arasrulwlovanTa trefikingis winaaRmdeg brZolis ... - Unicef.ge
arasrulwlovanTa trefikingis winaaRmdeg brZolis ... - Unicef.ge
arasrulwlovanTa trefikingis winaaRmdeg brZolis ... - Unicef.ge
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
londa esaZe<br />
gaeros bavSvTa fondis konsultanti<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong><br />
samarTlebrivi aspeqtebi:<br />
saerTaSoriso standartebi da saqarTvelos kanonmdebloba<br />
Tbilisi<br />
2006<br />
1
sarCevi<br />
I. <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> specifika<br />
I.1. <strong>trefikingis</strong> industria<br />
I.2. saqarTvelo <strong>trefikingis</strong> globalur ruqaze: saerTaSoriso Sefasebebi<br />
I.3. <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> xelSemwyobi faqtorebi da definiciis<br />
sakiTxi<br />
I.4. vin aris momxmarebeli? - seqsualuri eqspluatatoris profili<br />
I.5. seqsualur kavSirze Tanxmobis minimaluri iuridiuli asaki<br />
I.6. bavSvTa prostitucia, pornografia da seqs-turizmi <strong>trefikingis</strong><br />
konteqstSi<br />
II. saerTaSoriso standartebi da saqarTvelos kanonmdebloba<br />
II.1. gaeros daarsebamde miRebuli konvenciebi<br />
II..2. gaeros ZiriTadi standartebi<br />
II.3. Sromis saerTaSoriso organizaciis konvenciebi da bavSvTa Sroma<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT<br />
II.4. msoflio turistuli organizacia<br />
II.5. ltolvilTa da saerTaSoriso humanitaruli samarTali<br />
II.6. regionaluri samarTlebrivi meqanizmebi<br />
II.7. msoflio kongresi bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong>: stokholmis da iokohamas deklaraciebi<br />
II.8. gaeros 2000 wlis bavSvis uflebaTa konvenciis fakultaturi oqmi<br />
bavSviT vaWrobis, bavSvTa prostituciisa da bavSvTa pornografiis<br />
Sesaxeb da misi SedarebiTi analizi saqarTvelos kanonmdeblobasTan<br />
II.9. transnacionaluri organizebuli danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong> gaeros<br />
konvenciis oqmi (2000) adamianebis, gansakuTrebiT qalebisa da bavSvebis<br />
<strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebis, aRkveTisa da dasjis Sesaxeb<br />
II.10. evropis sabWos rekomendaciebi<br />
II.11. evropuli konvencia adamianebiT ukanono vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong> Sesaxeb da misi SedarebiTi analizi saqarTvelos<br />
kanonmdeblobasTan<br />
II.12. saqarTvelos kanoni adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong><br />
II.13. saqarTvelos kanonis “adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong>”<br />
Tanmdevi sakanonmdeblo cvlilebebi<br />
II.14. kanonqvemdebare normatiuli aqtebi<br />
II.15. ZiriTadi rekomendaciebi kanonmdeblobis srulyofis mizniT.<br />
publikaciaSi gamoxatuli mosazrebani sruliad araa aucilebeli<br />
asaxavdes gaeros bavSvTa fondis oficialur Tvalsazriss.<br />
2
I. <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> specifika<br />
I.1. adamianTa <strong>trefikingis</strong> industria<br />
gaeros monacemebiT 1990-iani wlebis dasawyisSi adamianTa trefikingidan<br />
miRebuli ikanono Semosavlebi saSualod mxolod 1,5-2 milion dolars<br />
utoldeboda weliwadSi. axla es cifri 9,5 miliard dolars Sead<strong>ge</strong>ns,<br />
rac <strong>trefikingis</strong> industrias Semosavlianobis mixedviT mesame adgilze<br />
ayenebs iaraRisa da narkotikebiT vaWrobis Semdeg.<br />
<strong>trefikingis</strong> biznesi dakavSirebulia agreTve im SemosavlebTan, romelic<br />
turizmisa da garTobis industriis globaluri eqspansiis Sedegad<br />
warmoiqmneba.<br />
Sromis saerTaSoriso organizaciis bolodroindeli angariSiT<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverplTa ricxvi weliwadSi saSualod 2,4 milion adamians<br />
Sead<strong>ge</strong>ns. amJamad 12,3 milioni adamiani ZaldatanebiT monur Sromas eweva,<br />
bavSvTa Sromis CaTvliT. aSS saxelmwifo departamenti varaudobs, rom<br />
msxverplTa Soris qalTa 80% da bavSvTa 50% kontraqtiT<br />
gaTvaliswinebul monur SromaSi arian Cabmulni.<br />
daniSnulebis qveynebs ZiriTadad dasavleT evropisa da CrdiloeT<br />
amerikis saxelmwifoebi warmoad<strong>ge</strong>nen. saboloo jamSi qalTa da bavSvTa<br />
trefikings maTi seqsualuri eqspluataciis mizniT Crdilovani<br />
ekonomikisaTvis wliurad 7 miliardi aSS dolaris odenobis mo<strong>ge</strong>ba<br />
moaqvs.<br />
euTo-s monacemebiT <strong>trefikingis</strong> msxverplTa umravlesoba 25 wlamde<br />
asakisaa, romelTaganac TiTqmis erT meoTxeds 15-dan 18 wlamde gogonebi<br />
Sead<strong>ge</strong>nen.<br />
adamianTa trefikingi imdenad mravalwaxnagovani problemaa, rom<br />
SeuZlebelia misi mizez-Sedegobrivi aspeqtebis kvleva mxolod erTi<br />
dargis specialistebis mier da saerTaSoriso doneze kompleqsur<br />
Seswavlas moiTxovs. socialur-ekonomikuri faqtorebis garda,<br />
<strong>trefikingis</strong> fenomeni moicavs migraciisa da <strong>ge</strong>nderul sakiTxebs,<br />
sakanonmdeblo da samarTaldamcav RonisZiebebsa da adamianis uflebaTa<br />
dacvis problemas.<br />
3
xSirad adamianTa trefikinis problemas aralegaluri migraciis<br />
konteqstSi ganixilaven. amitom mniSvnelovania aRiniSnos, rom<br />
adamianebiT ukanono vaWroba unda ganvasxvavoT migrantebis<br />
kontrabanduli gziT gadayvanisagan. am ukanasknelTan dakavSirebiT<br />
arsebobs gaero-s transnacionaluri organizebuli danaSaulis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> konvenciis damoukidebeli oqmi (gaero-s transnacionaluri<br />
organizebuli danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong> konvenciis damatebiTi oqmi<br />
migrantebis xmeleTiT, zRviTa da haeriT kontrabandiT gadayvanasTan<br />
<strong>brZolis</strong> Sesaxeb). maSin, rodesac migrantebis kontrabandiT gadayvanis<br />
mizania sazRvris ukanonod gadakveTiT transportireba pirdapiri Tu<br />
arapirdapiri gziT finansuri Tu sxva saxis materialuri mo<strong>ge</strong>bis<br />
misaRebad, adamianebiT ukanono vaWrobis mizani eqspluataciaa. garda<br />
amisa, ar aris aucilebeli, rom adamianebiT ukanono vaWroba moicavdes<br />
transnacionalur elements: is Sida saxelmwifoebriv donezec SeiZleba<br />
arsebobdes.<br />
<strong>trefikingis</strong> masStabebis zrda organizebuli danaSaulis zrdis<br />
proporciulad mimdinareobs. adamianTa trefikingSi monawileobs yvela<br />
donis danaSaulebrivi dajgufeba: mcirericxovani araformaluri<br />
jgufebidan moyolebuli mravalganStoebiani saerTaSoriso kriminaluri<br />
organizaciebis CaTvliT. Zalze xSirad es jgufebi sxva saxis<br />
danaSaulebriv saqmianobaSic, magaliTad iaraRisa da narkotikebis<br />
kontrabandaSi, arian CarTuli. kolosaluri odenobis Semosavlebi ki<br />
saerTo yulabaSi miedineba.<br />
amerikis saxelmwifo departamentis dazvervisa da gamoZiebis biuros<br />
daskvnis mixedviT, organizebul danaSaulebriv dajgufebebs Soris<br />
kavSirebis zrda farTomasStabiani «Savi ekonomikis» Seqmnaze miuTiTebs,<br />
sadac wesdeba sruli kontroli kontrabandis yvela saxeobaze:<br />
narkobiznesidan – seqsualuri momsaxurebis bazramde. 1<br />
calke sakiTxia trefikingidan miRebuli Semosavlebis legalizacia.<br />
kriminaluri samyaro trefikingidan miRebuli fulis gaTeTrebas gasuli<br />
saukunis 90-ian wlebSi amerikisa Tu Sveicariis finansur centrebSi da<br />
ofSorul zonebSi daregistrirebuli kompaniebis angariSebze cdilobda.<br />
1 United States Department of State, Bureau of Intelli<strong>ge</strong>nce and Research (INR), "International Trafficking in<br />
Women from Central Europe and the NIS", November 1997, pp. 4-5.<br />
4
ase magaliTad yofili ssr kavSiridan gamosulma organizebulma<br />
dajgufebebma qalTa da bavSvTa trefikingidan miRebuli mo<strong>ge</strong>ba israelSi<br />
legalur biznesSi daabandes. 1990-1995 wlebSi israelis bankebSi maT mier<br />
4 miliardamde aSS dolaris investireba moaxdines, damatebiT 600<br />
milioni dolari ki uZrav qonebaSi iqna dabandebuli. 2<br />
1998-1999 wlebSi niu iorkSi prostituciidan, trefikingidan da<br />
narkobiznesidan mo<strong>ge</strong>bis saxiT Semosuli 10 miliardi aSS dolaris<br />
gaTeTreba moxda. es Tanxa ekuTvnoda ukrainuli warmoSobis kriminaluri<br />
samyaros cnobil avtoritets Simon mogileviCs, romelic mfarvelobda<br />
budapeStisa da praRis Ramis klubebsa da saroskipo saxlebs. 3<br />
aravisTvis saidumlo ar aris, rom am kolosaluri Tanxis legalizaciam<br />
garkveuli roli Seitana rogorc israelis komerciuli bankebis<br />
aRorZinebaSi, aseve qveynis samxedro potencialis zrdaSi, ris<br />
Semdegadac eqspertebi erTgvari ormagi standartis amoqmedebazec<br />
alaparakdnen.<br />
moviyvanoT meore magaliTi. bertold brehti ambobda: “Tu gindaT<br />
moiparoT, iyideT banki”. 80-ian ww-Si aSS-Si BCCI bankTan dakavSirebuli<br />
cnobili skandali moxda. am banks kriminaluri warsulis mqone<br />
klientebi hyavda, mxilebuli birTvuli teqnikiT, iaraRiT, narkotikebiTa<br />
da adamianebiT vaWrobidan Semosuli Tanxebis brunvaSi. skandalis<br />
mTavari mizezi ki imaSi mdgomareobda, rom zogierTi sabanko operaciis<br />
kvali Tavad centralur sadazervo samsaxurTan midioda. amis Semdeg<br />
amerikeli eqspertebi xSirad xumrobdnen, rom css-s SemTxvevaSi yovelive<br />
amas “nacionaluri interesebis dacva” hqvia, xolo Tuki igives mafia an<br />
libieli teroristebi moimoqmedeben – “fulis gaTeTrebao”.<br />
<strong>trefikingis</strong> industriaze da mis teqnologiebze saubrisas yuradReba<br />
unda gamaxvildes savalo kabalis arssa da struqturaze. <strong>trefikingis</strong><br />
SemTxvevaSi «savalo urTierTobebi» Semdegnairad d<strong>ge</strong>ba: msxverplma,<br />
sakuTari TanxmobiT, an Tanxmobis gareSe, trefikers unda aunazRauros<br />
sabuTebis gaformebisTvis gadaxdili da qrTamebis saxiT gaRebuli<br />
2 Amir, Menachem, “Organized Crime in Israel,” in Organized Crime -—Uncertainties and Dilemmas, eds. Stanley<br />
Einstein and Menachem Amir (Chicago: Office of International Criminal Justice, 1999): 231–248.<br />
3 Koshiw, Jaroslav, “A Native Son and the Bank of New York Scandal,” Kyiv Post, August 26, 1999.<br />
5
Tanxa, sagzao xarjebi, daqiravebis momsaxurebisa da a<strong>ge</strong>ntisaTvis<br />
gadasaxdeli safasuri, zog SemTxvevaSi ki – sakuTari '»gasayidi fasis»<br />
Rirebulebac. msxverpli imyofeba daSinebisa da mudmivi muqaris qveS,<br />
rom Tanxis anazRaurebamde igi Sin ver dabrundeba. msxverplis mier<br />
«gamomuSavebuli» fuli mxolod am valebis gamoqviTvasa da<br />
suteniorebis procents xmardeba da praqtikulad mas araferi rCeba.<br />
vali xelovnurad izrdeba maszed mepatrones mier daricxuli savalo<br />
procentis, msxverplis Senaxvis xarjebisa da «cudi moqcevisaTvis»<br />
dawesebuli sajarimo sanqciebis damatebiT. sabolood mepatrone<br />
valianad hyidis msxverpls, romelic savalo kabalis samudamo mZevali<br />
xdeba da Tavis daRwevis Sansebi praqtikulad ewureba. savalo kabalis<br />
mware ironia aseve imaSi mdgomareobs, rom valebis odesme mainc<br />
dafarvis efemeruli imediT msxverpli Tanxmdeba misi eqspluataciis<br />
gagrZelebaze misi ojaxis mimarT mosalodneli angariSsworebis mudmivi<br />
SiSis gamo.<br />
I.2. saqarTvelo <strong>trefikingis</strong> globalur ruqaze: saerTaSoriso<br />
Sefasebebi<br />
saqarTveloSi adamianTa <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> sabrZolvelad pirveli<br />
nabijebi mxolod 2-3 wlis win gadaidga. aRniSnul periodamde arsebuli<br />
sruli sakanonmdeblo Tu sainformacio vakuumis gamo qveyana araerTgzis<br />
gamxdara rigi saerTaSoriso organizaciebis mxridan umkacresi<br />
kritikisa da SeSfoTebis sagani. gaero, euTo, saerTaSoriso migraciis<br />
organizacia, interpoli, evropoli, amerikis saxelmwifo departamenti,<br />
evrokomisia, evropis sabWo da sxva samTavrobaTaSoriso Tu<br />
arasamTavrobo organizaciebi qveyanas moiazreben liderad<br />
amierkavkasiisa da centraluri aziis regionSi.<br />
ase magaliTad, 90-iani ww-is bolos aSS saxelmwifo departamentis erTerT<br />
gancxadebaSi naTqvami iyo, rom «<strong>trefikingis</strong> qarTuli sindikati<br />
mWidrod aris dakavSirebuli analogiuri biznesiT dakavebul rusul<br />
6
organizebul dajgufebebTan. specializacia ZiriTadad 15-dan 30 wlamde<br />
qalebisa da gogonebis trefiqingze xdeba maTi seqs-industriaSi CarTvis<br />
mizniT, asakovan qalebs ki Sinamosamsaxureebad amuSaveben. arc erTi<br />
kategoriis msxverplma ar icis, rom isini aranair anazRaurebas ar<br />
miiReben. trefikerebi gayalbebuli sabuTebiT uzrunvelyofen amerikis<br />
vizis mopovebas, ramdenadac saelCo ver akontrolebs saqarTvelos<br />
moqalaqis pasportisa da sxva Sesabamisi dokumentebis gacemisas Cadenil<br />
falsifikacias adgilobrivi organoebis mier. Semdgom amerikaSi Casul<br />
saqarTvelos moqalaqeebs aeroportSive xvdeba romelime trefikingiT<br />
dakavebuli danaSaulebrivi organizaciis warmomad<strong>ge</strong>neli da axdens maTi<br />
pasportebis konfiskacias, ris Sedegadac xdeba qalebisa da gogonebis<br />
ganTavseba striptiz-klubebSi, masaJis salonebsa Tu bordelebSi.<br />
faqtiurad mZevlad qceuli adamianebi imTaviTve umZimesi savalo kabalis<br />
marwuxebis qveS eqcevian, ramdenadac trefikerebs unda gaustumron<br />
mogzaurobisa da maTi Senaxvis xarjebi, yalb dokumentebSi qrTamis<br />
saxiT gadaxdili Tanxa da mzardi savalo procenti». 4<br />
euTo-s 2000 wlis moxsenebaSi <strong>trefikingis</strong> Sesaxeb euTo-s wevri qveynebis<br />
regionSi <strong>trefikingis</strong> ZiriTadi donorebis pirvel jgufSi<br />
saxeldebodnen ruseTi, ukraina, poloneTi da baltiis qveynebi. meore<br />
jgufSi: albaneTi, Cexia, ungreTi, belorusi, slovakia, rumineTi,<br />
moldova da saqarTvelo. rogorc vxedavT, saqarTvelo erTaderTi iyo<br />
amierkavkasiisa da centraluri aziis saxelmwifoebidan, romelic<br />
<strong>trefikingis</strong> donor qveyanaTa liderTa jgufSi moxvda. euTo<br />
saqarTvelos «axal problemur regions» uwodebda, romelic <strong>trefikingis</strong><br />
mimwodebeli da satranzito saxelmwifos funqciebs iTavsebs. 5<br />
radio «Tavisufleba» iuwyeboda, rom «amierkavkasiuri masStabebiT<br />
saqarTvelo ucilobeli lideria, rac pirdapir kavSirSia qveyanaSi<br />
arsebul totalur korufciasTan. Tuki azerbaijaneli da somexi<br />
gogonebis trefikingi mxolod TurqeTsa da gaerTianebul emiratebSi<br />
4 http://usinfo.state.gov/topical/global/traffic/report/append2.htm<br />
5<br />
TRAFFICKING IN HUMAN BEINGS: IMPLICATIONS FOR THE OSCE.<br />
http://www.osce.org/odihr/docs/i3_index.htm<br />
7
xdeba, qarTuli <strong>trefikingis</strong> <strong>ge</strong>ografia ukve ramdenime kontinents<br />
moicavs». 6<br />
saerTaSoriso migraciis organizaciis 2000 wlis angariSSi -<br />
«aralegaluri migracia da migrantTa trefikingi saqarTveloSi» -<br />
aRniSnuli gaxldaT, rom saqarTvelo aralegaluri migraciis<br />
satranzito qveyanas warmoad<strong>ge</strong>ns saberZneTsa da TurqeTSi – e.i.<br />
daniSnulebis qveynebSi –samuSaos saZieblad mimaval muSaxelisTvisa da<br />
prostituciis mizniT gadaadgilebul arasrulwlovan gogonebisa da<br />
qalebisaTvis.<br />
helsinkis saerTaSoriso federaciis 1999 wlis angariSSi ki yuradReba<br />
gamaxvilebuli iyo saqarTvelos samarTaldamcav organoebSi<br />
gabatonebul korufciaze, rac pirdapirproporciuli gaxldaT<br />
<strong>trefikingis</strong> SemTxvevebis matebasTan. angariSSi miTiTebuli iyo, rom<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverpli qarTveli qalebi da gogonebi ar acxadebdnen maT<br />
mimarT Cadenili danaSaulis an misi mcdelobis Sesaxeb erTi ubralo<br />
mizezis - samarTaldamcvelebis mxridan Tavad maTive dadanaSaulebis<br />
SiSis gamo. viTarebas amwvavebda mZime ekonomikuri da sabiujeto krizisi,<br />
rodesac policielebi TveobiT ver iRebdnen xelfasebs da yoveli<br />
gamosaZiebi saqmisadmi windawinve isaxeboda maTi mxridan gamorCeniTi<br />
midgomis albaToba. sayuradReboa, rom maSindelma saqarTvelos Sinagan<br />
saqmeTa ministrma erT-erT tele-interviuSi AaRniSna, igi «Tavis<br />
TanamSromlebs ver dauSlida mcireodeni qrTamis aRebas, rodesac<br />
sanacvlod verafers sTavazobda». qarTveli ministris ukrainelma<br />
kolegam ki sagazeTo interviuSi ganacxada, rom «trefikingi aramarto<br />
adamianuri tra<strong>ge</strong>diaa, aramed erovnuli krizisic, radganac damnaSaveebi<br />
am qalebisa da gogonebis meSveobiT erT kviraSi ufro met fuls<br />
6 Prague, 27 July 2001 (RFE/RL) Poor Laws Aid Groups Trafficking Women. By Jean-Christophe Peuch<br />
8
akeTeben, vidre misi qveynis samarTaldamcavi sistemisaTvis gamoyofili<br />
wliuri biujetia». 7<br />
sainteresoa mokled mimovixiloT, Tu rogoria saqarTvelos mimarT am<br />
etapze gamoTqmuli saerTaSoriso Sefasebebi da ra adgili uWiravs<br />
qveyanas <strong>trefikingis</strong> globalur rukaze.<br />
gaeros narkotikebisa da danaSaulis ofisis mier (UNODC) 2006 wlis<br />
aprilSi gamoqveynebuli kvlevaSi adamianTa <strong>trefikingis</strong> globaluri<br />
sqemebis Sesaxeb 8 , 113 sxvadasxva wyaroze dayrdnobiT da maTi<br />
gaanalizebiT Sefasda adamianTa <strong>trefikingis</strong> gavrcelebis masStabebi da<br />
mis <strong>winaaRmdeg</strong> brZolos done msoflios 161 saxelmwifoSi. saxelmwifoTa<br />
klsificireba moxda rogorc regionaluri niSniT, aseve <strong>trefikingis</strong><br />
mimRebi, satranzito da mimwodebeli qveynebis matarebeli funqciebis<br />
mixedviT.<br />
mimwodebeli qveynis funqciis TvalsazrisiT saqarTvelo maRali riskis<br />
mqonedaa Sefasebuli (ix. cxrili 1), tranzituli qveynebis siaSi mas<br />
saSualo riskis mqones statusi aqvs miniWebuli (ix. cxrili 2), xolo<br />
mimRebi saxelmwifoebis rangirebisas saqarTvelos Zalian dabali riskis<br />
maCvenebeli gaaCnia (ix. cxrili 3).<br />
cxrili 1<br />
7 Regional Security Office, U.S.Embassy, Kyiv, Ukraine, Crime Di<strong>ge</strong>st, January 1999,<br />
http://www.usemb.kiev.ua/rso/CrimeDi<strong>ge</strong>st9901.html.<br />
8 United Nations Office on Drugs and Crime (UNODC) Trafficking in Persons: Global Patterns. April 2006<br />
9
cxrili 2<br />
10
cxrili 3<br />
11
egionalur WrilSi saqarTveloSi arsebuli mdgomareoba Sefasda dsT-s<br />
sxva 11 saxelmwifosTan SedarebiTi analizis kuTxiT. aqac saqarTvelo<br />
maRali riskis maCvenebliT Sefasda, rogorc mimwodebeli saxelmwifo<br />
12
somxeTTan, yazaxeTTan da uzbekeTTan erTad. Zalian maRali riskis<br />
maCvenebeli ki aRmoaCndaT beloruss, moldovas, ruseTsa da ukrainas (ix.<br />
cxrili):<br />
sayuradReboa, rom regionaluri analizisas zemoT aRniSnul kvlevaSi<br />
yuradReba gamaxvilebulia <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> maRal<br />
maCvenebelze swored dsT-s saxelmwifoebSi.<br />
gaeros bavSvTa fondis mier 2006 wlis martSi gamoqveynebul moxsenebaSi<br />
centraluri da aRmosavleT evropisa da dsT-s qveynebSi<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> Sesaxeb 9 aRniSnulia, rom ar arsebobs<br />
miaxloebiTi statistika <strong>trefikingis</strong> msxverpl bavSvTa Sesaxeb, magram<br />
arsebobs informacia Tu ra kategoriis bavSvebzea saubari. esenia:<br />
• mzrunvelobas moklebuli 15-dan 17 wlamde gogonebi, romelTa<br />
trefikingic xdeba seqsualuri eqspluataciis mizniT, da<br />
• 13 wlamde bavSvebi, romelTa trefikingic xdeba iZulebiTi Sromisa<br />
da maTxovrobis mizniT<br />
amave moxsenebaSi mocemulia regionis saxelmwifoTa profiluri<br />
daxasiaTeba <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> maCveneblebis mixedviT.<br />
9 UNICEF. Background Paper on Child Trafficking in CEE/CIS.<br />
http://www.unicef.org/ceecis/protection_3974.html<br />
13
samwuxarod moxsenebaSi adgili ar eTmoba saqarTveloSi am kuTxiT<br />
arsebuli mdgomareobis analizs.<br />
amerikis saxelmwifo departamentis adamianTa <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong>a da monitoringis ofisis yovelwliuri angariSebi yovelTvis<br />
gansakuTrebiT sayuradReboa im saxelmwifoebisaTvis, romlebisTvisac<br />
aSS erT-erT umsxviles donors warmoad<strong>ge</strong>ns.<br />
amerikis saxelmwifo departamentis 2006 wlis 5 ivnisiT daTariRebul<br />
angariSSi 10 saqarTvelos me-2 kategoria aqvs miniWebuli 4 kategoriad<br />
dayofil sistemaSi.<br />
ყველაზე ნაკლებად პრობლემატურ ქვეყნებად დასავლეთ ევროპის<br />
სახელმწიფოები მიიჩნევა. მეორე კატეგორიაში, აღმოსავლეთ ევროპის ქვეყნებთან<br />
ერთად, საქართველო და აზერბაიჯანიც მოხვდნენ. მესამე - მძიმე კატეგორიაში<br />
გადიან რუსეთი და სომხეთი ინდოეთთან და ბრაზილიასთან ერთად. მეოთხე,<br />
უმძიმეს კატეგორიაში კი კუბა, ირანი, საუდის არაბეთი და უზბეკეთი არიან.<br />
miRwevebTan erTad aRniSnulia, rom საქართველო წარმოადგენს როგორც<br />
წყაროს, ასევე სატრანზიტო ქვეყანას ქალების, ბავშვებისა და მამაკაცების<br />
ტრეფიკინგისათვის სექსუალური ექსპლოატაციისა და იძულებითი შრომის<br />
თვალსაზრისით. უამრავი ქართველი გახდა ტრეფიკინგის მსხვერპლი თურქეთში,<br />
რაც ძირითადად ამ ორ ქვეყანას შორის სავიზო რეჟიმის უქონლობითაა გამოწვეული.<br />
მსხვერპლნი უკრაინიდან, მოლდოვიდან, რუსეთიდან და ყოფილი საბჭოთა<br />
კავშირის სხვა ქვეყნებიდან საქართველოს გავლით ხვდებიან თურქეთში, არაბეთის<br />
გაერთიანებულ საემიროებში, საბერძნეთსა და დასავლეთ ევროპაში, სადაც ისინი<br />
ტრეფიკინგის მახეში ებმებიან.<br />
SedarebisaTvis upriania gavixsenoT amerikis saxelmwifo departamentis<br />
2005 wlis angariSic, sadac aRniSnuli iyo, rom ”საქართველოს მთავრობა<br />
სრულად ვერ აკმაყოფილებს იმ მინიმალურ სტანდარტებს, რომლებიც აუცილებელია<br />
ტრეფიკინგის აღმოსაფხვრელად”. დოკუმენტში ნათქვამია, რომ საქართველოდან<br />
თურქეთსა და სხვა ქვეყნებში სექსუალური ექსპლოატაციისა და მონური შრომის<br />
მიზნით, ყოველწლიურად 500 ქალი არალეგალურად გაჰყავთ. გარდა ამისა,<br />
10 http://www.state.gov/g/tip/rls/tiprpt/2006/65988.htm<br />
14
უკრაინიდან, რუსეთიდან, მოლდოვადან და სხვა ყოფილი საბჭოთა<br />
რესპუბლიკებიდან საქართველოს გავლით ადამიანები თურქეთში არალეგალურად<br />
გაყავთ. არის შემთხვევები, როდესაც ადამიანებს იძულებით ამუშავებდნენ<br />
აფხაზეთში. სამხრეთ ოსეთს კი, ტრეფიკინგში სატრანზიტო დანიშნულება აქვს. არ<br />
არსებობს ტრეფიკინგის მსხვერპლთა უსაფრთხოებისა და რეაბილიტაციის პროგრამა,<br />
რის გამოც დაზარალებულები ჩვენების მიცემაზე უარს აცხადებენ.<br />
მიგრაციის საერთაშორისო ორგანიზაციa (IOM) mouwodebs saqarTvelos<br />
მთავრობაs, განახორციელოს მსხვერპლთა სახელმწიფო პოლიტიკა, გაზარდოს<br />
ბრალდებები და სასჯელები ამ სფეროში, ტრეფიკინგის მსხვერპლთათვის<br />
უზრუნველყოს სათანადო თავშესაფრების შექმნა და დააფუძნოს მოწმეთა<br />
დაცვის სისტემა, რათა მოწმეებმა თავი დაცულად იგრძნონ და შეძლონ საკუთარ<br />
ექსპლუატატორთა წინააღმდეგ ჩვენების მიცემა. უნდა ჩატარდეს სპეციალური<br />
კამპანიები ამ სფეროში მოსახლეობის ცოდნის ასამაღლებლად, რათა მსხვერპლნი<br />
იყვნენ წახალისებულნი ეძიონ ზრუნვა და დახმარება იმისათვის, რომ<br />
საქართველოში ტრეფიკინგის მსხვერპლთა მიმართ იკლოს ნეგატიურმა<br />
დამოკიდებულებამ.<br />
aRniSnuli angariSebisa da Sefasebebis SedarebiTi analizisas zogadad<br />
SeiZleba davaskvnaT, saerTaSoriso donezec ki jer kidev ar aris<br />
koordinirebuli saxelmwifoebSi trafikingis donis gansazRvris<br />
kriteriumebisa da indikatorebis erTiani sistema. ase magaliTad, Tuki<br />
aSS saxelmwifo departamentis SefasebiT uzbekeTs umZimesi – me-4<br />
kategoria aqvs miniWebuli, gaeros angariSebSi uzbekeTi da saqarTvelo<br />
erTi da igive (me-2) kategoriaSi arian moqceuli.<br />
unda aRiniSnos isic, rom zemoT moyvanil angariSebSi naklebi yuradReba<br />
aqvs daTmobili <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> statistikuri da sxva<br />
indikaturi maCveneblebis Seswavlas.<br />
15
I.3. <strong>trefikingis</strong> xelSemwyobi faqtorebi da <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
<strong>trefikingis</strong> definiciis sakiTxi<br />
sadReisod saqarTveloSi ikveTeba <strong>trefikingis</strong>aTvis damaxasiaTebeli<br />
makvalificirebeli niSnebi da xelSemwyobi faqtori:<br />
• saqarTvelos ormagi funqcia <strong>trefikingis</strong> SemTxvevaSi: qveynis<br />
gadaqceva rogorc, donor (mimwodebel), aseve satranzito<br />
saxelmwifod;<br />
• <strong>trefikingis</strong> marSrutebis farTo <strong>ge</strong>ografia;<br />
• umuSevrobis maRali da cxovrebis socialur-ekonomikuri pirobebis<br />
dabali done;<br />
• mzardi aralegaluri migracia;<br />
• mosaxleobaSi dagrovili valebi, romelTa gadasaxdeladac adamianebi<br />
kabalur pirobebSi samuSaod wasvlazec ki mzadyofnas gamoTqvamen;<br />
parlamentis kvleviTi departamentis sainformacio mimoxilvis Tanaxmad<br />
saqarTveloSi adamianTa trefikingSi carTul fizikur da iuridiul<br />
pirTa procentuli maCvenebeli Semdegnairad gamoiyureba:<br />
dasaqmebis saa<strong>ge</strong>ntoebi 56%<br />
turistuli firmebi 38%<br />
kerZo pirebi 37%<br />
sazRvargareT swavlebis organizebiT dakavebuli firmebi 33%<br />
policia 11%<br />
saerTaSoriso satransporto organizaciebi 4%<br />
sabaJo samsaxuri 3%<br />
sasazRvro samsaxuri 3%<br />
saerTaSoriso organizaciebi 3%<br />
samedicino dawesebulebebi 1%<br />
sxva 1%<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> specifikaze saubrisas aucilebelia<br />
ganvixiloT Tavad definiciis sakiTxi.<br />
16
eqspertTa Soris am TvalsazrisiT gamokveTil iqna ramdenime midgoma:<br />
1. <strong>ge</strong>nderulad neitraluri terminis “adamianTa <strong>trefikingis</strong>”<br />
damkvidreba (gaero-s adamianis uflebaTa umaRlesi komisari, Sromis<br />
saerTaSoriso organizacia da sxv.);<br />
2. <strong>ge</strong>nderulad orientirebuli terminis “qalTa <strong>trefikingis</strong>” calke<br />
definiciad gansazRvra;<br />
3. “bavSvTa <strong>trefikingis</strong>” calke terminad gamoyofa;<br />
4. “qalTa da bavSvTa <strong>trefikingis</strong>” gamoyeneba erTiani terminis saxiT.<br />
uaxloes warsulSi miRebul ZiriTad anti-trefikingul standartebamde<br />
sxva saerTaSoriso samarTlebriv aqtebsa da saerTaSoriso<br />
organizaciebis mier mocemul ganmartebebSi trefikingi sxvadasxvagvarad<br />
ganisazRvreboda:<br />
• organizacia ECPAT-is mier SeTavazebul variantiT: «bavSvTa<br />
trefikingi seqsualuri mizniT qveynis SigniT, an mis sazRvrebs gareT,<br />
niSnavs bavSvis gadayvanas erTi adgilidan meoreze finansuri an sxva<br />
saxis anazRaurebis miRebis mizniT»; 11<br />
• bavSvis uflebaTa konvenciis fakultaturi oqmi bavSvTa gayidvis,<br />
bavSvTa prostituciisa da bavSvTa pornografiis Sesaxeb: «bavSvTa<br />
gayidva niSnavs nebismier aqts, an gari<strong>ge</strong>bas, romlis meSveobiTac<br />
bavSvi nebismieri piris, an pirTa nebismieri jgufis mier mier<br />
gadaecema sxva pirs, an pirTa jgufs fuladi an sxva saxis<br />
anazRaurebis sanacvlod»; 12<br />
• pensilvaniis universitetis profesoris – riCard estesis redaqciiT,<br />
bavSvTa trefikingi unda ganisazRvros, rogorc «bavSvTa gadayvana<br />
seqsualur muSakTa saxiT, qveynis SigniT, an mis sazRvrebs gareT,<br />
sazRvrispira raionebSi, qalaqidan qalaqSi, an soflidan urbanistul<br />
11 http://www.escap-hrd.org/cedc/csec4.htm<br />
12 Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on the sale of children, child prostitution and child<br />
pornography. Adopted and opened for signature, ratification and ccession by General Assembly resolution<br />
A/RES/54/263 of 25 May 2000<br />
http://untreaty.un.org/English/notpubl/iv-11c_ru.htm<br />
17
dasaxlebebSi, iZulebiT, an iZulebis gareSe, finansuri sar<strong>ge</strong>belis<br />
miRebis mizniT»; 13<br />
• saerTaSoriso anti-trefikinguli organizacia «CAPTIVE DAUGHTERS”-<br />
is redaqciiT: “seqs-trefikingi niSnavs sxvaTa seqsualuri moTxovnebis<br />
dasakmayofileblad piris dabevebas da/an transportirebas qveynis<br />
sazRvrebs SigniT, an mis sazRvrebs gareT, pirdapiri an arapirdapiri<br />
Zaladobis, an Zaladobis muqaris, Zalauflebis, iZulebis, savalo<br />
kabalis, Zalis an Zaladobis sxva formebis gamoyenebiT”. 14<br />
• monobis sa<strong>winaaRmdeg</strong>o saerTaSoriso organizaciis (Anti-Slavery<br />
International) ganmartebiT: “<strong>trefikingis</strong> definiciisas unda ganvasxvavoT<br />
bavSvTa da mozrdilTa <strong>trefikingis</strong> SemTxvevebi. qalTa da mamakacTa<br />
seqsualuri eqspluataciis mizniT <strong>trefikingis</strong> dros unda<br />
gaviTvaliswinoT maTi unari, Tavadve moaxdinon nebayoflobiTi<br />
arCevani da <strong>trefikingis</strong> dadastureba unda SeizRudos mxolod<br />
iZulebisa da Zaladobis SemTxvevebiT. bavSvTa SemTxvevaSi ki -<br />
definicia - “ trefikingi seqsualuri eqspluataciis mizniT” –<br />
mxolod iZulebisa da Zaladobis SemTxvevebiT ar unda iyos<br />
limitirebuli”. 15<br />
• amerikis mTavrobis oficialuri definicia trefikingTan mimarTebaSi<br />
ase gamoiyureba: «adamianTa trefikingi aris adamianTa yvelanairi<br />
saxiT transportireba saxelmwifo Tu saerTaSoriso sazRvrebs<br />
SigniT, an maT gareT, maTi gayidvis, iZulebiTi Sromis an sxva imgvari<br />
saxis momsaxurebis mizniT, rogoricaa iZulebiTi prostitucia, Sina<br />
samuSaoebis Sesruleba, savalo kabaliT damoneba da monobis sxva<br />
Tanamedrove formebi, Cadenili ZaladobiTan Zaladobis muqariT,<br />
adamianis gatacebis formiT, misi pativisa da Rirsebis SelaxviT».<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> SemTxvevaSi, aSS mTavrobis ganmartebiT, trefikings<br />
13 Ricard J. Estes. THE SEXUAL EXPLOITATION OF CHILDREN: A Working Guide to the Empirical Literature<br />
Contents. 2001. p. 5.<br />
14 http://www.captive.org/ByandAboutCD/CDdocuments/cddefinitionoftrafficking.htm<br />
15 Summary of recommendations regarding the Proposal for a Council Framework Decision on Combating<br />
Trafficking in Human Beings, submitted by Human Rights Watch and Anti-Slavery International:<br />
http://www.antislavery.org/archive/other/trafficking-framework.htm<br />
18
maSinac aqvs adgili, Tuki zemoT xsenebuli qmedebebi iZulebis gareSe<br />
– anu, Tavad <strong>arasrulwlovanTa</strong> TanxmobiT - moxda. 16<br />
amgvarad, Cvens mier moyvanili ganmartebebidan ikveTeba, rom zogierTi<br />
mosazrebis mixedviT, srulwlovanTa magaliTze <strong>trefikingis</strong> aRiareba<br />
xdeba mxolod iZulebis, motyuebis, Zaladobis an Zaladobis muqaris,<br />
SantaJis da Zaldatanebis sxva formebis gamoyenebis SemTxvevaSi;<br />
specialistTa azri ki iyofa, Tu trefikings adgili hqonda Tavad<br />
srulwlovnis sruli SegnebiT, nebayoflobiTa da TanxmobiT. yvela<br />
mosazreba da ganmarteba erTmaneTs emTxveva <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
<strong>trefikingis</strong> SemTxvevaSi, rodesac Tavad <strong>trefikingis</strong> arasrulwlovani<br />
