19.07.2013 Views

#55 web.pmd

#55 web.pmd

#55 web.pmd

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

interviu Cawerilia 26 ivniss.

_ qalbatono lela, saubari

saqarTveloSi safrangeTis elCis, erik

furnies intervius gamo atexili aJiotaJiT

minda daviwyo. batonma elCma,

romelic Turme gauRizianebia Jurnalistis

SekiTxvas, grZnobs Tu ar safrange-

Ti pasuxismgeblobas 2008 wlis omisa

da buqarestis samitze saqarTvelosTvis

map-is micemis dablokvis gamo, aseTi

ram brZana: ‘vin wamoiwyo omi? pirvelma

vin isrola cxinvalis mimarTulebiT?

Tqven ver SeZlebT istoriis xelaxla

daweras da pasuxismgeblobis Zebnas sxvagan

da ara iq, sadac is aris. amasTan

dakavSirebiT, Tu cota Sors moZebniT,

axsna-ganmarteba unda mosTxovoT menSevikur

respublikas, romelmac 1921 wels

oseTis mosaxleoba gaJlita da ara safrangeTs

an sxva saxelmwifoebs~. minda

movismino Tqveni Sefasebac am frazisa

da Sedegic, rac erik furnies gamonaTqvams

mohyveba.

_ andaza `rac brwyinavs, yvelaferi oqro

araa~ pirdapir esadageba am SemTxvevas. nuravis

hgonia, rom yvela diplomati didi analitikuri

gonebiTa da ganaTlebiT gamoirCeva.

raxan elCia batoni furnie, xom ar fiqrobT,

rom an saqarTvelos istoria icis da an

saerTod dafiqrda, ra Sedegi SeiZleboda

mohyoloda mis naTqvms? safrangeTis elCma,

garwmunebT, namdvilad ar icis saqarTvelos

istoria, didad pativs ar scems Cvens

qveyanas, bananis respublikad mivaCnivarT da

saerTod intervius dros arc ainteresebda,

ra azri Seeqmneboda qarTvel xalxs masze.

Tavi da Tavi amgvari pasuxisa is gaxlavT,

rom ruseTis gaRizianebas moerida. am pasux-

Si Riad Cans misi pozicia. gamodis, rom

Tu daWirda baton elCs, saqarTvelos Riad

da Tavisuflad daadanaSaulebs ruseTTan

mimarTebaSi. Cvenma prezidentma unda moTxovos

safrangeTis prezidents, rom gaiwvios

amJamindeli elCi qveynidan. Tbilad zis ara,

saqarTveloSi?

_ bodiSi rom moixados batonma

furniem?

_ Tqven ggoniaT, am mosazrebas, meored

rom hkiTxoT, uaryofs elCi? ar uaryofs

da igive pozicias daafiqsirebs. saerTod am

kacis karieras, vxedav, momavalSi didi aRzeveba

aRar aweria. igi amgvar Secdomebs kidev

dauSvebs da amiT misi kariera safrangeTSic

dasruldeba.

_ anu es interviu batoni elCisa

upatiebeli Secdomaa?

_ ra Tqma unda. gana SeiZleba qveyanaze,

romelsac uZvelesi istoria da kultura

aqvs, romlis xalxic ganTqmulia ukidegano

da xandaxan gadaWarbebuli tolerantobiTac

ki, amgvarad upativcemulod ilaparako da

vinmes genocidi Seswamo cilad? gana Sei-

Zleba, rom ase gadausva yvelafers xazi da

uazrod ganixilo ruseT-saqarTvelos omi?

da es maSin, roca amerika aramxolod films

iRebs am omze, aramed saqarTvelos mxardasaWerad

da dasacavad, Sav zRvaze amerikuli

samxedro gemebi permanentulad Semodian?

Tumca, ra unda ilaparako safrangeTze,

roca `mistralis~ miyidvaze elaparakeba ruseTs,

`mistralisa~, romelic Sav zRvaSi, ase vTqvaT,

arc daeteva?

_ me piradad kidev ufro gamaRiziana

misi pasuxis meore nawilma: `am

saqmeSi (igulisxmeba omi) realuri pasuxismgebloba

ekisreba orive mxaris

nacionalizms, romelic evropis omebis

umravlesobis safuZveli iyo, romelic,

sabednierod, gadavlaxeT da avirCieT

Rirebulebebi, romlebic warmosaxviTi

erebis ocnebebze maRla dgas~. simar-

Tle giTxraT, Seuracxyofilad vigrZeni

Tavi. ras niSnasvs, `warmosaxviTi

erebi?~ risi Tqma nebavda baton elCs

da me getyviT Tqven...

mkiTxvels yovel nomerSi vTavazobT intervius qarTvel

winaswarmetyvelTan. igi isaubrebs mocemuli momentisTvis yvelaze

metad aqtualur Temebze, Tumca qalbatoni lelas pasuxebi yovelTvis

efuZneba ramdenime wlis win Caweril winaswarmetyvelebebs.

amiT? imis xom ara, rom Cven, pirveli

evropelis samSoblo da uuuZvelesi

kulturisa da istoriis xalxi ararsebuli,

moCvenebiTi eri varT?

_ xom giTxari, bananis respubloikad

mivaCnivarT-meTqi? hoda, am sityvebiT adasturebs

kidevac Cems xedvas baton furnie.

_ sxvaTa Soris, igive erik furniem

kidev ufro uaresi ram Tqva cota xnis

win: axla saqarTvelo mTlianad Tavisufalia,

tankebi ki Tbilisidan 40 kilometrSi

dadgnen. batonma medvedevma

sityva Seasrulao.

_ gaigeT, ruseTs efereba. gaiTvaliswineT,

rom kremli yvelasTan Sedis kontaqt-

Si, opoziciasTan, poziciasTan, dipkorpusTan..

mokled, muSaobs `gru~.. magram furnies Cveni

mTavroba ver gaucvnia kargad!!!

_ arada es imfonze, rodesac evroparlamenti

Rebulobs rezolucias, sadac

SaviT TeTrze weria, rom ruseTis

mier saqarTvelos winaaRmdeg ganxorcielebuli

samxedro agresiisa da eTnikuri

wmendis droidan, ruseTi 2008

wlis 12 agvistos SeTanxmebas kvlav ar

asrulebs. evrokavSiri ruseTs mouwodebs,

Seasrulos mis mier xelmowerili cecxlis

Sewyvetis Sesaxeb eqvspunqtiani

SeTanxmebiT aRebuli yvela valdebuleba,

dauyovnebliv gaiyvanos jarebi

saqarTvelos afxazeTisa da samxreT

oseTis okupirebuli teritoriebidan da

isini konfliqtamde arsebul poziciebze

daabrunos. axla mainteresebs, aris

Tu ara es sanqcia ruseTis winaaRmdeg?

_ aba ra, es sanqciaa. evroparlamenti ar

dauTmobs ruseTs da rogorc warsulSi

viwinaswarmetyvele, evropul organizaciebs,

maT Soris evroparlaments, ruseTTan urTierToba

gaufuWdeba.

_ ra reaqcia eqneba kremls am

rezoluciaze?

_ kremli imedonebs, rom evropa ar wava

imaze, rasac sanqciebi iTvaliswinebs, magram

iseTi cvlilebebi moxdeba evropaSi, rom

ruseTs imedebi gaucruvdeba. saerTod mTel

msoflioSi iqneba didi cvlilebiI, rac

araerTxel miTqvams.

_ da pirvel TemasTan axlos kidev

erTi SekiTxva: safrangeTSi Semodgomaze

saprezidento arCevnebis cieb-cxeleba

iwyeba. gaimarjvebs Tu ara kvlav

qveynis axlandeli prezidenti nikola

sarkozi?

_ gamoricxulia. sxvaTa Soris Zlieri

pirovneba modis prezidentad, Jak Siraks

Seadareben.

_ kvlav ruseT-evropis urTierTobas

mivubrundeT. gavrcelda informacia, rom

ruseTi axali wlidan bunebriv airze

fasis mkveTr momatebas apirebs evropisTvis.

amis Sesaxeb evropelebs Tavad

`gazpromis~ xelmZRvanelma aleqsei milerma

Seatyobina.

_ hoda, moxdeba is, rac warsulSi

moxda: evropa aRSfoTdeba da gaaprotestebs

am gadawyvetilebas, xolo ruseTi gazs gadaketavs.

amas ki rac mohyveba, ukve naTqvami

maqvs warsulSi, magaliTad, 2009 wlis 8

ivliss: ruseTs mTeli msoflio upirispirdeba

maTi maxinji, faSisturi politikis gamo.

jer sad xarT?! mova zamTari da daiwyeba

evropis qveynebis gamyinvareba. ruseTi gazs

gadauketavs maT da warsulis scenari, TiTqos

es ukraina aferxebs gazis gaSvebas da ara

ruseTi, ganmeordeba. `es aris pirdapiri

SurisZieba!~ aRniSnavs evropa. ukve laparakic

zedmetia, Tu raoden saWiroa evropisTvis

saqarTveloze gamavali gazisa Tu navTobis

milebi! am proeqtebs momavalSi veraviTari

Zala ver SeuSlis xels~.

an 2009 wlis 16 seqtembers: `rac

Seexeba evropas, isini ruseTis mTavrobisgan

miiReben did dartymas _ gazs isev gadauketaven,

mere ki isev gauSveben! es aris

maTi pirdapir masxarad agdeba da Rirsebic

arian. Tumca vxedav, momavalSi molaparakebis

magidasTan jdoma mobezrdeba evropas da,

bolosdabolos, ruseTs dauwesebs Zalian

mkacr sanqciebs. ai amas ki, vxedav, ruseTi

ar elodeba, magram asea da ase asruldeba!~

_ qalbatono lela, Tqven aseve

araerTxel iwinaswarmetyveleT, rom

rusul samxedro bazebze afeTqebebi

gaxSirdeboda. asec moxda. Tumca rusebi

oficialurad sxvadasxva gaumar-

Taobebsa da gaufrTxileblobas aweren

saeWvod gaxSirebul SemTxvevebs. realurad,

ra aris mizezi am afeTqebebisa

da rusi samxedroebis daRupvisa?

_ mizezi daSvebuli Secdomebicaa, gaufrTxileblobac

da teraqtebic _ yvelaferi

erTad. Tumca, raRa Tqma unda, kremls ar

awyobs imis xmamaRla Tqma, rom teroristebi

maT samxedro bazebze aRweven da amitom

mxolod Secdomebze saubroben.

_ aseve xSiria cnobebi Suagul moskovSi,

saxelmwifo uwyebebis SenobebSi

dadebuli narmebis Sesaxeb. ase moxda,

magaliTad, moskovis saqalaqo prokuraturis

SemTxvevaSi. anonimma oTxjer

Seatyobina samarTaldamcavebs, SenobaSi

asafeTqebeli mowyobilobaao, Tumca

gamnamRmelebs adgilze araferi daxvdaT.

ase moxda restoran ‘makdonalds-

Sic~ _ bombi iqac ver aRmoaCines.

_ Zalianac kargad aRmoaCines, magram

panikis Tavidan asacileblad damales, ar

Tqves simarTle.

_ sainteresoa isic, rom ruseTis

aerodromebze TviTmfrinavebis daSvebisas

gaxSirda pilotebisTvis lazeris

sxiviT, ase vTqvaT, `Tvalis abma~. amas

samarTaldamcavebi xulignobad afaseben,

Tumca ocdaaTi SemTxvevidan jer vercerTi

xuligani ver daakaves.

_ kaciSvili ar daijerebs mTel msoflioSi,

rom es xulignobaa. es teroristebis

namoqmedaria da rom icodeT, am meTods

sxva qveynebSic gamoiyeneben isini.

_ axla vrceldeba informacia, rom

ruseTma SesaZloa saqarTvelos mier

20-ian wlebSi samxreT oseTSi osebis

genocidi aRiaros.

_ uf, didi ambavi. ruseTma samaCbloc

ki aRiara `samxreT oseTis damoukidebe saxelmwifod~,

magram miTxariT, vis miaCnia an

damoukideblad da an saxelmwifod es pawawa,

ori kvadratuli kuTxe? aseve iqneba am

genocidis aRiarebis faqtic. ise ki, sakiTxava,

vin vis mouwyo sinamdvileSi genocidi?

yvelam erTad 1921 wlis iqiT gaixedos da

naxaven, amxela istoriisa da saxelganTqmuli

mefeebis mSobeli qveyana guberniad rogor

gadaaqcia ruseTma cecxliTa da maxviliT.

_ ise, samxreT oseTSi am Semodgomaze

arCevnebia daniSnuli. ra bedi

elis mas?

_ araviTari mniSvneloba ar aqvs imas,

Tu ra moxdeba am arCevnebze samaCabloSi (me

mxolod ase movixsenieb am kuTxes). es realobaa,

es simarTlea da ai, ratom: samaCablo

saqarTveloa! rusebi gavlen iqidan, vinaidan,

rogorc araerTxel miTqvams, saku-

Tari Tavi aqvT misaxedi. es realuri

winaswarmetyvelebaa da isic sruli simarTlea,

rom ase airCev-gadairCeven viRacviRaceebs,

magram roca dakravs Jami

winaswarmetyvelebis asrulebisa, aRarc osi

dagvxvdeba iq da arc rusis jari.

arada, amaswinaT miTxres, erT qarTvel

eqsperts winadadeba wamouyenebia, afxazeTs

damoukidebloba mivceT, sxva gamosavali ar

gvaqvso. vurCev im qarTvels, Tavad Tu ver

aanalizebs politikur viTarebas,

winaswarmetyvelebebi waikiTxos, egeb mixvdes,

realurad ra rogoraa. saerTod am Temas

arc minda metad Sevexo, imdenad bavSvur

sityvaTa TamaSs hgavs am pirovnebis afxazeTTan

dakavSirebuli mosazreba. me ase

vxedav, rom `qoTanSi araferi yria~ da

tyuilad nervebs nu moiSliT, Cemo qarTvelebo.

ho, da kidev, simarTle giTxra, arc osuri

arCevnebia saintereso Tema, saintereso

ruseTis arCevnebia.

_ hoda, zustad es mindoda mekiTxa.

Tumca, manamde minda CagekiTxoT, ra

aris baRafSis gardacvalebis realuri

mizezi?

(GAGgagrZelebaELEBA gv.5)

mTavari redaqtori: irma gelaSvili

gazeTi registrirebulia vake-saburTalos raionul sagadasaxado inspeqciaSi.

gazeTSi da vebgverdze gamoyenebuli masalebis da fotoebis gadabeWdva-gamoqveyneba

redaqciis Tanxmobis gareSe akrZalulia. saavtoro uflebebi daculia.

www.lelakakulia.ge / el-fosta: lelakakulia@yahoo.com

2


kosmosSi kosmosSi kosmosSi dro dro dro ar ar ar arsebobs!

arsebobs!

arsebobs!

`winaswarmetyvelebam ar icis Svili da qmari, axlobeli da

megobari. Cven vambobT imas, rasac vxedavT da gveubnebian...

miiReT ise, rogorc vwinaswarmetyveleb!~

2011 weli, 23 maisi,

Tbilisi, dilis 9 saaTi.

vxedav, palestinis sakiTxTan dakavSirebiT

israeli da amerika Zalian rTul politikur

CixSi moeqcevian da wava didi politikuri

brZolebi. israelis mTavroba ar

dauTmobs amerikis mTavrobas; piriqiT, did

winaaRmdegobas gauwevs, gansakuTrebiT ki

prezidents, romelic israels sulac ar

esimpaTiureba, ar mowons!!! maT miaCniaT, rom

prezidentma amerika daRupvis gzisken gadaxara,

rom igi absoluturad uvici politikosia.

es ewyineba TeTr saxls Tu ara,

israels sulac ar ainteresebs.

israeli omisTvis mzadaa da arc

erT SemTxvevaSi ukan ar daixevs,

ar daTmobs miwebs!

es yovelive jer kidev 1993-1994 wlebSi

viwinaswarmetyvele da mTeli sizustiT asruldeba

yvelaferi.

vxedav, TiTqos amerika raRacas

daaTmobinebs israels, moilaparakeben

kidec, magram ar daijeroT,

es tyuilia, radgan mTeli israeli

amerikis SeTavazebis winaaRmdegia.

`Cven Tavad gadavwyvetT Cvens beds!~ _

ganacxadeben israelis mTavroba da xalxi. _

`Cven amerikas ar vendobiT!~ is TamaSi da

politika, romelsac TeTri saxli atarebs

israelis mimarT, Zalze arasworia. `arc

erTi nabijiT ar davixevT ukan!~ _ israeli

ar daTmobs Tavis miwebs.

2011 weli, 25 maisi, Tbilisi.

mTel msoflioSi bunebis aseTi Setevebi

dedamiwaze Zalian bevr rames Secvlis. es

kidev araa is sityvebi, rasac vxedav!

gansakuTrebiT adamianis organoebi

ganicdis mutacias. diax, asea.

amas ganapirobebs uamravi atomuri

gaJonva, afeTqebebi, gamonabolqvebi,

vulkanuri amofrqvevebi da a.S.

da a.S. romeli erTi CamovTvalo?!

da kidev uamravi uaryofiTi energiac,

romlebic mTeli dedamiwis

struqturas Secvlis. Tumca, vxedav,

rom adamiani Zalian swrafad

moergeba am cvlilebebs.

