VIS Pneumococcal Polysaccharide vaccine - Haitian Creole

VAKSEN
POLISAKARID
NEMOKOKSIK
S A O U F È T P O U K O N N E N
Many Vaccine Information Statements are available in Spanish and other languages. See www.immunize.org/vis.
Gen anpil rapò sou enfòmasyon konsènan vaksen ki disponib nan lang panyòl ak nan lòt lang. Ale sou sit entènèt la nan www.immunize.org/vis.
1
Maladi nemokoksik
Se yon bakteri ki rele Streptococcus pneumoniae ki
lakòz maladi nemokoksik. Li se yon kòz prensipal
maladi vaksen ka anpeche ak yon kòz prensipal
lanmò Ozetazini.
Nenpòt moun ka gen maladi nemokoksik, men gen
sèten moun ki gen plis risk pou yo genyen l pase lòt :
• Moun ki gen 65 an oswa ki pi gran
• Moun ki jenn anpil
• Moun ki gen sèten pwoblèm sante
• Moun ki gen sistèm iminitè ki fèb
• Moun ki fimen
Maladi nemokoksik ka koze enfeksyon ki grav nan :
• Poumon (nemoni),
• San (bakteryemi), ak
• Kouch ki kouvri sèvo a (menenjit).
Nemoni nemokoksik touye apeprè 1 moun sou 20 pami
sa ki genyen l lan. Bakteryemi touye apeprè 1 moun
sou 5, epi menenjit touye apeprè 3 moun sou 10.
Moun ki gen pwoblèm sante nou dekri nan Seksyon
3 nan rapò sa a, ka gen plis chans pou yo mouri lè yo
gen maladi a.
2
Vaksen polisakarid nemokoksik
(PPSV)
Anvan sa, penisilin ak lòt medikaman te konn pi efikas
pou trete enfeksyon nemokoksik. Sepandan, gen sèten
souch maladi a ki vin rezistan a medikaman sa yo. Sa
ki fè vaksinasyon vin metòd pi enpòtan an pou anpeche
maladi a.
Vaksen polisakarid nemokoksik (PPSV) pwoteje kont
23 tip bakteri nemokoksik, menm sa ki gen plis chans
pou yo koze maladi grav yo.
Pifò adilt ki ansante ki pran vaksen an, devlope
pwoteksyon kont pifò oswa kont tout tip sa yo sou
2 a 3 semèn apre yo pran vaksen an. Moun ki aje
anpil, timoun ki gen mwens pase 2 zan daj ak moun
ki gen sèten maladi alontèm, ka pa reyaji osibyen
oswa yo ka pa reyaji ditou a vaksen an.
PPSV VIS - Haitian Creole (10/6/09)
Yo rekòmande yon lòt tip vaksen nemokoksik (vaksen
nemokoksik konjige oswa PCV) pou timoun ki gen
mwens pase 5 an daj. W ap jwenn enfòmasyon sou
deskripsyon PCV nan yon lòt Rapò sou Enfòmasyon
konsènan Vaksen.
3
Ki moun ki dwe pran PPSV ?
• Tout granmoun ki gen 65 an daj oswa ki pi gran.
• Nenpòt moun ki gen ant 2 zan a 64 an ki gen yon
pwoblèm sante alontèm, tankou :
- maladi kè
- maladi poumon
- anemi falsifòm
- dyabèt
- alkolis
- siwoz
- fwit likid sefalo-rachidyen oswa enplantasyon
kokleyè
• Nenpòt moun ki gen ant 2 zan ak 64 an ki gen yon
maladi oswa yon kondisyon ki diminye rezistans kò
a a enfeksyon, tankou :
- maladi Hodgkin
- lenfòm oswa lesemi
- ensifizans renal
- myelòm miltip
- sendwòm nefwotik
- enfeksyon VIH oswa SIDA
- larat ki domaje oswa pa gen larat
- grèf ògàn
• Nenpòt moun ki gen ant 2 zan ak 64 an k ap pran
yon medikaman oswa k ap swiv yon tretman ki
diminye rezistans kò a a enfeksyon, tankou :
- estewoyid alontèm
- sèten medikaman pou kansè
- radyoterapi
• Nenpòt adilt ki gen ant 19 an ak 64 an ki :
- fimen
- gen las (opresyon)
PPSV ka mwen efikas pou sèten moun,
sitou moun ki gen yon rezistans pi fèb a enfeksyon.

Men, se pou moun sa yo vaksinen kantmèm paske yo
gen plis chans pou yo gen konplikasyon grav si yo vin
gen maladi nemokoksik.
Timoun ki tout tan gen enfeksyon nan zòrèy,
enfeksyon sinis oswa enfeksyon vwa respiratwa
siperyè, men ki ansante otreman, pa bezwen pran
PPSV paske li pa efikas kont maladi sa yo.
