29.12.2014 Views

La transformación del INCO en el marco de un nuevo ... - Camacol

La transformación del INCO en el marco de un nuevo ... - Camacol

La transformación del INCO en el marco de un nuevo ... - Camacol

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong>La</strong> <strong>transformación</strong> <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>INCO</strong> <strong>en</strong> <strong>el</strong> <strong>marco</strong> <strong>de</strong> <strong>un</strong><br />

<strong>nuevo</strong> mo<strong>d<strong>el</strong></strong>o <strong>de</strong> contratación Estatal<br />

Octubre <strong>de</strong> 2011<br />

1


¿Que vamos a lograr <br />

A<br />

B<br />

Consolidar la Ag<strong>en</strong>cia Nacional <strong>de</strong><br />

Infraestructura como <strong>un</strong>a <strong>en</strong>tidad eficaz, con<br />

in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia técnica y altos niv<strong>el</strong>es éticos<br />

Número record <strong>de</strong> adjudicaciones <strong>de</strong><br />

proyectos <strong>de</strong> concesión: Duplicar los<br />

kilómetros concesionados <strong>en</strong> los próximos 3<br />

años<br />

2


TRANSFORMACIÓN DEL <strong>INCO</strong><br />

3


Propuesta <strong>de</strong> Reforma: Motivaciones<br />

• Prof<strong>un</strong>do rezago <strong>en</strong> infraestructura que afecta la competitividad <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

país<br />

• Fragilidad institucional no permite <strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> proyectos APPs<br />

que requiere <strong>el</strong> país<br />

4


TRANSFORMACIÓN DEL <strong>INCO</strong><br />

Estrategia<br />

Requerimi<strong>en</strong>tos principales<br />

Marco legal apropiado<br />

▪ Consolidación <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>marco</strong> legal para APP’s<br />

▪ Inc<strong>en</strong>tivos para iniciativas privadas<br />

Esquema institucional<br />

robusto<br />

▪ In<strong>de</strong>p<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia técnica, transpar<strong>en</strong>cia y altos niv<strong>el</strong>es éticos<br />

▪ Asegurami<strong>en</strong>to <strong>d<strong>el</strong></strong> Tal<strong>en</strong>to Humano<br />

▪ Desarrollo <strong>de</strong> Banco <strong>de</strong> Proyectos<br />

Implem<strong>en</strong>tación <strong>de</strong><br />

mejores prácticas<br />

▪ Criterios maduración <strong>de</strong> proyectos<br />

▪ Estandarización pliegos y contratos<br />

▪ Ger<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> proyectos efectiva<br />

5


<strong>La</strong> problemática <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>INCO</strong> se reflejan <strong>en</strong> diversos fr<strong>en</strong>tes<br />

Rezago <strong>en</strong><br />

Infraestructura<br />

• Atrasos <strong>en</strong> los cronogramas <strong>de</strong> obras y modificaciones contractuales<br />

• Limitado <strong>de</strong>sarrollo <strong>d<strong>el</strong></strong> Banco <strong>de</strong> proyectos<br />

• Bajo <strong>de</strong>sarrollo intermodal <strong>de</strong> infraestructura<br />

Problemas <strong>de</strong><br />

Imag<strong>en</strong><br />

• Baja atracción <strong>de</strong> recursos, inversión y participación extranjera<br />

• Perdida reputacional y baja credibilidad<br />

• Numerosos hallazgos <strong>de</strong> las <strong>en</strong>tida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> control<br />

• Dificultad para atraer recursos y tal<strong>en</strong>to humano<br />

• Señalami<strong>en</strong>tos reiterados por corrupción<br />

Debilidad<br />

Institucional<br />

• Alta rotación <strong>de</strong> los directivos <strong>d<strong>el</strong></strong> <strong>INCO</strong><br />

• Poca compet<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> las licitaciones <strong>de</strong> las concesiones<br />