1992 wels viwinaswarmetyvele, vxedav bacilas,

infeqcias, romelic pirdapir Seexeba

adamianis organoebs, es RviZlia, Tirkmelebi

Tu filtvebi da a.S.-meTqi. dRes es

winaswarmetyveleba asi procentiT sruldeba.

garda amisa, am TemasTan dakavSirebiT sxvac

bevri ram viwinaswarmetyvele (moiZieT wignsa

da gazeTebSic). es ar aris msubuqad Sesaxedi

Tema. 1992 wels vTqvi, rom axali daavadebis

gamo kacobriobis naxevarze meti

gawydeba-meTqi!

momavalSi kidev Cndeba ori Zalian

rTuli daavadeba. es ki, rogorc

adre aRvniSne, baqteorologiuri

omia!

magram yvelaze ufro am daavadebebs Tvi-

Ton buneba uwyobs xels, vinaidan dedamiwaze

seriozuli kataklizmebia. adamianma Seqmna

momwamlavi qimiuri nivTierebebi da hgonia,

rom igi daculia sacavebSi. Zalian cdebiT!

amxedrebul bunebas verc erTi sacavi ver

gauZlebs dedamiwaze. ase rom, frTxilad,

adamianebo!

Jonavs, vxedav, qimiuri momwamlavi niv-

Tierebebi. igi ifanteba haerSi, wyalSi,

abinZurebs bunebas. es ki marTla didi

katastrofaa adamianebisTvis. ar arsebobs

daavadeba, mere mTel msoflios rom ar

moedos! am mxriv kacobriobas momavalSi

didi sirTuleebi elis! magram isic minda

aRvniSno, rom sicocxle mainc imarjvebs da

adamianebi cxovrebas ganagrZoben!

vxedav, iaponelebi rogorRac mouvlian

afeTqebul atomur sadgurebs _ es Zalian

mniSvnelovania. xolo buneba ki boboqrobs,

grZeldeba vulkanebis amofrqvevebi, cecxli

ekideba yvelgan tyis masivebs da a.S.

am fonze saqarTvelo marTla gadarCeba,

buneba _ kosmosi indobs

Cvens patara qveyanas, xolo bunebis

mier Cveni qveynisTvis miyenebuli

zarali, arc Seedreba sxva qveynebis

zarals, romelnic TiTqmis aRigvebian

miwis pirisagan.

ruseTSi, vimeoreb, isev vxedav cecxls,

iwvis yvelaferi. unda moufrTxildnen puris

yanebs, magram vxedav, rom es SeuZlebelia.

es yvelaferi mainc moxdeba. vxedav, isev

iwvis tyeebi, puris yanebi da a.S.

aseve minda aRvniSno rusuli atomuri

sadgurebi: radiacia Jonavs! es did dartymas

miayenebs ruseTs da aseve sxva qveynebsac.

somxeTis atomuri sadguri ar aris myari,

ase vTqvaT. es jer kidev oci wlis win

viwinaswarmetyvele. frTxilad! somxeTSi didi

miwisZvrebi icis, es asi procentiT moxdeba:

iqneba didi miwisZvra, damangreveli.

vimeoreb, rom buneba isev boboqrobs

mTel msoflioSi. vxedav, isev

erTdroulad amoxeTqavs is miZinebuli

vulkanebi, romlebsac jer ar

amouxeTqavT. miwisZvrebic erTdroulad

xdeba da cecxli ekideba yvelafers.

iaponiaSi didi vulkani amoifrqveva. igi

TiTqos samudamod iyo miZinebuli, magram

ara, batonebo.

Tumca, dRes vinc fiqrobs, rom es

aris apokalifsi, cdeba, es ase ar

aris.

vimeoreb asjer danaxuls da isev vwinaswarmetyveleb,

rom dedamiwas araferi ar

mouva! ubralod, rac adamianebma daTeses

bunebaSi, imas imkian. mTeli msoflios qveynebi

iwvneven bunebi am dartymas. ase iyo

milioni wlebis ukan, asea dRes da ase

iqneba momavalSic. es aris myari simarTle

da morCa!!!

rogorc aRvniSne, saqarTvelo Zalian msubuqad

gamoZvreba am movlenebidan. amas xSirad

imitom vimeoreb da vwer, rom ar minda

Cemi qarTvelebi SiSma Seipyros. isedac rTul

periodebs gavdivarT da axla bunebis risxvas

saqarTvelo namdvilad ver aitanda!

Cemi qveyana da xalxi Zlierdeba

da am Znelbedobis Jams naTlad

Cans, rom kosmosi gvicavs da gvifaravs!

amas veravin uaryofs!!!

vinaidan yvelaferi xiluli xdeba

adamianebisTvis. amin!!!

2011 weli, 11 ivnisi, Tbilisi.

vxedav, qarTul mediaSi is didi cvlilebebi

xdeba, rac aTi-TxuTmeti wlis win

viwinaswarmetyvele. momavalSi vxedav axal

gamomcemlobebs, axal Jurnal-gazeTebs, axal

mepatroneebs, axalgazrda Jurnalistebs da

a.S. TiTqmis yvelaferi icvleba qarTul

mediaSi. es axali, jansaRi, Zlieri da ni-

Wieri Zalebia, rac saqarTvelos, xalxs ase

sWirdeba. monopolias momavalSi verc erTi

lela kakulia

gamomcemloba ver aiRebs xelSi. dRes am

sakiTxs ixilaven mTavrobis xaziT da monopoliebis

daSlis manqanac aamuSaves!

`kviris palitras~ zustad usruldeba, rac

wlebis win viwinaswarmetyvele. amis gamo

maT qarTvel winaswarmetyvels, †lela†

kakulias uari uTxres wignis dabeWdvaze!!!

wigni ki mainc daibeWda!

absoluturad sworia, rom unda arsebobdes

sxva Zlieri gamomcemlobebic, romlebic

konkurencias gauweven erTmaneTs da es daabalansebs

yvelafers. vxedav, momsaxurebis

donec maRali iqneba. am procesebs veraferi

SeaCerebs!

saerTod, bevri ram Seicvleba da es

cvlilebebi Cemi qveynisTvis aRmavlobisa da

siZlieris momtania.

minda aRvniSno, rom rogorc yovelTvis,

es adamianebis ki ara, kosmosis nebiT

xdeba, iqidan modis yovelive da mteri

verafers daaklebs Cems qveyanas.

xalxi ki yvelafers Cumad Sehyurebs. asea,

xalxi brZenia da aseve saSiSic. Tu dauSvi

Secdomebi, ar gapatieben. es yvela Sadimans

exeba. aseTia kanoni dedamiwaze!!!

vxedav, xalxi ar endoba opozicias. mTavari

ki is aris, rom Sidaomebi aravis

surs. miTumetes, roca xalxma icis, rom

daucvelia! Tu mitingze gavlen, iq, RmerTma

uwyis, opoziciis liderebi ra nabijs gadadgamen

mTavrobasTan dakavSirebiT, ufro

sworad, ra garigeba iqneba isev. diax, xalxi

imedgacruebulia, xalxs ar sjera maTi, xalxs

sWirdeba isini, vinc mis interesebs daicavs,

sWirdeba axali saxeebi, axali opozicia.

vxedav, bevri ram Seicvleba saqarTveloSi

da es cvlilebebi mxolod

sikeTis momtania Cemi xalxisTvis

da sxva arafris. es aris

simarTle, asea saWiro Cemi xalxisTvis.

qarTuli saxelmwifos aRzevebasa

da siZlieres, gansakuTrebiT ki

neitraluri qveynis statuss, saqarTvelo

asi procentiT miaRwevs _ vici

da vxedav wlebis ganmavlobaSi.

gansakuTrebiT amerikis mxardaWera aZlierebs

qarTul politikas. amerika, rogorc adre

bevrjer aRvniSne, ruseTs ar dauTmobs arcerT

SemTxvevaSi. miTumetes, rom dRes ruseTi,

ase Tu ise, ukve dasustebuli da amasTan,

daSlilicaa. amerika ar erideba, vxedav, uxeSi

politikis gatarebas ruseTis winaaRmdeg,

rac Zalian Zabavs maT urTierTobebs da

rac, vxedav, gamoiwvevs did politikur qariSxals.

vxedav, aSS Sav zRvaze erT xomalds

ki ara (razec ruseTi ase

aRSfoTda), aramed ramdenime samxedro

gems Semoiyvans da amas

xels veravin SeuSlis!

ai aq gaimarTeba amerika-ruseTs Soris

didi politikuri brZolebi, magram nato

ukan ar daixevs! ra ici, iqneb ruseTs

natos daxmareba dasWirdes? momavalSi vxedav,

rom aucileblad dasWirdeba kidec

ruseTs daxmareba. saSiSroeba mas, merwmuneT,

muslimebisgan elis! amis winapirobebi aucileblad

gamoCndeba. da saerTod, rac ki

viwinaswarmetyvele, yvelaferi zustad asruldeba.

axla mTel msoflios uWirs, gansakuTrebiT

iaponias, imitom, rom atomur sadgurebs

ver aqrobs. vxedav did afeTqebebs.

es katastrofa gardauvalia. amoxeTqavs vulkanic.

es dedamiwis TiTqmis yvela kuTxeSi

3


xdeba, magram gansakuTrebul dartymas mainc

iaponias ayenebs kosmosi. frTxilad, isev

taifuns vxedav! isev ngreva, radiacia, romelsac

verafers uxerxeben. mTavroba cdilobs damalos

saSineli darRvevebi, magram Sedegs,

anu ngrevas verc damalaven da verc moerevian.

amis SemdegRa iwmindeba radiaciisgan

iaponia, rogorc viwinaswarmetyvele!

evropac mowamlulia. es bacila _ infeqcia

jer kidev 1992 wels viwinaswarmetyvele.

eZeben mizezs, magram ver pouloben. xan ras

abraleben da xan _ ras!!! Cems xedvaSi es

baqteorologiur oms hgavs.

Tumca vxedav vaqcinas, romelic

klavs am sasikvdilo baqterias,

romelic uamrav adamians Seiwiravs!

albaT adamianebi ufro gafrTxildebian,

umTavresad, bunebasTan mimarTebaSi. vxedavT.

magaliTad irani Tu ar moeSveba atomuri

sadguris Senebas da a.S. Zalian cudi Sedegebi

eqnebaT. atomi arc maT moutans sikeTes! mokled,

saxelmwifoebs didi dakvirveba marTebT!!!

vxedav axal kanonebs, romelTac evropa SeimuSavebs.

daiSveba akrZalvebi, romelTac verc

erTi saxelmwifo ver SeewinaaRmdegeba. kanoni

kanonia! amaSi, ra Tqma unda, amerikac CarTulia.

ai ruseT-amerikis urTierTobebi ki kvlav

`gadatvirTuli~ rCeba! Tumca momavalSi vxedav,

rom ruseTSi mTavroba icvleba, rasac

aseve didi cvlilebebi mohyveba rusul politikaSi.

es gadaarCens, vxedav, ruseTs. isini

yvelasTan gamoasworeben urTierTobebs, gansakuTrebiT,

mezobel qveynebTan, aseve evropasTan,

amerikasTan. icvleba yvelaferi da es

rusi xalxis sasargeblod. yvela aRiarebs,

rom ruseTi swori, demokratiuli gziT

midis. cvlilebebi SeaqvT konstituciaSi,

Rebuloben, vimeoreb, axal kanonebs da xalxi

SvebiT amoisunTqebs. vxedav, ibadeba axali

ruseTis Zlieri saxelmwifo _ demokratiuli

saxelmwifo! aq saqarTvelo ibrunebs

afxazeTs, anu vxedav, TviTon afsuebi brundebian

saxlSi, qarTvelebTan. dRes isini

ufro ltolvilebi arian afxazeTSi, vidre

saqarTvelos sxva teritoriebze mcxovrebi

qarTveli devnilebi. asea, sanam kedels Tavs

ar xeTqav, ver xvdebi adamiani, ras sCadixar!

afxazeTi da samaCablo saqarTveloa! amin!

2011 weli, 14 ivnisi, Tbilisi.

qarTul eklesias erTi periodi Zalian

gauWirdeba. man unda moigerios is Semosevebi,

romelebic damalul TamaSs hgavs. magram

yvelam yvelaferi icis.

Zalian sasiamovnoa somexTa kaTalikosis,

garegin II-is Camosvla saqarTveloSi.

saqarTvelo miesalmeba mis uwmidesobas,

ra Tqma unda; miesalmeba da

meti araferi!

asea, istoriulad saqarTvelo yovlTvis

mxarSi edga somxebs da bevrjer gadaurCeniaT

Cvens mefeebs somxeTi. amaze SeiZleba bevri

visaubroT, magram faqti faqtad rCeba!!!

vxedav, momavalSi saqarTveloSi mxolod

erTaderTi sarwmunoeba _ marTlmadideblobaa

da sxva araferi. Cven, qarTvelebi, vxedav,

did pativs vcemT sxva erovnebis xalxebs,

evropac taSs gvikravs da moswonT tolerantobis

aseTi done saqarTveloSi. isini

aseve mraval pirobasac gviyeneben, raTa

demokratiis gzaze mdgari saqarTvelo iyos

srulyofili saxelmwifo yvela gagebiT, ma-

gram kosmosSi erTi kiTxvaa: ratom yrian

Tavad evropelebi muslimebs evropidan? ratom

ar Rebuloben TurqeTis amxela saxelmwifos

evrokavSirSi? sainteresoa, ara?

momavalSi vxedav gabrwynebul

mraval qarTul eklesias, saidanac

qarTuli sagaloblebi ismis mxolod

da sxva araferi; ismis qarTuli

wirva-locva da sxva araferi;

ismis ena qarTuli da sxva araferi.

gaigeT, batonebo, kosmosi icavs

saqarTvelos da arcerT SemTxvevaSi

ar dauSvebs aranair uaryofiT

cvlilebas. mesmis xma kosmosidan:

`araferia Tqveni, rac Cemia.

Cemi ki saqarTveloa!~ frTxilad!!!

es sityvebi pirdapir kosmosidan modis.

saqarTvelo, vimeoreb asjer naTqvamsa da

danaxuls, rom iyo da iqneba Tavisi geografiuli

adgilmdebareobiT SemaerTebeli sax-

iaponiaSi didi vulkani amoifrqveva. igi TiTqos

samudamod iyo miZinebuli, magram gansakuTrebul

dartymas mainc iaponias ayenebs kosmosi.

elmwifo evropa-aziisa; diax, neitraluri,

demokratiuli saxelmwifo. dRes ukve yvelaferi

aqeT midis. diax, saqarTvelo neli

tempiT, magram viTardeba, izrdeba da qarTvelebi

msoflioSi mniSvnelovan adgils vikavebT.

Tumca, dRevandeli gaWirvebidan gamomdinare,

vici, Zneli dasajerebelia yvelaferi es,

Cemo sayvarelo qarTvelebo, magram dRes

ukve aris yvela winapiroba imisa, rom rogorc

warsulSi asrulda winaswarmetyvelebebi asi

procentiT, ise asruldeba is, rac dRes

davwere _ erTi wetilic ki ar daakldeba.

me vici rasac vxedav! me vici,

rasac vwer! da mTavari ki isaa,

rom vici, asi procentiT asrulde-

aseTi didi gardatexebi, marTalia, ukvalod

ar Caivlis, magram Cemi qveyana, Cemi eri

gadarCeba!!! nu SexedavT am yovelives ase

msubuqad. es Zalian Rrma, TiTqmis uZiro

politikaa. diax, rogorc vuwodeb xolme,

Waobia!!! da aq bevri ver gaigebs, ra xdeba.

amis axsna aRar msurs. rasac vxedav, yvelaferi

asruldeba da morCa!!!

yvelaze mTavari sagareo politikaa!!! ase-

Ti Tbili urTierTobebi somxeTTan Zalian

`maxarebs~ da

minda vixilo Cveni patriarqis, ilia

II-is Casvla somxeTSi, raTa axla

man moinaxulos iq qarTvelebi!!!

ise, saboloo jamSi, rogorc ar unda

iaroT, yvelaferi zemoT, kosmosSi wydeba

mainc da sxva araferi.

isev mesmis qarTuli laSqris fexis xma,

abjrisa da xmlebis Cxriali. es is uxilavi,

kosmiuri mebrZolebi arian, romelTa gamoCenas

vxedav maSin, roca saqarTvelos uWirs:

nu medavebiT mamuls,

sarwmunoebas, enas,

eklesiebs da miwebs _

miwebs, haers da zecas!!!

fiqrobT, yvelafers xedavT?

maSin SexedeT kargad,

cis kabadonze laSqars

xedavT, qarTvelTa laSqars?

gamwkrivebula jari,

es uxilavi Zala.

marto me mZaluZs xilva

abjarasxmuli jaris.

cis meomrebis brZola _

samSoblosaTvis brZola!

roca uWirdaT qarTvelT,

maSin ibrZoda yvela!

es uxilavi Zala

mudam icavda enas,

sarwmunoebas, mamuls,

qarTul zecas da genas!

dRes, faqtobrivad, mTeli msoflios qveynebs

uWirT. TiTqmis yvelaferi erTad aumxedra

kosmosma adamianebs. Tumca, rac daTeses,

imas imkian adamianebi, saxelmwifoebi Tu qveynebi.

sabolood yovelTvis simarTle imarjvebs.

da mainc dedamiwaze simSvide isadgurebs,

buneba ukan ixevs. vxedav, dedamiwa wynardeba.

es ase iqneba momavalSi, magram kacobriobas

dRes urTulesi gza aqvs gasavleli. mecnierebs

uWirT pasuxis gacema im SemTxvevebze,

movlenebze, rac xdeba da moxdeba bunebaSi.

amboben erTs da sapirispiro ki xdeba. saintereso

ki is aris, rom me 20-25 wlis win

davinaxe is, rac dRes xdeba; davinaxe da

yvelaferi davwere _ diax, davwere da

gamovaqveyne. es Zalian daexmareba adamianebs,

rom suli daimSvidon, rom ar SeSindnen.

