12.03.2015 Views

Premios a la Excelencia: camino de la V edición - CEO

Premios a la Excelencia: camino de la V edición - CEO

Premios a la Excelencia: camino de la V edición - CEO

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

14<br />

Entrevista<br />

Álvaro Álvarez-Blázquez<br />

“O Igape recibe proxectos<br />

interesantes e innovadores<br />

<strong>de</strong> Ourense”<br />

25<br />

26<br />

Rincones con encanto<br />

O retiro do con<strong>de</strong><br />

Un establecimiento <strong>de</strong> lujo<br />

<strong>Premios</strong> a<br />

<strong>la</strong> <strong>Excelencia</strong>:<br />

<strong>camino</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

V edición<br />

AÑO 6 • NÚMERO 25 • Julio 2008


Sumario<br />

Índice<br />

REVISTA DE LA CONFEDERACIÓN<br />

EMPRESARIAL DE OURENSE<br />

Consejo editorial<br />

Presi<strong>de</strong>nte<br />

Francisco Rodríguez García<br />

Vicepresi<strong>de</strong>ntes<br />

Flora Castro González<br />

Emilio López Fernán<strong>de</strong>z<br />

Santiago Melo Moreno<br />

Manuel Rodríguez <strong>de</strong> <strong>la</strong> Fuente<br />

Tesorero<br />

Carlos Abel<strong>la</strong> García<br />

Contador<br />

Emilio Pedro González Iglesias<br />

Año 5. Número 25<br />

Publicación bimestral<br />

Dirección<br />

Juan José Molinos Casal<br />

Coordinación<br />

Bárbara Marta Canedo Guitiérrez<br />

Redacción<br />

Ana Belén Rodríguez Álvarez<br />

Bárbara Marta Canedo Gutiérrez<br />

Diego Fernán<strong>de</strong>z Torres<br />

Josefina Martínez Nóvoa<br />

Julio C. Rodríguez González<br />

María Fernán<strong>de</strong>z Vázquez<br />

Mª Luz García Pérez<br />

Patricia Beldrón Gavi<strong>la</strong>nes<br />

Fotografía<br />

Antonio Sa<strong>la</strong>s<br />

Archivo <strong>CEO</strong><br />

Maquetación y diseño<br />

Gallega <strong>de</strong> publicidad y diseño, S.A.<br />

Jaime Armesto Con<strong>de</strong><br />

EDITORIAL<br />

Pág. 3<br />

MUNDO<br />

EMPRESARIAL<br />

Pág. 4<br />

ENTREVISTA<br />

Álvaro<br />

Álvarez-Blázquez<br />

Fernán<strong>de</strong>z<br />

Director Xeral do<br />

Igape<br />

Pág. 14<br />

ASOCIACIONES,<br />

UNA A UNA<br />

Asociación <strong>de</strong> Artesáns<br />

<strong>de</strong> Ourense (Adao)<br />

Olga Santos<br />

Pág. 23<br />

RINCONES CON<br />

ENCANTO<br />

O retiro do con<strong>de</strong><br />

Pág. 26<br />

TENDENCIAS<br />

Pág. 28<br />

CAFÉ CON<br />

F<strong>la</strong>vio Morganti<br />

Restaurante Galileo<br />

Pág. 30<br />

Edita<br />

Confe<strong>de</strong>ración Empresarial <strong>de</strong> Ourense<br />

Praza das Damas, 1. 32005 Ourense<br />

Tfno. 988 39 11 10 – Fax. 988 39 19 57<br />

Página Web: www.ceo.es – E-mail: ceo@ceo.es<br />

Depósito legal: VG. 911-2000<br />

COLABORA:<br />

EMPRESA<br />

TRADICIONAL<br />

Ferretería El Jardín<br />

Dorrego & Cía S.L.<br />

Pág. 18<br />

NUEVOS<br />

ASOCIADOS<br />

Pág. 22<br />

PÁGINAS<br />

CENTRALES:<br />

ESPECIAL PREMIOS<br />

TRANSFRONTERIZOS<br />

Á EXCELENCIA<br />

EMPRESARIAL<br />

NOVAS-25.1/08/BC<br />

2


Editorial<br />

Confianza, a<br />

pesar <strong>de</strong> <strong>la</strong> crisis<br />

Las cifras lo han ido manifestando poco a poco, y a pesar <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>safortunada insistencia<br />

<strong>de</strong> no mencionar <strong>la</strong> pa<strong>la</strong>bra maldita, <strong>la</strong> crisis se ha ido filtrando en el día a día <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

empresas y <strong>la</strong>s familias. Cualquier proceso <strong>de</strong> estas características ataca, probablemente,<br />

con mayor virulencia a unos que a otros, porque no todos los afectados parten con <strong>la</strong>s<br />

mismas condiciones: unas familias <strong>la</strong> sufren más que otras, y <strong>la</strong>s empresas <strong>la</strong> afrontan con<br />

mayor o menor capacidad <strong>de</strong> reacción.<br />

Alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> este punto giró gran parte <strong>de</strong>l informe <strong>de</strong> <strong>la</strong> Asamblea General <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>CEO</strong>,<br />

en el que afirmábamos que, tras años <strong>de</strong> estabilidad, ya nadie tiene duda <strong>de</strong> que hemos<br />

entrado en un período <strong>de</strong> <strong>de</strong>crecimiento económico. Ante estas circunstancias adversas<br />

<strong>de</strong>bemos ser positivos, para intentar aminorar sus efectos; pero no cabe duda <strong>de</strong> que<br />

son los gobiernos los que <strong>de</strong>ben li<strong>de</strong>rar <strong>la</strong>s actuaciones <strong>de</strong> choque. Nuestro mensaje es<br />

transparente: a menos impuestos más actividad, más <strong>de</strong>sarrollo y puestos <strong>de</strong> trabajo y,<br />

por consiguiente, una mayor recaudación. La política fiscal <strong>de</strong>be fomentar, y no penalizar,<br />

el crecimiento económico y <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> empleo, auténticas bases <strong>de</strong>l progreso y <strong>la</strong>s<br />

más eficientes ‘materias primas’ con <strong>la</strong>s que pue<strong>de</strong>n contar <strong>la</strong>s empresas para crear<br />

riqueza e impulsar <strong>la</strong> economía.<br />

A pesar <strong>de</strong> que <strong>la</strong> situación no es <strong>de</strong> <strong>la</strong>s mejores que ha atravesado <strong>la</strong> economía en los<br />

últimos años, no po<strong>de</strong>mos ser <strong>de</strong>rrotistas, sobre todo <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> posición que ocupamos: el<br />

ámbito empresarial, siempre en el punto <strong>de</strong> mira en escenarios <strong>de</strong> esta índole.<br />

De <strong>la</strong> reacción <strong>de</strong> los empresarios y su capacidad para afrontar este tipo <strong>de</strong> situaciones<br />

<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>, en gran medida, que se pueda ver <strong>la</strong> luz al final <strong>de</strong>l túnel. De opinión parecida<br />

es Manuel Conthe, economista y ex presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> <strong>la</strong> Comisión Nacional <strong>de</strong>l Mercado<br />

<strong>de</strong> Valores, quien, con sus propias pa<strong>la</strong>bras, dice confiar “en que sea el mundo <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> empresa el principal agente que nos sacará <strong>de</strong> esta crisis”, según <strong>de</strong>c<strong>la</strong>raba en <strong>la</strong><br />

conferencia ofrecida recientemente en Ourense.<br />

Ante estas adversida<strong>de</strong>s, es necesario potenciar más aún los recursos y particu<strong>la</strong>rida<strong>de</strong>s <strong>de</strong><br />

cada uno, tal y como han hecho con tanto acierto <strong>la</strong>s empresas que ocupan <strong>la</strong>s páginas<br />

centrales <strong>de</strong>l especial <strong>de</strong> este número, que han <strong>de</strong>stacado por sus méritos innovando<br />

y saliendo al exterior, o convirtiendo un sueño en realidad con <strong>la</strong> creación <strong>de</strong> nuevos<br />

negocios.<br />

3


Mundo empresarial<br />

Asamblea General en <strong>la</strong> <strong>CEO</strong><br />

• Juan Jiménez <strong>de</strong> Agui<strong>la</strong>r fue el encargado <strong>de</strong> c<strong>la</strong>usurar el acto<br />

• El salón <strong>de</strong> actos <strong>de</strong> Caixanova se llenó<br />

para <strong>la</strong> celebración <strong>de</strong> esta Asamblea<br />

• Asistentes a <strong>la</strong> Asamblea conversan a <strong>la</strong> salida <strong>de</strong>l acto<br />

La trigésimo primera<br />

Asamblea General<br />

Ordinaria <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>CEO</strong><br />

tuvo lugar el lunes 28<br />

<strong>de</strong> abril en el Centro <strong>de</strong><br />

Desenvolvemento <strong>de</strong><br />

Caixanova, congregando<br />

a una numerosa<br />

representación <strong>de</strong>l<br />

empresariado ourensano en<br />

un acto en el que elemento<br />

compartido <strong>de</strong> <strong>la</strong> unión, bajo<br />

unos objetivos comunes,<br />

estuvo presente un año más.<br />

Hubo espacio para el<br />

agra<strong>de</strong>cimiento, para<br />

el repaso a un año <strong>de</strong><br />

actividad, para el análisis <strong>de</strong> <strong>la</strong> coyuntura<br />

económica actual, momentos <strong>de</strong> reflexión<br />

sobre <strong>la</strong> problemática <strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas y<br />

posibles soluciones al respecto. También<br />

se <strong>de</strong>jaron escuchar nuevas propuestas,<br />

tras<strong>la</strong>dando a los asistentes el interés <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> <strong>CEO</strong> por implicar al tejido empresarial<br />

ourensano en los proyectos <strong>de</strong> futuro que<br />

se promueven <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> Confe<strong>de</strong>ración.<br />

Todo esto, entre otros muchos temas,<br />

fueron cuestiones <strong>de</strong> obligada mención a<br />

lo <strong>la</strong>rgo <strong>de</strong>l acto asambleario.<br />

El clima <strong>de</strong> acontecimiento especial <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

asamblea se vio reforzado con <strong>la</strong> presencia<br />

<strong>de</strong>l Vicepresi<strong>de</strong>nte Primero y Secretario<br />

General <strong>de</strong> <strong>CEO</strong>E, D. Juan Jiménez <strong>de</strong><br />

Agui<strong>la</strong>r, representando a <strong>la</strong> organización<br />

matriz que conecta a todo el empresariado<br />

<strong>de</strong>l país, y que fue <strong>la</strong> personalidad<br />

encargada <strong>de</strong> c<strong>la</strong>usurar el acto.<br />

Informe <strong>de</strong>l presi<strong>de</strong>nte<br />

El habitual informe que el presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> <strong>CEO</strong> expone en <strong>la</strong> Asamblea General,<br />

estuvo marcado, en esta ocasión, por<br />

<strong>la</strong>s referencias a <strong>la</strong> situación <strong>de</strong> crisis<br />

que se vive en <strong>la</strong> economía. En sus<br />

pa<strong>la</strong>bras hubo a<strong>de</strong>más comentarios a<br />

otros temas, como <strong>la</strong> anu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong>l P<strong>la</strong>n<br />

<strong>de</strong> Urbanismo <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad, instando al<br />

Concello a redactar uno nuevo “blindado<br />

jurídicamente y con consenso <strong>de</strong> los tres<br />

4


• Como cada año, el empresariado ourensano se dio cita en esta Asamblea<br />

grupos”. La integración <strong>de</strong>l AVE en <strong>la</strong><br />

ciudad fue otro <strong>de</strong> los ejes <strong>de</strong> su informe,<br />

discurso que aprovechó para solicitar<br />

una apuesta <strong>de</strong>cidida por <strong>la</strong> inversión en<br />

infraestructuras seña<strong>la</strong>ndo, con cifras, que<br />

<strong>la</strong> inversión pública en <strong>la</strong> provincia había<br />

sido insuficiente el ejercicio anterior, con 9’6<br />

euros <strong>de</strong> cada 100 invertidos en Galicia.<br />

Promover <strong>la</strong> cultura<br />

preventiva<br />

En el <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong> <strong>la</strong> Asamblea hubo un<br />

apartado especial en el que se abordó el<br />

tema <strong>de</strong> <strong>la</strong> prevención, coincidiendo con<br />

<strong>la</strong> celebración <strong>de</strong>l Día Internacional <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> Seguridad y Salud en el Trabajo.<br />

A través <strong>de</strong>l Gabinete <strong>de</strong> Prevención, <strong>la</strong><br />

<strong>CEO</strong> quiso aprovechar esta oportunidad<br />

para promover y difundir <strong>la</strong> cultura <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

prevención a través <strong>de</strong> <strong>la</strong> entrega, a los<br />

asistentes, <strong>de</strong> varios elementos re<strong>la</strong>cionados<br />

con <strong>la</strong> prevención <strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>borales.<br />

Homenaje a Jaime Quesada<br />

Hace ya 10 años que <strong>la</strong> <strong>CEO</strong> se asentó en<br />

el casco histórico. En aquel entonces, hubo<br />

quien, sin duda alguna, quiso co<strong>la</strong>borar<br />

firmemente en esta <strong>de</strong>cisión, haciéndonos<br />

<strong>de</strong>positarios <strong>de</strong> su arte, y vistiendo el<br />

edificio por <strong>de</strong>ntro, antes incluso <strong>de</strong> que lo<br />

hiciese el mobiliario.<br />

El inolvidable Jaime Quesada fue uno<br />

<strong>de</strong> esos artistas comprometidos con <strong>la</strong><br />

se<strong>de</strong> empresarial, y su pintura y amor por<br />

el arte formarán ya parte para siempre <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> historia <strong>de</strong>l edificio <strong>de</strong> <strong>la</strong> Confe<strong>de</strong>ración,<br />

<strong>de</strong>nominado ‘Casa dos Gaioso’.<br />

Por este motivo, y dado su reciente<br />

fallecimiento, <strong>la</strong> <strong>CEO</strong> tuvo un hermoso<br />

gesto con el artista en esta Asamblea<br />

General, recorriendo su obra a través <strong>de</strong> un<br />

ví<strong>de</strong>o, y entregando una p<strong>la</strong>ca <strong>de</strong> recuerdo<br />

a Miguel Ángel Santalices, director <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Fundación Xaime Quesada B<strong>la</strong>nco.<br />

• Jaime Quesada recibió el homenaje<br />

póstumo <strong>de</strong>l colectivo empresarial<br />

5


Mundo empresarial<br />

Novo presi<strong>de</strong>nte<br />

e xunta directiva <strong>de</strong> Aeva<br />

• Durante a Asemblea levouse a cabo a votación <strong>de</strong><br />

nova xunta directiva<br />

A Asociación <strong>de</strong> Empresarios <strong>de</strong> Val<strong>de</strong>orras<br />

celebrou recentemente a súa asemblea<br />

anual marcada polo cambio na presi<strong>de</strong>ncia<br />

e na xunta directiva.<br />

O presi<strong>de</strong>nte saínte Santiago Melo<br />

<strong>de</strong>stacou, no seu último discurso<br />

neste cargo, a importancia que vai ter<br />

para a comarca a creación do Foro<br />

Val<strong>de</strong>orras século XXI para impedir a<br />

discriminación e como voz única para<br />

conseguir o crecemento da comarca.<br />

Como mostra da importancia do Foro<br />

subliñou o establecemento por parte da<br />

Xunta <strong>de</strong> Galicia dunha discriminación<br />

positiva coa comarca <strong>de</strong> Val<strong>de</strong>orras en<br />

subvencións e axudas do Igape cunhas<br />

importantes vantaxes respecto a outras<br />

zonas <strong>de</strong> Galicia. No eido <strong>de</strong> xestións coas<br />

administracións Aeva seguiu promovendo<br />

o <strong>de</strong>senvolvemento <strong>de</strong> solo industrial en<br />

todos os municipios que teñan <strong>de</strong>manda<br />

e, sobre todo, a mellora nos accesos<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> A Rúa á N-120. Como retos da nova<br />

directiva señalouse a posta en marcha<br />

e <strong>de</strong>senvolvemento do P<strong>la</strong>n Lea<strong>de</strong>r,<br />

así como manter, e mesmo aumentar,<br />

o prestixio que Aeva adquiriu ó longo<br />

<strong>de</strong>stes anos co rigor das súas propostas,<br />

in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ntemente da cor política nas<br />

distintas administracións.<br />

Santiago Melo <strong>de</strong>ixa a presi<strong>de</strong>ncia da<br />

Asociación <strong>de</strong>spois <strong>de</strong> <strong>de</strong>dicarlle oito anos<br />

