Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire
Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire
Informashon tokante naturalesa i medio ... - STINAPA Bonaire
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Desèmber 2009<br />
MAKUBEKÈN<br />
Página 11<br />
NA 2010, MAS ATENSHON PA SEPARASHON DI SUSHI<br />
Pa aña 2010 Selibon i gobièrnu<br />
di Boneiru den koperashon<br />
ku munisipio Breda lo<br />
introdusí programanan dirigí riba<br />
separashon di sushi ku e meta<br />
pa resiklá esakinan.<br />
Na komienso di 2006<br />
gobièrnu di Boneiru a entregá<br />
un proyekto pa e programanan<br />
De International Commission<br />
for the Conservation of Atlantic<br />
Tunas (ICCAT) , is de<br />
commissie voor het behoud van<br />
Un barí ku zeta sushi.<br />
Telbo N.V. ta gradisí su kliente nan<br />
pa e sosten risibí durante aña 2009.<br />
Den aña 2010 Telbo lo sigui bin<br />
di koperashon entre munisipionan<br />
di Hulanda i islanan di<br />
Antia.<br />
Tabata trata aki di un<br />
proyekto di <strong>medio</strong> ambiente i<br />
sushi. Na e munisipio Breda,<br />
Boneiru a haña un partner ku<br />
ta dispuesto pa pasa over<br />
konosementu i eksperensia.<br />
ku mas inovashon pa e pueblo Boneriano<br />
Representantenan di Gobièrnu<br />
di Boneiru i Selibon NV<br />
a bishitá Hulanda i representantenan<br />
di munisipio Breda a<br />
bishitá Boneiru pa asina tuma<br />
nota di e situashonnan di<br />
atenshon pa loke ta trata <strong>medio</strong><br />
ambiente i sushi.<br />
E grupo aki a yega na e<br />
konklushon ku tin dos proyekto<br />
ku tin prioridat pa keda ehekutá<br />
a korto plaso. Ta trata aki di:<br />
-E forma di atendé ku sushi<br />
peligroso.<br />
-Separashon di sushi.<br />
Atendé ku zeta sushi:<br />
Pa loke ta trata e forma di<br />
atendé ku sushi peligroso, pa<br />
2010 lo inisiá e proyekto pa<br />
kolektá zeta sushi di forma<br />
separá. Zeta sushi ta un problema<br />
grandi pa nos suela i nos<br />
<strong>naturalesa</strong>.<br />
Mayoria garashi ku ta drecha<br />
outo no tin e prekoushonnan<br />
nesesario pa atendé ku<br />
zeta sushi di forma separá.<br />
Zeta di kushina na kasnan i di<br />
restorant tampoko ta ser<br />
kolektá di forma separá. Pa<br />
2010 lo pone kònteinernan<br />
speshal pa kolektá zeta sushi<br />
na e kuater pòmpstashonnan<br />
di gasolin na Boneiru. Banda<br />
di e kònteinernan aki lo tin baki<br />
tambe pa tira “oilfilter”, bleki i<br />
kònteinernan bashí ku tabata<br />
HET AFNEMEN VAN DE VISSTAND<br />
de Atlantische tonijn. Ze bepaald<br />
de quota voor de tonijn<br />
die gevangen mag worden in de<br />
Atlantische Oceaan. Helaas<br />
bestaat de hele commissie uit<br />
landen met vissersvloten die<br />
afhankelijk zijn van de tonijnvangst.<br />
Dit betekent dat de<br />
beslissingen die genomen<br />
worden slechts in geringe mate<br />
gebaseerd zijn op wetenschappelijke<br />
onderzoeken<br />
gericht op het overleven van de<br />
vissoort en veel meer op de<br />
belangen van de visvangstmagnaten.<br />
Het is angstaanjagend dat de<br />
laatste cijfers aantonen dat de<br />
blauwe tonijn zodanig wordt<br />
overbevist dat er nog maar 15%<br />
van over is! Al jarenlang waarschuwen<br />
wetenschappers de<br />
ICCAT, dat de enige manier om<br />
de tonijn en de samenhangende<br />