• Elevado número <strong>de</strong> obras adicionales agregadas a los contratos originales<br />

• Reducidos aportes <strong>de</strong> capital <strong>de</strong> los concesionarios<br />

• Altos pagos por garantías <strong>de</strong> tráfico y cond<strong>en</strong>as <strong>en</strong> proceso judiciales o trib<strong>un</strong>ales <strong>de</strong><br />

arbitram<strong>en</strong>to<br />

• Sobrecostos <strong>en</strong> la gestión predial y ambi<strong>en</strong>tal<br />

6


En términos g<strong>en</strong>erales <strong>el</strong> diagnóstico sugiere que existe <strong>un</strong>a brecha importante <strong>en</strong>tre las<br />

f<strong>un</strong>ciones que <strong>de</strong>be <strong>de</strong>sarrollar <strong>el</strong> <strong>INCO</strong> y los recursos y herrami<strong>en</strong>tas con las que cu<strong>en</strong>ta para<br />

ejecutarlas<br />

Principales conclusiones <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

Diagnóstico<br />

Hipótesis explicativa <strong>de</strong> la problemática<br />

• No existe <strong>un</strong>a institucionalidad fuerte y<br />

reconocida.<br />

• No se ha logrado <strong>un</strong>a vinculación y<br />

conservación <strong>de</strong> capital humano<br />

compet<strong>en</strong>te y con los inc<strong>en</strong>tivos a<strong>de</strong>cuados.<br />

• No hay estándares <strong>de</strong> efici<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> todos<br />

los procesos <strong>de</strong> la organización.<br />

• No se cu<strong>en</strong>ta con <strong>un</strong> sistema ni<br />

herrami<strong>en</strong>tas <strong>de</strong> gestión efectivas<br />

• Los problemas planteados son síntomas <strong>de</strong> agotami<strong>en</strong>to<br />

<strong>d<strong>el</strong></strong> mo<strong>d<strong>el</strong></strong>o institucional actual<br />

• Los contratos <strong>de</strong> asociación público privada exig<strong>en</strong> <strong>un</strong> tipo<br />

<strong>de</strong> r<strong>el</strong>acionami<strong>en</strong>to horizontal <strong>en</strong>tre <strong>el</strong> estado y <strong>el</strong> particular<br />

que no es posible asegurar con <strong>el</strong> esquema actual (aliado).<br />

• Hay <strong>un</strong>a brecha <strong>en</strong>tre las capacida<strong>de</strong>s y herrami<strong>en</strong>tas que<br />

provee <strong>el</strong> <strong>marco</strong> institucional actual y <strong>el</strong> requerido para <strong>el</strong><br />

<strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> APP’s.<br />

• Exist<strong>en</strong> inconsist<strong>en</strong>cias <strong>en</strong>tre las f<strong>un</strong>ciones asignadas a la<br />

<strong>en</strong>tidad y <strong>el</strong> diseño institucional<br />

7


Los contratos APP exig<strong>en</strong> <strong>un</strong> tipo <strong>de</strong> r<strong>el</strong>acionami<strong>en</strong>to horizontal <strong>en</strong>tre <strong>el</strong> estado y <strong>el</strong> particular que no es posible asegurar<br />

con <strong>el</strong> esquema actual:<br />

Enfoque <strong>de</strong><br />

negocio<br />

Público<br />

Socios<br />

Privado<br />

Público<br />

Socios<br />

Privado<br />

Diseño<br />

Institucional<br />

Público<br />

Privado<br />

• R<strong>el</strong>ación jerárquica.<br />

• Enfoque <strong>de</strong> supervisión.<br />

Público<br />

Socios<br />

• R<strong>el</strong>ación Horizontal<br />

• Enfoque <strong>de</strong> ger<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> proyectos<br />

