D. ClH3NCH2COOH 

Bài 7. Các chất X, Y, Z có cùng CTPT C2H5O2N. X tác dụng được cả với HCl và Na 

2O. 

Y tác dụng 

được với H mới sinh tạo ra Y 

1, Y1 

tác dụng với H2SO4 

tạo ra muối Y 

2. Y2 

tác dụng với NaOH tái tạo lại 

Y 

1, Z tác dụng với NaOH tạo ra một muối và khí NH 

3. 

CTCT đúng của X, Y, Z là 

A. X HCOOCH NH ,YCH COONH , ZCH NH COOH 

2 2 3 4 2 2 

B. XCH COONH ,Y HCOOCH NH , Y CH NH COOH 

3 4 2 2 2 2 


C. X CH COONH ,YCH NH COOH , ZHCOOCH NH 

3 4 2 2 2 2 

D. XCH NH COOH ,Y CH CH NO , ZCH COONH 

2 2 3 2 2 3 4 

Bài 8. Cho các loại hợp chất: aminoaxit (X), muối amoni của axit cacboxylic (Y), amin (Z), este của 

aminoaxit (T), dãy gồm các hợp chất đều phản ứng với NaOH và dung dịch HCl là: 





Trang 1 










A. X, Y, Z, T B. X, Y, T C. X, Y, Z D. Y, Z, T 

Bài 9. Chất nào sau đâỵ đồng thời tác dụng được với dung dịch HCl và dung dịch NaOH 

A. C2H3COOC2H5 

B. 

3 4 

C. CH3CH NH2 

COOH D. Cả A, B, C 

Bài 10. Một hợp chất hữu cơ X có CTPT 

CH COONH 

C3H10O3N. 

Cho X phản ứng với NaOH dư, cô cạn dung dịch 

sau phản ứng thu được chất rắn Y (chỉ có các hợp chất vô cơ) và phẩn hơi Z (chỉ có một hợp chất hữu cơ 

no, đơn chức mạch không phân nhánh). Công thức cấu tạo của X là 

A. HCOONH3CH2CH2NO2 

B. HOCH2CH2COONH 

CH CH CH NH NO H NCH OHCH NH 

 

C. D. 

3 2 2 3 3 

Bài 11. Một chất hữu cơ X có công thức 

C H O N. 

3 9 2 

2 2 

COOH 

Cho X phản ứng với dung dịch NaOH đun nhẹ, thu 

được muối Y và khí Z làm xanh giấy quì tím ẩm. Cho Y tác dụng với NaOH rắn, nung nóng có CaO 

làm xúc tác thu được metan. Công thức cấu tạo thu gọn của X là 

A. CH3COOH3NCH3 

B. CH3CH2COONH4 

C. CH3CH2NH3COOH D. CH3NH3CH2COOH 

Bài 12. Cho chất hữu cơ X có công thức phân tử 

C H O N, 

3 12 3 

tác dụng với dung dịch NaOH (dư) sau đó 

cô cạn dung dịch thu được chất hữu cơ đơn chức Y và phần chất rắn chỉ chứa các chất vô cơ. Nếu cho X 

tác dụng với dung dịch HCl dư sau đó cô cạn dung dịch thì được phần chất rắn và giải phóng khí Z. Phân 

tử khối của Y và Z lần lượt là 

A. 31; 46 B. 31; 44 C. 45; 46 D. 45; 44 


(1) Peptit là những hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc aminoaxit liên kết với nhau bằng các liên kết peptit. 

(2) Liên kết của nhóm CO với nhóm NH giữa hai đơn vị -aminoaxit được gọi là liên kết peptit 

(3) Axit glutamic có công thức là 

HOOC CH CH NH CH COOH 

2 2 2 

(4) Muối natri của axit glutamic dùng làm gia vị thức ăn gọi là mì chính hay bột ngọt 

(5) Phân tử đipeptit có 2 liên kết peptit 

2 

(6) Khi cho lòng trắng trứng vào Cu OH / OH thì xuất hiện màu tím đặc trưng 

Các phát biểu đúng là 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 5 

Bài 14. Hợp chất hữu cơ X có cồng thức phân tử 

C H O N 

3 12 3 2 

khi tác dụng với dung dịch NaOH đun nóng 

thu được hai khí làm xanh quỳ tím tẩm nước cất. X có bao nhiêu công thức cấu tạo thỏa mãn điều kiện 

trên? 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 1 

Bài 15. Trong các phát biểu sau: 

(a) Dung dịch alanin làm quỳ tím hóa xanh. 

(b) Dung dịch axit glutamic (Glu) làm quỳ tím hóa đỏ. 


(c) Dung dịch lysin (Lys) làm quỳ tím hóa xanh. 

(d) Từ axit e-aminocaproic có thể tổng hợp được tơ nilon-6. 

(e) Dung dịch anilin làm quỳ tím hóa xanh 

(f) Dung dịch metylamoni clorua làm quỳ tím hóa xanh 





Trang 2 










Số phát biểu đúng là 

A. 2 B. 3 C. 4 D. 1 

Bài 16. Ứng với công thức phân tử 

vừa phản ứng được với dung dịch HCl? 

C2H7O2N 

có bao nhiêu chất vừa phản ứng được với dung dịch NaOH 

A. 2 B. 3 C. 1 D. 4 

Bài 17. Hai hợp chất hữu cơ X và Y có cùng công thức phân tử là 

C H NO , 

3 7 2 

đều là chất rắn ở điều kiện 

thường. Chất X phản ứng với dung dịch NaOH, giải phóng khí. Chất Y có phản ứng trùng ngưng. Các 

chất X, Y lần lượt là: 

A. vinylamoni fomat và amoni acrylat 

B. axit 2-aminopropionic và axit 3- aminopropionic 

C. axit 2-aminopropionic và amoni acrylat 

D. amoni acrylat và axit 2-aminopropionic 

Bài 18. Phát biểu nào sau đây không đúng 

A. Các peptit có từ hai liên kết peptit trở lên đều có phản ứng màu biure 

B. Đốt cháy hoàn toàn một aminoaxit X thu được a mol CO 

2, b mol H2O, c mol N 

2; nếu b a c thì 

X có 1 nhóm COOH 

C. Gly, Ala, Val đều không có khả năng hòa tan Cu OH 2 

D. Các aminoaxit đều là các chất rắn, có nhiệt độ nóng chảy cao, tương đối ít tan trong nước và có vị 

ngọt 

Bài 19. Aminoaxit mà muối của nó được dùng để sản xuất mì chính (bột ngọt) là? 

A. valin B. lysin C. axit glutamic D. alanin 

Bài 20. Dung dịch aminoaxit làm quỳ tím chuyển màu xanh là 

A. Lysin B. Axit glutamic C. Alanin D. Valin 


















Trang 3 
























Trang 4 










CHUYÊN ĐỀ 9: PEPTIT 



- Liên kết của nhóm CO với nhóm NH giữa hai đơn vị aminoaxit được gọi là liên kết peptit. 

- Peptit là những hợp chất chứa từ 2 đến 50 gốc aminoaxit liên kết với nhau bằng các liên kết peptit. 


- Oligopeptit gồm các peptit có từ 2 đến 10 aminoaxit. Ví dụ nếu có hai gốc thì gọi là đipeptit, ba gốc 

thì gọi là tripeptit (các gốc có thể giống hoặc khác nhau). 

- Polipeptit gồm các peptit có từ 11 đến 50 gốc aminoaxit. Polipeptit là cơ sở tạo nên protein. 

III. ĐỒNG PHÂN VÀ DANH PHÁP 

- Sự thay đổi vị trí các gốc aminoaxit tạo nên các peptit khác nhau. Phân tử có n gốc aminoaxit 

khác nhau sẽ có n! đồng phân. 

- Aminoaxit đầu N là aminoaxit mà nhóm amin ở vị trí chưa tạo liên kết peptit còn aminoaxit đầu C là 

aminoaxit mà nhóm –COOH chưa tạo liên kết peptit. 

- Tên peptit = gốc axyl của các aminoaxit bắt đầu từ đầu chứa N, aminoaxit cuối cùng giữ nguyên 

tên gọi. 

Ví dụ: Ala – Gly – Lys thì tên gọi là Alanyl Glyxyl Lysin. 


1. Phản ứng màu Biure 

Peptit và protein tác dụng với Cu(OH) 2 tạo dung dịch có màu tím đặc trưng. Đipeptit không phản ứng 

này. 

2. Phản ứng thủy phân hoàn toàn tạo các aminoaxit 

Khi thủy phân hoàn toàn tùy theo môi trường mà sản phẩm của phản ứng khác nhau: 

- Trong môi trường trung tính: 

n peptit n 1 

H 2 O → aminoaxit. 

 

 

- Trong môi trường axit HCl: 

n peptit n 1 H O n x HCl → muối amoniclorua của aminoaxit. 

 

Trong đó x là số mắt xích Lysin trong n – peptit 

- Trong môi trường bazơ NaOH: 

n peptit n y NaOH 

2 

→ muối natri của aminoaxit y 

2 

1 H O 


Với y là số mắt xích Glutamic trong n – peptit. 

Trường hợp thủy phân không hoàn toàn peptit thì chúng ta thu được hỗn hợp các aminoaxit và các 

oligopeptit. Khi gặp bài toán dạng này chúng ta có thể sử dụng bảo toàn số mắt xích của một loại 

aminoaxit nào đó kết hợp với bảo toàn khối lượng. 

Chú ý: 

Peptit là một trong những đơn vị kiến thức khó trong phần hóa học hữu cơ lớp 12, để học tốt phần này ta 

cần nắm được những kiến thức, phương pháp sau để giải quyết bài toán về peptit. 


Trang 1 













Các công thức cần nhớ 

1. Công thức tính khối lượng mol của peptit 

X .M n.M n 1 .18 

n Xn 

X 

2. Công thức tổng quát của aminoaxit no (X), mạch hở có 1 nhóm NH 2 và 1 nhóm –COOH là: 

C H 

NO 

n 2n1 2 

 

Công thức tổng quát của peptit (Y) được tạo bởi x gốc X là: 

 

 

xC H NO x 1 H O C H N O 

n 2n1 2 2 xn 2nxx2 x x1 

3. Phân tử peptit được tạo bởi n gốc aminoaxit no có n 1 

liên kết peptit 

 

n 

4. Từ n gốc aminoaxit số phân tử peptit chứa n gốc là n 

Từ n gốc aminoaxit số phân tử peptit chứa n gốc khác nhau là n!. 

5. Công thức tổng quát của peptit tạo ra từ a gốc aminoaxit no, mạch hở có 1 nhóm NH 2 và 1 nhóm – 

COOH là: CnH2n2NaOa 

1 






Trang 2 







DẠNG 1: LÝ THUYẾT 





Bài 1. Khi thủy phân các pentapeptit dưới đây: 

1 : 

Ala-Gly-Ala-Glu-Val 

2 

: Glu-Gly-Val-Ala-Glu 

3 : Ala-Gly-Val-Val-Glu 

4 

: Gly-Gly-Val-Ala-Ala 

Pentapeptit nào dưới đây có thể tạo ra đipeptit có khối lượng phân tử bằng 188? 

1 , 3 

2 , 3 

1 , 4 

2 , 4 

A. B. C. D. 

Bài 2. Cho 1 đipeptit phản ứng với NaOH đặc đun nóng. 

H 2 N-CH 2 -CO-NH-CH 2 -COOH + 2NaOH → Y + H 2 O 

Y là hợp chất hữu cơ gì? 

A. Natri aminoaxetat B. Natri axetat C. Metylamin D. Amoniac 

Bài 3. Cho 1ml albumin (lòng trắng trứng) vào một ống nghiệm, thêm vào đó 0,5ml HNO 3 đặc. Hiện 

tượng quan sát được là: 

A. dung dịch chuyển từ không màu thành màu vàng. 

B. dung dịch chuyển từ không màu thành màu da cam. 

C. dung dịch chuyển từ không màu thành màu xanh tím. 

D. dung dịch chuyển từ không màu thành màu đen. 

Bài 4. Thủy phân hoàn toàn 1 mol pentapeptit X mạch hở, thu được 3 mol glyxin, 1 mol alanin và 1 mol 

valin. Mặt khác, thủy phân không hoàn toàn X, thu được hỗn hợp sản phẩm trong đó có Ala-Gly, Gly- 

Ala, Gly-Gly-Val. Cấu tạo của X là 

A. Gly-Ala-Gly-Gly-Val. B. Ala-Gly-Gly-Val-Gly. 

C. Gly-Gly-Val-Gly-Ala. D. Gly-Gly-Ala-Gly-Val. 

Bài 5. Thủy phân hoàn toàn 1 mol peptit mạch hở X chỉ thu được 3 mol Gly và 1 mol Ala. Số liên kết 

peptit trong phân tử X là 

A. 3. B. 4. C. 2. D. 1. 

Bài 6. Đun nóng chất H 2 NCH 2 CONHCH(CH 3 ) CONHCH 2 COOH trong dung dịch NaOH (dư), sau khi 

các phản ứng kết thúc thu được sản phẩm là 

A. H 2 NCH 2 COOH, H 2 NCH(CH 3 )COOH. B. H 2 NCH 2 COOH, H 2 NCH 2 CH 2 COOH. 

C. H 2 NCH 2 COONa, H 2 NCH(CH 3 )COONa D. H 2 NCH 2 COONa, H 2 NCH 2 CH 2 COONa 

Bài 7. Một peptit có công thức cấu tạo thu gọn là: 

CH 3 CH(NH 2 )CONHCH 2 CONH(CH 3 )CHCONH(C 6 H 5 )CHCONHCH 2 COOH 


Khi đun nóng peptit trên trong môi trường kiềm sao cho các liên kết peptit đều bị phá vỡ thì số sản phẩm 

hữu cơ thu được là: 

A. 3 B. 2 C. 4 D. 5 

Bài 8. Phát biểu nào sau đây sai? 





Trang 1 










A. Protein là cơ sở tạo nên sự sống. 

B. Protein đơn giản là những chất có tối đa 10 liên kết peptit. 

C. Protein bị thủy phân nhờ xúc tác axit, bazơ hoặc enzim. 

D. Protein có phản ứng màu biure. 

Bài 9. Peptit X có công thức cấu tạo là H 2 N-CH 2 - CO-NH-CH(CH 3 )-CO-NH-CH(CH 3 )-COOH. Phát biểu 

nào sau đây đúng? 

A. Kí hiệu của X là Ala-Ala-Gly. 

B. X thuộc loại tripeptit và có phản ứng màu biure. 

C. Cho X tác dụng với dung dịch NaOH loãng thu được ba loại muối hữu cơ. 

D. Thủy phân không hoàn toàn X, thu được Ala-Gly. 


a 

b 

c 

d 

e 

f 

 

Trong một phân tử tetrapeptit mạch hở có 4 liên kết peptit. 

Dung dịch lysin làm xanh quỳ tím. 

Anilin tác dụng với nước brom tạo thành kết tủa trắng. 

Peptit Gly-Ala có phản ứng màu biure với Cu(OH) 2 . 

Thủy phân hoàn toàn protein đơn giản thu được các 

-aminoaxit. 

Các hợp chất peptit kém bền trong môi trường bazơ nhưng bền trong môi trường axit. 


