25.07.2013 Views

El Problema de la Tuberculosis en las Américas* - PAHO/WHO

El Problema de la Tuberculosis en las Américas* - PAHO/WHO

El Problema de la Tuberculosis en las Américas* - PAHO/WHO

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

60 BOLETIN DE LA OFICINA SANITARIA PANAMERICANA * Enero 1965<br />

costos que varían <strong>de</strong>s<strong>de</strong> 2,35 <strong>de</strong><strong>la</strong>res por per-<br />

sona y por año usando isoniacida so<strong>la</strong>, hasta<br />

44,50 dó<strong>la</strong>res si se usa isoniacida y estrepto-<br />

micina durante un semestre, <strong>de</strong>bi<strong>en</strong>do <strong>en</strong> el<br />

otro semestre gastarse 20,50 dó<strong>la</strong>res con iso-<br />

niacida y PAS, también por persona y por<br />

año. Como ejemplo dice que al no po<strong>de</strong>r<br />

tratar <strong>de</strong>bidam<strong>en</strong>te sino 100 casos <strong>en</strong> una<br />

localidad <strong>en</strong> que exist<strong>en</strong> 2.000, por falta <strong>de</strong><br />

dinero, <strong>de</strong>jando 1.900 focos <strong>de</strong> infección, pre-<br />

fiere, trat,ándolos a lodos con isoniacida, ob-<br />

t<strong>en</strong>er <strong>la</strong> quiesc<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> 1.400 aunque t<strong>en</strong>ga<br />

600 paci<strong>en</strong>tes con infección isoniacida re-<br />

sist<strong>en</strong>te. Le parece m<strong>en</strong>os malo lo segundo<br />

que lo primero.<br />

En el trabajo a que hicimos refer<strong>en</strong>cia,<br />

también McDermott ha creído que <strong>de</strong>be<br />

usarse más ampliam<strong>en</strong>te <strong>la</strong> isoniacida con<br />

o sin droga acompañante. Apoya esta opinión<br />

<strong>en</strong> el hecho <strong>de</strong> que así se pue<strong>de</strong> ejercer una<br />

influ<strong>en</strong>cia antituberculosa po<strong>de</strong>rosa, <strong>en</strong> pa-<br />

ci<strong>en</strong>tes que <strong>de</strong> otra manera no recib<strong>en</strong> ningún<br />

tratami<strong>en</strong>t,o. No hay duda <strong>de</strong> que un tra-<br />

tami<strong>en</strong>to con isoniacida so<strong>la</strong> <strong>en</strong> los niños<br />

<strong>de</strong> baja edad que, sin síntomas ni signos<br />

radiológicos, se conviert<strong>en</strong> <strong>de</strong> tuberculinone-<br />

gativos a positivos, prev<strong>en</strong>dría <strong>la</strong> mayor parte<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s diseminaciones y ahorraría un aprecia-<br />

ble número <strong>de</strong> muertes, especiahn<strong>en</strong>te por<br />

m<strong>en</strong>ingitis tuberculosa.<br />

Estas consi<strong>de</strong>raciones son <strong>la</strong>s que han<br />

llevado al C<strong>en</strong>tro Quimiot’erápico <strong>de</strong> Madrás<br />

a p<strong>la</strong>ntearse el dilema, tratando <strong>de</strong> estudiarlo<br />

<strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> términos experim<strong>en</strong>tales. ,$uál<br />

es el pro y el contra <strong>en</strong> los bu<strong>en</strong>os regím<strong>en</strong>es<br />

con óptimos resultados? ¿Cómo se pue<strong>de</strong>n<br />

aminorar los fracasos <strong>de</strong> los regím<strong>en</strong>es más<br />

fáciles <strong>de</strong> aplicar? {Cuáles serán sus conse-<br />

cu<strong>en</strong>cias futuras? Razones obvias no nos<br />

permit<strong>en</strong> analizar <strong>la</strong>s variadas cuestiones que<br />

se están tratando <strong>de</strong> dilucidar y que habrá<br />

necesidad <strong>de</strong> experim<strong>en</strong>tar <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> di-<br />

fer<strong>en</strong>tes condiciones <strong>en</strong> otros países.<br />

Allí y <strong>en</strong> otras partes se ha probado que<br />

<strong>la</strong> combinación isoniacida-PAS, da casi tan<br />

bu<strong>en</strong>os result,ados como <strong>la</strong> isoniacida con<br />

<strong>la</strong> estreptomicina diaria, t<strong>en</strong>i<strong>en</strong>do <strong>la</strong> v<strong>en</strong>taja<br />

