19.07.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

eJuaSvilis TqmiT, Ria saqmiani saubari<br />

Sedga: lavrovi yuradRebiT usmenda da<br />

uamrav kiTxvasac usvamda. sadilis bolos<br />

dahpirda kidec, yvelafers sityvasityviT<br />

gadavcem putins, magram, Cemi mxriv, nebismieri<br />

rekomendaciisgan Tavs Sevikavebo. sabolood<br />

yvelaferi swored putins unda<br />

gadaewyvita, romelic meore dRes apirebda<br />

oficialuri vizitiT stambolSi Casvlas.<br />

arada swored meore dRes am qarTuli<br />

gegmis detalebma rusul presaSi gaJona.<br />

roca beJuaSvili amis Taobaze lavrovs<br />

daukavSirda, ruseTis sagareo saqmeTa ministric<br />

masaviT gaocebuli da gabrazebulic<br />

ki Canda. am ambavma mTeli gegma<br />

CafuSa, kokoiTim ki dauyovnebliv daiwyo<br />

sakuTari poziciebis gamagreba. Tbilisi<br />

varaudobda, rom oficialuri saubrebis<br />

usafrTxoebis dacvaze pasuxismgebelma _<br />

ruseTis federaluri uSiSroebis samsaxurma<br />

_ ori ministris saubari Caiwera da<br />

Semdeg Tavad gaaxmiana presaSi _ swored<br />

am gegmis dasasamareblad.<br />

am marcxis miuxedavad, TbilisSi mainc<br />

bevrs miaCnda, rom moskovi, saboloo<br />

jamSi, samxreT oseTSi fulis flangvaze<br />

uars ityoda da SeTanxmebebzec wamovidoda:<br />

es konfliqti xom imTaviTve xelovnuri<br />

iyo da es mxarec _ Zalze<br />

patara saimisod, rom ruseTisaTvis raime<br />

sasicocxlo mniSvneloba hqonoda, arc<br />

strategiuli TvalsazrisiT warmoadgenda<br />

did faseulobas;<br />

saqarTvelo ki darwmunebuli iyo, rom<br />

swored zemoxsenebuli rbili politikis<br />

gatarebiT SeiZleboda Ziri gamoeTxara kokoi-<br />

Tis reJimisTvis. Tavadac mravaljer msmenia,<br />

rogor amtkicebdnen TbilisSi, rom<br />

samxreT oseTi afxazeTi ar aris da iq<br />

wesrigis damyareba mxolod drois ambaviao.<br />

ai afxazeTis sakiTxi ki _ maTive gadasaxedidan<br />

_ sul sxvanairad Canda: is<br />

ufro mniSvnelovani gaxldaT da namdvili<br />

`kerketi kakalic~. konfliqti aq gacilebiT<br />

sisxliani gamodga da Rrma Wrilobebic<br />

datova xalxSi. regioni ufro miudgomelic<br />

iyo da qarTvelebi iq, faqtobrivad, ver<br />

Sediodnen. mokled, afxazeTSi fsonic ufro<br />

maRali iyo da eskalaciis albaTobac. rac<br />

mTavaria, jer arc Tbiliss hqonda gamomuSavebuli<br />

raime politikuri strategia<br />

mis mimarT da arc is sjeroda _ dro<br />

Cvens sasargeblod muSaobso. mokled, samxreT<br />

oseTze qarTvelebs aRar hqondaT aqtiuri<br />

samxedro gegma, magram ase ar iyo afxaze-<br />

Tis SemTxvevaSi.<br />

vaSingtonis daJinebuli moTxovnebis miuxedavad<br />

\_ afxazeTis sakiTxi samomavlod<br />

gadadeTo, saakaSvils mainc evseboda moTminebis<br />

fiala: 2007 wlis zafxulSi swored<br />

misi xelSewyobiT gaxda popularuli simRera<br />

qarTvelebis afxazeTSi dabrunebaze. qarTuli<br />

aviaxazebis TviTmfrinavebs afxazeTis<br />

qalaqebis saxelebi uwodes; Tavad saakaSvilis<br />

pirad TviTmfrinavsac `soxumi~ erqva.<br />