A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 

















Trang 2 










DẠNG 2: BÀI TẬP THỦY PHÂN 

Bài 1. Thủy phân 73,8 gam một peptit chỉ thu được 90 gam Glyxin. Peptit ban đầu là: 

A. đipeptit B. tripeptit C. tetrapeptit D. pentapeptit 

Bài 2. Thủy phân hoàn toàn 14,6 gam một đipeptit thiên nhiên X bằng dung dịch NaOH, thu được sản 

phẩm trong đó có 11,1 gam một muối chứa 20,72% Na về khối lượng. Công thức của X là: 

A. H 2 N-CH 2 -CO-NH-CH 2 -COOH. 

B. H 2 N-CH(CH 3 )-CO-NH-CH(CH 3 )-COOH. 

C. H 2 N-CH(CH 3 )-CO-NH-CH 2 -COOH hoặc H 2 N-CH 2 -CO-NH-CH(CH 3 )-COOH. 

D. H 2 N-CH(C 2 H 5 )-CO-NH-CH 2 -COOH hoặc H 2 N-CH 2 -CO-NH-CH(C 2 H 5 )-COOH. 

Bài 3. X là một tripeptit cấu thành từ các aminoaxit thiết yếu A, B và C (đều có cấu tạo mạch thẳng). Kết 

quả phân tích các aminoaxit A, B và C này cho kết quả như sau: 

Chất 

%mC 

H 

%m %mO 

%mN 

M 

A 32,00 6,67 42,66 18,67 75 

B 40,45 7,87 35,95 15,73 89 

C 40,82 6,12 43,53 9,52 147 

Khi thủy phân không hoàn toàn X, người ta thu được hai phân tử đipeptit là A-C và C-B. Vậy cấu tạo của 

X là: 

A. Gly-Glu-Ala B. Gly-Lys-Val C. Lys-Val-Gly D. Glu-Ala-Gly 

Bài 4. X là tetrapeptit, Y tripeptit đều tạo nên từ 1 loại -aminoaxit (Z) có 1 nhóm -COOH và 1 nhóm - 

NH 2 và MX 1,3114 MY 

. Cho 0,12 mol pentapeptit tạo thành từ Z tác dụng với dung dịch NaOH vừa 

đủ sau đó cô cạn thu được bao nhiêu chất rắn khan? 


Bài 5. X và Y là 2 tetrapeptit, khi thủy phân trong môi trường axit đều thu được 2 loại aminoaxit no 

đơn chức mạch hở là A và B. Phần trăm khối lượng oxi trong X là 23,256% và trong Y là 24,24%. A và 

B lần lượt là: 

A. alanin và valin B. Glyxin và alanin 

C. Glyxin và axit -aminobutiric D. alanin và axit -aminobutiric 

Bài 6. Khi thủy phân 500 gam một polipeptit thu được 170 gam alanin. Nếu polipeptit đó có khối lượng 

phân tử là 50000 thì có bao nhiêu mắt xích của alanin? 

A. 175 B. 170 C. 191 D. 210 

Bài 7. X là hexapeptit Ala-Gly-Ala-Val-Gly-Val 

Y là tetrapeptit Gly-Ala-Gly-Glu 

Thủy phân m gam hỗn hợp gồm X và Y trong môi trường axit thu được 4 loại aminoaxit trong đó có 30 

gam Glyxin và 28,48 gam alanin. m có giá trị là: 



Bài 8. Thủy phân hoàn toàn m gam đipeptit Gly-Ala (mạch hở) bằng dung dịch KOH vừa đủ, thu được 

dung dịch X. Cô cạn toàn bộ dung dịch X thu được 2,4 gam muối khan. Giá trị của m là: 

A. 1,46 B. 1,36 C. 1,64 D. 1,22 





Trang 1 










Bài 9. Thủy phân hết 1 lượng pentapeptit trong môi trường axit thu được 32,88 gam Ala-Gly-Ala-Gly; 

10,85 gam Ala-Gly-Ala; 16,24 gam Ala-Gly-Gly; 26,28 gam Ala-Gly; 8,9 gam Alanin còn lại là Gly-Gly 

và Glyxin. Tỉ lệ số mol Gly-Gly:Gly là 5:4. Tổng khối lượng Gly-Gly và Glyxin trong hỗn hợp sản phẩm 

là: 


Bài 10. Đun nóng m gam hỗn hợp gồm a mol tetrapeptit mạch hở X và 2a mol tripeptit mạch hở Y với 

600 ml dung dịch NaOH 1M (vừa đủ). Sau khi các phản ứng kết thúc, cô cạn dung dịch thu được 72,48 

gam muối khan của các aminoaxit đều có một nhóm -COOH và một nhóm -NH 2 trong phân tử. Giá trị 

của m là 

A. 54,30 B. 66,00 C. 44,48 D. 51,72 

Bài 11. Thủy phân m gam pentapeptit A có công thức Gly-Gly-Gly-Gly-Gly thu được hỗn hợp B gồm 3 

gam Gly; 0,792 gam Gly-Gly; 1,701 gam Gly-Gly-Gly; 0,738 gam Gly-Gly- Gly-Gly; và 0,303 gam 

Gly-Gly-Gly-Gly-Gly. Giá trị của m là: 


Bài 12. Thuỷ phân hoàn toàn 0,015 mol một peptit X (mạch hở, được tạo bởi các a-aminoaxit phân tử có 

một nhóm -NH 2 và một nhóm - COOH) bằng dung dịch HCl vừa đủ thu được dung dịch Y. Cô cạn cẩn 

thận dung dịch Y thu được chất rắn khan có khối lượng lớn hơn khối lượng của X là 12,81 gam. Số liên 

kết peptit trong X là 

A. 15. B. 17. C. 16. D. 14. 



















Trang 2 










DẠNG 3: BÀI TẬP ĐỐT CHÁY 

Bài 1. Hỗn hợp X gồm Ala-Ala, Ala-Gly-Ala, Ala-Gly-Ala-Gly và Ala-Gly-Ala-Gly-Gly. Đốt 26,26 

gam hỗn hợp X cần vừa đủ 25,872 lít O 2 (đktc). Cho 0,25 mol hỗn hợp X tác dụng với dung dịch KOH 

vừa đủ thì thu được m gam muối khan. Giá trị của m là: 

A. 25,08 B. 99,15 C. 54,62 D. 114,35 

Bài 2. Một - aminoaxit có công thức phân tử là C 2 H 5 NO 2 , khi đốt cháy 0,1 mol oligopeptit X tạo nên 

từ - aminoaxit đó thì thu được 12,6 gam nước. Vậy X là: 

A. Đipeptit B. Tetrapeptit C. Tripeptit D. Pentapeptit 

Bài 3. X là một tripeptit được tạo thành từ 1 aminoaxit no, mạch hở có 1 nhóm -COOH và 1 nhóm -NH 2 . 

Đốt cháy hoàn toàn 0,3 mol X cần 2,025 mol O 2 thu được sản phẩm gồm CO 2 , H 2 O, N 2 . Vậy công thức 

của aminoaxit tạo nên X là 

A. H 2 NCH 2 COOH B. H 2 NC 3 H 6 COOH C. H 2 N-COOH D. H 2 NC 2 H 4 COOH 

Bài 4. Một tripeptit no, mạch hở X có công thức phân tử C x H y O 6 N 4 . Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu 

được 26,88 lít CO 2 (đktc) và m gam H 2 O. Giá trị của m là: 

A. 19,80 B. 18,90 C. 18,00 D. 21,60 

Bài 5. X là một -aminoaxit no, chứa 1 nhóm -COOH và 1 nhóm -NH 2 . Từ m gam X điều chế được m 1 

gam đipeptit. Từ 2m gam X điều chế được m 2 gam tripeptit. Đốt cháy m 1 gam đipeptit thu được 0,3 mol 

nước. Đốt cháy m 2 gam tripeptit thu được 0,55 mol H 2 O. Giá trị của m là: 


Bài 6. Thủy phân m gam hexapeptit mạch hở X công thức Ala-Gly-Gly-Gly-Gly-Gly-Gly thu được hỗn 

hợp Y gồm Ala; Gly; Ala-Gly; Gly- Gly; Gly-Gly-Gly và Gly-Gly-Gly-Gly. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp 

Y cần vừa đủ 2,415 mol O 2 . Giá trị m gần với giá trị nào nhất dưới đây? 

A. 68 B. 58 C. 78 D. 48 

Bài 7. Đốt cháy hoàn toàn 11,2 gam một đipeptit của alanin rồi cho sản phẩm qua nước vôi trong dư. 

Tính khối lượng bình tăng? 

A. 56 gam B. 48 gam C. 26,04 gam D. 40 gam 

Bài 8. A là hỗn hợp gồm các peptit mạch Ala- Gly; Ala-Ala-Val; Gly-Gly-Gly và Ala-Ala-Ala- Ala-Val. 

Chia một lượng A làm 3 phần bằng nhau: 

+ Phần 1 cho tác dụng với dung dịch HCl dư rồi cô cạn được 16,73 gam muối khan. 

+ Phần 2 cho tác dụng với dung dịch NaOH dư rồi cô cạn được 14,7 gam muối khan. 

+ Phần 3 đem đốt cháy hoàn toàn cần vừa đủ b mol O 2 . Giá trị b là 

A. 0,875 B. 0,435 C. 1,050 D. 0,525 

Bài 9. Cho hai chất hữu cơ X, Y lần lượt là tripeptit và hexapeptit được tạo thành từ cùng một aminoaxit 

no, mạch hở, có một nhóm cacboxyl và một nhóm amino. Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X bằng O 2 vừa đủ 

thu được sản phẩm cháy có tổng khối lượng 40,5 gam. Nếu cho 0,15 mol Y cho tác dụng hoàn toàn với 

NaOH (lấy dư 20% so với lượng cần thiết), sau phản ứng cô cạn dung dịch thì khối lượng chất rắn thu 

được là 



Bài 10. Tripeptit mạch hở X và tetrapeptit mạch hở Y đều được tạo ra từ một aminoaxit no, mạch hở có 1 

nhóm -COOH và 1 nhóm -NH 2 . Đốt cháy hoàn toàn 0,1 mol X thu được sản phẩm gồm H 2 O, CO 2 và N 2 





Trang 1 







trong đó tổng khối lượng CO 2 và H 2 O bằng 56,1 gam. Nếu đốt cháy hoàn toàn 0,2 mol Y thì số mol O 2 

cần phản ứng là? 





















Trang 2 










DẠNG 4: SỰ KẾT HỢP PHẢN ỨNG CHÁY VỚI PHẢN ỨNG THỦY PHÂN 

Chú ý: Dạng bài toán này có nhiều phương pháp khác nhau để giải quyết bài toán. 

Ví dụ: Đun nóng 0,045 mol hỗn hợp A chứa hai peptit X, Y (có số liên kết peptit hơn kém nhau 1 liên 

kết) cần vừa đủ 120 ml KOH 1M, thu được hỗn hợp Z chứa 3 muối của Gly, Ala, Val trong đó muối của 

Gly chiếm 33,832% về khối lượng. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 13,68 gam A cần dùng 14,364 lít khí O 2 

(đktc) thu được hỗn hợp khí và hơi trong đó tổng khối lượng của CO 2 và H 2 O là 31,68 gam. Phần trăm 

khối lượng muối của Ala trong Z gần nhất với: 

A. 45% B. 50% C. 55% D. 60% 

Giải: 

+ Cách 1: Ta có thể giải quyết chúng bằng phương pháp truyền thống đi từ bản chất 

Bước 1: Dựa vào phản ứng với KOH xác định số mol từng peptit trong 0,045 mol hỗn hợp và số dạng 

peptit của X, Y. 

Bước 2: Xác định số mol peptit X, Y trong 13,68 gam hỗn hợp. Sau đó chặn khoảng giá trị phân tử khối 

của peptit Y. 

Bước 3: Tính khối lượng muối tạo thành ở thí nghiệm 1, tính số mol muối Gly Xác định cấu tạo các 

peptit. 

Bước 4: Tính phần trăm khối lượng muối Ala tạo thành. 

0,045 mol A + 0,12 mol KOH → 3 muối của Gly, Ala, Val. 

Đặt số mol X, Y lần lượt là x, y. Đặt số đơn vị aminoaxit tạo X là a, số đơn vị aminoaxit tạo Y là a 1. 

x 

y 0,045 0,12 

 

0,045a y 0,12 a 2,67 a 2 

nNaOH 

xa y( a 1) 0,12 0,045 

x 

0,015 

X là đipeptit, Y là tripeptit 

y 

0,03 

Đốt cháy 13,68 gam A cần 0,64125 mol O 2 → 31,68 gam (CO 2 + H 2 O) 

Áp dụng bảo toàn khối lượng có m 13,68 32.0,64125 31,68 2,52 gam 

N2 

X Y 

N2 

n 0,09mol 2n 3n 0,18mol 

Mà n 

X:n Y 

=x:y=0,015:0,03=1:2 

Suy ra trong 13,68 gam A chứa 

X 

Y 

n 

 

n 

0,0225M 0,045M 13,68 

X 

Y 

0,0225mol 

0,045mol 

MX min 

2MGly MH2O 

2.75 18 132 

 

 

MX max 

2MVal MH2O 

2.117 18 216 

13,68 0,0225.216 13,68 0,0225.132 

MY 

196 MY 

238 

0,045 0,045 

13,68 gam A chứa 

n 

 

n 

X 

Y 

0,0225 mol 

0,045 mol 

0,03 

nX 

0,015 mol 

13,68. 9,12 gam A chứa 

0,045 

nY 

0,03 mol 

Áp dụng bảo toàn khối lượng cho phản ứng với KOH có: 

9,12 56.0,12 m muối 18.0,045 

m muối 15,03 gam 


n muối của Gly 

33,832%.15,03 

0,045 mol n 

113 


A 

Trang 1 













Chứng tỏ X và Y đều chứa 1 đơn vị Gly. 

Có 

M M M 2M 75 89 117 18.2 245 238 

Gly Ala Val H2O 

Y không thể chứa đơn vị Val Y gồm 1 đơn vị Gly và 2 đơn vị Ala. 

X gồm 1 đơn vị Gly và 1 đơn vị Val. 

127.2.0,03 

%m muối của Ala .100% 50,70% gần với giá trị 50 nhất. Chọn đáp án B. 

15,03 

+ Cách 2: Ta dùng phương pháp giải nhanh: Phương pháp quy đổi 

Quy đổi 13,68 gam A thành 

Khi đốt cháy A: 

C H ON 2,25O 2CO 1,5H O 0,5N 

 

 

 

2 3 2 2 2 2 

CH 1,5O 

CO H O 

2 2 2 2 

O 2 

 

C2H3ON : a mol 

 

CH 2 

: b mol 57a 14b 18c 13,68 1 

 

H2O : c mol 

 

n 2, 25a 

1,5b 0,64125 2 

mA mO m 

2 CO 

m 

2 H2O 

13,68 0,61425.32 31,68 

BTKL: n 

N 

a 0,18 

14 14 

Từ 

1 ; 2 và a 0,18 b 0,1575; c 0,0675 

Nếu cho 13,68 gam A tác dụng với KOH vừa đủ n 0,18 (mol) 

Khối lượng hỗn hợp muối thu được là Z: 

m 13,68 0,18.56 0,0675.18 22,545 (gam) 

Z 

Do vậy trong Z muối của Gly chiếm 33,832% về khối lượng (theo định luật thành phần không đổi) 

33,832.22,545 

nGlyK 0,0675 mol 

113.100 

Đặt 

 

 

 

 

 

 

 

KOH 

 

 

n x mol 

Ala K 

 

BT N x y 0,0675 0,18 

 

 

 

n y mol BT C 3x 5y 2.0,0675 0,18.2 0,1575 

Val K 

 

 

x 0,09 mol ; y 0,0225 mol 

127.0,09 

%m 

AlK 

.100 50,7% 

22,545 

Nhận xét: Như vậy mỗi bài tập có nhiều phương pháp để có thể giải, tuy nhiên hiện nay để giải nhanh bài 

toán peptit thường sử dụng những phương pháp sau: 

Qui đổi peptit thành aminoaxit và nước: 

Peptit bất kỳ đều tạo thành từ quá trình trùng ngưng nhiều aminoaxit ban đầu 

5C H NO 4H O C H N O 

Pentapeptit: 

n 2n1 2 2 5n 10n3 5 6 

Nếu để cho pentapetit ta qui đổi thành aminoaxit trừ đi lượng nước thích hợp mol nước là số âm. 

qd CnH2n1NO 2 

: a.mol 

peptit 

H2O : b 0 

Sử dụng phương pháp bảo toàn nguyên tố C, H, O, N 


Qui đổi peptit thành đipeptit: peptit 

qd 

 

 

C H 

n 2n 2 3 

H O 

2 

N O 

 





Trang 2 










Qui đổi thành đi peptit có giúp giải nhanh câu toán peptit vì đặc điểm của đipeptit là mol CO 2 và mol 

nước bằng nhau. Nếu đề cho mol nito ta suy ra được ngay mol đipeptit dựa vào phương pháp bảo toàn 

nguyên tố nito. 