Cems wignSi `axali sityva~ yvelaferi weria,

rac daminaxavs, yvelaferze pasuxia gacemuli.

am wignidan uzarmazari kosmiuri energia

modis, dacviTi energia, romelsac

saswaulebrivad didi Zala aqvs!!!

Cemi patara qveyana ki, vimeoreb asjer

danaxuls, rom mSviddeba, Zlierdeba da yvela

Semotevas uZlebs. axlosaa dros, roca yvela

mixvdeba, Tu raoden mniSvnelovania qarTuli

`abreSumis gza~, anu realurad Tavad saqarTvelo

evropa-aziis qveynebisTvis, gansakuTrebiT ki

amerikisTvis. es yvelaferi male gamoCndeba!

ba yvelaferi! (gagrZeleba Semdeg nomerSi)

`garegin II axalgazrda adamiania

da albaT, jer meti gamocdileba

sWirdeba. igi Wkviani kacia, magram

surs, rom yvelafri saswrafod

gaakeTos, rac ar gamodis. me mas

vuTxari, rom didi gamocdileba

maqvs, amitom simSvide yvelafers

sjobs. somxebs aqvT survili,

saqarTveloSi taZrebi kidev gaxsnan.

Cven SevTavazeT, rom Tu

saqarTveloSi somxuri taZrebi

gaixsneba, somxeTSic aucileblad

unda gaixsnas qarTuli taZrebi.

SevTanxmdiT, rom momavalSi ufro

kargi TanamSromloba gveqneba. minda

vTqva, rom saqarTvelos eklesia

Riaa yvelasTvis, magram qarTuli

eklesia ar dauSvebs, rom qarTveli

eri da qveyana daiCagros...

orive mxares aqvs sabuTi, rom

qarTuli eklesia arsebobs somxeTSi

da somxuri eklesia _ saqarTvelo-

Si. moviwvevT mecnierebiT dakompleqtebul

komisias, romelic orive sakiTxze

imsjelebs. miuxedavad orive

mxaris pretenziebisa, es Cvens Zmur

urTierTobebs xels ar SeuSlis.

problemebi aris rogorc somxebis,

ise qarTvelebis mxares. imedia, somxuri

mxare xels Segviwyobs eklesiebis

dabrunebis sakiTxSi. Cveni urTier-

Toba, romelic samagaliTo unda

iyos ara calmxriv, aramed ormxriv

moZraobas iTvaliswinebs~.

ilia II

4


(dasawyisi gv.2)

_ mokled getyvi: baRafSi ar aris

Tavisi sikvdiliT gardacvlili.

_ da zemoT daanonsebuli kiTxva:

ra moxdeba 2012 wels ruseTSi, miiRebs

putini arCevnebSi monawileobas?

_ ra Tqma unda! aba risTvis ibrZvis?

Tumca ruseTis prezidentad momavalSi verc

putins vxedav da verc medvedevs. ruseTis

arCevnebTan dakavSirebiT evropa da amerika

did aRSfoTebas gamoTqvamen da dRevandel

mTavrobas aralegitimurad miiCneven. ai aqedan

daiwyeba maTi ubedureba. opozicia gaerTiandeba

da mova axali lideri _ generali

_ ase davarqvi da asec aris. ase rom,

revoluciis patara talRa kargad waartyams

ruseTsac. ai, ra aris salaparako da gansaxilveli

Tema. axla ruseTi, faqtobrivad,

ukve daSlilia, problemebi aqvs iaponiasTan,

Cinelebi lamis moskovTan aarseben dasaxlebebs

da ase Semdeg da ase Semdeg. mokled,

rac ki odesme miTqvams ruseTze, yvelaferi

wveT-wveTad asruldeba.

_ qalbatono lela, medvedevi putinis

momxre Cinovnikebs aTavisuflebs Tanamdebobebidan.

niSnavs Tu ara es imas,

rom moaxlovda Tavad putinis, anu

arwivis erTi Tavis moSoreba?

_ es procesi didi xania dawyebulia.

Tavidan farulad, xalxisTvis SeumCnevlad

mimdinareobda brZola, axla ki Riad, xilulad

Cans tandems Soris ganxeTqileba da

sazogadoebac alaparakda, Torem es axali

ambavi sulac ar aris. gaixsene, ras vwerdi

medvedevis gaprezidentebis dasawyisSi, roca

masa da putins Soris lamis idealuri

urTierToba sufevda: `axal prezidents

mobezrdeba (Tu mobezrebuli ara aqvs ukve)

eqsprezidentis miTiTebebi. mis irgvliv

Semoikribebian ganawyenebulni Zlierni ama

qveynisani. es axal prezidents did Zalas

aZlevs, roca, amave dros, vxedav, rom omi

mas saerTod ar awyobs CrdiloeT kavkasiaSi

da arc saqarTvelosTan. igi keTilmezoblur

urTierTobebs arCevs, magram dRes iZulebulia,

iTamaSos eqsprezidentis moTxovnebiT.

amitom yovelive Zalian sxvanairad gamoCndeba,

magram sabolood ki damTavrdeba ise,

rogorc viwinaswarmetyvele~. es 2008 wlis

4 maisis Canaweria. manamde da mas Semdegac

ki araerTxel vTqvi, rom medvedevsa da

putins Soris urTierTobebi gamwvavdeboda

da premiers `medvedis~ TaTi moxvdeboda,

anu rusul orTavian arwivs erTi Tavi

motydeboda. asec moxdeba.

_ Tqven brZanebT, ruseTi dasustebul-daSliliao

ukve, ai ruseTi ki

presaSi aJiotaJs texs, nato ukve mkvdari

vefxvia, vinaidan amerikuli samxedro

manqana Tvalsadaxels Sua kargavs Zalaso.

_ natos dasusteba absurdia. amerikuli

samxedro manqana Zalas ki ar kargavs, piriqiT,

ikrebs.

_ qalbatono lela, kiril meteliovis

bolo publikaciaSi, romlis Targmanic

am nomerSi ibeWdeba, cdomileba

rodesac 2009 wels nato-s generaluri

mdivani gavxdi, bevri gaocebuli darCa imiT,

rom Cemi saprogramo sityva ruseTs mivuZRveni.

bevrs axlac gaukvirdeba is, rom SeerTebul

StatebSi Cemi vizitis dros erT-erTi

Tema, romelzec visaubreb, isev nato-ruse-

Tis urTierTobebi iqneba. magram saamisod

seriozuli mizezebi arsebobs.

SeerTebulma Statebma da misma natoelma

mokavSireebma Zalisxmeva ar daiSures imisaTvis,

rom evropa erTiani, Tavisufali da

daculi yofiliyo. bolo ori aTwleulis

ganmavlobaSi Cven am mizans sagrZnoblad

mivuaxlovdiT.

axla imis SesaniSnavi SesaZlebloba gvaqvs,

rom usafrTxoeba ganvaviTaroT ara mxolod

evropaSi, aramed mTel evro-atlantikur sivrce-

Si, radgan nato-m da ruseTma gverdze gadades

uTanxmoeba ufro mWidro TanamSromlobis

sasargeblod. aSS-s SeuZlia am procesis

erT-erTi mamoZravebeli Zala gaxdes.

civi omis dasrulebidan didi xnis ganmavlobaSi

nato da ruseTi erTmaneTs undoblobiT

epyrobodnen, Tumca gafarToebis

da TanamSromlobis ganmtkicebis sasargeblod

argumentebi sul ufro damajerebeli

xdeboda im safrTxeebis raodenobisa da

masStabebis zrdasTan erTad, romlebic Cvens

qveynebs emuqreboda. terorizmi, birTvuli

iaraRis gavrceleba, kiberdanaSauli da mekobreoba

_ es mxolod ramdenime safrTxea im

globaluri safrTxeebis CamonaTvalidan, romlebic

dRes yvela mxares emuqreba.

erTaderTi, rac am safrTxeebs warmatebiT

daupirispirdeba _ qveynebsa da organizaciebs

Soris ufro farTo TanamSromlobaa.

is natosTvis da ruseTisTvis sasicocxlod

mniSvnelovania da isini pasuxismge-

davafiqsireT. kerZod, saubaria yirimis

naxevarkunZulis saboloo kuTvnilebaze.

meteliovi wers, rom TiTqos Tqven

brZaneT, kunZuli ruseTis mflobeloba-

Si gadavao.

_ rogorc Cans kiril meteliovma sworad

ver gaigo Cemi naTqvami da sxvagvarad

gadaxarSa uzarmazari informaciidan es pasaJi.

saqme isaa, rom kirili ar iyenebs diqtofons

da Secdomac amitom gaepara. realurad

ki yirimis naxevarkunZuli kidev karga

xans iqneba sadavo, Tumca sabolood swored

ise moxdeba, rogorc adrindel winaswarmetyvelaSia

naTqvami.

_ amboben, rom ukrainis prezidentma

`gazis omze~ sapasuxo svla ganaxorciela,

rodesac amerikuli samxedro xomaldi

`monterei~ miiwvia samxedro swavlebebze

odesis sanapirozeo.

_ ianukoviCi rom rusebs siurprizebs

mouwyobda, me jer kidev wlebis win viwinaswarmetyvele

da misi es nabiji sulac ar

aris gasakviri.

_ presaSi ukrainulma dokumentma ga-

Jona, romelic cxadyofs, rom ianukoviCi

kremlis zurgs ukan nato-sTan kavSirebs

aZlierebs, riTac moskovis interesebs

zians ayenebs. anu winaswarmetyveleba Tavisi

gziT midis da miuxedavad ianukoviCis

xmamaRali gancxadebebisa, rom ukraina

samxedro aliansSi ar gaerTiandeba, es

mainc ase moxdeba?

_ ra Tqma unda, ukraina aucileblad

gaxdeba natos wevri. winaswarmetyveleba ar

icvleba.

_ ukrainidan xomaldma `montereim~

gezi saqarTvelosken aiRo da baTums

ewvia samxedro wvrTnebis Casatareblad.

kremli sakmaod gaaRiziana da, rogorc

Cans, SeaSina kidec `monteresis~ vizitma,

vinaidan mTeli is dReebi iqaur

presas sxva salaparako lamis ar hqonda.

ganacxades kidec, es ruseTis usafrTxoebis

winaaRmdeg mimarTuli qmedebaao.

sinamdvileSi ki..

_ es iyo ruseTisTvis Zalisa da

saqarTvelosTvis mxardaWeris danaxebis niSani.

amgvari niSnebi kidev bevri iqneba. ase icureben

amerikuli samxedro xomaldebi saqarTvelos

sanapiroze kremlis gulis gasaxeTqad.

_ qalbatono lela, amerikis SeerTebuli

Statebi 2014 wlisTvis avRaneTis

xelisuflebisTvis qveynis usafrTxoebis

uzrunvelyofaze kontrolis gadacemas

apirebs. Ees realuri gegmaa, marTla

gava amerika avRaneTidan Tu Tvalis

axvevisa da drois gawelvis politikas

TamaSobs TeTri saxli?

_ miuxedavad obamas xmamaRali gancxadebebisa

da gaJRerebuli gegmebisa, ar gamoiyvans

amerika jars avRaneTidan. kidev didxans

idgeba iq.

_ qalbatono lela, Tqvens mier

1992 wels nawinaswarmetyvelebi axali

infeqcia erTi Tvis win gaaqtiurda da

mTel msoflios emuqreba. saqarTvelo-

Si gavrceldeba Tu ara igi?

_ ammxriv araviTari safrTxe ar gvemuqreba.

blebi arian am procesis ganviTarebaze.

SarSan lisabonis samitze prezidenti obama

da misi 27 kolega aliansidan prezident

medvedevTan nato-ruseTis strategiul partniorobaze

SeTanxmdnen. es gadawyvetileba

usafrTxoebis Tanamedrove klimatis fxizel

Sefasebas efuZneboda. amavdroulad is efuZneboda

mxareebis saerTo rwmenas imaSi, rom

erTad muSaobiT nato-sa da ruseTs usafrTxoebis

ganmtkiceba sakuTari sazRvrebis

miRmac SeuZliaT.

ra Tqma unda, natosa da ruseTis mdgradi

partnioroba mxolod politikuri liderebis

sadResaswaulo valdebulebebze ver aSendeba.

orive mxridan namdvili politikuri nebisa da

pragmatizmis mudmivi gamovlenaa saWiro.

natosa da ruseTs Soris Zveleburad arsebobs

principuli uTanxmoeba iseT sakiTxebze,

rogoricaa, magaliTad, saqarTvelo. nato

Zveleburad moiTxovs qarTuli suverenitetisa

da teritoriuli mTlianobis srul

pativiscemas da Cven movuwodebT ruseTs am

mimarTulebiT saerTaSoriso valdebulebebis

Sesrulebisken. Cven ar unda moveridoT am

uTanxmoebebis ganxilvas, Tumca amavdroulad

ar unda mivceT maT Cveni partniorobis

paralizebis saSualeba.

aSS ruseTTan Tavisi ormxrivi urTierTobebisa

da im mniSvnelovani mdgomareobis

wyalobiT, romelic amerikas nato-Si ukavia,

bevrs akeTebs am partniorobis ganviTarebisTvis.

me eWvi ar mepareba, rom is momaval-

Sic xels Seuwyobs am process.

ruseTTan urTierTobebis gadatvirTvis Semdeg

aSS-m am qveyanasTan daaxloebisTvis

bevri ram gaakeTa. maT Soris is mxars

uWers ruseTs msoflio savaWro organizaciaSi

gawevrianebis procesSi. aSS-ruseTis

_ ra dagvicavs?

_ kavkasioni! igi mxolod am infeqciisgan

ki ara, sxvac bevri ramisgan gvicavs,

magaliTad, radiaciisgan da aseve sxva infeqciebisgan.

_ saqarTveloSi, iseve rogorc mTel

msoflioSi, grZeldeba nawinaswarmetyvelebi

bunebis boboqroba. sul cota xnis

win saSineli katastrofa moxda riko-

Tis uReltexilze. axla mTaSi geolog-

Ta jgufia gagzavnili, romelic ikvlevs,

ram gaaCina amxela wyali manamde

TiTqmis mSral xevSi. davaswroT geologebs,

qalbatono lela da vTqvaT mizezi.

_ araferi gansakuTrebuli mizezi aq

ar arsebobs. xevi xevia _ mSralia Tu ara.

SeiZleba saukune gavides da erT dRes

wyliT aivsos damSrali kalapoti. ase moxda

am SemTxvevaSic.

_ gamodis, rom nebismier xevTan

dakavSirebiT didi yuradRebis gamoCena

gvmarTebs?

_ aucileblad. es yvelam unda gaiTvaliswinos,

gansakuTrebiT im uwyebam, romelsac

pirdapir exeba damcavi nagebobebis mSenebloba.

Torem mere gvian iqneba mizezebis Zebna,

mZime SedegebTan mogviwevs gamklaveba da

brZola.

_ qalbatono lela, mokled, lamis

ukvdav Temas minda Sevexo. saqarTvelo-

Si garegin II-is vizitis Semdeg eCmiaZinis

sainformacio samsaxuris xelmZRvanelis

gancxadeba gavrcelda: somxuri

mxaris mier taZrebis dabrunebis Sesaxeb

wamoweuloi sakitxis sapasuxod,

qarTulma mxarem somxeTis CrdiloeTSi

mdebare eklesiebze sakuTari moTxovnebi

da pretenziebi wamoayena. somxuri

eklesiis pozicia naTelia: qarTulma

mxarem faqtebi da sabuTebi unda warmoadginos,

romelsac somxuri eklesia

Seiswavlis. TumcaRa, komisiis Seqmnis

saWiroebas ver vxedavT~. ras niSnavs es

gancxadeba? ratom ver xedavs komisiis

Seqmnis aucileblobas eCmiaZinis warmomadgeneli

meliqiani?

_ ras da arafris dabrunebas ar vapirebTo!

magaT rom hkiTxo, Sav zRvamde sul

magaTia saqarTvelo da aqedan gamomdinare, am

teritoriaze arsebuli yvela taZaric somxuria.

magram ise ar aris, rogorc somxebi

Wrian da keraven. maTi gadasawyveti ar aris,

ra rogor moxdeba momavalSi. kosmosma gansazRvra,

rom saqarTvelos ibrunebs Tavis

teritoriebs da ai im somxeTis CrdiloeTsac

davibrunebT Tavisi qarTuli taZrebiTurT.

sxvaTa Soris, amitom Tqva patriarqma

somexTa kaTalikosze, axalgazrda kacia da

gamocdileba akliao.

mokled, esec Zveli Temaa da pasuxic, ra

Tqma unda, Zveleburia.

_ geTanxmebiT, namdvilad Zvelia,

magram TqvenTan axal Temebze saubari,

praqtikulad, SeuZlebelia. imitom, rom

lamis yvelafers Sexebuli xarT da

yvelaferze nawinaswarmetyvelebi gaqvT.

amitom, vaRiareb, rom TqvenTan interviu

metad saZnelo saqmea.

anders fog rasmuseni: nato da ruseTi antisaraketo Tavdacvaze Tanxmdebian

strategiuli TavdasxmiTi SeiaraRebis Semcirebaze

axali SeTanxmeba ukiduresad sasargebloa

aramxolod SeiaraRebis kontrolisaTvis,

aramed zogadad ruseTTan urTier-

Tobebis TvalsazrisiT. es SeTanxmeba obamas

administraciis mniSvnelovan miRwevad iqca.

darwmunebuli var, rom antisaraketo Tavdacva

ruseTTan urTierTobebSi winsvlisaTvis

axal SesaZleblobas mogvcems. dRes ocdaaT

qveyanaze meti an ukve flobs balistikur

raketebs, an apirebs maT Seqmnas. zogierT

SemTxvevaSi es saraketo potenciali sxvadasxva

qveynisTvis pirdapiri safrTxea.

aSS mravali welia, rac am safrTxisgan

dacvis saerTaSoriso Zalisxmevas xelmZRvanelobs.