4
Konbyen dòz PPSV ki nesesè
e kilè pou yo pran yo ?
Jeneralman, se yon sèl dòz PPSV ki nesesè, men nan
sèten sikonstans yo ka administre yon dezyèm dòz.
• Yo rekòmande yon dezyèm dòz pou moun ki gen
65 kan oswa ki pi gran e ki te pran premye dòz yo lè
yo te gen mwens pase 65 kan e gen deja 5 kan oswa
plis ane ki pase depi yo te pran premye dòz la.
• Yo rekòmande yon dezyèm dòz pou moun ki gen
ant 2 zan a 64 an daj, ki :
- gen yon larat ki domaje, oswa ki pa gen larat
- gen anemi falsifòm
- gen enfeksyon VIH oswa SIDA
- gen kansè, lesemi, lenfòm, myelòm miltip
- gen sendwòm nefwotik
- te fè yon grèf ògàn oswa mwèl zo
- ap pran medikaman ki diminye sistèm iminitè
(tankou kimyoterapi oswa estewoyid alontèm)
Lè y ap administre dezyèm dòz la, se pou yo
administre li 5 kan apre premye dòz la.
5
Gen sèten moun ki pa dwe pran
PPSV oswa ki ta dwe tann
• Nenpòt moun ki gen yon reyaksyon alèjik ki menase
lavi lè yo pran PPSV pa dwe pran yon dezyèm dòz.
• Nenpòt moun ki gen yon reyaksyon grav a nenpòt
eleman yon vaksen, pa dwe pran vaksen sa a. Fè
pwofesyonèl swen sante w la konn sa si w gen alèji
ki grav.
• Yo pral mande nenpòt moun ki malad plizoumwen
oswa ki malad grav lè yo gen randevou pou al
pran vaksen an, pou l tann jiskaske li refè anvan
pou l pran vaksen an. Yon moun ki gen yon maladi
modere ka jeneralman pran vaksen.
• Byenke pa gen okenn prèv ki endike PPSV
danjere pou swa yon fanm ansent oswa tibebe ki
nan vant li a, kòm mezi prekosyon, fanm ki gen
kondisyon ki mete yo andanje pou yo pran maladi
nemokoksik la, dwe vaksinen anvan yo tonbe
ansent, si sa posib.
6
Ki risk ki asosye avèk PPSV ?
Apeprè mwatye nan moun ki pran PPSV gen efè
segondè modere, tankou woujè oswa doulè kote yo
bay piki a.
Mwens pase 1% devlope lafyèv, doulè nan misk, oswa
reyaksyon ki pi grav kote yo pran piki a.
Yon vaksen, tankou nenpòt medikaman, ka koze yon
reyaksyon grav. Men chans ki genyen pou yon vaksen
koze gwo domaj, oswa menm lanmò, piti anpil
7
E si gen yon reyaksyon grav
ki prezante ?
Ki sentòm pou m siveye ?
Nenpòt eta ki pa nòmal, tankou gwo lafyèv oswa
chanjman nan konpòtman. Sentòm sa yo bay
endikasyon ke gen yon reyaksyon alèjik ki grav :
difikilte pou respire, vwa ki anwe oswa sifleman, itikè,
po ki vin pal, feblès, kè k ap bat vit oswa toudisman.
Kisa m dwe fè ?
• Rele yon doktè oswa mennen moun ki gen sentòm
sa yo kay doktè touswit.
• Di doktè a sak pase, ba l dat ak lè sa rive a, epi fè
l konnen kilè yo te administre vaksen an.
• Mande moun ki ba w swen sante a pou l ranpli yon
fòmilè Sistèm Rapò pou Reyaksyon Negatif apre
Vaksen (Vaccine Adverse Event Reporting System:
VAERS), pou l sa rapòte reyaksyon an. Oswa ou
ka soumèt rapò sa a atravè sit entènèt VAERS la
nan www.vaers.hhs.gov, oswa lè w rele nan
1-800-822-7967.
VAERS pa bay konsèy medikal.
8
Kijan mwen ka jwenn plis
enfòmasyon ?
• Mande moun ki ba w swen medikal la. Yo ka ba
w feyè enfòmasyon ki vini nan pakè vaksen an oswa
yo ka sigjere lòt sous enfòmasyon.
• Rele depatman sante lokal oswa depatman sante leta a.
• Kontakte Sant pou Kontwòl ak Prevansyon Maladi
(Centers for Disease Control and Prevention : CDC) :
- Rele nan 1-800-232-4636 (1-800-CDC-INFO) oswa
- Vizite sit entènèt CDC a nan www.cdc.gov/vaccines.
DEPARTMENT OF HEALTH AND HUMAN SERVICES
Centers for Disease Control and Prevention
PPSV - Haitian Creole (10/6/09) Vaccine Information Statement
Translation Provided by New York City Department
of Health and Mental Hygiene