 

qd C H ON x mol 

n 2n1 

 

Quy đổi X thành gốc aminoaxit và H 2 O. peptit 

 

 

H2O y mol 

Dùng đồng đẳng hóa: Nếu các peptit chỉ được cấu tạo từ các đơn vị Gly, Ala, Val (trong đó Ala; Val 

là đồng đẳng của Gly chúng hơn kém nhau các nhóm CH 2 ). Khi đó mọi peptit hoặc hỗn hợp các peptit 

C2H3ON 

 

đều có thể coi là hỗn hợp gồm CH2 

 

H2O 

Chú ý: 

 

n n ;n n 

C2H3ON a.a H2O peptit 

Đặt công thức chung cho cả hỗn hợp peptit (tạo bởi các -a.a no mạch hở 1 nhóm NH 2 và 1 nhóm 

C H N O 

COOH): 

kn 2kn2k k k1 

Trùng ngưng hóa các hỗn hợp các peptit 

Bài 1. Peptit X và peptit Y có tổng liên kết peptit bằng 8. Thủy phân hoàn toàn X cũng như Y đều thu 

được Gly và Val. Đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp E chứa X và Y có tỉ lệ mol tương ứng 1:3 cần dùng 

22,176 lít O 2 (đktc). Sản phẩm cháy gồm CO 2 , H 2 O và N 2 . Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy qua bình đựng 

dung dịch Ca(OH) 2 dư thấy khối lượng bình tăng 46,48 gam, khí thoát ra khỏi bình có thể tích 2,464 lít 

(đktc). Thủy phân hoàn toàn hỗn hợp E thu được a mol Gly và b mol Val. Tỉ lệ a : b là 

A. 1:1 B. 1:2 C. 2:1 D. 2:3 

Bài 2. Cho m gam hỗn hợp M gồm đipeptit X, tripeptit Y, tetrapeptit Z và pentapeptit T (đều mạch hở) 

tác dụng với dung dịch NaOH vừa đủ, thu được hỗn hợp Q gồm muối của Gly, Ala và Val. Đốt cháy hoàn 

toàn Q bằng một lượng oxi vừa đủ, thu lấy toàn bộ khí và hơi đem hấp thụ vào bình đựng nước vôi trong 

dư, thấy khối lượng bình tăng 13,23 gam và có 0,84 lít khí (đktc) thoát ra. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 

m gam M, thu được 4,095 gam H 2 O. Giá trị của m gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 6,0 B. 6,5 C. 7,0 D. 7,5 

Bài 3. Đun nóng 0,16 mol hỗn hợp E gồm hai peptit X và Y C H O N cần dùng 600 

 

x y z 6 

 

 

 

C H O N 

 

n m 6 t 

ml dung dịch NaOH 1,5M chỉ thu được dung dịch chứa a mol muối của glyxin và b mol muối của alanin. 

Mặt khác đốt cháy 30,73 gam E trong O 2 vừa đủ thu được hỗn hợp CO 2 , H 2 O và N 2 , trong đó tổng khối 

lượng của CO 2 và nước là 69,31 gam. Giá trị a : b gần nhất với 

A. 0,730 B. 0,810 C. 0,756 D. 0,962 

Bài 4. Thủy phân hoàn toàn m gam hỗn hợp X gồm 3 peptit (trong cấu tạo chỉ chứa glyxin, alanin và 

valin) trong dung dịch chứa 47,54 gam KOH. Cô cạn dung dịch thì thu được 1,8m gam chất rắn khan. 

Mặt khác đốt cháy hoàn toàn 0,5m gam X thì cần dùng 30,324 lít O 2 (đktc), hấp thụ sản phẩm cháy vào 

bình chứa 650 ml dung dịch Ba(OH) 2 1M, thấy khối lượng bình tăng 65,615 gam, đồng thời khối lượng 


dung dịch tăng m 1 gam và có một khí trơ thoát ra. Giá trị 

 

m m 1 

 

gần nhất với giá trị nào sau đây? 

A. 76. B. 120. C. 78. D. 80. 

Bài 5. Oligopeptit mạch hở X được tạo nên từ các 

-aminoaxit đều có công thức dạng 

H NC H COOH . Đốt cháy hoàn toàn 0,05 mol X cần dùng vừa đủ 1,875 mol O 2 , chỉ thu được N 2 ; 1,5 

2 x y 

mol CO 2 và 1,3 mol H 2 O. Mặt khác, thủy phân hoàn toàn 0,025 mol X bằng 400 ml dung dịch NaOH 





Trang 3 










1M và đun nóng, thu được dung dịch Y. Cô cạn cẩn thận toàn bộ dung dịch Y thu được m gam chất rắn 

khan. Số liên kết peptit trong X và giá trị của m lần lượt là 

A. 9 và 51,95 B. 9 và 33,75 C. 10 và 33,75 D. 10 và 27,75 

Bài 6. Đun nóng 4,63 gam hỗn hợp X gồm ba peptit mạch hở với dung dịch KOH (vừa đủ). Khi các phản 

ứng kết thúc, cô cạn dung dịch thu được 8,19 gam muối khan của các aminoaxit đều có dạng 

H NC H COOH . Đốt cháy hoàn toàn 4,63 gam X cần 4,2 lít O 2 (đktc), hấp thụ hết sản phẩm cháy (CO 2 , 

2 m n 

H 2 O, N 2 ) vào dung dịch Ba(OH) 2 dư. Sau phản ứng thu được m gam kết tủa và khối lượng phần dung 

dịch giảm bớt 21,87 gam. Giá trị của m là 

A. 32,5 B. 27,5 C. 31,52 D. 30,0 

Bài 7. X là một peptit có 16 mắt xích (được tạo từ các -aminoaxit no, hở, có 1 nhóm -NH 2 và 1 nhóm - 

COOH). Để đốt cháy m gam X cần dùng 45,696 lít O 2 . Nếu lấy m gam X cho tác dụng với lượng vừa đủ 

dung dịch NaOH rồi cô cạn cẩn thận thì thu được hỗn hợp chất rắn Y. Đốt cháy hoàn toàn Y trong bình 

chứa 12,5 mol không khí, toàn bộ khí sau phản ứng cháy được ngưng tụ hơi nước thì còn lại 271,936 lít 

hỗn hợp khí Z. Biết các phản ứng xảy ra hoàn toàn, các khí đo ở đktc, trong không khí có 20% thể tích O 2 

còn lại là N 2 . Giá trị gần nhất của m là? 


Bài 8. X, Y, Z 

 

M M M 

X Y Z 

 

 

 

là ba peptit mạch hở, được tạo từ các aminoaxit thuộc dãy đồng đẳng 

của Gly; trong đó 3 M M 7M . Hỗn hợp H chứa X, Y, Z với tỉ lệ mol tương ứng là 6 : 2 :1. Đốt 

X Z Y 

cháy hết 56,56 gam H trong oxi vừa đủ, thu được 

n : n 48: 47 . Mặt khác, đun nóng hoàn toàn 

CO2 H2O 

56,56 gam H trong 400 ml dung dịch KOH 2M (vừa đủ), thu được 3 muối. Thủy phân hoàn toàn Z trong 

dung dịch NaOH, kết thúc phản ứng thu được a gam muối A và b gam muối B 

 

M 

A 

M 

A. 0,843 B. 0,874 C. 0,698 D. 0,799 

B 

 

. Tỉ lệ a : b là 

Bài 9. X, Y, Z là 3 peptit mạch hở. Thuỷ phân 1 mol X thu được a mol alanin và a mol valin. Thuỷ phân 1 

mol Y thu được b mol alanin và a mol valin. Thuỷ phân 1 mol Z thu được a mol alanin và b mol valin. 

Đốt m gam hỗn hợp E gồm X, Y, Z có tỉ lệ số mol X : Y : Z 1: 2 : 3 cần 17,52576 lít O 2 (đktc) thu được 

tổng khối lượng CO 2 và H 2 O là 35,9232 gam. Đốt 0,02 mol Y rồi hấp thụ khí CO 2 vào dung dịch chứa 

0,la mol Na 2 CO 3 và 0,lb mol NaOH thu được dung dịch chứa m 1 gam chất tan. Tổng 

trị 

A. 92,0 B. 92,5 C. 93,0 D. 93,5 

 

 

m m 1 

gần với giá 

Bài 10. X, Y, Z M M M là ba peptit mạch hở, được tạo từ các -aminoaxit như glyxin, alanin, 

X Y Z 

valin; Y không có đồng phân. Hỗn hợp H chứa X, Y, Z (số mol X chiếm 75% số mol H). Đốt cháy hết 

81,02 gam H trong oxi dư, thu được 0,51 mol N 2 . Đun nóng cũng lượng H trên trong dung dịch chứa 

KOH 1,4M và NaOH 2,1M, kết thúc phản ứng thu được 129,036 gam rắn T có chứa 3 muối và số mol 

muối của alanin bằng 0,22 mol. Đốt cháy hoàn toàn lượng rắn T trên thì thu được 70,686 gam muối 

cacbonat trung hòa. Biết tổng số nguyên tử oxi trong H bằng 14. % khối lượng Z trong hỗn hợp H gần 

nhất với giá trị 


A. 19% B. 21% C. 12% D. 9% 

Bài 11. Thủy phân hoàn toàn m gam hexapetit X mạch hở thu được 

 

m 4,68 

 

gam hỗn hợp Y gồm 

alanin và valin. Oxi hóa hoàn toàn hỗn hợp Y cần dùng vừa đủ a mol khí O 2 , thu được hỗn hợp Z gồm 

CO 2 , hơi H 2 O và N 2 . Dẫn hỗn hợp Z qua bình H 2 SO 4 đặc dư, thấy khối lượng khí thoát ra khỏi bình 


Trang 4 













giảm 18b gam so với hỗn hợp Z, tỉ lệ 

lít O 2 (đktc). Giá trị của V là 

a : b 51: 46 . Để oxi hóa hoàn toàn 27,612 gam X cần tối thiểu V 


Bài 12. X là peptit có dạng C H O N ; Y là peptit có dạng CnHmO6Nt 

(X, Y đều được tạo bởi các 

x y z 6 

aminoaxit no chứa 1 nhóm -NH 2 và 1 nhóm - COOH). Đun nóng 32,76 gam hỗn hợp E chứa X, Y cần 

dùng 480 ml dung dịch NaOH 1M. Mặt khác, đốt cháy 32,76 gam E thu được sản phẩm cháy gồm CO 2 , 

H 2 O và N 2 . Dẫn toàn bộ sản phẩm cháy vào nước vôi trong lấy dư thu được 123,0 gam kết tủa; đồng thời 

khối lượng dung dịch thay đổi a gam. Giá trị của a là: 

A. Tăng 49,44. B. Giảm 94,56. C. Tăng 94,56. D. Giảm 49,44. 

Bài 13. Hỗn hợp A gồm 3 peptit (cấu tạo từ Gly, Ala, Val; tỉ lệ số C/N như nhau) và x mol Gly 2 Ala 4 , 2x 

mol Gly 4 AlaVal. Phần trăm khối lượng oxi trong A là A. Cho m gam hỗn hợp A tác dụng với NaOH vừa 

đủ thu được hỗn hợp muối B (muối Gly chiếm l,616948a% về khối lượng) và 0,9 mol H 2 O. Đốt cháy 

hoàn toàn m gam A thu được 3,9 mol N 2 . Đốt cháy hoàn toàn B thu được 21 mol H 2 O. Biết peptit có số 

mắt xích Ala lớn nhất trong A chiếm l,478448a% về khối lượng. Phần trăm khối lượng của peptit có số 

mắt xích Gly lớn nhất trong A là bao nhiêu? 

A. 44,59% B. 33,56% C. 38,37% D. 51,23% 

 

 

Bài 14. Hỗn hợp E chứa peptit X và chất hữu cơ Y C H O N . Để phản ứng hết 40,28 

C H O N 

x y 5 4 

8 16 4 2 

gam E cần dùng 500 ml dung dịch NaOH 1M đun nóng, chưng cất dung dịch sau phản ứng thu được m 

gam một ancol Z duy nhất và hỗn hợp chứa 2 muối của 2 -aminoaxit; trong đó có a gam muối A và b 

 

 

gam muối B M M . Dẫn toàn bộ m gam Z qua bình đựng Na dư, thấy thoát ra 2,016 lít khí H 2 

A 

B 

(đktc); đồng thời khối lượng bình tăng 6,66 gam. Tỉ lệ a : b gần nhất là. 

A. 0,8 B. 0,6 C. 0,9 D. 0,7 

Bài 15. Hỗn hợp gồm ba peptit đều mạch hở có tỉ lệ mol tương ứng là 1 : 1 : 3. Thủy phân hoàn toàn m 

gam X, thu được hỗn hợp sản phẩm gồm 14,24 gam alanin, và 8,19 gam valin. Biết tổng số liên kết 

peptit trong phân tử của ba peptit nhỏ hơn 13. Giá trị của m là 

A. 18,83 B. 18,29 C. 19,19 D. 18,47 

Bài 16. Hỗn hợp E gồm 3 peptit X, Y, Z có tỉ lệ mol tương ứng là 2:3:4. Tổng số liên kết peptit trong X, 

Y, Z nhỏ hơn 8. Thủy phân hoàn toàn m gam E thu được 45 gam Gly, 71,2 gam Ala và 117 gam Val. Giá 


A. 202,6. B. 227,8. C. 206,2. D. 211,6. 

Bài 17. X, Y là hai este mạch hở có công thức 

C H 

O 

n 2n 2 2 

; Z, T là hai peptit mạch hở đều được tạo bởi từ 

glyxin và alanin (Z và T hơn kém nhau một liên kết peptit). Đun nóng 27,89 gam hỗn hợp E chứa X, Y, 

Z, T cần dùng dung dịch chứa 0,37 mol NaOH, thu được 3 muối và hỗn hợp chứa 2 ancol có tỉ khối so 

với He 8,4375. Nếu đốt cháy hoàn toàn 27,89 gam E rồi lấy sản phẩm cháy gồm CO 2 , H 2 O, N 2 dẫn qua 

bình đựng dung dịch Ca(OH) 2 dư thu 115,0 gam kết tủa; khí thoát ra có thể tích 2,352 lít (đktc). Phần 

 

trăm khối lượng T M M có hỗn hợp E? 

