29.04.2013 Views

Pla de Pastoral 2009-2013 - Bisbat de Mallorca

Pla de Pastoral 2009-2013 - Bisbat de Mallorca

Pla de Pastoral 2009-2013 - Bisbat de Mallorca

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL<br />

<strong>2009</strong> - <strong>2013</strong><br />

SETEMBRE <strong>2009</strong>


Assessorament lingüístic: Santiago M. Amer Pol<br />

Disseny: Eugeni Rodríguez Adrover<br />

Edita: DELEGACIÓ DE MITJANS DE COMUNICACIÓ SOCIAL (<strong>Bisbat</strong> <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>)<br />

Carrer Seminari, 4 - 07001 Palma (IlIes Balears)<br />

Distribució: SECRETARIA DE PASTORAL (<strong>Bisbat</strong> <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>)<br />

Carrer Seminari, 4 - 07001 Palma (IlIes Balears)<br />

Imprimeix: TALLER GRÀFIC EUGENI<br />

Carrer Reis Catolics, 70 - 07007 Palma (IlIes Balears)<br />

Depòsit legal: PM 335-1958<br />

© <strong>Bisbat</strong> <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong> <strong>2009</strong><br />

2


CARTA PASTORAL DE PRESENTACIÓ<br />

UNITS EN CRIST, SERVINT,<br />

FEIM ESGLÉSIA<br />

I. La transmissió <strong>de</strong> la fe: <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> 2006-<strong>2009</strong><br />

Una <strong>de</strong> les i<strong>de</strong>es exposa<strong>de</strong>s per alguns membres <strong>de</strong>l Consell<br />

Diocesà <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, i que era eco d’una proposta expressada al<br />

llarg <strong>de</strong> la preparació <strong>de</strong>l nou <strong>Pla</strong>, era que aquest tingués línies <strong>de</strong><br />

continuïtat amb el <strong>Pla</strong> 2006-<strong>2009</strong> que ara concloïa.<br />

En la reunió plenària <strong>de</strong>l Consell Diocesà <strong>de</strong>l 30 <strong>de</strong> maig<br />

proppassat, convocada per a <strong>de</strong>ixar a punt el nou <strong>Pla</strong>, vaig voler<br />

<strong>de</strong>dicar una bona part <strong>de</strong> la meva intervenció a valorar aqueixa<br />

continuïtat, <strong>de</strong>s <strong>de</strong> la base que l’itinerari <strong>de</strong> treball que acabava<br />

tan sols havia fet una sembra, simplement havia estat remarcar<br />

camins en el quefer <strong>de</strong> la <strong>Pastoral</strong> diocesana, i això només en<br />

espais comunitaris <strong>de</strong>terminats. Cosa que <strong>de</strong>manava més temps<br />

i treball per a refermar i cuidar allò que s’havia iniciat, fent que<br />

pogués consolidar-se i arribar a més llocs i persones.<br />

També em basava en la convicció <strong>de</strong> la bondat <strong>de</strong>ls camins i <strong>de</strong> les<br />

llavors sembra<strong>de</strong>s en aquests anys, motiu pel qual em vaig <strong>de</strong>tenir<br />

a <strong>de</strong>stacar algunes <strong>de</strong> les realitats vincula<strong>de</strong>s al <strong>Pla</strong> que acabava,<br />

o planteja<strong>de</strong>s en el seu marc temporal.<br />

Així, havent tingut com a gran objectiu general “la transmissió <strong>de</strong><br />

la fe”, em vaig permetre subratllar, en l’apartat que duia com a títol<br />

“La dimensió social <strong>de</strong> la vida cristiana”, la preocupació constant<br />

que hem tingut, en tot aquest temps, per la comunicació, tant<br />

3


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

a l’hora <strong>de</strong> millorar els mitjans propis, en continuïtat amb el<br />

que havíem rebut, com d’incidir en els mitjans existents en<br />

el nostre entorn social. Amb qualque projecte pen<strong>de</strong>nt, sense<br />

materialitzar encara, s’han creat nous serveis, com la web <strong>de</strong>l<br />

<strong>Bisbat</strong> i l’Agència <strong>de</strong> notícies Balèria, s’ha produït la consolidació<br />

<strong>de</strong> TV Popular, la materialització <strong>de</strong> convenis amb IB3TV i Televisió<br />

<strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong> i la renovació <strong>de</strong>l Full Dominical.<br />

Quant a l’aspecte <strong>de</strong> la incidència <strong>de</strong> prioritats clarament <strong>de</strong><br />

pastoral caritativa i social, com eren les referi<strong>de</strong>s a la<br />

immigració entre nosaltres i a l’acollida en les nostres comunitats,<br />

cal constatar que, vora reflexions obertes, com la <strong>de</strong>l Consell <strong>de</strong>l<br />

Presbiteri sobre immigració, i sobre l’acollida, en diversos àmbits,<br />

han estat temps, els darrers, d’una forta crisi econòmica, no<br />

prevista –naturalment– en el <strong>Pla</strong>, que <strong>de</strong> forma continuada hem<br />

anat seguint i revisant, i que ha trobat una resposta <strong>de</strong>cidida per<br />

part <strong>de</strong> la Diòcesi, principalment per mitjà <strong>de</strong> Càritas.<br />

Càritas, que en aquests anys ha acollit nous Estatuts i ha<br />

constituït el seu Consell Diocesà, es troba en plena elaboració<br />

d’un <strong>Pla</strong> Estratègic per al futur immediat, i ha viscut i viu lliurada,<br />

amb els mitjans <strong>de</strong> què disposa, al fenomen <strong>de</strong> la immigració, que<br />

tant ha incidit en moltes Càritas parroquials, i, en els darrers temps,<br />

a les greus conseqüències <strong>de</strong> la crisi econòmica i social que ens<br />

enrevolta. Específicament sobre el fenomen migratori <strong>de</strong>stacaria la<br />

consolidació <strong>de</strong>l Macroprojecte <strong>de</strong> Co<strong>de</strong>senvolupament, iniciativa<br />

pionera en molts <strong>de</strong> sentits i amb el suport <strong>de</strong>l Govern <strong>de</strong> les Illes<br />

Balears; i sobre el moment <strong>de</strong> crisi en què encara estam, valoraria<br />

l’esforç notable, tant <strong>de</strong>ls qui formen la gran família <strong>de</strong> Càritas<br />

com <strong>de</strong>ls qui, amb generositat, l’aju<strong>de</strong>n <strong>de</strong>s d’instàncies diverses.<br />

Dins el que fa referència a l’apartat titulat “La dimensió<br />

4


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

evangelitzadora”, remarcaria la voluntat renovada <strong>de</strong> prioritzar<br />

la formació i implicació <strong>de</strong>l laïcat en la vida eclesial, en clara<br />

continuació <strong>de</strong> la sensibilitat manifestada reiteradament en la<br />

pastoral diocesana, tant en el darrer Síno<strong>de</strong> Diocesà com en<br />

els <strong>Pla</strong>ns següents <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> diocesana <strong>de</strong>ls darrers <strong>de</strong>cennis.<br />

A aquest fi s’ha impulsat la iniciació <strong>de</strong> l’Escola d’agents <strong>de</strong><br />

pastoral, a més <strong>de</strong> seguir sostenint ofertes com “Crec” i l’ISUCIR<br />

mateix, amb tot el valor que això suposa per al laïcat. Així mateix,<br />

ha estat constant la valoració <strong>de</strong>ls Consells <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong> les<br />

parròquies. S’ha pogut constatar en la dinàmica creativa <strong>de</strong> les<br />

noves Unitats <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>. Igual que en les iniciatives més<br />

varia<strong>de</strong>s, entenent-se que, en la labor <strong>de</strong>ls laics en els diversos<br />

camps <strong>de</strong> la pastoral, és essencial la seva preparació i conjunció<br />

<strong>de</strong> tasques en el si <strong>de</strong> les pròpies comunitats.<br />

També la participació i presència <strong>de</strong>ls feels cristians laics, com a<br />

tals, o en tant que agents <strong>de</strong> pastoral i membres <strong>de</strong>ls Consells<br />

parroquials <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> i d’Economia, ha estat <strong>de</strong>terminant en la<br />

preparació i el <strong>de</strong>senvolupament <strong>de</strong> la Visita <strong>Pastoral</strong> realitzada.<br />

En l’espai temporal <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> que conclou han quedat com a realitats,<br />

diverses propostes <strong>de</strong> treball que impliquen els laics en l’àmbit<br />

arxiprestal, tant a Ciutat com a la Part Forana, així com les<br />

planteja<strong>de</strong>s en l’àmbit <strong>de</strong> les grans Delegacions Diocesanes,<br />

objecte d’importants remo<strong>de</strong>lacions durant aquests anys.<br />

En aquest apartat es prioritza la pastoral dirigida als infants i<br />

joves, tal volta la nostra carència i necessitat més seriosa,<br />

directament relacionada amb la transmissió <strong>de</strong> la fe i amb la<br />

iniciació cristiana. A aquest respecte, a més <strong>de</strong> diverses accions<br />

diocesanes promogu<strong>de</strong>s <strong>de</strong>s <strong>de</strong> la Delegació <strong>de</strong> Joventut (Vetles,<br />

representacions teatrals, exercicis espirituals, troba<strong>de</strong>s), s’ha iniciat<br />

5


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

la sol·licitada reflexió oberta al conjunt <strong>de</strong> Col·legis vinculats a<br />

l’Església, i s’ha plantejat una línia molt concreta d’actuació en els<br />

Col·legis Diocesans. Consisteix en la posada en marxa d’equips<br />

<strong>de</strong> pastoral, en cada centre, formats per professionals <strong>de</strong> la<br />

mateixa comunitat educativa compromesos en aquest camp;<br />

s’ha establert una coordinació diocesana i un suport pastoral <strong>de</strong><br />

sacerdots que acompanyin el procés <strong>de</strong> creació i consolidació <strong>de</strong>ls<br />

equips esmentats.<br />

Aquesta labor iniciada en els nostres Col·legis ha anat en paral·lel<br />

amb el treball <strong>de</strong> la Delegació d’Ensenyament, consolidat d’anys<br />

ençà, en la formació i l’acompanyament <strong>de</strong>l professorat <strong>de</strong><br />

Religió en els centres públics i l’atenció a les seves necessitats.<br />

Igual hem d’afirmar respecte <strong>de</strong> la sensibilitat missionera secular <strong>de</strong><br />

la nostra Diòcesi. Alhora <strong>de</strong> la clara preocupació per la transmissió<br />

<strong>de</strong> la fe dins els límits diocesans, hi ha hagut l’interès missioner <strong>de</strong><br />

tants <strong>de</strong> religiosos/es, sacerdots i laics, que han seguit trobant en<br />

la corresponent Delegació Diocesana i en <strong>Mallorca</strong> Missionera<br />

el canal per a potenciar la dimensió missionera universal <strong>de</strong> la<br />

nostra Església Diocesana i per a ajudar i acompanyar els nostres<br />

missioners, especialment al Burundi i al Perú, i obrir una nova<br />

presència a Cuba. Han estat anys en què s’han <strong>de</strong> ressenyar les<br />

noves iniciatives <strong>de</strong> laics <strong>de</strong> la Diòcesi en el camp <strong>de</strong> les nostres<br />

missions.<br />

Pel que fa a les prioritats i accions pastorals compreses en l’apartat<br />

“La dimensió espiritual <strong>de</strong> la vida cristiana”, em permet <strong>de</strong>stacar en<br />

el camp <strong>de</strong>l que ha estat atès tant el que es refereix a aprofundir<br />

en l’“escolta <strong>de</strong> la Paraula <strong>de</strong> Déu” com a promoure una catequesi<br />

al servei <strong>de</strong> la Iniciació cristiana.<br />

6


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

És just <strong>de</strong>ixar aquí constància <strong>de</strong>l fet que en l’espai temporal que<br />

afecta el final i l’inici <strong>de</strong> tots dos <strong>Pla</strong>ns diocesans, el que acaba i<br />

el que comença, hem viscut la incidència, molt positiva, <strong>de</strong> l’Any<br />

<strong>de</strong> Sant Pau i <strong>de</strong> l’Any <strong>de</strong> Lluc, per una banda, i per l’altra, estam<br />

cridats a viure l’Any Sacerdotal. Val la pena recordar-ho, perquè<br />

en concret l’Any <strong>de</strong> Sant Pau ha ajudat a potenciar una sensibilitat<br />

creixent vers la Paraula <strong>de</strong> Déu, tant en la nostra Església<br />

diocesana com en l’Església Universal, que ha vingut a recollir<br />

i potenciar el recent Síno<strong>de</strong> <strong>de</strong>ls Bisbes, i en la qual s’anima a<br />

acollir-la, a fer-hi oració, i a viure-hi la quotidianitat <strong>de</strong> les nostres<br />

tasques i els nostres compromisos en la societat i l’Església.<br />

Amb formes i maneres diverses, en els temps <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> diocesà<br />

que acaba, s’ha accentuat la creació <strong>de</strong> grups, o, més encara,<br />

la realització en grups preexistents, d’una lectura creient i orant<br />

<strong>de</strong> la Paraula <strong>de</strong> Déu. L’experiència <strong>de</strong>l tipus “lectio divina”, en<br />

distintes variants, ha afectat sacerdots, laics i persones religioses<br />

<strong>de</strong> la nostra Església.<br />

Més complex, i clar alhora, ha estat allò que en el <strong>Pla</strong> que acaba<br />

s’apuntava com l’acció <strong>de</strong> proposar “itineraris <strong>de</strong> catequesi”.<br />