msxverplis Tanxmoba mxedvelobaSi ar miiReba.<br />
asea Tu ise, sabolood <strong>trefikingis</strong> pirveli saerTaSoriso oficialuri<br />
definiciis SemoReba SeiZleba davukavSiroT 2000 wlis 15 dekembers,<br />
rodesac italiis qalaq palermoSi miRebul iqna gaero-s konvencia<br />
organizebuli transnacionaluri organizebuli danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
da misi fakultaturi oqmi «adamianTa, gansakuTrebiT ki qalTa da<br />
bavSvTa Trefiqingis Tavidan acilebisa da aRkveTis Sesaxeb».<br />
oqmis ZiriTad miznebs Sead<strong>ge</strong>ns:<br />
1. <strong>trefikingis</strong>, gansakuTrebiT bavSvTa da qalTa <strong>trefikingis</strong> Tavidan<br />
acileba da mis <strong>winaaRmdeg</strong> brZola;<br />
2. <strong>trefikingis</strong> msxverplTa dacva da maTdami daxmareba;<br />
3. am mizniT wevr-saxelmwifoTa Soris TanamSromlobis ganmtkiceba.<br />
fakultaturi oqmi iZleva <strong>trefikingis</strong> pirvel saerTaSoriso definicias:<br />
muxli 3.<br />
am oqmis miznebisaTvis:<br />
(a) “trefikingi” niSnavs adamianTa gadabirebas, transportirebas,<br />
gadayvanas, Sefarebas an miRebas muqaris, Zalis gamoyenebis an iZulebis<br />
sxva saSualebiT, motacebiT, TaRliTobiT, motyuebiT, Zalauflebis an<br />
piris umweobis borotad gamoyenebiT an im piris Tanxmobis misaRwevad<br />
Tanxis an sxva sar<strong>ge</strong>blis micemiT an miRebiT, visi damokidebulebis<br />
qveSac imyofeba meore piri, am adamianTa eqspluataciis mizniT.<br />
16 Trafficking in Women and Children: The U.S. and International Response:<br />
http://usinfo.state.gov/topical/global/traffic/crs0510.htm<br />
19
eqspluatacia, rogorc minimum, gulisxmobs sxvaTa prostituciis<br />
eqspluatacias an sqesobrivi eqspluataciis sxva formas, iZulebiT<br />
Sromas an momsaxurebas, monobas an monobis msgavs mdgomareobas, monur<br />
Sromas an organoTa gadanergvas;<br />
(b) Tu gamoyenebulia am muxlis (a) qvepunqtiT gaTvaliswinebuli<br />
romelime saSualeba, adamianTa <strong>trefikingis</strong> msxverplis Tanxmobas<br />
aRniSnuli qvepunqtiT gaTvaliswinebul mis winaswarganzraxul<br />
eqspluataciaze mniSvneloba ar unda mieniWos;<br />
(c) bavSvis gadabireba, transportireba, gadayvana, Sefareba an miReba<br />
eqspluataciis mizniT unda CaiTvalos “trefikingad” maSinac ki, rodesac<br />
gamoyenebuli ar yofila am muxlis (a) qvepunqtiT gaTvaliswinebuli<br />
romelime saSualeba;<br />
(d) “bavSvi” gulisxmobs nebismier adamians 18 wlis asakamde.<br />
amgvarad, rogorc vxedavT, fakultaturi oqmi mkafiod mijnavs<br />
nebayoflobiT da iZulebiT prostitucias da srulwlovanTa SemTxvevaSi<br />
<strong>trefikingis</strong> Semad<strong>ge</strong>nlobad mxolod am ukanasknels xdis. am sakiTxTan<br />
dakavSirebiT palermoSi didi debatebi gaimarTa da delegatebis<br />
umravlesoba, swored im pozicias miemxro, rom nebayoflobiTi<br />
prostitucia <strong>trefikingis</strong> makvalificirebel elementad ar CaTvliliyo.<br />
17 amasTanave gaurkveveli darCa terminis “sxvaTa prostituciisa da da<br />
seqsualuri eqspluataciis sxva formebis” saboloo mniSvnelobac,<br />
razedac delegatebs Soris SeTanxmeba ver moxda. aqedan gamomdinare,<br />
konvenciisa da misi fakultaturi oqmis wevr-saxelmwifoebs miecaT<br />
Tavisufleba, Sida kanonmdeblobaSi Tavad daareguliron “sxvaTa<br />
prostituciisa da da seqsualuri eqspluataciis sxva formebis”<br />
definiciis sakiTxi. “Tu saxelmwifoebi TavianT kanonebSi am definiciis<br />
gansazRvras ar moaxdenen, an arasrulad moaxdenen, maSin braldebas<br />
Zalian gauWurdeba daadginos, risTvis sdebs brals eWvmitanils.<br />
sisxlis samarTlis kanonebis sizuste aucilebelia rogorc<br />
17 Ann D. Jordan. Annotated Guide to the new UN Trafficking Protocol. Global Rights. 2006.<br />
20
marTlmsajulebisTvis, aseve braldebulis uflebebis dacvisTvisac” –<br />
xazgasmulia fakultaturi oqmis komentarebSi. 18<br />
rac Seexeba monobisa da masTan gaTanabrebuli Tanamedrove formebis<br />
ganmartebas, misi yvelaze aRiarebuli definicia Tanamedrove monobis<br />
sa<strong>winaaRmdeg</strong>o saerTaSoriso komitets ekuTvnis. aq yalibdeba is 5<br />
ZiriTadi kriteriumi, romlebic Tanamedrove monobis fenomens<br />
gansazRvravs:<br />
1. pirovnebis saidentifikacio dokumentTa konfiskacia;<br />
2. pirovnebis iZuleba misi Rirsebisa da pativis Semlaxvel pirobebSi<br />
samuSaod yovelgvari anazRaurebis, an sruliad araadeqvaturi<br />
anazRaurebis gareSe (15-dan 18 saaTiani dRiuri samuSao, 7-dRiani<br />
samuSao kviraSi, ardade<strong>ge</strong>bisa da dasvenebis uflebis CamorTmeva,<br />
aradamakmayofilebeli kveba, umZimesi sacxovrebeli pirobebi da a.S.);<br />
3. Tavisuflad gadaadgilebis uflebis CamorTmeva an am uflebis<br />
iZulebiTi “TviTCamorTmeva” (mepatrone arwmunebs pirs, rom igi<br />
aralegalur mdgomareobaSi imyofeba da Tu magaliTad, quCaSi<br />
policia gaaCerebs, dapatimrebuli an gasaxlebuli iqneba);<br />
4. ojaxuri kavSirebis Sewyveta: mimowerisa da satelefono kontaqtebis<br />
akrZalva da sxv.<br />
5. kulturuli izolacia.<br />
monobis sa<strong>winaaRmdeg</strong>o saerTaSoriso komitetis monacemebiT sadReisod<br />
mTels msoflioSi monobis sxvadasxvagvari Tanamedrove formebiT<br />
eqspluataciis qveS daaxloebiT 200 milioni adamiani imyofeba. 19<br />
SeiZleba davaskvnaT, rom trefikingi, gaero-s mocemuli definiciiT unda<br />
Seicavdes Semdeg 4 centralur elements: 20<br />
• danaSaulis transnacionalur xasiaTs;<br />
• organizebuli danaSaulebrivi jgufis monawileobas;<br />
• iZulebis gamoyenebas;<br />
• eqspluataciis miznis arsebobas.<br />
18 Commentary on Definition of Trafficking in the UN Protocol:<br />
http://www.inet.co.th/org/gaatw/SolidarityAction/HRSLetter.htm<br />
19 http://www.ccem-antislavery.org/INTERNATIONAL/ENGLISH/present/XYpresen.html<br />
20 am niSnebiT fakultaturi oqmi <strong>trefikingis</strong> Sesaxeb pirdapir ukavSirdeba gaeros<br />
transnacionaluri organizebuli danaSaulis konvencias.<br />
21
yoveli es elementi sakmaod moculobiTi xasiaTisaa. ase magaliTad,<br />
danaSaulis transnacionalurobas SeiZleba adgili hqondes gansxvavebul<br />
SemTxvevebSi:<br />
• rodesac erTi da igive danaSaulebrivi qmedebis Cadena erTze met<br />
qveyanaSi xdeba (vTqvaT, <strong>trefikingis</strong> msxverplis daqiraveba xdeba erT<br />
qveyanaSi, xolo misi eqspluatacia, mis mier sazRvris gadakveTis<br />
Semdeg, – sxva saxelmwifoSi);<br />
• rodesac erTsa da imave qmedebaSi monawile organizebuli jgufis<br />
wevrebi sxvadasxva qveynidan moqmedeben;<br />
• rodesac danaSaulis da<strong>ge</strong>gmva erT qveyanaSi xdeba, aRsruleba ki –<br />
meore da sxva qveynebSi ise, rom msxverplma SesaZloa, arc gadakveTos<br />
qveynis sazRvari;<br />
• rodesac danaSaulis Sede<strong>ge</strong>biT yvelaze metad zaraldeba mesame, da<br />
ara mimwodebeli an mimReb qveyana;<br />
• rodesac danaSauli da<strong>ge</strong>gmva da aRsruleba xdeba sxvadasxva qveynebSi,<br />
misgan miRebuli mo<strong>ge</strong>bis gadaricxva ki – sxva calke saxelmwifoSi;<br />
arasrulwlovanT <strong>trefikingis</strong> SemTxvevaSi, aRniSnul 4 elementSi xdeba<br />
koreqtivi da iZulebis arseboba <strong>trefikingis</strong> dadgomisTvis ar aris<br />
aucilebeli, anu trefikings adgili aqvs bavSvis, misi mSoblebis an sxva<br />
kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis Tanxmobis SemTxvevaSiac.<br />
Tavad trefikeri ganimarteba, rogorc “ yvela is fizikuri an iuridiuli<br />
piri, romelic Cadis, Tanamonawileobs, an pasiurad eTanxmeba/egueba in<br />
danaSaulebriv qmedebebs, romlebsac moicavs <strong>trefikingis</strong> ganmarteba”.<br />
evropuli konvencia adamianebiT ukanono vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong><br />
Sesaxeb (varSavis konvencia, 2005) me-4 muxlSi Semdeg definicias<br />
gvTavazobs:<br />
winamdebare konvenciis miznebisTvis:<br />
(a) `adamianebiT ukanono vaWroba~ niSnavs eqspluataciis mizniT pirTa<br />
samuSaoze ayvanas, transportirebas, gadacemas, TavSesafris micemas an<br />
miRebas, muqaris an Zalis an iZulebis sxva formis gamoyenebis, an<br />
TaRliTobis, an motyuebis, an Zalauflebis borotad gamoyenebis, an<br />
22
umweo mdgomareobiT sar<strong>ge</strong>blobis an sazRauris an sar<strong>ge</strong>blis micemis an<br />
miRebis gziT, romlis mizania im piris Tanxmobis miReba, romelic<br />
axorcielebs kontrols sxva pirze.Eeqspluatacia, yvelaze SezRuduli<br />
ganmartebiT, gulisxmobs sxva pirTa eqspluatacias prostituciis mizniT<br />
an seqsualuri eqspluataciis sxva formebs, iZulebiT Sromas an<br />
momsaxurebas, monur an sxva msgavs mdgomareobaSi Cayenebas, katorRul<br />
muSaobas an organoebis amoclas;<br />
(b) `adamianebiT ukanono vaWrobis~ msxverplis Tanxmoba, gamoyenebul<br />
iqnes am muxlis (a) qvepunqtiT gaTvaliswinebuli miznebisTvis, ar<br />
CaiTvleba namdvilad, Tu es Tanxmoba miRebul iqna (a) qvepunqtSi<br />
miTiTebuli romelime saSualebiT.<br />
(g) eqspluataciis mizniT bavSvis samuSaoze ayvana, transportireba,<br />
gadacema, TavSesafris micema an miReba ganixileba rogorc `adamianebiT<br />
ukanono vaWroba~ im SemTxvevSic ki, Tu gamoyenebuli ar yofila am<br />
muxlis (a) qvepunqtSi miTiTebuli romelime saSualeba;<br />
(d) `bavSvi~ niSnavs Tvramet wlamde asakis nebismier pirs.<br />
(e) `msxverpli~ niSnavs nebismier fizikur pirs, romelic warmoad<strong>ge</strong>ns<br />
adamianebiT ukanono vaWrobis obieqts am muxlis gansazRvrebis<br />
Sesabamisad.<br />
rogorc vxedavT, adamianebiT ukanono vaWrobis gansazRvra varSavis<br />
konvenciis me-4 muxlis (a) punqtSi identuria palermos oqmis me-3 muxlis<br />
(a) punqtSi mocemuli gansazRvrisa, xolo konvenciis me-4 muxlis (b)-(d)<br />
punqtebi identuria palermos oqmis me-3 muxlis (b)-(d) punqtebisa.<br />
SeiZleba davaskvnaT, rom adamianebiT ukanono vaWroba Sed<strong>ge</strong>ba Semdegi<br />
sami ZiriTadi komponentis kombinaciisagan:<br />
- qmedeba: `pirTa samuSaoze ayvana, transportireba, gadacema, TavSesafris<br />
micema an miReba~;<br />
- saSualeba: `muqaris an Zalis an iZulebis sxva formis gamoyenebis, an<br />
TaRliTobis, an motyuebis, an Zalauflebis borotad gamoyenebis, an<br />
umweo mdgomareobiT sar<strong>ge</strong>blobis an sazRauris an sar<strong>ge</strong>blis micemis an<br />
miRebis gziT, romlis mizania im piris Tanxmobis miReba, romelic<br />
axorcielebs kontrols sxva pirze~;<br />
23
- eqspluataciis mizniT, rac, `yvelaze SezRuduli ganmartebiT,<br />
gulisxmobs sxva pirTa eqspluatacias prostituciis mizniT an<br />
seqsualuri eqspluataciis sxva formebs, iZulebiT Sromas an<br />
momsaxurebas, monur an sxva msgavs mdgomareobaSi Cayenebas, katorRul<br />
muSaobas an organoebis amoclas~.<br />
adamianebiT ukanono vaWroba aris am sami ZiriTadi komponentis<br />
kombinacia da ara es komponentebi, calke aRebuli. magaliTad, pirTaTvis<br />
`TavSesafris micema~ (qmedeba), romelSic monawileobs muqaris an Zalis<br />
gamoyeneba~ (saSualeba) `iZulebiTi Sromis~ mizniT (mizani) aris qmedeba,<br />
romelic ganxiluli unda iqnes rogorc adamianebiT ukanono vaWroba.<br />
igive exeba pirTa samuSaoze ayvanas (qmedeba) motyuebis gziT (saSualeba)<br />
prostituciis mizniT eqspluataciisTvis.<br />
imisaTvis, rom Sead<strong>ge</strong>ndnen adamianebiT ukanono vaWrobas, samive<br />
kategoriis (qmedeba, saSualeba, mizani) komponentebi erTdroulad unda<br />
iyvnen saxeze.<br />
Tumca arsebobs gamonaklisi bavSvebTan dakavSirebiT: bavSvebis<br />
samuSaoze ayvana, transportireba, gadacema, TavSesafris micema an miReba<br />
eqspluataciis mizniT miCneuli unda iqnes adamianebiT ukanono vaWrobad,<br />
im SemTxvevaSic ki, Tu mas Tan ar axlavs me-4 muxlis (a) punqtSi<br />
CamoTvlili arc erTi saSualeba.<br />
adamianebiT ukanonod movaWreni xSirad iyeneben TaRliTobas da<br />
motyuebas, rodesac arwmuneben msxverplT, rom maT kargi samsaxuri eliT<br />
da ara winaswar ganzraxuli eqspluatacia.<br />
zogadad umweo mdgomareobiT sar<strong>ge</strong>bloba gulisxmobs nebismieri iseTi<br />
situaciiT sar<strong>ge</strong>blobas, romelSic adamians ara aqvs araviTari realuri<br />
da misaRebi alternativa, ganacxados misi mdgomareobiT sar<strong>ge</strong>blobis<br />
Sesaxeb. umweoba SeiZleba iyos nebismieri saxis _ fizikuri,<br />
fsiqologiuri, emociuri, ojaxTan dakavSirebuli, socialuri Tu<br />
ekonomikuri da SeiZleba gulisxmobdes nebismier iseT mZime<br />
mdgomareobas, romelic aiZulebs adamians, daTanxmdes sakuTar<br />
eqspluataciaze. amitom saWiroa, ganxiluli iqnes mravali saSualeba,<br />
maT Soris vTqvaT, bavSvebis mityueba pedofilebisTvis an pornografiul<br />
jgufebSi..<br />
24
aseve aRsaniSnavia, rom adamianebiT ukanono vaWrobis ganmarteba ar exeba<br />
ukanono Svilad ayvanas, rogorc aseTs. miuxedavad amisa, im SemTxvevebSi,<br />
rodesac ukanono Svilad ayvana Sead<strong>ge</strong>ns monobis msgavs praqtikas,<br />
rogorc is gansazRvrulia monobis, monebiT vaWrobisa da monobis<br />
msgavsi praqtikis gauqmebis Sesaxeb damatebiTi konvenciaSi, igi mainc<br />
unda moviazroT varSavis evropuli konvenciismoqmedebis sferoSi.<br />
I.4. vin aris momxmarebeli? - seqsualuri eqspluatatoris<br />
profili<br />
evropuli konvenciis me-19 muxli saxelmwifoebs Txovs moaxdinon<br />
“msxverplis momsaxurebiT sar<strong>ge</strong>blobis kriminalizacia”. amitom<br />
mniSvnelovania, gairkves vin aris momxmarebeli. seqsualuri<br />
eqspluatatoris profilis dad<strong>ge</strong>na aucilebelia, raTa gairkves maTi<br />
qmedebis motivacia bavSvTa komerciuli Tu arakomerciuli<br />
eqspluataciis SemTxvevaSi. aRniSnuli sakiTxis kvleva Tanamedrove<br />
fsiqologiur, sociologiur Tu kriminologiur literaturaSi sakmaod<br />
aqtualuria da mas araerTis samecniero naSromi eZRvneba. yvelaze<br />
gavrcelebuli midgomis mixedviT ganirCeva bavSvTa seqsualuri<br />
eqspluatatoris 21 3 tipi:<br />
1. pedofili<br />
2. preferenciuli eqspluatatori (hebefili)<br />
3. situaciuri eqspluatatori. 22<br />
pedofili<br />
pedofilia samedicino cnebaTa kategorias ganekuTvneba da pedofili<br />
ewodeba im zrdasrul adamians, romelsac garkveuli individualuri<br />
fsiqiuri da fiziologiuri rRvevebis gamo seqsualuri interesi mxolod<br />
bavSvebisadmi gaaCnia. Seswavlilia, rom pedofilTa umravlesobas<br />
mamakacebi Sead<strong>ge</strong>nen da qal-pedofilebze monacemebi TiTqmis ar arsebobs.<br />
21 igulisxmeba arakomerciuli seqsualuri eqspluatacia<br />
22 Beckett, R. (1994) 'Assessment of Sex Offenders' in T. Morrison, M. Erooga and R. Beckett (Eds.) Sexual<br />
Offending Against Children: Assessment and Treatment of Male Abusers, London: Routled<strong>ge</strong>.<br />
25
pedofilTa nawili mxolod gansazRvruli sqesis bavSvebzea<br />
fokusirebuli, nawils ki - gamokveTili <strong>ge</strong>nderuli interesi ara aqvs.<br />
gansxvavebulia pedofilTa qceviTi Tvisebebic: zogierTi maTgani<br />
sakuTari seqsualuri ltolvis dakmayofilebas fantaziis doneze axdens<br />
da aseT kategorias ZiriTadad bavSvTa pornografiis Semcveli<br />
produqciis momxmareblebi ganekuTvnebian; zogi ki - e.w. “arakontaqtur<br />
seqsualur kavSirs” amjobinebs, rac gamoixateba <strong>ge</strong>nitaliuri organoebis<br />
CvenebiT, bavSvTan saubriT seqsualur Temebze pornografiuli nimuSebis<br />
daTvalierebis CaTvliT, internetis meSveobiT bavSvebTan e.w.<br />
“virtualuri seqsualuri kontaqtis” damyarebiT da a.S. yvelaze<br />
“kriminalizirebul” pedofilebs Sead<strong>ge</strong>nen isini, vinc axdenen bavSvTa<br />
pirdapir seqsualur eqspluatacias kontaqturi penetraciis gziT.<br />
saerTaSoriso praqtikaSi pasiur pedofilebs ZiriTadad samedicino<br />
subieqtebad ganixilaven da maT <strong>winaaRmdeg</strong> brZolas samkurnaloprofilaqtikuri<br />
meTodebiT ewevian. Tumca, es ar gamoricxavs maT<br />
dauqvemdebarebloas sisxlis samarTlis pasuxism<strong>ge</strong>blobisadmi Tundac<br />
bavSvTa beWdviTi an eleqtronuli (internetiT) pornografiuli<br />
nimuSebis moxmarebis SemTxvevaSi. gansakuTrebiT mkacria sasjeli<br />
pedofilTa sainterneto klubebis aqtivistTa mimarT. 23<br />
saqarTveloSi ar moipoveba cnobebi pedofilTa “xvedriTi wilis”<br />
Sesaxeb bavSvTa seqsualuri eqspluataciis SemTxvevebSi. SegviZlia<br />
mxolod vivaraudoT pedofilTa arseboba im msjavrdadebulTa Soris,<br />
romelTac brali “<strong>arasrulwlovanTa</strong> gaupatiurebis” muxliT hqondaT (an<br />
aqvT) misjili. ar arsebobs aranairi iZulebiTi mkurnalobis, an sxva<br />
saxis fsiqologiur-samedicino programebi da samsaxurebi pedofiliis<br />
prevenciis mizniT. samarTaldamcavi organoebi ar floben<br />
meTodologiasa da instruqtaJs pasiur pedofilTa 24 moZiebis, aRricxvisa<br />
da profilaqtikuri RonisZiebebis Catarebis kuTxiT.<br />
23<br />
ase magaliTad, a.w. TebervalSi londonSi gaimarTa gaxmaurebuli sasamarTlo<br />
procesi 7 pedofilis <strong>winaaRmdeg</strong>, romelTac bralad edebodaT bavSvTa pornografiuli<br />
nimuSebis urTierTgacvla (arakomerciuli miznebiT) internetis meSveobiT. isini<br />
pedofilTa cnobili internet-klubis "Wonderland Club"-is wevrebi iyvnen da procesma<br />
mTeli msoflios yuradReba imiT miipyro, rom gansasjelebi iTxovdnen pedofiliis<br />
sruliad normalur movlenad aRiarebas. maT sasjelis maqsimumi – 3 wliT<br />
Tavisuflebis aRkveTa miesajaT. procesis dasrulebis Semdeg parlamentSi daiwyo axal<br />
kanonproeqtze muSaoba, romelic miznad isaxavs sasjelis gamkacrebas da Tavisuflebis<br />
aRkveTis 10 wlamde gazrdas.<br />
24 cnobilia, rom es kategoria xSirad Cndeba bavSvTa TavSeyris adgilebSi.<br />
26
preferenciuli eqspluatatori<br />
bavSvTa preferenciuli eqspluatatori gulisxmobs im zrdasrul pirTa<br />
kategorias, romlebic pedofilTa msgavsad, TavianTi qceviTi normebidan<br />
(modus operandi) gamomdinare adamianTa homo<strong>ge</strong>nur jgufs ar miekuTvnebian<br />
da seqsualur kavSirs bavSvebTan amjobineben. Tumca, maT<br />
pedofilebisagan gansxvavebiT, normaluri seqsualuri cxovrebac<br />
SeuZliaT. mkvlevarTa azriT, 25 es kategoria sam tipad unda daiyos:<br />
• “seduqtiuri” (macdunebelTa) modeluri jgufi, romelTa qmedebac<br />
ZiriTadad Taviseburi narcisizmiT motivirdeba. e.i. isini garkveulad<br />
sakuTar Tavs xedaven “ucodvel” bavSvSi da masTan gansakuTrebul<br />
emocionalur TviTidentifikacias axdenen seqsualuri kavSiris gziT.<br />
am tipis warmomad<strong>ge</strong>nelTaTvis maxasiaTebelia manipulatorobis<br />
brwyinvale unari, raTa sxvadasxva meTodebiT, gansakuTrebuli<br />
yuradRebis gamoxatviTa Tu saCuqrebiT miizidon bavSvi, Tavi SeaCvion<br />
mas da etapobrivad “Seamzadon” igi sakuTari zraxvebis<br />
gansaxorcieleblad;<br />
• “introvertTa” modeluri jgufi, romelTac ar gaaCniaT wina<br />
jgufisaTvis maxasiaTebeli seduqtiuri da komunikaciuri unar-Cvevebi<br />
da romlebic cdiloben minimaluri sityvieri komunikaciis Semdeg<br />
moaxdinon msxverpli bavSvis eqspluatacia. am jgufis<br />
warmomad<strong>ge</strong>nlebi cdiloben ZiriTadad ucnob bavSvebTan daamyaron<br />
kontaqti.<br />
• sadisturi gadaxrebis mqone eqspluatatorTa modeluri jgufi,<br />
romlebic gansakuTrebul seqsualur kmayofilebas iReben TavianT<br />
msxverplTa fizikuri da fsiqologiuri tanjviT. am tipis<br />
eqspluatatori-damnaSaveni potenciurad yvelaze saSiSi kategoriaa,<br />
ramdenadac ar eridebian bavSvis mimarT Zaladobis yvelaze mZime<br />
formebis gamoyenebas Tavad bavSvis mkvlelobis CaTvliT.<br />
situaciuri eqspluatatori<br />
25 Julia O’Connell Davidson: Working document for the World Congress against Commercial Sexual Exploitation<br />
of Children. www.ecpat.net<br />
27
am kategorias miekuTvnebian orive sqesis srulwlovani pirebi, romelTac,<br />
bavSvebze fokusirebuli seqsualuri interesi, rogorc aseTi, ar<br />
gaaCniaT, magram uars ar amboben arasrulwlovanebTan seqsualur<br />
kontaqtze, Tuki es situaciurad SesaZlebeli xdeba. kerZod, Tu:<br />
• arasrulwlovanebi maTTvis seqsualuri TvalsazrisiT mimzidvelad<br />
gamoiyurebian (mag. naadrevad momwifebuli gogonebi gamoxatuli<br />
formebiT);<br />
• <strong>arasrulwlovanTa</strong> aqseleraciis gamo situaciur eqspluatatorebs<br />
isini srulwlovanebi hgoniaT;<br />
• sxvadasxva mizezTa gamo (mocemul garemoSi srulwlovan partniorTa<br />
ararseboba, arasrulwlovan prostitutTa gansakuTrebuli<br />
misawvdomoba finansuri TvalsazrisiT da a.S.) arasrulwlovanebi<br />
seqsualuri survilebis dakmayofilebis erTaderT obieqts<br />
warmoad<strong>ge</strong>nen;<br />
• “seqsualuri eqsperimentis” mizniT. 26<br />
pedofilebisa da bavSvTa preferencialuri eqspluatatorebisagan<br />
gansaxvavebiT situaciuri eqspluatatorebi arasodes ganzrax da<br />
winaswar ar eZieben bavSvTan kontaqts da xSir SemTxvevaSi maTTvis<br />
ubralod sulerTia, seqsualuri partniori 14 wlis iqneba Tu 24-is.<br />
Sesabamisad es yvelaze naklebad “perversiuli” tipia Cvens mier moyvanil<br />
sam kategorias Soris. 27 AaRsaniSnavia, rom mravali 18 wlamde (ZiriTadad<br />
16-18 wlis asakis) pornomodelis gamosaxulebiT gamoyenebiT Seqmnili<br />
produqcia “normalur” momxmarebelzea gaTvlili da ara, vTqvaT,<br />
pedofilebze. Sesabamisad Tavs iCens sakiTxi, rom qronologiurad bavSvi,<br />
SesaZloa, seqsualurad da fizikurad sruliad zrdasruli iyos.<br />
mkvlevarTa azriT, aseT SemTxvevaSi maT seqsualur partniorebad miCneva<br />
da SerCeva normalur srulwlovanTa mier (“situaciuri<br />
eqspluatatorebis” CaTvliT), ar unda iyos ga<strong>ge</strong>buli, rogorc<br />
fsiqologiuri gadaxra (“aberantizmi”) am ukanasknelTa mxridan. 28<br />
26 Lanning, K. (1992) Child Sex Rings: A Behavioural Analysis, Virginia: National Centre for Missing and<br />
Exploited Children.<br />
27 Stoller, R. (1986) Perversion: The Erotic Form of Hatred, New York: Karnac.<br />
28 Browne, K. (1994), ‘Child Sexual Abuse’ in J. Archer (Ed.) Male Violence, London: Routled<strong>ge</strong>.<br />
28
sxva sakiTxia, Tu rogor xdeba aRniSnuli momentebis samarTlebrivi<br />
regulireba, anu rogor ganisazRvreba seqsualur kavSirze Tanxmobis<br />
minimaluri iuridiuli asaki.<br />
I.5. seqsualur kavSirze Tanxmobis minimaluri iuridiuli asaki<br />
bavSvis uflebaTa konvencia, misi oqmi, stokholmis deklaracia da<br />
bavSvis uflebebTan dakavSirebul sxva samarTlebrivi dokumentebi<br />
Seicaven rekomendacias, raTa kanonmdebelma gansazRvros bavSvis<br />
minimaluri iuridiuli asaki mis ama Tu im uflebasTan mimarTebaSi.<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT bavSvis minimaluri iuridiuli seqsualuri<br />
asaki pirdapir gansazRvruli ar aris, magram samoqalaqo kodeqsi<br />
gansazRvravs saqorwino asaks 18 wliT, anu srulwlovanebis dadgomiT.<br />
amasTanave samoqalaqo kodeqsi iTvaliswinebs mTel rig mniSvnelovan<br />
gamonakliss, rodesac arasrulwlovani, rogorc qmedunariani piri<br />
sakuTari nebiTa da moqmedebiT srulad iZens da axorcielebs<br />
samoqalaqo uflebebsa da movaleobebs an maT garkveul wres. kerZod,<br />
samoqalaqo kodeqsis Tanaxmad, qmedunarianad iTvleba piri, romelic<br />
iqorwinebs 18 wlis asakis miRwevamde (me-12 muxlis me-3 nawili). es imas<br />
niSnavs, rom miuxedavad saqorwino asakis 18 wlis asakiT gansazRvrisa,<br />
mSoblebis an sxva kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlis winaswari werilobiTi<br />
Tanxmobis SemTxvevaSi daqorwineba daiSveba 16 wlis asakidan. amgvarad,<br />
minimaluri saqorwino asaki d<strong>ge</strong>ba 16 wlidan. 29<br />
Tuki saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqssac moviSveliebT,<br />
SegviZlia davaskvnaT, rom Sesabamisad minimaluri seqsualuri asakic,<br />
anu nebayoflobiT seqsualur kavSirze Tanxmobis minimaluri asaki<br />
Sead<strong>ge</strong>ns 16 wels, ramdenadac 16 wlis asaks miuRwevelTan sqesobrivi<br />
kavSiri ukve sisxlis samarTlis qmedebad iTvleba. amasTanave gamodis,<br />
rom Tuki vTqvaT 16 wels TiTqmis miRweulma gogonam seqsualuri kavSiri<br />
29 samoqalaqo kodeqsi, kerZod misi 65-e muxli aseve iTvaliswinebs <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
emansipaciis sxva SesaZleblobebsac. kerZod, Tu kanonieri warmomad<strong>ge</strong>neli aniWebs 16<br />
wlis asaks miRweul adamians sawarmos damoukideblad gaZRolis uflebas, maSin am<br />
sferosaTvis Cveulebriv urTierTobebSi igi SeuzRudavad qmedunariani xdeba.<br />
29
sakuTari nebiT daamyara 18 wlis biWTan, maSin es ukanaskneli ss wesiT<br />
unda daisajos.<br />
ÓÓÓÊ. ÌÖáËÉ 140. ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉ ÀÍ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ<br />
ÓáÅÀÂÅÀÒÉ ÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ<br />
ÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÌÀÌÀÈÌÀÅËÏÁÀ, ËÄÓÁÉÀÍÏÁÀ ÀÍ<br />
ÓáÅÀÂÅÀÒÉ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÊÏÍÔÀØÔÉ ÂÀÖÊÖÙÌÀÒÈÄÁÖËÉ ×ÏÒÌÉÈ<br />
ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ<br />
ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ ÀÍ ÔÖÓÀÙÏÁÉÈ<br />
ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ÈÅÄÌÃÄ ÀÍÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ.<br />
ÓÓÓÊ. ÌÖáËÉ 141. ÂÀÒÚÅÍÉËÉ ØÌÄÃÄÁÀ<br />
ÞÀËÀÃÏÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÂÀÒÚÅÍÉËÉ ØÌÄÃÄÁÀ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ<br />
ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÄÒÈ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ.<br />
sainteresoa mokled mimovixiloT sxva qveynebis gamocdilebac<br />
minimaluri seqsualuri asakis gansazRvris kuTxiT.<br />
am TvalsazrisiT winamdebare cxrilSi davajgufeT mopovebuli<br />
maCveneblebi evropis sabWos wevr saxelmwifoTa magaliTze.<br />
seqsualur kavSirze Tanxmobis minimaluri iuridiuli asaki<br />
## saxelmwifo heteroseqsu lesbianuri mamaTmavloba<br />
aluri<br />
1. avstria 14 14 18<br />
2. belgia 16/18 30 16/18 16/18<br />
3. bulgareTi 14 14 14<br />
4. kviprosi 16 16 - 31<br />
5. CexeTi 15 15 15<br />
6. dania 15/18 15/18 15/18<br />
30 igulisxmeba partniorebis asakobrivi Sefardeba<br />
31<br />
kviprosis kanonmdeblobiT mamaTmavloba ikrZaleboda. am akrZalvis gauqmeba qveynis<br />
evropis sabWoSi gawevrianebis erT-erT winapirobas wasmoad<strong>ge</strong>nda da mimdinareobs<br />
muSaoba Sesabamisi sakanonmdeblo cvlilebebis gansaxorcieleblad.<br />
30
7. fineTi 16 18 18<br />
8. safran<strong>ge</strong>Ti 15/18 15/18 15/18<br />
9. <strong>ge</strong>rmania 14 14 14/18<br />
10. saberZneTi 15 15 15<br />
11. ungreTi 14 18 18<br />
12. islandia 14 14 14<br />
13. irlandia 17 17 17<br />
14. italia 14/16 14/16 14/16<br />
15. lixtenSteini 14 14 18<br />
16. luqsemburgi 16 16 16<br />
17. malta 12/18 12/18 12/18<br />
18. niderlandebi 12/16 12/16 12/16<br />
19. norvegia 16 16 16<br />
20. poloneTi 15 15 15<br />
21. portugalia 16 16 16<br />
22. san marino 14/16 14/16 14/16<br />
23. slovakia 15 15 15<br />
24. espaneTi 12/18 12/18 12/18<br />
25. Svecia 15 15 15<br />
26. Sveicaria 16/20 16/20 16/20<br />
27. TurqeTi 18 18 18<br />
28. didi britaneTi 16 16 18<br />
rogorc vxedavT, seqsualur kavSirze Tanxmobis minimaluri iuridiuli<br />
asaki mocemul saxelmwifoebSi meryeobs 12-dan 18 wlamde. aseve naTelia,<br />
rom yvelaze dabal asakobriv maCvenebels (espaneTi, malta,<br />
niderlandebi) aucileblad erTvis partnioris asakis maqsimaluri<br />
zRvruli daSvebuloba.<br />
msoflio sakanonmdeblo praqtikaSi 16 weli miiCneva seqsualuri<br />
simwifis zogad saSualo asakad, magram aseve miRebuli normaa<br />
partnioris zeda asakobrivi zRvaris SezRudvac. ase magaliTad,<br />
Sveicaruli kanonmdeblobis mixedviT 16 wlis asakis pirsa da mis<br />
partniors Soris asakobrivi gansxvaveba ar unda aRematebodes 3 wels.<br />
31
norvegiis sisxlis samarTlis kodeqsis mixedviT 16 wlis asakis pirTan<br />
seqsualuri kavSiris damyareba mxolod mis Tanatols SeuZlia.<br />
SesaZloa, vifiqroT saqarTvelos kanonmdeblobaSi 16-dan 18 wlamde<br />
asakis pirTan seqsualuri kavSiris damyarebis an qorwinebis SemTxvevaSi<br />
partnioris maqsimaluri asakis zRvruli maCveneblis SemoRebis<br />
mizanSewonilobaze.<br />
seqsualuri eqspluataciis mizniT adamianTa trefikingi, evropis sabWos<br />
ministrTa komitetis mier 2000 wlis 19 maiss miRebuli rekomendacia # R<br />
(2000) 11 da ganmartebiTi memorandumi: “arasrulwlovnebis SemTxvevaSi<br />
yovelgvari sqesobrivi aqti dasjadia. zogierT evropul<br />
kanonmdeblobaSi arasrulwlovnis Tanxmoba SesaZloa ganxilul iqnas<br />
minimaluri seqsualuri asakis zemoT. am asakis zemoT mosamarTleebs<br />
rCebaT Sefasebis ufleba, SeeZlo Tu ara arasrulwlovans Tanxmobis<br />
gamoxatva. amitomac aq gaTvaliswinebuli situaciebi Zalzed<br />
sxvadasxvagvaria: SesaZloa saqme gvqondes seqsualuri eqspluataciis<br />
mizniT qalebis motacebasTan, bavSvebis cdunebasTan pedofiliis an<br />
prostituciis rgolebisaTvis, sutiniorebis mier meZavebis kontrolis<br />
qveS SenarCunebis mizniT Cadenil ZaladobasTan, srulwlovanis an<br />
mozrdilis zemgrZnobelobis borotad gamoyenebasTan, romelic SesaZloa<br />
iyos an ar iyos seqsualuri Tavdasxmis msxverpli, an ufro martivad, im<br />
mozardis aramdgradi mdgomareobis an siRaribis borotad gamoyenebasTan,<br />
romelsac imedi aqvs rom gaiumjobesebs Tavis da ojaxis mdgomareobas.<br />
magram es gansxvavebuli SemTxvevebi im movlenis xarisxis TvalsazrisiT<br />
ufro gansxvavdebian vidre bunebiT, romelsac yovelTvis SeiZleba<br />
ewodos trefikingi da romelic aseTi meTodebis gamoyenebas”<br />
32
I.6. bavSvTa prostitucia, pornografia da seqs-turizmi<br />
<strong>trefikingis</strong> konteqstSi<br />
1.6.1. <strong>arasrulwlovanTa</strong> prostitucia<br />
saqarTveloSi <strong>arasrulwlovanTa</strong> prostituciis gavrcelebis realuri<br />
statistika ar arsebobs. samecniero seqtori TiTqmis ar awarmoebs<br />
problemis sociologiur-analitikur kvlevas. arasamTavrobo<br />
organizaciebis Zalisxmevac problemis sistemuri Seswavlisa da<br />
monitoringis TvalsazrisiT sakmaod mwiria, calkeuli erTjeradi saxis<br />
RonisZiebebis garda.<br />
ukanaskneli oficialuri statistikuri monacemebis mixedviT<br />
saqarTvelos Sinagan saministroSi 50 arasrulwlovani prostituti iyo<br />
registrirebuli. gasul wlebSi moqmedi saprezidento programa<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> danaSaulis acilebis Sesaxeb iTvaliswinebda<br />
arasrulwlovan prostitutTaTvis specialuri sareabilitacio centris<br />
Seqmnas, rac ar ganxorcielebula.<br />
ukanasknel periodSi saqarTveloSi TiTqmis ar Catarebula arc erTi<br />
kompleqsuri kvleva <strong>arasrulwlovanTa</strong> prostituciis Sesaxeb sakiTxis<br />