<strong>de</strong> xestións, aínda que permanece nunha<br />

das catro vicepresi<strong>de</strong>ncias, e lle dá o<br />

relevo a Javier Rodríguez Para<strong>de</strong>lo, un<br />

xoven enxeñeiro técnico industrial formado<br />

en Vigo, que actualmente é xerente <strong>de</strong><br />

dúas empresas ligadas á rehabilitación<br />

e reformas <strong>de</strong> locais comerciais. A<br />

xunta directiva complétase co cargo <strong>de</strong><br />

secretario, e <strong>de</strong>z vocalías.<br />

Pi<strong>la</strong>r Vi<strong>la</strong>, nova presi<strong>de</strong>nta dos pasteleiros<br />

• Pi<strong>la</strong>r Vi<strong>la</strong> rexenta a pastelería Osi en Al<strong>la</strong>riz<br />

A Asociación Provincial <strong>de</strong> Pasteleiros<br />

e Confiteiros <strong>de</strong> Ourense celebrou<br />

o pasado 9 <strong>de</strong> xuño a súa asemblea<br />

ordinaria. Na or<strong>de</strong> do día, o punto mais<br />

salientable era a elección <strong>de</strong> nova xunta<br />

directiva, o que significou tamén o cambio<br />

na presi<strong>de</strong>ncia, que recaeu por maioría<br />

absoluta en Mª Pi<strong>la</strong>r Vi<strong>la</strong> González, da<br />

Pastelería Osi <strong>de</strong> Al<strong>la</strong>riz. Deste xeito, <strong>de</strong>ixa<br />

o cargo <strong>de</strong> presi<strong>de</strong>nte Francisco Gómez<br />

López, <strong>de</strong> Pastelería San Diego, que o<br />

ocupou durante os últimos catro anos.<br />

Pi<strong>la</strong>r Vi<strong>la</strong>, ligada á Asociación <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

hai máis <strong>de</strong> 16 anos, propuxo unha<br />

xunta directiva na que xente nova<br />

está moi presente -“para que entren<br />

i<strong>de</strong>as innovadoras e distintas”, segundo<br />

precisou- e que está formada por<br />

Mª Belén Rodríguez (Arva) como<br />

vicepresi<strong>de</strong>nta, Martín Sousa (Milhojas)<br />

como secretario, Mª José Cerviño<br />

(Cerviño) é a tesoureira e como voceiros<br />

participarán nesta nova directiva Mª<br />

Cristina Vázquez (San Yago), Luis Prieto<br />

(Primavera) e Luis Ramos (Couto).<br />

Aínda que é a primeira vez que ocupa o<br />

cargo nesta Asociación, Pi<strong>la</strong>r Vi<strong>la</strong> xa ten<br />

experiencia coma presi<strong>de</strong>nta noutra, pois<br />

<strong>de</strong>senvolveu este cargo na <strong>de</strong> comerciantes<br />

<strong>de</strong> Al<strong>la</strong>riz no comezo <strong>de</strong>sta década. A<br />

intención <strong>de</strong>sta muller vital e participativa<br />

é a <strong>de</strong> comezar con proxectos novos<br />

unha vez pase o período estival, e facer<br />

participar neles a toda a Asociación.<br />

6


Os empresarios <strong>de</strong> San Cibrao concretan<br />

novos proxectos na Asemblea Xeral<br />

• Os empresarios do Polígono <strong>de</strong> San Cibrao celebraron Asamblea Xeral no salón <strong>de</strong> actos da entida<strong>de</strong><br />

• O coñecido Tamariz puxo a nota <strong>de</strong> humor e maxia na cea<br />

posterior á Asemblea<br />

Os empresarios do Polígono <strong>de</strong> San Cibrao<br />

das Viñas reuníronse, a finais do pasado<br />

mes <strong>de</strong> xuño, para levar a cabo a súa<br />

tradicional Asemblea Xeral Ordinaria,<br />

celebrada no Edificio Multiusos que a<br />

entida<strong>de</strong> posúe na área industrial. O acto<br />

contou coa presenza do Conselleiro <strong>de</strong><br />

Medio Ambiente, Manuel Vázquez,<br />

quen se encargou <strong>de</strong> c<strong>la</strong>usurar a reunión<br />

ante o centenar <strong>de</strong> empresarios que<br />

encheu o Salón <strong>de</strong> Actos.<br />

O conselleiro aproveitou a súa intervención<br />

para anunciar a creación, en terreos <strong>de</strong> San<br />

Cibrao cedidos polo Concello, do primeiro<br />

Centro Ver<strong>de</strong> <strong>de</strong> Galicia, promovido<br />

polo seu <strong>de</strong>partamento e <strong>de</strong>stinado á<br />

transferencia <strong>de</strong> residuos industriais,<br />

o que facilitará a súa xestión eficiente.<br />

Vázquez afirmaba que con este proxecto<br />

“Ourense segue a erixirse en referente das<br />

políticas medioambientais <strong>de</strong> Galicia”.<br />

Ante a máxima autorida<strong>de</strong> en Galicia no<br />

eido do medio ambiente, o presi<strong>de</strong>nte<br />

do colectivo empresarial, Manuel<br />

Rodríguez <strong>de</strong> <strong>la</strong> Fuente, salientaba que<br />

“Queremos ofrecer tamén o compromiso<br />

co novo entorno sostible, e a disposición<br />

a incorporar sen <strong>de</strong>mora as esixencias,<br />

sensibilida<strong>de</strong>s e mo<strong>de</strong>los acor<strong>de</strong>s cos<br />

tempos”.<br />

A xornada tivo o seu epílogo coa habitual<br />

cea <strong>de</strong> confraternida<strong>de</strong>, celebrada<br />

no Hotel AC Vi<strong>la</strong> <strong>de</strong> Al<strong>la</strong>riz, e que<br />

<strong>de</strong>u comezo cunha homenaxe a tres<br />

empresarios <strong>de</strong> longa traxectoria no<br />

Polígono: Emilio González Pereira da<br />

empresa Peyka, Antonio Nogueiras<br />

Rivero <strong>de</strong> Industrias N.L.J. e Isauro Cruz<br />

Deza, <strong>de</strong> Alfocasa.<br />

Á cea asistiron, a<strong>de</strong>mais dos empresarios<br />

da área industrial e do conselleiro <strong>de</strong><br />

Medio Ambiente, outras autorida<strong>de</strong>s como<br />

Elisa Nogueira, alcal<strong>de</strong>sa <strong>de</strong> San Cibrao<br />

das Viñas; José Luis Baltar, presi<strong>de</strong>nte<br />

da Deputación; Francisco García, alcal<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> Al<strong>la</strong>riz; Camilo Ocampo, sub<strong>de</strong>legado<br />

do Goberno; Álvaro Álvarez-Blázquez,<br />

director xeral do Igape, Daniel Pino,<br />

director xeral do Instituto <strong>de</strong> Vivenda e<br />

Solo, o presi<strong>de</strong>nte do Consello Social da<br />

Universida<strong>de</strong> <strong>de</strong> Vigo, Emilio Atrio e o<br />

vicerrector do Campus ourensán, Juan<br />

Francisco Gálvez, así coma <strong>de</strong>legados<br />

provinciais <strong>de</strong> distintas consellerías.<br />

A<strong>de</strong>mais, houbo tamén representación<br />

doutras entida<strong>de</strong>s coma Caixanova,<br />

Inor<strong>de</strong>, Caixa Galicia, Cámara <strong>de</strong><br />

Comercio ou Sogarpo.<br />

7


Mundo empresarial<br />

Talleres Craf inaugura insta<strong>la</strong>cións<br />

en León<br />

• Francisco González, alcal<strong>de</strong> da Ribaseca, corta a cinta<br />

inaugural en presenza <strong>de</strong> Elías Mera (no centro da imaxe)<br />

e Jaime Pignatelli, director xeral <strong>de</strong> Renault<br />

Tra<strong>la</strong> apertura das novas insta<strong>la</strong>cións no<br />

polígono industrial <strong>de</strong> León, Talleres<br />

Craf consolídase coma o distribuidor e<br />

reparador autorizado <strong>de</strong> Renault Trucks para<br />

as provincias <strong>de</strong> Ourense, Lugo e León. Un<br />

exemplo, o <strong>de</strong> esta empresa, que mostra<br />

como, grazas ó esforzo <strong>de</strong> moitos anos,<br />

unha firma po<strong>de</strong> chegar a convertirse nun<br />

referente no seu sector.<br />

O acto <strong>de</strong> inauguración tivo lugar o pasado<br />

27 <strong>de</strong> xuño, e contou coa asistencia <strong>de</strong><br />

autorida<strong>de</strong>s como Jaime Pignatelli,<br />

director xeral <strong>de</strong> Renault, e Francisco<br />

González, alcal<strong>de</strong> da Ribaseca, localida<strong>de</strong><br />

on<strong>de</strong> se empraza o polígono.<br />

Talleres Craf comeza a súa andadura<br />

no ano 1979 ubicándose no polígono<br />

Barreiros como taller in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>nte.<br />

Posteriormente, no 1993, pasa a ser<br />

distribuidora <strong>de</strong> Renault Trucks, realizando<br />

as activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> venda e reparación <strong>de</strong><br />

vehículos industriais. A empresa segue<br />

medrando, e en 1997 inaugúrase unha<br />

nova nave no polígono <strong>de</strong> San Cibrao das<br />

Viñas, ata que neste 2008 consolida a súa<br />

presenza e León sustituindo as antigas<br />

insta<strong>la</strong>cións por outras renovadas e máis<br />

amp<strong>la</strong>s (12.000 metros cadrados, dos cales<br />

3.000 son <strong>de</strong> construción).<br />

Na actualida<strong>de</strong>, a empresa ofrece servizos<br />

<strong>de</strong> mantemento, mecánica xeral, recambios<br />

e accesorios, chapa e pintura, carrocería,<br />

liña pre-itv... entre outros, para os que<br />

conta con 42 empregados e puntos <strong>de</strong><br />

venda en Lugo e León.<br />

Tomóvil ve novamente premiada a súa <strong>la</strong>bor<br />

Por cuarto ano consecutivo, o máis<br />

importante recoñecemento <strong>de</strong> Ford, o<br />

Chairman´s Awards, recae en Tomóvil<br />

S.A., concesionario que foi ga<strong>la</strong>rdoado<br />

ininterrompidamente <strong>de</strong>s<strong>de</strong> o 2004 con<br />

este premio e, agora, na edición do 2007.<br />

Por outra banda, Tomóvil recibiu a<strong>de</strong>mais<br />

os <strong>Premios</strong> á Calida<strong>de</strong> en 1994, 1995,<br />

1998 e 2003.<br />

O acto <strong>de</strong> entrega do Chairmn´s Awards<br />

tivo lugar nas insta<strong>la</strong>cións do concesionario<br />

o pasado 27 <strong>de</strong> maio coa presenza <strong>de</strong><br />

José Manuel Machado, presi<strong>de</strong>nte e<br />

conselleiro <strong>de</strong>legado <strong>de</strong> Ford España-<br />

Iberia, a<strong>de</strong>mais doutros directivos <strong>de</strong> Ford<br />

España-Iberia e Ford Galicia, acompañados<br />

polos responsables e trabal<strong>la</strong>dores da<br />

concesión ourensá.<br />

O Chairman´s Award é un ga<strong>la</strong>rdón a<br />

nivel europeo instituído por Ford Motor<br />

Company que, na práctica, é o maior<br />

premio que a dita marca conce<strong>de</strong> á<br />

súa re<strong>de</strong> <strong>de</strong> concesionarios oficiais.<br />

Para realizar a selección, Ford ten en conta<br />

o <strong>la</strong>bor profesional <strong>de</strong>senvolvido po<strong>la</strong>s<br />

concesións en todas as áreas do negocio,<br />

así como as máis altas cotas <strong>de</strong> satisfacción<br />

da súa cliente<strong>la</strong>.<br />

O xurado <strong>de</strong>ste premio está composto<br />

polos propios clientes quen, a través<br />

das respostas e opinións recollidas nos<br />

cuestionarios <strong>de</strong> satisfacción da marca,<br />

<strong>de</strong>ci<strong>de</strong>n que concesionarios ofrecen o<br />

mellor servizo e, polo tanto, cales <strong>de</strong>ben<br />

ser acredores do Chairman´s Awards.<br />

Os parámetros valorados inclúen tanto<br />

a atención como a información, venda<br />

e post-venda, mentres que o indicador<br />

fundamental á hora <strong>de</strong> elixir os gañadores<br />

é a porcentaxe <strong>de</strong> clientes que se <strong>de</strong>c<strong>la</strong>ran<br />

‘completamente satisfeitos/as’.<br />

• Ramón Outón, xerente <strong>de</strong> Tomóvil, posa por cuarto<br />

ano consecutivo con este premio <strong>de</strong> Ford<br />

8


Talleres Viper se muda al<br />

Polígono <strong>de</strong> San Cibrao<br />

• José Vi<strong>la</strong>rchao, ante los invitados, en un<br />

momento <strong>de</strong> <strong>la</strong> inauguración<br />

El pasado 22 <strong>de</strong> mayo, Talleres Viper<br />

inauguraba sus nuevas insta<strong>la</strong>ciones en el<br />

sector C <strong>de</strong>l Polígono Industrial <strong>de</strong> San<br />

Cibrao das Viñas, en don<strong>de</strong> disponen,<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> entonces, <strong>de</strong> un mayor espacio y<br />

mejores servicios para sus clientes, todo ello<br />

sobre 6.000 m2 <strong>de</strong> terreno. Con ello, los<br />

cambios con respecto a <strong>la</strong> ubicación anterior<br />

son consi<strong>de</strong>rables, sobre todo en lo que a<br />

dimensiones se refiere.<br />

Como característica principal, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong><br />

un servicio <strong>de</strong> recogida <strong>de</strong> vehículos a<br />

domicilio, sobresale un luminoso espacio<br />

<strong>de</strong> exposición que alcanza los 600 m2 y en<br />

el que se pue<strong>de</strong>n ubicar hasta 25 coches.<br />

Los talleres ocupan unas dimensiones<br />

<strong>de</strong>stacadas en <strong>la</strong> recién estrenada nave:<br />

por un <strong>la</strong>do, el <strong>de</strong> mecánica y electricidad<br />

cuenta con 1.300 m2 <strong>de</strong> superficie,<br />

mientras que 600 m2 se <strong>de</strong>stinan al <strong>de</strong><br />

chapa y pintura. Un amplísimo patio<br />

exterior (<strong>de</strong> unos 2.000 m2) empleado<br />

actualmente para <strong>la</strong> exposición <strong>de</strong> coches<br />

usados, completa <strong>la</strong>s actuales insta<strong>la</strong>ciones.<br />

