pelan tindakan pengajian tinggi negara fasa 2 - Kementerian ...

PELAN TINDAKAN PENGAJIAN TINGGI NEGARA 

FASA 2 (2011 - 2015) 

MENCETUS TRANSFORMASI PENGAJIAN TINGGI 

Pelan Tindakan Pengajian Tinggi Negara 2011 - 2015 

1

KANDUNGAN 

Kata Alu-Aluan Menteri Pengajian Tinggi 

Kata Alu-Aluan Ketua Setiausaha 

Pengenalan 

2 

Pelaksanaan PSPTN Fasa 1 

Pembentukan Pelan Tindakan PSPTN Fasa 2 

• Objektif Pelan Tindakan Fasa 2 

• Pelaksanaan Pelan Tindakan Fasa 2 

• Strategi Pelaksanaan 

• Kaitan Dengan Pelan Tindakan Fasa 1 

Projek Agenda Kritikal (CAP) 

• Tadbir Urus 

• Kepemimpinan 

• Akademia 

• Pembelajaran dan Pengajaran 

• Penyelidikan dan Pembangunan (R&D) 

• Pengantarabangsaan 

• Industri-Akademia 

• Kebolehpasaran Siswazah 

• Institusi Pengajian Tinggi Swasta 

• Pembangunan Holistik Pelajar 

• Jaminan Kualiti 

• Transformasi Politeknik 

• Aksesibiliti dan Kelestarian 

• MyBrain15 

• Program Pemacuan Ke Arah Kecemerlangan (Apex) 

• e-Pembelajaran 

• Sistem Penyampaian Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) 

• Pembelajaran Sepanjang Hayat 

• Top Business School (TBS) 

• Pusat Kecemerlangan (CoE) 


Muka surat 

4 

5 

6 

10 

15 

16 

16 

17 

17 

19 

19 

25 

29 

33 

37 

44 

49 

53 

57 

62 

66 

71 

77 

86 

91 

99 

103 

112 

117 

120

• Keusahawanan 

• Transformasi Kolej Komuniti 

• Program Pemindahan Pengetahuan (KTP) 

Sokongan Pelaksanaan 

Kesimpulan 

Daftar Singkatan 


Muka surat 

123 

126 

130 

133 

136 

137 

3

4 

Kata Alu-Aluan 

Menteri Pengajian Tinggi 

Bersyukur kita ke hadrat Allah SWT kerana dengan limpah kurnia dan izin-Nya, 

kita telah melepasi seterusnya menjayakan pelaksanaan Fasa 1 (2007-2010) 

bagi Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN), yang digubal untuk 

mempertingkatkan kualiti modal insan melalui pemerkasaan pengajian tinggi 

negara. Saya berterima kasih kepada semua pihak yang begitu komited 

menyumbang kepakaran, tenaga dan masa untuk memastikan kelancaran 

pelaksanaan Fasa 1, yang berobjektifkan “Peletakan Asas” bagi kelancaran 

pelaksanaan fasa-fasa PSPTN yang seterusnya. 

Pengajian tinggi negara memainkan peranan yang amat penting dalam usaha mentransformasikan 

Malaysia menjadi sebuah negara maju berpendapatan tinggi yang rakyatnya berdaya saing serta 

berpemikiran inovatif. Justeru, satu landasan pengajian tinggi yang kukuh, mantap dan berkesan menjadi 

satu imperatif. Pelan Tindakan Fasa 2 (2011 – 2015) menterjemahkan hala tuju pengajian tinggi negara 

melalui garis panduan peningkatan dan pemerkasaan pelaksanaan Fasa 2 PSPTN. Pelaksanaan Fasa 2 

ini juga akan memacu perjalanan kita dengan lebih mantap lagi ke arah menjadikan Malaysia sebagai 

hab kecemerlangan pengajian tinggi melangkaui 2020. Fasa 2 PSPTN ini juga akan menggariskan langkah- 

langkah untuk melonjakkan Malaysia ke peringkat global. 

Kerjasama semua pihak dalam merealisasikan hasrat “peningkatan dan pemerkasaan” amat diperlukan. 

Ikhtiar dan usaha kita melalui penggabungan kepakaran, pemikiran dan operasi akan membawa kita 

kepada kejayaan negara yang akan memanfaatkan semua pihak untuk kemakmuran masa hadapan 

negara. 

Wassalam, 

Dato’ Seri Mohamed Khaled Bin Nordin 

Pelan Tindakan Pengajian Tinggi Negara 2011 - 2015

Kata Alu-Aluan 

Ketua Setiausaha 

Fasa 1 Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) telah meletakkan asas 

yang kukuh untuk warga Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) mengorak langkah ke 

hadapan. Berpaksikan tujuh teras PSPTN, Pelan Tindakan Fasa 2, yang diterjemahkan 

melalui projek-projek agenda kritikal (CAP), menjadi rujukan fokal dalam memastikan 

pelaksanaan berlaku secara sistematik dan terancang. 

Penekanan yang diletakkan kepada aspek kualiti dalam PSPTN bertujuan 

memastikan bahawa inisiatif yang dilaksanakan memenuhi tuntutan negara untuk 

meningkatkan kualiti modal insan yang diperlukan demi mencapai hasrat negara 

berpendapatan tinggi. Justeru, kerjasama semua dalam berkongsi ilmu dan memberi komitmen yang tinggi 

adalah amat diperlukan. 

Pada masa yang sama, kepekaan kepada perkembangan pengajian tinggi global dan perubahan ekosistem 

lain yang begitu dinamik, perlu dalam melaksanakan inisiatif yang dirancang. Untuk kejayaan Fasa ini, selain 

daripada bertindak secara reaktif, kita perlu menggunakan keupayaan pengetahuan kita untuk bertindak 

secara proaktif, bagi mencetuskan gagasan ilmu dan keberhasilan yang akan merevolusikan sektor pengajian 

tinggi negara. 

Akhir kata, ucapan terima kasih dan sekalung penghargaan saya kepada semua pihak yang telah terlibat 

dan begitu komited dalam memastikan Pelan Tindakan Fasa 2 PSPTN dapat direalisasikan. 

Datuk Ab. Rahim Bin Md. Noor 


5

PENGENALAN 

Pengajian Tinggi di Malaysia terus subur semenjak penubuhan Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) pada tahun 

2004 dan isu-isu pengajian tinggi juga semakin mendapat perhatian segenap pihak mahupun media, rakyat 

dan kerajaan. Kementerian telah memperkenalkan pelbagai polisi dan dasar untuk pemantapan pengajian 

tinggi negara agar wujud ekosistem yang kondusif bagi menerajui kegemilangan ilmu. Ini juga seiring dengan 

usaha untuk menjadikan Malaysia sebagai hab pengajian tinggi serantau serta muncul sebagai pilihan utama 

pelajar dan intelektual antarabangsa menjelang 2020. 

Pelan Tindakan Fasa 2 Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) ini akan terus memperkukuh dan 

memperkasa sektor pengajian tinggi negara sepanjang Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10) bagi 

tempoh 2011 – 2015. Sehingga akhir Januari 2011, terdapat 20 buah institusi pengajian tinggi awam, 27 buah 

politeknik dan 72 buah kolej komuniti (termasuk kolej cawangan) yang sedang beroperasi. Pelaksanaan Pelan 

Tindakan ini akan membolehkan peranan semua institusi dimantapkan lagi dari segi kualiti dengan menambah 

nilai pengisian yang sedia ada. Fokus khusus diletakkan kepada aspek pembangunan prasarana intelektual, 

sahsiah pelajar, kurikulum, penyelidikan, pembangunan dan inovasi serta mempertingkatkan penggunaan 

teknologi dalam proses pembelajaran dan pengajaran, termasuk melalui pembelajaran secara atas-talian 

dan pengajian jarak-jauh. 

Pelan Tindakan ini memberi tumpuan kepada pelaksanaan dan pencapaian bagi projek-projek yang 

ditetapkan, di IPT – universiti awam, politeknik dan kolej komuniti. Keterlibatan IPTS bagaimanapun wujud 

melalui pelaksanaan dasar, usaha penjaminan kualiti, latihan kepemimpinan dan usaha-usaha yang 

menyokong Perkongsian Awam-Swasta (Private Public Partnerships) di bawah RMKe-10. Adalah diharapkan 

jurang perbezaan antara institusi pengajian tinggi awam dan institusi pengajian tinggi swasta dapat dikecilkan, 

melalui inisiatif-inisiatif yang berlandaskan perkongsian ilmu dan sumber antara kedua-duanya. Jika institusi 

pengajian tinggi awam melaksanakan transformasi melalui instrumen yang diwujudkan melalui PSPTN, peranan 

institusi swasta akan digerakkan melalui inisiatif-inisiatif Program Transformasi Ekonomi (ETP). Walaupun terdapat 

perbezaan entiti (awam dan swasta), pengharapan tentang penghasilan dan keberhasilan adalah sama, 

iaitu untuk tujuan kemakmuran ekonomi dan sosial negara. 

Aspirasi murni untuk mencapai status negara maju berpendapatan tinggi amat bersandarkan kepada 

ekonomi berasaskan inovasi, yang berlandaskan daya kreativiti dan pengetahuan peringkat tinggi. Atas dasar 

itu, peningkatan keupayaan institusi pengajian tinggi negara, awam dan swasta, perlu sentiasa diusahakan 

melalui pendekatan inovatif, yang berkemungkinan menuntut kebezaan dengan pendekatan konvensional. 

Pada Fasa 2 PSPTN, penekanan diberi kepada usaha meningkatkan akses kepada pengajian tinggi, di mana 

6 


tumpuan khusus diberikan kepada akses kepada program pascasiswazah, yang akan dinyatakan dengan 

jelas dalam Halatuju Program Pascasiswazah setiap IPTA. Pertambahan bilangan pelajar pada peringkat ini 

akan dapat menyumbang kepada pemerkasaan modal insan negara ke arah pengukuhan masyarakat 

berpengetahuan (knowledge society) negara. Ini berdasarkan laporan UNESCO (2005:17) yang menyatakan 

bahawa masyarakat berpengetahuan adalah “… a society that is nurtured by its diversity and its capacities.” 

Pertambahan akses kepada program pascasiswazah akan menyumbang kepada pertambahan aktiviti 

penyelidikan, pembangunan dan inovasi, yang mempunyai kaitan yang rapat dengan pertumbuhan ekonomi 

negara. 

Penekanan pada Fasa ini juga diletakkan kepada peningkatan usaha dalam mengupayakan penyelidikan 

dan pembangunan ke arah keberhasilan dalam bentuk inovasi dan pengkomersilan. Dalam hal ini, semua IPTA 

perlu mempunyai halatuju atau Roadmap R&D masing-masing yang jelas, dan melaksanakan usaha-usaha 

yang agresif dalam memastikan rantaian nilai penyelidikan-inovasi-pengkomersilan wujud dan diuruskan 

secara berkesan. Keterbukaan semua pihak pelaksana dan pihak berkepentingan amatlah penting, kerana 

keterbukaan inilah yang akan dapat menyumbang kepada penambahbaikan, yang akan seterusnya 

membawa kepada peningkatan kualiti penyelidikan dan inovasi yang dilaksanakan dalam sektor pengajian 

tinggi negara. Usaha – usaha yang dilaksanakan juga akan merealisasikan hasrat negara melihat universiti 

menjadi hab inovasi negara. Dalam hal ini juga, kolaborasi yang kukuh dan pintar (smart partnership) antara 

pihak IPT dan industri perlu diwujudkan, kerana kedua-dua entiti saling memerlukan antara satu dengan 

lain dalam konteks pembangunan negara. Kolaborasi yang mantap perlu diwujudkan bukan sahaja untuk 

pengukuhan aspek-aspek berkaitan pembelajaran dan pengajaran, tetapi juga supaya gabungan usaha oleh 

kedua-dua pihak dapat mengurus pelbagai cabaran yang perlu ditangani ke arah mewujudkan persekitaran 

yang mapan. Pada masa yang sama, komuniti harus boleh mendapat manfaat daripada pelbagai jenis 

usaha kolaboratif antara akademia dan industri, untuk kesejahteraan sosio-ekonomi negara. 

Penekanan kepada peningkatan kualiti modal insan yang dihasilkan dari inisiatif semua pihak adalah selari 

dengan pegangan bahawa modal insan berinovasi adalah jentera utama yang akan memacu transformasi 

negara; juga dinyatakan secara khusus dalam RMKe-10 dan Model Baharu Ekonomi. Dalam konteks ini, Pelan 

Tindakan Pembangunan Modal Insan Inovatif Peringkat Tertiari diwujudkan atas rasional untuk menggerakkan 

ekonomi berasaskan inovasi, dengan modal insan sebagai penggerak utama. Di samping itu, keterlibatan 

semua lapisan masyarakat dalam menggerak ekonomi negara, dilihat melalui pembelajaran berterusan, 

yang jelas dinyatakan objektifnya dalam Pelan Pembudayaan Pembelajaran Sepanjang Hayat. Pelaksanaan 

Pelan ini akan membolehkan semua lapisan masyarakat memanfaatkan IPT yang terdapat di komuniti masing- 

masing untuk tujuan peningkatan ilmu dan pemerolehan kelayakan yang lebih tinggi agar masyarakat 

pekerja yang berilmu, lebih terlatih dan berkemahiran tinggi dapat dihasilkan. Selain itu, Pelan Tindakan ICT 


7

juga akan digubal; yang memberi penekanan kepada ICT sebagai medium untuk menjayakan industri, dan 

untuk pembangunan industri ICT itu sendiri. Pelaksanaan ketiga-tiga agenda ini pada peringkat KPT, yang 

seiring dengan Pelan Tindakan Fasa 2 PSPTN, akan mewujudkan satu ekosistem sinergistik yang dinamik yang 

mempunyai, dan mendatangkan nilai tambah yang penting dalam memastikan hasrat negara tercapai. 

Malaysia berhasrat menjadi hab pengajian tinggi antarabangsa menjelang 2020. Dalam era di mana pengajian 

tinggi adalah satu bentuk komoditi, hasrat ini perlu diterjemahkan dalam bentuk pelaksanaan yang efektif 

oleh semua pihak, sama ada KPT sendiri selaku penggubal dasar dan IPT sebagai pihak pelaksana, supaya 

perkhidmatan yang diberikan adalah bertaraf dunia. Keunggulan dan ketertampakan Malaysia sebagai 

pembekal pengajian tinggi yang berkualiti menuntut usaha penambahbaikan dan penanda arasan yang 

berterusan. Kedudukan Malaysia yang semakin dikenali sebagai negara pembekal pengajian tinggi yang 

berkualiti perlu dipertingkatkan, kerana hasil yang diperoleh bukan terhad kepada pengaliran wang masuk 

ke negara (contohnya penjanaan pendapatan), tetapi juga hasil berbentuk intangible, seperti perkongsian 

ilmu dan peningkatan kepakaran. Program-program pengantarabangsaan perlu difokuskan kepada usaha- 

usaha meletakkan Malaysia sebagai pemain global (global player), di mana keterlibatan negara dalam hal 

ini tidak terhad hanya kepada program pertukaran pelajar dan staf sahaja, tetapi program-program yang 

memaksimakan kelebihan Malaysia dalam usaha-usaha kolaborasi dan memberi khidmat konsultasi pada 

peringkat global. Melalui program pengantarabangsaan juga, sektor pengajian tinggi akan menekankan 

kepada inisiatif diplomatik dalam usaha untuk berkongsi nilai-nilai Malaysia dengan serata dunia. 

Kecemerlangan pengajian tinggi akan terus menjadi fokus utama Fasa 2 dan fasa-fasa seterusnya PSPTN, 

dengan kedudukan masa kini sebanyak lima universiti penyelidikan dan sebuah universiti, USM (yang juga 

adalah sebuah universiti penyelidikan), dalam projek Apex. Projek Apex akan tamat pada 2013, iaitu dalam 

tempoh Fasa 2 PSPTN. Kejayaan dan keberhasilan projek tersebut akan dinilai pada waktu itu, manakala 

prestasinya dipantau secara berkala sepanjang tempoh pelaksanaannya. Kelangsungan projek itu akan 

ditetapkan berdasarkan dapatan penilaian dan persekitaran semasa pengajian tinggi, memandangkan 

indikator kecemerlangan institusi kini juga wujud dalam bentuk universiti penyelidikan, yang semestinya akan 

lebih mantap, dari segi kualiti dan juga kuantiti menjelang 2013. Inisiatif memantapkan sektor pengajian 

tinggi negara akan menyaksikan pengiktirafan universiti penyelidikan yang berfokuskan bidang sains sosial, 

berasaskan kepada kepercayaan bahawa kekuatan sesebuah negara bukan hanya pada kejayaan dalam 

bidang sains dan teknologi, tetapi juga kepada keseimbangan yang wujud dengan aspek sains sosial. Adalah 

dijangka berlaku penambahan dalam bilangan Top Busines School yang diiktiraf, berdasarkan kriteria yang 

menekankan kepada kualiti yang ditandaaraskan dengan entiti terkemuka dunia. Sementara itu, pusat- 

pusat kecemerlangan institusi pengajian tinggi (HICoE) sedia ada akan dinaik taraf kepada CoE kebangsaan, 

serantau dan seterusnya mendapat pengiktirafan pada peringkat antarabangsa, di mana penilaian akan 

8 


dilaksanakan berdasarkan kriteria tertentu. Kecemerlangan pengajian tinggi walau bagaimanapun, 

tidak akan didasarkan kepada sistem atau instrumen-instrumen ranking terkemuka dunia pada masa kini. 

Kementerian Pengajian Tinggi tidak akan taksub kepada sistem ranking tersebut, memandangkan fokus 

pengajian tinggi harus diberi kepada kepentingan keperluan Negara, yang tidak semestinya sama dengan 

elemen-elemen yang menjadi kayu ukur dalam instrumen ranking yang digunakan. Justeru tiada sasaran 

kedudukan akan dinyatakan dalam hal ini. Walau bagaimanapun, pemerhatian akan terus dilaksanakan ke 

atas perkembangan sesetengah elemen yang digunakan dalam instrumen-instrumen tersebut, yang boleh 

dimanfaatkan untuk tujuan penanda arasan. 

Selari dengan usaha memakmurkan negara ke arah mencapai objektif negara berpendapatan tinggi, 

Pelan Tindakan Fasa 2 meletakkan fokus kepada perkembangan bidang-bidang dan aspek-aspek 

berkaitan. Keperluan meningkatkan bilangan pekerja mahir dan teknikal negara menuntut kepada tindakan 

memperkukuhkan bidang pengajian berteraskan Technical Education Vocational & Training (TEVT). Universiti- 

universiti teknikal (MTUN), Politeknik dan Kolej Komuniti memainkan peranan yang amat penting dalam 

memacu agenda ini, melalui pendekatan mengarusperdanakan pendidikan teknikal dan vokasional, 

yang akan melibatkan peningkatan akses, penambahbaikan program, kolaborasi intra dan antara institusi, 

penawaran program baharu dan sebagainya. Bidang-bidang pengajian dan R&D yang selari dengan 

keperluan 12 Bidang Ekonomi Utama Negara (NKEA) wajar diberi fokus, kerana hasilnya bukan saja melonjak 

sektor pengajian tinggi negara, tetapi juga akan dirasai oleh sektor ekonomi negara pada keseluruhannya. 

Selain itu, Fasa 2 juga meletakkan fokus kepada usaha mengarusperdanakan pendidikan keusahawanan. 

Objektif usaha ini adalah untuk meningkatkan daya keusahawanan di dalam kalangan semua pelajar, 

yang akan menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi negara. Ini berdasarkan idea bahawa kewujudan 

budaya keusahawanan dan keterlibatan pelajar dalam budaya tersebut yang teguh, akan menghasilkan 

kejayaan ekonomi dan sosial, bagi inidividu atau masyarakat pada peringkat tempatan, kebangsaan 

mahupun global. Semua inisiatif yang dilaksanakan, bukan saja bagi CAP Keusahawanan, malah juga bagi 

PSPTN keseluruhannya, adalah ke arah menjayakan matlamat enterprising Malaysia. Kejayaan tersebut akan 

mengupayakan negara untuk mencapai objektif negara berpendapatan tinggi menjelang 2020. 

Walau apa pun bentuk aktiviti ’Peningkatan dan Pemerkasaan’ pengajian tinggi yang dilaksanakan, Pelan 

Tindakan Fasa 2 memastikan aspek kualiti terjamin, melalui pendekatan dan mekanisme pengukuran yang 

bersesuaian, samada pada peringkat kementerian, mahu pun pada peringkat institusi. Hasrat besar PSPTN 

untuk meningkatkan modal insan negara dan menjadi hab kecemerlangan pengajian tinggi antarabangsa 

mesti dicapai dalam konteks tiada kompromi terhadap kualiti. 


9

PELAKSANAAN PSPTN FASA 1 

Pelaksanaan 

Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) dirancang untuk dilaksanakan dalam tempoh empat fasa 

pelaksanaan: 

10 

• Fasa 1: Peletakan Asas (2007 – 2010) 

• Fasa 2: Peningkatan dan Pemerkasaan (2011 – 2015) 

• Fasa 3: Kecemerlangan (2016 – 2020) 

• Fasa 4: Kegemilangan dan Kelestarian (melangkaui 2020) 

Pelaksanaan PSPTN pada Fasa 1 telah berpandukan Pelan Tindakan Pengajian Tinggi Negara 2007 – 2010, 

yang telah menggariskan strategi dan pelan tindakan bertujuan untuk meningkatkan dan menambah baik 

sistem pengajian tinggi Negara dalam tempoh Rancangan Malaysia Kesembilan (RMKe-9). 

Laporan pencapaian PSPTN bagi Fasa 1, berbentuk Nota Jemaah Menteri (NJM), telah dibentangkan kepada 

kabinet seperti berikut: 

• Laporan Kemajuan Pelaksanaan PSPTN bagi tempoh Ogos 2007 – Jun 2008 

• Laporan Kemajuan Pelaksanaan PSPTN bagi tempoh Julai – Disember 2008 

• Laporan Kemajuan Pelaksanaan PSPTN bagi tempoh Januari - Jun 2009 

• Laporan Kemajuan Pelaksanaan PSPTN bagi tempoh Julai - Disember 2009 

• Laporan Kemajuan Pelaksanaan PSPTN bagi tempoh Januari - Disember 2010 

Laporan yang dikemukakan melalui NJM tersebut adalah berpandukan pelan pelaksanaan dan hala tuju 

bagi setiap Projek Agenda Kritikal (CAP) dan pencapaian serta keberhasilan (outcome) masing-masing yang 

telah ditetapkan dalam Pelan Pelaksanaan Fasa 1. 

Sehingga Disember 2010, 22 CAP telah dikenal pasti dan beroperasi dari segi penetapan hala tuju, pelan 

pelaksanaan dan penetapan indikator bagi pengukuran pencapaian. (Satu CAP, iaitu CAP “Tabung 

Pembangunan Modal Insan” (Human Capital Development Fund), telah digugurkan memandangkan terdapat 

pertindihan objektif antara CAP tersebut dengan CAP MyBrain15, di mana keputusan telah dibuat dalam 

Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu PSPTN untuk kesemua objektif bagi kedua-dua CAP tersebut dirangkumi 

di bawah CAP MyBrain15. Kesemua 22 CAP merangkumi projek-projek yang berpusatkan lima tonggak institusi 


yang telah dikenal pasti dalam PSPTN, iaitu: 



• Akademia 


• Penyelidikan dan Pembangunan 

17 CAP yang lain adalah seperti berikut: 









• MyBrain15 



• Sistem Penyampaian KPT 


• Top Business School 




Setiap CAP yang diwujudkan dipertanggungjawabkan kepada sebuah urus setia atau sekretariat khusus yang 

berperanan sebagai ‘pemilik’ (owner) untuk tujuan kebertanggungjawaban berkaitan pelaksanaan agenda- 

agenda yang akan membawa kepada pencapaian objektifnya. 

Setiap Sekretariat CAP diketuai oleh seorang Pengerusi, yang dilantik oleh Ketua Setiausaha KPT. Pengerusi CAP 

dilantik dari kalangan ahli akademik, yang mempunyai kepakaran dalam bidang ilmu yang berkaitan dengan CAP 

yang diterajuinya. Pengerusi CAP mengetuai pasukan projek CAP yang terdiri daripada Ketua Sekretariat dan 


11

ahli kumpulan, yang terdiri daripada kalangan pentadbir, ahli akademik dan pihak lain yang berkepentingan. 

Proses semakan pencapaian dan semak semula petunjuk prestasi utama dilaksanakan secara berterusan 

dan berdasarkan keperluan semasa serta perubahan senario dan keperluan pengajian tinggi, bukan sahaja 

di Malaysia, malah juga berdasarkan perkembangan pada peringkat global. Dalam hal ini, pendekatan yang 

telah digunakan adalah seperti yang digambarkan: 

Rumusan Pencapaian 

12 

PROSES PENAMBAHBAIKAN BERTERUSAN PROJEK AGENDA KRITIKAL 

Pencapaian Fasa 1 PSPTN diukur melalui pencapaian setiap sasaran (target) CAP, yang telah ditetapkan 

petunjuk prestasi utama (key performance indicator, KPI) masing-masing melalui proses rundingan dan 

perbincangan dengan pihak pelaksana dan pemegang taruh utama. Satu skala telah digunakan untuk 

menyatakan tahap pencapaian bagi setiap KPI yang ditetapkan, berbanding sasaran. Skala pencapaian 

yang digunakan adalah seperti berikut: 

PENYEMAKAN 

SEMULA 

PENILAIAN 

PENETAPAN 

SKALA PENCAPAIAN KPI 

PELAKSANAAN 

PEMANTAUAN 

Sasaran dicapai 100% & ke atas 

50 -

Terdapat 107 KPI yang terpakai sehingga akhir Fasa 1 (2010) PSPTN. Daripada keseluruhan 107 KPI tersebut, 

pencapaian adalah seperti yang dinyatakan di bawah: 

PENCAPAIAN KPI CAP PSPTN 2010 

81% daripada KPI yang ditetapkan berada pada landasan yang baik, manakala 19% lagi memerlukan 

pengukuhan pelaksanaan. Walau bagaimanapun, secara amnya, mengambil kira perubahan senario dan 

ekosistem pengajian tinggi yang dinamik, terdapat keperluan untuk petunjuk prestasi utama yang digunakan 

diperhalusi secara berterusan, mengambil kira dan memberi penekanan kepada aspek kualiti, keberhasilan 

dan impak inisiatif yang dilaksanakan. 

Dari aspek kualiti, pencapaian dan keberhasilan PSPTN hasil daripada inisiatif yang dilaksanakan oleh setiap 

CAP sepanjang Fasa 1 PSPTN adalah seperti berikut: 

Tadbir Urus 

Kepemimpinan 

Akademia 

Pembelajaran dan 

Pengajaran 

Penyelidikan dan 

Pembangunan 

Pengantarabangsaan 

# KPI 

107 64 23 20 

% pencapaian 81% (87) 19% (20) 

CAP Pencapaian & Keberhasilan 

• Akta Universiti dan Kolej Universiti 2009 (Pindaan 2009) 

• Pemisahan Jabatan Pengajian Politeknik dan Kolej Komuniti 

• Instrumen Kesediaan Pelaksanaan Autonomi IPTA 

• Penubuhan Akademi Kepimpinan Pengajian Tinggi 2008 (AKePT) 

• Penubuhan Majlis Profesor Negara 

• Anugerah Akademik Negara 

• Malaysian Soft Skills Scale-My3S - instrumen Skala Kemahiran Insaniah 

Malaysia – ukur tahap penguasaan kemahiran insaniah pelajar 

• Universiti Penyelidikan (UP) di lima buah IPTA 

• MyRA (Research Assessment Instrument) - Sistem Penilaian Universiti 

Penyelidikan – bagi pelaksanaan penilaian kendiri IPT terhadap lapan 

kriteria Universiti Penyelidikan 

• Penstrukturan semula Jabatan Penuntut Malaysia (MSD) kepada 

Education Malaysia 

• Peningkatan bilangan pelajar antarabangsa kepada 86,919 orang 

• Pelaksanaan Program Mobiliti Pelajar IPT 


13

Industri-Akademia 

Kebolehpasaran Siswazah 

Institusi Pengajian Tinggi 

Swasta 

Pembangunan Holistik 

Pelajar 

Jaminan Kualiti 

Transformasi Politeknik 

Aksesibiliti dan Kelestarian 

MyBrain15 

Program Pemacuan Ke Arah 

Kecemerlangan (Apex) 

e-Pembelajaran 

Sistem Penyampaian KPT 

Pembelajaran Sepanjang 

Hayat 

Top Business School 

14 

CAP Pencapaian & Keberhasilan 

• Dasar Latihan Industri 

• Sistem Pengesanan Graduan 

• 75.4% graduan telah mendapat pekerjaan dalam tempoh enam bulan 

selepas bergraduat 

• Peningkatan kualiti IPTS: 

o Tiga kolej swasta dinaik taraf kepada Kolej Universiti (KU) 

o Dua KU dinaik taraf kepada Universiti 

o 15 kolej swasta di batalkan (pengkenselan) pendaftaran 

• Penghasilan MyQUEST - Sistem Pengukuran Kualiti dan Kesetaraan Kolej Swasta 

• Peningkatan pelaksanaan kursus kokurikulum berkredit sebagai syarat 

wajib bergraduat di semua IPTA 

• Penubuhan Majlis Pengarah-Pengarah Pusat Kokurikulum IPTA 

• Pelaksanaan: 

o Akreditasi Program 

o Penarafan Institusi 

o Audit Prestasi Akademik 

• Politeknik Premier (Terpilih): Tiga Politeknik 

• Pelan Transformasi Politeknik 

• Empat Program Diploma 

• Akses kepada pengajian tinggi bagi kohort umur 17 hingga 23 tahun. 

Peningkatan enrolmen (IPTA, IPTS, Politeknik, Kolej Komuniti) 

• Penawaran Pembiayaan Pendidikan PTPTN berasaskan Kaedah Ujrah 

• Peningkatan bilangan pensyarah PhD dan setara 

• Program pembiayaan pengajian tinggi: MyMaster, MyPhD, PhD Industri 

• USM dilantik menerajui program Apex 

• Penubuhan Centre for Engineering Excellence 

• Genom Getah Pertama di dunia 

• Penubuhan Pusat Kajian Kelestarian Global 

• Pusat Penyelidikan Arkeologi Global 

• Pusat Kolagen Halal Tercanggih 

• Kajian Status Penggunaan e-Pembelajaran dan Kedudukan Prasarana 


• Kerangka Dasar e-Pembelajaran 

• Pelan Transformasi Kementerian Pengajian Tinggi Negara 

• Blue print on Enculturation of Lifelong learning for Malaysia 2011-2020 

• UKM-GSB (Graduate School of Business) 

• UPM-GSM (Graduate School of Management) 


Pusat Kecemerlangan (CoE) 

Keusahawanan 

CAP Pencapaian& Keberhasilan 

Transformasi Kolej Komuniti 

• Enam CoE dinaik taraf ke HICoE: 

o UM Centre of Research for Power Electronics, Drives, Automation & 

Control (UMPEDAC), Universiti Malaya 

o UKM Medical Molecular Biology Institute (UMBI), Universiti 

Kebangsaan Malaysia 

o Institute for Research in Molecular Medicine (INFORMM), 

Universiti Sains Malaysia 

o Institute of Bioscience (IBS), Universiti Putra Malaysia 

o Centre for Drug Research (CDR), Universiti Sains Malaysia 

o Accounting Research Institute (ARI), Universiti Teknologi MARA 

• Penubuhan Unit Keusahawanan di KPT & IPTA 

• Dasar Pembangunan Keusahawanan IPT 

• Program Pengukuhan Kolej Komuniti 

• Pengenalan Program Sijil Modular Kolej Komuniti 

PEMBENTUKAN PELAN TINDAKAN FASA 2 PSPTN 

Pelan Tindakan Fasa 2 PSPTN telah digarap hasil daripada perbincangan dan perundingan setiap pasukan 

projek CAP yang telah dilantik, dengan pihak institusi pengajian tinggi awam, politeknik dan kolej komuniti, 

bersama-sama dengan pihak pemegang taruh lain yang berkaitan, seperti pihak industri, untuk memastikan 

berlakunya pemfokusan kepada semua agenda yang telah ditetapkan. 

Pelan Tindakan yang digubal bagi pelaksanaan Fasa 2 adalah berlandaskan pencapaian setiap CAP bagi 

pelaksanaan pada Fasa 1 dan berfokuskan kepada objektif PSPTN seperti yang termaktub dalam dokumen 

“Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara Melangkaui Tahun 2020”. Hasil daripada rujukan kepada kedua- 

dua sumber tersebut, setiap sekretariat CAP telah membentangkan “Perancangan Fasa 2 PSPTN” bagi CAP 

berkaitan dalam Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu PSPTN yang telah dipengerusikan oleh Menteri Pengajian 

Tinggi, untuk perbincangan dan cadangan penambahbaikan. Pembentukan Pelan ini juga telah mengambil 

kira dasar-dasar kerajaan terkini, dengan rujukan khusus dibuat kepada dokumen berikut: 

• Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10) 

• Model Baharu Ekonomi Untuk Malaysia 

• Pelan Hala Tuju Program Transformasi Kerajaan (GTP) 

• Program Transformasi Ekonomi (ETP): Hala Tuju untuk Malaysia 


15

Objektif Pelan Tindakan Fasa 2 PSPTN 

Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara telah digubal secara komprehensif dan holistik bagi tujuan 

memartabatkan pengajian tinggi Negara sebagai hab kecemerlangan pengajian tinggi antarabangsa. 

Pelan Strategik ini telah memberi penekanan kepada tujuh teras utama, iaitu: 

16 

Teras 1 : Meluaskan akses dan meningkatkan ekuiti 

Teras 2 : Menambah baik kualiti pengajaran dan pembelajaran 

Teras 3 : Memperteguh penyelidikan dan inovasi 

Teras 4 : Memperkasakan institusi pengajian tinggi 

Teras 5 : Mempergiat pengantarabangsaan 

Teras 6 : Membudayakan pembelajaran sepanjang hayat 

Teras 7 : Memperkukuhkan sistem penyampaian KPT 

Dalam Fasa 2 PSPTN, ketujuh-tujuh teras ini kekal dari aspek penekanan yang diberikan dalam Pelan tersebut. 

Kesemua 23 CAP yang dilaksanakan dalam tempoh Fasa 2 PSPTN memainkan peranan dalam pencapaian 

objektif ketujuh-tujuh teras tersebut, walaupun tahap peranan tersebut mungkin berbeza di antara satu CAP 

dengan CAP yang lain. Dalam erti kata lain, pelaksanaan dan pencapaian objektif terkumpul bagi semua CAP, 

akan membawa kepada pencapaian bagi semua teras; pelaksanaan satu CAP saja tidak akan memenuhi 

objektif satu-satu teras secara eksklusif (contoh: Objektif Teras 5: “Mempergiat pengantarabangsaan” 

dapat dicapai melalui gabungan pelaksanaan dan pencapaian bagi beberapa CAP, contohnya CAP 

Pengantarabangsaan, Industri-Akademia, IPTS, CoE dan sebagainya). 

Pelaksanaan Pelan Tindakan Fasa 2 

Pelan Tindakan Fasa 2 ini menggariskan mekanisme dan pelan pelaksanaan, serta aspek keberhasilan yang 

diharapkan hasil daripada pelaksanaan inisiatif yang dirancang. Sebagaimana yang digariskan dalam 

Pelan Pelaksanaan Fasa 1, aspek-aspek transformasi dan inisiatif yang dirancang berbeza dari segi tempoh 

pencapaian yang dirancang. Walaupun terdapat inisiatif yang bercorak jangka pendek yang boleh dicapai 

dalam tempoh RMKe-10, iaitu selari dengan tempoh Fasa 2 PSPTN, terdapat juga sebahagian daripada inisiatif 

tersebut yang akan menjangkaui tempoh pelaksanaan yang lebih panjang. 


Strategi Pelaksanaan 

Dalam tempoh pelaksanaan Fasa 1 PSPTN, setiap institusi telah menetapkan sasaran masing-masing 

berdasarkan jangkaan kemampuan. Bagi kebanyakan CAP, terdapat jurang di antara pencapaian terkumpul 

institusi dengan sasaran kebangsaan yang ditetapkan oleh pihak CAP sentral. 

Pelaksanaan Fasa 2 menetapkan bahawa sasaran yang telah ditetapkan pada peringkat sentral, diagihkan 

kepada setiap institusi yang berkaitan. Pendekatan ini penting untuk memastikan bahawa sasaran Negara 

dapat dicapai dan isu-isu serta cabaran pelaksanaan dapat ditangani secara lebih efektif. Dalam konteks 

ini, Pasukan Projek CAP memainkan peranan yang penting dalam memacu tindakan-tindakan yang perlu 

dilaksanakan yang telah dirancang. Hubungan dua hala dengan Pasukan iPMO adalah amat kritikal dan 

pasukan projek CAP berperanan sebagai pemudah cara kepada pelaksanaan di institusi untuk memastikan 

sasaran yang diagihkan kepada institusi berjaya dicapai, yang seterusnya akan menyumbang kepada 

pencapaian sasaran nasional dan akan membawa kepada kejayaan pencapaian CAP berkenaan. 

Dalam memastikan pelan yang dirancang dijadikan panduan yang jitu bagi pelaksanaan inisiatif transformasi, 

pencapaian akan dipantau dan diukur melalui usaha-usaha pemantauan yang dilaksanakan oleh Pejabat 

Pengurusan Program (PMO). Usaha pemantauan yang berterusan penting untuk memastikan pelan yang 

dirancang tercapai dan ini dilaksanakan melalui proses penilaian, semak semula (jika berkeperluan), program 

intervensi dan sebagainya. Usaha-usaha pemantauan juga merangkumi penyelesaian isu dan cabaran- 

cabaran yang menghalang atau melambatkan proses ke arah pencapaian KPI dan seterusnya keberhasilan 

yang ditetapkan. 

Kajian hala tuju pelaksanaan Fasa 2 PSPTN akan dilaksanakan untuk memastikan bahawa kesemua CAP 

bergerak di atas landasan sama yang ditetapkan dalam dokumen “Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara 

Melangkaui Tahun 2020”. 

Kaitan dengan Pelan Tindakan Fasa 1 

Sehingga Disember 2010, iaitu pada tempoh berakhirnya Fasa 1 PSPTN, 22 CAP telah dilaksanakan dalam 

usaha mencapai objektif PSPTN. Yang Berhormat Menteri Pengajian Tinggi pada Majlis Amanat Tahun Baharu 

2011 telah mengumumkan Satu CAP tambahan iaitu CAP ‘Program Pemindahan Pengetahuan’ (Knowledge 

Transfer Programme). Penambahan ini menjadikan bilangan CAP Fasa 2 PSPTN berjumlah 23 kesemuanya. 


17

Sepertimana pelaksanaan Fasa 1, lima daripada CAP tersebut adalah projek-projek yang berpusatkan lima 

tonggak institusi, iaitu: 

18 



• Akademia 


• Penyelidikan dan Pembangunan 

Kelima-lima tonggak ini diberi penekanan dalam pelaksanaan Fasa 2 PSPTN dan diperhalusi dari aspek objektif 

strategik, pencetus transformasi dan kualiti pencapaian. Pemfokusan kepada kelima-lima tonggak ini penting 

untuk memastikan kelestarian institusi, peningkatan kualiti institusi serta kualiti produk yang dihasilkan. 

