12.05.2013 Views

Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire

Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire

Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Desèmber 2009<br />

MAKUBEKÈN<br />

Página 11<br />

NA 2010, MAS ATENSHON PA SEPARASHON DI SUSHI<br />

Pa aña 2010 Selibon i gobièrnu<br />

di Boneiru den koperashon<br />

ku munisipio Breda lo<br />

introdusí programanan dirigí riba<br />

separashon di sushi ku e meta<br />

pa resiklá esakinan.<br />

Na komienso di 2006<br />

gobièrnu di Boneiru a entregá<br />

un proyekto pa e programanan<br />

De International Commission<br />

for the Conservation of Atlantic<br />

Tunas (ICCAT) , is de<br />

commissie voor het behoud van<br />

Un barí ku zeta sushi.<br />

Telbo N.V. ta gradisí su kliente nan<br />

pa e sosten risibí durante aña 2009.<br />

Den aña 2010 Telbo lo sigui bin<br />

di koperashon entre munisipionan<br />

di Hulanda i islanan di<br />

Antia.<br />

Tabata trata aki di un<br />

proyekto di <strong>medio</strong> ambiente i<br />

sushi. Na e munisipio Breda,<br />

Boneiru a haña un partner ku<br />

ta dispuesto pa pasa over<br />

konosementu i eksperensia.<br />

ku mas inovashon pa e pueblo Boneriano<br />

Representantenan di Gobièrnu<br />

di Boneiru i Selibon NV<br />

a bishitá Hulanda i representantenan<br />

di munisipio Breda a<br />

bishitá Boneiru pa asina tuma<br />

nota di e situashonnan di<br />

atenshon pa loke ta trata <strong>medio</strong><br />

ambiente i sushi.<br />

E grupo aki a yega na e<br />

konklushon ku tin dos proyekto<br />

ku tin prioridat pa keda ehekutá<br />

a korto plaso. Ta trata aki di:<br />

-E forma di atendé ku sushi<br />

peligroso.<br />

-Separashon di sushi.<br />

Atendé ku zeta sushi:<br />

Pa loke ta trata e forma di<br />

atendé ku sushi peligroso, pa<br />

2010 lo inisiá e proyekto pa<br />

kolektá zeta sushi di forma<br />

separá. Zeta sushi ta un problema<br />

grandi pa nos suela i nos<br />

<strong>naturalesa</strong>.<br />

Mayoria garashi ku ta drecha<br />

outo no tin e prekoushonnan<br />

nesesario pa atendé ku<br />

zeta sushi di forma separá.<br />

Zeta di kushina na kasnan i di<br />

restorant tampoko ta ser<br />

kolektá di forma separá. Pa<br />

2010 lo pone kònteinernan<br />

speshal pa kolektá zeta sushi<br />

na e kuater pòmpstashonnan<br />

di gasolin na Boneiru. Banda<br />

di e kònteinernan aki lo tin baki<br />

tambe pa tira “oilfilter”, bleki i<br />

kònteinernan bashí ku tabata<br />

HET AFNEMEN VAN DE VISSTAND<br />

de Atlantische tonijn. Ze bepaald<br />

de quota voor de tonijn<br />

die gevangen mag worden in de<br />

Atlantische Oceaan. Helaas<br />

bestaat de hele commissie uit<br />

landen met vissersvloten die<br />

afhankelijk zijn van de tonijnvangst.<br />

Dit betekent dat de<br />

beslissingen die genomen<br />

worden slechts in geringe mate<br />

gebaseerd zijn op wetenschappelijke<br />

onderzoeken<br />

gericht op het overleven van de<br />

vissoort en veel meer op de<br />

belangen van de visvangstmagnaten.<br />

Het is angstaanjagend dat de<br />

laatste cijfers aantonen dat de<br />

blauwe tonijn zodanig wordt<br />

overbevist dat er nog maar 15%<br />

van over is! Al jarenlang waarschuwen<br />

wetenschappers de<br />

ICCAT, dat de enige manier om<br />

de tonijn en de samenhangende<br />

visindustrie, van de totale<br />