El acto <strong>de</strong> inauguración <strong>de</strong> Talleres<br />

Viper, ben<strong>de</strong>cidos al inicio por Carlos<br />

Gabriel, párroco <strong>de</strong> San Lorenzo, contó<br />

con <strong>la</strong> asistencia <strong>de</strong> un nutrido grupo <strong>de</strong><br />

empresarios, autorida<strong>de</strong>s y representantes<br />

<strong>de</strong> diversas entida<strong>de</strong>s. José Vi<strong>la</strong>rchao,<br />

gerente <strong>de</strong> <strong>la</strong> empresa, recibió en sus<br />

insta<strong>la</strong>ciones a Elisa Nogueira, alcal<strong>de</strong>sa <strong>de</strong><br />

San Cibrao, Camilo Ocampo, sub<strong>de</strong>legado<br />

<strong>de</strong>l Gobierno, Xosé Antón Jardón,<br />

<strong>de</strong>legado provincial <strong>de</strong> Industria y Francisco<br />

Rodríguez, presi<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> <strong>la</strong> Confe<strong>de</strong>ración<br />

Empresarial, entre otros.<br />

Eficiencia energética en <strong>la</strong>s empresas<br />

En el transcurso <strong>de</strong>l acto, se realizó <strong>la</strong><br />

presentación <strong>de</strong>l nuevo mo<strong>de</strong>lo <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

marca Peugeot, el 308 SW, caracterizado<br />

por su funcionalidad y su techo <strong>de</strong> cristal<br />

panorámico que ofrece una sorpren<strong>de</strong>nte<br />

sensación <strong>de</strong> espacio.<br />

El mes <strong>de</strong> julio puso punto y final a <strong>la</strong>s<br />

activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong>l proyecto Gener, enmarcado<br />

en <strong>la</strong> iniciativa comunitaria INTERREG III-A,<br />

y cuyo objetivo ha sido el <strong>de</strong> promover<br />

el uso racional y eficiente <strong>de</strong> los recursos<br />

naturales.<br />

El aumento <strong>de</strong> <strong>la</strong> <strong>de</strong>manda ha originado<br />

<strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> poner en marcha medidas<br />

informativas y <strong>de</strong> incentivos para que los<br />

gran<strong>de</strong>s consumidores, fundamentalmente<br />

<strong>la</strong>s empresas, cambien sus hábitos en<br />

gestión <strong>de</strong> <strong>la</strong> energía, asesorándo<strong>la</strong>s a <strong>la</strong><br />

hora <strong>de</strong> imp<strong>la</strong>ntar <strong>la</strong>s nuevas prácticas <strong>de</strong><br />

consumo.<br />

Una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s líneas c<strong>la</strong>ve <strong>de</strong>l <strong>de</strong>sarrollo <strong>de</strong><br />

esta iniciativa ha sido <strong>la</strong> realización <strong>de</strong><br />

auditorías energéticas a <strong>la</strong>s empresas,<br />

que les ha permitido conocer <strong>la</strong>s opciones<br />

<strong>de</strong> cambio más favorables e i<strong>de</strong>ntificar <strong>la</strong>s<br />

fuentes <strong>de</strong> energía alternativas más viables<br />

para su actividad empresarial.<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> <strong>CEO</strong> ha <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do 6 talleres<br />

sectoriales e intersectoriales <strong>de</strong> eficiencia<br />

<strong>de</strong> gestión energética. El último <strong>de</strong> ellos,<br />

<strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>do el pasado 16 <strong>de</strong> julio bajo el<br />

título “El nuevo escenario energético:<br />

estrategias <strong>de</strong> ahorro y eficiencia”, fue<br />

impartido por Emérito Freire, jefe <strong>de</strong>l área<br />

<strong>de</strong> p<strong>la</strong>nificación energética <strong>de</strong>l Inega, y<br />

Santiago Rodríguez, consultor <strong>de</strong>l Instituto<br />

Tecnológico <strong>de</strong> Galicia.<br />

En el marco <strong>de</strong> este taller se presentó una<br />

aplicación informática, puesta a disposición<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas para que puedan realizar,<br />

vía Internet, un diagnóstico energético<br />

y obtener una serie <strong>de</strong> medidas <strong>de</strong> mejora<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> el punto <strong>de</strong> vista <strong>de</strong> ahorro y<br />

eficiencia energética.<br />

• El proyecto Gener llevó a cabo talleres sobre eficiencia<br />

energética en <strong>la</strong> <strong>CEO</strong><br />

9


Mundo empresarial<br />

O polígono <strong>de</strong> Nogueira,<br />

cada vez máis preto<br />

• Os membros da Asociación reuníronse nun dos salóns<br />

do Parador<br />

A loita por conseguir un polígono industrial<br />

para a bisbarra foi unha das razóns que<br />

impulsou a creación da Asociación <strong>de</strong><br />

Empresarios <strong>de</strong> Nogueira <strong>de</strong> Ramuín<br />

(A.E.NO.R.) os membros da cal recibían<br />

con expectación, fai algo máis dun mes,<br />

o anuncio do <strong>de</strong>senvolvemento <strong>de</strong>ste<br />

proxecto por parte da Consellería <strong>de</strong><br />

Vivenda. Ata o momento, os empresarios<br />

<strong>de</strong>cidiran adiantar o diñeiro das súas<br />

parce<strong>la</strong>s -comprometendo máis da meta<strong>de</strong><br />

do polígono- para que as obras pui<strong>de</strong>sen<br />

dar comezo, contando co apoio do<br />

Concello <strong>de</strong> Nogueira e a Deputación <strong>de</strong><br />

Ourense.<br />

A necesida<strong>de</strong> <strong>de</strong> expresar, cunha soa voz,<br />

esta <strong>de</strong>manda conxunta fixo nacer esta<br />

Asociación fai pouco máis <strong>de</strong> dous anos,<br />

para que proxectos como este se fixesen<br />

realida<strong>de</strong>. Cada vez máis preto <strong>de</strong> logralo,<br />

o polígono <strong>de</strong> Nogueira está pen<strong>de</strong>nte<br />

agora do ditame da Dirección Xeral<br />

<strong>de</strong> Urbanismo, unha vez a Consellería<br />

<strong>de</strong>cidiu redactar o proxecto.<br />

Este anuncio centrou parte da Asemblea<br />

Xeral que o colectivo levou a cabo no<br />

Parador <strong>de</strong> Santo Estevo a finais do mes<br />

<strong>de</strong> xuño, acto no que o seu presi<strong>de</strong>nte,<br />

César Branco, repasou as activida<strong>de</strong>s e<br />

contas da organización do pasado ano,<br />

presentando a<strong>de</strong>mais os presupostos para<br />

este 2008. B<strong>la</strong>nco <strong>de</strong>stacou, entre outras<br />

cousas, a finalización da páxina web da<br />

Asociación, o interese <strong>de</strong> seguir medrando<br />

coma organización, así coma as xestións<br />

feitas coas administracións <strong>de</strong> cara á<br />

consecución do polígono, e con Fomento<br />

para <strong>de</strong>fen<strong>de</strong>r o trazado máis axeitado da<br />

futura A-76, para que se teña en conta o<br />

Concello <strong>de</strong> Luintra no seu percorrido.<br />

O presi<strong>de</strong>nte da Confe<strong>de</strong>ración<br />

Empresarial, Francisco Rodríguez,<br />

participou no peche da Asemblea<br />

xunto a José Luis Baltar, presi<strong>de</strong>nte<br />

da Deputación, quen se encargou da<br />

c<strong>la</strong>usura. Ao termo, e como vén sendo<br />

xa habitual <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a súa fundación, os<br />

máis <strong>de</strong> 60 membros que conforman a<br />

Asociación volvéronse reunir nunha cea<br />

nos espectacu<strong>la</strong>res comedores do Parador.<br />

Sorteos e festa no comercio<br />

carballiñés<br />

• Cartel promocional da campaña <strong>de</strong> verán no<br />

Carballiño<br />

Un ano máis, a Asociación <strong>de</strong><br />

Comerciantes <strong>de</strong> Carballiño organizou<br />

este verán unha campaña comercial para<br />

fomentar a compra nos establecementos<br />

da vi<strong>la</strong>, tras o éxito alcanzado nas dúas<br />

edicións anteriores.<br />

Den<strong>de</strong> o pasado 6 <strong>de</strong> xuño e ata o 29<br />

<strong>de</strong> agosto, todo aquel que realice unha<br />

compra nos máis <strong>de</strong> 110 establecementos<br />

participantes nesta iniciativa, recibirá un<br />

boleto no que se oculta unha letra, que<br />

quedará á vista tras resgar a superficie da<br />

papeleta. O cliente <strong>de</strong>berá así xuntar todas<br />

as letras da pa<strong>la</strong>bra ‘ruleta’, o que lle dará<br />

<strong>de</strong>reito a efectuar unha tiraxe con premio<br />

seguro no panel electrónico que, <strong>de</strong><br />

forma aleatoria, reparte os máis <strong>de</strong> 3.000<br />

regalos <strong>de</strong>ste sorteo.<br />

Or<strong>de</strong>nadores portátiles, televisores <strong>de</strong><br />

p<strong>la</strong>sma, Wii, reprodutores mp4, viaxes<br />

ao estranxeiro e un cruceiro polo<br />

Mediterráneo, son algúns dos premios<br />

<strong>de</strong>stacados <strong>de</strong>sta campaña, que este ano<br />

tira a casa po<strong>la</strong> ventá para que veciños e<br />

visitantes comproben, en primeira persoa,<br />

as vantaxes <strong>de</strong> comprar no comercio<br />

local. Aínda son moitos os regalos que<br />

non atoparon dono, e case un mes o que<br />

queda por diante para visitar esta fermosa<br />

vi<strong>la</strong> e probar sorte nesta ruleta.<br />

Como vén sendo xa habitual, a campaña<br />

<strong>de</strong> verán dos comerciantes péchase coa<br />

Festa do Comercio, que se celebra a<br />

comezos <strong>de</strong> setembro. Esta celebración,<br />

a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> poñerlle broche <strong>de</strong> ouro á<br />

iniciativa, serve para homenaxear a un<br />

empresario ilustre da zona, que recibe o<br />

Premio Azougue, figura representativa do<br />

<strong>de</strong>us romano do comercio realizada po<strong>la</strong><br />

artista carballiñesa Rebeca Perea.<br />

10


INVESBANG celébrase por<br />

vez primeira en Lugo<br />

A se<strong>de</strong> da Confe<strong>de</strong>ración <strong>de</strong> Empresarios<br />

<strong>de</strong> Lugo foi o lugar escollido, a finais do<br />

mes <strong>de</strong> xuño, para albergar o primeiro<br />

Foro <strong>de</strong> Investidores que se celebra nesa<br />

provincia, co que a re<strong>de</strong> BANG contabiliza<br />

o quinto acto <strong>de</strong>stas características.<br />

Este V Foro <strong>de</strong> Investidores -<br />

INVESBANG obtivo unha especial<br />

trascen<strong>de</strong>ncia no <strong>de</strong>senvolvemento<br />

dos actos que organiza a Re<strong>de</strong>, xa que<br />

contou coa inauguración por parte<br />

do conselleiro <strong>de</strong> Traballo, Ricardo<br />

Vare<strong>la</strong>, e coa presentación dos proxectos<br />

máis <strong>de</strong>stacados seleccionados polos<br />

analistas <strong>de</strong> BANG. Os responsables<br />

<strong>de</strong>stas iniciativas fixeron a súa exposición<br />

ante un auditorio composto por algúns<br />

dos empresarios máis relevantes da<br />

comunida<strong>de</strong>, xunto con representantes <strong>de</strong><br />

banca <strong>de</strong> inversión, capital risco e xestores<br />

<strong>de</strong> carteiras que operan en Galicia.<br />

A calida<strong>de</strong> dos proxectos e unha<br />

explicación eminentemente práctica,<br />

con probas en tempo real, fixeron que<br />

os investidores valorasen <strong>de</strong> forma moi<br />

salientable este evento. Posteriormente,<br />

levouse a cabo un almorzo <strong>de</strong> traballo<br />

entre os empren<strong>de</strong>dores e investidores<br />

asistentes ó acto, no que tamén<br />

participaron os representantes das<br />

Confe<strong>de</strong>racións Empresariais <strong>de</strong> Lugo e<br />

Ourense.<br />

Os esforzos que neste sentido levou a cabo<br />

a confe<strong>de</strong>ración ourensana <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a posta<br />

en marcha da Re<strong>de</strong> no 2004, permiten que<br />

hoxe en día BANG sexa un referente <strong>de</strong><br />

prestixio entre os empren<strong>de</strong>dores <strong>de</strong><br />

proxectos empresariais con necesida<strong>de</strong>s<br />

financeiras e os potenciais business angels<br />

con capacida<strong>de</strong> e interese investidor,<br />

sendo quen <strong>de</strong> impulsar e dinamizar o<br />

empren<strong>de</strong>mento en Galicia.<br />

• O conselleiro <strong>de</strong> Traballo, Ricardo Vare<strong>la</strong>, inaugurou o<br />

V Foro INVESBANG na se<strong>de</strong> da CEL<br />

11


Mundo empresarial<br />

Mercando en espazos <strong>de</strong><br />

lecer e diversión<br />

• Os postos dos comerciantes saen á rúa os<br />

venres cun amplo horario<br />

• As actuacións na rúa (na imaxe o Mago<br />

Teto) son un atractivo máis <strong>de</strong>sta campaña<br />

Tras atravesar momentos <strong>de</strong> incerteza,<br />

a Asociación <strong>de</strong> Empresarios do Ribeiro<br />

retomou con forza a súa activida<strong>de</strong> coa<br />

chegada dunha nova directiva que asumiu<br />

como principal reto o <strong>de</strong> consolidar o<br />

comercio local para garantir a puxanza da<br />

comarca. Así, facendo partícipes a veciños<br />

e visitantes da fermosa vi<strong>la</strong> <strong>de</strong> Ribadavia,<br />

a Asociación, co apoio da Confe<strong>de</strong>ración<br />

Empresarial, puxo en marcha a campaña<br />

‘Xente na rúa’, iniciativa que coloca na<br />

Praza <strong>de</strong> San Xoan os postos <strong>de</strong> venda dos<br />

comerciantes durante tódolos venres dos<br />

meses <strong>de</strong> xullo e agosto.<br />

O pasado 4 <strong>de</strong> xullo comezaba este<br />

proxecto, que a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> converter a<br />

praza nun mercado ó aire libre, <strong>de</strong>dicou<br />

ós nenos as activida<strong>de</strong>s do día da<br />

inauguración cun orixinal contacontos a<br />

cargo <strong>de</strong> Maria Lado, que puxo a nota<br />

<strong>de</strong> fantasía e ilusión para os máis cativos<br />

da bisbarra. Coa intención <strong>de</strong> mesturar<br />

este mercado con activida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> lecer, os<br />

venres programados terán lugar diferentes<br />

espectáculos para nenos e adultos que<br />

amenizarán a paseantes, compradores<br />

ou turistas que se acheguen a<br />

Ribadavia.<br />

As distintas activida<strong>de</strong>s que se proxectan,<br />

cun horario <strong>de</strong> 11 a 14.30 e <strong>de</strong> 19 a<br />

23 horas, pasan po<strong>la</strong> realización dunha<br />

andaina con saída e chegada na<br />

zona histórica, a concentración <strong>de</strong><br />

automóbiles clásicos, actuacións<br />

musicais e outras <strong>de</strong> animación...<br />

coa finalida<strong>de</strong> <strong>de</strong> engadir un elemento<br />

lúdico-cultural á celebración do mercado,<br />

e que <strong>de</strong>ste xeito o Ribeiro se convirta<br />

nun referente comercial on<strong>de</strong> mercar con<br />

calida<strong>de</strong>. Achegar o turismo á vi<strong>la</strong> por<br />

medio <strong>de</strong> iniciativas <strong>de</strong>ste tipo, é tamén un<br />

dos obxectivos da campaña, que preten<strong>de</strong><br />

así crear espazos para a diversión no<br />

marco do comercio local, engadindo<br />

un aliciente máis para que os visitantes<br />

se aproximen á vi<strong>la</strong> e gocen dos seus<br />

produtos, as activida<strong>de</strong>s e a riqueza<br />

histórica, cultural e natural da vi<strong>la</strong> e o<br />

entorno.<br />

12


Un rally histórico<br />

• Días antes <strong>de</strong> <strong>la</strong> celebración <strong>de</strong>l Rally, se<br />

realizaba <strong>la</strong> presentación <strong>de</strong> los pilotos <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Escu<strong>de</strong>ría Ourense<br />

