+ Descargar revista nº 1 (PDF) - Centro Gallego de Vitoria

26
José Coello no seu taller de Vitoria.
Os afiadores que viñan de Galicia
Alberto Gil - Vicente Touzón
finais do século XIX asentánronse en
AVitoria afiadores que viñan de
Galicia; outros percorreron os rueiros
de España e tamén do extranxeiro. Os que viñeron
aquí traballaron coa roda nas rúas por toda
a provincia de Álava.
Ata hai poucos anos escoitabamos os chifros
dos nosos afiadores, e aínda agora, de cando en
vez se ve algún que pouco ten que ver cos de
antano, porque as vellas rodas, as xenuínas, xa
remataran o seu camiñar con estes homes que
son o exemplo dunha estirpe de artesáns ambulantes
única.
Unha das familias dedicadas a este oficio é
a de Coello. Adolfo ten obradoiro en
Ponferrada; Antonio na praza da Virxe Branca,
no local que fora de Herminio Alonso, afiador
tamén galego, e José na rúa Badaia nº 21, con
quen temos esta conversa.
–José, cóntanos a orixe da vosa familia.
–Os Coello somos de Montederramo, na
provincia de Ourense; meu pai, Gervasio Coello,
comezou cos seus irmáns que tamén eran afiadores,
sendo moi novo, e deprendeu cunha persoa
moi sabedora do oficio.
Traballaron nas provincias de Toledo e
Ciudad Real coa roda, e alá polo ano corenta
volveu para traballar na zona do Bierzo. A súa
base era Ponferrada, por alí colleu unha clientela
tan boa que traballaba coma un mes ou mes e
medio sen parar; despois iba outro mes e medio,
máis ou menos, según acompañara o tempo, a
casa para deixar descansar a volta e axudar a
miña nai nas labores do campo, e de novo a darlle
á roda; tiña moi boa clientela e moito traballo.
Coñecíano polo xeito de tocar o chifro; era
quen de tocar a alborada de Veiga co chifro sen
perder unha nota.
Meu pai traballaba con garabata, calzaba
unhas polainas que chamaban «l e g u e s» e zapato
negro; levaba un blusón gris e delantal de coiro
cando estaba a afiar. Pa raba na pensión Madrileña,
que despois do hotel Madrid era a mellor; por