SarSan noemberSi nato-s lisabonis samitze

Cven movilaparakeT, rom mas aliansis miznad

vaqcevT da SevqmniT nato-s antisaraketo Tavdacvis

sistemas. Cven ruseTs aseve SevTavazeT

nato-s damoukidebel sistemasa da ruseTis

antisaraketo potencials Soris kavSirebis

damyarebis SesaZleblobebis erToblivi Seswavla.

prezidentma medvedevma es winadadeba miiRo.

dRes am saerTo miznis mqone or sistemas

Soris urTierTqmedebis damyarebaze muSaoba

mimdinareobs. jer uamravi teqnikuri, iuridiuli

da politikuri sakiTxis gadawyvetaa

aucilebeli, Tumca seriozuli progress

ukve mivaRwieT.

Tuki Cveni antisaraketo sistemebi koordinirebuli

iqneba da erToblivad imuSavebs,

nato da ruseTi erTmaneTisgan Tavdacvis

nacvlad pirvelad SeZleben usafrTxoebis

sistemis erToblivad Seqmnas. amis miRweva

absoluturad SesaZLebelia da darwmunebuli

var, rom SeerTebuli Statebis mudmivi mxardaWerisa

da misi wamyvani rolis pirobeb-

Si Cven am ideas realobad vaqcevT.

5


2009 weli, 8 ivnisi.

minda aRvniSno, rom iulia timoSenkos

ar vxedav ukrainis politikaSi. mas yvela

zurgs Seaqcevs. frTxilad! vxedav,

SeiZleba daiWiron samSoblos RalatisTvis.

lela kakulia

2011 wlis maisis miwuruls ukrainis yofili

premieri iulia timoSenko qveynis

generalurma prokuraturam pirdapir dakiTxvisas

daapatimra. genprokuraturis mTavar

sagamoZiebo sammarTveloSi mas dapatimrebis

Sesaxeb dadgenileba waukiTxes da eqspremieris

dacvas Senoba daatovebines.

saxelmwifo generaluri prokuraturis

gancxadebiT, iulia timoSenko sruliad Segnebulad

Wimavda mis winaaRmdeg aRZrul

saqmes da ar cxaddeboda dakiTxvebze.

SegaxsenebT, rom 2011 wlis 11 aprils mis

winaaRmdeg mesamed aRiZra sisxlis samarTlis

saqme uflebamosilebis gadaWarbebis gamo

gazis kontraqtebis gaformebisas ruseTTan

2009 wels. ukrainis xelisuflebas miaCnia,

rom es kontraqtebi ukiduresad miuRebelia

da wamgebiani ukrainisTvis, vinaidan aiZulebs

qveyanas gadaixados zedmetad maRali

safasuri bunebriv airze. eqspremieris mier

miyenebul zarals gamoZieba 1.5 miliardze

met grivnad afasebs.

eqs-prezident viqtor iuSenkos TqmiT,

ukrainis genprokuraturasa da uSiSroebis

samsaxurebs jer kidev 2009 wels SeeZloT

miecaT samarTlebrivi Sefaseba gazis SeTanxmebebisTvis,

romlebsac maSindelma premierma

timoSenkom moawera xeli, Tumca es

maSin politikuri motivebis gamo ar gakeTda.

Tanac saparlamento umravlesoba maSin

timoSenkos uWerda mxars.

iuSenkom aseve xazgasmiT aRniSna, rom

ukrainas 2009 wels Zalze Zlieri pozicia

ekava molaparakebis procesSi: kerZod, ukrainam

gadaqaCa bunebrivi airis aucilebeli raodenoba

da Caatara yvela xarjTaRricxva `gazpromTan~

miwodebuli gazis Taobaze. Tumca

sabolood timoSenkom erTpirovnuli gadawyvetileba

miiRo SeTanxmebis gaformebis

Taobaze: `is ornaxevari saaTis manZilze

esaubreboda vladimer putins da dRemde ar

aris cnobili, ris Taobaze~. _ acxadebs

yofili prezidenti.

sabolood iulia timoSenko mainc gaaTavisufles

da rogorc Tavad yofili premieri

acxadebs, es mxolod imis gamo moxda,

rom `mis dasacavad mTeli samoqalaqo sazogadoeba,

Jurnalistebi da saerTaSoriso

sazogadoeba dadga fexze~.

2008 weli, 4 ivlisi.

rusi ver SeZlebs teraqtebis SeCerebas.

aseve vxedav Tavdasxmebs samxedro

bazebze. aqac verafers gaxdeba `didi

ruseTi~. diax, ruseTi daisjeba im sisastikisaTvis,

rac maT kavkasiaSi gamoiCines,

yvelaferze pasuxs ageben.

2008 weli, 10 ivlisi.

vxedav, ufro aqtiurad feTqdeba

samxedro bazebi...

2009 weli, 27 aprili, Tbilisi.

ruseTi, vxedav, procesebs veRar mar-

Tavs. vxedav, rogor afeTqeben rusul

bazebs, xocaven rus `samSvidoboebs~. aseT

Semobrunebas ki namdvilad ar eloda

ruseTi.

lela kakulia

rac rac ukve ukv

ukv

2011 wlis 6 aprils ruseTSi lipeckTan

axlos mdebare samxedro bazaze afeTqebis

xma gaisma. Sedegad daiRupa 4 adamiani, erTi

ki mZimed daSavda.

oficialuri informaciiT, winaswari monacemebiT,

afeTqeba denTis 40 kilogramiani

yuTis detonaciiT iyo gamowveuli.

samwuxarod, rogorc rusuli presa ityobineba,

es incidenti Tavis adgils daikavebs

msgavs SemTxvevaTa mozrdil CamonaTvalSi,

romelTa raodenoba mxolod gasul wels

aTze metia. aq zogierT maTgans SegaxsenebT:

2010 wlis 28 oqtombris Rames qalaq amurispireTSi

xanZari gaCnda samxedro sawyobSi.

afeTqeba sabrZolo masaliT datvirTuli

yuTis Camovardnam gamoiwvia. xanZarma sawyobi

srulad gaanadgura.

2010 wlis agvistos bolos baSkireTis qalaq

sterlitamakSi samxedro qarxnis teritoriaze

moxda afeTqeba. sabrZolo masalebis utilizaciisas

122 milimetriani Wurvi amoqmedda. adgilze

daiRupa mexuTe Tanrigis mqone amfeTqebeli

38 wlis aleqsei koroliovi.

am SemTxvevamde erTi TviT adre ki altais

mxareSi mdebare samxedro poligonze

moxda afeTqeba. aqac, raoden gasakviric ar

unda iyos, oficialuri informaciiT, afeTqeba

denTisa da sxva wundebuli saidumlo specmasalebis

utilizaciam gamoiwvia. Sedegad

daiRupa 6 adamiani.

2010 wlis ivnisis bolos Zlieri afeTqeba

moxda riazanis olqSi. kolomenskis saartilerio

saswavleblis poligonze ori satvir-

Tos gadmoclisas sabrZolo masalebi aalda.

avardnilma cecxlma manqanebis benzinis sacavebis

aafeTqa. Sedegad erTi adamiani daiRupa,

31 ki mZimed daSavda.

bolo wlebis yvelaze msxvili msgavsi

SemTxveva ulianovskSi moxda 2009 wlis miwuruls.

es iyo xanZari 31-e arsenalis sawyobSi,

rasac afeTqebaTa mTeli kaskadi mohyva.

sawyobTan axlomdebare teritoria mofenili

iyo aufeTqebeli WurvebiT, romelTa

mogrovebisas kidev erTi afeTqeba moxda da

8 adamiani daiRupa.

dReisaTvis ukanaskneli SemTxveva midinare

wlis 3 ivniss moxda udmurtiaSi, daba

pugaCovoSi mdebare samxedro nawilSi. teritoriaze

ganTavsebul vadagasuli sabrZolo

masalebis gasanadgurebel qarxanaSi xanZari

gaCnda. afeTqebuli Wurvebis namsxvrevebi 2

kilometris manZilze cvioda. ukanaskneli

monacemebiT, daSavda 30 adamiani.

soflis panikiT Sepyrobili mosaxleoba

sacxovreblebs tovebda da garboda.

winaswari monacemebiT, oficialuri informaciiT,

xanZari sigaretis namwvma gaaCina.

SegaxsenebT, zemoT mxolod ramdenime SemTxvevaa

CamoTvlili, realuri suraTi ruseTis

samxedro nawilebsa da bazebze momxari afeTqebebis

raodenobisa ki bevrad mZimea da

avismomaswavebeli. oficialuri informaciiT,

rogorc naxeT, afeTqebaTa mizezad umetes

SemTxvevaSi utilizacia saxeldeba, Tumca,

Znelia irwmuno, rom aseTi xSiri incidentebi

marTlac sabrZolo masalebis ganadgurebisas

daSvebuli Secdomebis uwyveti

jaWvis Sedegad xdeba. faqtia, aq gareSe

xeli urevia da Tu vis ekuTvnis es xeli,

amas kidev erTxel gadavamowmebT qalbaton

lelasTan interviuSi.

1997 weli, 10 agvisto,

Ramis 11 saTi, kojori.

rac viwinaswarmetyvele 1992 wels, arZinbas

rusebi moTxrian-meTqi, asruldeba.

arZinbas momavalSi mowamlaven. ra mniSvneloba

aqvs? sul sikvdils vxedav...

2000 weli, 14 ivlisi, dilis 11 saaTi.

afxazeTSi

procentiT.

swrafi Sesvla iqneba asi

prezidents mowamlaven; igi gardaicvleba.

lela kakulia

2011 wlis 29 maiss gavrcelda informacia,

rom moskovis #83 klinikur saavadmyofoSi

afxazeTis TviTgamocxadebuli respublikis

lideri sergei baRafSi gardaicvala.

oficialuri informaciiT, 21 maiss baRafSs

am klinikaSi marjvena filtvze operacia frangma

qirurgma Julber masarma da misma rusma

kolegam nikolai urazovskim gaukeTes. operaciis

Semdeg

eqimebi irwmunebodnen,

rom

pacientis mdgomareobastabiluri

iyo

da mis sicocxles

safr-

Txe aRar emuqreboda.

amis

gamo igi reanimaciuliganyofilebidan

palataSi gadaiyvanes.

magram

sul raRac sam

dReSi pacientismdgomareoba

imdenad

damZimda, rom

igi kvlav reanimaciaSi

daabrunes da xelovnuri sunTqvis aparatze

SeaerTes. amis Semdeg garTuleba sxva organoebzec

gadavida da sergei baRafSis gadar-

Cena veRar moxerxda.

sainteresoa is faqti, rom rogorc eqimebi

acxadebdnen, informacia baRafSis kiboTi gardacvalebis

Taobaze simarTles ar Seesabameba.

aRsaniSnavia, rom afxazeTis de faqto

respublikam arsebobis manZilze sul ori

lideris gamocvla moaswro da orive `mZime

avadmyofobis gamo~ gardaicvala.

TviTgamocxadebuli respublikis `pirveli

prezidenti~ vladislav arZinba xangrZlivi

avadmyofobis Semdeg 2010 wlis 4 marts

gardaicvala aseve moskovis centralur

klinikur saavadmyofoSi, sadac is soxumidan

ruseTis sagangebo samsaxurma specreisiT

gadaiyvana umZimes mdgomareobaSi.

erTi wlis Semdeg ki misi gza `afxazeTis

meore prezidentmac~ gaimeora igive SedegiT.

rogorc Cans, swored amas gulisxmobda qalbatoni

lela CanawerSi: `ra mniSvneloba aqvs?

sul sikvdils vxedav...~ miTumetes, rom baRafSis

gardacvalebidan sami kviris Tavze presa ukve

alaparakda misi sikvdilis ucnaur garemoebebze.

axla aramxolod qarTuli, aramed rusuli presac

aqtiurad ixilavs baRafSis sxvisi daxmarebiT

mokvdinebis versias. gansakuTrebuli interesi

am Temam rus blogerebs Soris gamoiwvia.

maTi didi umravlesobis eWvebsa da varaudebs

6


aZlierebs is faqti, rom `afxazeTis pirveli da

meore prezidentebi~ erTmaneTis miyolebiT iRupebian,

faqtobrivad, msgavs situaciaSi: orive

mZimed daavadda, orive moskovSi gadaiyvanes saoperaciod,

orive ruseTis dedaqalaqSi gardaicvala.

erT-erTma cinikurad SeniSna kidec: `orive

maTgani Camovida neto da wavida bruto~.

blogerebi _ romelTa Soris cnobili

rusi Jurnalistebic arian _ kiTxuloben: Tu

baRafSs sasikvdilo seni sWirda da misi gadarCena

eWvqveS idga, maSin iseT msoflio donis

eqimebs, rogorebic arian frangi Julber masari

da rusi nikolai urazovski, rogor gamoeparaT

es faqti da ratom ganacxades operaciis

damTavrebisTanave, rom qirurgiulma Carevam

warmatebiT Caiara da pacientis sicocxles

aranairi safrTxe ar emuqrebao? ai swored aq

uCndebaT maT versia, rom sergei baRafSs

operaciis Semdeg viRacis davalebiT sasikvdilo

ineqcia Seuyvanes da sicocxle mouswrafes.

rac Seexeba imas, Tu ra SeiZleboda gamxdariyo

`afxazeTis prezidentis~ mokvlis mizezi,

rusebic da qarTveli bloger-Jurnalistebic

Tanxmdebian, rom aq baRafSsa da kremls Soris

arsebulma daZabulobam iTamaSa umTavresi roli.

rogorc Cans, baRafSisTvis sakuTari xalxis

interesebi ufro maRla idga, vidre kremlis

interesebi da igi ver CaiTries axal avantiuraSi.

amas garda unda gvaxsovdes isic, Tu

rogor gaxda baRafSi prezidenti. ruseTi ma-

Sin xajimbas uWerda mxars, magram `mandarinebis

revoluciis~ Sedegad prezidenti baRafSi gaxda.

ruseTi ki Zalze avmexsierebiania... moskovi

imdenad ukmayofilo iyo SedegiT, rom ori

pretendentis mxardamWerebs Soris maSin Ria

dapirispireba daiwyo, romelic manam grZeldeboda,

sanam 1 noembers orive moskovSi ar

gamoiZaxes. ruseTis xelisuflebam mosTxova baRaf-

Ss gasuliyo brZolidan, magram uari miiRes.

misi daumorCileblobis gamo moskovma mTeli

regioni dasaja da 15 noembers afxazeTis

teritoriaze gamavali ruseT-saqarTvelos sazRvari

Caketa, 1 dekembers sarkinigzo mimosvla Sewyvita

respublikasTan, xolo 2 dekembers afxazuri

sasoflo-sameurneo produqciis importi akrZala.

amis Semdeg soxumSi ruseTis Zalismieri

uwyebebis warmomadgenelTa delegacia gaemgzavra

da rTuli molaparakebebis Sedegad miaRwies

SeTanxmebas xelisuflebis baRafSsa da

xajimbas Soris gadanawilebis Taobaze.

`amis Semdeg gadis dro da 2010 wels

baRafSi interviuSi ambobs sityvebs: `ra urTierTobebi

unda davamyaroT ruseTTan, Tu ara

mezobluri, rogorc mokavSire respublikam, anu

iseTi, rogoric ruseTsa da beloruss aqvT.

Tu ruseTis federaciaSu gindaT SevideT? ara,

Cven damoukidebeli saxelmwifo varT da sxva

saxelmwifoTa SemadgenlobaSi Sesvlas ar vapirebT~.

_ wers erT-erTi blogeri.

sxva blogeri sxva mizezs asaxelebs da

wers: `ar dagaviwydeT afxazuri umaRlesi

xarisxis navTobis roli, romelic `rosneftma~

unda gadaamuSavos. cnobilia, rom afxazebi

sulac ar arian bednierebi am faqtiT,

miTumetes im pikanturi faqtis gaTvaliswinebiT,

rom navTobze fasi moskovma unda gansazRvros

da ara soxumma. gamodis, rom afxazeTi kargavs

formalur uflebas Tundac mcire

damoukidebel ekonomikur politikaze. ruse-

Tis federaciam 2008 wlis agvistos Semdeg

respublikis ekonomikuri potencialis asaTviseblad

praqtikulad yvela tenderi Seisyida.

Amitom ar SeiZleba gamoiricxos versia, rom

moskovma Tavidan moiSora baRafSi, romelic

TiTqos `Tavisiani~ iyo, magram sinamdvileSi

gaxldT respublikis lideri da hqonda saku-

Tari ambiciebi, romlebzec gavlenas axdenda

kremlis oligarqebiT ukmayofilo nacionaluri

elitis interesebic... naTelia, rom qarizmatuli

baRafSi raRac momentSi kremlisTvis borbalSi

garWobili joxi aRmoCnda da ukmayofilo

afxazuri klanebis meTauric...~

raRa Tqma unda, am mosazrebebs mowinaaRmdegeebic

gamouCndebian da kremlis reputacias

daicaven, magam faqti faqtad rCeba:

sergei baRafSi namdvilad saeWvo viTarebaSi

da sruliad moulodnelad gardaicvala.