18 CAP yang akan berperanan sebagai pemangkin transformasi bagi Fasa 2 PSPTN adalah seperti berikut: 









• MyBrain15 



• Sistem Penyampaian KPT 


• Top Business School 




• Program Pemindahan Pengetahuan 


Kesemua 18 Pasukan Projek CAP memainkan peranan untuk melaksanakan inisiatif-inisiatif yang menyumbang 

kepada peningkatan kualiti institusi pengajian tinggi Negara, ke arah menjadi setanding dengan institusi 

tersohor dunia. Pendekatan yang diambil adalah melalui penghalusan aspek-aspek objektif strategik, 

pencetus transformasi dan kualiti pencapaian, berdasarkan pelan Fasa 1 dan pencapaian yang berkaitan. 

CAP dalam kategori ini menyokong usaha yang dilaksanakan oleh pasukan projek lima CAP tonggak institusi 

(seperti di muka surat 18). 

PROJEK AGENDA KRITIKAL (Critical Agenda Project; CAP) 

PROJEK AGENDA KRITIKAL 

TADBIR URUS 

Pengenalan 

Pemantapan struktur tadbir urus Institusi Pengajian Tinggi (IPT) adalah asas penting kepada pemerkasaan 

Institut Pengajian Tinggi Awam (IPTA) yang merupakan Teras Ke - 4 dalam PSPTN. CAP Tadbir Urus adalah salah 

satu agenda yang tersenarai bagi mencapai objektif seperti berikut: 

• memperkasakan tadbir urus IPTA supaya setanding dengan IPT terkemuka dunia; 

• memperkasakan pengurusan institusi yang berkesan dan berintegriti supaya memberi 

rangsangan yang sesuai untuk suasana pembelajaran; dan 

• menggalakkan IPTA bergerak ke arah sistem tadbir urus berautonomi seperti tadbir urus, 

kewangan dan penjanaan kekayaan, sumber manusia dan pengurusan akademik. 

Pasukan Projek CAP Tadbir Urus telah diberi peranan berganding dengan Kementerian dalam usaha 

memperkasakan institusi pengajian tinggi negara. Pelbagai aspek yang antaranya integriti, akauntabiliti, 

good governance, autonomi, dan lain-lain telah diterokai oleh Pasukan Projek CAP Tadbir Urus dalam usaha 

memperkasakan tadbir urus di IPTA bagi memastikan ia dapat berkembang seiring dengan perkembangan 

universiti terkemuka dunia. Autonomi merupakan suatu perkara yang menarik perhatian banyak pihak dan 

telah dinyatakan merupakan elemen yang penting dalam memastikan sesebuah Institusi dapat lebih berdaya 

saing, kreatif dan fleksibel dalam sistem pengurusannya. Malahan autonomi boleh dianggap sebagai satu 

instrumen penting yang boleh memacu IPTA ke arah kecemerlangan. 


19

Bagi memastikan elemen autonomi ini benar-benar dapat membawa sesebuah institusi ke arah 

kecemerlangan, Pasukan Projek CAP Tadbir Urus dan Kementerian telah mengenal pasti bahawa aspek 

good governance amat penting bagi memastikan ia boleh berjaya. Pasukan Projek CAP telah merangka 

strategi dan pelan tindakan bagi memastikan objektifnya dapat dilaksana pada peringkat Kementerian dan 

IPTA. 

Pasukan Projek CAP telah membina instrumen bagi mengukur sistem tadbir urus di IPTA. Melalui CAP empat 

bidang iaitu Institusi Governan, Kewangan dan Penjanaan Pendapatan, Sumber Manusia dan Pengurusan 

Akademik telah dikenal pasti sebagai bidang-bidang yang perlu diperkemas sistem tadbir urus kerana 

ia melibatkan pengurusan sumber. Melalui CAP Tadbir Urus, Kementerian dan IPTA bekerjasama dalam 

memastikan pengurusan sumber dilaksanakan berdasarkan prinsip-prinsip asas seperti berikut: 

20 

• amalan kebertanggungjawaban, ketelusan, akauntabiliti dan nilai serta kualiti bagi 

perbelanjaan yang dikeluarkan (value for money) dalam semua urusan; 

• pemantapan sistem dan struktur tadbir urus, pewujudan peraturan yang jelas bagi mendukung 

pelaksanaan autonomi dan memastikan wujudnya elemen check and balance serta 

ketelusan; 

• pemakaian semua Pekeliling Perbendaharaan sebagai asas peraturan berkaitan pengurusan 

kewangan dalaman, dan Lembaga Pengarah Universiti (LPU) adalah pihak berkuasa yang 

mengambil alih peranan Perbendaharaan dalam memantau dan bertindak melindungi 

kepentingan pelaburan kerajaan, di mana berkaitan; 

• pemakaian semua Pekeliling Perkhidmatan Awam sebagai asas peraturan berkaitan 

pengurusan sumber manusia, dan Lembaga Pengarah Universiti adalah pihak berkuasa yang 

menggantikan peranan Jabatan Perkhidmatan Awam, di mana berkaitan; 

• bebanan serta pendedahan kewangan Kerajaan hanya dihadkan kepada peruntukan 

belanja mengurus tahunan dan peruntukan pembangunan yang diluluskan Kerajaan 

melainkan diputuskan sebaliknya oleh Kerajaan Pusat; 

• penjanaan pendapatan oleh IPTA hendaklah mengutamakan dan memastikan perlindungan 

serta (insulate and protect) kepentingan Universiti dan Kerajaan; 

• skim saraan berasingan, jika perlu diwujudkan oleh IPTA berasaskan peruntukan Akta Universiti 

dan Kolej Universiti yang berkuat kuasa, hendaklah berasaskan prinsip kesaksamaan, 

kelestarian dan tidak langsung membebankan Kerajaan; dan 

• tindakan tegas mengikut peruntukan tatatertib semasa seperti surcaj, turun pangkat, buang 

kerja dan yang berkaitan boleh diambil terhadap pegawai dan kakitangan IPTA yang gagal 

mematuhi tatacara dan peraturan serta cuai semasa melaksanakan tugas. 


Rumusan Status Fasa 1 

Secara keseluruhan instrumen Code of University Good Governance (CUGG), University Good Governance 

Index (UGGI) dan dokumen Guide For Preparing and Conducting an Audit to Determine the Readiness for 

Autonomy telah selesai dibangunkan dan didokumenkan pada tahun 2010. Keberkesanan instrumen akan 

diuji melalui audit rintis yang akan dijalankan di tiga buah IPTA iaitu Universiti Kebangsaan Malaysia, Universiti 

Sains Malaysia dan Universiti Sains Islam Malaysia pada Mac 2011. 

Hasrat CAP Tadbir Urus dan Kementerian membina instrumen bagi mengukur kesediaan sistem tadbir urus di 

IPTA, adalah bagi memastikan autonomi yang dilaksanakan oleh IPTA akan memberi keuntungan kepada 

Kerajaan, IPTA dan rakyat. Usaha ini bukanlah mudah kerana kita berdepan dengan isu-isu pelaksanaan 

seperti berikut: 

• audit yang dilaksanakan adalah dalam suasana sudah terdapat terlalu banyak audit; 

• instrumen ini dibina dengan andaian bahawa good governance dalam sektor korporat boleh 

diguna di institusi pengajian tinggi; 

• mendapatkan kefahaman daripada IPTA mengenai keperluan mengukur sistem dalaman 

bagi menilai tahap kesediaan sistem tadbir urus dalam melaksana autonomi; 

• mendapat sokongan dan kefahaman daripada Agensi Pusat bahawa instrumen ini berupaya 

mengukur sistem tadbir urus IPTA bagi memastikan integriti, kebertanggungjawaban dan 

akauntabiliti dilaksanakan; 

• perbezaan antara IPTA dan Kerajaan dalam pentakrifan autonomi merupakan suatu perkara 

yang perlu diurus dengan bijak. Terdapat kecenderungan di kalangan IPTA menyamakan 

konteks autonomi kita dengan barat kerana ia menarik, fashionable dan terkini. Manakala 

mendefinisi autonomi dalam konteks sistem tabungan Kerajaan atau government funding 

merupakan suatu perkara hal yang amat mencabar kerana ia tidak selari dengan amalan 

hubungan Kerajaan dengan universiti di negara di mana sistem pendidikan tingginya sudah 

matang; 

• autonomi sering juga difahami oleh universiti dan ahli akademiknya sebagai kebebasan 

untuk mengguna geran demi kebaikan dunia akademik; yang mana yang terbaik dalam 

dunia akademik berkemungkinan tidak efisien; dan 

• universiti tidak memahami bahawa sebagai universiti awam apa yang dilakukan tetap 

mempunyai implikasi kepada Kerajaan dan rakyat. Kepentingan Kerajaan dan negara perlu 

dijaga setiap masa. 


21

Tumpuan Fasa 2 

Pada Fasa 2, Pasukan Projek CAP Tadbir Urus akan merangka strategi pelaksanaan dan sasaran berpandukan 

kepada keputusan minit Mesyuarat Jemaah Menteri mengenai Pelaksanaan Autonomi di IPTA bertarikh 22 

September 2010. 

CAP Tadbir Urus akan memberi perhatian terhadap ucapan YAB Perdana Menteri semasa membentangkan 

Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10) di Dewan Rakyat pada 10 Jun 2010 tentang komitmen Kerajaan 

mengenai pemberian autonomi kepada IPTA berasaskan nilai ketelusan dan akauntabiliti bagi membolehkan 

IPTA mencapai prestasi cemerlang setanding dengan IPT terbaik di dunia. YAB Perdana Menteri menekankan 

empat bidang autonomi merangkumi institusi tadbir urus, kewangan dan penjanaan kekayaan, sumber 

manusia, pengurusan akademik dan kemasukan pelajar. 

Pada Fasa 2, objektif strategik telah dirangka bagi mencapai sasaran seperti yang telah diputuskan 

oleh Kerajaan. Dalam mencapai sasaran, Pasukan Projek CAP Tadbir Urus akan melaksanakan perkara- 

perkara berikut sepanjang tahun 2011 hingga 2015. Antaranya adalah: 

22 

• Audit Rintis bagi menguji CUGG dan UGGI di tiga IPTA; 

• sistem Activity Based Costing (ABC) atau yang setara boleh diguna untuk membantu 

pengurusan membuat keputusan mengenai pengurusan kewangan; 

• CUGG dan UGGI digunakan bagi mengukur kesediaan sistem tadbir urus di IPTA ke arah 

autonomi dalam empat bidang iaitu Institusi Governan, Kewangan dan Penjanaan Kekayaan, 

Sumber Manusia dan Pengurusan Akademik serta Kemasukan Pelajar; 

• dasar-dasar berkaitan pelaksanaan autonomi yang berbangkit daripada keputusan Jemaah 

Menteri berkenaan Memorandum Jemaah Menteri (MJM) Pelaksanaan Autonomi bertarikh 

2 September 2010 disediakan; dan 

• aktiviti pelaksanaan dan pemantapan Kerangka Kesediaan dilaksanakan. 

Pelaksanaan autonomi merupakan agenda besar Kementerian yang melibat pelbagai pihak dan stakeholder. 

Oleh yang demikian sokongan dan komitmen yang berterusan amat diperlukan bagi memastikan agenda ini 

dapat dilaksanakan. Antara faktor kejayaan kritikal yang amat diperlukan dalam melaksanakan agenda ini 

adalah seperti berikut:- 

• Sokongan Pengurusan Tertinggi di IPTA / KPT / Agensi Pusat: 

Komitmen dan sokongan yang berterusan dari pihak Pengurusan Tertinggi Kementerian 


Pengajian Tinggi, IPTA dan Agensi Pusat amat diperlukan bagi memastikan dasar-dasar yang 

dirangka dan disedia berkaitan autonomi dapat dilaksanakan; 

• Berpegang kepada prinsip asas: 

Governan ke arah autonomi adalah melibatkan integriti dan akauntabiliti yang tinggi di IPTA 

yang melaksanakannya. Prinsip asas yang telah di persetujui oleh Kerajaan dalam pelaksanaan 

autonomi perlu dipatuhi oleh IPTA; 

• IPTA mempunyai sistem tadbir urus yang baik: 

Autonomi melibatkan penurunan kuasa daripada Kementerian dan Agensi Pusat bagi 

perkara-perkara yang berkaitan kepada Lembaga Pengarah Universiti (LPU). LPU mempunyai 

tanggungjawab yang amat besar bagi memastikan sumber universiti ditadbir dengan penuh 

integriti dan akauntabiliti. Oleh yang demikian, IPTA perlulah mempunyai sistem tadbir urus 

yang baik bagi memastikan kepatuhan kepada integriti dan akauntabiliti; 

• Kekuatan struktur dan sumber manusia yang mengurus Agenda Autonomi di KPT: 

Pelaksanaan autonomi di IPTA melibatkan pelbagai proses yang antaranya adalah: 

o penerangan kepada IPTA mengenai mekanisme penyediaan Audit Governan ke 

Arah Autonomi; 

o penggubalan dasar-dasar yang berkaitan dengan autonomi; 

o pengendalian audit kesediaan; 

o pengurusan perakuan Kementerian; 

o perundingan dengan agensi pusat berkaitan dasar-dasar ke arah autonomi penuh 

atau mengikut bidang, dan lain-lain lagi; 

o memantau perjalanan sistem tadbir urus di IPTA yang menerima autonomi; dan 

o menjalankan penilaian terhadap pencapaian IPTA yang telah melaksana autonomi 

berpandukan kepada pencapaian IPTA dalam aspek-aspek yang berkaitan. 

Sehubungan dengan ini, pihak KPT perlu menyediakan struktur dan sumber manusia yang 

mampu melaksanakan agenda autonomi. Perkara ini amat penting kerana pelaksanaan 

autonomi akan hanya mendatangkan hasil yang baik apabila KPT dan IPTA sama-sama 

memainkan peranannya; dan 


23

Pelan Tindakan 

24 

• Kesediaan menerima perubahan di IPTA/KPT dan Agensi Pusat: 

Keupayaan mengurus perubahan dan menerima perubahan merupakan perkara yang perlu 

diberi perhatian. Oleh yang demikian pelaksanaan autonomi dapat dijayakan apabila ada 

kerjasama yang rapat antara pelbagai pihak yang terlibat dalam menjayakan agenda ini. 

Strategi Pelan Tindakan Penghasilan Tahun 

Pembinaan Asas Autonomi 

Pembinaan Asas Autonomi 

Pemantapan Kerangka 

Kesediaan Bagi Tadbir Urus 

Ke Arah Autonomi 

Membina instrumen Activity- 

Based-Costing (ABC) untuk 

mengira kos sebenar operasi IPTA 

menjalankan program pengajian 

Menjalankan Audit Rintis bagi 

menguji CUGG dan UGGI di 

UKM, USM dan USIM 

(Keputusan Mesyuarat 

Jawatankuasa Pemandu PSPTN 

Bil.10/2010) 

Menjalankan aktiviti melaksana 

dan memantapkan Kerangka 

Kesediaan 


Penyediaan instrumen ABC di 

UKM 

Menguji instrumen ABC di IPTA 

terpilih 

Instrumen diguna pakai di 

semua IPTA 

Instrumen audit CUGG dan 

UGGI yang akan diguna pakai 

ke atas semua IPTA 

Penerangan Mengenai 

“Guide to Assessing Good 

Governance in Malaysian 

University” termasuk kepada 

Jawatankuasa Induk Antara 

Agensi 

Pewujudan Mekanisme 

“Penyediaan Audit Governan 

ke Arah Autonomi” di peringkat 

IPTA 

Pewujudan Mekanisme 

“Penyediaan Audit Governan 

ke Arah Autonomi” di peringkat 

KPT 

2011 

2011 

2011& 2012 

2011 

2011


Pelaksanaan Autonomi di 

IPTA 

Menjalin kerjasama dengan 

Agensi Pusat 


KEPEMIMPINAN 

Pengenalan 

Menyediakan dasar-dasar 

berkaitan pelaksanaan autonomi 

yang berbangkit daripada 

keputusan Jemaah Menteri 

berkenaan MJM Pelaksanaan 

Autonomi bertarikh 22 September 

2010 

Perundingan untuk autonomi 

penuh bagi IPTA yang memenuhi 

tahap kesediaan autonomi 

Dasar berkaitan 

Rundingan dengan agensi 

pusat berdasarkan 

Rundingan dasar-dasar ke 

arah autonomi penuh yang 

berbangkit dari semasa ke 

semasa oleh Jawatankuasa 

Induk Antara Agensi 


2012 - 2015 

2012-2015 

2012-2015 

Projek Agenda Kritikal Kepemimpinan (CAP Kepemimpinan) diwujudkan di bawah Pelan Strategik 

Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) untuk membantu institusi pengajian tinggi (IPT) negara memantapkan dan 

memperkasakan aspek kepemimpinan institusi pada persada antarabangsa. Teras Kepemimpinan menjadi 

salah satu tonggak utama institusi selain daripada Tadbir Urus, Akademia, Pembelajaran dan Pengajaran serta 

Penyelidikan dan Pembangunan. Pada peringkat awal penubuhan, CAP Kepemimpinan dipengerusikan oleh 

Bahagian Governan IPTA di bawah Jabatan Pengajian Tinggi. Pada September 2009, CAP ini dipengerusikan 

serta ditadbir urus oleh Akademi Kepimpinan Pengajian Tinggi (AKePT). 

AKePT ditubuhkan sejajar dengan hasrat PSPTN untuk membantu mentransformasikan pengajian tinggi 

negara. AKePT berperanan untuk memperkasakan kepemimpinan IPT dalam aspek akademia, tadbir urus, 

pembelajaran dan pengajaran serta penyelidikan, inovasi dan pengkomersilan ke arah menjayakan agenda 

pembangunan modal insan negara. Tiga pusat iaitu Latihan Kepemimpinan, Pembelajaran dan Pengajaran 

serta Penyelidikan dan Inovasi diwujudkan di bawah AKePT yang secara langsung menjadi tumpuan utama 

program latihan AKePT. 

25


Dalam Fasa 1(2007-2010), CAP Kepemimpinan menumpukan kepada empat Objektif Strategik (OS) dan lima 

Petunjuk Prestasi Utama (KPI). Fasa 1 menumpukan kepada latihan ke arah membentuk kelompok bakat 

dan pelan penggantian kepemimpinan akademik dan tadbir urus, pembelajaran dan pengajaran serta 

penyelidikan, inovasi dan pengkomersilan. Penggubalan OS dan KPI pada Fasa 1 ini lebih menjurus ke arah 

pengukuhan organisasi AKePT. 

Secara keseluruhannya, CAP Kepemimpinan telah mencapai KPI yang ditetapkan pada Fasa 1. Pencapaian 

CAP Kepemimpinan dapat dirumuskan seperti yang berikut: 

26 

• 40% pemimpin IPT telah menjalani program latihan mengikut kerangka kepemimpinan AKePT; 

• 12 IPTA mempunyai pelan penggantian; 

• 17% daripada 210 pemimpin IPT telah diprofail. Kelompok yang diprofail pada tahun 2010 

adalah daripada kalangan dekan ; 

• 78% daripada 1,035 Jurulatih Utama telah dilatih dalam modul pembelajaran dan pengajaran 

AKePT; dan 

• 441 orang penyelidik utama telah dilatih dalam bidang penyelidikan, inovasi dan 

pengkomersilan. 

Terdapat keperluan untuk menilai semula konsep kepemimpinan agar lebih menyeluruh dan merangkumi 

pelbagai aspek pelan penggantian dan kelompok bakat seperti mekanisme pengenalpastian, penggubalan 

kriteria, penentuan piawaian, pengukuran, penilaian dan pengurusan. 

Selaku penggerak strategik, AKePT akan menjayakan agenda pemerkasaan pengajian tinggi dengan 

melaksanakan program-program yang akan mengukuhkan minda dan kemahiran pemimpin dan bakal 

pemimpin pada semua peringkat yang pada akhirnya menjadi agen perubahan di IPT. 

Dalam menerajui agenda transformasi kepemimpinan IPT, AKePT berhasrat menjadi pusat rujuk dan 

penanda aras dalam bidang kepemimpinan, pembelajaran dan pengajaran serta penyelidikan, inovasi 

dan pengkomersilan dengan menghasilkan kursus-kursus kepemimpinan pengajian tinggi yang lebih 

dinamik, progresif dan relevan. Pada masa yang sama, pihak IPT akan bersama-sama menyumbang ke arah 

pemantapan kemahiran kepemimpinan akademia, tadbir urus dan pemimpin pelajar dalam mencapai 

matlamat CAP Kepemimpinan. 



Fasa 2 CAP Kepemimpinan memberi tumpuan kepada mekanisme pengenalpastian, penggubalan kriteria, 

penentuan piawaian, pengukuran, penilaian dan pengurusan pelan penggantian dan kelompok bakat bagi 

menyediakan bakal pelapis untuk meneruskan kesinambungan kecemerlangan kepemimpinan IPT. Tumpuan 

ini adalah selaras dengan hasrat untuk melahirkan kepemimpinan unggul dalam kalangan staf akademik dan 

bukan akademik ke arah menghasilkan masyarakat berinovasi dan berpendapatan tinggi. 

Antara beberapa faktor kritikal kejayaan dalam pelaksanaan CAP ialah: 

• Infrastruktur-AKePT 

CAP Kepemimpinan mempunyai pembangunan infrastruktur yang berpotensi besar dengan 

tertubuhnya kampus AKePT di Bandar Enstek, Nilai. Kemudahan pentadbiran, latihan 

dan penginapan peserta disediakan untuk memudahkan pelaksanaan program 

kepemimpinan yang direncanakan. Kekangan kewangan, masa, tempat dan pengurusan 

telah dapat diminimumkan dengan terbinanya kemudahan latihan kepemimpinan tersebut. 

• Sumber- kelompok bakat 

Kementerian memainkan peranan utama dalam menyokong agenda transformasi IPT ini 

melalui pelaksanaan PSPTN yang mana CAP Kepemimpinan merupakan salah satu daripada 

Projek Agenda Kritikal PSPTN. Justeru itu, AKePT menjadi saluran utama Kementerian untuk 

menggerakkan pembangunan modal insan yang cemerlang ke arah menghasilkan 

masyarakat berinovasi dan berpendapatan tinggi. 

Usaha tenaga pakar yang berpengalaman dan tersohor dari seluruh IPT digembleng untuk 

menjayakan program-program pembangunan CAP Kepemimpinan. Serentak dengan 

itu, golongan pakar ini akan menyumbang dari segi pembangunan perubahan minda dan 

pemerkasaan kepemimpinan dan khidmat rundingan mengikut bidang tertentu kepada 

golongan pelapis akademia dan tadbir urus. 

Bakat-bakat yang dijana mampu menyumbang dalam usaha merealisasikan agenda 

transformasi IPT melalui kolaborasi pada peringkat tempatan, serantau dan antarabangsa. 

Pembentukan kelompok bakat ini juga bakal merangsang perkongsian ilmu merentasi IPT. 


27

28 


AKePT bertindak sebagai medium jaringan antarabangsa dalam usaha meningkatkan usaha 

pengantarabangsaan IPT melalui kerjasama dengan agensi-agensi seperti SEAMEO-RIHED, 

Bank Dunia, UNESCO, EU untuk mendapatkan dana komersil, kepakaran dalam kepemimpinan, 

pembelajaran dan pengajaran serta penyelidikan, inovasi dan pengkomersilan. Kepakaran 

luar dan dalam negara digembleng dan diketengahkan melalui kolaborasi program-program 

yang dilaksanakan. 

• Tadbir urus 

Usaha memantapkan lagi tadbir urus IPT akan dilakukan meliputi keberkesanan khidmat 

pengurusan dan kecekapan pengurusan kewangan. 

Program latihan kepemimpinan yang dianjurkan oleh AKePT serta IPT sendiri untuk staf bukan 

akademik turut dimantapkan untuk menyediakan golongan pentadbir IPT yang mampu bergerak 

seiring dengan staf akademik dalam mendukung aspirasi untuk menempatkan IPT negara 

pada persada antarabangsa. 

Susulan daripada tadbir urus yang mantap dan latihan kepemimpinan berkesan kepada staf 

bukan akademik baik di AKePT mahupun IPT, penerapan budaya positif dalam persekitaran kerja 

dan peningkatan kemahiran akan mampu mengubah corak pemikiran mereka kepada 

sesuatu yang lebih proaktif dan dinamik. Dalam jangka masa panjang, usaha ini akan 

menghasilkan dan membentuk budaya kerja yang lebih produktif dan kepelbagaian 

kemahiran supaya tadbir urus IPT menjadi lebih cemerlang, cekap dan pencapaian PSPTN 

akan menjadi lebih lancar sebagaimana yang diharapkan. 

• Penjenamaan dan Pemasaran 

Dalam usaha memartabatkan institusi pengajian tinggi negara ke peringkat serantau dan 

antarabangsa, aktiviti-aktiviti berkaitan dengan penjenamaan dan pemasaran institusi serta 

program menerusi penerbitan dan kolaborasi dengan IPT dan institusi pada peringkat 

antarabangsa wajar diperhebatkan. Jaringan kerjasama sesama IPT tempatan dan institusi 

antarabangsa dalam menghasilkan penyelidikan, persidangan dan program-program 

latihan mampu melonjakkan nama IPT negara di peringkat global. 

Kerjasama IPT tempatan termasuk IPTA, IPTS, Politeknik dan Kolej Komuniti dalam menjayakan 

program-program latihan, seminar dan persidangan anjuran bersama AKePT dengan 



kerjasama pakar akademik dan institusi pada peringkat antarabangsa akan membuka lebih 

banyak peluang kepada IPT tempatan untuk membina jaringan dan mempromosikan institusi 

pada peringkat global. 


Memperkasakan 

kepemimpinan Institusi 

Pengajian Tinggi 


AKADEMIA 

Pengenalan 

Menganjurkan program latihan 

berstruktur dalam kepemimpinan 

tadbir urus, pembelajaran dan 

pengajaran serta penyelidikan, 

inovasi dan pengkomersilan 

kepada staf akademik dan 

bukan akademik 

Mewujudkan Pelan Penggantian 

Berstruktur dalam kepemimpinan 

tadbir urus, pembelajaran dan 

pengajaran serta penyelidikan, 

inovasi dan pengkomersilan di 

IPT 

Melengkapkan modul dan 

latihan Jurulatih Utama 

Meningkatkan bilangan 

penyelidik utama selaku 

pemimpin dalam aspek 

penyelidikan 

Pembangunan Modul Latihan 

mengikut tahap kepemimpinan 

Pelan penggantian berstruktur 

yang piawai 

Calon kelompok bakat yang 

diprofil 

Modul dan latihan Jurulatih 

Utama yang komprehensif 

mengikut bidang 

Kepemimpinan penyelidik 

utama 


2015 

2012 

2013 

2011-2013 

Kejayaan sesebuah Institusi Pengajian Tinggi (IPT) adalah berasaskan kepada nilai teras akademia yang 

perlu diterapkan oleh setiap ahli akademik. Nilai teras ini merupakan asas kepada proses pengukuhan 

individu akademik dan institusi ke arah menjadi universiti bertaraf dunia. Oleh itu, strategi dan perancangan 

pelaksanaan Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) perlu berpandu kepada nilai teras akademik. 

2015 

29

Kecemerlangan ahli akademik merupakan keperluan penting dalam menjayakan PSPTN. Akademik berbudaya 

cemerlang merupakan matlamat akhir usaha memperkukuhkan kualiti pendidikan tinggi. Pembudayaan 

dan pemantapan perlu dilihat sebagai proses pembangunan keupayaan individu akademik dan institusi 

berbudaya cemerlang yang memberikan perhatian serius terhadap kecemerlangan semasa melaksanakan 

urusan teras (pengajaran, penyelidikan dan khidmat masyarakat). 

Proses pemantapan akademia yang dilakukan secara berterusan dapat mewujudkan lebih ramai ahli 

akademik yang cemerlang yang akan turut membantu dalam mencapai wawasan negara untuk menjadi 

hab yang menerajui pengajian tinggi di rantau Asia Pasifik. 


Tiga penunjuk prestasi utama (KPI) telah ditetapkan dalam Fasa 1 pelaksanaan PSPTN bagi CAP Akademia 

iaitu: 

30 

• Mencari, memilih dan mengekalkan yang terbaik dengan meningkatkan lagi bilangan ahli 

akademik asing yang cemerlang di IPT. 

• Menghargai ahli akademik yang hebat dan unggul dengan menambah bilangan ahli 

akademik yang memberi perundingan dan kepakaran dalam aktiviti ‘think tank’ pada 

peringkat kebangsaan/antarabangsa. 

• Menghargai ahli akademik yang unggul dengan memastikan setiap IPTA mengadakan Majlis 

Penganugerahan dan Pengiktirafan Kecemerlangan Ahli Akademik setiap tahun. 

Secara keseluruhannya, inisiatif yang dilaksanakan oleh CAP Akademia bagi PSPTN Fasa 1 telah mencapai 

sasaran yang telah ditetapkan. Bilangan ahli akademik luar negara yang cemerlang serta ahli akademik yang 

memberi perundingan dan kepakaran dalam aktiviti ‘think tank’ pada peringkat kebangsaan/antarabangsa 

telah dapat dicapai dan melebihi sasaran yang telah ditetapkan bagi tahun 2010. Majlis Penganugerahan 

dan Pengiktirafan Kecemerlangan Ahli Akademik telah dilaksanakan oleh setiap IPTA. 


Kepentingan CAP Akademia bagi menyokong gagasan Model Baharu Ekonomi (MBE) yang memberi 

penekanan kepada National Key Result Area (NKRA) dan National Key Economic Area (NKEA) terletak kepada 

usaha melestarikan pendidikan tinggi serta memantapkan ekosistem pendidikan. Akademia merupakan 

tunjang kepada pengukuhan sistem pendidikan tinggi negara untuk mencapai matlamat Malaysia sebagai 


hab pendidikan di rantau ini. Akademia berbudaya cemerlang akan membolehkan semua aktiviti dan jentera 

pelaksanaan semua IPTA bergerak dengan lancar dan berprestasi tinggi. 

Untuk Fasa 2, tumpuan diberikan kepada proses pemantapan yang lebih menyeluruh. Isu-isu yang melibatkan 

pembangunan modal insan ahli akademik, kepentingan meningkatkan integriti, profesionalisme dan 

kewibawaan, mengasah potensi kepimpinan dan melonjakkan kecemerlangan akademik ke arah bertaraf 

dunia harus dilakukan melalui proses pengukuhan ekosistem akademik yang dinamik. 

Bagi memantapkan CAP Akademia, kerangka hubungan erat antara individu akademik, profesionalisme 

akademik dan ekosistem akademik diberikan perhatian utama. Kerangka ini merangkumi empat komponen 

yang berkaitan dengan akademik, tiga komponen profesionalisme akademik dan lima komponen asas 

ekosistem akademik seperti berikut: 

• Akademik 

o Kualiti/Kelayakan 

o Kepakaran 

o Pemimpin kebangsaan/antarabangsa 

o Sumbangan berimpak tinggi 

• Profesion Akademik 

o Kewibawaan akademik 

o Profesionalisme akademik 

o Integriti akademik 

• Ekosistem Akademik 

o Kebebasan akademik 

o Akademik berbudaya cemerlang 

o Ahli pasukan 

o Perkongsian ilmu 

o Penghargaan 

IPT perlu melaksanakan program yang pragmatik untuk mencapai objektif strategik bagi CAP Akademia. 

Keberhasilan CAP yang disasarkan menjelang tahun 2015 adalah selari dengan hala tuju sepertimana yang 

dinyatakan dalam Amanat Tahun Baharu 2011 YB. Menteri Pengajian Tinggi mengenai budaya akademik dan 

kesarjanaan yang meliputi komponen-komponen berikut: 


31


32 

• Menyubur budaya akademik 

• Kepelbagaian kepakaran akademik 

• Pengurusan intelektual atau bakat akademik 

• Pengiktirafan pada peringkat global 

• Pembangunan bidang tujahan pengajaran dan penyelidikan 

• Mempelopori akademik di rantau Asia 

• Mengukuhkan sumbangan kepada komuniti dan Negara 

• Memantapkan jaringan akademik antara universiti 

• Melaksanakan usaha kesejagatan kerjaya melalui pelan mobiliti akademik. 


Mengekalkan ahli 

akademik berkualiti 

Memperkukuh ahli 

akademik berteraskan 

Wibawa, Integriti dan 

Profesionalisme (WIP) 

Menggalakkan ahli akademik 

menjadi pemimpin pada 

peringkat kebangsaan/ 

antarabangsa melalui 

pembentangan kertas ilmiah 

pada peringkat kebangsaan dan 

antarabangsa 



peringkat negeri, kebangsaan 

dan antarabangsa melalui 

penglibatan dalam persatuan 

ikhtisas dan persatuan berkait 

kepakaran masing-masing 



peringkat kebangsaan/ 

antarabangsa dengan 

memperluaskan program 

mobiliti akademik dalam bentuk 

pelantikan Felo Bersekutu dan 

Sangkutan 

Mengukuhkan WIP ahli akademik 

melalui program penghargaan, 

penghormatan dan pengiktirafan 

kecemerlangan akademik oleh 

rakan sekepakaran 


Peningkatan bilangan 

ahli akademik yang 

menerima jemputan untuk 

membentangkan kertas dasar 

pada peringkat kebangsaan 

dan antarabangsa 

Peningkatan bilangan ahli 

akademik yang menjadi pakar 

rujuk/penasihat pada peringkat 

negeri, kebangsaan dan 

antarabangsa 


akademik yang dilantik menjadi 

Profesor Adjung, Profesor 

Pelawat, Pegawai di institusi 

dalam dan luar negara 


akademik yang mendapat 

penganugerahan pada 

peringkat kebangsaan dan 

antarabangsa 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015


Memantapkan Ekosistem 

Akademik 

Membangunkan suasana 

kebebasan akademik dengan 

menggalakkan majlis ilmu dalam 

suasana pelbagai bidang 

kepakaran untuk mencari 

kebenaran 

Menggalakkan kepakaran 

akademik dikongsi antara fakulti/ 

institusi, universiti dan agensi 

kerajaan 

Mengukuhkan semangat kerja 

berpasukan dan memupuk 

persekitaran perkongsian ilmu 

Memantapkan sistem 

penghargaan akademik pada 

semua peringkat 


PEMBELAJARAN DAN PENGAJARAN 

Pengenalan 

Peningkatan bilangan majlis 

ilmu bertaraf kebangsaan dan 

antarabangsa berasaskan 

bidang ilmu 


akademik yang dilantik secara 

berganda 


penerbitan yang dihasilkan 

secara perkongsian dan 

berpasukan 

Pemberian anugerah kepada 

ahli akademik yang cemerlang 

dalam pelbagai bidang dan 

pada pelbagai peringkat 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Misi Nasional yang diumumkan oleh YAB. Perdana Menteri pada 31 Mac 2006 telah menggariskan lima teras 

antaranya ialah meningkatkan keupayaan pengetahuan dan inovasi negara serta memupuk minda kelas 

pertama. Bagi memastikan misi ini tercapai Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) telah menggariskan 

matlamat dan sasaran utama melalui penambahbaikan kualiti pembelajaran dan pengajaran (P&P). 

Bagi melahirkan modal insan kelas pertama, kurikulum di Institut Pengajian Tinggi (IPT) perlu sentiasa 

ditambah baik agar lebih berinovatif, dinamik, terkini dan sentiasa relevan dengan keperluan pasaran dan 

perkembangan ilmu semasa. Dalam pada itu, kemudahan sokongan dan komponen ekosistem lain seperti 

infrastruktur pembelajaran dan pengajaran, kaedah pembelajaran dan pengajaran serta tenaga pengajar 

yang berilmu tinggi dan profesional juga perlu diberi perhatian bagi memastikan proses pembelajaran dan 

pengajaran dapat dilaksanakan dengan cara yang lebih berkesan. 

33

Selaras dengan Teras 2 PSPTN yang bertujuan untuk menambah baik kualiti pembelajaran dan pengajaran, 

pasukan projek CAP Pembelajaran dan Pengajaran telah menetapkan lima objektif strategik seperti berikut: 

34 

• Mempertingkatkan kualiti program akademik. 

• Memastikan atribut generik pelajar (Generic Student Attributes-GSA) dicapai. 

• Mempertingkatkan kualiti pensyarah dalam melaksanakan aktiviti pembelajaran dan 

pengajaran. 

• Mempertingkatkan kualiti staf bukan akademik dalam melaksanakan aktiviti berkaitan 

pembelajaran dan pengajaran. 

• Mempertingkatkan kualiti bagi kemudahan fizikal yang kondusif kepada proses pembelajaran 


dan pengajaran yang efektif. 

Enam petunjuk prestasi utama (KPI) telah ditetapkan dalam pelaksanaan Fasa 1 PSPTN bagi CAP Pembelajaran 

dan Pengajaran, iaitu: 

• Peratusan pelajar tahun akhir yang mencapai purata minimum 6 dalam sistem GSA (My3S). 

• Bilangan prasarana di setiap IPTA yang khusus untuk P&P berasaskan Student Centred Learning 

(SCL). 

• Bilangan pensyarah yang mempunyai kebolehan menggunakan sekurang-kurangnya satu 

kaedah SCL. 

• Bilangan program yang menggunakan kaedah SCL. 

• Bilangan rekabentuk kurikulum berasaskan kepada Pembelajaran Berasaskan Hasil (Outcome 

Based Learning-OBE). 

• Bilangan staf bukan akademik menghadiri latihan yang berkaitan dengan P&P sekurang- 

kurangnya dua hari bagi tujuh hari kursus. 

Bagi Fasa 1, aktiviti-akitiviti yang telah dilaksanakan oleh kesemua 20 IPTA pada keseluruhannya telah 

melangkaui sasaran yang ditetapkan oleh pasukan projek CAP Pembelajaran dan Pengajaran. 


YAB. Perdana Menteri Malaysia semasa membentangkan Model Baharu Ekonomi (MBE) pada 30 Mac 2010 

telah menekankan keperluan sistem pendidikan dikaji semula secara berterusan dan ditambah baik bagi 


melahirkan siswazah berbakat yang cemerlang dari segi pemikiran kreatif dan strategik serta kemahiran 

keusahawanan dan kepimpinan yang akan memacu kejayaan negara pada dekad akan datang. 

Bagi mencapai matlamat ini, kaedah P&P hendaklah dipertingkatkan kualitinya dengan memantapkan 

pelan tindakan untuk meningkatkan kualiti program P&P. Antaranya ialah perkongsian amalan terbaik 

antara IPT, memperoleh pengiktirafan antarabangsa dan memastikan IPT mengadakan pelan tindakan bagi 

meningkatkan kemudahan fizikal SCL. 

Dalam pada itu, Pelan Tindakan Fasa 2 juga mengambil kira Pelan Pembangunan Modal Insan Inovatif pada 

Peringkat Tertiari (Implementation Plan for Development of Innovative Human Capital at Tertiary Level) dan 

tumpuan NKEA. 

Pelaksanaan PSPTN Fasa 2 akan memberi tumpuan kepada pencapaian objektif berikut: 

• meningkatkan GSA pelajar dengan melaksanakan kaedah yang bersesuaian; 

• memperkasakan kapasiti pensyarah dalam melaksanakan SCL; 

• menggalakkan perkongsian amalan terbaik antara IPT mengenai pembelajaran dan 

pengajaran; 

• mempertingkatkan kualiti program melalui penghasilan inovasi dan pengiktirafan 

antarabangsa; dan 

• mempertingkatkan pengetahuan staf bukan akademik dalam proses berkaitan 

pembelajaran dan pengajaran. 