<strong>de</strong> po<strong>de</strong>r ser usada <strong>en</strong> forma ambu<strong>la</strong>toria <strong>en</strong><br />

los países <strong>en</strong> vfas <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrollo. La dificultad,<br />

fuera <strong>de</strong> problemas <strong>de</strong> índole económica, es el<br />

mant<strong>en</strong>imi<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l tratami<strong>en</strong>to <strong>de</strong>spués <strong>de</strong><br />

los primeros seis meses, cuando <strong>la</strong> mejoria<br />

es sufici<strong>en</strong>te como para que el paci<strong>en</strong>te, a <strong>la</strong><br />

m<strong>en</strong>or manifestación <strong>de</strong> gastritiso <strong>de</strong> diarrea,<br />

no esté dispuesto a continuarlo y se pierda<br />

<strong>de</strong> vista.<br />

Se ve pues, que cl problema afecta también<br />

a pafses que ti<strong>en</strong><strong>en</strong> presupuesto sufici<strong>en</strong>te<br />

para ofrecer gratis <strong>la</strong>s drogas, pero que no<br />

dispon<strong>en</strong> <strong>de</strong> servicios g<strong>en</strong>erales <strong>de</strong> salud<br />

pública, sufici<strong>en</strong>tes para vigi<strong>la</strong>r regím<strong>en</strong>es<br />

m<strong>en</strong>os fáciles <strong>de</strong> mant<strong>en</strong>er. Es un problema<br />

doble: económico y <strong>de</strong> organización <strong>de</strong> con-<br />

trol.<br />

Consi<strong>de</strong>ramos <strong>de</strong> urg<strong>en</strong>te necesidad in-<br />

t<strong>en</strong>sificar <strong>la</strong>s investigaciones con regím<strong>en</strong>es<br />

que, aunque m<strong>en</strong>os eficaces, sean capaces <strong>de</strong><br />

ll<strong>en</strong>ar parcialm<strong>en</strong>te <strong>la</strong>s <strong>la</strong>gunas que por <strong>la</strong>s<br />

razones conocidas, están <strong>de</strong>jando <strong>en</strong> Latino-<br />

américa los regím<strong>en</strong>es <strong>de</strong> alta eficacia. n’os<br />

parece que <strong>la</strong>s experi<strong>en</strong>cias <strong>de</strong>b<strong>en</strong> realizarse<br />

<strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l propio Contin<strong>en</strong>te por lo mucho<br />

que varían <strong>la</strong>s condiciones <strong>de</strong> una a olra<br />

parte <strong>de</strong>l mundo.<br />

Por último, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> que el tratami<strong>en</strong>to<br />

se <strong>de</strong>be po<strong>de</strong>r ofrecer gratis, éste <strong>de</strong>be ser<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> responsabilidad <strong>de</strong> los gobiernos, según<br />

lo expone el Director <strong>de</strong> <strong>la</strong> Oficina Sanitaria<br />

Panamericana <strong>en</strong> el trabajo que ya m<strong>en</strong>cio-<br />

namos.<br />

Consi<strong>de</strong>ramos <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong>l control <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s drogas para evitar <strong>la</strong> automedicación.<br />

En el X Congreso Panamericano <strong>de</strong> <strong>la</strong> Tuber-<br />

culosis (1953) (28) se emitió <strong>la</strong> sigui<strong>en</strong>te<br />

recom<strong>en</strong>dación: “A los gobiernos <strong>de</strong> los paises<br />

americanos, <strong>la</strong> conv<strong>en</strong>i<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> tomar <strong>la</strong>s<br />

medidas necesarias para evitar el uso in-<br />

discriminado y el abuso <strong>de</strong> los antibió-<br />

ticos”, si<strong>en</strong>do ratificada <strong>en</strong> el XI Congreso,<br />

<strong>en</strong> 1957 (29).<br />

En V<strong>en</strong>ezue<strong>la</strong>, el Ministerio <strong>de</strong> Sanidad<br />

y Asist<strong>en</strong>cia Social ha mant<strong>en</strong>ido el control<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> isoniacida <strong>de</strong>s<strong>de</strong> su aparición y su libre<br />

exp<strong>en</strong>dio no está permitido. Aun <strong>en</strong> cli<strong>en</strong>te<strong>la</strong><br />

privada los paci<strong>en</strong>tes <strong>la</strong> recib<strong>en</strong> gratuita-<br />

m<strong>en</strong>te <strong>de</strong> los organismos oficiales mediante<br />

<strong>la</strong> receta <strong>de</strong>l médico con <strong>la</strong> notificación <strong>de</strong>l<br />

caso. Tal medida ha servido, a<strong>de</strong>más, para

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!