Complex, perquè en aquest tema, com en d’altres, no és tot<br />

proposar i voler, especialment cal tenir persones, agents <strong>de</strong><br />

pastoral molt creients i preparats, i vèncer inèrcies, <strong>de</strong> molts,<br />

molts <strong>de</strong> <strong>de</strong>cennis, generacions.<br />

És vital en els <strong>Pla</strong>ns preparar agents, donar-los una formació i una<br />

espiritualitat adients, tant com canviar mentalitats. És important<br />

que els <strong>Pla</strong>ns comportin processos educatius diocesans, en els<br />

quals s’ha <strong>de</strong> posar temps, feina, un punt d’il·lusió, participació i<br />

comunió.<br />

7


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

En aquest cas, pel que fa als “itineraris”, en algunes comunitats<br />

parroquials s’hi ha apostat. Així com <strong>de</strong>s <strong>de</strong>ls serveis diocesans<br />

per a la Catequesi. Deixant clar que allò que es <strong>de</strong>sitja és que<br />

l’acció catequètica no quedi <strong>de</strong>terminada només per la recepció<br />

<strong>de</strong>l sagrament, ja sia la Confirmació o la Primera Comunió, sense<br />

més continuïtat i sense més incidència. Sinó que es tracta <strong>de</strong> fer<br />

un camí, un procés, itinerari d’Iniciació cristiana, dins el qual<br />

sien moments culminants la celebració <strong>de</strong> la Primera Comunió i <strong>de</strong><br />

la Confirmació, i en el qual es tracti d’iniciar a la vida cristiana,<br />

naturalment en el si <strong>de</strong> la comunitat.<br />

Els esforços en aquest camp que han incidit, sobretot, en infància<br />

i adolescència, i que, <strong>de</strong> més a més, vénen a coincidir amb la<br />

presentació recent a la Diòcesi <strong>de</strong>l Catecisme Jesús és el Senyor<br />

i la feina per a conèixer-lo i aplicar-lo, han estat paral·lels a la<br />

valoració <strong>de</strong> la iniciació cristiana <strong>de</strong> joves i adults, així com<br />

<strong>de</strong>l catecumenat baptismal.<br />

Dels grans traços <strong>de</strong>l que he exposat entorn <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> que acaba, i que<br />

en bona mesura continua en el nou, vaig fer una relació agraïda<br />

davant el Consell <strong>Pastoral</strong> Diocesà, i l’he reiterada ara per recordar,<br />

constatar i agrair la varietat d’accions i d’esforços fets entorn <strong>de</strong><br />

la seva aplicació. Un <strong>Pla</strong> que ha incidit en complementarietat<br />

paral·lela amb la vida pastoral ordinària i amb altres iniciatives<br />

específiques que seria excessivament extens exposar aquí. Un <strong>Pla</strong><br />

que, com <strong>de</strong>ia, el moment ha fet, en certs aspectes, sembra, solc<br />

i camí.<br />

II. Dinamitzar les nostres comunitats parroquials:<br />

<strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

8


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

A través d’un procés obert en distints àmbits <strong>de</strong> reflexió, s’arriba a<br />

configurar i precisar el nou <strong>Pla</strong>, que pretén com a Objectiu General:<br />

“Dinamitzar les nostres parròquies i les incipients unitats<br />

<strong>de</strong> pastoral perquè siguin més fraternes i missioneres”,<br />

accentuant, <strong>de</strong>s d’aquí, unes prioritats i proposant uns projectes<br />

d’actuació, que s’han <strong>de</strong> concretar en accions a realitzar en les<br />

parròquies o unitats <strong>de</strong> pastoral, <strong>de</strong> manera a<strong>de</strong>quada a les seves<br />

possibilitats i necessitats, comptant amb l’ajuda d’instàncies com<br />

l’arxiprestat i les Delegacions Diocesanes.<br />

Això significa valorar el que conté en si mateixa la institució<br />

parroquial, allò que n’han anomenat els “punts forts”, entre els<br />

quals em permet <strong>de</strong>stacar-ne el caràcter <strong>de</strong> presència visible<br />

i arrelada <strong>de</strong> l’Església, plantada enmig <strong>de</strong> les cases <strong>de</strong> la<br />

nostra Humanitat, feta poble o barriada <strong>de</strong> ciutat. La proximitat i<br />

accessibilitat a les gents, sense condicions prèvies, sense seleccions<br />

<strong>de</strong> cap classe, per a tothom. És el que també ha qualificat el seu<br />

caràcter <strong>de</strong> catolicitat, allò que bellament expressà el Vaticà<br />

II, en afirmar <strong>de</strong> les parròquies: “Representen l’Església visible<br />

establerta per tot el món” (SC 42).<br />

El seu valor precisament es concreta, segons certes expressions, a<br />

fer visible l’Església com a “mare”, acollint i essent l’àmbit en què<br />

la immensa majoria <strong>de</strong> cristians neix i creix en la vida que ve <strong>de</strong>l<br />

Senyor, oferint els Sagraments, la Paraula <strong>de</strong> Déu, la predicació i<br />

catequesi en la fe <strong>de</strong> l’Església, el seu servei a distintes necessitats<br />

i la seva encarnació amb els moments trists i alegres <strong>de</strong> les seves<br />

gents i les seves tradicions més estima<strong>de</strong>s.<br />

Moltes vega<strong>de</strong>s l’estat <strong>de</strong> les nostres parròquies en situació <strong>de</strong><br />

9


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

senzillesa, fins i tot pobresa, les limita, però no les priva d’aquestes<br />

possibilitats, que les marquen com a properes, capaces d’acollir<br />

i servir, fetes carn <strong>de</strong>ls nostres pobles i <strong>de</strong> les seves fibres<br />

més fon<strong>de</strong>s d’i<strong>de</strong>ntitat i tradició cristiana, amb possibilitats <strong>de</strong>s <strong>de</strong>l<br />

propi ésser <strong>de</strong> seguir oferint-se com a àmbit <strong>de</strong> trobada amb<br />

Déu i casa i escola <strong>de</strong> comunió entre germans.<br />

I precisament perquè la valoram, la intentam millorar, d’aquí<br />

el nou <strong>Pla</strong>, conscients també <strong>de</strong> les seves limitacions, i en un<br />

moment <strong>de</strong> reflexió eclesial, més enllà <strong>de</strong> la nostra Diòcesi,<br />

que està reconsi<strong>de</strong>rant i valorant les possibilitats <strong>de</strong> la institució<br />

parroquial, i en aquesta línia planteja la novetat que representen<br />

les Unitats <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, que volen ser una forma d’articular les<br />

parròquies entre si, perquè avanci una renovació que les faci més<br />

vives i missioneres. I que suposen un millor i major centrament<br />

<strong>de</strong>l treball ministerial <strong>de</strong>ls sacerdots en la seva funció pastoral<br />

insubstituïble, i una creixent incorporació <strong>de</strong>l laïcat i <strong>de</strong> la vida<br />

consagrada, amb els seus carismes i servicis, a l’acció pastoral<br />

conjunta. Tot <strong>de</strong>s <strong>de</strong> la voluntat d’obrir nous camins a l’Evangeli<br />

en el nostre temps, camins que tenguin en compte i integrin les<br />

possibilitats apunta<strong>de</strong>s <strong>de</strong> la institució parroquial, tractant <strong>de</strong><br />

superar-ne inèrcies i limitacions.<br />

En aquest esforç per un treball pastoral conjunt, obert i en<br />

complementarietat, trobam en primera instància l’arxiprestat,<br />

com a espai idoni per a cercar punts <strong>de</strong> trobada i col·laboració<br />

en la pastoral <strong>de</strong> les parròquies que el formen, i, <strong>de</strong>s d’aquests<br />

punts <strong>de</strong> trobada, facilitar servicis d’ajuda als agents <strong>de</strong> pastoral<br />

<strong>de</strong> l’arxiprestat i als pastors <strong>de</strong> les comunitats, els preveres, que<br />

han <strong>de</strong> procurar trobar en el seu equip arxiprestal un àmbit <strong>de</strong><br />

comunió i d’ajuda mútua, tenint en l’arxipreste un germà major<br />

10


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

per als germans preveres i un servidor <strong>de</strong> la vida <strong>de</strong> col·laboració<br />

pastoral entre les parròquies i unitats pastorals <strong>de</strong>l seu àmbit.<br />

La consolidació pastoral d’aquestes característiques <strong>de</strong>ls<br />

arxiprestats facilitarà en gran mesura el servei <strong>de</strong> las Delegacions<br />

Diocesanes a les necessitats ordinàries <strong>de</strong> la pastoral arxiprestal,<br />

i el suport <strong>de</strong>s <strong>de</strong> la Diòcesi en accions diocesanes previstes en el<br />

nou <strong>Pla</strong>, incidint en l’arxiprestat com a tal, o bé en les parròquies<br />

concretes d’aqueix àmbit.<br />

Cal dir, també, que aquest esforç pastoral <strong>de</strong>s <strong>de</strong>l nou <strong>Pla</strong><br />

diocesà no esgota les tasques en la Diòcesi. Hem volgut incidir<br />

en les parròquies pel seu valor i dimensió nuclear i bàsica en<br />

la configuració <strong>de</strong> la pastoral en el territori. Però la pastoral<br />

diocesana no s’esgota aquí, ha <strong>de</strong> seguir atenent i impulsant,<br />

<strong>de</strong>s <strong>de</strong> les Delegacions i els serveis diocesans, la riquesa d’acció<br />

evangelitzadora i vida comunitària que no és estrictament<br />

parroquial, que no està <strong>de</strong>terminada pel territori. Així: la pastoral<br />

en els col·legis, que hem assenyalat en reconèixer iniciatives<br />

sorgi<strong>de</strong>s <strong>de</strong>s <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> anterior; l’acompanyament a la varietat <strong>de</strong><br />

moviments apostòlics, recents i no tan recents, que fan una labor<br />

importantíssima en la pastoral per ambients i sectorial; l’atenció a<br />

diverses formes d’associacions <strong>de</strong> fi<strong>de</strong>ls, com po<strong>de</strong>n ser, entre<br />

d’altres, l’ample i variat món <strong>de</strong> les Confraries i Germandats, que<br />

és nombrós i creixent, i que, en aquests anys, hem oferit atendre<br />

<strong>de</strong>s <strong>de</strong> serveis diocesans específics; i, molt notablement, aqueix<br />

univers ric i <strong>de</strong> gran tradició en l’Església <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong> que és la<br />

vida consagrada, religioses i religiosos, contemplatius i actius, i<br />

que sostenen vida i serveis amplament coneguts i valorats.<br />

El centrament d’aquest nou <strong>Pla</strong> en la parròquia s’ha <strong>de</strong> veure en<br />

11


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

complementarietat amb aqueixa riquesa <strong>de</strong> vida no vinculada a<br />

allò que és estrictament territorial, que té importància especial en<br />

la vida <strong>de</strong> l’Església d’aquests temps, marcada per la mobilitat i<br />

per nous espais d’acció que que<strong>de</strong>n lluny <strong>de</strong> l’estricta pastoral en<br />

el territori. La mateixa parròquia ha <strong>de</strong> mirar constantment com<br />

s’hi situa i relaciona, i, en alguns casos, acull aquesta riquesa <strong>de</strong><br />

vida eclesial que acabam d’assenyalar.<br />

Dit tot això, em permet uns subratllats i breus comentaris a les<br />

diverses propostes que s’ofereixen en el <strong>Pla</strong>:<br />

Anunci<br />

És important que s’hagi assenyalat com a primer enunciat la<br />

voluntat d’una presència eclesial en el medi, per a mirar<br />

d’entrada vers una parròquia arrelada i missionera.<br />

Igualment, és significatiu recollir la sensibilitat creixent en aquests<br />

temps envers la Paraula <strong>de</strong> Déu, prosseguint la promoció <strong>de</strong><br />

grups, a diversos nivells, <strong>de</strong> “lectio divina”, i això, amb l’apunt,<br />

digne <strong>de</strong> ser tingut molt en compte, que la Paraula arribi a incidir<br />

en la vida personal i social d’avui.<br />

I paga la pena notar que s’hi introdueix el tema <strong>de</strong> la família,<br />

molt important i actual, assenyalant diverses maneres d’entrar en<br />

una pastoral familiar, tant en l’àmbit diocesà com parroquial.<br />

I vinculant l’inici o la continuïtat <strong>de</strong>ls itineraris <strong>de</strong> catequesi<br />

d’infància a la comunitat i a la família.<br />

Celebració<br />

Aquí es comença per apuntar a una <strong>de</strong> les “assignatures<br />

12


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

pen<strong>de</strong>nts” <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> anterior, en la seva realització, <strong>de</strong>mandada <strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> necessitats concretes: crear grups a les parròquies (o, on<br />

sia proce<strong>de</strong>nt, a nivell d’Unitat <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>) d’animació litúrgica,<br />

que tractin <strong>de</strong> millorar la vida litúrgica parroquial, amb celebracions<br />

<strong>de</strong> la fe <strong>de</strong> l’Església que expressin aqueixa fe en tota la seva<br />

riquesa i l’enfortesquin, procurant, així mateix, que la vida litúrgica<br />

parroquial estigui integrada tant com sia possible en el conjunt <strong>de</strong><br />

la vida <strong>de</strong> la comunitat.<br />

Tot això es precisa en dos punts ben pràctics i concrets: continuar<br />

ajudant, sobretot, a millorar la celebració eucarística<br />

dominical; i a cuidar una dimensió celebrativa, certament rica,<br />

<strong>de</strong> temps ençà, en la nostra Església diocesana, que és la referent<br />

a la música i el cant en la litúrgia.<br />

Comunió<br />

És essencial que un <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> apunti a accions concretes.<br />