Sasaran keberhasilan CAP menjelang tahun akhir pelaksanaan PSPTN Fasa 2, iaitu pada 2015, ialah: 

• 100% pensyarah berupaya melaksanakan SCL dalam aktiviti pembelajaran dan pengajaran; 

• 100% pensyarah baru mempunyai sijil pengajaran pengajian tinggi; 

• 100% graduan mencapai skor minimum 6.5 bagi semua elemen dalam GSA; 

• Peningkatan bilangan program di IPT yang mendapat pengiktirafan pada peringkat 

antarabangsa;dan 

• 40% staf bukan akademik mendapat pendedahan berkaitan dengan proses pembelajaran 

dan pengajaran. 


35


36 


Memastikan atribut generik 

pelajar (Generic Student 

Attributes-GSA) dicapai 

Memastikan atribut generik 

pelajar (Generic Student 

Attributes-GSA) dicapai 

Mempertingkatkan 

kualiti pensyarah dalam 

melaksanakan aktiviti 

pembelajaran dan 

pengajaran 

Melaksanakan kaedah 

penyampaian yang bersesuaian 

untuk meningkatkan GSA dalam 

kalangan pelajar 

Menguruskan pelaksanaan My3S 

bagi semua pelajar tahun akhir di 

semua IPTA 

Menguruskan pelaksanaan 

time-based analysis GSA pada 

kumpulan pelajar baru sesi 

kemasukan 2011/2012 iaitu 

pada September 2011 bagi 

permulaan, pertengahan pada 

semester empat dan akhir pada 

semester lapan 

Menjalankan latihan yang 

boleh memperkasakan kapasiti 

pensyarah dalam melaksanakan 

SCL 


Peningkatan bilangan graduan 

kelas pertama yang mencapai 

purata minimum 6.5 ke atas 

bagi semua elemen GSA 

(My3S) 

Peningkatan bilangan pelajar 

tahun akhir yang mencapai 

purata minimum 6.5 ke atas 

bagi semua elemen GSA 

(My3S) bagi tiga buah program 

IPT (Sains, Sastera dan Teknikal) 

yang berkaitan dengan kluster 

NKEA: 

o Hospitaliti dan 

Pelancongan 

o Kewangan dan 

Perniagaan 

Islam 

o Kejuruteraan 

Termaju, Sains 

dan Inovasi 

o Sains Kesihatan 


pelajar IPT tahun akhir yang 

menggunakan sistem My3S 

untuk mengukur skor minima 

6.5 bagi semua elemen GSA 

(My3S) 

Peningkatan peratusan pelajar 

yang terlibat dalam My3S 

Peningkatan bilangan *SCL 

Trainers di setiap IPT 

(*) SCL merujuk kepada 

PBL,Case Study, PoPBL 

2011- 2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015


Mempertingkatkan kualiti 

program akademik 

Mempertingkatkan 

kualiti staf bukan 

akademik dalam proses 


pengajaran 

Perkongsian amalan terbaik 

dalam aspek pembelajaran dan 

pengajaran 

Mengenal pasti kurikulum 

bidang-bidang di IPTA yang 

boleh dijadikan sebagai standard 

program 

Menghasilkan inovasi 

pembelajaran dan pengajaran 

berasaskan SCL 

Mengenal pasti program yang 

boleh mendapat pengiktirafan 

antarabangsa 

Menganjurkan kursus yang 

berkaitan dengan proses 


untuk staf bukan akademik 


PENYELIDIKAN DAN PEMBANGUNAN (R&D) 

Pengenalan 

Peningkatan bilangan seminar/ 

bengkel/forum perkongsian 

amalan terbaik dalam aspek 


Peningkatan bilangan standard 

program 

Peningkatan penghasilan 

bilangan penerbitan / 

instrumen berasaskan SCL yang 

inovatif 

Peningkatan bilangan program 

yang mendapat pengiktirafan 

badan profesional 

antarabangsa 

Peningkatan bilangan staf 

bukan akademik yang 

menghadiri latihan yang 

berkaitan dengan proses 


sekurang-kurangnya dua hari 

bagi tujuh hari kursus 


2011-2012 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Institut Pengajian Tinggi (IPT) tempatan memainkan peranan utama dalam menggerakkan aktiviti-aktiviti 

penyelidikan, pembangunan dan pengkomersilan. Manakala ahli-ahli akademik dalam pelbagai bidang 

kepakaran merupakan peneraju kepada penerokaan idea, konsep atau teori baru yang menjadi tunjang 

kepada penemuan baru, perkembangan ilmu dan ciptaan yang canggih lagi terkini. 

37

CAP R&D diwujudkan untuk: 

38 

• memperbanyakkan kegiatan R&D IPT ke arah peningkatan hasil harta intelek dan produk 

R&D yang mampu dikomersialkan; 

• menyumbang kepada pembentukan serta penemuan ilmu baru, kegiatan inovasi dan 

kreativiti; 

• menghasilkan modal insan yang mempunyai pioneer mindset, kreatif, inovatif serta 

berketerampilan supaya dapat menyumbangkan secara relevan kepada penjanaan 

kekayaan negara dan kesejahteraan rakyat; 

• menghasilkan bilangan penyelidik yang hebat dalam penguasaan ilmu fundamental dan 

menterjemahkannya selaras dengan kehendak negara; dan 

• melonjakkan keupayaan IPT dalam menjalankan penyelidikan dan menghasilkan output 

penyelidikan yang mampu bersaing pada peringkat serantau. 

Kejayaan R&D dilihat sebagai sangat kritikal ke arah peningkatan kualiti pengajian tinggi berdasarkan tiga 

faktor berikut: 

• untuk menghasilkan harta intelek dan hasil pengkomersilan yang diperlukan bagi memacu 

negara ke peringkat lebih tinggi dalam rangkaian nilai tambah global dan mewujudkan peluang 

pekerjaan baru; 

• untuk mencipta dan menyebar ilmu dan menterjemahkan ilmu kepada produk yang dihayati 

dan boleh dikira (tangible) dan tidak dihayati dan tidak boleh dikira seperti nilai-nilai murni 

(intangible product) bagi membolehkan Malaysia menjadi hab pengajian tinggi yang unggul; 

dan 

• untuk membangunkan modal insan yang diperlukan bagi mempergiatkan lagi aktiviti inovasi 


dalam semua sektor ekonomi negara secara berterusan. 

Di bawah RMKe-9, Dana Penyelidikan Fundamental yang asalnya berjumlah sebanyak RM200 juta telah 

diberikan peruntukan tambahan sebanyak RM115 juta pada tahun 2010 yang menjadikan jumlah keseluruhan 

yang baru sebanyak RM315 juta. Penambahan ini membenarkan aktiviti penyelidikan dijalankan pada peringkat 

IPT dengan lebih giat lagi. Ketika ini, penyelidikan fundamental melibatkan kesemua 20 Institut Pengajian Tinggi 

Awam (IPTA). Selain itu, ia turut melibatkan 40 buah Institut Pengajian Tinggi Swasta (IPTS) dan lima buah 

Universiti Cawangan di Malaysia. 


Pada tahun 2010 sebanyak lima buah IPTA telah berjaya diiktiraf sebagai Universiti Penyelidikan (UP). 

Berdasarkan keputusan Audit Universiti Penyelidikan yang dijalankan pada tahun 2010, empat UP, iaitu Universiti 

Malaya (UM), Universiti Sains Malaysia (USM), Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) dan Universiti Putra Malaysia 

(UPM) telah berjaya mengekalkan pengiktirafan masing-masing. Berkuat kuasa mulai 21 Julai 2010, Universiti 

Teknologi Malaysia (UTM) pula telah berjaya diiktiraf sebagai UP yang baru. 

Antara isu-isu pelaksanaan projek yang dikenal pasti adalah seperti berikut: 

• kurang sumber atau sokongan untuk membina bilangan penyelidik (critical mass) yang 

diperlukan dalam aktiviti R&D dan pengkomersilan; 

• kurang keyakinan di pihak agensi kerajaan dan sektor swasta terhadap keupayaan 

penyelidik universiti dalam menyelesaikan projek penyelidikan/perundingan; 

• adanya industri tempatan (termasuk SME) yang hanya minat menghasilkan produk dan 

proses teknologi rendah dan lebih cenderung untuk membeli teknologi kerana tidak 

berminat melakukan R&D; 

• kekurangan penghayatan budaya penyelidikan dalam kalangan industri tempatan 

(tidak banyak unit/bahagian/jabatan yang khusus bagi R&D); 

• kurang kesedaran terhadap peranan dan kaitan inovasi dengan daya saing industri itu 

sendiri yang membawa kepada pelaksanaan yang tidak menitikberatkan aspek R&D; 

• ekosistem inovasi di Malaysia yang kurang dinamik; 

• tiada mekanisme yang menguruskan penghasilan produk R&D sehingga pengkomersilan 

secara khusus; 

• IPTA tidak mempunyai kepakaran dalam bidang pengkomersilan; 

• tanggapan bahawa Malaysia tidak lagi dianggap sebagai negara membangun, yang 

memberi kesan kepada pemberian/ penawaran geran penyelidikan antarabangsa; 

• perbezaan matlamat antara objektif penyelidik, iatu untuk knowledge generation dan 

swasta, iaitu untuk profit oriented; 

• penyelidik kurang pengalaman dan pendedahan kepada industri dan kaedah memperoleh 

pembiayaan dana antarabangsa; dan 

• maklumat tentang geran antarabangsa lewat sampai kepada universiti dan ke pengetahuan 

penyelidik. 


39

Antara tindakan-tindakan yang diambil untuk mengatasi isu pelaksanaan adalah seperti berikut: 


40 

• mengadakan sesi perbincangan secara berterusan melalui mesyuarat dan bengkel yang 

melibatkan pelbagai pihak berkaitan seperti ahli panel pengkomersilan, pihak Research 

Management Centre (RMC) IPT dan Pejabat Pengurusan Projek (PMO) Kementerian; 

• melaksanakan promosi pengkomersilan produk R&D IPT melalui pemilihan oleh Panel 

Penasihat Pengkomersilan Produk; 

• melaksanakan program promosi bagi hasil R&D yang berpotensi melalui media cetak, media 

elektronik dan pameran produk R&D IPTA; 

• mengadakan program business matching [contoh: PECIPTA] dan value pitching bersama 

pihak antarabangsa seperti Stanford Research Institute (SRI) International dan panel industri 

tempatan; dan 

• mengaruhkan kekuatan pembangunan sumber manusia supaya selaras dengan agenda 

nasional dengan menggunakan kaedah seperti Scival Spotlight atau Incites. 

Dalam RMKe-10, fokus CAP R&D adalah untuk memantapkan objektif bagi Fasa 1 dan melonjakkan tahap 

penyelidikan Fasa 2 menerusi pendekatan: 

• menggalakkan minda perintis (pioneer mindset) dalam kalangan penyelidik ; 

• melakukan penyelidikan inovatif selaras dengan kehendak negara; 

• menterjemahkan penemuan fundamental ke arah menghasilkan produk atau teknologi 

platform yang mampu dikomersialkan; dan 

• memperkayakan khazanah ilmu (knowledge repository) 

Untuk mengukuhkan Fasa 1, Kerajaan telah meluluskan peruntukan sebanyak RM741 juta kepada KPT bagi 

meningkatkan lagi aktiviti R&D, terutamanya bagi projek penyelidikan fundamental di IPT. Kelulusan peruntukan 

tersebut merangkumi tiga bahagian, iaitu Dana Penyelidikan Fundamental, tujuh platform Penyelidikan 

Berimpak Tinggi dan Insentif Penyelidikan. 

Dana penyelidikan fundamental dalam RMKe-10, iaitu dalam tempoh Fasa 1, telah meningkat melebihi 

100% berbanding peruntukan yang diterima sebanyak RM200 juta dalam RMKe-9. Di bawah RMKe-10, 

dana penyelidikan fundamental adalah dipecahkan kepada empat skim, iaitu Skim Geran Penyelidikan 

Fundamental (FRGS), Skim Geran Penyelidikan Eksploratori (ERGS), Skim Penyelidikan Jangka Panjang (LRGS) 


dan Skim Geran Penyelidikan Pembangunan Prototaip (PRGS). Tujuh platform Penyelidikan Berimpak Tinggi 

pula adalah merangkumi bidang tujahan atau niche yang menggembleng kepakaran serta menggalakkan 

kolaborasi di antara IPT, seperti berikut: 

• pemanasan gobal (global warming); 

• penyakit berjangkit (infectious disease); 

• perubatan tropika (tropical medicine); 

• keselamatan tenaga dan air (water and energy security); 

• kecukupan makanan (food security); 

• teknologi informasi dan komunikasi (Information and Communication Technology-ICT); dan 

• pembuatan termaju dan nilai tambah (advanced and value added manufacturing). 

Selain tujuh bidang tujahan di atas, bidang tenaga diperbaharui dan penjimatan tenaga juga akan diberikan 

perhatian memandangkan kedua-dua bidang ini menjadi antara agenda penting Kerajaan dalam RMKe-10. 

Dalam bulan April 2011, kedua-dua Rang Undang-Undang Tenaga Diperbaharui Dan Penjimatan Tenaga telah 

dibentangkan di Parlimen. 

Bagi menggalakkan aktiviti penyelidikan dan penambahan dana dari luar (antarabangsa dan swasta), 

insentif penyelidikan patut diwujudkan bagi kumpulan penyelidik dan penyelidik. Selain itu, penambahan dana 

penyelidikan fundamental serta insentif penyelidikan dijangka akan membantu ke arah mencapai sasaran 

yang ditetapkan bagi Fasa 2. 

Seterusnya, terdapat keperluan supaya aktiviti berkaitan pengkomersilan hasil R&D yang merangkumi aspek 

promosi melalui media elektronik, media cetak dan pameran dipergiatkan lagi. Aktiviti promosi atau pameran 

yang menyediakan peluang business matching antara pihak universiti dan industri perlu dipergiatkan. 

Penggunaan khidmat rundingan dari agensi luar seperti SRI International, sebagai contoh, untuk mendidik 

penyelidik tempatan tentang strategi pengkomersilan hasil R&D IPT boleh dipertimbangkan. 

Dari segi pencapaian UP pula, semua UP yang terlibat akan dipantau secara berkala berdasarkan laporan 

perbelanjaan ke atas dana yang telah diperuntukkan serta laporan impak dan pembentangan ke atas 

pencapaian kelima-lima UP. 

Dalam pada itu, kesejahteraan negara dalam RMKe-10 yang dipacu oleh modal insan berminda perintis 

di IPT serta penghasilan inovasi dalam kegiatan R&D boleh merealisasikan Model Baharu Ekonomi dengan 

keberhasilan berikut: 


41

42 

• RM47.5 juta dana penyelidikan dari pihak swasta dan antarabangsa; 

• RM300 juta Peruntukan Dana Penyelidikan Fundamental; 

• pengkomersilan sekurang-kurang 5% daripada semua usaha; 

• pengiktirafan enam UP; dan 

• peningkatan jumlah jurnal terbitan IPT yang diindekskan kepada 60, harta intelek 1,000, 

penerbitan (publication) 9,000 dan cumulative citation 9,000. 

Faktor budaya penyelidikan kompetitif yang beretika merupakan faktor kritikal terhadap kejayaan CAP 

R&D. Budaya kecemerlangan penguasaan ilmu hasil penyelidikan boleh membantu peningkatan dana 

penyelidikan fundamental dan antarabangsa serta swasta. 

Penyelidikan fundamental di IPT telah melalui tiga fasa pembudayaan. Bermula tahun 2006 hingga 2008, ia 

dikenali sebagai fasa meningkatkan budaya penyelidikan. Pada masa ini, penyelidik di IPT diberi pendedahan 

dan peluang menjalankan penyelidikan fundamental. Dari tahun 2009 hingga 2010 dikenali sebagai fasa untuk 

menanam kualiti penyelidikan. Peruntukan dana penyelidikan fundamental telah diperketat dengan memilih 

projek penyelidikan yang benar-benar berkualiti dan memberi impak kepada negara. Bagi fasa yang ketiga 

dari tahun 2011 hingga 2012, ia merujuk kepada mempromosikan kecemerlangan penyelidikan dengan cara 

bekerjasama pada peringkat dalaman supaya mampu bersaing pada peringkat global (work together to 

compete outside). 

Faktor kritikal seterusnya adalah berkaitan kurang pemahaman tentang strategi pengkomersilan hasil R&D 

dalam kalangan penyelidik IPT. Selain itu, penyelidik lebih tertumpu kepada aktiviti penghasilan penerbitan 

berbanding dengan pengkomersilan hasil R&D mereka. Bagi tahun 2011 dan 2012, lebih banyak pendedahan 

akan dibuat tentang harta intelek dan penyelidikan kepada para penyelidik, ke arah peningkatan 

pengkomersilan. Ini dibantu dengan adanya Geran PRGS yang akan memantapkan lagi sistem inovasi negara. 

Dalam memastikan aktiviti penyelidikan berjalan dengan lancar, Jemaah Menteri telah bersetuju supaya 

sebanyak RM128 juta peruntukan mengurus disalurkan kepada UP setiap tahun. 




Meningkatkan 

Pengkomersilan R&D IPT 

Meningkatkan jumlah 

dana penyelidikan 

daripada pihak swasta dan 

antarabangsa 

Mengiktiraf bilangan 

IPT sebagai Universiti 

Penyelidikan (UP) 

Meningkat dana 

penyelidikan fundamental 

Meningkatkan khazanah 

intelek (knowledge 

repository) agar mampu 

bersaing pada peringkat 

serantau (regional): 

Penerbitan (Publication) 

Mempromosi dan 

menghebahkan hasil 

penyelidikan R&D IPT dan 

meningkatkan pengetahuan 

pengkomersilan dalam kalangan 

penyelidik 

Mempromosi dan 

menghebahkan peluang dana 

penyelidikan kepada IPT 

Menambahkan jumlah geran 

yang boleh dipohon 

Meningkat dana penyelidikan 

fundamental untuk 

membudayakan R&D, 

meningkatkan Kualiti R&D dan 

mempromosikan kecemerlangan 

Penyelidikan 

Memberi insentif kepada 

pensyarah yang menerbitkan 

artikel di dalam 10% teratas 

jurnal yang diindekskan (Tier 1) 

mengikut bidang 

Mengaruhkan kekuatan 

pembangunan sumber manusia 

melalui penerbitan yang 

unggul dalam disiplin kompetitif 

pada peringkat dunia supaya 

membantu agenda nasional 

dengan menggunakan kaedah 

seperti Scival Spotlight atau 

Incites 

Peningkatan jumlah penjanaan 

pendapatan hasil dari 

pengkomersilan produk R&D IPT 

Peningkatan dana 

daripada pihak swasta dan 

antarabangsa 

Pertambahan bilangan UP 

Peningkatan dana penyelidikan 

fundamental 

Peningkatan penerbitan jurnal 


2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

43

44 


Harta Intelek [Intellectual 

Property (IP)] 

Jurnal hak milik IPT yang 

diindekskan (The Malaysian 

Journals owned by IPT that 

have been indexed) 


PENGANTARABANGSAAN 

Pengenalan 

Memberi pendedahan tentang 

IP 

Menjalankan penyelidikan 

strategik ke arah pengkomersilan 

yang mampu menjana IP 

Memberi insentif kepada sidang 

penyunting supaya dapat 

melonjakkan jurnal hak milik IPT 

supaya dapat diindekskan 


Peningkatan bilangan IP yang 

difailkan 


penerbitan jurnal 

Pengantarabangsaan merupakan Teras Kelima Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara, bertujuan 

untuk memartabatkan IPT tempatan ke arah bertaraf dunia. Teras ini menyasarkan Malaysia sebagai hab 

kecemerlangan pengajian tinggi antarabangsa menjelang tahun 2020. Salah satu pendekatan adalah 

penonjolan jenama Education Malaysia yang sebelumnya dikenali sebagai Malaysian Students Department 

(MSD) dalam semua aktiviti pemasaran di luar negara. Di samping itu, program pengantarabangsaan seperti 

pertukaran tenaga akademik, pelajar, program pengajian dan kolaborasi antarabangsa juga merupakan 

pemangkin untuk memperkayakan interaksi, pengalaman dan pendedahan pelajar IPT tempatan di arena 

global. 

Tujuan penubuhan CAP Pengantarabangsaan adalah untuk memastikan aspirasi negara sebagai 

pusat pengajian tinggi ulung tercapai melalui pelaksanaan aktiviti dan seterusnya pemantauan prestasi 

pengantarabangsaan IPT tempatan. Khidmat sokongan berkualiti pada peringkat kementerian dan 

pemantauan pencapaian perlu diberi perhatian sepenuhnya untuk merealisasikan hasrat kerajaan untuk 

menjadikan Malaysia pusat pengajian tinggi antarabangsa.


Fasa 1 pelaksanaan CAP Pengantarabangsaan tertumpu kepada peletakan asas untuk menarik kemasukan 

pelajar antarabangsa melalui pelaksanaan strategi berikut: 

• meningkatkan penyertaan program pemasaran dan promosi antarabangsa di luar negara di 

jaringan laman web, pameran antarabangsa dan lain-lain saluran; 

• memperkayakan pengalaman pembelajaran pelajar; 

• menambahkan jumlah staf akademik, meningkatkan jaringan antarabangsa dan daya saing 

staf akademik; 

• meningkatkan jaringan kolaborasi antarabangsa G2G dan antara institusi secara bilateral, 

multilateral dan sebagainya; 

• mempergiatkan usaha untuk menarik pelajar antarabangsa berkualiti melalui penawaran 

tempat bagi pelajar antarabangsa di IPT; dan 

• meningkatkan jumlah program pengajian akademik yang diiktiraf oleh badan antarabangsa. 

Kemasukan pelajar antarabangsa ke IPT tempatan merekodkan peningkatan setiap tahun, seperti yang 

ditunjukkan dalam jadual berikut: 

*sumber: 

Data 2007: Portal KPT 

TAHUN 

2007 

2008 

2009 

2010 

Data 2008, 2009: Buku Perangkaan, Kementerian Pengajian Tinggi (2009) 

Data 2010: MyMOHES, Pusat Data dan Maklumat 

IPTA 

14,324 

18.495 

22,456 

24,214 

Malaysia menjadi destinasi pilihan pertama pelajar dari Sudan, Yemen, Maldives dan Somalia pada tahun 

2009, menurut penyenaraian “Global Education Digest 2010” UNESCO. Secara purata, kira-kira 70% pelajar 

IPTS 

33,604 

50,679 

58,294 

62,705 

JUMLAH 

47,928 

69,174 

80,750 

86,919 


45

antarabangsa melanjutkan pengajian di IPTS. Kemasukan pelajar antarabangsa secara keseluruhannya 

menyumbang kepada pendapatan negara sebanyak kira-kira RM2.6 bilion pada tahun 2010. 

Pengambilan staf akademik antarabangsa turut menunjukkan peningkatan, seperti jadual di bawah: 

*sumber: 

Data 2007: Portal KPT 

46 

TAHUN 

2007 

2008 

2009 

BILANGAN STAF AKADEMIK ANTARABANGSA DI IPT 

Data 2008, 2009: Buku Perangkaan, Kementerian Pengajian Tinggi (2009) 

Secara keseluruhan, antara isu-isu pencapaian semasa adalah seperti berikut: 

• Pengambilan pelajar antarabangsa berkualiti ke IPT dan pengurusan dan pentadbiran hal 

ehwal pelajar antarabangsa. 

Cadangan penyelesaian isu: 

o Usaha perlu dipergiatkan dalam pelaksanaan Fasa 2 untuk menarik pelajar 

antarabangsa berkualiti yang ditaja oleh agensi / kerajaan luar negara. 

o Khidmat sokongan pelajar antarabangsa di IPT perlu dimantapkan dan harus 

berlandaskan dasar pengantarabangsaan. 

o Mekanisme untuk memantau pelajar antarabangsa yang sedia ada perlu disediakan. 

• Pengambilan staf antarabangsa, di mana bilangan staf akademik antarabangsa yang 

cemerlang di IPT masih berkurangan. 


IPTA 

1,376 

1,634 

4,605 

o Pewujudan skim gaji yang kompetitif. 

IPTS 

1,027 

1,261 

1,403 


JUMLAH 

2,403 

2,895 

6,008


o Peningkatan promosi, pemasaran dan penyertaan sektor pengajiantinggi dalam 

program pemasaran dan promosi antarabangsa di luar negara contohnya melalui 

pelancaran Education Malaysia. 

• Kekangan dana dalam pelaksanaan program mobiliti pelajar dan staf, penyertaan 

program pemasaran di luar negara dan pembayaran proses audit kepada agensi 

pengiktirafan profesional antarabangsa. 


o Penajaan program mobiliti pelajar dan staf akademik. 

o Peruntukan dana permulaan untuk menyemarakkan penglibatan pelajar dan staf 

dalam program mobiliti. 

o Peruntukan bajet berpusat untuk proses pengauditan antara IPT. 

• Jaringan kolaborasi antarabangsa sektor pengajian tinggi tempatan dan luar negara yang 

dibuat perlu memberi manfaat bukan sahaja kepada IPT, malah pembangunan staf dan 

pelajar IPT. 


o Lebih banyak inisiatif perlu digerakkan dalam Fasa 2 untuk meningkatkan kolaborasi 

IPT tempatan dan IPT luar negara dalam program seperti industrial internship, mobiliti 

pelajar dan staf akademik (jangka pendek dan panjang). 

Keberhasilan CAP Pengantarabangsaan menjelang 2015 bergantung kepada faktor-faktor berikut: 

• Senario pengajian tinggi global: 

o peningkatan mobiliti pelajar dan staf; 

o penswastaan sektor pengajian tinggi; 

o pengkomersilan dan peningkatan kolaborasi antara IPT dan pihak industri; dan 

o penarafan IPT berdasarkan pemeringkatan antarabangsa (global rating). 

• Fokus sektor pengajian tinggi negara untuk: 

o menjana pendapatan melalui kemasukan pelajar antarabangsa; 


47


48 

o menjamin mutu program akademik IPT; dan 

o mengukuhkan jaringan serantau dan global IPT dalam aspek pengajaran dan 

pembelajaran serta penyelidikan. 


Meningkatkan 

ketertampakan (visibility) 

sektor pengajian tinggi 

Malaysia di luar negara 

Mendapatkan 

pengiktirafan 

antarabangsa kualiti sektor 

pengajian tinggi Malaysia 

Memperkayakan 

pengalaman 

pembelajaran pelajar 

Menjalinkan kerjasama erat 

antara KPT dan IPT untuk program 

promosi dan pemasaran luar 

negara 

Meluaskan jaringan kerjasama 

sektor pengajian tinggi Malaysia 

dengan luar negara 

Menubuhkan pusat akademik 

IPTA di luar negara bagi 

menjalankan aktiviti pengajaran 

dan pembelajaran serta 

penyelidikan 

Menganjurkan persidangan 

bertaraf antarabangsa dan 

berimpak tinggi melibatkan 

menteri-menteri-menteri 

pengajian tinggi dan key 

decision makers 


dengan badan profesional 

antarabangsa untuk 

pengiktirafan program akademik 

IPT tempatan 

Menggalakkan penyertaan 

pelajar IPT tempatan dalam 

program mobiliti outbound 


antara IPT tempatan dan luar 

negara dalam penganjuran 

program mobiliti inbound 


Peningkatan penyertaan IPT 

dalam pameran antarabangsa 

Peningkatan program yang 

dijalankan atas usaha sama IPT 

tempatan dan luar negara 

Kewujudan pusat akademik luar 

negara milik UP untuk tujuan 

akademik dan pemasaran IPT 

Peningkatan pengiktirafan 

kerjasama strategik 

dengan negara dan agensi 

antarabangsa, termasuk 

pengiktirafan terhadap 

kemampuan serta sumbangan 

sektor pengajian tinggi negara 

di peringkat antarabangsa 


yang diiktiraf pada peringkat 

antarabangsa 


antarabangsa berkualiti di IPT 

tempatan 


yang terlibat dalam program 

mobiliti 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015


Memperkayakan 

pengalaman 

antarabangsa staf IPT 

tempatan 

Meningkatkan 

pengalaman positif pelajar 

antarabangsa 


INDUSTRI-AKADEMIA 

Pengenalan 

Meningkatkan pengambilan staf 

akademik antarabangsa 

Meningkatkan mobiliti staf 

akademik 

Menggalakkan interaksi antara 

pelajar antarabangsa dan 

komuniti tempatan 

Mendapat maklum balas 

pengalaman pelajar 

antarabangsa di Malaysia 

Peningkatan peratusan staf 

akademik antarabangsa 

Peningkatan bilangan staf 

akademik yang terlibat dalam 

program mobiliti 

Penglibatan pelajar 

antarabangsa dengan 

program komuniti 


2011-2015 

2011-2015 

Industri didefinisikan sebagai sesebuah organisasi luaran kepada universiti termasuk sektor awam, swasta 

dan badan-badan bukan kerajaan yang berasaskan keuntungan dan bukan keuntungan. Jalinan hubungan 

atau perkongsian Industri-Universiti menjadi sangat penting bagi penggubal polisi pengajian tinggi, baik pada 

peringkat kerajaan dan universiti. Dalam konteks ekonomi berasaskan pengetahuan (k-economy), peranan 

universiti (institusi pengajian tinggi) sebagai pelaksana strategik dalam pembangunan ekonomi menjadi 

semakin penting. Hubungan Industri-Akademia merangkumi pelbagai aspek pengajaran dan penyelidikan, 

termasuklah latihan industri pelajar, sangkutan pensyarah di industri, aktiviti perundingan, pembangunan 

profesional berterusan, pembangunan dan penyelidikan bersama dan juga pembangunan usahawan kecil 

dan sederhana. Selari dengan perkembangan masa, dasar-dasar baru kerajaan seperti RMKe-10, MBE dan 

ETP serta NKEA perlu diambil kira dalam kesinambungan pelaksanaan CAP Industri-Akademia pada Fasa 2, 

iaitu merangkumi tempoh 2011 hingga 2015. 

IPT perlu memainkan peranan penting dalam penyediaan tenaga mahir ke pasaran dan perlu menjadikan 

industri sebagai ‘input’ untuk menghasilkan program pengajian dan hasil penyelidikan mengikut peredaran 

masa dan trend semasa justeru menghasilkan para graduan untuk memenuhi keperluan pasaran industri dan 

kesediaan ke alam pekerjaan. Kerjasama mapan dengan industri juga membantu pihak IPT memperoleh 

sumbangan dan menjana pendapatan secara berterusan. 

49


Sepanjang 2010, pelbagai program telah dilaksanakan bagi memperkenalkan, membincangkan dan 

mencapai sasaran Industri-Akademiayangtelahditetapkanolehuniversiti masing-masingseperti“BengkelCAP 

Industri- Akademia Peringkat Kebangsaan” pada April 2010. Wakil-wakil industri bersama ahli akademik telah 

membincangkan peranan industri-Akademia dari perspektif pihak industri. “Pelancaran Pelan Pengukuhan 

Hubungan Kerjasama Universiti-Industri dan Program Kluster” telah dilancarkan pada Julai 2010 dan digubal 

bagi mencapai hasrat meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran, meningkatkan kebolehpasaran 

siswazah, meningkatkan hasil pengkomersilan teknologi dan penyelidikan serta meningkatkan pendapatan 

bagi universiti dan industri. 

Secara keseluruhannya pencapaian CAP Industri-Akademia menunjukkan peningkatan yang positif 

berbanding tahun 2009. Jumlah (RM) projek perundingan daripada industri yang diperoleh adalah sebanyak 

RM 119,008,933.22 sumbangan (RM) daripada industri kepada universiti adalah sebanyak RM 48,256,441.67 

pada 2010. Seramai 454 orang staf akademik telah mengikuti program sangkutan di industri sepanjang 2010 

iaitu peningkatan sebanyak 342 berbanding 2009 (termasuk bilangan staf akademik yang bercuti sabatikal 

di IPT lain). Bilangan kakitangan industri yang terlibat dalam aktiviti berkaitan akademik juga menunjukkan 

peningkatan yang positif iaitu seramai 1,409 orang pada 2009 kepada 2,577 orang bagi tahun 2010. 


Dalam Fasa 2 (2011–2015), CAP Industri-Akademia akan tertumpu kepada pelaksanaan aktiviti berikut dan 

penghasilan yang berkaitan: 

50 

• memperkukuh dan mempertingkatkan penglibatan industri dalam aktiviti- aktiviti sedia ada 

yang dilaksanakan oleh semua universiti setiap tahun ke arah mencapai objektif strategik 

CAP; 

• memperkembang dan meningkatkan program “cluster-consortium-based” kolaborasi 

universiti-industri dalam aktiviti-aktiviti hubungan universiti-industri; 

• mempertingkatkan promosi kepakaran universiti kepada pihak industri dan sebaliknya melalui 

pembangunan pangkalan data; dan 

• mempertingkatkan industry-driven innovation (dalam bidang kurikulum, pembelajaran dan 

pengajaran dan R&D). 


Aktiviti-aktiviti yang dirancang pada Fasa 2 untuk mencapai KPI CAP Industri-Akademia perlu mengambil 

kira perkembangan semasa dan dasar-dasar kerajaan terkini seperti RMKe-10, MBE serta NKEA, di mana selain 

daripada pendidikan, adalah bidang-bidang yang disenaraikan: 

• Minyak dan gas 

• Minyak sawit dan produk berkaitan 

• Perkhidmatan kewangan 

• Pemborongan dan peruncitan 

• Pelancongan 

• Teknologi Maklumat dan Komunikasi 

• Elektrik dan Elektronik 

• Perkhidmatan perniagaan 

• Penjagaan kesihatan swasta 

• Pertanian 

• Greater Kuala Lumpur 

Dalam MBE, program mobiliti antara industri dan universiti diberi penekanan. Program ini boleh dilaksanakan 

melalui pertukaran kakitangan akademik dan juga melalui skim sangkutan akademik. 

Berdasarkan Pelan Pengukuhan Strategik Kerjasama Universiti/Industri/Masyarakat, tujuh kerangka telah 

dibangunkan oleh Kementerian Pengajian Tinggi (KPT): 

• mekanisme latihan industri bagi industri ‘high-end’; 

• rangka kerja sangkutan akademia industri; 

• rangka kerja kadar dan perolehan pakar runding; 

• rangka kerja sistem pengiktirafan dan ganjaran akademia; 

• rangka kerja sistem penjenamaan dan pemasaran kepakaran penyelidikan dan produk 

universiti; 

• rangka kerja program Knowledge Transfer Partnership; dan 

• rangka kerja program kerjasama konsortium kluster universiti-industri. 

Keberhasilan yang disasarkan CAP Industri-Akademia menjelang 2015 adalah seperti berikut: 

• hasil pendapatan dari khidmat perundingan di universiti adalah sekurang-kurangnya 10% 

daripada belanja pengurusan; 


51

52 

• purata setiap universiti menerima RM100,000 sumbangan industri setahun atau keseluruhan 

RM500,000 (tidak termasuk geran penyelidikan dan perundingan); 

• sekurang-kurangnya 30% kakitangan akademik telah menjalani sangkutan industri; dan 

• untuk setiap program pengajian yang ditawarkan, sekurang-kurangnya terdapat tiga bentuk 

penglibatan pihak industri setiap tahun. 

Mengambil kira ETP dan NKEA dalam penentuan hala tuju Fasa 2 CAP Industri-Akademia, faktor kejayaan 

kritikal yang telah dikenal pasti adalah seperti berikut: 


• perkongsian tenaga pakar industri dan universiti; 

• keperluan makmal bertaraf industri serta perkongsian kemudahan dan prasarana industri; 

• sistem akademik yang menyokong penglibatan industri secara langsung; dan 

• sistem akademik yang fleksibel mengizinkan penambahan subjek/ kursus elektif dalam reka 

bentuk kurikulum/ kursus sesuai dengan kehendak industri jika perlu. 


Meningkatkan hubungan 

Industri-Akademia 

Menggiatkan aktiviti perundingan 

industri 

Meningkatkan sumbangan (RM)/ 

bukan RM daripada industri 

kepada universiti 


• Peningkatan penjanaan 

kewangan (RM) 

daripada projek 

perundingan 

• Peningkatan 

pemindahan ilmu 

praktikal kepada 


pengajaran 


pendedahan 

pelajar kepada 

projek industri 

sebenar 


sumbangan (RM)/ 

bukan RM daripada 

industri kepada universiti 

• Peningkatan mutu 


pengajaran serta 

penyelidikan 

2011-2015 

2011-2015


Meningkatkan hubungan 

Akademia-Masyarakat 


KEBOLEHPASARAN SISWAZAH 

Pengenalan 

Menggalakkan staf akademik 

mengikuti program sangkutan 

industri 

Melibatkan kakitangan 

industri dalam aktiviti berkaitan 

akademik 

Menggiatkan penglibatan dan 

memberi pengiktirafan akademia 

dengan masyarakat 

• Peningkatan bilangan 

staf akademik yang 

mengikuti program 

sangkutan industri 


pembelajaran, 

pengajaran, 

penyelidikan dan 

perundingan 


perkongsian pintar 


bilangan kakitangan 

industri 


pembelajaran, 

pengajaran, 

penyelidikan dan 

perundingan 


perkongsian pintar 


bilangan projek 

akademiamasyarakat 


sumbangan (RM) 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Kemajuan sesebuah negara pada masa hadapan sangat bergantung kepada usaha semua pihak dalam 

melahirkan modal insan yang berketerampilan, berdaya saing dan mempunyai nilai tambah tinggi yang boleh 

menyumbang kepada pembangunan negara serta boleh menjamin pertumbuhan ekonomi yang stabil. Oleh 

yang demikian, Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) Malaysia sentiasa memberi perhatian terhadap kualiti 

siswazah yang dilahirkan oleh Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA) mahupun Institusi Pengajian Tinggi Swasta 

(IPTS). KPT juga sentiasa berusaha melonjakkan tahap kualiti siswazah agar mereka dapat menyumbang 

kepada pelaksanaan pelan transformasi ekonomi negara. 

53

Setiap institusi pengajian tinggi (IPT) memainkan peranan yang penting dalam menghasilkan siswazah 

yang berkebolehan yang bersedia ditempatkan di sektor pekerjaan sama ada di pasaran tempatan atau 

antarabangsa. Isu-isu yang berkaitan dengan kebolehdapatan kerja siswazah sentiasa berkait rapat dengan 

kebolehpasaran dan kemahiran siswazah. Menyedari hakikat ini, KPT telah mengambil beberapa langkah 

strategik bagi memastikan siswazah yang dihasilkan oleh IPT di negara ini mempunyai kualiti dan ciri-ciri yang 

diperlukan oleh pasaran kerja. Selain menyediakan peluang pengajian tinggi kepada semua golongan yang 

berkelayakan, KPT juga bertanggungjawab memastikan setiap siswazah yang dihasilkan mempunyai nilai 

kebolehpasaran dan kebolehdapatan kerja yang tinggi. 

Bagi mencapai hasrat tersebut, KPT telah meletakkan kebolehpasaran siswazah sebagai salah satu daripada 

Projek Agenda Kritikal dalam Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) pada tahun 2007. 