1992 weli, 22 marti.

msoflioSi Semodis avadmyofobis rTuli

bacila, uSualod RviZlis daavadeba,

infeqciuri. wamali ar arsebobs. gawyvetiT

emuqreba naxevarze mets planetaze.

1997 weli, 15 agvisto,

dilis 11 sT. 25 wT. kojori.

yvelaferi dabinZurdeba, ufro sworad,

aris ukve dabinZurebuli. me minda

vTqva, rom vxedav infeqcias _ qolera

Tu rac gindaT, is daarqviT.

lela kakulia

2011 wlis maisis bolos msoflios axalma

virusma Seutia. e.qolis Stami _ es gadadebis

maRalmaCvenebliani, supertoqsikuri hibridi gaxlavT,

romelmac evropidan `aidga fexi~ da axla

mTel msoflios emuqreba. mdgomareobas arTulebs

is faqti, rom baqteriis wyaro dReisaTvis

jer kidev ar aris aRmoCenili. mecnierebi

TavgamodebiT muSaoben problemaze, magram jerjerobiT

uSedegod. amasobaSi ki axali infeqcia

Zalas ikrebs da lamis yoveldRiurad

axali msxverpli moaqvs. jer erTi Tvec ar

aris gasuli misi gaaqtiurebidan da, 13 ivnisis

monacemebiT, ukve 30 adamiania gardacvlili,

xolo ramdenime aTasi _ daavadebuli.

germaniaSi dabinZurebis wyaros eZeben yvelgan

da yvelaferSi: fermebSi, supermarketebSi,

sanagve urnebSi, restornebSi... qveynis saavadmyofoebi,

gansakuTrebiT mis CrdiloeT nawilSi,

Zlivs uTavdebian avadmyofTa nakads.

germaniis garda daavadeba aRmoCenilia

evrokavSiris kidev aT qveyanaSi da aseve

amerikis SeerTebul StatebSi. TiTqmis yvela

SemTxveva evrokavSirSic da aSS-Sic ase

Tu ise dakavSirebulia am qveynebis moqalaqeTa

vizitebTan germaniis CrdiloeTSi.

slovakeTSi qalaq koSicas saavadmyofoSi

25 wlis mamakaci miiyvanes RviZlis mwvave

ukmarisobiT, rac nawlavuri CxiriT iyo

gamowveuli. simptomebis Tanaxmad, daavadebis

wyaro swored germaniaSia.

tailandSi infeqciiT dabinZurebulia avokados

partia, romelic iq espaneTidan Seitanes.

avokadosTan erTad axla iq belgiidan

importirebul kombostosac amowmeben. xelisuflebam

ukve mimarTa mosaxleobas, SeiZinon

mxolod adgilobrivi xili da bostneuli.

epidemiis dawyebidan ori kviris Tavze

ukve aSkarad ikveTeba, rom daavadeba swrafad

ar daixevs ukan da evropis qveynebi calcalke

ver gaumklavdebian mas.

niderlandebSi, magaliTad, e.qolis axali saxeoba

aRmoaCines. Tavdapirvelad baqteria WarxalSi

ipoves da amitom xelisuflebam mTeli Tavisi

sasoflo-sameurneo produqcia gamoiTxova im

qveynebidan, romlebSic eqsports axorcielebda.

da ase mraval qveyanaSi. msoflio namdvilad

Zrwis axali infeqciis winaSe, Tumca, saqarTvelos

mosaxleoba SegviZlia lela kakulias

kidev erTi winaswarmetyvelebiT davamSvidoT:

2009 weli, 28 oqtomberi

`me ase vxedav: kavkasioni icavs saqarTvelos

momwamlavi nivTierebebisgan! es asea.

iqneba patara virusebi da meti araferi.

nu SeSindebiT. kosmosi ar dauSvebs

qarTvelebis, ase vTqvaT, amowyvetas. piriqiT,

vxedav saqarTvelo gadaurCeba am

Wirs, diax, Sav Wirs, rasac sxva qveynebze

ver vityvi!~

2008 weli, 29 agvisto, ureki.

msoflios sZuls ruseTi. misi daSla

da dasusteba rom aucilebelia, amas

yvela xvdeba da iwyeba namdvili brZolebi.

vxedav, ruseTi evropas ise gaamwarebs,

rom mkacri sanqciebi ar acdebaT. cota

xans moiTmineT da yvela ixilavT amas.

2008 weli, 10 seqtemberi, ureki.

`ruseTis qmedebebi zRvars gadacilda!~

_ acxadebs gamwarebuli evropa. _ `saWiroa

gamoviyenoT yvela berketi, raTa ruseTs

Wkua vaswavloT!~ vxedav, amas evropa didi

siamovnebiT gaakeTebs. energoresursebiT

vaWroba araferia imasTan SedarebiT, rasac

sanqciebi moutans `did ruseTs~. ruseTi

mZlavr dartymas miiRebs.

2008 weli, 22 noemberi,

ureki, Ramis 3 saaTi.

evropas ki omisa eSinia ruseTTan,

civi omisa da meti araferi. magram im

cvlilebebs, romlebic dedamiwaze xdeba,

evropa ar unda CamorCes. isini sufTa

xelebiT ver gamoZvrebian, vxedav da

evropa sanqciebs _ mkacr sanqciebs,

ruseTis mimarT mainc gaatarebs.

2009 weli, 7 dekemberi, Tbilisi.

evropa ruseTs Zlier dartymas miayenebs,

zustad im sanqciebs gamoiyenebs,

romlebic saqarTvelos agresiis dros

ar gamoiyena, vinaidan ruseTTan urTierTobis

seriozulad gafuWeba ar surda.

Tumca, evropas arc is surda, rom

ruseTs frTebi gaeSala, arafers morideboda

da Tavxedurad daerRvia saerTa-

Soriso kanonebi, rac ruseTma, principSi,

gaakeTa kidec.

2009 weli, 28 dekemberi, Tbilisi.

ruseTis politikac im kulminacias aRwevs,

rom sxva gamosavals ar utovebs

arc amerikas, arc evropas da arc sxva

wamyvan qveynebs. lamis oms gamoucxadeben,

sanqciebs bolomde aamoqmedeben.

araviTari daTmoba! msoflio xvdeba, rom

ar SeiZleba ruseTs dauTmo, vinaidan

daWrili daTvi ufro saSiSia, vidre

mkvdari. hoda, yvelas surs mkvdari ruseTi.

2009 weli, 30 dekemberi, ureki.

saqarTvelos Tema isev aqtualuri xdeba.

mokled, es sakiTxi ar moasvenebs evropas,

sanam isini ruseTs seriozul sanqciebs

ar dauweseben.

lela kakulia

gasuli ori wlis ganmavlobaSi msoflio

araerTxel alaparakda ruseTis winaaRmdeg

sanqciebis gamoyenebis Taobaze, Tumca zogierTi

evropeli lideris ZalisxmeviT es procesi

CaiSala. sul axlaxans ki Tema kvlav wamoi-

Wra da yinulic, SeiZleba iTqvas, daiZra.

`evrokavSirma gadawyvita daemSvidobos

ruseTis gardaqmnis ocnebas. axla igi mzadaa

saqme hqondes ara iseT ruseTTan, rogoris

xilvac surda, aramed iseTTan, rogoric is

sinamdvileSia. moskovisgan ukve arafers elian

_ arc kargs da arc cuds~ _ wers arkadi

moSesi, fineTis saerTaSoriso urTierTobaTa

institutis kvleviTi programebis direqtori.

rogorc moSesi ambobs, `axali ambavi msoflioSi

is aris, rom evropa daiRala ruseTiT.

ixarjeba diplomatiuri resursebi, mimdinareobs

molaparakebebi, iniciativebs `enTuziazmiT~ uWeren

mxars, magram winsvla araferSi SeimCneva.

dRes ruseTi evropelTa TvalSi, mcire gamonaklisis

garda, ukve aRar aris pirveli rigis

safrTxe. `modiT, saqarTvelos problemebi Tbiliss

da SesaZloa, vaSingtonsac, gadavulocoT~

_ imsjeleben briuselSi. es, albaT,

kargia. ruseTi xom SesaZleblobaTa CamonaTvalSi

sulac ar dgas pirvel adgilze~.

mimdinare wlis 10-11 ivniss niJni novgorod-

Si ruseT-evrokavSiris samiti gaimarTa. is

JurnalistebisTvis daxuruli iyo. cxaddeboda,

rom samitze ruseTis mier evrokavSiris

qveynebidan bostneulze dawesebul embargoze,

aseve energetikaze, vizebsa da saerTaSoriso

usafrTxoebis sakiTxebze imsjelebdnen.

samitamde erTi dRiT adre ki evroparlamentma

ruseTTan dakavSirebiT sakmaod kritikuli

rezolucia miiRo. rezoluciis teqsti

axsenebda evrokomisiis Cinovnikebs, rom maT

yvelaferi unda gaakeTon, raTa ruseTSi dagegmili

saparlamento arCevnebi samarTlianad da

saerTaSoriso standartebis Sesabamisad Catardes.

rezoluciis avtorebisTvis gansakuTrebulad

miuRebelia kremlSi damuSavebuli saarCevno

procedura, romelic opoziciur partiebs

zRudavs. dokumentSi pirdapiraa naTqvami, rom

zogierTi saregistracio procedura gaumarTlebelia

da Tavisufali arCevnebis ideas ewinaaRmdegeba.

evropelma deputatebma amiT mxari

dauWires im rusul opoziciur partiebs,

romlebsac iusticiis saministro politikuri

moRvaweobisTvis licenzias ar aZlevs. evropa

mouwodebs kremls, misces euTo-s damkvirveblebs

grZelvadiani monitoringis Catarebis

ufleba, rac mxolod arCevnebis dRes procesze

dakvirvebas ar gulisxmobs.

(gagrZeleba gv.10)

7


Tavi II

ronald ronald d. d. asmus asmusi asmus

mcire omi,

romelmac msoflio SeZra

(dasawyisi

#49-54)

kavkasia:

cividan cxel omamde

2008 wlis zafxulSi, imis miuxedavad, rom

saqarTveloSi viTareba saxifaTod iZabeboda da

SeiZleba ukontroloc gamxdariyo, saSualo

amerikel Tu evropel mkiTxvels mainc epatieboda,

Tuki rukaze afxazeTisa da samxreT oseTis

separatistuli regionebis povna gauWirdeboda.

Zalauneburad maxsendeba me-20 saukunis 30-ian

wlebSi nevil Cemberlenis sityvebi Cexoslovakiisa

da omis safrTxis Taobaze: `im Soreul

qveyanaSi da im xalxs Soris, romlis Taobaze

bevri arc araferi gvsmenia...~ am konfliqtebs

_ erTis mxriv, qarTvelebsa da, meore mxriv,

afxazebs/osebs Soris, sakuTari fesvebi, istoria

da dinamikac gGaaCnia; amierkavkasiaSi Tundac

xanmokle mogzaurobis Semdegac ki, ruse-

Tis, sparseTisa da otomanTa imperiis gadakveTaze

mdebare am regionis stumari vinZlo im

daskvnamdec mivides, rom aqaurobas istoriis

saWiroze meti kvali atyvia...

Tumca am feTqebadsaSiSi konfliqtebis xasiaTi

istoriam naklebad ganapiroba: aq ganmsazRvreli

gareSe Zala _ ruseTi aRmoCnda,

romelic dapirispirebebiTa Tu daZabulobiT

mudam saTavisod sargeblobda xolme da Seqmnil

konfliqtebsac iaraRad iyenebda moskovsa

da Tbiliss Soris specifikur geopolitikur

brZolaSi. es rusul-qarTuli winaaRmdegoba 7

agvistomde didi xniT adre daiwyo: or qveyanas

Soris wlebis ganmavlobaSi mimdinareobda raRac

civi omis msgavsi, 7 agvistos damdegs ki es omi

ukve `gaxurda~ kidec. omis dawyebis mizezi

samxreT oseTisa Tu afxazeTis meti avtonomiisa

Tu sruli damoukideblobisken swrafva ar

yofila, Tumca amgvari miswrafebac arsebobda.

omis dawyebisa da misi am saxiT

ganviTarebis Tavi da Tavi

saqarTvelosa da, zogadad, amierkavkasiis

samomavlo strategiuli

gezis arCevani gaxldaT _

martivad rom vTqvaT, saqarTvelos

dasavleTisken svla ewada, ruseTi

ki mis SeCerebas cdilobda.

2003 wlis noembris `vardebis revoluciis~

prodasavluri, Tamami da Seupovari lideri, saakaSvili

daufaravad acxadebda _ sakuTari qveynis ruse-

Tis batonobisgan gaTavisuflebas da Semdeg jer

nato-Si da sabolood ki _ evrokavSirSi gawevrianebas

visaxav miznado. aseve, arc moskovs

arasdros daumalavs misi SeCerebis survili. am

dapirispirebaSi afxazeTisa da samxreT oseTis

konfliqtebi Tbilisis dasavleTisken miswrafebis

CaxSobis strategiis nawilad moiazreboda _ im

naperwklad, saidanac omi unda gaCaRebuliyo.

rusul-qarTuli urTierTobebis xangrZlivi

da rTuUli istoria imis axsnaSi dagvexmareba,

im sabediswero 7 agvistos ram miiyvana uTanxmoeba

namdvil SeiaraRebul konfliqtamde. unda

iTqvas, rom saqarTvelos sagangebo adgili ekava

da qarTvelebic gansakuTrebul rols Tama-

Sobdnen caristul Tu sabWoTa imperiebSi; ruseTis

imperiis SemadgenlobaSi qveyana me-19 saukunis

pirvel naxevarSi moeqca da amierkavkasiis regionSi

gavlenisaTvis TurqeTsa da sparseTTan

dapirispirebuli ruseTis marTlmadideblur

samxreT forpostad iqca. saqarTvelos damoukidebeli

respublika pirveli msoflio omis dasrulebisTanave

Seiqmna, magram mis arsebobas

bolSevikebma maleve mouRes bolo 1921 wels.

imdroindeli mTavrobis gadawyvetilebam, ar eoma

damoukideblobisaTvis, saakaSvilisTvis 2008 wlis

agvistos arCevani gansazRvra. saqarTvelos 70

weli dasWirda damoukideblobis dasabruneblad

da qarTvelTa umravlesoba sulac ar

apirebda igi ubrZolvelad daeTmo.

xanmokle damoukideblobis Semdeg, rodesac

amierkavkasia bolSevikebma kvlav miuerTes ruseTs,

rogorc Crdilo, ise samxreT kavkasiaSi is

sazRvrebi daadgines da is eTnopolitikuri

erTeulebi Seqmnes, rasac dRes vxedavT. magram

saqarTvelo, ruseTi da dasavluri samyaros momavali

am sazRvrebis zusti moxazuloba droTa ganmavlobaSi

mainc icvleboda da kavkasiis qedis

gaRma-gamoRmac sxvadasxva saxes iZenda. 1921 wlisTvis

moskovma, arsebiTad, mTlianad daibruna is

teritoriebi, rasac erT dros caristuli ruse-

Ti flobda. Tavdapirvelad ganzraxuli iyo

erTi administraciul-teritoriuli erTeuli SeeqmnaT,

romelic Crdilo da samxreT kavkasiasac

moicavda da

1922 wlis dekemberSi dafuZnda kidec

`amierkavkasiis sabWoTa federaciuli

socialisturi respublika~,

dedaqalaqad ki Tbilisi gamocxadda.

Tumca 1936 wels amierkavkasiis

sami respublika kavSiris calke

wevrebad iqca. sakuTriv saqarTvelo-

Si sam regions sagangebo statusi

mieniWa: afxazeTi, rogorc calke

socialisturi respublika, xelSekrulebis

ZaliT saqarTveloSi Sedioda;

aWaram avtonomiuri respublikis

statusi miiRo, xolo samxreT

oseTma _ avtonomiuri olqisa.

dRemde grZeldeba dava-kamaTi, ra amoZravebdaT

sabWoeTis liderebs _ `dayavi da ibatones~

zogadi strategiuli moTxovnebis gaTvaliswinebiT

adgendnen sazRvrebs Tu axalgazrda

ioseb stalinis, imJamad erovnebaTa sakiTxebis

komisris fsevdomarqistul ideebs iyvnen ayolilni,

romelTa Tanaxmadac gansxvaveba `erebsa~ da `xalxebs~

Soris imis safuZvlad unda qceuliyo, adamianTa

romeli jgufi rogor statuss imsaxurebda.