Aquí cal valorar que paraules com presència, participació <strong>de</strong>l<br />

laïcat en la vida i missió <strong>de</strong> les nostres comunitats prenguin cos<br />

en una estructura pastoral tan summament significativa com és<br />

el Consell <strong>Pastoral</strong> Parroquial. Sense oblidar els Consells<br />

d’Assumptes Econòmics, amb la tasca important <strong>de</strong> cuidar,<br />

amb el rector, els mitjans econòmics, els béns i el patrimoni <strong>de</strong><br />

la comunitat, i això oberts a l’ajuda i assessorament <strong>de</strong>ls serveis<br />

i instàncies diocesans, i, en casos concrets, a l’autorització <strong>de</strong>ls<br />

actes legalment així assenyalats. Consells que importa crear on no<br />

n’hi hagi i actualitzar en els seus estatuts.<br />

Aquest afer és acompanyat <strong>de</strong> dos temes d’importància gens menor:<br />

que les nostres parròquies no sien illes, que estiguin integra<strong>de</strong>s,<br />

13


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

en la pràctica, en la realitat eclesial <strong>de</strong> què fan part, la Diòcesi, i<br />

en la seva referència immediata, pròxima, l’arxiprestat.<br />

Això <strong>de</strong>mana coordinar-se, així com seguir la reflexió i l’acció entorn<br />

<strong>de</strong> les Unitats <strong>Pastoral</strong>s, amb la mirada fita en la dinamització<br />

<strong>de</strong> les parròquies i el creixement en la comunió.<br />

Tornant als Consells Parroquials, convé <strong>de</strong>stacar l’encertada<br />

sensibilitat que suposa haver tingut en compte, respecte d’aquests,<br />

la realitat important, necessitada d’acollida i integració, que<br />

són els catòlics que han vingut amb la immigració i que han<br />

enriquit la nostra Església Diocesana.<br />

Caritat<br />

Aquest <strong>Pla</strong> s’ha forjat en unes situacions eclesials i socials marca<strong>de</strong>s<br />

per una situació <strong>de</strong> crisi econòmica, l’horitzó <strong>de</strong> la qual encara no<br />

es percep amb claredat. Això inci<strong>de</strong>ix en una dimensió <strong>de</strong> la vida<br />

<strong>de</strong> les nostres comunitats parroquials que certament és essencial:<br />

el servici als més necessitats.<br />

Ja la carta pastoral amb què oferia a la Diòcesi el <strong>Pla</strong> anterior duia<br />

per títol: “Una Església samaritana en temps <strong>de</strong> postmo<strong>de</strong>rnitat.”<br />

Són temps, certament, <strong>de</strong> molta necessitat, espiritual i<br />

material. De crisi espiritual i material. La nostra Església, en<br />

temps així, ha <strong>de</strong> ser, marcadament, samaritana.<br />

I en el nou <strong>Pla</strong> que estam oferint, i sense ànim d’esgotar, en<br />

absolut, allò que <strong>de</strong>mana la situació i que és molt, s’anima les<br />

parròquies a consolidar els grups d’acció caritativa i social<br />

i a crear grups d’acompanyament <strong>de</strong> persones malaltes<br />

14


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

o en soledat. En suport <strong>de</strong> tot això se sol·licita l’acció <strong>de</strong> les<br />

Delegacions Diocesanes corresponents i la implicació que toqui<br />

a Càritas.<br />

III. En Ell, la llum i la força<br />

S’enllestia la redacció <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> nou en el passat Consell<br />

Diocesà <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong>l 30 <strong>de</strong> maig, com he apuntat abans. El<br />

capvespre d’aquell dia era, ja, la solemnitat <strong>de</strong> la Pentecosta. Per<br />

això vaig voler iniciar les meves paraules al Consell amb el record<br />

<strong>de</strong>l que es<strong>de</strong>vingué aquell dia, especialment als Dotze reunits<br />

amb Maria, i el que l’Esperit en ells va fer i va iniciar; en ells<br />

que eren ben pocs i gens po<strong>de</strong>rosos. Avui també experimentam<br />

la nostra pobresa i les nostres limitacions contínuament, com<br />

també experimentam allò que l’Esperit “que ve a ajudar la<br />

nostra feblesa” (Rm 8, 26) segueix fent, i seguirà fent, amb<br />

tota seguretat, si com Maria i els Dotze estam oberts, disponibles,<br />

dòcils a la seva acció, fiant-nos, <strong>de</strong>ixant-li fer. Recordava a Sant<br />

Pau, encara érem dins el seu Any, en evocar com afirmava que ell<br />

s’entenia a si mateix com a “cooperador <strong>de</strong> Déu” (1 Cor 3, 9),<br />

<strong>de</strong>finició que, record que <strong>de</strong>ia, veia ressonar en el lema <strong>de</strong>l Sant<br />

Pare Benet XVI: “Cooperador <strong>de</strong> la Veritat”… Que era d’important,<br />

i ho és, recordar, davant un nou <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, al nivell tant <strong>de</strong><br />

la Diòcesi com quan es concreti i apliqui al nivell parroquial, que<br />

la Obra real <strong>de</strong> la Salvació <strong>de</strong> la Humanitat l’actua Ell, i nosaltres,<br />

amb els nostres plans i projectes, en el cas d’encertar i servir<br />

realment, som els seus “ajudants”, els seus “cooperadors”!<br />

Per això, allà, davant tots, vaig voler donar gràcies primer a Déu,<br />

Pare <strong>de</strong> Nostre Senyor Jesucrist, que per l’Esperit Sant segueix<br />

15


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

guiant i sostenint la seva Església a <strong>Mallorca</strong>. I vaig voler i vull<br />

donar les gràcies a tots els “cooperadors” que allà eren, i als que<br />

ells, al seu torn, servien o representaven.<br />

Des d’aquestes claus que he anat exposant, aprov i oferesc, junt<br />

amb els altres membres <strong>de</strong>l Consell Episcopal, aquest nou <strong>Pla</strong>,<br />

animant tota la comunitat diocesana a acollir-lo, a rebre’l com allò<br />

que és: una proposta que ha <strong>de</strong> ser aplicada en la realitat<br />

concreta <strong>de</strong> cada comunitat, valorant el que ja existeix i es fa,<br />

<strong>de</strong>s <strong>de</strong> les pròpies necessitats i possibilitats, tractant, aquí, d’acollir<br />

els accents a tenir com a referent notable en la vida ordinària,<br />

que s’han d’ajudar <strong>de</strong>s <strong>de</strong> l’àmbit diocesà. Cridat, així, a ser un<br />

instrument que il·lumini el rumb i potenciï la comunió,<br />

harmonitzant reflexions i tasques en els diversos àmbits <strong>de</strong> la<br />

nostra Església a <strong>Mallorca</strong>.<br />

Per això, perquè el consi<strong>de</strong>r un instrument que pot resultar útil<br />

i valuós per a dinamitzar i millorar la nostra pastoral en la vida<br />

concreta <strong>de</strong> les nostres parròquies i unitats <strong>de</strong> pastoral, i <strong>de</strong>s d’aquí<br />

potenciar la vitalitat <strong>de</strong>ls arxiprestats i la concreció <strong>de</strong>ls serveis <strong>de</strong><br />

les Delegacions Diocesanes, és el motiu pel qual toc a la porta <strong>de</strong>l<br />

vostre ànim, sobretot <strong>de</strong>ls responsables més directes <strong>de</strong> la vida<br />

d’aquestes realitats, especialment els meus germans preveres i<br />

diaques, també els laics i religiosos en els vostres múltiples serveis.<br />

Les circumstàncies presents ens empenyen, perquè ens exigeixen<br />

estar <strong>de</strong>sperts, compromesos i confiats en el Senyor, <strong>de</strong>cidits a<br />

continuar essent, com ho foren els nostres avantpassats cristians<br />

durant tants <strong>de</strong> segles, sal i llum en aquesta terra, en el món<br />

d’avui. La nostra societat, la nostra humanitat, no sols continua<br />

16


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓ<br />

necessitant, sinó que crec que, especialment en aquests temps,<br />

espera i necessita la Bona Notícia <strong>de</strong> Jesucrist, conèixer-lo,<br />

acollir-lo, <strong>de</strong>ixar-se il·luminar i consolar per Ell, font <strong>de</strong> sentit per<br />

a aquesta vida, en els seus quefers i en els seus interrogants més<br />

profunds i <strong>de</strong>cisius.<br />

Vos oferesc aquest <strong>Pla</strong> dins un Any que el Sant Pare Benet XVI<br />

ha <strong>de</strong>manat que sia especialment <strong>de</strong>dicat a l’oració i la reflexió<br />

entorn <strong>de</strong>l sacerdoci ministerial, <strong>de</strong>sitjant que servesqui no<br />

sols per a augmentar la valoració i l’estima <strong>de</strong> ser sacerdot en els<br />

mateixos sacerdots, sinó també en tot el Poble <strong>de</strong> Déu, animant-lo<br />

a acollir el sacerdoci com un do especial <strong>de</strong> l’amor <strong>de</strong>l Senyor,<br />

<strong>de</strong> la seva presència com a Pastor i Servidor <strong>de</strong>l seu Poble,<br />

al qual ha salvat en el seu misteri Pasqual, al qual segueix<br />

salvant i alimentant en l’Eucaristia, el gran Sagrament, on Ell es<br />

fa verta<strong>de</strong>rament menjar per al camí i vida per a l’eternitat.<br />

Vull posar tot el que aquí he tractat <strong>de</strong> transmetre-us amb ocasió <strong>de</strong>l<br />

nou <strong>Pla</strong> Diocesà <strong>Pastoral</strong> <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong> davall la mirada i intercessió<br />

<strong>de</strong> Santa Maria, Mare <strong>de</strong> Déu, tan estimada <strong>de</strong> sempre a la<br />

nostra terra <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>, que la venera secularment amb el títol i<br />

advocació <strong>de</strong> la Mare <strong>de</strong> Déu <strong>de</strong> Lluc; al seu Santuari hem pujat<br />

molts <strong>de</strong>ls seus fills, en aquest temps <strong>de</strong>dicat especialment a Ella,<br />

per contemplar-la i sentir-la com a mo<strong>de</strong>l i Mare, per <strong>de</strong>ixar-nos<br />

portar per Ella al seu Fill, Jesucrist, el nostre Salvador.<br />

Devora Ella, avui, dia <strong>de</strong>u d’agost <strong>de</strong> <strong>2009</strong>, en complir-se<br />

exactament els cent vint-i-cinc anys <strong>de</strong> la seva Coronació Pontifícia,<br />

firm aquesta Carta <strong>Pastoral</strong> amb què us oferesc el nou <strong>Pla</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong>, que <strong>de</strong>sitj que acolliu com un servei a la vida i a la missió<br />

17


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

<strong>de</strong> les comunitats parroquials <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>.<br />

18<br />

+ Jesús Murgui Soriano<br />

Bisbe <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>


INTRODUCCIÓ<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL<br />

<strong>2009</strong> – <strong>2013</strong><br />

El <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> vol encoratjar la vida i missió <strong>de</strong> les nostres<br />

parròquies, per tal que continuïn escampant la llavor <strong>de</strong>l Regne<br />

en el nostre món. Tenim confiança en la parròquia, en la força <strong>de</strong><br />

l’Esperit que la sosté, en la seva capacitat d’anar donant respostes<br />

a noves situacions i en la seva voluntat <strong>de</strong> servir tothom en nom<br />

<strong>de</strong> Crist. Arrelada i oberta al seu entorn social, continua essent la<br />

institució eclesial més visible, més propera a la gent i el rostre més<br />

concret <strong>de</strong> l’Església tant per als qui en formen part viva com per<br />

als qui cerquen una paraula, una pregària, una companyia o una<br />

ajuda. En molts d’aspectes continua essent una realitat eclesial<br />

insubstituïble en què confiam i a la qual volem mirar amb plena<br />

confiança.<br />

Tanmateix, hem <strong>de</strong> saber reconèixer que la parròquia és, a<br />

la vegada, insuficient. La parròquia no es basta a si mateixa.<br />

Sobretot, perquè la referència obligada <strong>de</strong> la fe, <strong>de</strong> la comunitat<br />

i <strong>de</strong> la missió és l’Església particular. També perquè hi ha altres<br />

presències eclesials necessàries i complementàries, com la vida<br />

consagrada, els moviments eclesials i d’altres, que aporten molt a<br />

la vida i missió evangelitzadora <strong>de</strong> l’Església. Finalment, perquè la<br />

19


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

situació actual <strong>de</strong>mana a les parròquies que cooperin entre elles<br />

per respondre millor, <strong>de</strong>s <strong>de</strong> la petitesa i la comunió fraterna, a la<br />

urgència missionera <strong>de</strong> tota l’acció pastoral.<br />

El present <strong>Pla</strong> Diocesà <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, en aquest sentit, vol ser una<br />

eina <strong>de</strong> treball que ens ajudi a dinamitzar la parròquia en la<br />

seva vida i missió. No pretén ser la resposta a tantes preguntes<br />

obliga<strong>de</strong>s <strong>de</strong> l’evangelització en el moment actual. En tot cas, pot<br />

ser una ocasió per a continuar la reflexió i el diàleg fratern, sempre<br />

necessaris per a escoltar la veu <strong>de</strong> l’Esperit i continuar la tasca<br />

d’il·luminar la vida i missió <strong>de</strong> l’Església. El <strong>Pla</strong> és, doncs, una<br />

resposta <strong>de</strong> treball, humil i necessària, per a anar fent les passes<br />

possibles que potenciïn alguns aspectes <strong>de</strong> la vida parroquial. Es<br />

tracta, senzillament, d’anar fent feina, amb plena confiança en<br />

l’acció i la gràcia <strong>de</strong> Déu i amb la nostra cooperació. Amb una<br />

mirada realista i esperançada alhora. Amb una actitud positiva<br />

que ens ajudi a créixer en la fe i anunciar l’Evangeli. Sabem<br />

que la comunió és l’ànima <strong>de</strong> la parròquia i la missió, la seva<br />

raó <strong>de</strong> ser. Caminem en aquesta direcció. El <strong>Pla</strong>, com a mèto<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> treball, no supleix ni anul·la la vida ordinària <strong>de</strong> la Diòcesi,<br />

