19.07.2013 Views

Untitled

Untitled

Untitled

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

qenan ildirimi (patariZe) _ Turqi biznesmeni, TurqeT-saqarTvelos megobrobisa<br />

da Tanadgomis fondis damfuZnebelTa sabWos wevri. sakuTari saqmianobidan<br />

gamomdinare, saqarTvelos xSirad stumrobs. erT-erTi vizitisas, 1998 wels is<br />

lela kakulias Sexvda da swored am Sexvedras umadlis cxovrebaSi momxdar<br />

sasikeTo Zvrebs.<br />

qenan ildirimTan interviu Jurnal `axali dvritas~ redaqtorma qalbatonma<br />

marika maTiaSvilma Caiwera da gamoaqveyna kidec. axla mkiTxvels kvlav<br />

vTavazobT batoni qenanis monaTxrobs qarTveli winaswarmetyvelis Sesaxeb,<br />

romelsac sxvagvarad SeiZleba vuwodoT<br />

urwmuno kacis<br />

aRiareba<br />

`qalbaton lelasTan Sexvedramde msgavsi unaris<br />

adamianebTan _ fenomenebTan urTierToba ar<br />

mqonia. ufro metic, maTze informaciac ar<br />

gamaCnda. mizezi ubraloa da martivi: ar mejera<br />

aseTi adamianebis arseboba da amitom<br />

arc maintersebda maT Sesaxeb araferi. ai, Cems<br />

meuRles ki, Cemgan gansxvavebiT, aseTi raRaceebis<br />

Zalian swams da namyoficaa adamianTan,<br />

romelsac aqvs pretenzia, rom momavals xedavs.<br />

Tumca, axla, lela kakuliasTan Sexvedris Semdeg<br />

ukve vxvdebi, raoden CamorCeba igi saku-<br />

Tari SesaZleblobebiT qalbaton lelas; garwmunebT,<br />

is axlosac ver mova qarTvel naTelmxilvelTan.<br />

sainteresoa ara, aseTi urwmuno kaci ratom<br />

davinteresdi lela kakuliaTi? me erTi megobari<br />

myavs saqarTveloSi, romlisganac ori<br />

wlis manZilze sistematurad mesmoda, rom aq,<br />

TbilisSi cxovrobs araCveulebrivi niWisa da<br />

unaris qalbatoni, romelsac ara mxolod adamianis,<br />

qveynebis momavlis ganWvreta SeuZlia.<br />

Tavidan, ra Tqma unda, ar vijerebdi, magram<br />

faqtebs ver gaveqeci _ isini sul sxvas<br />

RaRadebdnen. dasturad, miuxedavad imisa, rom<br />

bevris CamoTvla SemiZlia, mxolod erT mravlismetyvel<br />

magaliTs mogaxsenebT: Cemi Tbiliseli<br />

megobrisgan msmenoda, rom lela kakuliam<br />

suleiman demirelize _ TurqeTis prezidentze<br />

teraqti iwinaswarmetyvela. am ambidan zustad<br />

erTi wlis Semdeg marTlac ganxorcielda<br />

Tavdasxma prezidentze!<br />

es bolo wveTi iyo. gadavwyvite, radac ar<br />

unda damjdomoda, Sevxvedrodi qarTvel fenomens<br />

da megobars vTxove, Sexvedris sakiTxebi<br />

moegvarebina. saqme isaa, rom vicodi, qalbatoni<br />

lela, rig mizezTa gamo, aRar Rebulobda<br />

aravis da axla unda vcdiliyaviT, gamonaklisi<br />

daeSva. Cems daJinebas seriozuli safuZveli<br />

hqonda. saqarTvelosTan sakmaod aqtiurad da<br />

intensiurad vTanamSromlob _ saqmiani urTierTobebi<br />

maqvs. yovelTvis mindoda, TurqeTidan<br />

rac SeiZleba meti investori Camomeyvana, raTa<br />

Cven qveynebs Soris seriozuli biznesi awyobiliyo<br />