Z 

T 

 


A. 12,37% B. 12,68% C. 13,12% D. 10,68% 

Bài 18. Hỗn hợp E gồm ba peptit mạch hở: đipeptit X, tripeptit Y, tetrapeptit Z có tỉ lệ mol tương ứng là 

2:1:1. Cho một lượng E phản ứng hoàn toàn với dung dịch NaOH dư, thu được 0,25 mol muối của glyxin, 





Trang 5 










0,2 mol muối của alanin và 0,1 mol muối của valin. Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn m gam E, thu được 

tổng khối lượng CO 2 và H 2 O là 39,14. Giá trị của m là 

A. 16,78. B. 25,08. C. 20,17. D. 22,64. 

Bài 19. Hỗn hợp X gồm tripeptit Y, tetrapeptit Z và pentapeptit T (đều mạch hở) chỉ được tạo ra từ Gly, 

Ala và Val. Đốt cháy hoàn toàn m gam X, rồi cho toàn bộ sản phẩm cháy (chỉ gồm CO 2 , H 2 O và N 2 ) vào 

bình đựng 140 ml dung dịch Ba(OH) 2 1M, sau khi các phản ứng xảy ra hoàn toàn thấy có 840 ml (đktc) 

một khí duy nhất thoát ra và thu được dung dịch có khối lượng tăng 11,865 gam so với khối lượng dung 

dịch Ba(OH) 2 ban đầu. Giá trị của m gần với giá trị nào nhất sau đây? 

A. 7,26 B. 6,26 C. 8,25 D. 7,25 

Bài 20. X, Y, Z là ba peptit mạch hở, được tạo từ các -aminoaxit thuộc dãy đồng đẳng của glyxin. Khi 

đốt cháy X, Y với số mol bằng nhau thì đều thu được lượng CO 2 là như nhau. Đun nóng 31,12 gam hỗn 

hợp H gồm X, Y, Z với tỉ lệ mol tương ứng là 4 : 4 : 1 trong dung dịch NaOH, thu được dung dịch T chỉ 

 

chứa 0,29 mol muối A và 0,09 mol muối B M M . Biết tổng số liên kết peptit trong ba phân tử X, 

Y, Z bằng 11. Phân tử khối của peptit Z là 

A. 472 B. 402 C. 486 D. 444 

A 

Bài 21. Thủy phân m gam hỗn hợp X gồm 1 tetrapeptit A và 1 pentapeptit B (A và B đều hở chứa đồng 

thời Glyxin và Alanin trong phân tử) bằng 1 lượng dung dịch NaOH vừa đủ. Cô cạn dung dịch sản 

phẩm cho 

 

m 15,8 

 

B 

 

gam hỗn hợp muối. Đốt cháy toàn bộ lượng muối sinh ra bằng 1 lượng oxi vừa 

đủ, thu được Na 2 CO 3 và hỗn hợp hơi Y gồm CO 2 , H 2 O và N 2 . Dẫn Y đi qua bình đựng dung dịch 

NaOH đặc dư, thấy khối lượng bình tăng thêm 56,04 gam so với ban đầu và có 4,928 lít khí duy nhất 

(đktc) thoát ra khỏi bình. Xem như N 2 không bị nước hấp thụ, các phản ứng xảy ra hoàn toàn. Thành 

phần phần trăm khối lượng của B trong hỗn hợp X là: 

A. 35,37% B. 58,92% C. 46,94% D. 50,92% 

Bài 22. Hỗn hợp X gồm đipeptit C 5 H l0 N 2 O 3 , este đa chức C 4 H 6 O 4 , este C 5 H 11 O 2 N. Cho X tác dụng vừa 

đủ với 800 ml dung dịch NaOH 0,1M, cô cạn dung dịch sau phản ứng thu được m gam muối khan và hỗn 

hợp khí Z gồm các chất hữu cơ. Cho Z thu được tác dụng với Na dư thấy thoát ra 0,448 lít khí H 2 (đktc). 

Nếu đốt cháy hoàn toàn Z thu được 1,76 gam CO 2 . Còn oxi hóa Z bằng CuO dư đun nóng, sản phẩm thu 

được cho vào dung dịch AgNO 3 /NH 3 dư thì thấy tạo thành 10,8 gam Ag. Giá trị của m là: 

A. 6,99 B. 7,67 C. 7,17 D. 7,45 

Bài 23. Hỗn hợp X gồm 3 peptit mạch hở, trong đó có hai peptit cùng số nguyên tử cacbon, tổng số oxi 

trong 3 peptit là 11.Đun nóng 0,2 mol X với dung dịch NaOH vừa đủ thu được hỗn hợp Y gồm 3 muối 

của Gly; Ala; Val. Đốt cháy hỗn hợp Y cần dùng 1,095 mol O 2 thu được Na 2 CO 3 và 1,92 mol hỗn hợp 

CO 2 ; H 2 O; N 2 .Phần trăm khối lượng peptit có khối lượng phân tử nhỏ nhất trong X là: 

A. 60,8% B. 69,5% C. 56,5% D. 65,2% 

Bài 24. Hỗn hợp E gồm 3 chất: X (là este của amino axit); Y và Z là hai peptit mạch hở, hơn kém nhau 

một nguyên tử nitơ (đều chứa ít nhất hai loại gốc amino axit, 

M 

Y 

M 

Z 

). Cho 36 gam E tác dụng vừa đủ 


với 0,44 mol NaOH, thu được 7,36 gam ancol no, đơn chức, mạch hở và 45,34 gam ba muối của glyxin, 

alanin, valin (trong đó có 0,1 mol muối của alanin). Mặt khác, đốt cháy hoàn toàn 36 gam E trong O 2 dư, 

thu được CO 2 , N 2 và 1,38 mol H 2 O. Phần trăm khối lượng của Y trong E là 

A. 18,39% B. 20,72% C. 27,58% D. 43,33% 





Trang 6 










Bài 25. X và Y ( M 

X 

M 

Y 

) là hai peptit mạch hở, đều tạo bởi glyxin và alanin (X và Y hơn kém nhau 

một liên kết peptit), Z là (CH 3 COO) 3 C 3 H 5 . Đun nóng toàn bộ 31,88 g hỗn hợp T gồm X, Y, Z trong 1 

lít dung dịch NaOH 0,44M vừa đủ, thu được dung dịch B chứa 41,04 gam hỗn hợp muối. Biết trong T 

nguyên tố oxi chiếm 37,139% về khối lượng. Phần trăm khối lượng của Y có trong T gần nhất là 

A. 27% B. 36% C. 16% D. 18% 
































Trang 7 







CHUYÊN ĐỀ 10 : POLIME 






II. 

- Là hợp chất hữu cơ có khối lượng phân tử do nhiều đơn vị nhỏ ( mắt xích) liên kết với nhau. 

- Công thức tổng quát: (A n ) trong đó: 

+ n: là hệ số trùng hợp, hệ số polime hóa, độ polime hóa, n càng lớn thì phân tử khối của polime càng 

cao. 

+ A là mắt xích 

- Trong phản ứng 

H 2 N – [CH 2 ] 5 – COOH: gọi là monome ( phân tử nhỏ) 

[ NH ( CH ) CO] 

: gọi là một mắt xích 

2 5 

- Tên polime: Poli ghép tên monome tương ứng. 

Nếu tên monome có hai cụm từ trở lên thì nằm trong (). 

PHÂN LOẠI 

1.Theo nguồn gốc 

- Polime thiên nhiên (có sẵn trong thiên nhiên: tơ tằm, tinh bột, protein, cao su thiên nhiên,xenlulozơ,…): 

- Polime nhân tạo hay bán tổng hợp (nguyên liệu tổng hợp có sẵn trong tự nhiên: tơ visco, tơ axetat, tơ 

đồng – amoniac, xenlulozơ trinitrat điều chế từ xenlulozơ). 

- Polime tổng hợp (nguyên liệu không có sẵn phải tổng hợp nên). 

2.Theo cấu trúc 

- Mạch thẳng (hầu hết polime) 

- Mạch nhánh (rezol, amilopectin, glicogen,…). 

- Mạng không gian (rezit hay bakelit, cao su lưu hóa). 

Chú ý phân biệt mạch polime chứ không phải mạch cacbon. 

3.Theo phương pháp điều chế 

Polime trùng hợp 

- Trùng hợp là phản ứng cộng hợp liên tiếp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hoặc tương tự nhau để tạo 

thành polime. 

- Monome tham gia phản ứng trùng hợp phải có chứa liên kết bội hoặc vòng không bền (caprolactam). 


Polime trùng ngưng 

- Trùng ngưng là phản ứng cộng hợp liên tiếp nhiều phân tử nhỏ giống nhau hoặc tương tự nhau để tạo 

thành polime đồng thời có giải phóng các phân tử chất vô cơ đơn giản như H 2 O. 

- Điều kiện để monome tham gia phản ứng trùng ngưng: trong phân tử phải có 2 nhóm chức trở lên có 





Trang 1 










III. 

IV. 

khả năng tham gia phản ứng: - OH, - COOH, - NH 2 (trừ HCHO và phenol) 

TÍNH CHẤT VẬT LÍ 

- Hầu hết polime là chất rắn, không tan trong nước, không bay hơi. Có nhiệt nóng chảy không xác định. 

- Nhiều polime có tính dẻo, tính đàn hồi. 

- Nhiều polime cách nhiệt, cách điện, bán dẫn, dai bền,…. 

- Nhiều polime trong suốt, không giòn: thủy tinh hữu cơ. 

TÍNH CHẤT HÓA HỌC 

Tham gia các phản ứng cắt mạch (n giảm), khâu mạch (n tăng) hoặc giữ nguyên mạch. 

1.Phản ứng cắt mạch 

- Các polime có nhóm chức trong mạch dễ bị thủy phân, như: 

+ Tinh bột, xelulozơ thủy phân thành glucozơ 

+ Polipeptit, poliamit thủy phân thành các aminoaxit 

- Polime trùng hợp bị nhiệt phân thành polime ngắn hơn hoặc monome ban đầu. 

 

 

CH 2 

CH nCH 

n 

2 

CH 

| | 

C6 H5 C 

6 

H5 

( ) 

poli stiren 

stiren vinyl benzen 

2.Phản ứng cộng ở Polime không no 

Cl 

| 

( CH 2 

CH C CH 

2) n 

nHCl ( CH 2 

CH 

2 

C CH 

2) 

| | 

CH3 CH3 

poliisopren 

poliisopren hidrocl hãa 

3.Phản ứng tăng mạch cacbon 

V. CHẤT DẺO 

- Là những vật liệu Polime có tính dẻo. 

Tính dẻo: là tính bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp lực bên ngoài và vẫn giữ nguyên được sự 

biến dạng đó khi thôi tác dụng. 

Tính đàn hồi: là tính bị biến dạng khi chịu tác dụng của nhiệt, áp lực bên ngoài và lấy lại hình dạng ban 


đầu khi thôi tác dụng. 

- Thành phần của chất dẻo gồm polime và chất độn. Trộn 2 thành phần trên lại với nhau được một vật 

liệu polime mới có tính chất của polime và chất độn. Vật liệu polime mới đó gọi là vật liệu compozit. 

- Vật liệu compozit: Là vật liệu hỗn hợp gồm ít nhất hai thành phần tán vào nhau mà không tan vào nhau. 

Một số polime dùng làm chất dẻo 

n 





Trang 2 










1.Polietilen (PE) 

 

t , p 

2 2 xt 

2 2 

nCH CH ( CH CH ) 

n 

Polietylen được dùng bọc dây điện, bọc hàng, làm màng mỏng che mưa, chai lọ, chế tạo thiết bị trong 

ngành sản xuất hóa học. 

2.Poli (vinyl clorua) (PVC) 

 

t , xt, 

p 

nCH 

2 

CH ( CH 2 

CH ) 

| | 

Cl 

Cl 

3.Poli ( metyl metacrylat) 

CH3 

| 

 

xt,t 

nCH 

2 

C COOCH3 ( CH 2 

C) 

n 

| | 

CH 

COOCH 

3 3 

n 

Nhựa PMM (thủy tinh hữu cơ – plexiglas) là một nhựa nhiệt dẻo trong suốt thường được sử dụng ở 

dạng tấm, miếng như một vật liệu nhẹ hoặc khó bể vỡ để thay thế cho kính và thủy tinh. 

4.Poli ( phenol – fomanđehit) ( PPF) 

PPF có 3 dạng: nhựa novolac, nhựa rezol, nhựa rezit. 

- Nhựa novolac: Đem đun nóng hỗn hợp fomanđehit và phenol 

lấy dư, xúc tác axit được nhựa novolac (mạch không phân 

nhánh) 

- Nhựa rezol: Đun nóng hỗn hợp phenol và fomanđehit theo tỉ 

lệ mol 1: 1,2 có xúc tác là kiềm ta được nhựa rezol (mạch 

không phân nhánh) 

- Nhựa rezit: Khi đung nóng nhựa rezol ở nhiệt độ 150ºC thu 

được nhựa có cấu trúc mạng lưới không gian gọi là nhựa rezit 

hay còn gọi là bakelit. 

5.Nhựa PS 

xt,t , p 

nCH CH 

2 

( CH CH 

2 

) 

| | 

C H 

C H 

6.Nhựa PVA 

6 5 6 5 

 

CH 

CH 

xt,t , p 

2 

 

nCH 

2 

CH OCOCH3 

| 

 

OCOCH 

 

3 n 

Thủy phân PVA trong môi trường kiềm: 

CH CH 

2 

CH t 

2 

CH 

| nNaOH | nCH3COONa 

OCOCH OH 

3 n 

n 

7.Poli (tetrafloetilen) (teflon) 

( CF2 CF2 

) n 

n 


Teflon được sử dụng rộng rãi vào nhiều ngành công nghiệp: công nghiệp đông lạnh, công nghiệp hóa học, 

công nghiệp điện, công nghiệp thực phẩm, công nghiệp y dược . Cụ thể, teflon được dùng để: 

- Chế tạo thiết bị nhiệt độ thấp để chứa đựng không khí lỏng 


Trang 3 













- Chế tạo các bình phản ứng chịu ăn mòn, vỏ bình acquy, làm tấm lọc 

- Chế tạo các lớp vỏ cách điện rất mỏng 

- Chế tạo xương nhân tạo, làm vật liệu tạo sụn cho ngoại khoa 

- Chế tạo rađa, vật liệu thông tin cao tần, thiết bị sóng ngắn 

- Tráng phủ lên chảo, nồi để chống dính. 

VI. TƠ 

1.Khái niệm: 

- Là những vật liệu polime hình sợi dài và mảnh với độ bền nhất định. 

- Trong tơ có polime, polime này có đặc tính 

+ không phân nhánh, xếp song song nhau 

+ rắn, bền nhiệt, bền với dung dịch môi thường. 

+ mềm, dai, không độc và có khả năng nhuộm màu tốt. 

2.Phân loại 

- Tơ thiên nhiên: Có sẵn trong tự nhiên: bông, len, tơ tằm,… 

- Tơ hóa học: Chế tạo bằng con đường hóa học. 

- Tơ tổng hợp: Chế tạo từ polime tổng hợp, như tơ poliamit ( tơ nilon -6, 6; tơ capron,…) tơ vinylic 

(tơ olon, tơ vinilon,…) 

- Tơ nhân tạo (tơ bán tổng hợp): Xuất phát từ polime thiên nhiên nhưng được chế biến thêm bằng con 

đường hóa học, như tơ visco, tơ xenlulozơ axelat,… 

3.Một số loại tơ tổng hợp thường gặp 

1). Tơ nilon -6,6 hay poli (hexametylen ađipamit) 

Là tơ thuộc loại tơ poliamit, điều chế bằng cách trùng ngưng hexametylđiamin với axit ađipic 

nH 

2N [ CH 

2] 6 

NH 

2 

nHOOC [CH 2] 4 

COOH ( HN [CH 2] 6 

NHOC [CH 2] 4 

CO) n 

2nH 2O 

Tơ nilon có tính dai bền, mềm mại, óng mượt, ít thấm nước, giặt mau khô nhưng kém bền với nhiệt, với 

axit, với kiềm. Thường được dùng để dệt vải may mặc, vải lót sắm lốp xe,… 

2). Tơ nitron (tơ olon) 

Là tơ thuộc loại tơ vinylic, điều chế bằng cách tổng hợp vinyl xianua (acrylonitrin) 

' 

ROOCR 

2 

t 

2 

nCH CH ( CH CH ) 

| 

CN 

| 

CN 

Tơ nitron dai, bền với nhiệt và giữ nhiệt tốt nên thường được dùng để dệt vải 

may quần áo ấm hoặc bện thành sợi len đan áo rét. 