sociologiuri, fsiqologiuri, viqtimologiuri, kriminologiuri Tu<br />
samedicino aspeqtebis Seswavlisa da analizis mizniT.<br />
gasul wlebSi Catarebuli calkeuli mciremasStabiani sociologiuri<br />
gamokvlevebis mixedviT, saqarTveloSi gavrcelebulia orive sqesis<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> prostitucia da prostituti bavSvebi TavianTi<br />
Semosavlis umetes nawils e.w. suteniorebs uxdian. TbilisSi 12-16 wlis<br />
112 prostitutisa da 60 mSoblis ramdenime wlis win Catarebuli<br />
gamokiTxvis Sedegad gamovlinda gogonaTa sami jgufi: mxolod<br />
prostituciT dakavebuli gogonebi, romelTac respodentTa 42 %<br />
Seadgines; gogonebi, romlebic prostitucias uTavseben maTxovrobasa da<br />
qurdobas da am kategoriis prostitutebma respodentTa 32 % Seadgines;<br />
sxva prostituti gogonebi, romlebic imavdroulad sxva saxis SromiTi<br />
saqmianobiTac arian dakavebulni. maTi asaki saSualod 13 welia.<br />
gogonebis erTi mesamedi Tavisi ojaxebis erTaderTi marCenalia. am<br />
kategoriis gogonebTan kontaqtSi Sesvla ufro iolia da isini arc ise<br />
33
agresiulebi arian. gamokiTxuli gogonebis umravlesoba Tbiliseli iyo.<br />
maTi 8-20 % wera-kiTxvis ucodinaria, xolo 3-12 %-s wera-kiTxva uWirs.<br />
bavSvTa prostitucias saqarTveloSi organizebuli xasiaTi aqvs, igi ukve<br />
vertikalur Tu horizontalur doneebze kargad organizebuli biznesis<br />
niSnebsac iZens. am problemis axna da miT umetes gamarTleba ar SeiZleba<br />
xdebodes mxolod mZime socialur-ekonomikuri faqtorebis moSveliebiT.<br />
arasrulyofili sakanonmdeblo bazis gamo saqarTvelos sisxlis<br />
samarTlis kodeqsSi arsebuli norma <strong>arasrulwlovanTa</strong> prostituciaSi<br />
Cabmis Sesaxeb fiqtiur xasiaTs atarebs da ukanasknel wlebSi am muxliT<br />
sisxlis samarTlis arc erTi saqme ar aRZrula. amasTanave kanoni<br />
erTnair pasuxism<strong>ge</strong>blobas awesebs rogorc, srulwlovnis, aseve<br />
arasrulwlovnis prostituciaSi CabmisaTvis da ar iTvaliswinebs, rom<br />
dasjadi unda iyos arasrulwlovnis prostituciaSi Tundac iZulebiTi<br />
meTodebis gareSe Cabma.<br />
sadReisod saqarTveloSi prostitucia administraciul<br />
samarTaldarRvevaTad iTvleba da administraciul samarTaldarRvevaTa<br />
kodeqsis 172(3)–e muxlis mixedviT: “ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÀ, – ÂÀÌÏÉßÅÄÅÓ<br />
ÂÀ×ÒÈáÉËÄÁÀÓ ÀÍ ÃÀãÀÒÉÌÄÁÀÓ ÛÒÏÌÉÓ ÀÍÀÆÙÀÖÒÄÁÉÓ ÍÀáÄÅÀÒ<br />
ÌÉÍÉÌÀËÖÒ ÏÃÄÍÏÁÀÌÃÄ. ÉÂÉÅÄ ØÌÄÃÄÁÀ, ÜÀÃÄÍÉËÉ ÂÀÍÌÄÏÒÄÁÉÈ,<br />
ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÝÉÖËÉ ÓÀáÃÄËÉÓ ÃÀÃÄÁÉÃÀÍ ÄÒÈÉ ßËÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ, –<br />
ÂÀÌÏÉßÅÄÅÓ ÃÀãÀÒÉÌÄÁÀÓ ÛÒÏÌÉÓ ÀÍÀÆÙÀÖÒÄÁÉÓ ÍÀáÄÅÒÉÃÀÍ ÄÒÈ<br />
ÌÉÍÉÌÀËÖÒ ÏÃÄÍÏÁÀÌÃÄ”. ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÝÉÖËÉ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÉÓÀÂÀÍ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÁÉÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÃÀ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÊÏÃÄØÓÉÓ 143 1 ÀÍ/ÃÀ 143 2 ÌÖáËÉÈ<br />
ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖË ÃÀÍÀÛÀÖËÆÄ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÀà ÝÍÏÁÉËÉ ÐÉÒÉ, ÈÖ<br />
ÀÙÍÉÛÍÖËÉ ØÌÄÃÄÁÀ ÌÀÈ ÜÀÉÃÉÍÄÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ)<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÀà ÚÏ×ÍÉÓ ÂÀÌÏ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ)<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÌÏÐÏÅÄÁÀÌÃÄ. (28.04.2006. N2952)<br />
rac Seexeba saqarTvelos kanonmdeblobis mier prostituciis sisxlis<br />
samarTlebrivi aspeqtebis regulirebas, sisxlis samarTlis kodeqsis<br />
mixedviT danaSaulad iTvleba:<br />
ÌÖáËÉ 253. ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÀÛÉ ÜÀÁÌÀ<br />
1. ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÀÛÉ ÜÀÁÌÀ ÞÀËÀÃÏÁÉÈ, ÞÀËÀÃÏÁÉÓ ÀÍ ØÏÍÄÁÉÓ<br />
ÂÀÍÀÃÂÖÒÄÁÉÓ ÌÖØÀÒÉÈ, ÛÀÍÔÀÑÉÈ ÀÍ ÌÏÔÚÖÄÁÉÈ, -ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ<br />
34
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ. 2. ÉÂÉÅÄ ØÌÄÃÄÁÀ,<br />
ÜÀÃÄÍÉËÉ ÏÒÂÀÍÉÆÄÁÖËÉ ãÂÖ×ÉÓ ÌÉÄÒ ÀÍ ßÉÍÀÓßÀÒÉ ÛÄÝÍÏÁÉÈ<br />
ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, – -ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ<br />
áÖÈÉÃÀÍ ÛÅÉà ßËÀÌÃÄ. (20.06.2003 N 2458)<br />
ÌÖáËÉ 254. ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÉÓÈÅÉÓ ÀÃÂÉËÉÓ ÀÍ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀ -<br />
ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒÉÃÀÍ ÏÈá ßËÀÌÃÄ.<br />
ganvixiloT <strong>arasrulwlovanTa</strong> prostituciasTan dakavSirebuli<br />
samarTlebrivi normebi.<br />
gaupatiureba, rogorc sisxlis samarTlis danaSauli, arc Tu irib<br />
kavSirSia bavSvTa prostituciasTan. rogorc msoflios mraval qveyanaSi<br />
Catarebuli sociologiur-analitikuri kvlevebi mowmoben,<br />
arasrulwlovanT prostitutTa 60 % amgvar saqmianobas swored adreul<br />
asakSi gaupatiurebis Sedegad iwyebs.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 137-e muxlis mixedviT 14-dan<br />
18 wlamde arasrulwlovnis gaupatiureba isjeba Tavisuflebis aRkveTiT<br />
vadiT 5-dan 10 wlamde, 14 wlamde arasrulwlovnis ki – 10-dan 20 wlamde.<br />
saqarTvelos ssk 138-e muxliT awesebs pasuxism<strong>ge</strong>blobas seqsualuri<br />
xasiaTis ZalmomreobiT moqmedebaze:<br />
1. ÌÀÌÀÈÌÀÅËÏÁÀ, ËÄÓÁÉÀÍÏÁÀ ÀÍ ÓáÅÀÂÅÀÒÉ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÊÏÍÔÀØÔÉ<br />
ÂÀÖÊÖÙÌÀÒÈÄÁÖËÉ ×ÏÒÌÉÈ, ÜÀÃÄÍÉËÉ ÞÀËÀÃÏÁÉÈ, ÞÀËÀÃÏÁÉÓ ÌÖØÀÒÉÈ ÀÍ<br />
ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÓ ÖÌßÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ,- ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ<br />
ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌÉÃÀÍ ÛÅÉà ßËÀÌÃÄ.<br />
2. ÉÂÉÅÄ ØÌÄÃÄÁÀ, ÜÀÃÄÍÉËÉ:<br />
À) ÀÒÀÄÒÈÂÆÉÓ;<br />
Á) ÉÌÉÓ ÌÉÄÒ, ÅÉÓÀÝ ÀÃÒÄ ÜÀÃÄÍÉËÉ äØÏÍÃÀ ÀÌ ÊÏÃÄØÓÉÓ 137-Ä, 138-<br />
Ä ÃÀ 141-Ä ÌÖáËÄÁÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ ÒÏÌÄËÉÌÄ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ;<br />
Â) ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÏÒÓÖËÉ ØÀËÉÓ ÀÍ<br />
ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÌÉÌÀÒÈ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ áÖÈÉÃÀÍ ÈáÖÈÌÄÔ ßËÀÌÃÄ.<br />
3. ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÞÀËÌÏÌÒÄÏÁÉÈÉ ÌÏØÌÄÃÄÁÀ:<br />
À) ÉÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, ÅÉÓÀÝ ÀÒ ÛÄÓÒÖËÄÁÉÀ ÈÏÈáÌÄÔÉ ßÄËÉ;<br />
Á) ãÂÖ×ÖÒÀÃ;<br />
Â) ÒÀÌÀÝ ÂÀÖ×ÒÈáÉËÄÁËÏÁÉÈ ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ<br />
ÌÏÓÐÏÁÀ;<br />
35
Ã) ÒÀÌÀÝ ÂÀÖ×ÒÈáÉËÄÁËÏÁÉÈ ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÓÀÈÅÉÓ ÛÉÃÓÉÓ<br />
ÛÄÚÒÀ, ÌÉÓÉ ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓ ÌÞÉÌÄ ÃÀÆÉÀÍÄÁÀ ÀÍ ÓáÅÀ ÌÞÉÌÄ ÛÄÃÄÂÉ;<br />
Ä) ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÖËÉ ÓÉÓÀÓÔÉÊÉÈ;<br />
Å) ÓÀÌÓÀáÖÒÄÁÒÉÅÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÀÈÉÃÀÍ ÏÝ ßËÀÌÃÄ.<br />
ÌÖáËÉ 139. ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉÓ ÀÍ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÓáÅÀÂÅÀÒÉ<br />
ÌÏØÌÄÃÄÁÉÓ ÉÞÖËÄÁÀ<br />
ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉÓ, ÌÀÌÀÈÌÀÅËÏÁÉÓ, ËÄÓÁÉÀÍÏÁÉÓ ÀÍ ÓáÅÀÂÅÀÒÉ<br />
ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÊÏÍÔÀØÔÉÓ ÉÞÖËÄÁÀ ÓÀáÄËÂÀÌÔÄáÉ ÝÍÏÁÉÓ ÂÀáÌÀÖÒÄÁÉÓ ÀÍ<br />
ØÏÍÄÁÒÉÅÉ ÃÀÆÉÀÍÄÁÉÓ ÌÖØÀÒÉÈ, ÀÍÃÀ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÉ, ÓÀÌÓÀáÖÒÄÁÒÉÅÉ<br />
ÀÍ ÓáÅÀÂÅÀÒÉ ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÄÒÈ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ.<br />
vfiqrobT, rom ssk 139-e muxls sqesobrivi kavSiris an seqsualuri<br />
xasiaTis sxvagvari moqmedebis iZulebis Sesaxeb damamZimebel garemoebad<br />
unda daematos arasrulwlovnis iZuleba sqesobrivi kavSiris,<br />
mamaTmavlobis, lesbianobis an sxvagvari seqsualuri kontaqtisadmi<br />
materialuri damokidebulebis gamoyenebis, an Tundac mSoblebis<br />
saxelgamtexi cnobis gaxmaurebiT SantaJis SemTxvevebSi. sasurvelia<br />
dakonkretdes “an sxvagvari damokidebuleba”.<br />
ssk-s 140-e da 141-e muxlebi iTvaliswineben pasuxism<strong>ge</strong>blobas 16 wels<br />
miuRwevel <strong>arasrulwlovanTa</strong>n seqsualuri xasiaTis sxvadasxvagvari<br />
moqmedebebisa da garyvnili qmedebisaTvis:<br />
ÌÖáËÉ 140. ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉ ÀÍ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÓáÅÀÂÅÀÒÉ<br />
ÌÏØÌÄÃÄÁÀ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ<br />
ÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÓØÄÓÏÁÒÉÅÉ ÊÀÅÛÉÒÉ, ÌÀÌÀÈÌÀÅËÏÁÀ, ËÄÓÁÉÀÍÏÁÀ ÀÍ<br />
ÓáÅÀÂÅÀÒÉ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÊÏÍÔÀØÔÉ ÂÀÖÊÖÙÌÀÒÈÄÁÖËÉ ×ÏÒÌÉÈ<br />
ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ<br />
ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ ÀÍ ÔÖÓÀÙÏÁÉÈ<br />
ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ÈÅÄÌÃÄ ÀÍÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ.<br />
ÌÖáËÉ 141. ÂÀÒÚÅÍÉËÉ ØÌÄÃÄÁÀ<br />
36
ÞÀËÀÃÏÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÂÀÒÚÅÍÉËÉ ØÌÄÃÄÁÀ ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ<br />
ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÈÄØÅÓÌÄÔÉ ßËÉÓ ÀÓÀÊÓ ÌÉÖÙßÄÅÄËÈÀÍ,-<br />
ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÄÒÈ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ.<br />
mizanSewonilad migvaCnia ssk 141 muxlSi “garyvnili qmedebis”<br />
ganmartebis Semotanac. SesaZloa gaviTvaliswinoT ucxouri<br />
sakanonmdeblo praqtikac, sadac analogiuri situaciisas yovelTvis<br />
xdeba mkafio definicireba, mag. iZulebiTi masturbacia, analuri da<br />
oraluri kontaqtebi, <strong>ge</strong>nitaluri mutilacia, sado-mazoxisturi<br />
“TamaSebi”, eqsibicionizmi, voierizmi da ase Semdeg.<br />
Tavad arasrulwlovnis Cabma prostituciaSi an sxva seqsualur<br />
garyvnilebaSi, rogorc danaSaulis saxe, saqarTvelos ssk-s 171-e muxlSi<br />
antisazogadoebriv qmedebaSi arasrulwlovnis Cabmis erT-erT<br />
Semad<strong>ge</strong>nel saxeobad aris miCneuli:<br />
ÌÖáËÉ 171. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÜÀÁÌÀ ÀÍÔÉÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ØÌÄÃÄÁÀÛÉ<br />
1. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÃÀÚÏËÉÄÁÀ ÌÀÈáÏÅÒÏÁÀÆÄ ÀÍ ÓáÅÀ<br />
ÀÍÔÉÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ØÌÄÃÄÁÀÆÄ,- ÉÓãÄÁÀ ÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÉÓÀÈÅÉÓ<br />
ÓÀÓÀÒÂÄÁËÏ ÛÒÏÌÉÈ ÅÀÃÉÈ ÀÓ ÓÀÌÏÝÃÀÀÈÉÃÀÍ ÏÒÀÓ ÏÒÌÏÝ ÓÀÀÈÀÌÃÄ ÀÍ<br />
ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ<br />
ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ.<br />
2. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÜÀÁÌÀ ÂÀÌÀÁÒÖÄÁÄË ÀÍ ÓÀÌÊÖÒÍÀËßÀÌËÏ<br />
ÓÀÛÖÀËÄÁÀÈÀ ÀÒÀÓÀÌÄÃÉÝÉÍÏ ÌÏáÌÀÒÄÁÀÛÉ,- ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ<br />
ÛÄÆÙÖÃÅÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ ÀÍ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ<br />
ßËÀÌÃÄ.<br />
3. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÜÀÁÌÀ ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÀÛÉ ÞÀËÀÃÏÁÉÓ, ÞÀËÀÃÏÁÉÓ<br />
ÌÖØÀÒÉÓ ÀÍ ÌÏÔÚÖÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ,- ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ<br />
ÏÒÉÃÀÍ áÖÈ ßËÀÌÃÄ.<br />
1.6.2 arasrulwlovanT pornografia<br />
saqarTveloSi bavSvTa pornografiis nimuSebis damzadebasTan, Senaxvasa<br />
da gavrcelebasTan dakavSirebiT cnobebi ar moipoveba. saqarTvelos<br />
kanonmdeblobaSi arsebuli norma <strong>arasrulwlovanTa</strong> pornografiis<br />
37
<strong>winaaRmdeg</strong> sakmaod mwiria. MkanonmdeblobisaTvis aseve ucnobia<br />
meqanizmebi internetiT gavrcelebuli bavSvTa pornografiis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
da zogadad <strong>arasrulwlovanTa</strong> informaciuli usafrTxoebis dacva<br />
internetiT gavrcelebuli sxva mavne zegavlenis mqone masalebisagan.<br />
saWiroa umkacresi prevenciuli zomebis miReba, raTa qarTvel bavSvTa<br />
pornografiuli nimuSebis komerciuli Tu arakomerciuli gavrceleba<br />
internetiT realur problemad ar iqces. Aamgvari problemis albaToba<br />
ki sakmaod didia, radganac interpolis monacemebiT internetiT<br />
gavrcelebuli bavSvTa pornografiuli nimuSebis 70 procentze meti<br />
swored dsT-s qveynebis arasrulwlovnebze modis.<br />
pornografiuli nimuSebis gavrcelebis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> regulireba<br />
samarTlis ramdenime dargis sferoSi unda moviazroT:<br />
• saerTaSoriso samarTali, romelic ayalibebs regulirebis ZiriTad<br />
principebs mTels msoflioSi;<br />
• sisxlis samarTali, romlis normebic krZalavs calkeuli kategoriis<br />
pornografiuli nimuSebis damzadebas, Senaxvas, moxmarebasa da<br />
gavrcelebas;<br />
• saavtoro samarTali, romelic icavs legaluri pornografiuli<br />
nimuSebis avtorTa uflebebs da krZalavs maTi aralegaluri gziT<br />
gavrcelebas;<br />
• samewarmeo (sagadasaxados CaTvliT) samarTali, romelic<br />
aregulirebs urTierTobebs legaluri pornografiuli produqciis<br />
komerciuli mimoqcevis sferoSi;<br />
• sabaJo samarTali, romelic e<strong>winaaRmdeg</strong>eba mocemul saxelmwifoSi<br />
aralegaluri pornografiuli produqciis Semotanas;<br />
• administraciuli samarTali, romelic aregulirebs<br />
samarTaldarRvevebs pornografiuli produqciis legaluri<br />
mimoqcevis dros;<br />
• samoqalaqo samarTali, romlis normebic warmoad<strong>ge</strong>ns sagarantio<br />
saSualebas cenzuris gareSe sakanonmdeblo wesiT raimes akrZalvis<br />
TvalsazrisiT, aseve ayalibebs pornografiiT miyenebuli moraluri<br />
zaralis mdgomareobas.<br />
38
avSvTa pornografia, bunebrivia saerTaSoriso samarTlis<br />
gansakuTrebuli yuradRebis centrSia da detalurad analizdeba gaero-s<br />
bavSvTa uflebebis konvenciaSi, konvenciis 2000 wlis fakultaturi<br />
oqmSi, stokholmis deklaraciaSi, gaero-s adamianis uflebaTa komisiis<br />
1992 wlis programaSi, gaero-s SekveTiT oqsfordis universitetis mier<br />
momzadebul 1999 wlis angariSSi “msoflioSi damnaSaveobisa da<br />
marTlmsajulebis Sesaxeb”, bavSvis uflebaTa afrikul qartiasa da sxva<br />
dokumentebSi.<br />
msoflioSi pornografiis Sesaxeb mimdinare sakanonmdeblo debatebSi<br />
yvela Tanxmdeba mxolod erT sakiTxze: aucilebelia bavSvTa<br />
pornografiisa da internetSi bavSvTa pornografiis umkacresi<br />
kriminalizacia. Sesabamisad saerTaSoriso organizaciebis mier Tavad<br />
pornografiasTan SedarebiT gacilebiT ukeT regulirdeba bavSvTa<br />
pornografiis definiciis sakiTxic.<br />
evropis sabWos ganmartebiT, bavSvTa pornografia aris "is audiovizualuri<br />
masala, romelSidac bavSvi seqsualur konteqstSia<br />
gamoyenebuli". 32<br />
interpolis mier 1993 wels miRebuli rekomendaciebis mixedviT, bavSvTa<br />
pornografia ganixileboda, rogorc "bavSvis seqsualuri eqspluataciis<br />
amsaxveli vizualuri gamosaxuleba, romelic fokusirebulia bavSvis<br />
seqsualuri qcevis, an misi <strong>ge</strong>nitaliebis Cvenebaze". 33<br />
mogvianebiT interpolis definiciam amgvari saxe miiRo: "bavSvTa<br />
pornografia aris bavSvis <strong>winaaRmdeg</strong> Cadenili eqspluataciis an<br />
seqsualuri damcirebis Sedegi. bavSvTa pornografias adgili aqvs<br />
bavSvis seqsualuri damcirebis amsaxveli an misi xelSemwyobi yvela<br />
saxis saSualebis gamoyenebisas, beWdviTi da/an audio masalebis CaTvliT,<br />
romlebic gamosaxaven seqsualur qmedebebs, an bavSvTa <strong>ge</strong>nitaliur<br />
organoebs". 34<br />
32 Council of Europe, Recommendation R(91)11 and Report of the European Committee on Crime Problems (1993).<br />
33 Interpol Recommendations on Offences Against Minors, INTERPOL 61st General Assembly<br />
(1995).<br />
34 http://www.escap-hrd.org/cedc/csec4.htm<br />
39
stokholmis kongresis mier damtkicebuli samuSao definicia bavSvTa<br />
pornografias gansazRvravda, rogorc "bavSvTa gamosaxulebis daufarav<br />
seqsualur reproduqcirebas". 35<br />
gaero-s <strong>ge</strong>neraluri asambleis mier miRebuli definiciiT, "bavSvTa<br />
pornografia aris "nebismieri saxis vizualuri an audio masala, sadac<br />
xdeba bavSvis seqsualur konteqstSi gamoyeneba. igi Seicavs namdvil Tu<br />
simulirebul, Ria seqsualur scenebSi bavSvis monawileobis vizualur<br />
gamosaxvas, an momxmareblis seqsualuri moTxovnilebis dakmayofilebis<br />
mizniT bavSvis <strong>ge</strong>nitaliuri organoebis Cvenebas, aseve amgvari masalebis<br />
damzadebas, gavrcelebasa da moxmarebas". 36<br />
gaero-s bavSvis uflebaTa konvenciis fakultaturi oqmi bavSvebiT<br />
vaWrobis, bavSvTa prostituciisa da bavSvTa pornografiis Sesaxeb me-2<br />
muxlSi bavSvTa pornografias gansazRvravs, rogorc "bavSvis gamosaxvas<br />
realuri Tu modelirebuli Ria seqsualuri moqmedebebis procesSi, an<br />
seqsualuri miznebisaTvis bavSvis sasqeso organoebis Cvenebas". 37<br />
Sromis saerTaSoriso organizaciis definiciiT "bavSvTa pornografia<br />
aris momxmareblis seqsualuri moTxovnilebis dakmayofilebis mizniT<br />
namdvil Tu simulirebul Ria seqsualur scenebSi bavSvis monawileobis<br />
amsaxveli masalebis prezentacia filmebis, nabeWdi produqciis,<br />
fotografiis, audio firebis, cifruli kompiuteruli kamerebis<br />
meSveobiT, aseve amgvari masalebis damzadeba, gavrceleba da moxmareba".<br />
38<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi pornografiis maregulirebeli normebi<br />
asaxulia sisxlis samarTlis kodeqsSi:<br />
ÌÖáËÉ 255. ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÀÍ ÓáÅÀ ÓÀÂÍÉÓ ÖÊÀÍÏÍÏÃ<br />
ÃÀÌÆÀÃÄÁÀ ÀÍ ÂÀÓÀÙÄÁÀ (03.06.2005 N 1584)<br />
1. ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ, ÍÀÁÄàÃÉ ÂÀÌÏÝÄÌÉÓ, ÂÀÌÏÓÀáÖËÄÁÉÓ<br />
ÀÍ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ áÀÓÉÀÈÉÓ ÓáÅÀ ÓÀÂÍÉÓ ÖÊÀÍÏÍÏà ÃÀÌÆÀÃÄÁÀ,<br />
ÂÀÅÒÝÄËÄÁÀ ÀÍ ÒÄÊËÀÌÉÒÄÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÀÓÄÈÉ ÓÀÂÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÀ ÀÍÃÀ<br />
35 Kenneth V. Lanning, Child Molesters: A behavioural analysis (1992)<br />
36 UN General Assembly Document A/50/456, Pa<strong>ge</strong> 6.<br />
37 Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child on the sale of children, child prostitution and child<br />
pornography Adopted and opened for signature, ratification and accession by General Assembly resolution<br />
A/RES/54/263 of 25 May 2000: http://untreaty.un.org/English/notpubl/iv-11c_ru.htm<br />
38 WHO, 1996:10<br />
40
ÌÉÓÉ ÛÄÍÀáÅÀ ÂÀÚÉÃÅÉÓ ÀÍ ÂÀÅÒÝÄËÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ, – -ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ<br />
ÀÍ ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÏÒ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ<br />
ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÉÌÀÅÄ ÅÀÃÉÈ.<br />
2. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÝÅÄËÉ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ<br />
ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÃÀÌÆÀÃÄÁÀ ÀÍ/ÃÀ ÛÄÍÀáÅÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÀÓÄÈÉ ÌÀÓÀËÉÓ<br />
ÛÄÈÀÅÀÆÄÁÀ, ÂÀÃÀÝÄÌÀ, ÂÀÅÒÝÄËÄÁÀ, ÂÀÓÀÙÄÁÀ, ÒÄÊËÀÌÉÒÄÁÀ ÀÍ<br />
ÓáÅÀÂÅÀÒÀà áÄËÌÉÓÀßÅÃÏÌÀà ÂÀáÃÏÌÀ, – -ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ ÀÍ<br />
ÂÀÌÀÓßÏÒÄÁÄËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÈÉ ÅÀÃÉÈ ÓÀÌ ßËÀÌÃÄ ÀÍÃÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ<br />
ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÉÌÀÅÄ ÅÀÃÉÈ.<br />
amave muxlis SeniSvniT “ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÝÅÄË<br />
ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÀà ÜÀÉÈÅÀËÏÓ ÍÄÁÉÓÌÉÄÒÉ ÌÄÈÏÃÉÈ<br />
ÃÀÌÆÀÃÄÁÖËÉ ÅÉÆÖÀËÖÒÉ ÀÍ ÀÖÃÉÏÌÀÓÀËÀ, ÒÏÌÄËÛÉÝ ÓáÅÀÃÀÓáÅÀ<br />
ÓÀÛÖÀËÄÁÄÁÉÈ ßÀÒÌÏÃÂÄÍÉËÉÀ ÊÏÍÊÒÄÔÖËÉ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÌÏÍÀßÉËÄÏÁÀ<br />
ÍÀÌÃÅÉË ÀÍ ÓÉÌÖËÉÒÄÁÖË ÓÄØÓÖÀËÖÒ ÓÝÄÍÄÁÛÉ, ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉÀ ÌÉÓÉ<br />
áÌÀ ÀÍ ÌÏÌáÌÀÒÄÁËÉÓ ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÌÏÈáÏÅÍÉËÄÁÉÓ ÃÀÊÌÀÚÏ×ÉËÄÁÉÓ<br />
ÌÉÆÍÉÈ ÍÀÜÅÄÍÄÁÉÀ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÂÄÍÉÔÀËÖÒÉ ÏÒÂÀÍÏÄÁÉ”.<br />
ÌÖáËÉ 255 1 . ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÜÀÁÌÀ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÀÍ<br />
ÓáÅÀ ÓÀÂÍÉÓ ÖÊÀÍÏÍÏà ÃÀÌÆÀÃÄÁÀÓÀ ÃÀ ÂÀÓÀÙÄÁÀÛÉ (25.07.2006 N 3530)<br />
ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÜÀÁÌÀ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÍÀßÀÒÌÏÄÁÉÓ ÀÍ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ<br />
áÀÓÉÀÈÉÓ ÓáÅÀ ÓÀÂÍÉÓ ÖÊÀÍÏÍÏà ÃÀÌÆÀÃÄÁÀÛÉ, ÀÓÄÈÉ ÌÀÓÀËÉÓ<br />
ÂÀÅÒÝÄËÄÁÀÛÉ, ÒÄÊËÀÌÉÒÄÁÀÛÉ ÀÍ ÌÉÓÉÈ ÅÀàÒÏÁÀÛÉ, – ÉÓãÄÁÀ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÏÒÉÃÀÍ áÖÈ ßËÀÌÃÄ.<br />
ÛÄÍÉÛÅÍÀ: ÀÌ ÌÖáËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ ØÌÄÃÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÉÖÒÉÃÉÖËÉ<br />
ÐÉÒÉ ÉÓãÄÁÀ ãÀÒÉÌÉÈ, ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÀÍ<br />
ËÉÊÅÉÃÀÝÉÉÈ ÃÀ ãÀÒÉÌÉÈ.<br />
ssk-s 255-e muxlis pirvel nawilTan dakavSirebiT unda aRiniSnos, rom<br />
imTaviTve ikveTeba paradoqsaluri situacia: kanonmdebeli krZalavs<br />
ukanono pornografias, magram arsad ar gansazRvravs, Tu ra igulisxmeba<br />
kanonier pornografiaSi. magram mdgomareoba sruliad absurdul xasiaTs<br />
iZens, rodesac ar aris gansazRvruli Tavad pornografiis mniSvneloba,<br />
anu, ar arsebobs pornografiis definicia.<br />
martivi logikiT, rodesac amgvar umsxviles sakanonmdeblo xarvezTan<br />
gvaqvs saqme, sasamarTlo praqtikaSi es problema eqspertizis doneze<br />
41
mainc unda gadawydes; zogierT qveyanaSi pornografiuli produqciis<br />
kanonierebasa Tu ukanonobas arsebuli Sida normatiuli samarTlebrivi<br />
aqtis safuZvelze ad<strong>ge</strong>ns sasamarTlo eqspertiza, riTac xelmZRvanelobs<br />
mosamarTle. ramdenadac saqarTveloSi arc am saxis normatiuli baza ar<br />
arsebobs, SegviZlia Tamamad ganvacxadoT, rom qveyanaSi ssk 255-e muxliT<br />
aRZruli nebismieri saqme CanasaxSive ganwirulia, aRniSnuli muxli ki –<br />
absoluturad mkvdari normaa. anu, saqarTveloSi prostituciis msgavsad,<br />
pornografiis damzadeba, gavrceleba, reklamireba, Senaxva da a.S. arc<br />
akrZalulia, da arc nebadarTuli. Aaqedan gamomdinare, bunebrivia,<br />
gakvirvebas aRar unda iwvevdes is faqti, rom Cven sasamarTlo<br />
praqtikidan TiTqmis ver moviZieT verc erTi saqme, romelic ukanasknel<br />
periodSi 255-e muxliT iqna aRZruli.<br />
2002 wlis 1 ianvridan ZalaSi Sevida saqarTvelos kanoni “mavne<br />
zegavlenisagan <strong>arasrulwlovanTa</strong> dacvis Sesaxeb”, romlis mizansac<br />
warmoad<strong>ge</strong>ns <strong>arasrulwlovanTa</strong> dacva im mavne zegavlenisagan, romelic<br />
dakavSirebulia kino-,video-,telefilmebis Cvenebasa da nabeWd<br />
producqiasTan, alkoholuri sasmelebis da Tambaqos moxmarebagasaRebasa<br />
da azartul TamaSobebSi monawileobasTan.<br />
am kanonis ZaliT SezRudvebi wesdeba mavne zegavlenis momxdeni nabeWdi<br />
produqciis arasrulwlovanTvis miwodebaze, ra mizniTac axalgazrdobis<br />
saqmeTa departamenti qmnis amgvari nabeWdi da kino-, tele-produqciis<br />
reestrs, romlis gacnobac nebismier moqalaqes SeuZlia.<br />
saqarTvelos kanoni “reklamis Sesaxeb” nawilobriv iTvaliswinebs<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> dacvas reklamis warmoebis, ganTavsebisa da<br />
gavrcelebis dros.<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT ar regulirdeba internetSi bavSvTa<br />
pornografiis sakiTxebi, Tu ar CavTvliT Canawers sisxlis samarTlis<br />
kodeqsSi, romlis mixedviTac “ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÂÀÌÏÓÀáÖËÄÁÉÓ ÛÄÌÝÅÄË<br />
ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖË ÍÀßÀÒÌÏÄÁÀà ÜÀÉÈÅÀËÏÓ ÍÄÁÉÓÌÉÄÒÉ ÌÄÈÏÃÉÈ<br />
ÃÀÌÆÀÃÄÁÖËÉ ÅÉÆÖÀËÖÒÉ ÀÍ ÀÖÃÉÏÌÀÓÀËÀ”.<br />
sisxlis samarTlis kodeqsSi arsebuli normebi kompiuteruli<br />
informaciis sferoSi danaSaulis Sesaxeb aregulirebs mxolod<br />
42
kompiuterul informaciasTan aramarTlzomier SeRwevas, eleqtrogamomTvleli<br />
manqanis (egm) damazianebeli programis Seqmnas, gamoyenebas<br />
an gavrcelebas, da egm-is, egm-is sistemis an maTi qselis eqspluataciis<br />
wesis darRvevas. Aase rom, pirovnebis informaciuli usafrTxoebis dacva<br />
internetiT gavrcelebuli bavSvTa pornografiisa Tu sxva saxis<br />
masalebisagan saqarTvelos kanonmdeblobisaTvis aseve ucnobia. aseve ar<br />
arsebobs kanoni eleqtronuli komerciis Sesaxeb, romelic<br />
gaiTvaliswinebda serveris patronebisa da momwodeblebis<br />
(“provaiderebis”) pasuxism<strong>ge</strong>blobas kanonmdeblobiT akrZaluli<br />
informaciisa, da maT bavSvTa pornografiis, gavrcelebis SemTxvevaSi.<br />
kanoniT “provaiderebs” unda daevaldebuloT, sakuTar serverebze<br />
msgavsi saxis informaciisa Tu produqciis aRmoCenisas dauyonebliv<br />
acnobon samarTaldamcav organoebs; <strong>winaaRmdeg</strong> SemTxvevaSi ki unda<br />
dad<strong>ge</strong>s maTi administraciuli pasuxism<strong>ge</strong>blobis sakiTxi.<br />
1.6.3. bavSvTa seqs turizmi<br />
msoflio turistuli organizaciis turizmis qartia da turistis<br />
kodeqsi, gaeros fakultaturi oqmi, stokholmis deklaracia da sxva<br />
standartebi mogviwodeben bavSvTa organizebuli seqs-turizmis<br />
prevenciis mizniT specialuri samarTlebrivi zomebis miRebas, qcevis<br />
wesebis SemuSavebis CaTvliT. bavSvTa seqs turizmis Tavidan acilebaSi<br />
gansakuTrebuli roli eniWeba turistuli saa<strong>ge</strong>ntoebis, gacnobis<br />
biuroebis (‘sacoleTa <strong>trefikingis</strong>’ prevencia), sastumroTa da<br />
restornebis qselebis, samgzavro gadamyvani kompaniebis da sxva<br />
iuridiuli pirebis efeqtur muSaobasa da maTi saqmianobis<br />
maregulirebeli samarTlebrivi bazis saTanadod Camoyalibebas. calke<br />
problematuri sakiTxi gaxlavT internetis meSveobiT bavSvTa seqsturizmisa<br />
da sacoleTa <strong>trefikingis</strong> organizebis Tavidan acilebac.<br />
1985 wlis msoflio turistuli organizaciis turizmis qartia da<br />
turistis kodeqsi<br />
43
msoflio turistuli organizaciis turizmis qartia da turistis<br />
kodeqsi msoflio turistuli organizaciis <strong>ge</strong>neraluri asambleis mier<br />
1985 wlis seqtemberSi iqna miRebuli.<br />
turizmis qartiis me-4 muxli avaldebulebs monawile saxelmwifoebs<br />
“aRkveTon prostituciis mizniT sxva pirTa eqspluataciisaTvis turizmis<br />
gamoyenebis yovelgvari SesaZlebloba”; me-8 muxlis mixedviT: “turizmis<br />
sferos muSakebi… movaleni arian ar dauSvan sxva pirTa yovelgvari<br />
eqspluataciis mizniT turizmis gamoyenebis waqezeba”.<br />
turistis kodeqsis me-11 muxli Seicavs mowodebas turistebisadmi “ar<br />
dauSvan sxva pirTa eqspluatacia prostituciis mizniT”.<br />
saqarTvelos parlamentma 1994 wlis 27 ianvris dad<strong>ge</strong>nilebis safuZvelze<br />
moaxdina msoflio turistuli organizaciis turizmis qartiisa da<br />
turistis kodeqsis aRiareba da miuTiTa msoflio turistul<br />
organizaciaSi saqarTvelos gawevrianebis did mniSvnelobaze. amave<br />
dad<strong>ge</strong>nilebiT Sesabamis saparlamento komitets daevala turizmis<br />
qartiasa da turistis kodeqsSi mocemul debulebaTa gaTvaliswineba<br />
turizmis Sesaxeb saqarTvelos sakanonmdeblo aqtebis Sed<strong>ge</strong>nisas.<br />
samwuxarod, Cvens mier moyvanili muxlebis implementacia saqarTvelos<br />
kanonmdeblobaSi ar momxdara.<br />
1995 wels msoflio turistuli organizaciis me-11 <strong>ge</strong>neralur asambleze<br />
miRebul iqna deklaracia “organizebuli seqs turizmis prevenciis<br />
Sesaxeb”, 39 romelic bavSvis uflebaTa konvenciis 34-e muxlze<br />
dayrdnobiT saxelmwifoebs mouwodebs umkacresi sakanonmdeblo zomebis<br />
gatarebas bavSvTa seqs turizmis aRkveTis mizniT.<br />
evropis parlamenti, evropuli komisia da gaeros bavSvTa fondi 200<br />
wlidan afinanseben bavSvTa seqs turizmis <strong>winaaRmdeg</strong> qcevis kodeqsis<br />
mudmivmoqmed komitets.<br />
aRniSnuli qcevis kodeqsi Semdeg 6 ZiriTad kriteriums efuZneba 40 ,<br />
romlebic turizmis industriaSi CarTul organizaciebs exebaT:<br />
39 The Task Force to Protect Children from Sexual Exploitation in Tourism http://www.worldtourism.org/protect_children/<br />
40 Code of Conduct for the Protection of Children from Sexual Exploitation in Travel and Tourism.<br />
44
• eTikis politikis danergva bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis winaarmdeg<br />
• personalis momzadeba, rogorc daniSnulebis, aseve mimwodebel<br />
saxelmwifoebSi<br />
• klientebTan kontraqtebis gaformebisas specialuri normebis<br />
SemoReba, romlebic iTvaliswinebs bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis akrZalvas<br />
• turistebisaTvis informaciis miwodeba specialuri katalo<strong>ge</strong>bis,<br />
broSurebis, samgzavro lainerebebisTvis momzadebuli videoklipebisa<br />
da sxva saSualebebiT<br />
• daniSnulebis adgilebze adgilobrivi pasuxism<strong>ge</strong>beli pirebis<br />
Sesabamisi informaciiT uzrunvelyofas<br />
• yovelwliur angariS<strong>ge</strong>bas.<br />
bavSvTa seqs turizmis <strong>winaaRmdeg</strong> brZolaSi aqtiurad aris CarTuli<br />
interpolic, romlis saqmianobis erT-erT prioritets Sead<strong>ge</strong>ns<br />
specialistTa specialuri jgufebis Seqmna am bavSvTa seqs turizmSi<br />
CarTuli pirebis gamovlenis mizniT.<br />
seqs-turizmisa da sacoleTa <strong>trefikingis</strong> organizeba internetis<br />
meSveobiT. sainformacio teqnologiebis globalizaciis eram karga xania<br />
daamkvidra cneba «internetuli danaSauli», romlis erT-erT<br />
gansakuTrebiT saSiS mimarTulebas seqsualuri eqspluataciis mizniT<br />
Trefiqingis internetiT organizeba warmoad<strong>ge</strong>ns. sainterneto<br />
Trefiqingis gavrcelebuli formebia e.w. «sacoleTa Trefiqingi» (Bride<br />
Trafficking), seqs turebi, arasrulwlovan prostitutTa yidva-gayidvis<br />
Sesaxeb informaciebis gacvla specialuri parolebis mqone internetgverdebze<br />
da cocxali video-konferenciebi. erT-erTi yvelaze staJiani<br />
internet-forumi, romelic seqsualuri eqspluataciis namdvil biznesSia<br />
CarTuli, cnobilia alt.sex.services-is saxelwodebiT. forums internetSi<br />
gamoqveynebuli sakuTari wesdebac aqvs, sadac mis ZiriTad miznad<br />
http://www.thecode.org<br />
45
moxseniebulia “seqsualur momsaxurebis bazris gamWvirvaleoba” (!). 41<br />
forumi Seicavs informacias arasrulwlovani prostitutebis yidvagayidvis,<br />
daqiravebis, maTTan Sexvedris adgilebis Sesaxeb. informacia<br />
klasificirebulia kontinentebis, saxelmwifoebisa da qalaqebis<br />