_ namdvili biznesi, wesieri da patiosani<br />

da ara Crdilovani da saxelgatexili.<br />

magram Tqveni zogi Cinovniki ise iqceoda,<br />

1998 wels samocdatormeti<br />

wlis<br />

suleiman demirelis<br />

48 wlis mamakacma,<br />

rogorc gairkva,<br />

religiurma fanatikosma,<br />

sami metris<br />

manZilidan esrola.<br />

prezidents<br />

is pirdapir TavSi<br />

umiznebda.<br />

dacvis erTerTma wevrma, romelmac bolo<br />

wamebSi SeniSna teroristi, dartyma saku-<br />

Tar Tavze miiRo. mcveli mxarASi daiWra.<br />

suleiman demireli aSkara sikvdils gadaurCa.<br />

* * *<br />

. 2001 wlis<br />

15 agvistos<br />

TurqeTis specsamsaxurebma<br />

eqs-prezident<br />

suleiman<br />

demirelize<br />

Tavdasxmis<br />

kidev erTi<br />

mcdeloba<br />

aRkveTes. uSiSroebissamsaxuris<br />

TanamSromlebma ankaraSi Teqvsmeti<br />

teroristi daakaves, romlebic qveynis eqsprezidentis<br />

garda, misi piradi megobris,<br />

azerbaijanis prezidentis heidar alievis,<br />

TurqeTis iusticiis ministris hiqmeT sami<br />

Turqisa da yofili Sinagan saqmeTa ministris<br />

saadeTin TanTanis likvidacias isaxavdnen<br />

miznad.<br />

gavrcelebuli informaciiT, dakavebulebi<br />

ukiduresad memarcxene teroristul dajgufebas<br />

miekuTvnebian. swored am dajgufebas<br />

miaweren 90-ian wlebSi momxdar<br />

sisxlian mkvlelobaTa serias, romelsac<br />

araerTi Turqi generali da ministrTa<br />

kabinetis wevri emsxverpla.<br />

lamis imedi gamicruvda da sabolood Caviqnie<br />

xeli yvelaferze. am wlebis ganmavlobaSi uamrav<br />

adamians Sevxvdi _ saxelmwifo moxeleebs<br />

Tu biznesmenebs, magram saqme bolomde veradaver<br />

miviyvane. gamudmebiT raRac (an viRac)<br />

miSlida xels, verafriT gavarRvie biurokratiuli<br />

wre. hoda, qalbaton lelasTan Sexvedris<br />

mizani sruliad naTeli da gamokveTili<br />

iyo: mainteresebda, saerTod azri hqonda Tu<br />

ara axali kontaqtebis Ziebas, Tu aewyoboda<br />

da gaamarTlebda biznesi, romlis wamowyebac<br />

gvqonda ganzraxuli.<br />

mokled, rogorc iqna, Cveni Sexvedra TbilisTan<br />

axlos, qalaqgareT, kojorSi Sedga. zafxuli<br />

iyo da qalbatoni lela iq isvenebda...<br />

daaxloebiT sami saaTi vsaubrobdiT. ufro<br />

sworad, is saubrobda, me ki vijeqi da gaognebuli<br />

vusmendi. qalbatoni lela furcelfurcel<br />

Slida Cemi cxovrebis wigns, mesaubreboda<br />

warsulSi momxdar, awmyoSi mimdinare Tu<br />

momavalSi mosalodnel movlenebze. naTelmxilvelma<br />

ojaxis wevrTa saxelebi da dabadebis<br />

TariRebi mkiTxa da ise zustad, dawvrilebiT<br />

miambo maT miswrafebebsa da saqmianobaze, rom<br />

megona, win ucxo adamiani ki ara, romelime<br />

maTgani mejda; Svilebis momavalic damixata da<br />

ufro metic, iseTi informacia momawoda, iseTi<br />

detalebi damilaga win, SeuZlebelia, gamoricxulia,<br />

vinmes codnoda.<br />

vaRiareb, qalbaton lelasTan sxva adamiani<br />