<strong>de</strong> les congregacions religioses, <strong>de</strong>ls moviments i <strong>de</strong> les mateixes<br />

parròquies. En el present <strong>Pla</strong> es vol, una vegada més, fer alguns<br />

accents i promoure algunes accions per dinamitzar les parròquies<br />

i les incipients unitats pastorals parroquials. Es tracta <strong>de</strong> tenir en<br />

compte unes prioritats i promoure algunes accions, concretes i<br />

possibles, que ens ajudin a caminar.<br />

El camí, l’hem <strong>de</strong> fer entre tots. Amb esperit <strong>de</strong> germanor i <strong>de</strong><br />

servei. Amb comunió. El <strong>Pla</strong> és, també, una eina <strong>de</strong> comunió i<br />

20


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

<strong>de</strong> missió compartida com a Església <strong>de</strong> Déu a <strong>Mallorca</strong>. Té en<br />

compte l’àmbit diocesà i l’àmbit parroquial o d’unitat pastoral. No<br />

com a dues realitats oposa<strong>de</strong>s o contraposa<strong>de</strong>s, sinó amb voluntat<br />

<strong>de</strong> servei i ajuda. Marca, per això, unes accions diocesanes al<br />

servei <strong>de</strong> les parròquies, per a facilitar i estimular el camí <strong>de</strong> les<br />

parròquies o unitats <strong>de</strong> pastoral, per tal que aquestes accions es<br />

puguin convertir en parroquials o d’unitat pastoral o d’arxiprestat.<br />

L’important és que, en darrer terme, els rectors i els consells<br />

pastorals parroquials o <strong>de</strong> les unitats concretin les seves accions<br />

amb les aju<strong>de</strong>s diocesanes pertinents.<br />

Conscients que la nostra pobresa ens obliga a confiar més en Déu i<br />

a <strong>de</strong>manar la seva gràcia, que també ens <strong>de</strong>mana escoltar-nos uns<br />

als altres per aprendre plegats a potenciar unes parròquies més<br />

fraternes i missioneres, posem-nos en camí i a la feina. Amb pau i<br />

concòrdia. El <strong>Pla</strong> és una ajuda i una eina.<br />

21


OBJECTIU GENERAL<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

Dinamitzar les nostres parròquies i les<br />

incipients unitats <strong>de</strong> pastoral perquè siguin<br />

més fraternes i missioneres<br />

Per dur a terme la consecució d’aquest objectiu,<br />

tenint en compte les dimensions ordinàries <strong>de</strong> la<br />

vida parroquial, es proposen les següents prioritats<br />

i accions pastorals pel quadrienni <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong>:<br />

22


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

PRIORITATS DE L’ANUNCI<br />

1.<br />

PARTIR DE LA PARAULA DE DÉU PER A DESPERTAR<br />

I CRÉIXER EN LA FE<br />

Accions que ens hi po<strong>de</strong>n ajudar<br />

23


PERQUÈ<br />

VOLEM<br />

Una presència<br />

significativa enmig<br />

<strong>de</strong>l nostre medi.<br />

Evangelitzar les<br />

famílies: posar la<br />

Paraula <strong>de</strong> Déu en<br />

el centre <strong>de</strong> la vida<br />

familiar.<br />

Partir <strong>de</strong> la Paraula<br />

<strong>de</strong> Déu.<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

ÀMBIT<br />

DIOCESÀ<br />

La Coordinadora <strong>de</strong><br />

Delegacions oferirà<br />

suggeriments per<br />

a les accions <strong>de</strong><br />

presència missionera i<br />

eclesial dins l’entorn.<br />

Elaboració per part<br />

<strong>de</strong> les Delegacions <strong>de</strong><br />

Catequesi, Família i<br />

Joventut d’un itinerari<br />

<strong>de</strong> catequesi amb<br />

famílies. La Diòcesi<br />

ajudarà les parròquies<br />

a fer un equip<br />

d’animadors <strong>de</strong> la<br />

pastoral familiar.<br />

Elaboració per part<br />

<strong>de</strong> les Delegacions <strong>de</strong><br />

Catequesi, Litúrgia,<br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa i<br />

CETEM d’una guia<br />

diocesana <strong>de</strong> la lectio<br />

divina, posant esment<br />

en les condicions<br />

personals i socials<br />

d’avui.<br />

24<br />

ÀMBIT<br />

PARROQUIAL<br />

La parròquia o la unitat<br />

pastoral organitzarà<br />

periòdicament<br />

accions <strong>de</strong> presència<br />

missionera i eclesial<br />

dins l’entorn (poble,<br />

barriada).<br />

Començar o continuar<br />

els itineraris <strong>de</strong><br />

catequesi d’infants en<br />

comunitat i en família.<br />

Les parròquies faran<br />

una convidada a<br />

participar en un procés<br />

d’enfortiment <strong>de</strong> la<br />

vida cristiana, a les<br />

parelles que <strong>de</strong>manen<br />

els sagraments<br />

<strong>de</strong>l matrimoni i el<br />

baptisme <strong>de</strong>ls seus<br />

fills.<br />

La parròquia o la unitat<br />

pastoral continuarà<br />

potenciant o creant<br />

grups parroquials,<br />

arxiprestals i d’altres<br />

entorn <strong>de</strong> la Paraula<br />

<strong>de</strong> Déu: lectio divina,<br />

lectura creient <strong>de</strong> la<br />

vida...


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

PRIORITATS DE LA CELEBRACIÓ<br />

2.<br />

VERS UNA CELEBRACIÓ DE LA FE RICA<br />

I PROFUNDA DEL MISTERI DE CRIST<br />

Accions que ens hi po<strong>de</strong>n ajudar<br />

25


PERQUÈ<br />

VOLEM<br />

Integrar anunci,<br />

celebració i caritat.<br />

Millorar la qualitat<br />

<strong>de</strong>l cant en la<br />

litúrgia.<br />

Fer una passa<br />

perquè la<br />

celebració<br />

eucarística<br />

dominical sigui el<br />

centre <strong>de</strong> la vida<br />

parroquial.<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

ÀMBIT<br />

DIOCESÀ<br />

La Coordinadora <strong>de</strong><br />

Delegacions oferirà<br />

cursos conjunts <strong>de</strong><br />

formació.<br />

La Delegació <strong>de</strong><br />

Litúrgia crearà el<br />

servei necessari per<br />

potenciar el cant<br />

i la música a les<br />

parròquies i/o unitats<br />

<strong>de</strong> pastoral.<br />

El Full Dominical<br />

publicarà cada<br />

setmana una nota<br />

sobre alguns aspectes<br />

<strong>de</strong> la preparació <strong>de</strong><br />

l’Eucaristia dominical.<br />

ÀMBIT<br />

PARROQUIAL<br />

La parròquia o la<br />

unitat pastoral crearà<br />

grups d’animació<br />

litúrgica on hi hagi<br />

representants <strong>de</strong> tots<br />

tres àmbits.<br />

S’organitzaran a<br />

Palma, Inca i Manacor<br />

dos aplecs anuals<br />

per aprendre noves<br />

cançons i els criteris<br />

sobre el cant en la<br />

litúrgia.<br />

Institucionalitzar<br />

celebracions<br />

periòdiques en les<br />

quals participin tots<br />

els grups parroquials<br />

o <strong>de</strong> la unitat <strong>de</strong><br />

pastoral.<br />

Nota: Es procurarà en el temps <strong>de</strong>l present <strong>Pla</strong> <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> una reflexió<br />

sobre les celebracions que tenen més implicació social, com són: funerals,<br />

matrimonis, primeres comunions...<br />

26


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

PRIORITATS DE LA COMUNIÓ<br />

3.<br />

VERS UNA FE VISCUDA EN LA COMUNIÓ FRATERNA<br />

I EL SENTIT D’ESGLÉSIA<br />

Accions que ens hi po<strong>de</strong>n ajudar<br />

27


PERQUÈ<br />

VOLEM<br />

Que la participació<br />

trobi canals<br />

concrets.<br />

Que els àmbits<br />

parroquial i<br />

diocesà estiguin<br />

coordinats.<br />

Que les unitats <strong>de</strong><br />

pastoral ajudin<br />

a dinamitzar les<br />

parròquies.<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

ÀMBIT<br />

DIOCESÀ<br />

El Consell Episcopal<br />

promourà la<br />

renovació <strong>de</strong>ls<br />

estatuts <strong>de</strong>ls Consells<br />

<strong>Pastoral</strong>s parroquials<br />

i d’Assumptes<br />

Econòmics. Es crearà<br />

un reglament bàsic<br />

i orientatiu <strong>de</strong>ls CPP<br />

d’àmbit diocesà<br />

que cada parròquia<br />

adaptarà a la pròpia<br />

realitat i se sotmetrà<br />

a l’aprovació <strong>de</strong>l Vicari<br />

General.<br />

Publicació <strong>de</strong>l<br />

calendari d’activitats<br />

diocesanes, aprovat<br />

i explicat el mes <strong>de</strong><br />

juny.<br />

Reflexió a distintes<br />

ban<strong>de</strong>s, preveres,<br />

Consell Episcopal,<br />

laics..., sobre les<br />

unitats <strong>de</strong> pastoral.<br />

28<br />

ÀMBIT<br />

PARROQUIAL<br />

Es crearan els<br />

Consells, Parroquial <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> i d’Assumptes<br />

Econòmics, on<br />

no existeixin.<br />

S’actualitzaran els<br />

estatuts <strong>de</strong> tots.<br />

Assegurar la presència<br />

<strong>de</strong>ls nouvinguts en<br />

els òrgans parroquials<br />

(Consell <strong>Pastoral</strong>, etc.).<br />

La parròquia o la unitat<br />

pastoral tindrà esment<br />

a participar en les<br />

activitats arxiprestals<br />

i diocesanes que<br />

s’organitzen anant<br />

alerta a duplicar-ne.<br />

La parròquia o<br />

la unitat pastoral<br />

celebrarà regularment<br />

alguna assemblea o<br />

diada parroquial per<br />

créixer en comunió<br />

entre tots els seus<br />

membres. S’impulsarà<br />

la creació <strong>de</strong>ls Consells<br />

Arxiprestals <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong>.


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

PRIORITATS DE LA CARITAT<br />

4.<br />

EL NOU MANAMENT VISCUT EN EL SERVEI<br />

ALS MÉS NECESSITATS<br />

Accions que ens hi po<strong>de</strong>n ajudar<br />

29


PERQUÈ<br />

VOLEM<br />

Donar resposta<br />

a les noves<br />

necessitats socials.<br />

La col·laboració<br />

entre els grups<br />

<strong>de</strong> voluntaris i els<br />

professionals <strong>de</strong> la<br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa<br />

i Social.<br />

Una fe viscuda en<br />

clau samaritana.<br />

PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

ÀMBIT<br />

DIOCESÀ<br />

La Delegació <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa i<br />

Social elaborarà una<br />

“borsa <strong>de</strong> necessitats”<br />

concretes i les oferirà<br />

periòdicament a les<br />

parròquies i/o unitats<br />

pastorals.<br />

La Delegació <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa i<br />

Social acompanyarà<br />

i promourà amb<br />

les parròquies o<br />

unitats <strong>de</strong> pastoral<br />

grups <strong>de</strong> voluntaris.<br />

Periòdicament<br />

l’equip <strong>de</strong> Càritas<br />

es farà present<br />

en l’arxiprestat,<br />

parròquia o unitat <strong>de</strong><br />

pastoral.<br />

La Delegació <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong> la Salut<br />

reflexionarà sobre<br />

les condicions socials<br />

i estructurals <strong>de</strong> la<br />

salut en la nostra<br />

societat.<br />

30<br />

ÀMBIT<br />

PARROQUIAL<br />

El Consell parroquial<br />

programarà accions<br />

solidàries a favor <strong>de</strong><br />

les persones i els<br />

grups necessitats <strong>de</strong>l<br />

seu entorn.<br />

Consolidar els grups<br />

parroquials d’acció<br />

caritativa i social,<br />

amb l’ajuda <strong>de</strong><br />

Càritas. Col·laborar<br />

en les <strong>de</strong>speses<br />

econòmiques que<br />

això suposa. Sense<br />

perdre la i<strong>de</strong>ntitat<br />

<strong>de</strong> Càritas, treballar<br />

<strong>de</strong> forma conjunta<br />

amb les entitats que<br />

estan implica<strong>de</strong>s en<br />

l’assistència social.<br />

La parròquia o la<br />

unitat pastoral crearà<br />

grups parroquials<br />

d’acompanyament a<br />

persones malaltes o<br />

totes soles.