Tumca uaRresad centralizebul sabWoTa kav-

SirSi amgvari sazRvrebi, im pirobebSi, roca

`centri~ akontrolebda yvelafers, faqtobrivad,

simbolur datvirTvas atarebda; magram es yvelaferi

erTgvari afirmatiuli qmedebis sabWoTa

politikad iqceoda xolme, roca upiratesoba

adgilobriv eTnikur elitebs eniWeboda da Sesa-

Zleblobac eZleoda, amgvari upiratesoba saku-

Tari Zalauflebis gansamtkiceblad gamoeyenebina.

aTwleulebis Semdeg, Zalauflebis SesanarCuneblad,

swored es elitebi daadgnen nacionalizmis

gzas, rodesac sabWouri mmarTvelobis safuZvlebi

moirya da erovnul-ganmaTavisuflebelma

moZraobebma iCina Tavi.

sabWoTaA periodSi saqarTvelo Tavisi mTebiTa

da zRvispireTiT, zomieri haviTa da ugemrielesi

samzareuloTi, rusuli da sabWoTa elitebis

sayvarel dasasvenebel adgilad iqca. Tavad

qarTvelebs ki sabWoTa istoriaSi umniSvnelovanesi

rolis Sesruleba xvdaT wilad: araerTma

maTganma datova kvali sabWour xelovnebaSi,

sportsa da politikaSi. am sias saTaveSi udganan

stalinica da beriac _ sabWoOTa istoriaSi

usaSinelesi despotebi da eduard SevardnaZis

msgavsi figurebic, romelmac, SeiZleba iTqvas,

gadamwyveti rolic ki iTamaSa civi omis dasrulebaSi.

roca baltiispireTis saxelmwifoebma

da saqarTvelom erovnuli damoukideblobis

moZraobebsa da, faqtobrivad, sabWoTa kavSiris

daSlas daudes saTave, maTma am miswrafebebma

moskovs Ralatisa da danakargis gansakuTrebuli

gancda gauCina.

swored imxanad ruseTi iZulebuli

gaxda molotov-ribentropis paqtis

saidumlo punqtebis arseboba eRiarebina,

ramac bevr russ _ kerZo

saubarSi mainc _ imis Tqmis ufleba

misca, rom baltiispireTis saxelmwifoebis

aneqsia ukanono gaxldaT

da am qveynebs damoukideblobis

moTxovnis marTlac sruli ufleba

hqondaT. oRond rac Seexeboda

saqarTvelos dakargvas, rusebis umravlesobisaTvis

es gacilebiT Zneli

gadasaxarSi aRmoCnda, radgan

TbilisTan istoriul kavSirebs bevrad

ufro Rrmad gaedga fesvebi.

bevri rusi maRalCinosani am regionTan ojaxuradac

iyo dakavSirebuli, xolo qarTvelebis

didi diaspora ruseTis (da ara sabWoOTa) imperiis

nawils `kargavdnen~, aramed im ersac,

romelmac maTive sakuTari istoriis SeqmnaSic

daido sakvanZo wili. rusi konservatorebi da

nacionalistebi gaafTrebiT cdilobdnen ar daeSvaT

saqarTvelos svla damoukideblobisaken da, bevr

sxva meTodTan erTad, saamisod afxazuri da

osuri separatistuli moZraobis xelSewyobasac

ar Takilobdnen. ruseTis dazvervisa Tu armiis

oficrebi _ xan xelisuflebis miTiTebiT da

xanac sakuTari iniciativiT, aramarto iaraRiTa

da rCevebiT exmarebodnen am separatistul

moZraobebs 90-ian wlebSi, aramed xSirad maT-

Tan erTad ibrZodnen kidec saqarTvelos

damoukideblobis winaaRmdeg da Tbilisis xelisuflebis

dasamxobad.

rusi nacionalistebisTvis ukiduresad saZulveli

pirovneba gaxldaT eduar SevardnaZe, romelic

imave 90-ian wlebSi daubrunda saqarTvelos _

maTi azriT, swored SevardnaZes, mixeil gorbaCovis

sagareo saqmeTa ministrs, miuZRoda brali

aRmosavleT evropis dakargvaSica da civi omis

bolos dasavleTis mimarT ruseTis samarcxvino,

kapitulanturi politikis gatarebaSic.

saqarTveloSi dabrunebul SevardnaZeze

ramdenime Tavdasxma ganxorcielda,

raSic yvelam moskovis

warmmarTveli xeli dainaxa.

ukve 90-iani wlebis bolos ruseTi pirdapir

daemuqra saqarTvelos pirdapiri SemoWriT da

amisaTvis pankisis xeobaSi CeCeni amboxebulebis

yofna moimizeza. mokled, es brZola ruseTsa da

saqarTvelos Soris ara marto strategiuli, aramed,

zog SemTxvevaSi, piradi antipaTiis ambavic iyo.

da ai, politikur asparezze gamoCnda mixeil

saakaSvili _ kidev erTi mniSvnelovani figura,

romelsac sakuTari qveynisa da mTeli am mxaris

axal relsebze Seyeneba surda. kremlisaTvis igi

sabolood lamis SevardnaZeze saZulveli gaxda.

saakaSvili ukve aRar Tvlida, rom `mze CrdiloeTidan

amodis~ da axla dasavleTisken iyureboda;

TavisTvis samagaliTod igi qemal aTaTurqs,

finel mTavarsardal karl gustav manerhaimsa

da saqarTvelos udides mefes _ daviT

aRmaSenebels asaxelebda. mas aTaTurqi vertikaluri

vesternizaciisa da demokratizaciis simbolod

esaxeboda, manerhaimi _ im qveynis liderad,

romelmac 1939-40 wlebis `zamTris omSi~ faqtobrivad,

araferi dauTmo wiTel armias, daviT

aRmaSenebeli ki im legendarul qarTvel xelisuflad,

vinc yvela gandgomilis damarcxeba

da saqarTvelos gamTlianeba moaxerxa. energiiT

aRsavse, mgznebare da drodadro avtokratuli

saakaSvili ufro did istoriul tiloze saku-

Tari monasmis gakeTebas isaxavda miznad: me-20

saukunis 90-ian wlebSi, natos gafarToebis warmatebiT

STagonebuls, surda saqarTveloc baltiispireTis

saxelmwifoebis kvals dadgomoda da

maTi demokratiuli reformebis wabaZviT, Tavadac

dasavleTTan integrirebisTvis mieRwia. mokled,

im Tavgadaklul faTerakebis maZiebels

hgavda, romlebiTac yovelTvis mdidari iyo es

mxare mTeli Tavisi istoriis manZilze.

erTi sxva mizezic arsebobda, ramac Tbilisi

da moskovi am konfliqtis zRvarze miiyvana:

`vardebis revolucias~ axali tipis qarTveli

liderebi edgnen saTaveSi, visac WeSmariti damoukidebloba

surdaT. maT aRar undodaT sanaxevrod

Semdgar saxelwifoSi cxovreba _ cdilobdnen,

erTxel da samudamod daeRwiaT Tavi moskovis

gavlenisgan, radgan grZnobdnen, rom saqarTvelos

winsvlas swored es aferxebda. maTi mizani iyo

ruseTTan kvazikoloniuri urTierTobebi moeSalaT,

aRar surdaT im TamaSSi monawileoba, sadac

nominaluri damoukidebloba iseTi realobiT iqneboda

SeniRbuli, romelSic ruseTi saqarTveloze

de faqto kontrols kvlav ganaxorcielebda _

saqarTvelos ministrTa kabinetSi sakuTari emisrebis,

dazvervisa da uSiSroebis samsaxurebSi _

misive gamozrdili kadrebisa da aseve korufciisa

da organizebuli danaSaulis meSveobiT. amitomac

amaxvilebdnen yuradRebas Zlieri qarTuli saxelmwifos

mSeneblobis aucileblobaze, romelsac

Tavdacvac SeeZleboda da teritoriuli davebis

gadaWrac, anu _ maTi gagebiT, damoukideblobis

winapirobebs uzrunvelyofda.

Tumca saakaSvilis ocneba ara mxolod

saqarTvelos, aramed mTeli regionis transformireba

gaxldaT; azerbaijanTan TanamSromlobis

gziT mas surda Tbilisi im axali,

damoukidebeli energoderefnis sakvanZo nawilad

eqcia, romelic ruseTis gverdis avliT

azerbaijanis, Semdgom ki _ centraluri aziis

energoresursebs dasavleTisken gaatarebda. am

energomatareblebis gare samyaromde mitana imazec

iqneboda damokidebuli, moaxerxebda Tu ara

saqarTvelos msgavsi mcire qveyana sakuTari

suverenitetis dacvas. es yovelive ki regionis

dasavleTze mibmis ufro farTo gegmis nawili

gaxldaT: saakaSvili samoqmedo gezad saqarTvelos

sanaxevrod Semdgari saxelmwifodan iseT

8


eformistul `vefxvad~ gardaqmnas irCevda,

romelic demokratiuli prodasavluri derefnis

Seqmnis katalizatorad iqceoda amierkavkasiaSi

_ erTi mxriv, arastabilur ruseTsa da meore

mxriv, sul ufro da ufro feTqebad axlo

aRmosavleTs Soris. es marTlac gamaognebeli

xedva iyo da ruseTisTvis _ gansakuTrebulad

miuRebelic.

am xedvaSi ki sakvanZo roli amerikis SeerTebul

Statebs hqonda mikuTvnebuli. sakaSvili samar-

Tals kolumbiisa da jorj vaSingtonis universitetebSi

swavlobda da am qveynis mxurvale

gulSematkivradac iqca. misi azriT, Tuki warmatebisTvis

undoda mieRwia, amosavlad mmarTvelobis

amerikuli wesi, principebi da diplomatia

unda daesaxa. mis kabinetSi, wignis Taroze

gverdigverd naxavT kenedisa Tu jefersonis,

aTaTurqisa Tu stalinis biografiebs... amerikuli

arasamTavrobo organizaciebi qarTuli samoqalaqo

sazogadoebis mTavari mxardamWerebi iyvnen

da `vardebis revoluciis~ warmatebac, upiratesad,

swored maTma mxardaWeram gansazRvra. Tavis

mxriv, aSS-is xelisuflebas ufro `aracalsaxa~

damokidebuleba hqonda saqarTvelos mimarT:

vaSingtonma kargi urTierToba daamyara saakaSvilis

winamorbed eduard SevardnaZesTan, visac

erT-erT mniSvnelovan partniorad miiCnevda _

jer kidev germaniis gamTlianebis droidan moyolebuli.

cobilia, rom aSS-is elCma TbilisSi

riCard mailsma `vardebis revoluciis~ gamarjvebis

wina saRamos vaSingtonSi depeSa gagzavna

da saakaSvilis marcxi iwinaswarmetyvela;

meore diliT ki, axalgamoRviZebulze, es ukanaskneli

qveynis liderad moevlina!

Tumca TeTrma saxlma am axal mocemulobas

maleve auwyo fexi: saakaSvili erTgvar `varskvlavbiWunad~

_ buSis administraciis `Tavisuflebis

Suqurad~ da demokratiis eqsportis sakuTari

politikis warmatebis mTavar gansaxierebadac

miiCnia. uamravi axalgazrda qarTveli, romelic

okeanisgaRma swavlobda an Sin, samoqalaqo sazogadoebis

seqtorSi muSaobda, axla im reformistuli

gundis wevri gaxda, romelsac saTaveSi

prezidenti saakaSvili, premier-ministri zurab

Jvania da parlamentis Tavmjdomare nino burjanaZe

edgnen. saqarTvelosken wamovida amerikuli

fuli da mrCevel-megobrebic daiZrnen _ qveynis

axal relsebze gadayvanis am mcdelobis xelSesawyobad.

saqarTvelo aSS-is daxmarebisa da

ekonomikuri mxardaWeris programebis umTavres

samizned iqca. saakaSvilis galaSqrebam korufciis

winaaRmdeg didad Seuwyo xeli Sin misi

popularobis zrdas, xolo misma xistma ekonomikurma

reformebma saqarTvelo ucxouri kapitalisTvis

erT-erT mimzidvel da evropasa da evraziaSi

swrafad mzard qveynad aqcia.

im dros, roca erayTan omis Semdeg amerikis

imiji sayovelTaod Seirya, swored saqarTvelo

iyo msoflioSi yvelaze ufro proamerikuli

qveyana; TbilisSi esmodaT, rom amerikis si-

Zliere da mxardaWera gadamwyveti iqneboda

ruseTis sapirwonedac da nato-Si gasawevrianebladac.

vaSingtonSi saakaSvils rok-varskvlaviviT

egebebodnen da mas politikuri RerZis orsave

mxares hyavda gavleniani megobrebi _ jon

makkeini iqneboda es, jorj sorosi Tu riCard

holbruki. 2005 wlis ianvarSi senatorebma hilari

klintonma da jon makkeinma erToblivad

waradgines igi nobelis mSvidobis premiis nominantad.

aseve, 2006 wlis gazafxulze, roca

prezidenti buSi Tbiliss estumra, mas iq ise

Sexvdnen, rogorc gmirs _ mis pativsacemad asi

aTasze metma qarTvelma moiyara Tavi Tavisuflebis

moedanze, xolo aeroportisken mimaval

gzatkecils misi saxeli uwodes.

saqarTvelo arasdros iwvevda msgavs aRfr-

Tovanebas evropaSi da arc aseTi mWidro urTierTobebi

daumyarebia masTan. marTalia, iseT

qveynebs, rogorebicaa germania da safrangeTi,

saqarTvelosTan kulturuli kavSirebi hqondaT,

magram saqarTvelosa da misi miswrafebebis mimarT

mainc garkveul sifrTxiles iCendnen. imas,

rasac dRes dasavlur civilizaciad ganvixilavT,

SesaZloa fesvebi odesRac marTlac Savi

zRvis irgvliv arsebul uZveles qristianul

civilizaciebSi edga, magram sabWoTa kavSiris

SemadgenlobaSi STanTqmuli es qveynebi me-20

saukuneSi dasavluri cnobierebidanac amoiSala

da politikur rukaze maTi dabrunebis Semdegac

ki Zalze bevri evropeli eWvobda _ Savi

zRvis aRmosavleT sanapiroze, TurqeTis mosazRvre

saqarTvelo marTlac evropis nawili

iyo Tu ara. mokled, nato-s gafarToebasTan

dakavSirebuli safrTxeebis SiSi mTel dasavleT

evropaSi igrZnoboda da axla amierkavkasiis

mimarTulebiT eqspansia bevrisaTvis uaRresad

sarisko wamowyebadac Canda. saqmes verc saakaSvilis

buSTan siaxlove da verc misi evropisadmi

skeptikuri ganwyoba waadgeboda. evropeli

maRalCinosnebi SeniSnavdnen kidec _ saakaSvili

amerikis imedad myofi erTi ficxi vinmea

da raRac Sars gadagvkidebso...

qarTul politikasTan Cemi uSualo Sexebac

evropasTan urTierTobebis gabmis Tbilisidan

momdinare survilis Sedegi iyo; amerikeli ki

gaxlavarT, magram yvelas TvalSi proevropelad

miviCneodi da evrokavSirisa da nato-s gafar-

ToebaSi Setanili Cemi wvlilic, etyoba, raRacas

niSnavda. Tavidan aw gardacvlili zurab

Jvania damikavSirda da mTxova, erTgavri araformaluri

mrCevlis roli mekisra. imxanad mas

saqarTvelos premier-ministris Tanamdeboba ekava

da saakaSvilis alikvalad miiCneoda. saqarTvelo-

Si icodnen, rom saakaSvili amerikisTvis miRebuli

kaci iyo, magram evropelebTan mTlad

Sexmatkbilebuli ver Canda. arada, saqarTvelos

amerikis daxmareba Tumca ki sWirdeboda, misi

WeSmariti mizani mainc evropasTan daaxloeba

gaxldaT. saamisod ki gansxvavebuli strategia

da midgomebi iyo saWiro.

Jvania gansxvavebuli yaidis politikur

figurad gamoiyureboda: gacilebiT

ukeT momzadebuli Canda

rogorc evropel liderebTan, aseve

moskovTan urTierTobisTvis. mas

surda, evropisTvis saqarTvelos

saxed qceuliyo da Tbilissac

dasavlur kavSirebSi meti wonasworoba

daecva.

2004 wlis bolos erTi kvira gavatare

masTan erTad borjomis maxloblad, sakurorto

kompleqsSi, romelic jer kidev caristuli

ruseTis dros aeSenebinaT. erT dros stalinis

rezidenciaSi gamarTul sadilze misuls miTxres,

rom Cveni samuSao Sexvedra sadRac SuaRamisas

daiwyeboda da sam-oTx saaTs gastanda. patara

gundma moviyareT Tavi da imaze vmsjelobdiT,

ukeTesad rogor mogvexerxebina saqarTvelos

evropasTan daaxloeba. yovel ociod wuTSi

oTaxSi saakaSvilic Semoixedavda da Tavis ideebs

`Camoyrida~ xolme. uSualo moswre viyavi, rogor

TanamSromlobda es ori lideri da rogor

avsebda erTmaneTs. meore diliT araviTari iluzia

ar gvqonia imis Sesaxeb, rom Cvens wamowyebas

ioli bolo eqneboda, oRond garkveuli

gegma TandaTanobiT mainc ikveTeboda. 2005

wlis TebervalSi Jvanias moulodnelma da saidumloebiT

moculma gardacvalebam es mcdelobebi

gvarianad daamuxruWa. xSirad mifiqria,

xom ar ganviTardeboda istoria sxvagvarad,

Jvania rom cocxali darCeniliyo da sakuTari

gegmebis ganxorcieleba dascloda-meTqi. imis

miuxedavad, mis sikvdilSi moskovis xeli eria

Tu ara, saqarTvelom Tavisi mmarTveli birTvis

is warmomadgeneli dakarga, visac yvelaze ukeT

SeeZlo evropasTan da ruseTTan saubarica da

xSir SemTxvevaSi saakaSvilis Seupovrobis gawonasworebac.

saqarTvelos aqilevsis qusli mainc gayinuli

konfliqtebi gaxldaT afxazeTsa da samxreT

oseTSi. Tavis mxriv, am konfliqtebsac sakuTari

istoria da dinamika axasiaTebda da separatistul

regionebTan saqarTvelos, faqtobrivad,

iseTive rTuli urTierTobebi Camouyalibda,

rogorc ruseTTan. dasavleTis politikur xedvaSi

afxazeTisa da samxreT oseTis Temebi, xSir

SemTxvevaSi erToblivad, siamis tyupebiviT ganuyoflad

moiazreboda; magram es mxolod araerTgvarovani

sinamdvilis damaxinjeba gaxldaT:

afxazebi da osebi ori gansxvavebuli eTnikuri

jgufia _ sakuTari istoriiTa da am regionSi

migraciis TavTavisi gziT. sabWoTa periodSi

orive garkveuli xarisxis avtonomiiT sargeblobda,

Tumca am statusis namdvili arsi

droTa ganmavlobaSi icvleboda kidec _ gansakuTrebiT,

afxazeTis SemTxvevaSi. gorbaCoviseuli

perestroikis Sedegad _ sabWouri centris

dasustebisa da saboloo kraxis Semdeg _

orive avtonomiaSi erTnairi dilemis winaSe

dadgnen: ssrk-is arsebobis bolo wlebSi rogorc

soxumis, aseve cxinvalis adgilobriv elitebs

TavianTi gavlenisa da privilegiebis dakargvis

SiSi gauCndaT damoukidebel saqarTveloSi _

miT umetes, roca erovnuli moZraobis aRzevebisa

da masSi garkveuli qsenofobiuri elementebis

momswrenic gaxdnen.