mixedviT. Trefiqerebi specialur “CeT”-ebSi erTmaneTs uziareben<br />
gamocdilebasa da aZleven rCevebs, Tu romel qveyanSi visTan unda<br />
gavidnen kontaqtze <strong>arasrulwlovanTa</strong> Trefiqingis organizebis mizniT.<br />
arseboben specialuri sainterneto Suamavlebic, romelTa konsultaciac<br />
fasiania da gadaxda sakredito baraTiT pirdapir internetis meSveobiT<br />
unda moxdes.<br />
internetSi erT-erT yvelaze ganviTarebul teqnologias cocxali<br />
videokonferenciebi warmoad<strong>ge</strong>ns, romelTa warmarTvac internetSi<br />
CarTul kompiuterTan video Camweri aparaturis SeerTebis gziT xdeba. am<br />
meTodiT Trefiqerebi TavianT potenciur klientebs sxvadasxva<br />
saxelmwifoSi uCveneben videofirs SeTavazebuli “saqonelis” CanaweriTa<br />
da gamosaxulebiT, paralelurad ki molaparakebas awarmoeben SesaZlo<br />
gari<strong>ge</strong>bis pirobebis Sesaxeb.<br />
xSirad trefikerebi TavianT msxverplze pirdapir, Suamavlebis gareSe<br />
gadian maTTan “CeTeb”-Si CarTvis gziT: isini garkveuli periodis<br />
manZilze flirtis an ubralod megobruli komunikaciis formiT<br />
esaubrebian TavianT SerCeul samiznes, moipoveben maT ndobas, Semdgom ki<br />
uniSnaven Sexvedrebs da ukve maT dayoliebaze gadadian.<br />
SeniSvnebi da rekomendaciebi<br />
• saqarTvelos kanonmdebloba ar iZleva prostituciis definicias;<br />
• kanoniT prostituciuli qmedeba warmoad<strong>ge</strong>ns administraciul<br />
samarTaldarRvevas, magram es norma praqtikulad “mkvdari normaa” da<br />
mxolod korufciuli qmedebebis safuZvels qmnis;<br />
• TiTqmis ar xdeba socialuri prostituciis kompleqsuri Seswavla<br />
sociologiur-kriminologiuri kvlevebis CaTvliT da ar aris<br />
41 Atta and M., World Sex Guide, July 1996<br />
46
SemuSavebuli prostituciis prevenciisadmi mimarTuli saxelmwifo<br />
programebi;<br />
• sisxlis samarTlis kodeqsi iTvaliswinebs pasuxism<strong>ge</strong>blobas prostituciis<br />
binis mowyobis an Senaxvisadmi, magram ar aris mocemuli prostituciis<br />
binis samarTlebrivi ganmarteba;<br />
• sisxlis samarTlis kodeqsis 253-e (prostituciaSi Cabma) da 254-e<br />
(prostituciis binis mowyoba an Senaxva) muxlebSi ar aris<br />
gansazRvruli jarimis zRvruli odenoba;<br />
• sisxlis samarTlis kodeqsis 253-e da 254-e muxlebi ar iTvaliswineben<br />
damatebiT pasuxism<strong>ge</strong>blobas aRniSnul danaSaulTa CadenisaTvis<br />
samsaxureobrivi mdgomareobis gamoyenebis SemTxvevaSi;<br />
• saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis prostituciis<br />
organizebisadmi miZRvnili aRniSnuli 2 muxli warmoad<strong>ge</strong>ns ruseTis<br />
federaciis analogiuri muxlebis sityvasityviT kalkirebas da<br />
Sesabamisad ar iTvaliswinebs rigi evropuli qveynebis sisxlis<br />
samarTlis kanonmdeblobaSi 42 dawesebul pasuxism<strong>ge</strong>blobas<br />
Suamavlobasa (maWankloba) da cdunebaze 43 angarebis mizniT<br />
prostituciaSi CabmisaTvis muqarisa da Zaladobis gareSe;<br />
• dasaxvewia sxvadasxva gasarTob-gamajansaRebeli dawesebulebebis<br />
licenzirebis sistema prostituciis prevenciis mizniT;<br />
• ssk 139-e muxls sqesobrivi kavSiris an seqsualuri xasiaTis sxvagvari<br />
moqmedebis iZulebis Sesaxeb damamZimebel garemoebad unda daematos<br />
arasrulwlovnis iZuleba sqesobrivi kavSiris, mamaTmavlobis,<br />
lesbianobis an sxvagvari seqsualuri kontaqtisadmi materialuri<br />
damokidebulebis gamoyenebis, an Tundac mSoblebis saxelgamtexi<br />
cnobis gaxmaurebiT SantaJis SemTxvevebSi. sasurvelia dakonkretdes<br />
“an sxvagvari damokidebuleba”.<br />
• mizanSewonilad migvaCnia ssk 141 muxlSi “garyvnili qmedebis”<br />
ganmartebis Semotanac. SesaZloa gaviTvaliswinoT ucxouri<br />
sakanonmdeblo praqtikac, sadac analogiuri situaciisas yovelTvis<br />
xdeba mkafio definicireba, mag. iZulebiTi masturbacia, analuri da<br />
42 mag. skandinaviis, baltiispireTisa da aRmosavleT evropis saxelmwifoTa sisxlis<br />
samrTlis kodeqsebi.<br />
43 “Pimping” da “Seduction”.<br />
47
oraluri kontaqtebi, <strong>ge</strong>nitaluri mutilacia, sado-mazoxisturi<br />
“TamaSebi”, eqsibicionizmi, voierizmi da ase Semdeg.<br />
• moxdes saqarTvelos kanonmdeblobis harmonizacia `transnacionaluri<br />
organizebuli danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong>~ gaerTianebuli erebis<br />
konvenciis `adamianebiT, gansakuTrebiT qalebiTa da bavSvebiT,<br />
vaWrobis Tavidan acilebis, aRkveTisa da damnaSaveTa dasjis Sesaxeb~<br />
damatebiTi oqmTan da bavSvis uflebaTa konvenciis 34-e muxlTan.<br />
• Sesabamisi cvlilebebi momzaddes saqarTvelos kanonSi “reklamis<br />
Sesaxeb”;<br />
• arasrulwlovani dazaralebulis da/an mowmis mier sasamarTloze<br />
Cvenebis micemisas, an winaswari gamoZiebis dros, acilebul iqnas<br />
arasrulwlovnis damnaSavesTan pirdapiri Sexvedra (SeZlebisdagvarad<br />
gamoyenebul iqnas Cvenebis audio an videoCanaweri);<br />
• ganisazRvros pornografiuli produqciis ukanono da kanonieri<br />
damzadebisa da gasaRebis cnebebi;<br />
• momzaddes kanonproeqti “seqsualuri xasiaTis produqciis<br />
saxelmwifo regulirebisa da kontrolis Sesaxeb”, romlis mTavarma<br />
mizanmac unda Seadginos seqsualuri xasiaTis beWdviTi, audiovizualuri<br />
da eleqtronuli produqciis gavrcelebis wesisa da<br />
pirobebis dad<strong>ge</strong>na da maT Sesrulebaze saxelmwifo kontroli.<br />
kerZod:<br />
- kanonma unda moicvas erotikis, pornografiis, seqsualuri xasiaTis<br />
produqciis, samedicino daniSnulebis mqone seqsualuri xasiaTis<br />
produqciis, seqsualuri xasiaTis moqmedebebis, seqsualuri xasiaTis<br />
moqmedebebis imitaciis, seqsualuri xasiaTis audio-vizualuri<br />
produqciis signalis kodirebis, seqsualuri xasiaTis produqciis<br />
momoqcevis terminologiuri ganmarteba; aseve aqve unda Sevides<br />
bavSvTa seqsualuri Seuracxyofis, bavSvTa seqsualuri<br />
eqspluataciis, bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis,<br />
bavSvTa pornografiisa da internetSi bavSvTa pornografiis<br />
definiciebi;<br />
- kanonmdeblobiT daregulirdes internetSi bavSvTa pornografiis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> mimarTuli normebi;<br />
48
- kanonma unda daawesos seqsualuri xasiaTis produqciis mimoqcevis<br />
licenzirebis valdebuleba;<br />
- kanonma unda gansazRvros seqsualuri xasiaTis produqciis<br />
registraciisa da eqspertizis wesi; eqspertiza unda daekisros<br />
mxolod saxelmwifo organoebs. –kino, -audio, -video saxis<br />
produqciis registracia Sesabamisi reestris Sed<strong>ge</strong>nasTan erTad unda<br />
daekisros kulturis saministrosa da axalgazrdobis saqmeTa<br />
departaments.<br />
• miRebul iqnas kanoni eleqtronuli komerciis Sesaxeb, romelic<br />
gaiTvaliswinebda serveris patronebisa da momwodeblebis<br />
(“provaiderebis”) pasuxism<strong>ge</strong>blobas kanonmdeblobiT akrZaluli<br />
informaciisa, da maT bavSvTa pornografiis, gavrcelebis SemTxvevaSi.<br />
kanoniT “provaiderebs” unda daevaldebuloT, sakuTar serverebze<br />
msgavsi saxis informaciisa Tu produqciis aRmoCenisas dauyonebliv<br />
acnobon samarTaldamcav organoebs; <strong>winaaRmdeg</strong> SemTxvevaSi ki unda<br />
dad<strong>ge</strong>s maTi administraciuli pasuxism<strong>ge</strong>blobis sakiTxi;<br />
II. saerTaSoriso standartebi da saqarTvelos kanonmdebloba<br />
II.1. gaeros daarsebamde miRebuli konvenciebi<br />
komerciuli seqsualuri eqspluataciisa da masTan dakavSirebuli sxva<br />
saxis eqspluataciisagan (monoba, iZulebiTi Sroma, trefikingi,<br />
prostituciaSi CaTreva finansuri mo<strong>ge</strong>bis mizniT da a. S.) adamianis, da<br />
maT Soris bavSvTa, dacvis samarTlebrivi bazis Seqmnas saerTaSoriso<br />
samarTlebrivi aqtebis doneze jer kidev me-20 saukunis dasawyisSive<br />
Caeyara safuZveli. aRniSnuli dokumentebi iqmneboda rogorc adamianis<br />
uflebaTa dacvis WrilSi, aseve humanitaruli Tu saerTaSoriso sisxlis<br />
samarTlis, ltolvilTa, emigrantTa da migrantTa Sesaxeb miRebuli<br />
aqtebis da SromiTi standartebis konteqstSi.<br />
me-20 saukunis meoTxe aTwleulisaTvis, jer kidev gaero-s Seqmnamde (1946),<br />
ukve miRebuli iyo saerTaSoriso samarTlis istoriis iseTi<br />
mniSvnelovani dokumentebi, rogoricaa:<br />
• 1904 wlis saerTaSoriso xelSekruleba TeTrkaniani monebiT vaWrobis<br />
aRkveTis Sesaxeb;<br />
49
• 1910 wlis saerTaSoriso konvencia TeTrkaniani monebiT vaWrobis<br />
aRkveTis Sesaxeb;<br />
• 1919 wlis sen-Jermen-en-laies konvencia monobis yovelgvari formis<br />
aRkveTisa da monebiT saxmeleTo da sazRvao vaWrobis akrZalvis<br />
Sesaxeb;<br />
• 1921 wlis saerTaSoriso konvencia qalebiTa da bavSvebiT vaWrobis<br />
aRkveTis Sesaxeb;<br />
• 1923 wlis konvencia pornografiuli nimuSebis gavrcelebisa da am<br />
nimuSebiT vaWrobis akrZalvis Sesaxeb;<br />
• 1926 wlis konvencia monobis Sesaxeb;<br />
• 1933 wlis saerTaSoriso konvencia srulwlovani qalebiT vaWrobis<br />
aRkveTis Sesaxeb;<br />
gaero-s daarsebis Semdeg saTanado oqmebiT damatebuli TiTqmis yvela<br />
zemoT aRniSnuli konvencia Sevida ZalaSi, garda 1919 wlis konvenciisa.<br />
II..2. gaeros ZiriTadi standartebi<br />
• 1923 wlis konvencia pornografiuli produqciis damzadebisa da<br />
gavrcelebis aRkveTis Sesaxeb (1947 wlis 12 noembris oqmiT Setanili<br />
cvlilebebiT).<br />
konvencia ratificirebulia 57 saxelmwifos mier. igi mouwodebs<br />
monawile saxelmwifoebs daawesos sisxlis samarTlis pasuxism<strong>ge</strong>bloba<br />
yvelas saxis pornografiuli produqciis damzadebaze, gavrcelebaze da<br />
Senaxvaze. sainteresoa, rom 1967 wels am konvenciis denonsacia moaxdina<br />
daniam (mizezi ar aRiniSneba), mogvianebiT ki, 1985 wels - niderlandebis<br />
samefom im motiviT, rom holandiis sisxlis samarTlis kodeqsi<br />
krZalavs mxolod bavSvTa (am SemTxvevaSi 16 wlamde asakis pirTa)<br />
pornografiis amsaxveli produqciis damzadebas, gavrcelebasa da<br />
Senaxvas.<br />
saqarTvelo aRniSnul konvenciasTan ar aris mierTebuli.<br />
• 1949 wlis konvencia adamianiT vaWrobisa da sxvaTa prostituciis<br />
eqspluataciis aRkveTis Sesaxeb<br />
50
am konvenciis ratifikacia 1994 wlis 31 dekembers moaxdina 70-ma<br />
saxelmwifom. igi warmoad<strong>ge</strong>ns 1904, 1910, 1921 da 1933 wlebis zemoT<br />
miTiTebuli konvenciebis konsolidirebul variants, riTac, bunebrivia,<br />
es ukanasknelni Zalagakargulad iqnen cnobilni.<br />
konvencia avaldebulebs monawile saxelmwifoebs dasjadi gaxados pirTa<br />
is qmedeba, romelic mimarTulia sxvaTa prostituciaSi Cabmisaken,<br />
Tundac am ukanasknelTa Tanxmobis SemTxvevaSi. aseve dasjadad cxaddeba<br />
prostituciis binis mowyoba da Senaxva; amasTanave konvencia ad<strong>ge</strong>ns<br />
adamianiT (gansakuTrebiT qalebiTa da bavSvebiT) vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong> samarTlebriv normebs.<br />
saqarTvelo aRniSnul konvenciasTan ar aris mierTebuli.<br />
• 1956 wlis damatebiTi konvencia monobis, monebiT vaWrobis, monobis<br />
institutebisa da monaTmflobelobasTan gaTanabrebuli moqmedebebis<br />
akrZalvis Sesaxeb.<br />
konvenciis ratificireba 1994 wlis 31 dekembers 114-ma saxelmwifom<br />
moaxdina. konvenciis pirvelive muxli monawile saxelmwifoebisagan<br />
moiTxovs yvela im aucilebeli sakanonmdeblo zomebis gatarebas, rac<br />
uzrunvelyofs 18 wels miuRweveli piris gadacemas mSoblis/ mSoblebis,<br />
an meurve/mzrunvelis mier mesame piris/pirebisadmi misi SromiTi<br />
eqspluataciis mizniT.<br />
saqarTvelo aRniSnul konvenciasTan ar aris mierTebuli.<br />
• 1979 wlis konvencia qalTa Soris diskriminaciis yvela formis<br />
aRmofxvris Sesaxeb.<br />
konvencia ZalaSia 1981 wlidan da xelmowerilia 140-mde saxelmwifos<br />
mier. Kkonvenciis me-6 muxli monawile saxelmwifoebs mouwodebs<br />
“gaataron aucilebeli sakanonmdeblo zomebi qalTa Trefiqingisa da<br />
qalTa prostituciis eqspluataciis aRsakveTad”.<br />
saqarTvelos parlamentma konvenciis ratifikacia 1994 wlis 22<br />
seqtembers moaxdina. 1999 wlis 1 ivliss ki gaero-s waredgina pirveli<br />
oficialuri samTavrobo angariSi konvenciiT nakisri valdebulebebis<br />
Sesrulebis Taobaze.<br />
51
• 1989 wlis konvencia bavSvis uflebaTa Sesaxeb<br />
konvencia ratificirebulia gaero-s wevri yvela saxelmwifos mier, aSSsa<br />
da somalis garda.<br />
konvencia bavSvis uflebaTa dacvis, da maT Soris bavSvTa komerciuli<br />
seqsualuri eqspluataciisagan dacvisaken mimarTul yvelaze<br />
mniSvnelovan fundamentalur dokuments warmoad<strong>ge</strong>ns samarTlis<br />
istoriaSi.<br />
konvenciis 34-e muxliT monawile saxelmwifoebi valdebulebas<br />
kisruloben, daicvan bavSvi seqsualuri eqspluataciis yvela formisagan.<br />
am mizniT monawile saxelmwifoebi, kerZod, ormxriv da mravalmxriv<br />
erovnul doneebze Rebuloben yvela aucilebel zomas, raTa Tavidan<br />
aicilon:<br />
a) bavSvis dayolieba nebismier ukanono seqsualur qmedebaze an bavSvis<br />
iZuleba, monawileobdes aseT qmedebaSi;<br />
b) eqspluataciis mizniT bavSvis gamoyeneba prostituciaSi an sxva<br />
ukanono seqsualur praqtikaSi;<br />
g) eqspluataciis mizniT bavSvis gamoyeneba pornografiasa da<br />
pornografiul masalebSi.<br />
35-e muxli avaldebulebs monawile saxelmwifoebs miiRon yvela<br />
aucilebel zoma, raTa Tavidan aicilon bavSvTa motaceba, bavSvebiT<br />
vaWroba an maTi Trefiqingi nebismieri miznebiT da nebismieri formiT. 36-<br />
e muxlis mixedviT ki - monawile saxelmwifoebi bavSvs icaven<br />
eqspluataciis yvela sxva formisagan, romelic zians ayenebs bavSvis<br />
keTildReobis nebismier aspeqts. 39-e muxlis Tanaxmad, “monawile<br />
saxelmwifoebi yvela zomas iReben, raTa xeli Seuwyon im bavSvis<br />
fizikur da fsiqologiur gajansaRebas da socialur reintegracias,<br />
romelic nebismieri saxis ugulebelyofis, eqspluataciis an borotad<br />
gamoyenebis, wamebis, sastiki, araadamianuri da Rirsebis Semlaxveli<br />
mopyrobis, sasjelis an SeiaraRebuli konfliqtis msxverplia. aseTi<br />
gajansaReba da reintegracia unda xorcieldebodes bavSvis<br />
janmrTelobis, sakuTari Tavis pativiscemisa da Rirsebis grZnobis<br />
SenarCunebis uzrunvelmyof pirobebSi”.<br />
52
saqarTvelos parlamentma konvenciis ratifikacia 1994 wlis 21 aprils<br />
moaxdina.<br />
• 1992 wlis konvencia sazRvao kanonmdeblobis Sesaxeb<br />
konvencia krZalavs teritorialuri wylebis miRma adamianTa ukanono<br />
gadayvanas (maT Soris <strong>trefikingis</strong>a da sxva saxis eqspluataciis mizniT)<br />
sazRvao saSualebebiT. Kkonvenciis 99-e muxli monawile saxelmwifoebs<br />
avaldebulebs akrZalon adamianiT vaWroba maTi droSis tarebis<br />
uflebamosil sazRvao xomaldebze da ar dauSvan sxva xomaldebis mier<br />
monawile saxelmwifoebis droSis gamoyeneba amave miznebisaTvis.<br />
saqarTvelo aRniSnul konvenciasTan ar aris mierTebuli.<br />
• 2000 wlis bavSvis uflebaTa konvenciis fakultaturi oqmi bavSvebis<br />
gayidvis, bavSvTa prostituciisa da pornografiis Sesaxeb<br />
fakultaturi oqmi 2000 wlis 25 maiss iqna miRebuli gaero-s <strong>ge</strong>neraluri<br />
asambleis rezoluciiT # A/RES/54/263<br />
saqarTvelos parlamentma fakultaturi oqmis ratifikacia 2002 wlis 27<br />
seqtembers moaxdina.<br />
• 2000 wlis konvencia transnacionaluri organizebuli danaSaulis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> da misi damatebiTi oqmi adamianiT vaWrobis, gansakuTrebiT<br />
ki qalTa da bavSvTa <strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebisa da aRkveTis<br />
Sesaxeb.<br />
konvencia 2000 wlis dekemberSi gaixsna xelmosawerad italiis q.<br />
palermoSi gamarTuli gaero-s saerTaSoriso konferenciis Semdeg.<br />
konvenciis damatebiTi oqmi adamianiT vaWrobis, gansakuTrebiT ki qalTa<br />
da bavSvTa <strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebisa da aRkveTis Sesaxeb gaeros<br />
<strong>ge</strong>neralurma asambleam 2000 wlis 15 noembers miiRo # 55/25 rezoluciis<br />
safuZvelze.<br />
adamianiT vaWrobis, gansakuTrebiT ki qalTa da bavSvTa <strong>trefikingis</strong><br />
Tavidan acilebisa da aRkveTis Sesaxeb damatebiTi oqmis ZiriTad mizans<br />
aRniSnuli danaSaulis prevenciasTan da aRkveTasTan erTad warmoad<strong>ge</strong>ns<br />
53
am danaSaulTa msxverpl pirTa, gansakuTrebiT ki qalTa da bavSvTa<br />
Semdgomi dacva da daxmareba, aseve monawile saxelmwifoTa<br />
TanamSromlobis konkretuli gzebis dasaxva.<br />
saqarTvelos parlamentma palermos damatebiTi oqmis ratifikacia 2006<br />
wlis 7 ivniss moaxdina.<br />
garda, aRniSnuli konvenciebisa mizanSewonilad migvaCnia movixsenioT<br />
gaero-s mier gasul saukuneSi SemuSavebuli Semdegi samarTlebrivi<br />
dokumentebi:<br />
• 1959 wlis bavSvis uflebaTa deklaracia;<br />
• 1967 wlis deklaracia qalTa mimarT diskriminaciis yvela formis<br />
aRmofxvris Sesaxeb;<br />
• 1974 wlis deklaracia sagan<strong>ge</strong>bo mdgomareobisa da samxedro<br />
konfliqtebis dros qalTa da bavSvTa dacvis Sesaxeb;<br />
• 1978 wlis deklaracia rasisa da rasobrivi niSniT mikerZoebuli<br />
damokidebulebis Sesaxeb;<br />
• 1985 wlis nairobis grZelvadiani strategia qalTa dawinaurebis<br />
xelSewyobisaTvis;<br />
• 1990 wlis msoflio deklaracia bavSvTa gadarCenis, dacvisa da<br />
ganviTarebis Sesaxeb da misi samoqmedo <strong>ge</strong>gma;<br />
• 1992 wlis deklaracia qalTa mimarT Zaladobis aRkveTis Sesaxeb;<br />
• 1992 wlis saxelmZRvanelo proncipebi ltolvilTa mimarT<br />
seqsualuri Zaladobis Tavidan acilebisa da maszed reagirebis<br />
Sesaxeb;<br />
• 1992 wlis samoqmedo programa bavSviT vaWrobis, bavSvTa<br />
prostituciisa da bavSvTa pornografiis Tavidan acilebis Sesaxeb;<br />
• 1992 wlis samoqmedo programa migrantTa da maTi ojaxebis dacvis<br />
Sesaxeb;<br />
• 1993 wlis gaero-s adamianis uflebaTa msoflio konferenciis venis<br />
samoqmedo programa;<br />
• 1995-2000 wlebis msoflio samoqmedo programa axalgazrdobisaTvis;<br />
• 1995 wlis deklaracia damnaSaveobisa da sazogadoebrivi<br />
usafrTxoebis Sesaxeb;<br />
54
• 1995 wlis qalTa meoTxe msoflio konferenciis pekinis deklaracia da<br />
moqmedebaTa platforma;<br />
• 1997 wlis modeluri strategia da praqtikuli RonisZiebebi qalTa<br />
mimarT Zaladobis <strong>winaaRmdeg</strong> danaSaulis Tavidan acilebisa da<br />
sisxlis samarTlis pasuxism<strong>ge</strong>blobis sferoebSi;<br />
• 1998 wlis samoqmedo <strong>ge</strong>gma qalTa da bavSvTa janmrTelobisaTvis<br />
saziano mankieri tradiciuli praqtikis akrZalvis Taobaze;<br />
II.3. Sromis saerTaSoriso organizaciis konvenciebi da bavSvTa<br />
Sroma saqarTvelos kanonmdeblobiT<br />
• 1930 wlis # 29 konvencia iZulebiTi Sromis Sesaxeb da 1957 wlis #<br />
105 konvencia iZulebiTi Sromis akrZalvis Sesaxeb.<br />
konvenciebi mkafiod sazRvraven im pirobebs, rodesac SeiZleba adgili<br />
hqondeT iZulebiTi Sromis daSvebas, mag. savaldebulo samxedro<br />
samsaxuris, sasamarTlos gadawyvetilebiT dakisrebuli valdebulebebis<br />
da gansakuTrebuli mdgomareobis pirobebSi aucilebeli samuSaoebis<br />
Sesrulebisas. yvela aseT SemTxvevaSi konvenciebi aweseben iZulebiTi<br />
Sromis asakobriv restriqcias aRniSnuli samuSaoebis SesrulebisaTvis<br />
janmrTelobis mdgomareobiT vargisi mamakacebisaTvis 18-dan 45 wlamde.<br />
Sromis saerTaSoriso organizaciis # 29 konvencias iZulebiTi Sromis<br />
Sesaxeb saqarTvelo konvencias 1995 wels SeuerTda; 1957 wlis # 105<br />
konvenciis ratifikacia saqarTvelos parlamentma 1996 wlis 16 maiss<br />
moaxdina.<br />
• 1973 wlis # 138 konvencia samuSaoze miRebis minimaluri asakis<br />
Sesaxeb da 1973 wlis rekomendaciebi #146 minimaluri asakis Sesaxeb.<br />
55
aRniSnuli konvencia krZalavs 16 wels miuRwevel pirTa nebismier<br />
samuSaoze miRebas, rekomendaciebSi ki Camoyalibebulia praqtikuli<br />
saxelmZRvanelo miTiTebebi konvenciis erovnul doneze<br />
implementaciisaTvis.<br />
Sromis saerTaSoriso organizaciis # 138 konvenciis ratifikacia<br />
saqarTvelos parlamentma 1996 wlis 16 maiss moaxdina.<br />
• 1999 wlis # 182 konvencia bavSvis Sromis yvelaze uares formaTa<br />
Sesaxeb.<br />
konvencia “bavSvis Sromis yvelaze uares formebad” miiCnevs “monobisa da<br />
masTan gaTanabrebuli institutebis iseT gamovlinebebs, rogoricaa<br />
bavSviT vaWroba da Trefiqingi... bavSvTa Cabma, CaTreva da gamoyeneba<br />
prostituciaSi, pornografiuli produqciis warmoeba-gavrcelebasa da<br />
pornografiul Sou-warmod<strong>ge</strong>nebSi monawileobaSi”. konvencia monawile<br />
saxelmwifoebs mouwodebs gadaudebeli da efeqturi zomebis miRebisaken<br />
bavSvTa Sromis aRniSnuli yvelaze uaresi formebis akrZalvis mizniT;<br />
kerZod konvenciis me-6 muxli monawile saxelmwifoebs avaldebulebs<br />
“bavSvis Sromis yvelaze uaresi formebis aRkveTisaken mimarTuli<br />
erovnuli programebis SemuSavebasa da maT ganxorcielebas”. konvenciis<br />
me-8 muxlis Tanaxmad monawile saxelmwifoebma daxmareba unda<br />
aRmouCinon sxva monawile saxelmwifoebs “socialuri da ekonomikuri<br />
ganviTarebis, siRaribis aRmofxvrisa da sayovelTao ganaTlebis<br />
programebis ganxorcielebis gziT”.<br />
konvencia ZalaSia 2000 wlis noembridan.<br />
saqarTvelo parlamentma konvenciis ratifikacia 2003 wlis 12 oqtombers<br />
moaxdina.<br />
bavSvis uflebaTa konvenciis 32-e muxlis Tanaxmad “monawile<br />
saxelmwifoebi aRiareben bavSvis uflebas, rom is daculi iyos<br />
ekonomikuri eqspluataciisa da nebismieri iseTi samuSaos<br />
Sesrulebisagan, romelic SeiZleba emuqrebodes mis janmrTelobas da<br />
xeli SeuSalos ganaTlebis miRebaSi, an ziani miayenos mis janmrTelobas,<br />
fizikur, gonebriv, sulier, moralur da socialur ganviTarebas”. amave<br />
56
muxliT saxelmwifoebi ad<strong>ge</strong>nen bavSvis samuSaoze miRebis minimalur<br />
asaks, gansazRvraven samuSao dRis xangrZlivobasa da Sromis pirobebTan<br />
dakavSirebul aucilebel moTxovnebs da iTvaliswineben sasjelis<br />
Sesabamis saxeobebs an sxva sanqciebs winamdebare muxlis efeqturi<br />
ganxorcielebis uzrunvelsayofad.<br />
bavSvTa Sromam saqarTvelosaTvis sruliad uCveulo masStabebi SeiZina.<br />
es situacia yvelam icis, magram ar arsebobs zusti statistika momuSave<br />
bavSvTa raodenobis Sesaxeb.<br />
imTaviTve unda ganvasxvavoT bavSvTa Sroma da bavSvTa SromiTi<br />
eqspluatacia.<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> Sroma saqarTveloSi regulirdeba Sromis kodeqsiT<br />
(2006 wlis 25 maisi), administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis<br />
Sesabamisi muxliT, “samuSaoze misaRebi minimaluri asakis Sesaxeb<br />
Sromis saerTaSoriso organizaciis Jenevis 1973 wlis konvenciiT (1996<br />
wlis 16 maisi), konvenciiT “bavSvTa Sromis ukiduresi formebis<br />
akrZalvisa da dauyovnebliv aRmofxvris RonisZiebebis Sesaxeb” (2002<br />
wlis 18 maisi) da sxva moqmedi sakanonmdeblo aqtebiT.<br />
saqarTvelos konstituciiT iZulebiTi Sroma akrZalulia.<br />
saqarTvelos Sromis kodeqsi aseve ad<strong>ge</strong>ns Sromis minimalur asaks da<br />
krZalavs 16 wlis asaks miuRwevel pirTa samuSaoze miRebas.<br />
kodeqsis me-4 muxlis Tanaxmad, ×ÉÆÉÊÖÒÉ ÐÉÒÉÓ ÛÒÏÌÉÈÉ ØÌÄÃÖÍÀÒÉÀÍÏÁÀ<br />
ßÀÒÌÏÉÛÏÁÀ 16 ßËÉÓ ÀÓÀÊÉÃÀÍ.<br />
16 ßËÀÌÃÄ ÀÓÀÊÉÓ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÛÒÏÌÉÈÉ ØÌÄÃÖÍÀÒÉÀÍÏÁÀ<br />
ßÀÒÌÏÉÛÏÁÀ ÌÉÓÉ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÉÓ ÀÍ<br />
ÌÆÒÖÍÅÄËÏÁÉÓ/ÌÄÖÒÅÄÏÁÉÓ ÏÒÂÀÍÏÓ ÈÀÍáÌÏÁÉÈ, ÈÖ ÛÒÏÌÉÈÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÀ<br />
ÀÒ ÄßÉÍÀÀÙÌÃÄÂÄÁÀ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÓ, ÆÉÀÍÓ ÀÒ ÀÚÄÍÄÁÓ<br />
ÌÉÓ ÆÍÄÏÁÒÉÅ, ×ÉÆÉÊÖÒ ÃÀ ÂÏÍÄÁÒÉÅ ÂÀÍÅÉÈÀÒÄÁÀÓ ÃÀ ÀÒ ÖÆÙÖÃÀÅÓ<br />
ÌÀÓ ÓÀÅÀËÃÄÁÖËÏ ÃÀßÚÄÁÉÈÉ ÃÀ ÓÀÁÀÆÏ ÂÀÍÀÈËÄÁÉÓ ÌÉÙÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÀÓÀ<br />
ÃÀ ÛÄÓÀÞËÄÁËÏÁÀÓ. ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍËÉÓ ÀÍ<br />
ÌÆÒÖÍÅÄËÏÁÉÓ/ÌÄÖÒÅÄÏÁÉÓ ÏÒÂÀÍÏÓ ÈÀÍáÌÏÁÀ ÞÀËÀÛÉ ÒÜÄÁÀ ÌÓÂÀÅÓÉ<br />
áÀÓÉÀÈÉÓ ÛÄÌÃÂÏÌÉ ÛÒÏÌÉÈÉ ÖÒÈÉÄÒÈÏÁÉÓ ÌÉÌÀÒÈÀÝ.<br />
14 ßËÀÌÃÄ ÀÓÀÊÉÓ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÀÍÈÀÍ ÛÒÏÌÉÈÉ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ<br />
ÃÀÉÃÏÓ ÌáÏËÏà ÓÐÏÒÔÖË, áÄËÏÅÍÄÁÀÓÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖË ÃÀ ÊÖËÔÖÒÉÓ<br />
Ó×ÄÒÏÛÉ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÀÆÄ, ÀÓÄÅÄ ÓÀÒÄÊËÀÌÏ ÓÀÌÖÛÀÏÓ ÛÄÓÀÓÒÖËÄÁËÀÃ.<br />
57
ÀÊÒÞÀËÖËÉÀ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÀÍÈÀÍ ÛÒÏÌÉÈÉ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÓ ÃÀÃÄÁÀ<br />
ÓÀÈÀÌÀÛÏ ÁÉÆÍÄÓÈÀÍ, ÙÀÌÉÓ ÂÀÓÀÒÈÏÁ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÄÁÈÀÍ, ÄÒÏÔÉÊÖËÉ<br />
ÃÀ ÐÏÒÍÏÂÒÀ×ÉÖËÉ ÐÒÏÃÖØÝÉÉÓ, ×ÀÒÌÀÝÄÅÔÖËÉ ÃÀ ÔÏØÓÉÊÖÒÉ<br />
ÍÉÅÈÉÄÒÄÁÄÁÉÓ ÃÀÌÆÀÃÄÁÀÓÈÀÍ, ÂÀÃÀÆÉÃÅÀÓÈÀÍ ÃÀ ÒÄÀËÉÆÀÝÉÀÓÈÀÍ<br />
ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÖËÉ ÓÀÌÖÛÀÏÄÁÉÓ ÛÄÓÀÓÒÖËÄÁËÀÃ.<br />
ÀÊÒÞÀËÖËÉÀ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÀÍÈÀÍ, ÀÓÄÅÄ ÏÒÓÖË ÀÍ ÌÄÞÖÞÖÒ ØÀËÈÀÍ<br />
ÛÒÏÌÉÈÉ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÓ ÃÀÃÄÁÀ ÌÞÉÌÄ, ÌÀÅÍÄ ÃÀ ÓÀÛÉÛÐÉÒÏÁÄÁÉÀÍÉ<br />
ÓÀÌÖÛÀÏÄÁÉÓ ÛÄÓÀÓÒÖËÄÁËÀÃ.<br />
saqarTvelos Sromis kodeqsis me-18 muxlis Tanaxmad ikrZaleba<br />
arasrulwlovnis dasaqmeba Ramis samuSaoze (22 saaTidan 6 saaTamde).<br />
samwuxarod saqarTveloSi amgvari saxis samuSaoebSi CarTuli bavSvebis<br />
raodenoba TvalsaCinoa da xSirad vawydebiT mTeli Ramis manZilze<br />
benzinis gasamarT sadgurebze momuSave, Tu barebsa da restornebSi<br />
yvavilebiTa da sxva wvrilmani sagnebiT movaWre bavSvebs, iseve rogorc<br />
xSiria bavSvTa muSaoba mtvirTavebad da janmrTelobisaTvis zianis<br />
momtan sxva samuSaoebze. A<br />
amgvar SemTxvevebSi Zalzed mniSvnelovania sanqciebis daweseba<br />
damsaqmebelTa mimarT, romlebic ZiriTadad kerZo seqtors warmoad<strong>ge</strong>nen.<br />
Semamsubuqebel garemoebad ver gamod<strong>ge</strong>ba is faqti, rom bavSvTa<br />
"dasaqmeba" maTi janmrTelobisaTvis zianis momtan samuSaoebze xSir<br />
SemTxvevebSi Tavad bavSvebis, maTi mSoblebisa Tu sxva kanonieri<br />
warmomad<strong>ge</strong>nlebis Tanxmobisa da Txovnis safuZvelze xdeba.<br />
Sromis kodeqsi 16-dan 18 wlis asakis arasrulwlovnebisaTvis ar ad<strong>ge</strong>ns<br />
samuSao drois Semcirebul saaTobriv xangrZlivobas.<br />
gaeros ganviTarebis programisa da Sromis saerTaSoriso organizaciis<br />
daxmarebiT statistikis saxelmwifo departamentma 1999 wels Seiswavla<br />
bavSvebis SromiTi dasaqmeba da aRmoaCina, rom 7-17 wlis asakis bavSvebis<br />
59% swavlas da muSaobas erTmaneTs uTavsebs. 38000 axalgazrda<br />
anazRaurebad samuSaoSia CarTuli. es problema masStaburi xdeba da<br />
Semdgom monitorings saWiroebs, gansakuTrebiT bavSvTa kerZo seqtorSi<br />
Sromasa Tu SromiT eqspluataciasTan dakavSirebiT.<br />
sisxlis samarTlis kodeqsis 168-169 muxlebi iTvaliswinebs<br />
pasuxism<strong>ge</strong>blobas Sromis Tavisuflebis xelyofis, Sromis<br />
kanonmdeblobis darRvevis, Sromis dacvis wesis darRvevisTvis:<br />
muxli 168. Sromis Tavisuflebis xelyofa<br />
58
Sromis Tavisuflebis xelyofa, ese igi nebismieri saxis kanonier SromiT<br />
saqmianobaSi xelis SeSla ZaladobiT an Zaladobis muqariT,- isjeba<br />
jarimiT an gamasworebeli samuSaoTi vadiT erT wlamde anda Tavisuflebis<br />
aRkveTiT vadiT or wlamde.<br />
muxli 169. Sromis kanonmdeblobis darRveva<br />
samuSaodan ukanonod daTxovna, samuSaoze aRd<strong>ge</strong>nis Sesaxeb sasamarTlo<br />
gadawyvetilebis Seusrulebloba an Sromis kanonmdeblobis sxva<br />
arsebiTi darRveva,- isjeba jarimiT an Tavisuflebis aRkveTiT vadiT or<br />
wlamde, Tanamdebobis dakavebis an saqmianobis uflebis CamorTmeviT vadiT<br />
sam wlamde an uamisod.<br />
sisxlis samarTlis kodeqsi ar iTvaliswinebs specialur normas<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> Sromis kanonmdeblobis darRvevis SemTxvevaSi.<br />
saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsis 42 4 muxli<br />
iTvaliswinebs administraciul pasuxism<strong>ge</strong>blobas <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
SromiTi uflebebis darRvevis gamo da damsaqmeblis mier Sromis<br />
kanonmdeblobiT gaTvaliswinebuli <strong>arasrulwlovanTa</strong> SromiTi<br />
uflebebis darRveva gamoiwvevs dajarimebas Sromis anazRaurebis oras<br />
minimalur odenobamde. Tumca, am muxlSi ar aris gaTvaliswinebuli<br />
damamZimebeli garemoebebi, rogoricaa aseTi qmedebis araerTgzis Cadena,<br />
an SemTxvevebi, romelTac gamoiwvies bavSvis janmrTelobisaTvis zianis<br />
miyeneba.<br />
• Sromis kodeqsi ar gansazRvravs zeganakveTur samuSaoze<br />
arasrulwlovnis dasaqmebis pirobebs.<br />
• mizanSewonilad miviCnevT kanonqvemdebare aqtiT ganisazRvros<br />
kulturis, xelovnebis, sportis an reklamis sferoSi monawileobis<br />
miRebis mizniT bavSvis Sromis gamoyenebis wesi da pirobebi..<br />
• rac Seexeba <strong>arasrulwlovanTa</strong> dacvas maT usafrTxoebas,<br />
janmrTelobasa da ganviTarebasTan dakavSirebul nebismieri<br />
riskisagan, sasurvelia Sromis kodeqSi srulad aisaxos aRniSnuli<br />
normebi.<br />
• aucileblad migvaCnia Sromis kodeqsSi calke Tavad Camoyalibdes<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> Sromis specifikis maregulirebeli yvela norma<br />
zemoTaRniSnuli rekomendaciebis gaTvaliswinebiT.<br />
59
• aucilebelia saqarTvelos kanonmdeblobis SesabamisobaSi moyvana<br />
“bavSvTa Sromis ukiduresi formebis akrZalvisa da dauyovnebliv<br />
aRmofxvris RonisZiebebis Sesaxeb” Jenevis konvenciasTan.<br />
• saqarTvelos parlamentis mier ar aris ratificirebuli Sromis<br />
saerTaSoriso organizaciis #79 da #90 konvenciebi<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> Ramis Sromis akrZalvis Sesaxeb, romlis me-3<br />
muxlis Tanaxmad 16 wlamde asakis bavSvebs garantirebuli unda<br />
hqondeT 12 saaTiT dasvenebis, xolo 14 wlamde asakis bavSvebs ki –<br />
14 saaTiT dasvenebis ufleba.<br />
• sisxlis samarTlis kodeqsi ar iTvaliswinebs specialur normas<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> Sromis kanonmdeblobis darRvevis SemTxvevaSi.<br />
• saqarTvelos administraciul. samarTaldarRvevaTa kodeqsis muxli<br />
42 4 muxli iTvaliswinebs sanqciebs <strong>arasrulwlovanTa</strong> SromiTi<br />
uflebebis darRvevisaTTvis. Tumca, ar aris gaTvaliswinebuli<br />
damamZimebeli garemoebebi, rogoricaa aseTi qmedebis araerTgzis<br />
Cadena, an SemTxvevebi, romelTac gamoiwvies bavSvis<br />
janmrTelobisaTvis zianis miyeneba.<br />
• gaero-s bavSvTa dacvis komitetis rekomendaciebis Tanaxmad,<br />
sasurvelia saqarTvelo SeuerTdes 1990 wlis saerTaSoriso<br />
konvencias "migrant mSromelTa da maTi ojaxis wevrTa uflebaTa<br />