Sevedi da sul sxva gamovedi; erTgvari gardasaxva<br />

moxda! am CemTvis arcTu msubuqma samma<br />

saaTma damarwmuna, rom saqme marTlac araCveulebrivi<br />

SesaZleblobebisa da energiis adamian-<br />

Tan mqonda; Tumca, Zalian Znelia, pirveli<br />

SexvedrisTanave saTanadod, bolomde gaiazro<br />

da aRiqva is `ucnauroba~, rasac lela kakulias<br />

saxiT awydeba Cveulebrivi adamianis goneba.<br />

erTi suli mqonda, Sin davbrunebuliyavi da<br />

ojaxis wevrebisTvis (da ara mxolod maTTvis)<br />

meambo yvelaferi, maTTan `gamexsna karti~.<br />

rac Seexeba Cemi vizitis umTavres mizezs _<br />

bizness, qalbatonma lelam damamSvida da miTxra,<br />

rom es saqme Zalze xelsayrelia orive qveynisTvis<br />

(mgoni, swored imitom mimiRo, rom<br />

saqme mxolod biznesmenebs Soris xelsayrel<br />

1994 weli, 23 aprili<br />

\rogorc 1992 wels aRvniSne, TurqeTi sarwmunoebrivi<br />

omis aqtiuri monawile ar iqneba. momavalSi<br />

iranTan mouva uTanxmoeba. amaze yvela<br />

ilaparakebs. Sig TurqeTSi garTuldeba situaciebi.<br />

iq macxovrebeli araTurqebi moawyoben<br />

terorebs. mTavroba mkacr zomebs miiRebs da<br />

ramdenime arasasurvel toms (magaliTad, erT<br />

sofels araTurqebisas) gaaZeveben TurqeTidan. sxvebsac<br />

sastikad gauswordebian!<br />

TurqeTis mTavroba Secdomebs dauSvebs. Wkviani<br />

demireli CixSi moemwyvdeva. SantaJebs irani<br />

mouwyobs; muslimur samyaroSi daiwyeben farTo<br />

agitacias TurqeTis winaaRmdeg...<br />

aRvniSnav xazgasmiT, demirelis Zalze gauWirdeba<br />

da erTaderTi gza xsnisa saqarTvelos prezidenti<br />

iqneba, romelic xalisiT miexmareba.<br />

TurqeTi Sav zRvaze saqarTvelos gverdSi<br />

amoudgeba. saberZneTsac ki dauTmobs situaciebs<br />

saqarTvelosTan dakavSirebiT.<br />

gvinda gavafrTxiloT TurqeTis prezidenti:<br />

am dros frTxilad unda iyos,<br />

vinaidan mis mokvlas Seecdebian. magram igi<br />

gadarCeba. sxvaTa Soris, am teraqtSi misive<br />

naTesavi miiRebs monawileobas. CarTuli iqneba<br />

iranic, imitom, rom kandidatura, romelic mova<br />

demirelis Semdeg, sruliad akmayofilebs irans.<br />

magram yvela mcdeloba CaiSleba. mereRa mixvdebian<br />

iranis miznebs da mTeli TurqeTi zurgs<br />

Seaqcevs erTmorwmune irans. am situaciebze mTeli<br />

msoflio alaparakdeba.<br />

TurqeTi dawynardeba; araviTari gadatrialeba,<br />

araviTari sikvdili! RmerTi daicavs maT!<br />

mTavrobaSic ganxeTqilebebia, yvela erTmaneTis<br />

winaaRmdeg wava, Tumca aqac RmerTi daamSvidebs<br />

situaciebs da mere moxdeba mTavrobis cvla.<br />

politikas ramdenime moRalates CamoaSoreben.<br />

demireli SemdgomSi isev gaimyarebs bazas da<br />

damSviddeba TurqeTi.<br />

TurqeTSi gardaicvleba axalgazrda mecnieri,<br />

politikuri moRvawe, razec demirelisac Zalian<br />

TurqeTi<br />

garigebas da maT gamdidrebas ki ara, saxelmwifoTa<br />

urTierTobas exeboda) da mas aucileblad<br />