Tavis mxriv, saqarTvelos liderebic imdenad

iyvnen CaZirulni am axali erovnuli Tavisuflebis

xiblSi, arc surdaT da arc SeeZloT

farTo avtonomiis msgavsi SeeTavazebinaT maT-

Tvis, rac amgvar SiSebs gaaqarwylebda. qarTvelebs,

Tavis mxriv, aSinebdaT am umciresobaTa yofna an

savaraudo gadaqceva mexuTe kolonad, rasac

moskovi jer kidev myife damoukideblobis CanasaxSive

mosaspobad gamoiyenebda. yovelive aman

me-20 saukunis 90-iani wlebis damdegs orive

xsenebul mxareSi omi gardauvali gaxada. imxanad

saqarTvelos saTaveSi edga zviad gamsaxurdia _

dasavleTisaTvis upiratesad cnobili rogorc

mecnieri da disidenti; magram imavdroulad, is

gulmxurvale nacionalistic gaxldaT, romelic

xelisuflebis saTaveSi Sovinisturi ganwyobilebebisa

da imgvari mowodebebis talRaze movida,

rogoric iyo `saqarTvelo _ qarTvelebisTvis!~.

msgavsi xedvis bneli mxare angariSis gasworebas

gulisxmobda im afxaz da os liderebTan, romlebic

kremlis `dayavi da ibatones~ politikiT

iTbobdnen xels. roca gamsaxurdiam am uflebaTa

da avtonomiaTa Sekveca moisurva, denTis kasris

patruqsac swored maSin waukida cecxli.

pirveli naperwkali, ramac Zaladobis ali aabriala,

1990 wlis oseTis adgilobrivi administraciis

gadawyvetileba gaxldaT, romelmac Tavi

damoukidebel respublikad gamoacxada sabWoTa

kavSiris SemadgenlobaSi da moindoma qeds gada-

Rma mdebare CrdiloeT oseTs SeerTeboda. imxanad

samxreT oseTis mosaxleobis daaxloebiT 2/3-s

osebi da 1/3-s qarTvelebi Seadgendnen. pasuxad

gamsaxurdiam samxreT oseTis osuri mosaxleoba

kremlis agentebad da saqarTvelos daSlis rusuli

gegmis aRmsruleblebad gamoacxada. Tbilisma

samxreT oseTis avtonomiuri statusi gaauqma da

iq jari gagzavna. Tumca cudad gawvrTnili qarTuli

nawilebi gaafTrebul winaaRmdegobas waawydnen

samxreT oseTis SeiaraRebuli formirebebis mxridan,

romelTac ruseTis armiis warmomadgenlebi

da CrdiloeT oseTidan gadmosuli moxaliseebi

exmarebodnen. 1992 wlis ivlisis SeTanxmebam cecxlis

Sewyvetis Taobaze molaparakebebs daudo

saTave. am omma ramdenime aTasi adamianis sicocxle

Seiwira da daaxloebiT 10 000 ltolvili gaaCina,

romelTagan nawili ruseTSi gadavida, nawili ki

saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi gansaxlda.

omi afxazeTSi ufro mogvianebiT daiwyo da

saqarTvelosTvis gacilebiT ufro mZime SedegebiT

dasrulda: afxazeTSi sakuTriv afxazebi

umciresobas Seadgendnen da mTeli mosaxleobis

20 procents ar aRematebodnen, maSin, roca

eTnikur qarTvelTa raodenoba TiTqmis 50 procents

utoldeboda. Tumca, movlenaTa ganvi-

Tarebis dinamika aqac msgavsi aRmoCnda: afxaze-

Tis politikuri da ideologiuri liderebisTvis

sabWoTa kavSiridan saqarTvelos gamoyofa

soxumSi maTi gavlenis dakargvis tolfas safrTxed

aRiqmeboda, xolo xelisuflebis saTaveSi

gamsaxurdias mosvlam kidev ufro gauRviva

maT mdgomareobis dakargvisa da mosalodneli

Seviwroebis SiSi. rodesac misi mmarTvelobis

sul ufro da ufro avtokratuli da

gauazrebeli gezis gamo gamsaxurdias ukve Tavad

saqarTveloSi Seeqmna problemebi, afxazebma

viTarebiT sargebloba moindomes da maTac

damoukideblobaze daiwyes laparaki.

1992 wlis ianvarSi samxedro sabWom gamsaxurdia

daamxo, qveynidan gandevna da mis nacvlad

eduard SevardnaZe moiwvia, romelsac qveyanaSi

axali xelisufleba unda Camoeyalibebina. Tavad

SevardnaZes saxelmwifo sabWos Tavmjdomaris

Tanamdeboba ekava, mogvianebiT ki, 1995 wels,

prezidentad airCies. marTalia, igi saqarTvelo-

Si dapirispirebul ZalTa gamTlianebas da aseve

afxazebsa da osebTan molaparakebas cdilobda,

magram viTarebas srulad mainc ver akontrolebda.

1992 wlis zafxulSi saqarTvelos

Tavdacvis ministrma TviTneburad miitana ieriSi

afxazeTze _ saqarTvelos armiisa da gasamxedroebuli

SenaerTebis nawilebi am separatistul

mxareSi Sevidnen da Tavidan dedaqalaq soxumis

dakavebac moaxerxes, magram poziciebis Senar-

Cuneba ki ver SeZles. afxazebis dasaxmareblad

xeli gamoiRes rogorc rusma samxedro meTaurebma,

aseve CrdiloeT kavkasiis zogierTi respublikis

xelmZRvanelobamac.

1993 wlis miwuruls afxazebma ruseTis samxedro

Zalebisa da CrdiloeT kavkasieli moxaliseebis

daxmarebiT cudad momzadebul qarTul SenaerTebs

ukan daxeva aiZules.

saqarTvelosTvis saboloo marcxi

gamodga is nabiji, roca omis dasrulebis

mosurne SevardnaZem, cecxlis

Sewyvetis sanacvlod, soxumidan

qarTuli jarisa da mZime

artileriis gamoyvanaze ganacxada

Tanxmoba.

afxazebma dauyovnebliv daarRvies SeTanxmeba,

qarTvelTa darCenili poziciebi daikaves,

qarTul nawilebs mdinare engurs iqiT daaxevines

da afxazeTisa da danarCeni saqarTvelos

gamyof am poziciaze rCebodnen kidec 2008

wlis agvistomde. am samxedro marcxs afxazeTidan

230 000 eTnikuri qarTvelis gamodevnac

daemata da es yovelive Zalian hgavda yofil

iugoslaviaSi ganxorcielebul eTnikur wmendas,

sadac Sina omi imave 1991 wels daiwyo.

afxazTa amgvari qmedebebi gamoricxuli iyo

ruseTis SeiaraRebuli Zalebis daxmarebis gareSe.

ruseTis Careva aSkara gaxda, rodesac amosacnobi

niSnebis armqone aviagamanadgurebeli Camoagdes

da misi mfrinavi ruseTis sahaero Zalebis oficeri

aRmoCnda. arc qarTvelebis gamodevna yofila

angariSsworebis spontanuri gamovlineba _ es

xelisuflebis mizanmimaruli kampania da strategiac

ki gaxldaT, rasac Tavidan bolomde Tu ar

warmarTavda, didad uwyobda xels ruseTi. omis

miwuruls Seiqmna e.w. usafrTxoebis zona afxaze-

Tis istoriulad qarTvelebiT dasaxlebul=, magram

imxanad gaukacrielebul aRmosavleT sazRvarTan.

is moicavda 12 kilometrian zonas danarCen

saqarTvelosTan sazRvris orsave mxares da kidev

12 km-s _ sadac msxvilkalibriani SeiaraRebis

gamoyeneba iyo akrZaluli.

omma ukiduresad Rrma Wriloba datova eris

SegnebaSi. am sastik SexlaSi, rac zogjer Ti-

Toeuli saxlisTvis brZolis saxes iRebda, orive

mxarem sruli daundobloba gamoavlina; arc

qarTvelebi iyvnen wmindanebi _ arc maT SeukavebiaT

Tavi Zaladobisgan, soxumi `gawmindes~

da afxazTa erovnuli siwmindeebic xelyves.

ukan daxevisasac ki, isini iavarqmnili miwis

saSinel taqtikas mimarTavdnen...

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)

9


internet-media

Cven dagpirdiT, rom uaxloes droSi gamovaqveynebdiT

saitze `konkretno.ru~ lela

kakulias winaswarmetyvelebebs imis Taobaze,

Tu vin gaxdeba ruseTis prezidenti, ra

bedi elis CrdiloeT kavkasias, vin Caanacvlebs

sankt-peterburgis gubernators da im

teraqtis Sesaxebac ki, romelsac qarTveli

vanga xedavs soWSi.

lela kakulias winaswarmetyvelebebs seriozulad

ugdeben yurs sxvadasxva qveynebis

politikosebi, saeklesio ierarqebi, msxvili

biznesmenebi. imis gasagebad, Tu rogor aewyobaT

momavalSi cxovreba, masTan okeanis

gaRmidanac Cadian. amitom Cven ubralod ar

SegveZlo ar davinteresebuliyaviT, ras ambobs

kosmosi ruseTis momavalze.

maS ase, sityva eZleva lela kakulias.

Cawerilia 2011 wlis 16 aprils.

ruseTis prezidentis Sesaxeb

`me arc putins vxedav da arc medvedevs

ruseTis momaval prezidentad. saxelmwifos

meTauri gaxdeba kargad ganaTlebuli, ucxo

enebis mcodne, sakmaod axalgazrda adamiani.

is ar iqneba samxedro sferodan. aqvs ori

umaRlesi ganaTleba _ ekonomistisa da

iuristisa. ruseTis momavali prezidenti xist

pozicias daikavebs muslimebis mimarT. yvelanairad

mxars dauWers nacionalisturi

Sexedulebebis mqoneT. damaxasiaTebeli niSani

_ mas Tavze naiarevi, an raRac niSani aqvs,

oRond ara Tandayolili.

putins ar Rebulobs mosaxleobis umravlesoba.

im SemTxvevaSic ki, Tu is kvlav

mova xelisuflebaSi, es iqneba xanmokle

amasTan, evroparlamentma kremls Sekrebis

Tavisuflebis uflebis dacvac mosTxoves,

xolo xodorkovskis process politikurad

motivirebuli uwodes da mouwodes medvedevs,

prezidentTan arsebulma adamianis uflebaTa

sabWom ganixilos sasamarTlos gadawyvetilebebi.

da es yvelaferi im fonze, rac evroparlamentma

rezoluciis miRebamde oriode TviT

adre ruseTis winaaRmdeg sanqciebis daweseba

moiTxova. rogorc evroparlamentarma

kristina ojulandim ganacxada, adamianis

uflebebis darRveva da samoqalaqo sazogadoebaze

zewola ruseTSi yoveldRiurobad

iqca. qveyanaSi gamefebuli korufciisa da

usamarTlobis gamo mxolod gasul wels

ruseTis 300 000 moqalaqe iZulebuli gaxda,

daetovebina qveynis teritoria.

`mivmarTav sabWos, gamoiyenos sanqciebi

rusi politikosebis winaaRmdeg. organizacia

valdebulia miiRos msgavsi rezolucia.

ruseTTan normaluri urTierToba manam ver

gveqneba, vidre iq aseTi mdgomareobaa~ _

ganacxada qalbatonma ojulandim.

evroparlamentis warmomadgenlis uotson

grehemis gancxadebiT, rusi Cinovnikebis winaaRmdeg

miRebuli sanqciebi mkacri unda iyos.

`maT unda davuyadaRoT angariSebi evropul

bankebSi, ar davuSvaT, rom maTma Svilebma

ganaTleba Cvens skolebsa da universiteteb-

Si miiRon, ukanonod mopovebuli fuli Cvens

kurortebze daxarjon. ase veqceviT yvela

qveynis lidersa da Cinovniks da ruseTi

internet-media internet-media

kiril kiril meteliovi

meteliovi

meteliovi

soWSi olimpiada

ar Catardeba!

mmarTveloba. mizezi: putinis qmedebebi angrevs

ruseTs. man dakarga avtoriteti msoflioSi.

xalxi arc medvedevs uWers mxars da

mas putinis marionetad miiCnevs.

kavkasiis Sesaxeb

ruseTi daTmobs CrdiloeT kavkasias. Tumca

es ver gaaerTianebs Crdilokavkasiur

respublikebs, ufro piriqiT. me vxedav, rom

maT Soris konfliqtebi Rvivdeba, romelTa

gamoc adamianebis erTi nawili iZulebuli

gaxdeba, aziaSi gadasaxldes.

daRestani saqarTvelosTan gaerTianebisken

iltvis, magram mas araferi gamouva.

CrdiloeT oseTi ruseTis SemadgenlobaSi

darCeba.

saqarTvelo ruseTisTvis samxreTiT Ziri-

Tadi mokavSirea. TbilisSi mdebareobs natos

jarebis kavkasiuri centri, sul axlos ki

raketebia ganTavsebuli. Tumca isini ruseTisken

ar aris mimarTuli. raketebi saqarTveloSi

iranisa da sxva muslimuri qveynebis mxridan

safrTxis Tavidan asacilebladaa ganTavsebuli.

SesaZlebelia omi islamur aRmosavleTsa

da ruseTs, aseve mTel rig evropul saxelmwifoebs

Soris. agresori iqneba muslimuri

samyaro, romelic Tanamedrove rusuli iaraRiTaa

RWurvili. konfliqtSi CaerTveba

amerika, romelic saqarTveloSi ganTavsebul

raketebs gamoiyenebs. amasTan, saraketo dartymebi

iqneba masirebuli.

ruseTis Sesaxeb

ruseTi aRar daupirispirdeba saqarTvelos

Riad, romelic aRdgeba Tavis istoriul

sazRvrebSi. afxazeTi da `samxreT ose-

Ti~ kvlav dabrundebian saqarTvelos SemadgenlobaSi.

ruseTi ver moaxerxebs soWis ganviTareba-

Si seriozuli warmatebebis miRwevas, da

interesi gadainacvlebs yirimSi. ukrainasTan

konfliqtis Sedegad, momavalSi ruseTi

daibrunebs yirimis naxevarkunZuls. xolo

CrdiloeT kavkasiaSi investiciebis Semcirebis

xarjze, ruseTi miiRebs SesaZleblobas,

ekonomikurad ganaviTaros Tavisi Crdiloe-

Ti teritoriebi.

ruseTis saxelmwifo ufrodaufro daemsgvaseba

patara sabWoTa kavSirs. mis SemadgenlobaSi

Semavali respublikebi avtonomiur

uflebebs dakargaven. xelisufleba Tavs fed-

eralur centrSi moiyris. TaTreTi da baSkireTi

ruseTSi darCebian. miuxedavad Crdilokavkasieli

mezoblebisken ltolvisa, ruseTidan ver gava

verc adiRea. belorusi sabolood miuerTdeba

ruseTs erT-erTi respublikis statusiT.

ai ukraina ki Zveleburad ibrZolebs saxelmwifoebrivi

damoukideblobisTvis da arafers

dauTmobs did slav mezobels.

regionebi gamsxvildeba. vxedav, rom Sedegad

ruseTSi aTi teritoriuli warmonaqmni

Camoyalibdeba _ ekonomikurad Zlieri. aRdgeba

dacarielebuli soflebi. vxedav, iq cxovreba

duRs. saxelmwifo SezRudavs ruseTis

moqalaqeobis micemas, gansakuTrebiT islamuri

qveynebis warmomadgenlebisTvis. axlomdebare

saxelmwifoebidan ltolvilebi iZulebulebi

gaxdebian, samSobloSi dabrundnen.

Tumca es ar exebaT eTnikur slavebs, romlebic

iZulebulebi gaxdnen Camosaxlebuliyvnen

ruseTSi axlo sazRvargareTidan. Tumca samuSao-saemigracio

vizebis gacema ar Sewydeba,

ucxoelebi imuSaveben ruseTSi. isini

ZiriTadad evropidan Camovlen, sadac SidawinaaRmdegobebi

ikrebs Zalas da evrokavSiri

daiwyebs rRvevas. evropaSi aRdgeba erovnuli

valutebi.

sankt-peterburgSi Seicvleba gubernatori.

qals mamakaci Caanacvlebs, romelic TiTqos

koWlobs. saxelmwifo saTaTbiroSi didi

cvlilebebi iqneba. ganmtkicdeba marTlmadidebluri

eklesiis mniSvneloba, sxva religiuri

konfesiebis centrebi ruseTis regionebSi

gadainacvlebs.