dacvis Sesaxeb".<br />
II.4. msoflio turistuli organizacia<br />
ix. zemoT, I.6.<br />
II.5. ltolvilTa da saerTaSoriso humanitaruli samarTali<br />
• 1951 wlis konvencia da 1967 wlis oqmi ltolvilTa statusis Sesaxeb<br />
konvencia Seicavs ltolvilTa uflebebis samarTlebrivi dacvis ZiriTad<br />
meqanizmebs ltolvil bavSvTa Sromis eqspluataciis akrZalvis CaTvliT.<br />
60
saqarTvelo 1951 wlis konvencias da 1967 wlis oqms ltolvilTa<br />
statusis Sesaxeb parlamentis 1999 wlis 28 maisis dad<strong>ge</strong>nilebis<br />
safuZvelze SeuerTda. konvenciis me-40 muxlis 1 punqtis Sesabamisad<br />
saqarTvelos teritoriuli mTlianobis aRd<strong>ge</strong>namde konvencia moqmedebs<br />
mxolod im teritoriaze, sadac vrceldeba saqarTvelos iurisdiqcia.<br />
• 1987 wlis gaero-s ltolvilTa umaRlesi komisris daskvna # 47<br />
ltolvil bavSvTa Sesaxeb.<br />
es dokumenti Seicavs mowodebas ltolvil bavSvTa mimarT maTi<br />
uflebebis Semlaxveli yovelgvari qmedebis, maT Soris ltolvil<br />
bavSvTa seqsualuri eqspluataciisa da <strong>trefikingis</strong> aRmofxvris Taobaze.<br />
1998 wels saqarTvelos parlamentma moaxdina saqarTvelos mTavrobasa da<br />
gaero-s ltolvilTa umaRlesi komisars Soris 1996 wlis 11 seqtembris<br />
SeTanxmebis ratifikacia.<br />
1998 wlis 4 marts saqarTvelos parlamentma moaxdina "saqarTvelos<br />
republikasa da migraciis saerTaSoriso organizacias Soris<br />
TanamSromlobis Sesaxeb" SeTanxmebis ratifikacia.<br />
SeniSvnebi da rekomendaciebi<br />
• saqarTvelos kanonmdebloba ar iTvaliswinebs devnilis an<br />
iZulebiT gadaadgilebuli piris statusis miniWebis gansakuTrebul<br />
wesebs bavSvebisTvis maTi asakidan gamomdinare Taviseburebebis<br />
gaTvaliswinebiT, araferia naTqvami saxelmwifo organoebis<br />
movaleobaze xeli Seuwyon ltolvil da iZulebiT gadaadgilebul<br />
bavSTa SeerTebas TavianT ojaxebTan da amis ganxorcielebis<br />
gzebze, sakuTari uflebebis ganmartebis movaleobaze im<br />
bavSvebisTvis, romlebic mimarTaven Sesabamis saxelmwifo uwyebebs<br />
devnilis an iZulebiT gadaadgilebuli piris statusis<br />
mosapoveblad;<br />
• aucilebelia devnil da ltolvil bavSvTa uflebebisa da<br />
interesebis dasacavad mimarTuli sakanonmdeblo bazis srulyofa<br />
61
da maTi SesabamisobaSi moyvana saerTaSoriso samarTlebriv<br />
standartebTan;<br />
• aucilebelia kanonqvemdebare aqtebis SemuSaveba devnil da<br />
ltolvil bavSvTa dakarguli da ugzo-ukvlod gauCinarebuli<br />
mSoblebisa da ojaxis sxva wevrebis Sesaxeb informaciis moZiebisa<br />
da konfliqtis Sedegad darRveuli ojaxebis SeerTebis<br />
xelSemwyobi RonisZiebebis Sesaxeb;<br />
saerTaSoriso humanitaruli samarTali<br />
• 1949 wlis Jenevis konvenciis damatebiTi oqmi saerTaSoriso saomari<br />
konfliqtebis msxverplTa dacvis Sesaxeb<br />
oqmis 75-e muxlis Tanaxmad monawile saxelmwifoebi iReben<br />
valdebulebas Sida kanonmdeblobiT akrZalon saomari konfliqtebis<br />
msxverpl bavSvTa pativisa da Rirsebis Semlaxveli nebismieri qmedeba,<br />
maTdami damamcirebeli mopyroba, maTi iZulebiTi prostitucia da<br />
gaupatiureba.<br />
saqarTvelos parlamentma 1949 wlis Jenevis konvenciis damatebiTi oqmis<br />
da misi cvlilebebis ratifikacia 2005 wlis 13 oqtombers moaxdina.<br />
II.6. regionaluri samarTlebrivi meqanizmebi<br />
• 1990 wlis bavSvis uflebaTa afrikuli qartia<br />
qartiis 27-e muxli avaldebulebs monawile saxelmwifoebs miiRon<br />
zomebi, raTa aRkveTon: “a) bavSvTa stimulireba da waxaliseba maTTan<br />
nebismieri saxis seqsualuri kontaqtis damyarebis mizniT, b) bavSvTa<br />
Cabma prostituciasa da sxva saxis seqsualur praqtikaSi, bavSvTa<br />
gamoyeneba pornografiul produqciasa da warmod<strong>ge</strong>nebSi”. 29-e muxli<br />
mouwodebs saxelmwifoebs sisxlis samarTlis pasuxism<strong>ge</strong>bloba daawesos<br />
bavSviT vaWrobasa da TrefiqingSi CarTuli nebismieri piris mimarT<br />
“mSoblebisa da sxva kanonieri meurveebisa Tu mzrunvelebis CaTvliT”.<br />
• 1994 wlis inter-amerikuli konvencia <strong>arasrulwlovanTa</strong> saerTaSoriso<br />
trefiqingis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
62
konvencia aregulirebs <strong>arasrulwlovanTa</strong> saerTaSoriso TrefiqingTan<br />
<strong>brZolis</strong> samoqalaqo da sisxlis samarTlebriv aspeqtebs. kerZod,<br />
konvencia moicavs 18 wels miuRwevel pirTa dacvis garantiebs maT<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> mimarTuli “ukanono miznebisa da saSualebebisagan”. Eaqve<br />
xdeba am ukanasknelTa definireba “prostituciis, seqsualuri<br />
eqspluataciis, monobis Tanamedrove formebis…” saxiT.<br />
• 1961 wlis evropuli socialuri qartia<br />
es qartia warmoad<strong>ge</strong>ns adamianis uflebaTa evropuli konvenciis<br />
damatebiT instruments, romelic ZalaSi Sevida 1965 wlidan. qartiis me-2<br />
Tavis VII-X muxlebis Tanaxmad monawile saxelmwifoebma unda<br />
uzrunvelyon “bavSvTa gansakuTrebuli dacva yvela saxis fizikuri Tu<br />
moraluri Seuracyofisa Tu Zaladobisagan, romelic, sxvebTan erTad,<br />
SesaZloa dakavSirebuli iyos bavSvTa SromasTanac”.<br />
• 1996 wlis evropuli konvencia bavSvis uflebaTa ganxorcielebis<br />
Sesaxeb<br />
konvencia evropis sabWom 1996 wlis 25 maiss miiRo. konvenciis ZiriTad<br />
mizans warmoad<strong>ge</strong>ns samarTlis procesualuri normebis srulyofa<br />
bavSvis uflebaTa dacvis garantiebis gasamtkiceblad.<br />
saqarTvelos parlaments konvenciis ratifikacia ar mouxdenia.<br />
• 1991 wlis evropis sabWos monawile saxelmwifoTa ministrTa<br />
komitetis # R (91) 11 rekomendaciebi<br />
rekomendaciebi avaldebulebs monawile saxelmwifoebs moaxdinon<br />
kanonmdeblobis gadasinjva bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> mimarTuli samarTlebrivi meqanizmebis<br />
gaZlierebis mizniT.<br />
• 2000 wlis 19 maisis evropis sabWos monawile saxelmwifoTa ministrTa<br />
komitetis # R (2000) 11 rekomendaciebi seqsualuri eqspluataciis<br />
mizniT adamianTa <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> mimarTul RonisZiebaTa<br />
Sesaxeb<br />
63
ekomendaciebis 2-5 muxlebi Seicaven mowodebas wevri<br />
saxelmwifoebisadmi gaataron aucilebeli sakanonmdeblo da praqtikuli<br />
zomebi <strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvebis uflebaTa dacvis<br />
uzrunvelsayofad, maT dasaxmareblad mimarTuli sareabilitacio<br />
programebis gansaxorcieleblad, trefikingze pasuxism<strong>ge</strong>bel pirTa<br />
mimarT damsjeli RonisZiebebis gasatareblad, seqs-turizmisa aRsakveTad,<br />
seqsualuri eqspluataciis mizniT <strong>trefikingis</strong> saerTaSoriso<br />
organizebul danaSaulad mosaazreblad da mis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
koordinirebuli moqmedebebiT sabrZolvelad. rekomendaciebis me-4 Tavi<br />
eZRvneba am danaSaulis prevencias sainformacio kampaniebisa da<br />
saganmanaTleblo programebis ganxorcielebis gziT, me-5 Tavi mTlianad<br />
eTmoba Trefiqingis msxverplTa socialuri da samarTlebriv dacvis<br />
RonisZiebebs, rogorc im saxelmwifoSi, romlis mkvidrnic isini arian,<br />
aseve daniSnulebis saxelmwifoSic, am ukanasknelSi msxverplTaTvis<br />
droebiTi sacxovrebeli statusis miniWebis SesaZleblobis CaTvliT.<br />
• 2005 wlis 16 maisis evropuli konvencia adamianebiT ukanono<br />
vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb<br />
saqarTvelos parlamentSi mimdinareobs konvenciis ratifikaciis<br />
procesi (dawvrilebiT ix. qvemoT).<br />
interpoli<br />
interpolma, romelic pasuxism<strong>ge</strong>belia kriminaluri policiis organoebs<br />
Soris TanamSromlobisa da urTierTdaxmarebis xelSewyobaze, mTavari<br />
roli unda iTamaSos trefikingTan brZolaSi. adreul etapze wevrma<br />
saxelmwifoebma gamoTqves wuxili samxreT aRmosavleT aziidan dasavleT<br />
evropaSi gadayvanil qalTa pirveli talRis Sedegad. arsebobda<br />
informaciis gacvlis gaumjobesebis saWiroeba iseTi ukanono qmedebebis<br />
Sesaxeb, rogoricaa fiqtiuri qorwineba, ukanono Sesvla da gayalbebuli<br />
saidentifikacio safuTebis gamoyeneba. am dros msjelobis mTavari sagani<br />
64
iyo ara am qmedebaTa msxverpli qalebis interesebi, aramed ukanono<br />
migracia, rogorc organizebuli danaSaulebrivi saqmianoba.<br />
<strong>ge</strong>neraluri asambleis mier miniWebuli kompetenciis Sesabamisad,<br />
interpolma miiRo mravaldargovani midgoma, romelic yvela uwyebas<br />
moqmedebaTa koordinaciisaken mouwodebda. gaerTianebuli erebis<br />
organizaciisa da evropis kavSiris Sesabamis organoebTan<br />
TanamSromlobiT organizebul iqna erToblivi kampania adamianTa<br />
<strong>trefikingis</strong>a da prostituciis eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong>. gansakuTrebiT<br />
efeqturi sainformacio qselis meSveobiT interpolma aseve daiwyo<br />
adamianTa <strong>trefikingis</strong> Sesaxeb monacemTa Segroveba.<br />
II.7. msoflio kongresi bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong>: stokholmis da iokohamas<br />
deklaraciebi<br />
stokholmis kongresi<br />
pirveli msoflio kongresi bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> 1996 wlis 27-31 agvistos gaimarTa stokholmSi.<br />
aRniSnuli kongresis iniciatori gaxldaT aziur turizmSi bavSvTa<br />
prostituciis <strong>winaaRmdeg</strong> mebrZoli organizacia - ECPAT, da igi<br />
warmoad<strong>ge</strong>nda bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong><br />
1994 wels dawyebul globaluri mobilizaciis kampaniis kulminacias.<br />
kongresis mimdinareobis manZilze bavSvis uflebaTa, da kerZod<br />
komerciuli seqsualuri eqspluataciisagan bavSvTa dacvis problemam<br />
msoflio sazogadoebriobis manamde arnaxuli yuradReba miipyro. “niu<br />
iork Taimsis” 28 agvistos nomeri pirvel gverdze auwyebda mkiTxvels,<br />
rom “xangrZlivi ignorirebis Semdeg, rogorc iqna, bavSvTa prostituciis<br />
65
problema mravalma saxelmwifom aRiara da mis aRmosafxvrelad<br />
gadamwyveti zomebis miReba daiwyo”.<br />
kongresis organizatori gaxldaT SvedeTis mTavroba ECPAT-Tan, gaeros<br />
bavSvTa fondTan da bavSvis uflebaTa konvenciisaTvis arasamTavrobo<br />
organizaciebis Jenevis jgufTan erTad.<br />
kongress daeswro 122 qveynis oficialuri samTavrobo delegacia da<br />
gaero-sa da sxva samTavrobaTaSoriso organizaciebis 718<br />
warmomad<strong>ge</strong>neli; 1300 delegats Soris aseve farTod iyo warmod<strong>ge</strong>nili<br />
arasamTavrobo da komerciuli seqtoric. Kkongresis pirveli ori dRe<br />
samTavrobo da samTavrobaTaSoriso organizaciaTa delegaciebis<br />
gamosvlebs daeTmo. 28 agvistos Semdgar meoTxe plenarul sesiaze ki<br />
delegatebma erTxmad miiRes winamdebare deklaracia da samoqmedo <strong>ge</strong>gma.<br />
Aam dokumentebis momzadebas 18-Tviani periodi dasWirda da maTTvis<br />
saboloo saxis micema mxolod sxvadasxva alternatiuli proeqtebis<br />
SejerebiT gaxda SesaZlebeli.<br />
kongresis mTavar Sedegad unda miviCnioT monawile saxelmwifoebis<br />
SeTanxmeba mravalmxrivi da integrirebuli strategiisa da qmedebebis<br />
gaZlierebis gziT 2000 wlisaTvis bavSvTa komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> mimarTuli erovnuli samoqmedo <strong>ge</strong>gmis<br />
SemuSavebis Taobaze.<br />
bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> kongresis<br />
samoqmedo <strong>ge</strong>gmis ganxorcielebis pirveli angariSi 1997 wlis agvistoSi<br />
gamoqveynda. sadReisod 4 aseTi angariSia saxeze da ukanaskneli maTgani<br />
2000 wliT TariRdeba.<br />
stokholmis kongresma dasaxa partniorobisa da TanamSromlobis<br />
sruliad konkretuli gzebi sazogadoebis yvela seqtors Soris bavSvTa<br />
seqsualuri eqspluataciis, gansakuTrebiT ki bavSvTa prostituciis,<br />
bavSvTa pornografiisa da seqsualuri eqspluataciis mizniT bavSvTa<br />
<strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> sabrZolvelad. kongresma safuZveli Cauyara<br />
bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong><br />
legitimurobasa da am procesis gamWirvalobas.<br />
kongresis pirvelma pozitiurma Sede<strong>ge</strong>bma sul raRac erT weliwadSi<br />
iCines Tavi. mravalma Qqveyanam dayovnebliv SeimuSava erovnuli<br />
samoqmedo programa bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis<br />
66
<strong>winaaRmdeg</strong>. 20-ze metma saxelmwifom saswrafod daiwyo Sesabamisi<br />
samarTlebrivi reformis gatareba. magaliTad, tailands ukve 1998 wels<br />
miRebuli hqonda 2 kanoni bavSvTa prostituciisa da <strong>trefikingis</strong><br />
<strong>winaaRmdeg</strong>. irlandiam, kanadam da didma britaneTma rig sxva<br />
saxelmwifoebTan erTad miiRes eqstrateritorialuri sisxlis<br />
samarTlis kanonmdebloba, romelic iTvaliswinebs am saxelmwifoebis<br />
mkvidrTa da moqalaqeTa mier sxva saxelmwifos teritoriaze Cadenil<br />
bavSvis <strong>winaaRmdeg</strong> mimarTul seqsualur danaSaulTa dasjadobas.<br />
stokholmis kongresma erTgvari katalizatoris funqcia Seasrula<br />
gaero-s im uwyebaTa saqmianobisTvisac, romelTa samandato<br />
uflebamosilebac adamianis, da kerZod, bavSvis uflebaTa dacvaze<br />
zrunvas iTvaliswinebs. BbavSvis uflebaTa komitetma Tavis<br />
rekomendaciebSi monawile saxelmwifoTa mimarT gaero-s bavSvis<br />
uflebaTa konvenciis Sesrulebis Sesaxeb maT mier warsad<strong>ge</strong>ni angariSis<br />
momzadebis Taobaze TvalsaCino adgili dauTmo stokholmis<br />
deklaracias. Aam deklaraciis miRebiT mniSvnelovnad gaZlierda bavSviT<br />
vaWrobis sakiTxebze gaero-s specialuri momxseneblis moqmedebis<br />
mandatic da man sayovelTao saerTaSoriso da erovnuli mxardaWera<br />
aRuTqves.<br />
gansakuTrebuli datvirTva SeiZina deklaraciis ganxorcielebis<br />
procesSi arasamTavrobo seqtorisa da Tavad bavSvebis monawileobamac,<br />
risi kulminaciuri gamovlenac gaxldaT 1998 wels viqtoriaSi (kanada)<br />
miRebuli seqsualurad eqspluatirebuli bavSvebisa da axalgazrdebis<br />
deklaracia da samoqmedo <strong>ge</strong>gma. gamoikveTa komerciuli seqtoris<br />
mxardaWeris aucileblobac: mravalma turistulma da samogzauro<br />
kompaniam gamoTqva mzadyofna ufro mWidro TanamSromlobisaTvis bavSvTa<br />
eqspluataciaze fokusirebuli seqs-turizmis aRsakveTad.<br />
iokohamas kongresi<br />
me-2 msoflio kongresi bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> 2001 wlis dekemberSi gaimarTa iaponiis qalaq iokohamaSi<br />
iaponiis mTavrobis patronaJis qveS. Kkongresis organizatorebi iyvnen<br />
ECPAT, gaero-s bavSvTa fondi da bavSvis uflebebze momuSave<br />
67
arasamTavrobo organizaciaTa jgufi. kongresis ZiriTad miznebs<br />
Sead<strong>ge</strong>nda:<br />
• pirvel msoflio kongresze miRebuli samoqmedo programis<br />
ganxorcielebisaTvis nakisri politikuri valdebulebebis<br />
gafarToeba;<br />
• samoqmedo programis implementaciis mimdinareobis mimoxilva<br />
gamocdilebisa da optimaluri Sede<strong>ge</strong>bis gaziarebis CaTvliT;<br />
• bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong><br />
procesSi warmoCenil ZiriTad problemur sferoTa gansazRvra;<br />
• msoflio kongresis Sedegad dawyebul procesTa gaZliereba.<br />
iakohamas kongresis dRis wesrigSi 6 ZiriTadi Tema gaxldaT<br />
gansaxilvelad:<br />
gaero-s bavSvTa fondi<br />
1. komerciuli seqsualuri eqspluataciis mizniT bavSvTa trefikingi;<br />
2. kanonmdebloba da samarTaldamcavi organoebi;<br />
arasamTavrobo organizaciaTa jgufi<br />
3. bavSvTa prevencia, dacva da reabilitacia komerciuli seqsualuri<br />
eqspluataciisagan;<br />
4. seqsualuri eqspluatatoris profili;<br />
ECPAT (moZraoba “bolo moeRos bavSvTa prostitucias aziur<br />
turizmSi”)<br />
5. bavSvTa pornografia;<br />
6. kerZo seqtoris roli da monawileoba.<br />
kongresi dasrulda Semajamebeli dokumentis miRebiT, romelsac xeli<br />
moawera 122 saxelmwifos uflebamosilma warmomad<strong>ge</strong>nelma da romelSiac<br />
gansakuTrebuli yuradReba <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong><br />
sakanonmdeblo zomebis gaZlierebas eTmoba, rogorc erovnul, aseve<br />
saerTaSoriso doneze.<br />
68
II.9. transnacionaluri organizebuli danaSaulis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> gaeros konvenciis oqmi (2000) adamianebis,<br />
gansakuTrebiT qalebisa da bavSvebis <strong>trefikingis</strong> Tavidan<br />
acilebis, aRkveTisa da dasjis Sesaxeb da misi SedarebiTi<br />
analizi saqarTvelos kanonmdeblobasTan<br />
2000 wlis 15 dekembers italiis qalaq palermoSi miRebul iqna gaero-s<br />
konvencia organizebuli transnacionaluri organizebuli danaSaulis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> da misi fakultaturi oqmi «adamianTa, gansakuTrebiT ki<br />
qalTa da bavSvTa <strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebisa da aRkveTis Sesaxeb».<br />
saqarTvelos parlamentis mier gaeros konvenciis oqmis ratifikacia<br />
moxda 2006 wlis 7 ivnisis # 3202-Is dad<strong>ge</strong>nilebis safuZvelze.<br />
oqmis ZiriTad miznebs Sead<strong>ge</strong>ns:<br />
4. <strong>trefikingis</strong>, gansakuTrebiT bavSvTa da qalTa <strong>trefikingis</strong> Tavidan<br />
acileba da mis <strong>winaaRmdeg</strong> brZola;<br />
5. <strong>trefikingis</strong> msxverplTa dacva da maTdami daxmareba;<br />
6. am mizniT wevr-saxelmwifoTa Soris TanamSromlobis ganmtkiceba.<br />
palermos oqmis Tanaxmad, trefikingi niSnavs adamianTa gadabirebas,<br />
transportirebas, gadayvanas, Sefarebas an miRebas muqaris, Zalis<br />
gamoyenebis an iZulebis sxva saSualebebiT, motacebiT, TaRliTobiT,<br />
motyuebiT, Zalauflebis an piris umweobis borotad gamoyenebiT, an im<br />
piris Tanxmobis misaRwevad Tanxis an sxva sar<strong>ge</strong>blis micemiT an miRebiT,<br />
visi damokidebulebis qveSac imyofeba meore piri, am adamianTa<br />
eqspluataciis mizniT.<br />
eqspluatacia, rogorc minimum gulisxmobs sxvaTa prostituciis<br />
eqspluatacias an sqesobrivi eqspluataciis sxva formas, iZulebiT<br />
Sromas, an momsaxurebas, monobas an monobis msgavs mdgomareobas, monur<br />
Sromas an organoTa gadanergvas. amasTanave 18 wlis asakamde bavSvis<br />
gadabireba, transportireba, gadayvana, Sefareba an miReba eqspluataciis<br />
69
mizniT unda CaiTvalos trefikingad maSinac ki, rodesac gamoyenebuli<br />
ar yofila romelime saSualeba. <strong>trefikingis</strong> mocemuli ganmarteba sam<br />
gansxvavebul elements moicavs: kriminalur qmedebas (gadabirebas,<br />
transportirebas, gadayvanas, Sefasebas an miRebas), saSualebebs, romlis<br />
romliTac es kriminaluri qmedebaa Cadenili (muqara, Zalis gamoyeneba,<br />
motaceba, TaRliToba, motyueba da a.S.) da miznebs (eqspluatacia,<br />
sqesobrivi eqspluatacia, iZulebiTi Sroma, an momsaxureoba, monoba,<br />
monuri Sroma da a.S.) sul mcire TiToeuli am sami jgufidan erT-erTi<br />
elementi unda arsebobdes, rom saxeze gvqondes danaSauli-trefikingi.<br />
oqmis meore nawili iTvaliswinebs <strong>trefikingis</strong> msxverplTa daxmarebas,<br />
dacvas da repatriacias. TiToeuli wevri saxelmwifo valdebulia<br />
daicvas <strong>trefikingis</strong> msxverplTa piradi cxovreba da vinaoba, amasTanave<br />
trefikingTan dakavSirebuli samarTalwarmoebis konfidencialuroba.<br />
saxelmwifom unda uzrunvelyos <strong>trefikingis</strong> msxverplni informaciiT<br />
Sesabamis sasamarTlo da administraciul samarTalwarmoebaze, gauwios<br />
daxmareba, rom msxverplis Sexedulebebi da problemebi warmod<strong>ge</strong>nilni<br />
da mxedvelobaSi miRebulni iqnas damnaSaveTa <strong>winaaRmdeg</strong> sisxlis<br />
samarTalwarmoebis Sesabamis stadiebze, imgvarad, rom ar Seilaxos<br />
dacvis mxaris uflebebi. monawile saxelmwifom unda miiRos iseTi<br />
zomebi, romelic xels Seuwyobs <strong>trefikingis</strong> msxverplTa fiziologiur,<br />
fsiqologiur da socialur gamojanmrTelebas.<br />
palermos oqmis inovaciebad sxva winamdebare anti-trefikingul<br />
standartebTan SedarebiT erTad miCneulia meti <strong>ge</strong>nderuli<br />
neitraliteti, rogorc qveynis SigniT, aseve mis gareTac arsebuli<br />
<strong>trefikingis</strong> dafarva, asakobrivi SezRudvis dakavSireba msxverplis<br />
Tanxmobis gaTvaliswinebasTan, msxverplTa dacvisa da reintegraciis<br />
gazrdili berketebi da a.S.<br />
Tumca aseve aRiniSneba, oqmis garkveuli naklovanebebic, rac ukavSirdeba<br />
“prostituciisa” da “seqsualuri eqspluataciis” definiciaTa<br />
ararsebobasa da “iZulebiTi Sromisa da momsaxurebis” arasrulyofil<br />
ganmartebas;<br />
70
sainteresoa SevadaroT palermos oqmSi mocemuli <strong>trefikingis</strong> ganmarteba<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 143(1) da 143(2) muxlebSi<br />
mocemul analogiur definiciebs:<br />
palermos oqmi:<br />
(a) “trefikingi” niSnavs adamianTa gadabirebas, transportirebas,<br />
gadayvanas, Sefarebas an miRebas muqaris, Zalis gamoyenebis an iZulebis<br />
sxva saSualebiT, motacebiT, TaRliTobiT, motyuebiT, Zalauflebis an<br />
piris umweobis borotad gamoyenebiT an im piris Tanxmobis misaRwevad<br />
Tanxis an sxva sar<strong>ge</strong>blis micemiT an miRebiT, visi damokidebulebis<br />
qveSac imyofeba meore piri, am adamianTa eqspluataciis mizniT.<br />
eqspluatacia, rogorc minimum, gulisxmobs sxvaTa prostituciis<br />
eqspluatacias an sqesobrivi eqspluataciis sxva formas, iZulebiT<br />
Sromas an momsaxurebas, monobas an monobis msgavs mdgomareobas, monur<br />
Sromas an organoTa gadanergvas;<br />
(b) Tu gamoyenebulia am muxlis (a) qvepunqtiT gaTvaliswinebuli<br />
romelime saSualeba, adamianTa <strong>trefikingis</strong> msxverplis Tanxmobas<br />
aRniSnuli qvepunqtiT gaTvaliswinebul mis winaswarganzraxul<br />
eqspluataciaze mniSvneloba ar unda mieniWos;<br />
(c) bavSvis gadabireba, transportireba, gadayvana, Sefareba an miReba<br />
eqspluataciis mizniT unda CaiTvalos “trefikingad” maSinac ki, rodesac<br />
gamoyenebuli ar yofila am muxlis (a) qvepunqtiT gaTvaliswinebuli<br />
romelime saSualeba;<br />
(d) “bavSvi” gulisxmobs nebismier adamians 18 wlis asakamde.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsi:<br />
ÌÖáËÉ 143 1 . ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÀ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉ) (25.07.2006 N 3530)<br />
1. ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÚÉÃÅÀ ÀÍ ÂÀÚÉÃÅÀ, ÀÍ ÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÓáÅÀ ÖÊÀÍÏÍÏ<br />
ÂÀÒÉÂÄÁÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÖØÀÒÉÈ, ÞÀËÀÃÏÁÉÈ ÀÍ ÉÞÖËÄÁÉÓ<br />
ÓáÅÀ ×ÏÒÌÉÈ, ÌÏÔÀÝÄÁÉÈ, ÛÀÍÔÀÑÉÈ, ÈÀÙËÉÈÏÁÉÈ, ÌÏÔÚÖÄÁÉÈ, ÖÌßÄÏ<br />
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÀÍ ÞÀËÀÖ×ËÄÁÉÓ ÁÏÒÏÔÀà ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ, ÓÀÆÙÀÖÒÉÓ ÀÍÃÀ<br />
ÓÀÒÂÄÁËÉÓ ÌÉÝÄÌÉÓ ÀÍ ÌÉÙÄÁÉÓ ÂÆÉÈ ÉÌ ÐÉÒÉÓ ÈÀÍáÌÏÁÉÓ ÌÉÓÀÙßÄÅÀÃ,<br />
ÒÏÌÄËÓÀÝ ÓáÅÀ ÐÉÒÆÄ ÆÄÂÀÅËÄÍÉÓ ÌÏáÃÄÍÀ ÛÄÖÞËÉÀ, ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ<br />
71
ÂÀÃÀÁÉÒÄÁÀ, ÂÀÃÀÚÅÀÍÀ, ÂÀÃÀÌÀËÅÀ, ÃÀØÉÒÀÅÄÁÀ, ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÒÄÁÀ,<br />
ÂÀÃÀÝÄÌÀ, ÛÄ×ÀÒÄÁÀ ÀÍÃÀ ÌÉÙÄÁÀ ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÉÓ ÌÉÆÍÉÈ<br />
ÛÄÍÉÛÅÍÀ:<br />
1. ÊÏÃÄØÓÉÓ ÀÌ ÃÀ 143 2 ÌÖáËÄÁÉÓ ÌÉÆÍÄÁÉÓÀÈÅÉÓ,<br />
ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÀ ÉÞÖËÄÁÉÈÉ ÛÒÏÌÉÓ ÀÍ<br />
ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ, ÃÀÍÀÛÀÖËÄÁÒÉÅ ÀÍ ÓáÅÀ ÀÍÔÉÓÀÆÏÂÀÃÏÄÁÒÉÅ ØÌÄÃÄÁÀÛÉ<br />
ÀÍ ÐÒÏÓÔÉÔÖÝÉÀÛÉ ÜÀÁÌÉÓ, ÓÄØÓÖÀËÖÒÉ ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÉÓ ÀÍ ÓáÅÀ ÓÀáÉÓ<br />
ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ ÂÀßÄÅÉÓ, ÌÏÍÏÁÉÓ ÌÓÂÀÅÓ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ ÀÍ ÌÏÍÏÁÉÓ<br />
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ ÜÀÚÄÍÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ<br />
ÉÞÖËÄÁÀ ÓáÄÖËÉÓ ÏÒÂÀÍÏÓ, ÏÒÂÀÍÏÓ ÍÀßÉËÉÓ ÀÍ ØÓÏÅÉËÉÓ ÂÀÃÀÍÄÒÂÅÉÓ<br />
ÀÍÃÀ ÓáÅÀÂÅÀÒÀà ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ. ÀÃÀÌÉÀÍÉÓ ÌÏÍÏÁÉÓ<br />
ÈÀÍÀÌÄÃÒÏÅÄ ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ ÜÀÚÄÍÄÁÀ ÂÖËÉÓáÌÏÁÓ ÌÉÓÈÅÉÓ ÐÉÒÏÅÍÄÁÉÓ<br />
ÓÀÉÃÄÍÔÉ×ÉÊÀÝÉÏ ÃÏÊÖÌÄÍÔÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÀÓ, ÈÀÅÉÓÖ×ÀËÉ<br />
ÂÀÃÀÀÃÂÉËÄÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÛÄÆÙÖÃÅÀÓ, ÏãÀáÈÀÍ ÊÀÅÛÉÒÉÓ, ÌÀÈ ÛÏÒÉÓ,<br />
ÌÉÌÏßÄÒÉÓÀ ÃÀ ÓÀÔÄËÄ×ÏÍÏ ÊÏÍÔÀØÔÄÁÉÓ ÀÊÒÞÀËÅÀÓ, ÊÖËÔÖÒÖË<br />
ÉÆÏËÀÝÉÀÓ, ÐÀÔÉÅÉÓÀ ÃÀ ÙÉÒÓÄÁÉÓ ÛÄÌËÀáÅÄË ÐÉÒÏÁÄÁÛÉ ÀÍÃÀ<br />
ÚÏÅÄËÂÅÀÒÉ ÀÍÀÆÙÀÖÒÄÁÉÓ ÂÀÒÄÛÄ ÀÍ ÀÒÀÀÃÄÊÅÀÔÖÒÉ ÀÍÀÆÙÀÖÒÄÁÉÈ<br />
ÌÖÛÀÏÁÉÓ ÉÞÖËÄÁÀÓ. ÐÉÒÉÓ ÈÀÍáÌÏÁÀÓ ÌÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÂÀÍÆÒÀáÖË<br />
ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÀÆÄ ÌÍÉÛÅÍÄËÏÁÀ ÀÒÀ ÀØÅÓ.<br />
ÌÖáËÉ 143 2 . ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÀ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉ) (25.07.2006 N<br />
3530)<br />
1. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÚÉÃÅÀ ÀÍ ÂÀÚÉÃÅÀ, ÀÍ ÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÓáÅÀ ÖÊÀÍÏÍÏ<br />
ÂÀÒÉÂÄÁÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÉÓÉ ÂÀÃÀÁÉÒÄÁÀ, ÂÀÃÀÚÅÀÍÀ,<br />
ÂÀÃÀÌÀËÅÀ, ÃÀØÉÒÀÅÄÁÀ, ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÒÄÁÀ, ÂÀÃÀÝÄÌÀ, ÛÄ×ÀÒÄÁÀ ÀÍÃÀ<br />
ÌÉÙÄÁÀ ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÉÓ ÌÉÆÍÉÈ,<br />
rogorc vxedavT, definiciebi srul TanxvedraSia erTmaneTTan,<br />
ramdenadac <strong>arasrulwlovanTa</strong> trefikingi d<strong>ge</strong>ba maSinac, rodesac<br />
adgili ara aqvs muqaras, Zalis gamoyenebas an iZulebis sxva saSualebas,<br />
motacebas, TaRliTobas, motyuebas, Zalauflebis an piris umweobis<br />
borotad gamoyenebas da a.S. <strong>arasrulwlovanTa</strong> SemTxvevaSi, cxadia, mis<br />
Tanxmobas winaswarganzraxul eqspluataciaze mniSvneloba ara aqvs.<br />
magram gaurkvevelia analogiuri sakiTxi srulwlovanTa SemTxvevaSi.<br />
ssk-s mixedviT es debuleba maTzec Tanabrad vrceldeba, Tumca zemoT<br />
<strong>trefikingis</strong> definiciis sakiTxis mimoxilvisas, Cven moviyvaneT is<br />
72
argumentebi, ris mixedviTac unda moxdes palermos oqmis me-3 muxlis<br />
implementacia saxelmwifoTa Sida kanonmdeblobebSi.<br />
palermos oqmis me-6 muxliT TiToeulma monawile saxelmwifom unda<br />
gaiTvaliswinos <strong>trefikingis</strong> msxverplTa asaki, sqesi da specialuri<br />
moTxovnilebebi, gansakuTrebiT bavSvebis specialuri moTxovnilebebi,<br />
saTanado sacxovrebeli pirobebis, ganaTlebisa da mzrunvelobis<br />
CaTvliT.<br />
saqarTvelos kanonSi adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong> Sesaxeb (2006 wlis 8 aprili) es debuleba gadmotanilia,<br />
rogorc minimaluri standarti da met dakonkretebas saWiroebs:<br />
muxli 20<br />
5. ÀÌ ÌÖáËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ ÅÀËÃÄÁÖËÄÁÄÁÉÓ ÛÄÓÒÖËÄÁÉÓÀÓ<br />
ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ ÚÅÄËÀ<br />
ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÀÌ (ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÌÀ) ÖÍÃÀ ÂÀÉÈÅÀËÉÓßÉÍÏÓ ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ<br />
ÀÓÀÊÉ, ÓØÄÓÉ ÃÀ ÓÐÄÝÉÀËÖÒÉ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÉ, ÂÀÍÓÀÊÖÈÒÄÁÉÈ, ÁÀÅÛÅÄÁÉÓ<br />
ÓÐÄÝÉÀËÖÒÉ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÉ, ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÉ ÓÀÝáÏÅÒÄÁËÉÈ, ÂÀÍÀÈËÄÁÉÈÀ ÃÀ<br />
ÌÆÒÖÍÅÄËÏÁÉÈ ÖÆÒÖÍÅÄËÚÏ×ÉÓ ÈÀÏÁÀÆÄ.<br />
amave kanonis me-20 muxlis me-6 punqti axdens im saerTaSoriso<br />
standartebze referirebas, romelTa gamoyenebac unda moxdes<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverpl bavSvTa mimarT, magram am CamonaTvalSi palermos<br />
oqmi ar aris:<br />
muxli 20<br />
6. ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐË, ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖË<br />
ÁÀÅÛÅÈÀ ÌÉÌÀÒÈ ÂÀÌÏÉÚÄÍÄÁÀ ÂÀÄÒÈÉÀÍÄÁÖËÉ ÄÒÄÁÉÓ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÉÓ<br />
1989 ßËÉÓ 29 ÍÏÄÌÁÒÉÓ „ÁÀÅÛÅÈÀ Ö×ËÄÁÀÈÀ“ ÊÏÍÅÄÍÝÉÉÈ ÃÀ<br />
„ÀÃÀÌÉÀÍÄÁÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÁÒÞÏËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ“<br />
ÄÅÒÏÐÉÓ ÓÀÁàÏÓ ÊÏÍÅÄÍÝÉÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ ÁÀÅÛÅÉÓ Ö×ËÄÁÀÈÀ<br />
ÃÀÝÅÉÓ ÌÄØÀÍÉÆÌÄÁÉ ÃÀ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ ÏÒÂÀÍÉÆÀÝÉÄÁÉÓ ÌÉÄÒ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ<br />
ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐË ÁÀÅÛÅÈÀ Ö×ËÄÁÄÁÉÓ ÃÀÝÅÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ<br />
ÌÉÙÄÁÖËÉ ÓÀáÄËÌÞÙÅÀÍÄËÏ ÌÉÈÉÈÄÁÄÁÉ.<br />
73
saqarTvelos kanonmdeblobiT aseve ar aris daregulirebuli palermos<br />
oqmis is debuleba, romlis mixedviTac monawile saxelmwifoTa<br />
samarTaldamcavma, saemigracio da sxva Sesabamisma uwyebebma, saWiroebis<br />
mixedviT, erTmaneTTan unda iTanamSromlon informaciis gacvlis gziT,<br />
maTi Sida kanonmdeblobebis Sesabamisad, raTa daadginon:<br />
(a) arian Tu ara trefikerebi an <strong>trefikingis</strong> msxverplni is pirebi,<br />
romlebic sxvisi samgzavro dokumentebiT an samgzavro dokumentebis<br />
gareSe kveTen an cdiloben gadakveTon saerTaSoriso sazRvari;<br />
(b) ra saxis samgzavro dokumentebi iqna gamoyenebuli an ra saxis<br />
samgzavro dokumentebis gamoyenebis mcdelobas hqonda adgili<br />
saerTaSoriso sazRvris gadakveTis dros <strong>trefikingis</strong> danaSaulis<br />
Cadenis mizniT; da<br />
(c) damnaSaveTa organizebuli jgufebis mier <strong>trefikingis</strong> mizniT<br />
gamoyenebuli saSualebebi da meTodebi, maT Soris msxverplTa<br />
gadabireba da transportireba, aseT jgufebsa da trefikingSi monawile<br />
pirebs Soris arsebuli kavSirebi da marSrutebi da maTi gamovlenis<br />
SesaZlo gzebi.<br />
palermos oqmis me-11 muxlis me-3 da me-4 punqtebis Tanaxmad komerciul<br />
gadamzidvelTaTvis, maT Soris nebismieri satransporto kompaniis an<br />
satransporto saSualebis mflobelTaTvis da operatorebisaTvis<br />
dakisrebul unda iqnas valdebuleba, rom yvela mgzavri flobdes<br />
mimReb saxelmwifoSi SesvlisaTvis saWiro yvela aucilebel samgzavro<br />
dokuments. am valdebulebis darRvevisTvis ki unda dawesdes sanqciebi.<br />
saqarTvelos kanonmdeblobiT aRniSnuli norma ar aris regulirebuli.<br />
II.10. evropis sabWos rekomendaciebi<br />
74
seqsualuri eqspluataciis mizniT adamianTa trefikingi, evropis sabWos<br />
ministrTa komitetis mier 2000 wlis 19 maiss miRebuli rekomendacia # R<br />
(2000)<br />
evropis sabWos wevri saxelmwifoebisadmi ministrTa komitetis<br />
rekomendacia # R (91)11 romelic exeba bavSvebisa da mozardebis<br />
seqsualur eqspluatacias, pornografiasa da prostitucias da<br />
trefikings Seicavs zomebs, romelic dakavSirebulia <strong>trefikingis</strong><br />