eqneba keTili bolo.<br />

ise yvelaferi sikeTe agixdeT.<br />

fenomenTan Sexvedridan ori dRec ar iyo<br />

gasuli, rom saqmem, romelsac mravali wlis<br />

manZilze ver vabamdiT Tavs, win waiwia da<br />

Tanac sagrZnoblad. vfiqrob, aq komentari<br />

sruliad zedmetia.<br />

kidev erTi saocreba is aris, rom qarTvel<br />

winaswarmetyvelTan Sexvedris Semdeg uCveulo<br />

energias vgrZnob da darwmunebuli var, es<br />

misi `fsiqoTerapiuli seansis~ Sedegia... mokled,<br />

axla ki mimeCqareba Sinisken, magram erTi<br />

suli maqvs, kvlav davbrunde da isev Sevxvde<br />

qalbaton lelas. Tumca, ar vici, ramdenad<br />

gamomiva.<br />

Cemi didi survilia, qarTvel fenomenze Cems<br />

qveyanaSic hqondeT informacia, amitom yvelanairad<br />

vecdebi, rom fondis daxmarebiT<br />

gavacno igi Turqul presas.<br />

sxvaTa Soris, TurqeT-saqarTvelos megobrobis<br />

fondi gamoscems orenovan Jurnals, romelsac<br />

`Cveneburebi~ hqvia. minda qalbaton lelaze<br />

werili jer am JurnalSi daibeWdos da Semdeg<br />

sxvebSi. informacia sakmarisad maqvs. qalbatonma<br />

lelam Jurnal-gazeTebi misaxsovra, romlebSic<br />

masze sakmao masala moipoveba. am masalebs<br />

aucileblad vTargmniT da Turq mkiTxvels<br />

gavacnobT WeSmaritad did fenomens~.<br />

dawydeba guli.<br />

prezidentma demirelim aucileblad unda imkurnalos<br />

_ mas saSinlad Seawuxebs saxsrebis<br />

anTeba (da sxva ramec). TurqeTs momavalSi jer<br />

didi gaWirveba, mere ki didi gamarjveba elis.<br />

es imas niSnavs, rom (madloba ufals) miwis<br />

piridan gaqrobas aacdens maT RmerTi!!!<br />

1996 weli, 18 marti<br />

daaxloebiT 2009 wels saqarTvelos TurqeT-<br />

Tan urTierTobebi daeZabeba. TurqeTSi modis<br />

prezidenti, romelsac ar awyobs iseTi Zlieri<br />

mezobeli, rogorebic gurjebi arian; magram TurqeTi<br />

waagebs _ irani moTxris; prezidents gadaagdeben.<br />

1996 weli, 15 ivnisi<br />

daaxloebiT 2050_2060 wlebSi TurqeTi Zalian<br />

axlo kavSirSi iqneba saqarTvelosTan. sxvaTa<br />

Soris, qarTuli armia Zalze Zlieri iqneba da<br />

iTanamSromleben.<br />

1996 weli, 26 noemberi<br />

vxedav saqarTvelodan TurqeTisaken mimaval<br />

wyalqveSa gemebs. Turqebi TiTqos arxs Txrian,<br />

raTa gemebi gaetion... samxedro flots vxedav!<br />

1997 weli, 15 ivlisi<br />

momavalSi TurqeTi garkveul rols iTamaSebs<br />

afxazeTTan dakavSirebiT saqarTvelos sasargeblod.<br />

vxedav, aravis endomeba afxazeTi saqarTvelos<br />

gareSe, anu saqarTvelos dayofa.<br />

1997 weli, 22 ivlisi<br />

saqarTvelo-iranis myar kontaqtSi TurqeTi<br />

Suamavlis rolSi iqneba da azerbaijanma, surs<br />

Tu ara, unda dagvibrunos kaxi, nuxi da mTeli<br />

saingilo.<br />

2000 weli, 20 marti<br />

saberZneTsa da TurqeTs Soris isev patara<br />

oms vxedav... mere ki dawynardeba yvelaferi...<br />

9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!