Pelaksanaan PSPTN Fasa 1 melihat kepada usaha-usaha peletakan asas beberapa program bagi mencapai 

hala tuju transformasi pengajian tinggi. Bagi CAP Kebolehpasaran Siswazah, pelaksanaan PSPTN Fasa 1 melihat 

kepada indikator bagi menilai kebolehpasaran siswazah dan sasaran peratus yang perlu dicapai. Bidang 

tumpuan CAP dalam pelaksanaan Fasa 1 PSPTN ialah meningkatkan kebolehpasaran siswazah dengan 

memastikan sekurang-kurangnya 75% siswazah memperoleh pekerjaan dalam tempoh enam bulan setelah 

menamatkan pengajian. 

Bagi mengkaji secara berterusan penerimaan para siswazah ke dalam pasaran kerja, KPT telah mewujudkan 

satu sistem pengukuran yang bersesuaian dan versatil bagi melaksanakan kaji selidik terhadap graduan 

yang bakal menamatkan pengajian di IPT di negara ini. Sistem Kajian Pengesanan Graduan (SKPG) telah 

mula dilaksanakan sejak tahun 2006 dan membekalkan fakta dan maklumat mengenai status dan pekerjaan 

graduan baru. Kajian Pengesanan Graduan merupakan satu kajian tahunan untuk mengesan destinasi 

pertama graduan selepas menduduki peperiksaan pada tahun akhir sehingga tarikh menghadiri majlis 

konvokesyen, iaitu lazimnya dalam lingkungan tiga hingga enam bulan selepas tamat pengajian. Objektif kajian 

adalah untuk meninjau tahap kebolehdapatan kerja dan kebolehpasaran (employability and marketability) 

siswazah, mendapat pandangan dan persepsi siswazah terhadap program akademik, sistem pengajian dan 

kemudahan prasarana di IPT masing-masing serta mewujudkan pangkalan data para siswazah IPT. 

Peratusan kebolehpasaran siswazah mencapai dan melebihi sasaran 75% mulai tahun 2008 hingga 2010. Bagi 

tahun 2010, pencapaian kebolehpasaran siswazah pada peringkat KPT adalah sebanyak 75.4 %. Peratusan ini 

merangkumi semua graduan yang dihasilkan oleh IPTA, IPTS, Politeknik dan Kolej Komuniti. 

54 


Jika dilihat dari segi pencapaian kebolehpasaran siswazah bagi setiap IPTA pula, peratus pencapaian adalah 

berbeza di antara satu sama lain. Pada akhir tahun 2010, sejumlah 19 IPTA terlibat dalam statistik pengiraan 

CAP Kebolehpasaran Siswazah dan hanya satu IPTA iaitu Universiti Malaysia Kelantan (UMK) masih belum 

menghasilkan siswazah pada tahun 2010. Secara umumnya, universiti yang berstatus universiti penyelidikan, 

mempunyai tahap peratusan kebolehpasaran siswazah yang melebihi 75%. Pencapaian bagi Universiti 

Pendidikan Sultan Idris (UPSI) adalah 96.5% kerana sebahagian besar daripada siswazah diserap sebagai 

guru apabila mereka menamatkan pengajian. Bagi universiti dalam kategori Komprehensif dan Fokus, data 

menunjukkan corak yang pelbagai, antara lingkungan 50% hingga 70%. 

Hal ini memandangkan terdapat pelbagai faktor yang mempengaruhi kebolehpasaran siswazah seperti jenis 

universiti dan bidang pengajian yang diambil siswazah. Bagi universiti yang telah lama bertapak di negara 

ini, sasaran 75% mungkin dapat dicapai dengan adanya faktor-faktor seperti kemudahan pendidikan yang 

lebih baik, tenaga pengajar yang berpengalaman, bidang pengajian yang ditawarkan, hubungan bersama 

pihak industri dan sebagainya. Secara umumnya, peratusan kebolehpasaran siswazah adalah sesuatu yang 

perlu melihat kepada kapasiti serta keupayaan sesebuah universiti dalam menghasilkan siswazah yang dapat 

meningkatkan nilai kebolehpasaran bagi universiti tersebut. 

Sepanjang pelaksanaan Fasa 1, terdapat beberapa isu yang dikenal pasti: 


• Data Kajian Pengesanan Graduan yang diperoleh adalah dalam tempoh yang singkat, 

iaitu antara tempoh tamat pengajian dan majlis konvokesyen sekitar tiga hingga enam bulan. 

Tempoh yang singkat ini tidak dapat memberi gambaran yang sebenar mengenai tahap 

kebolehpasaran siswazah. 

• Kos bagi melaksanakan program-program yang meningkatkan kebolehpasaran siswazah 

seperti Finishing School, Bridging the Gap, Apprenticeship adalah tinggi dan memerlukan 

peruntukan kewangan yang besar daripada pihak kerajaan. Sesetengah industri meletakkan 

tanggungjawab ini kepada pihak kerajaan tanpa bersedia untuk berkongsi kos bagi 

membiayai program-program tersebut. 

Institusi pengajian tinggi mempunyai peranan yang penting dalam menghasilkan modal insan berkemahiran 

tinggi dan berkeupayaan untuk mencipta, menginovasi, menghasilkan dan mempelopori pengetahuan baru 

serta mengaplikasikan dan membangunkan teknologi, ke arah memastikan kadar kebolehpasaran siswazah 

yang tinggi dicapai oleh negara. 


55

Faktor kejayaan kritikal CAP Kebolehpasaran Siswazah adalah berkaitan dengan faktor penentuan hala tuju 

aspirasi Wawasan 2020, Gagasan 1Malaysia, Program Transformasi Kerajaan, Program Transformasi Ekonomi, 

RMKe-10 dan Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara sendiri, secara amnya. Antara yang dikenal pasti 

adalah: 

56 

• Tadbir Urus: ketelusan, tanggungjawab, integriti, autonomi dan akauntabiliti (Professional A 

cademic Integrity); 

• Budaya: kecemerlangan pengajian tinggi, berprestasi tinggi, berdaya saing; 

• Infrastruktur: kemudahan fizikal R&D, persekitaran yang kondusif kepada pembelajaran dan 

pengajaran; dan 

• Sumber: sumber kewangan, sumber manusia yang berkualiti dan komited, perkembangan 

ekonomi dunia dan negara, permintaan modal insan daripada pihak industri, peruntukan 

bagi melaksanakan usaha meningkatkan kebolehpasaran siswazah. 

Secara khususnya, PSPTN telah mengenal pasti bahawa bagi menghasilkan siswazah yang berkualiti tinggi 

yang memperoleh pekerjaan, kurikulum yang disediakan oleh IPT perlulah sejajar dan bersesuaian dengan 

keperluan pasaran global. Faktor kejayaan kritikal adalah berasaskan kepada: 

• penglibatan sektor industri dalam membentuk kurikulum bagi menambah baik pasaran, 

kemahiran dan kesesuaian graduan; dan 

• kebolehan IPT untuk mengguna pakai kaedah pembelajaran dan pengajaran yang paling 

berkesan dalam menjamin kualiti pendidikan tinggi kepada pemegang taruh. 

Kesediaan sektor industri untuk berkongsi kos dan menyediakan latihan berkemahiran tinggi bagi memenuhi 

keperluan teknologi masa hadapan untuk memacu pertumbuhan ekonomi Negara amatlah penting untuk 

menjayakan agenda ini. 




Meningkatkan 

kebolehdapatan kerja 

siswazah 

Meningkatkan pencapaian 

Generic Student Attribute (GSA) 

siswazah melalui program 

pragraduat contohnya 

Finishing School, Internship 

dan Entreprenuership dan 

program pascasiswazah seperti 

Apprenticeship, Bridging the 

Gap, Job Placement: Career 

Excell, Structured Internship, 

Degree++, dan sebagainya 

Melaksanakan program High End 

Industries Graduate Internship 

Meluaskan pengukuran Tracer 

Study 

Memantapkan latihan industri 

pelajar seperti digariskan dalam 

Dasar Latihan Industri 

Projek Agenda Kritikal 

INSTITUSI PENGAJIAN TINGGI SWASTA 

Pengenalan 

85% daripada keseluruhan 

pelajar mencapai tahap skor 

minima 6.5 dalam instrumen 

My3S. 

Peningkatan bilangan pool of 

talent siswazah yang berjaya 

mendapat pekerjaan di 

jawatan strategik di high end 

industries. 


pengajian yang menawarkan 

latihan industri kepada para 

pelajar. 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Melahirkan modal insan yang berkualiti adalah prasyarat yang utama untuk memastikan kelangsungan 

pembangunan negara. Tugas dan tanggungjawab ini dipikul bersama oleh institusi pendidikan tinggi 

swasta (IPTS) di negara ini. Dua teras yang digariskan dalam Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN 

memfokuskan secara langsung kepada peranan ini iaitu memperkasakan institusi pendidikan tinggi dan soal 

pengurusan akses dan ekuiti. 

Pada masa ini terdapat sebanyak 452 buah IPTS yang berdaftar dan aktif beroperasi dengan menawarkan 

pelbagai program pengajian pada peringkat Sijil, Diploma, Ijazah Sarjana Muda, Sarjana dan Kedoktoran. 

Daripada jumlah tersebut, 23 IPTS bertaraf Universiti, 21 bertaraf Kolej Universiti dan 403 bertaraf Kolej, manakala 

57

lima lagi merupakan kampus cawangan universiti luar negara. Sehingga akhir Disember 2010 sebanyak 8,114 

program pengajian telah diluluskan oleh Jabatan Pengajian Tinggi Kementerian Pengajian Tinggi untuk 

ditawarkan di IPTS dan daripada jumlah tersebut kira-kira 59% telah pun memenuhi keperluan MQA dan 

memperoleh akreditasi. Sehingga Disember 2010, IPTS memberi peluang kepada 408,034 orang pelajar untuk 

melanjutkan pengajian pada pelbagai peringkat pengajian dan mempunyai tenaga pengajar seramai 25, 

486 orang. Dari bilangan tenaga pengajar itu, 55.1% memiliki kelayakan Sarjana dan PhD atau yang setaraf. 

Dengan kapasiti ruang dan tenaga pengajar sedia ada, IPTS kini mempunyai enrolmen pelajar di peringkat 

sarjana dan PhD berjumlah 24, 468 orang atau kira-kira 6% daripada keseluruhan enrolmen di IPTS. 


IPTS akan terus memainkan peranan untuk menyediakan peluang pendidikan di negara ini. Selain 

menyediakan peluang pendidikan, aspek kualiti pendidikan akan terus menjadi agenda utama pada fasa 

kedua pelaksanaan PSPTN. Untuk itu, beberapa strategi telah dirangka bagi merealisasikan hasrat tersebut. 

• Akses kepada Pendidikan Tinggi 

58 

Pertumbuhan pesat institusi pengajian tinggi swasta telah dapat meningkatkan akses kepada 

pendidikan tinggi bagi penduduk Malaysia. Ini merupakan satu asas kukuh kepada pencapaian 

hasrat negara untuk membolehkan sekurang-kurangnya 50% daripada penduduk Malaysia, khususnya 

bagi kohort umur 17 hingga 23 tahun, mendapat pendidikan tinggi menjelang tahun 2015. Penawaran 

tempat pengajian yang meliputi pelbagai bidang oleh IPTS secara langsung membolehkan Malaysia 

merealisasikan konsep pendemokrasian pendidikan, iaitu dengan bertambahnya bilangan penduduk 

Malaysia mendapat pendidikan pada peringkat tertinggi mengikut pilihan dan kebolehan masing- 

masing. 

Bagi mencapai matlamat meningkatkan tahap akses kepada pendidikan tinggi swasta, strategi berikut 

dicadangkan bagi tempoh lima tahun (2011-2015):- 

o Meningkatkan bilangan tempat pengajian di IPTS berdasarkan three-tier system yang meliputi 

pengajian peringkat sijil, diploma dan ijazah: 

menggalakkan IPTS sedia ada meningkatkan penawaran tempat belajar dan 

meningkatkan kapasiti pengambilan pelajar; 

menaik tarafkan IPTS bertaraf Kolej kepada kolej universiti atau universiti swasta; 


mengukuhkan program pendidikan jarak jauh (PJJ) sedia ada; 

memperluaskan kemasukan pelajar secara open entry atau kemasukan terbuka di 

IPTS yang menawarkan kursus secara on-line; dan 

menggalakkan IPTS melaksana kursus pengajian baru yang menepati keperluan tenaga 

manusia semasa negara. 

o Menggalakkan pembelajaran sepanjang hayat: 

• Kualiti Pendidikan Tinggi Swasta 

meningkatkan peluang pembelajaran lanjutan berbentuk latihan dalam 

perkhidmatan dan latihan semula terutamanya yang berbentuk hands-on; 

mewujudkan peluang pembelajaran akademik lanjutan meliputi peringkat diploma, 

ijazah dan ijazah lanjutan melalui program PJJ dan secara sambilan; 

menyediakan syarat kemasukan ke IPTS yang lebih terbuka dan fleksibel melalui 

sistem pemindahan kredit dari IPTS ke IPTS lain serta IPTS bukan bertaraf universiti ke 

kolej universiti, kampus cawangan universiti luar negara dan universiti swasta; dan 

memperluaskan kemasukan pelajar melalui “open entry”. 

CAP IPTS memastikan semua kursus pengajian yang ditawarkan di IPTS berkualiti dan berupaya 

mendapat pengiktirafan antarabangsa. Ini bagi memastikan graduan yang dilahirkan berpengetahuan, 

berkemahiran dan berketerampilan serta mempunyai ciri-ciri peribadi unggul bagi memenuhi 

permintaan guna tenaga negara. Usaha ini akan dilaksanakan berdasarkan strategi seperti:- 

o Mengukuhkan mekanisme pemantauan dan pengawalseliaan ke atas IPTS: 

menyedia dan mengemas kini senarai semak kualiti berdasarkan perundangan serta 

bench-marking ciri-ciri IPTS terkemuka di dunia; 

menyelia dan menilai pematuhan undang-undang dan peraturan oleh IPTS dilakukan 

dengan cekap dan cepat; 

menyediakan rating IPTS; 

melaksanakan Audit SETARA dan MyQUEST ke atas semua IPTS bagi mengukur tahap 

kualiti masing-masing; dan 


59

60 

menilai peruntukan Akta 555 yang berkaitan dengan pemantauan dan 

pengawalseliaan. 

o Memastikan IPTS mempunyai kemudahan yang berkualiti dan lengkap: 

menetapkan semua IPTS baru atau IPTS sedia ada yang memohon untuk 

memperluaskan kursus pengajian mempunyai kampus Induk tetap serta kemudahan 

dan infrastruktur sokongan yang lengkap; 

menetapkan semua IPTS yang menawarkan pengajian peringkat diploma ke atas 

memperoleh akreditasi bagi menjamin kemudahan pengajaran dan pembelajaran 

yang lengkap; dan 

menggalakkan penggabungan di antara IPTS kecil bagi membolehkan penggunaan 

kemudahan bersama secara maksimum. 

o Memastikan tenaga pengajar di IPTS berkualiti dan mencukupi: 

menentukan IPTS mempunyai tenaga pengajar yang mencukupi dan berkelayakan 

untuk melaksanakan semua kursus pengajian; 

memudahkan kemasukan pakar asing berkhidmat di IPTS dalam bidang yang 

Malaysia kurang/tiada kepakaran; dan 

menggalakkan penglibatan pihak industri dalam pengajaran di IPTS. 

o Memastikan kursus pengajian di IPTS di semua peringkat berkualiti, sesuai, relevan dan berdaya 

saing pada peringkat global: 

menggalakkan IPTS menawarkan lebih banyak kursus berbentuk hands-on; dan 

menggalakkan kerjasama di kalangan IPTS tempatan dengan IPT terkemuka luar 

negara khususnya dalam aspek penerokaan ilmu baru, pengukuhan dan pengiktirafan 

program pengajian. 

o Meningkat dan memperluaskan aktiviti R&D di IPTS: 

menggalakkan IPTS memupuk minat dan membina kemahiran R&D di kalangan 

tenaga pengajar; 

menyediakan kemudahan dan insentif kepada IPTS untuk menjalankan R&D; dan 



menggalakkan kolaborasi R&D di antara IPTS dengan IPTA serta pihak industri. 

o Mewujudkan universiti swasta elit dan bertaraf dunia: 

pengukuhan niche area; 

pengukuhan dan perluasan aktiviti penyelidikan dan pembangunan berfokuskan 

keperluan masyarakat tempatan dan antarabangsa; 

mendapatkan pengiktirafan antarabangsa ke atas kecemerlangan akademik dan 

khidmat sosial staf dan pelajar; dan 

penerokaan ilmu pengetahuan baru dan penyebarannya secara universal. 

o Menyediakan kemudahan sokongan dan kebajikan pelajar IPTS: 

menentukan IPTS menyediakan/ meningkatkan kemudahan dan perkhidmatan 

bimbingan dan kaunseling pelajar; 

menentukan IPTS menyedia dan melengkapkan kemudahan kesihatan, 

pengangkutan, asrama dan keselamatan pelajar; 

menentukan IPTS menyedia dan meningkatkan perkhidmatan kebajikan pelajar 

terutama dari keluarga berpendapatan rendah dan sederhana; dan 

menggalakkan IPTS menyediakan kemudahan yang mesra pelajar. 


Memperkasakan Institusi 

Pengajian Tinggi Swasta 

Meningkatkan Penyertaan IPTS 

Dalam SETARA dan MyQUEST 

Menambah bilangan IPTS yang 

layak untuk dinaik taraf 

Peningkatan % IPTS yang 

menyertai SETARA dan MyQUEST 

mencapai sekurang-kurangnya 

Tier 4 

Peningkatan bilangan IPTS 

bertaraf Kolej yang dinaik taraf 

kepada Kolej Universiti 

Pertambahan bilangan IPTS 

bertaraf Kolej universiti yang 

dinaik taraf kepada Universiti 


2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

61

62 


Menambah baik kualiti 


Pengajaran 

Meningkatkan bilangan kursus 

pengajian matang yang 

memperoleh akreditas 

Meningkatkan kecekapan IPTS 

dalam menguruskan pelajar 

antarabangsa 

Menambah bilangan IPTS 

bertaraf universiti dan kolej 

universiti beroperasi di Purpose- 

Built Campus yang mempunyai 

prasarana yang lengkap 


PEMBANGUNAN HOLISTIK PELAJAR 

Pengenalan 


Peningkatan % pensyarah IPTS 

sepenuh masa berkelayakan 

PhD atau setaraf 

Peningkatan % skor IPTS dalam 

MyRA 

Peningkatan % kursus yang 

memperoleh akreditasi 

Peningkatan Tier pencapaian 

pelajar antarabangsa 

Pertambahan bilangan 

universiti dan kolej universiti 

yang beroperasi di Purpose-Built 

Campus 

2011-2015 

2011 – 2015 

2011 - 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

Pembinaan modal insan merangkumi satu proses lengkap membentuk tenaga kerja manusia yang berilmu, 

berakhlak, berkemahiran, berdaya saing dan berdaya tahan. Modal insan menjadi fokus dan agenda utama 

kepimpinan negara untuk direalisasikan oleh semua pihak termasuk Institusi Pengajian Tinggi (IPT) dan tidak 

terkecuali kepada semua pelajar. 

Kesungguhan untuk membangunkan modal insan jelas dizahirkan melalui kandungan strategi bajet negara. 

Pendidikan berkualiti akan memastikan mereka terus kekal relevan dengan kehendak pasaran semasa. 

Selain itu mereka juga mampu berdepan dengan cabaran dan suasana persaingan antarabangsa yang 

kian meningkat lebih-lebih lagi dalam zaman ekonomi sejagat yang berlandaskan pengetahuan,serta 

bertunjangkan sains dan teknologi.

’Holistik’ dalam konteks pembangunan modal insan tidak terbatas kepada disiplin ilmu dan pemantapan 

kemahiran sahaja, malah turut merangkumi aspek pembangunan minda, spiritual, sahsiah dan etika. Dengan 

kata lain, pembangunan modal insan turut memberi tumpuan kepada aspek “keinsanan” yang terbina 

menerusi falsafah hidup, pegangan agama dan dokongan moral. Modal insan dengan ciri-ciri tersebut 

memenuhi keperluan untuk membolehkan transformasi dan pembangunan individu, keluarga, masyarakat, 

negara dan dunia berlaku secara lebih berstruktur. 

CAP Pembangunan Holistik Pelajar (HSD) memfokuskan kepada pembangunan sahsiah pelajar IPT bagi 

menghasilkan graduan atau modal insan yang seimbang sama ada dari segi keterampilan, bersemangat 

patriotik, berdisiplin dan bernilai murni ke arah pembentukan modal insan negara yang mempunyai personaliti 

unggul (towering personality) dan holistik. Penekanan pelaksanaan diletakkan kepada konteks kokurikulum 

memandangkan ia mempunyai elemen ilmu praktikal dan ilmu falsafah yang menyokong kepada 

pembangunan pelajar secara menyeluruh. 

Bertepatan dengan Pelan Tindakan PSPTN Fasa 1 (2007-2010), KPT telah mengenal pasti lapan teras utama 

aktiviti kokurikulum dan kehidupan kampus. Bidang-bidang tersebut, yang dikenali sebagai Lapan Teras 

Kokurikulum, adalah seperti berikut: 

• Teras Sukan 

• Teras Kebudayaan 

• Teras Daya Usaha dan Inovasi 

• Teras Pengucapan Awam 

• Teras Kesukarelawanan 

• Teras Khidmat Komuniti 

• Teras Keusahawanan 

• Teras Kepimpinan 


Pelaksanaan PSPTN Fasa 1 melihat kepada usaha peletakan asas beberapa program bagi mencapai hala 

tuju transformasi pengajian tinggi. Tiga objektif strategik (OS) telah diletakkan sebagai asas pelaksanaan 

projek bersama dengan penunjuk prestasi utama (KPI) yang berkaitan, seperti di bawah: 

• Meningkatkan pelaksanaan kursus kokurikulum berkredit di semua IPTA 

Pengukuran yang dibuat adalah berdasarkan bilangan program pengajian akademik 


63

64 

peringkat ijazah sarjana muda yang melaksanakan kursus kokurikulum berkredit sebagai 

syarat wajib bergraduat. Sehingga Disember 2010, bilangan program pengajian akademik 

peringkat ijazah sarjana muda yang ditawarkan di semua IPTA adalah sebanyak 1,006 

program. Daripada jumlah tersebut, didapati bahawa 85.28% iaitu 858 program pengajian 

akademik peringkat ijazah sarjana muda ini telah melaksanakan kursus kokurikulum berkredit 

sebagai syarat wajib bergraduat. 

• Mempertingkatkan dan menambah baik kualiti pelaksanaan kursus kokurikulum berkredit 

OS ini memfokuskan kepada usaha mempertingkatkan dan menambah baik kualiti 

pelaksanaan kursus kokurikulum berkredit. Bilangan kursus kokurikulum berkredit diukur 

berdasarkan kandungan (LOKI), kaedah penyampaian dan kaedah penaksiran. Kebanyakan 

IPTA mempunyai kursus kokurikulum berkredit. 

Bagaimanapun, masih terdapat kursus kokurikulum yang ditawarkan yang tidak mempunyai 

perancangan pengajaran (lesson plan) yang mengikut piawaian yang ditetapkan. Justeru, 

langkah perlu diambil untuk menambah baik dan mempertingkatkan pelaksanaan kursus 

kokurikulum berkredit sedia ada. Sehingga Disember 2010, bilangan kursus kokurikulum 

berkredit yang ditawarkan di semua IPTA adalah sebanyak 1,359 kursus. Pada akhir Fasa 1 

sebanyak 90.36% kursus iaitu 1,228 daripada 1,359 kursus kokurikulum berkredit telah mengikut 

piawaian yang ditetapkan. 

• Meningkatkan bilangan kursus kokurikulum yang dikreditkan terutamanya dalam Teras 

Kepemimpinan, Teras Daya Usaha & Inovasi dan Teras Kesukarelawanan 

Kecenderungan kursus kokurikulum yang ditawarkan di IPTA adalah lebih tertumpu kepada 

Teras Sukan dan Kebudayaan. Hal ini menyebabkan Teras Kepemimpinan,Teras Daya Usaha 

& Inovasi dan Teras Kesukarelawanan ini merupakan teras yang kurang ditawarkan di universiti. 

Antara isu pelaksanaan yang dikenal pasti dalam pelaksanaan Fasa 1 adalah seperti berikut: 

• Kursus kokurikulum lebih tertumpu kepada bidang Sukan. 

• Tenaga pengajar/jurulatih merupakan tenaga pengajar separa masa yang hanya mempunyai 

sijil bakat dan pengalaman. 

• Pemahaman jurulatih terhadap LOKI masih rendah. 

• Kekangan kewangan bagi pelaksanaan inisiatif di IPT 



Tumpuan Fasa 2 ialah bagi mengukuhkan pelaksanaan CAP Pembangunan Holistik Pelajar. Dalam konteks 

ini,pasukan projek CAP akan menyelaraskan ketiga-tiga CAP yang saling berhubung-kait iaitu CAP 

Pembangunan Holistik Pelajar (HSD), CAP Kebolehpasaran Siswazah (GE) dan CAP Keusahawanan untuk 

membangunkan instrumen pengukuran yang bersesuaian bagi mengukur tahap kebolehfungsian graduan 

(functional graduate; FG). 

Keberhasilan CAP yang disasarkan bagi Fasa 2 PSPTN menjelang 2015 ialah untuk melahirkan siswazah yang 

berketerampilan selaras dengan tumpuan Fasa 2 yang menekankan kepada peningkatan bilangan siswazah 

berkebolehfungsian (FG) yang memenuhi kehendak pasaran dan memiliki daya saing yang tinggi. Untuk 

mencapai hasrat tersebut, faktor kritikal kejayaan CAP yang diberi keutamaan ialah: 


• Tadbir urus 

Memastikan terdapat penyelarasan dalam usaha dan tindakan antara Pemegang Taruh 

(stakeholder). 

• Sumber Manusia 

Mendapatkan jurulatih yang berkelayakan dan berkebolehan (Qualified and certified trainer). 


Meningkatkan 

pelaksanaan kursus 

kokurikulum berkredit 

di semua IPTA 

Mempertingkat dan 

menambah baik kualiti 

pelaksanaan kursus 

kokurikulum berkredit 

Pelaksanaan Training of Trainers 

(TOT) 

Mensyaratkan kursus kokurikulum 

berkredit sebagai syarat wajib 

bergraduat bagi program 

pengajian akademik yang belum 

melaksanakannya 

Melaksanakan audit proforma 

Melaksanakan semakan semula 

kursus kokurikulum berkredit 

berdasarkan peratusan semasa 



program pengajian akademik 

yang melaksanakan kursus 

kokurikulum berkredit sebagai 

syarat bergraduat 



berdasarkan kandungan 

(LOKI), kaedah penyampaian & 

kaedah penaksiran 


2011-2015 

2011-2015 

65

66 


Meningkat bilangan 

kursus kokurikulum 

yang dikreditkan 

terutamanya dalam Teras 

Kepemimpinan, Daya 

Usaha & Inovasi dan 

Kesukarelawanan 

Menghasilkan siswazah 

berkebolehfungsian (FG) 

yang memenuhi kehendak 

pasaran dan memiliki daya 

saing yang tinggi 


JAMINAN KUALITI 

Pengenalan 

Membangunkan lebih banyak 

modul kursus kokurikulum 

berkredit bagi Teras 

Kepemimpinan, Daya Usaha & 

Inovasi dan Kesukarelawanan 

Melaksanakan semakan semula 




Membangunkan instrumen 

pengukuran yang bersesuaian 

bagi mengukur tahap 

kebolehfungsian siswazah 

(functioning graduate index-FGI). 

Melaksanakan pilot study. 

Pelaksanaan program 

pengukuran functional graduate 

(FG). 


Peningkatan bilangan kursus 

kokurikulum ketiga-tiga teras 


Peningkatan bilangan siswazah 

berkebolehfungsian (FG) 

2010 -2015 

2011 

2012 

2012-2015 

Penjaminan kualiti merangkumi dasar dan proses yang sistematik untuk menunjukkan bahawa standard 

kesarjanaan dan pengalaman pembelajaran pelajar telah tercapai, dikekalkan dan dipertingkatkan. 

Proses jaminan kualiti Agensi Kelayakan Malaysia (Malaysian Qualifications Agency, MQA) adalah sejajar 

dengan teras strategik Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) dalam memberi penekanan untuk 

memperkasakan institusi pengajian tinggi dan untuk mengukuhkan pembangunan modal insan yang berfikiran 

dinamik, kreatif, inovatif, progresif, cekal dan berdaya saing di Malaysia. Dua objektif strategik kritikal bagi 

Jaminan Kualiti yang dipertanggungjawabkan kepada MQA adalah:

• Meningkatkan kualiti institusi pengajian tinggi di Malaysia serta program pengajiannya; dan 

• Meningkatkan pengiktirafan antarabangsa. 

Kedua-dua objektif strategik kritikal ini adalah sangat penting untuk mencapai keseluruhan agenda kualiti 

pengajian tinggi seperti yang dihasratkan dalam Pelan tersebut. 


Bidang tumpuan CAP Jaminan Kualiti dalam Fasa 1 pelaksanaan PSPTN ialah: 

• Meningkatkan kualiti institusi pengajian tinggi di Malaysia serta program pengajiannya: 

Akreditasi Program - Akreditasi Program adalah penilaian untuk menentukan sama ada suatu 

program itu telah memenuhi standard kualiti yang ditetapkan. Tujuan akreditasi adalah untuk 

memastikan program yang ditawarkan menepati standard dan kriteria Kod Amalan Akreditasi 

Program (Code of Practice for Programme Accreditation, COPPA), mematuhi Kerangka 

Kelayakan Malaysia (Malaysian Qualifications Framework, MQF dan garis panduan lain yang 

berkaitan. 

Penarafan Institusi - Sistem Penarafan Institusi Pengajian Tinggi Malaysia (SETARA) adalah suatu 

mekanisme untuk memberi penarafan kepada institusi pengajian tinggi. Ia mengukur kualiti, 

akauntabiliti dan prestasi institusi pengajian tinggi di Malaysia. SETARA melibatkan analisis data 

yang relevan kepada domain dan indikator yang telah dipilih. Penarafan institusi pengajian 

tinggi melalui SETARA, yang berdasarkan skala penarafan, dilaksanakan sekali setiap dua 

tahun. 

Audit Tematik - Audit Tematik adalah satu bentuk audit yang berfokus kepada tema atau 

disiplin akademik tertentu yang merentasi institusi pengajian tinggi bertujuan menentusahkan 

standard kualiti untuk menyokong pembentukan dan penyampaian dasar awam atau 

sebagai input kepada penarafan institusi dan program. 

• Meningkatkan pengiktirafan antarabangsa 

Pengiktirafan Antarabangsa - Pengiktirafan antarabangsa bermaksud MQA memainkan 

peranan aktif dalam mempertingkatkan sistem, amalan dan proses jaminan kualiti serantau 

dan antarabangsa. 


67

Pelaksanaan CAP Jaminan Kualiti dalam Fasa 1 PSPTN pada keseluruhannya telah mencapai sasaran 

yang ditetapkan. Peratusan pencapaian akreditasi program matang dan pendaftarannya dalam Daftar 

Kelayakan Malaysia (Malaysian Qualifications Register, MQR) adalah 98%. Bagi SETARA ’09, sebanyak 47 buah 

institusi pengajian tinggi telah berjaya diberikan penarafan. Berhubung dengan KPI Memorandum Kerjasama 

(Memorandum of Arrangement, MoA), MQA telah berjaya menandatangani sebanyak lima MoA dengan 

badan jaminan kualiti utama luar negara. Bagi KPI Audit Tematik, Audit Prestasi Akademik (APA) telah berjaya 

dilaksanakan ke atas 58 buah Universiti dan Kolej Universiti. 

Antara isu-isu dalam pelaksanaan CAP Jaminan Kualiti bagi Fasa 1 PSPTN adalah seperti berikut: 


68 

• mendapatkan komitmen daripada institusi pengajian tinggi untuk menghantar permohonan 

akreditasi bagi program mereka yang telah matang dalam tempoh yang sepatutnya; 

• mendapatkan kerjasama dari institusi pengajian tinggi untuk menghantar data yang tepat 

dalam tempoh yang telah ditetapkan bagi pelaksanaan SETARA; 

• Audit Institusi adalah perkara yang baru bagi MQA dan MQA sendiri masih dalam proses 

mendalami selok-belok mengenainya; 

• mendapatkan komitmen daripada institusi pengajian tinggi untuk mengambil langkah- 

langkah yang diperlukan untuk menjalani APA dalam tempoh yang ditetapkan; 

• mendapatkan komitmen masa daripada Panel Auditor untuk menjalankan audit; dan 

• memastikan audit terhadap semua institusi pengajian tinggi dilaksanakan dalam tempoh 

yang ditetapkan. 

Bagi Fasa 2, CAP Jaminan Kualiti akan meneruskan usaha dalam menjamin kualiti program serta institusi 

pengajian tinggi melalui akreditasi program, penarafan institusi dan penarafan disiplin pengajian tertentu. Selain 

itu, pemeteraian Memorandum Kerjasama dengan agensi jaminan kualiti luar negara untuk meningkatkan 

peranan MQA serantau, untuk meningkatkan perkongsian serantau dan peranan aktif MQA di dalamnya - 

akan terus dipergiatkan. 

Dalam memastikan pelaksanaan CAP Jaminan Kualiti berjalan dengan lancar, MQA akan mengambil 

langkah-langkah seperti meningkatkan kolaborasi, engagement, perkongsian dan rundingan dengan semua 

pihak berkepentingan, mengkaji dan menyegarkan kod-kod amalan, garis panduan serta kerangka jaminan 

kualiti, mempermudahkan proses jaminan kualiti yang perlu dilalui oleh institusi pengajian tinggi serta bersikap 

telus, dinamik dan developmental berlandaskan prinsip-prinsip perkongsian. 


Dalam Fasa 2 ini, buat kali pertamanya MQA akan melaksanakan penarafan disiplin pengajian di institusi 

pengajian tinggi melalui Sistem Penarafan Disiplin Pengajian (Discipline-based Rating System, D-SETARA). 

Pelaksanaan D-SETARA buat kali pertama ini akan memberi fokus kepada tiga disiplin pengajian iaitu: 

• Perubatan dan Sains Kesihatan 

• Kejuruteraan 

• Pelancongan dan Hospitaliti 

Pemilihan tiga disiplin pengajian ini adalah untuk menyokong inisiatif NKEA dalam Pendidikan yang 

menyasarkan pembangunan beberapa kelompok disiplin pendidikan termasuk tiga disiplin seperti yang 

tersebut di atas. 

Pelaksanaan CAP Jaminan Kualiti dalam tempoh 2011-2015 dijangka akan memberi kesan positif kepada kualiti 

program dan institusi pengajian tinggi. Akreditasi program akan memberi keyakinan kepada pihak berkepentingan 

dalam dan luar negara tentang kualiti program pengajian dan memberi manfaat kepada pelajar untuk 

memiliki kelayakan program yang telah mendapat akreditasi. Melalui penarafan institusi dan juga disiplin 

pengajian, institusi pengajian tinggi disasarkan akan terus berdaya saing, bertanggungjawab dan berusaha 

untuk mencapai tahap kualiti yang lebih tinggi. 

Memorandum Kerjasama Antarabangsa akan meningkatkan peranan MQA dalam arena antarabangsa 

dan kesefahaman global tentang proses dan prosedur jaminan kualiti. Ini akan dapat meningkatkan 

kebolehpindahan kelayakan dan mobiliti pelajar Malaysia ke negara-negara luar. 

Bagi menjayakan CAP Jaminan Kualiti, faktor-faktor berikut perlu diberi perhatian: 

• Sebagai agensi pelaksana, MQA memerlukan sokongan yang padu dan berterusan daripada 

Kementerian dan agensi-agensi penggubal dasar yang berkaitan. 

• Menjalinkan perkongsian yang lebih erat dengan semua pihak berkepentingan terutamanya 

Pemberi Pendidikan Tinggi (PPT) mengenai jaminan kualiti. 

• Komitmen dan kerjasama PPT khususnya dalam urusan untuk mendapatkan perakuan 

akreditasi bagi semua program pengajian yang ditawarkan dan membekalkan data dalam 

pelaksanaan SETARA dan eksesais audit yang lain. 

• PPT membudayakan amalan jaminan kualiti dan mengambil langkah proaktif dalam 

melaksanakannya bagi meningkatkan kualiti pengajian tinggi. 

• Pencapaian beberapa KPI memerlukan pembiayaan tambahan memandangkan kos 

pelaksanaan yang tinggi. 


69


70 


Meningkatkan kualiti 

institusi pengajian tinggi 

di Malaysia serta program 

pengajiannya 

Meningkatkan 

pengiktirafan 

antarabangsa 

Melaksanakan Akreditasi 

Program bagi memastikan 

sesuatu program pengajian 

yang ditawarkan menepati 

standard dan kriteria Kod 

Amalan Akreditasi Program 

(Code of Practice for 

Programme Accreditation, 

COPPA), mematuhi Kerangka 

Kelayakan Malaysia (Malaysian 

Qualifications Framework, MQF) 

dan garis panduan lain yang 

berkaitan 

Melaksanakan penarafan institusi 

pengajian tinggi melalui Sistem 

Penarafan Institusi Pengajian 

Tinggi Malaysia (SETARA) untuk 

memastikan institusi pengajian 

tinggi terus berdaya saing, 

bertanggungjawab dan 

berusaha untuk mencapai tahap 

kualiti yang lebih tinggi 

Melaksanakan penarafan disiplin 

pengajian tertentu melalui Sistem 

Penarafan Disiplin Pengajian 

(Discipline-based Rating System, 

D-SETARA) 

Mengadakan Memorandum 

Kerjasama Antarabangsa 

yang akan meningkatkan 

peranan MQA dalam arena 

antarabangsa dan kesefahaman 

global tentang proses dan 

prosedur jaminan kualiti. Ini 

akan dapat meningkatkan 

kebolehpindahan kelayakan 

dan mobiliti pelajar Malaysia ke 

negara-negara luar 

Permintaan untuk perkhidmatan 

MQA dari luar negara 


Pengakreditasian program 

pengajian yang telah matang 

dan pendaftarannya dalam 

Daftar Kelayakan Malaysia 

(Malaysian Qualifications 

Register, MQR) 

Pelaksanaan SETARA ‘11 



Pelaksanaan D-SETARA 

Pemeteraian Memorandum 

Kerjasama dengan agensi 

jaminan kualiti antarabangsa 

Bilangan permintaan untuk 

perkhidmatan MQA dari luar 

negara 

2011-2015 

2011-2012 

2013-2014 

2015-2016 

2011-2012 

2013-2014 

2015-2016 

2011-2015 

2011-2015


TRANSFORMASI POLITEKNIK 

Pengenalan 

Hala tuju Transformasi Politeknik mempunyai matlamat untuk membina upaya baharu politeknik bagi 

membangunkan sumber manusia negara untuk memenuhi keperluan Model Baharu Ekonomi (MBE) yang 

memberi penekanan kepada upaya inovasi dan kreativiti. Hala tuju Transformasi Politeknik bertujuan 

menyediakan politeknik menghadapi pelbagai senario dan cabaran masa hadapan. Seiring dengan PSPTN 

dan transformasi pendidikan dan latihan negara, transformasi Politeknik adalah untuk menghasilkan modal 

insan yang mempunyai mentaliti kelas pertama dan menepati kehendak pasaran. 

