REVISTA ASINEC

24
Colaboración
gAIVOTA PATIAMARELA
CORVO MARIÑO
gAIVOTA ESCURA
LAgARTO ARNAL
MAëRL
Un pouco de bioloxía
Intentarei pór en valor, consciente das miñas limitacións, a fermosa illa de Sálvora, da
que puiden gozar nunha visita longo tempo agardada. Unha das persoas que me acompañou
na excursión comentou ao rematarmos “que foran uns cartos moi ben empregados”,
manifestaba, así, a súa satisfacción polo visto e a maneira de nolo mostraren.
O primeiro que a guía nos ensinou ao chegarmos á illa foi un panel explicativo do que salientou
unha frase: Parque Marítimo-Terrestre das Illas Atlánticas de Galicia (que xunto
co de Cabrera, no Mediterráneo, forman os dos únicos parques destas características en
territorio español). Con esta observación ela quería facer fincapé -deixando aparte a etnografía,
a arquitectura e a historia, sen dúbida relevantes- en quen é o axente fundamental
deste medio e unha das principais razóns de que declararan estas illas como parque nacional:
o océano e os seus valiosísimos fondos mariños.
A costa de Sálvora na zona máis exposta ao mar bravo, na cara oeste, os fondos son de tipo
rochoso. Na cara máis amable, a que olla cara ás rías, achamos fundamentalmente fondos
areentos, de cascallo, maërl e mesturas. Todos os fondos están cheos de vida pero pola súa
fraxilidade e riqueza destaca o maërl.
O MAëRL GALEGO: Lithotamnión Corallioides e Phymatolithon Calcareum.
É un termo de orixe bretón que serve para definir un tipo de fondo mariño constituído
por unha “malla” de algas coralináceas con forma de arbustos e fortemente calcificadas
que serve de vivenda a multitude de seres vivos, algúns como a vieira durante toda a súa
vida e outros como a nécora ou a sepia na súa fase de crecemento. A importancia ecolóxica
do maërl é incalculable, non só polo amplo desenvolvemento de especies, moitas de interese
comercial, senón tamén polas funcións de produtor de carbonato cálcico necesario
para a formación de esqueletos de corais, moluscos, crustáceos e as propias algas e de
conservador do ph da auga do mar. Ademais no maërl galego vive unha alta variedade florística,
nada menos que 232 especies, máis que nas Illas Británicas ou na Bretaña francesa.
Por todo iso, vemos que non pode haber dúbidas sobre a prioridade na conservación deste
espazo tan vulnerable, ante aquelas actividades que resultan daniñas para el: a pesca de
arrastre, fondeaduras de embarcacións, polígonos de bateas, etc.
Aínda as cartas mariñas inclúen os fondos de maërl dentro dos de cascallo, recomendados
para o fondeo de embarcacións.
OS AFLORAMENTOS. O misterio da grande riqueza das rías
Na primavera-verán, os ventos do nordés, axudados pola rotación da terra (efecto coriolis),
despraza a auga superficial cara ao exterior das rías, facendo emerxer a máis profunda, a
máis densa, osixenada e cargada de nutrientes. Por mor desa abundancia de nutrientes, as
altas temperaturas e a luz solar propias desas estacións, o fitoplancto increméntase notablemente,
tamén o zooplancto, e iníciase, así, unha cadea que converte as rías en áreas
pesqueiras e de biodiversidade ÚNICAS. Ademais, este mecanismo ten como efecto a
renovación da auga das rías.
PERSEBE
FALCÓN PEREgRINO
COELLO DA ILLA