Fiel a una trayectoria bril<strong>la</strong>nte en<br />

cuanto a organización, transcurrió <strong>la</strong><br />

edición número 41 <strong>de</strong>l Rally <strong>de</strong> Ourense,<br />

en el que, contra todo pronóstico, se<br />

impuso el canario Luis Monzón, <strong>de</strong><br />

Peugeot, con un tiempo <strong>de</strong> 2 horas 9<br />

minutos y 18,9 segundos. Los otros dos<br />

escalones <strong>de</strong>l podio fueron ocupados por<br />

Miguel Fuster, a una distancia <strong>de</strong> 29,6<br />

segundos <strong>de</strong>l vencedor, y por el piloto<br />

lucense Sergio Vallejo, <strong>de</strong> <strong>la</strong> Escu<strong>de</strong>ría<br />

Ourense, a 42,8 segundos <strong>de</strong> Monzón.<br />

Los 3 c<strong>la</strong>sificados en el Rally <strong>de</strong> Ourense<br />

encabezan también, al término <strong>de</strong> éste, el<br />

Campeonato <strong>de</strong> España.<br />

La prueba ourensana, que discurre por<br />

624 kilómetros, recibió <strong>la</strong> inscripción<br />

<strong>de</strong> 92 pilotos llegados <strong>de</strong> todas partes<br />

<strong>de</strong> España, que se distribuyeron <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

siguiente manera: 10 en el grupo A, 14<br />

en el grupo CR, 6 para el GT, otros 6<br />

en <strong>la</strong> c<strong>la</strong>sificación H, 3 en el grupo R3 y<br />

finalmente, el más numeroso, el grupo N,<br />

contó con 53 pilotos. El Rally <strong>de</strong> Ourense,<br />

que reparte en 10 tramos los casi 196<br />

kilómetros y medio cronometrados, es<br />

puntuable en 16 campeonatos y trofeos<br />

nacionales, como el Campeonato <strong>de</strong><br />

España <strong>de</strong> Conductores <strong>de</strong> Rallyes <strong>de</strong><br />

asfalto, <strong>la</strong> Clío Cup España <strong>de</strong> Rallyes o <strong>la</strong><br />

Copa Suzuki Swift, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> los Trofeos<br />

<strong>de</strong> España <strong>de</strong> Rallyes para vehículos GT,<br />

<strong>de</strong> Producción, Diésel o Históricos; entre<br />

otros.<br />

Los miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong> Escu<strong>de</strong>ría Ourense,<br />

responsable <strong>de</strong>l Rally, trabajaron sin<br />

<strong>de</strong>scanso para no <strong>de</strong>jar ningún <strong>de</strong>talle al<br />

azar, corroborando así <strong>la</strong> distinción como<br />

impecables organizadores con que <strong>la</strong><br />

Fe<strong>de</strong>ración los ha seña<strong>la</strong>do en más<br />

<strong>de</strong> una ocasión, incluso como <strong>la</strong> mejor<br />

organización <strong>de</strong> toda España.<br />

• La ceremonia <strong>de</strong> salida tuvo lugar en <strong>la</strong> P<strong>la</strong>za Mayor<br />

13


Entrevista<br />

Álvaro Álvarez - Blázquez<br />

Fernán<strong>de</strong>z<br />

Director Xeral do Instituto Galego <strong>de</strong> Promoción Económica - Igape<br />

O máximo responsable do<br />

Igape, Álvaro Álvarez-Blázquez,<br />

vén <strong>de</strong> cumprir un ano ao fronte<br />

<strong>de</strong>sta entida<strong>de</strong>, que promove<br />

e fomenta o <strong>de</strong>senvolvemento<br />

económico e empresarial <strong>de</strong><br />

Galicia. Para tales propósitos,<br />

a entida<strong>de</strong> manexa mo<strong>de</strong>rnas<br />

ferramentas co fin <strong>de</strong> cumprir<br />

o seus principais obxectivos:<br />

fomentar a creación <strong>de</strong><br />

novas empresas, promover a<br />

mellora da produtivida<strong>de</strong> e<br />

competitivida<strong>de</strong> das socieda<strong>de</strong>s<br />

xa asentadas na Comunida<strong>de</strong><br />

Autónoma, atraer investimentos<br />

foráneos e facilitar a<br />

internacionalización do tecido<br />

produtivo. Tarefas, todas e<strong>la</strong>s,<br />

orquestradas po<strong>la</strong> batuta <strong>de</strong>ste<br />

vigués, cordial e agradable no<br />

trato, con amp<strong>la</strong> e bril<strong>la</strong>nte<br />

traxectoria nos eidos económico<br />

e empresarial. Licenciado<br />

en Ciencias Económicas e<br />

Empresariais po<strong>la</strong> Universida<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong> Santiago <strong>de</strong> Composte<strong>la</strong>,<br />

Álvarez-Blázquez é master en<br />

Dirección y Administración <strong>de</strong><br />

Empresas po<strong>la</strong> Universidad<br />

Politécnica <strong>de</strong> Madrid, e en<br />

Dirección Financeira po<strong>la</strong> Esco<strong>la</strong><br />

<strong>de</strong> Negocios Caixanova.<br />

14


Banco Atlántico e Sodiga (Socieda<strong>de</strong> para o Desenvolvemento Industrial <strong>de</strong> Galicia) forman parte da<br />

súa primeira etapa profesional, nas que <strong>de</strong>senvolve cargos <strong>de</strong> xefe comercial da área <strong>de</strong> empresas,<br />

e adxunto á dirección do <strong>de</strong>partamento financeiro, respectivamente; a<strong>de</strong>mais <strong>de</strong> actuar coma<br />

conselleiro en diferentes compañías participadas por Sodiga. Á súa activida<strong>de</strong> como consultor<br />

in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>nte e directivo <strong>de</strong> diversas empresas lle seguiu a incorporación a Unilco como socio director<br />

para Galicia, para pasar á dirección xeral <strong>de</strong> Xesgalicia no 2002 (a socieda<strong>de</strong> xestora <strong>de</strong> fondos <strong>de</strong><br />

capital risco da Consellería <strong>de</strong> Economía) <strong>de</strong>s<strong>de</strong> on<strong>de</strong> <strong>de</strong>u o paso ao seu posto actual.<br />

PREGUNTA.- Cumprido un ano ao frente<br />

do Igape, ¿en que medida consi<strong>de</strong>ra que<br />

se sentaron as bases para novos proxectos<br />

que incidan positivamente na economía<br />

galega?<br />

RESPOSTA.- A política económica do<br />

Goberno actual <strong>de</strong>cidiu facer unha aposta<br />

c<strong>la</strong>ra po<strong>la</strong> I+D, po<strong>la</strong>s novas tecnoloxías,<br />

po<strong>la</strong>s enerxías renovables e po<strong>la</strong> promoción<br />

do coñecemento no mundo empresarial.<br />

Creo que, na actualida<strong>de</strong>, temos exemplos<br />

<strong>de</strong> novos proxectos on<strong>de</strong> quedan <strong>de</strong><br />

manifesto estas novas orientacións<br />

económicas. Algúns dos proxectos máis<br />

salientables están precisamente en<br />

Ourense, como é o caso <strong>de</strong> T-So<strong>la</strong>r Global.<br />

P.- ¿En que centra actualmente as súas<br />

principais actuacións o Igape?<br />

R.- De acordo cos seus eixos estratéxicos,<br />

o Igape promove os investimentos<br />

empresariais mediante axudas<br />

especialmente competitivas para procurar<br />

contrarrestar a actual ten<strong>de</strong>ncia á<br />

<strong>de</strong>saceleración económica; ofrece<br />

alternativas asociadas a ferramentas como<br />

as garantías ou o capital risco para acce<strong>de</strong>r<br />

ao financiamento. O Instituto tamén<br />

prioriza os apoios a proxectos orientados<br />

a mellorar a competitivida<strong>de</strong> das empresas<br />

galegas, e favorece especialmente<br />

as iniciativas <strong>de</strong> carácter colectivo,<br />

impulsadas por agrupacións empresarias<br />

ou organismos intermedios en beneficio <strong>de</strong><br />

colectivos <strong>de</strong> empresas. Ao mesmo tempo,<br />

o Instituto consi<strong>de</strong>ra fundamental a<br />

conquista <strong>de</strong> novos mercados para os<br />

produtos galegos, e por iso completou o<br />

seu abano <strong>de</strong> apoios coas bases específicas<br />

para apoiar a internacionalización; estas<br />

bases abren novas posibilida<strong>de</strong>s para<br />

favorecer a imp<strong>la</strong>ntación comercial<br />

das empresas galegas nos mercados<br />

internacionais máis dinámicos.<br />

P.- ¿Que sectores consi<strong>de</strong>ra o<br />

Igape prioritarios para un mellor<br />

<strong>de</strong>senvolvemento da economía galega?<br />

E na provincia ourensá, ¿cales son os que<br />

<strong>de</strong>berían potenciarse para co<strong>la</strong>borar no seu<br />

crecemento económico?<br />

R.- Son moitos e moi diversos os sectores<br />

<strong>de</strong> activida<strong>de</strong> con futuro en Galicia. Con<br />

máis futuro na medida en que apostan<br />

<strong>de</strong> forma máis <strong>de</strong>cidida po<strong>la</strong> innovación<br />

tecnolóxica e a mellora continua; neste<br />

aspecto, o da pizarra, en Ourense, é un<br />

bo exemplo. En Galicia hai un tecido<br />

produtivo moi diversificado. En sectores<br />

punteiros e con alto potencial <strong>de</strong><br />

crecemento como as TIC, a automoción,<br />

as enerxías renovables, o audiovisual ou<br />

o téxtil hai dinamismo, tanto no aspecto<br />

investidor como no exportador. En Ourense<br />

hai iniciativas exemp<strong>la</strong>res en moitos<br />

<strong>de</strong>stes sectores. Os casos <strong>de</strong> T-So<strong>la</strong>r e<br />

Cediso<strong>la</strong>r no eido das enerxías renovables<br />

son especialmente significativos, pero<br />

po<strong>de</strong>riamos citar moitos máis. Por outra<br />

parte, nas activida<strong>de</strong>s ligadas ao agro,<br />

Ourense dispón dun gran potencial<br />

nas ca<strong>de</strong>as <strong>de</strong> xeración <strong>de</strong> valor na<br />

industria agroalimentaria. Coren, por<br />

unha banda, e a industria do viño, por<br />

outra, son exemplos <strong>de</strong>stacables. Ourense<br />

tamén dispón <strong>de</strong> extraordinarios recursos<br />

naturais e culturales, e está sabendo<br />

reforzar a activida<strong>de</strong> turística <strong>de</strong> xeito<br />

excelente.<br />

“O Instituto favorece<br />

especialmente as iniciativas <strong>de</strong><br />

carácter colectivo, impulsadas<br />

por agrupacións empresarias<br />

ou organismos intermedios<br />

en beneficio <strong>de</strong> colectivos <strong>de</strong><br />

empresas”<br />

P.- ¿En que consi<strong>de</strong>ra que <strong>de</strong>staca o<br />

empresario ourensán? ¿Recibe o Igape<br />

iniciativas e mpren<strong>de</strong>doras e proxectos<br />

empresariais interesantes <strong>de</strong>n<strong>de</strong> a nosa<br />

provincia?<br />

R.-O empresario ourensán é empren<strong>de</strong>dor,<br />

15


Entrevista<br />

como <strong>de</strong>stacan gran<strong>de</strong>s figuras como<br />

a <strong>de</strong> Eduardo Barreiros e outras, en<br />

sectores como o téxtil, o da pizarra ou<br />

o agroalimentario, que están agora<br />

en pleno <strong>de</strong>senvolvemento dos seus<br />

proxectos; a<strong>de</strong>mais da súa iniciativa, creo<br />

que merece ser <strong>de</strong>stacado o apego do<br />

empresario ourensán po<strong>la</strong> súa terra,<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> a que non esquece mirar aos<br />

mercados exteriores. No Igape recíbense<br />

efectivamente proxectos que contemp<strong>la</strong>n<br />

investimentos interesantes e innovadores<br />

na provincia <strong>de</strong> Ourense.<br />

“Ourense tamén dispón <strong>de</strong><br />

extraordinarios recursos naturais e<br />

culturales, e está sabendo reforzar<br />

a activida<strong>de</strong> turística <strong>de</strong> xeito<br />

excelente”<br />

P.- O reequilibrio territorial que <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

Ourense se <strong>de</strong>manda constantemente<br />

<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>, en parte, das infraestruturas,<br />

Instituto mantén este ano axudas <strong>de</strong><br />

especial intensida<strong>de</strong> para favorecer a<br />

imp<strong>la</strong>ntación dos novos investimentos<br />

que se realicen na comarca <strong>de</strong><br />

Val<strong>de</strong>orras.<br />

P.- Por último, ¿cales son os retos aos que<br />

se enfronta o organismo que dirixe, e cales<br />

as metas propostas para o vin<strong>de</strong>iro ano?<br />

R.-O Igape mantén como reto <strong>de</strong> carácter<br />

permanente a atención ás necesida<strong>de</strong>s<br />

do tecido empresarial para achegar<br />

os servizos e apoios máis axeitados<br />

en cada momento. Dispomos dun marco<br />

flexible que se adapta ás diferentes<br />

coxunturas, que apoia con maior<br />

intensida<strong>de</strong> cando enten<strong>de</strong>mos que ese<br />

apoio é mais necesario e coas ferramentas<br />

e instrumentos que cremos máis eficientes.<br />

Outro dos nosos obxectivos permanentes<br />

é garantir a accesibilida<strong>de</strong>; procuramos<br />

facelo mediante as TIC, coa tramitación<br />

telemática, e a través do portal do Igape,<br />

dos expedientes; unha atención asistida<br />

Álvaro Álvarez-Blázquez,<br />

máis <strong>de</strong> cerca<br />

Un soño<br />

Un mundo máis xusto e igualitario<br />

Un pesa<strong>de</strong>lo<br />

A fame no mundo e a <strong>de</strong>strución da<br />

natureza<br />

Un recordo <strong>de</strong> infancia<br />

Os veráns en Coruxo<br />

Unha meta alcanzada<br />

Darlles unha educación axeitada ás<br />

miñas fil<strong>la</strong>s<br />

Outra por alcanzar<br />

Que Galicia converxa plenamente coa<br />

UE<br />

Unha viaxe pen<strong>de</strong>nte<br />

A algún país do continente africano<br />

Un libro<br />

“El siglo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s luces”, <strong>de</strong> Alejo<br />