visindustrie, van de totale<br />
ondergang te redden, een<br />
direct en totaal verbod van minimaal<br />
3 jaar op de tonijnvangst<br />
moet zijn.<br />
Natuurlijk was dit ondenkbaar<br />
voor de visbedrijven, de<br />
reden dat de ICCAT de vangst<br />
maar met éénderde heeft verminderd!<br />
Dat is pas kortzichtig!<br />
Als ik u was zou ik nog maar<br />
gauw een blikje tonijn kopen.<br />
Want je weet niet hoe lang het<br />
nog verkrijgbaar is.<br />
Geschreven door Bruce<br />
Davidson.<br />
kontené zeta.<br />
Na garashinan pa drecha<br />
outo lo introdusí e asina yamá<br />
IBC (Intermediate Bulk Containers).<br />
Esakinan ta bakinan<br />
grandi den kua ta pone e zeta<br />
sushi.<br />
E zeta sushi ku keda kolektá,<br />
tantu na pòmpstashonnan<br />
komo na garashinan, lo keda<br />
transportá pa BOPEC pa esaki<br />
keda resiklá.<br />
Separashon di sushi:<br />
Tantu na Playa komo na<br />
Rincon lo bini milieustation. Milieustation<br />
ta un sitio kaminda<br />
ta entregá sushi di forma<br />
separá. Na e sitio aki tin vários<br />
kònteiner grandi pa tira sushi<br />
separá den dje. E intenshon ta<br />
pa separá e siguiente sushinan:<br />
Glas, metal, papel, sushi di<br />
kurá, palu, frishidèr (i otro<br />
produktonan eléktriko i elektróniko),<br />
tayer, asbèst, bateria,<br />
fèrf, remedi, sushi di hòspital,<br />
silender di gas, zeta i otro<br />
sushinan peligroso. Na e<br />
momentunan aki ya ta kolektá<br />
glas di forma separá na<br />
Boneiru. Tambe riba landfill<br />
(Kaminda Lagun) ta pone sierto<br />
sushi (p.e. tayer, frishidèr, palu)<br />
E korant aki a bira posibel danki na:<br />
Deze krant werd mede mogelijk gemaakt door:<br />
<strong>STINAPA</strong> <strong>Bonaire</strong><br />
WWF NL<br />
Carib Inn<br />
MCB<br />
Gouvernement <strong>Bonaire</strong><br />
Digicel<br />
Selibon<br />
Telbo NV<br />
RBTT Bank<br />
TCB<br />
Harbour Village<br />
di forma separá. Ta trahando<br />
riba posibel formanan pa resiklá<br />
òf manda e sushinan separá aki<br />
pa eksterior pa esakinan keda<br />
resiklá. Tambe Selibon ta<br />
kolektá bateria di forma separá,<br />
esakinan tambe lo keda transportá<br />
pa eksterior pa keda<br />
resiklá. Meta final di e aktividatnan<br />
pa separá sushi ta pa<br />
resiklá esakinan, lokual ku<br />
finalmente lo yuda konservá nos<br />
<strong>naturalesa</strong> i <strong>medio</strong> ambiente!<br />
Pues ta sumamente importante<br />
pa komunidat di Boneiru<br />
kompletu ta embolbí i kontribuí<br />
pa separá sushi mas tantu<br />
posibel. Pa e motibu aki lo bai<br />
tin kampañanan intensivo di<br />
konsientisashon pa asina<br />
komunidat kompletu ta bon<br />
informá i konsiente.<br />
Un IBC.<br />
Redactie: Elsmarie Beukenboom & Karen van Dijk<br />
Vormgeving: <strong>Bonaire</strong> Communication Services N.V.<br />
Drukwerk: DeStad Drukkerij, Curaçao<br />
Distributie: Post NV<br />
Redakshon: Elsmarie Beukenboom i Karen van Dijk<br />
Kompaginashon: <strong>Bonaire</strong> Communication Services N.V.<br />
Imprenta: DeStad Drukkerij, Curaçao<br />
Agensia distribuidor: Post NV<br />
<strong>STINAPA</strong> <strong>Bonaire</strong>, telefoon: 717 - 8444, fax: 717 – 7318,<br />
email: info@stinapa.org, website: www.stinapa.org, adres:<br />
Barcadera z/n, <strong>Bonaire</strong>