saSiSroebis Sesaxeb bavSvebisa da mozardebis informirebasa da<br />
ganaTlebasTan.<br />
am rekomendaciis teqsti ganamtkicebs am midgomas, iwvevs ra wevr<br />
saxelmwifoTa mTavrobebs xeli Seuwyos saskolo programebSi sqesTa<br />
Soris Tanasworobasa da adamianis uflebebis pativiscemas. moswavleebis<br />
mier am koncefciebis ukeTesi SeTviseba naklebad SesaZlebels gaxdis<br />
rom isini mogvianebiT iqcnen iseTi movlenis msxverplad, rogoricaa<br />
trefikingi.<br />
bavSvebisa da mozardebis mier gaweuli <strong>trefikingis</strong> da seqsualuri<br />
eqspluataciis riskis Sesaxeb informacia unda gavrceldes<br />
SeZlebisdagvarad farTod da gansakuTrebiT unda Seecadon raTa man<br />
miaRwios gariyul adamianebamde (bavSvebamde, zrdasrulebsa da<br />
mozardebamde, romlebic ganaTlebis sistemis miRma arian, miRweva unda<br />
SeiZlebodes magaliTad axalgazrdebis mimReb centrebSi).<br />
evropis sabWos ministrTa komitetis rekomendacia # R (91)11 mouwodebs<br />
saxelmwifoebs uzrunvelyon <strong>trefikingis</strong> msxverpli da mowme bavSvebi<br />
Cvenebis micemisa da dakiTxvis specialuri saSualebebiT (audio da<br />
video Canawerebi), raTa SeZlebisdagvarad acilebul iqnes mosmenisa da<br />
calkeuli dapirispirebis ganmeoreba, da Semsubuqdes samarTalwarmoebis<br />
matramvirebeli Sede<strong>ge</strong>bi.<br />
ukanasknel wlebSi mravalma saxelmwifom ganaviTara am teqnikuri<br />
resursebis gamoyeneba samarTlebriv konteqstSi, saWiroebis SemTxvevaSi<br />
mtkicebulebebis Cawerisa da msxverplTa dakiTxvisas gamosayenebeli<br />
proceduruli wesebis miRebiT.<br />
75
amave rekomendaciaSi yuradReba maxvildeba eqstra_teritoriuli<br />
iurisdiqciis maregulirebeli normebis aucileblobaze, rac aadvilebs<br />
danaSaulis CamdenTa braldebas.<br />
eqstrateritorialuri kanonmdebloba<br />
calke unda SevCerdeT eqstrateritorialuri kanonmdeblobis principze,<br />
romlis gareSec SeuZlebelia trefikingTan efeqturi <strong>brZolis</strong> warmoeba<br />
saerTaSoriso doneze.<br />
eqstrateritorialuri kanonmdebloba gulisxmobs kanonebs, romelTa<br />
gansjadobac vrceldeba kanonmdebeli qveynis sazRvrebs gareT. zogadad<br />
gansjadobaSi igulisxmeba samarTlis subieqtis daqvemdebareba<br />
saxelmwifos suverenitetze. gamonakliss warmoad<strong>ge</strong>ns<br />
“eqstrateritorialurobis» principi, rodesac saxelmwifo suvereniteti<br />
samarTlis subieqtze SezRudulad vrceldeba, an sruliad ar<br />
vrceldeba.<br />
am principis Sesaxeb debatebi didi xania grZeldeba da ukanaskneli<br />
wlebis manZilze yvelaze mwvave yuradReba imaze maxvildeboda, SeeZlo<br />
Tu ara saxelmwifos calmxrivad mieRo eqstrateritoriuli<br />
sakanonmdeblo sanqciebi ekonomikur da komerciul sferoebSi, rac<br />
yovelTvis “didi politikis” interesebs ejaxeboda da amitom<br />
konsensusis miRweva Zneli xdeboda.<br />
bavSvTa komerciuli eqspluataciis mimarT eqstrateritorialuri<br />
kanonmdeblobis gamoyeneba naklebad politikur xasiaTs atarebs, ris<br />
gamoc mas ukve mravali qveyana iyenebs. eqstrateritorialuri<br />
kanonmdebloba Sida da saerTaSoriso kanonmdeblobaTa<br />
urTierTzemoqmedebis produqts warmoad<strong>ge</strong>ns da stokholmis deklaracia<br />
erTgvari katalizatoric iyo, rom mraval saxelmwifos moexdina am<br />
principis danergva.<br />
stokholmis deklaraciis Tanaxmad, saxelmwifo valdebulia: “Seqmnas an<br />
gaaZlieros da ganaxorcielos iseTi kanonmdebloba, romelic sxva<br />
qveynidan Camosul moqalaqeTa mier bavSvis <strong>winaaRmdeg</strong> daniSnulebis<br />
qveyanaSi Cadenil qmedebas sisxlis samarTlis danaSaulad miiCnevs<br />
(,,eqstrateritoriuli sisxlis samarTlis kanonmdebloba”); xeli Seuwyos<br />
76
eqstradiqciasa da sxva RonisZiebebs, raTa piri, romelic bavSvis<br />
seqsualuri mizniT eqspluatacias axdens sxva qveyanaSi (daniSnulebis<br />
qveyanaSi), sisxlis samarTlis pasuxis<strong>ge</strong>baSi mieces im qveyanaSi, romlis<br />
mkvidric gaxlavT, an daniSnulebis qveyanaSi; gaamkacros kanonmdebloba<br />
da uzrunvelyos misi aRsruleba konfiskaciisa da qonebis da sxva<br />
Semosavlebis CamorTmevis CaTvliT, aseve sxva sanqciebis gamoyenebiT, im<br />
pirTa mimarT, vinc Cadis seqsualuri saxis danaSauls bavSvebis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> daniSnulebis qveynebSi; moaxdinos Sesabamisi monacemebis<br />
gacvla”.<br />
ufro martivad rom vTqvaT, eqstrateritorialuri kanonmdeblobis<br />
ZaliT, saxelmwifo sjis Tavis moqalaqeebs bavSvTa komerciuli<br />
seqsualuri eqspluataciisaken mimarTuli danaSaulis CadenisaTvis sxva<br />
saxelmwifos teritoriaze im SemTxvevaSiac ki, Tu amgvari qmedeba<br />
mocemul qveyanaSi danaSaulad ar iTvleba.<br />
sadReisod 20-mde saxelmwifos aqvs miRebuli eqstrateritoriuli<br />
kanonebi bavSvTa komerciul seqsualuri eqspluataciasTan, da maT<br />
Soris, trefikingTan mimarTebaSi. ZiriTadad es Trefiqingis msxverplTa<br />
daniSnulebis (mimRebi) da ara donori (mimwodebeli) saxelmwifoebi<br />
gaxlavT. es qveynebia: avstralia, avstria, belgia, dania, fineTi,<br />
safran<strong>ge</strong>Ti, <strong>ge</strong>rmania, iaponia, niderlandebi, Svecia, aSS, didi britaneTi<br />
da sxvebi. 44 italia gaxldaT erT-EerTi bolo qveyana, romelmac<br />
eqstrateritoriuli kanoni 1998 wels miiRo. eqstrateritoriuli<br />
kanonmdeblobis miRebisas saxelmwifoebma sxvadasxva midgomebi<br />
gamoiyenes: zogma Sesabamisi debulebebi TavianTi iurisdiqciis<br />
ganmsazRvrel kanonebSi Cado, zogierTma – sisxlis samarTlis kodeqsSi,<br />
zogmac specialuri sakanonmdeblo aqti miiRo sakuTar moqalaqeTa mier<br />
bavSvTa seqsualuri eqspluataciis mizniT Cadenili DdanaSaulis Sesaxeb<br />
im teritoriaze, sadac saxelmwifos iurisdiqcia ar vrceldeba.<br />
Cven SegviZlia moviyvanoT eqstrateritorialuri kanonmdeblobis<br />
maxasiaTebeli ZiriTadi principebi, romliTac saxelmwifo axdens Tavisi<br />
iurisdiqciis gafarToebas mis sazRvrebs gareT Cadenili danaSaulis<br />
dros:<br />
44 dawvrilebiT ix. Vitit Muntarbhorn, Extraterritorial Criminal Laws Against Child Sexual Exploitation.<br />
UNICEF, 1998.<br />
77
• samarTaldamrRvevis e.w. “aqtiuri individualizacia”, rodesac<br />
saxelmwifos iurisdiqcia farTovdeba misi moqalaqis mier<br />
saxelmwifos sazRvrebs gareT Cadenili qmedebis mimarT;<br />
• msxverplis e.w. “pasiuri individualizacia”, rodesac msxverplis<br />
moqalaqeoba edeba safuZvlad eqstrateritorialuri iurisdiqciis<br />
SemoRebas;<br />
• dacvis principi, rodesac saxelmwifo itovebs uflebas imoqmedos<br />
misi erovnuli usafrTxoebis dacvis mizniT;<br />
• universalobis principi, romelic exeba “universalur danaSauls”,<br />
anu, sxvagvarad rom vTqvaT “kacobriobis winaSe mimarTul”<br />
danaSauls;<br />
• “ormagi damnaSaveobis” principi, rodesac eqstrateritorialuri<br />
kanonmdebloba gamoiyeneba im danaSaulTa mimarT, romlebis<br />
danaSaulad aris miCneuli rogorc samarTaldamrRvevis<br />
saxelmwifoSi, aseve im saxelmwifoSi, sadac es danaSauli iqna<br />
Cadenili;<br />
• “ormagi safrTxis” principi (ne bis in idem), rodesac ar SeiZleba piris<br />
orjer gasamarTleba mis mier Cadenili erTi da igive danaSaulis<br />
gamo. 45<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi eqstrateritorialuri kanonmdeblobis<br />
niSnebis matarebeli zogadi principebi nawilobriv Cadebulia sisxlis<br />
samarTlisa da sisxlis samarTlis kodeqsebSi, da saqarTvelos kanonSi<br />
“saerTaSoriso kerZo samarTlis Sesaxeb”, magram arsebuli normebic<br />
sakmaod dauxvewavia.<br />
ase magaliTad, sisxlis samarTlis saproceso kodeqsiT<br />
gaTvaliswinebulia:<br />
ÌÖáËÉ 253. ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÌÉÄÒ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ<br />
ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÜÀÃÄÍÉËÉ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÏÈáÏÅÍÉÓ ÂÀÍáÉËÅÀ<br />
1. ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏÈáÏÅÍÀÓ ÂÀÌÏÓÀÞÉÄÁËÀà ÂÀÃÀÓÝÄÍ ÌÀÓÀËÄÁÉ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÌÉÌÀÒÈ, ÒÏÌÄËÌÀÝ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ ÜÀÉÃÉÍÀ ÀÌ<br />
ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÃÀ, ÂÀÍÉáÉËÀÅÓ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÂÄÍÄÒÀËÖÒÉ ÐÒÏÊÖÒÀÔÖÒÀ. ÀÌÀÓÈÀÍ, ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ<br />
45<br />
EXTRATERRITORIAL LEGISLATION IN RESPONSE TO THE INTERNATIONAL DIMENSION OF<br />
CHILD SEXUAL EXPLOITATION: http://www.web.net/tribunal/hearings/paris_report.html<br />
78
áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓÀÃ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÌÉÙÄÁÖË ÉØÍÄÓ ÄÒÈ-ÄÒÈÉ<br />
ÛÄÌÃÄÂÉ ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀ: ÂÀÌÏÞÉÄÁÉÓ ÃÀÌÈÀÅÒÄÁÀÌÃÄ ÌÀÓÀËÄÁÉÓ<br />
ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÂÀÌÏÞÉÄÁÉÓÀ ÃÀ<br />
ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÂÀÍáÉËÅÉÓ ÜÀÔÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ; ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ<br />
ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÉÌ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÂÀÌÏÞÉÄÁÉÓÀ ÃÀ<br />
ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÂÀÍáÉËÅÉÓ ÜÀÓÀÔÀÒÄÁËÀÃ, ÓÀÃÀÝ ÌÏáÃÀ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ.<br />
2. ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ßÄÓÉÈ ÜÀÔÀÒÄÁÖËÉ<br />
ÂÀÌÏÞÉÄÁÉÓÀ ÃÀ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÂÀÍáÉËÅÉÓ ÃÒÏÓ ÌÉÙÄÁÖË ÌÔÊÉÝÄÁÖËÄÁÀÓ<br />
ÓÀØÌÄÆÄ ÛÄÊÒÄÁÉË ÓáÅÀ ÌÔÊÉÝÄÁÖËÄÁÀÈÀ ÈÀÍÀÁÀÒÉ ÉÖÒÉÃÉÖËÉ ÞÀËÀ<br />
ÀØÅÓ.<br />
1. ÈÖ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÌÚÏ×ÌÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÌÏØÀËÀØÄÌ<br />
ÜÀÉÃÉÍÀ ØÌÄÃÄÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ<br />
ÊÏÃÄØÓÉÓ ÈÀÍÀáÌÀà ÃÀÍÀÛÀÖËÉÀ, ÌÀÂÒÀÌ ÀÌ ØÌÄÃÄÁÉÓÀ- ÈÅÉÓ ÉÂÉ<br />
ÌÓãÀÅÒÃÄÁÖËÉ ÀÒ ÚÏ×ÉËÀ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏÓ ÌÉÄÒ,<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÊÏÌÐÄÔÄÍÔÖÒ ÏÒÂÀÍÏÓ Ö×ËÄÁÀ ÀØÅÓ ÌÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ<br />
ÀÙÞÒÀÓ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÓÀØÌÄ, ÜÀÀÔÀÒÏÓ ÂÀÌÏÞÉÄÁÀ ÃÀ<br />
ÂÀÌÏÉÔÀÍÏÓ ÂÀÍÀÜÄÍÉ. ÀÌÀÓÈÀÍ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÌÀÓÀËÄÁÉÓÀ ÃÀ<br />
ÌÔÊÉÝÄÁÖËÄÁÀÈÀ ÂÀÌÏÈáÏÅÀ ÉÌ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÃÀÍ, ÓÀÃÀÝ ÜÀÃÄÍÉËÉÀ<br />
ÃÀÍÀÛÀÖËÉ ÃÀ ßÀÌÏÚÄÍÄÁÖËÉÀ ÌÏÈáÏÅÍÀ ÃÄÅÍÉËÉ ÐÉÒÉÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
áÄËÉÓÖ×ËÄÁÉÓÀÈÅÉÓ ÂÀÃÌÏÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ.<br />
ÌÖáËÉ 256. ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀ<br />
1. ÓÀÌÀÒÈËÄÁÒÉÅÉ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÓ<br />
ÈÀÍÀáÌÀÃ,<br />
46 ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÌÏÉÈáÏÅÏÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÌÚÏ×É ÈÀÅÉÓÉ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀ, ÈÖ ÌÀÓ ÁÒÀËÀà ÄÃÄÁÀ<br />
ÈÀÅÉÓÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓ ÜÀÃÄÍÀ, ÀÍ ÜÀÃÄÍÉËÉ<br />
ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓÀÈÅÉÓ ÌÓãÀÅÒÉ ÃÀÓÃÏ ÈÀÅÉÓÉ ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏÌ, ÀÍÃÀ<br />
ÈÖ ÈÀÅÉÓÉ ØÅÄÚÍÉÓ ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÃÀÍÀÛÀÖËÉ ÜÀÉÃÉÍÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ.<br />
2. ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÌÏÈáÏÅÍÀ ÖÍÃÀ ÛÄÄÓÀÁÀÌÄÁÏÃÄÓ ÓÀÄÒÈÀÛÏÒÉÓÏ<br />
áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉË ÒÄÊÅÉÆÉÔÄÁÓ ÃÀ ÌÏÌÃÉÍÀÒÄÏÁÃÄÓ<br />
ÊÏÌÐÄÔÄÍÔÖÒÉ ÏÒÂÀÍÏÃÀÍ.<br />
3. ÌÏÈáÏÅÍÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÃÀÉÝÄÓ ÔÄØÍÉÊÖÒÉ ÓÀÛÖÀËÄÁÄÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ,<br />
ÛÄÌÃÄ ÊÉ ÃÀÃÀÓÔÖÒÃÄÓ ßÄÒÉËÏÁÉÈ.<br />
46<br />
saerTaSoriso samarTlebrivi daxmarebis sferos saqarTvelos kanonmdebloba<br />
awesri<strong>ge</strong>bs saqarTvelos saerTaSoriso kerZo samarTlis kanoniT, ormxrivi<br />
xelSekrulebebiT da erTaderTi mravalmxrivi saerTaSoriso samarTlebrivi aqtiT:<br />
dsT-s minskis 1993 wlis konvencia.<br />
79
4. ÈÖ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÂÄÍÄÒÀËÖÒÉ ÐÒÏÊÖÒÏÒÉ ÌÏÈáÏÅÍÀÓ ÃÀÓÀÁÖÈÄÁÖËÀÃ<br />
ÃÀ ÊÀÍÏÍÉÄÒÀÃ ÌÉÉÜÍÄÅÓ, ÉÂÉ ÉÞËÄÅÀ ÌÉÈÉÈÄÁÀÓ ÌÉÓÉ ÛÄÓÒÖËÄÁÉÓ<br />
ÛÄÓÀáÄÁ, ÓÀàÉÒÏÄÁÉÓ ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÊÉ áÄËÛÄßÚÏÁÀÓ ÓÈáÏÅÓ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀÂÀÒÄÏ ÓÀØÌÄÈÀ ÓÀÌÉÍÉÓÔÒÏÓ.<br />
5. ÈÖ ÐÉÒÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÀÓ ÒÀÌÃÄÍÉÌÄ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ÌÏÉÈáÏÅÓ, ÌÀÛÉÍ<br />
ÂÀÃÀßÚÅÄÔÉËÄÁÀÓ, ÈÖ ÒÏÌÄË ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÖÍÃÀ ÂÀÃÀÄÝÄÓ ÉÂÉ,<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÂÄÍÄÒÀËÖÒÉ ÐÒÏÊÖÒÏÒÉ ÉÙÄÁÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÀÂÀÒÄÏ<br />
ÓÀØÌÄÈÀ ÌÉÍÉÓÔÒÓÀ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÉÖÓÔÉÝÉÉÓ ÌÉÍÉÓÔÒÈÀÍ<br />
ÊÏÍÓÖËÔÀÝÉÄÁÉÓ ÛÄÌÃÄÂ.<br />
6. ÈÖ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏØÀËÀØÄ, ÒÏÌËÉÓ ÌÉÌÀÒÈÀÝ ÛÄÌÏÓÖËÉÀ<br />
ÌÏÈáÏÅÍÀ ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ, ÓÀÓãÄËÓ ÉáÃÉÓ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÜÀÃÄÍÉËÉ ÓáÅÀ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓÀÈÅÉÓ, ÂÀÃÀÝÄÌÀ ÛÄÉÞËÄÁÀ<br />
ÂÀÃÀÅÀÃÃÄÓ ÓÀÓãÄËÉÓ ÌÏáÃÀÌÃÄ ÀÍ ÓáÅÀ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ÓÀ×ÖÞÅËÉÈ<br />
ÓÀÓãÄËÉÓÀÂÀÍ ÂÀÍÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÌÃÄ. ÈÖ ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏØÀËÀØÄ<br />
ÁÒÀËÃÄÁÖËÀà ÌÉÝÄÌÖËÉÀ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÐÀÓÖáÉÓÂÄÁÀÛÉ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÔÄÒÉÔÏÒÉÀÆÄ ÜÀÃÄÍÉËÉ ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓÀÈÅÉÓ, ÂÀÃÀÝÄÌÀ<br />
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÂÀÃÀÅÀÃÃÄÓ ÂÀÍÀÜÄÍÉÓ ÂÀÌÏÔÀÍÀÌÃÄ, ÓÀÓãÄËÉÓ ÌÏáÃÀÌÃÄ ÀÍ<br />
ÓáÅÀ ÊÀÍÏÍÉÄÒÉ ÓÀ×ÖÞÅËÉÈ ÌÉÓ ÂÀÍÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÀÌÃÄ.<br />
7. ÀÌ ÌÖáËÉÓ ÌÄ-6 ÍÀßÉËÛÉ ÀÙÍÉÛÍÖË ÛÄÌÈáÅÄÅÀÛÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
ÖÆÄÍÀÄÓ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏÓ Ö×ËÄÁÀ ÀØÅÓ, ÖÝáÏ ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÛÄÓÀÁÀÌÉÓ<br />
ÏÒÂÀÍÏÈÀ ÈáÏÅÍÉÈ, ÂÀÌÏÉÔÀÍÏÓ ÃÀÃÂÄÍÉËÄÁÀ ÂÀÒÊÅÄÖËÉ ÅÀÃÉÈ ÀÌ<br />
ÓÀáÄËÌßÉ×ÏÓ ÌÏØÀËÀØÉÓ ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ. ÈÖ ÀÌ ÐÉÒÓ ÈÀÅÉÓÉ<br />
ØÅÄÚÍÉÓ ÓÀÓÀÌÀÒÈËÏ ÛÄÖ×ÀÒÃÄÁÓ Ö×ÒÏ ÌÊÀÝÒ ÀÍ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ<br />
ÌÏÖáÃÄËÉ ÓÀÓãÄËÉÓ ÈÀÍÀÁÀÒ ÓÀÓãÄËÓ, ÉÂÉ ÓÀÓãÄËÓ ÌÏÉáÃÉÓ ÈÀÅÉÓ<br />
ØÅÄÚÀÍÀÛÉ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÃÀÁÒÖÍÄÁÀÓ ÀÒ ÄØÅÄÌÃÄÁÀÒÄÁÀ.<br />
ÌÖáËÉ 257. ÂÀÃÀÝÄÌÀÆÄ ÖÀÒÉÓ ÈØÌÀ<br />
ÂÀÃÀÝÄÌÀ ÀÒ ÃÀÉÛÅÄÁÀ, ÈÖ:<br />
À) ÐÉÒÓ ÌÉÝÄÌÖËÉ ÀØÅÓ ÐÏËÉÔÉÊÖÒÉ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ;<br />
Á) ØÌÄÃÄÁÀ, ÒÏÌÄËÉÝ ÉÚÏ ÂÀÃÀÝÄÌÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ ÌÏÈáÏÅÍÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÉ,<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÃÀÍÀÛÀÖËÀÃ ÀÒ ÉÈÅËÄÁÀ;<br />
Â) ÐÉÒÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÖÊÅÄ ÂÀÌÏÔÀÍÉËÉÀ ÉÌÀÅÄ ÃÀÍÀÛÀÖËÈÀÍ ÃÀÊÀÅÛÉÒÄÁÉÈ<br />
ÊÀÍÏÍÉÄÒ ÞÀËÀÛÉ ÛÄÓÖËÉ ÂÀÍÀÜÄÍÉ ÀÍ ÃÀÃÂÄÍÉËÄÁÀ (ÂÀÍÜÉÍÄÁÀ)<br />
ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÓÀØÌÉÓ ÛÄßÚÅÄÔÉÓ ÛÄÓÀáÄÁ;<br />
Ã) ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÊÏÃÄØÓÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ<br />
ÓÉÓáËÉÓÓÀÌÀÒÈËÄÁÒÉÅÉ ÃÄÅÍÉÓ áÀÍÃÀÆÌÖËÏÁÉÓ ÅÀÃÀ ÂÀÓÖËÉÀ.<br />
80
warmod<strong>ge</strong>nili muxlebis analiziT Cans, rom saqarTvelos<br />
kanonmdeblobaSi eqstrateritorialobis principi zedapirulad da<br />
araTanmimdevrulad aris gatarebuli. ase magaliTad, Tu avstraliis<br />
moqalaqem saqarTvelos teritoriaze Caidina, vTqvaT, seqs-turizmis<br />
makvalificirebeli niSnebis mqone danaSauli, romelic avstraliaSi<br />
danaSaulad iTvleba, saqarTveloSi – ki ara, maszed<br />
eqstrateritorialuri kanonmdeblobis principis gatarebas avstralia,<br />
miuxedavad imisa, rom mas miRebuli aqvs eqtrateritorialuri kanoni<br />
seqs-turizmTan dakavSirebiT, ver SeZlebs sssk-s 257-e muxlis ZaliT.<br />
mizanSewonilad migvaCnia saqarTvelos kanonmdeblobaSi<br />
gaTvaliswinebul iqnas stokholmis deklaraciisa da evropis sabWos<br />
rekomendaciebis moTxovna da SemoRebul iqnas eqstrateritorialuri<br />
kanonmdebloba bavSvTa komerciuli seqsualuri eqspluataciis, maT<br />
Soris bavSvTa prostituciis, bavSvebze orientirebuli seqs turizmis,<br />
bavSvTa <strong>trefikingis</strong>a da pornografiis mimarT.<br />
II.11. evropuli konvencia adamianebiT ukanono vaWrobis<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb da misi SedarebiTi analizi<br />
saqarTvelos kanonmdeblobasTan<br />
zemoT ganxiluli ministrTa komitetis # R(2000)11 rekomendaciis<br />
Sesrulebis mizniT evropis sabWom <strong>ge</strong>nderuli Tanasworobis sakiTxebis<br />
mmarTvelma komitetma (CDEG) iTava am sferoSi evropis sabWos<br />
muSaobisTvis axali stimulis micema da moamzada naSromi adamianebiT<br />
ukanono vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb konvenciis SemuSavebis<br />
SesaZleblobis Sesaxeb. evropis sabWom gadawyvita, rom aucilebeli iyo,<br />
Seqmniliyo samarTlebrivad savaldebulo dokumenti, romelic<br />
gascdeboda rekomendaciebisa Tu calkeuli qmedebebis ganxorcielebas.<br />
aucilebeli gaxda samarTlebrivad savaldebulo iseTi dokumentis<br />
SemuSaveba, romelic mimarTuli iqneboda msxverplTa uflebebis<br />
dacvisken da adamianis uflebebis pativiscemisken da romlis mizani<br />
iqneba adamianis uflebebsa da sisxlissamarTlebriv devnasTan<br />
dakavSirebul sakiTxebs Soris saTanado balansis damyareba.<br />
81
adamianebiT ukanono vaWrobasTan <strong>brZolis</strong> sagan<strong>ge</strong>bo komitetma (CAHTEH)<br />
2004 wlis dekemberSi gamarTul Sexvedraze daamtkica konvenciis<br />
proeqtis teqsti da gadasca ministrTa komitets saparlamento<br />
asambleisTvis warsad<strong>ge</strong>nad da misi daskvnis misaRebad. 2005 wlis<br />
ianvarSi saparlamento asambleam gamosca daskvna konvenciis proeqtTan<br />
dakavSirebiT (daskvna # 253 (2005), 2005 wlis 26 ianvari), xolo<br />
adamianebiT ukanono vaWrobasTan <strong>brZolis</strong> sagan<strong>ge</strong>bo komitetma (CAHTEH)<br />
ganixila es daskvna 2005 wlis TebervalSi gamarTul Tavis merve da<br />
bolo Sexvedraze. sabolood konvencia 2005 wlis 16 maiss iqna miRebuli<br />
q. varSavaSi gamarTul sammitze.<br />
adamianebiT ukanono vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb evropul<br />
konvencias xeli moewera 2005 wlis 20 seqtembris # 732 gankargulebiT.<br />
saqarTvelos parlamentis mier konvenciis ratifikacia moxda 2006 wlis<br />
22 dekembers # 4086-rs dad<strong>ge</strong>nilebis safuZvelze.<br />
konvenciis upiratesobis erT-erTi safuZvelia evropis sabWos ufro<br />
koncentrirebuli da unificirebuli midgoma. konvenciaSi Sevida ufro<br />
dawvrilebiT formulirebuli debulebebi da mas SeuZlia gascdes sxva<br />
saerTaSoriso dokumentebSi SeTanxmebul minimalur standartebs.<br />
saerTaSoriso samarTlis ganviTareba adasturebs, rom msoflio<br />
masStabis mcdelobaTa gasamyareblad Zalian xSirad aucilebelia<br />
regionuli dokumentebis arseboba. globaluri iniciativebis<br />
ganxorcielebaze Zalze pozitiuri zemoqmedeba moaxdina evropulma<br />
dokumentebma, romlebic dakavSirebulia bavSvTa uflebebis dacvasTan,<br />
fulis gaTeTrebasTan da narkotikebiT vaWrobasTan.<br />
konvenciis mTavari upiratesoba sxva saerTaSoriso dokumentebTan<br />
SedarebiT mdgomareobs adamianis uflebebsa da msxverplTa dacvaze<br />
yuradRebis gamaxvilebaSi. amitomac preambulis me-5 punqtSi naTqvamia,<br />
rom msxverplTa uflebebis pativiscema, msxverplTa dacva da adamianebiT<br />
ukanono vaWrobis <strong>winaaRmdeg</strong> brZola unda warmoad<strong>ge</strong>ndes upiratesi<br />
mniSvnelobis mizans.<br />
konvenciis sxva upiratesobebisagan SesaZloa aRiniSnos Semdegi:<br />
- adamianebiT ukanono vaWrobis aRiareba adamianis uflebaTa darRvevad;<br />
82
- yuradRebis gamaxvileba msxverplTaTvis daxmarebis gawevaze da maTi<br />
uflebebis dacvaze;<br />
- moqmedebis farTo masStabi, adamianebiT ukanono vaWrobis yvela forma:<br />
erovnuli/transnacionaluri, organizebul danaSaulTan dakavSirebuli<br />
Tu daukavSirebeli;<br />
- yovlismomcveli samarTlebrivi bazis Camoyalibeba msxverplTa da<br />
mowmeTa dacvisTvis da konkretuli da savaldebulo zomebis miRebis<br />
valdebuleba;<br />
- monitoringis qmediTi da damoukidebeli meqanizmis daarseba:<br />
gamocdilebam gviCvena, rom im sferoebSi, sadac damkvidrebulia<br />
monitoringis amgvari damoukidebeli sistemebi (magaliTad, wamebisa da<br />
umciresobaTa dacvis sferoebSi), es meqanizmebi xelSemkvrel<br />
saxelmwifoTa didi ndobiT sar<strong>ge</strong>blobs da saxelmwifoebs bolomde<br />
gacnobierebuli da aRiarebuli aqvT amgvari meqanizmebis xasiaTi,<br />
romelic TanamSromlobazea damyarebuli;<br />
- konvenciis debulebebi ufro dawvrilebiT aris formulirebuli da igi<br />
scdeba sxva saerTaSoriso dokumentebSi SeTanxmebul minimalur<br />
standartebs.<br />
palermos oqmisagan gansxvavebiT evropuli konvencia axdens termin<br />
`momsaxurebis~ definicias da momsaxurebad miiCneva, rodesac adamians<br />
uwevs sxva adamianTan cxovreba da misi qonebis momsaxureba, agreTve,<br />
misTvis garkveuli samsaxuris Sesruleba, miuxedavad imisa, uxdian mas<br />
amisTvis safasurs Tu ara, rodesac adamians ar ZaluZs Tavisi<br />
mdgomareobis Secvla<br />
me-4 muxlis (b) da (g) punqtebis mixedviT, eqspluataciis mizniT bavSvis<br />
samuSaoze ayvana, transportireba, gadacema, TavSesafris micema an miReba<br />
ganixileba rogorc `adamianebiT ukanono vaWroba~. am dros ara aqvs<br />
mniSvneloba, iyo Tu ara gamoyenebuli (a) qvepunqtSi miTiTebuli<br />
romelime saSualeba. arc is aris mniSvnelovani, Tanaxmaa Tu ara bavSvi,<br />
rom mas gauwion eqspluatacia.<br />
cneba `msxverpli~ konvenciaSi gansazRvrulia, rogorc `nebismieri<br />
fizikuri piri, romelic warmoad<strong>ge</strong>ns adamianebiT ukanono vaWrobis<br />
obieqts am muxlis gansazRvrebis Sesabamisad~. msxverpli aris nebismieri<br />
83
adamiani, romelic daeqvemdebara konvenciis me-4 muxlis (a) punqtSi<br />
gansazRvruli elementebis (qmedeba _ saSualeba _ mizani) erTobliobas.<br />
Tumca me-4 muxlis (g) punqtis mixedviT, rodesac es adamiani bavSvia, igi<br />
msxverplad unda iqnes miCneuli im SemTxvevaSic ki, Tu ar yofila<br />
gamoyenebuli me-4 muxlis (a) punqtSi gansazRvruli arc erTi saSualeba.<br />
konvencia moiTxovs, rom mxareebma gaataron specialuri prevenciuli<br />
zomebi bavSvebTan dakavSirebiT. saxeldobr, debulebaSi saubaria<br />
bavSvebisaTvis `damcavi garemos~ Seqmnaze, raTa Semcirdes trefikingSi<br />
bavSvebis CaTrevis SesaZlebloba da mieces maT usafrTxod gazrdisa da<br />
wesieri cxovrebis SesaZlebloba.<br />
gaeros bavSvTa fondis mier damkvidrebuli damcavi garemos cneba rva<br />
ZiriTadi komponentisagan Sed<strong>ge</strong>ba. es komponentebia:<br />
- bavSvTa uflebebis dacva mavne damokidebulebisgan, tradiciebisgan,<br />
Cveulebebisgan, qcevisa da praqtikisgan;<br />
- mTavrobaTa mzadyofna bavSvTa uflebebis dasacavad da<br />
gansaxorcieleblad da zogadad am uflebebis dacva da ganxorcieleba;<br />
- bavSvTa dacvis sakiTxebis Taobaze gulaxdili diskusiebis warmoeba da<br />
am sakiTxebis gadaWrisken mimarTuli saqmianoba;<br />
- bavSvTa dacvisken mimarTuli kanonmdeblobis SemuSaveba da gatareba;<br />
- bavSvTa dacvis SesaZleblobis arseboba im adamianTaTvis, vinc<br />
bavSvebis sakiTxebze muSaobs da visac uwevs bavSvebTan, ojaxebTan da<br />
sazogadoebriv jgufebTan urTierToba;<br />
- bavSvTa cxovrebiseuli unar-Cvevebi, codna da monawileoba;<br />
- bavSvTa Seuracxyofis SemTxvevebis monitoringisa da aRricxvis<br />
sistemis damkvidreba;<br />
- programebi da momsaxureba, romelTa daniSnulebaa <strong>trefikingis</strong><br />
msxverpli bavSvebisaTvis reabilitaciisa da sazogadoebaSi xelaxali<br />
integraciis SesaZleblobis micema.<br />
konvencia moiTxovs, rom msxverpli CaiTvalos bavSvad, Tu msxverplis<br />
asaki ar aris dad<strong>ge</strong>nili da arsebobs safuZveli varaudisTvis, rom igi<br />
bavSvia, da misi asakis dad<strong>ge</strong>namde mis mimarT ganxorcieldes specialuri<br />
84
dacvis zomebi misi uflebebis (romlebic gansazRvrulia gaero-s bavSvis<br />
uflebaTa konvenciaSi) Sesabamisad.<br />
aseve gansazRvrulia is aucilebeli zomebi, romlebic mxareebma unda<br />
miiRon msxverpli bavSvebis (romelTac ar axlavT ufrosi) saqmeebis<br />
ganxilvisas. mxareebma unda uzrunvelyon, rom bavSvs daeniSnos<br />
kanonieri meurve, organizacia an organo, romelic daicavs aseTi bavSvis<br />
interesebs (a); unda miiRon aucilebeli zomebi misi vinaobisa da<br />
moqalaqeobis dad<strong>ge</strong>nis mizniT (b); da yvelaferi unda iRonon misi ojaxis<br />
adgilsamyofelis dad<strong>ge</strong>nis mizniT, Tu es Sedis bavSvis interesebSi (g).<br />
bavSvis ojaxis povna mxolod im SemTxvevaSia moTxovnili, Tu es bavSvis<br />
interesebSia, vinaidan trefikingi zogjer swored bavSvis ojaxidan<br />
iRebs saTaves.<br />
gaTvaliswinebulia specialuri dacvis zomebi bavSvebisTvis maTi<br />
vinaobis gamJRavnebis Tavidan acilebis mizniT sainformacio<br />
saSualebebiT an nebismieri sxva gziT. es debuleba exeba im detalebsac,<br />
romlebic iZleva identificirebis SesaZleblobas. zogjer sainformacio<br />
saSualebebma, bavSvi msxverplis vinaobis dausaxeleblad, SeiZleba<br />
gamoaqveynon iseTi detalebi – magaliTad, sad cxovrobs bavSvi, sad<br />
muSaobs _ romlebic iZleva misi vinaobis dad<strong>ge</strong>nis saSualebas.<br />
konvenciis monawile saxelmwifoebs Tavad SeuZliaT gadawyviton, Tu ra<br />
zomebi unda miiRon <strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvebis vinaobis an maTi<br />
vinaobis dad<strong>ge</strong>nis damxmare detalebis gamoqveynebis Tavidan<br />
asacileblad. am mizniT zogierTi qveynis kanonebSi Setanilia sisxlis<br />
samarTlis sanqciebi nebismieri iseTi informaciis sajarod<br />
gamoqveynebisTvis, romelsac ZaluZs zogierTi danaSaulis msxverplTa<br />
vinaobis gamJRavneba.<br />
miuxedavad amisa, konvenciis me-11 muxlis me-2 punqtSi nebadarTulia<br />
msxverpli bavSvi vinaobis Taobaze informaciis gamoqveyneba gamonaklis<br />
SemTxvevebSi, rodesac es saWiroa bavSvis ojaxis wevrebis dad<strong>ge</strong>nis an<br />
misi keTildReobis da dacvis sxvagvarad uzrunvelyofis mizniT.<br />
85
aRniSnuli normebi, romlebic msxverpli bavSvebis vinaobis<br />
gansakuTrebul dacvas uzrunvelyofs, saqarTvelos kanonmdeblobaSi<br />
saTanadod ar aris asaxuli.<br />
identificirebis procesis dasrulebis Semdeg <strong>trefikingis</strong> msxverplad<br />
aRiarebul pirebs konvenciis mixedviT gansakuTrebuli daxmarebis<br />
miRebis ufleba eniWebaT. Tumca aqac xazgasmulia <strong>trefikingis</strong><br />
arasrulwlovan msxverplTaTvis gasawevi daxmarebis specialuri zomebi.<br />
ase magaliTad, bavSvebis SemTxvevaSi sacxovrebeli bina unda<br />
Seesabamebodes bavSvTa sagan<strong>ge</strong>bo saWiroebebs. <strong>trefikingis</strong> msxverpl<br />
bavSvebs aTavseben xolme dakavebis adgilebSi. zogjer es imitom xdeba,<br />
rom ar aris sakmarisi adgilebi bavSvebisTvis gankuTvnil specialur<br />
dawesebulebebSi. bavSvis moTavseba dakavebis adgilebSi araviTar<br />
SemTxvevaSi ar SeiZleba ganxiluli iqnes saTanado sacxovrebelad.<br />
konvenciis me-14 muxli iTvaliswinebs, rom adamianebiT ukanono vaWrobis<br />
msxverplTa saxelze gaicema cxovrebis nebarTvebi, romelTac SeiZleba<br />
vada gaugrZeldes. cxovrebis nebarTvis Taobaze debuleba pasuxobs<br />
rogorc msxverplTa saWiroebebs, ise trefikingTan <strong>brZolis</strong> moTxovnebs.<br />
am muxlis 1-l punqtSi Camoyalibebulia ori moTxovna cxovrebis<br />
nebarTvis gacemis Taobaze im SemTxvevaSi, `Tu msxverplis darCena<br />
aucilebelia misi piradi mdgomareobidan gamomdinare~, da im SemTxvevaSi,<br />
Tu msxverplis yofna `aucilebelia gamoZiebis an sisxlis samarTlis<br />
procesis mimdinareobis dros kompetentur organoebTan misi<br />
TanamSromlobisTvis~. am moTxovnaTa mizania, rom mxareebs mieceT<br />
saSualeba, gadawyviton, cxovrebis nebarTva kompetentur organoebTan<br />
TanamSromlobisTvis gascen Tu msxverplis saWiroebaTa mxedvelobaSi<br />
miRebiT, anda gadawyviton am orive garemoebis erTdroulad<br />
gaTvaliswineba. amrigad, imisaTvis, rom msxverpls mieces qveyanaSi<br />
cxovrebis nebarTva da im midgomaze dayrdnobiT, romelsac<br />
xelSemkvreli mxare airCevs, an msxverplis piradi garemoebebi unda iyos<br />
imgvari, rom ar iqneboda gonivruli misi gasaxleba qveynis teritoriidan,<br />
anda unda ganxorcieldes gamoZieba an sisxlis samarTlis procesi,<br />
86
omelzec msxverplma unda iTanamSromlos xelisuflebasTan. mxareebs<br />
orive SemTxvevaSi SeuZliaT cxovrebis nebarTvebis gacema. pirad<br />
mdgomareobasTan dakavSirebuli moTxovna bevrnair situacias<br />
gulisxmobs; am dros mxedvelobaSi miiReba msxverplis usafrTxoeba,<br />
janmrTelobis mdgomareoba, ojaxuri mdgomareoba an romelime sxva<br />
mniSvnelovani faqtori. kompetentur organoebTan TanamSromlobis<br />
moTxovna SemoRebuli iqna imis gamo, rom msxverplebi xSirad Tavs<br />
ikaveben xelisuflebasTan urTierTobisgan, vinaidan eSiniaT, rom<br />
dauyovnebliv gaasaxleben samSobloSi rogorc im pirebs, vinc ukanonod<br />
aris Semosuli qveyanaSi, sadac maT eqspluatacias uweven.<br />
bavSvebis SemTxvevaSi orive zemoxsenebul moTxovnasTan SedarebiT<br />
prioritetuli mniSvneloba bavSvis interess miekuTvneba. konvenciis<br />
mixedviT, bavSvi msxverplis saxelze cxovrebis nebarTva unda gaices,<br />
`Tu es iuridiuli TvalsazrisiT aucilebelia 47 da Tu amas moiTxovs<br />
bavSvis interesebi. saWiroebis SemTxvevaSi amgvar nebarTvas SeiZleba<br />
vada gaugrZeldes imave pirobebis dacviT~ (me-14 muxlis me-2 punqti).<br />
aRniSnuli norma saqarTvelos kanonmdeblobaSi ar aris<br />
gaTvaliswinebuli.<br />
konvenciis me-16 muxlis me-7 punqti gulisxmobs repatriaciisa da<br />
dabrunebis princips, romelic gansazRvrulia gaero-s bavSvis uflebaTa<br />
konvenciis me-3 muxlSi. bavSvi msxverplis repatriaciasTan<br />
dakavSirebuli gadawyvetilebis miRebisas xelisuflebis organoebma<br />
upirveles yovlisa bavSvis interesebi unda miiRon mxedvelobaSi. am<br />
debulebis mixedviT, repatriaciis zomebis miRebamde xelisuflebis<br />