qarTvelebis azriT, afxazeTis konfliqtis<br />

samxedro gadawyvetis gza sulac ar iyo<br />

sabolood dasamarebuli. 2008 wlis gazafxulze<br />

da zafxulSic swored afxazeTSi<br />

daiZaba viTareba imdenad, rom mxareebi,<br />

lamis iyo, isev omis zRvarze aRmoCndnen.<br />

horizontze sxva SemaSfoTebeli niSnebic<br />

gamoikveTa: 2007 wlis bolos beJuaSvili<br />

araoficialurad kvlav Sexvda lavrovs niuiorkSi<br />

gamarTul gaero-s yovelwliuri<br />

generaluri asambleis mimdinareobis dros.<br />

erT saRamos maT Soris Ria saubari gaimarTa<br />

da iTqva kidec, ruseTsa da saqarTvelos<br />

Soris daZabuloba matulobso. ar<br />

gamoiricxeboda omis safrTxec, am SemTxvevaSi<br />

ki erTmaneTTan dapirispireba mouwevdaT<br />

_ rogorc ori mowinaaRmdege qveynis<br />

sagareo saqmeTa ministrebs... rogor aviciloT<br />

es yvelaferi Tavidano _ ikiTxa<br />

orivem da rogorc beJuaSvili yveba, lavrovs<br />

daufaravad ganucxadebia:<br />

egaa, rom moskovi arasdros gauSvebs<br />

saqarTvelos dasavleTisken da arc nato-<br />

Si mis gawevrianebas daTanxmdeba _ am<br />

SemTxvevaSi ruseTs amier da imier<br />

kavkasiaS|ic sakuTari poziciebis Seryevis<br />

safrTxe emuqrebao.<br />

beJuaSvili sapirispiros umtkicebda. misi<br />

azriT, demokratizaciis gziT saqarTvelos<br />

integrireba dasavleTTan sworedac rom<br />

realur stabilurobas uzrunvelyofda regionSi<br />

da amiT ruseTic sargebels naxavda.<br />

magram lavrovi aseT ankesze ar wamoego...<br />

mokled, gardauvali Setakebis winaTgrZnobiT<br />

Sepyrobili saqarTvelos sagareo saqmeTa<br />

ministri saxlisken SeSfoTebuli gamoemgzavra.<br />

Tavi III<br />

kosovos precedenti<br />

diplomatiac hipokrates ficis mTavar<br />

princips unda icavdes: ar avno! politikosebic<br />

da diplomatebic, eqimebis msgavsad,<br />

mudam unda acnobierebdnen, ra Sedegebi<br />

SeiZleba mohyves maT qmedebebs da ra ziani<br />

_ maT gadawyvetilebebs. es imis gaazrebas<br />

niSnavs, rom diplomatiurma qmedebebma erT<br />

konkretul sivrcesa Tu regionSi, SeiZleba<br />

Zalze cudad iCinos Tavi sul sxvagan da<br />

amitomac nebismieri politikuri nabijis<br />

gadadgma mxolod SesaZlo riskebis gaTvaliswinebiT<br />

unda xdebodes. uneblie Sedegebis<br />

kanonzomiereba saerTaSoriso politikaSic<br />

iseve moqmedebs, rogorc cxovrebis sxva<br />

sferoebSi.<br />

2008 wlis gazafxulze kosovos aRiarebiT<br />

dasavlurma diplomatiam es principi<br />

ar daicva da uneblieT, imave wlis zafxulSi,<br />

saqarTveloSi omis gaCaRebas Seuwyo xeli.<br />

dasavleTi ise uWerda mxars kosovos<br />

damoukideblobas, rom araviTar koordinirebul<br />

mcdelobas ar axorcielebda am nabijis<br />

saqarTvelos gayinul konfliqtebze `gavlenis~<br />

Tavidan asacileblad. omis xelSemwyob<br />

pirobad isic iqca, rogor moqmedebda dasavleTi<br />

nato-s buqarestis samitze, sadac<br />

saqarTvelosa da ukrainisaTvis map-is micema-armicemis<br />

sakiTxi ixileboda. cxadia, arc<br />