Konsep transformasi politeknik merangkumi perubahan sistemik yang menjurus kepada pewujudan institusi 

pilihan, penghasilan siswazah yang menepati kehendak pasaran (employable graduates) dan pembinaan 

persepsi positif dalam kalangan masyarakat terhadap pendidikan politeknik. Aspek yang dicakupi melibatkan 

pemerkasaan dasar, penambahbaikan reka bentuk proses, penyampaian dan penilaian program, 

pembangunan kurikulum yang mantap, penjaminan kualiti program, pembangunan tenaga pengajar yang 

kompeten, pelajar yang berkualiti, sumber dan kemudahan yang lengkap dan usaha inovasi yang berterusan. 

Pelan Transformasi Politeknik telah dilancarkan oleh YAB. Timbalan Perdana Menteri pada 25 Februari 2010, di 

mana tiga politeknik telah diumumkan sebagai politeknik premier. 

Politeknik mempunyai peranan khusus untuk menangani perubahan ekosistem pengajian tinggi negara yang 

bukan sahaja memerlukan modal insan berilmu tinggi tetapi juga mempunyai kemahiran pada peringkat 

tinggi. Negara perlu meningkatkan peratusan tenaga kerja berkemahiran tinggi daripada 23% kepada 37% 

menjelang tahun 2015. Justeru, Pendidikan Teknikal dan Latihan Vokasional (TEVT) perlu diarusperdanakan 

sebagai langkah merealisasi sasaran negara termasuk meningkatkan imej TEVT pada pandangan masyarakat. 

Objektif Transformasi Politeknik ialah: 

• melonjakkan politeknik sebagai institusi peneraju bidang pendidikan dan latihan teknik dan 

vokasional pada peringkat diploma; 

• mengukuhkan kerelevanan dan keresponsifan program pengajian di politeknik terhadap 

kehendak pembangunan ekonomi negara; 

• menerajui bidang tujahan dan teknologi tertentu bagi menghasilkan siswazah berkualiti yang 

berdaya usahawan, berkebolehpasaran tinggi dan berdaya saing; 


71

72 

• membina reputasi dan jenama yang mampu meletakkan politeknik antara institut pengajian 

tinggi negara yang terbaik; dan 

• mempelbagaikan dan meluaskan penawaran program yang mampu menarik minat pelajar 

ke politeknik. 

Pelaksanaan Transformasi Politeknik dirancang untuk dilaksanakan dalam empat fasa seperti berikut: 

• Fasa 1 - Quick Wins dan Institutional Transformation (2010-2012) 

• Fasa 2 - Peningkatan (2013-2015) 

• Fasa 3 - Pemerkasaan (2016 – 2020) 

• Fasa 4 - Kecemerlangan (melangkaui 2020) 

Dalam Fasa 1, Pasukan Projek CAP memacu hala tuju baharu yang diterjemahkan dalam fungsi Bahagian 

di Jabatan dan juga di setiap Politeknik. Penawaran program pengajian juga dikaji semula mengikut 

kekuatan politeknik masing-masing selaras dengan MBE dan ETP negara. Pada masa yang sama, strategi 

diatur bagi meningkatkan penghasilan siswazah politeknik berkualiti melalui program pendidikan dan latihan 

transformasional demi memenuhi keperluan tenaga kerja negara dan global. 

Fasa 1 PSPTN (Peletakan Asas) berlangsung dari tahun 2007 hingga 2010. Tahun 2010 merupakan tahun 

pertama Transformasi Politeknik dilaksanakan. Sehubungan itu, sebahagian inisiatif fasa ini diteruskan dalam 

Fasa 2 PSPTN iaitu peningkatan dan pemerkasaan (2011-2015). Objektif strategik Transformasi Politeknik dalam 

Fasa 1 adalah seperti berikut: 

• melonjak politeknik sebagai institusi peneraju TEVT; 

• mengukuhkan kerelevanan dan responsif program; 

• menerajui bidang tujahan dan teknologi tertentu; dan 

• membina reputasi dan jenama baharu. 


Inisiatif Transformasi Politeknik yang dilaksanakan dalam Fasa 1 PSPTN, pada keseluruhannya telah mencapai 

sasaran yang ditetapkan, antaranya seperti berikut: 

• pemberian status premier kepada tiga politeknik; 

• mencapai enrolmen pelajar 87,751 pelajar; 


• menawarkan program pada peringkat diploma, diploma lanjutan dan kelayakan lebih tinggi; 

• menawarkan bilangan program baharu melebihi sasaran; 

• meningkatkan peratusan bilangan pensyarah dengan kelayakan sarjana dan peratusan 

pensyarah yang memperoleh pensijilan profesional industri; dan 

• memperluas akses kepada pelajar golongan OKU, orang asli/peribumi dan cemerlang sukan 

bagi memastikan keterangkuman program politeknik kepada setiap lapisan masyarakat. 

Isu-isu pelaksanaan CAP dalam Fasa 1 PSPTN yang dikenal pasti adalah seperti peruntukan kewangan, status 

kemajuan pembinaan kampus tetap politeknik dan pengurusan perubahan budaya dalam kalangan warga 

politeknik yang memerlukan masa lebih lama. 


Tumpuan Fasa 2 CAP Transformasi Politeknik adalah seiring dengan pelaksanaan MBE, ETP dan RMKe-10. 

Politeknik akan terus melalui fasa pemantapan dan pembaharuan sesuai dengan kedudukannya sebagai 

peneraju sektor TEVT. Fokus utama Fasa 1 adalah untuk meningkatkan penghasilan siswazah politeknik yang 

berkualiti melalui program pendidikan dan latihan transformasional bagi memenuhi keperluan tenaga kerja 

negara dan global. ETP akan mewujudkan 3.3 juta pekerjaan dalam pelbagai NKEA. Daripada jumlah itu, 1.5 

juta pekerjaan adalah dalam bidang TEVT. Negara memerlukan 680,000 orang pekerja mahir pada peringkat 

diploma menjelang tahun 2020. Daripada jumlah ini, 580,000 orang adalah daripada diploma TEVT dan 100,000 

orang daripada diploma akademik. Politeknik menyasarkan untuk menghasilkan 355,000 pekerja peringkat 

diploma daripada 580,000 yang diperlukan negara. Bagi mencapai hasrat ini, Politeknik akan melahirkan 

sejumlah 490,000 graduan diploma (termasuk yang menyambung pengajian) menjelang 2020. Politeknik 

mampu mencapai sasaran yang ditetapkan menerusi penambahan beberapa buah politeknik konvensional 

dan politeknik metro selain daripada menaik taraf beberapa politeknik. Kesemua politeknik mampu mencapai 

sasaran ini melalui program sepenuh masa, program open distance learning dan perkongsian pintar dengan 

pihak lain termasuk pihak swasta. Penawaran program baharu juga akan diberi penekanan terutamanya 

dalam NKEA. Keberhasilan CAP Transformasi Politeknik yang disasarkan adalah seperti berikut: 

• politeknik menjadi institusi pilihan dalam kalangan lepasan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM); 

• siswazah politeknik yang memenuhi kehendak pasaran (employable), mempunyai keterampilan 

dan kemahiran daya keusahawanan yang tinggi; dan 

• pengajian di politeknik mendapat persepsi positif di kalangan masyarakat. 


73

Antara hasil yang disasarkan menjelang 2015 adalah seperti berikut :- 

74 

• semua politeknik mencapai sekurang-kurangnya tier 4 dalam Sistem Penarafan Politeknik 

(POLYRATE); 

• bilangan paten yang didaftarkan ialah sebanyak 30; 

• kesemua pelajar politeknik mencapai minimum skor 6 GSA menggunakan instrumen My3S; 

• 52 program baharu akan ditawarkan; 

• 85 % siswazah politeknik bekerja atau melanjutkan pengajian enam bulan selepas tamat 

pengajian; 

• sejumlah 88 program sepenuh masa ditawarkan; dan 

• lebih 150,000 orang lepasan SPM akan mendapat pendidikan dan latihan di politeknik. 

Pelaksanaan CAP Transformasi Politeknik bergantung kepada beberapa faktor kejayaan kritikal yang dikenal 

pasti seperti berikut :- 


• peruntukan mencukupi; 

• kepimpinan tranformasional; 

• infrastruktur mencukupi; 

• pengurusan yang berkesan; 

• mobilisasi pensyarah secara optimum; dan 

• penglibatan tenaga kerja industri sebagai pensyarah. 


Meningkatkan tahap 

kebolehpasaran pelajar 

Penubuhan Placement Office di 

setiap politeknik 

Program latihan kepada 

pegawai Placement Office 

Penubuhan Jawatankuasa 

Penasihat Employability Graduan 

di setiap politeknik 



Placement Office 

Peningkatan bilangan Pegawai 

dilatih 


Jawatankuasa Penasihat 

Employability Graduan 

2011 

2011 -2014 

2011


Projek Migrasi Dari 

Traditional Education 

(TE) ke Outcome Based 

Education (OBE) 

Meningkatkan Kualiti 


Pengajaran 

Pembangunan Pelan Tindakan 

Kebolehpasaran Siswazah di 

peringkat politeknik 

Penubuhan Task Force bagi 

memantau pelaksanaan 

pelan tindakan berkaitan 

kebolehpasaran siswazah di 

peringkat JPP dan politeknik 

Pengukuhan hubungan dan 

jaringan dengan pihak industri di 

setiap politeknik 

Pembangunan Kurikulum 

Pelaksanaan pembelajaran 

berkesan 

Implementasi Constructive 

Alignment (CA) 

Pemerkasaan sumber 

pendidikan 

Penjajaran semula ke sistem OBE 

(MQA) 

Pemastian kesetaraan 

pengantarabangsaan 

Pelaksanaan Penilaian 

Kompetensi Penaksiran dan 

Penilaian 

Penjajaran Penaksiran 

Kepada Pengajaran dan Hasil 

Pembelajaran 

Penyenggaraan Instrumen 

Penaksiran Sah dan Boleh 

Dipercayai 

Pindaan proses penaksiran dan 

penilaian dalam peraturan 

pendidikan (Akta 550) 

Peningkatan bilangan Pelan 

Tindakan Kebolehpasaran 

Siswazah 


Task Force kebolehpasaran 

siswazah di JPP dan politeknik 

Peningkatan bilangan bidang 

terlibat dalam Program 

Polytechnic Workforce Network 

Peningkatan % Kurikulum 

program pengajian yang 

menepati keperluan MQA 

Peningkatan % pensyarah 

mencapai skor tinggi dalam 

soal selidik maklum balas 

pelajar 

Peningkatan% pematuhan 

benchmarked standards oleh 

MQA semasa mock audit 

Peningkatan% fasiliti menepati 

kehendak MQA (Area 6) 

Peningkatan peratusan Status 

Full Accreditation (FA) MQA 


yang mendapat pengiktirafan 

mengikut Dublin Accord 

Peningkatan % staf yang 

kompeten dalam penaksiran 

dan penilaian 

Peningkatan % Penaksiran 

dan Penilaian Yang Dijajarkan 

Semula 

Peningkatan % Pelaksanaan 

Dalam Semua Peringkat 

Penaksiran 

Pindaan Peraturan Pendidikan 

(Akta 550) 


2011 

2011 

2011-2015 

2011-2015 

2015 

2012 

2013 

2012 

2015 

2012 

2011 

2011-2015 

2011 

75

76 


Mengukuhkan kerelevanan 

dan keresponsifan program 

Meningkatkan akses 

melalui penawaran 

program baharu 

Memperkasakan Politeknik 

Ke Arah Menjadi Pilihan 

Setanding Dengan Universiti 

Memperkasa Penyelidikan 

Gunaan / Developmental 

Pembangunan kurikulum 

program baharu 

Pelaksanaan program baharu 


sepenuh masa. 

Peningkatan enrolmen program 

sepenuh masa 

Perwujudan program laluan Khas 

Pelaksanaan sistem penarafan 

politeknik 

Penyusunan dan Penstrukturan 

Semula Jabatan Pengajian 

Politeknik dan institusi di bawah 

pengawasannya 

Penubuhan Centre Of 

Technology 

Pemerkasaan politeknik sebagai 

institusi pilihan 

Pendaftaran paten produk 

penyelidikan politeknik 

Peningkatan kolaborasi industri 

dalam penyelidikan 

Peningkatan dana penyelidikan 

dan inovasi 



baharu 


diploma lanjutan dan program 

berkembar yang dijalankan. 


sepenuh masa 


enrolmen sepenuh masa 

Peningkatan % ambilan 

program laluan khas 

Peningkatan bilangan politeknik 

yang mencapai tier 4 

Peningkatan % kemajuan 

aktiviti penyusunan semula 

jabatan 


aktiviti penstrukturan semula 

politeknik premier 


aktiviti penstrukturan semula 

politeknik konvensional 

Peningkatan bilangan Centre 

Of Technology (COT) 

Pertambahan % pelajar 

politeknik yang memilih 

pendidikan politeknik sebagai 

pilihan pertama. 

Peningkatan bilangan paten 

yang didaftarkan. 

Pertambahan bilangan projek 

kolaborasi dalam penyelidikan 

dengan universiti, institus 

Penyelidikan dan industri. 

Peningkatan jumlah nilai 

peruntukan projek penyelidikan 

dan inovasi. 

2015 

2015 

2015 

2015 

2011 -2015 

Mulai 2011 

2012 -2013 

2015 

2015 

2015 

2015 

2015


Memperkasakan tenaga 

pengajar 

Menambah bilangan 

politeknik baharu 


AKSESIBILITI DAN KELESTARIAN 

Pengenalan 

Peningkatan kelayakan tenaga 

pengajar politeknik 

Peningkatan kompetensi teknikal 

tenaga pengajar 

Peningkatan penglibatan 

anggota industri dalam 


politeknik 

Penubuhan Politeknik Metro 

Menaik taraf politeknik sedia ada 


pensyarah kelayakan: 

• PhD 

• Sarjana 

Peningkatan % pensyarah 

memiliki pensijilan profesional 

industri 


pensyarah pelawat dari industri 

Peningkatan bilangan Politeknik 

Metro 

Peningkatan bilangan politeknik 

yang dinaik taraf 

Perbadanan Tabung Pendidikan Tinggi Nasional (PTPTN) telah ditubuhkan di bawah Akta Perbadanan Tabung 

Pendidikan Tinggi Nasional 1997 (Akta 566) yang mula berkuat kuasa pada 1 Julai 1997. Fungsi PTPTN ialah 

untuk: 

• mengadakan dan memberi pinjaman pendidikan dan bantuan kewangan selain pinjaman 

pendidikan kepada pelajar, dan untuk mengadakan perkhidmatan mentadbir, mengawas 

dan memungut bayaran balik pinjaman; 

• memungut deposit dan mereka bentuk dan menyediakan skim simpanan bagi maksud 

menyimpan bagi tujuan pendidikan tinggi; dan 

• melaksanakan apa-apa fungsi lain yang diberikan kepada PTPTN oleh mana-mana undang- 

undang bertulis. 


2015 

2015 

2015 

2015 

2015 

77

PTPTN ditubuhkan dengan objektif untuk memastikan pembiayaan yang efisien disediakan kepada pelajar 

yang layak mengikuti pengajian di Institusi Pengajian Tinggi (IPT) selaras dengan hasrat Kerajaan bahawa tidak 

ada pelajar yang gagal memasuki IPT atas sebab kewangan. 

Untuk menjamin akses kepada pendidikan tertiari, pelbagai agensi telah menyediakan bantuan kewangan 

seperti Jabatan Perkhidmatan Awam (JPA), Majlis Amanah Rakyat (MARA), Yayasan Tunku Abdul Rahman 

(YTAR), Petronas, Telekom Malaysia, Tenaga Nasional dan Khazanah Nasional serta Yayasan/Kerajaan Negeri. 

Namun, PTPTN merupakan sumber pembiayaan terbesar kepada pelajar yang memasuki IPT. 

Enrolmen pelajar di IPT semakin meningkat dari tahun ke tahun. Pada tahun 2020, enrolmen pelajar dijangka 

meningkat kepada 2,267,800 orang. Ini berasaskan kadar pertumbuhan tahunan purata di peringkat sijil 

sebanyak 6 peratus, 5.5 peratus pada peringkat diploma, 4 peratus pada peringkat ijazah pertama dan 

10 peratus pada bagi peringkat sarjana dan PhD untuk IPTA dan IPTS. Peningkatan yang lebih besar bagi 

pengajian pada peringkat sijil dan diploma berbanding dengan ijazah pertama adalah untuk memperoleh 

nisbah antara kedua-duanya pada kadar 2:1. Nisbah ini adalah untuk menyokong matlamat kerajaan bagi 

menambah bilangan pekerja separa mahir atau separa profesional atas pertimbangan kebolehpasaran serta 

keperluan negara dan menggalakkan pembudayaan Pembelajaran Sepanjang Hayat (PSH). Sementara itu, 

peningkatan yang ketara bagi peringkat pascasiswazah adalah untuk menyokong dasar kerajaan dalam 

pembangunan modal insan ke arah menambah bilangan siswazah PhD terutamanya di IPT dan institusi 

penyelidikan bagi mengembangkan bidang penyelidikan serta inovasi. 

Seiring dengan pertambahan bilangan enrolmen pelajar ke IPT, bilangan pinjaman PTPTN juga semakin 

meningkat. Pada tahun 1997, semasa PTPTN ditubuhkan, bilangan pinjaman yang diluluskan ialah sebanyak 

11,956 dengan komitmen pembiayaan sebanyak RM219 juta. Bilangan pinjaman semakin bertambah pada 

setiap tahun di mana sehingga tahun 2010, sejumlah 1.7 juta pinjaman telah diluluskan dengan peruntukan 

sebanyak RM37.4 bilion. Daripada komitmen pembiayaan tersebut, sebanyak RM24.9 bilion telah dikeluarkan 

untuk membiayai pengajian pelajar di IPT. Manakala jumlah bayaran balik yang diterima ialah RM2.2 bilion 

iaitu 49% daripada jumlah keseluruhan yang patut diterima (RM4.5 bilion). 

Trend penajaan menunjukkan 70% dari keseluruhan penajaan pinjaman/pembiayaan pendidikan negara 

adalah dibiayai oleh PTPTN. Menjelang tahun 2020, defisit pembiayaan pendidikan dijangka meningkat 

sehingga RM46 bilion. Antara faktor yang telah dikenal pasti menyumbang kepada defisit tersebut adalah: 

78 

• Peningkatan kemasukan pelajar ke IPT pada kadar 10 peratus. 


• Ketidakselarasan tempoh bayaran balik pinjaman dana (lima hingga sepuluh tahun) dengan 

bayaran balik pembiayaan (lima hingga 20 tahun). 

• Bayaran balik yang rendah disebabkan pembayar tidak membuat pembayaran ansuran 

bulanan yang sebenar. 

Akses pengajian tinggi mempunyai kaitan yang rapat dengan isu kelestarian PTPTN. CAP Aksesibiliti dan 

Kelestarian yang berkait rapat dengan teras PSPTN “Meluaskan Akses dan Meningkatkan Ekuiti” memberi 

tumpuan kepada usaha untuk memastikan PTPTN terus berupaya menyumbang kepada pembangunan 

modal insan negara melalui pembiayaan pendidikan pelajar pada peringkat tinggi. 

Bagi Fasa 1, empat objektif strategik telah dirangka iaitu: 

• Memastikan semua pelajar yang layak mendapat pembiayaan melalui pemantapan 

pengurusan pembiayaan pendidikan 

PTPTN perlu menyediakan dana pembiayaan pendidikan yang mencukupi selaras dengan 

objektif penubuhannya. Fokus objektif ini ialah untuk mendapatkan pembiayaan dari institusi 

kewangan bagi membolehkan PTPTN membiayai pelajar di IPT. 

• Meningkatkan bayaran balik pembiayaan 

Bayaran balik yang diterima daripada peminjam merupakan sebahagian daripada sumber 

dana pembiayaan pendidikan yang akan digunakan semula untuk membiayai peminjam 

baru dan peminjam sedia ada. Sehubungan itu, prestasi bayaran balik perlu dipantau dan 

dipertingkatkan demi kepentingan pendidikan generasi akan datang. 

• Memastikan tawaran pertukaran pinjaman sedia ada kepada pembiayaan berkonsepkan 

Ujrah diselesaikan pada tahun 2011 

Majlis Fatwa Kebangsaan pada 28 Julai 2008 telah bersetuju dengan cadangan PTPTN untuk 

melaksanakan pembiayaan pendidikan berlandaskan Syariah melalui kaedah Ujrah (Upah). 

Dianggarkan seramai 1.2 juta peminjam sedia ada terlibat dengan pertukaran kepada 

kaedah ini. 

• Memantapkan semula Skim Simpanan Pendidikan Nasional (SSPN) 

SSPN adalah merupakan satu skim atau instrumen simpanan yang direka khas oleh PTPTN 

bagi tujuan pendidikan tinggi. Ia akan dapat mengurangkan beban Kerajaan untuk 

menyediakan dana pendidikan dan subsidi kos dana pendidikan. Selain itu, kutipan deposit 

SSPN juga diguna pakai untuk dana pembiayaan pendidikan. 


79


Bagi tahun 2010, pencapaian objektif strategik adalah seperti berikut: 

80 

• Memastikan semua pelajar yang layak mendapat pembiayaan melalui pemantapan 

pengurusan pembiayaan pendidikan 

Sebanyak RM3.0 bilion telah berjaya diperoleh sebagaimana yang telah disasarkan iaitu 

melalui pembiayaan daripada institusi kewangan. 

• Meningkatkan bayaran balik pembiayaan 

Sebanyak 81% atau RM638 juta daripada jumlah yang telah disasarkan RM792 juta bagi tahun 

2010 telah berjaya dikutip. Jumlah ini menunjukkan peningkatan sebanyak 15% atau RM85 

juta berbanding tahun sebelumnya (2009:RM553 juta). 

Antara faktor yang mempengaruhi pencapaian sasaran kutipan ialah: 

o sistem pengurusan bayaran balik pinjaman masih dalam proses pemantapan dan 

menggunakan sistem sedia ada yang beroperasi secara separa manual; 

o penstrukturan semula pembiayaan berdasarkan kaedah Ujrah telah menjurus kepada 

kelewatan urusan kutipan balik dan penguatkuasaan kerana ianya melibatkan 

penawaran dan penerimaan perjanjian yang baru, penjadualan semula hutang dan 

sebagainya; 

o gaji peminjam yang tidak setimpal dengan kelayakan mengakibatkan 

ketidakmampuan pelajar untuk membayar balik pinjaman; dan 

o sikap peminjam yang tidak menghiraukan surat amaran dan notis tuntutan seterusnya 

mengakibatkan mereka dikenakan tindakan penguatkuasaan. 

• Memastikan tawaran pertukaran pinjaman sedia ada kepada pembiayaan berkonsepkan 

Ujrah diselesaikan pada tahun 2011 

Penawaran pertukaran kepada pembiayaan Ujrah telah dilaksanakan mulai September 

2010 iaitu setelah sistem ELMAS siap dibangunkan. Sistem tersebut telah dibangunkan mulai 

Jun 2010. Ini mengakibatkan hanya 62% atau 492,436 daripada 800,000 peminjam yang 

disasarkan berjaya ditawarkan pertukaran kepada pembiayaan Ujrah. 


• Memantapkan Semula Skim Simpanan Pendidikan Nasional (SSPN) 

Kutipan deposit SSPN menunjukkan pencapaian yang memberangsangkan iaitu 94% (RM95 

juta) daripada jumlah yang disasarkan (RM100.8 juta). Walau bagaimanapun, pembukaan 

akaun baru hanya mencatatkan pada kadar 70% (74,941 akaun) daripada jumlah yang 

disasarkan (107,140 akaun). Sasaran tidak dicapai ekoran daripada kelonggaran syarat wajib 

simpanan bagi tujuan permohonan pembiayaan pendidikan pada tahun 2009. 

Hanya satu daripada empat objektif strategik telah mencapai sasaran 100% yang ditetapkan iaitu bagi 

objektif strategik pertama. Pencapaian objektif strategik yang lain berada pada tahap pencapaian antara 

62% hingga 94%. 


Fasa 2 merupakan peringkat peningkatan dan pemerkasaan daripada usaha-usaha yang telah dijalankan 

dengan terus memberi fokus kepada tindakan untuk memastikan kelestarian PTPTN. Bagi mencapai maksud 

tersebut, antara tindakan utama yang telah dirancang adalah seperti berikut:- 

• Melaksanakan semakan dan kawalan jumlah pembiayaan pendidikan dengan:- 

o mengurangkan jumlah pembiayaan kepada pelajar yang dimulakan bagi program 

Diploma Kejururawatan dan Sains Kesihatan di Institusi Pengajian Tinggi Swasta (IPTS). 

Pelaksanaan kadar baru pinjaman akan bermula pada kemasukan September 2011; 

o melaksanakan dasar kelulusan pinjaman atas kadar mampu bayar; 

o mengadakan kerjasama dengan badan kebajikan seperti Jabatan Kebajikan 

Masyarakat (JKM), Baitulmal bagi menyediakan elaun sara hidup kepada pelajar 

miskin; dan 

o memperkenalkan dan menguruskan kutipan derma secara wakaf daripada individu 

dan korporat untuk diagihkan kepada pelajar sebagai pembiayaan tambahan 

dalam bentuk dermasiswa di samping pembiayaan pinjaman sedia ada. 

• Memantapkan pengurusan bayaran balik pinjaman dengan: 

o mempercepatkan pemindahan peranan kutipan bayaran balik pinjaman kepada 

Lembaga Hasil Dalam Negeri (LHDN); 


81

82 

o meningkatkan kesedaran dan menyediakan insentif menarik kepada pelajar untuk 

membuat penyelesaian penuh hutang; 

o memantapkan lagi aspek penguatkuasaan bayaran balik terhadap peminjam 

ingkar; dan 

o melantik agensi pemungut hutang bagi mengesan dan mengutip hutang peminjam 

yang sudah mendapat penghakiman ingkar. 

• Menjadikan SSPN sebagai sumber pembiayaan utama pendidikan anak - anak dengan:- 

o menguatkuasakan semula syarat simpanan wajib dalam SSPN bagi melayakkan 

anak-anak mereka memohon pembiayaan pendidikan PTPTN; dan 

o memberi penjenamaan semula SSPN dengan memperkenalkan produk insurans 

pendidikan selaras dengan peruntukan Seksyen 13 Akta 566. 

Bagi memastikan kejayaan pelaksanaan CAP, tujuh faktor kritikal kejayaan telah dikenal pasti ialah: 

• Modal Insan 

Modal insan merupakan elemen penting yang menentukan kejayaan sesebuah organisasi. 

Oleh itu, strategi sumber manusia yang komprehensif adalah perlu untuk menyokong dan 

memastikan kejayaan pelaksanaan strategi-strategi yang dirancang. 

Setiap warga kerja juga hendaklah mempunyai ‘minda kelas pertama’ iaitu mempunyai 

tahap penguasaan ilmu yang tinggi, bersikap proaktif, memiliki kekayaan moraliti dan 

mengamalkan budaya menyumbang untuk kepentingan bersama dan pembangunan yang 

bersifat holistik. Sikap ini akan mewujudkan budaya kerja berprestasi tinggi yang dapat 

menyumbang ke arah kecemerlangan organisasi. 

• Sumber Dana 

Sumber dana yang mencukupi akan memastikan objektif yang telah ditetapkan dapat 

dicapai dan membolehkan PTPTN berfungsi secara cekap dan berkesan. 

• Sistem dan Prosedur Kerja 

Sistem dan prosedur kerja perlu sentiasa dikaji semula supaya sesuai dengan perkembangan 

semasa. Sistem dan prosedur yang mantap akan dapat meningkatkan tahap kecekapan 

warga kerja dan organisasi. 



• Infrastruktur 

Perkara yang perlu diberi perhatian ialah penyediaan kemudahan yang fungsional dan cost 

effective, penggunaan sumber secara optimum, penyelenggaraan dan kenaikan taraf 

kemudahan sedia ada termasuk peralatan komputer serta perisian teknologi maklumat dan 

komunikasi. 

• Penyelidikan 

PTPTN dari semasa ke semasa perlu membuat penambahbaikan dari pelbagai aspek 

termasuklah produk dan perkhidmatan sedia ada. Penyelidikan yang berterusan akan 

membantu PTPTN dalam mengenal pasti permasalahan yang timbul atau mencari kaedah 

baru yang akan dapat memperkukuhkan lagi peranan dan fungsi sedia ada. 

• Tadbir Urus Terbaik 

Tumpuan utama Kerajaan pada masa kini adalah untuk meningkatkan keberkesanan sistem 

penyampaian perkhidmatan awam. Pelaksanaan tadbir urus yang terbaik adalah penting 

bagi memastikan sistem penyampaian perkhidmatan yang cemerlang dapat dicapai. 

• Sokongan dan Kerjasama Pelbagai Pihak 

Sokongan dan kerjasama dari stakeholders, agensi-agensi kerajaan atau berkaitan kerajaan 

dan pihak swasta adalah amat penting dalam menjayakan strategi yang dirancang. 


Memastikan semua pelajar 

yang layak, mendapat 

pembiayaan melalui 

pemantapan pengurusan 

pembiayaan pendidikan 

Mendapatkan dana melalui 

sumber berikut: 

• Pembiayaan dari institusi 

kewangan. 

• Kutipan balik pinjaman 

pendidikan. 

• Sumbangan dana SSPN. 

Jumlah dana yang mencukupi. 2011-2015 


83

84 


Meningkatkan bayaran 

balik pembiayaan 

Melaksanakan semakan dan 

kawalan jumlah pembiayaan 

pendidikan dengan: 

• Mengurangkan 

jumlah pembiayaan 

kepada pelajar yang 

dimulakan bagi program 

Diploma Kejururawatan 

dan Diploma Sains 

Kesihatan di Institusi 

Pengajian Tinggi Swasta 

(IPTS) 

• Melaksanakan dasar 

kelulusan pinjaman 

berasaskan kaedah 

mampu bayar 

• Mengadakan kerjasama 

dengan badan-badan 

kebajikan seperti Jabatan 

Kebajikan Masyarakat 

(JKM), Baitulmal bagi 

menyediakan elaun sara 

hidup kepada pelajar 

miskin 

• Memperkenalkan dan 

menguruskan kutipan 

derma secara wakaf 

daripada individu dan 

korporat untuk diagihkan 

kepada pelajar sebagai 

pembiayaan tambahan 

dalam bentuk dermasiswa 

di samping pembiayaan 

pinjaman sedia ada 

Mempercepatkan pemindahan 

peranan kutipan bayaran balik 

pinjaman kepada LHDN 

Meningkatkan kesedaran untuk 

membayar balik seperti hebahan 

melalui media, ceramah, 

kerjasama dengan AKPK dan 

penggunaan Call Centre 


Peningkatan % pelajar yang 

diluluskan pembiayaan 

Peningkatan % bayaran balik 

yang diterima 

2011-2015


Membuat tawaran 

pertukaran kaedah 

pinjaman sedia ada 

kepada pembiayaan 

berkonsepkan Ujrah 

Menjadikan SSPN sebagai 

sumber pembiayaan 

utama pendidikan anakanak 

Mempelbagaikan kaedah / 

saluran bayaran balik bagi 

memudahkan peminjam 

berurusan dengan PTPTN 

Memantapkan lagi aspek 

penguatkuasaan bayaran 

balik terhadap peminjam 

ingkar seperti menggunakan 

perkhidmatan Agensi Pemungut 

Hutang, CCRIS dan Call Centre 

Membuat tawaran pertukaran 

kaedah pinjaman sedia 

ada kepada pembiayaan 

berkonsepkan Ujrah kepada 

peminjam sedia ada 

Melaksanakan semula syarat 

simpanan wajib mulai tahun 2011 

Meningkatkan pelepasan cukai 

daripada RM3,000 kepada 

RM6,000 

Memantapkan pengurusan SSPN 

melalui kaedah online 

Mengiklankan SSPN di media 

massa 

Mempergiatkan promosi 

potongan gaji. Melaksanakan 

promosi SSPN di 968 buah sekolah 

di seluruh Malaysia 

Menawarkan produk yang 

memberi pulangan semula 

Menambah bilangan saluran 

simpanan/deposit SSPN 

Pemantapan produk melalui 

pematuhan Syariah 

Peningkatan % tawaran 

kepada pembiayaan 

berkonsepkan Ujrah 

Peningkatan jumlah 

pembukaan akaun dan deposit 

SSPN 


2011 

2011-2015 

85


MyBrain15 

Pengenalan 

MyBrain15 adalah salah satu agenda kritikal yang digariskan dalam Pelan Tindakan bagi PSPTN. Objektif 

MyBrain15 adalah untuk melahirkan bilangan pemegang Ijazah Doktor Falsafah (PhD) dan setaraf yang 

secukupnya sebagai pemacu kepada inovasi yang akan memandu ekonomi negara yang berdaya saing. 

MyBrain15 berfungsi sebagai landasan bagi pembentukan massa kritikal dan graduan berpengetahuan tinggi 

yang terkenal pada peringkat antarabangsa melalui penciptaan dan inovasi produk dan perkhidmatan 

mereka. 

Dalam mencapai misi tersebut, Kerajaan menyasarkan seramai 60,000 rakyat Malaysia mempunyai kelayakan 

PhD dan setaraf menjelang tahun 2023 serta menetapkan sasaran untuk menambah bilangan penyelidik 

kepada nisbah 100 penyelidik, saintis dan jurutera (RSE) bagi 10,000 tenaga kerja. Statistik terakhir sebelum 

PSPTN dilaksanakan pada tahun 2008 menunjukkan Malaysia hanya mempunyai 9,153 orang (tidak termasuk 

yang berkhidmat di sektor swasta) warganegara yang berkelayakan PhD. 

Proses menghasilkan siswazah PhD dalam Fasa 2 bergantung kepada kapasiti institusi pengajian tinggi untuk 

menyediakan penyelia yang mencukupi bagi program pascasiswazah secara penyelidikan yang ditawarkan 

(dirujuk sebagai Kapasiti Penyeliaan). Manakala analisa data prestasi staf akademik yang di bawah penajaan 

KPT menunjukkan proses menghasilkan pelajar PhD dan setaraf memerlukan tempoh masa lazim selama empat 

tahun (dirujuk sebagai GOT iaitu Graduate-on-Time). Sehubungan itu, pencapaian inisiatif pembiayaan Skim 

Latihan Akademik Bumiputra (SLAB)/ Skim Latihan Akademik Institusi (SLAI)pada Fasa 1 di bawah CAP MyBrain15 

yang ditunjukkan melalui Kapasiti Penyeliaan IPT (nisbah bilangan penyelia dan bilangan pelajar) hanya boleh 

diukur pada pertengahan Fasa 2, iaitu apabila tamat tempoh GOT pengajian PhD bagi pensyarah IPTA yang 

dibiayai. 

Dengan menggunakan statistik tahun 2008 sebagai data asas, kerangka MyBrain15 melibatkan inisiatif dan 

unjuran jangka panjang yang meliputi tiga fasa PSPTN dan seterusnya tempoh awal Fasa 4 (sehingga tahun 

2023). 

86 


Tahun 

2023 

Fasa 4 

2020 

Fasa 3 

2015 

Fasa 2 

2010 

Fasa 1 

2008 


KERANGKA MyBrain15 

48000 RMKe-12 

GOT:80% 

-MyBrain 15 

-SLAB 

-SLAI 

40320 

18590 

GOT:80% 

60000 

50400 

19800 

16800 

Program MyBrain15 dalam Fasa 1 memfokuskan kepada peningkatan IPTA melalui peningkatan bilangan 

pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf di IPTA. Keberhasilan Fasa 1 boleh dirumuskan dengan 

membandingkannya dengan pencapaian sebelum PSPTN dilancarkan iaitu dengan menggunakan 

perangkaan pada tahun 2008 seperti jadual-jadual di bawah: 

Tahun 

2006 

2010 

934 

840 

GOT:80% 

23238 

13574 

9616 

7053 

PERATUS PENSYARAH BERKELAYAKAN PhD 

RMKe-11 

-MyBrain 15 

-SLAB 

-SLAI 

RMKe-10 

-MyBrain 15 

-SLAB 

-SLAI 

RMKe-9 

-Bajet Mini 

-SLAB 

-SLAI 

Graduat Enrolmen Bil. Staff Nisbah Inisiatif Pembiayaan 

PhD Akademik Penyelia 

dengan 

PhD 

Pelajar 

Bilangan Pensyarah 

Berkelayakan 

PhD & Setaraf 

7,053 

9,619 

1:3 

1:2.4 

1:1.7 

Bilangan 

Pensyarah 

18,810 

20,341 

Peratus (%) 

37.50 

47.29 


87

88 

NISBAH PENSYARAH BERKELAYAKAN PhD BERBANDING ENROLMEN PELAJAR 

Untuk mencapai sasaran MyBrain15, antara inisiatif yang diambil dalam Fasa 1 pelaksanaan adalah 

meningkatkan penajaan pada peringkat PhD dan setaraf dalam kalangan pensyarah IPTA seperti berikut: 

• Menaja 3,333 orang kakitangan akademik IPTA pada peringkat Ijazah Sarjana. 

• Menaja 6,193 orang kakitangan akademik IPTA pada peringkat PhD dan setaraf. 

Walau bagaimanapun, peningkatan pensyarah IPTA berkelayakan PhD dan setaraf tidak boleh diukur dalam 

Fasa 1 kerana secara puratanya ia mengambil masa antara empat hingga lima tahun untuk mendapatkan 

hasilnya dan ruang lingkup penilaian bagi pencapaian ini masih lagi tertumpu di IPTA sahaja sama ada dari 

segi bekalan pelajar mahupun permintaan. 

Antara isu-isu MyBrain15 yang telah dikenal pasti dalam pelaksanaan pelan tindakan Fasa 1 adalah seperti 

berikut: 


Tahun 

2006 

2010 

• kekurangan pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf yang menjadi syarat minima untuk 

menyelia pelajar PhD dan setaraf; 

• kekurangan peruntukan bagi pembiayaan pengajian Ijazah Doktor Falsafah; dan 

• tempoh pengajian yang diambil oleh pelajar ijazah Doktor Falsafah melebihi tempoh lazim 

GOT empat tahun. 

Bilangan Pensyarah 

Berkelayakan 

PhD & Setaraf 

7,053 

9,619 

Bilangan 

Enrolmen 

Pelajar 

Jika dalam Fasa 1 yang hanya menumpukan kepada meletakkan asas keupayaan IPTA, Fasa 2 pula akan 

9,612 

23,238 

memperluaskan tumpuan kepada aspek pemerkasaan seperti berikut: 


Nisbah 

1:1.7 

1:2.4

• Meningkatkan keupayaan penyeliaan bagi program pengajian pascasiswazah secara 

penyelidikan di IPTA dan IPTS dengan peningkatan bilangan pensyarah berkelayakan PhD 

dan setaraf. 

• Merangsang permintaan untuk pengajian pascasiswazah secara penyelidikan dengan 

menyediakan insentif untuk penyertaan lebih meluas dari semua sektor selain sektor awam, 

iaitu pekerja-pekerja sektor swasta dan orang awam. Perluasan ini bermakna skop penyelidikan 

ijazah Doktor Falsafah bukan hanya tertumpu di IPT yang melibatkan penyelia akademik, 

tetapi juga di industri yang melibatkan penyelia industri. 

• Memastikan pelajar ijazah Doktor Falsafah yang diberi pembiayaan bergraduat dalam 

tempoh yang ditetapkan (GOT). 

Pencapaian Fasa 2 akan diukur melalui kaedah berikut: 

• Pengiraan nisbah pensyarah IPTA berkelayakan PhD dan setaraf selaku penyelia berbanding 

bilangan enrolmen pelajar ijazah Doktor Falsafah di IPTA. 