organoebma unda Seafason is saSiSroebebi, romlebic SeiZleba<br />
emuqrebodes bavSvs romelime saxelmwifoSi dabrunebis SemTxvevaSi, da am<br />
saxelmwifoSi misi usafrTxoeba. saqarTvelos kanonmdeblobaSi es<br />
debulebac ar aris gaTvaliswinebuli.<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> nawilSi konvenciis materialuri normebis<br />
ganmartebisas yuradReba unda mivaqcioT, rom me-4 muxlis (g) da (d)<br />
punqtebis mixedviT, ara aqvs mniSvneloba, iyo Tu ara gamoyenebuli<br />
47<br />
gamoTqma `Tu es iuridiuli TvalsazrisiT aucilebelia~ teqstSi imis gamoa<br />
Setanili, rom zogierTi saxelmwifo bavSvebisaTvis ar moiTxovs cxovrebis nebarTvas.<br />
87
omelime aRniSnuli saSualeba, Tu danaSaulis obieqti 18 wlis asakze<br />
umcrosi piri iyo. Sesabamisad, adamianebiT ukanono vaWrobis<br />
dasamtkiceblad samarTlebrivi devnis mwarmoebelma organoebma mxolod<br />
is unda daadginon, rom adgili hqonda iseT qmedebas, rogoric aris<br />
bavSvis samuSaoze ayvana an transportireba eqspluataciis mizniT.<br />
konvenciis 28-e muxlis me-3 punqti iTvaliswinebs, rom msxverpli bavSvis<br />
mimarT gasatarebel specialuri dacviTi zomebs bavSvis interesebis<br />
gaTvaliswinebiT. imisaTvis, rom damcavi zomebi efeqtiani iyos, Zalze<br />
xSirad saWiro iqneba imis uzrunvelyofac, rom adamianebiT ukanono<br />
movaWreebma araferi icodnen aRniSnuli zomebis Sesaxeb. mxareebma unda<br />
uzrunvelyon, rom informacia damcavi zomebis Sesaxeb ar iyos<br />
xelmisawvdomi im pirTaTvis, visac ara aqvs amis ufleba.<br />
sagulisxmo debulebebia mocemuli <strong>arasrulwlovanTa</strong> specialuri<br />
dacviTi zomebis Sesaxeb sasamarTlo procesis dros. zogierTi qveynis<br />
kanonmdebloba iTvaliswinebs bavSvTa saqmeebis mosmenisas mxolod<br />
audio-video Canawerebis gamoyenebas. amgvari Canawerebi da werilobiTi<br />
stenogramebi SemdgomSi SeiZleba gamoyenebuli iqnes sasamarTloSi,<br />
nacvlad procesze bavSvis piradad daswrebisa.<br />
zogierT samarTlebriv sistemaSi daSvebulia bavSvis ward<strong>ge</strong>na<br />
sasamarTlos winaSe videokonferenciis saxiT. bavSvis mosmena xdeba<br />
calke oTaxSi, sasurvelia, eqspertisa da teqnikosTa TandaswrebiT.<br />
bavSvze braldebulTan erTad oTaxSi yofnis an videokonferenciaSi<br />
masTan erTad monawileobis fsiqologiuri zemoqmedebis<br />
SeZlebisdagvarad Sesamcireblad SesaZlebelia mxolod siluetebis<br />
Cveneba, raTa bavSvma ver dainaxos braldebuli da/an piriqiT.<br />
Tu, magaliTad, bavSvi piradad unda daeswros mosmenas, Cvenebis micemisas<br />
is SeiZleba ekrans iyos mofarebuli.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kanonmdeblobaSi aRniSnuli<br />
normebi saTanado konkretikiT ar regulirdeba.<br />
II.12. saqarTvelos kanoni adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
<strong>winaaRmdeg</strong><br />
88
adamianTa da saxeldobr <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong><br />
saxelmwifom ukve gadadga pirveli mniSvnelovani nabijebi.<br />
saqarTvelos parlamentis mier 2003 wlis 6 ivniss miRebul iqna<br />
saqarTvelos kanoni `saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi~<br />
damatebebis Setanis Sesaxeb~, romlis mixedviT adamianebiT vaWroba<br />
(trefikingi) gamocxadda sisxlissamarTlebrivad dasjad qmedebad.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi Setanili zemoaRniSnuli<br />
damatebebis mixedviT, aseve, ganisazRvra valdebuleba garkveuli<br />
periodis ganmavlobaSi momzadebuliyo kompleqsuri xasiaTis<br />
sakanonmdeblo aqti, romliTac ganisazRvreboda adamianebiT vaWrobis<br />
(<strong>trefikingis</strong>) Tavidan acilebis, mis <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong>a da am<br />
danaSaulis msxverplad cnobil pirTa socialuri da samarTlebrivi<br />
dacvis garantiebi. sainteresoa sisxlis samarTlis kodeqsis <strong>trefikingis</strong><br />
<strong>winaaRmdeg</strong> mimarTuli muxlis sasamarTlo praqtikaSi amoqmedebis<br />
statistika: 2003 წელს 2 საქმე აღიძრა; 2004 წელს 16 საქმე; 2005 წელს - 24 საქმე; 2006 წელს<br />
კი - 7 საქმე.<br />
saqarTvelos prezidentis 2004 wlis 29 dekembris # 623 brZanebulebiT<br />
damtkicda adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong><br />
samoqmedo <strong>ge</strong>gma da Seiqmna ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÄÒÏÅÍÖËÉ ÖÛÉÛÒÏÄÁÉÓ<br />
ÓÀÁàÏÓÈÀÍ ÀÒÓÄÁÖËÉ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ßÉÍÀÀÙÌÃÄÂ<br />
ÁÒÞÏËÉÓ ÃÒÏÄÁÉÈÉ ÖßÚÄÁÀÈÀÛÏÒÉÓÉ ÊÏÌÉÓÉÀ. 48<br />
2006 wlis 8 aprils saqarTvelos parlamentma miiRo kanoni ”adamianiT<br />
vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb”.<br />
2006 wels საქართველოში პირველად გაიხსნა „ტრეფიკინგის მსხვერპლთა,<br />
დაზარალებულთა დაცვისა და დახმარების სახელწიფო ფონდი“, რომელიც<br />
48 Cveni kvlevis dasrulebis Semdeg, 2007 wlis 25 ianvars saqarTvelos prezidentis # 23<br />
gankargulebiT damtkicda adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) winaarmdeg <strong>brZolis</strong> 2007-<br />
2008 wlebis samoqmedo <strong>ge</strong>gma, romelic sxva sakiTxebTan erTad iTvaliswinebs ბავშვებით<br />
ვაჭრობის/ტრეფიკინგის გამომწვევი მიზეზებისა და მასშტაბების კვლევაs (4.3.) და მცირეწლოვან და<br />
არასრულწლოვან მსხვერპლთა/დაზარალებულთა დაცვის ზომების საკანონმდებლო ცვლილების<br />
მომზადებას საჭიროების შემთხვევაში (5.2.),<br />
89
მსხვერპლთათვის 1000 ლარიან ფულად კომპენსაციებს გასცემენ და მათ სამედიცინო<br />
მომსახურებასაც უფასოდ გაუწევენ.<br />
saqarTvelos kanoni ”adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong> Sesaxeb” Sed<strong>ge</strong>ba Svidi Tavisa da ocdacxra muxlisagan da<br />
a<strong>ge</strong>bulia `transnacionaluri organizebuli danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong>~<br />
gaerTianebuli erebis konvenciis `adamianebiT, gansakuTrebiT qalebiTa<br />
da bavSvebiT, vaWrobis Tavidan acilebis, aRkveTisa da damnaSaveTa<br />
dasjis Sesaxeb~ damatebiTi oqmis mixedviT adamianebiT vaWrobis<br />
(<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> gasatarebel RonisZiebaTa saxeebis Sesabamisad<br />
(<strong>trefikingis</strong> prevencia, mis <strong>winaaRmdeg</strong> brZola, msxverplTa dacva).<br />
kanoni gansazRvravs <strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebis (prevenciis)<br />
meqanizmebsa da saxelmwifo organoTa kompetencias, im RonisZiebaTa<br />
erTobliobas, romlebic xorcieldeba Sesabamisi danaSaulis gamovlenis,<br />
gaxsnis, damnaSave pirebis dad<strong>ge</strong>nisa da dakavebis, maT mimarT<br />
sisxlissamarTlebrivi devnis ganxorcielebisa da sasjelis Sefardebis<br />
uzrunvelsayofad. gamijnuli da Camoyalibebulia Sesabamis saxelmwifo<br />
organoTa kompetencia am TvalsazrisiT. kerZod, saqarTvelos Sinagan<br />
saqmeTa saministro uzrunvelyofs operatiul-samZebro saqmianobis<br />
ganxorcielebas, mokvlevis Catarebas Sesabamisi danaSaulis gamovlenis,<br />
danaSaulSi eWvmitanili pirebis dad<strong>ge</strong>nisa da dakavebis, maT mimarT<br />
Sesabamisi saproceso RonisZiebebis ganxorcielebis mizniT; xolo<br />
saqarTvelos prokuratura zedamxedvelobs Sesabamisi danaSaulis<br />
mokvlevisa da operatiul-samZebro saqmianobis ganxorcielebisas kanonis<br />
zust da erTgvarovan Sesrulebas, axorcielebs sisxlissamarTlebriv<br />
devnas, Sesabamisi sisxlis samarTlis saqmis sasamarTlo ganxilvisas<br />
monawileobs, rogorc mxare da mxars uWers saxelmwifo braldebas.<br />
kanoni iTvaliswinebs adamianiT movaWre iuridiuli pirebis mimarT<br />
sisxlis samarTlebrivi pasuxism<strong>ge</strong>blobis meqanizmis gamoyenebas, aseve<br />
adamianiT movaWreTaTvis danaSaulis gziT mopovebuli Semosavlebis an<br />
Sesabamisi Rirebulebis qonebis CamorTmevas, xolo CamorTmeuli qonebis<br />
marTvisa da gamoyenebis mizniT.<br />
90
kanoniT gaTvaliswinebulia <strong>trefikingis</strong> msxverplTa dacvisa da<br />
daxmarebis specialuri saxelmwifo fondis Seqmna. fondSi<br />
akumulirebuli Tanxebi gamoyenebul iqneba <strong>trefikingis</strong> msxverplTaTvis<br />
kompensaciis gasacemad, agreTve maTi dacvis, daxmarebisa da<br />
reabilitaciis RonisZiebebis dasafinanseblad.<br />
kanonis mixedviT, <strong>trefikingis</strong> danaSaulis Sedegad dazaralebul pirs<br />
msxverplis statusi warmoeSveba saqarTvelos sisxlis samarTlis<br />
saprocesi kodeqsiT dad<strong>ge</strong>nili wesiT dazaralebulad an mosamarTlis<br />
mier piris msxverplad cnobis momentidan. <strong>trefikingis</strong> msxverplisaTvis<br />
miniWebuli samarTlebrivi dacvis garantiebidan aRsaniSnavia misi<br />
gaTavisufleba garkveuli pasuxism<strong>ge</strong>blobisagan, kerZod, msxverpli<br />
Tavisufldeba sisxlis samarTlebrivi pasuxism<strong>ge</strong>blobisagan<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsiT gaTvaliswinebuli iseTi<br />
danaSaulebrivi qmedebiaTvis, rogoricaa saqarTvelos saxelmwifo<br />
sazRvris uknono gadakveTa (muxli 344), yalbi dokumentis, beWdis,<br />
Stampis an blankis damzadeba da gamoyeneba (muxli 362) da saqarTvelos<br />
administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsiT prostituciisaTvis<br />
gaTvaliswinebuli pasuxism<strong>ge</strong>blobisagan, Tu aRniSnuli mis mier<br />
Cadenili iyo <strong>trefikingis</strong> msxverplad yofnis gamo. amasTan,<br />
mosafiqrebeli vadis ganmavlobaSi <strong>trefikingis</strong> msxverpli Tavisufldeba<br />
mowmis an dazaralebulis mier Cvenebis micemaze uaris Tqmis gamo<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 371-e muliT dad<strong>ge</strong>nili<br />
pasuxism<strong>ge</strong>blobisagan.<br />
kanoni iTvaliswinebs adamianiT <strong>trefikingis</strong> msxverplTa droebiTi<br />
sacxovreblebis (TavSesafrebis) Seqmnas, romlebic unda akmayofilebdnen<br />
saqarTvelos Sromis, janmrTelobisa da socialuri dacvis saministros<br />
mier aseTi dawesebulebebisaTvis gansazRvrul minimalur standartebs.<br />
kanonis me-18 muxlis Tanaxmad <strong>trefikingis</strong> msxverpl, dazaralebul<br />
bavSvTa mimarT gamoiyeneba gaerTianebuli erebis 1989 wlis 20 noembris<br />
bavSvis uflebaTa konvenciiT gaTvaliswinebuli bavSvis uflebaTa<br />
dacvis meqnizmebi da adamianebiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverpl bavSTa<br />
uflebebis dacvis Sesaxeb saerTaSoriso organizaciebis mier miRebuli<br />
saxelmZRvanelo miTiTebebi. msxverplTa momsaxurebis yvela<br />
dawesebulebam unda gaiTvaliswinos msxverplTa asaki, sqesi da<br />
91
specialuri moTxovnebi, gansakuTrebiT, bavSvebis specialuri moTxovnebi<br />
Sesabamisi sacxovrebliT, ganaTlebiTa da mzrunvelobiT uzrunvelyofis<br />
TvalsazrisiT.<br />
rogorc vxedavT, axali kanoni <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> awesri<strong>ge</strong>bs<br />
saerTaSoriso standartebiT gansazRvrul yvela aspeqts, Tumca me-18<br />
muxlis zemoT moyvanili debulebebis garda, saerTod ar moicavs<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> specifikas.<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> kriminalizaciis ZiriTad samarTlebriv<br />
regulaciad unda miviCnioT sisxlis samarTlis kodeqsis 143(2) muxli:<br />
ÌÖáËÉ 143 2 . ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÀ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉ) (25.07.2006<br />
N 3530)<br />
1. ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÚÉÃÅÀ ÀÍ ÂÀÚÉÃÅÀ, ÀÍ ÌÉÓ ÌÉÌÀÒÈ ÓáÅÀ<br />
ÖÊÀÍÏÍÏ ÂÀÒÉÂÄÁÉÓ ÂÀÍáÏÒÝÉÄËÄÁÀ, ÀÂÒÄÈÅÄ ÌÉÓÉ ÂÀÃÀÁÉÒÄÁÀ,<br />
ÂÀÃÀÚÅÀÍÀ, ÂÀÃÀÌÀËÅÀ, ÃÀØÉÒÀÅÄÁÀ, ÔÒÀÍÓÐÏÒÔÉÒÄÁÀ, ÂÀÃÀÝÄÌÀ,<br />
ÛÄ×ÀÒÄÁÀ ÀÍÃÀ ÌÉÙÄÁÀ ÄØÓÐËÖÀÔÀÝÉÉÓ ÌÉÆÍÉÈ, –<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÒÅÉÃÀÍ ÈÏÒÌÄÔ ßËÀÌÃÄ,<br />
ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÉÓ ÃÀÊÀÅÄÁÉÓ ÀÍ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÄÒÈÉ<br />
ßËÉÓ ÅÀÃÉÈ.<br />
2. ÉÂÉÅÄ ØÌÄÃÄÁÀ, ÜÀÃÄÍÉËÉ:<br />
À) ÓÀÌÓÀáÖÒÄÁÒÉÅÉ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÈ;<br />
Á) ÃÀÌÍÀÛÀÅÉÓÀÈÅÉÓ ßÉÍÀÓßÀÒÉ ÛÄÝÍÏÁÉÈ ÖÌßÄÏ ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÀÛÉ<br />
ÌÚÏ×ÉÓ ÀÍ ÃÀÌÍÀÛÀÅÄÆÄ ÌÀÔÄÒÉÀËÖÒÀà ÀÍÃÀ ÓáÅÀÂÅÀÒÀà ÃÀÌÏÊÉÃÄÁÖËÉÓ<br />
ÌÉÌÀÒÈ, –<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÈÄÒÈÌÄÔÉÃÀÍ ÈáÖÈÌÄÔ<br />
ßËÀÌÃÄ, ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÉÓ ÃÀÊÀÅÄÁÉÓ ÀÍ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ<br />
ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÏÒÉ ßËÉÓ ÅÀÃÉÈ.<br />
3. ÉÂÉÅÄ ØÌÄÃÄÁÀ, ÜÀÃÄÍÉËÉ:<br />
À) ÀÒÀÄÒÈÂÆÉÓ;<br />
Á) ÉÞÖËÄÁÉÈ, ÛÀÍÔÀÑÉÈ ÀÍ ÌÏÔÚÖÄÁÉÈ;<br />
Â) ÏÒÉ ÀÍ ÌÄÔÉ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÌÉÌÀÒÈ;<br />
Ã) ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÓ ÓÀÆÙÅÀÒÂÀÒÄÈ ÂÀÚÅÀÍÉÈ;<br />
Ä) ÓÉÝÏÝáËÉÓÀÈÅÉÓ ÀÍ ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓÀÈÅÉÓ ÓÀÛÉÛÉ ÞÀËÀÃÏÁÉÈ<br />
ÀÍÃÀ ÀÓÄÈÉ ÞÀËÀÃÏÁÉÓ ÂÀÌÏÚÄÍÄÁÉÓ ÌÖØÀÒÉÈ, –<br />
92
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÈÏÈáÌÄÔÉÃÀÍ ÜÅÉÃÌÄÔ<br />
ßËÀÌÃÄ, ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÉÓ ÃÀÊÀÅÄÁÉÓ ÀÍ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ<br />
ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÓÀÌÉ ßËÉÓ ÅÀÃÉÈ.<br />
4. ÀÌ ÌÖáËÉÓ ÐÉÒÅÄËÉ, ÌÄ-2 ÀÍ ÌÄ-3 ÍÀßÉËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ<br />
ØÌÄÃÄÁÀ:<br />
À) ÜÀÃÄÍÉËÉ ÏÒÂÀÍÉÆÄÁÖËÉ ãÂÖ×ÉÓ ÌÉÄÒ;<br />
Á) ÒÀÌÀÝ ÂÀÌÏÉßÅÉÀ ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÍÉÓ ÓÉÝÏÝáËÉÓ ÌÏÓÐÏÁÀ ÀÍ ÓáÅÀ<br />
ÌÞÉÌÄ ÛÄÃÄÂÉ, –<br />
ÉÓãÄÁÀ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ ÅÀÃÉÈ ÜÅÉÃÌÄÔÉÃÀÍ ÏÝ ßËÀÌÃÄ,<br />
ÈÀÍÀÌÃÄÁÏÁÉÓ ÃÀÊÀÅÄÁÉÓ ÀÍ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÓÀÌÉ<br />
ßËÉÓ ÅÀÃÉÈ ÀÍÃÀ ÖÅÀÃÏ ÈÀÅÉÓÖ×ËÄÁÉÓ ÀÙÊÅÄÈÉÈ.<br />
ÛÄÍÉÛÅÍÀ: ÀÌ ÌÖáËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖËÉ ØÌÄÃÄÁÉÓÀÈÅÉÓ<br />
ÉÖÒÉÃÉÖËÉ ÐÉÒÉ ÉÓãÄÁÀ ÓÀØÌÉÀÍÏÁÉÓ Ö×ËÄÁÉÓ ÜÀÌÏÒÈÌÄÅÉÈ ÀÍ<br />
ËÉÊÅÉÃÀÝÉÉÈ ÃÀ ãÀÒÉÌÉÈ.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis saproceso kodeqsis 95-e muxlis<br />
Tanaxmad ÌÏßÌÄà ÀÒ ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀÊÉÈáÏÍ ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉ –<br />
ÌÏÓÀ×ÉØÒÄÁÄËÉ ÅÀÃÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ. Tumca sisxlis samarTlis<br />
saproceso kodeqsi ar awesebs specialur regulaciebs <strong>trefikingis</strong><br />
sisxlis samarTlis procesSi monawile arasrulwlovanis mimarT. 49<br />
adamianTa <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> modeluri kanonis Tanaxmad, romelic<br />
anti-trefikingul kanonmdeblobis Seqmnis standartad aris miCneuli 50 ,<br />
arasrulwlovnis <strong>trefikingis</strong>aTvis gansazRvruli Tavisuflebis aRkveTis<br />
minimaluri vada 5 wliT unda aRematebodes srulwlovanTa <strong>trefikingis</strong><br />
SemTxvevaSi dawesebul minimalur sasjels.<br />
damamZimebel garemoebaTa CamonaTvals ki unda daematos<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> trefikingi, Cadenili Tavad arasrulwlovnis<br />
49 am mxriv erTaderT gamonakliss warmoad<strong>ge</strong>ns sssk-s 71-e muxlis me-5 punqti, romlis<br />
mixedviTac ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÖÀÒÉ ÈØÅÀÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÆÄ, ÌÀÂÒÀÌ ÏÒÂÀÍÏÌ,<br />
ÒÏÌÄËÉÝ ÐÒÏÝÄÓÓ ÀßÀÒÌÏÄÁÓ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÒ ÌÉÉÙÏÓ ÖÀÒÉ, ÈÖ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉ<br />
ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÀÍÉ, ØÌÄÃÖÖÍÀÒÏ ÀÍ ÛÄÆÙÖÃÖËØÌÄÃÖÍÀÒÉÀÍÉÀ, ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓ<br />
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÃÀÉÝÅÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ ÀÍ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ<br />
ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÊÏÃÄØÓÉÓ 143 1 ÀÍ/ÃÀ 143 2 ÌÖáËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖË ÃÀÍÀÛÀÖËÛÉ<br />
ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÀ. (20.06.2006 N3310 ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ 1 ÈÅÉÓ ÛÄÌÃÄÂ)<br />
50 Model Law to Combat Trafficking in Persons. Released by the Office to Monitor and Combat Trafficking in<br />
Persons. March 12, 2003<br />
93
zrunvaze pasuxism<strong>ge</strong>beli piris mier da am SemTxvevaSi sasjelis<br />
minimalur vadas unda daematos 3-dan 5 wlamde vada.<br />
saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 1431 muxliT adamianTa<br />
(srulwlovanTa) <strong>trefikingis</strong>aTvis dawesebul sasjels Sead<strong>ge</strong>ns<br />
Tavisuflebis aRkveTa vadiT 7-dan 12 wlamde, e.i. minimaluri zRvari 7<br />
welia.<br />
xolo sisxlis samarTlis kodeqsis 143 2 muxliT <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
<strong>trefikingis</strong>aTvis minimaluri sasjeli 8 wels Sead<strong>ge</strong>ns. vfiqrobT,<br />
kanonmdebelma unda ganixilos aRniSnuli saerTaSoriso standartiT<br />
SemoTavazebuli rekomendacia.<br />
II.13. saqarTvelos kanonis “adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
<strong>winaaRmdeg</strong>” Tanmdevi sakanonmdeblo cvlilebebi<br />
saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsSi Sesatani<br />
cvlilebebi iTvaliswinebs administraciul pasuxism<strong>ge</strong>blobas im<br />
subieqtebis mimarT, romlebic axorcieleben dasaqmebisa da turistuli<br />
da sakurorto sferoSi saqmianobas Sesabamis saxelmwifo reestrSi<br />
registraciis gareSe. kanonproeqtis mixedviT dasaqmebis kerZo saa<strong>ge</strong>ntos<br />
saqmianoba dasaqmebis kerZo saa<strong>ge</strong>ntoTa saxelmwifo reestrSi<br />
registraciis gareSe da turistuli da sakurorto saqmianobis<br />
ganxorcieleba turistuli da sakurorto saqmianobis<br />
ganmaxorcielebeli subieqtebis saxelmwifo reestrSi registraciis<br />
gareSe gamoiwvevs dajarimebas aTasidan aTas xuTas laramd, xolo igive<br />
qmedebis Cadena administraciuli saxdelis dadebidan erTi wlis<br />
ganmavlobaSi _ dajarimebas oriaTasidan oriaTasxuTas laramde.<br />
kanonproeqtis mixedviT aRniSnuli samarTaldarRvevaTa Sesaxeb oqms<br />
Sed<strong>ge</strong>nis uflebamosileba ekisrebaT Sesabamisi saxelmwifo reestris<br />
mwarmoebel organoebs, xolo samarTaldarRvevaTa Sesaxeb saqmeebs<br />
ganixilavs raionis (qalaqis) sasamarTloebi.<br />
94
saqarTvelos administraciul samarTaldarRvevaTa kodeqsSi 2006 wlis<br />
23 ivniss Setanili cvlilebebis (N 3382- IÓ) Tanaxmad ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ<br />
ÌÏØÀËÀØÄÈÀ ÃÀ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÛÉ ÌÝáÏÅÒÄÁ ÖÝáÏÄËÈÀ ÒÄÂÉÓÔÒÀÝÉÉÓÀÈÅÉÓ<br />
ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ßÄÓÄÁÉÓ ÃÀÒÙÅÄÅÉÈ ÝáÏÅÒÄÁÀ ÂÀÌÏÉßÅÄÅÓ ÃÀãÀÒÉÌÄÁÀÓ 5<br />
ËÀÒÉÓ ÏÃÄÍÏÁÉÈ. Tumca ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÝÉÖËÉ ÐÀÓÖáÉÓÌÂÄÁËÏÁÉÓÀÂÀÍ<br />
ÈÀÅÉÓÖ×ËÃÄÁÉÀÍ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÉ ÃÀ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÊÏÃÄØÓÉÓ 143 1 ÀÍ/ÃÀ 143 2 ÌÖáËÉÈ<br />
ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖË ÃÀÍÀÛÀÖËÆÄ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÀà ÝÍÏÁÉËÉ ÐÉÒÉ, ÈÖ<br />
ÀÙÍÉÛÍÖËÉ ØÌÄÃÄÁÀ ÌÀÈ ÜÀÉÃÉÍÄÓ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ)<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÀà ÚÏ×ÍÉÓ ÂÀÌÏ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ)<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ ÓÔÀÔÖÓÉÓ ÌÏÐÏÅÄÁÀÌÃÄ.<br />
saqarTvelos samoqalaqo saproceso kodeqsSi Setanili cvlilebebi<br />
iTvaliswinebs samoqalaqo samarTalwarmoebis wesiT adamianiT<br />
vaWrobidan miRebuli qonebis CamorTmevas adamianiT movaWris, misi<br />
ojaxis wevris, axlo naTesavisaTvis da masTan dakavSirebuli pirisTvis.<br />
sarCelis aRZvra dasaSvebia adamianiT movaWris mimarT sasamarTlos<br />
ganaCenis kanonier ZalaSi Sesvlidan 30 dRis vadaSi. amasTan, Tu<br />
arsebobs monacemebi, rom adamianiT movaWris, misi ojaxis wevris, axlo<br />
naTesavis an adamianiT movaWresTan dakavSirebuli piris mflobelobaSi<br />
arsebul qonebas gadamalaven an daxarjaven anda sxvagvarad gaasxviseben,<br />
prokurors ekisreba valdebuleba gancxadebiT mimarTos sasamarTlos<br />
qonebis, maT Soris, sabanko angariSebis dayadaRebis Taobaze.<br />
`momxmarebelTa uflebebis dacvis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi Sesatani<br />
cvlilebebi iTvaliswinebs rigi debulebebis SemoRebas, romelTa mizania<br />
momxmarebels Seuqmnas obieqturi warmod<strong>ge</strong>na SeTavazebuli momsaxurebis<br />
Taobaze. kerZod, kanonproeqtis mixedviT turistuli da sakurorto<br />
saqmianobis ganmaxorcielebeli subieqtebi valdebulni arian<br />
momxmarebels moTxovnisamebr miawodon informacia da warudginos<br />
turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli subieqtebis<br />
saxelmwifo reestrSi registraciis damadasturebeli dokumenti, aseve<br />
turoperatorebTan da tura<strong>ge</strong>ntebTan gaformebuli xelSekruleba<br />
turistuli produqtis saxeobisa da misi realizaciis pirobebis Sesaxeb.<br />
95
turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli subieqtebi<br />
valdebulni arian aseve TvalsaCino adgilze ganaTavson maTi<br />
turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli subieqtebis<br />
saxelmwifo reestrSi registraciis damadasturebeli dokumenti.<br />
momxmarebelTa uflebebis dacvis TvalsazrisiT aRsaniSnavia<br />
kanonproeqtiT turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli<br />
subieqtebisaTvis dakisrebuli valdebuleba, romlis mixedviT isini<br />
valdebulni arian momxmareblebs saxelmwifo an momxmareblisaTvis<br />
gasa<strong>ge</strong>b enaze warudginon turistuli produqtisa da turistuli<br />
momsaxurebis paketis Taobaze zusti da amomwuravi monacemebi, maT Soris<br />
monacemebi turis xangrZlivobis, gadaadgilebis marSrutis, turis<br />
dawyebisa da dasrulebis TariRebis, pasportsa da vizasTan<br />
dakavSirebul sakiTxebis, gamgzavrebis, turis ganmavlobaSi<br />
gadaadgilebisa da Camosvlis satransporto saSualebis, gansaxlebis<br />
tipis, momsaxurebis xarisxis, kvebis, sastumroSi ganTavsebis, Ramis Tevis,<br />
mimRebi qveynis policiis, pirveladi samedicino daxmarebis, Sesabamis<br />
qveyanaSi saqarTvelos diplomatiuri warmomad<strong>ge</strong>nlobis sakontaqto<br />
telefonebis, xelSekrulebiT gaTvaliswinebuli pirobebis<br />
Seusruleblobis an pirobebis darRvevis SemTxvevaSi mxareTa<br />
pasuxism<strong>ge</strong>blobisa da zianis anazRaurebis wesisa da sxva pirobebis<br />
Taobaze.<br />
`reklamis Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi Sesatani cvlilebebi<br />
iTvaliswinebs turistuli momsaxurebis reklamis ganTavsebis wessa da<br />
pirobebs, romlis mixedviT turistuli momsaxurebis reklamis<br />
ganTavsebis uflebamosileba gaaCniaT mxolod im subieqtebs, romlebic<br />
registrirebulni arian turistuli da sakurorto saqmianobis<br />
ganmaxorcielebeli subieqtebis saxelmwifo reestrSi. aRniSnulis<br />
uzrunvelsayofad kanonproeqti iTvaliswinebs, rom turistuli<br />
momsaxurebis reklamis ganTavsebisaTvis Sesabamisma iuridiuli pirma<br />
reklamis gamavrcelebels unda warud<strong>ge</strong>nos turistuli momsaxurebis<br />
subieqtis turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli<br />
subieqtebis saxelmwifo reestrSi registraciis damadasturebel<br />
dokumenti.<br />
96
aRniSnuli cvlilebebi gamomdinareobs `turizmisa da kurortis Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonSi momzadebuli cvlilebebidan, romlis mixedviT<br />
turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli subieqtebs<br />
turistuli produqtisa da turistuli momsaxurebis SeTavazeba<br />
SeuZliaT mxolod Sesabamis saxelmwifo reestrSi registraciis Semdeg.<br />
amasTan, turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli<br />
subieqtebi valdebulni arian turistuli produqtisa da turistuli<br />
momsaxurebis SeTavazebis nebismieri formiT reklamirebis dros<br />
miuTiTon maTi turistuli da sakurorto saqmianobis ganmaxorcielebeli<br />
subieqtebis saxelmwifo reestrSi registraciisa da reestris nomris<br />
Sesaxeb.<br />
“ucxoelTa samarTlebrivi mdgomareobis Sesaxeb” saqarTvelos kanonSi<br />
Setanili cvlilebebi 51 iTvaliswinebs saxelmwifosaTvis uflebis<br />
miniWebas, raTa saqarTvelos teritoriaze Semosvlaze uari uTxras<br />
nebismier ucxoels, romelic eWvmitanilia adamianiT vaWrobis<br />
(<strong>trefikingis</strong>) danaSaulis CadenaSi. kanonproeqti aregulirebs<br />
saqarTveloSi droebiTi binadrobis nebarTvis gacemis da gagrZelebis<br />
safuZvlebs im ucxoelebze, romelTa mimarT arsebobs safuZvliani<br />
varaudi, rom isini SeiZleba iyvnen adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
danaSaulis msxverpli, dazaralebuli da amasTanave, krZalavs maT<br />
gaZevebas mosafiqrebeli vadis ganmavlobaSi.<br />
II.14. kanonqvemdebare normatiuli aqtebi<br />
`adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonis Tanaxmad SemuSavebul iqna Semdegi kanonqvemdebare<br />
normatiuli aqtebi:<br />
• ÓÀÌÏØÌÄÃÏ ÉÍÓÔÒÖØÝÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ)<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ ÃÀÓÀÝÀÅÀà (ÄÒÏÅÍÖËÉ ÒÄ×ÄÒÀËÖÒÉ ÌÄØÀÍÉÆÌÉ);<br />
51 xelmoweril iqna saqarTvelos prezidentis mier 2006 wlis 7 dekembers. N 3837 - IIÓ<br />
97
• ÓÀãÀÒÏ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÉÖÒÉÃÉÖËÉ ÐÉÒÉÓ – ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ<br />
(ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ, ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÈÀ ÃÀÝÅÉÓÀ ÃÀ<br />
ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ×ÏÍÃÉÓ ÃÄÁÖËÄÁÀ<br />
• instruqcia adamianebiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplTa,<br />
dazaralebulTaTvis kompensaciis gacemis wesisa da odenobis<br />
Sesaxeb<br />
• erTiani sainformacio bankis Seqmnisa da informaciaze dasaSveb<br />
pirTa siis formulirebis wesi 52<br />
• ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ßÉÍÀÀÙÌÃÄ ÌÉÌÀÒÈÖËÉ<br />
ÙÏÍÉÓÞÉÄÁÄÁÉÓ ÂÀÍÌÀáÏÒÝÉÄËÄÁÄËÉ ÓÀÖßÚÄÁÀÈÀÛÏÒÉÓÏ<br />
ÓÀÊÏÏÒÃÉÍÀÝÉÏ ÓÀÁàÏÓ ÃÄÁÖËÄÁÀ 53<br />
• adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplTa TavSesafris<br />
samedicino standarti<br />
• TavSesafris funqcionirebis principebi, mowyobis wesi da<br />
standartebi<br />
• erovnuli referaluri meqanizmi awesri<strong>ge</strong>bs <strong>trefikingis</strong> savaraudo<br />
msxverplTan pirvel kontaqtTan, mis identifikaciasTan, dacvasTan<br />
da daxmarebasTan dakavSirebul wesebsa da procedurebs.<br />
dokumentis proeqtis mixedviT 54 mas Semdeg, rac moxdeba identificireba,<br />
msxverplis survilis SemTxvevaSi igi SeiZleba gadaiyvanon TavSesafarSi.<br />
sxva SemTxvevaSi mas SeuZlia isar<strong>ge</strong>blos adamianiT vaWrobiT<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverplisaTvis kanoniT gaTvaliswinebuli garantiebiT 55 .<br />
vfiqrobT, gasarkvevia, Tu ra regulacias eqneba adgili, Tu<br />
arasrulwlovani msxverpli ar gamoTqvams amgvar survils da gasamijnia<br />
52 საქართველოს შინაგან საქმეთა მინისტრის 2006 წლის 28 დეკემბრის ბრძანება N 1544 ერთიანი<br />
საინფორმაციო ბანკის შექმნის წესისა და ინფორმაციაზე დასაშვებ პირთა სიის ფორმულირების<br />
წესის დამტკიცების შესახებ<br />
53 ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉÓ ÁÒÞÀÍÄÁÖËÄÁÀ N 534. 2006 ßËÉÓ 1 ÓÄØÔÄÌÁÄÒÉ<br />
54 www.pog.gov.<strong>ge</strong>/Files/57a66f96-078d-4471-a3a6-1ac7dad88348/National%20Ref.pdf<br />
55 msverpls gadaecema standartuli dokumenti, romelic moicavs:<br />
1. jandacvis sferoSi misTvis aresbuli daxmarebis Sesaxeb informacia (sakontaqto<br />
monacemebis CaTvliT);<br />
2. ufaso iuridiuli daxmareba (sakontaqti informacia);<br />
3. kanoniT da sisxlis samarTlis procesiT gaTvaliswinebuli garantiebis nusxa;<br />
98
Tanxmobis faqtoris aucilebloba <strong>arasrulwlovanTa</strong> da srulwlovanTa<br />
SemTxvevebSi. qmeduunaro arasrulwlovanma SesaZloa uari Tqvas<br />
TavSesafarSi gadayvanaze, rac SeiZleba e<strong>winaaRmdeg</strong>ebodes mis saukeTeso<br />
interesebs. amitom unda gaiweros es specifika, Tu ra asakidan aris misi<br />
Tanxmoba gasaTvaliswinebeli, misi kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis Tanxmoba,<br />
mobiluri jgufis da socialuri muSakis rekomendacia da a.S. aseve<br />
valdebuleba, moiZion umeTvalyureod darCenilis arasrulwlovani<br />
msxverplis kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebi.<br />
• ÓÀãÀÒÏ ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÉÖÒÉÃÉÖËÉ ÐÉÒÉÓ – ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ<br />
(ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ, ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÈÀ ÃÀÝÅÉÓÀ ÃÀ<br />
ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ×ÏÍÃÉÓ ÃÄÁÖËÄÁÀ - ÃÀÌÔÊÉÝÃÀ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÐÒÄÆÉÃÄÍÔÉÓ 2006 ßËÉÓ 18 ÉÅËÉÓÉÓ N 437<br />
ÁÒÞÀÍÄÁÖËÄÁÉÈ. debulebis Tanaxmad, ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ<br />
ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÓ ÃÀßÄÓÄÁÖËÄÁÀ (ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÉ) ÉØÌÍÄÁÀ ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ, ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÈÀ ÃÀÝÅÉÓÀ ÃÀ ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÌÉÆÍÉÈ ÃÀ<br />
ÀÒÉÓ ×ÏÍÃÉÓ ÓÔÒÖØÔÖÒÖËÉ ÄÒÈÄÖËÉ. ÈÀÅÛÄÓÀ×ÒÉÓ ÌÏÌÓÀáÖÒÄÁÉÈ<br />
ÉÓÀÒÂÄÁËÄÁÓ ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉ - ÐÉÒÉ, ÒÏÌÄËÓÀÝ<br />
ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÃÀÍÀÛÀÖËÉÓ ÛÄÃÄÂÀà ÌÉÀÃÂÀ<br />
ÌÏÒÀËÖÒÉ, ×ÉÆÉÊÖÒÉ ÀÍ ØÏÍÄÁÒÉÅÉ ÆÉÀÍÉ, ÃÀ ÒÏÌÄËÉÝ<br />
ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÊÀÍÏÍÌÃÄÁËÏÁÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ßÄÓÉÈ ÓÀÖßÚÄÁÀÈÀÛÏÒÉÓÏ<br />
ÓÀÊÏÏÒÃÉÍÀÝÉÏ ÓÀÁàÏÓÈÀÍ ÛÄØÌÍÉËÉ ÌÖÃÌÉÅÌÏØÌÄÃÉ ãÂÖ×ÉÓ ÌÉÄÒ<br />
ÌÉÜÍÄÖËÉÀ ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ (ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÀÃ.<br />
debulebis mixedviTac, erovnuli referaluri meqanizmis analogiurad,<br />
ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÛÉ ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ ÂÀÍÈÀÅÓÄÁÀ ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ<br />
ÌáÏËÏà ÌÉÓÉ ÈÀÍáÌÏÁÉÈ. aqac gasaweria arasrulwlovani msxverplis<br />
Tanxmobis arasebobis SemTxvevaSi misi TavSesafarSi ganTavsebis wesi<br />
misi saukeTeso interesebidan gamomdinare.<br />
debulebis me-12 muxlis Tanaxmad ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉÓ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÀÒÛÉ<br />
ÌÏÈÀÅÓÄÁÀ áÃÄÁÀ áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÉÓ ÓÀ×ÖÞÅÄËÆÄ, ÌÉÓÉ ÀÓÀÊÉÓ, ÓØÄÓÉÓ ÃÀ<br />