PLA DIOCESÀ DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARRÒQUIA, COMUNITAT DE VIDA I MISSIÓ<br />

31


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

UNIDOS EN CRISTO, SIRVIENDO,<br />

HACEMOS IGLESIA<br />

I. La transmisión <strong>de</strong> la fe: <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> 2006-<strong>2009</strong><br />

Una <strong>de</strong> las i<strong>de</strong>as expuestas por algunos miembros <strong>de</strong>l Consejo<br />

Diocesano <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, y que era eco <strong>de</strong> una propuesta expresada<br />

a lo largo <strong>de</strong> la preparación <strong>de</strong>l nuevo <strong>Pla</strong>n, era que éste tuviera<br />

líneas <strong>de</strong> continuidad con el <strong>Pla</strong>n 2006-<strong>2009</strong> que ahora venía a<br />

concluir.<br />

En la reunión plenaria <strong>de</strong>l Consejo Diocesano <strong>de</strong>l pasado 30 <strong>de</strong><br />

mayo, convocado para <strong>de</strong>jar a punto el nuevo <strong>Pla</strong>n, quise <strong>de</strong>dicar<br />

una buena parte <strong>de</strong> mi intervención a valorar esa continuidad, sobre<br />

la base <strong>de</strong> que el itinerario <strong>de</strong> trabajo que acababa tan sólo había<br />

hecho una siembra, un simple remarcar caminos en el quehacer<br />

<strong>de</strong> la <strong>Pastoral</strong> diocesana, y ello sólo en espacios comunitarios<br />

<strong>de</strong>terminados. Lo cual pedía más tiempo y trabajo para reafirmar<br />

y cuidar lo iniciado, haciendo que pudiera consolidarse y llegar a<br />

más sitios y personas.<br />

También me basaba en la convicción <strong>de</strong> la bondad <strong>de</strong> los caminos y<br />

<strong>de</strong> las semillas sembradas en estos años, por lo que me <strong>de</strong>tuve en<br />

<strong>de</strong>stacar algunas <strong>de</strong> las realida<strong>de</strong>s vinculadas al <strong>Pla</strong>n que acababa,<br />

o planteadas en su marco temporal.<br />

Así, habiendo tenido como gran objetivo general “la transmisión <strong>de</strong><br />

la fe”, me permití subrayar, en el apartado que llevaba como título<br />

32


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

“La dimensión social <strong>de</strong> la vida cristiana”, la constante preocupación<br />

que hemos tenido, en todo este tiempo, por la comunicación,<br />

tanto a la hora <strong>de</strong> mejorar los medios propios, en continuidad<br />

con lo recibido, como <strong>de</strong> incidir en los medios existentes en<br />

nuestro entorno social. Con algún proyecto pendiente, sin<br />

materializar todavía, se han creado nuevos servicios, como la web<br />

<strong>de</strong>l Obispado y la Agencia <strong>de</strong> noticias Balèria, se ha producido la<br />

consolidación <strong>de</strong> TV Popular, la materialización <strong>de</strong> convenios con<br />

IB3TV y Televisión <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong> y la renovación <strong>de</strong>l Full Dominical.<br />

En cuanto al aspecto <strong>de</strong> la inci<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> priorida<strong>de</strong>s claramente<br />

<strong>de</strong> pastoral caritativa y social, como eran las referidas a<br />

la inmigración entre nosotros y a la acogida en nuestras<br />

comunida<strong>de</strong>s, hay que constatar que junto a reflexiones abiertas,<br />

como la <strong>de</strong>l Consejo <strong>de</strong>l Presbiterio sobre inmigración, y sobre<br />

la acogida, en diversos ámbitos, han sido tiempos, los últimos,<br />

<strong>de</strong> una fuerte crisis económica, no contemplada –naturalmente–<br />

en el <strong>Pla</strong>n, que <strong>de</strong> forma continuada hemos ido siguiendo y<br />

revisando, y que ha encontrado una respuesta <strong>de</strong>cidida por parte<br />

<strong>de</strong> la Diócesis, principalmente por medio <strong>de</strong> Cáritas.<br />

Cáritas, que en estos años ha acogido nuevos Estatutos y<br />

constituido su Consejo Diocesano, se halla en plena elaboración<br />

<strong>de</strong> un <strong>Pla</strong>n Estratégico para el futuro inmediato, y ha vivido y vive<br />

volcada, con los medios <strong>de</strong> que dispone, hacia el fenómeno <strong>de</strong> la<br />

inmigración, que tanto ha incidido en muchas Cáritas parroquiales,<br />

y, en estos últimos tiempos, hacia las graves consecuencias <strong>de</strong> la<br />

crisis económica y social que nos ro<strong>de</strong>a. Específicamente sobre el<br />

fenómeno migratorio <strong>de</strong>stacaría la consolidación <strong>de</strong>l Macroproyecto<br />

<strong>de</strong> Co<strong>de</strong>sarrollo, iniciativa pionera en muchos sentidos y apoyada<br />

por el Govern <strong>de</strong> les Illes Balears; y acerca <strong>de</strong>l momento <strong>de</strong> crisis<br />

en el que aún estamos, valoraría el esfuerzo notable, tanto <strong>de</strong><br />

33


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

quienes forman la gran familia <strong>de</strong> Cáritas, como <strong>de</strong> quienes, con<br />

generosidad, la apoyan <strong>de</strong>s<strong>de</strong> diversas instancias.<br />

Dentro <strong>de</strong> lo referente al apartado titulado “La dimensión<br />

evangelizadora”, remarcaría la renovada voluntad <strong>de</strong> priorizar la<br />

formación e implicación <strong>de</strong>l laicado en la vida eclesial, en clara<br />

continuación <strong>de</strong> la sensibilidad manifestada reiteradamente en la<br />

pastoral diocesana, tanto en el último Sínodo Diocesano como<br />

en los siguientes <strong>Pla</strong>nes <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> diocesana <strong>de</strong> los últimos<br />

<strong>de</strong>cenios. A este fin se ha impulsado la iniciación <strong>de</strong> la Escuela<br />

<strong>de</strong> agentes <strong>de</strong> pastoral, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> seguir sosteniendo ofertas<br />

como “Crec” y el mismo ISUCIR, con todo el valor que esto supone<br />

para el laicado. Asi mismo, ha sido constante la valoración <strong>de</strong> los<br />

Consejos <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong> las parroquias. Se ha podido constatar<br />

en la dinámica creativa <strong>de</strong> las nuevas Unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>.<br />

Al igual que en las más variadas iniciativas, entendiéndose que,<br />

en la labor <strong>de</strong> los laicos en los diversos campos <strong>de</strong> la pastoral, es<br />

esencial su preparación y conjunción <strong>de</strong> tareas en el seno <strong>de</strong> sus<br />

comunida<strong>de</strong>s.<br />

También la participación y presencia <strong>de</strong> los fieles cristianos<br />

laicos, como tales, o en cuanto agentes <strong>de</strong> pastoral y miembros<br />

<strong>de</strong> los Consejos parroquiales <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> y <strong>de</strong> Economía, ha sido<br />

<strong>de</strong>terminante en la preparación y <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> la Visita <strong>Pastoral</strong><br />

realizada.<br />

En el espacio temporal <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong>n que concluye han quedado como<br />

realida<strong>de</strong>s, diversas propuestas <strong>de</strong> trabajo que implican a los<br />

laicos en el ámbito arciprestal, tanto en la Ciudad como en<br />

la Part Forana, así como las planteadas en el ámbito <strong>de</strong> las<br />

gran<strong>de</strong>s Delegaciones Diocesanas, objeto <strong>de</strong> importantes<br />

remo<strong>de</strong>laciones durante estos años.<br />

34


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

En este apartado se prioriza la pastoral dirigida a los niños y<br />

jóvenes, nuestra más seria, quizás, carencia y necesidad,<br />

directamente relacionada con la transmisión <strong>de</strong> la fe y con la<br />

iniciación cristiana. A este respecto, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> diversas acciones<br />

diocesanas promovidas <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la Delegación <strong>de</strong> Juventud (Vigilias,<br />

representaciones teatrales, ejercicios espirituales, encuentros), se<br />

ha iniciado la solicitada reflexión abierta al conjunto <strong>de</strong> Colegios<br />

vinculados a la Iglesia, y se ha planteado una muy concreta línea<br />

<strong>de</strong> actuación en los Colegios Diocesanos. Consiste en la puesta en<br />

marcha <strong>de</strong> equipos <strong>de</strong> pastoral, en cada centro, formados por<br />

profesionales <strong>de</strong> la misma comunidad educativa comprometidos<br />

en este campo; se ha establecido una coordinación diocesana y<br />

un apoyo pastoral <strong>de</strong> sacerdotes que acompañen el proceso <strong>de</strong><br />

creación y consolidación <strong>de</strong> los mencionados equipos.<br />

Esta labor iniciada en nuestros Colegios ha ido en paralelo al<br />

trabajo <strong>de</strong> la Delegación <strong>de</strong> Enseñanza, consolidado años ha en la<br />

formación y acompañamiento <strong>de</strong>l profesorado <strong>de</strong> Religión en<br />

los centros públicos y la atención a sus necesida<strong>de</strong>s.<br />

Lo mismo cabe afirmar respecto a la secular sensibilidad misionera<br />

<strong>de</strong> nuestra Diócesis. A la par <strong>de</strong> la clara preocupación por la<br />

transmisión <strong>de</strong> la fe <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> los límites diocesanos, ha estado<br />

el interés misionero <strong>de</strong> tantos religiosos/as, sacerdotes y laicos<br />

que han seguido encontrando en la correspondiente Delegación<br />

Diocesana y en <strong>Mallorca</strong> Missionera el cauce para potenciar la<br />

dimensión misionera universal <strong>de</strong> nuestra Iglesia Diocesana y<br />

para apoyar y acompañar a nuestros misioneros, especialmente<br />

en Burundi y el Perú, y abrir una nueva presencia en Cuba. Han<br />

sido años en los que cabe reseñar las nuevas iniciativas <strong>de</strong> laicos<br />

<strong>de</strong> la Diócesis en el campo <strong>de</strong> nuestras misiones.<br />

35


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

Por lo que respecta a las priorida<strong>de</strong>s y acciones pastorales<br />

comprendidas en el apartado “La dimensión espiritual <strong>de</strong> la vida<br />

cristiana”, me permito <strong>de</strong>stacar en el campo <strong>de</strong> lo atendido tanto lo<br />

referente a profundizar en la “escucha <strong>de</strong> la Palabra <strong>de</strong> Dios” como<br />

a promover una catequesis al servicio <strong>de</strong> la Iniciación cristiana.<br />

Es justo <strong>de</strong>jar constancia aquí que en el espacio temporal que<br />

afecta al final y al inicio <strong>de</strong> ambos <strong>Pla</strong>nes diocesanos, el que acaba<br />

y el que comienza, hemos vivido la inci<strong>de</strong>ncia, muy positiva, <strong>de</strong>l<br />

Año <strong>de</strong> San Pablo y <strong>de</strong>l Año <strong>de</strong> Lluc, por una parte, y por otra<br />

estamos llamados a vivir el Año Sacerdotal. Vale la pena recordarlo,<br />

porque en concreto el Año <strong>de</strong> San Pablo ha ayudado a potenciar<br />

una creciente sensibilidad hacia la Palabra <strong>de</strong> Dios, tanto en<br />

nuestra Iglesia diocesana como en la Iglesia Universal, que ha<br />

venido a recoger y potenciar el reciente Sínodo <strong>de</strong> los Obispos, y<br />

en la que se anima a acogerla, a hacer oración con ella, y a vivir<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> ella la cotidianidad <strong>de</strong> nuestras tareas y compromisos en la<br />

sociedad y la Iglesia.<br />

Con formas y maneras diversas, en estos tiempos <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong>n<br />

diocesano que acaba, se ha acentuado la creación <strong>de</strong> grupos, o,<br />

más aún, la realización en grupos preexistentes, <strong>de</strong> una lectura<br />

creyente y orante <strong>de</strong> la Palabra <strong>de</strong> Dios. La experiencia <strong>de</strong>l tipo<br />

“lectio divina”, en distintas variantes, ha afectado a sacerdotes,<br />

laicos y personas religiosas <strong>de</strong> nuestra Iglesia.<br />

Más complejo, y claro a la vez, ha sido lo que en el <strong>Pla</strong>n que<br />

acaba se apuntaba como la acción <strong>de</strong> proponer “itinerarios <strong>de</strong><br />

catequesis”.<br />

Complejo, porque en este tema, como en otros, no es todo proponer<br />

y querer, especialmente hay que tener personas, agentes <strong>de</strong><br />

36


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

pastoral muy creyentes y preparados, y vencer inercias, <strong>de</strong><br />

muchos, muchos <strong>de</strong>cenios, generaciones.<br />

Es vital en los <strong>Pla</strong>nes, preparar agentes, darles una formación y<br />

una espiritualidad a<strong>de</strong>cuadas, tanto como cambiar mentalida<strong>de</strong>s.<br />

Es importante que los <strong>Pla</strong>nes conlleven procesos educativos<br />

diocesanos, en los que hay que poner tiempo, trabajo, su punto<br />

<strong>de</strong> ilusión, participación y comunión.<br />

En este caso, por lo que se refiere a los “itinerarios”, en algunas<br />

comunida<strong>de</strong>s parroquiales se ha apostado por ellos. Así como <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

los servicios diocesanos para la Catequesis. Dejando claro que lo<br />

que se <strong>de</strong>sea es que la acción catequética no que<strong>de</strong> <strong>de</strong>terminada<br />

sólo en función <strong>de</strong> la recepción <strong>de</strong>l sacramento, sea la Confirmación<br />

o la Primera Comunión, sin más continuidad y sin más inci<strong>de</strong>ncia.<br />

Sino que se trata <strong>de</strong> hacer un camino, un proceso, itinerario <strong>de</strong><br />