• Peningkatan peratus pensyarah IPTA yang berkelayakan PhD dan setaraf, iaitu bagi UP 

adalah 75% dan selain UP adalah 60%. 

• Peningkatan warganegara yang berkelayakan PhD dan setaraf. 

• Peningkatan kadar kejayaan pelajar PhD dan setaraf yang menamatkan pengajian dalam 

tempoh lazim yang sepatutnya (GOT). 

Sehubungan itu, antara inisiatif yang akan dilaksanakan bagi meningkatkan bilangan pensyarah IPTA yang 

berkelayakan PhD dan setaraf adalah pembiayaan pengajian pascasiswazah di bawah program SLAB/SLAI 

seramai 9,816 orang. 

Manakala inisiatif yang akan dilaksanakan bagi mencapai peningkatan enrolmen pelajar ijazah Doktor 

Falsafah dan warganegara yang berkelayakan PhD dan setaraf adalah melalui: 

• Pembiayaan pengajian Ijazah Sarjana di bawah program MyMaster seramai 40,000 orang. 

• Pembiayaan pengajian PhD dan setaraf di bawah program MyPhD seramai 5,000 orang. 

Seterusnya, inisiatif yang akan dijalankan dalam meningkatkan penyertaan industri dan institusi penyelidikan 

di luar Kementerian Pengajian Tinggi adalah pembiayaan pengajian PhD dan setaraf di bawah program PhD 

Industri seramai 500 orang. 


89

Walau bagaimanapun, kejayaan kepada program pembiayaan ini hanya dapat dinilai dalam tempoh Fasa 3 

kerana tempoh untuk melahirkan graduan PhD dan setaraf memerlukan tempoh sekurang-kurangnya empat 

tahun. Namun begitu, beberapa faktor kritikal yang perlu diambil kira oleh Pasukan Projek CAP lain bagi 

menjamin kejayaan pelaksanaan Fasa 2 adalah seperti berikut: 

90 

• Menyediakan geran penyelidikan dan kemudahan pengajian pada peringkat pasca 

siswazah yang mencukupi. 

• Memastikan pelajar bergraduat pada tempoh yang sepatutnya. 

• Memastikan penyelia yang dipilih mempunyai kepakaran serta kemahiran yang bersesuaian 

dan mencukupi. 

Bagi memastikan kejayaan MyBrain15, semua pihak khususnya institusi pengajian tinggi perlu merealisasikan 

inisiatif-inisiatif yang diperkenalkan dan juga mengambil langkah-langkah yang konkrit untuk memastikan 

faktor-faktor kritikal kejayaannya diperhalusi dan dijadikan sebagai indikator pencapaian yang utama. 

Cadangan penunjuk prestasi utama (KPI) bagi Fasa 2 dan Fasa 3 adalah: 


• Enrolmen pelajar PhD di IPT. 

• Peratus pelajar PhD dan setaraf yang bergraduat dalam tempoh yang sepatutnya. 

• Peratus pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf di UP dan bukan UP. 


Memperluaskan peluang 

pembiayaan kepada 

orang awam dan industri 

Pelajar bergraduat dalam 

tempoh yang sepatutnya 

(tidak melebihi empat 

tahun) 

Peningkatan pensyarah 

berkelayakan PhD dan 

setaraf 

Pembiayaan melalui program; 

• MyMaster 

• MyPhD; dan 

• PhD Industri 

Memastikan pelajar 

menamatkan pengajian dengan 

jayanya dalam tempoh yang 

sepatutnya 

Menaja pensyarah melalui 

program SLAB/SLAI 


Penajaan seramai: 

• 40,000 orang 

• 5,000 orang 

• 500 orang 

Proses pemantauan bagi 

pelajar pasca siswazah 

Penajaan seramai 9,816 orang 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 - 2015


PROGRAM PEMACUAN KE ARAH KECEMERLANGAN (Apex) 

Pengenalan 

Di bawah Pelan Tindakan Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara ( PSPTN) Fasa 1, salah satu projek berprofil 

tinggi bagi memperkasakan pengajian tinggi di persada dunia ialah pembabitan universiti awam dalam 

program Apex, yang dikenali sebagai Universiti Apex. Universiti Apex akan bertindak sebagai faktor pemangkin 

untuk mencetuskan rangsangan supaya seluruh sistem pengajian tinggi bergerak ke arah kecemerlangan. 

Institusi yang dipilih untuk melaksanakan program ini akan menjadi model kepada institusi lain dalam 

menentukan tanda aras pencapaian dan menggunakan amalan-amalan terbaik universiti tersebut. 

Pada 3 September 2008, setelah menilai Kertas-Kertas Cadangan yang dikemukakan oleh sembilan buah 

Institusi Pengajian Tinggi yang berminat melaksanakan program Apex, Jawatankuasa telah memperakukan 

cadangan dari USM untuk melaksanakan program ini. USM dipilih kerana ia menepati tiga kriteria yang 

ditetapkan iaitu: 

• Kebersediaan (state of readiness) sesebuah institusi untuk menjalankan lonjakan ke arah 

kecemerlangan; 

• Mempunyai Pelan Transformasi untuk merancang dan menentukan masa hadapannya 

supaya dapat bersaing dan berada di tangga terbaik dunia; dan 

• Kebersediaan untuk berubah (preparedness for change) dalam penentuan arah dan 

perancangan yang strategik, menggunakan pendekatan pembangunan secara luar biasa 

serta memerlukan institusi mencari dan mengenal pasti cara baru untuk memacu pertumbuhan 

yang cepat dalam keadaan luar biasa. 

Bagi melaksanakan program Apex, fleksibiliti perlu diberikan kepada USM supaya ia dapat bergerak dengan 

pantas dalam membuat sesuatu keputusan. Tindakan untuk memberikan autonomi dari segi Institusi Governan, 

Kewangan dan Penjanaan Kekayaan, Sumber Manusia, dan Pengurusan Akademik dan Kemasukan Pelajar 

kepada USM sedang diusahakan. 

Misi utama USM dalam mengendalikan program Apex ialah sebagai universiti perintis, intensif penyelidikan 

rentas bidang yang memperkasakan bakat masa depan dan mengupayakan golongan terkebawah demi 

mentransformasikan kesejahteraan sosioekonomi mereka selaras dengan wawasan USM untuk Transformasi 

Pendidikan Tinggi Untuk Kelestarian Hari Esok. 


91


Berdasarkan wawasan tersebut, objektif strategik yang memberi penekanan bagi mencapai matlamat 

Transformasi Pendidikan Tinggi Untuk Kelestarian Hari Esok adalah seperti berikut: 

92 

• Menggerakkan USM ke arah Universiti Penyelidikan Bertaraf Dunia dengan memberi 

penekanan kepada bidang penyelidikan yang menggalakkan kelestarian (World Class 

Research university with emphasis on sustainability). Pencapaian di bawah objektif strategik ini 

ialah: 

o pewujudan empat inisiatif Penyelidikan Termaju (Advanced Research Initiative, ARI ) 

yang memberi impak kepada masyarakat sejagat. Inisiatif tersebut ialah: 

* Institute for Research in Molecular Medicine (INFORMM) 

* Centre for Drug Research (CDR) 

* National Advance IPV6 Centre 

* Enteric Diseases Research Cluster : “Molecular Approaches to Fundamental 

Studies on Biomarkers and Development of Sustainable Rapid Nano- 

biodiagnostics to Enteric Deseases for Low Resources Settings.” 

o membangunkan tiga makmal yang diakreditasi oleh badan antarabangsa; 

* Doping Control Centre 

* Advanced Diagnostic Laboratory 

* CAL25 Calibration Laboratory, Health Campus 

o mempergiatkan kualiti penerbitan Pusat Pengajian melalui peratusan staf yang 

mencapai sekurang-kurangnya 100 citation. Peratusan staf yang mencapai sasaran 

tersebut bagi tahun 2010 ialah 6.63%; dan 

o penubuhan knowledge-based companies untuk mempergiatkan inovasi dan 

kreativiti. Syarikat-syarikat tersebut adalah seperti : 

* Advance Nanocarbon Sdn. Bhd.; 

* IP Centric Solution Sdn. Bhd.; 

* LignoBase Sdn. Bhd.; dan 

* MyTenna Sdn. Bhd. 


Sebanyak tujuh buah syarikat sedang menunggu kelulusan dari USM 

Commercialization Approval Committee (CAC). 

• Melonjakkan USM sebagai universiti tersohor bertaraf antarabangsa yang mengamalkan 

konsep kelestarian (world renowned universiti for sustainability). Bagi tahun 2010, sebanyak 

44 program berkaitan lestari di dalam konteks pengajaran, pembelajaran, penyelidikan, 

jaringan komuniti dan Kampus Sejahtera telah dilaksanakan. Indikator kelestarian juga telah 

dibangunkan dan sebagai permulaan indikator tersebut akan digunakan untuk mengaudit 

amalan lestari yang dipraktikkan oleh 20 pusat tanggungjawab di ketiga-tiga kampus USM. 

• USM sebagai universiti terkemuka dan peneraju aktiviti kemasyarakatan di Asia-Pasifik 

(Leader in Community Engagement in the Asia-Pacific Region). Sebanyak tiga aktiviti utama 

telah dijalankan iaitu: 

o Projek jaringan komuniti yang tertumpu kepada keterangkuman dengan menangani 

isu yang melibatkan golongan tersisih masyarakat tempatan, sejajar dengan aspirasi 

Model Baharu Ekonomi (NEM). 

o Menubuhkan sekretariat University-Community Engagement Champion (UCEC). 

o Menggalakkan penyertaan industri dalam aktiviti komuniti yang dianjurkan oleh USM. 

Jaringan ALUMNI USM turut bersama menjayakan aktiviti komuniti. 

Usaha telah dibuat oleh USM untuk menjalin kerjasama dengan institusi tempatan dan antarabangsa 

untuk memperjuangkan nasib golongan terkebawah. Pada tahun 2010, jalinan kerjasama telah 

diadakan dengan 14 IPTA seperti berikut: 

* Universiti Malaysia Kelantan 

* Universiti Malaysia Pahang 

* Universiti Malaysia Perlis 

* Universiti Malaysia Sabah 

* Universiti Malaysia Sarawak 

* Universiti Malaysia Terengganu 

* Universiti Pendidikan Sultan Idris 


93

94 

* Universiti Putra Malaysia 

* Universiti Sains Islam Malaysia 

* Universiti Sultan Zainal Abidin 

* Universiti Teknikal Malaysia Melaka 

* Universiti Teknologi Malaysia 

* Universiti Tun Hussein Onn Malaysia 

* Universiti Utara Malaysia 

• Mentransformasikan tadbir urus institusi melalui Change Management of Resources, Talent 

and Governance of USM. Di antara tindakan yang dilaksanakan adalah seperti berikut: 

o Menyusun semula fungsi organisasinya dan telah mendrafkan Perlembagaan khusus 

untuk Apex bagi membolehkannya bergerak pantas. 

o Mempertingkatkan bakat pelajar dengan memperkenalkan program Continuous 

Student Development atau MyCSD. Sehingga tahun 2010, sebanyak 57% pelajar 

telah menyertai program tersebut. 

o Memperkenalkan inisiatif baru dalam meningkatkan kualiti bakat staf. Walaupun 

sebanyak lapan program telah dibangunkan pada tahun 2010 untuk 

mempertingkatkan kualiti bakat staf, hanya lima program berjaya diimplementasikan 

iaitu: 

* Pelantikan Post Doctoral Fellow 

* Pencarian (Head Hunting) untuk Staf Akademik 

* Pelantikan Pensyarah Pelawat 

* Pelantikan Panel Penilai 

* Memperkenalkan skim saraan baru untuk Profesor Ulung 

o Nurturing and Grooming Talents – lima inisiatif baru telah dilaksanakan untuk 

memperkasa bakat staf iaitu: 

* Melantik ahli bukan akademik ke jawatan Akademik dan 

penambahbaikan Cuti Sabatikal. 


* Program Kepimpinan Apex 

* Memperkenalkan kriteria pelantikan baru dan insentif untuk Dekan 

dan Pengarah Pusat Kecemerlangan 

* Menambah baik Pengurusan Pengambilan Pelajar 

* Memperkenalkan Sistem Pengurusan Modal Insan (Human Capital 

Management System - HCMS) 

o Meningkatkan Sumber Kewangan Universiti - USM dapat menjana kewangan 

berbanding grant-in-aid sebanyak 22%. Kewangan dijana melalui yuran pengajian, 

kerja-kerja perundingan, aktiviti pengkomersilan, projek-projek penyelidikan dan lain- 

lain. 

o Nurturing and Learning - USM memperkenalkan inisiatif baru dalam tahun 2010 iaitu 

penubuhan Parlimen Mahasiswa USM dan Student Entrepreneurial Development 

Initiatives Agenda (SEDIA) untuk mendidik dan menggalakkan mahasiswa 

berkecimpung dalam bidang perniagaan. 

Dalam melaksanakan program Apex, cabaran untuk terus bergerak pantas agak terbatas kerana proses untuk 

mendapatkan autonomi memakan masa kerana ianya melibatkan pemakaian Akta-akta dan Peraturan 

yang memerlukan antara lainnya penurunan kuasa, pewujudan sistem akauntabiliti yang kukuh, dan juga 

perkara-perkara yang melibatkan skim perkhidmatan. 


Di bawah program Apex, USM diberi tempoh selama lima tahun (2008 – 2013) untuk menunjukkan lonjakan 

hasil pencapaiannya berdasarkan pelan transformasinya seperti yang terkandung dalam cadangannya iaitu 

Transformasi Pendidikan Tinggi Untuk Kelestarian Hari Esok. 

Hasil lonjakan transformasi yang dilaksanakan melalui Apex dijangka mempengaruhi kedudukannya sebagai 

sebuah institusi pendidikan tinggi yang relevant, referred and respected dengan memberi penekanan 

kepada bidang penyelidikan yang menggalakkan kelestarian (World Class Research university with emphasis 

on sustainability). 


95

Bagi tujuan tersebut, maka fokus dan hala tuju Apex untuk Fasa 2 adalah untuk memperkasa dan 

meningkatkan pencapaian Apex dan seterusnya membawa kepada kecemerlangan pengajian tinggi 

secara keseluruhannya. Berdasarkan kepada aspirasi tersebut maka penekanan yang diberikan pada Fasa 2 

adalah untuk memperhalusi dan memperkukuhkan asas Apex melalui objektif strategik yang digariskan untuk 

memperkukuh dan mempergiatkan lagi penyampaian kecemerlangan. Penambahan aktiviti baru yang 

mempunyai sasaran dan impak yang lebih berkesan akan mengukuhkan inisiatif dan peningkatan dalam 

penyampaian kecemerlangan (delivering excellence). 

Pemerkasaan inisiatif akan menghasilkan output terukur dan tidak terukur (Key Performance Indicator- KPI; 

dan Key Intangible Performance- KIP) yang selari dengan tujuh teras strategik PSPTN dan Model Baharu 

Ekonomi dalam keterangkuman, kelestarian dan masyarakat berkeupayaan tinggi (keberhasilan ini akan 

didokumentasikan melalui penerbitan buku Apex USM 2011) 

Antara faktor yang kritikal dalam menjayakan Fasa 2 ini adalah: 


96 

• tenaga akademik dan pentadbiran berminda inovatif; 

• infrastruktur dan prasarana yang “up-to-date”; 

• autonomi dan sistem tadbir urus yang cekap yang membolehkan USM bergerak pantas; dan 

• kepimpinan pengurusan yang berasaskan transformasi dan pemikiran luar kotak. 


Bergerak ke arah universiti 

penyelidikan bertaraf dunia 

yang menitikberatkan 

kelestarian 

Rasional: 

Wujud keperluan untuk 

memperkasakan pasukan 

penyelidik dengan konsep 

kerja berpasukan baru 

yang untuk menghasilkan 

output penyelidikan 

bertaraf antarabangsa 

(a1) Membangunkan inisiatif 

penyelidikan transdisiplin yang 

menangani dan menyelesaikan 

masalah; untuk mengurangkan 

ketaksamaan dan meningkatkan 

kualiti hidup 

(a2) Memperkasakan lagi inisiatif 

penyelidikan termaju (Advanced 

Research Initiative – ARI). Guna 

Kerangka Kecemerlangan 

Universiti UK 


Peningkatan bilangan ARI 

Peningkatan bilangan ARI yang 

mencapai status tiga Bintang 

ke atas 

2011-2013 

2011-2013

Ke arah universiti lestari 

yang terkenal di dunia 

Rasional: 

Menitikberatkan 

kesejahteraan 

sosioekonomi golongan 

terpinggir berasaskan 

prinsip-prinsip 

pembangunan lestari 

Menjadi pemimpin aktiviti 

kemasyarakatan di rantau 

asia-pasifik 

Rasional: 


Untuk menangani isu-isu 

ekonomi, sosiobudaya, 

pendidikan, kesihatan 

dan persekitaran yang 

dialami golongan 

terkebawah ( ‘Bottom 

Billions’) dan seterusnya 

membudayakan idea 

kelestarian 

(b) Menubuhkan makmalmakmal 

yang diakreditasi/ 

diiktiraf oleh badan-badan 

antarabangsa 

(c) Meningkatkan kualiti 

penerbitan fakulti 

(d) Meningkatkan aktiviti 

pengkomersilan 

(a) Pengantarabangsaan sistem 

indikator tentang kelestarian 

USM – Alternative University 

Appraisal (AUA) 

(b) Mengukur kelestarian kampus 

(c) Membudayakan program 

kelestarian pada peringkat 

pusat pengajian / pusat 

kecemerlangan 

(termasuk penerapan KPI) 

(d) Membina jaringan kerjasama 

untuk kelestarian 

(e) Memperkenalkan kursus wajib 

universiti tentang kelestarian 

(a) Melaksanakan projek 

kemasyarakatan yang bertujuan 

ke arah keterangkuman dan 

menangani isu-isu yang dihadapi 

oleh golongan tertindas dan 

terasing, khususnya mereka 

dalam masyarakat setempat 

(selaras dengan MBE) 

(b Membentuk sekretariat 

UCEC (University -Community 

Engagement Champion) 

Peningkatan bilangan makmal 

yang diakreditasikan/diiktiraf 

Peningkatan peratusan staf 

yang mencapai sekurangkurangnya 

100 citation 

Peningkatan bilangan syarikat 

berasaskan pengetahuan yang 

ditubuhkan 

Satu sistem petunjuk tentang 

kelestarian 

Peningkatan bilangan PTJ yang 

telah diaudit 


kelestarian di USM yang 

merangkumi pengajaran, 

penyelidikan dan penglibatan 

masyarakat serta kampus 

sejahtera 


jaringan 

Pengenalan kursus universiti 

Peningkatan bilangan projek 

komuniti yang unggul dalam 

setahun 

(i) Satu persidangan 

yang dianjurkan berkaitan 

Penglibatan Komuniti Universiti 

dalam Aktiviti Kemasyarakatan 

yang diadakan 


2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

97

98 


Pengurusan perubahan 

bagi sumber, 

pengubahsuaian 

pengurusan sumber, bakat 

dan tadbir urus USM 

Rasional: 

Pengurusan perubahan 

sebagai pembudayaan 

dalaman yang 

merangkumi ekosistem 

universiti yang menyokong 

objektif strategi yang lain 

(c) Menggalakkan penglibatan 

industri dalam projek 

kemasyarakatan dalam komuniti 

setempat, termasuk yang 

melibatkan jaringan Alumni 

(a) Program Universiti dalam 

Tadbir Urus 

(b) Program Universiti dalam 

Kesejahteraan 

(c) Mempertingkat Bakat Pelajar 

(d) Memperkenalkan inisiatifinisiatif 

baru dalam meningkatkan 

kualiti staf 

(e) Mencungkil dan memperkasa 

bakat – memperkenalkan inisiatif 

baru 

(f) Meningkatkan sumber 

kewangan universiti 

(g) Pengasuhan dan 

pembelajaran – memperkenalkan 

inisiatif baru dalam pengasuhan 

dan pembelajaran 


(ii) Peningkatan bilangan 

institusi baru yang sehaluan 

dalam penglibatan masyarakat 

melalui UCEC 


syarikat yang menaja projek 

kemasyarakatan 

Peningkatan bilangan inisiatif 

baru dalam universiti 


baru 

(i) Peningkatan peratus 

penglibatan di kalangan 

pelajar prasiswazah sepenuh 

masa dalam program 

pembangunan pelajar seperti 

MyCSD 

(ii) Peningkatan peratus 

penglibatan di kalangan 

pelajar pascasiswazah 

sepenuh masa dalam program 

pembangunan pelajar seperti 

MyCPD 

(iii) Peningkatan peratus pelajar 

pra dan pasca yang terlibat 

dalam aktiviti-aktiviti peringkat 

antarabangsa 


baru dalam meningkatkan 

kualiti staf 


baru dalam mengekalkan dan 

memperkasa bakat-bakat 

Peningkatan pendapatan 

bersih yang dijana berbanding 

geran kerajaan yang diterima 

(operasi) 


baru dalam pengasuhan dan 

pembelajaran dalam universiti 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013 

2011 – 2013



e-PEMBELAJARAN 

Pendahuluan 

(h) Mempromosi, memasarkan 

dan menentukan kedudukan 

utama projek-projek/programprogram 

unggul 

(i) Peningkatan bilangan projek 

unggul yang tidak merangkumi 

ARI 

(ii) Peningkatan bilangan projek 

unggul dengan kedudukan 

antarabangsa 


2011 – 2013 

2011 – 2013 

Perkembangan teknologi maklumat dan komunikasi yang pesat membolehkan pembelajaran dan pengajaran 

dibuat melalui penggunaan rangkaian yang mampu menghubungkan guru dengan pelajar, pelajar dengan 

pelajar dan pelajar dengan bahan web global secara dalam talian. Penggunaan teknologi maklumat dan 

komunikasi untuk memudah cara proses pembelajaran dan pengajaran atau lebih khususnya e-Pembelajaran 

menjadikan pelajar lebih aktif dan bertanggungjawab terhadap pembelajarannya. Konsep pembelajaran 

sedemikian yang tertumpukan pelajar melalui teknologi e-Pembelajaran dijangka melahirkan siswazah yang 

lebih bertanggungjawab, bebas dan berdikari serta boleh bersaing di persada antarabangsa. 

Dalam mengharungi arus transformasi pendidikan ini, salah satu inisiatif awal Projek Agenda Kritikal (CAP) 

e-Pembelajaran ialah menggubal Dasar e-Pembelajaran Negara (DePAN) untuk menyediakan satu 

kerangka e-Pembelajaran berkualiti yang sesuai dengan konsep 1Malaysia dan Model Baharu Ekonomi. 

Dasar e-Pembelajaran ini juga mendukung intipati strategik Rancangan Malaysia Kesepuluh (RMKe-10) dan 

Agenda Inovasi Malaysia (AIM). Salah satu daripada lima teras strategik yang digariskan dalam RMKe-10 

ialah membangun modal insan bertaraf dunia dengan memberi tumpuan kepada 12 Bidang Ekonomi Utama 

Nasional (NKEA) terutamanya dalam bidang teknologi maklumat dan komunikasi (ICT) serta perkhidmatan 

pendidikan. 

Dasar e-Pembelajaran IPT digubal oleh Pasukan Projek CAP e-Pembelajaran bertujuan untuk menyediakan 

pendidikan yang berkualiti pada semua peringkat IPT serta memberi akses yang saksama dan adil kepada 

rakyat jelata. Ini adalah selari dengan keperluan bidang kritikal e-pendidikan yang dikemukakan oleh National 

99

IT Council (NITC, 2010). Dasar dan kerangka e-Pembelajaran telah juga mengambil perhatian dan keperluan 

Program Transformasi Ekonomi (ETP) di mana lebih 60% dari Entry Point Project (EPP) menggunakan teknologi 

komunikasi dan maklumat. Keperluan ini lebih ketara akibat proses globalisasi yang dibawa oleh teknologi 

komunikasi dan Internet terkini. 

e-Pembelajaran mempunyai beberapa kepentingan dan ini dapat diterjemahkan kepada beberapa objektif 


Rumusan Fasa 1 

100 

• Membangunkan satu repositori dan direktori bahan pembelajaran digital yang boleh diguna 

pakai oleh semua IPT sekali gus membangunkan budaya berkongsi sumber e-Pembelajaran 

dan e-Kandungan; 

• Membudayakan e-Pembelajaran di IPT untuk membina komuniti pengamal e-Pembelajaran 

dan penjana e-Kandungan tulen; 

• Menyediakan infrastruktur yang sesuai dan mesra e-Pembelajaran; 

• Menghasilkan pelbagai e-Kandungan bagi mengukuh pembelajaran dan instruksi; 

• Meningkatkan kemahiran staf, pelajar dan pihak berkepentingan melalui e-Pembelajaran; 

dan 

• Menjalankan Penyelidikan dan Pembangunan dalam pedagogi dan teknologi 

e-Pembelajaran. 

• Memandangkan fokus PSPTN kepada agenda e-Pembelajaran hanya bermula pada awal 

tahun 2010, bidang tumpuan pada Fasa 1 adalah untuk: 

o menentukan tahap atau status penggunaan e-Pembelajaran di IPTA, PTS, Politeknik 

dan Kolej Komuniti; 

o menentukan status infrastruktur untuk menyokong dan memudahkan pelaksanaan 

pedagogi dan teknologi e-Pembelajaran dijayakan; 

o membentuk kerangka e-Pembelajaran nasional dengan sasaran yang jelas dan 

boleh dicapai; dan 

o menentukan strategi, pelan tindakan dan KPI untuk e-Pembelajaran bagi jangka 

masa 2011-2015 iaitu Fasa 2 PSPTN. 


Inisiatif e-Pembelajaran dalam Fasa 1 pada keseluruhannya telah mencapai sasaran yang telah ditetapkan. 

Status penggunaan e-Pembelajaran dan kedudukan prasarana untuk pengajian tinggi juga telah ditentukan. 

Dasar e-Pembelajaran telah selesai digubal dan dipersetujui oleh pemegang taruh dan melalui dasar ini, satu 

kerangka dan sasaran mengikut fasa telah dibangunkan untuk tempoh 2011-2015. 


Dalam Fasa 2, Pasukan Projek CAP e-Pembelajaran menumpukan kepada pelaksanaan Dasar e-Pembelajaran 

dan penetapan sasaran dalam Fasa Permulaan (2011-2012), Fasa Pengisian (2013-2014) dan Fasa Optimum 

(2015) e-Pembelajaran. Selain itu, Fasa 2 juga memfokuskan kepada penerapan e-Kandungan dalam 

Pembelajaran dan Pengajaran (P&P) di samping pembangunan dan perkongsian repositori dan direktori 

bahan pembelajaran digital untuk kegunaan dan rujukan. Bagi merealisasikan hasrat ini, Dasar e-Pembelajaran 

Negara (DePAN)telah dilancarkan oleh YB. Menteri Pengajian Tinggi pada 16 April 2011. 

Keberhasilan e-Pembelajaran dalam Fasa Optimum (2015) dibahagikan kepada lima tonggak seperti berikut: 

• Infrastruktur: IPT mempunyai jalur lebar berkelajuan tinggi; menubuhkan unit helpdesk/khidmat 

sokongan atau koordinator dan menyediakan pelantar e-Pembelajaran dan peralatan ICT. 

• Struktur organisasi: IPT mempunyai visi dan misi untuk mengintegrasikan e-Pembelajaran dalam 

pembelajaran dan pengajaran; menubuhkan satu pasukan e-Pembelajaran; membina polisi 

e-Pembelajaran dan menubuhkan unit e-Pembelajaran serta menyelaraskan aktiviti 

e-Pembelajaran dengan kerjasama Pusat ICT. 

• Perkembangan Profesional: Staf dan pelajar mempunyai pengetahuan dalam pedagogi serta 

mengamalkan e-Pembelajaran; kemahiran dalam teknologi dan literasi maklumat telah 

dikuasai oleh staf dan pelajar IPT; dan staf, pelajar dan stakeholders IPT mempunyai sikap 

yang positif terhadap e-Pembelajaran. 

• Kurikulum dan e-Kandungan: Mempunyai kurikulum kursus dalam mod blended; 50% 

e-Kandungan asli dapat dibangunkan; melaksanakan aktiviti e-Penaksiran; dan pewujudan 

standard atau piawai e-Pembelajaran boleh diguna pakai di semua IPT. 

• Pembudayaan: Staf dan pelajar menggunakan e-Pembelajaran secara meluas; IPT menyebar 

dan berkongsi amalan terbaik dalam e-Pembelajaran serta memberi pengiktirafan nasional. 


101

Dasar e-Pembelajaran dan kerangka yang telah disediakan hanya akan dapat tercapai dengan wujudnya 

faktor-faktor kejayaan kritikal seperti berikut: 


102 

• Sokongan padu dari Ketua Institusi dan pengurusan atasan sangat penting. 

• Penerimaan oleh masyarakat akademik bahawa e-Pembelajaran akan menambah baik 

proses pembelajaran dan pengajaran sangat penting, kerana hanya dengan buy-in 

pemegang taruh golongan ini, e-Pembelajaran dapat disemarakkan. 

• Semua staf yang terlibat dalam pembelajaran dan pengajaran mesti dilatih untuk benar- 

benar memahami kelebihan e-Pembelajaran serta mempunyai cukup kemahiran untuk 

membangun dan menggunakan e-Kandungan dalam pedagogi. 

• e-Kandungan telah dibangunkan secara sistematik dan menepati piawai yang ditentukan 

memandangkan hal ini penting dalam menjamin kualiti e-Pembelajaran. 

• Prasarana yang membolehkan penggunaan e-Kandungan serta mesra pelajar dan ahli 

akademik. 


Mengukuh strategi 

e-Pembelajaran dalam 

proses Pembelajaran & 

Pengajaran 

Meningkatkan infrastruktur 


Menentukan struktur organisasi 


Menyediakan program latihan 

untuk perkembangan profesional 

Menentukan kurikulum dan 

e-Kandungan 

Membudayakan e-Pembelajaran 


Dasar e-Pembelajaran Negara 

(DePaN) disediakan dan 

dilancarkan 

Dasar dan pelan tindakan 

e-Pembelajaran disediakan 

pada peringkat IPT 

Peningkatan bilangan peserta 

yang menghadiri kursus 

Peningkatan bilangan kurikulum 

kursus dalam mod blended dan 

e-Kandungan yang disediakan 

dan dimuat turun dalam 

Learning Management System 

(LMS) 

Peningkatan penggunaan 


Perwujudan instrumen 

pemberian insentif dan 

pengiktirafan ke atas 

penggunaan e-Pembelajaran 

2011 

2011 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015


SISTEM PENYAMPAIAN KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI (KPT) 

Pengenalan 

CAP Sistem Penyampaian KPT diwujudkan untuk merancang strategi dan melaksanakan inisiatif di bawah 

Teras Ke-7 PSPTN untuk KPT bertindak sebagai pemudah cara ke arah memperkasakan pengajian tinggi 

negara dan menjadikan Malaysia sebagai hab kecemerlangan pengajian tinggi antarabangsa menjelang 

tahun 2020. 

Justeru, untuk merealisasikan matlamat tersebut, Sistem Penyampaian KPT perlu bersifat proaktif dan responsif 

dengan memberi perkhidmatan yang berkualiti, cekap, berkesan dan efisien serta memenuhi kehendak 

pelanggan dan stakeholders melalui aspek tadbir urus terbaik, budaya kerja cemerlang, sumber kewangan 

yang mencukupi, sumber manusia yang kompeten dan infrastruktur yang lengkap. 


Secara keseluruhannya bagi Fasa 1- Peletakan Asas (2007-2010) Sistem Penyampaian KPT telah melalui proses 

transformasi dengan peningkatan dan penambahbaikan mutu perkhidmatan. Antara pencapaian CAP 

pada Fasa 1 adalah seperti berikut: 

Tadbir Urus 

• Pada tahun 2010, KPT telah memperoleh penarafan Lima Bintang dalam Penilaian Sistem Star 

Rating (SSR) MAMPU dengan prestasi cemerlang berbanding dengan tahun 2007 (penarafan 

Empat Bintang) dan tahun 2008 (penarafan Tiga Bintang) dan berada di tangga ketiga 

daripada 27 Kementerian yang dinilai pada tahun berkenaan. 

• Bagi tempoh 2007-2010, Indeks Kualiti Perkhidmatan (Quality Service Index) Kementerian telah 

meningkat ke tahap cemerlang dengan pencapaian 90% pada tahun 2008, 94% pada tahun 

2009 dan 99.8 % pada tahun 2010. 

• KPT telah memperolehi pengiktirafan Pensijilan Semula MS ISO 9001: 2008 pada tahun 2010. 


103

104 

Budaya 

• Budaya Kerja Cemerlang sentiasa diterapkan melalui program-program Islam Hadhari, aktiviti 

sosial dan kebajikan, Amalan 5S dan pematuhan kepada Pelan Integriti KPT yang dibangunkan 

di samping Kod Etika Kerja dan Lima Nilai Teras Budaya Korporat KPT yang diperteguhkan 

dari semasa ke semasa seperti professionalisme, bekerja sebagai satu pasukan, berintegriti, 

berorientasikan pelanggan dan warga. 

• Sistem Pengurusan Audit Nilai (SPAN) yang mengukur keberkesanan program pembaharuan 

Kewangan 

perkhidmatan awam dari aspek pengamalan nilai-nilai murni di bawah KPT menunjukkan 

tahap Indeks Komposit KPT bagi tahun 2010 iaitu 73.9 yang memerlukan penambahbaikan 

melalui program yang lebih mantap dan pemantauan yang berterusan. 

• Indeks Akauntabiliti (IA) yang dinilai oleh Jabatan Audit Negara melalui pengukuran 

pematuhan kepada peraturan dan prosedur kewangan, KPT mencapai tahap Tiga Bintang 

dengan tahap tertinggi Empat Bintang pada tahun 2008 dan 2009. Sasaran pada tahun 2010 

ialah tahap tertinggi iaitu Empat Bintang. 

• Anugerah Kualiti Pengurusan Kewangan Sektor Awam (AKPK) yang disertai buat pertama kali 

oleh KPT telah mendapat tempat kedua pada tahun 2008. Anugerah tersebut tidak diadakan 

pada tahun 2009. 

• Sistem e-SPKB dan ePerolehan telah dilaksanakan secara meluas sehingga mencapai 

matlamat sekurang-kurangnya 70% jumlah perolehan dan dilaksanakan di hampir 

keseluruhan PTJ yang bernaung di bawah KPT. Pelaksanaan yang aktif KPT dalam ePerolehan 

telah menerima penghargaan dan sijil oleh Commerce Dot Com pada tahun 2011 sebagai 

pengguna paling aktif. 

Sumber Manusia 

• Sumber manusia yang kompeten dan memenuhi kriteria serta ciri kepimpinan dibangunkan 

melalui Pelan Operasi Latihan KPT dan Program-program Sahsiah yang berterusan. 

• Penganugerahan Pekerja Contoh dan Tokoh Pekerja KPT yang diperkenalkan pada tahun 

2010 memberi suntikan semangat kepada pekerja dan warga untuk berkhidmat dengan 

penuh dedikasi. 


• Penurunan kuasa kepada IPTA untuk melantik tenaga pengajar dan pensyarah luar secara 

kontrak telah mempermudah dan mempercepatkan urusan pengisian jawatan pensyarah di 

IPTA. 

Infrastruktur 

• Dalam tempoh Rancangan Malaysia Kesembilan (RMKe-9), 2006-2010, KPT melaksanakan 

sebanyak 669 projek iaitu 511 projek fizikal dan 158 projek bukan fizikal (terdiri daripada 

perolehan peralatan, tanah, pembelian bangunan, ICT, Latihan Penyelidikan (SLAI), Geran 

Penyelidikan Fundamental (FRGS), Pembangunan Kokurikulum dan Sumber Manusia untuk 

Politeknik dan Kolej Komuniti. 

• Dari segi prestasi perbelanjaan pembangunan di bawah RMKe-9, KPT telah membelanjakan 

98.87% daripada jumlah peruntukan yang dikeluarkan. 

• Mengoptimumkan penggunaan ICT – Dalam Fasa 1, sebanyak 17 aplikasi dibangunkan 

di bawah projek ISP. Antara cabaran yang dihadapi termasuklah penggunaan Technology 

Platform yang kurang stabil, kelemahan pengurusan projek oleh pihak vendor, masalah 

kepakaran teknikal dan perubahan keperluan pengguna. 

• 60 sistem atas talian yang dibangunkan oleh KPT dan penggunaan sistem e-Government 

telah banyak membantu mempercepatkan urusan dengan pelanggan seperti Sistem UPU 

(Kemasukan Pelajar), MyMohes (Sistem Maklumat IPTA), Tracer Study (Sistem Pengesanan 

Graduan), Sistem Pengurusan Biasiswa/ Pinjaman, Sistem Profil Akademik, Sistem Pengurusan 

Dokumen Jemaah Menteri, Sistem Aduan (ICMS), e-SISDOK (Sistem Dokumen), SPPII (Sistem 

Pemantauan Projek) dan lain-lain termasuk HRMIS telah digunakan sepenuhnya di KPT. 

Sebagai rumusan, pada Fasa 1 PSPTN, sistem penyampaian KPT mencapai kedudukan dan taraf cemerlang. 

Peningkatan imej tersebut telah menjadikan KPT sebagai rujukan umum oleh agensi-agensi Kerajaan yang 

lain. 


Dalam Fasa 2, bagi memperkasakan sistem penyampaian perkhidmatan KPT, usaha-usaha strategik akan 

terus digembleng untuk memastikan peranan pemudahcaraan KPT berterusan dan menjadi lebih berkesan 

ke arah pelaksanaan projek-projek dan inisiatif dalam PSPTN demi meningkatkan ketertampakan (visibility) 

dan imej korporat KPT secara keseluruhannya. Pelan tindakan yang dibangunkan memberi fokus kepada 

membangunkan feel good factor dalam kalangan pemegang taruh dengan pelaksanaan strategi-strategi 

berikut: 


105

106 

• Peningkatan amalan tadbir urus terbaik pada semua peringkat pengurusan. 

KPT menyasarkan untuk menjadi Kementerian yang berwibawa, berwawasan dan 

dihormati oleh rakyat. Antara usaha yang akan terus dilaksanakan adalah usaha- 

usaha perkongsian pintar, mengaplikasikan amalan-amalan terbaik dalam sistem pengurusan 

KPT serta penambahbaikan kepada sistem pemantauan prestasi KPT. 

Antara jangkaan pencapaian utama menjelang Fasa 2 PSPTN bagi sistem penyampaian 

dilihat dari segi pemantapan struktur tadbir urus, amalan budaya kerja cemerlang, 

pembudayaan inovasi dan kreativiti, pewujudan persekitaran kerja kondusif kepada usaha- 

usaha kecemerlangan KPT, meningkatkan hubungan harmoni antara warga KPT, pemegang 

taruh dan pelanggan, pengurusan sumber yang cekap, pembangunan kompetensi 

melalui kepimpinan, peningkatan kualiti kerja, penyediaan infrastruktur dan infostruktur yang 

mapan dan meningkatkan semangat keserakanan antara institusi-institusi di bawah KPT. 

• Menambah nilai dan membina upaya kapasiti sumber manusia melalui pengayaan ilmu dan 

pengalaman. 