Privado<br />

Capacida<strong>de</strong>s<br />

y<br />

herrami<strong>en</strong>tas<br />

Público<br />

Privado<br />

• <strong>La</strong> no dotación a<strong>de</strong>cuada <strong>de</strong><br />

herrami<strong>en</strong>tas y recursos ha<br />

invertido <strong>el</strong> esquema <strong>de</strong><br />

r<strong>el</strong>acionami<strong>en</strong>to<br />

Público<br />

Socios<br />

Privado<br />

• Planta y perfiles consist<strong>en</strong>tes con <strong>el</strong><br />

mo<strong>d<strong>el</strong></strong>o <strong>de</strong> negocio<br />

• Herrami<strong>en</strong>tas tecnológicas y <strong>de</strong> gestión<br />

• Esquemas <strong>de</strong> gobierno corporativo<br />

8


Propuesta <strong>de</strong> Reforma: Esquema <strong>de</strong> Gobierno<br />

Situación Actual<br />

Consi<strong>de</strong>raciones<br />

Propuesta<br />

• Consejo Directivo <strong>de</strong><br />

establecimi<strong>en</strong>to público no<br />

rem<strong>un</strong>erado<br />

• 7 miembros <strong>d<strong>el</strong></strong> gobierno<br />

(interinstitucional)<br />

• Min. Transporte (2)<br />

• DNP<br />

• Min. Haci<strong>en</strong>da<br />

• Min. Ambi<strong>en</strong>te<br />

• Presid<strong>en</strong>cia (2)<br />

• Necesidad <strong>de</strong> fortalecer<br />

criterios técnicos <strong>en</strong> la<br />

<strong>de</strong>terminación <strong>de</strong> la<br />

estructuración y <strong>en</strong> la gestión<br />

<strong>de</strong> los proyectos<br />

• Garantizar la continuidad <strong>de</strong> los<br />

proyectos y criterios a través<br />

<strong>de</strong> los gobiernos<br />

• Asimilar mejores prácticas<br />

r<strong>el</strong>evantes a niv<strong>el</strong> internacional<br />

(Ej. Chile y Perú)<br />

• Adicionar miembros externos<br />

in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes con perfil<br />

académico<br />

• Nueve (9) miembros <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

Consejo Directivo (5 <strong>d<strong>el</strong></strong><br />

Gobierno y 4 in<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes)<br />

• Rem<strong>un</strong>eración por participación<br />

<strong>en</strong> las sesiones<br />

• In<strong>de</strong>p<strong>en</strong>di<strong>en</strong>tes nombrados por<br />

periodos fijos por <strong>el</strong> Presid<strong>en</strong>te<br />

<strong>de</strong> la República (periodos<br />

escalonados)<br />

• Consejos Asesores Consultivos<br />

con miembros externos<br />

(Estructuración y Gestión<br />

contractual)<br />

9


Propuesta <strong>de</strong> Reforma: Estructura<br />

Situación Actual<br />

Consi<strong>de</strong>raciones<br />

Propuesta<br />

• Organización diseñada <strong>en</strong> <strong>el</strong><br />

año 2002 para at<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

limitado número <strong>de</strong> proyectos<br />

• Separación <strong>de</strong> la<br />

organización por gran<strong>de</strong>s<br />

f<strong>un</strong>ciones (estructuración,<br />

gestión contractual y apoyo<br />

administrativo)<br />

• Problemas graves <strong>en</strong> su<br />

capacidad para cumplir su<br />

misión:<br />

• Gran número <strong>de</strong><br />

observaciones <strong>de</strong> los<br />

<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> control<br />

• Múltiples problemas sin<br />

resolver <strong>en</strong> las principales<br />

concesiones<br />

• Asumir nuevas f<strong>un</strong>ciones<br />

(concesiones aeroportuarias)<br />

• Aum<strong>en</strong>tar capacidad para at<strong>en</strong><strong>de</strong>r<br />

nueva ola <strong>de</strong> concesiones por<br />

iniciativas públicas y privadas<br />

• Fortalecer <strong>el</strong> seguimi<strong>en</strong>to y control<br />

<strong>de</strong> los contratos mediante<br />

especialización técnica<br />

• Robustecer procesos, garantizar<br />

consist<strong>en</strong>cia y mejorar efici<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong>:<br />