erT SemTxvevaSi, arc aSS-s da arc evropas,<br />

Segnebulad saqarTvelosTvis kvantis dadebis<br />

survili ar amoZravebda; ubralod, maTi<br />

Secdoma is iyo, rom saTanadod ver Seafases<br />

da mzadac ar aRmoCndnen gaeTvaliswinebinaT,<br />

saTavisod rogor gamoiyenebda<br />

moskovi am viTarebas.<br />

kosovos problemis gadaWrisas amerikis<br />

SeerTebuli Statebi da evrokavSiri faqtobrivad,<br />

erTmaneTs ar ukavSirebda imas, rac<br />

balkaneTSi xdeboda da rac, SesaZloa, amierkavkasiaSi<br />

momxdariyo.<br />

Cven wregadasuli optimizmi gamoviCineT<br />

imasTan dakavSirebiT, rogor davacalkevebdiT<br />

erTmaneTisgan sxvadasxva<br />

konfliqts, rogor movagvarebdiT Ti-<br />

Toeul maTgans calke, Tanac gansxvavebuli<br />

meTodebiT.<br />

balkaneTs dasavleTi aSkarad prioritetad<br />

miiCnevda. es imas niSnavs, rom kosovos<br />

sakiTxis mogvareba dasavluri politikisTvis<br />

umTavresi mniSvnelobisa unda gamxdariyo.<br />

am SemTxvevaSi saqarTvelo konteqstidan srulad<br />

amovardnili Canda. dasavleTi mxolod<br />

imiT ifargleboda, rom saqarTvelos dabejiTebiT<br />

umtkicebda, kosovo araviTar<br />

SemTxvevaSi ar iqneba precedenti nebismieri<br />

sxva gayinuli problemebisTviso. sxva mxriv,<br />

sakiTxTa am or wyebas aranairad ar ukav-<br />

Sirebda erTmaneTs. ubralod, dasavleTma<br />

ver gaacnobiera, ramdenad gaaRiziana moskovi<br />

kosovos ambavma da rogor upasuxebda<br />

igi dasavluri politikis am nabijs.<br />

arada, dasavleTis gadawyvetileba _ mizanmimarTulad<br />

emoqmeda da ruseTis winaaRmdegobis<br />

miuxedavad kosovos damoukidebloba<br />

eRiarebina, SesaZloa, savsebiT swori<br />

politikuri svlac yofiliyo Tavad kosovosa<br />

da zogadad, mTeli im regionisTvis.<br />

isic iTqva, rom aSS-sa da mis mTavar<br />

mokavSireebsac TavianTi marTebuli mizezebi<br />

hqondaT kosovos konfliqtis mimarT: 10<br />

weli iyo gasuli mas Semdeg, rac nato-m<br />

pirvelad gamoiyena samxedro intervencia serbebis<br />

mxridan ganxorcielebuli eTnikuri wmendis<br />

SesaCereblad. am droisTvis miloSevi-<br />

Cis xelisufleba marTalia daemxo, magram<br />

diplomatiuri mcdelobani _ raime SeTanxmeba<br />

yofiliyo miRweuli kosovos saboloo<br />

statusTan dakavSirebiT, mainc uSedegod<br />

mTavrdeboda. mec mxars vuWerdi dasavleTis<br />

mier kosovos damoukideblobis aRiarebas;<br />

am gordias kvanZis gaWrisa da mravalwliani<br />

uSedego kamaTis Semdeg, gamosavlis<br />

monaxvis survili sruliad bunebrivad mimaCnda.<br />

TavisTavad es ar iyo problema.<br />

problema is gaxldaT, rom dasavleTma<br />

veranairi `gegmaB~ ver SeimuSava, rac<br />

saqarTveloze am politikis SesaZlo asaxvas<br />

gaiTvaliswinebda. am mxriv araferi gakeTebula<br />

arc Tavad saqarTvelos konfliqtur<br />

regionebSi da arc moskovTan diplomatiuri<br />

muSaobis kuTxiT. arada, dasavleTis am<br />

nabijma kidev ufro gazarda daZabuloba<br />

da arastabiluroba afxazeTsa da samxreT<br />