Usaha peningkatan dan pemerkasaan kapasiti sumber manusia akan dilaksanakan 

berdasarkan enam strategi iaitu: 

o memperkukuh dan memperkasakan organisasi; 

o meningkatkan kompetensi sumber manusia dari aspek sikap, pengetahuan dan 

kemahiran (Attitude, Skill and Knowledge (ASK); 

o memperkukuh kepimpinan organisasi pada semua peringkat; 

o memperluaskan program pengiktirafan dan penghargaan; 

o meningkatkan kesedaran warga mengenai peraturan dan prosedur mengenai aspek 

pengurusan sumber manusia; dan 

o serta mengoptimumkan penggunaan sistem HRMIS. 

• Penerapan nilai integriti dan pembudayaan inovasi di kalangan warga. 

Pembentukan tenaga kerja yang berintegriti dan mempunyai keutuhan peribadi yang tinggi 

akan menjadikan KPT sebagai sebuah organisasi yang dihormati dan disegani. Justeru, 

program-program intervensi pengukuhan integriti yang lebih menyeluruh dan memberi impak 

dirancang untuk dilaksanakan bagi memastikan nilai-nilai integriti diamalkan dan diterapkan 

dalam diri setiap warga ke arah peningkatan ketelusan, integriti dan akauntabiliti dalam 

sistem penyampaian Kementerian. 


Dalam Fasa 2 juga, tumpuan ke arah membudayakan inovasi dalam sistem penyampaian 

Kementerian akan dilaksanakan dengan menggalakkan perekayasaan proses kerja (Business 

Process Reengineering; BPR), penggunaan secara meluas teknologi maklumat dan komunikasi, 

penyediaan Pelan Tindakan Inovasi dan Kreativiti yang merangkumi aktiviti-aktiviti 

pembudayaan inovasi secara terancang dan melaksanakan usaha bagi meningkatkan 

kesedaran tentang perlunya pendekatan inovasi dan kreativiti dalam penyampaian 

perkhidmatan. Usaha juga akan diambil untuk mempromosi hasil inovasi dan kreativiti yang 

dilaksanakan dengan jayanya kepada warga organisasi, pelanggan dan pemegang taruh, 

serta menambah baik saluran yang sedia ada, bagi membolehkan pelanggan 

mengemukakan cadangan inovasi dan kreativiti untuk meningkatkan penyampaian 

perkhidmatan. 

• Peningkatan penggunaan ICT secara meluas dengan penambahbaikan terhadap akses dan 

kualiti infrastruktur dan infostruktur. 

Pembangunan dan pelaksanaan ICT di KPT adalah berdasarkan strategi pemantapan info 

dan infra ICT yang sedia ada. Usaha untuk mengintegrasikan penggunaan ICT dalam sistem 

pengurusan akan dilaksanakan bagi menyokong sistem penyampaian KPT. Bagi Fasa 2, 

tumpuan Pelan Strategik ICT adalah untuk penambahbaikan sistem penyampaian dan 

penambahbaikan akses dan kualiti ICT KPT. 

• Pelaksanaan projek pembangunan yang lebih menjurus kepada infrastruktur bukan fizikal 

berbanding fizikal dengan tumpuan dan penekanan kepada keberhasilan (outcome). 

Peruntukan berjumlah RM4.70 bilion telah diluluskan kepada KPT bagi tempoh 2011-2012. Ini 

melibatkan RM2.82 bilion untuk projek-projek sambungan RMKe-9 yang sebahagian besarnya 

dapat disiapkan dalam tahun 2011 manakala RM1.88 bilion adalah bagi projek-projek baru 

dalam RMKe-10. Sepanjang tempoh tersebut, KPT akan melaksanakan 240 projek yang mana 

210 merupakan projek sambungan RMKe-9 manakala 30 lagi merupakan projek baru. 

Daripada 240 projek tersebut, 204 merupakan projek fizikal dan 36 adalah projek bukan fizikal. 

Fokus RMKe-10 bukan hanya kepada pembinaan bangunan, makmal dan prasarana 

semata-mata. Tumpuan adalah lebih menjurus kepada pembangunan infrastruktur bukan 

fizikal berbanding fizikal. Tumpuan fokus sebegini ini selaras dengan penekanan kepada 

keberhasilan (outcome), misalnya mengalihkan tumpuan daripada membina bangunan 

akademik kepada meningkatkan kemahiran tenaga pengajar untuk pencapaian pelajar 

yang cemerlang. 


107

108 

• Penambahbaikan terhadap keberkesanan pengurusan sumber kewangan secara optimum 

dan seimbang. 

Dalam tempoh 2011 hingga 2015, prestasi pengurusan kewangan akan terus ditingkatkan 

dengan menerapkan konsep nilai untuk wang (value for money). Pelaksanaan Outcome 

Base Budgeting (OBB) dapat mengukur impak pelaksanaan program dan aktiviti dari segi nilai 

untuk wang bagi setiap Ringgit Malaysia yang dibelanjakan. Pelaksanaan akan dibuat 

secara berperingkat dengan mengintegrasikan kos per output bagi setiap program dan 

aktiviti. Ukuran kecemerlangan pengurusan kewangan akan dilihat melalui pencapaian 

indeks akauntabiliti pada tahap Empat Bintang. 

Kecekapan pengurusan aset dan stor terus ditingkatkan dengan pelaksanaan Sistem 

Pengurusan Aset (SPA) secara atas talian dengan semua 86 PTJ. SPA akan dilaksanakan 

secara berperingkat mulai 2011 hingga 2015. Usaha-usaha pemantauan dilaksanakan melalui 

penubuhan Pasukan Inspektorat Dalaman untuk memastikan penambahbaikan dan 

pematuhan terhadap peraturan dan prosedur kewangan serta mengurangkan teguran 

audit yang bersifat major non compliance. 

KPT juga akan bertindak sebagai pemudah cara kepada proses pemberian taraf autonomi 

dalam pengurusan kewangan di IPTA dengan menyediakan garis panduan yang dapat 

diterima pakai dalam memastikan tahap akauntabiliti dan integriti yang tinggi. 

Pengurusan kewangan juga akan diperkemas lagi dengan pelaksanaan Indeks Pematuhan 

Perakuan yang merupakan satu kaedah transformasi kepada strategi pengurusan kepada 

objektif bersifat operasi. Pemakaian Indeks ini adalah berasaskan kepada satu senarai semak 

yang mempunyai kriteria dan skop tertentu. Pemakaian indeks tersebut membolehkan pihak 

pengurusan PTJ mengenal pasti kelebihan dan kelemahan pengurusan perakaunan di PTJ 

dan seterusnya meningkatkan tahap prestasi pengurusan kewangan secara keseluruhan. 

• Penekanan kepuasan pelanggan dengan meningkatkan respons terhadap keperluan 

pelanggan. 

Kepuasan pelanggan adalah menjadi keutamaan KPT dalam Fasa 2. Keutamaan kepada 

kepuasan pelanggan dalaman dan luaran akan mengambil kira perkara-perkara berikut: 

o Kesegeraan dalam memberi maklum balas kepada pelanggan(Responsiveness). 

o Tahap kekerapan dan keberkesanan proses engagement dilakukan dengan 

stakeholders dan pihak awam. 



o Dikenali sebagai sebuah kementerian yang hebat. 

o Meningkatkan usaha Delighting Customers (Feel Good Factor). 

o Memberikan perkhidmatan yang cepat dan cekap lagi tersusun (Fast Delivery). 

o Mempamerkan satu bentuk budaya korporat yang menjadi rujukan awam. 

• Merasionalisasikan saiz anggota perkhidmatan MOHE dengan mengoptimumkan keupayaan 

dan kepakaran sumber. 

Sejajar dengan Program Transformasi Kerajaan (GTP), YAB. Perdana Menteri dalam 

ucapannya di Majlis Perdana Perkhidmatan Awam Ke-12 (MAPPA XII) telah menarik 

perhatian ke arah mewujudkan sebuah Perkhidmatan Awam Malaysia yang cekap dan 

mantap, dengan merasionalisasikan saiz anggota perkhidmatannya supaya menepati 

keperluan sebenar, mengurangkan pembaziran sumber, mempercepatkan proses dan 

prosedur kerja, dan menjimatkan perbelanjaan pengurusan Kerajaan. Ke arah ini, Kementerian 

akan menilai semula fungsi dan peranan Bahagian/Jabatan serta keperluan sumber manusia 

masing-masing. 


Memperkukuh dan 

memperkasa organisasi 

Memperkukuh kompetensi 

sumber manusia dari aspek 

sikap, kemahiran dan 

pengetahuan (ASK) 

Struktur & Perjawatan: 

Mengkaji semula fungsi bahagian 

/ jabatan 

Menambah baik skim-skim 

perkhidmatan (PPPT, Akademik 

dan bukan-Akademik di IPTA) 

Sikap, kemahiran dan 

pengetahuan: 

Memupuk sikap dan nilai positif, 

meningkat tahap integriti dan 

akauntabiliti serta mempertingkat 

pengetahuan dan tahap 

kemahiran kerja/ bidang tugas 

dalam kalangan warga 

Menyediakan program latihan 

strategik berimpak tinggi kepada 

kelompok sasaran 

Kertas cadangan penyusunan 

semula struktur dan fungsi 

bahagian/ jabatan 

Kertas cadangan 

penambahbaikan skim kepada 

agensi pusat 

Peningkatan indeks nilai dan 

integriti warga 


2011 

2012-2015 

109

110 


Mengukuh kepimpinan 

organisasi pada semua 

peringkat 

Memperluaskan programprogram 

pengiktirafan dan 

penghargaan 

Meningkatkan keterlihatan 

dan imej korporat KPT 

Peningkatan imej korporat 

KPT 

Meningkatkan kepuasan 

pelanggan 


kepimpinan 

Menyediakan pemimpin pelapis 

Penempatan bakat terbaik 

daripada sektor pengajian tinggi 

secara optimum pada jawatanjawatan 

strategik 

Memperluaskan pemilihan tokoh 

pekerja contoh tahunan KPT 

Pemilihan jabatan/IPT terbaik 

dalam sistem penyampaian 

Memperkenalkan kategori 

pengiktirafan/ penghargaan 

yang sesuai dari semasa ke 

semasa (Pingat Ketua Jabatan; 

pingat pekerja lama, pingat 

pekerja berintegriti, pingat 

pekerja setia dan lain-lain) 

Pencalonan Darjah/ Pingat/ 

Bintang Kebesaran Persekutuan/ 

Negeri bagi pegawai yang 

cemerlang dan berjasa kepada 

KPT 

Menghantar pegawai yang 

menunjukkan prestasi cemerlang 

berkursus di luar negara 

Membangunkan feel good factor 

dalam kalangan pemegang 

taruh dengan melaksanakan 

tindakan seperti Responsiveness, 

Engagement, Positive Image, 

Delighting Customers, Fast 

Delivery, Image and Branding, 

Corporate Culture 

Merancang dan menguruskan 

pakej promosi/ pengurusan majlis 

bagi semua inisiatif agenda 

kritikal PSPTN 

Indeks Kepuasan Pelanggan KPT 

di kaunter khidmat pelanggan 

(CSS) (skala 1-5) 


Indeks kepimpinan sekurangkurangnya 

pada skala 4 

Kepimpinan ke arah 

transformasi dan pemikiran luar 

kotak 

Indeks kepuasan terhadap 

pelaksanaan program 

pengiktirafan dan 

penghargaan sekurangkurangnya 

pada skala 4 

5% daripada pegawai 

memperoleh markah prestasi 

90% dan ke atas 

Pengukuran imej 

Kefahaman dan penerimaan 

stakeholder dan awam 

terhadap inisiatif berkaitan 

Skala 4 

2011&2015 

2011- 2015 

2011- 2015 

2011-2015 

2011 -2015 

2011-2015


Memantapkan lagi 

informasi dan infrastruktur 

ICT 

Meningkatkan prestasi 

perbelanjaan dan 

pelaksanaan projek-projek 

di bawah RMKe-10 

Memastikan pengurusan 

organisasi yang strategik 

dan sistematik 

Pelaksanaan program 

dan aktiviti yang dapat 

memberi lebih impak dan 

value for money kepada 

KPT 

Memudah cara IPTA 

melaksana autonomi 

kewangan bagi 

menguruskan kewangan 

sendiri dengan penuh 

berakauntabiliti dan 

berintegriti 

Membangun dan menambah 

baik aplikasi ICT seperti CRM 

– Customer Relationship 

Management, CLMS – Cloud 

Learning Management System, 

PMS – Project Management 

System, HDAP – Human 

Development, Appraisal and 

Profiling, SALAMS – Scholarship 

and Loan Management System 

Mengurus dan mengawal 

peruntukan pembangunan 

secara mapan agar peruntukan 

dapat dibelanjakan sepertimana 

dirancang 

Memantau pelaksanaan projekprojek 

pembangunan agar 

dapat disiapkan dalam tempoh 

yang telah ditetapkan 

Memastikan pematuhan 

terhadap kriteria penilaian Sistem 

Star Rating (SSR) oleh semua 

bahagian di KPT 

Melaksanakan cadangan 

penambahbaikan yang 

disyorkan oleh MAMPU 

Melaksanakan pemantauan 

terhadap pematuhan kriteria 

SSR melalui Audit Dalam SSR dan 

Mesyuarat Jawatankuasa Task 

Force SSR 

Melaksanakan Sistem Outcome 

Base Budget (OBB) di semua 

Pusat Tanggungjawab(PTJ) 

Menyediakan Standard 

Operating Procedures (SOP) 

(IPTA) 

Meneliti SOP IPTA berkenaan 

sama ada memenuhi keperluan 

Perbendaharaan 

Mendapatkan kelulusan 

Perbendaharaan 

Peningkatan dalam sistem 

penyampaian KPT 

95% peruntukan dapat 

dibelanjakan 

100% projek siap 

Prestasi sistem pengurusan 

kementerian yang cemerlang, 

peningkatan budaya kerja 

yang berkualiti dan berprestasi 

tinggi serta pewujudan 

persekitaran kerja yang kondusif 

Mengintegrasikan keberhasilan 

PSPTN yang melibatkan belanja 

mengurus tahunan (sebanyak 

sekurang-kurangnya 50%) 

Bilangan IPTA yang layak 

mendapat autonomi dalam 

kewangan 


2011 -2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

111

112 


Pengurusan kewangan 

yang berakauntabiliti dan 

berintegriti 

Meningkatkan lagi program 

pembudayaan inovasi dan 

kreativiti KPT 

Memperteguhkan budaya 

integriti di kalangan warga 

KPT 

Mewujudkan persekitaran 

kerja yang lebih kondusif 

Memastikan semua prosedur 

kewangan seperti pengurusan 

bajet, perolehan, sewaan, 

bayaran, aset, stor, akaun dan 

hasil dipatuhi 

Pelan Inovasi KPT akan 

dibangunkan di semua peringkat 

dan Bahagian 

Pelan Integriti KPT telah 

dibangunkan dan akan 

dikuatkuasakan secara 

menyeluruh 

Bangunan baru KPT yang lebih 

selesa, program-program Win 

Heart and Minds dan Corporate 

Social Responsibility (CSR) 

ditingkatkan 


PEMBELAJARAN SEPANJANG HAYAT 

Pengenalan 


Mendapat Empat Bintang 

dalam Indeks Akauntabiliti 

Jabatan Audit Negara 

Mendapat Anugerah Inovasi 

peringkat kebangsaan dan 

antarabangsa 

Warga yang berintegriti dan 

bermaruah 

Warga yang produktif, komited 

dan sayangkan organisasi 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Fenomena globalisasi akan terus memberi impak dan cabaran kepada semua negara di dunia khususnya 

di negara membangun seperti Malaysia. Untuk mengatasi cabaran globalisasi, Malaysia perlu mengatur 

strategi serta mengambil langkah proaktif untuk mengupayakan dirinya berdaya saing dan terus maju melalui 

pencapaian modal insan yang berkualiti, berkemahiran dan berpengetahuan tinggi. 

Pembelajaran Sepanjang Hayat (PSH) merupakan saluran pembelajaran sepanjang hidup utama bagi 

seseorang individu, sehaluan dengan sistem pendidikan negara dari peringkat prasekolah, sekolah rendah, 

sekolah menengah, prauniversiti dan seterusnya pengajian tinggi. Malah PSH merupakan tonggak ketiga 

dalam pembangunan modal insan berpengetahuan dan berkemahiran tinggi selain daripada pendidikan 

asas dan pendidikan tertiari negara. 

Program PSH adalah agenda utama negara dalam pembangunan modal insan. Berdasarkan Pelan Induk 

PSH untuk Malaysia 2011-2020, fokus diberi kepada kumpulan peserta yang berumur antara 15 hingga 64

tahun memandangkan kumpulan tersebut merupakan golongan rakyat yang masih aktif dan produktif bagi 

memaju dan membangunkan ekonomi negara. 

Dalam konteks keperluan negara, PSH ditakrifkan sebagai semua pembelajaran yang dilalui oleh seseorang 

individu dalam lingkungan umur 15 tahun ke atas kecuali pelajar profesional. Pelajar profesional adalah 

golongan pelajar yang menyertai pendidikan sepenuh masa sama ada di sekolah, kolej, institusi latihan 

ataupun universiti dengan matlamat akan memasuki pasaran kerja buat pertama kali bagi individu tersebut. 

Unjuran penduduk Malaysia adalah seramai 34.2 juta orang menjelang tahun 2020 dan golongan pekerja yang 

berada dalam lingkungan umur antara 15 hingga 64 tahun adalah sebanyak 26.2 juta orang. Maka potensi 

dan permintaan untuk program PSH disalurkan kepada rakyat jelata adalah jelas bagi tujuan peningkatan 

kemahiran dan pengetahuan yang seterusnya dapat menyumbangkan nilai dan pembangunan ekonomi 

negara. Sasaran Pelan Induk Pembudayaan PSH untuk Malaysia adalah 50% daripada penduduk berumur 15 

hingga 64 tahun akan berpeluang menyertai program peningkatan diri PSH menjelang tahun 2020. Usaha ini 

akan memberi manfaat kepada sekurang-kurangnya 13.1 juta orang penduduk. 

PSH yang dilaksanakan oleh IPT menggunakan pendekatan pendidikan jarak jauh, pendidikan fleksibel, 

pengiktirafan pengalaman bekerja (recognition of prior learning) dan penawaran kursus pendek bagi 

peningkatan pengetahuan dan kemahiran diri. 

Asas penubuhan dan kepentingan Projek Agenda Kritikal (CAP) Pembelajaran Sepanjang Hayat (PSH) adalah 

bagi membudayakan PSH dan memperkasakan program dan aktiviti PSH melalui: 

• peningkatan kesedaran dan penyertaan PSH; 

• pewujudan mekanisme dan infrastruktur yang dapat memudah cara serta memberi 

pengiktirafan dan akreditasi PSH; 

• penyelarasan program PSH oleh semua institusi / agensi di bawah KPT agar tiada pertindihan 

program dan aktiviti; 

• penggalakan perkongsian sumber dan infrastruktur dalam melaksanakan PSH; 

• sokongan kewangan dan insentif yang sewajarnya; dan 

• pemantauan program aktiviti PSH secara berkala; 


113


Bidang tumpuan Fasa 1 PSH adalah: 

114 

• Penubuhan sebuah Jawatankuasa Kebangsaan PSH (JKPSH). 

• Penggubalan hala tuju PSH Nasional. 

Membudayakan PSH berdasarkan objektif-objektif teras berikut: 

• memastikan PSH menjadi satu gaya hidup masyarakat Malaysia bagi melengkapkan diri 

dengan ilmu pengetahuan dan kemahiran sepanjang hayat; dan 

• menjadikan PSH sebagai pemangkin kepada pembentukan organisasi pembelajaran di 

setiap organisasi. 

Satu draf Blueprint Pembudayaan Pembelajaran Sepanjang Hayat Peringkat Nasional 2011-2020 telah digubal 

dan dibentangkan kepada Jawatankuasa Kabinet Mengenai Pembangunan Modal Insan (JKMPMI). 

Beberapa isu pelaksanaan CAP telah dikenal pasti seperti: 


• Penyelarasan aktiviti-aktiviti oleh institusi/agensi pelaksana PSH di bawah KPT. 

• Penyelarasan promosi PSH. 

• Kekurangan prasarana dan kemudahan. 

• Kekurangan sumber tenaga pengajar dan tenaga pengajar mahir. 

CAP PSH Fasa 2 bagi tempoh 2011-2015 mengesyorkan agar setiap institusi/agensi di bawah KPT berperanan 

melaksanakan program PSH di mana berkenaan seperti berikut: 

• Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) 

o untuk mengadakan aktiviti-aktiviti promosi PSH; 

o mewujudkan dan menyelaras Pangkalan Data PSH yang berpusat; 

o mewujudkan sub-centre untuk kawalan mutu dan pengiktirafan PSH; dan 

o menggalakkan mobiliti pelajar melalui Sistem Bank Kredit 


• Institusi Pengajian Tinggi Awam (IPTA)/ Institusi Pengajian Tinggi Swasta (IPTS)/ Politeknik/ Kolej 

Komuniti 

o meluaskan penggunaan ICT dan teknologi lain dalam penyampaian pembelajaran 

dan pengajaran PSH; 

o menawarkan program/kursus PSH yang dapat memenuhi keperluan komuniti; 

o menggalakkan perkongsian sumber dalam melaksanakan program PSH; 

o menawarkan lebih banyak kursus/program PSH secara maya; 

o meneruskan peranan menyediakan peluang PSH kepada komuniti setempat; 

o melaksanakan peranan sebagai penyedia latihan bertauliah yang diiktiraf oleh 

Kementerian Sumber Manusia (KSM); 

o memperkukuhkan program PSH sedia ada; 

o menawarkan program berdasarkan keperluan komuniti setempat; dan 

o membangunkan pangkalan data bagi mengumpul maklumat berkenaan 

pelaksanaan kursus berasaskan komuniti. 

Antara faktor kejayaan kritikal CAP PSH ini termasuklah: 

• Setiap institusi atau agensi di bawah KPT yang melaksanakan PSH perlu mempunyai sistem 

tadbir urus yang mantap dan mempunyai ciri-ciri berikut: 

o Ketelusan; Tanggungjawab; Integriti. 

o Autonomi dan Akauntabiliti. 

o Profesional Academic Integrity. 

• Meningkatkan kesedaran dan penyertaan kumpulan sasaran seperti golongan 

berpendapatan rendah, under-privilege, orang kelainan upaya, warga emas dan pesara. Ini 

bagi melahirkan modal insan negara yang kreatif, inovatif dan berdaya saing. 

• Menyediakan mekanisme, sumber dan infrastruktur yang dapat memudah cara serta 

memberi pengiktirafan seperti: 

o kemudahan fizikal; 

o perolehan dan penyelenggaraan; 

o perisian komputer dan ICT; 


115


116 

o sumber kewangan yang sewajarnya; dan 

o sumber manusia yang mahir, berkualiti dan komited. 


Meningkatkan akses dan 

ekuiti dalam peluang PSH 

Memastikan 

kesinambungan dan 

keprihatinan terhadap PSH 

Meningkatkan kesedaran 

dalam PSH 

Memperluaskan penggunaan 

teknologi (ICT) 

Memperkukuhkan kursus PSH 

selari dengan keperluan komuniti. 

Menjadi penyedia latihan 

bertauliah yang diiktiraf oleh KSM 

Mewujudkan sub-centre untuk 

kawalan mutu dan pengiktirafan 

PSH 

Meningkatkan mobiliti pelajar 

melalui Sistem Bank Kredit (Credit 

Bank System-CBS) 

Menjalankan aktiviti promosi 


Peningkatan enrolmen dalam 

PSH 

Peningkatan bilangan kursus/ 

program PSH yang ditawarkan 

Peningkatan bilangan kursus 

yang ditawarkan: 

• Kursus modular 

• Kursus jangka 

pendek 

Peningkatan Jumlah 

penyertaan PSH dalam : 

• Kursus modular 


pendek 

Peningkatan bilangan Kursus 

PSH yang ditawarkan: 


pendek 

• Kursus terlanggan 

Peningkatan jumlah 

penyertaan dalam PSH : 


pendek 

• Kursus terlanggan 

Pewujudan Pusat APEL 

Pewujudan CBS 

Peningkatan bilangan aktiviti 

promosi. 

2011 - 2015 

2011 - 2015 

2011 - 2015 

2011 - 2015 

2011 - 2015 

2011 - 2015 

2015 

2012 

2011


Membangunkan sistem 

pemantauan dan 

pengawasan bagi aktiviti 

PSH 


TOP BUSINESS SCHOOL (TBS) 

Pengenalan 

Mewujud dan menyelaras 

Pangkalan Data PSH yang 

berpusat 

Peningkatan peratus 

penyiapan Pangkalan Data 

PSH mengikut piawai 

Dalam usaha untuk menjadikan Malaysia sebagai Pusat Kecemerlangan Pendidikan Serantau dan 

Antarabangsa, KPT telah merancang untuk memartabatkan Pusat Pengajian Siswazah Perniagaan/Pengurusan 

(PPSP) sebagai Top Business School (TBS). Dengan itu, penilaian telah dibuat ke atas 11 PPSP IPTA di mana 

perakuan telah dibuat supaya dua PPSP diiktiraf sebagai TBS bertaraf antarabangsa setelah memenuhi lapan 

kriteria TBS berikut: 

• kuantiti dan kualiti staf akademik (30%); 

• kuantiti dan kualiti penyelidikan dan pembelajaran (22%); 

• kuantiti pascasiswazah (15%); 

• kualiti pascasiswazah (15%); 

• inovasi (5%); 

• khidmat profesional dan hadiah (3%); 

• rangkaian dan pautan (5%); dan 

• kemudahan sokongan (5%). 

Pada tahun 2007, Jemaah Menteri telah memutuskan bahawa UKM-GSB (Universiti Kebangsaan Malaysia- 

Graduate School of Business) dan UPM-GSM (Universiti Putra Malaysia-Graduate School of Management) diiktiraf 

sebagai TBS yang menawarkan program Sarjana Pentadbiran Perniagaan (MBA) setanding dengan program 

MBA yang ditawarkan oleh universiti-universiti terkemuka dunia. 


2012 

117


CAP TBS pada hakikatnya masih belum dimuktamadkan. Namun demikian, penilaian pencapaian TBS dan 

PPSP dibuat melalui instrumen TBS pada setiap tahun. TBS juga dinilai semula pencapaiannya selepas diiktiraf. 

Ini bagi memastikan terdapatnya peningkatan terhadap lapan kriteria TBS. 

Berdasarkan pencapaian TBS dan PSPP pada tahun 2008 dan 2009 serta bagi meningkatkan kualiti TBS dan PSPP 

ke arah negara berpendapatan tinggi, lima pelan tindakan telah dirangka bagi melonjakkan pencapaian TBS 

dan PPSP menjelang tahun 2015 iaitu: 


118 

• mengiktiraf PPSP sebagai TBS; 

• meningkatkan bilangan Penyelidik Utama di TBS dan PPSP; 

• meningkatkan jumlah pendapatan yang dijana oleh TBS dan PPSP; 

• meningkatkan peratusan enrolmen pelajar pascasiswazah antarabangsa di TBS dan PPSP; 

dan 

• memberikan autonomi kepada TBS. 

Penumpuan terhadap NKEA akan memastikan projek berimpak tinggi bersama sokongan polisi dan insentif 

daripada kerajaan akan menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi yang mapan. Perkhidmatan 

perniagaan dan pengurusan kewangan merupakan antara 12 NKEA yang akan mentransformasikan Malaysia 

ke arah mencapai taraf ekonomi yang berpendapatan tinggi dengan pendapatan per kapita daripada 

USD6,700(RM23,700 kepada USD15,000(RM48,000) pada tahun 2020. 

Selain itu, IPT terutamanya TBS dan PPSP digalakkan untuk meningkatkan pendapatan masing-masing melalui 

yuran pengajian,latihan/kursus/bengkel, persidangan, seminar, perundingan, penjanaan daripada hasil R&D 

dan endowmen. 

Bagi mencapai hasil penjanaan yang tinggi, TBS dan PPSP perlu menawarkan program pengajian yang 

bertaraf antarabangsa dan mempunyai tenaga akademik yang berprestasi tinggi dan peratusan Penyelidik 

Utama yang tinggi. 

Keberhasilan CAP TBS yang disasarkan menjelang 2015 adalah seperti berikut: 



• Empat buah PPSP diiktiraf sebagai TBS 

• 60 % bilangan Penyelidik Utama didaftarkan di TBS dan 50% di PPSP 

• RM40 juta dijanakan oleh TBS dan RM45 juta oleh PPSP 

• 30 % pelajar pascasiswazah antarabangsa didaftarkan di TBS dan 20% pelajar pascasiswazah 

antarabangsa di PPSP 

• Empat TBS diberikan autonomi 

• Penglibatan IPTS dalam usaha memperkasa TBS. 


Mengiktiraf Pusat Pengajian 

Siswazah Perniagaan/ 

Pengurusan (PPSP) sebagai 

TBS 

Meningkatkan Bilangan 

Penyelidik Utama di TBS 

dan PPSP 


penerbitan 

Meningkatkan kualiti jurnal 

tempatan 

Meningkatkan penjanaan 

pendapatan 

Meningkatkan peratus 


antarabangsa di TBS dan 

PPSP 

Memberi autonomi kepada 

TBS 

Memantapkan TBS dan PPSP 

bagi memenuhi keperluan 

agenda nasional. Penekanan 

kepada bidang perbankan 

dan kewangan islam akan 

diutamakan. 

Mempertingkatkan kuantiti dan 

kualiti penyelidik 





Mengurangkan kebergantungan 

kepada kerajaan dan 

meningkatkan autonomi 

Mempertingkatkan pengambilan 


antarabangsa 

Memberi autonomi kepada TBS 

yang telah diiktiraf dalam aspek 

pengurusan kewangan dan 

sumber manusia 

Peningkatan bilangan PPSP 

yang diiktiraf sebagai TBS 

setelah mencapai tahap Lima 

Bintang 


kepakaran (pensyarah yang 

menjadi Penyelidik Utama) 

melalui geran 

Peningkatan jumlah penerbitan 

dalam Scopus dan setaraf 

Peningkatan bilangan jurnal 

tempatan yang terindeks 

Pertambahan jumlah 

pendapatan (yuran 

pengajian/ perundingan/hasil 

penyelidikan) yang dijana 

sendiri oleh TBS dan PPSP 

Peningkatan bilangan dan 

peratus enrolmen pelajar 

pascasiswazah antarabangsa 

berbanding pelajar 

pascasiswazah tempatan 


TBS yang telah mendapat 

autonomi 


2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

2011 – 2015 

119


PUSAT KECEMERLANGAN (CoE) 

Pengenalan 

Penubuhan Pusat Kecemerlangan (CoE) bertujuan untuk memacu Institusi Pengajian Tinggi (IPT) agar sentiasa 

berdaya saing dalam pelbagai bidang penyelidikan, kepakaran dan perkhidmatan sama ada pada peringkat 

kebangsaan mahupun antarabangsa. Kepelbagaian CoE yang ditubuhkan juga merupakan antara usaha 

yang dijalankan untuk membudayakan dan meningkatkan kualiti penyelidikan dan pembangunan (R&D) 

serta perkhidmatan yang ditawarkan oleh IPT secara amnya. 

Teras ketiga PSPTN iaitu untuk Memperteguh Penyelidikan dan Inovasi telah mensasarkan ke arah mewujudkan 

20 CoE bertaraf antarabangsa menjelang tahun 2020. Selaras dengan aspirasi tersebut, Kementerian telah 

mengambil inisiatif dengan melaksanakan penarafan CoE di IPT menjadi Pusat Kecemerlangan Pengajian 

Tinggi (Higher Institution Centre of Excellence, HICoE). Seterusnya HICoE akan dipupuk dan dilonjakkan ke arah 

mencapai taraf antarabangsa. 


Sehingga 31 Disember 2010, KPT telah menaik taraf enam Pusat Kecemerlangan (CoE) menjadi Pusat 

Kecemerlangan Pengajian Tinggi (HICoE). HICoE yang diiktiraf akan seterusnya dipupuk dan dipandu arah 

melalui pemberian dana suntikan dan pemantauan berterusan untuk dilonjakkan pencapaiannya dalam 

bidang tumpuan masing-masing ke peringkat serantau dan antarabangsa yang senantiasa kompetitif. 

HICoE yang telah diiktiraf bersama dengan bidang tumpuan masing-masing adalah seperti berikut :- 

BIL HICoE IPT BIDANG TUMPUAN 

1. 

2. 

3. 

120 

UM Centre of Research for Power 

Electronics, Drives, Automation & 

Control (UMPEDAC) 

UKM Medical Molecular Biology 

Institute (UMBI) 

Institute for Research in Molecular 

Medicine (INFORMM) 

Universiti Malaya (UM) 

Universiti Kebangsaan 

Malaysia (UKM) 

Universiti Sains Malaysia (USM) 


Renewable Energy 

Cancer Biomarkers 

Diagnostics Platforms

BIL HICoE IPT BIDANG TUMPUAN 

4. 

5. 

6. 

Antara isu-isu yang dikenal pasti bagi pelaksanaan penarafan HICoE dalam tempoh Fasa 1 adalah seperti: 


• mengenal pasti satu mekanisme pemantauan yang konsisten dalam memacu arah tuju 

HICoE ke arah pengantarabangsaan; dan 

• mengenal pasti strategi untuk menggalakkan penggemblengan kepakaran dan perkongsian 

sumber secara optimum merentas disiplin (multi-disciplinary) dan institusi (multi-institutional). 

Dalam tempoh pelaksanaan RMKe-10, tumpuan akan diberikan kepada usaha untuk terus memupuk dan 

memantau pelaksanaan HICoE sedia ada agar dapat mencapai pengiktirafan serantau dan antarabangsa. 

Pengiktirafan tersebut akan diukur melalui petunjuk pencapaian prestasi HICoE daripada aspek enrolmen 

pascasiswazah, jaringan dan kolaborasi, penyelidikan dan penerbitan serta penerimaan dan pengiktirafan 

serantau dan antarabangsa kepada jenama HICoE yang telah diiktiraf. 

Di samping itu, Kementerian turut mengambil inisiatif berterusan untuk menaik taraf CoE berpotensi sebagai 

HICoE ke arah memacu kelestarian aktiviti penyelidikan, inovasi dan pengkomersilan. 

Fokus dan hala tuju Fasa 2 adalah untuk memperkasa HICoE yang telah diiktiraf sebagai pusat penjanaan 

pengetahuan di ambang ufuk (frontier knowledge) dan berimpak tinggi sebagai pemangkin teknologi 

terkehadapan. Selaras dengan peranan tersebut, HICoE diberikan keistimewaan kebebasan dengan 

pemberian autonomi kewangan dan sumber manusia termasuk mengawal selia, menjana dana, aktiviti 

pengkomersilan dan pengurusan harta intelek. Institusi hos HICoE dipertanggungjawab untuk memberikan 

dana setimpal (matching grant) untuk memastikan perjalanan operasi dan infrastruktur yang bersesuaian 

dengan taraf HICoE. 

Institute of Bioscience (IBS) 

Centre for Drug Research (CDR) 

Accounting Research Institute 

(ARI) 

Universiti Putra Malaysia (UPM) 

Universiti Sains Malaysia (USM) 

Universiti Teknologi MARA (UiTM) 


Animal Vaccines and Therapeutic 

Behavioral Research in Addiction 

Islamic Finance Criminology 

121

Keberhasilan CAP CoE yang disasarkan adalah menerusi pertambahan bilangan HICoE di peringkat nasional, 

serantau dan antarabangsa. HICoE akan menghasilkan impak sebagai 2 nd tier kepada Universiti Penyelidikan 

yang menyumbang kepada pertambahan bilangan modal insan, penerbitan jurnal yang berimpak tinggi, 

peluasan jaringan dan rangkaian serta membantu meningkatkan kualiti hidup masyarakat. 

Seterusnya, faktor kejayaan kritikal yang dikenal pasti dalam menjayakan pelaksanaan CAP CoE ini adalah 



122 

• Aspek kewangan dan janaan pendapatan kendiri untuk pelestarian operasi HICoE. 

• Governan dan tadbir urus dalam pelaksanaan HICoE. 

• Infrastruktur dan kemudahan fizikal yang terhad dari skop penyelenggaraan 

(maintenance), kerelevanan dengan keadaan semasa dan kecanggihan peralatan untuk 

tujuan analisis kritikal. 

• Bilangan sumber manusia yang mahir dan separa mahir. 

• Jaringan dan rangkaian kolaborasi bersama pihak yang menjadi tanda aras (benchmark) 

untuk tujuan rujukan (coaching/mentoring) dan perkongsian pengetahuan mahupun 

teknologi. 

• Penglibatan institusi pengajian tinggi swasta IPTS dalam memperkasakan HiCoE. 


Mengiktiraf CoE sebagai 

HICoE 

Memupuk HICoE ke tahap 

serantau 

Memupuk HICoE ke tahap 

antarabangsa 

Memberi autonomi 

kewangan dan sumber 

manusia kepada HICoE 

Melaksanakan penilaian untuk 

menaik taraf CoE di IPT menjadi 

HICoE 

Membangunkan kriteria penilaian 

HICoE yang bertaraf serantau 

Membangunkan kriteria 

penilaian HICoE yang bertaraf 

antarabangsa 

Merangka strategi dan pelan 

tindakan ke arah memberi 

autonomi kepada HICoE 


Pertambahan bilangan HICoE 

yang diiktiraf di peringkat 

nasional 



serantau 



antarabangsa 

Pembangunan roadmap 

autonomi HICoE 

2011-2015 

2013-2015 

2013-2015 

2011 – 

Disember 2013


KEUSAHAWANAN 

Pengenalan 

Aktiviti keusahawanan adalah merupakan pemangkin kepada pertumbuhan ekonomi dan bina upaya 

kepada usaha meningkatkan inovasi, kreativiti dan daya saing sesebuah negara. Transformasi Malaysia 

daripada ekonomi berasaskan pengetahuan kepada ekonomi berpaksikan inovasi dalam mencapai aspirasi 

untuk menjadi negara maju dan berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020 memerlukan sokongan modal 

insan yang berkualiti dan kompetitif. 

Dalam konteks ini, KPT berpandangan adalah signifikan bagi pelajar Universiti, Politeknik dan Kolej Komuniti 

untuk diberikan pendedahan dan diterapkan dengan nilai-nilai dan kemahiran keusahawanan yang 

merangkumi aspek kepimpinan, inovasi, kreativiti, berdaya tahan, berdaya saing, berdikari, mengambil 

risiko terkira (calculated risk) dan kebolehan untuk mengenal pasti dan membuka peluang (opportunity 

identification and creation). 

Menyedari akan kepentingan perkara di atas, KPT telah melancarkan Dasar Pembangunan Keusahawanan 

Institusi PengajianTinggi pada 13 April 2010 yangbertujuan untuk menggalakkanpendidikan danpembangunan 

keusahawanan yang lebih terancang dan holistik dalam kalangan Institusi Pengajian Tinggi. Pelaksanaan 

inisiatif berpandukan dasar tersebut diharap dapat melahirkan siswazah/lepasan IPT yang mempunyai 

nilai, pemikiran dan atribut keusahawanan; meningkatkan bilangan usahawan dalam kalangan siswazah/ 

lulusan IPT iaitu mereka yang benar-benar berkecimpung dalam bidang perniagaan sebagai pemangkin 

kepada pencapaian transformasi ekonomi negara daripada ekonomi berpendapatan sederhana kepada 

ekonomi berpendapatan tinggi dan pada masa yang sama melahirkan ahli akademik yang mempunyai nilai, 

kemahiran, pemikiran dan atribut keusahawanan (entrepreneurial academics). 