3). Tơ dacron ( lapsan) 

nHOOC C H COOH nHO CH CH OH ( CO C H COOCH CH O) 2nH O 

 

t 

6 4 2 2 6 4 2 2 n 2 

Tơ lapsan thuộc loại tơ polieste được tổng hợp từ axit terephtalic và etylen glicol. Tơ lapsan rất bền về 

mặt cơ học, bền đối với nhiệt hơn nilon, bền với axit, với kiềm, được dùng để dệt vải may mặc. 

4). Tơ capron (nilon-6) 


 

nH N[ CH ] COOH ( NH[ CH ] CO) 

nH O 

xt,t , p 

2 2 5 2 5 n 2 

CH CH CH 

n NH CO 

CH CH NH 

2 2 2 

 

xt,t , p 

| C O ( [CH 

2] 5 

) 

n 

2 2 

n 





Trang 4 







5). Tơ enang ( nilon -7) 

 

nH N[ CH ] COOH ( HN[ CH ] CO) 

nH O 

xt,t , p 

2 2 6 2 6 n 2 

6). Tơ clorin 

VII. 




CH CH CH CH n 

CH CH CH CH 

n 

HCl 

2 

 

2 

2 2 

xt,t , p 

2 

| | Cl2 

| | | 

Cl Cl n 

Cl Cl Cl n 

2 2 

CAO SU 

- Là vật liệu polime có tính đàn hồi. 

Cao su thiên nhiên 

- Nguồn gốc: Lấy từ mủ cây cao su. 

- Cấu tạo: Cao su tự nhiên hay cao su thiên nhiên là loại vật liệu được sản xuất từ mủ cây cao su. 

Về mặt hóa học, cao su thiên nhiên là poliisopren – polime của isopren. Cao su isopren có CTPT (C 5 H 8 ) n 

CH 2 

C CH CH 

2 

 

| 

 

CH 

 

 

3 

 

Với n gần bằng 1500 đến 15000 

- Tính chất 

Tính chất vật lý: 

+ Đàn hồi 

+ Cách điện, cách nhiệt 

+ Không thấm nước, không thấm khí 

n 

+ Không tan trong nước, rượu, axeton, … tan trong xăng, benzen,… 

Tính chất hóa học: 

+ Tác dụng với H 2 , HCl, Cl 2 ….. 

+ Tác dụng với lưu huỳnh (lưu hóa cao su) tạo ra cao su lưu hóa. Cao su lưu hóa có tính chất: đàn hồi tốt, 

chịu nhiệt, lâu mòn, khó tan trong các dung môi so với cao su chưa lưu hóa. 

Bản chất của quá trình lưu hóa cao su: tạo ra cầu nối đisunfua(- S – S - ) giữa các mạch cao su để tạo 

thành mạng lưới. 

Cao su tổng hợp 

- Là vật liệu polime tương tự cao su thiên nhiên. 

- Thường được điều chế từ các ankađien bằng phương pháp trùng hợp 

- Cao su tổng hợp thông dụng là 

Cao su buna 

xt Na 

nCH 

2 

CH CH CH 

2 

CH 2 

CH CH CH 

2 

 

bu tan1,3 đien polibuta 1,3 

đien 

( cao su buna) 

Cao su buna – S 

 


 

n 





Trang 5 










VIII. 

Cao su buna – N 

xt Na 

nCH 

2 

CH CH CH 

2 

nCH 

2 

CH ( CH 2 

CH CH CH 

2 

CH 

2 

CH ) 

| | 

buta 

1,3 

đien CN CN 

acrylonitrin 

cao su buna N 

Cao su clopren 

 

t , p, 

xt 

nCH 

2 

CH C CH 

2 

( CH 2 

CH C CH 

2 

) 

| | 

Cl 

Cl 

Cao su flopren 

 

xt,t , p 

nCH 

2 

C CH CH 

2 

( CH 2 

C CH CH 

2 

) 

| | 

F 

F 

KEO DÁN TỔNG HỢP 

- Keo dán là loại vật liệu có khả năng kết dính hai mảnh vật liệu rắn giống hoặc khác nhau mà không làm 

biến đổi bản chất của các vật liệu được kết dính. 

- Bản chất: Có thể tạo ra màng hết sức mỏng, bền gắn chắc giữa hai mảnh vật liệu. Lớp màng mỏng này 

phải bám chắc vào 2 mảnh vật liệu được dán. 

Một số keo dán thông dụng 

1). Nhựa vá săm (dán nhựa): Là dung dịch đặc của cao su trong dung môi hữu cơ. Khi dùng phải làm sạch 

chỗ dán, bôi nhựa vào để dung môi bay đi, sau đó dán lại. 

2). Keo dán epoxi (dán kim loại): Làm từ polime có chứa nhóm epoxi. 

3). Keo dán ure – formandehit (dán gỗ): Được sản xuất từ poli (ure-fomanđehit) 

 

nH N CO NH nCH O ( HN CO NH CH ) 

nH O 

xt,t 

2 2 2 2 n 2 


n 

n 

n 





Trang 6 











DẠNG 1: XÁC ĐỊNH TỈ LỆ SỐ MẮT XÍCH GIỮA BUTA-1,3-ĐIEN VÀ ACRILONITRIN 


Cao su buna – N 

o 

t ,p,xt 

2 2 2 2 2 2 

nCH = CH- CH = CH + nCH = CH ¾¾¾®- CH - CH = CH-CH -CH-CH 

- 

CN 

CN 

Bài toán đốt cháy polime ta quy về đốt cháy hai monome cho đơn giản. 

Nếu bài toán đốt cháy trong oxi vừa đủ 

ì CO 

2 

: 4n + 3m 

ìï C4nH 6n 

:1 ï 

O 

4n + 3m n 

2 

í 

¾¾® ï 

íH2O : 3n + 1,5m Þ %V 

CO 

= .100 Þ 

2 

ïî 

C3mH3mN m 

:1 ï 

7n + 5m m 

ïî N 

2 

: 0,5m 

Nếu bài toán đốt cháy trong không khí thì lượng nitơ thu được trong hỗn hợp sau cùng phản ứng phải 

cộng nitơ trong không khí và nitơ do polime đốt cháy sinh ra 

ì CO 

O 

2 

: 4n + 3m 

ìï C4nH 6n 

:1 { ï 

N 

2 2 

í 

¾¾® ï 

íH2O : 3n + 1,5m 

ïî 

C3mH3mN m 

:1 

ï 

ïî N 

2 

: 

n 

BTNT O 

H2O 

3n + 1,5m 

¾¾¾® nO 

= n 

2 CO 

+ = 4n + 3m + 

2 

2 2 

Þ n = 4.n = 16n + 12m + 6n + 3m = 22n + 15m 

N 2 

kk 

N2 O2 

n = 22n + 15m + 0,5m = 22n + 15,5m 

Hỗn hợp sau phản ứng: 

ì CO 

2 

: 4n + 3m 

ï 4n + 3m 

íH2O : 3n + 1.5m Þ %V 

CO 

= .100 

2 

29n + 20m 

ï ïî N 

2 

: 22n + 15m 

Bài 1: (Sở Giáo Dục Quảng Ngãi-2015) Đồng trùng hợp buta-1,3-đien với acrilonitrin 

(CH 

2 

= CH-CN) 

theo tỉ lệ tương ứng n: m, thu được một loại polime. Đốt cháy hoàn toàn một lượng 

polime này (bằng vừa đủ), thu được hỗn hợp khí và hơi gồm CO ,H O, N , trong đó có 57,69% 

CO 2 

O2 

2 2 2 

về thể tích. Tỉ lệ n: m khi tham gia trùng hợp là 

A. n : m = 6 B. n : m = 5 C. n : m = 3 D. n : m = 4 

Bài 2: (Chuyên Thăng Long -2015) Cao su buna-N được tạo ra do phản ứng đồng trùng hợp giữa buta- 

1,3-đien với acrilonitrin. Đốt cháy hoàn toàn một lượng cao su buna-N với không khí vừa đủ (chứa 

o 

80% N2 

và 20% O2 

về thể tích), sau đó đưa hỗn hợp sau phản ứng về 136,5 C thu được hỗn hợp khí và 

hơi Y (chứa 14,41% 

CO 2 

về thể tích). Tỷ lệ số mắt xích giữa buta-1,3-đien và acrilonitrin là: 

A. 2:1. B. 3:2. C. 1:2. D. 2:3. 


Bài 3: (Chuyên Lý Tự Trọng Cần Thơ -2015) Đốt cháy hoàn toàn một mẫu cao su buna-S thì thu được 

nước và khí cacbonic với tỷ lệ khối lượng tương ứng là 117:440. Tỉ lệ số mắt xích buta-1,3-đien: stiren 

trong loại cao su này là 

A. 2:3. B. 3:1. C. 1:3. D. 2:5. 

n 





Trang 1 










Bài 4: (THPT Trần Phú-2013) Đốt cháy hoàn toàn m gam cao su buna-N, thu được khí 

H2O 

CO 2 

và hơi 

với tỉ lệ thể tích tương ứng bằng 3:2. Tỉ lệ số mắt xích butađien và vinyl xianua trong polime này 

tương ứng là: 

A. 1:3. B. 2:3. C. 3:2. D. 1:2. 

Bài 5: (THPT Trần Đăng Ninh-2013) Khi tiến hành đồng trùng hợp acrilonitrin và buta-1,3-đien thu 

được một loại cao su Buna-N chứa 8,69% Nitơ về khối lượng. Tỉ lệ số mol acrilonitrin và buta-1,3-đien 

trong cao su thu được là 

A. 1:2 B. 2:1 C. 1:1 D. 3:1 

Bài 6: (THPT Ngô Sĩ Liên-2013) Đồng trùng hợp 2,3-đimetyl buta-1,3-đien với acrilonitrin (vinyl 

xianua) theo tỉ lệ tượng ứng x:y thu được một loại polime. Đốt cháy hoàn toàn một lượng polime này 

trong ôxi vừa đủ thu được hỗn hợp khí và hơi (CO 

2, H2O, N 

2) trong đó có 57,69% CO2 

về thể tích. Tỉ lệ 

x:y khi tham gia trùng hợp là bao nhiêu 

A. x : y » 2 : 3 B. x : y » 1: 3 C. x : y » 3: 5 D. x : y » 3: 2 

Bài 7: (THPT Chuyên Vĩnh Phúc Lần 4-2013) Đốt cháy hoàn toàn 1 lượng cao su buna-N với lượng 

o 

không khí vừa đủ, thấy tạo 1 hỗn hợp khí ở nhiệt độ trên 127 C mà CO2 

chiếm 14,1% về thể tích. Tỉ lệ 

số mắt xích butađien và vinyl xyanua trong polime này là? (biết không khí chiếm 20% và 80% N về 

thể tích) 

A. 3:4 B. 1:2 C. 2:3 D. 2:1 

O2 

2 

Bài 8: (THPT Trần Đại Nghĩa-2014-Lần 1) Khi đốt cháy một polime sinh ra từ phản ứng đồng trùng 

hợp isopren với acrilonitrin bằng lượng oxi vừa đủ thu được hỗn hợp khí gồm CO 

2, hơi H2O và N2 

trong đó 

CO 2 

chiếm 58,33% về thể tích. Tỷ lệ số mắt xích isopren và acrilonitrin trong polime trên là 

A. 3:2. B. 1:2. C. 2:1. D. 1:3. 

Bài 9: (THPT Yên Thành 2013) Đốt cháy hoàn toàn 1 lượng cao su buna-S với lượng không khí vừa đủ, 

o 

thấy tạo 1 hỗn hợp khí ở nhiệt độ 127 C mà N2 

chiếm 76,36% về thể tích. Tỉ lệ mol giữa butađien và 

stiren trong polime này là 

A. 2/1 B. 3/2 C. 2/3 D. 3/4 

Bài 10: (THPT Chuyên Tuyên Quang Lần 3-2014) Một loại cao su buna-N có phần trăm khối lượng 

của nitơ là 19,72%. Tỉ lệ mắt xích butađien và vinyl xianua là 

A. 2:1. B. 3:1. C. 1:3. D. 1:2. 

Bài 11: (THPT Chuyên Lý Tự Trọng Cần Thơ-2014) Khi tiến hành đồng trùng hợp buta-1,3-đien và 

acrilonitrin thu được một loại cao su buna-N chứa 15,73% nitơ về khối lượng. Tỉ lệ số mắt xích buta- 

1,3-đien và acrilonitrin trong cao su là 

A. 3:2. B. 1:2. C. 2:1. D. 2:3. 




Bài 1: Chọn đáp án C. Bài 7: Chọn đáp án D. 

Bài 2: Chọn đáp án D. Bài 8: Chọn đáp án D. 

Bài 3: Chọn đáp án B. Bài 9: Chọn đáp án A. 





Trang 2 







Bài 4: Chọn đáp án C. Bài 10: Chọn đáp án C. 

Bài 5: Chọn đáp án A. Bài 11: Chọn đáp án D. 









Trang 3 










DẠNG 2: TÍNH SỐ MẮT XÍCH ISOPREN CÓ MỘT CẦU NỐI ĐISUNFUA –S-S- 

Phương pháp: Lưu hóa cao su thiên nhiên 

C H + 2S ® C H S 

5n 8n 5n 8n-2 2 

Ta tính % khối lượng lưu huỳnh: 

64 6400 

%m 

S 

= .100 Þ 68n + 62 = Þ n 

68n + 62 %m 

S 

Bài 1: (Sào Nam -2015) Một loại cao su lưu hóa chứa 1,78% lưu huỳnh. Hỏi cứ khoảng bao nhiêu mắt 

xích isopren có một cầu nối đisunfua -S-S-, giả thiết rằng S đã thay thế cho H ở nhóm metylen trong 

mạch cao su 

A. 54. B. 25. C. 52. D. 46. 

Bài 2: (Sở Giáo Dục Thanh Hóa-2015) Cao su lưu hóa có 2% lưu huỳnh về khối lượng. Có bao nhiêu 

mắt xích isopren thì có một cầu nối (-S-S-)? 

A. 38 B. 42 C. 46 D. 50 

Bài 3: (THPT Đồng Đậu lần 2-2014) Khi lưu hóa cao su tự nhiên người ta thu được một loại cao su lưu 

hóa chứa 2,3% lưu huỳnh theo khối lượng. Trung bình cứ k mắt xích lại có 1 cầu nối -S-S-. Giả thiết rằng 

nguyên tử S đã thay thế cho nguyên tử H trong nhóm metylen của cao su. Giá trị của k là 

A. 40. B. 30. C. 20. D. 50. 

Bài 4: (THPT Chu Văn An – Hà Nội 2014) Một loại cao su lưu hóa chứa 4,5% lưu huỳnh. Cho rằng 

mỗi cầu đisunfua -S-S- thay thế hai nguyên tử H. Hỏi cứ khoảng bao nhiêu mắt xích isopren có một cầu 

đisunfua? 

A. 20. B. 10. C. 24. D. 16. 

Bài 5: (THPT Chuyên Lê Khiết Quảng Ngãi lần 1-2013) Đốt cháy hoàn toàn 20 g cao su lưu hóa, sản 

phẩm cháy thu được làm mất màu vừa đủ dung dịch chứa 2 g 

Br . 

2 

Giả thiết rằng lưu huỳnh đã thay thế 

cho nguyên tử H ở cầu metylen trong mạch cao su, hỏi trung bình có bao nhiêu mắt xích isopren thì có 

1 cầu đisunfua -S-S-? 