ondergang te redden, een<br />

direct en totaal verbod van minimaal<br />

3 jaar op de tonijnvangst<br />

moet zijn.<br />

Natuurlijk was dit ondenkbaar<br />

voor de visbedrijven, de<br />

reden dat de ICCAT de vangst<br />

maar met éénderde heeft verminderd!<br />

Dat is pas kortzichtig!<br />

Als ik u was zou ik nog maar<br />

gauw een blikje tonijn kopen.<br />

Want je weet niet hoe lang het<br />

nog verkrijgbaar is.<br />

Geschreven door Bruce<br />

Davidson.<br />

kontené zeta.<br />

Na garashinan pa drecha<br />

outo lo introdusí e asina yamá<br />

IBC (Intermediate Bulk Containers).<br />

Esakinan ta bakinan<br />

grandi den kua ta pone e zeta<br />

sushi.<br />

E zeta sushi ku keda kolektá,<br />

tantu na pòmpstashonnan<br />

komo na garashinan, lo keda<br />

transportá pa BOPEC pa esaki<br />

keda resiklá.<br />

Separashon di sushi:<br />

Tantu na Playa komo na<br />

Rincon lo bini milieustation. Milieustation<br />

ta un sitio kaminda<br />

ta entregá sushi di forma<br />

separá. Na e sitio aki tin vários<br />

kònteiner grandi pa tira sushi<br />

separá den dje. E intenshon ta<br />

pa separá e siguiente sushinan:<br />

Glas, metal, papel, sushi di<br />

kurá, palu, frishidèr (i otro<br />

produktonan eléktriko i elektróniko),<br />

tayer, asbèst, bateria,<br />

fèrf, remedi, sushi di hòspital,<br />

silender di gas, zeta i otro<br />

sushinan peligroso. Na e<br />

momentunan aki ya ta kolektá<br />

glas di forma separá na<br />

Boneiru. Tambe riba landfill<br />

(Kaminda Lagun) ta pone sierto<br />

sushi (p.e. tayer, frishidèr, palu)<br />

E korant aki a bira posibel danki na:<br />

Deze krant werd mede mogelijk gemaakt door:<br />

<strong>STINAPA</strong> <strong>Bonaire</strong><br />

WWF NL<br />

Carib Inn<br />

MCB<br />

Gouvernement <strong>Bonaire</strong><br />

Digicel<br />

Selibon<br />

Telbo NV<br />

RBTT Bank<br />

TCB<br />

Harbour Village<br />

di forma separá. Ta trahando<br />

riba posibel formanan pa resiklá<br />

òf manda e sushinan separá aki<br />

pa eksterior pa esakinan keda<br />

resiklá. Tambe Selibon ta<br />

kolektá bateria di forma separá,<br />

esakinan tambe lo keda transportá<br />

pa eksterior pa keda<br />

resiklá. Meta final di e aktividatnan<br />

pa separá sushi ta pa<br />

resiklá esakinan, lokual ku<br />

finalmente lo yuda konservá nos<br />

<strong>naturalesa</strong> i <strong>medio</strong> ambiente!<br />

Pues ta sumamente importante<br />

pa komunidat di Boneiru<br />

kompletu ta embolbí i kontribuí<br />

pa separá sushi mas tantu<br />

posibel. Pa e motibu aki lo bai<br />

tin kampañanan intensivo di<br />

konsientisashon pa asina<br />

komunidat kompletu ta bon<br />

informá i konsiente.<br />

Un IBC.<br />

Redactie: Elsmarie Beukenboom & Karen van Dijk<br />

Vormgeving: <strong>Bonaire</strong> Communication Services N.V.<br />

Drukwerk: DeStad Drukkerij, Curaçao<br />

Distributie: Post NV<br />

Redakshon: Elsmarie Beukenboom i Karen van Dijk<br />

Kompaginashon: <strong>Bonaire</strong> Communication Services N.V.<br />

Imprenta: DeStad Drukkerij, Curaçao<br />

Agensia distribuidor: Post NV<br />

<strong>STINAPA</strong> <strong>Bonaire</strong>, telefoon: 717 - 8444, fax: 717 – 7318,<br />

email: info@stinapa.org, website: www.stinapa.org, adres:<br />

Barcadera z/n, <strong>Bonaire</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!