Enclisis, proclisis y pronomes Ã¡tonos - Academia de la Llingua ...

More documents

Recommendations

Info

7.-ENCLISISREUTUY PROCLISIS COL COMPLEMENTU DI-Fuera de los casos que vien afaláu pola posición enfáticadel circustancial, el suxetu o l'indireutu, la posición ddimplementu átonu ye la enclisis, según se dixera.Inclusu, mantiense la enclisis del pronome si'l sintamanominal complementu direutu va delantre'l verbu:7.1 .-Al rapaz pilláronlu.7.2.-A Manolu engáñalu la muyer.7.3.-PRONOME ÁTONU MÁS PRONOME TÓNICU.Ensin embargu la distinción ente orden enfáticu y ordenreutu dase cuandu se repiten dos sintames d'implementu namesma oración, ún formáu pol pronome tónicu y otru polátonu.7.3.1. A él lu coraren.7.3.1.1 .-Corárenlu a él.7.3.2.1.-A mi me lu prestó.7.3.2.2.-Prestómelu a mi.7.4.-ATRIBUTU DEL COMPLEMENTU DIREUTU.Nes cadarmes atributives d'implementu ye tamién posiblela estremadura ente orden enfáticu y reutu. L'ordenenfáticu repite I'atributu delantre'l complementu átonu.7.4.1.1,Toes les estrizó '.7.4.1.2 .-Estrizoles toes.7.4.3.1 .-Caliente lu tenh.7.4.2.2 .-Teni& caliente.8.ORACIONES ESCLAMATIVESLa esclamación enxerta dos posibilidaes. I'orden reutu yl'orden enfkticu; ésti con proclisis.Ñidiamente esti les ye pronome y hai qu'estremar la grafía detdes, axetivu más utículu.8.1.1 .-iAguántalu munchu!8.1.2.-iMunchu lu agucmtta!8.2.1 .-i Dábate civiellazos!8.2.2 .-i Civiellazos te daba!8 .S.l .-i Púnxolu buenu!8.3.2.-i Buenu lu punxo!8.4.1.-i Dio-y boms fartures!8.4.2.-iBones fartures-y dio!Comu ya señaláremos na cifra 2.1.1.' l'orden normal yela posposición. Agora bien, ta tamién sometía a les mesmesnormes de la oración afirmativa no que cinca a la posibilidáde sorrayar I'enfasis mediante recursos sintáticos.9.1.-?Al to tiu-y lo dicen?9.2 .-A A estes hores lo camienten?9.3 .-¿El to pnmu les trai?9.4.-i A mi me vas engañaz?10.-ENTRUGATIVESPOR QUELes oraciones tipuY ESCLAMATIVES ENTAMAES10.1. -¿Conque lo ficiste tú?10.2.1.-iConque lo ficiste tú!10.2. -;De mou que lo ficiste tú?10.2.1.-iDe mou que lo ficiste tú?10.3. -i Asina que lo ficisie tii?10.3.1.-iAsi~ que lo ficiste tú?onde'l pronome átonu va siempre delantre'l verbu, puenponese'n relación con otres d'esta triba:10.4. -¿Que lo ficiste tú?10.5. -iQue lo fuga Antón.. ., pero tú!que son ñidiamente tresposiciones con / que ' / onde ta elidíu'lñúcleu verbal oracional.78
Asina, les oraciones de la frasca les señalaes de 10.1. a10.3.1. hai que pescudales comu tresposiciones con / que ' /precedíes d'un alverbiu o preposición.11 .-L'ORDEN ENFATICU NES ORACIONES DE/ QUE ' 1Colos verbos de Ilingua y pescudamientu, y al respetiveles tresposicines de / que ' / señalaes en 2.4.2., cabe tamiénun orden enfáticu si'] verbu ta n'indicativu.11 .l .l.-Piensa que lu tien mañana.11.1.2.-Piensa que maimna lu tien.11.2.1 .-Talanta que los r'ieños tiénenlo.11.2.2 .-Talanta que lo tienen los ñeños.11.3.1.-Diz que lo mercó ayer.11.3.2.-Diz qu'ayer mercolo.11.4.1 .-Fala de que lo faen les ñeñes.11.4.2.-Fala de que les ñeñes faenlo.l. 1.5 .-Pero nun socede lo mesmu cuandu la reción ye'nsuxuntivu :11.5.1.- Diz que 10 vendan e2li.11.5.2," Diz qu'elli véndanlo.12.-DALGUNES RESTRICIONES COMBINATORIESDE LOS ALVERBIOSDalgunos de los alverbios nun almiten toles combinacio-nes señalaes en 3 .: alverbiu +- verbu + enclisis [l], verbu+ enclisis + alverbiu [2!. alverbiu + proclisis + ver-bu 131. Tamién, entn, enda,pcra, siempre, ya, malpenes, inda,apaecen siempre arreyaos a un entrugu (esplícitu o non)y darréu sólo permiten les dos posibilidaes combinatoriesrestritives de la frase arreyada, esto ye, [2] y [3].12.1.-Nenyures, inxamás, pol so calter ñegativu, querequier el destacase al principiu, tienen siempre la combinación[3].12.2.-Non,sí.Pola mesma razón de 1.2.1., el so calter arreyáu y ñecesariamenteadelantáu, lluegu enfáticu, nun almiten másque [3]. Lo gue sucede ye que non, al poder cincar a tolafrase o elementos d'ella nun tien que dir obligatoriamente alentamar.12.2.1.-Tantu non comu si puen costituir grupu fónicusepartiu. Nesi casu, I'orden de los pronomes torna ser elnormal, la enclisis:12.2.1. Non te lu di.12.2.1.1.-Non, ditelu.12.2.2. C i te lu di.12.2.2.1.*, ditelu.12.3.-Mentantu, amás d'alverbiu cola capacidá d'enxertasenes combinaciones [l], [2], 131, ye tamién untrespositor de los señalaos en 2.4.3.2. y, nesi casu, requiersiempre [3].12.4.-Desayaque, en cuantes, de magar (que) y otroselementos amestaos, talantaos munches vegaes comu alverbios,hai que los enxertar na categoría de los trespositoresde 2.4.3.Cuandu funcionen comu pronomes fáenlo netu quecualuquier sustantivu.13.1. -Dalgún lo farcí.13 .l. 1 .-Farálo dalgún.13.2. -Dellos llévenla postiza.13.2.1 .-Dellos la lleven postiza.13.3.-En función alverbial pocu, muncho, abonda, tienenles mesmes restriciones que los alverbios de 12, y polesmesmes razones.13.4.-Po1 so calter ñegativu ningiin/&ngún, cuandufuncionen comu pronomes, y naide rispen siempre pola combinación[3 1.
Page 2 and 3: plementu indireutu precede siempre
Page 4 and 5: depende'l verbu'n forma personal, s
Page 6 and 7: 4.1. -Col hachu lu mató.4.1.1 .-Ma
Page 10 and 11: CONCLUSIONESL'orden normal (el más

Enclisis, proclisis y pronomes Ã¡tonos - Academia de la Llingua ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?