A. 25 B. 46 C. 23 D. 27 

Bài 6: (THPT Quỳnh Lưu 1 lần 1-2013) Lấy 21,33 gam cao su isopren đã được lưu hóa đem đốt cháy 

hoàn toàn bằng oxi vừa đủ, sau phản ứng ngưng tụ hết hơi nước thì còn lại 34,272 lít khí (đktc). Trung 

bình cứ bao nhiêu mắt xích isopren thì có 1 cầu nối đisunfua (-S-S-)? 

A. 23 B. 18 C. 46 D. 20 

Bài 7: (THPT Đinh Chương Dương lần 1-2014) Cao su lưu hóa có chứa 2,047% lưu huỳnh về khối 

lượng. Khoảng bao nhiêu mắt xích isopren có một cầu nối đisunfua -S-S-, giả thiết rằng S đã thay thế 

cho H ở cầu metylen trong mạch cao su? 

A. 57. B. 46. C. 45. D. 58. 

Bài 8: (THPT Chuyên Quốc Gia TPHCM 2014) Một loại cao su thiên nhiên đã được lưu hóa có chứa 

2,05% lưu huỳnh về khối lượng. Hỏi cứ bao nhiêu mắt xích isopren có một cầu nối đisunfua -S-S-, giả 

thiết rằng S đã thay thế cho nguyên tử H ở nhóm metylen trong mạch cao su? 


A. 46. B. 47. C. 45. D. 23. 

Bài 9: Một phân tử xenlulozơ có phân tử khối là 

khoảng 5.10 -7 (mm). Chiều dài của mạch xenlulozơ này gần đúng là 

6 

15.10 , biết rằng chiều dài mỗi mắt xích C6H10O5 

-2 

-2 

-1 

A. 3,0.10 (mm) B. 4,5.10 (mm) C. 4,5.10 (mm) D. 


-1 

3,0.10 (mm) 

Trang 1 

















Bài 3: Chọn đáp án A. Bài 8: Chọn đáp án C. 

Bài 4: Chọn đáp án A. Bài 9: Chọn đáp án B. 






Trang 2 










DẠNG 3: TÍNH TỈ LỆ SỐ MẮT XÍCH (BUTAĐIEN:STIREN) PHẢN ỨNG CỘNG BROM 

+ Phương pháp: 

Cao su buna-S 

nCH = CH - CH - CH + nCH = CH ® CH - CH = CH - CH - CH - CH 

2 2 2 2 2 2 n 

C6H5 

C6H5 

Phản ứng cộng brom vào liên kết p trong nhóm butađien để đơn giản ta qui đổi 

C4nH 

6n 

: a 

kl 

xg : 

ìï 

í ¾¾® 54an + 104am = x 

ï 

ïî C8mH 8m 

: a 

Coi nhóm C H có 1 liên kết p và ta có n = n = an 

4 6 

C4nH6n Br2 

ì an = n 

Ta giải hệ phương trình ra í 

ï Þ 

ï ïî am = m 

Bài 1: (THPT Yên Lạc-2014-Lần 1) 2,834 gam cao su buna-S phản ứng vừa đủ với 1,731 gam Br2 

trong dung môi 

CCl . Tỉ lệ số mắt xích (butađien:stiren) trong loại cao su trên là 

4 

A. 1: 3 B. 1: 2. C. 2: 3. D. 1: 1. 

Bài 2: (THPT Bãi Cháy Quảng Ninh-2015) Cho cao su buna-S tác dụng với 

Br /CCl 

2 4 

người ta thu 

được polime X. Trong polime X, % khối lượng brom là 64,34%. Hãy cho biết tỷ lệ mắt xích butađien: 

stiren trong cao su buna-S đã dùng là: 

A. 3: 1 B. 2: 1 C. 1: 1 D. 5: 2 

Bài 3: (THPT Đoàn Thượng 2014) Cho 2,721 gam cao su buna-S tác dụng vừa hết với dung dịch chứa 

3,53 gam brom trong CCl . Tỉ lệ số mắt xích giữa butađien và stiren trong loại cao su đó là 

4 

A. 1: 2. B. 2: 1. C. 1: 1. D. 3: 2. 

Bài 4: (THPT Việt Trì-2013) Khi cho một loại cao su buna-S tác dụng với brom (trong 

CCl 4 

) người ta 

nhận thấy cứ 1,05 gam cao su đó có thể tác dụng hết với 0,8 g brom. Tỉ lệ giữa số mắt xích butadien và 

stiren trong loại cao su nói trên là 

A. 3:4 B. 3:2 C. 2:3 D. 4:4 

Bài 5: (THPT Nam Trực lần 2-2013) Khi tiến hành đồng trùng hợp buta-1,3-đien và stiren thu được 1 

loại polime là cao su buna-S. Đem đốt 1 mẫu cao su này ta nhận thấy số mol tác dụng bằng 1,325 

lần số mol 

CO 2 


sinh ra. Mặt khác khi cho 19,95 gam mẫu cao su này làm mất màu tối đa m gam brom. 

A. 36,00. B. 42,67. C. 39,90. D. 30,96. 

Bài 6: (THPT Đoàn Thượng lần 1-2013) Cho 6,3 gam 1 loại cao su buna – S làm mất màu vừa hết 4,8 

gam brôm trong 

CCl . Tỉ lệ số gốc butađien và stiren trong loại cao su trên là 

4 

A. 3/5 B. 1/2 C. 1/3 D. 2/3 

Bài 7: (Sở Giáo dục Thái Bình-2011) Cứ 49,125 gam cao su buna-S phản ứng vừa hết với 30 gam brom 


trong 

CCl 

4. 

Tỉ lệ số mắt xích stiren và butađien trong loại cao su trên tương ứng là 

A. 1: 3. B. 2: 1. C. 2: 3. D. 1: 2. 

Bài 8: (THPT Chuyên Trần Phú-2014) Cứ 5,668 gam cao su buna-S phản ứng hết với 3,462 gam brom 

trong 

CCl 

4. 

Tỷ lệ mắt xích buta-1,3-dien và stiren trong cao su buna-S là 

O 2 





Trang 1 










A. 1: 3. B. 1: 2. C. 3: 5. D. 2: 3. 

Bài 9: (THPT Đông Sơn 1-2014) Polime X được tạo ra từ phản ứng trùng hợp giữa isopren và etilen. 

Biết rằng cứ 4,56g X phản ứng vừa hết với dung dịch chứa 4,8 g 

isopren. 

Br 

2. 

A. 2: 5 B. 1: 3 C. 3: 2 D. 3: 1 



Bài 1: Chọn đáp án B. Bài 6: Chọn đáp án D. 


Bài 3: Chọn đáp án D. Bài 8: Chọn đáp án B. 


Tìm tỉ lệ trùng hợp giữa etilen và 






Trang 2 










DẠNG 4: TÍNH SỐ MẮT XÍCH TRUNG BÌNH KHI BIẾT M 


Mpolime 

n = 

M 

monome 

Bài 1: (THPT Chuyên Nguyễn Huệ lần 3-2015) Khối lượng phân tử của tơ capron là 15000 đvC. Số 

mắt xích trung bình trong phân tử của loại tơ này gần nhất là: 

A. 145 B. 133 C. 118 D. 113 

Bài 2: (THPT Yên Viên – Hà Nội – 2015) Phân tử khối trung bình của nhựa PVC là 250 000 u. Hệ số 

polime hóa trung bình của nhựa PVC là 

A. 9000. B. 8000. C. 4000. D. 400. 

Bài 3: (Chuyên ĐHSP Hà Nội-2014-Lần 5) Phân tử khối trung bình của cao su tự nhiên và thủy tinh 

hữu cơ plexiglat là 36720 và 47300 (đvC). Số mắt xích trung bình trong công thức phân tử của mỗi loại 

polime trên là 

A. 680 và 550 B. 680 và 473 C. 540 và 473 D. 540 và 550 

Bài 4: (Chuyên ĐHSP Hà Nội-2014-Lần 6) Tiến hành trùng hợp 26 gam stiren. Hỗn hợp sau phản ứng 

tác dụng với 500 ml dung dịch 

lượng polime tạo thành là 

Br 2 

0,15M; cho tiếp dung dịch KI tới dư vào thì được 3,175 gam iot. Khối 

A. 12,5 gam B. 19,5 gam C. 16 gam D. 24 gam 

Bài 5: (THPT Nam Trực lần 2-2013) Khối lượng của một đoạn mạch tơ nilon-6,6 là 27346 đvC và 

của một đoạn mạch tơ capron là 17176 đvC. Số lượng mắt xích trong đoạn mạch nilon-6,6 và capron 

nêu trên lần lượt là 

A. 113 và 152. B. 121 và 152. C. 121 và 114. D. 113 và 114. 

Bài 6: (THPT Phú Trực lần 3-2013) Một loại tinh bột có phân tử khối bằng 810000. Số mắt xích trong 

phân tử tinh bột nói trên là 

A. 5000 B. 50000 C. 4500 D. 4000. 

Bài 7: (THPT Quốc Gia 2015 lần 1) Phân tử khối trung bình của cao su thiên nhiên là 105000 đvC. Số 

mắc xích trong polime trên khoảng chừng 

A. 1648 B. 1300 C. 1784 D. 1544 

Bài 8: Một đoạn mạch PVC có 1000 mắt xích. Khối lượng của đoạn mạch đó là: 

A. 12500 đvC B. 62500 đvC C. 25000 đvC D. 62550 đvC 



Bài 1: Chọn đáp án B. Bài 6: Chọn đáp án A. 



Bài 3: Chọn đáp án C. Bài 8: Chọn đáp án B. 






Trang 1 










DẠNG 5: ĐIỀU CHẾ POLIME 

Bài 1: Trùng hợp 1,50 tấn etilen thu được m tấn polietilen (PE) với hiệu suất phản ứng bằng 80%. Giá 

trị của m là 

A. 1,500. B. 0,960. C. 1,200. D. 1,875. 

Bài 2: Trùng hợp 224 lít etilen (đktc), thu được bao nhiêu gam PE với hiệu suất 70%? 


Bài 3: (Chuyên Vinh-2012-Lần 2) Policaproamit (nilon-6) có thể điều chế được từ axit e -aminocaproic 

hoặc caprolactam. Để có 8,475 kg nilon-6 (với hiệu suất các quá trình điều chế là 75%) thì khối lượng của 

axit e -aminocaproic sử dụng nhiều hơn khối lượng caprolactam là 

A. 1,80 kg. B. 3,60 kg. C. 1,35 kg. D. 2,40 kg. 

Bài 4: (Chuyên Lê Quí Đôn lần 4-2013) Thủy phân 4,3 gam poli(vinyl axetat) trong môi trường kiềm 

thu được 2,62 gam polime. Hiệu suất của phản ứng thủy phân là 

A. 85%. B. 75%. C. 60%. D. 80%. 

Bài 5: (Chuyên Nguyễn Huệ lần 1-2013) Đề hiđro hóa etylbenzen thu được stiren với hiệu suất là 

60%. Đề hiđro hóa butan thu được butađien với hiệu suất là 45%. Trùng hợp butađien và stiren thu 

được sản phẩm X (tỉ lệ mắt xích của butađien và stiren là 1: 1) có tính đàn hồi rất cao với hiệu suất 

75%. Để điều chế được 500kg sản phẩm X cần khối lượng butan và etylbenzen là: 

A. 543,8 kg và 745,4 kg B. 506,3 kg và 731,4 kg 

C. 335,44 kg và 183,54 kg D. 150,95 kg và 61,95 kg 

Bài 6: (Sở Giáo Dục Vĩnh Phúc lần 2-2013) Muốn tổng hợp 60 kg thủy tinh hữu cơ (thủy tinh plexiglat) 

thì khối lượng axit và ancol phải dùng lần lượt là (biết hiệu suất quá trình este hóa và quá trình trùng hợp 

lần lượt là 60% và 80%) 

A. 107,5kg và 40kg. B. 85kg và 40kg. 

C. 32,5 kg và 20kg. D. 85,5 kg và 41 kg. 

Bài 7: (Quỳnh Lưu 1 lần 1-2013) Từ xenlulozơ người ta điều chế cao su Buna theo sơ đồ: 

Xenlulozơ 

+ 

0 

H2O/H men xt,t TH 

¾¾¾® X ¾¾® Y ¾¾¾® Z ¾¾® 

Cao su Buna 

Để điều chế được 1 tấn cao su từ nguyên liệu ban đầu có 19% tạp chất, hiệu suất của mỗi phản ứng đạt 

80% thì khối lượng nguyên liệu cần là 

A. 38,55 tấn B. 16,20 tấn C. 4,63 tấn D. 9,04 tấn 

Bài 8: (THPT Phúc Trực -2013) Da nhân tạo (PVC) được điều chế từ khí thiên nhiên theo sơ đồ: 

[ ] 

o o o 

t t t 

4 

¾¾® 

2 2 

¾¾® 

2 

= ¾¾® 

2 n 

CH C H CH CH-Cl -CH -CHCl- . 

Nếu hiệu suất của toàn bộ quá trình điều chế là 20%, muốn điều chế được 0,75 tấn PVC thì thể tích khí 

thiên nhiên (chứa 80% metan) ở điều kiện tiêu chuẩn cần dùng là 

3 

3 

3 

A. 4375 m . 

B. 6720 m . 

C. 3360 m . 

D. 5126,25 

Bài 9: (THPT Chuyên Hùng Vương Phú Thọ -2013) Người ta có thể điều chế cao su Buna từ gỗ theo 

sơ đồ sau: 


35% 

80% 60% 

TH 

Xenlulozơ ¾¾® glucozơ ¾¾® C H OH ¾¾® Buta-1,3-đien ¾¾® Cao su buna 

2 5 

Khối lượng xenlulozơ cần để sản xuất 1 tấn cao su buna là 


Bài 10: (THPT Sào Nam 2013) Người ta có thể điều chế cao su buna từ gỗ theo sơ đồ sau: 


3 

m . 

Trang 1 













35% 

80% 60% 

TH 


2 5 



Bài 11: (THPT Phù Ninh-2014-Lần 1) Người ta có thể điều chế cao su buna từ gỗ theo sơ đồ sau: 

30% 

60% 80% 

TH 


2 5 



Bài 12: (THPT Chuyên Bắc Ninh lần 2-2011) Để điều chế được cao su buna từ mùn cưa, người ta thực 

hiện theo 4 quá trình chuyển hóa có hiệu suất tương ứng là 60%; 80%; 35%; 80%. Vậy khối lượng mùn 

cưa (có 60% xenlulozơ) cần để sản xuất 1 tấn cao su buna là 

A. 22,321 tấn B. 29,762 tấn C. 34,800 tấn D. 37,202 tấn 

Bài 13: (THPT Chuyên Hưng Yên - 2011) Chất dẻo PVC được điều chế từ khí thiên nhiên theo sơ đồ 

sau (hs: hiệu suất): 

CH ¾¾¾® C H ¾¾¾® C H Cl ¾¾¾® PVC 

hs:15% hs:95% hs:90% 

4 2 2 2 3 

Thể tích khí thiên nhiên (đo ở điều kiện tiêu chuẩn) cần để điều chế được 8,5 kg PVC (biết khí thiên 

nhiên chứa 95% 

CH 4 

về thể tích) là 

3 

3 

3 

A. 22,4 m . 

B. 45 m . 

C. 50 m . 

D. 47,5 

Bài 14: (THPT Chuyên Bắc Ninh 2015 lần 1) Cho sơ đồ chuyển hóa: CH4 ® C2H2 ® C2H3Cl ® PVC. 

