Enclisis, proclisis y pronomes átonos - Academia de la Llingua ...

4.6.-PROCLISIS Y ENCLISIS NES ORACIONES ARREYAES YDESARREYAES.Darréu concluimos: nes frases desarreyaes semánticamente(inclusu les que respuenden a un entrugu esplícituanterior) danse comu úniques posibilidaes combinatories lesde COMPLEMENTU CIRCUSTANCIAL MÁS ENCLISIS O ENCLISISMÁS COMPLEMENTU CIRCUSTANCIAL. D'otramiente, se se tratade frases arreyaes semánticamente nel complementu circustancial,pue dase un orden enfáticu (CIRCUSTANCIALMÁS PROCLISIS), sorrayáu pola curva tonal, o un orden reutu,con una sola posibilidá cornbinatoria dientru d'él, la~'ENCLISIS MÁS CIRCUSTANCIAL.5.-PROCLISISY ENCLISIS COL SUXETUVamos esclucar agora otros exemplos en relación colosde 3.4.~.~.-~QuIÉN SACA LOS CUBOS DE LA BASURA?5.1.1 .- Esti los saca.5.1.2.- El ñeñu los saca.5.1.3 .- Dalgún los sacará.5.1.4.- Sácalos ésti.5.1.5.- Sácdos el ñwíu.5 .1.6 .- Sacaralos dalgún.5.1.7 .-* Esti sácalos.5.1.8.-* El neñu sácalos.5 .l..9.-* Dalgún sacaralos.5.2.-¿SACAREN LOS CUBOS DE LA BASURA?5.2.1. -Los ñe%s sacárenlos ya.5.2.2. -Sacárenlos los ñeños.5.2.3. -Baxó a la carretera y pillolu l'autoblis.5.2.3.1.-Baxó a la carretera y I'autobús pillolu.5.2.4. -El guarda atayolu.5.2.4.1 .-Atayolzr'l guarda.5.3.agún viemos, pal aditamentu son posibles lescombinaciones SUXETU MÁS ENCLISIS O ENCLISIS MAS SUXE-TU, tantu nes oraciones Uibres comu nes arreyaes semánticamente.Agora bien, si'l términu arreyáu semánticamenteye'l suxetu son entós posibles un orden reutu (ENCLISISMÁS SUXETU) y un orden enfáticu (SUXETU MÁS PROCLI-SIS), formando un grupu fónicu estremáu'l suxetu, con pausadempués del mesmu y curva tonal estremada de la delorden reutu.6.-ENCLISIS Y PROCLISIS NEL COMPLEMENTUINDIREUTULa so posición normal ye la enclisis, según ta ya dichu.6.1. -¿CORT~'L GANOTE A MANOLU?6.1 .l.-Cortó-ylu.6.1.2.-Cortó-y el gañote.6.2.-Cuandu'l suxetu, el circustancial 0'1 complementudireutu atrope una posición enfática, el complementu indireutu-solu o col implementu tamién elidíu- va'n posiciónproclítica.6.2.1. -Pón-ylos col tenderu.6.2.1.1 .-Col tenderu-y los pon.6.2.2. -El mozu-y los pon.6.2.2.: .-Poiz-ybs el íncizu.6.2.3. -Rompió-y la pata.6.2.3.1 .-LQ pata-y rompió.6.3.-En sin tar rispiu por otres funciones oracionales,el complementu indireutu pue atropar un orden enfáticusolamente mediante la proclisis del propiu sintama nominaly la so repetición al través d'un pronome átonu proclíticu.Darréu, l'orden reutu tien la combinación ENCLISIS (MÁSSINTAMA NOMINAL): l'orden enfáticu, SINTAMA NOMINALCOMPLEMENTU INDIREUTU MÁS PRONOME ÁTONU PROCLÍ-TICU.6.3.1. -¿REGAL~ L'ARCÍN LA RAPAZA?6.3.1 .l.-Regaló-ylu al mozu.6.3.1.2 .-Al mozu-y lu regaló.