ÓÐÄÝÉÀËÖÒÉ ÌÏÈáÏÅÍÄÁÉÓ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÉÈ. áÄËÛÄÊÒÖËÄÁÀ ÉÃÄÁÀ<br />
ÌÓáÅÄÒÐËÓÀ ÃÀ ÈÀÅÛÄÓÀ×ÒÉÓ ÀÃÌÉÍÉÓÔÒÀÔÏÒÓ ÛÏÒÉÓ.<br />
99
aq mkafiod unda ganisazRvros arasrulwlovani msxverplTan<br />
xelSekrulebis dadebis pirobebi misi kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis<br />
ararsebobis SemTxvevaSi.<br />
aseve unda dakonkretdes arasrulwlovan msxverplTa da dazaralebulTa<br />
identifikaciis, maTTvis meurvisa da mzrunvelis daniSvnis meqanizmebi da<br />
TiToeuli SemTxvevis individualuri Sefasebis wesi da procedura<br />
gaeros bavSTa fondis standartis Sesabamisad 56 .<br />
debulebis Tanaxmad <strong>trefikingis</strong> msxverplTa TavSesafris personals<br />
Soris moiazreba specialuri momzadebis mqone socialuri muSakebi.<br />
aRniSnuli SesabamisobaSi unda movides socialuri muSakebis momzadebis<br />
da maTi erTiani saakreditacio wesis ganmsazRvrel sakanonmdeblo<br />
bazasTan. 57<br />
• adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplTa TavSesafris<br />
standarti ad<strong>ge</strong>ns zogad moTxovnebs <strong>trefikingis</strong> msxverplTa<br />
TavSesafrebis mowyobisa da eqspluataciisadmi. maTi dacva<br />
savaldebuloa aRniSnuli tipis yvela dawesebulebisaTvis<br />
miuxedavad sakuTrebis formisa da organizaciul-samarTlebrivi<br />
daqvemdebarebisa. arasrulwlovnebTan dakavSirebiT igi<br />
iTvaliswinebs TavSesafarSi msxverplis Tanmxlebi bavSvebis<br />
imunizacias saqarTveloSi moqmedi acrebis kalendris Sesabamisad,<br />
mSoblebisa da SvilebisaTvis (3-4 suli) gankuTvnili oTaxebis<br />
farTobis moculobas aranakleb 15-20 m2-sa, sanitariuli kvanZebSi<br />
sabavSvo unitazebisa da xelsabanebis gaTvaliswinebas angariSiT: 2<br />
unitazi da 2 xelsabani 10 bavSvze, sacxovreblis SenobaSi sabavSvo<br />
saTamaSo oTaxis gamoyofas.<br />
56 UNICEF GUIDELINES FOR PROTECTION OF THE RIGHTS OF CHILD VICTIMS OF TRAFFICKING.<br />
Updated edition of April 2005.<br />
57<br />
Cveni kvlevis dasrulebis Semdeg, “socialuri daxmarebis sistemis Sesaxeb”<br />
saqarTvelos kanonis mesame mosmenisas saqarTvelos parlamentma kanonis proeqtSi<br />
Seitana damateba, romlis mixedviTac საქართველოს მთავრობამ 2007 წლის 1 სექტემბრამდე<br />
წარმოადგინოს შესაბამისი წინადადებები „ოჯახში ძალადობის აღკვეთის, ოჯახში ძალადობის<br />
მსხვერპლთა დაცვისა და დახმარების შესახებ“ და „ადამიანით ვაჭრობის (ტრეფიკინგის)<br />
წინააღმდეგ ბრძოლის შესახებ“ საქართველოს კანონებით გათვალისწინებულ საკითხებზე<br />
მომუშავე სოციალურ მუშაკთა საქმიანობის რეგულირებასთან დაკავშირებით.<br />
100
aqedan gamomdinare albaT igulisxmeba, rom TavSesafarSi Tavsdebian<br />
mxolod is mcirewlovnebi, romlebic msxverplis Tanmxlebi bavSvebi<br />
arian. Sesabamisad kvlav dauregulirebeli rCeba zogadad<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong>, gansakuTrebiT ki SezRuduli qmedunarianobis mqone<br />
(e.i. 7-dan 18 wlamde) <strong>arasrulwlovanTa</strong> ganTavsebis procedurebis<br />
specifika, TavSesafarSi maTi yofnisas aucilebeli pirobebis garantiebi<br />
(ganaTleba) da a.S.<br />
• TavSesafris funqcionirebis principebi, mowyobis wesi da<br />
standartebi awesri<strong>ge</strong>bs TavSesafris funqcionirebis principebs,<br />
TavSesafarSi moTavsebis wesebs, iq yofnis xangrZlivobas, misi<br />
datovebis pirobebs, TavSesafris Sinaganawess da a.S.<br />
standartebis Tanaxmad TavSesafarSi yofnis xangrZlivoba ganisazRvreba<br />
3 TviT, Sesabamisi kontraqtis safuZvelze. aRniSnuli vadis gasvlis<br />
Semdeg, saWiroebis SemTxvevaSi SesaZleblia vadis gagrZelebac.<br />
TavSesafris datoveba SesaZlebelia nebayoflobiT msxverplis mier,<br />
vadis amowurvamde. vfiqrobT, aq dasakonkretebelia arasrulwlovnis<br />
mier TavSesafris nebayoflobiT datovebis pirobebi, Tuki bavSvis<br />
interesebs e<strong>winaaRmdeg</strong>eba. aucilebelia am debulebas daematos bavSvis<br />
kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis Tanxmoba, iuristebisa da socialuri muSakis<br />
Sesabamisi dakvnisa da rekomendaciis aucilebloba.<br />
standartebis Tanaxmad TavSesafari ufasod uzrunvelyofs msxverpls<br />
miiRos saTanado informacia profesiuli swavlebisa da<br />
saganmanaTleblo programebis Sesaxeb.<br />
vfiqrobT, aucilebelia uzrunvelyofil iqnas TavSesafarSi moTavsebul<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> ganaTleba da aramarto saTanado informaciis miReba<br />
saganmanaTleblo programebis Sesaxeb. unda iyos gaTvaliswinebuli<br />
mowveuli pedago<strong>ge</strong>bis mier gakveTilebis Catareba ZiriTad<br />
disciplinebSi.<br />
101
II.15. ZiriTadi rekomendaciebi kanonmdeblobis srulyofis<br />
mizniT.<br />
• gaeros palermos oqmis me-6 muxliT TiToeulma monawile<br />
saxelmwifom unda gaiTvaliswinos <strong>trefikingis</strong> msxverplTa asaki,<br />
sqesi da specialuri moTxovnilebebi, gansakuTrebiT bavSvebis<br />
specialuri moTxovnilebebi, saTanado sacxovrebeli pirobebis,<br />
ganaTlebisa da mzrunvelobis CaTvliT. saqarTvelos kanonSi<br />
adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb (2006<br />
wlis 8 aprili) es debuleba gadmotanilia, rogorc minimaluri<br />
standarti da met dakonkretebas saWiroebs.<br />
• adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> saqarTvelos kanonis<br />
me-20 muxlis me-6 punqti axdens im saerTaSoriso standartebze<br />
referirebas, romelTa gamoyenebac unda moxdes <strong>trefikingis</strong><br />
msxverpl bavSvTa mimarT. sasurvelia arniSnul CamonaTvals<br />
daematos gaeros konvenciis oqmi “adamianebis, gansakuTrebiT<br />
qalebisa da bavSvebis <strong>trefikingis</strong> Tavidan acilebis, aRkveTisa da<br />
dasjis Sesaxeb” da bavSvis uflebaTa konvenciis damatebiTi oqmi<br />
“bavSvebiT vaWrobis, bavSvTa prostiruciisa da bavSvTa<br />
pornografiis Sesaxeb”.<br />
• saqarTvelos kanonmdeblobiT aseve ar aris daregulirebuli<br />
gaeros palermos oqmis is debuleba monawile saxelmwifoTa<br />
samarTaldamcavi, saemigracio da sxva Sesabamisma uwyebebis<br />
TanamSromlobis Sesaxeb Semdegi miznebisaTvis: (a) arian Tu ara<br />
trefikerebi an <strong>trefikingis</strong> msxverplni is pirebi, romlebic sxvisi<br />
samgzavro dokumentebiT an samgzavro dokumentebis gareSe kveTen<br />
an cdiloben gadakveTon saerTaSoriso sazRvari; (b) ra saxis<br />
samgzavro dokumentebi iqna gamoyenebuli an ra saxis samgzavro<br />
dokumentebis gamoyenebis mcdelobas hqonda adgili saerTaSoriso<br />
sazRvris gadakveTis dros <strong>trefikingis</strong> danaSaulis Cadenis mizniT;<br />
marTalia “ucxoelTa samarTlebrivi mdgomareobis Sesaxeb”<br />
saqarTvelos kanonSi Setanili cvlilebebi zogadad iTvaliswinebs<br />
102
saxelmwifosaTvis uflebis miniWebas, raTa saqarTvelos<br />
teritoriaze Semosvlaze uari uTxras nebismier ucxoels, romelic<br />
eWvmitanilia adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) danaSaulis CadenaSi,<br />
magram maT mier warsulSi gamoyenebuli samgzavro dokumentebis<br />
sakiTxi saTanadod ar aris regulirebuli.<br />
• saqarTvelos kanonmdeblobiT ar aris regulirebuli gaeros<br />
palermos oqmis me-11 muxlis me-3 da me-4 punqtebis moTxovna, rom<br />
gadamzidvelTaTvis, maT Soris nebismieri satransporto kompaniis<br />
an satransporto saSualebis mflobelTaTvis da<br />
operatorebisaTvis dakisrebul unda iqnas valdebuleba, rom<br />
yvela mgzavri flobdes mimReb saxelmwifoSi SesvlisaTvis saWiro<br />
yvela aucilebel samgzavro dokuments. am valdebulebis<br />
darRvevisTvis ki unda dawesdes sanqciebi.<br />
• evropis sabWos ministrTa komitetis rekomendacia # R (91)11<br />
mouwodebs saxelmwifoebs uzrunvelyon <strong>trefikingis</strong> msxverpli da<br />
mowme bavSvebi Cvenebis micemisa da dakiTxvis specialuri<br />
saSualebebiT (audio da video Canawerebi), raTa SeZlebisdagvarad<br />
acilebul iqnes mosmenisa da calkeuli dapirispirebis ganmeoreba,<br />
da Semsubuqdes samarTalwarmoebis matramvirebeli Sede<strong>ge</strong>bi.<br />
sasurvelia es norma dawvrilebiT ganiweros qarTul<br />
kanonmdeblobaSi.<br />
• mizanSewonilad migvaCnia saqarTvelos kanonmdeblobaSi<br />
gaTvaliswinebul iqnas stokholmis deklaraciisa da evropis<br />
sabWos rekomendaciebis moTxovna da SemoRebul iqnas<br />
eqstrateritorialuri kanonmdebloba bavSvTa komerciuli<br />
seqsualuri eqspluataciis, maT Soris bavSvTa prostituciis,<br />
bavSvebze orientirebuli seqs turizmis, bavSvTa <strong>trefikingis</strong>a da<br />
pornografiis mimarT.<br />
• evropuli konvenciis xelSemkvrelma saxelmwifoebma zomebi unda<br />
miiRon <strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvebis vinaobis an maTi vinaobis<br />
103
dad<strong>ge</strong>nis damxmare detalebis gamoqveynebis Tavidan asacileblad.<br />
am mizniT zogierTi qveynis kanonebSi Setanilia sisxlis<br />
samarTlis sanqciebi nebismieri iseTi informaciis sajarod<br />
gamoqveynebisTvis, romelsac ZaluZs zogierTi danaSaulis<br />
msxverplTa vinaobis gamJRavneba. aRniSnuli normebi, romlebic<br />
msxverpli bavSvebis vinaobis gansakuTrebul dacvas uzrunvelyofs,<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi saTanadod ar aris asaxuli.<br />
• evropul konvenciaSi xazgasmulia <strong>trefikingis</strong> arasrulwlovan<br />
msxverplTaTvis gasawevi daxmarebis specialuri zomebi.<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvebis moTavseba dakavebis adgilebSi im<br />
mizeziT, rom ar aris sakmarisi adgilebi bavSvebisTvis gankuTvnil<br />
specialur dawesebulebebSi, calsaxad mizanSeuwonlad aris<br />
miCneuli da bavSvis moTavseba dakavebis adgilebSi araviTar<br />
SemTxvevaSi ar SeiZleba ganxiluli iqnes saTanado<br />
sacxovrebelad. yovelive es garkveul SeusabamobaSi modis<br />
“adamianTa vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb”<br />
saqarTvelos kanonis me-18 (2) muxlTan, romlis Tanaxmadac<br />
“ÃÀÖÛÅÄÁÄËÉÀ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÓ ÌÏÈÀÅÓÄÁÀ ÃÀÊÀÅÄÁÉÓ, ßÉÍÀÓßÀÒÉ<br />
ÐÀÔÉÌÒÏÁÉÓ ÀÃÂÉËÄÁÛÉ, ÝÉáÄÄÁÓÀ ÃÀ ÓÀÐÚÒÏÁÉËÄÄÁÛÉ, ÂÀÒÃÀ<br />
ÊÀÍÏÍÉÈ ÃÀÃÂÄÍÉËÉ ÂÀÌÏÍÀÊËÉÓÄÁÉÓÀ ÃÀ ÉÌ ÛÄÌÈáÅÄÅÉÓÀ, ÈÖ<br />
ÛÄÓÀÞËÄÁÄËÉÀ ÌÀÈÉ ÓáÅÀÈÀÂÀÍ ÂÀÍÝÀËÊÄÅÄÁÉÈ ÌÏÈÀÅÓÄÁÀ”. anu, aq<br />
erTgvarad dasaSvebad miiCneva <strong>trefikingis</strong> arasrulwlovani<br />
dazaralebulis moTavseba dakavebis adgilebSi. sasurvelia<br />
gakeTdes Sesabamisi daTqma, rogor kanonSi aseve misgan<br />
gamomdinare kanonqvemdebare aqtebSi.<br />
• evropuli konvenciis me-19 muxliT xdeba msxverplis momsaxurebiT<br />
sar<strong>ge</strong>blobis kriminalizacia, kerZod: `TiToeuli monawile<br />
ganixilavs iseTi sakanonmdeblo da sxva zomebis gatarebis<br />
SesaZleblobas, romlebic aucilebelia, raTa Tavis Sida<br />
kanonmdeblobaSi sisxlis samarTlis danaSaulad gamocxaddes<br />
piris iseTi momsaxurebiT sar<strong>ge</strong>bloba, romelic warmoad<strong>ge</strong>ns<br />
eqspluatacias konvenciis me-4 muxlis Sesabamisad, Tu amgvari<br />
104
momsaxureba xorcieldeba winaswari SecnobiT imisa, rom es piri<br />
adamianebiT vaWrobis msxverplia.~ konvenciis es moTxovna<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi asaxuli ar aris, Tumca sxva<br />
sakiTxia, ramdenad SesaZlebelia am muxlis saqarTvelos pirobebSi<br />
amoqmedeba, maSin rodesac saqarTveloSi vTqvaT, komerciuli<br />
seqsualuri servisi e.i. prostitucia ar aris legalizebuli da<br />
Sesabamisad ar arsebobs aRniSnuli saqmianobis<br />
ganxorcielebisaTvis gankuTvnili legaluri dawesebulebebi,<br />
sadac SeiZleba mivides amgvari momsaxurebis msurveli piri da<br />
isar<strong>ge</strong>blos SemoTavazebuli, maT Soris <strong>trefikingis</strong> msxverplis<br />
mier gaweuli servisiT (winaswari Secnobis gareSe). Aaqve unda<br />
gaviTvaliswinoT, is faqtic, rom konvenciiT ar aris SesaZlebeli<br />
gakeTdes daTqma calkeul muxlebTan mimarTebaSi da misi me-4<br />
muxlic daregulirebas saWiroebs. aq SesaZlo gamosavali SeiZleba<br />
mdgomareobdes saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsis 375-e<br />
muxlze apelirebaSi, romelic iTvaliswinebs sanqciebs<br />
gansakuTrebiT mZime danaSaulis dafarvisaTvis. am SemTxvevaSi<br />
aucilebelia, saqarTvelos, rogorc konvenciis xelSemkvreli<br />
saxelmwifos mier gakeTdes Sesabamisi gancxadeba da amis Sesaxeb<br />
ecnobos konvenciis depozitars 58 .<br />
• evropuli konvenciis me-10 muxlis me-3 punqtiT: `Tu msxverplis<br />
asaki ar aris dad<strong>ge</strong>nili da arsebobs safuZveli varaudisaTvis,<br />
rom igi bavSvia, msxverpli CaiTvleba bavSvad da misi asakis<br />
dad<strong>ge</strong>namde mis mimarT ganxorcieldeba specialuri dacvis zomebi.~<br />
aRniSnuli moTxovna gaTvaliswinebulia `adamianiT vaWrobis<br />
(<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-<br />
18 muxlis me-7 punqtSi, Tumca Semdgom am muxlSi araferia naTqvami<br />
im specialuri dacvis zomebze, romelzec akeTebs miTiTebas<br />
warmod<strong>ge</strong>nili konvencia, kerZod: konvenciis me-10 muxlis me-4<br />
58 saqarTvelos parlamentSi amJamad ganxilvis procesSia parlamentis wevris q-n lali<br />
fafiaSvilis mier warmod<strong>ge</strong>nili kanonproeqti `saqarTvelos sisxlis samarTlis<br />
kodeqsSi damatebis Setanis Sesaxeb~, romelic iTvaliswinebs saqarTvelos sisxlis<br />
samarTlis kodeqsisaTvis 144 (4) muxlis damatebas winaswari SecnobiT adamianis<br />
vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplis (dazaralebulis) momsaxurebiT sar<strong>ge</strong>blobis Sesaxeb<br />
da awesebs Sesabamis sanqciebs.<br />
105
punqtis Tanaxmad: `rogorc ki moxdeba upatrono bavSvis, rogorc<br />
msxverplis identificireba, TiToeuli monawile:~<br />
a) uzrunvelyofs raTa bavSvs daeniSnos kanonieri meurve,<br />
organizacia an organo, romelic daicavs aseTi bavSvis interesebs;<br />
b) miiRebs aucilebel zomebs misi vinaobisa da moqalaqeobis<br />
dad<strong>ge</strong>nis mizniT;<br />
c) yvelafers iRonebs misi ojaxis adgilasmyofelis dad<strong>ge</strong>nis mizniT,<br />
Tu es Sedis bavSvis interesebSi.K<br />
mizanSewonilad miviCnevT aRniSnulma normebma asaxva hpovon<br />
saqarTvelos kanonmdeblobaSi.<br />
• `adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonis me-14 muxlis me-8 punqtis Tanaxmad: `adamianiT<br />
vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplTa da mowmeTa vinaoba, misamarTebi<br />
da sxva personaluri informacia saidumlo informaciaa da misi<br />
gamJRavneba akrZalulia, garda kanoniT gaTvaliswinebuli<br />
SemTxvevebisa. Cveni rekomendacia iqneba Aamave muxlSi aisaxos<br />
warmod<strong>ge</strong>nili konvenciis me-11 muxlis me-2 punqtis moTxovna<br />
<strong>trefikingis</strong> msxverpl bavSvTan mimarTebaSi, kerZod: `TiToeuli<br />
monawile gaatarebs zomebs, raTa uzrunvelyos, rom <strong>trefikingis</strong><br />
msxverpli bavSvis vinaoba an misi vianobis dasad<strong>ge</strong>nad saWiro<br />
monacemebi ar gaxdes sajarod cnobili sainformacio saSualebebiT<br />
an nebismieri sxva gziT, garda im gamonaklisi SemTxvevebisa,<br />
rodesac es saWiroa bavSvis ojaxis wevrebis dad<strong>ge</strong>nis an misi<br />
keTildReobis da dacvis sxvagvarad uzrunvelyofis mizniT. ~<br />
• aseve aucilebelia <strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvisTvis, misi<br />
msxverplTa TavSesafarSi yofnis periodSi ganaTlebis<br />
xelmisawvdomobis uzrunvelyofa qarTuli kanonmdeblobiT,<br />
rogorc amas iTvaliswinebs winamdebare konvenciis me-12 muxlis<br />
pirveli punqtis F`f~ qvepunqti.<br />
• mizanSewonili iqneba moqmed `adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~ saqarTvelos kanonSi<br />
106
gaTvaliswinebul iqnas konvenciis me-14 muxlis me-2 punqtis<br />
moTxovna, kerZod: `<strong>trefikingis</strong> msxverpli bavSvis saxelze<br />
cxovrebis nebarTva gaicema, Tu es iuridiuli TvalsazrisiT<br />
aucilebelia da Tu amas moiTxovs bavSvis interesebi. saWiroebis<br />
SemTxvevaSi, amgvar nebarTvas SeiZleba vada gaugrZeldes imave<br />
pirobebebis dacviT.~<br />
• mizanSewonilad migvaCnia, `adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis me-20 muxlSi<br />
(adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverpl, dazaralebul<br />
ucxoelTa statusi da maTi repatriacia) detalurad gaiweros<br />
msxverplTa repatriaciisa da dabrunebis sakiTxebi <strong>trefikingis</strong><br />
msxverpl bavSvebTan mimarTebaSi, rogorc amas iTxovs<br />
warmod<strong>ge</strong>nili konvenciis me-16 muxlis me-5 da me-7 punqtebi, kerZod:<br />
punqti me-5. `TiToeuli monawile miiRebs iseT sakanonmdeblo an<br />
sxva zomebs, romlebic aucilebelia repatriaciis iseTi<br />
programebis ganxorcielebisaTvis, romlebic moicavs Sesabamis<br />
erovnul an saerTaSoriso institutebs da arasamTavrobo<br />
organizaciebs... bavSvebis SemTxvevaSi, es programebi iTvaliswinebs<br />
ganaTlebis uflebiTa da Sesabamisi samedicino daxmarebis<br />
uzrunvelyofas da zomebis gatarebas bavSvis ojaxSi an Sesabamis<br />
mzrunvelobiT dawesebulebaSi dabinavebis mizniT.~ punqti me-7<br />
`bavSvi msxvrpli ar iqneba dabrunebuli romelime saxelmwifoSi,<br />
Tu arsebobs monacemebi, rom am saxelmwifoSi bavSvis dabruneba ar<br />
aris mizaSewonili riskisa da usafrTxoebis faqtorebida<br />
gamomdinare.<br />
• `saqarTvelos sisxlis samarTlis kodeqsSi 2006.w 25. 07<br />
ganxorcielebuli cvlilebebisa da damatebebis Tanaxmad<br />
iuridiuli piris mimarT SeiZleba ganxorcielebuli iqnes<br />
sasjelis Semdegi saxeebi: a) likvidacia; b) saqmianobis uflebis<br />
CamorTmeva; g) jarima; d) qonebis CamorTmeva. Tumca aRsaniSnavia is,<br />
rom winamdebare kovenciiT sasjelis erT-erT saxed dawesebulia<br />
saqmianobis droebiT daxurvas, anu saqmianobis droebiTi SeCereba:<br />
107
kerZod: konvenciis 23-e muxlis me-4 punqtis Tanaxmad: `TiToeuli<br />
monawile gaatarebs iseT sakanonmdeblo da sxva saxis zomebs,<br />
romlebic aucilebelia im dawesebulebis droebiT an samudamod<br />
daxurvis mizniTY, romelic gamoiyeneboda admianiT vaWrobis<br />
mizniT...~, Zalzed mniSvnelovania.<br />
• saerTaSoriso standartebi 59 gansakuTrebul yuradRebas uTmoben<br />
<strong>trefikingis</strong> mxverpl da dazaralebul <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
specialuri dacviTi zomebis uzrunvelyofas sasamarTlo procesis<br />
dros, rac moicavs CvenebaTa mxolod audio-video Canawerebis<br />
gamoyenebas, videokonferenciebs da a.S. saqarTvelos sisxlis<br />
samarTlis saproceso kodeqsis 95-e muxlis Tanaxmad ÌÏßÌÄà ÀÒ<br />
ÛÄÉÞËÄÁÀ ÃÀÊÉÈáÏÍ ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ ÌÓáÅÄÒÐËÉ – ÌÏÓÀ×ÉØÒÄÁÄËÉ<br />
ÅÀÃÉÓ ÂÀÍÌÀÅËÏÁÀÛÉ. Tumca sisxlis samarTlis saproceso kodeqsi<br />
ar awesebs specialur regulaciebs <strong>trefikingis</strong> sisxlis<br />
samarTlis procesSi monawile arasrulwlovanis mimarT. 60<br />
sasurvelia es standartebi gaTvaliswinebul iqnas momaval<br />
sisxlis samarTlis saproceso kodeqsSi da SesaZlo specialur<br />
kanonSi “mowmisa da dazaralebulis dacvis Sesaxeb”, romlis<br />
miRebac saqarTvelos sisxlis samarTlis sistemis reformis<br />
koncefciiTaa gaTvaliswinebuli.<br />
• evropis sabWos wevri saxelmwifoebisadmi ministrTa komitetis<br />
rekomendacia # R (91)11 Seicavs zomebs, romelic dakavSirebulia<br />
<strong>trefikingis</strong> saSiSroebis Sesaxeb bavSvebisa da mozardebis<br />
informirebasa da ganaTlebasTan. saxelmwifoebma unda<br />
uzrunvelyon <strong>trefikingis</strong> msxverpli, dazaralebuli Tu mowme<br />
59 REFERENCE GUIDE ON PROTECTING THE RIGHTS OF CHILD VICTIMS OF TRAFFICKING IN<br />
EUROPE. UNICEF. 2006. http://www.unicef.org/ceecis/protection_4440.html<br />
60 am mxriv erTaderT gamonakliss warmoad<strong>ge</strong>ns sssk-s 71-e muxlis me-5 punqti, romlis<br />
mixedviTac ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÓ ÛÄÖÞËÉÀ ÖÀÒÉ ÈØÅÀÓ ßÀÒÌÏÌÀÃÂÄÍÄËÆÄ, ÌÀÂÒÀÌ ÏÒÂÀÍÏÌ,<br />
ÒÏÌÄËÉÝ ÐÒÏÝÄÓÓ ÀßÀÒÌÏÄÁÓ, ÛÄÉÞËÄÁÀ ÀÒ ÌÉÉÙÏÓ ÖÀÒÉ, ÈÖ ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉ<br />
ÀÒÀÓÒÖËßËÏÅÀÍÉ, ØÌÄÃÖÖÍÀÒÏ ÀÍ ÛÄÆÙÖÃÖËØÌÄÃÖÍÀÒÉÀÍÉÀ, ãÀÍÌÒÈÄËÏÁÉÓ<br />
ÌÃÂÏÌÀÒÄÏÁÉÓ ÂÀÌÏ ÀÒ ÛÄÖÞËÉÀ ÃÀÉÝÅÀÓ ÈÀÅÉÓÉ ÉÍÔÄÒÄÓÄÁÉ ÀÍ ÓÀØÀÒÈÅÄËÏÓ ÓÉÓáËÉÓ<br />
ÓÀÌÀÒÈËÉÓ ÊÏÃÄØÓÉÓ 143 1 ÀÍ/ÃÀ 143 2 ÌÖáËÉÈ ÂÀÈÅÀËÉÓßÉÍÄÁÖË ÃÀÍÀÛÀÖËÛÉ<br />
ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÉÀ. (20.06.2006 N3310 ÂÀÌÏØÅÄÚÍÄÁÉÃÀÍ 1 ÈÅÉÓ ÛÄÌÃÄÂ)<br />
108
avSvebi dakiTxvis specialuri saSualebebiT, raTa<br />
SeZlebisdagvarad acilebul iqnes mosmenisa da calkeuli<br />
dapirispirebis ganmeoreba, da amitomac Semsubuqdes<br />
samarTalwarmoebis martamvirebeli Sede<strong>ge</strong>bi. ukanasknel wlebSi<br />
mravalma saxelmwifom ganaviTara am teqnikuri resursebis<br />
gamoyeneba samarTlebriv konteqstSi, saWiroebis SemTxvevaSi<br />
mtkicebulebebis Cawerisa da msxverplTa dakiTxvisas<br />
gamosayenebeli proceduruli wesebis miRebiT da sasurvelia<br />
aRniSnuli rekomendaciebi aisaxos da ganxorcieldes saqarTvelos<br />
kanonmdeblobaSic.<br />
• adamianTa <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong> modeluri kanonis Tanaxmad,<br />
romelic anti-trefikingul kanonmdeblobis Seqmnis standartad<br />
aris miCneuli 61 , arasrulwlovnis <strong>trefikingis</strong>aTvis gansazRvruli<br />
Tavisuflebis aRkveTis minimaluri vada 5 wliT unda aRematebodes<br />
srulwlovanTa <strong>trefikingis</strong> SemTxvevaSi dawesebul minimalur<br />
sasjels. damamZimebel garemoebaTa CamonaTvals ki unda daematos<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> trefikingi, Cadenili Tavad arasrulwlovnis<br />
zrunvaze pasuxism<strong>ge</strong>beli piris mier da am SemTxvevaSi sasjelis<br />
minimalur vadas unda daematos 3-dan 5 wlamde vada. saqarTvelos<br />
sisxlis samarTlis kodeqsis 1431 muxliT adamianTa<br />
(srulwlovanTa) <strong>trefikingis</strong>aTvis dawesebul sasjels Sead<strong>ge</strong>ns<br />
Tavisuflebis aRkveTa vadiT 7-dan 12 wlamde, e.i. minimaluri<br />
zRvari 7 welia. xolo sisxlis samarTlis kodeqsis 143 2 muxliT<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong>aTvis minimaluri sasjeli 8 wels<br />
Sead<strong>ge</strong>ns. vfiqrobT, kanonmdebelma unda ganixilos aRniSnuli<br />
saerTaSoriso standartiT SemoTavazebuli rekomendacia.<br />
• aseve mizanSewonilad migvaCnia `adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>)<br />
<strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis Sesabamis<br />
normaSi, romelic iTvaliswinebs msxverplTa, mowmeTa da im pirTa<br />
61 Model Law to Combat Trafficking in Persons. Released by the Office to Monitor and Combat Trafficking in<br />
Persons. March 12, 2003<br />
109
dacvas, romlebic TanamSromloben samarTlebriv organoebTan<br />
calke iqnas gawerili evropuli konvenciis 28-e muxlis me-3 punqtis<br />
moTxovna msxverpl bavSvebTan mimarTebaSi.<br />
• `adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) <strong>winaaRmdeg</strong> <strong>brZolis</strong> Sesaxeb~<br />
saqarTvelos kanonSi da misgan gamomdinare kanonqvemdebare aqtebSi<br />
unda gaiweros <strong>trefikingis</strong> msxverpl bavSvTa identifikaciis<br />
meqanizmebis specifika, ramdenadac Tavad bavSvs gauWirdeba<br />
msxverplad TviTidentificireba. am mizniT aucilebelia<br />
profesionali fsiqolo<strong>ge</strong>bisa da samedicino personalis mier<br />
Sesabamisi testebis SemuSaveba.<br />
• erovnuli referaluri meqanizmSi unda gaimijnos <strong>trefikingis</strong><br />
msxverplis TavSesafarSi ganTavsebis wesi arasrulwlovani<br />
msxverplis SemTxvevaSi. dokumentis proeqtis Tanaxmad mas Semdeg,<br />
rac moxdeba identificireba, igi SeiZleba gadaiyvanon<br />
TavSesafarSi mxolod msxverplis survilis SemTxvevaSi.<br />
qmeduunaro arasrulwlovanma SesaZloa uari Tqvas TavSesafarSi<br />
gadayvanaze, rac SeiZleba e<strong>winaaRmdeg</strong>ebodes mis saukeTeso<br />
interesebs. amitom unda gaiweros specifika, Tu ra asakidan aris<br />
misi Tanxmoba gasaTvaliswinebeli, misi kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis<br />
Tanxmoba, mobiluri jgufis da socialuri muSakis rekomendacia da<br />
a.S. aseve valdebuleba, moiZion umeTvalyureod darCenilis<br />
arasrulwlovani msxverplis kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebi.<br />
• erovnuli referaluri meqanizmSi da ÀÃÀÌÉÀÍÉÈ ÅÀàÒÏÁÉÓ<br />
(ÔÒÄ×ÉÊÉÍÂÉÓ) ÌÓáÅÄÒÐËÈÀ, ÃÀÆÀÒÀËÄÁÖËÈÀ ÃÀÝÅÉÓÀ ÃÀ<br />
ÃÀáÌÀÒÄÁÉÓ ÓÀáÄËÌßÉ×Ï ×ÏÍÃÉÓ ÃÄÁÖËÄÁÀSi mkafiod unda<br />
ganisazRvros arasrulwlovani msxverplTan xelSekrulebis<br />
dadebis pirobebi TavSesafarSi ganTavsebasTan dakavSirebiT. aseve<br />
unda dakonkretdes arasrulwlovan msxverplTa da dazaralebulTa<br />
identifikaciis, maTTvis meurvisa da mzrunvelis daniSvnis<br />
110
meqanizmebi da TiToeuli SemTxvevis individualuri Sefasebis wesi<br />
da procedura gaeros bavSTa fondis standartis Sesabamisad 62 .<br />
• adamianiT vaWrobis (<strong>trefikingis</strong>) msxverplTa TavSesafris<br />
standartSi arajerovnad aris regulirebuli <strong>arasrulwlovanTa</strong>,<br />
gansakuTrebiT ki SezRuduli qmedunarianobis mqone (e.i. 7-dan 18<br />
wlamde) <strong>arasrulwlovanTa</strong> ganTavsebis procedurebis specifika,<br />
TavSesafarSi maTi yofnisas aucilebeli pirobebis garantiebi<br />
(ganaTleba) da a.S.<br />
• TavSesafris funqcionirebis principebi, mowyobis wesisa da<br />
standartebis Tanaxmad TavSesafris datoveba SesaZlebelia<br />
nebayoflobiT msxverplis mier vadis amowurvamde. vfiqrobT, aq<br />
dasakonkretebelia arasrulwlovnis mier TavSesafris<br />
nebayoflobiT datovebis pirobebi, Tuki bavSvis interesebs<br />
e<strong>winaaRmdeg</strong>eba. aucilebelia am debulebas daematos bavSvis<br />
kanonieri warmomad<strong>ge</strong>nlebis Tanxmoba, iuristebisa da socialuri<br />
muSakis Sesabamisi dakvnisa da rekomendaciis aucilebloba.<br />
• TavSesafris funqcionirebis principebi, mowyobis wesisa da<br />
standartebis Tanaxmad TavSesafari ufasod uzrunvelyofs<br />
msxverpls miiRos saTanado informacia profesiuli swavlebisa da<br />
saganmanaTleblo programebis Sesaxeb. vfiqrobT, aucilebelia<br />
uzrunvelyofil iqnas TavSesafarSi moTavsebul <strong>arasrulwlovanTa</strong><br />
ganaTleba da aramarto saTanado informaciis miReba<br />
saganmanaTleblo programebis Sesaxeb. unda iyos gaTvaliswinebuli<br />
mowveuli pedago<strong>ge</strong>bis mier gakveTilebis Catareba ZiriTad<br />
disciplinebSi.<br />
• bavSvis uflebaTa konvenciisa da bavSviT vaWrobis, bavSvTa<br />
prostituciisa da bavSvTa pornografiis Sesaxeb misi fakultaturi<br />
62 UNICEF GUIDELINES FOR PROTECTION OF THE RIGHTS OF CHILD VICTIMS OF TRAFFICKING.<br />
Updated edition of April 2005.<br />
111
oqmis, turizmis msoflio organizaciis kodeqsisa da saqarTvelos<br />
mier ratificirebuli sxva savaldebulo Zalis mqone standartebis<br />
Tanaxmad aucilebelia umkacresi sakanonmdeblo zomebis gatareba<br />
bavSvTa seqs turizmis aRkveTis mizniT. am mxriv gansakuTrebuli<br />
roli unda mieniWos saxelnwifo da kerZo seqtorebis<br />
korporaciul pasuxism<strong>ge</strong>blobas. sasurvelia turizmis industriaSi<br />
CarTulma organizaciebma SeimuSaon Sesabamisi qcevis kodeqsebi.<br />
unda dawesdes Sesabamisi regulaciebi klientebTan kontraqtebis<br />
gaformebisas bavSvTa <strong>trefikingis</strong>, seqs turizmis da komerciuli<br />
seqsualuri eqspluataciis sxva saxeebis prevenciis mizniT.<br />
• sapasporto da savizo wesebis maregulirebel sakanonmdeblo<br />
aqtebSi sasurvelia gaTvaliswinebul iqnas 5 wlis asakidan<br />
bavSvebisaTvis pasportebis gacemis SesaZlebloba, aseve bavSvebze<br />
gacemul mebismieri saxis samgzavro dokumentSi sasurvelia<br />
aisaxos maTi biometrikuli monacemebic, rac xels Seuwyobs<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> riskis Semcirebas.<br />
• Tanmxlebis gareSe myofi arasrulwlovnis mogzaurobis<br />
SemTxvevaSi, sasurvelia Sesabamisi YRonisZiebebis gatareba<br />
samarTlebrivi regulaciebis CaTvliT, raTa mgzavrTa gadamyvani<br />
satransporto saSualebebis operatorebma uzrunvelyon<br />
<strong>arasrulwlovanTa</strong> pasportebisa da sxva samgzavro dokumentebis<br />
saimedod Senaxva mogzaurobis dasrulebamde da saWiroebis<br />
SemTxvevaSi am dokumentebis Sesabamis saemigracio punqtebSi<br />
ward<strong>ge</strong>namde. saemigracio samsaxurebma, Tavis mxriv, unda<br />
uzrunvelyon Tanmxlebis gareSe myofi arasrulwlovnebis<br />
daxvedra da maTi daxmareba sabaJo da sapasporto sakontrolo<br />
punqtebis gadakveTisas saWiro procedurebis gavlisas. imave<br />
samsaxurebma aseve unda uzrunvelyon arasrulwlovnis gadacema<br />
mis damxvedr pirebTan am ukanasknelTa mier bavSvze kanonieri<br />
warmomad<strong>ge</strong>nlobis damadasturebeli sabuTebis ward<strong>ge</strong>nis Semdeg.<br />
miTiTebuli pasuxism<strong>ge</strong>beli pirebis mier dakisrebuli movaleobis<br />
Seusruleblobis SemTxvevaSi unda dawesdes Sesabamisi sanqciebi.<br />
112
• sasurvelia saukeTeso saerTaSoriso praqtikis gaTvaliswinebiT<br />
SemoRebul iqnas <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> sakiTxebze<br />
damoukidebeli erovnuli momxseneblis instituti, romelic<br />
monitorings gauwevs <strong>arasrulwlovanTa</strong> <strong>trefikingis</strong> <strong>winaaRmdeg</strong><br />
<strong>brZolis</strong> sferoSi saxelmwifos mier aRebuli valdebulebebis<br />
Sesrulebas da periodul angariS<strong>ge</strong>bas moaxdens xelisuflebisa da<br />
sazogadoebis winaSe.<br />
• mizanSewonilia moxdes ‘kiber-danaSaulis <strong>winaaRmdeg</strong>” evropis<br />
sabWos konvenciis (budapeSti. 23.XI.2001) xelmowera da ratifikacia<br />
da internetSi bavSvTa pornografiis <strong>winaaRmdeg</strong> konvenciiT<br />
dawesebuli normebis implementacias saqarTvelos kanonmdeblobaSi.<br />
• 2007 wlis 11 ianvars evropis sabWom gamoaqveyna “seqsualuri<br />
eqspluataciisagan bavSvTa dacvis Sesaxeb” konvenciis proeqti 63 ,<br />
romelic bevr axal normas awesebs bavSvTa prostituciis,<br />
pornografiis, seqs-turizmis, seqsualuri Seuracyofis <strong>winaaRmdeg</strong>,<br />
<strong>trefikingis</strong> prevenciis TvalsazrisiT. aseve moicavs sakanonmdeblo<br />
RonisZiebaTa farTo speqtrs bavSvTa mimarT Cadenili amgvari<br />
danaSaulebis gamoZiebis, sisxlissamarTlebrivi devnisa da<br />
kriminalizaciis, saxelmwifoTa TanamSromlobisa da teqnikuri<br />
daxmarebis, iurisdiqciebis gansazRvris, msxverpl bavSvTa<br />
reintegraciisa da resocializaciis mizniT. sasurvelia aRniSnuli<br />
konvenciis proeqtiT SemoTavazebuli debulebebTan saqarTvelos<br />
kanonmdeblobis drouli harmonizacia.<br />
63 PC-ES. http://www.coe.int/childprotection<br />
113