• Gestión contractual<br />

• Def<strong>en</strong>sa jurídica<br />

• Gestión <strong>de</strong> Riesgos (predial,<br />

social y ambi<strong>en</strong>tal)<br />

• Sistemas <strong>de</strong> información<br />

• Controles internos<br />

• Especializar la gestión<br />

contractual por tipo <strong>de</strong><br />

infraestructura: lineal y no lineal<br />

• Crear vicepresid<strong>en</strong>cia jurídica<br />

para garantizar consist<strong>en</strong>cia <strong>en</strong><br />

criterios jurídicos, efectividad <strong>en</strong><br />

la gestión legal y transpar<strong>en</strong>cia<br />

<strong>en</strong> la contratación<br />

• Crear vicepresid<strong>en</strong>cia <strong>de</strong><br />

planeación, riesgos y <strong>en</strong>torno<br />

para consist<strong>en</strong>cia y gestión <strong>de</strong><br />

riesgos a lo largo <strong>de</strong> toda la vida<br />

<strong>de</strong> los proyectos<br />

• Elevar control interno y<br />

com<strong>un</strong>icaciones a oficinas<br />

adscritas a presid<strong>en</strong>cia<br />

10


Propuesta <strong>de</strong> Reforma: Planta <strong>de</strong> Personal<br />

Situación Actual<br />

Consi<strong>de</strong>raciones<br />

Propuesta<br />

• Planta reducida <strong>de</strong><br />

personal: 67 empleados<br />

• Baja proporción <strong>de</strong> libre<br />

nombrami<strong>en</strong>to y remoción<br />

(36%)<br />

• Alta cantidad <strong>de</strong><br />

contratistas directos e<br />

indirectos (aprox. 190) lo<br />

que ha g<strong>en</strong>erado hallazgos<br />

reiterados <strong>de</strong> los <strong>en</strong>tes <strong>de</strong><br />

control<br />

• Adopción <strong>de</strong> nuevas<br />

f<strong>un</strong>ciones (concesiones<br />

aeroportuarias)<br />

• Aum<strong>en</strong>tar capacida<strong>de</strong>s para<br />

<strong>nuevo</strong>s proyectos e impulso a<br />

iniciativa privada<br />

• Mejorar condiciones laborales<br />

e inc<strong>en</strong>tivos para atraer y<br />

ret<strong>en</strong>er <strong>el</strong> personal con las<br />

capacida<strong>de</strong>s necesarias para<br />

<strong>el</strong> <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> APPs<br />

• Régim<strong>en</strong> salarial específico<br />

<strong>de</strong> Ag<strong>en</strong>cia<br />

• Alta proporción <strong>de</strong> cargos <strong>de</strong><br />

libre nombrami<strong>en</strong>to y<br />

remoción (>70%): Énfasis <strong>en</strong><br />

los cargos <strong>de</strong> confianza por<br />

gestión <strong>de</strong> proyectos<br />

11


Estructuración Integral <strong>de</strong> Proyectos<br />

12


Nuestras Metas<br />

Base<br />

Meta<br />

Nombre <strong>d<strong>el</strong></strong> Indicador<br />

2010<br />

2014<br />

Kilómetros Contratados <strong>en</strong> Concesión 4,800 11,700<br />

Kilómetros <strong>de</strong> Doble Calzada <strong>en</strong> operación 654 1,463<br />

Kilómetros <strong>de</strong> Doble Calzada construidos 825 1,857<br />

Kilómetros <strong>de</strong> Red Férrea <strong>en</strong> operación 846 1,524<br />