Để tổng hợp 150 kg PVC theo sơ đồ trên thì cần V 

CH 4 

chiếm 80% thể tích khí thiên nhiên và hiệu suất của từng giai đoạn là 80%) 

m 

3 

3 

m . 

khí thiên nhiên (ở đktc). Giá trị của V là (biết 

A. 262,50. B. 131,25. C. 134,40. D. 168,00. 

Bài 15: (Chuyên Vinh 2015 lần 2) Trong công nghiệp polietilen (PE) được điều chế từ metan theo sơ 

CH ¾¾¾¾® C H ¾¾¾¾® C H ¾¾¾¾® PE 

H2= 80% H2= 80% H2= 

80% 

đồ 

4 2 2 2 4 

Để tổng hợp 5,376 kg PE theo sơ đồ trên cần V m 

tích). Giá trị của V là 

3 

khí thiên nhiên (đktc, chứa 75% metan theo thể 

A. 11,2 B. 22,4 C. 28,0 D. 16,8 

Bài 16: (THPT Phan Bội Châu 2014-2015 lần 2) Người ta điều chế PVC theo chuyển hóa sau: 

C H ® C H Cl ® C H Cl ® PVC. 

2 4 2 4 2 2 3 

Thể tích etilen (đktc) cần dùng để điều chế được 93,75 kg PVC là (cho hiệu suất của từng phản ứng đều 

bằng 90%): 

3 

3 

3 

A. 30,24 m 

B. 37,33 m 

C. 33,6 m 

D. 46,09 m 

Bài 17: (THPT QL3 2015 lần 1) Cho sơ đồ: 

Gỗ 

H =35% 

¾¾¾® 

C H O 

6 12 6 

H =80% 

¾¾¾® 

2C H OH 

2 5 

Khối lượng gỗ cần để sản xuất 1 tấn cao su buna là: 

H =60% 

¾¾¾® 

C H 

4 6 

H =80% 

¾¾¾® 

Cao su buna 


A. 1 tấn B. 24,797 tấn C. 22,32 tấn D. 12,4 tấn 

Bài 18: (THPT Sào Nam lần 1-2015) Người ta có thể điều chế cao su Buna từ gỗ theo sơ đồ sau: 

35% 

80% 60% 

TH 


2 5 

3 





Trang 2 










Khối lượng xenlulozơ cần để sản xuất 1,08 tấn cao su buna là 


Bài 19: (THPT Chúc Động Lần 1-2015) Da nhân tạo (PVC) được điều chế từ khí thiên nhiên theo sơ 

đồ: ¾ ® ¾ ® = ¾ ® [ C ] 

CH C H CH CH-Cl -CH -CH l- . 

4 2 2 2 2 n 

Nếu hiệu suất của toàn bộ quá trình điều chế là 20%, muốn điều chế được 1 tấn PVC thì thể tích khí 

thiên nhiên (chứa 80% metan) ở điều kiện tiêu chuẩn cần dùng là 

3 

3 

3 

A. 4450 m . 

B. 4375 m . 

C. 4480 m . 

D. 6875 

Bài 20: (THPT Trực Ninh – Nam Định 2013) Thủy phân 129 gam PVA trong NaOH thu được 103,8 

gam polime. Hiệu suất của phản ứng là 

A. 40% B. 50% C. 75% D. 80% 

Bài 21: (Chuyên Bạc Liêu-2015) Trong công nghiệp polietilen (PE) được điều chế từ metan theo sơ 

1 2 H3 

80% 

đồ: H = 

CH 80% C H H = 

¾¾¾® ¾¾¾¾® 80% 

C H ¾¾¾¾® 

= 

PE 

4 2 2 2 4 

Để tổng hợp 5,376 kg PE theo sơ đồ trên cần V m 

tích). Giá trị của V là 

3 

3 

m . 

khí thiên nhiên (đktc, chứa 75% metan theo thể 

A. 11,2 B. 22,4 C. 28,0 D. 16,8 

Bài 22: (Chuyên Vinh - 2012 - lần 2) Sơ đồ phản ứng đơn giản nhất điều chế nhựa novolac (dùng để sản 

xuất bột ép, sơn) như sau: 

Để thu được 10,6 kg nhựa novolac thì cần dùng x kg phenol và y kg dung dịch fomalin 40% (hiệu suất 

quá trình điều chế là 80%). Giá trị của x và y lần lượt là 

A. 10,2 và 9,375. B. 9,4 và 3,75. C. 11,75 và 3,75. D. 11,75 và 9,375. 

Bài 23: Poli (vinyl clorua) (PVC) được điều chế từ khí thiên nhiên (chứa 95% thể tích khí metan) theo sơ 

đồ chuyển hóa và hiệu suất mỗi giai đoạn như sau: 

¾¾¾® ¾¾¾® ¾¾¾® 

h 1 = 15% h 2 = 95% 

h 3= 

Me tan Axetilen Vinylclorua 90% 

PVC 

3 

Muốn tổng hợp 3,125 tấn PVC thì cần bao nhiêu m khí thiên nhiên (đo ở đktc)? (H = 1, C = 12, O = 16, 

Cl = 35,5) 

3 

3 

3 

A. 17466 m 

B. 18385 m 

C. 2358 m 

D. 5580 m 




Bài 2: Chọn đáp án D. Bài 14: Chọn đáp án A. 






Bài 7: Chọn đáp án D. Bài 19: Chọn đáp án C. 


3 

Trang 3 










Bài 8: Chọn đáp án C. Bài 20: Chọn đáp án A. 

Bài 9: Chọn đáp án C. Bài 21: Chọn đáp án B. 


Bài 11: Chọn đáp án B. Bài 23: Chọn đáp án B. 









Trang 4 







DẠNG 6: CLO HÓA POLIME 

1 Clo hóa PVC: 

C H Cl + Cl ® C H Cl + HCl 

2n 3n n 2 2n 3n-1 n+ 

1 

2 Clo hóa cao su buna 




C H + HCl ¾¾® C H Cl 

4n 6n 4n 6n+ 

1 

Yêu cầu: Tính tỷ lệ nguyên tử Clo hay phân tử HCl phản ứng vào số mắt xích. 

Bài 1: (ĐHKA – 2007) Clo hóa PVC thu được một polime chứa 63,96% clo về khối lượng, trung bình 

một phân tử clo phản ứng với k mắt xích trong mạch PVC. Giá trị của k là? 

A. 3 B. 6 C. 4 D. 5 

Bài 2: (THPT Hồng Lĩnh-2014-Lần 3) Cho poli butađien tác dụng với dung dịch HCl thu được polime 

chứa 14,06% clo về khối lượng, trung bình 1 phân tử HCl phản ứng với k mắt xích trong mạch 

polibutađien. Giá trị của k là: 

A. 3 B. 4 C. 5 D. 2 


Bài 1: Chọn đáp án A. Bài 2: Chọn đáp án A. 






Trang 1 











Bài 1. (Đề thi thử Quốc Gia lần 1 - THPT chuyên Hà Giang, năm 2015) Một loại polime rất bền với 

nhiệt và axit, được tráng lên "chảo chống dính" là polime có tên gọi nào sau đây? 

A. Plexiglas – poli (metyl metacrylat) B. Poli (phenol - fomandehit) (PPF) 

C. Teflon – poli (tetrafloetilen) D. Poli (vinyl clorua) (nhựa PVC) 

Bài 2. (Đề thi thử Quốc Gia lần 1 - THPT Thanh Chương 1 - Nghệ An, năm 2015) Polime nào sau 

đây không phải là thành phần chính của chất dẻo 

A. Poliacrilonitrin B. Polistiren C. Poli (metyl metacrylat) D. Polietilen 

Bài 3. (Đề thi thử Quốc Gia lần 1 - THPT Đinh Chương Dương - Thanh Hóa, năm 2015) Polietilen 

là sản phẩm của phản ứng trùng hợp 

A. CH2 

CH Cl 

B. CH2 CH2 

C. CH2 CH CH CH2 

D. CH2 CH CH3 

Bài 4. (Đề thi minh họa kì thi THPT Quốc Gia, năm 2015) Chất nào sau đây trùng hợp tạo thành PVC? 

A. CH CHCl B. CH CH C. CHCl CHCl D. CH CH 

2 

 

2 2 

Bài 5. Tơ nilon-6,6 là sản phẩm trùng ngưng của 

A. axit adipic và glixerol B. axit adipic và hexametylenđiamin 

C. etylen gỉicol và hexametylenđiamin D. axit adipic và etỵlen glicol 

Bài 6. (Đề thi thử Quốc Gia lần 1 - THPT Yên Viên - Hà Nội, năm 2015) Dãy nào sau đây gồm các 

polime dùng làm chất dẻo? 

A. polietilen; Poli (vinyl clorua); Poli (metyl metacrylat) 

B. nilon-6; xenlulozơ triaxetat; Poli (phenol-fomandehit) 

C. polibuta-l,3-đien; Poli (vinyl clorua); Poli (metyl metacrylat) 

D. Poli stiren; nilon-6,6; polietilen 

Bài 7. (Đề thi thử THPTQG 2016 - Trường THPT Nghèn - Hà Tĩnh) Polime X được dùng để tráng 

làm bề mặt chảo chống dính, nó là 

A. Teflon B. Nilon-6 

C. Fibroin D. Poli (metyl metacrylat) 

Bài 8. (THPT Đồng Đậu lần 2-2015) Cho các polime sau: nilon-6, tơ nitron, cao su buna, nhựa PE, 

nilon-6,6, nhựa novolac, cao su thiên nhiên, tinh bột. Số loại polime là chất dẻo là 

A. 4 B. 3 C. 1 D. 2 

Bài 9. (THPT Hà Nội - Amsterdam - Lần 2 - 2015) Polivinyl axetat (hoặc Poli (vinyl axetat)) là polime 

được điều chế bằng phản ứng trùng hợp 

A. CH2 CH COO C2H5 

B. C2H5COO CH CH2 


C. CH3COO CH CH2 

D. CH2 CH COO CH3 

Bài 10. (THPT Hà Nội - Amsterdam - Lần 2-2015) Polime dùng để chế tạo thuỷ tinh hữu cơ (plexiglas) 

được điểu chế bằng phản ứng trùng hợp 

A. CH CHCOOCH 

B. CH C CH COGCH 

 

2 3 

C. C H CH CH 

D. 

2 3 3 

6 5 

 

2 

CH3COOCH 

CH2 


Trang 1 













Bài 11. (THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm- 2015- Lần 1) Polime X là chất rắn trong suốt, có khả năng cho 

ánh sáng truyền qua tốt nên được dùng chế tạo thủy tinh hữu cơ plexiglas. Tên gọi của X là 

A. polietilen B. Poli (vinyl clorua) 

C. poliacrilonitrin D. Poli (metyl metacrylat) 

Bài 12. (Chuyên Nguyễn Huệ-2012- Lần 1) Phát biểu nào sau đây là đúng? 

A. Trùng hợp stiren thu được Poli (phenol-fomanđehit) 

B. Tơ nilon-6,6 được điểu chế bằng phản ứng trùng hợp hexametylenđiamin với axit adipic 

C. Trùng hợp buta-1,3-dien với stiren có xúc tác Na được cao su buna-S 

D. Tơ visco là tơ tổng hợp 

Bài 13. (THPT Yên Định 2-2013) Khẳng định nào sau đây là đúng? 

A. Cao su lưu hoá; nhựa rezit (hay nhựa bakelit); amilopectin của tinh bột là những polime có cấu trúc 

mạng không gian 

B. Tơ poliamit kém bển về mặt hoá học là do có chứa các nhóm peptit dễ bị thuỷ phân 

C. Poli (tetrafloetilen); Poli (metyl metacrylat); tơ nitron đều được điều chế bằng phản ứng trùng hợp 

D. Tơ visco, tơ nilon-6,6, tơ enang, tơ axetat thuộc loại tơ nhân tạo 

Bài 14. Phát biểu nào sau đây là đúng 

A. Tất cả các polime tổng hợp đểu được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng 

B. Tất cả các polime đều không tác dụng với axit hay bazơ 

C. Protein là một loại polime thiên nhiên 

D. Cao su buna-S có chứa lưu huỳnh trong phân tử 

Bài 15. (Nguyễn Du Lần 3-2013) Các polime đểu dùng làm chất dẻo là 

A. Poli (vinylclorua); Poli (metyl metacrylat); Poli (vinyl xianua) 

B. Xenlulozơ; Poli (hexametylen adipamit); Poli etylen 

C. Poli (vinylxianua); Poli (metyl metacrylat); Poli caproamit 

D. Poli (vinylclorua); Poli (metyl metacrylat); Poli (phenolfomandehit) 

Bài 16. (THPT Chúc Động -2015) Tơ lapsan được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng 

A. 

HOOC CH CH NH COOH 

2 2 

2 

 

 

B. HOOC CH COOH và HO CH OH 

2 4 

2 2 

 

 

C. HOOC CH COOH và H N CH NH 

D. 

2 2 5 

2 4 

H N CH COOH 

2 2 6 2 

Bài 17. (THPT Đặng Thức Hứa Lần 2-2015) Chất nào sau đây trùng hợp tạo thành tơ olon 

A. axetilen B. acrilonitrin C. vinylaxetat D. etanol 

Bài 18. (Đề thi thử THPTQG 2016 - Trường THPT Phú Nhuận - Lần 1) Chọn nhận xét đúng: 


A. Tơ tằm, sợi bông, tơ visco là những po-lime có nguồn gốc từ xenlulozơ 

B. Cao su là vật liệu polime không có tính đàn hồi 

C. Capron, nilon-6, nilon-6,6; etylen-tere-phtalat đều là các polime trùng ngưng 

D. Xenlulozơ trinitrat, tơ visco đều là po-lime nhân tạo 





Trang 2 










Bài 19. Cho các tơ sau: tơ xenlulozơ axetat, tơ capron, tơ nitron, tơ visco, tơ nilon-6,6. Có bao nhiêu tơ 

thuộc loại tơ poliamit? 

A. 3 B. 1 C. 4 D. 2 

Bài 20. (Quốc Gia lần 3 - THPT chuyên Nguyễn Huệ - Hà Nội, năm 2015) Cho các loại tơ: Tơ capron 

(1); tơ tằm (2); tơ nilon-6,6 (3); tơ axetat (4); tơ clorin (5); sợi bông (6); tơ visco (7); tơ enang (8); tơ 

lapsan (9). Có bao nhiêu loại tơ không có nhóm amit? 

A. 6 B. 4 C. 3 D. 5 

Bài 21. (Đề thi thử THPTQG 2016 - Trtíờiìg THPT Yên Lạc 2) Cho các loại tơ: bông, tơ capron, tơ 

xenlulozơ axetat, tơ tằm, tơ nitron, nilón - 6,6. Số tơ tổng hợp là 

A. 2 B. 3 C. 5 D. 4 

Bài 22. (THPT Sào Nam Lấn 1-2015) Trong số các loại tơ sau: Tơ lapsan, tơ tằm, tơ visco, tơ nilon-6,6, 

tơ axetat, tơ capron, tơ enang. Có bao nhiêu chất thuộc loại tơ nhân tạo: 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 

Bài 23. (THPT Hương Khê Hà Tĩnh -2015) Polime nào sau đây được dùng làm tơ sợi? 

A. Polibutađien B. Poliacrilonitrin 

C. Poli (metyl metacrylat) D. Poli (phenol fomandehit) 

Bài 24. (ĐH-Khối A-2014) Trùng hợp Hiđrocacbon nào sau đây tạo ra polime dùng để sản xuất cao su 

buna? 

A. 2-metylbuta-l,3-đien B. Penta-l,3-đien C. But-2-en D. Buta-l,3-đien 

Bài 25. (Chuyên Bến Tre-2014-Lần 2) Cho các loại polime sau: tơ nilon-6,6 (1); tơ axetat (2); tơ visco 

(3); tơ olon (4); tơ lapsan (5); tơ tằm (6). Những loại tơ có chứa N trong thành phần phân tử là 

A. (1), (4), (6) B. (1), (3), (6) C. (1), (2), (3), (5) D. (1), (3), (4), (6) 

Bài 26. Tơ nào dưới đây thuộc loại tơ nhân tạo? 