Carpentier<br />

Unha canción<br />

“Al alba”, <strong>de</strong> Luis Eduardo Aute, e<br />

moitas <strong>de</strong> Sabina<br />

Un país con cousas que imitar no eido<br />

empresarial<br />

Ir<strong>la</strong>nda<br />

Aquilo polo que nunca se cansaría <strong>de</strong><br />

loitar<br />

Polo progreso económico <strong>de</strong> Galicia<br />

Un valor insubstituíble<br />

A honestida<strong>de</strong><br />

pero tamén doutros aspectos como o<br />

nivel <strong>de</strong> investimentos no ámbito social,<br />

o emprego e a industria. ¿En que medida<br />

ven contribuíndo o Igape a esta situación?<br />

R.-Os investimentos na práctica totalida<strong>de</strong><br />

da provincia <strong>de</strong> Ourense merecen<br />

consi<strong>de</strong>ración prioritaria para o Igape, <strong>de</strong><br />

acordo co P<strong>la</strong>n <strong>de</strong> Reequilibrio Territorial<br />

aprobado po<strong>la</strong> Xunta. A<strong>de</strong>mais, o<br />

<strong>de</strong> xeito persoal a través do servizo <strong>de</strong><br />

atención telemática (902 300 903). Pero<br />

a<strong>de</strong>mais queremos estar próximos sobre o<br />

territorio e, á oficina do Igape en Ourense,<br />

este ano xúntase a nosa presenza a través<br />

das re<strong>de</strong>s estendidas impulsadas polo<br />

Igape tanto para o tecido asociativo en<br />

xeral como para entida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> apoio ao<br />

empren<strong>de</strong>mento, re<strong>de</strong>s nas que están<br />

integradas entida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> Ourense como a<br />

Asociación <strong>de</strong> Empresarios <strong>de</strong> Transporte<br />

<strong>de</strong> Mercadorías <strong>de</strong> Ourense (Apetamcor)<br />

ou a Cámara <strong>de</strong> Comercio. Do mesmo<br />

xeito, o Igape achegarase aos usuarios a<br />

través da UPD Coordina Local, <strong>de</strong>stinada<br />

a apoiar aos técnicos <strong>de</strong> promoción<br />

<strong>de</strong> emprego sobre o territorio on<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>senvolven o seu <strong>la</strong>bor.<br />

16


Empresa tradicional<br />

Ferretería El Jardín<br />

Dorrego y Cía S.A.<br />

• Manuel Dorrego Vázquez en <strong>la</strong> época en que se vincu<strong>la</strong> a <strong>la</strong> Ferretería El Jardín<br />

Manuel Dorrego Vázquez es un<br />

ejemplo <strong>de</strong> constancia, trabajo<br />

y <strong>de</strong>dicación al frente <strong>de</strong>l que<br />

ha sido su negocio <strong>de</strong>s<strong>de</strong> hace<br />

más <strong>de</strong> medio siglo, <strong>la</strong> Ferretería<br />

El Jardín. A sus casi noventa<br />

años <strong>de</strong> edad –los cumplirá<br />

el próximo mes <strong>de</strong> octubresigue<br />

yendo al establecimiento<br />

situado en <strong>la</strong> confluencia <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s calles Progreso y Marcelo<br />

Macías, con una vitalidad<br />

digna <strong>de</strong> admiración –y<br />

seguramente <strong>de</strong> envidia para<br />

muchos <strong>de</strong> su quinta-. Allí<br />

acu<strong>de</strong> para supervisar y realizar<br />

tareas propias <strong>de</strong> su avanzada<br />

edad, aunque ésta no es<br />

impedimento, pues afirma,<br />

sonriente y con cierto tono <strong>de</strong><br />

vanidad: ‘veo estupendamente<br />

sin gafas y todavía tengo luz en<br />

<strong>la</strong> azotea…’.<br />

18


• El trabajo no impedía que Don Manuel<br />

saliese a divertirse a <strong>la</strong>s fiestas <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad<br />

• En su memoria están también <strong>la</strong>s salidas con<br />

los amigos<br />

Los comienzos<br />

Pero <strong>la</strong> historia <strong>de</strong> esta singu<strong>la</strong>r y<br />

tradicional ferretería comenzaba cuando<br />

nuestro protagonista contaba tan sólo 15<br />

años, en 1933, con <strong>la</strong> construcción <strong>de</strong>l<br />

edificio en el número 17 –hoy es el 19-<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> calle Progreso. Fue un par <strong>de</strong> años<br />

más tar<strong>de</strong> cuando Anselmo Iglesias, dueño<br />

<strong>de</strong>l bar Jardín y <strong>de</strong>l edificio, junto con José<br />

Doniz, establecen una pequeña ferretería.<br />

El promotor <strong>de</strong>l negocio, Don Anselmo,<br />

se retirará cinco años <strong>de</strong>spués, en 1940,<br />

entrando a participar en <strong>la</strong> sociedad<br />

Isidro Meijeiro, hijo <strong>de</strong>l constructor <strong>de</strong>l<br />

edificio, hasta que en 1945 aparece ya<br />

en <strong>la</strong> historia <strong>de</strong> <strong>la</strong> ferretería el que hoy<br />

continúa, más <strong>de</strong> seis décadas <strong>de</strong>spués,<br />

vincu<strong>la</strong>do al mismo negocio: Manuel<br />

Dorrego. La re<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> Don Anselmo<br />

con <strong>la</strong> familia <strong>de</strong> Don Manuel (aquél era<br />

padrino <strong>de</strong> <strong>la</strong> hermana <strong>de</strong> éste último)<br />

hizo posible que empezase a tener<br />

re<strong>la</strong>ción con el sector y el negocio,<br />

aunque en los primeros tiempos trabajase<br />

por libre surtiendo <strong>de</strong> maquinaria y<br />

material a <strong>la</strong> ferretería.<br />

Antes <strong>de</strong> que esto sucediese, en <strong>la</strong> época<br />

<strong>de</strong> estudiante <strong>de</strong> Don Manuel, <strong>la</strong><br />

Guerra Civil truncó su preparación<br />

en Magisterio en Hermanos Vil<strong>la</strong>r y le<br />

hizo tras<strong>la</strong>darse al frente en 1939. A<br />

partir <strong>de</strong> aquí, cuatro años son los que<br />

pasó en Barcelona, <strong>de</strong> don<strong>de</strong> regresa<br />

con <strong>la</strong> memoria llena <strong>de</strong> recuerdos y los<br />

contactos que más tar<strong>de</strong> le valdrían para<br />

comenzar en el negocio. Allí se hizo<br />

un nombre, se convirtió en un oficial<br />

reconocido <strong>de</strong> <strong>la</strong> Maestranza <strong>de</strong> Artillería,<br />

y pasó aventuras que hoy todavía evoca<br />

<strong>de</strong> cuando tenían que comprar víveres en<br />

un pueblo francés, pasando Puigcerdá, en<br />

el que, comenta “aprovechábamos para<br />

comer unos bistecs estupendos”, confiesa<br />

nostálgico, entre otros muchos recuerdos<br />

que le vienen a <strong>la</strong> memoria.<br />

Al regresar <strong>de</strong> Barcelona, Manuel Dorrego<br />

tiene 25 años y una madurez inusitada<br />

para su edad a causa <strong>de</strong> <strong>la</strong>s experiencias<br />

que <strong>la</strong>s circunstancias le han hecho vivir.<br />

De su etapa cata<strong>la</strong>na (hoy presume <strong>de</strong><br />

conocer esa comunidad como <strong>la</strong> palma<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> mano…) se trae los contactos <strong>de</strong><br />

proveedores que ya visitaba por <strong>la</strong><br />

zona y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s representaciones <strong>de</strong><br />

maquinaria que luego ven<strong>de</strong>rá en <strong>la</strong><br />

ferretería.<br />

Poco a poco, el carácter natural que Don<br />

Manuel tiene para los negocios, le va<br />

facilitando el trabajo, pues en él ven los<br />

fabricantes a un representante joven y<br />

con iniciativa. En poco tiempo, y puesto<br />

que en <strong>la</strong> época <strong>la</strong>s fábricas sólo vendían<br />

a almacenes con cupo, Don Manuel se<br />

establece por su cuenta, trabajando<br />

en un primer momento por libre y<br />

vendiendo para <strong>la</strong> ferretería, por lo que<br />

<strong>de</strong>ja <strong>de</strong> trabajar en el establecimiento y<br />

pone un almacén <strong>de</strong>trás <strong>de</strong> don<strong>de</strong> hoy se<br />

ubica el edificio <strong>de</strong> Telefónica <strong>de</strong>l Posío.<br />

Des<strong>de</strong> que se establece como mayorista,<br />

y durante algunos años, Don Manuel<br />

trabaja como representante <strong>de</strong> maquinaria<br />

y artículos <strong>de</strong> ferretería, no sólo para<br />

el negocio <strong>de</strong>l Jardín <strong>de</strong>l Posío, con el<br />

que tiene una estrecha re<strong>la</strong>ción, sino<br />

que también comienza a ven<strong>de</strong>r en <strong>la</strong>s<br />

comarcas, surtiendo a pequeñas tiendas.<br />

Con el paso <strong>de</strong> algunos años, en <strong>la</strong><br />

ferretería El Porvenir (que así se l<strong>la</strong>maba<br />

por aquel entonces) se dan cuenta <strong>de</strong>l<br />

valor <strong>de</strong> su trabajo y le proponen asociarse<br />

con José Doniz, quien ya llevaba una<br />

década al frente <strong>de</strong> un negocio que iba<br />

adquiriendo prestigio y estabilidad en<br />

<strong>la</strong> ciudad.<br />

La llegada <strong>de</strong>l Sr. Dorrego a <strong>la</strong> ferretería se<br />

produce alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong>l año 45. Es entonces<br />

cuando el conocido establecimiento<br />

pasa a l<strong>la</strong>marse Ferretería El Jardín<br />

Dorrego y Doniz S.L., a tenor <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

sociedad constituida por ambos. En<br />

aquél<strong>la</strong> época, recién terminada <strong>la</strong><br />

Segunda Guerra Mundial y con <strong>la</strong> sombra<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> contienda civil todavía <strong>la</strong>tente,<br />

España vive tiempos difíciles, <strong>de</strong> carestía,<br />

racionamientos y dificulta<strong>de</strong>s económicas.<br />

No obstante, ante <strong>la</strong> pregunta <strong>de</strong> si<br />

eran aquellos momentos malos para el<br />

negocio, Don Manuel asegura que “<strong>la</strong>s<br />

• Don Manuel, ya en <strong>la</strong> década <strong>de</strong> los 70,<br />

en <strong>la</strong> sección <strong>de</strong> menaje <strong>de</strong> <strong>la</strong> ferretería<br />

19


Empresa tradicional<br />

• Fachada <strong>de</strong> <strong>la</strong> Ferretería El Jardín con más <strong>de</strong><br />

30 años <strong>de</strong> diferencia<br />

épocas difíciles para unos, resultan sin<br />

embargo buenas para otros… había<br />

que buscar <strong>la</strong> oportunidad y moverse bien<br />

para conseguir <strong>la</strong> mercancía pero no eran<br />

tiempos difíciles, lo son más ahora… antes<br />

había competencia pero también había<br />

mucha <strong>de</strong>manda; aquí llegamos a ven<strong>de</strong>r<br />

más <strong>de</strong> 15.000 referencias <strong>de</strong> artículos<br />

<strong>de</strong> ferretería, menaje, tableros, muebles<br />

<strong>de</strong> exterior, maquinaria…” Reconoce,<br />

asimismo, el Sr. Dorrego que “<strong>la</strong> ferretería<br />

fue evolucionando hasta convertirse en<br />

una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s más importantes <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad”.<br />

Y así continúa durante casi tres décadas,<br />

cuando otro suceso modifica <strong>la</strong> trayectoria<br />

<strong>de</strong>l negocio: en 1977 fallece D. José<br />

Doniz, primer promotor <strong>de</strong> <strong>la</strong> ferretería<br />

a mediados <strong>de</strong> los años 30, que había<br />

permanecido como socio al frente <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> misma durante más <strong>de</strong> 40 años. Tras<br />

su muerte, quedan al cargo <strong>de</strong> su parte<br />

los sobrinos políticos, y <strong>la</strong> ferretería<br />

pasa a l<strong>la</strong>marse El Jardín Dorrego<br />

y Cía S.A., tal y como se <strong>la</strong> conoce<br />

actualmente. Los here<strong>de</strong>ros <strong>de</strong> Doniz<br />

se van <strong>de</strong>svincu<strong>la</strong>ndo poco a poco <strong>de</strong>l<br />

negocio, hasta que únicamente queda D.<br />

Manuel Rodríguez Barreiro, recientemente<br />

fallecido. Hoy en día son sus dos hijos los<br />

que continúan al frente <strong>de</strong> <strong>la</strong> ferretería,<br />

junto con el Sr. Dorrego.<br />

Ampliación <strong>de</strong>l negocio<br />

Con los años, el local <strong>de</strong> <strong>la</strong> ferretería<br />

se va ampliando y adaptando a <strong>la</strong>s<br />

nuevas necesida<strong>de</strong>s, hasta llegar a <strong>la</strong><br />

configuración actual, que conserva ese<br />

encanto <strong>de</strong> tienda antigua, con una<br />

trastienda don<strong>de</strong> se ubica el <strong>de</strong>spacho<br />

<strong>de</strong> Don Manuel. En él conserva artículos<br />

que con el paso <strong>de</strong> los años se han<br />

convertido en auténticas piezas <strong>de</strong><br />

museo, como una calcu<strong>la</strong>dora manual <strong>de</strong><br />

los años 40 y 50 con <strong>la</strong> que, recuerda él<br />

“se hacía todo, contábamos, poníamos<br />

los precios… es el antepasado <strong>de</strong> los<br />

or<strong>de</strong>nadores <strong>de</strong> hoy”<br />

Los años 80 marcan otra etapa en <strong>la</strong><br />

historia <strong>de</strong> Dorrego y Cía S.A. pues <strong>la</strong><br />

firma establece una mueblería en Progreso<br />

41-43, con 2000 m 2 <strong>de</strong> exposición y<br />

venta <strong>de</strong> todo tipo <strong>de</strong> muebles para el<br />

hogar, camping y p<strong>la</strong>ya, al frente <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

que está un sobrino <strong>de</strong> Don Manuel, Juan<br />

Carlos Dorrego. Por otro <strong>la</strong>do, y ante<br />

<strong>la</strong> creciente <strong>de</strong>manda <strong>de</strong> material y <strong>la</strong><br />

buena época que vive el sector, se hacen<br />

también con un almacén en A Farixa, <strong>de</strong><br />

3500 m 2 , <strong>de</strong>s<strong>de</strong> el que distribuyen para<br />

obras, industrias y pequeñas ferreterías<br />

en parte <strong>de</strong> Lugo y Pontevedra. De todo<br />

esto se ocupa una p<strong>la</strong>ntil<strong>la</strong> formada por<br />

20 personas, <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que 3 están con Don<br />

Manuel en <strong>la</strong> ferretería y el resto se divi<strong>de</strong><br />

entre <strong>la</strong> mueblería y el almacén.<br />

Hoy en día, <strong>la</strong> competencia se ha hecho<br />

más fuerte con <strong>la</strong> aparición <strong>de</strong> gran<strong>de</strong>s<br />

ca<strong>de</strong>nas, y como consecuencia lógica “<strong>la</strong><br />

empanada es ahora para repartir entre<br />

más, y tocamos a menos” comenta Don<br />

Manuel.<br />

Recuerdos <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad en<br />

b<strong>la</strong>nco y negro<br />

Aunque Don Manuel aún no había<br />

nacido por aquel entonces, narra, como<br />

si lo hubiese vivido, <strong>la</strong> historia <strong>de</strong> <strong>la</strong> calle<br />

Progreso, que según cuenta “en 1910<br />

todavía no existía con ese nombre, se<br />

trataba <strong>de</strong> una carretera nacional l<strong>la</strong>mada<br />