Ton<strong>el</strong>adas <strong>de</strong> carga transportada <strong>en</strong> puertos<br />

(mill/año)<br />

131.8 180.0<br />

Ton<strong>el</strong>adas <strong>de</strong> carga transportada <strong>en</strong> red<br />

férrea (mill/año)<br />

35.8 56.8<br />

13


RUMICHACA<br />

PALO DE LETRAS<br />

CHACHAGÛÍ<br />

NECOCLÍ<br />

LA VICTORIA<br />

POPAYAN<br />

PASTO<br />

CALI<br />

SAN PELAYO<br />

EL TIGRE<br />

MEDELLIN<br />

CARTAGENA<br />

MONTERIA<br />

PEREIRA<br />

BUGA<br />

ARMENIA<br />

BARRANQUILLA<br />

IBAGUE<br />

SINCELEJO<br />

SAN MARCOS<br />

MANIZALES<br />

NEIVA<br />

CARMEN DE<br />

BOLIVAR<br />

CAUCACIA<br />

SANTA MARTA<br />

BOSCONIA<br />

ESPINAL<br />

YONDO<br />

GIRARDOT<br />

ACHÍ<br />

SIMITÍ<br />

ZIPAQUIRA<br />

BOGOTA<br />

RIOHACHA<br />

SAN ROQUE<br />

TUNJA<br />

VILLAVICENCIO<br />

VALLEDUPAR<br />

TIBU<br />

BUCARAMANGA<br />

SOGAMOSO<br />

CUCUTA<br />

PAMPLONA<br />

PARAGUACHON<br />

PUERTO GAITAN<br />

Nuestras Metas Carreteras<br />

Proyectos Carreteros Vig<strong>en</strong>tes<br />

<strong>en</strong> Concesión<br />

Concesiones Viales Actuales 25<br />

Km concesionados (total)<br />

4.800 km<br />

Km Construidos (doble calzada)*<br />

875 km<br />

Km <strong>en</strong> Operación (doble calzada)*<br />

670 km<br />

14


RUMICHACA<br />

BUENAVENTURA<br />

STDER. QUILICHAO<br />

LA VICTORIA<br />

POPAYAN<br />

CHACHAGÛÍ<br />

CALI<br />

MOCOA<br />

MEDELLIN<br />

LA PAILA<br />

CRUZ DEL VISO<br />

ARMENIA<br />

TOLUVIEJO<br />

MANIZALES<br />

CARTAGO<br />

IBAGUE<br />

LA YE<br />

PLANETA<br />

RICA<br />

NEIVA<br />

CARRETO<br />

PONEDERA<br />

ESPINAL<br />

PTO. SALGAR<br />

VILLETA<br />

AGUACLARA<br />

LA MATA<br />

BARBOSA<br />

SOPO<br />

CALERA<br />

CÁQUEZA<br />

SISGA<br />

TUNJA<br />

VILLAVICENCIO<br />

OCANA<br />

LA PAZ<br />

EL SECRETO<br />

SAN JUAN<br />

BUCARAMANGA<br />

SOGAMOSO<br />

BUENAVISTA<br />

CUESTECITAS<br />

SARAVENA<br />

PTO SANTANDER<br />

YOPAL<br />

PUERTO GAITAN<br />

ARAUCA<br />

PTO CARRENO<br />

Nuestras Metas Carreteras<br />

Nuevos Proyectos Carreteros<br />

<strong>en</strong> Estructuración<br />

BOGOTA<br />

Mas <strong>de</strong> 6.000 km <strong>de</strong> proyectos viales serán<br />