Seicvleba demografia. vxedav, rom muslimebSi

Sobadoba ecema. isini sul ufro

iTqvifebian rusebSi. daaxloebiT 2030 wels

ruseTis TavSi aRmoCndeba qarTuli fesvebis

mqone adamiani.

soWis Sesaxeb

olimpiadas safrTxe emuqreba da Sesa-

Zloa arc Catardes. mzadebis periodSi

daiRupeba erT-erTi rusi maRalCinosani. mas

moskovSi esvrian.

soWSi teraqti mzaddeba. Semsruleblebi

ori `omonelia~, romlebsac asafeTqebeli mowyobiloba

sxeulze aqvT mimagrebuli. Savgvremanebi

arian, magram ara kavkasielebi. Sublze

Camoyrili Tmebi aqvT. erTi _ dabali

tanisaa, msxvili kompleqciis, rweva-rweviT

dadis. am oridan erTs oqros kbili aqvs.

isini ukve Canergilebi arian `omonSi~.

radikaluri islamis aRmsareblebi arian.

teraqtebis organizeba xdeba afxazeTis

teritoriaze, sadRac mTebSi, patara partizanul

bazaSi.

epilogis nacvlad

aq aRwerili mravali movlenis asrulebamde

sul cota dro darCa. amboben,

rom lela kakulias winaswarmetyvelebebi

yovelTvis sruldeba...

rac rac ukve ukve moxda

moxda

(dasawyisi gv.6-7) gamonaklisi ratom unda iyos?~ _ svams

kiTxvas uotson grehemi.

evroparlamentSi amboben, rom ruseTi mniSvnelovani

partnioria, magram ar SeiZleba

mas `mokluli Jurnalistebi da adamianis

uflebaTa damcvelebi, politikurad anga-

Jirebuli sasamarTloebi da korumpirebuli

mosamarTleebi epatios~.

da ai, rezolucia ukve miRebulia. rogorc

Cans, ukve axlosaa dro, roca evropa mTeli

ivniss ucnobebma cecxlsasroli iaraRiT mokles

moskovSi.

aseTia mokle biografia kacisa, romelmac

CeCneTSi samarcxvinod `gamoiCina~ Tavi da

sakuTari qmedebiT aiZula iqaurebi, mwared

eZiaT Suri. amaze xmamaRla saubroben rogorc

saxelmwifo saTaTbiroSi _ magaliTad, deputati

CeCneTidan delimxanovi _ ise sa-

ZaliT aamoqmedebs berketebs da ruseTi

seriozul dartymasa miiRebs umZimesi sanqciebis

saxiT.

2002 weli, 25 oqtomberi,

dilis 5 saaTi.

ruseTs didi panika moicavs. CeCnebi

yvelafers cxvirSi amoadenen moskovs.

partizanebi saTiTaod uswordebian im

`generlebs~, romlebic maTi Svilebisa da

xalxis daxocvaSi iRebdnen monawileobas!!!

lela kakulia

iuri dmitris Ze budanovi _ yofili

rusi polkovniki. 1998-2000 wlebSi xelmZRvanelobda

160-e gvardiul satanko polks,

romelic CeCneTis meore omSi monawileobda.

2003 wels Crdilokavkasiurma saolqo sasamarTlom

damnaSaved scno 18 wlis CeCeni

gogonas, elza kungaevas motacebasa da mkvlelobaSi.

miesaja Tavisuflebis aRkveTa 10

wliT. 2009 wels ianvarSi sapatimrodan

vadaze adre gaaTavisufles. 2011 wlis 10

zogadoebaSi. rusi blogerebi incidentis

Sefasebisas pirdapir weren, rom budanovi

sisxliani SurisZiebis pirveli msxverplia da

mas male sxvebsac miayoleben.

10


aian vaiTmori:

internet-media

rusebi afxazeTSi miwebs itaceben?

rodesac 2008 wlis agvistoSi ruseTma

afxazeTis damoukidebloba aRiara, mis magaliTs

oriode qveyanam mibaZa. magram soxumi

mainc zeimobda da ruseTis mimarT madlierebis

grZnobiT iyo gamsWvaluli.

dRes ki bevri afxazi dafiqrda sakiTxze:

xom ar aRmoCnda moskovis mxardaWeris safasuri

zedmetad maRali?

moskovSi sazRvrebis damdgeni rusul-afxazuri

erToblivi komisia Seikriba. afxaze-

Tis mcxovrebni sul ufro SfoTaven gavrcelebuli

cnobebis gamo, romelTa Tanaxmadac,

ruseTi afxazuri teritoriis 160 kvadratuli

kilometris aneqsirebas cdilobs.

opoziciuri afxazuri gamocema `novi den~

iuwyeboda, rom ruseTma afxazeTis de-faqto

xelisuflebas winadadebiT mimarTa da

mas gagris regionSi teritoriis mozrdili

zolis daTmoba sTxova.

es teritoria, romelzec saubari midis,

mdinare fsous mTian sivrces moicavs da

swored igi qmnis afxazeTsa da ruseTs

Soris bunebriv sazRvars. aRsaniSnavia isic,

rom es teritoria rusuli saTxilamuro

kurortis `iasnaia paliana~ siaxlovesaa,

romelic 2014 wlis zamTris olimpiur TamaSeb-

Si sakvanZo rols asrulebs.

radio `kavkasiis eqos~ eTerSi gamosvlisas

(es sadguri afxazeTsa da saqarTvelos

kidev erT separatistul regionSi _ samxreT

oseTSi mauwyeblobs) cnobilma soxumelma

Jurnalistma inal xaSigma ganacxada, rom

rogorc Cans, moskovis winadadeba pirveli

nabijia, romelzec igi sabolood uars ityvis

miwis ufro patara monakveTis, mdinare fsouze

mdebare soflis, aibRas daTmobis sanacvlod.

Tumca, xaSigisave TqmiT, nebismieri

teritoriuli daTmoba, raoden mcirec ar

unda iyos igi, mainc gadaawydeba afxazeTis

mosaxleobis umravlesobisa da politikuri

elitis udrek winaaRmdegobas.

`sazogadoebrivi azri ewinaaRmdegeba aramx-

1 aprils, gvian saRamos, saerTaSoriso

sasamarTlom uaryo saqarTvelos mTavrobis

mier ruseTis winaaRmdeg Setanili sarCeli,

romelSic isini iTxovdnen separatistul

anklavebSi _ afxazeTsa da samxreT oseTSi

_ qarTvelTa eTnikuri wmendis gamoZiebas.

gadawyvetileba samwuxarocaa da, Tu gaviTvaliswinebT

saqarTvelos mTavrobis mxardamWeri

im mtkicebulebebis uzarmazar wonas,

romelic am bolo ori aTwleulis ganmavlobaSi

dagrovda, absurdulic, magram gadawyvetilebiT

aseve uaryofil iqna rusebis

mTavari ganacxadi, romlis Tanaxmadac maT

qveyanasa da saqarTvelos Soris ar arsebobs

araviTari `dava~. sasamarTlom orive mxares

mosTxoa Semdgomi molaparakebebis gamarTva

manamde, sanam saqarTvelos respublikis saCivari

detalurad iqneba ganxiluli.

ruseTis federacia, albaT, gadawyvetilebas

gamarjvebad gaasaRebs, miT ufro rom

swored axla warmarTavs kampanias, romlis

mizani saqarTvelos suverenuli teritoriis

20 procentis mitacebaa. kremlis sulwrafi

zeimi iqiT iyos, radgan ganaCenma ver SesZina

simtkice afxazeTisa da samxreT oseTis

damoukideblobas da am provinciebSi ver

Seasusta rusebis mxardaWeriT Catarebuli

eTnikuri wmendis mniSvneloba.

mxolod afxazeTSi krizisebis saerTaSoriso

jgufis gaTvliT, konfliqtis dasawyisidan

_ 1992 wlidan _ sakuTari saxlebidan

gamoZevebul qarTvelTa raodenoba 200 aTasidan

250 aTasamde aRwevs.

evropis usafrTxoebisa da TanamSromlobis

organizaciis oficialuri poziciis Tanaxmad,

romlebic damtkicebulia misi budapeStis,

lisabonisa da stambolis samitebze 1994, 1996

da 1997 wlebSi, ruseTis momxre separatistebis

mier aseTi masobrivi gamosaxleba `saomar

danaSaulad~ unda iyos aRiarebuli. gaer-

Tianebuli erebis organizaciis generaluri

asambleis maisis gadawyvetilebis aSkara dar-

RveviT, araferi gakeTebula okupirebul teritoriebze

gamoZevebulTa sakuTrebis dasacavad.

bevri maTganis saxli daangries, raTa

adgili daeTmoT moskovis mier dafinansebuli

sacxovrebeli kompleqsebis mSeneblobisTvis.

viTareba samxreT oseTSi iseTive mZimea _

1990-iani wlebis dasawyisidan dRemde iZulebiT

123 aTas adamians daatovebines sakuTari saxli.

rac Seexeba afxazeTs, saerTaSoriso sazogadoebis

pozicia srulad araorazrovnad eTanxmeba

saqraTvelos mTavrobis gancxadebebs

eTnikuri wmendis Sesaxeb. 2009 wels evropis

olod 160 kvadratuli kilometris, aramed

Tundac 10 kvadratuli metris daTmobas. es

principis sakiTxia. es afxazuri miwaa da

Cven ar vapirebT Tundac erTi metris an

kvadratuli milis daTmobas. me viyavi soxumis

centrSi da vnaxe, rom xalxi ukve

agrovebs xelmowerebs amis winaaRmdeg. afxazuri

sazogadoeba ukiduresadaa SeSfoTebuli

am faqtiT~. _ ganacxada xaSigma.

`radio Tavisuflebis~ rusuli samsaxurisTvis

micemul interviuSi ivliane xaindravam,

ganviTarebisa da TanamSromlobis

Tbilisuri centris samxreT kavkasiis programebis

direqtorma ganacxada, rom teritoriis

mitacebis mcdelobam SeiZleba afxazeTSi

antirusuli ganwyobebis intensivoba

gamoiwvioso: `afxazuri sazogadoeba izrdeba

da ar var darwmunebuli, rom es procesi,

Tuki is gagrZeldeba, umtkivneulo iqneba.

SesaZlebelia afxazeTis mcxovreblebma

gaacnobieron, rom safrTxe CrdiloeTidan

(rusuli safrTxe) ufro saxifaToa, vidre

samxreTidan (saqarTvelodan). ra Tqma unda,

es ucbad ar moxdeba, magram aqcentebi TandaTan

Seicvleba~.

ruseTis oficialur pirebs rusul-afxazur

uTanxmoebaze sajaro komentari jer ar

gaukeTebiaT.

unda iTqvas, rom am bolo dros afxazeTSi

ruseTis dominirebasTan dakavSirebiT

gaCenili SiSi, faqtobrivad, axali ar

aris. 2009 wlis ivnisSi me afxazeTSi viyavi

da daCqarebuli rusifikaciis niSnebi yvelgan

da yvelaferSi SevniSne.

magaliTad: afxazeTis mosaxleobis 90

procentze mets rusuli pasportebi aqvT,

teritoriis oficialuri valuta rusuli

rublia, rusuli ena dominanturia, yvelganaa

rusuli droSebi, satelevizio eTerSi

mTavari rusuli televiziebia da rusuli

gazeTebic sayovelTaodaa gavrcelebuli.

moskovi saporto qalaq oCamCireSi sazR-

sabWos saparlamento asambleam dagmo `eTnikuri

wmenda da adamianis uflebebis sxva saxis

darRvevebi~ da kremli imisTvis gaakritika,

rom man `ar SeaCera es praqtika~.

rac Seexeba 2008 wlis agvistos konfliqtebs,

mtkicebulebebi eTnikur wmendaze

ar SeiZleba iyos ufro sruli. 17500 qarTvelidan,

romlebic 1990-ian wlebis konfliqtebis

Semdeg jer kidev samxreT oseTSi rCebodnen,

dRes Sin mxolod 2 aTasia darCenili.

maTi umravlesoba xelaxla daabinava

Tavad saqarTvelom iseT kompleqsebSi, rogoricaa

werovanis ltolvilTa banaki, sadac 7

aTasze meti adamiani cxovrobs.

saqarTvelos teritoriuli mTlianobisadmi

britaneTis xelisuflebis damokidebuleba

sruliad ucvlelia. sagareo saqmeTa mdivani

uiliam heigi piradad Cavida qalaq gorSi,

romelic 2008 wlis agvistoSi ramdenime

dRe rusebis okupaciis qveS imyofeboda,

raTa kidev erTxel ganecxadebina sagareo

samsaxuris ucvleli politika, romelic afxazeTisa

da samxreT oseTis calmxrivad deklarirebuli

damoukideblobis araRiarebas

gulisxmobs. ufro metic, nato-s pozicia

sakiTxTan dakavSirebiT aSkarad ucvlelia

da organizaciam axlaxans kidev gaavrcela

gancxadeba, romliTac kidev ufro ganamtkica

`saqarTvelos teritoriuli mTlianobisa

da suverenitetis mxardaWera sayovelTaod

aRiarebuli sazRvrebis farglebSi~.

2008 wels saqarTveloSi xanmokle intervenciis

Semdeg, frangi prezidenti nikola

sarkozis SuamavlobiT SeTanxmda eqvspunqtiani

sazavo SeTanxmeba. kremlma daarRvia TiToeu-

internet-media

vao bazas aSenebda, rusuli biznesi nTqavda

soxumis sanapiro zolze ganTavsebul uZrav

qonebas, rusulma saxelmwifo kompaniam `rosnefti~

afxazeTis sazRvao navTobis sabadoebis

kvlevisa da damuSavebis ufleba moipova;

xolo saeWvo garigebam, romelmac afxazeTSi

momsaxure rus jariskacebs uZravi

qonebis SeZenis ufleba misca, opoziciis

drtvinva gamoiwvia.

`mas Semdeg, rac afxazeTis damoukidebloba

aRiara, ruseTi gvnTqavs!~ _ miTxra

maSin inal xaSigma. _ `ekonomikurad, politikurad,

samxedro TvalsazrisiT Tu socialurad

yoveldRiurad sul ufrodaufro

damokidebulebi vxdebiT ruseTze~.

amave dros bevri afxazi siamayiT ixsenebs

warsuls da miambobs, Tu ramdenjer atexes

sisxliani amboxi me-19 saukuneSi ruseTis

imperiis winaaRmdeg maTma winaprebma. yvelaze

masStaburi amboxebebi maT Soris 1866 da

1877 wlebSi imiT dasrulda, rom ruseTma

asobiT aTasi afxazi gadaasaxla ZiriTadad

swored gagris im regionidan, romelic dRes

ruseTis cxovel survils warmoadgens.

deniel hamiltoni: saerTaSoriso sasamarTlom unda

gamoiZios qarTvelTa eTnikuri wmendis faqtebi

li am punqtTagani. magaliTad, ruseTis federacias

ar gauwevia araviTari konkretuli

Zalisxmeva or mxares Soris `dapirispirebis

dasasruleblad~. da maT arc samxedro SenaerTebi

gauyvaniaT poziciebze, romlebzec

isini saomari moqmedebebis dawyebamde idgnen~.

Tu gaviTvaliswinebT ruseTis mier xmamaRla

aRebul valdebulebas sakuTari jarebi

gaiyvanos omamdel poziciebze da mis pirobas,

`ar mimarTos Zalas~ afxazeTsa da samxreT

oseTis konstituciur statusTan warmoqmnil

uTanxmoebasTan dakavSirebiT, sasaciloa afxazeTis

`prezidentis~ msgavsi gancxadebebi. man

prezident medvedevTan bolodroindeli diskusiebi

aRwera, rogorc `rusul-afxazuri~

TanamSromlobis ganviTareba bevri mimarTulebiT,

maT Soris `TavdacviTi mimarTulebiTac~.

aseve ruseTis samTavrobo veb-saitma axsena

megobrobis, moskovsa da samxreT oseTs

Soris TanamSromlobisa da ormxrivi daxmarebis

SeTanxmebebi. es xelSekrulebebi aTasobiT

rus samxedros `mSvidobismyofelTa~

egidiT provinciaSi darCenis saSualebas aZlevs.

ianvris bolos aseTi `TanamSromlobis~ manifestacia

sakuTari TvaliT vixile _ didi

rusuli samxedro baza Sendeboda saqarTvelos

mier kontrolirebadi teritoriidan

sul ramdenime aseul metrSi.

saqarTvelo ki Tavis mxriv pativs scems

SeTanxmebas _ man Seamcira samxedro SenaerTebis

raodenoba samxreT oseTis saokupacio

sivrcis maxloblad da ruseTis federacias

araerTxel SesTavaza davis mSvidobianad

gadawyveta. prezidentma saaakaSvilma

noemberSi evropis parlamentSi sityviT

gamosvlisas piroba dado, rom arasdros

gamoiyenebs Zalas teritoriuli

mTlianobisa da suverenitetis aRsadgenad

da misi qveyana `deokupaciisa da gaerTianebis

mcdelobisas mxolod mSvidobian meTodebs

mimarTavs~.

ra Tqma unda, moskovsac da Tbilissac

unda mieces dro _ es mniSvnelovania _

raTa maT bolomde Seafason gaeros saerTa-

Soriso sasamarTlos gadawyvetileba. orive

mxare imsaxurebs imas, rom reagirebis Sansi

mieces, magram im SemTxvevaSi Tu kremlis

mxridan ar iarsebebs srulyofili, dauyovnebeli

da aSkarad gamoxatuli TanamSromlobis

Zalisxmeva, Ria, patiosani da Tanadrouli

diskusiebi saqarTvelosTan, sasamarTlom

SeZlebisdagvarad swrafad unda daiwyos

eTnikuri wmendis braldebebis gamoZieba.

SesaZloa, es Zalian male ver moxdes.

11

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!