A. Tơ nilon-6,6 B. Tơ axetat C. Tơ capron D. Tơ tằm 

Bài 27. (Đề thi thử THPT Quốc gia lần 1 - THPT Sào Nam - Quảng Nam, năm 2015) Trong số các 

loại tơ sau: tơ niỉon-6,6 (1); tơ axetat (2); tơ visco (3); tơ olon (4); tơ lapsan (5); tơ tằm (6). Có bao nhiêu 

chất thuộc loại tơ nhân tạo? 

A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 

Bài 28. (Đề thi thử THPT Quốc gia lần 1 - THPT Hương Khê - Hà Tĩnh, năm 2015) Trong số các 

polime sau đây: tơ tằm, sợi bông, len lông cừu, tơ visco, tơ nilon-6, tơ axetat, tơ nitron, thì những polime 

có nguồn gốc từ xenlulozơ là 

A. tơ tằm, sợi bông, tơ nitron B. sợi bông, tơ visco, tơ axetat 

C. sợi bông, tơ visco, tơ nilon-6 D. tơ visco, tơ nilon-6, tơ axetat 

Bài 29. (THPT Phan Châu Trinh 2015 lần 1) Cao su buna-S và cao su buna-N là sản phẩm đồng trùng 

hợp của buta-l,3-đien với 

A. stiren và amoniac B. stiren và vinyl xianua 


C. lưu huỳnh và vinyl clorua D. lưu huỳnh và vinyl xianua 

Bài 30. (THPT Nguyễn Khuyến lần 3-2015) Các polime được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng là 

A. tơ nilon-6,6 và tơ capron B. tơ visco và tơ nilon-6,6 

C. tơ tằm và tơ vinilon D. tơ visco và tơ xenlulozơ axetat 





Trang 3 










Bài 31. (THPT Đô Lương 1-2015) Trong số các loại polime sau: tơ nilón - 7; tơ nilón - 6,6; tơ nilon - 

6; tơ tằm, tơ visco; tơ lapsan, teflon. Tổng số polime được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng là 

A. 5 B. 3 C. 2 D. 4 

Bài 32. (THPT Nguyễn Trung Thiên Hà Tĩnh - 2015) Polime nào sau đây được tổng hợp bằng phản 

ứng trùng hợp? 

A. Nilon-6,6 B. PVC C. Tơ visco D. protein 

Bài 33. (THPT Cẩm Bình - 2015 - lần 1) Quá trình điều chế tơ nào dưới đây là quá trình trùng hợp? 

A. Tơ lapsan từ etylen glicol và axit terephtalic 

B. Tơ capron từ axit amino caproic 

C. Tơ nilon-6,6 từ hexametylenđiamin và axit adipic 

D. Tơ nitron (tơ olon) từ acrilonitrin 

Bài 34. (Đề thi thử THPTQG 2016 - Trường THPT Ngô Sỹ Liên - lần 2) Có một số hợp chất sau: (1) 

etilen, (2) vinyl doma, (3) axit adipic, (4) phenol, (5) buta-l,3-đien. Những chất nào có thể tham gia phản 

ứng trùng hợp 

A. (1), (2), (5) B. (l), (2), (3), (4) C. (1), (4), (5) D. (2), (3), (4), (5) 

Bài 35. (THPT Sào Nam Lần 1-2015) Dãy gồm các chất có khả năng phản ứng tạo ra polime là 

A. phenol, metyl metacrylat, anilin B. etilen, buta-l, 3-đien, cumen 

C. stiren, axit adipic, acrilonitrin D. 1, 1, 2, 2-tetrafloeten, clorofom, propilen 

Bài 36. (THPT Đinh Chương Bương-2015- Lần 2) Cho các polime: sợi bông, cao su buna, protein, tinh 

bột, PE, tơ visco, PVC, tơ axetat, len, tơ tằm. Số polime thuộc loại tơ là 

A. 4 B. 6 C. 3 D. 5 

Bài 37. (ĐH-Khối A-2011) Sản phẩm hữu cơ của phản ứng nào sau đây không dùng để chế tạo tơ tổng 

hợp? 

A. Trùng hợp vinyl xianua 

B. Trùng ngưng axit s-aminocaproic 

C. Trùng ngưng hexametylenđiamin với axit adipic 

D. Trùng hợp metyl metacrylat 

Bài 38. (Chuyên Vĩnh Phức-2014-Lần 2) Dãy nào sau đây đều thuộc loại tơ hóa học? 

A. tơ axetat, tơ visco, bông B. tơ tằm, tơ nitron, tơ axetat 

C. tơ capron, tơ lapsan, tơ visco D. tơ tằm, tơ nilon-6,6, tơ capron 

Bài 39. (THPT Tùng Thiện-2015) Polime nào sau đây là polime thiên nhiên? 

A. cao su buna B. amilozo C. nilon-6, 6 D. cao su isopren 

Bài 40. (THPT Hương Khê Hà Tĩnh -2015) Các polime: PE, PVC, polibutađien, poliisopren, amilozo, 

amilopectin, xenlulozơ, cao su lưu hoá. Các polime có cấu trúc mạch không phân nhánh là 

A. PE, polibutađien, poliisopren, amilozơ, xenlulozơ, cao su lưu hoá 


B. PE, PVC, polibutađien, poliisopren, xenlulozơ, cao su lưu hoá 

C. PE, PVC, polibutađien, poliisopren, amilozơ, xenlulozơ 

D. PE, PVC, polibutađien, poliisopren, amilozo, amilopectin, xenlulozơ 

Bài 41. Polime có cấu trúc mạng không gian (mạng lưới) là 

A. PVC B. PE C. nhựa bakelit D. amilopectin 


Trang 4 













Bài 42. (Chuyên Vinh Lần Cuối -2013) Dãy gồm các polime đều có cấu trúc mạch phân nhánh là 

A. amilozơ, xenlulozơ B. nhựa rezol, Poli (vinyl clorua) 

C. amilopectin, glicogen D. amilopectin, cao su buna-S 

Bài 43. (Chuyên Hùng Vươfflg-2015-Lần 2) Có các phản ứng sau: 

(1) poli (vinylclorua) 

(2) Cao su thiên nhiên 

(3) Cao su buna - S 

(4) Poli (vinylaxetat) 

(5) Amilozo 

H O 

2 

Cl 

2 

Br 

o 

t 

 

o 

t 

HCl 

2 

H O 

2 

H,t 

 

o 

t 

 

OH,t 

 

Phản ứng giữ nguyên mạch polime là 

A. (l), (2), (5) B. (l), (2), (3) C. (1), (2), (3), (4) D. (l), (2), (3), (4), (5) 

Bài 44. (THPT Yên Lạc-2014-Lần 1) Trong các phản ứng sau đây: (1) Poli (metyl metacrylat) + dung 

dịch NaOH; (2) poli peptit + dung dịch KOH; (3) nilon-6 + dung dịch HCl; (4) nhựa novolac + dung dịch 

NaOH; (5) cao su Buna + dung dịch brom trong CCl 

4; (6) tinh bột + dung dịch H2SO4 

đun nóng; (7) 

xenlulozơ + dung dịch HCl; (8) đun nóng polistiren; (9) đun nóng nhựa rezol đến 

cao su; (11) Xenlulozơ + dung dịch 

HNO 3 

150C; 

(10) lưu hóa 

đặc, nóng. Có bao nhiêu phản ứng giữ nguyên mạch polime? 

A. 4 B. 6 C. 3 D. 5 

Bài 45. (THPT Chuyên Quảng Bình-2014-Lần 1) Cho phản ứng hóa học sau: 

t 

 

CH2 CH OCOCH3 nNaOH CH2 CH OH 

nCH3COONa 

Phản ứng này thuộc loại phản ứng 

A. phân cắt mạch polime B. giữ nguyên mạch polime 

C. khâu mạch polime D. điều chế polime 

Bài 46. (ĐH-Khối A-2010) Các chất đểu không bị thủy phân trong dung dịch 

A. tơ capron; nilon-6,6; polietilen 

B. Poli (vinyl axetat); polietilen; cao su buna 

C. nilon-6,6; Poli (etylen-terephtalat); polistiren 

D. polietilen; cao su buna; polistiren 

H SO 

2 4 

loãng nóng là 

Bài 47. (Chuyên Vimh-2013-Lần 3) Polistiren không tham gia phản ứng nào trong các phản ứng sau? 

A. Đepolime hóa 

B. Tác dụng với Cl 2 

(có mặt bột Fe, đun nóng) 

C. Tác dụng với Cl 2 

(chiếu sáng) 


D. Tác dụng với NaOH (dung dịch) 

Bài 48. (CĐ-Khổỉ A-2011) Cho các polime: (1) polietilen, (2) poli (metỵl metacrylat), (3) polibutađien, 

(4) Polistiren, (5) Poli (vinyl axetat) và (6) tơ nilon-6,6. Trong các polime trên, các polime có thể bị thuỷ 

phân trong dung dịch axit và dung dịch kiềm là: 

A. (1), (4), (5) B. (1), (2), (5) C. (2), (5), (6) D. (2), (3), (6) 





Trang 5 










Bài 49. (THPT Nguyễn Thị Minh Khai-Lần 2-2014) Để có hiệu quả kinh tế cao và ít ảnh hưởng đến 

môi trường, hiện nay người ta sản xuất Poli (vinyl clorua) theo sơ đồ sau: 

1 

Cl2 

2 2 

 

2 2 

 

500C( 2) 

o 

t ,xt,p 3 

CH CH C1CH CH C1 CH CHC1 poli vinyl clorua . 

Phản ứng (1), (2), (3) trong sơ đồ trên lần lượt là phản ứng 

A. cộng, tách và trùng hợp B. cộng, thế và trùng hợp 

C. cộng, tách và trùng ngưng D. thế, cộng và trùng ngưng 

Bài 50. (ĐH-Khối A-2011) Cho sơ đồ phản ứng: 

 

HCN 

truøng hôïp 

CH CH X;X polimeY 

ñoàng truøng hôïp 

X CH CH CH CH polime Z 

2 2 

Y và Z lần lượt dùng để chế tạo vật liệu po-lime nào sau đây? 

A. Tơ olon và cao su buna-N B. Tơ nilon-6,6 vậ cao su cloropren 

C. Tơ nitron và cao su buna-S D. Tơ capron và cao su buna 

2 

Bài 51. (THPT Lý nhường Kiệt- 2015- Lần 3) Có thể điều chế cao su buna (X) từ các nguồn thiên 

nhiên theo các sơ đồ sau. Hãy chỉ ra sơ đồ 

A. Tinh bột glucozơ C H OH Buta- 1,3-đien X. 

 

2 5 

Xenlulozo glucozo C H C H OH Buta l,3 dien X 

B. 

2 4 2 5 

CH C H C H Buta l,3 dien X 

C. 

4 2 2 4 4 

CaCO CaO CaC C H C H Buta l,3 dien X 

D. 

3 2 2 2 4 4 

Bài 52. (Phan Châu Trinh 2015 lầm 1) Cho sơ đồ phản ứng: 

 

C H X Y poli vinyl axetat . Trong sơ đồ trên, chất X là 

4 10 

 

A. C2H5OH B. C2H4 

C. CH3COOH D. C2H2 

Bài 53. Một polime Y có cấu tạo như sau 

... CH CH CH CH CH CH CH CH CH ... 

2 2 2 2 2 2 2 2 2 

Công thức một mắt xích của polime Y là: 

A. CH2 CH2 CH2 CH2 

B. CH2 CH2 

 

C. CH2 CH2 CH2 

D. CH2 

 

Bài 54. (Quốc Gia lần 2 - THPT chuyên Bến Tre năm 2015) 


Monome tạo ra polime là 

A. 

CH C CH C CH CH 

2 3 3 2 

B. 

CH C CH CH CH 

2 3 2 

 

 





Trang 6 










 

 

C. CH2 C CH3 CH CH2 

và CH CH CH3 

 

D. CH C CH CH CH và CH C CH C CH CH 

2 3 2 

2 3 3 2 

Bài 55. (Đề thi thử THPTQG lần 2 - THPT Phan Bội Châu, năm 2015) Polime có công thức cấu tạo 

thu gọn 

được tạo thành bằng phản ứng đồng trùng hợp của monome nào sau đây? 

A. CH CHCl và CH C CH CH CH 

2 

 

2 3 2 

B. CH2 CHCl, CH2 CH CH3 

và CH2 CH2 

C. CH2 CH CH3 

và CH2 CH CH2 

CH Cl 

D. 

CH C CH CH CH CH CH Cl 

2 3 2 2 

Bài 56. (THPT Đặng Thức Hứa lần 2-2015) Cho các polime sau: Tơ tằm, tơ visco, tơ axetat, tơ nitron, 

cao su buna-S, poli vinylclorua, poli vinylaxetat, nhựa novolac. Số polime có chứa nguyên tố oxi trong 

phân tử là: 

A. 4 B. 5 C. 6 D. 3 

Bài 57. (THPT Trần Bình Trọng 2015 lần 2) Phát biểu nào sau đây là đúng? 

A. Polietilen và Poli (vinylclorua) là sản phẩm của phản ứng trùng ngưng 

B. Tơ visco, tơ xenlulozơ axetat đều thuộc loại tơ tổng hợp 

C. Sợi bông, tơ tằm thuộc loại polime thiên nhiên 

D. Tơ nilon-6,6 được điều chế từ hexamet- ylenđiamin và axit axetic 

Bài 58. (THPT Long Châu Sa-2015-Lần 2) Phát biểu nào sau đây là đúng? 

A. Tơ visco thuộc loại tơ tổng hợp 

B. Tơ nilon-6,6 dùng để bện thành sợi “len” đan áo rét 

C. Nhựa novolac là sản phẩm trùng hợp giữa phenol và íòmanđehit (xúc tác axit) 

D. Cao su buna-S được điều chế từ buta- 1,3- đien và stiren 

Bài 59. (Chuyên Bến Tre-2015-Lần 2) Polime X có công thức 

sau đây không đúng 

A. X thuộc poliamit 

B. % khối lượng C trong X không thay đổi với mọi giá trị của n 

C. X có thể kéo sợi 

D. X chỉ được tạo ra rừ phản ứng trùng ngưng 

( NH [ CH ] C O) 

. 

2 5 n 

Phát biểu nào 


Bài 60. (Chuyên Hùng Vương-2015-Lần 2) Phương pháp điều chế polime nào sau đây không đúng? 

A. Thuỷ phân Poli (vinylclorua) trong môi trường kiềm để được Poli (vinyl ancol) 

B. Trùng ngưng axit terephtalic và etilenglicol (etylen glicol) để được tơ lapsan 


Trang 7 













C. Đồng trùng hợp buta-l,3-đien và acro-nitrin để được cao su buna-N 

D. Trùng hợp caprolactam tạo ra tơ capron 

Bài 61. (Chuyên Vinh - 2014 - Lần cuối) Nhận xét sai là 

A. Poli (ure-fomanđehit) được điều chế từ ure và fomanđehit trong môi trường axit 

B. Tơ nitron được điều chế bằng phản ứng trùng ngưng 

C. Tơ lapsan có nhóm chức este 

D. Trong mỗi mắt xích của poli (metyl metacrỵlat) chế tạo thủy tinh plexiglas có 5 nguyên tử cacbon 


































Trang 8 

















































Trang 9

Tài liệu combo phương pháp giải nhanh bài tập Hóa Học theo 4 mức độ vận dụng có lời giải (Hữu cơ), 2019 edition

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?