Vil<strong>la</strong>castín – Vigo porque partía <strong>de</strong> ese<br />

pueblo y en<strong>la</strong>zaba con otras <strong>de</strong> Ávi<strong>la</strong> (…)<br />

<strong>la</strong> carretera ya atravesaba <strong>la</strong> ciudad y<br />

era <strong>de</strong> <strong>la</strong>s más importantes, pero lo será<br />

más cuando el Ayuntamiento y Fomento<br />

realizan los trámites necesarios para que<br />

se convierta en calle (…) coinci<strong>de</strong> aquel<strong>la</strong><br />

época -sigue contando Don Manuelcon<br />

un aumento <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción y <strong>la</strong><br />

insta<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> un montón <strong>de</strong> empresas<br />

importantes en el<strong>la</strong>, como <strong>la</strong> primera<br />

eléctrica que suministró a <strong>la</strong> ciudad”.<br />

Echando <strong>la</strong> vista más a<strong>de</strong><strong>la</strong>nte, hacia<br />

los episodios que nuestro protagonista<br />

vivió en primera persona, continúa<br />

narrando que “es cierto que antes<br />

hubo altos y bajos y que <strong>la</strong> gente que<br />

no creó recursos lo pasó mal, pero en<br />

comparación, <strong>la</strong> situación es más<br />

difícil ahora que antes”. Sin embargo,<br />

este hombre, <strong>de</strong> conversación inteligente<br />

y amables modales, no se <strong>de</strong>ja vencer<br />

por el pesimismo <strong>de</strong> <strong>la</strong> situación, y sigue<br />

recordando sus tiempos mozos, cuando<br />

quedaba con sus amigos en el Liceo y La<br />

Coruñesa. También viene a su memoria,<br />

hab<strong>la</strong>ndo <strong>de</strong>l contexto <strong>de</strong> aquellos años,<br />

el recuerdo <strong>de</strong> “un mercadillo <strong>de</strong> pan que<br />

20


• Don Manuel posa con <strong>la</strong> calcu<strong>la</strong>dora manual<br />

que conserva <strong>de</strong>s<strong>de</strong> hace más <strong>de</strong> medio siglo<br />

• La ferretería sigue siendo una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s más<br />

importantes <strong>de</strong> <strong>la</strong> ciudad<br />

había hacia el año 45, que se hacía en El<br />

Polvorín y que atrajo a muchísima gente,<br />

lo que hizo que todo empezase a ir un<br />

poco mejor”.<br />

Aunque tuvo amigas y “…también mis<br />

romances” según confiesa (su físico<br />

recordaba a un auténtico galán <strong>de</strong> cine)<br />

nunca se casó, y explica que “porque no<br />

tuve tiempo, siempre estuve tratando<br />

<strong>de</strong> comprarlo para trabajar…” y el que<br />

le quedaba libre lo <strong>de</strong>dicó a viajar<br />

por medio mundo. Echa en falta <strong>la</strong>s<br />

costumbres <strong>de</strong> <strong>la</strong> gente <strong>de</strong> antes, y<br />

consi<strong>de</strong>ra que en <strong>la</strong> juventud <strong>de</strong> hoy<br />

no hay preocupación por el trabajo ni<br />

por nada. Con otras muchas reflexiones<br />

sobre <strong>la</strong> época actual, como <strong>la</strong> sociedad<br />

<strong>de</strong> consumo, acrecentada en <strong>la</strong>s últimas<br />

décadas y que, según Don Manuel, “lo<br />

ha estropeado todo”, y <strong>la</strong> preocupación<br />

que siente por el <strong>de</strong>terioro <strong>de</strong>l medio<br />

ambiente, va terminando <strong>la</strong> char<strong>la</strong> con<br />

esta auténtica leyenda viva <strong>de</strong>l comercio<br />

en Ourense.<br />

• Fachada <strong>de</strong> <strong>la</strong> mueblería, ubicada también en <strong>la</strong><br />

calle Progreso<br />

21


Nuevos asociados<br />

Con motivo <strong>de</strong> <strong>la</strong>s nuevas incorporaciones a <strong>la</strong> Confe<strong>de</strong>ración Empresarial <strong>de</strong> Ourense, damos <strong>la</strong><br />

bienvenida a todos los que en los últimos meses han entrado a formar parte <strong>de</strong> esta organización. En<br />

representación <strong>de</strong> todos ellos, en este número saludamos a <strong>la</strong>s tres asociaciones que recientemente se<br />

han sumado a este colectivo.<br />

Presidida por Julio Prol, <strong>la</strong> Asociación<br />

<strong>de</strong> Empresarios <strong>de</strong> O Couto nace <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> inquietud por revitalizar este barrio en<br />

todos sus aspectos.<br />

La Asociación, que fue presentada el<br />

pasado mes <strong>de</strong> abril, integra a más <strong>de</strong> 70<br />

empresas, y ha llevado a cabo activida<strong>de</strong>s<br />

como el “Maio Xove” y “Rockouto”,<br />

<strong>de</strong>stinadas principalmente a los jóvenes.<br />

En el transcurso <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s se hizo entrega <strong>de</strong><br />

diversos vales <strong>de</strong> compra para gastar en el<br />

comercio <strong>de</strong> <strong>la</strong> zona.<br />

A<strong>de</strong>más, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong> Asociación está prevista<br />

<strong>la</strong> celebración <strong>de</strong> otras activida<strong>de</strong>s como<br />

un ciclo <strong>de</strong> cine y teatro al aire libre, <strong>la</strong><br />

semana <strong>de</strong>l <strong>de</strong>porte en <strong>la</strong> calle o el Día<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> Ciencia, buscando implicar a todo el<br />

barrio en su celebración.<br />

Constituida en 2002, <strong>la</strong> Asociación <strong>de</strong><br />

Empresarios y Comerciantes A Merca<br />

está presidida, <strong>de</strong>s<strong>de</strong> los inicios, por Julia<br />

Canal Pazos.<br />

En 2008, y <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> unos años <strong>de</strong><br />

transacción, se ha retomado <strong>la</strong> actividad,<br />

siendo los objetivos primordiales realizar<br />

activida<strong>de</strong>s formativas e informativas<br />

y asesorar a sus miembros en todo lo<br />

necesario.<br />

También se preten<strong>de</strong> estrechar <strong>la</strong><br />

comunicación entre empresarios y<br />

organismos públicos, buscar alternativas<br />

a <strong>la</strong>s necesida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> suelo industrial en<br />

el municipio, incrementar el número<br />

<strong>de</strong> socios y los servicios ofrecidos, así<br />

como establecer una base <strong>de</strong> datos para<br />

coordinar <strong>de</strong>mandas <strong>de</strong> empleo con <strong>la</strong>s<br />

necesida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> <strong>la</strong>s empresas.<br />

Presidida por José Ramón Prol Vázquez,<br />

<strong>la</strong> Asociación <strong>de</strong> Comerciantes y<br />

Empresarios <strong>de</strong> Maceda fue creada<br />

en el año 1995. Tras un período <strong>de</strong><br />

inactividad, <strong>la</strong> nueva Junta Directiva,<br />

elegida el 1 <strong>de</strong> abril <strong>de</strong> 2008, asume el<br />

reto <strong>de</strong> <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>r activida<strong>de</strong>s para el<br />

<strong>de</strong>sarrollo comercial y empresarial <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

comarca, fundamentalmente centradas en<br />

<strong>la</strong> información y formación.<br />

En <strong>la</strong> actualidad <strong>la</strong> Asociación está<br />

integrada por 30 socios, pertenecientes<br />

fundamentalmente al sector servicios,<br />

comercio y hostelería.<br />

En estos momentos p<strong>la</strong>nifican activida<strong>de</strong>s<br />

centradas en el ámbito <strong>de</strong> <strong>la</strong> prevención<br />

<strong>de</strong> riesgos <strong>la</strong>borales, así como <strong>la</strong> puesta<br />

en marcha <strong>de</strong> campañas <strong>de</strong> promoción<br />

<strong>de</strong>l comercio local, núcleo central <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

estrategia <strong>de</strong> <strong>la</strong> asociación.<br />

22


Asociaciones,<br />

una a una<br />

Asociación <strong>de</strong> Artesáns<br />

<strong>de</strong> Ourense (Adao)<br />

La Asociación <strong>de</strong> Artesáns <strong>de</strong> Ourense<br />

(Adao) nace en 1996 con el propósito<br />

<strong>de</strong> agrupar a los empresarios <strong>de</strong>l sector.<br />

La firme voluntad <strong>de</strong> sus miembros<br />

hizo que se convirtiese en el órgano <strong>de</strong><br />

representación, <strong>de</strong>fensa y promoción<br />

<strong>de</strong> sus intereres económicos, sociales,<br />

profesionales y culturales en un momento<br />

en que <strong>la</strong> artesanía necesitaba una<br />

protección más eficaz <strong>de</strong> su actividad. La<br />

preocupación constante por el sector y<br />

el apoyo incondicional a sus asociados<br />

son el motor que impulsa este proyecto,<br />

por eso, para una mejor consecución <strong>de</strong><br />

sus objetivos, <strong>la</strong> Asociación se integra en <strong>la</strong><br />

Confe<strong>de</strong>ración Empresarial <strong>de</strong> Ourense, lo<br />

que ha contribuido a apoyar su <strong>de</strong>sarrollo,<br />

difusión y afianzamiento. La Asociación,<br />

compuesta actualmente por 50 miembros,<br />

tiene <strong>la</strong>s puertas abiertas a <strong>la</strong> entrada<br />

<strong>de</strong> nuevos socios que quieran formar<br />

parte <strong>de</strong> este proyecto.<br />

“El mundo artesanal es un<br />

valor en alza”<br />

• Olga Santos, reelegida recientemente como presi<strong>de</strong>nta <strong>de</strong> <strong>la</strong> Asociación<br />

23


Asociaciones,<br />

una a auna<br />

• La calle <strong>de</strong>l Paseo alberga cada año <strong>la</strong> Feria <strong>de</strong> Artesanía <strong>de</strong> Ourense<br />

• Olga Santos apuesta por <strong>la</strong>s nuevas tecnologías adaptadas<br />

al sector<br />

Su actual presi<strong>de</strong>nta, Olga Santos<br />

Pereira, tiene muy c<strong>la</strong>ro el objetivo por<br />

el que lucha constantemente <strong>de</strong>s<strong>de</strong> que<br />

hace cinco años tomó <strong>la</strong>s riendas <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Asociación: “es imprescindible fomentar<br />

y promover el sector artesanal y<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> nuestra Asociación trabajamos<br />

día a día en ello”, y puntualiza que “el<br />

mundo artesanal es un valor en alza, los<br />

artesanos reunimos en un solo oficio toda<br />

<strong>la</strong> maquinaria capaz <strong>de</strong> poner en marcha<br />

un producto hasta que llega al consumidor<br />

final”.<br />

“Nuestra web se ha<br />

convertido en indispensable<br />

para el trabajo diario como<br />

Asociación”<br />

La ayuda distintas entida<strong>de</strong>s y<br />

administraciones locales y autonómicas<br />

dan buena muestra <strong>de</strong> <strong>la</strong> credibilidad<br />

<strong>de</strong> sus proyectos. Olga Santos afirma<br />

que “sin su apoyo no sería posible<br />

celebrar <strong>la</strong> XII edición <strong>de</strong> <strong>la</strong> Feria <strong>de</strong><br />

Artesanía <strong>de</strong> Ourense o crear nuestra<br />

propia página web que nos sitúa<br />

en vanguardia, <strong>de</strong>mostrando que <strong>la</strong><br />

tradición y los oficios no están reñidos con<br />

<strong>la</strong>s nuevas tecnologías: sus más <strong>de</strong> 4.000<br />

visitas lo confirman y es nuestra mejor<br />

herramienta <strong>de</strong> comunicación. De hecho,<br />

se ha convertido en indispensable para<br />

nuestro trabajo diario como Asociación y<br />

para nuestros socios supone un lugar que<br />

les permite estar informados, difundir su<br />

propio trabajo y promocionarse”.<br />

Una asociación dinámica<br />

Con el fin <strong>de</strong> llevar a cabo sus objetivos,<br />

Adao ha puesto en marcha una serie<br />

<strong>de</strong> actuaciones que han impulsado a<br />

<strong>la</strong> organización a una idónea situación<br />

actual. Bajo <strong>la</strong> dirección <strong>de</strong> su actual<br />

presi<strong>de</strong>nta, <strong>la</strong> Asociación está presente<br />

en diversas activida<strong>de</strong>s que se celebran<br />

durante el año, principalmente en el casco<br />

histórico ourensano. En este espacio<br />

tan lleno <strong>de</strong> posibilida<strong>de</strong>s se ha puesto en<br />

marcha Ruta <strong>de</strong> los Artesanos, una serie<br />

<strong>de</strong> calles con locales rehabilitados en los<br />

que se promueve <strong>la</strong> venta <strong>de</strong> productos<br />

artesanales acompañada <strong>de</strong> múltiples<br />

activida<strong>de</strong>s.<br />

Pero Adao está presente en otras muchas<br />

actuaciones don<strong>de</strong> el <strong>de</strong>nominador común<br />

es el sector artesanal. Buen ejemplo <strong>de</strong> ello<br />

es su presencia en el mercado medieval,<br />

en el mercado artesanal navi<strong>de</strong>ño o <strong>la</strong><br />

e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong>l belén artesanal que,<br />

posteriormente, se expone en el local <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Asociación y es presentado a concurso. La<br />

organización <strong>de</strong> exposiciones y muestras<br />

<strong>de</strong>stinadas a <strong>la</strong> promoción <strong>de</strong> diferentes<br />

activida<strong>de</strong>s artesanales es otra <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

importantes iniciativas <strong>de</strong> esta Asociación.<br />

Pero, sin duda, su mayor hito es <strong>la</strong><br />

celebración anual <strong>de</strong> <strong>la</strong> Feria <strong>de</strong><br />

Artesanía <strong>de</strong> Ourense, que en 2009<br />

cumplirá trece años <strong>de</strong>s<strong>de</strong> que se inició<br />

este evento, con expositores venidos no<br />

sólo <strong>de</strong> Galicia sino también <strong>de</strong> distintos<br />

puntos <strong>de</strong> España, Portugal, Francia o<br />

México: “su gran rigor <strong>la</strong> ha convertido<br />

en referente consolidado <strong>de</strong>l sector<br />

artesanal y una iniciativa que cuenta<br />

con el apoyo <strong>de</strong> diversas entida<strong>de</strong>s,<br />

instituciones y <strong>de</strong> <strong>la</strong> administración local<br />

y autonómica”, comenta al respecto <strong>la</strong><br />

presi<strong>de</strong>nta.<br />

24


Mirada al futuro<br />

El sector artesanal no <strong>de</strong>be darle <strong>la</strong> espalda<br />

a los avances y al porvenir, es más “con el<br />

nuevo concepto <strong>de</strong> comercio, el producto<br />

artesano <strong>de</strong>be subirse al carro <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

tecnología a<strong>de</strong>cuándose a <strong>la</strong>s ten<strong>de</strong>ncias<br />

<strong>de</strong> un mercado tan competitivo como el<br />

actual, para crecer parale<strong>la</strong>mente al resto<br />

<strong>de</strong>l mundo empresarial” insiste <strong>de</strong>s<strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

Asociación su presi<strong>de</strong>nta, quien confía en<br />

que entre todos los implicados se e<strong>la</strong>bore<br />

un p<strong>la</strong>n <strong>de</strong> actuaciones para impulsar y<br />

fomentar el oficio artesano, que también<br />

gana imagen a través <strong>de</strong> <strong>la</strong> marca<br />

Artesanía <strong>de</strong> Galicia.<br />

• La Asociación <strong>de</strong>fien<strong>de</strong> y promociona el oficio artesano<br />