Iniciación cristiana, <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l cual sean momentos culminantes<br />

la celebración <strong>de</strong> la Primera Comunión y <strong>de</strong> la Confirmación, y en<br />

el que se trate <strong>de</strong> iniciar a la vida cristiana, naturalmente en el<br />

seno <strong>de</strong> la comunidad.<br />

Los esfuerzos en este campo que han incidido, sobre todo, en<br />

infancia y adolescencia, y que, por lo <strong>de</strong>más, vienen a coincidir<br />

con la reciente presentación en la Diócesis <strong>de</strong>l Catecismo Jesús es<br />

el Señor y el trabajo para conocerlo y aplicarlo, han ido en paralelo<br />

a la valoración <strong>de</strong> la iniciación cristiana <strong>de</strong> jóvenes y adultos,<br />

así como <strong>de</strong>l catecumenado bautismal.<br />

De los gran<strong>de</strong>s trazos <strong>de</strong> lo expuesto en torno al <strong>Pla</strong>n que acaba,<br />

y que en buena medida se continúa en el nuevo, hice relación<br />

agra<strong>de</strong>cida ante el Consejo <strong>Pastoral</strong> Diocesano, y la he reiterado<br />

ahora para recordar, constatar y agra<strong>de</strong>cer la variedad <strong>de</strong> acciones<br />

37


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

y <strong>de</strong> esfuerzos hechos en torno a su aplicación. Un <strong>Pla</strong>n que ha<br />

incidido en paralela complementariedad con la vida pastoral<br />

ordinaria y con otras iniciativas específicas, que sería excesivamente<br />

prolijo exponer aquí. Un <strong>Pla</strong>n que, como <strong>de</strong>cía, el momento ha<br />

hecho, en ciertos aspectos, siembra, surco y camino.<br />

II. Dinamizar nuestras comunida<strong>de</strong>s parroquiales:<br />

<strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

A través <strong>de</strong> un proceso abierto en distintos ámbitos <strong>de</strong> reflexión,<br />

se llega a configurar y precisar el nuevo <strong>Pla</strong>n, que preten<strong>de</strong><br />

como Objetivo General: “Dinamizar nuestras parroquias<br />

y las incipientes unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pastoral para que sean<br />

más fraternas y misioneras”, acentuando, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> ahí, unas<br />

priorida<strong>de</strong>s y proponiendo unos proyectos <strong>de</strong> actuación, que se han<br />

<strong>de</strong> concretar en acciones a realizar en las parroquias o unida<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> pastoral, <strong>de</strong> forma a<strong>de</strong>cuada a sus posibilida<strong>de</strong>s y necesida<strong>de</strong>s,<br />

contando con la ayuda <strong>de</strong> instancias como el arciprestazgo y las<br />

Delegaciones Diocesanas.<br />

Esto significa valorar lo que encierra en sí misma la institución<br />

parroquial, lo que se ha venido en llamar sus “puntos fuertes”,<br />

entre los cuales me permito <strong>de</strong>stacar su carácter <strong>de</strong> presencia<br />

visible y enraizada <strong>de</strong> la Iglesia, que es plantada en medio<br />

<strong>de</strong> las casas <strong>de</strong> nuestra Humanidad, hecha pueblo o barriada <strong>de</strong><br />

ciudad. Su proximidad y accesibilidad a las gentes, sin condiciones<br />

previas, sin selecciones <strong>de</strong> ningún tipo, para todos. Es lo que<br />

también ha venido a calificar su carácter <strong>de</strong> catolicidad, aquello<br />

que bellamente expresó el Vaticano II, al afirmar <strong>de</strong> las parroquias:<br />

“Representan a la Iglesia visible establecida por todo el mundo”<br />

(SC 42).<br />

38


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

Su valor precisamente está concretado, según ciertas expresiones,<br />

en hacer visible la Iglesia como “madre”, acogiendo y siendo el<br />

ámbito en el que la inmensa mayoría <strong>de</strong> cristianos nacen y crecen<br />

en la vida que viene <strong>de</strong>l Señor, ofreciendo los Sacramentos, la<br />

Palabra <strong>de</strong> Dios, la predicación y catequesis en la fe <strong>de</strong> la Iglesia,<br />

su servicio a distintas necesida<strong>de</strong>s y su encarnación con los<br />

momentos tristes y alegres <strong>de</strong> sus gentes y sus tradiciones más<br />

queridas.<br />

Muchas veces el estado <strong>de</strong> nuestras parroquias en situación <strong>de</strong><br />

sencillez, incluso pobreza, las limita, pero no las priva <strong>de</strong> estas<br />

posibilida<strong>de</strong>s, que las marcan como cercanas, capaces <strong>de</strong> acoger y<br />

servir, hechas carne <strong>de</strong> nuestros pueblos y <strong>de</strong> sus más hondas<br />

fibras <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntidad y tradición cristiana, con posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

su ser <strong>de</strong> seguir ofreciéndose como ámbito <strong>de</strong> encuentro con<br />

Dios y casa y escuela <strong>de</strong> comunión entre hermanos.<br />

Y precisamente porque se la valora, se la intenta mejorar, <strong>de</strong> ahí<br />

el nuevo <strong>Pla</strong>n, conscientes también <strong>de</strong> sus limitaciones, y en un<br />

momento <strong>de</strong> reflexión eclesial, más allá <strong>de</strong> nuestra Diócesis, que<br />

está reconsi<strong>de</strong>rando y valorando las posibilida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> la institución<br />

parroquial, y en esta línea plantea la novedad que representan las<br />

Unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, que quieren ser una forma <strong>de</strong> articular<br />

las parroquias entre ellas, para que avance una renovación que<br />

las haga más vivas y misioneras. Y que suponen un mejor y mayor<br />

centramiento <strong>de</strong>l trabajo ministerial <strong>de</strong> los sacerdotes en su<br />

función pastoral insustituible, y una creciente incorporación <strong>de</strong>l<br />

laicado y <strong>de</strong> la vida consagrada, con sus carismas y servicios,<br />

a la acción pastoral conjunta. Todo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la voluntad <strong>de</strong> abrir<br />

nuevos caminos al Evangelio en nuestro tiempo, caminos que<br />

tengan en cuenta e integren las posibilida<strong>de</strong>s apuntadas <strong>de</strong> la<br />

institución parroquial, tratando <strong>de</strong> superar inercias y limitaciones.<br />

39


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

En este esfuerzo por un trabajo pastoral conjunto, abierto y<br />

en complementariedad, encontramos en primera instancia el<br />

arciprestazgo, como espacio idóneo para buscar puntos <strong>de</strong><br />

encuentro y colaboración en la pastoral <strong>de</strong> las parroquias que lo<br />

forman, y, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> esos puntos <strong>de</strong> encuentro, facilitar servicios <strong>de</strong><br />

ayuda a los agentes <strong>de</strong> pastoral <strong>de</strong>l arciprestazgo y a los pastores<br />

<strong>de</strong> las comunida<strong>de</strong>s, los sacerdotes, que han <strong>de</strong> procurar hallar en<br />

su equipo arciprestal un ámbito <strong>de</strong> comunión y <strong>de</strong> ayuda mutua,<br />

teniendo en el arcipreste un hermano mayor para sus hermanos<br />

sacerdotes y un servidor <strong>de</strong> la vida <strong>de</strong> colaboración pastoral entre<br />

las parroquias y unida<strong>de</strong>s pastorales <strong>de</strong> su ámbito.<br />

La consolidación pastoral <strong>de</strong> estas características <strong>de</strong> los<br />

arciprestazgos facilitará en gran medida el servicio <strong>de</strong> las<br />

Delegaciones Diocesanas a las necesida<strong>de</strong>s ordinarias <strong>de</strong> la<br />

pastoral arciprestal, y el apoyo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la Diócesis en acciones<br />

diocesanas contempladas en el nuevo <strong>Pla</strong>n, incidiendo en el<br />

arciprestazgo como tal, o bien en las parroquias concretas <strong>de</strong> ese<br />

ámbito.<br />

Cabe <strong>de</strong>cir, también, que este esfuerzo pastoral <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el nuevo<br />

<strong>Pla</strong>n diocesano, no agota las tareas en la Diócesis. Hemos querido<br />

incidir en las parroquias por su valor y dimensión nuclear y<br />

básica en la configuración <strong>de</strong> la pastoral en el territorio. Pero la<br />

pastoral diocesana no se agota ahí, <strong>de</strong>be seguir atendiendo<br />

e impulsando, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> las Delegaciones y servicios diocesanos, la<br />

riqueza <strong>de</strong> acción evangelizadora y vida comunitaria que<br />

no es estrictamente parroquial, que no está <strong>de</strong>terminada<br />

por el territorio. Así: la pastoral en los colegios, que hemos<br />

señalado al reconocer iniciativas surgidas <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el <strong>Pla</strong>n anterior;<br />

el acompañamiento a la variedad <strong>de</strong> movimientos apostólicos,<br />

40


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

recientes y no tan recientes, que hacen una labor importantísima<br />

en la pastoral por ambientes y sectorial; la atención a diversas<br />

formas <strong>de</strong> asociaciones <strong>de</strong> fieles, como pue<strong>de</strong>n ser, entre otras,<br />

el amplio y variado mundo <strong>de</strong> las Cofradías y Hermanda<strong>de</strong>s, que es<br />

numeroso y creciente, y que, en estos años, hemos ofrecido aten<strong>de</strong>r<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> servicios específicos diocesanos; y, muy notablemente, ese<br />

universo rico y <strong>de</strong> gran tradición en la Iglesia <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong> que<br />

es la vida consagrada, religiosas y religiosos, contemplativos y<br />

activos, y que sostienen vida y servicios ampliamente conocidos y<br />

valorados.<br />

El centramiento <strong>de</strong> este nuevo <strong>Pla</strong>n en la parroquia ha <strong>de</strong> verse en<br />

complementariedad con esa riqueza <strong>de</strong> vida no vinculada a lo<br />

estrictamente territorial, que tiene especial importancia en la vida<br />

<strong>de</strong> la Iglesia <strong>de</strong> estos tiempos, marcada por la movilidad y nuevos<br />

espacios <strong>de</strong> acción que quedan lejos <strong>de</strong> la precisa pastoral en el<br />

territorio. La misma parroquia ha <strong>de</strong> mirar constantemente cómo<br />

se sitúa y relaciona, y, en algunos casos, acoge esta riqueza <strong>de</strong><br />

vida eclesial que acabamos <strong>de</strong> señalar.<br />

Dicho todo esto, me permito unos subrayados y breves comentarios<br />

a las diversas propuestas que se ofrecen en el <strong>Pla</strong>n:<br />

Anuncio<br />

Es importante que se haya señalado como primer enunciado la<br />

voluntad <strong>de</strong> una presencia eclesial en el medio, para mirar <strong>de</strong><br />

entrada hacia una parroquia enraizada y misionera.<br />

Igualmente, es significativo recoger la creciente sensibilidad<br />

en estos tiempos hacia la Palabra <strong>de</strong> Dios, prosiguiendo la<br />

promoción <strong>de</strong> grupos, a diversos niveles, <strong>de</strong> “lectio divina”, y ello,<br />

con el apunte, digno <strong>de</strong> ser muy tenido en cuenta, <strong>de</strong> que la<br />

41


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

Palabra venga a incidir en la vida personal y social <strong>de</strong> hoy.<br />

Y vale la pena notar que se introduce el muy importante y actual<br />

tema <strong>de</strong> la familia, señalando diversas maneras <strong>de</strong> entrar en<br />

una pastoral familiar, tanto en el ámbito diocesano como<br />

parroquial. Y vinculando el inicio o continuidad <strong>de</strong> los itinerarios<br />

<strong>de</strong> catequesis <strong>de</strong> infancia a la comunidad y a la familia.<br />

Celebración<br />

Aquí se comienza por apuntar a una <strong>de</strong> las “asignaturas<br />

pendientes” <strong>de</strong>l anterior <strong>Pla</strong>n, en su realización, y <strong>de</strong>mandada<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> necesida<strong>de</strong>s concretas: crear grupos en las parroquias<br />

(o, don<strong>de</strong> proceda, a nivel <strong>de</strong> Unidad <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>) <strong>de</strong> animación<br />

litúrgica, que traten <strong>de</strong> mejorar la vida litúrgica parroquial, con<br />

celebraciones <strong>de</strong> la fe <strong>de</strong> la Iglesia que expresen esa fe en toda<br />

su riqueza y la robustezcan, procurando, asi mismo, que la vida<br />

litúrgica parroquial esté lo más integrada posible en el conjunto <strong>de</strong><br />

la vida <strong>de</strong> la comunidad.<br />

Todo eso se precisa en dos puntos bien prácticos y concretos: seguir<br />

ayudando, sobre todo, a mejorar la celebración eucarística<br />

dominical; y cuidar una dimensión celebrativa, ciertamente<br />

rica, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> hace tiempo, en nuestra Iglesia diocesana, que es la<br />

referente a la música y el canto en la liturgia.<br />

Comunión<br />

Es esencial que un <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> apunte a acciones concretas.<br />

Aquí es <strong>de</strong> valorar que palabras como presencia, participación <strong>de</strong>l<br />

laicado en la vida y misión <strong>de</strong> nuestras comunida<strong>de</strong>s tomen cuerpo<br />

en una estructura pastoral tan sumamente significativa como es<br />

el Consejo <strong>Pastoral</strong> Parroquial. Sin olvidar los Consejos <strong>de</strong><br />

42


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

Asuntos Económicos, con la importante tarea <strong>de</strong> cuidar, con<br />

el párroco, los medios económicos, los bienes y el patrimonio<br />

<strong>de</strong> la comunidad, y esto abiertos a la ayuda y asesoramiento <strong>de</strong><br />

los servicios e instancias diocesanas, y, en casos concretos, a la<br />

autorización <strong>de</strong> los actos legalmente así señalados. Consejos que<br />

importa crear don<strong>de</strong> no estén y actualizar en sus estatutos.<br />

