cycluS / cyclE BIlly WIldER - Cinematek

cycluS / cyclE
MIchEl
AudIARd
nl/ Hij was de scenarist bij uitstek van de Franse
populaire cinema van na WO II tot in de jaren 80.
De jonge turken van de Nouvelle Vague hadden een
hekel aan zijn soort film, dat ze academisch en overgedialogeerd
vonden. Maar sommige van de tirades
die Michel Audiard schreef zijn populair erfgoed
geworden, want Audiard combineerde Celiniaanse
spotternij met een ongeëvenaard gevoel voor repliek.
CINEMATEK selecteerde een reeks films die
zijn stempel dragen.
fr/ Il fut le scénariste du cinéma populaire français
de l'après-guerre, à la fin des années ´80. Détesté par
la Nouvelle Vague pour laquelle il symbolise un cinéma
académique et sur-dialogué, Michel Audiard,
auteur de tirades qui sont passées dans le langage
populaire (« Les cons ça ose tout, c'est même à ça
qu'on les reconnaît. », « Quand les hommes de 130
kilos disent certaines choses, ceux de 60 les écoutent.
»), mélangeait une gouaille célinienne à un
sens de la répartie inégalé. CINEMATEK revient sur
les films qu'il a marqués de son empreinte.
nl/ Michel Audiard komt uit een
volksbuurt van Parijs. Na de oorlog —
waarvan hij nadien vooral de nasleep
beschreef als een triest spektakel van
persoonlijke afrekeningen — heeft
hij een lassersdiploma en knoopt de
eindjes aan elkaar als krantenbezorger.
Dat laatste brengt hem in contact
met journalistieke milieus. Hij was
wielerfanaat, gepassionneerd lezer
van Rimbaud, Céline, Balzac, Zola en
de anderen, en frequenteerde ondertussen
de bioscoop, waar hij genoot
van de dialogen van Pierre Prévert en
Henry Jeanson. Hij versiert een job
bij de krant L'Étoile du soir en begint
met een artikelreeks over Azië. Hij is
er echter nog nooit in de buurt geweest,
en als zijn bedrog wordt ontdekt,
wordt hij prompt ontslagen. Na
filmcriticus gespeeld te hebben voor
Cinévie, krijgt Michel Audiard de kans
van zijn leven als André Hunebelle
hem een scenario voor een politiefilm
vraagt. De deuren van de filmwereld
gaan open. Terwijl hij de hits aan elkaar
rijgt, schrijft hij ook nog drie politieromans.
Volgend keerpunt in zijn
Michel Audiard
carièrre heet Jean Gabin. Hij biedt
hem in 1955 het scenario voor Gas-oil
aan en begint zo de bijna exclusieve
samenwerking met Gabin die op zoek
is naar materiaal dat past bij zijn leeftijd.
Die samenwerking zou zeven jaar
en 17 films lang duren en maakt met
titels als Le président, Les vieux de
la vieille, Le baron de l'écluse en Un
singe en hiver van Gabin terug wat
hij was voor de oorlog: de populairste
Franse filmvedette. Deze films geven
Michel Audiard als publiekstrekkende
scenarist een unieke plaats in
de Franse film, waar zijn naam vaak
gekender is dan die van de regisseurs
voor wie hij werkt (" 't is een Audiard "
zegt men dan van een film, terwijl hij
'slechts' verantwoordelijk is voor de
dialogen).
Hij raakt gebrouilleerd met Gabin na
Un singe en hiver, maar schrijft dan
voor Belmondo, Ventura, Aznavour,
Blanche en Blier een reeks films die
ondertussen cultstatus kregen binnen
hun respectievelijke acteursparcours:
100.000 dollars au soleil, Un
taxi pour Tobrouk en Les tontons
flingueurs. Audiard gaat vanaf 1966
ook regisseren en maakt in de jaren
die volgen zes films, waaronder Faut
pas prendre les enfants du bon Dieu
pour des canards sauvages, Elle boit
pas, elle fume pas, elle drague pas...
mais elle cause !, Comment réussir
quand on est con et pleurnichard.
Maar regie interesseert hem eigenlijk
niet zo erg en hij keert terug naar
zijn 'echte' werk. Een nieuwe generatie
acteurs en actrices treedt op het
voorplan in de jaren 70, wat Audiard
niet tegenhoudt om regelmatig met
Belmondo te werken (Le professionnel).
De dood van zijn oudste zoon
Cyclus / Cycle Michel Audiard
29