“Buscamos unidad frente<br />

a un objetivo común, y<br />

una imagen seria ante <strong>la</strong>s<br />

administraciones”<br />

La Asociación ha promovido, por tercer<br />

año consecutivo, que sus miembros<br />

puedan impartir cursos y talleres<br />

formativos que les permita difundir su<br />

conocimiento, pues según Olga Santos<br />

“<strong>la</strong> Asociación lucha por sus asociados<br />

y el crecimiento <strong>de</strong>l sector artesanal<br />

significa <strong>de</strong>sarrollo para nuestros<br />

miembros. Queremos unidad frente a un<br />

objetivo común, y una imagen seria ante<br />

<strong>la</strong>s distintas administraciones, algo que día<br />

a día vamos consiguiendo con esfuerzo<br />

constante”.<br />

“La Feria <strong>de</strong> Artesanía <strong>de</strong><br />

Ourense se ha convertido<br />

en un referente consolidado<br />

<strong>de</strong>ntro <strong>de</strong>l sector”<br />

La web <strong>de</strong> <strong>la</strong> asociación (www.adao.es)<br />

está siendo objeto <strong>de</strong> mejoras, con <strong>la</strong><br />

incorporación <strong>de</strong> nuevas herramientas<br />

y <strong>la</strong> e<strong>la</strong>boración <strong>de</strong> un catálogo<br />

multimedia, que permitirá una mayor<br />

difusión, a<strong>de</strong>más <strong>de</strong> ofrecer un mejor<br />

servicio al asociado.<br />

Olga Santos recuerda, para terminar,<br />

que “nos <strong>de</strong>bemos al servicio a nuestros<br />

asociados y al cumplimiento <strong>de</strong> nuestro<br />

principal objetivo, el fomento y<br />

promoción <strong>de</strong>l sector artesanal, por<br />

el que seguiremos luchando cada día<br />

esperando po<strong>de</strong>r contar, como hasta<br />

ahora, con <strong>la</strong> co<strong>la</strong>boración y el apoyo <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

administración”.<br />

25


Rincones con encanto<br />

O Retiro do<br />

Con<strong>de</strong><br />

Noble refugio ro<strong>de</strong>ado <strong>de</strong> naturaleza<br />

A los pies <strong>de</strong> <strong>la</strong> majestuosa<br />

fortaleza medieval <strong>de</strong><br />

Monterrei se encuentra<br />

Vi<strong>la</strong>za, cuna <strong>de</strong> ilustres en<br />

épocas remotas, que llegó<br />

a alcanzar incluso más<br />

relevancia que su vecina<br />

Verín, <strong>de</strong> <strong>la</strong> que dista unos 3<br />

kilómetros. Hasta aquí llegó,<br />

hace 500 años, Felipe el<br />

Hermoso para entrevistarse<br />

con el todopo<strong>de</strong>roso<br />

Car<strong>de</strong>nal Cisneros, personaje<br />

influyente <strong>de</strong> nuestra historia<br />

que asumiría <strong>la</strong> regencia <strong>de</strong><br />

España en dos ocasiones,<br />

tras <strong>la</strong>s muertes <strong>de</strong> Felipe<br />

<strong>de</strong> Habsburgo y Fernando el<br />

Católico.<br />

Al patrimonio histórico <strong>de</strong> este pueblo se<br />

le suma el arquitectónico y natural, con<br />

ejemplos como <strong>la</strong> iglesia barroca y una<br />

torre románica, única en su estilo en<br />

Galicia; y los pazos, vestigio <strong>de</strong> <strong>la</strong> época<br />

señorial que allí se vivió. El paisaje y <strong>la</strong><br />

tranquilidad que lo ro<strong>de</strong>a son también<br />

señas <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntidad <strong>de</strong>l pueblo, <strong>de</strong>stacando<br />

los ríos Albarellos y Búbal –éste último<br />

con una estupenda zona <strong>de</strong> baño y<br />

<strong>de</strong>scanso-. La riqueza y recursos <strong>de</strong> <strong>la</strong> zona<br />

se completan con un sinfín <strong>de</strong> activida<strong>de</strong>s<br />

que se pue<strong>de</strong>n llevar a cabo, como rutas<br />

vitiviníco<strong>la</strong>s (<strong>la</strong> comarca es cuna <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

D.O. Monterrei), sen<strong>de</strong>rismo, caza y<br />

pesca…<br />

Un pazo con historia<br />

Por unos centímetros <strong>de</strong> diferencia en<br />

<strong>la</strong>s habitaciones, O Retiro do Con<strong>de</strong><br />

no disfruta <strong>de</strong> <strong>la</strong> catalogación turística<br />

<strong>de</strong> pazo que, sin embargo, <strong>la</strong> historia y<br />

su estructura le otorga con creces, y se<br />

refleja en los nombres originales que tuvo,<br />

ligados a <strong>la</strong>s familias que lo habitaron en<br />

siglos pasados: Pazo dos Espada y Pazo<br />

dos B<strong>la</strong>nco-Rajoy.<br />

Descendientes <strong>de</strong> los últimos propietarios<br />

pusieron a <strong>la</strong> venta, hace diez años,<br />

este magnífico ejemplo <strong>de</strong> casa<br />

26


Servicios Cómo llegar Contacto<br />

4 habitaciones dobles<br />

2 suites (una <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s con cama <strong>de</strong><br />

dosel, galería privada y bañera <strong>de</strong><br />

hidromasaje)<br />

Todas <strong>la</strong>s habitaciones tienen<br />

calefacción individual, Televisión<br />

con TDT, acceso wifi a Internet,<br />

carta <strong>de</strong> almohadas, secador <strong>de</strong><br />

pelo, kit <strong>de</strong> baño RV y servicio <strong>de</strong><br />

habitaciones 10 horas al día<br />

Galerías<br />

Biblioteca<br />

Salón comedor<br />

Vinotera<br />

1 hectárea <strong>de</strong> finca y jardín<br />

1 habitación adaptada para<br />

discapacitados<br />

O retiro do Con<strong>de</strong> se encuentra ubicado<br />

en Vi<strong>la</strong>za, (muy próxima a Verín)<br />

pertenecientes ambas a <strong>la</strong> comarca<br />

<strong>de</strong> Monterrei, a unos 65 kilómetros<br />

<strong>de</strong> Ourense. Partiendo <strong>de</strong> <strong>la</strong> capital<br />

ourensana, y siempre por <strong>la</strong> A-52 en<br />

dirección a Madrid, hay que tomar <strong>la</strong> salida<br />

166 que indica Vi<strong>la</strong>za, Verín, y Monterrei.<br />

Tras el cruce don<strong>de</strong> se seña<strong>la</strong> <strong>la</strong> dirección<br />

para tomar hacia Vi<strong>la</strong>za, aparecen ya <strong>la</strong>s<br />

indicaciones necesarias para llegar hasta O<br />

Retiro do Con<strong>de</strong>.<br />

O Retiro do Con<strong>de</strong><br />

Progreso, 2<br />

32618 Vi<strong>la</strong>za - Monterrei<br />

Ourense<br />

Tfno: (+34) 988 418 123<br />

Móvil: 608 342 666 – 67<br />

Web: www.oretirodocon<strong>de</strong>.com<br />

Mail: pazo@oretirodocon<strong>de</strong>.com<br />

señorial típica <strong>de</strong> <strong>la</strong> Galicia <strong>de</strong> nobles<br />

e ilustres, construida en el siglo XVII,<br />

y fueron Matil<strong>de</strong> y Luis, matrimonio<br />

afincado en <strong>la</strong> zona pero proce<strong>de</strong>nte <strong>de</strong><br />

otras comarcas ourensanas, quienes se<br />

enamoraron <strong>de</strong> este pazo y lo adquirieron<br />

sin tener c<strong>la</strong>ro, en un principio, que lo<br />

<strong>de</strong>stinarían al turismo rural. Tras una ardua<br />

rehabilitación que duró más <strong>de</strong> tres<br />

años, finalmente abría al público durante<br />

los carnavales <strong>de</strong> 2008.<br />

Aires <strong>de</strong> otro siglo<br />

Los dos escudos <strong>de</strong> <strong>la</strong> fachada<br />

anticipan <strong>la</strong> huel<strong>la</strong> señorial que el visitante<br />

contemp<strong>la</strong>rá con <strong>de</strong>talle en el interior. Ya<br />

en el recibidor <strong>de</strong> una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s entradas,<br />

se pue<strong>de</strong> observar un libro <strong>de</strong> historias<br />

clínicas <strong>de</strong> 1883, perteneciente a Juan<br />

Manuel Espada, insigne médico que, por<br />

aquel entonces, ya recibía visitas para<br />

consulta proce<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> todas partes <strong>de</strong><br />

España, incluso <strong>de</strong> Sudamérica y otros<br />

países europeos.<br />

Una vez <strong>de</strong>ntro, <strong>la</strong> impecable<br />

restauración que se llevó a cabo, tanto<br />

en <strong>la</strong> estructura como en los muebles y<br />

objetos originales, ha dado lugar a un<br />

establecimiento que, a través <strong>de</strong> una<br />

exquisita <strong>de</strong>coración, hace que el<br />

visitante tenga <strong>la</strong> sensación <strong>de</strong> viajar en<br />

el tiempo a siglos pasados. De hecho,<br />

y a pesar <strong>de</strong> su corta trayectoria abierto al<br />

público, O Retiro do Con<strong>de</strong> –<strong>de</strong>nominado<br />

así por el nombre <strong>de</strong> <strong>la</strong> finca don<strong>de</strong> se<br />

ubica- ha sido elegido para rodar un<br />

corto ambientado en <strong>la</strong> época <strong>de</strong> mayor<br />

esplendor <strong>de</strong> este pazo.<br />

Cada una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s seis habitaciones es<br />

distinta en cuanto a su <strong>de</strong>coración, pero<br />

todas respetan ese perfecto equilibrio<br />

que en <strong>la</strong> casa se percibe entre lo antiguo<br />

y <strong>la</strong>s comodida<strong>de</strong>s <strong>de</strong> hoy en día. Así,<br />

recuperando con sus nombres los recursos<br />

termales que tanta fama dieron a esta<br />

comarca, <strong>la</strong>s distintas habitaciones han<br />

sido bautizadas como los balnearios <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

zona: Fonte do Sapo, Sousas, Fontenova,<br />

Cal<strong>de</strong>liñas, Cabreiroá y Requeixo.<br />

27


Ten<strong>de</strong>ncias<br />

Saú<strong>de</strong><br />

De viaxe<br />

Un libro<br />

A síndrome postvacacional<br />

Dr. José Troncoso – Cosaga<br />

Probablemente o ritmo <strong>de</strong> vida mo<strong>de</strong>rno,<br />

po<strong>la</strong>s maiores esixencias que formu<strong>la</strong>,<br />

ten que ver coa progresiva relevancia<br />

que está a adquirir a síndrome<br />

postvacacional. Para moitos expertos, é<br />

simplemente unha situación transitoria e<br />

normal <strong>de</strong>rivada do proceso <strong>de</strong> adaptación<br />

á vida activa rutineira. Outros <strong>de</strong>fen<strong>de</strong>n<br />

a <strong>de</strong>finición do proceso como unha<br />

enfermida<strong>de</strong> especialmente, se nos atemos<br />

á <strong>de</strong>finición <strong>de</strong> saú<strong>de</strong> nun sentido amplo e<br />

integral como fai a Organización Mundial<br />

da Saú<strong>de</strong>.<br />

A síndrome, habitualmente, cursa cun<br />

cadro <strong>de</strong> <strong>de</strong>bilida<strong>de</strong> xeral e cansazo<br />

acompañado por problemas <strong>de</strong> insomnio<br />

que coinci<strong>de</strong>n con somnolencia durante o<br />

día e, incluso, po<strong>de</strong> diminuír a tolerancia ao<br />

traballo e a capacida<strong>de</strong> <strong>de</strong> concentración.<br />

Nos casos mais graves, pó<strong>de</strong>se chegar a<br />

cadros moi simi<strong>la</strong>res a unha <strong>de</strong>presión.<br />

Existen situacións que predispoñen á<br />

aparición da síndrome, como as vacacións<br />

moi longas ou nas que non se <strong>de</strong>scansa<br />

axeitadamente, ou a falta <strong>de</strong> motivación<br />

<strong>la</strong>boral xa existente antes das vacacións.<br />

O remedio máis eficaz é previr a súa<br />

aparición. Unha volta progresiva á rutina<br />

e horarios habituais antes <strong>de</strong> rematar as<br />

vacacións, po<strong>de</strong> co<strong>la</strong>borar na non aparición.<br />

Tamén dividir o período vacacional en<br />

varios tramos é outra das medidas que se<br />

po<strong>de</strong>n recomendar.<br />

Nova York<br />

Manuel Pardo – Viajes Pardo S.A.<br />

Nova York como <strong>de</strong>stino sempre foi<br />

atractivo, pero máis agora que é época<br />

<strong>de</strong> vacas fracas, sobre todo para os<br />

americanos, que teñen unha gran<strong>de</strong><br />

<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ncia do petróleo, aínda que<br />

tamén isto nos pasa a nós.<br />

Neste momento, os europeos da zona<br />

euro temos unha gran vantaxe sobre eles:<br />

unha moeda forte que nos permite<br />

gozar dunha estanza máis económica<br />

na Gran Mazá. (o cambio vén sendo <strong>de</strong><br />

0,60 céntimos € = 1 do<strong>la</strong>r). Por outra<br />

banda, Nova York é un <strong>de</strong>stino <strong>de</strong> alto<br />

prestixio para as compañías aéreas, <strong>de</strong> aí<br />

que a tarifa aplicable tamén sexa reducida,<br />

aínda en tempada alta.<br />

Suxerimos, polo tanto, unha viaxe <strong>de</strong><br />

turismo e compras dunha semana ao<br />

país norteamericano tomando como<br />

base Nova York e a<strong>de</strong>mais, po<strong>de</strong>mos facer<br />

extensións ao que no mundo turístico<br />

se coñece como Triángulo do Leste.<br />

Po<strong>de</strong>remos visitar as Cataratas <strong>de</strong> Niágara,<br />