Este asunto se ve acompañado <strong>de</strong> dos temas <strong>de</strong> importancia<br />

no menor: que nuestras parroquias no sean islas, que estén<br />

integradas, en la práctica, en la realidad eclesial <strong>de</strong> la que son<br />

parte, la Diócesis, y en su referencia inmediata, próxima, el<br />

arciprestazgo.<br />

Esto pi<strong>de</strong> coordinarse, así como seguir la reflexión y la acción<br />

en torno a las Unida<strong>de</strong>s <strong>Pastoral</strong>es, con la mirada puesta en la<br />

dinamización <strong>de</strong> las parroquias y el crecimiento en la comunión.<br />

Volviendo a los Consejos Parroquiales, conviene <strong>de</strong>stacar la<br />

acertada sensibilidad que supone haber tenido en cuenta,<br />

respecto a ellos, la importante realidad, necesitada <strong>de</strong> acogida<br />

e integración, que son los católicos que han venido con la<br />

inmigración y que han enriquecido nuestra Iglesia Diocesana.<br />

Caridad<br />

Este <strong>Pla</strong>n se ha forjado en unas situaciones eclesiales y sociales<br />

marcadas por una situación <strong>de</strong> crisis económica, cuyo horizonte<br />

aún no se percibe con claridad. Esto inci<strong>de</strong> en una dimensión <strong>de</strong><br />

la vida <strong>de</strong> nuestras comunida<strong>de</strong>s parroquiales que ciertamente es<br />

esencial: el servicio a los más necesitados.<br />

Ya la carta pastoral con la que ofrecía a la Diócesis el anterior<br />

43


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

<strong>Pla</strong>n llevaba por título: “Una Iglesia samaritana en tiempos<br />

<strong>de</strong> postmo<strong>de</strong>rnidad.” Son tiempos, ciertamente, <strong>de</strong> mucha<br />

necesidad, espiritual y material. De crisis en lo espiritual<br />

y en lo material. Nuestra Iglesia, en tiempos así, <strong>de</strong>be ser,<br />

marcadamente, samaritana.<br />

Y en el nuevo <strong>Pla</strong>n que estamos ofreciendo, y sin ánimo <strong>de</strong><br />

agotar, en absoluto, lo mucho que pi<strong>de</strong> la situación, se anima a<br />

las parroquias a consolidar los grupos <strong>de</strong> acción caritativa y<br />

social y a crear grupos <strong>de</strong> acompañamiento <strong>de</strong> personas<br />

enfermas o en soledad. En apoyo <strong>de</strong> esto se solicita la acción <strong>de</strong><br />

las correspondientes Delegaciones Diocesanas y la implicación<br />

que competa a Cáritas.<br />

III. En Él, la luz y la fuerza<br />

Se ultimaba la redacción <strong>de</strong>l <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> nuevo en el pasado<br />

Consejo Diocesano <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong>l 30 <strong>de</strong> mayo, como antes<br />

he apuntado. La tar<strong>de</strong> <strong>de</strong> aquel día era, ya, la solemnidad <strong>de</strong><br />

Pentecostés. Por ello quise iniciar mis palabras al Consejo con<br />

el recuerdo <strong>de</strong> lo que aquel día aconteció, especialmente a los<br />

Doce reunidos con María, y lo que el Espíritu en ellos hizo e inició;<br />

en ellos que eran bien pocos y nada po<strong>de</strong>rosos. Hoy también<br />

experimentamos nuestra pobreza y limitaciones continuamente,<br />

como también experimentamos lo que el Espíritu “que viene<br />

en ayuda <strong>de</strong> nuestra <strong>de</strong>bilidad” (Rm 8, 26) sigue haciendo, y<br />

seguirá haciendo, con toda seguridad, si como María y los Doce<br />

estamos abiertos, disponibles, dóciles a su acción, fiándonos,<br />

<strong>de</strong>jándole hacer. Recordaba a San Pablo, aún estábamos <strong>de</strong>ntro<br />

<strong>de</strong> su Año, al evocar como afirmaba que él se entendía a sí mismo<br />

como “cooperador <strong>de</strong> Dios” (1 Cor 3, 9), <strong>de</strong>finición que, recuerdo<br />

44


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

que <strong>de</strong>cía, veía resonar en el lema <strong>de</strong>l Santo Padre Benedicto XVI:<br />

“Cooperador <strong>de</strong> la Verdad”… ¡Qué importante era y es, recordar,<br />

ante un nuevo <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, al nivel tanto <strong>de</strong> la Diócesis, como<br />

cuando se concrete y aplique en el nivel parroquial, que la Obra<br />

real <strong>de</strong> la Salvación <strong>de</strong> la Humanidad la actúa Él, y nosotros, con<br />

nuestros planes y proyectos, caso <strong>de</strong> acertar y servir realmente,<br />

somos sus “ayudantes”, sus “cooperadores”!<br />

Por ello, allí, ante todos, quise dar gracias primero a Dios, Padre <strong>de</strong><br />

Nuestro Señor Jesucristo, que por el Espíritu Santo sigue guiando<br />

y sosteniendo a su Iglesia en <strong>Mallorca</strong>. Y quise y quiero dar las<br />

gracias a todos los “cooperadores” que estaban allí, y a los que<br />

ellos, a su vez, servían o representaban.<br />

Des<strong>de</strong> estas claves que he ido exponiendo, apruebo y ofrezco,<br />

junto con los <strong>de</strong>más miembros <strong>de</strong>l Consejo Episcopal, este nuevo<br />

<strong>Pla</strong>n, animando a toda la comunidad diocesana a acogerlo, a<br />

recibirlo como lo que es: una propuesta que ha <strong>de</strong> ser aplicada<br />

en la realidad concreta <strong>de</strong> cada comunidad, valorando lo que<br />

ya existe y se hace, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> las propias necesida<strong>de</strong>s y posibilida<strong>de</strong>s,<br />

tratando, ahí, <strong>de</strong> acoger los acentos a tener como referente<br />

notable en la vida ordinaria, que se han <strong>de</strong> ayudar <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el ámbito<br />

diocesano. Llamado a ser, así, un instrumento que ilumine el<br />

rumbo y potencie la comunión, armonizando reflexiones<br />

y tareas en los diversos ámbitos <strong>de</strong> nuestra Iglesia en <strong>Mallorca</strong>.<br />

Por ello, porque lo consi<strong>de</strong>ro un instrumento que pue<strong>de</strong> resultar<br />

útil y valioso para dinamizar y mejorar nuestra pastoral en la vida<br />

concreta <strong>de</strong> nuestras parroquias y unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pastoral, y <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

ahí potenciar la vitalidad <strong>de</strong> los arciprestazgos y la concreción <strong>de</strong><br />

los servicios <strong>de</strong> las Delegaciones Diocesanas, es por lo que llamo<br />

45


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

a la puerta <strong>de</strong> vuestro ánimo, sobre todo <strong>de</strong> los más directos<br />

responsables <strong>de</strong> la vida <strong>de</strong> estas realida<strong>de</strong>s, especialmente mis<br />

hermanos sacerdotes y diáconos, también los laicos y religiosos en<br />

vuestros múltiples servicios.<br />

Las circunstancias presentes nos empujan, porque nos exigen<br />

estar <strong>de</strong>spiertos, comprometidos y confiados en el Señor, <strong>de</strong>cididos<br />

a seguir siendo, como fueron nuestros antepasados cristianos<br />

durante tantos siglos, sal y luz en esta tierra, en el mundo<br />

<strong>de</strong> hoy. Nuestra sociedad, nuestra humanidad, no sólo sigue<br />

necesitando, sino que creo que, especialmente en estos tiempos,<br />

espera y necesita la Buena Noticia <strong>de</strong> Jesucristo, conocerlo,<br />

acogerlo, <strong>de</strong>jarse iluminar y consolar por Él, fuente <strong>de</strong> sentido<br />

para esta vida, en sus quehaceres y en sus interrogantes más<br />

profundos y <strong>de</strong>cisivos.<br />

Os ofrezco este <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> un Año que el Santo Padre Benedicto<br />

XVI ha pedido que sea especialmente <strong>de</strong>dicado a la oración y<br />

reflexión en torno al sacerdocio ministerial, <strong>de</strong>seando que sirva<br />

no sólo para aumentar la valoración y estima <strong>de</strong>l ser sacerdote en<br />

los propios sacerdotes, sino también en todo el Pueblo <strong>de</strong> Dios,<br />

animándolo a acoger el sacerdocio como un don especial <strong>de</strong>l<br />

amor <strong>de</strong>l Señor, <strong>de</strong> su presencia como Pastor y Servidor <strong>de</strong> su<br />

Pueblo, al que ha salvado en su misterio Pascual, al que sigue<br />

salvando y alimentando en la Eucaristía, el gran Sacramento,<br />

don<strong>de</strong> Él se hace verda<strong>de</strong>ramente comida para el camino y<br />

vida para la eternidad.<br />

Quiero poner todo lo que aquí os he tratado <strong>de</strong> transmitir con<br />

ocasión <strong>de</strong>l nuevo <strong>Pla</strong>n Diocesano <strong>Pastoral</strong> <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong> bajo la<br />

mirada e intercesión <strong>de</strong> Santa María, Madre <strong>de</strong> Dios, tan<br />

46


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

querida <strong>de</strong>s<strong>de</strong> siempre en nuestra tierra <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>, que la venera<br />

secularmente con el título y advocación <strong>de</strong> la Mare <strong>de</strong> Déu <strong>de</strong><br />

Lluc; a su Santuario hemos subido muchos <strong>de</strong> sus hijos, en este<br />

tiempo a Ella especialmente <strong>de</strong>dicado, para contemplarla y sentirla<br />

como mo<strong>de</strong>lo y Madre, para <strong>de</strong>jarnos llevar por Ella a su Hijo,<br />

Jesucristo, nuestro Salvador.<br />

Junto a Ella, hoy, día diez <strong>de</strong> agosto <strong>de</strong> <strong>2009</strong>, al cumplirse<br />

exactamente los ciento veinticinco años <strong>de</strong> su Coronación Pontificia,<br />

firmo esta Carta <strong>Pastoral</strong> con la que os ofrezco el nuevo <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong>, que <strong>de</strong>seo que acojáis como un servicio a la vida y a la<br />

misión <strong>de</strong> las comunida<strong>de</strong>s parroquiales <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>.<br />

47<br />

+ Jesús Murgui Soriano<br />

Obispo <strong>de</strong> <strong>Mallorca</strong>


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

CARTA DE PRESENTACIÓN<br />

48


INTRODUCCIÓN<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL<br />

<strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

El <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong> quiere alentar la vida y misión <strong>de</strong> nuestras parroquias,<br />

para que sigan esparciendo la semilla <strong>de</strong>l Reino en nuestro<br />

mundo. Tenemos confianza en la parroquia, en la fuerza <strong>de</strong>l<br />

Espíritu que la sostiene, en su capacidad <strong>de</strong> ir dando respuestas a<br />

nuevas situaciones y en su voluntad <strong>de</strong> servir a todos en nombre<br />

<strong>de</strong> Cristo. Arraigada y abierta a su entorno social, sigue siendo la<br />

institución eclesial más visible, más cercana a la gente y el rostro<br />

más concreto <strong>de</strong> la Iglesia tanto para los que forman parte viva<br />

<strong>de</strong> Ella como para los que buscan una palabra, una plegaria, una<br />

compañía o una ayuda. En muchos aspectos continúa siendo una<br />

realidad eclesial insustituible en la que confiamos y a la que queremos<br />

mirar con plena confianza.<br />

Sin embargo, tenemos que saber reconocer que la parroquia es,<br />

a la vez, insuficiente. La parroquia no se basta a sí misma. Sobre<br />

todo, porque la referencia obligada <strong>de</strong> la fe, <strong>de</strong> la comunidad y <strong>de</strong><br />

la misión es la Iglesia particular. También porque hay otras presencias<br />

eclesiales necesarias y complementarias, como la vida consagrada,<br />

los movimientos eclesiales y otras, que aportan mucho a<br />

la vida y misión evangelizadora <strong>de</strong> la Iglesia. Finalmente, porque<br />

la situación actual pi<strong>de</strong> a las parroquias que cooperen entre ellas<br />

para respon<strong>de</strong>r mejor, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> la pequeñez y la comunión fraterna,<br />

a la urgencia misionera <strong>de</strong> toda la acción pastoral.<br />

49


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

El presente <strong>Pla</strong>n Diocesano <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>, en este sentido, quiere<br />

ser una herramienta <strong>de</strong> trabajo que nos ayu<strong>de</strong> a dinamizar la parroquia<br />

en su vida y misión. No preten<strong>de</strong> ser la respuesta a tantas<br />

preguntas obligadas <strong>de</strong> la evangelización en el momento actual.<br />

En todo caso, pue<strong>de</strong> ser una ocasión para continuar la reflexión<br />

y el diálogo fraterno, siempre necesarios para escuchar la voz <strong>de</strong>l<br />

Espíritu y continuar la tarea <strong>de</strong> iluminar la vida y misión <strong>de</strong> la<br />

Iglesia. El <strong>Pla</strong>n es, pues, una respuesta <strong>de</strong> trabajo, humil<strong>de</strong> y necesaria,<br />

para ir dando los pasos posibles que potencien algunos<br />

aspectos <strong>de</strong> la vida parroquial. Se trata, sencillamente, <strong>de</strong> ir trabajando,<br />

con plena confianza en la acción y la gracia <strong>de</strong> Dios y con<br />

nuestra cooperación. Con una mirada realista y esperanzada al<br />

mismo tiempo. Con una actitud positiva que nos ayu<strong>de</strong> a crecer en<br />

la fe y anunciar el Evangelio. Sabemos que la comunión es el alma<br />

<strong>de</strong> la parroquia y la misión, su razón <strong>de</strong> ser. Caminemos en esta dirección.<br />