concesionados <strong>en</strong>tre 2012 y 2014<br />

15


CARTAGO<br />

Nuestras Metas Carreteras<br />

BARRANQUILLA<br />

SANTA MARTA<br />

RIOHACHA<br />

BUENAVISTA<br />

SAN JUAN<br />

PARAGUACHON<br />

CUESTECITAS<br />

Proyectos Carreteros Vig<strong>en</strong>tes<br />

<strong>en</strong> Concesión<br />

PALO DE LETRAS<br />

NECOCLÍ<br />

CARTAGENA<br />

SAN PELAYO<br />

MONTERIA<br />

CRUZ DEL VISO<br />

TOLUVIEJO<br />

LA YE<br />

SAN PLANETA<br />

MARCOS<br />

RICA<br />

PONEDERA<br />

BOSCONIA<br />

CARRETO<br />

CARMEN DE<br />

BOLIVAR<br />

SINCELEJO<br />

CAUCACIA<br />

ACHÍ<br />

LA MATA<br />

AGUACLARA<br />

SAN ROQUE<br />

LA PAZ<br />

VALLEDUPAR<br />

OCANA<br />

TIBU<br />

PTO SANTANDER<br />

Nuevos Proyectos Carreteros<br />

<strong>en</strong> Estructuración<br />

EL TIGRE<br />

SIMITÍ<br />

CUCUTA<br />

YONDO<br />

BUCARAMANGA<br />

PAMPLONA<br />

SARAVENA<br />

ARAUCA<br />

MEDELLIN<br />

BARBOSA<br />

SOGAMOSO<br />

PTO CARRENO<br />

MANIZALES<br />

PTO. SALGAR<br />

ZIPAQUIRA<br />

VILLETA<br />

SOPO<br />

SISGA<br />

TUNJA<br />

YOPAL<br />

BUENAVENTURA<br />

PEREIRA<br />

ARMENIA<br />

IBAGUE<br />

LA PAILA<br />

IBAGUE<br />

BUGA<br />

GIRARDOT<br />

ESPINAL<br />

CALERA<br />

BOGOTA<br />

CÁQUEZA<br />

EL SECRETO<br />

VILLAVICENCIO<br />

PUERTO GAITAN<br />

Mas <strong>de</strong> 10.000 km <strong>de</strong> proyectos viales <strong>de</strong><br />

la red nacional quedarán <strong>en</strong> concesión<br />

CALI<br />

STDER. QUILICHAO<br />

NEIVA<br />

NEIVA<br />

POPAYAN<br />

CHACHAGÛÍ<br />

CHACHAGÛÍ<br />

PASTO<br />

MOCOA<br />

RUMICHACA<br />

16


Nuestras Metas Férreas<br />

Estructuración <strong>d<strong>el</strong></strong> Sistema<br />

Ferroviario C<strong>en</strong>tral<br />

• Estudio <strong>d<strong>el</strong></strong> Ferrocarril <strong>d<strong>el</strong></strong> Carare<br />

• Estudio <strong>d<strong>el</strong></strong> tramo compr<strong>en</strong>dido <strong>en</strong>tre<br />

Chiriguaná y puertos <strong>d<strong>el</strong></strong> Caribe<br />

Alternativas:<br />

- Pasar por la concesión <strong>de</strong> FENOCO<br />

- Construir <strong>un</strong>a tercera línea<br />

- Construir <strong>un</strong> corredor <strong>nuevo</strong> hasta<br />

algún puerto <strong>d<strong>el</strong></strong> Caribe<br />

17


Nuestras Metas Portuarias<br />

Ampliar infraestructura<br />

Portuaria<br />

- Concesionar 10-15 puertos marítimos<br />

- Dragado <strong>de</strong> 3 canales <strong>de</strong> acceso<br />

- Desarrollar concesiones fluviales<br />

J<strong>un</strong>to con las concesiones exist<strong>en</strong>tes se<br />

fortalece la capacidad <strong>de</strong> carga <strong>de</strong><br />

comercio exterior<br />

18


Gracias<br />

Octubre <strong>de</strong> 2011<br />

Docum<strong>en</strong>to <strong>de</strong> circulación restringida – Información reservada 19

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!