Washington e Fi<strong>la</strong><strong>de</strong>lfia. O verán é un bo<br />

momento para coñecer a capital se<strong>de</strong> da<br />

ONU e unha das cida<strong>de</strong>s mais importantes<br />

do mundo, con prezos razoables nos<br />

transportes e estanzas.<br />

Patricia Joga<br />

Estudio <strong>de</strong> Comunicación Visual<br />

Patricia Joga<br />

Teño unha especial <strong>de</strong>bilida<strong>de</strong> polos<br />

contos para gran<strong>de</strong>s e para os menos<br />

gran<strong>de</strong>s; Media Vaca para min é unha das<br />

editoriais mais fantásticas que coñezo<br />

(no que se refire a este xénero). Na súa<br />

páxina web lerás: Media Vaca <strong>de</strong>dícase<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1998 a inventar libros atípicos, moi<br />

ilustrados, realizados cun coidado artesanal<br />

que só permite a publicación <strong>de</strong> tres títulos<br />

ao ano.<br />

E estou totalmente <strong>de</strong> acordo coa súa<br />

filosofía que di que non é raro comezar<br />

a ler aos 7 anos e ver que aos 77<br />

seguimos co mesmo libro entre as<br />

mans. …(eu recordo o meu primeiro libro,<br />

foi incrible!!!, supoño que foi o culpable<br />

<strong>de</strong> que siga mercando contos). Para min os<br />

contos fa<strong>la</strong>n do mundo, ensinan, mostran<br />

esa parte menos aburrida na que nos<br />

convertemos cando crecemos.<br />

Desta editorial recomendo un agasallo<br />

para os sentidos o `Libro <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

preguntas´ <strong>de</strong> Pablo Neruda (escrito<br />

nos anos 70) que conta coas ilustracións e<br />

adaptacións recentes <strong>de</strong> Isidro Ferrer, un<br />

xenio cheo <strong>de</strong> xenialida<strong>de</strong>s, unidos para<br />

mostrarnos o mundo <strong>de</strong>n<strong>de</strong> outra mirada<br />

(un regaliño!!!!).<br />

28


A nosa xente Tempo <strong>de</strong> Ocio Axenda<br />

Margarita Díaz Pérez<br />

Marga Díaz / Lince<br />

Javier Outomuro<br />

Restaurante A Taberna<br />

Clownic e Xosé Manuel Budiño<br />

Criouse na rúa do Paxaro, en pleno casco<br />

antigo. Quedoulle así, unha <strong>de</strong>bilida<strong>de</strong><br />

por as rúas <strong>de</strong> pedra que aínda perdura<br />

ne<strong>la</strong> cando reivindica melloras para o<br />

casco histórico. Tras finalizar cuarto <strong>de</strong><br />

bachare<strong>la</strong>to comezou a trabal<strong>la</strong>r na empresa<br />

familiar. Tiña 14 anos, “era tan nena”<br />

di e<strong>la</strong> “que cando un mozo se poñía no<br />

escaparate eu ruborizábame e rezaba para<br />

que non entrara”.<br />

Xa trabal<strong>la</strong>ndo rematou o bachare<strong>la</strong>to; co<br />

tempo casou e tivo dous fillos que non<br />

<strong>de</strong>sexan continuar co negocio familiar,<br />

cousa que non lle <strong>de</strong>sgusta xa que “cada<br />

un <strong>de</strong>be seguir o seu camiño” explica.<br />

Recoñece que o traballo é máis duro<br />

nas empresas familiares porque a<br />

responsabilida<strong>de</strong> é maior e se trabal<strong>la</strong> máis.<br />

Nos 60 anos que levan abertos na rúa da<br />

Concordia o trato familiar é unha constante:<br />

“cando estás <strong>de</strong> cara ao público acabas<br />

sendo confi<strong>de</strong>nte, asesor <strong>de</strong> imaxe e<br />

amigo, ás veces ata me traen<br />

agasallos”. As dúas tendas<br />

dos pais convertéronse<br />

en catro e volveron<br />

a dúas ao se xubi<strong>la</strong>r<br />

o seu marido;<br />

sempre próximos<br />

ao cliente: “é un<br />

orgullo comprobar<br />

que os clientes se van<br />

satisfeitos”.<br />

Sempre lle gustou facer <strong>de</strong>porte: con 17<br />

anos competía na 3ª división <strong>de</strong> fútbol e xa<br />

antes, <strong>de</strong> rapaz, xogaba ao baloncesto. Hai<br />

nada menos que quince anos que Javier<br />

xoga ao tenis, incluso participa en torneos<br />

a nivel provincial, como o do Bamio ou o<br />

da Deputación, do cal resultou gañador o<br />

pasado ano.<br />

Procura practicar polo menos tres veces<br />

á semana, para el isto é algo vital e se<br />

tivese tempo para ir todos os días, faríao.<br />

Pensa que hai que facer un esforzo para<br />

organizarse correctamente e sacar tempo<br />

para o ocio, este espazo é imprescindible<br />

porque se trata a<strong>de</strong>mais dunha vía <strong>de</strong><br />

escape: os problemas vólvense máis<br />

liviáns cando se lles dá coa raqueta.<br />

“Facer <strong>de</strong>porte só ten cousas positivas<br />

–recoñece- a través <strong>de</strong>l coñeces a<br />

moita xente coa que <strong>de</strong>spois te segues<br />

re<strong>la</strong>cionando e compartes bos momentos,<br />

eu animo a todo o mundo a que practique<br />

e intento compartir coa miña familia esta<br />

filosofía”.<br />

As súas fil<strong>la</strong>s <strong>de</strong> seis e once anos, que<br />

compiten en natación sincronizada,<br />

teñen a<strong>de</strong>stramento tres días á<br />

semana, ao que aco<strong>de</strong>n felices: “O<br />

<strong>de</strong>porte fainas in<strong>de</strong>pen<strong>de</strong>ntes e<br />

proporciónalles unha <strong>de</strong>senvoltura<br />

que outros nenos coa mesma ida<strong>de</strong><br />

aínda non teñen”<br />

Clownic e Xosé Manuel Budiño son dous<br />

dos espectáculos máis salientables da<br />

programación que Caixanova leva ás<br />

comarcas da provincia.<br />

A Compañía Clownic é a segunda<br />

compañía <strong>de</strong> Tricicle. Creada inicialmente<br />

en 1989 para as actuacións no estranxeiro,<br />

<strong>de</strong>s<strong>de</strong> 1998 mantén unha tempada regu<strong>la</strong>r<br />

<strong>de</strong> actuacións pondo en escena as<br />

obras anteriores <strong>de</strong> Tricicle. O próximo<br />

16 <strong>de</strong> agosto po<strong>de</strong>rán velos no Teatro<br />

Lauro Olmo do Barco <strong>de</strong> Val<strong>de</strong>orras<br />

co espectáculo Sit, unha ficción sobre<br />

a historia da ca<strong>de</strong>ira na que o humor é<br />

tratado <strong>de</strong>s<strong>de</strong> o xogo escenográfico e<br />

estético, incorporándoo ao seu habitual<br />

traballo teatral <strong>de</strong> situacións cotiás, on<strong>de</strong> o<br />

público se ve reflectido unha e outra vez.<br />

E o domingo 17, no Pavillón dos<br />

Deportes <strong>de</strong> Verín, o gaiteiro Xosé<br />

Manuel Budiño <strong>de</strong>leitará coa súa<br />

extraordinaria capacida<strong>de</strong> para abrirse<br />

ás máis diversas e distintas influencias<br />

sen esquecer a esencia das súas propias<br />

raíces culturais. Notable polo brillo e<br />

virtuosida<strong>de</strong> das súas execución, leva un<br />

ascenso meteórico en termos internacionais<br />

e alcanzou un prestixio que o levou a<br />

integrar o reducido grupo dos Mestres<br />

Solistas Europeos da Gaita, verda<strong>de</strong>iros<br />

expoñentes <strong>de</strong> excelencia artística.<br />

29


Café con…<br />

F<strong>la</strong>vio Morganti<br />

Restaurante Galileo<br />

En el restaurante <strong>de</strong> su tía <strong>de</strong>l pueblo, F<strong>la</strong>vio ya se movía entre fogones como pez en el agua<br />

con tan sólo 13 años. Des<strong>de</strong> entonces hasta <strong>la</strong> reciente celebración <strong>de</strong>l décimo aniversario <strong>de</strong><br />

su restaurante Galileo, han transcurrido 3 décadas <strong>de</strong> trabajo en distintos países europeos,<br />

experimentando lo que hoy se pue<strong>de</strong> saborear en su cocina <strong>de</strong> fusión. A<strong>de</strong>más <strong>de</strong> <strong>la</strong> caza, <strong>la</strong><br />

pesca y el <strong>de</strong>porte al aire libre, F<strong>la</strong>vio ha <strong>de</strong>scubierto en <strong>la</strong> escritura una nueva y gratificante<br />

pasión. Su libro ‘Vacas’, que trata <strong>de</strong> restablecer todo lo que historia, costumbres y lenguaje le<br />

ha arrebatado <strong>de</strong> un plumazo a este animal, atesora ya 7 premios Gourmand: 5 nacionales y 2<br />

internacionales, los más prestigiosos en temas <strong>de</strong> libros gastronómicos <strong>de</strong>l mundo.<br />

P.- ¿Por qué <strong>de</strong>ci<strong>de</strong> establecerse en<br />

Ourense?<br />

R.- Quizás fue buscando una estabilidad<br />

<strong>de</strong>spués <strong>de</strong> vivir y trabajar en varios<br />

países, ahora aquí es don<strong>de</strong> tenemos <strong>la</strong>s<br />

amista<strong>de</strong>s y <strong>la</strong> vida hecha, y volvemos a<br />

Lecco <strong>de</strong> vacaciones.<br />

P.- ¿Qué admira <strong>de</strong> <strong>la</strong> gastronomía<br />

gallega y qué cambiaría?<br />

R.- La gastronomía gallega es genial,<br />

porque está basada en el producto, que es<br />

maravilloso; aunque no todo lo que se ven<strong>de</strong><br />

como gallego es real. Sólo se pue<strong>de</strong> hacer<br />

buena cocina si ésta está comprometida<br />

con el producto y <strong>la</strong> materia prima. Como<br />

<strong>de</strong>fecto tiene <strong>la</strong> falta <strong>de</strong> autoestima;<br />

a<strong>de</strong>más le damos poco aprecio al origen <strong>de</strong>l<br />

producto y a <strong>la</strong> gente que lo obtiene. Ahora<br />

es cuando se están empezando a hacer<br />

cosas, antes parecíamos los primos tontos,<br />

porque admiramos todo lo que viene <strong>de</strong><br />

fuera y resulta que aquí tenemos lo mismo<br />

o mejor, pero no l<strong>la</strong>ma <strong>la</strong> atención.<br />

P.- ¿Por qué Galileo como nombre <strong>de</strong>l<br />

restaurante?<br />

R.- Porque mantiene <strong>la</strong> misma raíz que<br />

Galicia y no pier<strong>de</strong> <strong>la</strong> i<strong>de</strong>ntidad italiana: era<br />

<strong>la</strong> pa<strong>la</strong>bra perfecta para aunar estas dos<br />

razones.<br />

P.- ¿A quién admira en su profesión?<br />

Su re<strong>la</strong>ción con Galicia se remonta ya<br />

a un cuarto <strong>de</strong> siglo, cuando visitaba<br />

estas tierras siendo un joven cocinero.<br />

Pocos años más tar<strong>de</strong> regresaría ya<br />

casado con <strong>la</strong> que hoy es su mujer,<br />

Joaquina, a <strong>la</strong> que conoció en Suiza,<br />

ambos proce<strong>de</strong>ntes <strong>de</strong> <strong>la</strong> emigración:<br />

el<strong>la</strong> <strong>de</strong>s<strong>de</strong> su Ourense natal, y él <strong>de</strong>s<strong>de</strong><br />

Lecco, una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s provincias bañadas<br />

por el Lago Como, al norte <strong>de</strong> Italia.<br />

Hoy, tras más <strong>de</strong> una década afincado<br />

en Ourense, F<strong>la</strong>vio reconoce que sus<br />

hijos Nico<strong>la</strong> y Carlotta, <strong>de</strong> 15 y 11 años,<br />

han afinado el pa<strong>la</strong>dar hasta el punto<br />

<strong>de</strong> convertirse en sus mayores críticos.<br />

R.- Primero, a mi suegra, que es el<br />

reflejo <strong>de</strong> <strong>la</strong> auténtica cocina gallega, y<br />

a Martín Berasategui, al que conozco <strong>de</strong><br />

hace años. Mi conclusión es que <strong>de</strong>spués<br />

<strong>de</strong> 35 años <strong>de</strong> trabajo estoy convencido<br />

<strong>de</strong> que aquí no hay tantos dioses, y hay<br />

cocineros anónimos que son muy buenos,<br />

lo que pasa es que muchas veces sólo se potencia los que están<br />

en algunos circuitos... Las modas son efímeras, sorpren<strong>de</strong>n y luego<br />

ya no se hab<strong>la</strong> <strong>de</strong> el<strong>la</strong>s; yo prefiero sorpren<strong>de</strong>r con el sabor en<br />

<strong>la</strong> boca <strong>de</strong>l auténtico producto, resultado <strong>de</strong>l esfuerzo serio<br />

<strong>de</strong> nuestros agricultores, pescadores… Y no lo digo ahora por <strong>la</strong><br />

polémica, así lo reflejo en mi libro, publicado antes <strong>de</strong> este <strong>de</strong>bate<br />

absurdo y posiblemente necesario.<br />

P.- Ésa era precisamente <strong>la</strong> siguiente<br />

pregunta: su opinión sobre <strong>la</strong> polémica<br />

Santamaría – Adriá<br />

R.- Se está haciendo un drama nacional <strong>de</strong><br />

lo que se ha dicho. En Italia, hace ya 20 años<br />

que en <strong>la</strong> carta estás obligado a poner qué<br />

es fresco y qué es conge<strong>la</strong>do: es normal que<br />

haya que dar <strong>de</strong>terminada información pues<br />

se trata <strong>de</strong> <strong>la</strong> salud <strong>de</strong>l consumidor. Ferrán<br />

Adriá es un genio y no se le pue<strong>de</strong>n quitar<br />

méritos, pero también es cierto que sufre<br />

tantas imitaciones que crean confusión entre<br />

<strong>la</strong> genialidad <strong>de</strong> un Dalí y <strong>la</strong> vulgaridad <strong>de</strong><br />

ma<strong>la</strong>s copias. Con Adriá sabes que te expones<br />

a probar nuevas sensaciones: ha hecho un<br />

p<strong>la</strong>to con sabor a tierra que si hace otro le<br />

toman por loco… En cuanto a Santamaría, ha<br />

sido poco cauto con <strong>la</strong>s <strong>de</strong>c<strong>la</strong>raciones pero<br />

<strong>la</strong> prensa también lo ha manejado <strong>de</strong> <strong>la</strong> forma<br />

que le interesaba, y ha creado dos bandos<br />

intentando dividir, cuando seguramente él no<br />

quería llegar a este nivel <strong>de</strong> trascen<strong>de</strong>ncia.<br />

P.- ¿Por qué <strong>la</strong>s vacas protagonizan su libro?<br />

R.- Por <strong>la</strong> <strong>de</strong>uda que tenemos con el<strong>la</strong>s: para<br />

dignificar su figura gastronómica y atajar <strong>la</strong><br />

discriminación sexual que han sufrido<br />

tantos años, evi<strong>de</strong>nte reflejo <strong>de</strong> una sociedad<br />

machista. Se comen disfrazadas bajo el nombre<br />

<strong>de</strong> buey, cuando son mejores que estos para<br />

el consumo, por <strong>la</strong> grasa que <strong>la</strong> naturaleza les<br />

hace acumu<strong>la</strong>r para <strong>la</strong> cría y para dar leche,<br />

mientras que el buey está en <strong>de</strong>suso…. pero<br />

parece que ante <strong>la</strong> ‘vaca vieja’ y el ‘buey’<br />

no hay lugar a dudas para el consumidor,<br />

cuando es erróneo y está comiendo vaca. El<br />

lenguaje también <strong>la</strong>s ha tratado mal: no es<br />

lo mismo ‘estar o comer como una vaca’ que<br />

<strong>la</strong> comparación con su pariente masculino:<br />

‘estar como un toro’. A<strong>de</strong>más, <strong>la</strong> vaca ha sido<br />

y sigue siendo, aunque menos, el sustento <strong>de</strong> una economía; y <strong>la</strong><br />

repostería tradicional no existiría sin el<strong>la</strong>s: leche frita, natil<strong>la</strong>s…<br />

El libro trata <strong>de</strong> <strong>de</strong>volverles su lugar y dignidad, hace un repaso<br />

por <strong>la</strong>s razas en peligro <strong>de</strong> extinción y recopi<strong>la</strong> recetas don<strong>de</strong> son<br />

protagonistas, a excepción <strong>de</strong> <strong>la</strong> última, <strong>la</strong> nº 69, don<strong>de</strong> <strong>la</strong> vaca le<br />

ce<strong>de</strong>, por última vez, el protagonismo al buey y sus partes. Vivan<br />

<strong>la</strong>s vacas!!<br />

30

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!