Pendidikan keusahawanan adalah juga merupakan komponen penting dalam menjana masyarakat 

Malaysia yang kreatif dan berinovasi seperti yang dihasratkan di bawah Pelan Pembangunan Modal Insan 

Inovasi. Di samping itu, agenda CAP Keusahawanan adalah signifikan dalam membantu untuk meningkatkan 

kebolehpasaran siswazah/lulusan IPT. 

Manakala daripada aspek sosial pula, perkembangan positif aktiviti keusahawanan akan mampu menjayakan 

aspirasi kerajaan dalam meningkatkan kesejahteraan dan keupayaan golongan besar masyarakat serta 

mengurangkan jurang antara masyarakat miskin dan kaya serta masyarakat bandar dan luar bandar. 


123


Pendidikan dan pembangunan keusahawanan telah diwujudkan sebagai salah satu Projek Agenda Kritikal 

PSPTN pada 25 Mei 2010. Oleh yang demikian bagi mendapatkan maklumat lanjut untuk dijadikan sebagai 

base line data dan untuk mengetahui sejauh mana program dan aktiviti keusahawanan dilaksanakan pada 

peringkat IPT, taklimat dan sesi dialog dengan wakil IPT telah diadakan bagi mendapatkan input tersebut. 

Setelah itu strategik objektif dibangunkan dan ujilari juga dijalankan untuk melihat tahap program dan aktiviti 

keusahawanan dijalankan di IPTA dengan mengambil kira penyediaan ekosistem dan sistem sokongan yang 

wujud di IPT, program-program yang ditawarkan, kompetensi tenaga pengajar dari segi kepakaran dan 

pengalaman serta peruntukan kewangan yang disalurkan untuk program dan aktiviti keusahawanan. Selain 

itu maklumat juga mengenai isu pelaksanaan dan cadangan pengukuran juga dibincangkan. 


Antara keberhasilan CAP Keusahawanan yang disasarkan menjelang 2015 ialah untuk menyumbang dalam 

menyediakan modal insan dengan minda kelas pertama yang berkualiti, berinovasi dan berdaya saing. 

Modal insan tersebut akan menjadi pemangkin kepada transformasi ekonomi negara kepada ekonomi 

berpendapatan tinggi dan berpaksikan inovasi dan membantu membangunkan dan melestarikan masyarakat 

perdagangan dan industri melalui penghasilan berikut: 

124 

• peratus siswazah/lulusan yang menjadi usahawan selepas enam bulan bergraduasi meningkat 

daripada 1.6% kepada 5% (peningkatan sebanyak 313%); 

• pelajar yang diberi pendedahan keusahawanan meningkat 100%; 

• staf IPT diberikan latihan dalam pendidikan keusahawanan; dan meningkatkan kepada 80%; 

dan 

• sistem penyampaian IPT yang enterprising. 

Bagi melaksanakan CAP Keusahawanan, faktor-faktor kejayaan kritikal yang akan menyumbang kepada 

kejayaan adalah seperti:- 

• penubuhan dan pemantapan Pusat Keusahawanan IPT; 

• peruntukan kewangan; 

• dasar/peraturan yang kondusif bagi pembangunan keusahawanan; 

• kefahaman, kesedaran dan komitmen pihak pengurusan atasan IPT; 

• tenaga pendidik yang kompeten dalam IPT; 



• sistem pemantauan dan pangkalan data siswazah usahawan dan aktiviti keusahawanan; 

• sistem penyampaian/ekosistem yang menggalakkan inisiatif berkaitan; dan 

• jaringan strategik dengan pihak usahawan/industri/agensi-agensi dalam dan luar negara 

yang berkaitan. 


Menyediakan ekosistem 

yang kondusif merangkumi 

suasana, infrastruktur 

dan sistem sokongan 

pendidikan keusahawanan 

yang holistik 

Melahirkan usahawan 

dalam kalangan siswazah/ 

lulusan IPT melalui programprogram 

yang inovatif dan 

berimpak tinggi 

Menilai semula kurikulum 

keusahawanan 

Mengambil kira kredit setara 

bagi aktiviti-aktiviti kokurikulum 

keusahawanan 

Memperkukuh dan 

memperluaskan sistem 


keusahawanan 

Meningkatkan penawaran 

kursus-kursus elektif dalam bidang 

keusahawanan 

Meningkatkan dan meluaskan 

aktiviti kesedaran, pendedahan 

dan pembudayaan 

keusahawanan termasuklah 

aktiviti keusahawanan sosial 

Meningkatkan dan meluaskan 

aktiviti pertandingan 

keusahawanan 

Menyediakan peruntukan khusus 

untuk aktiviti keusahawanan 

dalam bajet tahunan universiti 

Menyediakan peruntukan 

pembangunan khusus untuk 

keusahawanan 

Mempertingkatkan kerjasama 

dengan industri dalam aktiviti 

perniagaan 

Mempergiatkan business start up 

Kelompok kursus 

keusahawanan yang 

ditawarkan kepada pelajar 

jelas dan pengiraan kredit 

setara kursus keusahawanan 

dapat dibuatperatus pelajar 

menjalankan 


peratusan pelajar yang 

diberikan pendedahan/ 

pembudayaan keusahawanan 

Peratus peruntukan yang 

dikhususkan untuk aktiviti-aktiviti 

pembangunan keusahawanan 

diberi perhatian dalam bajet 

tahunan 

Pertambahan bilangan dan 

peratus siswazah/lulusan 

IPT yang menjadi usahawan 

selepas bergraduasi 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

125

126 


Meningkatkan kompetensi 

tenaga pengajar 

keusahawanan 

Meningkatkan ruang niaga di 

universiti 

Meningkatkan bilangan aktiviti 

keusahawanan berstruktur yang 

ditawarkan kepada pelajar 

Menggalakkan pelajar 

menjalankan aktiviti perniagaan 

Meningkatkan ruang dan 

peluang niaga dan sistem 

sokongan perniagaan kepada 

pelajar 

Meningkatkan dana perniagaan 

kepada pelajar 

Meningkatkan latihan-latihan 

yang dapat memantapkan 

kaedah pengajaran dalam 

bidang keusahawanan 

Menyedia ruang dan peluang 

pembelajaran yang dapat 

meningkatkan kemahiran 

keusahawanan kepada tenaga 

pengajar 


kerjasama dan input daripada 

pihak usahawan dan industri 


TRANSFORMASI KOLEJ KOMUNITI 

Pengenalan 


Pertambahan bilangan dan 

peratus pelajar menjalankan 

perniagaan dalam kampus 


peratus tenaga pengajar/ 

pembimbing dan kepakaran 

dalam bidang keusahawanan 

2011-2015 

2011-2015 

Kolej Komuniti memainkan peranan utama dalam pembangunan modal insan masyarakat setempat dengan 

menyalurkan pengetahuan dan kemahiran serta menyemai nilai dan etika positif melalui pendidikan, 

latihan dan program pembelajaran sepanjang hayat. CAP Transformasi Kolej Komuniti diwujudkan bagi 

memperkukuhkan lagi peranan Kolej Komuniti sebagai institusi latihan kemahiran dan hab pembelajaran 

sepanjang hayat kepada komuniti setempat yang berlandaskan objektif berikut:

Rumusan Fasa 1 

• Meningkatkan dan memperluaskan akses latihan kemahiran dan laluan pengajian tinggi 

kepada lepasan menengah dan golongan yang memerlukannya. 

• Menyediakan pelbagai program latihan kemahiran yang progresif bagi meningkatkan taraf 

hidup masyarakat setempat. 

• Mewujud dan memupuk budaya keusahawanan bagi menyokong pembangunan 

sosioekonomi masyarakat setempat. 

• Membudayakan pembelajaran sepanjang hayat bagi memperkayakan ilmu untuk 

meningkatkan kesejahteraan hidup. 

• Meningkat dan memperluaskan kolaborasi dengan institusi pengajian tinggi, industri dan 

pelbagai agensi bagi pembangunan kualiti hidup masyarakat setempat. 

Pelaksanaan CAP Transformasi Kolej Komuniti telah bermula pada pertengahan tahun 2010 dengan 

penetapan tujuh objektif strategik dan 13 Petunjuk Prestasi Utama. Pelaksanaan Fasa 1 CAP Transformasi Kolej 

Komuniti telah berjaya mendatangkan hasil seperti berikut: 

• Pertambahan bilangan Program Sijil Modular Kebangsaan (SMK) yang ditawarkan. 

• Pertambahan bilangan agensi yang terlibat dalam kolaborasi penasihatan keusahawanan. 

• Peningkatan bilangan IPT yang mengiktiraf lulusan Kolej Komuniti. 

• Pertambahan bilangan Kolej Komuniti. 

• Pertambahan bilangan program yang berjaya dilaksanakan bersama IPT, industri dan agensi 

di Kolej Komuniti. 

• Peningkatan peratus tenaga pengajar yang mempunyai kelayakan profesional/kemahiran. 

Isu-isu yang telah dikenal pasti semasa pelaksanaan Fasa 1 CAP Transformasi Kolej Komuniti adalah seperti 

berikut: 

• pembinaan Kurikulum Sijil Modular Kebangsaan masih dalam peringkat penggubalan; 

• faktor ruang pembelajaran dan infrastruktur yang masih tidak mencukupi; dan 

• kekurangan kepakaran sumber manusia dalam bidang kemahiran. 


127


Dalam pelaksanaan Fasa 2, CAP Transformasi Kolej Komuniti akan memberi tumpuan kepada agenda 

pengukuhan Kolej Komuniti yang merangkumi pelan-pelan tindakan seperti berikut: 

128 

• Memperbanyakkan program berorientasikan kemahiran bagi memenuhi keperluan industri 

untuk melahirkan tenaga kerja berkemahiran dan berpendapatan tinggi. 

• Melatih semula (reskilling) pekerja-pekerja yang telah memasuki alam pekerjaan tanpa asas 

kemahiran. 

• Meningkatkan kemahiran (upskilling) tenaga pengajar selaras dengan penubuhan pusat 

pentauliahan di Kolej Komuniti. 

• Mempergiatkan kerjasama dengan agensi-agensi kerajaan dan swasta dalam pelaksanaan 

kurikulum dan pemindahan ilmu dan teknologi secara perantisan. 

• Memperkukuh dan memantapkan PSH untuk menjadikannya sebagai teras ketiga pendidikan 

selepas pendidikan sekolah dan tertiari dalam sistem pendidikan negara. 

• Mempergiatkan program keusahawanan dan kebolehpasaran siswazah. 

• Menyediakan kemudahan, perkhidmatan dan sistem pembelajaran yang kondusif dan 

berkualiti kepada komuniti setempat. 

Dengan terlaksananya program dan inisiatif bagi Transformasi Kolej Komuniti, adalah diharapkan hasil seperti 

berikut akan dicapai menjelang akhir tahun 2015: 

• 120,000 peserta mengikuti program Sijil Modular Kebangsaan (SMK); 

• Kolej Komuniti menyumbangkan 35% tenaga mahir negara; 

• memberi impak maksima kepada pembangunan ekonomi komuniti setempat yang berasas 

pengetahuan kemahiran, kreativiti dan inovasi; dan 

• Kolej Komuniti menjadi institusi pilihan bagi golongan yang ingin mempertingkatkan kemahiran 

dan pengetahuan. 

Bagi meningkatkan keterlihatan Kolej Komuniti pada peringkat antarabangsa, kerjasama bantuan latihan 

oleh tenaga pengajar dalam bidang kemahiran tertentu terutamanya kepada negara Cambodia, Laos, 

Myammar dan Vietnam (CLMV) akan ditingkatkan. 

Kejayaan dalam mencapai hasil yang diharapkan bergantung pada faktor-faktor kritikal seperti tadbir urus 

yang berkesan, penglibatan tenaga kerja industri sebagai sumber manusia, infrastruktur sokongan dan 

peruntukan yang mencukupi. 





program latihan kemahiran 

Meningkatkan kapasiti Kolej 

Komuniti untuk meluaskan 

akses 

Meningkatkan lebih banyak 

laluan ke institusi pengajian 

tinggi untuk pelajar lulusan 

Kolej Komuniti 

Meningkatkan penyertaan 

program jangka pendek 

mengikut keperluan dan 

kehendak komuniti 

Menyemak semula kurikulum 

sedia ada (pelaksanaan dari 

sistem semester kepada sistem 

modular) 

Membangunkan kurikulum yang 

memenuhi keperluan industri 

Mewujudkan mekanisme dan 

penetapan instrumen penarafan 


Menganugerahkan sijil berganda 

(multiple certification) 

Melaksanakan pengambilan 

empat kali setahun (Jan, April, 

Julai, Oktober) 

Penyediaan kemudahan fizikal 

dan bukan fizikal Kolej Komuniti 

yang mencukupi 

Menyediakan kerangka artikulasi 

Membangunkan kriteria 

perpindahan kredit/ 

pengecualian kredit 

Mengadakan kolaborasi dengan 

institusi pengajian tinggi 

Memperkasakan kursus selari 

dengan keperluan komuniti untuk 

mempertingkatkan kemahiran 

dan pengetahuan dengan cara 

mewujudkan kursus-kursus bersifat 

nilai tambah atau persijilan 

berganda 

Peningkatan penawaran 

bilangan kursus Sijil Modular 

Kebangsaan (SMK) 

Peningkatan program yang 

mendapat pengiktirafan 

industri/badan profesional 

Pelaksanaan sistem penarafan 


Peningkatan tenaga pengajar 

yang mempunyai kelayakan 

profesional/kemahiran 


lepasan menengah dan 

masyarakat setempat yang 

mendapat latihan di Kolej 

Komuniti 

Pertambahan bilangan Kolej 

Komuniti melalui pembangunan 

projek fizikal di lebih banyak 

daerah. 

Peningkatan bilangan IPT yang 

bersetuju menerima lulusan 


Peningkatan penawaran 

bilangan kursus pendek 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

129

130 


Memupuk budaya 

keusahawanan kepada 

peserta dan komuniti 

setempat 

Membudayakan inovasi 

dan kreativiti dalam 

kalangan pensyarah 

Menjalinkan kerjasama 

dengan IPT, industri 

dan pelbagai agensi 

untuk menyalurkan ilmu 

dan teknologi kepada 

masyarakat setempa 

Meningkatkan keterlihatan 


Memperbanyakkan bilangan 

program keusahawanan di Kolej 

Komuniti 

Menggalakkan kolaborasi 

penasihatan keusahawanan 

dengan agensi luar 

Mengadakan pertandingan 

berkaitan inovasi dan kreativiti 

Meningkat dan mengukuh 

kompetensi pensyarah dalam 

pengajaran dan pembelajaran 

melalui latihan, kursus , bengkel 

dan seminar 

Mengadakan program untuk 

mengenal pasti produk, 

perkhidmatan, ilmu dan teknologi 

yang sesuai daripada IPT dan 

industri untuk dipadankan 

dengan masyarakat setempat 

Menghantar tenaga pengajar 

dalam bidang kemahiran 

tertentu ke negara-negara 

CLMV 


PROGRAM PEMINDAHAN PENGETAHUAN (KTP) 

Pengenalan 


Peningkatan bilangan peserta 

Kolej Komuniti yang menjadi 

usahawan 

Peningkatan bilangan agensi 

yang terlibat dalam kolaborasi 

penasihatan keusahawanan 


penyertaan dalam 

pertandingan berkaitan inovasi 

dan kreativiti 


pensyarah yang kompeten 

dalam pengajaran dan 

pembelajaran dalam bidang 

inovasi dan kreativiti 


yang berjaya dilaksanakan 

bersama IPT, industri dan agensi 

di Kolej Komuniti 

Pengiktirafan dan sumbangan 


2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

2011-2015 

Berdasarkan senario semasa ekonomi serta perkembangan pengajian tinggi global masa kini, serta 

berlatarbelakangkan hasrat negara untuk menjadi negara yang berpendapatan tinggi menjelang tahun 

2020, Kementerian Pengajian Tinggi telah memutuskan bahawa terdapat keperluan untuk mewujudkan 

CAP Program Pemindahan Pengetahuan (Knowledge Transfer Programme; KTP). Keperluan ini berasaskan 

persoalan bagaimana Institusi Pengajian Tinggi di Malaysia dapat membantu memindahkan ilmu yang telah 

dijana kepada golongan sasaran untuk memperluaskan dan memperkukuhkan ilmu masyarakat awam.

Penubuhan KTP adalah berdasarkan Pelan Pengukuhan Hubungan Kerjasama Universiti-Industri/ Komuniti yang 

digubal untuk menggalakkan penglibatan dan kerjasama erat antara pihak akademia dan pihak industri/ 

komuniti. Salah satu pelan pengukuhan yang telah digariskan adalah Program Pemindahan Pengetahuan 

Kepada Komuniti dan Industri (Knowledge Transfer Program for Community and Industry). 

Kepentingan CAP KTP 

Perlaksanaan KTP adalah amat penting bagi tujuan pengukuhan ilmu terhadap komuniti dan industri di 

Malaysia dan secara langsung akan meningkatkan taraf hidup dan pendapatan bagi sesuatu komuniti dan 

industri. Ini adalah sejajar dengan perkembangan pengajian tinggi global dan hasrat negara menjadi negara 

berpendapatan tinggi menjelang tahun 2020. Sehubungan itu, maka Dasar KTP akan merangka matlamat, 

skop, bidang, hala tuju dan garis panduan perlaksanaan program KTP. 


Fokus utama KTP adalah untuk memahami permasalahan sasaran komuniti dan industri bagi meningkatkan 

pemindahan dan perkongsian ilmu melalui pertukaran idea-idea kreatif dan inovatif, penemuan kajian, 

pengalaman dan kemahiran antara IPT, organisasi penyelidikan, industri, institusi pemerintah dan masyarakat 

luas. 

Pada masa yang sama, pembangunan dan peningkatan kualiti produk, perkhidmatan dan dasar akan 

dikongsi untuk manfaat bersama bagi pemegang taruh yang dikenal pasti iaitu akademia, industri, masyarakat 

dan lulusan siswazah. 

Rasional Dasar KTP 

Rasional dasar KTP yang telah dikenal pasti adalah untuk menggalakkan dan mengakui penglibatan antara 

komuniti/industri dan ahli akademik dalam rangka menyokong pelaksanaan MBE negara dalam mencipta 

sebuah bangsa berpengetahuan mantap dan berpendapatan tinggi. Walau bagaimanapun, keperluan 

untuk menyediakan platform yang sesuai dan menjadi perantara untuk penukaran yang memudahkan 

pengenalan dan pemadanan (matching) kepakaran yang tepat di IPT amat diperlukan bagi memenuhi 

keperluan dan permasalahan komuniti dan industri. 


131

Antara rasional dasar KTP lain adalah untuk mengoptimumkan potensi keahlian IPT melalui interaksi yang 

diselaraskan oleh pemegang taruh yang telah dikenal pasti. Ini juga bertujuan untuk memelihara interaksi 

antara pemegang taruh dan IPT bagi mewujudkan kerjasama yang berterusan dan produktif. 

Teras Strategik KTP 

Dalam dasar KTP yang sedang dimurnikan, tumpuan diberikan bagi memperkayakan kualiti modal insan di 

Institusi Pengajian Tinggi, komuniti dan industri melalui program pemindahan ilmu merangkumi pengajaran, 

pembelajaran, penyelidikan dan perkhidmatan. 

Oleh yang demikian, pengukuhan dari segi akses pemindahan ilmu dari IPT dapat diwujudkan untuk memacu 

pembangunan masyarakat dan kualiti hidup termasuk pertumbuhan industri. 

Dua objektif strategik KTP telah dikenal pasti bagi IPT untuk mencapai hasrat pelaksanaan KTP iaitu: 

132 

• Meningkatkan dan memperkayakan pemindahan ilmu semasa di IPT: 

o mengenal pasti dan melaksanakan projek yang berpotensi; 

o menguatkan kurikulum dan ko-kurikulum di IPT berasaskan komuniti dan industri; 

o membina kapasiti akademik dan siswa di IPT; 

o mengintegrasikan inisiatif KTP IPT ke dalam program akademik dari institusi pengajian 

yang lain; dan 

o membuat perubahan kepada projek komuniti semasa yang berorientasikan 

perkhidmatan kepada berorientasikan pembelajaran dengan keberhasilan 

kepada kumpulan sasaran. 

• KTP sebagai pemangkin kepada perkembangan komuniti dan industri: 

o Melaksanakan projek-projek yang bererti dengan industri atau masyarakat yang 

berterusan dan mempunyai hasil yang boleh diukur. 

o Memberikan kuasa (empowerment) dan peningkatan kapasiti industri penerima atau 

kumpulan. 

o Strategik bekerjasama dengan para stakeholder. 

o Persetujuan saling memberi dan menerima kepada inisiatif pemindahan ilmu antara 

para stakeholder. 


Perlaksanaan projek-projek KTP akan dijalankan oleh IPTA yang mempunyai pengalaman dan kepakaran 

dalam menjalankan kerja penglibatan universiti-komuniti/ industri sebelum ini. Ini merujuk kepada track record 

pusat-pusat dan jabatan-jabatan di IPTA yang mempunyai kerjasama komuniti dan industri. 

SOKONGAN PELAKSANAAN 

Struktur Governan Pelaksanaan PSPTN 

Sebagaimana yang dilaksanakan dalam Fasa 1, struktur governan yang sama diguna pakai bagi memastikan 

terdapat keselarasan antara setiap CAP dan inisiatif serta aktiviti yang dilaksanakan agar menjurus kepada 

hasrat dan objektif utama PSPTN (Rujuk dokumen Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara Melangkaui Tahun 

2020). Mekanisme ini juga membantu KPT menilai, secara kolegial, aspek-aspek pembangunan setiap CAP, 

serta menangani cabaran dan isu yang timbul, agar pelaksanaan menjadi lebih lancar dan teratur, yang 

akan membawa kepada kejayaan PSPTN. 

Struktur governan pelaksanaan PSPTN adalah seperti rajah di bawah: 

PASUKAN CAP 

(Pengerusi, Ketua Sekretariat, 

team members) 

Jawatankuasa Pemandu 

Pengerusi : YB Menteri Pengajian Tinggi 

Jawatankuasa Teknikal 

Pengerusi : KSU KPT 

PMO 

Bahagian 

Perancangan & 

Penyelidikan (P&P) 

PASUKAN iPMO 

(IPTA, Politeknik, KK) 

STRUKTUR GOVERNAN PELAN STRATEGIK PENGAJIAN TINGGI NEGARA 


133

Jawatankuasa Pemandu PSPTN 

Mesyuarat Jawatankuasa Pemandu (MSC)PSPTN dianggotai oleh pihak berkepentingan peringkat Kementerian 

Pengajian Tinggi. Dipengerusikan oleh Yang Berhormat Menteri Pengajian Tinggi, ia merupakan satu forum 

yang bersidang sekali setiap bulan bagi membincangkan isu-isu pelaksanaan, sumber, tempoh pelaksanaan 

dan hala tuju pelan tindakan. Jawatankuasa ini juga membuat keputusan dan memberi persetujuan ke atas 

mekanisme tadbir urus dan inisiatif berkaitan setiap projek (CAP). 

Jawatankuasa Teknikal PSPTN 

Jawatankuasa Teknikal (TSC) PSPTN juga bermesyuarat sekali setiap bulan, sebelum setiap Mesyuarat 

Jawatankuasa Pemandu (MSC) PSPTN. Dipengerusikan oleh Ketua Setiausaha Kementerian Pengajian Tinggi, 

ia berperanan untuk memantau kemajuan pelaksanaan projek melalui perincian kepada aspek teknikal yang 

berkaitan, penyelesaian isu dan risiko yang berbangkit, membuat pelarasan, menilai impak program dan 

aktiviti ke arah pencapaian projek (CAP). Sekiranya isu dan risiko tidak dapat diselesaikan pada peringkat 

TSC, perkara tersebut akan dirujuk kepada MSC untuk diselesaikan. 

Bahagian Perancangan dan Penyelidikan 

Bahagian Perancangan dan Penyelidikan (BP&P) adalah Bahagian yang melaksanakan perancangan makro 

Pengajian Tinggi berdasarkan kepada penyelidikan ke arah melahirkan modal insan kelas pertama yang 

kreatif dan inovatif bagi memenuhi agenda pembangunan negara. Ia menjadi nadi utama Kementerian 

dalam aspek pembangunan modal insan Sektor Pengajian Tinggi Negara dan memastikan kelestarian PSPTN 

sebagai agenda utama Sektor Pengajian Tinggi. 

BP&P menangani isu-isu utama yang timbul berikutan pelaksanaan projek-projek kritikal yang memerlukan 

keputusan dasar melalui kajian strategik. Selain itu, ia berperanan melaksanakan kajian dasar dan hala tuju 

berasaskan data dan fakta dalam memastikan kejayaan PSPTN. Penyelarasan dasar antara kementerian juga 

akan diusahakan oleh BP&P, di mana relevan dan berkeperluan. 

Pejabat Pengurusan Program 

Sebagai entiti yang dipertanggungjawabkan untuk memantau pelaksanaan PSPTN, Pejabat Pengurusan 

Program (PMO) bertanggungjawab untuk memacu perubahan secara holistik melalui pendekatan 

134 


pengurusan projek dan juga berperanan sebagai urus setia bagi pelaksanaan PSPTN. PMO melandaskan 

operasi pengurusan projeknya kepada empat unit: 

• Unit Perancangan - bertindak membantu merancang penggubalan objektif strategik dan 

pelan tindakan bersama dengan Sekretariat CAP; membantu unit-unit lain di PMO dalam 

melaksanakan pemantauan pelaksanaan CAP; menyelaras dengan mana-mana agensi 

dan jabatan tentang perkara-perkara berkaitan perancangan CAP; mengurus mesyuarat 

Jawatankuasa Pemandu dan Jawatankuasa Teknikal PSPTN, serta menyediakan laporan 

pencapaian status pelaksanaan PSPTN secara keseluruhan melalui kerjasama dengan Bahagian 

Perancangan dan Penyelidikan, KPT. 

• Unit Pemantauan - Melaksanakan pemantauan ke atas aktiviti-aktiviti yang dijalankan pada 

peringkat pusat dan di agensi pelaksanaan berkaitan, agar pelaksanaan projek agenda kritikal 

adalah mengikut jadual; menyelaras laporan pelaksanaan dari peringkat pusat dan 

agensi pelaksanaan secara bulanan; menyediakan laporan-laporan pemantauan untuk 

pembentangan di mesyuarat Jawatankuasa Pemandu dan Jawatankuasa Teknikal PSPTN; 

mengurus risiko dan isu yang dibangkitkan oleh agensi pelaksana dalam melaksanakan CAP. 

• Unit Penilaian - Melaksanakan penilaian ke atas prestasi pelaksanaan CAP menerusi kaedah- 

kaedah yang dipersetujui, mencadangkan tindakan intervensi; memberikan maklum 

balas laporan penilaian untuk tindakan semula sekretariat CAP bagi tujuan penambahbaikan; 

merangka metodologi penilaian bagi menilai pelaksanaan PSPTN berdasarkan perancangan 

dan objektif projek agenda kritikal; menyediakan laporan-laporan penilaian untuk 

pembentangan di mesyuarat Jawatankuasa Pemandu dan Jawatankuasa Teknikal PSPTN. 

• Unit Komunikasi dan Latihan - Merancang pelan komunikasi untuk melancarkan pelaksanaan 

PSPTN pada peringkat pusat dan agensi pelaksana; menjadi focal point dalam penyaluran 

maklumat mengenai status pelaksanaan PSPTN; merancang dan melaksanakan kajian impak 

terhadap keberkesanan sistem pemantauan PSPTN; mengurus penerbitan rujukan berkaitan 

pelaksanaan CAP; memberikan latihan dan panduan kepada pemilik projek dan agensi 

pelaksana dalam melaksanakan CAP secara berterusan. 

PMO berurus secara terus dengan Bahagian Perancangan dan Penyelidikan, Kementerian Pengajian Tinggi, 

dalam menyalurkan maklumat berkaitan pencapaian PSPTN berdasarkan setiap CAP dan mencadangkan 

tindakan-tindakan dasar yang perlu diambil oleh Bahagian tersebut. 


135

Pasukan Projek CAP 

Setiap pasukan projek CAP, diterajui oleh seorang Pengerusi, dibantu secara operasi oleh Ketua Sekretariat, 

kumpulan sekretariat dan kumpulan penasihat yang terdiri daripada wakil akademia, industri (di mana 

relevan) dan pemegang taruh yang lain. Pengerusi pasukan ini dipertanggungjawabkan untuk menetapkan 

hala tuju CAP tersebut berpandukan hala tuju PSPTN (Rujuk dokumen Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara 

Melangkaui Tahun 2020) dan rundingan serta perbincangan dan persetujuan dengan pemegang taruh bagi 

agenda CAP tersebut. Sekretariat CAP, yang diketuai oleh seorang Ketua Sekretariat, dipertanggungjawabkan 

untuk merancang dan merangka program bagi tujuan mencapai sasaran bagi KPI yang ditetapkan, 

serta memberikan panduan pelaksanaan kepada pihak pelaksana di IPT. Ketua Sekretariat CAP juga 

bertanggungjawab untuk mengenal pasti dan memaklumkan apa-apa kekangan dan cabaran pelaksanaan, 

supaya proses ‘unlocking’ dan pemudah cara dapat dilaksanakan dalam memastikan sasaran KPI dapat 

dicapai. Dalam hal ini, hubungan yang kuat perlu diwujudkan antara Pasukan Projek CAP dengan Pasukan 

iPMO di setiap IPT. 

iPMO – Pasukan PMO di IPT 

Setiap IPT (IPTA, Politeknik, Kolej Komuniti) telah menubuhkan Pejabat Pengurusan Projek masing-masing 

sewaktu tempoh pelaksanaan Fasa 1 PSPTN, yang secara operasinya dikenali sebagai iPMO (Institutional 

PMO) dan diketuai oleh seorang ketua yang dilantik oleh pihak IPT. Peranan yang dimainkan oleh iPMO amat 

penting, dalam usaha merancang dan melaksanakan pelan tindakan pada peringkat institusi masing-masing, 

selari dengan objektif strategik bagi setiap CAP yang ditetapkan oleh Pasukan Projek CAP, antara lain melalui 

rundingan dengan pasukan PMO di IPT. 

KESIMPULAN 

Pelan Tindakan Fasa 2 PSPTN ialah kesinambungan terjemahan hala tuju Pelan Strategik Pengajian Tinggi 

Negara Melangkaui Tahun 2020, yang bermula dengan Pelan Tindakan Fasa 1 PSPTN. Cadangan dan pelan 

pelaksanaan yang dikemukakan oleh Pasukan Projek bagi kesemua 23 CAP dalam Fasa 2 ialah hasil daripada 

penggemblengan pemikiran, usaha dan kemahuan (will) semua pihak berkepentingan, demi memastikan 

bahawa hasrat negara memberi kemakmuran kepada rakyatnya dapat direalisasikan. 

Tumpuan yang diletakkan oleh semua Pasukan Projek CAP kepada peningkatan dan pemerkasaan modal 

insan negara, melalui pelbagai inisiatif dan model pelaksanaan, bukan berlaku secara kebetulan. Fokus 

tersebut adalah berpandukan harapan yang telah diperincikan secara jelas dalam Rancangan Malaysia 

136 


Kesepuluh (RMKe-10), di mana “pembangunan modal insan merupakan asas utama bagi menjayakan 

transformasi ke arah negara berpendapatan tinggi” dan maka dengan itu “pendekatan holistik akan diambil 

untuk memupuk, menarik dan mengekalkan modal insan cemerlang” (Rancangan Malaysia Kesepuluh 2011- 

2015 Ringkasan Eksekutif, muka surat 3). Dalam dokumen Model Baharu Ekonomi Untuk Malaysia (Bahagian 

1), Pembangunan Tenaga Kerja Berkualiti dikhususkan sebagai Inisiatif Pembaharuan Strategik (SRI) 2, di 

mana modal insan dilihat sebagai elemen yang amat penting memandangkan “pendapatan tinggi datang 

daripada insan mahir yang menggunakan bakat mereka untuk mendepani cabaran ekonomi yang dihadapi 

oleh masyarakat dengan cemerlang” (muka surat 130). 

PSPTN telah meletakkan kepentingan perkembangan modal insan sejak awal penggubalan Pelan lagi 

(2007). Justeru, pengukuhan kualiti modal insan akan terus giat diusahakan, dengan berpaksikan keperluan 

ekonomi dan sosial negara, dalam usaha melaksanakan misi ke arah Malaysia menjadi negara maju dan 

berpendapatan tinggi. 

DAFTAR SINGKATAN 

ABC Activity Based Costing 

AIM Agenda Inovasi Malaysia 

AKePT Akademi Kepimpinan Pengajian Tinggi 

AKPK Anugerah Kualiti Pengurusan Kewangan 

AKPK(PTPTN) Agensi Kaunseling dan Pengurusan Kredit 

APA Audit Prestasi Akademik 

APEL Accreditation of Prior Experiental Learning 

Apex Program Pemacuan Kecemerlangan 

ARI Accounting Research Institute 

ARI Advanced Research Initiative 

ASK Attitude, Skill and Knowledge 

BHEPP Bahagian Hal Ehwal dan Pembangunan Pelajar 

BP&P Bahagian Perancangan dan Penyelidikan 

BPR Business Process Reengineering 

CA Constructive Alignment 

CAC Commercialization Approval Committee 

CAP Projek Agenda Kritikal (Critical Agenda Project) 

CBS Credit Bank System 

CCRIS(PTPTN) Centre Credit References Information System 


137

CDR Centre for Drug Research 

CLMS Cloud Learning Management System 

CoE Pusat Kecemerlangan 

COPPA Code of Practice for Programme Accreditation 

COT Centre Of Technology 

CRM Customer Relationship Management 

CPD Continous Professional Development 

CSD Continous Student Development 

CUGG Code of University Good Governance 

DePAN Dasar e-Pembelajaran Negara 

D-SETARA Discipline-based Rating System 

ELMAS Education Loan Management System 

EPP Entry Point Project 

ERGS Skim Geran Penyelidikan Eksploratori 

ETP Program Transformasi Ekonomi 

FA Full Accreditation 

FG Functional Graduate 

FGI Functioning graduate index 

FRGS Skim Geran Penyelidikan Fundamental (Fundamental Research Grant Scheme) 

G2G Government to Government 

GOT Graduate on Time 

GSA Generic Student Attributes 

GSB Graduate School of Business 

GSM Graduate School of Management 

GTP Program Transformasi Kerajaan 

GTP Government Transformational Programme 

HDAP Human Development, Appraisal and Profiling 

HICoE Higher Institution Centre of Excellence 

HSD Pembangunan Holistik Pelajar (Holistic Student Development) 

IA Indeks Akauntabiliti 

IBS Institute of Bioscience 

ICT Information and Communication Technology 

INFORMM Institute for Research in Molecular Medicine 

IP Intellectual Property 

iPMO Institutional PMO 

138 


IPT Institusi Pengajian Tinggi 

IPTA Institut Pengajian Tinggi Awam 

IPTS Institut Pengajian Tinggi Swasta 

JKM Jabatan Kebajikan Masyarakat 

JKMPMI Jawatankuasa Kabinet Mengenai Pembangunan Modal Insan 

JKPSH Jawatankuasa Kebangsaan PSH 

JPA Jabatan Perkhidmatan Awam 

JPT Jabatan Pengajian Tinggi 

KIP Key Intangible Performance 

KPI Petunjuk Prestasi Utama (Key Performance Indicator) 

KPT Kementerian Pengajian Tinggi 

KTP Program Pemindahan Pengetahuan (Knowledge Transfer Programme) 

KU Kolej Universiti 

LHDN Lembaga Hasil Dalam Negeri 

LMS Learning Management Systems 

LOKI Learning Outcome Kemahiran Insaniah 

LPU Lembaga Pengarah Universiti 

LRGS Skim Penyelidikan Jangka Panjang 

MARA Majlis Amanah Rakyat 

MBA Sarjana Pentadbiran Perniagaan 

MBE Model Baharu Ekonomi 

MJM Memorandum Jemaah Menteri 

MoA Memorandum of Arrangement 

MQA Malaysian Qualifications Agency 

MQF Malaysian Qualifications Framework 

MQR Malaysian Qualifications Register 

MSD Malaysian Students Department 

MTUN Malaysian Technical University Network 

My3S Malaysian Soft Skills Scale 

MyCSD Continuous Student Development 

MyQuest Malaysian Quality Evaluation System for Private Colleges 

(Sistem Pengukuran Kualiti dan Kesetaraan Kolej Swasta) 

MyRA Research Assessment Instrument 

NEM New Economic Model 

NITC National IT Council 


139

NJM Nota Jemaah Menteri 

NKEA Bidang Ekonomi Utama Negara (National Key Economic Area) 

NKRA National Key Result Area 

OBB Outcome Base Budgeting 

OBE Outcome Based Learning 

OKU Orang Kurang Upaya 

OS Objektif Strategik 

P&P Pembelajaran dan Pengajaran 

PhD Doktor Falsafah 

PJJ Pendidikan Jarak Jauh 

PMO Pejabat Pengurusan Program 

PMS Project Management System 

PPP Public Private Participation 

PPSP Pusat Pengajian Siswazah Perniagaan/Pengurusan 

PPT Pemberi Pendidikan Tinggi 

PRGS Skim Geran Penyelidikan Pembangunan Prototaip 

PSH Pembelajaran Sepanjang Hayat 

PSPTN Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara 

PTJ Pusat Tanggungjawab 

PTPTN Perbadanan Tabung Pendidikan Tinggi Nasional 

R&D Penyelidikan Dan Pembangunan 

RMC Research Management Centre 

RMKe-10 Rancangan Malaysia Kesepuluh 

RMKe-9 Rancangan Malaysia Kesembilan 

RSE Penyelidik, saintis dan jurutera (Researchers, scientists, engineers) 

SALAMS Scholarship And Loan Management System 

SCL Student Centred Learning 

SEDIA Student Entrepreneurial Development Initiatives Agenda 

SETARA Sistem Penarafan Institusi Pengajian Tinggi 

SKPG Sistem Kajian Pengesanan Graduan 

SLAB Skim Latihan Akademik Bumiputra 

SLAI Skim Latihan Akademik Institusi 

SMK Sijil Modular Kebangsaan 

SOP Standard Operating Procedures 

SPA Sistem Pengurusan Aset 

140 


SPAN Sistem Pengurusan Audit Nilai 

SPM Sijil Pelajaran Malaysia 

SRI Stanford Research Institute 

SRI Inisiatif Pembaharuan Strategik 

SSPN Skim Simpanan Pendidikan Nasional 

SSR Sistem Star Rating 

TBS Top Business School 

TE Traditional Education 

TOT Training of Trainers 

TEVT Technical Education and Vocational Training 

UCEC University-Community Engagement Champion 

UGGI University Good Governance Index 

UKM-GSB Universiti Kebangsaan Malaysia-Graduate School of Business 

UMBI UKM Medical Molecular Biology Institute 

UMPEDAC UM Centre of Research for Power Electronics, Drives, Automation & Control 

UP Universiti Penyelidikan (Research University) 

UPM-GSM Universiti Putra Malaysia-Graduate School of Management 

WIP Wibawa, Integriti dan Profesionalisme 

YTAR Yayasan Tunku Abdul Rahman 


141

pelan tindakan pengajian tinggi negara fasa 2 - Kementerian ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?