oseTSi, Tanac maSin, roca orivegan isedac<br />

feTqebadsaSiSi viTareba iyo. diplomatiuri<br />

TvalsazrisiT, dasavleTis gancxadebebi kosovos<br />

gansakuTrebulobis Taobaze, is orlesuli<br />

maxvili aRmoCnda, rasac moskovi<br />

sakuTari miznebisTvis iyenebda. misi gzavnili<br />

uaRresad erTmniSvnelovnad ikiTxeboda:<br />

`gansakuTrebuloba~ balkaneTSi _ nebismier<br />

sxva adgilasac imave `gansakuTrebulobad~<br />

rCebao. da Tuki dasavleTs SeeZlo iq<br />

moskovis interesebis ugulebelyofa, kremli<br />

yvelas daanaxebda, rom Tavadac SeeZlo<br />

sxvisi interesebis ugulebelyofa _ Tundac<br />

samxreT kavkasiaSi. yovelive es kidev<br />

ufro daucvels xdida saqarTvelos, moskovs<br />

Tbilisis winaaRmdeg moqmedebis winapirobebs<br />

uqmnida da im politikuri da<br />

samxedro eskalaciis SesaZleblobas aZlevda,<br />

ramac kulminacias swored 7 agvistos<br />

miaRwia. rogorc mosalodneli iyo, mas<br />

mere, rac dasavleTma kosovos damoukide-<br />

bloba cno, ruseTis liderebma qarTvel<br />

kolegebs daufaravad ganucxades _ kosovos<br />

gamo dasavluri politikis safasuris<br />

gadaxda mogiwevTo da danaqadi aasrules<br />

kidec.<br />

mokled, dasavleTis mxridan amis aRmkve-<br />

Ti aranairi strategia ar ixileboda da<br />

saqme fuWsityvaobis iqiT ar midioda. sabolood,<br />

amgvari TamaSi yvelas cudad mogvibrunda;<br />

ai, moskovi ki sityvebs fuWad ar<br />

xarjavda da Sesabamisad moqmedebda. am dros<br />

ar arsebobda aranairi dasavluri strategia,<br />

rac saqarTvelos am qmedebaTa Tanamdevi<br />

safrTxeebisgan daicavda. isic aSkarad<br />

Canda, rom marto saqarTveloc verafers<br />

gaxdeboda sxvis dauxmareblad. arada, dasavleTs<br />

SeeZlo da valdebulic iyo ramdenime<br />

aucilebeli nabiji gadaedga, rac movlena-<br />

Ta kritikul ganviTarebas agvacilebda Tavidan:<br />

dasavleTs SeeZlo umaRles doneebze gaefrTxilebina<br />

moskovi, rom kosovos damoukideblobis<br />

aRiarebis pasuxad misi damokidebuleba<br />

saqarTvelosadmi sruliad miuReblad<br />

iqneboda miCneuli da seriozuli<br />

Sedegebic mohyveboda Tavad ruseTisTvis<br />

aSS-sTan, evrokavSirsa da nato-sTan urTierTobaSi.<br />

amerikis SeerTebul Statebsa da evrokav-<br />

Sirs, aseve gaero-sa da euTo-s misiebis<br />

funqciaTa gafarToeba, konfliqtur regionebSi<br />

saerTaSoriso Carevis uzrunvelyofa<br />

da iq mimdinare movlenebis metad gakontrolebac<br />

SeeZloT: konfliqtur zonebSi<br />

saerTaSoriso damkvirveblebis raodenobis<br />

gazrda xom xels Seuwyobda ufro met<br />

gamWvirvalobas, Sedegad ki _ kosovos<br />

precedentis gameorebasa da, savaraudod,<br />

ruseTis mxridan momdinare safrTxeebsac<br />

Seaferxebda! aSS-sac da evropasac ufro<br />

mizanmimarTulad unda ecadaT konfliqtTa<br />

mogvarebis marTvis procesis srulmasStabiani<br />

internacionalizacia gaero-s egidiT _<br />

rogorc es imave kosovoSi moxda 10 wlis<br />

win. magram dasavleTs arc ruseTis Sesakaveblad<br />