El <strong>Pla</strong>n, como método <strong>de</strong> trabajo, no suple ni anula la vida<br />

ordinaria <strong>de</strong> la Diócesis, <strong>de</strong> las congregaciones religiosas, <strong>de</strong> los<br />

movimientos y <strong>de</strong> las mismas parroquias. En el presente <strong>Pla</strong>n se<br />

quiere, una vez más, poner algunos acentos y promover algunas<br />

acciones para dinamizar las parroquias y las incipientes unida<strong>de</strong>s<br />

pastorales parroquiales. Se trata <strong>de</strong> tener en cuenta unas priorida<strong>de</strong>s<br />

y promover algunas acciones, concretas y posibles, que nos<br />

ayu<strong>de</strong>n a caminar.<br />

El camino, <strong>de</strong>bemos hacerlo entre todos. Con espíritu <strong>de</strong> fraternidad<br />

y <strong>de</strong> servicio. Con comunión. El <strong>Pla</strong>n es, también, una herramienta<br />

<strong>de</strong> comunión y <strong>de</strong> misión compartida como Iglesia <strong>de</strong><br />

Dios en <strong>Mallorca</strong>. Tiene en cuenta el ámbito diocesano y el ámbito<br />

parroquial o <strong>de</strong> unidad pastoral. No como dos realida<strong>de</strong>s opuestas<br />

o contrapuestas, sino con voluntad <strong>de</strong> servicio y ayuda. Marca, por<br />

ello, unas acciones diocesanas al servicio <strong>de</strong> las parroquias, para<br />

facilitar y estimular el camino <strong>de</strong> las parroquias o unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pas-<br />

50


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

toral, para que estas acciones puedan convertirse en parroquiales<br />

o <strong>de</strong> unidad pastoral o <strong>de</strong> arciprestazgo. Lo importante es que, en<br />

último término, los párrocos y los consejos pastorales parroquiales<br />

o <strong>de</strong> las unida<strong>de</strong>s concreten sus acciones con las ayudas diocesanas<br />

pertinentes.<br />

Conscientes <strong>de</strong> que nuestra pobreza nos obliga a confiar más en<br />

Dios y a pedir su gracia, que también nos pi<strong>de</strong> escucharnos unos<br />

a otros para apren<strong>de</strong>r juntos a potenciar unas parroquias más fraternas<br />

y misioneras, pongámonos en camino y manos a la obra. El<br />

<strong>Pla</strong>n es una ayuda y una herramienta.<br />

51


OBJETIVO GENERAL<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

Dinamizar nuestras parroquias y las<br />

incipientes unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pastoral para que<br />

sean más fraternas y misioneras<br />

Para llevar a cabo la consecución <strong>de</strong> este objetivo,<br />

teniendo en cuenta las dimensiones ordinarias<br />

<strong>de</strong> la vida parroquial, se proponen las siguientes<br />

priorida<strong>de</strong>s y acciones pastorales durante el<br />

cuadrienio <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong>:<br />

52


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

PRIORIDADES DEL ANUNCIO<br />

1.<br />

PARTIR DE LA PALABRA DE DIOS PARA DESPERTAR<br />

Y CRECER EN LA FE<br />

Acciones que nos pue<strong>de</strong>n ayudar<br />

53


PORQUE<br />

QUEREMOS<br />

Una presencia<br />

significativa en<br />

nuestro medio.<br />

Evangelizar las<br />

familias: poner la<br />

Palabra <strong>de</strong> Dios en<br />

el centro <strong>de</strong> la vida<br />

familiar.<br />

Partir <strong>de</strong> la Palabra<br />

<strong>de</strong> Dios.<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

ÁMBITO<br />

DIOCESANO<br />

La Coordinadora <strong>de</strong><br />

Delegaciones ofrecerá<br />

sugerencias para las<br />

acciones <strong>de</strong> presencia<br />

misionera y eclesial<br />

en el entorno.<br />

Elaboración por parte<br />

<strong>de</strong> las Delegaciones<br />

<strong>de</strong> Catequesis,<br />

Familia y Juventud<br />

<strong>de</strong> un itinerario<br />

<strong>de</strong> catequesis<br />

con familias. La<br />

Diócesis ayudará<br />

a las parroquias a<br />

formar un equipo<br />

<strong>de</strong> animadores <strong>de</strong> la<br />

pastoral familiar.<br />

Elaboración por parte<br />

<strong>de</strong> las Delegaciones<br />

<strong>de</strong> Catequesis,<br />

Liturgia, <strong>Pastoral</strong><br />

Caritativa y CETEM <strong>de</strong><br />

una guía diocesana<br />

<strong>de</strong> la lectio divina,<br />

haciendo hincapié<br />

en las condiciones<br />

personales y sociales<br />

<strong>de</strong> hoy.<br />

54<br />

ÁMBITO<br />

PARROQUIAL<br />

La parroquia o la unidad<br />

pastoral organizará<br />

periódicamente<br />

acciones <strong>de</strong> presencia<br />

misionera y eclesial<br />

en el entorno (pueblo,<br />

barriada).<br />

Comenzar o continuar<br />

los itinerarios <strong>de</strong><br />

catequesis <strong>de</strong> niños en<br />

comunidad y en familia.<br />

Las parroquias<br />

invitarán a participar<br />

en un proceso <strong>de</strong><br />

fortalecimiento <strong>de</strong> la<br />

vida cristiana, a las<br />

parejas que pi<strong>de</strong>n<br />

los sacramentos<br />

<strong>de</strong>l matrimonio y el<br />

bautismo <strong>de</strong> sus hijos.<br />

La parroquia o la unidad<br />

pastoral continuará<br />

potenciando o creando<br />

grupos parroquiales,<br />

arciprestales y otros<br />

en torno a la Palabra<br />

<strong>de</strong> Dios: lectio divina,<br />

lectura creyente <strong>de</strong> la<br />

vida...


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

PRIORIDADES DE LA CELEBRACIÓN<br />

2.<br />

HACIA UNA CELEBRACIÓN DE LA FE RICA<br />

Y PROFUNDA DEL MISTERIO DE CRISTO<br />

Acciones que nos pue<strong>de</strong>n ayudar<br />

55


PORQUE<br />

QUEREMOS<br />

Integrar anuncio,<br />

celebración y<br />

caridad.<br />

Mejorar la calidad<br />

<strong>de</strong>l canto en la<br />

liturgia.<br />

Dar un paso para<br />

que la celebración<br />

eucarística<br />

dominical sea el<br />

centro <strong>de</strong> la vida<br />

parroquial<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

ÁMBITO<br />

DIOCESANO<br />

La Coordinadora <strong>de</strong><br />

Delegaciones ofrecerá<br />

cursos conjuntos <strong>de</strong><br />

formación.<br />

La Delegación <strong>de</strong><br />

Liturgia creará el<br />

servicio necesario<br />

para potenciar el<br />

canto y la música en<br />

las parroquias y/o<br />

unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pastoral.<br />

El Full Dominical<br />

publicará cada<br />

semana una nota<br />

sobre algunos<br />

aspectos <strong>de</strong> la<br />

preparación <strong>de</strong> la<br />

Eucaristía dominical.<br />

56<br />

ÁMBITO<br />

PARROQUIAL<br />

La parroquia o la<br />

unidad pastoral creará<br />

grupos <strong>de</strong> animación<br />

litúrgica don<strong>de</strong> haya<br />

representantes <strong>de</strong> los<br />

tres ámbitos.<br />

Se organizarán<br />

en Palma, Inca<br />

y Manacor dos<br />

encuentros anuales<br />

para apren<strong>de</strong>r<br />

nuevas canciones y<br />

los criterios sobre el<br />

canto en la liturgia.<br />

Institucionalizar<br />

celebraciones<br />

periódicas en las que<br />

participen todos los<br />

grupos parroquiales<br />

o <strong>de</strong> la unidad <strong>de</strong><br />

pastoral<br />

Nota: Se procurará durante el tiempo <strong>de</strong>l presente <strong>Pla</strong>n <strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong><br />

una reflexión sobre las celebraciones que tienen más implicación<br />

social, como son: funerales, matrimonios, primeras comuniones...


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

PRIORIDADES DE LA COMUNIÓN<br />

3.<br />

HACIA UNA FE VIVIDA EN LA COMUNIÓN FRATERNA<br />

Y EL SENTIDO DE IGLESIA<br />

Acciones que nos pue<strong>de</strong>n ayudar<br />

57


PORQUE<br />

QUEREMOS<br />

Que la<br />

participación<br />

encuentre canales<br />

concretos.<br />

Que los ámbitos<br />

parroquial y<br />

diocesano estén<br />

coordinados.<br />

Que las unida<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> pastoral ayu<strong>de</strong>n<br />

a dinamizar las<br />

parroquias.<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

ÁMBITO<br />

DIOCESANO<br />

El Consejo Episcopal<br />

promoverá la<br />

renovación <strong>de</strong> los<br />

estatutos <strong>de</strong> los<br />

Consejos <strong>Pastoral</strong>es<br />

parroquiales y <strong>de</strong><br />

Asuntos Económicos.<br />

Se creará un<br />

reglamento básico<br />

y orientativo <strong>de</strong><br />

los CPP <strong>de</strong> ámbito<br />

diocesano que cada<br />

parroquia adaptará<br />

a su propia realidad<br />

y se someterá a la<br />

aprobación <strong>de</strong>l Vicario<br />

General.<br />

Publicación<br />

<strong>de</strong>l calendario<br />

<strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s<br />

diocesanas, aprobado<br />

y explicado en el mes<br />

<strong>de</strong> junio.<br />

Reflexión a distintas<br />

bandas, presbíteros,<br />

Consejo Episcopal,<br />

laicos..., sobre las<br />

unida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> pastoral.<br />

58<br />

ÁMBITO<br />

PARROQUIAL<br />

Se crearán los<br />

Consejos, Parroquial <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> y <strong>de</strong> Asuntos<br />

Económicos, don<strong>de</strong> no<br />

existan. Se actualizarán<br />

los estatutos <strong>de</strong> todos.<br />

Asegurar la presencia<br />

<strong>de</strong> los nuevos<br />

resi<strong>de</strong>ntes en los<br />

órganos parroquiales<br />

(Consejo <strong>Pastoral</strong>, etc.).<br />

La parroquia o la unidad<br />

pastoral se preocupará<br />

<strong>de</strong> participar en las<br />

activida<strong>de</strong>s arciprestales<br />

y diocesanas que se<br />

organicen procurando<br />

no duplicarlas.<br />

La parroquia o la<br />

unidad pastoral<br />

celebrará regularmente<br />

alguna asamblea o<br />

jornada parroquial para<br />

crecer en comunión<br />

entre todos sus<br />

miembros. Se impulsará<br />

la creación <strong>de</strong> los<br />

Consejos Arciprestales<br />

<strong>de</strong> <strong>Pastoral</strong>.


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

PRIORIDADES DE LA CARIDAD<br />

4.<br />

EL NUEVO MANDAMIENTO VIVIDO EN EL SERVICIO<br />

A LOS MÁS NECESITADOS<br />

Acciones que nos pue<strong>de</strong>n ayudar<br />

59


PORQUE<br />

QUEREMOS<br />

Dar respuesta<br />

a las nuevas<br />

necesida<strong>de</strong>s<br />

sociales.<br />

La colaboración<br />

entre los grupos <strong>de</strong><br />

voluntarios y los<br />

profesionales <strong>de</strong> la<br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa<br />

y Social.<br />

Una fe vivida en<br />

clave samaritana.<br />

PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

ÁMBITO<br />

DIOCESANO<br />

La Delegación <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa<br />

y Social elaborará<br />

una “bolsa <strong>de</strong><br />

necesida<strong>de</strong>s”<br />

concretas y<br />

las ofrecerá<br />

periódicamente a<br />

las parroquias y/o<br />

unida<strong>de</strong>s pastorales.<br />

La Delegación <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> Caritativa y<br />

Social acompañará<br />

y promoverá con las<br />

parroquias o unida<strong>de</strong>s<br />

<strong>de</strong> pastoral grupos<br />

<strong>de</strong> voluntarios.<br />

Periódicamente el<br />

equipo <strong>de</strong> Cáritas<br />

se hará presente<br />

en el arciprestazgo,<br />

parroquia o unidad <strong>de</strong><br />

pastoral.<br />

La Delegación <strong>de</strong><br />

<strong>Pastoral</strong> <strong>de</strong> la Salud<br />

reflexionará sobre las<br />

condiciones sociales<br />

y estructurales <strong>de</strong><br />

la salud en nuestra<br />

sociedad.<br />

60<br />

ÁMBITO<br />

PARROQUIAL<br />

El Consejo parroquial<br />

programará acciones<br />

solidarias a favor <strong>de</strong><br />

las personas y los<br />

grupos necesitados<br />

<strong>de</strong> su entorno.<br />

Consolidar los<br />

grupos parroquiales<br />

<strong>de</strong> acción caritativa<br />

y social, con la<br />

ayuda <strong>de</strong> Cáritas.<br />

Colaborar en los<br />

gastos económicos<br />

que ello supone. Sin<br />

per<strong>de</strong>r la i<strong>de</strong>ntidad<br />

<strong>de</strong> Cáritas, trabajar<br />

<strong>de</strong> forma conjunta<br />

con las entida<strong>de</strong>s que<br />

están implicadas en la<br />

asistencia social.<br />

La parroquia o la<br />

unidad pastoral creará<br />

grupos parroquiales<br />

<strong>de</strong> acompañamiento a<br />

personas enfermas o<br />

solas.


PLAN DIOCESANO DE PASTORAL <strong>2009</strong>-<strong>2013</strong><br />

LA PARROQUIA, COMUNIDAD DE VIDA Y MISIÓN<br />

61

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!