gadaudgams nabijebi da arc adgilze<br />

cvlilebebis ganxorcieleba ucdia _ saku-<br />

Tari politikuri gadawyvetilebebis mosalodneli<br />

Sedegebisagan mainc rom daecva<br />

Tbilisi.<br />

buqarestSi nato cdilobda is kompromisi<br />

gamoenaxa, rac momaval gafar-<br />

ToebasTan da saqarTvelosa da ukrainisTvis<br />

map-is micemis sakiTxTan dakav-<br />

SirebiT Tavad aliansSi arsebul azrTa<br />

sxvadasxvaobas aRmofxvrida. miRweulma<br />

kompromisma _ ar miecaT map-i, magram<br />

gaekeTebinaT uprecedento politikuri<br />

gancxadeba _ orive es qveyana bolos<br />

da bolos, aliansSi gawevriandebao _<br />

mxolod aliansSi arsebuli gansxvavebuli<br />

xedvebi daakmayofila. mokavSireebi<br />

imedovnebdnen, rom es gancxadeba<br />

daamSvidebda kievsa da Tbiliss da ar<br />

ruseTsa da putins gaaRizianebda, visac<br />

am qveynebisTvis map-is miReba-armiRebis<br />

sakiTxi lamis piradi Rirsebis sakiTxad<br />

miaCnda.<br />

magram iman, rac Teoriulad gonivruli<br />

Canda da nato-s sakvanZo wevrebis gansxvavebul<br />

politikur survilebs akmayofilebda,<br />

moskovSi diametrulad sawinaaRmdego reaqcia<br />

gamoiwvia: putinis qcevam jer Tavad<br />

samitze da misma Semdgomma komentarebma<br />

dasavleli liderebis, maT Soris prezident<br />

buSis nabijebTan dakavSirebiT _ naTeli<br />

gaxada, rom moskovma, nato-s imedebis miuxedavad,<br />

sruliad sapirispiro daskvna gamoitana.<br />

iqneb miiCnia kidec, rom nato-Si<br />

saqarTvelos gawevrianebis safrTxe marTlac<br />

realuri gaxda da mxolod aliansis wevrebs<br />

Soris arsebul azrTa sxvadasxvaobis gamo,<br />

es safrTxe, uaxloes momavalSi mainc, realobad<br />

ar iqceoda; Sesabamisad, moskovma<br />

swrafi moqmedeba amjobina saqarTvelos manamde<br />

SesaCereblad, vidre procesi azvirTdeboda<br />

da Seuqcevadi gaxdeboda. sxva sityvebiT<br />

rom vTqvaT, am kompromisma ruseTis Sekavebis<br />

nacvlad, misi waqezeba gamoiwvia! kosovos<br />

aRiarebis ar iyos, buqarestis samitmac<br />

ruseTis mxridan im nabijebis gadadgma<br />

ganapiroba, ramac momdevno wlis agvistoSi<br />

ukve omamde miiyvana saqme.<br />

2006 wlis Sua xanebSi naTeli gaxda,<br />

rom moskovis politika kosovos sakiTxis<br />

mimarT ufro da ufro xisti xdeboda,<br />

aRarc is iyo mosalodneli, TiTqos ruse-<br />

Ti saboloo gadawyvetilebis miRebas xels<br />

ar SeuSlida. esec im kvazirevoluciis nawili<br />

Canda, rac rusul sagareo politikaSi<br />

xorcieldeboda da zogadad evropis mas-<br />

StabiT moskovis politikis gamkacrebaze<br />

miuTiTebda. arada, saerTaSoriso Tanamegobrobam,<br />

upirveles yovlisa ki aSS-ma da<br />

evrokavSirma, moskovis muqara _ kosovos<br />

aRiarebis SemTxvevaSi saqarTvelos sawinaaRmdego<br />

nabijebs gadavdgamo, arad Caagdes.<br />

ratomRac egonaT _ moskovi mxolod baqibuqobso.<br />

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)<br />

9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!